Commit 48071738a2daf3384fbee24aa2e146d5a8ffa874

Authored by Michał Rudolf
1 parent 25683239

Add 1976-1980 committees (old format)

Showing 808 changed files with 68682 additions and 0 deletions

Too many changes to show.

To preserve performance only 65 of 808 files are displayed.

1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00001-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00001-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 1/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 1/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:1</note>
  20 + <note type="sessionNo">1</note>
  21 + <date>1976-04-22</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  28 + <persName>Komentarz</persName>
  29 + </person>
  30 + </particDesc>
  31 + </profileDesc>
  32 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00001-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 22 kwietnia 1976 r. odbyło się posiedzenie Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii. Obradom przewodniczył poseł Jan Leś (PZPR).</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Komisja wysłuchała informacji o strukturze organizacyjnej oraz najważniejszych bieżących zadaniach resortów stanowiących przedmiot jej zainteresowań.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Informacje przedstawili: minister górnictwa - Jan Kulpiński, minister energetyki i energii atomowej - Andrzej Szozda, minister przemysłu chemicznego - Maciej Wirowski, prezes Centralnego Urzędu Geologii i Zdzisław Dembowski, wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego - Mieczysław Piątek; udzielili oni również odpowiedzi na pytania posłów: Jana Lesia (PZPR) i Adolfa Ojczyka (PZPR).</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Komisja uchwaliła plan pracy do września br., który przewiduje m.in. dokonanie przez Komisję wizytacji wielkich inwestycji energetyczno-górniczych w Bełchatowie i na Lubelszczyźnie.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Komisja wybrała trzy stałe podkomisje:</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- górnictwa i geologii,</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- energetyki i energii atomowej,</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- przemysłu chemicznego.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W posiedzeniu udział również wzięli przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  18 + </div>
  19 + </body>
  20 + </text>
  21 + </TEI>
  22 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00002-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00002-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 2/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 2/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:2</note>
  20 + <note type="sessionNo">2</note>
  21 + <date>1976-06-08</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  28 + <persName>Komentarz</persName>
  29 + </person>
  30 + </particDesc>
  31 + </profileDesc>
  32 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00002-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 8 czerwca 1976 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1975 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Centralnego Urzędu Geologii oraz Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Górnictwa, z wiceministrem Mieczysławem Glanowskim, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z wiceprezesem Mieczysławem Piątkiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były doręczone uprzednio posłom opracowane przez resorty materiały informacyjne.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Uwagi podkomisji przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR).</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Marceli Faska (SD) i Stanisław Składowski (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Zespołu NIK...</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">... Porowski, wiceminister górnictwa Mieczysław Glanowski, prezes Centralnego Urzędu Geologii Zdzisław Dembowski, wiceminister energetyki i energii atomowej Tadeusz Zastawnik i wiceprezes wyższego Urzędu Górniczego Mieczysław Piątek.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Z referatu i dyskusji wynika, że podstawowe zadania planu na 1975 r. zostały zrealizowane pomyślnie.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Wydobyto 171,6 mln ton węgla, to jest o 9,6 mln ton więcej, aniżeli w 1974 r. Wyeksportowano 38,5 mln ton węgla kamiennego.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Produkcja energii elektrycznej była o 7,6 proc. wyższa większa aniżeli w 1974 r.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Udział resortu górnictwa i energetyki w eksporcie krajowym wynosił 17,3 proc.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Pozytywne wyniki osiągnięto w rozwiązywaniu problemów mieszkaniowych i socjalno-bytowych załóg górniczych.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Prawidłowo kształtowały się podstawowe relacje ekonomiczne; podkreślano duży udział wydajności pracy (96 proc.) we wzroście produkcji, poprawę stanu technicznego uzbrojenia miejsc pracy.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Wskazywano na potrzebę intensyfikacji działań na rzecz zmniejszenia strat nadzwyczajnych, zwłaszcza kar umownych za przetrzymywanie taboru.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Zdaniem posłów, uwaga resortu winna być skierowana w większym stopniu na działalność podległych mu jednostek organizacyjnych w zakresie ochrony środowiska naturalnego; górnictwo podziemne i odkrywkowe nadal powoduje w tym środowisku poważne szkody.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Górnictwo polskie ma poważne osiągnięcia w zakresie poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w skali światowej. Resort powinien nadal nasilać przeciwdziałania wypadkom w górnictwie, przy wykorzystaniu wszystkich osiągnięć nauki, techniki i psychologii pracy. Wiele uwagi poświęcono problemom chemicznej przeróbki węgla kamiennego; postulowano zacieśnienie współpracy w tej dziedzinie z przemysłem chemicznym i z placówkami naukowo-badawczymi. Za potrzebne uznano rozwijanie współpracy międzyresortowej w tym zakresie.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Zdaniem posłów, przyspieszenia wymaga tempo przyrostu produkcji energii elektrycznej, które nie nadąża za tempem przyrostu produkcji przemysłowej.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Pozytywnie oceniono działalność Centralnego Urzędu Geologii w 1975 r. wyrażającą się dokumentacją złóż surowców mineralnych. Ze szczególnym uznaniem spotkało się szybkie wykonanie przez służby geologiczne CUG prac przy dokumentowaniu złóż w lubelskim zagłębiu węglowym oraz bełchatowskim zagłębiu węgla brunatnego. Podstawą tej oceny były przeprowadzone przez zespoły poselskie wizytacje.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Wskazywano na potrzebę lepszego zaopatrzenia przedsiębiorstw geologicznych w sprzęt wiertniczy.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Wyższy Urząd Górniczy, przy stosunkowo niewielkim stanie osobowym i skromnym zapleczu, realizował w sposób skuteczny nadzór nad bezpieczeństwem pracy i gospodarką złożem w zakładach górniczych.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Zdaniem posłów Wyższy Urząd Górniczy winien w większym niż dotychczas stopniu włączać się w rozwiązywanie problemów ochrony środowiska naturalnego.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Na zakończenie dyskusji głos zabrał przewodniczący Komisji poseł Jan Leś (PZPN), który stwierdził, że przebieg obrad potwierdził realizację zadań planu w dziedzinie górnictwa i energetyki w 1975. W toku dyskusji wyłoniło się szereg problemów, których rozwiązanie stać się powinno przedmiotem dalszych prac Komisji. Należy do nich ochrona środowiska, zwłaszcza w województwie katowickim i zabezpieczenia go przed szkodami górniczymi. Zastanowić się trzeba nad metodami łagodzenia uciążliwych skutków działalności produkcyjnej kopalń dla życia mieszkańców.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Należy do nich również właściwe składowanie i zagospodarowywanie surowców poprodukcyjnych. Ten problem stać się powinien przedmiotem prac również innych komisji.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Na warsztacie Komisji znaleźć powinien miejsce problem racjonalnej organizacji całokształtu prac geologicznych w kraju. CUG ma znaczne osiągnięcia, lecz, jak się wydaje, zbyt szeroki zakres obowiązków przy jednoczesnym rozproszeniu służb geologicznych w różnych resortach.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1975 w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W tej części obrad udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa przemysłu Chemicznego z ministrem Maciejem Wirowskim, Komisji Planowania przy Badzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były doręczone uprzednio posłom opracowane przez resort materiały informacyjne.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji przemysłu chemicznego przedstawił poseł Adolf Ojczyk (PZPR).</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Składowski (PZPR), Marceli Faska (SD), Władysław Ochota (PZPR), Zofia Łęgowik (bezp.), Jan Leś (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił minister przemysłu chemicznego - Maciej Witowski.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Z referatu i dyskusji wynika, że resort wykonał wszystkie zadania wynikające z planu i budżetu w 1975 r.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Produkcja była większa o 15,1 proc. aniżeli w roku 1974. Osiągnięto to m.in. dzięki wzmożonemu wysiłkowi załóg i zobowiązaniom zrealizowanym dla uczczenia VII Zjazdu PZPR.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Szczególnie silnie akcentowano wysoki, bo przekraczający 16 proc. wzrost dostaw wyrobów rynkowych. Chemia coraz bardziej umacnia swoją pozycję wśród resortów zaopatrujących rynek wewnętrzny. Nie oznacza to jednak zaspokojenia zapotrzebowania rynku na wyroby przemysłu chemicznego i nadal notuje się braki asortymentowe i ilościowe.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Eksport wyrobów przemysłu chemicznego był o ponad 12 proc. większy niż w 1974 r., nie wykonano jednak założeń planu w tym zakresie. Należy - zdaniem posłów - dążyć do intensyfikacji eksportu wyrobów chemicznych i do poprawy relacji eksport-import, a także do poprawy opłacalności eksportu.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Prowadzono prace w zakresie uruchomienia nowych i zmodernizowania istniejących technologii. W sumie zrealizowano 129 zamierzeń.</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Plan inwestycyjny zrealizowano w 101,7 proc. Nie wszystkie inwestycje były oddawane do eksploatacji w terminie. Wskazywano na potrzebę skoncentrowania uwagi resortu na prawidłowej realizacji inwestycji. Towarzyszyć temu powinna troska o pełną sprawność techniczną istniejących obiektów i urządzeń. Dlatego też pracom remontowym należy zapewnić jak najlepsze warunki organizacyjne i techniczne. Zapewnić trzeba dostawy części zamiennych do urządzeń krajowych i zagranicznych~ ~oraz odpowiednie wyposażenie warsztatów i baz remontowych.</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Osiągnięciem resortu było obniżenie kosztów własnych o 2,5 proc., w tym kosztów materiałowych o 2,8 proc. Wydajność pracy na jednego zatrudnionego wzrosła o 17,6 proc. Oznacza to, że przyrost produkcji został pokryty w 94,6 proc. wzrostem wydajności pracy, a tylko 5,4 proc. wzrostem zatrudnienia. Jest to wynik pozytywny, tym bardziej, że wskaźnik opłacania wydajności pracy liczony wg produkcji dodanej ukształtował się na poziomie 0,47 proc.</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">W dyskusji wskazywano również na dysproporcje w rozwoju poszczególnych branż.</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęcono problemom ochrony środowiska, działalności resortu na rzecz poprawy bezpieczeństwa i warunków pracy.</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1975 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego oraz Ministerstwa Przemysłu Chemicznego. Opinie wynikające z przebiegu obrad Komisja przekaże Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  48 + </div>
  49 + </body>
  50 + </text>
  51 + </TEI>
  52 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00003-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00003-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 3/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 3/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:3</note>
  20 + <note type="sessionNo">3</note>
  21 + <date>1976-09-28</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełMarianKonieczny" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Marian Konieczny</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełWitoldMożdżyński" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Witold Możdżyński</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełZbigniewKrzysztoforski" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Zbigniew Krzysztoforski</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PrezesWyższegoUrzęduGórniczegoWłodzimierzLejczak" role="speaker">
  43 + <persName>Prezes Wyższego Urzędu Górniczego - Włodzimierz Lejczak</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  46 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  49 + <persName>Komentarz</persName>
  50 + </person>
  51 + </particDesc>
  52 + </profileDesc>
  53 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00003-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 28 września 1976 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła działalność i zadania Wyższego Urzędu Górniczego na tle rozwoju mechanizacji i automatyzacji procesów technologicznych w górnictwie podziemnym i odkrywkowym.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: Prezes Wyższego Urzędu Górniczego Włodzimierz Lejczak, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Finansów i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały informacyjne Wyższego Urzędu Górniczego o działalności urzędów górniczych w zakresie zwalczania różnego rodzaju zagrożeń powstających w związku z robotami przygotowawczymi, eksploatacyjnymi i transportowymi w górnictwie oraz uwagi i wnioski sejmowej podkomisji górnictwa i geologii, które zreferował poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): W wyniku wizytacji kilku poziomów wydobywczych kopalni „Staszic” i powierzchni kopalni „30-lecie”, spotkań z kierownictwem WUG i resortu górnictwa Oraz pracownikami Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku, członkowie podkomisji stwierdzili, że władze górnicze wniosły duży wkład w osiągnięcie wysokiego stanu bezpieczeństwa pracy załóg górniczych. Na szczególne podkreślenie zasługuje tworzenie specjalistycznych służb, które mogą dokładnie ocenić i przeciwdziałać różnym stanom zagrożeń bezpieczeństwa pracy w kopalniach, w związku z mechanizacją i automatyzacją prac górniczych.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sytuacja paliwowo-energetyczna kraju wymaga dalszego, intensywnego wzrostu wydobycia węgla kamiennego. Przeważająca część przyrostu wydobycia ma być uzyskana przez rozbudowę i intensyfikację procesów produkcyjnych, instalowanie nowych maszyn i urządzeń, wprowadzanie nowych układów zautomatyzowanych w kopalniach. Stwarza to szereg nowych problemów z dziedziny bezpieczeństwa pracy górników i zapewnienia sprawnego działania nowo instalowanych urządzeń.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Zdaniem podkomisji, za intensywnym rozwojem i potrzebami górnictwa nie nadążają placówki naukowo-badawcze w zakresie wdrażania skuteczniejszych metod przeciwdziałania zagrożeniom tąpaniami, wyrzutom gazów, powstawaniu pożarów w związku ze wzrostem głębokości eksploatacji i elektryfikacji kopalń. Większość kopalń, gdzie następuje obecnie wzrost wydobycia, przekroczyło pierwotnie projektowane zdolności produkcyjne. Stwarza to dodatkowo różnego typu trudności i zagrożenia, którym urzędy górnicze przy współdziałaniu z dyrekcjami kopalń starają się coraz skuteczniej przeciwstawiać.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Podkomisja uznała, że musi nastąpić poszerzenie kompetencji Wyższego Urzędu Górniczego w skali odpowiadającej odpowiedzialności urzędu i podejmowaniu wiążących decyzji dotyczących bezpieczeństwa pracy załóg górniczych. Urzędy górnicze dysponują zbyt małymi środkami w stosunku do zadań wynikających z szybkiego rozwoju i rozbudowy górnictwa, zwłaszcza w nowych okręgach węglowych w rejonie Lublina i Bełchatowa.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  16 + </div>
  17 + <div xml:id="div-2">
  18 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Konieczne jest podniesienie poziomu technicznego przygotowania załóg górniczych i dozoru w związku z wprowadzaniem mechanizacji i automatyzacji w kopalniach. Dotyczy to przede wszystkim pracy kombajnów i urządzeń transportu kopalnianego. Wyposażenie kopalń w urządzenia przeciwpożarowe nie jest jeszcze zadowalające.</u>
  19 + </div>
  20 + <div xml:id="div-3">
  21 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Praca Wyższego Urzędu Górniczego i urzędów okręgowych zasługuje na słowa najwyższego uznania. Poczucie odpowiedzialności pracowników tych urzędów jest bardzo wysokie.</u>
  22 + </div>
  23 + <div xml:id="div-4">
  24 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanKonieczny">Posłowie górnicy pozytywnie oceniają wysiłki WUG, aby praca w kopalniach przebiegała rytmicznie, była wydajna przy zachowaniu wszystkich warunków ochrony zdrowia i życia załóg.</u>
  25 + </div>
  26 + <div xml:id="div-5">
  27 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">Rozważa się możliwości skracania czasu pracy szybów, aby w ten sposób zagwarantować sprawną ich eksploatację i bezpieczeństwo. Fachowcy twierdzą jednak, że należałoby raczej położyć większy nacisk na zwiększenie niezawodności i przedłużenie czasu eksploatacji urządzeń szybowych przez zastosowanie trwalszych materiałów do ich budowy.</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-6">
  30 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMarianKonieczny">W projektach nowych kopalń, powinno się w większym niż dotąd stopniu uwzględniać możliwości powiększania zdolności wydobywczych poszczególnych zakładów. Zwiększyć trzeba troskę o bezpieczeństwo pracy w zakładach przeróbczych.</u>
  31 + </div>
  32 + <div xml:id="div-7">
  33 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrezesWyższegoUrzęduGórniczegoWłodzimierzLejczak">Programy zasadniczych szkół górniczych uwzględniają nowe wymagania, jakie wiążą się z mechanizacją i automatyzacją prac w górnictwie. Szkolenie górnicze dostosowuje się także do warunków występujących w poszczególnych okręgach węglowych.</u>
  34 + <u xml:id="u-7.1" who="#PrezesWyższegoUrzęduGórniczegoWłodzimierzLejczak">Urzędy górnicze zwracają baczną uwagę na sprawdzanie kwalifikacji górników i okresowe kontrolowanie umiejętności pracy, oraz znajomości przepisów o bezpieczeństwie i przeciwdziałaniu zagrożeniom. Poziom techniczny załóg górniczych jest bardzo wysoki. Młodzi górnicy po szkole są świadomi tego co robią. Natomiast wśród górników z długim stażem pracy mamy nieraz do czynienia z rutyniarstwem i lekceważeniem przepisów górniczych.</u>
  35 + <u xml:id="u-7.2" who="#PrezesWyższegoUrzęduGórniczegoWłodzimierzLejczak">Wprowadzanie szerszego frontu mechanizacji powoduje nowe zagrożenia, co wymaga większej ostrożności i uwagi. Konieczne jest m.in. instalowanie dokładniejszych czujników przeciwpożarowych, zwłaszcza tam, gdzie odstawa urobku odbywa się taśmowo.</u>
  36 + <u xml:id="u-7.3" who="#PrezesWyższegoUrzęduGórniczegoWłodzimierzLejczak">Polskie górnictwo podejmuje prace u coraz cięższych warunkach wydobywczych. Stąd wynikają trudniejsze zadania dla urzędów górniczych i potrzeba surowszego przestrzegania przepisów o bhp. Nasze górnictwo zajmuje pierwsze miejsce w świecie pod względem najniższego procentu wypadkowości. Stan taki nie zadowala nas jednak i władze górnicze będą podejmowały wszelkie wysiłki, aby zmniejszyć ilość wypadków i ograniczyć występujące zagrożenia.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-8">
  39 + <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Specjalistyczny temat, którym zajmuje się Komisja, ma szczególne znaczenie dla warunków pracy i bezpieczeństwa wszystkich górników. Wyższy Urząd Górniczy wywiązuje się dobrze ze swoich obowiązków, ale stają przed nim - podobnie jak przed całym górnictwem - coraz trudniejsze zadania. Niezbędne jest dalsze podnoszenie poziomu kadr oraz wyposażenie w niezbędny sprzęt urzędów górniczych i służb dozoru. Mechanizacja i automatyzacja w górnictwie musi być ściśle powiązana z poprawą warunków pracy i podniesieniem stopnia jej bezpieczeństwa. Zwrócić trzeba również uwagę na potrzebę rozbudowy służb dozoru i ratownictwa górniczego przy wydobywaniu gazu i ropy.</u>
  40 + <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja pozytywnie oceniła działalność i zamierzenia wyższego Urzędu Górniczego oraz postanowiła w opinii skierowanej do Prezesa Rady Ministrów przedstawić szereg wniosków służących zapewnieniu jeszcze wyższego poziomu bezpieczeństwa i lepszych warunków pracy w górnictwie.</u>
  41 + <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja przyjęła plan pracy do września 1977 r.</u>
  42 + </div>
  43 + </body>
  44 + </text>
  45 + </TEI>
  46 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00004-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00004-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 4/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 4/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:4</note>
  20 + <note type="sessionNo">4</note>
  21 + <date>1976-11-10</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  28 + <persName>Komentarz</persName>
  29 + </person>
  30 + </particDesc>
  31 + </profileDesc>
  32 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00004-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 10 listopada 1976 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła aktualną sytuację w energetyce zawodowej i ciepłownictwie oraz stan przygotowania do szczytu jesienno-zimowego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z ministrem Andrzejem Szozdą, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Maszyn Ciężkich i Rolniczych oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Posłowie otrzymali opracowaną przez Ministerstwo Energetyki i Energii Atomowej informację na temat aktualnej sytuacji w energetyce zawodowej i ciepłownie oraz stanu przygotowań do szczytu jesienno-zimowego. Związane z tym problemy pracy resortu omówił minister Andrzej Szozda: Działalność resortu skoncentrowana była na przestrzeni ostatnich miesięcy na zrealizowaniu zadań kampanii remontowej, zgromadzeniu odpowiednich zapasów węgla kamiennego i paliw, odbudowie zdolności produkcyjnej kopalń węgla brunatnego, przyśpieszeniu realizacji zadań inwestycyjnych oraz wdrażaniu wspólnie z innymi resortami gospodarczymi programu oszczędzania energii elektrycznej.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Do końca października br. zakończone zostały remonty kapitalne i średnie urządzeń elektrowni i elektrociepłowni o mocy 14.618 MW. Mając na uwadze wzrastające potrzeby gospodarki postanowiono wyremontować dodatkowe urządzenia o mocy około 600 MW. W. sumie plan remontów przekroczony został o około 4 proc.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Równocześnie w pełni zrealizowano zakres remontów sieci przesyłowych wysokich, średnich i niskich napięć. Resort podejmuje dalsze wysiłki mające na celu wzmocnienie potencjału remontowego brygad awaryjnych oraz przygotowuje program remontów na rok następny.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Zgromadzono niezbędne zapasy węgla kamiennego i oleju opałowego dla elektrowni i elektrociepłowni, zabezpieczające realizację zadań ostatnich miesięcy br. i Ⅰ kwartału 1977 r. Potrzebne są tu jednak dalsze starania, zwłaszcza o dowiezienie węgla kamiennego do elektrowni i elektrociepłowni położonych w pasie północnym kraju. Pomyślnie przebiega odbudowa zdolności produkcyjnych w kopalni węgla brunatnego w Zagłębiu Konińskim i innych, co zapewnia potrzebne ilości węgla na zimę.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Zadania inwestycyjne w elektrowniach i elektrociepłowniach realizowane były w okresie I półrocza br. z pewnym opóźnieniem. Zaległości nadrabiane są w II półroczu, przy czym zwiększenie potencjału wykonawczego nastąpiło na budowie elektrowni Dolna Odra, Jaworzno Ⅲ i Rybnik II. Wiele uwagi przywiązuje się do terminowego uruchomienia bloków energetycznych w elektrociepłowniach Łodzi, Krakowa i Gorzowa.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Zgodnie z wytycznymi rządu prowadzi się stałe oceny zużycia energii elektrycznej. Program oszczędnego zużycia energii elektrycznej w gospodarce jest systematycznie wdrażany. Obserwuje się ostatnio zwolnienie tempa przyrostu zużycia energii, co jest efektem limitowania poboru energii elektrycznej dla przedsiębiorstw przemysłowych, lokali niemieszkalnych, oszczędnego oświetlania ulic oraz w pewnej mierze - bardziej oszczędnego zużycia energii w mieszkaniach prywatnych.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Prowadzone aktualnie kontrole wykazują, że realizacja tego programu przebiega w sposób zróżnicowany, nie wszędzie przestrzegane są wprowadzone limity, wciąż jeszcze występuje marnotrawstwo energii. Toteż intensyfikowane są działania resortu wspólnie z resortem gospodarki materiałowej i innymi resortami na rzecz pełnej realizacji programu oszczędności energii elektrycznej.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Mimo nowych uruchomień obiektów energetycznych przed zimą, trzeba się liczyć z deficytem mocy przy najwyższych szczytowych obciążeniach w miesiącach zimowych. Dla złagodzenia skutków deficytu mocy podejmuje się wielokierunkowe działania mające na celu m.in. maksymalizację mocy dyspozycyjnej w elektrowniach przemysłowych, przesunięcie terminów uruchomienia lub ograniczenia procesu rozruchowego niektórych nowych obiektów przemysłowych, zmianę programu pracy energochłonnych urządzeń odbiorczych i innych. Opracowano kompleksowy plan pracy systemu energoelektrycznego i minimalizacji strat gospodarczych w okresie jesienno-zimowym.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Na zakończenie minister Szozda poinformował posłów o aktualnym stanie i poziomie organizacji resortu energetyki i energii atomowej.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Uwagi podkomisji przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR): Podkomisja wizytowała kopalnię węgla brunatnego, elektrownie zawodowe oraz niektóre elektrociepłownie i ciepłownie.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W okresie lat 1974-1976 wystąpiły dysproporcje pomiędzy przyrostem produkcji przemysłowej a przyrostem produkcji energii elektrycznej, czego rezultatem są niedobory mocy. Dalszy wzrost produkcji energii elektrycznej limitowany jest aktualną sytuacją paliwowo-energetyczną, realizacją inwestycji i modernizacją niektórych urządzeń energetycznych.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Dla zbilansowania potrzeb i możliwości konieczne jest prowadzenie ostrego reżimu oszczędnościowego energii elektrycznej, obejmującego m.in. przemyślany plan wyłączeń.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Występujące obecnie trudności w zapewnieniu podaży energii elektrycznej spowodowane są m.in. opóźnieniami realizacji niektórych inwestycji. Plany inwestycyjne energetyki na lata następne powinny przewidywać zrównoważenie przyrostu produkcji elektrycznej przyrostem produkcji przemysłowej. Zużycie energii elektrycznej wzrastać także będzie w rolnictwie, w gospodarstwach domowych. Pod względem wielkości produkcji energii elektrycznej zajmujemy 5 miejsce w Europie, ale w produkcji na jednego mieszkańca - 17.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Analizując przebieg przygotowań energetyki zawodowej do pracy w okresie szczytu jesienno-zimowego podkomisja stwierdziła, że z uwagi na zmniejszenie potencjału wykonawczo-remontowego niezbędne było skracanie okresów remontów, a niejednokrotnie zmniejszenie ich zakresu. Nadal występowały trudności z dostawami części zamiennych, co powodowało opóźnienia remontów.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W związku z koniecznością spalania gorszych gatunków węgla kamiennego o znacznie wyższej zawartości popiołu częstsze muszą być remonty młynów i urządzeń do odżużlania i odpopielania. Niezbędne jest podjęcie skutecznych działań dla podniesienia żywotności młynów węglowych i zwiększenia dostaw części zamiennych dla ich remontów.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Z zadowoleniem odnotować należy zwiększony zakres prac modernizacyjnych urządzeń energetycznych, zwłaszcza przystosowywanie ich do spalania gorszych gatunków węgla brunatnego i kamiennego.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Wizytacje poselskie wykazały pełną mobilizację sił i środków w resorcie energetyki i energii atomowej w zakresie przygotowania do pracy w okresie szczytu energetycznego. Wyrazić należy uznanie załogom elektrowni, elektrociepłowni i ciepłowni za zaangażowaną pracę, wzorową eksploatację urządzeń energetycznych, zmniejszenie awaryjności i podniesienie wskaźników dyspozycyjności.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Maciej Majkut (PZPR), Stanisław Składowski (PZPR), Władysław Ochota (PZPR), Adolf Ojczyk (PZPR), Ryszard Najsznerski (PZPR), Jerzy Grochmalicki (PZPR), Kazimierz Dobisiak (PZPR) i Jan Leś (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: minister energetyki i energii atomowej Andrzej Szozda, wicedyrektor Zespołu NIK Jerzy Miastkowski i dyrektor Zespołu NIK - Tomasz Porowski.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W dyskusji wskazywano, że w okresie powojennym nastąpił szybki rozwój energetyki w naszym kraju, jednakże zużycie energii elektrycznej na 1 mieszkańca nie jest jeszcze wysokie.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Jak wynika z przedstawionych informacji, tempo rozwoju produkcji przemysłowej w ostatnich latach było szybsze niż tempo wzrostu produkcji elektrycznej. Niezbędne jest - zdaniem posłów - zwiększenie nakładów inwestycyjnych na rozwój energetyki w następnych latach, ale równocześnie konieczne jest podejmowanie bardziej skutecznych środków ekonomicznych i administracyjnych dla zapewnienia oszczędnego gospodarowania energią w przemyśle.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Wskazywano na konieczność bardziej racjonalnego wykorzystania istniejących jeszcze rezerw w energetyce. Dotyczy to m.in. możliwości zwiększenia produkcji energii elektrycznej przez niektóre elektrownie przemysłowe, o ile zapewni im się zwiększone przydziały paliwa, bardziej intensywnego wykorzystywania elektrowni wodnych w okresach szczytowych, jak również przyśpieszenia modernizacji starych elektrowni i sprawniejszego usuwania awarii w elektrowniach i sieciach przesyłowych.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Istnieje konieczność przejściowego limitowania zużycia energii elektrycznej w przemyśle. Decyzje w tej sprawie podejmować trzeba rozważnie, ażeby wyłączenie energii nie powodowało strat w produkcji. Resorty przemysłowe powinny zwiększyć działania organizacyjne i techniczne na rzecz zmniejszenia poboru mocy, zwłaszcza w okresach szczytowego obciążenia.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Wskazywano na konieczność weryfikowania decyzji o modernizacji niektórych przemysłów, przede wszystkim w wypadkach wprowadzania urządzeń i technologii o nadmiernej, energochłonności.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W związku z modernizacją i rozwojem gospodarki rolnej, a szczególnie hodowli, należy liczyć się ze wzrostem zapotrzebowania na energię elektryczną w rolnictwie. W miarę możliwości zapewnić trzeba ciągłość dostaw energii dla rolnictwa. Wyłączenie dostaw prądu dla fermy hodowlanej może spowodować czasem niepowetowane straty w hodowli.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Ustosunkowując się do uwag podkomisji i zgłoszonych w dyskusji minister energetyki i energii atomowej Andrzej Szozda wyjaśnił m.in., że ograniczenia dostaw energii dla przemysłu stosuje się bardzo ostrożnie i tylko tam, gdzie nie spowoduje to zagrożenia wykonania produkcji.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Ograniczenia dostaw energii nie dotyczą rolnictwa i gospodarki hodowlanej. Często wyłączenia spowodowane awariami kładzie się na karb wyłączeń oszczędnościowych. Resort zamierza powiadamiać władze terenowe, jakich przemysłów na ich terenie dotyczyć będą okresowe wyłączenia.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
  38 + </div>
  39 + </body>
  40 + </text>
  41 + </TEI>
  42 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00005-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00005-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 5/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 5/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:5</note>
  20 + <note type="sessionNo">5</note>
  21 + <date>1976-12-07</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  28 + <persName>Komentarz</persName>
  29 + </person>
  30 + </particDesc>
  31 + </profileDesc>
  32 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00005-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 7 grudnia 1976 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Zofii Łęgowik (bezp.), rozpatrzyła projekty narodowego planu rozwoju społeczno-gospodarczego i budżetu państwa na rok 1977 i na lata 1976-1980 w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej i Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z ministrem Henrykiem Konopackim, Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Mieczysławem Glanowskim, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z wiceprezesem Mieczysławem Piątkiem, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W uwagach i wnioskach podkomisji górnictwa i geologii zreferowanych przez posłów: Ryszarda Najsznerskiego (PZPR), Stanisława Kamieniarza (PZPR) i Jana Koniecznego (PZPR) oraz w dyskusji podkreślano szczególne znaczenie węgla kamiennego dla rozwoju gospodarki narodowej, a zwłaszcza zbilansowania potrzeb energetycznych kraju i zaspokojenie potrzeb eksportu.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Resort górnictwa przewiduje zwiększenie wydobycie węgla kamiennego w 1977 r. do 186 mln ton (o 6,7 mln ton więcej niż w roku bieżącym). W latach 1976-1980 przewiduje się wzrost wydobycia węgla do 207,5 mln ton w 1980 r., wzrost wydobycia gazu ziemnego do 7.900 mln m³. Produkcja maszyn górniczych wzrośnie do wartości 22,8 mld zł w 1980 r., wobec 13,4 mld zł w 1975 r.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Dla realizacji tych poważnych zadań przewiduje się podjęcie prac modernizacyjnych i wielu zamierzeń organizacyjno-technicznych. Wysoki jest udział wzrostu wydajności pracy w planowanym przyroście produkcji. Znaczną część nakładów inwestycyjnych wynoszących 30,8 mld zł przeznacza się na utrzymanie i rozbudowę zdolności wydobywczych czynnych kopalni węgla kamiennego (19 zakładów górniczych objętych będzie generalną modernizacją). W ramach programu budowy nowych kopalń, kontynuowane będą prace w 7 kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz budowa kopalni pilotująco-wydobywczej w Bogdance w Lubelskim Zagłębiu Węglowym.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Posłowie podkreślili, że program rozwoju wydobycia węgla w bieżącym 5-leciu jest trudniejszy niż w latach ubiegłych. Wymaga on utrzymania wydłużonego czasu pracy załóg górniczych, polepszenia zaopatrzenia w materiały, rozwoju zaplecza technicznego oraz większej troski o zapewnienie bezpieczeństwa pracy. Równolegle do zadań produkcyjnych powinny być rozwiązywane sprawy ochrony środowiska w regionach górniczych.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Wskazywano na potrzebę opracowania perspektywicznego bilansu paliwowo-energetycznego kraju oraz podjęcia niezbędnych decyzji w sprawie dalszej rozbudowy zdolności produkcyjnych przemysłu węglowego. Wiele zależeć będzie od mechanizacji prac górniczych oraz doskonalenia organizacji pracy. Resort górnictwa powinien jednocześnie podjąć starania o ograniczenie pracy załóg w czasie ponadnormatywnym, m.in. poprzez przesunięcie nakładów inwestycyjnych na bliższe lata bieżącej 5-latki i wprowadzenie 4-brygadowego systemu pracy.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Konieczne są pilne decyzje w sprawie rozwiązania problemu przewozu węgla, szczególnie z Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Ograniczona zdolność przewozowa kolei jest obecnie głównym utrudnieniem pracy kopalń.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W rezultacie postępującej głębokości eksploatacji pokładów, pogarszania się warunków geologiczno-wydobywczych oraz wzrostu cen maszyn i urządzeń wzrastają koszty wydobycia węgla. W tej sytuacji rachunek ekonomiczny nie odzwierciedla w pełni wysiłku załóg w zakresie zmniejszenia zużycia materiałów na jednostkę produkcji i wprowadzania usprawnień techniczno-organizacyjnych.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Jednym z najważniejszych problemów górnictwa węglowego jest zaopatrzenie w podstawowe materiały, gwarantujące ciągłość produkcji i bezpieczeństwo pracy. Ogromne znaczenie ma terminowe kończenie prac modernizacyjnych i nowych inwestycji. Konieczne jest wykorzystanie wszelkich możliwości dalszej intensyfikacji prac górniczych przez wzrost mechanizacji i poprawę organizacji pracy.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Posłowie postulowali większe preferencje dla resortu górnictwa w zaopatrzeniu materiałowym, poparte odpowiednimi gwarancjami.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Postulowano także doskonalenie form naboru i stabilizacji załóg, począwszy od zasadniczych szkół górniczych.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Komisja oceniła, że przedłożony program działalności władz górniczych ujmuje kompleksowo całość problematyki związanej ze zwalczaniem zagrożeń, gospodarkę złożami oraz ochroną powierzchni i odpowiada aktualnym i przyszłym potrzebom górnictwa. Występujące zagrożenia wyrzutów skał i gazów w dolnośląskim Zagłębiu Węglowym dyktują potrzebę powołania w tym regionie placówki naukowo-badawczej, która by przystąpiła także do rozwiązania ważnych problemów operatywnych planów wydobycia. W programie ochrony filarów pod miastami należy uwzględnić także śródmieście Wałbrzycha.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Zdaniem posłów należy zwiększyć skuteczność wniosków i postulatów Wyższego Urzędu Górniczego, dotyczących poprawy stanu bezpieczeństwa pracy w zakładach górniczych. Środki materialne i kadrowe są jeszcze niewspółmierne do zadań stojących przed władzami górniczymi w bieżącej 5-latce.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Komisja wyraziła przekonanie, że realizacja programu i zadań ujętych planach resortu górnictwa, CUG i WUG gwarantuje dalszy dynamiczny rozwój gospodarki narodowej. Wymagać to jednak będzie poważnego wysiłku wszystkich zatrudnionych w tej ważnej gałęzi produkcji, jaką jest górnictwo. Niezbędna i konieczna będzie pomoc resortu komunikacji i komisji planowania w zaspokojeniu pilnych potrzeb zarówno górnictwa jak i geologii.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Gwarancją powodzenia wszystkich zamierzeń jest zaangażowanie i ofiarna praca załóg górniczych, którym Komisja postanowiła przesłać pozdrowienia i podziękowania za trud i poczucie odpowiedzialności, życząc zarazem, aby praca górnicza była jeszcze lepsza i bezpieczniejsza, a wyniki jej przyniosły dalsze efekty gospodarcze, na które liczy całe społeczeństwo.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W uwagach i wnioskach podkomisji energetyki i energii atomowej zreferowanych przez posła Jana Kubita (PZRR) oraz w dyskusji poselskiej stwierdzono, że plany resortu energetyki i energii atomowej zabezpieczają potrzeby gospodarki narodowej.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Podkreślano, że rozwój energetyki i zaopatrzenie gospodarki narodowej w energię elektryczną wymaga nie tylko koncentracji środków na rozbudowę mocy energetycznych, ale także efektywności wykorzystania paliw i energii, racjonalnego użytkowania wytwarzanej energii, co jest obowiązkiem wszystkich jej odbiorców. Reżim oszczędzania energii elektrycznej jest także ważnym nośnikiem postępu gospodarczego, gdyż zmusza przemysł do poszukiwania i wdrażania nowoczesnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych zmniejszających zużycie paliw i energii.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Zdaniem posłów, należy z odpowiednim wyprzedzeniem opracować kompleksowy program prac remontowo-modernizacyjnych urządzeń energetycznych, uwzględniając dalszą poprawę jakości tych prac i dostawę części zamiennych dla urządzeń energetycznych. Resort górnictwa powinien opracować program poprawy jakości węgla kamiennego dostarczanego elektrowniom.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Z uwagi na napięty bilans paliwowo-energetyczny kraju konieczne jest zapewnienie odpowiednich środków inwestycyjnych dla zespołu górniczo-energetycznego w Bełchatowie, elektrowni Opalenie i Zatonie oraz elektrowni wodnej szczytowo-pompowej Młoty.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Należy dążyć do oparcia rozwoju energetyki na krajowych urządzeniach, co wymaga rozwoju produkcji urządzeń energetycznych podstawowych i pomocniczych.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Niezbędne jest opracowanie planu modernizacji i rozbudowy sieci średnich i niskich napięć w układzie branżowym i terenowym. Z uwagi na rangę i ogólnospołeczne znaczenie ochrony środowiska, należy w planach rocznych resortu szczegółowo wyspecyfikować przedsięwzięcia w tej dziedzinie oraz zapewnić konsekwentną ich realizację.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">W uwagach i wnioskach podkomisji przemysłu chemicznego zreferowanych przez posłów: Adolfa Ojczyka (PZPR) i Zofię Łęgowik (bezp.) oraz w dyskusji poselskiej stwierdzono, że projekt planu 5-letniego w przemyśle chemicznym zgodny jest z celami ustalonymi w planie rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Położono szczególny nacisk na kwestię wyżywienia, zaopatrzenia rynku i eksport.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Założone w planach przemysłu chemicznego wskaźniki wzrostu produkcji są wyższe niż planowane dla całej gospodarki narodowej. Globalny wzrost produkcji resortu chemii na lata 1976-1980 wynosi około 70 proc. w stosunku do poprzedniej 5-latki.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Mimo tak wysokiego tempa rozwoju, nie będzie jednak możliwe zaspokojenie wszystkich potrzeb rynku, innych gałęzi przemysłu i eksportu. Komisja uważa, że należy wykorzystać wszystkie możliwości dla przekroczenia zadań, zwłaszcza, w dziedzinie przerobu ropy naftowej, produkcji nawozów mineralnych, dodatków do pasz, wyrobów z tworzyw sztucznych i włókien chemicznych a także ogumienia dla transportu ciężkiego i ciągnikowego. Istnieją możliwości zwiększenia produkcji w tym zakresie w latach 1976-1980 drogą modernizacji istniejących zakładów oraz rozszerzenia programu inwestycyjnego poprzez kredytowanie przedsiębiorstw na tzw. zasadzie samospłaty. Na takiej zasadzie powstaje kombinat nawozów azotowych w Policach i inne.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Nakłady inwestycyjne na rok 1977 i na 5-latkę zapewniają pokrycie potrzeb rozwojowych chemii, zwłaszcza w zakresie kompleksu żywnościowego i produkcji rynkowej i eksportu, uwzględniają także rozwój bazy surowcowej przemysłu chemicznego. Koniecznym jest podjęcie skutecznych środków dla terminowej realizacji inwestycji i ich dochodzenia do projektowanej zdolności produkcyjnej.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Poważne trudności sprawia przemysłowi chemicznemu transport oraz dostawa odpowiednich surowców, materiałów, gazu, energii. Niezbędne jest podjęcie decyzji na szczeblu rządowym w celu poprawy sytuacji w transporcie, szczególnie kolejowym, gdyż trudności w tym zakresie powiększają się.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Komisja wyraziła przekonanie, że resort chemii przygotowany jest do wykonania trudnych zadań obecnej 5-latki. Operatywne kierowanie przemysłem chemicznym, pełne wykorzystanie środków inwestycyjnych, technicznych i organizacyjnych, postawionych do jego dyspozycji oraz zaangażowanych i wysokokwalifikowanych kadr stanowią gwarancję powodzenia realizacji zamierzeń.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Komisja zwróciła się do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przyjęcie projektu narodowego planu społeczno-gospodarczego i budżetu państwa na rok 1977 oraz narodowego planu społeczno-gospodarczego na lata 1976-1980 w rozpatrywanych częściach, w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Uwagi i wnioski Komisji przekazane zostaną Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  39 + </div>
  40 + </body>
  41 + </text>
  42 + </TEI>
  43 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00006-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00006-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 6/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 6/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:6</note>
  20 + <note type="sessionNo">6</note>
  21 + <date>1977-02-01</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełZbigniewKrzysztoforski" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Zbigniew Krzysztoforski</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  31 + <persName>Komentarz</persName>
  32 + </person>
  33 + </particDesc>
  34 + </profileDesc>
  35 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00006-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 1 lutego 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła:</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">1. realizację zadań przemysłu chemicznego w zakresie programu wyżywienia narodu i zabezpieczenie potrzeb gospodarki narodowej do 1978 r.;</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">2. stan zagospodarowania rezerw materiałowych jako czynnik poprawy efektywności gospodarowania w resortach: górnictwa, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele sejmowej Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Mieczysławem Dróżdżem, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem, Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Gerardem Kroczkiem Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Urzędu Gospodarki Materiałowej i Urzędu Rady Ministrów.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Podstawą dyskusji w pierwszym punkcie porządku obrad były uprzednio przygotowane materiały resortu oraz referat podkomisji przemysłu chemicznego przedstawiony przez posła Adolfa Ojczyka (PZPR).</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Mówca podkreślił m.in., że od realizacji zadań przemysłu chemicznego, jako producenta i dostawcy środków chemicznych dla rolnictwa, w poważnej mierze zależy wykonanie programu wyżywienia narodu i zabezpieczenie potrzeb gospodarki żywnościowej do 1980 r. Środki produkcji dostarczane przez przemysł chemiczny decydują o rezultatach produkcji rolniczej. Dotyczy to zwłaszcza nawozów mineralnych, które w naszych warunkach są nadal głównym czynnikiem podnoszenia wydajności upraw rolnych.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Rozwój przemysłu chemicznego umożliwił szybki wzrost nawożenia w ostatnich latach, osiągnięcie w roku 1975-1982 kg czystego składnika na hektar użytków rolnych w porównaniu z 56 kg w roku 1965. Nie pokrywa to jednak w pełni szybko rosnącego zapotrzebowania rolnictwa, brakuje zwłaszcza nawozów azotowych i fosforowych. Ich niedobory zwiększa w niektórych regionach także niesprawny system dystrybucji oraz trudności transportowe, przy czym dystrybucję powinien poprawić przygotowywany obecnie elektroniczny system obliczeniowy.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Wzrost zadań rolnictwa wymaga dalszego zwiększenia produkcji nawozów. W najbliższych latach zamierza się szybko rozwijać produkcję wszystkich gatunków, ale warunki pełnej realizacji planów stworzono jedynie dla produkcji nawozów azotowych. Nawozy fosforowe i potasowe będą musiały być częściowo importowane.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Na podstawie wizytacji poselskich, mówca postulował energiczne działania dla odrobienia zaległości i zabezpieczenia warunków terminowej realizacji inwestycji, zwłaszcza budowy kompleksu azotowo-fosforowego w Policach.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Pełne wykorzystanie mocy produkcyjnych zakładów w Policach, Puławach, Tarnowie i in. zależy od usprawnienia i przyspieszenia produkcji amoniaku.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W wielu zakładach unieruchamiane są też okresowo niektóre urządzenia. Powodem tego są nierytmiczne dostawy surowców oraz częste awarie. Poważne awarie maszyn i urządzeń powodują zanieczyszczenia gazu dużą zawartością siarki. Podkomisja postuluje w związku z tym pilną budowę oczyszczalni gazu.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">O ile nawozy mineralne decydują o wzroście produkcji rolniczej, o tyle środki ochrony roślin przed szkodnikami, chwastami i chorobami zapobiegają znacznym stratom z tego tytułu. Do tej pory produkcja tych środków była niewielka; nakłady przeznaczone na jej rozwój w latach 1976-1980 pozwolą odrobić zaległości a także ograniczyć kosztowny import, choć nie wszystkie kierunki produkcji będziemy i powinniśmy rozwijać. Wizytacje poselskie wykazały, że są już nakłady i dalece zaawansowane prace naukowo-badawcze, nie nadąża jednak za nimi realizacja zadań budowlanych.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Podobnie jest w innej, istotnej dla rolnictwa dziedzinie - w przemyśle chemicznych składników pasz. Rozwój tego przemysłu zarówno od strony budowlanej, jak i naukowo-badawczej należy znacznie przyspieszyć, przynosi bowiem poważne korzyści w produkcji zwierzęcej.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Poseł Jan Kubit (PZPR) poinformował Komisję, że badania systemu dystrybucji nawozów mineralnych przeprowadzone na Uniwersytecie Gdańskim wykazały poważne rezerwy tkwiące w tym systemie, których uruchomienie może w istotny sposób poprawić zaopatrzenie rolnictwa i wykorzystanie transportu. Do rezerw tych należy m.in. likwidacja nieuzasadnionych przewozów z odległych baz zaopatrzenia (np. w woj. elbląskim) oraz wykorzystanie innych niż kolej środków transportu, zwłaszcza żeglugi śródlądowej. Zdaniem posła, system dystrybucji nawozów należy oprzeć na metodach matematycznych.</u>
  24 + </div>
  25 + <div xml:id="div-2">
  26 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">W ocenie posła dostawy środków chemicznych dla rolnictwa, zwłaszcza nawozów, są zbyt małe i nierytmiczne m.in. z powodu trudności transportowych. Poseł z uznaniem powitał zapowiedziany przez resort wzrost produkcji nawozów dla ogrodownictwa, co odpowiada zwiększonemu zapotrzebowaniu, zwłaszcza w województwach południowych. Następnie mówca zwrócił uwagę na nierytmiczność dostaw i nie zawsze odpowiednią jakość środków ochrony roślin produkcji krajowej i importowych oraz postulował zbadanie możliwości zwiększenia planowanych wielkości dostaw tych środków w br.</u>
  27 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Poseł Tadeusz Gąsiorek (PZPR). Zdaniem posła, lepsze zaopatrzenie rolnictwa w środki chemiczne, a także rytmiczność produkcji zależy w dużym stopniu od usprawnienia transportu oraz dostaw surowców, m.in. do produkcji nawozów fosforowych.</u>
  28 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Poseł Maciej Majkut (PZPR) podkreślił, że stwierdzone podczas wizytacji poselskich opóźnienia realizacji wielu mniejszych inwestycji wymagają energicznych działań resortu, zwłaszcza zapewnienia materiałów i wykonawców.</u>
  29 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Poseł Władysław Ochota (PZPR). Omawiając problemy produkcyjne Zakładów Azotowych w Puławach, mówca zwrócił uwagę m.in. na liczne straty w produkcji w związku z ponadnormatywnym zasiarczeniem gazu oraz trudności transportowe. Brak wagonów powoduje przepełnienie magazynów w Puławach i wstrzymuje terminowe dostawy nawozów dla rolnictwa. Mówca zwrócił także uwagę na częste, niezrozumiałe przestoje załadowanych transportów na stacjach. W celu obciążenia kolei i przyspieszenia dostaw, Zakłady w Puławach zamierzają szerzej wykorzystywać transport samochodowy na bliższych odległościach i podjęły starania o powiększenie taboru. Zdaniem posła, wskazana jest budowa magazynów nawozów w portach, co uniezależniłoby kolej od terminów załadunków na statki.</u>
  30 + <u xml:id="u-2.4" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Następnie mówca postulował rozbudowę produkcji mocznika w Zakładach w Puławach w związku z uruchomieniem produkcji melaniny i planowanym zwiększeniem produkcji nawozów.</u>
  31 + <u xml:id="u-2.5" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Poseł Tadeusz Maj (ZSL) omówił zaopatrzenie rolnictwa w środki chemiczne w ostatnich latach, które mimo zakłóceń w dostawach w latach 1965–1966 znacznie wzrosło. Poprawiła się również jakość dostarczanych środków. Wzrost zapotrzebowania rolnictwa wyprzedza jednak nadal wzrost podaży tych środków: brakuje nawozów fosforowych i azotowych, zbyt mało jest nawozów wieloskładnikowych granulowanych, środków ochrony roślin. Sytuacja transportowa w niektórych regionach dodatkowo utrudnia zaopatrzenie.</u>
  32 + <u xml:id="u-2.6" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Poseł Barbara Dębicka (bezp.) postulowała budowanie zakładu dla produkcji chemicznych środków paszowych w Kutnie oraz stworzenie tam zaplecza doświadczalnego.</u>
  33 + <u xml:id="u-2.7" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Poseł Zofia Łęgowik (bezp.) podkreśliła znaczenie dostaw amoniaku oraz realizacji inwestycji dla wykonania ustalonego programu chemizacji rolnictwa. Zwiększenie i rytmiczność dostaw amoniaku umożliwiłaby wielu zakładom, m.in. w Policach i Puławach znaczne przekroczenie istniejących i planowanych zdolności produkcyjnych.</u>
  34 + <u xml:id="u-2.8" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś (PZPR) omówił problemy usprawnienia dystrybucji nawozów i środków ochrony roślin, podkreślając m.in. potrzebę synchronizacji dostaw z cyklem produkcyjnym w rolnictwie oraz postulował zabezpieczenie możliwości odsiarczania gazu eksploatowanego w przemyśle chemicznym i przyśpieszenie inwestycji w kombinatach nawozów mineralnych we Włocławku i Policach.</u>
  35 + <u xml:id="u-2.9" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Mówca podkreślił duży postęp osiągnięty w ostatnich latach w zakresie zaspokajania potrzeb rolnictwa przez przemysł chemiczny, zwłaszcza w rozwoju produkcji nawozów sztucznych oraz w unowocześnieniu produkcji środków ochrony roślin.</u>
  36 + <u xml:id="u-2.10" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
  37 + <u xml:id="u-2.11" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła stan zagospodarowania rezerw materiałowych i jego wpływ na efektywność gospodarowania w resortach górnictwa, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
  38 + <u xml:id="u-2.12" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Podstawą dyskusji były materiały uprzednio przygotowane przez resort oraz referaty podkomisji.</u>
  39 + <u xml:id="u-2.13" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Referat podkomisji górnictwa przedstawił poseł Jerzy Grochmalicki (PZPR): W okresie ostatnich 4-ch lat resort górnictwa osiągnął znaczną poprawę racjonalnego wykorzystania zasobów surowcowych i materiałowych. Obniżyły się koszty materiałowe produkcji, dobre rezultaty uzyskano w oszczędzaniu deficytowych materiałów m.in. paliw, stali i drewna oraz w zakresie wtórnego zużycia niektórych materiałów. Rezultaty te osiągnięto przede wszystkim dzięki wdrażaniu postępu technicznego i organizacyjnego.</u>
  40 + <u xml:id="u-2.14" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Zcentralizowanie jednostek zaopatrzenia magazynowania i rozprowadzania materiałów i urządzeń przyczyniło się do lepszego dysponowania nimi, obniżenia zapasów materiałowych oraz bardziej racjonalnego wykorzystania środków transportu.</u>
  41 + <u xml:id="u-2.15" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Podkomisja wyraziła uznanie dla przedsięwzięcia resortu górnictwa w celu dalszego zwiększenia odzysku złomu, które mają istotne znaczenie dla poprawy zaopatrzenia resortu hutnictwa w materiał wsadowy.</u>
  42 + <u xml:id="u-2.16" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Mówca wskazał, że wypracowane przez resort górnictwa metody działania powinny być kontynuowane. Szczególne znaczenie ma uruchamianie bodźców materialnego zainteresowania obniżaniem materiałochłonności produkcji, rozszerzanie programów szkolenia zawodowego dla służb gospodarki materiałowej, doskonalenie systemu informatyki materiałowej.</u>
  43 + <u xml:id="u-2.17" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Uwagi podkomisji przemysłu chemicznego przedstawił poseł Maciej Majkut (PZPR): Przemysł chemiczny jest przemysłem materiałochłonnym. W 1976 r. blisko 70 proc. ogólnych kosztów produkcji tego przemysłu stanowiły koszty materiałowe, przy czym utrzymuje się tendencja dalszego ich wzrostu. W tych warunkach obniżanie norm zużycia surowców i materiałów ma największe znaczenie.</u>
  44 + <u xml:id="u-2.18" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Resort osiągnął poprawę norm zużycia materiałów do produkcji, jest ona jednak nadal niewystarczająca. Zdaniem podkomisji, należy szybciej weryfikować i nowelizować normy zużycia materiałów w następstwie postępu technicznego, technologicznego i organizacyjnego oraz więcej uwagi poświęcać rozwojowi zaplecza naukowo-badawczego, wdrażaniu nowej techniki i technologii.</u>
  45 + <u xml:id="u-2.19" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Obok wysokiej materiałochłonności, przemysł chemiczny cechuje duża energochłonność; zużywa on blisko 20 proc. ogólnej ilości paliw i energii całego przemysłu. Niepełne dostawy gazu ziemnego i energii elektrycznej w roku ubiegłym dla przemysłu chemicznego spowodowały straty w produkcji, zwiększyły awaryjność instalacji oraz wpłynęły na obniżenie jakości produktów finalnych. Z tych względów wielkiego znaczenia nabierają wszelkie działania na rzecz oszczędniejszego gospodarowania paliwami i energią elektryczną, zwłaszcza unowocześnienie procesów technologicznych i wprowadzanie technologii mniej energochłonnych.</u>
  46 + <u xml:id="u-2.20" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Podkomisja ocenia, że postęp w dziedzinie wykorzystania utylizacji odpadów produkcyjnych jest niedostateczny. Jest to problem ważny nie tylko z punktu widzenia racjonalizacji gospodarki materiałowej, ale również z punktu widzenia ochrony środowiska. Rachunek ekonomiczny w skali całej gospodarki narodowej, obejmujący również nakłady ponoszone na ochronę środowiska, powinien wpłynąć na szybsze podejmowanie decyzji inwestycyjnych w zakresie utylizacji odpadów. Przyspieszyć należy także prace badawczo-rozwojowe nad minimalizacją odpadów w produkcji, ich utylizacją oraz wprowadzeniem technologii bezodpadowych.</u>
  47 + <u xml:id="u-2.21" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Uwagi podkomisji energetyki i energii atomowej przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR): Podstawowe rezerwy oszczędzania surowców w resorcie energetyki tkwią w obniżaniu wskaźnika jednostkowego zużycia paliwa na produkcję 1 kWh (w 1976 r. 363...</u>
  48 + <u xml:id="u-2.22" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
  49 + <u xml:id="u-2.23" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">... 1 kWh). Gdyby udało się osiągnąć zmniejszenie tego zużycia w roku bieżącym tylko o 3,3 g/1 kWh, pozwoliłoby to zaoszczędzić ponad 440 tys. ton węgla. Oszczędności te mogą być osiągnięte poprzez zwiększanie sprawności urządzeń energetycznych i cieplnych oraz bardziej racjonalne gospodarowanie energią.</u>
  50 + <u xml:id="u-2.24" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Zdaniem podkomisji, działania resortu koncentrować powinny się przede wszystkim na wprowadzeniu do eksploatacji nowoczesnych, wysokosprawnych bloków energetycznych. Tempo instalowania tych bloków jest u nas zbyt wolne.</u>
  51 + <u xml:id="u-2.25" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Niemałe rezerwy tkwią w usprawnieniu prac remontowych, zabezpieczeniu terminowych dostaw części zamiennych, w wykorzystaniu materiałów regenerowanych m.in. taśm do taśmociągów w kopalniach węgla brunatnego.</u>
  52 + <u xml:id="u-2.26" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Pełna koncentracja zapasów możliwa będzie po zorganizowaniu odpowiedniej bazy magazynowej, oraz wprowadzeniu mechanizacji i automatyzacji informacji o zapasach materiałowych.</u>
  53 + <u xml:id="u-2.27" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Mówca zwrócił uwagę na konieczność lepszego niż dotychczas wykorzystania odpadów produkcyjnych energetyki w innych gałęziach gospodarki narodowej. Duże rezerwy tkwią np. w wykorzystaniu popiołów węgla brunatnego dla potrzeb rolnictwa oraz popiołu węgla kamiennego dla potrzeb budownictwa.</u>
  54 + <u xml:id="u-2.28" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">W dyskusji udział wzięli posłowie: Ryszard Najsznerski (PZPR), Adolf Ojczyk (PZPR), Władysław Ochota (PZPR) i Jan Leś (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister Gerard Kroczek, wiceminister Mieczysław Drożdż i wiceminister Tadeusz Zastawnik.</u>
  55 + <u xml:id="u-2.29" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">W dyskusji wskazywano, że podstawowym warunkiem usprawniania gospodarki materiałowej w omawianych resortach jest szybsze wprowadzanie w życie planu postępu technicznego i technologicznego. Podawano przykłady, że stosowanie np. w resorcie przemysłu chemicznego przestarzałych urządzeń, wpływa na zwiększenie zużycia surowców i energii elektrycznej.</u>
  56 + <u xml:id="u-2.30" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Szczególnie wiele uwagi poświęcono bardziej racjonalnemu i szerszemu zużyciu odpadów produkcyjnych. Mimo podjętych działań w tym zakresie przez poszczególne resorty, osiągnięcia w tej dziedzinie nie są zadowalające. Problematyką tą powinien bardziej zająć się Urząd do Spraw Gospodarki Materiałowej.</u>
  57 + <u xml:id="u-2.31" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Istotne znaczenie ma również - zdaniem posłów - usprawnianie systemu magazynowania i ewidencjonowania materiałów. Za słuszną uznano drogę zmierzającą do centralizowania gospodarki, zwłaszcza materiałami deficytowymi oraz tworzenia tzw. magazynów interwencyjnych. Taki system gospodarowania materiałami i częściami zamiennymi wymaga doskonalenia informacji o zapasach surowcowych.</u>
  58 + <u xml:id="u-2.32" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Komisja postanowiła przyjąć wnioski resortu i przekazać je wraz ze swoimi uwagami i opiniami do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów jako Komisji wiodącej w rozpatrywaniu problematyki zagospodarowania rezerw materiałowych.</u>
  59 + </div>
  60 + </body>
  61 + </text>
  62 + </TEI>
  63 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00007-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00007-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 7/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 7/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:7</note>
  20 + <note type="sessionNo">7</note>
  21 + <date>1977-03-01</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  28 + <persName>Komentarz</persName>
  29 + </person>
  30 + </particDesc>
  31 + </profileDesc>
  32 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00007-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 1 marca 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR) rozpatrzyła realizację ustawy z dnia 23 czerwca 1975 r. o zasadach tworzenia i podziału zakładowego funduszu nagród oraz zakładowych funduszów: socjalnego i mieszkaniowego w resortach: górnictwa, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem, Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Gerardem Kroczkiem, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Janem Sidorowiczem, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Henrykiem Białczyńskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli. Podstawą dyskusji były materiały informacyjne resortów oraz koreferaty poselskie, które przedstawili:</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- w imieniu Podkomisji Górnictwa i Geologii - poseł Stanisław Kamieniarz (PZPR),</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- w imieniu Podkomisji Przemysłu Chemicznego - poseł Adolf Ojczyk (PZPR),</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- w imieniu podkomisji Energetyki i Energii Atomowej - poseł Zbigniew Krzysztoforski (ZSL).</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Gąsiorek (PZPR), Stanisław Składowski (PZPR), Jan Kubit (PZPR), Władysław Ochota (PZPR), Franciszek Grolewski (PZPR), Jerzy Grochmalicki (PZPR), Jan Leś (PZPR).</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister Energetyki i Energii Atomowej - Tadeusz Zastawnik oraz wiceminister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych - Henryk Białczyński.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W toku obrad podkreślono, że wszystkie trzy omawiane resorty prawidłowo realizują postanowienia ustawy o zasadach tworzenie i podziału zakładowego funduszu nagród oraz zakładowych funduszów: socjalnego i mieszkaniowego. Przebieg realizacji ustawy potwierdza, zdaniem posłów, słuszność zawartych w niej przepisów dotyczących tworzenia wszystkich trzech funduszów w odpowiednich proporcjach w stosunku do funduszu płac i wliczania ich w ciężar kosztów przedsiębiorstwa.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Z uznaniem posłów spotkały się rezultaty tworzenia i rozdziału zakładowego funduszu nagród. Fundusz ten stał się istotnym bodźcem dla lepszej pracy i wydatnie wpływa na podnoszenie jej dyscypliny. Ścisłe uzależnienie wysokości nagród indywidualnych od przestrzegania regulaminu pracy jest, zdaniem posłów, oceniane przez załogi zakładów jako właściwe oraz ekonomicznie i społecznie uzasadnione.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Pozytywnie ocenili posłowie również realizację przez resorty postanowień ustawy w zakresie systemu finansowania zakładowej działalności socjalnej. Stwierdzono, że konsekwentna realizacja tych postanowień przyczynia się do oszczędnego i racjonalnego gospodarowania środkami finansowymi i rzeczowymi na cele socjalne, stopniowo usuwa dysproporcje w wysokości środków przeznaczanych na działalność socjalną w poszczególnych branżach resortów oraz stabilizuje proces tworzenia tego funduszu. Umożliwia to, zdaniem posłów, lepsze planowanie działalności socjalnej w resortach.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W dyskusji podkreślono, że większość środków z funduszu socjalnego przeznaczana jest na rozwój bazy wczasowej. Wskazywano przy tym, że rosnące zapotrzebowanie na zorganizowane formy wypoczynku wymaga rozbudowy, modernizacji i remontów istniejącej bazy. W związku z tym, a także ze względu na inne, stale rosnące, potrzeby socjalne, postulowano zwiększenie dotacji na tę działalność. Rozważano także możliwość wspólnego finansowania przez zakłady produkcyjne i władze terenowe budownictwa obiektów socjalno-kulturalnych, zwłaszcza w nowych osiedlach mieszkaniowych, które służą nie tylko pracownikom tych zakładów, lecz ogółowi mieszkańców. Zastanawiano się nad obowiązującymi zasadami opłat za świadczenia socjalne, m.in. nad możliwościami ustalania opłat za wczasy w zależności od dochodów przypadających na jednego członki rodziny.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Posłowie podkreślili prawidłowe stosowanie przepisów dotyczących wykorzystania funduszu mieszkaniowego - przeznaczonego na rozwój budownictwa jednorodzinnego, pożyczki na uzupełnianie wkładów na mieszkania spółdzielcze, remonty mieszkań itd. Zwracano uwagę, że wzrasta zapotrzebowanie pracowników na korzystanie z tego funduszu, nie ma jednak możliwości zaspokojenia wszystkich zgłaszanych potrzeb. Natomiast, uwzględniając wyższe ceny na materiały budowlane, rozważano możliwość podwyższenia kwot pożyczek mieszkaniowych i wprowadzenia dalszych udogodnień dla młodych małżeństw. Posłowie postulowali zwiększenie funduszu mieszkaniowego w tych przedsiębiorstwach, w których jest on niższy od wielkości założonych w ustawie i które mają poważne trudności kadrowe z tytułu braku mieszkań dla pracowników.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W wyniku obrad Komisja postanowiła przyjąć przedstawione informacje resortu, a uwagi i wnioski wynikające z posiedzenia przekazać w formie opinii, rządowi.</u>
  22 + </div>
  23 + </body>
  24 + </text>
  25 + </TEI>
  26 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00008-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00008-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 8/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 8/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:8</note>
  20 + <note type="sessionNo">8</note>
  21 + <date>1977-03-30</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełMarianKonieczny" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Marian Konieczny</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełMichałKwaśniewicz" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Michał Kwaśniewicz</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  46 + <persName>Komentarz</persName>
  47 + </person>
  48 + </particDesc>
  49 + </profileDesc>
  50 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00008-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 30 marca 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła perspektywy i problemy rozwoju przemysłu gumowego związane z zabezpieczeniem potrzeb gospodarki narodowej w wyroby gumowe w latach 1976-1980.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Jerzym Kopytowskim, Ministerstw: Finansów, Górnictwa, Przemysłu Maszynowego, Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były doręczone uprzednio posłom materiały informacyjne resortu oraz uwagi i wnioski podkomisji przemysłu chemicznego, które przedstawiła poseł Zofia Łęgowik (bezp.).</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z informacji resortu, rozwój przemysłu gumowego w ostatnich latach był wolniejszy niż wzrost zapotrzebowania gospodarki na wyroby gumowe. W okresie 30 lat zbudowane zostały od podstaw jedynie Olsztyńskie Zakłady Opon Samochodowych. Istniejące zakłady rozbudowano i zmodernizowano, co pozwoliło znacznie zwiększyć produkcję, jednak nie do rozmiarów zaspokajających potrzeby gospodarki, zwłaszcza potrzeby rynkowe i eksportu. Najbardziej dotkliwe niedobory występują w grupie ogumienia ciężkiego (ok. 800 tys. sztuk), w dętkach tradycyjnych (ponad 1 mln szt.), a także w taśmach przenośnych oraz obuwiu sportowym i turystycznym.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Poprawę tej sytuacji przeniesie zakładany rozwój przemysłu gumowego w latach 1976-1980. Oddane zostaną do eksploatacji nowe obiekty produkcyjne m.in. wytwórnia opon radialnych w Dębicy (docelowa produkcja - 2,8 mln szt. rocznie), oddział produkcji opon „gigant” w Poznaniu (12 tys. szt.), nowy zakład artykułów technicznych w Sanoku, centralna wytwórnia dętek w Dębicy (I etap) o zdolności 4,5 mln szt. oraz oddział produkcji rakiet tenisowych w Łodzi (300 tys. szt.).</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Znaczne środki (ponad 1,8 mld zł) przeznaczone zostaną na modernizację starych zakładów. Jednocześnie rozpoczęta zostanie budowa kilku ważnych obiektów przemysłowych, których uruchomienie nastąpi po roku 1980. M.in. rozbudowana zostanie centralna wytwórnia dętek w Dębicy (7,5 mln sztuk), nastąpi III etap rozbudowy OZOS (nowy oddział opon ciągnikowych tylnych - pół mln szt. rocznie), powstanie tkalnia kordów w Olsztynie.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Zdaniem podkomisji przemysłu chemicznego, która wizytowała zakłady przemysłu gumowego i Zjednoczenie „Stomil”, realizacja inwestycji budzi wiele zastrzeżeń. Zagrożone są terminy przekazania do eksploatacji najważniejszych obiektów. Poselski zespół wizytujący stwierdził m.in. dwuletnie opóźnienie budowy wydziału taśm w Wolbromiu. Są trudności w budowie wytwórni dętek w Dębicy, które mogą spowodować opóźnienie produkcji dętek do opon ciągnikowych tylnych.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Jak podkreśliła poseł Z. Łęgowik, sprawny przebieg inwestycji przemysłu gumowego ma duże znaczenie dla rozwoju innych gałęzi gospodarki, zwłaszcza przemysłu ciągnikowego i motoryzacyjnego oraz dla poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego w wyroby gumowe. Utrzymujące się niedobory powodują znaczny import niektórych wyrobów, przede wszystkim opon do samochodów osobowych, ciężarowych i ciągników oraz dętek trakcyjnych.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Poprawę sytuacji można osiągnąć tylko przez przyspieszenie rozwoju niektórych dziedzin przemysłu chemicznego i pogłębienie kooperacji z innymi działami gospodarki. Z tych względów poseł Z. Łęgowik poparła propozycje Zjednoczenia „Stomil”, zmierzające do przyspieszenia budowy zakładów, które będą produkowały szczególnie deficytowe wyroby, np. opony ciężarowe.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W toku wizytacji poselskich stwierdzono nierytmiczność dostaw surowców i materiałów oraz ich niską często jakość, nie odpowiadającą wymogom nowoczesnej technologii, Np. tkaniny dostarczane przez przemysł lekki dla wytwórni sprzętu sportowego i turystycznego nie spełniają wymogów technicznych i estetycznych. Niska jakość kordu wiskozowego nie pozwala zmniejszyć ciężaru opon samochodowych.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Poważnym problemem dla dalszego rozwoju przemysłu gumowego jest produkcja maszyn i urządzeń. Istniejący park maszynowy jest częściowo przestarzały, niektóre urządzenia pracują z konieczności ponad 20 lat. Tymczasem udział dostaw maszyn i urządzeń rodzimej produkcji stale się zmniejsza: z około 60 proc. w latach 1960-65 do zaledwie 12 proc. obecnie i wykazuje nadal tendencję malejącą.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Podkomisja krytycznie oceniła jakość wyrobów przemysłu gumowego. W ostatnich latach, mimo pewnej ogólnej poprawy nastąpił spadek liczby wyrobów ze znakiem jakości. Wzrosły reklamacje dotyczące jakości niektórych wyrobów (m.in. obuwia gumowego, materacy turystycznych z Grudziądza) oraz straty producentów z powodu niskiej jakości wyrobów. Obok ilościowego wzrostu produkcji, kwestia jakości i asortymentu wyrobów gumowych, wymaga pierwszoplanowego potraktowania.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Sprawna realizacja programu rozwoju przemysłu gumowego w latach 1976-1980 wymaga pogłębienia współpracy i koordynacji poczynań wielu resortów gospodarczych, by efektywniej wykorzystać środki inwestycyjne, a także lepiej dostosować produkcję do aktualnych potrzeb gospodarki narodowej.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  23 + </div>
  24 + <div xml:id="div-2">
  25 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Istniejące dysproporcje między zapotrzebowaniem a podażą wyrobów gumowych w różnych gałęziach gospodarki pociągają za sobą wzrost kosztownego importu, i hamują prawidłowe funkcjonowanie tak ważnych działów, jak np. transport samochodowy. Niezbędna jest więc koordynacja rozwoju przemysłu gumowego z rozwojem innych branż, a zwłaszcza największych odbiorców wyrobów gumowych.</u>
  26 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławSkładowski">Bardzo ważnym problemem gest poprawa jakości i żywotności wyrobów gumowych, a także przyspieszenie tempa realizacji inwestycji w tym przemyśle.</u>
  27 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławSkładowski">W związku z trudnościami kadrowymi w przemyśle gumowym, mówca postulował zwrócenie większej uwagi na poprawę warunków socjalno-bytowych załóg.</u>
  28 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełStanisławSkładowski">Poseł Jan Kubit (PZPR) zwrócił uwagę na celowość porównywania jakości produkcji naszego przemysłu gumowego z produkcją przodujących firm zagranicznych, co ułatwi doskonalenie walorów użytkowych i jakościowych wyrobów.</u>
  29 + <u xml:id="u-2.4" who="#PosełStanisławSkładowski">W związku ze złą jakością opon ciągników i maszyn rolniczych mówca zapytywał, czy resort chemii opracował konkretny program poprawy jakości wyrobów gumowych, zwłaszcza dla rolnictwa.</u>
  30 + </div>
  31 + <div xml:id="div-3">
  32 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZenonKomorowski">Wobec deficytu wyrobów gumowych, tym większe znaczenie ma poprawa ich jakości. W wysokim stopniu zależy ona od dobrej jakości surowców i materiałów. Np. przedwczesne pękanie opon, mimo nieuszkodzenia bieżnika, jest skutkiem złej jakości kordu, dostarczanego przez przemysł lekki.</u>
  33 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZenonKomorowski">Mówca postulował szersze stosowanie regeneracji opon i wykorzystanie złomu gumowego, zwłaszcza zawartego w nim kauczuku. W wielu gospodarstwach rolnych zalegają zużyte opony, lecz ceny skupu złomu gumowego są tak niskie, że nie pokrywają nawet kosztu dostarczania do punktu skupu.</u>
  34 + </div>
  35 + <div xml:id="div-4">
  36 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMichałKwaśniewicz">Rolnicy zgłaszają wiele pretensji pod adresem przemysłu gumowego np. z powodu przedwczesnego pękania opon ciągników. Przemysł nie bierze pod uwagę, że 60 proc. ciągników rolniczych pracuje w transporcie co powoduje szybsze zużywanie się opon na twardych szosach. Z drugiej strony - zdaniem mówcy - powinny być wprowadzone rygory w stosunku do użytkowników niewłaściwie eksploatujących opony. Celowe byłoby również wznowienie obowiązku oddawania zużytych opon przy kupnie nowych.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-5">
  39 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarianKonieczny">Górnictwo - jeden z największych odbiorców wyrobów gumowych zaniepokojone jest opóźnianiem się budowy oddziału produkcji taśm w zakładach w Wolbromiu, a także zgłasza pretensje do jakości węży ciśnieniowych z zakładów w Bydgoszczy.</u>
  40 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMarianKonieczny">Poseł Jan Leś (PZPR) poruszył problem udziału surowców i materiałów z importu zużywanych przez przemysł gumowy oraz postulował działania resortu na rzecz zwiększenia udziału surowców i materiałów krajowych, m.in. przez odpowiednie ukierunkowanie pracy resortowego zaplecza naukowo-technicznego.</u>
  41 + <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMarianKonieczny">Zdaniem posła, istotne znaczenie dla wzrostu wydajności w przemyśle gumowym ma wprowadzenie 4-brygadowego systemu pracy, który jest w Polsce znany i zdał egzamin w innych gałęziach przemysłu.</u>
  42 + <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMarianKonieczny">Poseł Tadeusz Gąsiorek (PZPR) omawiając trudności kadrowe przemysłu gumowego, podkreślił znaczenie stabilizacji wysokokwalifikowanych pracowników dla poprawy wyników produkcyjnych, zwłaszcza w zakresie wysokiej jakości wyrobów finalnych. Najważniejszą przyczyną niestabilnej sytuacji kadrowej przemysłu gumowego jest brak mieszkań; są zakłady, do których 75 proc. załogi dowozi się z dużych nieraz odległości.</u>
  43 + <u xml:id="u-5.4" who="#PosełMarianKonieczny">Niepokój budzi opóźnianie się budowy nowych obiektów w zakładach w Wolbromiu. Trzeba domagać się od resortu budownictwa przyspieszenia tempa realizacji tej inwestycji tak potrzebnej m.in. dla górnictwa. Dotyczy to również budowy zakładu w Rogowcu, który ma produkować taśmy dla nowego zagłębia węglowego w Bełchatowie.</u>
  44 + </div>
  45 + <div xml:id="div-6">
  46 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAdolfOjczyk">W czasie wizytacji zakładów przemysłu gumowego posłowie stwierdzili, że przemysł ten nie nadąża za coraz większym zapotrzebowaniem na wyroby gumowe. Stan techniczny niektórych zakładów jest niepokojący, np. wydziału walcowni i konfekcjonowania taśm dla górnictwa w Wolbromiu, którego maszyny i urządzenia pochodzą z 1908 r. Tymczasem inwestycje w tym zakładzie wykonywane są opieszale: od ubiegłej wiosny przy budowie pracuje 2–3 ludzi, a 2 dźwigi stoją przeważnie bezczynnie.</u>
  47 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAdolfOjczyk">Mówca wyraził uznanie dla załóg pracujących w trudnych warunkach i dostarczających znaczne ilości wyrobów gumowych, także na rynek i na eksport. W obecnej sytuacji stan i potrzeby przemysłu gumowego wymagają szczególnej uwagi. Przemysł ten potrzebuje pomocy nie tylko ze strony resortu chemii, ale i innych przemysłów decydujących o jego postępie i rozwoju. Dotyczy to w pierwszym rzędzie dostaw odpowiedniej jakości surowców.</u>
  48 + <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Dodatkowych wyjaśnień i odpowiedzi na pytania posłów udzielił wiceminister Jerzy Kopytowski.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-7">
  51 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanLeś">Zlikwidowanie deficytu wyrobów gumowych w gospodarce, wymaga zarówno ilościowego wzrostu produkcji, jak i poprawy ich jakości. Importujemy dla przemysłu gumowego duże ilości materiałów i surowców. Zwiększając jakość i trwałość ogumienia i innych wyrobów, możemy równocześnie zaoszczędzić znaczne ilości surowców i materiałów. Ważną sprawą jest również regeneracja opon i utylizacja odpadów gumowych. Od lat nie potrafimy w pełni rozwiązać tego problemu. Trzeba się zastanowić nad ponownym uzależnieniem odbioru nowego ogumienia od oddania zużytych opon. Zmusi to przemysł chemiczny do zwiększenia ich regeneracji, a użytkowników do właściwej eksploatacji opon, tak aby nadawały się one do ponownego bieżnikowania.</u>
  52 + <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanLeś">Trzeba rozwijać i wprowadzać do przemysłu wyniki badań własnego zaplecza naukowo-technicznego, udoskonalać zakupione licencje, podjąć w kraju zaniedbaną niegdyś produkcję maszyn i urządzeń dla przemysłu gumowego.</u>
  53 + <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanLeś">Rezerw należy szukać przede wszystkim w procesie produkcji. Jedną z nich jest rozszerzenie 4-brygadowego systemu pracy, który pozwala wykorzystywać, bez przerw zainstalowane maszyny i urządzenia.</u>
  54 + <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJanLeś">Komisja postanowiła opracować i zatwierdzić na swym najbliższym posiedzeniu dezyderaty pod adresem rządu oraz opinię na temat aktualnych problemów i perspektyw rozwoju przemysłu gumowego.</u>
  55 + </div>
  56 + </body>
  57 + </text>
  58 + </TEI>
  59 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00009-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00009-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 9/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 9/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:9</note>
  20 + <note type="sessionNo">9</note>
  21 + <date>1977-05-10</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełBarbaraDębicka" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Barbara Dębicka</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełWitoldMożdżyński" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Witold Możdżyński</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="WicedyrektorNIKJanBojda" role="speaker">
  55 + <persName>Wicedyrektor NIK Jan Bojda</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  58 + <persName>Komentarz</persName>
  59 + </person>
  60 + </particDesc>
  61 + </profileDesc>
  62 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00009-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 10 maja 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła realizację programu chemizacji gospodarki narodowej w latach 1976-1980 w dziedzinach kształtujących poziom życia społeczeństwa.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W obradach uczestniczył przedstawiciel Komisji Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Mieczysławem Drożdżem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli oraz Centralnego Związku Spółdzielni Spożywców „Społem”.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podstawę do dyskusji stanowiły wnioski podkomisji przemysłu chemicznego, zgłoszone do materiałów przygotowanych przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego oraz uwagi wynikające z wizytacji poselskiej przeprowadzonej w niektórych zakładach chemicznych.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji przedstawił poseł Stanisław Luty (bezp.): „Program chemizacji gospodarki narodowej” obejmujący rozbudowę potencjału przemysłu chemicznego w latach 1980-1982 zaakceptowany został przez Biuro Polityczne KC PZPR oraz Prezydium Rządu w marcu 1973 r., z zaleceniem poszerzenia do r.1990. Program ten był przedmiotem analizy i oceny przez sejmową Komisję Górnictwa, Energetyki i Chemii w zakresie szczegółowego programu „Wyżywienie” oraz rozwoju przemysłu gumowego w latach 1976-1980. Kolejne posiedzenie Komisji poświęcane omówieniu realizacji „Programu chemizacji gospodarki narodowej” w dziedzinach kształtujących poziom życia społeczeństwa świadczy o wielkim znaczeniu problemu i trosce, jaką posłowie przywiązują do prawidłowej realizacji tego programu.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">„Program chemizacji gospodarki narodowej” - dokument obejmujący w sposób kompleksowy kierunki rozwoju przemysłu chemicznego w okresie 10-letnim, wykazał zależności między rosnącymi potrzebami społeczeństwa na wyroby przemysłu i rolnictwa, a rozwojem asortymentu i wielkości produkcji przemysłu chemicznego. O znaczeniu tej gałęzi produkcji dla gospodarki świadczy fakt, że w 1975 r. Ministerstwo Przemysłu Chemicznego uzyskało największy z resortów wkład akumulacji do budżetu państwa, wynoszący około 22 proc. krajowej akumulacji i zostało trzecim, pod względem wielkości, dostawcą wyrobów na rynek, a czwartym dostawcą produkcji na eksport.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Aktualna sytuacja gospodarki światowej oraz rozwój gospodarki naszego kraju podyktowały potrzebę pewnych przeobrażeń strukturalnych i dostosowania rozwoju przemysłu chemicznego do aktualnych priorytetów i możliwości. W wyniku tych uwarunkowań środki inwestycyjne na rozwój przemysłu chemicznego w latach 1976-1980 zostały zmniejszone w stosunku do „Programu chemizacji gospodarki narodowej”, podobnie zresztą jak spodziewane efekty przyrostu produkcji. Wzrosło znaczenie modeli konsumpcyjnych i kooperacyjnych „Wyżywienie”, „Handel Zagraniczny” i „Rynek Wewnętrzny”, kosztem modeli „Motoryzacja i dostawy kooperacyjne”, „Odzież” i „Mieszkanie”. Plan 5-letni dla przemysłu chemicznego oparty jest już na nowych podstawach, dostosowaniu strategii rozwoju do aktualnych potrzeb i możliwości realizacyjnych. Mimo zmniejszonych wielkości nakładów inwestycyjnych i efektów produkcyjnych, plan jest trudny i wymagać będzie stałej troski o pełną realizację, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W wyniku przesunięć udziału dostaw wyrobów na cele rynkowe i eksportowe, kosztem zużycia własnego przemysłu, istnieje potrzeba podjęcia działań organizacyjno-technicznych, oszczędności zużycia surowców i materiałów, zmiany technologii, obniżki kosztów produkcji i oszczędności w gospodarowaniu materiałami i środkami. Realizacja tych zadań w latach 1976-1980 powinna zapewnić następujące wskaźniki dla przemysłu chemicznego: udział wartości produkcji przemysłowej powinien wzrosnąć z 10 proc. w 1970 r. do 12,5 proc. w 1980 r.; udział w dostawach na zaopatrzenie rynku powinien zwiększyć się z 7,6 proc. do 10,8 proc., w eksporcie z 8,7 proc. do 15,5 proc., w imporcie wzrośnie z 15,2 proc. do 21,9 proc., a wskaźnik udziału w nakładach na inwestycje pozostanie na poziomie 6,5 proc.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Rozwój przemysłu chemicznego, podobnie jak w innych krajach przemysłowych, wyprzedza tempo rozwoju globalnej produkcji przemysłowej; zakłada się, że w bieżącym 5-leciu współczynnik wyniesie 9 proc. Realizacja „Program chemizacji gospodarki narodowej” w dziedzinach kształtujących poziom życia społeczeństwa zależna jest od realizacji całości tego programu, istnieją bowiem wzajemne powiązania programów i modeli, niektóre problemy są wspólne, niektóre programy realizowane są w dużym zakresie przez inne resorty przy wzajemnym uzależnieniu i powiązaniu (np. surowce, maszyny, urządzenia, dewizy i in.).</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W zakresie modelu „Wyżywienie” - nakłady inwestycyjne ustalone na ok. 65 mld zł, przeznaczone zostały m.in. na budowę nowych instalacji amoniaku w Zakładach azotowych „Puławy” i mocznika w Zakładach Azotowych „Włocławek” oraz zwiększenie produkcji w innych zakładach produkcyjnych. Przewiduje się modernizację i rozbudowę zdolności produkcyjnych w przemyśle nawozów fosforowych oraz ich granulowanie: w Szczecinie, Uboczu, Wrocławiu, Tarnobrzegu, Luboniu i Toruniu oraz realizację kompleksu nawozowego w Zakładach Chemicznych „Police”. Plan zakłada budowę wytwórni nawozów ogrodniczych oraz rozbudowę instalacji do wytwarzania środków ochrony roślin, zakładów fosforanów paszowych i rozwój produkcji mocznika paszowego.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Nastąpi też rozbudowa zdolności produkcyjnych wytwórni witamin, antybiotyków i premiksów, budowa instalacji kwasu nikotynowego i pantotenianów wapnia oraz in.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Z danych planu wynika, że zakresie nawozów, środków ochrony roślin i składników paszowych zostanie osiągnięty, a nawet przekroczony poziom założony w programie chemizacji, natomiast w zakresie tworzyw sztucznych nie uda się uzyskać planowanego wskaźnika. Przewiduje się również poważny niedobór wyrobów gumowych i ogumienia do traktorów. Spowoduje to konieczność zabezpieczenia środków dewizowych dla importu uzupełniającego.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W zakresie modelu „rynek wewnętrzny” - planuje się utrzymanie dynamicznego rozwoju produkcji rynkowej, która jest wysoce ekonomiczna i charakteryzuje się niską kapitałochłonnością, przy czym zaspokojenie potrzeb w tej dziedzinie wpływa na wzrost poziomu życia społeczeństwa. Wartość produkcji rynkowej w cenach detalicznych w 1980 r. ma osiągnąć 140 mld zł, wobec - 74,9 mld zł w 1975 r. Najszybciej rozwijać się będzie przemysł farmaceutyczny, środków do mycia i prania oraz kosmetyków i wyrobów z tworzyw sztucznych, farb i lakierów. Na inwestycje dla produkcji wyrobów rynkowych przeznacza się 32,6 mld zł, przy czym przygotowany został program dodatkowy, który realizowany będzie w miarę wygospodarowania środków inwestycyjnych i dewizowych oraz mocy przerobowych. Do najważniejszych przedsięwzięć inwestycyjnych należy: budowa fabryki antybiotyków w Tarchominie, fabryk kosmetyków w Warszawie i Jastrzębiu, rozbudowa zakładów „Miraculum” w Krakowie, „Aromy” w Warszawie oraz huty szkła „Czechy”. Plan przewiduje również budowę nowych oddziałów komponentów środków do prania w Alwerni, budowę nowych oddziałów półproduktów dla farmacji w Kutnie oraz modernizację i intensyfikację istniejących zdolności produkcyjnych. Ponieważ produkcja rynkowa podlega największym wahaniom, zwłaszcza wpływom mody, zachodzi potrzeba pilnego śledzenia tych potrzeb i reagowania przemysłu na zmiany.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Mimo dynamicznego rozwoju produkcji rynkowej, wystąpi niedobór niektórych asortymentów m.in.: w dziedzinie środków piorących, kosmetyków, wyrobów fotochemicznych itp. wynikający z szybkiego rozwoju potrzeb, zwłaszcza w zakresie motoryzacji i wyposażenia mieszkań.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Poselska podkomisja uważa za celowe preferowanie tego kierunku rozwoju chemii, nie tylko w zakresie zadań planowych, ale również ponadplanowych w bieżącym 5-leciu.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W modelu konsumpcyjnym „Inne” oraz „Odzież” mieszczą się również gotowe wyroby przemysłu gumowego, różne chemikalia, taśmy magnetofonowe, artykuły sportowo-turystyczne, sanitarne, zabawki, chodniki, wyroby gumowo-metalowe itp. Mimo dynamicznego wzrostu produkcji występują tu pewne niedobory, a rozwój potrzeb wyprzedza dostawy na rynek. Istnieje też potrzeba zapoczątkowania produkcji nowych wyrobów.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W zakresie modelu „ Mieszkanie” - podaż produktów chemicznych nie nadąża za szybkim rozwojem przemysłu mieszkaniowego i rosnącymi potrzebami w bieżącym 5-leciu. W rezultacie ograniczonego rozwoju bazy surowcowej w przemyśle chemicznym, nie zostanie pokryte zapotrzebowanie m.in. na materiały instalacyjne (90 proc.) wykończeniowe (83 proc.), izolacyjne (78 proc.), stolarki budowlanej (48 proc.). Dlatego też przewiduje się przygotowanie przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego propozycji uchwały Rady Ministrów w sprawie dodatkowych przedsięwzięć inwestycyjnych w latach 1978-1982.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Poselska podkomisja przemysłu chemicznego dokonała wizytacji zakładów „Pollena” w Warszawie, „Gamrat-Erg” w Jaśle oraz zakładów tworzyw i farb w Pustkowie, przeprowadziła rozmowy z przedstawicielami przemysłu chemicznego i handlu, zapoznała się z informacjami opracowanymi przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Na tej podstawie podkomisja uważa, że:</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">1. „Program chemizacji gospodarki narodowej” opracowany w 1972 r. uaktualniony w 1974 r. jest głównym kierunkiem rozwoju realizowanym w bieżącej 5-latce przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego;</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">2. W wyniku wewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań ekonomicznych, społecznych, rozwoju techniki i przewartościowań priorytetów dokonano pewnych słusznych zmian strukturalnych, ilościowych i jakościowych w realizacji programu chemizacji w planie 5-letnim na lata 1976-1980.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">3. Ogólnie występuje opóźnienie realizacji programu chemizacji oceniane przez resort na dwa - trzy lata wg stanu 1980 r.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">4. Wkład Ministerstwa Przemysłu Chemicznego w realizację „Programu chemizacji gospodarki narodowej”, a szczególnie w dziedzinach kształtujących poziom życia społeczeństwa jest owocny i skuteczny i należy go ocenić pozytywnie.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Podkomisja jest przekonana, że wśród pracowników polskiej chemii wytworzyła się atmosfera patriotyzmu resortowego wyzwalająca pozytywne inicjatywy i ambicje przyspieszenia rozwoju chemii i postawienia jej na poziomie odpowiednim dla zabezpieczenia potrzeb gospodarki narodowej.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">5. W celu uniknięcia opóźnień w realizacji inwestycji w okresie napiętego bilansu mocy przerobowych i niedoboru środków dewizowych, zachodzi potrzeba opracowanie skutecznego systemu bieżącej kontroli przebiegu realizacji inwestycji.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">6. W celu uniknięcia trudności kooperacyjnych zachodzi potrzeba zwiększenia skutecznej współpracy między resortem chemii a innymi resortami, w okresie i w czasie zawierania umów licencyjnych z partnerami zagranicznymi.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">7. Ze względu na niedobór polimerów należy dążyć do zmniejszenia ciężaru wyrobów z tworzyw sztucznych oraz ewentualnej zmiany asortymentu produktów celem lepszego ich wykorzystania. Należy również rozszerzyć możliwość większego wykorzystania odpadów z tworzyw sztucznych.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">8. Przy uruchamianiu nowych asortymentów produkcji, szczególnie dla potrzeb mieszkania, należy dokładnie analizować założone wymiary poszczególnych produktów i elementów w celu lepszego ich dostosowania pod względem wielkości do aktualnych gabarytów i potrzeb mieszkaniowych.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">9. Należy z większym umiarem podchodzić do tzw. nowości rynkowych, nie dopuszczać jako nowości rynkowych artykułów o nieznacznie zmienionej jakości lub opakowania, a nie zmienianej wartości użytkowej.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">10. Należy wyjść naprzeciw i rozszerzyć zainteresowania chemii kosmetyków i środków do mycia i prania rynkiem wiejskim w zakresie uruchamiania nowych asortymentów środków do prania na zimno oraz kosmetyków i past do rąk i kremów ochronnych do twarzy i rąk. Należy przy tym uruchomić odpowiednią reklamę i pobudzić potrzebę używania tych środków.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">11. Należy rozpatrzyć przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego możliwość zagospodarowania w całości lub w części polimerów przeznaczonych na samospłatę a wartość tych dostaw realizować innymi wyrobami przemysłu chemicznego.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">12. Należy rozważyć możliwość przyspieszenia rozwoju potencjału produkcyjnego w zakresie modelu „Mieszkanie” i wystąpić z odpowiednimi inicjatywami i propozycjami uchwał Rady Ministrów.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">15. Należy dążyć do zlikwidowania dokuczliwych niedoborów artykułów pochodzenia przemysłu chemicznego jak lakiery ftalowe, poliuretanowe, kleje, ceraty stołowe, kanistry turystyczne i rękawiczki gospodarcze oraz poprawić jakość lakierów białych i klejów.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">14. Należy dalej rozwijać asortyment tworzyw sztucznych szczególnie w zakresie kompleksowości zastosowań oraz produkcji elementów uzupełniających i wykończeniowych.</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  44 + </div>
  45 + <div xml:id="div-2">
  46 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">Znaczenie rozwoju przemysłu kosmetycznego nie ogranicza się do problemu zaopatrzenia rynku, do tego czy używamy takiego czy innego kremu. Przemysł ten ma szanse stać się największym producentem w krajach RWPG; ma wielkie możliwości zwiększenia eksportu na chłonny rynek radziecki. Obecnie nie jesteśmy w stanie zaspokoić ogromnego zapotrzebowania tego rynku i istnieje obawa, że wyprą nas z niego inne kraje. Stąd tak duże znaczenie budowy nowej fabryki „Pollena Ⅱ” w Warszawie. Tymczasem opóźnienie w realizacji tej inwestycji sięga już 2 lat i tłumaczy się „brakiem mocy przerobowej budownictwa”.</u>
  47 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWitoldMożdżyński">Z wieloma kłopotami w zaopatrzeniu w surowce boryka się branża tworzyw sztucznych oraz farb i lakierów. Na skutek braku lub nieterminowych dostaw surowców, fabryki mają przestoje. Istnieje ostry i wymagający pilnego rozwiązania problem rozwoju produkcji surowców dla chemii. Wpadamy w błędne koło: nie rozwijając bazy surowcowej musimy zwiększać import surowców i gotowych wyrobów. Brak komponentów do produkcji farb okrętowych powoduje ich import z krajów kapitalistycznych.</u>
  48 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWitoldMożdżyński">W latach 1971–1975 przemysł tworzyw sztucznych i farb rozwijał się o 14–20 proc. rocznie; w br. jego produkcja zwiększy się tylko o 4,6 proc. Pogłębia te deficyt wielu wyrobów takich np. jak folie meblowe. Przemysł ten nie ma równocześnie środków dewizowych na zakup niezbędnych pras.</u>
  49 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWitoldMożdżyński">Problemem wielkiej wagi jest właściwa koordynacja międzyresortowa. Przemysł maszynowy zakupił licencję na produkcję tarcz ściernych, ale nie zakupiono równocześnie licencji na produkcję niezbędnych do tego celu żywic.</u>
  50 + <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWitoldMożdżyński">Osobny problem to sprawa produkcji rur z polichlorku winylu wytwarzanych w Jaśle. Wytwórnia ta wykorzystywana jest tylko w 40 proc. Instytuty wzornictwa i techniki budowlanej nie chcą poprzeć chemii i wpłynąć na budownictwo, aby szerzej stosowało te rury. Dotyczy to także pocienionych wykładzin podłogowych. Żeby je stosować budownictwo musiałoby znacznie podnieść jakość pracy, pracować staranniej. Sam resort chemii niewiele tu zdziała.</u>
  51 + </div>
  52 + <div xml:id="div-3">
  53 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławSkładowski">O rozwoju chemii decydują surowce, a zwłaszcza produkty przerobu ropy naftowej. U nas zaś przetwórstwo ropy jest najmniejsze spośród krajów RWPG. Jak wyglądają perspektywy przerobu ropy naftowej w 1980 r. i w 1985 r.? Rozwój chemii warunkuje również dostawa odpowiedniej ilości urządzeń i aparatury chemicznej, a tymczasem przemysł maszyn ciężkich i rolniczych niechętnie rozwija ich produkcję dla potrzeb przemysłu chemicznego. W jakim więc stopniu w 1980 r., a następnie w 1985 r. będziemy we własnym zakresie zaspokajać zapotrzebowanie przemysłu chemicznego na aparaturę? W jaki sposób i w jakim stopniu w rozwijaniu nowych technologii uczestniczy zaplecze badawcze przemysłu chemicznego i jak przedstawiają się perspektywy rozwoju karbochemii?</u>
  54 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławSkładowski">Do zastanowienia zmusza zaopatrzenie rolnictwa w nawozy azotowe. Jak wiadomo są duże kłopoty z nową instalacją amoniaku we Włocławku, a przecież, jeśli nie damy teraz do gleby dość azotu, będziemy skutki tego odczuwać przez kilka następnych lat.</u>
  55 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławSkładowski">Jak przestawia się w przemyśle chemicznym jego saldo dewizowe, różnica między wartością jego eksportu i importu?</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-4">
  58 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBarbaraDębicka">Pokazywano nam bardzo piękne zestawy kosmetyków, które produkować będzie nowa fabryka Polleny w Warszawie. Są ona jednak bardzo drogie. Brak jest kosmetyków tanich, zwłaszcza dla wsi, w tym kosmetyków chroniących skórę przed działaniem środków ochrony roślin i innych chemikaliów. Należy pilnie zróżnicować asortyment kosmetyków.</u>
  59 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełBarbaraDębicka">Słabe jest jeszcze zaopatrzenie rynku w środki do prania na zimno. Za słaby jest również udział instytutów naukowych resortu chemii w pracach nad wprowadzaniem nowych technologii i wyrobów w przemyśle kosmetycznym i w chemii gospodarczej. Niemal wszystkie nowe wyroby i technologie wdrożone do produkcji są dziełem zakładowego zaplecza technicznego.</u>
  60 + </div>
  61 + <div xml:id="div-5">
  62 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławOchota">W styczniu w czasie wizytacji zakładów azotowych w Puławach, posłowie mogli stwierdzić, że ok. 18 tys. ton mocznika zalega magazyny. Wywieziono go dopiero w marcu obecnie transport znowu opóźnia dostawy nawozów, a dzieje się to w okresie, gdy są one rolnictwu szczególnie potrzebne.</u>
  63 + </div>
  64 + <div xml:id="div-6">
  65 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKonieczny">Musi dziwić zmiana cen wielu artykułów chemicznych, w tym np. kilkakrotny wzrost cen kremu „Nivea”. Co podyktowało takie zwiększenie ceny? Nie ma ku temu powodów. Nie zmieniły się bowiem na korzyść ani walory użytkowe kremu, ani też jego opakowanie.</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-7">
  68 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanKubit">Przemysł tworzyw sztucznych oraz farb i lakierów nie nadąża za potrzebami gospodarki. Wynika to z braku całej gamy surowców. Ogromne są np. zaległości w dostawach farb okrętowych. Chemia potrafi je produkować, ale brakuje jej niezbędnych do tego celu komponentów. W rezultacie musimy importować farby a równocześnie fabryki tego przemysłu nie są w pełni wykorzystane. Nasuwa się pytanie czy niedorozwój bazy surowcowej po 1980 r. nie zahamuje rozwoju całej branży. Czy nie lepiej byłoby te niezbędne komponenty produkować we własnym zakresie zamiast je importować, tym bardziej że eksportujemy nasze wyroby po niższych cenach niż za nie płacimy w imporcie.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-8">
  71 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełTadeuszGąsiorek">W sytuacji, gdy przemysł chemiczny nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania rolnictwa na ogumienie do ciągników, należałoby rozwinąć bieżnikowanie opon. Można by to robić np. w zakładach w Wolbromiu, gdzie istnieją wolne moce przerobowe.</u>
  72 + <u xml:id="u-8.1" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Jak resort widzi problem rozwoju sieci stacji CPN? Potrzeby rosną bardzo szybko w miarę rozwoju motoryzacji.</u>
  73 + <u xml:id="u-8.2" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Wiele zastrzeżeń budzi jakość tworzyw sztucznych. Przykładem mogą być choćby części obudowy odkurzaczy, które bardzo łatwo pękają.</u>
  74 + <u xml:id="u-8.3" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Poseł Aleksander Gertz (PZPR) zwrócił się do resortu z zapytaniem co się robi, aby poprawić jakość klejów. Skarży się na nie zwłaszcza przemysł obuwniczy. Poseł wskazał również, że chemizacja gospodarki pociąga za sobą często ujemne skutki dla środowiska. Jakie środki na ochronę środowiska przeznacza się w związku z tym z całości nakładów inwestycyjnych skierowanych na rozwój przemysłu chemicznego?</u>
  75 + </div>
  76 + <div xml:id="div-9">
  77 + <u xml:id="u-9.0" who="#WicedyrektorNIKJanBojda">Czy jest celowe, aby tak wielki przemysł jak przemysł chemiczny, rozwijał własne salony piękności. Czy należy rozpraszać siły i środki także na usługi? Czy nie powinny się tym zajmować spółdzielnie pracy, tym bardziej że salony te nie przynoszą przemysłowi większych zysków?</u>
  78 + </div>
  79 + <div xml:id="div-10">
  80 + <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Temat dzisiejszego posiedzenia jest bardzo rozległy. Dotyczy produkcji całej chemii i wielu dziedzin życia społecznego. Nie będziemy w stanie wyczerpać wszystkich problemów, ale obrady rzucą niewątpliwie światło na główne problemy tego przemysłu.</u>
  81 + <u xml:id="u-10.1" who="#PosełAdolfOjczyk">Potrzeby gospodarki narodowej są w wielu dziedzinach większe niż możliwości zaspokojenia ich przez przemysł chemiczny. W obecnym planie 5-letnim tempo rozwoju przemysłu chemicznego uległo pewnemu osłabieniu. Trzeba więc będzie się liczyć z określonymi brakami i z tym, że będą się one pogłębiać. Powoduje to wzmożenie nacisku gospodarki na import tych produktów chemicznych, których nie jesteśmy w stanie wyprodukować w kraju w odpowiednich ilościach. W dodatku nie zawsze mamy czym zrekompensować rosnące wydatki na import. W tej sytuacji trzeba maksymalnie wykorzystać istniejącą bazę produkcyjną przemysłu chemicznego. Wymaga to większej pomocy ze strony resortu i rządu. Najważniejszą obecnie sprawą jest terminowa realizacja inwestycji chemicznych. Planowane są nowe fabryki jak np. fabryka „Polleny” w Warszawie, która w ciągu roku da produkcję wartości 6 mld zł, i to produkcję, którą w całości można by sprzedać za granicą. Trzeba więc przeanalizować, czy niektórych obiektów nie udałoby się przyśpieszyć.</u>
  82 + <u xml:id="u-10.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Następna ważna sprawa to modernizacja zakładów i unowocześnienie istniejących technologii. Obok urządzeń i technologii prawdziwie nowoczesnych istnieją w chemii przestarzałe, nieekonomiczne, które trzeba stopniowo likwidować.</u>
  83 + <u xml:id="u-10.3" who="#PosełAdolfOjczyk">Słabością przemysłu chemicznego jest przetwórstwo, zwłaszcza produkcja tworzyw sztucznych. Mamy w tej dziedzinie znaczne opóźnienia. Nadal - tak jak przed laty - „wąskim gardłem” rozwoju tej branży są przede wszystkim surowce. Wymaga ona też lepszego zaopatrzenia w maszyny i urządzenia. Najwyższy też czas, żeby solidnie przeanalizować problem kooperacji międzyresortowej. Każda nowa technologia w przemyśle maszynowym, w przemyśle lekkim i innych pociąga za sobą z reguły zapotrzebowanie na nowe wyroby chemiczne, któremu chemia nie może sprostać. W tej dziedzinie brak jest kompleksowości działania. Każdy patrzy z punktu widzenia swego podwórka, nie myśląc o kooperacji, co później bardzo drogo kosztuje.</u>
  84 + <u xml:id="u-10.4" who="#PosełAdolfOjczyk">Niezbędna jest ściślejsza współpraca między chemią i budownictwem. Chemia wprowadza do produkcji wiele nowych elementów budowlanych, a budownictwo nie zawsze jest odpowiednio przygotowane do ich stosowania. Wymaga to przeważnie nowych umiejętności od budowlanych. Trzeba ich szkolić, informować o własnościach nowych tworzyw i sposobach stosowania.</u>
  85 + <u xml:id="u-10.5" who="#PosełAdolfOjczyk">Poseł zwrócił się do przedstawicieli kierownictwa resortu chemii z pytaniem, czy resort ten ma jakiś wpływ na import wyrobów chemicznych realizowany przez inne resorty gospodarcze i czy nie zdarza się, że importują one wyroby chemiczne, które można by produkować w kraju.</u>
  86 + <u xml:id="u-10.6" who="#PosełAdolfOjczyk">Poseł Zofia Łęgowik (bezp.) poruszyła problemy rozwoju przemysłu kosmetyczno-perfumeryjnego oraz sprawy produkcji surowców chemicznych dla potrzeb przemysłu lekkiego. Obie te branże mają zasadniczy wpływ na zaopatrzenie rynku wewnętrznego.</u>
  87 + <u xml:id="u-10.7" who="#PosełAdolfOjczyk">Przemysł kosmetyczny rozwijał się dotąd głównie dzięki postępowi techniczno-organizacyjnemu, modernizacji i wzrostowi wydajności pracy. W minionym 30-leciu przemysł ten wzbogacił się tylko o jeden nowy zakład w Nowym Dworze, specjalizujący się przede wszystkim w produkcji mydeł. Zjednoczenie nie ma własnego instytutu, który pracowałby na potrzeby fabryk. Tym bardziej wysoko trzeba ocenić osiągnięcie przemysłu kosmetyczno-perfumeryjnego, który w minionym 30-leciu aż 12-krotnie zwiększył produkcję i znacznie poszerzył asortyment. Mimo to rynek odczuwa ciągle niedobór niektórych jego wyrobów. W ub. roku np. brakowało lakierów do włosów i kremów do golenia, wystąpiły niedobory w zaopatrzeniu w środki czyszczące i myjące, podobna sytuacja jest w tym roku.</u>
  88 + <u xml:id="u-10.8" who="#PosełAdolfOjczyk">W czasie wizytacji zwrócono posłom uwagę na czynniki wpływające hamująco na rozwój tego przemysłu. Obok niedoinwestowania, zaliczyć należy do nich przede wszystkim deficyt surowców i wszelkiego rodzaju opakowań, zwłaszcza aerozolowych. Braki surowcowe zmuszają fabryki do podejmowania produkcji innych wyrobów, niż pierwotnie planowano, byle tylko nie dopuścić do przestojów. Pracę fabryk utrudnia także nierytmiczność dostaw surowców zarówno krajowych, jak i importowanych. Te ostatnie stanowią ok. 50 proc. ogółu materiałów stosowanych w produkcji, lecz na ich zakup fabryki nie zawsze mają zapewnione środki dewizowe. Wszystko to powoduje napięcia w produkcji i wpływa niekorzystnie na rytmiczność dostaw kosmetyków na rynek wewnętrzny. Wiele do życzenia pozostawia także jakość opakowań zarówno szklanych, jak i papierowych. Sprawa ta wymaga szybkiego uregulowania.</u>
  89 + <u xml:id="u-10.9" who="#PosełAdolfOjczyk">Przemysł lekki odczuwa deficyt niektórych włókien chemicznych. Niedostateczna jest ilość, jakość i asortyment środków pomocniczych dostarczanych przez chemię do uszlachetniania tkanin w przemyśle lekkim. Co robi resort przemysłu chemicznego, żeby sytuację poprawić?</u>
  90 + </div>
  91 + <div xml:id="div-11">
  92 + <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanLeś">Jak kształtuje się wielkość eksportu i importu w przemyśle chemicznym? Jakie zmiany zaszły w programie chemizacji gospodarki narodowej?</u>
  93 + <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanLeś">Dodatkowych informacji udzielił i na pytania posłów odpowiedział wiceminister Mieczysław Dróżdż: Program chemizacji gospodarki narodowej musiał ulec w tym 5-leciu pewnym ograniczeniom: środki na inwestycje zmalały o 50 proc. W tej sytuacji, resort i załogi koncentrują uwagę na tych elementach programu, które bez większych inwestycji mogą dać największe i najważniejsze dla społeczeństwa efekty. Zmieniła się więc kolejność priorytetów. Obecnie na czoło wysunęły się problemy zaspokojenia potrzeb gospodarki żywnościowej, handlu zagranicznego i rynku wewnętrznego. Udział produkcji rynkowej i eksportowej w całej produkcji chemicznej ulegnie w najbliższych latach wydatnemu zwiększeniu.</u>
  94 + <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJanLeś">Głównym problemem hamującym rozwój przemysłu chemicznego jest niedorozwój bazy surowcowej. Trzeba się było wycofać z niektórych przewidzianych programem chemizacji inwestycji, w tym także z budowy zakładów surowcowych, podczas gdy fabryki przetwórcze rozwinęły już znacznie produkcję. To powoduje z jednej strony wzrost importu surowców, a z drugiej - zmusza resort do ograniczania produkcji mniej poszukiwanych wyrobów. W dodatku, niektóre inwestycje o charakterze surowcowym, a wśród nich instalacja pirolizy w Płocku, uległy opóźnieniu. Opóźnienia w Płocku spowodują z kolei kłopoty w produkcji polichlorku winylu.</u>
  95 + <u xml:id="u-11.3" who="#PosełJanLeś">Przemysł chemiczny boryka się także z trudnościami na skutek braku dostatecznej ilości aparatury chemicznej. Już dziś wiadomo, że do końca obecnego 5-lecia przemysł chemiczny nie otrzyma potrzebnej aparatury z przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych, a własna produkcja aparatury chemicznej wynosi tylko ok. 34 tys. ton. Jest to dla przemysłu chemicznego problem bardzo trudny.</u>
  96 + <u xml:id="u-11.4" who="#PosełJanLeś">W tym roku przemysł chemiczny koncentruje cały swój wysiłek na inwestycjach kontynuowanych; nie przewiduje się rozpoczęcia budowy ani jednej, nowej fabryki.</u>
  97 + <u xml:id="u-11.5" who="#PosełJanLeś">Odpowiadając na pytania posła T. Gąsiorka, wiceminister M. Dróżdż wyjaśnił, że przemysł chemiczny nie będzie wprawdzie podejmował w br. budowy dużych nowych obiektów, niemniej jednak ze środków znajdujących się w dyspozycji ministra podejmować się będzie budowę nowych stacji benzynowych i modernizację istniejących.</u>
  98 + <u xml:id="u-11.6" who="#PosełJanLeś">Mówca ustosunkował się do poruszanej w dyskusji sprawy eksportu i importu wyrobów chemicznych. Chemia, która musi kupować za granicą ropę naftową, fosforyty, inne surowce i materiały, ma ujemne saldo eksportu i importu. W 1980 r. eksport przemysłu chemicznego osiągnie - jak się przewiduje - wartość 7,8 mld zł dew., import zaś wyniesie 11,6 mld zł dew. Podejmuje się wiele wysiłków, aby ten ujemny bilans poprawić. Od kilku lat cały potencjał naukowo-badawczy koncentruje uwagę i opracował już całą gamę produktów opartych na krajowych surowcach. Pozwoliło to wyeliminować import niektórych półproduktów.</u>
  99 + <u xml:id="u-11.7" who="#PosełJanLeś">Kooperacja poczynań między przemysłem chemicznym, a innymi resortami, odbiorcami jego wyrobów, jest niezbędna i ciągle jeszcze pozostawia wiele do życzenia, na co składa się dużo różnych przyczyn. Nie bez winy jest czasem i przemysł chemiczny, który nie zawsze jest w stenie w terminie uruchomić produkcję wyrobów potrzebnych jego odbiorcom.</u>
  100 + <u xml:id="u-11.8" who="#PosełJanLeś">Ustosunkowując się do wypowiedzi posła Możdżyńskiego, wiceminister M. Dróżdż poinformował, że są już podpisane kontrakty na dostawy kosmetyków do Związku Radzieckiego w najbliższych latach. Na rozwój produkcji tych wyrobów przeznaczono też odpowiednie środki. Odbiorcy radzieccy chętnie kupują polskie kosmetyki, na tym rynku mają już one ugruntowaną pozycję. Nic nie wskazuje na to, żebyśmy mieli ją stracić.</u>
  101 + <u xml:id="u-11.9" who="#PosełJanLeś">Na pytanie posła S. Składowskiego, dotyczące rozwoju karbochemii w Polsce, mówca wyjaśnił, że chemia posiada w tej dziedzinie program działania i że będzie wykorzystywać gaz syntezowy powstały ze zgazowania węgla. Próby zgazowania węgla podejmuje obecnie przemysł węglowy.</u>
  102 + <u xml:id="u-11.10" who="#PosełJanLeś">Przemysł chemiczny realizuje duży program zwiększenia produkcji nawozów dla rolnictwa. Ich zużycie w czystym składniku ma wzrosnąć do 250 kg NPK na 1 kg. Obecne kłopoty spowodowane są częstymi awariami nowej instalacji amoniaku w zakładach azotowych we Włocławku, który nie może osiągnąć projektowanych zdolności wytwórczych. Program rozwoju przemysłu nawozowego przewiduje m.in. zakrojoną na dużą skalę modernizację wszystkich instalacji produkcji amoniaku, a także modernizację wielu wydziałów w przemyśle fosforowym.</u>
  103 + <u xml:id="u-11.11" who="#PosełJanLeś">Odpowiadając poseł Z. Łęgowik, wiceminister Dróżdż poinformował, że deficyt włókien chemicznych zostanie wkrótce złagodzony. W Policach budowany będzie duży zakład włókien poliestrowych. Chemia podejmuje również wysiłki, żeby zwiększyć produkcję środków pomocniczych dla włókiennictwa.</u>
  104 + <u xml:id="u-11.12" who="#PosełJanLeś">Podniesiony w dyskusji problem farb okrętowych rozwiązany zostanie w pełni po wybudowaniu koło Gdyni nowej fabryki tych farb.</u>
  105 + <u xml:id="u-11.13" who="#PosełJanLeś">Przewodniczący Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii, poseł Jan Leś (PZPR): Rozpatrując problematykę Ministerstwa Przemysłu Chemicznego w VI i VII kadencji Sejmu PRL, nasuwają się wątpliwości, czy obecna struktura organizacyjna przemysłu chemicznego odpowiada wymogom i potrzebom gospodarki, czy resort chemii jest w stanie rozwiązywać wszystkie problemy, od wielkich do drobnych i od spraw produkcji - do dystrybucji? Dotyczy to np. stacji benzynowych, czy salonów kosmetycznych.</u>
  106 + <u xml:id="u-11.14" who="#PosełJanLeś">Czy przemysł chemiczny jest w stanie podołać tak poważnym zadaniom, jakie stwarzają przemysły: petrochemii, gumowy, tworzyw sztucznych? Czy nie warto na obecnym etapie szukać innych, nowych rozwiązań organizacyjnych?</u>
  107 + <u xml:id="u-11.15" who="#PosełJanLeś">Bardzo istotnym zagadnieniem jest sprawa zakupu licencji i tzw. samospłat. Nie podważając słuszności decyzji w tej sprawie, Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii powinna zająć się tym problemem, biorąc pod uwagę choćby tylko jeden przykład z Zakł. Azotowych w Włocławku. W zakładach tych, opartych na licencjach i urządzeniach z importu, zakupionych specjalnie dla tego zakładu, od lat trwają nieustanne poprawki technologii. I pomimo tego nie osiąga się planowanej zdolności produkcyjnej.</u>
  108 + <u xml:id="u-11.16" who="#PosełJanLeś">Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii winna przeprowadzić szczegółową analizę sytuacji, istniejącej w tych zakładach - wspólnie z resortem i Najwyższą Izbą Kontroli, dokonując kompleksowego rachunku ekonomicznego tej tak ważnej dla gospodarki narodowej inwestycji.</u>
  109 + <u xml:id="u-11.17" who="#PosełJanLeś">Plan wizytacji poselskiej zakładów chemicznych oraz terminy należy omówić na roboczo z kierownictwem resortu Min. Przem. Chemicznego i delegatem NIK, a następnie plan ten zatwierdzić na jednym z najbliższych posiedzeń Komisji.</u>
  110 + <u xml:id="u-11.18" who="#PosełJanLeś">Rozwiązania wymaga problem maszyn i aparatury dla przemysłu chemicznego. O problemie tym mówi się od lat, mimo to brak jest nadal konkretnych propozycji rozwiązania tej sprawy przez resort przemysłu chemicznego i pozostałe resorty.</u>
  111 + <u xml:id="u-11.19" who="#PosełJanLeś">Uważam, że resort przemysłu chemicznego w pierwszym rzędzie winien szukać rozwiązań u siebie, we własnym zakresie, a dopiero później - uwzględniając występujące obecnie trudności - szukać winien pomocy w innych resortach.</u>
  112 + <u xml:id="u-11.20" who="#PosełJanLeś">Nie może być sytuacji, aby brak maszyn i aparatury uniemożliwiał rozwój produkcji.</u>
  113 + <u xml:id="u-11.21" who="#PosełJanLeś">Ważnym problemem poruszanym przez obywateli posłów jest rozwój karbochemii w naszym kraju. W chwili obecnej nie można jeszcze w tej sprawie wiele wyjaśnić, poza stwierdzeniem, że rząd nasz czyni maksimum wysiłków by problem ten we właściwy sposób rozwiązany został już w niedługim czasie. Jest w tej sprawie wiele propozycji i koncepcji rozwiązań, które wymagają jeszcze dopracowania technologicznego i organizacyjnego.</u>
  114 + <u xml:id="u-11.22" who="#PosełJanLeś">Warto zastanowić się również nad działalnością instytutów naukowo-badawczych przemysłu chemicznego oraz instytutów współpracujących z chemią. Szybki rozwój techniki w przemyśle chemicznym powinien przynosić coraz większe efekty ekonomiczne. Należy prowadzić dokładną analizę działalności tych instytutów, które powinny szukać własnych rozwiązań technicznych i technologicznych oraz wykorzystywać w pełni zakupione licencje i patenty.</u>
  115 + <u xml:id="u-11.23" who="#PosełJanLeś">Odrębnym problemem jest brak surowców i materiałów. Przemysł chemiczny narzeka na ich niedostatek. Musimy zdawać sobie sprawę, że jest to gałąź wytwórcza, której produkcja opiera się przede wszystkim na własnym przetwórstwie surowcowym i że produkuje ona również na własne potrzeby. Dlatego też trzeba się najpierw zastanowić czy wszystkie możliwości w tej dziedzinie są w pełni wykorzystane, gdyż tylko wówczas, gdy nie ma takich możliwości - można wesprzeć się dostawami produktów chemicznych pochodzących z importu.</u>
  116 + <u xml:id="u-11.24" who="#PosełJanLeś">Rozwiązania wymaga również problem małych opakowań, przeznaczonych na rynek wewnętrzny. To co resort chemii robi w tej dziedzinie jest niewystarczające.</u>
  117 + <u xml:id="u-11.25" who="#PosełJanLeś">Odrębnym problemem jest stosowanie właściwej polityki cen. Ceny wyrobów przeznaczonych na utrzymanie i konserwację majątku trwałego (konserwacja mieszkań, urządzeń wodno-kanalizacyjnych i gazowych itp.) nie powinny wysoko odbiegać od kosztów produktu danego artykułu. Dotyczy to również artykułów higieny osobistej. Ceny tych artykułów powinny być dostępne dla każdego. Powinno być wyraźne zróżnicowanie cen na artykuły higieny osobistej z jednej strony oraz wyroby kosmetyków luksusowych, czy też środków do konserwacji samochodów.</u>
  118 + <u xml:id="u-11.26" who="#PosełJanLeś">W drugim punkcie obrad uchwalono dezyderaty i opinie Komisji w sprawie realizacji ustawy z 23 czerwca 1973 r. o zasadach tworzenia i podziału funduszu nagród, zakładowych funduszów: socjalnego i mieszkaniowego oraz w sprawie rozwoju przemysłu gumowego.</u>
  119 + <u xml:id="u-11.27" who="#PosełJanLeś">Dezyderat nr 1 dotyczy opóźnień występujących w realizacji niektórych inwestycji zakładów produkcji nawozów mineralnych. Zagrożenia takie występują w realizacji kompleksu nawozowego w Policach, co będzie miało poważny wpływ na krajowy bilans nawozowy w 1980 r. W tej sytuacji istnieje potrzeba podjęcia przez rząd odpowiednich decyzji. Komisja postuluje również budowę morskiej bazy przeładunkowej dla potrzeb przemysłu chemicznego, a zwłaszcza dla zakładów w Policach w związku z koniecznością zapewnienia dostaw surowców i wyrobów chemicznych drogą morską.</u>
  120 + <u xml:id="u-11.28" who="#PosełJanLeś">Dezyderat nr 2 dotyczy przemysłu gumowego. Komisja zwróciła uwagę na pilną potrzebę szybkiego rozwiązania problemu regeneracji opon samochodowych, opon dla potrzeb rolnictwa, taśm przenośnikowych oraz utylizacji odpadów gumowych.</u>
  121 + <u xml:id="u-11.29" who="#PosełJanLeś">W opinii skierowanej do Prezesa Rady Ministrów, Komisja pozytywnie oceniła realizację ustawy w zakresie systemu finansowania zakładowej działalności socjalnej oraz wykorzystania funduszu mieszkaniowego, przeznaczonego na rozwój budownictwa, uzupełnienie wkładów na mieszkania spółdzielcze itp. Przyśpieszenia wymaga natomiast rozbudowa i remonty istniejącej bazy wczasowej, a także zmiany zasad odpłatności za wczasy.</u>
  122 + </div>
  123 + </body>
  124 + </text>
  125 + </TEI>
  126 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00010-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00010-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 10/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 10/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:10</note>
  20 + <note type="sessionNo">10</note>
  21 + <date>1977-05-31</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak" role="speaker">
  28 + <persName>Dyrektor departamentu w Ministerstwie Górnictwa Józef Stemulak</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełStanisławKamieniarz" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Stanisław Kamieniarz</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełWitoldMożdżyński" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Witold Możdżyński</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  40 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="WiceprezesCUGWitoldOlendzki" role="speaker">
  43 + <persName>Wiceprezes CUG - Witold Olendzki</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  46 + <persName>Komentarz</persName>
  47 + </person>
  48 + </particDesc>
  49 + </profileDesc>
  50 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00010-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 31 maja 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła perspektywy poszukiwań złóż ropy naftowej i gazu ziemnego w latach 1976-1980, przy wykorzystaniu najnowszych osiągnięć techniki.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Głównego Urzędu Geologii z wiceprezesem Witoldem Olendzkim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Górnictwa oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Koreferat podkomisji górnictwa i geologii przedstawił poseł Tadeusz Gąsiorek (PZPR).</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Przy opracowywaniu koreferatu wykorzystano Materiały Ministerstwa Górnictwa, Centralnego Urzędu Geologii oraz uwagi Najwyższej Izby Kontroli. Podkomisja dokonała również wizytacji niektórych obiektów górnictwa naftowego i gazownictwa m.in. Kopalni Gazu Ziemnego Tarchały i Kopalni Gazu Ziemnego Załęcze, Zakładu Odazotowania Gazu Ziemnego w Odolanowie, Gazowni Miejskiej w Śmiglu, Wiertni Grodzisk 8 i Ceradz 1 w rejonie skoncentrowanych wierceń poszukiwawczych za gazem ziemnym w północnej części Monokliny Przysudeckiej k/Poznania.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W powojennym 30-leciu odkryto 112 złóż gazu ziemnego i ropy naftowej. Chociaż złoża te charakteryzują się niewielkimi rozmiarami i wydajnością, udokumentowanych zostało w tym okresie 223 mld m³ gazu ziemnego i 13 mln ton ropy naftowej, z czego wydobyto 58 mld m³ gazu ziemnego oraz 9,4 mln ton ropy naftowej i gazoliny. Dla odkrycia tych złóż wykonano łącznie 7,310 tys. m wierceń geologiczno-poszukiwawczych i eksploatacyjnych oraz 131 tys. km profili sejsmicznych.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Osiągnięte wyniki były jednak niższe od ustalonych na lata 1971-1975. W zakresie przyrostu zasobów gazu ziemnego założenia planowe wykonano w 75 proc., a ropy naftowej w 21 proc., jeszcze niżej kształtowały się wskaźniki wydobycia. W 1976 r. plan wydobycia gazu ziemnego realizowano w 84 proc., a ropy naftowej w 82 proc. To niepełne wykonanie zadań planowych w ub. 5-leciu i w pierwszych latach bież. 5-latki spowodowało konieczność zwiększenia importu.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Jedną z głównych przyczyn niewykonania planowanych zadań jest stosunkowe niski stan techniki górnictwa naftowego. Rozpatrując omawianą na dzisiejszym posiedzeniu problematykę w 1974 r., Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii zwracała wówczas uwagę na konieczność przyspieszenia modernizacji górnictwa naftowego, dla zapewnienia większej efektywności poszukiwań.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Resort górnictwa opracował program modernizacji górnictwa naftowego do r. 1980, w którym obok rozbudowy własnego zaplecza wykonawczego i zaopatrzeniowego, przewiduje się poważne nakłady dewizowe. Dotychczasowe przydziały dewiz zużyto przede wszystkim na unowocześnienie sejsmiki oraz modernizację prac wiertniczych i poszukiwawczych. Niedostateczny rozwój krajowego zaplecza wykonawczego oraz zmniejszone przydziały środków dewizowych spowodowały, że postęp w realizacji programu modernizacji nie jest dostateczny.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W latach 1975-1977 górnictwo naftowe napotyka na poważne trudności z zaopatrzeniem w podstawowy sprzęt wiertniczy i aparaturę do geofizyki wiertniczej, jak również w osprzęt wiertniczy i narzędzia wyższej jakości. Stale odczuwa się niedobory w dostawach specjalistycznego taboru samochodowego, dźwigów, koparek i ładowarek. Wiele do życzenia pozostawia rytmiczność dostaw podstawowych materiałów: cementu, materiałów tłuczkowych, rur wiertniczych itp. Występują też trudności w zatrudnieniu kwalifikowanych kadr, zwłaszcza w terenie.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Prace poszukiwawcze górnictwa naftowego w latach 1977-1980 będą kontynuacją prac prowadzonych w ub. 5-leciu, w którym uzyskano znaczne przyrosty zasobów, zwłaszcza gazu ziemnego.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Plan wydobycia gazu ziemnego i ropy naftowej nie zaspokoi potrzeb naszej gospodarki w bież. 5-leciu i konieczne będzie pokrywanie niedoborów z importu, głownie z ZSRR. Według aktualnych opracowań bilansu gazu ziemnego i ropy naftowej do 1990 r. deficyt bituminów będzie narastał.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Badania geologiczne i geofizyczne za bituminami prowadzone przez Centralny Urząd Geologii będą zatem zmierzały do dalszego wyjaśnienia wgłębnej budowy geologicznej kraju oraz uściślenia prognoz ropogazonośności poszczególnych regionów i formacji. Dla realizacji powyższych zadań przewidziano w latach 1976-80 przeprowadzenie 142 tys. metrów wierceń badawczych. Efektywność prowadzonych prac poszukiwawczych (pomimo niskiego stanu techniki), oparta na porównawczym rachunku kosztów pozyskania gazu ziemnego i ropy naftowej z kosztami importu tych surowców jest bardzo wysoka.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Wizytowany przez posłów Zakład w Odolanowie podjął produkcję z dużym opóźnieniem, terminy uruchamiania przesuwano wielokrotnie, co odbiło się ujemnie zarówno na zaopatrzeniu kraju w gaz ziemny, jak też na wywiązywaniu się z zobowiązań eksportowych.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Na zakończenie poseł T. Gąsiorek omówił wnioski podkomisji, która uważa za niezbędne:</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- przyspieszenie rozwoju produkcji sprzętu i aparatury dla potrzeb górnictwa naftowego oraz zabezpieczenie dostaw aparatury, sprzętu pomocniczego, środków transportu i innych materiałów;</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- pogłębienie współdziałania służb resortu górnictwa i Centralnego Urzędu Geologii w zakresie doskonalenia metodyki badań otworowych i badań laboratoryjnych, a także lepszego wykorzystania ośrodków naukowo-badawczych;</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- zapewnienie dopływu wykwalifikowanych kadr poprzez polepszenie warunków socjalno-bytowych załóg zatrudnionych w terenie oraz ustanowienie bardziej skutecznych bodźców materialnego zainteresowania;</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- stosowanie różnorodnych form szkolenia i doszkalania pracowników.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-2">
  30 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">Stosunkowo niewielkie są wyniki badań sejsmicznych, mimo że na ten cel przeznaczamy wysokie nakłady m.in. dewizowe. Należałoby zbadać przyczyny tego stanu rzeczy.</u>
  31 + </div>
  32 + <div xml:id="div-3">
  33 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">W czasie prowadzonych wizytacji posłowie mieli możność zapoznać się z metodami i postępem prac poszukiwawczych i wiertniczych w górnictwie naftowym. Wydobycie ropy i gazu w Polsce jest opłacalne. Barierę dla udostępniania nowych złóż stanowi nieodpowiednie wyposażenie techniczne w sprzęt wiertniczy i pomocniczy. Wiele do życzenia pozostawia jakość tego sprzętu, np. produkowane w kraju świdry są 2–5 razy mniej wytrzymałe niż świdry sprowadzane z innych krajów, m.in. Rumunii i ZSRR.</u>
  34 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełRyszardNajsznerski">Bilans potrzeb energetycznych po 1980 r. jest ujemny i już dzisiaj trzeba podjąć decyzję 2 jaki sposób będziemy go poprawiać. W maksymalnym stopniu dążyć trzeba do wykorzystania własnych złóż m.in. poprzez przyspieszenie modernizacji naszego przemysłu wydobywczego.</u>
  35 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełRyszardNajsznerski">W czasie wizytacji posłowie stwierdzili, że warunki przy pracach poszukiwawczych i wiertniczych są bardzo ciężkie. Warunki te trzeba szybko poprawić oraz stworzyć bodźce materialnego zainteresowania dla tej grupy pracowników. Obserwuje się bowiem niedostateczny dopływ młodych kadr.</u>
  36 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełRyszardNajsznerski">Zakłady sprzętu wiertniczego w Gliniku Mariampolskim produkują sprzęt wysokiej jakości i mogłyby zaspokoić potrzeby naszego przemysłu wydobywczego przy odpowiedniej rozbudowie potencjału produkcyjnego.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-4">
  39 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławKamieniarz">Posłowie wizytowali wiele zakładów m.in. nowo budowany Zakład Odazotowania Gazu w Odolanowie. Technika, jaką tam się stosuje, jest techniką nowoczesną, ale występuje duże opóźnienie w osiąganiu planowanej zdolności produkcyjnej. Nie uruchomiono w planowanym terminie produkcji helu, którego eksportem mieliśmy dokonać spłaty tej inwestycji.</u>
  40 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławKamieniarz">W czasie wizytacji zgłaszano wiele krytycznych uwag co do jakości świdrów wiertniczych produkowanych w Gliniku Mariampolskim. Do roku ubiegłego jakość tej produkcji nie budziła zastrzeżeń, gdyż świdry były wytwarzane ze stali importowanej z ZSRR. Obecnie używa się stal krajową, która nie wytrzymuje planowanych parametrów technicznych i tym samym obniża efektywność pracy świdrów.</u>
  41 + <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławKamieniarz">Produkcja Zakładów w Glinniku nie zaspokaja potrzeb krajowych. Ponieważ w latach ubiegłych plan wierceń nie był w pełni wykonywany, nie rozwijano tych zakładów. Podjęły one nawet produkcję innego sprzętu górniczego, aby wykorzystać zainstalowane moce produkcyjne.</u>
  42 + <u xml:id="u-4.3" who="#PosełStanisławKamieniarz">Warunki pracy wiertników są bardzo ciężkie. Pracują oni stale na powietrzu, w trudnych warunkach, przy dużym zawilgoceniu.</u>
  43 + <u xml:id="u-4.4" who="#PosełStanisławKamieniarz">Toteż niektórzy z nich stosunkowo wcześnie muszą przechodzić do innej pracy. O nieatrakcyjności tej pracy może świadczyć fakt, że zaledwie 10–12 absolwentów z dwóch szkół zawodowych przychodzi rocznie do pracy wiertniczej. Zapewnić trzeba bodźce materialnego zainteresowania dla tej grupy pracowników oraz poprawić warunki socjalne i bhp.</u>
  44 + <u xml:id="u-4.5" who="#PosełStanisławKamieniarz">Poseł Michał Kwaśniewicz (ZSL) prosił o wyjaśnienie przyczyn wybuchu gazu koło Rawicza.</u>
  45 + <u xml:id="u-4.6" who="#PosełStanisławKamieniarz">Poseł Jan Leś (PZPR) interesował się wynikami konferencji w Krośnie poświęconej problemom zwiększenia możliwości krajowego wydobycia gazu i ropy.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-5">
  48 + <u xml:id="u-5.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Konferencja w Krośnie poprzedzała Zjazd Techników Polskich, na którym ma być rozpatrywany obecny stan i perspektywy rozwoju wydobycia gazu i ropy w Polsce.</u>
  49 + <u xml:id="u-5.1" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Ogólne wnioski zmierzają do zapewnienia wzrostu pozyskania bituminów. Planuje się m.in. wydobycie 8 mld m³ gazu w roku 1980. Aby to osiągnąć konieczne jest zapewnienie dostaw niezbędnych urządzeń specjalistycznych oraz środków transportu.</u>
  50 + <u xml:id="u-5.2" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Na konferencji w Krośnie wytyczono perspektywiczne kierunki działania w zakresie górnictwa naftowego. Szczególną uwagę zwrócono na unowocześnianie metod badania oraz modernizację techniki wydobycia.</u>
  51 + <u xml:id="u-5.3" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">W ubiegłym 5-leciu zarówno z przyczyn subiektywnych jak i obiektywnych nie wykonano w pełni planu wydobycia gazu i ropy. Mimo to osiągnięte wyniki uznać należy za sukces. Zwiększone wydobycie ziemnego stanowiło duży zastrzyk dla naszego bilansu energetycznego. Dążyć się będzie do odkrywania nowych zasobów m.in. na Niżu Polskim, gdyż w rejonie Podgórza zasoby te kończą się. Mimo stosunkowo niewielkiego wydobycia ropy, każda pozyskana tona jest cennym wkładem dla naszej gospodarki.</u>
  52 + <u xml:id="u-5.4" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Maksymalnie racjonalnie wykorzystywać należy środki przeznaczone na prace poszukiwawcze i wydobywcze, intensyfikować wydobycie ze starych złóż oraz poszukiwać nowych.</u>
  53 + <u xml:id="u-5.5" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Dla zakładów odazotowania gazu w Odolanowie zakupiono nowoczesną licencję w Anglii. Były pewne trudności i awarie przy jej rozruchu. Niemniej po pełnym uruchomieniu będziemy uzyskiwać gaz wysokometanowy i produkować hel. Robi się wszystko, dla przyspieszenia tej inwestycji.</u>
  54 + <u xml:id="u-5.6" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Intensyfikacja prac poszukiwawczo-wiertniczych nastąpiła dopiero po roku 1960, m.in. po skoordynowaniu planów działania w ramach krajów RWPG. Wówczas to określono zakres naszych prac poszukiwawczych, dokonano też podziału produkcji urządzeń wiertniczych.</u>
  55 + <u xml:id="u-5.7" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Praktyka wykazuje, że nie można planować rozwoju takiej fabryki, jak np. Zakłady w Gliniku Mariampolskim na okres 5 lat, a trzeba za podstawę przyjąć okresy dłuższe, przynajmniej 20-letnie. Ten brak perspektywicznego spojrzenia jest przyczyną występujących obecnie trudności w zaopatrzeniu naszego przemysłu wydobywczego w aparaturę i sprzęt wiertniczy.</u>
  56 + <u xml:id="u-5.8" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieGórnictwaJózefStemulak">Wybuch odwiertu koło Rawicza spowodowany był silnym zagazowaniem w otworze. Przyczyny tego stanu rzeczy mogły być różne i takie przypadki zdarzają się nie tylko u nas. Przy pomocy specjalistów z ZSRR udało się opanować sytuację.</u>
  57 + </div>
  58 + <div xml:id="div-6">
  59 + <u xml:id="u-6.0" who="#WiceprezesCUGWitoldOlendzki">Jak wynika z prowadzonych analiz, zarówno prace poszukiwawcze jak i eksploatacja bituminów są opłacalne. Nie należy oczekiwać rewelacyjnych osiągnięć, ale przy obecnym deficycie surowców energetycznych, każda wydobyta tona ropy czy też gazu stanowi dużą pomoc dla bilansu energetycznego naszej gospodarki.</u>
  60 + <u xml:id="u-6.1" who="#WiceprezesCUGWitoldOlendzki">Poprawa wyników prac poszukiwawczych i wydobywczych uzależniona jest od podniesienia stanu techniki geofizyki i wiertnictwa oraz dalszego doskonalenia metod badawczych.</u>
  61 + <u xml:id="u-6.2" who="#WiceprezesCUGWitoldOlendzki">W r. 1976 resort górnictwa i CUG opracowały wspólnie zasady prowadzenia badań. Resort górnictwa prowadzi prace w dziedzinie głębokich wierceń, a badania podstawowe i koordynację całokształtu prac - Centralny Urząd Geologii.</u>
  62 + </div>
  63 + <div xml:id="div-7">
  64 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W latach 60-tych wydobycie gazu ziemnego bardzo wzrosło, co pozwoliło na zwiększenie dostaw tego gazu na Śląsk, do Warszawy i do Łodzi, dokąd przeprowadzono rurociągi. Po tym okresie jednak wydobycie zarówno gazu jak i nafty zmniejszało się. Ten stan rzeczy był m.in. przyczyną obniżonego inwestowania przez przemysły, które miały zapewnić dostawy sprzętu dla przemysłu wydobywczego.</u>
  65 + <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Praktyka wykazuje, że oceny zasobów gazu i ropy są u nas zbyt optymistyczne. Problematyczne są również oceny efektywności wierceń, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę, że od kilku lat wzrastają ceny ropy, co w ostatecznym rachunku pozornie zwiększa efektywność prac wiertniczych.</u>
  66 + <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Główną uwagę koncentrować trzeba na bardziej racjonalnym wykorzystaniu istniejących już urządzeń. Jak wskazują wyniki pokontrolne NIK w tym zakresie wiele jeszcze pozostaje do zrobienia.</u>
  67 + <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Szybciej wdrażać musimy nowoczesną technikę do prowadzenia głębokich odwiertów. Niezbędne jest do tego celu zaimportowanie odpowiednich urządzeń wiertniczych.</u>
  68 + <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Więcej uwagi przywiązywać trzeba do właściwego zagospodarowania innych surowców, które są odkrywane przy okazji prowadzenia prac poszukiwawczych i wiertniczych za gazem i naftą.</u>
  69 + <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Decyzja o zakupieniu licencji dla zakładów w Odolanowie nie była w pełni przemyślana. Przewidziana w tej licencji technologia nie została do końca dopracowana, a koszty doświadczeń pokrywamy my. Planowano początkowo, że w ciągu 2 lat osiągniemy w Odolanowie docelową zdolność produkcyjną, co nie zostało zrealizowane. Obecnie musimy spłacać wysoko oprocentowane kredyty nie jak planowano produkcją tego zakładu, a innymi wyrobami. Komisja powinna zwrócić uwagę, w opracowanej w wyniku obrad opinii, ażeby w przyszłości bardziej wnikliwie analizowano celowość podejmowanego importu licencji.</u>
  70 + <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W dyskusji wiele uwagi poświęcono warunkom socjalnym pracowników zatrudnionych przy pracach wydobywczych. Dotyczy to szczególnie fachowców-wiertników. Problem ten był rozważany przez Związek Zawodowy Górników i, o ile zaistnieją możliwości, dążyć się będzie do zaliczenia tych pracowników do I grupy pod względem uciążliwości pracy.</u>
  71 + <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W okresie ostatnich 5 lat warunki bytowe załóg zatrudnionych przy pracach wydobywczych uległy poprawie. Jeżeli jednak weźmiemy pod uwagę zaległości jakie w tej dziedzinie tworzyły się przez lata, to poprawy tej nie można uznać za wystarczającą. Wiele jeszcze np. trzeba zrobić, aby tej grupie pracowników zapewnić lepszą opiekę lekarską. Obecnie są oni zdani w terenie tylko na pomoc rejonowej służby zdrowia, której placówki zlokalizowane są niejednokrotnie w bardzo dużej odległości od miejsc pracy. Resort górnictwa i CUG mają opracowany program poprawy warunków socjalno-bytowych; dążyć trzeba do pełnej jego realizacji.</u>
  72 + <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Poświadczenie zdobyte przy opanowaniu wyrzutu gazu koło Rawicza powinno zmobilizować do organizacji stacji ratownictwa dla usuwania tego typu awarii. Nie możemy w takich przypadkach opierać się tylko na fachowcach zagranicznych.</u>
  73 + <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
  74 + <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Poseł Zofia Łęgowik (bezp.) poinformowała, że ostatnio w Urzędzie Rady Ministrów odbywa się cykl narad poświęconych ocenie jakości produkcji w poszczególnych resortach. Na narady te zapraszani są przedstawiciele odpowiednich komisji sejmowych. Na ostatniej naradzie omówiono jakość wyrobów przemysłu chemicznego przeznaczonych zarówno na zaopatrzenie rynku, jak i dla kooperacji. W toku obrad resorty pozytywnie na ogół oceniały jakość wyrobów przemysłu chemicznego. Stanowisko to nie jest zgodne z opinią poselską wyrażoną na posiedzeniu poświęconym realizacji programu chemizacji gospodarki narodowej.</u>
  75 + <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Poseł Łęgowik zabrała głos na naradzie i przedstawiła szereg krytycznych uwag m.in. na temat jakości nawozów i wyrobów przemysłu gumowego oraz wskazała na konieczność skutecznego przeciwdziałania tym zjawiskom. Krytyczną ocenę przedstawił również przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Te krytyczne głosy zostały uwzględnione w podsumowaniu dyskusji przez wicepremiera.</u>
  76 + <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Sprostowanie</u>
  77 + <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W biuletynie z posiedzenia Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii nr 191/Ⅶ kad. z dnia 10 maja 1977 r. należy dokonać sprostowania:</u>
  78 + <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">- na str. 7-ej wiersz 5 od dołu zamiast poseł Witold Możdżyński (PZPR) powinno być poseł Ryszard Najsznerski (PZPR).</u>
  79 + </div>
  80 + </body>
  81 + </text>
  82 + </TEI>
  83 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00011-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00011-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 11/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 11/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:11</note>
  20 + <note type="sessionNo">11</note>
  21 + <date>1977-06-11</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAleksanderGertz" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Aleksander Gertz</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełEugeniaMałkowska" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Eugenia Małkowska</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełFranciszekGrolewski" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Franciszek Grolewski</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełZbigniewKrzysztoforski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Zbigniew Krzysztoforski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  49 + <persName>Komentarz</persName>
  50 + </person>
  51 + </particDesc>
  52 + </profileDesc>
  53 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00011-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 11 czerwca 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Zofii Łęgowik (bezp.), rozpatrzyła sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania narodowego planu społeczno-gospodarczego oraz budżetu państwa za rok 1976 w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Przemysłu Chemicznego, Centralnego Urzędu Geologii oraz Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Mieczysławem Glanowskim, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Janem Sidorowiczem, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z wiceprezesem Mieczysławem Piątkiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii w części dotyczącej górnictwa przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR).</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Na wstępie mówca podkreślił, że z analizy materiałów przedstawionych przez resort górnictwa oraz z dyskusji przeprowadzonej na posiedzeniu podkomisji górnictwa i geologii wynika, iż resort w większości dziedzin swej działalności osiągnął pozytywne wyniki.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W 1976 r. wydobycie węgla wyniosło 179,5 mln ton, przekraczając zadania w stosunku do planu o 2,3 mln ton. Wykonaniu zadań towarzyszyły pozytywne zjawiska takie jak np. przekroczenie o 6,3 proc. planu wydajności pracy oraz zmniejszenie materiałochłonności w przemyśle o 0,3 proc. Przekroczenie zadań wydobywczych węgla kamiennego pozwoliło zwiększyć dostawy na zaopatrzenie kraju, a tym samym przyczyniło się do intensyfikacji produkcji rolnej, zwłaszcza hodowli.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Nie zrealizowano w pełni żądań wydobywczych ropy naftowej i gazu. Problemy te były przedmiotem specjalnej wizytacji i obrad sejmowej Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Eksport węgla kamiennego w 1977 r. wyniósł 38,9 mln ton, to jest był o 0,4 mln ton wyższy, w porównaniu z 1975 r. Ponadto eksportowano wyroby elektromaszynowe, a także usługi w zakresie budownictwa. Na podkreślenie zasługuje wysoka efektywność eksportu: realizując 15,1 proc. wartości polskiego eksportu towarowego, resort górnictwa osiągnął 56,4 proc. ogólnego zysku uzyskanego w eksporcie polskim.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Nakłady inwestycyjne w 1976 r. zrealizowane w resorcie górnictwa wyniosły 30 mld zł (5,2 proc. nakładów w gospodarce narodowej). W wyniku działalności inwestycyjnej osiągnięto przyrost zdolności produkcyjnej kopalń o 9,9 mln ton węgla rocznie oraz ok. 1 mld m³ gazu ziemnego.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Stan zatrudnienia w resorcie górnictwa był niższy od planowanego o 10,5 tys. osób. Nastąpiło znaczne przekroczenie wydajności pracy, jednak niepełne zatrudnienie wywarło niekorzystny wpływ na wykorzystanie zdolności produkcyjnych. W obecnych warunkach, górnictwo powinno mieć pełny stan zatrudnienia, szczególnie w robotach dołowych, aby w sposób racjonalny przygotować front robót oraz utrzymać w należytym stanie wyrobiska. W r. 1976 osiągnięto dalszy wzrost płac w porównaniu do 1975 r., przy czym każdy 1 proc. wzrostu płac poprzedzony był niemal 2 proc. wzrostem wydajności pracy.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Ważnym elementem stabilizacji załóg jest resortowe budownictwo mieszkaniowe, rozwój sieci hoteli robotniczych i internatów oraz remontów mieszkań. Niestety zadania te nie zostały w 1976 r. w pełni zrealizowane ze względu na niskie wykonanie planu (80,3 proc.) przez budownictwo spółdzielcze oraz niedobór mocy przerobowych przedsiębiorstw remontowych.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Niekorzystnym zjawiskiem jest konieczność wynajmowania prywatnych kwater dla pracowników górnictwa i uczniów zasadniczych szkół górniczych (w 1976 r. 14,2 tys. miejsc), powodująca szczególnie uciążliwe warunki dla uczącej się młodzieży.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Podkreślając pozytywne wyniki techniczno-ekonomiczne resortu górnictwa, wyrażające się przede wszystkim we wzroście wydobycia węgla, wykonaniu w całości zadań eksportowych, zwiększeniu wydajności pracy i uzyskiwaniu prawidłowych relacji między wzrostem płac, a wydajnością pracy, poseł R. Najsznerski zwrócił uwagę, że społeczne koszty wydobycia węgla nie odpowiadają jednak obecnym cenom zbytu, co nie sprzyja racjonalnemu wykorzystaniu tego surowca w wielu dziedzinach gospodarki.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Poważnym problemem dla resortu górnictwa był w 1976 r. niedobór taboru kolejowego dla wywozu węgla, zwłaszcza z Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Niezadowalająca była i jest w dalszym ciągu operatywność i gospodarka taborem ze strony resortu komunikacji, brak odpowiednio wyprzedzających informacji o spodziewanym niedoborze wagonów. Program transportu węgla samochodami w wysokości 30 tys. ton na dobę nie odpowiada aktualnym możliwościom przewoźnika.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Resort. górnictwa powinien w dalszym ciągu doskonalić organizacyjną działalność przedsiębiorstw dostarczających maszyny oraz zakładów remontowych. W 1976 r. wystąpiły dotkliwe braki wielu podstawowych materiałów, maszyn, urządzeń oraz części zamiennych, niezbędnych zarówno do produkcji, jak i wykonawstwa inwestycyjnego. Utrudniało to w poważnej mierze realizację bardzo napiętych zadań produkcyjnych i inwestycyjnych oraz wpłynęło niekorzystnie na stan bezpieczeństwa pracy. Zdaniem podkomisji resort powinien otrzymać większą pomoc niezbędną dla złagodzenia tych trudności.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii w części dotyczącej Centralnego Urzędu Geologii przedstawił poseł Stanisław Kamieniarz (PZPR).</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Jak stwierdził mówca, podstawowymi kierunkami działalności CUG w 1976 r. była koordynacja i realizacja prac geologicznych, zapewniających bazę surowców mineralnych stałych, wód pitnych i leczniczych oraz wykonawstwo badań i robót geologicznych finansowanych przez poszczególne resorty.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W zakresie poszukiwania i rozpoznania złóż ropy naftowej nie udało się uzyskać planowanego przyrostu. Natomiast lepsze wyniki osiągnięte w poszukiwaniach złóż gazu ziemnego. Należy jednak zaznaczyć, że były to na ogół złoża małe i dające gaz z dużą domieszką azotu, co zmusza do stosowania odpowiednich zabiegów technicznych, aby otrzymać gaz wysokometanowy potrzebny dla gospodarki. Wzrastające zapotrzebowanie gospodarki narodowej na gaz ziemny stawia przed geologią coraz wyższe zadania w zakresie poszukiwań. Centralny Urząd Geologii nie dysponuje jednak odpowiednim do potrzeb nowoczesnym sprzętem, co utrudnia realizację poszukiwań.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">W 1976 r. Udokumentowane zasoby węgla kamiennego powyżej planowanych zadań. Obecnie w Lubelskim Zagłębiu Węglowym prowadzone są intensywne prace badawcze, które, zdaniem podkomisji, przebiegają w sposób prawidłowy. Jak wynika z przedstawionych materiałów, prognozy dotyczące dalszego przyrostu zasobów tego surowca w Lubelskim Zagłębiu Węglowym są optymistyczne. Ponadto prowadzone są prace poszukiwawczo-badawcze w rejonie Górnego i Dolnego Śląska.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W zakresie węgla brunatnego, w 1976 r. zakończono prace wiertnicze na polu „Szczerców” złoża Bełchatów, ponadto w dalszym ciągu trwają prace poszukiwawcze w woj. poznańskim, leszczyńskim oraz bydgoskim. W bieżącym roku przewiduje się rozpoczęcia tego typu prac w woj. kaliskim.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Znacznym osiągnięciem jest udokumentowanie dalszych zasobów rudy miedzi, należy się jednak liczyć, że tak bogaty jak dotychczas przyrost zasobów w latach następnych będzie trudny do osiągnięcia. Przygotowane do udokumentowania pokłady miedzi znajdują się na większych głębokościach, co ze względu na warunki geotermiczne oraz stan obecnej techniki górniczej stwarza trudne problemy eksploatacyjne.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W wyniku prac poszukiwawczych w rejonie Suwałk ustalono, że zasoby rudy żelaza upoważniają do wystąpienia o podjęcie decyzji rozpoczęcia prac eksploatacyjnych, mimo, iż pokłady zalegają na stosunkowo dużych głębokościach.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W 1976 r. zakończono dokumentację dalszych zasobów siarki w rejonie Osiek-Baranów Sandomierski. Jest to jedno z największych złóż w skali kwiatowej. Jednocześnie kontynuowano prace penetracyjne w innych rejonach, jednakże wskazują one, że zasoby są tam mniejsze i zalegają poniżej 300 m, co przy dotychczasowych metodach eksploatacji stwarza duże trudności dla ewent. eksploatacji.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Stale rosnące zapotrzebowanie na kruszywa naturalne stawia przed CUG dodatkowe zadania. Zdaniem specjalistów, południowa część naszego kraju jest bardzo bogata w tego rodzaju surowce, natomiast środkowa i północna część wykazuje spory deficyt w stosunku do potrzeb. Wymaga to odpowiednich decyzji w celu wydatnego złagodzenia występujących trudności.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">W ocenie poselskiej podkomisji działalność CUG w zakresie poszukiwania i dokumentowania przyrostu zasobów surowcowych w 1976 r., mimo ogromnych trudności była pozytywna. Jest to wynikiem ogromnego zaangażowania pracowników polskiej geologii.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Podstawowe zadania przedsiębiorstw geologicznych podległych Centralnemu Urzędowi Geologii zostały wykonane, o czym świadczy przekroczenie wartości produkcji podstawowej, przy obniżonym stanie zatrudnienia. Uzyskano wzrost akumulacji o 7,2 proc. wyższy od planowanego.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Podjęto również skuteczne działania w dziedzinie dalszego usprawnienia gospodarki materiałowej, co pozwoliło zyskać 13,4 mln zł oszczędności m.in. drogą zmniejszonego zużycia materiałów hutniczych. Nakłady na inwestycje w wysokości 407,4 mln zł nie zostały w pełni zrealizowane, z przyczyn od CUG niezależnych. Większość nakładów przeznaczono na zakup urządzeń wiertniczych i sprzętu. Zakupiono łącznie 60 urządzeń wiertniczych, z tego 37 z importu, oraz aparaturę laboratoryjną i pomiarową.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Inwestycje CUG przekazane do eksploatacji osiągnęły wartość kosztorysową 100 mln zł. Na podkreślenie zasługuje fakt, że CUG jest eksporterem w zakresie myśli geologicznej oraz wykonawstwa usług geologicznych do krajów socjalistycznych, kapitalistycznych oraz rozwijających się.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Pozytywnie należy ocenić również działalność socjalno-bytową, jaką CUG prowadzi w podległych mu przedsiębiorstwach. Działalność ta zmierza do poprawy warunków socjalno-bytowych na wiertniach i zespołach terenowych, w bazach przedsiębiorstw i warsztatach. Wiele uwagi poświęca się również zabezpieczeniu podstawowej opieki lekarskiej pracownikom zatrudnionym w terenie oraz rozbudowie punktów żywienia zbiorowego i stołówek zakładowych. Mimo tych starań, podkomisja uważa, że liczba pracowników terenowych objętych zbiorowym wyżywieniem nie jest wystarczająca. Odczuwa się również brak odpowiednich dostaw przewoźnego zaplecza socjalnego. Oceniając pozytywnie działalność Centralnego Urzędu Geologii w 1976 r., podkomisja górnictwa i geologii zwraca uwagę na sprawy wymagające załatwienia. Niepokojący jest fakt zmniejszania się z roku na rok nakładów inwestycyjnych na zakup nowoczesnego sprzętu wiertniczego. Stan urządzeń wiertniczych jest niezadowalający. Ponad 50 proc. urządzeń wiertniczych pracuje po osiągnięciu już pełnej amortyzacji. Jednocześnie produkcja krajowa nie pokrywa potrzeb, nie pozwala zwiększyć wydajności poszczególnych urządzeń oraz poprawić warunków bhp.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">W związku z tym, że głębokie odwierty dla poszukiwań ropy naftowej i gazu zostaną w przyszłym roku przekazane Ministerstwu Górnictwa, istnieje konieczność zaopatrzenia Centralnego Urzędu Geologii w podstawowy sprzęt do wierceń średnich i płytkich. W tym celu niezbędna jest budowa wytwórni sprzętu wiertniczego w Ciechanowie. Niepokój budzi ograniczenie środków dewizowych, przeznaczonych na zakup aparatury i sprzętu geofizycznego.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Podkomisję niepokoi brak stabilizacji kadr kwalifikowanych pracowników w terenie. Dalsze pogłębianie się trudności w tym zakresie może spowodować kłopoty z pełną realizacją planów.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">W imieniu podkomisji górnictwa i geologii poseł S. Kamieniarz zaproponował następujące wnioski:</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">- należy intensyfikować prace poszukiwawcze w zakresie ropy naftowej i gazu ziemnego, co stanowi istotny czynnik w złagodzeniu napiętego bilansu paliwowo-energetycznego;</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">- trzeba zapewnić CUG niezbędną modernizację parku maszynowego, szczególnie wiertnic produkcji krajowej i urządzeń cięższych z importu. Istnieje również konieczność pełnego zabezpieczenia dostaw części zamiennych dla istniejących urządzeń?</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">- CUG w porozumieniu z resortem górnictwa powinien opracować i wdrożyć taki system płacowo-finansowy oraz socjalno-bytowy, który spowoduje stabilizację kadr, zwłaszcza pracowników terenowych;</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">- w celu dalszego zwiększenia prac poszukiwawczych istnieje konieczność znacznej intensyfikacji prac kartograficznych związanych ze szczegółową mapą geologiczną Polski;</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">- w związku z przewidywanym zmniejszeniem szans na odkrycie dużych zasobów takich surowców jak: miedź, siarka, cynk i ołów - szczególnego znaczenia nabiera zagadnienie racjonalnego wykorzystania surowców i kompleksowej eksploatacji złóż;</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">- CUG powinien być wyposażony w niezbędną ilość środków transportu ciężkiego i innych urządzeń pozwalających na szybkie przenoszenie się a także w odpowiedni sprzęt do rekultywacji terenów;</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">- dla rytmicznego prowadzenia prac niezbędne jest lepsze zaopatrzenie CUG w materiały takie jak: rury okładzinowe, cement, materiały do sporządzania tłuczek itp.</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii dotyczące Wyższego Urzędu Górniczego przedstawił poseł Jan Konieczny (PZPR).</u>
  48 + <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Jak poinformował mówca, podkomisja po zapoznaniu się z materiałami oraz informacją prezesa Wyższego Urzędu Górniczego stwierdziła, że nadzór nad realizacją prawa górniczego był prawidłowy i konsekwentnie przestrzegany. Zadania w tej dziedzinie wzrastają wobec tego, że nasze górnictwo na obecnym etapie stykać się będzie z większymi zagrożeniami niż w latach poprzednich, gdyż eksploatacja będzie prowadzona w coraz niższych pokładach. Przede wszystkim mogą występować takie zagrożenia jak: tąpania, wybuchy pyłu węglowego i metanu, wyrzuty gazu i skał oraz pożary.</u>
  49 + <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">W 1976 r. liczba wypadków cięższych w górnictwie zwiększyła się w stosunku do r.1975. Dlatego też wzmogła się działalność urzędów górniczych, zwłaszcza wnikliwe i odpowiednio przygotowane inspekcje, rygorystyczne egzekwowanie wydanych zarządzeń. Zatrzymywano roboty, jeśli prowadzone były niezgodnie z obowiązującymi przepisami.</u>
  50 + <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">W celu poprawy stanu bezpieczeństwa w kopalniach charakteryzujących się dużą wypadkowością i zwiększonym zagrożeniem przeprowadzono inspekcje kompleksowe z udziałem pracowników technicznych urzędów górniczych.</u>
  51 + <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Mimo dużej operatywności urzędów górniczych w zwalczaniu wybuchów pyłu węglowego i metanu, istnieje potrzeba wdrażania bardziej skutecznych metod i środków. Wzrasta zapylenie oraz hałas i wibracje. W wyniku pracy coraz większej liczby maszyn urabiających wystąpił wzrost zagrożenia pożarowego, m.in. z powodu nieprawidłowej instalacji przewodów elektrycznych, złej jakości, niesprawnych urządzeń odstawczych itp.</u>
  52 + <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Pozytywnie ocenia się realizację wniosków, jakie opracowane zostały w wyniku katastrofalnego wyrzutu skał i dwutlenku węgla w kopalni Nowa Ruda.</u>
  53 + <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Wypadki w górnictwie powstają nie tylko z przyczyn geologicznych, lecz także na skutek wadliwej i nie zawsze sprawnej, organizacji pracy, braku części zamiennych do wielu urządzeń, nieprawidłowo wykonywanej obudowy, złej jakości urządzeń hydraulicznych itp. Wiele czynności na skutek braku materiałów wykonuje się niezgodnie z przepisami i przyjętymi normami. Transport ciężkich urządzeń, maszyn oraz obudów do przodka często górnik wykonuje przy pomocy własnych mięśni oraz prostych i dostępnych narzędzi takich jak kilof, młot itp.</u>
  54 + <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Podkomisja górnictwa i geologii przedstawia następujące wnioski:</u>
  55 + <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- należy przyspieszyć prace naukowo-badawcze w celu opracowania nowych metod w zakresie pogłębiania i rozpoznania zagrożenia oraz doskonalenia środków służących do zwalczania zagrożeń;</u>
  56 + <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">- urzędy górnicze powinny wzmóc oddziaływanie na kopalnie zagrożone tąpaniami, w celu dalszego rozszerzenia systemu sieci mikrosejsmologicznych;</u>
  57 + <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">- pilnym zadaniem jest dalsze wyposażenie ścian w pokładach tąpiących w odpowiednie obudowy zmechanizowane, doskonalenie wyrobisk chodnikowych oraz wyposażenie w technologię dostosowaną do warunków rozszerzającej się mechanizacji drążenia tych wyrobisk;</u>
  58 + <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">- należy w większym niż dotychczas stopniu wzmóc kontrolę nad eksploatacją przodków, w celu likwidacji przyczyn powstawania pożarów;</u>
  59 + <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">- aby zmniejszyć zachorowalność na skutek zapylenia, niezbędne jest opracowanie bardziej skutecznych metod i środków zwalczania zapylenia na maszynach urabiających oraz w miejscach jego powstawania m.in. przez odpowiednie zraszanie;</u>
  60 + <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">- Komisja Górnictwa i Geologii zwraca uwagę, aby zwiększyć troskę o sprawność obudów zmechanizowanych, maszyn i urządzeń w celu zmniejszenia liczby wypadków.</u>
  61 + <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji energetyki i energii atomowej przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR).</u>
  62 + <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">Mówca przypomniał, że zadania planu na rok 1976 przewidywały produkcję energii elektrycznej na poziomie 102,5 mld kW/h. Tempo przyrostu produkcji przemysłowej i ogólnego zapotrzebowania na energię elektryczną było jednak znacznie wyższe. W czerwcu ubiegłego roku sejmowa komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii zwracała uwagę na trudną sytuację w dziedzinie zaspokajania potrzeb gospodarki narodowej w tym zakresie i postulowała podniesienie planu produkcji energii elektrycznej do 104-104,5 mld kW/h, zapewnienie niezbędnych dostaw paliw oraz wprowadzenie surowego reżimu oszczędności elektrycznej. Postulat został uwzględniony. Rzeczywiste zużycie i produkcja energii elektrycznej wyniosły 104 mld kW/h, co stanowi wzrost w stosunku do 1975 r. o 7,6 proc. Gdyby nie zastosowano oszczędności zużycie wyniosłoby 105,8 mld kW/h i wzrost o 9,2 proc. Mimo to ilość nie dostarczonej energii zwiększyła się z 269 mln kW/h do 1,6 mld kW/h. Deficyt energii wystąpił również w zeszłym roku w innych krajach RWPG, co uniemożliwiało wyrównywanie niedoborów w połączonej sieci energetycznej.</u>
  63 + <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">W 1976 r. nastąpiło też pogorszenie w zakresie planowanego przyrostu zainstalowanej mocy: zamiast planowanych 1290 MW - przekazano do eksploatacji tylko 418MW. Trudną sytuację energetyczną pogarszał jeszcze niedobór paliwa, zwłaszcza węgla brunatnego z okręgu konińskiego, trudności transportowe oraz spadek kaloryczności węgla kamiennego dostarczanego do elektrowni, co spowodowało ubytki mocy rzędu 1000 MW.</u>
  64 + <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Dzięki wysiłkom pracowników nowo powołanego resortu energetyki od maja 1976 r. nastąpiła pewna poprawa. Przyczyniła się do tego sprawna realizacja remontów, którymi objęto 83,5 proc. zainstalowanej mocy, oszczędne gospodarowania paliwem, likwidacja ubytków mocy w wielu elektrowniach, znaczne sukcesy w likwidacji zaniedbań w kopalniach konińskich oraz oszczędność zużycia energii elektrycznej.</u>
  65 + <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">W dziedzinie produkcji ciepłowniczej potrzeby gospodarki narodowej zaspokojono w ubiegłym roku w pełni. Jedynie w aglomeracji krakowskiej powstał deficyt z powodu unieruchomienia elektrociepłowni Kraków-Łęg. Negatywnym zjawiskiem w ciepłownictwie był przyrost produkcji przede wszystkim w opalanych drogim paliwem kotłach wodnych.</u>
  66 + <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">Produkcja węgla brunatnego wyniosła w zeszłym roku 39,3 mln ton i była wyższa od założeń planowych o 3,4 proc., ale niższa o 1,4 proc. od produkcji w 1975 r. W związku z tym nie wykonano dostaw rynkowych. Niepokojące jest, że od 1970 r. spada produkcja energii elektrycznej oparta na węglu brunatnym, powodem są przede wszystkim trudności w realizacji zamierzeń inwestycyjnych.</u>
  67 + <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">W 1976 r. plan inwestycyjny wykonano pod względem wartości i robót budowlano-montażowych prawie w 100 proc. Nie wykonano jednak zadań rzeczowych z powodu braku mocy przerobowej w Zjednoczeniu Budowy Elektrowni i Przemysłu. Co więcej - niedobory mocy w tym zjednoczeniu pogłębiają się. Podkomisja proponuje przygotowanie dezyderatu w sprawie zwiększenia mocy przerobowej zjednoczenia, albowiem dynamiczny wzrost spożycia energii elektrycznej przez wszystkich jej użytkowników wymaga terminowej i pełnej realizacji zamierzeń inwestycyjnych. Podkomisja uważa również za konieczne wystosowanie dezyderatu w sprawie zapewnienia terminowego uruchomienia elektrowni w Bełchatowie i Opolu.</u>
  68 + <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">Spadek kaloryczności węgla zwiększa ubytki mocy w zakładach energetycznych, a wzrost zawartości siarki w węglu oraz ilości popiołu w elektrowniach korzystających z takiego węgla przyczynia się do zwiększenia zanieczyszczeń środowiska naturalnego. Opracowany przez resort program wzbogacania węgla powinien zyskać poparcie komisji sejmowej. Niezadowalający jest również stan zagospodarowania popiołów poprodukcyjnych z węgla kamiennego, które można wykorzystać dla potrzeb rolnictwa i budownictwa. Szybkiego rozwiązania wymaga również sprawa zainstalowania urządzeń energetycznych, dostarczonych przez przemysł, lecz nie użytkowanych ze względu na opóźnienia inwestycyjne.</u>
  69 + <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">Mimo trudnej sytuacji działalność resortu energetyki w ubiegłym roku uznać należy za zadowalającą.</u>
  70 + <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  71 + </div>
  72 + <div xml:id="div-2">
  73 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarceliFaska">Działalność górnictwa, energetyki i chemii ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju całej gospodarki narodowej, ale wpływa też szczególnie wyraźnie na stan środowiska naturalnego. Dlatego plany inwestycyjne tych resortów obejmują zarówno budowę nowych obiektów produkcyjnych, jak też urządzeń dla ochrony środowiska. W informacjach resortów brak jednak szczegółowych danych, dotyczących realizacji zadań w dziedzinie ochrony środowiska.</u>
  74 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarceliFaska">Istnieje rządowy program ochrony środowiska naturalnego do 1990 r., którego realizację oceniała niedawno sejmowa Komisja Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Okazało się, że w ub. roku wykorzystano tylko 47,8 proc. funduszów przeznaczonych z budżetu państwa na ochronę powietrza, wód i gleby. Na 92 tys. ha bezpośrednio zniszczonych terenów, rekultywowano w zeszłym roku jedynie 4,5 tys. ha, z czego tylko 3,5 tys. ha zagospodarowano. W sprawie realizacji rządowego programu ochrony środowiska sejmowa Komisja złożyła interpelację do Premiera.</u>
  75 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarceliFaska">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister górnictwa - Mieczysław Glanowski, prezes Centralnego Urzędu Geologii - Zdzisław Dembowski, wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego - Mieczysław Piątek i wiceminister energetyki i energii atomowej - Tadeusz Zastawnik.</u>
  76 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMarceliFaska">Wiceminister M. Glanowski wyjaśnił, że niską jakość węgla kamiennego odczuwają głównie elektrownie „Odra” i „Kozienice”. Budowano je w latach, gdy wskutek złej koniunktury na rynkach zagranicznych zmniejszał się eksport naszego węgla kamiennego. Obecnie konieczne jest przede wszystkim dostarczanie najlepszego jakościowo węgla na eksport. Straty spowodowane niską jakością węgla kamiennego dostarczanego do wymienionych elektrowni można by znacznie zmniejszyć, gdyby nie występowały opóźnienia w budowie elektrowni: w Połańcu, Opolu. Rybniku i Jaworznie, które są przystosowane do korzystania z gorszych gatunków węgla. Technologia energetyki wzbogacania węgla dla energetyki jest ciągle w fazie studiów i badań, gdyż jest bardzo kosztowna. Starania resortu o dostarczenie elektrowniom, mimo wszystko węgla dobrej jakości utrudniają dodatkowo kłopoty transportowe.</u>
  77 + <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMarceliFaska">Prezes CUG Z. Dembowski wyjaśnił, że obecnie wiercenia badawcze i poszukiwawcze są trudniejsze niż dawniej i dlatego wymagają lepszego uzbrojenia geologii w nowoczesny sprzęt. Nakłady inwestycyjne na ten cel są jednak niewystarczające. Po spotkaniu pracowników geologii z I Sekretarzem KC PZPR opracowano program wyposażenia technicznego, ale dla jego zatwierdzenia bardzo cenne byłoby poparcie sejmowej Komisji.</u>
  78 + <u xml:id="u-2.5" who="#PosełMarceliFaska">Wiceprezes WUG M. Piątek poinformował, że Urząd dysponuje środkami finansowymi na likwidację szkód górniczych i rekultywację terenów, lecz brak jest wykonawców tych prac, Urząd przedstawił w związku z tym propozycję stworzenia specjalnego przedsiębiorstwa dla likwidacji szkód górniczych, zwłaszcza w gospodarce wodnej.</u>
  79 + <u xml:id="u-2.6" who="#PosełMarceliFaska">Wiceminister T. Zastawnik podkreślił, że resort energetyki działa zgodnie z programem zabezpieczenia wszystkich potrzeb energetycznych kraju, dlatego najwięcej uwagi poświęca nowym inwestycjom, modernizacji i rozbudowie istniejących zakładów energetycznych oraz problemom ochrony środowiska. Potrzeby inwestycyjne resortu są jednak znacznie większe od możliwości ich realizacji. Mimo to, nastąpiła już pewna poprawa w stosunku do roku ubiegłego. Są podstawy, by zapewnić terminowe uruchomienie elektrowni w Opolu i Bełchatowie.</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-3">
  82 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Z informacji resortów i urzędów oraz z przebiega posiedzeń podkomisji wynika, że zadania ubiegłorocznego planu zostały pomyślnie zrealizowane. Stwarza to pomyślną prognozę na kolejna lata bieżącej 5-latki. Wykonanie planu 1976 r. nastąpiło dzięki uruchomieniu i zagospodarowaniu rezerw oraz realizacji dodatkowych zadań, które podejmowały ofiarne załogi zakładów górniczych i energetycznych.</u>
  83 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Wystąpiły jednak również zjawiska, których usunięcie winno stać się pilnym zadaniem resortu. Przede wszystkim idzie o inwestycje. Pełne i terminowe wykonywanie planów w tej dziedzinie jest niezbędne dla wzrostu produkcji węgla i energii elektrycznej, którego wymaga rozwój całej gospodarki narodowej i handlu zagranicznego. Dlatego należy zwrócić uwagę na odrobienie zaległości i realizację tegorocznych zamierzeń inwestycyjnych. Dla wykorzystania istniejących możliwości wzrostu produkcji konieczne jest ponadto dalsze doskonalenie gospodarki remontowej w energetyce i uzbrajanie techniczne stanowisk pracy w górnictwie węglowym.</u>
  84 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełZofiaŁęgowik">Mimo wyraźnego postępu, konieczna jest dalsza poprawa warunków i bezpieczeństwa pracy. Nie napawa optymizmem realizacja programu ochrony środowiska przez górnictwo i energetykę. Zbyt wolno i w za małej skali likwiduje się szkody górnicze, a stosowanie w elektrowniach niższych gatunków węgla zwiększa emisję pyłów i gazów. Wydaje się konieczne stworzenie warunków dla szybszej, niż dotychczas realizacji zadań w dziedzinie ochrony środowiska.</u>
  85 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełZofiaŁęgowik">Trudna sytuacja energetyczna wymaga kontynuacji reżimu oszczędności w przemyśle, gospodarce komunalnej i przez innych użytkowników energii elektrycznej. Wpłynie to niewątpliwie na szersze stosowanie energooszczędnych technologii i zmniejszy napięcie w produkcji i dostawach energii elektrycznej. Wzbogacanie węgla dla energii jest rzeczywiście kosztowne, ale nie można tego problemu ciągle odkładać.</u>
  86 + <u xml:id="u-3.4" who="#PosełZofiaŁęgowik">Wydaje się celowe poparcie starań CUG o zaopatrzenie w nowoczesny sprzęt wiertniczy, przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na potrzeby doskonalenia działalności tego urzędu. Badania NIK wykazały np., że nie zawsze są w pełni wykorzystywane urządzenia do poszukiwania ropy i gazu. Istnieje też konieczność podjęcia poszukiwań surowców mineralnych.</u>
  87 + <u xml:id="u-3.5" who="#PosełZofiaŁęgowik">Również działalność WUG powinna być ulepszana, zwłaszcza jeśli idzie o profilaktykę i rozpoznanie zagrożeń i szersze włączenie do prac urzędu jego zaplecza naukowo-badawczego.</u>
  88 + <u xml:id="u-3.6" who="#PosełZofiaŁęgowik">W następnym punkcie porządku dziennego uwagi i wnioski podkomisji przemysłu chemicznego przedstawiła poseł Barbara Dębicka (bezp.): W 1976 r. nastąpił dalszy dynamiczny rozwój przemysłu chemicznego. Podstawowe zadania tego przemysłu zostały wykonane: produkcja globalna wzrosła o 9,6 proc. i była wyższa od założeń planu o 1 proc., plan dostaw rynkowych wykonano w 103,8 proc. Wzrosły dostawy dla przemysłu lekkiego, budownictwa, motoryzacji i dla rolnictwa. Wyższa od zakładanej w planie była dynamika wzrostu sprzedaży produkcji przemysłowej i usług (9,8 proc.), zmniejszyło się zatrudnienie w przemyśle chemicznym, a wydajność pracy w przeliczeniu na jednego robotnika grupy przemysłowej wzrosła o 15,4 proc.</u>
  89 + <u xml:id="u-3.7" who="#PosełZofiaŁęgowik">Najbardziej wzrosły dostawy na rynek krajowy wyrobów z tworzyw sztucznych, opon do samochodów osobowych, kosmetyków, materiałów fotochemicznych, taśm magnetycznych, paliw i przetworów paliw oraz sprzętu sportowo-turystycznego. Nie wykonano natomiast w ubiegłym roku planu dostaw: nawozów azotowych (98,5 proc. planu), nawozów fosforowych (95,9 proc.), proszków do prania (91,2 proc. planu), mydeł toaletowych (93 proc.), obuwia gumowego i tworzyw sztucznych (86,9 proc. planu). Przyczyną tych niedoborów były przede wszystkim trudności w zaopatrzeniu przemysłu chemicznego w surowce, półfabrykaty półprodukty i materiały, głównie do wyrobu materiałów syntetycznych i nawozów oraz trudności inwestycyjne. O niedoborach w dostawach nawozów zadecydowały także: awarie w przemyśle azotowym, niedostatek wagonów, niepełne wykorzystanie instalacji do wytwarzania chemicznych dodatków paszowych oraz opóźnienie budowy wytwórni tych dodatków.</u>
  90 + <u xml:id="u-3.8" who="#PosełZofiaŁęgowik">W 1976 r. zwiększyły się dostawy na rynek tapet z tworzyw sztucznych oraz futryn okiennych i drzwiowych dla budownictwa mieszkaniowego. Niedostateczne natomiast były dostawy wykładzin podłogowych, farb i lakierów.</u>
  91 + <u xml:id="u-3.9" who="#PosełZofiaŁęgowik">Potrzeby przemysłu lekkiego i maszynowego na dostawy włókien chemicznych nie zostały w pełni zaspokojone przez produkcję krajową. Zaspokojenie przez przemysł krajowy zapotrzebowania handlu na opony do traktorów i maszyn rolniczych wynosiło jedynie 53,4 proc., na obuwie gumowe 61,1 proc., na łodzie i kajaki pneumatyczne 84,1 proc.</u>
  92 + <u xml:id="u-3.10" who="#PosełZofiaŁęgowik">W ubiegłym roku przekroczono wartość planowych dostaw wyrobów perfumeryjno-kosmetycznych. Mimo to brak było na rynku tanich past do zębów, kremów, szamponów i lakierów do włosów, niektórych gatunków mydeł oraz proszków do prania. Fabryka „Pollena - Uroda” pokrywa zapotrzebowanie rynku na swoje podstawowe wyroby przeciętnie w 25–30 proc., fabryka „Pollena-Lecha” względnie normalnie zaspokaja potrzeby tylko na 4 wyroby spośród 25.</u>
  93 + <u xml:id="u-3.11" who="#PosełZofiaŁęgowik">Globalne zadania eksportu w cenach dewizowych przemysł chemiczny wykonał w 93 proc., zadania eksportu do krajów kapitalistycznych w 88,7 proc. Wynika to ze złej koniunktury zbytu i spadku cen artykułów chemicznych, zwłaszcza nawozów azotowych i siarki. Plan importu przemysł chemiczny wykonał w 100,6 proc.</u>
  94 + <u xml:id="u-3.12" who="#PosełZofiaŁęgowik">Niekorzystna była w 1976 r. realizacja planu i efekty rzeczowe inwestycji. Wykorzystano tylko 86,3 proc. planowanych nakładów i wykonano 84,3 proc. planu przerobu. W związku z tym nie oddano w planowanym terminie do użytku 7 ważnych obiektów produkcyjnych oraz opóźniona jest realizacja 7 innych obiektów, których uruchomienie przewidywano na rok bieżący. Dodatkowym utrudnieniem w realizacji inwestycji był stały spadek dostaw aparatury chemicznej produkcji krajowej, a nieterminowa realizacja robót budowlano-montażowych spowodowała nagromadzenie na placach budów znacznych zapasów urządzeń importowanych.</u>
  95 + <u xml:id="u-3.13" who="#PosełZofiaŁęgowik">W 1976 r. podjęto produkcję 955 nowych wyrobów i asortymentów. Jest to niewątpliwy dorobek zaplecza naukowo-badawczego i wynik realizacji programu postępu technicznego w przemyśle chemicznym.</u>
  96 + <u xml:id="u-3.14" who="#PosełZofiaŁęgowik">Niepokojące jest pogarszanie się jakości niektórych wyrobów chemicznych. Straty z tytułu złej jakości wzrosły w stosunku do 1975 r., o 16 proc. i stanowiły 0,18 proc. wartości produkcji sprzedanej ogółem. Najgorzej przedstawiała się sytuacja pod tym względem w zakładach wytwarzających wyroby gumowe i z tworzyw sztucznych, farby i lakiery oraz włókna chemiczne.</u>
  97 + <u xml:id="u-3.15" who="#PosełZofiaŁęgowik">W 1976 r. przemysł chemiczny przekroczył zadania planu w dziedzinie obniżki kosztów własnych, akumulacji finansowej i zysku. Zmalała nieusprawiedliwiona absencja, lepsze wykorzystanie czasu pracy wskazuje na wzrost jej dyscypliny.</u>
  98 + <u xml:id="u-3.16" who="#PosełZofiaŁęgowik">W ocenie podkomisji, dzięki wysiłkowi załóg przemysłu chemicznego podstawowe zadania 1976 r. zostały wykonane, mimo trudności surowcowych, energetycznych, transportowych i niekorzystnej sytuacji na rynkach zagranicznych. Rząd powinien poświęcić więcej uwagi problemom gospodarki materiałowej i zaopatrzenia w surowce, gaz i energię elektryczną, terminowości dostaw i środków transportowych. Niepokój budzi realizacja inwestycji przemysłu chemicznego, zwłaszcza szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej. Wydaje się konieczna wnikliwa analiza przebiegu wykonywania inwestycji oraz koncentracja sił i środków na tych, które mają kluczowe znaczenie dla ekonomiczno-zaopatrzeniowych problemów przemysłu chemicznego i całej naszej gospodarki.</u>
  99 + <u xml:id="u-3.17" who="#PosełZofiaŁęgowik">Biorąc pod uwagę niekorzystną koniunkturę na rynkach zachodnich, podkomisja pozytywnie ocenia działalność resortu w dziedzinie handlu zagranicznego.</u>
  100 + <u xml:id="u-3.18" who="#PosełZofiaŁęgowik">Oceniając jakość wyrobów przemysłu chemicznego stwierdzono, że coraz więcej wśród nich jest nowoczesnych artykułów o wysokiej jakości użytkowej i estetycznej. Wiele jednak jest jeszcze produktów i asortymentów o niskiej jakości, przeważnie produkowanych z gorszych surowców na przestarzałym parku maszynowym i technologii. Resort, Komisja Planowania i rząd powinny poświęcić maksimum uwagi eliminacji tych czynników.</u>
  101 + <u xml:id="u-3.19" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  102 + </div>
  103 + <div xml:id="div-4">
  104 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Niepokojące jest niewykonanie w 1976 r. planowych zadań w dziedzinie produkcji nawozów azotowych i fosforowych, oznacza to bowiem pogorszenie warunków dla produkcji rolnej. Resort powinien zwrócić szczególną uwagę na nadrobienie zaległości i pełne wykonywanie planu w produkcji nawozów. Dlatego nie wystarczy analiza przyczyn, lecz trzeba też zastanowić się nad tym, jakie podjąć kroki, by przyczyny takie znów nie wystąpiły. Wydaje się, że ocena podkomisji niewykonania zadań planu w wymienionych dziedzinach jest zbyt łagodna.</u>
  105 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełZbigniewKrzysztoforski">Przemysł chemiczny ma również niechlubny i znaczny udział w zanieczyszczaniu powietrza. Mimo to w ubiegłym roku wydatkowano na ochronę środowiska o 24 proc. środków mniej niż w 1975 r. Czy oznacza to, że nastąpiło zmniejszenie emisji pyłów dzięki instalacji urządzeń w 1975 r.?</u>
  106 + </div>
  107 + <div xml:id="div-5">
  108 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAleksanderGertz">Jaki wpływ będzie miało na realizację zadań całej 5-latki to, że w ubiegłym roku nie zostały wykonane zadania inwestycyjne?</u>
  109 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAleksanderGertz">Doceniając dostawy rynkowe przemysłu chemicznego należy zwrócić uwagę na to, że coraz mniej jest wyrobów tanich. Czy nie oznacza to jedynie wartościowej realizacji planu dostaw?</u>
  110 + <u xml:id="u-5.2" who="#PosełAleksanderGertz">Chemia nie tylko żywi i odziewa, lecz niestety również zatruwa środowisko. Mimo to, resort zrealizował w ubiegłym roku tylko 80 proc. zadań w dziedzinie ochrony środowiska.</u>
  111 + </div>
  112 + <div xml:id="div-6">
  113 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKubit">Niezrozumiała jest sytuacja w handlu zagranicznym wyrobami chemicznymi. Od szeregu lat występuje mały popyt i niskie ceny w eksporcie tych wyrobów, natomiast w imporcie surowców chemicznych płacimy bardzo wysokie ceny.</u>
  114 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanKubit">Dostawy produktów przemysłu chemicznego dla rolnictwa pogarsza zła dystrybucja i niska efektywność transportu. Jakie kroki podejmuje się dla zmiany tego stanu rzeczy?</u>
  115 + <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanKubit">Podczas wizytacji poselskiej przeprowadzonej w bazach PKS stwierdzono niezwykle niską jakość opon dostarczanych przez przemysł krajowy. Stan ogumienia taboru jest katastrofalny, przeciętnie 12–15 proc. samochodów nie wyjeżdża na trasę z powodu braku opon.</u>
  116 + </div>
  117 + <div xml:id="div-7">
  118 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEugeniaMałkowska">Podkreślić należy, że mimo wielu trudności przemysł chemiczny wykonał w ubiegłym roku plan produkcji globalnej i dostaw rynkowych. Tym bardziej rażący jest na tym tle wzrost strat z tytułu złej jakości wyrobów. Niektóre gałęzie produkcji chemicznej mają gorsze od średniej resortowej wskaźniki jakości, przede wszystkim ze względu na niską jakość surowców. Dotyczy to wyrobów gumowych, farb i lakierów oraz tworzyw sztucznych. Ważną przyczyną złej jakości jest także nieprzestrzeganie technologii. Zwiększenie dyscypliny technologicznej i udoskonalenie bodźców materialnego zainteresowania załóg powinno przyczynić się do podwyższania jakości wyrobów w tych gałęziach produkcji.</u>
  119 + </div>
  120 + <div xml:id="div-8">
  121 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekGrolewski">Jakie korzyści dają przemysłowi chemicznemu inwestycje licencyjne? Istnieje pogląd, że jedynie w dziedzinie technologii odczuwalne są te korzyści.</u>
  122 + <u xml:id="u-8.1" who="#PosełFranciszekGrolewski">W związku z niewykonaniem planu inwestycyjnego w 1976 r. należałoby wystąpić z dezyderatem o zobowiązaniu resortu chemii do nadrobienia tych zaległości, gdyż przemysł chemiczny pracuje na potrzeby nieomal całej gospodarki narodowej.</u>
  123 + <u xml:id="u-8.2" who="#PosełFranciszekGrolewski">Odpowiedzi na pytania posłów i dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister przemysłu chemicznego Jan Sidorowicz. Jak stwierdził mówca, największą trudność dla resortu stanowiły w roku ubiegłym i stanowią w tym roku - inwestycje. Nie wykonano planu robót budowlano montażowych i nie oddano do użytku wielu obiektów w zeszłym roku. Główną przyczyną tego jest niedostateczna zdolność wykonawcza przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Postanowiono więc skoncentrować maksimum środków na inwestycjach kontynuowanych. Mimo to nie nastąpiła większa poprawa w realizacji planu inwestycyjnego w roku bieżącym. Postanowiono więc maksymalnie rozbudować własne zaplecze budowlano-montażowe, nie zmniejszać - jak to zakładano - zatrudnienia, a zwiększyć je i rozwinąć budownictwo niewielkich obiektów oraz inwestycje modernizacyjne i remonty przy pomocy zakładów budowlano-montażowych podległych resortowi. Resort chemii ma duży dorobek w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego. Wszystkie nowe zakłady buduje się wraz z odpowiednimi oczyszczalniami ścieków oraz innymi urządzeniami ochronnymi. Natomiast w starych zakładach instaluje się odpowiednie urządzenia ochronne przy okazji modernizacji. Mimo podwojenia produkcji chemicznej w ostatnim 5-leciu, zanieczyszczanie środowiska naturalnego przez przemysł chemiczny nie wzrosło a spadek nakładów przeznaczonych na ochronę środowiska wiąże się z decyzją rządu ograniczenia nowych inwestycji, w tym również - inwestycji w dziedzinie ochrony środowiska.</u>
  124 + <u xml:id="u-8.3" who="#PosełFranciszekGrolewski">Duże trudności, jakie istnieją z zagwarantowaniem wykonawstwa robót remontowych resort zamierza przezwyciężyć przy pomocy własnego zaplecza remontowo-budowlanego. M.in. takie zaplecze powstaje w kombinacie płockim.</u>
  125 + <u xml:id="u-8.4" who="#PosełFranciszekGrolewski">Nawiązując do spraw eksportu, mówca podkreślił niekorzystną obecnie koniunkturę na niektóre surowce i produkty chemiczne na rynkach zagranicznych, spadek zapotrzebowania i cen siarki oraz nawozów mineralnych. Problem opłacalności nie dotyczy jednak całej produkcji chemicznej: w dalszym ciągu istnieje popyt na wyroby farmaceutyczne, barwniki, produkty naftowe. Mówiąc o opłacalności eksportu trzeba jednak brać pod uwagę nie tylko poszczególne lata, lecz jakiś dłuższy okres. Tylko kompleksowy rachunek ekonomiczny może wykazać opłacalność eksportu.</u>
  126 + <u xml:id="u-8.5" who="#PosełFranciszekGrolewski">Dystrybucja nawozów mineralnych zależy nie tylko od Ministerstwa Przemysłu Chemicznego: ich rozdziałem zajmuje się bezpośrednio rolnictwo. Co do wykorzystania drogi wodnej do przewozu nawozów obecnie istnieją odpowiednie warunki tylko na Odrze i korzystają z nich zakłady w Kędzierzynie oraz w Policach. Myśli się jednak o stworzeniu warunków do rozszerzenia transportu wodnego.</u>
  127 + <u xml:id="u-8.6" who="#PosełFranciszekGrolewski">Chociaż resort chemii realizuje w bieżącym roku bez opóźnieni plan produkcji ogumienia (opony i dętki), to jednak odczuwa się niedostateczne zaopatrzenie. Jest to wynik m.in. niedostatecznie rozbudowanej bazy surowcowej i niepełnej realizacji programu inwestycyjnego.</u>
  128 + <u xml:id="u-8.7" who="#PosełFranciszekGrolewski">Chcąc poprawić jakość wielu wyrobów i dostosować do poziomu światowego, resort chemii kupuje licencje lub też gotowe obiekty pod klucz. Nasze placówki naukowo-badawcze rozwijają działanie nad doskonaleniem technologii wytwarzania, co wpływa korzystnie na podnoszenie jakości wyrobów.</u>
  129 + </div>
  130 + <div xml:id="div-9">
  131 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Zarówno dokumenty resortowe, jak i dyskusja pokazały pozytywny na ogół obraz rozwoju chemii. Podstawowe zadania 1976 r. zostały wykonane, mimo że nie należały do łatwych na skutek występujących trudności surowcowych, transportowych, zmniejszenia dostaw energii elektrycznej. Dzięki ofiarności i zaangażowaniu załóg przemysłu chemicznego, dodatkowym zobowiązaniom produkcyjnym, jak również właściwemu wykorzystaniu rezerw po II Plenum KC PZPR uzyskano znaczny postęp. Należy również podkreślić sprawność w kierowaniu pracami resortu i Wielkich Organizacji Gospodarczych (WOG).</u>
  132 + <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Posłowie dokonali oceny realizacji programu chemizacji gospodarki. Może ta ocena nie wypadła najlepiej, gdyż występują niedobory niektórych produktów chemicznych. Ich deficyt zaznaczył się nawet w realizacji programu wyżywienia i programu mieszkaniowego. Resort chemii powinien na te sprawy zwrócić ogólną uwagę. Gros uwag poselskich przekazanych zostanie do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Dotyczą one realizacji zamierzeń inwestycyjnych, jakości produkcji oraz występującego deficytu niektórych wyrobów chemicznych. Wiele uwag zgłoszono w sprawach ochrony środowiska naturalnego oraz doskonalenia zakupionych licencji i osiągania planowanych zdolności produkcyjnych.</u>
  133 + <u xml:id="u-9.2" who="#PosełZofiaŁęgowik">Podkreślano znaczenie inwestycji. Nieterminowe wykonanie przez resort niektórych zamierzeń w ubiegłym roku, wymaga zwiększenia wysiłków w tym roku. Koncentracja wysiłku na inwestycjach kontynuowanych jest słuszna, jednak niepokój budzi sprawy niepełnej realizacji zadań, a zwłaszcza niedostatecznej synchronizacji robót budowlano-montażowych z dostawami maszyn i urządzeń. Stwarza to duże trudności w rozwoju potencjału produkcyjnego.</u>
  134 + <u xml:id="u-9.3" who="#PosełZofiaŁęgowik">Resort chemii powinien wspólnie z Ministerstwem Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Sejmową Komisją Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zbilansować niezbędne potrzeby oraz, zagwarantować odpowiednie dostawy maszyn i urządzeń, które warunkują realizację planu inwestycyjnego.</u>
  135 + <u xml:id="u-9.4" who="#PosełZofiaŁęgowik">Uwagi o jakości produkcji i podane przykłady są słuszne i wymagają od resortu dalszego doskonalenia działalności, procesów technologicznych, uruchomienia własnych instrumentów ekonomicznych zachęcających do poprawy jakości produkcji.</u>
  136 + <u xml:id="u-9.5" who="#PosełZofiaŁęgowik">Resort chemii powinien zatroszczyć się o pełną realizację zadań w dostawach nawozów azotowych i fosforowych, od czego w dużym stopniu zależy pomyślna realizacja programu wyżywienia. Wiele spraw wymaga rozwiązania i usprawnienia. Niektóre z nich leżą w możliwościach samego resortu, który np. dostarcza surowców również dla własnych zakładów.</u>
  137 + <u xml:id="u-9.6" who="#PosełZofiaŁęgowik">Uwaga Ministerstwa powinna być skierowana także na wyeliminowanie deficytu, który wystąpił w ub.r. i występuje nadal w dziedzinie przemysłu gumowego.</u>
  138 + <u xml:id="u-9.7" who="#PosełZofiaŁęgowik">W zakresie działalności na rzecz ochrony środowiska naturalnego więcej troski trzeba poświęcić zakładom starym. Przy ich rozbudowie występują opóźnienia i warunki pracy są trudne.</u>
  139 + <u xml:id="u-9.8" who="#PosełZofiaŁęgowik">Zakup licencji jest na pewno korzystny dla naszej gospodarki. Trzeba jednak dążyć, by wybór ich był bardziej trafny i aby w określonym terminie dawały zakładane efekty produkcyjne. Np. opóźnienia w osiąganiu założonych zdolności wytwórczych w zakładach we Włocławku rzutują niekorzystnie na wykonanie zadań w innych zakładach chemicznych. Należy tę działalność doskonalić i nie dopuszczać do tego typu sytuacji.</u>
  140 + <u xml:id="u-9.9" who="#PosełZofiaŁęgowik">Poselska ocena pracy resortu chemii jest pozytywna, nie oznacza to jednak, że nie dostrzega się istniejących słabości i niedostatków. Uwagi i wnioski zgłoszone w dyskusji przekazane zostaną do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  141 + <u xml:id="u-9.10" who="#PosełZofiaŁęgowik">Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii rozpatrzyła i przyjęła uwagi i wnioski wynikające z analizy sprawozdań Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu za 1976 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Centralnego Urzędu Geologii oraz Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
  142 + <u xml:id="u-9.11" who="#PosełZofiaŁęgowik">Komisja podjęła uchwałę o następującej treści:</u>
  143 + <u xml:id="u-9.12" who="#PosełZofiaŁęgowik">„Po rozpatrzeniu sprawozdań Rady Ministrów z wykonania narodowego planu społeczno-gospodarczego i budżetu państwa w 1976 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego oraz sprawozdań wymienionych resortów i centralnych urzędów w tym zakresie Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii zwraca się z wnioskiem do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przyjęcie omawianych sprawozdań z wykonania planu i budżetu za rok 1976 w wyżej wym. częściach budżetowych.</u>
  144 + <u xml:id="u-9.13" who="#PosełZofiaŁęgowik">Jednocześnie Komisja przekazuje swoje uwagi i wnioski, wynikające z analizy działalności wymienionych resortów i centralnych urzędów za 1976 r., dokonanej na posiedzeniach podkomisji stałych oraz Komisji w dniach 10 i 11 czerwca 1977 r.”. W kolejnym punkcie obrad Komisja zatwierdziła opinię uchwaloną na posiedzeniu w dniu 31 maja 1977 r., skierowaną do Prezesa Rady Ministrów.</u>
  145 + <u xml:id="u-9.14" who="#PosełZofiaŁęgowik">Komisja stwierdziła m.in., że w rezultacie koniecznych zmian i ograniczeń programu chemizacji gospodarki narodowej w latach 1976–1980 nastąpiło zmniejszenie środków, wystąpiło poważne opóźnienie w realizacji programu chemizacji w dziedzinach kształtujących poziom życia społeczeństwa.</u>
  146 + <u xml:id="u-9.15" who="#PosełZofiaŁęgowik">Komisja jest zdania, że istnieje niebezpieczeństwo opóźnienia rozwoju chemii w stosunku de innych gałęzi przemysłu i niedoboru artykułów chemicznych, co może wpłynąć niekorzystnie na dynamiczny rozwój gospodarki narodowej. Konieczna jest więc pełna realizacja ilościowych i jakościowych zadań produkcyjnych oraz pokonanie wielu napięć w wykonawstwie inwestycyjnym. Poprawy wymaga również sprawa zaopatrzenia przemysłu chemicznego w niezbędne maszyny, urządzenia i aparaturę. Istnieje konieczność rozwijania produkcji tego wyposażenia przez przemysł chemiczny we własnym zakresie.</u>
  147 + <u xml:id="u-9.16" who="#PosełZofiaŁęgowik">Zdaniem Komisji niezbędne jest wnikliwe przeanalizowanie problemu zakupów licencyjnych oraz efektywności wdrażania ich w przemyśle chemicznym na przykładzie Zakładów Azotowych we Włocławku.</u>
  148 + </div>
  149 + </body>
  150 + </text>
  151 + </TEI>
  152 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00012-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00012-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 12/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 12/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:12</note>
  20 + <note type="sessionNo">12</note>
  21 + <date>1977-10-11</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="DyrektorZespołuwKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówTadeuszMuszkiet" role="speaker">
  28 + <persName>Dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Tadeusz Muszkiet</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełCzesławMądry" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Czesław Mądry</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełFranciszekGrolewski" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Franciszek Grolewski</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełJerzyGrochmalicki" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Jerzy Grochmalicki</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełMarianKonieczny" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Marian Konieczny</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełWitoldMożdżyński" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Witold Możdżyński</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PrzedstawicielKomisjiPrzemysłuCiężkiegoMaszynowegoiHutnictwaposełRomanRurański" role="speaker">
  55 + <persName>Przedstawiciel Komisji Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa poseł Roman Rurański</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  58 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="PrzewodniczącyPaństwowejRadyGórnictwaJanKucharczyk" role="speaker">
  61 + <persName>Przewodniczący Państwowej Rady Górnictwa Jan Kucharczyk</persName>
  62 + </person>
  63 + <person xml:id="WiceministerJanFelicki" role="speaker">
  64 + <persName>Wiceminister Jan Felicki</persName>
  65 + </person>
  66 + <person xml:id="WiceministerprzemysłumaszynciężkichirolniczychMarianNawrot" role="speaker">
  67 + <persName>Wiceminister przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych Marian Nawrot</persName>
  68 + </person>
  69 + <person xml:id="WiceprezesWyższegoUrzęduGórniczegoMieczysławPiątek" role="speaker">
  70 + <persName>Wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego Mieczysław Piątek</persName>
  71 + </person>
  72 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  73 + <persName>Komentarz</persName>
  74 + </person>
  75 + </particDesc>
  76 + </profileDesc>
  77 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00012-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 11 października 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR) rozpatrzała:</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- perspektywy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce do 1990 r.;</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- rządowy projekt ustawy o zmianie prawa górniczego;</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- odpowiedzi na dezyderaty i opinie komisji;</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- plan pracy do września 1973 r.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Sejmowych Komisji: Administracji Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska; Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych; Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa; Prac Ustawodawczych, przedstawiciele Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Janem Felickim, Ministerstwa Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych z wiceministrem Marianem Nawrotem, wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego Mieczysław Piątek, przewodniczący Państwowej Rady Górniczej Jan Kucharczyk, prezes Centralnego Urzędu Geologii Zdzisław Dembowski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli i Ministerstw: Finansów, Górnictwa, Hutnictwa, Komunikacji, Przemysłu Chemicznego.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Podstawą dyskusji nad perspektywami rozwoju energetyki jądrowej w Polsce do 1990 r. była informacja opracowana przez Ministerstwo Energetyki i Energii Atomowej, którą omówił wiceminister energetyki - Jan Felicki. Jak wynika z tej informacji, w związku ze stałym wzrostem zapotrzebowania na paliwa i energię krajów socjalistycznych, uznano za ekonomicznie uzasadnione równoważenie bilansu paliwowo-energetycznego produkcją energii w oparciu o paliwa jądrowe. Przewiduje się znaczne przyspieszenie rozwoju energetyki jądrowej po roku 1980.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Realizując te postanowienia Prezydium Rządu zobowiązało resort energetyki i energii atomowej do opracowania program budowy elektrowni jądrowych, zakładając, że do roku 1990 wyprodukuje się w tych elektrowniach ok. 8500 MgW energii.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Harmonogram uruchomień bloków jądrowych w ramach powyższego programu zakłada oddanie w 1984 r. pierwszego bloku elektrowni w Żarnowcu, a w roku 1989 dalszej elektrowni, która ma być zlokalizowana na Kujawach. Program ten realizowany będzie w oparciu o maszyny i urządzenia ze Związku Radzieckiego, część urządzeń w asortymencie uzgodnionym w ramach RWPG, będzie produkowana w kraju.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Wiceminister Jan Felicki stwierdził, że pomimo znacznych zasobów węgla kamiennego i brunatnego, w dalszej perspektywie Polska nie może obejść się bez energetyki jądrowej. Planuje się, że w roku 2000 moc krajowych elektrowni jądrowych wynosić będzie około 23 tys. MgW, ok. 8500 MgW powinno się uzyskać do 1990 r. Uzyskanie tych wielkości uzależnione jest od zapewnienia terminowych dostaw surowców i urządzeń w ramach umów zawartych z krajami RWPG.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Potrzeba rozwoju energetyki jądrowej w naszym kraju wiąże się również z ograniczonymi możliwościami technicznymi wzrostu wydobycia węgla kamiennego i trudnościami transportowymi. Trzeba też zmniejszać zużycie paliw płynnych na cele energetyczne, przede wszystkim ze względu na wzrost cen światowych oraz coraz większe zużycie tych paliw w transporcie i motoryzacji. Udział kosztów paliwa jądrowego w globalnych kosztach wytwarzania energii elektrycznej jest najniższy w porównaniu z innymi paliwami. Energetyka jądrowa umożliwia również lepsze rozwiązanie problemów ochrony środowiska i opanowywanie nowej techniki. Opanowanie nowej techniki polegać będzie nie tylko na wdrożeniu w przyszłości bloków energetycznych wysokiej mocy (1.000-1.600 MW), ale także na zastosowaniu reaktorów jądrowych jako źródła ciepła w złożonych technologiach chemiczno-energetycznych, tak ważnych dla gospodarki kraju, jak np. upłynnianie węgla. Wiceminister Falicki omówił na życzenie posłów, sytuację energetyczną w kraju w okresie XII kw.br. oraz przygotowanie energetyki do nadchodzącego szczytu jesienno-zimowego.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Szacuje się, że wprowadzenie czasu letniego spowodowało obniżenie zapotrzebowania na energię elektryczną w lipcu br. o ok. 1100 W, a w czerwcu br. 1000 MW. Począwszy od m-ca sierpnia zanotowano wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną i tak w sierpniu zapotrzebowanie to było większe o 430 MW w stosunku do analogicznego okresu roku ub., a we wrześniu o ponad 1000 MW. Podstawową przyczyną tego, obok wzrostu produkcji, było ogrzewanie elektrycznością pomieszczeń oraz zwiększony pobór energii przez rolnictwo dla suszenia ziarna i pasz.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W celu ograniczenia zużycia energii elektrycznej rozpoczęto wcześniej niż w latach ubiegłych sezon ciepłowniczy. Deficyt energii elektrycznej powodował okresowe wyłączanie niektórych odbiorców, zwłaszcza najbardziej energochłonnych.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Dla poprawy bilansu mocy i energii elektrycznej w okresie Ⅳ kw. 1977 r. - I kw. 1978 r. podjęto szereg działań, które mają na celu m.in.:</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- zrealizowanie w planowanym terminie inwestycji energetycznych, co pozwoli uzyskać przyrost mocy w b.r. o 1400 MW w elektrowniach oraz 420 MW i 1008 Gcal/h w elektrociepłowniach;</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- zakończenie w październiku kampanii remontowej w elektrowniach;</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- utrzymanie wysokiej dyspozycyjności urządzeń elektrowni i sieci;</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- odpowiednio wczesne zgromadzenie zapasów węgla kamiennego;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- maksymalne wykorzystanie elektrowni pracujących na węglu brunatnym;</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- wykorzystanie bloków olejowych w elektrowni Pątów II w okresach szczytowego obciążenia.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Na podstawie analizy zapotrzebowania kraju na energię elektryczną przy uwzględnieniu dalszej racjonalizacji zużycia energii i mocy elektrycznej ocenia się, że produkcja w roku bieżącym wyniesie blisko 110 mld kWh, o 1 mld KWh poniżej wielkości przewidywanej planem na 1977 r. W przypadku niedoboru konieczne będą okresowe wyłączanie odbiorców najbardziej energochłonnych, a w uzasadnionych przypadkach także innych przemysłów wg ustalonego grafiku wyłączeń. Wyłączenia nie będą dotyczyły ludności.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Koreferat podkomisji na temat perspektyw rozwoju energetyki jądrowej w Polsce przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR): Zakładany rozwój energetyki do 1990 r. i prognozy do roku 2000 opierają się na przewidywanym zapotrzebowaniu na energię elektryczną. Średni wzrost rocznego zużycia energii w latach 1971-1975 wyniósł 8,4 proc., w latach 1976 r. - 1985 wyniesie 7 proc. a na lata 1986-2000 szacuje się od 6 do 6,6 proc.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Według decyzji Prezydium Rządu w sprawie kierunków wykorzystania energii atomowej w gospodarce narodowej przyjęto, że do roku 1990 uruchomione zostaną elektrownie jądrowe o łącznej mocy 8.500 MW. Dla odpowiednich resortów sprecyzowane zostały zadania dotyczące rozwoju produkcji urządzeń specjalistycznych.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">W latach 1974-76 resort energetyki zainicjował wystąpienia do odpowiednich organów w sprawie ostatecznego uzgodnienia programu rozwoju energetyki jądrowej i produkcji urządzeń dla elektrowni jądrowych. Uzgodnienia te jednak nie wyszły dotąd poza fazę wstępną.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Występują opóźnienia w realizacji przez stronę polską umów zawartych w ramach zobowiązań kooperacyjnych między krajami RWPG, ograniczane są również importowe dostawy kooperacyjne. Konieczne jest zwłaszcza przyśpieszenie decyzji w sprawie dostaw dalszych bloków dla elektrowni jądrowej w Żarnowcu.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W końcowych wnioskach poseł Kubit zwrócił uwagę na konieczność:</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">- przeprowadzenia analizy ekonomicznej dla dokonania wyboru struktury paliwowej energetyki do 1990 r. z rozważeniem realnych wielkości i terminów importu siłowni jądrowych;</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">- wzmożenie prac geologicznych nad rozpoznaniem i udokumentowaniem złóż węgla brunatnego, w celu określenia ekonomicznie uzasadnionych wielkości jego wydobycia dla rozwoju produkcji energii elektrycznej;</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">- ostateczne zweryfikowanie i zatwierdzenie programu rozwoju energetyki jądrowej do roku 1990 i na lata następne w oparciu o skonkretyzowaną bazę paliwową;</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">- opracowanie i zatwierdzenie programu rozwoju produkcji specjalistycznych urządzeń dla potrzeb elektrowni atomowych;</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">- zapewnienie terminowych dostaw importowanych urządzeń i bloków energetycznych z równoczesnym przyspieszeniem naszej produkcji eksportowej urządzeń specjalistycznych.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Poseł wskazał również na potrzebę otwarcia dyskusji n.t. ochrony środowiska naturalnego przed odpadami radioaktywnymi.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  42 + </div>
  43 + <div xml:id="div-2">
  44 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarianKonieczny">Okazuje się, że reaktory, które mamy instalować w naszych elektrowniach atomowych są obecnie już przestarzałe technicznie; czy decyzje w sprawie importu właśnie tych typów reaktorów były słuszne? Problem jest o tyle ważny, że nie tylko w tej dziedzinie kupujemy przestarzałe licencje, opóźnia to wyrównywanie poziomu technicznego naszej produkcji w stosunku do osiągnięć światowych.</u>
  45 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarianKonieczny">W przedstawionych materiałach nic nie mówiono na temat możliwości wykorzystania energii słonecznej.</u>
  46 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarianKonieczny">W związku z niedoborem mocy energetycznej stosuje się w okresach szczytu wyłączenia, które dotyczą przede wszystkim przemysłu. Przemysł ponosi z tego tytułu ogromne straty.</u>
  47 + </div>
  48 + <div xml:id="div-3">
  49 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Komisja od dawna nie zajmowała się problemem wykorzystania energii jądrowej dla potrzeb energetyki. Stąd też ocena przedstawionego w tym zakresie programu napotyka na szczególne trudności. Można jednak stwierdzić, iż przedstawiony przez resort program rozwoju energetyki atomowej potraktowany został kompleksowo z uwzględnieniem problematyki badawczej, poszukiwania surowców oraz realizacji konkretnych zamierzeń inwestycyjnych. W programie zabrakło natomiast informacji dotyczącej przygotowania przyszłej kadry na potrzeby energetyki jądrowej. Pewne zastrzeżenia budzi również fakt, iż przyjęty w zakresie rozwoju energetyki jądrowej wariant minimum zawiera pewne luki i zagrożenia realizacyjne. Uzasadnione wydają się zgłaszane przez posłów zastrzeżenia, co do nowoczesności reaktora 440 MgW w oparciu o który powstanie elektrownia atomowa w Żarnowcu. Zbyt marginesowo potraktowano w materiałach resortu problem przygotowania technologicznego, organizacyjnego i materiałowego do realizacji inwestycji w zakresie energetyki jądrowej.</u>
  50 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Dokonując rachunku ekonomicznego co do opłacalności elektrociepłowni jądrowych należy pamiętać o uwzględnieniu po stronie kosztów ochrony środowiska przed odpadami radioaktywnymi.</u>
  51 + </div>
  52 + <div xml:id="div-4">
  53 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekGrolewski">W ub. roku gospodarka nasza dotkliwie odczuła niedobór energii, elektrycznej w okresie szczytu. Podjęto wówczas szereg doraźnych działań mających na celu zminimalizowanie strat wynikających z deficytu mocy. Problem ten powrócił niestety w roku bież. Niektóre przedsiębiorstwa już obecnie (choć październik nie jest jeszcze okresem szczytu energetycznego) ograniczają produkcję o ok. 40 proc. Szczególnie drastycznie przedstawia się sytuacja w przedsiębiorstwach, które produkują towary na licencji objętej samospłatą. Wydaje się, iż należałoby uruchomić wszystkie możliwe rezerwy mocy w celu ograniczenia strat wynikających stąd dla gospodarki narodowej.</u>
  54 + </div>
  55 + <div xml:id="div-5">
  56 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełCzesławMądry">Czy dokonywane są szacunki strat powstających w gospodarce rolnej w wyniku okresowego wyłączania prądu na wsi?</u>
  57 + </div>
  58 + <div xml:id="div-6">
  59 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">Rozwój energetyki jądrowej przyczyni się do powstania nowych problemów społecznych, w tym m.in. problemu ochrony środowiska w aspekcie składowania i utylizacji odpadów radioaktywnych. Problem ten zaledwie zasygnalizowano w przedstawionych materiałach nie precyzując jakie konkretne rozwiązania zostaną przyjęte w celu wyeliminowania niebezpieczeństwa wynikającego ze składowania odpadów radioaktywnych.</u>
  60 + </div>
  61 + <div xml:id="div-7">
  62 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławOchota">Czy w roku bieżącym przewiduje się ograniczenie dostaw węgla dla elektrowni przemysłowych?</u>
  63 + </div>
  64 + <div xml:id="div-8">
  65 + <u xml:id="u-8.0" who="#WiceministerprzemysłumaszynciężkichirolniczychMarianNawrot">Polska uczestniczy aktywnie w pracach RWPG dotyczących rozwoju energii atomowej. Powołano międzynarodową komisję, która jednakże nie podjęła ostatecznych decyzji ze względu na trudności z ustaleniem ostatecznego podziału pracy pomiędzy poszczególnych partnerów. Polska zgłosiła gotowość podjęcia we własnym zakresie produkcji szeregu urządzeń związanych z energetyką jądrową, m.in. stabilizatorów ciśnienia, wymienników ciepła, kompletnych maszynowni i urządzeń do transportu technologicznego. Przypuszcza się, iż Komisja zakończy pracę w połowie 1978 r. Wtedy również rozstrzygnie się ostatecznie problem udziału naszego kraju w pracach na rzecz rozwoju energetyki jądrowej w ramach RWPG. Na razie podtrzymujemy nasze propozycje, co do produkcji i dostaw wymienionych maszyn i urządzeń. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, iż dostawy te nie zrekompensują kosztów importu maszyn i paliw niezbędnych dla rozwijania energetyki jądrowej. Przemysł maszynowy włączy się aktywnie do rozwoju energetyki atomowej pod warunkiem uzyskania ostatecznego projektu elektrowni atomowej o optymalnej dla gospodarki narodowej mocy. Przed uzyskaniem takiego projektu nie może być mowy o podjęciu konkretnych zamierzeń produkcyjnych.</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-9">
  68 + <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorZespołuwKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówTadeuszMuszkiet">Analizując strukturę produkcji paliw w skali naszego kraju można mieć wątpliwości, czy planowane wielkości wydobycia węgla brunatnego jako paliwa energetycznego nie są za małe. Węgiel brunatny występuje często w małych złożach, których eksploatacja pozornie wydaje się nieopłacalna. Zważywszy jednak na napięty w naszym kraju bilans paliwowo-energetyczny, należałoby zastanowić się nad wykorzystaniem tych złóż, choćby dla celów lokalnych.</u>
  69 + <u xml:id="u-9.1" who="#DyrektorZespołuwKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówTadeuszMuszkiet">Rozwój energetyki atomowej jest w warunkach naszej gospodarki koniecznością. Począwszy od drugiej połowy lat dziewięćdziesiątych nasza energetyka, bez wsparcia energii atomowej, nie sprostałaby rosnącym zadaniom gospodarczym.</u>
  70 + <u xml:id="u-9.2" who="#DyrektorZespołuwKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówTadeuszMuszkiet">Należy już obecnie myśleć o wykorzystaniu i upowszechnieniu energii słonecznej. Problem wykorzystania tej energii uzyskał ogromną rangę w skali światowej. W naszych warunkach geograficznych i klimatycznych możliwe będzie wykorzystanie energii słonecznej do celów ogrzewnictwa i pozyskiwania ciepłej wody gospodarczej.</u>
  71 + </div>
  72 + <div xml:id="div-10">
  73 + <u xml:id="u-10.0" who="#WiceministerJanFelicki">W okręgu konińskim wytworzyła się niezwykle skomplikowana sytuacja w związku z niewykonaniem planu zdejmowania nakładów. Trudności te wynikają z nadmiernej ilości opadów, które uniemożliwiły pracę urządzeń nieprzystosowanych do podmokłych gruntów. Podejmuje się energiczne działania mające na celu odwodnienie terenów zagłębia konińskiego. Mimo występujących napięć i trudności plan wydobycia węgla w Zagłębiu Konińskim jest realizowany na razie bez opóźnień. Być może uda się również zrealizować planowane wydobycie w miesiącach jesienno-zimowych. Zadecydują o tym warunki klimatyczne, a przede wszystkim poziom opadów jesiennych.</u>
  74 + <u xml:id="u-10.1" who="#WiceministerJanFelicki">Konieczność wyłączeń energii elektrycznej dla przemysłu wynika z niedoboru mocy w okresie szczytu energetycznego. Cała istota tego problemu polega właśnie na tym, iż krajowa sieć energetyczna nie posiada rezerw na okres szczytu. W tym roku podobnie, jak i w roku ubiegłym przewiduje się znaczny deficyt mocy. Ujemne skutki tego stanu rzeczy dla gospodarki narodowej są w miarę możliwości zmniejszane poprzez planowanie wyłączeń z poszczególnymi resortami: resorty ustalają kolejność wyłączeń uwzględniając doniosłość zadań produkcyjnych realizowanych przez poszczególne przedsiębiorstwa.</u>
  75 + <u xml:id="u-10.2" who="#WiceministerJanFelicki">Pewne rezerwy mocy tkwią w elektrowniach przemysłowych. Elektrownie te powinny podjąć pracę w maksymalnym zakresie w okresie rannych i wieczornych szczytów sezonowych.</u>
  76 + <u xml:id="u-10.3" who="#WiceministerJanFelicki">Prototyp radzieckiego reaktora 440 MgW opracowany został przed kilkunastu laty. Jest to jednak urządzenie wykonywane na indywidualne zamówienia, dlatego każdy następny reaktor jest udoskonaloną wersją poprzedniego. Nie można więc mówić, iż zakupiony przez nas reaktor jest nienowoczesny i przestarzały. Prawdą jest, iż Związek Radziecki zamierza zakończyć produkcję zbiorników do tego typu reaktorów. Odbywają się jednak aktualnie trójstronne rozmowy ZSRR, CSSR i PRL, które mają na celu uzgodnienie zadań produkcyjnych i dostaw w zakresie tego typu urządzeń. Najprawdopodobniej zbiorniki do reaktora 440 MgW produkowane będą w Czechosłowacji. Wybór reaktora 440 MgW był koniecznością. Związek Radziecki nie stosuje jeszcze reaktora o mocy 1000 MgW i dlatego nie istnieje możliwość jego zakupienia. Rezygnacja z reaktora 440 MgW oznaczałaby przesunięcie realizacji programu rozwoju energetyki atomowej na okres ok. 10 lat.</u>
  77 + <u xml:id="u-10.4" who="#WiceministerJanFelicki">W zakresie kształcenia kadr na potrzeby energetyki atomowej występują dwa problemy. Pierwszy z nich dotyczy zapewnienia kadry badawczej i projektowej. Problem ten udało się w zasadzie rozwiązać. Grupa specjalistów z tej dziedziny przygotowana jest nawet do podpola zadań przewyższających stopniem trudności problemy wynikające z realizacji pierwszego etapu rozwoju energetyki atomowej w naszym kraju. W przyszłym roku rozpocznie się natomiast szkolenie kadry inwestycyjnej i eksploatacyjnej. Zawarto już porozumienie mające na celu szkolenie naszych pracowników na budowach ZSRR oraz w Bułgarii.</u>
  78 + <u xml:id="u-10.5" who="#WiceministerJanFelicki">W energetyce jądrowej przestrzega się konsekwentnie zasady wprowadzania procesów technologicznych, których oddziaływanie na środowisko jest znane i nieszkodliwe, bądź też istnieją możliwości przeciwdziałania ewentualnym ujemnym następstwem. Resort przygotowuje aktualnie projekt ustawy prawo atomowe, w której określi się m.in. zasady wdrażania do eksploatacji urządzeń jądrowych z uwzględnieniem obrony środowiska naturalnego oraz zasad bezpieczeństwa. W ciągu najbliższych lat problem składowania wysokoaktywnych odpadów nie będzie dla naszej energetyki jądrowej aktualny, gdyż zgodnie z zawartymi porozumieniami, odpady te będą odsyłane do ZSRR. Pozostanie jedynie problem utylizacji odpadów średnio aktywnych i niskoaktywnych. Przewiduje się jednak, iż w okresie pierwszego etapu rozwoju energetyki jądrowej, a więc do 1990 r. istniejące u nas składowiska wystarczą do zagospodarowania tych odpadów.</u>
  79 + <u xml:id="u-10.6" who="#WiceministerJanFelicki">Okresowe wyłączenia prądu w rolnictwie nie są objęte planem wyłączeń w okresie szczytu. Wynikają one przede wszystkim z awarii sieci. Należy stwierdzić, iż sieć wysokiego napięcia na terenie wsi charakteryzuje się wysokim stopniem awaryjności a ponadto sytuację pogarsza niski poziom pracy służb remontowych. Obecnie wdraża się nową technologię remontów sieci pod napięciem, która umożliwi nieprzerwany dopływ energii na tereny wsi.</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-11">
  82 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Z dyskusji wynika, iż przedstawiony przez resort materiał obrazujący program rozwoju energii atomowej nie budzi większych zastrzeżeń posłów. Szczegółowe problemy takie jak zakupy konkretnego urządzenia, wybór określonego paliwa lub przyjęcie określonych rozwiązań konstrukcyjnych stanowią przedmiot zainteresowania poszczególnych resortów.</u>
  83 + <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja sejmowa powinna się zainteresować znacznie ogólniejszymi, z punktu widzenia całej gospodarki narodowej, problemami. M.in. należy do nich problem wykorzystania energii zawartej w węglu kamiennym. W ciągu ostatnich lat można zaobserwować pewien postęp w zakresie modernizacji urządzeń do spalania węgla. Istnieją jednak wątpliwości czy postęp ten jest wystarczający i czy zapewnia optymalne wykorzystanie węgla.</u>
  84 + <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Skala zadań postawionych przed przemysłem ciężkim w zakresie produkcji maszyn i urządzeń dla energetyki atomowej stwarza dodatkowe nieprzewidziane problemy gospodarcze. M.in. powstaje pytanie czy obecny etap rozwoju hutnictwa nie stanie się wąskim gardłem w rozwoju tej produkcji. Wydaje się, iż nie jesteśmy obecnie w stanie wyprodukować stali o parametrach wymaganych dla tego typu urządzeń.</u>
  85 + <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W kolejnym punkcie porządku dziennego, wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego Mieczysław Piątek przedstawił informację o kierunkach nowelizacji prawa górniczego.</u>
  86 + <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Systematyczne doskonalenie struktury organizacyjnej administracji gospodarczej państwa, metod planowania i zarządzania gospodarką narodową, dynamiczny rozwój polskiego górnictwa oraz postęp techniczny, wymagają dokonania zmian w obecnym systemie prawa górniczego w celu dostosowania do zmienionych warunków. Do najważniejszych zmian proponowanych przez projektodawcę należy wprowadzenie do prawa górniczego nowego działu normującego sprawy projektowania budowy, utrzymania i rozbiórki wyrobisk górniczych oraz obiektów budowlanych zakładu górniczego, jak również wykonania górniczych robót budowlanych i nadzór urzędów górniczych w tym zakresie. Nowym działem prawa górniczego będzie również kompleks problematyki określonej jako ochrona terenów górniczych. W przepisach tego działu przewidziano ochronę wszystkich terenów, na które sięgają wpływy eksploatacji górniczej w aspekcie minimalizacji ujemnych wpływów eksploatacji górniczej na powierzchnię, działalności w zakresie naprawy szkód górniczych z budownictwem zastępczym włącznie i przeorganizowaniem organów orzekających w sprawie szkód górniczych oraz problematykę działalności rekultywacyjnej.</u>
  87 + <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Projektuje się stosowanie budownictwa zastępczego w odniesieniu do wszystkich obiektów bez względu na to czyją stanowią własność. Projekt rozszerza więc w stosunku do stanu obowiązującego zakres budownictwa zastępczego na jednostki spółdzielcze i osoby fizyczne. Ponadto przewiduje się stosowanie tego budownictwa w przypadkach, w których zabezpieczenie istniejących obiektów przed wpływami eksploatacji górniczej jest gospodarczo nieuzasadnione. Nadzór nad orzecznictwem w sprawach o szkody górnicze projekt powierza Prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego, natomiast komisje DS. szkód górniczych działać będą przy okręgowych urzędach górniczych i przy Wyższym Urzędzie Górniczym.</u>
  88 + <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Dostosowując prawo górnicze do wydanych w 1971 r. przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych i rekultywacji gruntów, projekt dokonuje zmiany w dziele prawa górniczego pt. likwidacja zakładu górniczego.</u>
  89 + <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Dotychczasowa praktyka dowiodła, iż tzw. „techniczny program zakładu górniczego” jest instytucją martwą. W tej sytuacji projekt przewiduje zniesienie tej instytucji i odpowiednią modyfikację artykułu 78 ust. 1 prawa górniczego dotyczącego planu ruchu przedsiębiorstw.</u>
  90 + <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Jednym z założeń projektu jest zagwarantowanie pełnego i niezbędnego udziału terenowych organów administracji państwowej w decyzjach podejmowanych na podstawie prawa górniczego.</u>
  91 + <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Zasadniczą zmianą prawa górniczego jest również określenie kopalin, których wydobywanie podlega prawu górniczemu. Niezbędnym wydaje się bowiem określenie w samym prawie górniczym kopalin, których wydobywanie podlega mu bezwarunkowo. Jednocześnie do kompetencji Rady Ministrów pozostawiono ustalenia kopalin podlegających warunkowo prawu górniczemu. Rada Ministrów może ponadto ograniczyć zakres stosowania prawa górniczego w stosunku do poszczególnych złóż stanowiących w zasadzie górnictwo odkrywkowe o niewielkiej doniosłości gospodarczej.</u>
  92 + <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Projekt zapełnia również występujące w prawie górniczym luki przewidując upoważnienie dla Rady Ministrów do ustalenia zakresu stosowania prawa górniczego do wydobywania kopalin z szelfu kontynentalnego, a ponadto do poddania rygorom prawa górniczego bezzbiornikowego magazynowania w górotworze lub w podziemnych wyrobiskach górniczych kopalin, których wydobywanie podlega przepisom prawa górniczego.</u>
  93 + <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Dyskusja:</u>
  94 + </div>
  95 + <div xml:id="div-12">
  96 + <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Projekt zawiera cenne rozstrzygnięcia w zakresie ochrony środowiska problematyki rozpatrywania szkód górniczych, budownictwa zastępczego itd. Zaletą projektu jest również dostosowanie prawa górniczego do nowego podziału administracyjnego kraju. W tej sytuacji podkomisja do spraw górnictwa może jedynie przedstawić wnioski aprobujące proponowane kierunki nowelizacji prawa górniczego.</u>
  97 + <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Przedstawiciel Komisji Prac Ustawodawczych poseł Andrzej Bondarewski (SD): Komisja Prac Ustawodawczych w najbliższym czasie przedstawi uwagi do projektu nowelizacji prawa górniczego.</u>
  98 + </div>
  99 + <div xml:id="div-13">
  100 + <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJanLeś">Prawo górnicze powinno precyzyjnie określić zakres odpowiedzialności za prawidłową eksploatację złoża i racjonalne jego wykorzystanie. Dotychczas owa praktyka wskazuje na szereg przypadków ewidentnego marnotrawstwa surowców towarzyszących eksploatacji podstawowej kopaliny.</u>
  101 + </div>
  102 + <div xml:id="div-14">
  103 + <u xml:id="u-14.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">W art. 3 § 1 projektu poddano bezwarunkowej podległości prawu górniczemu surowce energetyczne, metaliczne i chemiczne. W stosunku do innych kopalin pozostawiono uznaniu Rady Ministrów możliwość poddania ich prawnemu reżimowi prawa górniczego. W przypadku gdyby rozwiązania tego nie udało się uniknąć należałoby zagwarantować równoczesne wydanie rozporządzeń Rady Ministrów z uchwaleniem nowelizacji prawa górniczego przez Sejm.</u>
  104 + </div>
  105 + <div xml:id="div-15">
  106 + <u xml:id="u-15.0" who="#PrzedstawicielKomisjiPrzemysłuCiężkiegoMaszynowegoiHutnictwaposełRomanRurański">Niewątpliwą zaletą projektu prawa górniczego jest jednoznaczne sprecyzowanie pojęcia terenu górniczego, podporządkowanie działań profilaktycznych przepisom dotyczącym trybu postępowania przy naprawianiu szkód górniczych, dostosowanie prawa górniczego do nowej struktury administracji oraz zmiany organizacyjne okręgowych komisji do spraw szkód górniczych i komisji odwoławczej. Szereg postanowień projektu budzi jednak istotne wątpliwości. M.in. niejednoznacznie określono sposób zagospodarowania wód kopalnianych. Zastrzeżenia budzi także celowość wydłużenia czasu dochodzenia roszczeń z tytułu szkód górniczych do 3 lat. Dotychczasowa praktyka wskazywała iż okres jednego roku dochodzenia roszczenia od daty ujawnienia się szkody był okresem optymalnym, szczególnie jeśli w grę wchodziły poważne nakłady finansowe, związane z zaopatrzeniem w wodę.</u>
  107 + </div>
  108 + <div xml:id="div-16">
  109 + <u xml:id="u-16.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Określając kopaliny podlegające bezwarunkowo prawu górniczemu projektodawca pominął surowce budowlane i kruszywo. Biorąc pod uwagę doniosłość gospodarczego znaczenia tych surowców należałoby się zastanowić nad możliwością poddania ich eksploatacji reżimowi prawa górniczego.</u>
  110 + <u xml:id="u-16.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Do niewątpliwych negatywów projektu należy brak precyzyjnej definicji pojęcia kopaliny. Ten stan rzeczy, dotyczący zresztą i obecnego prawa górniczego, spotykał się wielokrotnie z krytyką fachowców w dziedzinie, górnictwa i prawa górniczego.</u>
  111 + <u xml:id="u-16.2" who="#PosełZofiaŁęgowik">Na aprobatę zasługuje ustanowienie obowiązku przedsiębiorstwa górniczego do wydobywania lub zabezpieczenia eksploatacji kopalin towarzyszących. Należałoby jednak rozważyć czy egzekwowanie tego obowiązku będzie w każdej sytuacji uzasadnione. Decydować tu powinny jak się wydaje względy gospodarczej opłacalności.</u>
  112 + <u xml:id="u-16.3" who="#PosełZofiaŁęgowik">Kończąc eksploatację złóż przedsiębiorstwa górnicze powinny zabezpieczać dokumentację mierniczo-techniczną. Dostęp do takiej dokumentacji jest niezbędny w aspekcie przystosowania eksploatowanego terenu do różnorodnych celów gospodarczych.</u>
  113 + <u xml:id="u-16.4" who="#PosełZofiaŁęgowik">Przedstawiciel Komisji Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych poseł Danuta Podlewska (bezp.): Komisja Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych jest szczególnie zainteresowana problemem styku prawa górniczego i prawa budowlanego. W związku z tym celowym będzie przedłożenie odpowiedniego fragmentu nowelizacji prawa górniczego Komisji Budownictwa w celu opracowania odpowiednich wniosków przez tę Komisję.</u>
  114 + </div>
  115 + <div xml:id="div-17">
  116 + <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyPaństwowejRadyGórnictwaJanKucharczyk">Przedłożony projekt nowelizacji prawa górniczego ma na celu rozwiązanie najpilniejszych problemów związanych z eksploatacją złóż i wydobywanie kopalin. Niezbędne jest uregulowanie, w jak najkrótszym czasie problemu ochrony terenów górniczych, reorganizacji organów orzekających w sprawach szkód górniczych i szeregu innych problemów zawartych w projekcie.</u>
  117 + <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyPaństwowejRadyGórnictwaJanKucharczyk">Mówca zgodził się z uwagami krytycznymi zgłoszonymi do projektu przez posłów i stwierdził, że uwagi krytyczne, które można by zgłosić do projektu nie ograniczają się do zagadnień poruszonych w dyskusji. Uwzględnienie wszystkich tych postulatów wymagałoby jednak opracowania nowego prawa górniczego i prawa geologicznego. Należy zdać sobie sprawę, iż obecne prawo górnicze uchwalono w diametralnie odmiennych warunkach ekonomicznych naszego górnictwa. Niepomiernie wzrosło w stosunku do lat 50-tych wydobycie surowca, rozszerzył się również asortyment wydobywanych surowców. W tej sytuacji Państwowa Rada Górnicza skłonna jest zaakceptować przedstawiony projekt nowelizacji prawa górniczego pod warunkiem natychmiastowego przystąpienia do prac mających na celu przygotowanie w okresie najbliższych 3 lat projektu nowego prawa górniczego oraz prawa geologicznego.</u>
  118 + </div>
  119 + <div xml:id="div-18">
  120 + <u xml:id="u-18.0" who="#WiceprezesWyższegoUrzęduGórniczegoMieczysławPiątek">Dotychczasowe unormowanie w zakresie ochrony złóż i racjonalnej ich eksploatacji wydaje się poprawne. Niestety jednak praktyka odbiega w dużym stopniu od założeń normatywnych. Zgadzając się z krytyczną oceną praktyki w zakresie racjonalnego wykorzystania złóż nie można podzielić poglądu, iż przyczyną tego stanu rzeczy jest nieprawidłowa regulacja prawna.</u>
  121 + <u xml:id="u-18.1" who="#WiceprezesWyższegoUrzęduGórniczegoMieczysławPiątek">Projekt nowelizacji prawa górniczego przewiduje, iż w komisjach do spraw szkód górniczych powinien uczestniczyć przedstawiciel administracji państwowej. Rozważenia wymaga jeszcze postulat zabezpieczenia udziału w pracy tych komisji czynnika społecznego.</u>
  122 + <u xml:id="u-18.2" who="#WiceprezesWyższegoUrzęduGórniczegoMieczysławPiątek">Wątpliwa wydaje się celowość wprowadzenia dwoistej odpowiedzialności za zagospodarowanie wód kopalnianych. Praktyka uczy, iż w przypadku kilku podmiotów współodpowiedzialnych żaden z nich nie poczuwa się do określonych obowiązków.</u>
  123 + <u xml:id="u-18.3" who="#WiceprezesWyższegoUrzęduGórniczegoMieczysławPiątek">O podziale na kopaliny warunkowo i bezwarunkowo podlegające prawu górniczemu zadecydował wzgląd gospodarczego znaczenia poszczególnych surowców. W przypadku objęcia prawem górniczym wszystkich proponowanych w toku dyskusji surowców i kopalin mogłoby dojść do paradoksalnej sytuacji, że nawet niewielkie wyrobisko żwiru podlegałoby bez ograniczeń reżimowi prawa górniczego. Nie ma jednak żadnych przeszkód, aby zainteresowani ministrowie występowali w miarę potrzeb o uznanie danej kopaliny za podlegającą prawu górniczemu.</u>
  124 + <u xml:id="u-18.4" who="#WiceprezesWyższegoUrzęduGórniczegoMieczysławPiątek">Zdefiniowanie pojęcia kopaliny jest zadaniem bardzo skomplikowanym. Wydaje się, iż problemem tym powinno się zająć w przyszłości prawo geologiczne.</u>
  125 + <u xml:id="u-18.5" who="#WiceprezesWyższegoUrzęduGórniczegoMieczysławPiątek">Praktyka wskazuje, iż wydobywanie kopalin towarzyszących należy do rzadkości. Z reguły przedsiębiorstwom górniczym nie opłaca się wydobywanie surowców ubocznych. W tej sytuacji o eksploatacji lub zabezpieczeniu kopalin towarzyszących powinien decydować przede wszystkim czynnik ekonomiczny.</u>
  126 + </div>
  127 + <div xml:id="div-19">
  128 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W dyskusji zgłoszono wiele uwag dotyczących rozpatrywanego projektu ustawy. Najważniejszy chyba jednak będzie dokładne sprecyzowanie w ustawie, kto odpowiada za całokształt gospodarki kopalinami w kraju. Obecnie sytuacja jest taka, że każdy odpowiada za pewien wycinek, a faktycznie nikt nie koordynuje całości gospodarowania złożami.</u>
  129 + <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Wszystkie dodatkowe uwagi i wnioski należy zgłosić do sekretariatu Komisji do 25 października br., zostaną one rozpatrzone przez podkomisje przy szczegółowych pracach nad projektem ustawy.</u>
  130 + <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja uchwaliła plan pracy na okres od października 1977 r. do września 1978 r.</u>
  131 + <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone w wyniku dyskusji nad problemami produkcji przemysłu chemicznego dla potrzeb realizacji programu żywnościowego oraz na opinię Komisji oceniającą zasady i działanie funduszu zakładowego. Odpowiedzi te zreferowała poseł Zofia Łęgowik (bezp.).</u>
  132 + <u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja przyjęła odpowiedź na opinię, natomiast uznała, że dezyderaty dotyczące utylizacji złomu gumowego oraz produkcji maszyn i urządzeń potrzebnych do tego celu prześle ponownie do wicepremiera, zajmującego się problemami koordynacji działania przemysłu chemicznego, gdyż nadesłane odpowiedzi nie są wystarczające.</u>
  133 + <u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja postanowiła skierować pismo do ministra energetyki i energii atomowej, w którym przekaże uwagi wyborców zebrane na spotkaniach z posłami, dotyczące niedokładnego wyliczania należności za światło i gaz i pobierania zbyt wysokich nadpłat.</u>
  134 + </div>
  135 + </body>
  136 + </text>
  137 + </TEI>
  138 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00013-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00013-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 13/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 13/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:13</note>
  20 + <note type="sessionNo">13</note>
  21 + <date>1977-11-15</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  28 + <persName>Komentarz</persName>
  29 + </person>
  30 + </particDesc>
  31 + </profileDesc>
  32 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00013-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 15 listopada 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie prawa górniczego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele sejmowych komisji: Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa, Prac Ustawodawczych oraz Prezes Centralnego Urzędu Geologii Zdzisław Dembowski, wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego Mieczysław Piątek, przewodniczący Państwowej Rady Górnictwa Jerzy Kucharczyk, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Górnictwa i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Sprawozdanie podkomisji przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR):</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podkomisja dokonała szczegółowej analizy projektu ustawy biorąc pod uwagę głosy w dyskusji na posiedzeniu Komisji w dniu 11 października br., opinię Komisji Prac Ustawodawczych, opinię Koła Posłów „Znak” oraz Biura Prawnego Kancelarii Sejmu; zapoznała się z projektami aktów wykonawczych do nowelizowanego prawa górniczego.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W pracach podkomisji udział brali przedstawiciele zainteresowanych komisji sejmowych: Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa oraz Prac Ustawodawczych.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Obok szczegółowego rozpatrzenia przepisów ustawy podkomisja dyskutowała nad problemami o szerszym zasięgu nie normowanymi w projekcie nowelizowanej ustawy m.in. nad: gospodarką złożami kopalin, własnością złóż kopalin, kontrolą sądową orzecznictwa komisji do spraw górniczych, zintegrowaniem w prawie górniczym przepisów określających organizację i właściwość urzędów górniczych.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Po wszechstronnej analizie podkomisja doszła do przekonania, że w świetle aktualnych potrzeb gospodarki narodowej problem gospodarki złożami kopalin jest uregulowany właściwie z punktu widzenia prawnego. Występujące nieprawidłowości mają swoje źródła głównie w przyczynach niezależnych od stanu prawnego m.in. w niedostatecznym dostosowaniu technologii eksploatacji do występujących zagrożeń, w nieprzystosowaniu maszyn i urządzeń do warunków geologicznych zalegania złoża w występujących często tendencjach do eksploatowania złoża zalegającego w najkorzystniejszych warunkach geologicznych z pomijaniem partii uboższych, których wybieranie utrudnia realizację zadań wydobywczych.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W odniesieniu do pozostałych problemów, podkomisja zgodziła się z wnioskami wyrażonymi w tym zakresie przez Komisję Prac Ustawodawczych, uważając, że rozwiązanie ich powinno nastąpić w drugim etapie prac nad przewidywaną reformą systemu prawa górniczego i geologicznego oraz - jeśli chodzi o kontrolę sądową orzecznictwa komisji DS. szkód górniczych - generalnie w objętej programem rządowym doskonalenia prawa na lata 1974 - 1978 ustawie o kontroli sądowej decyzji administracyjnych. W toku prac nad reformą prawa górniczego i geologicznego trzeba będzie - zdaniem podkomisji - szczegółowo rozpatrzyć również problem organizacji nadzoru gospodarki złożami kopalin.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Podkomisja uznała, że projekt ustawy dostosowuje prawo górnicze do aktualnej struktury organizacji państwa i jego potrzeb oraz do dynamicznego rozwoju górnictwa.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Podstawowe kierunki zmian prawa górniczego koncentrują się na:</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- objęciu całokształtu spraw związanych z wykonaniem obiektów budowlanych zakładów górniczych, a także ich przebudową i rozbudową,</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- wprowadza się do prawa górniczego nowy dział normujący sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki (likwidacji) wyrobisk górniczych oraz obiektów budowlanych zakładu górniczego, jak również problemy wykonywania górniczych robót budowlanych oraz nadzór urzędów górniczych w tym zakresie;</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- zapewnieniu maksymalnej ochrony złóż kopalin z jednej strony, a z drugiej - ochrony środowiska naturalnego w związku z działalnością górniczą. Projekt ustawy wprowadza nowy dział prawa górniczego „Ochrona terenów górniczych”; stosowanie zawartych w nim przepisów powinno spowodować ograniczenie ujemnych wpływów eksploatacji górniczej oraz zapewnić naprawę szkód górniczych. W zakresie orzecznictwa w sprawach o szkody górnicze projekt dokonuje zmian w organizacyjnym usytuowaniu komisji DS. szkód górniczych. I tak okręgowe komisje DS. szkód górniczych działające w I instancji nie będą organizacyjnie związane z urzędami wojewódzkimi, a Odwoławcza Komisja DS. Szkód Górniczych z Urzędem Rady Ministrów, lecz działać będą odpowiednio: przy okręgowych urzędach górniczych i Wyższym Urzędzie Górniczym;</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- zagwarantowaniu pełnego i niezbędnego udziału terenowych organów administracji państwowej w podejmowanych na podstawie prawa górniczego decyzjach m.in. dotyczących tworzenia obszarów górniczych, wyłączenia spod eksploatacji części złoża, rozporządzania wydobytą ubocznie kopaliną;</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- określeniu w prawie górniczym kopalin, których wydobywanie podlega praw górniczemu. Dotychczasowa praktyka wskazuje na konieczność określenia w prawie tym kopalin, których wydobywanie podlega mu „bezwarunkowo”, jak również kopalin „warunkowo” mu poddanych. Decyzję w tej ostatniej sprawie pozostawiono Radzie Ministrów (zasady i tryb udzielania zezwoleń na wydobywanie kopalin warunkowych).</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Projekt ustawy zapełnia również istotną lukę w istniejących przepisach i upoważnia Radę Ministrów do ustalenia zakresu stosowania prawa górniczego do wydobywania kopalin z szelfu kontynentalnego.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Podkomisja zgłosiła 22 poprawki do projektu ustawy, które omówił poseł Jan Soja (PZPR), są to zarówno poprawki natury merytorycznej, jak i redakcyjnej.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Prezes Wyższego Urzędu Górniczego Mieczysław Piątek zwrócił uwagę, że w przepisach nowelizacji prawa górniczego szczególnie wiele uwagi poświęcono precyzyjnemu redagowaniu przepisów dotyczących naprawy szkód górniczych oraz wypłaty odszkodowań dla instytucji i obywateli.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Na pytanie przewodniczącego Państwowej Rady Górniczej Jerzego Kucharczyka w jaki sposób regulowane będą problemy spłat za budownictwo zastępcze w stosunku do emerytów wyjaśnił on, że w uzasadnionych przypadkach przewidziane będzie umorzenie kredytów podejmowanych na cele budownictwa zastępczego przez emerytów.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Na pytanie posła Marcelego Faski (SD), czy projekt ustawy był konsultowany z wojewodami wyjaśniono, że konsultacje takie były prowadzone, szczególnie na terenach objętych działalnością górniczą. Wiele uwagi poświęcono również przy nowelizacji ustawy problemom ochrony środowiska, wprowadzając cały dział „Ochrona terenów górniczych, który reguluje wszystkie sprawy związane ze szkodliwą działalnością górnictwa.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Poseł Kazimiera Plezia (PZPR - przedst. Komisji Prac Ustawodawczych) podkreśliła, że zaproponowane przez podkomisję poprawki uwzględniają opinię Komisji Prac Ustawodawczych. W sposób precyzyjny określa się zasady nie tylko wydobywania, ale i zabezpieczenia terenów górniczych. Zgodzić się można ze stanowiskiem, że problemy dotyczące regulowania własności kopalin oraz sądowej kontroli nad orzecznictwem komisji górniczych powinny być uregulowane dopiero w następnym etapie prac nad porządkowaniem ustawodawstwa.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Poseł Jan Konieczny (PZPR) stwierdził, że przedstawione sprawozdanie i wnioski podkomisji uwzględniają opinie posłów i wnioskował przyjęcie projektu ustawy wraz z poprawkami.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś (PZPR) uznał, że należy zobowiązać sprawozdawcę ustawy do szczególnego podkreślenia w wystąpieniu na plenarnym posiedzeniu Sejmu konieczności opracowania przez rząd programu racjonalnego gospodarowania wszystkimi kopalniami i kontynuowania prac nad projektem prawa górniczego, które obejmowałoby całokształt spraw związanych z wydobyciem i gospodarką złożami.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Na wniosek posła Ryszarda Najsznerskiego (PZPR) Komisja wybrała na sprawozdawcę ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu posła Jana Lesia (PZPR).</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Komisja przyjęła projekt ustawy o zmianie prawa górniczego wraz z poprawkami.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Komisja przyjęła do wiadomości odpowiedź na opinię uchwaloną w wyniku dyskusji nad realizacją programu chemizacji gospodarki narodowej w latach 1976-1980 i postanowiła szczególną uwagę poświęcić tym problemom w czasie dyskusji nad projektem planu i budżetu na 1978 r.</u>
  35 + </div>
  36 + </body>
  37 + </text>
  38 + </TEI>
  39 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00014-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00014-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 14/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 14/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:14</note>
  20 + <note type="sessionNo">14</note>
  21 + <date>1977-12-06</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="MinisterGórnictwaWłodzimierzLejczak" role="speaker">
  28 + <persName>Minister Górnictwa Włodzimierz Lejczak</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda" role="speaker">
  31 + <persName>Minister energetyki i energii atomowej Andrzej Szozda</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełFranciszekGrolewski" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Franciszek Grolewski</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełJanSoja" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Jan Soja</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełJerzyGrochmalicki" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Jerzy Grochmalicki</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  52 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  55 + <persName>Komentarz</persName>
  56 + </person>
  57 + </particDesc>
  58 + </profileDesc>
  59 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00014-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 6 grudnia 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1978 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa z ministrem Włodzimierzem Lejczakiem, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z ministrem Andrzejem Szozdą, Ministerstwa Przemyślu Chemicznego z wiceministrami Janem Sidorowiczem i Mieczysławem Dróżdżem, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z prezesem Władysławem Naglikiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uwagi do projektu planu Ministerstwa Górnictwa przedstawił w imieniu podkomisji poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): Resort górnictwa planuje w roku przyszłym wydobyć 192,2 mln ton węgla kamiennego, tj. o 6,2 mln t więcej niż w 1977 r. Wydobycie ropy naftowej wyniesie 350 tys. ton (wzrost o 20 tys. t w stosunku do zadań br.), wysoko metanowego gazu - 4.200 mln m³ i gazu zaazotowanego - 3,570 mln m³. Zakłada się, że wartość sprzedaży produkcji własnej i usług resortu górnictwa osiągnie 152,8 mld zł, z czego na bezpośrednie zaopatrzenie rynku planuje się przeznaczyć 17,2 mld zł, tj. o 3,3% więcej w stosunku do wykonania zadań tegorocznych. Na zaopatrzenie ludności przeznaczy się o 1 mln t węgla więcej niż w br.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W przyszłym roku (podobnie jak w latach ubiegłych) planowany wzrost wydobycia węgla wyprzedzać będzie przyrost zdolności produkcyjnych. W założeniach planu przewiduje się w związku z tym, że załogi kopalń węgla przepracują co najtaniej 5 niedziel wydobywczych.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Cena społecznego wysiłku, jaki wkładamy w wydobycie węgla nie pozostaje we właściwej proporcji do sposobów jego wykorzystania zarówno przez indywidualnych jak i masowych odbiorców. Zdaniem Podkomisji - rząd winien poczynić radykalne kroki zapewniające bardziej racjonalne spożytkowanie węgla w gospodarce narodowej. Należy bowiem zdawać sobie również sprawę z tego, że w miarę wchodzenia z eksploatacją na większe głębokości następuje systematyczne pogarszanie się warunków górniczo-geologicznych. Wymaga to wprowadzenia nowej przeciwdziałającej ewentualnym zagrożeniom techniki i pociąga za sobą wzrost wydobycia kosztów.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Zadanie przyszłoroczne będą realizowane w trudniejszych warunkach górniczo-geologicznych i przy stale wzrastających napięciach spowodowanych niedoborami zdolności produkcyjnych w stosunku do wzrostu zadań. W tych warunkach bardzo istotnym zamierzeniem resortu jest projekt stopniowego wprowadzania czterobrygadowej organizacji pracy. Pozwoli to, jak się zakłada, zapewnić planowany w latach przyszłych wzrost wydobycia węgla bez konieczności systematycznego zatrudnienia załóg w czasie ponadnormatywnym. W ten sposób stopniowo, do 1982 r. zlikwiduje się jedną z podstawowych obecnie uciążliwości zawodu górniczego. Dla realizacji tego zamierzenia resort powinien w odpowiednim czasie otrzymać niezbędne środki.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W 1978 r. resort górnictwa zamierza wyeksportować 40 mln t węgla a także wyroby elektromaszynowe wartości 318 mln zł dew. Najważniejszą pozycję w imporcie stanowić będzie gaz ziemny.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Nakłady inwestycyjne przeznaczone w roku przyszłym na rozwój górnictwa wyniosą ponad 35,9 mld zł, co stanowi wzrost o 13,6% w porównaniu do przewidywanego wykonania w br. Z nakładów tych na zakładowe budownictwo mieszkaniowe przeznacza się przeszło 4,8 mld zł, tj. o 26,8% więcej niż w tym roku. Działalność inwestycyjna koncentrować się będzie na kontynuowaniu zadań; na inwestycje przemysłowe nowo rozpoczynane przeznacza się jedynie ok. 12% nakładów.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Realizacja przyszłorocznych napiętych zadań resortu górnictwa wymaga - zdaniem posłów - zdecydowanej poprawy stanu zaopatrzenia materiałowego górnictwa zarówno pod względem ilości, jak i jakości oraz terminowości dostaw. Resort górnictwa powinien otrzymać odpowiednie priorytety zaopatrzeniowe, szczególnie przy realizacji zadań kooperacyjnych z innych resortów.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Należy również zapewnić rytmiczną dostawę odpowiedniej ilości wagonów do wywozu węgla. Sytuacja w tej dziedzinie, zwłaszcza w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym uległa dalszemu pogorszeniu. Konieczne jest energiczne działanie, aby spowodować doraźną w tej dziedzinie poprawę, a jednocześnie kontynuować prace zmierzające do rozwiązania problemu przewozu węgla w przyszłości.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Resort powinien w dalszym ciągu stwarzać warunki dla dopływu odpowiedniej ilości kadr do pracy w górnictwie. Uzupełnienia stanu załóg wymaga wprowadzenie czterobrygadowej organizacji pracy. Resort winien w maksymalny sposób i wszystkimi dostępnymi środkami stwarzać warunki dla pełnego bezpieczeństwa załóg górniczych. Podkomisja postuluje zwrócenie się do premiera w sprawie konieczności poprawy stanu zaopatrzenia materiałowego i pracy kolei na rzecz resortu górnictwa oraz konieczności ustalenia racjonalnych zasad gospodarki węglem w kraju.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Uwagi do projektu planu Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej przedstawił w imieniu podkomisji poseł Jan Kubit (PZPR).</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Ustalona w planie tegorocznym wielkość produkcji energii elektrycznej - 112 mld kWh nie zostanie osiągnięta, a niedobór na koniec roku wyniesie ponad 2 mld kWh. Do końca lipca (m.in. dzięki wprowadzeniu czasu letniego) pokrycie zapotrzebowania gospodarki na energię elektryczną było zadowalające i korzystne. Jednak już w sierpniu, a zwłaszcza we wrześniu nastąpił gwałtowny wzrost zapotrzebowania na energię. Wzrost ten utrzymał się również w ostatnich 2 miesiącach, co spowodowało konieczność ograniczenia poboru mocy przez wyłączanie tzw. odbiorców buforowych, odbiorców przemysłowych oraz ograniczenie oświetlenia ulic. Ograniczenia w zużyciu energii elektrycznej nie dotyczyły jednak ludności. Wydaje się więc niezrozumiałe, że w tak trudnej sytuacji energetycznej nie pracowały dwa bloki olejowe po 200...</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
  23 + </div>
  24 + <div xml:id="div-2">
  25 + <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">... w elektrowni „Pątnów”, na skutek niedostarczenia przez resort chemii oleju opałowego.</u>
  26 + <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Nie zostanie również wykonany w pełni tegoroczny plan energii cieplnej. Wpłynęły na to korzystne warunki klimatyczne w pierwszym półroczu br., a także opóźnienia inwestycyjne w energetyce cieplnej. Szczególne zagrożenia występują w realizacji drugiego bloku energetycznego elektrowni Rybnik II oraz bloku o mocy 50 MW w elektrociepłowni w Będzinie.</u>
  27 + <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Na tle tej sytuacji należy podkreślić ogromny wysiłek pracowników energetyki, aby sprostać zwiększającym się wymaganiom gospodarki.</u>
  28 + <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W 1978 r. produkcja energii elektrycznej powinna wynieść 115 mld kWh, co stanowi wzrost o 4,5% w porównaniu z br. Produkcja energii cieplnej wyniesie 4300 Tcal (wzrost o 10,3% wydobycia węgla brunatnego - 41 mln ton. Plan rozwoju energetyki przewiduje przyrost nowych mocy w wysokości 2070 MW i 1345 Gcal (łącznie z poślizgiem z 1977 r.). Do szczególnie ważnych zadań energetyki w roku przyszłym należy zaliczyć zmniejszenie awaryjności i zwiększenie dyspozycyjności urządzeń energetycznych. Plan przyszłoroczny powinien, przy dalszym ostrym reżimie oszczędności energetycznej, zabezpieczyć minimalne potrzeby kraju na energię elektryczną i cieplną.</u>
  29 + <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Podkomisja z zadowoleniem przyjęła informacje o pełnym zabezpieczeniu nakładów finansowych na budowę kopalń i elektrowni w Bełchatowie, co umożliwia uzyskanie pierwszej produkcji energii elektrycznej z nowego zagłębia w 1980 r.</u>
  30 + <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Realizacja przyszłorocznych zadań energetyki wymaga pełnych dostaw części zamiennych na okres kampanii remontowej, szczególnie Ministerstwa Maszyn Ciężkich i Rolniczych. Niezbędne jest przyspieszenie prac nad nowelizacją uchwały Rady Ministrów w sprawie zapewnienia dostaw maszyn i urządzeń dla energetyki. Podkomisja z uznaniem przyjęła wprowadzoną po raz pierwszy zasadę rozliczania się resortu górnictwa z dostaw węgla kamiennego dla energetyki wg jego planowanej kaloryczności.</u>
  31 + <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Uwagi do projektu planu Urzędu Geologii oraz Wyższego Urzędu Górniczego przedstawili w imieniu podkomisji posłowie: Stanisław Kamieniarz (PZPR) i Jan Konieczny (PZPR).</u>
  32 + <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Główne zadania, które Centralny Urząd Geologii będzie realizował w r. 1978 to: poszukiwania złóż ropy i gazu ziemnego, badania wgłębnej struktury geologicznej kraju, poszukiwania i rozpoznawanie złóż kopalin stałych, badania hydrogeologiczne, geologiczno-inżynierskie dla projektowania obiektów górniczych i innych obiektów przemysłowych, kontynuowanie prac kartograficzno-zdjęciowych dla opracowania map geologicznych Polski. Zrealizowanie tych zadań pozwoli na odkrycie, rozpoznanie i udokumentowanie tych zadań, pozwoli na odkrycie, rozpoznanie i udokumentowanie dalszych zasobów surowców mineralnych, takich jak: węgiel kamienny i brunatny, rudy miedzi, surowców skalnych oraz całego szeregu zasobów wód pitnych i leczniczych. Na te cele projekt planu na 1978 r. przewiduje łączną kwotę dla CUG i innych resortów - 5.896 mln zł.</u>
  33 + <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Poszukiwania ropy naftowej i gazu ziemnego prowadzone będą w trzech podstawowych regionach kraju: na Niżu Polskim, na Przedgórzu i w Karpatach. Prace badawcze i poszukiwania węgla kamiennego koncentrować się będą w Lubelskim Zagłębiu Węglowym oraz na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Odrębnym kierunkiem działalności CUG jest hydrologia, która nabiera szczególnego znaczenia w związku z malejącymi zapasami wody zdatnej do picia. Jednostki podległe Centralnemu Urzędowi Geologii wykonają też szereg prac związanych z udostępnieniem złóż, budową kopali oraz innych obiektów przemysłowych.</u>
  34 + <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Eksport prac geologicznych w roku przyszłym ma wzrosnąć o 7,5%, w stosunku do przewidywanego wykonania w 1977 r.</u>
  35 + <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Poważny postęp uzyskany został w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy geologów, co przejawia się znacznym obniżeniem wypadkowości przy pracy. Na szczególne podkreślenie zasługuje stała poprawa warunków socjalnych przez zapewnieniem dostaw nowych kontenerowych barakowozów, łaźni, szatni, suszarni odzieży, świetlic oraz wyposażenia świetlicowego. Na uznanie zasługują starania zmierzające do zabezpieczenia pracownikom, szczególnie w terenie, odpowiedniej opieki lekarskiej, która jak do tej pory budziła wiele zastrzeżeń.</u>
  36 + <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Zdaniem podkomisji niezbędne jest sprawne i terminowe uruchomienie fabryki maszyn i urządzeń geologicznych w Ciechanowie. Chodzi o zapewnienie odpowiednich środków finansowych, jak również mocy przerobowych wykonawców tej inwestycji.</u>
  37 + <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Podkomisja górnictwa i geologii stwierdziła jednomyślnie, że założenia projektu planu Wyższego Urzędu Górniczego są prawidłowe. Charakteryzuje go ogromna troska o stan bezpieczeństwa pracy załóg górniczych. Projekt planu uwzględnia również interesy gospodarki narodowej w dziedzinie racjonalnej eksploatacji złóż kopalin.</u>
  38 + <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Dynamiczny rozwój górnictwa stawia przed urzędami górniczymi coraz to nowe zadania. Będzie to wymagać usprawnień organizacyjnych i kadrowych. Urzędy górnicze muszą współdziałać przy opracowywaniu wielu aktów prawnych, a w szczególności przepisów normujących proces budowy i rozbudowy zakładów górniczych. Muszą koncentrować również uwagę na właściwym doborze maszyn do aktualnych warunków górniczo-geologicznych. Przedmiotem ich szczególnego zainteresowania powinny być maszyny i urządzenia, które podczas eksploatacji wykazują wady techniczne. Jak bowiem można bezpiecznie i prawidłowo prowadzić zabudowę drążonego chodnika, jeżeli w jednej tylko kopalni notuje się brak kilku tysięcy śrub do skręcania obudowy oraz ponad 800 kompletów samej obudowy. Brak jest też części zamiennych do zmechanizowanych obudów i maszyn górniczych produkcji krajowej.</u>
  39 + <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Głównym kierunkiem działania urzędów górniczych w roku przyszłym, tak jak w latach poprzednich, musi być nadal wyprzedzające rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniem górniczym zarówno naturalnym jak i wynikającym ze stosowania środków do urabiania skał, maszyn i urządzeń górniczych, a także czynnikom szkodliwym dla zdrowia górników.</u>
  40 + <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Dyskusja:</u>
  41 + </div>
  42 + <div xml:id="div-3">
  43 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Plan górnictwa na 1978 r. jest znacznie wyższy, niż w br. Już dzisiaj trzeba się zastanowić nad stworzeniem niezbędnych warunków do wykonania tych zwiększonych zadań. Szczególnie ważny jest problem zapewnienia niezbędnych kadr oraz preferencji płacowych, zwłaszcza dla pracowników zatrudnionych na dole.</u>
  44 + </div>
  45 + <div xml:id="div-4">
  46 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarceliFaska">Oprócz podstawowej działalności górniczej, szczególnej troski wymagają sprawy należytej ochrony przed zagrożeniami, jakie działalność górnicza stwarza dla środowiska. Na ogół resort górnictwa poświęca tym sprawom dużo uwagi, chociaż nie zawsze jest to dostatecznie omówione w przedstawionych materiałach. W czasie realizacji planu należy czuwać, aby trudności związane z jego wykonaniem nie odbywały się kosztem środowiska naturalnego człowieka. Podobne uwagi dotyczą resortu energetyki, który w swoich materiałach ograniczył się jedynie do przedstawienia planowanych inwestycji. Chodzi nam o to, aby przy rozliczaniu się z wykonania zadań z 1977 r. poświęcić więcej miejsca sprawom ochrony środowiska.</u>
  47 + </div>
  48 + <div xml:id="div-5">
  49 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">W sytuacji napiętego bilansu surowcowo-materiałowego w bież. roku, musimy również w planie na rok przyszły troszczyć się o należyte wykorzystanie paliw i energii. Toteż problemy racjonalnej gospodarki surowcami również należeć będą w 1978 r. do najważniejszych zadań. Pewne możliwości zaoszczędzenia paliw i energii mają też górnictwo oraz energetyka i energia atomowa. Ważnym zadaniem jest uzyskanie zdecydowanej poprawy jakości węgla dostarczanego energetyce. Rosnąca z roku na rok ilość miału stwarza poważne trudności w zapewnianiu sprawności urządzeń energetycznych, a także nadmierne zużycie, węgla. dodatkowo obciąża nasz transport. Dlatego też w celu poprawy jakości węgla dla energetyki konieczne jest jego wzbogacanie. W ub. roku Prezydium Rządu podjęło decyzję, która zobowiązana resort górnictwa do szybszego postępu w tej dziedzinie.</u>
  50 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Niezbędne byłoby nadanie priorytetu dostawcom maszyn i urządzeń dla energetyki, w tym również kotłów. Te właśnie urządzenia wpływają bezpośrednio na pracę ciepłownictwa i energetyki. W tym roku produkcja maszyn i urządzeń nie zabezpieczyła rosnących potrzeb energetyki.</u>
  51 + </div>
  52 + <div xml:id="div-6">
  53 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanSoja">Wskaźnik zmianowości w górnictwie planuje się w 1978 r. na 2,8. Będzie to bardzo trudne zadanie, które wymaga stworzenia odpowiedniego frontu wydobywczego. Czy resort górnictwa jest w stanie zabezpieczyć odpowiednią ilość maszyn i urządzeń górniczych oraz części zamiennych. Każda awaria może bowiem powodować trudności związane z wydobyciem planowanych ilości węgla. Czy Komisja Planowania przy Radzie Ministrów uwzględniła rosnące potrzeby górnictwa w tej dziedzinie?</u>
  54 + </div>
  55 + <div xml:id="div-7">
  56 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanLeś">Plan przedstawiony przez Ministerstwo Energetyki i Energii nie gwarantuje w przyszłym roku, że nie będzie wyłączeń energii elektrycznej dla przemysłu. Komisja musi wiedzieć, jak resort energetyki i energii atomowej zamierza rozwiązać ten problem. Liczby prezentowane w materiałach świadczą, że plan przyszłego roku nie zabezpieczy w pełni rosnących potrzeb.</u>
  57 + <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanLeś">Nie wolno godzić się z faktem, że najgorsze gatunki węgla będziemy spalać w elektrowniach na Śląsku. W regionie śląskim występuje już obecnie bardzo duże zadymienie i nie można dopuścić do dalszego pogorszenia sytuacji w dziedzinie ochrony środowiska. Woj. katowickie nie może stać się skupiskiem hałd i składowisk. W związku z tym trzeba podjąć decyzje, których realizacja nie pozwoli na dalsze zanieczyszczanie wód, powietrza i gleby.</u>
  58 + <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanLeś">Uwagi podkomisji do projektu planu i budżetu Ministerstwa Przemysłu Chemicznego przedstawił Poseł Adolf Ojczyk (PZPR): Plan na rok przyszły przewiduje, że przedsiębiorstwa przemysłowe resortu chemii powinny osiągnąć wartość sprzedaży wyrobów własnej produkcji i usług w wysokości 331,6 mld zł, co da wzrost o 7,1%. Jest to wskaźnik niższy od założeń na rok bieżący, ale wyprzedza tempo wzrostu przemysłu krajowego. Udział resortu przemysłu chemicznego w globalnej produkcji przemysłu krajowego utrzymuje się na poziomie 1977 r. i wynosi 11,3%. Od trzech lat nie ma tu istotnych zmian. Pod względem wartości sprzedaży resort zajmuje czwarte miejsce po przemysłach: spożywczym, maszynowym i lekkim.</u>
  59 + <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJanLeś">W roku 1978 dostawy na rynek w cenach detalicznych powinny osiągnąć poziom 103 mld zł, co w porównaniu do przewidywanego wykonania zadań bieżącego roku, stanowi wzrost o 10,4%, a pod względem wartości o 9,7 mld zł. Dynamika wzrostu dostaw rynkowych wyprzedza tempo sprzedaży produkcji resortu.</u>
  60 + <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJanLeś">Dziedziną, która wymaga szczególnej troski i skutecznego działania jest wzrost eksportu wyrobów chemicznych i poprawa jego efektywności. Resort chemii ze względu na potrzeby surowcowe, zakup maszyn i urządzeń jest poważnym importerem, a to nakłada szczególnie poważne zadania w dziedzinie realizacji planu eksportu. Zakłada się, że w 1978 r. eksport wzrośnie o 11,3% natomiast import o 4 proc. Przy dobrej koniunkturze oznaczać to powinno dalszą poprawę salda dewizowego, które dla chemii jest niekorzystne. Ważnym zadaniem roku przyszłego będzie rozwój produkcji antyimportowej.</u>
  61 + <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJanLeś">Zgodnie z założeniami manewru gospodarczego w dziedzinie inwestycyjnej plan zakłada kontynuację zmian zachodzących w strukturze inwestycji. Na rozbudowę przemysłu chemicznego przeznaczono środki w wysokości 37.151 mln zł. Skierowane one zostaną na najpilniejsze zadania: produkcję na potrzeby gospodarki rolnej, produkcję surowców niezbędnych do wytwarzania wyrobów rynkowych i eksportowych, bądź zabezpieczających taką produkcję przez inne resorty. Wydatki te nie obejmują zakupów kredytowych na kompleks instalacji polichlorku winylu we Włocławku.</u>
  62 + <u xml:id="u-7.6" who="#PosełJanLeś">Rok przyszły nie oznacza zmniejszenia zadań przemysłu chemicznego. Zadania te ulegają jedynie pewnemu przegrupowaniu, ale ich realizację powinna cechować wyższa efektywność, jakość, gospodarność, wysoka dyscyplina planu. Zgodnie z planem przewiduje się zmniejszenie zatrudnienia o 1,1% (3.200 osób) w stosunku do 1977 r. Równocześnie występuje zapotrzebowanie na ok. 6.200 pracowników dla nowo oddawanych obiektów. Resort chemii otrzymał więc zadania wygospodarowania ok. 9,4 tys. pracowników. Nie będzie to zadania łatwe. Konieczne będzie zwiększenie wydajności pracy o 8,3%, przy średniej w przemyśle o 6,8% Wzrost wydajności stanie się więc jednym z ważniejszych mechanizmów zabezpieczających realizację zadań. Jednocześnie przewiduje się obniżkę kosztów materiałowych w wysokości 3%.</u>
  63 + <u xml:id="u-7.7" who="#PosełJanLeś">Podkomisja po szczegółowej analizie zamierzeń planu pod kątem ich zgodności że strategią rozwoju naszej gospodarki i z aktualnymi potrzebami stwierdziła, że konstrukcja planu jest prawidłowa.</u>
  64 + <u xml:id="u-7.8" who="#PosełJanLeś">Szczególną uwagę zwrócić trzeba będzie na zabezpieczenie pełnej realizacji zadań. Wśród kompleksu z tym związanych spraw istotne miejsce zajmuje zapewnienie niezbędnych surowców i materiałów do produkcji, zarówno pochodzących z dostaw krajowych, jak i z importu. W istniejącej sytuacji surowcowej trzeba zdawać sobie sprawę z konieczności zapewnienia pewnych rezerw produkcyjnych, jak również - możliwości wystąpienia napięć i braków, tym bardziej, że już obecnie potrzeby odbiorców nie są w pełni zaspokajane.</u>
  65 + <u xml:id="u-7.9" who="#PosełJanLeś">Ważnym zadaniem jest zaspokojenie produkcji niezbędnej dla innych resortów, np. przemysłu meblarskiego, lekkiego i elektromaszynowego, których zapotrzebowanie na wyroby chemiczne wyprzedza wzrost tej produkcji, w przemyśle chemicznym. Powodować to będzie niewątpliwie napięcia. Z kolei przemysł chemiczny jest odbiorcą wielu materiałów pochodzących z innych resortów m.in. przemysł lekki zaopatruje nakłady przemysłu gumowego.</u>
  66 + <u xml:id="u-7.10" who="#PosełJanLeś">Zgodnie z przyjętą strategią powinna ulec poprawie dyscyplina umów kooperacyjnych, rocznych i wieloletnich powiązań między dostawcami i odbiorcami. Niedomagania w tej dziedzinie powodują duże napięcia, braki ilościowe, zamiany jakościowe oraz wpływają niekorzystnie na terminy dostaw. Zarówno resort, jak i kierownictwa zjednoczeń oraz przedsiębiorstw powinny tym zagadnieniom poświęcać w przyszłym roku szczególnie dużo uwagi.</u>
  67 + <u xml:id="u-7.11" who="#PosełJanLeś">Założenia planu zakładają wzrost ilościowy produkcji wszystkich podstawowych wyrobów, poza produkcją olejów opałowych, przerobem ropy, produkcją polietylenu i kopolimerów oraz włókien syntetycznych. W dziedzinie dostaw niektórych asortymentów włókien nie zostaną zaspokojone w pełni potrzeby, gdyż nie ma dostatecznych środków na zakup surowców. Równocześnie przemysł lekki coraz więcej dewiz przeznacza na import. Przewiduje się znaczny wzrost produkcji opon bieżnikowych, opon do samochodów osobowych, polipropylenu, wyrobów farmaceutycznych i lakierów. Nastąpi poprawa zaopatrzenia w wiele wyrobów takich, jak np.: kosmetyki, perfumy, pasty do zębów itp. Stosunkowo dobrze zapowiada się również zaopatrzenie w wyroby chemii gospodarczej. Natomiast nie w pełni pokryte będzie zapotrzebowanie na obuwie tekstylno-gumowe.</u>
  68 + <u xml:id="u-7.12" who="#PosełJanLeś">Zwiększone będą dostawy środków dla produkcji rolnej, nastąpi poprawa zaopatrzenia w dodatki paszowe dla zwierząt. Na cele budownictwa resort chemii przeznaczy 22 proc. krajowego zużycia tworzyw sztucznych. Zwiększą się również dostawy wyrobów ściennych i podłogowych.</u>
  69 + <u xml:id="u-7.13" who="#PosełJanLeś">W poprawie jakości, która powinna nastąpić w przyszłym roku należy upatrywać możliwość zaoszczędzenia wielu cennych i deficytowych surowców i materiałów, lepszego zaopatrzenia rynku, obniżkę kosztów i poprawę efektywności gospodarowania. W 1977 r. nastąpił prawie dwukrotny wzrost dostaw surowców i półfabrykatów nieodpowiadających normom jakościowym. Jest to problem złożony i bardzo trudny, toteż chemicy powinni dołożyć wysiłków, by rok przyszły przyniósł poprawę w tej dziedzinie.</u>
  70 + <u xml:id="u-7.14" who="#PosełJanLeś">Szczególną uwagę powinien resort chemii poświęcić sprawom zapewnienia kadr. Produkcja chemiczna, remonty drogich i skomplikowanych urządzeń wymagają dobrych specjalistów.</u>
  71 + <u xml:id="u-7.15" who="#PosełJanLeś">Podkomisja przedyskutowała problem ochrony środowiska i dalszej poprawy warunków bezpieczeństwa pracy oraz działania resortu zmierzającego do rozwoju budownictwa mieszkaniowego.</u>
  72 + <u xml:id="u-7.16" who="#PosełJanLeś">Projekt planu odpowiada - zdaniem podkomisji - potrzebom i strategii rozwojowej naszego kraju. Realizacja planowanych wskaźników powinna zapewnić wyższą dynamikę rozwoju produkcji, zwłaszcza w dziedzinie kompleksu żywnościowego, wyrobów na rynek oraz na potrzeby mieszkaniowe, wymagać jednak będzie dużego wysiłku i umiejętności.</u>
  73 + <u xml:id="u-7.17" who="#PosełJanLeś">W wyniku analizy projektu planu, podkomisja uważa za niezbędne zwrócenie uwagi na kilka spraw. Przede wszystkim konieczne jest zapewnienie właściwej dynamiki rozwoju chemii w stosunku do innych rozwijających się bardzo dynamicznie gałęzi gospodarki narodowej, bazujących na produkcji przemysłu chemicznego.</u>
  74 + <u xml:id="u-7.18" who="#PosełJanLeś">Przyjęte w projekcie planu zadania w dziedzinie handlu zagranicznego wymagać będą dużej operatywności w ciągu całego roku. Wobec braku pełnego pokrycia eksportu, resort powinien podjąć środki zmierzające do aktywizacji produkcji eksportowej i rozszerzenia jej asortymentu. Wobec zmniejszenia importu przemysł chemiczny rozwijać musi produkcję antyimportową. Resort chemii powinien dążyć do uzyskania dodatkowej produkcji nawozów,...</u>
  75 + <u xml:id="u-7.19" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
  76 + <u xml:id="u-7.20" who="#PosełJanLeś">... kompleksowych, saletrzaku i innych poszukiwanych przez rolników wyrobów.</u>
  77 + <u xml:id="u-7.21" who="#PosełJanLeś">Konieczne jest zwiększenie produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych na potrzeby gospodarstwa domowego i budownictwa mieszkaniowego, a także złagodzenie deficytu niektórych wyrobów zwłaszcza gumowych m.in. opon przeznaczonych dla transportu. ciężkiego i ciągnikowego i obuwia tekstylno-gumowego.</u>
  78 + <u xml:id="u-7.22" who="#PosełJanLeś">W przyszłym roku powinna nastąpić poprawa jakości produkowanych wyrobów. W tym calu należy przeciwdziałać wypadkom nieprzestrzegania dyscypliny technologicznej, unowocześnić stare technologie, zapewnić dostawy nowych maszyn.</u>
  79 + <u xml:id="u-7.23" who="#PosełJanLeś">Resort chemii powinien zapewnić terminowe oddanie nowych inwestycji i osiągnięcie planowanych zdolności produkcyjnych. Konieczne jest też zwiększenie wysiłków nad racjonalizacją zatrudnienia oraz przygotowaniem kadr dla nowych inwestycji.</u>
  80 + <u xml:id="u-7.24" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  81 + </div>
  82 + <div xml:id="div-8">
  83 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Tempo rozwoju przemysłu chemicznego będzie w 1978 r. niższe, niż to wynika z kompleksowego programu chemizacji gospodarki narodowej, a także z planu pięcioletniego. Wiele inwestycji, które miały dać efekty już w 1978 r. nie zostało jeszcze rozpoczętych. Spowoduje to ujemne konsekwencje dla zaopatrzenia gospodarki w szereg chemikaliów. Niekorzystne zjawiska wystąpiły już w 1977 r., a także w odniesieniu do niektórych wyrobów rynkowych.</u>
  84 + <u xml:id="u-8.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Niektóre wskaźniki planu na 1978 r. wzrastają w porównaniu. z br., ale przemysł chemiczny nadal nie będzie w stanie pokryć rocznego zapotrzebowania na wyroby chemiczne takich przemysłów jak meblarski, motoryzacyjny czy lekki. M.in. ograniczenie dostaw włókien chemicznych dla przemysłu lekkiego spowoduje konieczność zwiększenia ich importu.</u>
  85 + <u xml:id="u-8.2" who="#PosełZofiaŁęgowik">W opinii, jaką Komisja skieruje do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów należy wyrazić niepokój z powodu nienadążania przemysłu chemicznego za potrzebami kraju.</u>
  86 + <u xml:id="u-8.3" who="#PosełZofiaŁęgowik">Bardzo trudne zadania stają przed przemysłem chemicznym w dziedzinie handlu zagranicznego. Ograniczenie eksportu nawozów ze względu na wielkie zapotrzebowanie krajowego rolnictwa, wymaga zwiększonego wysiłku od innych gałęzi przemysłu chemicznego. Trzeba szukać innych towarów na eksport, tak aby wypełnić powstałą lukę. W Ministerstwie Przemysłu Chemicznego opracowano już cały program przedsięwzięć w tej dziedzinie. Będzie on musiał być wzbogacony o nowe zamierzenia.</u>
  87 + <u xml:id="u-8.4" who="#PosełZofiaŁęgowik">Niełatwym zadaniem, jakie staje przed przemysłem chemicznym w roku przyszłym, jest wygospodarowanie ponad 9 tys. ludzi dla nowo uruchamianych obiektów. Resort musi dopilnować, żeby nie odbywało się to w sposób automatyczny. Rezerwy trzeba szukać w zakładach modernizowanych, w postępie technicznym, nowych technologiach, a nie w zakładach starych, o już wyeksploatowanych urządzeniach.</u>
  88 + </div>
  89 + <div xml:id="div-9">
  90 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełFranciszekGrolewski">Trzeba zwiększyć środki na modernizację starych fabryk i mechanizację uciążliwych prac. Nie nożna dopuścić do odchodzenia z fabryk ludzi o wysokich kwalifikacjach. Odbija się to ujemnie nie tylko na wielkości, ale zwłaszcza na jakości produkcji.</u>
  91 + </div>
  92 + <div xml:id="div-10">
  93 + <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Problemom chemii trzeba się bliżej przyjrzeć, niezbędne jest, aby resort przemysłu chemicznego opracował i przedstawił Komisji w Ⅰ kwartale przyszłego roku informację zawierającą odpowiedzi na pytania i postulaty, które pod jego adresem zgłaszane były przez posłów na poprzednich posiedzeniach Komisji, a które nie zawiera odpowiedzi projekt planu na 1978 r.</u>
  94 + <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Jak wynika z przebiegu obrad projekt planu uznać należy za prawidłowy. Wnioskować w związku z tym można jego przyjęcie.</u>
  95 + </div>
  96 + <div xml:id="div-11">
  97 + <u xml:id="u-11.0" who="#MinisterGórnictwaWłodzimierzLejczak">Rok 1978 będzie okresem bardzo trudnym, gdyż plan przewiduje wzrost wydobycia węgla o 8,1 mln ton. Aby zrealizować te zwiększone zadania, konieczne jest lepsze wykorzystanie czasu pracy maszyn i urządzeń. Istnieje konieczność odpowiedniego zabezpieczenia frontu wydobywczego i zmianowości. Przy znacznym, coraz lepszym wyposażeniu w maszyny i inne urządzenia ścian górniczych, szczególnie istotne znaczenie ma zapewnienie rytmiczności pracy. Wymaga to dużej dbałości o remonty maszyn i innych urządzeń. Z chwilą wprowadzenia nowego, 4-brygadowego systemu pracy w górnictwie zwiększy się wykorzystanie maszyn i innych urządzeń. Nie wolno nam też tracić z pola widzenia problemów bezpieczeństwa pracy.</u>
  98 + <u xml:id="u-11.1" who="#MinisterGórnictwaWłodzimierzLejczak">Konieczne jest terminowe przekazywanie inwestycji, jak również rozbudowa przemysłu maszyn i urządzeń górniczych. W 1977 r. zapewniliśmy dostawę 30 obudów osłonowych wyprodukowanych na licencji...</u>
  99 + <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
  100 + <u xml:id="u-11.3" who="#MinisterGórnictwaWłodzimierzLejczak">.... Przewiduje się również dostawę kombajnów. W sprawie rozwoju przemysłu górniczego w woj. katowickim przygotowuje się obecnie projekt decyzji Rady Ministrów, której realizacja powinna zapewnić warunki do uzyskania w 1983 r. wzrostu wydobycia węgla kamiennego do 250 mln ton. Realizację tego zamierzenia umożliwia budowa nowych kopalń oraz podejmowane inwestycje modernizacyjne.</u>
  101 + <u xml:id="u-11.4" who="#MinisterGórnictwaWłodzimierzLejczak">W związku z trudnościami transportowymi mamy otrzymać w przyszłym roku duże 100-tonowe wagony, do których musimy dostosować urządzenia załadowcze w kopalniach. Myśli się również o unowocześnieniu transportu m.in. drogą budowy rurociągów, które pozwolą odciążyć kolej. Prace nad nowoczesnymi rozwiązaniami transportu muszą być poprzedzone badaniami celowości tych inwestycji. Resort górnictwa zwiększa dostawy węgla dla potrzeb ludności. Konieczne jest jednak prowadzenie oszczędnej gospodarki węglem zarówno w przemyśle, w elektrowniach, jak i węglem przeznaczonym na zaopatrzenie ludności.</u>
  102 + <u xml:id="u-11.5" who="#MinisterGórnictwaWłodzimierzLejczak">Wiele uwagi resort poświęca sprawom jakości węgla dostarczonego m.in. energetyce. Jest przygotowany program poprawy jakości, ale nie zawsze istnieją możliwości wzbogacenia węgla. Przeszkodę stanowią tu przede wszystkim olbrzymie składowiska, z których ze względu na brak wagonów nie można wywieść węgla. Węgiel leżący na składowiskach traci dużo wartości.</u>
  103 + <u xml:id="u-11.6" who="#MinisterGórnictwaWłodzimierzLejczak">4-brygadowy system pracy wprowadzony jest tytułem próby w 6-ciu kopalniach. Zdobyte tam doświadczenia pozwolą na podjęcie dalszych decyzji dotyczących rozszerzania tego systemu. Minister energetyki i energii atomowej.</u>
  104 + </div>
  105 + <div xml:id="div-12">
  106 + <u xml:id="u-12.0" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">W bilansie energetycznym występują niedobory, zwłaszcza w rodzinach szczytu. Plan na 1977 r. przewidywał produkcję 112 mld kWh. Powstające napięcia spowodowane m.in. brakiem oleju opałowego oraz opóźnieniami w elektrowniach „Jaworzno” i „Rybnik”, likwidowane są w miarę możliwości. Plan na przy szły rok przewiduje produkcję 115 mld kWh, tj. wzrost o 4,5 proc. W rzeczywistości będzie to wzrost większy, bo wynoszący 5,3–5,5 proc. w stosunku do wykonania planu w roku bieżącym.</u>
  107 + <u xml:id="u-12.1" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Nadal trzeba się liczyć z trudnościami w zaopatrzeniu w energię elektryczną. Przeciwdziałać tym trudnościom można przede wszystkim racjonalizując zużycie energii przez przemysł, oraz wpływając na oszczędność energii przez ludność. Szczególnie duże zapotrzebowanie na energię obserwuje się ostatnio w rolnictwie. Np. we wrześniu na skutek konieczności dosuszania zboża i prowadzenia innych zabiegów nastąpił wzrost zapotrzebowania o 25 proc. Wprowadzając ograniczenie dostaw energii, trzeba czuwać aby nie powodowały one przestojów w tych gałęziach przemysłu, w których przerwy takie spowodowały by nadmierne straty.</u>
  108 + <u xml:id="u-12.2" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">W Pątnowie przywrócono już pracę jednego bloku. Obecnie resort czyni starania, by zwiększyć dostawy oleju, a także w większym stopniu zatroszczyć się o należyte, racjonalne wykorzystanie oleju w energetyce.</u>
  109 + <u xml:id="u-12.3" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">W planie przyszłego roku przewiduje się utworzenie pewnych rezerw energii elektrycznej, które powinny zabezpieczyć zaopatrzenie w następnym szczycie. Jednocześnie resort wystąpił do rządu z propozycją, aby również w przyszłym roku utrzymać nowy czas letni, który przynosi znaczne oszczędności energii.</u>
  110 + <u xml:id="u-12.4" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Resort energetyki i energii atomowej jest jednym z największych odbiorców węgla. Zapotrzebowanie na przyszły rok wynosi 50 mln ton. Dlatego też dużą wagę przywiązuje się do usprawnieniu transportu. M.in. podejmuje się program rekonstrukcji punktów załadunku wagonów, co powinno sprzyjać lepszej rotacji wagonów. Realizacja inwestycji w elektrowniach „Jaworzno” i „Rybnik” pozwoli na zmniejszenie ilości przewożonego węgla. Około 1,5 mln ton przeznaczy się bowiem dla elektrowni usytuowanych na Śląsku. Elektrownie w Kozienicach, Ostrołęce, Stalowej Woli oraz elektrownia „Dolna Odra” wymagają lepszych gatunków węgla.</u>
  111 + <u xml:id="u-12.5" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Prezes Centralnego Urzędu Geologii — Zdzisław Dembowski: Podejmuje się wiele wysiłków, by rozwinąć produkcję sprzętu wiertniczego oraz zapewnić modernizację istniejących urządzeń. Nowo budowana fabryka powinna jak najszybciej podjąć produkcję nowoczesnego sprzętu wiertniczego, niezbędnego do wykonania zwiększonych w przyszłym roku zadań geologicznych.</u>
  112 + <u xml:id="u-12.6" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Prezes Głównego Urzędu Górniczego - Władysław Naglik: Bardzo poważne zadania wynikają dla Głównego Urzędu Górniczego z nowego prawa górniczego. Dotyczy to zarówno ochrony i bezpieczeństwa pracy górników, jak również nadzoru naszego urzędu i podległych placówek nad szkodami górniczymi.</u>
  113 + <u xml:id="u-12.7" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Urzędzie Rady Ministrów - Tadeusz Muszkiet: Projekt planu na 1978 r. przewiduje limitowanie paliwa, węgla i energii elektrycznej, co powinno zapewnić bardziej racjonalną gospodarkę tymi surowcami. Niezbędna jest kontrola norm zużycia tych surowców, gdyż corocznie wzrasta zapotrzebowanie przemysłu na paliwa i energię. Szczególnie dużo surowców zużywa energetyka i górnictwo oraz przemysł materiałów budowlanych.</u>
  114 + <u xml:id="u-12.8" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1978 r. w rozpatrywanych częściach. Uwagi wynikające z przebiegu obrad Komisja przekaże Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  115 + </div>
  116 + </body>
  117 + </text>
  118 + </TEI>
  119 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00015-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00015-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 15/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 15/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:15</note>
  20 + <note type="sessionNo">15</note>
  21 + <date>1978-02-09</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełJerzyGrochmalicki" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Jerzy Grochmalicki</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  49 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  52 + <persName>Komentarz</persName>
  53 + </person>
  54 + </particDesc>
  55 + </profileDesc>
  56 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00015-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 9 lutego 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), dokonała oceny realizacji zadań w zakresie eksportu i jego efektywności w resortach: Górnictwa, Przemysłu Chemicznego i Centralnego Urzędu Geologii.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzenia udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Mieczysławem Glanowskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Janem Sidorowiczem, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Komisji Planowania przy Badzie Ministrów Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały opracowane przez resorty górnictwa, przemysłu chemicznego i Centralny Urząd Geologii.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z informacji Ministerstwa Górnictwa, w 1977 nastąpił wzrost eksport u węgla kamiennego o 2,3%. Po decyzji Prezydium Rządu z dnia 19 sierpnia 1977 r. skorygowany plan eksportu węgla w 1977 r. wynosił 40,3 mln ton. W ciągu 10 miesięcy 1977 r. ogółem wyeksportowano 32,9 mln ton (81,7 proc.). W porównaniu z analogicznym okresem 1976 r. eksport węgla wzrósł ogółem o ponad 2 proc., z czego do drugiego obszaru płatniczego o 4 proc.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Oprócz eksportu węgla resort górnictwa realizował zadania eksportu innych wyrobów, szczególnie w dziedzinie budownictwa oraz maszyn górniczych. Wskaźnik opłacalności tej grupy wyrobów jest stosunkowo wysoki.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Jak wynika z informacji Ministerstwa Przemyśla Chemicznego, resort ten zaplanował na 1978 r. zwiększenie eksportu ogółem o 11,4 proc. w tym do krajów pierwszego obszaru płatniczego o 18,1 proc., a do krajów drugiego obszaru płatniczego o 5,6 proc. w stosunku do zadań na rok 1977. Realizacja tych zadań da resortowi chemii czwartą pozycję w skali gospodarki krajowej zarówno w eksporcie ogółem, jak również w eksporcie do krajów pierwszego i drugiego obszaru płatniczego.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Najważniejszymi pozycjami w eksporcie do krajów pierwszego obszaru płatniczego są: siarka, barwniki, farmaceutyki i kosmetyki. Natomiast do drugiego obszaru płatniczego eksportujemy głównie siarkę. Występują tu pewne trudności związane z tendencją spadkową cen siarki na rynkach światowych (w 1977 r. spadek cen o 14,2 proc.).</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Dla zmniejszenia niedoborów na rynku krajowym uruchomiono produkcję m.in. opon do samochodów osobowych, tworzyw sztucznych, żywic epoksydowych, polietylenu wysokociśnieniowego, pasów klinowych i węży wysokociśnieniowych. Odczuwa się dalszy wzrost nacisku poszczególnych gałęzi przemysłu na zwiększenie dostaw wyrobów chemicznych. Szczególnie wysoki wzrost przewiduje się w 1978 r. dla przemysłu: motoryzacyjnego, okrętowego i meblarskiego. Aby podołać tym zadaniom, resort chemii zamierza podjąć:</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- dalsze zwiększenie produkcji o charakterze antyimportowym i proeksportowym;</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- dalszą rewizję zużycia surowców do produkcji;</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- zaostrzenie dyscypliny realizacji planu;</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- dalsze zaktywizowanie eksportu do krajów drugiego obszaru płatniczego.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Opłacalność eksportu surowców i wyrobów przemysłu chemicznego ma tendencję zniżkową. Pogorszenie się koniunktury nastąpiło w 1975 r. i od tej pory wzrasta koszt nabycia złotego dewizowego.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Jak podaje się w informacji resortu przemysłu chemicznego, saldo dewizowe w realizacji zadań eksportowych w 1977 będzie ujemne. Dotyczy to realizacji zadań w drugim obszarze płatniczym, a spowodowane jest spadkiem cen siarki na rynkach światowych o 14,2 proc, oraz nawozów azotowych o 8,3 proc.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Również limity importowe w 1977 r. nie zostały wykorzystane w związku z okresowymi blokadami jakie były wprowadzone przez MHZiGM.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Import artykułów chemicznych z krajów pierwszego obszaru płatniczego ustalony został na rok 1978 na podstawie wieloletnich umów z tymi krajami. W imporcie z krajów drugiego obszaru płatniczego zakłada się zmniejszenie wydatków o 7,0 proc. w stosunku do 1977 r. ze względu na oddanie do użytku nowych zakładów produkcyjnych.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Jak wynika z informacji Centralnego Urzędu Geologii, w zakresie eksportu usług geologicznych w 3 kwartałach 1977 r. zawarto 9 kontraktów w I obszarze płatniczym oraz 28 kontraktów w II obszarze. Prace w II obszarze płatniczym realizowane są głównie w krajach rozwijających się jak np.: Libia, Kuwejt, Maroko, Algieria, Nigeria, Kolumbia, Wenezuela i Meksyk. Wykonywane są też prace w RFN i we współpracy z RFN w Libii.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Przewiduje się nieznaczne przekroczenie pełnego wykonania planu za rok 1977. Eksport usług geologicznych nie napotyka na trudności kadrowe. Są natomiast trudności nabycia dobrego jakościowo sprzętu pochodzenia zagranicznego.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Plan usług geologicznych na 1978 r. zakłada wartościowy wzrost w stosunku do zadań 1977 r. o 7,3 proc. Nie ma jeszcze pełnego pokrycia zadań planu w podpisanych kontraktach i trwają starania o to pokrycie.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii, dotyczące realizacji zadań eksportu i jego efektywności w górnictwie w 1977 r. przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): Górnictwo w 1977 r., podobnie jak i w poprzednich latach, miało decydujący udział w eksporcie krajowym. Ogółem wyeksportowano 39,4 mln t węgla, jednakże zadania planu wyższe niż w poprzednich latach, nie zostały w pełni wykonane. Główną przyczyną były trudności przewozowe kolei. W wyniku tych trudności stan zapasów wzrósł na koniec 1977 r. Szczególnie duże trudności wystąpiły w transporcie na trasie Śląsk-Porty. Zdaniem podkomisji, trudności związane z wywozem węgla przy dalszym ich nasilenia mogą dezorganizować pracę kopalń. Dlatego też istnieje pilna konieczność podjęcia środków zaradczych.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Oprócz węgla, resort górnictwa eksportował maszyny i urządzenia, głównie: maszyny i urządzenia do urabiania, do mechanicznej przeróbki węgla, maszyny i urządzenia wiertnicze oraz sprzęt ratowniczy. Stosunkowo młodą, lecz obiecującą dziedziną eksportu, która przy uznanej w świecie pozycji naszego górnictwa ma duże szanse rozwoju - jest budownictwo górnicze. Ta dziedzina eksportu jest bardzo opłacalna.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Mimo że w 1977 r. notowano spadkowe tendencje w kształtowaniu się cen węgla, efektywność naszego eksportu okazała się znaczna. Dzięki wysiłkowi kopalń i producentów maszyn i urządzeń górniczych osiągnięto dodatnie saldo 5 mld zł dew.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Eksport resortu górnictwa stanowi dominującą pozycję w bilansie naszego handlu zagranicznego, jednakże rok 1977 r. był kolejnym okresem, w którym resort górnictwa nie mógł pokryć w pełni zapotrzebowania zarówno na węgiel, jak i na wyroby elektromaszynowe w kraju i za granicą. Z opinii specjalistów wynika, że w tym czasie moglibyśmy wyeksportować kilka milionów ton węgla więcej i niemal 50 proc. więcej wyrobów elektromaszynowych, gdybyśmy dysponowali większymi zdolnościami wydobywczymi kopalń i większym potencjałem produkcyjnym zakładów wytwarzających maszyny i urządzenia górnicze. Pozytywnym zjawiskiem jest wzrost udziału wyrobów elektromaszynowych w ogólnym eksporcie resortu górnictwa w 1977 r. i pozyskanie dalszych partnerów handlowych na zakup naszych maszyn i urządzeń górniczych. Zdaniem podkomisji, wymaga to jednak podjęcia bardziej zdecydowanych działań, zmierzających do intensywnej rozbudowy zdolności produkcyjnych zakładów wytwarzających maszyny i urządzenia górnicze.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Kryzys energetyczny w świecie spowodował, że wiele krajów m.in. Stany Zjednoczone, Australia, Nowa Zelandia i niektóre kraje afrykańskie intensyfikują górnictwo węglowe. Stwarza to dla nas szanse kompleksowego eksportu - od myśli technicznej, czyli projektowania zakładów górniczych począwszy przez wykonawstwo robót, aż do eksportu maszyn i urządzeń.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Z materiałów przedłożonych, podkomisji i z wizytacji poselskich wynika również konieczność reorganizacji pracy central handlu zagranicznego i ustalenia właściwej między nimi koordynacji. W obecnej sytuacji istnieje konieczność kompleksowego rozwiązywania problemów eksportu i nie można godzić się z brakiem dostatecznego rozeznania niektórych central m.in. „Polservisu”. Podkomisja uważa za celowe, aby np. eksportem usług geologicznych zajmowały się „GEOPOL” i „CEKOP”, które ściśle ze sobą współpracując mogą świadczyć kompleksowe usługi: od poszukiwań i dokumentacji złóż geologicznych do zaprojektowania, zbudowania, wyposażenia i uruchomienia kopalni.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Resort górnictwa uzyskał dobre warunki w realizacji zadań eksportu i jego efektywności. Podkomisja górnictwa i geologii zgłasza wniosek, aby przygotować opinię do prezesa RM w sprawie zapewnienia resortowi górnictwa i Centralnemu Urzędowi Geologii odpowiednich środków, umożliwiających rozwój eksportu bardzo opłacalnych usług kompleksowych.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii dotyczące realizacji zadań eksportowych geologii przedstawił poseł Stanisław Kamieniarz (PZPR):</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Prace geologiczne za granicą były realizowane przez Centralny Urząd Geologii, Przedsiębiorstwo Usług Geologicznych „GEOPOL” i kombinaty współpracujące w takich krajach jak: Mongolia, Czechosłowacja, NRD, Libia, Kuwejt, Maroko, Algeria, Nigeria, Kolumbia, Wenezuela i Meksyk. Jak wynika z przedstawionych materiałów, w ciągu czterech lat nastąpił 6-krotny wzrost eksportu usług geologicznych, świadczy to z jednej strony o dużym zapotrzebowaniu na tego rodzaju usługi, a także o uznaniu wysokich umiejętności naszych specjalistów. Plan eksportu usług geologicznych w ub. roku został wykonany z pewną nadwyżką, przy czym zmniejszyły się nakłady dewizowe na te prace. W porównaniu do 1976 r. eksport usług geologicznych wzrósł o 50 proc., co świadczy o celowości działań Centralnego Urzędu Geologii.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Plan na 1978 r. zakłada dalszy 10 proc. wzrost eksportu usług geologicznych. Jego powodzenie wymaga usunięcia niektórych barier; do szczególnie ważnych problemów wymagających szybkiego rozwiązania podkomisja górnictwa i geologii zalicza zakup nowoczesnego sprzętu do prac geologicznych. Jest to konieczne z uwagi na ostrą konkurencję i konieczność zapewnienia wysokiej jakości usług geologicznych. Konieczne są tu zmiany przepisów dotyczących zakupów sprzętu potrzebnego do realizacji kontraktów nie tylko urządzeń wiertniczych, ale również sprzętu do badań geofizycznych i laboratoryjnych.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Dotychczasowa polityka akwizycyjna prowadzona przez Centralę Handlu Zagranicznego „Copex” i „Polservice” nie gwarantuje właściwego rozwoju usług eksportowych oraz prawidłowego zawierania kontraktów. Praktyka wykazała, że przy zawieraniu tych umów niezbędny jest udział fachowców, tym bardziej, że ofertami z zakresu poszukiwania surowców wiążą się oferty z zakresu eksploatacji i przetwórstwa. Przykładem takiego rozwiązania może być Libia, gdzie wykorzystując rozpoznania złóż geologicznych wspólnie z innymi zainteresowanymi resortami realizuje się inwestycje przemysłu przetwórczego. Konieczne jest także danie Centralnemu Urzędowi Geologii możliwości zatrudnienia dodatkowych pracowników, którzy w wypadku zawarcia kontraktów byliby kierowani do ich wykonania.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Dalszy wzrost zapotrzebowania na usługi geologiczne dyktuje potrzebę zawiązywania spółek zagranicznych lub kredytowania usług geologicznych. Takie perspektywiczne rozwiązania wymagają odpowiednich warunków finansowych i kadrowych oraz zaopatrzenia w sprzęt.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji przemysłu chemicznego przedstawiła poseł Zofia Łęgowik (bezp.): Podkomisja próbowała dokonać oceny działalności eksportowej resortu, a jednocześnie określić najważniejsze warunki dla pełnego wykonania zadań tegorocznych i pięciolatki. Pożyteczne okazały się wnioski z wizytacji poselskiej przeprowadzonej w zakładach przemysłowych pięciu branż przemysłu chemicznego oraz w centrali „Olech”, gdzie koncentruje się przeważająca część zadań importowo-eksportowych resortu chemii.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Lata 1970-77, to okres znacznej, realizowanej w trudnych warunkach, ekspansji eksportowej chemii. Był to również okres gwałtownie rosnących potrzeb przemysłu na wiele produktów chemicznych i związanego z tym wzrostu importu, który obejmował nie tylko surowce, jak np. ropa naftowa i fosforyty, ale również wiele półproduktów, a nawet wyrobów finalnych. W okresie tym eksport chemikaliów wzrósł ponad trzykrotnie, jednak import wzrastał szybciej (5-krotnie). Spowodowało to zwiększenie ujemnego salda dewizowego przemysłu chemicznego, przy niepokojąco dużym udziale importu z krajów kapitalistycznych.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Trudności pogłębiały się w rezultacie niepomyślnego wykonania zadań przemysłu chemicznego w ub. roku, związanego z niższym kształtowaniem się cen eksportowanych przez nas produktów (np. siarka i nawozy azotowe) oraz niepełnym wykonaniem eksportu pod względem ilościowym. Zaważyło tu również ograniczenie eksportu produktów naftowych, w związku z większym niż planowano zapotrzebowaniem kraju oraz niedobory energii elektrycznej.</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Pod względem wartości zadań eksportowych w bież. roku przemysł chemiczny zajmie czwartą pozycję w skali gospodarki narodowej. Warto podkreślić przewidywaną wyższą dynamikę eksportu w stosunku do produkcji przemysłowej, przy wzrastających wymaganiach jakościowych. Planowany wzrost obrotów zagranicznych wymagać będzie od resortu i wszystkich branż przemysłowych osiągnięcia dużego przyrostu masy towarowej, zgodnej z potrzebami zarówno pod względem asortymentowym, jak i jakościowym. Nie będzie to zadanie łatwe i wymaga ścisłego współdziałania wszystkich ogniw uczestniczących w realizacji zadań handlu zagranicznego. Niepokoi fakt, że według oceny resortu również najbliższe lata będą bardzo trudne dla przemysłu chemicznego i nie przyniosą zapewne radykalnej poprawy w bilansie płatniczym.</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Podkomisja przemysłu chemicznego wyraża zaniepokojenie rysującymi się zagrożeniem realizacji zadań pięciolatki dla przemysłu chemicznego, w tym również zadań eksportowych i widzi potrzebę wnikliwego przeanalizowania tej sytuacji przez rząd. Obawy budzi także występujące opóźnienie, bądź przesunięcie na następne lata wielu ważnych zadań inwestycyjnych zawartych w programie chemizacji gospodarki narodowej. Również zadania inwestycyjne w ubiegłym roku w przemyśle chemicznym nie zostały w pełni zrealizowane, a niektóre spośród tegorocznych nie zostały jeszcze rozpoczęte.</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">W sytuacji występującej w kraju deficytu potencjału wykonawczego budownictwa należy zbadać, czy celowym jest eksport usług budowlanych. Nie można godzić się z faktem niepełnej realizacji zadań inwestycyjnych przemysłu chemicznego, gdyż utrudnia to również realizację planu eksportu. Dodatkowe trudności powodują opóźnienia w dochodzeniu do zaplanowanych mocy produkcyjnych niektórych obiektów, zwłaszcza importowanych i opartych na licencjach zagranicznych, a także realizowanych na zasadzie tzw. samospłaty dewizowej. Istnieje potrzeba podjęcia działań, które zapobiegną brakowi produktów chemicznych hamującemu wykorzystanie zdolności produkcyjnych w innych gałęziach przemysłu.</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Wobec coraz silniejszej konkurencji na rynkach światowych, konieczna jest wnikliwa analiza i wybór właściwej polityki eksportowej. Istnieje potrzeba specjalizacji produkcji eksportowej przez wykorzystanie w maksymalnym stopniu istniejących surowców krajowych takich jak siarka i sól. Przemysł chemiczny podejmuje te zadania, ale istnieje konieczność ich zdynamizowania i osiągania wyższego stopnia przetwórstwa. Przykładem może być nowoczesna warzelnia soli w Inowrocławiu, czy powstająca wytwórnia PCV we Włocławku. Wnikliwego rozważenia wymaga system przyznawania limitów importowych, ich rozdział na poszczególne branże oraz terminowość uruchamiania tych środków. Zbyt późne decyzje o przyznaniu środków wpływają ujemnie na planowaną produkcję, a tym samym na realizację zadań eksportowych.</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Styczeń był dla przemysłu chemicznego niepomyślny i dlatego trzeba dołożyć starań, aby w następnych miesiącach nadrobić istniejące opóźnienia. Jest to konieczne dla zapewnienia warunków utrzymania ciągłości produkcji eksportowej, a także obniżenia importu. Niezbędna jest sprawna realizacja zadań w dziedzinie podejmowania produkcji antyimportowej. Opracowany program produkcji antyimportowej wymaga dużego wysiłku, zarówno ze strony pracowników zaplecza naukowo-technicznego, jak i zakładów produkcyjnych. Istnieje również potrzeba dalszej aktywizacji eksportu do krajów RWPG, czemu sprzyja niewątpliwie system wieloletnich umów. Mimo rozwoju współpracy z krajami socjalistycznymi, w dalszym ciągu nie wykorzystuje się w pełni istniejących tu możliwości.</u>
  48 + <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Wysokie i napięte zadania produkcyjne i eksportowe w przemyśle chemicznym wymagają ciągłego doskonalenia form i metod działania, poszukiwania bardziej skutecznych rozwiązań i przełamywania istniejących barier. Szczególnie wiele uwagi należy poświęcić sprawom efektywności gospodarowania, a zwłaszcza opłacalności eksportu i powiązania z racjonalizacją importu.</u>
  49 + <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  50 + </div>
  51 + <div xml:id="div-2">
  52 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanLeś">Niepokoi nas fakt, że chemia zakupując coraz więcej licencji, zapewniając sobie nowoczesną technikę, jednocześnie wykazuje w swym bilansie płatniczym, coraz większy deficyt. Nie wyklucza się nawet, że ten ujemny bilans wzrośnie jeszcze w najbliższych latach. Nasza Komisja interesuje się, w jaki sposób resort chemii zamierza rozwiązać ten problem i poprawić ujemne saldo. Są to zasadnicze sprawy wymagające rozwiązania. Czy prawdą jest, że niektóre wyroby chemiczne eksportujemy, a jednocześnie te same wyroby importujemy? Jaka jest opłacalność eksportu przemysłu chemicznego?</u>
  53 + </div>
  54 + <div xml:id="div-3">
  55 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Załogi zakładów produkcyjnych interesuje, czy ponownie wprowadzone będą zachęty materialne dla pracowników zatrudnionych przy produkcji eksportowej. Kiedyś bowiem za realizację zadań eksportowych przysługiwała specjalna premia. Czy myśli się o jej przywróceniu i w jakim to może nastąpić terminie?</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-4">
  58 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Nie mamy pełnej znajomości sytuacji w dziedzinie eksportu, importu i bilansu płatniczego. Od wielu lat mówi się wiele na temat niezagospodarowanych urządzeń sprowadzonych z zagranicy. Dużo takich maszyn i urządzeń jest w przemyśle chemicznym. Trudno jest nawet uzyskać odpowiedź, kiedy urządzenia te zostaną odpowiednio zagospodarowane. Istnieje obawa, że ilość tego sprzętu zwiększa się z każdym rokiem, co budzić musi zaniepokojenie. Wiele mówi się również o opłacalności wyrobów eksportowych. Nie znamy jednak tendencji jakie zarysowują się w ostatnich latach. Trudno wprawdzie przy zmieniającej się szybko koniunkturze podawać aktualne bardziej szczegółowe dane, warto jednak zaznajomić posłów chociażby z tendencjami zarysowującymi się w handlu zagranicznym e 1978 r.</u>
  59 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławSkładowski">Problem obrotów zagranicznych wiąże się z efektywnością inwestycji, ze zbilansowaniem materiałów i surowców oraz maszyn i urządzeń. Jakie zabezpieczenia podjęto pod kątem wykonawstwa inwestycyjnego w 1978 r. Wiemy, że w wielu branżach przemysłu chemicznego odczuwa się niedostatek niektórych wyrobów np. opon w przemyśle gumowym. Dlatego też niezbędna jest wnikliwa ocena istniejącego stopnia zaawansowania inwestycji. Przykład: w szybkim tempie buduje się nową kopalnię w Bełchatowie, natomiast niepokój budzi opóźnianie się realizacji współpracującej z nią wytwórni, która ma produkować taśmy transportowe. Istnieje obawa, że zanim ta wytwórnia zostanie zbudowana trzeba będzie importować kosztowny sprzęt z zagranicy.</u>
  60 + </div>
  61 + <div xml:id="div-5">
  62 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławOchota">Coraz bardziej pogłębiają się trudności transportowe. Kłopoty z przewozem towarów mają również fabryki nawozów mineralnych. Czy jest możliwość stworzenia odpowiedniej bazy dla przeładunku nawozów azotowych, bezpośrednio na statki morskie? W 1977 r. zakłady nawozów azotowych na skutek niepełnych dostaw zamówionych wagonów poniosły straty w wysokości 20 mln zł. Jeśli więc nie ma takiej inwestycji w planie, należy podjąć starania o to, by w przyszłości stworzyć bazę magazynową w portach i w ten sposób zabezpieczyć realizację zadań eksportowych. Brak środków transportowych utrudnia również wywiązywanie się zakładów produkcyjnych z umów na dostawy nawozów na zaopatrzenie naszego rolnictwa. Poprawa warunków transportowych wymaga planowych rozwiązań - trzeba zbadać wszelkie możliwości usprawnienia tych usług.</u>
  63 + </div>
  64 + <div xml:id="div-6">
  65 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Koniunktura w handlu zagranicznym ulega ciągłym zmianom, jak pokazują wahania cen uzyskiwanych w eksporcie w latach 1975–76 czy 1977, a to powoduje trudności z uzyskaniem planowanych dochodów z eksportu. Warto przeprowadzić analizę wpływu jaki te zmiany wywierają na wykonanie planu. Potrzebna jest pilnie wiedza, co należy zrobić, jakie podjąć kroki, by nadrobić opóźnienia występujące w produkcji i w dostawach towarów przeznaczonych na eksport. Z drugiej strony trzeba również dokonać wnikliwej oceny wpływu tych opóźnień na zaopatrzenie kraju. Duży niepokój budzą, zwłaszcza opóźnienia w realizacji inwestycji opartych na tzw. samospłacie.</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-7">
  68 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Nie mamy pełnego obraza jak kształtuje się program eksportu i importu, brak jest bowiem kompleksowego potraktowania tego ważnego tematu i koordynowania zagadnień eksportowo-importowych przez Komisję Planowania przy RM.</u>
  69 + <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Każdy resort ma określony plan eksportu; górnictwo węgla, hutnictwo wyrobów walcowanych itp. Polska jest cenionym eksporterem, ale musi nas niepokoić fakt, że eksportujemy przede wszystkim surowce, a uszlachetnione wyroby czy nawet uszlachetnione surowce sprowadzamy z zagranicy. Mamy np. duże zasoby antracytu nienadającego się do celów energetycznych, ale stanowiącego cenny surowiec do wyrobu elektrod węglowych, włókien syntetycznych i innych wyrobów chemicznych. Tymczasem jest deficyt tych uszlachetnionych środków, co wpływa często na niedostateczną jakość naszych wyrobów finalnych.</u>
  70 + <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJerzyGrochmalicki">W celu złagodzenia istniejących trudności istnieje potrzeba zapewnienia lepszej koordynacji w dziedzinie importu niektórych sprowadzanych za dewizy surowców. Sprawy te dotyczą m.in. resortu chemii, który jak wynika z przedstawionych na dzisiejszym posiedzeniu materiałów, ma duże trudności zaopatrzeniowe. Nie możemy zgodzić się z takim stanem rzeczy, że to co zarobi w eksporcie górnictwo i geologia, wyda na import chemia. Jak wiadomo w 1977 r. był ujemny bilans obrotów zagranicznych resortu chemii, a jak wynika z przewidywań, ujemne saldo przemysłu chemicznego będzie nadal się zwiększać. Istnieje potrzeba, przeprowadzenia kompleksowego rachunku ekonomicznego w relacji eksport-import.</u>
  71 + <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Trzeba się także zastanowić, czy eksport urządzeń i maszyn górniczych jest opłacalny. Wiemy, że nasze górnictwo odczuwa brak wielu urządzeń i sprzętu. Trzeba rozważyć kompleksowo co w tej chwili bardziej się opłaca: eksportować maszyny i urządzenia, czy przeznaczyć je dla potrzeb naszego górnictwa. Rozważenia wymaga także problem produktów węglopochodnych, np. hutownictwo odczuwa znaczny deficyt koksu. Już obecnie trzeba więc podjąć decyzje w celu zabezpieczenia dostaw koksu w przyszłości, aby nie przysporzyło to nam znacznie większych kłopotów w 1980 r. i w latach następnych. Warto uporządkować w sposób kompleksowy gospodarkę związaną z wydobyciem i eksportem węgla.</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-8">
  74 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">Węgiel kamienny jest nadal jedną z najpoważniejszych pozycji w naszym eksporcie. Słuszne wydają się postulaty w sprawie przyspieszenia prac nad chemizacją przemysłu węglowego, co przyczyniłoby się do zwiększenia eksportu produktów węglopochodnych znacznie bardziej opłacalnego niż eksport węgla.</u>
  75 + <u xml:id="u-8.1" who="#PosełRyszardNajsznerski">Centralny Urząd Geologii legitymuje się dużymi osiągnięciami w zakresie eksportu usług geologicznych. W rezultacie prac poszukiwawczych wyłaniają się możliwości pozyskiwania niektórych cennych, deficytowych surowców. Niezbędne jest zabezpieczenie na ten cel środków finansowych.</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-9">
  78 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Zapotrzebowanie naszego przemysłu, rynku wewnętrznego i handlu zagranicznego na wyroby, surowce i półprodukty chemiczne stale rośnie. Przemysł chemiczny ma duże trudności z zaspokojeniem tych potrzeb. Konieczne jest dokonanie przez Komisję Planowania przy RM kompleksowej oceny sytuacji, zestawienie możliwości i potrzeb i wytyczenie kierunków długofalowego rozwoju przemysłu chemicznego, z uwzględnieniem i zabezpieczeniem niezbędnych na ten cel środków.</u>
  79 + <u xml:id="u-9.1" who="#PosełAdolfOjczyk">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister przemysłu chemicznego: Jan Sidorowicz, wiceminister górnictwa Mieczysław Glanowski, prezes Centralnego Urzędu Geologii Zdzisław Dembowski, dyrektor departamentu w MHZiGM Andrzej Wójcik.</u>
  80 + <u xml:id="u-9.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Jak wynika z tych wyjaśnień, eksport wyrobów przemysłu chemicznego ma wzrosnąć w 1978 r. o ponad 11%, a pod względem planowanej wartości zajmuje czwarte miejsce w gospodarce narodowej.</u>
  81 + <u xml:id="u-9.3" who="#PosełAdolfOjczyk">Najważniejszymi pozycjami tego eksportu są: siarka, barwniki, farmaceutyki i kosmetyki. Opłacalność eksportu przemysłu chemicznego ma tendencje zniżkowe, co spowodowane jest utrzymującym się spadkiem cen dewizowych, zwłaszcza w drugim obszarze płatniczym oraz wzrostem krajowych cen zaopatrzeniowych surowców i materiałów.</u>
  82 + <u xml:id="u-9.4" who="#PosełAdolfOjczyk">Resort przemysłu chemicznego realizuje duży program inwestycyjny na zasadzie samospłaty dewizowej. To jest m.in. przyczyną, że znaczna część wyrobów nowych fabryk musi być eksportowana jako spłata kredytów inwestycyjnych, a niektóre z tych wyrobów potrzebne krajowi muszą być importowane z tańszych rynków.</u>
  83 + <u xml:id="u-9.5" who="#PosełAdolfOjczyk">Dąży się w miarę możliwości, do uruchamiania produkcji antyimportowej. Program przedsięwzięć antyimportowych zakłada w roku bieżącym zmniejszenie importu o 150 mln zł dew.</u>
  84 + <u xml:id="u-9.6" who="#PosełAdolfOjczyk">Zasady ustalania premii eksportowej są jednolite dla wszystkich eksporterów. W systemie tym ujawniło się cały szereg luk i nieprawidłowości, które przemysł zasygnalizował. W wyniku dyskusji nad doskonaleniem systemu zarządzania WOG ustalono, że przy regulacji płac premia eksportowa została włączona do uposażenia pracownika.</u>
  85 + <u xml:id="u-9.7" who="#PosełAdolfOjczyk">W 1978 r. zmniejszą się nakłady na import maszyn i urządzeń w przemyśle chemicznym. Dążyć się będzie natomiast do racjonalnego wykorzystania sprowadzonych w latach ubiegłych maszyn i urządzeń.</u>
  86 + <u xml:id="u-9.8" who="#PosełAdolfOjczyk">Planowanie cen w eksporcie do krajów kapitalistycznych nastręcza wiele trudności. Stałe wahania cen na rynkach światowych, zmiana koniunktury powoduje w praktyce duże odstępstwa od założeń teoretycznych.</u>
  87 + <u xml:id="u-9.9" who="#PosełAdolfOjczyk">Resort przemysłu chemicznego nadal boryka się z trudnościami w realizacji zadań inwestycyjnych, występują również opóźnienia w uzyskiwaniu planowanej zdolności produkcyjnej niektórych nowo uruchamianych inwestycji, co jest jedną z przyczyn zbyt wolnej spłaty dewizowej niektórych obiektów chemicznych.</u>
  88 + <u xml:id="u-9.10" who="#PosełAdolfOjczyk">Plan handlu zagranicznego w roku bieżącym cechuje duża realność cen zarówno w chemii, jak i górnictwie. Resort handlu zagranicznego czyni wszystko, ażeby uzyskiwać możliwie najwyższą opłacalność naszych wyrobów przeznaczonych na eksport. Plan eksportu w pierwszym kwartale br. realizowany jest stosunkowo rytmicznie, zwraca się dużą uwagę na nienaganną realizację, zwłaszcza wieloletnich umów eksportowych.</u>
  89 + <u xml:id="u-9.11" who="#PosełAdolfOjczyk">Resort chemii został w roku bieżącym stosunkowo dobrze zabezpieczony w środki dewizowe przeznaczone na import surowców i związków chemicznych, zwłaszcza tych, które limitują realizację produkcji eksportowej.</u>
  90 + <u xml:id="u-9.12" who="#PosełAdolfOjczyk">Wiceminister M. Glanowski poinformował m.in., że resort górnictwa w roku ubiegłym borykał się z dużymi trudnościami z transportem węgla do odbiorców krajowych i zagranicznych. Ostatnio nastąpiła znaczna poprawa w tym zakresie. Włączono do przewozów węgla transport samochodowy, lepiej wywiązuje się że swoich zobowiązań kolej.</u>
  91 + <u xml:id="u-9.13" who="#PosełAdolfOjczyk">Resort ma dobre wyniki w eksporcie maszyn i urządzeń górniczych oraz budownictwa. Np. w zakresie obudów zmechanizowanych dla kopalń do roku 1980 powinien się zrównoważyć eksport z importem.</u>
  92 + <u xml:id="u-9.14" who="#PosełAdolfOjczyk">Prezes Z. Dembowski podkreślił m.in., że prace poszukiwawcze CUG w innych krajach torują niejednokrotnie drogę do rozwoju stosunków gospodarczych z tymi krajami, a także pozyskiwania cennych surowców deficytowych. Niezbędne jest jednak przyznanie na ten cel określonych środków.</u>
  93 + <u xml:id="u-9.15" who="#PosełAdolfOjczyk">Dalszy rozwój eksportu usług geologicznych uzależniony jest m.in. od usprawnienia akwizycji — ludzie którzy to robią obecnie nie zawsze są do tego odpowiednio przygotowani. Konieczna jest decyzja, które centrale handlu zagranicznego mają się tym zająć i zapewnienie dla nich wysokokwalifikowanych fachowców. Odczuwa się niedobór sprzętu i urządzeń dla prac poszukiwawczych. Należałoby przeznaczyć część uzysku dewizowego Centralnego Urzędu Geologii na import tego sprzętu.</u>
  94 + </div>
  95 + <div xml:id="div-10">
  96 + <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Przy ustalaniu tematu dzisiejszego posiedzenia Komisja zdawała sobie sprawę ze złożoności rozpatrywanych problemów. Dokonano oceny sytuacji w zakresie handlu zagranicznego w dwóch kluczowych resortach oraz Centralnym Urzędzie Geologii. Wiele spraw wymaga jednak jeszcze dalszych wyjaśnień.</u>
  97 + <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Jak wynika z dyskusji, nie wszystkie zakłady uruchamiane na licencjach zagranicznych osiągają zamierzone efekty produkcyjne; tak jest na przykład z fabryką nawozów azotowych we Włocławku, ale dotyczy to i innych zakładów.</u>
  98 + <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Nie są jeszcze w pełni wykorzystane istniejące możliwości rozwoju produkcji antyimportowej. Należałoby jeszcze raz przebadać sytuację w tym zakresie i śmielej podejmować nowe rozwiązania, tak by pokonywać w miarę możliwości trudności produkcyjne i surowcowe opierając się na własnej myśli naukowej i technicznej.</u>
  99 + <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Więcej uwagi, jak słusznie wskazywano w dyskusji, przywiązywać trzeba do przyspieszenia prac związanych z przeróbką chemiczną węgla kamiennego.</u>
  100 + <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
  101 + </div>
  102 + </body>
  103 + </text>
  104 + </TEI>
  105 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00016-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00016-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 16/, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa /nr 17/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 16/, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa /nr 17/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:16</note>
  20 + <note type="sessionNo">17</note>
  21 + <date>1978-03-07</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełHenrykSzafrański" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Henryk Szafrański</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełJanDarzyński" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Jan Darzyński</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełRomanRurański" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Roman Rurański</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełWiesławMróz" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Wiesław Mróz</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełZdzisławSkorupa" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Zdzisław Skorupa</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="WiceministerAndrzejJedynak" role="speaker">
  52 + <persName>Wiceminister Andrzej Jedynak</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="WiceministerJanuszStrzemiński" role="speaker">
  55 + <persName>Wiceminister Janusz Strzemiński</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="WiceministerJerzyBanasik" role="speaker">
  58 + <persName>Wiceminister Jerzy Banasik</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="WiceministerZbigniewBartosiewicz" role="speaker">
  61 + <persName>Wiceminister Zbigniew Bartosiewicz</persName>
  62 + </person>
  63 + <person xml:id="WiceministerhutnictwaJerzyWoźniak" role="speaker">
  64 + <persName>Wiceminister hutnictwa Jerzy Woźniak</persName>
  65 + </person>
  66 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  67 + <persName>Komentarz</persName>
  68 + </person>
  69 + </particDesc>
  70 + </profileDesc>
  71 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00016-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 7 marca 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii oraz Komisja Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa, obradujące pod przewodnictwem posła Henryka Szafrańskiego (PZPR), rozpatrzyły problemy kooperacji przemysłowej w resortach: hutnictwa, przemysłu maszynowego, przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych, górnictwa oraz przemysłu chemicznego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Januszem Strzemieńskim, Ministerstwa Hutnictwa z wiceministrem Jerzym Woźniakiem, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Jerzym Banasikiem, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego z wiceministrem Andrzejem Jedynakiem, Ministerstwa Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych z wiceministrem Zbigniewem Bartosiewiczem, Urzędu Rady Ministrów, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Poseł Antoni Seta (PZPR) przedstawił uwagi i wnioski podkomisji hutnictwa na podstawie wizytacji poselskich w kombinacie im. Lenina w Krakowie, huty „Warszawa”, huty im. Mariana Buczka w Sosnowcu i huty „Batory” w Chorzowie. Wyniki przeprowadzonej lustracji potwierdzają, iż kooperacja w przemyśle stanowi obecnie jedno z ogniw decydujących o możliwościach wykonania zadań planu społeczno-gospodarczego w 1978 r. oraz w latach następnych. Doskonalenie systemu powiązań kooperacyjnych było szeroko omawiane na II Krajowej Konferencji PZPR i uznane zostało jako jeden z kluczowych warunków wzrostu efektywności gospodarowania.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Z każdym rokiem wzrasta udział produkcji kooperacyjnej w globalnej wartości produkcji przemysłowej: w 1977 r. wynosił on ponad 9%, a dynamika tej produkcji w latach 1976- 1980 powinna osiągnąć ponad 50 proc. Rozwój gospodarki narodowej zwłaszcza w ostatnich 7 latach stawia przed resortem hutnictwa nowe i jakościowo wyższe wymagania w dziedzinie dostosowania produkcji hutniczej pod względem asortymentowym do stale zmieniającej się struktury potrzeb szybko rozwijającej się produkcji przemysłowej. Dlatego też stopień realizacji planowanych dostaw wyrobów hutniczych w ramach kooperacji międzyresortowej i międzybranżowej stanowi jeden z podstawowych wyznaczników wzrostu gospodarczego kraju.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W 1977 r. dostawy wyrobów hutniczych zostały zrealizowano w 97,4% w stosunku do planu, natomiast w pełni zaspokojone zostały potrzeby gospodarki na metale nieżelazne. Niepełna realizacja zadań w ub. roku spowodowana została w znacznej mierze ograniczeniami w dostawach energii elektrycznej i gazu. W czasie wizytacji poselskich podkreślano, że często zbyt późno zawiadamiano huty o mających nastąpić wyłączeniach energii elektrycznej, co pogłębiło trudności. Ograniczenia dostaw energii i gazu wystąpiły zwłaszcza w IV kwartale 1977r. W rezultacie powstały niedobory w dostawach wyrobów walcowanych, m.in. prętów i kształtowników blach, rur, taśm i prętów ciągnionych.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Jak wynika z informacji Ministerstwa Hutnictwa, dostawy wyrobów w ramach kooperacji czynnej w 1978 r. stanowią 2,7% pod względem ilości i 1,2% wartości produkcji resortu. Dostawy zaopatrzeniowe wyrobów hutniczych są największe dla resortu przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych (20% produkcji), resortu przemysłu maszynowego (12,4%) i resortu górnictwa (8 %). Przedsiębiorstwa hutnicze podpisały 163 umowy kooperacyjne. W wyniku uzgodnień ustalono zadania w zakresie kooperacji dla resortu przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych oraz górnictwa. Resort hutnictwa potwierdził również dostawy kooperacyjne dla resortu przemysłu maszynowego, z wyjątkiem resorów ciężkich do samochodów i części zamiennych do tych resorów. Jest to problem trudny do rozwiązania w najbliższych latach, gdyż potrzeby przekraczają znacznie zdolności produkcyjne resorowni w hucie im. Nowotki. Podobne trudności występują z dostawami wytłoczeń blach wspornika przeznaczonych dla przemysłu ciągnikowego. Huta im. Nowotki nie ma możliwości zwiększenia tej produkcji w drodze bezinwestycyjnej. Hutnictwo nie jest także w stanie zaspokoić potrzeb resortu górnictwa np. w zakresie profili na tzw. obudowę łukową w kopalniach. Kooperacja przedsiębiorstw Zjednoczenia Maszyn Hutniczych „Hutmasz” wymaga uporządkowania. Zjednoczenie to specjalizujące się w produkcji maszyn hutniczych znaczną część zdolności produkcyjnych angażuje do wyrobu elementów kooperacyjnych dla kilku resortów ze szkodą dla potrzeb hutnictwa.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Podkomisja hutnictwa z uznaniem przyjęła informacje o podejmowaniu przez resort działań zmierzających do rozwoju powiązań kooperacyjnych w dziedzinie nowych wyrobów o najwyższych standardach jakościowych. W najbliższym czasie przewiduje się m.in. rozpoczęcie produkcji ciężkich wałów korbowych do silników okrętowych, odkuwek i blach dla energetyki jądrowej, elementów dla produkcji ciągników licencyjnych oraz specjalnych wyrobów dla potrzeb telewizji kolorowej. Niemożność wywiązania się przez hutnictwo z umów spowodowana była niejednokrotnie niedostarczeniem elementów kooperacyjnych z innych resortów. Głównymi dostawcami dla hutnictwa są zakłady podległe Ministerstwu Przemysłu Maszynowego oraz Ministerstwu Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych. Trwają jeszcze rozmowy w celu całkowitego zapewnienia dostaw dla hutnictwa przez wymienione zakłady.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W czasie wizytacji poselskich stwierdzono w hutach znaczne niedobory surowców, materiałów, półwyrobów i wyrobów zaopatrzeniowych, w tym także rozdzielanych centralnie. Od dostaw tych materiałów zależy pełna realizacja planów produkcji wyrobów hutniczych, maszyn i urządzeń hutniczych, sprawny przebieg prac remontowych, utrzymanie ciągłości eksploatacyjnej oraz sprawność techniczna maszyn i urządzeń. W celu przezwyciężania trudności, zjednoczenie „Hutmasz” wystąpiło do dostawców z propozycjami zawarcia wieloletnich umów o dostawy kooperacyjne, niestety prawie 95% otrzymało odpowiedzi odmowne. Działania podjęte w trybie administracyjnym nie przyniosły również prawie żadnych rezultatów.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">We wszystkich wizytowanych hutach wskazywano na trudności transportowe spowodowane niezadowalającym stanem technicznym taboru kolejowego i torów; np. potrzeby Huty im. Lenina na części zamienne do taboru kolejowego realizowane są w 35%, a w zakresie nawierzchni kolejowej w 50%. Zakłady naprawcze taboru kolejowego odmawiają remontu lokomotyw, wagonów i innych jednostek stanowiących własność zakładów hutniczych. Nie w pełni są zaspokajane potrzeby zakładów hutniczych na niektóre maszyny, urządzenia i środki transportu wytwarzane w przemyśle elektromaszynowym.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Obecnie szczególnie ważną sprawą jest poprawa funkcjonowania systemu i organizacji powiązań kooperacyjnych. Niemniej ważnym problemem jest zbilansowanie potrzeb z możliwościami dostaw surowców, materiałów i wyrobów zaopatrzeniowych. Mimo postanowień wynikających z uchwał rządu oraz z zarządzeń resortowych, wiele gałęzi i branż przemysłowych nie zawarło wieloletnich umów kooperacyjnych, gwarantujących w poszczególnych latach pełną realizację planów społeczno-gospodarczych. Wzrost liczby roszczeń związanych z kooperacją i rozpatrywanych przez państwowy arbitraż gospodarczy świadczy o niepełnej realizacji zawartych już umów i porozumień. Sprawy te wymagają skutecznego uporządkowania na szczeblu ministerstw, zjednoczeń i kombinatów przemysłowych oraz przedsiębiorstw produkcyjnych. Niezbędne jest zwiększenie uprawnień odbiorców w egzekwowaniu dostaw, zgodnie z przyjętymi zamówieniami i uzgodnionymi terminami. Konieczne jest stworzenie układu ekonomicznego, zapewniającego przedsiębiorstwom uzyskanie z produkcji kooperacyjnej takich samych zysków jak z produkcji wyrobów finalnych. Zmniejszyłoby to w poważnym stopniu niechęć do podejmowania produkcji kooperacyjnej i zrównało jej rangę z produkcją rynkową i eksportową.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Szczególnej uwagi wymagają priorytety w zakresie kolejności ograniczeń w zużyciu energii elektrycznej i gazu. Trzeba pamiętać o skutkach nieplanowanych przerw w procesach metalurgicznych i wykorzystać możliwości elastyczności tych ograniczeń m.in. przez zmiany godzin pracy w zakładach nie pracujących w ruchu ciągłym.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Trzeba wzmocnić służby remontowe, rozważyć utworzenie specjalistycznego przedsiębiorstwa transportu wewnętrznego w skali resortu hutnictwa. Pilną koniecznością jest zwiększenie dostaw części zamiennych dla potrzeb remontowych hut, przede wszystkim łożysk wielkogabarytowych, części do taboru kolejowego, akcesoriów nawierzchni kolejowej, części do maszyn elektrycznych itp.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W celu poprawy efektywności powiązań kooperacyjnych zainteresowane resorty powinny dokonać wszechstronnej analizy i oceny tego zagadnienia pod kątem rozwoju we własnym zakresie produkcji wyrobów i elementów kooperacyjnych, uzasadnionej względami technicznymi i ekonomicznymi. Zagadnienia te powinny znaleźć się w centrum uwagi samorządów robotniczych zakładów produkujących wyroby i elementy kooperacyjne. Pełne i kompleksowe podjęcie tematu kooperacji przez wszystkie szczeble administracji gospodarczej i przez organizacje społeczno-polityczne powinno zapewnić poprawę tej ważnej dziedziny działalności gospodarczej resortów.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Uwagi z wizytacji podkomisji przemysłu maszynowego zakładów Zjednoczenia Przemysłu Maszyn Budowlanych „Bumar” przedstawił poseł Aleksander Gajdek (PZPR): Dynamiczny rozwój produkcji w przemyśle maszynowym przy preferowaniu produkcji na rynek i eksport powodował~ ~powstanie dysproporcji między istniejącym potencjałem produkcji wyrobów finalnych a produkcją zespołów kooperacyjnych. W rezultacie niedoborów dostaw kooperacyjnych z zakładów przemysłu motoryzacyjnego, ciągnikowego, chemicznego, wyrobów metalowych i in. produkcja wielu maszyn budowlanych poszukiwanych przez odbiorców zagranicznych i krajowych jest mniejsza niż posiadany potencjał wytwórczy. Dotyczy to zwłaszcza ładowarek, ciągników gąsienicowych, dźwigów i innych. W tym roku brakuje elementów i zepołów kooperacyjnych nie tylko do napraw maszyn budowlanych, ale również do planowanej ich produkcji.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Posłowie, którzy wizytowali warszawskie zakłady maszyn budowlanych im. Waryńskiego, Fabrykę Maszyn Budowlanych „Fadroma” we Wrocławiu i kombinat przemysłowy „Huta Stalowa Wola” zostali poinformowani, że z powodu braku dostaw kooperacyjnych~ ~fabryka zmuszona była do niekompletnego montażu niektórych maszyn. W produkcji maszyn budowlanych występowało szereg napięć i zaburzeń, także z braku dostaw wyrobów hutniczych m.in. z Hut im. Lenina i Łabędy. Są także trudności z uzyskaniem odpowiednich ilości węży wysokociśnieniowych, ogumienia, farb i lakierów oraz innych wyrobów z przemysłu chemicznego, zunifikowanych elementów z przemysłu motoryzacyjnego (klamki, lampy), a także normali i innych elementów złącznych.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Do szczególnie niekorzystnych zjawisk w funkcjonowaniu powiązań kooperacyjnych należy zaliczyć:</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- niedostateczny rozwój bazy podzespołowej i metalurgicznej w stosunku do znacznego wzrostu produkcji finalnej. Produkcja finalna wyprzedza produkcję kooperacyjną, a powinno być odwrotnie;</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- niewystarczającą specjalizację w produkcji wyrobów typu kooperacyjnego powszechnego zastosowania jak np. śruby, sprężyny spiralnie zwijane itp.;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- brak jest odpowiednich rygorów wobec zakładów uchylających się od nawiązywania więzi (umów) kooperacyjnych, a zwłaszcza kar za zerwanie istniejących już powiązań.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Ograniczenie środków na import kooperacyjny wymaga dopracowania programów rozwoju produkcji eliminującej ten import.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Niepełne wprowadzenie zasad zmodyfikowanego systemu ekonomiczno-finansowego, a zwłaszcza niektóre, związane z nim ograniczenia, (m.in. limitowanie poziomu zatrudnienia i funduszu płac) skłoniły niektóre zakłady do pozbywania się pracochłonnej produkcji kooperacyjnej. Zmodyfikowany system ekonomiczno-finansowy nie sprzyja też elastyczności dostaw eksportowych do II obszaru płatniczego. Zwiększone wymagania odbiorców zagranicznych pociągają za sobą zwiększenie pracochłonności produkcji, a co za tym idzie wzrost zatrudnienia i funduszu płac. Rozwojowi eksportu nie sprzyja zniesienie stosowanych w latach ubiegłych nagród za efektywność i aktywizację eksportu z prawem wynagradzania kooperantów. Ponieważ zmodyfikowany system ekonomiczno-finansowy jeszcze nie funkcjonuje, zakłady nie mają własnego funduszu dewizowego.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Z wizytacji jednostek „Bumaru” nasuwają się następujące wnioski:</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">- trzeba zapewnić właściwy rozwój kooperacyjnej bazy podzespołowej i metalurgicznej. Rozwój bazy kooperacyjnej powinien wyprzedzać rozwój produkcji finalnej;</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">- konieczne jest stworzenie preferencji dla rozwoju produkcji kooperacyjnej oraz wprowadzenie koordynacji tej produkcji na szczeblu centralnym;</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">- trzeba zrównać rangę produkcji kooperacyjnej z rangą produkcji rynkowej i eksportowej;</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">- należy przywrócić stosowane w ubiegłych latach nagrody za efektywność i aktywizację eksportu z prawem do udziału w tych nagrodach kooperantów, a także wprowadzić zasadę bilansowania wyrobów zaopatrzenia materiałowego powszechnego zastosowania.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych przedstawił poseł Jan Mendalka (PZPR): Problem kooperacji w tym przemyśle ma szczególne znaczenie, gdyż wachlarz produkowanych wyrobów jest bardzo szeroki, od prostych wyrobów rynkowych przemysłu metalowego do ciągników, kombajnów, urządzeń energetycznych i taboru kolejowego.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Do największych producentów elementów i podzespołów kooperacyjnych należą zjednoczenia przemysłu taboru kolejowego, maszyn i urządzeń energetycznych, maszyn rolniczych i okrętowych. Łącznie zjednoczenia te obejmują około 80% resortowej produkcji elementów i podzespołów kooperacyjnych. Zjednoczenia te są równocześnie największymi odbiorcami dostaw kooperacyjnych: 76% kooperacji resortu.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Rozwój produkcji wyrobów finalnych wymaga odpowiedniej bazy podzespołowej, jednak dotychczas potencjał ten nie jest odpowiednio rozbudowany z czego wynikają określone trudności w pełnym zaspokojeniu potrzeb kooperacyjnych. Trudności te dotyczą przede wszystkim elementów automatyki, pneumatyki, hydrauliki siłowej, osprzętu elektrycznego, aparatury kontrolno-pomiarowej i sterowniczej, różnych przekładni, elektrycznych maszyn wirujących, półwyrobów z tworzyw sztucznych, wyrobów gumowych i materiałów izolacyjnych.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Duży nacisk na rozwój produkcji rynkowej i eksportowej powoduje gwałtowne zmiany asortymentowe w produkcji dotychczasowych dostawców kooperacyjnych, co prowadzi do samowolnego zrywania związków kooperacyjnych. Dodatkowe trudności powodują również zmiany organizacyjne. Przesunięcie np. fabryki lokomotyw „Fablok” do Zjednoczenia „Bumar” wywołało drastyczne trudności kooperacyjne w przedsiębiorstwach Zjednoczenia „Tasko”.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">We współpracy międzyresortowej obserwuje się niepokojące zjawisko zbywania prawidłowych, opartych na wieloletniej tradycji powiązań oraz unikania współpracy opartej o roczne czy wieloletnie umowy kooperacyjne. Wiele zjednoczeń i przedsiębiorstw, a zwłaszcza podległych Ministerstwu Przemysłu Maszynowego nie tylko odmawia podpisania umów, ale wykazuje tendencje do zrywania dotychczasowych powiązań kooperacyjnych. Takie stanowisko zakłady tłumaczą brakiem odpowiednich zdolności produkcyjnych, zmianą asortymentu produkcji, brakiem zabezpieczenia podzespołów, a także tym, że produkowany asortyment wyrobów objęty jest katalogiem, jest więc artykułem handlowym i nie może stanowić przedmiotu kooperacji.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Złożone przez przedsiębiorstwa resortu przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych zamówienia na dostawy kooperacyjne w 1978 r. nie zostały w pełni potwierdzone przez producentów. Brak tych potwierdzeń może znacznie utrudnić realizację zadań. Wiele kłopotów ma resort przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych z pełnym zabezpieczeniem dostaw kooperacyjnych do produkcji wyrobów licencyjnych; resort jest często zmuszony importować niektóre elementy z zagranicy. Obserwuje się również nieprzestrzeganie postanowień uchwały Rady Ministrów dotyczącej przekazywania produkcji do innego zakładu z odpowiednim wyprzedzeniem, co ma chronić odbiorcę przed brakiem niezbędnych elementów kooperacyjnych.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Poważnym hamulcem w terminowej realizacji zamówień są decyzje podejmowane na szczeblu MHZ i GM, powodujące okresowe blokowanie kontraktacji niejednokrotnie bardzo pilnych dostaw. Działania te są być może słuszne w swoich założeniach, powinny jednak przewidywać pewne ulgi dla gałęzi przemysłu o wybitnie eksportowym charakterze produkcji. Niektóre gałęzie przemysłu np. przemysł chemiczny i kablowy zużywają do produkcji wyrobów finalnych często znaczne ilości surowców importowanych. Utrudnienia importu niezbędnych surowców powodują zahamowanie produkcji finalnej; przykładem mogą być farby, płyty dekoracyjne UNILAM, materiały elektroizolacyjne i kable okrętowe w polwinicie.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Wysoki stopień złożoności wyrobów w wielu branżach przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych zmusza do ekonomicznego zaplanowania kooperacji produkcji, zwłaszcza elementów i zespołów znormalizowanych. Od szeregu lat obserwuje się niechęć dostawców do powiązań kooperacyjnych. Działa tu partykularyzm terenowy, zjednoczeniowy, resortowy oraz forsowanie za wszelką cenę produkcji rynkowej i eksportowej.</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">W celu zabezpieczenia potrzeb przemysłów produkujących skomplikowane wyroby finalne niezbędne jest zahamowanie procesu ucieczki od wytwarzania tych wyrobów, a także ustalenie preferencji ekonomicznych i stworzenie sprzyjającego klimatu dla procesów kooperacyjnych.</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Konieczne jest także dokonanie rozwoju bazy kooperacyjnej i zlikwidowanie dysproporcji dotyczących zdolności produkcyjnej tej bazy w stosunku do wzrostu produkcji finalnej. Niezbędne jest doskonalenie systemu bilansowania i dostaw elementów kooperacyjnych. Istotnym zadaniem jest wprowadzenie na szczeblu centralnym zasady koordynacji rozwoju międzygałęziowej kooperacji specjalizowanej, takiej jak artykuły elektrotechniczne, normalia, odkuwki, odlewy i zapewnienie na jej rozwój centralnych środków inwestycyjnych.</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Wzmocnienia wymagają zasady organizacyjne systemu koordynacji branżowej pod kątem większej skuteczności oddziaływania branżowych jednostek wiodących na producentów i odbiorców. Konieczne jest podniesienie dyscypliny realizacji dostaw kooperacyjnych oraz przestrzeganie zasady kompleksowości realizacji inwestycji w zakresie nowo podejmowanej produkcji wyrobów finalnych łącznie z pełnym układem kooperacyjnym dla każdego wyrobu finalnego.</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Uwagi podkomisji górnictwa przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): Rozwój polskiego górnictwa i przyrost wydobycia następuje od 1971 r. głównie dzięki wzrostowi wydajności pracy. Było to możliwe dzięki intensywnemu rozwojowi mechanizacji robót górniczych. Dla utrzymania dotychczasowego tempa rozwoju górnictwa, dalszej intensyfikacji wydobycia oraz zapewnienia bezpieczeństwa pracy w kopalniach niezbędne jest dalsze zwiększenie udziału maszyn i urządzeń w eksploatacji złóż. Obecnie 79% zapotrzebowania górnictwa węgla kamiennego na maszyny i urządzenia pokrywają fabryki Zjednoczenia Przemysłu Maszyn Górniczych „POLMAG”. Dalszy rozwój górnictwa węglowego wymagać będzie równoczesnego rozwoju fabryk tego przemysłu, jak również przemysłów z nim kooperujących i zaopatrujących w niezbędne materiały.</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">W ostatnich latach, fabryki maszyn górniczych odczuwały coraz dotkliwiej zarówno niedostatki zaopatrzenia materiałowego jak i ograniczenie dostaw elementów kooperacyjnych, ich zamówienia nie są w pełni potwierdzane, dostawy są często niższe od potwierdzonych, realizacja zamówień przebiega nierytmicznie. Coraz częściej fabryki maszyn górniczych napotykają na trudności w podpisaniu umów kooperacyjnych. Kooperanci nie chcą podpisywać umów, bojąc się ewentualnych konsekwencji w przypadku niewywiązywania się z przyjętych zobowiązań. Dostawy kooperacyjne realizowane są na zasadach różnych porozumień, ale praktycznie bez żadnych gwarancji. Towarzyszy temu masa niepotrzebnego wysiłku na różnego rodzaju mniej lub bardziej skuteczne interwencje.</u>
  48 + <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Prawidłowy rozwój górnictwa uzależniony jest również od odpowiedniego zaplecza remontowego maszyn górniczych i dostaw części zamiennych. Braki części zamiennych występują zarówno w odniesieniu do maszyn produkcji krajowej jak i z importu. W znacznej mierze wynika to również z niedostatków kooperacji. Doraźne interwencje administracyjne nie przynoszą spodziewanych efektów.</u>
  49 + <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Niedostatki zwłaszcza w kooperacji wewnętrznej powodują, że przemysł maszyn górniczych dąży do coraz większej samowystarczalności, co jest sprzeczne ze społecznym podziałem i specjalizacją pracy. Kończy się np. obecnie budowę kuźni i odlewni w Gliniku, które mają w znacznym stopniu poprawić zaopatrzenie fabryk maszyn górniczych i uniezależnić je od dostaw z zewnątrz. Wobec ograniczonych dostaw metalowych elementów złącznych, zwłaszcza śrub, obecnie rozważa się w resorcie górnictwa koncepcję budowy własnego zakładu produkującego te elementy.</u>
  50 + <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">W 1977 r. wartość produkcji przemysłu maszyn górniczych wyniosła 17,5 mld zł, co nie pokryło jednak w pełni zapotrzebowania górnictwa krajowego i eksportu. W 1985 r. wartość produkowanych maszyn górniczych powinna wzrosnąć do ponad 40 mld zł. Wymaga to nie tylko zwiększenia zdolności produkcyjnej fabryk, ale także zapewnienia niezbędnych dostaw wyrobów i półfabrykatów z kooperacji.</u>
  51 + <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Z przedstawionej sytuacji wynikają następujące wnioski:</u>
  52 + <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">1) Resort górnictwa boryka się z ogromnymi trudnościami na skutek niedostatecznych i nieterminowych dostaw kooperacyjnych z innych resortów. Zaopatrzenie górnictwa węglowego i przemysłu maszyn górniczych w odpowiednie ilości niezbędnych materiałów powinno mieć priorytet i w najbliższym czasie ulec istotnej poprawie. Jest to niezbędne wobec zwiększonych zadań wydobycia węgla przy napiętym bilansie paliwowo-energetycznym kraju.</u>
  53 + <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">2) Należy podjąć skuteczne kroki dla nadania kooperacji przemysłowej odpowiedniej rangi m.in. należy przywrócić odpowiednie znaczenie umowom kooperacyjnym. Chodzi o pełne respektowanie wynikających z umów zadań.</u>
  54 + <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">3) Należy skoordynować rozwój przemysłów pracujących dla górnictwa z planowanym wzrostem wydobycia, tak aby stopniowo łagodzić, a w przyszłości zlikwidować istniejące obecnie dysproporcje w rozwoju produkcji finalnej maszyn, urządzeń górniczych i produkcji kooperacyjnej.</u>
  55 + <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Poseł Maciej Majkut (PZPR) przedstawił uwagi i wnioski podkomisji przemysłu chemicznego: Dostawy kooperacyjne w ścisłym tego słowa znaczeniu występują w przemyśle tworzyw sztucznych i w przemyśle gumowym. Branże te wykonują części, elementy i kompletne wyroby z tworzyw sztucznych, gumy i metalu przeznaczone głównie dla przemysłów: motoryzacyjnego, elektronicznego, lotniczego, maszynowego, zmechanizowanego sprzętu domowego, maszyn rolniczych i okrętowych. Umowami kooperacyjnymi powiązane są zakłady zgrupowane w zjednoczeniach: przemysłu tworzyw i farb „Plastofarb”, przemysłu gumowego „Stomil”, przemysłu organicznego „Organika” i przemysłu chemii gospodarczej „Pollena”.</u>
  56 + <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Największą ilościowo i asortymentowo produkcję w ramach kooperacji resort przemysłu chemicznego realizuje na rzecz przemysłu maszynowego. Dotyczy to w szczególności dostaw do produkcji Fiata 126p i dla całego przemysłu motoryzacyjnego. Główne trudności w realizacji dostaw kooperacyjnych stanowią niedostosowane do faktycznych potrzeb ilości produktów, szczupłość środków dewizowych, wąski park maszynowy i niedostateczna produkcja osprzętu. Dlatego też produkcja wielu elementów do samochodów Fiat 126p realizowana jest w sposób przewlekły i w niedostatecznych rozmiarach. Np. na koniec 1977 r. nie została uruchomiona produkcja 131 elementów kooperacyjnych, co spowodowało konieczność importu. Niezadowalająco również przebiega realizacja dostaw elementów już wdrożonych do produkcji. Również produkcja dla przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych nie jest dostosowana do aktualnych potrzeb, podobnie niezabezpieczone są w pełni potrzeby hutnictwa oraz górnictwa.</u>
  57 + <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Produkcja kooperacyjna przemysłu chemicznego napotyka na wiele nie rozwiązanych problemów, istniejące napięcia surowcowe i energetyczne oraz braki dewizowe. Nie nadąża za potrzebami zbyt szczupła baza produkcyjna. Mimo przyjętych ustaleń w zakresie chemizacji gospodarki przemysł chemiczny nie może pokryć realnych potrzeb, a to na skutek niedostatecznego tempa wyprzedzania rozwoju gospodarki. Szczególnie duże trudności przysparza realizacja dostaw form i oprzyrządowania do wyrobów z tworzyw sztucznych i gumy. Obecna sytuacja jest nie tylko niekorzystna, ale trudności te coraz bardziej się pogłębiają. Pilnej decyzji wymaga stan wykonawstwa form wtryskowych, konieczne jest rozszerzenie istniejącej bazy, gdyż w przeciwnym wypadku przemysł chemiczny nie będzie mógł zaspokoić potrzeb. Jako środek doraźny trzeba zapewnić priorytet w zakładach przemysłu maszynowego w produkcji form i oprzyrządowania. Szczególnie niepokojącym zjawiskiem jest brak synchronizacji zakupów licencyjnych w przemyśle maszynowym: wyłącza się zakupy licencji technologii i pomocy technicznej dla przemysłu chemicznego w sferze produkcji kooperacji. Dotyczy to takich licencji jak: Fiat (samochody osobowe), Berliet (autobusy), Steyer (samochody ciężarowe), Sulzer i Burmeister (silniki okrętowe), Harwester (maszyny budowlane), Blomberg (pralki automatyczne) i ostatnio Massey-Ferguson-Perkins (ciągniki rolnicze).</u>
  58 + <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">W świetle tych faktów istnieje pilna potrzeba przestrzegania zasady bezwzględnego wiązania potrzeb przemysłu chemicznego z nabywanymi licencjami. Należy również zapewnić pełną koordynację przedsięwzięć związanych z rozbudową przemysłu motoryzacyjnego, silnikowego i innych gałęzi produkcji wymagających dostaw kooperacyjnych z przemysłu chemicznego z odpowiednimi inwestycjami. Na wielkość produkcji kooperacyjnej i asortyment wpływają bezpośrednio braki maszyn i urządzeń oraz surowców i materiałów pomocniczych niezbędnych do wykonania produkcji.</u>
  59 + <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Powstające napięcia możliwe są do zlikwidowania przez nadanie priorytetu zakupom inwestycyjnym oraz pełne zabezpieczenie środków na import surowców i materiałów. Resort przemysłu chemicznego ze swej strony powinien usprawnić organizację produkcji nowych detali, w tym także wdrażanych do produkcji opracowań instytutowych, wzmocnić kontrolę realizacji bieżących zobowiązań dotyczących dostaw kooperacyjnych pod względem ilości, jakości i terminowości, jak również usprawnić system uruchomień nowych inwestycji. Istotnym elementem umożliwiającym zapewnienie niezbędnych warunków do długofalowego i kompleksowego rozwoju produkcji kooperacyjnej powinno być także dążenie do zawierania wieloletnich umów kooperacyjnych.</u>
  60 + <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  61 + </div>
  62 + <div xml:id="div-2">
  63 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełHenrykSzafrański">Komisje zobowiązały posłów, żeby zbadali jak przedstawiają się problemy kooperacji w przedsiębiorstwach na ich terenie. Oczekujemy uwag i wniosków na ten temat.</u>
  64 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełHenrykSzafrański">Poseł Stanisław Trojanowski (bezp.) omówił problemy zabezpieczenia materiałowego stoczni imienia Komuny Paryskiej w Gdyni. Co roku do produkcji wchodzą nowe typy statków wyposażone w coraz bardziej skomplikowane urządzenia i mechanizmy, które stocznie otrzymują w większości od dostawców krajowych w ramach kooperacji. Przemysł okrętowy współpracuje prawie ze wszystkimi przemysłami i około tysiącem zakładów rozsianych po całym kraju. Od tej współpracy zależy w dużym stopniu wykonanie założonych planów, jak również dalszy rozwój stoczni.</u>
  65 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełHenrykSzafrański">Zdaniem posła, do podstawowych przyczyn niedomagań kooperacji należy niepotwierdzanie dostaw w terminach miesięcznych i kwartalnych (zwłaszcza dostaw wyrobów hutniczych), a także brak dyscypliny w realizacji potwierdzonych już dostaw. Dezorganizacja panuje w dostawach materiałów chemicznych, szczególnie farb okrętowych. Fabryki chemiczne, potwierdzają wpływ zamówienia z zastrzeżeniem, iż realizacja nastąpi o ile otrzymają surowiec.</u>
  66 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełHenrykSzafrański">Podjęte przez władze centralne przedsięwzięcia zmierzające do skracania cykli dostaw nie są realizowane, a wręcz odwrotnie - obserwuje się zjawisko ich wydłużania. Niedostateczna jest jakość i nowoczesność dostarczanych stoczniom urządzeń. Ostatnio pogorszyła się jakość blach okrętowych, co przy dużych opóźnieniach dostaw jest szczególnie dotkliwe. Poszczególne zakłady nie przywiązywały dotychczas dostatecznej wagi do modernizacji swojej produkcji kooperacyjnej.</u>
  67 + </div>
  68 + <div xml:id="div-3">
  69 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKubit">W określonych przypadkach warto by się zastanowić, czy bardziej opłacalny jest import czy też rozbudowa zakładów produkujących dane elementy kooperacyjne. Warto by się np. zastanowić nad problemem ogumienia. Ile kosztuje import ogumienia, a ile kosztowałby rozwój tej produkcji w przemyśle chemicznym? Jak to się dzieje, że stać nas na zakup za granicą farb i lakierów dla przemysłu okrętowego, a nie stać nas na zakup składników do ich produkcji?</u>
  70 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanKubit">Trzeba się zastanowić, czy gospodarkę rozwijać kompleksowo, czy też tworzyć branże maksymalnie samowystarczalne? Czy dążąc do podniesienia efektywności gospodarowania możemy sobie pozwolić na to, aby wszyscy produkowali wszystko. Stopień skooperowania, a więc stopień specjalizacji produkcji jest w krajach wysoko rozwiniętych znacznie większy niż u nas. Czy w systemie powiązań kooperacyjnych jest u nas coraz lepiej, czy coraz gorzej? Czy system ten przeciwdziała likwidacji umów kooperacyjnych do chwili uruchomienia danej produkcji w innym zakładzie? Jaka jest skuteczność koordynacji międzybranżowej i skuteczność działania gestorów? Są to wszystko pytania wymagające odpowiedzi, tym bardziej że w większości branż pracujących w systemie WOG na czoło wysuwa się produkcja rynkowa i eksportowa, a produkcja kooperacyjna przestaje się kalkulować. Problemy kooperacji omawiane przez sejmowe komisje, to problemy ogromnie trudne, ale też niesłychanie ważne dla gospodarki.</u>
  71 + </div>
  72 + <div xml:id="div-4">
  73 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełRomanRurański">Wizytując zakłady hutnicze, a wśród nich Hutę im. Lenina posłowie zostali poinformowani o trudnościach na jakie napotyka remont agregatów hutniczych. Niezbędny jest rozwój potencjału remontowego hutnictwa, a także zwiększenie produkcji części zamiennych do agregatów hutniczych. Także jeśli idzie o zaopatrzenie materiałowe hutnictwa są duże trudności, a to ujemnie rzutuje na produkcję.</u>
  74 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełRomanRurański">Poseł Henryka Frąc (ZSL) przedstawiła problemy kooperacji Fabryki Maszyn Rolniczych „Agromet-Unia” w Grudziądzu, która jest dostawcą części stalowych oraz odlewów żeliwa szarego dla kilkunastu fabryk w kraju. Zgłoszone przez odbiorców na podstawie zawartych umów wieloletnich zapotrzebowanie na bieżący rok zostało przez fabrykę potwierdzone w całości. Dostawy kooperacyjne stanowić będą 12,5 proc. zadań rocznych przedsiębiorstwa, a realizacja dostaw kooperacyjnych zarówno w 1977 r. jak i pierwszych miesięcy br. przebiega zgodnie z ustalonymi harmonogramami.</u>
  75 + <u xml:id="u-4.2" who="#PosełRomanRurański">Fabryka w Grudziądzu jest dostawcą, a równocześnie odbiorcą elementów kooperacyjnych. Przebieg dostaw z 15 przedsiębiorstw, z którymi zakład utrzymuje więzy kooperacyjne jest na ogół zadowalający. Trudności przeżywa zakład jedynie na skutek niedostatecznych dostaw zębów stalowych do produkowanych bron. Opóźnienia tych dostaw przez Zakłady Kuziennicze „Jawor” jest szczególnie kłopotliwe obecnie, w okresie poprzedzającym siewy wiosenne.</u>
  76 + <u xml:id="u-4.3" who="#PosełRomanRurański">W tym czasie zapotrzebowanie na brony jest szczególnie duże.</u>
  77 + <u xml:id="u-4.4" who="#PosełRomanRurański">Poseł Zenon Chudy (PZPR) przedstawił problemy kooperacyjne niektórych zakładów przemysłowych w Bydgoszczy, m.in. zakładów rowerowych „Romet”. Zakłady te przeżywają duże trudności, m.in. na skutek opóźniających się dostaw silników z fabryki w Nowej Dębie, a zwłaszcza niedostatecznych dostaw wyrobów śrubowych. Mówca postulował zorganizowanie zrzeszenia kooperantów produkujących wyłącznie części do rowerów i motorowerów. Trzeba też zobowiązać Zjednoczenie Przemysłu Wyrobów Metalowych w Krakowie do zapewnienia dostatecznych ilości śrub.</u>
  78 + <u xml:id="u-4.5" who="#PosełRomanRurański">Poseł Władysław Żelazny (PZPR) przedstawił problemy kooperacyjne dwóch dużych zakładów pracy: Huty im. Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz Fabryki Maszyn Rolniczych w Kunowie, wskazując m.in. na opóźnienia w rozbudowie fabryki w Kunowie. Rozbudowa tego zakładu ma na celu rozwinięcie produkcji zespołów do ciągników ciężkich i licencyjnych w zakładach Ursus. Miała się ona rozpocząć w lipcu 1977 r. i zostać zrealizowana w ciągu 30 miesięcy. Tymczasem do końca br. zrealizowanych zostanie zaledwie 18 proc. całości tego zadania inwestycyjnego, co może odbić się niekorzystnie na dostawach kooperacyjnych dla Ursusa. Sprawa jest ważna i pilna, tym bardziej że zakupione w NRD urządzenia znajdują się już od 2 lat na terenie fabryki.</u>
  79 + <u xml:id="u-4.6" who="#PosełRomanRurański">Poseł Maria Pacer (bezp.), która wizytowała 4 zakłady w woj. konińskim, w tym 3 zakłady spółdzielcze oraz zakład ZREMB w Kole, poruszyła problem przestawiania się wielu zakładów spółdzielczych na produkcję rynkową. Wiąże się to z reguły z zaniechaniem produkcji kooperacyjnej i może spowodować duże trudności w przedsiębiorstwach otrzymujących dotychczas z zakładów spółdzielczych podzespoły i elementy kooperacyjne.</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-5">
  82 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanDarzyński">Rozwój przemysłu i budownictwa powoduje ogromny wzrost zapotrzebowania na prace spawalnicze, rośnie też zapotrzebowanie na proszki, topniki i elektrody spawalnicze. Jedyny producent proszków dla spawalnictwa - zakład w Brzeziu nie zaspokaja potrzeb krajowych i znaczne ilości proszków trzeba importować z krajów strefy dolarowej. Trzeba rozważyć czy nie lepiej byłoby rozbudować zakład w Brzeziu, zamiast importować proszki.</u>
  83 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanDarzyński">Katowicka Huta „Baildon” produkuje wysokiej jakości elektrody spawalnicze, lepsze od tych, które importujemy z zagranicy. W sytuacji niedoboru elektrod, krajowe elektrody powinny być przeznaczane do spawania wyrobów wyższej jakości.</u>
  84 + <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanDarzyński">Osobny problem to sprawa automatów spawalniczych konstruowanych w Instytucie Spawalnictwa w Gliwicach. Wiele z nich przewyższa pod względem wydajności urządzenia importowane, ale w przemyśle pracują niemal wyłącznie prototypy wykonane w Gliwickim Instytucie. Ich produkcję powinien podjąć i rozwinąć przemysł.</u>
  85 + </div>
  86 + <div xml:id="div-6">
  87 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWiesławMróz">Fabryka Wagonów w Świdnicy 36% swej produkcji przeznacza na eksport, sprowadza z fabryk krajowych ponad 70% materiałów i podzespołów niezbędnych do montażu wagonów. W 1977 r. rytmiczność produkcji fabryki została zachwiana na skutek niewykonania zamówień kooperacyjnych przez hutę „Mała Panew” w Ozimku i Hutę im. Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim. W tym roku, mimo terminowego złożenia zamówień, nie wszystkie zostały potwierdzone i przyjęte do realizacji. Dotyczy to zwłaszcza podwozi z zakładów naprawczych w Stargardzie i Wrocławiu. Zagraża to niewykonaniem tegorocznego planu produkcji.</u>
  88 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWiesławMróz">Kary z tytułu dotrzymania terminu dostaw na ogół nie przynoszą pożądanych rezultatów. Kooperanci płacą kary, a dostawy w dalszym ciągu nie są realizowane. Efekt jest taki, że fabryka wagonów w Świdnicy otrzymuje należności z tytułu kar, ale na skutek braku elementów kooperacyjnych nie może w pełni i terminowo wykonać zadań produkcyjnych. Charakterystyczne jest również i to, że kary płacone są prawie zawsze przez te same zakłady.</u>
  89 + <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWiesławMróz">Również decyzje Głównej Komisji Arbitrażowej nie są respektowane. Np. huta Mała Panew, mimo nałożonego na nią przez Komisję obowiązku, odmawia nadal dostaw części zamiennych do zaworów przeznaczonych na eksport.</u>
  90 + </div>
  91 + <div xml:id="div-7">
  92 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Z analizy przedstawionych materiałów, jak też z wizytacji poselskich wynika, że dostawy kooperacyjne z przemysłu chemicznego nie zaspokajają w pełni potrzeb m.in. przemysłu motoryzacyjnego i silnikowego. Resort przemysłu chemicznego tłumaczy trudności kooperacyjne brakiem form z innych, urządzeń przeznaczonych do przetwórstwa z tworzyw sztucznych i gumy. Mówi się często, że trzeba wydatkować środki na import tych elementów, a nie robi się nic, by uruchomić ich produkcję w kraju. Resort tłumaczy się brakiem odpowiednich zdolności produkcyjnych i nowoczesnych technologii. Wydaje się, że niekoniecznie trzeba importować wszystkie elementy z zagranicy. Sprawy kooperacji powtarzają się w wielu zjednoczeniach i resortach, toteż zespół poselski dokonał oceny istniejących potrzeb i wymagań. Zdaniem posłów rząd powinien rozpatrzyć przede wszystkim istniejącą sytuację w przemyśle gumowym. Na pewno znajdą się możliwości rozwiązania wielu prezentowanych tu problemów. W sprawie dostaw kooperacyjnych były różne ustalenia międzyresortowe, ale w praktyce okazały się one nieskuteczne. Obserwuje się niepokojące zjawisko odchodzenia zakładów od dostaw kooperacyjnych. Każdy resort chce swe możliwości wytwórcze wykorzystywać dla własnych potrzeb, a nie chce współdziałać w zaopatrzeniu partnerów. Przykładem może być przebranżowienie przejętych przez przemysł kluczowy zakładów przemysłu terenowego. Niestety, w wielu poczynaniach organizacyjnych brak troski o zabezpieczenie produkcji partnerów i globalnych interesów gospodarki narodowej.</u>
  93 + </div>
  94 + <div xml:id="div-8">
  95 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZdzisławSkorupa">Wizytując zakłady spotkaliśmy się z pytaniem, czy resorty hutnictwa i chemii dojdą do porozumienia w dziedzinie kooperacji, gdyż wiele elementów wytwarzanych w hutnictwie można by zastąpić elementami z tworzyw sztucznych.</u>
  96 + </div>
  97 + <div xml:id="div-9">
  98 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Temat dzisiejszego posiedzenia jest szczególnie trudny. Kooperacja, która ma przyśpieszyć rozwój gospodarki, w praktyce staje się nieraz hamulcem tego rozwoju. W naszej dyskusji dominowały przykłady negatywne. Warto zastanowić się nad celowością uporządkowania spraw kooperacyjnych. Po pierwsze — należy zbilansować zapotrzebowanie na surowce z potrzebami gospodarki, dostosować go do potrzeb krajowych i eksportowych. Po drugie - niezbędna jest kompleksowość w rozwiązywaniu podstawowych tematów. Przykładem może być przemysł maszynowy i przemysł chemiczny: niedobór opon, dętek, uszczelek i innych części zamiennych spowodował i powoduje nadal wiele trudności. Podobne przykłady nasuwa współpraca przemysłu maszynowego i hutnictwa. Jedną z przyczyn tego rodzaju negatywnych zjawisk jest okoliczność, że nieraz podejmowano decyzje licencyjne, nie mając pełnego zabezpieczenia wykonawstwa.</u>
  99 + <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławSkładowski">Inny przykład braku kompleksowości w działaniu daje energetyka: duże straty spowodowane zostały przez ograniczenie dostaw energii elektrycznej, a praprzyczyną tych trudności jest niepełne zabezpieczenie inwestycji energetycznych w konstrukcje, podstawowe surowce i materiały budowlane. Winę za to ponoszą m.in. przemysł maszyn ciężkich i rolniczych, przemysł maszynowy i hutnictwo.</u>
  100 + <u xml:id="u-9.2" who="#PosełStanisławSkładowski">Przykładem trudności wynikających z wadliwego funkcjonowania związków kooperacyjnych może być zespół w Bełchatowie. Oprócz dostaw maszyn i urządzeń, niezbędne jest zaopatrzenie tej inwestycji w surowce i materiały, co pozwoli na przekazanie pierwszego bloku elektrowni w IV kwartale 1980 r. Dostawy dla energetyki powinny być przyspieszone, w przeciwnym bowiem wypadku grozić nam będą większe wyłączenia niż na początku br. Zwiększenie skuteczności działania zależeć będzie od przyznania wyższej stopy zysku za dostawy kooperacyjne i części zamienne, a jednocześnie od zaostrzenia sankcji za zrywanie umów kooperacyjnych.</u>
  101 + </div>
  102 + <div xml:id="div-10">
  103 + <u xml:id="u-10.0" who="#WiceministerhutnictwaJerzyWoźniak">Bardzo szczegółowo zostały przedstawione na dzisiejszym posiedzeniu problemy kooperacji w hutnictwie. W zasadzie prawie wszystkie dostawy, z wyjątkiem resorów i niektórych niepełnych potwierdzeń dla przemysłu stoczniowego, zostały potwierdzone. Huta im. Nowotki jest jedynym zakładem produkującym resory, i nie jest w stanie zaspokoić rosnących potrzeb. Problem ten wymaga decyzji Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
  104 + <u xml:id="u-10.1" who="#WiceministerhutnictwaJerzyWoźniak">Warto zastanowić się nad celowością wymiany bądź regeneracji niektórych urządzeń w stoczniach. Powstaje np. pytanie czy w stoczniach należy wymienić całe pompy, czy też regenerować je? Dostawy kooperacyjne są jeszcze w toku pertraktacji. Wydaje się jednak, że coraz bliżej jesteśmy uzgodnień wzajemnych stanowisk. Nie oznacza to jednak, że pozbyliśmy się kłopotów. Obecnie np. trudno zapewnić dostawy hydrauliki siłowej oraz łożysk wielkogabarytowych. Nie jest to sprawa prosta, wymaga koniecznych rozwiązań w kraju, nie możemy bowiem w przyszłości opierać się na tak dużym imporcie łożysk.</u>
  105 + <u xml:id="u-10.2" who="#WiceministerhutnictwaJerzyWoźniak">W tym roku powróciliśmy do zasady pełnej odpowiedzialności za zaopatrzenie gospodarki w wyroby hutnicze. Jest to zasada słuszna, choć trudna do realizacji ze względu na dużą liczbę asortymentów. Posłowie wielokrotnie zwracali uwagę na brak niektórych wyrobów hutniczych. W ub. roku nie wykonano w pełni zadań, co spowodowało poważne obniżenie zapasów. Staraliśmy się dostawy rozdzielać w taki sposób, by nie doprowadzić do zakłóceń. Bieżący rok nie będzie łatwiejszy. W pierwszych bowiem dwóch miesiącach na skutek braku dostaw energii, wystąpiły znaczne opóźnienia. Podjęto decyzje o odrobieniu tych zaległości. Warto zastanowić się nad systemem ograniczeń energii elektrycznej. Zbyt długie ograniczenia w hutnictwie czy w przemyśle chemicznym powodują w konsekwencji zaległości w innych dziedzinach gospodarki.</u>
  106 + </div>
  107 + <div xml:id="div-11">
  108 + <u xml:id="u-11.0" who="#WiceministerZbigniewBartosiewicz">Materiały i uwagi posłów były bardzo wnikliwe i stanowią cenny materiał dla wykorzystania. Chciałbym poinformować, że uzgodnienia kooperacyjne na szczeblu resortów dotyczą ponad 1800 pozycji, w tym ponad 1000 pozycji przemysłu maszynowego, ponad 120 przemysłu chemicznego oraz przeszło 60 hutnictwa. Nie wszystkie sprawy kooperacji zostały załatwione. Rozwiązanie niektórych problemów uniemożliwiają ograniczenia importowe. W czasie dyskusji mówiono o pełnej gamie materiałów także centralnie rozdzielanych. Gdyby potrzeby były zaspokojone, rozdzielniki takie byłyby zbędne, jednakże zdarza się, że nie wszystkie potrzeby jesteśmy w stanie w pełni zaspokoić. Stwarza to określone napięcie w poszczególnych zakładach i zjednoczeniach. Dlatego też opracowujemy programy rozwoju produkcji niektórych wyrobów np. kabli, suwnic itp. Ograniczenia w imporcie sprawiają nam wiele kłopotów, dążymy do ich rozwiązania w miarę możliwości we własnym zakresie. Czasem jednak konieczne jest podjęcie decyzji o przeznaczeniu własnych środków dewizowych na import np. ogumienia.</u>
  109 + <u xml:id="u-11.1" who="#WiceministerZbigniewBartosiewicz">Uzgodniliśmy z przemysłem chemicznym, iż może on skorzystać ze środków dewizowych na zakup surowców lub składników niezbędnych do uruchomienia produkcji niektórych deficytowych wyrobów. Generalnie dążymy do kompleksowego rozwiązania problemów kooperacyjnych np. w przemyśle okrętowym. Natomiast jeśli chodzi o uruchamianie produkcji materiałów elektroizolacyjnych jesteśmy zdania, że mogą tę produkcję rozwijać również inne resorty. Idea wielkich organizacji gospodarczych sprzyja niewątpliwie rozwojowi kooperacji. Były wypadki zrywania powiązań kooperacyjnych, ale zdecydowane stanowisko resortu może ukrócić tego rodzaju praktyki. Zmniejszenie zadań inwestycyjnych wymaga wyboru najbardziej optymalnych rozwiązań. Nowa polityka importowa spowodowała, że kupuje surowce, czy materiały ten resort, który ich potrzebuje. Ten system zmusza do zwiększenia oszczędności.</u>
  110 + </div>
  111 + <div xml:id="div-12">
  112 + <u xml:id="u-12.0" who="#WiceministerJerzyBanasik">Konsekwencją rozwoju gospodarki jest coraz powszechniejsze stosowanie wyrobów chemicznych. W wielu grupach asortymentowych odczuwa się niedobór artykułów chemicznych. Trudności te zaostrzyły się na skutek wyłączeń energii elektrycznej i gazu oraz niedostatku surowców sprowadzanych z zagranicy, a także braku paliw np. węgla energetycznego. Jedną z przyczyn deficytu produktów chemicznych jest dysproporcja w rozwoju przemysłu chemicznego i innych gałęzi produkcji. Rozwiązania wymaga np. zapewnienie dostaw ogumienia do samochodów ciężarowych i ciągników dla rolnictwa. Są to inwestycje bardzo kapitałochłonne i jeśli nawet rozpocznie się je w II połowie br., to i tak na efekty trzeba poczekać do 1980 r. Dzięki przekazaniu do użytku fabryki artykułów technicznych w Sanoku powinna nastąpić poprawa w dostawach detali dla przemysłu motoryzacyjnego oraz ciągników i innych maszyn rolniczych. Trudniejszy jest problem z rozwojem produkcji z tzw. form. Brakuje nam bowiem kwalifikowanej załogi jak też specjalistycznego oprzyrządowania. Opracowany został program rozwoju przetwórstwa tworzyw sztucznych, jednak z roku na rok odwleka się jego realizację. Dostawy farb i lakierów uzależnione są w dużej mierze od zapewnienia surowców z importu. Został opracowany program produkcji antyimportowej, a także podejmuje się starania o zakup tańszych surowców i przetwarzanie ich w kraju. Pozwoli to na złagodzenie trudności i lepsze wykorzystanie zdolności produkcyjnych. Zakup licencji w przemyśle motoryzacyjnym wyprzedził poczynania przemysłu chemicznego. Program chemizacji trzeba będzie dostosować do aktualnych potrzeb. Dodatkowe trudności stwarza resortowi decyzja o wykorzystaniu do przewozu węgla energetycznego transportu samochodowego. Konieczne jest uelastycznienie tej decyzji, a także dokonanie wyboru wyłączeń energii, które bardzo utrudniają sterowanie produkcją chemiczną.</u>
  113 + </div>
  114 + <div xml:id="div-13">
  115 + <u xml:id="u-13.0" who="#WiceministerJanuszStrzemiński">Górnictwo jest przede wszystkim odbiorcą dostaw kooperacyjnych, także przemysł maszyn górniczych uzależniony jest od kooperacji i specjalizacji. Faktycznie trudną sprawą jest uruchomienie we własnym zakresie produkcji silników dla potrzeb górnictwa. Życie jednak często zmusza do podejmowania takich decyzji, gdyż przemysł elektromaszynowy nie jest w stanie zapewnić odpowiednich dostaw kooperacyjnych. Niepokoją nas coraz mniejsze dostawy silników, podczas gdy górnictwo z każdym rokiem zwiększa wydobycie węgla. Węgiel wydobywa się coraz głębiej, co także wymaga większych dostaw nowoczesnych urządzeń i sprzętu.</u>
  116 + </div>
  117 + <div xml:id="div-14">
  118 + <u xml:id="u-14.0" who="#WiceministerAndrzejJedynak">Resort przemysłu maszynowego poświęca wiele uwagi wykonaniu zadań w dziedzinie kooperacji. Również i nam utrudniają wykonanie planu niedobory wyrobów chemicznych. W 1977 r. zarysowały się tendencje obniżenia dyscypliny kooperacyjnej. Przyczyniła się do tego zła interpretacja przepisów dotyczących rynku i eksportu. Posłużyło to jako pretekst do ograniczenia dostaw kooperacyjnych oraz prób zrywania więzi kooperacyjnych. W związku z tym postanowiliśmy zwiększyć nadzór i kontrolę, by nie dopuścić do zakłócenia zaopatrzenia zakładów produkujących na rynek i eksport oraz wytwarzających podstawowe urządzenia inwestycyjne. Tym sprawom poświęciliśmy wiele konferencji samorządu robotniczego. W tym roku nastąpił wzrost dostaw kooperacyjnych o 16 proc. w porównaniu do niecałych 9 proc. wzrostu globalnej produkcji w resorcie. Jest to dość duży przyrost kooperacji, a podpisano dalsze umowy kooperacyjne i opracowuje się projekty następnych. Specjalizacja zakładów np. „Unitry” zwiększy możliwość zaspokojenia zapotrzebowania gospodarki na podzespoły.</u>
  119 + <u xml:id="u-14.1" who="#WiceministerAndrzejJedynak">Trzeba rozumieć, że nie ma problemów kooperacyjnych jako takich, lecz jest problem rozwoju zdolności produkcyjnych i możliwości szybkiego uzyskania planowanych zdolności. Nie zgadzam się z opinią, że zakłady nie chcą uczestniczyć w dostawach kooperacyjnych. Jeśli widzą możliwość zdobycia nowoczesnej technologii, zakłady chętnie przystępują do związków kooperacyjnych. Różne przyczyny, a przede wszystkim niedostatecznie zsynchronizowany układ między możliwościami a potrzebami stwarza coraz to trudniejsze warunki produkcji kooperacyjnej. Jeśli występują braki w zaopatrzeniu, powoduje to zwiększenie nacisku na nawiązywanie związków kooperacyjnych. Plany w dziedzinie dostaw kooperacyjnych są zrealizowane, a próby odejścia od tych związków uznajemy za nieważne. Musi bowiem istnieć odpowiedzialność za zaopatrzenie gospodarki. Brak skuteczności orzeczeń komisji arbitrażowych wpłynął na zrywanie więzów kooperacyjnych, czy też niedotrzymywanie zawartych umów.</u>
  120 + <u xml:id="u-14.2" who="#WiceministerAndrzejJedynak">Propozycje bilansowania kooperacji są w zasadzie słuszne, gdy dotyczą podstawowych elementów. Poza bilansem pozostają tysiące drobnych pozycji i właśnie największe trudności są z zaopatrzeniem w te drobne elementy. Istnieje potrzeba modyfikowania dotychczasowego systemu nagradzania i kar. Często istnieją również inne przyczyny niewykonywania zamówień kooperacyjnych. Np. produkujemy obecnie ponad 5 tys. t piasków spawalniczych, a potrzeby na bieżący rok oblicza się na 10 tys. t. Podobna sytuacja jest z podzespołami, których jeszcze 2 lata temu mieliśmy nadmiar, a obecnie zaczyna ich brakować.</u>
  121 + </div>
  122 + <div xml:id="div-15">
  123 + <u xml:id="u-15.0" who="#PosełHenrykSzafrański">Problemy kooperacyjne gnębią nas już od wielu lat. Pierwszym przemysłem, który zajął się na serio sprawami kooperacji był przemysł motoryzacyjny. Lista jego osiągnięć jest długa, m.in. wiele zrobiono w dziedzinie specjalizacji zakładów - kooperantów. Dziś to już nie wystarcza: zakłady pracujące na zakupionych licencjach nie mogą ograniczać się do zaspokajania potrzeb przemysłu motoryzacyjnego, ale muszą dbać o zaspokojenie zapotrzebowania całej gospodarki.</u>
  124 + <u xml:id="u-15.1" who="#PosełHenrykSzafrański">Szczególny niepokój budzi tendencja do zrywania umów kooperacyjnych. Trzeba zakłady odciążyć od przypadkowej kooperacji. W tym celu konieczne jest teraz porządkowanie zakładów kooperacyjnych. Proces specjalizacji w obecnej fazie został jakby trochę zahamowany. Słyszeliśmy uwagi, że niektóre zakłady nie przyjmują zamówień. W związku z tym inne fabryki czekające na dostawy kooperacyjne ubiegają się o import tych elementów, co jest sprzeczne z postanowieniami Ⅱ Konferencji PZPR.</u>
  125 + <u xml:id="u-15.2" who="#PosełHenrykSzafrański">Nie wszystkie posunięcia organizacyjne są dostatecznie zrozumiałe. Np. decyzja o przekazaniu do Zjednoczenia „Bumar” „Fabloku”, który był wyspecjalizowanym zakładem taboru kolejowego, wydaje się decyzją nieprzemyślaną. Czy został dokonany rachunek ile będzie kosztować odtworzenie produkcji „Fabloku” dla potrzeb „Tasko” i Ministerstwa Komunikacji i jakie straty poniesie gospodarka? Transport szynowy będzie miał nadal kluczowe znaczenie dla systemu komunikacji i dlatego nie można zaniedbać jego rozwoju.</u>
  126 + <u xml:id="u-15.3" who="#PosełHenrykSzafrański">W ostatnim numerze „Monitoru” ukazała się lista grup wyrobów objętych koordynacją branżową. Jak resorty oceniają koordynację branżową i co ona ma przynieść dla umocnienia powiązań kooperacyjnych? Nastąpiły zmiany struktury gospodarczej (m.in. przemysł kluczowy przejął zakłady przemysłu terenowego), które spowodowały wypowiedzenie umów kooperacyjnych, skomplikowały również powiązania kooperacyjne. Moim zdaniem koordynacja branżowa ma zapobiegać tym niepomyślnym zjawiskom.</u>
  127 + <u xml:id="u-15.4" who="#PosełHenrykSzafrański">Pod największym naciskiem znajduje się przemysł maszynowy. Zakup wielu licencji i ich uruchomienie wzmogło zapotrzebowanie na różne wyroby i elementy. Sprawą, o której nie możemy zapominać są decyzje dotyczące ograniczenia inwestycji: musimy gospodarować tym, co mamy, a przy tym jak najbardziej efektywnie. Tym większe jest znaczenie odpowiednich uzgodnień kooperacyjnych. Warto przy tym zwrócić uwagę, że często stanowisko resortu jest inne od stanowiska zjednoczenia i zakładu. Trzeba się bliżej przyjrzeć tym sprawom, by wyciągać właściwe wnioski. Co do „Fabloku” obowiązują w dalszym ciągu postanowienia kooperacyjne. Proponuję powołać międzykomisyjny zespół do spraw dezyderatów i wniosków w celu opracowania dokumentu końcowego obrad. Przygotowany projekt dokumentu zostanie następnie przedstawiony prezydiom obu zainteresowanych Komisji.</u>
  128 + <u xml:id="u-15.5" who="#PosełHenrykSzafrański">Na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego Maszynowego i Hutnictwa, została uchwalona opinia do Prezesa Rady Ministrów, która dotyczy realizacji zadań w zakresie produkcji taboru kolejowego. W ostatnich latach na rozwój komunikacji i transportu przeznaczono znaczne środki inwestycyjne. Dzięki temu nastąpił dalszy wzrost liczby wagonów, zmodernizowano wiele odcinków linii kolejowych, rozwinął się także potencjał techniczno-remontowy. Mimo tych osiągnięć, obecne zdolności przewozowe kolei nie nadążają za szybko rosnącymi potrzebami gospodarki narodowej. Dlatego - zdaniem komisji - powinien być nadal konsekwentnie i w pełni realizowany rządowy program rozbudowy i unowocześnienia systemu transportowego w naszym kraju.</u>
  129 + </div>
  130 + </body>
  131 + </text>
  132 + </TEI>
  133 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00017-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00017-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 17/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 17/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:17</note>
  20 + <note type="sessionNo">17</note>
  21 + <date>1978-03-30</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełJanSoja" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Jan Soja</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełMarianKonieczny" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Marian Konieczny</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełWitoldMożdżyński" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Witold Możdżyński</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  55 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński" role="speaker">
  58 + <persName>Wiceminister komunikacji Janusz Kamiński</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  61 + <persName>Komentarz</persName>
  62 + </person>
  63 + </particDesc>
  64 + </profileDesc>
  65 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00017-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 30 marca 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR) rozpatrzyła problemy transportowe w resortach górnictwa oraz przemysłu chemicznego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele: Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Mieczysławem Glanowskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Mieczysławem Drożdżem, Ministerstwa Komunikacji z wiceministrem Januszem Kamińskim oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Posłowie otrzymali opracowane przez: resort górnictwa i resort przemysłu chemicznego informacje dotyczące tematu posiedzenia.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Uwagi i wnioski Podkomisji Górnictwa i Geologii przedstawił poseł Witold Możdżyński (PZPR): Dynamiczny wzrost wydobycia węgla kamiennego nakłada na transport szczególnie duże zadania przewozowe. W realizacji tych zadań występują poważne trudności, których przyczyną jest m.in. znaczne rozproszenie odbiorców węgla. Jest ich w sumie około 30 tys., w tym - przemysł, komunikacja i drobni odbiorcy węgla opałowego. Podstawowym środkiem transportu węgla jest kolej. W bieżącym roku udział węgla w ogólnej masie przewozowej PKP stanowić będzie 33%.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Aby odciążyć kolej Ministerstwo Górnictwa wykorzystuje i rozwija własne środki transportowe m.in. koleje do przewozu piasku podsadzkowego, koleje górnicze, wąskotorowe, transport samochodowy, linowy itp. Ogółem w tym roku górnictwo zamierza przewieźć 251 mln ton masy, głównie piasku podsadzkowego, kamienia odpadowego, materiałów zaopatrzeniowych, a także 34,6 mln ton węgla.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Stały wzrost zapotrzebowania na przewozy węgla kamiennego przez koleje normalnotorowe nie znajduje pełnego pokrycia w zdolności przewozowej PKP. Powoduje to systematyczne pogarszanie się sytuacji w obsłudze transportowej kopalń. Nasilające się z każdym rokiem duże braki w dostawie wagonów powodują zakłócenia w rytmicznej pracy kopalń, przestoje szybów wydobywczych, nadmierny ruch węgla na zwałach. Jest to przyczyną strat produkcyjnych, a także wymiernych strat ekonomicznych.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Wprowadzenie w 48 kopalniach czterobrygadowego załadunku węgla spowodowało znaczny wzrost średniodziennego załadunku w dni wolne od pracy. Niedobory w załadunku węgla w dni robocze spowodowane są przede wszystkim niedostatkiem wagonów w stosunku do zamówień i nierytmicznym ich podstawianiem na poszczególne zmiany.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Wśród podstawianych przez PKP węglarek wiele jest uszkodzonych i nadmiernie zanieczyszczonych. Powoduje to konieczność ich dodatkowego przetaczania i czyszczenia, a w konsekwencji opóźnia podstawianie węglarek. W celu złagodzenia tej sytuacji resort górnictwa jeszcze w 1976 r. podjął decyzję o zorganizowaniu w kopalniach punktów naprawy nadwozi wagonów. W 1977 r. naprawiono 14.100 wagonów, naprawy takie również będą dokonywane w roku bieżącym. Zdaniem Podkomisji Górnictwa i Geologii jest to sytuacja nieprawidłowa, gdyż podstawowym zadaniem resortu górnictwa jest wydobywanie i uzdatnianie węgla.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Resort górnictwa wspólnie z PKP podjął działanie mające na celu usprawnienie przewozów, głównie do portów morskich i do większych odbiorców zagranicznych. Pomimo poprawy tzw. wskaźnika marszrutyzacji nie osiągnięto jeszcze optymalnej wielkości, która zgodnie z opinią specjalistów wynosi około 75%. Wysiłki organizacyjne zmierzające do zwiększenia załadunku węgla nie dają jeszcze pełnych efektów głównie na skutek braku wagonów. Część zaplanowanych i przygotowanych do marszrutyzacji pociągów nie jest z tych względów przez kopalnie terminowo formowana.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Oprócz zjawisk, będących poza zasięgiem oddziaływania resortu górnictwa istnieją również trudnością spowodowane organizacją pracy kopalń. Do nich należą ograniczone możliwości okresowego składowania węgla przed załadunkiem, a także zwałowania i szybkiego zbierania węgla ze zwałów. Realizację przewozów utrudnia także mała pojemność zbiorników wyrównawczych w zakładach przeróbczych, niedostateczna pojemność składowisk i zdolności zwałowania. Jest to wynikiem niezrealizowania zadań inwestycyjnych i modernizacyjnych, w tym - zakupów ciężkiego sprzętu, niezbędnego do mechanizacji prac związanych ze zwałowaniem węgla.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Pogłębiające się stale trudności przewozowe PKP zmuszają do wykorzystania innych środków transportu m.in.: kolei szynowych resortu górnictwa, taśmociągów, kolejek linowych, transportu samochodowego. Dla nowych i rozbudowujących się elektrowni na terenie niecki węglowej dostawy węgla zabezpieczane są wyłącznie transportem własnym. Wielkość przewiezionego węgla przez te środki transportu wynosiła w 1977 r. 29,048 tys. ton, natomiast w bieżącym roku przewiduje się dalszy wzrost do 34,610 tys. ton. Realizacja planowych zadań i na tym odcinku napotyka na trudności.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W związku ze wzrostem zadań przewozowych oraz naturalnym zużyciem parowozów rośnie zapotrzebowanie na lokomotywy spalinowe o mocy 800-1.200 KM. Dostawy tych lokomotyw dla resortu realizowane są z importu, gdyż cała produkcja krajowa lokomotyw przeznaczona jest na potrzeby Ministerstwa Komunikacji. Nie są również w pełni zaspokajane potrzeby na tabor wagonowy, zwłaszcza na wagony samowyładowcze wszystkich typów.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Obserwuje się również niedostateczny nadzór nad pracą taboru samochodowego, a ponadto zarówno w kopalniach, jak i u odbiorców węgla brak jest wyposażenia punktów przeładunkowych w urządzenia służące do szybkiego załadunku i wyładunku wozów. Nadmierne rozproszenie środków transportowych utrudnia właściwą koordynację i gospodarkę taborem. Powoduje to krzyżowanie się przewozów oraz zwiększenie liczby pustych przebiegów. Ponadto niewystarczające zaplecze techniczne i stałe niedobory podstawowych części zamiennych i ogumienia wpływają na obniżenie wskaźnika gotowości technicznej taboru samochodowego i zwiększenie zagrożenia na drogach. Szacuje się, że około 23% taboru wymaga kasacji zarówno ze względów technicznych jak i ekonomicznych. Tabor ten jest nadal eksploatowany w związku z niedostatecznym przydziałem taboru samochodowego. Nadal nie są wykorzystane potencjalne możliwości zwiększenia przewozów węgla śródlądowym transportem wodnym w rejonie górnej Wisły i Odry. Dotychczas nie podjęto decyzji w sprawie kompleksowego rozwiązania tego problemu, zwłaszcza synchronizacji działań inwestycyjnych.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W końcowych wnioskach poseł W. Możdżyński zwrócił uwagę na konieczność:</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- dalszego usprawnienia obsługi kopalń przez PKP;</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- zwiększania przewozów własnymi środkami transportu resortu górnictwa;</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- budowy wysokowydajnych urządzeń drobnicowych dla kopalń przystosowanych do załadunku węgla na ciężki transport samochodowy;</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- usprawnienia rozładunku węgla u odbiorców;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- rozwoju i modernizacji własnego transportu górnictwa;</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- zwiększenia zdolności składowania i załadunków węgla w kopalniach, a także lepszego dostosowania organizacji tych prac do możliwości przewozowych PKP;</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">- wykorzystania możliwości zwiększenia przewozów węgla drogą wodną na Odrze i Wiśle.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Uwagi i wnioski Podkomisji Przemysłu Chemicznego przedstawił poseł Czesław Szczepanik (PZPR): Transport kolejowy jest podstawowym środkiem przewozowym również w resorcie przemysłu chemicznego. Zadania przewozu ładunków kolejami normalnotorowymi w 1973 r. mają wynieść 31,301 tys. ton, co stanowi w stosunku do 1977 r. wzrost o 2,3%, przy wzroście produkcji przemysłu chemicznego o 7,1%. Wzrost zadań przewozowych wynika przede wszystkim ze zwiększenia wydobycia siarki oraz przerobu ropy naftowej.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Niedostateczne dostawy cystern i wagonów uniemożliwiają zabezpieczenie przewozów produktów chemicznych i naftowych własnym transportem kolejowym. Cysterny wydzierżawiane są z zagranicy, co obciąża Zjednoczenie Przemysłu Rafineryjnego i Petrochemicznego „Petrochemia” poważnymi wydatkami. Przemysł krajowy nie produkuje cystern ciśnieniowych, przeznaczonych do przewozu gazów skroplonych (kwasu azotowego i chloru), cystern kwasoodpornych służących do przewozu kaprolaktamu, fenolu. Brak termosów żelaznych może spowodować trudności w uruchomieniu instalacji propylenu w Mazowieckich Zakładach Rafineryjnych i Petrochemicznych w Płocku.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Poważna część cystern i wagonów jest w złym stanie technicznym, ma przestarzałą konstrukcję i w związku tym ograniczone są możliwości szybkości jazdy, co powoduje określone trudności w komunikacji międzynarodowej.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Trudności transportowe były jedną z podstawowych przyczyn niepełnej realizacji zadań produkcyjnych wielu zakładów przemysłu chemicznego. Spowodowały one ograniczenie produkcji wielu poszukiwanych wyrobów m.in. asfaltu i lepiku. Brak wagonów krytych niezbędnych do wywozu saletry i mocznika spowodowało ograniczenie produkcji w Zakładach Azotowych w Puławach. Opóźnienie wysyłki nawozów przeznaczonych na eksport obciąża przemysł chemiczny wysokimi karami za postój statków w portach. Podobne trudności występują w zakładach Azotowych w Tarnowie.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W 1970 r. zespół specjalistów powołany przez Ministra Komunikacji oraz Ministra Przemysłu Chemicznego miał opracować kompleksowy program zabezpieczenia wywozu produktów naftowych z zakładów w Płocku. W programie tym uznano za celową i konieczną budowę warsztatu napraw cystern wraz z myjnią usytuowaną w rejonie Płocka. Realizacja tej inwestycji pozwoliłaby na skrócenie remontów cystern oraz ograniczenie pustych przebiegów cystern kierowanych do remontu w PKP. Takie zaplecze techniczne umożliwiłoby zmniejszenie do minimum liczby cystern wyłączonych z eksploatacji.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Przy budowie Rafinerii w Gdańsku planowana była budowa zakładowej stacji kolejowej, której integralną część miał stanowić warsztat naprawy cystern. Rozpoczęcie tej inwestycji miało nastąpić początkowo w 1974 r., później przesunięto na 1975 r., a zakończenie na wrzesień 1978 r. Przemysł chemiczny spełnił warunki wynikające z ustaleń w sprawie realizacji wspólnej inwestycji, natomiast rozpoczęcie budowy warsztatu napraw cystern przez Północni DOKP ulega stałemu przesuwaniu już od 4 lat.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Wiele zakładów przemysłu chemicznego ma trudności wynikające z nieprzygotowania ich do odbioru i wysyłki wagonów czteroosiowych. Przyczyną tego jest niedostateczne tempo modernizacji torów, rozjazdów, bocznic i innych urządzeń pomocniczych. Przykładem mogą być Zakłady Azotowe w Kędzierzynie, w których mimo opracowania odpowiedniego programu dotychczas na skutek braku środków nie zrealizowano tych tak potrzebnych inwestycji. W kopalni soli w Kłodawie wprawdzie rozpoczęto modernizację, ale termin realizacji planu jest poważnie zagrożony. Z kolei Szczecińskie Zakłady Nawozów fosforowych mają trudności ze znalezieniem wykonawcy dla tych robót. We Wrocławskich Zakładach Przemysłu Nieorganicznego zakończono modernizacją bocznicy z przystosowaniem jej do wagonów czteroosiowych, natomiast nie znaleziono wykonawcy dla robót modernizacyjnych węzła rozładowczego.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Zakładowy transport samochodowy w przemyśle chemicznym, oprócz przewozów związanych ze zbytem własnych wyrobów gotowych oraz zabezpieczeniem surowców i materiałów zaopatrzeniowych, wykorzystywany jest również do przewozu ładunków wewnątrz zakładu. Zwiększanie przewozów własnym transportem jest wynikiem odmowy PKS przyjmowania dodatkowej masy towarowej oraz ograniczonego przyjmowania przesyłek przez kolej.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Dla złagodzenia trudności transportowych w przemyśle chemicznym niezbędne jest zwiększanie dostaw samochodów zwłaszcza o średnim i wysokim tonażu.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Brak własnego zaplecza technicznego w zakładach chemicznych uniemożliwia wykonywanie napraw kompleksowych, prace te wykonywane są w systemie zleconym przez zakłady Zjednoczenia Zaplecza Technicznego Motoryzacji. Niestety, nie są one w stanie zaspokoić w pełni potrzeb przemysłu chemicznego.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Z dużymi trudnościami boryka się również przemysł chemiczny w zakresie zabezpieczenia dowozu pracowników do pracy. Od wielu już lat zakłady chemiczne nie otrzymują jednak przydziału autobusów.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Trudności transportowe w przewozie towarowym mogłyby być częściowo złagodzone, gdyby zakłady w Kędzierzynie, we Wrocławiu i w Szczecinie, zwiększyły wywóz produktów drogą wodną. Wykorzystanie tego transportu uniemożliwia brak barek rzecznych oraz nieprzystosowanie portów do przyjmowania nawozów. Ponadto brak jest portów nad Odrą, które umożliwiłyby transport nawozów i innych produktów chemicznych drogą wodną.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">W końcowych wnioskach poseł referent zwrócił m.in. uwagę na konieczność:</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">- kompleksowego rozwiązania problemów transportu kolejowego, samochodowego i śródlądowego dla potrzeb przemysłu chemicznego;</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">- przyśpieszenia realizacji programu modernizacji i rozbudowy bocznic, urządzeń za i wyładowczych oraz zaplecza technicznego napraw wagonów, cystern i samochodów;</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">- zabezpieczenia odpowiedniej ilości środków transportu przystosowanych do przewozu wyrobów chemicznych oraz usprawnienia serwisu zaopatrzenia w części zamienne.</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  47 + </div>
  48 + <div xml:id="div-2">
  49 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">W koreferacie zostały poruszone najważniejsze problemy. Dwa lata temu Komisja rozpatrywała już problemy organizacji transportu. W odczuciu posłów nie ma istotnej poprawy w zapewnieniu wywozu węgla ze Śląska. Niepokojące jest, że resort górnictwa musi wykonywać roboty, w których nie jest specjalistą; na przykład naprawiać tabor kolejowy musi dla tego celu angażować środki inwestycyjne. Nie ma też widocznej poprawy w zakresie organizacji transportu śródlądowego.</u>
  50 + </div>
  51 + <div xml:id="div-3">
  52 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Przyśpieszać trzeba realizację zadań w zakresie rozwoju transportu śródlądowego m.in. regulacją Wisły i Odry.</u>
  53 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Węzeł kolejowy w Chmielowie, mimo obietnic nie jest rozbudowywany, a dla Kopalni i Zakładów Przetwórczych Siarki w Tarnobrzegu ma on istotne znaczenie dla rozwiązania trudności transportowych. Niedopuszczalne jest niszczenie wagonów, użytkownicy muszą ponosić konsekwencje za niewłaściwą eksploatację taboru.</u>
  54 + </div>
  55 + <div xml:id="div-4">
  56 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianKonieczny">Przez włączenie transportu samochodowego nie rozwiążemy wszystkich trudności przewozowych w górnictwie. Jakie są zamierzenia na przyszłość co do rozwiązania problemu wywozu węgla ze Śląskiego Okręgu Górniczego?</u>
  57 + </div>
  58 + <div xml:id="div-5">
  59 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">Słusznie w dyskusji zwracano uwagę na konieczność szerszego wykorzystania transportu wodnego dla przewozu towarów masowych. Sieć wodna ze Śląska prowadzi do naszych portów, trzeba ją tylko właściwie zagospodarować.</u>
  60 + </div>
  61 + <div xml:id="div-6">
  62 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławOchota">Przewóz nawozów sztucznych transportem samochodowym stosowany jest w obrębie stu kilometrów, a od kilku lat przydziały samochodów dla chemii nie są zwiększone. Wiele samochodów jest w bardzo złym stanie technicznym, brak jest części zamiennych. Problem wywozu nawozów jest o tyle skomplikowany, że niektóre z nich na przykład saletra nie mogą być składowane w magazynach.</u>
  63 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWładysławOchota">Transport wagonami wahadłowymi nie zawsze zdaje egzamin, nie zawsze bowiem wysyłamy nawozy do tych samych miejscowości, gdyż potrzeby danego terenu już zaspokojono.</u>
  64 + </div>
  65 + <div xml:id="div-7">
  66 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Czy ustalanie tak wysokich planów produkcji nawozów ma sens, skoro nie jesteśmy w stanie dostarczyć ich odbiorcom. Realizacja zakreślonych planów gospodarczych musi mieć pełne zabezpieczenie we wszystkich fazach, dotyczy to także zapewnienia transportu surowców i wyrobów. Zaopatrzenie samochodów w części zamienne przez Polmozbyt pozostawia wiele do życzenia. Często stoją one z powodu niewielkich braków a my stale zwiększamy zapotrzebowanie na nowe wozy.</u>
  67 + <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAdolfOjczyk">Czy kolej płaci kary za niedotrzymanie terminu dostaw wagonów do przewozu surowców i towarów. Przyśpieszać trzeba rozbudowę bazy remontowej, m.in. do napraw cystern.</u>
  68 + <u xml:id="u-7.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Postęp w zakresie modernizacji taboru kolejowego jest odczuwalny, natomiast zakłady przemysłowe zbyt wolno przystosowują do tego urządzenia za i wyładowcze oraz place składowe i magazyny.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-8">
  71 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanSoja">Decyzje o likwidacji niektórych zakładów remontowych wagonów w woj. katowickim nie są słuszne. Resort komunikacji nie jest w stanie zapewnić pełnego remontu taboru. Kto ma podjąć te remonty? Wszystkie resorty powinny współdziałać na rzecz poprawy sytuacji przewozowej, a tymczasem postępuje dekoncentracja transportu.</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-9">
  74 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZenonKomorowski">Zakłady w Rybinie mają produkować mleko w proszku dla całej Polski. Zakład ten otrzymuje zbyt małe dostawy węgla w stosunku do potrzeb. Jest to przyczyną częstych przestojów.</u>
  75 + </div>
  76 + <div xml:id="div-10">
  77 + <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanLeś">Posłowie zgłosili w dyskusji szereg istotnych uwag, czy nie byłoby słuszne, aby wypowiedział się również przedstawiciel resortu komunikacji.</u>
  78 + </div>
  79 + <div xml:id="div-11">
  80 + <u xml:id="u-11.0" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Transportochłonność naszego przemysłu jest około 60% wyższa niż w innych krajach. Przyrost możliwości przewozowych kolei dla potrzeb przewozu węgla rośnie o około 5–6 milionów ton w skali rocznej. Obecnie zapotrzebowanie gospodarki na przewozy przekracza o 50% możliwości przewozowe kolei. Z tego względu transport kolejowy zabezpiecza potrzeby najważniejszych resortów m.in. górnictwa, hutnictwa, przemysłu chemicznego.</u>
  81 + <u xml:id="u-11.1" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Decyzją Premiera powołany został zespół, który decyduje o pierwszeństwie tych przewozów. Ma on na celu takie opracowywanie struktury przewozów, żeby unikać m.in. przewozów zbędnych i krzyżujących się. W tym roku przewieziemy 155 mln ton węgla koleją, a transportem wodnym 2,5 mln ton.</u>
  82 + <u xml:id="u-11.2" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Dla potrzeb transportu wodnego na Wiśle trzeba zbudować 10 progów - jazów. Jest to inwestycja rozłożona na 20 lat. Dopiero po jej zakończeniu będzie można przewozić węgiel ze Śląska do Bałtyku. Na razie nastawiamy się przede wszystkim na rozwój żeglugi na Odrze. Trzeba jednak mieć na uwadze, że maksymalna zdolność przepustowa Kanału Gliwickiego wynosi od 10 do 12 mln. ton. W związku z tym transport wodny nie rozwiąże całkowicie problemu przewozu węgla.</u>
  83 + <u xml:id="u-11.3" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Kolej na Śląsku pracuje przy maksymalnym obciążeniu. Dąży się do wprowadzania większej ilości wagonów czteroosiowych. Już niedługo na Śląsku będą jedynie tego typu wagony. Buduje się także węglarki 6-osiowe o pojemności stu ton. Do takich węglarek potrzebne są ciężkie lokomotywy. Od ubiegłego roku tego typu lokomotywy jeżdżą już po polskich trasach. Zakłady przemysłowe muszą przystosować urządzenia za i wyładunkowe do przyjmowania węglarek 4-osiowych, były one już o tym powiadomione dawno, ale nie zrealizowały ciążących na nich zadań. Na przykład Zakłady w Tarnobrzegu do tej pory nie są przygotowane do przyjmowania wagonów czteroosiowych.</u>
  84 + <u xml:id="u-11.4" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Tempo wzrostu produkcji węgla w latach 1980–85 nie pozwoli na przewiezienie go jedynie koleją. Dlatego też zostaną zbudowane trzy bazy, do których taśmociągami przekazywany będzie węgiel i dopiero stamtąd transportowany dalej koleją.</u>
  85 + <u xml:id="u-11.5" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">W latach 1985–90 przewiduje się zastosowanie transportu niekonwencjonalnego - rurociągu, ale to jeszcze odległa przyszłość. Zapewnić można, że problem wywozu węgla jest należycie doceniany w Ministerstwie Komunikacji i jest on przedmiotem stałej uwagi i dyskusji.</u>
  86 + <u xml:id="u-11.6" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Transportem samochodowym przewozić się będzie węgiel w promieniu od 30–50 kilometrów, dla odbiorców zamawiających kilkadziesiąt ton węgla rocznie, na przykład dla żłobków, przedszkoli i niewielkich zakładów przemysłowych.</u>
  87 + <u xml:id="u-11.7" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Użytkownicy wagonów obowiązani są dokonywać drobne naprawy, natomiast resort komunikacji remonty kapitalne. W ubiegłym roku resort górnictwa naprawił tyle wagonów, ile potrzebne jest do eksploatacji w ciągu jednego dnia. Stanowi więc to niewielki procent ogółu napraw. Duże zakłady przemysłowe powinny mieć własne wagonownie.</u>
  88 + <u xml:id="u-11.8" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Mamy w eksploatacji wiele rodzajów cystern. Niektóre z nich mają ponad 60 lat, i wymagają ciągłej modernizacji. Wkrótce powinny być one wyeliminowane. Cysterny naprawiane są w Zakładach Naprawczych w Stargardzie Szczecińskim oraz we Wrocławiu.</u>
  89 + <u xml:id="u-11.9" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Kolej wysoko premiuje tych, którzy szybciej niż planowano wyładowują wagony. Ministerstwo Komunikacji wykorzystuje wagony innych resortów, jeżeli nie są one w odpowiednim stanie technicznym.</u>
  90 + <u xml:id="u-11.10" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Obecnie w ciągu dnia przewozi się 24 tys. ton nawozów. Sprawę przewozu nawozów komplikują przewozy zbóż, jest ono transportowane w tych samych wagonach. Do końca kwietnia wszystkie nawozy muszą być przewiezione, ponieważ 15 maja mija termin dokonania niezbędnego ich wysiewu.</u>
  91 + <u xml:id="u-11.11" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszKamiński">Resort komunikacji jest głównym gestorem w zakresie napraw samochodów ciężkich. Nie jest on w stanie pokryć potrzeb w tym zakresie. Obecnie budujemy trzy bazy naprawcze, które powinny rozwiązać problem.</u>
  92 + </div>
  93 + <div xml:id="div-12">
  94 + <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Wystąpienie ministra Kamińskiego sugeruje, że nie należy mieć zasadniczych obaw co do realizacji przewozów węgla i wyrobów przemysłu chemicznego. Z codziennego życia jednak wiemy, że problem ten nadal nie jest rozwiązany. Kilka lat temu kolej dysponowała rezerwami transportowymi w okresie świąt, teraz już w tym czasie nie ma ich.</u>
  95 + <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Wiemy, że transportem samochodowym przewozi się węgiel na dużych odległościach. Jest to marnotrawstwo, na które nie możemy sobie pozwolić. Problem transportu dla województwa katowickiego jest sprawą pierwszorzędnej wagi i musi być należycie rozwiązany. Dobrze byłoby, aby resort komunikacji przedstawił Komisji na najbliższym posiedzeniu informację o planie rozwoju komunikacji na Śląsku.</u>
  96 + <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
  97 + <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja uchwaliła opinię w sprawie realizacji zadań eksportu i jego efektywności w resortach górnictwa i geologii, którą skieruje do premiera”.</u>
  98 + </div>
  99 + </body>
  100 + </text>
  101 + </TEI>
  102 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00018-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00018-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 18/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 18/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:18</note>
  20 + <note type="sessionNo">18</note>
  21 + <date>1978-05-04</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="DyrektorZespołuNIKMarianBubak" role="speaker">
  28 + <persName>Dyrektor Zespołu NIK Marian Bubak</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PrezesWyższegoUrzęduGórniczegoWładysławNaglik" role="speaker">
  46 + <persName>Prezes Wyższego Urzędu Górniczego Władysław Naglik</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="WiceministerBronisławPodgórski" role="speaker">
  49 + <persName>Wiceminister Bronisław Podgórski</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="WiceprzewodniczącyPaństwowejRadyGórnictwaWacławCzachórski" role="speaker">
  52 + <persName>Wiceprzewodniczący Państwowej Rady Górnictwa Wacław Czachórski</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  55 + <persName>Komentarz</persName>
  56 + </person>
  57 + </particDesc>
  58 + </profileDesc>
  59 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00018-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 4 maja 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR): rozpatrzyła problemy wykorzystania podstawowych maszyn i urządzeń w kopalniach węgla kamiennego oraz metody zapobiegania naturalnym zagrożeniom w górnictwie węglowym.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W obradach uczestniczyli: przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa z wiceministrami Bronisławem Podgórskim i Januszem Strzemińskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli, prezes Wyższego Urzędu Górniczego Władysław Naglik, przedstawiciele Urzędu Rady Ministrów i Państwowej Rady Górnictwa.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były wyniki wizytacji poselskiej w zakładach przemysłu węglowego, materiały przygotowane przez Ministerstwo Górnictwa oraz wyniki kontroli NIK w kopalniach węgla.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii na temat wykorzystania podstawowych maszyn i urządzeń w kopalniach węgla kamiennego przedstawił poseł Jan Konieczny (PZPR): W czasie wizytacji posłowie zaznajomili się nie tylko z wyposażeniem kopalń w podstawowe maszyny i urządzenia do mechanizacji prac, ale również ze stopniem wykorzystania parku maszynowego. Jak wynika z programu rozwoju górnictwa węglowego, wydobycie węgla ma wzrosnąć z 192,2 mln t w 1978 r. do ok. 208 mln t w 1980 r. i ok. 240 mln ton w 1985 r. Realizacja tego programu wymagać będzie wyposażenia kopalń w nowoczesny, wysoko wydajny sprzęt mechaniczny. W ostatnich 2 latach wiele kopalń otrzymało taki sprzęt, m.in. wydajne kombajny ścianowe i obudowy zmechanizowane. Poprawie wyposażenia technicznego towarzyszy coraz lepsze jego wykorzystanie. Obydwa te czynniki wpływają na wzrost średniego wydobycia węgla.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Przy korzystnych zmianach w wyposażeniu wyrobisk górniczych obserwuje się słabe tempo wykorzystania parku maszyn dołowych. Zahamowanie wzrostu produktywności kompleksów zmechanizowanych, resort górnictwa tłumaczy systematycznym pogarszaniem się warunków eksploatacyjnych, koniecznością lokalizowania kompleksów ścianowych w coraz trudniejszych warunkach górniczo-geologicznych.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Górnictwo będzie musiało coraz częściej sięgać do niżej położonych pokładów, co stwarzać będzie określone trudności eksploatacyjne. Jednakże parametry eksploatacyjne nie zawsze mogły być jedyną podstawą decyzji o instalowaniu obudów zmechanizowanych i urządzeń górniczych. Decyzje te będą musiały coraz częściej brać pod uwagę konieczność zapewnienia górnikom właściwych warunków.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Podkomisja górnictwa i geologii uważa, że wycofywanie zmechanizowanego sprzętu z kopalń dolnośląskich i Rybnickiego Okręgu Węglowego ze względu na trudności eksploatacyjne nie rozwiąże problemu. Członkowie podkomisji zwracają się do pracowników nauki, placówek konstrukcyjno-mechanizacyjnych i resortów o pilne uruchomienie produkcji takiego sprzętu górniczego, który będzie można przystosować do efektywnej i bezpiecznej pracy również w szczególnie trudnych warunkach górniczo-geologicznych. Techniczne wykorzystanie sprzętu w tych warunkach zależy od poprawy jakości maszyn górniczych i stosowania do ich produkcji materiałów wyższej jakości. W czasie wizytacji „Komagu” stwierdzono, że bariera materiałowa jest najważniejszą przyczyną utrudniającą konstrukcję „odchudzonego sprzętu” i maszyn górniczych. Stanowi ona poważną przeszkodę również w doskonaleniu zakupionych już licencji.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Istnieją również inne czynniki powodujące niedostateczną produktywność stosowanych obecnie maszyn i urządzeń górniczych. Do najważniejszych z nich należą:</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- niepełne wykorzystanie technicznych walorów maszyn, wskutek niewłaściwie dobranej technologii;</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- głównym celem budowy kombajnów 2-kierunkowych było zlikwidowanie biegu jałowego maszyn i w ten sposób podniesienia ich produktywności. Jak wykazuje praktyka, w wielu jednak przypadkach kombajny te nie są wykorzystywane we właściwy sposób;</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- tolerancja zasięgu stosowanych obudów powoduje pozostawianie półek węglowych, a tym samym straty węgla oraz powstawanie zagrożeń pożarowych;</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- mimo ciągłego postępu w produkcji i remontach maszyn i urządzeń górniczych, efektywność zainstalowanego w kopalniach sprzętu obniża się na skutek awarii. Najczęściej są to awarie typu górniczego, a wśród nich uszkodzenia przenośników.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Przyczyną jest niedostateczna ilość czasu przeznaczonego na konserwację tych urządzeń;</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- nadal występują niedobory części zamiennych, co utrudnia utrzymanie w należytym stanie parku maszynowego. Dotyczy to m.in, takich elementów jak: rozdzielaczy hydraulicznych do obudów zmechanizowanych, przyłączy, węży magistralnych oraz różnego rodzaju uszczelek;</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- zadanie zwiększenia wydobycia węgla wymaga instalacji drogich maszyn i urządzeń, nierzadko importowanych z zagranicy, jednakże zbyt często decydują o tym tylko wskaźniki techniczno-ekonomiczne, za rzadko zaś obiektywna konieczność.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Podkomisja wysuwana następujące propozycje postulatów pod adresem resortu górnictwa:</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">1) stosowanie właściwej technologii tak pod względem doboru maszyn i obudów, jak również przystosowania przodków w kopalniach do użycia nowoczesnych maszyn;</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">2) instalować nowoczesny sprzęt górniczy tam, gdzie wymagają tego warunki eksploatacyjne, by zapewnić bezpieczną pracę załogom górniczymi;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">3) spowodować poprawę zaopatrzenia w niezbędne ilości i asortyment części zamiennych;</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">4) przyznać priorytet w dostawach materiałów dobrej jakości tym zakładom, których produkcja ma decydujące znaczenie dla realizacji planów górnictwa.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii n.t. zapobiegania zagrożeniom naturalnym w górnictwie węgla kamiennego, przedstawił poseł Marian Konieczny (PZPR): Rozwój górnictwa węglowego i systematyczny wzrost wydobycia stwarza konieczność sięgania po coraz trudniejsze złoża i stosowania bardziej nowoczesnego sprzętu. Z kolei trudniejsze warunki geologiczne powodują wzrost zagrożeń naturalnych dla górniczych załóg. Wzrasta potencjalne zagrożenie tąpaniami, wybuchem lub zapaleniem metanu, a także pożarami podziemnymi oraz zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Według oceny resortu, stopień zagrożeń górniczych w kopalniach nie ulegnie w najbliższych latach zmniejszeniu. W statystyce kopalni węgla kamiennego, wypadki spowodowane zagrożeniami naturalnymi stanowią tylko niewielki procent. Są one jednak niebezpieczne, gdyż mogą powodować wypadki zbiorowe, a więc stanowią potencjalne zagrożenie dla większej liczby osób. Zagrożenia naturalne nogą być przyczyną również znacznych strat materialnych: m.in. zniszczone wyrobiska górnicze, maszyny i urządzenia, wysokie koszty akcji ratowniczych. Kierownictwo resortu i Wyższego Urzędu Górniczego zwraca szczególną uwagę na problemy zwalczania zagrożeń naturalnych oraz właściwą działalność profilaktyczną. Zagadnienia bezpieczeństwa i wypadkowości w górnictwie są systematycznie przedmiotem analizy Państwowej Rady Górnictwa.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W czasie ostatnich 5 lat, liczba zarejestrowanych tąpnięć z widocznymi skutkami utrzymuje się na tym samym prawie poziomie, a to przede wszystkim w wyniku stosowania przez kopalnie wielu środków zaradczych. Do nich należy przede wszystkim stosowanie obudów zmechanizowanych odpornych na wstrząsy sejsmiczne o dużej energii, których wprowadzenie do kopalń zmniejszyło skutki tąpnięć. Korzystny wpływ wywarły prace naukowe mające na celu opracowanie metod prognozowania tąpań, a zwłaszcza rozbudowa stacji sejsmo-akustycznych i sejsmologicznych, co pozwala na bardziej precyzyjne lokalizowanie ognisk tąpnięć oraz określenie obszarów zagrożonych tąpaniami.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Jak wykazała statystyka, wraz ze zmniejszaniem się liczby przypadków tąpnięć w ścianach, rośnie liczba tąpań w wyrobiskach korytarzowych. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, resort zaczął ostatnio wprowadzać do wyrobisk korytarzowych stalową obudowę o wzmocnionym profilu, tzw. obudowy „V”. Urządzenie to w kilku już przypadkach zapobiegło wypadkom. Jednak rozpowszechnienie tej obudowy uzależnione jest od rozwoju produkcji krajowej, gdyż dotychczasowe dostawy do kopalń opierają się częściowo na elementach importowanych. Kopalnie odczuwają brak zakrętaków mechanicznych, kluczy dynamometrycznych i innego, niezbędnego sprzętu do prawidłowej pracy nowej obudowy.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Zagrożenie metanem ma tendencje wzrostu, toteż podejmuje się różne środki zaradcze, przede wszystkim intensyfikację przewietrzania wyrobisk górniczych i oczyszczania górotworów od metanu. W latach 1975-1977 realizowano w górnictwie program rozbudowy i modernizacji tzw. metanometrii automatycznej. Opracowano i uruchomiono krajową produkcję nowoczesnej aparatury oraz opracowano i wdrożono w kopalniach rozszerzony system zabezpieczeń, polegający na stosowaniu nowoczesnych, automatycznych dyspozytorni. Obecnie dyspozytornie takie pracują w 21 kopalniach, przewiduje się budowę dalszych. Oprócz tego stosowane są urządzenia alarmująco-sygnalizujące i wyłączająco-rejestrujące. Dla indywidualnych pomiarów metanu, kopalnie mają w swej dyspozycji ok. 19 tys. metanomierzy, w tym ok. 7 tys. opartych na nowoczesnych licencjach.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Coraz powszechniejsze stosowanie maszyn urabiających powoduje powstawanie coraz więcej pyłu węglowego. W celu zwalczania zagrożenia pyłowego opracowano już wiele metod. Oprócz prostych sposobów intensywnego zraszania, stosuje się środki chemiczne lub zwilżacze pyłu węglowego (typu CABO), zwiększające znacznie skuteczność urządzeń zraszających. Opracowano też przyrząd do szybkiego pomiaru zawartości pyłu kamiennego oraz nowoczesną metodę pomiarów zapylenia powietrza. Rozszerzono zakres stosowania przeciwwybuchowych zapór wodnych, jednakże postęp w tej dziedzinie ogranicza brak odpowiednich pojemników. Mimo znacznych osiągnięć, postęp w zwalczaniu zagrożenia pyłowego jest niezadowalający i konieczne jest podejmowanie dalszych środków.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Pożary podziemne stanowią nadal poważne zagrożenia. Ich liczba wprawdzie zmalała w ostatnim roku, ale konieczna jest pełna realizacja programu mającego na celu ich eliminację. Program przewiduje usprawnienie metod i technologii eksploatacji oraz sposobów i środków wczesnego wykrywania procesów powodujących samozapalenie się węgla.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W zwalczaniu zagrożeń naturalnych w kopalniach osiągnięto istotny postęp, jednak konieczne jest eliminowanie występujących jeszcze nieprawidłowości w eksploatacji pokładów. Zwłaszcza niezbędne jest lepsze zaopatrzenie górnictwa w stalowe obudowy chodnikowe o wzmocnionym profilu wraz z potrzebnymi akcesoriami i sprzętem, oraz przyśpieszenie prac nad wdrożeniem stalowej obudowy prostokątnej dla chodników przyścianowych. W celu zwalczania zagrożenia metanowego i pyłowego trzeba intensyfikować prace badawcze nad wczesnym rozpoznaniem zagrożenia metanowego oraz opracować bardziej skuteczne metody prognozowania. Istnieje potrzeba lepszego wykorzystania urządzeń automatycznych i zraszających. Trzeba też przyśpieszyć próby urządzenia zraszającego skonstruowanego w kopalni doświadczalnej „Barbara” i w razie dobrych rezultatów - zapewnić jego rozpowszechnienie.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-2">
  39 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarceliFaska">Niezbędny jest postęp w organizacji pracy. Obecny sposób ewidencji w kopalniach nie sprzyja przeprowadzeniu właściwych analiz. Na ogół każda kopalnia stosuje różną dokumentację, co oczywiście nie daje możliwości porównań i wyciągnięcia właściwych wniosków. Co resort górnictwa zamierza zrobić, aby zapewnić dalszy postęp organizacyjny w kopalniach węgla kamiennego?</u>
  40 + </div>
  41 + <div xml:id="div-3">
  42 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">Wiele uwagi poświęcono w materiałach sprawie wykorzystania maszyn i urządzeń w kopalniach węgla kamiennego. Również podkomisja górnictwa i geologii poświęciła tym problemom wiele miejsca. W czasie wizytacji mieliśmy okazję przekonać się, jak ważnym krokiem naprzód było zorganizowanie centralnej stacji remontów maszyn i urządzeń. Przyjęto słuszny, prawidłowy kierunek rozwoju produkcji maszyn górniczych. I ten kierunek powinno się nadal rozwijać, aby dobrze wykorzystać istniejące możliwości zaopatrzenia górnictwa, a równocześnie rozwijać eksport. Mamy w produkcji maszyn i urządzeń górniczych bardzo dobre wyniki. Aby je w pełni zdyskontować, resort górnictwa w kooperacji z przemysłem maszynowym powinien zapewnić właściwe warunki do dalszego postępu w konstrukcji urządzeń górniczych, który hamowany jest m.in. przez brak łożysk oraz elementów elektroniki. W tej sprawie trzeba jeszcze raz wrócić do wniosków, które zgłosiliśmy w dyskusji nad sprawami kooperacji przemysłowej.</u>
  43 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełRyszardNajsznerski">Pozytywnym zjawiskiem jest to, że resort górnictwa dokonał wyboru obudów i innych urządzeń i przystąpił do ich udoskonalenia. Negatywnym zjawiskiem jest natomiast brak maszyn do mechanizacji prac w pokładach zlokalizowanych pod kątem 35°. Urządzenia takie potrzebne są zarówno w kopalniach Dolnego jak i Górnego Śląska.</u>
  44 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełRyszardNajsznerski">Wyższy Urząd Górniczy poświęca wiele uwagi sprawom bezpieczeństwa pracy i zapobiegania zagrożeniom w kopalniach. Na podkreślenie zasługują osiągnięcia w dziedzinie prognozowania i zabezpieczenia załóg górniczych przed zagrożeniami. W dyskusji nad sprawami zagrożeń, posłowie zwracali uwagę na zbyt mały postęp w zwalczaniu szkodliwych dla zdrowia pyłów węglowych. Częściej natomiast podejmuje się działania nad eliminowaniem i zwalczaniem tąpań i pożarów. Pyły węglowe powodują wiele schorzeń i konieczne jest podjęcie produkcji nowoczesnych urządzeń unieszkodliwiających pyły. Rozwiązania takie widzieliśmy w kopalni „Barbara”. W górnictwie trzeba będzie coraz częściej pracować na większych głębokościach, należy więc liczyć się z zagrożeniami, jakie stwarzać będzie wysoka temperatura. Są różne koncepcje, spośród których należy wybrać najlepszy sposób przeciwdziałania tym zagrożeniom. Warto rozważyć tzw. metodę wentylacyjną, być może okaże się ona skuteczna.</u>
  45 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełRyszardNajsznerski">Innym pilnym problemem jest zapewnienie szybkiego wdrażania do produkcji nowoczesnych rozwiązań. Zdarzają się jednak wypadki, że trafia do produkcji rzecz niedopracowana. Dlatego też trzeba zwiększyć dbałość o wykonywanie prototypów, przeprowadzanie niezbędnych prób, poprawki konstrukcyjne etc. zanim uruchomi się produkcję seryjną.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-4">
  48 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanLeś">Nie uzyskaliśmy pełnej odpowiedzi na pytanie o skuteczne środki poprawy bez awaryjności maszyn i urządzeń górniczych oraz z dostawą części zamiennych. Problemy te powtarzają się niemal na wszystkich posiedzeniach naszej Komisji. Awarie powodują duże straty ekonomiczne i społeczne i dlatego resort górnictwa powinien poświęcić więcej uwagi, by zapewnić faktyczną poprawę w tej dziedzinie. Druga sprawa - to wykorzystanie maszyn i urządzeń w kopalniach i związana z tym statystyka. Czy potrafimy na bieżąco odpowiedzieć, ile mamy urządzeń górniczych, zwłaszcza obudów zmechanizowanych, ile wydobywamy przy ich pomocy węgla i jakie są rezultaty stosowania urządzeń technicznych i mechanicznych? Brak jest też pełnego rozeznania wytrzymałości tych urządzeń. Co resort zamierza uczynić, aby zapewnić rzetelne dane w tym zakresie, a nie ograniczać się tylko do wyrywkowych?</u>
  49 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanLeś">Wyższy Urząd Górniczy poświęca wiele uwagi sprawom prognozowania zagrożeń, ale nam chodzi również o większą troskę o lepsze poznanie mechanizmu wstrząsów i stosowania urządzeń odpylających. Jak w praktyce działają te urządzenia i czy są w pełni przestrzegana przepisy ich obsługi?</u>
  50 + </div>
  51 + <div xml:id="div-5">
  52 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Ważnym zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej konserwacji i remontów maszyn górniczych. Zaniedbania konserwacji zmuszają do przyśpieszenia remontów, a to z kolei pogłębia znane już trudności z brakiem części zamiennych. Czy resort górnictwa docenia należycie problem bieżącej konserwacji?</u>
  53 + </div>
  54 + <div xml:id="div-6">
  55 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełZenonKomorowski">Istotnym problemem jest zaopatrzenie w części zamienne. Awarie urządzeń powodują stały wzrost zapotrzebowania na części, a jednocześnie wpływają na zmniejszenie wydobycia węgla. Zdarzają się np. przypadki, że na skutek awarii płuczki, zakłady otrzymują gorszy jakościowo węgiel, a nie zawsze ich urządzenia są przystosowane do spalania np. miału. Dlatego też pilną potrzebą jest zmniejszenie stopnia awaryjności w kopalniach węgla kamiennego. Skutki tych awarii odczuwają nie tylko pracownicy zakładów górniczych, ale również odbiorcy węgla.</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-7">
  58 + <u xml:id="u-7.0" who="#WiceprzewodniczącyPaństwowejRadyGórnictwaWacławCzachórski">Państwowa Rada Górnictwa doceniając problem zagrożeń, a zwłaszcza coraz groźniejszych dla zdrowia ludzkiego pyłów węglowych, przygotowała odpowiednie materiały na posiedzenie Rady Ministrów, która ma podjąć uchwałę w sprawie zagrożeń górniczych. W planie pracy Państwowej Rady Górnictwa jest również efektywność wykorzystania potencjału naukowo-technicznego. Chodzi przede wszystkim o sprawdzenie, w jakim stopniu zapewniono zasadę wyprzedzania prac górniczych - badaniami naukowo-technicznymi. Ważnym zagadnieniem jest zapewnienie górnictwu odpowiednich urządzeń mechanicznych. Wyposażenie w nowoczesny sprzęt powinno iść w parze z należytym wykorzystaniem maszyn i urządzeń. Przejście na 4-brygadowy system wymagać będzie lepszego wykorzystania maszyn i urządzeń górniczych. Nie można pozwolić na przestoje, toteż trzeba dołożyć wysiłków, by zabezpieczyć maszyny w części zamienne. Ważnym zadaniem w zwalczaniu zagrożeń jest również zwiększenie bezpieczeństwa maszyn, co pozwoli ograniczyć wypadki przy ich obsłudze. Przykładem mogą być obudowy zmechanizowane, które wpłynęły na obniżenie liczby wypadków na ścianach. Natomiast w dalszym ciągu za dużo jest wypadków przy obsłudze innych ciężkich maszyn górniczych.</u>
  59 + </div>
  60 + <div xml:id="div-8">
  61 + <u xml:id="u-8.0" who="#WiceministerBronisławPodgórski">W naszych kopalniach obowiązuje jednakowy schemat organizacji pracy. To jest główna wytyczna działania dla kierownika robót górniczych. Nie zawsze jednak można w praktyce zastosować wzorcowy program. Załoga górnicza musi bowiem często dostosować się do aktualnych warunków eksploatacyjnych, by uzyskać jak najlepsze wyniki wydobycia. Takie korekty przeprowadza zazwyczaj kierownictwo dozoru technicznego np. sztygar.</u>
  62 + <u xml:id="u-8.1" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Pylica, to jeden z najtrudniejszych problemów. Zajmujemy się od dawna środkami do zwalczanie pyłu. Przykładem mogą być środki powierzchniowo czynne powodujące zatrzymanie pyłów węglowych. Zraszanie nie zawsze bowiem zdaje egzamin. Badamy inne sposoby, jak np. stosowanie lakierów przylepnych oraz środków do zobojętnienia pyłów. Stosuje się też maski, lecz praca w nich jest uciążliwa i górnicy niechętnie korzystają z tego sprzętu.</u>
  63 + <u xml:id="u-8.2" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Aby rozwiązać problem części zamiennych dążymy do typizacji urządzeń. Mieliśmy np. w eksploatacji 33 obudowy różnych typów a obecnie zostało - 19. Chcemy zmniejszyć ich liczbę do 9, co ułatwi nam eksploatację tych maszyn, zapewni części zamienne, których i tak produkujemy więcej niż w innych krajach. Problem części zamiennych chcemy również rozwiązać w kooperacji z Węgrami i Związkiem Radzieckim. W grudniu ub. roku resort górnictwa przeprowadził spis wszystkich obudów zmechanizowanych. Obecnie mamy aktualną informację, ile jest tych urządzeń, jaka jest ich wydajność, ile obudów pracuje, a ile jest w remoncie.</u>
  64 + <u xml:id="u-8.3" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Warto jednak pamiętać, że maszyny górnicze pracują w nietypowych warunkach w zależności od złóż geologicznych i kształtowania się poszczególnych wyrobisk. Stwarza to określone trudności w ich eksploatacji, a także większe niż w innych gałęziach produkcji potrzeby remontowe. Na każdej zmianie ślusarze i mechanicy, a zwłaszcza elektrycy badają, które zespoły wymagają wymiany. Nie tylko konserwacja maszyn i urządzeń odgrywa ważną rolę, trzeba również zapewnić właściwą obsługę nowoczesnym urządzeniom.</u>
  65 + <u xml:id="u-8.4" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Pod koniec listopada ub. roku na składowiskach było ok. 4mln ton węgla. Staraliśmy się usprawnić transport kolejowy, lepiej wykorzystać transport wodny i samochodowy do rozwiezienia węgla. Do końca obecnego półrocza pragniemy jeszcze zmniejszyć zapasy na składowiskach.</u>
  66 + <u xml:id="u-8.5" who="#WiceministerBronisławPodgórski">W miarę jak wchodzimy w coraz głębiej położone pokłady węgla natura stawia nam coraz większe przeszkody. Zwiększa to nasze wymagania w stosunku do nauki. Musi ona opracowywać skuteczne, a równocześnie bezpieczne i możliwie tanie metody eksploatacji.</u>
  67 + <u xml:id="u-8.6" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Dużo już zrobiono jeśli idzie o wprowadzanie nowoczesnej techniki do podziemi kopalń. Wprowadzamy ciężkie obudowy zmechanizowane, których produkcję rozwijamy w kraju. W tym roku zabezpieczymy w 100% zapotrzebowanie kopalń na te urządzenia.</u>
  68 + <u xml:id="u-8.7" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Podstawowym warunkiem lepszego wykorzystania maszyn i urządzeń w kopalniach jest podniesienie kultury technicznej załóg. Trzeba tak eksploatować maszyny, aby nie psuły się, aby pracowały jak najdłużej.</u>
  69 + <u xml:id="u-8.8" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Wiceminister górnictwa Janusz Strzemiński omówił problemy zaopatrzenia w części zamienne do ma szyn górniczych, podkreślając, że resort czyni duże wysiłki, aby pokonać trudności. Produkcja maszyn górniczych rośnie o kilkanaście procent rocznie, podczas gdy zapotrzebowanie na części zamienne 30–60%. Rozwiązywany jest w zasadzie problem produkcji i dostaw części do automatycznych linii hydrauliki górniczej; gorzej przedstawia się sprawa zaopatrzenia w części do maszyn importowanych. Toteż obecnie w zakładach naprawczych resortu górnictwa podejmuje się produkcję części także do maszyn importowanych.</u>
  70 + <u xml:id="u-8.9" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Są trudności z właściwą dystrybucją i regeneracją części zamiennych. Zakłady naprawcze chętniej instalują nowe części i podzespoły, niechętnie regenerują stare. Były przypadki składania remontowanego silnika całkowicie z nowych części i elementów. Tym zjawiskom resort stara się przeciwdziałać.</u>
  71 + <u xml:id="u-8.10" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Mówiąc o przyczynach awarii maszyn i urządzeń, wiceminister Strzemiński poinformował, że resort górnictwa od kilku lat prowadzi dokładną statystykę awarii maszyn, których postój trwał więcej niż 30 min. Ze statystyki tej wynika, że liczba awarii ma w górnictwie tendencję spadkową. Do głównych przyczyn postojów maszyn i urządzeń należą awarie instalacji elektrycznej. Konstrukcja maszyn górniczych poszła w ostatnich latach bardzo naprzód, dostarczane fabrykom instalacje elektryczne, w tym również silniki, nie zmieniły się od 10 lat. Nowoczesna konstrukcja maszyn wymaga też stosowania nowoczesnych materiałów. Resort górnictwa ma stałe kontakty ze Zjednoczeniem Hutnictwa Żelaza i Stali. Współpraca ta pozwala zaopatrzyć fabryki maszyn górniczych w materiały hutnicze coraz wyższej jakości. Pozwala to „odchudzić” maszyny, podnieść ich jakość i walory eksploatacyjne.</u>
  72 + <u xml:id="u-8.11" who="#WiceministerBronisławPodgórski">W tym roku kopalnie otrzymają 164 komplety obudów zmechanizowanych, w tym również część z importu. Bliski rozwiązania jest problem mechanizacji ścian o nachyleniu do 35°. W 1979 r. na podstawie prób prowadzonych z obudowami produkcji krajowej i zagranicznej m.in. w kopalniach „Knurów”, „Sosnowiec” i „Gliwice” zostaną wytypowane optymalne zespoły mechanizujące prace ścianowe.</u>
  73 + <u xml:id="u-8.12" who="#WiceministerBronisławPodgórski">Ściany o nachyleniu większym niż 35° powinny być całkowicie zautomatyzowane, a węgiel wybierany z nich bez udziału ludzi.</u>
  74 + </div>
  75 + <div xml:id="div-9">
  76 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesWyższegoUrzęduGórniczegoWładysławNaglik">Duża liczba awarii maszyn i urządzeń, opóźnienia w dostawach wagonów, powodują powstanie zaległości w pracy. Konsekwencją jest pośpiech, dążenie górników do nadrobienia opóźnień niejednokrotnie kosztem obniżenia bezpieczeństwa pracy. Obserwuje się pogorszenie dyscypliny technologicznej wśród górników i dozoru. W 1977 r. inspektorzy WUG spowodowali w 7 tys. wypadków wstrzymanie robót i maszyn na skutek pracy niezgodnej z przepisami. Nie znaczy to, że przepisy są nienaruszalne, że nie można zmienić przepisów anachronicznych.</u>
  77 + </div>
  78 + <div xml:id="div-10">
  79 + <u xml:id="u-10.0" who="#DyrektorZespołuNIKMarianBubak">Kontrole NIK wykazały, że stopień wykorzystania maszyn i urządzeń górniczych zależy nie tylko od ich doboru i stosowanej technologii, ale także organizacji pracy w kopalniach. Są, wprawdzie coraz rzadsze już, przypadki, że maszyny i urządzanie w odległych przodkach węglowych wykorzystuje się zaledwie 5 czy 5,5 godz. NIK nie może proponować modeli organizacji pracy, ale wnioski z kontroli powinny służyć wypracowaniu takiego modelu. NIK proponuje zaostrzenie dyscypliny w prowadzeniu dokumentów charakteryzujących wykorzystanie czasu pracy maszyn i urządzeń górniczych.</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-11">
  82 + <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanLeś">Trzeba podkreślić postęp dokonany przez resort górnictwa w ostatnich latach we wprowadzaniu nowoczesnej techniki do podziemi kopalń. Za to należą się mu słowa uznania i podziękowania. Przyniosło to bowiem wzrost wydobycia i poprawę bezpieczeństwa górniczej pracy, sprawiło, że praca górnicza stała się lżejsza. Oprócz tej pozytywnej oceny trzeba zwrócić uwagę na niepełne jeszcze wykorzystanie nowoczesnej techniki.</u>
  83 + <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanLeś">Te nowoczesne, drogie maszyny wstawia się w anachroniczny system organizacyjny. Przez lata wykształcił się w górnictwie system dwóch zmian produkcyjnych i trzeciej przeznaczonej na remonty i przesuwanie maszyn i urządzeń. Dziś przy zastosowaniu obudów zmechanizowanych taki system traci sens. Stąd też wielkie znaczenie wprowadzanego w górnictwie stopniowo 4-brygadowego systemu pracy, który Związek Zawodowy Górników postulował już w latach pięćdziesiątych. System 4-brygadowy daje lepsze wykorzystanie maszyn i urządzeń górniczych, większą wydajność, a równocześnie zapewnia górnikom lepsze warunki pracy i godziwe zarobki.</u>
  84 + <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJanLeś">Ważny problem, to również zapewnienie odpowiednich urządzeń kontrolnych oraz narzędzi i urządzeń do remontów i konserwacji maszyn pracujących na dole. Młotek i obcęgi już nie wystarczą. Zdarzają się poważne awarie maszyn, ale największą bolączką górnictwa są małe awarie powodujące 15 minutowe, a nawet krótsze przestoje kombajnów i innych urządzeń. Można by ich uniknąć, gdyby na bieżąco badany był stan i stopień zużycia poszczególnych elementów maszyn. Resort oraz przedstawiciele nauki i zaplecza technicznego górnictwa powinny się zastanowić w jakie urządzenia i narzędzia należy wyposażyć obsługę maszyn górniczych. Trzeba też zastanowić się nad metodami podniesienia kultury technicznej załóg górniczych. Należy dokonywać systematycznych przeglądów maszyn i urządzeń, a nie dopiero wówczas, gdy zdarzy się awaria. Sprawą wykorzystania maszyn i urządzeń musi się na co dzień interesować dyrektor każdej kopalni. Wymaga to operacyjnej bieżącej kontroli.</u>
  85 + <u xml:id="u-11.3" who="#PosełJanLeś">Trzeba wreszcie właściwie przygotowywać kadrę dla tej nowoczesnej techniki. Musi to znaleźć odbicie w programach zasadniczych szkół górniczych. Trzeba uczyć młodzież obsługi, konserwacji i napraw maszyn.</u>
  86 + <u xml:id="u-11.4" who="#PosełJanLeś">Mówiąc o problemach bezpieczeństwa pracy górniczej, poseł Leś zwrócił uwagę, że nasza nauka ma bardzo duże osiągnięcia w sferze rozwiązań perspektywicznych, mniej zaś uwagi poświęca problemom bieżącej eksploatacji. Naukowcy nasi powinni więcej przebywać na terenie zakładów górniczych, badać bieżące potrzeby kopalń.</u>
  87 + <u xml:id="u-11.5" who="#PosełJanLeś">Poseł Leś zaproponował, aby na podstawie wizytacji poselskiej, przedstawionych Komisji materiałów, dokumentów oraz dyskusji, opracować opinię skierowaną pod adresem resortu górnictwa.</u>
  88 + </div>
  89 + </body>
  90 + </text>
  91 + </TEI>
  92 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00019-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00019-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 19/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 19/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:19</note>
  20 + <note type="sessionNo">19</note>
  21 + <date>1978-05-30</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełFranciszekGrolewski" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Franciszek Grolewski</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełJanSoja" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Jan Soja</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="WiceministerBenonStranz" role="speaker">
  46 + <persName>Wiceminister Benon Stranz</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  49 + <persName>Komentarz</persName>
  50 + </person>
  51 + </particDesc>
  52 + </profileDesc>
  53 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00019-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">30 maja 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła zabezpieczenie perspektywicznego rozwoju wydobycia węgla kamiennego do 1990 r.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Benonem Stranzem, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa finansów.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii, wynikające z analizy materiałów informacyjnych Ministerstwa Górnictwa oraz Centralnego Urzędu Geologii przedstawił poseł Ryszard Najsznerski: Węgiel kamienny w naszym kraju jest i będzie w najbliższych latach podstawowym źródłem energii. Stanowi on również najpoważniejszą pozycję eksportową naszej gospodarki, pozwalającą na zrównoważenie bilansu handlu zagranicznego.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Światowa sytuacja energetyczna, charakteryzująca się wzrostem cen ropy naftowej, jak też wyczerpywaniem się jej zasobów, pozwala z pełnym przekonaniem stwierdzić, że nasza gospodarka w dziedzinie energetycznej opiera się na dobrych podstawach: na bogatych zasobach węgla kamiennego i brunatnego. Przewiduje się, że w przyszłości udział energii (głównie elektrycznej) wytworzonej z węgla brunatnego będzie wzrastać, natomiast węgiel kamienny w większym stopniu przeznaczać się będzie do przeróbki chemicznej oraz na eksport.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Ze względu na konieczność bilansowania potrzeb kraju w tak ważnej dziedzinie jak paliwowo-energetyczna rozważanie perspektyw 1990 r., a nawet 2000 nie wydaje się zbyt wczesne, tym bardziej, że inwestycje w tej dziedzinie są nie tylko kapitałochłonne, ale również wymagają dłuższego cyklu realizacyjnego. Dlatego też podkomisja górnictwa i geologii, uznając słuszność tej tendencji, postanowiła wystąpić z inicjatywą ściślejszego ustalenia programu rozwoju górnictwa do 1990 r. a więc w dłuższym okresie niż przewidują to oficjalne dokumenty.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Jak się przewiduje bilans potrzeb energetycznych kraju wymagać będzie następującej struktury zużycia poszczególnych paliw w procentach, a więc węgla kamiennego 71,5% w 1975 r., 68,8% w 1980 r. oraz 56,6% w 1990 r. Potrzeby w zakresie węgla brunatnego kształtować się będą na następującym poziomie: 7,2% w 1975 r., 5,8% w 1980 r. i 13,7 % w 1990 r. Zapotrzebowanie na ropę i produkty naftowe ma wzrastać z 14,1% w 1975 do 17,6 % w 1980 r. i do 24% w 1990 r. Potrzeby w zakresie gazu ziemnego szacuje się na 6,4% w 1975 r., na 7% w 1980 r. oraz na 4,4% 1990 r. Program zakłada również następujący wskaźnik energii wodnej i atomowej 1% w 1975 r. do 0,8% w 1980 r. oraz 1,3% w 1990 r.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Rosnące zapotrzebowanie na paliwa i energię wymagać będzie odpowiedniego zwiększenia wydobycia węgla kamiennego i brunatnego. Dlatego też przewiduje się, że wydobycie węgla kamiennego wzrastać będzie ze 192,2 mln ton w 1978 r. do 200,4 mln ton w 1979 r. do 207,5 mln ton w 1980 r., do 240 mln ton w 1985 r., do 260 mln ton w 1990 r. i do 500 mln ton w 2000 r. Natomiast wydobycie węgla brunatnego planowane jest na poziomie 42 mln ton w 1980 r., 83 mln ton w 1985 r. i 140 mln ton w 1990 r.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Przewidywana wielkość wydobycia węgla kamiennego pozwoliłyby nie tylko zaspokoić potrzeby gospodarki narodowej, ale również przeznaczyć znaczne ilości tego surowca na eksport. Przewiduje się, że eksport wzrastać będzie z 38,8 mln ton w 1975 do 43 mln ton w 1980 r., od 45-48 mln ton w 1985 r. oraz od 45-50 mln ton w 1990 r. Decydujący udział w dostawach węgla w rozpatrywanym okresie będą mieć kopalnie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Dalszy planowany wzrost wydobycia węgla w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym nastąpi przede wszystkim w wyniku intensyfikacji wydobycia w kopalniach czynnych, przez ich modernizację i rozbudowę. Jednocześnie ruszy budowa nowych kopalń, głównie węgla koksującego w Rybnickim Okręgu Węglowym. Jak się zakłada, aby zapewnić wzrost wydobycia węgla w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (52 mln t) przeprowadzi się w latach 1978-1990 modernizację oraz rozbudowę 27 kopalń. W tym czasie ukończy się 3 obecnie budowane kopalnie i podejmie budowę dalszych 4 kopalń węgla koksującego w Rybnickim Okręgu Węglowym.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Tak duży wzrost wydobycia węgla w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym może spowodować ogromne trudności transportowe związane z wywozem węgla. Mimo bowiem różnych projektów, główny ciężar wywozu będzie spoczywać nadal na kolei. Problem transportu należy do szczególnie ważnych czynników determinujących wzrost wydobycia tego surowca. Toteż, zdaniem podkomisji, dotychczasowe tempo rozwoju zdolności przewozowej kolei napawa obawą, czy będzie ona w stanie sprostać zadaniom wynikającym z planowanego wzrostu wydobycia węgla w następnych latach.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Od 1981 r. rozpocznie się wydobycie węgla w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Zakłada się, że kopalnia pilotująca w tym zagłębiu rozpocznie wstępne doświadczalne wydobycie w 1981 r., aby w ciągu 5 lat uzyskać docelową zdolność w wysokości 12 tys. ton na dobę. W latach 1978-1980 budowane będą 2 dalsze kopalnie o łącznej zdolności produkcyjnej 24 tys. t węgla na dobę. W przyszłym 5-leciu, tj. w latach 1981-1985 przewiduje się budowę 2 następnych kopalń. Łącznie więc w Lubelskim Zagłębiu Węglowym ma powstać w omawianym okresie 5 kopalń, które mają dać w 1985 r. 7 mln t węgla a w 1990 r. - 16 mln t.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Program wzrostu wydobycia przewiduje również pokrycie rosnącego zapotrzebowania gospodarki na węgiel koksujący. Jego poziom wydobycia ma wzrastać z 15,8 mln t w 1978 r. do 17,7 mln t w 1980 r. do 25 mln t w 1985 r. i 28 mln t w 1990 r. Realizacja tego programu wymagać będzie, oprócz dużych nakładów inwestycyjnych, rozwiązania wielu nowych, skomplikowanych problemów organizacyjno-technicznych. Do nich należy m.in. wzrost naturalnych zagrożeń związanych ze zwiększeniem się głębokości eksploatacji, zarówno w kopalniach czynnych, jak i projektowanych.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Innym trudnym zadaniem będzie konieczność rozwoju eksploatacji w warunkach górniczo-geologicznych, nie spotykanych dotychczas w praktyce polskiego górnictwa węglowego, czego przykładem jest Lubelskie Zagłębie Węglowe. Ponadto istnieje konieczność znacznego zwiększenia udziału wydobycia węgla z filarów ochronnych pod dużymi aglomeracjami miejsko-przemysłowymi oraz partii pokładów węgla leżących na znacznie większych głębokościach, co wymagać będzie podbudowy wyżej zalegających pokładów węgla energetycznego.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Istnieje potrzeba opracowania nowych schematów organizacyjnych dostosowanych do zarządzania dużymi jednostkami wydobywczymi przekraczającymi niekiedy wydobycie 25 tys. t na dobę.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Aby zrealizować tak ogromny program wydobycia węgla, niezbędne jest zapewnienie odpowiedniego rozwoju przemysłu maszyn górniczych. Jak wynika jednak z przedłożonych materiałów, niedobór zdolności produkcyjnych zakładów maszyn górniczych systematycznie się powiększa. Zlikwidowanie deficytu zdolności produkcyjnej wymagać będzie podwojenia produkcji fabryk maszyn górniczych. Zdaniem podkomisji, już obecnie potrzebne są decyzje rządowe, które powinny zapewnić właściwe warunki do rozwoju potencjału produkcyjnego przemysłu maszyn górniczych. Niezbędne są takie decyzje co do niektórych zakładów podległych innym resortom, produkującym dla górnictwa, lecz nie zainteresowanym rozbudową zdolności produkcyjnej dla perspektywicznych potrzeb górnictwa. Do zakładów takich należą: odlewnia metali kolorowych. „Wiromer”, Siemianowicka Fabryka Śrub i Nitów, Chorzowski „Konstal”, Fabryka Transformatorów i Aparatury Trakcyjnej - zakład „Mefta” w Mikołowie.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Do podstawowych problemów należy również sprawa systematycznego zwiększania załóg górniczych dla potrzeb już obecnie wprowadzanego 4-brygadowego systemu pracy, a w przyszłości przygotowania kadry dla nowych i modernizowanych kopalń. Istnieje też potrzeba zapewnienia właściwego rozwoju budownictwa mieszkaniowego oraz warunków wypoczynku dla górników.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Budowa i modernizacja kopalń stawia przed Centralnym Urzędem Geologii ważne zadania dotyczące rozpoznania i udokumentowania złóż węgla. Zadania tym trudniejsze, że wymagające znacznie głębszych wierceń, niż dotychczas. Obecnie Centralny Urząd Geologii nie dysponuje odpowiednim sprzętem, zaś wiercenia przy użyciu niewłaściwego sprzętu znacznie obniżają wydajność oraz powodują przedwczesne zużycie deficytowych urządzeń. Są to tylko niektóre problemy wymagające rozwiązania, od których zależy pomyślna realizacja programu wzrostu wydobycia węgla kamiennego. Wiele tych spraw resort górnictwa nie jest w stanie załatwić bez decyzji Komisji Planowania i koordynacji międzyresortowej.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Na podstawie materiałów resortu górnictwa i Centralnego Urzędu Geologii oraz dyskusji poselskiej w podkomisji górnictwa i geologii, przedstawiamy następujące wnioski:</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- resort górnictwa na podstawie wstępnie uzgodnionego bilansu paliwowo-energetycznego kraju opracuje program wydobycia węgla kamiennego do 1990 r., z podziałem na poszczególne zagłębia i kopalnie;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- program zakładający wydobycie 260 mln t w 1990 r. a w 2000 r. 300 mln t wymagać będzie wyprzedzających działań resortu górnictwa i Centralnego Urzędu Geologii i innych współpracujących jednostek. Dlatego też podkomisja uważa za konieczne ściślejsze określenie udziału różnych nośników energii w ogólnym bilansie paliwowo-energetycznym kraju. Dotyczy to zwłaszcza węgla i bituminów;</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- już obecnie należy określić projektowane zdolności produkcyjne kopalń, aby zapewnić racjonalne przygotowanie i gospodarkę kadrami w przyszłości, chodzi także o to, by można było zapewnić załogom górniczym odpowiednią ilość czasu na wypoczynek. Już obecnie wprowadzając 4-brygadowy system pracy, resort dąży do wyeliminowania ponadnormatywnego czasu pracy;</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">- realizacja ważnego wzrostu wydobycia węgla wymagać będzie usprawnienia koordynacji międzyresortowej, zwłaszcza dostaw kooperacyjnych, zaopatrzenia materiałowego oraz bilansowania materiałów i zdolności wykonawczych przedsiębiorstw. Rozwiązanie tych problemów jest niezbędne dla prawidłowej realizacji procesów inwestycyjnych;</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">- w związku z poważnym niedoborem zdolności produkcyjnych fabryk maszyn górniczych, który w przyszłości będzie się pogłębiać, konieczne jest podjęcie odpowiednich decyzji rządowych i resortowych, które zapewniają poprawę istniejącej sytuacji;</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">- nawiązując do przygotowanej przez Komisję opinii na temat transportu, zwracamy jeszcze raz uwagę na konieczność bardziej efektywnego działania na rzecz zwiększenia zdolności przewozowej kolei, szczególnie w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym;</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">- wobec konieczności szybkiego dokumentowania złóż węgla zalegającego na większych głębokościach (1500 do 2000 m) należy rozważyć przyznanie Centralnemu Urzędowi Geologii odpowiednich środków na import specjalistycznego sprzętu wiertniczego oraz zbadać możliwość rodzimej produkcji tych urządzeń w przyszłości;</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">- podkomisja widzi potrzebę podjęcia przez rząd skutecznych środków zmierzających do bardziej racjonalnej gospodarki węglem w kraju zarówno przez przemysł, gospodarkę komunalną, jak i indywidualnych odbiorców;</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">- podkomisja postuluje wystąpienie do premiera z opinią zawierającą wnioski z dzisiejszego posiedzenia Komisji.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  36 + </div>
  37 + <div xml:id="div-2">
  38 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarceliFaska">Czy równolegle z nowymi metodami pozyskiwania złóż, budowy i rozbudowy kopalń, zmierza się bardziej energicznie niż dotychczas do ochrony środowiska, zmniejszenia szkód, jakie niesie z sobą rozwój górniczej eksploatacji? Czy w nowo budowanych zagłębiach przemysłu węglowego potrafimy uniknąć tych szkód, jakie spowodowała eksploatacja górnicza w Górnośląskim i Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym?</u>
  39 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarceliFaska">W związku z zarysowującymi się trudnościami z wywiezieniem rosnących ilości węgla zwłaszcza ze Śląska, nasuwa się pytanie, czy nie należałoby rozwinąć transportu węgla rurociągami? Czy są w tej dziedzinie jakieś projekty i opracowania?</u>
  40 + </div>
  41 + <div xml:id="div-3">
  42 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKubit">Rozwój górnictwa węglowego w latach dziewięćdziesiątych może wydawać się dziś zbyt odległym tematem, ale długie cykle realizacji inwestycji górniczych i ich kapitałochłonność sprawiają, że należy już teraz problemy te podejmować i analizować. Przedstawione Komisji przez resort górnictwa materiały na ten temat są jednak dość ogólnikowe. Mało mówi się w nich np. o takich sprawach, jak rozwój mocy produkcyjnych przedsiębiorstw budowlanych, które będą realizować te wielkie zadania, i to zarówno własnych przedsiębiorstw budownictwa górniczego, jak i przedsiębiorstw resortu budownictwa. Nasuwa się również pytanie jak kształtować się będzie w przyszłości bilans siły roboczej.</u>
  43 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanKubit">Czy będziemy mieli dość ludzi, żeby uzyskać planowany wzrost wydobycia?</u>
  44 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJanKubit">Poseł J. Kubit interesował się również problemami rozwoju Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Podczas wizytacji w Lublinie przedstawiono posłom mapę zbytu tego węgla. Czy z mapy tej wynikać będzie w przyszłości lokalizacja koksowni, elektrowni i innych zakładów, opierających swą produkcję na bazie węgla? Czy są już opracowania, co do przyszłej lokalizacji inwestycji w tym rejonie?</u>
  45 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJanKubit">Zwracając uwagę na rosnącą dziś rolę węgla w świecie, mówca podkreślił słuszność polityki gospodarczej Polski. Kryzys energetyczny na Zachodzie wykazał jak właściwe i celowe było rozwijanie przemysłu węglowego.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-4">
  48 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekGrolewski">Jak będzie się rozwijała przeróbka węgla w Polsce? Importujemy wiele surowców dla chemii, a moglibyśmy je uzyskać z węgla.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-5">
  51 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanSoja">Czy zakładany wzrost wydobycia w dwóch następnych 5-latach jest odpowiednio skorelowany z przygotowaniem do eksploatacji nowych pokładów węgla? Wiąże się z tym również sprawa rozwoju maszyn górniczych, których deficyt w 1990 r. - jak wynika z materiałów resortu - wyniesie ponad 20 mld zł. Już obecnie nasz przemysł maszyn górniczych nie zaspokaja w pełni potrzeb górnictwa i eksportu. Te sprawy powinny być przedstawione przez resort na forum rządu.</u>
  52 + </div>
  53 + <div xml:id="div-6">
  54 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKonieczny">Ogromnie istotną sprawą jest odpowiednio wcześniejsze przygotowanie kadr dla górnictwa węglowego. Kadry te potrzebne są już teraz w związku z wprowadzanym w górnictwie 4-brygadowym systemem pracy. Jak wiadomo, możemy liczyć głównie na ludzi, którzy się już z górnictwem zżyli, inni często porzucają podjętą w górnictwie pracę.</u>
  55 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanKonieczny">Górnictwo chciałoby przejąć kilka zakładów przemysłu maszynowego i rozwinąć w nich produkcję maszyn i sprzętu górniczego. Wśród tych zakładów wymienia się Chorzowską Wytwórnię „Konstal” - jedynego w kraju producenta tramwajów. Trzeba się zastanowić, kto te tramwaje będzie robił? Z tej produkcji nie można przecież zrezygnować.</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-7">
  58 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanLeś">W latach 1985–1990 założono niewielki, bo wynoszący tylko 20 mln t wzrost wydobycia węgla. Czy nie będzie to za mało w stosunku do potrzeb gospodarki?</u>
  59 + <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanLeś">Prezes Centralnego Urzędu Górniczego Zdzisław Dembowski poruszył problem wykorzystania złóż węgla, zwłaszcza koksującego. Zasoby przemysłowe eksploatowane przez górnictwo stanowią około 50 proc. całości zasobów węgla, czyli tzw. zasobów geologicznych. Wydaje się, że zakładany stopie, wykorzystania zasobów węgla koksującego jest niewystarczający, tym bardziej, że są one stosunkowo nieduże, do głębokości 1000 m, szacowane na 4,5 t. Trzeba więc doskonalić metody eksploatacji, dążyć do lepszego wykorzystania złóż. Trzeba też zmniejszać straty węgla powodowane przez mechanizację prac wydobywczych.</u>
  60 + <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanLeś">Jest też sprawa wykorzystania węgla typu 34, który stał się węglem niechcianym, mimo że jest to również węgiel koksujący. Węgiel ten mógłby być wykorzystany przez gazo-koksownie do produkcji deficytowego w gospodarce gazu oraz koksiku, idealnego do celów opałowych. Lepsze wykorzystanie tego węgla wymaga również odpowiednich prac.</u>
  61 + </div>
  62 + <div xml:id="div-8">
  63 + <u xml:id="u-8.0" who="#WiceministerBenonStranz">Odpowiadając na pytania posła Faski, mówca podkreślił, że eksploatacja górnicza powoduje nie tylko szkody górnicze, ale także zasalanie wód. O ile problem szkód górniczych jest w zasadzie opanowany, o tyle problem odsalania wód jest ciągle jeszcze nie rozwiązany i to nie tylko w naszym górnictwie. Odsalanie wód jest bowiem bardzo kosztowne i wymaga wielkiego nakładu energii. Szuka się różnych rozwiązań. Próbuje się np. przechowywać zasoloną wodę z kopalń w odpowiednich zbiornikach, aby wpuszczać ją do rzek w okresie wysokiego poziomu wód.</u>
  64 + <u xml:id="u-8.1" who="#WiceministerBenonStranz">Rozważa się też możliwość wpuszczania tych zasolonych wód przy pomocy rurociągów do kopalń soli jako wodę do produkcji solanki. Natomiast na zmniejszenie ilości emitowanych do atmosfery gazów i pyłów, górnictwo ma wpływ tylko pośredni, a rozwiązanie tego zagadnienia zależy głównie od energetyki. Przemysł węglowy może wpływać na zmniejszenie zapylenia przez uzdatnianie węgla, zwiększanie w dostawach węgla dla energetyki jego wyższych gatunków, tak, aby w elektrowniach nie spalano tylko węgli gatunków gorszych, zwłaszcza zasiarczonych.</u>
  65 + <u xml:id="u-8.2" who="#WiceministerBenonStranz">Słuszny jest wyrażony przez posłów pogląd, że transport węgla ze Śląska w głąb kraju odbywać się będzie także w przyszłości głównie koleją. Częściowo tylko odciąży ją transport wodny. Ani taśmowy, ani też rurowy transport nie będą mogły być wykorzystane do transportu większych ilości węgla. Transport taki na dalsze odległości jest bowiem bardzo kosztowny. Można go wykorzystywać jedynie jako transport wewnątrzzakładowy.</u>
  66 + <u xml:id="u-8.3" who="#WiceministerBenonStranz">Odpowiadając na wątpliwości posłów dotyczące zapewniania kadr dla rozwijającego się górnictwa, wiceminister Stranz poinformował, że - jak się szacuje - zatrudnienie w górnictwie w ciągu najbliższych kilkunastu lat będzie musiało się zwiększyć o 40–50 tys. osób. Jest to oczywiście zadanie trudne, gdyż zawód górnika, mimo dobrych zarobków i priorytetu w otrzymaniu mieszkania, nie jest zawodem atrakcyjnym dla młodzieży. Podstawowym źródłem dopływu kwalifikowanych kadr do górnictwa są zasadnicze szkoły górnicze, w których kształci się obecnie 50 tys. uczniów. Każdego roku ze szkół tych przechodzi do kopalń, nie tylko zresztą węgla, ale również miedzi i innych kopalin, około 12 tys. kwalifikowanych górników. Liczbę tę zamierza się zwiększyć do 15 tys. rocznie. Inną sprawą jest natomiast zapewnienie dostatecznej liczby pracowników - i to szybko - dla kopalń przechodzących na 4-brygadowy system pracy. Kopalnie przyjmują dużą liczbę pracowników także z zewnątrz, dlatego odpływ bywa dość duży. Ludzie wychowani w górnictwie trzymają się tego przemysłu.</u>
  67 + <u xml:id="u-8.4" who="#WiceministerBenonStranz">Wiceminister Stranz poinformował, że już w roku przyszłym szkoły górnicze opuszczą pierwsi absolwenci dla Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Zdaje egzamin tworzenie pierwszych klas szkół górniczych w różnych regionach kraju, z których młodzież następnie pobiera dalszą naukę i odbywa praktykę w kopalniach górnośląskich. W technikach górniczych uczy się w tej chwili 4 tys. młodzieży kadry techników do 1990 r. będą całkowicie zapewnione, dotyczy to również kadr inżynieryjnych dla górnictwa.</u>
  68 + <u xml:id="u-8.5" who="#WiceministerBenonStranz">Odpowiadając na pytania posła J. Kubita, wiceminister Stranz stwierdził, że program rozwoju Lubelskiego Zagłębia Węglowego przewiduje także rozwój energetyki na tym terenie.</u>
  69 + <u xml:id="u-8.6" who="#WiceministerBenonStranz">Fabryki maszyn górniczych pokrywają obecnie około 80% potrzeb górnictwa węglowego. Natomiast jeśli idzie o stopień wykorzystania złóż węgla, zwłaszcza węgla koksującego to wynika on z aktualnych możliwości technicznych górnictwa. Technika w górnictwie zmienia się szybko i niewątpliwie opracowane zostaną metody, które pozwolą na eksploatację cienkich i dziś trudno dostępnych pokładów węgla. Polska nauka górnicza nad tym pracuje. Również w koksownictwie w coraz większym stopniu, w miarę postępu techniki wykorzystywane będą przede wszystkim jako domieszki takie gatunki węgla koksującego, jak węgiel typu 34 i niższych klas.</u>
  70 + <u xml:id="u-8.7" who="#WiceministerBenonStranz">Dyskusję podsumował przewodniczący Komisji poseł Jan Leś (PZPR). Mówca zaproponował, aby w wyniku obrad Komisji opracować opinię do Prezesa Rady Ministrów.</u>
  71 + <u xml:id="u-8.8" who="#WiceministerBenonStranz">Przechodząc do zagadnień szczegółowych, poseł J. Leś podkreślił, że rozwój górnictwa węglowego wymagać będzie bardziej szczegółowego udokumentowania nowych złóż zwłaszcza w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Wymagać to będzie wyposażenia Centralnego Urzędu Górniczego w nowoczesny sprzęt do wierceń głębokich.</u>
  72 + <u xml:id="u-8.9" who="#WiceministerBenonStranz">Słuszna jest uwaga o konieczności lepszego wykorzystania węgla koksującego typu 34. Trzeba też zwrócić większą uwagę na prawidłową gospodarkę złożami.</u>
  73 + <u xml:id="u-8.10" who="#WiceministerBenonStranz">Wzrost zatrudnienia w przemyśle węglowym wiąże się ściśle z rozwojem budownictwa mieszkaniowego. Tymczasem przedsiębiorstwa budowlane podległe resortowi budownictwa nie realizują swych zadań. Tylko przedsiębiorstwa budowlane resortu górnictwa realizują plany w tej dziedzinie. Opóźnienia w wykonaniu programu rozwoju budownictwa mieszkaniowego dla górników trzeba zasygnalizować rządowi, tym bardziej, że w miarę rozwoju systemu 4-brygadowego liczba ubiegających się o mieszkania będzie wzrastać.</u>
  74 + <u xml:id="u-8.11" who="#WiceministerBenonStranz">Maszyny górnicze to nie tylko warunek dalszego rozwoju górnictwa węglowego. Są one również bardzo opłacalne w eksporcie. Toteż celowe jest przejęcie przez resort górnictwa niektórych przedsiębiorstw, które produkują maszyny mniej potrzebne gospodarce narodowej i mało opłacalne w eksporcie. Światowe zapotrzebowanie na maszyny górnicze będzie rosnąć w miarę wzrostu zapotrzebowania na węgiel i rozwoju górnictwa węglowego. Ostatni kryzys energetyczny spowodował ponowny wzrost zainteresowania wydobyciem węgla w wielu krajach.</u>
  75 + <u xml:id="u-8.12" who="#WiceministerBenonStranz">Na zakończenie poseł J. Leś stwierdził, że zaplanowany na lata 1985–1990 przerost produkcji węgla w wysokości 20 mln t jest za mały w stosunku do potrzeb gospodarki narodowej. Trzeba będzie również zwrócić na to uwagę w opinii do Prezesa Rady Ministrów.</u>
  76 + <u xml:id="u-8.13" who="#WiceministerBenonStranz">W kolejnym punkcie obrad, Komisja uchwaliła opinię nr 7 do Prezesa Rady Ministrów w sprawie problemów transportowych w resorcie górnictwa i resorcie przemysłu chemicznego, zdolności przewozowe PKP pozostają w tyle za dynamicznym wzrostem wydobycia węgla kamiennego, następuje systematyczne pogorszenie się obsługi transportowej kopalń. Sytuacja ta zakłóca rytmiczność prący zakładów górniczych i powoduje przestoje. Komisja uznaje za konieczne zbilansowanie potrzeb transportowych węgla kamiennego dla wszystkich odbiorców, z uwzględnieniem potrzeb związanych z eksportem. Konieczne jest skoordynowanie inwestycji wszystkich rodzajów transportu, zwłaszcza kolejowego i samochodowego, z inwestycjami usprawniającymi prace przeładunkowe w kopalniach i u odbiorców. Zdaniem Komisji, należy ustalić konkretne zadania w zakresie zdolności składowania oraz dostaw sprzętu do załadunku węgla w kopalniach.</u>
  77 + <u xml:id="u-8.14" who="#WiceministerBenonStranz">W przemyśle chemicznym, transport kolejowy jest podstawowym środkiem przewozowym różnorodnych produktów w stanie stałym, ciekłym, gazowym itp. Dlatego też największe trudności powoduje brak cystern i wagonów przeznaczonych do przewozu produktów chemicznych, zwłaszcza cystern ciśnieniowych i kwasoodpornych. Trudności transportowe były jedną z głównych przyczyn niepełnej realizacji zadań produkcyjnych wielu zakładów chemicznych. Komisja uznaje konieczność kompleksowego rozwiązania problemów transportu kolejowego, samochodowego m.in. dla potrzeb przemysłu chemicznego. Istnieje też potrzeba przyśpieszenia modernizacji i rozbudowy bocznic, urządzeń przeładunkowych oraz zaplecza technicznego i produkcji części zamiennych do napraw wagonów, cystern i samochodów.</u>
  78 + <u xml:id="u-8.15" who="#WiceministerBenonStranz">Następnie Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii uchwaliła opinię nr 8 do Prezesa Rady Ministrów dotyczącą problemu wykorzystania podstawowych maszyn i urządzeń w kopalniach węgla kamiennego oraz metod zapobiegania zagrożeniom naturalnym w górnictwie węglowym. Komisja stwierdza, że w czasie ostatnich 2-ch lat wiele kopalń otrzymało nowoczesny wysokowydajny sprzęt mechaniczny, a przede wszystkim kombajny ścianowe i obudowy zmechanizowane. Poprawie wyposażenia technicznego kopalń powinno towarzyszyć coraz efektywniejsze wykorzystanie nowoczesnej techniki. Obserwuje się jednak zbyt słabe tempo wykorzystania maszyn pracujących pod ziemią. Zdaniem Komisji, w niedostatecznym stopniu wdrażana jest nowoczesna organizacja pracy, zwłaszcza w aspekcie czterobrygadowego systemu pracy. Należy też podnieść na wyższy poziom kulturę obsługi maszyn i urządzeń górniczych. Trzeba zapewnić lepsze jakościowo materiały hutnicze, dla nowoczesnych rozwiązań konstrukcyjnych, intensyfikować prace nad dalszą unifikacją oraz ograniczeniem typów maszyn i urządzeń górniczych.</u>
  79 + </div>
  80 + </body>
  81 + </text>
  82 + </TEI>
  83 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00020-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00020-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 20/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 20/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:20</note>
  20 + <note type="sessionNo">20</note>
  21 + <date>1978-06-08</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="MinisterAndrzejSzozda" role="speaker">
  28 + <persName>Minister Andrzej Szozda</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełJerzyGrochmalicki" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Jerzy Grochmalicki</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="WiceministerJanSidorowicz" role="speaker">
  46 + <persName>Wiceminister Jan Sidorowicz</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="WiceministergórnictwaGerardKroczek" role="speaker">
  49 + <persName>Wiceminister górnictwa Gerard Kroczek</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="WiceprezesCUGWitoldOlendzki" role="speaker">
  52 + <persName>Wiceprezes CUG Witold Olendzki</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="WiceprezesWUGMieczysławPiątek" role="speaker">
  55 + <persName>Wiceprezes WUG Mieczysław Piątek</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  58 + <persName>Komentarz</persName>
  59 + </person>
  60 + </particDesc>
  61 + </profileDesc>
  62 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00020-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 9 czerwca 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła:</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie z wykonania planu i budżetu państwa w 1977 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Centralnego Urzędu Geologii oraz Wyższego Urzędu Górniczego;</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- sprawozdanie z wykonania planu i budżetu państwa w 1977 r. w części dot. Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Gerardem Kroczkiem, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z ministrem Andrzejem Szozdą, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Janem Sidorowiczem, Centralnego Urzędu Geologii z wiceprezesem Witoldem Olendskim, Wyższego Urzędu Górniczego z wiceprezesem Mieczysławem Piątkiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz przedstawiciele NIK.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji dotyczące działalności resortu górnictwa przedstawił poseł Marian Liszka (PZPR): Dzięki ofiarności i zaangażowaniu załóg górniczych zadania w dziedzinie wydobycia węgla kamiennego zostały w 1977 r. wykonane z nadwyżką 112 tys. t. Resort uzyskał pomyślne wskaźniki w eksporcie węgla i w zaopatrzeniu gospodarki narodowej. Braki występują w zakresie zaopatrzenia ludności, mimo przekroczenia o 2,5% zadań i są wynikiem trudności transportowych. Do zjawisk niepomyślnych w górnictwie należy zaliczyć pogorszenie stabilizacji załóg, wzrost absencji, przekroczenie wskaźników materiałochłonności w stosunku do planu, wystąpienie zakłóceń w zaopatrzeniu w niektóre materiały i urządzenia. Niekorzystnym zjawiskiem były opóźnienia w spółdzielczym budownictwie mieszkaniowym - zadania wykonano jedynie w 69,2 proc. Budownictwo zakładowe, podobnie jak budownictwo indywidualne zrealizowało swe plany z pewną nadwyżką.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Niekorzystne są wyniki finansowe w 1977 zarówno w stosunku do planu, jak i w porównaniu do 1976 r.: przy wykonaniu z nadwyżką planu sprzedaży produkcji i usług, plan kosztów został przekroczony o 8,8 proc. W zasadniczym stopniu na wyniki finansowe wpłynęła okoliczność, że ceny zbytu węgla nie ulegają zmianom, podczas gdy koszty wydobycia wykazują stałą tendencję zwyżkową. Stabilność cen zbytu węgla jest wynikiem określonej polityki państwa. Stały wzrost kosztów wydobycia węgla spowodowany jest przyczynami obiektywnymi, do których należy stałe pogarszanie się warunków górniczo-geologicznych, wynikające m.in. z coraz większej głębokości eksploatacyjnej, przy równoczesnym zwiększaniu się zagrożeń naturalnych oraz zmniejszaniu się grubości pokładów. Dalsze przyczyny wzrostu kosztów wydobycia węgla, to wzrost udziału w ogólnej produkcji węgla gazowo-koksowego wydobywanego z pokładów o dużym stopniu zagrożenia, coraz większe koszty wzbogacania węgla, wzrost mechanizacji i automatyzacji, konieczność wyposażania kopalń w coraz droższe maszyny i urządzenia górnicze, niezbędne ze względu na bezpieczeństwo pracy i z powodu niedoboru siły roboczej. Na niekorzystne warunki finansowe wpłynęła również pogarszająca się sytuacja w dziedzinie wywozu węgla z kopalń, wzrost nakładów na dalszą poprawę warunków pracy oraz ochronę środowiska naturalnego.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Niepokojącym zjawiskiem jest niewykonanie planowanych zadań inwestycyjnych w przemyśle maszyn górniczych, co wpłynie ujemnie na realizację zamierzeń w dziedzinie poprawy stanu maszyn i urządzeń. Nie zostały w pełni wykorzystane nakłady na roboty budowlano-montażowe. Przyczyną był m.in. niedostateczny potencjał produkcyjny oraz priorytet inwestycji kontynuowanych szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej. W celu zapewnienia potrzebnego potencjału produkcyjnego górnictwa, niezbędna jest dalsza rozbudowa fabryk produkujących maszyny górnicze. Jest to bardzo ważny problem ze względu na dalszą intensyfikację wydobycia węgla.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Zadania gospodarcze 1977 r. resort górnictwa zrealizował przy zatrudnieniu mniejszym o około 0,8 proc. od planowanego. W 6 kopalniach wprowadzono 4-brygadowy system pracy. System ten ma być upowszechniony we wszystkich kopalniach do 1981 r., co wymagać będzie zatrudnienia dodatkowej liczby około 60 tys. pracowników. Zdaniem podkomisji poselskiej jest to trudne zadanie, które wymaga podjęcia przez resort wielu działań na rzecz zapewnienia kadr dla górnictwa.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Resort powinien także więcej uwagi poświęcić poprawie warunków pracy oraz warunków mieszkaniowych, od czego w dużym stopniu zależy poprawa stabilizacji załóg.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Wykonanie zadań w zakresie obniżenia kosztów materiałowych w 1977 r. jest trudne do określenia, gdyż wzrosły ceny wielu materiałów i nastąpiły nieprzewidziane wydatki, np. wprowadzenie do kopalń obudowy chodnikowej z importu, droższej od tego typu urządzeń krajowych. Ponadto podkomisja zwraca uwagę na nieracjonalną gospodarkę materiałami w niektórych kopalniach oraz wzrost ponadnormatywnych zapasów.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Rozwój przemysłu wydobywczego powoduje określone skutki w środowisku naturalnym. Dlatego też resort górnictwa powinien więcej uwagi poświęcić sprawom ochrony środowiska, ochrony wód przed nadmiernym zasoleniem, ochrony powietrza atmosferycznego oraz rekultywacji i zagospodarowaniu gruntów górniczych. Problemy te należą do podstawowych kierunków działalności resortu górnictwa.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Poseł M. Liszka przedstawił w imieniu podkomisji następujące wnioski:</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- w związku z rosnącymi zadaniami wydobywczymi węgla kamiennego w 1978 r., działalność resortu powinna być skierowana na poprawę stabilizacji załóg górniczych oraz zmniejszenie absencji pozaurlopowej;</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- występowanie braków oraz zakłóceń w zaopatrzeniu materiałowym, maszyn i urządzeń niezbędnych do działalności gospodarczej nakłada na resort obowiązek podjęcia środków zmierzających do lepszego wykorzystania parku maszynowego oraz oszczędniejszej gospodarki materiałowej w 1978 r.;</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- górnictwo powinno podjąć odpowiednie działania w bieżącym roku, by w pełni zrealizować planowane dostawy węgla kamiennego. Wymagać to będzie zabezpieczenia przez resort komunikacji odpowiedniej liczby wagonów i innych środków transportu. Nie można pozwolić, by powtórzyła się sytuacja z 1977 r., w którym dostawy węgla dla odbiorców nie zostały zrealizowane na skutek trudnej sytuacji transportowej. W ten sposób nie wywieziono z kopalń 2.300 tys. ton węgla;</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- niezrealizowanie w pełni planu eksportu węgla w 1977 r. wskazuje na konieczność podjęcia odpowiednich starań w tym roku. Również w tym przypadku niezbędna jest pomoc resortu komunikacji;</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- niewykonanie planu inwestycyjnego resortu w 1977 r. (na kwotę około 200 mln zł) wpłynęło niekorzystnie na rozwój przemysłu maszyn górniczych. Resort powinien zwrócić większą uwagę na prawidłowy przebieg tegorocznych procesów inwestycyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem skracania cyklów budowy obiektów górniczych;</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- pogarszające się warunki górniczo-geologiczne wymagają lepszego wyposażenia wyrobisk chodnikowych i ścianowych w sprawny sprzęt oraz w wydajne maszyny i urządzenia górnicze;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- szczególna uwaga powinna być zwrócona na stworzenie dobrych warunków pracy zaplecza naukowo-badawczego górnictwa, którego zadaniem jest rozwijanie na szerszą skalę mechanizacji i automatyzacji procesów wydobywczych oraz wdrażanie nowoczesnych metod zapobiegania zagrożeniom naturalnym w górnictwie;</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- trzeba zapewnić maksymalną poprawę organizacji pracy w zakładach górniczych, w podnoszeniu dyscypliny pracy dozoru oraz załóg górniczych. Więcej uwagi należy też poświęcić intensyfikacji szkolenia zawodowego i bhp;</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">- stały postęp techniczny w górnictwie wymaga systematycznego podnoszenia kwalifikacji górników posługujących się coraz hardziej nowoczesnym sprzętem. Resort powinien organizować szkolenie, ze szczególnym uwzględnieniem racjonalnej eksploatacji i obsługi różnego rodzaju maszyn i urządzeń górniczych.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Poseł referent wniósł w imieniu podkomisji o przyjęcie sprawozdania o wykonaniu planu i budżetu resortu górnictwa.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">W imieniu podkomisji górnictwa i geologii uwagi i wnioski dotyczące działalności urzędów górniczych w 1977 r. przedstawił poseł Jan Konieczny (PZPR): Działalność urzędów górniczych charakteryzowała się zwiększoną troską o stan bezpieczeństwa załóg. W ubiegłym roku zmniejszyła się liczba wypadków śmiertelnych mimo potencjalnego wzrostu zagrożeń górniczych. W związku z tym, że górnictwo eksploatuje coraz niżej położone pokłady węgla, wzrastają różnego rodzaju zagrożenia, jak np. odrywanie się brył i mas skalnych, zagrożenie pyłem węglowym, metanem, zagrożenie wodne i in.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Podkomisja z uznaniem odnosi się do przedsięwzięć podjętych przez Wyższy Urząd Górniczy w celu zwalczania zagrożenia wodnego w kopalniach podziemnych, a także do programu badań w celu możliwie szczegółowego rozpoznania budowy geologicznej i warunków hydrologicznych. Przedmiotem działalności urzędów górniczych były również zagadnienia związane z wykonaniem, rozpoznaniem, dokumentowaniem oraz profilaktyką zagrożeń wodnych w zakładach produkcyjnych górnictwa, hutnictwa i energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Potencjalne zagrożenie stwarza również nieprawidłowa obsługą i eksploatacja urządzeń energo-mechanicznych, wadliwa organizacja pracy transportu oraz montażu i napraw urządzeń. Dzięki inicjatywie urzędów górniczych podjęto prace nad wyposażeniem zmechanizowanych obudów ścian wysokich w dodatkowe osłony zabezpieczające.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Urzędy górnicze przeprowadzają kontrole stanu zwalczania zapylania powietrza w kopalniach węgla kamiennego.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Wyższy Urząd Górniczy powinien bardziej skutecznie wpływać na przedsiębiorstwa górnicze, by korzystały z wielu środków zapobiegających temu zagrożeniu.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Podkomisja zwraca uwagę, że dynamicznie rozwijający się przemysł wydobywczy stawia coraz nowe zadania przed urzędami górniczymi. Wymaga to dalszych usprawnień organizacyjnych i kadrowych oraz współdziałania w opracowaniu aktów prawnych dotyczących zwłaszcza budowy i rozbudowy zakładów górniczych.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii o ubiegłorocznej działalności Centralnego Urzędu Geologii przedstawił poseł Stanisław Kamieniarz (PZPR): Zadania określone w planie 1977 r. dla Centralnego Urzędu Geologii, obejmowały zarówno prace kontynuowane od wielu lat, jak i prace rozpoczynane. Można je podzielić na następujące główne kierunki:</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">- poszukiwania złóż ropy i gazu prowadzone przez Ministerstwo Górnictwa;</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">- badania regionalne dla uściślenia prognoz występowania ropy i gazu (z budżetu CUG);</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">- prace penetracyjne i poszukiwawcze złóż kopalin stałych;</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">- regionalne badania hydrologiczne oraz badania geologiczno-inżynierskie dla projektowania obiektów górniczych, przemysłowych i innych;</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">- kontynuacja prac kartograficznych niezbędnych do opracowania map geologicznych kraju.</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Globalny plan produkcji został przez CUG przekroczony o 0,9 proc.; nie został jednak wykonany we wszystkich planowanych pracach. Obok przekroczenia zadań w takich dziedzinach jak: roboty wiertnicze, geologiczno-inżynierskie, eksploatacyjno-techniczne, odwodnienia itd. nie zostały w pełni wykonane zamierzenia w robotach wiertniczych, geologiczno-poszukiwawczych, hydrologicznych i studziennych oraz górniczych, co spowodowało obniżenie wykonania globalnego planu produkcji. Mimo niewykonania w pełni planowanych prac wiertniczych, nastąpił w ub. roku dalszy przyrost zasobów surowcowych, w tym udokumentowanych zasobów ropy i gazu oraz różnych surowców stałych. Udokumentowano też dalsze zasoby podziemnych wód pitnych i mineralnych. Opracowano 39 dokumentacji geologiczno-inżynierskich dla dużych obiektów ważnych dla gospodarki narodowej.</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">W poszukiwaniach surowców stałych największy udział miał węgiel kamienny. Prace koncentrowały się w Lubelskim Zagłębiu Węglowym oraz na Górnym i Dolnym Śląsku. Udokumentowane nowe zasoby złóż umożliwiły podjęcie decyzji o ich eksploatacji. Prowadzono także prace nad powiększeniem zasobów eksploatacyjnych pracujących już kopalń, m.in. „Grodźca”, „Komuny Paryskiej”, „Sosnowca” i innych. Jednakże na skutek niedoboru sprzętu trzeba było koncentrować go w obiektach wymagających szybkiego ukończenia, ogałacając inne. W przyszłości taka praktyka może doprowadzić do poważnych perturbacji.</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">W wyniku prac poszukiwawczych znane zasoby węgla brunatnego wzrosły o około 1,5 mld t. Pozytywne osiągnięcia zanotowano także w poszukiwaniach i udokumentowaniu złóż kruszyw skalnych dla budownictwa drogowego, ceramiki, hutnictwa itd., zwłaszcza na południu kraju. Obecnie konieczna jest intensyfikacja tych prac w części centralnej i północnej kraju.</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Ważnym zadaniem były poszukiwania i udostępnianie wód pitnych ze struktur głębnych. Oddano 1350 studni głębinowych dla potrzeb rolnictwa i dużych aglomeracji miejskich, np. Wałbrzycha, Wrocławia, Opola i in. Nie zaspokaja to jednak stale rosnących potrzeb, a sytuację komplikuje brak specjalistycznego sprzętu do wierceń. Należy też rozszerzyć prace związane z poszukiwaniem wód mineralnych.</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Podkomisja górnictwa i geologii pozytywnie ocenia współpracę naukową CUG z placówkami w kraju i za granicą. Przyczyniła się ona do dalszego doskonalenia techniki i technologii oraz ekonomiki prowadzonych prac, a także do ulepszenia sprzętu geofizycznego produkowanego w kraju oraz narzędzi i osprzętu dla wiertnictwa, Za pozytywne zjawisko uznała podkomisja osiągnięty wzrost wydajności pracy. Nie doprowadzono jeszcze jednak do stabilizacji kadr, mimo starań o poprawę warunków socjalno-bytowych i innych świadczeń.</u>
  48 + <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Pomyślnie kształtuje się wykonanie zadań eksportowych, co świadczy o zapotrzebowaniu za granicą na tego rodzaju usługi. Trzeba rozwijać eksport tych usług, gdyż jest on bardzo opłacalny.</u>
  49 + <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Z przedstawionych materiałów wynikają następujące wnioski:</u>
  50 + <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">1. Centralny Urząd Geologii z coraz większym trudem realizuje zadania poszukiwań i dokumentowania zasobów mineralnych i kopalin dla potrzeb gospodarki. Mimo znacznej koncentracji nakładów na poszukiwania ropy i gazu nie udało się uzyskać nowych odkryć zasobów tych surowców. Było to spowodowane przede wszystkim brakiem specjalistycznego sprzętu wiertniczego, toteż celowym jest przeanalizowanie dotychczasowych przydziałów środków na zakupy tego sprzętu;</u>
  51 + <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">2. W związku z dużym, stale rosnącym zapotrzebowaniem na badania hydro-geologiczne należy dążyć do pełnej realizacji programu w tej dziedzinie.</u>
  52 + <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">3. CUG powinien wpływać na resorty, aby wdrażały nowe przepisy o eksploatacji i zagospodarowywaniu złóż. Powinno się to przyczynić do bardziej racjonalnego gospodarowania złożami.</u>
  53 + <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">4. Ponieważ dotychczasowe rozpoznanie bazy surowcowej nie zawsze odpowiada zamierzeniom inwestycyjnym, niezbędne jest zwiększenie prac nad udokumentowaniem złóż surowców szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej.</u>
  54 + <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">5. Aby zapewnić zapotrzebowanie na sprzęt należy rozpatrzyć sprawę budowy fabryki w Ciechanowie w tym roku, zwracając szczególną uwagę na terminowość wykonania tej ważnej inwestycji.</u>
  55 + <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">6. Należy w dalszym ciągu rozwijać bardzo opłacalny eksport usług geologicznych oraz dążyć do nieustannego doskonalenia techniki i technologii wierceń.</u>
  56 + <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji energetyki i energii atomowej przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR) Do końca lipca 1977 r. dzięki łagodnym warunkom klimatycznym i wprowadzaniu czasu letniego, stopień pokrycia zapotrzebowania gospodarki na energię elektryczną był zadowalający. Jednak w sierpniu, a zwłaszcza we wrześniu ub.r. nastąpił gwałtowny wzrost zapotrzebowania o ok. 1800 MW więcej niż w 1976 r. W grudniu zapotrzebowanie to osiągnęło szczytową wielkość - 1930 MW przy wzroście mocy dyspozycyjnej tylko o 4,3 proc. Powstała konieczność wprowadzenia drastycznych ograniczeń odbioru energii elektrycznej tak w przemyśle i gospodarce komunalnej, jak i - po raz pierwszy - dla ludności.</u>
  57 + <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Na tę sytuację miały wpływ:</u>
  58 + <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">- niewykonanie w pełni planu produkcji energii elektrycznej (zamiast 112 mld kWh - 109,4 mld kWh);</u>
  59 + <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">- przyrost mocy w elektrowniach tylko o 1220 MW, tj. o 600 MW mniej niż planowano;</u>
  60 + <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">- nieterminowe przekazywanie do eksploatacji nowych bloków energetycznych;</u>
  61 + <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">- niewykonanie planowanego wskaźnika zużycia paliwa na jednostkę mocy;</u>
  62 + <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">- wysoki wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną przez odbiorców indywidualnych spowodowany m.in. okresowymi trudnościami w zaopatrzeniu ludności w węgiel i gaz;</u>
  63 + <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">- wzrost awarii, remontów i napraw urządzeń energetycznych;</u>
  64 + <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">- ubytki mocy z powodu spalania gorszych gatunków węgla;</u>
  65 + <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">- napięty bilans paliwowo-energetyczny kraju.</u>
  66 + <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">Według danych resortu energetyki w 1977 r. nie dostarczono odbiorcom 0,7 mld kWh energii elektrycznej. Spowodowało to m.in. zmniejszenie produkcji przemysłowej. Szacuje się, że tylko w listopadzie i grudniu 1977 r. gospodarka narodowa podniosła straty równe wartości elektrowni o mocy 3 tys. MW; taka moc wypełniłaby całkowicie lukę energetyczną tak w 1977 r. jak i 1978 r.</u>
  67 + <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">Na podstawie wyników stycznia i lutego 1978 r. oraz prognoz wzrostu produkcji energii elektrycznej w IV kwartale br. (m.in. zagrożenie terminowego przekazania do eksploatacji nowych mocy, zwłaszcza w elektrowni „Rybnik II”) widać, że sytuacja energo-elektryczna kraju będzie nadal trudna. Trzeba będzie nadal stosować ograniczenia w dostawach energii elektrycznej, głównie dla przemysłu.</u>
  68 + <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">Produkcja energii cieplnej była w 1977 r. o 5,2% większa niż w roku poprzednim i w pełni pokryła potrzeby odbiorców z wyjątkiem huty „Katowice”, co zostało spowodowane opóźnieniem uruchomienia elektrociepłowni „Będzin”. Wyprodukowano 37.600 Tcal wobec planowanych 40.500 Tcal energii cieplnej, co stanowi 92,8% planu.</u>
  69 + <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">Wydobycie węgla brunatnego wyniosło ponad 40,7 mln t (plan 40 mln t), w porównaniu z rokiem poprzednim zwiększyło się o 3,7%, równocześnie jednak nastąpiło obniżenie jego kaloryczności, co spowodowało okresowe zaburzenia w pracy elektrowni, głównie elektrowni „Adamów”.</u>
  70 + <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">Plan remontów urządzeń wykonany został w 106,1%. Kampania remontowa przebiegała w trudnych warunkach, pogłębionych deficytem części zamiennych, zwłaszcza do młynów węglowych, wentylatorów i pomp. Służbom i brygadom remontowym za terminowe i jakościowo lepsze niż w 1976 r. wykonanie remontów należą się słowa uznania.</u>
  71 + <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">Plan nakładów inwestycyjnych na rozwój energetyki wynosił w 1977 r. 31.953 mln zł. Plan ten zrealizowano w 98,8%, w tym roboty budowlano-montażowe w 94,5%. Według opinii resortu energetyki, niepełne zrealizowanie nakładów na inwestycje zostało spowodowane brakiem potencjału wykonawczego przedsiębiorstw budowlano-montażowych resortu budownictwa, a także brakami w zaopatrzeniu (m.in. stali konstrukcyjnej i zbrojeniowej, kruszyw, kabli). Występowały także opóźnienia dostaw niektórych maszyn i urządzeń. Był to kolejny rok niewykonania zadań inwestycyjnych, co pogłębiło i tak już trudną sytuację elektro-energetyczną.</u>
  72 + <u xml:id="u-1.63" who="#komentarz">Mówiąc o przebiegu budowy zagłębia górniczo-energetycznego w rejonie Bełchatowa poseł Kubit przypomniał, że przy omawianiu projektu planu resortu na 1977 r. Komisja postulowała pełne wykorzystanie nakładów inwestycyjnych na budowę elektrowni. Niestety, nakłady nie zostały wykorzystane, a opóźnienia na budowie sięgają roku. W sytuacji, gdy zgodnie z przyjętymi kierunkami rozwoju energetyki nie przewiduje się budowy elektrowni opalanych węglem kamiennym, rozwój energetyki uzależniony jest od terminowego uruchomienia elektrowni w Bełchatowie.</u>
  73 + <u xml:id="u-1.64" who="#komentarz">Według oceny resortu, rzeczowy plan inwestycyjny w 1978 r. nie zostanie wykonany, przy czym największe zagrożenia występują przy budowie elektrowni „Rybnik II” oraz elektrowni „Bełchatów”. Opóźnienia inwestycyjne wpływają ujemnie na gospodarkę maszynami i urządzeniami. W 1977 nastąpiło dalsze pogorszenie stanu niezagospodarowania zapasów maszyn i urządzeń o około 1 mld zł w stosunku do końca 1976 r. Należy więc ponownie wystąpić z wnioskiem o przyśpieszenie realizacji uchwały Rady Ministrów nr 204/74 w celu urealnienia planu inwestycji energetycznych, a także dotrzymania terminu dostaw maszyn i urządzeń przez krajowy przemysł, zwłaszcza dla nowoczesnych bloków energetycznych o mocy 360 MW.</u>
  74 + <u xml:id="u-1.65" who="#komentarz">Za bardzo niezadowalający uznała podkomisja dalszy spadek (o 25 proc.) zapasów węgla na koniec 1977 r. Podkomisja nie podziela też optymistycznego stwierdzenia resortu o pełnym zabezpieczeniu dostaw energii elektrycznej dla planowanych osiedli mieszkaniowych w całym kraju, ponieważ nadal występują braki w dostawach kabli, a zwłaszcza transformatorów o mocy 200-600 kW.</u>
  75 + <u xml:id="u-1.66" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-2">
  78 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarceliFaska">Najbardziej niepokojący problem, to opóźnienia inwestycji bełchatowskiej. Niepokój budzą nie tylko opóźnienia przy budowie elektrowni, ale także kopalni. Znaczenie Bełchatowa dla gospodarki paliwowo-energetycznej w kraju jest znane. Nic zaś nie wskazuje na to, że ubiegłoroczne zaległości zostaną w tym roku nadrobione.</u>
  79 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarceliFaska">W 1985 r. mamy wydobyć 250 mln t węgla: w 1990 - 300 mln t. Nawet to wydobycie nie pokryje w pełni potrzeb kraju i trzeba myśleć o przystąpieniu do budowy elektrowni jądrowych. W swej opinii do rządu Komisja powinna zaakcentować potrzebę przygotowań do tych inwestycji.</u>
  80 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarceliFaska">Niedogrzanie mieszkań na początku sezonu grzewczego przyczyniło się w ub. roku do wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną (włączanie piecyków elektrycznych i innych urządzeń). Kosztowało to od 800 do 1000 MW i przyczyniło się do wyłączeń energii w przemyśle i dużych strat gospodarczych.</u>
  81 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMarceliFaska">Trzeba więc obliczyć czy opłaca się nam zbyt późne uruchamianie urządzeń grzewczych lub przedwczesne ich wyłączenie. Sprawę tę powinniśmy również zasygnalizować rządowi.</u>
  82 + <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMarceliFaska">Zadania ubiegłoroczne w energetyce i górnictwie były trudne. Górnicy i energetycy, a także brygady prowadzące poszukiwania geologiczne pracowały z wysiłkiem znacznie większym niż przeciętny i należą się im za te słowa szczególnego uznania.</u>
  83 + </div>
  84 + <div xml:id="div-3">
  85 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Sytuacja na budowie Bełchatowa jest wysoce niepokojąca. Także w ciągu minionych 5 miesięcy tego roku zaległości są stosunkowo duże i żeby wykonać plan roczny trzeba 4-krotnie zwiększyć potencjał przedsiębiorstw wykonawczych. Jeśli zadania tegoroczne nie zostaną wykonane, to trzeba się liczyć z tym, że pierwszy blok energetyczny w Bełchatowie nie zostanie uruchomiony w 1981 r. Należy opracować raport o tej sprawie i przekazać premierowi w formie dezyderatu.</u>
  86 + </div>
  87 + <div xml:id="div-4">
  88 + <u xml:id="u-4.0" who="#MinisterAndrzejSzozda">Przed energetyką stoją obecnie 3 główne problemy: realizacja inwestycji w 1978 r. i w latach następnych, budowa zagłębia górniczo-energetycznego w Bełchatowie oraz zapewnienie dostaw energii dla budownictwa mieszkaniowego w nadchodzącym, szczytowym okresie poboru mocy.</u>
  89 + <u xml:id="u-4.1" who="#MinisterAndrzejSzozda">W 1977 r. przekazano energetyce nowe bloki o łącznej mocy 1200 MW; w tym roku przewiduje się oddanie (łącznie z „poślizgami”) 2470 MW. Istnieje jednak niebezpieczeństwo niewykonania planu. Energetyka miała kłopoty na skutek opóźnień dostaw maszyn i urządzeń z przemysłu. Ostatnio nastąpiła poprawa, zwłaszcza jeśli idzie o dostawy kotłów, generatorów i oprzyrządowania. Zwiększony został też potencjał budowlany na placach budowy: m.in. wzrosła liczba zatrudnionych z 9 do 13 tys. osób. Plan inwestycyjny w I półroczu br. powinien zostać wykonany. Zagrożone są natomiast obiekty przewidziane do uruchomienia w końcu roku. Dotyczy to zwłaszcza ostatniego bloku elektrowni „Rybnik Ⅱ” i niektórych obiektów ciepłowniczych m.in. w rejonie Bielska-Białej.</u>
  90 + <u xml:id="u-4.2" who="#MinisterAndrzejSzozda">W kwietniu br. zorganizowano krajową naradę poświęconą inwestycjom energetycznym. Członkowie rządu wizytowali szereg inwestycji; Premier Piotr Jaroszewicz wizytował budowę elektrowni Kozienice, gdzie powstają prototypowe bloki o mocy 500 MW każdy. Rząd ma wkrótce rozpatrzyć ponownie sprawę zwiększenia potencjału wykonawczego na placach budowy energetyki.</u>
  91 + <u xml:id="u-4.3" who="#MinisterAndrzejSzozda">Uchwała Prezydium Rządu zobowiązała resort do przygotowania projektu rozwoju energetyki do 1985 r. Jest już projekt nowelizacji uchwały Rady Ministrów nr 204. Przygotowuje się także projekty uchwał w sprawie wykorzystania dolnej Wisły i energetyki jądrowej.</u>
  92 + <u xml:id="u-4.4" who="#MinisterAndrzejSzozda">Osobny problem stanowi rozwój górnictwa węgla brunatnego i elektrowni pracujących na tym węglu. Nie starczy nam węgla kamiennego. Widzi się też możliwość rozwoju ciepłownictwa na bazie węgla brunatnego. Przygotowany jest program działania w tej sprawie oraz związany z nim program rozwoju produkcji maszyn górniczych do eksploatacji węgla brunatnego. Liczymy tu na współpracę z NRD i Związkiem Radzieckim.</u>
  93 + <u xml:id="u-4.5" who="#MinisterAndrzejSzozda">Z programu rozwoju energetyki na bazie węgla brunatnego wynika też znaczenie realizacji inwestycji w Zagłębiu Bełchatowskim. Przyczyną ubiegłorocznych opóźnień były m.in. braki konstrukcji stalowych i innych materiałów. Powołano międzyresortową komisję DS. realizacji inwestycji w Bełchatowie. Warto odnotować dobre zaawansowanie i przyśpieszenie tempa budowy fabryki taśm transportowych, których zużycie w Bełchatowie będzie szybko wzrastać.</u>
  94 + <u xml:id="u-4.6" who="#MinisterAndrzejSzozda">Mówiąc o problemach zaopatrzenia ludności w energię cieplną, minister A. Szozda podkreślił, że sezon grzewczy przedłużył się w tym roku do 15 maja. Spowodowało to wzrost zużycia węgla i w I kwartale o 1,1 mln t i konieczność przekroczenia planu produkcji energii w tym roku o ok. 1 mld kWh.</u>
  95 + <u xml:id="u-4.7" who="#MinisterAndrzejSzozda">Dzięki staraniom górnictwa i resortu komunikacji udało się zgromadzić niezbędny zapas węgla i teraz dąży się, aby przed szczytem jesienno-zimowym zgromadzi zapas powiększyć się do 4 mln t. Aby w zbliżającym się szczycie nie dopuścić do drastycznych wyłączeń, niezbędny jest zespół działań także na rzecz oszczędności energii.</u>
  96 + </div>
  97 + <div xml:id="div-5">
  98 + <u xml:id="u-5.0" who="#WiceministergórnictwaGerardKroczek">Uwagi podkomisji uważamy za słuszne. Jeśli idzie o problem niezrealizowania inwestycji wartości 20 mln zł, to trzeba podkreślić, że jest to minimalny procent całości nakładów inwestycyjnych, które wyniosły w ub. roku ponad 15 mld zł. Priorytet zapewniono inwestycjom kontynuowanym.</u>
  99 + <u xml:id="u-5.1" who="#WiceministergórnictwaGerardKroczek">W budownictwie mieszkaniowym dla górnictwa zadania realizowane są tylko przez przedsiębiorstwa budownictwa górniczego i to z nadwyżką. Natomiast przedsiębiorstwa resortu budownictwa nie wykonały planu budowy mieszkań dla górników.</u>
  100 + </div>
  101 + <div xml:id="div-6">
  102 + <u xml:id="u-6.0" who="#WiceprezesCUGWitoldOlendzki">Podzielamy w pełni ocenę podkomisji górnictwa i geologii, że badania geologiczne nie nadążają za potrzebami gospodarki narodowej. Szczególną bolączką CUG jest przerzucanie ekip geologów do prac uważanych za najpilniejsze, z obiektów, które pozornie wydają się mniej ważne.</u>
  103 + <u xml:id="u-6.1" who="#WiceprezesCUGWitoldOlendzki">Polscy geolodzy zdobyli sobie uznanie za granicą. Obecnie chodzi o to, żeby ich uzbroić w nowoczesne narzędzia pracy. Stąd znaczenie budowy fabryki w Ciechanowie, która pozwoli rozwiązać tak palący problem deficytu nowoczesnego sprzętu geologicznego.</u>
  104 + </div>
  105 + <div xml:id="div-7">
  106 + <u xml:id="u-7.0" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Wyniki w dziedzinie bhp uzyskane w górnictwie są w zasadzie korzystne. Jednakże pogarszające się warunki geologiczne oraz wzrost zagrożeń spowodowany przez obsługę nowoczesnego sprzętu mechanicznego wymagają od urzędów górniczych zwiększenia aktywności i operatywności.</u>
  107 + <u xml:id="u-7.1" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Dyskusję nad pierwszym punktem porządku dziennego podsumował przewodniczący Komisji poseł Jan Leś (PZPR): Plany wzrostu produkcji węgla powinny być ustalane z góry dla poszczególnych lat planu 5-letniego. Planowanie z roku na rok nie może bowiem zapewnić górnictwu pełnego zaopatrzenia techniczno-materiałowego, niezbędnego dla wykonania planu. Plan 1977 r. został wykonany kosztem znacznego przekroczenia normatywnego czasu pracy górników. Pracowano nie 5, ale kilkanaście niedziel w ciągu roku i bardzo brakowało zaopatrzenia materiałowego. W tym roku przemysł węglowy miał wydobyć pierwotnie 187 mln t węgla, a teraz ma wydobyć 192 mln t. Takie planowanie do niczego dobrego, nie prowadzi.</u>
  108 + <u xml:id="u-7.2" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Komisja powinna stanowczo postawić problem braku rezerwowego frontu robót w górnictwie. Przy tak dużej koncentracji robót, jaka występuje obecnie w górnictwie jest to zjawisko bardzo niekorzystne. Dziś w kopalniach pracują ściany dające 2,5 tys. t węgla na dobę. W razie awarii na takiej ścianie trudno jest nadrobić niedobór, nie mając rezerwowego frontu robót. Jego brak nie pozwoli również wykorzystać w pełni rezerw wzrostu wydobycia, jakie tkwią w czterobrygadowym systemie pracy w kopalniach.</u>
  109 + <u xml:id="u-7.3" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">W opinii Komisji powinno się też znaleźć stwierdzenie, że w transporcie węgla nie nastąpiła oczekiwana poprawa. Jak wynika z informacji dyrektora Rybnickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego, sytuacja transportowa w kopalniach tego zjednoczenia jest katastrofalna. Od 1 do 7 czerwca kopalniom tym zabrakło węglarek do załadowania 91 tys. t węgla, a w jednym dniu - 7 czerwca, zabrakło węglarek do załadowania 12 tys. t; 9 spośród 12 kopalń zjednoczenia nie miało w tym dniu ani jednej węglarki. Ocenia się, że straty w wydobyciu węgla w Rybnickim Zjednoczeniu w czerwcu wyniosły już ok. 30 tys. t. Tak dalej być nie może.</u>
  110 + <u xml:id="u-7.4" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">W geologii problemem szczególnej wagi jest lepsze zaopatrzenie w sprzęt. Komisja już wielokrotnie wskazywała na wagę tego zagadnienia, ale niestety bez skutku.</u>
  111 + <u xml:id="u-7.5" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Osobny, niezwykle ważny problem, to nieustanna troska o bezpieczeństwo górniczej pracy. Trzeba dokonać maksymalnych wysiłków, żeby zmniejszyć liczbę wypadków przy pracy w górnictwie.</u>
  112 + <u xml:id="u-7.6" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">W drugim punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła sprawozdanie Ministerstwa Przemysłu Chemicznego o wykonaniu planu i budżetu w 1977 r.</u>
  113 + <u xml:id="u-7.7" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Uwagi i wnioski podkomisji przemysłu chemicznego przedstawił poseł Adolf Ojczyk: W 1977 r. przemysł chemiczny wykonał plan wartości sprzedaży własnej i usług niedoborem 0,6%, tj. ok.1,7 mld zł. W porównaniu z rokiem 1976 uzyskano wzrost sprzedaży o 7,5% wobec wskaźnika planowanego 8,4%. Ze szczególną uwagą potraktowano potrzeby rynku wykonując planowane dostawy 101,1%. Natomiast nie udało się w pełni zrealizować zadań eksportowych, chociaż w porównaniu z 1976 r. nastąpił wzrost eksportu.</u>
  114 + <u xml:id="u-7.8" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Korzystne wyniki uzyskano w obniżce kosztów własnych (o 2,1% i materiałowych o 5,1%). Uzyskano wyższy, niż planowano wzrost produkcji dodanej i osiągnięto wyższą wydajność pracy. Mimo to, zadania akumulacji resort wykonał tylko w 90,5%.</u>
  115 + <u xml:id="u-7.9" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Nie zrealizowany został program inwestycyjny: np. zadania w zakresie robót budowlano montażowych wykonano zaledwie w 81,1%. Trudności inwestycyjne miały poważny wpływ na ograniczenie przyrostu mocy produkcyjnej, a tym samym masy towarowej. Dlatego też plan wartości sprzedaży i usług wykonano w 99,4%.</u>
  116 + <u xml:id="u-7.10" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Podkomisja przemysłu chemicznego przeprowadziła analizę w celu ustalenia przyczyn, które spowodowały trudności w wykonaniu planowanych zadań. Przyczyny te, to przede wszystkim niepełne zaopatrzenie surowcowe, zwłaszcza z XI obszaru płatniczego, ograniczenia dostaw energii elektrycznej oraz gazu ziemnego, nieterminowe przekazanie do eksploatacji nowych obiektów.</u>
  117 + <u xml:id="u-7.11" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Resort przemysłu chemicznego nie mógł zaspokoić w pełni zapotrzebowania innych gałęzi przemysłu, które rośnie o wiele szybciej niż możliwości produkcyjne chemii. Z jednej strony wiąże się to z niedostatecznym potencjałem technologicznym i niepełną koordynacją zadań inwestycyjnych, zwłaszcza opóźnieniem przygotowania bazy surowcowej dla nowych zakładów produkcyjnych. Z drugiej strony - duży udział importu, zwłaszcza z II obszaru płatniczego spowodował napięcia w zaopatrzeniu w surowce i materiały, i przejściowe ograniczenie produkcji niektórych wyrobów. Przykładem mogą być farby i lakiery. Również znacznie wolniejsze niż zakładano tempo wzrostu produkcji własnej włókien sztucznych dla przemysłu lekkiego zmuszało do zwiększenia importu. Nie zostały w pełni zaspokojone potrzeby na barwniki i środki pomocnicze.</u>
  118 + <u xml:id="u-7.12" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Tempo rozwoju przemysłu chemicznego jest niedostateczne. Było ono w 1977 r. niższe od tempa wzrostu całego przemysłu, a w tym roku jest jeszcze niższe. W obecnej sytuacji niezbędna jest większa aktywność naukowo-badawcza i przyśpieszenie postępu technologicznego intensyfikacja produkcji, jak też zapewnienie większej rytmiczności i terminowości procesu inwestycyjnego. Są to podstawowe czynniki zdynamizowania produkcji chemicznej i lepszego jej dostosowania do potrzeb gospodarki narodowej.</u>
  119 + <u xml:id="u-7.13" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Dostawy nawozów dla rolnictwa w 1977 r., chociaż wyższe o 5,6% w stosunku do 1976 r. były mniejsze niż przewidywał plan. Natomiast osiągnięto wzrost o 15% dostaw środków ochrony roślin.</u>
  120 + <u xml:id="u-7.14" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Na podkreślenie zasługuje wykonanie zadań rynkowych, co było możliwe dzięki dużej koncentracji wysiłków oraz bieżącej kontroli zadań. Nie wykonano jednak w pełni planu asortymentowego produkcji i niedobory niektórych wyrobów, m.in. farb i lakierów, emulsji podłogowych i in. dały się odczuć na rynku. Nie zostały też zaspokojone potrzeby dotyczące różnego rodzaju artykułów technicznych dla budownictwa mieszkaniowego, do produkcji mebli itp.</u>
  121 + <u xml:id="u-7.15" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Wystąpiły zakłócenia w dostawach wyrobów farmaceutycznych, co było wynikiem nieprawidłowego planowania, jak też niedostatecznego przygotowania racjonalizacji leków przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej. Z drugiej strony - zapotrzebowanie na leki bardzo szybko rośnie w ciągu ostatnich 4 lat roczny przyrost zapotrzebowania wynosił średnio 14%. W tej sytuacji każda decyzja o ograniczeniu produkcji jakiegoś leku, czy jej zaniechaniu, powinna być tym głębiej przemyślana.</u>
  122 + <u xml:id="u-7.16" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Przemysł chemii gospodarczej wykonał swe zadania w 100,5%, ale plan dostaw na rynek wykonał tylko w niektórych grupach wyrobów (m.in. perfumy, szampony, wody kolońskie i pasta do zębów). Brakowało natomiast mydła do prania i mydła toaletowego, proszków do prania oraz niektórych kremów. Na niepełnym wykonaniu zadań, oprócz wyłączeń energetycznych i braku niektórych surowców, zaważył również brak opakowań.</u>
  123 + <u xml:id="u-7.17" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">W eksporcie nie osiągnięto pozytywnych wyników na skutek niepomyślnej koniunktury na rynkach zachodnich oraz spadku cen, m.in. nawozów i siarki. Na uznanie zasługuje sukcesywnie realizowany program antyimportowy.</u>
  124 + <u xml:id="u-7.18" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Podkomisja wiele uwagi poświęciła realizacji inwestycji w ubiegłym roku. Przemysł chemiczny rozpoczął ten rok z bagażem 19% nie zrealizowanych robót budowlano-montażowych. Z opóźnieniem realizowane są niektóre ważne inwestycje w Płocku, w Toruńskiej „Elanie” oraz w kopalni siarki w Jeziórku. Istnieje potrzeba skutecznej pomocy ze strony rządu, by zapobiec dalszym opóźnieniom niekorzystnie wpływającym na rozwój innych gałęzi przemysłu.</u>
  125 + <u xml:id="u-7.19" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Zdaniem podkomisji w 1977 r. pogłębią się trudności remontowe, do czego przyczyniło się złe zaopatrzenie w maszyny i części zamienne zarówno krajowe, jak i z importu. Dotkliwie odczuwano niedostateczne zabezpieczenie transportu kolejowego i samochodowego, niedostateczne zapasy węgla na zimę oraz ograniczenia dostaw energii elektrycznej.</u>
  126 + <u xml:id="u-7.20" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Na zakończenie poseł A. Ojczyk przedstawił wnioski podkomisji, m.in.:</u>
  127 + <u xml:id="u-7.21" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">- niepokój Komisji budzą opóźnienia ważnych inwestycji, od których zależy zwiększenie produkcji surowców i półfabrykatów chemicznych. Opóźnienia zwiększają nacisk na import i wydatkowanie środków dewizowych. Konieczna jest wnikliwa analiza realizacji zadań inwestycyjnych i skoncentrowanie sił i środków na zadania, które szczególnie głęboko wkraczają w problemy ekonomiczno-zaopatrzeniowe przemysłu chemicznego oraz zabezpieczają rozwój gospodarki narodowej.</u>
  128 + <u xml:id="u-7.22" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">- wiele wyrobów przemysłu chemicznego cechuje nowoczesność, wysoka jakość użytkowa i estetyczna. Uzyskano dalszy przyrost wyrobów ze znakiem jakości. Niemniej jednak jakość niektórych produktów lub asortymentów przeznaczonych na zaopatrzenie przemysłu i rynku jest jeszcze niezadowalająca. Niższa jakość bywa zbieżna ze stosowaniem z konieczności surowców zastępczych, z zakłóceniami technologicznymi, niedotrzymywaniem dyscypliny technologicznej oraz w wielu przypadkach przestarzałym parkiem maszynowym. Zdaniem Komisji, należy tu bardziej wykorzystać w tym celu zaplecze naukowo-badawcze, modernizację i postęp techniczny oraz działalność kontroli technicznej i odpowiedzialność nadzoru;</u>
  129 + <u xml:id="u-7.23" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">- realizacja zadań eksportowych jest nadal zadaniem trudnym wobec potrzeb wewnętrznych z jednej strony i braku pokrycia towarowego z drugiej. W tej sytuacji resort powinien dążyć do rozwijania produkcji proeksportowej, rozszerzać rynki zbytu i równocześnie konsekwentnie kontynuować podjęty program antyimportowy;</u>
  130 + <u xml:id="u-7.24" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">- pomimo wykonania zadań rynkowych potrzebna jest istotna poprawa zaopatrzenia asortymentowego, rozwiązanie niedociągnięć w planowaniu i zabezpieczeniu surowcowym i materiałowym zwłaszcza w odniesieniu do dostaw surowcowych pochodzących z importu. Przede wszystkim winna ulec poprawie sytuacja w dostawach wyrobów z przemysłu chemii gospodarczej na potrzeby gospodarstwa domowego oraz potrzeby budownictwa i remont mieszkań;</u>
  131 + <u xml:id="u-7.25" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">- w roku 1977 resort nie wykonał w pełni planowanych zadań w zakresie ochrony środowiska naturalnego, przede wszystkim dotyczy to dużych opóźnień w budowie oczyszczalni ścieków. Zdaniem Komisji, resort przemysłu chemicznego winien zwrócić szczególną uwagę na pełną realizację zadań inwestycyjnych w zakresie ochrony środowiska naturalnego z uwagi na to, że rozwój przemysłu chemicznego pociąga za sobą wzrastające zanieczyszczenia wód, gleb oraz powietrza atmosferycznego;</u>
  132 + <u xml:id="u-7.26" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">- Komisja stwierdza dalszą poprawę gospodarności. Nastąpiło dalsze osłabienie tempa przyrostu zapasów, wzrost produkcyjności majątku trwałego. Osiągnięto wyższy niż planowano wskaźnik wzrostu produkcji dodanej, uzyskano dalszą poprawę wyników finansowych i obniżkę kosztów własnych i materiałowych.</u>
  133 + <u xml:id="u-7.27" who="#WiceprezesWUGMieczysławPiątek">Dyskusja:</u>
  134 + </div>
  135 + <div xml:id="div-8">
  136 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWładysławOchota">Podobnie jak w górnictwie, tak i w chemii powstały znaczne trudności związane z niewydolnością transportu. Szczególnie dało się to we znaki zakładom produkującym towary masowe wymagające dużej liczby wagonów. Trudności transportowe oprócz ograniczeń w dostawach gazu i energii elektrycznej, były ważną przyczyną opóźnień w produkcji niektórych artykułów.</u>
  137 + <u xml:id="u-8.1" who="#PosełWładysławOchota">Sejmowa Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego wiele uwagi poświęciła zaopatrzeniu wsi w nawozy. Posłowie podkreślali, że niedostateczne zaopatrzenie w nawozy krajowe jest przyczyną zwiększonego importu. Trzeba rozważyć również problem zaopatrzenia w węgiel. Nie można godzić się z faktem, że w maju brakuje węgla i trudno zrozumieć dlaczego nie podjęto skutecznych kroków dla poprawy tej niekorzystnej sytuacji. Należy też usilnie starać się, by zapewnić przemysłowi chemicznemu odpowiednie dostawy energii i gazu oraz innych surowców, bez których nie ma możliwości zwiększenia produkcji, a zwłaszcza nawozów.</u>
  138 + </div>
  139 + <div xml:id="div-9">
  140 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Przemysł chemiczny wpływa w dużym stopniu na zaopatrzenie rynku. Za mało natomiast wiemy, jakie braki chemii rzutowały na realizację zadań w innych gałęziach przemysłu. Np. przemysł lekki skarży się na niedobór barwników i ich niską jakość. Te niedobory wymagają podjęcia zdecydowanych radykalnych środków, a przede wszystkim sprawniejszej realizacji inwestycji chemicznych i zlikwidowanie poślizgów z ubiegłego roku. Generalnym rozwiązaniem byłoby przyspieszenie rozwoju przemysłu chemicznego w następnym 5-leciu. Przemysł chemiczny powinien otrzymać większe nakłady oraz priorytet w realizacji programu inwestycyjnego. Przede wszystkim jednak już dzisiaj trzeba zlikwidować trudności inwestycyjne oraz zaopatrzenia surowcowo-materiałowego, które decydują o rozwoju chemii.</u>
  141 + </div>
  142 + <div xml:id="div-10">
  143 + <u xml:id="u-10.0" who="#WiceministerJanSidorowicz">Resort energicznie działa na rzecz normalizacji pracy przemysłu chemicznego i eliminowania występujących napięć. Na spotkaniu z chemikami I Sekretarz KC PZPR E. Gierek zapowiedział, że najbliższe 5-lecie będzie okresem przyśpieszonego rozwoju chemii. Wyniki pracy przemysłu chemicznego rzutują na rozwój całej gospodarki. Obecne trudności w przemyśle chemicznym wpływają niekorzystnie na realizację zadań innych gałęzi przemysłu, budownictwa, rolnictwa.</u>
  144 + </div>
  145 + <div xml:id="div-11">
  146 + <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanLeś">Zgadzamy się z uwagami i wnioskami przedstawionymi na dzisiejszym posiedzeniu w sprawie przemysłu chemicznego. Trudności w ubiegłym roku powinny mobilizować przemysł chemiczny do lepszej realizacji tegorocznych zadań. Popierając zgłoszone w czasie dyskusji wnioski zgadzam się z opinią, że najważniejszą sprawą jest sprawna realizacja i zaopatrzenie surowcowo-materiałowe chemii. Te właśnie sprawy musimy przede wszystkim przedstawić w uwagach i wnioskach do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  147 + <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanLeś">Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii zwróciła się do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o przyjęcie sprawozdań z wykonania planu i budżetu państwa w 1977 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Centralnego Urzędu Geologii i Wyższego Urzędu Górniczego. Jednocześnie Komisja przekazuje swoje uwagi i wnioski, wynikające z analizy działalności wymienionych resortów i centralnych urzędów w 1977 r.</u>
  148 + <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJanLeś">W kolejnym punkcie obrad, Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii przyjęła dezyderat dotyczący nadrobienia opóźnień i przyśpieszenia realizacji inwestycji w Bełchatowie.</u>
  149 + </div>
  150 + </body>
  151 + </text>
  152 + </TEI>
  153 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00021-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00021-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 21/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 21/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:21</note>
  20 + <note type="sessionNo">21</note>
  21 + <date>1978-07-19</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PrezesCUGZdzisławDembowski" role="speaker">
  28 + <persName>Prezes CUG Zdzisław Dembowski</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  31 + <persName>Komentarz</persName>
  32 + </person>
  33 + </particDesc>
  34 + </profileDesc>
  35 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00021-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 19 lipca 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Zofii Łęgowik (bezp.), rozpatrzyła działalność zaplecza naukowo-badawczego, jego efektywność i perspektywy rozwoju, a także problemy węzłowe oraz wdrożenia i wynalazczość w świetle uchwał XII plenum KC PZPR w resortach: górnictwa, energetyki i energii atomowej, przemysłu chemicznego oraz w Centralnym Urzędzie Geologii.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli posłowie z Sejmowej Komisji Nauki i Postępu Technicznego oraz przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z ministrem Henrykiem Konopackim, Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Janem Felickim, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały przygotowane przez resorty oraz uwagi, wnioski i opinie poselskich podkomisji: górnictwa i geologii, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Opinię podkomisji górnictwa i geologii przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): Zaplecze naukowo-badawcze resortu górnictwa i Centralnego Urzędu Geologii dysponuje znacznym potencjałem kadrowym. W górnictwie zatrudnia ono 13,3 tys. osób a w geologii - 1.370 osób. Zaplecze naukowo-badawcze górnictwa zorganizowane jest w 22 jednostkach wg zagadnień poszczególnych branż resortu; natomiast w geologii zgrupowane w 2 jednostkach: w Instytucie Geologicznym prowadzącym badania budowy geologicznej kraju (prace nad rozwojem bazy surowców mineralnych oraz określeniem stosunków hydrologicznych) i w Ośrodku Badawczo-rozwojowym Techniki Geologicznej, który prowadzi badania z zakresu techniki prac geologicznych. Ośrodek ten zaopatruje również przedsiębiorstwa poszukiwawcze w stosunkowo niewielkie ilości urządzeń wiertniczych oraz innego, specjalistycznego sprzętu.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Zarówno w górnictwie jak i w geologii problematyka naukowo-badawcza w zależności od jej rangi ujęta jest w programach rządowych, węzłowych i resortowych. Do najważniejszych problemów ujętych w programach rządowych w resorcie górnictwa należy temat „kompleksowe przetwórstwo węgla”, obejmujący zarówno prace związane z upłynnianiem węgla i produkcją paliw kokso-pochodnych na bazie węgli energetycznych jak i wykorzystaniem produktów przetwórstwa węgla do wytwarzania energii elektrycznej u surowców chemicznych. W CUG tematem rządowym objęte są zagadnienia optymalnego wykorzystania zasobów i rozwoju produkcji wyrobów z miedzi i jej stopów oraz problemy kształtowania i wykorzystania zasobów wody. Tematyka badań naukowych realizowanych w górnictwie w obecnej 5-latce można podzielić na następujące grupy:</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- grupę I obejmującą problemy bilansowania i rozpoznania zasobów oraz perspektywicznego rozwoju poszczególnych branż resortu;</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- grupę II, zajmującą się technologią i metodami efektywnej i bezpiecznej produkcji paliw;</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- grupę III obejmującą zagadnienia efektywnego rozwoju inwestycji i uzyskania zdolności produkcyjnych przez nowe obiekty;</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- grupę IV, podejmującą sprawy racjonalizacji użytkowania i utylizacji paliw i surowców oraz kopalin odpadowych;</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- grupę V, która obejmuje doskonalenie form i środków organizacji oraz zarządzania przemysłem.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Zdaniem podkomisji tematyka naukowo-badawcza realizowana w górnictwie i geologii obejmuje znakomitą większość problemów rozwojowych jakie można przewidzieć przy obecnym stanie techniki i technologii. Program prac naukowo-badawczych powinien być jednak stale weryfikowany, ciągle bowiem zmieniają się warunki górniczo-geologiczne, w związku z eksploatacją coraz głębiej zalegających złóż węgla. Jeszcze niewiele lat temu uważano np., że głębokość 1000 m jest trudna do osiągnięcia, podczas gdy już pierwsze poziomy budowanych i projektowanych obecnie kopalń znajdować się będą właśnie na tej głębokości. Z pogarszających się warunków górniczo-geologicznych oraz coraz większej mechanizacji i koncentracji wydobycia głównie w oparciu o zmechanizowane kompleksy ścianowe, wynika nowa problematyka organizacyjno-techniczna, która podejmować musi zaplecze naukowo-badawcze. Więcej uwagi poświęcać trzeba będzie m.in. zagadnieniom organizacji w związku z wprowadzanym obecnie w górnictwie 4-brygadowym systemem pracy.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Mechanizacja i koncentracja wydobycia, stosowanie drogich obudów zmechanizowanych i towarzyszącego sprzętu powodują znaczny wzrost kosztów wydobycia. Stąd tak duże znaczenie problemów optymalnego wykorzystania maszyn i urządzeń.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W związku z wzrastającym zapotrzebowaniem gospodarki narodowej na kopaliny, nowe jakościowo zadania i problemy będzie musiał rozwiązywać Centralny Urząd Geologii. Niezależnie od tematyki przyjętej do realizacji w bieżącej 5-latce jak i w dalszej perspektywie a ujętej w 6-ciu materiałach p.t. „Główne kierunki dalszych badań” Centralny Urząd Geologii powinien przygotować swoje zaplecze laboratoryjne do korzystania i stosowania nowych technik w badaniach geologicznych, m.in. zdjęć z pokładów samolotów i satelitów ziemi. Wiąże się to z koniecznością wyposażenia laboratoriów CUG w odpowiednią aparaturę.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W programie badań na najbliższe lata CUG powinien również przewidzieć swój udział w badaniach dna mórz i oceanów. Eksploatacja bogatych zasobów mineralnych mórz i oceanów jest bowiem sprawą niedalekiej przyszłości, czego dowodem są m.in. prace prowadzone obecnie przez Japończyków.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Efektywność działania zaplecza naukowo-badawczego górnictwa i geologii poseł R. Najsznerski ocenił pozytywnie. W wielu dziedzinach reprezentujemy wysoki - w porównaniu z innymi krajami - poziom konstrukcji i technologii. Bardzo interesujące wyniki uzyskano np. w okresie 2,5 rocznej realizacji rządowego programu kompleksowego przetwórstwa węgla. Pomimo, że problem tąpań nie został jeszcze całkowicie opanowany, osiągnięcia naszego górnictwa są w tym zakresie przodujące i oryginalne. CUG reprezentuje także wysoki poziom myśli technicznej i konkretnych umiejętności o czym świadczą liczne kontakty zagraniczne i dobre rezultaty osiągane często w ostrej konkurencji z innymi krajami (np. Polacy uzyskali bardzo dobre wyniki i kontrakty na dalsze prace geologiczne w Maroku). Efekty naszej geologii mogłyby być większe, gdyby nie braki odpowiedniego sprzętu umożliwiającego prace w terenie. Zdaniem podkomisji, należy podjąć decyzje w celu poprawy sytuacji w tej dziedzinie. Trzeba także podjąć pilnie decyzje o budowie fabryki sprzętu wiertniczego w Ciechanowie.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Wymiernym dowodem efektywności działania zaplecza naukowo-technicznego jest osiągnięty przez resort górnictwa w latach 1971-1977 wzrost wydobycia węgla o 46 mln ton przy minimalnym wzroście zatrudnienia. Prace Centralnego Urzędu Geologii przyniosły w tym okresie gospodarce narodowej znaczne zwiększenie zasobów potrzebnych jej kopalin.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Obok pozytywnych stron działalności zaplecza naukowo-badawczego występują też zjawiska ujemne. Do nich poseł R. Najsznerski zaliczył:</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- niedostateczne jeszcze opanowanie metod przeciwdziałania niektórym zagrożeniom zdrowia i życia górników;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- brak dostatecznego (w stosunku do aktualnych potrzeb) postępu w rozwiązaniach technicznych małej mechanizacji w kopalniach, zwłaszcza w transporcie coraz cięższych elementów maszyn, urządzeń, obudowy itp.;</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- stosunkowo mały postęp we wprowadzaniu nowoczesnych metod organizacji pracy dostosowanych do szybkiego wzrostu technicznego uzbrajania kopalń,</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">- długi jeszcze cykl wdrażania niektórych rozwiązań technicznych i nowych konstrukcji, zbyt słabe eksponowanie na forum międzynarodowym dorobku naszej myśli technicznej szczególnie w geologii.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Oceniając pozytywnie całokształt działalności zaplecza naukowo-badawczego w resorcie górnictwa i Centralnym Urzędzie Geologii, podkomisja górnictwa i geologii sformułowała następujące wnioski:</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">a) zwrócenie większej uwagi zaplecza naukowo-technicznego w resorcie górnictwa na doskonalenie metod organizacji pracy ze szczególnym uwzględnieniem nowych zadań wynikających z wprowadzanego obecnie 4-brygadowego systemu pracy oraz ze wzrostu technicznego uzbrojenia kopalń;</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">b) intensyfikowanie działań mających na celu lepszą ochronę załóg górniczych przed skutkami zagrożeń górniczych;</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">c) doskonalenie mechanizmów integrujących działalność służb zaplecza naukowo-badawczego i przemysłu w celu szybkiego wprowadzania do produkcji nowych rozwiązań techniczno-organizacyjnych i rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo górniczej pracy;</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">d) intensyfikowanie prac zaplecza resortu górnictwa mających zapewnić efektywniejsze wykorzystanie bardzo drogiego wyposażenia technicznego kopalń, a w rezultacie ograniczenie wzrostu kosztów wydobycia węgla;</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">e) lepsze wyposażenie laboratoriów naukowo-badawczych resortu górnictwa i CUG w niezbędną aparaturę umożliwiające wprowadzenie pełnego zakresu prac badawczych;</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">f) rozważenie celowości podjęcia działań zmierzających do włączenia zaplecza naukowo-badawczego CUG do badań dna morza i oceanów.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji energetyki i energii atomowej przedstawił poseł Walter Goszyc (PZPR): W resorcie energetyki i energii atomowej prace naukowo-badawcze i rozwojowe prowadzi 7 placówek naukowo-badawczych oraz 4 placówki rozwojowe. Zaplecze naukowo-badawcze energetyki rozwiązuje 34 problemy resortowo-branżowe oraz 2 problemy węzłowe: pn. „Zwiększanie efektywności gospodarki energetycznej w kraju i unowocześnianie elementów składowych systemu energetycznego” oraz „Wytwarzanie energii elektrycznej w elektrowniach cieplnych z reaktorami jądrowymi”. W dziedzinie atomistyki realizowanych jest 5 problemów resortowo-branżowych i 1 problem węzłowy: „Badanie procesów jądrowych i wykorzystanie techniki jądrowej dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju”. Na zaplecze przemysłu węgla brunatnego przypada 5 problemów resortowo-branżowych i 1 problem węzłowy: „Kompleksowe zagospodarowanie złóż i regionów w górnictwie odkrywkowym”.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Podkomisja, po zapoznaniu się z tematyką prac naukowo-badawczych stwierdza, że mimo podstawowego znaczenia energetyki dla gospodarki kraju problemy jej rozwoju nie znalazły dotychczas odbicia w kompleksowym rządowym programie. Ponadto realizowany obecnie program prac naukowo-badawczych nie obejmuje problemów perspektywicznych, takich jak prognozowanie rozwoju energetyki i bilansu paliwowo-energetycznego, perspektywy budowy nowych elektrowni (tak cieplnych jak i jądrowych) w powiązaniu z rozwojem krajowego przemysłu urządzeń energetycznych oraz kompleksem zagadnień związanych ze wzrostem wydobycia węgla brunatnego.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Prace zaplecza naukowo-technicznego energetyki koncentrowały się natomiast na rozwiązywaniu najważniejszych i najpilniejszych zagadnień bieżących związanych z eksploatacją już istniejących systemów energetycznych lub przewidzianych do rozwiązania w najbliższym czasie. Wpłynęło to korzystnie na wykonywanie zadań planowych i przyczyniło się do szybkiego wprowadzania rozwiązań projektowych do praktyki przemysłowej. Z informacji resortu wynika również, że działalność zaplecza badawczo-rozwojowego jest wysoce efektywna. Dotyczy to zarówno efektów bezpośrednich i wymiernych, jak i osiągnięć niewymiernych związanych np. z ochroną środowiska naturalnego.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Podkomisja przedyskutowała perspektywy rozwoju energetyki konwencjonalnej i jądrowej w tym takie zagadnienia, jak budowa pierwszej elektrowni jądrowej w Żarnowcu i udział polskiego przemysłu w budowie tej i innych elektrowni jądrowych. Przedyskutowano także problemy współpracy z przemysłem urządzeń energetycznych przy budowie nowych elektrowni opartych na węglu brunatnym, prognozy rozwoju energetyki i bilansu paliwowo-energetycznego kraju jak również sprawy koordynacji rozwoju ciepłownictwa w aglomeracjach miejsko-przemysłowych. Tematem rozważań były też problemy produkcji taśm dla taśmociągów. Wiele miejsca poświęcono zagadnieniom budowy elektrowni związanych z zagospodarowaniem Wisły.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Z wielką satysfakcją i uznaniem zostały przyjęte wytyczne XII plenum KC PZPR oraz referat I Sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka, a zwłaszcza jego fragmenty mówiące o rozwoju energetyki, atomistyki i górnictwa węgla brunatnego. Podkomisja uważa, że opracowanie rządowego programu rozwoju energetyki wraz z górnictwem węgla brunatnego jest jednym z najważniejszych czynników warunkujących harmonijny rozwój gospodarki narodowej.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Do tematów, które pilnie podjąć powinno zaplecze naukowo-badawcze i rozwojowe resortu energetyki należą:</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">- określenie zapotrzebowania na energię i moc elektryczną oraz ciepło zgodnie z potrzebami gospodarki narodowej,</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">- dobór właściwej struktury mocy elektrowni,</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">- określenie perspektywicznego bilansu paliwowego kraju i przewidywanej jego struktury,</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">- określenie sposobów racjonalnego i efektywnego użytkowania energii elektrycznej i cieplnej,</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">- komplet zagadnień związanych z ochroną naturalnego środowiska człowieka,</u>
  48 + <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">- prace mające zapewnić rozwój wydobycia i wykorzystanie zasobów węgla brunatnego jako przyszłościowego paliwa dla nowobudowanych elektrowni,</u>
  49 + <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">- opracowanie nowych maszyn dla wydobycia i transportu węgla brunatnego,</u>
  50 + <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">- opracowanie konstrukcyjne, technologiczne i projektowe nowych urządzeń dla elektrowni jądrowych,</u>
  51 + <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">- sprawy bezpieczeństwa jądrowego i ochrony środowiska przed promieniowaniem.</u>
  52 + <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Poseł Adolf Ojczyk (PZPR) zreferował stanowisko podkomisji przemysłu chemicznego. Przypomniał on, że XII Plenum KC PZPR postawiło przed środowiskiem naukowo-technicznym przemysłu chemicznego trudne i odpowiedzialne zadania. Wynikają one z fundamentalnej roli chemii w rozwoju wszystkich dziedzin gospodarki narodowej oraz konieczności usunięcia barier, jakie stwarza nienadążanie rozwoju przemysłu chemicznego wobec zwielokrotnionego zapotrzebowania poszczególnych działów gospodarski. Wynikają także z potrzeby skutecznego rozwiązywania problemów surowcowych oraz przyśpieszenia badań nad technologiami zdolnymi do wytwarzania wyrobów wysokiej jakości, modernizacji i intensyfikacji procesów wytwórczych.</u>
  53 + <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Baza naukowo-techniczna przemysłu chemicznego zdolna jest podjąć te zadania. Zatrudnia ona 20,5 tys. pracowników, w tym 11,5 tys. - bezpośrednio w badaniach naukowych. Dorobek wdrożeniowy zaplecza badawczo-rozwojowego jest niewątpliwy. Ponad 85% produkcji przemysłu chemicznego oparte jest o rozwiązania technologiczne tego zaplecza. W oparciu o wyniki prac naukowo-badawczych uruchomiono w 1977 r. produkcję 1042 nowych wyrobów i asortymentów, zmodernizowano 94 procesy technologiczne, zintensyfikowano wiele innych. Produkcja nowości stanowiła 10,8% ogólnej wartości dostaw przemysłu chemicznego na rynek.</u>
  54 + <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Mimo uzyskania w 1977 r. postępu w przyroście liczby uzyskanych patentów stan ten uznać należy nadal za niezadowalający.</u>
  55 + <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">W planowaniu działalności badawczo-rozwojowej występowały przypadki braku podporządkowania kierunków i tematyki badań aktualnym i perspektywicznym potrzebom przemysłu. Brak należytej współpracy z nauką w dużej mierze przesądza o stopniu zainteresowania przemysłu opracowaniami zgłaszanymi do wdrożenia.</u>
  56 + <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Wdrażanie opracowań naukowych daje powody do niezadowolenia: mimo znacznych nakładów są one niezbyt trafnie planowane i często spóźnione. W przemyśle chemicznym znajduje się obecnie 80 technologii zakończonych a nie wdrożonych o koszcie realizacji powyżej 1 mln zł każda, przy czym szereg z nich ma charakter antyimportowy. Podstawowym powodem jest zwolnienie tempa chemizacji gospodarki narodowej i przesunięcie wdrożeń w stosunku do planowanych terminów. Krytyczna jest również sytuacja, jeżeli chodzi o zapewnienie dostaw urządzeń i aparatury. W tej sytuacji niezmiernie ważne jest zapewnienie pełnej i terminowej realizacji własnej bazy wytwórczej w Opolu.</u>
  57 + <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Przemysł chemiczny zakupił do końca 1977 r. 123 licencje zagraniczne (technologia i w większości kompletne instalacje). Wyroby licencyjne stanowiły w ub. roku 13,9% ogólnej wartości produkcji przemysłu chemicznego. Jednocześnie zawarto 97 kontraktów na eksport technologii, w tym 86 w postaci kompletnych instalacji i obiektów. Niestety, wpływy dewizowe z tego eksportu były ok. 11 razy mniejsze niż wydatki na import.</u>
  58 + <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Pod względem zatrudnienia, placówki naukowo-badawcze chemii zajmują drugie miejsce w kraju po przemyśle maszynowym. Chodzi więc o to, by potencjał ten był maksymalnie wykorzystywany.</u>
  59 + <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Podkomisja pozytywnie oceniając ogólny dorobek zaplecza naukowo-badawczego w chemii uznała za realną perspektywę wykonania zadań stojących przed tym zapleczem. Podkomisja uważa jednocześnie, że wobec opóźnień w realizacji programu chemizacji gospodarki narodowej oraz wobec uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych, zachodzi pilna potrzeba aktualizacji tego programu, wykorzystania w działalności inwestycyjnej posiadanych opracowań oraz odpowiedniego ukierunkowania dalszego programu badań naukowo-wdrożeniowych. Niezmiernie ważne jest ścisłe powiązanie prac naukowo-badawczych, planów postępu technicznego i prac wdrożeniowych z planem rozwoju przemysłu chemicznego.</u>
  60 + <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">Niedostateczna baza produkcji aparatury chemicznej stanowi barierę utrudniającą wdrożenie do przemysłu szeregu opracowań technologicznych. Zachodzi więc potrzeba szybszego rozwoju zakładów wytwarzających tę aparaturę.</u>
  61 + <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Niepokój budzi informacja resortu o malejących nakładach na rozwój i działalność naukowo-badawczą w przemyśle chemicznym, o niedostatecznych środkach na aparaturę i urządzenia badawcze oraz o niedostatecznym stanie bazy półtechnicznej instalacji pilotujących. W programie realizacji uchwały XII Plenum KC PZPR należy zapewnić środki finansowe na wyposażenie i rozwój bazy badawczo-naukowej tego przemysłu.</u>
  62 + <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  63 + <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">Poseł Jerzy Grochmalicki (PZPR) poruszył problem kompleksowej przeróbki węgla w kontekście importu uszlachetnionych gatunków tego paliwa. Nawiązując do informacji resortu chemii na temat struktury zatrudnienia w zapleczu naukowo-badawczym, wyraził wątpliwość czy odsetek zatrudnionych zajmujących się pracami technologicznymi jest wystarczający, zwłaszcza że przemysł chemiczny cierpi na brak rozwiązań technologicznych. Zapytywał również o postęp w dziedzinie gazyfikacji węgla.</u>
  64 + <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Poseł Czesław Mądry (ZSL) zwrócił uwagę na sygnalizowaną niską trwałość opakowań z folii, a w szczególności worków do mocznika.</u>
  65 + <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">Poseł Zofia Łęgowik (bezp.) poruszyła problem własnych rozwiązań badawczych w zakresie tzw. chemii lekkiej, postulując lepsze wykorzystanie kadry oraz wyposażenia w aparaturę. Niepokojące jest, że 10 na ogólną liczbę 22 instytutów nie osiąga takiej efektywności badań, która by dawała 1 zł efektu z 1 zł nakładów. Należy także lepiej uświadomić sobie jakie bariery sprawiają, że liczba wynalazków zgłaszanych do opatentowania w przeliczeniu na 1 pracownika zaplecza jest u nas niższa niż za granicą.</u>
  66 + <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">Podkreślając rosnące znaczenie współpracy krajów członkowskich RWPG we wszystkich dziedzinach, posłanka Łęgowik wskazała, że dalsze pogłębienie specjalizacji i ścisłego współdziałania z innymi krajami socjalistycznymi w dziedzinie nauki i techniki przynosić będzie bardzo poważne efekty gospodarce polskiej. Dotyczy to oczywiście wszystkich resortów. Minister Henryk Konopacki: Program chemizacji gospodarki narodowej powstał w okresie, kiedy ceny ropy były stosunkowo niskie. Później nie było nas stać na duży import ropy z II obszaru płatniczego. Toteż szereg tematów ekonomicznie uzasadnionych, trzeba było zahamować lub zaniechać. Podobnie uczyniły i inne kraje, ograniczając przede wszystkim program przetwórstwa ropy. W Polsce nastawiamy się na tzw. głęboki przerób ropy, by zapewnić krajowi jak najwięcej potrzebnych półproduktów.</u>
  67 + <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">Przemysł chemiczny, jest przygotowany do zagospodarowania gazu syntezowego, gdy tylko będzie do dyspozycji. Jest to sprawa decyzji inwestycyjnych rzędu 70-80 mld zł. Problemami gazyfikacji węgla zajmuje się komisja partyjno-rządowa pod przewodnictwem wicepremiera Jana Szydlaka. Nie jesteśmy zadowoleni z liczby zgłaszanych wniosków patentowych, ale następuje w tej dziedzinie poprawa. Zaplecze naukowo-techniczne przemysłu chemicznego zgłasza obecnie około 10% ogółu wniosków patentowych w skali krajowej, co odpowiada potencjałowi tego przemysłu. W ostatnim okresie na uwagę zasługuje przewaga wniosków patentowych lepiej opracowanych, dojrzalszych.</u>
  68 + <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">Resort chemii jako pierwszy opracował system wdrażania osiągnięć nauki do przemysłu. Przewidziano nawet pociągnięcia administracyjne, by w jak największym stopniu zainteresować pracowników nauki problemami i potrzebami przemysłu. Resortowy program racjonalizacji importu powinien dać w tym roku ok. 150-200 mln zł dew.</u>
  69 + <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">Dużo obiecuje sobie resort po zakładzie aparatury chemicznej budowanym w Opolu tym bardziej, że aparatura dostarczana przez przemysł maszynowy i ciężki pokrywa dotychczas tylko nieznaczną część potrzeb. Opole dostarczać będzie aparaturę wysokiej jakości, uniezależniając nas w poważnym stopniu od importu.</u>
  70 + <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">Dotychczas nie było sygnałów w sprawie złej jakości opakowań mocznika. Obecny sygnał wymaga sprawdzenia.</u>
  71 + <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">W ostatnim okresie poświęca się w przemyśle chemicznym bardzo dużo uwagi dalszemu zacieśnianiu współpracy naukowo-technicznej w ramach RWPG. Przyjęte zostały uzgodnienia dotyczące współpracy z ZSRR i innymi krajami, m.in. w zakresie poliwęglanów i poliakrylanów. Szereg opracowań dokonuje się wspólnie, na zasadzie podziału prac.</u>
  72 + <u xml:id="u-1.63" who="#komentarz">Pomyślnym zjawiskiem w zapleczu naukowo-technicznym przemysłu chemicznego jest zmieniająca się mentalność pracowników naukowych. Umacnia się mianowicie zrozumienie znaczenia wdrożeń opracowań naukowych do produkcji. Tylko tak można widzieć dalszą pracę instytutów i całego zaplecza. Tkwią tu jeszcze wielkie rezerwy.</u>
  73 + </div>
  74 + <div xml:id="div-2">
  75 + <u xml:id="u-2.0" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Rozwój badań geologicznych jest zbyt powolny stosunkowo do lawinowo rosnących potrzeb. Trzeba przy tym uwzględnić specyfikę tych badań: jest to praca na bardzo długą perspektywę.</u>
  76 + <u xml:id="u-2.1" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Rosnąca rola energetyki stawia pilne zadania w zakresie węgla brunatnego i kamiennego. Niepokojący jest przykład Bełchatowa, gdzie daje się we znaki brak turbin odwadniających i pomp. Tym samym, wyeksploatowanym już sprzętem trzeba wykonywać rosnące z roku na rok zadania. Krajowe zaplecze produkujące sprzęt rozwija się zbyt wolno. Poprawa może nastąpić dopiero po 1981 r., a efekty potrzebne są już dziś. Niezbędne jest preferencyjne potraktowanie potrzeb w dziedzinie geologii. Chodzi m.in. o 200 etatów, których przyznanie pozwoliłoby lepiej realizować zadania krajowe i eksportowe. Jednocześnie nie ma co robić z absolwentami wyższych uczelni. Środki przyznane na potrzeby geologii będą wysoko procentowały.</u>
  77 + <u xml:id="u-2.2" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Przewodnicząca obradom poseł Zofia Łęgowik (bezp.) podsumowując przebieg obrad stwierdzała znaczny postęp w rozwoju zaplecza badawczo-rozwojowego omawianych resortów, a w szczególności trafność doboru tematów, rosnącą liczbę wdrożeń, uzyskiwane efekty oraz postęp (choć niewielki) w eksporcie myśli technicznej i usług technicznych.</u>
  78 + <u xml:id="u-2.3" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Zachodzi potrzeba podejmowania dalszych wysiłków w celu zintensyfikowania tej działalności drogą lepszego wykorzystania kadr i wyposażenia oraz eliminowanie barier i trudności nie pozwalających na pełne wykorzystanie zaplecza.</u>
  79 + <u xml:id="u-2.4" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Konieczne jest ściślejsze powiązanie prac naukowo-badawczych z bieżącymi i perspektywicznymi kierunkami rozwoju poszczególnych gałęzi przemysłu. Potwierdzają tę potrzebę przykłady przytoczone w toku prac Komisji.</u>
  80 + <u xml:id="u-2.5" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Programy badań trzeba weryfikować w miarę zmian w sytuacji gospodarczej, występujących nowych potrzeb i priorytetów. Trzeba też weryfikować poszczególne etapy tych prac. W problematyce podejmowanych prac więcej uwagi poświęcić należy zagadnieniom efektywności gospodarowania, sprawom produkcji antyimportowej, pełnego wykorzystania krajowych zasobów surowcowych, doskonaleniu organizacji produkcji, zmniejszaniu pracochłonności, szeroko pojętej modernizacji procesów produkcyjnych, a także zasobom surowcowym mórz i nowym technikom i badaniom geofizycznym. Wszystkie te tematy powinny być w szerszym zakresie uwzględnione w dalszej działalności zaplecza naukowo-badawczego.</u>
  81 + <u xml:id="u-2.6" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Istnieje potrzeba zapewnienia pełnej drożności między nauką a przemysłem, wyrażającej się w ściślejszym powiązaniu placówek naukowych PAN, wyższych uczelni i zaplecza badawczo-rozwojowego resortów z przemysłem.</u>
  82 + <u xml:id="u-2.7" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Przykłady problemów rządowych i węzłowych wskazują drogę wiązania badań z potrzebami gospodarki. Jest tu jeszcze wiele do zrobienia. Należy np. ściślej powiązać tematykę prac dyplomowych i doktorskich w instytutach wyższych uczelni z konkretną problematyką wynikającą z potrzeb przemysłu, a także w zakresie udostępniania nowoczesnej aparatury badawczej i półtechnicznej istniejącej w zapleczu resortowym.</u>
  83 + <u xml:id="u-2.8" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Efekty działalności zaplecza badawczo-rozwojowego powinny być odczuwalne w większym stopniu niż dotychczas dla przemysłu, istnieje więc potrzeba dalszego doskonalenia systemu wdrożeń wyników badań do praktyki przemysłowej i usuwania tych barier i hamulców, które jeszcze istnieją.</u>
  84 + <u xml:id="u-2.9" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Należy wesprzeć wysiłki Centralnego Urzędu Geologii, by wzmocnić jego zaplecze techniczne dla rozwiązywania problemów bardzo ważnych dla kraju.</u>
  85 + <u xml:id="u-2.10" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">Przedstawione na posiedzeniu uwagi i opinie podkomisji: górnictwa i geologii, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego, jak również wnioski z dyskusji zostaną przekazane sejmowej Komisji Nauki i Postępu Technicznego.</u>
  86 + <u xml:id="u-2.11" who="#PrezesCUGZdzisławDembowski">W drugim punkcie obrad Komisja uchwaliła opinię do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zabezpieczenia perspektywicznego wydobycia węgla kamiennego do 1990 r. W opinii tej Komisja zwraca m.in. uwagę na konieczność zbilansowania opracowanego przez resort górnictwa programu wydobycia węgla do 1990 r. z projektowanym rozwojem bazy paliwowo-energetycznej opartej na innych nośnikach energii, a zwłaszcza na węglu brunatnym.</u>
  87 + </div>
  88 + </body>
  89 + </text>
  90 + </TEI>
  91 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00022-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00022-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 22/, Komisja Prac Ustawodawczych /nr 25/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 22/, Komisja Prac Ustawodawczych /nr 25/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:22</note>
  20 + <note type="sessionNo">25</note>
  21 + <date>1978-10-17</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="DyrektorbiuraprawnegoKancelariiSejmuRemigiuszOrzechowski" role="speaker">
  28 + <persName>Dyrektor biura prawnego Kancelarii Sejmu Remigiusz Orzechowski</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="DyrektorbiuraprawnegowUrzędzieRadyMinistrówKazimierzSiarkiewicz" role="speaker">
  31 + <persName>Dyrektor biura prawnego w Urzędzie Rady Ministrów Kazimierz Siarkiewicz</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="DyrektorzespołupaliwwKomisjiPlanowaniaTadeuszMuszkiet" role="speaker">
  34 + <persName>Dyrektor zespołu paliw w Komisji Planowania Tadeusz Muszkiet</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełAdamŁopatka" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Adam Łopatka</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełAntoniWesołowski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Antoni Wesołowski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełCzesławMądry" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Czesław Mądry</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  55 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="PosełStanisławMaciejewski" role="speaker">
  58 + <persName>Poseł Stanisław Maciejewski</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="PosełWalterGoszyc" role="speaker">
  61 + <persName>Poseł Walter Goszyc</persName>
  62 + </person>
  63 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  64 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  65 + </person>
  66 + <person xml:id="PosełZygmuntSurowiec" role="speaker">
  67 + <persName>Poseł Zygmunt Surowiec</persName>
  68 + </person>
  69 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiPracUstawodawczychposełAdamŁopatka" role="speaker">
  70 + <persName>Przewodniczący Komisji Prac Ustawodawczych poseł Adam Łopatka</persName>
  71 + </person>
  72 + <person xml:id="WiceministerMieczysławGlanowski" role="speaker">
  73 + <persName>Wiceminister Mieczysław Glanowski</persName>
  74 + </person>
  75 + <person xml:id="WiceministerTadeuszZastawnik" role="speaker">
  76 + <persName>Wiceminister Tadeusz Zastawnik</persName>
  77 + </person>
  78 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  79 + <persName>Komentarz</persName>
  80 + </person>
  81 + </particDesc>
  82 + </profileDesc>
  83 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00022-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 17 października 1978 r. odbyło się pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR) posiedzenie Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii oraz Komisji Prac Ustawodawczych. Na posiedzeniu rozpatrzono rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o gospodarce paliwowo-energetycznej i dokonano wyboru sprawozdawcy tego projektu ustawy.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Mieczysławem Glanowskim, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli, Urzędu Rady Ministrów oraz Państwowego Inspektoratu Gospodarki Paliwowo-Energetycznej.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji był projekt ustawy o gospodarce paliwowo-energetycznej oraz omówienia tego projektu przez wiceministrów Mieczysława Glanowskiego i Tadeusza Zastawnika.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z wystąpienia wiceministra Mieczysława Glanowskiego, resort górnictwa traktuje projekt ustawy zmieniającej ustawę o gospodarce paliwowo-energetycznej, jako niezbędne działanie usprawniające gospodarowanie paliwami i energią. Jako główny producent paliw stałych, płynnych i gazowych resort górnictwa jest szczególnie zainteresowany w oszczędnym gospodarowaniu tymi paliwami, jak również energią elektryczną i cieplną.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W tym celu potrzebna jest ustawowa regulacja prawna, odpowiadająca obecnym i nadchodzącym warunkom.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W ciągu 16 lat swego istnienia, Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej przysporzył gospodarce narodowej wiele korzyści. Jednakże wzrastające zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju nośniki energii zarówno przez przemysł, transport, jak i gospodarkę komunalno-bytową, wymaga ostrzejszych kryteriów kontroli zużycia energii i paliw. Przedłożony projekt ustawy przewiduje utworzenie specjalnego organu do spraw kontroli gospodarki paliwowo-energetycznej, którym ma być Główny Inspektor Gospodarki Energetycznej. Ma to być organ samodzielny, niezależny od ministrów i kierowników urzędów centralnych, nadzorowany bezpośrednio przez Prezesa Rady Ministrów, co zapewni mu szersze możliwości nie tylko kontroli, ale również oddziaływania w kierunku racjonalnego użytkowania paliw i energii. W tym celu projekt ustawy przewiduje m.in. upoważnienie Głównego Inspektora Gospodarki Energetycznej do przedstawiania Radzie Ministrów informacji, opinii i wniosków w sprawach gospodarki paliwowo-energetycznej, także opiniowania programów rozwoju poszczególnych branż gospodarki narodowej pod względem racjonalnej gospodarki paliwowo-energetycznej.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Następnie mówca uzasadnił objęcie ustawą gospodarki paliwami w transporcie, szybkim rozwojem motoryzacji w naszym kraju i związanym z tym wzrostem zużycia benzyny i olejów. Za celowe uznał również proponowane rozwiązanie dotyczące odpowiedzialności pieniężnej jednostek gospodarki uspołecznionej i jej pracowników za określone naruszenia przepisów ustawy. Dotyczy to zarówno podwyższenia wysokości kary pieniężnej, jak i organów uprawnionych do wymierzania kary.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Wyposażenie ministra energetyki i energii atomowej oraz ministra górnictwa w uprawienie do wydawania określonych ustawą przepisów w dziedzinie gospodarki paliwowo-energetycznej, jest zgodne z istniejącą sytuacją. Oba te naczelne organy administracji państwowej są bowiem najbardziej zainteresowane w racjonalnym i dalekowzrocznym użytkowaniu paliw i energii, dysponują przy tym szeroką rzeszą wysoko wykwalifikowanych specjalistów, którzy mogą przygotować nowoczesne przepisy.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Wiceminister Tadeusz Zastawnik w swoim wystąpieniu podkreślił, że wobec znanych napięć w krajowym systemie elektroenergetycznym, konieczne jest zaostrzenie wymagań w stosunku do wszystkich, którzy wpływają na pracę tego systemu i z niego korzystają. Utworzenie urzędu Głównego Inspektora Gospodarki Energetycznej i podporządkowanie go Prezesowi Rady Ministrów pozwoli skoncentrować inspekcję i kontrolę całej gospodarki paliwowo-energetycznej w jednym specjalistycznym organie o należytej randze w stosunku do innych organów administracji państwowej.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Do zakresu działania GIGE należeć będzie: kontrola przestrzegania przepisów i zasad obowiązujących w gospodarce paliwowo-energetycznej, przedstawianie Radzie Ministrów informacji, opinii i wniosków, wnioskowanie stosowania metod racjonalnego użytkowania paliw i energii oraz wydawanie stosownych nakazów, sprawdzanie kwalifikacji osób zatrudnionych w polskiej energetyce, wnioskowanie w sprawach produkcji i użytkowania urządzeń energetycznych, nakładanie kar pieniężnych na jednostki gospodarki uspołecznionej i pracowników odpowiedzialnych za naruszenie przepisów o gospodarce paliwowo-energetycznej. Jednym z nowych elementów wprowadzonych do projektu ustawy jest rozszerzenie przepisów karnych za kradzieże energii i paliw gazowych przez jednostki gospodarcze i osoby prywatne oraz za uszkodzenia kabli, przewodów i innych urządzeń energetycznych podziemnych i naziemnych. Pozwoli to zmniejszyć straty gospodarki narodowej z tego tytułu.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Na zakończenie mówca podkreślił, że przedstawiony projekt ustawy jest jednym z elementów prac podjętych zgodnie z postanowieniami II Krajowej Konferencji Partyjnej w sprawie przygotowania wieloletniego, kompleksowego programu rozwoju gospodarki paliwowo-energetycznej. Program ten rząd zamierza przedstawić pod obrady Sejmu w 1979 r.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Prezes Państwowego Inspektoratu Gospodarki Paliwowo-Energetycznej Zygmunt Neumann w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że ustawa z 1962 r. stworzyła podstawy do szerokiej działalności na rzecz racjonalnej gospodarki paliwowo-energetycznej i była pierwszym tego rodzaju aktem prawnym w krajach socjalistycznych. Zgodnie z tą ustawą, utworzono Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej, który podlegał ówczesnemu Ministerstwu Górnictwa i Energetyki, a następnie Urzędowi Gospodarki Materiałowej. W tamtych latach podstawowym paliwem w naszej gospodarce był węgiel. Ustawa stworzyła podstawy do bardziej racjonalnego gospodarowania tym cennym paliwem. O ile w początkowym okresie uzyskiwanie oszczędności było stosunkowo proste, to z czasem zaczęły wyłaniać się coraz to nowe i bardziej skomplikowane problemy, np. związane z działalnością ciepłowni, wzrostem zapotrzebowania na paliwa gazowe i in. ustawa z 1962 r., jak wiadomo, nie obejmowała spraw związanych z paliwami płynnymi. Jest to jedna z przyczyn projektu jej nowelizacji.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej nadzoruje prace 7 okręgowych inspektoratów. Obecnie takie inspektoraty tworzy się w następnych - a z czasem mają powstać we wszystkich województwach. Ich działalność obejmuje m.in.: opracowanie przepisów, uzgadnianie poczynań inwestycyjnych, przedsięwzięć dotyczących maszyn i urządzeń oraz przepisów dotyczących zasad użytkowania paliw i energii. Inspektorat współpracował z Komisją Planowania przy RM w zakresie ustalania bilansów paliwowo-energetycznych kraju.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Wszyscy muszą sobie obecnie zdawać sprawę, że czasy taniej energii skończyły się bezpowrotnie. W naszym kraju wszystkie rodzaje paliw limitowane są przez zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Paliwa i energia stymulują rozwój całej gospodarki narodowej i dlatego przywiązuje się tak dużą wagę do opracowania aktów prawnych, które pomagają regulować tę ważną dziedzinę.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  24 + </div>
  25 + <div xml:id="div-2">
  26 + <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiPracUstawodawczychposełAdamŁopatka">Czy nie słuszniej byłoby przeprowadzić zmiany ustawodawcze po przyjęciu programu rozwoju gospodarki paliwowo-energetycznej? Dlaczego sprawy gospodarki paliwowo-energetycznej mają się znaleźć w gestii Urzędy Rady Ministrów; czy nie będzie to stanowić nadmiernego obciążenia dla Prezesa Rady Ministrów, który nadzoruje pracę wielu centralnych instytucji?</u>
  27 + <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiPracUstawodawczychposełAdamŁopatka">Jak wynika z projektu ustawy, Główny Inspektorat Gospodarki Energetycznej ma być organem kontrolnym. Zasadą działania tego typu organów jest sprawdzanie zgodności praktyki z przepisami ustawy. Tymczasem w projekcie zasada ta nie jest konsekwentnie przestrzegana: w art. 5 pkt. 4 mówi się mianowicie o „nakazywaniu stosowania odpowiednich środków w wypadkach zagrożenia bezpieczeństwa”. Stanowienie, że urząd może tak nakazywać, w praktyce może prowadzić do wchodzenia w kompetencje innych organów.</u>
  28 + <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiPracUstawodawczychposełAdamŁopatka">Proponowane w projekcie ustawy kary są chyba za niskie i nie będą skuteczne. Wydaje się, że należy je ustalić bardziej realistycznie i że należy zrezygnować z określania ich niskiej dolnej granicy.</u>
  29 + </div>
  30 + <div xml:id="div-3">
  31 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Czy dotychczasowa działalność Inspektoratu ogranicza się do opracowania bilansów i przeprowadzania analiz? Kto obecnie będzie zajmował się przygotowaniem bilansów i będzie czuwał nad przestrzeganiem norm jednostkowego zużycia paliw i energii?</u>
  32 + </div>
  33 + <div xml:id="div-4">
  34 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanLeś">W czyjej gestii będzie sprawa dystrybucji gazu wielkopiecowego oraz propan-butanu? Kto będzie zajmować się deputatami dla załóg górniczych i załóg innych zakładów mających uprawnienia do deputatów? Kto będzie odpowiedzialny za opracowanie bilansów węgla, gdyż dotychczas np. między obliczeniami Ministerstwa Górnictwa i Ministerstwa Energetyki występowały znaczne różnice? (różnica ta - ok. 600 tys. t - powstała w wyniku strat w transporcie; dostarczenie tego węgla wymaga przecież dodatkowej pracy załóg górniczych), kto za to będzie odpowiedzialny w przyszłości? W jaki sposób przeprowadza się kontrole urządzeń pod względem jednostkowego zużycia paliw i energii?</u>
  35 + </div>
  36 + <div xml:id="div-5">
  37 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAntoniWesołowski">Czy w związku z nową ustawą nie będzie konieczne przyznanie dodatkowych etatów? Czy rzeczywiście powołanie Głównego Inspektora Gospodarki Energetycznej jest warunkiem operatywnej, skutecznej kontroli gospodarki paliwowo-energetycznej?</u>
  38 + </div>
  39 + <div xml:id="div-6">
  40 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Mam trzy uwagi do projektu ustawy. W art. 4 ust. 2 mówi się, że minister górnictwa wydaje przepisy w zakresie: „wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, rozdzielania, dostawy i użytkowania paliw gazowych”. Proponuję skorygować na: „paliw stałych, ciekłych i gazowych”.</u>
  41 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełZygmuntSurowiec">Druga uwaga dotyczy urządzeń przeznaczonych do użytku w gospodarstwie domowym. W obecnym projekcie ustawy kwestia ta nie została uwzględniona, a przecież gospodarstwa domowe zużywają coraz więcej energii i paliw i mają niemały wpływ na bilans paliwowo-energetyczny. Warto rozważyć wariant, który by dał określone uprawnienia w tym zakresie Głównemu Inspektorowi Gospodarki Energetycznej.</u>
  42 + <u xml:id="u-6.2" who="#PosełZygmuntSurowiec">Uwaga trzecia dotyczy inspektoratów terenowych. W proponowanej ustawie sprawa ta nie jest dostatecznie sprecyzowana. Dlatego proponuję, aby w art. 5 ust. 1 do sformułowania, że: „Kontrolę gospodarki paliwowo-energetycznej sprawuje Główny Inspektor Gospodarki Energetycznej” dodać słowa: „oraz podległe mu terenowe inspektoraty gospodarki paliwowo-energetycznej”. Proponuję też, aby w art. 5 dodać ust. 8 w brzemieniu: „Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia ustali zakres działania oraz siedziby terenowych inspektoratów paliwowo-energetycznych”.</u>
  43 + </div>
  44 + <div xml:id="div-7">
  45 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławMaciejewski">Dawniej był jeden resort - górnictwa i energetyki, który obejmował całość spraw gospodarki paliwowo-energetycznej. Trudno dziś przesądzić, czy stworzenie nowych urzędów da spodziewane rezultaty. Problemy paliwowo-energetyczne są coraz trudniejsze i wymagają podejmowania różnych działań. Np. występują trudności z transportem węgla, a tymczasem znaczna liczba wagonów przetrzymywana jest za granicą. Czy nie trzeba podjąć bardziej energicznych kroków, by rozwiązać ten problem? A w ogóle, czy wykazujemy dostateczną troskę o racjonalną gospodarkę paliwowo-energetyczną?</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-8">
  48 + <u xml:id="u-8.0" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">Bilanse paliwowo-energetyczne przygotowane przez Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej przekazywane były do Komisji Planowania lub Rady Ministrów do zatwierdzenia. W myśl projektu nowej ustawy, bilanse te zatwierdzać będzie rząd. Dotyczy to również bilansu węgla kierowanego jako deputat dla załóg górniczych oraz załóg innych zakładów pracy.</u>
  49 + <u xml:id="u-8.1" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">Główny Inspektor Gospodarki Energetycznej będzie przygotowywał normy zużycia jednostkowego paliw.</u>
  50 + <u xml:id="u-8.2" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">Zgodnie z projektem ustawy, inspektorat będzie samodzielnym organem podporządkowanym Prezesowi Rady Ministrów. Pozwoli to usunąć przyczyny ograniczające skuteczność poczynań, wynikające z resortowego podporządkowania spraw kontroli gospodarki paliwowo-energetycznej.</u>
  51 + </div>
  52 + <div xml:id="div-9">
  53 + <u xml:id="u-9.0" who="#WiceministerTadeuszZastawnik">Dlaczego nie czekamy z projektem ustawy na opracowanie kompleksowego programu paliwowo-energetycznego? Obecna sytuacja paliwowo-energetyczna jest trudna i dlatego wszystkie sprawy kierowane są do Prezesa Rady Ministrów, który na bieżąco podejmuje decyzje. Nowa ustawa mą ułatwić rozwiązanie najbardziej nabrzmiałych problemów. Wniesienie projektu ustawy nie jest sprzeczne z przygotowaniem kompleksowego programu paliwowo-energetycznego przez zespół partyjno-rządowy pod kierunkiem wicepremiera Jana Szydlaka.</u>
  54 + <u xml:id="u-9.1" who="#WiceministerTadeuszZastawnik">W związku ze stratami węgla w czasie transportu, Ministerstwo Górnictwa rozesłało projekt rozporządzenia regulującego tę sprawę. W energetyce straty powstają nie tylko w transporcie i magazynowaniu węgla, lecz wynikają również z używania węgla gorszej jakości. Po zaznajomieniu się z sytuacją w energetyce, Prezes Rady Ministrów postanowił zwiększyć tegoroczne przydziały węgla, ze względu na przekroczenie planu produkcji energii.</u>
  55 + <u xml:id="u-9.2" who="#WiceministerTadeuszZastawnik">Projekt ustawy przewiduje, że nowy organ ma spełniać koordynującą funkcję wobec kilku resortów, jest więc organem ponadresortowym. Dotychczas nie zawsze można było zapewnić właściwą koordynację działań. Np. zakłady przemysłowe mające własne elektrociepłownie oszczędzały węgiel nie wykonując planu produkcji energii elektrycznej. Minister gospodarki materiałowej nie był w stanie rozwiązać niektórych problemów należących do gestii różnych resortów.</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-10">
  58 + <u xml:id="u-10.0" who="#DyrektorzespołupaliwwKomisjiPlanowaniaTadeuszMuszkiet">Gospodarka paliwowo-energetyczna we wszystkich krajach staje w centrum uwagi rządów. Jest to bardzo ważny problem obciążający w coraz większym stopniu dochód narodowy. Inwestycje w górnictwie, budowa elektrowni i elektrociepłowni są coraz droższe i stanowią coraz większe obciążenie dla gospodarki. Proponując podniesienie rangi Inspektoratu Gospodarki Energetycznej chce się przede wszystkim zapewnić jego bardziej operatywne działanie. Wytworzyła się specyficzna sytuacja: podczas gdy dawniej kontrolą gospodarki paliwowo-energetycznej zajmował się jeden resort - Ministerstwo Górnictwa i Energetyki, to obecnie problem dotyczy kilku resortów. Odczuwa się brak organu, który by zapewnił właściwą koordynację i operatywne działanie. Dlatego Komisja Planowania uważa za słuszne nadanie GIGE charakteru organu ponadresortowego i podporządkowanie go Prezesowi Rady Ministrów, de facto działającemu w jego imieniu wiceprezesowi odpowiedzialnemu za gospodarkę paliwowo-energetyczną. Rada Ministrów określi szczegółowy program działania inspektoratów.</u>
  59 + </div>
  60 + <div xml:id="div-11">
  61 + <u xml:id="u-11.0" who="#DyrektorbiuraprawnegoKancelariiSejmuRemigiuszOrzechowski">Projekt ustawy przewiduje dwa rodzaje kar za naruszenie jej przepisów: wymierzane w postępowaniu karno-administracyjnym, których dolna i górna granica jest ustalona w Kodeksie wykroczeń oraz kary pieniężne, których dolną i górną granicę musi ustalić sama ustawa. Dlatego nie można skreślić dolnej granicy, jak to postulował poseł A. Łopatka.</u>
  62 + </div>
  63 + <div xml:id="div-12">
  64 + <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorbiuraprawnegowUrzędzieRadyMinistrówKazimierzSiarkiewicz">Najdalej idące wnioski przedstawił poseł Zygmunt Surowiec. Dotyczą one m.in. właściwości Ministerstwa Górnictwa co do wydawania przepisów w zakresie gospodarowania wszystkimi rodzajami paliw. Trafna jest też propozycja dotycząca zakresu działania Głównego Inspektora Gospodarki Energetycznej oraz podległych mu terenowych inspektoratów. Wydaje się, że propozycje dotyczące zakresu działania i siedziby terenowych inspektoratów określi rozporządzenie Rady Ministrów.</u>
  65 + <u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorbiuraprawnegowUrzędzieRadyMinistrówKazimierzSiarkiewicz">Zastrzeżenia posła Adama Łopatki co do pojęcia „nakazu” można uwzględnić zastępując je ewentualnie pojęciem „czuwania”.</u>
  66 + <u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorbiuraprawnegowUrzędzieRadyMinistrówKazimierzSiarkiewicz">Opinie, że nowy organ będzie miał charakter ponadresortowy nie są ścisłe, gdyż Główny Inspektor Gospodarki Energetycznej nie będzie członkiem rządu.</u>
  67 + <u xml:id="u-12.3" who="#DyrektorbiuraprawnegowUrzędzieRadyMinistrówKazimierzSiarkiewicz">Jeśli chodzi o wysokość kar, to propozycja dolnej granicy 100 zł dotyczy tylko osób fizycznych, zatrudnionych w poszczególnych jednostkach gospodarczych. Natomiast dla jednostek gospodarczych przewiduje się kary w wysokości od 4,5 tys. do 30 tys. zł.</u>
  68 + <u xml:id="u-12.4" who="#DyrektorbiuraprawnegowUrzędzieRadyMinistrówKazimierzSiarkiewicz">Prezes Państwowego Inspektoratu Gospodarki Paliwowo-Energetycznej Zygmunt Neuman: Zagospodarowaniem gazu wielkopiecowego zajmują się te zakłady, które go wytwarzają, natomiast propan-butan łączy się bezpośrednio z gazyfikacją i słusznym jest, aby tym problemem zajmowało się Ministerstwo Górnictwa. Odpowiednią pulę tego gazu posiada także Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, któremu podlegają rozlewnie. Gazu tego powinno być coraz więcej.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-13">
  71 + <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJanKonieczny">Jeśli chce się kogoś ukarać, to w ramach obowiązującego systemu prawnego należy wpierw udowodnić winę. Czy wobec tego należy karać właściciela mieszkania, który z powodu zimna włącza dodatkowe urządzenia ogrzewcze i pobiera zwiększone ilości energii, czy też należałoby ukarać administrację, która nie zabezpieczyła mieszkań przed chłodem? Pod tym względem nasza gospodarka energetyczna jest nieuporządkowana. Dodatkowe zużycie materiałów energetycznych nie zawsze świadczy o nadużyciach. Trzeba zastanowić się nad globalnym zmodyfikowaniem całego systemu energetycznego, gdyż czeka nas okres wielkich trudności energetycznych.</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-14">
  74 + <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanLeś">Przy podejmowaniu decyzji w tak ważnej sprawie, jaka jest dziś przedmiotem obrad komisji, należałoby przemyśleć problem wszechstronnie i dokonać koniecznych konsultacji. Niestety nie było po temu możliwości, posłowie otrzymali materiały przed trzema dniami.</u>
  75 + <u xml:id="u-14.1" who="#PosełJanLeś">W przygotowaniu projektu ustawy można wskazać wiele zasadniczych luk. Po pierwsze - jeśli zagadnienia gospodarki paliwowo-energetycznej zostaną przedstawione Sejmowi w 1979 r.: to czy słusznym jest podejmowanie tych spraw w chwili obecnej? Przedłożony posłom projekt zmiany ustawy na pewno niektóre problemy reguluje, lecz nie zawiera - bo przecież nie może - rozwiązań kompleksowych. Czy więc warto dzisiaj podejmować decyzję wycinkową?</u>
  76 + <u xml:id="u-14.2" who="#PosełJanLeś">Po drugie - kwestia kar zmusza do zastanowienia. W projekcie określono, że mają one wynosić od 100 do 30 tys. zł. Nie dano jednak odpowiedzi, czy te kwoty odpowiadają intencji ustawy? Wydaje się, że słusznym byłoby podniesienie tych stawek. Gdyby osobie fizycznej groziła kara powyżej 5 czy nawet więcej tysięcy, to na pewno ludzie odpowiedzialni bardziej by pilnowali przestrzegania prawa. Zbyt niska wydaje się także górna granica kar dla zakładów przemysłowych: większe z nich mają wszak miliardowe obroty. Kary muszą więc być większe. Wtedy dopiero spełnią one swą wychowawczą funkcję i przyczynią się do wykonywania postawionych zadań w dziedzinie oszczędności energii. Jest to sprawa tym ważniejsza że raz podjęta decyzja, nie może być rychło zmienioną, zwłaszcza że ustawę uchwala Sejm.</u>
  77 + <u xml:id="u-14.3" who="#PosełJanLeś">Po trzecie - wielkim zużyciem energii charakteryzują się drobne zakłady hodowlane. Zużywają one dużo energii, a wielkie zakłady przemysłowe muszą wstrzymywać produkcję z powodu ograniczeń w dostawach energii. Nowo powoływany Główny inspektorat powinien zająć się tą sprawą.</u>
  78 + <u xml:id="u-14.4" who="#PosełJanLeś">Rozważenia wymagają sprawy związane z deputatami węglowymi. Jest to przestarzały system, należy dążyć do jego stopniowej likwidacji, dając ekwiwalent pieniężny i zapewniając ludności swobodny zakup towarów objętych deputatem.</u>
  79 + <u xml:id="u-14.5" who="#PosełJanLeś">Poseł J. Leś zaproponował, aby zastanowić się, czy lepiej przyjąć projekt proponowanej ustawy z zaznaczeniem, że nie rozwiązuje ona problemów paliwowo-energetycznych w sposób całościowy, czy też lepiej potraktować dzisiejsze posiedzenie jako pierwsze czytanie projektu i powierzyć podkomisji dalszą pracę nad nim.</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-15">
  82 + <u xml:id="u-15.0" who="#PosełCzesławMądry">Pośpiech nie jest w tym wypadku wskazany i lepiej popracować jeszcze nad projektem ustawy.</u>
  83 + </div>
  84 + <div xml:id="div-16">
  85 + <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJanKubit">Dla prawidłowego funkcjonowania gospodarki narodowej podstawowe znaczenie w tej chwili ma sprawne funkcjonowanie systemu wyłączeń. Trzeba więc przede wszystkim odpowiedzieć na pytanie, czy przewidywany w projekcie ustawy Główny Inspektorat Gospodarki Energetycznej przyczyni się do prawidłowego funkcjonowania systemu wyłączeń, a także czy ustawa wpłynie dodatnio na to funkcjonowanie? Na dzisiejszym posiedzeniu posłowie nie otrzymali odpowiedzi na te pytania.</u>
  86 + <u xml:id="u-16.1" who="#PosełJanKubit">Równie ważnym zagadnieniem jest kompleksowość rozwiązań problemów energetycznych w Polsce. Przepisy opracowanej ustawy nie są pełne. Np. paliwa płynne oraz gospodarka cieplna pozostają w gestii resortu energetyki, natomiast ciepłownie i kotłownie w dalszym ciągu będą znajdować się pod zarządem Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska a także spółdzielczości mieszkaniowej.</u>
  87 + </div>
  88 + <div xml:id="div-17">
  89 + <u xml:id="u-17.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Nasze społeczeństwo wyraża wątpliwość, czy słusznym jest powoływanie coraz większej liczby organów centralnych. Wyborcy nie są przekonani co do celowości tej praktyki. W momencie podejmowania decyzji o tworzeniu nowego organu, posłowie nieraz nie mają pełnej informacji, a tym samym nie mogą w sposób kompetentny ocenić celowości danego projektu, ani objaśnić go należycie wyborcom. Dlatego też wydaje się, że pośpiech w sprawie dyskutowanej na dzisiejszym posiedzeniu nie jest wskazany. Przygotowanie projektu wydaje się nie dość solidne, a z drugiej strony - Sejm będzie rozpatrywał w sposób kompleksowy problemy paliwowo-energetyczne w 1979 r.</u>
  90 + </div>
  91 + <div xml:id="div-18">
  92 + <u xml:id="u-18.0" who="#PosełAdamŁopatka">Regulamin Sejmu precyzuje, że jeśli postanowienia naszych komisji mają umożliwić rozpatrzenie sprawy na najbliższym posiedzeniu Sejmu, to decyzja musi zapaść dzisiaj. Nie oznacza to oczywiście, że komisje muszą zatwierdzić projekt na dzisiejszym posiedzeniu. Rząd proponuje pewne rozwiązania, a Sejm może je zaaprobować bądź nie. W danej sytuacji wydaje się jednak, że dalsza dyskusja nad projektem ustawy byłaby zasadna tylko w tym przypadku, gdyby zgłoszono poprawki wymagające dodatkowych prac komisji. Komisja Prac Ustawodawczych nie ma zastrzeżeń do przedłożonego projektu, poza już zgłoszonymi. Ostatnie słowo, czy należy dyskusję nad projektem ustawy przedłużyć czy nie - należy więc do Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii.</u>
  93 + <u xml:id="u-18.1" who="#PosełAdamŁopatka">Nasuwa się uwaga natury ogólnej, iż powtórzyła się dzisiaj sytuacja znana przy innych okazjach, że Sejm bywa zaskakiwany rządowymi projektami ustaw. W rezultacie cierpi na tym sprawa: projekty ustaw przedstawiane posłom bywają niedopracowane, a uzasadnienie niezadowalające. Na sprawę tę zwracało już uwagę rządowi Prezydium Sejmu i rząd powinien ją uwzględnić. W danym wypadku możemy przejść nad tym do porządku dziennego, lecz należy dać wyraz niezadowoleniu posłów z utrzymywania się niedobrej praktyki powierzchownego przygotowywania projektów ustaw.</u>
  94 + </div>
  95 + <div xml:id="div-19">
  96 + <u xml:id="u-19.0" who="#WiceministerTadeuszZastawnik">Rząd nie chce nic narzucać Sejmowi. Do przedłożenia projektu ustawy zmusiła rząd sytuacja w polskiej energetyce. Ustawa z roku 1962 już nie wystarcza. Istnieje konieczność stworzenia nowego programu energetycznego i właśnie przygotowywaniem jego ma zająć się proponowany organ.</u>
  97 + <u xml:id="u-19.1" who="#WiceministerTadeuszZastawnik">W dyskusji posłowie wyrażali wątpliwość, czy ustawa poprawi obecną sytuację energetyczną. Intencją projektodawcy jest, by dać Prezesowi Rady Ministrów możliwość pełnej kontroli realizacji programu energetycznego. Jest to tendencja torująca sobie obecnie drogę we wszystkich państwach, w związku z niezwykłym wzrostem znaczenia zagadnień energetycznych, wymagających bezpośredniej ingerencji szefów rządów.</u>
  98 + <u xml:id="u-19.2" who="#WiceministerTadeuszZastawnik">Posłowie zwracali uwagę na wielkie zużycie energii przez prywatnych odbiorców. Praktycznie rzecz biorąc, rząd nie ma w tej chwili możliwości ograniczenia tego zużycia. Jeżeli ktoś pobiera więcej energii, to po prostu więcej płaci. Karze się tylko za naruszenie konkretnych przepisów prawnych. Istnieje oczywiście wiele inicjatyw na rzecz ograniczenia nadmiernego zużywania energii przez ludność. Należy do nich szeroka propaganda oszczędności energii, a w perspektywie przewiduje się wyższe opłaty za ponadnormatywny pobór energii.</u>
  99 + <u xml:id="u-19.3" who="#WiceministerTadeuszZastawnik">Wiceminister T. Zastawnik podkreślił raz jeszcze, że z punktu widzenia resortu projekt ustawy jest celowy i słuszny, aby decyzje w tej sprawie odpowiadały palącym potrzebom - muszą być podejmowane szybko. Mówca zwrócił się z wnioskiem do obu komisji sejmowych, aby udzieliły poparcia rządowemu projektowi w trudnym okresie energetycznego szczytu jesienno-zimowego.</u>
  100 + </div>
  101 + <div xml:id="div-20">
  102 + <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJanKonieczny">W wypowiedzi wiceministra T. Zastawnika znajduje potwierdzenie, że nowa ustawa nie poprawi obecnej sytuacji energetycznej Tak więc argumentacja o konieczności bezzwłocznego uchwalenia tej ustawy nie przekonywuje. Należy wobec tego rozpatrzyć projekt po należytym zapoznaniu się z materiałami.</u>
  103 + </div>
  104 + <div xml:id="div-21">
  105 + <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanKubit">Jeżeli proponowany urząd Głównego Inspektora Gospodarki Energetycznej ma uczestniczyć w przygotowaniu i w zasadniczy sposób usprawnić kontrolę realizacji nowego programu paliwowo-energetycznego, to należy przyjąć projekt ustawy i w ten sposób pomóc rządowi.</u>
  106 + </div>
  107 + <div xml:id="div-22">
  108 + <u xml:id="u-22.0" who="#PosełWalterGoszyc">Słuszne jest stanowisko, aby przyjąć projekt ustawy, ponieważ przyczyni się ona do poprawy trudnej sytuacji w energetyce.</u>
  109 + </div>
  110 + <div xml:id="div-23">
  111 + <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJanLeś">Dyskusja wykazała znaczne rozbieżności w ustosunkowaniu się do projektu przedłożonego na dzisiejszym posiedzeniu. Jest to m.in. konsekwencja niedostatecznego przygotowania i dopracowania materiałów na dzisiejsze posiedzenie.</u>
  112 + <u xml:id="u-23.1" who="#PosełJanLeś">Komisje przyjęły rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce paliwowo-energetycznej wraz z poprawkami.</u>
  113 + <u xml:id="u-23.2" who="#PosełJanLeś">Na sprawozdawcę projektu ustawy wybrano posła Czesława Szczepanika (PZPR).</u>
  114 + <u xml:id="u-23.3" who="#PosełJanLeś">Po zakończeniu obrad odbyło się posiedzenie Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii, na którym uchwalono plan pracy Komisji na okres od października 1978 r. do września 1979 r.</u>
  115 + </div>
  116 + </body>
  117 + </text>
  118 + </TEI>
  119 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00023-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00023-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 23/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 23/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:23</note>
  20 + <note type="sessionNo">23</note>
  21 + <date>1978-11-06</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PrzewodniczącykomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  40 + <persName>Przewodniczący komisji poseł Jan Leś</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="WiceministerbudownictwaiprzemysłumateriałówbudowlanychRyszardJasiński" role="speaker">
  43 + <persName>Wiceminister budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych Ryszard Jasiński</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="WiceministerprzemysłumaszynciężkichirolniczychZbigniewBartosiewicz" role="speaker">
  46 + <persName>Wiceminister przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych Zbigniew Bartosiewicz</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  49 + <persName>Komentarz</persName>
  50 + </person>
  51 + </particDesc>
  52 + </profileDesc>
  53 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00023-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 6 listopada 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradującą pod kolejnym przewodnictwem posłów Jana Lesia (PZPR) i Zofii Łęgowik (bezp.), rozpatrzyła perspektywy rozwoju elektrowni wodnych i szczytowo-pompowych do 1980 r. i w latach następnych, a także sytuację w energetyce zawodowej i stan przygotowań do szczytu jesienno-zimowego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z ministrem Andrzejem Szozdą, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z wiceministrem Ryszardem Jasińskim, Ministerstwa Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych z wiceministrem Zbigniewem Bartosiewiczem, Urzędu Rady Ministrów, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli oraz Zarządu Głównego Związku Energetyków.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Informację na temat perspektyw rozwoju elektrowni wodnych i szczytowo-pompowych przedstawił minister energetyki i energii atomowej Andrzej Szozda: Program rozwoju elektrowni wodnych i szczytowo-pompowych został powiązany z programem rozwoju gospodarki wodnej w latach 1976-1980 i w dalszej perspektywie. Wiodącą rolę ma bowiem gospodarka zasobami wodnymi, zaopatrzenie w wodę ludności i całej gospodarki. W celu uelastycznienia systemu zaopatrzenia w energię trzeba wykorzystać elektrownie wodne. Nie stać nas bowiem na większe wykorzystanie w energetyce gazu, ropy i olejów i dlatego musimy opierać się przede wszystkim na paliwach stałych. Jak wynika z przeprowadzonych badań są możliwości uzyskania poważnej rezerwy energetycznej właśnie przez zagospodarowanie zasobów wodnych Wisły. Wielkość energii, jaką można uzyskać z tzw. przepływu rzek oblicza się na 12 mld KWh, z czego 6,5 mld KWh zapewnić mogą zasoby Wisły. Szczególnie duże możliwości pod tym względem ma Dolna Wisła. Odpowiedni projekt został opracowany i będzie przedstawiony Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Nie poprzestaje się tylko na zagospodarowaniu rzek, lecz konsekwentnie realizuje się też budowę elektrowni szczytowo-pompowych. W połowie przyszłego roku przewiduje się zakończenie budowy elektrowni Porąbka-Żar, a elektrownia w Żarnowcu ma być gotowa w 1980 r. W tym też czasie przewiduje się rozpoczęcie następnej elektrowni - Młoty. W przygotowaniu jest kilka dalszych projektów.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Wykorzystaniu elektrowni wodnych poświęca się coraz więcej uwagi. Przede wszystkim stwarzają one możliwości elastycznych dostaw energii, zrównoważenia tych dostaw oraz oszczędności węgla. Kilkanaście małych elektrowni wodnych (na 100 istniejących) zostanie zmodernizowanych. Są możliwości budowy następnych tego typu inwestycji, wymaga to jednak skoordynowania z inwestycjami gospodarki wodnej.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Dużą wagę przywiązuje się również do wykorzystania dla celów energetycznych cieków wodnych. Właściwie zagospodarowane mogą one poruszać różne urządzenia np. młyny. W porozumieniu z Politechniką Gdańską został opracowany prototyp turbinki wodnej, którą będzie się instalować tam, gdzie są ku temu możliwości.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Koreferat podkomisji przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR): Jak wynika z badań obciążenie energetyki w szczycie jesienno-zimowym, w stosunku do okresu letniego zwiększa się od 40 do 50%. Większe zużycie energii obserwuje się również w tzw. szczycie rannym, co świadczy o przesunięciach pracy zakładów przemysłowych na pierwszą zmianę. Równocześnie rośnie zużycie energii u odbiorców komunalno-bytowych (w stosunku do ub. roku o ok. 17%).</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Posiadana rezerwa energii rzędu 8-10% nie jest wystarczająca. Wynika to przede wszystkim z tego, że nasz system elektro-energetyczny opiera się w 97% na paliwach stałych; na elektrownie wodne przypada tylko ok. 3%. Obecny system nie jest więc przystosowany do pracy w szczycie dobowym. W świecie uważa się powszechnie, że rezerwa energetyczna musi wynosić 15%, gdyż tylko taka stanowi gwarancję prawidłowej pracy gospodarki. Dlatego też działanie energetyki musi zmierzać do zwiększenia rezerwy, którą w naszym systemie stanowić powinny elektrownie wodne i szczytowo-pompowe.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Elektrownie wodne oraz szczytowo-pompowe przez wiele lat stanowiły niedoceniane źródło energii elektrycznej. Spowodowało to wieloletnie opóźnienia, zarówno w budowie tych elektrowni, jak i w podjęciu decyzji o rozpoczęciu tego typu inwestycji.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Z uwagi na brak w kraju specjalnie projektowanych elektrowni szczytowych np. z turbinami gazowymi - jedyną możliwość zwiększenia rezerwy mocy szczytowej stwarzają elektrownie wodne i szczytowo-pompowe. Warto podać, że czas uzyskania pełnej mocy w elektrowni wodnej wynosi około 2-3 minut, podczas gdy w elektrowniach cieplnych z turbinami (200 MW) - około 1 godziny, a z turbozespołami (360 MW) około 35 min.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Należy zweryfikować wskaźniki techniczno-ekonomiczne nowoprojektowanych elektrowni wodnych, ze względu na ich pracę w godzinach szczytu energetycznego. Jak wynika z opinii specjalistów 1 KWh wyprodukowana dodatkowo w godzinach szczytu ma co najmniej podwójną wartość w stosunku do średniej ceny 1 kWh.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Zasoby energetyczne Wisły szacuje się na około 2 tys. MW, w tym w Kaskadzie Dolnej Wisły (Wyszogród, Ciechocinek, Solec Kujawski, Grudziądz, Piekło, Włocławek) na 1272 MW. Z tych zasobów 80% energii przypadnie właśnie na okresy szczytu dobowego.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Koszt zainstalowania 1 MW wynosi dla elektrowni wodnej około 13,5 mln zł, a więc tyle, ile wynosi w elektrowni Bełchatów. W szacunku tych kosztów nie uwzględnia się dodatkowych efektów z tytułu pracy w okresie szczytowym oraz korzyści transportowych, rolniczych i turystycznych.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Hydroenergetyczne zagospodarowanie Wisły wymaga rozwiązania wielu złożonych problemów organizacyjnych, technicznych, projektowych, a także racjonalnego doboru urządzeń i ustalenia producentów.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Podstawowy wniosek z oceny obecnej sytuacji - to przyśpieszenie zatwierdzenia programu rozwoju energetyki wodnej do 1990 r., w celu wykorzystania zasobów hydroenergetycznych naszego kraju, ze szczególnym uwzględnieniem elektrowni szczytowo-pompowych oraz elektrowni przepływowych w Kaskadzie Dolnej Wisły. Program ten po zatwierdzeniu przez rząd powinien być konsekwentnie realizowany.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  25 + </div>
  26 + <div xml:id="div-2">
  27 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">Słusznie powraca się do koncepcji rozwoju elektrowni wodnych. Obecne trudności energetyczne kraju wynikają bowiem także i z tego, że niegdyś nie zaprogramowano właściwie rozwoju energetyki. Stworzenie bezpiecznej rezerwy mocy jest zadaniem pierwszoplanowym. Tymczasem w ciągu 9 miesięcy br. roczne zadania inwestycyjne w górniczo-energetycznym zagłębiu w Bełchatowie zrealizowano tylko w 39%. pierwsza energia z tego zagłębia miała być już w 1988 r. Słabe zaawansowanie robót w tym roku wskazuje, że ten przyśpieszony program nie będzie zrealizowany.</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-3">
  30 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanLeś">Jak kształtuje się współpraca polskich energetyków z energetykami sąsiednich krajów RWPG? Jak w NRD i Czechosłowacji przedstawia się zapotrzebowanie na energię w szczycie jesienno-zimowym i jakie są możliwości pomocy z ich strony dla naszej energetyki?</u>
  31 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanLeś">Minister Andrzej Szozda poinformował, że żaden z krajów socjalistycznych nie dysponuje rezerwami mocy w szczytowym okresie jej poboru. Nieustannie aktualna jest natomiast sprawa okresowej, wzajemnej pomocy. W okresach, gdy mamy rezerwy mocy pomagamy sąsiadom. I odwrotnie - otrzymujemy od nich niejednokrotnie pomoc w momentach trudnych dla naszej gospodarki. Miało to miejsce także w ostatnich tygodniach.</u>
  32 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJanLeś">Zarówno w Polsce, jak i w innych krajach socjalistycznych w miarę wzrostu stopy życiowej społeczeństw, rośnie zapotrzebowanie na energię elektryczną w godzinach popołudniowych. Wynika to głównie z rosnącej ilości elektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego i wymaga właściwego stymulowania poboru mocy w godzinach szczytu.</u>
  33 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJanLeś">Realizacja programu rozwoju elektrowni wodnych, związanego z zagospodarowaniem Wisły, budowa nowych elektrowni wodnych i szczytowo-pompowych zwiększy elastyczność naszej energetyki w godzinach szczytu, choć udział uzyskiwanej tą drogą energii w całej produkcji naszej energetyki nie ulegnie większym zmianom (obecnie ok. 3%). Dużą rolę w zwiększeniu dyspozycyjności naszych elektrowni odegrają nowe turbozespoły o mocy 360 MW, które powstają w elektrowni w Bełchatowie. Faktem jest, że inwestycja ta jest opóźniona. Przyczyn jest kilka. Przystąpiono do spawania bardzo trudnych konstrukcji kotłowych, które trzeba wykonywać z ogromną precyzją. Są też trudności z transportem materiałów i urządzeń. Elektrownia w Bełchatowie miała zgodnie z planem 5-letnim być oddana do użytku w 1982 r. Energetyka uzyskała zgodę na przyśpieszenie tej inwestycji. Są jednak duże trudności z pełną realizacją tego zamierzenia.</u>
  34 + <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJanLeś">Mówiąc o kosztach energii elektrycznej uzyskiwanej w elektrowniach wodnych minister Szozda podkreślił, że jej taniość wynika m.in. z tego, że do elektrowni tych nie trzeba transportować paliw. Zwiększenie produkcji energii o 1 mld kWh w elektrowniach pracujących na paliwie stałym wymaga poważnych inwestycji, zarówno w górnictwie, jak i w transporcie. Elektrownie wodne nie wymagają również budowy urządzeń odpylających. Znacznie mniejsze są koszty ich remontów.</u>
  35 + <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJanLeś">W drugim punkcie obrad komisja rozpatrzyła sytuację w energetyce zawodowej oraz stan przygotowań do szczytu jesienno-zimowego.</u>
  36 + <u xml:id="u-3.6" who="#PosełJanLeś">Posłowie otrzymali informację opracowaną przez resort z której wynika, że w ciągu 9 miesięcy br. krajowa produkcja energii elektrycznej wyniosła blisko 84 mld kWh. Oznacza to przekroczenie zadań planowych o około 1,6 kWh. Energetyka zawodowa przekroczyła plan o 2 mld kWh, a energetyka przemysłowa nie wykonała blisko 0,5 mld kWh. Przewiduje się, że roczna produkcja energii elektrycznej osiągnie poziom 116 mld kWh, przekraczając ustalenia planu o 1 mld kWh. Produkcja ciepła w energetyce zawodowej wyniesie 43 tys. Tcal, tj. utrzyma się na poziomie ustalonym w planie.</u>
  37 + <u xml:id="u-3.7" who="#PosełJanLeś">Zapotrzebowanie na energię elektryczną charakteryzuje się okresowymi wahaniami. Nierównomierność tę powoduje zarówno przemysł, dostosowujący intensyfikację swej pracy do rytmu dostaw materiałowych i zwiększając tempo produkcji w ostatnich dniach miesiąca i kwartału, jak i gospodarka komunalna, w której w minionym okresie jesienno-zimowym żywiołowo rozwinęło się ogrzewnictwo elektryczne. Ocenia się, że powoduje ono wzrost zapotrzebowania mocy o około 700 MW.</u>
  38 + <u xml:id="u-3.8" who="#PosełJanLeś">Tak więc przekroczenie planu produkcji energii elektrycznej nie oznacza pełnego zaspokojenia zapotrzebowania, ponieważ w okresach ekstremalnych obciążeń szczytowych nie jest ono w pełni pokrywane. Niedostateczny poziom mocy zainstalowanej w krajowej energetyce nie pozwala opanować nadmiernych wahań obciążeń szczytowych oraz okresowego wzrostu awarii w elektrowniach.</u>
  39 + <u xml:id="u-3.9" who="#PosełJanLeś">W ciągu trzech kwartałów br. energetyka, realizując zalecenia Biura Politycznego KC PZPR oraz decyzje rządu wykonała poważne zadania, aby przygotować elektrownie, elektrociepłownie, sieć i kopalnie węgla brunatnego do pracy w szczycie jesienno-zimowym 1978/1979. Prognoza wykazuje jednak nadal poważne napięcia w bilansie mocy. Zakłada ona, że przy pełnym wykonaniu planowanych inwestycji i przekazaniu do eksploatacji łącznie 2470 MW (z tego 1050 MW do końca października) należy się liczyć z deficytem rzędu 1100 MW w listopadzie i 1400 MW w grudniu, z tendencją malejącą w kolejnych miesiącach I kwartału 1979 r. Będzie to uzależnione od sprawnego opanowania ruchu nowych bloków, które będą przekazywane do eksploatacji w ostatnich 2 miesiącach br. W tej sytuacji zaprogramowano i w nieznacznej mierze już wdrożono szereg przedsięwzięć i środków oszczędnego użytkowania energii elektrycznej.</u>
  40 + <u xml:id="u-3.10" who="#PosełJanLeś">Produkcja ciepła ze źródeł energetyki zawodowej będzie o 14,4% większa niż w roku poprzednim. Jest to wzrost bardzo poważny. W 37 miastach zasilanych ze źródeł energetyki zawodowej nie przewiduje się trudności z pokryciem zapotrzebowania na ciepło w sezonie ogrzewczym 1978/79. Trudności takie mogą natomiast wystąpić w Lublinie, Będzinie i Cieszynie. W miastach tych trzeba będzie mobilizować do pracy rejonowe kotłownie miejskie oraz sporadycznie ograniczać dostawy ciepła dla przemysłu.</u>
  41 + <u xml:id="u-3.11" who="#PosełJanLeś">Warunkiem osiągnięcia maksymalnie dużych zdolności produkcyjnych energetyki w okresie szczytu jesienno-zimowego jest uzyskanie w IV kwartale br. pełnego przyrostu mocy elektrycznej w wysokości 1620 MW i mocy cieplnej - 1293 Gcal/h, mobilizacja wszelkich możliwych środków we wszystkich krajowych elektrowniach i elektrociepłowniach zawodowych i przemysłowych, uzupełnienie dostaw brakujących jeszcze części zamiennych dla energetyki zawodowej, pełna realizacja dostaw przydzielonych resortowi energetyki środków transportu. Istotne znaczenie mieć będzie realizacja ustaleń w sprawie jakości węgla, zwłaszcza dla elektrowni systemowych: Kozienic, Dolnej Odry i Ostrołęki, a także zapewnienie resortowi odpowiednich dostaw węgla kamiennego i oleju opałowego.</u>
  42 + <u xml:id="u-3.12" who="#PosełJanLeś">Koreferat podkomisji przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR): Podkomisja wizytowała elektrownie: Kozienice, Rybnik i Jaworzno, gdzie zapoznała się szczegółowo z przebiegiem prac remontowych oraz postępem w budowie i uruchamianiu nowych bloków energetycznych.</u>
  43 + <u xml:id="u-3.13" who="#PosełJanLeś">Sytuacja paliwowo-energetyczna kraju jest trudna. Nadal występować będzie deficyt mocy, głównie w okresie szczytu jesienno-zimowego. Stan taki trwać będzie co najmniej do końca 1981 r., z uwagi na niewielkie planowane przyrosty mocy oraz opóźnienia w oddaniu do użytku inwestycji w elektrowniach Bełchatów i Opole. W tej sytuacji złagodzenie gospodarczych i społecznych skutków niedoboru mocy powinno następować w drodze racjonalizacji zużycia energii i wprowadzenia ostrego reżimu oszczędzania. Toteż z uznaniem odnieść się trzeba do podejmowanych przez odbiorców energii przedsięwzięć zmierzających do zmniejszenia energochłonności produkcji i przeniesienia czasu poboru energii elektrycznej. Także nowy system wyłączeń powinien znacznie zmniejszyć straty produkcji, zwłaszcza u producentów surowców i materiałów.</u>
  44 + <u xml:id="u-3.14" who="#PosełJanLeś">Kampania remontowa w energetyce przebiega zgodnie z planem. Jednakże niekorzystny wpływ ma na nią niedobór części zamiennych do młynów węglowych, wentylatorów, pomp, taśm itp. Praca ekip remontowych przebiega w trudnych warunkach i zasługuje na najwyższe uznanie.</u>
  45 + <u xml:id="u-3.15" who="#PosełJanLeś">Niepokojącą sprawą jest jakość węgla kamiennego i brunatnego (dla elektrowni Pątnów). Pogorszenie jakości węgla tak w stosunku do danych projektowych, jak i w porównaniu z rokiem ubiegłym powoduje utratę mocy dochodzącą okresowo do ok. 1000 MW. Problem ten usiłuje się rozwiązać przez modernizację urządzeń oraz dopalanie kotłów olejem opałowym, Należy też rozważyć potrzebę wzbogacenia węgla w miejscu jego wydobycia. Tegoroczny plan inwestycyjny przewiduje przekazanie do eksploatacji nowych urządzeń energetycznych o łącznej mocy 2470 MW. Trwa ogromny wysiłek załóg budowlano-montażowych i ekip rozruchowych aby to zadanie wykonać. Mimo to występują już poważne opóźnienia w terminowym przekazywaniu do użytku nowych bloków energetycznych. Widoczne są też zagrożenia w utrzymaniu terminów przekazywania nowych obiektów, przewidzianych do uruchomienia na koniec br. Dotyczy to głównie elektrociepłowni. Niepokój budzi również niedostateczna kompleksowość przekazywania obiektów energetycznych oraz ujawnione usterki wykonawcze. Wszystko to mieć będzie wpływ na wielkość niedoboru mocy w szczycie jesienno-zimowym.</u>
  46 + <u xml:id="u-3.16" who="#PosełJanLeś">Uwaga resortu powinna być skoncentrowana nie tylko na bieżących sprawach, ale i na inwestycjach i przedsięwzięciach mających przynieść wzrost produkcji energii elektrycznej w roku przyszłym, a zwłaszcza w 1980 r. w którym powinny wejść do eksploatacji pierwsze bloki energetyczne elektrowni Bełchatów i Opole.</u>
  47 + <u xml:id="u-3.17" who="#PosełJanLeś">Ważnym problemem w okresie szczytu jesienno-zimowego (w godzinach od 6 do 22) stanowi praca bloków olejowych w elektrociepłowni Pątnów o łącznej mocy 400 MW. Niezapewnienie dalszych ilości oleju opałowego dla tej elektrowni jest działaniem na szkodę gospodarki narodowej.</u>
  48 + <u xml:id="u-3.18" who="#PosełJanLeś">Dyskusja:</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-4">
  51 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarceliFaska">Podczas wizytacji elektrowni posłowie mogli stwierdzić, jak niezwykle ofiarnie pracują załogi eksploatacyjne i budowlane. Nie znajduje to odbicia w środkach masowego przekazu. Stąd wniosek, pod adresem prasy, radia i telewizji, aby częściej i lepiej informowały opinię publiczną o pracy energetyków. Trzeba przybliżyć ich problemy społeczeństwu; są to naprawdę ofiarni i wspaniali ludzie.</u>
  52 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMarceliFaska">Wielką wagę dla energetyki ma jakość węgla. Obniża się ona z roku na rok. Z jednej strony gospodarka odnosi korzyści, bo pod kotłami elektrowni spala się węgiel gorszej jakości, z drugiej strony jednak ponosi straty na skutek zmniejszenia mocy energetyki. Zużytkowujemy gorszy węgiel, ale wytracamy moc. Powoduje to też szybsze zużywanie się urządzeń energetycznych i częstsze ich remonty. Powstaje więc pytanie, czy taka działalność w końcowym rachunku opłaca się gospodarce, tym bardziej że ponosimy poważne straty także w przemyśle na skutek wyłączeń energii elektrycznej. Zwiększa się też ilość emitowanych do atmosfery popiołów i siarki.</u>
  53 + <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMarceliFaska">Nasuwa się też pytanie, kiedy wreszcie potrafimy się uporać z brakiem części zamiennych niezbędnych do remontów urządzeń energetycznych. O ile w przypadku urządzeń importowanych okresowe braki części zamiennych można by z trudem usprawiedliwić, to w odniesieniu do krajowych urządzeń powinno to być niedopuszczalne.</u>
  54 + <u xml:id="u-4.3" who="#PosełMarceliFaska">W związku z występującymi w ostatnich latach dużymi wahaniami temperatury w okresie wiosennym i wczesną jesienią nasila się zjawisko dogrzewania mieszkań grzejnikami elektrycznymi. Trzeba się więc zastanowić, co się nam bardziej opłaca? Czy godzić się z tym, czy też wcześniej rozpoczynać ogrzewanie miast przez elektrociepłownie?</u>
  55 + <u xml:id="u-4.4" who="#PosełMarceliFaska">Uchwała Rady Ministrów z 1975 r. stanowi, że ze względu na duże już zapylenie atmosfery w woj. katowickim, w elektrowniach tego województwa nie można spalać węgla o dużej zawartości popiołów i siarki. W elektrowniach „Rybnik” i „Jaworzno” posłowie mogli się przekonać, że uchwała ta nie jest przestrzegana i że spalany węgiel ma znacznie większą zawartość popiołu i siarki niż na to pozwalają wynikające z tej uchwały normy. Być może, że nie ma innego wyjścia. Trzeba jednak zdecydować się i albo przestrzegać obowiązujące przepisy, albo je wycofać.</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-5">
  58 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">W obecnej trudnej sytuacji energetycznej kraju bardzo istotne jest podejmowanie działań, które zmierzają do zwiększenia produkcji energii elektrycznej przez terminowe przekazywanie do użytku inwestycji, racjonalne wykorzystanie urządzeń energetycznych, a także działań na rzecz racjonalnego użytkowania energii elektrycznej.</u>
  59 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Szczególnie niepokoją opóźnienia w uruchomieniu nowych obiektów energetycznych, mimo że uchwałą Rady Ministrów a także wskutek uzgodnień międzyresortowych, terminy tych uruchomień zostały przesunięte na okres późniejszy. Trzeba zrobić wszystko, aby do końca roku skoncentrować siły i środki na obiektach kończonych. Trzeba też zwrócić większą uwagę na sprawne usuwanie usterek.</u>
  60 + <u xml:id="u-5.2" who="#PosełZofiaŁęgowik">Bardzo istotnym problemem jest sprawne przeprowadzanie kampanii remontowej w energetyce. Co prawda zaawansowanie robót jest w tym roku lepsze niż w ubiegłym, ale na skutek braku części zamiennych zakres tych remontów został częściowo ograniczony. Należy pomóc energetyce i zapewnić jej dostawy niezbędnych części zamiennych. Wiąże się z tym pytanie: czy wobec istniejących potrzeb i braku części zamiennych resort energetyki rozwija wie własnym zakresie regenerację, a także produkcję niektórych części?</u>
  61 + <u xml:id="u-5.3" who="#PosełZofiaŁęgowik">Lepsza niż w minionym roku jest obecnie - jak wynika z materiałów - sytuacja w zaopatrzeniu energetyki w paliwa. Chodzi jednak o to, aby w porę dostarczyć odpowiednie zapasy paliwa do elektrowni położonych w Polsce centralnej i północnej. Jak przedstawia się sytuacja w tej dziedzinie? Trzeba wreszcie pamiętać o tym, że gorsza jakość paliwa będzie rzutować na wzrost jego zużycia. Jest to również ważny problem.</u>
  62 + <u xml:id="u-5.4" who="#PosełZofiaŁęgowik">Minister energetyki i energii atomowej Andrzej Szozda zapewnił, że przekaże załogom słowa uznania za ich trud i wysiłek. Dzięki ofiarności, zaangażowaniu, pasji załóg udało się dokonać rzeczy, które wydawały się niemożliwe. Ma to dla gospodarki wielkie znaczenie.</u>
  63 + <u xml:id="u-5.5" who="#PosełZofiaŁęgowik">Spalanie przez energetykę węgla gorszej jakości jest dla gospodarki w sumie korzystne, samej energetyce przynosi jednak straty. Dzięki temu można eksportować większą ilość węgla wysokiej jakości. To zaś ma istotne znaczenie dla naszego handlu zagranicznego.</u>
  64 + <u xml:id="u-5.6" who="#PosełZofiaŁęgowik">W tym roku energetyka spali ponad 50 mln ton węgla kamiennego i 36 mln ton węgla brunatnego; co roku zużycie to wzrasta o około 4 mln ton. Wiąże się z tym także problem transportu. Dlatego też energetyka stara się jak najwięcej węgla spalić na miejscu, na Śląsku, gdzie zainstalowano ok. 30% całej mocy energetyki zawodowej. Natomiast elektrownie „Kozienice”, „Dolna Odra” i „Ostrołęka” muszą być zaopatrywane w nieco lepszy węgiel, do którego spalania są przystosowane.</u>
  65 + <u xml:id="u-5.7" who="#PosełZofiaŁęgowik">Mówiąc o dodatkowym ogrzewaniu mieszkań przez ludność w okresach nagłego spadku temperatury minister Szozda zwrócił uwagę, że Polska pod względem rozwoju centralnego ogrzewania zajmuje czołowe miejsce nie tylko w Europie, ale i w świecie. Około 26% ludności naszego kraju, a ponad 52% ludności miast korzysta z centralnego ogrzewania. Energetyka podejmuje wysiłki, aby wydłużać okres ogrzewania, jeśli jest to konieczne. W tym roku ogrzewanie w miastach trwało do połowy maja, a w jesieni przyśpieszono je o 2 tygodnie.</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-6">
  68 + <u xml:id="u-6.0" who="#WiceministerbudownictwaiprzemysłumateriałówbudowlanychRyszardJasiński">Wspólnie z Ministerstwem Energetyki i Energii Atomowej, resort budownictwa podejmuje wiele działań, by zapewnić terminową realizację inwestycji. Tegoroczne zadania określa wielkość: 2470 MW i 2000 GKal. Są to zadania bez precedensu w budownictwie naszego kraju i dlatego zaangażowaliśmy duży potencjał, by bez napięć można było realizować ten plan. Jednym z podjętych przedsięwzięć było odciążenie Zjednoczenia Budowy Elektrowni od innych zadań oraz wzmocnienie przez załogi „Mostostalu” i „Instalu”. Działania te przyniosły widoczny efekt w postaci dobrego zaawansowania realizacji planu.</u>
  69 + <u xml:id="u-6.1" who="#WiceministerbudownictwaiprzemysłumateriałówbudowlanychRyszardJasiński">Trudniejsza sytuacja jest w elektrociepłowniach, zwłaszcza w elektrociepłowniach w rejonie Bielska i Łodzi oraz w Będzinie.</u>
  70 + <u xml:id="u-6.2" who="#WiceministerbudownictwaiprzemysłumateriałówbudowlanychRyszardJasiński">Uwagi posłów dotyczące niepełnych dostaw i braku kompleksowości budowy bloków są słuszne i były przedmiotem wspólnej analizy resortów budownictwa i energetyki. Przyczyny tej sytuacji są złożone. Krótki czas realizacji niektórych inwestycji np. w Jaworznie i Rybniku nie pozwalał na całkowitą eliminację usterek. Często użytkownicy zgłaszają uwagi krytyczne w końcowej fazie uruchamiania bloków. W bieżącym roku wysiłek został skoncentrowany na zakończeniu budowy elektrowni, natomiast w przyszłym roku zwróci się większą uwagę na inwestycje noworozpoczynane.</u>
  71 + </div>
  72 + <div xml:id="div-7">
  73 + <u xml:id="u-7.0" who="#WiceministerprzemysłumaszynciężkichirolniczychZbigniewBartosiewicz">Resort starał się przede wszystkim zapewnić dostawy urządzeń niezbędnych do budowy elektrowni. Powstał międzyresortowy zespół koordynujący te dostawy, dzięki czemu udało się w zasadzie zapewnić najbardziej potrzebne urządzenia. Nie było to jednak zadanie łatwe. Priorytet uzyskany przez przemysł rolno-spożywczy spowodował, że jego potrzeby są przez resort przede wszystkim brane pod uwagę. Tym niemniej dokładamy starań, aby wywiązać się również z zobowiązań wobec energetyki. W roku bieżącym rozpoczęta została inwestycja w Mikołowie, a w przyszłym roku przystąpi się do rozbudowy i modernizacji niektórych zakładów m.in. Warszawskiej Fabryki Pomp ZWAR im. Dymitrowa. Obecnie opracowuje się dalszy program inwestycji m.in. dotyczących zwiększenia produkcji kotłów, turbin i innych urządzeń energetycznych.</u>
  74 + <u xml:id="u-7.1" who="#WiceministerprzemysłumaszynciężkichirolniczychZbigniewBartosiewicz">Nadal ważną sprawą dla resortu jest eksport urządzeń energetycznych, które są bardzo poszukiwane na rynkach zagranicznych. Nie możemy też rezygnować z budowy elektrowni za granicą.</u>
  75 + </div>
  76 + <div xml:id="div-8">
  77 + <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącykomisjiposełJanLeś">Posiedzenie było owocne i pożyteczne. Zarówno informacja resortu energetyki i energii atomowej, koreferat podkomisji jak i dyskusja poselska ukazały pełen obraz aktualnej sytuacji w energetyce oraz trudności występujące w tej dziedzinie. Olbrzymi wysiłek inwestycyjny - zwłaszcza szybka budowa nowych elektrowni skłania nas posłów do przekazania wyrazów pełnego uznania dla załóg energetycznych, pracowników baz remontowych, załóg budowlanych oraz przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych - za ich ofiarną, rzetelną pracę, a przede wszystkim za efekty uzyskane w budowie i modernizacji elektrowni.</u>
  78 + <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącykomisjiposełJanLeś">Dwie ważne sprawy wynikają z przebiegu posiedzenia. Pierwsza z nich dotyczy potrzeby kompleksowego rozpatrzenia problemów związanych z wydobyciem, wzbogacaniem i uszlachetnianiem węgla oraz jego transportem. Nie możemy godzić się z efektem, że dobry węgiel pozostający na składowiskach z powodu braku środków transportu traci swą kaloryczność i elektrownie otrzymują węgiel znacznie gorszej jakości, który nie pozwala na osiąganie założonych efektów. Dlatego też konieczne jest, aby Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Górnictwa oraz Komunikacji rozpatrzyły wspólnie z Komisją Planowania ten problem i przygotowały odpowiednie propozycje na przyszły rok. Musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy powinniśmy inwestować w transport, czy też środki te przeznaczyć na zakup urządzeń służących uszlachetnienia i wzbogacenia węgla i nie przewozić zbyt dużych ilości węgla zanieczyszczonego. Tylko taka szczegółowa analiza umożliwi znalezienie rozwiązania najsłuszniejszego z punktu widzenia całej gospodarki narodowej problemu.</u>
  79 + <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczącykomisjiposełJanLeś">Druga sprawa - to potrzeba rozpatrzenia na jednym z posiedzeń komisji w pierwszej połowie 1979 r. zagadnień oszczędnej gospodarki energią elektryczną w resortach, które znajdują się w kręgu zainteresowania Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii. Konieczne jest bowiem opracowanie programu zmniejszenia zużycia energii na jednostkę produkcji w górnictwie węglowym oraz w innych przemysłach wydobywczych, w energetyce oraz w przemyśle chemicznym. Szczególną uwagę należałoby przy tym zwrócić na energochłonność inwestycji, na zużycie energii elektrycznej przez nowo projektowane maszyny i urządzenia; tu bowiem tkwią duże możliwości oszczędzenia tej energii.</u>
  80 + <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczącykomisjiposełJanLeś">W kolejnym punkcie obrad komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi na opinie: w sprawie realizacji programu chemizacji gospodarki narodowej, w sprawie realizacji zadań w dziedzinie kooperacji przemysłowej, w sprawie rozwoju eksportu oraz w sprawie problemów transportowych. Komisja rozpatrzyła i przyjęła również odpowiedź na dezyderat dotyczący opóźnień w realizacji inwestycji w Bełchatowie.</u>
  81 + </div>
  82 + </body>
  83 + </text>
  84 + </TEI>
  85 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00024-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00024-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 24/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 24/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:24</note>
  20 + <note type="sessionNo">24</note>
  21 + <date>1978-12-06</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="DyrektorZespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówTadeuszMuszkiet" role="speaker">
  28 + <persName>Dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Tadeusz Muszkiet</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="GłównyInspektorGospodarkiEnergetycznejLechosławGruszczyński" role="speaker">
  31 + <persName>Główny Inspektor Gospodarki Energetycznej Lechosław Gruszczyński</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda" role="speaker">
  34 + <persName>Minister energetyki i energii atomowej Andrzej Szozda</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki" role="speaker">
  37 + <persName>Minister przemysłu chemicznego Henryk Konopacki</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełFranciszekGrolewski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Franciszek Grolewski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełJanSoja" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Jan Soja</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  55 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  58 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  61 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  62 + </person>
  63 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  64 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  65 + </person>
  66 + <person xml:id="PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  67 + <persName>Przewodnicząca obradom poseł Zofia Łęgowik</persName>
  68 + </person>
  69 + <person xml:id="WiceministergórnictwaJerzyMalara" role="speaker">
  70 + <persName>Wiceminister górnictwa Jerzy Malara</persName>
  71 + </person>
  72 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  73 + <persName>Komentarz</persName>
  74 + </person>
  75 + </particDesc>
  76 + </profileDesc>
  77 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00024-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 6 grudnia 1978 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem poseł Zofii Łęgowik (bezp.), rozpatrzyła projekty narodowego planu społeczno-gospodarczego i budżetu na 1979 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego oraz Głównego Inspektoratu Gospodarki Energetycznej.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W spotkaniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z ministrem Andrzejem Szozdą, Ministerstwa Górnictwa z wiceministrami Jerzym Malarą i Bronisławem Podgórskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z ministrem Henrykiem Konopackim i wiceministrem Henrykiem Pruchniewiczem, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z wiceprezesem Mieczysławem Piątkiem, Główny Inspektor Gospodarki Energetycznej Lechosław Gruszczyński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uwagi do projektu planu Ministerstwa Górnictwa przedstawił w imieniu podkomisji poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): W 1979 r. wydobycie węgla wzrośnie w stosunku do br. o 8,2 mln ton. Będzie to przyrost jeden z największych w ostatnich latach. Polskie górnictwo węglowe przekroczy po raz pierwszy poziom 200 mln ton. Planowane wydobycie - 200,4 mln ton węgla, opiera się na dobrych podstawach, jakimi są m.in. rytmiczne wykonywanie i przekraczanie zadań roku bieżącego, modernizacja istniejących i budowa nowych kopalń, jak również wprowadzenie 4-brygadowej organizacji pracy. Realizacja przyszłorocznych zadań będzie jednak wymagała maksymalnego wysiłku załóg oraz zdecydowanej poprawy świadczeń innych resortów.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Obok podstawowej działalności, jaką jest wydobywanie węgla, resort górnictwa zamierza w 1979 r. wyprodukować maszyny i urządzenia górnicze za 22,8 mld zł (wzrost o 8,6% w porównaniu z br.), wydobyć 3,6 mld m³ gazu ziemnego wysoko metanowego (o 13% mniej w porównaniu z przewidywanym wykonaniem br.)oraz 3,56 mld m³ gazu ziemnego zaazotowanego (o 5,6% więcej niż w br.). Wydobycie ropy naftowej wyniesie 300 tys. ton, to jest 62 tys. mniej niż w br. Import gazu ziemnego wyniesie 4,1 mln m³ i będzie o ponad 49% większy niż w br.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Zmniejszenie wydobycia gazu wysoko metanowego oraz ropy naftowej spowodowane jest wyczerpywaniem się złóż czynnych oraz brakiem odkryć nowych złóż. Pogłębiający się deficyt gazu wysoko metanowego zrównoważony zostanie częściowo przez zwiększony o 0,7 mld import ze Związku Radzieckiego. Dalszy wzrost importu gazu (ponad wieloletnie ustalenia w oparciu o rurociąg Oranienburski) jest praktycznie niemożliwy. Stąd też ważnym problemem jest znalezienie możliwości zwiększenia produkcji gazu przez wzrost efektywności poszukiwań geologicznych, uzyskanie decyzji o budowaniu zakładu zgazowania węgla, wykorzystanie koncepcji budowy magistralnego rurociągu gazowego ze Związku Radzieckiego do NRD, który przebiegałby przez terytorium Polski i w zamian za co, wzorem Czechosłowacji, moglibyśmy uzyskać dodatkowe dostawy gazu.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Na inwestycje w resorcie górnictwa przeznacza się w roku przyszłym 42, 6 mld zł, z czego na przemysł węgla kamiennego ponad 36 mld zł, (o 4,7% więcej niż w br.). Na budownictwo mieszkaniowe przeznacza się 6,2 mld zł, z tego 4,1 mld na budownictwo zakładowe i 2,1 mld na budownictwo spółdzielcze. Jest to znaczny wzrost nakładów i planowanych stąd efektów. Niepokoi jednak stan realizacji tegorocznych zadań budownictwa mieszkaniowego; resort budownictwa w ciągu minionych 11 miesięcy wykonał zaledwie 60% planu.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Przewidziane w projekcie planu nakłady inwestycyjne nie gwarantują jednak realizacji dodatkowych zadań inwestycyjnych związanych z wprowadzeniem w 1979 r. 4-brygadowej organizacji pracy w dalszych 14 kopalniach oraz w następnych 10 kopalniach od 1 stycznia 1980 r. W tej sprawie powinny zostać podjęte stosowne decyzje, co pozwoli z wyprzedzeniem przystosowywać istniejące obiekty przemysłowe i socjalne dla dodatkowej załogi. Za niepokojące uznaje podkomisja, że w projekcie planu na 1979 r. resort górnictwa po raz pierwszy nie uzyskał zwyczajowej 1-procentowej preferencji we wzroście płac w stosunku do średniej w przemyśle krajowym. Zdaniem podkomisji jest to początek końca jednej z dwóch realnych zachęt do podejmowania pracy w zawodzie górniczym.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Realizacja zadań przyszłego roku nie będzie łatwa, co wynika przede wszystkim z pogarszania się warunków górniczo-geologicznych oraz niezbilansowania, w porównaniu z potrzebami, dostaw podstawowych materiałów do prowadzenia ruchu kopalń. Stan taki uniemożliwia racjonalną gospodarkę wieloma deficytowymi materiałami. Przykładem tego jest konieczność stosowania nieodpowiedniej w warunkach wzmożonych ciśnień obudowy ŁP zamiast wzmocnionej obudowy „V”.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Nierozwiązanym problemem pozostaje nadal wywóz węgla, szczególnie z kopalń górnośląskich. Wg stanu na 1 grudnia br. zaległości kolei w przewozie węgla wynosiły 3,2 mln ton. Niezależnie od tego, w br. na skutek nierytmicznej dostawy wagonów, kopalnie musiały rzucić na zwały, a następnie podjąć ok. 15 mln ton węgla. Spowodowało to poważne straty ekonomiczne. Część węgla spaliła się na zwałach, ok. 360 ton uległo degradacji. Na skutek zwałowania węgiel traci bowiem na kaloryczności. W roku przyszłym zadania przewozowe kolei tylko z racji zwiększonego planu (nie licząc zaległości na zwałach) wzrastają o 8,2 mln ton, tj. o ponad 22 tys. ton na dobę. W tym stanie rzeczy konieczne będzie podjęcie radykalnych kroków dla poprawy pracy kolei.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Plan przyszłoroczny zarówno w zakresie wydobycia węgla jak i bituminów został skonstruowany pod kątem maksymalnego zaspokojenia wzrastających potrzeb energetycznych kraju i eksportu. Jego realizacja będzie wymagać maksymalnego wykorzystania zdolności produkcyjnych kopalń i maksymalnego wysiłku załóg, co znajdzie między innymi odbicie w konieczności przepracowania 5 niedziel planowych w tych kopalniach, które nie wprowadziły jeszcze 4-brygadowej organizacji pracy.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Wprowadzenie 4-brygadowej organizacji pracy związane jest z naborem nowych pracowników. Zdaniem podkomisji konieczne jest więc przedsięwzięcie środków dla zmniejszenia fluktuacji załóg a przede wszystkim: utrzymanie w resorcie dotychczasowych preferencji płacowych i preferencji w przydziałach mieszkań, a także rozbudowa bazy socjalnej umożliwiającej organizację racjonalnego wypoczynku w dniach wolnych od pracy.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Dynamiczny rozwój wydobycia węgla znacznie wyprzedził kompleksowe działania, mające na celu racjonalne jego wykorzystanie, szczególnie na drodze chemicznej przeróbki.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W ostatnich latach następuje systematyczny wzrost kosztów wydobycia węgla, uzasadniony w znacznej mierze pogarszaniem się warunków górniczo-geologicznych oraz wzrostem kosztów materiałowych. Resort górnictwa powinien przeciwdziałać jednak wzrostowi kosztów wszystkimi dostępnymi środkami m.in. przez doskonalenie metod organizacji pracy i technologii i lepsze wykorzystanie maszyn i urządzeń.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Uwagi do projektu planu Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej przedstawił w imieniu podkomisji poseł Jan Kubit (PZPR): Ustalona w planie na 1978 r. wielkość produkcji energii elektrycznej w wysokości 115 mld kWh zostanie przekroczona o ok. 1 mld kWh. Nadal jednak występuje w krajowym systemie elektro-energetycznym niedobór mocy w okresie jesienno-zimowego szczytu. Przewiduje się konieczność wyłączeń ok. 1.400 MW, a w okresie największego obciążenia ponad 2 tys. MW.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Komisja Górnictwa i Energetyki wielokrotnie zwracała uwagę, że tempo zapotrzebowania na energię elektryczną wyprzedza przyrost jej produkcji. Toteż mimo przekraczania zadań produkcji przez energetykę istnieje nadal konieczność i obowiązek racjonalnego zużywania energii elektrycznej i bardzo ostrego reżimu jej oszczędzania.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W trudnej sytuacji energetyki, tym bardziej niepokojącym zjawiskiem jest całkowity w tej chwili brak oleju opałowego dla bloków olejowych o mocy 400 MW w Elektrowni „Pątnów” (uniemożliwia to ich prace do końca br.) oraz niewielki stan zapasów węgla kamiennego w elektrowniach północnych i centralnych częściach kraju. Zapas ten w większości elektrowni zapewnia im prace zaledwie na kilkanaście dni zamiast na kilka tygodni. Dotyczy to również nowego bloku o mocy 500 MW w Elektrowni „Kozienice”.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Przewidywany zapas węgla we wszystkich elektrowniach na koniec br. będzie wynosić od 1,3 do 1,4 mld ton zamiast niezbędnego minimum 2 mln ton.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Rok 1978 przejdzie na pewno do historii jako rok największego przyrostu mocy polskiej energetyki. Pomimo opóźnień realizacyjnych, jest nadal pełna szansa przekazania na koniec br. nowych urządzeń energetycznych o łącznej mocy nominalnej 2.470 MW. Toteż podkomisja proponuje wyrażenie specjalnego uznania dla budowniczych, dostawców urządzeń oraz służb energetycznych za wyjątkowy wysiłek, patriotyzm i zaangażowanie oraz twórcze działanie na rzecz uruchomienia w trudnych warunkach nowych mocy energetycznych. Należy też podkreślić ogromny wysiłek pracowników energetyki dla zaspokojenia wzrastającego zapotrzebowania gospodarki na energię elektryczną i cieplną, dążenie do pełnego wykorzystania posiadanych zdolności produkcyjnych, oszczędną gospodarkę paliwem oraz zrealizowanie w pełni i terminie kampanii remontowej.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W r. 1979 produkcja energii elektrycznej powinna wynieść 122 mld kWh. Stanowi to wzrost o 5,2% w porównaniu do 1978 r., przy wzroście produkcji przemysłowej w gospodarce o 4,8%.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Przyszłoroczna produkcja energii elektrycznej (ale powiększona dopiero o konieczną, dodatkową rezerwę 0,5 mld kWh), zabezpiecza minimalne potrzeby gospodarki narodowej, pod warunkiem stosowania w dalszym ciągu racjonalizacji jej zużycia i bardzo ostrego reżimu oszczędzania. Mimo wszystko trzeba się będzie liczyć z koniecznością wyłączeń w szczycie jesienno-zimowym 1979/80 w maksymalnej wielkości ok. 1.600 - 1.700 MW. Wyłączenia te będą według założeń resortu energetyki o ok. 400 MhW większe od wyłączeń planowanych w szczycie 1978/79.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Produkcja energii cieplnej wyniesie 47 tys. T Cal i powinna w pełni pokryć potrzeby rejonów kraju zaopatrywanych w energię cieplną przez energetykę zawodową.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Przewiduje się w 1979 r. zużycie do produkcji energii elektrycznej i cieplnej: 55,1 mln ton węgla kamiennego, 37,2 mln ton węgla brunatnego i 0,83 mln ton oleju opałowego.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Przewiezienie takich ilości węgla do elektrowni będzie trudnym, ale niezwykle ważnym zadaniem resortu komunikacji. Wykonanie tych zadań przewozowych decydować będzie nie tylko o pracy energetyki, ale i funkcjonowaniu całej gospodarki narodowej.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Nowo zainstalowana w energetyce moc wzrośnie w 1979 r. o 1390 MW. Nie jest to przyrost zadowalający, ale i tak powodujący ogromne napięcia w wykonawstwie.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Nakłady inwestycyjne wynoszące w roku przyszłym 41 mld zł pokrywają potrzeby energetyki. Niemniej jednak nie będzie można rozpocząć nowych inwestycji energetycznych m.in. budowy elektrowni „Zatonie” (na bazie kopalni węgla brunatnego „Turów”), elektrowni szczytowo-pompowej „Młoty” w woj. wałbrzyskim.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Remonty urządzeń wytwórczych mają objąć w roku przyszłym aż 90% mocy zainstalowanej w energetyce zawodowej tj. urządzenia o łącznej mocy ok. 19 tys. MW oraz ok. 17 tys. km linii energoelektrycznej (3,1% ogółu długości linii w kraju). Powodzenie kampanii remontowej w roku przyszłym jest uzależnione od dostaw części zamiennych. W ostatnich 3 latach występowały braki w dostawach tych części, zwłaszcza do młynów węglowych, wentylatorów, pomp, taśm i krążników do taśmociągów.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W planie budżetu resortu na rok przyszły zostały zabezpieczone niezbędne środki finansowe i nakłady na działalność gospodarczą, naukowo-badawczą oraz na ochronę naturalnego środowiska. Nie zadowalająco przebiega jednak - zdaniem podkomisji - rekultywacja terenów pogórniczych oraz składowisk odpadów poprodukcyjnych w elektrowniach. Narastającym problemem jest wywóz popiołów lotnych z elektrowni pracujących na węglu kamiennym. W niektórych elektrowniach limituje to już nawet wielkość produkcji energii.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Podkomisja wyraża również obawę i zaniepokojenie, czy termin uruchomienia pierwszego bloku energetycznego w elektrowni Bełchatów w 1980 r. będzie dotrzymany. Konieczne jest podjęcie przez rząd skutecznych działań dla nadrobienia dotychczasowych opóźnień.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Podkomisja krytycznie oceniła materiały przedłożone jej przez Główny Inspektorat Gospodarki Energetycznej ze względu na ich ogólnikowy charakter. Z wyjaśnień przedstawicieli GiGE wynika, że przyczyną tego jest brak aktów wykonawczych do ustawy sejmowej z 26 października br. o powołaniu inspektoratu, a także braku statutu działania GiGE. W tej sytuacji podkomisja nie miała podstaw do złożenia wniosków o przyjęcie projektu planu i budżetu GIGE na rok przyszły.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Uwagi do projektu planu Centralnego Urzędu Geologii przedstawił w imieniu podkomisji poseł Stanisław Kamieniarz (PZPR): Do głównych zadań CUG w 1979 r. należy poszukiwanie złóż ropy i gazu ziemnego, jako kontynuacja wieloletnich prac w tym zakresie; badania regionalne wgłębnej struktury geologicznej kraju pod kątem określenia perspektyw poszukiwawczych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego; poszukiwania złóż różnych kopalin stałych; realizacja regionalnych badań hydrogeologicznych dla uzyskania dalszego przyrostu zasobów wody pitnej i mineralnej; kontynuowanie prac kartograficzno-zdjęciowych.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Na sfinalizowanie tych prac przeznacza się 6,2 mld zł (wzrost w stosunku do 1978 r. o niespełna 0,5 mld zł); planuje się zwiększenie wierceń i robót górniczych o 79 tys. mb do 1989 tys. mb.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Realizacja zadań powinna pozwolić na odkrycie, rozpoznanie i udokumentowanie dalszych nowych zasobów węgla kamiennego w ilości 1 mld ton, węgla brunatnego - 490 mln ton, rud miedzi - 200 mln ton, cynku i ołowiu - 42 mln ton oraz surowców skalnych w ilości ponad 1, 5 mld ton.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Planowany na 1979 r. przyrost zasobów ropy o 200 tys. ton i gazu ziemnego o 12 mld m³, utrzymuje na niezmienionej wysokości zadania 1978 r. Jednakże realizacja tych zadań uwarunkowana jest poprawą zaopatrzenia materiałowego i sprzętowego oraz w środki transportu.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Zaniepokojenie podkomisji budzi również stagnacja w zatrudnieniu, powodująca niemożliwość dalszego rozwoju bazy usługowej i produkcyjnej oraz dalszy spadek udziału wierceń głębokich, w tym również wierceń za ropą i gazem. W odczuciu podkomisji cały problem rozbija się niejako o chroniczny brak nowoczesnego sprzętu wiertniczego. Postulaty, w tym również ze strony komisji sejmowej, nie doprowadziły do poprawy sytuacji. Posiadany sprzęt wiertniczy jest w ogromnym stopniu zużyty i nie gwarantuje zabezpieczenia realizacji stale narastających zadań.</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Należałoby w dalszym ciągu dynamicznie rozwijać wiercenia hydrogeologiczne, ale również i tu główną barierą jest sprzęt.</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Podkomisja uważa za niezbędne:</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">- ponowne przeanalizowanie przez Komisję Planowania stanu zatrudnienia w CUG oraz funduszu płac, głównie w związku z ponadplanowymi zadaniami w zakresie wydobycia węgla kamiennego i brunatnego;</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">- ponowne przeanalizowanie nakładów inwestycyjnych, w celu zabezpieczenia dostaw sprzętu, - podjęcie decyzji w sprawie budowy Zakładów Maszyn i Urządzeń Geologicznych w Ciechanowie oraz rozbudowy laboratoriów i zaplecza technicznego CUG; dalsze bowiem odraczanie terminów spowoduje pogorszenie i tak już bardzo trudnej sytuacji w tym zakresie.</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Uwagi do projektu planu Wyższego Urzędu Górniczego przedstawił w imieniu podkomisji poseł Jan Konieczny (PZPR): Dynamiczny rozwój górnictwa powoduje, że liczba przedsiębiorstw i zakładów nadzorowanych przez urzędy górnicze z roku na rok się zwiększa. Stale zatem rozszerza się zakres zadań i obowiązków urzędów górniczych. Jednak stan kadry technicznej tych urzędów od szeregu lat kształtuje się na tym samym poziomie, a na 1979 r. przewiduje się nawet likwidację 14 etatów, co wywołuje zaniepokojenie podkomisji.</u>
  48 + <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Rozwijająca się mechanizacja procesów technologicznych i koncentracja wydobycia, niezależnie od znacznych efektów ekonomicznych i ogólnej poprawy warunków pracy załóg górniczych, stwarzają również nowe problemy w zakresie bezpieczeństwa pracy oraz wpływają na nasilenie się niektórych naturalnych zagrożeń. Trzeba więc będzie zwrócić większą uwagę na szybsze podnoszenie poziomu organizacji pracy, wykazującej nadal jeszcze istotne dysproporcje w porównaniu z szybkim rozwojem techniki górniczej. Wprowadzanie do kopalń coraz większych i cięższych maszyn i urządzeń górniczych spowodowało także w ostatnich latach zwiększenie zagrożeń związanych z transportem, montażem, ruchem i obsługą tych maszyn i urządzeń.</u>
  49 + <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Podkomisja wnioskuje, by działalność nauki górniczej zmierzała w kierunku skuteczniejszego opanowywania naturalnych zagrożeń górniczych.</u>
  50 + <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Podkomisja wyraża przekonanie, że w działalności swej urzędy górnicze szczególną uwagę skierują na zakłady o węzłowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, a w szczególności na budujące się kopalnie w Lubelskim Zagłębiu Węglowym, rozbudowę kopalń w Zagłębiu Rybnickim, kopalń rudy miedzi, kopalni węgla brunatnego w Bełchatowie, kopalni siarki oraz wielkich zakładów górniczych surowców skalnych w celu zapewnienia w nich maksymalnie bezpiecznych warunków pracy i prawidłowej działalności górniczej.</u>
  51 + <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Podkomisja sformułowała 5 wniosków:</u>
  52 + <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">- w sprawie konieczności intensywnego szkolenia i doszkalania załóg w zakresie prawidłowej i bezpiecznej obsługi nowo wprowadzanych maszyn i urządzeń,</u>
  53 + <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">- w sprawie zapewnienia niezbędnej ilości i odpowiedniej jakości maszyn i urządzeń, sprzętu i materiałów do skutecznego zwalczania zagrożeń naturalnych,</u>
  54 + <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- w sprawie stałego doskonalenia górniczych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego oraz wzrostu zagrożeń naturalnych i technologicznych,</u>
  55 + <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- w sprawie maksymalnego uwzględniania problematyki ochrony pomieszczeń i ochrony środowiska naturalnego przed szkodami górniczymi,</u>
  56 + <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">- w sprawie doskonalenia struktury organizacyjnej oraz form i metod działania urzędów górniczych.</u>
  57 + <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  58 + </div>
  59 + <div xml:id="div-2">
  60 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarceliFaska">W roku przyszłym czekają energetykę wielkie zadania w dziedzinie remontów maszyn i urządzeń. Trzeba wyremontować bloki energetyczne stanowiące 90% całej mocy zainstalowanej w energetyce zawodowej. Są to ilości olbrzymie. Do remontów samych bloków energetycznych trzeba dostarczyć 6,6 tys. ton maszyn i urządzeń. Tymczasem przemysł potwierdza dostawę tylko 4,3 tys. ton co znaczny, że 1,3 tys. ton urządzeń dla ważnych remontów może nie być dostarczone. Istotna jest zresztą nie tylko ilość, ale i terminowość dostaw. Ok. 65% urządzeń i części zamiennych powinno się znaleźć w elektrowniach do końca pierwszego półrocza przyszłego roku, a na 1.300 ton tych urządzeń nie ma w tej chwili pokrycia. Stawia to program remontów w energetyce pod znakiem zapytania.</u>
  61 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarceliFaska">Także przemysł wydobywczy nie wie czy otrzyma wszystkie niezbędne mu urządzenia i części zamienne do remontów. Na 270 km potrzebnych do wymiany taśm ma zapewnione tylko 180 km. Bez taśmociągów zaś nie może być mowy o rytmicznej pracy kopalń.</u>
  62 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarceliFaska">Od ustawy sejmowej powołującej do życia Główny Inspektora Gospodarki Energetycznej minął miesiąc a do tej pory nie wydane zostały zarządzenia wykonawcze. Jest to sprawa bardzo pilna.</u>
  63 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMarceliFaska">Podczas spotkań poselskich m.in. w kopalni „Halemba” podkreślono dużą rolę zakładów mechanicznej przeróbki węgla, których praca decyduje w sposób istotny o ostatecznej jakości węgla i uzyskiwanej zań cenie. Stąd też postulaty częściowego zrównania przywilejów pracowników zakładów mechanicznej przeróbki węgla z górnikami pracującymi na dole. Z uwagi na priorytety przyznane innym gałęziom gospodarki, zawód górnika staje się mniej atrakcyjny. Co zamierza się zrobić, żeby podnieść rangę tego zawodu?</u>
  64 + <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMarceliFaska">Podczas spotkań poselskich górnicy kwestionują także konieczność płacenia taksy klimatycznej w czasie pobytu na wczasach. Pytają: czy taksa klimatyczna należy się mieszkańcom uzdrowisk, czy górnikom pracującym i żyjącym na co dzień w zapylonym środowisku.</u>
  65 + </div>
  66 + <div xml:id="div-3">
  67 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Trudno jest zrozumieć opóźnienia w dostawach materiałów maszyn i urządzeń dla kluczowych inwestycji. Przykładem może być zagłębie górniczo-energetyczne w Bełchatowie, które decydować będzie o przyroście produkcji energii w latach 80-tych. W ciągu 3-ch kwartałów br. dostarczono na plac budowy zaledwie 1/3 część potrzebnych konstrukcji. Jak się to dzieje, że „Mostostal”, który robi 1,5 mln ton konstrukcji rocznie, nie może zapewnić dostaw 28 tys. ton na tak ważny plac budowy. Równocześnie przedsiębiorstwo „Mostostalu” w Piotrkowie otrzymuje dodatkowe zadanie eksportu konstrukcji do Jugosławii.</u>
  68 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławSkładowski">Jest także sprawa taśm dla Bełchatowa. Podjęliśmy działanie zmierzające do przyspieszenia budowy fabryki taśm w Rogowie i zadanie to jest realizowane pomyślnie. Fabryka ta nie jest jeszcze zbudowana, a taśmy z niej rekomenduje się już na eksport. Wiąże się z tym problem krążniki do taśm. Gdyby fabryka maszyn górniczych „Pioma” w Piotrkowie Trybunalskim dostarczyła je w terminie, można by przyspieszyć uruchomienie układu: koparka, taśmociąg, ładowarka.</u>
  69 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławSkładowski">Warunkiem terminowego uruchomienia inwestycji w Bełchatowie jest zapewnienie wykonawstwa. Trudno jest zrozumieć dlaczego, mimo dodatkowych środków działań, inspiracji, zaangażowania resortu energetyki, budowlani w ciągu całego 1978 r. nie zwiększają przerobu. Jego wysokość we wszystkich miesiącach jest na zbliżonym poziomie.</u>
  70 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławSkładowski">Są w resorcie energetyki instytuty branżowe gromadzące dobrą kadrę i prezentujące wysoki poziom. Są jednak i takie placówki zajmujące się badaniami jądrowymi, których działalność nie przynosi widocznych efektów, a dużo kosztuje. Kierownictwo resortu powinno się temu lepiej przyjrzeć.</u>
  71 + <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławSkładowski">Problemem często dyskutowanym jest chemiczna przeróbka węgla. W jakim kierunku zmierzamy? Jaki jest stan badań i perspektywy rozwoju karbo-chemii?</u>
  72 + <u xml:id="u-3.5" who="#PosełStanisławSkładowski">Niepokojące jest, że tylko połowa przyznawanych środków na rekultywację pogórniczych terenów jest wykorzystywana. Wymaga to podjęcia określonych wniosków i działań.</u>
  73 + </div>
  74 + <div xml:id="div-4">
  75 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanSoja">Przedstawiciele Komisji wizytowali zakłady gumy i taśm powstające w Wolbromiu. Inwestycja ta była wówczas opóźniona o 2 lata. Dziś może być opóźniona jeszcze bardziej, a przecież kosztuje gospodarkę już ok. 2 mld zł. Podejmuje się budowę nowej fabryki taśm w Rogowie; a co z tamtą inwestycją?</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-5">
  78 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Nakłady na inwestycje w górnictwie węgla kamiennego wzrastają z roku na rok. W projekcie planu na 1979 r. przewidziano dalszy wzrost nakładów na ten cel, a równocześnie przemysł węglowy ciągle nie zaspokaja w pełni potrzeb gospodarczych. Zachodzi więc pytanie: czy nowo budowane kopalnie i oddziały wydobywcze osiągają projektowane zdolności wydobywcze?</u>
  79 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">4-brygadowy system pracy wprowadzany w górnictwie przynosi w efekcie skracanie prac załóg przemysłu węglowego. Tym bardziej musi niepokoić fakt, że właśnie w kopalniach, które przeszły na system 4-brygadowy, fluktuacja jest największa. Jakie są tego przyczyny? Jakie działania podejmuje resort górnictwa, aby ograniczyć tę fluktuację?</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-6">
  82 + <u xml:id="u-6.0" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">Resort górnictwa dąży do rozszerzenia przywilejów wynikających z Karty Górnika także na załogi zakładów mechanicznej przeróbki węgla. W tym roku załogi zakładów przeróbczych kilku kopalń objęte zostały zapewniającą wyższe płace tabelą „G”. Stopniowo obejmie to następne kopalnie, w tym również kopalnię „Halemba”. Jeśli zaś idzie o odznaczenia z Karty Górnika to są duże zaległości w przyznawaniu ich górnikom zatrudnionym w pracach na dole kopalni. Stopniowo zwiększać się będzie także ilość przyznawanych odznaczeń dla załóg pracujących na powierzchni.</u>
  83 + <u xml:id="u-6.1" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">Resort stara się stosować odpowiednie preferencje płacowe, a także wykorzystywać drugi, podstawowy atut, jakim jest stwarzanie możliwości uzyskania mieszkań przez górników. Z inicjatywy KW PZPR w Katowicach powołano specjalny zespół, którego zadaniem jest wypracowanie nowych form uatrakcyjnienia pracy w górnictwie.</u>
  84 + <u xml:id="u-6.2" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">W 1981 r. w fabryce Maszyn Górniczych „Pioma” w Piotrkowie Trybunalskim ma być uruchomiony drugi ciąg technologiczny, co znacznie poprawi sytuację w zaopatrzeniu kopalń węgla brunatnego w krążniki do taśm. W tym roku otrzymają one z „Piomy” 3,6 tys. ton tych krążników. Fabryki Maszyn Górniczych mogłyby ich dostarczyć jeszcze dodatkowo ok. 200 ton, jeśli otrzymają do tego celu łożyska z importu.</u>
  85 + <u xml:id="u-6.3" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">Prace nad koncepcjami rozwoju chemicznej przeróbki węgla są już w zasadzie zakończone. Jest koncepcja zbudowania zakładu zgazowania węgla w sąsiedztwie kopalni „Janina” w Libiążu, której duże, a trudne w normalnej eksploatacji, zasoby węgla nadają się do zgazowania. Decyzja w tej sprawie powinna zapaść w niedługim czasie. Uzyskiwany tą drogą gaz byłby przekazywany do dalszego przetwórstwa w przemyśle chemicznym.</u>
  86 + <u xml:id="u-6.4" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">Przeważająca większość nowych kopalń i oddziałów wydobywczych uzyskuje projektowane zdolności produkcyjne w terminie. Równocześnie z przyrostem nowych zdolności wydobywczych następuje jednak zanikanie produkcji w niektórych starych kopalniach, w związku z kurczeniem się zasobów.</u>
  87 + <u xml:id="u-6.5" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">Występujące napięcia w pokryciu zapotrzebowania gospodarki na węgiel mają swoje źródło przede wszystkim w bardzo nierytmicznej pracy transportu. Gdyby nie transport napięć tych by nie było. Na skutek opóźnień w wywozie węgla, zwłaszcza z kopalń Górnego Śląska, nie dostarczono do różnych regionów kraju 3,5 mln ton węgla. Nierytmiczne dostawy węgla zmuszają do korygowania założeń bilansu energetycznego kraju.</u>
  88 + <u xml:id="u-6.6" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">Warunkiem wprowadzenia 4-brygadowego systemu jest zwiększenie zatrudnienia w poszczególnych kopalniach o 12–13%. Tam też kieruje się obecnie wszystkich ludzi zgłaszających się do pracy w górnictwie. Jednakże wielu z tych, którzy raz pierwszy zetknęli się z pracą w górnictwie, odchodzi.</u>
  89 + <u xml:id="u-6.7" who="#WiceministergórnictwaJerzyMalara">Głównym czynnikiem stabilizacji kadry górniczej jest rozwój budownictwa mieszkaniowego. Są jednak trudności z realizacją tego budownictwa. Resortowe przedsiębiorstwa budowlane wykonują wprawdzie swe zadania, ale przemysł węglowy nie uzyskuje w terminie mieszkań od budownictwa spółdzielczego.</u>
  90 + </div>
  91 + <div xml:id="div-7">
  92 + <u xml:id="u-7.0" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">W przyszłym roku nakłady na inwestycje w energetyce wzrastają o 20%. Pozwoli to na intensyfikację prac związanych z rozwojem ciepłownictwa, przyspieszenie budowy kolejnych dużych obiektów, w tym elektrowni w Bełchatowie, a także modernizację sieci energetycznej. Brak jest natomiast środków na rozpoczęcie budowy elektrowni „Zatonie” i elektrowni w Żarnowcu, Resort energetyki wraz z Ministerstwem Maszyn Ciężkich i Rolniczych zastanawia się nad rozpoczęciem budowy tych elektrowni w przyszłej 5-latce.</u>
  93 + <u xml:id="u-7.1" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Ważnym problemem dla energetyki w przyszłym roku będzie sprawa części zamiennych i urządzeń niezbędnych do remontów. Dla energetyki istotne znaczenie ma rozpoczęcie rozbudowy Mikołowskiej Fabryki Palenisk. Rozwiąże to w przyszłości problem części zamiennych do młynów węglowych.</u>
  94 + <u xml:id="u-7.2" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Jeśli idzie o straty energii w sieci i produkcję energii na potrzeby własne, to nasza energetyka ma wskaźniki na poziomie europejskim.</u>
  95 + <u xml:id="u-7.3" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Minister Szozda nie zgodził się z poglądem posła Składowskiego na prace zaplecza naukowo-badawczego naszej atomistyki. Jest to - jego zdaniem - jedyny dział polskiej nauki, który jest skupiony w całości w jednym resorcie, poczynając od nauk podstawowych, aż po produkcję. Porównywanie tego działu nauki i badań z pracą innych instytutów branżowych w energetyce mija się z celem. Instytut Badań Jądrowych zatrudnia 4 tys. ludzi, w tym 2 tys. robotników. Pracuje dla całej polskiej gospodarki: dla medycyny, przemysłu, eksportuje produkowane izotopy. Wiele jego osiągnięć wzbudza uznanie zagranicą. Minister Szozda wystąpił z propozycją przedstawienia Komisji Górnictwa i Energetyki i innym zainteresowanym komisjom programu rozwoju polskiej atomistyki.</u>
  96 + </div>
  97 + <div xml:id="div-8">
  98 + <u xml:id="u-8.0" who="#GłównyInspektorGospodarkiEnergetycznejLechosławGruszczyński">Główny Inspektorat Gospodarki Energetycznej powołany został niedawno. Obecnie koncentrujemy się przede wszystkim na kontrolach doraźnych, które są ważnym środkiem racjonalizacji gospodarki energetycznej. Trzeba zastanowić się nad opracowaniem bardziej szczegółowego programu, którego realizacja przyczyni się do lepszego wykonywania zadań stawianych przed naszym organem.</u>
  99 + </div>
  100 + <div xml:id="div-9">
  101 + <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorZespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówTadeuszMuszkiet">Komisja Planowania wiele wysiłków poświęca sprawom bilansowania dostaw różnych surowców i materiałów. Sprawy zaopatrzenia w taśmę przenośnikową, zależą jednak od przemysłu chemicznego. Problem preferencji płacowych w górnictwie zależy od określonych decyzji rządowych.</u>
  102 + </div>
  103 + <div xml:id="div-10">
  104 + <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Z dyskusji na posiedzeniu podkomisji, jak też z przebiegu obrad Komisji wynika potrzeba głębokiej troski o prawidłowy rozwój górnictwa, energetyki, geologii oraz działalności Wyższego Urzędu Górniczego. Chodzi przede wszystkim o zabezpieczenie właściwych warunków do pełnej realizacji zadań 1979 r. Zadania te są trudne i napięte i wymagać będą nie tylko zwiększonego wysiłku załóg, ale również doskonalenia organizacji pracy, jak i prawidłowego sterowania działalnością poszczególnych resortów. Posłowie zwracali uwagę na elementy, które warunkują prawidłową realizację zadań. Podzielić je można na dwie grupy: pierwsza z nich związana jest z pomocą innych resortów, a druga - leży w gestii samych resortów. W górnictwie sprawne wykonanie zadań zależy od zabezpieczenia transportu węgla, pokrycia zapotrzebowania na materiały, a także zapewnienia odpowiedniej rytmiki produkcji i bezpieczeństwa pracy. Potrzebna jest również pomoc ze strony Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w sprawnej realizacji inwestycji. Istotny problem stanowi właściwe wykorzystanie gazu metanowego; racjonalna gospodarka wymaga, aby wykorzystywać go przede wszystkim jako surowiec.</u>
  105 + <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Wiele spraw powinny rozwiązywać same resorty. Na przykład w górnictwie można zaliczyć do nich: poprawę efektywności pracy, racjonalne wykorzystanie maszyn i urządzeń, tak bardzo ważne ze względu na trudności wynikające z deficytu kadr. Zmniejszenie zużycia materiałów i lepsza gospodarność powinny stać się punktem zainteresowania, zarówno załóg, jak i kierownictwa resortu. Potrzebne jest podejmowanie działań mających na celu wzbogacanie i uszlachetnianie węgla.</u>
  106 + <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Zgadzamy się z opinią zawartą w uwagach i wnioskach poselskich, dotyczącą oceny działania energetyki. Specjalnego potraktowania wymaga sprawą inwestycji w Bełchatowie, trzeba tam nie tylko zabezpieczyć odpowiednie środki i wykonawstwo, ale również przyśpieszyć prace realizacyjne.</u>
  107 + <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Potrzebne jest zapewnienie lepszej rytmiki dostaw węgla dla celów energetycznych. O sytuacji w przyszłym roku decydować będzie sprawny przebieg kampanii remontowej i dlatego te problemy wymagają szczególnie wiele uwagi. Istotną sprawą będzie również osiąganie planowanych mocy urządzeń energetycznych i zapewnienie lepszej synchronizacji inwestycji z potrzebami gospodarki, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Sytuacja w przyszłym roku, jak wynika z przedstawionych materiałów, powinna ulec pewnej poprawie. Udoskonalony system wyłączeń powinien wpłynąć na zmniejszenie strat, zwłaszcza w dużych zakładach przemysłowych.</u>
  108 + <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Szczególnej uwagi wymaga sprawa efektywności gospodarowania, obniżki kosztów materiałowych oraz kosztów produkcji. Problemy te mieć będą zasadnicze znaczenie dla prawidłowej realizacji zadań 1979 roku.</u>
  109 + <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Na podkreślenie zasługują wnioski, by w trakcie realizacji planu stworzyć możliwości wygospodarowania dodatkowych środków dla Głównego Urzędu Geologii. Słuszne są również wnioski zgłoszone w sprawie działania Wyższego Urzędu Górniczego, jak też Głównego Inspektoratu Gospodarki Energetycznej.</u>
  110 + <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Poseł Z. Łęgowik podziękowała w imieniu Komisji załogom górniczym i energetycznym za ofiarną pracę. Ta ofiarność pozwala oczekiwać, że trudne zadania roku przyszłego będą pomyślnie zrealizowane. Przekazała też gratulacje górnikom z okazji święta Górnika oraz życzenia dalszych sukcesów w przyszłym roku.</u>
  111 + <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">W kolejnym punkcie obrad Komisja rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1979 rok w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
  112 + <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Uwagi i wnioski podkomisji przedstawił poseł Adolf Ojczyk (PZPR): Projekt planu na 1979 r. zakłada wzrost sprzedaży wyrobów produkcji własnej i usług o 5%, co oznaczać będzie przyrost wartości produkcji, w stosunku do 1978 roku, o 16,1 mld zł. Dostawy na rynek w cenach detalicznych osiągną poziom 118 mld zł i będą wyższe o 13,9% w porównaniu do 1978 r. Przemysł chemiczny ma wyprzedzić średni krajowy wskaźnik wzrostu podaży wyrobów przeznaczonych na rynek. Przewiduje się rozpoczęcie produkcji nowych i zmodernizowanych wyrobów.</u>
  113 + <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Eksport będzie o 9,6% wyższy w stosunku do 1978 r., import o 6,3%, przy spadku importu z krajów kapitalistycznych.</u>
  114 + <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Plan zakłada zmniejszenie zatrudnienia do poziomu 99,8% w stosunku do 1978 r., co pozwoli wygospodarować ok. 5 tys. pracowników niezbędnych do zasilenia nowo oddawanych obiektów chemicznych. Przewiduje się wzrost funduszu płac o 4,5%, a wydajności pracy - o 5,1%.</u>
  115 + <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Nakłady na inwestycje będą niższe niż w 1978 r. i wyniosą 32.075 mld zł, w tym nakłady na roboty budowlano-montażowe będą niższe o 26,2%.</u>
  116 + <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Projekt planu przemysłu chemicznego odpowiada w zasadzie ogólnym założeniom, jednak w konfrontacji z aktualnymi potrzebami nasuwa wiele refleksji i uwag. Przy planowanej poprawie zaopatrzenia rynku i eksportu, zakłada się zmniejszenie udziału w zaopatrzeniu inwestycyjnym. Niepokój budzi fakt, że od trzech lat maleje udział przemysłu chemicznego w produkcji całego przemysłu krajowego. Zdaniem podkomisji taka sytuacja może spowodować określone trudności zaopatrzeniowe, wobec dynamicznie wzrastających potrzeb innych działów gospodarki narodowej.</u>
  117 + <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Pozytywnie należy ocenić to, że założona wielkość produkcji ma zabezpieczenie surowcowe i w dostawy importowe. A także przyjęcie zasady lepszego zaopatrzenia w te artykuły, których brak odczuwał zarówno rynek, jak i cała gospodarka. Przewiduje się więc zwiększenie produkcji wyrobów farmaceutycznych, kosmetycznych i ogumienia (zwłaszcza przeznaczonego do samochodów ciężarowych) oraz lakierów, jak też wyrobów z tworzyw sztucznych. Podkomisja uważa jednak, że planowany przyrost nie zaspokoi potrzeb i w wielu artykułach będzie odczuwać się nadal braki.</u>
  118 + <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Projekt planu zakłada też wzrost produkcji i dostaw wyrobów objętych programem wyżywienia, np. dostawy nawozów wzrosnąć mają o 5,8% w stosunku do 1978 r. Nie zapewni to jednak uzyskania w 1980 r. wskaźnika 250 kg NPK/ha założonego w planie 5-letnim. Przyczyną tego jest m.in. opóźnienie inwestycji w Policach.</u>
  119 + <u xml:id="u-10.15" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Na efektywność wykorzystania środków transportu samochodowego oraz maszyn i ciągników w rolnictwie, rzutować będą problemy związane z niedostatkiem ogumienia. Dlatego też przewiduje się rozwój bieżnikowania opon do 28%, wobec 10% w 1978 roku. Trudności wystąpią w pokryciu zapotrzebowania gospodarki na wyroby gumowe.</u>
  120 + <u xml:id="u-10.16" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Plan zakłada poprawę w zaspokojeniu zapotrzebowania budownictwa mieszkaniowego na artykuły chemiczne, natomiast niedostateczne będą w dalszym ciągu dostawy tych materiałów dla budownictwa indywidualnego.</u>
  121 + <u xml:id="u-10.17" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Wykonanie zadań 1979 roku zależeć będzie od ciągłości dostaw gazu ziemnego, energii elektrycznej oraz rytmicznej pracy transportu.</u>
  122 + <u xml:id="u-10.18" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Rozwiązania wymaga również trudna sytuacja kadrowa w przemyśle chemicznym.</u>
  123 + <u xml:id="u-10.19" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Przyznane środki dewizowe na import powinny zabezpieczyć realizację planu produkcyjnego i zadań inwestycyjnych. Wymagać to będzie racjonalnej gospodarki oraz kontynuowania podjętej już przez resort produkcji antyimportowej, która z roku na rok przynosi coraz lepsze efekty. W 1979 r. planuje się uzyskanie tą drogą 150 mln zł. dewizowych.</u>
  124 + <u xml:id="u-10.20" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Środki inwestycyjne pozwolą przede wszystkim na kontynuację najważniejszych inwestycji oddawanych do eksploatacji już w 1979 roku. Ważną sprawą jest pełne wykorzystanie nakładów. W ostatnich bowiem latach nie wykonano w przemyśle chemicznym wielu robót budowlano-montażowych. Zmniejszenie zatrudnienia w przedsiębiorstwach remontowo-budowlanych może ujemnie wpłynąć na realizację przyszłorocznych zadań.</u>
  125 + <u xml:id="u-10.21" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Z analizy projektu planu przemysłu chemicznego wynika, że:</u>
  126 + <u xml:id="u-10.22" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- założona wielkość produkcji ma lepsze niż poprzednio zabezpieczenie pod względem surowcowo-materiałowym, a także środków na cele importowe;</u>
  127 + <u xml:id="u-10.23" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- mimo znacznego wzrostu dostaw artykułów rynkowych, zwłaszcza farmaceutyków, lakierów płynnych, kosmetyków i niektórych wyrobów chemii gospodarczej, nadal w 1979 r. podaż ich nie będzie dostosowana do zapotrzebowania;</u>
  128 + <u xml:id="u-10.24" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- szczególny niepokój budzi to, że od trzech lat dynamika rozwoju przemysłu chemicznego jest wolniejsza niż globalnej produkcji krajowej co powoduje trudności w pokryciu zapotrzebowania gospodarki na chemikalia;</u>
  129 + <u xml:id="u-10.25" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- pogłębiający się deficyt dostaw ogumienia do maszyn, urządzeń i opon do ciągników, wymaga podjęcia odpowiednich kroków zaradczych;</u>
  130 + <u xml:id="u-10.26" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- osiągnięcie wskaźnika nawożenia założonego w planie 5-letnim w obecnej sytuacji w tym przemyśle, który ma takie trudności z zapewnieniem rytmiczności produkcji wobec braku surowców, przerw w dostawach gazu i energii elektrycznej, niedostatków transportu, nie będzie możliwe;</u>
  131 + <u xml:id="u-10.27" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- dostawy wyrobów z tworzyw sztucznych oraz lakierów dla budownictwa mieszkaniowego będą znacznie zwiększone, jednakże produkcja na cele rynkowe, dla budownictwa indywidualnego oraz gospodarstw domowych nie zaspokoi potrzeb;</u>
  132 + <u xml:id="u-10.28" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- na pozytywną ocenę zasługują zadania w dziedzinie handlu zagranicznego, jak też osiągnięcia resortu uzyskane w okresie ostatnich lat w produkcji antyimportowej;</u>
  133 + <u xml:id="u-10.29" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- niezbędne jest rozpatrzenie sytuacji w zatrudnieniu i podjęcie środków zaradczych;</u>
  134 + <u xml:id="u-10.30" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- zaniepokojenie budzi niewykonanie w latach 1976–1977 robót budowlano-montażowych, konieczne jest zwiększenie troski i działań organizacyjno-technicznych dla sprawniejszego realizowania robót; przykładem może być instalacja kaprolaktamu która nie zapewnia osiągnięcia planowanych zdolności produkcyjnych, co powoduje trudności w bilansowaniu produkcji;</u>
  135 + <u xml:id="u-10.31" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- za słuszne uznać trzeba zadania w zakresie obniżki kosztów własnych.</u>
  136 + <u xml:id="u-10.32" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  137 + </div>
  138 + <div xml:id="div-11">
  139 + <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Niepokoi sprawa ogumienia. Rozwija się bowiem przemysł maszynowy, zakupiono licencje na samochód osobowy, autobus, na maszyny rolnicze. Trzeba więc zastanowić się nad rozwiązaniem tego problemu, gdyż brak ogumienia powoduje coraz większe trudności.</u>
  140 + <u xml:id="u-11.1" who="#PosełStanisławSkładowski">Rolnictwo ciągle odczuwa niedostatek nawozów, zwłaszcza azotowych. Daje się to odczuć np. w woj. piotrkowskim, choć pewnie i w innych województwach rolnicy odczuwają podobne kłopoty. Od stopnia nawożenia zależą przecież plony. Był okres, że namawialiśmy rolników do kupna nawozów, dzisiaj zaś rolnicy narzekają, że nie mogą się w nie zaopatrzyć.</u>
  141 + <u xml:id="u-11.2" who="#PosełStanisławSkładowski">Duże trudności powoduje brak niektórych wyrobów chemicznych. Na przykład przemysł meblowy narzeka na złe zaopatrzenie w lakiery.</u>
  142 + <u xml:id="u-11.3" who="#PosełStanisławSkładowski">Istotny problem to produkcja taśm przenośnikowych w Bełchatowie. Trzeba zwiększyć troskę o przyśpieszenie tej inwestycji. Jak wygląda problem przeróbki węgla i planowanych w tej dziedzinie wdrożeń? Mówi się wiele na ten temat, ale nie mamy w tej sprawie konkretnych odpowiedzi.</u>
  143 + <u xml:id="u-11.4" who="#PosełStanisławSkładowski">Przemysł chemiczny swego czasu przystąpił do rozbudowy transportu wodnego. Powstało kilka portów rzecznych. W jaki sposób ten rodzaj transportu jest wykorzystany dla potrzeb przemysłu chemicznego? Jak wygląda efektywność badań w instytutach resortowych?</u>
  144 + <u xml:id="u-11.5" who="#PosełStanisławSkładowski">Rekonstrukcja dużych zakładów m.in. „Wistom” w Tomaszowie Mazowieckim wymaga zwiększonej troski. Mówiło się przecież o rozbudowie i modernizacji tego zakładu i rozwiązaniu problemu dwusiarczku węgla.</u>
  145 + </div>
  146 + <div xml:id="div-12">
  147 + <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJanKonieczny">Mówimy o problemach wielkiej chemii. Są również sprawy może mniej ważne, ale uciążliwe, chociażby trudności z zakupem zwykłej pasty do obuwia. Trudno się pogodzić ze stałymi brakami występującymi na naszym rynku. Co się w tym kierunku robi, aby poprawić istniejącą sytuację?</u>
  148 + </div>
  149 + <div xml:id="div-13">
  150 + <u xml:id="u-13.0" who="#PosełFranciszekGrolewski">Ostatnio został zmniejszony przydział węgla dla załóg chemicznych o 15%. Co jest przyczyną tej decyzji i kiedy w tej dziedzinie można się liczyć z poprawą?</u>
  151 + </div>
  152 + <div xml:id="div-14">
  153 + <u xml:id="u-14.0" who="#PosełWładysławOchota">Jakie są perspektywy poprawy zaopatrzenia w części zamienne? Obecnie w tej dziedzinie występują poważne trudności. Powstaje nowy zakład w Opolu, lecz podobno nie rozwiąże problemu części zamiennych?</u>
  154 + <u xml:id="u-14.1" who="#PosełWładysławOchota">Do trudnych spraw w przemyśle chemicznym należy brak dopływu kadr. Utrudnia to realizację zadań i dlatego należy podjąć niezbędne kroki dla przeciwdziałania temu zjawisku.</u>
  155 + </div>
  156 + <div xml:id="div-15">
  157 + <u xml:id="u-15.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">Przemysł chemiczny podobno w 50% pracuje na surowcach z importu. Jaką poprawę może przynieść w tej dziedzinie wykorzystanie gazu syntezowego i jakie są perspektywy zmniejszenia importu? Jakie podejmuje się działania by nastąpiła poprawa w następnych latach?</u>
  158 + </div>
  159 + <div xml:id="div-16">
  160 + <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJanSoja">Przed dwoma laty Komisja wizytowała zakład w Wolbromiu. Stwierdzono wówczas, że wystąpiły opóźnienia, które obecnie pogłębiły się. Jeśli nie poprawi się warunków załodze, to pracownicy będą z tego zakładu przenosić się do innych. Resort górnictwa czeka na inwestycje dotyczące taśm przenośnikowych. Czy i kiedy ta inwestycja doczeka się realizacji? Kiedy Komisja otrzyma wiążącą odpowiedź na to pytanie?</u>
  161 + </div>
  162 + <div xml:id="div-17">
  163 + <u xml:id="u-17.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Na posiedzeniu podkomisji wiele uwagi poświęcono problemom inwestycyjnym. Opóźnienia w inwestycjach i niewykorzystanie przyznanych środków nie są winą resortu chemii, lecz odpowiedzialność za ten stan ponosi Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. W latach 1976–1977 nie wykorzystano 5 mld zł, a w bieżącym roku szacuje się, że niewykorzystane nakłady inwestycyjne osiągną poziom 3,5 mld zł. Chcemy się zorientować, czy wielkości nakładów planowanych na 1979 rok zabezpieczą kontynuację rozpoczętych inwestycji i czy nie wystąpią trudności z powodu ograniczeń?</u>
  164 + <u xml:id="u-17.1" who="#PosełZofiaŁęgowik">Mówi się o potrzebie wygospodarowania 10 tys. pracowników dla nowo uruchomionych zakładów. Zmniejszenie zatrudnienia dotyczy również przedsiębiorstw budowlano-montażowych, co może się ujemnie odbić na realizacji przedsięwzięć modernizacyjnych, m.in. w zakładach „Wistom” w Tomaszowie Mazowieckim. Chodzi konkretnie o część zakładu tzw. centralnej stacji wentylacji. Czy zmniejszenie przerobu ropy naftowej nie wpłynie na niepełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych w przemyśle rafineryjnym? Jakie będą skutki z tytułu zmniejszenia przetwórstwa ropy naftowej?</u>
  165 + </div>
  166 + <div xml:id="div-18">
  167 + <u xml:id="u-18.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Rozważając projekt planu na przyszły rok, stoimy przed trudnym dylematem, czy przemysł chemiczny pokryje zapotrzebowanie gospodarki na wyroby chemiczne? Niepokój budzi zmniejszenie udziału chemii w globalnej produkcji przemysłu krajowego. Powoduje to określone skutki dla gospodarki narodowej i może wpłynąć ujemnie na rozwój chemii w następnych latach. Czy nie warto zastanowić się nad rozwiązaniem niektórych problemów chociażby w drodze kooperacji z krajami RWPG, lub też drogą importu? Jakie perspektywy stoją przed naszym przemysłem chemicznym w latach osiemdziesiątych?</u>
  168 + </div>
  169 + <div xml:id="div-19">
  170 + <u xml:id="u-19.0" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Naszym dążeniem było przede wszystkim zabezpieczenie najważniejszych potrzeb. Przemysł chemiczny może się rozwijać tylko wówczas, gdy ma zabezpieczone odpowiednie surowce, a przede wszystkim gaz i energię. Jak wiadomo - od listopada ub. roku, a następnie w I kwartale br. wystąpiły poważne zakłócenia w dostawach energii i gazu. Jeszcze do dziś przemysł chemiczny odrabia opóźnienia powstałe na skutek tych braków. W każdym razie zabezpieczenie planu 1979 r. pod względem surowców i materiałów, jest lepsze. Usprawniono również system wyłączeń energetycznych, co powinno przyczynić się do zmniejszenia strat powstałych z tego tytułu. Aby lepiej zaspokoić potrzeby rolnictwa, podjęto decyzje o zmniejszeniu eksportu nawozów i przeznaczeniu ich na rynek krajowy.</u>
  171 + <u xml:id="u-19.1" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Zmniejszyliśmy wprawdzie przeróbkę ropy naftowej, ale zwiększone zostały dostawy produktów naftowych, co pozwoliło uzyskać dodatkowe ilości asfaltu i innych produktów deficytowych.</u>
  172 + <u xml:id="u-19.2" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Istotnym zadaniem jest zmiana struktury eksportu i preferowanie małotonażowej chemii, a więc wyrobów bardziej uszlachetnionych i tym samym lepiej opłacalnych.</u>
  173 + <u xml:id="u-19.3" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Poważne trudności występują w dziedzinie ogumienia. Zabezpieczone będą opony dla samochodów osobowych, natomiast rozwiązania wymaga problem opon do taboru ciężarowego oraz dętek. Myśli się o wprowadzeniu 4-brygadowego systemu pracy, który powinien przyczynić się do rozwiązania niektórych trudności. W następnych latach powinna nastąpić poprawa w zaopatrzeniu w opony rolnicze. Rozbudujemy bowiem Olsztyńskie Zakłady Opon Samochodowych.</u>
  174 + <u xml:id="u-19.4" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Plan przewiduje, że inwestycja w Bełchatowie powinna wkrótce ruszyć i będzie dostarczać tzw. transportery na linkach stalowych potrzebne nie tylko w Bełchatowie, ale również w Koninie oraz w kopalniach siarki. Pracami nad chemiczną przeróbką węgla zajmuje się przede wszystkim Ministerstwo Górnictwa, które jest głównym ich koordynatorem. Dotychczas opracowano zastosowanie gazu syntezowego do produkcji amoniaku, alkoholi wyższych i metanolu. Prace te będą kontynuowane, lecz kwestia ich wdrożenia - to sprawa najbliższych lat.</u>
  175 + <u xml:id="u-19.5" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Jak wykazały badania - efektywność naszego zaplecza naukowo-badawczego jest niezła. Liczymy się, że następne lata przyniosą dalszy postęp.</u>
  176 + <u xml:id="u-19.6" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Są trudności z pełnym wykorzystaniem żeglugi wodnej, na skutek niedostatku barek.</u>
  177 + <u xml:id="u-19.7" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Zakłady w Opolu będą produkować nowoczesną aparaturę i sprzęt dla potrzeb przemysłu chemicznego, a nie części zamienne. Wytwarzają je natomiast inne zakłady podległe Zjednoczeniu „Metalchem”.</u>
  178 + <u xml:id="u-19.8" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Realizacja inwestycji w Wolbromiu ciągnie się latami i to nie ze względu na brak limitów, lecz mocy przerobowej. O ile znajdzie się wykonawca, inwestycja ta zostanie niedługo zakończona. Najwięcej środków w przyszłym roku przeznaczonych zostanie na kontynuację inwestycji, które mają rozpocząć produkcję do 1980 roku.</u>
  179 + <u xml:id="u-19.9" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki">Zmniejszenie zatrudnienia w przedsiębiorstwach remontowo-budowlanych jest konieczne, ale podstawowe zadania w dziedzinie remontów i inwestycji modernizacyjnych powinny być wykonywane.</u>
  180 + </div>
  181 + <div xml:id="div-20">
  182 + <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Słusznie wyrażono zaniepokojenie zbyt wolnym tempem rozwoju przemysłu chemicznego, malejącym udziałem chemii w produkcji ogółem i w inwestycjach. Opóźnienia, jakie powstały nie są łatwe do odrobienia. Rozwój przemysłu chemicznego nie nadąża za potrzebami naszej gospodarki, co dało się odczuć już w bieżącym roku. Przyczyną były m.in. trudności obiektywne - ograniczenia w dostawach gazu i energii. Żądania na 1979 r. zawarte w projekcie planu wskazują, że gospodarka powinna być lepiej zaopatrywana. Wyrazem tego będzie m.in. zmniejszenie niektórych dysproporcji oraz zwiększenie dostaw wyrobów poszukiwanych na rynku, a dodatkowo - poprawa zaopatrzenia kooperacyjnego.</u>
  183 + <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Sytuacja w 1979 r. będzie ulegała poprawie. Chemia jest bowiem lepiej przygotowana do realizacji tych zwiększonych zadań, a poza tym usprawniono system wyłączeń energii, co powinno złagodzić istniejące trudności. Zdajemy sobie sprawę, że nie wszystkie potrzeby rynku oraz kooperacyjne będą w pełni zaspokojone. Szczególnie trudna sytuacja wystąpi w dostawach nawozów azotowych, ogumienia (zwłaszcza ciężkiego) i w tej sprawie powinno się podjąć określone działania. Komisja nasza wesprze wysiłki resortu zmierzające do poprawy zaopatrzenia w ogumienie ciężkich pojazdów. Na podkreślenie zasługuje działanie resortu zmierzające do zwiększenia zakresu bieżnikowania opon.</u>
  184 + <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Przemysł chemiczny ma lepiej zbilansowane zapotrzebowanie na surowce i materiały zarówno krajowe, jak i z importu, co stworzy lepsze warunki do realizacji zadań 1979 r.</u>
  185 + <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Konieczne jest podjęcie działań zmierzających do poprawy zatrudnienia.</u>
  186 + <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Trudnym problemem jest zagwarantowanie terminowego przebiegu inwestycji. Ograniczenie wielkości nakładów powinno gwarantować lepsze wykorzystanie środków inwestycyjnych. Doświadczenia z poprzednich lat dowodzą potrzeby zwiększonej troski o sprawną realizację inwestycji i osiąganie planowanych efektów produkcyjnych. Szczególnie jest to ważny problem w inwestycjach realizowanych w ramach tzw. samospłaty np. wytwórni kaprolaktamu, czy melaminy. Te sprawy powinny być stale w centrum uwagi resortu, podobnie, jak zadania w zakresie eksportu. Zastąpienie nawozów azotowych, siarki, czy innych produktów - dotychczas eksportowanych wymagać będzie od przemysłu chemicznego zapewnienia innej masy towarowej.</u>
  187 + <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Zadania przyszłego roku są trudne i wymagać będą nie tylko poważnego wysiłku załóg chemicznych, lecz również podejmowania określonych działań przez resort, które sprzyjać będą sprawniejszej realizacji planu. Zbliżający się jubileusz 35-lecia PRL sprzyjać powinien podejmowaniu zobowiązań, których nadrzędnym celem powinno być pełne wykonanie planu 1979 roku.</u>
  188 + <u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Komisja przyjęła projekty planu i budżetu na 1979 rok w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego i Głównego inspektoratu Gospodarki Energetycznej. Uwagi i wnioski wynikające z przebiegu obrad komisja przekaże Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  189 + </div>
  190 + </body>
  191 + </text>
  192 + </TEI>
  193 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00025-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00025-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 25/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 25/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:25</note>
  20 + <note type="sessionNo">25</note>
  21 + <date>1979-02-07</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełAleksanderGertz" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Aleksander Gertz</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełBarbaraDębicka" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Barbara Dębicka</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełCzesławMądry" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Czesław Mądry</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełCzesławSzczepanik" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Czesław Szczepanik</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełMarianKonieczny" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Marian Konieczny</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  55 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="PosełWitoldMożdżyński" role="speaker">
  58 + <persName>Poseł Witold Możdżyński</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  61 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  62 + </person>
  63 + <person xml:id="WicedyrektorzespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówFranciszekPiotrowski" role="speaker">
  64 + <persName>Wicedyrektor zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Franciszek Piotrowski</persName>
  65 + </person>
  66 + <person xml:id="WiceministerprzemysłuchemicznegoMieczysławDróżdż" role="speaker">
  67 + <persName>Wiceminister przemysłu chemicznego Mieczysław Dróżdż</persName>
  68 + </person>
  69 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  70 + <persName>Komentarz</persName>
  71 + </person>
  72 + </particDesc>
  73 + </profileDesc>
  74 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00025-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 7 lutego 1979 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem poseł Zofii Łęgowik (bezp.), rozpatrzyła stan wykorzystania maszyn i urządzeń oraz zakupionych licencji w resorcie przemysłu chemicznego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Mieczysławem Dróżdżem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem materiały informacyjne opracowane przez resort przemysłu chemicznego.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji przemysłu chemicznego opracowane w oparciu o wyniki wizytacji zakładów chemicznych przedstawił poseł Adolf Ojczyk (PZPR): Rosnące tempo postępu technicznego, szybko wzrastające koszty badań naukowo-technicznych oraz postępująca ich koncentracja powodują, że większość krajów we współczesnym świecie na szeroką skalę stosuje import nowoczesnej techniki i technologii. Również w Polsce, zwłaszcza w ostatnich latach, obserwuje się wzmożony wzrost zakupów licencyjnych. Dotyczy to również przemysłu chemicznego, który w latach 1971-1977 zakupił łącznie 74 licencje, dotyczące w głównym stopniu tzw. ciężkiej chemii (przemysł rafineryjny i petrochemiczny, wytwórstwo i przetwórstwo wysokotonażowych tworzyw sztucznych, włókien chemicznych i nawozów sztucznych oraz przemysł opon gumowych).</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Dzięki licencjom przemysł chemiczny w stosunkowo krótkim czasie podjął produkcję zupełnie nowych produktów i wyrobów finalnych, wzbogacił się w nowe technologie i procesy produkcyjne, co przyniosło również polepszenie warunków socjalnych i BHP załóg. Jednakże mimo szerokiego dopływu innowacji z importu, udział wartości produkcji pochodzącej z technologii licencyjnych do wartości produkcji ogółem jest niewielki i np. w 1977 roku wynosił 13,9% z tendencją wzrostu do około 16% w 1980 roku. Udział licencji jest bardzo zróżnicowany w poszczególnych branżach. Rozwój przemysłu barwników, farb i lakierów, chemii gospodarczej, kopalnictwa surowców chemicznych, przemysłu nieorganicznego i organicznego, farmacji i środków ochrony roślin opierał się niemal wyłącznie na własnych rozwiązaniach technologicznych i aparaturowych. Największy udział w zakupach licencyjnych miał przemysł petrochemiczny (około 80%). Doceniając znaczenie importu nowoczesnej techniki i technologii w polskiej chemii, trzeba jednocześnie zwiększyć troskę o należyty stan wykorzystania instalacji i obiektów zbudowanych na podstawie licencji, a także maszyn i urządzeń pochodzących z importu. Realizacja zakupów licencyjnych i wdrażanie ich do praktyki przemysłowej przebiegają z wieloma trudnościami. Ich przyczyną jest fakt, że wnioski licencyjne nie zawsze poprzedzała wystarczająca analiza stanu nowoczesności poszczególnych rozwiązań, ich przydatności w warunkach krajowych oraz możliwości zbytu wyrobów na rynkach zagranicznych. Przyczyną niektórych kłopotów jest i to, że inwestor nie zawsze ma wpływ na wybór licencjodawcy i dostawców urządzeń.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Wizytacja w zakładach chemicznych wykazała, że w zbyt małym stopniu korzysta się z opinii placówek naukowo-badawczych przy wyborze technologii licencyjnych.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Przewlekły jest proces napraw lub wymiany urządzeń importowanych, które uległy awariom w czasie prób lub rozruchu instalacji. Kluczowym zagadnieniem jest sprawa wdrożeń licencji do praktyki przemysłowej. Spośród 47 licencji planowanych do wdrożenia w latach 1971-1977, w 20-tu wystąpiły opóźnienia. Przewiduje się również występowanie znacznych trudności we wdrażaniu pozostałych 27 licencji. Do istotnych przyczyn opóźnień wdrażania należy przewlekłość procesu inwestowania i to zarówno w wykonawstwie krajowym, jak i w realizacji inwestycji przez firmy zagraniczne. Przykładem może być wytwórnia PCV we Włocławku, czy wytwórnia melaminy w Puławach. W zakładach wizytowanych przez zespół poselski opóźnienia w realizacji inwestycji opartych o licencje wynosiły od roku do 2 lat. Nieprzestrzeganie terminów ustalonych w uchwałach rządu ma negatywne skutki i przynosi obniżenie planowanej produkcji chemicznej. W niektórych obiektach stosowano praktykę ograniczenia nakładów już w toku realizacji, wystąpiły również przypadki skreślenia z planu inwestycyjnego zadań już po otrzymaniu kredytu i zakontraktowaniu urządzeń produkcyjnych.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Podkomisja przemysłu chemicznego zwraca uwagę na zwiększające się koszty inwestycyjne z tytułu wzrostu cen urządzeń i aparatury na rynkach światowych, a także wzrostu odsetek bankowych od kredytów z powodu opóźnień w budowie inwestycji. Ponosimy również dodatkowe opłaty za przedłużenie okresu gwarancji na maszyny wprowadzane z opóźnieniem do eksploatacji. Występuje potrzeba doskonalenia systemu centralnego planowania i ściślejszej korelacji między zakupem licencji maszyn i urządzeń a ich wdrażaniem do praktyki przemysłowej. Jest też konieczność ściślejszego przestrzegania uchwał rządu dotyczących rozpoczęcia szczególnie ważnych zadań inwestycyjnych i określających cykle ich realizacji.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Za ważny czynnik racjonalnego wykorzystania techniki i technologii zawartych w zakupionych licencjach należy uznać proces osiągania zdolności produkcyjnych w planowanym terminie. Z realizacją tych zadań jest jeszcze wiele trudności i dlatego problem ten wymaga znacznego zwiększenia troski ze strony resortu oraz poszczególnych zjednoczeń.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Przemysł chemiczny może pochwalić się znacznymi osiągnięciami w zakresie doskonalenia licencji. Na 85 wdrożonych do 1977 r. produkcji licencyjnych, udoskonalono 45. Największe osiągnięcia chemii, to prowadzenie szeroko zakrojonej substytucji surowców i półproduktów pochodzenia zagranicznego, intensyfikacja produkcji i rozszerzanie asortymentów, poprawa jakości i niektórych innych wskaźników techniczno-ekonomicznych. Przyśpieszony rozwój przemysłu chemicznego spowodował zwiększenie zainteresowania zakupami i budową nowoczesnych wytwórni na zasadzie samospłaty kredytu eksportem produkcji finalnej. W bieżącym 10-leciu podjęto 12 zadań tego typu.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Wizytacja poselska dostarczyła wiele przykładów trudności występujących w realizacji zobowiązań wynikających z tytułu samospłaty, m.in. w wyniku zmian zachodzących na rynku światowym w zbycie niektórych wyrobów chemicznych.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Niedostateczna jest troska o zapewnienie nowo uruchamianym obiektom przemysłu chemicznego kadr o kwalifikacjach umożliwiających prawidłową obsługę i konserwację nowych urządzeń, zwłaszcza w procesie wdrażania nieznanych technologii i aparatury. Nie przynosi spodziewanych efektów szkolenie zawodowe za granicą, a to z uwagi na znaczną fluktuację przeszkolonych pracowników.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Ważną sprawą jest zapewnienie instalacjom produkcyjnym surowców, materiałów oraz części zamiennych. Warunkuje to w dużym stopniu prawidłowe wykorzystanie wdrażanych licencji. Wzmożone zakupy licencyjne spowodowały zwiększony import niektórych surowców i półfabrykatów, co oczywiście wpływa niekorzystnie na wyniki ekonomiczne. Dlatego też problem zaopatrzenia wymaga podjęcia wielu kroków m.in. nawiązania współpracy międzyresortowej w zakresie działalności kooperacyjnej. W ten sposób można bowiem przezwyciężyć lub też złagodzić niektóre występujące jeszcze trudności.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W latach 1971-1978 wartość zakupów maszyn i urządzeń linii technologicznych i konkretnych obiektów w przemyśle chemicznym wzrosła 6-krotnie, przy czym przeważająca część aparatury chemicznej pochodziła z krajów wysoko rozwiniętych. Punkt ciężkości z importu poszczególnych maszyn i urządzeń przesunął się na import kompletnych obiektów o kluczowym znaczeniu, zarówno dla przemysłu chemicznego, jak i całej gospodarki.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Mimo dokonanego postępu nie we wszystkich zakładach poziom techniki i technologii jest wystarczający i dlatego unowocześnieniem i rekonstrukcją powinno się objąć zakłady dysponujące przestarzałym potencjałem produkcyjnym.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Zdecydowanych i skutecznych działań wymaga lepsze zagospodarowanie zakupionych maszyn i urządzeń. Niepełne wykorzystanie maszyn i urządzeń wynika przede wszystkim z opóźnień inwestycyjnych. Inną przyczyną jest zła jakość części importowanej aparatury chemicznej. Niemałe trudności powoduje brak części zamiennych, często drobnych nawet i stosunkowo tanich. Niektóre zakłady chemiczne wyspecjalizowane w produkcji części zamiennych podejmują uruchamianie produkcji antyimportowej części.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">We wszystkich wizytowanych zakładach wyrażano niepokój o rozwój krajowej produkcji aparatury, maszyn i urządzeń chemicznych. Ceny aparatury chemicznej w świecie wzrastają bardzo szybko. Musimy więc rozbudowywać własną bazę wytwórczą. Zapotrzebowanie chemii na maszyny i urządzenia zaspokajane było przez przemysł krajowy w poprzednim 5-leciu w 27%, a w bieżącym 5-leciu wskaźnik ten spadł do 17%. Trzeba przyśpieszyć budowę zakładów aparatury chemicznej i troszczyć się o terminowe jej zakończenie. Celowe byłoby dokonanie bilansu obecnych i perspektywicznych potrzeb w tej dziedzinie zarówno przemysłu chemicznego, jak i handlu zagranicznego, a także przeprowadzenie podobnej oceny w pozostałych resortach gospodarczych.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Podkomisja pozytywnie ocenia dotychczasowe zakupy licencyjne i poniesione na ten cel wydatki. Jednocześnie uważa, że konieczne jest bardziej optymalne dokonywanie wyboru licencji i doskonalenie systemu realizacji inwestycji opartych na tych licencjach.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-2">
  30 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanKubit">Omawiane problemy mają ogromne znaczenie nie tylko dla przemysłu chemicznego, ale i całej gospodarki narodowej. Wykorzystanie w różnych gałęziach przemysłu zakupionych za granicą licencji, maszyn i urządzeń rozważały także inne komisje sejmowe.</u>
  31 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanKubit">Materiały przedstawione przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego dobrze obrazują sytuację. Na tym tle wysuwają się następujące pytania:</u>
  32 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanKubit">- dlaczego inwestycje oparte na zakupionych za granicą licencjach, maszynach i urządzeniach są w przemyśle chemicznym tak bardzo opóźnione?</u>
  33 + <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJanKubit">- dlaczego nie są realizowane uchwały rządu precyzujące terminy rozpoczynania i uruchamiania tych inwestycji?</u>
  34 + <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJanKubit">- dlaczego w resorcie chemii systematycznie rośnie ilość niezagospodarowanych maszyn i urządzeń z importu? Stanowią one 30–40% zakupionych za granicą maszyn, aparatury i urządzeń;</u>
  35 + <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJanKubit">- dlaczego kontraktuje się za granicą maszyny i urządzenia, wydaje na ich zakup środki dewizowe, a następnie nie podejmuje się odpowiednich decyzji inwestycyjnych?</u>
  36 + <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJanKubit">- dlaczego na szczeblu Komisji Planowania nie ma nadal zgodności między uruchamianiem produkcji finalnej w różnych gałęziach przemysłu, a dostawami surowców i materiałów z chemii? Dlaczego chemia jest ciągle zaskakiwana np. przez przemysł maszynowy. Podejmuje się produkcję nowych wyrobów i domaga się importu materiałów, których produkcji przemysł chemiczny nie zdążył uruchomić.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-3">
  39 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">Niepokojący jest nie tylko stan zaopatrzenia chemii w maszyny i urządzenia krajowej produkcji, ale przede wszystkim to, że fachowcy, przedstawiciele nauki mają bardzo mały wpływ na zakup licencji oraz aparatury za granicą. Te nabrzmiałe problemy wymagają pilnego rozwiązania w interesie całej gospodarki narodowej.</u>
  40 + </div>
  41 + <div xml:id="div-4">
  42 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławOchota">Jeśli nie mamy możliwości zrealizowania w terminie rozpoczętych już inwestycji opartych na licencjach i urządzeniach z importu, to nie powinniśmy dokonywać następnych zakupów i rozpoczynać budowy kolejnych tego typu obiektów. Takie nieprzemyślane działanie powoduje ogromne straty.</u>
  43 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławOchota">W Zakładach Azotowych w Puławach, zakupione za granicą technologie zostały wybrane trafnie. Gorzej jest z zakupem urządzeń, z których uruchomieniem i opanowaniem były spore trudności. Są też duże kłopoty z częściami zamiennymi do importowanej aparatury. Tu sytuacja nie poprawia się. Chemia nie ma żadnej bazy produkcji części zamiennych, ani też partnerów chętnych do tej produkcji. Są w zakładach wyspecjalizowani w tej produkcji fachowcy, którzy potrafią wykonać w razie potrzeby niezbędne części i elementy zainstalowanych maszyn. Brak jest natomiast odpowiednich maszyn obróbczych. Park maszynowy Zakładów Azotowych w Puławach jest już przestarzały.</u>
  44 + <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławOchota">Jeśli nie chcemy importować części zamiennych, to musimy wykonywać je sami. Trzeba jednak zagwarantować fabrykom chemicznym dostawy niezbędnych do tego celu maszyn.</u>
  45 + <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWładysławOchota">Opóźnienia występują nie tylko przy realizacji inwestycji opartych o zakupione licencje, ale także obiektów wznoszonych na dokumentacji i technologiach opracowanych w kraju. Przykładem może być opóźniająca się budowa nowej fabryki w Wolbromiu.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-5">
  48 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAleksanderGertz">Niezrozumiałe jest podejmowanie inwestycji opartych na importowanych technologiach i urządzeniach bez równoczesnego zapewnienia powstałym i powstającym obiektom dostaw niezbędnych do produkcji surowców, i to surowców, które są często w zasięgu ręki. Inwestycje surowcowe często się ogranicza, co stawia pod znakiem zapytania przyszłą efektywność budowanych na licencji obiektów chemicznych. Przykładem jest fabryka sody ciężkiej w Inowrocławiu, dla której około 500 tys. ton surowca rocznie trzeba będzie sprowadzać z Kielecczyzny, podczas gdy duże zasoby tych surowców występują w sąsiedztwie fabryki.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-6">
  51 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Dochodzenie nowo zbudowanych obiektów do projektowanych zdolności wytwórczych komplikuje często zakup za granicą urządzeń prototypowych, o których nic nie wiemy i których zachowanie się w praktyce produkcyjnej trudno jest przewidzieć. Przykładem mogą być prototypowe urządzenia zakupione dla kopalni siarki w Machowie. Z opanowaniem zainstalowanych tam urządzeń są duże trudności.</u>
  52 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Są to zbyt kosztowne inwestycje, żeby pozwalać sobie na zakup prototypowych maszyn i urządzeń. Czy nie lepiej kupować urządzenia nawet droższe, ale pewne i sprawdzone? Do tego typu zakupów trzeba podchodzić po gospodarsku, bo w przeciwnym razie wynikają z tego poważne kłopoty i straty. Trzeba też zwrócić uwagę, że importujemy często maszyny, które są równocześnie produkowane i eksportowane przez krajowe fabryki. Dotyczy to np. maszyn do urabiania, które sprowadzamy z zagranicy, a które - i to doskonałej jakości - produkuje i eksportuje Huta „Stalowa Wola”.</u>
  53 + </div>
  54 + <div xml:id="div-7">
  55 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełCzesławSzczepanik">Zakup licencji na produkcję paraksylenu dla Mazowieckich Zakładów Petrochemicznych w Płocku okazał się niewypałem i obecnie instalacja ta ciąży na całej produkcji zakładu. Podobna sytuacja jest z instalacją butadienu. Przesuwa się nieustannie termin budowy w Płocku wytwórni olefin. Wszystko wskazuje na to, że drugi już z kolei termin uruchomienia tego obiektu przewidziany na koniec marca br. również nie zostanie dotrzymany.</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-8">
  58 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarianKonieczny">Mówimy wiele społeczeństwu o odpowiedzialności. Trzeba się więc zapytać kto jest odpowiedzialny za zakup maszyn i urządzeń, których się nie instaluje, bo są już przestarzałe.</u>
  59 + </div>
  60 + <div xml:id="div-9">
  61 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełCzesławMądry">Gdyby właściciel rolnego gospodarstwa dokonywał takich zakupów jak się to zdarza w niektórych zakładach chemicznych, to jego gospodarstwo szybko by podupadło. Trzeba się zastanowić jak przeciwdziałać nieprzemyślanym, mało efektywnym zakupom.</u>
  62 + </div>
  63 + <div xml:id="div-10">
  64 + <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">Rozpatrujemy problemy z pogranicza działalności handlu zagranicznego i przemysłu. Chodzi o dewizy, o zakupy, o efektywność. Znana jest prawda, że w pierwszych latach obecnej dekady handel zagraniczny był czynnikiem dynamizującym rozwój naszej gospodarki. Obecnie handel zagraniczny ma być przede wszystkim czynnikiem wyznaczającym dochód narodowy.</u>
  65 + <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWitoldMożdżyński">W materiałach podkreśla się takie niedogodności związane z zakupem licencji jak uzależnianie się od licencjodawcy oraz niezbyt dużą efektywność niektórych inwestycji. Warto więc się zastanowić czy środki, które zamierza się przeznaczyć na zakup importowanych technologii i aparatury chemicznej nie lepiej wydać na rozwój krajowego przemysłu specjalizującego się w produkcji maszyn i urządzeń dla przemysłu chemicznego. Nie można negować potrzeby zakupu licencji, bo własnymi siłami nie potrafimy wszystkiego rozwinąć. Warto się jednak zastanowić czy nie lepiej część środków przewidzianych na zakup licencji przeznaczyć na rozwój własnej bazy produkcji aparatury dla chemii.</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-11">
  68 + <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBarbaraDębicka">Prace nad doskonaleniem licencji rozpoczyna się u nas z reguły po wdrożeniu jej do produkcji. Jest to już zbyt późno. Trzeba je zaczynać z chwilą zawarcia kontraktu, tym bardziej że uruchomienie licencyjnej produkcji często się opóźnią. U nas wdrożenie licencji trwa przeciętnie 4 do 5 lat.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-12">
  71 + <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJanKonieczny">Po co sprowadzać maszyny i urządzenia, które starzeją się nam w magazynach? Zatwierdzając plany roczne i 5-letnie dowiadujemy się, że chemia mą w takim a takim czasie uruchomić daną produkcję, a później okazuje się, że nie jest to realizowane zgodnie z założeniami. Zakładamy rozwój kopalń, wiedząc już dziś, że brakować będzie dla nich taśm. Dotyczy to np. Bełchatowa. Zakładamy także przyśpieszony rozwój budownictwa, a potem okaże się, że program ten jest nierealny, bo zabraknie pewnych ilości wykładzin podłogowych, czy innych elementów wyposażenia mieszkań. Wszystkie te zagadnienia powinny być odpowiednio koordynowane i synchronizowane już na etapie budowy planu.</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-13">
  74 + <u xml:id="u-13.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Wizytując 5 dużych zakładów przemysłu chemicznego, posłowie mogli przyjrzeć się i przedyskutować celowość zakupów licencyjnych, zapoznać się z procesem inwestowania i osiąganymi z tego tytułu efektami.</u>
  75 + <u xml:id="u-13.1" who="#PosełAdolfOjczyk">Wyłoniło się przy tym wiele spraw bolących załogi, na które spadają niejednokrotnie negatywne skutki ekonomiczne decyzji podejmowanych na wyższych szczeblach. Stwierdzony brak koordynacji spójności interesów i dążeń do osiągania wytyczonych celów nie przynosi splendoru naszej działalności organizatorskiej.</u>
  76 + <u xml:id="u-13.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Doskonalenia wymaga przede wszystkim sama faza zakupów licencji oraz maszyn i urządzeń z importu. Jest w tej dziedzinie bardzo wiele nieprawidłowości.</u>
  77 + <u xml:id="u-13.3" who="#PosełAdolfOjczyk">Sprawa następna - to planowanie, które musi w większym niż dotąd stopniu uwzględniać zależności i powiązania różnych dziedzin gospodarki w procesie inwestowania. Planowane zakupy licencji i sprzętu inwestycyjnego nie zawsze pokrywają się z decyzjami inwestycyjnymi.</u>
  78 + <u xml:id="u-13.4" who="#PosełAdolfOjczyk">Odrębny, bardzo ważny problem to rozliczanie ludzi odpowiedzialnych za podejmowane decyzje i ich realizację. Konieczność egzekwowania odpowiedzialności bardzo silnie zaakcentowano na XIII Plenum KC PZPR. Chodzi o to, aby w przyszłości ograniczyć do minimum negatywne skutki nieprzemyślanych zakupów i decyzji.</u>
  79 + <u xml:id="u-13.5" who="#PosełAdolfOjczyk">Trzeba podnieść rolę i rangę uchwał rządowych oraz szacunek, dla tych uchwał. W dezyderatach skierowanych do premiera trzeba zwrócić uwagę na małą skuteczność niektórych podejmowanych przez rząd uchwał.</u>
  80 + <u xml:id="u-13.6" who="#PosełAdolfOjczyk">Są apele władz i decyzje o ograniczaniu importu, a równocześnie na skutek braku, nieraz drobnych i tanich części zamiennych do importowanych urządzeń stają wielkie instalacje. W tych sprawach trzeba działać błyskawicznie i bardzo elastycznie, gdyż w przeciwnym przypadku gospodarka może ponieść wielkie straty. Sprawna organizacja w takich sytuacjach często nas zawodzi.</u>
  81 + <u xml:id="u-13.7" who="#PosełAdolfOjczyk">Trzeba wyrazić uznanie dla wysiłków załóg przedsiębiorstw usiłujących przezwyciężać trudności, których przyczyny leżą często poza nimi, a nawet poza resortem.</u>
  82 + </div>
  83 + <div xml:id="div-14">
  84 + <u xml:id="u-14.0" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoMieczysławDróżdż">Problem wykorzystania maszyn i urządzeń oraz zakupionych licencji z importu należy do najtrudniejszych. Przyczyną jest fakt, że w początkach lat 70-tych przygotowano program polskiej chemii, który zakładał znaczne wyprzedzenie jej rozwoju w stosunku do całej gospodarki. Program ten, zwany programem chemizacji gospodarki narodowej został zatwierdzony przez rząd i zaakceptowany przez Biuro Polityczne Partii. Pierwsze lata jego realizacji były korzystne, niestety w następnych nastąpiło zahamowanie i program był wykonywany zaledwie w 50–60%. Natomiast decyzje o zakupach licencyjnych zostały podjęte znacznie wcześniej, co w konsekwencji spowodowało określone trudności. Środki przeznaczone przez Komisję Planowania nie zapewniają właściwej realizacji tego programu. Niektóre dziedziny gospodarki np. budownictwo rozwija się w dalszym ciągu szybciej niż chemia, a przecież przemysł chemiczny powinien zabezpieczyć budownictwu mieszkaniowemu wyroby chemiczne. Podjęte wcześniej uchwały rządu nie uwzględniają aktualnej sytuacji w dziedzinie inwestycji, dlatego też podejmuje się korekty, a skutkiem istniejących trudności są niezagospodarowane w pełni maszyny i urządzenia. Wycofano wiele planowanych wcześniej inwestycji co spowodowało kłopoty przemysłu chemicznego z wywiązaniem się z zadań, wynikających z programu.</u>
  85 + <u xml:id="u-14.1" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoMieczysławDróżdż">Obecnie podejmuje się kroki zmierzające do lepszego zagospodarowania maszyn i urządzeń; część z nich będzie wykorzystana do modernizacji istniejących zakładów chemicznych. Są szanse na poprawę sytuacji w dziedzinie dostaw aparatury chemicznej. W Opolu powstaje bowiem fabryka aparatury ciężkiej.</u>
  86 + <u xml:id="u-14.2" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoMieczysławDróżdż">Aby usprawnić zaopatrzenie w części zamienne w niektórych zakładach podjęto wysiłki nad rozszerzeniem ich produkcji. Trudniejszą sprawą jest zaopatrzenie w części zamienne pochodzące z importu. Podjęto specjalne działanie, powierzając Zjednoczeniu „Metalchem” obowiązek uruchomienia produkcji antyimportowej.</u>
  87 + <u xml:id="u-14.3" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoMieczysławDróżdż">Wybór licencji nie zawsze może być dokonany przez specjalistów, często bowiem o tych sprawach decydują warunki kredytowania, jak też inne możliwości. Zdarza się, że polskie instalacje pracują lepiej niż zakupione za granicą i dlatego obecnie dokonuje się przeglądu własnych technologii w celu ich udoskonalenia i wdrożenia do produkcji. W przypadku licencji, które nie zapewniły zakładanych korzyści podejmuje się ich modernizację. Aczkolwiek nieterminowe wdrożenie niektórych licencji przyniosło pewne straty, to jednak warto pamiętać, że obecnie licencje te kosztowałyby znaczenie drożej, gdyż ceny aparatury chemicznej i innych urządzeń w ostatnich latach znacznie wzrosły. Program doskonalenia licencji trzeba podejmować już w momencie podpisania kontraktów, co pozwoli osiągnąć znaczne korzyści z nowoczesnej techniki.</u>
  88 + </div>
  89 + <div xml:id="div-15">
  90 + <u xml:id="u-15.0" who="#WicedyrektorzespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówFranciszekPiotrowski">W dyskusji dominowały trzy podstawowe problemy: konieczność doskonalenia systemu planowania, sprawniejszej realizacji planów i usprawnienia systemu koordynacji międzyresortowej. Zgłoszone wnioski zostaną przedstawione przewodniczącemu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. W zasadzie każdy projekt jest analizowany i bilansowany, w praktyce jednak występują rozdźwięki między planem a jego wykonaniem. Przyczyną tej sytuacji jest opóźnienie niektórych zadań inwestycyjnych. Obecnie Komisja Planowania podejmuje intensywne działanie nad poprawą koordynacji planów 1980 roku oraz planów na lata 1981–1985. Główną przyczyną trudności występujących w przemyśle chemicznym jest zahamowanie realizacji programu chemizacji gospodarki narodowej. Trudności te są tym większe, że nie wykorzystano nawet przydzielonych środków. Ograniczenie inwestycji umożliwi lepsze zagospodarowanie maszyn i urządzeń w 1980 r. i w latach następnych.</u>
  91 + </div>
  92 + <div xml:id="div-16">
  93 + <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJanKubit">Nie byłoby słuszne tłumaczenie trudności przemysłu chemicznego zawężeniem frontu inwestycyjnego. Po prostu w pierwszym okresie przyjęto do realizacji program inwestycyjny, który nie był w pełni zbilansowany m.in. pod względem zaopatrzenia surowcowo-materiałowego. Dlatego też uchwały rządu nie mogły być w pełni wykonane. Przewodnicząca obradom poseł Zofia Łęgowik (bezp.): Dyskusja nad wykorzystaniem maszyn i urządzeń oraz licencji z importu była rzeczowa i zaangażowana. Potwierdziła celowość tych zakupów; które przyniosły pozytywne wyniki. Gdyby nie import maszyn i urządzeń, to trzeba by sprowadzać z zagranicy wiele produktów, półfabrykatów i wyrobów gotowych. W koreferacie podkomisji podkreślano, że dzięki zakupowi licencji mogliśmy wprowadzić lepsze, doskonalsze techniki i technologie wytwarzania. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że mimo osiągniętego postępu: istnieją niepokojące zjawiska, które uniemożliwiają uzyskanie zakładanych efektów. Gorzej, że zjawiska te występują niemal we wszystkich ogniwach procesu inwestowania, wdrażania i wykorzystania licencji.</u>
  94 + <u xml:id="u-16.1" who="#PosełJanKubit">Trudności tkwią bezpośrednio w samym resorcie chemii, jak też mają swe źródła poza tym przemysłem.</u>
  95 + <u xml:id="u-16.2" who="#PosełJanKubit">Dotyczy to szczególnie centralnego planowania i koordynacji międzyresortowej. Słuszne są uwagi poselskie na temat potrzeby lepszego bilansowania potrzeb i doskonalenia centralnego planowania, w celu uzyskania większej zgodności między decyzjami o zakupach i możliwościami realizacyjnymi.</u>
  96 + <u xml:id="u-16.3" who="#PosełJanKubit">Rozbieżności występują między programem chemizacji a zadaniami jakie weszły do realizacji. W toku dyskusji mówiono o niekorzystnych dla całej gospodarki skutkach techniczno-ekonomicznych wynikających z zahamowania realizacji programu chemizacji.</u>
  97 + <u xml:id="u-16.4" who="#PosełJanKubit">Jest jeszcze wiele spraw wymagających doskonalenia. Dotyczy to m.in. sfery wyboru i zakupu licencji. Posłowie mówili również o konieczności wcześniejszego w stosunku do zakupu licencji przygotowania zakładów i zaplecza naukowo-badawczego. Poprawy wymaga też istniejący system wdrażania licencji do produkcji przemysłowej.</u>
  98 + <u xml:id="u-16.5" who="#PosełJanKubit">Ważną sprawą jest także poprawa zaopatrzenia w surowce i materiały, zarówno krajowe, jak i z importu.</u>
  99 + <u xml:id="u-16.6" who="#PosełJanKubit">Wiele uwagi posłowie poświęcili aparaturze chemicznej i konieczności zaopatrywania chemii w większym stopniu w te urządzenia przez krajowy przemysł. Dotyczy to również części zamiennych: produkcja ich wymaga stałego doskonalenia, gdyż warunkują one zachowanie ciągłości procesów produkcyjnych.</u>
  100 + <u xml:id="u-16.7" who="#PosełJanKubit">Dyskusja potwierdziła oceny sformułowane przez podkomisję. Uwagi i wnioski wynikające z przebiegu posiedzenia z pewnością zostaną uwzględnione przez resort. Chodzi o zapewnienie właściwego rozwoju chemii, co ma istotne znaczenie dla rozwoju całej gospodarki.</u>
  101 + <u xml:id="u-16.8" who="#PosełJanKubit">Komisja uchwaliła opinię i dezyderaty w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
  102 + <u xml:id="u-16.9" who="#PosełJanKubit">W kolejnym punkcie obrad Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi rządu na opinie w sprawie wykorzystania podstawowych maszyn i urządzeń w kopalniach węgla kamiennego, metod zapobiegania zagrożeniom naturalnym w górnictwie oraz zabezpieczenia perspektywicznego wydobycia węgla kamiennego do 1990 r.</u>
  103 + </div>
  104 + </body>
  105 + </text>
  106 + </TEI>
  107 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00026-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00026-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 26/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 26/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:26</note>
  20 + <note type="sessionNo">26</note>
  21 + <date>1979-04-09</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełMarianKonieczny" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Marian Konieczny</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  31 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="WiceministerMieczysławGlanowski" role="speaker">
  34 + <persName>Wiceminister Mieczysław Glanowski</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  37 + <persName>Komentarz</persName>
  38 + </person>
  39 + </particDesc>
  40 + </profileDesc>
  41 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00026-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 9 kwietnia 1979 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła perspektywy zagospodarowania zasobów węgla w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Mieczysławem Glanowskim, Centralnego Urzędu Geologii z wiceprezesem Janem Żytką, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli, Zjednoczenia Przemysłu Węglowego w Wałbrzychu.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały resortu oraz koreferat, który przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): Zagłębie Dolnośląskie posiada o wiele większe znaczenie dla regionu i gospodarki narodowej, niż to wynika z jego ilościowego udziału w ogólnym wydobyciu węgla. Dolnośląskie Zagłębie Węglowe jest częścią Niecki Śródsudeckiej. W granicach Polski leży północna oraz południowo-wschodnia część niecki, w której wyróżnia się dwa czynne okręgi: Wałbrzyski zajmujący jej północną część oraz okręg Nowej Rudy, obejmujący część południowo-wschodnią. W zachodnim rejonie zagłębia wyróżnia się 3-ci okręg Kamienna Góra - Lubawka. Obszar ten jest stosunkowo słabo poznany. Dolnośląskie Zagłębie jest zagłębiem typu limnicznego. Charakteryzuje się ono pełnym, lecz bardzo zmiennym rozwinięciem karbonu produktywnego. Pokłady węgla zaliczane pod względem grubości do pokładów cienkich, charakteryzują się zmiennym zaleganiem, występowaniem licznych przerostów oraz znaczną gazonośnością.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Znaczenie Dolnośląskiego Zagłębia dla gospodarki narodowej wynika z wysokiej wartości koksowniczej wydobywanego węgla. Węgiel ten cechuje niska zawartość siarki i fosforu, co ma duże znaczenie dla hutnictwa, będącego głównym odbiorcą koksu metalurgicznego. Kopalnie Dolnośląskiego Zagłębia zakładane były w partiach złoża o najlepszym wykształtowaniu pokładów. W trakcie długoletniej eksploatacji wybrane zostały najbardziej zasobne partie złoża, roboty górnicze przesunęły się do partii mniej zasobnych, bardziej zaburzonych i zawierających węgle o gorszych własnościach koksujących.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Górnictwo dolnośląskie ze względu na swoją specyfikę, przede wszystkim skomplikowane warunki górniczo-geologiczne wymaga stosowania specjalnych, indywidualnych rozwiązań zarówno technicznych, jak i organizacyjnych. Z tych też względów nie ma możliwości szerokiej mechanizacji robót i zastąpienia ciężkiej pracy fizycznej górnika. Wprowadzany obecnie w górnictwie węglowym system 4-brygadowej organizacji pracy eliminuje największą uciążliwość zawodu górniczego, jaką jest ponadnormatywny czas pracy. Konieczne jest rozszerzanie tego systemu również na wszystkie kopalnie Zagłębia Dolnośląskiego.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Na Dolnym Śląsku wydobywane są węgle koksujące o wysokim stopniu uwęglenia tj. od typu 35,1 do typu 42. Węgiel rynkowy typu 35,1 i 35,2 daje koks wielkopiecowy pierwszego i drugiego gatunku. Węgiel typu 37 wydobywany jest w Polsce tylko w trzech kopalniach dolnośląskich. W ostatnim okresie w jednej z tamtejszych kopalń wydobywany jest węgiel antracytowy typu 41 przeznaczony zarówno dla odbiorców krajowych, jak i na eksport.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Węgle dolnośląskie charakteryzują się unikalnymi własnościami z punktu widzenia ich przydatności dla przemysłu koksowniczego, odlewniczego i hutniczego, a więc bardzo ważnych dziedzin gospodarki narodowej. O ich cenności decydują przede wszystkim: bardzo niska (wynosząca 0,006%) zawartość fosforu, niska zawartość siarki całkowitej, niska zawartość części lotnych, wysoka spiekalność, szczególnie węgla ortokoksowego typu 35,1, specjalne własności koksotwórcze wpływające na polepszenie gatunku koksu. Węgle dolnośląskie są niezastąpione, w wielu procesach wytwórczych; np. niskofosforowy koks jaki można otrzymać z tych węgli potrzebny jest do produkcji specjalnych stali stopowych np. ferromanganu.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Dolnośląskie Zagłębie Węglowe jest jedynym zagłębiem w Polsce, gdzie wydobywa się węgle chude i antracytowe. W innych zagłębiach, węgle o podobnym stanie uwęglenia będą prawdopodobnie wydobywane nie wcześniej niż w ostatniej dekadzie naszego stulecia. Dolnośląski węgiel schudzający typów 37 - 42 bardzo dobrze uzupełnia koksotwórcze własności węgli plastycznych z Rybnickiego Okręgu Węglowego. Dodatek tegoż węgla w ilości 15 - 30% do mieszanek wsadowych niezależnie od zwiększenia wychodu koksu powoduje podniesienie jego jakości.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Z wyjątkiem kopalni „Nowa Ruda” zmodernizowanej i rozbudowanej, pozostałe kopalnie posiadają przestarzałą strukturę technologiczną wpływającą w zasadniczej mierze (obok trudnych warunków górniczo-geologicznych) na podniesienie jednostkowych kosztów wydobycia. Stąd też koniecznym jest przyjęcie ostatecznej wersji i przystąpienie do realizacji programu modernizacji kopalń wałbrzyskich. Sprawa ta zbyt długo pozostaje w sferze koncepcji.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Modernizacja wałbrzyskich kopalń wiąże się ściśle z ich perspektywą rozwojową z dobrym rozpoznaniem zasobów. Jednakże stan geologicznego rozpoznania zagłębia jest jeszcze niedostateczny. Z powodu małej ilości badań geologicznych, do chwili obecnej nie określono zasięgu karbonu produktywnego, ani kształtu dolnośląskiej niecki węglowej. Wykonywane na tym terenie wiercenia za innymi rzadkimi pierwiastkami, a pogłębione do spągu warstw karbońskich wykazały występowanie pokładów węgla o wartości przemysłowej na znacznie większej powierzchni niż to dotychczas przypuszczano. Stąd też pilną koniecznością jest objęcie obszaru Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego podstawowymi badaniami geologicznymi, ze szczególnym zwróceniem uwagi na karbon produktywny. Pozwoli to ustalić wielkość zasobów i sprecyzować perspektywy rozwoju przemysłu węglowego.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Unikalne właściwości wydobywanych w Dolnośląskim Zagłębiu węgli predestynują je do jak najbardziej racjonalnego wykorzystania. Niestety obecny stan ich wykorzystania nie jest zadawalający. Trwają dopiero badania możliwości wykorzystania dolnośląskich antracytów do wytwarzania cennych produktów chemicznych, np. paliwa bezdymnego, elektrod węglowych do nawęglania stali. Trzeba postulować przyspieszenie tych prac badawczych i wdrożenia ich wyników do produkcji.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Chciałbym podziękować gospodarzom woj. wałbrzyskiego oraz towarzyszącym nam w czasie wizytacji poselskiej przedstawicielom Ministerstwa Górnictwa, za stworzenie możliwości pełnego poznania warunków istniejących na terenie Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W pełni popieram wnioski zawarte w koreferacie.</u>
  23 + </div>
  24 + <div xml:id="div-2">
  25 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarianKonieczny">Instytuty naukowe związane z górnictwem zwrócić powinny większą uwagę na ułatwianie ciężkiej pracy górnikom Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego. I ja również wyrażam podziękowanie władzom województwa za stworzenie nam możliwości skonfrontowania informacji przedstawionych przez resort z rzeczywistą sytuacją w kopalniach.</u>
  26 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarianKonieczny">Naczelny dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Węglowego w Wałbrzychu Jerzy Noskowski: Polskie górnictwo węglowe pod względem mechanizacji prac znajduje się w czołówce światowej, natomiast Dolnośląski Okręg Węglowy jest nieco zaniedbany. W znacznej mierze jest to spowodowane trudnymi warunkami geologicznymi. Podejmujemy próby zastosowania nowych rozwiązań - jeśli się powiodą, rozwiązania te zostaną zastosowane na szerszą skalę.</u>
  27 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarianKonieczny">Odczuwamy obecnie silną presję by dostarczać węgla o coraz mniejszej zawartości wilgoci. Polska norma przewiduje 11% zawilgocenia, natomiast w praktyce spotykamy się często z żądaniami dostarczenia węgla o stopniu wilgotności 9, 8 a nawet 7%. Zabezpieczenie tych wymagań jest bardzo trudne pod względem technicznym.</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-3">
  30 + <u xml:id="u-3.0" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">W chwili obecnej 16 kopalń pracuje w systemie czterobrygadowym. Resort zobowiązany został uchwałą rządu do wprowadzenia w terminie do 30 czerwca 1981 r. tego systemu we wszystkich kopalniach. Ministerstwo Górnictwa bada szczegółowo warunki jakie istnieją w poszczególnych kopalniach zgłaszanych do czterobrygadowego systemu pracy. Jeśli warunki są należyte, a tamtejsze KSR-y podejmują odpowiednią uchwałę, ministerstwo wydaje decyzję pozytywną.</u>
  31 + <u xml:id="u-3.1" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">W obecnym 5-leciu zanotowaliśmy znaczny postęp w dziedzinie mechanizacji pracy i transportu urobku. Obecna 5-latka zakończy się zrealizowaniem programu mechanizacji prac w pokładach węgla o grubości od 1 do 5–6 metrów. W pozostałych kopalniach proces mechanizacji zostanie zakończony w następnym 5-leciu.</u>
  32 + <u xml:id="u-3.2" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">Problem przeróbki chemicznej węgla, paliw bezdymnych itp. winien być rozwiązany w ramach rządowego programu PRL noszącego nazwę „Przetwórstwo węgla”. Sprawą tą zajmuje się Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu. Powołany został również odpowiedni zespół, który będzie czuwał nad realizacją programu.</u>
  33 + <u xml:id="u-3.3" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">Pochodzący z kopalń dolnośląskich węgiel odpadowy powinien być zużywany na miejscu. Resort górnictwa popiera inicjatywę produkcji kotłów do wykorzystania paliwa odpadowego np. w domkach jednorodzinnych. Sądzę, że w maju zapadną odpowiednie decyzje, które pozwolą na zwiększenie ich produkcji do ok. 3 tys. sztuk rocznie.</u>
  34 + <u xml:id="u-3.4" who="#WiceministerMieczysławGlanowski">Rozważana kilka lat temu koncepcja integracji kopalń wałbrzyskich w dwa ośrodki w rejonie Wałbrzycha i Słupca została zaniechana. Badania wykazały, iż projekt ten był niesłuszny, pozostawiono więc dotychczasowy model. Podjęte zostały decyzje o modernizacji poszczególnych kopalń. Opracowywane są obecnie założenia techniczne, prace modernizacyjne zostaną podjęte w najbliższej 5-latce.</u>
  35 + </div>
  36 + <div xml:id="div-4">
  37 + <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Chcę podkreślić słuszność propozycji posła J. Grochmalickiego I Sekretarza KW PZPR w Wałbrzychu dokonania wizytacji poselskiej na terenie woj. wałbrzyskiego. Pozwoliło nam to poznać dokładnie sytuację w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym. Sprawa ta ma aspekt nie tylko ekonomiczny lecz również społeczny. Przedstawione w koreferacie posła Najsznerskiego postulaty są słuszne i mają poparcie całej naszej Komisji.</u>
  38 + <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W wyniku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje:</u>
  39 + <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">- podjęcie decyzji o objęciu Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego podstawowymi badaniami geologicznymi prowadzonymi przez GUG, ze szczególnym uwzględnieniem karbonu produktywnego;</u>
  40 + <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">- racjonalne zagospodarowanie węgli odpadowych otrzymywanych w procesie wzbogacania węgli wsadowych i podjęcie w związku z tym odpowiedniej modernizacji kotłowni przemysłowych i komunalnych;</u>
  41 + <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">- efektywniejsze wykorzystanie unikalnych właściwości dolnośląskich węgli (m.in. niska zawartość fosforu, siarki) przede wszystkim do wytwarzania niskofosforowego koksu niezbędnego do produkcji stali specjalnych, do produkcji paliwa bezdymnego i przeróbki chemicznej m.in. do produkcji skrzynek akumulatorowych, elektrod itp.;</u>
  42 + <u xml:id="u-4.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">- dokonania wyboru koncepcji modernizacji i rozbudowy kopalni Dolnośląskiego Zagłębia i przyznania na ten cel odpowiednich nakładów inwestycyjnych.</u>
  43 + </div>
  44 + </body>
  45 + </text>
  46 + </TEI>
  47 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00027-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00027-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 27/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 27/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:27</note>
  20 + <note type="sessionNo">27</note>
  21 + <date>1979-04-10</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="MinisterAndrzejSzozda" role="speaker">
  28 + <persName>Minister Andrzej Szozda</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełFranciszekGrolewski" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Franciszek Grolewski</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="ProfdrinżKazimierzKopacki" role="speaker">
  52 + <persName>Prof. dr inż. Kazimierz Kopacki</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  55 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="WiceministerMieczysławDróżdż" role="speaker">
  58 + <persName>Wiceminister Mieczysław Dróżdż</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  61 + <persName>Komentarz</persName>
  62 + </person>
  63 + </particDesc>
  64 + </profileDesc>
  65 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00027-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 10 kwietnia 1979 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła problemy gospodarki paliwowo-energetycznej w ważniejszych działach gospodarki narodowej, w tym w resortach: górnictwa, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu uczestniczyli posłowie z sejmowych komisji: Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Komisji Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa, przedstawiciele Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z ministrem Andrzejem Szozdą, Ministerstwa Górnictwa z I z-cą ministra Mieczysławem Glanowskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Mieczysławem Dróżdżem, Głównego Inspektoratu Gospodarki Energetycznej z głównym inspektorem Lechosławem Gruszczyńskim, przewodniczący problemów energetyki przy prezydium PAN prof. dr inż. Kazimierz Kopecki, wiceprezes Centralnego Urzędu Geologii Jan Żytka, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli i Urzędu Rady Ministrów.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały przygotowane przez resorty: energetyki i energii atomowej, górnictwa, chemii, materiały przygotowane przez 5 komisji sejmowych, zespoły górnictwa i chemii NIK oraz ekspertyza prof. Kazimierza Kopeckiego „Gospodarka paliwowo-energetyczna w gospodarce narodowej”.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Uwagi i wnioski Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR): Podstawę referatu poselskiego stanowiły m. in.: ekspertyza „Zaopatrzenie gospodarki narodowej w surowce ze szczególnym uwzględnieniem metod optymalizacji gospodarki paliwowo-energetycznej oraz intensyfikacji krajowej bazy surowcowej” Komitetu Problemów Energetyki i Zespołu Surowców Komitetu Badań i Prognoz „Polska 2000” Polskiej Akademii Nauk pod przewodnictwem prof. dr inż. K. Kopeckiego oraz informacja na temat gospodarki paliwowo-energetycznej w przemyśle opracowana przez Główny Inspektorat Gospodarki Energetycznej.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Jak podkreślił mówca, tezy opinii opierają się na przedstawieniu energochłonności wytwarzanych produktów w wybranych działach gospodarki narodowej na tle własnych przodujących osiągnięć lub osiągnięć światowych i przedłożeniu wniosków zmierzających do odczuwalnej poprawy przyszłości. Niestety materiały resortowe nie odpowiadają tej koncepcji. Materiał Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej zajmuje się rozliczeniem aktualnej sytuacji elektro-energetycznej, natomiast Ministerstwa Przemysłu Chemicznego - kłopotami paliwowymi. Opinie niektórych komisji sejmowych dotyczą głównie skutków ekonomicznych niedoboru paliw i energii.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W 1977 r. zużyto w Polsce ogółem 165 mln t paliwa umownego, w tym 71,5% stanowił węgiel kamienny, 14% ropa naftowa, 7,4% gaz ziemny oraz 6,1% węgiel brunatny. Ze 165 mln tpu na produkcję energii elektrycznej i cieplnej wykorzystano 41,7%, na przetworzenie na paliwa pochodne 31,3% oraz na bezpośrednie cele technologiczne i komunalne aż 27%. Wysoki udział zużycia bezpośredni ego i niewielki jego spadek w ostatnich latach świadczy o dużych możliwościach racjonalizacji gospodarki paliwowej w przyszłości.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Jak wynika z ekspertyzy, w 1974 r. zużycie paliw i energii liczone w tonach paliwa umownego na jednego mieszkańca rocznie przedstawiało się następująco: USA - 11,95, Europa Zachodnia - 4,54, ZSRR - 6,17, kraje RWPG - 6,3, Polska - około 4, świat - 2,38, a kraje rozwijające się - 0,62. W miarę rozwoju gospodarczego i wzrostu poziomu życia (motoryzacja, klimatyzacja itp.), powyższe wskaźniki mają stałą tendencję wzrostową. Jednak po kryzysie energetycznym tj. od 1974 r. obserwuje się obniżenie dynamiki wzrostu zużycia paliw pierwotnych. Potwierdza to słuszność i celowość stosowania ostrych reżimów oszczędzania i racjonalizacji. Jak wynika z danych statystycznych dotyczących energochłonności gospodarki narodowej, w Polsce obserwuje się wysokie wskaźniki zużycia paliwa w tonach paliwa umownego na 1000 dolarów dochodu narodowego rocznie. Wskaźnik ten wynosi 1,9 przy średnim wskaźniku światowym 1,5.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Z ekspertyzy wynika, że zapotrzebowanie na paliwa i energię pierwotną przedstawia się następująco: zapotrzebowanie ogólne w milionach tpu wyniesie w 1980 r. - ok. 180, w 1990 r. - 236-278, w 2000 roku - 315-406. Zapotrzebowanie jednostkowe w analogicznych okresach czasu wzrastać będzie z około 5, do około 6-7 oraz do około 8-10. Wielkości te przedstawione na okres lat 1990-2000 są zależne od przyjętego tempa przyrostu dochodu narodowego i tempa rozwoju gospodarczego.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Przy uwzględnieniu dynamicznego rozwoju gospodarki narodowej przychód paliw i energii do 2000 r. przedstawiać się będzie następująco: węgiel kamienny w 1980 r. - 121 mln tpu, w 1990 - 151 mln tpu, w 2000 - 195 mln tpu. W analogicznym okresie wydobycia węgla brunatnego będzie wzrastać z 14 mln tpu w 1980 r. do 35 mln tpu w 1990 r., a do 50 mln tpu w 2000 r. Przychód ropy naftowej ma wzrosnąć z 33 mln tpu w 1980 r., do 50 mln tpu w 1990 r. oraz do 64 mln tpu w 2000 r. Przychód gazu ziemnego oblicza się na 12, 5 mln tpu w 1980 r., 24 mln tpu w 1990 r. oraz 34 mln tpu w 2000 r. Przychód paliw i energii łącznie z energią wodną i jądrową wyniesie w 1980 r. 183 mln tpu w 1990 r. 277 mln tpu oraz 406 mln tpu w 2000 r.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Na podstawie tych danych widać jak wielki powinien być wysiłek inwestycyjny gospodarki narodowej w tak kapitałochłonnych działach jak górnictwo węgla kamiennego i brunatnego, energetyka wodna i jądrowa, jak ogromne wydatki dewizowe są potrzebne na import ropy naftowej i gazu ziemnego. Z uwagi na długie cykle inwestowania w gospodarce paliwowo-energetycznej oraz na potrzebę głębokich przemian strukturalnych istnieje pilna potrzeba opracowania ostatecznej wersji bilansu paliwowo-energetycznego do 1990 r. i podjęcie niezbędnych decyzji inwestycyjnych. Istnieją jednak niezgodności w zakresie prognoz dotyczących struktury bilansu paliw i energii pomiędzy naukowcami a działaczami gospodarczymi.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Zdaniem naukowców nie można liczyć na wywiezienie ze Śląska więcej niż 200 mln t. węgla rocznie nawet w 2000 r. Zachodzi więc konieczność mechanicznej i chemicznej przeróbki węgla w celu zmniejszenia masy węgla do przewozu.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Zdaniem naukowców warunki wodne i glebowe nie pozwolą przekroczyć poziomu wydobycia 200 mln ton rocznie węgla brunatnego.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Zdaniem specjalistów resortu energetyki zaniżone są w bilansie wielkości możliwego technicznie do osiągnięcia poziomu rozwoju hydroenergetyki.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Produkcja energii elektrycznej w 1990 r. powinna wynieść ok. 270 mld kWh i 480 mld kWh w 2000 r. i nie są to wielkości sporne, lecz struktura paliw niezbędna do uzyskania tej produkcji jest nadal dyskusyjna. Natomiast bezsporna jest konieczność zagwarantowania 20-procentowej rezerwy mocy szczytowej. Na podkreślenie zasługuje pełna zgodność specjalistów, że tak szybki rozwój wydobycia węgla kamiennego i brunatnego wymaga znacznej intensyfikacji badań geologicznych. Niestety nie znajduje to potwierdzenia w praktyce. Poseł J. Kubit zaproponował Komisji wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów z odpowiednim dezyderatem.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Z danych za 1977 r. wynika, że przemysł zużył 51,6% energii bezpośredniej, ale jego udział w niektórych nośnikach energii jest znacznie wyższy: np. w energii elektrycznej wynosi 71,5%, gazie ziemnym 68,7%, koksie 78,6% oraz cieple zawartym w parze i wodzie 69,4%. Na podstawie materiałów statystycznych można stwierdzić, że w latach 1977-1978 wzrosła energochłonność produkcji przemysłowej przy równoczesnym obniżeniu się sprawności przetwarzania np. ropy naftowej, wytwarzania energii elektrycznej i in. Jest to wysoce niepokojące zjawisko w gospodarce paliwowo-energetycznej.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Przyczyny wysokiej energochłonności naszej gospodarki są bardzo złożone. Do najważniejszych należy zaliczyć:</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- duży udział w globalnej produkcji energochłonnych i materiałochłonnych branż oraz wyrobów produkowanych na przestarzałych technologiach (cement w 60% produkowany na metodzie mokrej, stal z małych pieców martenowskich, amoniak z koksu);</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- wysoki udział węgla w bilansie oraz stały spadek jego kaloryczności w eksploatacji;</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- katastrofalnie niska izolacyjność cieplna budynków;</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- nadmierne i nieracjonalne zużycie energii na ogrzewanie pomieszczeń, a zwłaszcza dogrzewanie pomieszczeń grzejnikami elektrycznymi;</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">- niewłaściwa eksploatacja urządzeń odbiorczych ciepła;</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">- utrzymywanie w eksploatacji przestarzałych i mało sprawnych urządzeń;</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">- brak automatyzacji procesów rozdziału i sterowania wymianą ciepła;</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">- brak kwalifikowanych kadr energetyków przemysłowych;</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">- utrzymywanie nieracjonalnych cen na nośniki energii, które nie zachęcają do jej oszczędzania.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Do szczególnych przyczyn nadmiernego zużycia paliw i energii należy niedostateczne wzbogacanie węgla kamiennego powodujące konieczność przewożenia 10% balastu oraz trwałe ubytki mocy w elektrowniach i pogorszenie sprawności przemiany w energię u odbiorców komunalnych. Inną przyczyną jest wysoka energochłonność procesów technologicznych, obniżenie sprawności przemian energetycznych, zwłaszcza w koksowniach oraz w procesach rafinacyjnych, spowodowane eksploatacją przestarzałych urządzeń i instalacji, niski poziom produkowanych kotłów przemysłowych, a także poważne braki w produkcji aparatury kontrolno-pomiarowej i automatyki dla kotłowni osiedlowych. Nadmierne zużycie paliw i energii powoduje również niedobór urządzeń do odzysku ciepła i ich niewysoka sprawność, niedostateczna sprawność produkowanych w kraju sprężarek, pomp, wentylatorów, młynów i urządzeń klimatyzacyjno-wentylacyjnych, niedostateczna produkcja urządzeń do sieci wewnątrzzakładowych oraz tyrystoryzacji napędów, ograniczenia i nierytmiczna dostawa paliw i energii.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Z przedstawionej oceny wynikają następujące wnioski:</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">1) należy w pełni poprzeć wnioski i zadania w zakresie racjonalizacji wykorzystania paliw i energii w przemyśle na lata 1976-1980 zawarte w informacji GIGE z zastrzeżeniem, że przedstawione zadania znajdą zastosowanie głównie w następnych latach.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">2) Należy zaakceptować główne kierunki zamierzeń racjonalizacyjnych w poszczególnych resortach oraz wnioski w zakresie działań niezbędnych dla zapewnienia realizacji zamierzeń oszczędnościowych zawarte w informacji GIGE.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">3) Uznać przedsięwzięcia modernizacyjne w przemyśle zapewniające zmniejszenia energochłonności produkcji jako równoważne z nowymi zadaniami inwestycyjnymi w energetyce i wydzielić niezbędne nakłady w NPSG.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">4) Z uwagi na długie cykle inwestowania w gospodarce paliwowo-energetycznej, należy przyspieszyć opracowanie bilansu paliwowo-energetycznego do 1990 r. i na lata następne i podjąć niezbędne decyzje zapewniające rozwój bazy paliwowo-energetycznej, jako stymulatora rozwoju całej gospodarki narodowej.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  41 + </div>
  42 + <div xml:id="div-2">
  43 + <u xml:id="u-2.0" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Polska stoi przed wielkimi potrzebami i przemianami społecznymi. Trzeba podwoić liczbę zbudowanych mieszkań, wzmocnić transport, zwiększyć efektywność rolnictwa. Wszystko to wymaga wzmocnienia zaniedbanej energetyki tak, aby mogła sprostać zadaniom. Zaniedbania w rozwoju kompleksowo pojętej energetyki są ogromne i narastały przez dłuższy czas. Skutki tego ujawniły się szczególnie ostro podczas ostatniej ciężkiej zimy.</u>
  44 + <u xml:id="u-2.1" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Za mało uwagi poświęcaliśmy rozwojowi elektro-energetyki, na którą składają się nie tylko elektrownie i sieć energetyczna, ale również całe zaplecze badawcze i rozwojowe. Do zadań w przyszłości przemysł budowy kotłów i turbin jest przygotowany pod względem intelektualnym, ale nie materialnym. A przecież dalszy wzrost energetyki nie może się opierać w tak dużym stopniu na imporcie. Przemysł energetyczny produkujący turbiny, kotły, wentylatory wymaga olbrzymiego doinwestowania. Przemysł elektrotechniczny zaś rozbity jest między 8 czy 9 resortów i nie ma dobrej bazy badawczej, którą poszczególne resorty między sobą rozparcelowały. Zarówno przemysł automatyki przemysłowej, jak i aparatury chemicznej jest słaby. Wszystkie te branże nie są zdolne do rozwinięcia wielkiej energetyki i muszą być rozbudowane.</u>
  45 + <u xml:id="u-2.2" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Musimy rozwijać eksport, aby móc płacić za import ropy i gazu. Jeśli tego nie zrobimy, to nadwyżka importu nad eksportem w roku 2000 może osiągnąć ogromną kwotę. Importu ropy i gazu nie sposób zbilansować samym eksportem węgla. W 2000 r. przewiduje się maksymalne wydobycie węgla kamiennego ok. 300 mln t, eksport zaś w tym czasie nie będzie dużo większy od obecnego i wyniesie 40-50 mln t. Resztę musimy spłacić wyrobami wysoko przetworzonymi. Przykładem takiego eksportu są obecnie np. maszyny budowlane.</u>
  46 + <u xml:id="u-2.3" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Wiele eksportowanych obecnie przez nas wyrobów, to ciągle jeszcze wyroby energo i materiałochłonne. Przykładem może być eksport stali, amoniaku czy cementu, w których zawarta jest wielka ilość energii o wartości często większej od cen uzyskanych w tym eksporcie. Sprawa przekształcenia struktury gospodarczej kraju jest więc niezwykle ważna, zwłaszcza na tle sytuacji światowej energetyki. Nie ma już dziś kraju, poza ZSRR i niektórymi krajami naftowymi, który nie musiałby importować energii. Trzeba przy tym podkreślić, że niektórzy wielcy importerzy energii, jak Szwajcaria czy Japonia, prosperują bardzo dobrze dzięki wysoko rozwiniętemu przemysłowi przetwórczemu.</u>
  47 + <u xml:id="u-2.4" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Przekształcenie struktury gospodarczej wymaga opracowania długofalowego programu. Obecnie zakłady często nie wiedzą co robić. „Zamech” w Elblągu wykonał np. na skład bardzo dobrą turbinę o mocy 360 MW, podczas gdy równocześnie importowaliśmy turbiny.</u>
  48 + <u xml:id="u-2.5" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Osobny problem - to zaspokojenie potrzeb energetycznych rolnictwa. Sieć energetyczna na wsi budowana była z konieczności jako sieć oświetleniowa i na wyłącznikach pochodzących głównie z importu. Sieć ta, ulegająca częstym awariom i trudna do naprawy ze względu na brak części do importowanych wyłączników, nie daje podstaw dla intensyfikacji produkcji rolnej. Energetyka robi duże wysiłki, aby tę sieć wzmocnić.</u>
  49 + <u xml:id="u-2.6" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Zapominamy o żelaznej zasadzie, że nie można wygrać żadnej batalii bez rezerw: 20-procentowa rezerwa naszej energetyki nie tylko nawet że zmalała od zera - są nawet niedobory w stosunku do potrzeb. Ponosimy na skutek tego wielkie straty w produkcji. Bez rezerwy awaryjnej, eksploatacyjnej i remontowej nie można pracować, tym bardziej że zużycie energii w naszym kraju jest dość równomiernie rozłożone przez cały rok, a większość remontów trzeba wykonywać w krótkim okresie poprzedzającym szczyt jesienno-zimowy. Na skutek braku rezerw remonty są wykonywane pospieszenie. Nie sprzyja to jakości wykonawstwa i powoduje kolejne awarie.</u>
  50 + <u xml:id="u-2.7" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Nie mamy też rezerwy w węglu. Elektrownie nie mogą pracować bez zakłóceń nie mając 4-6-tygodniowego zapasu węgla. Tymczasem niektóre elektrociepłownie weszły w tegoroczną zimę z zapasem zaledwie kilkudniowym, a straty społeczne spowodowane brakiem dostaw ciepła i energii są wprost nieobliczalne. Nie należało likwidować starego przepisu o wielkości zapasów. Jak bowiem można żądać racjonalizacji zużycia energii, gdy na skutek ograniczeń w jej dostawach zużycie energii elektrycznej i ciepła poważnie wzrasta. Jeśli zaś mowa o konieczności stworzenia rezerwy energetycznej, to zakłada się, że rezerwę rzędu 10% osiągniemy dopiero za ok. 8 lat.</u>
  51 + <u xml:id="u-2.8" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Sytuację energetyczną kraju komplikuje pogarszanie się jakości węgla. Wiemy, że jakość węgla musi się pogarszać. Ale węgla złej jakości nie wolno transportować; węgiel o zawartości poniżej 5 tys. kalorii należy spalać na miejscu, gdyż jego transport jest zbyt kosztowny. Kosztowna, ale znacznie bardziej opłacalna jest budowa zakładów wzbogacania węgla w bliskim sąsiedztwie kopalń. Jest też problem odpadów, których nie można po prostu dosypywać do węgla transportowanego do elektrowni, ale trzeba spalać w elektrowniach i elektrociepłowniach specjalnie w tym celu zbudowanych i przystosowanych. Nie opłaca się natomiast zmieniać i dostosowywać do pracy na węglach niskokalorycznych trzech nowo wybudowanych wielkich elektrowni przystosowanych do spalania węgla wyższej jakości. Wymagałoby to ogromnych nakładów na przebudowę pracujących już kotłów, które - w przypadku opalania ich węglem gorszej jakości - nie osiągną zakładanej mocy.</u>
  52 + <u xml:id="u-2.9" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Sprawę komplikuje i to, że dostarczany elektrowniom węgiel z różnych kopalń jest o różnych właściwościach. Trzeba go mieszać i przystosowywać do opalania kotłów. Budowa zakładów wzbogacania węgla była już rozważana i niestety upadła. Twierdzono, że nie ma na to środków. Nie uda nam się jednak w sposób generalny poprawić sytuacji w energetyce i transporcie bez zbudowania takich zakładów.</u>
  53 + <u xml:id="u-2.10" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">W minionych latach nie zapewniliśmy sobie podstaw wyjściowych do rozwoju energii jądrowej, jak zrobiły to inne kraje RWPG. Być może, że z budową pierwszej elektrowni jądrowej nie należało się spieszyć. Trzeba było jednak przygotować się do tego, aby z chwilą podjęcia decyzji móc ją zbudować możliwie szybko. Potrafimy zrobić dobry blok energetyczny o mocy 600 MW na eksport, ale ociągamy się z zainstalowaniem go w kraju.</u>
  54 + <u xml:id="u-2.11" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Zarówno budowa energetyki jądrowej, jak i sprawa importu ropy i gazu to sprawy długoterminowe. Powinniśmy mieć w tych dziedzinach długofalowe programy i realizować je. Przez Polskę powinna przebiegać magistrala gazowa z ZSRR do krajów Europy Zachodniej. Gaz możemy otrzymać od naszego wielkiego sąsiada, ale pod warunkiem uczestniczenia w związanych z tym inwestycjach.</u>
  55 + <u xml:id="u-2.12" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Problem opalania naszych miast: kiedyś mieliśmy wielką liczbę małych komunalnych elektrowni i gazowni. Następnie wprowadzono znacznie nowocześniejszy, ekonomiczniejszy i wygodniejszy system energociepłowniczy, ale ciepłownictwo jest nadal w różnych resortach, zarówno w gospodarce komunalnej, jak i przemyśle. W rezultacie brak jest koordynacji, brak jest jednego gospodarza - jak to ma miejsce w dziedzinie gospodarki elektrycznością i gazem. Brak tej koordynacji odczuwamy na co dzień. Sieć jest wykonywana źle, a jej żywotność krótkotrwała. W Gdańsku np. już po roku trzeba było wymieniać węzeł sieciowy.</u>
  56 + <u xml:id="u-2.13" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Jest też sprawa niedorozwoju koksownictwa. Koks jest potrzebny całej gospodarce, a produkowany wyłącznie w hutnictwie, które musi dbać przede wszystkim o swój interes. Ile nam trzeba koksu łatwo wyliczyć.</u>
  57 + <u xml:id="u-2.14" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Trzeba przy tym uwzględnić szerzej potrzeby budownictwa rozproszonego - indywidualnego i wiejskiego - które stanowi znaczną część całego krajowego budownictwa. Dotychczas rolnik ogrzewa tylko kuchnię, na resztę brak mu opału. To również utrudnia wyrównywanie różnic społecznych między miastem a wsią.</u>
  58 + <u xml:id="u-2.15" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Z materiałów resortowych przedstawionych na dzisiejsze obrady Komisji wynika, że plany modernizacyjne w zakresie racjonalizacji zużycia energii wymagają wielkiego nakładu środków oraz prac badawczych i organizacyjnych. Ze wszystkich tych materiałów wynika, że inwestycję w tej dziedzinie nie są wykonywane, bo brak środków, materiałów, mocy przerobowych. Trudności produkcyjne sprawiają, że dyrekcje zakładów muszą zajmować się innymi sprawami. Dlatego też niezbędne jest, aby środki na inwestycje modernizacyjne mające przynieść zmniejszenie zużycia energii były wyodrębnione w planach a ich realizacja kontrolowana. Główny Instytut Gospodarki Energetycznej ma do tej pory niedostateczne kompetencje. Nie wystarczy bowiem wiedzieć co robić i komu przyznać środki, ale trzeba też móc egzekwować wykonanie zadań w tej dziedzinie. Tak jak w innych krajach, powinien powstać u nas w tym celu specjalny urząd pod kierownictwem wicepremiera.</u>
  59 + <u xml:id="u-2.16" who="#ProfdrinżKazimierzKopacki">Sprawozdanie Głównego Inspektoratu Gospodarki Energetycznej ma charakter ponadresortowy i może być przyjęte jako opracowanie kierunkowe, jako podstawa do opiniowania i dalszych prac w dziedzinie gospodarki energetycznej.</u>
  60 + </div>
  61 + <div xml:id="div-3">
  62 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanLeś">Problemy gospodarki paliwowo-energetycznej nabierają coraz większej wagi. Trudno na dzisiejszym posiedzeniu przedstawić konkretne propozycje. Wysłuchaliśmy dwóch wystąpień oświetlających przyszłościowy rozwój bazy paliwowo-energetycznej w naszym kraju. My posłowie musimy patrzeć na te sprawy realnie i widzieć rozwój w określonych warunkach. Opracowanie planu perspektywicznego jest konieczne, ale należy się zastanowić, czy i w jakim stopniu stać nas na realizację tak szeroko zakrojonego programu i w jakiej kolejności należy poszczególne zadania realizować. Jest to pierwsze tego typu posiedzenie sejmowej Komisji, poświęcone zagadnieniom natury ogólnej. Musimy zastanowić się, czy nasze Komisja zajmie się analizą rozwiązania poszczególnych problemów, czy też rozpatrywać je będzie na tle poszczególnych resortów? Czy mamy np. dyskutować nad gospodarką paliwowo-energetyczną oddzielnie w resortach: energetyki i energii atomowej, górnictwa, przemysłu chemicznego, a następnie zająć się pozostałymi gałęziami produkcji? W dyskusji warto zastanowić się nad właściwym sformułowaniem wniosków, które dzisiaj nasza komisja powinna podjąć.</u>
  63 + </div>
  64 + <div xml:id="div-4">
  65 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">Najważniejszym zadaniem jest sformułowanie strategicznych celów gospodarki paliwowo-energetycznej. Te cele przedstawione zostały w koreferacie posła J. Kubita, ale warto rozważyć te problemy w poszczególnych resortach. W Ministerstwie Górnictwa obserwuje się politykę stałego wzrostu tonażowego wydobycia węgla. Na tle perspektywicznego rozwoju wydobycia węgla trzeba zastanowić się nad kosztami społecznymi. Inwestycje w górnictwie węglowym są bardzo pracochłonne i kapitałochłonne. Dlatego też trzeba zgłosić postulat sporządzenia bilansu paliwowo-energetycznego do 1990 r., do 2000 r. a nawet należy już dziś myśleć o latach późniejszych.</u>
  66 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełRyszardNajsznerski">Resort górnictwa nie ma bezpośredniego wpływu na racjonalne wykorzystanie węgla. Zużycie węgla na cele technologiczne i komunalne w naszym kraju jest dosyć wysokie mimo podejmowanych w tym celu wielorakich przedsięwzięć. W górnictwie problem ten przedstawia się nie najgorzej, jednak - jak wynika z materiałów - eksploatacja wielu przestarzałych urządzeń powoduje zbyt duże zużycie węgla i innych paliw potrzebnych na wyprodukowanie energii elektrycznej, Ponadto, kolej wysyła wagony nierytmicznie i kopalnie nie mogą realizować prawidłowego procesu wydobycia węgla. Górnikom nie jest obojętne w jaki sposób wykorzystujemy węgiel z punktu widzenia całości gospodarki. Nie mogą pogodzić się z faktami marnotrawstwa i dlatego często zgłaszają postulaty o jak najbardziej racjonalne zagospodarowanie węgla.</u>
  67 + </div>
  68 + <div xml:id="div-5">
  69 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKonieczny">Nawiązując do wystąpienia prof. Koneckiego o trudnościach związanych z wywozem węgla ze Śląska nie można pominąć ważnej sprawy, że górnictwo wydobywa węgiel z coraz niższych pokładów i często o niższej kaloryczności. Trudno godzić się z rygorami dotyczącymi ograniczenia zapasów. Węgiel bowiem zamiast na składowiskach kopalnianych, na których traci swoją kaloryczność, powinien znajdować się u odbiorców. Niezbędny jest zwiększony wysiłek w celu wywiezienia węgla zalegającego na zwałowiskach w poszczególnych kopalniach. Z jednej bowiem strony mamy na Śląsku duże zapasy węgla, a z drugiej strony nasze społeczeństwo narzeka wciąż na niedostateczne dostawy.</u>
  70 + </div>
  71 + <div xml:id="div-6">
  72 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTadeuszGąsiorek">Przy uruchamianiu następnej kopalni w zagłębiu siarkowym konieczne będzie zapewnienie odpowiednich ilości paliw. Najlepszym surowcem jest gaz, ale nie ma pełnej gwarancji, że jego dostawy w przyszłości zapewnią właściwe warunki do rytmicznego wydobycia siarki. Mówi się np. o projekcie budowy kotłów wykorzystujących węgiel. Są bowiem obawy, że w przypadku ograniczania dostaw gazu powstaną trudności z rytmiką produkcji w zagłębiu siarkowym. Problem ten wymaga uregulowania zarówno w kopalni w Grzybowie, jak i kopalni w Jeziórku, tym bardziej, że np. kopalnia w Jeziórku pracować będzie obecnie na gorszych złożach.</u>
  73 + </div>
  74 + <div xml:id="div-7">
  75 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Problemy gospodarki paliwowo-energetycznej są szczególnie ważne w przemyśle chemicznym. Chemia należy bowiem do najbardziej energochłonnych gałęzi produkcji. Istnieje potrzeba racjonalizacji paliw płynnych i stałych oraz innych nośników energii. Pozytywne tendencje w tej dziedzinie zarysowały się w latach 1971–1975. Jak wynika z materiałów resortowych, znaczne efekty oszczędnościowe uzyskano również w 1977 r. Nie można jednak twierdzić, że postęp ten jest zadowalający. Istnieje nadal konieczność zastępowania energochłonnych procesów bardziej nowoczesnymi, które pozwolą na mniejsze zużycie energii. Ma to szczególne znaczenie w przemyśle chemicznym, gdyż nawet w zakładach tej samej branży istnieją duże rozpiętości wskaźników zużycia energii i paliw. Np. bardzo różne są te wskaźniki w produkcji amoniaku w Chorzowie, Tarnowie i innych zakładach chemicznych. Przyczyną są przestarzałe technologie, urządzenia i maszyny, które zwiększają energochłonność procesów chemicznych. Istnieje potrzeba modernizacji i ustalenia w tej dziedzinie konkretnych zadań w skali resortu, zjednoczeń i poszczególnych zakładów. Konieczna jest analiza zużycia energii na jednostkę produkcji. Istnieję zbyt duża dowolność w poszczególnych zakładach, które zawyżając zużycie energii zostawiają sobie w ten sposób pewne rezerwy. Nic nie zmusza ich do szukania bardziej racjonalnych rozwiązań technicznych czy technologicznych.</u>
  76 + <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAdolfOjczyk">Często mówi się, że jedynym rozwiązaniem są inwestycje. Są jednak inne możliwości i trzeba je jak najszybciej wykorzystać nie czekając na rozwiązania drogą inwestycyjną. Brak jest w materiałach resortowych szczegółowego programu i konkretnych zadań dotyczących gospodarki paliwowo-energetycznej. Nie stwarza to możliwości pełnej oceny pracy resortu w zakresie oszczędności energii. Istnieje potrzeba oceny technologii pod kątem energochłonności dla każdego stanowiska technologicznego oraz podjęcia programu modernizacji. Warto zastanowić się nad gospodarką energią odpadową, a przede wszystkim podjąć badania nad uszczelnianiem urządzeń. Ulatnianie się bowiem energii odpadowej nie tylko przynosi straty zakładom, ale zanieczyszcza powietrze, wodę i ścieki. Dlatego też potrzebne jest przygotowanie odpowiednich programów działania w tej dziedzinie.</u>
  77 + <u xml:id="u-7.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Resort przemysłu chemicznego powinien przeanalizować również sprawę dyspozycyjności mocy: z około 1300 megawatów energii zainstalowanej w zakładach chemicznych w stałej dyspozycji jest niewiele ponad 600 megawatów. Innym problemem wymagającym szczególnej troski jest poprawa gospodarki remontowej. Nie wyremontowano w porę kotłów i turbin, co przynosi poważne straty. Jednocześnie pracownicy tego resortu wykonują wiele robót w zakładach podległym innym resortom, a nawet za granicą. Warto więc zastanowić się nad celowością takiej polityki.</u>
  78 + </div>
  79 + <div xml:id="div-8">
  80 + <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZenonKomorowski">Uzdrowisko w Ciechocinku ma poważne problemy związane z zanieczyszczeniem węgla i jego niedostateczną kalorycznością. Reklamacje wprawdzie uznano ale węgla w lepszym gatunku nie dostarczono. W związku z tym, uzdrowisko musiało w okresie zimowym ograniczyć, a często nawet rezygnować z zabiegów. Gorszy węgiel powoduje też wysoki stopień zanieczyszczenia powietrza, niezgodny z normami dla miejscowości uzdrowiskowych. Tylko dwa sanatoria opalane są gazem, natomiast inne korzystają z węgla lub koksu. Zdaniem specjalistów, niezbędna jest w Ciechocinku budowa centralnej ciepłowni wykorzystującej gaz zarówno do celów technologicznych, jak i grzewczych.</u>
  81 + </div>
  82 + <div xml:id="div-9">
  83 + <u xml:id="u-9.0" who="#PosełFranciszekGrolewski">Problem zapasów węgla wymaga rozważenia. Nie można bowiem godzić się z faktem, że np. zakłady chemiczne mają jednodniowy zapas węgla. Utrudnia to bowiem rytmiczną realizację planowanych zadań, a także racjonalne wykorzystanie węgla.</u>
  84 + </div>
  85 + <div xml:id="div-10">
  86 + <u xml:id="u-10.0" who="#MinisterAndrzejSzozda">Był zgłoszony wniosek w sprawie intensyfikacji badań geologicznych. W ub. tygodniu nasze ministerstwo wspólnie z Centralnym Urzędem Geologicznym przyjęło program w tej dziedzinie na następne lata. Ustalono również, że w najbliższym czasie zostaną przygotowane odpowiednie materiały dla rządu. Po raz pierwszy na taką skalę opracowano program intensyfikacji badań geologicznych. Nic nie jest nam wiadomo o rzekomym pułapie 200 mln t wydobycia węgla brunatnego. W NRD wydobywa się rocznie 250 mln t węgla brunatnego i nie widać żadnych przeciwwskazań, aby nie osiągać takiej wielkości w Polsce.</u>
  87 + <u xml:id="u-10.1" who="#MinisterAndrzejSzozda">Obecnie energetyka dysponuje 12–14 proc. rezerwą, a na najbliższe 7 lat zakłada się wzrost tej rezerwy do 21%. Przepisy dotyczące zapasów węgla nie zostały w pełni wykorzystane - w elektrowniach były znacznie mniejsze zapasy węgla. Przyczyną było przekroczenie planu w produkcji energii w zeszłym roku i związane z tym większe zużycie węgla. Na skutek trudności transportowych na koniec roku dysponowaliśmy zapasami w wysokości 1,2 mln t. Trzeba zwiększyć wysiłek transportu dla zapewnienia odpowiednich zapasów na rok bieżący. Jest to tym bardziej ważne, że energetyka dysponuje odpowiednimi składowiskami jak też zbiornikami do oleju. Problem zapasów węgla ma być przedmiotem dyskusji w II kwartale br.</u>
  88 + <u xml:id="u-10.2" who="#MinisterAndrzejSzozda">Z analizy materiałów statystycznych wynika, że nasza energetyka ma dobre wyniki w produkcji energii, lepsze niż np. w Czechosłowacji czy w NRD. Aby zachować jednak ten wysoki poziom, konieczne jest lepsze wyposażenie w nowoczesne urządzenia. Pozwoli to na dalsze jednostkowe obniżenie zużycia węgla. Np. w W. Brytanii, gdzie istnieje 33% rezerwa energii, nieekonomiczne elektrownie wykorzystuje się jedynie w razie konieczności. Dobrą pozycję w świecie zajmuje polskie ciepłownictwo. Francja i Austria dopiero myślą o nowoczesnym systemie ciepłownictwa, który zapewnia racjonalne zużycie energii i paliw.</u>
  89 + <u xml:id="u-10.3" who="#MinisterAndrzejSzozda">Istnieje konieczność likwidacji 4 tys. kotłów, które trzeba będzie zrekonstruować, lub rozebrać, gdyż zużywają za dużo paliw. Rozbudowy i unowocześnienia wymagają linie przesyłowe. W ciągu ostatnich 3 lat nastąpił w tej dziedzinie postęp, ale potrzeby nadal są duże. Resort przygotowuje program rekonstrukcji i rozwoju sieci na następne lata.</u>
  90 + <u xml:id="u-10.4" who="#MinisterAndrzejSzozda">Na ogół energetyka spala gorsze gatunki węgla, w tym celu przebudowuje się niektóre elektrownie. Obecnie tylko 3 elektrownie nie mogą spalać gorszych gatunków węgla. Nie możemy jednak pozwolić sobie na ich demontaż, gdyż spowodowałoby to poważne trudności w bilansie energetycznym. Rozwiązania wymaga problem uzdatniania węgla, co mogłoby odciążyć w pewnym stopniu nasz transport.</u>
  91 + <u xml:id="u-10.5" who="#MinisterAndrzejSzozda">Program rozwoju energetyki oraz ciepłownictwa jest opracowany do 1985 r. i w postaci projektu uchwały Prezydium Rządu był wstępnie dyskutowany, a następnie został przekazany do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. Energetyka wodna uzyskała już decyzję na okres do 1990 r. Jest przygotowany również program rozwoju energii jądrowej na lata 1985–1990. Wcześniejsze przygotowanie prognoz rozwojowych jest niezbędne w celu zapewnienia udziału Polski w międzynarodowych bilansach. Poważne zwiększenie wydobycia węgla brunatnego w naszym kraju wymagać będzie rozwoju produkcji niezbędnych urządzeń. Pracuje zespół powołany w celu przygotowania perspektywicznego programu ciepłownictwa oraz racjonalizacji paliw i energii.</u>
  92 + </div>
  93 + <div xml:id="div-11">
  94 + <u xml:id="u-11.0" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Materiały przedstawione komisji nie mogły obejmować wielu spraw, zawartych w programie działania Ministerstwa Przemysłu Chemicznego. Chemia zużywa ponad 20% energii wykorzystywanej przez przemysł. Są jeszcze stare fabryki chemiczne i dlatego problem właściwej gospodarki paliwowo-energetycznej jest nie tylko bardzo ważny, ale i trudny do rozwiązania. Program oszczędności energii i paliw nie postał w naszym resorcie w pełni wykonany, ale jednocześnie podjęto wiele dodatkowych zadań, które przyniosły ważne efekty oszczędnościowe. Podjęto prace nad rewizją programu, by wykonać zadania nakreślone na bieżące 5-lecie.</u>
  95 + <u xml:id="u-11.1" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Zdajemy sobie sprawę, że różne technologie wytwarzania amoniaku np. z koksu, czy gazu przynoszą różne rezultaty. Wskaźniki jednostkowego zużycia energii i paliw w 1978 r. nie będą miarodajne ze względu na ograniczenie dostaw.</u>
  96 + <u xml:id="u-11.2" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Problem modernizacji całego przemysłu nawozowego zawarty został w nowym programie chemizacji gospodarki narodowej. Przygotowano wiele programów mających na celu racjonalizację importu surowców. W tej dziedzinie resort chemii może poszczycić się poważnym dorobkiem. Niedawno przygotowano też program związany z produkcją karbidu; tutaj kryją się duże rezerwy oszczędności energii. Podjęliśmy działania dotyczące usprawnienia remontów kotłów. Poważne trudności są natomiast nadal z turbinami.</u>
  97 + <u xml:id="u-11.3" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">I zastępca ministra górnictwa Mieczysław Glanowski: Resort górnictwa ma jednoznacznie sprecyzowany i przyjęty do realizacji program rozwoju do 1990 r. Są już realizowane określone zadania w dziedzinie wzrostu wydobycia, wzbogacania węgla itp. Gdybyśmy mieli tak sprecyzowany program rozwoju w latach 1965–1970, a więc gdy podejmowano decyzję o budowie 3 wielkich elektrowni (”Dolna Odra”, „Kozienice”, „Ostrołęka”), to na pewno nie zostałyby one przystosowane do pracy na węglu o wyższej kaloryczności. Gdy podejmowano te decyzje przewidywano znaczne ograniczenie eksportu węgla, co stwarzało możliwości zaopatrzenia elektrowni w węgiel wyższej jakości. Przykład doskonale pracujących elektrowni „Halemba” a ostatnio „Rybnik” przystosowanych do spalania najgorszych gatunków węgla świadczy, że takie rozwiązania były możliwe.</u>
  98 + <u xml:id="u-11.4" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Inwestycje w górnictwie węglowym są długotrwałe. Jeżeli w tym roku rozpoczniemy budowę kopalni „Budryk” o zdolności 20 tys. ton węgla na dobę w Zabrzańskim Zagłębiu Węglowym, to wydobycie to odczuje gospodarka dopiero w latach 90-tych. Kopalnie, które już budujemy dadzą produkcję w latach 1984–1990.</u>
  99 + <u xml:id="u-11.5" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Polemizując z wypowiedzią prof. Kopeckiego, że węgiel o kaloryczności poniżej 5 tys. kalorii nie opłaci się transportować, wiceminister Glanowski stwierdził, iż istotne jest czym i na jaką odległość węgiel ten się transportuje. Decyduje tu rachunek ekonomiczny. Wzbogacanie jednej tony węgla kosztuje ok. 120 zł, równocześnie powstają odpady wzbogacania węgla, które również trzeba zużyć. Oczywiście, w najgorszych gatunkach węgla jest najwięcej popiołu i siarki, a to szkodzi środowisku naturalnemu, odsiarczanie zaś jest procesem bardzo drogim.</u>
  100 + <u xml:id="u-11.6" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Nowe elektrownie: „Jaworzno III”, „Opole” i „Połaniec”, którą zdążono jeszcze przeprojektować, nie będą nastręczały kłopotów z zużyciem paliwa niskokalorycznego. Jest natomiast problem transportu węgla do tych trzech wielkich elektrowni. Żeby ujednolicić dostawy węgla, wprowadzono powiązania między poszczególnymi elektrowniami a kopalniami. Niestety, ustalenia te pozostają na papierze, bo dostawy komplikuje brak wagonów. W I kwartale br., gdy dostawy eksportowe uległy zawieszeniu, energetyka dostawała lepsze paliwo.</u>
  101 + <u xml:id="u-11.7" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Wywiezienie węgla ze Śląska, to w tej chwili najbardziej bolący i istotny problem. Górnicy wykonali plan I kwartału i chcieliby wykonać zadania roczne. Jeśli jednak transport węgla nie ulegnie poprawie, to górnictwo nie gwarantuje, że energetyka otrzyma takie paliwo, jakie powinna.</u>
  102 + <u xml:id="u-11.8" who="#WiceministerMieczysławDróżdż">Rośnie wydobycie węgla i jego zużycie, a ilość węgla transportowana przez PKP maleje. Wozi się więc węgiel po Śląsku samochodami, co nie sprzyja ochronie środowiska a równocześnie koszt przewozu jest bardzo duży. Na skutek trudności transportowych odbiorcy nie otrzymali u progu minionej zimy ok. 2,7 mln t węgla. Wiadomo jak się to odbiło na gospodarce. W I kwartale br. kolej przewoziła średnio 440 tys. t węgla na dobę, tj. o ok. 20 tys. t mniej niż w 1977 r. a 36 tys. mniej niż w 1975 r. Równocześnie mówi się, że kolej nie może wozić towarów, bo wozi węgiel. Obecnie górnictwo powinno ekspediować codziennie ok. 470 tys. t węgla, w tym ok. 150 tys. t na eksport, 160–180 tys. t dla energetyki i ok. 70 tys. t na rynek, a otrzymuje wagony pod załadunek 420 do 430 tys. t. Powoduje to rosnące ilości węgla na zwałach (dochodzi już do 5,5 mln t). Na zwałach 19 kopalń istnieje groźba zapalenia węgla, a górnicy widząc to pytają - jak my gospodarzymy efektami ich ciężkiej pracy? Oszczędność węgla, racjonalna gospodarka paliw zależy dziś przede wszystkim od transportu. W I kwartale br. na skutek niepodstawienia odpowiedniej liczby wagonów i postoju szybów straciliśmy ok. 1/2 mln t węgla.</u>
  103 + </div>
  104 + <div xml:id="div-12">
  105 + <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Na podstawie przebiegu dzisiejszych obrad warto sobie postawić pytanie: czy gospodarka energetyczna w kraju ulęga poprawie czy też nie? W niektórych branżach w wyniku inwestycji i modernizacji sytuacja ulega niewątpliwej poprawie. Są jednak dziedziny, gdzie występuje wręcz marnotrawstwo energii i paliw a sytuacja się pogarsza. Szczególnie niepokojące jest to, co się dzieje z węglem. Jeśli nie będzie zasadniczych zmian w odbiorze węgla z kopalń konsekwencje mogą być bardzo przykre. Górnicy pracują przecież we wszystkie wolne soboty, mają też pracować w niedzielę 22 bm. Jak iść do górników i apelować o pracę w niedzielę, gdy węgiel leży na hałdach?</u>
  106 + <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Kolej - naszym zdaniem - nie będzie w stanie wywieźć ze Śląska w tym roku całego wydobytego węgla. Jeśli tak dalej pójdzie, będziemy mieć na zwałach przykopalnianych 8–9 mln t węgla, a na składowiskach w elektrowniach będą pustki. Sprawy te trzeba zasygnalizować rządowi.</u>
  107 + <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Racjonalną gospodarkę energią uniemożliwiają jej wyłączenia. Pieców w hutach, zakładach chemicznych na kilka godzin nie można wyłączyć, podgrzewa się je więc i traci energię choć nie produkują. Wydaje się, że bardziej celowe byłoby podjęcie decyzji o wyłączeniu danego agregatu na miesiąc lub dłużej.</u>
  108 + <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Wiele kosztuje gospodarkę transport węgla samochodami: w tym roku przewieziemy go ok. 11 mln t.</u>
  109 + <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Problemy gospodarowania paliwami i energią Komisja będzie rozpatrywać kolejno w poszczególnych resortach. Przewiduje się rozpatrzenie programów w tej dziedzinie resortów: energetyki, chemii i górnictwa, a następnie - po konsultacjach z innymi sejmowymi komisjami - i na wspólnych posiedzeniach będą omówione te problemy w pozostałych branżach. Dotknęliśmy bowiem kluczowego problemu, który wymaga głębokich analiz i opracowań.</u>
  110 + <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisja w wyniku obrad przyjęła opinię do Prezesa Rady Ministrów.</u>
  111 + </div>
  112 + </body>
  113 + </text>
  114 + </TEI>
  115 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00028-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00028-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 28/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 28/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:28</note>
  20 + <note type="sessionNo">28</note>
  21 + <date>1979-05-23</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="PosełAleksanderGertz" role="speaker">
  28 + <persName>Poseł Aleksander Gertz</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełJerzyGrochmalicki" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Jerzy Grochmalicki</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="WiceministerHenrykPruchniewicz" role="speaker">
  43 + <persName>Wiceminister Henryk Pruchniewicz</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt" role="speaker">
  46 + <persName>Wiceprezes CZSS „Społem” Czesław Burchardt</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  49 + <persName>Komentarz</persName>
  50 + </person>
  51 + </particDesc>
  52 + </profileDesc>
  53 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00028-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 23 maja 1979 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem poseł Zofii Łęgowik (bezp.). rozpatrzyła:</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- stan rozwoju produkcji na potrzeby rynku wewnętrznego w podstawowych grupach towarowych w resorcie przemysłu chemicznego.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W obradach uczestniczyli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Henrykiem Pruchniewiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług, Urzędu Rady Ministrów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były uwagi i wnioski, które w imieniu podkomisji przemysłu chemicznego zreferowała poseł Eugenia Małkowska (bezp.): Od wielu lat w grupie czołowych producentów rynkowych, a więc przemysłu spożywczego, elektromaszynowego i lekkiego znajduje się również przemysł chemiczny. Z roku na rok wzrastają jego zadania, rośnie produkcja, która jednak nie w pełni zaspokaja potrzeby rynku. W 1976 r. przemysł chemiczny dostarczył na rynek o 14% więcej wyrobów niż w 1975; w 1977 dostawy rynkowe były wyższe w porównaniu do 1976 r. o 12,7%. Przemysł chemiczny nie zrealizował jednak planu dostaw rynkowych w układzie asortymentowym. Przykładem mogą być wyroby lakiernicze; szczególnie farby emulsyjne, podłogowe, podkładowe białe i inne. Zmniejszona produkcja tych wyrobów była wynikiem ograniczenia importu niektórych surowców. Mimo stosunkowo wysokiej dynamiki dostaw wyrobów z tworzyw sztucznych, rynek odczuwał niedobór tych artykułów. Wystąpiły również zakłócenia w dostawach wyrobów przemysłu farmaceutycznego. W latach 1974-1977 średnioroczne zapotrzebowanie na farmaceutyki wzrastało o 14%, a w ostatnich dwóch dalej rośnie.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Wprawdzie przemysł chemii gospodarczej wykonał swe zadania z niewielką nadwyżką w niektórych grupach wyrobów m.in. szamponów, wód kwiatowych, perfum i past do zębów, to w innych np. w dostawach mydła, proszków do prania, czy kremu „Nivea” wystąpił niedobór.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Pogłębiający się deficyt w zaopatrzeniu rynku w artykuły przemysłu chemicznego rzutuje niekorzystnie na osiągnięcie zakładowego postępu w poziomie życia społeczeństwa.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Spodziewano się, że rok 1978 przyniesie zdecydowaną poprawę dostaw rynkowych, zarówno pod względem ilościowym jak i asortymentowym. Wartość dostaw rynkowych osiągnęła bowiem 104,5 mld złotych w cenach detalicznych, podczas gdy w 1977 r. 79.193 mln. złotych. Mimo wartościowego przekroczenia dostaw nie zrealizowano planowanych zadań w 7 zjednoczeniach podległych resortowi przemysłu chemicznego w dostawach lakierów, wyrobów chemii gospodarczej, wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych, obuwia gumowego i tekstylno-gumowego oraz opon do samochodów osobowych.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Obok niepełnej realizacji planu produkcji rynkowej wystąpiło obniżenie jakości wielu wyrobów w 1977 r. Postęp uzyskano raczej w produkcji nowych i zmodernizowanych wyrobów, których oferowano o 30% więcej niż przewidywał plan.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Medykamenty produkuje 6 resortów, w przemyśle chemicznym produkcja ta zgrupowana jest w Zjednoczeniu „Polfa” - 61% całej produkcji leków. Średnioroczna dynamika wzrostu produkcji leków wynosiła w ostatnich latach 15-17%, a w 1978 r. 20%. Plan wartościowy został zrealizowany, ale potrzeby nie są zaspokojone. Przyczyną tej sytuacji jest z jednej strony niedostatecznie rozbudowana baza wytwórcza, a z drugiej strony wysoki udział w produkcji surowców importowanych, który z uwagi na trudności dewizowe był znacznie ograniczony. Oddzielnego potraktowania wymagają wyroby przemysłu farmaceutycznego - leki, artykuły sanitarno-higieniczne.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Zespół poselski, który w maju br. wizytował zakłady farmaceutyczne „Polfa” w Poznaniu zaznajomił się z opracowanym programem rozwoju produkcji, który został w pełni wykonany i obejmuje on m.in. generalną rekonstrukcję bazy wytwórczej przemysłu farmaceutycznego.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W myśl postanowień XIII Plenum KC PZPR i uchwały o planie społeczno-gospodarczego rozwoju na 1979 r. przemysł chemiczny ma do wykonania szczególnie poważne zadania w produkcji wyrobów rynkowych. Ich wartość w cenach detalicznych ma osiągnąć 118 mld zł, co w stosunku do 1978 r. stanowi wzrost o 13,5 mld zł. Z przebiegiem realizacji zadań w pierwszych miesiącach br. oraz przygotowaniem do ich wykonania w następnych miesiącach roku zapoznali się posłowie podczas wizytacji zakładów podległych zjednoczeniom: „Pollena”, „Polfa” i „Stomil” w Poznaniu, Łodzi i Środzie Wielkopolskiej.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Zespół Przemysłu Chemicznego i Lekkiego Najwyższej Izby Kontroli przeprowadził natomiast kontrolę wybranych zakładów i branż produkcji rynkowej, przygotowując odpowiednie oceny. Podkomisja przy udziale przedstawicieli Ministerstwa Przemysłu Chemicznego zapoznała się z tymi ocenami w dniu 22 maja br. Jak wynika z tych ocen, zgodnie z planem, wartość dostaw rynkowych w I kwartale 1979r. powinna osiągnąć 26.300 mln zł wg cen detalicznych. Szacunkowo zadania te wykonano w wysokości 23.900 mln zł. Przyczyną tego są skutki ostrego ataku zimy oraz ograniczenia w imporcie surowców. Mimo wnikliwej analizy możliwości oraz mobilizacji załóg resort nie jest w stanie odrobić w całości zaległości. Podkomisja przemysłu chemicznego wyraża jednak przekonanie, że załogi dołożą starań, aby w miarę możliwości wykonać trudne tegoroczne zadania.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Załogi Zjednoczenia „Pollena” w ciągu 4-ch miesięcy br. wykonały 26,8% zadań rocznych. Realizacja zadań w następnych miesiącach zależy od zapewnienia dostaw polietylenu, opakowań szklanych i z tektury oraz niezbędnych surowców z importu. Natomiast nie wydaje się możliwe dostarczenie 60 mln litrów wyrobów lakierniczych przeznaczonych na rynek w 1979 r. Zaległości częściowo już odrobione wynoszą ok. 3 mln litrów. Niepełne dostawy surowców oraz blachy do produkcji puszek mogą niekorzystnie wpłynąć na dalszą realizację planu. Istnieją jednak pewne możliwości uzyskania dodatkowych zdolności produkcyjnej w wytwórni w Dębicy i we Włocławku oraz bardziej racjonalnej gospodarki lakierami, m.in. przez wprowadzenie na rynek opakowań o mniejszej pojemności.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Przemysł gumowy ma zapewnić w 1979 r. produkcję o łącznej wartości ok. 27 mld złotych, w tym 6.760 mln zł wyrobów na rynek. Zakładany wzrost dostaw rynkowych o 12% będzie zadaniem bardzo trudnym. Przemysł gumowy charakteryzuje się bowiem dużą importochłonnością surowców, a ponadto są duże trudności z modernizacją pracochłonnych technologii produkcji.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Z dużym uznaniem posłów spotkał się program zaopatrzenia przemysłu gumowego w maszyny i urządzenia. Obecnie przemysł ten jest sam producentem większości potrzebnych mu maszyn i urządzeń, niejednokrotnie skomplikowanych pod względem technicznym. Na podkreślenie zasługuje rozszerzenie stosowania technologii wtryskowej wyrobów z tworzyw sztucznych. Obecnie przemysł próbuje zastosować tę technologię przy produkcji wyrobów z gumy. Realizacja planu dostaw rynkowych w ciągu 4 miesięcy br. na poziomie 29,9% zadań rocznych wskazuje na pomyślny przebieg odrobienia zaległości z okresu zimowego. Poważne zagrożenie dla planowej realizacji produkcji stanowią niedostateczne dostawy tkanin technicznych, lnianych, dzianiny, filcu, nici i innych niezbędnych artykułów.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Duże trudności mogą wyłonić się przy realizacji dostaw dla potrzeb rolnictwa, które w bież. roku powinny wynieść ok. 25 mld złotych. Dotyczy to głównie nawozów sztucznych, środków ochrony roślin, chemicznych dodatków do pasz, soli pastewnej, środków weterynaryjnych i dezynfekcyjnych, produktów naftowych i napędowych, wyrobów z tworzyw sztucznych, gumowych itp. W skali roku gospodarczego 1978-1979 powstały zaległości w dostawach nawozów azotowych (56 tys. ton) i nawozów fosforowych (ok. 80 tys. ton). Obecna sytuacja transportowa stwarza możliwości przezwyciężenia trudności związanych z odbiorem nawozów z fabryk, z wyjątkiem nawozów fosforowych. Nadal natomiast występują trudności w realizacji dostaw opon, zwłaszcza ciągnikowych dla potrzeb rolnictwa. Dobrze, że Zjednoczenie „Stomil”, podjęło we własnym zakresie organizację bieżnikowania opon. Wpłynie to na poprawę gospodarowania zużytymi oponami.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Zjednoczenie „Organika” - producent i dostawca wyrobów i materiałów fotochemicznych zadania 1978 r. wykonało z niewielką nadwyżką. Pomyślnie przebiegały również dostawy rynkowe w I kwartale br. Zdołano uporać się z trudnościami w dziedzinie produkcji wysokiej jakości taśm magnetofonowych.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Zwiększenie dostaw opakowań dla przemysłu chemicznego jest warunkiem wzrostu produkcji.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Plan nakładów inwestycyjnych dla potrzeb produkcji rynkowej w przemyśle chemicznym za rok 1978 wykonano w 71,9%. Nie przekazano jednak 15 mniejszych obiektów o średniej wartości kosztorysowej 85 mln zł. Wysoki stopień przyrostu zdolności produkcyjnej (99,6%) uzyskano w 22 obiektach przekazanych do eksploatacji w 1978 r. po dokonaniu modernizacji i rozbudowy fabryk.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Realizacja produkcji rynkowej w przemyśle chemicznym zależy od kilku czynników - wewnętrznych i wewnętrznych i wymaga szczególnej troski ze strony kierownictwa resortu, zjednoczeń i fabryk. Wymaga to m.in. doskonalenia systemu planowania i procesu inwestycyjnego, tworzenie optymalnych warunków do rytmicznej pracy załóg. Podkomisja proponuje opracowanie i skierowanie do rządu opinii.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  30 + </div>
  31 + <div xml:id="div-2">
  32 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Materiał przedstawiony przez resort na dzisiejsze posiedzenie nie jest na odpowiednim poziomie, toteż szereg spraw powinno zostać wyjaśnionych, przez przedstawicieli kierownictwa resortu. Od dłuższego czasu np. występują poważne kłopoty z dostawami opon i dętek samochodowych, których brak szczególnie ostro odczuwają transport, rolnictwo i gospodarka komunalna. Rosną napięcia i dysproporcje między zapotrzebowaniem rolnictwa na nawozy sztuczne, a wielkością ich dostaw. Są duże kłopoty z dostawami medykamentów, różnego rodzaju proszków i wyrobów chemii gospodarczej. Nasuwa się więc pytanie - jakie są szanse nadrobienia zaległości, eliminowania tych napięć w przyszłości? Czego należy się spodziewać w 1980 r.? Nacisk społeczny, zapotrzebowanie na te wyroby są bardzo duże i będzie rosło.</u>
  33 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławSkładowski">Wyjaśnienia wymagają także relacje w dostawach wyrobów chemicznych na rynek i na eksport. Czy resort zastanawia się nad możliwością rezygnacji z eksportu wyrobów na rynku szczególnie potrzebnych i deficytowych? Trzeba podjąć konkretne analizy i decyzje.</u>
  34 + </div>
  35 + <div xml:id="div-3">
  36 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAleksanderGertz">Podczas wizytacji 5 zakładów przemysłu chemicznego, specjalizujących się w produkcji rynkowej, posłowie mogli się przekonać o dużym zaangażowaniu załóg, świadczą o tym czyny podejmowane dla uczczenia 35-lecia PRL. Ta postawa załóg jest godna uznania i trzeba zapewnić warunki dla realizacji tych czynów. Ustalony odgórnie rozdzielnik surowców i półproduktów nie gwarantuje realizacji postawionych przed załogami zadań. Przeciętnie brak od 15 do 20% niezbędnych do produkcji surowców i materiałów. Zakłady „Stomil” w Łodzi nie otrzymują np. odpowiednich ilości tkanin do produkcji obuwia tekstylnego. Braki surowcowe odczuwa również poznańska „Pollena”.</u>
  37 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełAleksanderGertz">Często więc zdolności produkcyjne są, ale nie ma z czego produkować, powoduje to przestoje w produkcji. W tych warunkach każdy zakład, każde zjednoczenie, czy resort starają się być samowystarczalne, zarówno pod względem zaopatrzenia w surowce i opakowania, jak i w transporcie. Coraz więcej surowców wozi się własnymi samochodami. Nie mielibyśmy tych trudności przy właściwej koordynacji działania międzyresortowego. Planując rozwój tak ważnego przemysłu jakim jest chemia, trzeba równocześnie rozwijać przemysły z nią współpracujące.</u>
  38 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełAleksanderGertz">To dążenie do samowystarczalności, uruchamianie we własnym zakresie produkcji niektórych surowców, czy opakowań wpływa na pogarszanie warunków pracy w zakładach chemicznych. Ciasnota w halach produkcyjnych, hałas, nie sprzyjają poprawie jakości produkcji.</u>
  39 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełAleksanderGertz">Bardzo niekorzystnym zjawiskiem obserwowanym na rynku jest niedobór artykułów, które były produkowane od lat i przyjęły się, są poszukiwane przez konsumentów. Oczywiście potrzebne są i nowości, ale nie po to, aby zakłady mogły przy ich pomocy wykonywać wartościowe plany, nie zapewniając dostaw tańszych wyrobów.</u>
  40 + </div>
  41 + <div xml:id="div-4">
  42 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Nie jesteśmy w stanie wyciągnąć właściwych wniosków w omawianym dziś temacie, gdyż brak nam pogłębionej informacji resortu. Nie wiemy np. na ile tegoroczny plan produkcji chemicznej jest wewnętrznie zbilansowany, w jakim stopniu ma on zabezpieczone dostawy materiałów i surowców. Nie możemy mówić tylko o negatywnych aspektach działalności resortu przemysłu chemicznego, wiemy bowiem że wynikają one w dużej mierze z wieloletniego niedoinwestowania resortu.</u>
  43 + </div>
  44 + <div xml:id="div-5">
  45 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKubit">Odpowiedniej bazy do dyskusji rzeczywiście nie mamy, gdyż materiały resortu nie odpowiadają na wiele pytań. Odczucie społeczeństwa jest takie, że w chemii sytuacja jest katastrofalna. Toteż nasuwają się pytania: na jakiej bazie surowcowej oparty jest rozwój chemii? W jakim stopniu chemia rozwija się na komponentach pochodzących z importu? Czy dotychczasowy rozwój produkcji finalnej w tym przemyśle nie odbywał się kosztem rozwoju bazy surowcowej? W jakim stopniu tegoroczny plan produkcji finalnej pokryty jest dostawami surowców i półfabrykatów i w jakim stopniu jest wewnętrznie zbilansowany?</u>
  46 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanKubit">Od lat mówimy o tym, że przemysł chemiczny jest niedoinwestowany. Równocześnie zaś wiemy, że plany inwestycji w tym resorcie nie są realizowane. W 1978 r. inwestycje w chemii wykonano w około 74%, a przecież inne resorty, zadania inwestycyjne wykonują nawet bez specjalnych priorytetów. Przykładem może być przemysł elektromaszynowy. A więc z jednej strony dyskutujemy ciągle o niedoinwestowaniu chemii, a z drugiej przemysł ten nie wykorzystuje przyznanych mu środków inwestycyjnych.</u>
  47 + <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanKubit">Niezrozumiałe jest też funkcjonowanie tzw. gestorów w naszej gospodarce. Gestia była doskonałą koncepcją zakładającą odpowiedzialność producentów wyrobów finalnych za pokrycie potrzeb gospodarki na dany wyrób. Od kilku lat środki na import mają jednak nie producenci odpowiedzialni za zaopatrzenie kraju na dane wyroby, ale przemysł użytkujący te wyroby. Pozbawienie zjednoczeń - gestorów środków na import spowodowało przykre dla gospodarki konsekwencje. W rezultacie bowiem łatwiej dziś np. kupić za granicą gotowe farby i lakiery dla przemysłu okrętowego niż zaimportować komponenty niezbędne do ich produkcji w kraju. Trzeba przywrócić odpowiednią rangę zjednoczeniom gestyjnym, dać im środki działania i uczynić odpowiedzialnymi za pełne zaopatrzenie gospodarki w produkowane przez nich wyroby.</u>
  48 + <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJanKubit">W odczuciu społecznym nastąpiło w tym roku jakieś wyraźne pogorszenie zaopatrzenia w wyroby chemii. Brak jest leków, kosmetyków, poszukiwanych wyrobów chemii gospodarczej. Przemysłowi chemicznemu trzeba pomóc wyjść z impasu, a nie wytykać tylko jego błędy i porażki.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-6">
  51 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełZenonKomorowski">Rolnictwo odczuwa niedostatek dostaw ogumienia. Trudności te pogłębia jeszcze zła jakość, zwłaszcza ogumienia przeznaczonego dla rolniczej trakcji konnej. Również jakość niektórych części do ciągników pozostawia wiele do życzenia. Jeśli sytuacja nie poprawi się to nigdy nie rozwiążemy problemu dostaw części zamiennych. Na przykład taśma przenośna do siewnika nawozowego „Kos” bardzo szybko ulega zniszczeniu.</u>
  52 + </div>
  53 + <div xml:id="div-7">
  54 + <u xml:id="u-7.0" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">W imieniu kierownictwa resortu przeprosił on członków Komisji za złą jakość przygotowanych przez resort materiałów i zapewnił, że będą one w przyszłości przygotowywane staranniej.</u>
  55 + <u xml:id="u-7.1" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Rok bieżący jest dla chemii szczególnie trudny. Straty w produkcji rynkowej w okresie zimowym szacuje się na około 11 mld zł. Odrabianie tych strat zapoczątkowano w marcu br., wzrastają dostawy do handlu. Ponadto przemysł chemiczny realizuje poważne zadania eksportowe.</u>
  56 + <u xml:id="u-7.2" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Na etapie ustalania zadań planu rocznego był on w pełni zbilansowany. Sytuację skomplikowały ograniczenia w dostawach surowców oraz energii w styczniu i lutym. Spowodowało to poważne, nie do odrobienia w całości straty w produkcji, m.in. nawozów azotowych. Doszły do tego kłopoty transportowe oraz braki w dostawach papieru i kartonów niezbędnych do produkcji opakowań. Przemysł chemiczny podejmuje energiczne działania dla nadrobienia zaległości, dąży się m.in. do skrócenia czasu remontów agregatów pracujących w ruchu ciągłym, co przyczyni się częściowo do nadrobienia strat.</u>
  57 + <u xml:id="u-7.3" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Na trudności wewnętrzne nałożyły się niekorzystne dla chemii zjawiska zewnętrzne, a przede wszystkim znaczny, dochodzący do 33% wzrost cen ropy naftowej importowanej z krajów II obszaru płatniczego. Wystąpiły duże trudności z zakupem niektórych półproduktów chemicznych wytwarzanych na bazie ropy naftowej, a ich ceny wzrosły dwu, a nawet trzykrotnie. Resort musi więc zwiększać eksport swych wyrobów, ażeby w ten sposób wygospodarować środki dewizowe na droższy import surowców chemicznych. Zwiększa się m.in. eksport produktów naftowych, za które można uzyskać wyższe ceny.</u>
  58 + <u xml:id="u-7.4" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Podejmowane są również przedsięwzięcia mające na celu zastępowanie deficytowych opakowań z papieru i tektury substytutami np. polietylenem. Lepiej żeby na rynku znalazły się wyroby w innych opakowaniach, niż żeby ich nie było wcale.</u>
  59 + <u xml:id="u-7.5" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Plan dostaw rynkowych w ciągu minionych czterech miesięcy br. przemysł chemiczny wykonał w 29%. W styczniu i lutym wykonywano niewiele ponad 12% zadań rocznych; w marcu, kwietniu i maju dostawy na rynek wyraźnie wzrosły. Nie uda się jednak wykonać w pełni tegorocznego planu dostaw rynkowych pod względem asortymentowym. Np. w nawozach azotowych z niedoboru produkcji w wysokości 90 tys. ton może uda się odrobić 30 tys. ton. Z 50 tys. t do około 30 ty. t uda się prawdopodobnie zmniejszyć niedobory w dostawach nawozów fosforowych, co w dużym stopniu zależeć będzie od sytuacji w transporcie. Np. w Tarnobrzegu są duże zapasy superfosfatu, który trzeba przewieźć do odbiorców. Od 1 lipca zakład w Tarnobrzegu dostosowany zostanie do załadunku superfosfatu na węglarki; dotychczas nawóz ten był ładowany do wagonów krytych. Dostawy nawozów potasowych będą mniejsze niż pierwotnie zakładano, ale stan zapasów tych nawozów w GS-ach jest raczej dostateczny i rolnictwu nie grozi ich brak.</u>
  60 + <u xml:id="u-7.6" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Przewiduje się przekroczenie tegorocznych planowanych dostaw farmaceutyków. Zdjęto z eksportu te pozycje leków, których dotkliwy brak odczuwa się w kraju. Znaczne ilości leków importujemy z krajów socjalistycznych, a nadmierne ograniczenie naszego eksportu leków do tych krajów może spowodować podobne działanie ze strony naszych kontrahentów. Decyzje w tych sprawach podejmuje specjalna komisja przy Ministerstwie Zdrowia. W tym roku przemysł farmaceutyczny zamierza zwiększyć dostawy leków o około 2 mld zł. Przemysł ten wykonuje i przekracza swe zadania planowe.</u>
  61 + <u xml:id="u-7.7" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Nie wykonuje natomiast swych zadań przemysł kosmetyczno-perfumeryjny. Zmniejszono produkcję najdroższych kosmetyków typu „Sawa” i „Wars”, na które zapotrzebowanie na rynku ustabilizowało się i nie rośnie, a do których trzeba importować opakowania, uważamy bowiem, że lepiej jest zwiększać import półproduktów niezbędnych do wytwarzania najbardziej popularnych kosmetyków jak np. kremu „Nivea”.</u>
  62 + <u xml:id="u-7.8" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Ze względu na ogromne zapotrzebowanie na obuwie gumowe ograniczony został eksport tego obuwia. Niemniej jednak pewne ilości tego obuwia eksportować będziemy nadal do ZSRR w zamian za zboże.</u>
  63 + <u xml:id="u-7.9" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Bardzo duże zaległości powstały w dostawach proszków do prania, ale będą one w dużym stopniu odrobione. Nie zostanie natomiast zrealizowany w pełni plan dostaw wyrobów fotooptycznych, gdyż zmniejszą się dostawy z NRD.</u>
  64 + <u xml:id="u-7.10" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Importochłonność produkcji chemicznej rośnie w miarę wzrostu i przekraczania planów produkcji niektórych wyrobów takich jak farby i lakiery. Produkcja surowców i komponentów do wytwarzania farb i lakierów nie rośnie tak szybko jak zapotrzebowanie na te wyroby, a związane z tym inwestycje są wielostopniowe i wysoce kapitałochłonne. Do produkcji farb i lakierów importujemy m.in. znaczne ilości żywic, ksylenu i oleju. Przewiduje się, że w tym roku rynek otrzyma ok. 60 mln litrów farb i lakierów. Będzie to o 15 mln litrów więcej niż w 1977 r., ale tylko o 5 mln litrów więcej niż w ub.r. Do wykonania tegorocznego planu dostaw zabraknie około 5 mln litrów.</u>
  65 + <u xml:id="u-7.11" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">W IV kw.br. została podjęta uchwała rządu w sprawie bieżnikowania opon. Dotychczas bieżnikowaniem opon zajmują się oprócz spółdzielczości dwa zakłady przemysłu kluczowego, jednak możliwości w tej dziedzinie nie są w pełni wykorzystane. W przemyśle gumowym zamierza się wprowadzić 4-brygadowy system pracy, co umożliwi zwiększenie produkcji opon o pół miliona sztuk. Od 1.IV.br. wprowadzona została racjonalizacja paliw, co spowodowane zostało ostatnimi podwyżkami cen ropy naftowej. Niezbędna jest stała kontrola wszystkich jednostek pod kątem oszczędności paliw. Z przykładu NRD wynika, że racjonalizacja paliw przynosi bardzo dobre rezultaty.</u>
  66 + <u xml:id="u-7.12" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Przemysł chemiczny ma znaczne trudności z realizacją inwestycji. We własnym bowiem zakresie może wykonać jedynie remonty oraz modernizację zakładów, natomiast budową nowych obiektów zajmują się przedsiębiorstwa podległe Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Inwestycje przemysłu chemicznego należą do trudnych, toteż przedsiębiorstwa budowlane niechętnie podejmują się ich realizacji. Stąd ciągłe kłopoty resortu chemii z zapewnieniem wykonawstwa dla swoich inwestycji.</u>
  67 + <u xml:id="u-7.13" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Resort chemii w porozumieniu z Ministerstwem Górnictwa oraz Ministerstwem Maszyn Ciężkich i Rolniczych chce rozwiązać problem produkcji i dostaw niektórych maszyn i urządzeń.</u>
  68 + <u xml:id="u-7.14" who="#WiceministerHenrykPruchniewicz">Obecnie resort koncentruje uwagę na realizacji najpilniejszych zadań, na produkcji tych chemikaliów, których brak mógłby spowodować wstrzymanie ważnej produkcji w innych branżach.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-8">
  71 + <u xml:id="u-8.0" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Opinia „Społem”, dotycząca dostaw wyrobów chemicznych, przeznaczonych na rynek jest całkowicie zbieżna z opinią zaprezentowaną w czasie dyskusji.</u>
  72 + <u xml:id="u-8.1" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Resort Handlu Wewnętrznego i Usług stosuje zasadę sterowania dostawami, tzn. kierowania towarów chemicznych tam, gdzie sytuacja jest najtrudniejsza. Przyjęto wspólne zobowiązanie wykonania dostawy podstawowych wyrobów takich jak: proszki do prania i szorowania, kremy do golenia, pasta do zębów, farby i lakiery, a także nawozy sztuczne. W trosce o lepsze zaopatrzenie w wyroby chemiczne staramy się pomagać w dostarczeniu dla chemii opakowań.</u>
  73 + <u xml:id="u-8.2" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Dyrektor Zespołu Chemicznego w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Andrzej Zimowski: Jedną z głównych przyczyn obecnych trudności w przemyśle chemicznym są opóźnienia w realizacji inwestycji. Wiele zakładów chemicznych wymaga modernizacji. W magazynach zakładów przemysłu chemicznego jest obecnie zgromadzonych maszyn i urządzeń o łącznej wartości ok.7 mld. złotych. Na skutek niedostatecznego przebiegu prac inwestycyjnych występują opóźnienia sięgające jednego roku. Przykładem mogą być opóźnienia w budowie zakładu pirolizy w Płocku. Podobne opóźnienia wystąpiły w Wytwórni Dętek w Dębicy, w kolejnym etapie budowy toruńskiej „Elany” oraz wytwórni dwusiarczku węgla w Grzybowie.</u>
  74 + <u xml:id="u-8.3" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Dawniej opłacało się sprowadzać niektóre surowce z importu, a obecnie na skutek ograniczeń w imporcie przemysł farmaceutyczny ma trudności z wykonaniem planu dostaw leków. Ponadto przemysł chemiczny wprowadza zbyt dużo nowości, a nie realizuje dostaw wyrobów, na które jest już od dawna zapewniony popyt.</u>
  75 + <u xml:id="u-8.4" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Przez wiele lat nie wykorzystywano u nas możliwości bieżnikowania opon. Tymczasem nawet wysoko uprzemysłowione kraje bieżnikują ok. 30% ogólnej liczby opon. Problem realizacji inwestycji w przemyśle chemicznym wymaga zdecydowanej poprawy i Komisja Planowania zamierza podjąć w tym celu odpowiednie działania.</u>
  76 + <u xml:id="u-8.5" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Obrady podsumowała poseł Zofia Łęgowik (bezp.): Przemysł chemiczny należy do grupy największych producentów wyrobów rynkowych. Dlatego też, jak to wynika z materiałów i dyskusji, sytuacja w dziedzinie zaopatrzenia rynku ulegająca pogorszeniu budzi zrozumiałe niezadowolenie społeczeństwa tym bardziej, że wielkość dostaw w niektórych grupach wyrobów w 1978 r. była niższa niż w latach poprzednich. Nie prowadzi się należycie analizy potrzeb społecznych i dlatego trudno tylko w oparciu o wskaźniki i dynamikę wzrostu produkcji ocenić stan pokrycia potrzeb rynku w wyroby chemiczne.</u>
  77 + <u xml:id="u-8.6" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Sytuacja w bieżącym roku, zwłaszcza w dostawach niektórych grup towarowych będzie nadal trudna, chociaż należy liczyć się z tym, że załogi przemysłu chemicznego dołożą starań, aby częściowo je złagodzić. Tegoroczne zadania resortu zawarte w NPSG nie zostały zweryfikowane i są w dalszym ciągu obowiązujące.</u>
  78 + <u xml:id="u-8.7" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Zbyt mało usłyszeliśmy na dzisiejszym posiedzeniu o tym, co resort zamierza przedsięwziąć, aby poprawić dostawy na rynek nie tylko w bieżącym roku, ale również w następnych latach.</u>
  79 + <u xml:id="u-8.8" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Z wypowiedzi przedstawiciela Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wynika, że szczupłe środki, jakie przyznawano chemii na jej rozwój, nie zostały w pełni wykorzystane.</u>
  80 + <u xml:id="u-8.9" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">W swoim czasie Komisja poświęciła wiele uwagi programowi chemizacji gospodarki narodowej, którego realizacja przebiega zbyt wolno w znacznie zmniejszonym zakresie i nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Niepokoją poważne opóźnienia w realizacji inwestycji chemicznych oraz pogłębiające się dysproporcje między przemysłami produkującymi surowce a przemysłami wytwarzającymi wyroby finalne. Duża importochłonność wyrobów chemicznych powinna stać się bodźcem do przyśpieszenia prac badawczych. Zadania zaplecza naukowo-badawczego koncentrować trzeba na szukaniu nowych substytutów niezbędnych dla przemysłu chemicznego. Wiele uwagi poświęcono sprawie opakowań. Niezależnie od podejmowania doraźnych rozwiązań trzeba również zwrócić uwagę na bardziej racjonalne wykorzystywanie opakowań. Jest to możliwe np. w przemyśle kosmetyczno-perfumeryjnym. Niedostateczne są dostawy papierni dla chemii, ale również przemysł papierniczy skarży się, że chemia zalega z dostawami wielu artykułów dla tego przemysłu.</u>
  81 + <u xml:id="u-8.10" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Może zbyt mało mówiono o problemach jakości produkcji, ale w związku z deficytem wielu wyrobów rynkowych problemy jakości zeszły na drugi plan. Jest to stanowisko niesłuszne i mimo trudności nie można tracić z pola widzenia problemów jakości produkcji.</u>
  82 + <u xml:id="u-8.11" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">Komisja uchwaliła opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
  83 + <u xml:id="u-8.12" who="#WiceprezesCZSSSpołemCzesławBurchardt">W związku ze zbliżającym się „Dniem Chemika” w imieniu posłów - członków Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii - poseł Z. Łęgowik przekazała dla załóg zatrudnionych w przemyśle chemicznym podziękowania za ciężką i ofiarną pracę.</u>
  84 + </div>
  85 + </body>
  86 + </text>
  87 + </TEI>
  88 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00029-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00029-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 29/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 29/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:29</note>
  20 + <note type="sessionNo">29</note>
  21 + <date>1979-05-30</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki" role="speaker">
  28 + <persName>Minister Przemysłu Chemicznego Henryk Konopacki</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełCzesławMądry" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Czesław Mądry</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełHelenaKurnatowska" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Helena Kurnatowska</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  49 + <persName>Komentarz</persName>
  50 + </person>
  51 + </particDesc>
  52 + </profileDesc>
  53 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00029-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 30 maja 1979 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Zofii Łęgowik (bezp.) rozpatrzyła:</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1978 r. oraz informację o realizacji zadań za I kwartał 1979 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z ministrem Henrykiem Konopackim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podstawą dyskusji była informacja opracowana przez resort przemysłu chemicznego oraz koreferat posła Macieja Majkuta (PZPR): Jak wynika z materiałów resortu przemysłu chemicznego w 1978 r. sprzedaż wyrobów własnej produkcji i usług w cenach zbytu była wyższa o 5% w stosunku do r. 1977. Nie osiągnięto założonej w planie wielkości produkcji: benzyn, olejów opałowych, nawozów azotowych i nawozów fosforowych, tworzyw sztucznych, wyrobów lakierowych, niektórych włókien chemicznych, wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych, ogumienia do samochodów osobowych, samochodów ciężarowych i ciągników oraz celulozy.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Wykonanie zadań planu rocznego w zakresie eksportu wyniosło 95,5%, w tym w I obszarze płatniczym zdołano zrealizować 94,6% zadań, a w II 96,5% zadań. Zdecydowała o tym przede wszystkim trudna sytuacja, surowcowo-energetyczna, jaka miała miejsce w przemyśle, a szczególnie w pierwszych miesiącach roku. W zakresie importu zadania w 1978 r. wykonano w 97,8%. Kontynuowana polityka oszczędności importowych spowodowała ograniczenie wydatków na import, zwłaszcza w II obszarze płatniczym.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Dostawy wyrobów przemysłu chemicznego na zaopatrzenie rynku wzrosły w stosunku do 1977 r.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Plan usług dla ludności wykonany został w 93,7%.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Rok 1979 przyniósł dalszą poprawę jakości produkcji przemysłu chemicznego; m.in. w przemyśle tworzyw sztucznych i farb oraz w produkcji wyrobów przemysłu organicznego, gdzie straty na brakach zmniejszyły się o ponad 50%. Wyroby I gatunku osiągnęły w resorcie wartość 64 mld zł, co w porównaniu ze stanem w 1977 r. stanowi wzrost o ok. 8%. Zwiększyła się znacznie ilość wyrobów oznaczonych znakiem jakości: Q o 78% oraz I - o 28%.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Plan nakładów inwestycyjnych na r. 1978 został wykonany wartościowo w 102,6%. Wartość robót budowlano-montażowych stanowiła 78,6% planowanych nakładów (w 1977 r. wynosiła 81,1%). Nastąpiło więc dalsze pogorszenie poziomu realizacji robót budowlano-montażowych; niewielka poprawa nastąpiła jedynie w realizacji inwestycji, szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej. W 1978 r. przekazano do użytku inwestycje o wartości kosztorysowej 22, 8 mld zł, tj. zaledwie 55,6% wartości planowanej, przy czym wartość uzyskanego przyrostu rocznych zdolności produkcyjnych wyniosła 13,5 mld zł, tj. 69,3% planowanego przyrostu.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Wartość sprzedaży produkcji, robót i usług w I kw. 1979 r. osiągnęła 21,6% zadań rocznych. Na niski stopień zaawansowania realizacji zadań rocznych wpłynęły przede wszystkim złe warunki atmosferyczne w miesiącach styczniu i lutym, a także ograniczenia w dostawach energii elektrycznej, gazu ziemnego i węgla oraz ciepłej wody do Kopalni Siarki w Jeziórku, trudności w przewozie surowców i wywozie towarów gotowych oraz w dowozie ludzi do pracy. Odczuwano również niedobory w dostawach surowców z importu i krajowych. Podjęto działania mające na celu odrabianie strat produkcyjnych powstałych w dwóch pierwszych miesiącach br.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Koreferat w imieniu podkomisji przemysłu chemicznego przedstawił poseł Maciej Majkut (PZPR). Nawiązując do uwarunkowań zewnętrznych, związanych głównie ze zjawiskami kryzysowymi w świecie kapitalistycznym oraz trudności wewnętrznych referent stwierdził, że przemysł chemiczny - wybitnie materiałochłonny i energochłonny - miał poważne trudności w realizacji zeszłorocznych zadań. Zadania te zostały skorygowane w dół. Mimo to plan nie został w pełni wykonany. W niektórych asortymentach plan wykonano, a nawet przekroczono, w wielu natomiast ważnych grupach wyrobów do wykonania planu zabrakło po kilka, a nawet kilkanaście procent.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Już w pierwszych miesiącach ub. roku wystąpiły poważne zagrożenia realizacji zadań eksportowych przede wszystkim nawozów azotowych i siarki.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Wyniki te świadczą również o niepełnej jeszcze operatywności central handlu zagranicznego.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Mimo ograniczenia importu, zwłaszcza z krajów kapitalistycznych, wskutek wzrostu cen ropy naftowej nastąpił pewien wzrost wydatków dewizowych w porównaniu z rokiem poprzednim.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W zakresie dostaw towarów na rynek nastąpił co prawda wzrost wartościowy, ale zadania asortymentowe nie były w pełni wykonywane. Dotyczyło to nawozów fosforowych i potasowych, pestycydów, farb i lakierów, proszków do prania, mydeł, wyrobów chemii gospodarczej, kosmetyków, opon, obuwia gumowego i tekstylno-gumowego. Występowała przy tym tendencja do podmiany asortymentów w kierunku zwiększania produkcji wyrobów o wyższych cenach jednostkowych: było to podyktowane m.in. dążeniem do wykonania zadań pod względem wartościowym wyrobów na rynek. Obok przyczyn, które można uznać za obiektywne, rozwój produkcji artykułów rynkowych ograniczony był niejednokrotnie wskutek niewykorzystywania istniejących możliwości zwiększania produkcji, poprawy jakości, względnie wskutek traktowania potrzeb rynku jako drugoplanowych.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Przemysł chemiczny ma do zanotowania dalszą poprawę jakości produkcji. Zmniejszyła się w szczególności wartość strat z tytułu złej jakości i wniesionych reklamacji, ale stan ten uznać należy jeszcze za niezadowalający.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W 1978 r. odnotowano poprawę warunków bhp. Zmniejszyła się liczba wypadków przy pracy. W dalszym ciągu natomiast nieprawidłowo przebiegała realizacja zadań w zakresie oczyszczania ścieków i ochrony powietrza. Plany oddawania obiektów inwestycyjnych w tej dziedzinie wykonano tylko w nieznacznym stopniu. Jest to zjawisko tym bardziej niepokojące, że problemy te narastają z roku na rok i nie są kompleksowo rozwiązywane.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Nadal duża była w przemyśle chemicznym fluktuacja kadr, wywołana w pewnym stopniu niekorzystnym poziomem płac, powodowało to trudności przy obsadzaniu nowo uruchomionych obiektów. Wzrosła liczba godzin nieprzepracowanych, absencja chorobowa i nieusprawiedliwiona.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W roku ubiegłym uruchomiono produkcję 291 nowych wyrobów, wprowadzono i zmodernizowano szereg technologii.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Największy niepokój budzi realizacja zadań inwestycyjnych. Nie zakończono i nie przekazano do eksploatacji wstępnej m.in. elektrociepłowni w Zakładach Azotowych we Włocławku, wytwórni jedwabiu poliestrowego, wytwórni sody ciężkiej, wytwórni dwusiarczku węgla. Opóźnienia dotyczyły również zadań szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej, m.in. rurociągu zachodniego, zakładu farb okrętowych, intensyfikacji produkcji opon traktorowych, fabryki „Metalchem”, kompleksu PCV we Włocławku.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Warunki realizacji planu I kwartału 1979 r., już od pierwszych dni roku były niekorzystne. Wystąpiło wiele znanych trudności. Powstały niedobory produkcyjne. W zakresie dostaw rynkowych nie wykonano w pełni planowanej na I kwartał produkcji proszków do prania i mydła, kosmetyków, nawozów fosforowych i azotowych, wyrobów chemii gospodarczej. Kwartalny plan produkcji farb i lakierów wykonany został tylko w 67%. Żądania eksportowe wykonano w 18,8% planu rocznego. Niewykorzystanie limitu spowodowane było ograniczeniem środków dewizowych i trudnościami w realizacji umów kredytowych.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Ponownie wzrosły zapasy: powodem były zakłócenia w produkcji oraz trudności transportowe.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Nadal nie w pełni wykonywano zadania inwestycyjne. Łączna wartość przekazanych do użytku inwestycji wynosi zaledwie 37% planu kwartalnego. Zatrudnienie zmniejszyło się wskutek trwającego odpływu pracowników. Spadła wydajność pracy. We wszystkich działach przekroczony został fundusz płac.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">W tych warunkach konieczne jest wyzwolenie wszystkich rezerw w celu maksymalnego odrobienia powstałych strat i opóźnień oraz poprawy efektywności gospodarowania. Odrobieniu zaległości i strat dobrze powinny służyć kierunki działań wytyczone na naradzie aktywu polityczno-gospodarczego przemysłu chemicznego z udziałem I Sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  34 + </div>
  35 + <div xml:id="div-2">
  36 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełHelenaKurnatowska">Poważne zaniepokojenie budzi pogarszanie się wykonywania zadań budowlano-montażowych w przemyśle chemicznym przez resort budownictwa. Konsekwencją tego jest nieuruchamianie produkcji wielu wyrobów w 1978 r.; wpłynąć to może w podobny sposób na realizację planu tegorocznego.</u>
  37 + <u xml:id="u-2.1" who="#PosełHelenaKurnatowska">Z roku na rok wzrasta wartość zamrożonych nakładów inwestycyjnych; w 1976 r. wynosiła ona 48,9 mld zł, w 1977 r. - 61, 5 mld zł, a w 1978 r. - 74, 5 mld zł. W tej sytuacji trudno się dziwić, że wartość nie zamontowanych maszyn i urządzeń jest tak wysoka. Sytuacja ta świadczy o nieudolności w zakresie planowania i bilansowania mocy przerobowych.</u>
  38 + <u xml:id="u-2.2" who="#PosełHelenaKurnatowska">Niewykonywanie zadań inwestycyjnych wpływa nie tylko na realizację zadań w roku bieżącym ale również na ustalenia dotyczące rozwoju przemysłu chemicznego w następnym 5-leciu, a w konsekwencji na rozwój szeregu innych gałęzi gospodarki narodowej, dla których niezbędne są surowce i materiały chemiczne. Popieram wniosek o utworzenie wydzielonego potencjału budowlano-montażowego dla potrzeb przemysłu chemicznego.</u>
  39 + </div>
  40 + <div xml:id="div-3">
  41 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełCzesławMądry">Oblicza się, że ok. 20% ciągników w kraju stoi bez ogumienia. Jest to sytuacja niedopuszczalna w obliczu trudności i potrzeb żywnościowych.</u>
  42 + <u xml:id="u-3.1" who="#PosełCzesławMądry">Zupełnie niezrozumiały jest brak nawozów fosforowych i azotowych. Zwłaszcza nawozy fosforowe niemal zupełnie zginęły w tym roku. Jeszcze kilka lat temu było ich dużo.</u>
  43 + <u xml:id="u-3.2" who="#PosełCzesławMądry">Warto zastanowić się nad możliwością ponownego zagospodarowania worków po nawozach azotowych. Worki te wyrzuca się, nie można ich spalić. Stosy worków leżą w poszczególnych gospodarstwach rolnych, a jednocześnie brak nam tworzyw sztucznych, z których worki te są robione.</u>
  44 + <u xml:id="u-3.3" who="#PosełCzesławMądry">Rolnicy mają dużo zastrzeżeń do pracy naszej chemii. Jedynie środki ochrony roślin są dostarczane w wystarczającej ilości. Braki nawozów i ogumienia są bardzo dokuczliwe.</u>
  45 + </div>
  46 + <div xml:id="div-4">
  47 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławOchota">Zmniejszenie produkcji nawozów azotowych spowodowane jest m.in. niedostatecznymi dostawami węgla. Zabierałem w tej sprawie głos w grudniu ub. roku na posiedzeniu Klubu Poselskiego PZPR: sygnalizowałem, że już wtedy Zakłady Azotowe w Puławach odczuwały dotkliwy brak węgla. Padła wówczas odpowiedź, że żaden zakład nie stanie z powodu braku węgla. Tego ministra, który tak odpowiedział, chciałbym zapytać obecnie: a który zakład nie stanął? U nas, w Puławach, straty produkcyjne z powodu braku węgla wynoszą 13 mln zł na dobę. Gdy mamy wystarczającą ilość węgla, gazu i energii - pracujemy całą parą. Powoduje to z kolei nadmierne obciążenie instalacji. A ponieważ nie robi się we właściwym czasie remontów, zdarzają się częste awarie.</u>
  48 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławOchota">Dawniej mieliśmy na składowisku kilkadziesiąt tysięcy ton węgla, a teraz - kilka tysięcy ton. Trzeba przy tym pamiętać, że elektrociepłownia zakładów azotowych ogrzewa też miasto.</u>
  49 + <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławOchota">Taki stan rzeczy, jaki mieliśmy w I kwartale br., jeżeli chodzi o dostawy węgla, nie powinien się więcej powtórzyć.</u>
  50 + </div>
  51 + <div xml:id="div-5">
  52 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZofiaŁęgowik">Pragnę wyjaśnić, że na posiedzeniu Klubu Poselskiego PZPR, na sygnał posła Ochoty na temat Puław odpowiedzi udzielał I zastępca przewodniczącego Komisji Planowania, minister Maciej Wirowski.</u>
  53 + </div>
  54 + <div xml:id="div-6">
  55 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Działania podejmowane przez resort w trakcie realizacji planu dla nadrobienia strat w produkcji zasługują na pozytywną ocenę. Dowody na to mamy na terenie własnych zakładów pracy. Omawialiśmy te sprawy w czasie szeregu wizytacji w roku ub. i bieżącym. W czasie spotkań z aktywem i robotnikami w I kwartale br. wszędzie mogliśmy się przekonać, że panuje tam atmosfera, która napawa optymizmem, co do wyników pracy resortu w dalszej części roku.</u>
  56 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAdolfOjczyk">W roku 1978 i na początku roku bież. nagromadziliśmy wiele doświadczeń. Była to lekcja, świadcząca o tym, że załogi nie musiałyby borykać się z tyloma trudnościami, gdyby administracja gospodarcza w działaniu swym lepiej uwzględniała konkretne warunki. Powiedziano to już jasno i w resorcie i w rządzie. Chyba więcej nie będziemy mieli do czynienia z takimi kłopotami.</u>
  57 + <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Weszliśmy w rok 1979 z bagażem braków powstałych w roku ub. Odczuwa się to na rynku.</u>
  58 + <u xml:id="u-6.3" who="#PosełAdolfOjczyk">Należy pozytywnie ocenić wysiłki kierownictwa resortu, by chemia mogła w tym roku jak najlepiej zaspokoić potrzeby. Przeciwstawienie się skutkom tego co się stało wymaga przede wszystkim odpowiednich posunięć organizacyjnych.</u>
  59 + <u xml:id="u-6.4" who="#PosełAdolfOjczyk">Wyrażamy niepokój z powodu sytuacji surowcowo-materiałowej, z powodu całego kompleksu zaopatrzeniowego. Trzeba ustalić, co należy zrobić, ażeby zaopatrzenie w surowce i materiały mniej dawało się we znaki w toku wykonywania zadań produkcyjnych, które nieraz pokrywają zaledwie minimum potrzeb. Przygotowując plan na rok 1980, należy podjąć kroki bardziej skuteczne, chociażby były nawet drastyczne. Chemia to podstawowa baza zaopatrzenia w materiały dla naszej gospodarki. Od 1976 r. baza ta rozwija się wolniej niż inne działy gospodarki narodowej.</u>
  60 + <u xml:id="u-6.5" who="#PosełAdolfOjczyk">Przyśpieszenie rozwoju przemysłu chemicznego to w dużym stopniu sprawa inwestycji. Wiele instalacji mogłoby być wykorzystane intensywniej, gdyby zapewnić odpowiedni zastrzyk inwestycyjny. Mamy przypadki świadomego wstrzymania inwestycji, które można byłoby określić jako bardzo ważne z punktu widzenia rozwoju produkcji materiałowo-surowcowej.</u>
  61 + <u xml:id="u-6.6" who="#PosełAdolfOjczyk">Mniej więcej 2 miesiące temu Komisja nasza skierowała do Prezesa Rady Ministrów dezyderat w sprawie podjęcia prac nad aktualizacją programu chemizacji gospodarki narodowej, nad zharmonizowaniem tego programu z całokształtem rozwoju gospodarczego kraju. Komisja nie uzyskała dotychczas odpowiedzi na ten dezyderat.</u>
  62 + <u xml:id="u-6.7" who="#PosełAdolfOjczyk">W przyszłej 5-latce należy inaczej podejść do spraw rozwoju przemysłu chemicznego. Chcielibyśmy w związku z tym wiedzieć, jakie perspektywy rysują się za kilka lat, jeżeli brać pod uwagę dzisiejsze możliwości naszej chemii. Niepokoi to, że w przemyśle tym nie podejmuje się należytych działań dla zabezpieczenia przyszłościowych potrzeb naszej gospodarki.</u>
  63 + <u xml:id="u-6.8" who="#PosełAdolfOjczyk">Pozytywnie ocenić należy działalność resortu na rzecz rozwiązywania sprawy opakowań. Jest to problem ogromnej wagi. Brak opakowań niejednokrotnie w poważnym stopniu hamuje rozwój produkcji i dostawy na rynek.</u>
  64 + </div>
  65 + <div xml:id="div-7">
  66 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZenonKomorowski">Mówimy wiele o potrzebie sprawnej organizacji, a tymczasem przed Zakładami Azotowymi we Włocławku położonymi przy ruchliwej trasie turystycznej E-16 stoją długie kolejki ciągników, czekających na załadunek nawozów. Niektóre ciągniki, które wyjechały z gospodarstw czy kółek rolniczych nieraz o 4 rano wracają z nawozami w nocy lub nawet na drugi dzień. Powstają w ten sposób straty paliwa i ludzkiego czasu. Ciągniki zamiast pracować na polach czekają w kolejce. Turyści i angielscy specjaliści pracujący we Włocławku śmieją się z takiej organizacji pracy.</u>
  67 + </div>
  68 + <div xml:id="div-8">
  69 + <u xml:id="u-8.0" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Zgadzam się całkowicie z krytyczną oceną ubiegłorocznej działalności resortu chemii, chociaż nie można zapominać, że realizacja postawionych przed przemysłem chemicznym zadań roku ubiegłego przebiegała w trudnych warunkach. Uwagi i wnioski przedstawione w koreferacie i dyskusji będą dużą pomocą w dalszej naszej działalności.</u>
  70 + <u xml:id="u-8.1" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">W 1978 r. największe trudności przeżywały i poniosły wielkie straty dwa najbardziej energochłonne resorty - chemia i hutnictwo. W pierwszych miesiącach br. znaczne straty poniosły także inne gałęzie przemysłu, co pogłębiło jeszcze bardziej trudności całej gospodarki. Tylko dzięki operatywnemu działaniu i wysiłkowi załóg i kierownictw zakładów, zjednoczeń i ministerstwa udało się w ciągu minionej zimy uniknąć w przemyśle chemicznym katastrofy, którą mogły spowodować wyłączenia energii, braki w dostawach gazu i węgla. Przez pewien czas stały tylko dwa zakłady: Fabryka Opon w Olsztynie i toruńska „Elana”. Nie było natomiast żadnych awarii wynikających ze złej pracy załóg, niedbalstwa czy niewłaściwego sterowania pracą agregatów, choć wiele fabryk musiało ograniczyć produkcję.</u>
  71 + <u xml:id="u-8.2" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Do wykonania zadań I kwartału br. zabrakło przemysłowi chemicznemu produkcji za 12 mld zł, z czego 2 mld zł odrobiono w marcu i kwietniu. Na spotkaniu z I Sekretarzem KC PZPR, Edwardem Gierkiem przedstawiliśmy program działań dla odrobienia do końca roku dalszych 5 mld zaległości. Atmosfera zaangażowania w zakładach przemysłu chemicznego, liczne nowe inicjatywy robotników, kadry technicznej i kierowniczej stwarzają przesłanki ku temu, aby niedobory te jeszcze bardziej zmniejszyć.</u>
  72 + <u xml:id="u-8.3" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Podstawową przyczyną trudności w zakładach chemicznych podczas minionej zimy był brak węgla. Przy rocznym zużyciu ok. 8 mln t węgla, na koniec grudnia ub.r. zabrakło nam 350 tys. t. Sytuacja w zaopatrzeniu w węgiel poprawiła się tylko nieznacznie. Zapasy w zakładach wzrosły wprawdzie z 4 do 7 dni, ale nie są to zapasy, z którymi przemysł chemiczny mógłby stanąć u progu kolejnej zimy. Jeśli w ciągu II i III kwartału kolej nie dowiezie niezbędnych ilości węgla, który zalega w dużych ilościach na zwałach, to W IV kwartale możemy ponownie stanąć wobec trudności. Mamy obiecaną pomoc, ale trzeba zdawać sobie z tego sprawę, że sytuacja na PKP nadal nie jest dobra.</u>
  73 + <u xml:id="u-8.4" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Odpowiadając na uwagi posła Heleny Kurnatowskiej, minister Konopacki poinformował, że na dwóch największych placach budowy - we Włocławku i Płocku występują nadal opóźnienia, choć w ciągu 4 miesięcy br. tempo prac zostało przyśpieszone w porównaniu do lat poprzednich. Po wizytacji tych inwestycji przez członka Biura Politycznego, Sekretarza KC PZPR, Stefana Olszowskiego i wicepremiera Secomskiego podjęto szereg przedsięwzięć, które powinny przynieść dalszą poprawę sytuacji. Nie do odrobienia są jednak wszystkie zaległości powstałe w I kwartale br. Oznacza to w praktyce konieczność dalszego ograniczania inwestycji.</u>
  74 + <u xml:id="u-8.5" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Ustosunkowując się do poruszonej w dyskusji sprawy ogumienia dla potrzeb rolnictwa minister Konopacki poinformował, że poprawę sytuacji w tej dziedzinie przyniesie realizacja inwestycji w Olsztynie. Zwiększy to zdolność produkcyjną zakładów o 200 tys. opon ciężkich rocznie, w tym 160 tys. deficytowych opon tylnych do ciągników i 40 tys. opon do „Bizonów” Inwestycje te powinny być zakończone do końca roku. Podjęcie dalszych inwestycji, których zakończenie przewidziane jest w pierwszych latach po roku 1980 powinno rozwiązać trudności rolnictwa.</u>
  75 + <u xml:id="u-8.6" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Znacznie trudniejsza jest sytuacja w dostawach opon do maszyn budowlanych i autobusów. Nie buduje się bowiem żadnej nowej fabryki, a pewną poprawę przyniesie tylko wprowadzenie 4-brygadowego systemu pracy w zakładach istniejących. System ten wprowadzono już na pierwszych liniach technologicznych w Olsztynie, a od 1.VI.br. zostanie on wprowadzony w Dębicy. Na duże kłopoty natrafia wprowadzenie tego systemu w Poznaniu, gdzie występuje duży niedobór rąk do pracy. W zakładach „Stomil” w Dębicy 4-brygadowy system pracy znajdzie zastosowanie także przy produkcji dętek. Powinno się uzyskać dzięki temu dodatkową produkcję ok. 400 tys. dętek rocznie.</u>
  76 + <u xml:id="u-8.7" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Tak więc zaopatrzenie w opony ciężkie w ciągu najbliższych 2–3 lat nie ulegnie większej poprawie. Jedynym wyjściem staje się zatem regeneracja opon. Cały świat uznaje konieczność regeneracji opon, tylko u nas natrafia to na ogromne trudności. W innych krajach regeneruje się co najmniej 30% zużytych opon; u nas zaledwie 7–8%.</u>
  77 + <u xml:id="u-8.8" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Jeśli idzie o produkcję nawozów sztucznych, to na planowaną w tym roku ilość 1.360 tys. ton nawozów azotowych chemia wykona 1.315 tys. ton. Zabraknie więc 45 tys. ton, podczas gdy straty poniesione w I kw. br. sięgają 70 tys. ton. Mimo tego niedoboru zaopatrzenie w nawozy nie jest złe. Na koniec kwietnia br. zapasy w GS-ach były o 80% większe niż w tym samym okresie roku ubiegłego. Oczywiście w poszczególnych rejonach kraju może się to przedstawiać różnie.</u>
  78 + <u xml:id="u-8.9" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Zapasy nawozów fosforowych są - jak się szacuje o ok. 30% wyższe niż przed rokiem. W zakładach w Tarnobrzegu zapasy wynoszą ok. 120 tys. ton, ale jest problem z ich przewiezieniem. Znając trudną sytuację transportu kolejowego, resort wystąpił do rządu z wnioskiem o zezwolenie przewozu nawozów azotowych przy pomocy samochodów i ciągników. Właśnie dlatego przed zakładami azotowymi we Włocławku stoją kolejki, chcemy bowiem dostarczyć rolnictwu nawozy w odpowiednim czasie.</u>
  79 + <u xml:id="u-8.10" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Przewidziane na 1981 r. uruchomienie nowych obiektów w Policach zapewni poważny wzrost dostaw nawozów kompleksowych i mocznika dla rolnictwa. Są też wstępne decyzje o modernizacji zakładów w Kędzierzynie.</u>
  80 + <u xml:id="u-8.11" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Jeśli idzie o problem niszczejących worków polietylenowych to odpady te są przerabiane obecnie w wielkich fabrykach. Jest też program zakładający zagospodarowanie odpadów chemicznych przez „Bomis” oraz spółdzielczość i przemysł terenowy. Buduje się specjalne małe zakłady do przerobu odpadów, z których pierwszy o zdolności 5 tys. ton został uruchomiony w tym roku. W roku przyszłym ruszą następne obiekty tego typu.</u>
  81 + <u xml:id="u-8.12" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Zamierzano też zużyte worki pruć i wykorzystywać do celów rolniczych. Miały to robić m.in. kółka rolnicze wyposażone w małe spawarki. Sprawa, niestety, utknęła. Trzeba ją będzie ponownie zbadać.</u>
  82 + <u xml:id="u-8.13" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Program chemizacji gospodarki narodowej rozpatrywało w maju ponownie Biuro Polityczne KC PZPR. Stwierdzono, że z różnych powodów i w niektórych działach gospodarki nie udało się osiągnąć założonego postępu. W szeregu branżach zamierzenia zostały zrealizowane, ale okazało się, że jest to za mało w stosunku do szybciej rosnących potrzeb. Dotyczy to np. farmacji i chemii gospodarczej, a także programu chemizacji budownictwa mieszkaniowego.</u>
  83 + <u xml:id="u-8.14" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Najważniejsze dla naszego przemysłu jest stwierdzenie Biura Politycznego, że rozwój chemii musi wyprzedzać rozwój całej gospodarki. Bardzo ważne jest również i to, że nowy program chemizacji gospodarki narodowej ma zostać opracowany do końca tego roku i że będzie on ponownie rozpatrzony przez Biuro Polityczne w celu skorelowania rozwoju chemii z rozwojem całej gospodarki.</u>
  84 + <u xml:id="u-8.15" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Słuszna jest opinia, że produkcję aparatury chemicznej resort musi rozwijać we własnym zakresie. Znajdujący się w budowie zakład w Opolu dostarczył już kilka tysięcy ton aparatury. Równocześnie przemysł chemiczny rozbudowuje własny potencjał wykonawczy do realizacji inwestycji. Uzyskano już cenną decyzję, zezwalającą na zwiększenie zatrudnienia w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych przemysłu chemicznego.</u>
  85 + <u xml:id="u-8.16" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Minister Konopacki podkreślił, że przemysł chemiczny w swych poczynaniach liczy na wsparcie Komisji i zapewnił, że załogi i kierownictwo tego przemysłu dołożą wszystkich starań, aby w maksymalnym stopniu odrobić powstałe zaległości.</u>
  86 + <u xml:id="u-8.17" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Obrady podsumowała poseł Zofia Łęgowik (bezp.): Jak wynika z informacji resortu, opinii podkomisji i dyskusji, zarówno rok miniony jak i bieżący zaliczyć należy do okresów bardzo trudnych dla przemysłu chemicznego. Biorąc pod uwagę niezwykle trudne warunki realizacji zadań ubiegłorocznych, wyniki uzyskane przez załogi chemiczne należy ocenić pozytywnie. Zadania te realizowano bowiem przy trudnych warunkach zewnętrznych (wzrost cen ropy naftowej i innych surowców chemicznych, kłopoty z nabyciem niektórych surowców z importu). Nałożyły się na to trudności wewnętrzne spowodowane ograniczeniami dostaw energii, gazu ziemnego i węgla, a także trudności transportowe. Te niekorzystne warunki nasiliły się jeszcze na początku br. Na podkreślenie zasługuje też wysiłek załóg dla maksymalnego odrobienia strat. Ocenę uwzględniającą te elementy przedstawimy Komisji Planowania Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  87 + <u xml:id="u-8.18" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Należy spodziewać się, że w obliczu trudności z jakimi boryka się chemia, rząd podejmie niezbędne działania. Chemia ze swej strony powinna zintensyfikować prace zmierzające do bardziej oszczędnej gospodarki materiałami i surowcami. Nie wszystkie możliwości w tej dziedzinie zostały wykorzystane.</u>
  88 + <u xml:id="u-8.19" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Rząd powinien rozważyć konieczność szybszego rozwoju przemysłu chemicznego, gdyż warunkuje on rozwój całej gospodarki. Rozwój przemysłu chemicznego powinien być przyśpieszony jeszcze w dwóch ostatnich latach obecnej 5-latki, co stworzy również właściwą bazę wyjściową do wykonania zwiększonych zadań w przyszłym 5-leciu. Bardzo ważnym zagadnieniem jest też zapewnienie warunków pełnej realizacji nowego programu chemizacji gospodarki narodowej.</u>
  89 + <u xml:id="u-8.20" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">W opinii opracowanej w wyniku obrad Komisji trzeba też odpowiednio uwypuklić zadania innych resortów, których pomoc i współpraca warunkują wzrost produkcji chemicznej. Chodzi tu przede wszystkim o usprawnienie transportu oraz sprawniejszą realizację inwestycji chemicznych przez budownictwo, gdyż opóźnienia inwestycyjne w chemii pogłębiają trudności w zakresie zaopatrzenia kraju w podstawowe wyroby chemiczne. Celowe jest, żeby powstała organizacja specjalizująca się w realizacji inwestycji chemicznych.</u>
  90 + <u xml:id="u-8.21" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Wydaje się, że w opinii trzeba podkreślić wielki wysiłek załóg, kierownictw zakładów i całego przemysłu dla nadrobienia powstałych zaległości produkcyjnych. O atmosferze panującej w zakładach o zaangażowaniu załóg posłowie mogli się przekonać podczas wizytacji. Świadczą o tym również liczne czyny podejmowane dla uczczenia 35-lecia PRL. Temu zwiększonemu wysiłkowi musi towarzyszyć działalność zmierzająca do poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
  91 + <u xml:id="u-8.22" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Poseł Łęgowik w imieniu Komisji przekazała załogom polskiej chemii serdeczne podziękowania za ofiarną pracę i życzyła dalszych osiągnięć z okazji zbliżającego się Dnia Chemika.</u>
  92 + <u xml:id="u-8.23" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1978 r. w części dotyczącej resortu przemysłu chemicznego.</u>
  93 + <u xml:id="u-8.24" who="#MinisterPrzemysłuChemicznegoHenrykKonopacki">Uwagi i wnioski zgłoszone w koreferacie i dyskusji zostaną przekazane do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  94 + </div>
  95 + </body>
  96 + </text>
  97 + </TEI>
  98 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00030-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00030-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 30/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 30/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:30</note>
  20 + <note type="sessionNo">30</note>
  21 + <date>1979-05-31</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda" role="speaker">
  28 + <persName>Minister energetyki i energii atomowej Andrzej Szozda</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełJanSoja" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Jan Soja</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełKazimierzDobisiak" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Kazimierz Dobisiak</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełRyszardNajsznerski" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Ryszard Najsznerski</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełWitoldMożdżyński" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Witold Możdżyński</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski" role="speaker">
  46 + <persName>Prezes Centralnego Urzędu Geologii Zdzisław Dembowski</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  49 + <persName>Komentarz</persName>
  50 + </person>
  51 + </particDesc>
  52 + </profileDesc>
  53 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00030-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 31 maja 1979 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Soji (PZPR) rozpatrzyła:</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za 1978 r. oraz informacje o realizacji zadań za I kwartał 1979 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z ministrem Andrzejem Szozdą i wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem, Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Bronisławem Podgórskim, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Zdzisławem Dembowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z wiceprezesem Mieczysławem Piątkiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały przedstawione przez resorty oraz koreferaty posłów Ryszarda Najsznerskiego (PZPR) i Marcelego Faski (SD), Stanisława Kamieniarza (PZPR) i Jana Koniecznego (PZPR).</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W materiałach resortu górnictwa podaje się, że w 1978 r. wykonano z nadwyżką planowane zadania produkcyjne w zakresie wydobycia węgla kamiennego (o 0,4 mln t), tj. o 3,5% wyżej w stosunku do 1977 r., produkcji ropy naftowej (o 1,4%) i gazu ziemnego (o 1,3%), zadania w zakresie sprzedaży produkcji i usług wykonana w 106,5%, w tym przemysł zrealizował swoje zadania w 102,2%, a budownictwo 127,9%. Przyrost zdolności produkcyjnych osiągniętych w wyniku zrealizowanych inwestycji przyczyni się do dalszej poprawy technicznego uzbrojenia miejsca pracy w górnictwie węgla kamiennego, wzrostu produkcji przemysłu maszyn górniczych oraz dalszej poprawy stanu bezpieczeństwa pracy. Wdrożenie do kopalń węgla kamiennego 4-ro brygadowej organizacji pracy pozwoliło na skrócenie i unormowanie czasu pracy załóg górniczych przy utrzymaniu średnich zarobków na dotychczasowym poziomie. W roku 1978 systemem tym objęto 10 kopalń oraz przygotowano dalsze kopalnie do wprowadzenia tej organizacji pracy. Zadań budownictwa mieszkaniowego wykonano w 101,4%.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W działalności resortu w roku ubiegłym występowało szereg niedomagań, wzrosła liczba wypadków w stosunku do 1977 r. (o 1500), w tym również wypadków śmiertelnych, nie wykonano (o 0,9%) planowanej sprzedaży produkcji eksportowej głównie na skutek niezrealizowania planowanych dostaw węgla do I obszaru płatniczego; wzrosła wartość zapasów oraz absencja pozaurlopowa, (ilość godzin nie przepracowanych na jednego zatrudnionego w stosunku do roku 1977 wzrosła o 2,4% w przemyśle węgla kamiennego).</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Z informacji resortu wynika, iż pozytywnie przebiega realizacja zadań w I kwartale 1979 r. Potwierdzają to osiągnięte wyniki produkcyjne oraz korzystne efekty uzyskane na szeregu odcinkach działalności gospodarczej.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Resort górnictwa rozumiejąc trudną sytuację jaka występuje w branżach z nim współpracujących podjął szereg doraźnych poczynań zmierzających do sukcesywnego eliminowania niekorzystnych skutków minionej zimy. Te doraźne poczynania wraz z wcześniej ustalonymi działaniami mającymi na celu zabezpieczenie wykonania planu w 1979 r., przynoszą już odczuwalne efekty, toteż tegoroczne zadania resortu górnictwa powinny być w pełni wykonane.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Jak wynika z informacji resortu energetyki i energii atomowej krajowa produkcja energii elektrycznej w 1978 r. wyniosła 115.558 GWh przy planie 115.000 GWh (100,5%). Elektrownie zawodowe wykonały plan w 101,3%, natomiast elektrownie przemysłowe wykonały 93,2% planu, w stosunku do 1977 r. krajowa produkcja energii elektrycznej w 1978 r. wzrosła o 5,7%, przy czym w elektrowniach zawodowych wzrost wyniósł 6,4%, zaś w elektrowniach przemysłowych nastąpił spadek o 1,5%.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W ocenie resortu krajowe zapotrzebowanie mocy i energii elektrycznej w 1978 r. było znacznie wyższe od założonego w planie. W styczniu i lutym 1978 r. przeciętne zapotrzebowanie mocy wzrosło w stosunku do zapotrzebowania w analogicznych miesiącach poprzedniego roku o 10%, co pogłębiło trwający deficyt mocy. Wynikłe stąd wyłączenia wyniosły w styczniu i lutym średnio 587 MW. Od marca tempo wzrostu zapotrzebowania mocy zaczęło słabnąć i do lipca włącznie utrzymała się w systemie względna stabilizacja. Znaczne przyrosty mocy zainstalowanej w końcu roku złagodziły sytuację, ale jej radykalnie nie poprawiły.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Wskaźnik średniej dyspozycyjności bloków 120 i 200 MW wzrósł z 81,5% w 1977 r. do 82,0% w 1978 r. Awaryjność bloków zmniejszyła się z 8,9% w 1977 r. do 8,4% w 1978 r. Wzrost dyspozycyjności i spadek awaryjności wystąpiły w warunkach bardzo intensywnego wykorzystania urządzeń w związku z deficytem mocy, przy obniżonej równocześnie wartości opałowej węgla kamiennego.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Produkcja ciepła w 1978 r. wyniosła 43.295 Tcal przy planie 43.000 Tcal. Przyrost produkcji ciepła w stosunku do 1977 r. wyniósł 15,1%. Potrzeby odbiorców zostały w pełni zaspokojone. W stosunku do roku 1977 wydobycie węgla brunatnego wzrosło o 0,6%. Wskaźnik jednostkowego zużycia paliwa umownego na produkcję energii elektrycznej wyniósł w 1978 r. 360 g/kWh i został obniżony w stosunku do 1977 r. o 4 g/kWh.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W roku 1978 oddano do eksploatacji w energetyce zawodowej 2220 MW mocy elektrycznej i 1831 Gcal/h mocy cieplnej. W elektrowni Kozienice uruchomiono pierwszy w kraju blok o mocy 500 MW. W elektrowni Rybnik uruchomiono 4 bloki po 200 MW. Z planowanych efektów w elektrowniach nie przekazano do eksploatacji 2 turbozespołów w pompowej elektrowni wodnej Porąbka - Żar, pomimo ukończenia montażu. Z planowanych efektów w ciepłownictwie nie oddano do eksploatacji kotła WP-120 w Bielsku Białej z powodu nieukończenia robót budowlano-montażowych. W zakresie budownictwa sieciowego przekazano do eksploatacji 3538 MVA w stacjach transformatorowych (102,9% planu) i 3449 km linii (110,7% planu).</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Plan eksportu w 1978 r. został wykonany w 131,1%, osiągając wysokość 303,9 mln zł dewizowych. Saldo obrotów zarówno dla I jak i II obszaru płatniczego było znacznie korzystniejsze od założonego w planie.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W zakresie atomistyki działalność w 1978 r. koncentrowała się na intensyfikacji wykorzystania istniejącej bazy naukowo-badawczej i wytwórczej. Zanotowano dalsze osiągnięcia w dziedzinie prac naukowo-badawczych. Nastąpił wzrost produkcji opartej o istniejącą bazę techniki jądrowej.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Jak wynika z przedstawionych Komisji materiałów w 1978 r. działalność Centralnego Urzędu Geologii obejmowała koordynację i realizację prac geologicznych niezbędnych dla zapewnienia gospodarce narodowej odpowiedniej bazy surowców mineralnych stałych, węglowodorów, wód pitnych i leczniczych oraz prace w zakresie kartografii geologicznej. Na realizację tych zadań przewidziano dla wszystkich zainteresowanych resortów kwotę 5896,0 mln złotych. Dla zrealizowania ustalonych zadań geologicznych planowano w 1978 r. wykonanie 931,1 tys. mb wierceń i robót górniczych, potencjałem CUG oraz innych resortów. W trakcie 1978 r. niektórzy inwestorzy dokonali zmian w planie. Zmiany te były uzasadnione aktualnymi możliwościami finansowymi resortów, wynikami prac geologicznych i potencjałem wykonawczym przedsiębiorstw. Zakres prac dla tematyki ujętej w planie prac geologicznych PSG nie został w pełni wykonany. Zasadniczą przyczyną były braki sprzętowe (urządzeń, części zamiennych i środków transportu) oraz kadrowe.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">CUG wykonuje również badania i roboty geologiczne nie ujętych w planie prac geologiczno-poszukiwawczych, finansowanych przez poszczególne resorty, a dotyczących wierceń mrożeniowych (miedź), wierceń podszybowych i eksploatacyjnych (siarka, sól kamienna), wierceń ruchowych dla kopalń czynnych (węgiel kamienny, rudy cynku i ołowiu) oraz odwodnień (węgiel brunatny i inne obiekty budownictwa przemysłowego).</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Z prac tych wykonano w 1978 r. udokumentowanie zasobów w ilości: 15,9 mld m3 gazu oraz 28,2 mld ton różnych kopalin stałych. Udokumentowano również zasoby wód podziemnych pitnych i przemysłowych w ilości około 68 tys. m3/godz. oraz wód leczniczych w ilości 94,6 m3/godz. Uzyskano ponadto dalszy postęp w rozpoznaniu geologicznym kraju.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii przedstawił poseł Ryszard Najsznerski (PZPR): Resort górnictwa w pełni wykonał zadania roku 1978 oraz I kw. 1979 r. Realizacja zadań przebiegała w warunkach dużego napięcia i przy maksymalnym wysiłku załóg. Nasiliło się wiele podstawowych zagrożeń górniczych. Brak było odczuwalnego postępu w pracy kolei na rzecz górnictwa. Niezadowalające było zaopatrzenie w podstawowe materiały, co przyczyniło się do zwiększenia liczby wypadków.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Sprawy poprawy pracy kolei, poprawy zaopatrzenia materiałowego i poprawy realizacji budownictwa pozaresortowego są nadal aktualne i czekają na właściwe rozwiązanie. Była o tym mowa w licznych opiniach i dezyderatach Komisji.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Coroczny poważny wzrost wydobycia węgla nie jest jedyną drogą do zaspokojenia potrzeb energetycznych w kraju. Niezmiernie ważne jest także energiczne działanie na rzecz poprawy sposobu wykorzystania węgla oraz stworzenie odpowiednich bodźców, które zachęcałyby do powszechnej oszczędności energii. Wyrazem postępu w tym zakresie jest racjonalniejsze zagospodarowanie węgli odpadowych i spalanie fluidalnego miału węglowego. Utworzenie w resorcie departamentu przetwórstwa węgla jest zwiastunem postępu organizacyjnego w rozwiązywaniu tego niezmiernie ważnego dla gospodarki narodowej tematu.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Wydobycie w 1978 r. 192,6 mln ton węgla wymagało dużego zaangażowania środków technicznych, których resort otrzymuje coraz więcej. Resort górnictwa powinien wykorzystać wszystkie możliwości dalszej poprawy produktywności kosztownych maszyn i urządzeń. Więcej uwagi poświęcić należy lepszemu przystosowaniu załóg do bezpiecznego operowania nową techniką w trudnych warunkach górnictwa podziemnego. Jest to problem tym ważniejszy, że wprowadzanie 4-brygadowego systemu pracy wymaga zwiększonego dopływu nowych pracowników. System ten, oprócz (w obecnych warunkach) zjawisk pozytywnych niesie za sobą i takie ujemne zjawiska jak wzrost nieusprawiedliwionej absencji oraz pogorszenie dyscypliny pracy. Toteż zadania związane z adaptacją nowo przyjmowanych pracowników należy określić jako pierwszoplanowe.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Decyzji wymaga przyszłościowe określenie polityki w zakresie jakości węgla. Proces mechanizacji urabiania powoduje wzrost udziału sortymentów drobnych i zwiększa zanieczyszczenie urobku. Trzeba zdecydować, czy inwestować w kapitałochłonne zakłady przeróbki mechanicznej węgla, czy też stopniowo przystosowywać odbiorców, a w szczególności energetykę zawodową do wykorzystywania węgla gorszej jakości.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Jesteśmy świadkami niebezpiecznego i postępującego zjawiska systematycznego zatracania się preferencji zawodu górniczego w zakresie płac i możliwości wcześniejszego otrzymania mieszkania. Resort budownictwa permanentnie nie wykonuje zadań na rzecz górnictwa (w 1978 r. - 46%). W tym stanie rzeczy podkomisja widzi poważne zagrożenie dla planowanego rozszerzenia systemu 4-brygadowego na pozostałe kopalnie oraz dla stabilizacji załóg górniczych.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Zarówno w roku 1978 jak i w I kwartale br. zadania wykonywano dzięki maksymalnemu wysiłkowi załóg. Niektóre kopalnie już w I kwartale br. przepracowały dodatkowo 5 niedziel, tzn. tyle, ile planowano na cały bieżący rok. Ponadto istniał stały niedobór podstawowych materiałów do produkcji, a brak wagonów spowodował, że stan zapasów w kopalniach wynosi obecnie ponad 5 mln ton.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W górnictwie o wydobyciu, bezpieczeństwie i organizacji pracy decydują dostawy materiałów oraz rytmiczna praca kolei. Przy niedostatku tych czynników dla nadrobienia planu toleruje się mniej bezpieczne metody pracy, co obniża dyscyplinę i rzetelność zawodu górniczego.</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Wydobycie gazu ziemnego i ropy naftowej, w 1978 r. zostało w pełni wykonane. Podobnie jednak jak przedsiębiorstwa Centralnego Urzędu Geologii - górnictwo odczuwa niedostatek sprzętu, a ten, którym dysponuje jest przestarzały, wyeksploatowany i nieprzystosowany do perspektywicznych wierceń głębokich.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Podkomisja pozytywnie ocenia całokształt działalności resortu górnictwa w omawianym okresie. Niepełne wykonanie zadań eksportu węgla w I kw. br. znajduje uzasadnienie w trudnej sytuacji energetycznej i trudnościach w transporcie kolejowym, spowodowanych ciężką zimą.</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Wnosząc o przyjęcie sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1978 r. w części dotyczącej resortu górnictwa podkomisja zaproponowała skierowanie do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosków i uwag zawartych w koreferacie.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Koreferat w imieniu podkomisji energetyki i energii atomowej przedstawił poseł Marceli Faska (SD): Ubiegłoroczny plan produkcji energii elektrycznej wykonany został w 100,5%. Nie wszystkie jednak potrzeby zaspokojono. Podobnie jak w latach poprzednich dał o sobie znać deficyt mocy, okresowo - bardzo ostry. Konsekwencją były niezbędne wyłączenia energii, z wszystkimi wynikającymi z tego skutkami ekonomicznymi i społecznymi. Straty wskutek wyłączeń są ogromne.</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Z analizy przeciętnego grudniowego zapotrzebowania mocy w kraju w ciągu ostatnich 4 lat wynika, że wzrosło ono o 35,8% (o 5.133 MW), podczas gdy przeciętna moc zainstalowana w elektrowniach wzrosła w grudniu tylko o 22,2 % (o 4.129 MW). Przyrost zainstalowanej mocy był więc prawie o 20% mniejszy od przyrostu zapotrzebowania. Wyjaśnia to krytyczną sytuację w końcu ub.r., a w całej rozciągłości w styczniu b.r. Szczytowy niedobór mocy w jednym dniu stycznia b.r. osiągnął rekordową wielkość 5.600 MW.</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Wskaźnik średniej dyspozycyjności bloków o mocy 120 i 200 MW wzrósł do 82%, ich awaryjność zmniejszyła się, a wskaźnik jednostkowego zużycia paliwa umownego na produkcję energii elektrycznej obniżył się o 4 g/kWh i wyniósł w ub. r. 360 g/kWh. Uwzględniając poziom techniczny naszej energetyki oraz warunki w jakich przychodzi jej pracować - wskaźniki te należy uznać za zadowalające.</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Trzeba z ubolewaniem podkreślić, że opinie Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii wyrażone w dokumentach z jesieni i grudnia ub.r. na temat zaniżonego, a nawet niebezpiecznego stanu zapasów paliw dla energetyki, w szczególności zaś węgla kamiennego i brunatnego - nie zostały poważnie potraktowane. Nie zapobieżono na czas wyczerpaniu się zapasów paliw, co było głównym powodem dotkliwych perturbacji w energetyce i w całej gospodarce w końcu minionego roku iw I kwartale b.r.</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Niepokojąca jest natomiast sytuacja w bieżącym roku. Na podstawie wyników 4 miesięcy b.r. można stwierdzić, że plan produkcji energii elektrycznej wytwarzanej na bazie węgla brunatnego nie będzie w tym roku wykonany. Niedobory za 4 miesiące br. są już praktycznie nie do odrobienia.</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Linie 400 KV pracowały w ub. roku bezawaryjnie. Nastąpiło natomiast pogorszenie wskaźników awaryjności linii napowietrznych wysokich napięć. Za potrzebami energetyki nie nadąża rozbudowa sieci 110 KV. Poważnym nadal problemem w eksploatacji urządzeń rozdzielczych wysokiego napięcia jest brak części zapasowych do urządzeń importowanych. Plan remontów obejmujący 84,7% mocy zainstalowanej w energetyce zawodowej zrealizowano w 102%. Na uznanie zasługuje wykonanie do 31 października ub. r. 99,5% zadań rocznego planu remontów urządzeń elektrowni oraz elektrociepłowni.</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Plan inwestycji, na które przeznaczono w ub. r. wykonano w 99,1%. Przyczyną niepełnej realizacji nakładów były głównie: brak potencjału wykonawczego przedsiębiorstw, braki w zaopatrzeniu oraz opóźnienia w dostawach maszyn, urządzeń i aparatury.</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">W wyniku inwestycji moc zainstalowana w elektrowniach zwiększyła się o 1.700 MW, a w elektrociepłowniach o 520 MW.</u>
  46 + <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">W ubiegłym roku podkomisja energetyki jak i komisja wiele uwagi poświęcały inwestycjom w Bełchatowie, czego wyrazem były opinie i wystąpienia do rządu postulujące przyśpieszenie robót, nadrobienie opóźnień i zapewnienie ukończenia całości inwestycji w ustalonym terminie. W ub. r. plan nakładów i prac przy budowie kopalni w Bełchatowie został przekroczony, natomiast dla elektrowni nie wykonano zadań o wartości ok. 1 mld zł. Stwarza to coraz większe zagrożenie dla oddania tej inwestycji, tak ważnej dla gospodarki przed końcem 1980 r. Podkomisja zwraca też uwagę na niezadowalającą realizację zadań w dziedzinie ochrony środowiska.</u>
  47 + <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Koreferent wniósł o przyjęcie sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1978 r. w części dotyczącej resortu energetyki i energii atomowej i wyraził uznanie wszystkim pracownikom polskiej energetyki za wkład i trud poniesiony przy realizacji napiętych zadań.</u>
  48 + <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Koreferat w imieniu podkomisji górnictwa i geologii przedstawił poseł Stanisław Kamieniarz (PZPR): Pierwotnie przyjęty plan zadań CUG na rok 1978 nie został wykonany. Główna przyczyna to powtarzające się od lat poważne braki sprzętu.</u>
  49 + <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Prace CUG i podległych mu jednostek wykonawczych przyniosły mimo to poważne przyrosty zasobów surowcowych: gazu ziemnego, węgla, kamiennego i brunatnego, rudy miedzi i soli. Przyrost zasobów węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym wyniósł 1.467 mln ton i był prawie 3-krotnie wyższy od planowanego. Również zasoby węgla brunatnego powiększyły się o przeszło 1,5 mld ton.</u>
  50 + <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">W 9 rejonach kraju CUG prowadził prace badawczo-dokumentacyjne w celu oszacowania regionalnych zasobów wód podziemnych. Zasoby wód pitnych to problem bardzo ważny w odczuciu społecznym. Wykonanie w 1978 r. 1.451 studni - zdaniem podkomisji - nie pokrywa w pełni potrzeb. Należałoby rocznie wiercić około 2.000 studni, przekracza to jednak znacznie możliwości wykonawcze.</u>
  51 + <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Niepokój Podkomisji budzi to, że okres wyczekiwania na budowę ujęcia wody wydłużył się do 4 - 5 lat.</u>
  52 + <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Na czoło problemów w dziedzinie geologii inżynierskiej wysuwają się prace nad odwodnieniem złóż węgla brunatnego w Bełchatowie. Potrzeby zdecydowanie przekraczają możliwości. Poważne opóźnienie tych robót może odbić się negatywnie na terminowym oddaniu całej inwestycji. Dostawy sprzętu i części zamiennych dla Bełchatowa muszą ulec zdecydowanej poprawie.</u>
  53 + <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Jednostki wykonawstwa geologicznego wykonały globalnie plan 1978 r. w 102,5%. Liczba odwierconych metrów bieżących otworów jest jednak mniejsza niż w początkowych latach 5-latki. Główną przyczyną jest stały brak dostaw sprzętu z produkcji krajowej i importu. Podkomisja wielokrotnie zwracała uwagę na konieczność podjęcia radykalnych kroków w celu zapobieżenia odczuwalnemu kryzysowi w tej dziedzinie. Jak dotychczas nie nastąpiła jednak żadna poprawa.</u>
  54 + <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Trudna sytuacja wytworzyła się w eksporcie usług geologicznych. Plan nie został w pełni wykonany. Trudności w otrzymaniu niezbędnych materiałów pomocniczych z krajów II obszaru spowodowały duże przestoje w pracy wiertnic. Nieuzyskanie dalszych zleceń na prowadzenie prac w NRD spowodowało, że również plan eksportu usług geologicznych do krajów I obszaru nie został wykonany.</u>
  55 + <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Na czele wniosków, które podkomisja proponuje skierować do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów znajduje się sprawa dostaw sprzętu krajowego i importowanego na poziomie gwarantującym realizację przyjętych programów poszukiwań złóż. Dalsze wnioski dotyczą budowy fabryk urządzeń wiertniczych w Ciechanowie, zapewnienia sprzętu dla pełnej realizacji zamierzeń eksportowych oraz usprawnienia akwizycji zawierania kontraktów tak, aby zagwarantować ciągłość tych prac.</u>
  56 + <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji górnictwa i geologii na temat ubiegłorocznej działalności Wyższego Urzędu Górniczego przedstawił poseł Jan Konieczny (PZPR): Dynamiczny rozwój górnictwa, prowadzenie eksploatacji w coraz to niżej położonych pokładach, wprowadzanie do pracy w górnictwie ogromnych ilości nowego, zmechanizowanego sprzętu i urządzeń wymagało wielkiej aktywizacji kadry urzędów górniczych. Ich nadzorowi i kontroli podlega w sumie 301 kopalń, 68 odkrywek i 43 uzdrowiska.</u>
  57 + <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Podkomisja, choć pełna uznania dla pracy urzędów górniczych, zaniepokojona jest wzrostem ogólnej liczby wypadków w górnictwie w 1978 r. Równocześnie obserwuje się wzrost stanu zagrożeń górniczych, w wyniku których doszło do kilku bardzo poważnych wypadków. Podkomisja uważa, że nierozwiązanie problemów techniczno-organizacyjnych, zaniedbania w przestrzeganiu obowiązujących przepisów oraz nieprzestrzeganie dyscypliny w zakresie kontroli zwalczania zagrożeń nie dadzą się niczym wytłumaczyć. Chodzi bowiem o życie człowieka, a w takich przypadkach nie może być mowy o tolerancji. Tym większa jest rola urzędów górniczych, które mają zapobiegać występowaniu tych niebezpiecznych zjawisk. Tolerowanie przez dozór i kierownictwo kopalń nieprawidłowości w wykonywaniu obudowy i niedostosowanie jej do występujących warunków geologicznych może być w skutkach tragiczne. Podkomisja pozytywnie ocenia kontrole prowadzone przez urzędy górnicze na tym odcinku działania.</u>
  58 + <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Szczególnie niebezpieczny problem to pożary. WUG wykazał ogromną operatywność, powodując ścisłe przestrzeganie rygorów przeciwpożarowych i wnikliwy nadzór nad urządzeniami odstawczymi i działalnością służb przeciwpożarowych.</u>
  59 + <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Koreferent postulował:</u>
  60 + <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">- zwrócenie uwagi na ukończenie inwestycji wentylacyjnych, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracy górnika,</u>
  61 + <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">- niedopuszczanie do ruchu i eksploatacji maszyn i urządzeń oraz materiałów i surowców, które nie gwarantują pełnego bezpieczeństwa i nie odpowiadają wymogom technologicznym,</u>
  62 + <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">- bardziej rygorystyczne karanie nieprawidłowości techniczno-organizacyjnych i zaniedbań w przestrzeganiu obowiązujących przepisów przez dozór i kierownictwo przedsiębiorstw górniczych,</u>
  63 + <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">- niedopuszczanie do wykonywania robót górniczych tam, gdzie występują braki materiałowe, względnie gdzie używa się środków zastępczych mających bezpośredni wpływ na wypadkowość.</u>
  64 + <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Poseł J. Konieczny zaproponował przyjęcie sprawozdania WUG z działalności w 1978 r.</u>
  65 + <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-2">
  68 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldMożdżyński">Rozstrzygnięcia wymaga - czy powinniśmy nastawiać się na wzbogacanie węgla, czy też na dostosowywanie urządzeń odbiorczych do spalania węgla o niższej jakości. Należałoby dokonać analiz i opracować dokument obejmujący całokształt problemu. Dokument ten przedstawić należałoby Prezesowi Rady Ministrów.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-3">
  71 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardNajsznerski">Na posiedzeniu podkomisji przeprowadzona była szeroka dyskusja, wysłuchano wypowiedzi przedstawicieli resortów. Wydaje się więc, że można ograniczyć się obecnie do przyjęcia przedłożonych przez podkomisje uwag i wniosków.</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-4">
  74 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzDobisiak">Czy minister Szozda mógłby udzielić informacji na temat współpracy Polski z NRD, zwłaszcza po rozmowach przywódców obu krajów: Edwarda Gierka z Erichem Honeckerem? Jakie korzyści przyniosą te rozmowy polskiej energetyce? Chodzi szczególnie o części zamienne do maszyn w kopalniach węgla brunatnego i zakładach energetycznych wykorzystujących to paliwo. Jak przedstawia się problem utwardzania węgla?</u>
  75 + </div>
  76 + <div xml:id="div-5">
  77 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanSoja">Realizacja zadań budownictwa nie może koncentrować się na mieszkaniach, ale i rozbudowie bazy hotelowej dla nowo przyjmowanych górników. Wynajmuje się dla nich obecnie ponad 10 tys. kwater prywatnych. Zapewnienie dobrych warunków wypoczynku po pracy zmniejsza fluktuację i ułatwia pozyskiwanie nowych pracowników.</u>
  78 + </div>
  79 + <div xml:id="div-6">
  80 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełZenonKomorowski">Węgiel stał się towarem reglamentowanym - przydziałowym. Na spotkaniach poselskich tłumaczymy rolnikom, że jest to konieczność, że przy spadku pogłowia, a w konsekwencji eksportu mięsa trzeba eksportować więcej węgla. Nie potrafimy jednak odpowiedzieć na pytanie, jak długo to potrwa, jak długo węgiel będzie nadal reglamentowany.</u>
  81 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełZenonKomorowski">Najdotkliwiej brak węgla odczuwają gospodarstwa o małym areale, duże są w znacznie lepszej sytuacji. Ale przecież bez względu na wielkość areału trzeba mieszkanie ogrzać oraz mieć na czym gotować dla ludzi i dla trzody. Gdy w mieszkaniu jest zimno, ludzie włączają grzejniki elektryczne, a to obciąża nasz bilans energetyczny.</u>
  82 + </div>
  83 + <div xml:id="div-7">
  84 + <u xml:id="u-7.0" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Nawiązując do głosów na temat polityki w dziedzinie jakości spalanego węgla wskazał, że przewiduje się dwie drogi działania. Sprawa jest oczywista, jeżeli chodzi o elektrownie, które mogą spalać węgiel gorszej jakości z kopalń znajdujących się w pobliżu. W projektowaniu nowych elektrowni uwzględnia się możliwość spalania węgla gorszej jakości. Natomiast w elektrowniach wybudowanych dawniej, jak np. Kozienice czy Ostrołęka zachodziłaby konieczność dokonywania poważnych rekonstrukcji, co nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Z drugiej strony z tych elektrowni wywozi się ogromne ilości popiołu. Należy więc szukać rozwiązania tej sprawy. Przewiduje się m.in. budowę fabryki betonu, która by zużywała ten odpadowy materiał. Rekonstrukcja elektrowni oznaczałaby ponadto wyłączenie całych bloków z produkcji przynajmniej na rok, a nawet dłużej. Opracowany będzie optymalny program rozwiązania problemu jakości i spalania węgla przez poszczególnych odbiorców.</u>
  85 + <u xml:id="u-7.1" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">W czasie spotkań tow. tow. E. Gierka i E. Honeckera dyskutowane były m.in. sprawy związane z przyszłością naszego przemysłu węgla brunatnego oraz rozbudowa przemysłu maszyn i urządzeń dla kopalń węgla brunatnego.</u>
  86 + <u xml:id="u-7.2" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Odpowiadając na pytanie posła Dobisiaka w sprawie utwardzania węgla, minister Szozda wskazał, że jedyne nadające się do tego miejsce to Turów, posiadający złoża węgla brykietującego. Roboty przygotowawcze rozpoczynają się w roku bieżącym. Pracuje się nad ponownym zbilansowaniem wydobycia i potrzeb. Wiąże się z tym sprawa ochrony wód i atmosfery. Potrzebny byłby import urządzeń z Austrii. Rozważana jest także ewentualność przewożenia części węgla z Turowa do Konina, co jednak zależy od naszych możliwości transportowych. Wszystkie te sprawy są analizowane. Są one tym ważniejsze, że utwardzanie to pierwszy stopień do zgazowania węgla brunatnego. Jest to nieuchronny kierunek rozwoju. Węgiel nasz nadaje się do zgazowania. Jesteśmy na etapie opracowań technologicznych. Problem powinien być rozwiązany w przyszłym 5-leciu.</u>
  87 + <u xml:id="u-7.3" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Wiceminister górnictwa Bronisław Podgórski omówił zespół zagadnień związanych z działalnością bazy socjalno-bytowej górnictwa w powiązaniu z wprowadzeniem 4-brygadowego systemu.</u>
  88 + <u xml:id="u-7.4" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Tegoroczna działalność w tej dziedzinie zmierza w dwu podstawowych kierunkach. Po pierwsze zwiększa się zadania własnych przedsiębiorstw budowlanych z 11 do 13 tys. mieszkań rocznie. Po drugie - projektuje się ustawowe umorzenie 60% kosztów budowy domku jednorodzinnego po 25 latach nienagannej pracy w górnictwie.</u>
  89 + <u xml:id="u-7.5" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Oczywiście, niewykonywanie zadań przez budownictwo spółdzielcze i Ministerstwo Budownictwa stwarza sytuację, której opanowanie przekracza możliwości górnictwa. Dyskusje na szczeblu wojewodów i resortów, a nawet podejmowane zobowiązania nie przynoszą niestety wyników.</u>
  90 + <u xml:id="u-7.6" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Toteż dla potrzeb zatrudnionych w systemie 4-brygadowym resort we własnym zakresie buduje hotele robotnicze. Są one w zasadzie terminowo oddawane do użytku. W przeciwnym razie opóźniałoby to przechodzenie na system 4-brygadowy. Tak stało się niestety w kopalniach „Kazimierz Juliusz” i „Nowy Wirek”, które przejdą na nowy system o miesiąc później niż przewidywano, nie mogą bowiem wcześniej zapewnić hoteli robotniczych nowo przyjmowanym górnikom.</u>
  91 + <u xml:id="u-7.7" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Upowszechnianie systemu 4-brygadowego zależy obecnie w decydującej mierze od pozyskiwania nowych załóg. Zdarza się często, że przeszkolony kandydat, po pierwszym zjeździe na dół przestraszy się i zrezygnuje z pracy, musimy więc szkolić większą ilość kandydatów.</u>
  92 + <u xml:id="u-7.8" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Nie podzielam zastrzeżeń w sprawie kwater prywatnych: górnicy czują się tam lepiej niż w kwaterach zbiorowych.</u>
  93 + <u xml:id="u-7.9" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Trzeba sobie jednak uświadomić, że nie zdołamy utrzymać młodych górników, jeżeli nie zapewnimy im w stosunkowo krótkim czasie własnych mieszkań. Nie tak dawno temu młodzi górnicy mieszkali w hotelach robotniczych nawet 10 lat, ale obecnie nie chcą czekać dłużej niż 3–4 lata. Jeżeli tego nie uwzględnimy, nie będziemy mieli ludzi do prac dołowych. Zarobki są dobre - górnicy odczuwają troskę partii i rządu.</u>
  94 + <u xml:id="u-7.10" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Resort będzie wdzięczny Komisji za skierowanie do rządu dezyderatu w sprawie konieczności pełnego wykonywania zadań w dziedzinie budowy mieszkań dla górników.</u>
  95 + <u xml:id="u-7.11" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Resort dostosowuje się w swej działalności do zmieniających się potrzeb. Do niedawna powszechną formą były wycieczki autobusowe. Obecnie rozszerza się wachlarz form, daje się większą swobodę wyboru. Przez zarybianie wód słodkich w pobliżu kopalń stwarzamy możliwość rozwoju wędkarstwa. Rozwijamy ogródki działkowe, organizujemy dla młodzieży więcej festynów i zabaw, dbamy o rozwój sportu, zwłaszcza piłki nożnej, upowszechniamy turystykę.</u>
  96 + <u xml:id="u-7.12" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Resort nie rozbudowuje natomiast sieci domów wczasowych. Z domów tych korzysta stosunkowo nieznaczna część górników. Kiedy przyjeżdżają górnicy mieszkający w bardzo skromnych warunkach w tzw. familokach, pobyt w luksusowym domu wczasowym rodzi nierzadko rozgoryczenie: dlaczego nie mam takiego mieszkania? Dlaczego dom wczasowy przez pół roku stoi pusty? Urządzamy więc raczej pola namiotowe, budujemy domki kempingowe.</u>
  97 + <u xml:id="u-7.13" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Ustosunkowując się do poruszonej w dyskusji sprawy poprawy jakości węgla, wiceminister B. Podgórski poinformował, że w 1977 r. złożony został w Komisji Planowania program budowy zakładów wzbogacania węgla. Są to jednak inwestycje bardzo kosztowne i trwające wiele lat. Ponadto w niektórych miejscach mamy do czynienia z węglem trudno-wzbogacalnym. Bywa i tak, że wzbogacanie pociąga za sobą utratę części substancji węglowej. Perspektywę taką uświadomiono sobie w czasie dyskusji z kierownictwem huty „Katowice”, żądającym zmniejszenia zawartości popiołu w węglu. Nieuchronna w takim przypadku perspektywa zmniejszenia substancji węglowej przekreśliła jednak sens tego żądania.</u>
  98 + <u xml:id="u-7.14" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Ministerstwo Górnictwa, współpracuje z Ministerstwem Energetyki i Energii Atomowej, stara się uczynić wszystko, dla poprawy jakości węgla i jak najbardziej racjonalnego spalania. Dokonywany jest też ogromny wysiłek, dla odbudowania zapasów węgla w elektrowniach.</u>
  99 + <u xml:id="u-7.15" who="#MinisterenergetykiienergiiatomowejAndrzejSzozda">Rynkowe dostawy węgla realizowane są zgodnie z planem. W tym roku wystąpiły pewne opóźnienia w dostawach spowodowane trudnościami transportowymi. Na zwałach kopalnianych leży obecnie 5,7 mln ton węgla, które trzeba przewieźć do odbiorców. Resort górnictwa nie ma natomiast żadnego wpływu na reglamentowanie węgla. Te sprawy decydowane są na wyższym szczeblu.</u>
  100 + </div>
  101 + <div xml:id="div-8">
  102 + <u xml:id="u-8.0" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Służby geologiczne odczuwają brak sprzętu do wierceń głębokich. Narasta też problem wierceń badawczych, których liczba zgodnie z zaleceniami Państwowej Rady Górnictwa - powinna rosnąć, a ich udział w całości prac poszukiwawczych systematycznie się zwiększać. Tymczasem udział wierceń badawczych w ostatnich 3–4 latach systematycznie maleje. Resort, który eksploatuje bogactwa naturalne zawsze będzie przeznaczał większe środki na poszukiwania służące wykonaniu jego bieżących zadań, a w mniejszym stopniu zastanawiał się nad tym, co będzie za 5 i więcej lat.</u>
  103 + <u xml:id="u-8.1" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Prowadzimy w Polsce poszukiwania do głębokości 6 km; w Czechosłowacji geolodzy schodzą już niżej. Mamy nieźle zbadane bogactwa do głębokości 3.000 m, ale stan rozpoznania na głębokości 3–5 tys. m jest bardzo słaby. Jeśli okaże się, że aktualne potrzeby Ministerstwa Górnictwa wymagać będą przesunięcia poszukiwań z ropy na węgiel, to sytuacja pogorszy się jeszcze bardziej.</u>
  104 + <u xml:id="u-8.2" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego Mieczysław Piątek podziękował podkomisji za pozytywną ocenę działalności WUG i zapewnił, że zgłoszone przez posłów wnioski i uwagi będą realizowane i przyczynią się do poprawy stanu bezpieczeństwa górniczej pracy.</u>
  105 + <u xml:id="u-8.3" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Obrady podsumował poseł Jan Soja (PZPR): Do problemów szczególnie mocno akcentowanych w dyskusji należały sprawy bezpieczeństwa górniczej pracy. Nikt nie zdejmie z nas odpowiedzialności za zdrowie i życie górników. Wymaga to intensyfikowania działań dla dalszej poprawy sytuacji w tej dziedzinie. Należy podjąć produkcję nowego, opracowanego przez naukowców-praktyków, sprzętu ratownictwa górniczego. Na ten cel nie powinno zabraknąć środków finansowych. Trzeba też domagać się respektowania zaleceń prawa górniczego i przepisów bhp, zarówno w kopalniach jak i zakładach innych branż.</u>
  106 + <u xml:id="u-8.4" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Sprawą zasadniczą dla wzrostu wydobycia i poprawy warunków pracy górników jest rozszerzenie 4-brygadowego systemu pracy. Został on już wprowadzony w pierwszych kopalniach; obejmuje swym zasięgiem dalsze zakłady wydobywcze. Chodzi o to, aby utrzymać w górnictwie nowych ludzi, których zatrudniono w związku z wprowadzaniem 4-brygadowego systemu. Trzeba im stworzyć odpowiednie zaplecze socjalne, zapewnić kwatery i wyżywienie oraz możliwości wypoczynku. W przeciwnym razie odejdą z górnictwa.</u>
  107 + <u xml:id="u-8.5" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Resorty górnictwa i energetyki osiągnęły w trudnych warunkach dobre wyniki. Jeśli jednak transport będzie nadal decydował o rytmiczności produkcji energii i wydobycia węgla to przewidywany w 1980 r. i latach następnych wzrost zadań w tych gałęziach przemysłu stanie pod znakiem zapytania. Głównym problemem jest wywóz węgla z kopalń, które aby dopomóc kolei, własnym transportem wywożą piasek do podsadzki i węgiel do elektrowni.</u>
  108 + <u xml:id="u-8.6" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Do ważnych zadań stojących przed resortami zaliczył poseł Soja lepsze wykorzystywanie materiałów do produkcji oraz maszyn, urządzeń i sprzętu. Górnictwo rozwiązuje te problemy, ale sprawy te muszą być stale w centrum uwagi resortu.</u>
  109 + <u xml:id="u-8.7" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Poseł Soja podziękował załogom za dobre wyniki pracy uzyskane w tak trudnych warunkach.</u>
  110 + <u xml:id="u-8.8" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1978 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej, Centralnego Urzędu Geologii i Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
  111 + <u xml:id="u-8.9" who="#PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski">Uwagi i wnioski zgłoszone w koreferatach i w dyskusji postanowiono przekazać do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
  112 + </div>
  113 + </body>
  114 + </text>
  115 + </TEI>
  116 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00031-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00031-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 31/, Komisja Prac Ustawodawczych /nr 39/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 31/, Komisja Prac Ustawodawczych /nr 39/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:31</note>
  20 + <note type="sessionNo">39</note>
  21 + <date>1979-10-18</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski" role="speaker">
  28 + <persName>Dyrektor departamentu w Ministerstwie Energetyki i Energii Atomowej Tadeusz Kozłowski</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełAdamŁopatka" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Adam Łopatka</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełBronisławaSokołowska" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Bronisława Sokołowska</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełJózefBuziński" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Józef Buziński</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełMarceliFaska" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Marceli Faska</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełRyszardWojna" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Ryszard Wojna</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  55 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś" role="speaker">
  58 + <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="SekretarzRadyPaństwaLudomirStasiak" role="speaker">
  61 + <persName>Sekretarz Rady Państwa Ludomir Stasiak</persName>
  62 + </person>
  63 + <person xml:id="WiceministerLechosławGruszczyński" role="speaker">
  64 + <persName>Wiceminister Lechosław Gruszczyński</persName>
  65 + </person>
  66 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  67 + <persName>Komentarz</persName>
  68 + </person>
  69 + </particDesc>
  70 + </profileDesc>
  71 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00031-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 18 października 1979 r. Komisje: Górnictwa, Energetyki i Chemii oraz Prac Ustawodawczych rozpatrzyły dekret Rady Państwa z dnia 4 października 1979 r. zmieniający ustawę o urzędzie Ministra Energetyki i Energii Atomowej oraz urzędzie Ministra Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych. Obradom przewodniczył poseł Jan Leś (PZPR).</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: sekretarz Rady Państwa Ludomir Stasiak, posłowie z Komisji Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych i Komisji Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa, I zastępca ministra energetyki i energii atomowej Lechosław Gruszczyński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uzasadnienie dekretu przedstawił sekretarz Rady Państwa Ludomir Stasiak: Przedkładając projekt dekretu, Prezes Rady Ministrów w uzasadnieniu przypomniał, że w ciągu 35 lat PRL nastąpił dynamiczny rozwój gospodarki narodowej, w tym także potencjału energetycznego kraju. W ostatnim okresie ujawniły się jednak znaczne dysproporcje pomiędzy zapotrzebowaniem mocy przez gospodarkę narodową i na potrzeby bytowo-komunalne, a możliwościami systemu energetycznego. Sytuacja wymaga podjęcia energicznych działań, m.in. podniesienia dyspozycyjności istniejących urządzeń w elektrowniach i elektrociepłowniach, usprawnienia gospodarki remontowej oraz intensywnej rozbudowy mocy wytwórczych w energetyce, jak również zdolności przesyłowych sieci.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Na podstawie dotychczasowych doświadczeń w zakresie budowy i eksploatacji obiektów energetycznych kraju stwierdzono, że podporządkowanie budowy, eksploatacji, remontów oraz produkcji podstawowych urządzeń energetycznych różnym resortom utrudnia przyspieszenie rozwoju energetyki.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Rozpatrując powyższe argumenty, Rada Państwa wzięła pod uwagę, że rozszerzenie właściwości resortu energetyki i energii atomowej na budownictwo energetyczne i produkcję podstawowych maszyn i urządzeń może wpłynąć na zwiększenie skuteczności działania tego resortu.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Sekretarz Rady Państwa L. Stasiak zwrócił się do obu komisji z prośbą o rozpatrzenie dekretu i przedstawienie Sejmowi wniosku o jego zatwierdzenie.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  16 + </div>
  17 + <div xml:id="div-2">
  18 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAdamŁopatka">Czy przejęte przez resort energetyki i energii atomowej zakłady, które oprócz urządzeń energetycznych produkują inne maszyny i urządzenia (np. ciężkie, rolnicze, budowlane) będą podlegały kilku ministrom? Jeszcze w tym miesiącu ma odbyć się posiedzenie Sejmu, na którym ma być rozpatrywany rządowy program rozwoju energetyki, czy w tej sytuacji konieczne było wydanie dekretu?</u>
  19 + </div>
  20 + <div xml:id="div-3">
  21 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławaSokołowska">Dekret powoduje zmiany dwóch ustaw, czy jest uzasadnione zmienianie dekretem postanowień ustawy?</u>
  22 + </div>
  23 + <div xml:id="div-4">
  24 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Czego spodziewamy się po dokonanych zmianach organizacyjnych w energetyce. W jaki sposób rząd i resort zamierza zapewnić realizację podstawowych inwestycji energetycznych? Realizacja inwestycji energetycznych w Bełchatowie przeciąga się; wykonano zaledwie ok. 50% planowanych zadań. Przyczyną tego jest m.in. opóźnienie dostaw materiałowych. W związku z obecną reorganizacją resort budownictwa zaczął wycofywać część potencjału wykonawczego z tej budowy, jak również sprzęt i maszyny. Moim zdaniem realizacja postanowień omawianego dekretu nie została należycie zabezpieczona.</u>
  25 + </div>
  26 + <div xml:id="div-5">
  27 + <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKubit">Proszę wyjaśnić, które konkretnie przedsiębiorstwa produkujące urządzenia energetyczne przeszły do resortu energetyki i energii atomowej. Czy w nowym układzie organizacyjnym zabezpieczono zaopatrzenie materiałowe, środki transportu etc. dla resortu energetyki?</u>
  28 + <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanKubit">Do momentu wydania dekretu, roboty budowlane dla energetyki wykonywało Zjednoczenie „Elektromontaż”. W zakres jego kompetencji wchodziła budowa ciepłowni i elektrociepłowni również dla zakładów przemysłowych; jak sprawy te będą rozwiązane obecnie?</u>
  29 + <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanKubit">Czy wydanie dekretu w trybie pilnym było potrzebne i czy prace przygotowawcze do tak zasadniczej reorganizacji były w porę podjęte? Czy uwaga resortu w związku z przyjęciem nowych zadań nie będzie jeszcze bardziej rozproszona?</u>
  30 + </div>
  31 + <div xml:id="div-6">
  32 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMarceliFaska">Jak kształtuje się wysokość zapasów paliwa na okres zimowy? Czy wyłączenia energii elektrycznej będą nadal tak uciążliwe jak obecnie?</u>
  33 + </div>
  34 + <div xml:id="div-7">
  35 + <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanLeś">W energetyce najważniejsze jest zapewnienie dyspozycyjności mocy, rytmicznej pracy wszystkich maszyn prądotwórczych oraz pełna realizacja planów inwestycyjnych. Czy resort uważa, że w nowym układzie organizacyjnym będzie w stanie podołać tym wszystkim zadaniom i czy dekret przyczyni się do poprawy sytuacji?</u>
  36 + </div>
  37 + <div xml:id="div-8">
  38 + <u xml:id="u-8.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski">Przejmowane przez resort zakłady, niezależnie od profilu produkcji, podlegać będą tylko jednemu ministrowi. Jeżeli produkowały one różne asortymenty maszyn i urządzeń, nadal będą musiały w tym zakresie zabezpieczać potrzeby gospodarki narodowej.</u>
  39 + <u xml:id="u-8.1" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski">Resort przejął Zjednoczenie Przemysłu Urządzeń Energetycznych „Megat”, któremu podlegają m.in. zakłady produkujące kotły i urządzenia energetyczne, turbiny, generatory, transformatory energetyczne, części zamienne i in. Zjednoczenie dysponuje również kilkoma ośrodkami rozwojowo-badawczymi.</u>
  40 + <u xml:id="u-8.2" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski">Dyrektor departamentu Jan Gałka” Roboty budowlano-montażowe w energetyce za 9 miesięcy br. wykonane zostały tylko w 65%. Potencjał wykonawczy koncentrowano na najważniejszych obiektach, które miały dać efekty rzeczowe w tym roku. Odczuwano znaczne niedobory materiałów, środków transportu, dostaw kruszywa itp. Mimo poważnego wysiłku, w roku bieżącym nie będzie wykonany plan zwiększenia mocy sieci energetycznej o 240 MGW, a w ciepłownictwie o 220 Gc/kal.</u>
  41 + <u xml:id="u-8.3" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski">Resort energetyki będzie się starał w nowym układzie organizacyjnym zabezpieczyć usługi remontowe dla dużych obiektów przemysłowych w zakresie remontów kotłów parowych, turbozespołów oraz sprawności aparatury kontrolno-pomiarowej. W mniejszych jednostkach remonty te dokonywane będą przez jednostki zjednoczenia „Instal”.</u>
  42 + <u xml:id="u-8.4" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski">Najtrudniejszą sprawą do rozwiązania jest transport. Roczne przewozy resortu wynoszą 67 do 70 mln ton. Ponad połowa tego przewożona jest środkami własnymi, pozostałą część przewozi tabor zjednoczenia „Transbud”. Budownictwo ma nadal świadczyć usługi transportowe na rzecz energetyki.</u>
  43 + <u xml:id="u-8.5" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski">Bilanse zaopatrzenia materiałowego będą dokonywane w resorcie, a przydział materiałów dokonywany będzie w ramach centralnego rozdzielnika.</u>
  44 + <u xml:id="u-8.6" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieEnergetykiiEnergiiAtomowejTadeuszKozłowski">Mimo dużych wysiłków rozbudowy potencjału energetycznego stosownie do zapotrzebowania naszej gospodarki, mamy niedobory mocy, których nadrobienie wymaga co najmniej 5 lat. Musimy przyspieszać modernizację energetyki, szybciej wprowadzać nową technikę, m.in. technikę jądrową. Sytuacja w zakresie ciepłownictwa pozostawia również wiele do życzenia. Przeprowadzana obecnie reorganizacja pomoże zapewne w przezwyciężeniu tych trudności i przyczyni się do podniesienia dyspozycyjności naszych elektrowni i elektrociepłowni.</u>
  45 + </div>
  46 + <div xml:id="div-9">
  47 + <u xml:id="u-9.0" who="#WiceministerLechosławGruszczyński">Propozycja wydania dekretu podyktowana była trudną sytuacją w energetyce, chodziło o przyśpieszenie działań mających na celu przezwyciężenie trudności. Dekret stwarza duże szanse poprawy sytuacji.</u>
  48 + <u xml:id="u-9.1" who="#WiceministerLechosławGruszczyński">Zapasy węgla kamiennego kształtują się obecnie na poziomie ok. 4 mln t, jest to więcej o 770 tys. t niż w roku ubiegłym. Byłaby to w zasadzie ilość wystarczająca, gdyby węgiel był dobrej jakości, dostosowany do pracy urządzeń energetycznych. Niestety tak nie jest. Resort zabiega o to, żeby zapasy węgla, które stopniowo maleją w okresie jesienno-zimowym, na dzień 1 stycznia 1980 r. nie były mniejsze niż 2 mln t. 1 stycznia 1979 r. nie mieliśmy żadnego zapasu mazutu. Obecnie podjęto decyzje zgromadzenia w specjalnych zbiornikach 80 tys. t mazutu, który stanowić będzie zimą żelazny zapas dla elektrowni i elektrociepłowni.</u>
  49 + <u xml:id="u-9.2" who="#WiceministerLechosławGruszczyński">Niestety musimy się liczyć w dalszym ciągu z koniecznością wyłączeń energii. Dopóki nie ruszą elektrownie Pątnów i Konin, które mają pracować na węglu brunatnym, sytuacja nie ulegnie większej poprawie. Globalne zapotrzebowanie gospodarki narodowej na energię elektryczną waha się w granicach 24 tys. MGW, a jesteśmy w stanie dostarczyć tylko 18 tys. MGW.</u>
  50 + </div>
  51 + <div xml:id="div-10">
  52 + <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzRadyPaństwaLudomirStasiak">Rada Państwa ma prawo dekretami zmieniać postanowienia ustaw, jest to przewidziane w Konstytucji. Naturalnie muszą zaistnieć po temu ważne i pilne powody, jak właśnie w przypadku omawianego dekretu.</u>
  53 + </div>
  54 + <div xml:id="div-11">
  55 + <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławSkładowski">Trzeba jeszcze raz wrócić do sprawy inwestycji w Bełchatowie. Na początku bieżącego 5-lecia środki inwestycyjne na budowę tego obiektu były daleko niewystarczające i w rezultacie wykonywano tylko prace przygotowawcze. W r. 1978 zwiększono nakłady. Staraliśmy się zapewnić koncentrację prac; zwiększono moce produkcyjne, przydziały materiałów, zapewniono uzupełnienie urządzeń z importu. Niestety, moce wykonawcze dla Bełchatowa są daleko niewystarczające. W 1978 r. powołano w budownictwie nawet specjalne Bełchatowsko-Pomorskie Przedsiębiorstwo, które dawało nadzieję nadrobienia zaległości lat ubiegłych. Tymczasem koncentracja potencjału wykonawczego na tej budowie jest niedostateczna, a wiemy że strata każdego tygodnia w planowej realizacji zadań oddala termin włączenia tego wielkiego obiektu do centralnej sieci energetycznej. Nie negując zasadności przeprowadzanych przez rząd zmian organizacyjnych, zasygnalizować trzeba widoczne osłabienie zainteresowania resortu budownictwa inwestycją bełchatowską. Niedostateczne są dostawy kruszywa, ignorowane zawarte umowy przez inne przedsiębiorstwa wykonujące urządzenia i świadczące usługi na rzecz kombinatu bełchatowskiego. Wydaje się, że reorganizacja nie była poprzedzona precyzyjnymi uzgodnieniami, nie zapewniono ciągłości i rytmiczności realizacji tej inwestycji. Konieczne jest uchwalenie przez Komisję dezyderatu w tej sprawie, w którym należałoby żądać przyznania priorytetu w zakresie dostaw materiałów, potencjału wykonawczego i środków transportu dla budowy bełchatowskiej.</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-12">
  58 + <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJózefBuziński">Istnieje konieczność podjęcia przez rząd takich metod działania, które zapewniłyby większe zdyscyplinowanie uczestników poszczególnych umów oraz zmusiły do wywiązywania się z podjętych zobowiązań produkcyjnych i usługowych na rzecz kontrahentów.</u>
  59 + <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJózefBuziński">Mamy poważne zaległości w realizacji wielu zadań produkcyjnych, które wynikają m.in. ze zbyt częstych wyłączeń energii elektrycznej i gazu dla zakładów produkcyjnych. Z tych właśnie m.in. powodów zakłady w Oświęcimiu nie wykonają w tym roku produkcji wartości pół miliarda złotych. Jesteśmy obecnie w trakcie opracowywania planów na rok następny. Przy planowaniu produkcji uwzględniać trzeba różnego rodzaju trudności, także wyłączenia energii i odpowiednio kształtować zadania.</u>
  60 + <u xml:id="u-12.2" who="#PosełJózefBuziński">Na skutek złej jakości dostarczanego elektrowniom węgla psują się młyny i zespoły energetyczne. Czy nie stać nas na precyzyjne obliczenie jaka powinna być produkcja niezbędnych części zamiennych dla tych urządzeń i zapewnienie pełnej realizacji nałożonych w tym zakresie zobowiązań na zakłady produkcyjne.</u>
  61 + <u xml:id="u-12.3" who="#PosełJózefBuziński">Niesprawnie przebiegają remonty w elektrowniach. Dlaczego zlikwidowano Przedsiębiorstwo Remontów Elektrowni, które nieźle wywiązywało się ze swoich zadań? Trzeba zrobić wszystko, ażeby usprawnić wykonywanie remontów, gdyż skutki wyłączeń są coraz bardziej dotkliwe dla naszej gospodarki.</u>
  62 + </div>
  63 + <div xml:id="div-13">
  64 + <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarceliFaska">W roku ubiegłym przed okresem jesiennym, Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii przeprowadziła szczegółowe rozpoznanie stanu gotowości naszej energetyki do zimy. Posłowie sygnalizowali wówczas m.in. niedobór zapasów paliwa w elektrowniach i elektrociepłowniach. Komisja uchwaliła odpowiednie dezyderaty i skierowała je do rządu. Niestety, wnioski i postulaty Komisji nie zostały uwzględnione, nie podjęto niezbędnych działań, a skutki odczuliśmy dotkliwie wszyscy.</u>
  65 + <u xml:id="u-13.1" who="#PosełMarceliFaska">Z wyjaśnień przedstawicieli resortu wynika, że gorsza jakość węgla jest przyczyną awarii urządzeń energetycznych. Należałoby przeprowadzić dokładny rachunek ekonomiczny, co nam się lepiej opłaca, lub co nas drożej kosztuje, czy spalanie lepszych gatunków węgla, czy też dokonywanie nadprogramowych remontów urządzeń energetycznych.</u>
  66 + <u xml:id="u-13.2" who="#PosełMarceliFaska">Przedłożony Komisjom dekret Rady Państwa przewiduje przekazanie części potencjału produkcyjnego przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych do resortu energetyki. Przy przekazywaniu poszczególnych zakładów należałoby rozważyć celowość przejęcia przez resort energetyki także produkcji elektrofiltrów, ulokowanej obecnie w dwóch zakładach podległych dwóm różnym resortom. W swoim czasie nasza Komisja sygnalizowała taką potrzebę w dezyderacie, ale propozycje jej nie zostały dotychczas wzięte pod uwagę.</u>
  67 + </div>
  68 + <div xml:id="div-14">
  69 + <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanKubit">Wszystko, co się zdarzyło ostatnio w energetyce nie stanowi żadnego zaskoczenia dla naszej Komisji.</u>
  70 + <u xml:id="u-14.1" who="#PosełJanKubit">Omawiany na dzisiejszym posiedzeniu dekret, przewidujący koncentrację produkcji urządzeń i budownictwa w energetyce jest dowodem słabości naszego centralnego planowania. Gdyby górnictwo nie produkowało w ramach swego resortu urządzeń górniczych, to chyba również nie byłoby w stanie wykonywać rosnących zadań wydobycia węgla. Trzeba stwierdzić, że resort energetyki wykazuje dużą odwagę podejmując się przeprowadzenia tak poważnej reorganizacji na 3 miesiące przed końcem roku, w trakcie rozpoczynania sezonu grzewczego. Podyktowane to być musi rzeczywiście krytyczną sytuacją.</u>
  71 + <u xml:id="u-14.2" who="#PosełJanKubit">W 1976 r. sejmowa Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii badała przebieg remontów w energetyce. Posłowie wskazywali wówczas, że jakość tych remontów pozostawia wiele do życzenia, że nie prowadzona jest właściwie kontrola remontów. Do sprawowania takiej kontroli potrzebna jest „kontrola techniczna”, która musi być bardzo rygorystyczna i bezwzględna. Przemysł budowy maszyn elektrycznych dysponuje dobrą służbą kontroli i trzeba ją włączyć do kontroli wykonywania remontów w energetyce.</u>
  72 + <u xml:id="u-14.3" who="#PosełJanKubit">Kryzys energetyczny zaczął dawać się odczuwać u nas już od roku 1974. Wtedy to nastąpiło rozwarcie między wzrostem produkcji przemysłowej, a rozwojem energetyki i możliwościami produkowania energii. Już wówczas pod względem wskaźników zużycia prądu byliśmy na 19 miejscu w Europie, a w zaspokojeniu energetycznych potrzeb komunalno-bytowych na 27 miejscu.</u>
  73 + <u xml:id="u-14.4" who="#PosełJanKubit">Wiadomo też było, że każde nowe mieszkanie powoduje ok. 7-krotny wzrost zużycia prądu na jedną rodzinę i można było obliczyć, jaki będzie wzrost ogólnego zapotrzebowania.</u>
  74 + <u xml:id="u-14.5" who="#PosełJanKubit">Już w 1976 r. nasza Komisja zwracała uwagę na konieczność budowy elektrowni opartych na węglu brunatnym, co naturalnie wiąże się z przyśpieszeniem rozwoju kopalnictwa węgla brunatnego. Niestety w ostatniej dekadzie moc energetyczna elektrowni opartych na węglu brunatnym nie wzrosła.</u>
  75 + <u xml:id="u-14.6" who="#PosełJanKubit">Decyzja o wydaniu omawianego na dzisiejszym posiedzeniu dekretu była więc niezbędną koniecznością i trzeba uczynić wszystko, ażeby postanowienia tego dekretu były jak najszybciej i należycie realizowane.</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-15">
  78 + <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWładysławOchota">Wyłączenia energii elektrycznej i gazu powodują olbrzymie straty w produkcji. Dla przykładu można podać, że Zakłady Azotowe z powodu wyłączeń w roku ubiegłym nie wykonały produkcji wartości 1.300 mln zł.</u>
  79 + <u xml:id="u-15.1" who="#PosełWładysławOchota">Wiele do życzenia pozostawia jakość i terminowość wykonywanych remontów urządzeń energetycznych w zakładach przemysłowych.</u>
  80 + <u xml:id="u-15.2" who="#PosełWładysławOchota">Z wyjaśnień resortu wynika, że mamy zgromadzone odpowiednie zapasy węgla na okres zimowy. Tak wygląda sytuacja w skali ogólnokrajowej, ale w poszczególnych regionach i miejscach często nie jest ona dobra; wiele zakładów przemysłowych i składów zaopatrujących ludność nie dysponuje wystarczającą ilością węgla.</u>
  81 + <u xml:id="u-15.3" who="#PosełWładysławOchota">Należałoby opracować plan wyłączeń i wcześniej o tym powiadamiać zakłady pracy. Zdarza się, że jednego dnia wyłącza się zakładowi prąd, a drugiego dnia gaz. Czy nie można skumulować obu wyłączeń w jednym dniu?</u>
  82 + <u xml:id="u-15.4" who="#PosełWładysławOchota">Na spotkaniach poselskich rolnicy zwracają uwagę, że wyłączenia energii dokonywane są w nieodpowiedniej porze, wieczorem, kiedy rolnik ma najwięcej pracy z inwentarzem.</u>
  83 + </div>
  84 + <div xml:id="div-16">
  85 + <u xml:id="u-16.0" who="#PosełRyszardWojna">W toku dyskusji wskazano na wiele nabrzmiałych spraw, które od lat były sygnalizowane przez posłów rządowi. Najbliższe posiedzenie plenarne Sejmu ma być poświęcone rozpatrzeniu rządowego programu rozwoju energetyki. W toku dyskusji posłowie, zwłaszcza z Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii, powinni poinformować o tym, że Sejm wskazywał na niedociągnięcia w energetyce znacznie wcześniej, i że nie wyciągnięto z tego właściwych wniosków.</u>
  86 + </div>
  87 + <div xml:id="div-17">
  88 + <u xml:id="u-17.0" who="#PosełAdamŁopatka">Rozpatrywany na dzisiejszym posiedzeniu dekret wywołał szeroką dyskusję n.t. ogólniejszych problemów dotyczących rozwoju i niedociągnięć w energetyce. Dobrze, że sprawom tym poświęcone będzie najbliższe plenarne posiedzenie Sejmu.</u>
  89 + <u xml:id="u-17.1" who="#PosełAdamŁopatka">Na ogół stosuje się zasadę, że jeżeli ktoś nie może sobie poradzić z wykonaniem swoich zadań, to mu się część ich odejmuje. My jednak robimy inaczej - zwiększamy zadania dla energetyki, mimo iż jest ona w impasie.</u>
  90 + <u xml:id="u-17.2" who="#PosełAdamŁopatka">Dyskusja wykazała, że dotychczasowa praktyka podpisywania umów i podejmowania zobowiązań między resortami i przedsiębiorstwami nie zdaje egzaminu. Umowy te i dobrowolne zobowiązania nie są honorowane i często nie mają żadnego znaczenia. Skutkuje polityka bezwzględnego nakazu i bezpośredniego podporządkowania, która stosowana powinna być tylko wyjątkowo w szczególnie trudnych sytuacjach, a nie w warunkach normalnych, przy planowym gospodarowaniu.</u>
  91 + <u xml:id="u-17.3" who="#PosełAdamŁopatka">Mamy nadzieję, że dekret pomoże resortowi energetyki i energii atomowej w wywiązaniu się z trudnych zadań, ale z punktu widzenia ogólnie przyjętej u nas polityki planowania i zarządzania jest to działanie nieprawidłowe.</u>
  92 + </div>
  93 + <div xml:id="div-18">
  94 + <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Dekret nie spotkał się z zasadniczym sprzeciwem posłów, ale wywołał ożywioną dyskusję.</u>
  95 + <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Będąc posłem sprawującym mandat przez dwie kadencje stwierdzam, że w ciągu tych kilku lat Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii wysuwała wiele alarmujących opinii i dezyderatów wskazujących na trudną sytuację w energetyce. Kiedy w roku 1976 rozdzielano na dwa resorty ówczesne Ministerstwo Górnictwa i Energetyki zapewniano nas, że taki podział pozwoli lepiej wykonać zadania m.in. w energetyce. Jak widzimy sytuacja nie uległa poprawie, a przeciwnie - pogorszyła się.</u>
  96 + <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W odpowiedziach resortu stwierdzono, że przyczyną wielu awarii młynów i urządzeń elektrycznych jest niewłaściwa jakość węgla. O tym, że na potrzeby kraju przeznaczać będziemy węgiel gorszej jakości mówiono od wielu lat i informowano odpowiednie władze. Jakość gorszych gatunków węgla podnosić można poprzez przeróbkę mechaniczną jak sortowanie, płukanie, ale na to potrzebne są również inwestycje. W tych warunkach jedynym wyjściem było dostosowanie urządzeń w elektrowniach do takich gatunków węgla, jakie jesteśmy w stanie dostarczyć. Górnictwo wywiązuje się dobrze ze swoich zadań, wydobywa węgiel na czas, olbrzymie zwały węgla leżą nie wywożone w porę, co jest jedną z przyczyn utraty jego kaloryczności.</u>
  97 + <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Na najbliższym posiedzeniu plenarnym mamy podjąć dyskusję nad programem rozwoju energetyki. Posłowie jednak nie otrzymali dotąd tego programu i nie mogą przygotować się należycie do dyskusji. Nie przedstawiono nam również programu działania resortu energetyki dotyczącego poprawy dyspozycyjności mocy energetycznej.</u>
  98 + <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">W dyskusji wiele uwagi poświęcono sprawie właściwego i terminowego wykonywania remontów w elektrowniach. Mówi się nam często, że w takiej czy innej elektrowni skrócono czas wykonywania remontu. Wiemy jak to wygląda w praktyce. Z braku części, zamontowuje się stare, nie zawsze właściwie regenerowane, nie wykonuje się niektórych robót - w ten sposób skraca się czas remontu. Jest to działanie samobójcze, gdyż w niedługim czasie po remoncie następują kolejne awarie.</u>
  99 + <u xml:id="u-18.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Dzieląc się swymi spostrzeżeniami z elektrowni Łaziska i uwagami, które zgłaszano na konferencji wyborczej w tej elektrowni, poseł Leś stwierdził, iż elektrownia ta o mocy 1070 MGW ma bardzo małą moc dyspozycyjną - zaledwie 750–800 MGW. Tam właśnie mówiono o niebezpieczeństwach związanych ze skracaniem czasu remontów i o konieczności uzupełniających inwestycji w celu podniesienia mocy energetycznej. Zamontowanie dodatkowego młyna w tej elektrowni pozwoliłoby znacznie zwiększyć jej moc dyspozycyjną. Jest to możliwe, gdyż młyny takie produkujemy w kraju.</u>
  100 + <u xml:id="u-18.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Zgodzić się należy z uwagami dotyczącymi niezadowalającego postępu w rozbudowie elektrowni opartych na węglu brunatnym. W tym zakresie popełniono wiele błędów. Czy było słuszne wydzielanie z resortu górnictwa eksploatacji węgla brunatnego? Wiemy, że węgiel kamienny przeznaczamy na eksport i nasze wewnętrzne potrzeby musimy zaspokajać w znacznie szerszym stopniu węglem brunatnym. Wydobywanie węgla kamiennego i brunatnego powinno znajdować się w jednym resorcie.</u>
  101 + <u xml:id="u-18.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Wszystkie wypowiedzi w dzisiejszej dyskusji nacechowane były dużą troską o losy naszej gospodarki i dużą znajomością problemów.</u>
  102 + <u xml:id="u-18.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Komisje przyjęły dekret Rady Państwa z dnia 4 października 1979 r. zmieniający ustawę o urzędzie Ministra Energetyki i Energii Atomowej oraz urzędzie Ministra Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych i postanowiły zwrócić się do Sejmu z wnioskiem o zatwierdzenie dekretu.</u>
  103 + <u xml:id="u-18.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJanLeś">Na sprawozdawcę dekretu na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła Marcelego Faskę (SD).</u>
  104 + </div>
  105 + </body>
  106 + </text>
  107 + </TEI>
  108 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00032-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00032-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 32/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 32/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:32</note>
  20 + <note type="sessionNo">32</note>
  21 + <date>1979-10-26</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="DyrektordepartamentuwMinisterstwieHutnictwaBogdanSeweryński" role="speaker">
  28 + <persName>Dyrektor departamentu w Ministerstwie Hutnictwa Bogdan Seweryński</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  31 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="PosełCzesławMądry" role="speaker">
  34 + <persName>Poseł Czesław Mądry</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełJerzyGrochmalicki" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Jerzy Grochmalicki</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełZenonKomorowski" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Zenon Komorowski</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  43 + <persName>Przewodnicząca obradom poseł Zofia Łęgowik</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  46 + <persName>Komentarz</persName>
  47 + </person>
  48 + </particDesc>
  49 + </profileDesc>
  50 +</teiHeader>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00032-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 26 października 1979 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem poseł Zofii Łęgowik (bezp.), rozpatrzyła:</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- perspektywy zagospodarowania zasobów kamieni ozdobnych i półszlachetnych w kraju;</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- informację na temat prac w zakresie porządkowania prawa oraz resortowych aktów prawnych w Ministerstwie Górnictwa, Ministerstwie Przemysłu Chemicznego, Centralnym Urzędzie Geologii oraz Wyższym Urzędzie Górniczym.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Jerzym Banasikiem, Centralnego Urzędu Geologii z wiceprezesem Janem Żytką, Wyższego Urzędu Górniczego z wiceprezesem Mieczysławem Piątkiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Hutnictwa oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Podstawą dyskusji nad pierwszym punktem porządku dziennego był materiał nadesłany przez Centralny Urząd Geologii oraz koreferat, który w imieniu podkomisji przedstawił poseł Jerzy Grochmalicki (PZPR). Stwierdził on, że na terenie Polski występuje wiele odmian kamieni szlachetnych i ozdobnych, z których najważniejsze to: chryzopraz, nefryt, bursztyn, agat, jaspis, kwarce, alabaster, marmury i sjenity. Skupiska ich zlokalizowane są głównie na Dolnym Śląsku, w Górach Świętokrzyskich, Polsce południowej oraz na wybrzeżu. Do roku 1975 zainteresowanie wykorzystaniem tych bogactw było stosunkowo niewielkie i ograniczało się do sporadycznej produkcji rzemieślniczej - jubilerskiej, a wykorzystanie skał ozdobnych polegało głównie na produkowaniu z nich większych elementów kamiennych.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W związku z koniecznością efektywniejszego wykorzystania krajowej bazy surowcowej Prezes Rady Ministrów w listopadzie 1975 r. wydał rozporządzenie określające zasady gospodarowania krajowymi naturalnymi, nieobrobionymi kamieniami szlachetnymi i ozdobnymi. W rozporządzeniu tym po raz pierwszy uporządkowano nazewnictwo, zasady pozyskiwania, skup, obróbkę, przerób i zbyt. Rozporządzenie zostało zamienione i uzupełnione w styczniu 1977 r. Najbardziej istotna zmiana polegała na wyznaczeniu koordynatorem tych zagadnień ministra hutnictwa, który winien działać w porozumieniu z prezesem Centralnego Urzędu Geologii i ministrem handlu wewnętrznego i usług.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Najważniejszym problemem było szczegółowe określenie miejsc występowania złóż i wielkości zasobów. W tym celu prezes Centralnego Urzędu Geologii w styczniu 1976 r. spowodował opracowanie programu i harmonogramu działalności w ramach tematu „Zagospodarowanie kamieni szlachetnych i ozdobnych” obejmującego trójkierunkowe działania: naukowo-badawcze, wdrożeniowe i administracyjne. W ramach prac badawczych program przewidywał wykonanie inwentaryzacji w trzech najważniejszych regionach występowania kamieni tj. na Dolnym Śląsku, w Polsce południowej i Górach Świętokrzyskich.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W latach 1976-1979 na podstawie wykonanych inwentaryzacji opracowano projekty badań geologicznych dla szczegółowego rozpoznania występowania złóż kamieni szlachetnych i ozdobnych, celem określenia możliwości ich gospodarczego pozyskiwania i wykorzystania. W wyniku zrealizowanych dotychczas prac pozytywne wyniki uzyskano tylko na niewielu terenach. Tak np. na Dolnym Śląsku stwierdzono występowanie w rejonie Żdanowa ok. 30 tys. ton lidytu nadającego się głównie na ozdobne kruszywo, a tylko w ok. 5% do produkcji galanterii ozdobnej. W rejonie Nasławic stwierdzono występowanie serpentynitu o zasobach ok. 18 mln ton, który tylko w drobnym procencie może być wykorzystany do produkcji galanterii kamiennej. Trwają prace dokumentacyjne wystąpień ametystu w Szklarskiej Porębie, agatów w rejonie Nowego Kościoła, chryzoprazu w rejonie Wir, nefrytu w rejonie Jordanowa i pstrągowca w rejonie Słupca. Największe szanse na uzyskanie pozytywnych wyników rokują wystąpienia serpentynitu z nefrytem, jak również pstrągowca i agatów.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W latach 1980-1981 zostaną wykonane prace geologiczne i dokumentacyjne złóż chryzoprazu, chalcedonu i opalu w Szklarach, kryształu górskiego i morionu w masywie Strzegom-Sobótka, a także zostaną zakończone wszelkie prace objęte programem zagospodarowania kamieni szlachetnych i zdobnych.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Prowadzone są prace geologiczno-rozpoznawcze pokładów bursztynu. Dotychczas rozpoznano złoża: Górki Zachodnie k. Gdańska i Możdżanowo k. Słupska o łącznych zasobach ponad 20 ton bursztynu. Zakończenie całości prac przewiduje się do końca 1980 r.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Prace geologiczno-badawcze są skomplikowane, kosztowne i czasochłonne ze względu na rozproszony, nieregularny charakter zalegania większości wystąpień. Brak też kwalifikowanej kadry do wykonywania robót górniczych, co związane jest głównie z płacami.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Po zrealizowaniu większości prac geologiczno-poszukiwawczych tj. do końca roku 1980 będzie możliwość bardziej szczegółowej oceny krajowej bazy surowcowej kamieni szlachetnych i ozdobnych i podjęcie działań zmierzających do ich pełnego wykorzystania.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Kamienie szlachetne i ozdobne dla celów dalszego przetwórstwa pozyskiwane są głównie przez indywidualnych zbieraczy. Do roku 1975 zbieractwo miało charakter kolekcjonerski, a tylko niewielkie ilości agatu, chalcedonu, chryzoprazu i bursztynu wykorzystywane były przez rzemiosło i spółdzielczość do produkcji jubilerskiej i galanterii ozdobnej. Brakowało aktów prawnych sankcjonujących zbieractwo, zbywanie i przetwarzanie tych surowców. Dopiero od 1976 r. dzięki działalności towarzystw społeczno-przyrodniczych, a zwłaszcza Oddziału Sudeckiego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi nastąpiło wyraźne ożywienie ruchu zbieractwa. Efektem jest rosnący skup i coraz lepsze wykorzystanie krajowych surowców do celów jubilerskich i zdobniczych.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Przedmiotem zbieractwa są różnorakie odmiany minerałów i skał, które w przeważającej większości, z uwagi na jakość, mogą być wykorzystywane tylko dla celów kolekcjonerskich. Niemniej jednak w wyniku dotychczas podjętych działań reklamowych i organizacyjnych systematycznie wzrasta ilość skupowanego surowca możliwego do wykorzystania w produkcji galanterii ozdobnej i jubilerskiej. I tak w roku 1976 skupiono łącznie - 990 kg, w roku 1977 - 2330 kg, w roku 1978 - 1860 kg i w I półroczu 1979 roku 2760 kg. Zbieracze dostarczają głównie krzemienie pasiaste, araukarie, nefryt, chryzopraz, chalcedon i agat.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Organizacja skupu jest niejednorodna, punkty skupu nie są wyposażone w podstawowy sprzęt i urządzenia umożliwiające prawidłową ocenę jakości surowca. Brak jest jednolitego regulaminu skupu, obsługujący nie otrzymują żadnego ekwiwalentu pieniężnego za te czynności. Reklama jest dotychczas niedostateczna. Wszystkie punkty skupu dokonują skupu surowca pod kątem tylko swoich potrzeb, a brak znajomości potrzeb innych producentów powoduje konieczność znalezienia właściwego odbiorcy przez sprzedającego. Skup surowca tylko dla własnych potrzeb wynika z niemożności gromadzenia zapasów, ze względu na istniejące przepisy bankowe i braku jednolitych zasad odsprzedaży surowca dla innego producenta.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Do stycznia 1978 roku obowiązywał wydany przez Państwową Komisję Cen cennik skupu nieobrobionych, naturalnych kamieni szlachetnych i ozdobnych, który nie sprzyjał rozwojowi zbieractwa, że względu na niewłaściwie ustalone ceny i dużą ich rozpiętość. Wprowadzony przez dyrektora Naczelnego Kombinatu „Polsrebro” nowy cennik podwyższył ceny szczególnie poszukiwanych dla jubilerstwa odmian kamieni szlachetnych jak: chryzopraz, nefryt i pewne odmiany kwarcu. Ponadto nowy cennik zmienił dotychczasowy podział kupowanych kamieni, wprowadzając tylko 3 gatunki, co uprościło ocenę jakości surowca. Jednakże cennik ten - jak wykazała praktyka - należy uzupełnić przez wprowadzenie szerszej gamy kamieni a także objąć nim kamienie nie występujące w Polsce. Cennikiem należy objąć podgatunki niektórych kamieni, celem wykorzystania do produkcji galanterii ozdobnej np. chryzopraz ozdobny, agat ozdobny itp. Również należy wprowadzić ceny dla złomu różnych kamieni obrobionych.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Metodami przemysłowymi wydobywane są w Polsce skały ozdobne, wszelkie odmiany marmurów i wapieni ozdobnych, serpentynitu z nefrytem, gipsu z alabastrem i inne kamienie budowlane. Z kamieni szlachetnych tą metodą wydobywany jest bursztyn i nefryt. Ponadto jako surowiec towarzyszący pozyskiwany jest z rud niklu chryzopraz, chalcedon i opal oraz drobne ilości kwarców przy eksploatacji kamieni budowlanych i drogowych. Dotychczas brak jest zorganizowanej eksploatacji kamieni szlachetnych i niektórych skał ozdobnych, co jest główną przyczyną wciąż niedostatecznego ich odzysku. Zgodnie z nałożonym przez resorty obowiązkiem wydobywania kamieni szlachetnych występujących jako kopalina towarzysząca, w podległych tym resortom przedsiębiorstwach, eksploatacja winna być prowadzona w sposób selektywny i przy zastosowaniu technologii umożliwiających maksymalnie odzyski występujących minerałów. Jednak dotychczasowe wyniki są negatywne, ze względu na braki organizacyjne oraz wciąż niedostateczne zainteresowanie tymi zagadnieniami ze strony kierownictw zakładów.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">W oparciu o bilans zasobów surowców mineralnych Centralnego Urzędu Geologii można stwierdzić, że istnieje duża baza surowcowa skał ozdobnych. Niedostateczne jej wykorzystanie wynika głównie z braku odpowiednich maszyn do obróbki kamieni.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W roku 1978 import wyniósł 15 ton różnorodnych kamieni szlachetnych, podobną ilość przewiduje się zużyć również w roku obecnym. W latach 1980-85 import przewiduje się utrzymać na poziomie ok. 15 ton a wzrastające zapotrzebowanie winno być pokryte z zasobów krajowych. Np. w roku 1981 przewiduje się pozyskać 4 tony kamieni szlachetnych, 20 ton kamieni ozdobnych i 40 ton bursztynu. Biorąc pod uwagę dotychczasowy postęp w zakresie dokumentowania, odzysku i wykorzystywania krajowej bazy kamieni szlachetnych i ozdobnych nierealne jest osiągnięcie tego pozyskania.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Nasycenie rynku wyrobami jubilerskimi jest dostateczne, lecz nie zawsze odpowiadające gustom klientów. Brak wyrobów galanterii kamiennej i pamiątkarskiej. Produkcja jubilerska jest tylko w niewielkim stopniu eksportowana z uwagi m.in. na niską jakość metalu /próba srebra 800 zamiast 925) i nie nadążające za trendami światowymi wzornictwo. Brak właściwych działań Kombinatu „Polsrebro” wpływa hamująco na rozwój produkcji pamiątkarskiej wykonywanej przez rzemiosło i handel. Łączenie i zdobienie porcelany, szkła, drewna i kryształu z metalami i kamieniami szlachetnymi napotyka na trudności, ponieważ nie ma w tym zakresie kooperacji.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Mimo znacznego popytu na wyroby ze skał ozdobnych takich jak: płytki okładzinowe, stopnie, balustrady, kominki, nagrobki itp. potrzeby zaspokajane są tylko w niewielkim stopniu. I tak np., niezależnie od wysokości cen, czas wyczekiwania na wykonanie nagrobka wynosi od 3 - 8 lat w zależności od surowca. Przyczyna tkwi w preferowaniu produkcji kruszyw, niezbędnych dla budownictwa. W rezultacie znikome jest wykorzystanie złóż skał ozdobnych. Wiąże się to także z brakiem odpowiednich maszyn i urządzeń do produkcji kamieniarskiej.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Podkomisja stwierdza więc, że znaczne zasoby krajowych kamieni szlachetnych i ozdobnych, mimo podjęcia już od 1975 roku różnorakich działań porządkujących zagadnienia prawne i organizacyjne, wykorzystywane są dotychczas tylko w niewielkim zakresie. Powodem tej sytuacji jest głównie brak pełnego rozeznania zasobów surowcowych, co wpływa hamująco na ich pozyskiwanie i dalsze przetwarzanie. I tak np. jedno z najbogatszych złóż kamieni szlachetnych w Szklarach, gdzie występuje unikalny chryzopraz, opal i chalcedon dotychczas nie zostało udokumentowane, a częściowy odzysk tych minerałów odbywa się przy okazji eksploatacji rudy niklu. Wciąż niedoskonale prowadzony jest skup kamieni od anonimowych zbieraczy. Brak jest koordynacji działalności punktów skupu, część z nich nie działa w ogóle lub tylko sporadycznie, brak jest odpowiedniej reklamy a stosowany cennik częściowo się zdezaktualizował. Kamienie szlachetne wykorzystywane są głównie do produkcji jubilerskiej, w związku z czym nie ma zainteresowania skupem surowca jakościowo gorszego oferowanego obecnie przez zbieraczy i przemysł wydobywczy. Brakuje maszyn i urządzeń do produkcji kamieniarskiej i indywidualnej obróbki surowca. Zły jest stan techniczny szeregu zakładów przetwórczych. Także wiele do życzenia pozostawia współpraca przemysłu przetwórczego z rzemiosłem i spółdzielczością pracy. Nie rozwija się w sposób właściwy produkcja galanterii pamiątkarskiej i wyrobów pamiątkarskich. Przyczyną jest między innymi nastawienie zakładów na produkcję kruszywa budowlanego.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Celem efektywnego wykorzystania krajowej bazy surowcowej kamieni szlachetnych i ozdobnych konieczne jest podjęcie następujących działań:</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">- skoordynowanie poczynań Centralnego Urzędu Geologii i prowadzących badania geologiczne kombinatów geologicznych, celem zakończenia do roku 1981 dokumentowania skupisk kamieni szlachetnych i złóż kamieni ozdobnych,</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">- stworzenie odpowiednich warunków płacowych w kombinatach geologicznych, co jest niezbędne dla pozyskania kwalifikowanej kadry górników do terenowych prac górniczo-geologicznych,</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">- zintensyfikowanie przez Kombinat „Polsrebro” działań koordynacyjnych i nadzorczych w zakresie dokumentacji złóż, skupu surowca i jego dalszego przetwórstwa,</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">- pobudzanie inicjatyw zmierzających do rozwinięcia zainteresowania pozyskiem i wykorzystaniem lokalnych zasobów surowcowych,</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">- rozwijanie wszelkich form popularyzacji ruchu zbieractwa poprzez inspirowanie działalności wydawniczej, organizowanie sejmików zbieraczy, giełd mineralogicznych krajowych i międzynarodowych, aukcji i wystaw minerałów,</u>
  37 + <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">- zobowiązanie Kombinatu „Polsrebro” do właściwego zorganizowania skupu kamieni szlachetnych i ozdobnych. Wszelkie prace w zakresie skupu kamieni winny być zakończone do marca 1980 r.</u>
  38 + <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">- spowodowanie uzupełnienia obowiązującego cennika o nowe gatunki i podgatunki nieobrobionych kamieni szlachetnych i ozdobnych, złomu kamieni szlachetnych oraz nieobrobionych kamieni pochodzenia zagranicznego,</u>
  39 + <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">- zorganizowanie eksploatacji złóż kamieni szlachetnych i ozdobnych,</u>
  40 + <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">- wzmożenie nadzoru i kontroli, celem zwiększenia odzysku kamieni szlachetnych występujących jako kopalina towarzysząca w eksploatowanych złożach,</u>
  41 + <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">- spowodowanie produkcji specjalistycznych maszyn i urządzeń do wyrobów kamieniarskich i indywidualnej obróbki surowca lub umożliwienie zakupu tych urządzeń za granicą,</u>
  42 + <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">- rozwinięcie w szerszym stopniu produkcji kamiennej galanterii pamiątkarskiej w oparciu o gorsze jakościowo kamienie szlachetne nienadające się do produkcji jubilerskiej,</u>
  43 + <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">- doprowadzenie wzornictwa i jakości surowca w produkcji jubilerskiej do światowego poziomu, celem uaktywnienia eksportu tych wyrobów,</u>
  44 + <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">- wprowadzenie do planów produkcyjnych zakładów eksploatujących i przetwarzających kamienie ozdobne maksymalnego odzysku bloków i wyrobów z nich wykonywanych.</u>
  45 + <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-2">
  48 + <u xml:id="u-2.0" who="#PosełCzesławMądry">Czy nie korzystniejszym w obecnych warunkach byłoby sprowadzanie niektórych kamieni ozdobnych i półszlachetnych z zagranicy? Być może import byłby tańszy niż obecna bardzo praco i finansowochłonna eksploatacja.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-3">
  51 + <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZenonKomorowski">Czy są perspektywy wskazujące na to, iż w najbliższej przyszłości możemy rozpoznać nowe, wydajne złoża kamieni ozdobnych i półszlachetnych? Czy Centralny Urząd Geologii przewiduje występowanie większych złóż tych kamieni w kraju? Eksploatacja bursztynu na wybrzeżu nie jest odpowiednio zorganizowana.</u>
  52 + </div>
  53 + <div xml:id="div-4">
  54 + <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAdolfOjczyk">Z tematem, będącym przedmiotem posiedzenia Komisja zetknęła się po raz pierwszy. Leży on niejako na uboczu ważnych zagadnień gospodarczych, jednakże korzyści, jakie może przynieść prawidłowe wykorzystanie złóż kamieni szlachetnych i ozdobnych wskazują na potrzebę poświęcenia temu zagadnieniu większej uwagi.</u>
  55 + <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAdolfOjczyk">Wiceprezes Centralnego Urzędu Geologii - Jan Żytka: Poszukiwania surowców dla przemysłu do jakich zaliczają się zasoby kamieni ozdobnych i półszlachetnych nie zostaną zakończone w 1980 r. Można mówić jedynie o zakończeniu pewnego etapu. Cały górotwór sudecki i karpacki obfituje w różne przydatne minerały. Dlatego też będziemy permanentnie prowadzić poszukiwania.</u>
  56 + <u xml:id="u-4.2" who="#PosełAdolfOjczyk">Centralny Urząd Geologii corocznie uzupełnia i będzie uzupełniać mapę odkrytych na terenie kraju minerałów. Jeśli tylko złoże będzie rokowało odpowiednie perspektywy z punktu widzenia ekonomicznego, na jego teren zostanie skierowany specjalistyczny potencjał ludzki i techniczny w celu przeprowadzenia odpowiednich badań.</u>
  57 + <u xml:id="u-4.3" who="#PosełAdolfOjczyk">Wykorzystywane jest również zaplecze naukowe, które na rzecz Urzędu może wykonywać wszelkie ekspertyzy m.in. petrograficzne i mineralogiczne.</u>
  58 + <u xml:id="u-4.4" who="#PosełAdolfOjczyk">Kamienie półszlachetne i ozdobne muszą być pozyskiwane niejako przy okazji wydobywania kamienia budowlanego. Stanowią one niewielki odsetek pozyskiwanego materiału i z punktu widzenia ekonomicznego trudno przewidywać, aby stały się główną kopaliną.</u>
  59 + <u xml:id="u-4.5" who="#PosełAdolfOjczyk">W dużej części kamienie te pozyskiwane są przez zbieraczy, którzy następnie dostarczają je do punktów skupu. Czynią to też pracownicy przedsiębiorstw eksploatujących materiał budowlany. Z naszej strony będziemy czynić wszystko, aby maksymalnie zainteresować wszystkich zbieraczy pozyskiwaniem tych kopalin.</u>
  60 + <u xml:id="u-4.6" who="#PosełAdolfOjczyk">Czy są większe perspektywy rozpoznania nowych złóż? Częstokroć decyduje przypadek. W niektórych latach natrafiamy na gęściej skupione gniazda kamieni.</u>
  61 + <u xml:id="u-4.7" who="#PosełAdolfOjczyk">Bursztyn jest specyficzną kopaliną występującą w postaci okruchów. Z naszych doświadczeń wynika, iż na terenie złoża po wykonaniu kilkunastu otworów i rozpoczęciu wypłukiwania bursztynu w krótkim okresie czasu eksploatacja ta przestaje się ekonomicznie opłacać. Czynimy starania, a aby lokalizować nowe złoża tego surowca m.in. w bieżącym roku przy pomocy specjalnego statku prowadzimy poszukiwania w rejonie Zatoki Gdańskiej. Zbiera się osady denne, które są następnie badane. Powstaje w ten sposób mapa osadów dennych dająca możliwość zorientowania się co do dyslokacji bursztynów. Być może metoda ta przyniesie niezłe rezultaty.</u>
  62 + <u xml:id="u-4.8" who="#PosełAdolfOjczyk">Czy bardziej opłacalny byłby import? Musimy pozyskiwać surowce krajowe i jednocześnie kontynuować zakupy poza granicami. Zagraniczne dostawy stanowią uzupełnienie surowców, których nie posiadamy w kraju. W tym względzie nawiązaliśmy kontakty ze Związkiem Radzieckim i Mongolią. Kontakty z tym drugim krajem rokują duże możliwości.</u>
  63 + <u xml:id="u-4.9" who="#PosełAdolfOjczyk">Tylko niektóre gatunki kamieni półszlachetnych i ozdobnych mogą być pozyskiwane jako kopalina główna. Dotyczy to takich przypadków kiedy można je wydobywać w blokach.</u>
  64 + </div>
  65 + <div xml:id="div-5">
  66 + <u xml:id="u-5.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieHutnictwaBogdanSeweryński">Kombinat „Polsrebro” należy do resortu hutnictwa. Powstał on w 1977 r. Jego zadaniem jest przerób krajowego surowca. W ciągu 2 lat wartość produkcji zwiększyła się z 1,5 mld do 5 mld zł. Powołaliśmy nowe przedsiębiorstwa przerobu srebra w Warszawie, Rzeszowie i Białymstoku. Pracują one w dobrych warunkach. Natomiast przedsiębiorstwo „Agat” w Płocku, zlokalizowane zostało w starych budynkach klasztornych nie spełniających odpowiednich wymogów. Resort chciał podjąć budowę nowego zakładu i ma na to środki. Jednakże inwestycja ta nie weszła do planu w 1978 r. i w roku bieżącym, prawdopodobnie nie wejdzie również i w 1980.</u>
  67 + <u xml:id="u-5.1" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieHutnictwaBogdanSeweryński">Jesteśmy w stanie zagospodarować każde złoże kamieni ozdobnych i półszlachetnych. Mamy do tego przygotowany odpowiedni potencjał. A więc moce przetwórcze są, natomiast kamieni brak.</u>
  68 + <u xml:id="u-5.2" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieHutnictwaBogdanSeweryński">Import jest i będzie konieczny. Współpracujemy w tym zakresie ze Związkiem Radzieckim i Mongolią i możliwości są szerokie. Podejmuje się też współpracę z ZSRR w pozyskiwaniu bursztynów. Pozyskuje się je tam z dużych głębokości. I my również po przejściu na tę technologię moglibyśmy osiągać o wiele lepsze wyniki.</u>
  69 + <u xml:id="u-5.3" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieHutnictwaBogdanSeweryński">Przedsiębiorstwo „Jantar” przerabiające bursztyny w 1978 r. pozyskało 19 ton bursztynów - 10 ton w ramach własnej eksploatacji, 9 ton kupiono od zbieraczy. Jednakże dzikie zbieractwo na wybrzeżu jest plagą, z którą władze do tej pory nie mogą sobie poradzić. W bieżącym roku w ciągu trzech kwartałów pozyskaliśmy 8 ton bursztynów, co ze skupem daje łącznie 14 ton.</u>
  70 + <u xml:id="u-5.4" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieHutnictwaBogdanSeweryński">Główną przeszkodą w odpowiednim zagospodarowaniu kamieni szlachetnych jest fakt, iż pozyskujemy je w kamieniołomach po uprzednim odstrzeleniu całego złoża. W efekcie surowiec do punktów skupu dostarczany jest w stanie spękanym, co przesądza o jego niewielkiej przydatności.</u>
  71 + </div>
  72 + <div xml:id="div-6">
  73 + <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Na całym świecie przyjmuje się podział kamieni na kamienie szlachetne i ozdobne, a nie półszlachetne. Taką nomenklaturę należałoby stosować i u nas.</u>
  74 + <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Ważnym zadaniem jest zarejestrowanie miejsc, w których znajdują się złoża kamieni szlachetnych i ozdobnych i ich udokumentowanie. Trudno byłoby w tej chwili ocenić, czy złoża bursztynu jak i innych kamieni są takiej wielkości, że nadają się do eksploatacji przemysłowej.</u>
  75 + <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Niezbędne jest zorganizowanie skupu kamieni szlachetnych, opracowanie cenników na nie oraz przygotowanie wyspecjalizowanych służb do oceny ich wartości.</u>
  76 + <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJerzyGrochmalicki">Dotychczasowe inwestycje w Kombinacie „Polsrebro” mają na celu zapewnienie większej eksploatacji samego srebra, nie uwzględnia się możliwości wykorzystania do ozdabiania wyrobów srebrnych kamieniami szlachetnymi i ozdobnymi. Komisja powinna poprzeć resort w jego zamierzeniach takiej modernizacji tego Kombinatu, ażeby w szerszym zakresie można było wykorzystywać istniejące złoża kamieni szlachetnych i ozdobnych.</u>
  77 + <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJerzyGrochmalicki">W świetle uzyskanych wyjaśnień nasuwa się pytanie, co nam się bardziej opłaca: poszukiwanie czy importowanie kamieni szlachetnych i ozdobnych.</u>
  78 + </div>
  79 + <div xml:id="div-7">
  80 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Dyskusja wykazała, że zagospodarowanie istniejących zasobów kamieni ozdobnych i szlachetnych stwarza duże możliwości rozwoju produkcji poszukiwanej na rynku wewnętrznym i mającej być przedmiotem eksportu.</u>
  81 + <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Jak wynika z informacji resortu, koreferatu i dyskusji aktualny stan w tej dziedzinie nie jest jeszcze zadowalający. Podjęto zaledwie pewne prace przygotowawcze i należy postulować zintensyfikowanie prac poszukiwawczo-geologicznych, dokonanie pełnej oceny zasobów i ich udokumentowanie. Ponadto zwrócić trzeba uwagę na jak najbardziej racjonalne wykorzystanie tego, co już posiadamy.</u>
  82 + <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Wnioski zawarte w koreferacie zasługują na pełne poparcie i wskazują, że podejmuje się pewne porządkujące działania na rzecz zagospodarowania kamieni szlachetnych i ozdobnych. Zgodnie z propozycjami koreferenta skoncentrować się trzeba m.in. na: intensyfikacji prac badawczych i poszukiwawczo-geologicznych, doskonaleniu organizacji skupu kamieni od zbieraczy anonimowych, pozyskiwaniu nowego kręgu tych zbieraczy, lepszym wykorzystaniu istniejącej bazy oraz doskonaleniu współpracy przemysłu z rzemiosłem, zwłaszcza w zakresie rozwoju produkcji pamiątkarskiej.</u>
  83 + <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Import kamieni jest wskazany, ale w uzasadnionych ekonomicznie rozmiarach.</u>
  84 + <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Wskazać trzeba również na konieczność wykorzystania Kombinatu „Polsrebro” nie tylko dla przetwarzania srebra, ale również szerszego wprowadzania produkcji ozdabianej kamieniami szlachetnymi i ozdobnymi. Wnioski resortu hutnictwa w sprawie zwiększenia nakładów inwestycyjnych na ten cel zasługują na poparcie.</u>
  85 + <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
  86 + <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła stan porządkowania prawa oraz resortowych aktów prawnych w Ministerstwie Górnictwa, Ministerstwie Przemysłu Chemicznego, Centralnym Urzędzie Geologii oraz Wyższym Urzędzie Górniczym. Podstawą dyskusji nad tą problematyką były nadesłane na piśmie informacje wymienionych resortów oraz koreferaty, które przedstawili: w imieniu podkomisji górnictwa i geologii poseł Ryszard Najsznerski (PZPR), a w imieniu podkomisji przemysłu chemicznego poseł Helena Kurnatowska (PZPR).</u>
  87 + <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Poseł Ryszard Najsznerski stwierdził, że szeroko zakrojony program porządkowania legislacji resortowej zmierza w dwóch zasadniczych kierunkach:</u>
  88 + <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- zwiększenia społeczno-gospodarczej efektywności oraz jakości wydawanych aktów prawnych;</u>
  89 + <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- systematycznego ograniczania liczby wydawanych i obowiązujących aktów prawnych.</u>
  90 + <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Na przestrzeni lat 1975–79 zmniejszono w resorcie górnictwa ilość aktów prawnych o 583. Obowiązuje obecnie w tym resorcie 459 aktów prawnych.</u>
  91 + <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Wg stanu na dzień 1 sierpnia 1979 r. w Wyższym Urzędzie Górniczym obowiązują 174 akty normatywne, a ilość ich zamierza się nadal zmniejszać m.in. przez komasację aktów normatywnych traktujących o zbliżonej problematyce. W Centralnym Urzędzie Geologii zmniejszono liczbę obowiązujących aktów prawnych z 1409 do 350.</u>
  92 + <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Podkomisja proponuje przyjąć przedłożone informacje resortów w sprawie działań na rzecz doskonalenia i porządkowania resortowych aktów prawnych i wskazuje na duży postęp w zakresie ich zmniejszania ilościowego. Zwrócić trzeba uwagę na konieczność jakościowego doskonalenia aktów prawnych i lepszego ich dostosowywania do wymogów intensywnie rozwijającej się gospodarki narodowej.</u>
  93 + <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Zapoczątkowany proces porządkowania prawa winien być kontynuowany, a przebieg prac znajdować się w kręgu zainteresowania Komisji następnej kadencji Sejmu.</u>
  94 + <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Poseł Helena Kurnatowska (PZPR) wskazała, że prace nad porządkowaniem resortowych aktów prawnych w przemyśle chemicznym prowadzone są od szeregu lat. Koncentrują się one na bieżącej weryfikacji i aktualizacji resortowych aktów prawnych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na te odcinki, które w danym okresie są priorytetowe w działalności gospodarczej resortu.</u>
  95 + <u xml:id="u-7.15" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Podkomisja pozytywnie ocenia dotychczasową działalność resortu przemysłu chemicznego w zakresie porządkowania prawa, wynikiem czego jest zmniejszenie ilości obowiązujących aktów prawnych z 5376 do 663.</u>
  96 + <u xml:id="u-7.16" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Podkomisja uważa, że sprawą szczególnie pilną jest opracowanie nowej ustawy o Urzędzie Ministra Przemysłu Chemicznego oraz rozporządzenia Rady Ministrów o szczegółowym zakresie działania tego urzędu. Obowiązująca ustawa sprzed 29 lat nie odpowiada już obecnym warunkom.</u>
  97 + <u xml:id="u-7.17" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Należałoby również wnioskować zapewnienie dostępności i publikacji resortowych aktów prawnych m.in. poprzez wydawanie Resortowego Dziennika Urzędowego.</u>
  98 + <u xml:id="u-7.18" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Przeprowadzić też trzeba nowelizację przepisów regulujących w ramach układów zbiorowych pracowników przemysłu chemicznego oraz pracowników przemysłu kopalnictwa surowców chemicznych problemy zatrudnienia kobiet m.in. w zakresie wynagrodzenia pracy w godzinach nocnych, przyznania urlopów profilaktycznych itp. Prace w tym zakresie są prowadzone, ale równocześnie trzeba postulować poddanie proponowanych zmian konsultacji z podstawowym aktywem społeczno-gospodarczym zainteresowanych środowisk i zakładów pracy.</u>
  99 + <u xml:id="u-7.19" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Konieczne jest również dokonanie kompleksowej analizy aktów prawnych regulujących problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie dozoru nad wyrobami, ich obiegiem, magazynowaniem i transportem niektórych wyrobów chemicznych. Po dokonaniu tej analizy ustalić należy tryb i termin opracowania odpowiednich przepisów przez poszczególne resorty.</u>
  100 + <u xml:id="u-7.20" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Podsumowując obrady poseł Zofia Łęgowik (PZPR) podkreśliła, że w świetle przedstawionych informacji resortów oraz wniosków zgłoszonych przez podkomisje można uznać prace nad zmniejszeniem ilości obowiązujących aktów prawnych w omawianych resortach za zadawalające. Tendencję tą resort powinien podtrzymywać. Doskonalić jednak nadal trzeba poziom wydawanych aktów prawnych i poszukiwać najwłaściwszych form ich publikacji. Słuszny jest wniosek Podkomisji Przemysłu Chemicznego o wydawanie resortowego Dziennika Urzędowego.</u>
  101 + <u xml:id="u-7.21" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Kolejny etap prac nad porządkowaniem resortowych aktów prawnych powinien koncentrować się na weryfikacji aktów normatywnych w jednostkach podporządkowanych resortom, w poszczególnych branżach. Dokonać trzeba przeglądu obowiązujących okólników i rozporządzeń wykonawczych. Ważną sprawą jest zapewnienie w szerszym niż obecnie zakresie udziału służb prawnych przy opracowywaniu nowych aktów normatywnych.</u>
  102 + <u xml:id="u-7.22" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Istotne znaczenie ma również działalność zmierzająca do podniesienia oświaty prawniczej wśród pracowników poszczególnych resortów i to nie tylko wśród pracowników służb prawnych, ale również kadry kierowniczej, mistrzów i aktywu społeczno-gospodarczego.</u>
  103 + <u xml:id="u-7.23" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Komisja przyjęła do aprobującej wiadomości przedstawione informacje resortów oraz postanowiła w oparciu o wnioski podkomisji opracować opinię, która zostanie skierowana do Komisji Prac Ustawodawczych.</u>
  104 + <u xml:id="u-7.24" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty dotyczące:</u>
  105 + <u xml:id="u-7.25" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- uruchomienia w kraju produkcji linek i kordów stalowych do taśm przenośnikowych i opon samochodowych;</u>
  106 + <u xml:id="u-7.26" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- konieczności poprawy zaopatrzenia w urządzenia i aparaturę chemiczną;</u>
  107 + <u xml:id="u-7.27" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- doprowadzenia do uzyskania w Zakładach Azotowych we Włocławku pełnej zdolności produkcyjnej;</u>
  108 + <u xml:id="u-7.28" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- niezagospodarowywanych urządzeń i maszyn z importu;</u>
  109 + <u xml:id="u-7.29" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- podjęcia działań mających na celu przyspieszenie realizacji kompleksowej rozbudowy kamieniołomów w Kombinacie Cementowo-Wapienniczym „Kujawy”;</u>
  110 + <u xml:id="u-7.30" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">- zmodyfikowania programu chemizacji gospodarki narodowej stosownie do potrzeb jej dalszego rozwoju.</u>
  111 + <u xml:id="u-7.31" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Referentem był poseł Adolf Ojczyk (PZPR).</u>
  112 + <u xml:id="u-7.32" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Komisja po dyskusji uznała odpowiedzi na dwa pierwsze dezyderaty za niezadowalające i postanowiła wystąpić ponownie w tej sprawie do Prezesa Rady Ministrów. Pozostałe odpowiedzi Komisja przyjęła.</u>
  113 + <u xml:id="u-7.33" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedź na opinię na temat oceny wykorzystania zakupionych maszyn i urządzeń oraz licencji w resorcie przemysłu chemicznego w latach 1975–80.</u>
  114 + <u xml:id="u-7.34" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Poseł Ryszard Najsznerski (PZPR) przedstawił odpowiedzi na dezyderaty dotyczące perspektyw zagospodarowania zasobów węgla w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym.</u>
  115 + <u xml:id="u-7.35" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Komisja uznała odpowiedzi za niepełne i postanowiła dezyderaty ponowić.</u>
  116 + <u xml:id="u-7.36" who="#PrzewodniczącaobradomposełZofiaŁęgowik">Komisja uchwaliła plan pracy do końca kadencji.</u>
  117 + </div>
  118 + </body>
  119 + </text>
  120 + </TEI>
  121 +</teiCorpus>
... ...
1976-1980/sejm/komisje/kge/197680-sjm-kgexx-00033-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2 +<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-197680-sjm-kgexx-00033-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 33/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii /nr 33/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">PRL</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">7</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="dayNo">1</note>
  19 + <note type="original_file">7_4-KomGornictwa.odt:33</note>
  20 + <note type="sessionNo">33</note>
  21 + <date>1979-12-06</date>
  22 + </bibl>
  23 + </sourceDesc>
  24 + </fileDesc>
  25 + <profileDesc>
  26 + <particDesc>
  27 + <person xml:id="MinisterenergetykiienergiiatomowejZbigniewBartosiewicz" role="speaker">
  28 + <persName>Minister energetyki i energii atomowej Zbigniew Bartosiewicz</persName>
  29 + </person>
  30 + <person xml:id="MinistergórnictwaWłodzimierzLejczak" role="speaker">
  31 + <persName>Minister górnictwa Włodzimierz Lejczak</persName>
  32 + </person>
  33 + <person xml:id="MinisterprzemysłuchemicznegoHenrykKonopacki" role="speaker">
  34 + <persName>Minister przemysłu chemicznego Henryk Konopacki</persName>
  35 + </person>
  36 + <person xml:id="PosełAdolfOjczyk" role="speaker">
  37 + <persName>Poseł Adolf Ojczyk</persName>
  38 + </person>
  39 + <person xml:id="PosełAleksanderGertz" role="speaker">
  40 + <persName>Poseł Aleksander Gertz</persName>
  41 + </person>
  42 + <person xml:id="PosełFranciszekGrolewski" role="speaker">
  43 + <persName>Poseł Franciszek Grolewski</persName>
  44 + </person>
  45 + <person xml:id="PosełJanKonieczny" role="speaker">
  46 + <persName>Poseł Jan Konieczny</persName>
  47 + </person>
  48 + <person xml:id="PosełJanKubit" role="speaker">
  49 + <persName>Poseł Jan Kubit</persName>
  50 + </person>
  51 + <person xml:id="PosełJanLeś" role="speaker">
  52 + <persName>Poseł Jan Leś</persName>
  53 + </person>
  54 + <person xml:id="PosełJanSoja" role="speaker">
  55 + <persName>Poseł Jan Soja</persName>
  56 + </person>
  57 + <person xml:id="PosełStanisławLuty" role="speaker">
  58 + <persName>Poseł Stanisław Luty</persName>
  59 + </person>
  60 + <person xml:id="PosełStanisławSkładowski" role="speaker">
  61 + <persName>Poseł Stanisław Składowski</persName>
  62 + </person>
  63 + <person xml:id="PosełTadeuszGąsiorek" role="speaker">
  64 + <persName>Poseł Tadeusz Gąsiorek</persName>
  65 + </person>
  66 + <person xml:id="PosełWładysławOchota" role="speaker">
  67 + <persName>Poseł Władysław Ochota</persName>
  68 + </person>
  69 + <person xml:id="PosełZofiaŁęgowik" role="speaker">
  70 + <persName>Poseł Zofia Łęgowik</persName>
  71 + </person>
  72 + <person xml:id="PrezesCentralnegoUrzęduGeologiiZdzisławDembowski" role="speaker">
  73 + <persName>Prezes Centralnego Urzędu Geologii Zdzisław Dembowski</persName>
  74 + </person>
  75 + <person xml:id="WicedyrektorzespołuenergetykiKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówJerzyMiastkowski" role="speaker">
  76 + <persName>Wicedyrektor zespołu energetyki Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Jerzy Miastkowski</persName>
  77 + </person>
  78 + <person xml:id="komentarz" role="commentator">
  79 + <persName>Komentarz</persName>
  80 + </person>
  81 + </particDesc>
  82 + </profileDesc>
  83 +</teiHeader>
... ...