Commit a143e1e96d8610920faedb641ef7049613f289de
1 parent
9be786d3
Add 1965-1969 period.
Showing
46 changed files
with
27161 additions
and
0 deletions
Too many changes to show.
To preserve performance only 9 of 46 files are displayed.
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00001-01/header.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-196569-sjm-ppxxx-00001-01"> | |
| 3 | + <fileDesc> | |
| 4 | + <titleStmt> | |
| 5 | + <title>1 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 6 | + </titleStmt> | |
| 7 | + <publicationStmt> | |
| 8 | + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p> | |
| 9 | + </publicationStmt> | |
| 10 | + <sourceDesc> | |
| 11 | + <bibl> | |
| 12 | + <title>1 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 13 | + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher> | |
| 14 | + <note type="system">PRL</note> | |
| 15 | + <note type="house">Sejm</note> | |
| 16 | + <note type="termNo">4</note> | |
| 17 | + <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note> | |
| 18 | + <note type="sessionNo">1</note> | |
| 19 | + <note type="dayNo">1</note> | |
| 20 | + <date>1965-06-24</date> | |
| 21 | + </bibl> | |
| 22 | + </sourceDesc> | |
| 23 | + </fileDesc> | |
| 24 | + <profileDesc> | |
| 25 | + <particDesc> | |
| 26 | + <person xml:id="CzlonkowieRadyPanstwa" role="speaker"> | |
| 27 | + <persName>Członkowie Rady Państwa</persName> | |
| 28 | + </person> | |
| 29 | + <person xml:id="komentarz" role="speaker"> | |
| 30 | + <persName>Komentarz</persName> | |
| 31 | + </person> | |
| 32 | + <person xml:id="MarszalekSenior" role="speaker"> | |
| 33 | + <persName>Marszalek-Senior</persName> | |
| 34 | + </person> | |
| 35 | + <person xml:id="Marszalek" role="speaker"> | |
| 36 | + <persName>Marszałek</persName> | |
| 37 | + </person> | |
| 38 | + <person xml:id="MarszalekSeniorBoleslawDrobner" role="speaker"> | |
| 39 | + <persName>Marszałek-Senior Bolesław Drobner</persName> | |
| 40 | + </person> | |
| 41 | + <person xml:id="MielczarekMariaKrystyna" role="speaker"> | |
| 42 | + <persName>Mielczarek Maria Krystyna</persName> | |
| 43 | + </person> | |
| 44 | + <person xml:id="MlynczakTadeuszWitold" role="speaker"> | |
| 45 | + <persName>Młyńczak Tadeusz Witold</persName> | |
| 46 | + </person> | |
| 47 | + <person xml:id="MonkaWaclawWladyslaw" role="speaker"> | |
| 48 | + <persName>Mońka Wacław Władysław</persName> | |
| 49 | + </person> | |
| 50 | + <person xml:id="PoselGomulkaWladyslaw" role="speaker"> | |
| 51 | + <persName>Poseł Gomułka Władysław</persName> | |
| 52 | + </person> | |
| 53 | + <person xml:id="PoselKaliszewskiStanislaw" role="speaker"> | |
| 54 | + <persName>Poseł Kaliszewski Stanisław</persName> | |
| 55 | + </person> | |
| 56 | + <person xml:id="PoselKraskoWincenty" role="speaker"> | |
| 57 | + <persName>Poseł Kraśko Wincenty</persName> | |
| 58 | + </person> | |
| 59 | + <person xml:id="PoselPodedwornyBoleslaw" role="speaker"> | |
| 60 | + <persName>Poseł Podedworny Bolesław</persName> | |
| 61 | + </person> | |
| 62 | + <person xml:id="PoselTejchmaJozef" role="speaker"> | |
| 63 | + <persName>Poseł Tejchma Józef</persName> | |
| 64 | + </person> | |
| 65 | + <person xml:id="WendeJanKarol" role="speaker"> | |
| 66 | + <persName>Wende Jan Karol</persName> | |
| 67 | + </person> | |
| 68 | + <person xml:id="WicemarszalekJanKarolWende" role="speaker"> | |
| 69 | + <persName>Wicemarszałek Jan Karol Wende</persName> | |
| 70 | + </person> | |
| 71 | + </particDesc> | |
| 72 | + </profileDesc> | |
| 73 | +</teiHeader> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00001-01/text_structure.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"> | |
| 3 | + <xi:include href="PPC_header.xml"/> | |
| 4 | + <TEI> | |
| 5 | + <xi:include href="header.xml"/> | |
| 6 | + <text> | |
| 7 | + <body> | |
| 8 | + <div xml:id="div-1"> | |
| 9 | + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Sejm</u> | |
| 10 | + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej</u> | |
| 11 | + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Kadencja IV — Sesja I</u> | |
| 12 | + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sprawozdanie Stenograficzne z 1 posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 24 czerwca 1965 r.</u> | |
| 13 | + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Warszawa 1 9 6 5</u> | |
| 14 | + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 16)</u> | |
| 15 | + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Przewodniczą na posiedzeniu Marszałek— Senior Bolesław Drobner, następnie Marszałek Sejmu Czesław Wycech)</u> | |
| 16 | + </div> | |
| 17 | + <div xml:id="div-2"> | |
| 18 | + <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Rada Państwa powierzyła mi już po raz trzeci z rzędu jako najstarszemu wiekiem posłowi dokonanie otwarcia pierwszego posiedzenia Sejmu. Na tej podstawie — zgodnie z art. 16 regulaminu Sejmu — otwieram pierwsze posiedzenie IV kadencji Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 19 | + <u xml:id="u-2.1" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Obywatele Posłowie! W kwietniu bieżącego roku Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodu przedstawił społeczeństwu naszemu wspólny program wyborczy wszystkich skupionych we Froncie Jedności Narodu organizacji politycznych i społecznych, a więc Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, której mam zaszczyt być członkiem, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego, związków zawodowych, związków spółdzielni pracy i organizacji chłopskich, organizacji kobiet i związków młodzieży, stowarzyszeń inteligencji, świeckich działaczy katolickich itd. Program ten zapowiadał kontynuację naszej drogi dziejowej, zapoczątkowanej przed 20 laty przez Krajową Radę Narodową, w pamiętnych dniach zwycięstwa nad hitlerowskim faszyzmem i narodzin Polski Ludowej.</u> | |
| 20 | + <u xml:id="u-2.2" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jak głosiła odezwa Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu jest to program rozwoju i rozkwitu naszego kraju, jego gospodarki i kultury, program pokoju między narodami, niepodległości i bezpieczeństwa Polski, przyjaźni i jedności bratnich narodów socjalistycznych.</u> | |
| 21 | + <u xml:id="u-2.3" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">W wyborach do Sejmu i rad narodowych, które odbyły się w dniu 30 maja br., naród polski wypowiedział się bez mała jednogłośnie za programem wyborczym Frontu Jedności Narodu. Świadczą o tym następujące urzędowe dane: w wyborach do Sejmu wzięło udział 96,62% wyborców; na listy kandydatów Frontu Jedności Narodu oddano 98,81% ważnie oddanych głosów.</u> | |
| 22 | + <u xml:id="u-2.4" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Można było w związku z tym stwierdzić, że dzień 30 maja br. przejdzie do historii Polski Ludowej jako dzień zwycięstwa idei Frontu Jedności Narodu, idei, wyrażającej zespolenie całego patriotycznie myślącego społeczeństwa wokół zadań dalszej budowy socjalizmu, rozwoju i pomyślności kraju, jego rosnącego wkładu w walce o pokój.</u> | |
| 23 | + <u xml:id="u-2.5" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">To ogromne zaufanie okazane nam, posłom na Sejm, przez cały naród polski nakłada na nas szczególnie odpowiedzialne obowiązki. W ciągu 48 miesięcy trwającej III kadencji Sejm, jak to stwierdził Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodu — najwyższy organ przedstawicielski w naszym państwie — rozwijał i doskonalił swoje funkcje ustawodawcze, usprawniał metody konstytucyjnej kontroli nad rządem oraz innymi organami władzy państwowej. Sejm ten odbył 32 posiedzenia i uchwalił 93 ustawy; w obradach plenarnych głos zabrało 725 posłów, w tym 93 sprawozdawców i 632 posłów zabierających głos w dyskusjach, ponadto zabrało głos 43 przedstawicieli rządu; komisje nasze odbyły łącznie 887 posiedzeń i uchwaliły 1.842 dezyderaty.</u> | |
| 24 | + <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Ogromne znaczenie miały uchwalone przez ten Sejm kodeksy, jak cywilny, rodzinny i postępowania cywilnego oraz historyczna ustawa o rozwoju systemu oświaty i wychowania. Czterokrotnie uchwalone zostały w latach 1961—1965 roczne narodowe plany gospodarcze i budżety państwa.</u> | |
| 25 | + <u xml:id="u-2.7" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Na nas, posłach na Sejm IV kadencji, ciąży teraz obowiązek kontynuowania tej słusznej, demokratycznej linii.</u> | |
| 26 | + <u xml:id="u-2.8" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">IV Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i ostatnio odbyte III Plenum Komitetu Centralnego naszej partii nakreśliły drogę dalszego rozwoju demokracji socjalistycznej w naszym kraju. Nakreśliły drogę dalszego, coraz skuteczniejszego wykorzystywania przez Sejm i jego organy ich konstytucyjnych uprawnień. Nakreśliły drogę dalszego ulepszania metod i form pracy Sejmu. Nakreśliły drogę dalszego zacieśniania więzi łączącej posłów z wyborcami.</u> | |
| 27 | + <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Od nas samych zależy teraz, Obywatele Posłowie, na ile odpowiemy zaufaniu okazanemu nam przez wyborców. Oczekują oni od nas niemało, gdyż nam właśnie, Sejmowi IV kadencji, przypadnie — wśród innych ważnych zadań — uchwalić najbliższy narodowy plan gospodarczy na lata 1966—1970.</u> | |
| 28 | + <u xml:id="u-2.10" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Pozwólcie zatem, że zanim przystąpię do dalszych punktów porządku dziennego, z tego miejsca jako najstarszy wiekiem członek tej Izby życzyć Wam będę pełnego powodzenia w zaszczytnej i odpowiedzialnej pracy na ławach najwyższego organu przedstawicielskiego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 29 | + <u xml:id="u-2.11" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">I pozwólcie, że powtórzę ponownie słowa, które już z tej trybuny jako marszałek-senior w dniu 20 lutego 1957 r. wypowiedziałem. Mówiłem wówczas: — „Droga nasza jest słuszna i niezawodna. Zatryumfował na naszej ziemi humanizm socjalistyczny, zatryumfowała odwaga ludzi mocnych i twardych, zatryumfowała idea socjalistyczna. Jesteśmy przekonani, że w walce o nową Polskę wytrwamy i wygramy!”</u> | |
| 30 | + <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski).</u> | |
| 31 | + <u xml:id="u-2.13" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Przystępujemy do złożenia ślubowania poselskiego.</u> | |
| 32 | + <u xml:id="u-2.14" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Tekst roty ślubowania został Obywatelom Posłom doręczony.</u> | |
| 33 | + <u xml:id="u-2.15" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">W myśl art. 1 ust. 3 regulaminu Sejmu ślubowanie odbywa się przez odczytanie roty, której wszyscy wysłuchamy stojąc, a następnie kolejno będzie wywoływany każdy poseł, który powstając z miejsca powtórzy słowo „ślubuję”.</u> | |
| 34 | + <u xml:id="u-2.16" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Do odczytania nazwisk Obywateli Posłów powołuję jedną z najmłodszych wiekiem posłanek, obywatelkę Zofię Grzebisz.</u> | |
| 35 | + <u xml:id="u-2.17" who="#komentarz">(Powołana posłanka zajmuje miejsce przy stole prezydialnym).</u> | |
| 36 | + <u xml:id="u-2.18" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Proszę wszystkich obecnych o powstanie z miejsc.</u> | |
| 37 | + <u xml:id="u-2.19" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u> | |
| 38 | + <u xml:id="u-2.20" who="#komentarz">(Czyta rotą ślubowania)</u> | |
| 39 | + <u xml:id="u-2.21" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej pracować dla dobra Narodu Polskiego i pogłębiać jego jedność, przyczyniać się do umacniania więzi władzy państwowej z ludem pracującym miast i wsi, czynić wszystko dla utrwalenia niepodległości i suwerenności, dla pomyślnego, socjalistycznego rozwoju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”.</u> | |
| 40 | + <u xml:id="u-2.22" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Proszę Posłankę Zofię Grzebisz o odczytywanie nazwisk obywateli posłów.</u> | |
| 41 | + <u xml:id="u-2.23" who="#komentarz">(Następujący posłowie w kolejności odczytywanych przez posłanką Zofią Grzebisz nazwisk powtarzają — „Ślubuję”).</u> | |
| 42 | + <u xml:id="u-2.24" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Adamiec Władysław</u> | |
| 43 | + <u xml:id="u-2.25" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Adamowicz Lucyna</u> | |
| 44 | + <u xml:id="u-2.26" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Adamuszek Witold</u> | |
| 45 | + <u xml:id="u-2.27" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Albrecht Jerzy</u> | |
| 46 | + <u xml:id="u-2.28" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Aleksiejczuk Wincenty</u> | |
| 47 | + <u xml:id="u-2.29" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Augustyn Maria</u> | |
| 48 | + <u xml:id="u-2.30" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Balicki Zdzisław</u> | |
| 49 | + <u xml:id="u-2.31" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Baliński Stanisław</u> | |
| 50 | + <u xml:id="u-2.32" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Banach Kazimierz</u> | |
| 51 | + <u xml:id="u-2.33" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Baran Irena</u> | |
| 52 | + <u xml:id="u-2.34" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Barańska Ksawera</u> | |
| 53 | + <u xml:id="u-2.35" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Barcikowski Kazimierz</u> | |
| 54 | + <u xml:id="u-2.36" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bartosiewicz Ryszard</u> | |
| 55 | + <u xml:id="u-2.37" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Basza Bronisław</u> | |
| 56 | + <u xml:id="u-2.38" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bednarek Bolesław</u> | |
| 57 | + <u xml:id="u-2.39" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Benesz Andrzej</u> | |
| 58 | + <u xml:id="u-2.40" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bezler Józef</u> | |
| 59 | + <u xml:id="u-2.41" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bielawski Karol</u> | |
| 60 | + <u xml:id="u-2.42" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bieńczak Ryszard</u> | |
| 61 | + <u xml:id="u-2.43" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bieńkowski Władysław</u> | |
| 62 | + <u xml:id="u-2.44" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Biernacka Krystyna</u> | |
| 63 | + <u xml:id="u-2.45" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bies Franciszek</u> | |
| 64 | + <u xml:id="u-2.46" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Blachura Mieczysław</u> | |
| 65 | + <u xml:id="u-2.47" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Blat Jan</u> | |
| 66 | + <u xml:id="u-2.48" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Blinowski Franciszek</u> | |
| 67 | + <u xml:id="u-2.49" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Błajszczak Eugenia</u> | |
| 68 | + <u xml:id="u-2.50" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Błaszkiewicz Czesław</u> | |
| 69 | + <u xml:id="u-2.51" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bodalski Mieczysław</u> | |
| 70 | + <u xml:id="u-2.52" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bogus Franciszek</u> | |
| 71 | + <u xml:id="u-2.53" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Borkowska Teodozja</u> | |
| 72 | + <u xml:id="u-2.54" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Borodzik Andrzej</u> | |
| 73 | + <u xml:id="u-2.55" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Brudziński Leon</u> | |
| 74 | + <u xml:id="u-2.56" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Budzik Władysław</u> | |
| 75 | + <u xml:id="u-2.57" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Budzynowski Leon</u> | |
| 76 | + <u xml:id="u-2.58" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Bukowski Jerzy</u> | |
| 77 | + <u xml:id="u-2.59" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Burski Czesław</u> | |
| 78 | + <u xml:id="u-2.60" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Byczkowski Antoni</u> | |
| 79 | + <u xml:id="u-2.61" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Cabaj Władysław</u> | |
| 80 | + <u xml:id="u-2.62" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Ceberek Stanisław</u> | |
| 81 | + <u xml:id="u-2.63" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Cegłowski Zdzisław</u> | |
| 82 | + <u xml:id="u-2.64" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Chajn Leon</u> | |
| 83 | + <u xml:id="u-2.65" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Chudziński Antoni</u> | |
| 84 | + <u xml:id="u-2.66" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Cieślak Stanisław</u> | |
| 85 | + <u xml:id="u-2.67" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Ciężarek Marcin</u> | |
| 86 | + <u xml:id="u-2.68" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Ciupiński Józef</u> | |
| 87 | + <u xml:id="u-2.69" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Cwyl Grzegorz</u> | |
| 88 | + <u xml:id="u-2.70" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Cyrankiewicz Józef</u> | |
| 89 | + <u xml:id="u-2.71" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Czapski Józef</u> | |
| 90 | + <u xml:id="u-2.72" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Czarnecki Alojzy</u> | |
| 91 | + <u xml:id="u-2.73" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Czechowska Krystyna</u> | |
| 92 | + <u xml:id="u-2.74" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Czerniakiewicz Stefan</u> | |
| 93 | + <u xml:id="u-2.75" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Czeszko Bohdan</u> | |
| 94 | + <u xml:id="u-2.76" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Daniel Antoni</u> | |
| 95 | + <u xml:id="u-2.77" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dąb-Kocioł Jan</u> | |
| 96 | + <u xml:id="u-2.78" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dąbal Franciszek</u> | |
| 97 | + <u xml:id="u-2.79" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dąbek Paweł</u> | |
| 98 | + <u xml:id="u-2.80" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dąbrowska Maria</u> | |
| 99 | + <u xml:id="u-2.81" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dąbrowski Konstanty</u> | |
| 100 | + <u xml:id="u-2.82" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dąbska Helena</u> | |
| 101 | + <u xml:id="u-2.83" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dechnik Józef</u> | |
| 102 | + <u xml:id="u-2.84" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dejewski Stanisław</u> | |
| 103 | + <u xml:id="u-2.85" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Depa Franciszek</u> | |
| 104 | + <u xml:id="u-2.86" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dębski Feliks</u> | |
| 105 | + <u xml:id="u-2.87" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dolata Pelagia</u> | |
| 106 | + <u xml:id="u-2.88" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Domagała Czesław</u> | |
| 107 | + <u xml:id="u-2.89" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Domiński Jerzy</u> | |
| 108 | + <u xml:id="u-2.90" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Drewka Zdzisław</u> | |
| 109 | + <u xml:id="u-2.91" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Drobner Bolesław</u> | |
| 110 | + <u xml:id="u-2.92" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Drzewiecki Bronisław</u> | |
| 111 | + <u xml:id="u-2.93" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dubiel Magdalena</u> | |
| 112 | + <u xml:id="u-2.94" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dubiel Paweł</u> | |
| 113 | + <u xml:id="u-2.95" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dubis Jan</u> | |
| 114 | + <u xml:id="u-2.96" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Duda Edward</u> | |
| 115 | + <u xml:id="u-2.97" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dybaś Stanisław</u> | |
| 116 | + <u xml:id="u-2.98" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dziedzic Szymon</u> | |
| 117 | + <u xml:id="u-2.99" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Dziemba Jan</u> | |
| 118 | + <u xml:id="u-2.100" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Filipowicz Zygmunt</u> | |
| 119 | + <u xml:id="u-2.101" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Fiutowski Feliks</u> | |
| 120 | + <u xml:id="u-2.102" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Franczyk Wincenty</u> | |
| 121 | + <u xml:id="u-2.103" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Frankowski Jan</u> | |
| 122 | + <u xml:id="u-2.104" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Frąszczak Józef</u> | |
| 123 | + <u xml:id="u-2.105" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Fronc Antoni</u> | |
| 124 | + <u xml:id="u-2.106" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gajewski Mieczysław</u> | |
| 125 | + <u xml:id="u-2.107" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gajewski Piotr</u> | |
| 126 | + <u xml:id="u-2.108" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gałaj Dyzma</u> | |
| 127 | + <u xml:id="u-2.109" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gałązka Jan</u> | |
| 128 | + <u xml:id="u-2.110" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gałka Władysław</u> | |
| 129 | + <u xml:id="u-2.111" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gawlik Władysław</u> | |
| 130 | + <u xml:id="u-2.112" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gąsiorkiewicz Teresa</u> | |
| 131 | + <u xml:id="u-2.113" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gede Tadeusz</u> | |
| 132 | + <u xml:id="u-2.114" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gesing Franciszek</u> | |
| 133 | + <u xml:id="u-2.115" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gębka Piotr</u> | |
| 134 | + <u xml:id="u-2.116" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gierek Edward</u> | |
| 135 | + <u xml:id="u-2.117" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Ginter Franciszek</u> | |
| 136 | + <u xml:id="u-2.118" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Głowacki Kazimierz</u> | |
| 137 | + <u xml:id="u-2.119" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Godlewski Stefan</u> | |
| 138 | + <u xml:id="u-2.120" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Golińska Henryka</u> | |
| 139 | + <u xml:id="u-2.121" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gołda Henryk</u> | |
| 140 | + <u xml:id="u-2.122" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gomoła Zdzisław</u> | |
| 141 | + <u xml:id="u-2.123" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gomułka Władysław</u> | |
| 142 | + <u xml:id="u-2.124" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grad Mieczysław</u> | |
| 143 | + <u xml:id="u-2.125" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Graliński Edward</u> | |
| 144 | + <u xml:id="u-2.126" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gregorek Bolesław</u> | |
| 145 | + <u xml:id="u-2.127" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grendys Michał</u> | |
| 146 | + <u xml:id="u-2.128" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grochal Eugeniusz</u> | |
| 147 | + <u xml:id="u-2.129" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grochalski Franciszek</u> | |
| 148 | + <u xml:id="u-2.130" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grochowski Franciszek</u> | |
| 149 | + <u xml:id="u-2.131" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grudzień Zdzisław</u> | |
| 150 | + <u xml:id="u-2.132" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gruszkiewicz Barbara</u> | |
| 151 | + <u xml:id="u-2.133" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grzebisz Zofia</u> | |
| 152 | + <u xml:id="u-2.134" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grzecznarowski Józef</u> | |
| 153 | + <u xml:id="u-2.135" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Grzywiński Stanisław</u> | |
| 154 | + <u xml:id="u-2.136" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gucwa Stanisław</u> | |
| 155 | + <u xml:id="u-2.137" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gutowski Tadeusz</u> | |
| 156 | + <u xml:id="u-2.138" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Gwiazda-Pietrasz Henryka</u> | |
| 157 | + <u xml:id="u-2.139" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Hagmajer Jerzy</u> | |
| 158 | + <u xml:id="u-2.140" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Hajduk Ryszard</u> | |
| 159 | + <u xml:id="u-2.141" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Hałas Henryk</u> | |
| 160 | + <u xml:id="u-2.142" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Hasiak Stanisław</u> | |
| 161 | + <u xml:id="u-2.143" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Hebda Mieczysław</u> | |
| 162 | + <u xml:id="u-2.144" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Heidner Stanisław</u> | |
| 163 | + <u xml:id="u-2.145" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Horodecki Julian</u> | |
| 164 | + <u xml:id="u-2.146" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Ignar Stefan</u> | |
| 165 | + <u xml:id="u-2.147" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Ilczuk Tadeusz</u> | |
| 166 | + <u xml:id="u-2.148" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Iwaszkiewicz Bolesław</u> | |
| 167 | + <u xml:id="u-2.149" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Iwaszkiewicz Jarosław</u> | |
| 168 | + <u xml:id="u-2.150" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Izydorczyk Jan</u> | |
| 169 | + <u xml:id="u-2.151" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jabłoński Henryk</u> | |
| 170 | + <u xml:id="u-2.152" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jagielski Mieczysław</u> | |
| 171 | + <u xml:id="u-2.153" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jagodziński Wacław</u> | |
| 172 | + <u xml:id="u-2.154" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jakszewicz Franciszek</u> | |
| 173 | + <u xml:id="u-2.155" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Janiszewska Irena</u> | |
| 174 | + <u xml:id="u-2.156" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Janiszewska Jadwiga</u> | |
| 175 | + <u xml:id="u-2.157" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Janiurek Włodzimierz</u> | |
| 176 | + <u xml:id="u-2.158" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Janczyk Tadeusz</u> | |
| 177 | + <u xml:id="u-2.159" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jankowski Antoni</u> | |
| 178 | + <u xml:id="u-2.160" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Janus Henryk</u> | |
| 179 | + <u xml:id="u-2.161" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jarosiński Witold</u> | |
| 180 | + <u xml:id="u-2.162" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jaroszewicz Piotr</u> | |
| 181 | + <u xml:id="u-2.163" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jaruzelski Wojciech</u> | |
| 182 | + <u xml:id="u-2.164" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jaszczuk Bolesław</u> | |
| 183 | + <u xml:id="u-2.165" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jaworski Marian</u> | |
| 184 | + <u xml:id="u-2.166" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jeziorski Franciszek</u> | |
| 185 | + <u xml:id="u-2.167" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jeżewska Emilia</u> | |
| 186 | + <u xml:id="u-2.168" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jędras Stanisław</u> | |
| 187 | + <u xml:id="u-2.169" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jedruch Tadeusz</u> | |
| 188 | + <u xml:id="u-2.170" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jędrychowski Stefan</u> | |
| 189 | + <u xml:id="u-2.171" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jędryszczak Stefan</u> | |
| 190 | + <u xml:id="u-2.172" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Jodłowski Stanisław</u> | |
| 191 | + <u xml:id="u-2.173" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Juchnicki Stanisław</u> | |
| 192 | + <u xml:id="u-2.174" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Juzków Bronisław</u> | |
| 193 | + <u xml:id="u-2.175" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kaczmarek Roman</u> | |
| 194 | + <u xml:id="u-2.176" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kaczor Jan</u> | |
| 195 | + <u xml:id="u-2.177" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kaliszewski Stanisław</u> | |
| 196 | + <u xml:id="u-2.178" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kałwak Bronisław</u> | |
| 197 | + <u xml:id="u-2.179" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kandzierski Kazimierz</u> | |
| 198 | + <u xml:id="u-2.180" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kaniuga Kazimierz</u> | |
| 199 | + <u xml:id="u-2.181" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Karpińska Halina</u> | |
| 200 | + <u xml:id="u-2.182" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kasiak Jan</u> | |
| 201 | + <u xml:id="u-2.183" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kasman Leon</u> | |
| 202 | + <u xml:id="u-2.184" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kasperski Witold</u> | |
| 203 | + <u xml:id="u-2.185" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kaszewski Józef</u> | |
| 204 | + <u xml:id="u-2.186" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kawałek Bronisław</u> | |
| 205 | + <u xml:id="u-2.187" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kądziołka Władysław</u> | |
| 206 | + <u xml:id="u-2.188" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kępiński Jerzy</u> | |
| 207 | + <u xml:id="u-2.189" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kiełczewski Wacław</u> | |
| 208 | + <u xml:id="u-2.190" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Klecha Jan</u> | |
| 209 | + <u xml:id="u-2.191" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kleczaj Jan</u> | |
| 210 | + <u xml:id="u-2.192" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Klimaszewski Mieczysław</u> | |
| 211 | + <u xml:id="u-2.193" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kliszko Zenon</u> | |
| 212 | + <u xml:id="u-2.194" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Knapik Józef</u> | |
| 213 | + <u xml:id="u-2.195" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kociołek Stanisław</u> | |
| 214 | + <u xml:id="u-2.196" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kołder Jan</u> | |
| 215 | + <u xml:id="u-2.197" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Konarska Jadwiaga</u> | |
| 216 | + <u xml:id="u-2.198" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Konkolewski Ignacy</u> | |
| 217 | + <u xml:id="u-2.199" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kopecki Kazimierz</u> | |
| 218 | + <u xml:id="u-2.200" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Koraszewski Jacek</u> | |
| 219 | + <u xml:id="u-2.201" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Korczyński Grzegorz</u> | |
| 220 | + <u xml:id="u-2.202" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Korotyński Henryk</u> | |
| 221 | + <u xml:id="u-2.203" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Korzycki Antoni</u> | |
| 222 | + <u xml:id="u-2.204" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kostka Stanisław</u> | |
| 223 | + <u xml:id="u-2.205" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kostrzewa Roch</u> | |
| 224 | + <u xml:id="u-2.206" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kościjańska Zuzanna</u> | |
| 225 | + <u xml:id="u-2.207" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Koślacz Tadeusz</u> | |
| 226 | + <u xml:id="u-2.208" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kot Józef</u> | |
| 227 | + <u xml:id="u-2.209" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kowal Eugenia</u> | |
| 228 | + <u xml:id="u-2.210" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kowalski Marian</u> | |
| 229 | + <u xml:id="u-2.211" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kozdra Władysław</u> | |
| 230 | + <u xml:id="u-2.212" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kozioł Stanisław</u> | |
| 231 | + <u xml:id="u-2.213" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kozubski Wacław</u> | |
| 232 | + <u xml:id="u-2.214" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Krakowski Ignacy</u> | |
| 233 | + <u xml:id="u-2.215" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kraska Elżbieta</u> | |
| 234 | + <u xml:id="u-2.216" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Krassowska Eugenia</u> | |
| 235 | + <u xml:id="u-2.217" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Krasko Wincenty</u> | |
| 236 | + <u xml:id="u-2.218" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Krauss Stanisław</u> | |
| 237 | + <u xml:id="u-2.219" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Król Teresa</u> | |
| 238 | + <u xml:id="u-2.220" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Królasik Zenon</u> | |
| 239 | + <u xml:id="u-2.221" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kruczek Władysław</u> | |
| 240 | + <u xml:id="u-2.222" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kruczkowski Adam</u> | |
| 241 | + <u xml:id="u-2.223" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Książkiewicz Adolf</u> | |
| 242 | + <u xml:id="u-2.224" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kubica Walenty</u> | |
| 243 | + <u xml:id="u-2.225" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kubicki Marian</u> | |
| 244 | + <u xml:id="u-2.226" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kulas Jan</u> | |
| 245 | + <u xml:id="u-2.227" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kulczyński Stanisław</u> | |
| 246 | + <u xml:id="u-2.228" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kulesza Józef</u> | |
| 247 | + <u xml:id="u-2.229" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kuligowski Antoni</u> | |
| 248 | + <u xml:id="u-2.230" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kuraś Kazimierz</u> | |
| 249 | + <u xml:id="u-2.231" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kurowska Kamila</u> | |
| 250 | + <u xml:id="u-2.232" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kuszyk Władysław</u> | |
| 251 | + <u xml:id="u-2.233" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kuziński Stanisław</u> | |
| 252 | + <u xml:id="u-2.234" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kwiatkowski Kazimierz</u> | |
| 253 | + <u xml:id="u-2.235" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Kwietniewski Józef</u> | |
| 254 | + <u xml:id="u-2.236" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Langosz Józef</u> | |
| 255 | + <u xml:id="u-2.237" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lankamer Marta</u> | |
| 256 | + <u xml:id="u-2.238" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lassota Witold</u> | |
| 257 | + <u xml:id="u-2.239" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lechowicz Włodzimierz</u> | |
| 258 | + <u xml:id="u-2.240" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Leczykiewicz Sylwester</u> | |
| 259 | + <u xml:id="u-2.241" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lendzion Leon</u> | |
| 260 | + <u xml:id="u-2.242" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lewandowski Edmund</u> | |
| 261 | + <u xml:id="u-2.243" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lewko Antoni</u> | |
| 262 | + <u xml:id="u-2.244" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lipka Maria</u> | |
| 263 | + <u xml:id="u-2.245" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Loga-Sowiński Ignacy</u> | |
| 264 | + <u xml:id="u-2.246" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lorentz Stanisław</u> | |
| 265 | + <u xml:id="u-2.247" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Lubecka Antonina</u> | |
| 266 | + <u xml:id="u-2.248" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Luty Bronisław</u> | |
| 267 | + <u xml:id="u-2.249" who="#komentarz">Łaciak Józef</u> | |
| 268 | + <u xml:id="u-2.250" who="#komentarz">Łastowski Józef</u> | |
| 269 | + <u xml:id="u-2.251" who="#komentarz">Łaszewicz Arkadiusz</u> | |
| 270 | + <u xml:id="u-2.252" who="#komentarz">Łęczycki Bolesław</u> | |
| 271 | + <u xml:id="u-2.253" who="#komentarz">Łopatyński Igor</u> | |
| 272 | + <u xml:id="u-2.254" who="#komentarz">Łubieński Konstanty</u> | |
| 273 | + <u xml:id="u-2.255" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Machalski Adolf</u> | |
| 274 | + <u xml:id="u-2.256" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Machejek Władysław</u> | |
| 275 | + <u xml:id="u-2.257" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Macichowski Józef</u> | |
| 276 | + <u xml:id="u-2.258" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Maciejczyk Władysław</u> | |
| 277 | + <u xml:id="u-2.259" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Maciejewska Bolesława</u> | |
| 278 | + <u xml:id="u-2.260" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Maj Franciszek</u> | |
| 279 | + <u xml:id="u-2.261" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Majchrzak Józef</u> | |
| 280 | + <u xml:id="u-2.262" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Makowski Janusz</u> | |
| 281 | + <u xml:id="u-2.263" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Makowski Roman</u> | |
| 282 | + <u xml:id="u-2.264" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Makowski Tadeusz</u> | |
| 283 | + <u xml:id="u-2.265" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Malawski Leopold</u> | |
| 284 | + <u xml:id="u-2.266" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Malcharek Marta</u> | |
| 285 | + <u xml:id="u-2.267" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Malewski Juliusz</u> | |
| 286 | + <u xml:id="u-2.268" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Malinowski Franciszek</u> | |
| 287 | + <u xml:id="u-2.269" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Malinowski Tomasz</u> | |
| 288 | + <u xml:id="u-2.270" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Małolepszy Edward</u> | |
| 289 | + <u xml:id="u-2.271" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Marek Władysław</u> | |
| 290 | + <u xml:id="u-2.272" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Marszałek-Młyńczyk Krystyna</u> | |
| 291 | + <u xml:id="u-2.273" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Martiszko Marian</u> | |
| 292 | + <u xml:id="u-2.274" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Marzec Mieczysław</u> | |
| 293 | + <u xml:id="u-2.275" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Matusiak Stanisław</u> | |
| 294 | + <u xml:id="u-2.276" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Matuszewska Łucja</u> | |
| 295 | + <u xml:id="u-2.277" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Matyjas Edmund</u> | |
| 296 | + <u xml:id="u-2.278" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Matys Władysław</u> | |
| 297 | + <u xml:id="u-2.279" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Mazowiecki Tadeusz</u> | |
| 298 | + <u xml:id="u-2.280" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Mazurek Jan</u> | |
| 299 | + <u xml:id="u-2.281" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Mazurek Wojciech</u> | |
| 300 | + <u xml:id="u-2.282" who="#MarszalekSeniorBoleslawDrobner">Mędzkiewicz Anna</u> | |
| 301 | + </div> | |
| 302 | + <div xml:id="div-3"> | |
| 303 | + <u xml:id="u-3.0" who="#MielczarekMariaKrystyna">Mikłaszewicz Eugenia</u> | |
| 304 | + <u xml:id="u-3.1" who="#MielczarekMariaKrystyna">Miotk Kazimierz</u> | |
| 305 | + <u xml:id="u-3.2" who="#MielczarekMariaKrystyna">Mirek Jan</u> | |
| 306 | + <u xml:id="u-3.3" who="#MielczarekMariaKrystyna">Miśkiewicz Marian</u> | |
| 307 | + <u xml:id="u-3.4" who="#MielczarekMariaKrystyna">Mitręga Jan</u> | |
| 308 | + <u xml:id="u-3.5" who="#MielczarekMariaKrystyna">Mlącki Stanisław</u> | |
| 309 | + <u xml:id="u-3.6" who="#MielczarekMariaKrystyna">Mleczko Franciszek</u> | |
| 310 | + </div> | |
| 311 | + <div xml:id="div-4"> | |
| 312 | + <u xml:id="u-4.0" who="#MlynczakTadeuszWitold">Moczar Mieczysław</u> | |
| 313 | + <u xml:id="u-4.1" who="#MlynczakTadeuszWitold">Mojkowski Stanisław</u> | |
| 314 | + </div> | |
| 315 | + <div xml:id="div-5"> | |
| 316 | + <u xml:id="u-5.0" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Motyka Jan</u> | |
| 317 | + <u xml:id="u-5.1" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Motyka Lucjan</u> | |
| 318 | + <u xml:id="u-5.2" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Mrowiec Antoni</u> | |
| 319 | + <u xml:id="u-5.3" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Murawski Franciszek</u> | |
| 320 | + <u xml:id="u-5.4" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Musiałowa Alicja</u> | |
| 321 | + <u xml:id="u-5.5" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Nagórzański Józef</u> | |
| 322 | + <u xml:id="u-5.6" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Natorska Barbara</u> | |
| 323 | + <u xml:id="u-5.7" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Niedźwiecki Franciszek</u> | |
| 324 | + <u xml:id="u-5.8" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Niedźwiecki Józef</u> | |
| 325 | + <u xml:id="u-5.9" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Nitecki Leon</u> | |
| 326 | + <u xml:id="u-5.10" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Noga Józef</u> | |
| 327 | + <u xml:id="u-5.11" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Nowak Aleksy</u> | |
| 328 | + <u xml:id="u-5.12" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Nowak Roman</u> | |
| 329 | + <u xml:id="u-5.13" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Nowak Zenon</u> | |
| 330 | + <u xml:id="u-5.14" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Nowakowski Piotr</u> | |
| 331 | + <u xml:id="u-5.15" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Obolewicz Wiktor</u> | |
| 332 | + <u xml:id="u-5.16" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ochab Edward</u> | |
| 333 | + <u xml:id="u-5.17" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Okwieka Hubert</u> | |
| 334 | + <u xml:id="u-5.18" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Oleszkiewicz Czesław</u> | |
| 335 | + <u xml:id="u-5.19" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Olszewski Jerzy</u> | |
| 336 | + <u xml:id="u-5.20" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Olszewski Leon</u> | |
| 337 | + <u xml:id="u-5.21" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Olszyński Józef</u> | |
| 338 | + <u xml:id="u-5.22" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Opałko Stanisław</u> | |
| 339 | + <u xml:id="u-5.23" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Orlewski Władysław</u> | |
| 340 | + <u xml:id="u-5.24" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ostapczuk Bronisław</u> | |
| 341 | + <u xml:id="u-5.25" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Owczarek Edward</u> | |
| 342 | + <u xml:id="u-5.26" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Owsianik Bronisław</u> | |
| 343 | + <u xml:id="u-5.27" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ozga Jan</u> | |
| 344 | + <u xml:id="u-5.28" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ozga Władysław</u> | |
| 345 | + <u xml:id="u-5.29" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ozga-Michalski Józef</u> | |
| 346 | + <u xml:id="u-5.30" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Paczkowski Mieczysław</u> | |
| 347 | + <u xml:id="u-5.31" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pająk Pelagia</u> | |
| 348 | + <u xml:id="u-5.32" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pałka Krystyna</u> | |
| 349 | + <u xml:id="u-5.33" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Papiernik Aleksander</u> | |
| 350 | + <u xml:id="u-5.34" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Paryżak Zofia</u> | |
| 351 | + <u xml:id="u-5.35" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pastusiak Stefan</u> | |
| 352 | + <u xml:id="u-5.36" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pawłowski Stanisław</u> | |
| 353 | + <u xml:id="u-5.37" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Piasecki Bolesław</u> | |
| 354 | + <u xml:id="u-5.38" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Piątkowski Władysław</u> | |
| 355 | + <u xml:id="u-5.39" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pierański Florian</u> | |
| 356 | + <u xml:id="u-5.40" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pilch Augustyn</u> | |
| 357 | + <u xml:id="u-5.41" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Piłatowski Władysław</u> | |
| 358 | + <u xml:id="u-5.42" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pisula Feliks</u> | |
| 359 | + <u xml:id="u-5.43" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pławski Tadeusz</u> | |
| 360 | + <u xml:id="u-5.44" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Poczęsny Stanisław</u> | |
| 361 | + <u xml:id="u-5.45" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Podedworny Bolesław</u> | |
| 362 | + <u xml:id="u-5.46" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pohl Henryk</u> | |
| 363 | + <u xml:id="u-5.47" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Polnar Michał</u> | |
| 364 | + <u xml:id="u-5.48" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Polski Jan</u> | |
| 365 | + <u xml:id="u-5.49" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Połeć Mieczysław</u> | |
| 366 | + <u xml:id="u-5.50" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Poniedziałek Leon</u> | |
| 367 | + <u xml:id="u-5.51" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pospieszyński Ryszard</u> | |
| 368 | + <u xml:id="u-5.52" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Poślednik Regina</u> | |
| 369 | + <u xml:id="u-5.53" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Prusiński Kazimierz</u> | |
| 370 | + <u xml:id="u-5.54" who="#komentarz">Prȕfer Stanisław</u> | |
| 371 | + <u xml:id="u-5.55" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pryma Jerzy</u> | |
| 372 | + <u xml:id="u-5.56" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Przybyciński Marian</u> | |
| 373 | + <u xml:id="u-5.57" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Przybyłek Edward</u> | |
| 374 | + <u xml:id="u-5.58" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pstrągowska Barbara</u> | |
| 375 | + <u xml:id="u-5.59" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ptasiński Jan</u> | |
| 376 | + <u xml:id="u-5.60" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Puch Władysław</u> | |
| 377 | + <u xml:id="u-5.61" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pysz Jan</u> | |
| 378 | + <u xml:id="u-5.62" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Pytel Paweł</u> | |
| 379 | + <u xml:id="u-5.63" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ramotowska Janina</u> | |
| 380 | + <u xml:id="u-5.64" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Raźny Józef</u> | |
| 381 | + <u xml:id="u-5.65" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Reiff Ryszard</u> | |
| 382 | + <u xml:id="u-5.66" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Romanowski Stanisław</u> | |
| 383 | + <u xml:id="u-5.67" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Roskiewicz Bernard</u> | |
| 384 | + <u xml:id="u-5.68" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Rozmiarek Aleksander</u> | |
| 385 | + <u xml:id="u-5.69" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Róg-Świostek Mieczysław</u> | |
| 386 | + <u xml:id="u-5.70" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Różańska Wiktoria</u> | |
| 387 | + <u xml:id="u-5.71" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Rudczyk Maksym</u> | |
| 388 | + <u xml:id="u-5.72" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Rumiński Bolesław</u> | |
| 389 | + <u xml:id="u-5.73" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Rusin Bartłomiej</u> | |
| 390 | + <u xml:id="u-5.74" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ruszkowski Edward</u> | |
| 391 | + <u xml:id="u-5.75" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Rutkowski Henryk</u> | |
| 392 | + <u xml:id="u-5.76" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Rybak Antoni</u> | |
| 393 | + <u xml:id="u-5.77" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ryznar Jan</u> | |
| 394 | + <u xml:id="u-5.78" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Rześniowiećki Tadeusz</u> | |
| 395 | + <u xml:id="u-5.79" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sabik Jan</u> | |
| 396 | + <u xml:id="u-5.80" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sadowski Czesław</u> | |
| 397 | + <u xml:id="u-5.81" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sadurski Franciszek</u> | |
| 398 | + <u xml:id="u-5.82" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sasak Józef</u> | |
| 399 | + <u xml:id="u-5.83" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Schab Bronisław</u> | |
| 400 | + <u xml:id="u-5.84" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Schmidt Aleksander</u> | |
| 401 | + <u xml:id="u-5.85" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Serwicki Stefan</u> | |
| 402 | + <u xml:id="u-5.86" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Siedlewski Zdzisław</u> | |
| 403 | + <u xml:id="u-5.87" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sieradzki Aleksy</u> | |
| 404 | + <u xml:id="u-5.88" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sierański Bernard</u> | |
| 405 | + <u xml:id="u-5.89" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sitek Tadeusz</u> | |
| 406 | + <u xml:id="u-5.90" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Skibniewska Halina</u> | |
| 407 | + <u xml:id="u-5.91" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Skrobisz Henryk</u> | |
| 408 | + <u xml:id="u-5.92" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sokorski Włodzimierz</u> | |
| 409 | + <u xml:id="u-5.93" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Soroko Anna</u> | |
| 410 | + <u xml:id="u-5.94" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Specjał Michał</u> | |
| 411 | + <u xml:id="u-5.95" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Spychalski Józef</u> | |
| 412 | + <u xml:id="u-5.96" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Spychalski Marian</u> | |
| 413 | + <u xml:id="u-5.97" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sroczyńska Irena</u> | |
| 414 | + <u xml:id="u-5.98" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stachoń Roman</u> | |
| 415 | + <u xml:id="u-5.99" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stachowiak Władysław</u> | |
| 416 | + <u xml:id="u-5.100" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stachura Mieczysław</u> | |
| 417 | + <u xml:id="u-5.101" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Starewicz Artur</u> | |
| 418 | + <u xml:id="u-5.102" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Starzec Feliks</u> | |
| 419 | + <u xml:id="u-5.103" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stasiak Ludomir</u> | |
| 420 | + <u xml:id="u-5.104" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stefaniak Tadeusz</u> | |
| 421 | + <u xml:id="u-5.105" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stefańczyk Stanisław</u> | |
| 422 | + <u xml:id="u-5.106" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stępień Helena</u> | |
| 423 | + <u xml:id="u-5.107" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stomma Stanisław</u> | |
| 424 | + <u xml:id="u-5.108" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Strzelecki Ryszard</u> | |
| 425 | + <u xml:id="u-5.109" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Stuczyński Edmund</u> | |
| 426 | + <u xml:id="u-5.110" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Studziński Zdzisław</u> | |
| 427 | + <u xml:id="u-5.111" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Sulima Stanisław</u> | |
| 428 | + <u xml:id="u-5.112" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szafrański Henryk</u> | |
| 429 | + <u xml:id="u-5.113" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szajna Bronisław</u> | |
| 430 | + <u xml:id="u-5.114" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szczerbal Franciszek</u> | |
| 431 | + <u xml:id="u-5.115" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szindler Maria</u> | |
| 432 | + <u xml:id="u-5.116" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szubar Andrzej</u> | |
| 433 | + <u xml:id="u-5.117" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szukała Jerzy</u> | |
| 434 | + <u xml:id="u-5.118" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szura Rudolf</u> | |
| 435 | + <u xml:id="u-5.119" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szwałkiewicz Olga</u> | |
| 436 | + <u xml:id="u-5.120" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szydlak Jan</u> | |
| 437 | + <u xml:id="u-5.121" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szymczak Władysław</u> | |
| 438 | + <u xml:id="u-5.122" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szyndlar Stanisław</u> | |
| 439 | + <u xml:id="u-5.123" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Szyr Eugeniusz</u> | |
| 440 | + <u xml:id="u-5.124" who="#komentarz">Śliwa Jan</u> | |
| 441 | + <u xml:id="u-5.125" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tatarkówna-Majkowska Michalina</u> | |
| 442 | + <u xml:id="u-5.126" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tejchma Józef</u> | |
| 443 | + <u xml:id="u-5.127" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Toczek Tadeusz</u> | |
| 444 | + <u xml:id="u-5.128" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tokarski Julian</u> | |
| 445 | + <u xml:id="u-5.129" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tomal Zdzisław</u> | |
| 446 | + <u xml:id="u-5.130" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tomala Władysław</u> | |
| 447 | + <u xml:id="u-5.131" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tomaszewski Stanisław</u> | |
| 448 | + <u xml:id="u-5.132" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tomaszewski Stefan</u> | |
| 449 | + <u xml:id="u-5.133" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tomczyk Zofia</u> | |
| 450 | + <u xml:id="u-5.134" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tomkowski Mieczysław</u> | |
| 451 | + <u xml:id="u-5.135" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Trojanowska Ewa</u> | |
| 452 | + <u xml:id="u-5.136" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Trojok Józef</u> | |
| 453 | + <u xml:id="u-5.137" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Trzaska Stanisław</u> | |
| 454 | + <u xml:id="u-5.138" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Trześniak Mieczysław</u> | |
| 455 | + <u xml:id="u-5.139" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Tuka Marian</u> | |
| 456 | + <u xml:id="u-5.140" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Turski Stanisław</u> | |
| 457 | + <u xml:id="u-5.141" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Ujma Edmund</u> | |
| 458 | + <u xml:id="u-5.142" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Urbaniec Marian</u> | |
| 459 | + <u xml:id="u-5.143" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Urbanowicz Józef</u> | |
| 460 | + <u xml:id="u-5.144" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Wachowicz Franciszek</u> | |
| 461 | + <u xml:id="u-5.145" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Walaszek Antoni</u> | |
| 462 | + <u xml:id="u-5.146" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Walczak Marian</u> | |
| 463 | + <u xml:id="u-5.147" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Walendowski Stanisław</u> | |
| 464 | + <u xml:id="u-5.148" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Waniołka Franciszek</u> | |
| 465 | + <u xml:id="u-5.149" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Wantuła Leon</u> | |
| 466 | + <u xml:id="u-5.150" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Warowny Bronisław</u> | |
| 467 | + <u xml:id="u-5.151" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Waryszak Czesław</u> | |
| 468 | + <u xml:id="u-5.152" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Wasążnik Franciszek</u> | |
| 469 | + <u xml:id="u-5.153" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Wasilkowski Jan</u> | |
| 470 | + <u xml:id="u-5.154" who="#MonkaWaclawWladyslaw">Wąsicki Jan</u> | |
| 471 | + </div> | |
| 472 | + <div xml:id="div-6"> | |
| 473 | + <u xml:id="u-6.0" who="#WendeJanKarol">Werblan Andrzej</u> | |
| 474 | + <u xml:id="u-6.1" who="#WendeJanKarol">Werner Jerzy</u> | |
| 475 | + <u xml:id="u-6.2" who="#WendeJanKarol">Wicenty Bolesław</u> | |
| 476 | + <u xml:id="u-6.3" who="#WendeJanKarol">Wicha Władysław</u> | |
| 477 | + <u xml:id="u-6.4" who="#WendeJanKarol">Wichłacz Florian</u> | |
| 478 | + <u xml:id="u-6.5" who="#WendeJanKarol">Wieczorek Tadeusz</u> | |
| 479 | + <u xml:id="u-6.6" who="#WendeJanKarol">Wiśniowski Władysław</u> | |
| 480 | + <u xml:id="u-6.7" who="#WendeJanKarol">Witek Eugeniusz</u> | |
| 481 | + <u xml:id="u-6.8" who="#WendeJanKarol">Wlekły Józef</u> | |
| 482 | + <u xml:id="u-6.9" who="#WendeJanKarol">Wojas Paweł</u> | |
| 483 | + <u xml:id="u-6.10" who="#WendeJanKarol">Wołosz Wiesław</u> | |
| 484 | + <u xml:id="u-6.11" who="#WendeJanKarol">Wojtowicz Stanisław</u> | |
| 485 | + <u xml:id="u-6.12" who="#WendeJanKarol">Wroniak Józef</u> | |
| 486 | + <u xml:id="u-6.13" who="#WendeJanKarol">Wróbel Wiktor</u> | |
| 487 | + <u xml:id="u-6.14" who="#WendeJanKarol">Wycech Czesław</u> | |
| 488 | + <u xml:id="u-6.15" who="#WendeJanKarol">Wysocki Tadeusz</u> | |
| 489 | + <u xml:id="u-6.16" who="#WendeJanKarol">Zabłocki Janusz</u> | |
| 490 | + <u xml:id="u-6.17" who="#WendeJanKarol">Zarzycki Janusz</u> | |
| 491 | + <u xml:id="u-6.18" who="#WendeJanKarol">Zawadecka Stanisława</u> | |
| 492 | + <u xml:id="u-6.19" who="#WendeJanKarol">Zawadzki Mirosław</u> | |
| 493 | + <u xml:id="u-6.20" who="#WendeJanKarol">Zawieyski Jerzy</u> | |
| 494 | + <u xml:id="u-6.21" who="#WendeJanKarol">Ziętek Henryk</u> | |
| 495 | + <u xml:id="u-6.22" who="#WendeJanKarol">Ziętek Jerzy</u> | |
| 496 | + <u xml:id="u-6.23" who="#WendeJanKarol">Zuj Józef</u> | |
| 497 | + <u xml:id="u-6.24" who="#WendeJanKarol">Zyzik Wiktor</u> | |
| 498 | + <u xml:id="u-6.25" who="#komentarz">Żabiński Andrzej</u> | |
| 499 | + <u xml:id="u-6.26" who="#komentarz">Żakowiecki Henryk</u> | |
| 500 | + <u xml:id="u-6.27" who="#komentarz">Żebrowski Edward</u> | |
| 501 | + <u xml:id="u-6.28" who="#komentarz">Żurek Mirosław )</u> | |
| 502 | + </div> | |
| 503 | + <div xml:id="div-7"> | |
| 504 | + <u xml:id="u-7.0" who="#MarszalekSenior">Stwierdzam, że wszyscy obecni na posiedzeniu posłowie złożyli ślubowanie.</u> | |
| 505 | + <u xml:id="u-7.1" who="#MarszalekSenior">Wobec tego, że pierwszy punkt porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia stanowi wybór Marszałka Sejmu, przystępujemy do tego punktu.</u> | |
| 506 | + <u xml:id="u-7.2" who="#MarszalekSenior">Proszę o zgłaszanie kandydatur.</u> | |
| 507 | + <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Poseł Bolesław Podedworny:</u> | |
| 508 | + <u xml:id="u-7.4" who="#MarszalekSenior">Proszę o głos.)</u> | |
| 509 | + <u xml:id="u-7.5" who="#MarszalekSenior">Głos ma poseł Bolesław Podedworny.</u> | |
| 510 | + <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">) Z powodu nieobecności na 1 posiedzeniu nie</u> | |
| 511 | + <u xml:id="u-7.7" who="#MarszalekSenior">złożyli ślubowania posłowie:</u> | |
| 512 | + <u xml:id="u-7.8" who="#MarszalekSenior">Lange Oskar Wiensek Jan</u> | |
| 513 | + <u xml:id="u-7.9" who="#MarszalekSenior">Rapacki Adam Żółkiewski Stefan</u> | |
| 514 | + </div> | |
| 515 | + <div xml:id="div-8"> | |
| 516 | + <u xml:id="u-8.0" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">W imieniu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego zgłaszam kandydaturę posła Czesława Wycecha na stanowisko Marszałka Sejmu.</u> | |
| 517 | + <u xml:id="u-8.1" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Poseł Czesław Wycech, syn chłopski z ziemi podlaskiej, jest powszechnie znanym, długoletnim działaczem chłopskim. W okresie międzywojennym i w latach hitlerowskiego najazdu, poseł Czesław Wycech bierze czynny udział w pracy i w walce o Polskę Ludową.</u> | |
| 518 | + <u xml:id="u-8.2" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">W Polsce Ludowej pełni ważne funkcje polityczne, społeczne i państwowe jako członek władz naczelnych stronnictw ludowych, zastępca Przewodniczącego Rady Państwa, Marszałek Sejmu, prezes, a następnie honorowy prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego, przewodniczący Krajowego Komitetu Społecznego Funduszu Budowy Szkół Tysiąclecia, przewodniczący Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej i innych organizacji i towarzystw.</u> | |
| 519 | + <u xml:id="u-8.3" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Poseł Czesław Wycech posiada duży dorobek naukowy i pisarski. Jako polityk i publicysta poseł Czesław Wycech wniósł poważny wkład do ideologicznego dorobku Polski Ludowej, naszego Stronnictwa, historii chłopów, a także do rozwoju oświaty i społecznego ruchu nauczycielskiego w naszym kraju.</u> | |
| 520 | + <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 521 | + </div> | |
| 522 | + <div xml:id="div-9"> | |
| 523 | + <u xml:id="u-9.0" who="#MarszalekSenior">Czy są jeszcze inne kandydatury?</u> | |
| 524 | + <u xml:id="u-9.1" who="#MarszalekSenior">Nie słyszę.</u> | |
| 525 | + <u xml:id="u-9.2" who="#MarszalekSenior">Stosownie do art. 18 ust. 2 regulaminu Sejm wybiera Marszałka bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u> | |
| 526 | + <u xml:id="u-9.3" who="#MarszalekSenior">Na podstawie listy obecności stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział więcej niż połowa ogólnej liczby posłów.</u> | |
| 527 | + <u xml:id="u-9.4" who="#MarszalekSenior">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 528 | + <u xml:id="u-9.5" who="#MarszalekSenior">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Czesława Wycecha na stanowisko Marszałka Sejmu — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 529 | + <u xml:id="u-9.6" who="#MarszalekSenior">Dziękuję.</u> | |
| 530 | + <u xml:id="u-9.7" who="#MarszalekSenior">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 531 | + <u xml:id="u-9.8" who="#MarszalekSenior">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 532 | + <u xml:id="u-9.9" who="#MarszalekSenior">Stwierdzam, że Sejm wybrał jednomyślnie Marszałkiem Sejmu obywatela posła Czesława Wycecha.</u> | |
| 533 | + <u xml:id="u-9.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 534 | + <u xml:id="u-9.11" who="#MarszalekSenior">Proszę Obywatela Marszałka o objęcie przewodnictwa.</u> | |
| 535 | + <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Długotrwale oklaski)</u> | |
| 536 | + <u xml:id="u-9.13" who="#komentarz">(Marszałek Sejmu Czesław Wycech, witany oklaskami, podchodzi do stołu prezydialnego i obejmuje przewodnictwo),</u> | |
| 537 | + </div> | |
| 538 | + <div xml:id="div-10"> | |
| 539 | + <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! Dziękuję za wybór i zaufanie, którym mnie obdarzyliście. Pragnę Was zapewnić, Obywatele Posłowie, że przy ścisłej z Wami współpracy, przy współpracy posłów zrzeszonych w klubach i posłów bezpartyjnych dołożę wszystkich starań, aby Sejm IV kadencji jak najlepiej wykonywał swoje konstytucyjne zadania.</u> | |
| 540 | + <u xml:id="u-10.1" who="#Marszalek">Wszyscy wybrani zostaliśmy do tego Sejmu jako kandydaci Frontu Jedności Narodu. Naród polski z ogromną jednomyślnością poparł program wyborczy Frontu Jedności Narodu. Naród polski wypowiedział się za kontynuowaniem pokojowej polityki zagranicznej Polski, polityki umacniania bezpieczeństwa i niepodległości naszego ludowego państwa, w oparciu o współdziałanie i przyjaźń z krajami socjalistycznymi oraz pokojową współpracę z państwami o innych ustrojach społecznych, poparł program dalszego rozwoju i unowocześnienia gospodarki narodowej, kultury oraz urządzeń socjalnych i cywilizacyjnych.</u> | |
| 541 | + <u xml:id="u-10.2" who="#Marszalek">Naszym zadaniem jest wcielanie w życie programu wyborczego Frontu Jedności Narodu. Sejm na wniosek rządu uchwali w najbliższym czasie Narodowy Plan Gospodarczy na lata 1966—1970, w którym zostaną określone podstawowe zadania rozwoju naszej gospodarki narodowej. Nasze ludowe państwo w oparciu o dalszy rozwój socjalistycznego przemysłu podejmie ambitne i duże zadania we wszystkich działach gospodarki narodowej i kultury. Dla jego realizacji trzeba wytężonej pracy całego narodu polskiego.</u> | |
| 542 | + <u xml:id="u-10.3" who="#Marszalek">Szeroki rozwój demokracji socjalistyczne j w ostatnich latach stwarza pomyślne warunki do udziału jak najszerszych mas obywateli we współrządzeniu ludowym państwem i w pracy nad dalszym rozwojem swych środowisk.</u> | |
| 543 | + <u xml:id="u-10.4" who="#Marszalek">Poprzez aktywną działalność i obywatelską troskę rad narodowych, masowych organizacji społecznych, rozwijają się miasta i wsie, rośnie bogactwo i podnosi się poziom kulturalny kraju.</u> | |
| 544 | + <u xml:id="u-10.5" who="#Marszalek">W naszej ludowej ojczyźnie szczególna rola przypada Sejmowi. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej określiła jego zadania w systemie politycznym państwa. Działalność Sejmu III kadencji została wysoko oceniona przez zjazdy i kongresy partii politycznych. Jego działalność była szeroko omawiana w prasie i na licznych spotkaniach posłów i kandydatów na posłów z wyborcami. Sejm poprzedniej kadencji przekazał obecnemu Sejmowi poważny dorobek.</u> | |
| 545 | + <u xml:id="u-10.6" who="#Marszalek">Sejmowi IV kadencji przypada szczególne zadanie dalszego rozwoju, pogłębiania i usprawniania naszego ludowego parlamentaryzmu. Zadanie to określa Konstytucja, nakładając na Sejm obowiązek uchwalania ustaw i sprawowania kontroli państwowej.</u> | |
| 546 | + <u xml:id="u-10.7" who="#Marszalek">W obu tych dziedzinach powinniśmy jeszcze bardziej udoskonalać pracę Sejmu, kontynuując dzieło naszych poprzedników. Udoskonalenie pracy Sejmu i jego organów sprawi, że nasze państwo mieć będzie jeszcze lepsze ustawy, stwarzając pomyślniejsze warunki prawno-organizacyjne dla rozwoju gospodarki narodowej i kultury oraz służące sprawie budownictwa socjalizmu.</u> | |
| 547 | + <u xml:id="u-10.8" who="#Marszalek">W pracy ustawodawczej trzeba będzie jeszcze w szerszym stopniu wykorzystać uwagi i doświadczenia zakładów pracy, instytucji i środowisk społecznych.</u> | |
| 548 | + <u xml:id="u-10.9" who="#Marszalek">Pogłębienie i rozszerzenie pracy Sejmu w zakresie kontroli przyczyni się do usprawnienia działalności organów władzy ludowej, państwowych zakładów i instytucji, do uruchomienia rezerw w gospodarce narodowej.</u> | |
| 549 | + <u xml:id="u-10.10" who="#Marszalek">W wykonaniu tych zadań Sejm i jego organy korzystać będą z dorobku przekazanego przez komisje sejmowe z poprzedniej kadencji, zacieśniając współpracę z radami narodowymi i wojewódzkimi zespołami poselskimi.</u> | |
| 550 | + <u xml:id="u-10.11" who="#Marszalek">Zgodnie z postanowieniami Konstytucji wszystkie organy władzy i administracji powinny zdawać przed narodem sprawę ze swej działalności. Szczególny obowiązek w tym zakresie spoczywa na członkach organów przedstawicielskich — na posłach i na radnych. Informowanie wyborców przez posłów o pracy Sejmu, o uchwalanych narodowych planach gospodarczych i budżetach, oświetlanie kierunku rozwoju Polski Ludowej, polityki partii i stronnictw sojuszniczych posiada doniosłe znaczenie dla podnoszenia świadomości ideowo-politycznej społeczeństwa i rozwijania jego aktywności wokół konkretnych poczynań w środowiskach i zakładach pracy.</u> | |
| 551 | + <u xml:id="u-10.12" who="#Marszalek">Szczególnie doniosłą rolę mają tu do spełnienia wojewódzkie zespoły poselskie, ściśle związane z wojewódzkimi ogniwami Frontu Jedności Narodu, zespalając w jedną całość interesy i potrzeby terenowe z interesami ogólnonarodowymi.</u> | |
| 552 | + <u xml:id="u-10.13" who="#Marszalek">Sejm IV kadencji będzie kontynuował współpracę z parlamentami innych krajów, co posiada duże znaczenie dla realizacji pokojowej polityki Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 553 | + <u xml:id="u-10.14" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! W ubiegłym pierwszym zakończonym 20-leciu kraj nasz może poszczycić się dużymi osiągnięciami, które powstały w wyniku wytężonej pracy całego narodu przy wcielaniu jedynie słusznych założeń rozwoju naszego ludowego państwa. Wchodzimy w nowe drugie 20-lecie rozwoju Polski Ludowej. Partie polityczne, których przedstawiciele zasiadają tu w Wysokiej Izbie, na swych zjazdach i kongresach ustaliły podstawowe zadania i kierunki rozwoju kraju na najbliższy okres 5-letni. W oparciu o osiągnięcia socjalistycznego przemysłu, zwiększone fachowe kadry oraz wzrost poziomu społecznego i kulturalnego mas zakłada się duże zadania do wykonania.</u> | |
| 554 | + <u xml:id="u-10.15" who="#Marszalek">Obywatele Posłowie! W ciągu czterech lat będziemy analizować zadania w tej Wysokiej Izbie z okazji uchwalania narodowych planów gospodarczych, budżetów, zatwierdzania sprawozdań z działalności rządu i uchwalania ustaw. Wokół uchwalania tych zadań i realizacji ich w Sejmie rozwinie się współpraca między wszystkimi posłami tak zrzeszonymi w klubach poselskich, jak i bezpartyjnymi w pracy nad dalszym rozwojem kraju.</u> | |
| 555 | + <u xml:id="u-10.16" who="#Marszalek">Jestem głęboko przeświadczony, że obecny Sejm, podobnie jak poprzedni, będzie harmonijnie współpracował z Radą Państwa, z Najwyższą Izbą Kontroli, z rządem oraz z poszczególnymi resortami w pracy nad dalszym rozwojem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 556 | + <u xml:id="u-10.17" who="#Marszalek">Wspólnym wysiłkiem stworzymy warunki do pełnej realizacji programu wyborczego Frontu Jedności Narodu.</u> | |
| 557 | + <u xml:id="u-10.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 558 | + <u xml:id="u-10.19" who="#Marszalek">Od Obywatela Prezesa Rady Ministrów wpłynęło pismo treści następującej:</u> | |
| 559 | + <u xml:id="u-10.20" who="#Marszalek">„Obywatel Marszałek Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w miejscu.</u> | |
| 560 | + <u xml:id="u-10.21" who="#Marszalek">W związku z rozpoczęciem nowej kadencji Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej składa w ręce Sejmu swoje dotychczasowe funkcje dla umożliwienia powołania Rady Ministrów przez nowo obrany Sejm, zgodnie z art. 29 ust. 1 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 561 | + <u xml:id="u-10.22" who="#Marszalek">Józef Cyrankiewicz Prezes Rady Ministrów.”</u> | |
| 562 | + <u xml:id="u-10.23" who="#Marszalek">Proponuję, aby Sejm przyjął do wiadomości pismo Prezesa Rady Ministrów oraz aby powierzył rządowi dalsze pełnienie obowiązków w dotychczasowym składzie aż do powołania nowej Rady Ministrów.</u> | |
| 563 | + <u xml:id="u-10.24" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm przyjął moją propozycję.</u> | |
| 564 | + <u xml:id="u-10.25" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u> | |
| 565 | + <u xml:id="u-10.26" who="#Marszalek">Uważam propozycję za przyjętą.</u> | |
| 566 | + <u xml:id="u-10.27" who="#Marszalek">Proponuję ustalić dalszy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia, jak następuje:</u> | |
| 567 | + <u xml:id="u-10.28" who="#Marszalek">2)wybór wicemarszałków Sejmu, 3)wybór Rady Państwa, 4)powołanie Prezesa Rady Ministrów i powierzenie mu przedstawienia Sejmowi wniosków co do składu Rady Ministrów, 5)wybór Komisji Mandatowo-Regulaminowej.</u> | |
| 568 | + <u xml:id="u-10.29" who="#Marszalek">Czy w sprawie porządku dziennego ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u> | |
| 569 | + <u xml:id="u-10.30" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 570 | + <u xml:id="u-10.31" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę, wobec tego uważam, że Sejm przyjął propozycję porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia.</u> | |
| 571 | + <u xml:id="u-10.32" who="#Marszalek">Przystępujemy do wyboru wicemarszałków Sejmu.</u> | |
| 572 | + <u xml:id="u-10.33" who="#Marszalek">Proszę o zgłaszanie kandydatur.</u> | |
| 573 | + <u xml:id="u-10.34" who="#komentarz">(Poseł Józef Tejchma:</u> | |
| 574 | + <u xml:id="u-10.35" who="#Marszalek">Proszę o głos.)</u> | |
| 575 | + <u xml:id="u-10.36" who="#Marszalek">Udzielam głosu posłowi Józefowi Tejchmie.</u> | |
| 576 | + </div> | |
| 577 | + <div xml:id="div-11"> | |
| 578 | + <u xml:id="u-11.0" who="#PoselTejchmaJozef">Wysoki Sejmie! Pragnę w imieniu Klubu Poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przedstawić kandydata w osobie posła Zenona Kliszki do objęcia funkcji wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji.</u> | |
| 579 | + <u xml:id="u-11.1" who="#PoselTejchmaJozef">Towarzysz Zenon Kliszko, członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, odgrywa doniosłą rolę w życiu państwowym i społeczno-politycznym Polski Ludowej. Towarzysz Zenon Kliszko jako długoletni działacz na polu parlamentaryzmu polskiego, reprezentując politykę Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, jest współtwórcą wielkiej roli naszego Sejmu w rozwijaniu i utrwalaniu systemu socjalistycznej demokracji.</u> | |
| 580 | + <u xml:id="u-11.2" who="#PoselTejchmaJozef">Proponuję Wysokiej Izbie wybór posła Zenona Kliszko na wicemarszałka Sejmu.</u> | |
| 581 | + <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 582 | + <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kaliszewski:</u> | |
| 583 | + <u xml:id="u-11.5" who="#PoselTejchmaJozef">Proszę o głos.)</u> | |
| 584 | + </div> | |
| 585 | + <div xml:id="div-12"> | |
| 586 | + <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Udzielam głosu posłowi Stanisławowi Kaliszewskiemu.</u> | |
| 587 | + </div> | |
| 588 | + <div xml:id="div-13"> | |
| 589 | + <u xml:id="u-13.0" who="#PoselKaliszewskiStanislaw">Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego zgłaszam na stanowisko wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej kandydaturę posła Jana Karola Wendego.</u> | |
| 590 | + <u xml:id="u-13.1" who="#PoselKaliszewskiStanislaw">Działalność Jana Karola Wendego od wczesnej młodości jako studenta, potem literata i publicysty związana była z postępowym, demokratycznym ruchem politycznym. W okresie najazdu hitlerowskiego, przebywając na emigracji w Związku Radzieckim, Jan Karol Wende brał udział w walce z okupantem, wstępując do Wojska Polskiego. Uczestniczył w pracach Związku Patriotów Polskich, potem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego jako sekretarz generalny jego prezydium. Jan Karol Wende był potem kolejno wiceministrem Kultury i Sztuki, ambasadorem Polski w Jugosławii, sekretarzem generalnym Komitetu Współpracy Kulturalnej z Zagranicą przy Radzie Ministrów.</u> | |
| 591 | + <u xml:id="u-13.2" who="#PoselKaliszewskiStanislaw">Jan Karol Wende jest współtwórcą odrodzonego Stronnictwa Demokratycznego, był wieloletnim wiceprzewodniczącym Centralnego Komitetu, a obecnie — od lipca 1961 r. — sekretarzem generalnym Centralnego Komitetu.</u> | |
| 592 | + <u xml:id="u-13.3" who="#PoselKaliszewskiStanislaw">Od zarania Polski Ludowej Jan Karol Wende brał aktywny udział w pracach naszego Sejmu, piastując w nim w ubiegłej kadencji stanowisko wicemarszałka. Kandydaturę Jana Karola Wendego na stanowisko wicemarszałka zgłaszamy z głębokim przeświadczeniem, iż wypełni on dobrze powierzone mu przez Wysoką Izbę odpowiedzialne obowiązki.</u> | |
| 593 | + <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 594 | + </div> | |
| 595 | + <div xml:id="div-14"> | |
| 596 | + <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Czy są inne kandydatury? Nie ma.</u> | |
| 597 | + <u xml:id="u-14.1" who="#Marszalek">Zgodnie z art. 18 pkt 2 regulaminu Sejmu — Sejm wybiera wicemarszałków bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby posłów.</u> | |
| 598 | + <u xml:id="u-14.2" who="#Marszalek">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział więcej niż połowa ogólnej liczby posłów.</u> | |
| 599 | + <u xml:id="u-14.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 600 | + <u xml:id="u-14.4" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Zenona Kliszki na wicemarszałka Sejmu — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 601 | + <u xml:id="u-14.5" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 602 | + <u xml:id="u-14.6" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 603 | + <u xml:id="u-14.7" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 604 | + <u xml:id="u-14.8" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Jana Karola Wendego na wicemarszałka Sejmu — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 605 | + <u xml:id="u-14.9" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 606 | + <u xml:id="u-14.10" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 607 | + <u xml:id="u-14.11" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 608 | + <u xml:id="u-14.12" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wybrał jednomyślnie posłów — Zenona Kliszkę i Jana Karola Wendego na wicemarszałków Sejmu.</u> | |
| 609 | + <u xml:id="u-14.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 610 | + <u xml:id="u-14.14" who="#Marszalek">Proszę Obywateli Wicemarszałków o zajęcie miejsc przy stale prezydialnym.</u> | |
| 611 | + <u xml:id="u-14.15" who="#komentarz">(Wicemarszałkowie Zenon Kliszko i Jan Karol Wende zajmują miejsca przy stole prezydialnym.)</u> | |
| 612 | + <u xml:id="u-14.16" who="#Marszalek">Przystępujemy do dalszych punktów porządku dziennego.</u> | |
| 613 | + <u xml:id="u-14.17" who="#Marszalek">Zgłaszanie kandydatur do punktu 3 i 4 porządku dziennego może odbywać się łącznie.</u> | |
| 614 | + <u xml:id="u-14.18" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać glos?</u> | |
| 615 | + <u xml:id="u-14.19" who="#komentarz">(Poseł Władysław Gomułka:</u> | |
| 616 | + <u xml:id="u-14.20" who="#Marszalek">Proszę o głos.)</u> | |
| 617 | + <u xml:id="u-14.21" who="#Marszalek">Głos zabiorze poseł Władysław Gomułka.</u> | |
| 618 | + </div> | |
| 619 | + <div xml:id="div-15"> | |
| 620 | + <u xml:id="u-15.0" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Wysoki Sejmie! Z ramienia Centralnej Komisji Porozumiewawczej trzech partii — Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego, które to partie stanowią trzon Frontu Jedności Narodu i reprezentowane są w Sejmie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przez kluby poselskie PZPR, ZSL i SD — mam zaszczyt zgłosić Wysokiemu Sejmowi kandydaturę na Przewodniczącego Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w osobie posła na Sejm, członka Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej — Edwarda Ochaba.</u> | |
| 621 | + <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 622 | + <u xml:id="u-15.2" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Kandydatura ta znalazła również pełną aprobatę przedstawicieli bezpartyjnych kół poselskich, z którymi była konsultowana.</u> | |
| 623 | + <u xml:id="u-15.3" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Wysoka Izba i całe nasze społeczeństwo znają dobrze Towarzysza Edwarda Ochaba, którego Sejm poprzedniej kadencji powołał w maju 1961 r. na zastępcę Przewodniczącego Rady Państwa, a od sierpnia 1964 r. wybrał na zaszczytne stanowisko Przewodniczącego Rady Państwa.</u> | |
| 624 | + <u xml:id="u-15.4" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Towarzysz Edward Ochab, jako wybitny działacz robotniczy, przez całe swoje życie ofiarnie służył narodowi polskiemu, a społeczeństwo naszego kraju wyraziło mu swe zaufanie wybierając go posłem na Sejm wszystkich kadencji. W kwietniu bieżącego roku Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodu wybrał go na swego Przewodniczącego.</u> | |
| 625 | + <u xml:id="u-15.5" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Odpowiedzialne obowiązki wypływające z wysokich, powierzonych mu funkcji, towarzysz Edward Ochab wypełniał zawsze sumiennie i należycie — zgodnie z interesami państwa i narodu. Wnioskodawcy, których mam zaszczyt reprezentować, są przekonani, że towarzysz Edward Ochab powierzone mu wysokie stanowisko Przewodniczącego Rady Państwa będzie nadal sprawował ku zadowoleniu Wysokiego Sejmu i pożytkowi Polski Ludowej.</u> | |
| 626 | + <u xml:id="u-15.6" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Również z upoważnienia Centralnej Komisji Porozumiewawczej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego — w związku ze złożeniem przez Prezesa Rady Ministrów dymisji rządu — zgłaszam wniosek, aby Wysoki Sejm powierzył misję utworzenia nowego rządu dotychczasowemu Premierowi rządu, posłowi na Sejm, członkowi Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej — Józefowi Cyrankiewiczowi</u> | |
| 627 | + <u xml:id="u-15.7" who="#komentarz">(Oklaski).</u> | |
| 628 | + <u xml:id="u-15.8" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Kandydatura ta była również konsultowana z przedstawicielami bezpartyjnych kół poselskich i spotkała się z ich strony z pełną aprobatą.</u> | |
| 629 | + <u xml:id="u-15.9" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Wysoka Izba i nasze społeczeństwo dobrze znają wieloletnią, ofiarną pracę towarzysza Józefa Cyrankiewicza dla dobra naszej ludowej ojczyzny. Reprezentowani przeze mnie wnioskodawcy są głęboko przeświadczeni, że towarzysz Józef Cyrankiewicz, który nabył duże doświadczenie w kierowaniu pracami rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — nie będzie i nadal szczędził sił i trudu, aby prace rządu były jak najbardziej owocne, aby pomnożyły socjalistyczny dorobek naszego kraju i umocniły naszą ojczyznę, Polskę Ludową.</u> | |
| 630 | + <u xml:id="u-15.10" who="#PoselGomulkaWladyslaw">Wnoszę, aby Wysoki Sejm zatwierdził obie, zgłoszone przeze mnie, kandydatury na czołowe stanowiska w naszym państwie.</u> | |
| 631 | + <u xml:id="u-15.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 632 | + </div> | |
| 633 | + <div xml:id="div-16"> | |
| 634 | + <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Kto jeszcze z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w celu zgłoszenia kandydatur?</u> | |
| 635 | + <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Jan Karol Wende:</u> | |
| 636 | + <u xml:id="u-16.2" who="#Marszalek">Proszę o głos.)</u> | |
| 637 | + <u xml:id="u-16.3" who="#Marszalek">Udzielam głosu wicemarszałkowi Wendemu, w celu zgłoszenia dalszych kandydatur.</u> | |
| 638 | + </div> | |
| 639 | + <div xml:id="div-17"> | |
| 640 | + <u xml:id="u-17.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wysoki Sejmie! W imieniu i z upoważnienia klubów poselskich: Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego — mam zaszczyt zgłosić następujące kandydatury do Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:</u> | |
| 641 | + <u xml:id="u-17.1" who="#WicemarszalekJanKarolWende">na zastępców Przewodniczącego Rady Państwa:</u> | |
| 642 | + <u xml:id="u-17.2" who="#WicemarszalekJanKarolWende">posła Stanisława Kulczyńskiego, profesora, Przewodniczącego Centralnego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego, zastępcę Przewodniczącego Rady Państwa poprzedniej kadencji;</u> | |
| 643 | + <u xml:id="u-17.3" who="#WicemarszalekJanKarolWende">posła Oskara Langego, profesora, członka Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, zastępcę Przewodniczącego Rady Państwa poprzedniej kadencji;</u> | |
| 644 | + <u xml:id="u-17.4" who="#WicemarszalekJanKarolWende">posła Ignacego Logę-Sowińskiego, członka Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Przewodniczącego Centralnej Rady Związków Zawodowych, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji;</u> | |
| 645 | + <u xml:id="u-17.5" who="#WicemarszalekJanKarolWende">posła Bolesława Podedwornego, wiceprezesa Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, zastępcę Przewodniczącego Rady Państwa poprzedniej kadencji.</u> | |
| 646 | + <u xml:id="u-17.6" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Na Sekretarza Rady Państwa — posła Juliana Horodeckiego, członka Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Sekretarza Rady Państwa poprzedniej kadencji.</u> | |
| 647 | + <u xml:id="u-17.7" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Na członków Rady Państwa:</u> | |
| 648 | + <u xml:id="u-17.8" who="#WicemarszalekJanKarolWende">posła Władysława Gomułkę</u> | |
| 649 | + <u xml:id="u-17.9" who="#komentarz">(długotrwałe oklaski),</u> | |
| 650 | + <u xml:id="u-17.10" who="#WicemarszalekJanKarolWende">I Sekretarza Komitetu Centralnego</u> | |
| 651 | + <u xml:id="u-17.11" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji, posła Kazimierza Banacha, sekretarza Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji, posła Franciszka Gesinga, członka Prezydium Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, przewodniczącego Centralnego Związku Kółek Rolniczych, posła Mieczysława Klimaszewskiego, profesora, rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, posła Eugenię Krassowską, członka Prezydium Centralnego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego, długoletniego podsekretarza stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego, posła Romana Nowaka, członka Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, przewodniczącego Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji, posła Józefa Ozgę-Michalskiego, wiceprezesa Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji, posła Ryszarda Strzeleckiego, członka Biura Politycznego, sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji, posła Władysława Wichę, sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, posła Jerzego Zawieyskiego, bezpartyjnego, literata, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji, posła Jerzego Ziętka, członka Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, członka Rady Państwa poprzedniej kadencji.</u> | |
| 652 | + <u xml:id="u-17.12" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Obywatele Posłowie! Dotychczasowa działalność polityczna i społeczna zgłoszonych kandydatów daje rękojmię, że w toku bieżącej kadencji Sejmu będą realizować powierzone im zadania, zgodnie z interesem narodu, dla dobra naszej ludowej ojczyzny.</u> | |
| 653 | + <u xml:id="u-17.13" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Proszę Wysoką Izbę o zatwierdzenie tych kandydatów.</u> | |
| 654 | + </div> | |
| 655 | + <div xml:id="div-18"> | |
| 656 | + <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Czy są inne kandydatury?</u> | |
| 657 | + <u xml:id="u-18.1" who="#Marszalek">Nie słyszę.</u> | |
| 658 | + <u xml:id="u-18.2" who="#Marszalek">Zgodnie z art. 47 ust. 3 regulaminu — Sejm dokonuje wyboru Rady Państwa bezwzględną większością głosów, przy obecności co najmniej połowy liczby posłów.</u> | |
| 659 | + <u xml:id="u-18.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 660 | + <u xml:id="u-18.4" who="#Marszalek">Będziemy głosowali każdą ze zgłoszonych kandydatur odrębnie.</u> | |
| 661 | + <u xml:id="u-18.5" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za dokonaniem wyboru posła Edwarda Ochaba na stanowisko Przewodniczącego Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 662 | + <u xml:id="u-18.6" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 663 | + <u xml:id="u-18.7" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 664 | + <u xml:id="u-18.8" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 665 | + <u xml:id="u-18.9" who="#Marszalek">Przystępujemy do wyboru zastępców Przewodniczącego Rady Państwa.</u> | |
| 666 | + <u xml:id="u-18.10" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Stanisława Kulczyńskiego na stanowisko zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 667 | + <u xml:id="u-18.11" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 668 | + <u xml:id="u-18.12" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 669 | + <u xml:id="u-18.13" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 670 | + <u xml:id="u-18.14" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Oskara Langego na stanowisko zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 671 | + <u xml:id="u-18.15" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 672 | + <u xml:id="u-18.16" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 673 | + <u xml:id="u-18.17" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 674 | + <u xml:id="u-18.18" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Ignacego Logi-Sowińskiego na stanowisko zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 675 | + <u xml:id="u-18.19" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 676 | + <u xml:id="u-18.20" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 677 | + <u xml:id="u-18.21" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 678 | + <u xml:id="u-18.22" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Bolesława Podedwornego na stanowisko zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 679 | + <u xml:id="u-18.23" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 680 | + <u xml:id="u-18.24" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 681 | + <u xml:id="u-18.25" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 682 | + <u xml:id="u-18.26" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Juliana Horodeckiego na Sekretarza Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 683 | + <u xml:id="u-18.27" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 684 | + <u xml:id="u-18.28" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 685 | + <u xml:id="u-18.29" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 686 | + <u xml:id="u-18.30" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Kazimierza Banacha na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 687 | + <u xml:id="u-18.31" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 688 | + <u xml:id="u-18.32" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 689 | + <u xml:id="u-18.33" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 690 | + <u xml:id="u-18.34" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Franciszka Gesinga na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 691 | + <u xml:id="u-18.35" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 692 | + <u xml:id="u-18.36" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 693 | + <u xml:id="u-18.37" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 694 | + <u xml:id="u-18.38" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Władysława Gomułki</u> | |
| 695 | + <u xml:id="u-18.39" who="#komentarz">(oklaski)</u> | |
| 696 | + <u xml:id="u-18.40" who="#Marszalek">na stanowisko członka Rady Państwa — proszę podnieść rękę.</u> | |
| 697 | + <u xml:id="u-18.41" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 698 | + <u xml:id="u-18.42" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 699 | + <u xml:id="u-18.43" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 700 | + <u xml:id="u-18.44" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Mieczysława Klimaszewskiego na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 701 | + <u xml:id="u-18.45" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 702 | + <u xml:id="u-18.46" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 703 | + <u xml:id="u-18.47" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 704 | + <u xml:id="u-18.48" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posłanki Eugenii Krassowskiej na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 705 | + <u xml:id="u-18.49" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 706 | + <u xml:id="u-18.50" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 707 | + <u xml:id="u-18.51" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 708 | + <u xml:id="u-18.52" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Romana Nowaka na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 709 | + <u xml:id="u-18.53" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 710 | + <u xml:id="u-18.54" who="#Marszalek">Kto jest /przeciw? Nikt.</u> | |
| 711 | + <u xml:id="u-18.55" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 712 | + <u xml:id="u-18.56" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Józefa Ozgi-Michalskiego na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 713 | + <u xml:id="u-18.57" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 714 | + <u xml:id="u-18.58" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 715 | + <u xml:id="u-18.59" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 716 | + <u xml:id="u-18.60" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Ryszarda Strzeleckiego na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 717 | + <u xml:id="u-18.61" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 718 | + <u xml:id="u-18.62" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 719 | + <u xml:id="u-18.63" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 720 | + <u xml:id="u-18.64" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Władysława Wichy na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 721 | + <u xml:id="u-18.65" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 722 | + <u xml:id="u-18.66" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 723 | + <u xml:id="u-18.67" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 724 | + <u xml:id="u-18.68" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Jerzego Zawieyskiego na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 725 | + <u xml:id="u-18.69" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 726 | + <u xml:id="u-18.70" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 727 | + <u xml:id="u-18.71" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 728 | + <u xml:id="u-18.72" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za kandydaturą posła Jerzego Ziętka na stanowisko członka Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 729 | + <u xml:id="u-18.73" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 730 | + <u xml:id="u-18.74" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 731 | + <u xml:id="u-18.75" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 732 | + <u xml:id="u-18.76" who="#Marszalek">Stwierdzam podjęcie przez Sejm jednomyślnie następującej uchwały:</u> | |
| 733 | + <u xml:id="u-18.77" who="#Marszalek">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 24 ust. 1 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dokonał wyboru Rady Państwa w następującym składzie :</u> | |
| 734 | + <u xml:id="u-18.78" who="#Marszalek">Przewodniczący Rady Państwa — Edward Ochab.</u> | |
| 735 | + <u xml:id="u-18.79" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 736 | + <u xml:id="u-18.80" who="#Marszalek">Zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa:</u> | |
| 737 | + <u xml:id="u-18.81" who="#Marszalek">Stanisław Kulczyński</u> | |
| 738 | + <u xml:id="u-18.82" who="#Marszalek">Oskar Lange</u> | |
| 739 | + <u xml:id="u-18.83" who="#Marszalek">Ignacy Loga-Sowiński</u> | |
| 740 | + <u xml:id="u-18.84" who="#Marszalek">Bolesław Podedworny.</u> | |
| 741 | + <u xml:id="u-18.85" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 742 | + <u xml:id="u-18.86" who="#Marszalek">Sekretarz Rady Państwa — Julian Horodecki.</u> | |
| 743 | + <u xml:id="u-18.87" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 744 | + </div> | |
| 745 | + <div xml:id="div-19"> | |
| 746 | + <u xml:id="u-19.0" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Kazimierz Banach</u> | |
| 747 | + <u xml:id="u-19.1" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Franciszek Gesing</u> | |
| 748 | + <u xml:id="u-19.2" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Władysław Gomułka</u> | |
| 749 | + <u xml:id="u-19.3" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Mieczysław Klimaszewski</u> | |
| 750 | + <u xml:id="u-19.4" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Eugenia Krassowska</u> | |
| 751 | + <u xml:id="u-19.5" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Roman Nowak</u> | |
| 752 | + <u xml:id="u-19.6" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Józef Ozga-Michalski</u> | |
| 753 | + <u xml:id="u-19.7" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Ryszard Strzelecki</u> | |
| 754 | + <u xml:id="u-19.8" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Władysław Wicha</u> | |
| 755 | + <u xml:id="u-19.9" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Jerzy Zawieyski</u> | |
| 756 | + <u xml:id="u-19.10" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Jerzy Ziętek”.</u> | |
| 757 | + <u xml:id="u-19.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 758 | + <u xml:id="u-19.12" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Przystępujemy do głosowania nad kandydaturą na stanowisko Prezesa Rady Ministrów.</u> | |
| 759 | + <u xml:id="u-19.13" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Przypominam, że zgodnie z art. 48 ust. 2 regulaminu Sejmu — Sejm powołuje Prezesa Rady Ministrów, powierzając mu jednocześnie przedstawienie Sejmowi wniosków co do składu Rady Ministrów.</u> | |
| 760 | + <u xml:id="u-19.14" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Kto z Obywateli Posłów jest za powołaniem Józefa Cyrankiewicza na stanowisko Prezesa Rady Ministrów — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 761 | + <u xml:id="u-19.15" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Dziękuję.</u> | |
| 762 | + <u xml:id="u-19.16" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 763 | + <u xml:id="u-19.17" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 764 | + <u xml:id="u-19.18" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Stwierdzam podjęcie przez Sejm następującej uchwały:</u> | |
| 765 | + <u xml:id="u-19.19" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej powołuje Obywatela Józefa Cyrankiewicza na stanowisko Prezesa Rady Ministrów i powierza mu przedstawienie wniosków co do składu Rady Ministrów”.</u> | |
| 766 | + <u xml:id="u-19.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 767 | + <u xml:id="u-19.21" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Wybór Komisji Mandatowo-Regulaminowej.</u> | |
| 768 | + <u xml:id="u-19.22" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Proszę o zgłaszanie kandydatur.</u> | |
| 769 | + <u xml:id="u-19.23" who="#komentarz">(Poseł Wincenty Krasko:</u> | |
| 770 | + <u xml:id="u-19.24" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Proszę o głos.)</u> | |
| 771 | + <u xml:id="u-19.25" who="#CzlonkowieRadyPanstwa">Głos zabierze poseł Wincenty Krasko.</u> | |
| 772 | + </div> | |
| 773 | + <div xml:id="div-20"> | |
| 774 | + <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKraskoWincenty">Wysoki Sejmie! W imieniu i z upoważnienia klubów poselskich Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego zgłaszam następujący skład Komisji Mandatowo-Regulaminowej.</u> | |
| 775 | + <u xml:id="u-20.1" who="#PoselKraskoWincenty">Posłowie:</u> | |
| 776 | + <u xml:id="u-20.2" who="#PoselKraskoWincenty">Czarnecki Alojzy</u> | |
| 777 | + <u xml:id="u-20.3" who="#PoselKraskoWincenty">Dąbrowski Konstanty</u> | |
| 778 | + <u xml:id="u-20.4" who="#PoselKraskoWincenty">Grendys Michał</u> | |
| 779 | + <u xml:id="u-20.5" who="#PoselKraskoWincenty">Hajduk Ryszard</u> | |
| 780 | + <u xml:id="u-20.6" who="#PoselKraskoWincenty">Izydorczyk Jan</u> | |
| 781 | + <u xml:id="u-20.7" who="#PoselKraskoWincenty">Janiszewska Irena</u> | |
| 782 | + <u xml:id="u-20.8" who="#PoselKraskoWincenty">Jarosiński Witold</u> | |
| 783 | + <u xml:id="u-20.9" who="#PoselKraskoWincenty">Jaworski Marian</u> | |
| 784 | + <u xml:id="u-20.10" who="#PoselKraskoWincenty">Klecha Jan</u> | |
| 785 | + <u xml:id="u-20.11" who="#PoselKraskoWincenty">Kociołek Stanisław</u> | |
| 786 | + <u xml:id="u-20.12" who="#PoselKraskoWincenty">Kwiatkowski Kazimierz</u> | |
| 787 | + <u xml:id="u-20.13" who="#PoselKraskoWincenty">Nowak Roman</u> | |
| 788 | + <u xml:id="u-20.14" who="#PoselKraskoWincenty">Owsianik Bronisław</u> | |
| 789 | + <u xml:id="u-20.15" who="#PoselKraskoWincenty">Polski Jan</u> | |
| 790 | + <u xml:id="u-20.16" who="#PoselKraskoWincenty">Poniedziałek Leon</u> | |
| 791 | + <u xml:id="u-20.17" who="#PoselKraskoWincenty">Ruszkowski Edward</u> | |
| 792 | + <u xml:id="u-20.18" who="#PoselKraskoWincenty">Sabik Jan</u> | |
| 793 | + <u xml:id="u-20.19" who="#PoselKraskoWincenty">Sadurski Franciszek</u> | |
| 794 | + <u xml:id="u-20.20" who="#PoselKraskoWincenty">Skibniewska Halina</u> | |
| 795 | + <u xml:id="u-20.21" who="#PoselKraskoWincenty">Stasiak Ludomir</u> | |
| 796 | + <u xml:id="u-20.22" who="#PoselKraskoWincenty">Wroniak Józef</u> | |
| 797 | + <u xml:id="u-20.23" who="#PoselKraskoWincenty">Zawadecka Stanisława.</u> | |
| 798 | + </div> | |
| 799 | + <div xml:id="div-21"> | |
| 800 | + <u xml:id="u-21.0" who="#Marszalek">Czy są inne kandydatury? Nie ma.</u> | |
| 801 | + <u xml:id="u-21.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania. Będziemy głosować łącznie całą listę.</u> | |
| 802 | + <u xml:id="u-21.2" who="#Marszalek">Sprzeciwu co do tego nie słyszę.</u> | |
| 803 | + <u xml:id="u-21.3" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem Komisji Mandatowo-Regulaminowej w składzie, jaki zaproponował poseł Krasko — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 804 | + <u xml:id="u-21.4" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 805 | + <u xml:id="u-21.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 806 | + <u xml:id="u-21.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 807 | + <u xml:id="u-21.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm dokonał wyboru Komisji Mandatowo-Regulaminowej.</u> | |
| 808 | + <u xml:id="u-21.8" who="#Marszalek">Do Komisji tej — zgodnie z art. 30 regulaminu Sejmu — Prezydium Sejmu skieruje złożone przez Państwową Komisję Wyborczą sprawozdanie z przeprowadzonych w dniu 30 maja br. wyborów do Sejmu wraz z aktami wyborczymi.</u> | |
| 809 | + <u xml:id="u-21.9" who="#Marszalek">Na tym kończymy pierwsze posiedzenie Sejmu.</u> | |
| 810 | + <u xml:id="u-21.10" who="#Marszalek">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Sejmu.</u> | |
| 811 | + <u xml:id="u-21.11" who="#Marszalek">Następne posiedzenie Sejmu odbędzie się jutro, dnia 25 czerwca br.</u> | |
| 812 | + <u xml:id="u-21.12" who="#Marszalek">Początek posiedzenia o godzinie 11.</u> | |
| 813 | + <u xml:id="u-21.13" who="#Marszalek">Na porządku dziennym będzie exposé Prezesa Rady Ministrów i przedstawienie wniosków w sprawie składu Rady Ministrów, sprawozdacie Komisji Mandatowo-Regulaminowej oraz wybór komisji sejmowych.</u> | |
| 814 | + <u xml:id="u-21.14" who="#Marszalek">Komunikuję Obywatelom Posłom, którzy weszli w skład Komisji Mandatowo-Regulaminowej, że posiedzenie Komisji zwołuję w dniu dzisiejszym, bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia Sejmu, w sali nr 118.</u> | |
| 815 | + <u xml:id="u-21.15" who="#Marszalek">Zamykam posiedzenie.</u> | |
| 816 | + <u xml:id="u-21.16" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 17 min. 20)</u> | |
| 817 | + </div> | |
| 818 | + </body> | |
| 819 | + </text> | |
| 820 | + </TEI> | |
| 821 | +</teiCorpus> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00002-01/header.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-196569-sjm-ppxxx-00002-01"> | |
| 3 | + <fileDesc> | |
| 4 | + <titleStmt> | |
| 5 | + <title>2 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 6 | + </titleStmt> | |
| 7 | + <publicationStmt> | |
| 8 | + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p> | |
| 9 | + </publicationStmt> | |
| 10 | + <sourceDesc> | |
| 11 | + <bibl> | |
| 12 | + <title>2 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 13 | + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher> | |
| 14 | + <note type="system">PRL</note> | |
| 15 | + <note type="house">Sejm</note> | |
| 16 | + <note type="termNo">4</note> | |
| 17 | + <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note> | |
| 18 | + <note type="sessionNo">2</note> | |
| 19 | + <note type="dayNo">1</note> | |
| 20 | + <date>1965-06-25</date> | |
| 21 | + </bibl> | |
| 22 | + </sourceDesc> | |
| 23 | + </fileDesc> | |
| 24 | + <profileDesc> | |
| 25 | + <particDesc> | |
| 26 | + <person xml:id="komentarz" role="speaker"> | |
| 27 | + <persName>Komentarz</persName> | |
| 28 | + </person> | |
| 29 | + <person xml:id="Marszalek" role="speaker"> | |
| 30 | + <persName>Marszałek</persName> | |
| 31 | + </person> | |
| 32 | + <person xml:id="PoselFrankowskiJan" role="speaker"> | |
| 33 | + <persName>Poseł Frankowski Jan</persName> | |
| 34 | + </person> | |
| 35 | + <person xml:id="PoselGrendysMichal" role="speaker"> | |
| 36 | + <persName>Poseł Grendys Michał</persName> | |
| 37 | + </person> | |
| 38 | + <person xml:id="PoselHagmajerJerzy" role="speaker"> | |
| 39 | + <persName>Poseł Hagmajer Jerzy</persName> | |
| 40 | + </person> | |
| 41 | + <person xml:id="PoselPodedwornyBoleslaw" role="speaker"> | |
| 42 | + <persName>Poseł Podedworny Bolesław</persName> | |
| 43 | + </person> | |
| 44 | + <person xml:id="PoselStommaStanislaw" role="speaker"> | |
| 45 | + <persName>Poseł Stomma Stanisław</persName> | |
| 46 | + </person> | |
| 47 | + <person xml:id="PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz" role="speaker"> | |
| 48 | + <persName>Prezes Rady Ministrów Józef Cyrankiewicz</persName> | |
| 49 | + </person> | |
| 50 | + <person xml:id="SekretarzposelLucynaAdamowicz" role="speaker"> | |
| 51 | + <persName>Sekretarz poseł Lucyna Adamowicz</persName> | |
| 52 | + </person> | |
| 53 | + <person xml:id="WicemarszalekJanKarolWende" role="speaker"> | |
| 54 | + <persName>Wicemarszałek. Jan Karol Wende</persName> | |
| 55 | + </person> | |
| 56 | + <person xml:id="WicemarszalekZenonKliszko" role="speaker"> | |
| 57 | + <persName>Wicemarszałek Zenon Kliszko</persName> | |
| 58 | + </person> | |
| 59 | + </particDesc> | |
| 60 | + </profileDesc> | |
| 61 | +</teiHeader> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00002-01/text_structure.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"> | |
| 3 | + <xi:include href="PPC_header.xml"/> | |
| 4 | + <TEI> | |
| 5 | + <xi:include href="header.xml"/> | |
| 6 | + <text> | |
| 7 | + <body> | |
| 8 | + <div xml:id="div-1"> | |
| 9 | + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Sejm</u> | |
| 10 | + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej</u> | |
| 11 | + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Kadencja IV — Sesja I</u> | |
| 12 | + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sprawozdanie Stenograficzne z 2 posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 25 czerwca 1965 r.</u> | |
| 13 | + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Warszawa 1 9 6 5</u> | |
| 14 | + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 11)</u> | |
| 15 | + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Przewodniczy na posiedzeniu Marszałek Sejmu Czesław Wycech)</u> | |
| 16 | + </div> | |
| 17 | + <div xml:id="div-2"> | |
| 18 | + <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie.</u> | |
| 19 | + <u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu ustaliło porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia, który został Obywatelom Posłom doręczony.</u> | |
| 20 | + <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Czy kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w sprawie porządku dziennego?</u> | |
| 21 | + <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 22 | + <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Uważam, że Sejm zatwierdził porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia.</u> | |
| 23 | + <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu nie proponuje na razie dokonania wyboru sekretarzy Sejmu, ponieważ są wysunięte propozycje, aby dokonać w tym zakresie pewnych zmian w regulaminie Sejmu. Wobec tego proponuje się, aby do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez Prezydium Sejmu powoływać doraźnie na każdym posiedzeniu dwóch posłów do pełnienia funkcji sekretarzy.</u> | |
| 24 | + <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Sprzeciwu co do tego nie słyszę.</u> | |
| 25 | + <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">Uważam, że Sejm zatwierdził tę propozycję.</u> | |
| 26 | + <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Na sekretarzy powołuję posłów — Lucynę Adamowicz i Władysława Gałkę.</u> | |
| 27 | + <u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">Proszę Obywateli Posłów o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u> | |
| 28 | + <u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Mandatowo-Regulaminowej w sprawie stwierdzenia ważności wyborów posłów na Sejm (druk nr 1).</u> | |
| 29 | + <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca poseł Michał Grendys.</u> | |
| 30 | + </div> | |
| 31 | + <div xml:id="div-3"> | |
| 32 | + <u xml:id="u-3.0" who="#PoselGrendysMichal">Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Mandatowo-Regulaminowej pragnę poinformować, że po zapoznaniu się ze sprawozdaniem z przeprowadzonych wyborów i zbadaniu aktów wyborczych przedstawionych Komisji przez Państwową Komisję Wyborczą, a w szczególności:</u> | |
| 33 | + <u xml:id="u-3.1" who="#PoselGrendysMichal">protokołów przyjęcia zgłoszenia list kandydatów — zgodnie z art. 42 Ordynacji wyborczej oraz protokołów głosowania okręgowych komisji wyborczych (art. 64 Ordynacji wyborczej) — Komisja Mandatowo-Regulaminowa stwierdza co następuje.</u> | |
| 34 | + <u xml:id="u-3.2" who="#PoselGrendysMichal">Wybory do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 30 maja 1965 r. przeprowadzone zostały zgodnie z Konstytucją i przepisami Ordynacji wyborczej. Wybrani posłowie otrzymali ilość głosów wymaganych przez art. 69 Ordynacji wyborczej. Nie zachodzi żadna przyczyna, która mogłaby, stosownie do postanowień art. 73 Ordynacji wyborczej, spowodować unieważnienie wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Do Państwowej Komisji Wyborczej i do żadnej z okręgowych komisji wyborczych nie wpłynęły skargi ani zażalenia, które mogłyby podważyć praworządność aktu wyborczego w którymkolwiek okręgu lub obwodzie głosowania.</u> | |
| 35 | + <u xml:id="u-3.3" who="#PoselGrendysMichal">Ogólna liczba osób uprawnionych do głosowania wynosiła 19.645.803. W wyborach wzięło udział 18.982.316 osób,. czyli 96,62% wyborców. Głosów ważnych oddano 18.968.476. Na kandydatów Frontu Jedności Narodu oddano 18.742.152 głosy, czyli 98,81% ważnie oddanych głosów.</u> | |
| 36 | + <u xml:id="u-3.4" who="#PoselGrendysMichal">Do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wybranych zostało 460 posłów, w tym 255 posłów jest członkami Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, 117 posłów — Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, 39 posłów — jest członkami Stronnictwa Demokratycznego, 49 posłów jest bezpartyjnych, wśród nich wielu działaczy katolickich.</u> | |
| 37 | + <u xml:id="u-3.5" who="#PoselGrendysMichal">Posłów w wieku do lat 25 jest jeden, do lat 30 — 11, do lat 40 — 81, do lat 50 — 169, do lat 60 — 153, w wieku ponad 60 lat — 45, W Sejmie zasiada 57 kobiet-posłanek.</u> | |
| 38 | + <u xml:id="u-3.6" who="#PoselGrendysMichal">Pod względem podziału na grupy zawodowe najliczniej reprezentowani są w Sejmie pracownicy zatrudnieni w produkcji. Jest ich łącznie 90, w tym 58 robotników, 22 inżynierów i techników oraz 10 kierowników przedsiębiorstw państwowych i zjednoczeń. Drugą co do wielkości grupę zawodową stanowią posłowie pracujący w rolnictwie. Jest ich łącznie 75, w tej liczbie 50 rolników pracujących indywidualnie, 8 członków spółdzielni produkcyjnych, 13 specjalistów rolnych, to jest inżynierów rolnych i agronomów oraz 4 robotników rolnych.</u> | |
| 39 | + <u xml:id="u-3.7" who="#PoselGrendysMichal">Spośród innych zawodów w Sejmie IV kadencji jest 17 pracowników naukowych, 10 lekarzy i pracowników służby zdrowia, 20 nauczycieli, 24 literatów, publicystów i dziennikarzy, 10 prawników oraz 8 rzemieślników.</u> | |
| 40 | + <u xml:id="u-3.8" who="#PoselGrendysMichal">6 posłów — to zawodowi wojskowi.</u> | |
| 41 | + <u xml:id="u-3.9" who="#PoselGrendysMichal">Mamy również w składzie posłów 3 rencistów.</u> | |
| 42 | + <u xml:id="u-3.10" who="#PoselGrendysMichal">Wśród posłów obecnej kadencji mamy działaczy politycznych — 89, działaczy państwowych — 24, działaczy związków zawodowych — 22, działaczy społecznych — 21, działaczy organizacji młodzieżowych — 5, spółdzielczości i kółek rolniczych — 17, rad narodowych — 19.</u> | |
| 43 | + <u xml:id="u-3.11" who="#PoselGrendysMichal">Wśród 460 posłów IV kadencji — 191 posłów posiada pełne wyższe wykształcenie, niepełne wyższe — 51, pełne średnie — 84, niepełne średnie — 42, zaś podstawowe — 92.</u> | |
| 44 | + <u xml:id="u-3.12" who="#PoselGrendysMichal">30 posłów ma tytuły naukowe.</u> | |
| 45 | + <u xml:id="u-3.13" who="#PoselGrendysMichal">197 posłów jest pochodzenia robotniczego, 184 — chłopskiego, 73 — inteligenckiego, a 6 posłów pochodzi z innych grup społecznych.</u> | |
| 46 | + <u xml:id="u-3.14" who="#PoselGrendysMichal">Spośród obecnych 460 posłów — 38 piastowało mandat poselski w Krajowej Radzie Narodowej, 56 — w Sejmie Ustawodawczym, 71 — w Sejmie I kadencji, 117 — w Sejmie II kadencji oraz 288 — w Sejmie III kadencji, Za swe dotychczasowe osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej wielu posłów IV kadencji posiada wysokie odznaczenia państwowe, w tym: Order Budowniczych Polski Ludowej posiada 21 posłów, Order Sztandaru Pracy — 150, Order Odrodzenia Polski — 234 Krzyż Virtuti Militari — 19, Krzyż Grunwaldu — 45, Krzyż Walecznych — 28, Krzyś Partyzancki — 29, Krzyże Zasługi — 256.</u> | |
| 47 | + <u xml:id="u-3.15" who="#PoselGrendysMichal">Komisja Mandatowo-Regulaminowa wyraża przekonanie, że skład osobowy Sejmu IV kadencji z punktu widzenia społecznego, zawodowego i wykształcenia odzwierciedla pozytywne procesy zachodzące w naszym dynamicznie rozwijającym się kraju, a zespolenie wybitnych teoretyków z doświadczonymi działaczami i praktykami stanowi gwarancję właściwego wykonywania przez Sejm jego konstytucyjnych funkcji zarówno ustawodawczych, jak i kontrolnych.</u> | |
| 48 | + <u xml:id="u-3.16" who="#PoselGrendysMichal">Obywatele Posłowie! Wyniki wyborów stały się wyrazem manifestacji politycznej naszego narodu, aprobującej osiągnięcia polityk Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i władzy ludowej na przestrzeni 20-lecia polskiego państwa oraz aprobatą programu Frontu Jedności Narodu.</u> | |
| 49 | + <u xml:id="u-3.17" who="#PoselGrendysMichal">Są one także wymownym świadectwem ugruntowania świadomości obywatelskiej społeczeństwa i jego gotowości do realizacji programu działania, wynikającego z uchwał IV Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej oraz z kongresów Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego.</u> | |
| 50 | + <u xml:id="u-3.18" who="#PoselGrendysMichal">W ocenie przebiegu kampanii wyborczej, która toczyła się wśród powszechnego zainteresowania społeczeństwa, trzeba podkreślić ofiarny i patriotyczny trud, jaki wniosły do kampanii wyborczej rzesze aktywistów wyborczych — członków partii, stronnictw politycznych i bezpartyjnych działaczy Frontu Jedności Narodu.</u> | |
| 51 | + <u xml:id="u-3.19" who="#PoselGrendysMichal">W Sejmie III kadencji dominowały ustawodawcze prace o charakterze kodyfikacyjnym, regulującym i porządkującym w sposób kompleksowy i trwały podstawowe problemy systemu gospodarki, stosunków społecznych i kultury narodu, zgodnie z tendencjami rozwojowymi budownictwa socjalistycznego.</u> | |
| 52 | + <u xml:id="u-3.20" who="#PoselGrendysMichal">Poza jednym dekretem wszystkie akty normatywne były uchwalane przez Sejm, stanowiący jedyny, najwyższy organ ustawodawczy w tym okresie.</u> | |
| 53 | + <u xml:id="u-3.21" who="#PoselGrendysMichal">Działalność Sejmu spełniła pokładane przez społeczeństwo nadzieje na odcinku umocnienia praworządności socjalistycznej i wzrostu autorytetu władzy ludowej. Do tych osiągnięć przyczyniło się pogłębienie więzi posłów ze społeczeństwem oraz poszerzenie i pogłębienie pracy komisji sejmowych.</u> | |
| 54 | + <u xml:id="u-3.22" who="#PoselGrendysMichal">Nowo wybrany Sejm podejmuje pracę w kierunku dalszego doskonalenia systemu prawnego na gruncie różnorodnych form pracy Sejmu ubiegłych kadencji i ich poważnego dorobku w dziedzinie ustawodawczej i kontrolnej.</u> | |
| 55 | + <u xml:id="u-3.23" who="#PoselGrendysMichal">Jednym z pierwszoplanowych zadań Sejmu IV kadencji będzie uchwalenie 5-letniego planu gospodarczego na lata 1966—1970 oraz planu i budżetu na rok 1966, zapewniających dalszy, wszechstronny rozwój gospodarki narodowej, dalszy postęp budownictwa socjalistycznego i poprawę warunków pracy i życia ludności. Wśród wielu problemów, jakie wyłonią się przy realizacji planów alternatywnych przez zakłady i przedsiębiorstwa państwowe, będą wymagały uwzględnienia w działalności Sejmu zgłoszone przez wyborców i zasługujące na uwagę postulaty i wnioski. Przedmiotem szczególnej troski nowo wybranych posłów powinno być utrzymanie i pogłębienie więzi ze społeczeństwem, szeroko rozpowszechnionych w kampanii wyborczej.</u> | |
| 56 | + <u xml:id="u-3.24" who="#PoselGrendysMichal">Trwałość kontaktów posłów z wyborcami jest niewyczerpanym źródłem siły i twórczej działalności Sejmu, najwyższego organu władzy państwowej.</u> | |
| 57 | + <u xml:id="u-3.25" who="#PoselGrendysMichal">Jednoznaczne poparcie społeczeństwa uzyskane w dniu 30 maja 1965 r. zobowiązuje nas posłów do aktywnej i sumiennej pracy oraz do współdziałania Sejmu z organami władzy i administracji państwowej w celu pełnej realizacji programu Frontu Jedności Narodu.</u> | |
| 58 | + <u xml:id="u-3.26" who="#PoselGrendysMichal">Wysoka Izbo! Zgodnie z wynikami swoich prac, Komisja Mandatowo-Regulaminowa przedstawia Sejmowi następujący projekt uchwały:</u> | |
| 59 | + <u xml:id="u-3.27" who="#PoselGrendysMichal">„1. Sejm przyjmuje do zatwierdzającej wiadomości sprawozdanie Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniu 30 maja 1965 roku.</u> | |
| 60 | + <u xml:id="u-3.28" who="#PoselGrendysMichal">2.Na podstawie art. 74 ustawy z dnia 24 października 1956 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — Dziennik Ustaw z 1960 r. nr 58, poz. 325 i z 1963 r. nr 57, poz. 307 — Sejm stwierdza ważność wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przeprowadzonych w dniu 30 maja 1965 r. we wszystkich okręgach wyborczych i obwodach głosowania.</u> | |
| 61 | + <u xml:id="u-3.29" who="#PoselGrendysMichal">3.Na podstawie art. 16 ust. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Sejm stwierdza ważność wyboru wszystkich półsłów w wyborach do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, wymienionych w obwieszczeniu Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 1 czerwca 1965 r. o wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przeprowadzonych dnia 30 maja 1965 r. (Monitor Polski nr 29, poz. 157).</u> | |
| 62 | + </div> | |
| 63 | + <div xml:id="div-4"> | |
| 64 | + <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Czy kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u> | |
| 65 | + <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 66 | + <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały zamieszczonej w druku sejmowym nr 1.</u> | |
| 67 | + <u xml:id="u-4.3" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem projektu uchwały Komisji Mandatowo-Regulaminowej — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 68 | + <u xml:id="u-4.4" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 69 | + <u xml:id="u-4.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 70 | + <u xml:id="u-4.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 71 | + <u xml:id="u-4.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwałę Komisji Mandatowo-Regulaminowej przyjął, a tym samym stwierdził ważność wyboru posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 72 | + <u xml:id="u-4.8" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Oświadczenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie proponowanego składu i programu prac rządu.</u> | |
| 73 | + <u xml:id="u-4.9" who="#Marszalek">Głos zabierze Prezes Rady Ministrów Józef Cyrankiewicz.</u> | |
| 74 | + </div> | |
| 75 | + <div xml:id="div-5"> | |
| 76 | + <u xml:id="u-5.0" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wysoki Sejmie! Zaszczytne zadanie przedstawienia propozycji co do składu Rady Ministrów, które wczoraj na wniosek I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Towarzysza Władysława Gomułki, wyrażone także z upoważnienia Komisji Porozumiewawczej partii i stronnictw politycznych — otrzymałem od Wysokiego Sejmu — pragnąłbym połączyć z oświetleniem niektórych wybranych zagadnień, dotyczących prac rządu i pewnych zasadniczych wytycznych działania, którymi zamierzamy się kierować przy wykonywaniu naszych obowiązków.</u> | |
| 77 | + <u xml:id="u-5.1" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Zamierzamy nasze zadania wykonywać w ścisłej współpracy i pod kontrolą Sejmu, w rozwiniętej jeszcze szerszej niż dotąd współpracy z komisjami sejmowymi. Jest to nie tylko spełnienie wymogów formalnych wobec Sejmu jako najwyższego organu władzy ludowej, ale na gruncie doświadczeń i dotychczasowej praktyki jest to niezwykle nieraz cenna możliwość konfrontacji zamierzeń rządowych i praktyki rządzenia z tym odczuciem i odbiciem rzeczywistości, jakie reprezentują posłowie, przedstawiciele poszczególnych terenów, poszczególnych środowisk, jakie reprezentują składające się z tych posłów komisje sejmowe, specjalizujące się dzięki odpowiedniemu doborowi członków w określonych zagadnieniach, jakie reprezentuje wreszcie cały Sejm jako ten organ władzy ludowej, któremu wyborcy powierzyli czuwanie nad realizacją programu Frontu Jedności Narodu — tego realnego drogowskazu na najbliższą przyszłość naszego kraju.</u> | |
| 78 | + <u xml:id="u-5.2" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Z kolei Sejm powierza kierowanie realizacją dużej części tego programu powołanemu przez siebie rządowi i kierowanej przez niego administracji państwowej, w tym i gospodarczej, centralnej i terenowej. Dochodzi do tego czuwanie nad realizacją programu Frontu Jedności Narodu w przekroju terenowym i kontrola jego wykonania przez rady narodowe wszystkich szczebli, do gromady włącznie.</u> | |
| 79 | + <u xml:id="u-5.3" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W ten sposób realizacja programu Frontu Jedności Narodu, programu ustalającego na podstawie uchwał najwyższych organów, kierowniczej siły — Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, uchwał Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego — kierunki możliwie najbardziej harmonijnego rozwoju, proporcje i hierarchię zadań w dziedzinie rozbudowy kraju — ta realizacja ma na wszystkich szczeblach władzy ludowej odpowiednie organy nadrzędne kontroli działania organów wykonawczych i konfrontacji wykonawstwa z programem.</u> | |
| 80 | + <u xml:id="u-5.4" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W ten sposób poprzez Sejm, poprzez rady narodowe, poprzez skład tych organów, w których zasiadają przedstawiciele Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego i innych ugrupowań Frontu Jedności Narodu wraz z bezpartyjnymi — poprzez konstytucyjne kompetencje tych organów i poprzez stworzoną już praktykę, polegającą na uchwalaniu planów wieloletnich i rocznych oraz budżetów, poprzez system uchwał i zaleceń, poprzez coraz bardziej gruntowne prace komisji — realizuje się sporą część funkcji, wynikających z kierowniczej roli naszej partii i roli sojuszniczych stronnictw, a także bezpartyjnych w naszym systemie władzy ludowej, funkcji wykonywanych przez przedstawicieli klasy robotniczej, mas chłopskich i inteligencji.</u> | |
| 81 | + <u xml:id="u-5.5" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Zadaniem naszym będzie jeszcze bardziej udoskonalać i pogłębiać różnorodne formy tej pożytecznej konfrontacji programu i uchwał z wykonaniem i praktyką dla podniesienia realizacji naszych zamierzeń na wyższy poziom, dla usprawnienia naszej pracy.</u> | |
| 82 | + <u xml:id="u-5.6" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">A zarówno program, jak i nasze zamierzenia realizacyjne są logiczną i konsekwentną kontynuacją procesów rozwojowych, które zaczęły się w naszym kraju w chwili wyzwolenia i wynikały z tego, co określamy mianem polskiej rewolucji socjalistycznej.</u> | |
| 83 | + <u xml:id="u-5.7" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wybór drogi, którą kroczymy, dokonany został w samym zaraniu wskrzeszonej po wojnie Rzeczypospolitej w rozwinięciu zasad wysuniętych jeszcze w ogniu walki z okupantem hitlerowskim, zasad sformułowanych przez Polską Partię Robotniczą i uchwalonych przez podziemną Krajową Radę Narodową.</u> | |
| 84 | + <u xml:id="u-5.8" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wybór drogi ostatecznie utrwalony został w wyborach do Sejmu Ustawodawczego w styczniu 1947 r. Oceniając znaczenie tego wyboru drogi mówił Władysław Gomułka na wiecu komitetów obywatelskich w Warszawie 25 stycznia 1947 roku:</u> | |
| 85 | + <u xml:id="u-5.9" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">„W wyborach styczniowych, jak w żadnych innych wyborach w przeszłości, starły się ze sobą dwie koncepcje polityczne: koncepcja budowania trzeciej ludowej Rzeczypospolitej Polskiej z koncepcją restauracji drugiej Rzeczypospolitej. Zwyciężyła koncepcja reprezentowana przez Blok Demokratyczny, koncepcja budowania odrodzonej Polski na nowych, innych od starych, podstawach społecznych i w innych granicach państwowych.” Wtedy to właśnie naród polski przypieczętował wybór definitywny drogi: budujemy Polskę Ludową i socjalistyczną, w granicach nad Odrą, Nysą i Bałtykiem. Była to decyzja historyczna i jesteśmy jej wykonawcami. Oczywiście, dziś wykonawcami w zmienionych warunkach, albowiem decyzja ta oznaczała gruntowną przemianę tej rzeczywistości, jaką zastaliśmy w Polsce, gdy uszedł z niej hitlerowski okupant.</u> | |
| 86 | + <u xml:id="u-5.10" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Żyjemy dziś już w innej Polsce, budowanej od 20 lat przez polskiego robotnika, chłopa i inteligenta własnymi mózgami, własnymi rękami, w swoim własnym interesie klasowym i narodowym. Było najważniejszą cechą dokonanej rewolucji, że interes klasowy ludu polskiego stał się identyczny z interesem narodowym kraju. Gdy znikła podstawowa sprzeczność, nękająca Polskę minionego czasu, znikło też podstawowe źródło jej słabości.</u> | |
| 87 | + <u xml:id="u-5.11" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Żyjemy więc w innej Polsce. Popatrzmy jak bardzo innej. Gdy wybieraliśmy Sejm Ustawodawczy w 1947 r. spośród 24 milionów — tyle ludności liczył wtedy kraj — jedna trzecia mieszkała w miastach, a dwie trzecie na wsi. Dziś spośród ponad 31 milionów mieszkańców nieomal połowę stanowi ludność miejska.</u> | |
| 88 | + <u xml:id="u-5.12" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Już to jedno zestawienie świadczy o przewrocie w kraju, który przeobraził się z rolniczego w przemysłowo-rolniczy. Przeszło 2ipółkrotnie — z 3,2 mln do 8,5 mln wzrosła liczba pracowników zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej.</u> | |
| 89 | + <u xml:id="u-5.13" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nakłady inwestycyjne wtedy, w roku zebrania się Sejmu Ustawodawczego, wynosiły niespełna 20 mld zł; dziś są z górą 6-krotnie większe.</u> | |
| 90 | + <u xml:id="u-5.14" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Powiększyliśmy więcej niż 6-krotnie produkcję energii elektrycznej, 5-krotnie produkcję stali, prawie 2-krotnie wydobycie węgla, wytwarzamy cztery razy z górą więcej maszyn rolniczych, stocznie nasze w 1947 r. spuściły na wodę statki morskie pojemności 200 ton, dziś ich wydajność roczna wynosi ponad 300.000 ton. Handel zagraniczny jest 7-krotnie większy. Mamy cztery razy więcej absolwentów szkół wyższych rocznie, pięć razy tyle lekarzy co w roku 1947, osiem razy tyle bibliotek publicznych.</u> | |
| 91 | + <u xml:id="u-5.15" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nie zamierzam tu czynić bilansu 20-lecia. Dokonaliśmy tego niedawno przy okazji uroczystych obchodów 20-lecia Polski Ludowej, 20-lecia zwycięstwa, 20-lecia powrotu Ziem Odzyskanych. Każda z tych rocznic przypomniała nam odpowiedni aspekt przełomowych wydarzeń najnowszej historii naszego kraju.</u> | |
| 92 | + <u xml:id="u-5.16" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chciałbym wszakże uwypuklić, jak bardzo inna jest Polska dnia dzisiejszego — ten kraj, który my posłowie reprezentujemy — od Polski roku 1947, gdy w tej samej sali, co i dziś, zbierał się pierwszy po wyzwoleniu Sejm.</u> | |
| 93 | + <u xml:id="u-5.17" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Ale nawet najbardziej trafnie dobrane liczby i wskaźniki nie unaocznią najistotniejszej przemiany, która dokonała się w naszym kraju — przemiany postaw ludzkich. Socjalizm wniknął głęboko w świadomość naszego społeczeństwa. Dorosło już i dojrzało pokolenie wychowanków Polski Ludowej. Przekształciły się pod wpływem wielkich przemian postawy myślowe olbrzymiej większości ludzi z pokoleń starszych. Mamy dziś do czynienia z opinią publiczną, dla której ustrój socjalistyczny jest rzeczą naturalną, nikt z ludzi myślących w naszym kraju nie wyobraża sobie, by możliwe było odmienienie w kierunku wstecznym tego, co dokonało się w 20-leciu.</u> | |
| 94 | + <u xml:id="u-5.18" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Albowiem proces kształtowania się socjalistycznej świadomości społeczeństwa, oznaczając cementowanie się jedności narodu na płaszczyźnie socjalizmu, oznacza równocześnie ogromny rozwój świadomości politycznej i społecznej, wyostrzenie krytycyzmu, uaktywnienie społeczne, wzrost zaangażowania milionów w pracy gospodarczej, politycznej, społecznej i kulturalnej. Dążyliśmy do rozszerzenia uprawnień organów władzy terenowej zarówno dlatego, że dyktował to nakaz usprawnienia systemu zarządzania, jak i dlatego, by stworzyć jak najszersze podstawy pod demokrację socjalistyczną w Polsce, by wciągnąć jak najszersze masy do udziału w procesie rządzenia.</u> | |
| 95 | + <u xml:id="u-5.19" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Innymi słowy nie zachodzi już potrzeba, jak w pierwszych latach Polski Ludowej, przekonywania ludzi o wartości ustroju socjalistycznego — są w olbrzymiej większości przekonani o tym. Zachodzi jednak codzienna potrzeba udowadniania im praktyką, że poszczególne organy władzy należycie spełniają zadania płynące z nakazu budownictwa socjalistycznego i potrzeb społeczeństwa.</u> | |
| 96 | + <u xml:id="u-5.20" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Toteż uważamy, że musi być troską zarówno rządu, jak i rad narodowych, czuwanie nad tym, żeby organy naszej władzy coraz lepiej spełniały swoje zadania. Nie jest to tylko nakaz programowy naszej socjalistycznej demokracji. Jest to równocześnie nakaz wypływający z rachunku gospodarczego. Dla usprawnienia procesu produkcyjnego istotne są nie tylko bodźce ekonomiczne, ale także odpowiadającą danemu okresowi racjonalna organizacja zarządzania.</u> | |
| 97 | + <u xml:id="u-5.21" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Kadencja obecnego Sejmu obejmuje między innymi uchwalenie nowego planu 5-letniego. Zadaniem rządu będzie kierowanie realizacją tego planu. Stawia on przed nami wszystkimi i przed całym społeczeństwem trudne, a nawet w niektórych dziedzinach bardzo napięte zadania. Jest to naturalnym następstwem postępującego procesu uprzemysłowienia, że zadania stają się coraz trudniejsze, bardziej skomplikowane. Mamy przed sobą cały splot zagadnień — dziś dyskutowanych — jaki narzuca nam konieczność coraz bardziej ekonomicznego, oszczędnego gospodarowania, podnoszenia wydajności pracy, obniżki kosztów własnych, modernizacji procesów produkcyjnych, podnoszenia jakości wyrobów, usprawnienia planowania i metod zarządzania, rozszerzenia asortymentów, przejścia na produkcję bardziej uszlachetnioną, precyzyjną, opanowania nowych technologii, zwiększenia konkurencyjności na rynkach zagranicznych — słowem to wszystko, co jest następstwem przejścia na wyższy szczebel industrializacji przy jednoczesnym przezwyciężaniu wciąż jeszcze istniejących zapóźnień rozwojowych, ze względu na bardzo niski poziom naszego startu.</u> | |
| 98 | + <u xml:id="u-5.22" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Już u samego progu opracowywania założeń naszego planu stanęliśmy wobec poważnego problemu zapewnienia nowych miejsc pracy dla blisko 1,5-milionowej rzeszy młodzieży wchodzącej do produkcji w tym okresie. Przy czym, jak już miałem możność mówić w Sejmie, uważamy ten duży przyrost roczników ludzi zdolnych do pracy i wykwalifikowanych za zdobycz dla gospodarki narodowej, oczywiście pod warunkiem prawidłowego wykorzystania tej kadry, a nie zatrudniania za wszelką cenę, gdyż powstaje wówczas niebezpieczeństwo nienależytego podnoszenia wydajności pracy. Była o tym mowa w dyskusji przed IV Zjazdem naszej partii i na Zjeździe. Problemy te znajdą rozwiązanie w planie, który będzie Wysokiej Izbie przedstawiony.</u> | |
| 99 | + <u xml:id="u-5.23" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Zadaniem naszym będzie także wygranie wielkiej batalii eksportowej i to na kilku frontach na raz. Zwiększenie konkurencyjności naszych artykułów eksportowych oznacza wydatną poprawę ich jakości, dostosowanie do potrzeb zagranicznych rynków przy jednoczesnym utrzymaniu opłacalności. Nie jest naszym celem eksport za tak zwaną wszelką cenę, a więc kosztem dochodu narodowego, lecz eksport opłacalny, przynoszący krajowi korzyści.</u> | |
| 100 | + <u xml:id="u-5.24" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Duże znaczenie dla poprawy i umocnienia równowagi naszego bilansu płatniczego ma sprawa uwolnienia kraju od ciężaru importu zbóż. To zaś stawia niemałe zadania przed naszym rolnictwem i przemysłem, pracującym dla rolnictwa, a szczególnie chemii i przemysłu maszynowego. Oczywiście, strategia gospodarcza, jak każda strategia, wymaga koncentracji sił i środków na najbardziej decydujących dla wygrania batalii kierunkach. Te kierunki zostały określone. Na pierwszym miejscu — jeśli chodzi o tempo rozwoju — znajduje się chemia. Jej produkcja ma zostać podwojona. Obok przemysłu chemicznego koncentrujemy uwagę na przemyśle maszynowym, elektrotechnicznym i metalowym. Hasłem jest tu modernizacja, uszlachetnienie wyrobów, podniesienie ich jakości. Te przemysły decydują o postępie całej gospodarki narodowej. Ale jeżeli nacelowujemy nasz wysiłek na szybszy rozwój powyższych gałęzi wytwórczości, to nie znaczy, że nie doceniamy innych; uważamy tylko, że zwiększone nakłady na wybrane dziedziny przyczynią się do szybszego dźwignięcia całej naszej ekonomiki na wyższy poziom, co ułatwi start do następnej fazy rozwoju kraju.</u> | |
| 101 | + <u xml:id="u-5.25" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Do niedostatecznie zaspokojonych potrzeb ludności należą usługi. Troska o ten dział gospodarki należy przede wszystkim do rad narodowych. A ogólna polityka rządu zmierzać będzie do stworzenia pomyślnych warunków dla rozwoju usług.</u> | |
| 102 | + <u xml:id="u-5.26" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nie jest moim zamierzeniem szczegółowe omawianie wszystkich dziedzin przyszłego planu gospodarki narodowej. Będzie na to czas, gdy projekt planu znajdzie się przed Wysoką Izbą. Chodziło mi tylko o wydobycie najważniejszych elementów naszego przyszłego gospodarowania, które stanowić będą o tempie postępu i kierunkach rozwoju.</u> | |
| 103 | + <u xml:id="u-5.27" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nie muszę dodawać, że przedmiotem szczególnej troski nas wszystkich są sprawy oświaty i kultury. Rewolucja kulturalna, która dokonała się w Polsce, jest ważkim składnikiem wielkiej przemiany ustrojowej. Bez tej rewolucji kulturalnej nie byłoby możliwe osiągnięcie tego poziomu rozwojowego, na którym znajdujemy się obecnie, ani tego, ku któremu zmierzamy. Ona to przyczynia się do kształtowania owej świadomości socjalistycznej, o której mówiłem na początku, ona współdziałała w procesie przeobrażania naszego kraju w nowoczesne państwo przemysłowe, dodawała ludziom otuchy, ambicji, motywowała te działania. Bez bujnego rozkwitu szkolnictwa wszelkich szczebli, bez tej liczby uczelni wyższych i instytutów naukowych, bez takich nakładów finansowych na te cele, a przede wszystkim bez tej rzeszy utalentowanych i ofiarnych naukowców, wykładowców, pedagogów, nauczycieli — nie moglibyśmy marzyć o wychowaniu milionów młodzieży, wytworzeniu dobrej kadry we wszystkich dziedzinach naszego życia.</u> | |
| 104 | + <u xml:id="u-5.28" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Dali tu swój ważki wkład pisarze i artyści, inteligencja twórcza wszystkich kierunków, która swym talentem i wielkim wysiłkiem twórczym podniosła poziom kultury narodowej, uczyniła ją powszechnie dostępną ogółowi polskiemu, a także szeroko spopularyzowała kulturę polską poza granicami kraju. Te osiągnięcia w dziedzinie nauki i kultury stanowią dorobek równie doniosły i cenny dla przyszłości narodu, jak osiągnięcia natury materialnej. Jeżeli w codziennym kołowrocie wysiłku operujemy — i słusznie — wskaźnikami rozwoju gospodarczego, i nimi przede wszystkim odmierzamy drogi naszego rozwoju, to oczywiście nie zapominamy, że bez osiągnięć w dziedzinie nauki, oświaty, kultury owe sukcesy gospodarcze nie byłyby możliwe ani te dzisiejsze, ani — tym bardziej — jutrzejsze. Co więcej, sfera duchowa życia narodowego jest nieodłączną częścią składową rewolucji socjalistycznej, która dokonuje się w naszym kraju.</u> | |
| 105 | + <u xml:id="u-5.29" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Zasadniczym ideałem, ku któremu nieodmiennie dążymy, jest światły i świadomy swych celów i obowiązków obywatel naszego socjalistycznego państwa, korzystający w pełni z dostępnych w tej chwili dóbr materialnych i kulturalnych. Tego zasadniczego celu nie spuszczamy z oka ani na chwilę.</u> | |
| 106 | + <u xml:id="u-5.30" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wysoki Sejmie! Rząd poświęcać będzie w dalszym ciągu najwięcej uwagi, podobnie jak poprzednio, sprawom gospodarki narodowej, głównej decydującej dźwigni rozwoju kraju.</u> | |
| 107 | + <u xml:id="u-5.31" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nie będę zapuszczał się w szczegóły zadań powierzonych poszczególnym resortom. Główne zadania bieżące określa aktualna sytuacja gospodarcza kraju. Warto z tych względów pokrótce scharakteryzować te cechy, które określają tę aktualną sytuację gospodarczą kraju w przededniu nowego planu 5-letniego.</u> | |
| 108 | + <u xml:id="u-5.32" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Za najbardziej charakterystyczną tendencję aktualnej sytuacji gospodarczej uznać należy niewątpliwie stosunkowo wysoką dynamikę wzrostu produkcji przemysłowej i inwestycji w gospodarce narodowej. W okresie pięciu miesięcy bieżącego roku globalna produkcja przemysłowa wzrosła w porównaniu z odpowiednim okresem roku 1964 o ponad 11%, to jest więcej niż założono w planie. Jest to najwyższe tempo wzrostu produkcji przemysłowej osiągnięte w ciągu realizacji bieżącego planu 5-letniego.</u> | |
| 109 | + <u xml:id="u-5.33" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Oznacza to zarazem przywrócenie wysokiej dynamiki wzrostu produkcji przemysłowej po okresie pewnego jej osłabienia, obserwowanego przejściowo w latach 1962—1963. Dodać trzeba, że również w 1964 roku uzyskaliśmy wzrost produkcji przemysłowej, który przekroczył 9%. Decyduje wreszcie o tych tendencjach to, że nasza gospodarka po okresie wielkiego wysiłku inwestycyjnego z lat 1960— 1964, którego ciężar w zasadniczy sposób powiększyły trudności w rolnictwie w latach 1962—1963, korzysta obecnie z efektów kończenia prac inwestycyjnych w nowo wznoszonych obiektach i zakładach przemysłowych oraz uruchamiania w nich produkcji. Czyli decyduje o obecnej sytuacji fakt, że wysiłek inwestycyjny lat 1960—1964 zaczyna przynosić spodziewane owoce.</u> | |
| 110 | + <u xml:id="u-5.34" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Bez żadnej przesady, bez zamykania oczu na trudności, a także błędy, możemy być dumni z wysiłku, na jaki zdobył się nasz naród w ubiegłych 5 latach w dziedzinie dalszej rozbudowy swojej gospodarki, a zwłaszcza jej bazy surowcowej, co zawsze jest jeszcze większym ciężarem. Po okresie kadencji ubiegłego Sejmu nasza gospodarka dziedziczy wielkie efekty tej rozbudowy: (licząc łącznie z przewidywanym wykonaniem planu tegorocznego) wzrost całej produkcji przemysłowej o ponad 50% w porównaniu z rokiem 1960; przezwyciężenie deficytu mocy elektrowni w stosunku do zapotrzebowania, do czego w dużym stopniu przyczyniło się zbudowanie największej w kraju elektrowni w Turoszowie; 3,5-krotny w porównaniu z 1960 r. wzrost produkcji przetworów naftowych dzięki uruchomieniu rafinerii w Płocku; ponad 2-krotny wzrost wydobycia węgla brunatnego; stworzenie dzięki budowie kombinatu w Tarnobrzegu nowego przemysłu siarkowego; ponad 2-krotny wzrost produkcji przemysłu maszynowego i chemicznego, a więc tych gałęzi, które decydują o tempie rekonstrukcji całej gospodarki.</u> | |
| 111 | + <u xml:id="u-5.35" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Dane te świadczą o drodze, jaką przebył nasz naród pod kierownictwem partii i Frontu Jedności Narodu w okresie ubiegłej kadencji Sejmu.</u> | |
| 112 | + <u xml:id="u-5.36" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Równocześnie z ogólnym wysokim wzrostem produkcji korzystnym objawem, charakterystycznym już częściowo dla roku 1964, a także dla bieżącego roku, jest przyśpieszenie tempa wzrostu produkcji przeznaczonej na potrzeby rynku, zwłaszcza w przemyśle lekkim i spożywczym.</u> | |
| 113 | + <u xml:id="u-5.37" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Oczywiście, cieszy nas wysokie tempo rozwoju naszej produkcji przemysłowej w ciągu ostatnich dwóch lat, z drugiej strony stawia ono nowe problemy, które muszą być na bieżąco rozwiązywane.</u> | |
| 114 | + <u xml:id="u-5.38" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Są to problemy — najkorzystniejszych z punktu widzenia postępu technicznego, eksportu i konsumenta krajowego — zmian w strukturze produkcji, jakości i nowoczesności. Jest to czołowy problem naszej gospodarki w nadchodzących latach.</u> | |
| 115 | + <u xml:id="u-5.39" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Oznaki zwiększenia aktywności gospodarczej, wysoki rytm wzrostu cechują również naszą działalność inwestycyjną. Mamy tu do czynienia z korzystnym zjawiskiem lepszego niż w poprzednim roku przebiegu realizacji inwestycji na tak zwanych budowach priorytetowych. Zadanie sprawnego i terminowego oddawania następnych inwestycji do użytku warunkuje uzyskanie efektów gospodarczych, założonych w planie.</u> | |
| 116 | + <u xml:id="u-5.40" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jednym z kluczowych problemów wzrostu naszej gospodarki i podnoszenia stopy życiowej całego narodu jest przyśpieszenie rozwoju rolnictwa. Stąd też sprawy rolnictwa będą przedmiotem szczególnej opieki rządu w jeszcze wyższym stopniu niż dotychczas.</u> | |
| 117 | + <u xml:id="u-5.41" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Podstawy działania w tym zakresie stworzyły uchwały IV Zjazdu PZPR i IV Kongresu ZSL, które wytyczyły kierunki unowocześnienia bazy techniczno-produkcyjnej rolnictwa i tych gałęzi przemysłu, które umożliwią mu dostarczenie nowoczesnych środków produkcji.</u> | |
| 118 | + <u xml:id="u-5.42" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W okresie najbliższym mamy w rolnictwie do rozwiązania kilka trudnych problemów. Najważniejszym z punktu widzenia całej gospodarki narodowej jest problem zbożowo-paszowy. W pierwszej fazie uprzemysłowienia, która przyniosła zasadnicze przeobrażenie struktury gospodarczej naszego kraju, musieliśmy szybko rozwijać produkcję zwierzęcą mimo zbyt powolnego wzrostu produkcji roślinnej i własnych zasobów paszowych. Prowadziło to do narastającego importu zbóż. Obecnie osiągnięty poziom przemysłu oraz planowana rozbudowa, zwłaszcza przemysłu nawozowego, umożliwiają postawienie rolnictwu nowego zadania, to jest takiego przyśpieszenia tempa wzrostu produkcji roślinnej w następnych latach, aby wyprzedzała tempo rozwoju produkcji zwierzęcej, czyli ażeby ta produkcja rozwijała się w coraz większym stopniu na krajowej bazie paszowej, oczywiście, w granicach możliwości.</u> | |
| 119 | + <u xml:id="u-5.43" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Konkretne programy działania w tym kierunku opracowały resorty rolnictwa, chemii, przemysłu spożywczego i przemysłu ciężkiego. Obejmują one wielostronny zespół środków i poczynań organizacyjnych, które zapewnią dostarczenie rolnictwu do 1970 r., 2,7 raza większej niż obecnie ilości nawozów sztucznych, dwa razy więcej wapna nawozowego, dwa razy więcej ciągników i maszyn, co także łączy się z podwojeniem prac melioracyjnych. Czyli stwarzane będą coraz to korzystniejsze warunki dla przyśpieszenia wzrostu produkcji roślinnej. I wówczas poziom produkcji roślinnej będzie mógł określać tempo rozwoju produkcji zwierzęcej.</u> | |
| 120 | + <u xml:id="u-5.44" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W tej dziedzinie jako główne wysuwa się zadanie szybkiego wzrostu pogłowia bydła oraz wydatnego powiększenia produkcji mleka i mięsa wołowego.</u> | |
| 121 | + <u xml:id="u-5.45" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Obok wymienionych zadań wypada również podkreślić i szereg innych, jak zadanie dalszego podnoszenia plonów i zbiorów roślin przemysłowych, strączkowych, warzyw i owoców, co łączy się z należytą organizacją odbioru, przechowalnictwa i rynku.</u> | |
| 122 | + <u xml:id="u-5.46" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Tak więc główny kierunek działania — to dalsza i szybsza intensyfikacja całej gospodarki rolnej, wszystkich sektorów i wszystkich rejonów naszego kraju. Mając to na uwadze zmierzać musimy do tego, żeby planowane dostawy środków produkcji, nakłady inwestycyjne i pomoc kredytowa trafiały przede wszystkim do tych gospodarstw, w których przyniosą największe i możliwie najszybsze rezultaty — przyrost produkcji. To oznacza, że formy naszej pomocy muszą być bardziej niż dotychczas zróżnicowane i dopasowane do warunków poszczególnych regionów i grup gospodarstw różnej wielkości. Czyli ma to być pomoc z rachunkiem ekonomicznym. W rejonach natomiast z dominacją drobnych gospodarstw, a więc w południowo-wschodniej i w środkowej części kraju, gdzie istnieją duże zasoby siły roboczej, główną na przykład rezerwę produkcyjną widzimy przede wszystkim w pracy rolników, którą musimy wykorzystać jeszcze lepiej niż dotychczas, rozszerzając uprawę warzyw, sadownictwo, uprawę i zbiory pracochłonnych roślin przemysłowych.</u> | |
| 123 | + <u xml:id="u-5.47" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Program wzrostu produkcji całego rolnictwa opiera się również — i to w poważnym stopniu — na państwowych gospodarstwach rolnych. I one, ażeby sprostać zadaniom, które się im stawia, muszą być poważnie doinwestowane.</u> | |
| 124 | + <u xml:id="u-5.48" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Bardzo ważnym ogniwem modernizacji indywidualnych gospodarstw chłopskich, bez naruszania ich społecznej struktury, stały się w ostatnich kilku latach kółka rolnicze. Mogą one już coraz bardziej efektywnie pracować, ale to jest wciąż jeszcze początek drogi — możliwość, którą będziemy przekształcać w rzeczywistość unowocześnienia technicznego wsi, w pracy ogranizatorskiej kadry mechanizatorskiej POM i ich filii — przy znacznym rozwoju zaplecza remontowego oraz rozwijaniu gospodarskiej troski samych rolników — członków kółek rolniczych. Rzecz jasna, że dochodzi do tego troska nasza o stałe podnoszenie poziomu wiedzy rolniczej i kultury technicznej rolników.</u> | |
| 125 | + <u xml:id="u-5.49" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W ciągu 5-lecia, które nadchodzi, ma ukończyć wyższe szkoły rolnicze ponad 18 tys.</u> | |
| 126 | + <u xml:id="u-5.50" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">absolwentów, a technika — ponad 42 tys. Ten poważny dopływ specjalistów oraz systematyczne, powszechne szkolenie zimowe rolników, które w ostatnich kilku latach objęło ponad milion uczestników, na pewno będą ważnymi czynnikami wzrostu kultury rolnej, a co za tym idzie — produkcji.</u> | |
| 127 | + <u xml:id="u-5.51" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Polityka rolna naszego państwa, której główne kierunki pokrótce przedstawiłem, skierowana jest na stałe ulepszanie warunków trwałego rozwoju produkcji rolniczej. Do polityki tej nasi rolnicy przyzwyczaili się i wysoko ją sobie cenią. Wiedzą oni dobrze, że władza ludowa pamięta o nich tak w wypadkach gdy chodzi o stwarzanie nowych perspektyw, jak i wtedy, gdy trzeba nieść wyraźną pomoc gospodarstwom, które znalazły się na skutek klęsk żywiołowych w trudnej sytuacji. W ostatnich tygodniach klęska powodzi dotknęła 36 powiatów w dorzeczu Odry. Zalanych zostało 80 tys. hektarów użytków rolnych w 75 tys. gospodarstw. Straty w rolnictwie przekraczają 500 milionów złotych. Ogólnie dochodzą, jak wiadomo, do miliarda złotych. Poza doraźną pomocą dla dotkniętych powodzią — w postaci środków żywności, odzieży i pomocy sanitarnej — uruchomiliśmy natychmiast pomoc dla rolników w postaci dostaw środków produkcji. Dostarczono 6.700 ton nasion, przeszło 3 tys. ton sadzeniaków, 25 tys. ton pasz itd. Ponadto udziela się kredytów na pasze, nasiona, nawozy i materiały niezbędne do remontów.</u> | |
| 128 | + <u xml:id="u-5.52" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Obecna bieżąca sytuacja w rolnictwie nie jest jeszcze w pełni jasna, bo w ostatecznym rezultacie o wynikach produkcji roślinnej decydować będą warunki atmosferyczne w dalszych miesiącach lata i jesieni.</u> | |
| 129 | + <u xml:id="u-5.53" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W handlu zagranicznym w ciągu 5 miesięcy br. obroty wzrosły łącznie o około 9%, to jest w tempie nieco szybszym niż założono w planie. Eksport wzrósł łącznie o ponad 7%. W porównaniu z odpowiednim okresem 1964 r. eksport maszyn i urządzeń wzrósł około 24°/o, czyli dał przeważającą część osiągniętego przyrostu całego eksportu. Import wzrósł odpowiednio o 10%, przy czym w najszybszym tempie wzrósł import konsumpcyjnych artykułów przemysłowych, przeznaczonych na zaopatrzenie rynku krajowego.</u> | |
| 130 | + <u xml:id="u-5.54" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W handlu zagranicznym problem równowagi bilansu płatniczego w obszarze wolnodewizowym pozostaje nadal jednak problemem trudnym, wymagającym stałej uwagi rządu i dalszej aktywizacji eksportu.</u> | |
| 131 | + <u xml:id="u-5.55" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Charakterystyczną cechę bieżącego roku — tych miesięcy, które mamy za sobą — stanowi również wysoki wzrost zatrudnienia, a w konsekwencji szybszy niż w latach poprzednich wzrost dochodów ludności. Jak wiadomo rok bieżący charakteryzuje się znacznym zwiększeniem liczby ludności wchodzącej w wiek zdolności do pracy. Stawia to przed naszą gospodarką zadanie przygotowania większej liczby nowych miejsc pracy także dla opuszczającej szkoły i wyższe uczelnie młodzieży. Zadanie to w ciągu pierwszych miesięcy br. realizujemy z powodzeniem. W ciągu 4 miesięcy br. ogólny poziom zatrudnienia w naszej gospodarce był wyższy o 5,3% niż w odpowiednim okresie 1964 roku: oznacza to, że w ciągu tego okresu ponad 400 tys. osób uzyskało pracę, a tym samym własne źródła dochodów i możliwość poprawy swej sytuacji materialnej. Dochody ludności z tytułu płac oraz skupu przez państwo artykułów rolnych wzrosły łącznie w ciągu 5 miesięcy br. o 10% w porównaniu z odpowiednim okresem 1964 roku. Łączy się z tym wzrost obrotów w handlu, przekraczający 9% i dalszy wzrost wkładów oszczędnościowych ludności.</u> | |
| 132 | + <u xml:id="u-5.56" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Przytoczone fakty pozwalają na stwierdzenie o charakterze podsumowania. Kraj nasz znajduje się na fali wysokiego tempa rozwoju gospodarczego. Trudności, jakie napotkaliśmy w latach 1962—1963 zostały w poważnej części przezwyciężone, chociaż nadal występują napięcia wynikające z nie w pełni ustabilizowanej sytuacji w rolnictwie, handlu zagranicznym i w sytuacji rynkowej — i to rząd musi mieć na uwadze.</u> | |
| 133 | + <u xml:id="u-5.57" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Z aktualnej sytuacji gospodarczej wynikają nowe problemy, na których rozwiązaniu rząd będzie koncentrował swoją uwagę Pierwszy, to sprawa systematycznego polepszania sytuacji rynkowej, poprawa zaopatrzenia ludności. W wyniku znacznego wzrostu dochodów ludności w latach 1961—1964, a równocześnie niewykonania w pełni zadań planu 5-letniego w zakresie produkcji dóbr konsumpcyjnych — co łączyło się także z sytuacją rolnictwa w ciągu 2 lat — nastąpił i utrzymuje się duży nacisk na rynek wewnętrzny. Przy istnieniu globalnej równowagi rynkowej występują nadal braki zarówno ilościowe, jak i asortymentowe w dostawach szeregu artykułów, stwarzające trudności w zakupach.</u> | |
| 134 | + <u xml:id="u-5.58" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Przezwyciężanie tych trudności uważamy za centralne zadanie w aktualnej sytuacji gospodarczej. W tym celu już w planie na 1965 rok zmienione zostały proporcje na korzyść poprawy sytuacji produkcji przeznaczonej na potrzeby rynku i obecnie obserwujemy w tej dziedzinie pierwsze, chociaż jeszcze niedostateczne, rezultaty. W tym samym celu jeszcze w ubiegłym roku podjęliśmy uchwałę o dodatkowej, ponadplanowanej produkcji wyrobów rynkowych w przemyśle maszynowym i drobnym. W bieżącym roku podjęliśmy decyzję zwiększenia i przyśpieszenia importu maszyn dla przemysłu włókienniczego w celu poprawy zaopatrzenia rynku w deficytowe materiały, między innymi w wyroby dziewiarskie, pończosznicze, zwłaszcza produkowane z przędzy helanko.</u> | |
| 135 | + <u xml:id="u-5.59" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Trzeba dodać, że coraz bardziej zwiększający się udział włókien chemicznych powinien sprzyjać uatrakcyjnieniu wyrobów przemysłu lekkiego, uzyskaniu lepszej jakości i większych walorów użytkowych, także drobna wytwórczość powinna w sposób bardziej elastyczny i szybki dostosować się do potrzeb rynku i lepiej wypełniać luki w podaży.</u> | |
| 136 | + <u xml:id="u-5.60" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Odrębną uchwałą zapewniliśmy środki dla usprawnienia działalności gastronomii.</u> | |
| 137 | + <u xml:id="u-5.61" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jeżeli chodzi o dostawy na rynek w następnych kwartałach, przewidujemy poważny wzrost dostaw szeregu deficytowych artykułów. Wszystkie te decyzje wymagają konsekwencji w ich wprowadzaniu i dlatego rząd będzie w br. nadal poświęcał im szczególną uwagę. Oczywiście, wysiłki nasze muszą mieścić się w granicach możliwości gospodarczych. Nie można zwłaszcza dopuścić do tego, by na rynku znajdowało się więcej środków płatniczych aniżeli towarów.</u> | |
| 138 | + <u xml:id="u-5.62" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Drugi problem to sprawa dostosowania ilości i struktury asortymentowej dostaw na rynek wiejski do siły nabywczej wsi, zwiększonej w br. na skutek bardzo pozytywnego procesu zwiększonych dostaw artykułów rolnych.</u> | |
| 139 | + <u xml:id="u-5.63" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Rząd podjął już szereg środków dla zabezpieczenia dodatkowych dostaw towarów na rynek wiejski. Ograniczono — chociaż chyba jeszcze niedostatecznie — eksport cementu, przesuwając część dostaw na zaopatrzenie rynku wiejskiego. Dostawy cementu, które już w roku ubiegłym osiągnęły poziom 2.600 tys. ton, w bieżącym roku wzrosły o 8%. Zdajemy sobie sprawę, że jest to ilość wciąż jeszcze niedostateczna. Ci, którzy stykali się z wyborcami na wsi, chyba nie zaprzeczą temu.</u> | |
| 140 | + <u xml:id="u-5.64" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Rząd rozpatruje również szereg propozycji, zmierzających do zwiększenia dostaw innych towarów dla wsi. Stawia to szczególnie odpowiedzialne zadania przed zakładami produkującymi wyroby przeznaczone na rynek wiejski. I na tej sprawie rząd będzie koncentrował uwagę również w dalszych miesiącach.</u> | |
| 141 | + <u xml:id="u-5.65" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Mówiłem przedtem, jak ważną sprawą jest osiągnięcie zdecydowanej poprawy jakości i nowoczesności produkcji — ważną zarówno ze względu na rynek wewnętrzny, jak i eksport. W tej dziedzinie wykonano już wiele prac przygotowawczych, dokonano szeregu ocen jakościowego poziomu produkcji. Teraz nadchodzi czas na wyciąganie wniosków oraz przedsięwzięcie szeregu dalszych kroków organizacyjnych i ekonomicznych, które umożliwiłyby osiągnięcie w najbliższych latach zasadniczej poprawy w tej sprawie. Myślę, że byłoby dobrze, gdyby komisje sejmowe poświęciły tym sprawom specjalną uwagę.</u> | |
| 142 | + <u xml:id="u-5.66" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Głównym czynnikiem rozwoju naszej gospodarki narodowej, który ma zmniejszyć różnicę dzielącą nas od przodujących krajów, musi być szybkie i śmiałe wprowadzenie we wszystkich dziedzinach gospodarki postępu technicznego i technologicznego, których kuźnią jest przemysł elektromaszynowy.</u> | |
| 143 | + <u xml:id="u-5.67" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Dalszym problemem, który wymaga szczególnej uwagi, jest terminowe oddawanie do użytku przewidzianych planem inwestycji. Łączy się z tym problem inwestycji na wsi, gdzie wzrost siły nabywczej ludności stworzył nowe bodźce dla zwiększenia budownictwa. Rząd niezależnie od tego postanowił dodatkowo zwiększyć kredyty inwestycyjne dla rolników o dalsze 400 mln zł, co oznacza, że otrzymują oni w tym roku prawie 5 mld zł kredytów na inwestycje, to jest o 18% więcej niż w ubiegłym roku.</u> | |
| 144 | + <u xml:id="u-5.68" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wiążą się z tym zwiększone wymagania wobec przemysłu, który musi sprostać zapotrzebowaniu wsi na środki produkcji. Od tego zależy prawidłowy przebieg inwestycji, mających znaczenie dla produkcji rolnej. W tym celu już podjęliśmy decyzje w kierunku powiększenia inwestycji w przemyśle cementowym, rozszerzony został program inwestycji modernizacyjnych i kapitalnych remontów w przemyśle materiałów ściennych. I tu znowu sprawa terminowego wykonania inwestycji i remontów decydować będzie o zwiększeniu produkcji.</u> | |
| 145 | + <u xml:id="u-5.69" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Odrębną sprawą, na której koncentruje się uwaga rządu w ostatnim okresie i której nadal poświęcać się będzie wiele uwagi, jest sprawa budownictwa mieszkaniowego.</u> | |
| 146 | + <u xml:id="u-5.70" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jak wiadomo, budujemy z roku na rok więcej mieszkań, ale faktem jest, że rozmiary budownictwa nie pokrywają jeszcze potrzeb. W tej sytuacji stało się rzeczą wielkiej wagi maksymalne wykorzystanie możliwości budownictwa mieszkaniowego przez rozszerzenie systemu współfinansowania budownictwa mieszkaniowego przez ludność. Temu celowi służą ostatnie decyzje w sprawie nowych zasad budownictwa spółdzielczego, które wchodzą w życie i wymagać będą uwagi również w dalszych miesiącach tego roku i w następnych latach. Obywatelom Posłom znana jest ta sprawa z wielu wszechstronnych naświetleń. Mówił o niej także obszernie Towarzysz Gomułka w dniu 25 maja br.</u> | |
| 147 | + <u xml:id="u-5.71" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Głównym kierunkiem rozwoju budownictwa mieszkaniowego w przyszłości będzie budownictwo spółdzielcze, jako podstawowe źródło zaspokajania potrzeb mieszkaniowych ludności — wydatnie wspomagane przez państwo w formie kredytów długoterminowych, wynoszących w najbliższym 5-leciu około 40 mld zł i w formie niezbędnych ulg.</u> | |
| 148 | + <u xml:id="u-5.72" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Dalszą sprawą, która wymagać będzie aktywnej kontroli w następnych kwartałach bieżącego roku — jest sprawa właściwych proporcji między wzrostem produkcji, zatrudnienia, wydajności pracy i płac. Mówiąc o tym z tej trybuny, chciałbym zachęcić wszystkich odpowiedzialnych działaczy gospodarczych, kierowników przedsiębiorstw, pracowników administracji gospodarczej, ażeby nad tą sprawą stale czuwali. Mówiłem już, że stosunkowo wysoki wzrost zatrudnienia w bieżącym roku 5,1% wobec planowanych 3,6% — plus pewien wzrost liczby godzin nadliczbowych, ma w dużej mierze przyczyny obiektywne. W dalszych kwartałach należy zwrócić szczególną uwagę na właściwą gospodarkę przyrostem zatrudnienia i konsekwentnie dbać o realizację wytycznych rządu w tej sprawie, aby nie dopuścić do wzrostu zatrudnienia nie uzasadnionego potrzebami produkcji lub usług, nie dopuścić do przekroczenia i tak już wysokiego planu wzrostu zatrudnienia w bieżącym roku; mogłoby to utrudnić poprawę sytuacji rynkowej, na co kładziemy tak duży nacisk.</u> | |
| 149 | + <u xml:id="u-5.73" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">A więc trzeba zapewnić szybszy wzrost wydajności pracy przez większy wzrost produkcji, przede wszystkim w asortymentach potrzebnych dla rynku i eksportu. W sprawach wzrostu zatrudnienia niezbędna jest ostrożność. Wszystkie ogniwa administracji gospodarczej powinny stale pilnować tego zagadnienia.</u> | |
| 150 | + <u xml:id="u-5.74" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wysiłki naszego rządu w dalszych miesiącach bieżącego roku zmierzać będą, do stworzenia jeszcze lepszych warunków wyjściowych do realizacji nowego planu 5-letniego.</u> | |
| 151 | + <u xml:id="u-5.75" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Trzeba sobie powiedzieć, że jeżeli zapewnimy i utrzymamy wysokie tempo wzrostu wydajności pracy i należytą dyscyplinę finansową, a w rolnictwie osiągniemy przynajmniej zgodny z planem poziom produkcji, to można oczekiwać, że wyniki gospodarcze i finansowe będą lepsze niż założyliśmy i dzięki temu start do następnego planu 5-letniego będzie korzystny.</u> | |
| 152 | + <u xml:id="u-5.76" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Trzeba mieć pełną świadomość, że tylko pracą, należytą dyscypliną finansową, oszczędnym gospodarowaniem społeczną złotówką, rzetelnym wykonywaniem obowiązków we wszystkich ogniwach gospodarczych przez wszystkich obywateli naszego kraju — będzie można osiągnąć wolny od zakłóceń, harmonijny rozwój gospodarki narodowej.</u> | |
| 153 | + <u xml:id="u-5.77" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chcę jeszcze raz przypomnieć i podkreślić, że sprawy ochrony i rozwoju rzemiosła były przedmiotem wielu poczynań rządu w ostatnim okresie. W programie na dalsze lata przewidujemy konsekwentną realizację podjętych ustaleń i ich uzupełnianie w miarę potrzeby. Na czoło dużej listy aktów prawnych, które podniosły rangę społeczną zawodu rzemieślniczego i które mają sprzyjać zwiększeniu napływu uczniów do warsztatów rzemieślniczych — wysunąć należy ustawę o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników.</u> | |
| 154 | + <u xml:id="u-5.78" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wydane zostały także polecenia organom prezydiów rad, zmierzające do zwiększenia przydziałów lokali użytkowych dla rzemieślniczych zakładów usługowych i stosowania ulg czynszowych. W domach spółdzielczych będzie się również stosować zasadę przyznawania części mieszkania na warsztat pracy dla rzemieślników wykonujących prace w domach administrowanych przez organy miejskie.</u> | |
| 155 | + <u xml:id="u-5.79" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Przewiduje się także budowę pawilonów usługowych.</u> | |
| 156 | + <u xml:id="u-5.80" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Poważną trudność stanowią sprawy zaopatrzenia rzemiosła. W tym celu między innymi rozszerzono uprawnienia rzemieślników do dokonywania zakupów w sieci handlu detalicznego z wyjątkiem towarów bezspornie deficytowych. Anulowano też przepis stanowiący, że rachunki wydawane rzemieślnikom w sklepach nie mogą stanowić dowodów w postępowaniu podatkowym. Rozszerzono listę maszyn i urządzeń, które mogą być sprzedawane na raty, obniżono ceny na maszyny zakupywane z importu, rozszerzono zakres ulg podatkowych z tytułu poniesionych nakładów inwestycyjnych.</u> | |
| 157 | + <u xml:id="u-5.81" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W przygotowaniu są dalsze ustalenia dotyczące trybu przydziału surowców i półfabrykatów dla rzemiosła, a w szczególności dla warsztatów usługowych i rzemieślników eksportujących swoje wyroby.</u> | |
| 158 | + <u xml:id="u-5.82" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Przedstawiciele rzemiosła skarżą się często na zbyt uciążliwy, przewlekły tryb przedkładania kalkulacji i zatwierdzania cen. Wydane już zostały polecenia znacznego uproszczenia, uelastycznienia zasad i trybu przedkładania kalkulacji. Dotyczy to także zróżnicowania. stopy zysku i preferowania rozwoju nowych usług pracochłonnej produkcji eksportowej oraz produkcji o charakterze nowości technicznych. Uczciwe rzemiosło, rozwijające usługi dla ludności, może liczyć na opiekę i poparcie rządu.</u> | |
| 159 | + <u xml:id="u-5.83" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Poruszyłem kilka razy sprawy plonu 5-letniego. W chwili obecnej trwają w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — w oparciu o materiały opracowane przez przedsiębiorstwa, zjednoczenia i ministerstwa oraz przez prezydia rad narodowych — intensywne prace nad wstępnym projektem 5-letniego planu rozwoju gospodarki.</u> | |
| 160 | + <u xml:id="u-5.84" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Należy stwierdzić, że prace nad projektem przyszłego planu prowadzone są gruntowniej i w szerszym zakresie niż przy poprzednich planach wieloletnich. Rozwinięta została akcja opracowywania i dyskutowania w poszczególnych zakładach, tak zwanych planów alternatywnych, w których załogi pracownicze zawarły swoje propozycje. Plany te są oceniane na szczeblu województw, a następnie przekazywane Komisji Planowania, dla której stanowią cenny materiał do dalszych prac nad projektem planu. Plany alternatywne oprócz bardzo cennego aspektu polityczno-społecznego — chodzi o inicjatywę załóg — mają równocześnie niezaprzeczalny walor ekonomiczny, ponieważ zawierają bardzo często propozycje efektywniejszego wykorzystania rezerw, oszczędniejszego gospodarowania środkami inwestycyjnymi. To nam pozwoliło wzbogacić i skonkretyzować problematykę planu. Można powiedzieć dla ilustracji, że na przykład w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego 319 przedsiębiorstw na 486 ogółem, zasygnalizowało za pośrednictwem planów alternatywnych, możliwość powiększenia produkcji, przy czym 200 zakładów podkreślało, że może tego dokonać bez dodatkowych nakładów inwestycyjnych, a 28 zakładów przewidziało nawet pewne zmniejszenie nakładów ustalonych w wytycznych. To oczywiście trzeba jeszcze sprawdzić.</u> | |
| 161 | + <u xml:id="u-5.85" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jednym z kluczowych problemów nadchodzącego 5-lecia jest prawidłowe gospodarowanie siłą roboczą i dlatego w dotychczasowych pracach nad projektem planu położono szczególny nacisk na możliwie wszechstronne oświetlenie tego problemu. W świetle terenowych bilansów siły roboczej — obok potrzeby dostarczenia nowych miejsc pracy w szeregu małych miejscowości — powstał problem ograniczenia zatrudnienia w wielkich ośrodkach miejskich, przede wszystkim w Warszawie, w górnośląskim okręgu przemysłowym i na terenie Trójmiasta — Gdańsk, Gdynia, Sopot. W tym celu zostały powołane specjalne zespoły do spraw ograniczenia wzrostu zatrudnienia, których propozycje zostaną rozpatrzone i uwzględnione w toku dalszych prac nad planem 5-letnim.</u> | |
| 162 | + <u xml:id="u-5.86" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Należy też podkreślić, że opracowywany obecnie projekt planu 5-letniego oparty jest w dużym stopniu na wynikach przeprowadzonych konsultacji i uzgodnień z krajami zrzeszonymi w RWPG na temat wzajemnych dostaw surowców i gotowych wyrobów, co stanowi jeden z elementów podbudowujących realność zawartych w nim ustaleń.</u> | |
| 163 | + <u xml:id="u-5.87" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Stan prac nad planem pozwala na stwierdzenie, że podstawowe kierunki rozwoju będą zgodne z ustaleniami zawartymi w wytycznych uchwalonych przez IV Zjazd PZPR — przy konieczności dokładniejszego opracowania takich zagadnień, jak sprawy zatrudnienia, inwestycji, handlu zagranicznego. Ostateczny projekt planu będzie przedłożony Sejmowi do rozpatrzenia pod koniec bieżącego roku.</u> | |
| 164 | + <u xml:id="u-5.88" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chciałbym jeszcze dodać parę słów na temat zagadnień, którym partia i rząd poświęcały wiele uwagi na przestrzeni ostatnich kilku lat, a mianowicie doskonalenia metod planowania i zarządzania gospodarką narodową. Sprawom tym wiele uwagi poświęcił IV Zjazd Partii. W wyniku uchwały tego Zjazdu prowadziły prace odpowiednie zespoły partyjno-rządowe. Rezultaty tych prac będą zreferowane w najbliższym czasie Komitetowi Centralnemu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i na gruncie jego uchwał rząd dokona później dalszych posunięć, które rzutować będą na najbliższe lata.</u> | |
| 165 | + <u xml:id="u-5.89" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Rezultaty tych prac są także wynikiem szerokich dyskusji prowadzonych na różnych szczeblach aż do przedsiębiorstw włącznie. Trzeba powiedzieć, że ulepszanie metod planowania i zarządzania jest w naszej praktycznej działalności procesem może nieraz niewidocznym, ale ciągłym, opartym na wynikach wielu doświadczeń, badań i eksperymentów.</u> | |
| 166 | + <u xml:id="u-5.90" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Uzyskane w ten sposób wyniki były i są sukcesywnie wprowadzane do praktyki gospodarczej. Można spokojnie stwierdzić, że nie jesteśmy w tej sprawie na ostatnim miejscu — wiele spraw gdzieindziej dyskutowanych wprowadzono u nas do praktyki. Nie oznacza to oczywiście, że nie mamy w tej dziedzinie jeszcze sporo do zrobienia, do nadrobienia, a przede wszystkim do zastosowania w praktyce. Jak powiedziałem, decyzje, które zostaną podjęte w najbliższym czasie, wprowadzane będą do praktyki gospodarczej na przestrzeni kilku lat.</u> | |
| 167 | + <u xml:id="u-5.91" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chciałbym nieco uwagi poświęcić sprawie trybu pracy rządu i organów wykonawczych. Funkcja rządu ma charakter przede wszystkim kierowniczo-koordynacyjny. Zadaniem jego jest nadawanie kierunku prac organów administracji, gospodarki i koordynowanie tej działalności. Znaczenie tej funkcji rządu wzrasta wybitnie wraz z dokonanym w ostatnich latach rozszerzeniem kompetencji i usamodzielnieniem działalności ministerstw, prezydiów rad narodowych, zjednoczeń i przedsiębiorstw. Dzięki temu rząd może, i przede wszystkim powinien, koncentrować się w coraz większej mierze na takich sprawach, od których rozstrzygnięcia zależy zasadniczy kierunek działalności organów administracji, a przez koordynację tej działalności zapewnić jak najlepszą jej sprawność i efektywność.</u> | |
| 168 | + <u xml:id="u-5.92" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Ta zasadnicza zmiana charakteru funkcji z natury rzeczy wpływa na sposób jej wykonywania. Rząd musi posiadać organ pozwalający na bieżące, systematyczne sprawowanie jego funkcji kierowniczo-koordynacyjnej. To zadanie spoczywa przede wszystkim na Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów, jako organie Rady Ministrów, przez nią wyłonionym. Działalność ta wymaga z natury rzeczy innego — szybszego rytmu pracy. Charakterystyczne są dane dotyczące liczby posiedzeń KERM-u. W ostatnich latach KERM zbierał się przeciętnie raz na dekadę, często zbiera się co tydzień, przy czym podstawowymi zagadnieniami, jakie rozpatruje, są problemy bieżącej realizacji NPG i budżetu,. wytyczne projektów NPG i budżetu, węzłowe problemy rozwoju poszczególnych dziedzin lub odcinków gospodarki narodowej. Ta dziedzina na pewno wymaga rozbudowy działalności KERM.</u> | |
| 169 | + <u xml:id="u-5.93" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Dokonywanym w ostatnich latach poważnym zmianom w usytuowaniu prezydiów rad narodowych odpowiada też zmieniony stosunek rządu do ich pracy. Bezpowrotnie minął czas, gdy organa centralne mogły drobiazgowo kierować pracą prezydiów rad i ingerować w tę pracę. Dziś podstawowym instrumentem sprawowania przez rząd funkcji kierowniczo-koordynacyjnej w stosunku do prezydiów rad narodowych, zwłaszcza do prezydiów WRN, są wytyczne NPG i budżetu oraz uchwały o charakterze normatywnym, ogólnym. Rozwinęły się też poważnie różnorodne formy współpracy rządu z prezydiami rad narodowych w postaci bezpośrednich, szerokich narad rządu z przedstawicielami prezydiów (często rad powiatowych, a nawet gromadzkich), konsultowania projektów uchwał, udziału w posiedzeniach rządu i jego komisji do spraw prezydiów rad narodowych itp. Współpracy tej będziemy nadawać coraz większą planowość i systematyczność przez częstsze rozpatrywanie ogólnych sprawozdań o pracy prezydiów WRN.</u> | |
| 170 | + <u xml:id="u-5.94" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Będzie to na pewno pożyteczne dla całokształtu pracy prezydium WRN. Chodzi nie tylko o nadzór rządu nad pracą danego prezydium, ale o możliwość upowszechniania zdobywanych w ten sposób doświadczeń, o zastosowanie osiągnięć poszczególnych prezydiów i ich aparatu w skali całego kraju.</u> | |
| 171 | + <u xml:id="u-5.95" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nie ulega wątpliwości, że w określonym zakresie będzie się to także stosować do niektórych wielkich zjednoczeń wobec zamierzonego zwiększenia ich znaczenia, zadań, uprawnień, obowiązków.</u> | |
| 172 | + <u xml:id="u-5.96" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Rady narodowe w wyniku konsekwentnie przeprowadzanego procesu decentralizacji, rozszerzyły jak wiadomo znacznie swoje uprawnienia. W 1955 r. gospodarowały, jeżeli chodzi o ich budżet, 18 mld zł, dziś gospodarują 77 mld zł. Zwiększyły się dochody własne; dotacja przestała być głównym instrumentem finansowym. Ukształtowany został szczebel wojewódzki posiadający też bardzo poważne uprawnienia koordynacyjne w stosunku do organów im nie podporządkowanych.</u> | |
| 173 | + <u xml:id="u-5.97" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Poważnie także zaawansowano proces uniezależnienia rad szczebla powiatowego.</u> | |
| 174 | + <u xml:id="u-5.98" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W skali kraju poważnie spada udział jednostkowych budżetów województw na rzecz budżetów powiatów. Jest to poza tym dowód dalszego rozwoju decentralizacji, ale należy go wzmocnić przez przekazywanie powiatom uprawnień koordynacyjnych.</u> | |
| 175 | + <u xml:id="u-5.99" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Natomiast bardzo nikły jest jeszcze wzrost budżetów rad gromadzkich i rad miejskich miast nie stanowiących powiatów — tych więc rad, które są najbliżej ludności i jej potrzeb. I to jest kierunek działania na najbliższy okres łączący się z zamierzoną, a zaniedbaną aktywizacją małych miast, która stanowi poważną rezerwę gospodarczą. Konieczne jest też umocnienie roli gromady wspartej wprowadzanym już w życie planem gospodarczym, dotyczącym przede wszystkim rozwoju produkcji rolnej.</u> | |
| 176 | + <u xml:id="u-5.100" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nadal istnieje wiele hamulców na szczeblu powiatowym w przekazywaniu spraw gromadom. Będziemy wspólnie te hamulce usuwać. Ostatnio przekazaliśmy gromadom uprawnienia dotyczące wymiaru podatku. Przepisy te wejdą w życie od 1 stycznia 1966 r.</u> | |
| 177 | + <u xml:id="u-5.101" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Trzeba dodać, że wnioski i opinie terenu odgrywają dużą rolę w pracy naczelnych organów państwowych. Przykładem tego są choćby organizowane corocznie krajowe narady przewodniczących prezydiów wojewódzkich i powiatowych rad narodowych. Przykładem, jest sposób opracowywania wniosków, które tam padają, sposób udzielania przez ministrów odpowiedzi, załatwiania określonych spraw.</u> | |
| 178 | + <u xml:id="u-5.102" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Tradycją spotkań członków Biura Politycznego i rządu z przedstawicielami rad jest rozszerzanie kręgu ich uczestników. W 1962 r. po raz pierwszy odbyła się krajowa narada przewodniczących rad gromadzkich. W jesieni br. projektuje się spotkanie z sołtysami z poszczególnych terenów. Wypowiedzi tych sołtysów mogą ukazać typowość określonych zjawisk na danym terenie. Podobne narady można potem organizować w województwach czy nawet powiatach, gdzie zachodzi potrzeba bezpośredniego instruktarzu. Zależy nam na tym, aby instytucję sołtysa, przywróconą przed 7 laty podnieść w opinii publicznej; sołtys to z jednej strony ważny działacz gospodarczy, w pewnym stopniu także funkcjonariusz państwowy, z drugiej zaś — przedstawiciel ludności.</u> | |
| 179 | + <u xml:id="u-5.103" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Odbyły się już pierwsze sesje rad, inaugurujące 4-letni okres działalności nowo wybranych organów władzy. Nowo wybrane rady przejmują po radach poprzedniej kadencji znaczny dorobek, ale chyba większe jeszcze i bardziej odpowiedzialne zadania. Do zadań tych należy w szczególności:</u> | |
| 180 | + <u xml:id="u-5.104" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">— Umacnianie roli i pozycji systemu przedstawicielskiego rad, a więc roli sesji, komisji rad, radnych oraz organizacji społecznych, współdziałających z radami.</u> | |
| 181 | + <u xml:id="u-5.105" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">— Dalsza stabilizacja i umacnianie odpowiedzialności rad i organów im podległych; chodzi tu o gruntowne przyswojenie przyznanych im uprawnień i konsekwentne ich wykorzystywanie.</u> | |
| 182 | + <u xml:id="u-5.106" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">— Działalność koordynacyjna, która powinna być wysunięta na plan pierwszy w działalności rad: na obecnym etapie podstawowym kryterium sprawności działania i dojrzałości rad jest umiejętność i skuteczność wykonywania funkcji koordynacyjnej w przekroju poziomym. Zdajemy sobie dobrze sprawę, ile to może nasuwać trudności w terenie przy partykularyzmie resortowym czy przedsiębiorstw, ale tego wysiłku musimy dokonać. Rady narodowe i prezydia otrzymają określoną pomoc ze strony rządu, ważne jest tylko, żeby same chciały te swoje uprawnienia śmiało wykorzystywać.</u> | |
| 183 | + <u xml:id="u-5.107" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">— Umocnienie nadzoru w systemie rad. Jest to sprawa niezwykle istotna w procesie decentralizacji. Zwiększenie obowiązków organów niższych stopni wymaga równoczesnego nadzoru ze strony organów stopnia wyższego.</u> | |
| 184 | + <u xml:id="u-5.108" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Polepszanie stosunków urząd — obywatel: podniesienie kwalifikacji zawodowych pracowników, troska o uczciwy i sumienny stosunek do obywatela to nie tylko zagadnienie sprawności urzędowania, ale bardzo ważne zagadnienie polityczne.</u> | |
| 185 | + <u xml:id="u-5.109" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Trzeba powiedzieć, że zadania, które stoją przed radami narodowymi — to wielkie, ambitne zadania, stojące przed tysiącami działaczy i pracowników terenowej administracji państwowej, zadania których wykonanie jest jednym z warunków realizacji naszych celów gospodarczych i politycznych, umocnienia jedności społeczeństwa.</u> | |
| 186 | + <u xml:id="u-5.110" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Sprawą bardzo istotną jest organizacja wykonania i jego kontrola. Wszyscy wiemy, że najlepsza uchwała pozostaje tylko na papierze, jeżeli żywi ludzie nie organizują jej wykonania.</u> | |
| 187 | + <u xml:id="u-5.111" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Niestety, często u nas rozumie się potrzebę organizacji wykonania uchwał rządu jako potrzebę wydawania przez wszystkie organa i na wszystkich szczeblach odpowiedniej ilości okólników i instrukcji, albowiem tzw. niższy szczebel czeka na okólnik lub instrukcje od „szczebla bezpośrednio wyższego”. Nieraz słyszy się, że w terenie — ale dotyczy to z pewnością i organów centralnych — przystępuje się do wykonywania wydanych ustaw i podejmowanych uchwał rządu dopiero wtedy, gdy odpowiedni okólnik — „swojego” ministra lub odpowiedniego organu terenowego puści sprawę w ruch. Mówi się, że organa administracji stosują nie ustawy, ale okólniki... trzeba będzie zmniejszyć ilość papierkowych manipulacji, zwiększyć natomiast konkretne, szybsze, znacznie bardziej skuteczne działanie.</u> | |
| 188 | + <u xml:id="u-5.112" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Z tym łączy się jeszcze jedna sprawa. Na wszystkich szczeblach kierowania trzeba dawać kierownikom, trzeba dawać aparatowi więcej samodzielności. Nie prowadzić w każdej sprawie za rączkę, nie podpowiadać wszystkiego, nie wypisywać całego regulaminu czynności, nie wymagać stałego zwracania się z wnioskami o decyzję, zwłaszcza że jest to zawsze jakąś próbą uciekania od odpowiedzialności. Kierownicy powinni sami, oczywiście w granicach swych kompetencji, podejmować szybciej i śmielej decyzje, decyzje rozważne, rzecz jasna; tam, gdzie trzeba — decyzje kolegialnie konsultowane, przebadane, opiniowane. Czyli więcej samodzielności, nie decydować za szczeble niższe, lepiej za to kontrolować i lepiej nadzorować.</u> | |
| 189 | + <u xml:id="u-5.113" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wtedy wyłapie się czy skoryguje takie czy inne decyzje błędne, bo i takie mogą być, ale za to wcześniej wejdzie w życie szereg decyzji słusznych. Czyli nie kontrola wstępna przez zatwierdzanie, ale kontrola zstępna. To jest istota trybu działania decentralizacji w administracji i gospodarce.</u> | |
| 190 | + <u xml:id="u-5.114" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Szereg istniejących przepisów całkowicie to ułatwia i umożliwia. Ale potrzebne jest stworzenie w naszym trybie zarządzania odpowiedniego klimatu, ażeby w coraz szerszym zakresie podejmowano odpowiedzialność. Będzie to zjawisko równoległe do rozbudzonej inicjatywy szerokich mas, wyrażającej się w tysiącach wniosków zgłoszonych w ostatnich latach, np. podczas wielkiej dyskusji przedzjazdowej.</u> | |
| 191 | + <u xml:id="u-5.115" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chciałem po prostu zwrócić uwagę, że chodzi tu nie tylko o reformę przepisów, że chodzi także o stworzenie odpowiedniego klimatu. Będzie się to łączyć z zagadnieniem podniesienia na wyższy poziom kontroli, w tym także kontroli społecznej, z szerszą współpracą administracji wszystkich szczebli z nauką, z organizacjami technicznymi, a w działalności resortów — z szerszym korzystaniem z pomocy ciał doradczych, które powinny być rezerwuarem doświadczeń.</u> | |
| 192 | + <u xml:id="u-5.116" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Przed administracją tak samo jak przed każdym zakładem, przedsiębiorstwem stoi także zadanie podnoszenia wydajności, gospodarności, wprowadzania postępu technicznego w dziedzinie organizacji i techniki pracy administracyjnej, biurowej. Trudno żądać poprawy organizacji pracy tylko od przedsiębiorstw przemysłowych, a nie żądać tego samego od całego aparatu państwowego. A więc i tu musimy dążyć do ulepszania organizacji pracy, uproszczenia struktury, metod działania, musimy zwiększać wydajność, stosować nowoczesne metody pracy i zawsze pamiętać o tym, że prawa Parkinsona nie należy stosować nigdzie...</u> | |
| 193 | + <u xml:id="u-5.117" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chcemy też szerzej niż dotychczas stosować w organizacji aparatu administracyjnego metodę eksperymentu. Tam gdzie ją zastosowano np. przekazanie niektórym GRN wymiaru podatku gruntowego metoda ta dała dobre rezultaty.</u> | |
| 194 | + <u xml:id="u-5.118" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W sumie chcemy kontynuować prace nad stałym podnoszeniem kwalifikacji fachowych i politycznych pracowników tych bardzo ważnych gałęzi aparatu państwowego. Problemy ekonomiczne, techniczne, administracyjne, społeczne, jakie w codziennej pracy stają przed każdym pracownikiem tego aparatu wraz z rozwojem gospodarki, techniki, wraz z postępem społecznym — stają się coraz bardziej złożone.</u> | |
| 195 | + <u xml:id="u-5.119" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nowym problemem w nowych warunkach może sprostać tylko kadra o należytych, coraz wyższych kwalifikacjach fachowych i społeczno-politycznych.</u> | |
| 196 | + <u xml:id="u-5.120" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chciałbym krótko poinformować Wysoki Sejm, że w pracach rządu poświęcono wiele uwagi sprawie uproszczenia i usprawnienia sprawozdawczości. Przyniosło to określone rezultaty, których wielkości nie zamierzam wyolbrzymiać, zwłaszcza, że sprawozdawczość mą zawsze tendencje do odradzania się; myślę o sprawozdawczości zbędnej. Oczywiście właściwa sprawozdawczość jest konieczna — jest instrumentem działania, instrumentem bilansowania, jest także instrumentem kontroli, ale w potrzebnych granicach. Nadmierna, wynikająca z reliktów centralizacji, jest nieraz zmorą. Z całą surowością będziemy tępić sprawozdawczość nielegalną. W wyniku środków podejmowanych szczególnie w 1964 r. osiągnęliśmy istotny postęp w dziedzinie uproszczenia i ograniczenia sprawozdawczości. Odsetek zlikwidowanych sprawozdań wynosi: w dziale sprawozdawczości GUS — ok. 29%, w dziale sprawozdawczości resortowej — ok. 27%.</u> | |
| 197 | + <u xml:id="u-5.121" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Rząd prowadzić będzie dalsze prace nad upraszczaniem i ograniczaniem sprawozdawczości do koniecznych rozmiarów.</u> | |
| 198 | + <u xml:id="u-5.122" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W ostatnich latach dokonano wielkiej pracy w dziedzinie koniecznej kodyfikacji i uporządkowania całego naszego ustawodawstwa. Skodyfikowano niekiedy po raz pierwszy w Polsce całe działy, takie jak: prawo cywilne, postępowanie cywilne, prawo rodzinne i opiekuńcze, postępowanie administracyjne, prawo morskie, lotnicze, celne, wodne, drogowe, transportowe, wynalazcze, probiercze, o rybołówstwie, melioracjach, terenach budowlanych, normalizacji, statystyce, dobrach kultury, obywatelskie, cudzoziemcach, zgromadzeniach, organizacji szkolnictwa wyższego i nauki, organizacji oświaty i wychowania, o bezpieczeństwie i higienie pracy, o zwalczaniu chorób zakaźnych itd.</u> | |
| 199 | + <u xml:id="u-5.123" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Prace legislacyjne będą kontynuowane, stoi bowiem jeszcze przed nami zadanie opracowania nowoczesnego kodeksu karnego oraz wiążących się z nim ustaw: o wykroczeniach, prawa penitencjarnego, kodeksu postępowania karnego.</u> | |
| 200 | + <u xml:id="u-5.124" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Trzeba przystąpić do pracy nad uporządkowaniem prawa pracy regulowanego najrozmaitszymi ustawami. Będzie to miało istotne znaczenie i dla pracowników i dla kierownictw zakładów pracy. W toku przygotowywania projektów zamierzamy nadal korzystać, a nawet rozwijać, różne formy dyskusji publicznej nad projektami oraz konsekwentnie stosować zasadę konsultowania projektów z organami terenowymi, związkami zawodowymi i zainteresowanymi środowiskami. Zamierzone prace legislacyjne zmierzają — rzecz jasna — do uporządkowania tego wszystkiego, co wymaga uporządkowania. Nie zamierzamy natomiast próbować unormować — nieraz przedwcześnie, a nieraz niepotrzebnie — tych dziedzin życia, które tego nie wymagają, i podejmować prac legislacyjnych dla samej radości tworzenia ustaw.</u> | |
| 201 | + <u xml:id="u-5.125" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chcemy też wzmóc pracę nad uporządkowaniem aktów niższego rzędu, wykonawczych i innych, które niejednokrotnie przez różne zbędne wymogi i warunki krępują inicjatywę i utrudniają życie pracownikom gospodarki i administracji oraz obywatelom.</u> | |
| 202 | + <u xml:id="u-5.126" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wysoki Sejmie! Cały pokojowy wysiłek naszego narodu, o którym mówią cyfry i osiągnięcia ostatnich 5 lat i ostatniego 20-lecia, pokojowy wysiłek, którego rezultatem jest dzisiejsza pozycja Polski w świecie, jest także — rzecz jasna — wspierany przez polską politykę zagraniczną.</u> | |
| 203 | + <u xml:id="u-5.127" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Założenia tej polityki wynikają w sposób naturalny z istoty ustrojowej Polski Ludowej, z kierunku rozwojowego, jaki wytycza przed narodem jego siła czołowa — Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Głównym celem polskiej polityki zagranicznej było, jest i pozostaje zapewnienie krajowi bezpieczeństwa, nienaruszalności granic, możliwości pokojowego, socjalistycznego rozwoju.</u> | |
| 204 | + <u xml:id="u-5.128" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Realizacji tych celów służy niezawodnie nasz braterski, nierozerwalny sojusz ze Związkiem Radzieckim, nasza przynależność do wielkiej wspólnoty krajów socjalistycznych, solidarność z wszystkimi siłami postępu i wolności narodów, aktywna, wytrwała walka o pokój. Oto wytyczne działania, które przy poparciu całego narodu realizować będzie konsekwentnie rząd wyłoniony przez obecny Sejm.</u> | |
| 205 | + <u xml:id="u-5.129" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Podstawowym kierunkiem działalności naszej polityki zagranicznej pozostaje nadal sprawa bezpieczeństwa europejskiego. Wynika to. rzecz prosta, z położenia geograficznego Polski, z naszych niemałych i bolesnych doświadczeń historycznych.</u> | |
| 206 | + <u xml:id="u-5.130" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Są jednak i wydarzenia poza naszym kontynentem, które rzucają dziś ponury cień na sytuację światową i napawają nas wszystkich w Polsce i ludzi na całym świecie głęboką troską.</u> | |
| 207 | + <u xml:id="u-5.131" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W ostatnich miesiącach nastąpiło wyraźne zaostrzenie sytuacji międzynarodowej. Stało się tak w wyniku wejścia rządu Stanów Zjednoczonych na drogę otwartych interwencji wojennych, prowokowania konfliktów, ponownego spychania świata nie tylko w odmęty zimnej wojny, lecz ku krawędzi wojny gorącej. Przedwyborcze hasła o konieczności utrzymania pokoju, dążenia do porozumień z ZSRR i innymi krajami socjalistycznymi, hasła, za którymi opowiedziała się znaczna większość społeczeństwa amerykańskiego, przekształciły się w powyborczej praktyce w bezceremonialną politykę z pozycji siły, w akty imperialistycznej agresji, kolonialnej ingerencji w wewnętrzne sprawy innych państw, w systematyczne naruszanie Karty Narodów Zjednoczonych, w gwałcenie zasad prawa między narodowego.</u> | |
| 208 | + <u xml:id="u-5.132" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W kształtowaniu polityki USA zdobyły przewagę siły zimnowojenne, siły usiłujące ignorować historyczne procesy społeczne zachodzące w świecie. Koła te zaślepione antykomunizmem żywią niebezpieczne złudzenia, że stanowiący doniosłą cechę naszego okresu proces walki narodowo-wyzwoleńczej ludów dotychczas uciskanych, może być powstrzymany drogą zbrojnej interwencji.</u> | |
| 209 | + <u xml:id="u-5.133" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">W niedługich odstępach czasu nastąpiła agresja amerykańska przeciwko Demokratycznej Republice Wietnamu, która jest przedłużeniem trwającej już, brutalnej, wciąż rozszerzającej się interwencji zbrojnej w Wietnamie Południowym, gdzie dzieje się to pod hasłem pomocy dla marionetkowych rządów, które w dodatku wciąż się zmieniają na tle całkowitego rozkładu reakcyjnych sił politycznych w kraju. Zmieniają się rządy, ale nie zmienia się, tylko zwiększa stale pomoc dla tych rządów, które nie panują zupełnie na swoim terytorium.</u> | |
| 210 | + <u xml:id="u-5.134" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Doszła do tego inwazja na Republikę Dominikańską. Chyba bez przesady można powiedzieć, że od zakończenia drugiej wojny światowej nie było w tak krótkim okresie takiego zagęszczenia aktów agresji i interwencji imperializmu na tak rozległej arenie — od Azji Płd.-Wsch. po wybrzeża Ameryki.</u> | |
| 211 | + <u xml:id="u-5.135" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Zimna wojna została reaktywowana w pełni, a przekształcając się w orężne konflikty, grozi nieobliczalnymi następstwami.</u> | |
| 212 | + <u xml:id="u-5.136" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">U źródeł tej imperialistycznej polityki leżą te same obsesje i fałszywe koncepcje, które w swoim czasie stały się przyczyną rozpętania zimnej wojny w początku lat pięćdziesiątych. Wyrastają one z dążenia do zatrzymania nieodwracalnego procesu budzenia się świadomości społecznej i narodowej narodów, długo dotychczas trzymanych w jarzmie zależności kolonialnej, półkolonialnej, ekonomicznej i politycznej przez kraje imperialistyczne. Ten proces przybierający charakter żywiołowego pędu narodów uciskanych do niezależności politycznej i ekonomicznej, do szukania własnych dróg wyzwolenia i zrzucenia nienawistnego jarzma, przybiera różne formy. Doprowadził już, w wyniku nowego układu sił po drugiej wojnie światowej, do wyzwolenia olbrzymich obszarów Azji. Nastąpiła potem emancypacja licznych narodów Afryki. Trwa jeszcze walka z resztkami kolonializmu na obu tych kontynentach. Z kolei historia puka do drzwi kontynentu amerykańskiego.</u> | |
| 213 | + <u xml:id="u-5.137" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Trudno się dziwić, że panika ogarnia te koła, których miliardowe fortuny i zyski płyną z eksploatacji krajów i ludów dźwigających się teraz z odwiecznej niewoli. Dopatrują się oczywiście wszędzie — „wywrotowej agitacji”. Niegdyś przypisywano każdy odruch buntu ujarzmionych mas „intrygom Moskwy”. Dziś przypisuje się to raz Moskwie, raz Pekinowi, raz Hawanie — jak komu wygodniej, jaki straszak komu wydaje się bardziej wielkooki — byle był to antykomunizm. Ale sprawa staje się groźna, gdy organizatorami i wyrazicielami tej paniki i tych obsesji stają się koła rządzące w jakimś kraju, zwłaszcza gdy krajem tym jest potężne mocarstwo nuklearne.</u> | |
| 214 | + <u xml:id="u-5.138" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Rzecz jasna, że te akcje Stanów Zjednoczonych, o których mówiłem, są pogwałceniem wiążących układów międzynarodowych, a agresja lotnicza na DRW jest w ogóle niezwykłym w swoim cynizmie aktem wojny bez wypowiedzenia, jest gwałceniem najbardziej elementarnych praw międzynarodowych. Te źródła imperialistycznej polityki wyrastają niewątpliwie z dążenia do zatrzymania tego nieodwracalnego procesu budzenia się świadomości społecznej i narodowej. Rząd USA stał się rzecznikiem nowej doktryny międzynarodowej, według której jest on upoważniony do interwencji zbrojnej wszędzie i zawsze, jeśli tylko uzna, że to odpowiada jego interesom. Niektórzy nazywali to już doktryną Johnsona. Jest to w gruncie rzeczy doktryna znacznie starsza od kadencji obecnego prezydenta USA. Jest to stara jak świat, imperialistyczna doktryna, jeśli tak ją można nazwać — prawa dżungli i długiej pałki.</u> | |
| 215 | + <u xml:id="u-5.139" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Ale z odmętów drugiej wojny światowej wyłonił się zupełnie inny świat, w którym siły imperializmu znalazły potężną przeciwwagę w postaci obozu państw socjalistycznych i licznej plejady nowych, wyzwolonych państw „Trzeciego Świata”. Imperializm po raz pierwszy natrafił na opór sił zdolnych skutecznie mu się przeciwstawić. Te siły stały się rzecznikiem polityki pokojowego współistnienia, świadome w pełni, jakie skutki mogłaby w dzisiejszych warunkach pociągnąć za sobą wojna światowa. Żyjemy w epoce broni masowej zagłady i świadomość następstw tego faktu nie powinna nas opuszczać ani na chwilę. Ci, którzy uprawiają politykę na krawędzi wojny, ci którzy uprawiają stopniowanie agresji — w rzeczywistości spychają świat ku katastrofie nuklearnej.</u> | |
| 216 | + <u xml:id="u-5.140" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Kraje obozu socjalistycznego ani na chwilę nie spuszczają z oka tego podstawowego faktu. Ich polityka od początku, od pierwszej eksplozji atomowej, podyktowana była troską uratowania świata od nuklearnej pożogi. Zmierzały w tym kierunku wszystkie nasze propozycje wysuwane na forum międzynarodowym. Od wielkich radzieckich planów powszechnego rozbrojenia i całkowitego zakazu broni atomowej — po nasze polskie projekty rozwiązań częściowych w postaci dezatomizacji regionalnej w Europie Środkowej, bądź zamrożenia tu stanu zbrojeń atomowych.</u> | |
| 217 | + <u xml:id="u-5.141" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Naturalnie, nie spuszczając z oka ogólnej sytuacji światowej, koncentrujemy naszą uwagę na najbliższym nam rejonie Europy. Tu bowiem znajduje się ognisko zapalne, bezpośrednio nam zagrażające. Na zachód od Łaby znajduje się ośrodek polityki zmierzającej do podważenia ustalonego po wojnie ładu europejskiego. Najwyższe czynniki NRF oficjalnie głoszą rewizjonizm terytorialny zwrócony przeciwko państwom Europy Wschodniej. Najostrzejsze ataki tych kół zwracają się przeciwko granicy na Odrze i Nysie. Raz po raz rozlegają się głosy pretensji do pogranicza Czechosłowacji. Oficjalna doktryna głosi fikcyjną tezę o „Niemczech w granicach 1937 r.”. Ta fikcja prawna ma głęboki sens polityczny. Jest wyraźnym dążeniem do przekreślenia skutków klęski Trzeciej Rzeszy i przywrócenia państwa niemieckiego w tym kształcie, w jakim istniało przed wojną. Pamiętamy dobrze, co to za państwo niemieckie istniało w tym czasie. Faktycznie chodzi o wchłonięcie drugiego pokojowego państwa niemieckiego — NRD, o zabór ziem polskich, czechosłowackich i radzieckich.</u> | |
| 218 | + <u xml:id="u-5.142" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Zestawmy te dążenia rewizjonistyczne z ustawicznym pędem NRF do uzyskania dostępu do broni nuklearnej, a uprzytomnimy sobie skutki, jakie mogą być następstwem polityki Bonn. Prawda, że w obecnym układzie sił międzynarodowych w obliczu potęgi obozu socjalistycznego Republika Bońska nie ma szans powtórzenia na własną rękę roku 1939. Ale ta sama Republika Bońska, wyposażona w broń nuklearną, jest całkowicie zdolna do wywołania prowokacji międzynarodowej, która poprzez system sojuszów atlantyckich może wciągnąć w wielką awanturę międzynarodową jej sprzymierzeńców i pogrążyć świat w odmętach nowej katastrofy. Zwłaszcza, że ambicje nuklearne Bonn cieszą się poparciem Waszyngtonu.</u> | |
| 219 | + <u xml:id="u-5.143" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Kraje socjalistyczne stanowczo i kategorycznie przeciwstawiają się udostępnieniu broni nuklearnej rzecznikom rewizjonizmu i odwetu. Przeciwstawiamy tym planom propozycje, których zasadniczym sensem jest dążenie do zredukowania napięcia w tym zapalnym punkcie i zwiększenie bezpieczeństwa.</u> | |
| 220 | + <u xml:id="u-5.144" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Punktem wyjścia dla osiągnięcia postępu w dziedzinie odprężenia może być jedynie uznanie istniejących w Europie realiów politycznych. Nie można pogodzić dążenia w tym kierunku z próbami ignorowania faktu istnienia suwerennej Niemieckiej Republiki Demokratycznej, której rola i autorytet międzynarodowy stale rosną i umacniają się. Złączona więzami nierozerwalnej przyjaźni z Polską, Związkiem Radzieckim i wszystkimi krajami socjalistycznymi, NRD stanowi ważny czynnik pokoju i bezpieczeństwa w Europie. Bezpieczeństwo NRD jest nierozdzielnie związane z bezpieczeństwem naszego kraju, z bezpieczeństwem całej wspólnoty socjalistycznej. Popieramy w pełni realistyczne i pokojowe propozycje NRD w sprawie rozładowania napięcia w Niemczech i posuwania się naprzód na drodze do pokojowego uregulowania problemu niemieckiego.</u> | |
| 221 | + <u xml:id="u-5.145" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Pragniemy dobrych stosunków z całym narodem niemieckim.</u> | |
| 222 | + <u xml:id="u-5.146" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jesteśmy za rozwojem i normalizacją stosunków z NRF na zasadach pokojowego współistnienia. Oświadczaliśmy to niejednokrotnie. Daliśmy temu wyraz, normalizując stosunki gospodarcze z NRF — na bazie wzajemnych korzyści. Gotowi jesteśmy je rozwijać na tej właśnie podstawie. Warunkiem jednak normalizacji politycznej jest uznanie granicy na Odrze i Nysie i wyrzeczenie się przez NRF roszczeń terytorialnych w stosunku do Polski.</u> | |
| 223 | + <u xml:id="u-5.147" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Oceniając realistycznie i bez uprzedzeń sytuację w NRF nie tracimy z pola widzenia tego, że istnieją tam również siły polityczne trzeźwo patrzące na przeszłość i teraźniejszość w NRF i rozumiejące, że pokój leży w żywotnym interesie narodu niemieckiego. Jak dotychczas, nie te siły określają oblicze praktyczne NRF i politykę jej rządu.</u> | |
| 224 | + <u xml:id="u-5.148" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Pragnę stwierdzić, że rząd polski w ścisłym porozumieniu ze swoimi sojusznikami będzie kontynuował i wzmacniał swe wysiłki w kierunku przygotowania i zwołania europejskiej konferencji w celu omówienia całokształtu problemów dotyczących bezpieczeństwa zbiorowego w Europie.</u> | |
| 225 | + <u xml:id="u-5.149" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Z zadowoleniem stwierdzamy, że w różnych krajach europejskich — zarówno neutralnych, jak i należących do NATO, zwłaszcza w państwach mniejszych — rośnie zainteresowanie dla naszych propozycji. Rząd polski jest zainteresowany w kontynuowaniu konstruktywnego dialogu z rządami tych państw, którego celem byłoby umocnienie bezpieczeństwa w Europie. Podobne dążenia wyrażają inne kraje socjalistyczne Europy.</u> | |
| 226 | + <u xml:id="u-5.150" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jednym z elementów, na których opiera się wzrost agresywności imperializmu były rachuby na rozbicie wewnątrz obozu socjalistycznego. Jest elementarnym nakazem interesu socjalizmu i pokoju światowego umacnianie jedności naszego obozu w obliczu narastającej agresywności obozu imperialistycznego, w szczególności — niezależnie od różnic — umacnianie jedności działania.</u> | |
| 227 | + <u xml:id="u-5.151" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Świadomość niebezpieczeństwa wynikającego z obecnej polityki agresywnego imperializmu nie ogranicza się do samego tylko obozu państw socjalistycznych. Liczne objawy narastającego niepokoju obserwujemy we wszystkich państwach związanych ze Stanami Zjednoczonymi. Wielokrotnie podnosił ostrzegawczy głos prezydent Francji, generał de Gaulle. Potępił interwencję w Wietnamie i Dominikanie, wypowiedział się przeciwko udostępnieniu Bonn broni nuklearnej w jakiejkolwiek formie. Opowiedział się za uznaniem granicy na Odrze i Nysie. Ostatnio zaś odrzucił koncepcję tzw. Unii Europejskiej, która w gruncie rzeczy dąży do podporządkowania narodów zachodniej Europy hegemonii Niemiec zachodnich i dyktatowi USA.</u> | |
| 228 | + <u xml:id="u-5.152" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wszyscy niemal sojusznicy USA, członkowie rozmaitych paktów, jak: NATO, SEATO, CENTO są pełni niepokoju z powodu przebiegu wydarzeń w Azji południowo-wschodniej i w Dominikanie. Tylko Wielka Brytania zdaje się bez zastrzeżeń popierać tę niebezpieczną politykę, wbrew oczekiwaniom i nadziejom, jakie łączyła opinia z rządem Labour Party i wbrew przyrzeczeniom danym wyborcom.</u> | |
| 229 | + <u xml:id="u-5.153" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej pilnie śledzi wydarzenia na arenie międzynarodowej. Pozostaje w ścisłym kontakcie z zaprzyjaźnionymi rządami Związku Radzieckiego i innych krajów socjalizmu. Wytyczną naszego rządu jest konsekwentne dążenie do umocnienia pokoju i osłabienia napięcia. Wraz z naszymi sojusznikami uczynimy wszystko, co jest w ludzkiej mocy, by przeciwstawić się agresji, a równocześnie zachować pokój światowy. Pomoc dla znajdującego się w ciężkiej potrzebie bratniego kraju socjalistycznego — Demokratycznej Republiki Wietnamu — jest nakazem solidarności socjalistycznej. Rząd Polski dawał niejednokrotnie wyraz swej solidarności i uznania dla sprawiedliwej walki narodu wietnamskiego — i chciałbym jeszcze raz powtórzyć to z tej trybuny.</u> | |
| 230 | + <u xml:id="u-5.154" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Równocześnie — niezależnie od trudności — kontynuujemy naszą działalność w ramach Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli. Zaprzestanie bombardowań Demokratycznej Republiki Wietnamu jest elementarną przesłanką wszelkich wysiłków w kierunku pokojowego uregulowania problemu wietnamskiego. Problem ten musi być uregulowany w oparciu o zasadę wycofania obcych wojsk z tego kraju i umożliwienia narodowi wietnamskiemu swobodnego decydowania o swych sprawach. Te słuszne zasady sformułowane zostały w znanym wystąpieniu premiera Pham Van Donga z dnia 8 kwietnia br. i zmierzają do zapewnienia wolności i niepodległości całemu narodowi wietnamskiemu, a zarazem do przywrócenia pokoju w tym od z górą ćwierć wieku nękanego wojną i agresją zakątku Azji.</u> | |
| 231 | + <u xml:id="u-5.155" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Kanonem naszej polityki zagranicznej była od początku przyjaźń, współpraca i sojusz ze Związkiem Radzieckim. Ta podstawowa wytyczna znalazła wyraz w odnowionym niedawno na dalszych lat 20 układzie sojuszniczym polsko-radzieckim. Znalazła się w nim klauzula o nienaruszalności naszej granicy zachodniej, jako rękojmia naszego bezpieczeństwa, jako ostrzeżenie pod adresem tych, którym marzą się awanturnicze koncepcje wskrzeszenia od dawna pogrzebanych na pobojowiskach od Stalingradu po Berlin planów Drang nach Osten.</u> | |
| 232 | + <u xml:id="u-5.156" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jesteśmy ogniwem wielkiego sojuszu państw socjalistycznych, które wraz z nami połączone wspólnotą interesów narodowych i socjalistycznych celów stoją wzajemnie na straży swego bezpieczeństwa i pokoju. Umacnianie tych więzi przyjaźni i sojuszu, wszechstronny rozwój stosunków politycznych, gospodarczych i kulturalnych w kierunku jak największego zbliżenia stanowi nieodmiennie cel naszej polityki.</u> | |
| 233 | + <u xml:id="u-5.157" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Prowadzimy politykę przyjaźni i współpracy z naszym południowym sąsiadem i przyjacielem — Czechosłowacją, z naszym zachodnim sąsiadem i przyjacielem — Niemiecką Republiką Demokratyczną, z wszystkimi krajami socjalistycznymi Europy, z Chińską Republiką Ludową i innymi krajami socjalistycznymi Azji. W wytrwałym umacnianiu jedności i zwartości całej wspólnoty socjalistycznej widzimy podstawową przesłankę naszej zwycięskiej walki o pokój i socjalizm. Dlatego konsekwentnie występujemy przeciwko wszystkiemu, co mogłoby pogłębić istniejące na obecnym etapie różnice i rozbieżności w naszym obozie i w międzynarodowym ruchu robotniczym. Jesteśmy za uwypukleniem podstawowych wspólnych celów, które nas łączą. Uważamy, że dzisiaj w obliczu agresywnych poczynań imperialistów amerykańskich i wzrastających wpływów militaryzmu zachodnioniemieckiego, zespolenie naszych wysiłków w walce przeciw tym siłom jest bardziej potrzebne, niż kiedykolwiek. Nie będziemy szczędzić wysiłków, by przyczynić się do umocnienia jedności działania wszystkich krajów socjalistycznych i wszystkich sił postępu w walce o pokój i wolność narodów.</u> | |
| 234 | + <u xml:id="u-5.158" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Nadal rozwijać będziemy nasze przyjazne stosunki z krajami wyzwolonymi i walczącymi o umocnienie swej niepodległości, jak i z krajami walczącymi jeszcze o wyswobodzenie się z zależności kolonialnej. Wszelkie formy kolonializmu uważamy za sprzeczne z prawami obecnego rozwoju historycznego i hańbiące dla naszych czasów. Nie będziemy szczędzić wysiłków w Organizacji Narodów Zjednoczonych i na innych płaszczyznach, by przyczynić się do ostatecznej likwidacji kolonializmu i neokolonializmu. Pragniemy nadal rozwijać stosunki gospodarcze z krajami — „Trzeciego Świata”, mając na uwadze sprawę ich rozwoju ekonomicznego i umocnienia ich niepodległości, a także obopólne korzyści. Pragniemy utrzymywać przyjazne stosunki ze wszystkimi krajami, niezależnie od ich ustroju społecznego i systemu politycznego, na zasadzie równości, poszanowania suwerenności, wzajemnych korzyści.</u> | |
| 235 | + <u xml:id="u-5.159" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Z wielu krajami europejskimi stosunki te kształtują się pomyślnie, przy czym widzimy możliwości dalszej ich rozbudowy, zarówno w dziedzinie ekonomicznej, kulturalnej, jak i politycznej.</u> | |
| 236 | + <u xml:id="u-5.160" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Należy tu wymienić także możliwość pomyślnych perspektyw rozwoju stosunków ekonomicznych z Francją po dość długim okresie zastoju.</u> | |
| 237 | + <u xml:id="u-5.161" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Pomyślnie i z możliwością dalszego rozwoju układają się nasze stosunki dwustronne z Wielką Brytanią, z krajami skandynawskimi, z Włochami, Belgią, Austrią i innymi państwami.</u> | |
| 238 | + <u xml:id="u-5.162" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wychodząc z założenia pokojowego współistnienia, jako podstawy rozwoju stosunków z krajami kapitalistycznymi, pragnę podkreślić, że jest ono zależne od wszystkich zainteresowanych stron.</u> | |
| 239 | + <u xml:id="u-5.163" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wysoki Sejmie! Przed rządem Polski Ludowej, podobnie jak przed rządami innych krajów socjalistycznych, stoi więc nadal odpowiedzialne zadanie wytrwałej i umiejętnej walki o pokój, o uchronienie ludzkości przed śmiercionośnym konfliktem nuklearnym. Jest to zadanie trudne, lecz zarazem wyjątkowo doniosłe dziś, gdy siły międzynarodowej reakcji znów nawracają do zbankrutowanych, lecz groźnych dla pokoju doktryn i knują spiski przeciw narodom, przeciw bezpieczeństwu świata i pokojowi.</u> | |
| 240 | + <u xml:id="u-5.164" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chcę wyrazić przeświadczenie, które jest — nie wątpię — przeświadczeniem całej Izby i całego naszego narodu, że zdecydowana wola pokoju milionów ludzi, niezłomna potęga obronna Związku Radzieckiego i całego obozu socjalistycznego, pokojowe dążenie coraz liczniejszych rządów państw — „Trzeciego Świata” — jednym słowem — zjednoczony wspólny front pokoju i wolności narodów pokrzyżuje awanturnicze plany frontu agresji i niewoli.</u> | |
| 241 | + <u xml:id="u-5.165" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 242 | + <u xml:id="u-5.166" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Wysoki Sejmie! Chciałem przedstawić Wysokiemu Sejmowi proponowany skład Rady Ministrów.</u> | |
| 243 | + <u xml:id="u-5.167" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Wiceprezesa Rady Ministrów — Stefana Ignara.</u> | |
| 244 | + <u xml:id="u-5.168" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Wiceprezesa Rady Ministrów — Piotra Jaroszewicza.</u> | |
| 245 | + <u xml:id="u-5.169" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Wiceprezesa Rady Ministrów — Zenona Nowaka.</u> | |
| 246 | + <u xml:id="u-5.170" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Wiceprezesa Rady Ministrów i Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki — Eugeniusza Szyra.</u> | |
| 247 | + <u xml:id="u-5.171" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Wiceprezesa Rady Ministrów — Juliana Tokarskiego.</u> | |
| 248 | + <u xml:id="u-5.172" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Wiceprezesa Rady Ministrów — Franciszka Waniołkę.</u> | |
| 249 | + <u xml:id="u-5.173" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów proponuje się Stefana Jędrychowskiego.</u> | |
| 250 | + <u xml:id="u-5.174" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych — Mariana Olewińskiego.</u> | |
| 251 | + <u xml:id="u-5.175" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Finansów — Jerzego Albrechta.</u> | |
| 252 | + <u xml:id="u-5.176" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Gospodarki Komunalnej — Stanisława Srokę.</u> | |
| 253 | + <u xml:id="u-5.177" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Górnictwa i Energetyki — Jana Mitręgę.</u> | |
| 254 | + <u xml:id="u-5.178" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Handlu Wewnętrznego — Mieczysława Lesza.</u> | |
| 255 | + <u xml:id="u-5.179" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Handlu Zagranicznego — Witolda Trąmpczyńskiego.</u> | |
| 256 | + <u xml:id="u-5.180" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Komunikacji — Piotra Lewińskiego.</u> | |
| 257 | + <u xml:id="u-5.181" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Kultury i Sztuki — Lucjana Motykę.</u> | |
| 258 | + <u xml:id="u-5.182" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego — Romana Gesinga.</u> | |
| 259 | + <u xml:id="u-5.183" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Łączności — Zygmunta Moskwę.</u> | |
| 260 | + <u xml:id="u-5.184" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Obrony Narodowej — Marszałka Mariana Spychalskiego.</u> | |
| 261 | + <u xml:id="u-5.185" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Oświaty — Wacława Tułodzieckiego.</u> | |
| 262 | + <u xml:id="u-5.186" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Przemysłu Chemicznego — Antoniego Radlińskiego.</u> | |
| 263 | + <u xml:id="u-5.187" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Przemysłu Ciężkiego — Janusza Hrynkiewicza.</u> | |
| 264 | + <u xml:id="u-5.188" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jest to kandydatura nowa. Inż. Janusz Hrynkiewicz — dotychczasowy podsekretarz stanu w tym resorcie, urodzony w 1924 r., ukończył Politechnikę Gdańską, uzyskał stopień magistra inżyniera łączności. Był kolejno: zast. dyr. do spraw nowej produkcji w Zakł. im. Kasprzaka, wicedyr. techniki elektromaszynowej w centrali Ministerstwa, dyr. techn. w Zjedn. Przem. Elektronicznego i Teletechnicznego, wiceministrem Przemysłu Ciężkiego. Jest współuczestnikiem państwowej nagrody zespołowej z 1953 r. Potem współpracuje nad nowymi osiągnięciami technicznymi naszego przemysłu elektronicznego. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Przewodniczy sekcji nowoczesności i jakości — jednej z sekcji przygotowujących V Kongres Techników Polskich. Jest członkiem PZPR.</u> | |
| 265 | + <u xml:id="u-5.189" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Jego profil techniczny — że tak powiem — łączy się ściśle z tymi działami przemysłu ciężkiego, które w następnej 5-latce chcemy najbardziej rozwijać. O powierzeniu mu opieki nad całym resortem zdecydowały również jego walory organizatorskie.</u> | |
| 266 | + <u xml:id="u-5.190" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Dotychczasowy Minister Przemysłu Ciężkiego, dobry fachowiec — maszynowiec, tow. Ostrowski zostanie w pełni wykorzystany w pracy w tych samych i organizacyjnie pokrewnych dziedzinach.</u> | |
| 267 | + <u xml:id="u-5.191" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Przemysłu Lekkiego proponuje się Eugeniusza Stawińskiego.</u> | |
| 268 | + <u xml:id="u-5.192" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Przemysłu Spożywczego — Feliksa Pisulę.</u> | |
| 269 | + <u xml:id="u-5.193" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Rolnictwa — Mieczysława Jagielskiego.</u> | |
| 270 | + <u xml:id="u-5.194" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Spraw Wewnętrznych — Mieczysława Moczara.</u> | |
| 271 | + <u xml:id="u-5.195" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Spraw Zagranicznych — Adama Rapackiego.</u> | |
| 272 | + <u xml:id="u-5.196" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Sprawiedliwości proponuje się Stanisława Walczaka — dotychczasowego (od 1957 r.) podsekretarza stanu w tym Ministerstwie.</u> | |
| 273 | + <u xml:id="u-5.197" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Stanisław Walczak — w latach trzydziestych działacz lewicy akademickiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W okresie okupacji był członkiem PPR. Po wojnie, niezależnie od pracy zawodowej, jest czynnym działaczem partyjnym i społecznym. W latach 1946—1947 — przewodniczący delegatury Komisji Specjalnej we Wrocławiu. Od roku 1948 do 1956 — pracownik naukowy Uniwersytetu Wrocławskiego. Następnie przez pewien czas — sekretarz KW PZPR we Wrocławiu. Prof. dr Stanisław Walczak jest obecnie kierownikiem katedry prawa i polityki penitencjarnej na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Odznaczony jest Orderem Sztandaru Pracy II klasy i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Uważamy, że profesor Stanisław Walczak zapewni należyte kierownictwo tego bardzo odpowiedzialnego resortu.</u> | |
| 274 | + <u xml:id="u-5.198" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Szkolnictwa Wyższego proponuje się Henryka Golańskiego.</u> | |
| 275 | + <u xml:id="u-5.199" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzego Sztachelskiego.</u> | |
| 276 | + <u xml:id="u-5.200" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Ministra Żeglugi — Janusza Burakiewicza.</u> | |
| 277 | + <u xml:id="u-5.201" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości — Włodzimierza Lechowicza.</u> | |
| 278 | + <u xml:id="u-5.202" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Na Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac — Aleksandra Burskiego.</u> | |
| 279 | + <u xml:id="u-5.203" who="#PrezesRadyMinistrowJozefCyrankiewicz">Chcę prosić Wysoki Sejm o zatwierdzenie proponowanego składu Rady Ministrów. Pragnę raz jeszcze zapewnić, że wyłoniony przez Sejm rząd uczyni wszystko, aby według najlepszych sił, doświadczenia, energii, umiejętności realizować uchwały Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego, sugestie i dezyderaty bezpartyjnych w ramach programu Frontu Jedności Narodu — programu dalszego rozwoju naszego kraju, programu zapewnienia narodowi coraz lepszych warunków życia i dalszego rozwoju, programu zapewnienia Polsce Ludowej należytego miejsca w świecie.</u> | |
| 280 | + <u xml:id="u-5.204" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 281 | + </div> | |
| 282 | + <div xml:id="div-6"> | |
| 283 | + <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Obecnie zarządzam przerwę w obradach. Po przerwie obrady zostaną wznowione o godz. 17.</u> | |
| 284 | + <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min. 15 do godz. 17 min. 10)</u> | |
| 285 | + <u xml:id="u-6.2" who="#Marszalek">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 286 | + <u xml:id="u-6.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do dyskusji nad oświadczeniem Prezesa Rady Ministrów w sprawie proponowanego składu i programu prac rządu.</u> | |
| 287 | + <u xml:id="u-6.4" who="#Marszalek">Udzielam głosu wicemarszałkowi Zenonowi Kliszce.</u> | |
| 288 | + </div> | |
| 289 | + <div xml:id="div-7"> | |
| 290 | + <u xml:id="u-7.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Obywatele Posłowie! Wysłuchaliśmy z uwagą exposé Prezesa Rady Ministrów. Nakreślony w nim program prac rządu odpowiada aprobowanemu przez, całe społeczeństwo w wyborach majowych programowi Frontu Jedności Narodu. W imieniu Klubu Poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej pragnę wyrazić pełne poparcie dla programu działania i dla składu Rady Ministrów, które przedstawił Sejmowi Premier Józef Cyrankiewicz.</u> | |
| 291 | + <u xml:id="u-7.1" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wybory powszechne z 30 maja tor. stały się wielką manifestacją dojrzałości politycznej i patriotyzmu naszego społeczeństwa. Zarówno wyniki wyborów, jak i polityczna atmosfera kampanii wyborczej, świadczą o pełnym zaufaniu i poparciu ze strony naród u polskiego dla polityki naszej partii, dla programu Frontu Jedności Narodu, dla wytyczonego w tym programie kierunku rozwoju społecznego i ekonomicznego naszego kraju. To zaufanie społeczeństwa jest podstawowym źródłem siły politycznej naszego państwa.</u> | |
| 292 | + <u xml:id="u-7.2" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Szczególną cechą tegorocznej kampanii wyborczej była wysoka aktywność polityczna klasy robotniczej, chłopów, inteligencji, całego naszego narodu.</u> | |
| 293 | + <u xml:id="u-7.3" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Aktywność społeczna — cechująca ostatnią kampanię wyborczą i będąca wyrazem dalszego wzrostu socjalistycznej świadomości narodu polskiego — stanowi najcenniejsze osiągnięcie naszej partii i wszystkich współdziałających z nią w ramach Frontu Jedności Narodu ugrupowań politycznych i sił społecznych.</u> | |
| 294 | + <u xml:id="u-7.4" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wybory były wielką manifestacją jedności naszego społeczeństwa, Jedność ta wyrosła na gruncie socjalistycznych stosunków społecznych, na gruncie likwidacji klas wyzyskujących i reakcyjnych sił politycznych, na gruncie szerokich perspektyw i możliwości, które ustrój nasz stwarza przed wszystkimi klasami i warstwami ludzi pracy. Jedność ta kształtowała się na podstawie doświadczeń dwu dziesięcioleci, które dowiodły generalnej słuszności polityki władzy ludowej. Socjalizm, zrodzony z dążeń i walk klasy robotniczej, zdobył dziś umysły i serca ogromnej większości narodu.</u> | |
| 295 | + <u xml:id="u-7.5" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Kampania wyborcza i wyniki wyborów świadczą o tym, że naród nasz, wszystkie jego warstwy, niezależnie od wykształcenia, niezależnie od różnic w stosunku do religii, zajmują jednolite stanowisko polityczne wobec najważniejszych spraw Polski i świata współczesnego.</u> | |
| 296 | + <u xml:id="u-7.6" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Uważamy za swój podstawowy obowiązek umacnianie jedności politycznej naszego narodu. Będziemy nadal umacniać sojusz polityczny ze Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym i Stronnictwem Demokratycznym — stos pacierzowy Frontu Jedności Narodu.</u> | |
| 297 | + <u xml:id="u-7.7" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Będziemy nadal rozwijać współpracę z ugrupowaniami katolickimi, które inspirację dla swego patriotycznego stanowiska politycznego i swego poparcia dla socjalizmu znajdują w światopoglądzie katolickim.</u> | |
| 298 | + <u xml:id="u-7.8" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wszędzie — w Sejmie, w radach, na każdym odcinku życia społecznego, gospodarczego i politycznego będziemy zacieśniać wieź i współpracę z bezpartyjnymi, wspólnie z nimi. pracując nad rozwiązywaniem żywotnych problemów naszego państwa i naszego kraju.</u> | |
| 299 | + <u xml:id="u-7.9" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W czasie spotkań przedwyborczych zgłoszone zostały wobec kandydatów do Sejmu i do rad tysiące postulatów. Wszystkie one wymagają rzetelnego rozpatrzenia. Wnioski te i postulaty poważnie wzbogacają naszą wiedzę o problemach i potrzebach nurtujących społeczeństwo, a także o możliwościach i rezerwach zawartych w naszej gospodarce, które możemy i powinniśmy wykorzystać.</u> | |
| 300 | + <u xml:id="u-7.10" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Od ośmiu już lat Sejm nasz zasłużył na miano Sejmu pracującego, Sejmu rzeczywistej dyskusji, konstruktywnej krytyki. Sejmu o różnorodnych i bogatych kontaktach ze społeczeństwem. Klub Poselski PZPR będzie dokładać starań, aby w IV kadencji te dobre tradycje naszego socjalistycznego parlamentaryzmu zostały utrzymane i wzbogacone.</u> | |
| 301 | + <u xml:id="u-7.11" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wysoki Sejmie! W ogólnonarodowej dyskusji w czasie kampanii wyborczej, która obejmowała zarówno sprawy wewnątrzkrajowe, jak i sprawy polityki zagranicznej, na czoło wysuwały się problemy dalszego rozwoju gospodarki narodowej.</u> | |
| 302 | + <u xml:id="u-7.12" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Jest to naturalne, gdyż rozwój gospodarki jest podstawą wzrostu dobrobytu społeczeństwa i jego poziomu kulturalnego, umacniania bezpieczeństwa naszej ojczyzny i jej międzynarodowej pozycji. W nowej pięciolatce chcemy utrzymać wysoką dynamikę wzrostu produkcji przemysłowej. Bieżący rok jest pod tym względem pomyślny. Osiągamy najwyższy w całym pięcioleciu wzrost globalnej produkcji przemysłowej i tendencja ta powinna się utrzymać w drugiej połowie roku, co zapowiada zwiększenie produkcji przemysłowej w Obecnej pięciolatce o około 52°/o, a więc przekroczenie jej zadań.</u> | |
| 303 | + <u xml:id="u-7.13" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W bieżącym roku notujemy poprawę szeregu wskaźników ekonomicznych w przemyśle. Lepsze są proporcje między wzrostem zatrudnienia i funduszem płac a wzrostem produkcji. Pomyślniej rozwija się nasz handel zagraniczny. Wszystko to wskazuje, że podjęte w roku ubiegłym przez rząd, na podstawie wytycznych partii, wysiłki na rzecz racjonalizacji i porządkowania naszej ekonomiki, dają pozytywne rezultaty.</u> | |
| 304 | + <u xml:id="u-7.14" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Nasza gospodarka narodowa znajduje się obecnie w takiej fazie rozwoju, kiedy na czoło wszystkich zadań wysuwa się walka o wyższą jakość wyrobów, o lepsze wskaźniki ekonomiczne, o zmniejszenie kosztów materiałowych, o zwiększenie udziału żywej pracy w wartości naszych maszyn, urządzeń i wszystkich wyrobów przemysłowych.</u> | |
| 305 | + <u xml:id="u-7.15" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Realizacja tych zadań wymaga długofalowego programu unowocześniania struktury produkcji, wdrażania postępu technicznego i technologicznego, rozwoju własnej myśli technicznej i zakupu licencji za granicą. Programem takim będzie plan 5-letni, który Sejm rozpatrywać będzie za kilka miesięcy.</u> | |
| 306 | + <u xml:id="u-7.16" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Ale już obecnie robimy niemało w celu przygotowania pomyślnego startu do tej nowej pięciolatki. Koncentrujemy się na rozwoju najbardziej nowoczesnych gałęzi i metod produkcji, związanych z przyśpieszeniem wzrostu całej gospodarki narodowej i produkcji eksportowej. Wzmagamy nasze wysiłki w kierunku intensyfikacji rolnictwa i modernizacji jego bazy wytwórczej. Kładziemy szczególny akcent na zadaniach jakościowych, na postępie technicznym, lepszym dostosowaniu struktury produkcji do potrzeb odbiorców.</u> | |
| 307 | + <u xml:id="u-7.17" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wysiłki te przynoszą konkretne rezultaty. Nastąpił w szczególności wyraźny wzrost udziału przemysłu maszynowego i chemicznego w globalnej produkcji przemysłowej, przy równoczesnym zmniejszeniu udziału paliw oraz przemysłu rolno-spożywczego. Odpiciem tych zmian jest korzystna ewolucja struktury naszego eksportu.</u> | |
| 308 | + <u xml:id="u-7.18" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wykonanie nakreślonych zadań musi być wszechstronnie zabezpieczone poprzez odpowiednią politykę inwestycyjną. Jednocześnie niezbędne jest wprowadzanie dalszych zmian w systemie planowania i zarządzania gospodarką, które zapewnią najlepsze warunki dla walki o modernizację produkcji, powszechne wdrażanie rachunku ekonomicznego i prawidłowe stosowanie bodźców materialnego zainteresowania. Sprawom tym partia nasza poświęca wielką uwagę. Będą one przedmiotem obrad najbliższego Plenum Komitetu Centralnego naszej partii.</u> | |
| 309 | + <u xml:id="u-7.19" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W ostatecznym rachunku pomyślne wykonanie wszystkich zadań, jakie realizujemy obecnie i jakie zakładamy na następne lata, zależy przede wszystkim od aktywności i inicjatywy załóg, od poziomu pracy kadr robotniczych, technicznych, inżynieryjnych i ekonomicznych.</u> | |
| 310 | + <u xml:id="u-7.20" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Podstawowym celem naszego budownictwa socjalistycznego, dalszego dynamicznego rozwoju naszej gospodarki narodowej — przemysłu, rolnictwa, usług — jest stworzenie realnych przesłanek dla wzrostu stopy życiowej naszego społeczeństwa, umocnienie siły i bezpieczeństwa kraju.</u> | |
| 311 | + <u xml:id="u-7.21" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W dziedzinie warunków bytowych newralgicznym punktem jest problem mieszkaniowy. Na nim też powinien koncentrować swą uwagę rząd, który dziś powołujemy.</u> | |
| 312 | + <u xml:id="u-7.22" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Jak przedstawia się sytuacja w tej dziedzinie?</u> | |
| 313 | + <u xml:id="u-7.23" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W bieżącym 5-leciu według przewidywanego wykonania, oddamy do użytku w miastach 1.790 tys. nowych izb, to jest około 612 tys. mieszkań; 315 tys. rodzin zamieszkałych dotychczas w pomieszczeniach niemieszkalnych, w domach zagrożonych i lokalach nadmiernie zagęszczonych, otrzyma nowe mieszkania z budownictwa rad narodowych.</u> | |
| 314 | + <u xml:id="u-7.24" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W rezultacie wskaźnik zagęszczenia na jedną izbę spodnie z 1,53 osoby w 1960 r. do 1,46 osoby w 1965 r. Mimo niewątpliwej poprawy, sytuacja mieszkaniowa daleka jest jeszcze od zadowalającej.</u> | |
| 315 | + <u xml:id="u-7.25" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Na liście najpilniej potrzebujących znajduje się nadal około 380 tys. rodzin, którym należy zapewnić możliwość otrzymania mieszkań w nowej 5-latce. Mając na uwadze ten stan rzeczy, jak również uznając za konieczne zapewnienie mieszkań dla dorastającej młodzieży i młodych małżeństw, a także poprawę warunków mieszkaniowych dla licznych rodzin zamieszkujących w lokalach zbytnio zagęszczonych — partia nasza i rząd występują z wydatnie zwiększonym programem budownictwa mieszkaniowego na nowe 5-lecie.</u> | |
| 316 | + <u xml:id="u-7.26" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Planujemy w ciągu następnych pięciu lat wybudować w miastach 2.190 tys., zaś na wisi ponad 700 tys. nowych izb mieszkalnych, a więc w miastach o około 400 tys. izb więcej, niż przewidywane wykonanie w bieżącej 5-latce.</u> | |
| 317 | + <u xml:id="u-7.27" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wykonanie tego programu, który przyniesie poprawę warunków mieszkaniowych ludności wiąże się ściśle z rozwojem spółdzielczości mieszkaniowej. W uchwale IV Zjazdu naszej partii założyliśmy, że w roku 1970 spółdzielcze budownictwo mieszkaniowe stanowić będzie 2/3 całości budownictwa, miejskiego. Spółdzielczość mieszkaniowa zbuduje w nowej 5 Jatce 434 tys. mieszkań wobec 142 tys. w obecnej 5-latce, a więc trzykrotnie więcej. Oznacza to, że potrzeby mieszkaniowe ludności będą zaspokajane w głównej mierze przez spółdzielcze budownictwo mieszkaniowe. Chodzi nie tylko o większe zaangażowanie środków własnych ludności w budownictwie mieszkaniowym. Nowe zasady rozwoju spółdzielczości mieszkaniowej zakładają również zwiększony udział państwa w realizacji budownictwa spółdzielczego. Spółdzielnie otrzymają długoterminowe kredyty państwowe do wysokości 85% kosztów budowy, zaś spłata tych kredytów w wielu wypadkach rozłożona zostanie na 60 lat. Środki przeznaczone przez państwo na budownictwo mieszkaniowe bynajmniej nie maleją, lecz będą w większym niż dotychczas stopniu kierowane na rozwój budownictwa spółdzielczego.</u> | |
| 318 | + <u xml:id="u-7.28" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Państwo nie rezygnuje też z kontynuacji budownictwa rad narodowych. Wybudują one ponad 300 tys. izb, które będą przeznaczane dla najmniej zarabiających, a znajdujących się w najgorszych warunkach mieszkaniowych. Jednocześnie kontynuowane będzie w rozmiarach około 267 tys. izb budownictwo resortów i zakładów pracy, przeznaczone przede wszystkim na mieszkania służbowe.</u> | |
| 319 | + <u xml:id="u-7.29" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Przyjęte niedawno nowe zasady członkostwa w spółdzielniach mieszkaniowych przewidują jego upowszechnienie, a jednocześnie zróżnicowanie wkładów ludności, odpowiednio do możliwości różnych grup zarobkowych. Oczywiście, wysokość wkładów własnych i system pożyczek będą zróżnicowane zależnie od typu spółdzielni, standardu wyposażenia i lokalizacji mieszkań.</u> | |
| 320 | + <u xml:id="u-7.30" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Rozwój budownictwa spółdzielczego powinien nie tylko przyczynić się do zwiększenia rozmiarów budownictwa, ale jednocześnie poprawić gospodarkę mieszkaniami i domami.</u> | |
| 321 | + <u xml:id="u-7.31" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Przy słusznym założeniu, że rozmiary budownictwa spółdzielczego nie powinny być limitowane wielkością kredytów państwowych dla spółdzielni mieszkaniowych, lecz tylko nagromadzonymi środkami na wkładach mieszkaniowych, należy liczyć się realnie z możliwością i potrzebą przekroczenia założonych aktualnie rozmiarów budownictwa spółdzielczego na lata 1966—1970. A to oznacza, że wraz ze społecznie słusznym i niewątpliwie celowym wstąpieniem na drogę spółdzielczego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, musimy dokonać równocześnie ponownej, głębszej analizy bazy materiałowej dla całego budownictwa.</u> | |
| 322 | + <u xml:id="u-7.32" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Nie wolno bowiem dopuścić do dysproporcji między środkami finansowymi przeznaczonymi na budownictwo mieszkaniowe przez państwo i przez ludność w ramach wkładów spółdzielczych a stojącą do dyspozycji ilością materiałów budowlanych.</u> | |
| 323 | + <u xml:id="u-7.33" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Być może, okaże się konieczne wygospodarowanie w innych działach gospodarki środków na szybszy rozwój przemysłu materiałów budowlanych. Należy równocześnie szukać różnych sposobów powiększania rozmiarów produkcji tych materiałów w oparciu o lokalne surowce i małe zakłady ceramiczne, obecnie nieraz słabo wykorzystane. Przemysł terenowy i spółdzielczy powinien rozwijać jak najenergiczniej produkcję materiałów ściennych i kruszywa eksploatowanego z małych złóż, nieopłacalnych dla przemysłu kluczowego. Trzeba też zwrócić większą uwagę na likwidację poważnie występującego deficytu nowoczesnych materiałów wykończeniowych, zwłaszcza z, tworzyw sztucznych.</u> | |
| 324 | + <u xml:id="u-7.34" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Planowany na przyszłe lata dynamiczny rozwój spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego wymaga dalszego upowszechniania oszczędnych metod budownictwa. Praktyka dowodzi, że zastosowanie oszczędnego budownictwa pozwala pokaźnie zwiększyć liczbę oddawanych mieszkań.</u> | |
| 325 | + <u xml:id="u-7.35" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Walka o oszczędne i racjonalne gospodarowanie, o nowoczesność i wysoką jakość produkcji we wszystkich dziedzinach gospodarki narodowej, zależna jest w wielkim stopniu od aktywności kadr inżynieryjno-technicznych i ekonomicznych. Nasze kadry o wyższych kwalifikacjach są młode, dynamiczne, pełne zapału do twórczej pracy. 68% ogółu zatrudnionych z wyższym wykształceniem i 82% ze średnim wykształceniem nie przekroczyło 40 roku życia.</u> | |
| 326 | + <u xml:id="u-7.36" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W najbliższej 5-latce rozpocznie pracę około 115 tys. młodych specjalistów z wyższym wykształceniem, 520 tys. ze średnim wykształceniem oraz około 800 tys. absolwentów zasadniczych szkół zawodowych.</u> | |
| 327 | + <u xml:id="u-7.37" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Jednocześnie przewiduje się, że spośród ludzi już pracujących, 340 tys. podwyższy swe kwalifikacje, uzyskując uprawnienia techników, zaś około 40 tys. zakończy wyższe studia. Poprawi się proporcja między inżynierami i technikami. Kraj nasz będzie miał więc kadry zdolne rozwiązywać nowe i skomplikowane zadania gospodarczo-techniczne, wynikające z obecnej fazy naszego rozwoju.</u> | |
| 328 | + <u xml:id="u-7.38" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Bogatsi w doświadczenia, ulepszamy metody planowania rocznego i wieloletniego. Dzięki nowym poszukiwaniom i konfrontacjom centralnie opracowanych wytycznych planu z doświadczeniem klasy robotniczej i inteligencji technicznej powstały cenne i twórcze propozycje, wnioski i sugestie dziesiątków tysięcy ekonomistów, techników i działaczy samorządów robotniczych.</u> | |
| 329 | + <u xml:id="u-7.39" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Coraz wnikliwsze i bardziej kompleksowe spojrzenie na przemysł kluczowy i terenowy, z uwzględnieniem powiązań ogólnogospodarczych i regionalnych, umożliwia bardziej racjonalne precyzowanie zadań produkcyjnych, lepszą lokację inwestycji i produkcji, oszczędniejsze wykorzystywanie surowców i siły roboczej. Coraz wyraźniej w tych warunkach następuje integracja planowania centralnego z regionalnym, planowania gospodarczego z przestrzennym, planowania ekonomicznego ze społecznym.</u> | |
| 330 | + <u xml:id="u-7.40" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wysoka Izbo! Klub Poselski PZPR aprobuje ocenę sytuacji międzynarodowej i kierunki naszej polityki zagranicznej, przedstawione w exposé rządowym. Są one zgodne z wymogami bezpieczeństwa i najżywotniejszymi interesami naszej ojczyzny.</u> | |
| 331 | + <u xml:id="u-7.41" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Sprawa pokoju i bezpieczeństwa naszego kraju jest nierozerwalnie związana ze sprawą socjalizmu, wolności narodów i pokoju na całym świeci e. W ścisłym współdziałaniu z bratnimi krajami socjalistycznymi dążymy do umocnienia naszej socjalistycznej wspólnoty, udzielamy poparcia ruchom narodowowyzwoleńczym, przeciwstawiamy się imperialistycznej polityce agresji i interwencji w wewnętrzne sprawy innych narodów, walczymy o pokojowe współistnienie państw o różnych ustrojach społecznych, o normalizację stosunków międzynarodowych. Interes pokoju światowego wymaga pokrzyżowania agresywnych poczynań imperializmu amerykańskiego. Bezpośrednia ingerencja militarna Stanów Zjednoczonych w Wietnamie Południowym i ich brutalna agresja przeciwko Demokratycznej Republice Wietnamu, są prowokacją przeciwko wszystkim walczącym o wolność narodom i przeciwko wszystkim krajom socjalistycznym.</u> | |
| 332 | + <u xml:id="u-7.42" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Jesteśmy przekonani, że imperializm amerykański nie złamie narodu wietnamskiego, który w swojej ciężkiej walce o wolność rozporządza poparciem i solidarnością narodów świata. Stany Zjednoczone poniosą tam klęskę, podobnie, jak klęską kończyły się inne, dotychczasowe próby zdławienia wolności narodów, wielokrotnie podejmowane przez siły imperialistyczne. Nie zdołały one zahamować ani rozwoju światowego systemu socjalistycznego, ani rozpadu kolonializmu. Nie zdoła osiągnąć tego również obecna ofensywa imperializmu Stanów Zjednoczonych, które — jak stwierdza te nawet prasa amerykańska — biorą na siebie „faryzeuszowską i samobójczą rolę policjanta świata”.</u> | |
| 333 | + <u xml:id="u-7.43" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Jednakże polityka USA zarówno w Wietnamie, jak i w Ameryce Łacińskiej i na innych kontynentach, stanowi niebezpieczne zagrożenie pokoju na świecie. Agresja w jednej strefie prowadzi dziś nieuchronnie do wzrostu napięcia na całym globie ziemskim, a każdy przypływ napięcia jest dziś bardziej niebezpieczny niż przed laty, chociażby dlatego, że beczka prochu jest pełniejsza, że żyjemy w świecie, w którym arsenały napęczniały od rakietowo-nuklearnej broni masowej zagłady. Do tego świata imperializm amerykański wnosi dzisiaj Zapaloną pochodnię agresji.</u> | |
| 334 | + <u xml:id="u-7.44" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Ze wszystkich spraw obecnej sytuacji międzynarodowej najpilniejsza jest sprawa położenia kresu amerykańskiej agresji w Wietnamie.</u> | |
| 335 | + <u xml:id="u-7.45" who="#WicemarszalekZenonKliszko">W czasie pobytu w Polsce delegacji partyjno-rządowej Demokratycznej Republiki Wietnamu przeprowadziliśmy z nią braterskie, szczere rozmowy w duchu socjalistycznej solidarności. Zapewniliśmy naszych braci wietnamskich o naszym poparciu moralnym i materialnym. Uważaliśmy i uważamy, że USA muszą zaprzestać pirackich nalotów na DRW, uznać jako reprezentanta ludności południowo-wietnamskiej Narodowy Front Wyzwolenia, wycofać swe wojska z Półwyspu Indochińskiego. Bez tego nie może być mowy o politycznym rozwiązaniu problemu wietnamskiego.</u> | |
| 336 | + <u xml:id="u-7.46" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Powodowanych braterską solidarnością z napadniętym narodem i oburzeniem na zbrodnie popełniane na ziemi wietnamskiej, wielu obywateli naszego kraju zgłasza gotowość ochotniczej pomocy wietnamskim braciom. Demokratyczna Republika Wietnamu dotąd nie zwróciła się do innych krajów socjalistycznych o taką pomoc, jednakże jej walkę w obronie przed imperialistyczną agresją kraje socjalistyczne traktują jako sprawę własną, udzielają i udzielać jej będą wszelkiej niezbędnej pomocy. Takie jest nasze stanowisko w tej kwestii.</u> | |
| 337 | + <u xml:id="u-7.47" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Ważne problemy, jak podkreślono już w exposé, nasuwa też obecna sytuacja w Europie, którą z natury rzeczy kraj nasz śledzi z największą uwagą. Rząd boński wykorzystuje wzrost napięcia międzynarodowego do forsowania swoich roszczeń terytorialnych i planów zdobycia dostępu do broni nuklearnej. Rząd NRF w szczególności próbuje różnymi środkami osłabić międzynarodową pozycję Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Wchłoniecie NRD leży w planach — „zjednoczenia Niemiec”, lansowanych przez NRF. Na przekór tym usiłowaniom — NRD, której istnienie i rozwój jest niezbędnym i ważnym czynnikiem bezpieczeństwa całej Europy, umacnia nieustannie swoją pozycje, zaś granica na Łabie jest granicą światowego pokoju w Europie.</u> | |
| 338 | + <u xml:id="u-7.48" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Na horyzoncie zachodniej Europy zarysowuje się coraz wyraźniej widmo nowej, szczególnie niebezpiecznej osi polityczno-militarnej, osi Bonn — Waszyngton. Wywołuje to zrozumiały niepokój w Europie zachodniej, która obawia się podwójnej hegemonii amerykańsko-zachodnioniemieckiej.</u> | |
| 339 | + <u xml:id="u-7.49" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Rosnący nacisk NRF na zdobycie dostępu do broni nuklearnej czyni coraz bardziej pilną sprawę budowy ogólnoeuropejskiego systemu bezpieczeństwa zbiorowego, jak to słusznie podkreślił towarzysz Premier w swym exposé.</u> | |
| 340 | + <u xml:id="u-7.50" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Polska nie żywi niechęci do narodu niemieckiego. Nasza partia kieruje się zasadami proletariackiego internacjonalizmu wobec wszystkich narodów. Łączą nas braterskie i przyjazne stosunki z 19 milionami niemieckich ludzi pracy, którzy utworzyli między Odrą i Łabą swe demokratyczne, socjalistyczne państwo. Z sympatią odnosimy się również do tych sił w społeczeństwie zachodnioniemieckim, które w poczuciu realizmu i troski o przyszłość swego kraju przeciwstawiają się militarystycznej i rewizjonistycznej polityce rządu bońskiego.</u> | |
| 341 | + <u xml:id="u-7.51" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Nasza polityka Wobec NRF nie jest też powodowana niepewnością lub obawą o trwałość naszej zachodniej granicy. Granica ta jest dobrze broniona. Na straży naszego bezpieczeństwa stoi siła naszego państwa, zespolona z siłą wszystkich państw uczestników Układu Warszawskiego.</u> | |
| 342 | + <u xml:id="u-7.52" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Podnosimy sprawę bezpieczeństwa zbiorowego w trosce o pokój w Europie. Jesteśmy gotowi współpracować ze wszystkimi krajami, którym sprawa ta leży na sercu. Gotowi jesteśmy zacieśnić współpracę z Francją, z która mamy wiele Wspólnych interesów i z którą łączy nas tradycja wspólnych walk. Pragniemy również dalszego rozwoju wszechstronnych stosunków z krajami skandynawskimi, które wykazują dużą troskę o zabezpieczenie Europy przed rozszerzeniem zbrojeń nuklearnych, a także z Włochami i innymi krajami Europy zachodniej.</u> | |
| 343 | + <u xml:id="u-7.53" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wysoka Izbo! Fundamentem naszej polityki zagranicznej, którą rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przy gorącym poparciu całego narodu będzie dalej konsekwentnie realizował, jest sojusz, przyjaźń i współpraca ze Związkiem Radzieckim. Są one gwarancją nienaruszalności naszych granic, bezpieczeństwa Polski i stwarzają pomyślne warunki dla rozwoju socjalistycznego budownictwa.</u> | |
| 344 | + <u xml:id="u-7.54" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Społeczeństwo nasze powitało z radością niedawne odnowienie polsko-radzieckiego Układu na następnych 20 lat. Powszechnie i gorąco aprobowało ten Układ, głosując za programem Frontu Jedności Narodu, w którym sojusz, przyjaźń i współpraca ze Związkiem Radzieckim wysunięto zostały na plan pierwszy polityki zagranicznej Polski Ludowej.</u> | |
| 345 | + <u xml:id="u-7.55" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Zgodnie z generalną linią naszej partii nowo powołany rząd PRL będzie nadal rozwijać wszechstronną współpracę z bratnim Związkiem Radzieckim, z Czechosłowacją, z Niemiecką Republiką Demokratyczną i innymi krajami socjalistycznymi, dążąc konsekwentnie do umocnienia jedności całej socjalistycznej wspólnoty. Według naszego głębokiego przeświadczenia podstawowym nakazem płynącym z obecnej sytuacji międzynarodowej jest zapewnienie jednolitej polityki państw socjalistycznych w walce z imperializmem, mimo istniejących różnic ideologicznych. Obóz socjalistyczny współdziałający z potężniejącym z roku na rok antyimperialistycznym frontem narodów — „Trzeciego Świata” — to ogromna siła zdolna zmusić do odwrotu imperializm amerykański, narzucić mu poszanowanie suwerennych praw narodów i zasad pokojowego współistnienia, wygasić ogniska wojny i obronić pokój.</u> | |
| 346 | + <u xml:id="u-7.56" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Takie jest stanowisko naszej partii wobec głównych problemów polityki międzynarodowej. Temu stanowisku odpowiada program działania rządu, nakreślony przez Premiera i Klub Poselski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej wyraża swe całkowite poparcie dla tego programu.</u> | |
| 347 | + <u xml:id="u-7.57" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 348 | + </div> | |
| 349 | + <div xml:id="div-8"> | |
| 350 | + <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Udzielam głosu posłowi Bolesławowi Podedwornemu.</u> | |
| 351 | + </div> | |
| 352 | + <div xml:id="div-9"> | |
| 353 | + <u xml:id="u-9.0" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Wysoka Izbo! Wybory do Sejmu i do rad narodowych były wielkim wydarzeniem w życiu politycznym naszego kraju. Odbywały się One w 20 rocznicę rozgromienia hitlerowskiego faszyzmu i stały się godnym zamknięciem jubileuszowego roku 20-lecia Polski Ludowej. Powszechne, swobodne głosowanie w dniu 20 maja br. było akceptacją drogi, którą idzie Polska Ludowa, było uznaniem dla dorobku Polski Ludowej, z którego cały naród może być słusznie dumny. Było to pełne poparcie programu wyborczego Frontu Jedności Narodu, którego istotą jest umacnianie niepodległości, suwerenności i bezpieczeństwa naszego ludowego państwa; dalszy wszechstronny rozwój naszej gospodarki narodowej, dalsza budowa socjalizmu. Duże zainteresowanie wyborami i związane z tym ogromne ożywienie działalności politycznej w okresie kampanii wyborczej ogarnęło nie tylko bardziej ruchliwe z natury rzeczy środowiska miejskie i przemysłowe, ale również i wsie nasze, rozrzucone na rozległych połaciach naszego kraju. Trzeba przy tym pamiętać, że był to okres opóźnionych prac polowych i niesprzyjającej wiosny. Przedmiotem zainteresowania wyborców była również działalność Sejmu. Ocena jego pracy wypadła pozytywnie.</u> | |
| 354 | + <u xml:id="u-9.1" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i nadal zmierzać będzie do dalszego umacniania roli Sejmu jako najważniejszego ustawodawczego i kontrolującego organu państwowego, do poprawienia jego metod pracy, do jeszcze bliższego kontaktu posłów z wyborcami.</u> | |
| 355 | + <u xml:id="u-9.2" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Uważamy również, że na porządku plenarnych posiedzeń Sejmu pojawiać się powinny częściej informacje rządu i poszczególnych ministrów o swej działalności i zamierzeniach. Uważamy również, że materiały kontrolne Najwyższej Izby Kontroli powinny być jeszcze gruntowniej przepracowywane przez komisje sejmowe, a wnioski z nich płynące powinny być lepiej egzekwowane i wprowadzane w życie.</u> | |
| 356 | + <u xml:id="u-9.3" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Szeroka, wnikliwa praca Sejmu jest ważnym elementem umacniania ludowej praworządności i socjalistycznie] demokracji. Prowadzone przez rząd wysiłki zmierzające w kierunku przekazywania uprawnień centralnych organów naszej władzy radom narodowym — uważamy za słuszną drogę do pogłębienia socjalistycznej demokracji, do coraz ściślejszego wiązania szerokich mas z całością zagadnień państwowych oraz wychowywania obywateli w poczuciu odpowiedzialności za sprawy ogólne.</u> | |
| 357 | + <u xml:id="u-9.4" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Szczególnie jesteśmy zainteresowani stopniowym umacnianiem pozycji powiatowych i gromadzkich rad narodowych. Poszerzanie kompetencji tych rad, zwłaszcza gromadzkich, zapewnienie im odpowiednich środków gospodarczych, finansowych i kadrowych do realizacji ich zadań — stworzy warunki do ożywienia społecznej inicjatywy oraz zachęci ludność do coraz bardziej pełnego udziału w decydowaniu i rozwiązywaniu spraw swego powiatu i gromady. Przywrócenie instytucji sołtysa uważamy za słuszną i trafną decyzję rządu. Wpływa to i wpływać będzie coraz więcej na kształtowanie i podnoszenie aktywności wsi w życiu gospodarczym i społecznym.</u> | |
| 358 | + <u xml:id="u-9.5" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Od dobrej pracy rad narodowych, od aktywności radnych, komisji, prezydiów rad i ich wydziałów — w dużej mierze zależą warunki i atmosfera codziennego życia mas pracujących w miastach i na wsi, w dużej mierze zależy wykonanie programów wyborczych.</u> | |
| 359 | + <u xml:id="u-9.6" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Zjednoczone Stronnictwo Ludowe udzieli radom narodowym w realizacji ich zadań jak najszerszego poparcia.</u> | |
| 360 | + <u xml:id="u-9.7" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Przedstawione przez Obywatela Premiera ogólne kierunki prac rządu, zmierzające do usprawnienia planowania i zarządzania gospodarką narodową, a zwłaszcza do rozszerzania i umacniania ekonomicznych podstaw planowania i zarządzania, upowszechnianie na wszystkich szczeblach planowania analizy ekonomicznej jako podstawy decyzji, lepsze stosowanie bodźców ekonomicznych, rozwój koordynacji i integracji różnych ogniw gospodarczych tak w układzie terytorialnym, jak i branżowym — Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego uważa za w pełni słuszne i życzy możliwie szybkiego ich zakończenia i możliwie szybkiego wprowadzenia w życie.</u> | |
| 361 | + <u xml:id="u-9.8" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Chłopi polscy i cała wieś są żywotnie zainteresowani w dalszym wszechstronnym rozwoju przemysłu, który dostarcza rolnictwu te środki produkcji, od których w dużym stopniu zależy dalsza intensyfikacja gospodarki rolnej. Przemysł przy tym wchłania nadwyżkę ludności wiejskiej i jest źródłem dodatkowych dochodów dla wielu chłopów-robotników.</u> | |
| 362 | + <u xml:id="u-9.9" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Jesteśmy również, podobnie jak cała gospodarka narodowa, żywo zainteresowani w maksymalnym rozwoju postępu technicznego w przemyśle, w uruchamianiu produkcji nowych wyrobów o najlepszych cechach użytkowych i eliminacji wyrobów przestarzałych.</u> | |
| 363 | + <u xml:id="u-9.10" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">W całej rozciągłości popieramy zamierzenia dotyczące wykorzystania własnej bazy surowcowej, obniżania nakładów materiałowo-surowcowych na jednostkę produkcji oraz ogólnych jej kosztów.</u> | |
| 364 | + <u xml:id="u-9.11" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Z rozwojem przemysłu chemicznego wiążemy nadzieje na przekroczenie w skali kraju plonów czterech zbóż w wysokości 21 q z ha i na dalsze podniesienie poziomu produkcji zwierzęcej. Zainteresowani jesteśmy rozwojem produkcji tworzyw sztucznych, włókien chemicznych, nowych przetworów ropy naftowej.</u> | |
| 365 | + <u xml:id="u-9.12" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Pod adresem przemysłu materiałów budowlanych zgłaszamy postulat o pełne wykorzystanie mocy produkcyjnych, o zwiększenie wydajności pracy i o poprawę jakości wyrobów. Od tego zależy bowiem lepsze niż przewiduje plan na lata 1966—1970 zaopatrzenie rolnictwa w materiały ścienne, w prefabrykaty zastępujące stal i drewno oraz w materiały dekarskie.</u> | |
| 366 | + <u xml:id="u-9.13" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Uchwały IV Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, jak i program wyborczy przewidują, że w latach 1966—1970 ogólna wartość inwestycji produkcyjnych w rolnictwie wyniesie 146 mld zł. Stanowić to będzie przeszło 18% wartości wszystkich inwestycji, jakie zostaną zrealizowane w następnym planie 5-letnim.</u> | |
| 367 | + <u xml:id="u-9.14" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Z ogólnych wartości inwestycji przewidzianych na rolnictwo, około dwie trzecie przeznaczone zostanie na budownictwo, melioracje i urządzenia elektryfikacyjne. Na inwestycje te należy patrzeć nie tylko z punktu widzenia wzrostu produkcji w latach 1966—1970. Należy na nie patrzeć jako na rozszerzenie mocy produkcyjnych naszego rolnictwa na najbliższe kilka dziesiątków lat. Są to bowiem inwestycje perspektywiczne. Ze 146 mld zł przewidzianych na inwestycje w rolnictwie, co najmniej około 80 mld zł zostanie przeznaczone na budowę tych właśnie inwestycji. Ważny jest fakt, że w tej kwocie mieszczą się własne nakłady finansowe chłopów — łącznie ze spłatami za wykonanie melioracji — które stanowić będą co najmniej około 60 mld zł.</u> | |
| 368 | + <u xml:id="u-9.15" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Planowanie tak dużego udziału środków własnych chłopów w nakładach inwestycyjnych możliwe jest dzięki właściwej polityce rolnej, dzięki pełnemu zaufaniu chłopów do polityki rolnej, ustalonej przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą i Zjednoczone Stronnictwo Ludowe. Właściwa realizacja tej polityki przyczyni się niewątpliwie do pełnego zrealizowania planu produkcyjnego i inwestycyjnego.</u> | |
| 369 | + <u xml:id="u-9.16" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Plan na lata 1966—1970 zakłada ogromne zmiany, można powiedzieć, przełom techniczny w corocznych nakładach na bieżącą produkcję rolną. W ciągu pięciu lat, zwiększy się 2,5 krotnie ilość nawozów mineralnych, 3-krotnie ilość wapna nawozowego, co najmniej 2-krotnie wartość środków ochrony roślin, prawie o 50% wartość nasion i sadzeniaków kwalifikowanych w przeliczeniu na 1 hektar użytków rolnych. Dokonany także będzie ogromny postęp w produkcji zwierzęcej.</u> | |
| 370 | + <u xml:id="u-9.17" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Ważną podstawą tej zmiany będą dostarczone rolnictwu mieszanki pasz treściwych, które powinny przyczynić się do likwidacji marnotrawstwa pasz, jakie istnieje w wyniku skarmiania pasz o niedostatecznej zawartości białka.</u> | |
| 371 | + <u xml:id="u-9.18" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Planowany wzrost produkcji będzie wymagał dużego wysiłku ze strony chłopów. Wprowadzenie większej ilości środków produkcji — w tym często nowych — do przedsiębiorstwa rolnego, wymagać będzie szerszej wiedzy, nowej praktyki produkcyjnej, znajomości nowej technologii produkcji.</u> | |
| 372 | + <u xml:id="u-9.19" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Trzeba więc rozszerzyć wszystkie drogi, którymi może płynąć wiedza rolnicza do chłopów, trzeba również szerzej otworzyć drzwi dla tej wiedzy w mieszkaniach rodzin chłopskich. Bez tego nie wykorzystamy należycie przeznaczonych środków i możemy ponieść nawet straty. Tak, na przykład, już w najbliższych latach stosować będziemy mocznik jako nawóz sztuczny. W świetle dotychczasowych doświadczeń, w niektórych warunkach azot zawarty w moczniku był o 8% efektywniejszy niż azot zawarty w saletrze, a na przykład, niewłaściwie stosowany na niektórych łąkach z dużą dawką wapna dawał o 22% gorszą efektywność, niż azot w saletrze. Tymczasem w postaci mocznika stosować będziemy około 25% azotu nawozowego. Warto dodać, że przykład ten jest jeszcze stosunkowo najbardziej prosty.</u> | |
| 373 | + <u xml:id="u-9.20" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Mamy wiele roślin, które na wyprodukowanie 1 kilograma suchej masy potrzebują 300—500 litrów wody. Większe plony wymagają więcej wody. Melioracjami objęliśmy i obejmiemy w latach 1966—1970 tylko kilka milionów ha użytków rolnych. Tymczasem istnieje problem walki o wodę na całym obszarze, to jest na 22 mln ha użytków rolnych. Główny front walki o wodę na glebach nie meliorowanych i nie wymagających melioracji, to pogłębianie warstwy uprawnej, to orka z pogłębiaczem, podorywki, spulchnianie gleby, tworzenie gruzełkowatej struktury, między innymi przez wapnowanie czy siew roślin motylkowych.</u> | |
| 374 | + <u xml:id="u-9.21" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Trzeba więc, aby 90 tys. traktorów, które dostarczone zostaną kółkom rolniczym, zostały użyte nie tylko do wyrównywania niedoborów siły roboczej. W tym wypadku kółka rolnicze powinny wziąć na siebie zadania głównej społecznej siły postępu.</u> | |
| 375 | + <u xml:id="u-9.22" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Zakładane inwestycje, jak również planowany wzrost produkcji, nie dokonają się automatycznie. Będą one wymagały dużego wysiłku państwa i chłopów. Zjednoczone Stronnictwo Ludowe dołoży wszystkich starań, aby wszystko to, co zależy od świadomości chłopów, od ich inicjatywy i pracy, zostało w pełni wykonane. Koła Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, działając w porozumieniu z podstawowymi organizacjami partyjnymi Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, są w stanie wzmocnić i rozszerzyć istniejącą już ogromną chęć i zdolność chłopską do inicjatywy na rzecz realizacji postawionych zadań.</u> | |
| 376 | + <u xml:id="u-9.23" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Nad planami dalszego wszechstronnego rozwoju naszej gospodarki, zwłaszcza nad rozwojem rolnictwa, Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego podejmie szczegółową dyskusję w Sejmie i w komisjach sejmowych w toku debaty nad rządowym projektem planu 5-letniego w końcu bieżącego roku — jak poinformował tu Obywatel Premier.</u> | |
| 377 | + <u xml:id="u-9.24" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Obecnie, przy generalnej debacie nad exposé, chciałbym poruszyć i inne sprawy. Areał gruntów rolnych, zajętych pod uprawy kontraktowane, przekroczył w 1965 r. 2,7 mln ha. Oznacza to, że prawie co piąty hektar gruntów rolnych objęty jest kontraktacją. Świadczy to o poważnej działalności organizacyjnej resortu, zwłaszcza na tym odcinku.</u> | |
| 378 | + <u xml:id="u-9.25" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">W przyszłej pięciolatce przewiduje się dalszy znaczny wzrost produkcji towarowej rolnictwa. W tej sytuacji problem zabezpieczenia sprawnego odbioru tej ogromnej ilości produktów rolnych jest niewiele mniej istotny od problemów związanych bezpośrednio z produkcją rolną. Wyładowywanie na przykład buraków ręcznie, widłami, z wozu na wysokie pryzmy czy do wagonów, przeciąża pracę chłopa, przedłuża ją i powoduje wielogodzinne wyczekiwanie na punktach odbioru i to w okresie pilnych prac polowych.</u> | |
| 379 | + <u xml:id="u-9.26" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Druga sprawa — to konieczność zwiększenia troski o należyte gospodarowanie produktami skupywanymi od chłopów. Tylko, na przykład, nieuzasadnienie przedłużający się transport trzody chlewnej i bydła od chwili skupu do uboju powoduje duże ubytki wagi zwierząt, a więc mięsa. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że skupuje się rocznie około 9 milionów sztuk żywca, to wyraźnie rysuje się tu waga tego problemu. Mam na myśli transport, który nieuzasadnienie się przedłuża i dlatego też należy dążyć do odbierania od producentów tylko taką ilość żywca, jaka może być bez zwłoki odesłana do uboju i to przyśpieszonym transportem. W tym celu należy ustalać odpowiednio częstsze terminy odbioru towaru. Poprawa w tym dziale skupu jest palącą koniecznością.</u> | |
| 380 | + <u xml:id="u-9.27" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Obywatele Posłowie! Do dobrego gospodarowania ziemią, która jest skarbem naszego narodu, trzeba zmierzać nie tylko w rolnictwie, ale i w leśnictwie, a zwłaszcza w lasach chłopskich, które obejmują 1 milion 400 tys. ha ziemi i stanowią około 17% naszej powierzchni leśnej, a korzyści z nich płynące w postaci surowca drzewnego wynoszą niecałe 5% drewna pozyskiwanego w kraju. Wskazuje to wyraźnie na konieczność polepszenia gospodarki w tych lasach.</u> | |
| 381 | + <u xml:id="u-9.28" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Silne rozdrobnienie tych lasów i niska na ogół jakość gleb nie sprzyja szybkiemu podniesieniu ich produktywności, ale przy wzmożonej pomocy rad narodowych i administracji lasów państwowych, przy równoczesnej trosce samych chłopów, wyrażającej się w prawidłowym wykonywaniu zalesień, pielęgnacji, jak również ochrony przed szkodami, istnieją niewątpliwie duże możliwości polepszenia stanu tych lasów.</u> | |
| 382 | + <u xml:id="u-9.29" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Chciałbym również zwrócić uwagę na zagadnienie zanieczyszczania wód bieżących.</u> | |
| 383 | + <u xml:id="u-9.30" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">W ciągu ostatnich 16 lat powojennych zużycie wody przez przemysł i gospodarkę komunalną wzrosło 3 i pół krotnie. Dalsze uprzemysławianie kraju i wzrost liczby ludności powoduje dalszy wzrost zużycia wody. Równocześnie narasta poważne zanieczyszczenie wód. Wisła i Odra na jednej trzeciej części swego biegu, jak twierdzą fachowcy, nie nadaje się już dość często do użytku. W okręgu przemysłowym śląsko-krakowskim ponad 65% wszystkich bieżących wód zamieniło się w kanały ściekowe.</u> | |
| 384 | + <u xml:id="u-9.31" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">W tym świetle nałożony ustawą na wszystkie resorty obowiązek oczyszczania ścieków powinien być surowo przestrzegany i o to zwracamy się do Obywatela Premiera. Jest to sprawa nie tylko dalszego rozwoju gospodarki narodowej, lecz również sprawa zdrowia ludności, sprawa ochrony wartości nie dających się wymierzyć miernikami materialnymi.</u> | |
| 385 | + <u xml:id="u-9.32" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Wysoki Sejmie! Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w pełni popiera zawarty w przemówieniu Premiera kierunek w zakresie polityki zagranicznej naszego państwa. Polityka ta, której głównym celem jest zapewnienie naszemu krajowi bezpieczeństwa i nienaruszalności granic, polityka umacniania pokoju i zasad pokojowego współistnienia i współpracy między narodami — realizowana konsekwentnie w całym okresie Polski Ludowej — przyczyniła się w poważnym stopniu do umocnienia autorytetu naszego państwa na arenie międzynarodowej.</u> | |
| 386 | + <u xml:id="u-9.33" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Polityka zachowania pokoju i wytrwałej walki o pokój odpowiada najżywotniejszym interesom wszystkich narodów, a szczególnie naszemu narodowi, który swój byt i swoją przyszłość opiera na własnej pokojowej pracy, na możliwości pokojowego, socjalistycznego rozwoju.</u> | |
| 387 | + <u xml:id="u-9.34" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Obecny okres w sytuacji międzynarodowej obfituje w niepokojące wydarzenia. Nieustanne bombardowanie Demokratycznej Republiki Wietnamu przez lotnictwo amerykańskie, bezpośrednie zaangażowanie się amerykańskich sił lądowych w walkach w Południowym Wietnamie przeciwko ruchowi wyzwoleńczemu, wreszcie okupacja Republiki Dominikańskiej, wszystko to są przykłady świadczące o wzmożeniu aktywności sił agresywnych w świecie. W Europie środkowej stałym ogniskiem zapalnym jest Niemiecka Republika Federalna, gdzie siły odwetowe i rewizjonistyczne podnoszą coraz otwarciej głowę i cieszą się oficjalnym poparciem rządu bońskiego. Jest to powrót do starej polityki zaborców niemieckich, do polityki siły i podboju skierowanych zwłaszcza ku ziemiom słowiańskim. Historia naszych zachodnich ziem, to ciągłe bronienie się ich przed zaborcami niemieckimi. Wolności i polskości tych ziem bronili już przed wiekami mieszkańcy Głogowa i Wrocławia, bronili chłopi na leśnych przesiekach i odrzańskich brodach. Usilne zabiegi w kierunku otrzymania dostępu do broni atomowej czynione przez rząd NRF budzą powszechną obawę i stwarzają poważne zagrożenie dla pokoju w Europie. Na tym tle jeszcze bardziej wyraźnie rysuje się historyczne znaczenie przedłużonego na dalszych 20 lat Układu Polsko-Radzieckiego o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej.</u> | |
| 388 | + <u xml:id="u-9.35" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Układ ten jest fundamentem nowych stosunków między Polską a Związkiem Radzieckim, jest wyrazem najżywotniejszych interesów Polski i Związku Radzieckiego, wypływa ze wspólnych dążeń do zabezpieczenia nienaruszalności naszych granic i stanowi ważne ogniwo tak w Układzie Warszawskim, jak i w Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Witamy gorąco podpisanie tego układu i deklarujemy pełne poparcie dla realizacji zawartych w nim treści. Wszechstronny rozwój gospodarczy naszego kraju i kultury wzmacnia siły naszego ludowego państwa i równocześnie daje wkład do wielkiej sprawy umacniania sił obozu socjalizmu, który potęgą swą zapewnia bezpieczeństwo i pokojowa pracę własnym narodom i zagradza drogę światowym siłom agresji, zmierzającym do wywołania nowej wojny o nieobliczalnych dla ludzkości skutkach.</u> | |
| 389 | + <u xml:id="u-9.36" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Chciałbym tu zaznaczyć, że współpraca ekonomiczna krajów socjalistycznych, a zwłaszcza należących do Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, może w większym niż dotychczas stopniu wpływać na rozwój gospodarczy tych krajów i tym samym podnosić siły całego obozu socjalizmu. Dlatego wysiłki naszego rządu, zmierzające do poszerzenia i pogłębienia tej współpracy, są w pełni słuszne i powinny być nadal kontynuowane.</u> | |
| 390 | + <u xml:id="u-9.37" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Gdy mówimy o sprawach zagranicznych, to zawsze pamiętamy o rodakach naszych żyjących poza granicami naszego kraju, którzy sercem i myślą są z krajem, z nami, i cieszą się z naszych osiągnięć.</u> | |
| 391 | + <u xml:id="u-9.38" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Kontakty z Polonią zagraniczną należy więc nadal pogłębiać i poszerzać, ułatwiać rodakom przyjazdy na studia lub wypoczynek do kraju, poszerzać pomoc dla szkół polskich za granicą.</u> | |
| 392 | + <u xml:id="u-9.39" who="#PoselPodedwornyBoleslaw">Wysoki Sejmie! Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przedstawionym przez Prezesa Rady Ministrów programem działania i udzieli jego realizacji pełnego poparcia. Również Klub nasz będzie głosował za przedstawionym składem osobowym rządu.</u> | |
| 393 | + <u xml:id="u-9.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 394 | + </div> | |
| 395 | + <div xml:id="div-10"> | |
| 396 | + <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Udzielam głosu wicemarszałkowi Janowi Karolowi Wendemu.</u> | |
| 397 | + </div> | |
| 398 | + <div xml:id="div-11"> | |
| 399 | + <u xml:id="u-11.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Obywatelu Marszałku, Obywatele Posłowie! Po zapoznaniu się z oświadczeniem Prezesa Rady Ministrów Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego deklaruje pełne poparcie dla kierunku działania rządu, nakreślonego w dzisiejszym expose Obywatela Premiera oraz dla proponowanego składu Rady Ministrów.</u> | |
| 400 | + <u xml:id="u-11.1" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wysoki Sejmie! IV Kadencja Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, otwierając kolejny okres działalności polskiego ludowego parlamentaryzmu, zbiega się z początkiem nowego, doniosłego etapu w rozwoju kraju, w życiu narodu. Dzięki 20-letniej wytężonej pracy naszego narodu, klasy robotniczej, chłopstwa, inteligencji, rzemiosła i wszystkich ludzi pracy mamy już za sobą najtrudniejszy okres odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych i 5-letniej okupacji. W znacznym stopniu przezwyciężyliśmy już także skutki wielowiekowego gospodarczego niedorozwoju Polski.</u> | |
| 401 | + <u xml:id="u-11.2" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Znane w głównych zarysach z uchwał IV Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej kierunki i tempo dalszego rozwoju kraju w nadchodzącym 5-leciu, o czym mówił w swym exposé Obywatel Premier i co będzie przedmiotem prac Sejmu w najbliższych miesiącach, oznaczają wejście Polski w kolejno wyższy etap rozwoju jej gospodarki narodowej, oświaty, nauki i kultury, jej urządzeń socjalnych, oznaczają usprawnienie naszego systemu zarządzania i metod planowania, oznaczają modernizację naszego rolnictwa, oznaczają dalszy rozwój stosunków międzynarodowych tak w płaszczyźnie politycznej, jak i ekonomicznej i kulturalnej. W sumie oznaczają dobrą zapowiedź dalszego awansu Polski.</u> | |
| 402 | + <u xml:id="u-11.3" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Ale już dziś, dzięki dotychczasowym 20-letnim osiągnięciom, Polska Ludowa przesunęła się znacznie naprzód w tabeli państw wysoko rozwiniętych. I dlatego stać nas dziś na to, by podjąć i pomyślnie realizować wskazane ogólnie w exposé Prezesa Rady Ministrów zadania wysunięte do rangi czołowego problemu naszej gospodarki w następnych latach, po to, by rozwój nasz był jak najbardziej zrównoważony, by połączony był z najkorzystniejszymi — z punktu widzenia postępu technicznego, eksportu i potrzeb konsumenta na rynku krajowym — zmianami w strukturze produkcji, zmianami w jej jakości i nowoczesności.</u> | |
| 403 | + <u xml:id="u-11.4" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Polska międzywojenna, Polska 1939 roku była kopciuszkiem wśród znaczących coś w Europie państw. Polska 1965 roku jest ważnym faktorem międzynarodowym. Polska Ludowa poważana jest jako solidny kontrahent ekonomiczny, jako cenny partner polityczny, jako ważki, twórczy ośrodek naukowo-kulturalny. Polska Ludowa przestała być przedmiotem gier politycznych, jest podmiotem własnych dziejów.</u> | |
| 404 | + <u xml:id="u-11.5" who="#WicemarszalekJanKarolWende">We współczesnym świecie, kiedy państwa i narody są ze sobą związane tysiącem rozmaitych splotów: ekonomicznych, politycznych, naukowych, socjalnych itd., kiedy w związku z obiektywnie nieuniknionymi procesami integracyjnymi uwzględniony powinien być dobrze pojęty interes narodowy poszczególnych krajów — władza ludowa steruje w Polsce sprawami państwa zgodnie z potrzebami i racją stanu naszego narodu i w harmonii z prawidłowo rozumianym wspólnym interesem krajów socjalistycznych, krajów sojuszniczych i zaprzyjaźnionych. Polska dzięki powrotowi na swoje ziemie zachodnie stała się czynnikiem stabilizacji w układzie sił politycznych, gospodarczych i obronnych Europy.</u> | |
| 405 | + <u xml:id="u-11.6" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Z satysfakcją i dumą stwierdzamy, iż w ciągu ubiegłego okresu społeczeństwo polskie dokonało skoku w zakresie rozwoju gospodarczego oraz znacznie wzbogaciło swój skarbiec kultury. Coraz poważniejszą rolę odgrywa w świecie polska myśl twórcza: naukowa, techniczna, ekonomiczna, architektoniczna, socjologiczna czy filozoficzna. Nasza twórczość i odtwórczość artystyczna notowana jest w świecie wysoko i posiada nieznaną dawniej rangę.</u> | |
| 406 | + <u xml:id="u-11.7" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Dlatego też stwierdzenie Obywatela Premiera w dzisiejszym exposé, iż osiągnięcia Polski w dziedzinie nauki i kultury stanowią dorobek równie doniosły i cenny dla przyszłości narodu, jak osiągnięcia natury materialnej — będzie niewątpliwie bodźcem do dalszego rozwoju tych dziedzin i nowym źródłem energii dla wszystkich, którzy tym dziedzinom poświęcają swój wysiłek.</u> | |
| 407 | + <u xml:id="u-11.8" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Jest rzeczywiście tak. Bez dynamicznego, ilościowego i jakościowego rozwoju nauki i kultury niemożliwe byłyby te wielkie dokonania i osiągnięcia w okresie ubiegłych 20 lat i nie można byłoby realnie myśleć o dalszym szybkim i wszechstronnym posuwaniu się naszego kraju naprzód i wyżej.</u> | |
| 408 | + <u xml:id="u-11.9" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wszystkie te, tak oczywiste dziś dla każdego przemiany, osiągnięcia i dokonania widoczne we wszystkich dziedzinach życia publicznego, zawdzięczamy zwycięstwu w naszym kraju socjalistycznej koncepcji ustrojowej, socjalistycznych sił społecznych, zawdzięczamy 20-letniemu istnieniu władzy ludowej w Polsce. Zgadzamy się ze stwierdzeniem Obywatela Premiera, iż trudności, jakie napotykaliśmy w latach 1962/1963 w naszej gospodarce zostały w znacznej mierze przezwyciężone. Niemniej jednak, nasza niezupełnie zadowalająca sytuacja rynkowa, o której była mowa w expose, uzasadnia całkowicie słuszność decyzji dotyczącej planu na rok 1965, a zmieniającej proporcję na korzyść poprawy sytuacji w produkcji przeznaczonej dla rynku dla lepszego zaspokojenia potrzeb konsumenta. Operatywny plan, przewidujący poważny wzrost dostaw na rynek w trzecim kwartale bieżącego roku deficytowych artykułów, powinien tu być poważną dźwignią poprawy.</u> | |
| 409 | + <u xml:id="u-11.10" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Gdy mówimy o gospodarce narodowej — przyjmujemy z zadowoleniem informację Obywatela Premiera o zaawansowaniu prac nad doskonaleniem metod planowania i systemu zarządzania. Duże znaczenie będzie miało rzeczywiste przekazanie w dół uprawnień w ręce organów i ludzi realizujących programy rozwoju kraju i w ten sposób pełne uruchomienie ich inicjatywy, a zarazem odpowiedzialności za sprawy kraju.</u> | |
| 410 | + <u xml:id="u-11.11" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wysoki Sejmie! Wchodzimy obecnie w kolejną dekadę rozwoju kraju. To właśnie Sejmowi IV kadencji, jak wspomniano już z tej trybuny, przypadnie w udziale nadanie ostatecznego kształtu i uchwalenie planu 5-letniego na okres 1966—1970, na okres, który stać się powinien przysłowiowym słupem milowym na drodze do kolejnego, wyższego etapu wszechstronnego rozwoju naszej ojczyzny.</u> | |
| 411 | + <u xml:id="u-11.12" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Nie ma chyba, Obywatele Posłowie, pośród nas nikogo, kto nie zdawałby sobie sprawy z tego, że oczekujące nas w związku z tym zadania nie są łatwe, jak niełatwy był dotychczasowy wysiłek narodu dźwignięcia w górę kraju z dna zniszczenia i upokorzenia okupacyjnego, jak niełatwa była droga od powojennych ruin, okupacyjnej nędzy i wewnętrznego rozbicia społeczeństwa do dzisiejszych wielkich fundamentalnych osiągnięć gospodarczych, kulturowych, socjalnych i politycznych, do zespolenia społeczeństwa we Froncie Jedności Narodu; od zgliszcz Warszawy do dzisiejszych rusztowań Ściany Wschodniej; od nędzy biedaszybów i niedorozwoju przemysłowego do dzisiejszych Turoszowów, Nowej Huty, tarnobrzeskiego Kombinatu Siarkowego czy potężnego kompleksu płockiej Petrochemii; od prymitywnej gospodarki i zacofania kulturalnego wsi do elektryfikacji, puławskich — „Azotów” i szybkiego wzrostu kultury wsi; od żenującego procentu analfabetów, braku szkół do dzisiejszego stanu oświaty, szkolnictwa średniego i wyższego.</u> | |
| 412 | + <u xml:id="u-11.13" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Nie ma zresztą potrzeby w tej Izbie i w tym gronie nakreślania raz jeszcze całego ogromu dokonanej pracy. W ciągu 2 zaledwie dziesiątków łat kraj nasz zmienił się nie do poznania i naród nasz posunął się naprzód we wszystkich dziedzinach życia krokiem olbrzyma.</u> | |
| 413 | + <u xml:id="u-11.14" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Pragnąłbym, Obywatele Posłowie, poświęcić nieco uwagi sprawom, których echa wszyscy jeszcze mamy w żywej pamięci, mianowicie ostatniej kampanii wyborczej, w której wyniku społeczeństwo wyposażyło nas w mandaty, upoważniające do zabierania głosu w tej Izbie, do radzenia nad sprawami Rzeczypospolitej, do decydowania o wielu żywotnych sprawach naszego państwa.</u> | |
| 414 | + <u xml:id="u-11.15" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Każdy z nas, Obywatele Posłowie, ma własne doświadczenia z kampanii wyborczej, nagromadzone podczas wielogodzinnych spotkań, rozmów i dyskusji z wyborcami i każdy ma swój własny spory zasób refleksji i wniosków. Ale wszyscy chyba, bez względu na przynależność klubową, zgodni jesteśmy co do jednego: kampania ta była jeszcze jednym poważnym egzaminem politycznej dojrzałości i obywatelskiej postawy społeczeństwa polskiego, które 30 maja br. dokonało podwójnego niejako wyboru: wyboru programu Frontu Jedności Narodu oraz wyboru posłów na Sejm i radnych, mających czuwać nad wcielaniem w życie tego programu.</u> | |
| 415 | + <u xml:id="u-11.16" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Społeczeństwo naszego kraju postawą swą udowodniło, iż jego zaangażowanie jest wielkim kapitałem społecznym, źródłem obywatelskiego spojrzenia na zagadnienia i problemy naszej gospodarki, co znajdowało dobitny wyraz w wielu konstruktywnych wypowiedziach podczas zebrań przedwyborczych. Ten dorobek, odpowiednio rozwinięty na szerokiej płaszczyźnie samorządnych organizacji, będzie poważną dźwignią dalszego rozwoju aktywności naszego społeczeństwa.</u> | |
| 416 | + <u xml:id="u-11.17" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wiemy, że nasze społeczeństwo lubi, tak na co dzień, ponarzekać, krytykować — często słusznie, nierzadko z przesadą. Jest to jeden, że tak powiem z narodowych rysów intelektualnych naszego społeczeństwa. Ale gdy naród nasz staje wobec podstawowej decyzji natury ogólnopaństwowej, wówczas — tak jak już wielokrotnie — wykazuje wielką dojrzałość polityczną i pełną odpowiedzialność za losy kraju. Tak było też 30 maja br.</u> | |
| 417 | + <u xml:id="u-11.18" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Myśląc o przebiegu i wynikach ostatnich wyborów, analizujemy przede wszystkim ich głęboki sens ideowo-polityczny. Koncepcja polityczna szerokiego Frontu Jedności Narodu zrodziła się z inicjatywy Polskiej Partii Robotniczej jeszcze w czasie hitlerowskiej okupacji. Miała ona wówczas na celu mobilizację demokratycznych, patriotycznych organizacji społeczeństwa polskiego do walki z okupantem — o wyzwolenie narodowe, o niepodległą, demokratyczną Polskę.</u> | |
| 418 | + <u xml:id="u-11.19" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Powołany do życia w 1956 r. Front Jedności Narodu, w warunkach istnienia niepodległej, suwerennej Rzeczypospolitej Ludowej, jest kontynuacją idei jednoczenia, zespolenia wszystkich twórczych i patriotycznych sił narodu wokół wielkiego programu budowy socjalizmu w Polsce, wokół programu dalszego, sprawniejszego i efektywniejszego rozwoju kraju, jego zasobów materialnych i duchowych.</u> | |
| 419 | + <u xml:id="u-11.20" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Trzonem Frontu Jedności Narodu są, jak wiemy, trzy sojusznicze partie polityczne, czołowa partia — Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne. Jest to model życia politycznego zrodzony z naszej tradycji, odpowiadający potrzebom, interesom i dobru naszego kraju.</u> | |
| 420 | + <u xml:id="u-11.21" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Sojuszowi temu, w którym kierownicza rola przypada Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, co determinuje i gwarantuje socjalistyczny kierunek rozwoju Polski, przy zachowaniu samodzielności i odrębności każdej partii, przyświeca jedność dążeń i jeden wspólny cel: budowa socjalizmu w naszym kraju, to znaczy stworzenie nowoczesnej Polski zasobnej i światłej, Polski silnej i sprawiedliwej, to znaczy umocnienie i utrwalenie naszej niepodległości i suwerenności narodowej, zabezpieczenie granic naszego państwa i naszej pokojowej pracy.</u> | |
| 421 | + <u xml:id="u-11.22" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wokół tego trój członu politycznego skupiają się wszystkie zawodowe i społeczne organizacje masowe polskiego świata pracy; skupiają się wszyscy Polacy, którym bliskie są losy kraju, którzy myślą o sprawach własnych i ogółu, dla których dobro ojczyzny jest najwyższym prawem.</u> | |
| 422 | + <u xml:id="u-11.23" who="#WicemarszalekJanKarolWende">W koncepcji Frontu Jedności Narodu zawiera się więc nie tylko sojusz trzech partii, ale zarazem sojusz partyjnych i bezpartyjnych, trwałe współdziałanie wszystkich obywateli przy wzniesieniu i upiększeniu naszego wspólnego domu — Polski Ludowej.</u> | |
| 423 | + <u xml:id="u-11.24" who="#WicemarszalekJanKarolWende">We Froncie Jedności Narodu jest więc miejsce dla ludzi wszystkich klas i warstw, dla ludzi o różnym światopoglądzie, dla, wierzących i niewierzących, których wspólną dewizą, wspólnym zawołaniem jest dobro ludowej Rzeczypospolitej.</u> | |
| 424 | + <u xml:id="u-11.25" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Oto, Obywatele Posłowie, gdzie tkwi najgłębszy sens polityczny wyników wyborów 30 maja far.</u> | |
| 425 | + <u xml:id="u-11.26" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Przytłaczająca większość głosów, która padła w wyborach za programem Frontu Jedności Narodu i za kandydatami na posłów i radnych — była nie tylko wyrazem ogólnonarodowego poparcia dla tego programu. Był to jednocześnie kredyt polityczny i moralny udzielony przez społeczeństwo najwyższemu organowi władzy — Sejmowi PRL oraz radom narodowym.</u> | |
| 426 | + <u xml:id="u-11.27" who="#WicemarszalekJanKarolWende">To powszechne poparcie społeczeństwa powinno być dla nas nakazem dalszego właściwego inicjowania i kierowania sprawami Rzeczypospolitej, czuwania nad prawidłową realizacją dalszego rozwoju kraju, a zatem — realizacją tych spraw, w imię których społeczeństwo polskie 30 maja br. szło tak masowo do urn wyborczych i głosowało na wspólne listy kandydatów Frontu Jedności Narodu, na wspólny socjalistyczny program trzech sojuszniczych partii, które mimo różnych tradycji ideowo-politycznych, mimo różnego zakresu i zasięgu działania i oddziaływania wśród społeczeństwa — stoją wspólnie na platformie socjalizmu.</u> | |
| 427 | + <u xml:id="u-11.28" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Stronnictwo Demokratyczne — będąc partią niemarksistowską, stojącą nieodmiennie na gruncie socjalizmu — skupia w swoich szeregach różne środowiska inteligencji pracującej, wolne zawody, rzemiosło i inne grupy miejskich warstw pośrednich. Rzesze członkowskie naszego Stronnictwa — możemy to dziś stwierdzić z całą oczywistością — stanęły na gruncie afirmacji naszego ustroju i nie tylko opowiedziały się za budownictwem socjalistycznym w Polsce, ale wspólnie z klasą robotniczą i pracującym chłopstwem ofiarnie to budownictwo realizują i umacniają. Cel podstawowy jest więc jeden — socjalizm. Osiągnięciu tego celu będziemy nadal poświęcać wszystkie swoje siły, szukając najlepszych metod, form, tempa i środków realizacji zadań, co oceniamy jako zjawisko naturalne i twórcze.</u> | |
| 428 | + <u xml:id="u-11.29" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Poszukiwanie najlepszych metod, form i środków realizacji wspólnego programu, konfrontacja stanowisk i poglądów — doskonali sam program i jego wykonanie, a zarazem utrwala sojusz trzech partii i FJN jako całości, umacnia więź społeczeństwa z władzą ludową. Na takich zasadach kształtowała się i kształtować się będzie również w przyszłości międzypartyjna współpraca parlamentarna Klubów Poselskich PZPR, ZSL i SD oraz współpraca z bezpartyjnymi posłami, taka będzie codzienna praktyka naszego sojuszu, wspólnych celów i ideałów, sojuszu w służbie narodu i państwa.</u> | |
| 429 | + <u xml:id="u-11.30" who="#WicemarszalekJanKarolWende">I w pełni zgadzamy się ze stwierdzeniem Władysława Gomułki, że sojusz i braterska współpraca trzech partii, to wielki dorobek Polski Ludowej, że jest to główne polityczne źródło naszych politycznych sukcesów. Jest to też rokująca, pomyślna zapowiedź dalszych dokonań i osiągnięć w rozkwicie naszego kraju, Wysoka Izbo! Wśród wielu oczekujących Sejm IV kadencji prac, których celem jest dalszy wszechstronny rozwój kraju — na pierwsze miejsce wysuwają się prace nad planem 5-letnim na okres 1966—1970.</u> | |
| 430 | + <u xml:id="u-11.31" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Założenia tego planu i jego podstawowe wskaźniki stały w centrum dyskusji i uchwał XV Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, który wytyczył główne kierunki rozwoju naszej gospodarki na okres najbliższego pięciolecia; założenia te były również przedmiotem dyskusji i uchwał IV Kongresu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i VIII Kongresu Stronnictwa Demokratycznego. Program wyborczy Frontu Jedności Narodu oparty został właśnie o treść uchwał tych kongresów partyjnych,. Z faktu tego wynikają określone wnioski — obowiązki i zadania.</u> | |
| 431 | + <u xml:id="u-11.32" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Stronnictwo Demokratyczne — ponosząc jako partia polityczna współodpowiedzialność za całość spraw kraju, nie wypuszczając ze swego pola widzenia i zainteresowania ogólnonarodowych problemów z zakresu zadań politycznych, gospodarczych, kulturalnych, socjalnych itd. — widzi celowość poświęcenia szczególnej uwagi w swoim działaniu politycznym i organizacyjnym sprawie prawidłowego rozwoju szeroko pojmowanej sfery usług, a więc sfery aktywności, obejmującej liczne dziedziny działalności pozaprodukcyjnej — zarówno zawodów inteligenckich, jak i rzemieślniczych.</u> | |
| 432 | + <u xml:id="u-11.33" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Generalnie można stwierdzić, Obywatele Posłowie, że w nowoczesnym, wysoce rozwiniętym organizmie państwowym — znaczenie ekonomiczne i społeczne szeroko pojmowanych usług w gospodarce narodowej ma tendencję wzrastającą. Tym bardziej w naszych warunkach ustrojowych sfera usług — w szerokim pojęciu tego słowa — awansuje do rangi bardzo istotnego czynnika w prawidłowym rozwoju budownictwa socjalistycznego.</u> | |
| 433 | + <u xml:id="u-11.34" who="#WicemarszalekJanKarolWende">W systemie gospodarki socjalistycznej większość szeroko pojmowanych usług wpływa pośrednio na wzrost dochodu narodowego, na kształtowanie się warunków bytowych ludności, jak też na umacnianie i zwiększanie potencjału gospodarczego kraju.</u> | |
| 434 | + <u xml:id="u-11.35" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Takie usługi, jak oświata, podnosząca poziom wykształcenia i świadomości społecznej człowieka, czyniąc zeń pełnowartościowego realizatora zadań w dziedzinie produkcji, zwiększają wydajność pracy, pomnażają wyniki ekonomiczne.</u> | |
| 435 | + <u xml:id="u-11.36" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Takie usługi, jak na przykład ochrona zdrowia, upowszechnianie różnych gałęzi sztuki ozy porada prawna — zaspokajając potrzeby ludności, stanowią zarazem inwestycję w ten podstawowy czynnik procesu gospodarowania, jakim jest człowiek; usługi wykonywane przez administrację stanowią bardzo ważny element kształtowania się stosunków produkcji, oddziałując między innymi, na przykład, na stopień wykorzystania potencjału gospodarczego; z kolei usługi gospodarcze, naprawcze i inne, wykonywane przez zakłady uspołecznionej i nieuspołecznionej drobnej wytwórczości, decydują o stopniu wykorzystania oraz o czasie użytkowania artykułów konsumpcyjnych trwałego użytku, w tym również maszyn, narzędzi itd.</u> | |
| 436 | + <u xml:id="u-11.37" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Ocena kierunków rozwoju gospodarki narodowej wykazuje, że podczas realizacji poprzednich planów gospodarczych koncentracja nakładów odbywała się poza sferą usług, a w szczególności poza sferą usług odpłatnych. Z tego też względu problem rozwijania usług wymaga stałego zainteresowania zarówno partii politycznych, jak i tych organów administracji, których zadaniem jest zabezpieczenie wzrastających potrzeb konsumpcyjnych społeczeństwa oraz zmienionej struktury popytu.</u> | |
| 437 | + <u xml:id="u-11.38" who="#WicemarszalekJanKarolWende">U podstaw tych narastających potrzeb społeczeństwa w zakresie szeroko pojętych usług leży ogólny rozwój i osiągnięcia naszej gospodarki narodowej, które — na przykład w wyniku wzrostu mechanizacji — stwarzają w skali masowej nowe potrzeby społeczne. Toteż wzrostowi produkcji i stopnia wykorzystania współczesnych zdobyczy mechanizacji i techniki w życiu zbiorowym i indywidualnym — musi odpowiadać rozwój sieci usług gospodarczych.</u> | |
| 438 | + <u xml:id="u-11.39" who="#WicemarszalekJanKarolWende">W niektórych gałęziach naszej gospodarki, jak na przykład w rolnictwie, niedostateczny rozwój działalności usługowej staje się wręcz hamulcem w dalszym rozwoju procesu elektryfikacji, chemizacji i mechanizacji produkcji rolnej oraz ogólnych zmian społecznych, cywilizacyjnych i kulturowych dokonujących się na wsi.</u> | |
| 439 | + <u xml:id="u-11.40" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Znaczenie szeroko pojmowanych usług w gospodarce narodowej ma też aspekt szerszy.</u> | |
| 440 | + <u xml:id="u-11.41" who="#WicemarszalekJanKarolWende">W opracowywanym planie 5-letnim ważne miejsce zajmuje problem zabezpieczenia odpowiedniej ilości miejsc pracy dla obywateli wchodzących w wiek produkcyjny, o czym była już mowa w dyskusji. I tu również usługi uwzględnione zostały słusznie jako jedna z tych dziedzin gospodarki, która stwarza pewne możliwości zatrudnienia określonej liczby młodych pracowników. Pogląd ten oparty został między innymi na analizie kosztów uruchamiania nowych miejsc pracy.</u> | |
| 441 | + <u xml:id="u-11.42" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Cieszą nas ciepłe słowa wypowiedziane dziś z tej trybuny przez Obywatela Premiera pod adresem rzemiosła oraz informacja o już podjętych, znanych decyzjach, zmierzających do rozwoju i prawidłowego działania rzemiosła, jak również zapowiedź dalszych słusznych posunięć w zakresie przydziału surowców, lokali, polityki podatkowej, polityki cen, sprawy spółdzielczości mieszkaniowej itd. Nie wątpimy, że kroki te przyniosą oczekiwane rezultaty.</u> | |
| 442 | + <u xml:id="u-11.43" who="#WicemarszalekJanKarolWende">W trosce o prawidłowy rozwój odpłatnych gospodarczych usług dla ludności poczyniono wiele dla rozszerzenia sieci usług i poprawy ich jakości. Od podjęcia w 1960 r. uchwały Rady Ministrów Nr 194 obserwuje się starania władz o lepsze zaspokojenie usługowych potrzeb ludności, w tym również troskę o rozwój rzemiosła, które w zakresie usług — tak w miastach, jak i na wsi — ma do spełnienia poważną rolę.</u> | |
| 443 | + <u xml:id="u-11.44" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Gdy mowa o rzemiośle, z zadowoleniem odnotowaliśmy fakt, :iż przy końcu ubiegłej kadencji uchwalona została przez Sejm ustawa o ubezpieczeniu rzemieślników — o czym dziś mówił Obywatel Premier. Był to jeden z odblasków przysłowiowego — „zielonego światła”, które zapalono dla rzemiosła, spełniającego pozytywną funkcję w gospodarce narodowej. Takich świateł zapaliło się ostatnio więcej, między innymi w centralnej polityce fiskalnej wobec warsztat ów usługowych oraz produkujących na eksport.</u> | |
| 444 | + <u xml:id="u-11.45" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Niestety, to — „zielone światło” nie wszędzie w terenie płonie wyraźnie. Nadal napływają sygnały mówiące o tym, że centralne zalecenia rozpływają się jakoś po drodze, nie docierają do celu bądź spychane bywają przez różnych nadgorliwców na boczny, ślepy tor.</u> | |
| 445 | + <u xml:id="u-11.46" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Nie czas dziś, Obywatele Posłowie, na szczegółowe orna wianie problemu rzemiosła, do którego to problemu wypadnie nam jeszcze nieraz powrócić.</u> | |
| 446 | + <u xml:id="u-11.47" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wysoki Sejmie! Jak już zaznaczyłem — mówiąc o usługach w szerokim pojęciu tego słowa — mamy na myśli zarówno tradycyjne, gospodarcze dziedziny działalności usługowej, jak i całokształt spraw, związanych z usługami w dziedzinie niematerialnej, w dziedzinie oświaty, kultury, służby zdrowia itd. — ze szczególnym uwzględnieniem mniejszych ośrodków miejskich, dla których aktywizacji mogą one być istotnym bodźcem.</u> | |
| 447 | + <u xml:id="u-11.48" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Małe miasta są bowiem szczególnie predestynowanym terenem dla rozszerzania wszelkich form działalności usługowej — gospodarczej i pozagospodarczej, rozwoju drobnego przemysłu terenowego itp. Rozwój tych dziedzin umożliwiłby zwiększenie zatrudnienia w tych ośrodkach, wykorzystanie miejscowych surowców, powstanie zaplecza dla rolnictwa itd.</u> | |
| 448 | + <u xml:id="u-11.49" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Stronnictwo Demokratyczne, poświęcając wiele uwagi problemom małych miast, wskazywało niejednokrotnie, iż istnieją znaczne możliwości podniesienia rangi tych ośrodków, do czego przyczyniłoby się w znacznej mierze utworzenie — na wzór funduszu gromadzkiego — funduszu rozwoju małych miast. Stronnictwo Demokratyczne wskazywało swym ogniwom organizacyjnym i działaczom spośród inteligencji i rzemiosła na zadania, jakie stoją przed nimi w dziedzinie aktywizacji małych miast, poświęcając wytyczeniu tych zadań specjalne Plenum Centralnego Komitetu. Zaleciło ono między innymi zrzeszonej w naszym Stronnictwie inteligencji z małych miast, aby — w ścisłym współdziałaniu z aktywem sojuszniczych partii politycznych, Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego — stawała w pierwszym szeregu przy podejmowaniu i realizowaniu wszelkich inicjatyw społecznych w małych ośrodkach miejskich, aby służyła sprawie podniesienia rangi małych miast swym doświadczeniem i wiedzą fachową, mając na oku między innymi podnoszenie kultury życia codziennego mieszkańców i estetyki tych ośrodków, rozwijanie ich możliwości i zasobów w dziedzinie turystyki, regionalnej kultury, zaspokajania potrzeb oświatowo-kulturalnych, socjalnych, prawnych itp. najbliższego regionu wiejskiego.</u> | |
| 449 | + <u xml:id="u-11.50" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Do małych miast — aczkolwiek problem ten występuje również i w większych ośrodkach, ale specjalnej ostrości i znaczenia nabiera właśnie w małych miastach — trwa i nasila się napływ młodej kadry fachowców, młodej inteligencji, wychowanej już w Polsce Ludowej. Uważamy za rzecz wielkiej wagi, by tę młodą kadrę związać z tymi ośrodkami poprzez wykazywanie stałej troski i starania o stworzenie jej odpowiednich warunków życia i pracy, poprzez otoczenie jej życzliwością i opieką. Z drugiej strony — od młodej tej kadry wymagać można i trzeba właściwiej, rzetelnej i sumiennej postawy przy wypełnianiu obowiązków i odpowiedzialności za wykonanie powierzonych jej prac i zadań.</u> | |
| 450 | + <u xml:id="u-11.51" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Obywatele Posłowie! Program Frontu Jedności Narodu przywiązuje wielką wagę do rozwijania demokracji socjalistycznej — usprawniania pracy aparatu państwowego, walki z niedostrzeganiem przezeń ludzkich trosk i potrzeb, walki z biurokracją. Wszystkie te postulaty łączą się ściśle z doskonaleniem pracy rad narodowych, które dzięki swej strukturze i charakterowi funkcjonowania są powiązaniem elementów władzy państwowej z elementami organizacji typu społecznego.</u> | |
| 451 | + <u xml:id="u-11.52" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Z działalnością rad narodowych styka się bezpośrednio na co dzień każdy obywatel naszego kraju. Ten kontakt: urząd — obywatel, podkreślony w swej wadze uchwaleniem przed pięciu laty przez Sejm Kodeksu postępowania administracyjnego, jest sprawą, która wciąż jeszcze wymaga stałej uwagi oraz troski. I mimo, iż na tym polu wiele poczynań przyniosło dobre owoce, jest często przedmiotem wielu krytycznych — częstokroć słusznych — uwag ze strony społeczeństwa.</u> | |
| 452 | + <u xml:id="u-11.53" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Rosnące znaczenie organów przedstawicielskich w naszym kraju, ich rozszerzające się stale uprawnienia muszą iść w parze z doskonaleniem pracy tych organów. Stronnictwo nasze wiele uwagi poświęca działalności wszystkich komórek rad narodowych. Skupiając w swych szeregach sporą liczbę członków spośród inteligencji zatrudnionej w administracji, wpajamy im zasadę, iż dobre ułożenie stosunków między urzędem a obywatelem, respektowanie jego uzasadnionych potrzeb i postulatów, wyeliminowanie zbędnych czynności w teku załatwiania spraw, rzetelna i sprawna informacja — stanowią poważny czynnik umacniania zaufania ludzi pracy do organów władzy ludowej, zbliżenia społeczeństwa do rad narodowych, ułatwienia człowiekowi pracy rozwiązywania wielu jego życiowych spraw i problemów. Zbyteczne przy tym chyba mówić szerzej z tej trybuny, iż rady narodowe będą realizatorem programów terenowych, z którymi szliśmy do wyborów. Stąd waga sprawy i jej poważne znaczenie.</u> | |
| 453 | + <u xml:id="u-11.54" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Skoro jesteśmy przy problemach rad narodowych, chciałbym z tej trybuny jeszcze raz poświęcić nieco uwagi — jak najkrócej rzecz ujmując — problemowi, o którym mieliśmy możność kilkakrotnie mówić, a który wciąż jest problemem aktualnym. Jest to sprawa środków materialnych, płynących w teren z wielu źródeł — Ministerstwa Kultury i Sztuki, wojewódzkich rad narodowych, związków zawodowych, związków spółdzielczych itp. — z przeznaczeniem na upowszechnianie kultury oraz uruchamianie najrozmaitszych urządzeń socjalnych. Te środki, aczkolwiek może nie adekwatne do narastających wciąż potrzeb, są takie, na jakie nas w bieżącej sytuacji gospodarczej stać. Zsumowane — złotówka do złotówki, milion do miliona — stanowią poważną dźwignię materialną dla podniesienia poziomu kulturalnego korzystających z nich ośrodków. Mimo iż tylko w niektórych, i to nielicznych, terenach w swoim czasie powołane zostały do życia komisje koordynacyjne — praca ich przyniosła zamierzone owoce.</u> | |
| 454 | + <u xml:id="u-11.55" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Chciałbym postulować pod adresem nowo wybranych komisji kultury rad narodowych, by skierowały swe spojrzenie na problem koordynacji środków przeznaczonych na upowszechnianie kultury, a pochodzących z różnych źródeł, i odpowiednio do specyfiki swego terenu — znalazły właściwe formy realizacji tak pożytecznej w tej dziedzinie koordynacji.</u> | |
| 455 | + <u xml:id="u-11.56" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Poważną rolę inspirującą ma tu do spełnienia aktyw polityczny trzech naszych partii, którego zainteresowanie się tym problemem dałoby niewątpliwie możność zwiększenia efektów i bardziej celowego społecznego wykorzystania rozproszonych dotychczas środków materialnych.</u> | |
| 456 | + <u xml:id="u-11.57" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Obywatele Posłowie! Sejm ubiegłej kadencji ma za sobą duży dorobek. Rozwinęły się i umocniły zapoczątkowane w roku 1957 nowe formy pracy naszego ludowego parlamentu. Znalazło to swój wyraz nie tylko w przejęciu przez Sejm pełni funkcji ustawodawczych i kontrolnych, ale i we wzrastającej roli we wszystkich dziedzinach życia publicznego. Rozwinęły i utrwaliły się formy i metody działania tego ważnego organu Sejmu, jakim są komisje sejmowe. Bilans ich działalności jest dodatni. Zdobyte w ubiegłych latach doświadczenia trzeba będzie dalej rozwijać i wzbogacać o nowe wartości.</u> | |
| 457 | + <u xml:id="u-11.58" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Na uwagę zasługuje też prawidłowa praktyka uchwalania przez komisje dezyderatów poselskich, które zdobyły sobie trwałe prawo obywatelstwa w polskiej praktyce parlamentarnej. Dezyderaty stały się jakby nową formą zbiorowej interpelacji poselskiej, wspartej autorytetem całej bądź znacznej większości komisji sejmowych — co jest ich niewątpliwą zaletą.</u> | |
| 458 | + <u xml:id="u-11.59" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Łączy się z tym sprawa dalszego wzbogacania dotychczas ukształtowanych form prac Sejmu i — jeśli można, tak powiedzieć — dialogu między władzą ustawodawczo-kontrolną, a władzą wykonawczą, o czym mówił dziś Obywatel Premier — nie tylko na swoiście ekskluzywnym forum komisji sejmowej, ale i na forum szerszym, na plenarnych posiedzeniach Sejmu.</u> | |
| 459 | + <u xml:id="u-11.60" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Dlatego też z zadowoleniem witaliśmy w ostatnich latach mające coraz częściej miejsce korzystanie z gościnności tej trybuny przez przedstawicieli rządu, w celu bezpośredniego informowania Wysokiej Izby o ważniejszych problemach naszego życia państwowego bądź wyjaśniania obywatelom posłom niektórych spraw bieżących.</u> | |
| 460 | + <u xml:id="u-11.61" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wyrażamy nadzieję, że ten dobry obyczaj parlamentarny będzie kontynuowany z pożytkiem dla sprawy.</u> | |
| 461 | + <u xml:id="u-11.62" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Chciałbym też stwierdzić, z zadowoleniem, iż w zapowiedzi zawartej w dzisiejszym exposé Prezesa Rady Ministrów, że: — „rząd zadania swe wykonywać będzie w ścisłej współpracy pod kontrolą Sejmu; w rozwiniętej jeszcze szerzej niż dotąd współpracy z komisjami sejmowymi” — Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego widzi zgodność ze swymi poglądami na rolę naszego ludowego parlamentu, na jego zadania jako najwyższego organu władzy ludowej w naszym kraju i wyraziciela opinii publicznej.</u> | |
| 462 | + <u xml:id="u-11.63" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wysoka Izbo! Jak już podkreślali moi przedmówcy, obecna sytuacja międzynarodowa musi budzić naszą troskę w związku z brutalną agresją amerykańską w różnych częściach świata.</u> | |
| 463 | + <u xml:id="u-11.64" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Awanturnicze koła, imperialistyczne uparcie nie chcą wyciągać wniosków z nauki historii i wbrew interesom swych własnych narodów igrają z ogniem, balansując nad przepaścią powszechnego konfliktu zbrojnego. Co to oznacza w dobie broni nuklearnej i rakiet międzykontynentalnych — nie trzeba szeroko dowodzić. Świadomość tej grozy jest powszechna i powszechne jest też oburzenie narodów na tych, którzy Igrają z płomieniem wojny.</u> | |
| 464 | + <u xml:id="u-11.65" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Społeczeństwo polskie potępia agresywną politykę Stanów Zjednoczonych w Wietnamie i Dominikanie. Polska, która po dziś dzień odczuwa skutki wojny i okupacji, naród nasz, który nigdy nie uległ najeźdźcy i z bronią w ręku walczył i wywalczył swoją wolność i niepodległość, z całą sympatią śledzi walkę narodów o wolność i niezawisłość państwową pod każdą szerokością geograficzną.</u> | |
| 465 | + <u xml:id="u-11.66" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Jesteśmy sercem i myślami przy bohaterskich żołnierzach południowowietnamskiego ruchu oporu, przy obrońcach niezawisłej Demokratycznej Republiki Wietnamu, przy ofiarnej, odważnej ludności i żołnierzach legalnego rządu dominikańskiego — przy wszystkich patriotach broniących niepodległości swego kraju, swojej godności narodowej, niezawisłości politycznej i ekonomicznej swego państwa.</u> | |
| 466 | + <u xml:id="u-11.67" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 467 | + <u xml:id="u-11.68" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wysoki Sejmie! Awanturnicza polityka imperialistów w różnych częściach świata ośmiela coraz bardziej pogrobowców hitleryzmu — zachodnioniemieckich militarystów i odwetowców; coraz częściej słyszeć się dają w NRF butne głosy spadkobierców prusactwa; coraz zuchwalsze są żądania polityków i wojskowych z Bonn, którzy — po remilitaryzacji „klasycznej” — coraz głośniej domagają się już broni nuklearnej. Zdajemy sobie w pełni sprawę z groźnej dla pokoju wymowy tej polityki, połączonej z narastającą propagandą rewizjonistyczną. I dlatego maimy prawo domagać się od mocarstw zachodnich, a przede wszystkim od Stanów Zjednoczonych, aby przywołały do porządku swego zachodnioniemieckiego satelitę i aby położyły kres uprawianej przez NRF wielce niebezpiecznej polityki żądań terytorialnych i propagandy rewanżu, polityki podsycania wśród części społeczeństwa zachodnich Niemiec iluzji o możliwości odwracania tego, co jest nieodwracalne.</u> | |
| 468 | + <u xml:id="u-11.69" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Polska potrzebuje i pragnie trwałego pokoju wokół własnych granic i w świecie. I taki jest niezmienny kierunek naszej polityki zagranicznej, której główne linie omówił dziś w swym exposé Obywatel Premier.</u> | |
| 469 | + <u xml:id="u-11.70" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Dlatego też, wraz z całym społeczeństwem polskim, popieramy w pełni politykę zagraniczną rządu polskiego, politykę bezpieczeństwa i siły Polski, politykę opartą o trwały sojusz ze Związkiem Radzieckim — sojusz wzmocniony wznowionym dwudziestoletnim Układem na wiosnę tego roku — i o sojusze z innymi krajami socjalistycznymi; politykę jedności państw socjalistycznych, politykę zagrodzenia drogi agresji, politykę rozbrojenia i trwałego pokoju w Europie i w świecie. Popieramy tę politykę. Jest to bowiem jedynie rozsądna i słuszna polityka umacniania bezpieczeństwa, suwerenności i niepodległości naszego państwa, ponieważ jest to polityka współpracy i pokoju ze wszystkimi narodami świata, które pragną żyć w spokoju, pokoju i przyjaźni, działając razem z nami na rzecz lepszego jutra; całej ludzkości. Trzeba równocześnie raz jeszcze podkreślić, o czyim mówił Obywatel Premier, że pragniemy dobrych stosunków i współpracy z całym narodem niemieckim na zasadzie wzajemnego zrozumienia niezawisłych interesów naszych państw. Mówiąc o stosunkach polsko-niemieckich warto dziś w związku ze zbliżającą się 15 rocznicą zawarcia w Zgorzelcu historycznego układu między Polską Rzecząpospolitą Ludową i NRD o wytyczeniu granicy pokoju na Odrze i Nysie — warto podkreślić dobry rozwój stosunków między naszymi państwami, pożyteczny dla obu stron rozwój współpracy gospodarczej i kulturalnej, naszą bliską, sojuszniczą współpracę polityczną i obronną na rzecz pokoju, na rzecz sąsiedzkiej przyjaźni.</u> | |
| 470 | + <u xml:id="u-11.71" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wysoki Sejmie! Kraj nasz ufny w przyszłość i w swoją pokojową pracę idzie w spokoju naprzód. Jesteśmy przeświadczeni, że czas działa na naszą korzyść, na rzecz pokoju. Dowodem tego jest też budząca podziw i uznanie odbudowa i rozkwit piastowskich ziem nad Odrą i Nysą. Odbudowaliśmy Wrocław, Gdańsk, Szczecin i dziesiątki innych miast, uczyniliśmy nasze odzyskane ziemie piękniejszymi niż były kiedykolwiek. Owocuje bogato na nich ciężki, twórczy trud Polaka — robotnika i intelektualisty, rolnika i nauczyciela, inżyniera i lekarza, rzemieślnika i urzędnika.</u> | |
| 471 | + <u xml:id="u-11.72" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Odrodzenie i rozkwit polskich ziem zachodnich jest typowym przykładem, co niesie ze sobą pokój i pokojowa praca narodu.</u> | |
| 472 | + <u xml:id="u-11.73" who="#WicemarszalekJanKarolWende">A pracy tej czeka nas niemało. Realizacja nakreślonych w programie wyborczym Frontu Jedności Narodu wielkich planów wymagać będzie, jak wspominaliśmy, dużego wysiłku społeczeństwa.</u> | |
| 473 | + <u xml:id="u-11.74" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Gdy spojrzymy jednak z perspektywy minionego 20-lecia na osiągnięte przez kraj wyniki — stwierdzimy, że jest to wysiłek nie tylko na miarę naszych potrzeb, ale i realnych możliwości.</u> | |
| 474 | + <u xml:id="u-11.75" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Stronnictwo Demokratyczne, zgodnie z decyzjami swego VIII Kongresu, będzie nadal przyczyniać się do wzrostu świadomego zaangażowania skupionych w naszych szeregach środowisk inteligencji, rzemiosła i miejskich warstw pośrednich w budowę socjalizmu, aby w ten sposób wzmocnić więzy łączące te warstwy z klasą robotniczą i chłopstwem, aby jeszcze bardziej zbliżyć warstwy i środowiska związane ze Stronnictwem Demokratycznym do organów władzy ludowej, ugruntować wśród nich przekonanie, iż nasz Sejm i nasz rząd są wyrazicielami interesów wszystkich ludzi pracy w Polsce.</u> | |
| 475 | + <u xml:id="u-11.76" who="#WicemarszalekJanKarolWende">W imieniu Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego deklaruję pełne poparcie naszej reprezentacji parlamentarnej dla proponowanego składu nowego rządu, dla przedstawionego Wysokiej Izbie przez Obywatela Prezesa Rady Ministrów programu działania, będącego zapowiedzią realizacji zadań nakreślonych w programie Frontu Jedności Narodu, którego słuszność potwierdziły wybory w dniu 30 maja bieżącego roku.</u> | |
| 476 | + <u xml:id="u-11.77" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 477 | + </div> | |
| 478 | + <div xml:id="div-12"> | |
| 479 | + <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Udzielam głosu obywatelowi posłowi Stanisławowi Stommie.</u> | |
| 480 | + </div> | |
| 481 | + <div xml:id="div-13"> | |
| 482 | + <u xml:id="u-13.0" who="#PoselStommaStanislaw">Wysoki Sejmie! Przemawiać będę w imieniu Koła Posłów — „Znak”, a raczej może ściślej jest powiedzieć, w imieniu tych posłów, którzy reaktywowali już obecnie decyzją swoją Koło Posłów i zwrócą się do Prezydium Sejmu o zatwierdzenie tego Koła.</u> | |
| 483 | + <u xml:id="u-13.1" who="#PoselStommaStanislaw">Posiedzenie dzisiejsze ma charakter inauguracyjny i przeto w dużej mierze uroczysty. Z uwagi na ten uroczysty charakter nie chciałbym przeciążać przemówienia wieloma szczegółowymi sprawami i wobec tego postaram się ograniczyć do kilku spraw, w naszym zrozumieniu spraw najważniejszych. Początek nowej kadencji Sejmu staje się dla nas siłą rzeczy początkiem nowego etapu w pracy politycznej w państwie. Otóż składając deklarację na początku tego nowego etapu pracy politycznej, ograniczę się właśnie do tego, co dla nas się wydaje najżywotniejsze i najistotniejsze.</u> | |
| 484 | + <u xml:id="u-13.2" who="#PoselStommaStanislaw">Poruszę tu kilka tylko kwestii, alby tym bardziej je uwypuklić i syntetycznie, trochę może upraszczając te kwestie poruszone, zawrzeć w formę dwóch postulatów. Pierwszy postulat dotyczyć będzie kontynuowania reform rozpoczętych w latach 1956—1957, wiążących się z symbolem października. Postulat drugi dotyczyć będzie nowego ułożenia stosunków z kościołem, nowej polityki w dziedzinie wyznaniowej.</u> | |
| 485 | + <u xml:id="u-13.3" who="#PoselStommaStanislaw">W ciągu ubiegłych kadencji posłowie nasi wielokrotnie przemawiali z tej trybuny i zawsze wtedy staraliśmy się zgłaszać jakieś — w naszym rozumieniu — konstruktywne propozycje, zmierzające do przyśpieszenia procesu demokratyzacji oraz od ulepszenia naszej gospodarki społecznej. Czyniliśmy to w przeświadczeniu, że obowiązkiem posła jest stałą troska o — „naprawę Rzeczypospolitej”. Obowiązek zawsze taki sobie przypisywaliśmy i nadal uważamy to za swój obowiązek.</u> | |
| 486 | + <u xml:id="u-13.4" who="#PoselStommaStanislaw">Oczywiście, jesteśmy przekonani, że jest to obowiązek nie tylko naszej grupy posłów, ale wszystkich posłów, całego Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej!. Obowiązkiem Sejmu jest dzieło naprawy Rzeczypospolitej, jak to pięknie kiedyś w okresie naszego złotego wieku określił Andrzej Frycz-Modrzewski.</u> | |
| 487 | + <u xml:id="u-13.5" who="#PoselStommaStanislaw">Takie postawienie sprawy, że się domagamy permanentnego procesu reform, może budzić pewne zastrzeżenia. Można wysunąć obiekcję, że przecież reforma nie może być dziełem ciągłym. Reformy oczywiście nie są celem samym w sobie. Nie chodzi tylko o stworzenie dynamiki zmian. Bardzo słusznie zastrzeżenie to formułował dzisiaj Pan Premier Cyrankiewicz, ironizując na temat nowelizacji i niepotrzebnych zmian ustawowych wprost dla samej przyjemności nowelizacji. Oczywiście, że instytucje dobrze funkcjonujące, dobrze osadzone — że tak powiem — w rzeczywistości nie wymagają zmian. I odwrotnie, trzeba je strzec starannie przed gorączkową nieraz chęcią nowatorstwa dla nowatorstwa. Natomiast uważamy, że reformy są uzasadnione, jako proces stale odbywającej się akomodacji do warunków epoki, proces wytwarzania najlepszych struktur — struktur, które w danym układzie historycznym dają największą szansę sukcesu, umożliwiają społeczeństwom maksimum osiągnięć i najpełniejszy postęp.</u> | |
| 488 | + <u xml:id="u-13.6" who="#PoselStommaStanislaw">Otóż w tym sensie nurt reform powinien być procesem stałym. W społeczeństwie dynamicznym problem reform zawsze jest aktualny. W historii naszej mieliśmy wiek złoty, jest on chlubą dziejów naszego narodu. To przede wszystkim nasz wiek XVI, koniec wieku XV, czasy Zygmuntowskie, okres wielkiej świetności nie tylko ze względu na potęgę państwa, lecz wspaniały rozwój kultury, oświaty, rozkwit myśli politycznej, czasy wielkiej tolerancji itd. Otóż wie każde dziecko, wie każdy uczniak, że wiek złoty to u nas właśnie wiek reform. Przez cały wiek złoty trwała dyskusja na temat reform i nie ustają wołania o reformy. Wtedy to właśnie Andrzej Frycz-Modrzewski pisał swoje dzieło — „O naprawie Rzeczypospolitej”, z którego zapożyczam tutaj to hasło. Później prąd reformatorski się urywa w miarę tego, jak słabnie poczucie odpowiedzialności za życie zbiorowe, za życie wspólne, a więc właśnie za Rzeczpospolitą. Następuje upadek myśli politycznej.</u> | |
| 489 | + <u xml:id="u-13.7" who="#PoselStommaStanislaw">Słuchałem z uwagą dzisiejszego exposé Pana Premiera Cyrankiewicza i w toku mowy Premiera Cyrankiewicza doszedłem do optymistycznego wniosku, że idea reform, jako pewnego permanentnego procesu, nie jest obca obecnemu naszemu rządowi. Pan Premier wyliczał przecież cały szereg problemów, które brane są obecnie na warsztat, które będą — że się tak wyrażę — atakowane pod kątem widzenia weryfikacji ich w życiu i pod kątem widzenia ewentualnych, potrzebnych zmian.</u> | |
| 490 | + <u xml:id="u-13.8" who="#PoselStommaStanislaw">Słyszeliśmy tutaj wyliczenie bardzo obszernego wachlarza spraw, które mają być brane na warsztat. Mówił Pan Premier o sprawie reformy planowania gospodarczego i zarządzania gospodarką społeczną. Sprawa niewątpliwie pilna, doniosła, potrzeba jest oczywista. Dobrze, że problem ten dostał się na warsztat. Chodzi o to, aby teraz nie był rozwiązany połowicznie. Słyszeliśmy ciekawe uwagi na temat planowania alternatywnego.</u> | |
| 491 | + <u xml:id="u-13.9" who="#PoselStommaStanislaw">Nie będę w te rzeczy wchodził, bo szczupłość czasu mi na to nie pozwala. Wiąże się z tym sprawa bodźców ekonomicznych w gospodarce społecznej.</u> | |
| 492 | + <u xml:id="u-13.10" who="#PoselStommaStanislaw">Słyszeliśmy dzisiaj znowu z ust wicemarszałka Kliszki, że także ten problem jest brany pod uwagę jako problem do studiów i problem do ewentualnych zmian i korektur. Oczekujemy efektywnych wyników także w tej dziedzinie.</u> | |
| 493 | + <u xml:id="u-13.11" who="#PoselStommaStanislaw">Ponieważ, jak słyszeliśmy, rząd gotów jest rozważać krytycznie cały szereg istniejących uregulowań pod kątem szukania jeszcze lepszych rozwiązań, bardziej odpowiadających ciągle narastającym nowym potrzebom, dlatego my, jako posłowie bezpartyjni, uważamy za swój obowiązek dalej zwracać uwagę władzy na różne inne dziedziny, które dziś wymieniane nie były, ale gdzie również, zdaniem naszym, zaznacza się potrzeba zmian i gdzie powinna wkroczyć śmiała myśl reformatorska.</u> | |
| 494 | + <u xml:id="u-13.12" who="#PoselStommaStanislaw">Poruszę tu zagadnienie tak ważne, tak bardzo istotne, jak sprawa sprawowanego kierownictwa politycznego przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą w Polsce. Kierownictwo to — można powiedzieć — stało się de facto elementem ustrojowym. Chodzi o to, jak ma być zrealizowane. Ze względu na szczególną rolę, jaką w naszym państwie pełni PZPR, w założeniu należy do niej inspiracja oraz kontrola życia politycznego. Ważne jest natomiast wytyczenie granic między funkcją inspiracji i kontroli a funkcją już samego administrowania. Otóż apelujemy do kierownictwa PZPR o krytyczne skontrolowanie obecnego stanu rzeczy w tej dziedzinie.</u> | |
| 495 | + <u xml:id="u-13.13" who="#PoselStommaStanislaw">Sytuacja społeczno-polityczna ulega wciąż zmianom. Są nowe warunki i nowe warunki narzucają też konieczność nowych metod w kierownictwie politycznym. Chyba można stwierdzić, że nie jest dziś uzasadnione założenie, że między obywatelem, który należy do jednej z partii politycznych, a obywatelem, który do żadnej partii nie należy — jest obywatelem bezpartyjnym — zachodzą jakieś bardzo istotne różnice w postawie czy w poglądach. Przynależność do jednej z partii, a pozostawanie bezpartyjnym, to już nie jest dziś linia dzieląca obywateli na społecznie i politycznie dojrzałych oraz politycznie niedojrzałych, niewyrobionych.</u> | |
| 496 | + <u xml:id="u-13.14" who="#PoselStommaStanislaw">Rozwój historyczny powoduje szybkie zanikanie podziałów klasowych, które w Polsce już właściwie nie istnieją, a także coraz bardziej zacierają się również różnice w poglądach politycznych. Ludzie społecznie wyrobieni i odpowiedzialni myślą dziś w Polsce na ogół bardzo podobnie, niezależnie od tego czy znajdują się w kadrach którejś partii politycznej, czy się w tych kadrach nie znajdują. Myśl jest dość podobna i stanowisko jest dość podobne. Ogólne ramy ustrojowe są czymś bezspornym, uznanym dla ogromnej większości obywateli. Zakorzeniło się przeświadczenie, że dalszy rozwój odbywać się powinien na obecnej bazie ustrojowej, a zatem w ramach ustroju socjalistycznego. Zakorzenionym pewnikiem są nasze sojusze, które przeszły próbę życia, przede wszystkim sojusz ze Związkiem Radzieckim. Te podstawowe tezy polityczne stały się dziś niewątpliwie wspólnym dobrem ogromnej większości obywateli. A jeśli tak jest, to społeczeństwo polskie nie zasługuje na nieufność polityczną.</u> | |
| 497 | + <u xml:id="u-13.15" who="#PoselStommaStanislaw">Proces politycznej unifikacji społeczeństwa postępuje szybko, co zresztą było dziś stwierdzane przez osoby tak bardzo miarodajne, jak Pan Premier Cyrankiewicz czy wicemarszałek Kliszko. I w związku z tym sądzimy, że rozwój powinien iść raczej w kierunku zacierania różnic pomiędzy bezpartyjnymi a ludźmi, którzy do partii należą, niż uwypuklania tych różnic. Mówię dlatego, że z pewnym niepokojem obserwowaliśmy raczej pewne tendencje do wzrostu upartyjnienia stanowisk w tym sensie, że wymóg przynależności do partii przesuwał się w ostatnich czasach raczej w kierunku stanowisk niższych. Więc mówię ze względu na zaobserwowanie tego rodzaju procesu, który naszym zdaniem nie jest uzasadniony przez sytuację obiektywną.</u> | |
| 498 | + <u xml:id="u-13.16" who="#PoselStommaStanislaw">Pytanie dalsze, które chcę skierować do kierownictwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, dotyczy sprawy tak zwanych podstawowych organizacji partyjnych, które mają dużą rolę do spełnienia, ale która to rola powinna być bardzo właściwie i taktownie ujęta. Pytamy, czy sprawy tej nie należy na nowo rozważyć i przemyśleć w nowych warunkach politycznych. Fakty mają swoją wymowę i fakty powinny służyć za podstawę do wyciągania wniosków.</u> | |
| 499 | + <u xml:id="u-13.17" who="#PoselStommaStanislaw">Mówiono tu dziś bardzo wiele o ostatnich wyborach. Prawie wszyscy mówcy dzisiejsi powoływali się na ostatnie wybory. Istotnie ewenement ten jest bardzo istotny i bardzo — naszym zdaniem — pouczający.</u> | |
| 500 | + <u xml:id="u-13.18" who="#PoselStommaStanislaw">Stwierdzono tu dziś wielki udział ludności w wyborach, liczny udział w spotkaniach i bardzo rozsądne stanowisko dominujące na tych spotkaniach. To wskazuje na duży stopień wyrobienia społeczeństwa, co łączy się niewątpliwie ze stabilizacją polityczną państwa.</u> | |
| 501 | + <u xml:id="u-13.19" who="#PoselStommaStanislaw">Otóż sądzimy, że fakty dezawuują opinię tych ludzi, którzy chronicznie starają się utrzymywać w sobie tezę o nieufności do naszego społeczeństwa. Powiedzielibyśmy im: jeżeli jest tak dobrze, to dlaczego ma być tak źle. Jeżeli jest tak dobrze z postępem wyrobienia społeczeństwa, tak dobrze z postępem stabilizacji politycznej, dlaczego miałyby być uzasadnione jakieś negatywne osądy ogólne, dotyczące kwalifikacji politycznej naszego społeczeństwa.</u> | |
| 502 | + <u xml:id="u-13.20" who="#PoselStommaStanislaw">Nasuwają się dalsze jeszcze pytania, które chcemy tutaj postawić w ramach tezy o permanentnej naprawie Rzeczypospolitej. Zapytujemy, czy słusznie jest dalej utrzymywać pewne instytucje nadzwyczajne, datujące się z dawnych lat, kiedy sytuacja była zgoła inna, gdy było ostre napięcie wewnętrzne, kiedy były walki wewnętrzne, kiedy jeszcze ustrój się nie utrwalił, a był dopiero in statu nascendi i kiedy ustrój dopiero walczył o utrwalenie.</u> | |
| 503 | + <u xml:id="u-13.21" who="#PoselStommaStanislaw">Sądzimy, że kodyfikacja Kodeksu karnego, która obecnie się toczy i która niewątpliwie dobiegnie końca jeszcze w toku tej kadencji (jeżeli chodzi o Komisję Kodyfikacyjną), że ta kodyfikacja Kodeksu karnego pozwoli także w tej dziedzinie na znaczne reformy, między innymi na przykład, na likwidację sądów doraźnych. Postulat ten był wysuwany przez obce nam środowiska, niemniej jednak sam w sobie wydaje nam się słuszny.</u> | |
| 504 | + <u xml:id="u-13.22" who="#PoselStommaStanislaw">Wysoki Sejmie! Wymieniłem tu niektóre zagadnienia, które wydają się nam szczególnie ważne i które obcięlibyśmy poddać pod rozwagę naszym władzom. Dorzucić tu muszę jeszcze jeden postulat, który na początku zapowiedziałem.</u> | |
| 505 | + <u xml:id="u-13.23" who="#PoselStommaStanislaw">W ramach dzieła naprawy Rzeczypospolitej znaleźć się powinna również sprawa poprawy i normalizacji stosunków między państwem i kościołem — zagadnienie w naszym życiu narodowym ogromnej wagi. Sprawa religii i kościoła obchodzi u nas żywo miliony ludzi, wkracza bowiem w sferę ich życia osobistego. Od początku naszej państwowości jest to sprawa trudna, nastręczająca wielokrotnie poważne komplikacje i wywołująca nieraz poważne tarcia.</u> | |
| 506 | + <u xml:id="u-13.24" who="#PoselStommaStanislaw">Obecny stan rzeczy w tej kwestii jest niezadowalający. Stwierdzaliśmy to wiele razy i nie ma potrzeby mówić o tym na nowo. Zatargi na tle religijnym są dla społeczeństwa szczególnie nękające i psychologicznie wyczerpujące.</u> | |
| 507 | + <u xml:id="u-13.25" who="#PoselStommaStanislaw">Dlatego postulat zmiany w tej dziedzinie wydaje nam się sprawą niezwykle pilną. Powtarzamy jednak za każdym razem, kiedy dotykamy tej kwestii: sprawa nie jest jednostronna, ale jest dwustronna. Nie chodzi tylko o stosunek państwa do kościoła, ale chodzi też i wzajemnie — o stosunek kościoła do państwa. Zdarzają się ze strony kościelnej enuncjacje, które musimy dezaprobować, które oceniamy krytycznie. Ale z drugiej strony musimy też przyznać, że są zarządzenia administracyjne, które dla kościoła są krzywdzące, a dla ludności drażniące. Wymienię tylko jeden, jedyny przykład. Ostatnio została tak bardzo ograniczona możność ubezpieczeń społecznych dla zakonników i zakonnic pracujących w jakichkolwiek instytucjach kościelnych, że w praktyce są one prawie zniesione. Otóż to dotyka krzywdząco tych ludzi i wywołuje mnóstwo rozgoryczenia, w naszym przekonaniu zupełnie niepotrzebnego.</u> | |
| 508 | + <u xml:id="u-13.26" who="#PoselStommaStanislaw">Powodem tych rozmaitych tarć jest brak uregulowania zasadniczego. W roku 1950 zawarte było porozumienie między rządem i episkopatem stanowiące swego rodzaju konkordat wewnętrzny. Odnowiono je w roku 1956. Dziś w praktyce nie gra ono swojej roli, roli praktycznego regulatora. Zresztą, zmienione warunki wymagają już i nowych sformułowań.</u> | |
| 509 | + <u xml:id="u-13.27" who="#PoselStommaStanislaw">Od czasu pontyfikatu wielkiego papieża Jana XXIII w stosunkach między kościołem a obozem socjalistycznym zaznacza się pewna poprawa. Następstwem tego były bezpośrednie kontakty rządów państw socjalistycznych z przedstawicielami Stolicy Apostolskiej. Jak wiadomo, doszło do podpisania formalnego układu między Stolicą Apostolską a rządem Węgierskiej Republiki Ludowej, a później, o ile nam wiadomo, toczyły się, a może się i toczą nadal, między przedstawicielami Watykanu a rządem CSRS i rządem Jugosławii.</u> | |
| 510 | + <u xml:id="u-13.28" who="#PoselStommaStanislaw">Mamy więc pozytywne precedensy historyczne. Pragniemy gorąco, aby doszło do rozmów bezpośrednich między naszym rządem a właściwymi organami Stolicy Apostolskiej, by doprowadziły one do układu i do wymiany jakichś wzajemnych reprezentacji dyplomatycznych. Niezależnie od tego są oczywiście pożądane kontakty bezpośrednie pomiędzy przedstawicielami rządu i episkopatu — dlatego bezustannie powtarzamy dezyderat powoływania komisji wspólnej. To nie zmienia faktu, że zasadniczego uregulowania oczekiwać należy od dwustronnego aktu między Stolicą Apostolską i rządem. Przywiązujemy do tego ogromną wagę z bardzo wielu względów. Po pierwsze — układ taki, mający walor międzynarodowy, da większą stabilizację stosunkom; po wtóre — miałoby to ogromne znaczenie psychologiczne i znaczenie symboliczne. Z tego względu byłoby to wielkim wkładem w dzieło pokoju. Mówię to z całą premedytacją i tak na te sprawy patrzymy.</u> | |
| 511 | + <u xml:id="u-13.29" who="#PoselStommaStanislaw">Jesteśmy przekonani, że w słowach tych nie ma przesady, że układ między rządem PRL a Stolicą Apostolską byłby ogromnie ważnym czynnikiem w dziele ofensywy pokojowej, w dziele umacniania pokoju.</u> | |
| 512 | + <u xml:id="u-13.30" who="#PoselStommaStanislaw">O sytuacji międzynarodowej mówiono dziś bardzo dużo i odmalowywana była w barwach nader czarnych, mówiono z niepokojem o rozwoju sytuacji międzynarodowej ze względu na konflikt ostry w Azji południowo-wschodniej, gdzie agresywna polityka amerykańska stwarza ogromne zagrożenie dla pokoju. W tych warunkach ogromnego znaczenia nabiera wszelkie współdziałanie sił broniących pokoju, sił konstruktywnych, które opowiadają się za pokojowym współistnieniem i za współdziałaniem na rzecz dobra i rozwoju całej ludzkości.</u> | |
| 513 | + <u xml:id="u-13.31" who="#PoselStommaStanislaw">Nie potrzebuję tłumaczyć, jak ważnym czynnikiem konstruktywnym i pokojowym stała się Stolica Apostolska od czasu dwóch ostatnich papieży — Jana XXIII i Pawła VI. Wiadomo, jaką sławę zyskał sobie pod tym względem Jan XXIII i jak bardzo jego zasługi na rzecz pokoju były wysoko cenione.</u> | |
| 514 | + <u xml:id="u-13.32" who="#PoselStommaStanislaw">Kontynuatorem tej linii jest w dalszym ciągu papież Paweł VI.</u> | |
| 515 | + <u xml:id="u-13.33" who="#PoselStommaStanislaw">Ta postawa papiestwa znajduje żywy oddźwięk w społeczeństwach chrześcijańskich na Zachodzie, i to zarówno w katolickich, jak też i w ośrodkach protestanckich.</u> | |
| 516 | + <u xml:id="u-13.34" who="#PoselStommaStanislaw">Mówię tu o tych licznych środowiskach i katolickich i protestanckich, które myślą w duchu soboru i — że się tak wyrażę — włączają się w soborowe dzieło reformy. To są środowiska i liczne, i aktywne. Ludzie ci stawiają sobie zadania moralne w zakresie życia publicznego. I w tym sensie można dziś mówić o nowym obozie chrześcijańskim w Europie i poza Europą.</u> | |
| 517 | + <u xml:id="u-13.35" who="#PoselStommaStanislaw">Nie jest to obóz polityczny, ale obóz w sensie skupienia sił moralnych dla realizacji celów o znaczeniu społecznym, a więc siłą rzeczy też i o konsekwencjach politycznych. To są siły duże.</u> | |
| 518 | + <u xml:id="u-13.36" who="#PoselStommaStanislaw">Znaczenie tego nowego nurtu jest duże, bo skupia on ludzi zdecydowanych i świadomych celów. Wpływa też to środowisko coraz bardziej na życie, co zwłaszcza zaznacza się w świecie katolików.</u> | |
| 519 | + <u xml:id="u-13.37" who="#PoselStommaStanislaw">Niestety, nie ma dotąd stałego i skutecznego kontaktu, kontaktu pozytywnego między tym nowym tworzącym się obozem chrześcijańskim a obozem komunistycznym, który przyjmuje zasadę koegzystencji. Nawiązanie takiego kontaktu jest utrudnione na skutek dużych zadrażnień na tle sprawy religijnej. No, bo przecież dla tych ludzi sprawa religijna jest alfą i omegą, jest inspiracją, jest jedyną racją bytu w ogóle.</u> | |
| 520 | + <u xml:id="u-13.38" who="#PoselStommaStanislaw">Otóż panujące nieufności na tle religijnym ogromnie ten kontakt utrudniają i tworzą się wskutek tego zapory trudne do przekroczenia. Utrudnia to koordynację sił pokojowych, co wykorzystują bardzo umiejętnie prawicowe ośrodki zimnowojenne. Powstają stąd szkody duże.</u> | |
| 521 | + <u xml:id="u-13.39" who="#PoselStommaStanislaw">Dlatego nie od dziś mówimy o potrzebie generalnej poprawy stosunków między obozem socjalistycznym i między obozem chrześcijańskim, co łączyć się musi z dezyderatem także nowej polityki w sprawach kościelnych. Polska ma pod tym względem rolę niewątpliwie ogromną do spełnienia.</u> | |
| 522 | + <u xml:id="u-13.40" who="#PoselStommaStanislaw">Wysoki Sejmie! Na tym kończę swoje uwagi. Jak powiedziałem, ograniczam się do kilku tylko problemów, dlatego że wydają mi się ogromnie ważne, przywiązujemy do nich jak największą wagę, wydają się nam one problemami absolutnie kluczowymi. I dlatego chcielibyśmy je jak najbardziej uwypuklić.</u> | |
| 523 | + <u xml:id="u-13.41" who="#PoselStommaStanislaw">I na tych dwóch uwagach zasadniczych kończę. Chcielibyśmy, aby znalazły one zrozumienie i znalazły także swoje konsekwencje w ramach reformatorskich poczynań naszego rządu.</u> | |
| 524 | + <u xml:id="u-13.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 525 | + </div> | |
| 526 | + <div xml:id="div-14"> | |
| 527 | + <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Jerzy Hagmajer.</u> | |
| 528 | + </div> | |
| 529 | + <div xml:id="div-15"> | |
| 530 | + <u xml:id="u-15.0" who="#PoselHagmajerJerzy">Wysoki Sejmie! Porównanie treści wystąpień Premiera w Sejmie z okazji powoływania poszczególnych składów rządów wykazuje trwałość i ciągłość kierunków programowych rządzenia naszym krajem. Aktualne przemówienie zawiera w tezach zasadnicze pokrewieństwo z założeniami z lutego 1957 roku i maja 1961 roku. Pokrewieństwo to dotyczy nie tylko kamieni węgielnych naszej polityki wewnętrznej i międzynarodowej. W zadaniach określanych przez rząd w poszczególnych kadencjach Sejmu powtarzają się akcenty w stosunku do takich zagadnień, jak na przykład: usprawnianie aparatu planowania i zarządzania, dalsze rozszerzanie uprawnień rad narodowych, zabezpieczanie obrotów handlu zagranicznego, efektywność inwestycji, poprawa zaopatrzenia czy też potrzeba wzrostu aktywności społecznej.</u> | |
| 531 | + <u xml:id="u-15.1" who="#PoselHagmajerJerzy">Dzieje Polski od dawna wykazywały niezbędność władzy państwowej, zdolnej zapewnić linię rozwojowej kontynuacji programu raz przyjętego, a słusznego historycznie. Słomiany ogień polskich zamiarów, nużących się długotrwałością konsekwentnego wysiłku, często w przeszłości narodowej pozbawiał pracę pokoleń spodziewanych skutków. Jeśli więc w programach przedstawianych przez rząd na początku kolejnych kadencji Sejmu stwierdzamy ciągłość i rozwój — w ramach przyjętej 21 lat temu socjalistycznej i patriotycznej linii generalnej — to razem z całym świadomym społeczeństwem odczuwamy dojrzałą satysfakcję obywatelską.</u> | |
| 532 | + <u xml:id="u-15.2" who="#PoselHagmajerJerzy">Zróżnicowania natomiast potrzebuje sprawa oceny powtarzania się w zamierzeniach kolejnych rządów tych samych konkretnych zadań. Trzeba tu rozróżnić cele długofalowe od planów dających się zamknąć wykonawczo w ciągu czterech lat. Jasne jest, że na przykład zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa musi w naszych warunkach stanowić program rządowy na wiele kadencji sejmowych. Natomiast, przykładowo mówiąc, cztery lata powinny wystarczyć na zaprowadzenie celowej ekonomicznie dyscypliny w sposobie inwestowania. W poszczególnych zresztą wystąpieniach programowych Premiera znajdują się fragmenty budzące sejmową i społeczną uwagę zarówno w stosunku do wytłumaczalnych obiektywnie, jak też dających się uniknąć braków wykonania programu rządu, przedstawionego w poprzedniej kadencji.</u> | |
| 533 | + <u xml:id="u-15.3" who="#PoselHagmajerJerzy">Wiemy, że zakrojone na szeroką skalę starania kierownictwa partii i rządu w zakresie dalszej poprawy metod zarządzania gospodarką oraz w dziedzinie postępu technicznego, mają już niedługo znaleźć swoje zastosowanie w życiu, a przede wszystkim w praktyce konstruowania i wykonywania najbliższego planu 5-letniego. Wydaje się jednak, że rozwojowy socjalistyczny ruch umysłowy objął w naszym kraju nie tylko — zasadnicze zresztą w swej doniosłości — zadanie polepszenia metod gospodarowania i sprostania w produkcji wymogom jakościowym nowoczesności. Opinia poważnej części obywateli polskich rozważa nowe zagadnienia intelektualne i polityczne, dyktowane przez współczesność drugiej połowy XX wieku. Przykładowo absorbują obywatelskie myślenie najbardziej świadomej części społeczeństwa następujące problemy:</u> | |
| 534 | + <u xml:id="u-15.4" who="#PoselHagmajerJerzy">po pierwsze — nie tylko praktyczny, ale i teoretyczny rozwój założeń demokracji socjalistycznej w okresie przekształcania się państwa dyktatury proletariatu w państwo ogólnonarodowe;</u> | |
| 535 | + <u xml:id="u-15.5" who="#PoselHagmajerJerzy">po drugie — nie tylko osiągnięta już, a zademonstrowana masowo, łącznie z duchowieństwem, w wyborach patriotyczna jedność wierzących i niewierzących, ale także intelektualna perspektywa równoprawnego współżycia odrębnych światopoglądów w jednym socjalistycznym narodzie.</u> | |
| 536 | + <u xml:id="u-15.6" who="#PoselHagmajerJerzy">Wreszcie ważny dla naszych patriotycznych interesów całokształt zagadnień związanych z trudnościami rozwoju i osiągnięciami światowej myśli socjalistycznej.</u> | |
| 537 | + <u xml:id="u-15.7" who="#PoselHagmajerJerzy">Nie przypadkowo jako wyznawca światopoglądu chrześcijańskiego poruszam zagadnienie rozwijającego się również w Polsce — socjalistycznego ruchu umysłowego. Zbiega on się w czasie z awangardowym intelektualnie w chrześcijaństwie nurtem odnowy soborowej. My, obywatele Polski Ludowej, z zaangażowaniem chrześcijańskim, patriotycznym i socjalistycznym, jesteśmy żywotnie zainteresowani w dialogu sił materialistycznego i chrześcijańskiego ruchu umysłowego, wbrew wszystkim konserwatywnym postawom i siłom.</u> | |
| 538 | + <u xml:id="u-15.8" who="#PoselHagmajerJerzy">W warunkach słusznej polityki pokojowego współistnienia i współzawodnictwa — każdy patriota polski prowadzi na co dzień polemikę z taką czy inną obecnością propagandy, godzącej w założenia państwa ludowego. Nie trzeba dodawać, że polemika ta jest skuteczna nie tylko jako prowadzona z pozycji osiągniętego rozwoju kraju w dziedzinie ekonomicznej i technicznej, ale zwycięża ona także całością społeczno-patriotycznej perspektywy Polski w obozie socjalizmu — miejsca Polski w święcie — oraz opiera się na etycznych i intelektualnych walorach socjalistycznego postępu. Dlatego ważny jest w exposé Premiera wyraz troski o stały rozwój świadomości obywatelskiej, towarzyszącej wykonywaniu planów narodowych.</u> | |
| 539 | + <u xml:id="u-15.9" who="#PoselHagmajerJerzy">Tylko w parlamencie państwa liberalno-burżuazyjnego można by się zapytać w tym miejscu, co ma wspólnego społeczny ruch umysłowy z omawianiem programu rządu, programu — jak się tam mówi — administracji. Istotną natomiast cechą charakteru władz państwa ludowego jest przyjęcie zasady dialogu z obywatelami na temat całokształtu zagadnień ekonomicznych, kulturalnych i społeczno-politycznych, jak też przyjęcie zasady odwoływania się do opinii publicznej. Całość dzisiejszego wystąpienia Premiera można ująć jako programową platformę rządu w tym dialogu, zaleconą do wykonania z pozycji odpowiedzialności patriotycznej i socjalistycznej.</u> | |
| 540 | + <u xml:id="u-15.10" who="#PoselHagmajerJerzy">Ze szczególną uwagą wysłuchaliśmy fragmentów przemówienia Premiera poświęconych sytuacji międzynarodowej. Doceniamy groźbę, którą stanowi zarówno dla Polski, jak i dla pokoju światowego — niebezpieczna zbieżność tendencji militarystycznych w polityce rządów USA i NRF. Przyjęcie przez Stany Zjednoczone tragicznej w konsekwencjach roli samozwańczego — „żandarma świata” w Wietnamie i Dominikanie, zbiega się z nienotowanym dotychczas nasileniem fali rewizjonizmu i ducha odwetu w NRF. Tę sprzeczną z żywotnymi potrzebami pokoju na świecie sytuację obserwuje z powagą naród polski, będąc całkowicie zjednoczony z polityką międzynarodową swej ludowej władzy. Przy tej okazji stwierdzamy wszyscy raz jeszcze, że sojusz ze Związkiem Radzieckim i dobrosąsiedzkie stosunki z NRD i Czechosłowacją czynią rzeczywiście skutecznym wpływ Polski na właściwe rozwiązywanie problemu Niemiec w Europie i przyczynianie się polityki polskiej do pokoju na świecie.</u> | |
| 541 | + <u xml:id="u-15.11" who="#PoselHagmajerJerzy">Koło Poselskie — „Pax”, głosując za przedstawionym przez Premiera programem rządu, będącym wynikiem twórczej inspiracji Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, stronnictw współrządzących i wszystkich świadomych sił Frontu Jedności Narodu, czynić to będzie w przekonaniu, że stanowi on zarówno kontynuację, jak i zapowiada dalszy rozwój myśli i działalności w służbie patriotyzmu i socjalizmu.</u> | |
| 542 | + <u xml:id="u-15.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 543 | + </div> | |
| 544 | + <div xml:id="div-16"> | |
| 545 | + <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Udzielam głosu posłowi Janowi Frankowskiemu.</u> | |
| 546 | + </div> | |
| 547 | + <div xml:id="div-17"> | |
| 548 | + <u xml:id="u-17.0" who="#PoselFrankowskiJan">Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przemawiać z tej trybuny w imieniu posłów Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Stowarzyszenie nasze grupuje i działa w kręgu ludzi wierzących, wyznających światopogląd chrześcijański, a więc katolików i ludzi innych wyznań chrześcijańskich. Działalność nasza dotyczy — jak sama nazwa wskazuje — przede wszystkim problemów społecznych.</u> | |
| 549 | + <u xml:id="u-17.1" who="#PoselFrankowskiJan">Posłowie Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego, podobnie jak wszyscy inni posłowie zasiadający na tej sali, zostali wybrani ze wspólnej listy Frontu Jedności Narodu. Jest to fakt, który wyraża nasz współudział wraz z całym społeczeństwem w budowie, umacnianiu i rozwijaniu ustroju socjalistycznego w Polsce. Nasze zaangażowanie nie zostało podyktowane jedynie względem na rację stanu. Nasze zaangażowanie wynika stąd, że obecny ustrój jest wspólnym dobrem nas wszystkich, że dzięki niemu stały się udziałem naszego kraju te wielkie osiągnięcia na przestrzeni owych dwudziestu lat, jakie dzielą nas od zakończenia drugiej wojny światowej, że jedynie dzięki ustanowieniu u nas tego właśnie ustroju otworzyły się przed nami — jako narodem i państwem — wielkie, historyczne perspektywy rozwojowe. Z całą świadomością i powagą zobowiązaliśmy się wczoraj, składając poselskie ślubowanie, do pracy — — „dla pomyślnego, socjalistycznego rozwoju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”.</u> | |
| 550 | + <u xml:id="u-17.2" who="#PoselFrankowskiJan">Słusznie Premier Cyrankiewicz wskazał w swoim exposé jako na sprawę najważniejszą — na przemianę postaw społeczeństwa i kształtowanie się jego świadomości socjalistycznej. Olbrzymia większość społeczeństwa — słusznie również stwierdził Premier — widzi w ustroju socjalistycznym główną przyczynę ogromnego skoku, jaki Polska dokonała.</u> | |
| 551 | + <u xml:id="u-17.3" who="#PoselFrankowskiJan">Krzepiąca i umacniająca optymizm była atmosfera panująca na przedwyborczych spotkaniach. Nie było w niej miejsca na demagogię i frazeologię. Każdy starał się mówić o tym, na czym się zna, z poczucia gospodarskiej troski o sprawy własnego regionu i całego kraju. W życiu społecznym i obywatelskim nie ma u nas podziału na wierzących i niewierzących. Sam miałem okazję obserwować, jak ludzie wprost z nabożeństwa majowego udawali się na spotkania z kandydatami na posłów i radnych. Kampania wyborcza wykazała, że proces patriotycznej integracji społeczeństwa jeszcze bardziej się umocnił, że jedność narodu jeszcze bardziej okrzepła.</u> | |
| 552 | + <u xml:id="u-17.4" who="#PoselFrankowskiJan">Program Frontu Jedności Narodu spotkał się z akceptacją ze strony społeczeństwa. Słusznie mówił Przewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, Edward Ochab, na kwietniowym plenum Komitetu, że: — „Idea zespolenia całego społeczeństwa polskiego wokół programu budowy socjalizmu, wokół wspólnych, ogólnonarodowych zadań umacniania suwerenności i bezpieczeństwa naszej ojczyzny i jej wszechstronnego rozwoju, przeniknęła głęboko w świadomość milionów Polaków i Polek”. Program Frontu Jedności Narodu społeczeństwo nasze darzy zaufaniem i poparciem właśnie dlatego, że jest to program konkretny, realny, pozbawiony pustych obietnic i beztreściowej frazeologii. Społeczeństwo ceni sobie między innymi i to, że z programem tym zeszliśmy niejako w dół, obejmując nim nie tylko sprawy ogólnokrajowe, nie tylko województwa, ale również powiaty i gromady.</u> | |
| 553 | + <u xml:id="u-17.5" who="#PoselFrankowskiJan">To zaufanie społeczeństwa do programu Frontu Jedności Narodu jest niezwykle cennym kapitałem, jest wartością, której nie wolno zmarnować. Dlatego pozwalam sobie zwrócić uwagę Wysokiej Izby i nowego rządu na wnioski i postulaty wyborców zgłoszone w toku kampanii przedwyborczej. Były one wyrazem zarówno gospodarskiej troski, jak i patriotycznego zaangażowania. Dlatego powinny być one z całym szacunkiem i wnikliwością rozpatrzone. Wiele z nich wyrażało krytyczną ocenę działalności różnych organów administracji. Dobrze więc się stało, że Premier Cyrankiewicz w specjalnym piśmie do przewodniczących rad narodowych zobowiązał ich do zebrania i zewidencjonowania postulatów i wniosków oraz ich rozpatrzenia pod kątem ich zasadności, celowości i możliwości realizacji. Wydaje się nam, że sprawa ta nie może znaleźć się poza polem widzenia również i Sejmu. Jeżeli stawiamy społeczeństwu — i słusznie — określone wymagania, to również społeczeństwo ze swej strony bacznie śledzi, jak traktowane są jego postulaty wysuwane pod naszym adresem.</u> | |
| 554 | + <u xml:id="u-17.6" who="#PoselFrankowskiJan">Chyba będzie na miejscu, gdy przypomnę tu, jakże słuszne słowa podyktowane rzetelną troską o praworządność, które na IV Zjeździe partii wypowiedział wybitny jej działacz — Ryszard Strzelecki. Oświadczył on wtedy że: — „przypadki biurokratycznego załatwiania spraw obywateli budzą rozgoryczenie, a czasem załamują wiarę ludzi w skuteczność stwarzanych przez nas norm życia społecznego”.</u> | |
| 555 | + <u xml:id="u-17.7" who="#PoselFrankowskiJan">Na spotkaniach z wyborcami padały głosy wytykające z pozycji gospodarskiej troski i inne również niekorzystne zjawiska odczuwane przez mieszkańców miast i wsi w ich codziennym życiu. Wskazywano więc na braki w zaopatrzeniu, wynikające jakże często z wadliwej dystrybucji, na trudności w komunikacji, na zaniedbania w dziedzinie rozwoju usług. Rolnicy skarżyli się na wadliwość dostarczanego im sprzętu. Te głosy to coś więcej niż skargi i zażalenia. To rzeczowa krytyka. I dlatego nie mogą być lekceważone. W odpowiednim czasie rząd powinien przedstawić Sejmowi wyczerpujące sprawozdanie o sposobie załatwienia wniosków i postulatów wyborców.</u> | |
| 556 | + <u xml:id="u-17.8" who="#PoselFrankowskiJan">Wysoki Sejmie! Początek nowej kadencji, to jednocześnie rozpoczęcie prac nad realizacją programu wyborczego Frontu Jedności Narodu, a więc uczynienie nowego kroku naprzód w budowie i umacnianiu naszego socjalistycznego ustroju, we wszechstronnym rozwoju kraju. Musimy być świadomi wielkich, poważnych i trudnych zadań z tym związanych. Zadania te stoją przed Sejmem, rządem i całym narodem. Chodzi o to, by nasza praca przy realizacji tych zadań dawała jak największe efekty, by nie było marnotrawstwa ludzkich wysiłków, energii, zapału i talentów, by nie było marnotrawstwa środków materialnych. Dlatego — uważam — Sejm powinien w większym stopniu wykorzystać swe uprawnienia i możliwości w dziedzinie kontroli, więcej dobrej i skutecznej kontroli — oto dewiza, która powinna nam przyświecać. Pod tym względem zgadzamy się w pełni ze stanowiskiem wicemarszałka Zenona Kliszki, wyrażonym swego czasu na konferencji prasowej w Klubie Sprawozdawców Parlamentarnych oraz w artykule ogłoszonym na łamach — „Życia Literackiego”.</u> | |
| 557 | + <u xml:id="u-17.9" who="#PoselFrankowskiJan">Zgadzamy się też całkowicie z jego poglądem, że więcej uwagi powinien Sejm poświęcić kontroli wykonania budżetu i Narodowego Planu Gospodarczego za okres ubiegły. Dlatego przedstawianie Sejmowi sprawozdania NIK z wykonania planu i budżetu za okres ubiegły, powinno być, naszym zdaniem, przedmiotem debaty odrębnej, a nie przeprowadzanej łącznie z rozpatrywaniem planu i budżetu na okres następny.</u> | |
| 558 | + <u xml:id="u-17.10" who="#PoselFrankowskiJan">Za bardzo słuszną i ze wszech miar godną realizacji uważamy koncepcję, by do programu prac parlamentarnych wprowadzić debaty problemowe, niekoniecznie związane z jakimś projektem ustawy.</u> | |
| 559 | + <u xml:id="u-17.11" who="#PoselFrankowskiJan">W minionej kadencji Sejm uczynił już udaną próbę w tym kierunku, przeprowadzając debatę w sprawie rolnictwa.</u> | |
| 560 | + <u xml:id="u-17.12" who="#PoselFrankowskiJan">Nie chciałbym być posądzony o negliżowanie i pomniejszanie znaczenia ustawodawczych prac Sejmu. Wśród zadań naszych w nowej kadencji znajdzie się z pewnością rozpatrzenie i uchwalenie ustaw o wielkiej dla kraju doniosłości. Obok uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym i ustawy o budżecie państwa, których znaczenie zrozumiałe jest samo przez się, na porządku prac Sejmu znajdzie się projekt nowego Kodeksu karnego, a także projekt Kodeksu postępowania karnego. Posłowie z Koła Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego przywiązują wielką wagę do obu tych projektów. Zdaniem naszym byłoby dobrze, gdyby Sejm w bieżącej kadencji mógł uchwalić ustawę o pomocy społecznej. Stanowiłaby ona pewnego rodzaju małą kodyfikację, której brak daje się odczuwać. Oczekujemy przedstawienia Sejmowi obecnej kadencji projektów ustaw o prawie budżetowym i planowaniu.</u> | |
| 561 | + <u xml:id="u-17.13" who="#PoselFrankowskiJan">Z zadowoleniem przyjęliśmy do wiadomości, że na warsztacie prac rządu znajduje się sprawa ulepszenia metod planowania i zarządzania. Podzielamy pogląd, że istniejące w tej dziedzinie niedomagania działają hamująco na rozwój gospodarki narodowej, że zmniejszają efekt ludzkiej pracy. Opowiadamy się za dalszą decentralizacją zarządzania gospodarką narodową przez zwiększenie uprawnień przedsiębiorstw. Uważamy również, że należy uprościć system planowania przez dalsze zmniejszenie liczby wskaźników normatywnych na rzecz rachunku ekonomicznego.</u> | |
| 562 | + <u xml:id="u-17.14" who="#PoselFrankowskiJan">Nawiązując do wspomnianej przed chwilą przeze mnie sprawy problemowych posiedzeń Sejmu, poddaję również pod rozwagę Wysokiej Izby poświęcenie jednego z posiedzeń plenarnych systemowi kontroli w naszym państwie. Inne sprawy, które warto byłoby zdaniem naszym rozpatrzyć na takich problemowych posiedzeniach — to, na przykład, sprawa jakości produkcji czy też aktywizacji małych miast.</u> | |
| 563 | + <u xml:id="u-17.15" who="#PoselFrankowskiJan">Wysoka Izbo! Wspomniałem już poprzednio o konieczności podnoszenia efektów pracy. Chodzi mi w tej chwili o zwykłą ludzką pracę. Jej wydajność zależy nie tylko od dobrej organizacji i należytego przestrzegania dyscypliny. Ważnym elementem są także warunki, w jakich. praca ta jest wykonywana. Dziś modny jest termin — „humanizacja pracy”.</u> | |
| 564 | + <u xml:id="u-17.16" who="#PoselFrankowskiJan">I dobrze, że jest modny, bo to dowodzi, że sprawa jest przedmiotem zainteresowań i rozważań.</u> | |
| 565 | + <u xml:id="u-17.17" who="#PoselFrankowskiJan">Z zadowoleniem pragnę stwierdzić, że humanizacja pracy jest też treścią konkretnego działania. Tak więc niedawno czytałem w — „Trybunie Ludu” artykuł red. Zofii Krzyżanowskiej, z którego dowiedziałem się, że w Zakładach Lamp Elektronicznych im. Róży Luksemburg ma zostać utworzone stanowisko — przytaczam dosłownie — — „zastępcy dyrektora do spraw ludzkich”. Do jego zadań będzie należało czuwanie nad realizacją postulatów dotyczących właśnie humanizacji pracy. Ten sam artykuł informuje, że w Zakładach Wytwórczych Urządzeń Telekomunikacyjnych im. Komuny Paryskiej od dawna już działa komisja humanizacji. Są to fakty godne jak największego rozgłoszenia i upowszechnienia. Są to sprawy, które nam, ludziom wierzącym, leżą szczególnie mocno na sercu i deklarujemy swą współpracę w tej dziedzinie.</u> | |
| 566 | + <u xml:id="u-17.18" who="#PoselFrankowskiJan">Dalsze ważne zagadnienie — to bezpieczeństwo i higiena pracy. Ustawę o bhp uchwalił Sejm poprzedniej kadencji. Stanowi ona chlubną kartę w dziedzinie naszego ustawodawstwa socjalnego. Jest jeszcze jednym wyrazem troski o humanizację pracy, jest tamą chroniącą przed pomnażaniem szeregu ludzi kalekich i chorych, jest więc czynnikiem umacniającym ludzkie szczęście osobiste i rodzinne. Postulować zatem należałoby jej pełną realizację, co uwarunkowane jest między innymi tym, abyśmy niezbyt długo czekali na wydanie przepisów wykonawczych.</u> | |
| 567 | + <u xml:id="u-17.19" who="#PoselFrankowskiJan">Pozwolą, Obywatele Posłowie, że wtrącę tu dodatkową uwagę. Otóż wydaje mi się, że za wiele uchwalanych jest ustaw zawierających tak zwane delegacje upoważniające do wydawania dalszych aktów normatywnych. Pozwolę sobie przypomnieć, że na 52 artykuły ustawy o bhp przypadało aż 23 na delegacje. Sądzę, że tego rodzaju praktyka powinna być poddana rewizji.</u> | |
| 568 | + <u xml:id="u-17.20" who="#PoselFrankowskiJan">Chciałbym jeszcze na chwilę zatrzymać uwagę Wysokiej Izby przy owych ludzkich sprawach. Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne wielką uwagę zwraca na los ludzi starych i ich warunki życiowe. Staramy się dopomóc tym ludziom, pracując w Polskim Komitecie Pomocy Społecznej. W obecnej kadencji zamierzamy przyczyniać się w pracy poselskiej do uczynienia wszystkiego, aby ulżyć doli ludzi starych, a zwłaszcza zniedołężniałych, chorych, pozbawionych odpowiedniej opieki rodzinnej. Zabiegać będziemy o kontynuowanie przez Sejm prac nad dalszym ulepszaniem systemu ubezpieczeń społecznych i zaopatrzenia emerytalnego. Uważamy za szczególnie istotną sprawę podniesienie, gdy sytuacja gospodarcza kraju na to pozwoli, rent najniższych. Opowiadamy się również za przyśpieszeniem opracowania programu budowy domów opieki.</u> | |
| 569 | + <u xml:id="u-17.21" who="#PoselFrankowskiJan">Postulaty te znajdują się zresztą w zaleceniach sejmowej Komisji Pracy i Spraw Socjalnych poprzedniej kadencji, a jak słusznie powiedział we wczorajszym przemówieniu Marszałek Czesław Wy cech: — „Sejm i jego organy korzystać będą z dorobku przekazanego przez komisje sejmowe w poprzedniej kadencji”.</u> | |
| 570 | + <u xml:id="u-17.22" who="#PoselFrankowskiJan">Ale ludzkie sprawy mają jeszcze i inny aspekt. Chodzi mi o postawę moralną obywateli kraju, wyrażającą się w ich stosunku do naszej ojczyzny, do obowiązków obywatelskich, do pracy społecznej i zawodowej, o ich postawę w życiu rodzinnym, o ich rolę w wychowaniu młodego pokolenia, o ich uczciwość, obowiązkowość, poczucie odpowiedzialności w życiu prywatnym, społecznym i zawodowym. W tego rodzaju sprawach źródłem inspiracji u ludzi wierzących jest światopogląd chrześcijański. Pragnęlibyśmy, aby źródło to i jego wartość dla państwa były należycie doceniane przez ludzi o innym światopoglądzie.</u> | |
| 571 | + <u xml:id="u-17.23" who="#PoselFrankowskiJan">Z wdzięcznością przyjmować będziemy każdy przejaw troski władz kościelnych o uwzględnienie w pracy duszpasterskiej tego wszystkiego, co może się przyczyniać do rozwijania w ludziach wierzących cnót cechujących dobrego patriotę i obywatela Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 572 | + <u xml:id="u-17.24" who="#PoselFrankowskiJan">W bieżącym roku obchodziliśmy 20 rocznicę zakończenia II wojny światowej. Obchodziliśmy też 20 rocznicę odzyskania Ziem Zachodnich i Północnych. Powrót do macierzy prastarych ziem polskich oraz ich zagospodarowanie i rozwój, to przedmiot radości i dumy całego narodu. Nie ma Polaka, dla którego granica na Odrze, Nysie i Bałtyku nie byłaby granicą trwałą i ostateczną. Słowa Władysława Gomułki, że nie istnieje problem granic, istnieje tylko problem pokoju, wyrażają stanowisko całego narodu.</u> | |
| 573 | + <u xml:id="u-17.25" who="#PoselFrankowskiJan">Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na żywy udział w obchodach XX-lecia odzyskania Ziem Zachodnich ludzi wierzących. Pozwolę sobie na przykład wskazać na odbyty 9 czerwca br. w Szczecinie zjazd księży zrzeszenia katolików — „Caritas”. W wygłoszonym z tej okazji referacie przytoczone zostały następujące słowa zawarte w apelu nieżyjącego już kardynała Augusta Hlonda:</u> | |
| 574 | + <u xml:id="u-17.26" who="#PoselFrankowskiJan">„Gdy wybiła godzina rachunku stulecia, a wy kochani bracia i siostry, ruszyliście ze wszystkich dzielnic polskich i z zagranicy, by osiedlić się na piastowskich ziemiach nadodrzańskich, na pomorskich wyżynach i wybrzeżach, Warmii zielonej, nad mazurskimi jeziorami, szedł z wami kościół. Trwajcie! Nie poddawajcie się lękom ani zniechęceniu. Bądźcie ufni, spokojni. To co tworzycie, ma się ostać na wieki. Mamy bronić praw i dobra Rzeczypospolitej także z obowiązku sumienia chrześcijańskiego. Jest naszą chrześcijańską powinnością zabezpieczyć kraj przed powtórzeniem się katastrofy ostatnich lat”.</u> | |
| 575 | + <u xml:id="u-17.27" who="#PoselFrankowskiJan">Dobrze się stało, że słowa te zostały przypomniane. Są one obowiązujące dla wszystkich katolików polskich, świeckich i duchownych. Obowiązujące na dziś i na jutro. Warto przytoczyć jeszcze stwierdzenie zawarte w rezolucji uchwalonej na szczecińskim zjeździe:</u> | |
| 576 | + <u xml:id="u-17.28" who="#PoselFrankowskiJan">„Jesteśmy głęboko przeświadczeni, że dotychczasowe osiągnięcia — chodzi o osiągnięcia na Ziemiach Zachodnich i Północnych — zostały umożliwione przemianami społecznymi i ustrojowymi, jakie dokonały się w naszym kraju w ciągu minionego XX-lecia”.</u> | |
| 577 | + <u xml:id="u-17.29" who="#PoselFrankowskiJan">Zjazd w Szczecinie był słuszną odpowiedzią na zakusy zachodnioniemieckich rewizjonistów, którym, niestety, udzielają swego poparcia niektórzy biskupi z Niemieckiej Republiki Federalnej, kierujący się nie poczuciem sprawiedliwości i dążeniem do utrwalenia pokoju na świecie, ale hołdujący odwiecznemu pruskiemu hasłu: — „Drang nach Osten”.</u> | |
| 578 | + <u xml:id="u-17.30" who="#PoselFrankowskiJan">Taką odpowiedzią są również zapoczątkowane dnia 20 czerwca br. w Olsztynie obchody XX-lecia powrotu diecezji zachodnich i północnych. Nadano im charakter przede wszystkim kościelny, ale nie brak w nich akcentów patriotycznych. Pragnęlibyśmy, by te piękne i podniosłe obchody unaoczniły także ludziom wierzącym i tę niewątpliwą prawdę, że odbudowa organizacji życia kościelnego i religijnego na tych ziemiach wiąże się nierozerwalnie z ich odbudową i wszechstronnym rozwojem, z dokonaniami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, z osiągnięciami mieszkańców obszarów położonych nad Odrą, Nysą i Bałtykiem. I tych wierzących i tych niewierzących. Wszystkich. I tam proces narodowej integracji rozwinął się i umocnił. Miejmy też nadzieję, że echa tych obchodów dotrą do Stolicy Apostolskiej i zabrzmią jak przypomnienie, że przecież polskie diecezje na Ziemiach Zachodnich i Północnych nie są jeszcze dotąd w pełni erygowane mimo, że od zakończenia wojny minęło już 20 lat, a wierząca ludność tych terenów, dawniej w ogromnej większości niekatolicka, w przeważającym stopniu należy dziś do wiernych kościoła katolickiego.</u> | |
| 579 | + <u xml:id="u-17.31" who="#PoselFrankowskiJan">Sprawa Ziem Zachodnich i Północnych łączy w jednym patriotycznym froncie nie tylko wszystkich Polaków w kraju. Za swoją uważają ją również szerokie koła Polonii zagranicznej. Polonijne obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego dały tego liczne dowody. W przyszłym roku nastąpi zakończenie obchodów. Odbędą się również uroczystości tysiąclecia chrztu Polski. Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne stoi na stanowisku, że dwoistość tych obchodów nie musi i nie powinna być okazją dla wytwarzania atmosfery, w której wysuwałyby się na czoło momenty antagonistyczne, podważające jedność polskiej społeczności. Tak jak w świeckich obchodach Tysiąclecia Państwa Polskiego nie należy przemilczać czy pomniejszać roli chrztu w rozwoju państwowości polskiej, tak samo w religijnych obchodach tysiąclecia chrztu nie może być nic, co sprzeczne jest z duchem chrześcijańskiej miłości i pokoju, które tak akcentował w swoich poczynaniach i wypowiedziach niezapomniany papież Jan XXIII. Słuszny i zrozumiały jest szacunek dla przeszłości narodu, dla tysiącletnich dziejów naszego państwa. Pamiętajmy jednak, że do Tysiąclecia należy również pierwsze 20-lecie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Dorobek tego dwudziestolecia tak bogaty i wszechstronny, to owoc pracy współczesnego pokolenia Polaków. Dlatego też ta współczesność musi mieć należne sobie miejsce w obchodach Tysiąclecia.</u> | |
| 580 | + <u xml:id="u-17.32" who="#PoselFrankowskiJan">Są, niestety, na emigracji koła — należy do nich, z goryczą to stwierdzam, część polskiego duchowieństwa pracującego w środowiskach polonijnych — które próbują wykorzystać tysiąclecie chrztu dla rozpętania kampanii politycznej przeciwko Polsce Ludowej. Mamy tu do czynienia z bezceremonialnym nadużywaniem religii dla zgoła niereligijnych celów, mamy też do czynienia z działalnością szkodzącą naszemu narodowi i krajowi. Pozwalamy sobie poddać tę sprawę pod rozwagę księdzu Prymasowi Kardynałowi Stefanowi Wyszyńskiemu, który z tytułu misji powierzonej mu przez Stolicę Apostolską sprawuje duszpasterską opiekę nad Polonią zagraniczną.</u> | |
| 581 | + <u xml:id="u-17.33" who="#PoselFrankowskiJan">Tysiąclecie Państwa Polskiego i tysiąclecie chrztu Polski powinny w naszym narodzie wyzwalać dążenia sprzyjające postępującemu procesowi patriotycznej integracji. Powinny stać się punktem wyjścia dla poczynań politycznych na dalszą metę.</u> | |
| 582 | + <u xml:id="u-17.34" who="#PoselFrankowskiJan">Wysoki Sejmie! Stosunki między kościołem i państwem w Polsce komplikowane są przez doraźne trudności i zadrażnienia. A przecież w interesie obu stron leży właściwe rozwiązanie istniejących trudności. Problem jest skomplikowany, ale w warunkach obopólnej dobrej woli, szacunku i tolerancji możliwy do rozwiązania. Wielką pomocą byłoby w naszym przekonaniu nawiązanie stosunków między Polską Rzecząpospolitą Ludową i Watykanem. O pożyteczności takich kontaktów mówią nam doświadczenia Węgier, Jugosławii, Czechosłowacji. Zbliża się IV sesja II Soboru. Zdecyduje ona o roli kościoła we współczesnym świecie. W naszym przekonaniu powinna to być rola, o której myślał i realizował ją Jan XXIII, a więc: — „...okazywać gotowość do lojalnej współpracy, do osiągnięcia wspólnymi siłami tego, co albo jest dobre z samej natury — albo też do dobrego prowadzi”. — pisał Jan XXIII pod adresem katolików. Wskazanie to kieruje się i do nas katolików polskich i do kościoła w Polsce. Dla normalizacji stosunków kościół-państwo duże znaczenie miałoby zaspokojenie i respektowanie słusznych postulatów kościoła.</u> | |
| 583 | + <u xml:id="u-17.35" who="#PoselFrankowskiJan">Wspomniałem poprzednio, że w życiu społecznym i obywatelskim nie ma u nas podziału na wierzących i niewierzących. Są natomiast odrębności światopoglądowe, które ku ogólnemu pożytkowi powinny być szanowane tym bardziej, że bynajmniej nie wykluczają one dialogów. W naszym przekonaniu dialog taki będzie twórczy i konstruktywny tylko wtedy, gdy dotyczyć on będzie stałego ulepszania i pogłębiania współpracy między ludźmi wierzącymi a niewierzącymi.</u> | |
| 584 | + <u xml:id="u-17.36" who="#PoselFrankowskiJan">Wysoki Sejmie! Zebraliśmy się w tej sali polskiego parlamentu, gdy sytuacja międzynarodowa budzi uzasadniony niepokój. Brudna wojna, którą Stany Zjednoczone rozpoczęły w Wietnamie oraz wypadki w Dominikanie wywołują troskę o losy pokoju na świecie. Nie wolno też lekceważyć awanturniczych poczynań rządu NRF. Toteż szczególnie na czasie zbierze się niebawem w Warszawie Krajowa Konferencja Polskiego Ruchu Pokoju. Szczególnie ważnym wydarzeniem będzie Światowa Konferencja Pokoju w Helsinkach. Pragnę przy sposobności podkreślić, że Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne przywiązuje znaczenie do działalności ruchu pokoju, a jego działacze biorą w nim aktywny udział. Polska Rzeczpospolita Ludowa prowadzi konsekwentnie politykę pokojową, występuje z konkretnymi inicjatywami, wierna jest zasadzie pokojowego współistnienia państw o różnych ustrojach. Polska Rzeczpospolita Ludowa jest jednocześnie świadoma swej siły oraz wartości swoich sojuszów, a przede wszystkim braterskiego sojuszu ze Związkiem Radzieckim. Niedawne przedłużenie tego sojuszu o dalsze 20 lat jest wydarzeniem o wielkiej doniosłości.</u> | |
| 585 | + <u xml:id="u-17.37" who="#PoselFrankowskiJan">Wysoki Sejmie! Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne uważa, że obowiązkiem całego społeczeństwa jest realizowanie programu wyborczego Frontu Jedności Narodu. Tylko własną pracą, wydajną praca, utrwalać i pomnażać będziemy te wartości, które stworzyliśmy w minionym powojennym dwudziestoleciu. Program Frontu Jedności wskazuje nam drogę działania. Tą drogą podążać będziemy wszyscy wierzący i niewierzący, zjednoczeni we wspólnym patriotycznym wysiłku — zjednoczeni w zaufaniu do kierownictwa politycznego narodu i państwa.</u> | |
| 586 | + <u xml:id="u-17.38" who="#PoselFrankowskiJan">Z zaufaniem odnosimy się do przedstawionego w expose Prezesa Rady Ministrów sposobu realizacji programu wyborczego Frontu Jedności Narodu, będziemy też głosować za wyrażeniem votum zaufania przez Sejm rządowi, którego skład przedstawił nam Premier Józef Cyrankiewicz.</u> | |
| 587 | + <u xml:id="u-17.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 588 | + <u xml:id="u-17.40" who="#PoselFrankowskiJan">Lista mówców została wyczerpana. Wobec ego zamykam dyskusję nad oświadczeniem Prezesa Rady Ministrów.</u> | |
| 589 | + <u xml:id="u-17.41" who="#PoselFrankowskiJan">Art. 48 regulaminu Sejmu ustala, że Sejm powołuje rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u> | |
| 590 | + <u xml:id="u-17.42" who="#PoselFrankowskiJan">Wnioski Prezesa Rady Ministrów głosowane są łącznie.</u> | |
| 591 | + <u xml:id="u-17.43" who="#PoselFrankowskiJan">Na podstawie listy obecności stwierdzam, że w posiedzeniu biorą udział prawie wszyscy posłowie.</u> | |
| 592 | + <u xml:id="u-17.44" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 593 | + <u xml:id="u-17.45" who="#PoselFrankowskiJan">Kto z Obywateli Posłów jest za przedstawionymi wnioskami Obywatela Prezesa Rady Ministrów co do składu rządu — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 594 | + <u xml:id="u-17.46" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 595 | + <u xml:id="u-17.47" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 596 | + <u xml:id="u-17.48" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 597 | + <u xml:id="u-17.49" who="#PoselFrankowskiJan">Stwierdzam, że Sejm podjął następującą uchwałę:</u> | |
| 598 | + <u xml:id="u-17.50" who="#PoselFrankowskiJan">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej powołał na wniosek Prezesa Rady Ministrów następujących członków Rady Ministrów:</u> | |
| 599 | + <u xml:id="u-17.51" who="#PoselFrankowskiJan">Wiceprezes Rady Ministrów — Stefan Ignar.</u> | |
| 600 | + <u xml:id="u-17.52" who="#PoselFrankowskiJan">Wiceprezes Rady Ministrów — Piotr Jaroszewicz.</u> | |
| 601 | + <u xml:id="u-17.53" who="#PoselFrankowskiJan">Wiceprezes Rady Ministrów — Zenon Nowak.</u> | |
| 602 | + <u xml:id="u-17.54" who="#PoselFrankowskiJan">Wiceprezes Rady Ministrów i Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki — Eugeniusz Szyr.</u> | |
| 603 | + <u xml:id="u-17.55" who="#PoselFrankowskiJan">Wiceprezes Rady Ministrów — Julian Tokarski.</u> | |
| 604 | + <u xml:id="u-17.56" who="#PoselFrankowskiJan">Wiceprezes Rady Ministrów — Franciszek Waniołka.</u> | |
| 605 | + <u xml:id="u-17.57" who="#PoselFrankowskiJan">Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Stefan Jędrychowski.</u> | |
| 606 | + <u xml:id="u-17.58" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych — Marian Olewiński.</u> | |
| 607 | + <u xml:id="u-17.59" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Finansów — Jerzy Albrecht.</u> | |
| 608 | + <u xml:id="u-17.60" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Gospodarki Komunalnej — Stanisław Sroka.</u> | |
| 609 | + <u xml:id="u-17.61" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Górnictwa i Energetyki — Jan Mitręga.</u> | |
| 610 | + <u xml:id="u-17.62" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Handlu Wewnętrznego — Mieczysław Lesz.</u> | |
| 611 | + <u xml:id="u-17.63" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Handlu Zagranicznego — Witold Trąmpczyński.</u> | |
| 612 | + <u xml:id="u-17.64" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Komunikacji — Piotr Lewiński.</u> | |
| 613 | + <u xml:id="u-17.65" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Kultury i Sztuki — Lucjan Motyka.</u> | |
| 614 | + <u xml:id="u-17.66" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego — Roman Gesing.</u> | |
| 615 | + <u xml:id="u-17.67" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Łączności — Zygmunt Moskwa.</u> | |
| 616 | + <u xml:id="u-17.68" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Obrony Narodowej — Marian Spychalski, Marszałek Polski.</u> | |
| 617 | + <u xml:id="u-17.69" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Oświaty — Wacław Tułodziecki.</u> | |
| 618 | + <u xml:id="u-17.70" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Przemysłu Chemicznego — Antoni Radliński.</u> | |
| 619 | + <u xml:id="u-17.71" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Przemysłu Ciężkiego — Janusz Hrynkiewicz.</u> | |
| 620 | + <u xml:id="u-17.72" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Przemysłu Lekkiego — Eugeniusz Stawiński.</u> | |
| 621 | + <u xml:id="u-17.73" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula.</u> | |
| 622 | + <u xml:id="u-17.74" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski.</u> | |
| 623 | + <u xml:id="u-17.75" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Spraw Wewnętrznych — Mieczysław Moczar.</u> | |
| 624 | + <u xml:id="u-17.76" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Spraw Zagranicznych — Adam Rapacki.</u> | |
| 625 | + <u xml:id="u-17.77" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Sprawiedliwości — Stanisław Walczak.</u> | |
| 626 | + <u xml:id="u-17.78" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Szkolnictwa Wyższego — Henryk Golański.</u> | |
| 627 | + <u xml:id="u-17.79" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski.</u> | |
| 628 | + <u xml:id="u-17.80" who="#PoselFrankowskiJan">Minister Żeglugi — Janusz Burakiewicz.</u> | |
| 629 | + <u xml:id="u-17.81" who="#PoselFrankowskiJan">Przewodniczący Komitetu Drobnej Wytwórczości — Włodzimierz Lechowicz.</u> | |
| 630 | + <u xml:id="u-17.82" who="#PoselFrankowskiJan">Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac — Aleksander Burski.”</u> | |
| 631 | + <u xml:id="u-17.83" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Wybór stałych komisji sejmowych.</u> | |
| 632 | + <u xml:id="u-17.84" who="#PoselFrankowskiJan">W myśl art. 28 regulaminu Sejm wybiera 19 stałych komisji.</u> | |
| 633 | + <u xml:id="u-17.85" who="#PoselFrankowskiJan">Wybór Komisji Mandatowo-Regulaminowej został dokonany na poprzednim posiedzeniu Sejmu.</u> | |
| 634 | + <u xml:id="u-17.86" who="#PoselFrankowskiJan">Proponowane składy osobowe pozostałych 18 komisji zostały w dniu wczorajszym Obywatelom Posłom doręczone.</u> | |
| 635 | + <u xml:id="u-17.87" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej.</u> | |
| 636 | + <u xml:id="u-17.88" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby do składu podanego już Obywatelom Posłom dodać jeszcze nazwiska posłów: Franciszka Mleczko z ZSL i Stanisława Poczęsnego z PZPR.</u> | |
| 637 | + <u xml:id="u-17.89" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi w sprawie proponowanego składu? Nie słyszę.</u> | |
| 638 | + <u xml:id="u-17.90" who="#PoselFrankowskiJan">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem wymienionych we wniosku posłów z dodanym uzupełnieniem do Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 639 | + <u xml:id="u-17.91" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 640 | + <u xml:id="u-17.92" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 641 | + <u xml:id="u-17.93" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 642 | + <u xml:id="u-17.94" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi.</u> | |
| 643 | + <u xml:id="u-17.95" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi w sprawie kandydatów do tej Komisji? Nie słyszę.</u> | |
| 644 | + <u xml:id="u-17.96" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie, proszę o podniesienie ręki.</u> | |
| 645 | + <u xml:id="u-17.97" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 646 | + <u xml:id="u-17.98" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 647 | + <u xml:id="u-17.99" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 648 | + <u xml:id="u-17.100" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Handlu Wewnętrznego.</u> | |
| 649 | + <u xml:id="u-17.101" who="#PoselFrankowskiJan">Do proponowanego składu proszę dopisać jeszcze posła Wiktora Wróbla z ZSL.</u> | |
| 650 | + <u xml:id="u-17.102" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi w sprawie kandydatur? Nie słyszę.</u> | |
| 651 | + <u xml:id="u-17.103" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 652 | + <u xml:id="u-17.104" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 653 | + <u xml:id="u-17.105" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 654 | + <u xml:id="u-17.106" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 655 | + <u xml:id="u-17.107" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Handlu</u> | |
| 656 | + <u xml:id="u-17.108" who="#PoselFrankowskiJan">Zagranicznego.</u> | |
| 657 | + <u xml:id="u-17.109" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 658 | + <u xml:id="u-17.110" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie, proszę o podniesienie ręki.</u> | |
| 659 | + <u xml:id="u-17.111" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 660 | + <u xml:id="u-17.112" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 661 | + <u xml:id="u-17.113" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 662 | + <u xml:id="u-17.114" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Komunikacji i Łączności.</u> | |
| 663 | + <u xml:id="u-17.115" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby dodać do proponowanej listy jeszcze posłów Stanisław Heidnera — PZPR i Czesława Waryszaka — PZPR.</u> | |
| 664 | + <u xml:id="u-17.116" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi co do składu Komisji? Nie słyszę.</u> | |
| 665 | + <u xml:id="u-17.117" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 666 | + <u xml:id="u-17.118" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 667 | + <u xml:id="u-17.119" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 668 | + <u xml:id="u-17.120" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 669 | + <u xml:id="u-17.121" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Kultury i Sztuki.</u> | |
| 670 | + <u xml:id="u-17.122" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby dodać do proponowanej listy jeszcze posła Tadeusza Gutowskiego — PZPR.</u> | |
| 671 | + <u xml:id="u-17.123" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 672 | + <u xml:id="u-17.124" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 673 | + <u xml:id="u-17.125" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 674 | + <u xml:id="u-17.126" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 675 | + <u xml:id="u-17.127" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 676 | + <u xml:id="u-17.128" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u> | |
| 677 | + <u xml:id="u-17.129" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 678 | + <u xml:id="u-17.130" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 679 | + <u xml:id="u-17.131" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 680 | + <u xml:id="u-17.132" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 681 | + <u xml:id="u-17.133" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 682 | + <u xml:id="u-17.134" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Obrony Narodowej.</u> | |
| 683 | + <u xml:id="u-17.135" who="#PoselFrankowskiJan">Jest dodatkowa propozycja, aby skreślić z listy posła Grzegorza Korczyńskiego — PZPR, a dopisać jeszcze posła Stanisława Kociołka — PZPR.</u> | |
| 684 | + <u xml:id="u-17.136" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 685 | + <u xml:id="u-17.137" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 686 | + <u xml:id="u-17.138" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 687 | + <u xml:id="u-17.139" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 688 | + <u xml:id="u-17.140" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 689 | + <u xml:id="u-17.141" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Oświaty i Nauki. Jest jeszcze propozycja, aby dodać do proponowanej listy posła Jana Wąsickiego — PZPR.</u> | |
| 690 | + <u xml:id="u-17.142" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 691 | + <u xml:id="u-17.143" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 692 | + <u xml:id="u-17.144" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 693 | + <u xml:id="u-17.145" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 694 | + <u xml:id="u-17.146" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 695 | + <u xml:id="u-17.147" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u> | |
| 696 | + <u xml:id="u-17.148" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby dodać jeszcze do proponowanej listy posłów: Władysława Kuszyka — PZPR i Michalinę Tatarkównę-Majkowską — PZPR, a skreślić z tej listy posła Michała Polnara — ZSL.</u> | |
| 697 | + <u xml:id="u-17.149" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 698 | + <u xml:id="u-17.150" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 699 | + <u xml:id="u-17.151" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 700 | + <u xml:id="u-17.152" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 701 | + <u xml:id="u-17.153" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 702 | + <u xml:id="u-17.154" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Pracy i Spraw Socjalnych.</u> | |
| 703 | + <u xml:id="u-17.155" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby z przedstawionej Obywatelom Posłom listy skreślić posłankę Irenę Sroczyńską — PZPR, a dopisać posłankę Henrykę Golińską — PZPR.</u> | |
| 704 | + <u xml:id="u-17.156" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 705 | + <u xml:id="u-17.157" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem tej Komisji?</u> | |
| 706 | + <u xml:id="u-17.158" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 707 | + <u xml:id="u-17.159" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 708 | + <u xml:id="u-17.160" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 709 | + <u xml:id="u-17.161" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa.</u> | |
| 710 | + <u xml:id="u-17.162" who="#PoselFrankowskiJan">Jest jeszcze propozycja, aby z listy skreślić posła Stanisława Poczęsnego — PZPR, a dopisać posła Tadeusza Młyńczaka — PZPR.</u> | |
| 711 | + <u xml:id="u-17.163" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 712 | + <u xml:id="u-17.164" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 713 | + <u xml:id="u-17.165" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 714 | + <u xml:id="u-17.166" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 715 | + <u xml:id="u-17.167" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 716 | + <u xml:id="u-17.168" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy.</u> | |
| 717 | + <u xml:id="u-17.169" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby z listy skreślić nazwisko posła Franciszka Mleczko — ZSL, który będzie pracował w innej Komisji.</u> | |
| 718 | + <u xml:id="u-17.170" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 719 | + <u xml:id="u-17.171" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 720 | + <u xml:id="u-17.172" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 721 | + <u xml:id="u-17.173" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 722 | + <u xml:id="u-17.174" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 723 | + <u xml:id="u-17.175" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego.</u> | |
| 724 | + <u xml:id="u-17.176" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby z proponowanej listy skreślić posłów Jana Pysza — PZPR i Wiktora Wróbla — ZSL, a dopisać nazwisko posła Michała Polnara — ZSL.</u> | |
| 725 | + <u xml:id="u-17.177" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie ma.</u> | |
| 726 | + <u xml:id="u-17.178" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie, proszę o podniesienie ręki.</u> | |
| 727 | + <u xml:id="u-17.179" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 728 | + <u xml:id="u-17.180" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 729 | + <u xml:id="u-17.181" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 730 | + <u xml:id="u-17.182" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Spraw Wewnętrznych.</u> | |
| 731 | + <u xml:id="u-17.183" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby dodać jeszcze do proponowanej listy posła Grzegorza Korczyńskiego — PZPR.</u> | |
| 732 | + <u xml:id="u-17.184" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie ma.</u> | |
| 733 | + <u xml:id="u-17.185" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem tej Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 734 | + <u xml:id="u-17.186" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 735 | + <u xml:id="u-17.187" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 736 | + <u xml:id="u-17.188" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 737 | + <u xml:id="u-17.189" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Spraw Zagranicznych.</u> | |
| 738 | + <u xml:id="u-17.190" who="#PoselFrankowskiJan">Jest propozycja, aby dodać do proponowanej listy posła Wojciecha Jaruzelskiego — PZPR.</u> | |
| 739 | + <u xml:id="u-17.191" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 740 | + <u xml:id="u-17.192" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 741 | + <u xml:id="u-17.193" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 742 | + <u xml:id="u-17.194" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 743 | + <u xml:id="u-17.195" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 744 | + <u xml:id="u-17.196" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Wymiaru Sprawiedliwości.</u> | |
| 745 | + <u xml:id="u-17.197" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 746 | + <u xml:id="u-17.198" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 747 | + <u xml:id="u-17.199" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 748 | + <u xml:id="u-17.200" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 749 | + <u xml:id="u-17.201" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 750 | + <u xml:id="u-17.202" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do wyboru Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej.</u> | |
| 751 | + <u xml:id="u-17.203" who="#PoselFrankowskiJan">Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u> | |
| 752 | + <u xml:id="u-17.204" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest za wyborem Komisji w proponowanym składzie?</u> | |
| 753 | + <u xml:id="u-17.205" who="#PoselFrankowskiJan">Dziękuję.</u> | |
| 754 | + <u xml:id="u-17.206" who="#PoselFrankowskiJan">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 755 | + <u xml:id="u-17.207" who="#PoselFrankowskiJan">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 756 | + <u xml:id="u-17.208" who="#PoselFrankowskiJan">Stwierdzam, że Sejm dokonał wyboru stałych komisji sejmowych.</u> | |
| 757 | + <u xml:id="u-17.209" who="#PoselFrankowskiJan">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Projekt uchwały w sprawie zamknięcia sesji.</u> | |
| 758 | + <u xml:id="u-17.210" who="#PoselFrankowskiJan">Konwent Seniorów przedstawia Wysokiemu Sejmowi propozycję przyjęcia uchwały zamieszczonej w doręczonym Obywatelom Posłom druku sejmowym nr 2:</u> | |
| 759 | + <u xml:id="u-17.211" who="#PoselFrankowskiJan">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 41 ust. 4 regulaminu postanawia zamknąć pierwszą sesję Sejmu z dniem 25 czerwca 1965 r.” Czy są jakieś uwagi w tej sprawie?</u> | |
| 760 | + <u xml:id="u-17.212" who="#PoselFrankowskiJan">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm przyjął proponowaną uchwałę.</u> | |
| 761 | + <u xml:id="u-17.213" who="#PoselFrankowskiJan">Sprzeciwu nie słyszę.</u> | |
| 762 | + <u xml:id="u-17.214" who="#PoselFrankowskiJan">Stwierdzam, że Sejm przyjął uchwałę o zamknięciu pierwszej sesji Sejmu IV kadencji.</u> | |
| 763 | + <u xml:id="u-17.215" who="#PoselFrankowskiJan">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u> | |
| 764 | + <u xml:id="u-17.216" who="#PoselFrankowskiJan">Proszę Obywatelkę Sekretarza Posłankę Lucynę Adamowicz o odczytanie komunikatu o posiedzeniach komisji.</u> | |
| 765 | + </div> | |
| 766 | + <div xml:id="div-18"> | |
| 767 | + <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Posiedzenia komisji sejmowych odbędą się w dniu dzisiejszym, to jest 25 czerwca br. według następującego planu:</u> | |
| 768 | + <u xml:id="u-18.1" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">o godz. 20 min. 15 zbiorą się Komisje:</u> | |
| 769 | + <u xml:id="u-18.2" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Budownictwa i Gospodarki Komunalnej —w sali nr 67, Dom Poselski, Handlu Wewnętrznego —w sali nr 70, Dom Poselski, Obrony Narodowej —w sali nr 101, Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów —w sali nr 118, Spraw Zagranicznych —w sali nr 102, Wymiaru Sprawiedliwości —w sali nr 121, o godz. 20 min. 30 zbiorą się następujące Komisje:</u> | |
| 770 | + <u xml:id="u-18.3" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Gospodarki Morskiej i Żeglugi —w sali nr 101,</u> | |
| 771 | + <u xml:id="u-18.4" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Kultury i Sztuki —w sali nr 70, Dom Poselski,</u> | |
| 772 | + <u xml:id="u-18.5" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego —w sali nr 121,</u> | |
| 773 | + <u xml:id="u-18.6" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa — w sali nr 102, Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego —w sali nr 118, Zdrowia i Kultury Fizycznej —w sali nr 67, Dom Poselski, o godz. 20 min. 45 zbiorą się następujące Komisje:</u> | |
| 774 | + <u xml:id="u-18.7" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Handlu Zagranicznego —w sali nr 101,</u> | |
| 775 | + <u xml:id="u-18.8" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Komunikacji i Łączności —w sali nr 121,</u> | |
| 776 | + <u xml:id="u-18.9" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Oświaty i Nauki —w sali nr 118,</u> | |
| 777 | + <u xml:id="u-18.10" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Pracy i Spraw Socjalnych —w sali nr 70, Dom Poselski,</u> | |
| 778 | + <u xml:id="u-18.11" who="#SekretarzposelLucynaAdamowicz">Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy —w sali nr 67, Dom Poselski, Spraw Wewnętrznych —w sali nr 102.</u> | |
| 779 | + </div> | |
| 780 | + <div xml:id="div-19"> | |
| 781 | + <u xml:id="u-19.0" who="#Marszalek">Na tym kończymy drugie posiedzenie Sejmu.</u> | |
| 782 | + <u xml:id="u-19.1" who="#Marszalek">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Sejmu.</u> | |
| 783 | + <u xml:id="u-19.2" who="#Marszalek">Zamykam posiedzenie.</u> | |
| 784 | + <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 20 min. 10)</u> | |
| 785 | + </div> | |
| 786 | + </body> | |
| 787 | + </text> | |
| 788 | + </TEI> | |
| 789 | +</teiCorpus> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00003-01/header.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-196569-sjm-ppxxx-00003-01"> | |
| 3 | + <fileDesc> | |
| 4 | + <titleStmt> | |
| 5 | + <title>3 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 6 | + </titleStmt> | |
| 7 | + <publicationStmt> | |
| 8 | + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p> | |
| 9 | + </publicationStmt> | |
| 10 | + <sourceDesc> | |
| 11 | + <bibl> | |
| 12 | + <title>3 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 13 | + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher> | |
| 14 | + <note type="system">PRL</note> | |
| 15 | + <note type="house">Sejm</note> | |
| 16 | + <note type="termNo">4</note> | |
| 17 | + <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note> | |
| 18 | + <note type="sessionNo">3</note> | |
| 19 | + <note type="dayNo">1</note> | |
| 20 | + <date>1965-11-11 i 12</date> | |
| 21 | + </bibl> | |
| 22 | + </sourceDesc> | |
| 23 | + </fileDesc> | |
| 24 | + <profileDesc> | |
| 25 | + <particDesc> | |
| 26 | + <person xml:id="KadencjaIVSesja" role="speaker"> | |
| 27 | + <persName>Kadencja IV — Sesja</persName> | |
| 28 | + </person> | |
| 29 | + <person xml:id="komentarz" role="speaker"> | |
| 30 | + <persName>Komentarz</persName> | |
| 31 | + </person> | |
| 32 | + <person xml:id="Marszalek" role="speaker"> | |
| 33 | + <persName>Marszałek</persName> | |
| 34 | + </person> | |
| 35 | + <person xml:id="MinisterFinansowJerzyAlbrecht" role="speaker"> | |
| 36 | + <persName>Minister Finansów Jerzy Albrecht</persName> | |
| 37 | + </person> | |
| 38 | + <person xml:id="PoselAdamRapacki" role="speaker"> | |
| 39 | + <persName>Poseł Adam Rapacki</persName> | |
| 40 | + </person> | |
| 41 | + <person xml:id="PoselBanachKazimierz" role="speaker"> | |
| 42 | + <persName>Poseł Banach Kazimierz</persName> | |
| 43 | + </person> | |
| 44 | + <person xml:id="PoselBiernackaKrystyna" role="speaker"> | |
| 45 | + <persName>Poseł Biernacka Krystyna</persName> | |
| 46 | + </person> | |
| 47 | + <person xml:id="PoselBiesFranciszek" role="speaker"> | |
| 48 | + <persName>Poseł Bies Franciszek</persName> | |
| 49 | + </person> | |
| 50 | + <person xml:id="PoselBodalskiMieczyslaw" role="speaker"> | |
| 51 | + <persName>Poseł Bodalski Mieczysław</persName> | |
| 52 | + </person> | |
| 53 | + <person xml:id="PoselCieslakStanislaw" role="speaker"> | |
| 54 | + <persName>Poseł Cieślak Stanisław</persName> | |
| 55 | + </person> | |
| 56 | + <person xml:id="PoselJaszczukBoleslaw" role="speaker"> | |
| 57 | + <persName>Poseł Jaszczuk Bolesław</persName> | |
| 58 | + </person> | |
| 59 | + <person xml:id="PoselKrassowskaEugenia" role="speaker"> | |
| 60 | + <persName>Poseł Krassowska Eugenia</persName> | |
| 61 | + </person> | |
| 62 | + <person xml:id="PoselLutyBronislaw" role="speaker"> | |
| 63 | + <persName>Poseł Luty Bronisław</persName> | |
| 64 | + </person> | |
| 65 | + <person xml:id="PoselLopatynskiIgor" role="speaker"> | |
| 66 | + <persName>Poseł Łopatyński Igor</persName> | |
| 67 | + </person> | |
| 68 | + <person xml:id="PoselRapackiAdam" role="speaker"> | |
| 69 | + <persName>Poseł Rapacki Adam</persName> | |
| 70 | + </person> | |
| 71 | + <person xml:id="PoselRudczykMaksym" role="speaker"> | |
| 72 | + <persName>Poseł Rudczyk Maksym</persName> | |
| 73 | + </person> | |
| 74 | + <person xml:id="PoselStachuraMieczyslaw" role="speaker"> | |
| 75 | + <persName>Poseł Stachura Mieczysław</persName> | |
| 76 | + </person> | |
| 77 | + <person xml:id="PoselWasilkowskiJan" role="speaker"> | |
| 78 | + <persName>Poseł Wasilkowski Jan</persName> | |
| 79 | + </person> | |
| 80 | + <person xml:id="PoselZawieyskiJerzy" role="speaker"> | |
| 81 | + <persName>Poseł Zawieyski Jerzy</persName> | |
| 82 | + </person> | |
| 83 | + <person xml:id="PoselZolkiewskiStefan" role="speaker"> | |
| 84 | + <persName>Poseł Żółkiewski Stefan</persName> | |
| 85 | + </person> | |
| 86 | + <person xml:id="PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski" role="speaker"> | |
| 87 | + <persName>Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Stefan Jędrychowski.</persName> | |
| 88 | + </person> | |
| 89 | + <person xml:id="SekretarzposelJozefTrojok" role="speaker"> | |
| 90 | + <persName>Sekretarz poseł Józef Trojok</persName> | |
| 91 | + </person> | |
| 92 | + <person xml:id="SekretarzposelZofiaGrzebisz" role="speaker"> | |
| 93 | + <persName>Sekretarz poseł Zofia Grzebisz</persName> | |
| 94 | + </person> | |
| 95 | + <person xml:id="WicemarszalekJanKarolWende" role="speaker"> | |
| 96 | + <persName>Wicemarszałek Jan Karol Wende</persName> | |
| 97 | + </person> | |
| 98 | + <person xml:id="WicemarszalekZenonKliszko" role="speaker"> | |
| 99 | + <persName>Wicemarszałek Zenon Kliszko</persName> | |
| 100 | + </person> | |
| 101 | + </particDesc> | |
| 102 | + </profileDesc> | |
| 103 | +</teiHeader> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00003-01/text_structure.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"> | |
| 3 | + <xi:include href="PPC_header.xml"/> | |
| 4 | + <TEI> | |
| 5 | + <xi:include href="header.xml"/> | |
| 6 | + <text> | |
| 7 | + <body> | |
| 8 | + <div xml:id="div-1"> | |
| 9 | + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Sejm</u> | |
| 10 | + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej</u> | |
| 11 | + </div> | |
| 12 | + <div xml:id="div-2"> | |
| 13 | + <u xml:id="u-2.0" who="#KadencjaIVSesja">II</u> | |
| 14 | + <u xml:id="u-2.1" who="#KadencjaIVSesja">Sprawozdanie Stenograficzne z 3 posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniach 11 i 12 listopada 1965 r.</u> | |
| 15 | + <u xml:id="u-2.2" who="#KadencjaIVSesja">Warszawa 1 9 6 5</u> | |
| 16 | + <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 16)</u> | |
| 17 | + <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą Marszałek Sejmu Czesław Wycech oraz wicemarszałek Jan Karol Wende)</u> | |
| 18 | + </div> | |
| 19 | + <div xml:id="div-3"> | |
| 20 | + <u xml:id="u-3.0" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! W dniu 28 października 1965 r. Rada Państwa podjęła uchwałę w sprawie zwołania sesji Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 21 | + <u xml:id="u-3.1" who="#Marszalek">Uchwała ta brzmi:</u> | |
| 22 | + <u xml:id="u-3.2" who="#Marszalek">„Na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 2) Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Rada Państwa postanawia zwołać drugą sesję Sejmu IV kadencji z dniem 30 października 1965 r.</u> | |
| 23 | + <u xml:id="u-3.3" who="#Marszalek">Przewodniczący Rady Państwa Edward Ochab</u> | |
| 24 | + <u xml:id="u-3.4" who="#Marszalek">Sekretarz Rady Państwa Julian</u> | |
| 25 | + <u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">Horodecki”</u> | |
| 26 | + <u xml:id="u-3.6" who="#Marszalek">Na podstawie powyższej uchwały Prezydium Sejmu — zgodnie z art. 42 regulaminu Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — ustaliło termin posiedzenia na dzień dzisiejszy.</u> | |
| 27 | + <u xml:id="u-3.7" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie.</u> | |
| 28 | + <u xml:id="u-3.8" who="#Marszalek">Powołuję na sekretarzy posłów Zofię Grzebisz i Tadeusza Młyńczaka.</u> | |
| 29 | + <u xml:id="u-3.9" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzi poseł Tadeusz Młyńczak.</u> | |
| 30 | + <u xml:id="u-3.10" who="#Marszalek">Proszę Posłów Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u> | |
| 31 | + <u xml:id="u-3.11" who="#Marszalek">Protokoły 1 i 2 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęte, gdyż nie wniesiono przeciwko nim zastrzeżeń.</u> | |
| 32 | + <u xml:id="u-3.12" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu usprawiedliwia nieobecność na dzisiejszym posiedzeniu posłów, których nazwiska umieszczone będą w załączniku do protokołu dzisiejszego posiedzenia.</u> | |
| 33 | + <u xml:id="u-3.13" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! Z głębokim żalem zakomunikować muszę Obywatelom Posłom, że w ostatnich miesiącach zmarli dwaj nasi Koledzy: poseł ziemi szczecińskiej Jan Wiensek i poseł miasta Warszawy — Oskar Lange.</u> | |
| 34 | + <u xml:id="u-3.14" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u> | |
| 35 | + <u xml:id="u-3.15" who="#Marszalek">Jan Wiensek urodził się w 1909 r. w rodzinie chłopskiej na Podlasiu. W okresie międzywojennym pracował długie lata jako robotnik, a po wojnie, po wyzwoleniu Ziem Zachodnich, jako jeden z pierwszych osadników w powiecie stargardzkim brał czynny udział w odbudowie gospodarczej tych ziem i pełnym ich złączeniu z macierzą.</u> | |
| 36 | + <u xml:id="u-3.16" who="#Marszalek">Jan Wiensek był długoletnim i aktywnym działaczem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, ostatnio — wiceprezesem Wojewódzkiego Komitetu ZSL w Szczecinie i prezesem Komitetu Powiatowego w Stargardzie szczecińskim. Był także aktywnym organizatorem i ambitnym działaczem kółek rolniczych. Wybrany w roku 1961 posłem na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zasiadał w Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, z ramienia której referował tu w tej sali w 1962 r. projekt ważnej ustawy dotyczącej uprawnień i obowiązków w zakresie wymiany gruntów chłopskich. Wybrany znowu posłem na Sejm w ostatnich wyborach, ponownie powołany został przez Wysoką Izbę do składu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego. Ciężka choroba nie pozwoliła mu na rozwinięcie aktywnej działalności w Sejmie IV kadencji. Zmarł w dniu 2 sierpnia; ubył z naszych szeregów oddany Polsce Ludowej poseł, cieszący się wielkim szacunkiem i szczerym zaufaniem szerokiego aktywu działaczy społecznych i politycznych województwa szczecińskiego.</u> | |
| 37 | + <u xml:id="u-3.17" who="#Marszalek">W dniu 2 października zmarł także poseł na Sejm — zastępca Przewodniczącego Rady Państwa, profesor Oskar Lange. Znana jest Obywatelom Posłom Jego droga życiowa. Urodzony w Tomaszowie Mazowieckim w 1904 r. ukończył studia prawno-ekonomiczne w latach dwudziestych, studiował potem dalej za granicą, a w latach trzydziestych objął katedrę na jednym z uniwersytetów w Stanach Zjednoczonych. Od młodych lat związany był z ruchem socjalistycznym. W czasie II wojny światowej był jednym z organizatorów lewicowego ruchu wśród Polonii amerykańskiej i współtwórcą Amerykańsko-Polskiej Rady Robotniczej, z ramienia której nawiązywał kontakty ze Związkiem Patriotów Polskich w Związku Radzieckim. Po wojnie znalazł się w gronie najwybitniejszych działaczy państwowych i politycznych Polski Ludowej. Od roku 1948 był niezmiennie członkiem Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od roku 1957 pełnił — z dokonanego przez Sejm wyboru — zaszczytne obowiązki zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa. Był jednocześnie od wielu lat członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, wybitnym i twórczym teoretykiem w dziedzinie ekonomii politycznej socjalizmu.</u> | |
| 38 | + <u xml:id="u-3.18" who="#Marszalek">Oskar Lange od wielu lat zasiadał w tej Izbie. Był posłem na Sejm Ustawodawczy, posłem do Sejmu I, II, III i IV kadencji. Wielokrotnie słyszeliśmy tu Jego głos. Był to głos oddanego sprawie budownictwa ustroju socjalistycznego działacza ruchu robotniczego; był to jednocześnie głos światowej sławy uczonego, znakomitego znawcy teorii i praktyki ekonomicznej. Te dwa nurty splatały się bowiem nierozłącznie w działalności i wystąpieniach Oskara Langego.</u> | |
| 39 | + <u xml:id="u-3.19" who="#Marszalek">Z trybuny sejmowej przedstawił Oskar Lange dwukrotnie z ramienia sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — projekty 5-letnich planów rozwoju gospodarki narodowej na lata 1956—1960, a następnie także na lata 1961—1965. Był ponadto referentem kilku rocznych projektów narodowego planu gospodarczego i budżetu państwa, zabierał także wielokrotnie głos w sprawach dotyczących sytuacji międzynarodowej, w sprawach ustrojowych i w sprawach gospodarczych.</u> | |
| 40 | + <u xml:id="u-3.20" who="#Marszalek">Oskar Lange piastował w Sejmie szereg stanowisk z wyboru. Był w swoim czasie przewodniczącym Klubu Poselskiego PZPR; był przez długie lata przewodniczącym sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz w Sejmie Ustawodawczym Komisji Spraw Zagranicznych; piastował także przez pewien czas funkcję przewodniczącego Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej. Przykładał On dużą wagę do sprawy rozwoju różnych form demokracji socjalistycznej; zwracał baczną uwagę na prawidłowe kształtowanie się oddziaływania Sejmu na rozwój ekonomiczny naszego kraju. — „W myśl Konstytucji i zasad naszego ludowo-demokratycznego ustroju — mówił w tej sali — Sejm jest nie tylko organem ustawodawczym. Jest on najwyższym organem władzy państwowej i władzę tę spełniać musi we wszystkich zakresach. Szczególnie zaś ważnym atrybutem władzy państwowej jest — jak podkreślał — stała kontrola działalności rządu. Sejm — mówił — nie tylko uchwala ustawy, ale także kontroluje ich wykonanie”.</u> | |
| 41 | + <u xml:id="u-3.21" who="#Marszalek">W ostatniej kampanii wyborczej do Sejmu mógł już tylko wziąć udział na drodze pisemnej. — „...Obłożna choroba — pisał w liście do redakcji „Trybuny Ludu” — ...uniemożliwiła mi aktywny udział w kampanii wyborczej.” Wyrażał jednak nadzieję, że planowane spotkania z wyborcami dojdą do skutku w późniejszym terminie. — „Liczę jednak na to — pisał — że będę miał możność licznej dwustronnej wymiany zdań, która dla mnie zawsze była...cennym źródłem informacji”.</u> | |
| 42 | + <u xml:id="u-3.22" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! Budowniczy Polski Ludowej Oskar Lange wniósł wielki wkład w pracę Sejmu, w jego dorobek, w jego konkretne, polityczne i gospodarcze osiągnięcia. Ciężką stratę ponieśliśmy wszyscy przez Jego tak przedwczesną śmierć. Odszedł od nas wybitny działacz państwowy i partyjny, światowej miary uczony, wybitny parlamentarzysta, a wreszcie serdecznie bliski nam, niezmącenie pogodny, skromny, uprzejmy i pełen mądrego optymizmu Kolega i Towarzysz. Cześć Jego pamięci!</u> | |
| 43 | + <u xml:id="u-3.23" who="#Marszalek">Proponuję, aby pamięć obu zmarłych Kolegów zechcieli Obywatele Posłowie uczcić chwilą ciszy.</u> | |
| 44 | + <u xml:id="u-3.24" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u> | |
| 45 | + <u xml:id="u-3.25" who="#Marszalek">Uważam, że Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zgodnie z art. 76 ust. 3 Ordynacji wyborczej — stwierdził wygaśnięcie mandatów poselskich wskutek śmierci:</u> | |
| 46 | + <u xml:id="u-3.26" who="#Marszalek">posła Jana Wienska z dniem 2 sierpnia 1965r. i posła Oskara Langego z dniem 2 października 1965 r.</u> | |
| 47 | + <u xml:id="u-3.27" who="#Marszalek">O ustalonym przez Prezydium Sejmu porządku dziennym dzisiejszego posiedzenia zostali Obywatele Posłowie powiadomieni.</u> | |
| 48 | + <u xml:id="u-3.28" who="#Marszalek">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w sprawie porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia?</u> | |
| 49 | + <u xml:id="u-3.29" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 50 | + <u xml:id="u-3.30" who="#Marszalek">Uważam, że Sejm porządek dzienny zatwierdził.</u> | |
| 51 | + <u xml:id="u-3.31" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego:</u> | |
| 52 | + <u xml:id="u-3.32" who="#Marszalek">Pierwsze czytanie:</u> | |
| 53 | + <u xml:id="u-3.33" who="#Marszalek">a)projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok i podstawowych założeniach na rok 1967 (druk nr 19), b)projektu ustawy budżetowej na rok 1966(druk nr 20).</u> | |
| 54 | + <u xml:id="u-3.34" who="#Marszalek">Głos zabierze Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Ob. Stefan Jędrychowski.</u> | |
| 55 | + </div> | |
| 56 | + <div xml:id="div-4"> | |
| 57 | + <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wysoki Sejmie! Przed omówieniem kierunków przedstawionego Wysokiemu Sejmowi projektu Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowych założeń planu na rok 1967 pragnę przedstawić aktualną sytuację gospodarczą kraju oraz stopień realizacji zadań planu na rok 1965.</u> | |
| 58 | + <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Rozwój sytuacji gospodarczej kraju w tym roku charakteryzują następujące podstawowe cechy:</u> | |
| 59 | + <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Po pierwsze — pomyślne wykonanie podstawowych zadań Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1965. W bieżącym roku z nadwyżką wykonany będzie plan wzrostu produkcji przemysłowej. Przekroczony będzie również szacunek produkcji rolnej. W rezultacie wzrost dochodu narodowego będzie wyższy niż planowano.</u> | |
| 60 | + <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Po drugie — wysokie tempo rozwoju gospodarczego w tym roku. Wzrost produkcji rolniczej, Wzrost dochodu narodowego osiągnie w 1965 roku tempo najszybsze w bieżącym pięcioleciu, a wzrost produkcji przemysłowej tempo najszybsze od 1961 r,.</u> | |
| 61 | + <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Po trzecie — rozwój gospodarczy w roku 1965 jest bardziej zrównoważony, a w szczególności korzystniejsze niż w poprzednich latach bieżącego pięciolecia są proporcje pomiędzy wzrostem produkcji przemysłowej a wzrostem produkcji rolniczej, a w przemyśle — pomiędzy wzrostem produkcji środków wytwarzania a wzrostem produkcji wyrobów konsumpcyjnych.</u> | |
| 62 | + <u xml:id="u-4.5" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Ta ogólnie pozytywna ocena wyników roku 1965 nie może przesłaniać faktu, że na niektórych odcinkach zadania planu nie zostały wykonane. W sumie jest to jednak dobry rok.</u> | |
| 63 | + <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W przemyśle produkcja globalna wzrosła w ciągu 9 miesięcy bieżącego roku o 10,4% w porównaniu z odpowiednim okresem roku ubiegłego, a w ciągu całego bieżącego roku wzrośnie według obecnej oceny o 9,5% w porównaniu z 1964 r., co oznaczać będzie wykonanie zadań Narodowego Planu Gospodarczego w 102,8%.</u> | |
| 64 | + <u xml:id="u-4.7" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Osiągnięcie stosunkowo wysokiego tempa wzrostu produkcji przemysłowej w 1965 r. stało się możliwe dzięki zwiększonej ilości nowych obiektów uruchamianych w wyniku zakończenia inwestycji oraz opanowaniu produkcji w obiektach oddanych do użytku w latach poprzednich, dzięki poprawie przebiegu skupu artykułów rolnych, a w rezultacie większej ilości surowców do przerobu w przemyśle spożywczym oraz dzięki wzrostowi importu surowców i materiałów pomocniczych dla przemysłu, co umożliwiła poprawa sytuacji płatniczej osiągnięta w 1964 r.</u> | |
| 65 | + <u xml:id="u-4.8" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Najszybszy w 1965 r. jest wzrost produkcji w przedsiębiorstwach przemysłu chemicznego, podległych Ministerstwu Przemysłu Chemicznego, które zwiększą swą produkcję o 16,5% w porównaniu z 1964 r. oraz w przedsiębiorstwach przemysłu maszynowego, podległych Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego, które zwiększą produkcję o 14,7%. Szybszy niż w latach poprzednich jest również wzrost produkcji w przemyśle podległym Ministerstwu Przemysłu Spożywczego i Skupu. Wyniesie on według obecnej oceny 7%. Wzrost produkcji w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego wyniesie 6,8%, a w przemyśle podległym Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych — 8,8%.</u> | |
| 66 | + <u xml:id="u-4.9" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Korzystne rezultaty produkcyjne osiągnięto w 1965 r. również w innych gałęziach przemysłu, jak na przykład w przemyśle energetyczno-paliwowym i w planowanym terenowo drobnym przemyśle.</u> | |
| 67 | + <u xml:id="u-4.10" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Charakterystyczną cechę 1965 r. stanowi prawie wyrównane tempo wzrostu produkcji środków wytwarzania (tak zwanej grupy — „A”) i wyrobów konsumpcyjnych (tak zwanej grupy — „B”), po kilkuletnim okresie wyraźnego nienadążania wzrostu produkcji wyrobów grupy — „B” za wzrostem produkcji wyrobów grupy — „A”. Szacuje się obecnie, że produkcja wyrobów grupy — „A” wzrośnie w 1965 r. o 9,7% w porównaniu z 1964 r., a produkcja wyrobów grupy — „B” o około 9%. Szybszy w 1965 r. wzrost produkcji wyrobów grupy „B” jest nie tylko wynikiem wzrostu dostaw surowców dla takich gałęzi przemysłu spożywczego, jak przemysł mięsny, cukrowniczy, tłuszczowy, ale również wynikiem działania środków podjętych w latach 1964—1965 dla przyśpieszenia produkcji rynkowej, a mianowicie zwiększenia importu surowców dla przemysłu lekkiego, przyśpieszenia tempa wzrostu produkcji dóbr trwałego użytkowania w przemyśle maszynowym oraz aktywizacji produkcji wyrobów rynkowych w państwowym i spółdzielczym przemyśle planowanym terenowo.</u> | |
| 68 | + <u xml:id="u-4.11" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W sumie w ciągu 5 lat produkcja przemysłowa wzrośnie według obecnej oceny o około 52%, co oznaczać będzie wykonanie w 100% zadań planu 5-letniego, przy nieosiągnięciu jednak planowanego poziomu produkcji wyrobów konsumpcyjnych, a przekroczeniu planu w przemyśle produkującym środki wytwarzania.</u> | |
| 69 | + <u xml:id="u-4.12" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W rolnictwie przewiduje się w bieżącym roku stosunkowo znaczny wzrost produkcji globalnej, a mianowicie o 7% w porównaniu z rokiem 1964, co oznaczać będzie przekroczenie poziomu założonego w Narodowym Planie Gospodarczym o ponad 5%. Wysokie tempo wzrostu produkcji rolniczej w 1965 r. zawdzięczać należy głównie korzystnym wynikom w produkcji roślinnej, a przede wszystkim osiągnięciu najwyższych z dotychczasowych plonów i zbiorów zboża, siana i rzepaku. Plony buraków cukrowych i ziemniaków, jakkolwiek niższe niż w 1964 r., są również stosunkowo dobre.</u> | |
| 70 | + <u xml:id="u-4.13" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Produkcja zwierzęca przekroczy w 1965 r. poziom planowany i wzrośnie w porównaniu z rokiem poprzednim. Dotyczy to zwłaszcza żywca i mleka. W czerwcu 1965 r. pogłowie trzody chlewnej przekroczyło po raz pierwszy poziom z czerwca 1962 r. — najwyższy uprzednio osiągnięty poziom przed okresem spadku pogłowia w latach 1963—1964.</u> | |
| 71 | + <u xml:id="u-4.14" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wzrost zbiorów i hodowli spowodował wzrost przychodów pieniężnych wsi z tytułu sprzedaży państwu produktów rolnych i jest źródłem poprawy jej sytuacji ekonomicznej, której towarzyszy ożywienie procesów inwestycyjnych na wsi.</u> | |
| 72 | + <u xml:id="u-4.15" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W rezultacie wyniki roku 1965 znacznie poprawiają łączny wynik rolnictwa w bieżącym pięcioleciu. Produkcja rolnictwa wzrośnie łącznie w ciągu 5 lat o 14%. Wskutek niekorzystnych na ogół warunków atmosferycznych w latach 1962, 1963 i 1964 nie osiągnie ona jednak poziomu założonego w planie 5-letnim, w którym szacowano wzrost produkcji rolnictwa na 22%.</u> | |
| 73 | + <u xml:id="u-4.16" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Nakłady inwestycyjne w bieżącym roku osiągną poziom 137 mld zł, co oznacza wykonanie planu w 100,3%. O przekroczeniu planu decydują głównie wyższe niż planowano nakłady na nielimitowane inwestycje szybko rentujące się oraz inwestycje ze środków społecznych, jak na przykład inwestycje w ramach czynów społecznych. Nakłady inwestycyjne ogółem będą w 1965 r. o około 7,6% wyższe niż w roku 1964. Pozwoliło to na znaczne zaawansowanie budowy kluczowych obiektów, z których znaczna część weszła już do produkcji w 1965 r. lub oddana zostanie do użytku w I półroczu 1966 r. Znacznie zwiększyła się liczba obiektów oddawanych do użytku. Jednakże efekty poniesionego wysiłku inwestycyjnego w tym roku zostały pomniejszone przez fakty opóźnień w oddawaniu do użytku szeregu obiektów, zwłaszcza przemysłowych, oraz nieosiągania w wyznaczonych terminach ich projektowanej zdolności produkcyjnej. Niepełne wykonanie planu oddawania do użytku obiektów z inwestycji stanowi jedną z ujemnych stron naszej działalności inwestycyjnej w tym roku, na którą musi być zwrócona szczególna uwaga w 1966 r.</u> | |
| 74 | + <u xml:id="u-4.17" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Nakłady inwestycyjne w bieżącym pięcioleciu osiągną prawie 100% poziomu założonego w planie 5-letnim. Jednakże znaczne opóźnienia w oddawaniu szeregu obiektów do użytku, opóźnienia w opanowaniu pełnej zdolności projektowej nowo oddanych obiektów oraz przekraczanie planowanych lub szacowanych początkowo kosztów budowy i jako pośredni skutek tego, zmiany i przesunięcia w rzeczowych programach inwestycyjnych powodują, że w szeregu gałęzi przemysłu planowany przyrost zdolności produkcyjnej nie został w tym pięcioleciu osiągnięty.</u> | |
| 75 | + <u xml:id="u-4.18" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W handlu zagranicznym eksport wzrośnie w bieżącym roku — według obecnej oceny (która może być zaniżona ze względu na możliwości przekroczenia planów operatywnych w IV kwartale) o 1,6%, przy wzroście importu o 10,8%.</u> | |
| 76 | + <u xml:id="u-4.19" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Pomimo szybszego wzrostu importu niż eksportu równowaga w bilansie płatniczym państwa została zachowana ze względu na częściowe wykorzystanie należności na rachunkach bieżących w obrotach z wielu krajami socjalistycznymi i kapitalistycznymi. Natomiast niekorzystnym faktem było niepełne wykonywanie planów eksportu maszyn i urządzeń do krajów kapitalistycznych.</u> | |
| 77 | + <u xml:id="u-4.20" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W sumie dzięki korzystnym wynikom osiągniętym w roku 1965 w przemyśle i rolnictwie, przewidujemy, że w bieżącym roku osiągnięty będzie wysoki wzrost dochodu narodowego do podziału, oceniany obecnie na 7,7%, co stanowić będzie najwyższy przyrost dochodu narodowego od roku 1961. Niemniej jednak w sumie wzrost dochodu narodowego w ciągu bieżącego pięciolecia — chociaż znaczny — będzie jednak niższy niż planowano.</u> | |
| 78 | + <u xml:id="u-4.21" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W handlu wewnętrznym w bieżącym roku obroty wzrosną według obecnych przewidywań o około 8,6% w porównaniu z rokiem 1964. Najwyższa dynamika cechuje obroty w handlu wiejskim, które w związku ze wzrostem siły nabywczej wsi wzrosną o ponad 10% w porównaniu z rokiem 1964, przy czym w porównaniu z latami poprzednimi osiągnęliśmy znaczną poprawę zaopatrzenia tego rynku zwłaszcza w środki produkcji dla rolnictwa, materiały budowlane, opał itp.</u> | |
| 79 | + <u xml:id="u-4.22" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Jednak mimo wzrostu obrotów i znacznego zwiększenia dostaw do handlu wielu podstawowych artykułów — nie uzyskaliśmy w pełni zadowalającej poprawy sytuacji rynkowej. Na wielu odcinkach istnieją jeszcze niedobory w zaspokajaniu popytu ludności. Stanowi to główną słabość aktualnej sytuacji gospodarczej. W szczególności w ciągu całego roku występowały poważne trudności w zrównoważeniu popytu i podaży mięsa i przetworów mięsnych, chociaż dostawy tych wyrobów na rynek w porównaniu z rokiem 1964 wzrosły o około 12%.</u> | |
| 80 | + <u xml:id="u-4.23" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Na taki stan wpłynęło kilka przyczyn, a między innymi pogorszenie proporcji ekonomicznych w 1965 r. w stosunku do zakażeń planu, a mianowicie szybszy niż planowano i nie w pełni uzasadniony przekroczeniem planu produkcji wzrost zatrudnienia i związany z tym wzrost dochodów nowo zatrudnionych, co spowodowało wzmożenie popytu na żywność i odzież. Dodatkowo na zwiększenie popytu na mięso wpłynął w roku 1965 nieurodzaj i brak na rynku dostatecznej ilości warzyw i owoców. Nie osiągnięto również pełnego zrównoważenia popytu i podaży w dostawach całego szeregu wyrobów przemysłu lekkiego, pomimo globalnego wzrostu wartości dostaw artykułów przemysłu włókienniczego, odzieżowego i skórzano-obuwniczego o około 8%. Braki dotyczyły zwłaszcza niektórych poszukiwanych asortymentów tkanin, wyrobów dziewiarskich i pończoszniczych, a także obuwia.</u> | |
| 81 | + <u xml:id="u-4.24" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wszystko to wskazuje, że sytuacja rynkowa wymaga nadal szczególnej uwagi i koncentracji wysiłków wszystkich ogniw naszej gospodarki. W sumie rok ten stanowił okres przyśpieszonego rozwoju gospodarki narodowej.</u> | |
| 82 | + <u xml:id="u-4.25" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Oceniając pozytywnie wyniki dotychczasowej działalności gospodarczej, nie można jednak zapominać, że powstały jednocześnie pewne dysproporcje, związane między innymi z nadmiernym wzrostem zatrudnienia i siły nabywczej ludności, niewystarczającym zaopatrzeniem działalności inwestycyjnej w niektóre materiały budowlane oraz nie dostosowanym niejednokrotnie do potrzeb odbiorców krajowych i zagranicznych profilem produkcji bądź niewystarczającym poziomem jej jakości.</u> | |
| 83 | + <u xml:id="u-4.26" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Dlatego też podstawowe zadania, jakie trzeba będzie realizować w 1966 roku, wynikają z jednej strony z potrzeby utrwalenia i umocnienia obecnych osiągnięć gospodarczych, a z drugiej — z konieczności przezwyciężenia powstałych opóźnień i dysproporcji. Oznacza to budowę takiego planu, który zapewniłby lepiej zbilansowany, bardziej harmonijny rozwój gospodarki narodowej przy jednoczesnym rozwiązaniu najbardziej dokuczliwych niedociągnięć i braków.</u> | |
| 84 | + <u xml:id="u-4.27" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Przedstawiony projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 rok przewiduje bardziej umiarkowane tempo wzrostu produkcji przy jednoczesnym zwiększeniu rezerw, podnoszących stopień realności planu i zmniejszających niebezpieczeństwo nieprzewidzianych zakłóceń równowagi gospodarczej kraju. Dochód narodowy wytworzony zwiększy się w 1966 roku zgodnie z projektem planu o około 3,7%. Jednocześnie zakłada się, że dochód narodowy do podziału wzrośnie o 3,9%.</u> | |
| 85 | + <u xml:id="u-4.28" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Należy podkreślić, że wzrost ten założony jest ostrożnie, tak że istnieje duże prawdopodobieństwo przekroczenia przyjętych ustaleń w trakcie realizacji planu. Wiąże się to w szczególności z ostrożnymi przewidywaniami, dotyczącymi poziomu produkcji rolnej w 1966 roku, co stanowi specyficzną, choć trudną do liczbowego określenia, rezerwę planu. Problem ten przedstawię nieco dokładniej w dalszej części przemówienia. Z innych rezerw planu należy zwrócić uwagę na utworzenie w planie inwestycyjnym łącznych rezerw na sumę ponad 6,6 mld zł (w tym rezerwa centralna w wysokości około 2,5 mld zł) oraz rezerw towarów rynkowych, przeznaczonych na pokrycie ewentualnego przekroczenia siły nabywczej ludności.</u> | |
| 86 | + <u xml:id="u-4.29" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego przewiduje następnie ściślejsze — niż to było w 1965 roku — dostosowanie działalności inwestycyjnej, w tym zwłaszcza budowlano-montażowej, do aktualnych możliwości zaopatrzeniowych i mocy przerobowej przedsiębiorstw.</u> | |
| 87 | + <u xml:id="u-4.30" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Projekt planu na rok 1966 zakłada pewne obniżenie tempa wzrostu zatrudnienia w stosunku do roku 1965, jednak wzrost zatrudnienia jest znaczny, gdyż prawie 280 tys. osób, a udział zatrudnienia w wartości przyrostu produkcji przemysłowej i budowlanej wzrasta w porównaniu z przeciętną obecnego pięciolecia. Dlatego założone w planie liczby zatrudnienia i funduszu płac, obejmujące rezerwy na przekroczenie planu produkcji, powinny być traktowane jako górna granica.</u> | |
| 88 | + <u xml:id="u-4.31" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Tego rodzaju generalne założenia projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 rok pozwolą na lepsze zbilansowanie produkcji z możliwościami zaopatrzeniowymi oraz potrzebami odbiorców krajowych i zagranicznych, zwłaszcza pod względem struktury asortymentowej i jakości towarów. Realizacja tych założeń powinna wzmocnić równowagę gospodarczą kraju i stworzyć warunki, ułatwiające wdrożenie w codzienną praktykę nowych zasad planowania i zarządzania, co z kolei powinno przyczynić się do zwiększenia stopnia efektywności gospodarowania.</u> | |
| 89 | + <u xml:id="u-4.32" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W projekcie planu na rok 1966 zakłada się obniżkę kosztów własnych w przemyśle co najmniej o 0,5%, w budownictwie o 0,1%, w transporcie o 0,5%.</u> | |
| 90 | + <u xml:id="u-4.33" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W świetle przyjętych założeń działalność inwestycyjna w 1966 roku powinna przebiegać sprawniej, taniej i szybciej niż w latach ubiegłych. Wyrazem tego może być fakt, że w 1966 roku nastąpi skrócenie średniego cyklu inwestycyjnego w stosunku do roku 1965 o około 4%, a ilość obiektów inwestycyjnych oddawanych do użytku wyniesie około 6 tys., to jest o ponad 12% więcej niż w 1965 r.</u> | |
| 91 | + <u xml:id="u-4.34" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">I wreszcie podstawowe założenia Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 rok powinny umożliwić wyraźniejsze zwiększenie eksportu, co w konsekwencji spowoduje poprawę bilansu płatniczego, oraz przez zwiększenie dostaw wielu artykułów na zaopatrzenie rynku wewnętrznego, pozwoli na wzmocnienie nie tylko globalnej równowagi, lecz również i złagodzenie najbardziej dotkliwych braków na rynku wewnętrznym.</u> | |
| 92 | + <u xml:id="u-4.35" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Przechodząc do szczegółowego omówienia kierunków i zadań projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 rok, chciałbym rozpocząć od problemów spożycia. W nadchodzącym roku zamierza się rozwiązać szereg zagadnień. Szacuje się, że fundusz spożycia ogółem wzrośnie w tempie większym od dochodu narodowego i będzie wyższy w 1966 roku o 4,7% w porównaniu z przewidywanym poziomem 1965 roku, w tym fundusz spożycia indywidualnego będzie wyższy o około 4,5%, zaś tak zwane spożycie zbiorowe, obejmujące między innymi sferę ochrony zdrowia, szkolnictwa i innych placówek, zaspokajających potrzeby ludności lub pracujących na ogólne potrzeby społeczeństwa, wzrośnie o około 6,2%. Oznacza to, że wzrost spożycia indywidualnego na jednego mieszkańca wyniesie w 1966 r. około 3,4% w porównaniu z 1965 rokiem.</u> | |
| 93 | + <u xml:id="u-4.36" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Te założenia znajdują pełne pokrycie w planie obrotu towarowego, przewidującym, że zakupy towarów w handlu uspołecznionym wzrosną co najmniej o 5,5%, oraz w przewidywanej sprzedaży usług w gospodarce uspołecznionej, która wzrośnie o 8,4%. Należy zaznaczyć, że przewidziane w planie dostawy towarów z produkcji i importu do sieci handlowej zapewniają — niezależnie od założonego tempa wzrostu obrotów — również wzrost stanów zapasów towarów rynkowych w sieci handlowej o ponad 7 mld zł, co powinno przyczynić się do poprawy ciągłości i rytmiczności zaopatrzenia rynkowego.</u> | |
| 94 | + <u xml:id="u-4.37" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Liczby spożycia i obrotu towarowego nie obejmują dalszego wzrostu siły nabywczej i spożycia w rezultacie regulacji płac, na pokrycie których w planie, jak corocznie, została założona rezerwa towarowa.</u> | |
| 95 | + <u xml:id="u-4.38" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Jak już podkreśliłem, jednym z zasadniczych zadań gospodarki narodowej w 1966 r. jest zapewnienie poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego w najbardziej poszukiwane artykuły. Cel ten zamierza się osiągnąć:</u> | |
| 96 | + <u xml:id="u-4.39" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">po pierwsze — przez pełniejsze, niż dotychczas, dostosowanie asortymentu i struktury produkcji do aktualnych potrzeb ludności;</u> | |
| 97 | + <u xml:id="u-4.40" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">po drugie — przez dążenie do poprawy jakości produkcji, zwłaszcza w zakresie artykułów przemysłowych trwałego użytku i artykułów przemysłu lekkiego;</u> | |
| 98 | + <u xml:id="u-4.41" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">po trzecie — przez dążenie do zwiększenia importu surowców służących do produkcji artykułów rynkowych oraz przez wykorzystywanie możliwości importu artykułów konsumpcyjnych;</u> | |
| 99 | + <u xml:id="u-4.42" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">po czwarte — przez ograniczenie eksportu niektórych, najbardziej poszukiwanych przez ludność artykułów, jak na przykład mięso.</u> | |
| 100 | + <u xml:id="u-4.43" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W szczególności Narodowy Plan Gospodarczy zakłada znaczny wzrost sprzedaży mięsa i przetworów mięsnych ogółem, a mianowicie o około 8%.</u> | |
| 101 | + <u xml:id="u-4.44" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Należy podkreślić, że łączny wzrost dostaw mięsa w latach 1965—1966 w stosunku do roku 1964 wyniesie około 20%.</u> | |
| 102 | + <u xml:id="u-4.45" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wydatna poprawa zaopatrzenia rynku nastąpi w zakresie wyrobów przemysłu lekkiego, dzięki dalszemu zwiększeniu produkcji tej gałęzi przemysłu. Łączna wartość dostaw na rynek wyrobów przemysłu lekkiego, a więc tkanin, konfekcji, wyrobów dziewiarskich i pończoszniczych, obuwia, wyrobów futrzarskich i galanteryjnych, wzrośnie w 1966 roku o około 10%. Dostawy tkanin bawełnianych, licząc w metrach kwadratowych — o około 6%, wyrobów dziewiarskich — o około 12%, a obuwia z wierzchami skórzanymi, licząc w tysiącach par, o około 9%.</u> | |
| 103 | + <u xml:id="u-4.46" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Nie uda się prawdopodobnie jeszcze w pełni pokryć zapotrzebowania na niektóre asortymenty tkanin bawełnianych, chociaż uczynimy wszystko, aby przynajmniej zmniejszyć istniejące braki. Natomiast istotna poprawa w zaopatrzeniu rynku nastąpi w wyrobach dziewiarskich oraz pończoszniczych, gdyż znacznie, prawie dwukrotnie, zwiększą się dostawy z przemysłu wyrobów z elastilu i w większym niż dotychczas stopniu wzrosną dostawy wyrobów dziewiarskich z anilany.</u> | |
| 104 | + <u xml:id="u-4.47" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Nastąpi także poprawa zaopatrzenia rynku w meble, szkło stołowe, wyroby przemysłu porcelanowo-fajansowego i wyroby papiernicze.</u> | |
| 105 | + <u xml:id="u-4.48" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Duże znaczenie dla poprawy zaopatrzenia rynku mieć będzie zwiększony import owoców cytrusowych oraz kawy. Sprzedaż owoców cytrusowych w 1966 r. wzrośnie o około 33%, a sprzedaż kawy zwiększy się o 26%.</u> | |
| 106 | + <u xml:id="u-4.49" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Tempo wzrostu dostaw artykułów trwałego użytku jest niższe w roku 1966 niż osiągane w latach ubiegłych, co jest związane ze względnym nasyceniem popytu ludności na niektóre artykuły, jak na przykład pralki, maszyny do szycia, motocykle itp. Natomiast w tych dziedzinach, w których popyt ludności nie jest zaspokojony, przewiduje się dalszy wzrost dostaw, który w 1966 r. wyniesie na przykład w zakresie lodówek 22,3%, a w zakresie telewizorów — 6,5%.</u> | |
| 107 | + <u xml:id="u-4.50" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Szczególnie istotnym problemem w tym zakresie jest podniesienie jakości wyrobów oraz wprowadzenie nowych, udoskonalonych i dostosowanych do potrzeb ludności modeli. Stawia to poważne zadanie przed przemysłem, a zwłaszcza przed przemysłem metalowym i elektrotechnicznym, który po początkowych sukcesach, związanych z opanowywaniem nowej w naszym kraju produkcji szeregu artykułów trwałego użytku, powinien obecnie uzyskać wydatniejsze postępy w jej doskonaleniu i urozmaiceniu.</u> | |
| 108 | + <u xml:id="u-4.51" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Przewiduje się, że w 1966 r. nastąpi dalsza poprawa zaopatrzenia rynku w materiały budowlane. Ogólna wartość dostaw przeznaczonych na sprzedaż dla ludności materiałów budowlanych — mineralnych, drzewnych i hutniczych — wzrośnie o 9,3%.</u> | |
| 109 | + <u xml:id="u-4.52" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wzrost dostaw cementu, przeznaczonego na sprzedaż dla ludności, wyniesie w 1966 r. — 11%, to jest do poziomu 3.160 tys. ton, zaś dostawy bardzo poszukiwanych płyt azbestowo-cementowych wzrosną w 1966 r. o 22,4%.</u> | |
| 110 | + <u xml:id="u-4.53" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Dostawy na sprzedaż dla ludności wyrobów hutniczych, a więc wyrobów walcowanych, rur stalowych, blachy ocynkowanej wzrosną o 14% i osiągną 200 tys. ton, co powinno pozwolić na poważne zmniejszenie braków rynkowych tych artykułów.</u> | |
| 111 | + <u xml:id="u-4.54" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Przedstawiając problemy związane ze wzrostem spożycia i dostaw rynkowych, należy również wspomnieć o polityce cen, jaką zamierzamy prowadzić w roku 1966. Podstawowym założeniem będzie tu utrzymanie Ogólnego poziomu cen na niezmienionym poziomie oraz dążenie do stabilizacji poziomu kosztów utrzymania. Założenie to dotyczy oczywiście cen tych towarów i usług, na ukształtowanie których mamy wpływ, gdyż zmiany (poziomu kosztów utrzymania, związane na przykład z wahaniami urodzajów owoców i warzyw, są — choć mogą być łagodzone przez politykę interwencyjną państwa — nieuniknione. Założenie to nie oznacza również, że nie będziemy dokonywać niezbędnych zmian w proporcjach cen pomiędzy poszczególnymi asortymentami. W tych jednak wypadkach, gdy okaże się konieczne podniesienie ceny jednego artykułu — zostaną obniżone ceny innych, w rozmiarach kompensujących bądź nawet przewyższających dokonane podwyżki.</u> | |
| 112 | + <u xml:id="u-4.55" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wreszcie pragnę wyjaśnić, w związku z istniejącymi pogłoskami, że nie zamierzamy podnieść cen abonamentów radiowych i telewizyjnych, przeciwnie, wprowadzimy bodźce zachęcające do zakupywania aparatów radiowych i telewizyjnych; nie przewidujemy także w najbliższej przyszłości dalszego zwiększenia opłat telefonicznych.</u> | |
| 113 | + <u xml:id="u-4.56" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Projekt Narodowego Pianiu Gospodarczego na 1966 rok zakłada pokaźny przyrost zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej, gdyż wynoszący blisko 280 tys. osób, czyli 3,4%. W ramach ogólnego przyrostu przewiduje się wzrost zatrudnienia w przemyśle o 2,8%, a w budownictwie o 3,1%. Wielkość tego przyrostu odpowiada przyrostowi zasobów siły roboczej.</u> | |
| 114 | + <u xml:id="u-4.57" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W projekcie planu założono wzrost wydajności pracy w przemyśle o 3,1%, a w budownictwie — o 4,8%. Wzrost ten jest niższy niż osiągany w latach bieżącego pięciolecia. Bardziej umiarkowane zadania w zakresie wzrostu wydajności pracy zostały założone w celu umożliwienia korzystnych zmian w strukturze asortymentowej produkcji w kierunku obniżenia jej materiałochłonności oraz dla umożliwienia poprawy jakości produkcji. Jednocześnie przy tych stosunkowo umiarkowanych zadaniach w zakresie wzrostu wydajności pracy, przekroczenie planów produkcji powinno się odbywać z reguły bez ponadplanowego wzrostu zatrudnienia przy wykorzystaniu istniejących rezerw Wzrostu wydajności pracy.</u> | |
| 115 | + <u xml:id="u-4.58" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Narodowy Plan Gospodarczy na 1966 r., rozpoczynający nowy 5-letni etap rozwoju gospodarczego kraju, zakłada dalsze kontynuowanie intensywniej działalności inwestycyjnej. Szacuje się, że nakłady inwestycyjne w całej gospodarce narodowej osiągną poziom 145 mld zł, co w rezultacie oznacza, że obciążenie inwestycjami netto dochodu narodowego podzielonego zwiększy się w 1966 r. do 17,8%, wobec 17,2% przewidywanych w 1965 r.</u> | |
| 116 | + <u xml:id="u-4.59" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Należy jednak pamiętać o tym, że założona w planie wielkość inwestycji stanowi w zasadzie ich górną granicę, podczas gdy szacunek dochodu narodowego stanowi Wielkość minimalną. Przy przekroczeniu założeń w zakresie dochodu narodowego, jego obciążenie inwestycjami netto może faktycznie ukształtować się na poziomie niższym. Potwierdza to doświadczenie lat ubiegłych. Tak na przykład w roku 1961 w planie szacowano udział inwestycji netto w dochodzie narodowym podzielonym na 18,5%, faktycznie osiągnięto 16,9%. Odpowiednie liczby dla roku 1962 wynoszą — 19,4% i 18,6%; dla 1963 r. — 19,5% i 17,4%; dla roku 1964 w Obu wypadkach — 17,3%; dla roku 1965 — 17,7% i przewidywane wykonanie 17,2%.</u> | |
| 117 | + <u xml:id="u-4.60" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Największy wzrost nakładów przeznacza się w roku przyszłym na inwestycję produkcyjne, a w szczególności na rolnictwo około 10% wzrostu, na transport i łączność około 6,4% oraz na przemysł około 4,2%.</u> | |
| 118 | + <u xml:id="u-4.61" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W nieco wolniejszym tempie, wynoszącym w sumie około 1,8%, wzrastają w 1966 r. inwestycje nieprodukcyjne. W zakresie inwestycji nieprodukcyjnych bardzo poważny wzrost wykazują nakłady w dziale nauki i szkolnictwa wyższego — o 16,5% oraz nakłady na budownictwo mieszkaniowe — o 7,7%.</u> | |
| 119 | + <u xml:id="u-4.62" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Zgodnie z przyjętymi kierunkami polityki mieszkaniowej nakłady na spółdzielcze (budownictwo mieszkaniowe we wszystkich jego formach Wzrosną w 1966 r. o 76,4% w porównaniu z 1965 r., a jego udział w całości uspołecznionego budownictwa mieszkaniowego wzrośnie z 21,8% do 44,8%.</u> | |
| 120 | + <u xml:id="u-4.63" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wobec tego, że podane tempo wzrostu nakładów inwestycyjnych nie obejmuje rezerwy centralnej, rzeczywisty wzrost nakładów na poszczególne gałęzie gospodarki narodowej, w tym zwłaszcza na przemysł, będzie nieco większy. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że niebezpieczeństwo wzrostu nakładów inwestycyjnych, ze względu na niewłaściwie zaplanowany koszt poszczególnych inwestycji, jest mniejsze niż w ubiegłym pięcioleciu. Wiąże się to z wprowadzonymi zmianami w planowaniu i realizacji inwestycji. Przykładowo możne podać, że koszt inwestycji włączonych do projektu planu na rok 1966 był weryfikowany w bieżącym roku aż trzykrotnie: w kwietniu — przez resorty, a w maju i sierpniu — przez specjalne grupy robocze, złożone z przedstawicieli Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, resortów, wykonawców i banków, finansujących inwestycje.</u> | |
| 121 | + <u xml:id="u-4.64" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W 1966 roku przewiduje się skoncentrowanie nakładów na najważniejszych dla gospodarki obiektach oraz uzyskanie postępu w przyśpieszeniu terminów oddawania nowych obiektów do użytku. W szczególności zakłada się, że w 1966 roku zostanie zakończona budowa i (zostanie przekazanych dto eksploatacji szereg ważnych obiektów przemysłowych. Przykładowo można tu wymienić V wielki piec w hucie im. Lenina, trzy nowe ciągi syntezy amoniaku i mocznika w Zakładach Azotowych w Puławach, wytwórnię akrylonitrylu na bazie acetylenu z gazu ziemnego w Zakładach Azotowych Tarnów II, kombinat cementowo-wapienniczy w Nowinach.</u> | |
| 122 | + <u xml:id="u-4.65" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Z obiektów rozpoczynanych w 1966 roku należy wymienić gazociągi magistralne Puławy — Warszawa i Tarnów — Skawina, elektrociepłownię w Bydgoszczy, walcownię — slabing w hucie im. Lenina w Krakowie, fabrykę nawozów fosforowych przy Gdańskiej Fabryce Kwasu Siarkowego, Fabrykę Przemyślu Odzieżowego w Wejherowie i skręcalnię elastilu w Łowiczu, fabrykę obuwia w Słupsku oraz szereg zakładów przemysłu materiałów budowlanych i przemysłu rolno-spożywczego. Ponadto w 1966 roku rozpocznie się rozbudową szeregu istniejących już zakładów, zwłaszcza w górnictwie, hutnictwie i przemyśle maszynowym.</u> | |
| 123 | + <u xml:id="u-4.66" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Narodowy Plan Gospodarczy zakłada zwiększenie globalnej wartości produkcji przemysłowej o około 6.5%. W ramach globalnej produkcji przemysłowej najszybszy wzrost produkcji przewiduje się w przemyśle chemicznym — o 10% oraz w przemyśle maszynowym — o 9,2%, przy czym w przemyśle maszynowym Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego produkcja wzrośnie o około 10%. Również w przemyśle porcelanowo-fajansowym nastąpi wydatny wzrost produkcji o 11,6%. Stosunkowo znaczny jest również wzrost produkcji przemysłu lekkiego, mianowicie: odzieżowego — o 7,2%, włókienniczego, obejmującego również dziewiarstwo i pończosznictwo — o 5,8% i skórzano-obuwniczego o 5,6%.</u> | |
| 124 | + <u xml:id="u-4.67" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Znacznie wolniej natomiast — w wyniku ostrożnego zaplanowania rozwoju bazy surowcowej w rolnictwie — zostało założone tempo wzrostu państwowego i spółdzielczego przemysłu spożywczego — o 2,7%.</u> | |
| 125 | + <u xml:id="u-4.68" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Po wyeliminowaniu przemysłu spożywczego z ogólnej wartości produkcji przemysłowej, tempo wzrostu produkcji w pozostałych gałęziach przemysłu jest wyższe i wyniesie w 1966 r. 7,4%. O ile w roku 1966 sytuacja w rolnictwie będzie bardziej pomyślna, niż zakłada się w planie, to istniejące w przemyśle spożywczym rezerwy w zdolnościach produkcyjnych pozwolą przetworzyć ponadplanową podaż płodów rolnych i przyśpieszyć ogólne tempo wzrostu produkcji przemysłowej.</u> | |
| 126 | + <u xml:id="u-4.69" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Mniej napięte zadania w dziedzinie wzrostu produkcji przemysłowej sprzyjać powinny wysiłkom, jakich należy dokonać w zakresie poprawy jakości produkcji, oraz lepszego dostosowania asortymentu produkcji do bieżących potrzeb gospodarki narodowej, a zwłaszcza do popytu ze strony ludności i do zamówień na eksport.</u> | |
| 127 | + <u xml:id="u-4.70" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W przemyśle chemicznym, którego produkcja w 1966 r. wzrośnie o 10%, najszybszy wzrost przewidziany jest w produkcji nawozów azotowych — o 25,5%, włókien syntetycznych — o 24,8% i tworzyw sztucznych — o 31%. Rozwój produkcji nawozów azotowych oparty będzie na nowoczesnej technologii, polegającej na zastosowaniu do produkcji amoniaku najtańszego surowca, jakim jest gaz ziemny, co pozwoli wydatnie obniżyć koszty produkcji. Udział amoniaku, produkowanego z gazu ziemnego, wzrośnie w 1966 r. do 27% ogólnej produkcji amoniaku, wobec 12,6% w 1965 r. Produkcja włókien syntetycznych, której przyrost w porównaniu z 1965 r. wynosi 5.400 ton, pozwoli na ograniczenie wzrostu importu surowców włókienniczych oraz wpłynie na poprawę jakości i trwałości wyrobów przemysłu lekkiego. W zakresie produkcji włókien chemicznych przewiduje się również podjęcie niezbędnych środków, zapewniających poprawę ich jakości. Dotyczy to zwłaszcza przędzy z jedwabiu wiskozowego i przędzy z włókien syntetycznych. Zakłada się również środki zapewniające poprawę jakości ogumienia trakcyjnego.</u> | |
| 128 | + <u xml:id="u-4.71" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Nie wymieniam tutaj ujętych w dokumentach planu zadań wszystkich gałęzi przemysłu, na przykład przemysłu energetycznego, węglowego, hutniczego, przemysłu materiałów budowlanych, drzewnego i celulozowo-papierniczego. Pełne wykonanie przez te gałęzie przemysłu ich zadań, opartych na ocenie istniejących zdolności produkcyjnych, ma ważne znaczenie dla zrównoważonego rozwoju całej gospodarki narodowej.</u> | |
| 129 | + <u xml:id="u-4.72" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Tempo wzrostu produkcji przemysłu maszynowego w 1966 roku nadal będzie szybsze od tempa wzrostu całej produkcji przemysłowej. Podstawowym zadaniem, jakie stoi przed tą gałęzią produkcji, jest potrzeba uzyskania wyraźnego postępu w zakresie unowocześnienia konstrukcji szeregu wyrobów, co wiąże się z obniżeniem ich materiałochłonności i poprawą właściwości użytkowych. Powinno to umożliwić zrealizowanie postawionych zadań w zakresie eksportu, w którym wyroby przemysłu maszynowego odgrywają coraz większą rolę, oraz ułatwić poprawę zaopatrzenia rynku wewnętrznego.</u> | |
| 130 | + <u xml:id="u-4.73" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Przy ustalaniu zadań planu na 1966 rok w zakresie rolnictwa musiał być uwzględniony fakt, że w 1965 roku warunki klimatyczne były szczególnie sprzyjające dla wszystkich upraw, z wyjątkiem ziemniaków i sadów. Planując rozwój rolnictwa na rok przyszły, nie możemy oczywiście liczyć na powtórzenie się tych szczególnie korzystnych warunków. Zgodnie z ustaloną ostatnio metodą, zakładamy plony na poziomie średniej z ostatnich czterech lat, a więc na poziomie niższym od wysokich plonów uzyskanych w roku bieżącym. W związku z tym przewiduje się, że produkcja globalna rolnictwa będzie w 1966 roku o 3% niższa niż w roku 1965, przy czym produkcja roślinna będzie w stosunku do 1965 r. niższa o 5,4%, a produkcja zwierzęca zwiększy się o 0,8%. Poziom produkcji rolniczej będzie jednak wyższy o 3,6% niż średni w ciągu ostatnich czterech lat.</u> | |
| 131 | + <u xml:id="u-4.74" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Bardzo korzystne warunki paszowe roku bieżącego powinny umożliwić w przyszłym roku zwiększenie stanu pogłowia bydła o 3,5%. Nie zakładamy natomiast istotniejszego wzrostu pogłowia trzody chlewnej. Należy bowiem przewidywać, iż tegoroczny niższy poziom plonów ziemniaków będzie działał hamująco na rozwój pogłowia trzody. Przewidujemy także, iż tegoroczny znaczny przyrost zbiorów zbóż, w związku z dokonaną podwyżką cen skupu zbóż, przyczyni się głównie do wzrostu skupu zbóż i nie zostanie przeznaczony na spasanie przez trzodę. W związku z tym Narodowy Plan Gospodarczy zakłada, iż produkcja żywca w 1966 r. wzrośnie tylko o 0,6%. Wzrost pogłowia bydła, uzyskany w roku przyszłym, umożliwi przyśpieszenie wzrostu produkcji żywca wołowego w roku 1967.</u> | |
| 132 | + <u xml:id="u-4.75" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Rok 1966 będzie pierwszym rokiem realizacji nakreślonego przez IV Zjazd PZPR 5-letniego programu przyśpieszenia rozwoju rolnictwa i w związku z tym Narodowy Plan Gospodarczy zakłada pokaźny wzrost zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji. W roku 1966 nastąpi dalsza poprawa zaopatrzenia rolnictwa w nawozy sztuczne. Pod zbiory roku 1966 rolnictwo otrzyma o 8,5% więcej nawozów. Natomiast w drugim półroczu roku 1966 i w pierwszym półroczu roku 1967 nastąpi znaczne przyśpieszenie tempa wzrostu dostaw nawozów sztucznych.</u> | |
| 133 | + <u xml:id="u-4.76" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Pod zbiory w 1967 r. rolnictwo otrzyma o 22,8% więcej nawozów sztucznych niż w troku 1966. Znaczny wzrost dostaw nawozów umożliwi między innymi intensyfikację niedostatecznie nawożonych upraw zbożowych i znaczne powiększenie nawożenia użytków zielonych.</u> | |
| 134 | + <u xml:id="u-4.77" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Jednym z najpoważniejszych zadań służby agrotechnicznej, kółek rolniczych i aparatu handlu wiejskiego jest przygotowanie się do tego bardzo szybkiego wzrostu dostaw nawozów. Dostawy wapna nawozowego wzrosną w 1966 r. o 15,9% w stosunku do roku 1965 i wyniosą, licząc w czystym składniku, 1.150 tys. ton. Dostawy chemicznych środków ochrony roślin wyniosą w 1966 r. — 88,2 tys. ton, co oznacza wzrost w porównaniu z 1965 r. o 26,4%.</u> | |
| 135 | + <u xml:id="u-4.78" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W latach 1966 i 1967 będą kontynuowane wysiłki w kierunku podniesienia efektywności zużycia pasz i zmiany struktury żywienia zwierząt.</u> | |
| 136 | + <u xml:id="u-4.79" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Dostawy przemysłowych mieszanek paszowych wzrosną w roku przyszłym o 10,1% i wyniosą 2.550 tys. ton. Zawartość w tych mieszankach pasz wysokobiałkowych, jak makuchy, mączki rybne i zwierzęce, drożdże pastewne itp. wyniesie w roku przyszłym 576 tys. ton, co oznacza wzrost o 24,4% w porównaniu z rokiem bieżącym.</u> | |
| 137 | + <u xml:id="u-4.80" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Tak znaczny wzrost dostaw pasz wysokobiałkowych powinien przyśpieszyć proces zastępowania zbóż w żywieniu trzody chlewnej mieszankami zapewniającymi wysoką efektywność spasania.</u> | |
| 138 | + <u xml:id="u-4.81" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Specjalną uchwałą Rady Ministrów zapewniono odpowiednie preferencje w dostawach pasz województwom krakowskiemu, rzeszowskiemu, opolskiemu i wrocławskiemu, w których spadek plonów ziemniaków stwarza niekiedy niekorzystne warunki dla hodowli trzody chlewnej.</u> | |
| 139 | + <u xml:id="u-4.82" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wzrosną nakłady inwestycyjne na rolnictwo. Plan przewiduje między innymi dalsze zwiększenie nakładów budowlanych i maszynowych w państwowych gospodarstwach rolnych. 0 12,5% wzrosną nakłady inwestycyjne na melioracje. Przewiduje się, iż bardzo wysoki wskaźnik wzrostu — 21,4% osiągną nakłady inwestycyjne kółek rolniczych, które zostaną głównie przeznaczone na zakup traktorów i maszyn. Przewiduje się dalszą poprawę zaopatrzenia indywidualnego rolnictwa w materiały budowlane, a szczególnie w cement, którego dostawy wzrosną o ponad 11%. Poprawione zostanie zaopatrzenie w materiały hutnicze, których dostawy powinny wzrosnąć o 15%.</u> | |
| 140 | + <u xml:id="u-4.83" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Kończąc omawianie podstawowych kierunków i problemów Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 rok, należy podkreślić, że sprawy szybkiego i wszechstronnego rozwoju handlu zagranicznego nadlał będą znajdować się w centrum uwagi rządu.</u> | |
| 141 | + <u xml:id="u-4.84" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Odmiennie niż w 1965 r., gdy tempo wzrostu importu przekraczało znacznie tempo wzrostu eksportu, w 1966 r. eksport powinien wzrosnąć co najmniej o 5,4%, to jest nieco szybciej niż import, który wzrośnie o 5,2%.</u> | |
| 142 | + <u xml:id="u-4.85" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego zakłada poprawę struktury obrotów towarowych z zagranicą. Wyraża się to w dalszym wzroście udziału maszyn i urządzeń oraz przemysłowych towarów konsumpcyjnych w eksporcie, przy jednoczesnym spadku udziału w wywozie surowców i materiałów oraz artykułów rolno-spożywczych.</u> | |
| 143 | + <u xml:id="u-4.86" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Założony wzrost eksportu maszyn i urządzeń (o 15,8%) oraz towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego (o 20,5%) stanowią niewątpliwie zadania trudne, choć w pełni realne. Zrealizowanie tego będzie wymagać odpowiedniego rozszerzenia produkcji dla potrzeb eksportu, podniesienia jej jakości, dostosowania do wymagań odbiorców oraz skrócenia terminów dostaw. Z drugiej zaś strony konieczne będzie zwracanie uwagi, by dążenie do ilościowego zwiększenia eksportu nie obniżało dewizowej efektywności transakcji, ani nie doprowadzało do uszczuplenia przewidzianego w planie zaopatrzenia rynku wewnętrznego.</u> | |
| 144 | + <u xml:id="u-4.87" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Na jeszcze jedną sprawę chciałbym zwrócić uwagę Wysokiego Sejmu. Zgodnie z przyjętymi zasadami usprawniania planowania i zarządzania przechodzimy w coraz szerszym zakresie na planowanie dwuletnie. Wyrazem tego jest między innymi uzupełnienie po raz pierwszy projektu uchwały Sejmu o Narodowym Planie Gospodarczym podstawowymi założeniami na rok następny, w konkretnym przypadku — założeniami na 1967 rok.</u> | |
| 145 | + <u xml:id="u-4.88" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Założenia te stanowią wstępną wytyczną do prac nad projektem Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 rok. Przyjęcie tego rodzaju rozwiązania stwarza warunki zwiększające stabilność planów gospodarczych, rozszerza perspektywy zadań planowych, stojących przed podmiotami planu gospodarczego i zwalnia w zasadzie od uciążliwych i mimo to niejednokrotnie opóźnionych prac, związanych z ustalaniem i uchwalaniem przez Radę Ministrów wytycznych w połowie roku poprzedzającego okres planowy.</u> | |
| 146 | + <u xml:id="u-4.89" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Przedstawione Wysokiemu Sejmowi podstawowe założenia na 1967 rok przewidują dalszy, wszechstronny rozwój gospodarki narodowej. Wyraża się to w założeniu wzrostu wytworzonego dochodu narodowego o 6,4%, nakładów inwestycyjnych o 7,3%!, obrotów handlu zagranicznego o 8,1%, produkcji przemysłowej o 6,6% oraz we wzroście dostaw towarów na zaopatrzenie rynku wewnętrznego o 5,6%.</u> | |
| 147 | + <u xml:id="u-4.90" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Oczywiście, dane dla roku 1967 nie mogły być tak dokładne jak ustalenia dla roku 1966 i dlatego też w toku ostatecznych prac nad planem w roku przyszłym mogą ulec zmianom. Należy jednak przypuszczać, jak wskazują na to dotychczasowe ustalenia, że w większości dziedzin tempo wzrostu będzie poważniejsze, niż to zakładamy w Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok. Tak więc na podstawie wyników 1966 roku, w którym zamierzamy wzmocnić równowagę gospodarczą kraju i wyrównać powstałe dysproporcje, będzie możliwe uzyskanie dalszego harmonijnego i szybkiego rozwoju gospodarki narodowej w roku 1967.</u> | |
| 148 | + <u xml:id="u-4.91" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wysoki Sejmie! Chciałbym podkreślić, że projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowe założenia planu na rok 1967, stosownie do postanowień uchwały IV Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, zostały już opracowane z uwzględnieniem szeregu zmian W metodach planowania i zarządzania w latach 1966 do 1970.</u> | |
| 149 | + <u xml:id="u-4.92" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W dostosowaniu do nowych założeń w zakresie systemu zarządzania, zwiększających rolę zjednoczeń przemysłu, wyodrębniono w projekcie uchwały Rady Ministrów wskaźniki produkcji, zatrudnienia i płac oraz nakłady inwestycyjne dla zjednoczeń przemysłu węgla kamiennego, energetyki, hutnictwa, żelaza i stali, przemysłu okrętowego, przemysłu azotowego, włókien sztucznych, przemysłu farmaceutycznego, odzieżowego i dziewiarsko-pończoszniczego.</u> | |
| 150 | + <u xml:id="u-4.93" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Poza omawianymi sprawami, stosownie do ustaleń IV Plenum KC, projekt Narodowego Planu Gospodarczego realizuje już szereg zasadniczych kierunków, które zostały wytyczone do wprowadzenia w latach 1966—1970.</u> | |
| 151 | + <u xml:id="u-4.94" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W dziedzinie wydajności pracy i płac w szerszym niż dotychczas zakresie wykorzystano nowe mierniki produkcji, zbliżone do nakładów pracy, zróżnicowane w dostosowaniu do Specyfiki poszczególnych branż i zjednoczeń. Dotyczy to głównie znacznej liczby przedsiębiorstw resortu przemysłu ciężkiego, lekkiego, chemicznego, rolno-spożywczego i budownictwa.</u> | |
| 152 | + <u xml:id="u-4.95" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W dziedzinie inwestycji rozszerzono kategorię tak zwanych inwestycji zjednoczeń, kosztem inwestycji centralnych^1^. Znalazło to wyraz w Narodowym Planie Gospodarczym w odpowiednim ustaleniu nakładów na poszczególne kategorie inwestycji. Inwestycje zjednoczeń będą finansowane wyłącznie ze środków własnych i kredytów bankowych. Wzmocnienie roli kredytów znajduje również odzwierciedlenie w tym, że nowo rozpoczynane inwestycje centralne, z wyjątkiem tak zwanych inwestycji priorytetowych, będą finansowane technicznym kredytem bankowym, udzielanym na całość zadania inwestycyjnego i spłacanym z dotacji budżetowej dopiero po zakończeniu inwestycji.</u> | |
| 153 | + <u xml:id="u-4.96" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Stosownie do ustaleń IV Plenum KC w Narodowym Planie Gospodarczym Wzmocniono planowanie rzeczowe inwestycji, ustalając dyrektywnie dla ważniejszych zadań inwestycyjnych: wartość kosztorysową, terminy oddawania inwestycji do użytku oraz planowany na dany rok przyrost zdolności produkcyjnych i usługowych.</u> | |
| 154 | + <u xml:id="u-4.97" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W dziedzinie handlu zagranicznego, zgodnie z przyjętą przez IV Plenum KC PZPR zasadą, począwszy od 1966 r. ustalono zadania eksportowe oraz limity importowe w ujęciu wartościowym w złotych dewizowych z tym, że zadania w zakresie eksportu i importu niektórych ważniejszych surowców i materiałów nadal wyrażane są również w ilości.</u> | |
| 155 | + <u xml:id="u-4.98" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Tak ustalone zadania eksportowe i importowe zostały określone dla poszczególnych resortów wraz z uprawnieniami do dokonywania w trakcie realizacji planu zmian i przesunięć w asortymencie towarowym importu i eksportu, uzasadnionych względami ekonomicznymi z tym jednak, aby wykonać zadania w eksporcie i nie przekroczyć limitów importowych.</u> | |
| 156 | + <u xml:id="u-4.99" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Ma to na celu zwiększenie zainteresowania producentów w prawidłowej realizacji zadań w zakresie obrotów towarowych z zagranicą.</u> | |
| 157 | + <u xml:id="u-4.100" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Zgodnie z kierunkami wytyczonymi przez IV Plenum KC PZPR w Narodowym Planie Gospodarczym nastąpiło dość istotne ograniczenie wskaźników dyrektywnych, wynikających z tego planu dla ministerstw i prezydiów wojewódzkich rad narodowych, a w konsekwencji zjednoczeń i przedsiębiorstw. Dotyczy to przede wszystkim wskaźników ilościowych w zakresie poszczególnych wyrobów przemysłowych. W tym zakresie nomenklaturę objętą Wskaźnikami dyrektywnymi zmniejszono o około 30%. W zakresie wskaźników zatrudnienia wyłączono z limitowania szereg dalszych zjednoczeń, a mianowicie przemysłu odzieżowego, dziewiarsko-pończoszniczego, skórzano-obuwniczego, Polskie Koleje Państwowe oraz niektóre zakłady eksperymentujące. W usługach dla ludności i rolnictwa uchylono dyrektywność w stosunku do wskaźników zatrudnienia i funduszu płać. To samo dotyczy państwowych ośrodków maszynowych. Uchylono również dyrektywność w stosunku do funduszu płac pracowników umysłowych, który przedsiębiorstwa ustalać będą we własnym zakresie pod kontrolą zjednoczeń. Tak więc obecnie dyrektywą dla przedsiębiorstw będzie tylko ogólny wskaźnik zatrudnienia i funduszu płac.</u> | |
| 158 | + <u xml:id="u-4.101" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego, poza nowym systemem finansowania przedsiębiorstw i zjednoczeń oraz inwestycji, uwzględnia wprowadzenie dyrektywnego wskaźnika rentowności, zamiast dyrektywnej kwoty akumulacji finansowej.</u> | |
| 159 | + <u xml:id="u-4.102" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Pomimo utrzymania w projekcie Narodowego Planu Gospodarczego jeszcze dość szerokiego zakresu wskaźników dyrektywnych zadań planowych i środków dla ich wykonania, przedsiębiorstwa w latach 1966—1967 opierać będą swą działalność gospodarczą przede wszystkim na zamówieniach i umowach o dostawę, zawartych z odbiorcami. Stąd struktura asortymentowa produkcji i usług będzie operatywnie dostosowywana do aktualnych potrzeb odbiorców, zwłaszcza rynkowych i handlu zagranicznego, a zmiany z tego tytułu wskaźników planu będą dokonywane z rezerw utworzonych na poszczególnych szczeblach organizacyjnych gospodarki narodowej.</u> | |
| 160 | + <u xml:id="u-4.103" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Wysoki Sejmie! Omawiając projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 rok i podstawowych założeń na 1967 rok, konieczne jest uwzględnienie faktu, że dane dla tych lat stanowią pierwszy etap realizacji planu 5-letniego na okres 1966—1970.</u> | |
| 161 | + <u xml:id="u-4.104" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">W związku z tym należy wyjaśnić, dlaczego nie został przedstawiony Wysokiemu Sejmowi równocześnie projekt uchwały o planie 5-letnim. Odpowiadając na to pytanie trzeba stwierdzić, że prace nad projektem planu 5-letniego, choć poważnie zawansowane, nie doprowadziły jeszcze do takiego stopnia zbilansowania, który pozwoliłby na rozpatrywanie planu 5-letniego już w chwili obecnej. W szczególności konieczne jest jeszcze dopracowanie problemów związanych z handlem zagranicznym oraz z inwestycjami, a w tej liczbie zwłaszcza z inwestycjami eksportowymi w nadchodzącym pięcioleciu. Konieczne jest również przed ostatecznym ustaleniem zadań planu zawarcie długoletnich umów handlowych z krajami członkowskimi Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Przewidujemy, że prace z tym związane zostaną zakończone do końca tego roku, tak że projekt uchwały o planie 5-letnim na lata 1966—1970 zostanie przedstawiony Wysokiemu Sejmowi w I kwartale 1966 roku.</u> | |
| 162 | + <u xml:id="u-4.105" who="#PrzewodniczacyKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrowStefanJedrychowski">Proszę Wysoki Sejm w imieniu rządu o rozpatrzenie i zatwierdzenie projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok i podstawowych założeniach na 1967 rok.</u> | |
| 163 | + <u xml:id="u-4.106" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 164 | + </div> | |
| 165 | + <div xml:id="div-5"> | |
| 166 | + <u xml:id="u-5.0" who="#Marszalek">Obecnie zabierze głos Minister Finansów ob. Jerzy Albrecht.</u> | |
| 167 | + </div> | |
| 168 | + <div xml:id="div-6"> | |
| 169 | + <u xml:id="u-6.0" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wysoki Sejmie! Budżet państwa, który w imieniu rządu mam zaszczyt przedstawić dziś Sejmowi, jest uogólnionym wyrazem naszych dotychczasowych osiągnięć, możliwości i zamierzeń na najbliższą przyszłość. Został on ukształtowany pod wpływem trzech zwłaszcza czynników:</u> | |
| 170 | + <u xml:id="u-6.1" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">—rozwoju sytuacji gospodarczej i finansowej w 1965 roku, —zmian i udoskonaleń w systemie finansowania gospodarki, których założenia wytyczyło IV Plenum Komitetu Centralnego naszej partii i wreszcie najważniejszego czynnika, to jest:</u> | |
| 171 | + <u xml:id="u-6.2" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">—założeń Narodowego Planu Gospodarczego, na rok 1966, które przedstawione zostały w referacie Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u> | |
| 172 | + <u xml:id="u-6.3" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Pragnę krótko scharakteryzować te trzy przesłanki, określające projektowany poziom oraz strukturę dochodów i wydatków budżetu na rok 1966.</u> | |
| 173 | + <u xml:id="u-6.4" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Jak kształtuje się sytuacja finansowa w roku 1965? Dobre wyniki osiągnięte przez podstawowe dziedziny naszej gospodarki, sprawiają, że na ogół korzystnie ukształtują się rezultaty finansowe działalności gospodarczej w bieżącym roku.</u> | |
| 174 | + <u xml:id="u-6.5" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Określone w ustawię budżetowej na rok 1965 dochody w wysokości 292 mld zł będą zrealizowane z nadwyżką ponad 7 mld zł, osiągną więc blisko o 6% wyższy poziom niż w roku 1964. Pomyślnie zamykają się również budżety terenowe. Rady narodowe wygospodarują nadwyżkę dochodów nad wydatkami w wysokości około 1 mld zł.</u> | |
| 175 | + <u xml:id="u-6.6" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Osiągnięcia te są przede wszystkim wynikiem przekroczenia planów akumulacji finansowej przedsiębiorstw oraz innych dochodów z gospodarki uspołecznionej. Opierają się one głównie na wysokim wzroście produkcji przemysłowej i rolnictwa. Pewne, aczkolwiek nie tak wydatne postępy można również odnotować w dziedzinie obniżki kosztów produkcji.</u> | |
| 176 | + <u xml:id="u-6.7" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Poważny wpływ na dochody budżetu wywiera produkcją przemysłu ciężkiego i chemicznego, które dadzą około 1,1 mld zł ponadplanowej akumulacji, czyli około 24% ponadplanowej akumulacji całego przemysłu.</u> | |
| 177 | + <u xml:id="u-6.8" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W jeszcze większym stopniu do wygospodarowania ponadplanowej akumulacji przyczynił się przemysł rolno-spożywczy. Dzięki zwiększonym dostawom produkcji roślinnej i zwierzęcej, przemysł rolno-spożywczy znacznie przekroczył plan produkcji towarowej dając około 3,3 mld zł ponadplanowej akumulacji. Jest to około 70% całej ponadplanowej akumulacji przemysłu. Lepiej niż w poprzednich latach i lepiej niż planowano ukształtowały się wyniki ekonomiczne państwowych gospodarstw rolnych.</u> | |
| 178 | + <u xml:id="u-6.9" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Dobrym wynikom produkcji rolnej towarzyszą tendencje do zwiększania nakładów produkcyjnych i inwestycyjnych w indywidualnym rolnictwie. Wygospodarowane w bieżącym roku nadwyżki budżetowe pozwoliły na wsparcie tych tendencji przez szeroką akcję kredytową.</u> | |
| 179 | + <u xml:id="u-6.10" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Kredyty inwestycyjne, udzielone indywidualnym gospodarstwom rolnym, wyniosą w bieżącym roku około 4,8 mld zł i będą o około 800 mln zł wyższe niż w roku ubiegłym. Kredyty obrotowe na cele związane z kontraktacją, zakupem nawozów i innymi potrzebami produkcyjnymi wsi wyniosą około 11,7 mld zł i będą o około 1,3 mld zł wyższe niż w roku ubiegłym. Sprzyja to angażowaniu rosnących dochodów wsi w rozwoju produkcji rolnej. Świadczy o tym między innymi znacznie szybszy wzrost nakładów pieniężnych wsi, przeznaczonych na produkcję bieżącą i na inwestycje produkcyjne, niż wzrost jej dochodów realnych.</u> | |
| 180 | + <u xml:id="u-6.11" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Należy odnotować również stosunkowo niezłe postępy w realizacji planów inwestycyjnych w gospodarce narodowej. Nakłady inwestycyjne będą o około 8,6% wyższe niż przed rokiem, a finansowanie inwestycji w większym niż planowano stopniu opiera się na wygospodarowanych przez przedsiębiorstwa środkach własnych. W nieco mniejszym natomiast stopniu niż planowaliśmy angażowane są na ten cel środki budżetowe. Słabą stromą w realizacji tegorocznego planu inwestycji są nadal opóźnienia w oddawania obiektów do eksploatacji. Nie udało się też uniknąć pewnych napięć w robotach budowlano-montażowych.</u> | |
| 181 | + <u xml:id="u-6.12" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Na podkreślenie zasługuje wreszcie osiągnięcie korzystniejszego niż w latach ubiegłych salda obrotów towarowych z krajami kapitalistycznymi. Nie oznacza to jednak, że osiągnęliśmy już dostateczne postępy w dziedzinie wzrostu eksportu do tych krajów i w poprawie jego struktury.</u> | |
| 182 | + <u xml:id="u-6.13" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wymienionym w skrócie postępom produkcji rolnej i przemysłowej oraz osiągnięciom handlu zagranicznego towarzyszy znaczny wzrost globalnych dochodów pieniężnych ludności i obrotów handlu wewnętrznego. Zwiększone dostawy na rynek zabezpieczają wprawdzie ponadplanowy wzrost popytu, ale brak jest nadwyżek niektórych towarów niezbędnych dla poprawy zaopatrzenia rynku. W ten sposób odcinkowe zakłócenia dostaw na rynek są słabym ogniwem rozwoju sytuacji gospodarczej w 1965 roku.</u> | |
| 183 | + <u xml:id="u-6.14" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Znaczny wzrost globalnych dochodów ludności sprawił, że wkłady oszczędnościowe wzrosną w bieżącym roku o około 9 mld zł i osiągną już poziom ponad 52 mld zł. Przewidywany natomiast stan emisji wyniesie na koniec roku około 40 mld zł.</u> | |
| 184 | + <u xml:id="u-6.15" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Trzeba podkreślić, że źródłem przyrostu dochodów ludności, utrzymującej się z pracy w gospodarce uspołecznionej, w przeważającej mierze jest wysoki przyrost zatrudnienia.</u> | |
| 185 | + <u xml:id="u-6.16" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wzrost dochodów z tego tytułu wyniósł ponad 7 mld zł. Wysoki przyrost zatrudnienia, nie zawszę zresztą uzasadniony potrzebami produkcji, ograniczył w pewnym stopniu możliwości regulacji płac. Jednakże dochody ludności z tytułu regulacji płac wzrosły dotąd o około 1,2 mld zł.</u> | |
| 186 | + <u xml:id="u-6.17" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W sumie rok 1965, chociaż nie pozbawiony szeregu słabości, uznać należy za rok pomyślnie kończący bieżące pięciolecie.</u> | |
| 187 | + <u xml:id="u-6.18" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Drugim czynnikiem poważnie wpływającym na ukształtowanie projektu budżetu państwa na 1966 rok jest nowy system finansowania gospodarki państwowej.</u> | |
| 188 | + <u xml:id="u-6.19" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Podstawowym założeniem nowego systemu finansowania przedsiębiorstw i zjednoczeń jest oparcie oceny ich działalności na wynikach finansowych jako sprawdzianu najbardziej syntetycznego. Równoległym założeniem jest przyjęcie zasady, że działalność przedsiębiorstw powinna być rentowna. Na, swoje potrzeby eksploatacyjne i rozwojowe powinny one same zapracować w możliwie szerokim zakresie, obniżając koszty i zwiększając produkcję zgodnie z dobrze pojętym interesem społecznym.</u> | |
| 189 | + <u xml:id="u-6.20" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Oparcie nowego systemu finansowego na takich zasadach zmienia sposób jego oddziaływania na zjednoczenia i przedsiębiorstwa. Jako podstawowy, obowiązujący przedsiębiorstwa wskaźnik, otrzymają one wskaźnik rentowności. Wskaźnik rentowności określa stosunek zysku lub w niektórych wypadkach akumulacji do kosztów sprzedanej produkcji i usług. Osiągnięty zysk będzie dzielony, na podstawie określonych co najmniej na 2 lata norm, pomiędzy przedsiębiorstwo i zjednoczenie. Zjednoczenia — na podstawie podobnych norm, część zysku zatrzymają na swoje potrzeby rozwojowe, a pozostałość wpłacą do budżetu.</u> | |
| 190 | + <u xml:id="u-6.21" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W ten sposób każda wypracowana przez przedsiębiorstwo złotówka zysku lub akumulacji dzieli się na część przekazywaną do budżetu i na część zatrzymywaną na potrzeby rozwojowe przedsiębiorstw i zjednoczeń. Im więcej tych złotówek przedsiębiorstwa i zjednoczenia wypracują, tym więcej pozostanie im do dyspozycji na fundusz zakładowy i na własne potrzeby rozwojowe oraz rezerwy. Im bardziej oszczędnie i racjonalnie przedsiębiorstwa wykorzystywać będą wygospodarowane środki na finansowanie zapasów i na potrzeby eksploatacyjne, tym więcej pozostanie im na inwestycje.</u> | |
| 191 | + <u xml:id="u-6.22" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Równocześnie, w zasadzie wyeliminowane zostaną dotacje budżetowe na finansowanie inwestycji zjednoczeń i przedsiębiorstw; inwestycje te finansowane będą ze środków własnych tych jednostek. Brakujące środki na inwestycje zjednoczenia i przedsiębiorstwa otrzymają w postaci kredytu bankowego, który będą musiały spłacać. Przy pomocy kredytu bankowego finansowana będzie również większość inwestycji centralnych, z wyjątkiem inwestycji priorytetowych. Zaciągnięte na ten cel kredyty zwracane będą inwestorom przez budżet po zakończeniu budowy.</u> | |
| 192 | + <u xml:id="u-6.23" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wprowadza się także oprocentowanie środków trwałych przedsiębiorstw. Ma ono skłaniać jednostki gospodarujące do intensywniejszego wykorzystywania posiadanych środków trwałych oraz rozważnego angażowania się w przedsięwzięcia inwestycyjne i unikania zbyt kosztownych rozwiązań, nie dających odpowiednich efektów produkcyjnych.</u> | |
| 193 | + <u xml:id="u-6.24" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Przedstawione w dużym skrócie zasady funkcjonowania nowego systemu finansowego przedsiębiorstw i finansowania inwestycji zmierzają do zwiększenia zainteresowania przedsiębiorstw wzrostem rentowności i obniżeniem kosztów inwestycji.</u> | |
| 194 | + <u xml:id="u-6.25" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Zmiany systemu finansowania wywierają znaczny wpływ na ukształtowanie się dochodów i wydatków w projekcie budżetu państwa na rok 1966. W największym uproszczeniu można powiedzieć, że zmniejszy się, przynajmniej w początkowym okresie, udział budżetu państwa w zyskach przedsiębiorstw. Większa bowiem niż dotychczas ich część pozostanie w dyspozycji przedsiębiorstw i zjednoczeń. Z drugiej strony zmaleje jednak udział budżetu państwa w finansowaniu inwestycji, gdyż pokrywane będą one w większym stopniu ze środków własnych przedsiębiorstw i z kredytu bankowego, którego rola w kształtowaniu warunków i kierunków rozwoju gospodarki poważnie wzrośnie.</u> | |
| 195 | + <u xml:id="u-6.26" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Syntetycznym wyrazem tych zmian jest spadek przejmowanej przez budżet państwa części akumulacji finansowej przedsiębiorstw z 83% w 1965 r. do 79% w całości akumulacji w 1966 roku. Pozwoli to na zwiększenie części akumulacji przeznaczanej na różnego typu fundusze własne przedsiębiorstw i zjednoczeń o pomad 32%. Ponadto budżety terenowe zrezygnują z przejmowanej dotychczas części amortyzacji przedsiębiorstw, która pozostanie do ich dyspozycji — na remonty kapitalne i inwestycje przedsiębiorstw.</u> | |
| 196 | + <u xml:id="u-6.27" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Te przesunięcia w kształtowaniu dochodów i wydatków budżetu państwa są najbardziej chyba konkretną, bo pieniężną formą wzmocnienia odpowiedzialności przedsiębiorstw i zjednoczeń za wyniki ich działalności. Stwarza to równocześnie jakościowo nowe zadania dla systemu bankowego, zwiększa rolę planu kredytowego i wzmacnia oddziaływanie banków na gospodarkę przedsiębiorstw i zjednoczeń.</u> | |
| 197 | + <u xml:id="u-6.28" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Założenia Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 są — jak mówiłem na wstępie — trzecim i to najważniejszym czynnikiem kształtującym projekt budżetu państwa. Nie muszę ich w tym miejscu charakteryzować, gdyż uczynił to w swoim wystąpieniu tow. Jędrychowski. Przypomnę jedynie, że w naszej gospodarce finanse odzwierciedlają rzeczowe procesy produkcji i dystrybucji.</u> | |
| 198 | + <u xml:id="u-6.29" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Tak więc, założone tempo wzrostu produkcji i obrotów w decydujący sposób określa tempo wzrostu akumulacji przedsiębiorstw, stanowiącej główne źródło dochodu budżetu państwa. Według projektu planu gospodarczego na 1966 rok akumulacja tą wzrośnie o około 7% w porównaniu z jej przewidywanym poziomem w bieżącym roku.</u> | |
| 199 | + <u xml:id="u-6.30" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wysoko Izbo! Obecnie pragnę poświęcić nieco uwagi samym założeniom budżetu na rok 1966.</u> | |
| 200 | + <u xml:id="u-6.31" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Rząd przedstawia Sejmowi budżet, który na miarę istniejących możliwości zabezpiecza zadania gospodarcze i potrzeby społeczne zbliżającego się 1966 roku. Jest to budżet zrównoważony. Przewiduje dochody w wysokości około 305 mld zł, i wydatki ponad 299 mld zł, co daje ponad 5,5 mld zł nadwyżki. W porównaniu z przewidywanym wykonaniem budżetu na rok 1965 oznacza to wzrost dochodu o około 6 mld zł, to jest o około 2% i wzrost wydatków o około 13 mld zł, to jest około 4,5%.</u> | |
| 201 | + <u xml:id="u-6.32" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Ponadto — stosownie do przyjętych zasad planowania rzeczowego — także i w budżecie przewidziane są niezbędne rezerwy finansowe. Jest to rezerwa Rady Ministrów w wysokości około 3,5 mld zł oraz rezerwy inwestycyjne — ogólna i resortowe — w wysokości około 4,6 mld zł. Także budżety wojewódzkich rad narodowych wyposażone są w odpowiednie kwoty rezerwy na nieprzewidziane wydatki.</u> | |
| 202 | + <u xml:id="u-6.33" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wymienione przeze mnie przed chwilą dane liczbowe uwzględniają już pewne korekty projektu budżetu w stosunku do przedstawionych Obywatelom Posłom dokumentów. Korekty te w trybie autopoprawek zgłosimy w toku prac poszczególnych komisji sejmowych.</u> | |
| 203 | + <u xml:id="u-6.34" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Jakie są główne źródła dochodów budżetu państwa? Pytanie to swego czasu postawiła między innymi prasa w uproszczonym sformułowaniu: — „Z czego żyje państwo?” Odpowiedź na to publicystyczne pytanie jest tylko jedna:</u> | |
| 204 | + <u xml:id="u-6.35" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">— Źródłem dochodów budżetu — jako scentralizowanego funduszu społecznego, gromadzącego środki i finansującego potrzeby społeczeństwa, jest — jak zresztą źródłem wszelkich wartości — oczywiście praca obywateli. Inne bowiem źródła dochodów i wartości w ogóle nie istnieją. Formy zaś, w jakich te dochody budżet przejmuje, są różnorodne, dostosowane do założeń naszej polityki gospodarczej i społecznej.</u> | |
| 205 | + <u xml:id="u-6.36" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Dochody budżetu państwa na rok 1966 oparte są głównie na planowanych wynikach działalności przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej. Około 71% ogółu dochodów budżetu, to wpłaty tych przedsiębiorstw w postaci podatku obrotowego i wpłat z zysku. W przyszłym roku pojawi się nową forma dochodów budżetu, a mianowicie wpływy z oprocentowania środków trwałych. Bezpośrednie natomiast podatki i opłaty od ludności i gospodarki nieuspołecznionej są źródłem zaledwie 10% dochodów budżetu państwa.</u> | |
| 206 | + <u xml:id="u-6.37" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Środki odprowadzane do budżetu z tytułu podatku obrotowego od przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej wyniosą około 95 mld zł i będą o około 3 mld zł wyższe niż w roku bieżącym. Wiąże się to z przewidywanym wzrostem produkcji i sprzedaży artykułów obciążonych tym podatkiem.</u> | |
| 207 | + <u xml:id="u-6.38" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wpłaty z zysku, przejmowane przez budżet, wyniosą w 1966 r. około 50 mld zł i będą o około 5 mld zł niższe niż w bieżącym roku. Obniżenie ich, o czym już poprzednio wspominałem, jest przede wszystkim wynikiem zwiększenia funduszów własnych przedsiębiorstw oraz oprocentowania środków trwałych. Dochody budżetu z tego ostatniego tytułu wyniosą około 6,6 mld zł.</u> | |
| 208 | + <u xml:id="u-6.39" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Jak już wspomniałem, wpłaty części zysku przedsiębiorstw do budżetu dokonywane będą według z góry określonych norm.</u> | |
| 209 | + <u xml:id="u-6.40" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Stwierdzić należy, że zadania w dziedzinie akumulacji i zysku nie są zbyt napięte. Ich wykonanie możliwe jest całkowicie przy równoczesnej poprawie jakości i asortymentu produkcji. Z pewnością też plany akumulacji przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej mogą być znacznie przekroczone. Intensywne poszukiwanie dróg obniżki kosztów własnych produkcji jest więc centralnym zagadnieniem zarówno dla pomyślnej realizacji Narodowego Planu Gospodarczego, jak i budżetu na 1966 r.</u> | |
| 210 | + <u xml:id="u-6.41" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Specjalnie podkreślić przy tym należy, że chodzi tu zwłaszcza o obniżkę kosztów materiałowych. Projekt planu na 1966 r. zakłada, że wskaźnik udziału kosztów własnych w wartości produkcji towarowej wyniesie 81,7% i będzie o około 0,5% niższy niż w roku bieżącym. Wskaźnikowa jest to niewielka obniżka. W liczbach bezwzględnych odpowiada ona jednak ponad 3 mld zł dodatkowej akumulacji. Z kwoty tej ponad 1 mld zł przypada na obniżkę poziomu kosztów materiałowych, co należy uznać jako zadanie minimalne, które może i powinno być przekroczone. Również obniżenie poziomu kosztów osobowych o około 2 mld zł, wobec dotychczasowych przekroczeń planów zatrudnienia i płac, będzie ważnym zadaniem na rok 1966.</u> | |
| 211 | + <u xml:id="u-6.42" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Dochody budżetu państwa wiążą się także z rezultatami finansowymi obrotów zagranicznych. W projekcie budżetu zakłada się 2,5 mld zł wpływów z tego tytułu. Zarówno dla polepszenia naszych stosunków płatniczych z zagranicą, jak i zwiększenia dochodów budżetu, dewizą działania musi być bardziej efektywny eksport i bardziej opłacalny import. Oznacza to konieczność nie tylko zwiększenia obrotów zagranicznych, ale i polepszenia jakości oraz standardu eksportowanych wyrobów i celniejszego wyboru importowanych towarów.</u> | |
| 212 | + <u xml:id="u-6.43" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W związku z tym, jednym z najpilniejszych zadań jest takie dalsze usprawnienie rozrachunku gospodarczego przedsiębiorstw, ażeby coraz ściślej wiązał się on z wynikami finansowymi wymiany z zagranicą.</u> | |
| 213 | + <u xml:id="u-6.44" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Drugim co do wielkości źródłem dochodów budżetu państwa są wpłaty przedsiębiorstw i instytucji na rzecz ubezpieczeń społecznych.</u> | |
| 214 | + <u xml:id="u-6.45" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wpływy z ubezpieczeń społecznych wzrosną z około 32 mld zł w 1965 r. do ponad 34 mld zł w 1966 r., to jest o ponad 7%, a ich udział z 10,7% do 11,3%. Jest to wynikiem planowanego wzrostu zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej. Należy wspomnieć przy tym, że ubezpieczeniem społecznym objęto także rzemiosło indywidualne.</u> | |
| 215 | + <u xml:id="u-6.46" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wpływy z podatku od wynagrodzeń i innych opłat od ludności wzrosnąć mają z około 19,5 mld zł w bieżącym roku do 20,8 mld zł w 1966 r., to jest o około 6,4%, głównie w wyniku planowanego wzrostu zatrudnienia i płac.</u> | |
| 216 | + <u xml:id="u-6.47" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Następne co do wielkości źródło dochodów budżetu, to podatki i opłaty od gospodarki nieuspołecznionej. Wyniosą one 9,9 mld zł. Projekt budżetu na rok 1966 nie przewiduje ich wzrostu. W zakresie dochodów z gospodarki nieuspołecznionej zamierzamy bowiem utrzymać dotychczasowy kierunek polityki podatkowej.</u> | |
| 217 | + <u xml:id="u-6.48" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Nadal będziemy starali się oddziaływać pobudzająco na rozwój produkcji rolnej przez doskonalenie zasad wymiaru podatku gruntowego i elastyczne ulgi. Podjęte zostały w tym celu między innymi badania około 280 tys. gospodarstw rolnych, zmierzające do sprawdzenia prawidłowości działania obciążeń w różnych grupach gospodarstw chłopskich.</u> | |
| 218 | + <u xml:id="u-6.49" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W stosunku do rzemiosła nadal stosować będziemy dogodne, zryczałtowane formy opodatkowania, ułatwiające rozwijanie działalności rzemieślników, zwłaszcza świadczących usługi. Przedłużymy na następne pięciolecie ulgi inwestycyjne dla rzemiosła usługowego. Utrzymamy również dwuletnie zwolnienia od podatku dla nowo założonych, usługowych warsztatów rzemieślniczych w miejscowościach do 20 tys. mieszkańców. Zamierzamy także upowszechnić w 1966 r. zryczałtowany pobór podatku obrotowego i dochodowego od zakładów, działających w ramach rzemieślniczych spółdzielni zaopatrzenia i zbytu.</u> | |
| 219 | + <u xml:id="u-6.50" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W celu stworzenia dodatkowych bodźców dla wzrostu zatrudnienia w rzemiośle, zamierzamy rozszerzyć zakres stosowania niższej skali podatku dochodowego. Objęte nią zostanie rzemiosło usługowe, zatrudniające do 4 czeladników oraz średniej wielkości rzemiosło produkcyjne.</u> | |
| 220 | + <u xml:id="u-6.51" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Niezależnie od już zastosowanych obniżek podatkowych dla prywatnych zakładów gastronomicznych, przyznamy im ulgi inwestycyjne i dodatkowe ulgi podatkowe dla nowo uruchamianych zakładów gastronomicznych.</u> | |
| 221 | + <u xml:id="u-6.52" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Obywatele Posłowie! Przedstawiłem podstawowe zasady, jakimi kierujemy się przy gromadzeniu dochodów budżetowych. Proszę więc, abyście zechcieli poświęcić również swoją uwagę ocenie naszych zamierzeń, dotyczących ukształtowania wydatków budżetowych.</u> | |
| 222 | + <u xml:id="u-6.53" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Około 53% wydatków budżetu państwa zamierzamy przeznaczyć na potrzeby gospodarki uspołecznionej. Wiadomo dobrze, że bez tych wydatków nie mogłoby być mowy o racjonalnym jej rozwoju, a tym samym i o wzroście spożycia ludności.</u> | |
| 223 | + <u xml:id="u-6.54" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Około 30% wydatków budżetu, to jest prawie o 2 punkty więcej niż w bieżącym roku zamierzamy przeznaczyć w 1966 roku na finansowanie oświaty i kultury, ochrony zdrowia. opieki społecznej i kultury fizycznej oraz na ubezpieczenia społeczne. Są to wszystko wydatki w sposób bardzo bezpośredni rzutujące na warunki życia ludności.</u> | |
| 224 | + <u xml:id="u-6.55" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wydatki na administrację, wymiar sprawiedliwości i bezpieczeństwo — pochłaniają natomiast niecałe 5% wydatków budżetu państwa. I wreszcie niecałe 9% wydatków budżetu przeznaczyć zamierzamy na potrzeby obrony narodowej.</u> | |
| 225 | + <u xml:id="u-6.56" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Z przedstawienia struktury wydatków budżetu państwa wynika, że nadal — pomimo poważnego zwiększenia funduszów przedsiębiorstw — budżet nasz jest przede wszystkim budżetem gospodarczym, finansującym potrzeby rozwoju gospodarki i spożycia społecznego ludności.</u> | |
| 226 | + <u xml:id="u-6.57" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Głównym kierunkiem świadczeń budżetu na rzecz rozwoju gospodarczego kraju jest oczywiście finansowanie inwestycji. Przewidujemy, że z budżetu pokryte będzie w 1966 r. około 47% nakładów inwestycyjnych gospodarki uspołecznionej, podczas gdy w bieżącym roku pokrywamy około 55%. Udział środków budżetu w finansowaniu inwestycji obniża się. Jest to wynikiem wspomnianych na wstępie zmian w zasadach finansowania inwestycji.</u> | |
| 227 | + <u xml:id="u-6.58" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Z ogólnej sumy nakładów na inwestycje w przemyśle, rolnictwie, budownictwie, transporcie i gospodarce komunalnej przypada około 98 mld zł, z czego budżet państwa powinien pokryć około 47,7 mld zł, to jest około 49%. Główną pozycją wydatków budżetowych będzie tu finansowanie inwestycji priorytetowych, które i w nowym systemie finansowym będą dotowane z budżetu.</u> | |
| 228 | + <u xml:id="u-6.59" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Na inwestycje te o szczególnej wadze dla gospodarki narodowej przeznaczymy ponad 18 mld zł środków budżetowych. Finansować będziemy z budżetu budowę takich kopalń, jak — „Staszic”, — „Jastrzębie”, „Moszczenica”; elektrowni — „Pątnów”, — „Łaziska”, — „Siersza II”; finansować będziemy rozbudowę huty — „Lenina”, kombinatu górniczo-hutniczego w Lubinie, Zakładów Mechanicznych — „Ursus”, Zakładów Azotowych w Tarnowie i w Puławach, Zakładów Celulozowych w Świeciu, elektryfikację kolei, stopień wodny na Wiśle we Włocławku, rozgłośnię radia i telewizji w Warszawie i wiele innych. Nazwy tych inwestycji znane są społeczeństwu, kryje się za nimi dalszy rozwój sił wytwórczych, wzmocnienie podstaw wzrostu poziomu ekonomicznego i kulturalnego kraju.</u> | |
| 229 | + <u xml:id="u-6.60" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Ponadto, na pozostałe inwestycje centralne — kontynuowane, budżet przeznaczy w 1966 r. około 5 mld zł. Natomiast nowe inwestycje centralne finansowane będą kredytem bankowym i dopiero po ich ukończeniu inwestorzy otrzymają odpowiednie dotacje budżetowe na zwrot zaciągniętego kredytu.</u> | |
| 230 | + <u xml:id="u-6.61" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Inwestycje zjednoczeń i przedsiębiorstw, jak już mówiłem, finansowane będą ze środków własnych, pochodzących z zysku i amortyzacji oraz w części — przy pomocy kredytu bankowego. Tylko w niewielu zjednoczeniach, które nie zdołały jeszcze nagromadzić własnych środków, wystąpi niezbędna dotacja budżetowa. Warto podkreślić, że nakłady inwestycyjne, finansowane z własnych środków przedsiębiorstw i zjednoczeń, a więc nakłady, które cechuje duża zależność od wielkości wygospodarowanych środków — wykazują w 1966 r. największą dynamikę.</u> | |
| 231 | + <u xml:id="u-6.62" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W finansowaniu inwestycji gospodarczych następuje wyraźne ograniczenie środków budżetowych do głównych obiektów, decydujących o rozwoju całej gospodarki narodowej. Natomiast w dziedzinie inwestycji, tak zwanej sfery nieprodukcyjnej, udział budżetu w ich finansowaniu nie ulegnie zmianie, z wyjątkiem budownictwa mieszkaniowego.</u> | |
| 232 | + <u xml:id="u-6.63" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Łącznie na inwestycje w dziedzinie oświaty, ochrony zdrowia i kultury budżet przeznacza 5 mld zł. Ponadto, około 4 mld zł przeznaczone zostanie na budownictwo mieszkaniowe, głównie rad narodowych. Suma ta jest niższa niż w 1965 roku. Równocześnie jednak wydatnie zwiększą się kredyty bankowe na spółdzielcze budownictwo mieszkaniowe. Wyniosą one w 1966 r. około 3,8 mld zł, podczas gdy w bieżącym roku szacuje się je na 2,5 mld zł. Na indywidualne budownictwo mieszkaniowe przewiduje się około 900 mln zł kredytów bankowych, to jest około 30% więcej niż planowano w bieżącym roku. Łącznie środki państwowe na budownictwo mieszkaniowe będą wyższe niż w bieżącym roku. Zgodnie jednak z założeniami nowej polityki mieszkaniowej wyraźnie zmienia się ich struktura. Wzrastają kredyty dla spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego.</u> | |
| 233 | + <u xml:id="u-6.64" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Powinniśmy dołożyć starań, aby rok 1966 stał się poważnym krokiem naprzód w dziedzinie uporządkowania i zwiększenia efektywności naszych inwestycji. Są ku temu sprzyjające warunki. Plan inwestycyjny jest stosunkowo mniej napięty niż w pierwszych latach bieżącej pięciolatki. Ma on jednak nadal odcinkowe napięcia, które powinny być pilnie obserwowane i w trakcie realizacji usuwane. Głównie chodzi tu o roboty budowlano-montażowe. Dalsze ograniczenie zapotrzebowania na te roboty, w stosunku do założeń planu, byłoby jak najbardziej pożądane. Napięcia tkwić mogą także w realizacji planu dostaw niektórych asortymentów materiałów budowlanych. Rytmiczność dostaw i oszczędne zużycie materiałów decydować będą o powodzeniu realizacji planu. Wreszcie, skoncentrowanie uwagi i sił na terminowym oddawaniu do użytku nowych obiektów jest dalszym podstawowym warunkiem pomyślnej realizacji planu inwestycyjnego w 1966 r.</u> | |
| 234 | + <u xml:id="u-6.65" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Liczymy na to, że nowy system finansowania inwestycji w 1966 r. — choć będzie to pierwszy rok jego działania i stąd zakres jego stosowania jeszcze dosyć wąski — zostanie wykorzystany dla usprawnienia procesów inwestycyjnych i wzmocnienia dyscypliny realizatorów planu inwestycyjnego.</u> | |
| 235 | + <u xml:id="u-6.66" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Poważną pozycję wydatkową budżetu zajmować będzie finansowanie rolnictwa. Budżet pokryje ponad 40% ogółu nakładów inwestycyjnych w rolnictwie. Wydatki budżetu na inwestycje rolne wyniosą około 12 mld zł, a więc prawie o 11% więcej niż w 1965 r. W ramach tej sumy najszybciej będą rosły wydatki na melioracje — o około 12%, i rozwój bazy mechanizacji o 11%. Nakłady inwestycyjne poważnie zasili również Fundusz Rozwoju Rolnictwa w kwocie około 4,4 mld zł, na który przelewane są środki z budżetu.</u> | |
| 236 | + <u xml:id="u-6.67" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Budżet państwa, podobnie jak w latach ubiegłych, przeznacza poważne sumy nie tylko na inwestycje, ale i na bieżące potrzeby rolnictwa. Na popieranie produkcji zwierzęcej i roślinnej, konserwację urządzeń melioracyjnych, utrzymanie agronomówek, zbiorowe zaopatrywanie wsi w wodę oraz na upowszechnianie wiedzy rolniczej przewidziano w projekcie budżetu 3,3 mld zł, a więc o 13,6% więcej niż w roku 1965.</u> | |
| 237 | + <u xml:id="u-6.68" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Środki budżetowe to tylko część świadczeń państwa na rzecz rozwoju rolnictwa. Podstawowym instrumentem oddziaływania na inwestycje i produkcję indywidualnej gospodarki chłopskiej pozostaje nadal polityka kredytowa.</u> | |
| 238 | + <u xml:id="u-6.69" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Plan kredytowy przewiduje, że w 1966 r. udzielimy rolnikom indywidualnym i spółdzielniom produkcyjnym ponad 17 mld zł kredytów, z czego na kredyty obrotowe przypadnie około 12,5 mld zł, a na kredyty inwestycyjne — ponad 5 mld zł. Pewne wyobrażenie o roli, jaką kredyty te odgrywają w kształtowaniu rozwoju rolnictwa, może dać fakt, że ich udział w nakładach pieniężnych gospodarki chłopskiej na inwestycje przekracza 50%, a w nakładach na produkcję bieżącą kształtuje się w granicach 44%.</u> | |
| 239 | + <u xml:id="u-6.70" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W celu bardziej efektywnego wykorzystania kredytów dla potrzeb rozwoju gospodarki rolnej przewidujemy między innymi:</u> | |
| 240 | + <u xml:id="u-6.71" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">—silniejsze skoncentrowanie ich na terenach, gdzie kierowane są większe nakłady na meliorację, mechanizację i budowę dróg itd.;</u> | |
| 241 | + <u xml:id="u-6.72" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">—zacieśnienie współpracy z radami narodowymi dla ustalenia najwłaściwszych na danym terenie rejonów, form i kierunków kredytowania.</u> | |
| 242 | + <u xml:id="u-6.73" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Sądzę, że właściwe wykorzystanie środków, zmierzające do zapewnienia korzystnych warunków rozwoju produkcji rolnej, przyniesie pożądane rezultaty.</u> | |
| 243 | + <u xml:id="u-6.74" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Scharakteryzowałem ważniejsze kierunki wydatkowania środków, jakie przeznaczamy na rozwój potencjału produkcyjnego naszej gospodarki. Stwierdzić jednak muszę, że nie mniejszą wagę przywiązujemy do postępów nauki i techniki jako bardzo istotnego czynnika rozwoju naszej gospodarki. Wyrazem tego jest między innymi projektowany wzrost wydatków bieżących budżetu na naukę o ponad 16% i wydatków inwestycyjnych o około 20% więcej niż w bieżącym roku. Są to więc najbardziej dynamiczne pozycje wydatków budżetowych. Poza wydatkami na naukę w kwocie około 3,4 mld zł, ponoszonymi przez budżet, przewidziane są jeszcze odpisy przedsiębiorstw na fundusz postępu techniczno-ekonomicznego w wysokości około 4,8 mld zł, a więc prawie o 26% więcej niż w bieżącym roku. Przeznaczając tak wiele środków na rozwój nauki i postępu technicznego, powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na pełne ich wykorzystanie oraz zwiększenie ich efektywności. Powinny one wywrzeć poważny wpływ między innymi na wzrost jakości wytwarzanych wyrobów oraz dostosowanie ich do potrzeb rynku krajowego i, co szczególnie ważne, do wymagań naszych zagranicznych kontrahentów.</u> | |
| 244 | + <u xml:id="u-6.75" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Jak już mówiłem, drugą co do wielkości pozycją wydatków budżetu państwa są nakłady na działalność socjalno-kulturalną. W 1966 roku wyniosą one około 52,7 mld zł i będą o około 6% wyższe niż w bieżącym roku. W ich ramach zamierzamy przeznaczyć około 26,3 mld zł na oświatę i wychowanie, to jest o 8,5% więcej niż w bieżącym roku. Powinno to zapewnić niezbędne środki na reformę szkolnictwa podstawowego, dynamiczny rozwój szkolnictwa zawodowego i odpowiednie rozszerzenie szkolnictwa wyższego. Przewidujemy również pewną poprawę norm żywienia w zakładach opiekuńczo-wychowawczych na sumę około 50 mln zł.</u> | |
| 245 | + <u xml:id="u-6.76" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W dziedzinie kultury i sztuki budżet na 1966 rok przewiduje wydatki w wysokości około 3,3 mld zł, które będą o 6,5% wyższe niż w bieżącym roku. Znaczna ich część, bo prawie 2 mld zł wraca do budżetu państwa, głównie w formie opłat radiowych i telewizyjnych. Zwiększone zostaną między innymi nakłady na radio i telewizję o ponad 20%, głównie w celu uruchomienia nowych studiów telewizyjnych i punktów transmisyjnych programu telewizyjnego oraz zwiększenia zakupu filmów telewizyjnych. Poważnie wzrosną również środki na działalność przedsiębiorstw artystycznych, między innymi w związku z uruchomieniem Teatru Wielkiego w Warszawie, Opery w Łodzi i Nowego Teatru w Gdańsku.</u> | |
| 246 | + <u xml:id="u-6.77" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Następną ważną dziedziną świadczeń budżetu na zaspokojenie potrzeb ludności są wydatki na ochronę zdrowia. W 1966 r. preliminuje się na ten cel ponad 20 mld zł, a zatem o 3% więcej niż w 1965 r. Pozwoli to między innymi na sfinansowanie przyrostu około 7 tys. łóżek szpitalnych oraz uruchomienie ponad 190 nowych przychodni lecznictwa otwartego w miastach i ponad 170 ośrodków zdrowia na wsi.</u> | |
| 247 | + <u xml:id="u-6.78" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W celu poprawy jakości usług służby zdrowia proponujemy podwyższenie norm na leki w szpitalach i sanatoriach przeciwgruźliczych oraz norm na wydatki rzeczowo-administracyjne. W projekcie budżetu zarezerwowaliśmy na ten cel około 200 mln zł.</u> | |
| 248 | + <u xml:id="u-6.79" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Preliminowane w projekcie budżetu wydatki na kulturę fizyczną i turystykę w wysokości 1,2 mld zł stanowią około 45% ogółu tych wydatków, bo są one uzupełniane ze środków związków zawodowych i z innych funduszy.</u> | |
| 249 | + <u xml:id="u-6.80" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Następną bardzo poważną pozycją wydatków państwa jest finansowanie systemu ubezpieczeń społecznych. W projekcie budżetu na 1966 r. wynoszą one około 33 mld zł, z czego na renty przypada około 19 mld zł. W porównaniu z poziomem bieżącego roku wzrosną one o 5,6%, co jest głównie wynikiem wzrostu przeciętnej wysokości rent i zasiłków.</u> | |
| 250 | + <u xml:id="u-6.81" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Rok 1966 powinien być okresem znacznych, korzystnych zmian w gospodarce mieszkaniowej. Przeprowadzona w bieżącym roku podwyżka czynszów, na której rekompensatę są przewidziane środki w budżecie państwa sprawi, że dochody gospodarki mieszkaniowej pokryją w pełni koszty eksploatacji i remontów bieżących. Możliwe będzie podwyższenie średnio w kraju wydatków na eksploatację i remonty bieżące budynków mieszkalnych z 25 do przeszło 36 zł na 1 m^2^ powierzchni użytkowej. Powinno to zapewnić znaczną poprawę stanu budynków mieszkalnych. Obok własnych środków zarządów budynków mieszkalnych, w projekcie budżetu państwa przewidziano około 1,2 mld zł na kapitalne remonty budynków. Racjonalne wykorzystanie tych środków wiąże się z konieczną poprawą zaopatrzenia i usprawnieniem pracy przedsiębiorstw i ekip remontowo-budowlanych.</u> | |
| 251 | + <u xml:id="u-6.82" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Ponadto, na potrzeby gospodarki komunalnej zakłada się wydatki budżetu w wysokości 6,2 mld zł. Środki te posłużą do sfinansowania potrzeb komunikacji miejskiej, ulepszenia nawierzchni ulic, ich oświetlenia itd.</u> | |
| 252 | + <u xml:id="u-6.83" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wysoki Sejmie! Scharakteryzowałem podstawowe pozycje dochodów i wydatków projektu budżetu w łącznych kwotach dla całego państwa. Na budżet ten składają się jednak również 22 budżety wojewódzkich rad narodowych i miast wydzielonych. W projekcie budżetu na 1966 r. przewidziane są w nich wydatki rzędu 77,4 mld zł, z czego około 22,4 mld zł na inwestycje. Na pokrycie tych wydatków rady narodowe będą dysponowały dochodami własnymi w wysokości około 36,7 mld zł oraz środkami wyrównawczymi w postaci dotacji i udziałów w dochodach budżetu centralnego w wysokości 40,7 mld zł.</u> | |
| 253 | + <u xml:id="u-6.84" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W ukształtowaniu dochodów budżetów terenowych szczególną uwagę zwracamy obecnie na prawidłowe zrównoważenie budżetów w najniższych ogniwach administracji terenowej, to jest w gromadzkich radach narodowych. Zakres ich działalności zostanie w 1966 r. wydatnie rozszerzony w związku z zamierzonym przekazaniem do gromad ewidencji i poboru podatku gruntowego. Dzięki temu rolnicy wszystkie sprawy podatkowe będą mogli załatwiać na miejscu, w gromadzie.</u> | |
| 254 | + <u xml:id="u-6.85" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W 1966 r. budżety rad narodowych obejmą około 26% ogólnej kwoty budżetu państwa. Ich udział w ogólnej kwocie budżetu państwa utrzyma się na niezmienionym poziomie, pomimo wyeliminowania z budżetów rad wpływów nadwyżek amortyzacji przedsiębiorstw oraz odpowiedniej części nakładów na inwestycje i kapitalne remonty przedsiębiorstw.</u> | |
| 255 | + <u xml:id="u-6.86" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Szczególnie wysoki jest udział budżetów terenowych w finansowaniu wydatków na cele socjalno-kulturalne. Około 70 do 80% wydatków na oświatę, kulturę, ochronę zdrowia i opiekę społeczną oraz kulturę fizyczną finansowane jest w ramach budżetów terenowych. Również około 85% wydatków na rolnictwo finansowane będzie z budżetów rad.</u> | |
| 256 | + <u xml:id="u-6.87" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Dotychczasowe osiągnięcia rad narodowych w dziedzinie zarządzania gospodarką pozwalają wyrazić przekonanie, że poważne środki oddane do ich dyspozycji będą racjonalnie wykorzystane.</u> | |
| 257 | + <u xml:id="u-6.88" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Wysoki Sejmie! Obok wysiłków zmierzających do prawidłowego ukształtowania dochodów i wydatków budżetu, przedmiotem naszej szczególnej troski w 1966 roku będzie dalsza poprawa sytuacji pieniężno-rynkowej. Ogólnie biorąc, bilans pieniężnych dochodów i wydatków ludności jest zrównoważony i zawiera niezbędne rezerwy. Przewidzieliśmy odpowiednie środki na sfinansowanie wzrostu zapasów towarów rynkowych o ponad 7 mld zł, to jest o 9,7% wyższych niż w bieżącym roku.</u> | |
| 258 | + <u xml:id="u-6.89" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Dalsza poprawa sytuacji pieniężno-rynkowej zależna jest więc przede wszystkim od dwóch czynników: od prawidłowego wykonania zadań w zakresie dostaw towarów na rynek zarówno pod względem ilości, jak i ich jakości oraz asortymentu, a ponadto od tego, w jakim stopniu zdołamy utrzymać dyscyplinę zatrudnienia i płac.</u> | |
| 259 | + <u xml:id="u-6.90" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Ważnym czynnikiem kształtującym równowagę pieniężno-rynkową jest także aktywna polityka kredytowa. W bieżącym pięcioleciu stała się ona elastycznym instrumentem oddziaływającym nie tylko na omówiony już rozwój produkcji rolnej i budownictwo mieszkaniowe. Kredyty wykorzystujemy również dla popierania rozwoju rzemiosła i kształtowania struktury sprzedaży w handlu detalicznym. Politykę tę zamierzamy kontynuować nadal. W 1966 r. wypłaty kredytów dla ludności wyniosą łącznie około 27,5 mld zł i będą o 6,5% wyższe niż w bieżącym roku. Po potrąceniu 22,5 mld zł spłat przyniesie to wzrost zadłużenia ludności o około 4,7 mld zł. W ramach polityki kredytowej przewidujemy między innymi zwiększenie o 200 mln zł kredytów dla rzemiosła i o 900 mln zł na zakupy ratalne ludności.</u> | |
| 260 | + <u xml:id="u-6.91" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Poczesne miejsce w kształtowaniu równowagi pieniężno-rynkowej przypada ponadto organizacjom finansowym, zajmującym się gromadzeniem wkładów oszczędnościowych, zwłaszcza w PKO i SOP. Przewidujemy, że przyrost oszczędności w przyszłym roku powinien wynieść około 9,4 mld zł.</u> | |
| 261 | + <u xml:id="u-6.92" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Obywatele Posłowie! Kończąc, chciałbym zwrócić jeszcze uwagę na parę istotnych, jak sądzę, spraw.</u> | |
| 262 | + <u xml:id="u-6.93" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Rok 1966 będzie pierwszym rokiem nowego pięciolecia. Zarówno więc od prawidłowych założeń planu i budżetu na ten okres, a tym bardziej od pomyślnego ich wykonania, zależeć będzie wiele na przyszłość. Jakie przesłanki decydują więc o tym, że po pomyślnym i charakteryzującym się wysoką dynamiką rozwoju gospodarczego roku 1965 zakładamy stosunkowo umiarkowane tempo rozwoju na rok 1966, co znajduje swoje odbicie również w budżecie państwa?</u> | |
| 263 | + <u xml:id="u-6.94" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Podstawową przesłanką merytoryczną rozważnych, umiarkowanych założeń tempa rozwoju na rok 1966 jest dążenie do:</u> | |
| 264 | + <u xml:id="u-6.95" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">—uniknięcia niepożądanych napięć w go spodarce, —zabezpieczenie odpowiednich rezerw oraz —zwrócenie większej uwagi na problemy jakościowe, których nie powinny przesłaniać — jak to się niekiedy zdarzało — nadmiernie napięte zadania ilościowe.</u> | |
| 265 | + <u xml:id="u-6.96" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Te słuszne zasady racjonalnego planowania — wyraźnie podkreślone przez IV Zjazd PZPR i IV Plenum KC Partii — znajdują swoje odbicie w założeniach metodologicznych. Planujemy, jak mówił już o tym tow. Jędrychowski, po dobrych urodzajach roku 1965, wzrost produkcji rolnej na podstawie przeciętnych plonów ostatnich czterech lat. Ma to swoje konsekwencje w ostrożnie ustawionych założeniach wzrostu produkcji rolnej, jak również i tych gałęzi produkcji przemysłowej, które bazują na surowcach rolnych. Rzutuje to w decydującym stopniu na wskaźniki planu produkcji przemysłowej, a w sumie i dochodu narodowego.</u> | |
| 266 | + <u xml:id="u-6.97" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Założenia planu inwestycyjnego wskazują chyba również na mniejszy nieco stopień napięcia niż w pierwszych latach bieżącego pięciolecia. Jest to tendencja korzystna. Nasze dotychczasowe doświadczenia wyraźnie wskazują bowiem, że ilekroć mieliśmy do czynienia z nadmiernym tempem wzrostu inwestycji, było to źródłem wielu komplikacji.</u> | |
| 267 | + <u xml:id="u-6.98" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Równocześnie jednak trzeba zdawać sobie w pełni sprawę z tego, że plan i budżet na 1966 r. mogą być znacznie lepiej wykonane zarówno w dziedzinie produkcji przemysłowej, a zapewne i rolnej. Stąd też ostrożne założenia planu będą jego istotnym walorem wówczas, gdy wszyscy realizatorzy planu wykorzystają istniej ące możliwości przekroczenia zarówno jego wskaźników jakościowych, jak i ilościowych.</u> | |
| 268 | + <u xml:id="u-6.99" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">W planie są oczywiście różne rezerwy, których wykorzystanie nie w pełni zależne jest od realizatorów planu. Myślę tu na przykład o produkcji rolnej, gdzie oprócz naszych zabiegów, wiele zależy również od warunków atmosferycznych. Są w nim jednak rezerwy, których wykorzystanie całkowicie leży w rękach ludzi, w rękach realizatorów planu. Myślę o szerszym wdrażaniu postępu technicznego i zwiększaniu wydajności pracy, obniżaniu kosztów i poprawie jakości produkcji oraz o koncentracji nakładów inwestycyjnych. Są to podstawowe kierunki działania, zapewniające lepsze jakościowe i ilościowe wykonanie zadań.</u> | |
| 269 | + <u xml:id="u-6.100" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Aby postulaty te zostały pomyślnie zrealizowane, konieczne jest umiejętne posługiwanie się bodźcami i instrumentami nowego systemu finansowego. Konieczna jest jednak równocześnie koncentracja na tych właśnie zagadnieniach całej uwagi i wysiłków aktywu społecznego, samorządu robotniczego, kierownictwa zakładów i milionów ludzi pracy; tych wszystkich, którym bliska jest i droga sprawa naszego dalszego rozwoju i pomyślnej przyszłości.</u> | |
| 270 | + <u xml:id="u-6.101" who="#MinisterFinansowJerzyAlbrecht">Oddając pod obrady Wysokiej Izby projekt budżetu państwa, wyrażam przekonanie, że udoskonalony w toku prac Sejmu, dobrze spełniać on będzie swą rolę — podstawowego planu finansowego naszej działalności gospodarczej i społecznej w nadchodzącym roku.</u> | |
| 271 | + <u xml:id="u-6.102" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 272 | + </div> | |
| 273 | + <div xml:id="div-7"> | |
| 274 | + <u xml:id="u-7.0" who="#Marszalek">Konwent Seniorów proponuje, aby dyskusję nad punktem pierwszym porządku dziennego przeprowadzić w dniu jutrzejszym, a obecnie — po krótkiej przerwie — przystąpić do rozpatrzenia drugiego punktu porządku dziennego.</u> | |
| 275 | + <u xml:id="u-7.1" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę. Uważam propozycję za przyjętą.</u> | |
| 276 | + <u xml:id="u-7.2" who="#Marszalek">II sesja Sejmu</u> | |
| 277 | + <u xml:id="u-7.3" who="#Marszalek">Projekt ustawy o rozszerzeniu uprawnień GRN w zakresie podatkowym Zarządzam 20-minutową przerwę w obradach.</u> | |
| 278 | + <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min. 5 do godz. 18 min. 35)</u> | |
| 279 | + </div> | |
| 280 | + <div xml:id="div-8"> | |
| 281 | + <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 282 | + <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o rządowym projekcie ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych (druki nr 4 i 10).</u> | |
| 283 | + <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma sprawozdawca poseł Stanisław Cieślak.</u> | |
| 284 | + </div> | |
| 285 | + <div xml:id="div-9"> | |
| 286 | + <u xml:id="u-9.0" who="#PoselCieslakStanislaw">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów mam zaszczyt przedstawić Wysokiemu Sejmowi do rozpatrzenia projekt ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych.</u> | |
| 287 | + <u xml:id="u-9.1" who="#PoselCieslakStanislaw">Tekst rządowego projektu tej ustawy jest znany obywatelom posłom z druku sejmowego nr 4. Pragnę przypomnieć jego główne zasady.</u> | |
| 288 | + <u xml:id="u-9.2" who="#PoselCieslakStanislaw">Wieś i państwo łączy i zespala rozbudowany system wzajemnych zobowiązań i należności finansowych. Rosną z roku na rok bezpośrednie świadczenia państwa na unowocześnienie i przebudowę naszego rolnictwa, na poprawę warunków życia i pracy ludności wiejskiej. Państwo udostępnia poważne sumy kredytów na cele produkcyjne, organizuje planowy skup produktów rolnych, gwarantuje rolnikom odbiór płodów rolnych po opłacalnych cenach. Zabezpiecza także zaopatrzenie w środki produkcji i organizuje pomoc fachową.</u> | |
| 289 | + <u xml:id="u-9.3" who="#PoselCieslakStanislaw">Z drugiej strony i wieś świadczy finansowo na potrzeby swego ludowego państwa. Rolnicy — właściciele gospodarstw — płacą podatek gruntowy. Roczny wymiar tego podatku wynosi 6 mld zł. Po odliczeniu ulg i zwolnień realizacja wynosi 5,7 mld zł wraz z opłatą leśną od właścicieli lasów prywatnych w wysokości 30 mln zł rocznie. Rolnicy, wynajmujący swe pomieszczenia na cele nierolnicze, płacą niewielki stosunkowo podatek od nieruchomości w wysokości około 20 mln zł rocznie.</u> | |
| 290 | + <u xml:id="u-9.4" who="#PoselCieslakStanislaw">Obok tych trzech należności o charakterze wyraźnie podatkowym istnieje na wsi rozbudowany system ubezpieczeń rzeczowych i osobowych. Składki z tego tytułu wynoszą około 2.100 mln zł rocznie.</u> | |
| 291 | + <u xml:id="u-9.5" who="#PoselCieslakStanislaw">Nabywcy ziemi na mocy ustaw: o reformie rolnej i osadnictwie na ziemiach odzyskanych spłacają w ratach należności za przekazane im grunty. Roczne wpłaty na rzecz Państwowego Funduszu Ziemi z tego tytułu wynoszą średnio około 525 mln zł rocznie.</u> | |
| 292 | + <u xml:id="u-9.6" who="#PoselCieslakStanislaw">Wspólnym wysiłkiem państwa i rolników elektryfikuje się wsie, przeprowadza wielkie prace melioracyjne na gruntach ornych i użytkach zielonych. Udział finansowy rolników w tych inwestycjach rozkładany jest na raty. Roczne spłaty tych rat — jeśli chodzi o opłaty melioracyjne — to suma około 130 mln zł rocznie. Jeśli chodzi o opłaty elektryfikacyjne — około 600 mln zł rocznie.</u> | |
| 293 | + <u xml:id="u-9.7" who="#PoselCieslakStanislaw">Podkreślić należy dużą rzetelność i skrupulatność, z jaką wieś — poza nielicznymi wyjątkami — wywiązuje się ze swoich zobowiązań i należności pieniężnych.</u> | |
| 294 | + <u xml:id="u-9.8" who="#PoselCieslakStanislaw">Co roku z tytułu wymienionych siedmiu należności i zobowiązań — w łącznej sumie blisko 10 mld zł rocznie — trzeba było wysyłać z różnych instytucji i urzędów przeszło 15 milionów indywidualnych wezwań płatniczych, dokonywać co roku ponad 80 milionów księgowań. Zatrudnionych było przy tym wielu pracowników, zużywano tony papieru. W wypadku pomyłek lub nieprawidłowości w wymiarze, wymagających sprostowania, rolnik odbywać musiał wędrówki do powiatu, gdzie w dużej odległości i oderwaniu od konkretnego warsztatu rolnego koncentrował się wymiar tych należności. Różne były także terminy płatności poszczególnych zobowiązań, nie zawsze dostosowane one były do możliwości i warunków finansowych gospodarstw rolnych.</u> | |
| 295 | + <u xml:id="u-9.9" who="#PoselCieslakStanislaw">Od wielu więc lat chłopi postulowali scalenie wymiaru i poboru wszystkich świadczeń i należności finansowych. Proponowali wprowadzenie tak zwanych książeczek podatkowych, żądali usprawnienia trybu składania zażaleń i odwołań. Wychodząc na spotkanie tym postulatom chłopskim, pragnąc usprawnić tryb działania administracji finansowej państwa, Ministerstwo Finansów rozpoczęło jeszcze przed kilku laty prace przygotowawcze, zmierzające do gruntownego zreformowania i usprawnienia tej dziedziny pracy administracji.</u> | |
| 296 | + <u xml:id="u-9.10" who="#PoselCieslakStanislaw">W 1964 r. w 11 powiatach, w 1965 r. w następnych 39 powiatach, a więc razem w 50 powiatach naszego kraju wypróbowano, na zasadach eksperymentu, nowy, uproszczony znacznie system wymiaru i poboru świadczeń i zobowiązań finansowych wsi. Eksperyment polegał na objęciu jednym nakazem płatniczym kilku należności przypadających od tego samego rolnika, na ujednoliceniu terminów płatności, na prowadzeniu jednej karty kontowej na łączną sumę należności, na prowadzeniu łącznego inkasa, poboru i rachunkowości oraz polegał na uproszczeniu rozliczania się z poszczególnymi instytucjami z wpływów na poczet należności. Na podstawie dodatnich wyników tego eksperymentu, jak to na Komisji sprawdziliśmy, poprawiła się w tych 50 powiatach zarówno płatność należności, jak również zmalała liczba zażaleń i odwołań płatników. Eksperyment można uznać za udany i dlatego też rząd wystąpił do Sejmu z projektem ustawy, zmierzającym do rozciągnięcia na cały kraj tych wypróbowanych i sprawdzonych przepisów już w 50 powiatach.</u> | |
| 297 | + <u xml:id="u-9.11" who="#PoselCieslakStanislaw">Projekt ustawy opiera się na następujących zasadach:</u> | |
| 298 | + <u xml:id="u-9.12" who="#PoselCieslakStanislaw">1.Wymiar podatku gruntowego, funduszu gromadzkiego, opłat elektryfikacyjnych, składek Państwowego Zakładu Ubezpieczeń, opłat melioracyjnych, opłat na rzecz Państwowego Funduszu Ziemi, podatku od nieruchomości oparty jest na dotychczasowych przepisach, dotyczących poszczególnych zobowiązań. Nie ulega więc zmianie ani wysokość świadczeń, ani nie zmieniają się zasady wymiaru.</u> | |
| 299 | + <u xml:id="u-9.13" who="#PoselCieslakStanislaw">2.Obliczaniem należności od rolników z tytułu podatku gruntowego, funduszu gromadzkiego, opłat elektryfikacyjnych, opłat na rzecz Państwowego Funduszu Ziemi, opłat melioracyjnych, podatku od nieruchomości zajmować się będą biura prezydiów gromadzkich rad narodowych pod kierownictwem sekretarza prezydium gromadzkiej rady narodowej, który jest tego biura szefem. W tym celu we wszystkich gromadach założone zostaną księgi gromadzkie, zawierające stale aktualizowane karty wszystkich gospodarstw rolnych na terenie gromady. Karty te zawierać będą najważniejsze dane o stanie prawnym i majątkowym gospodarstwa rolnego. W ten sposób wszelkie sprawy sporne, dotyczące tytułu własności, wielkości gospodarstwa, klas ziemi itp. oraz związane z nimi zasady wymiarów poszczególnych należności będą rozstrzygane odtąd na miejscu w gromadzie, a nie, jak dotychczas, w powiecie.</u> | |
| 300 | + <u xml:id="u-9.14" who="#PoselCieslakStanislaw">3.Wysokość należnych składek Państwowego Zakładu Ubezpieczeń ustalają powiatowe inspektoraty PZU i przekazują je wraz z gotowymi wezwaniami płatniczymi do biur prezydiów gromadzkich rad narodowych. Wezwania płatnicze PZU, mające charakter polisy ubezpieczeniowej i zawierające specyfikację poszczególnych składek, doręczane będą płatnikom razem ze scalonym jednym wezwaniem płatniczym.</u> | |
| 301 | + <u xml:id="u-9.15" who="#PoselCieslakStanislaw">4.Należności z tytułu wymienionych siedmiu zobowiązań finansowych wyliczone będą na tym wezwaniu płatniczym w kwocie łącznej i w kwotach odrębnych, odnoszących się do poszczególnych należności. Pozwala to płatnikowi, właścicielowi lub użytkownikowi gospodarstwa rolnego na skontrolowanie słuszności wymiaru odnośnie do całości należności i każdej należności z osobna.</u> | |
| 302 | + <u xml:id="u-9.16" who="#PoselCieslakStanislaw">5.Należność łączna z tytułu siedmiu zobowiązań pieniężnych rozłożona zostaje na cztery raty, równe raty, płatne 15 lutego, 15 maja, 15 września i 1 listopada. Jeśli łączna suma należności nie przekracza 150 zł — w wypadku drobnych gospodarstw — całość należności, bez rozłożenia na raty, powinna być spłacona w terminie do 15 lutego.</u> | |
| 303 | + <u xml:id="u-9.17" who="#PoselCieslakStanislaw">6.Inkaso należności prowadzić będą, jak dotychczas — sołtysi, wystawiając jedno pokwitowanie na łączne zobowiązania.</u> | |
| 304 | + <u xml:id="u-9.18" who="#PoselCieslakStanislaw">7.Upomnienia, tytuły wykonawcze i ewentualne egzekucje — rzadkie w stosunku do tych należności — na łączne zobowiązania prowadzić będą, jak dotychczas, powiatowe skarbowe urzędy komornicze.</u> | |
| 305 | + <u xml:id="u-9.19" who="#PoselCieslakStanislaw">W powiecie, w wydziałach finansowych, znajdować się będzie administracja dawnych zaległości sprzed 1958 r., tak zwanych — „należności scalonych”.</u> | |
| 306 | + <u xml:id="u-9.20" who="#PoselCieslakStanislaw">8.Zgodnie z projektem ustawy, gromadzkie rady narodowe będą miały prawo:</u> | |
| 307 | + <u xml:id="u-9.21" who="#PoselCieslakStanislaw">a)odraczać terminy płatności poszczególnych rat, nie później jednak, jak do 15 listopada ;</u> | |
| 308 | + <u xml:id="u-9.22" who="#PoselCieslakStanislaw">b)rozkładać spłatę zaległych, pieniężnych zobowiązań na raty na okres 1 roku, jeśli łączna suma zaległości nie przekracza 3 tys. zł;</u> | |
| 309 | + <u xml:id="u-9.23" who="#PoselCieslakStanislaw">c)umarzać należności do wysokości 500 zł, a w wypadku, gdy wymiar funduszu gromadzkiego w gospodarstwie rolnym przekracza tę sumę, do wysokości wymiaru funduszu gromadzkiego.</u> | |
| 310 | + <u xml:id="u-9.24" who="#PoselCieslakStanislaw">9.Wymiar należności odbywać się będzie w końcu roku, a obowiązek płatniczy powstaje lub wygasa w dniu 1 stycznia każdego roku, a nie w innych terminach, jak to miało miejsce dotychczas, na przykład, przy podatku gruntowym, gdy okres po żniwach był tym okresem, w którym się rodził lub zamierał obowiązek podatkowy.</u> | |
| 311 | + <u xml:id="u-9.25" who="#PoselCieslakStanislaw">10.Nie będzie się oddzielnie księgować wpływów z poszczególnych należności. Rozliczenie więc między budżetem państwa a Państwowym Zakładem Ubezpieczeń dokonywane będzie centralnie.</u> | |
| 312 | + <u xml:id="u-9.26" who="#PoselCieslakStanislaw">W związku z tym należy jeszcze wyjaśnić dwie sprawy związane ze spłatami za ziemię na rzecz Państwowego Funduszu Ziemi i w związku z wypłatą odszkodowań PZU.</u> | |
| 313 | + <u xml:id="u-9.27" who="#PoselCieslakStanislaw">Rolnik, który spłacił całą należność w stosunku do Państwowego Funduszu Ziemi i pragnie wykreślić w księgach wieczystych wpis długu za nadaną ziemię, aby otrzymać odpowiednie zaświadczenie, czyli tak zwany popularnie — „kwit mazalny”, musi wykazać, że nie ma również żadnych zaległości w spłacaniu wszystkich innych scalonych należności.</u> | |
| 314 | + <u xml:id="u-9.28" who="#PoselCieslakStanislaw">A jak będzie w dziedzinie ubezpieczeń? Państwowy Zakład Ubezpieczeń ma przecież prawo stosować potrącenia przy wypłacie odszkodowań w wypadku zalegania ze składkami. Obecnie — ponieważ rozliczenia wpływów ze składek PZU dokonywane będą centralnie, pomiędzy budżetem państwa a Państwowym Zakładem Ubezpieczeń, potrącenia tego typu będzie się stosować tylko wówczas — dość rzadko — gdy wpłaty rolnika z tytułu wszystkich siedmiu scalonych należności nie wyniosą tyle, ile wynosi wymiar składek PZU.</u> | |
| 315 | + <u xml:id="u-9.29" who="#PoselCieslakStanislaw">Ten cały uproszczony system ściągania wymiaru i poboru tych 7 scalonych należności zmniejsza o 2/3 pracochłonność czynności, związanych z wymiarem świadczeń finansowych i należności wsi.</u> | |
| 316 | + <u xml:id="u-9.30" who="#PoselCieslakStanislaw">Przesunięcie podstawowych czynności w tej dziedzinie do gromady wymaga 4.436 etatów pracowniczych w biurach prezydiów gromadzkich rad narodowych. Uzyskano je przez przesunięcie do biur prezydiów gromadzkich rad narodowych 2.911 etatów z pionu rachunkowo-wymiarowego wydziałów finansowych prezydiów powiatowych rad narodowych. 1.075 etatów uzyskano przez przesunięcie z innych komórek wydziałów finansowych oraz skarbowych urzędów komorniczych. Zaszła więc potrzeba przyznania tylko 446 nowych etatów. Koszt więc całej operacji, jeśli chodzi o wzrost funduszu płac, zamyka się skromną w stosunku do wielkości i znaczenia tej operacji i dla państwa i dla rolników kwotą około 11 mln zł rocznie.</u> | |
| 317 | + <u xml:id="u-9.31" who="#PoselCieslakStanislaw">Opracowanie takiego systemu wymagało jednak drogi ustawowej. Nie dało się załatwić tej sprawy w drodze rozporządzeń wykonawczych. Scalenie należności i łączne ich traktowanie na jednym dokumencie, wzywającym płatnika do uregulowania należności, nie byłoby bowiem możliwe bez ustalenia kilku spraw.</u> | |
| 318 | + <u xml:id="u-9.32" who="#PoselCieslakStanislaw">Po pierwsze — trzeba było ustalić, że płatnikiem tych wszystkich 7 scalonych należności i zobowiązań jest właściciel lub użytkownik gospodarstwa rolnego w rozumieniu prawa cywilnego, a więc faktycznie ten, kto gospodarstwo to prowadzi bez względu na to — a często jeszcze tak na wsi bywa — że poszczególne składniki majątkowe gospodarstwa rolnego, na przykład ziemia, budynki, inwentarz itp. należą nieraz do poszczególnych członków rodziny, do męża, żony lub dzieci czy osób pozostających z nimi we wspólnym gospodarstwie rolnym. Otóż wyraźnie to precyzuje art. 1 projektowanej ustawy.</u> | |
| 319 | + <u xml:id="u-9.33" who="#PoselCieslakStanislaw">Po drugie — opracowanie takiego systemu wymagało określenia solidarnej odpowiedzialności członków rodziny i osób pozostających z nimi we wspólnym gospodarstwie za zobowiązanie pieniężne, obciążające właściciela lub użytkownika gospodarstwa rolnego. To właśnie ustala art. 3 i 4 projektowanej ustawy.</u> | |
| 320 | + <u xml:id="u-9.34" who="#PoselCieslakStanislaw">Po trzecie — łączne traktowanie siedmiu różnych zobowiązań i należności finansowych wsi wymaga rozciągnięcia przepisów dekretu o zobowiązaniach podatkowych i postępowania podatkowego również na takie należności, które nie mają charakteru podatkowego, jak na przykład składki PZU czy opłaty melioracyjne. Ustala to art. 5 projektu.</u> | |
| 321 | + <u xml:id="u-9.35" who="#PoselCieslakStanislaw">W granicach administracyjnych miast i osiedli znajduje się wiele gospodarstw rolnych. W związku z tym Komisja uważa za słuszne, aby upoważnić w art. 8 Ministra Finansów do rozciągnięcia w drodze rozporządzenia przepisów tej ustawy także na tereny miast i osiedli w stosunku do gospodarstw rolnych i zgłasza w tym duchu poprawkę, zawartą w druku sejmowym nr 10, który został Obywatelom Posłom doręczony.</u> | |
| 322 | + <u xml:id="u-9.36" who="#PoselCieslakStanislaw">Wysoki Sejmie! Projektowana ustawa poważnie rozszerza dotychczasowe uprawnienia gromadzkich rad narodowych. Ten kierunek rozwoju w świetle zadań stojących przed wsią i rolnictwem i rosnącej roli organizatorskiej gromadzkich rad narodowych — jest kierunkiem jak najbardziej słusznym i prawidłowym. Nie ma jednak praw — bez obowiązków. Powierzenie gromadzkim radom narodowym prowadzenia w skali 10 mld zł rozliczeń wsi wobec państwa nakłada na rady, na ich prezydia i komisje, na cały aparat urzędniczy, pracujący w biurach GRN, na sołtysów, ogromną społeczną odpowiedzialność. Na pewno wywiążą się z niej w sposób rzetelny, jeśli troska o sprawne funkcjonowanie nowego systemu w interesie państwa i obywateli będzie stale w centrum uwagi rad gromadzkich, powiatowych i wojewódzkich oraz aktywu politycznego i społecznego w gromadach. Potrzebna będzie również stała pomoc i instruowanie oraz kontrola ze strony powiatowych i wojewódzkich rad narodowych. Działacze rad powinni zdawać sobie w całej pełni sprawę z tego, że dalsze posunięcia w rozszerzeniu uprawi eń i zakresu działania gromadzkich rad narodowych zależeć będą od oceny, jak gromadzkie rady narodowe wywiązały się z tych zadań tak poważnych, jakie nakłada na nie obecnie omawiana ustawa.</u> | |
| 323 | + <u xml:id="u-9.37" who="#PoselCieslakStanislaw">Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów jest przekonana, że gromadzkie rady narodowe wywiążą się z tych zadań w sposób właściwy i należyty i dlatego wnosi o przyjęcie rządowego projektu ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych — z poprawką Komisji, zawartą w druku sejmowym nr 10, który został Obywatelom Posłom doręczony.</u> | |
| 324 | + <u xml:id="u-9.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 325 | + </div> | |
| 326 | + <div xml:id="div-10"> | |
| 327 | + <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Otwieram dyskusję.</u> | |
| 328 | + <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Jako pierwszy głos zabierze poseł Igor Łopatyński.</u> | |
| 329 | + </div> | |
| 330 | + <div xml:id="div-11"> | |
| 331 | + <u xml:id="u-11.0" who="#PoselLopatynskiIgor">Wysoki Sejmie! Przedstawiony Sejmowi projekt ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych jest wyrazem demokratycznych zasad zarządzania gospodarką narodową w dziedzinie rolnictwa — tej gałęzi produkcji, która stanowi obecnie szczególną troskę partii i rządu.</u> | |
| 332 | + <u xml:id="u-11.1" who="#PoselLopatynskiIgor">Wynika ona z zadań w zakresie wszechstronnego rozwoju rolnictwa, jakie zostały nakreślone w uchwałach IV Zjazdu Partii oraz IV Kongresu ZSL na okres najbliższej pięciolatki.</u> | |
| 333 | + <u xml:id="u-11.2" who="#PoselLopatynskiIgor">Dla realizacji tych zadań państwo udziela daleko idącej pomocy w postaci poważnych nakładów finansowych na meliorację, mechanizację, elektryfikację wsi, na budownictwo gospodarcze i na rozwój systemu oświaty rolniczej.</u> | |
| 334 | + <u xml:id="u-11.3" who="#PoselLopatynskiIgor">Administracja naszego państwa nie szczędzi środków niezbędnych dla szybszego zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji, jak nawozy sztuczne, pasze treściwe, nasiona kwalifikowane, właściwy materiał zarodowy w hodowli oraz na rozwój usług dla rolnictwa i ludności wiejskiej.</u> | |
| 335 | + <u xml:id="u-11.4" who="#PoselLopatynskiIgor">Wydaje mi się, że wskazane jest zaakcentować tę wielokierunkową działalność państwa, która w powiązaniu z rosnącą aktywnością samej wsi, wsparta miliardowymi kwotami, staje się realną pomocą dla naszego rolnictwa i stanowi o korzyściach coraz bardziej odczuwalnych przez całą polską wieś i całą naszą gospodarkę narodową.</u> | |
| 336 | + <u xml:id="u-11.5" who="#PoselLopatynskiIgor">Na tym tle pragnę wyeksponować proponowane w przedstawionym pod obrady Wysokiemu Sejmowi projekcie ustawy wszystkie ułatwienia w praktycznym zarządzaniu gospodarką rolną na szczeblu najniższym, których wartość można wyważyć miarą ekonomiczną. Na tej tylko płaszczyźnie rozpatrywane ułatwienia okazują się jako niezmiernie doniosłe. Jednakże w ustawodawstwie naszym zawarty jest również głęboki sens humanistyczny.</u> | |
| 337 | + <u xml:id="u-11.6" who="#PoselLopatynskiIgor">Moim zdaniem przedstawiony projekt ustawy łączy w sobie w równej mierze dwie doniosłe i niezwykle ważne wartości: ludzki sens i bezpośrednią korzyść ekonomiczną. Ludzki dlatego, że rolnik będzie mógł niemal wszystkie swoje sprawy, wiążące się z podatkiem gruntowym i szeregiem innych należności, załatwić w swojej najbliższej gromadzie. W związku z tym skończy się dla niego długie, męczące pasmo mitręgi biurokratyczno-administracyjnej, pochłaniającej wiele energii i czasu.</u> | |
| 338 | + <u xml:id="u-11.7" who="#PoselLopatynskiIgor">Każdy rolnik będzie mógł w swoim biurze gromadzkim uzyskać wyczerpujące informacje o wysokości ustalonych zobowiązań, ciążącym na nim zadłużeniu, dowie się także o możliwościach uzyskania ewentualnych ulg w postaci umorzeń, odroczeń czy też o rozłożeniu należności na raty. Zmniejszy się także ilość skarg i zażaleń ze strony podatników na działalność aparatu finansowego. Świadczą o tym konkretne przykłady z tych powiatów, w których przeprowadzono eksperyment.</u> | |
| 339 | + <u xml:id="u-11.8" who="#PoselLopatynskiIgor">Na przykład w powiecie oleśnickim w 1961 r. do Wydziału Finansowego wniesiono 57 odwołań i 757 podań, a po wprowadzeniu wspomnianego eksperymentu, to jest po przekazaniu agend do gromad — już w 1962 r. wniesiono do wszystkich biur gromadzkich tylko 12 odwołań i 32 podania.</u> | |
| 340 | + <u xml:id="u-11.9" who="#PoselLopatynskiIgor">Na tym nie wyczerpuje się oczywiście lista zalet. Pamiętać trzeba i o tym, że przeprowadzone eksperymenty dowiodły przekonywająco, że wzrósł znacznie autorytet władz gromadzkich wśród ludności oraz poczucie odpowiedzialności pracowników gromadzkich biur.</u> | |
| 341 | + <u xml:id="u-11.10" who="#PoselLopatynskiIgor">Z obliczeń wynika, że proponowane ułatwienia zmniejszą trzykrotnie pracochłonność czynności związanych z ewidencją, księgowością i inkasem zobowiązań.</u> | |
| 342 | + <u xml:id="u-11.11" who="#PoselLopatynskiIgor">Nie bez znaczenia jest i ta innowacja, która przewiduje, że przedmiotem obciążenia ma być całe gospodarstwo, a nie poszczególne składniki majątkowe, należące do różnych członków rodziny. Konsekwencją tej zasady będzie koncentracja w jednym nakazie płatniczym wszystkich składników majątkowych prowadzonego wspólnie gospodarstwa rolnego i traktowanie tych składników jako jednego przedmiotu podlegającego łączeniu zobowiązań, a także koncentracja w tym samym nakazie płatniczym należności z Państwowego Funduszu Ziemi i Państwowego Zakładu Ubezpieczeń, przypadających z różnych tytułów od osób, prowadzących wspólną gospodarkę lub pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.</u> | |
| 343 | + <u xml:id="u-11.12" who="#PoselLopatynskiIgor">Tylko takie jasne, a jednocześnie sprawiedliwe i zrozumiałe w środowisku wiejskim zasady pozwolą z jednej strony na praworządne wykonywanie uprawnień podatkowych przez gromady, z drugiej zaś — staną się podstawą do rzeczywistego usprawnienia. Są to — moim zdaniem — doniosłe, ważne i istotne aspekty dyskutowanego projektu ustawy, akcentującej równocześnie praworządność socjalistyczną, wybijającej na czoło demokratyczną i samodzielną rolę gromadzkiej rady narodowej w podejmowaniu ważkich decyzji, dotyczących ludzi danego terenu.</u> | |
| 344 | + <u xml:id="u-11.13" who="#PoselLopatynskiIgor">O ekonomicznych korzyściach proponowanych ułatwień świadczą przeprowadzone eksperymenty, których podstawowy cel sprowadzał się do zebrania możliwie obiektywnego i bogatego materiału doświadczalnego, będącego praktyczną ilustracją sugestii projektu ustawy.</u> | |
| 345 | + <u xml:id="u-11.14" who="#PoselLopatynskiIgor">Przeprowadzony w 1964 r. eksperyment skumulowania należności finansowych wsi w 11 powiatach, oceniony został zadowalająco przez gromadzkie rady narodowe i co najważniejsze — przez samych rolników. Ta pozytywna ocena wyraża się w konkretnych efektach płatniczych. W 9 powiatach na 11 eksperymentujących, uzyskano o wiele lepsze wyniki finansowe niż w roku 1963. Wyniki te są tym bardziej godne podkreślenia, że rozpatrywane były na tle ogólnego wzrostu wymiaru należności skumulowanych w stosunku do roku 1963, uwarunkowanego porządkowaniem ewidencji gruntów.</u> | |
| 346 | + <u xml:id="u-11.15" who="#PoselLopatynskiIgor">Ta pomyślna realizacja należności finansowych w powiatach eksperymentujących, przy jednoczesnym ograniczeniu do minimum czynności egzekucyjnych, jest w dużym stopniu wynikiem lepszego i bardziej prawidłowego oddziaływania pracowników gromadzkich rad narodowych i sołtysów, którzy powodują dobrowolne regulowanie zobowiązań rolników wobec państwa.</u> | |
| 347 | + <u xml:id="u-11.16" who="#PoselLopatynskiIgor">Jak z tego wynika, dysponujemy wystarczająco przekonywającą argumentacją, podbudowaną praktycznym doświadczeniem, by omawiane zmiany weszły w życie w formie obowiązującej ustawy z dniem 1 stycznia 1966 r. w całym kraju.</u> | |
| 348 | + <u xml:id="u-11.17" who="#PoselLopatynskiIgor">Szczególnie doniosłym zagadnieniem, którego nie sposób pominąć, gdy analizuje się praktyczne skutki proponowanych zmian, są kadry.</u> | |
| 349 | + <u xml:id="u-11.18" who="#PoselLopatynskiIgor">Wiadomo powszechnie, że zapewnienie odpowiedniej ilości wyszkolonych, rozumnie działających pracowników, uwzględniających subtelne niuanse rozmaitych sytuacji życiowych — których w wielu wypadkach nie może rozstrzygać żaden paragraf — jest zadaniem pierwszoplanowym, które musi stać się przedmiotem najwyższej troski rad narodowych szczebla wojewódzkiego i powiatowego.</u> | |
| 350 | + <u xml:id="u-11.19" who="#PoselLopatynskiIgor">Można wyrazić przekonanie, że im odpowiedzialniejsze uprawnienia przekazujemy gromadzkim radom narodowym, tym większa odpowiedzialność moralna i specjalistyczna spada na tych wszystkich pracowników wojewódzkich i powiatowych rad narodowych, którzy z racji swych obowiązków i funkcji są powołani do zapewnienia takich warunków, by praktyczna realizacja wskazań finansowych i organizacyjnych projektowanej ustawy przebiegała prawidłowo, bez zakłóceń i zniekształceń.</u> | |
| 351 | + <u xml:id="u-11.20" who="#PoselLopatynskiIgor">Warunki te można osiągnąć przez dobrą organizację szkolenia tych wszystkich pracowników, którym zawierzymy nadanie ustawie jej praktycznego kształtu.</u> | |
| 352 | + <u xml:id="u-11.21" who="#PoselLopatynskiIgor">Wiele momentów pozwala przypuszczać, że będziemy w stanie problemy doboru i przeszkolenia kadr rozwiązać pomyślnie. Obecnie trwa już angażowanie z zewnątrz 3,5-tysięcznej rzeszy nowych pracowników finansowych gromad.</u> | |
| 353 | + <u xml:id="u-11.22" who="#PoselLopatynskiIgor">Do gromadzkiej służby podatkowej zdeklarowało się przejść dotychczas około 25% pracowników powiatowych wydziałów finansowych. Rozpoczęto już masowe szkolenie, którym obejmie się 1.500 pracowników w powiatach, prawie 6 tys. w gromadach i w węższym co prawda zakresie, wszystkich sekretarzy biur gromadzkich i sołtysów. Dobór dużej liczby odpowiednich referentów finansowych w skali kraju jest na pewno dziś jeszcze trudnym problemem. Jego rozwiązanie ułatwiają jednak stosunkowo wysokie płace — 1.200 zł, oraz fundusze nagród dla pracowników podatkowych w gromadach.</u> | |
| 354 | + <u xml:id="u-11.23" who="#PoselLopatynskiIgor">Nadanie realnego i praktycznego kształtu proponowanej ustawie zależeć będzie także od solidnego przygotowania do końca listopada podstawowej dokumentacji do wymiaru należności finansowych, to jest założenia kart gospodarstw rolnych w tak zwanych księgach gromadzkich.</u> | |
| 355 | + <u xml:id="u-11.24" who="#PoselLopatynskiIgor">Księgi gromadzkie, stanowiące podstawę do wymiaru podatku gruntowego, funduszu gromadzkiego i opłaty elektryfikacyjnej muszą charakteryzować się porządkiem i aktualnością. Jeśli spełnią te wymagania, pomogą w likwidowaniu sporów z rolnikami i stanowić będą nieocenioną pomoc dla władz gromadzkich w ich pracy w dziedzinie planowania i rozpatrywania codziennych indywidualnych spraw.</u> | |
| 356 | + <u xml:id="u-11.25" who="#PoselLopatynskiIgor">Skuteczną realizację wskazań projektowanej ustawy warunkować będzie sprężystość samej struktury organizacyjnej biura gromadzkiego, właściwy rozdział czynności i pełne wykorzystanie wszystkich jego pracowników oraz harmonijne zespolenie wysiłków i poczynań aparatu finansowego szczebla powiatowego z pracownikami gromadzkimi. Trzeba pamiętać i o tym, że realizacja ustawy stanowić będzie dla rad narodowych wszystkich szczebli trudny egzamin, zwłaszcza w pierwszym okresie wprowadzenia jej w życie.</u> | |
| 357 | + <u xml:id="u-11.26" who="#PoselLopatynskiIgor">Chciałbym na marginesie omawianej dziś ustawy poruszyć dwie jeszcze sprawy do ewentualnego rozpatrzenia nieco później, to jest w toku jej realizacji. Mam po pierwsze na myśli proponowane ustalenie kompetencji gromadzkich rad narodowych w sprawie umorzeń należności płatniczych do wysokości 500 zł. W sensie procentowym w stosunku do zróżnicowanej średniej obciążenia gospodarstw w różnych powiatach i gromadach, stanowi to faktycznie różny jakby zakres kompetencji dla gromadzkich rad narodowych. Warto zatem w okresie realizacji ustawy przyjrzeć się bliżej temu problemowi i w miarę pełniejszego rozeznania ujednolicić ten zakres kompetencji bądź drogą zastosowania jednolitego wskaźnika procentowego.</u> | |
| 358 | + <u xml:id="u-11.27" who="#PoselLopatynskiIgor">Drugą sprawą, którą pragnę zasygnalizować, jest duże zróżnicowanie ilości płatników w poszczególnych gromadach i wynikające stąd nierówne obciążenie pracowników podatkowych. Ministerstwo Finansów proponuje przydzielić po jednym pracowniku każdej z gromad w kraju, bez względu na jej wielkość. Proszę jednak zważyć, że na przykład w powiecie płockim istnieją takie gromady, jak Drobin i Starożreby, które liczą po około 1.700 płatników, a obok nich, na niejako przeciwnym biegunie — gromady, liczące zaledwie po 300—400 płatników. Rozpiętość jest dość znaczna i powinna być w toku realizacji uregulowana bardziej elastycznie.</u> | |
| 359 | + <u xml:id="u-11.28" who="#PoselLopatynskiIgor">Wysoki Sejmie! Od podjęcia uchwał VIII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej nieprzerwanie poświęcamy dużo uwagi sprawom związanym z racjonalną decentralizacją administracji państwowej.</u> | |
| 360 | + <u xml:id="u-11.29" who="#PoselLopatynskiIgor">Realizując uchwały VIII Plenum KC partii, zrobiono dotychczas dużo w kraju w zakresie zwiększenia uprawnień w kierowaniu całokształtem terenu przez rady wojewódzkie i powiatowe. Obecnie, w wyniku osiągniętego już umocnienia gromadzkich rad narodowych, przekazujemy kolejne i mam nadzieję, że nie ostatnie — ważne, odpowiedzialne uprawnienia gromadzkim radom narodowym, decydującemu ogniwu w naszej produkcyjnej działalności w rolnictwie.</u> | |
| 361 | + <u xml:id="u-11.30" who="#PoselLopatynskiIgor">Nasze ludowe państwo otacza dziś rolnictwo wszechstronną troską, pomocą finansową i inwestycyjną. W latach nadchodzącej pięciolatki rolnictwo otrzyma prawie 1/4 część wszystkich środków przeznaczonych na inwestycje, nie licząc wzrastających z roku na rok finansowych świadczeń na inne cele w gospodarce rolnej.</u> | |
| 362 | + <u xml:id="u-11.31" who="#PoselLopatynskiIgor">Mamy prawo liczyć, że wszechstronna pomoc, jaką okazuje państwo wsi, będzie rekompensowana coraz większym poczuciem odpowiedzialności rolników wobec państwa w postaci pełnej realizacji zobowiązań finansowych na rzecz skarbu państwa.</u> | |
| 363 | + <u xml:id="u-11.32" who="#PoselLopatynskiIgor">W zagwarantowaniu tej ekonomicznej i obywatelskiej rekompensaty pomoże niewątpliwie realizacja — „ducha i litery” proponowanej ustawy.</u> | |
| 364 | + <u xml:id="u-11.33" who="#PoselLopatynskiIgor">W tym przekonaniu, w imieniu Klubu Poselskiego PZPR, zgłaszam pełne poparcie dla projektu ustawy — za uchwaleniem której wraz z wniesioną przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów poprawką będziemy głosować.</u> | |
| 365 | + <u xml:id="u-11.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 366 | + </div> | |
| 367 | + <div xml:id="div-12"> | |
| 368 | + <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Franciszek Bies.</u> | |
| 369 | + </div> | |
| 370 | + <div xml:id="div-13"> | |
| 371 | + <u xml:id="u-13.0" who="#PoselBiesFranciszek">Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego ZSL pragnę zabrać głos w związku ze zreferowanym projektem ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych.</u> | |
| 372 | + <u xml:id="u-13.1" who="#PoselBiesFranciszek">Projekt powyższej ustawy dotyczy najbardziej życiowych spraw chłopów na szerokiej płaszczyźnie ich styku z władzą ludową i jej organami wykonawczymi w zakresie świadczeń należności podatkowych i innych należności pieniężnych na rzecz państwa.</u> | |
| 373 | + <u xml:id="u-13.2" who="#PoselBiesFranciszek">Sprawa dogodnego, jasnego i prostego unormowania tego zagadnienia była od wielu lat sprawą palącą, dyskutowaną, przez chłopów postulowaną i ostatnio od szeregu lat przez resort finansów w niektórych powiatach i gromadach eksperymentowaną.</u> | |
| 374 | + <u xml:id="u-13.3" who="#PoselBiesFranciszek">Co się tyczy rozszerzenia uprawnień gromadzkich rad narodowych na odcinku podatkowym — sprawa jest prosta i nie nasuwa wątpliwości.</u> | |
| 375 | + <u xml:id="u-13.4" who="#PoselBiesFranciszek">Właściciele gospodarstw rolnych obciążeni są na rzecz państwa następującymi należnościami podatkowymi i innymi należnościami pieniężnymi:</u> | |
| 376 | + <u xml:id="u-13.5" who="#PoselBiesFranciszek">1)podatkiem gruntowym, 2)należnościami Państwowego Funduszu Ziemi, gdy gospodarstwo powstało bądź uzupełnione zostało obszarowo z nadziału ziemi w drodze reformy rolnej, 3)funduszem gromadzkim, 4)opłatą elektryfikacyjną, 5)opłatą melioracyjną, 6)obowiązkowymi składkami na rzecz Państwowego Zakładu Ubezpieczeń za ubezpieczenie budynków, ziemiopłodów i mienia ruchomego, 7)podatkiem od nieruchomości, gdy właściciel gospodarstwa rolnego prócz budynków związanych z gospodarstwem rolnym posiada na terenie gromady budynki z gospodarstwem rolnym nie związane.</u> | |
| 377 | + <u xml:id="u-13.6" who="#PoselBiesFranciszek">Obecnie gromady administrują tylko dwiema należnościami, to jest funduszem gromadzkim i opłatą melioracyjną; natomiast reszta należności jest wymierzana i pobierana przez powiatowe rady narodowe lub, gdy chodzi o obowiązkową składkę ubezpieczeń, przez powiatowe inspektoraty PZU.</u> | |
| 378 | + <u xml:id="u-13.7" who="#PoselBiesFranciszek">Rozszerzenie uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oznacza, że obok funduszu gromadzkiego i opłaty melioracyjnej, gromady — stosownie do zasad wyrażonych w projekcie ustawy — będą organami wymiarowymi i poborowymi również reszty wspomnianych należności, a więc będą administrowały siedmioma tytułami zobowiązań finansowych wsi wobec państwa.</u> | |
| 379 | + <u xml:id="u-13.8" who="#PoselBiesFranciszek">Gromadzkie rady staną się więc — jak z tego wynika — władzą podatkową wsi w pełnym tego słowa znaczeniu, gdyż z wymiarem i poborem należności będą się wiązały kompetencje gromad: do udzielania odroczeń i rozkładania rat w spłacie wymierzonych należności, do decydowania, które sprawy i kiedy należy kierować do egzekucji oraz do samodzielnego umarzania zobowiązań w określonych granicach kwotowych. Są to więc uprawnienia pozwalające gromadom na załatwienie wielu pilnych i niejednokrotnie bardzo życiowych spraw ich mieszkańców.</u> | |
| 380 | + <u xml:id="u-13.9" who="#PoselBiesFranciszek">Poważnie więc zwiększą się uprawnienia gromad w sprawach finansowych, a ich rola i autorytet ulegną dalszemu wzmocnieniu, gdyż z organu „opiniodawczego”, w sprawach podatkowych i innych należności mieszkańców wisi, staną się one w większości spraw organami decydującymi.</u> | |
| 381 | + <u xml:id="u-13.10" who="#PoselBiesFranciszek">Dla rolników zaś rozszerzenie uprawnień gromad będzie oznaczało kres wędrówek do powiatu w sprawach wszelkich obciążeń finansowych wsi, gdyż każdy będzie mógł niemal wszystkie swoje finansowe sprawy załatwić w gromadzie, a tylko w bardzo nielicznych sprawach pojedzie do powiatu.</u> | |
| 382 | + <u xml:id="u-13.11" who="#PoselBiesFranciszek">Ustaną więc słuszne narzekania chłopów na stratę czasu i ponoszenie kosztów związanych z koniecznością docierania do powiatu w błahych często sprawach, gdyż wiele, i to ważnych nieraz spraw na miejscu, w gromadzkiej radzie będzie można z powodzeniem załatwić.</u> | |
| 383 | + <u xml:id="u-13.12" who="#PoselBiesFranciszek">Obliczenia kwot poszczególnych należności, z wyjątkiem składki Państwowego Zakładu Ubezpieczeń, dokonywać będą biura gromadzkie na podstawie danych zawartych w kartach gospodarstw, określających obszar, rodzaje użytków rolnych i klas glebowych indywidualnych gospodarstw rolnych, zgodnie z ewidencją gruntów, prowadzoną przez komórki geodezji powiatowych wydziałów rolnictwa. Karty gospodarstw będą więc niejako gromadzkim katastrem gruntowym i w tym zakresie zamiast powiatowych wydziałów finansowych partnerem komórek geodezji powiatowych wydziałów rolnictwa staną się gromadzkie rady narodowe. One będą na podstawie decyzji organów rolnych aktualizowały zapisy w kartach gospodarstw i na zapisach tych będą opierały wymiar podatku gruntowego i innych należności.</u> | |
| 384 | + <u xml:id="u-13.13" who="#PoselBiesFranciszek">Jest tajemnicą publiczną, że wiele błędów na odcinku obciążeń podatkiem gruntowym gospodarstw rolnych było wynikiem nie zawsze należytej pracy geodezji. Aby to się nie powtórzyło, gdy organem wymiarowym należności od gospodarstw rolnych będą gromady, praca geodezji musi być sprawniejsza i z większym poczuciem odpowiedzialności wykonywana. Dlatego z tego miejsca pragnę zaapelować do wydziałów rolnictwa prezydiów wojewódzkich rad narodowych i do resortu rolnictwa.</u> | |
| 385 | + <u xml:id="u-13.14" who="#PoselBiesFranciszek">Aby to wszystko zostało osiągnięte potrzebni są ludzie, którzy będą zasady tej ustawy prawidłowo realizować. W związku z przekazaniem agend podatkowych do gromad — odmiennie od dotychczasowych zwyczajów — wzmacnia się obsadę personalną biur gromadzkich głównie etatami obecnych pracowników wydziałów finansowych, zatrudnionych przy wymiarze i rachunkowości podatków i innych należności schodzących do gromad, oraz etatami pracowników skarbowych urzędów komorniczych, gdyż przewiduje się, iż omawiane usprawnienia zmniejszą w znacznym stopniu rozmiary pracy egzekucji. Etaty powyższe w miarę potrzeby uzupełni się nowymi, z puli centralnej.</u> | |
| 386 | + <u xml:id="u-13.15" who="#PoselBiesFranciszek">Dobrze będzie, jeżeli pracownicy wydziałów finansowych przejdą do biur gromadzkich. Nie wszystkim jednak sytuacja na to pozwoli i wówczas na ich miejsce będą musiały gromady zaangażować nowych pracowników, a więc ludzi nie przygotowanych, których będzie trzeba dopiero nauczyć pracy w zakresie nowych agend rad gromadzkich. W związku z tym sądzimy, że sprawy płacowe pracowników gromadzkich rad narodowych należy przemyśleć, aby je poprawić.</u> | |
| 387 | + <u xml:id="u-13.16" who="#PoselBiesFranciszek">Druga sprawa, mająca również duży wpływ na sprawność wykonania nowych zadań przez gromadzkie rady narodowe — to polepszenie ich warunków pracy na odcinku materiałowo-technicznym. Mam tu szczególnie na myśli maszyny do liczenia, których w biurach gromadzkich odczuwa się ogólny brak. Mówi się wprawdzie o tym, że na razie nie można od razu tych braków uzupełnić, lecz sukcesywnie będą gromady w sprzęt ten wyposażone. Zaopatrzenie gromad w maszyny do liczenia potrwa jednak co najmniej trzy lata, Nie jest to pocieszające, bo trzy lata, to okres długi, a praca będzie wykonywana od razu, od zaraz. Od dobrego startu tej pracy wszystko zależy. Jeżeli będzie on wadliwy, odbije się to ujemnie na dalszej sprawności działania aparatu gromadzkiego w zakresie agend podatkowych, do czego, mając w pamięci niesławną na tym odcinku pracę dawnych gmin, dopuścić nie można. Dlatego wydaje się rzeczą konieczną rychlejsze zaopatrzenie gromad we wspomniane urządzenia.</u> | |
| 388 | + <u xml:id="u-13.17" who="#PoselBiesFranciszek">Wysoki Sejmie! Jako rolnik powiatu oświęcimskiego, w którym to powiecie od roku 1963 zasady wyrażone w projekcie omawianej ustawy są realizowane eksperymentalnie, przekonałem się o dobrodziejstwach, jakie płyną dla rolników z decentralizacji agend podatkowych oraz z usprawnienia w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności od rolników, dlatego proszę Wysoki Sejm o uchwalenie ustawy w brzmieniu proponowanym przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u> | |
| 389 | + <u xml:id="u-13.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 390 | + </div> | |
| 391 | + <div xml:id="div-14"> | |
| 392 | + <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma posłanka Krystyna Biernacka.</u> | |
| 393 | + </div> | |
| 394 | + <div xml:id="div-15"> | |
| 395 | + <u xml:id="u-15.0" who="#PoselBiernackaKrystyna">Wysoki Sejmie! Projekt ustawy, nad którym Wysoki Sejm obraduje, ma istotne znaczenie w postępującym procesie decentralizacji. Dzięki jej przepisom decentralizacja dotrze do najniższego ogniwa, którym są gromadzkie rady narodowe. Pozwoli to gromadzkim radom stać się w pełni gospodarzem terenu, wzmocni ich znaczenie, a następnie przyniesie bezsporne korzyści rolnikowi.</u> | |
| 396 | + <u xml:id="u-15.1" who="#PoselBiernackaKrystyna">Korzyści te są różnorodne. Zamiast wielu nakazów płatniczych — jeden, uwzględniający wszystkie tytuły należności. Zamiast wielu terminów — cztery równe raty. Zamiast wielokrotnie przemierzanej drogi do siedziby powiatu — znacznie krótsza droga do biura gromadzkiej rady narodowej. Krótsza droga, to znaczna oszczędność czasu. Czasu, którego w pewnych okresach roku rolnik nie ma zbyt wiele.</u> | |
| 397 | + <u xml:id="u-15.2" who="#PoselBiernackaKrystyna">Uprawnienia gromadzkich rad narodowych, wynikające z decentralizacji podatkowej, stwarzają również lepsze niż dotychczas warunki do stosowania właściwej polityki podatkowej w dziedzinie przyznawania rolnikom ulg, odroczeń i umorzeń. Gromadzkie rady narodowe będą miały lepsze rozeznanie niż powiaty w zakresie podstaw wymiaru oraz możliwości wykorzystania tego rozeznania nie tylko w polityce podatkowej, lecz również i ubezpieczeniowej. Ułatwiona będzie prawidłowa ocena stopnia obciążeń poszczególnych grup gospodarstw rolnych. Jest to z korzyścią i dla aparatu administracyjnego.</u> | |
| 398 | + <u xml:id="u-15.3" who="#PoselBiernackaKrystyna">Dalszym udogodnieniem jest uproszczone, bo łączne inkaso, łączne tytuły egzekucyjne na wszystkie zaległości. Nie bez znaczenia jest możliwość bardziej rytmicznego zaopatrywania budżetów gromadzkich w środki pieniężne w okresie całego roku, nie wyłączając pierwszego kwartału. Gromadzkie rady narodowe od dawna domagały się przekazania im spraw podatkowych, obecnie będą miały wiec pełne możliwości wykazania swej aktywności i gospodarności.</u> | |
| 399 | + <u xml:id="u-15.4" who="#PoselBiernackaKrystyna">Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że przejęcie wymiaru i rachunkowości podatków wiejskich to nie tylko przejecie określonych czynności i uprawnień, ale także pełna odpowiedzialność za sprawną i właściwą realizację tych zadań. Ministerstwo Finansów dla prawidłowego wykonania zwiększonych zadań zapewniło gromadzkim radom narodowym odpowiednia ilość etatów i fundusz płac, a prezydia wojewódzkich i powiatowych rad narodowych zobowiązano do przeszkolenia personelu pracowniczego gromad oraz do stałego nad nimi nadzoru.</u> | |
| 400 | + <u xml:id="u-15.5" who="#PoselBiernackaKrystyna">Chciałabym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na trudności, które mogą jednak wystąpić na przełomie lat 1965 — 1966. Faktem jest bowiem, że niewielka ilość pracowników wydziałów finansowych prezydiów powiatowych rad narodowych wyraziła chęć przejścia do pracy w gromadach. Złożyło się na to wiele czynników; sprawy wynagrodzenia były jednym z istotniejszych.</u> | |
| 401 | + <u xml:id="u-15.6" who="#PoselBiernackaKrystyna">W związku z tym w powiatach obejmujących większą ilość gromad pracownicy zatrudnieni w charakterze samodzielnych referentów finansowych i pracownicy księgowości w tych gromadach będą mieli tylko przeszkolenie, lecz nie będą mieli praktyki w zakresie tego rodzaju pracy. Dlatego też na ten odcinek pracy, to jest właściwe przeszkolenie pracowników gromadzkiego aparatu finansowego, należałoby obecnie położyć duży nacisk. Przy tym szkolenie to nie może być tylko jednostronne. Obok wyszkolenia fachowego odpowiednie przygotowanie tej kadry, które można by nazwać przygotowaniem obywatelskim, ma bardzo istotne znaczenie. Na szczeblu gromadzkiej rady narodowej następuje bowiem najpowszechniejsza, najczęstsza styczność administracji z obywatelem.</u> | |
| 402 | + <u xml:id="u-15.7" who="#PoselBiernackaKrystyna">Wysoka Izbo! Projekt ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych — poprzedziły odpowiednie przygotowania i prowadzone w tym zakresie eksperymenty w kilkudziesięciu powiatach naszego kraju. Eksperymenty przyniosły pozytywne wyniki. Wymiar podatków i świadczeń pieniężnych w tych gromadach przebiegał prawidłowo i zakończony był w obowiązujących terminach. Ilość odwołań od wymiaru zmniejszyła się, a wpływy były większe.</u> | |
| 403 | + <u xml:id="u-15.8" who="#PoselBiernackaKrystyna">Całokształt spraw związanych z rozszerzeniem uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym omawiany był i dyskutowany na licznych zebraniach gromadzkich i wiejskich, a także na spotkaniach posłów z wyborcami. Ocena była powszechnie pozytywna.</u> | |
| 404 | + <u xml:id="u-15.9" who="#PoselBiernackaKrystyna">Reasumując, bez obawy można powiedzieć, że wprowadzenie w życie przepisów omawianego projektu ustawy przyniesie korzyści ludności rolniczej, gospodarce terenowej i usprawni administrację.</u> | |
| 405 | + <u xml:id="u-15.10" who="#PoselBiernackaKrystyna">Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego — w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać — będzie głosować za projektem ustawy w brzmieniu przedstawionym przez rząd z poprawką zgłoszoną przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u> | |
| 406 | + <u xml:id="u-15.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 407 | + </div> | |
| 408 | + <div xml:id="div-16"> | |
| 409 | + <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Udzielam głosu posłowi Mieczysławowi Stachurze.</u> | |
| 410 | + </div> | |
| 411 | + <div xml:id="div-17"> | |
| 412 | + <u xml:id="u-17.0" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Wysoki Sejmie! Spotkania posłów ze swymi wyborcami mają wagę ogromną, gdy z przeciwległej strony prezydialnego stołu zapanuje w wypowiedziach szczerość. Wypowiedzi te można wówczas uznać za reprezentatywny głos opinii publicznej. Z wielu z nich skorzystałem również w odniesieniu i do tego aktu ustawodawczego, który mamy za chwilę uchwalić.</u> | |
| 413 | + <u xml:id="u-17.1" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Na jednym ze spotkań z mieszkańcami wsi, którzy czynem społecznym mieli zamiar rozbudować szkołę, mówiłem o awansie wsi przez dokonanie imponującego skoku w dziedzinie oświaty i kultury. Aby chętnych do czynu poprzeć, a nie przekonanych przekonać — starałem się ukazać wizję przyszłości — kiedy to znaczącą pozycję społeczną, ekonomiczną, polityczną we własnym środowisku, w narodzie, w świecie — będą mieć przede wszystkim ludzie wykształceni; gdy największym bogactwem człowieka stanie się wiedza; gdy biada będzie tym, co zostaną zdystansowani w dziedzinie nauki i oświaty przez innych ludzi, przez inne społeczeństwa, gdy zostaną zepchnięci do grona — „proletariatu wiedzy”.</u> | |
| 414 | + <u xml:id="u-17.2" who="#PoselStachuraMieczyslaw">W dyskusji zabrał między innymi głos 70-letni rolnik. Powiedział tak: „Mój ojciec był wójtem, choć nie znał sztuki pisania i czytania. Miał natomiast piśmiennego sekretarza, który prowadził księgę podatków. Kwitów nie dawał, myśmy podatki płacili tylko raz. Teraz nie ma w naszej gromadzie analfabety. Co więcej — w roku szkolnym 1964—1965 nie było u nas ani jednego absolwenta VII klasy, który nie chciałby się uczyć dalej. Tego moja pamięć — mówił dalej — obciążona wieloma dziwnymi sprawami, jeszcze nie zanotowała.</u> | |
| 415 | + <u xml:id="u-17.3" who="#PoselStachuraMieczyslaw">I to jest rzeczywistym osiągnięciem socjalizmu, że rozbudził w Polakach pęd do nauki, do poznania świata i jego spraw. Ale z drugiej strony trudno jest zrozumieć, dlaczego ci ludzie piśmienni, wykształceni, każą nam — bo zdarza się I tak — po raz drugi płacić należności, choć jesteśmy w posiadaniu dokumentu zapłaty przez nich wystawionego. I to nie jednego^1^ dokumentu, ale kilkunastu w ciągu roku. Czy naprawdę — pyta — nie można już tego nonsensu usunąć?” — zakończył pytaniem przy aplauzie wszystkich obecnych na sali osób.</u> | |
| 416 | + <u xml:id="u-17.4" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Okazuje się, że można, i że trzeba, jeśli konsekwentnie będzie się szło w kierunku rozwoju demokracji socjalistycznej oraz w kierunku decentralizacji zadań i uprawnień, będących częścią tego rozwojowego kierunku.</u> | |
| 417 | + <u xml:id="u-17.5" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Dzięki dostępowi do oświaty, do nauki — nastąpił burzliwy proces wznoszący poziom intelektualny i ekonomiczny wsi. Zmienił świadomość chłopskich mas, rozbudził w nich i przygotował je do szerszego udziału we współrządzeniu krajem. Spowodował, że masy te stały się podmiotem historii własnego narodu.</u> | |
| 418 | + <u xml:id="u-17.6" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Obecny stan charakteryzuje się faktycznie rozwiniętą świadomością ideowo-polityczną tych mas. Ma ona swe źródło również i w posiadaniu coraz wyższego stopnia wiedzy ogólnej i fachowej. Ze ścisłością można powiedzieć, że proces ten będzie postępował dalej.</u> | |
| 419 | + <u xml:id="u-17.7" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Cóż to za proces? Otóż naszym zdaniem Polska, jak zresztą każdy rozwijający się kraj, nie może uniknąć takiej sytuacji — to jest naturalne — w której będzie nadal następował odpływ ludności wiejskiej z produkcji rolnej. Trzeba malejący do właściwych granic procent zatrudnionych bezpośrednio w produkcji rolnej uznać za miarę ewidencjonującą awans gospodarczy kraju. Im więcej będzie zatrudnionych rąk poza rolnictwem, i im większa produkcja rolna przypadnie na jednego pracującego w rolnictwie, tym większy będzie poziom cywilizacyjny kraju, a więc i szybszy krok do nowoczesnej gospodarczo i kulturalnie wsi polskiej.</u> | |
| 420 | + <u xml:id="u-17.8" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Jasną jest jednak rzeczą, że odpływ ludności ze wsi do miast nie może być żywiołowy, ale musi być świadomie regulowany. Prawidłowość zmniejszania się liczby zatrudnionych W rolnictwie wymaga: — po pierwsze — mechanizacji faktycznie wprowadzonej, zmniejszającej potrzebę ludzkiej pracy w bezpośredniej produkcji rolnej, po drugie — rozwoju miast, aby można w nich po opuszczeniu wsi znaleźć zatrudnienie.</u> | |
| 421 | + <u xml:id="u-17.9" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Jednym z elementów regulowania odpływu ludności ze wsi jest podnoszenie atrakcyjności jej życia społecznego i państwowego w miejscu zamieszkania. Omawiana przez nas ustawa, choć fragmentarycznie, wychodzi naprzeciw temu problemowi.</u> | |
| 422 | + <u xml:id="u-17.10" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Mamy ponad 5.200 gromadzkich rad narodowych, mamy ponad 120 tys. radnych tych rad. Trudno sobie wyobrazić, by tak ogromna rzesza ludzi miała teatralizować, a nie oddziaływać na rozwój socjalistycznej rzeczywistości. Jest zatem sprawą odpowiedzialności państwowej, aby liczny przedstawicielski organ władzy ludowej, mający bezpośredni styk z liczbą około 16 milionów obywateli, wziął większą odpowiedzialność za wartość działalności społecznej i gospodarczej w gromadzie.</u> | |
| 423 | + <u xml:id="u-17.11" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Dlaczego to na przykład wieś nasza nie mogłaby prócz wytwarzania i zbywania surowców zbywać poprzez związki producentów pewne półfabrykaty i przetwory? Koncentrowanie produkcji tylko w wielkich kombinatach, poza wsią, jest nieuzasadnione ekonomicznie i społecznie.</u> | |
| 424 | + <u xml:id="u-17.12" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Dlaczego to na przykład kółka rolnicze i inne związki producentów w oparciu o tradycję organizacyjnych form samorządu chłopskiego nie miałyby doprowadzić do skuteczniejszego uzupełnienia przez przedsiębiorstwa usługowe — jak rzemiosło, handel i inne — działalności przemysłu i usprawnienia pośrednictwa między rolnictwem a innymi działami gospodarki narodowej? Można te sprawy przeprowadzić, jeśli wyjdą potrzebom naprzeciw podobne jak dziś akty prawne. Można je realizować na podstawie autorytetu terenowej władzy państwowej.</u> | |
| 425 | + <u xml:id="u-17.13" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Na marginesie poruszonych spraw pragnę zasygnalizować Wysokiej Izbie wcale nie marginesowy problem. Istnieje w Polsce zbliżona do liczby gromadzkich rad narodowych liczba katolickich parafii wiejskich. Warto podzielić się z tej wysokiej trybuny obserwacją wynikającą z socjologicznych badań, że ludność wiejska, podnosząc swój poziom ogólny i poziom życia, tworząc społeczne, kulturalne i gospodarcze wartości socjalizmu i korzystając z nich — co jest oczywiste — pozostaje w swej masie wierząca. Społeczna inspiracja katolicka towarzyszy, lub może twórczo towarzyszyć, dalszym przeobrażeniom na wsi polskiej. Dysponuje ona bowiem służebnymi możliwościami w zakresie podnoszenia moralności, etyki, doskonalenia człowieka.</u> | |
| 426 | + <u xml:id="u-17.14" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Istnieje w aktualnych naszych warunkach obiektywne zapotrzebowanie patriotyczne na wiązanie funkcji społecznej parafii z postępem społeczno-gospodarczym wsi. Obok tego należy również stwierdzić brak powodów, aby terenowe organy władzy nie miały docenić walorów pracy duszpasterskiej duchowieństwa w zakresie wychowania moralnego i społecznego.</u> | |
| 427 | + <u xml:id="u-17.15" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Dzięki ustawie — przez biura gromadzkich rad narodowych przepłynie strumień ponad 10 mld zł. Uprawnienia prezydiów gromadzkich rad narodowych pozwalają też na umarzanie zobowiązań w granicach 500 złotych. Są to przykładowo podane sprawy, które mają aspekt nie tylko finansowy, ale również i moralny.</u> | |
| 428 | + <u xml:id="u-17.16" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Ustawa, którą mamy podjąć, została poprzedzona eksperymentem. Wydaje się być przekonywającym kierunek, aby większość nowych ustaw lub nowelizacja już istniejących, następowała w drodze eksperymentu. Doświadczenie jest tu najlepszym rzecznikiem.</u> | |
| 429 | + <u xml:id="u-17.17" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Głos publicznej opinii wyrażany na spotkaniach z posłami przedstawia jednak dalsze problemy związane z treścią dyskutowanego projektu do zanotowania i rozpatrzenia w najbliższej przyszłości. A toto kilka najważniejszych naszym zdaniem spraw:</u> | |
| 430 | + <u xml:id="u-17.18" who="#PoselStachuraMieczyslaw">— Realizacja ustawy będzie napotykała na trudności w wydziałach rolnictwa i w referatach geodezji, do których należy aktualizacja ewidencji gruntów. Trudności te tłumaczy się brakiem potrzebnej ilości etatów niezbędnych do bieżącego prowadzenia. zmian i kontrolowani a gromad na tym odcinku.</u> | |
| 431 | + <u xml:id="u-17.19" who="#PoselStachuraMieczyslaw">— Wśród istniejącej liczby rad gromadzkich jest jeszcze pewien procent gromad bardzo słabych ekonomicznie i kadrowo. Słuszne byłoby dążenie do takiego stanu, w którym istnienie gromady znajduje sens społeczny i ekonomiczny.</u> | |
| 432 | + <u xml:id="u-17.20" who="#PoselStachuraMieczyslaw">— Istnieje obawa wśród aktywu rad narodowych, że wynagrodzenia pracowników, którzy przejdą z wydziałów finansowych do gromadzkich rad narodowych, będą w niejednym wypadku wyższe od wynagrodzenia sekretarza prezydium gromadzkiej rady narodowej, co może spowodować niewłaściwą dla ustawy atmosferę wśród pracowników biur gromadzkich.</u> | |
| 433 | + <u xml:id="u-17.21" who="#PoselStachuraMieczyslaw">— Radni powiatowi i gromadzcy wspólnie z organizacjami społecznymi powinni przeprowadzić w gromadach pracę wyjaśniającą i mobilizującą do solidarnego uiszczania należności na rzecz skarbu państwa, objętych obecnie jednym nakazem płatniczym — dotyczy to zwłaszcza należności ciążących na kilku osobach współgospodarujących.</u> | |
| 434 | + <u xml:id="u-17.22" who="#PoselStachuraMieczyslaw">— Wreszcie ostatnia sprawa od dawna już postulowana, to wprowadzenie książek podatkowych. Skoro w uzasadnieniu ustawy mówi się, że rolnik płacić będzie to co poprzednio, że zamiast kilkunastu kwitów będzie otrzymywał kilka — to dalszy postęp i usprawnienia administracyjne należy widzieć w wydaniu takich książek. Za obecnym posunięciem ustawodawczym kryje się ogromna oszczędność pracy związanej z ewidencją, księgowością, inkasem, kryje się ogromna oszczędność papieru. 10 milionów wezwań rocznie mniej, 50 milionów mniej pozycji do księgowania. A o ile mniejsza będzie liczba wystawionych pokwitowań, upomnień. Jest to jednocześnie mniej wyciętych lasów, a więcej papieru na książki. Wprowadzenie książek podatkowych skróciłoby jeszcze o połowę czas pracy i przyniosłoby jeszcze większe oszczędności papieru, przekreślając raz na zawsze mający w jakimś sensie uzasadnienie dowcip, że w ramach walki z biurokratyzmem wszystkie dokumenty należy spalić, ale przedtem odpisy zrobić w pięciu egzemplarzach.</u> | |
| 435 | + <u xml:id="u-17.23" who="#PoselStachuraMieczyslaw">Uogólniając to, co dotąd powiedziałem, pragnę wyrazić w imieniu Koła Poselskiego — „Pax” zadowolenie, że dyskutowana ustawa spowoduje dalsze narastanie podmiotowości środowisk wiejskich. Nie tylko przez awans ich mieszkańców, którzy przeszli do miasta, ale również przez awans tych, którzy zostali na miejscu. I dlatego będziemy głosować za przyjęciem ustawy w brzmieniu przedstawionym przez rząd Sejmowi ze zgłoszoną przez Komisję poprawką.</u> | |
| 436 | + <u xml:id="u-17.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 437 | + </div> | |
| 438 | + <div xml:id="div-18"> | |
| 439 | + <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Na liście mówców więcej zgłoszeń nie ma.</u> | |
| 440 | + <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u> | |
| 441 | + <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Nie słyszę.</u> | |
| 442 | + <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Zamykam dyskusję.</u> | |
| 443 | + <u xml:id="u-18.4" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 444 | + <u xml:id="u-18.5" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych wraz z poprawką proponowaną przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 445 | + <u xml:id="u-18.6" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Dziękuję.</u> | |
| 446 | + <u xml:id="u-18.7" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 447 | + <u xml:id="u-18.8" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 448 | + <u xml:id="u-18.9" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych.</u> | |
| 449 | + <u xml:id="u-18.10" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Na tym kończymy obrady Sejmu w dniu dzisiejszym.</u> | |
| 450 | + <u xml:id="u-18.11" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Proszę Posła Sekretarza Zofię Grzebisz o odczytanie komunikatu.</u> | |
| 451 | + </div> | |
| 452 | + <div xml:id="div-19"> | |
| 453 | + <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzposelZofiaGrzebisz">Jutro, to jest w dniu 12 listopada tar. o godz. 9.30 odbędą się posiedzenia:</u> | |
| 454 | + <u xml:id="u-19.1" who="#SekretarzposelZofiaGrzebisz">— Grupy Parlamentarnej Polsko-Brytyjskiej w sali nr 101, — Grupy Parlamentarnej Polsko-Belgijskiej w sali nr 70, Dorn Poselski, — Grupy Parlamentarnej Polsko-Indyjskiej nie w sali nr 67 — jak było zapowiedziane — a w sali klubowej.</u> | |
| 455 | + <u xml:id="u-19.2" who="#SekretarzposelZofiaGrzebisz">Również w dniu jutrzejszym, bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia Sejmu, odbędzie się posiedzenie Grupy Parlamentarnej Polsko-Francuskiej w sali nr 72, Dom Poselski.</u> | |
| 456 | + </div> | |
| 457 | + <div xml:id="div-20"> | |
| 458 | + <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Zarządzam przerwę w obradach do jutra, dnia 12 listopada do godz. 10 rano.</u> | |
| 459 | + <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min. 45)</u> | |
| 460 | + <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min. 45)</u> | |
| 461 | + <u xml:id="u-20.3" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min. 5)</u> | |
| 462 | + <u xml:id="u-20.4" who="#komentarz">(Przewodniczą na posiedzeniu Marszałek Sejmu Czesław Wycech oraz wicemarszałek Zenon Kliszko)</u> | |
| 463 | + </div> | |
| 464 | + <div xml:id="div-21"> | |
| 465 | + <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 466 | + <u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Na sekretarzy posiedzenia powołuję posłów Barbarę Pstrągowską i Józefa Trojoka.</u> | |
| 467 | + <u xml:id="u-21.2" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Protokół i listę mówców prowadzi poseł Barbara Pstrągowską.</u> | |
| 468 | + <u xml:id="u-21.3" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Proszę Posłów Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u> | |
| 469 | + <u xml:id="u-21.4" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Na pierwszym posiedzeniu Sejmu byli nieobecni posłowie Adam Rapacki i Stefan Żółkiewski. Z tego powodu nie złożyli ślubowania.</u> | |
| 470 | + <u xml:id="u-21.5" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Proszę wymienionych Obywateli Posłów zbliżenie się do Prezydium w celu złożenia ślubowania.</u> | |
| 471 | + <u xml:id="u-21.6" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Proszę wszystkich Obywateli Posłów o powstanie.</u> | |
| 472 | + <u xml:id="u-21.7" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u> | |
| 473 | + <u xml:id="u-21.8" who="#komentarz">(Czyta rotę ślubowania)</u> | |
| 474 | + <u xml:id="u-21.9" who="#WicemarszalekZenonKliszko">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej pracować dla dobra Narodu Polskiego i pogłębiać jego jedność, przyczyniać się do umacniania więzi władzy państwowej z ludem pracującym miast i wsi, czynić wszystko dla utrwalenia niepodległości i suwerenności, dla pomyślnego, socjalistycznego rozwoju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”.</u> | |
| 475 | + </div> | |
| 476 | + <div xml:id="div-22"> | |
| 477 | + <u xml:id="u-22.0" who="#PoselRapackiAdam">Ślubuję.</u> | |
| 478 | + </div> | |
| 479 | + <div xml:id="div-23"> | |
| 480 | + <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Poseł Stefan Żółkiewski.</u> | |
| 481 | + </div> | |
| 482 | + <div xml:id="div-24"> | |
| 483 | + <u xml:id="u-24.0" who="#PoselZolkiewskiStefan">Ślubuję.</u> | |
| 484 | + </div> | |
| 485 | + <div xml:id="div-25"> | |
| 486 | + <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Stwierdzam, że posłowie Adam Rapacki i Stefan Żółkiewski złożyli ślubowanie poselskie.</u> | |
| 487 | + <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Przystępujemy ido dalszego ciągu punktu 1 porządku dziennego:</u> | |
| 488 | + <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Pierwsze czytanie:</u> | |
| 489 | + <u xml:id="u-25.3" who="#WicemarszalekZenonKliszko">a)projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok i podstawowych założeniach na 1967 rok (druk nr 19), b)projektu ustawy budżetowej na rok 1966 (druk nr 20).</u> | |
| 490 | + <u xml:id="u-25.4" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Otwieram dyskusję.</u> | |
| 491 | + <u xml:id="u-25.5" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Bolesław Jaszczuk.</u> | |
| 492 | + </div> | |
| 493 | + <div xml:id="div-26"> | |
| 494 | + <u xml:id="u-26.0" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Wysoki Sejmie! Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Minister Finansów omówili węzłowe problemy projektów Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu na 1966 rok. Przedstawione przez rząd projekty zawierają wytyczne działalności gospodarczej i rozwoju sił wytwórczych i na tle przyjętych wyników określają tempo rozwoju naszego kraju w pierwszym roku trzeciej pięciolatki.</u> | |
| 495 | + <u xml:id="u-26.1" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Planowe zadania roku przyszłego należy rozpatrywać, uwzględniając przewidywane efekty, jakie osiągnie nasza gospodarka w bieżącym roku. Dzięki wysokiemu przekroczeniu przez przemysł i rolnictwo planów produkcji, gospodarka narodowa uzyskuje wysoki w stosunku do całego pięciolecia przyrost dochodu narodowego i poważny wzrost zapasów, zwłaszcza w rolnictwie indywidualnym.</u> | |
| 496 | + <u xml:id="u-26.2" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Gdy w 1963 r. ogólny przyrost rezerw w kraju wyniósł 34 mld zł — w cenach bieżących — a w roku ubiegłym już 36 mld zł, to w roku bieżącym szacuje się go na ponad 45 mld zł. Z tego około 5,5 mld zł przypada na wzrost zapasów w gospodarce chłopskiej. Dzięki więc pomyślnym tegorocznym wynikom produkcyjnym zostały nagromadzone w gospodarce narodowej poważne rezerwy, które mogą być w pewnej mierze wykorzystane także w ciągu przyszłego roku.</u> | |
| 497 | + <u xml:id="u-26.3" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Umożliwia to przyjęcie wyrównanie go w ciągu 2 lat ogólnego trendu rozwojowego w sferze spożycia. Ten moment wart jest podkreślenia, gdyż inaczej budziłyby wątpliwości przyjęte w planie proporcje, przewidujące szybszy w roku przyszłym wzrost funduszu spożycia niż wzrost dochodu narodowego, przeznaczonego do podziału, o ile bowiem dochód narodowy przeznaczony do podziału ma wzrosnąć w przyszłym roku według planu o 3,9%, to wzrost funduszu spożycia planuje się, uwzględniając również rezerwę artykułów rynkowych, o ponad 5,2%. Przyjęte założenie opiera się na mniejszym przyroście zapasów, który ma wynieść około 32 mld zł. Jest on więc o około 13 mld zł mniejszy niż przyrost tegoroczny, a uzyskana różnica pozwala odpowiednio zwiększyć zarówno fundusz spożycia, jak też i nakłady na inwestycje. Dzięki temu przy planowanym wzroście dochodu narodowego przeznaczonego do podziału o około 20 mld zł, fundusz spożycia może wzrosnąć, licząc łącznie z rezerwą planu, o ponad 21 mld zł.</u> | |
| 498 | + <u xml:id="u-26.4" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Jak wynika z tego, podstawową i najbardziej rzucającą się w oczy cechą planu gospodarczego jest dążność do utrzymania wzrostu funduszu spożycia w kraju w terapie niewiele tylko niższym, niż uzyskane w pomyślnym pod tym względem roku bieżącym, w którym fundusz spożycia wzrośnie — według dotychczasowych przewidywań — o około 6%.</u> | |
| 499 | + <u xml:id="u-26.5" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Warto równocześnie zaznaczyć, że wzrost funduszu spożycia w roku przyszłym utrzyma się na poziomie średniorocznego wzrostu w obecnym pięcioleciu.</u> | |
| 500 | + <u xml:id="u-26.6" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Problem następny dotyczy tempa wzrostu całej gospodarki, jak też produkcji przemysłowej.</u> | |
| 501 | + <u xml:id="u-26.7" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Plan zakłada pewne obniżenie tempa szczególnie w produkcji przemysłu maszynowego i chemicznego oraz na bazie ostrożnego planowania wyników w rolnictwie — umiarkowany wzrost produkcji przemysłu rolno-spożywczego. Częściowo mamy tu do czynienia z proporcjami wynikającymi ze wskaźników statystycznych. Dobre wyniki tegoroczne podniosły wysoko, wyżej niż przewidywano jeszcze kilka miesięcy temu, bazę wyjściową do następnej pięciolatki. Jest to zjawisko ze wszech miar pozytywne. Powoduje ono jednak, że absolutny poziom produkcji wyznaczony pierwotnie dla 1966 roku — mimo że został jeszcze zwiększony — wykazuje, biorąc procentowo, niższy wskaźnik wzrostu niż miałoby to miejsce, gdyby plan produkcji w roku bieżącym został przekroczony w mniejszym stopniu.</u> | |
| 502 | + <u xml:id="u-26.8" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Z tego względu, gdy mowa o wskaźniku rozwoju produkcji przemysłowej na rok przyszły, celowe jest także porównanie go z planowanym na rok bieżący.</u> | |
| 503 | + <u xml:id="u-26.9" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Zestawiając planowany na rok bieżący wzrost produkcji przemysłowej w wysokości 7,8% z założonym na rok przyszły 6,5% widać, że plan zakłada istotnie pewne osłabienie tempa, jednak różnica nie jest tak znaczna. Jeśli sięgnąć do absolutnych liczb, charakteryzujących przyrost, to okaże się, że zarówno założenia roku bieżącego, jak też planu na rok następny, wyrażają się tą samą kwotą 43 mld zł.</u> | |
| 504 | + <u xml:id="u-26.10" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Przyjęta do planu różnica tempa wzrostu produkcji przemysłowej wynika głównie z założonego wskaźnika wzrostu dla dwóch przemysłów: maszynowego i chemicznego. Przemysł. maszynowy miał założony w planie tegorocznym wskaźnik wzrostu o ponad 11%, a na rok następny planuje się wzrost o 9,2%. Podobną różnicę około 2 punktów wykazuje również przemysł chemiczny. Każda z tych różnic ma jednak odmienne przyczyny: w przemyśle maszynowym występują głównie trudności zaopatrzeniowe, zaś w przemyśle chemicznym — mniejszy stosunkowo przyrost mocy produkcyjnych, licząc według wartości produkcji.</u> | |
| 505 | + <u xml:id="u-26.11" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Wypada tu jednak z całym naciskiem stwierdzić, że plan nie zakłada pełnego wykorzystania mocy produkcyjnych ani w przemyśle chemicznym, ani w przemyśle maszynowym.</u> | |
| 506 | + <u xml:id="u-26.12" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Zadanie przekroczenia planu powinno być zgłoszone z trybuny sejmowej zarówno pod adresem pracowników przemysłu chemicznego, jak też i przemysłu maszynowego. Gospodarka narodowa wymaga bowiem od obu tych przemysłów wyższego poziomu produkcji zarówno na potrzeby kraju, jak też na eksport.</u> | |
| 507 | + <u xml:id="u-26.13" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Przewodniczący Komisji Planowania wskazał na szereg niewątpliwych rezerw istniejących w planie, które pozwalają spodziewać się w rzeczywistości wyższego Od założeń poziomu produkcji zarówno przemysłowej, jak i rolnej. Pragnąłbym jednak wskazać na jeszcze jedną rezerwę wzrostu produkcji i dochodu narodowego. Jest nią technicznie i ekonomicznie uzasadnione gospodarowanie materiałami i surowcami, zmniejszanie braków i odpadów czy wreszcie zastępowanie w jak najszerszym zakresie — zgodnie z zasadniczą dyrektywą partii — produkcji materiałochłonnej przez pracochłonną. W efekcie końcowym powinno to zwiększyć tempo wzrostu dochodu narodowego. Plan założył spadek udziału kosztów materiałowych i kosztów produkcji dla przemysłu o 0,5% i dla budownictwa o 0,1%.</u> | |
| 508 | + <u xml:id="u-26.14" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Nie są to zadania szczególnie napięte, jeśli uwzględnimy, że w latach obecnej pięciolatki osiągaliśmy większe obniżenie udziału kosztów. Rok ubiegły zamknęliśmy obniżką 1,1% w stosunku do 1963 r., zaś bieżący rok charakteryzuje się obniżką wynoszącą 0,7%.</u> | |
| 509 | + <u xml:id="u-26.15" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Podnoszę ten moment dlatego, że przy kosztach produkcji przemysłowej, wynoszących około 673 mld zł każde ich obniżenie, chociażby o 1 promil, przynosi gospodarce narodowej dodatkową akumulację w wysokości około 670 mln zł, zwiększając odpowiednio możliwości wzrostu gospodarczego. Zadaniu obniżenia kosztów materiałowych, które w strukturze kosztów produkcji odgrywają decydującą rolę, sprzyjać powinno również wprowadzanie do przemysłu wskaźnika rentowności.</u> | |
| 510 | + <u xml:id="u-26.16" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Zastąpienie obowiązującej dotychczas w przedsiębiorstwach dyrektywy finansowej w postaci ogólnej kwoty akumulacji przez dyrektywny wskaźnik rentowności powinno zwiększyć zainteresowanie przedsiębiorstw obniżką kosztów. Wiadomo bowiem, że obniżka kosztów wpływa podwójnie na poprawę wskaźnika — z jednej strony zwiększając sumę zysków, a z drugiej — zmniejszając nakłady ogólne. Aktyw gospodarczy zakładów pracy powinien sobie zdawać sprawę z tego, że od wielkości osiągniętego wskaźnika rentowności zależeć będą korzyści materialne w postaci wyższego niż się planuje funduszu zakładowego.</u> | |
| 511 | + <u xml:id="u-26.17" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Względnie wolniejsze tempo rozwoju przemysłu w założeniach planu na rok następny, mimo że w praktycznej realizacji będzie na pewno złagodzone, jest zjawiskiem, które wymaga głębszej analizy.</u> | |
| 512 | + <u xml:id="u-26.18" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Mimo pewnej poprawy w procesie inwestowania, występują nadal opóźnienia w realizacji ustalonych cykli inwestycyjnych. W nie mniejszym stopniu na tempo wzrostu produkcji rzutuję zbyt długi okres w osiąganiu przez uruchamiane zakłady projektowanych zdolności produkcyjnych. Ma to istotne znaczenie w przemyśle surowcowym oraz wytwarzającym półfabrykaty. Na sprawy te musimy więc wszyscy wyostrzyć swoją uwagę, w coraz bowiem większym stopniu ogólne tempo rozwoju naszego przemysłu będzie uzależnione od przyrostu nowych zdolności produkcyjnych, szczególnie w chemii, na którą przede wszystkim stawiamy w naszej perspektywie rozwojowej.</u> | |
| 513 | + <u xml:id="u-26.19" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Stworzenie warunków dla osiągania szybkiej i efektywnej rozbudowy zdolności produkcyjnych legło u podstaw decyzji IV Plenum KC rozszerzającej zakres samodzielności przedsiębiorstw i zjednoczeń przemysłowych także i w dziedzinie inwestycji.</u> | |
| 514 | + <u xml:id="u-26.20" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Plan na 1966 r. zakłada poważny, bo 26% wzrost inwestycji przedsiębiorstw i zjednoczeń w stosunku do staniu obecnego. Ich udział w ogólnych nakładach inwestycyjnych resortów przemysłowych i budownictwa wzrośnie do 41,5%.</u> | |
| 515 | + <u xml:id="u-26.21" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Na tle tego pozytywnego i pożądanego procesu wymaga jednak analizy zbyt wysoki udział robót budowlano-montażowych, a tym samym zbyt niski udział maszyn i urządzeń w całości nakładów na tego rodzaju inwestycje, zwłaszcza realizowane przez zjednoczenia.</u> | |
| 516 | + <u xml:id="u-26.22" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Jeżeli zamierzamy skierować uwagę przedsiębiorstw, zjednoczeń na inwestycje, mające na celu modernizację i unowocześnienie parku maszynowego, jeżeli chcemy wprowadzać nowe procesy technologiczne, musimy zapewnić odpowiednio wysoki udział maszyn i urządzeń w ogólnych nakładach inwestycyjnych, kosztem ograniczenia do niezbędnego poziomu nakładów na obudowę i inne roboty budowlane.</u> | |
| 517 | + <u xml:id="u-26.23" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Polityka kredytowa państwa, realizowana przez właściwe banki, powinna więc preferować zakup maszyn i urządzeń pozwalających na wprowadzenie nowoczesnych technologii, a dzięki temu na wytwarzanie nowoczesnych wyrobów. Inwestycje takie powinny mieć pierwszeństwo przed zakupami tradycyjnych maszyn, a tym bardziej przed robotami budowlanymi.</u> | |
| 518 | + <u xml:id="u-26.24" who="#PoselJaszczukBoleslaw">W 1966 r. szczególną uwagę należy zwrócić na problem unowocześnienia produkcji. Stosunkowo mniejsze tempo wzrostu produkcji globalnej w 1966 roku, w porównaniu z poprzednimi latami, powinno sprzyjać koncentracji wysiłków zarówno zaplecza technicznego, jak też zakładów produkcyjnych, na problematyce unowocześnienia wyrobów.</u> | |
| 519 | + <u xml:id="u-26.25" who="#PoselJaszczukBoleslaw">W roku przyszłym należy uruchomić produkcję co najmniej 400 nowych lub zmodernizowanych maszyn i urządzeń. Szczególnie zależy mam na zwiększeniu produkcji nowoczesnych maszyn i urządzeń w tych branżach, które powinny odegrać większą niż dotychczas rolę w eksporcie. Odnosi się to głównie do obrabiarek, maszyn włókienniczych i maszyn rolniczych, do elektroniki i elektrotechniki.</u> | |
| 520 | + <u xml:id="u-26.26" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Ze stanem nowoczesności wyrobów wiążemy poziom jakości ich wykonania i trwałości działania. Trzeba podkreślić, że obserwuje się tu stałą poprawę, a wiele asortymentów produkowanych jest bez usterek i posiada dobrą markę zarówno u odbiorcy krajowego, jak też zagranicznego. Jednak tempo poprawy jakości trudno uważać za wystarczające wobec coraz to wyższych wymagań, szczególnie w eksporcie.</u> | |
| 521 | + <u xml:id="u-26.27" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Zachodzi potrzeba podjęcia niezbędnych kroków i opracowania programu poprawy jakości w zakładach produkcyjnych. Trzeba, aby związek, jaki przez właściwą cenę fabryczną istnieje między poziomem jakości i nowoczesności wyrobów a uzyskiwaną przez zakład rentownością, był znany załogom przedsiębiorstw i stał się jeszcze jednym czynnikiem mobilizacji do uzyskiwania stałej poprawy technicznych i użytkowych walorów wytwarzanych produktów.</u> | |
| 522 | + <u xml:id="u-26.28" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Jakość stanowi problem nie tylko dla przemysłu maszynowego, chociaż najwięcej o nim się mówi ze względu na wagę, jaką odgrywa w rozwoju naszej gospodarki. Także dla przemysłu chemicznego — nie mniej decydującego, jak maszynowy — słabe tempo poprawy jakości staje się często przyczyną niepełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych i przekraczania zużycia materiałów wsadowych.</u> | |
| 523 | + <u xml:id="u-26.29" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Wysoki Sejmie! Wymiana handlowa z zagranicą nabiera coraz większego znaczenia w rozwoju gospodarczym naszego kraju.</u> | |
| 524 | + <u xml:id="u-26.30" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Mimo bogatych i dość różnorodnych zasobów naturalnych nie dysponujemy wszystkimi niezbędnymi surowcami. Wiele z nich, i to o podstawowym znaczeniu, musimy sprowadzać z innych krajów, przy czym w miarę jak gospodarka nasza przechodzi do wyższych warstw przetwórstwa, zapotrzebowanie to poważnie się zwiększa.</u> | |
| 525 | + <u xml:id="u-26.31" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Rozwój sił produkcyjnych kraju, zabezpieczenie odpowiedniego postępu technicznego, a więc i unowocześnienia produkowanych przez nas wyrobów wymaga zwiększonego importu maszyn i urządzeń, dokumentacji oraz licencji. Jest to prawidłowość rozwoju gospodarczego współczesnej doby, szczególnie w krajach średnio rozwiniętych, których zasoby i możliwości nie pozwalają na równoległy i samodzielny rozwój wszystkich dziedzin techniki i produkcji.</u> | |
| 526 | + <u xml:id="u-26.32" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Wzrost importu wynika wreszcie bezpośrednio ze zwiększających się i różnicujących potrzeb ludności, których możliwie wszechstronne zaspokojenie wymaga wzrastających dostaw wielu produktów rolno-spożywczych, których nie posiadamy, ze względu na nasze warunki glebowo-klimatyczne oraz wielu przemysłowych artykułów konsumpcyjnych, które wzbogacają poważnie zaopatrzenie rynku wewnętrznego.</u> | |
| 527 | + <u xml:id="u-26.33" who="#PoselJaszczukBoleslaw">W ostatecznym rachunku źródłem pokrycia wszystkich tych potrzeb są wpływy dewizowe uzyskane z naszego eksportu. Stąd właśnie wynika znaczenie, jakie przypisujemy jego wzrostowi. Funkcją eksportu jest więc zarówno uzyskanie niezbędnych towarów, które nie są lub nie mogą być u nas w ogóle wytwarzane, jak również uzyskanie i takich, które zawierają mniejsze nakłady pracy społecznej, a więc są tańsze, niż gdybyśmy sami uruchamiali ich produkcję.</u> | |
| 528 | + <u xml:id="u-26.34" who="#PoselJaszczukBoleslaw">W przedstawionym Wysokiemu Sejmowi projekcie planu na rok 1966 i wytycznych na rok 1967 zadania w dziedzinie handlu zagranicznego odgrywają zasadnicze znaczenie. Plan zakłada, że w roku 1966 obroty handlu zagranicznego wzrosną o 5,3% w stosunku do roku bieżącego, a więc mniej więcej w takim samym tempie, co w roku bieżącym. Tempo wzrostu eksportu będzie nieco większe niż importu.</u> | |
| 529 | + <u xml:id="u-26.35" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Najsilniejszą dynamikę w imporcie wykazują maszyny i urządzenia, których przywóz zwiększony zostanie prawie o 15%. Wzrost ten wynika z potrzeb rekonstrukcji technicznej naszej gospodarki, którą zamierzamy zrealizować w przyszłym pięcioleciu i której podwaliny chcemy i powinniśmy budować już w pierwszym roku nowego 5-letniego okresu rozwoju gospodarczego kraju.</u> | |
| 530 | + <u xml:id="u-26.36" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Import surowców, materiałów do produkcji i paliw zwiększony zostanie w roku przyszłym o 4,6% w stosunku do 1965 roku. W tym samym tempie zwiększy się przywóz przemysłowych artykułów konsumpcyjnych. Import artykułów rolno-spożywczych będzie natomiast nieco niższy niż w roku bieżącym, co związane jest z dobrym urodzajem, a co za tym idzie niższym importem zbóż. Warto tu jednak podkreślić, że import towarów ważnych z punktu widzenia zaopatrzenia ludności wykazuje bardzo poważny wzrost.</u> | |
| 531 | + <u xml:id="u-26.37" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Wzrost potrzeb importowych pokryty będzie zwiększonym wywozem maszyn i urządzeń, paliw, surowców i materiałów do produkcji oraz artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego. Jedynie w grupie artykułów rolno-spożywczych eksport ukształtuje się poniżej poziomu roku bieżącego, co związane jest z decyzją o ograniczeniu eksportu mięsa w celu poprawy zaopatrzenia rynku w tej dziedzinie. Na tym tle szczególnej wagi w dziedzinie zabezpieczenia wzrostu eksportu nabierają zadania wywozowe, dotyczące maszyn i urządzeń oraz artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego. Wymagają one od przemysłu wyprodukowania i postawienia na eksport towarów odpowiadających pod względem wymagań użytkowych oraz jakościowych odbiorcom zagranicznym, zaś przed handlem zagranicznym — sprzedania tych towarów na możliwie jak najlepszych warunkach.</u> | |
| 532 | + <u xml:id="u-26.38" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Założenia towarowe projektu planu na rok 1966 i wytyczne na 1967 r. mają istotny wpływ na kierunki geograficzne dalszego rozwoju naszych obrotów handlowych z zagranicą.</u> | |
| 533 | + <u xml:id="u-26.39" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Podstawowym kierunkiem naszej wymiany handlowej będą obroty z państwami socjalistycznymi, a wśród nich wymiana handlowa z największym naszym partnerem — ze Związkiem Radzieckim. W obrotach handlowych, jakie Polska prowadzi ze 145 krajami świata, Związek Radziecki partycypuje w 33,4%.</u> | |
| 534 | + <u xml:id="u-26.40" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Znaczenie obrotów z naszym wschodnim sąsiadem najkrócej, ale też chyba najbardziej plastycznie, scharakteryzować można przy pomocy paru liczb. W roku 1965 dostawy ze Związku Radzieckiego pokryją przeszło 35% zapotrzebowania Polski na import paliw, surowców i materiałów do produkcji oraz 34% naszego importu maszyn i urządzeń. W zakresie tak podstawowych surowców i materiałów do produkcji, jak ropa naftowa i produkty naftowe, ruda żelazna, manganowa i chromowa, wyroby hutnicze, bawełna, tarcica i inne — pokrycie to wynosi od 50% do 100%. Na liście dostaw maszyn ze Związku Radzieckiego znajdują się ważne dla rozwoju naszej gospodarki narodowej kompletne obiekty przemysłowe, nowoczesne urządzenia hutnicze, ciężki sprzęt transportowy, maszyny, urządzenia chemiczne i wiele innych.</u> | |
| 535 | + <u xml:id="u-26.41" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Dostawy te pokrywamy eksportem naszych towarów, w których maszyny, urządzenia i środki transportu uczestniczą prawie w 53%, a artykuły konsumpcyjne pochodzenia przemysłowego sięgają blisko 18%. Jest to więc bardzo korzystna struktura obrotów handlowych, która odpowiada aktualnym oraz przyszłym potrzebom i możliwościom naszej gospodarki. Dlatego wszechstronny rozwój wymiany handlowej i stosunków ekonomicznych ze Związkiem Radzieckim leży w jak najbardziej żywotnym interesie naszego państwa.</u> | |
| 536 | + <u xml:id="u-26.42" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Udział krajów socjalistycznych w obrotach handlowych Polski wyniesie w roku 1966 około 64% obrotów naszej wymiany w handlu zagranicznym. Kraje te pokrywają w 80% zapotrzebowanie naszej gospodarki na maszyny i urządzenia oraz w 65% potrzeby importowe na paliwa, surowce i materiały do produkcji. W imporcie z krajów socjalistycznych maszyny i urządzenia stanowić będą w przyszłym roku ponad 44%, zaś paliwa, surowce prawie 42%. Resztę stanowi udział artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego i rolno-spożywczego.</u> | |
| 537 | + <u xml:id="u-26.43" who="#PoselJaszczukBoleslaw">W naszym eksporcie do krajów socjalistycznych, którym pokrywamy te zakupy — gotowe wyroby przemysłowe Stanowią prawie 70%, na surowce przypada niecałe 30%. Struktura towarowa obrotów z krajami socjalistycznymi odpowiada więc potrzebom i poziomowi rozwoju naszej gospodarki. Jeśli dodać do tego, że wymiana ta wolna jest od przejawów dyskryminacji, że rozwija się na bazie wieloletnich umów handlowych i przy stosunkowo niskich kosztach transportu, podstawowe znaczenie obrotów handlowych z krajami socjalistycznymi staje przed nami w całej rozciągłości.</u> | |
| 538 | + <u xml:id="u-26.44" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Od właściwego dostosowania się do potrzeb tych krajów w zakresie asortymentowym, od jakości i nowoczesności naszych wyrobów oraz terminowości dostaw uzależniony jest bowiem stopień, w jakim zdołamy intensyfikować naszą wymianę na tym podstawowym odcinku obrotów handlowych z zagranicą. Warunkuje to również możliwości szerszego pokrycia potrzeb gospodarki narodowej w imporcie i, co za tym idzie, przyśpieszenia naszego rozwoju gospodarczego.</u> | |
| 539 | + <u xml:id="u-26.45" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Ważny odcinek naszej wymiany handlowej z zagranicą stanowią rozwinięte kraje kapitalistyczne. W krajach tych kupujemy cenne dla naszego przemysłu maszyny, urządzenia, licencje oraz surowce. Z krajów tych sprowadzamy również znaczne ilości zbóż. Struktura naszego eksportu do rozwiniętych krajów kapitalistycznych ma nadal jednak charakter surowcowo-rolny. Udział gotowych wyrobów przemysłowych w eksporcie do tych krajów wynosił w roku ubiegłym nieco więcej niż 12%. Nie odpowiada to przemianom, jakie dokonały się w naszej gospodarce, a biorąc pod uwagę stałą tendencję obniżania się cen na artykuły rolno-spożywcze, niekorzystnie wpływa na efektywność obrotów z tą grupą krajów.</u> | |
| 540 | + <u xml:id="u-26.46" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Poważne przeobrażenia, jakie dokonały się w naszym eksporcie, a które znajdują wyraz w tym, że w roku ubiegłym udział gotowych wyrobów przemysłowych wynosił 45,8% są rezultatem przede wszystkim rozwoju wymiany handlowej z krajami socjalistycznymi.</u> | |
| 541 | + <u xml:id="u-26.47" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Ujemnym zjawiskiem w Obrotach z rozwiniętymi krajami kapitalistycznymi jest często ich niestabilność oraz rozliczne, choć może trudne do uchwycenia na pierwszy rzut oka przejawy dyskryminacji, które ograniczają rozwój obustronnie korzystnej wymiany handlowej z wieloma z tych krajów.</u> | |
| 542 | + <u xml:id="u-26.48" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Nasza polityka handlowa w stosunku do tych państw, zróżnicowana zresztą w zależności od polityki stosowanej przez poszczególne z tych krajów w stosunku do Polski, zmierzać będzie do zmiany niekorzystnego dla nas podziału pracy poprzez dążenie do usuwania z wzajemnych stosunków handlowych różnego rodzaju barier i ograniczeń, które zostały nam narzucone, a także przez aktywizację eksportu w dziedzinie gotowych wyrobów przemysłowych, między innymi i na drodze porozumień typu kooperacyjnego. Obok wieloletnich umów handlowych ma to istotne znaczenie dla zwiększenia wzajemnie korzystnej dla obu stron wymiany handlowej. O tym, że istnieją możliwości rozwijania wymiany handlowej z wysoko rozwiniętymi krajami kapitalistycznymi, świadczy pomyślny w ostatnich latach rozwój obrotów z Wielką Brytanią, Francją, Włochami czy też Danią.</u> | |
| 543 | + <u xml:id="u-26.49" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Nasza wymiana z rozwijającymi się krajami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej stanowi wprawdzie najmniejszy udział w obrotach handlowych Polski, ale też wykazuje w ciągu ostatnich lat najszybszą dynamikę wzrostu. W dążeniu do dalszego rozwoju wymiany handlowej z rozwijającymi się krajami będziemy zmierzać do zawierania umów o odcinkowym podziale pracy, które uważamy za ważny czynnik w jej aktywizacji, szczególnie na odcinku gotowych wyrobów przemysłowych.</u> | |
| 544 | + <u xml:id="u-26.50" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Wzrastające znaczenie handlu zagranicznego w naszej gospodarce powoduje, że sposób pokrycia zwiększających się potrzeb importowych, a więc struktura towarowa i asortymentowa naszego eksportu oraz jego opłacalność dewizowa urasta do jednego z węzłowych problemów nie tylko na rok przyszły.</u> | |
| 545 | + <u xml:id="u-26.51" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Jest to problem, którym będziemy się zajmować w całym zbliżającym się pięcioleciu. Na efektywność eksportu poważny wpływ ma praca naszego przemysłu. Ona bowiem decyduje o doborze asortymentowym eksportowanych przez nas towarów, który powinien zapewnić możliwość uzyskania najwyższej opłacalności dewizowej. Ona decyduje o poziomie jakości i techniczno-użytkowych walorach towarów stawianych na eksport. Ona wreszcie decyduje o tempie obniżki kosztów produkcji. O wynikach, jakie uzyskamy w zakresie efektywności dewizowej naszego eksportu, decyduje również jakość pracy aparatu handlu zagranicznego, jego znajomość sytuacji rynkowej i rozwoju koniunktury, jego umiejętność w zakresie akwizycji, sprzedaży i negocjacji cenowych.</u> | |
| 546 | + <u xml:id="u-26.52" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Dlatego Klub Poselski PZPR deklaruje gotowość poświęcenia problemowi efektywności w handlu zagranicznym wiele uwagi w pracach komisji sejmowych zarówno w trakcie rozpatrywania projektu planu, jak też kontroli jego realizacji.</u> | |
| 547 | + <u xml:id="u-26.53" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Wysoki Sejmie! Kontynuując pracę nad ekonomicznym rozwojem kraju partia nasza i rząd polski dążą równocześnie, zgodnie z podstawowymi założeniami swej polityki zagranicznej, do zapewnienia najlepszych warunków zewnętrznych dla realizacji socjalistycznego budownictwa, utrwalenia bezpieczeństwa i pozycji Polski.</u> | |
| 548 | + <u xml:id="u-26.54" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Jest to związane bezpośrednio przede wszystkim z dalszym umacnianiem przyjaźni, sojuszu i wszechstronnej współpracy ze Związkiem Radzieckim i innymi bratnimi krajami socjalistycznymi, wzmacnianiem siły obronnej Układu Warszawskiego i doskonaleniem współpracy gospodarczej w Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Te i inne sprawy rozwoju stosunków dwustronnych, umacniania socjalistycznej wspólnoty i całokształt sytuacji międzynarodowej, były przedmiotem niedawnych rozmów przywódców naszego kraju z przywódcami radzieckimi. Potwierdziły one raz jeszcze jedność naszych stanowisk w kwestiach politycznych i służyć będą dalszemu rozszerzaniu dwustronnej współpracy.</u> | |
| 549 | + <u xml:id="u-26.55" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Zacieśniają się również nieustannie nasze więzy z Czechosłowacją, Niemiecką Republiką Demokratyczną i innymi krajami socjalistycznymi. W najbliższych dniach polska delegacja partyjno-rządowa udaje się do Jugosławii. Wizyta ta będzie mieć z pewnością dużą wagę dla dalszego pogłębienia przyjaźni i współpracy między naszymi bratnimi, socjalistycznymi krajami.</u> | |
| 550 | + <u xml:id="u-26.56" who="#PoselJaszczukBoleslaw">W ostatnim okresie, realizując aktywnie swą politykę rozwijania pokojowych stosunków międzynarodowych na zasadzie poszanowania, suwerenności, równości i wzajemnych korzyści, rząd nasz przeprowadził owocne rozmowy z szefami państw i rządów Finlandii, Francji, Austrii i Włoch, a także z ministrami spraw zagranicznych Danii i Wielkiej Brytanii. Rozmowy te pozwoliły na pożyteczną wymianę poglądów, wykazały istnienie punktów zbieżnych w tych czy innych kwestiach bezpieczeństwa Europy i pokoju na świecie. Nade wszystko powinny one ułatwić dalszy rozwój stosunków dwustronnych, w szczególności zaś współpracy gospodarczej, do której przywiązujemy doniosłe znaczenie, gdyż szeroka współpraca ekonomiczna stanowi solidną podstawę również do kontaktów w innych dziedzinach.</u> | |
| 551 | + <u xml:id="u-26.57" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Nie ulega wątpliwości, że rozwój stosunków wzajemnych między krajami Europy wschodniej i zachodniej, pokojowa stabilizacja w Europie leżą w interesie wszystkich narodów naszego kontynentu. Potwierdziła to zwłaszcza wizyta Premiera Cyrankiewicza w Paryżu i jego rozmowy z Prezydentem de Gaulle'em, świadczące o odnowieniu tradycyjnej przyjaźni między naszymi narodami w nowych warunkach współczesności.</u> | |
| 552 | + <u xml:id="u-26.58" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Podkreślamy od dawna, że w interesie wszystkich krajów Europy, a także świata, leży zapewnienie bezpieczeństwa opartego na realnych przesłankach powojennej mapy Europy. Dziś głównym warunkiem zachowania i umacniania bezpieczeństwa europejskiego jest zagrodzenie Niemcom zachodnim drogi do broni nuklearnej, odrzucenie planów wielostronnej czy atlantyckiej siły nuklearnej, wszystkich koncepcji, które taką drogę miałyby otworzyć. Szantaż podjęciem własnej produkcji broni nuklearnej, a równocześnie wzmożona przy okazji niedawnych wyborów w NRF licytacja w lansowaniu haseł nacjonalistycznych i rewizjonistycznych dowodzą jeszcze raz, że umożliwienie Niemieckiej Republice Federalnej dostępu do brom nuklearnej byłoby posunięciem o nieobliczalnych konsekwencjach. Przede wszystkim o te plany rozbijają się obecnie również wysiłki, zmierzające do zawarcia układu o nierozpowszechnianiu broni nuklearnej, którego nieodzowność podkreśla większość państw świata.</u> | |
| 553 | + <u xml:id="u-26.59" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Rząd Polski Ludowej nie szczędzi wysiłków na rzecz bezpieczeństwa w Europie. Kraj nasz złożył w tej kwestii szereg konstruktywnych propozycji, które nadal są aktualne — zaproponował odbycie konferencji zainteresowanych rządów. Konferencja taka, poświęcona sprawie bezpieczeństwa europejskiego, mogłaby również służyć omówieniu ważniejszych problemów współpracy gospodarczej.</u> | |
| 554 | + <u xml:id="u-26.60" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Zwracając uwagę na sprawy Europy, Polska Ludowa współdziała też w dążeniach do rozładowania napięcia w całej sytuacji międzynarodowej. Głównym jego źródłem, a jednocześnie główną przeszkodą w procesie odprężenia, jest trwająca nadal brutalna agresja Stanów Zjednoczonych w Wietnamie. Rząd USA zaangażował już w Wietnamie południowym 150 tysięcy swoich żołnierzy, kontynuuje barbarzyńskie, naloty na Demokratyczną Republikę Wietnamu i krok za krokiem zwiększa skalę tej napastniczej wojny. Jednocześnie sam traci złudzenia, że może wygrać ją przeciwko narodowi, który nie zrezygnuje z wolności i swych suwerennych praw, który cieszy się sympatią i poparciem większości narodów świata. W interesie pokoju na świecie konieczne jest jak najszybsze położenie kresu tej wojnie, a więc przede wszystkim przerwanie agresji wobec DRW, wycofanie amerykańskich sił interwencyjnych z Wietnamu południowego i ścisła realizacja porozumień genewskich z 1954 roku.</u> | |
| 555 | + <u xml:id="u-26.61" who="#PoselJaszczukBoleslaw">Rozwój sytuacji międzynarodowej w ostatnim okresie potwierdza ze wszech miar konieczność przywrócenia i umocnienia jedności państw socjalistycznych i międzynarodowego ruchu komunistycznego. Jedność ta jest zasadniczym warunkiem paraliżowania imperialistycznej agresji, skutecznego działania na rzecz wolności narodów i pokoju na świecie. Podobnie jak dotychczas, nasza partia będzie nadal czynić wszystko w tym kierunku, prowadząc nadal aktywną politykę, służącą interesom naszego kraju, sprawie socjalizmu i pokoju.</u> | |
| 556 | + <u xml:id="u-26.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 557 | + </div> | |
| 558 | + <div xml:id="div-27"> | |
| 559 | + <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Kazimierz Banach.</u> | |
| 560 | + </div> | |
| 561 | + <div xml:id="div-28"> | |
| 562 | + <u xml:id="u-28.0" who="#PoselBanachKazimierz">Wysoki Sejmie! Przedstawiony przez Przewodniczącego Komisji Planowania i Ministra Finansów obraz sytuacji naszego kraju w bieżącym roku, a zarazem w ostatnim roku obecnego planu 5-letniego, słusznie akcentuje duże osiągnięcia gospodarcze, kulturalne i społeczno-polityczne Polski Ludowej, nie pomijając niedomagań i trudności, jakie ujawniły się w tym okresie. Klub Poselski ZSL wyraża poparcie dla głównych kierunków projektu Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 oraz założeń na rok 1967 i ustawy budżetowej na rok 1966. Aktualna sytuacja gospodarcza i polityczna stwarza przesłanki dla pomyślnego wykonania tych realistycznych zadań planowych.</u> | |
| 563 | + <u xml:id="u-28.1" who="#PoselBanachKazimierz">Nasz optymizm opieramy przede wszystkim na pomyślnej realizacji założeń obecnego Narodowego Planu Gospodarczego, na uzyskaniu w roku 1965 wysokiej dynamiki rozwoju gospodarczego, na dalszym umacnianiu osiągniętej w roku ubiegłym poprawy równowagi gospodarczej kraju, jak również bardziej wyrównanym, aniżeli to miało miejsce w latach poprzednich, tempie wzrostu produkcji w poszczególnych działach i gałęziach gospodarki narodowej.</u> | |
| 564 | + <u xml:id="u-28.2" who="#PoselBanachKazimierz">Rok 1965, jak i poprzednie lata bieżącego planu 5-letniego, przyniosły dalsze wydatne wzmożenie potencjału ekonomicznego naszego kraju.</u> | |
| 565 | + <u xml:id="u-28.3" who="#PoselBanachKazimierz">Jak wiadomo, według wstępnych obliczeń przewiduje się, że produkcja przemysłowa wzrośnie w bieżącym roku w porównaniu do roku minionego o 9,5% i przekroczy plan o blisko 3%.</u> | |
| 566 | + <u xml:id="u-28.4" who="#PoselBanachKazimierz">Jest to więc tempo wzrostu dużo szybsze niż w trzech poprzednich latach. Planowane zadania bieżącego roku zostaną — jak się przewiduje — przekroczone między innymi w przemyśle chemicznym, maszynowym, a również w przemyśle wytwarzającym środki spożycia.</u> | |
| 567 | + <u xml:id="u-28.5" who="#PoselBanachKazimierz">głównie zaś w przemyśle rolno-spożywczym, z uwagi na dobre efekty uzyskane w produkcji rolnej.</u> | |
| 568 | + <u xml:id="u-28.6" who="#PoselBanachKazimierz">Rolnictwo osiągnęło w bieżącym roku pomyślne rezultaty. Rok ten był najlepszym rokiem w okresie naszego całego dwudziestolecia.</u> | |
| 569 | + <u xml:id="u-28.7" who="#PoselBanachKazimierz">Ocenia się, że globalna produkcja rolnictwa wzrośnie o około 7% w porównaniu z rokiem 1964, przy szybszym tempie wzrostu produkcji roślinnej, wynoszącym 7,2% aniżeli produkcji zwierzęcej, kształtującej się na wysokości 6,5%. W ten sposób plan produkcji roślinnej zostanie przekroczony o 6,9%, a zwierzęcej o 3,6%. Stwarza to niewątpliwie korzystniejszą sytuację dla hodowli, której rozwój był dotychczas hamowany przez niedostateczną produkcję roślinną, zwłaszcza zaś przez trudności paszowe.</u> | |
| 570 | + <u xml:id="u-28.8" who="#PoselBanachKazimierz">Osiągnięte w bieżącym roku dobre plony zbóż i roślin oleistych oraz siana, jak również ogólna poprawa bilansu paszowego, zwłaszcza w zakresie hodowli bydła, stwarzają korzystne tendencje w kształtowaniu się pogłowia krów. Co prawda pogłowie bydła utrzymało się na poziomie roku ubiegłego przy spadku krów o 1,5%, to jednak po raz pierwszy od kilku lat obserwujemy w drugiej połowie roku zahamowanie spadkowej tendencji pogłowia krów, a nawet jego lekki wzrost. Pogłowie trzody chlewnej osiągnęło w bieżącym roku 13,8 mln sztuk i wzrosło o 6,7% w porównaniu do roku ubiegłego. Rok obecny, jak zresztą słyszeliśmy, charakteryzuje się wzrostem skupu żywca i mleka.</u> | |
| 571 | + <u xml:id="u-28.9" who="#PoselBanachKazimierz">Rok 1966 rozpoczyna okres nowego planu 5-letniego, w którym przewiduje się duży wzrost zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji pochodzenia przemysłowego, zwłaszcza zaś nawozy sztuczne, wapno nawozowe, środki ochrony roślin i inne, które (pozwolą na wydatny wzrost produkcji roślinnej, przede wszystkim zaś zbożowej. Powinno to stworzyć sprzyjające warunki do ograniczenia, a w perspektywie do likwidacji importu zbóż.</u> | |
| 572 | + <u xml:id="u-28.10" who="#PoselBanachKazimierz">W wyniku wspólnych decyzji (politycznych Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego zostały w bieżącym roku stworzone dodatkowe bodźce dla rozwoju produkcji zbożowej w postaci podwyżki cen zbóż i rozszerzenia ich kontraktacji na dogodnych warunkach. Temu celowi służy też w dużej mierze wspólna uchwała Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Prezydium Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w sprawie koncentracji usług mechanizacyjnych na wsi, stwarzająca warunki do objęcia procesami koncentracji rejonów o przewadze gospodarstw większych. Te decyzje powinny zintensyfikować produkcję zbóż, zwłaszcza w gospodarstwach, które wykazują ujemny bilans siły roboczej.</u> | |
| 573 | + <u xml:id="u-28.11" who="#PoselBanachKazimierz">Osiągnięte rezultaty produkcyjne w rolnictwie są niewątpliwie wynikiem konsekwentnej od 9 lat realizacji zasad polityki rolnej, opracowanych wspólnie przez PZPR i ZSL. Opierają się one na rosnącym zaopatrzeniu rolnictwa w przemysłowe środki produkcji, na wzroście nakładów inwestycyjnych na rolnictwo i gałęzie z nim związane oraz na aktywizacji społeczno-gospodarczej chłopów i ich organizacji. Stwarza to sprzyjające warunki dla procesów modernizacji i racjonalizacji gospodarki chłopskiej.</u> | |
| 574 | + <u xml:id="u-28.12" who="#PoselBanachKazimierz">Wzrost nakładów inwestycyjnych na meliorację, budownictwo, mechanizację, chemizację, rozwój obiektów usługowych dla rolnictwa oraz wzrost zaopatrzenia w środki produkcji pochodzenia przemysłowego, zwłaszcza w bieżącym planie 5-letadm, pozwolił również na ograniczenie ujemnych skutków nie sprzyjających warunków atmosferycznych w ciągu trzech lat obecnego pięciolecia.</u> | |
| 575 | + <u xml:id="u-28.13" who="#PoselBanachKazimierz">Chciałbym równocześnie podkreślić fakt, że o poziomie wyników w rolnictwie decydował, obok wydatnej pomocy państwa dla rolnictwa, duży wysiłek i gospodarska troska oraz aktywność produkcyjna i społeczna rolników zrzeszonych w kółkach rolniczych, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, pracowników PGR, pracowników i działaczy spółdzielczości wiejskiej, jak zaopatrzenia i zbytu, mleczarskiej, ogrodniczej, oszczędnościowo-pożyczkowej, wysiłek pracowników POM i instytucji obsługujących rolnictwo, służby agro-i zootechnicznej oraz wielu innych specjalności. W parze z tym szedł wzmożony wysiłek załóg robotniczych przedsiębiorstw przemysłowych pracujących na potrzeby rolnictwa. W pracy ich, w intensywnej pracy chłopów i klasy robotniczej, manifestuje się codzienna praktyka sojuszu robotniczo-chłopskiego — fundamentu władzy ludowej.</u> | |
| 576 | + <u xml:id="u-28.14" who="#PoselBanachKazimierz">Na zaakcentowanie zasługuje wysiłek inwestycyjny chłopów indywidualnych w zakresie inwestycji produkcyjnych, który odbywał się niejednokrotnie kosztem ograniczenia wzrostu konsumpcji. Wysiłek ten mógłby być jeszcze większy, gdyby istniały możliwości lepszego pokrycia potrzeb produkcyjnych wsi, zwłaszcza w zakresie materiałów budowlanych.</u> | |
| 577 | + <u xml:id="u-28.15" who="#PoselBanachKazimierz">Według szacunków nakłady pieniężne w gospodarce chłopskiej na inwestycje produkcyjne wzrosły w 1965 roku, w porównaniu do roku 1960, o 34%, a na konsumpcję, łącznie z inwestycjami nieprodukcyjnymi, o około 11%. Wskazuje to na poważny wzrost własnych nakładów rolników na inwestycje, jeśli się uwzględni, że dochody realne wsi zwiększyły się w tym okresie o około 15%. Jest to jeden z ważkich elementów, świadczących o czynnej akceptacji przez ogół rolników polityki rolnej realizowanej przez rząd i wyraz dużego do niej zaufania.</u> | |
| 578 | + <u xml:id="u-28.16" who="#PoselBanachKazimierz">Rośnie też systematycznie aktywność społeczna środowiska wiejskiego, wyrażająca się w różnorodnych czynach społecznych, a zwłaszcza przy budowie dróg i obiektów socjalno-kulturalnych na wsi. Poprzez udział w kółkach rolniczych, spółdzielniach wiejskich, radach narodowych — chłopi uczestniczą we współrządzeniu w procesie poprawy warunków ich życia i pracy oraz w ogólnym rozwoju cywilizacyjnym wsi. Rozwijający się proces przekazywania uprawnień gromadzkim radom narodowym niewątpliwie będzie sprzyjał pogłębianiu samorządności, usprawnianiu i polepszaniu stosunków między rolnikiem a urzędem i polepszaniu ogólnych warunków gospodarowania na wsi.</u> | |
| 579 | + <u xml:id="u-28.17" who="#PoselBanachKazimierz">W rozwoju rolnictwa duży udział przypada i będzie przypadał organizacjom rolniczym, zwłaszcza kółkom rolniczym i spółdzielczości wiejskiej.</u> | |
| 580 | + <u xml:id="u-28.18" who="#PoselBanachKazimierz">Kółka rolnicze stały się masowym, powszechnym ruchem społeczno-gospodarczym rolników, niezmiernie ważnym ogniwem postępu w rolnictwie. Rozwija się ich działalność mechanizacyjna, a także w zakresie zagospodarowania Państwowego Funduszu Ziemi, rozwoju różnorodnych usług oraz oświaty i kultury na wsi. Ich autonomiczne organizacje, związki i zrzeszenia branżowe mają duży dorobek w specjalizacji produkcji, w poprawie jej jakości oraz rozwoju bazy surowcowej dla potrzeb przemysłu rolno-spożywczego.</u> | |
| 581 | + <u xml:id="u-28.19" who="#PoselBanachKazimierz">Wzrasta też coraz bardziej rola spółdzielczości w polepszaniu warunków rozwoju wsi i rolnictwa. Rosnące zaopatrzenie, sprawny odbiór płodów rolnych, rozbudowa usług nabierają coraz większego znaczenia w kształtowaniu nowoczesnego wysoko wydajnego rolnictwa.</u> | |
| 582 | + <u xml:id="u-28.20" who="#PoselBanachKazimierz">Wysoki Sejmie! Oceniając wstępnie projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i założenia na rok 1967 należy stwierdzić, że są one zaplanowane z umiarem i gospodarską rozwagą. Wskaźniki wzrostu produkcji przemysłowej oraz produkcji rolnej są planowane na poziomic niższym niż osiągnięty w 1965 roku. Może wywołać to wrażenie zaniżania zadań planowanych. Należy jednak brać pod uwagę to, że w przypadku rolnictwa dobre urodzaje bieżącego roku nie mogą być jedyną podstawą wyjściową dla planu na rok przyszły. Na podstawie dotychczasowych doświadczeń przyjęliśmy słuszną koncepcję konstruowania planu rozwoju produkcji rolnej na podstawie przeciętnego jej wyniku z ostatnich 4 lat z przewidywaniem pewnej rezerwy produkcyjnej, dającej poczucie stabilności oraz zabezpieczającej warunki harmonijnego rozwoju całej gospodarki narodowej.</u> | |
| 583 | + <u xml:id="u-28.21" who="#PoselBanachKazimierz">Planowane wskaźniki rozwoju produkcji rolnej w roku 1966, chociaż są niższe niż osiągnięte w dobrym roku 1965, ale są jednak wyższe, aniżeli średnie wyniki za ostatnie cztery lata.</u> | |
| 584 | + <u xml:id="u-28.22" who="#PoselBanachKazimierz">W projekcie planu rolnictwa na rok 1966 wyrażona jest główna tendencja, którą Klub Poselski ZSL w pełni popiera, zmierzająca do polepszenia proporcji między produkcją roślinną i zwierzęcą oraz do umiarkowanego wzrostu produkcji rolnej przy pełniejszym jednocześnie zaopatrzeniu w środki produkcji, zwłaszcza zaś w paszę, nawozy, środki ochrony roślin i maszyny rolnicze. Utrzymane są również wstępne założenia planu 5-letniego na lata 1966—1970 w zakresie wysokiego poziomu inwestycji w rolnictwie, założenia określone przez IV Zjazd PZPR i IV Kongres ZSL. Zwiększony poziom inwestycji i nakładów na produkcję bieżącą wsparty będzie — jak wynika z założeń — znacznymi kredytami obrotowymi i inwestycyjnymi, co będzie stwarzało dogodne warunki do pogłębienia dotychczasowych procesów inwestycyjnych na wsi.</u> | |
| 585 | + <u xml:id="u-28.23" who="#PoselBanachKazimierz">Dziś, bardziej niż kiedykolwiek, rozwój rolnictwa i wsi jest sprzęgnięty z rozwojem całej gospodarki narodowej. Tempo rozwoju rolnictwa w sposób istotny determinuje tempo wzrostu innych działów gospodarki narodowej, i odwrotnie, od ich rozwoju w sposób bezpośredni zależy rozwój rolnictwa.</u> | |
| 586 | + <u xml:id="u-28.24" who="#PoselBanachKazimierz">Chciałbym zwrócić uwagę na niektóre elementy, które są obecnie i będą w przyszłości podstawą postępu w rolnictwie, jego ogniwami wiodącymi.</u> | |
| 587 | + <u xml:id="u-28.25" who="#PoselBanachKazimierz">W praktyce rolnictwo często przy konkurencji innych potrzeb nie otrzymuje tego, co jest zaplanowane jako niezbędne do osiągnięcia określonego w planach rozwoju produkcji rolnej. Przemysł nie zawsze w zaplanowanych wielkościach, terminach, asortymencie i odpowiedniej jakości dostarcza środki produkcyjne dla rolnictwa.</u> | |
| 588 | + <u xml:id="u-28.26" who="#PoselBanachKazimierz">Także poniżej założeń planowanych są realizowane w wielu wypadkach inwestycje w rolnictwie. Przykładowo można wymienić, że tegoroczny plan budowy agronomówek i POM za osiem miesięcy bieżącego roku został wykonany tylko w 46%. Nie zawsze jest też właściwa dbałość o jakość wykonawstwa. Opóźnienie w realizacji inwestycji, jakość wykonawstwa obniża efekty naszych wysiłków inwestycyjnych, na co zresztą zwrócił we wczorajszym wystąpieniu uwagę Przewodniczący Komisji Planowania ob. Stefan Jędrychowski. Stąd też wzmożenie dyscypliny w tym zakresie jest rzeczą ważną, umożliwia bowiem uruchomienie znacznych rezerw produkcyjnych i inwestycyjnych.</u> | |
| 589 | + <u xml:id="u-28.27" who="#PoselBanachKazimierz">Zdajemy sobie w pełni sprawę z faktu, że wysokość inwestycji na rolnictwo jest ograniczona możliwościami naszej gospodarki, która podejmuje wielki wysiłek, przeznaczając środki inwestycyjne na rozwój rolnictwa w planowanych wysokościach. Nie możemy zatem pozwolić, aby realizacja tych inwestycji, jak również ich wykorzystanie zarówno przez rolnictwo, jak i przemysł oraz przedsiębiorstwa obsługujące rolnictwo, było mało efektywne. Przykładowo możemy tu wymienić melioracje.</u> | |
| 590 | + <u xml:id="u-28.28" who="#PoselBanachKazimierz">Rolnicy nie zawsze w dostateczny sposób dbają o właściwe zagospodarowanie pomelioracyjne i konserwację urządzeń wodno-melioracyjnych. Aktywizacja w tej dziedzinie kółek rolniczych i spółek wodnych może poprawić wydatnie efekty przeprowadzonych melioracji. Od rad narodowych powinniśmy oczekiwać większego niż dotychczas wykorzystywania ich uprawnień koordynacyjnych w zakresie realizacji programu inwestycyjnego w rolnictwie, bardziej celowego rozmieszczania w układzie przestrzennym oraz wykorzystania inwestycji poszczególnych organizacji i instytucji obsługujących rolnictwo.</u> | |
| 591 | + <u xml:id="u-28.29" who="#PoselBanachKazimierz">Sprawom racjonalnego wykorzystania środków inwestycyjnych dla rozwoju wsi i rolnictwa chcemy poświęcić najbliższe plenum Naczelnego Komitetu ZSL.</u> | |
| 592 | + <u xml:id="u-28.30" who="#PoselBanachKazimierz">Niezwykle ważną rzeczą dla wsi i rozwoju produkcji rolnej jest zaopatrzenie w materiały budowlane. Plany zaopatrzenia gospodarki chłopskiej w materiały budowlane w bieżącym pięcioleciu zostały wykonane: w cemencie w 96,6%, w wapnie budowlanym w 78,4%, w materiałach ściennych w 72,4% oraz w drewnie w 93%.</u> | |
| 593 | + <u xml:id="u-28.31" who="#PoselBanachKazimierz">Każde zwiększenie dostaw materiałów budowlanych wiąże znaczną część dochodów wsi na rzecz inwestycji produkcyjnych, a tym samym wzmaga towarowość produkcji rolnej. Potrzeby w tym zakresie są duże. Istnieje konieczność postulowania pod adresem komisji sejmowych, Kolegów Posłów, aby analizując program dostaw materiałów budowlanych szczególną uwagę zwracali na wyszukiwanie rezerw zarówno w planie centralnym, jak i w planach terenowych, jak również szczegółowiej rozpatrzyli możliwości zwiększenia produkcji materiałów budowlanych przez zespoły chłopskie i spółdzielczość wiejską. Plan zobowiązuje Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych do opracowania określonego programu produkcji materiałów w zespołach chłopskich i kółkach rolniczych. Program ten musi być odpowiednio atrakcyjny, aby mogły powstawać chłopskie zespoły budowlane i skutecznie podejmować produkcję. W parze ze wzrostem zaopatrzenia w materiały budowlane powinno iść usprawnienie systemu wydawania zezwoleń budowlanych, zwiększenie możliwości uzyskiwania porad i pomocy fachowej w zakresie budownictwa wiejskiego oraz rozwijanie usług rzemieślniczo-budowlanych, zwłaszcza na Ziemiach Zachodnich.</u> | |
| 594 | + <u xml:id="u-28.32" who="#PoselBanachKazimierz">Innym istotnym elementem rozwoju rolnictwa jest jego zaplecze w postaci przemysłu rolno-spożywczego i sprawnie funkcjonującego rynku zbytu. Jak wiemy, w bieżącym roku skupimy znacznie więcej surowców rolnych aniżeli w latach poprzednich. Wzrost skupu zbóż, buraków cukrowych, ziemniaków, oleistych, żywca zwierzęcego i mleka ujawnił słabe strony organizacji naszego handlu. Liczne fakty oraz wypowiedzi rolników, między innymi na zjazdach powiatowych ZSL wskazują, że mamy trudności w skupie i przerobie mleka, w odbiorze i dosuszaniu rzepaku, w skupie i w magazynowaniu zboża, odbiorze i przerabianiu truskawek. Tym zjawiskom towarzyszy marnotrawstwo i pogarszanie jakości surowca rolnego, zmarnowanie cennego czasu rolników, co niekiedy powoduje zniechęcenie ich do wydatnego rozwijania określonych kierunków produkcji.</u> | |
| 595 | + <u xml:id="u-28.33" who="#PoselBanachKazimierz">Źródłem tych trudności jest niedostateczne wyposażenie punktów skupu pod względem technicznym, brak dostatecznej powierzchni magazynowej, deficyt urządzeń chłodniczych, braki w transporcie, jak również niski poziom zatrudnionych tam kadr. Plan na rok 1966 zobowiązuje Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu do usprawnienia odbioru surowców rolnych i poprawy wyposażenia technicznego punktów skupu oraz do rozszerzenia produkcji urządzeń chłodniczych, do usprawnienia magazynowania i transportu, a także maksymalnego wykorzystania odpadów przemysłowych na paszę. Trzeba, by zajęły się tym wszystkie instytucje biorące udział w skupie — a w tym szczególnie cała spółdzielczość wiejska.</u> | |
| 596 | + <u xml:id="u-28.34" who="#PoselBanachKazimierz">Ze względu na wagę modernizacji obrotu rolnego i przemysłu rolno-spożywczego dla rozwoju produkcji rolnej, jak również dla zaopatrzenia rynku wewnętrznego w artykuły spożywcze, należy traktować inwestycje w tych gałęziach na równi z inwestycjami bezpośrednio produkcyjnymi. Od spółdzielczości wiejskiej możemy i powinniśmy wymagać większych wysiłków w zakresie organizacyjnego usprawnienia odbioru płodów rolnych i działania w kierunku zmniejszenia sezonowości skupu.</u> | |
| 597 | + <u xml:id="u-28.35" who="#PoselBanachKazimierz">Ostatnio — o tym już mówiłem — Biuro Polityczne KC PZPR i Prezydium NK ZSL oceniając dotychczasowe osiągnięcia kółek rolniczych w zakresie mechanizacji, podjęły wspólną uchwałę w sprawie koncentracji usług mechanizacyjnych na wisi. Uchwała przewiduje objęcie planami koncentracji sprzętu przede wszystkim tych rejonów, w których występuje niedostateczne wykorzystanie ziem oraz tam, gdzie istnieją gospodarstwa większe i gdzie przyjście z pomocą w zakresie usług mechanizacyjnych może wyrównać niedobór siły roboczej i pociągowej, a tym samym może przyczynić się do lepszego zagospodarowania i wykorzystania ziemi oraz uruchomienia innych rezerw produkcyjnych. Uchwała przewiduje zwiększenie pomocy ze strony POM i ich filii w rozwoju mechanizacji, jak również podejmowanie przez filie POM w imieniu kółek rolniczych działalności mechanizacyjnej tam, gdzie nie ma warunków na jej rozwój w samym kółku czy bazie międzykółkowej. To wszystko Stawia odpowiedzialne zadania przed POM.</u> | |
| 598 | + <u xml:id="u-28.36" who="#PoselBanachKazimierz">Dalszy zatem rozwój działalności mechanizacyjnej powinien prowadzić: do zagwarantowania odpowiedniego nadzoru oraz odpowiedzialności POM za stan techniczno-eksploatacyjny sprzętu maszynowego kółek; do wzrostu udziału fachowców w działalności mechanizacyjnej; do zwiększania funkcji zarządzania oraz kontroli społecznej ze strony organów samorządu kółek nad tą działalnością; do realizacji programu pozamechanizacyjnego kółek, a także do dalszego rozwoju ogólnej aktywności gospodarczo-społecznej producentów rolnych.</u> | |
| 599 | + <u xml:id="u-28.37" who="#PoselBanachKazimierz">Jedną z ważnych cech gospodarki rolnej w naszym kraju jest znaczne jej terytorialne zróżnicowanie. Wykorzystanie specyficznych warunków w rozwoju produkcji rolnej może przynieść w niektórych rejonach znaczne przyśpieszenie tempa wzrostu i aktywizacji społeczno-gospodarczej. Należy między innymi wykorzystać szanse rozwoju małych miast i osiedli pod kątem potrzeb gospodarki rolnej, co niewątpliwie wpłynie na ich wzajemną aktywizację.</u> | |
| 600 | + <u xml:id="u-28.38" who="#PoselBanachKazimierz">Jak wiemy, w najbliższych latach z rolnictwa będzie w zasadzie zdejmowany jedynie przyrost siły roboczej, natomiast nie przewiduje się jej zmniejszenia. Wynika to między innymi z określonych możliwości zatrudnienia w pozarolniczych gałęziach gospodarki narodowej.</u> | |
| 601 | + <u xml:id="u-28.39" who="#PoselBanachKazimierz">Ale mamy województwa, które charakteryzują się znacznymi nadwyżkami ludności wiejskiej w wieku produkcyjnym, inne zaś wykazują deficyt, który stanowi poważny hamulec w rozwoju usług produkcyjnych w rolnictwie, w rozwoju produkcji rolnej i ogólnej aktywizacji społeczno-gospodarczej. Trzeba, aby odpowiednie resorty podjęły bardziej planową działalność w zakresie przemieszczania młodzieży do rejonów deficytowych i przygotowania jej do określonych zawodów, jak również odpowiedniego przemieszczania siły roboczej.</u> | |
| 602 | + <u xml:id="u-28.40" who="#PoselBanachKazimierz">Natomiast kółka rolnicze i spółdzielczość wiejska powinny w swoich programach w większym stopniu uwzględnić wykorzystanie miejscowych nadwyżek siły roboczej w ramach chłopskich gospodarstw rolnych przez pomoc w rozwoju pracochłonnych kierunków produkcji bądź przez zatrudnienie ich w usługach dla rolnictwa.</u> | |
| 603 | + <u xml:id="u-28.41" who="#PoselBanachKazimierz">W miarę wzrostu przemysłowych środków produkcji, postępujących procesów technizacji rolnictwa wzrasta ranga kwalifikacji i umiejętności gospodarowania. Dziś już nie można gospodarować jak się chce, lecz zgodnie z wymaganiami nowoczesnej agro-i zootechniki oraz nowoczesnej organizacji pracy. W warunkach wzrastających procesów uprzemysławiania produkcji rolnej kwalifikacje fachowe są umiejętnościami wysoko rentującymi się w gospodarce chłopskiej, a praca w rolnictwie staje się zawodem wymagającym coraz większych kwalifikacji.</u> | |
| 604 | + <u xml:id="u-28.42" who="#PoselBanachKazimierz">Trzeba z zadowoleniem podkreślić dużą dynamikę w rozwoju oświaty rolniczej.</u> | |
| 605 | + <u xml:id="u-28.43" who="#PoselBanachKazimierz">Systematycznie rozwija się masowo szkolenie rolnicze, zespoły i szkoły przysposobienia rolniczego, niższe i średnie szkoły rolnicze. O ile w roku szkolnym 1958/59 mieliśmy 1.014 szkół przysposobienia rolniczego, do których uczęszczało ponad 29 tys. uczniów, to w roku 1964/65 mieliśmy tych szkół 3.128 z liczbą prawie 117 tys. uczestników. Trzeba przy tym podkreślić, że 70% absolwentów SPR zostaje na wsi, podejmując pracę w produkcji rolnej lub usługach. Na uznanie zasługuje ożywiona działalność organizacyjna, inicjatywa oraz pomoc Związku Młodzieży Wiejskiej w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych i umiejętności gospodarowania młodych rolników. Wielu członków Związku Młodzieży Wiejskiej prowadzi dziś wzorowe, wysoko towarowe gospodarstwa, będące dobrym, przykładem dla całej wsi.</u> | |
| 606 | + <u xml:id="u-28.44" who="#PoselBanachKazimierz">Wysiłek odpowiedzialnych resortów oraz organizacji społecznych, jak i samej wsi w przygotowaniu producentów do zawodu, rolniczego, obok masowego szkolenia rolniczego, należy skierować przede wszystkim na szkolenie młodzieży wiejskiej poprzez przysposobienie rolnicze i szkoły przysposobienia rolniczego, niższe i średnie szkoły rolnicze. W związku z tym potrzebna jest większa pomoc w zakresie zabezpieczenia odpowiednich warunków pracy, zwłaszcza dla szkół przysposobienia rolniczego, w zakresie kadr, pomieszczeń, organizacji i wyposażenia pracowni oraz nadzoru pedagogicznego. System powszechnej oświaty rolniczej należy tak rozbudować, aby umożliwiał on przygotowanie w pełni ludzi, którzy każdego roku przychodzić będą do pracy w gospodarce rolnej.</u> | |
| 607 | + <u xml:id="u-28.45" who="#PoselBanachKazimierz">Oto niektóre sprawy związane z rozwojem produkcji rolnej. W ścisłym związku z rozwojem wsi i rolnictwa pozostają wielkie zadania w dziedzinie oświaty, kultury i zdrowia. Duży wysiłek państwa w tych dziedzinach spotyka się i będzie się spotykał z rosnącą aktywizacją i wysiłkiem samej wsi.</u> | |
| 608 | + <u xml:id="u-28.46" who="#PoselBanachKazimierz">Wysoki Sejmie! Mówiąc o sytuacji ekonomicznej kraju, o sytuacji na wsi, trzeba powiedzieć, że wieś polska żywo interesuje się wydarzeniami na arenie międzynarodowej. Wydarzenia międzynarodowe są przedmiotem dyskusji na wszystkich prawie zebraniach, między innymi na zjazdach — ostatnio powiatowych — ZSL oraz na spotkaniach poselskich. Ze szczególnym zadowoleniem chłopi witają aktywną działalność naszego rządu w tej dziedzinie.</u> | |
| 609 | + <u xml:id="u-28.47" who="#PoselBanachKazimierz">Ożywione ostatnio kontakty Polski z Francją, Włochami, Anglią, Danią, Finlandią, szeroki rozwój stosunków gospodarczych i kulturalnych, wyrażający się w podpisaniu wielu umów międzypaństwowych, handlowych czy kulturalnych wskazuje — w opinii chłopów i w opinii całego narodu — na oczywisty fakt, że wzrasta autorytet Polski Ludowej w święcie, że liczy się nasze zdanie w rozwiązywaniu trudnych problemów współczesnego świata, zwłaszcza współczesnej Europy. Pomyślny i bardzo szybki rozwój naszej gospodarki narodowej, atrakcyjność naszej nauki, kultury i sztuki, tworzą z Polski Ludowej pożądanego kontrahenta w handlu zagranicznym, we współpracy naukowej, technicznej, kulturalnej. Są to dziedziny, które najłatwiej przyczyniają się do wzrostu wzajemnego szacunku i zaufania, do utrwalenia pokojowego współistnienia. Właściwy, wzajemnie korzystny rozwój stosunków gospodarczych odgrywa istotną rolę w osłabieniu napięcia międzynarodowego.</u> | |
| 610 | + <u xml:id="u-28.48" who="#PoselBanachKazimierz">Jesteśmy członkami Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Członkostwo to przynosi nam bardzo istotne korzyści, a rozwój naszej aktywności ekonomicznej w wielostronnych i dwustronnych kontaktach krajów członkowskich tej Rady przyczynia się w podstawowy sposób do dalszej wszechstronnej rozbudowy naszej gospodarki narodowej.</u> | |
| 611 | + <u xml:id="u-28.49" who="#PoselBanachKazimierz">Wieś polska — na równi z całym narodem — szczególnie wysoko ceni naszą wymianę towarową, techniczną, naukową i kulturalną ze Związkiem Radzieckim. Z uznaniem witają chłopi obustronnie korzystny dalszy rozwój współpracy ze wszystkimi krajami socjalistycznymi jako trzon naszej wymiany z zagranicą.</u> | |
| 612 | + <u xml:id="u-28.50" who="#PoselBanachKazimierz">Jako kraj pokojowej pracy jesteśmy także żywo zainteresowani w rozwoju współpracy ekonomicznej oraz techniczno-naukowej i kulturalnej z państwami kapitalistycznymi oraz nowo wyzwolonymi krajami Afryki i Azji. Dążymy do tego, aby handel światowy rozwijał się bez dyskryminacyjnych ograniczeń i warunków politycznych. Widzimy w tym poważny element rozwoju i naszego kraju.</u> | |
| 613 | + <u xml:id="u-28.51" who="#PoselBanachKazimierz">Wysoki Sejmie! W zakończeniu swej wypowiedzi pragnę ponowić zadeklarowane na wstępie poparcie Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego dla podstawowych założeń Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1966. Jesteśmy przekonani, że ostateczny kształt tego planu i budżetu, po uwzględnieniu uwag i wniosków komisji sejmowych, po szczegółowej debacie na plenarnych posiedzeniach Sejmu będzie odpowiadał najżywotniejszym interesom narodu i jako taki będzie czynnikiem aktywizującym działalność społeczną i gospodarczą ludzi pracy miast i wsi.</u> | |
| 614 | + <u xml:id="u-28.52" who="#PoselBanachKazimierz">Wszystkie siły musimy skierować na rzecz jak najbardziej gospodarskiego, oszczędnego wykorzystywania stojących do dyspozycji środków przewidzianych w przedstawionym projekcie planu i budżetu, jak również innych środków finansowych i materiałowych, które znajdują się w dyspozycji rad narodowych i społeczeństwa.</u> | |
| 615 | + <u xml:id="u-28.53" who="#PoselBanachKazimierz">W aktywności gospodarczo-społecznej ludzi pracy miast i wsi, w niespożytych zasobach ich pracowitości, w doświadczeniu i energii widzimy ogromne rezerwy, które powinny być uruchomione jako dźwignia postępu technicznego i kulturalnego, jako twórczy czynnik wzrostu dochodu narodowego i systematycznego podnoszenia stopy życiowej wszystkich obywateli.</u> | |
| 616 | + <u xml:id="u-28.54" who="#PoselBanachKazimierz">Wyrażamy głębokie przekonanie, że wieś polska, jak zawsze pracowita i ofiarna, wyjdzie również w przyszłym roku na spotkanie wzmożonej pomocy państwa dalszym rozwojem swojej aktywności gospodarczej i społecznej.</u> | |
| 617 | + <u xml:id="u-28.55" who="#PoselBanachKazimierz">W codziennej pracy nad rozwojem naszego gospodarstwa narodowego, nad podnoszeniem poziomu oświaty i kultury, nad kształtowaniem właściwych stosunków międzyludzkich budować będziemy lepsze życie i wzmacniać swoje siły i znaczenie Polski Ludowej.</u> | |
| 618 | + <u xml:id="u-28.56" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 619 | + </div> | |
| 620 | + <div xml:id="div-29"> | |
| 621 | + <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Obywatele Posłowie! Przed chwilą przybyła na posiedzenie naszego Sejmu delegacja Kongresu Narodowego Chile z Przewodniczącym Izby Deputowanych panem Eugenio Ballesteros na czele.</u> | |
| 622 | + <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Pozwolę sobie w imieniu Wysokiej Izby i w imieniu własnym serdecznie powitać naszych chilijskich kolegów.</u> | |
| 623 | + <u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 624 | + <u xml:id="u-29.3" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Kontakty między Sejmem, a parlamentem Chile nawiązane zostały w 1960 r., kiedy delegacja naszego Sejmu odwiedziła Chile. Delegacja nasza była bardzo serdecznie przyjmowana i przeprowadziła wówczas ciekawe i pożyteczne rozmowy. Kontakty międzypaństwowe między Chile a Polską Odbywały się wówczas na szczeblu parlamentu. Nie było jeszcze normalnych stosunków dyplomatycznych. W tym roku, jak wiedzą Obywatele Posłowie, zostały nawiązane normalne stosunki dyplomatyczne między Polską a Chile i wkrótce nastąpi wymiana ambasadorów.</u> | |
| 625 | + <u xml:id="u-29.4" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Również stosunki handlowe, korzystne dla obu stron, rozwijają się coraz lepiej.</u> | |
| 626 | + <u xml:id="u-29.5" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Korzystając z obecności Kolegów chilijskich na naszym dzisiejszym posiedzeniu, pragnę w imieniu całej Izby wyrazić przekonanie, że pogłębiające się stosunki między naszymi parlamentami przyczynią się do zacieśnienia przyjacielskich stosunków między obu naszymi krajami.</u> | |
| 627 | + <u xml:id="u-29.6" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Życzymy naszym Kolegom z Chile pomyślnego rozwoju ich kraju, którego rozkwit jako niezależnego państwa, zależy od realizacji wspólnego dla nas wszystkich celu, jakim jest pokój i rozwój przyjaznych stosunków między narodami, niezależnie od ich ustroju społeczno-gospodarczego.</u> | |
| 628 | + <u xml:id="u-29.7" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Jestem więc głęboko przekonany, że pobyt delegacji parlamentu Chile w naszym kraju nie tylko przyczyni się do zbliżenia naszych narodów, ale będzie naszym wspólnym wkładem w dzieło pokoju.</u> | |
| 629 | + <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 630 | + <u xml:id="u-29.9" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Z kolei udzielam głosu posłance Eugenii Krassowskiej.</u> | |
| 631 | + </div> | |
| 632 | + <div xml:id="div-30"> | |
| 633 | + <u xml:id="u-30.0" who="#PoselKrassowskaEugenia">Obywatelu Marszałku, Obywatele Posłowie! Tegoroczna debata nad Narodowym Planem Gospodarczym i budżetem państwa ma znaczenie szczególne. Rok 1966 otwiera bowiem nowy okres rozwoju naszego kraju, jest pierwszym rokiem nowego planu 5-letniegio.</u> | |
| 634 | + <u xml:id="u-30.1" who="#PoselKrassowskaEugenia">Co prawda projekt uchwały o 5-letnim planie zostanie przedstawiony Sejmowi — jak informował Przewodniczący Komisji Planowania ob. Stefan Jędrychowski — w pierwszym kwartale 1966 r. Należy jednak z uznaniem stwierdzić fakt, że równocześnie z przedstawionymi założeniami planu na rok 1966 zostały przedstawione podstawowe kierunki rozwoju gospodarki na rok 1967.</u> | |
| 635 | + <u xml:id="u-30.2" who="#PoselKrassowskaEugenia">Przyjęcie systemu planowania dwuletniego świadczy o stałym postępie w metodologii planowania dotyczącego rozwoju naszego kraju. System bowiem planowania dwuletniego pozwala na głębszą ocenę kierunków rozwojowych, na bardziej wszechstronną analizę i wyciągnięcie słusznych wniosków, na wcześniejszą konkretyzację i uszczegółowienie założeń drugiego roku.</u> | |
| 636 | + <u xml:id="u-30.3" who="#PoselKrassowskaEugenia">Wziąć też trzeba pod uwagę, że podstawowe założenia nowej pięciolatki są znane. Zostały one sformułowane na IV Zjeździe Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, wiele uwagi poświęcały im ostatnie kongresy partii sojuszniczych: IV Kongres Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i VIII Kongres naszego Stronnictwa. O podstawowych kierunkach, związanych z uchwaleniem i realizacją nowego planu, mówił Obywatel Premier w swoim exposé podczas pierwszej sesji nowej kadencji naszego Sejmu.</u> | |
| 637 | + <u xml:id="u-30.4" who="#PoselKrassowskaEugenia">Spodziewać się należy, że dyskusja szczególną uwagę poświęci tym problemom, których prawidłowe rozwiązanie powinno stworzyć pomyślny start dla całego planu 5-letniego, stworzyć pomyślne przesłanki dla jego realizacji.</u> | |
| 638 | + <u xml:id="u-30.5" who="#PoselKrassowskaEugenia">Analiza podstawowych dziedzin naszej gospodarki i wyników finansowych działalności gospodarczej za rok 1965, przedstawiona w obu wczorajszych referatach — opartych na wszechstronnych danych, których nie zamierzam powtarzać — pozwala w pełni zgodzić się z wyrażoną w nich opinią, że rok 1965, nie wolny od słabości i dysproporcji, pomyślnie kończy bieżące pięciolecie. W sumie stwierdzić można, że startujemy pomyślnie, że odzyskaliśmy zachwianą w okresie ostatnich lat szybką dynamikę wzrostu, uzyskaliśmy większe zrównoważenie naszego rozwoju gospodarczego.</u> | |
| 639 | + <u xml:id="u-30.6" who="#PoselKrassowskaEugenia">Podstawowe zadania i kierunki planu zmierzają z jednej strony do utrwalenia i umocnienia obecnych osiągnięć, z drogiej zaś — zakładają konieczność przezwyciężenia powstałych opóźnień i dysproporcji.</u> | |
| 640 | + <u xml:id="u-30.7" who="#PoselKrassowskaEugenia">Obywatele Posłowie! Ze względu na to, że jest to pierwsze czytanie przedstawionych projektów uchwał rządowych o Narodowym Planie Gospodarczym i budżecie państwa nie podejmuję szczegółowej analizy kierunków i zadań w nich zawartych. Należy spodziewać się, że zgodnie z naszą tradycją sejmową staną się one przedmiotem ożywionej dyskusji zarówno w komisjach, jak też podczas debaty plenarnej. W dyskusji tej, w ramach swych możliwości wezmą jak najaktywniejszy udział również posłowie Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego.</u> | |
| 641 | + <u xml:id="u-30.8" who="#PoselKrassowskaEugenia">Pragnę ograniczyć się do kilku elementów, które mają szczególne znaczenie, jak się wydaje, dla dalszego harmonijnego rozwoju naszej gospodarki, gdyż pozwolą wyeliminować lub co najmniej złagodzić zakłócenia, które w tej gospodarce występowały. Chcę również zasygnalizować te problemy nowego planu, na których Stronnictwo nasze pragnie skupić uwagę, zgodnie z programowymi założeniami swej działalności.</u> | |
| 642 | + <u xml:id="u-30.9" who="#PoselKrassowskaEugenia">Za jak najbardziej słuszną należy uznać podstawową zasadę konstrukcji obecnego planu. Ma on zapewnić w pełni zbilansowany, harmonijny rozwój gospodarki narodowej przy równoczesnym rozwiązywaniu najbardziej dokuczliwych niedociągnięć i braków oraz stworzyć podstawy do dalszego, szybszego, harmonijnego rozwoju ekonomicznego naszego kraju w okresie pięciolecia 1966—1970. Zasada ta odpowiada szerokiemu zapotrzebowaniu społecznemu.</u> | |
| 643 | + <u xml:id="u-30.10" who="#PoselKrassowskaEugenia">Z zadowoleniem przyjąć trzeba również fakt, że budżet na miarę możliwości zabezpiecza zadania gospodarcze i niezbędne potrzeby społeczne zbliżającego się roku 1966, że jest budżetem — jak stwierdził wczoraj Minister Albrecht — zrównoważonym. Plan gospodarczy i budżet zakładają dalsze, ale stosunkowo umiarkowane tempo rozwoju na rok 1966, co niewątpliwie świadczy o wzrastającej realności naszego planowania. Plan zakłada niższe niż w ubiegłym roku tempo wzrostu produkcji przemysłowej, ostrożnie planuje wzrost produkcji rolnej, bardziej realnie zakłada wzrost wydajności pracy. Przewiduje nieco niższe tempo wzrostu dochodu narodowego, który w naszym średnio rozwiniętym kraju w sposób istotny zależy od wyników produkcji rolnej, na co wpływają również i czynniki niewymierne, jak warunki atmosferyczne. Na tle wyników pomyślnego i odznaczającego się wysoką dynamiką rozwoju gospodarczego roku 1965 rodzi się pytanie, czy słusznie plan na 1966r. zakłada bardziej umiarkowane tempo rozwoju gospodarczego. Trzeba odpowiedzieć na to pytanie jak najbardziej twierdząco.</u> | |
| 644 | + <u xml:id="u-30.11" who="#PoselKrassowskaEugenia">Bardziej umiarkowane tempo wzrostu rozwoju gospodarki narodowej umożliwia — jak już podkreślali moi przedmówcy — stworzenie odpowiednich rezerw rynkowych, inwestycyjnych i finansowych, pozwala uniknąć niepożądanych zakłóceń, które od czasu do czasu nękały naszą gospodarkę.</u> | |
| 645 | + <u xml:id="u-30.12" who="#PoselKrassowskaEugenia">Mniejsze napięcie zadań wpłynie dobroczynnie na podniesienie jakości produkcji, zgodnie z rosnącymi wymaganiami ludności i związanego z nami umowami handlowymi odbiorcy zagranicznego, umożliwi wzbogacenie jej asortymentu oraz dokonywanie zmian asortymentów zgodnie z aktualnymi potrzebami. Pozwala wreszcie skoncentrować większą uwagę, zgodnie z założeniami planu, na powszechnym wprowadzaniu postępu technicznego i organizacyjnego w zakładach pracy. Jednym słowem lepiej odpowiada potrzebom unowocześnienia naszej produkcji, przyczyni się do produkowania coraz większej ilości towarów odpowiadających standardom światowym. Rozwaga i realność planowania zapewniają maksymalną gwarancję wykonania planu, a poprzez właściwe wykorzystanie rezerw dają możliwość uzyskiwania wyższych wyników. Stworzenie warunków stabilności i zrównoważenia gospodarki narodowej ma nie dające się ująć w wymiernych kategoriach efekty społeczne, wyrażające się w poczuciu stabilności sytuacji życiowej ludzi pracy.</u> | |
| 646 | + <u xml:id="u-30.13" who="#PoselKrassowskaEugenia">Wychodząc z tych ogólnych uwag, dotyczących planu, pragnę poruszyć trzy istotne problemy omawianych przedłożeń rządowych. Jednym z węzłowych zadań planu na rok 1966 jest poprawa sytuacji na rynku wewnętrznym. Chodzi o poprawę zaopatrzenia ludności w niezbędne artykuły, poprawę ciągłości i rytmiczności tego zaopatrzenia. Mimo poważnego tempa wzrostu wyrobów konsumpcyjnych, mimo poważnego wzrostu podaży tych wyrobów oraz artykułów trwałego użytku, w roku 1965 utrzymywały się na rynku wewnętrznym nadal poważne trudności. Podaż towarów nie zaspokajała w pełni wzrastającego popytu na niektóre artykuły, na przykład mięso, na bardziej atrakcyjne asortymenty towarów. Nie zaspokajała zmian w strukturze spożycia, zmian związanych między innymi z nowymi potrzebami młodszych roczników naszego społeczeństwa.</u> | |
| 647 | + <u xml:id="u-30.14" who="#PoselKrassowskaEugenia">Przyczyny tych trudności były wielokrotnie analizowane i wyjaśniane. Przedstawiony Sejmowi Narodowy Plan Gospodarczy zawiera szeroki, realny plan działania w zakresie poprawienia sytuacji rynkowej. Chociaż była już o tym mowa, trzeba w pełni zaaprobować takie zamierzenia jak:</u> | |
| 648 | + <u xml:id="u-30.15" who="#PoselKrassowskaEugenia">—pełniejsze niż dotychczas dostosowanie asortymentów produkcji artykułów do aktualnych potrzeb ludności, co praktycznie staje się bardziej wykonalne między innymi przez stworzenie warunków zapewniających elastyczne dostosowywanie w planach operatywnych asortymentów produkcji do aktualnych, rodzących się nowych potrzeb, —dążenie do zwiększenia importu surowców niezbędnych do produkcji rynkowej, —poważny wzrost produkcji tworzyw sztucznych — rozszerzającej krajową bazę produkcyjną przemysłu lekkiego, —ograniczenie eksportu niektórych poszukiwanych na rynku towarów, w tym mięsa i wzrost jego podaży, —dążenie do poprawy jakości i modeli wyrobów trwałego użytku, —ustalenie rezerwy artykułów konsumpcyjnych przeznaczonych na regulację płac i zwiększenie siły nabywczej ludności z innych tytułów, co pozwoli na wyeliminowanie występujących zakłóceń rynkowych, —stabilizacja cen na obecnym poziomie, a w wypadku podniesienia cen na pewne artykuły, szczególnie w związku ze zmianą asortymentu lub jakości, obniżanie cen innych towarów.</u> | |
| 649 | + <u xml:id="u-30.16" who="#PoselKrassowskaEugenia">Przy tej okazji warto zwrócić uwagę na konieczność energicznego przeciwdziałania ukrytym, wciąż jeszcze występującym, podwyżkom cen na artykuły przy częstokroć tylko pozornej poprawie ich jakości.</u> | |
| 650 | + <u xml:id="u-30.17" who="#PoselKrassowskaEugenia">Drugi problem — to sprawa uporządkowania i wzrostu efektywności naszych nakładów inwestycyjnych. W roku ubiegłym, mimo pewnego przekroczenia nakładów inwestycyjnych, mimo zwiększenia liczby obiektów oddawanych do użytku i lepszego wykorzystania produkcyjnego ich użytkowania, piętą achillesową naszej gospodarki było, a zresztą jest do dzisiaj, przekraczanie planowanych lub szacowanych kosztów inwestycji, nieterminowe ich wykonanie, nieosiąganie w ustalonych terminach projektowanej zdolności produkcyjnej zakładów przemysłowych.</u> | |
| 651 | + <u xml:id="u-30.18" who="#PoselKrassowskaEugenia">Ciąży na planowaniu naszych inwestycji mimo niewątpliwie poważnej poprawy, niedostosowanie planów inwestycyjnych do możliwości wykonawczych. Skutki tych dysproporcji odczuwa dotkliwie przemysł, ale także i inne dziedziny naszego życia, na przykład szkolnictwo wyższe, oświata, gdzie na przykład w roku ubiegłym, mimo wielkich trudności lokalowych i wzrastających potrzeb związanych z wprowadzeniem reformy szkoły podstawowej i szybkim rozwojem szkolnictwa zawodowego z tych właśnie powodów, o których mówiłam, środki na inwestycje nie zostały w pełni wykorzystane.</u> | |
| 652 | + <u xml:id="u-30.19" who="#PoselKrassowskaEugenia">Zgodzić się trzeba z obywatelem Ministrem Albrechtem, że w roku 1966 istnieją sprzyjające warunki do przezwyciężania tych braków.</u> | |
| 653 | + <u xml:id="u-30.20" who="#PoselKrassowskaEugenia">Sprzyja temu przede wszystkim mniejsze napięcie planu inwestycyjnego, przyjęcie zasady pełnego zbilansowania zamierzeń inwestycyjnych z możliwościami wykonawstwa (warto sądzę zasugerować, aby w dyskusjach na komisjach sejmowych posłowie zwrócili uwagę na realizację tej zasady w planach poszczególnych resortów); nowe zasady bankowego finansowania inwestycji oraz stosowanie odpowiednich środków dla urealnienia kosztorysów. Przestrzeganie tych zasad w toku wykonania planu powinno stać się przedmiotem szczególnej troski.</u> | |
| 654 | + <u xml:id="u-30.21" who="#PoselKrassowskaEugenia">Skoro mowa o inwestycjach, z zadowoleniem należy podkreślić wysoki wzrost nakładów inwestycyjnych i budżetowych na naukę, której rosnące znaczenie dla unowocześnienia naszej gospodarki, podnoszenia ogólnego poziomu kultury narodowej, kształtowania świadomości społecznej i umacniania naszej pozycji w świecie trudno przecenić.</u> | |
| 655 | + <u xml:id="u-30.22" who="#PoselKrassowskaEugenia">Środki przewidziane w planie i budżecie posuwają naprzód sprawę budownictwa mieszkaniowego i stworzą praktyczne warunki dla budownictwa spółdzielczego, którego udział w^ ^całości budownictwa mieszkaniowego wzrośnie do 44,8%.</u> | |
| 656 | + <u xml:id="u-30.23" who="#PoselKrassowskaEugenia">Nie rosną natomiast nakłady inwestycyjne na gospodarkę komunalną, na oświatę, zdrowie i kulturę fizyczną.</u> | |
| 657 | + <u xml:id="u-30.24" who="#PoselKrassowskaEugenia">Trzeba jeszcze raz podkreślić olbrzymie osiągnięcia w tej dziedzinie i olbrzymie wydatki ponoszone dotychczas na te dziedziny naszego życia narodowego. Należy jednak równocześnie wyrazić nadzieję, że jest to stan przejściowy i że dalszy rozwój gospodarki narodowej w latach następnych pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby inwestycyjne tych tak ważnych dziedzin naszego życia. W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera jak najbardziej racjonalne i pełne wykorzystanie przewidzianych nakładów i jak najbardziej gospodarne dysponowanie wzrostem środków budżetowych. Ciąży ten obowiązek w bardzo poważnym stopniu na radach narodowych.</u> | |
| 658 | + <u xml:id="u-30.25" who="#PoselKrassowskaEugenia">I problem trzeci. Realizacja założonych zadań planu w zakresie wzrostu produkcji i stopy życiowej ludności uzależniona jest w poważnym stopniu od utrzymania zatrudnienia w granicach zakreślonych planem, zresztą dosyć wysokiego. Z problemem tym borykamy się nie od dziś. Od tego, w jakim stopniu utrzyma się dyscyplinę zatrudnienia i płac, zależy w poważnym stopniu poprawa sytuacji rynkowej, a więc spożycia.</u> | |
| 659 | + <u xml:id="u-30.26" who="#PoselKrassowskaEugenia">Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że również względy efektywności ekonomicznej nakazują ograniczanie tendencji uzyskiwania większej wydajności płynącej ze wzrostu stanu zatrudnienia przy jednoczesnym niedostatecznym jeszcze wykorzystaniu postępu technicznego i usprawnieniu organizacji produkcji. Ponadplanowy wzrost zatrudnienia, jak już wielokrotnie podkreślano w dyskusjach sejmowych, zwiększa płynność kadr, dezorganizuje pracę, uniemożliwia podniesienie płac pracownikom o wysokich kwalifikacjach, — „rozpylając” fundusz płac na dodatkowe zatrudnienie pracowników, z reguły gorzej kwalifikowanych.</u> | |
| 660 | + <u xml:id="u-30.27" who="#PoselKrassowskaEugenia">Założony w planie wzrost zatrudnienia odpowiada w zasadzie stosunkom demograficznym, a utrzymanie jego poziomu będzie wpływać również hamująco na ucieczkę z rolnictwa, którego rozwój i unowocześnienie słusznie stanowią kluczową pozycję planu narodowego na 1966 r.</u> | |
| 661 | + <u xml:id="u-30.28" who="#PoselKrassowskaEugenia">Obywatele Posłowie! Należy z zadowoleniem stwierdzić na podstawie wczorajszego referatu Przewodniczącego Komisji Planowania Ob. Stefana Jędrychowskiego, że zaczynamy wyciągać praktyczne wnioski z dyskusji, badań oraz ustaleń IV Plenum KC PZPR w dziedzinie usprawniania metod planowania i zarządzania. Zmierzamy w kierunku realizacji zasady dalszej decentralizacji właśnie w tych dziedzinach.</u> | |
| 662 | + <u xml:id="u-30.29" who="#PoselKrassowskaEugenia">Mamy na myśli stosowanie takich metod, jak zwiększanie uprawnień i odpowiedzialności zjednoczeń, które przestaną być — „skrzynką pocztową” między resortem a przedsiębiorstwem; opieranie planów produkcji i asortymentów na umowie między centralami handlowymi a producentem, stosowanie dodatkowych bodźców ekonomicznych przy przekraczaniu zaplanowanej ilości wyrobów zaklasyfikowanych do przemysłowych wyrobów grupy — „A”, legitymującej się standardem światowym i bodźców ujemnych przy przekraczaniu produkcji wyrobów typu przestarzałego, zaliczanych w klasyfikacji przemysłowej do grupy — „C”.</u> | |
| 663 | + <u xml:id="u-30.30" who="#PoselKrassowskaEugenia">Dalej warto podkreślić zmniejszenie ilości centralnych wskaźników dla coraz większej grupy przedsiębiorstw, rozszerzanie zakresu eksperymentów planistycznych.</u> | |
| 664 | + <u xml:id="u-30.31" who="#PoselKrassowskaEugenia">Obywatel Minister Albrecht omówił wczoraj wyczerpująco nowy system finansowania gospodarki narodowej. Nie wchodząc w szczegóły tego problemu, wypada podkreślić istotne znaczenie ekonomiczne takich zasad, jak oparcie oceny działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń na wynikach finansowych, przyjęcie zasady rentowności i korzystania przez przedsiębiorstwo z osiągniętego zysku.</u> | |
| 665 | + <u xml:id="u-30.32" who="#PoselKrassowskaEugenia">Przedstawiciele naszego Stronnictwa nie raz podnosili z tej trybuny potrzebę zmian w metodach planowania i zarządzania.</u> | |
| 666 | + <u xml:id="u-30.33" who="#PoselKrassowskaEugenia">Pragniemy wyrazić przekonanie, że wnioski z przeprowadzanych eksperymentów pozwoli na dalsze usprawnienia w tej dziedzinie, odpowiadające potrzebom ekonomicznym naszego kraju i zgodnie z interesem społecznym.</u> | |
| 667 | + <u xml:id="u-30.34" who="#PoselKrassowskaEugenia">Pragniemy podkreślić, że w dalszej decentralizacji metod planowania i zarządzania widzimy poważne dźwignie zwiększania energii i odpowiedzialności społecznej, bliższe zaangażowanie świata pracy w procesie zarządzania, podnoszenia świadomości społecznej.</u> | |
| 668 | + <u xml:id="u-30.35" who="#PoselKrassowskaEugenia">Wydaje się również, że jest potrzeba przygotowania i podjęcia właściwych decyzji w sprawie planowania drobnej wytwórczości, jak się wydaje niedostatecznie jeszcze zaawansowanych. Istnieją dysproporcje między zdecentralizowanym systemem zarządzania drobnej wytwórczości a zasadami jej planowania, które nie wpływają korzystnie na strukturę produkcji drobnej wytwórczości, lecz wytwarzają warunki bardziej korzystne dla materiałochłonnej produkcji zaopatrzeniowej, niż pracochłonnej i rynkowej.</u> | |
| 669 | + <u xml:id="u-30.36" who="#PoselKrassowskaEugenia">Nie wchodząc bliżej w meritum sprawy, pragnę zasygnalizować, że Stronnictwo nasze — na podstawie postulatów Komitetu Drobnej Wytwórczości, prac komisji powołanej w ubiegłym roku przez Przewodniczącego Komisji Planowania oraz eksperymentu planistycznego w drobnej wytwórczości wprowadzonego w lipcu bieżącego roku w 4 województwach — zajmie się głębszą analizą tego zagadnienia i opracowaniem odpowiednich propozycji.</u> | |
| 670 | + <u xml:id="u-30.37" who="#PoselKrassowskaEugenia">Wysoka Izbo! W miarę rozwoju gospodarczego naszego kraju coraz poważniejszą rolę w podnoszeniu jego poziomu odgrywają kwalifikacje kadr. Coraz też większą rolę mają do spełnienia szeroko pojęte usługi w dziedzinie ochrony zdrowia, oświaty, kultury, turystyki, nie pozostające bez wpływu na wyniki produkcyjne.</u> | |
| 671 | + <u xml:id="u-30.38" who="#PoselKrassowskaEugenia">Rolą szeroko pojętych usług zajmowało się III plenum naszego Stronnictwa i ten problem omawialiśmy obszernie między innymi z trybuny sejmowej. Nie zamierzam więc rozwijać i uzasadniać naszego stanowiska. Pragnę zasygnalizować potrzebę bliższej analizy ekonomicznej tego problemu.</u> | |
| 672 | + <u xml:id="u-30.39" who="#PoselKrassowskaEugenia">Badaniem ekonomicznych efektów szeroko pojętych usług, szczególnie oświaty, ostatnio coraz intensywniej zajmuje się nauka wysoko rozwiniętych krajów kapitalistycznych. Również uczeni Związku Radzieckiego podjęli próby obliczenia ekonomicznych skutków wzrostu wykształcenia kadr, szczególnie jego wpływu na wydajność pracy. Problem jest niezmiernie skomplikowany. Wyda je się pożądane, by zachęcić naszych ekonomistów do głębszego zbadania wpływu sfery tak zwanej działalności nieprodukcyjnej na kształtowanie się dochodu narodowego, nad ustaleniem prawidłowego udziału zatrudnienia w dziedzinie szeroko pojętych usług wśród ogółu zatrudnionych. Na marginesie znowu warto podkreślić, że w Polsce dopiero w 1980 r. zatrudnienie w szeroko pojętych usługach osiągnie poziom Związku Radzieckiego z roku 1939.</u> | |
| 673 | + <u xml:id="u-30.40" who="#PoselKrassowskaEugenia">Wyniki badań w tej dziedzinie mogą stworzyć naukowe przesłanki do właściwego ukształtowania udziału sfery działalności nieprodukcyjnej w dochodzie narodowym.</u> | |
| 674 | + <u xml:id="u-30.41" who="#PoselKrassowskaEugenia">Chciałabym zatrzymać się także nad zagadnieniem rozwoju usług rynkowo-materiałowych, a w szczególności usług remontowo-naprawczych, wykonywanych przez uspołecznione i nieuspołecznione zakłady drobnej wytwórczości, obrotu towarowego i gospodarki komunalnej. Usługi tego typu mają istotne znaczenie dla harmonijnego rozwoju gospodarki narodowej i dla zaspokojenia rosnących potrzeb ludności.</u> | |
| 675 | + <u xml:id="u-30.42" who="#PoselKrassowskaEugenia">Zgodnie z założeniami planu na rok 1966 i wytycznymi ogólnymi na rok 1967, gospodarkę naszą będzie przecież cechować stały postęp w dziedzinie wyposażenia aparatu wytwórczego w coraz liczniejsze, nowoczesne urządzenia do mechanizacji procesów produkcyjnych, jak też zachodzić będzie poważny postęp w dziedzinie elektryfikacji kraju, w dziedzinie rozwoju motoryzacji, usprzętowienia i uprzemysłowienia gospodarstw rolnych oraz kółek rolniczych.</u> | |
| 676 | + <u xml:id="u-30.43" who="#PoselKrassowskaEugenia">Konsekwencją dalszego rozwoju gospodarczego kraju i poprawy stopy życiowej ludności będzie stały wzrost popytu ludności i gospodarki uspołecznionej na różnorakie usługi, które zapobiegają między innymi pomniejszaniu oraz zbyt szybkiemu zużywaniu majątku trwałego.</u> | |
| 677 | + <u xml:id="u-30.44" who="#PoselKrassowskaEugenia">Szczególne znaczenie ma rozwój usług, zwłaszcza konserwacyjno-remontowych, przy przechodzeniu od ekstensywnych do intensywnych form gospodarowania, opartych na wysokim wykorzystaniu istniejącego potencjału wytwórczego. W niektórych dziedzinach naszej gospodarki, na przykład w rolnictwie, niedostateczny rozwój sieci placówek usługowych stawał się wręcz hamulcem w rozwoju produkcji rolnej. Przez wiele lat w naszej gospodarce narodowej problem rozwoju sieci usług remontowo-konserwacyjnych nie był w pełni doceniany, a nakłady inwestycyjne na zakupy nowych maszyn i urządzeń dla nowo wznoszonych zakładów produkcyjnych — nie w pełni skorelowane z rozwojem sieci placówek usługowo-konserwacyjnych.</u> | |
| 678 | + <u xml:id="u-30.45" who="#PoselKrassowskaEugenia">Pragnę podkreślić dwa nowe elementy, które wymagają zwrócenia szczególnej uwagi na rozwój usług remontowo-naprawczych. Są to:</u> | |
| 679 | + <u xml:id="u-30.46" who="#PoselKrassowskaEugenia">— wzrost dochodów ludności wiejskiej, który znajduje coraz większe ujście w działalności inwestycyjnej, która będzie powodować wzrost zapotrzebowania na usługi remontowo-naprawcze, — skutki nowej polityki czynszowej. Podwyżka czynszów przeprowadzona w bieżącym roku umożliwia podwyższenie średnio w kraju wydatków na eksploatację i remonty bieżące budynków mieszkalnych z 25 do przeszło 36 zł na jeden metr kwadratowy. Bez właściwej bazy remontowo-naprawczej realizacja tego zadania nie będzie możliwa.</u> | |
| 680 | + <u xml:id="u-30.47" who="#PoselKrassowskaEugenia">Mimo wyraźnej poprawy, w ostatnich latach ciągle niedostatecznie przedstawia się sprawa przygotowania nowych kadr do placówek usługowych omawianego typu. Programy szkolenia zawodowego, mimo poważnej ostatnio poprawy, nie są w pełni dostosowane do wymagań gospodarki narodowej i poszczególnych terenów. Problemy te muszą znajdować się w polu widzenia naszych zamierzeń także na 1966 rok, a rozwój usług powinien być rozpatrywany w sposób bardziej kompleksowy, w ścisłym powiązaniu z produkcją.</u> | |
| 681 | + <u xml:id="u-30.48" who="#PoselKrassowskaEugenia">Przyśpieszenie rozwoju usług należy uznać za problem wielkiej wagi, mający istotne znaczenie — jak podkreślałam — dla poprawy sytuacji rynkowej.</u> | |
| 682 | + <u xml:id="u-30.49" who="#PoselKrassowskaEugenia">Cieszy nas troska o rozwój rzemiosła zaprezentowana w projekcie budżetu państwa. A więc nadal mają być stosowane dogodne, zryczałtowane formy opodatkowania, ułatwiające rozwijanie działalności rzemieślników, zwłaszcza świadczących usługi; utrzymane zostaną dwuletnie zwolnienia od podatku dla nowo założonych usługowych warsztatów rzemieślniczych w miejscowościach do 20 tys. mieszkańców. Zamierza się rozszerzyć zakres stosowania niższej skali podatku dochodowego na rzemiosło usługowe, zatrudniające do 4 czeladników oraz średniej wielkości rzemiosło produkcyjne, co odpowiada powszechnie wysuwanym postulatom rzemiosła. Zamierza się upowszechnić zryczałtowany wymiar podatku obrotowego i dochodowego od zakładów działających w ramach rzemieślniczych spółdzielni zaopatrzenia i zbytu.</u> | |
| 683 | + <u xml:id="u-30.50" who="#PoselKrassowskaEugenia">Jest to jeszcze jedno centralne zielone światło dla stabilizacji zawodowej i rozwoju rzemiosła. Niestety, napływają sygnały, że centralne zalecenia nie zawsze są realizowane w terenie. Trzeba większej energii i troski rad narodowych, aby słuszna polityka rządu nie natrafiała na sprzeczne z interesem społecznym hamulce.</u> | |
| 684 | + <u xml:id="u-30.51" who="#PoselKrassowskaEugenia">W dalszej dyskusji rozwiniemy problematykę rzemiosła, a szczególnie problemy związane z jego przechodzeniem do wyższych form organizacyjnych na tle współpracy samorządu rzemieślniczego z rzemieślniczą spółdzielczością zaopatrzenia i zbytu.</u> | |
| 685 | + <u xml:id="u-30.52" who="#PoselKrassowskaEugenia">Wysoki Sejmie! Akcentując znaczenie szeroko pojętych usług, mam na myśli sfery działalności pozaprodukcyjnej zarówno zawodów inteligenckich, jak i rzemieślniczych, szczególną wagę przywiązywaliśmy i przywiązujemy do rozwoju tych usług w małych miastach. W nich właśnie aktywizacja i rozwój usług mogą odegrać istotną rolę.</u> | |
| 686 | + <u xml:id="u-30.53" who="#PoselKrassowskaEugenia">Działacze Stronnictwa Demokratycznego zarówno pracownicy umysłowi, jak i rzemieślnicy, podjęli w małych miastach liczne konkretne inicjatywy, zmierzające do rozwoju drobnej wytwórczości i rzemiosła. Mają one na celu wykorzystanie miejscowych surowców, tworzenie zaplecza usługowego dla wsi. Podejmują również wiele inicjatyw w zakresie rozwoju turystyki i kultury regionalnej.</u> | |
| 687 | + <u xml:id="u-30.54" who="#PoselKrassowskaEugenia">We współdziałaniu z aktywem sojuszniczych partii rozwija nasz aktyw swą działalność przede wszystkim w ramach czynów społecznych. Trzeba stwierdzić, że w radach narodowych istnieje głębokie zrozumienie dla problemu małych miast. Wiadomo, że została stworzona rezerwa w wysokości 1,5-miliardowego funduszu na rozwój małych miast. Te niebagatelne środki państwowe wesprą poważnie społeczny wysiłek małych miast. Powstaje więc większa szansa uzyskania w aktywizacji małych miast poważniejszych rezultatów. Stronnictwo nasze w dalszym ciągu będzie wiele uwagi poświęcać ternu zagadnieniu.</u> | |
| 688 | + <u xml:id="u-30.55" who="#PoselKrassowskaEugenia">Wysoki Sejmie! Zadania ilościowe planu na rok 1966 zostały ustalone realnie i rozważnie, przy czym zawarte są w planie rezerwy, umożliwiające uzyskanie wyższych rezultatów.</u> | |
| 689 | + <u xml:id="u-30.56" who="#PoselKrassowskaEugenia">Zawiera on szereg instrumentów pozwalających rezerwy te właściwie wykorzystać. Mówili o nich moi przedmówcy. Równocześnie plan stawia znacznie wyższe wymagania jakościowe, wymaga coraz wyższych kwalifikacji fachowych od kadr, umiejętności organizatorskich, zerwania z rutyną, wymaga umiejętności wykrywania tych rezerw we własnym zakładzie pracy, umiejętności wyboru najlepszych rozwiązań, wymaga odwagi w decyzjach i samodzielności.</u> | |
| 690 | + <u xml:id="u-30.57" who="#PoselKrassowskaEugenia">Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, w pełni popiera założenia przedstawione w projektach uchwal rządowych Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa stwierdzając, że stanowią one istotną podstawę do tego, aby po wszechstronnej dyskusji przybrać kształt odpowiadający żywotnym interesom i potrzebom naszego kraju.</u> | |
| 691 | + <u xml:id="u-30.58" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 692 | + </div> | |
| 693 | + <div xml:id="div-31"> | |
| 694 | + <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Jerzy Zawieyski.</u> | |
| 695 | + </div> | |
| 696 | + <div xml:id="div-32"> | |
| 697 | + <u xml:id="u-32.0" who="#PoselZawieyskiJerzy">Obywatelu Marszałku, Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Koła Poselskiego — „Znak” w naszej debacie sejmowej na tematy gospodarcze, pragnę na początku wypowiedzieć kilka myśli ogólnych, które tylko pozornie mogą się wydawać, iż odbiegają od tematu.</u> | |
| 698 | + <u xml:id="u-32.1" who="#PoselZawieyskiJerzy">Pierwsza refleksja, jaka mnie ogarnia to ta, że obradujemy w momencie nie ustępujących napięć w sytuacji międzynarodowej. Przedstawiony plan gospodarczy jest planem pierwszego roku nowego planu 5-letniego. Mówi on o liniach generalnych budownictwa socjalistycznego naszego kraju. A ten kto coś buduje, musi budować z wiarą w trwałość swoich zamierzeń, które mają przynieść narodowi i pokoleniom przyszłym lepsze warunki życia.</u> | |
| 699 | + <u xml:id="u-32.2" who="#PoselZawieyskiJerzy">Debata nasza jest debatą pokojową, a przedstawiony plan — planem pokoju. Tymczasem w świecie dzieją się rzeczy przeciwne tendencjom naszych obrad. Sprawa Wietnamu i interwencja amerykańska w tym kraju, bombardowanie ludności z użyciem środków masowej zagłady wywołuje oburzenie i protest moralny na całym świecie. Ogniska zapalne mniej lub bardziej groźne istnieją w wielu punktach naszego globu. Ożyła znów atmosfera zimnej wojny, której towarzyszy wojna gorąca. Zbrojenia i propaganda rewizjonizmu Niemiec zachodnich w szczególny sposób niepokoi naród polski. To jest ten punkt Europy, gdzie łatwo o spowodowanie katastrofy światowej.</u> | |
| 700 | + <u xml:id="u-32.3" who="#PoselZawieyskiJerzy">Na tym tle szczególną wymowę miała w ostatnich miesiącach ożywiona działalność polityczna i dyplomatyczna naszego rządu. Przewodniczący Rady Państwa, Edward Ochab wraz z członkami delegacji wyjeżdżał do Finlandii z rewizytą do Prezydenta Kekkonena, który wielokrotnie dawał wyraz, że polityka jego kraju jest polityką pokoju, a on sam podejmuje inicjatywy organizujące kraje skandynawskie na rzecz rozładowania napięcia międzynarodowego. We wrześniu odbyła się wizyta Premiera Cyrankiewicza i towarzyszących mu osób we Francji i w Austrii. Naród polski obserwował z uwagą, zaciekawieniem i sympatią podróż naszego Premiera, jego rozmowy z Prezydentem generałem de Gaulle'em i kontakty z innymi osobistościami. Dla Francji wszyscy mamy wiele serca, a oprócz uczuć mamy szczególne powiązania polityczne, długie okresy wspólnych walk i chlubną tradycję wspólnoty kulturalnej. Osoba obecnego Prezydenta de Gaulle'a jest dobrze pamiętana z czasów okupacji, jako wodza ruchu oporu. Gościliśmy niedawno w Polsce Prezydenta Włoch, pana Giuseppe Saragata. Nie zapomnimy tej wizyty, zwłaszcza przemówienia Prezydenta w Oświęcimiu, nacechowanego głębokim i szlachetnym humanitaryzmem. Włochy, jak i Francja, to także kraj, z którym łączą się tradycje wspólnych walk. To wszakże we Włoszech tworzył swój legion Henryk Dąbrowski, a po nim Adam Mickiewicz w ścisłej łączności z Garibaldim i Manzinim. Legiony polskie miały dewizę: per la nostra e la vostra liberta.</u> | |
| 701 | + <u xml:id="u-32.4" who="#PoselZawieyskiJerzy">Zapowiedziany wyjazd delegacji partyjno-rządowej do Jugosławii, na czele z Władysławem Gomułką, będzie miał duże znaczenie dla pokoju w Europie i pogłębienia pomyślnie rozwijających się stosunków pomiędzy obu krajami. Wizyta Przewodniczącego Rady Państwa do Egiptu i Etiopii przyczyni się niewątpliwie do wspólnego zrozumienia zadań dla pokoju świata pomiędzy Polską a tamtymi państwami.</u> | |
| 702 | + <u xml:id="u-32.5" who="#PoselZawieyskiJerzy">Doceniamy też w pełni wagę polityczną wizyt ministrów z krajów zachodnioeuropejskich, wizytę Ministra Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii Stewarta, Ministra Finansów Republiki Francuskiej Giscard d'Estaing i Ministra Spraw Zagranicznych Danii Per Heakkerupa.</u> | |
| 703 | + <u xml:id="u-32.6" who="#PoselZawieyskiJerzy">W październiku odbywał się na tej sali międzynarodowy Kongres Światowej Federacji Związków Zawodowych, gdzie jednym z tematów obrad była sprawa pokoju i odprężenia międzynarodowego.</u> | |
| 704 | + <u xml:id="u-32.7" who="#PoselZawieyskiJerzy">Są to pozytywne działania, o których trzeba pamiętać i ich znaczenie z uznaniem podkreślać, zwłaszcza na tle międzynarodowej rzeczywistości, pełnej napięcia i grozy.</u> | |
| 705 | + <u xml:id="u-32.8" who="#PoselZawieyskiJerzy">Nieustanne wysiłki Związku Radzieckiego i krajów socjalistycznych, zmierzające do realizacji zasady współistnienia i obrony pokoju, przeciwdziałają polityce agresji amerykańskiej na drugiej półkuli i polityce rewizjonistycznej Niemiec zachodnich.</u> | |
| 706 | + <u xml:id="u-32.9" who="#PoselZawieyskiJerzy">Jeżeli mówię o głosach broniących pokoju, nie mogę pominąć ważnego, historycznego faktu, jakiego byliśmy niedawno świadkami. Mam na myśli podróż Papieża Pawła VI do Nowego Jorku na uroczystą sesję Organizacji Narodów Zjednoczonych. Paweł VI, który uważany jest za papieża turystę, chętnie odwiedzający kraje nawet bardzo dalekie, wypowiedział w poczuciu swej misji religijnej pamiętne słowa: — „Posłuchajcie trzeźwych słów wielkiego zmarłego Johna Kennedy'ego, który cztery lata temu mówił: „Ludzkość musi położyć kres wojnie, jeżeli wojna nie ma położyć kresu ludzkości”. Wystarczy przypomnienie — mówił Papież — że krew milionów ludzi, że niesłychane i niezliczone cierpienia, że niepotrzebne masakry i straszliwe ruiny uprawomocniają łączący was pakt i czynią z niego przysięgę, która powinna odmienić przyszłą historię świata: nigdy wojny, już nigdy wojny. To pokój, pokój ma rządzić losem ludów i całej ludzkości”.</u> | |
| 707 | + <u xml:id="u-32.10" who="#PoselZawieyskiJerzy">Wysoka Izbo! W dniach 31 sierpnia i 1 września bieżącego roku odbyły się we Wrocławiu uroczystości z okazji dwudziestolecia wprowadzenia polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich. Episkopat polski nadał tym uroczystościom charakter religijny i narodowy. — „Po dwudziestu latach pracy polskich serc, mózgów i dłoni — czytaliśmy w liście pasterskim biskupów polskich — dzięki walnej pomocy kościoła, na ziemiach tych istnieje społeczeństwo scalone i zjednoczone nierozerwalnym związkiem z macierzą... Stoimy tu dzisiaj, zachowując jednolite stanowisko wszystkich dzieci narodu polskiego, które bez względu na swe orientacje polityczne czy światopoglądowe uważają, że Ziemie Zachodnie, w myśl przyrodzonej sprawiedliwości, są nieodłącznie związane z macierzą. Tak myślimy i to wyznajemy”.</u> | |
| 708 | + <u xml:id="u-32.11" who="#PoselZawieyskiJerzy">W czasie uroczystości prymas polski ks. kardynał Wyszyński powiedział, że — „Kościół na tych ziemiach to nie rywal, to sprzymierzeniec”.</u> | |
| 709 | + <u xml:id="u-32.12" who="#PoselZawieyskiJerzy">Stanowisko episkopatu jest zgodne ze stanowiskiem całego narodu, który granicę na Odrze i Nysie uważa za granicę nienaruszalną, granicę pokoju. Jednolitość hierarchii kościelnej i całego narodu została w pełni doceniona przez opinię świata. Z wyjątkiem jednak Niemiec zachodnich, gdzie posypały się negatywne artykuły i oświadczenia z licznych środowisk rewizjonistycznych. Niechęć spojrzenia prawdzie w oczy popchnęła różnorodne ośrodki i kierownicze koła polityczne NRF do gwałtownej reakcji na obchody kościelne, jakie odbyły się we Wrocławiu. W oświadczeniu Koła Poselskiego — „Znak” pisaliśmy na ten temat: — „Wspomniana tu kampania prasowa odzwierciedla nie tylko brak moralnej i politycznej odwagi mówienia prawdy narodowi niemieckiemu, lecz i godzi w perspektywę normalizacji stosunków między naszymi narodami. Polskie społeczeństwo katolickie jest zjednoczone z episkopatem w stanowisku, które wyraził on we Wrocławiu. Polska opinia publiczna uczyni wszystko, aby stanowisko to było jasno widziane w Stolicy Apostolskiej i wszędzie, na całym świecie. Ziemie Zachodnie są sprawą całego narodu, warunkiem jego egzystencji i rozwoju”.</u> | |
| 710 | + <u xml:id="u-32.13" who="#PoselZawieyskiJerzy">Odpowiednie negatywne stanowisko wobec kampanii propagandowo-rewizjonistycznej zajęła cała prasa polska, w tym także katolicka ze środowisk reprezentowanych także tutaj w Sejmie.</u> | |
| 711 | + <u xml:id="u-32.14" who="#PoselZawieyskiJerzy">Obywatele Posłowie! W dziedzinie odprężenia międzynarodowego na rzecz pokoju Polska Rzeczpospolita Ludowa ma swój indywidualny wkład przez wysunięcie odpowiednich propozycji, że wymienię tu plan Rapackiego i projekt Władysława Gomułki dotyczący zamrożenia zbrojeń atomowych.</u> | |
| 712 | + <u xml:id="u-32.15" who="#PoselZawieyskiJerzy">Jesienne wizyty mężów stanu państw zachodnich i rewizyty polskich mężów stanu stwarzają atmosferę dla umocnienia pokoju. W tej dziedzinie Polska Ludowa ma do odegrania swoją poważną rolę, przede wszystkim jako państwo, które musi się liczyć z blisko istniejącym punktem zapalnym, podsycanym przez liczne grupy rewizjonistów w Niemieckiej Republice Federalnej. Rolę tę rząd polski wypełnia przy poparciu całej naszej opinii publicznej. Przeciwdziałając sztywnej i nie liczącej się z faktami polityce Niemieckiej Republiki Federalnej, a zwłaszcza popieraniu kół rewizjonistycznych, nie tracimy z pola widzenia wszelkich przejawów odmiennego stanowiska, jakie występują w społeczeństwie zachodnioniemieckim.</u> | |
| 713 | + <u xml:id="u-32.16" who="#PoselZawieyskiJerzy">Z uznaniem należy tu podkreślić głośne memorandum kościoła ewangelickiego, którego autorzy z odwagą i dalekowzrocznością podejmują problematykę uznawaną dotąd za swego rodzaju — „tabu”, i pragną dokonać istotnego postępu w spojrzeniu na granicę na Odrze i Nysie oraz ma stosunki między narodem polskim i niemieckim. Chcielibyśmy żywić nadzieję, że i w odpowiedzialnych kręgach katolickich Niemiec zachodnich znajdzie wreszcie prawo obywatelstwa podobna dalekowzroczność, odwaga i realizm myślenia.</u> | |
| 714 | + <u xml:id="u-32.17" who="#PoselZawieyskiJerzy">Wysoka Izbo! Podkreśliłem przed chwilą sprawy łączące wszystkich Polaków w trosce o odprężenie w Europie oraz o bezpieczeństwo naszej ojczyzny. Są to sprawy nadrzędnie. Również w dziedzinie życia wewnętrznego naszego kraju powinna dominować troska o sprawy, które nas łączą.</u> | |
| 715 | + <u xml:id="u-32.18" who="#PoselZawieyskiJerzy">Pozwolę też sobie wyrazić opinię, w najgłębszym przekonaniu wielokrotnie tu przez nas przedstawioną, że dla konsolidacji narodu, jego jedności i atmosfery twórczej w dziedzinie realizacji najpilniejszych zadań państwowych jest konieczne także odprężenie w dziedzinie stosunków pomiędzy kościołem i państwem. Wiem że jest to zagadnienie dwustronne. Chodzi także o to, aby z życzliwością i powagą doceniać wielkie przemiany, jakie zachodzą w poglądach kościoła na jego stosunek do współczesnego świata, czemu daje wyraz działalność apostolsko-podróżnicza Pawła VI i obrady drugiego Soboru watykańskiego.</u> | |
| 716 | + <u xml:id="u-32.19" who="#PoselZawieyskiJerzy">Wysoka Izbo! Chcę także wypowiedzieć kilka myśli o sprawach gospodarczych w nawiązaniu do tego tła, jakie stworzyły wczorajsze wypowiedzi Przewodniczącego Komisji Planowania — Stefana Jędrychowskiego i Ministra Jerzego Albrechta. Ale o tych sprawach będę mówił trochę innym językiem niż mówią specjaliści od ekonomii, będę mówił jako humanista.</u> | |
| 717 | + <u xml:id="u-32.20" who="#PoselZawieyskiJerzy">Rok bieżący jest ostatnim rokiem obecnego planu 5-letniego. Wraz z następnym rokiem wejdziemy w nowy plan wieloletni. Naturalne więc jest, że w tym roku podsumowujemy nasze osiągnięcia i analizujemy trudności, a jednocześnie rozważamy, z jakich pozycji będziemy startować do następnego okresu.</u> | |
| 718 | + <u xml:id="u-32.21" who="#PoselZawieyskiJerzy">Rok bieżący, jakkolwiek nie szczędził nam swych trudności gospodarczych, pozwolił jednak jednocześnie na zanotowanie kilku bardzo pozytywnych zjawisk. Do takich zaliczyłbym:</u> | |
| 719 | + <u xml:id="u-32.22" who="#PoselZawieyskiJerzy">po pierwsze — wysoką dynamikę produkcji przemysłowej, co udowodniło, że gospodarka nasza po okresie wolniejszego rozwoju w latach 1963—1964 odzyskuje znów swoją dawną prężność;</u> | |
| 720 | + <u xml:id="u-32.23" who="#PoselZawieyskiJerzy">po drugie — zaliczyłbym poważne osiągnięcia w rolnictwie, zwłaszcza najwyższy w całym dwudziestoleciu urodzaj zbóż;</u> | |
| 721 | + <u xml:id="u-32.24" who="#PoselZawieyskiJerzy">po trzecie — do takich pozytywów zaliczyłbym opracowanie programu reform gospodarczych, zawartego w uchwale IV plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.</u> | |
| 722 | + <u xml:id="u-32.25" who="#PoselZawieyskiJerzy">I chociaż nasze wejście do nowej pięciolatki zależy od poziomu osiągniętego w przemyśle i rolnictwie, to jednak — moim zdaniem — jeszcze bardziej zależy od tego, w jaki sposób, w jakim tempie i zakresie będziemy te właśnie reformy realizować.</u> | |
| 723 | + <u xml:id="u-32.26" who="#PoselZawieyskiJerzy">Zaproponowane reformy gospodarcze polegają na zmianach zasadniczych, które mogą być dokonane przy szerokiej mobilizacji tysięcy i setek ludzi, przy mobilizacji mas. Dla takiego ruchu mas trzeba stworzyć nie tylko odpowiednie warunki materialne i gospodarcze, ale także warunki duchowe i społeczne. Nad tymi psychologiczno-społecznymi warunkami i nad pewnymi głębszymi przyczynami reform gospodarczych pragnę się chwilę zatrzymać.</u> | |
| 724 | + <u xml:id="u-32.27" who="#PoselZawieyskiJerzy">Rok bieżący kończy nie tylko pięciolecie, kończy okres znacznie dłuższy, okres dwudziestolecia Polski Ludowej. A 20 lat to — prócz nowych hut, fabryk i miast —także nowe pokolenie. Można powiedzieć, że właśnie dzisiaj jesteśmy świadkami tego, jak to nowe pokolenie wyrosłe i dojrzałe w nowych warunkach przejmuje od nas starszych ster na wielu odcinkach. Nie o walkę pokoleń tu chodzi, lecz o normalne następstwo. By jednak nowe pokolenie mogło objąć nasze posterunki, muszą być przygotowane warunki właściwego wykorzystania tych młodych ludzi z nadchodzącego wyżu demograficznego, aby mogli oni znaleźć ujście dla swej energii i wykształcenia.</u> | |
| 725 | + <u xml:id="u-32.28" who="#PoselZawieyskiJerzy">Nie zapominajmy bowiem, że nowe nadchodzące roczniki to są ludzie wykształceni, to są fachowcy, ludzie z konkretną praktyczną umiejętnością i wiedzą, którą będą chcieli zastosować w swej pracy. Jest rzeczą oczywistą, że ci ludzie dziś 20- i 25-letni będą, mogli wydajnie pracować i rozwijać naszą gospodarkę i kulturę tylko w warunkach instytucjonalnych i organizacyjnych, dostosowanych do osiągniętego już poziomu rozwoju naszego kraju. Można bowiem odwrócić znane przysłowie i powiedzieć, że zmieniają się ludzie, a wraz z nimi zmieniać się powinny czasy i instytucje.</u> | |
| 726 | + <u xml:id="u-32.29" who="#PoselZawieyskiJerzy">Zaproponowane reformy gospodarcze mają wyzwolić nową wielką energię i inicjatywę mas. Pamiętamy ten zapał z początkowych lat odbudowy po zniszczeniach wojennych i z lat pionierskiego marszu ku zachodnim i północnym granicom na ziemiach odzyskanych. Obecne reformy gospodarcze powinny i mogą, mają szansę otworzyć drogę nowym granicom idącym ku wzrostowi gospodarki i kultury wzwyż i w głąb, tak jak poprzednio wzrastały one wszerz. To wszystko jednak wymaga nowego klimatu, nowych warunków psychologiczno-społecznych, Warunki te, to przede wszystkim umocnienie zaufania do rzetelności i konsekwencji zamierzeń reformatorskich ze strony rządu i partii. Następnie, to odzyskanie przez tysiące ludzi działających w gospodarce poczucia samodzielności, wiary we własne siły i wiary, że zwiększony wysiłek jest ceniony i że się opłaca. Warunki te wreszcie, to zwiększenie poczucia odpowiedzialności u tych, którzy będą samodzielnie działać. Nie mniej ważnym elementem tych warunków jest również stworzenie bodźców zachęcających ludzi do wydatkowania energii, do wykazania inicjatywy, do błyśnięcia pomysłowością i usuwania przeszkód nie tylko materialnych, ale i moralno-psychologicznych, które często sprawiały, że energia, inicjatywa, pomysłowość nie znajdowały należytego zrozumienia.</u> | |
| 727 | + <u xml:id="u-32.30" who="#PoselZawieyskiJerzy">Wydaje mi się też, że nie wszystko w gospodarce musi być z góry jak najdokładniej zaplanowane, zbilansowane i przydzielone, że trzeba też zostawić większe rezerwy na owe czyny społeczne w szerokim rozumieniu tego wyrazu. Trzeba jeszcze coś zostawić inicjatywie i twórczym: pomysłom ludzi na niższych szczeblach. Wtedy mają lepsze samopoczucie, wydajniej pracują, bo widzą, że ich uzdolnienia znajdują społeczne potwierdzenie. System, w którym by jedna doskonała supermaszyna cybernetyczna wszystko z góry idealnie policzyła i zaplanowała, pozostawiając ludziom jedynie rolę wykonawców i konsumentów produkcji, byłby systemem niehumanistycznym, a więc i niesocjalistycznym. Wiem, że takich tendencji u nas nie ma.</u> | |
| 728 | + <u xml:id="u-32.31" who="#PoselZawieyskiJerzy">Wszyscy się dziś godzą, że trzeba przedsiębiorstwom i innym dołowym ogniwom gospodarki dać więcej samodzielności i pozostawić troskę o to, by lepiej gospodarowały, gospodarniej produkowały i ekonomiczniej kalkulowały. Będzie to nie tylko bardziej humanistyczne, ale i bardziej — jak się to teraz mówi — efektywne.</u> | |
| 729 | + <u xml:id="u-32.32" who="#PoselZawieyskiJerzy">Ale w takim razie usamodzielnione przedsiębiorstwo musi uzyskać swoją indywidualność i poczucie własnego interesu. A to wymaga aktywnego udziału załogi, rozwoju samorządu robotniczego oraz właściwego typu kierowników.</u> | |
| 730 | + <u xml:id="u-32.33" who="#PoselZawieyskiJerzy">Reforma gospodarcza musi dotrzeć również i do rad narodowych. A samorządna rada narodowa wymaga takiego typu działaczy, którzy by łączyli rozumną inicjatywę ze społecznym zaangażowaniem i nie czekali wyłącznie na odgórne polecenia. Jeżeli dobrze pamiętam, mówił o tej sprawie Premier Cyrankiewicz w swoim exposé na pierwszym posiedzeniu Sejmu nowej kadencji.</u> | |
| 731 | + <u xml:id="u-32.34" who="#PoselZawieyskiJerzy">Wiele innych instytucji gospodarczych wymaga nowych form organizacji i kontroli, w których wzięłaby czynny udział opinia publiczna. Także na odcinku — „urząd — obywatel” trzeba stworzyć nowe stosunki i nowy klimat, zwłaszcza, gdy tym urzędem jest wydział finansowy, mieszkaniowy, zatrudnienia czy wydział przemysłu i handlu rady narodowej. Obywatel musi mieć możność skutecznego odwołania się od decyzji urzędu, którą uzna za krzywdzącą. Powtórzę jeszcze raz, o czym kiedyś z tej trybuny mówiłem, że pojęcie władzy ludowej oznacza służebność wobec obywateli.</u> | |
| 732 | + <u xml:id="u-32.35" who="#PoselZawieyskiJerzy">Nowy klimat, umożliwiający realizację reform, wymaga również coraz bardziej skutecznej kontroli organów planujących przez Sejm i rady narodowe, co wiąże się z formą konkretnej odpowiedzialności organów planujących i przyjęciem takiego trybu prac nad planem, aby w, większym stopniu niż dotąd umożliwiał on posłom, jako reprezentantom społeczeństwa, merytoryczne ustosunkowanie się do projektu planu.</u> | |
| 733 | + <u xml:id="u-32.36" who="#PoselZawieyskiJerzy">Jeszcze na jedno pragnę zwrócić uwagę. Życie społeczeństw jest całością i nie można izolować jednej jego strony od innych, na przykład gospodarki od tak zwanego życia kulturalnego i innych spraw społecznych. Chciałbym właśnie podkreślić ten głęboki związek między różnymi dziedzinami życia społecznego i konieczność wszechstronnego rozwoju.</u> | |
| 734 | + <u xml:id="u-32.37" who="#PoselZawieyskiJerzy">W najbliższych pięciu latach ponad 3 umilony młodych ludzi rozpocznie życie zawodowe. Wraz z 4 milionami młodzieży, która zaczęła pracować w ostatnich latach, ta młoda fala, wychowana już w Polsce Ludowej, stanowić będzie połowę ludzi zawodowo aktywnych w naszym kraju. Młodzież ta żyje na ogół w wielokrotnie lepszych warunkach materialnych niż jej rodzice oraz otrzymała w przeważającej części wykształcenie ogólne i zawodowe. Dynamizm kulturowy tego pokolenia mógłby i powinien być o wiele większy, niż naszego pokolenia sprzed wojny lub lat bezpośrednio powojennych. Nie często tak jednak jest. Niejednokrotnie obserwujemy mniejsze zaangażowanie młodych i starszych w życie społeczne niż dawniej, mniej entuzjazmu i inicjatywy w działalności samorządowej, kulturalnej, samokształceniowej. Charakterystyczne przykłady dają w tym zakresie ukazujące się ostatnio tomy pamiętników młodego pokolenia. Nie chcę tej sprawy uogólniać, bo wiem, że na przykład badania czytelnictwa w województwie lubelskim świadczą o tym, że hasło — „Polska krajem ludzi uczących się” nie jest pustym frazesem. Sygnalizuję tylko pewne ujemne zjawiska, występujące w naszym kraju, aby im zapobiec. Tym czynnikiem zapobiegawczym, według mojej skromnej opinii, byłby rozwój oddolnych inicjatyw społecznych na wszystkich polach, co jest także rzeczą nieodzowną dla ogólnego rozwoju kraju. Bez niego szybki rozwój gospodarczy oraz rozwój socjalistycznej struktury społecznej będzie napotykał na trudności. Osiągnęliśmy wysoki poziom rozwoju gospodarczego i kulturalnego, musimy wypracować formy aktywności społecznej, które w nowych warunkach umożliwią uruchamianie energii społecznej.</u> | |
| 735 | + <u xml:id="u-32.38" who="#PoselZawieyskiJerzy">Warunkiem rozwoju tych nowych form jest między innymi także rozwój twórczości artystycznej, o której powiedział Norwid, że organizuje ona wyobraźnię narodową. Twórczość w tej dziedzinie wzmaga zainteresowanie dla spraw ogólnonarodowych i ogólnoludzkich. Opieka i pomoc państwa w tym zakresie, rozszerzenie możliwości dla pracy twórczej, jest czymś niezbędnym. Chcę z uznaniem podkreślić, że jak to wynika z referatu Ministra Albrechta, rząd na sprawy kultury i sztuki przeznacza sumy bardzo poważne.</u> | |
| 736 | + <u xml:id="u-32.39" who="#PoselZawieyskiJerzy">Każdy plan rozwoju gospodarczego powinien z równą uwagą uwzględniać z jednej strony sprawy materialne, sprawy zatrudnienia, coraz lepszą organizację pracy i życia społecznego, oraz z drugiej — inwestycje w człowieka, czyli wychowanie, oświata, kultura oraz rozwój twórczości ludzkiej i rozwój wszelkich form aktywności społecznej. Ta dziedzina ludzkich potrzeb jest równie ważna, jak praca i chleb.</u> | |
| 737 | + <u xml:id="u-32.40" who="#PoselZawieyskiJerzy">Kończę te uwagi w przekonaniu, że władze polityczne i gospodarcze doceniają problemy, które tutaj w skrócie poruszyłem i wyrażam nadzieję, że będą one stanowić przedmiot troski rządu w toku realizacji planu gospodarczego.</u> | |
| 738 | + <u xml:id="u-32.41" who="#PoselZawieyskiJerzy">W imieniu Koła Poselskiego — „Znak” oświadczam, że będziemy głosować za przedstawionym Narodowym Planem Gospodarczym i budżetem państwa na rok następny.</u> | |
| 739 | + <u xml:id="u-32.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 740 | + </div> | |
| 741 | + <div xml:id="div-33"> | |
| 742 | + <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Lista mówców została wyczerpana.</u> | |
| 743 | + <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Zamykam dyskusję.</u> | |
| 744 | + <u xml:id="u-33.2" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Prezydium Sejmu proponuje, aby przedstawione projekty uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1966 i podstawowych założeniach na 1967 rok oraz ustawy budżetowej na rok 1966 — Sejm odesłał do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Prezydium Sejmu proponuje również, aby jak corocznie, odpowiednie komisje rozpatrzyły poszczególne części planu i budżetu — zgodnie z art. 37 regulaminu Sejmu.</u> | |
| 745 | + <u xml:id="u-33.3" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wyraził zgodę na przedstawioną propozycję.</u> | |
| 746 | + <u xml:id="u-33.4" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Sprzeciwu nie słyszę.</u> | |
| 747 | + <u xml:id="u-33.5" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Zarządzam 20-minutową przerwę w obradach.</u> | |
| 748 | + <u xml:id="u-33.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min. 15 do godz. 12 min. 45)</u> | |
| 749 | + </div> | |
| 750 | + <div xml:id="div-34"> | |
| 751 | + <u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 752 | + <u xml:id="u-34.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników (druki nr 5 i 18).</u> | |
| 753 | + <u xml:id="u-34.2" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca poseł Mieczysław Bodalski.</u> | |
| 754 | + </div> | |
| 755 | + <div xml:id="div-35"> | |
| 756 | + <u xml:id="u-35.0" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Wysoki Sejmie! Ustawa z dnia 28 czerwca 1962 r. o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników, obejmująca swym działaniem spółdzielnie wyższego typu, przyniosła spółdzielcom i spółdzielniom poważne korzyści.</u> | |
| 757 | + <u xml:id="u-35.1" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">W roku 1964 z rent starczych oraz z rent inwalidzkich i rent rodzinnych-wypadkowych skorzystało około 2 tys. spółdzielców. Łączna suma wypłaconych rent wyniosła około 14.500 tys. zł, czyli wyniosła 7.250 zł na osobę.</u> | |
| 758 | + <u xml:id="u-35.2" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Zaopatrzenie emerytalne, oprócz bezpośrednich korzyści materialnych dla uprawnionych członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, przyczyniło się także między innymi do znacznych osiągnięć tych spółdzielni — osiągnięć o niemałym znaczeniu dla naszej gospodarki narodowej.</u> | |
| 759 | + <u xml:id="u-35.3" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Ilość spółdzielni wyższego typu, to jest spółdzielni prowadzących zespołową uprawę gruntów oraz zespołową produkcję zwierzęcą, wzrosła od 1961 r. o 50 nowych gospodarstw socjalistycznych, ą powierzchnia użytków rolnych w spółdzielniach zwiększyła się o ponad 27 tys. ha. Nowych członków przybyło ponad 6.600 osób Ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym spotkała się ze szczególnym zainteresowaniem kobiet. W ciągu ostatnich trzech lat do spółdzielni produkcyjnych przybyło ponad 4.200 nowych członkiń. Członkinie spółdzielni korzystają bowiem nie tylko z prawa niższej o 5 lat granicy wieku emerytalnego, ale korzystają one również z uprawnienia do wypracowania o 140 do 350 dniówek mniej od mężczyzn.</u> | |
| 760 | + <u xml:id="u-35.4" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Uprawnienia te stały się poważnym bodźcem zachęcającym kobiety do wstępowania w szeregi spółdzielń oraz do wydajnej pracy w tych spółdzielniach.</u> | |
| 761 | + <u xml:id="u-35.5" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Wzrost członków, a szczególnie napływ kobiet do spółdzielni produkcyjnych, przyczynił się do poważnego wzrostu produkcji w gospodarstwach zespołowych.</u> | |
| 762 | + <u xml:id="u-35.6" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Pragnę podkreślić, że w tak ważnej dla nas produkcji zbożowej spółdzielcy uzyskali w bieżącym roku plony na poziomie około 22 q z ha, czyli o ponad 2 q wyższej, niż w urodzajnym 1961 roku. Sporą część tego zboża stanowią kwalifikowane nasiona dla gospodarstw indywidualnych. Rozwijają też spółdzielcy produkcję innych nasion na potrzeby całego rolnictwa.</u> | |
| 763 | + <u xml:id="u-35.7" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">W produkcji zwierzęcej nasz sektor spółdzielczy nie ma jeszcze dobrych wyników brak mu bowiem odpowiednich pomieszczeń inwentarskich.</u> | |
| 764 | + <u xml:id="u-35.8" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Tym niemniej jednak tegoroczny czerwcowy spis rolny wykazał, że pogłowie bydła w spółdzielniach wzrosło o dalsze 14,3% w stosunku. do roku ubiegłego, a o 11,3% wzrosło pogłowie trzody chlewnej.</u> | |
| 765 | + <u xml:id="u-35.9" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Uwzględniając okoliczność, że indywidualne gospodarstwa chłopskie mają budynki inwentarskie o średniej wartości około 15 tys. zł na hektar, a majątek spółdzielczy w tej pozycji wyraża się skromniejszą znacznie liczbą, bo zaledwie 6,5 tys. zł na hektar, rząd podjął niedawno decyzję o pomocy finansowej, która przyśpieszy proces zainwestowania spółdzielni i przyśpieszy tempo wzrostu pogłowia bydła, trzody i drobiu w spółdzielniach produkcyjnych. Zwiększone nakłady inwestycyjne pozwolą zmodernizować gospodarkę spółdzielczą, pozwolą znacznie podnieść jej wydajność, a przy tym poważnie zmienić i poprawić warunki pracy i życia członków spółdzielni oraz ich rodzin. Te procesy są w naszych spółdzielniach zaledwie w początkowej fazie i sporo jeszcze czasu upłynie, zanim wszystkie zespołowe gospodarstwa staną się w pełni nowoczesnymi przedsiębiorstwami rolnymi.</u> | |
| 766 | + <u xml:id="u-35.10" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Aby przyśpieszyć proces modernizacji i rozbudowy zespołowych gospodarstw, alby przeobrażenia te zachodziły dostatecznie szybko, aby praca spółdzielców mogła być jak najbardziej efektywna i wydajna, w ciągu ostatnich czterech lat nakłady inwestycyjne, spółdzielni zostały podwojone. Zgodnie ze statutem, spółdzielnie powinny przeznaczać rocznie co najmniej 10% ogólnego dochodu na niepodzielny fundusz zasobowy. Odpisy na ten cel wyniosły za ubiegły srok 15,1% dochodu i przewyższyły o 35 mln zł wyznaczone minimum. Sam tylko zeszłoroczny nakład inwestycyjny wynosi w spółdzielniach 2,5 tys. zł na 1 ha.</u> | |
| 767 | + <u xml:id="u-35.11" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">W 1964 r. inwestycyjny wydatek rolniczych spółdzielni produkcyjnych ze środków własnych, w przeliczeniu na jedną rodzinę zrzeszoną w spółdzielni, wyniósł około 6 tys. zł. Do tej kwoty wypada doliczyć jeszcze znaczne sumy w postaci nakładów na powiększenie innych wspólnych funduszy i wydatków zwiększających wartość produkcji w toku.</u> | |
| 768 | + <u xml:id="u-35.12" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Warto też wspomnieć o wydatkach spółdzielni na cele socjalne. Wiele spółdzielni dzięki własnej samorządnej inicjatywie wprowadziło szczególny rodzaj ubezpieczenia chorobowego z własnych środków, polegający na tym, że członkom spółdzielni płaci się od 50 do 100% dniówki obrachunkowej za dzień nieobecności w pracy z powodu choroby oraz pomaga im się w zakupie lekarstw. W wielu spółdzielniach wprowadzono płatne urlopy macierzyńskie i płatne urlopy wypoczynkowe dla spółdzielców. W kilkuset spółdzielniach młodzież otrzymuje stypendia na kształcenie się w średnich i wyższych uczelniach rolniczych. W niektórych zamożniejszych spółdzielniach młode małżeństwa otrzymują od spółdzielni pomoc — posag — w postaci określonego procentu od wartości dotąd wypracowanych dniówek obrachunkowych oraz uzyskują pomoc w budowie mieszkania.</u> | |
| 769 | + <u xml:id="u-35.13" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Wydzielane w stosunkowo wysokim procencie kwoty na fundusz socjalno-kulturalny pozwalają spółdzielniom rozwiązywać wiele ważnych i istotnych spraw. Wzrasta ilość domów kultury, świetlic, dziecińców i przedszkoli.</u> | |
| 770 | + <u xml:id="u-35.14" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Spółdzielnie produkcyjne rozwiązują poważną część przedsięwzięć społecznych i gospodarczych razem z kółkami rolniczymi, wspólnie z gospodarstwami indywidualnymi pod hasłem: — „Spółdzielnia rolnikom — rolnicy spółdzielni”.</u> | |
| 771 | + <u xml:id="u-35.15" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">W ramach tych porozumień ponad 400 wsi połączyło swoje środki Funduszu Rozwoju Rolnictwa ze środkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych, aby tą drogą uzyskać możliwie najsprawniejsze świadczenia wzajemnych usług i najlepsze efekty ekonomiczne tych usług.</u> | |
| 772 | + <u xml:id="u-35.16" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Takie są z grubsza wyniki gospodarki spółdzielni produkcyjnych wyższego typu, wyniki gospodarności i pracowitości ponad 30-tysięcznej rzeszy członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych.</u> | |
| 773 | + <u xml:id="u-35.17" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Wyniki te spółdzielnie produkcyjne zawdzięczają również w dużej mierze pomocy fachowej udzielanej przez kilkuset agronomów i zootechników — kierowników produkcji w pracujących spółdzielniach. Coraz większej pomocy udzielają spółdzielniom agronomowie gromadzcy.</u> | |
| 774 | + <u xml:id="u-35.18" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Trzeba podkreślić, że bardzo dużą pomoc w uzyskaniu tych wyników dała ustawa z dnia 28 czerwca 1962 roku o zaopatrzeniu emerytalnym.</u> | |
| 775 | + <u xml:id="u-35.19" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Ustawa o rentach zapewniła opiekę ze strony państwa ludziom starym, którzy przez wiele niełatwych — jak wiadomo — lat pracowali nad budową zrębów społecznej gospodarki w rolnictwie. Ustawa wreszcie utwierdziła członków spółdzielni w przekonaniu, że ich wkład w umacnianie zespołowego gospodarstwa może być zabezpieczeniem osobistych interesów członków spółdzielni i ich rodzin zarówno dzisiaj, jak i na przyszłość. Przyśpieszony w ostatnich latach rozwój spółdzielczej gospodarki był oczekiwaną, pozytywną odpowiedzią spółdzielców na tę ustawę.</u> | |
| 776 | + <u xml:id="u-35.20" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Wypada obecnie uznać, że motywy, dla których w swoim czasie ograniczono zaopatrzenie emerytalne tylko do spółdzielni wyższego typu, nie były w pełni słuszne. Liczono bowiem na to, że członkowie spółdzielni niższego typu, prowadząc w dowolnych rozmiarach produkcję zwierzęcą w swych przyzagrodowych gospodarstwach, mogą osiągać z niej o wiele większe dochody, niż przynosi działka przyzagrodowa w spółdzielniach wyższego typu. Na podstawie tych zwiększonych dochodów mieliby zapewnić sobie zabezpieczenie na starość. Za ważniejsze jednak i podstawowe w tej sprawie należało uznać inne względy, a mianowicie, że w naszych warunkach koncepcja socjalistycznej przebudowy rolnictwa postuluje nierozerwalność dwóch zasad:</u> | |
| 777 | + <u xml:id="u-35.21" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">1)stałego powiększania produkcji rolniczej, 2)stałego rozwoju społecznych form gospodarowania w rolnictwie.</u> | |
| 778 | + <u xml:id="u-35.22" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Aby te dwa nieodłączne od siebie cele móc zrealizować, należy w pełni wykorzystać i stale powiększać możliwości wytwórcze, które tkwią w dotychczasowej bazie produkcyjnej całego naszego rolnictwa. Jeszcze długo bowiem uspołeczniony sektor rolny nie będzie w stanie w pełni pokrywać naszych rosnących potrzeb.</u> | |
| 779 | + <u xml:id="u-35.23" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Oczywiście, nowo powstająca spółdzielnia produkcyjna nie może również od razu rozporządzać takim warsztatem wytwórczym, który by w pełni zastąpił potencjał produkcyjny zrzeszonych w niej drobnych gospodarstw. Gospodarstwo zespołowe będzie powstawać i rozwijać się w ciągu wielu lat. Nie leży też w interesie ani państwa, ani chłopa pozostawienie bez wykorzystania budynków inwentarskich, będących własnością zrzeszonych w spółdzielni gospodarstw, budynków często zamortyzowanych w niewielkim jeszcze stopniu, Uwzględnić też musimy, że umiejętności zespołowego gospodarowania narastają u chłopów stopniowo, nie każdą więc spółdzielnię należy od razu wyposażać w bogaty zestaw środków dla zespołowej produkcji.</u> | |
| 780 | + <u xml:id="u-35.24" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Powinniśmy więc bardziej niż dotąd popierać rozwój spółdzielni niższego typu. Przedstawiony obecnie pod obrady Sejmu rządowy projekt ustawy właśnie W tyto kierunku zmierza.</u> | |
| 781 | + <u xml:id="u-35.25" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Sejmowa Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, przy udziale przedstawicieli sejmowej Komisji Pracy i Spraw Socjalnych, jednomyślnie przyjęła projekt w brzmieniu proponowanym przez Radę Ministrów. Dezyderaty zgłoszone w czasie dyskusji nad projektem, mogą być zrealizowane w trybie decyzji rządu i nie wymagają one zmian w tekście proponowanej ustawy.</u> | |
| 782 | + <u xml:id="u-35.26" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Główną treścią wnoszonego obecnie projektu ustawy jest rozszerzenie świadczeń emerytalnych, a mianowicie przyznanie członkom spółdzielni niższego typu rent starczych, rent inwalidzkich z innych przyczyn niż wypadek w pracy oraz rent rodzinnych. Proponuje się ustalenie wysokości tych rent na poziomie o 30% niższym niż dla spółdzielni wyższego typu, właśnie ze względu na możliwości uzyskania większych dochodów z przyzagrodowej, nieograniczonej hodowli.</u> | |
| 783 | + <u xml:id="u-35.27" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Jedynie wypadkowe renty inwalidzkie — rodzinne, zgodnie z projektem ustawy, nie ulegną obniżce. Poczucie bowiem krzywdy wywołanej kalectwem nie zależy od typu spółdzielni, samo zaś kalectwo, jak wiadomo, ogranicza możliwość osiągania dochodu w podobnej mierze w obu typach spółdzielni.</u> | |
| 784 | + <u xml:id="u-35.28" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Wysoki Sejmie! Przedstawiając projekt zmian ustawy do zatwierdzenia, pragnę podkreślić, że zaopatrzenie emerytalne członków spółdzielni zarówno w wyższym, jak i niższym typie spółdzielni produkcyjnych, dokonuje się na koszt państwa ze środków na ten cel przeznaczanych i wygospodarowanych ze zwiększonego dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych wymiaru podatku gruntowego.</u> | |
| 785 | + <u xml:id="u-35.29" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Dodatkowe korzystne warunki zaopatrzenia emerytalnego dla rolników-spółdzielców są następujące:</u> | |
| 786 | + <u xml:id="u-35.30" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">po pierwsze — krótki, bo zaledwie od 2—5 lat niezbędny okres pracy członków, aby uzyskać prawo do korzystania z renty starczej, a 5 lat — do renty inwalidzkiej z innych przyczyn;</u> | |
| 787 | + <u xml:id="u-35.31" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">po drugie — w rolniczej spółdzielni produkcyjnej można otrzymywać rentę starczą, bądź rodzinną, a jednocześnie, jeżeli renciście zdrowie pozwala może on pracować i ma prawo do korzystania z normalnej, nie obniżonej dniówki obrachunkowej;</u> | |
| 788 | + <u xml:id="u-35.32" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">po trzecie — jeżeli rolnik wniósł do spółdzielni wkład gruntowy może on — poza rentą starczą także korzystać z renty gruntowej (mówi o tym ustawa o spółdzielniach i ich związkach oraz statut spółdzielni).</u> | |
| 789 | + <u xml:id="u-35.33" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Natomiast w wypadku rozwiązania spółdzielni — renciści z tej spółdzielni tracą prawo do pobieranej renty. Tracą to prawo, ponieważ wycofują oni ziemię ze spółdzielni.</u> | |
| 790 | + <u xml:id="u-35.34" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Jeżeli grunty członka spółdzielni po rozwiązaniu spółdzielni przejmie państwo, wówczas renciście będzie przysługiwać renta na podstawie innej ustawy, a mianowicie ustawy z dnia 29 czerwca 1962 r. o przejmowaniu na własność państwa gruntów w zamian za rentę emerytalną.</u> | |
| 791 | + <u xml:id="u-35.35" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">W ślad za poprzednio przyjętymi ustawami nowy projekt ustawy zakłada dalsze powiększenie liczby rolników, którzy mogą liczyć na zaopatrzenie rentalne. Obok liczącej setki tysięcy osób grupy drobnych rolników, zarobkujących w uspołecznionych przedsiębiorstwach, obok chłopów, którzy przekazali ziemię państwu i obok członków spółdzielni wyższego typu — uzyskują prawo do rent członkowie pozostałych spółdzielni.</u> | |
| 792 | + <u xml:id="u-35.36" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Wysoki Sejmie! Projektowane obecnie zmiany ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników rozszerzają prawa do pewnej i spokojnej starości dla członków wszystkich typów spółdzielni produkcyjnych.</u> | |
| 793 | + <u xml:id="u-35.37" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Zwiększają one tym Samym obiektywne możliwości do szerszego korzystania z dobrodziejstwa nowej ustawy dla wszystkich chłopskich rodzin, oczywiście, pod warunkiem spełnienia obowiązków przewidzianych w ustawie.</u> | |
| 794 | + <u xml:id="u-35.38" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Z wprowadzenia ubezpieczenia emerytalnego uzyskuje korzyści także młodzież pracująca w spółdzielniach produkcyjnych.</u> | |
| 795 | + <u xml:id="u-35.39" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Jakie to są korzyści? Jeżeli ustawa zapewnia rentę starczą — starym, niezdolnym do pracy rodzicom, to tym samym zwiększa ona realne dochody ich dzieci, a więc zwiększa te dochody młodzieży pracującej w spółdzielni. Przyczynia się więc ona d|o poważnego złagodzenia kłótni rodzinnych i nierzadko gorszących nieporozumień między rodzicami a dziećmi na wsi, nieporozumień, jak wiadomo, powstających na tle obowiązków alimentacyjnych.</u> | |
| 796 | + <u xml:id="u-35.40" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Nie znaczy to jednak, że ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym na starość zdejmuje czy osłabia odpowiedzialność materialną, prawną i moralną dzieci wobec swoich rodziców. Pragnę podkreślić, że ustawa tę odpowiedzialność obiektywnie wzmacnia. Państwo, społeczeństwo nasze za pośrednictwem ustawy wyraża swój pełen szacunku stosunek do ludzi starych.</u> | |
| 797 | + <u xml:id="u-35.41" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Stosunek państwa do starców jest nie tylko przykładem dla dzieci, a jest on dla nich moralnym i prawnym zobowiązaniem, aby swych rodziców-starców, wczorajszych żywicieli i wczorajszych nauczycieli otoczyć należną opieką, pomocą i należnym szacunkiem.</u> | |
| 798 | + <u xml:id="u-35.42" who="#PoselBodalskiMieczyslaw">Przedstawiając w imieniu sejmowej Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego rządowy projekt ustawy wraz z poprawkami zawartymi w druku nr 18, wnoszę o jego uchwalenie.</u> | |
| 799 | + <u xml:id="u-35.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 800 | + </div> | |
| 801 | + <div xml:id="div-36"> | |
| 802 | + <u xml:id="u-36.0" who="#Marszalek">Otwieram dyskusję. Głos ma poseł Maksym Rudczyk.</u> | |
| 803 | + </div> | |
| 804 | + <div xml:id="div-37"> | |
| 805 | + <u xml:id="u-37.0" who="#PoselRudczykMaksym">Wysoki Sejmie! Zabierając głos w dyskusji jako wieloletni spółdzielca, pragnę jeszcze raz podkreślić doniosłość wydarzenia, jakim było wprowadzenie w roku 1962 zaopatrzenia emerytalnego dla spółdzielców. Ustawa o rentach rozwiązała bowiem najtrudniejszy problem społeczny, jakim jest zapewnienie wysłużonym członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych spokojnej starości. Ustawa ta bardzo korzystnie wpłynęła na rozwój gospodarczy i społeczny zespołowych gospodarstw. Wytworzyła ona u członków poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji, związała ich na trwałe ze spółdzielniami. Mówił o tym szeroko tow. poseł Bodalski.</u> | |
| 806 | + <u xml:id="u-37.1" who="#PoselRudczykMaksym">Ustawa z 1962 r. rozwiązała jednak problem zaopatrzenia emerytalnego w zespołowych gospodarstwach wysoko zorganizowanych. Duże znaczenie dokonywanej nowelizacji ustawy polega na tym, że obecnie mają być objęci pełnym zaopatrzeniem emerytalnym również członkowie spółdzielni produkcyjnych, prowadzący zespołowo tylko produkcję roślinną. Hodowla w tych spółdzielniach pozostaje we władaniu członków — na działce przyzagrodowej. A więc mamy zabezpieczyć starość i niezdolność do pracy chłopom — że się tak wyrażę — półspółdzielcom, pół jeszcze indywidualnym. Akt ten ma więc duże znaczenie dla dalszego rozwoju ruchu spółdzielczości produkcyjnej.</u> | |
| 807 | + <u xml:id="u-37.2" who="#PoselRudczykMaksym">Pytanie, co będzie ze mną na starość, kiedy nie będę mógł pracować — jest przecież stale aktualnym tematem rozmyślań i rozmów wszystkich chłopów i działaczy chłopskich. Z bojaźni przed złym losem na starość rodzi się niechęć do przekazywania gospodarstwa dorastającym dzieciom.</u> | |
| 808 | + <u xml:id="u-37.3" who="#PoselRudczykMaksym">Tereny województwa białostockiego należały przed wojną do szczególnie zaniedbanych gospodarcze i społecznie. Słabe uprzemysłowienie nie pozwalało na odpływ ludności wiejskiej do przemysłu. Powodowało to rozdrabnianie i tak już małych i karłowatych gospodarstw chłopskich, które nie mogły zaspokoić najniezbędniejszych potrzeb ich właścicieli i bardzo licznych rodzin. Trzeba tu dodać wyjątkowo niski poziom rozwoju społecznego i wiedzy rolniczej — i co za tym idzie — niskie plony, które nie wyżywiały chłopów. Szukali więc chłopi białostoccy zarobków na obcej ziemi, byli wyzyskiwani i poniewierani.</u> | |
| 809 | + <u xml:id="u-37.4" who="#PoselRudczykMaksym">Los ludzi starych nie był i jeszcze obecnie nie jest wszędzie do pozazdroszczenia. Znana to bowiem prawda, że tam, gdzie jest niska produkcja i niedostatek chleba dla ludzi w pełni sił i dla ich dzieci, tam idzie ostra walka o dożywocie dla starych ludzi. Starzy, niezdolni do pracy, są bowiem ciężarem dla rodziny chłopskiej.</u> | |
| 810 | + <u xml:id="u-37.5" who="#PoselRudczykMaksym">Władza ludowa stworzyła dla wsi białostockiej nowe perspektywy. W okresie dwudzielstolecia zaszły ogromne przemiany społeczno-gospodarcze. Ale wielowiekowych zaniedbań nie da się w krótkim czasie odrobić. Na to są potrzebne nie tylko środki, lecz także szybsze dojrzewanie ludzi do nowych stosunków produkcyjnych.</u> | |
| 811 | + <u xml:id="u-37.6" who="#PoselRudczykMaksym">Członkowie spółdzielni produkcyjnych województwa białostockiego Zdają sobie z tego sprawę, że mają bardzo dużo do zrobienia, chcąc pokonać poprzednie zaniedbania i wejść równocześnie na drogę wszechstronnego postępu w rolnictwie.</u> | |
| 812 | + <u xml:id="u-37.7" who="#PoselRudczykMaksym">Wysoki Sejmie! Chciałbym — pokazać, w jaki sposób spółdzielnie produkcyjne w Białostockiem rozpoczęły wielką ofensywę unowocześnienia swoich gospodarstw i poprawy warunków bytowych i socjalnych zrzeszonych w nich rodzin.</u> | |
| 813 | + <u xml:id="u-37.8" who="#PoselRudczykMaksym">Spółdzielni mamy obecnie 16. Zrzeszają one 251 rodzin gospodarujących na 3.300 ha, w tym użytków rolnych tylko 2.495 ha. Wszystkie gospodarstwa, z wyjątkiem jednej spółdzielni, prowadzą zespołową hodowlę bydła, trzody chlewnej, owiec i drobiu.</u> | |
| 814 | + <u xml:id="u-37.9" who="#PoselRudczykMaksym">Mamy opracowany dla wszystkich gospodarstw wieloletni plan rozwoju produkcji roślinnej i hodowlanej oraz piany rozwoju socjalno-kulturalnego. Dopilnowanie ich wykonania, zwłaszcza na odcinku produkcji zbożowo-paszowej i hodowlanej sprawi, że już wkrótce spółdzielnie województwa białostockiego osiągną wysoką produkcyjność. Liczymy na zwiększenie obsady bydła do 62 sztuk na 100 ha. Specjalizujemy się w hodowli trzody chlewnej. Poza ilościowym podniesieniem obsady bydła i trzody chlewnej — program nasz zakłada wymianę stad podstawowych w celu podniesienia rentowności produkcji zwierzęcej — szczególnie produkcji mięsa i mleka.</u> | |
| 815 | + <u xml:id="u-37.10" who="#PoselRudczykMaksym">Podnosząc stale rolę samorządu w spółdzielniach — dążymy równocześnie do sprężystej organizacji i kierownictwa produkcją oraz do podniesienia kwalifikacji fachowych członków spółdzielni. Muszę podkreślić, że dokonuje się to równocześnie z przejmowaniem znacznych obszarów Państwowego Funduszu Ziemi i wyeksploatowanych gruntów chłopskich.</u> | |
| 816 | + <u xml:id="u-37.11" who="#PoselRudczykMaksym">W bieżącym roku spółdzielnie województwa białostockiego zwiększyły swój areał, przejmując 273 ha z Państwowego Funduszu Ziemi.</u> | |
| 817 | + <u xml:id="u-37.12" who="#PoselRudczykMaksym">Przejęcie dalszych gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi o obszarze 405 ha jest w toku załatwiania formalnego, a spółdzielnie już je częściowo zagospodarowują. Łącznie zwiększą więc spółdzielnie swój areał w bieżącym roku o prawie 700 ha. Na każdą rodzinę przypadnie dodatkowo do zagospodarowania prawie 3 ha. Większa część gruntów spółdzielczych — to klasa V i VI. Istnieje więc mniejsza możliwość zwiększenia produkcji pól. Nastawiamy się na zwiększenie areału kontraktacji upraw ziemniaka i łubinu jako roślin najbardziej udających się na naszych glebach.</u> | |
| 818 | + <u xml:id="u-37.13" who="#PoselRudczykMaksym">Lecz nie tylko na tym polega gospodarcze rozbudzenie spółdzielni. Począwszy od roku 1964, spółdzielcy i działacze naszego związku przy pomocy władz, a przede wszystkim nadkładem własnej pracy, rozpoczęli wielką akcję zagospodarowywania stojących pustką i niszczejących budynków po dawnych spółdzielniach; budynków — często oddalonych od baz spółdzielczych o kilka, a nawet kilkanaście kilometrów.</u> | |
| 819 | + <u xml:id="u-37.14" who="#PoselRudczykMaksym">Dotychczas spółdzielnie przejęły 13 ośrodków z 23 budynkami. W toku załatwienia jest przejęcie dalszych trzech ośrodków z 6 budynkami. Razem więc — 16 ośrodków z 29 budynkami o łącznej kubaturze prawie 28 tys. metrów kwadratowych. Wartość rzeczywista tych budynków wynosi około 18 mln zł. Wartość ta znacznie wzrośnie po dokonanych remontach i adaptacjach.</u> | |
| 820 | + <u xml:id="u-37.15" who="#PoselRudczykMaksym">Do jakich celów potrzebne są spółdzielcom te ośrodki, z których remontami, przygotowaniem do produkcji i jej uruchomieniem jest nieprawdopodobnie wiele kłopotów, wymaga to wysiłków, zabiegów i osobistej pracy fizycznej działaczy spółdzielczych i związkowych?</u> | |
| 821 | + <u xml:id="u-37.16" who="#PoselRudczykMaksym">Otóż, spółdzielnie białostockie chcą w krótkim czasie osiągnąć wysoką produkcję towarową mięsa, nastawiły się na chów drobiu — kurcząt i kaczek typu brojler. Dzieje się to głównie w adaptowanych budynkach.</u> | |
| 822 | + <u xml:id="u-37.17" who="#PoselRudczykMaksym">Nie tak łatwo było początkowo przekonać spółdzielców do przemysłowej produkcji drobiu. Pierwsze dobre wyniki tuczu oraz wyniki finansowe spółdzielni Krzywiec i Zubry — jeszcze na początku roku 1964 zachęciły dalsze spółdzielnie do podjęcia tej produkcji.</u> | |
| 823 | + <u xml:id="u-37.18" who="#PoselRudczykMaksym">I dla tych celów przejęto i przejmuje się dalej stojące nieprodukcyjnie i ziejące pustką obiekty. Adaptację budynków rozpoczęto na szerszą skalę w IV kwartale 1964 r. Dotychczasowy dorobek jest już bardzo znaczny.</u> | |
| 824 | + <u xml:id="u-37.19" who="#PoselRudczykMaksym">Plan produkcji na rok bieżący przewiduje wychów 480 tys. szt. brojlerów. Z tej liczby do końca września wyprodukowano już 386 tys. szt.</u> | |
| 825 | + <u xml:id="u-37.20" who="#PoselRudczykMaksym">Mówił tu towarzysz poseł Bodalski, że przeciętnie w kraju na jedną rodzinę spółdzielczą przypada 250 szt. brojlerów. U nas wypada prawie 2 tys. szt. na jedną rodzinę, a licząc przeciętnie po 1,40 kig na sztukę — to każda rodzina spółdzielcza w białostockiem daje produkcję mięsa na rynek około 2.800 kg rocznie. Całość, czyli 672 tys. kg wyprodukowanego mięsa drobiowego daje produkcję wartości 17,5 mln zł.</u> | |
| 826 | + <u xml:id="u-37.21" who="#PoselRudczykMaksym">Lecz to jest tylko jedna strona — ekonomiczna. Druga — jest daleko cenniejsza z gospodarczego i społecznego punktu widzenia. Jeśli chciałoby się wybudować 29 budynków — to kosztowałoby to co najmniej 20 mln zł, nie mówiąc o zużyciu potrzebnych materiałów budowlanych.</u> | |
| 827 | + <u xml:id="u-37.22" who="#PoselRudczykMaksym">Koszt adaptacji martwych dotychczas obiektów wyniósł około 2 mln zł. Każda więc ulokowana złotówka dała w tym samym jeszcze roku produkcję wartości 10 złotych.</u> | |
| 828 | + <u xml:id="u-37.23" who="#PoselRudczykMaksym">Spółdzielnie — dla uruchomienia produkcji i stałej jej obsługi — musiały przygotować ludzi. Znalazły ich wśród chłopów i chłopek indywidualnych, mieszkających w pobliżu ośrodków.</u> | |
| 829 | + <u xml:id="u-37.24" who="#PoselRudczykMaksym">Członkowie spółdzielni doszli do porozumienia z chłopskimi rodzinami, a głównie z młodzieżą. 64 osoby — w tym 48 kobiet i dziewcząt w wieku od 18 lat uczęszczało na kurs i przystąpiło do egzaminu. Ubiegało się o to znacznie więcej chłopek i chłopów. Dla wsi białostockiej — taki wyjazd na kurs dziewczyny czy żony, a nierzadko matki — to duży przełom w dotychczasowej atmosferze i stosunkach. Wyjechały przecież, aby pracować w spółdzielni produkcyjnej. To także nowe zjawisko. To każę spojrzeć chłopom i chłopkom białostockim innymi oczami na gospodarkę społeczną i na nowoczesną produkcję.</u> | |
| 830 | + <u xml:id="u-37.25" who="#PoselRudczykMaksym">Nie jest chyba przypadkiem, że spośród chłopów, sąsiadujących z ośrodkami zagospodarowanymi przez spółdzielnie, wpływają podania o przyjęcie ich na członków. Do baz produkcyjnych zaglądają młodzi, aby zobaczyć, jak to taka produkcja brojlerów odbywa się. Młodzi interesują się możliwością założenia spółdzielni.</u> | |
| 831 | + <u xml:id="u-37.26" who="#PoselRudczykMaksym">Dla ruchu spółdzielczości produkcyjnej w naszym województwie — to także wielkie osiągnięcie społeczne.</u> | |
| 832 | + <u xml:id="u-37.27" who="#PoselRudczykMaksym">Już nie 16 punktów spółdzielczych istnieje, bo faktycznie jest ich 45; wokół ośrodków gromadzą się nowi ludzie — w przyszłości spółdzielcy.</u> | |
| 833 | + <u xml:id="u-37.28" who="#PoselRudczykMaksym">Muszę tu jeszcze dodać, że dochód wypracowany na chowie drobiu idzie tylko w niewielkim procencie do kieszeni spółdzielców. Spółdzielcy z tego dochodu większą część świadomie odkładają na dalsze inwestycje — na rozwój hodowli bydła, modernizację baz spółdzielczych, na zagospodarowanie przejmowanych gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi.</u> | |
| 834 | + <u xml:id="u-37.29" who="#PoselRudczykMaksym">Wysoki Sejmie! Pozwoliłem sobie na nakreślenie niektórych kierunków działalności spółdzielców białostockich, spółdzielców, którzy wypracowują nowe wartości w gospodarce rolnej naszego kraju i niepodzielny społeczny majątek. Uważam, że ustawa, rozszerzająca dotychczasowy zakres świadczeń emerytalnych dla członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych również na spółdzielnie niżej zespołowo zorganizowane, będzie zachętą dla chłopów do przystąpienia do naszego ruchu spółdzielczego.</u> | |
| 835 | + <u xml:id="u-37.30" who="#PoselRudczykMaksym">Jako poseł ziemi białostockiej szczególnie popieram ten projekt. Wnoszę w imieniu Klubu Poselskiego PZPR o jego uchwalenie. Uważam, że rozbudowa spółdzielni produkcyjnych — zwłaszcza spółdzielni niższego typu — mogących dać chłopom dochody, a na starość wysłużoną rentę — może przyczynić się w województwie białostockim do szybszego pokonania trudności związanych z dalszą przebudową gospodarki rolnej.</u> | |
| 836 | + <u xml:id="u-37.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 837 | + </div> | |
| 838 | + <div xml:id="div-38"> | |
| 839 | + <u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Bronisław Luty.</u> | |
| 840 | + </div> | |
| 841 | + <div xml:id="div-39"> | |
| 842 | + <u xml:id="u-39.0" who="#PoselLutyBronislaw">Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zabrać głos w dyskusji. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników jest faktem o dużej doniosłości społeczno-politycznej nie tylko dla ruchu spółdzielczości produkcyjnej.</u> | |
| 843 | + <u xml:id="u-39.1" who="#PoselLutyBronislaw">Rozszerzenie bowiem zaopatrzenia emerytalnego na starość w przypadku niezdolności do pracy, jak też zaopatrzenia rodzinnego chłopów zrzeszonych w spółdzielniach mniej zespołowo zorganizowanych, wpłynie bardzo korzystnie na rozwój gospodarczy i umocnienie istniejących spółdzielni niższego typu, a w przyszłości doprowadzi do powstawania nowych spółdzielni produkcyjnych.</u> | |
| 844 | + <u xml:id="u-39.2" who="#PoselLutyBronislaw">Dobre spółdzielnie, prowadzące tylko zespołową produkcję roślinną, będą mogły rozwiązać niejeden trudny problem społeczny, problem intensyfikacji produkcji roślinnej, a dla chłopa należącego do spółdzielni produkcyjnej stanowi to osobiście niejedno trudne zagadnienie. Problem zapewnienia sobie spokojnej starości i bytu w razie niezdolności do pracy, od dawna bowiem nurtuje chłopów, właścicieli gospodarstw rolnych.</u> | |
| 845 | + <u xml:id="u-39.3" who="#PoselLutyBronislaw">Sprawa ta jest także przyczyną wielu trudnych sytuacji i konfliktów w rodzinach chłopskich — niekorzystnych dla rozwoju i unowocześnienia naszej gospodarki rolnej. Starzy gospodarze, nie mając pewności co do swego losu na starość, bronią się przed zbyt wczesnym, prawnym przekazywaniem gospodarstw dzieciom. Młodzi natomiast chcą być jak najprędzej na swoim, chcą prowadzić gospodarstwo po swojemu, nowocześniej, zgodnie ze zdobytą w szkołach wiedzą rolniczą oraz ich umiejętnym wysiłkiem. Mając jednak nie uregulowany stosunek prawny do gospodarstwa, uciekają do miast, pozostawiając bardzo często starzejących się rodziców bez pomocy.</u> | |
| 846 | + <u xml:id="u-39.4" who="#PoselLutyBronislaw">Pewna część chłopów-gospodarzy weszłaby do spółdzielni, lecz do spółdzielni bardziej dostosowanych do ich dotychczasowych przyzwyczajeń i nawyków, do spółdzielni ułatwiających dotychczasową ciężką pracę w produkcji roślinnej — spółdzielni pozostawiających hodowlę zwierząt przy gospodarstwie przyzagrodowym. Zbyt trudno bowiem jest chłopu pozbyć się bezpośredniego prowadzenia całości gospodarstwa.</u> | |
| 847 | + <u xml:id="u-39.5" who="#PoselLutyBronislaw">Przynależność do takich spółdzielni dotychczas nie dawała większych przywilejów i nie uprawniała do renty na starość oraz nie zabezpieczała bytu jej członków i ich rodzin w razie niezdolności do pracy. Przeciwnie, nawet przynależność do spółdzielni niższego typu komplikowała sprawę zabezpieczenia na starość, ponieważ ustalone dla gospodarstw indywidualnych prawne formy zabezpieczenia starości, jak dożywocie, użytkowanie, jak się mówi w Poznańskiem — „wycug” lub „chlebówka” stały się nieprzydatne po włączeniu gruntów i przekazaniu użytkowania gospodarstwa spółdzielni jako osobie prawnej.</u> | |
| 848 | + <u xml:id="u-39.6" who="#PoselLutyBronislaw">Przystąpienie chłopa do spółdzielni pociąga za sobą szereg zasadniczych i dość różnorodnych zmian w jego sytuacji majątkowej, roli w procesie produkcji, jak też w jego stosunkach rodzinnych, a mianowicie chłop wnosi do spółdzielni wszystkie grunty, na których poprzednio gospodarzył — posiadane konie, ciągniki i maszyny rolnicze.</u> | |
| 849 | + <u xml:id="u-39.7" who="#PoselLutyBronislaw">Mimo zachowania praw własności, nie może on rozporządzać dowolnie i w dowolnym czasie gruntami i wkładami wniesionymi do spółdzielni, ponieważ dezorganizowałoby to gospodarkę spółdzielczą i przez ogół członków byłoby traktowane jako działanie na szkodę spółdzielni.</u> | |
| 850 | + <u xml:id="u-39.8" who="#PoselLutyBronislaw">Członek spółdzielni jest zobowiązany pracować w gospodarstwie spółdzielni w zakresie ustalonym przez walne zgromadzenie, podporządkować się przyjętej organizacji pracy oraz regulaminom wewnętrznym.</u> | |
| 851 | + <u xml:id="u-39.9" who="#PoselLutyBronislaw">Praca w zespołowym gospodarstwie stanowi też główne źródło utrzymania członków i ich rodzin.</u> | |
| 852 | + <u xml:id="u-39.10" who="#PoselLutyBronislaw">Dalszą bardzo istotną zmianą w sytuacji gospodarczej spółdzielni, w porównaniu z jego poprzednią sytuacją gospodarza indywidualnego jest to, że w czasie należenia do spółdzielni nie pomnażają się posiadane przez niego środki produkcji.</u> | |
| 853 | + <u xml:id="u-39.11" who="#PoselLutyBronislaw">Akumulacja w spółdzielni odbywa się bowiem zespołowo w drodze corocznych odpisów na fundusz zespołowy. Nagromadzony w ten sposób majątek stanowi własność spółdzielni i własność społeczną. Majątek ten nie podlega podziałowi pomiędzy członków zarówno w czasie istnienia spółdzielni, jak też w razie likwidacji spółdzielni.</u> | |
| 854 | + <u xml:id="u-39.12" who="#PoselLutyBronislaw">W sytuacji, jaką nakreśliłem, dotychczasowy system emerytalny, przyznający członkom spółdzielni niższych typów jedynie renty inwalidzkie w razie wypadku przy pracy w spółdzielni lub choroby zawodowej, nie rozwiązywał w spółdzielniach niższego typu podstawowego problemu, jakim jest zaopatrzenie na starość i w razie niezdolności do pracy. Członkowie tych spółdzielni musieli te problemy rozwiązywać w ramach funduszu społecznego — zwykle niezbyt wielkiego w tego typu spółdzielniach.</u> | |
| 855 | + <u xml:id="u-39.13" who="#PoselLutyBronislaw">Rozwiązanie się spółdzielni niższego typu oraz nieuzasadnione posiadanymi warunkami gospodarczymi przyjmowanie przez te spółdzielnie statutów wyższego typu, było między innymi wynikiem nieobjęcia członków tych spółdzielni systemem pełnego zaopatrzenia emerytalnego.</u> | |
| 856 | + <u xml:id="u-39.14" who="#PoselLutyBronislaw">A przecież tylko na dobrych i mających perspektywy dalszego rozwoju spółdzielniach, prowadzących tylko zespołową gospodarkę roślinną, zależy zarówno państwu, jak i ruchowi spółdzielczości produkcyjnej.</u> | |
| 857 | + <u xml:id="u-39.15" who="#PoselLutyBronislaw">Niższe, wstępne formy zespołowego gospodarowania są bardzo pożyteczne. Wykorzystać bowiem można jeszcze przez wiele lat budynki gospodarcze połączonych gospodarstw na intensywną hodowlę przyzagrodową, zwłaszcza że dobrze prowadzone zespołowe gospodarstwo może dostarczać pasz w nieograniczonym zakresie.</u> | |
| 858 | + <u xml:id="u-39.16" who="#PoselLutyBronislaw">Dopiero stopniowo, po okrzepnięciu gospodarczym i nabyciu doświadczeń przez chłopów w zarządzaniu zespołową własnością, po wzajemnym przystosowaniu się do zorganizowanej pracy, można przechodzić na wyższe formy wspólnej gospodarki rolnej, obejmującej również zespołową hodowlę. Zespołowa hodowla wymaga bowiem zazwyczaj wielu kosztownych inwestycji budowlanych, wymaga też nowoczesnej organizacji pracy i wyższej wiedzy zootechnicznej.</u> | |
| 859 | + <u xml:id="u-39.17" who="#PoselLutyBronislaw">Wracając do zagadnienia zaopatrzenia emerytalnego pragnę zaznaczyć, że ustawa z dnia 28 czerwca 1962 r. rozwiązała w zasadzie problem starości i trwałej niezdolności do pracy członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i ich rodzin w spółdzielniach już utrwalonych, prowadzących wysoko zorganizowaną gospodarkę zespołową, ponieważ uzależniała ona zakres świadczeń od stopnia uspołecznienia środków produkcji.</u> | |
| 860 | + <u xml:id="u-39.18" who="#PoselLutyBronislaw">Zastosowane w tej ustawie bodźce bardzo pomogły w uporządkowaniu organizacyjnym spółdzielni i w ich rozwoju gospodarczym, w organizacji pracy, we wzroście produkcji towarowej.</u> | |
| 861 | + <u xml:id="u-39.19" who="#PoselLutyBronislaw">Jestem przekonany, że obecny rządowy projekt ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników ma jeszcze donioślejsze znaczenie.</u> | |
| 862 | + <u xml:id="u-39.20" who="#PoselLutyBronislaw">Rozszerzenie na spółdzielnie niższego typu pełnego zakresu świadczeń, jakie przysługiwały dotychczas tylko członkom spółdzielni wyższego typu, pomoże zorganizować ruchowi spółdzielczości produkcyjnej spółdzielnie niższego typu w taki sposób, aby stały się one przykładem wzorowej gospodarki dla chłopów wahających się dotychczas w decyzji przystąpienia do takiej spółdzielni lub jej. założenia.</u> | |
| 863 | + <u xml:id="u-39.21" who="#PoselLutyBronislaw">Tak więc projekt omawianej ustawy jest aktem bardzo doniosłym i ważnym dla całej wsi. Otwiera on bowiem wrota dla chłopów — właścicieli gospodarstw, dla których problem dalszego, rentownego prowadzenia gospodarstwa, a później zapewnienia sobie spokojnej starości, był nieraz troską odbierającą im sen, zwłaszcza jeśli dzieci ich poszły w świat.</u> | |
| 864 | + <u xml:id="u-39.22" who="#PoselLutyBronislaw">W imieniu Klubu Poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i osobiście jako poseł chłopski, jako kilkunastoletni członek spółdzielni i przewodniczący Rady Centralnego Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, wnoszę o przyjęcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników w brzmieniu projektu przedstawionego przez kolegę posła Bodalskiego.</u> | |
| 865 | + <u xml:id="u-39.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 866 | + </div> | |
| 867 | + <div xml:id="div-40"> | |
| 868 | + <u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">Lista mówców została wyczerpana.</u> | |
| 869 | + <u xml:id="u-40.1" who="#Marszalek">Zamykam dyskusję.</u> | |
| 870 | + <u xml:id="u-40.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 871 | + <u xml:id="u-40.3" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników, wraz z poprawkami proponowanymi przez Komisję Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 872 | + <u xml:id="u-40.4" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 873 | + <u xml:id="u-40.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 874 | + <u xml:id="u-40.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u> | |
| 875 | + <u xml:id="u-40.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników.</u> | |
| 876 | + <u xml:id="u-40.8" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Wymiaru Sprawiedliwości o rządowym projekcie ustawy o prawię właściwym dla międzynarodowych stosunków osobistych i majątkowych (Międzynarodowe prawo prywatne) — (druki nr 8 i 14).</u> | |
| 877 | + <u xml:id="u-40.9" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca poseł Jan Wasilkowski.</u> | |
| 878 | + </div> | |
| 879 | + <div xml:id="div-41"> | |
| 880 | + <u xml:id="u-41.0" who="#PoselWasilkowskiJan">Obywatelu Marszałku, Wysoka Izbo! Przedstawiony Sejmowi przez rząd projekt ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym zamyka w zasadzie długotrwałe prace nad przebudową naszego ustawodawstwa z dziedziny prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz postępowania cywilnego. W razie uchwalenia projektu przez Sejm pozostaną poza zakresem dokonanej reformy tylko pewne fragmenty tego ustawodawstwa, pominięte w uchwalonych w ciągu trzeciej kadencji Sejmu kodeksach cywilnym i postępowania cywilnego. Dotyczy to w szczególności przepisów o kredycie hipotecznym, przepisów o księgach wieczystych i przepisów o prawie upadłościowym.</u> | |
| 881 | + <u xml:id="u-41.1" who="#PoselWasilkowskiJan">Chciałbym nadmienić, że rozpatrywany obecnie projekt tak samo jak rządowe projekty trzech kodeksów uchwalonych w roku ubiegłym, mianowicie Kodeksu cywilnego, Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz Kodeksu postępowania cywilnego jest oparty na propozycjach opracowanych przez Komisję Kodyfikacyjną, utworzoną na podstawie zarządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 sierpnia 1956 r. Można więc stwierdzić, że cywilistyczny pion Komisji Kodyfikacyjnej wyczerpał powierzone mu zadania.</u> | |
| 882 | + <u xml:id="u-41.2" who="#PoselWasilkowskiJan">Przedmiotem Omawianego projektu są przepisy kolizyjne, dotyczące międzynarodowych stosunków osobistych i majątkowych z dziedziny prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy. Mianowicie przepisy te określają, jakie prawo — polskie czy obce, a jeżeli obce, to które jest w Polsce właściwe dla stosunków należących do wymienionych dziedzin prawa, jeżeli stosunki te zawierają elementy obce (pozakrajowe, międzynarodowe). Więc na przykład, jeżeli stroną w jednym z tych stosunków jest cudzoziemiec, albo jeżeli stosunek powstał za granicą, to według jakiego prawa ocenia się jego skutki w Polsce.</u> | |
| 883 | + <u xml:id="u-41.3" who="#PoselWasilkowskiJan">Projekt — w razie jego uchwalenia — zastąpi obowiązującą dotychczas ustawę z dnia 2 sierpnia 1926 r. o prawie właściwym dla stosunków prywatnych międzynarodowych. Ustawa ta stanowiła poważne osiągnięcie polskiej myśli prawniczej i spotkała się z pozytywną na ogół oceną specjalistów zarówno polskich, jak i zagranicznych. Jest jednak oczywiste, że jako akt ustawodawczy, który odzwierciedlał koncepcje prawno-polityczne Polski burżuazyjno-obszarniczej, ustawa ta nie może odpowiadać potrzebom państwa ludowego. Wiele jej przepisów pozostaje w sprzeczności z zasadami naszego obecnego porządku prawnego. Spośród przepisów tej kategorii można przykładowo wymienić:</u> | |
| 884 | + <u xml:id="u-41.4" who="#PoselWasilkowskiJan">1.Przepis, który — wbrew zasadzie rozdziału kościoła od państwa — sankcjonuje w pewnym zakresie zakaz zawierania małżeństwa przez cudzoziemców w Polsce z powodu tak z walnych przeszkód o charakterze wyznaniowym — różnica religii, wyższe święcenia kapłańskie, uroczyste śluby zakonne (art. 12 ustawy). Przepis ten stał się już dawno martwą literą, ponieważ nasze prawo małżeńskie jest od roku 1945 prawem czysto świeckim.</u> | |
| 885 | + <u xml:id="u-41.5" who="#PoselWasilkowskiJan">2.Przepisy, które — wbrew zasadzie równouprawnienia kobiet — sankcjonują przewagę ojczystego prawa męża nad prawem ojczystym żony (art. 15, art. 14 ust. 3, art. 19 ust, 4 ustawy).</u> | |
| 886 | + <u xml:id="u-41.6" who="#PoselWasilkowskiJan">3.Przepisy, które — wbrew zasadzie równego traktowania dzieci — zasadzie przyjętej w naszym ustawodawstwie od 1950 roku przewidują odrębny status tak zwanych dzieci nieślubnych (art. 20—22 ustawy).</u> | |
| 887 | + <u xml:id="u-41.7" who="#PoselWasilkowskiJan">4.Przepis, który — wbrew przyjętej u nas od dawna zasadzie, że prawo pracy stanowi odrębną gałąź ustawodawstwa — zalicza stosunki pracy do kategorii stosunków o charakterze cywilno-prawnym, mianowicie do zobowiązań majątkowych (art. 8 pkt 7).</u> | |
| 888 | + <u xml:id="u-41.8" who="#PoselWasilkowskiJan">Niektóre postanowienia ustawy z 1926 roku stały się bezprzedmiotowe wskutek zmian naszego prawa rodzinnego i cywilnego. Dotyczy to na przykład przepisów o rozdziale od stołu i łoża (separacji — art. 17 ustawy) lub przepisów o spadkach bezdziedzicznych, których to spadków bezdziedzicznych nasze ustawodawstwo obecne nie zna (art. 31 ustawy).</u> | |
| 889 | + <u xml:id="u-41.9" who="#PoselWasilkowskiJan">Szereg przepisów ustawy z 1926 roku wymaga istotnych zmian ze względu na zmienione potrzeby społeczno-gospodarcze. Dotyczy to przede wszystkim przepisów o prawie właściwym dla międzynarodowych zobowiązań umownych, a więc dla przepisów, mających zastosowanie zwłaszcza w dziedzinie handlu zagranicznego (art. 7—10 ustawy). Przepisy te ograniczają nadmiernie swobodę stron w zakresie wyboru prawa, któremu zobowiązanie ma podlegać, a na wypadek niedokonania wyboru przez strony regulują właściwość prawa w sposób niedostatecznie zróżnicowany. Jest to niekorzystne, zwłaszcza dla stosunków handlu zagranicznego.</u> | |
| 890 | + <u xml:id="u-41.10" who="#PoselWasilkowskiJan">Trzeba wreszcie nadmienić, że niektóre rozwiązania przyjęte w ustawie z 1926 roku okazały się w praktyce nieodpowiednie, a niekiedy nawet szkodliwe.</u> | |
| 891 | + <u xml:id="u-41.11" who="#PoselWasilkowskiJan">Projekt zawiera normy kolizyjne, dotyczące stosunków regulowanych przez materialne prawo cywilne, rodzinne i opiekuńcze oraz prawo pracy. W odróżnieniu od ustawy z 1926 roku projekt nie zawiera przepisów z dziedziny międzynarodowego postępowania cywilnego. Postępowanie to zostało uregulowane w sposób w pełni dostateczny przez przepisy księgi trzeciej Kodeksu postępowania cywilnego, uchwalonego przez Sejm w roku ubiegłym.</u> | |
| 892 | + <u xml:id="u-41.12" who="#PoselWasilkowskiJan">Projekt nie dotyka zagadnień specjalnych, uregulowanych w ustawach szczególnych, jak na przykład: prawo morskie, prawo lotnicze, prawo kolejowe, prawo wekslowe, prawo czekowe. Projekt normuje więc tylko problematykę powszechnego międzynarodowego prawa prywatnego.</u> | |
| 893 | + <u xml:id="u-41.13" who="#PoselWasilkowskiJan">Jak wiadomo, normy naszego międzynarodowego prawa prywatnego mają swe źródło nie tylko w naszym ustawodawstwie wewnętrznym, lecz także w wielu obowiązujących Polskę umowach międzynarodowych. Znaczenie tego drugiego źródła, to znaczy umów i konwencji międzynarodowych, stale wzrasta także w dziedzinie międzynarodowego prawa prywatnego. Tytułem przykładu wymienię szereg umów o pomocy prawnej, zawartych przez Polskę z państwami socjalistycznymi. Są to umowy:</u> | |
| 894 | + <u xml:id="u-41.14" who="#PoselWasilkowskiJan">—między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych. (Dz. U. z 1958 r. Nr 32, poz. 147);</u> | |
| 895 | + <u xml:id="u-41.15" who="#PoselWasilkowskiJan">—między PRL a Niemiecką Republiką Demokratyczną o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych (Dz. U. z 1958 r. Nr 27, poz. 114);</u> | |
| 896 | + <u xml:id="u-41.16" who="#PoselWasilkowskiJan">—między PRL a Węgierską Republiką Ludową o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych (Dz. U. z 1960 r. Nr 8, poz. 54);</u> | |
| 897 | + <u xml:id="u-41.17" who="#PoselWasilkowskiJan">—między PRL a Rumuńską Republiką Ludową o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych (Dz. U. Nr 63, poz. 301);</u> | |
| 898 | + <u xml:id="u-41.18" who="#PoselWasilkowskiJan">—między PRL a Czechosłowacką Republiką Socjalistyczną o uregulowaniu obrotu prawnego w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych (Dz. U. z 1962 r. Nr 23, poz. 103);</u> | |
| 899 | + <u xml:id="u-41.19" who="#PoselWasilkowskiJan">—między PRL a Ludową Republiką Bułgarii o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych (Dz. U. z 1963 r. Nr 17, poz. 88);</u> | |
| 900 | + <u xml:id="u-41.20" who="#PoselWasilkowskiJan">—między PRL a Federacyjną Ludową Republiką Jugosławii o obrocie prawnym w sprawach cywilnych i karnych (Dz. U. z 1963 r. Nr 27, poz. 162).</u> | |
| 901 | + <u xml:id="u-41.21" who="#PoselWasilkowskiJan">Umowy z niektórymi innymi krajami są w stadium przygotowania.</u> | |
| 902 | + <u xml:id="u-41.22" who="#PoselWasilkowskiJan">W razie niezgodności między przepisami naszego ustawodawstwa wewnętrznego, a postanowieniami obowiązującej Polskę umowy międzynarodowej, postanowienia umowy międzynarodowej mają pierwszeństwo przed przepisami wewnętrznymi. Projekt wyraża tę zasadę w art. 9. Przepis ten brzmi: — „Przepisów ustawy niniejszej nie stosuje się, jeżeli umowa międzynarodowa, której Polska Rzeczpospolita jest stroną, postanawia inaczej”. Komisja Wymiaru Sprawiedliwości proponuje, ażeby przytoczony przepis przenieść do art. 1, który określa przedmiot i zakres projektu, ponieważ dopiero zestawienie obecnego art. 1 z art. 9 pozwala prawidłowo określić zakres proponowanej ustawy.</u> | |
| 903 | + <u xml:id="u-41.23" who="#PoselWasilkowskiJan">Projekt charakteryzuje się zwięzłością i dążeniem do syntetycznych sformułowań. To stanowisko redaktorów projektu wydaj e się w pełni uzasadnione. Przepisy międzynarodowego prawa prywatnego należą do tej kategorii aktów normatywnych, dla których szczegółowość przepisów okazuje się raczej szkodliwa. Nie mówiąc już o prawie anglosaskim, w którym ustawa jest uważana za drugorzędne źródło prawa, trzeba stwierdzić, że również w klasycznych krajach kodyfikacji, jak na przykład Francja, ustawowe przepisy z dziedziny międzynarodowego prawa prywatnego są na ogół bardzo nieliczne, a rozwój tej dziedziny prawa opiera się głównie na praktyce organów państwowych i na doktrynie. Według przeważającej opinii tendencja do nadmiernej szczegółowości stanowiła jedną ze słabych stron polskiej ustawy z 1926 roku.</u> | |
| 904 | + <u xml:id="u-41.24" who="#PoselWasilkowskiJan">Projekt zawiera normy kolizyjne, które dotyczą: prawa osobowego, formy czynności prawnych, przedawnienia roszczeń, małżeństwa, pokrewieństwa, opieki i kurateli, prawa własności i innych praw rzeczowych, zobowiązań, stosunków pracy, prawa spadkowego. Nadto projekt formułuje kilka zasad ogólnych, które dotyczą całokształtu regulowanych materii.</u> | |
| 905 | + <u xml:id="u-41.25" who="#PoselWasilkowskiJan">Z tej obszernej i zawiłej problematyki, chciałbym przedstawić Wysokiej Izbie kilka zagadnień mających szczególną doniosłość społeczno-polityczną lub społeczno-gospodarczą.</u> | |
| 906 | + <u xml:id="u-41.26" who="#PoselWasilkowskiJan">W sferze międzynarodowego prawa prywatnego zasadnicze znaczenie dla stosunków osobistych i rodzinnych oraz dla niektórych stosunków majątkowych ma według projektu tak zwane prawo ojczyste. Prawem ojczystym jest z reguły prawo państwa, którego dana osoba jest obywatelem. Wobec tego, że niektóre prawodawstwa obce — w przeciwieństwie do ustawodawstwa polskiego — dopuszczają podwójne, a nawet potrójne obywatelstwo, projekt reguluje wypadki, kiedy takie podwójne obywatelstwo mogłoby wywierać wpływ na właściwość prawa, któremu dany stosunek prawny miałby w Polsce podlegać. Mianowicie projekt postanawia — zgodnie z koncepcją naszego ustawodawstwa o obywatelstwie:</u> | |
| 907 | + <u xml:id="u-41.27" who="#PoselWasilkowskiJan">po pierwsze — że obywatel polski podlega prawu polskiemu, chociażby inne państwo uznawało go za swego obywatela, po drugie — że cudzoziemiec będący obywatelem dwóch lub więcej państw podlega w Polsce, jako prawu ojczystemu prawu tego z tych państw, z którym jest najściślej związany (art. 2 projektu). Wynika stąd, że zarówno w stosunku do naszych obywateli, jak i w stosunku do cudzoziemców respektujemy tylko jedno obywatelstwo.</u> | |
| 908 | + <u xml:id="u-41.28" who="#PoselWasilkowskiJan">Jeżeli nie można ustalić obywatelstwa danej osoby albo jeżeli osoba ta nie ma w ogóle obywatelstwa żadnego państwa, należy w Polsce stosować jako prawo ojczyste tej osoby prawo państwami, w którym znajduje się jej miejsce zamieszkania (art. 3, art. 18 § 3, art. 19 projektu).</u> | |
| 909 | + <u xml:id="u-41.29" who="#PoselWasilkowskiJan">Według projektu prawo ojczyste jest w szczególności właściwe: dla oceny zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych osoby fizycznej (art. 10), dla uznania osoby zaginionej za zmarłą albo dla stwierdzenia zgonu (art. 12), dla rozstrzygnięcia o możności zawarcia małżeństwa (art. 15).</u> | |
| 910 | + <u xml:id="u-41.30" who="#PoselWasilkowskiJan">Prawo ojczyste stosuje się do unieważnienia małżeństwa z braku jego prawno-materialnych przesłanek. Stosuje się ono również w sprawie o rozwód (art. 17 i art. 19). Rozstrzyga ono o treści stosunków prawnych, osobistych i majątkowych między małżonkami (art. 18), o stosunkach prawnych między rodzicami a dziećmi, (rozstrzyga w tym wypadku prawo ojczyste dziecka) (art. 20), rozstrzyga ono o możności i trybie ustalenia i zaprzeczenia ojcostwa lub macierzyństwa. Stosuje się ono do roszczeń alimentacyjnych między krewnymi lub powinowatymi itd. itd. Rozstrzyga ono o dopuszczalności rozporządzeń na wypadek śmierci (testamentu i innych czynności na wypadek śmierci). Prawu ojczystemu z chwili śmierci spadkodawcy podlegają sprawy spadkowe (art. 36).</u> | |
| 911 | + <u xml:id="u-41.31" who="#PoselWasilkowskiJan">Forma czynności prawnych podlega zasadniczo prawu właściwemu dla tej czynności. Wystarcza jednak zachowanie formy przewidzianej przez prawo państwa, w którym czynność zostaje dokonana (art. 13).</u> | |
| 912 | + <u xml:id="u-41.32" who="#PoselWasilkowskiJan">Forma zawarcia małżeństwa podlega prawu państwa, w którym jest ono zawierane (art. 16). Były w toku prac nad projektem propozycje, ażeby przepis ten ograniczyć w odniesieniu do obywateli polskich przez przyjęcie zasady, że obywatel polski także za granicą może zawrzeć tylko ślub cywilny. Ze względu na trudności, do których by zasada taka prowadziła, zwłaszcza w stosunku do licznych Polaków zamieszkujących za granicą, lecz mających obywatelstwo polskie, uznano jednak, że omawiana propozycja, odbiegająca od powszechnie przyjętych zasad, nie byłaby celowa.</u> | |
| 913 | + <u xml:id="u-41.33" who="#PoselWasilkowskiJan">Obciąłbym nadmienić, że w odróżnieniu od obowiązującej obecnie ustawy z 1926 roku o międzynarodowym prawie prywatnym, projekt nie wymaga dla rozporządzeń nieruchomościami położonymi w Polsce zachowania formy przewidzianej przez prawo polskie, jeżeli rozporządzenie jest dokonane za granicą. U nas, jak wiadomo, zbycie lub obciążenie nieruchomości musi mieć formę notarialną. Przeważył pogląd, że nie należy utrudniać rozporządzeń nieruchomościami położonymi w Polsce przez obywateli polskich zamieszkałych za granicą lub przez obywateli obcych pochodzenia polskiego, zwłaszcza że w praktyce rozporządzenia te są dokonywane na rzecz naszych obywateli, zamieszkałych w Polsce. Projektowana zmiana obecnego stanu prawnego jest istotna, zwłaszcza ze względu na to, że w największych skupiskach naszej dawnej emigracji zarobkowej, przede wszystkim w Ameryce północnej, zachowanie formy notarialnej, odpowiadającej przepisom prawa polskiego, napotyka trudności i pociąga za sobą znaczne koszty.</u> | |
| 914 | + <u xml:id="u-41.34" who="#PoselWasilkowskiJan">Własność i inne prawa rzeczowe podlegają w myśl projektu prawu państwa, na którego obszarze znajduje się przedmiot tych praw. Prawo obowiązujące w miejscu położenia nieruchomości stosuje się także do stosunków zobowiązaniowych, które tej nieruchomości dotyczą (art. 26 § 2, art. 27 zdanie drugie).</u> | |
| 915 | + <u xml:id="u-41.35" who="#PoselWasilkowskiJan">Zobowiązania umowne, przede wszystkim zobowiązania w zakresie handlu zagranicznego, z wyjątkiem zobowiązań dotyczących nieruchomości mogą być poddane przez strony jakiemukolwiek prawu, które pozostaje w związku z zobowiązaniem. Autonomia stron w zakresie wyboru prawa, które ma regulować ich zobowiązania umowne, jest więc bardzo szeroka. W toku prac nad projektem była rozważana kwestia, czy nie należałoby posunąć się dalej i zrezygnować z wszelkich ograniczeń wyboru prawa, któremu strony chcą poddać swój stosunek zobowiązaniowy. Przeważył jednak pogląd, że tak szeroka autonomia stron nie odpowiada naszym realnym potrzebom.</u> | |
| 916 | + <u xml:id="u-41.36" who="#PoselWasilkowskiJan">Jeżeli strony zawierające umowę, która ma elementy międzynarodowe, nie dokonały wyboru prawa — zobowiązanie umowne podlega prawu państwa, w którym strony w chwili zawarcia umowy mają siedzibę albo miejsce zamieszkania.</u> | |
| 917 | + <u xml:id="u-41.37" who="#PoselWasilkowskiJan">Na wypadek, gdy strony nie imające siedziby albo miejsca zamieszkania w tym samym państwie nie dokonały wyboru prawa, projekt przewiduje szereg rozwiązań dostosowanych do poszczególnych rodzajów najważniejszych umów, jak sprzedaż rzeczy ruchomych, umowa o dostawę, umowa o dzieło, umowa zlecenia, umowa agencyjna, umowa przewozu, umowa spedycji, umowa przechowania, umowa składu, umowa ubezpieczenia itd. (art. 28, 29, 30). Ten przepis jest jedynym przepisem w projekcie, który z formalnego punktu widzenia razi ujęciem kazuistycznym, jednakże te różne umowy wymagają odmiennego uregulowania i potrzeby praktyczne musiały przeważyć nad zamiłowaniem do syntetycznej redakcji.</u> | |
| 918 | + <u xml:id="u-41.38" who="#PoselWasilkowskiJan">Stosunek pracy może być według projektu poddany prawu wybranemu przez strony, jeżeli to prawo pozostaje w związku z danym stosunkiem pracy. Jeżeli strony nie dokonały wyboru prawa, stosunek pracy podlega prawu państwa, w którym strony w chwali powstawania tego stosunku mają miejsce zamieszkania albo siedzibę (art. 33 i 34).</u> | |
| 919 | + <u xml:id="u-41.39" who="#PoselWasilkowskiJan">Według projektu, podobnie jak według ustawy z 1926 roku, stosowanie obcego prawa w Polsce ulega pewnym ograniczeniom. Projekt — podobnie jak inne akty ustawodawcze regulujące zagadnienia międzynarodowego prawa prywatnego — przyjmuje tak zwaną klauzulę porządku publicznego. Mianowicie, nie można w Polsce stosować prawa obcego, jeżeli jego zastosowanie miałoby w danym wypadku skutki sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego PRL (art. 6). Zastrzeżenie to dotyczy wszelkich wypadków, gdy w myśl przepisów projektu miałoby być w Polsce stosowane prawo innego państwa. Na przykład cudzoziemiec przebywający w Polsce chce zawrzeć małżeństwo jakkolwiek pozostaje w związku małżeńskim zawartym w swoim kraju, a prawo tego kraju dopuszcza wielożeństwo. Jest oczywiste, że jakkolwiek możność zawarcia małżeństwa przez cudzoziemca ocenia się według jego prawa ojczystego, to jednak w tym wypadku zasady tego prawa ojczystego są sprzeczne z naszym porządkiem prawnym i w Polsce stasowane być nie mogą.</u> | |
| 920 | + <u xml:id="u-41.40" who="#PoselWasilkowskiJan">Inny przykład — w jakimś kraju, nie można dochodzić ojcostwa pozamałżeńskiego. Są takie prawodawstwa, które zabraniają dochodzenia ojcostwa. Jeżeli sprawa miałaby się toczyć w Polsce, trzeba by ją ocenić także ze stanowiska klauzuli porządku publicznego.</u> | |
| 921 | + <u xml:id="u-41.41" who="#PoselWasilkowskiJan">Klauzula porządku publicznego jest powszechnie przyjęta w międzynarodowym prawie prywatnym państw współczesnych, jednakże jej treść nie jest we wszystkich prawodawstwach jednakowa. Klauzula ta wiąże się bowiem jak najściślej z ustrojem społeczno-politycznym i społeczno-gospodarczym danego kraju.</u> | |
| 922 | + <u xml:id="u-41.42" who="#PoselWasilkowskiJan">Zdarza się, że nie można ustalić okoliczności, od których zależy właściwość określonego prawa obcego. Na przykład wiadomo, że dania osoba nie jest obywatelem polskim, ale nie można ustalić, jakiego państwa jest obywatelem. Zdarza się również, że można ustalić, jakie prawo dla obywatela obcego jest właściwe, ale nie możną ustalić treści tego prawa. Ustalenie treści prawa obcego bywa często trudne i w niektórych wypadkach może być praktycznie niewykonalne. W obu wymienionych wypadkach stosuje się według projektu prawo polskie (art. 7).</u> | |
| 923 | + <u xml:id="u-41.43" who="#PoselWasilkowskiJan">Jak zaznaczyłem, przedmiotem projektu są w zasadzie tylko normy kolizyjne, to jest normy określające, jakie prawo jest właściwe dla stosunku prawnego, mającego cechę obcą. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest przepis dotyczący zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych cudzoziemców w Polsce (art. 8). Według tego przepisu cudzoziemcy mogą mieć w Polsce prawa i obowiązki na równi z obywatelami polskimi, chyba że ustawa przewiduje wyjątki. Prawa i obowiązki, o których mową w tym przepisie, należą oczywiście do kategorii praw i obowiązków objętych zakresem projektu, to znaczy, są to stosunki z dziedziny prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy.</u> | |
| 924 | + <u xml:id="u-41.44" who="#PoselWasilkowskiJan">Cytowany przepis realizuje w sferze międzynarodowego prawa prywatnego zasadę pokojowego współistnienia. W stosunku do ogromnej większości państw socjalistycznych jest on nam niepotrzebny, ponieważ problematyka ta jest już uregulowana przez umowy międzynarodowe.</u> | |
| 925 | + <u xml:id="u-41.45" who="#PoselWasilkowskiJan">Z przepisu tego wynika, po pierwsze, że nasze państwo stoi na gruncie równości własnych obywateli i cudzoziemców w zakresie stosunków cywilno-prawnych, rodzinnoprawnych oraz stosunku pracy, oraz po drugie, że wyjątki od zasady równości są dopuszczalne tylko na mocy ustawy. Należy zauważyć, że wyjątki tego rodzaju są nieliczne (na przykład nabycie nieruchomości), a dopuszczalność wyjątków od zasady równości jest w prawach współczesnych powszechnie uznawana.</u> | |
| 926 | + <u xml:id="u-41.46" who="#PoselWasilkowskiJan">Na zakończenie obciąłbym przedstawić Wysokiej Izbie ważniejsze poprawki proponowane przez Komisję Wymiaru Sprawiedliwości. Pomijam poprawki o charakterze formalno-redakcyjnym, które stanowią większość.</u> | |
| 927 | + <u xml:id="u-41.47" who="#PoselWasilkowskiJan">Pierwsza poprawka dotyczy tytułu ustawy. Projekt rządowy ma nagłówek: „Ustawa o prawie właściwym dla międzynarodowych stosunków osobistych i majątkowych (Międzynarodowe prawo prywatne)”. Komisja Wymiaru Sprawiedliwości proponuje nagłówek: — „Prawo prywatne międzynarodowe”. Uzasadnieniem poprawki jest wzgląd na to, że nagłówek projektu rządowego nie wydaje się dostatecznie ścisły. Dla osiągnięcia ścisłości należałoby w nim powtórzyć całą treść art. 1 projektu, który właśnie mówi, jakie stosunki majątkowe i osobiste są regulowane przez projektowaną ustawę. Oczywiście, taki długi nagłówek nie byłby praktyczny. Komisja jest zdania, że nagłówek — „Prawo prywatne międzynarodowe” — powszechnie zrozumiały zarówno w krajach socjalistycznych, jak i w krajach kapitalistycznych, nie powinien nasuwać zastrzeżeń i jakkolwiek termin: „Prawo prywatne międzynarodowe” jest oczywiście terminem umownym, konwencyjnym.</u> | |
| 928 | + <u xml:id="u-41.48" who="#PoselWasilkowskiJan">Wniosek o włączenie treści ant. 9 projektu, który dotyczy umów międzynarodowych, był już omówiony na innym miejscu.</u> | |
| 929 | + <u xml:id="u-41.49" who="#PoselWasilkowskiJan">Według wniosków Komisji art. 11 projektu powinien otrzymać nieco inne brzmienie, ponieważ jego obecne sformułowanie mogłoby wywoływać wątpliwości. Dotyczy to zwłaszcza użytego w tym sformułowaniu pojęcia prawa rzeczowego, którego zakres w różnych ustawodawstwach nie jest bynajmniej jednakowy (poprawka nr 6). Z punktu widzenia naszego ustawodawstwa sformułowanie — „Prawo rzeczowe” jest w danym wypadku zbyt wąskie, nie obejmuje bowiem rozporządzeń, których przedmiotem są dobra majątkowe niematerialne. Nie obejmuje na przykład takich umów, jak zbycie patentu lub ustanowienie licencji patentowej. Wydawało się, że byłaby to dość istotna luka.</u> | |
| 930 | + <u xml:id="u-41.50" who="#PoselWasilkowskiJan">Komisja uznała, że sformułowanie § 2 art. 18 nie wyraża należycie myśli, o którą w danym wypadku chodzi. Proponuje ona następujące brzmienie: „Stosunki majątkowe wynikające z majątkowej umowy małżeńskiej podlegają wspólnemu prawu ojczystemu stron z chwili jej zawarcia” (poprawka nr 11).</u> | |
| 931 | + <u xml:id="u-41.51" who="#PoselWasilkowskiJan">Dalsza poprawka merytoryczna dotyczy art. 22 projektu. Przepis ten ma sformułowanie zbyt szerokie, ponieważ mówi ogólnie o roszczeniach matki przeciwko ojcu dziecka pozamałżeńskiego. Nie chodzi tu jednak o wszelkie roszczenia, lecz tylko o roszczenia związane z poczęciem i urodzeniem się dziecka. I to właśnie wyraża proponowana poprawka nr 13.</u> | |
| 932 | + <u xml:id="u-41.52" who="#PoselWasilkowskiJan">Według projektu rządowego ustawa o prawie prywatnym międzynarodowym miałaby wejść w życie z dniem 1 stycznia 1966 r. (art. 39 projektu). Komisja proponuje, ażeby terminem wejścia ustawy w życie był dzień 1 lipca 1966 r. (poprawka nr 21). Jest więc propozycja odroczenia terminu wejścia ustawy w życie o pół roku. Uzasadnieniem poprawki jest wzgląd na to, że zarówno sądy, jak i niektóre inne organy w kraju oraz nasze placówki zagraniczne powinny mieć możność dokładnego zapoznania się z treścią ustawy, która dotyczy bardzo skomplikowanych problemów. Dla naszych placówek zagranicznych konieczne jest poza tym dokonanie przekładu ustawy na niektóre języki obce.</u> | |
| 933 | + <u xml:id="u-41.53" who="#PoselWasilkowskiJan">Kończąc omówienie poprawek nadmieniłam jeszcze, że w tekście projektu (druk nr 8) należy sprostować dwie usterki. Są one tak drobne, że wśród poprawek nie są wymienione. Mianowicie w art. 13 zdanie drugie zamiast wyrazu — „została” powinien być wyraz — „zostaje”. Identyczna poprawka w zdaniu drugim w art. 36.</u> | |
| 934 | + <u xml:id="u-41.54" who="#PoselWasilkowskiJan">W imieniu Komisji Wymiaru Sprawiedliwości, która rozpatrzyła projekt z udziałem przedstawicieli Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Handlu Zagranicznego oraz z udziałem rzeczoznawców z Komisji Kodyfikacyjnej — wnoszę, ażeby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym wraz z przedstawionymi poprawkami.</u> | |
| 935 | + <u xml:id="u-41.55" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 936 | + </div> | |
| 937 | + <div xml:id="div-42"> | |
| 938 | + <u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Czy kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u> | |
| 939 | + <u xml:id="u-42.1" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 940 | + <u xml:id="u-42.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 941 | + <u xml:id="u-42.3" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o prawie właściwym dla międzynarodowych stosunków osobistych i majątkowych (Międzynarodowe prawo prywatne) wraz z poprawkami proponowanymi przez Komisję Wymiaru Sprawiedliwości — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 942 | + <u xml:id="u-42.4" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 943 | + <u xml:id="u-42.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 944 | + <u xml:id="u-42.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 945 | + <u xml:id="u-42.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o prawie właściwym dla międzynarodowych stosunków osobistych i majątkowych (Międzynarodowe prawo prywatne).</u> | |
| 946 | + <u xml:id="u-42.8" who="#Marszalek">Porządek dzienny został wyczerpany.</u> | |
| 947 | + <u xml:id="u-42.9" who="#Marszalek">Proszę Obywatela Posła Józefa Trojaka o odczytanie komunikatu.</u> | |
| 948 | + </div> | |
| 949 | + <div xml:id="div-43"> | |
| 950 | + <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzposelJozefTrojok">W dniu dzisiejszym, bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia Sejmu, odbędzie się w sali nr 118 spotkanie prezydium Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z przewodniczącymi lub zastępcami przewodniczących wszystkich komisji sejmowych oraz przewodniczącymi zespołów problemowych Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u> | |
| 951 | + </div> | |
| 952 | + <div xml:id="div-44"> | |
| 953 | + <u xml:id="u-44.0" who="#Marszalek">Na tym kończymy 3 posiedzenie Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u> | |
| 954 | + <u xml:id="u-44.1" who="#Marszalek">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Sejmu.</u> | |
| 955 | + <u xml:id="u-44.2" who="#Marszalek">O terminie następnego posiedzenia Sejmu zostaną Obywatele Posłowie powiadomieni.</u> | |
| 956 | + <u xml:id="u-44.3" who="#Marszalek">Zamykam posiedzenie.</u> | |
| 957 | + <u xml:id="u-44.4" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 14. min. 10).</u> | |
| 958 | + </div> | |
| 959 | + </body> | |
| 960 | + </text> | |
| 961 | + </TEI> | |
| 962 | +</teiCorpus> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00004-01/header.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-196569-sjm-ppxxx-00004-01"> | |
| 3 | + <fileDesc> | |
| 4 | + <titleStmt> | |
| 5 | + <title>4 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 6 | + </titleStmt> | |
| 7 | + <publicationStmt> | |
| 8 | + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p> | |
| 9 | + </publicationStmt> | |
| 10 | + <sourceDesc> | |
| 11 | + <bibl> | |
| 12 | + <title>4 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 13 | + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher> | |
| 14 | + <note type="system">PRL</note> | |
| 15 | + <note type="house">Sejm</note> | |
| 16 | + <note type="termNo">4</note> | |
| 17 | + <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note> | |
| 18 | + <note type="sessionNo">4</note> | |
| 19 | + <note type="dayNo">1</note> | |
| 20 | + <date>1965-12-09 i 10</date> | |
| 21 | + </bibl> | |
| 22 | + </sourceDesc> | |
| 23 | + </fileDesc> | |
| 24 | + <profileDesc> | |
| 25 | + <particDesc> | |
| 26 | + <person xml:id="komentarz" role="speaker"> | |
| 27 | + <persName>Komentarz</persName> | |
| 28 | + </person> | |
| 29 | + <person xml:id="Marszalek" role="speaker"> | |
| 30 | + <persName>Marszałek</persName> | |
| 31 | + </person> | |
| 32 | + <person xml:id="MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz" role="speaker"> | |
| 33 | + <persName>Minister Handlu Wewnętrznego Mieczysław Lesz</persName> | |
| 34 | + </person> | |
| 35 | + <person xml:id="MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz" role="speaker"> | |
| 36 | + <persName>Minister Przemysłu Ciężkiego Janusz Hrynkiewicz</persName> | |
| 37 | + </person> | |
| 38 | + <person xml:id="PoselAugustynMaria" role="speaker"> | |
| 39 | + <persName>Poseł Augustyn Maria</persName> | |
| 40 | + </person> | |
| 41 | + <person xml:id="PoselBalickiZdzislaw" role="speaker"> | |
| 42 | + <persName>Poseł Balicki Zdzisław</persName> | |
| 43 | + </person> | |
| 44 | + <person xml:id="PoselBaranskaKsawera" role="speaker"> | |
| 45 | + <persName>Poseł Barańska Ksawera</persName> | |
| 46 | + </person> | |
| 47 | + <person xml:id="PoselBarcikowskiKazimierz" role="speaker"> | |
| 48 | + <persName>Poseł Barcikowski Kazimierz</persName> | |
| 49 | + </person> | |
| 50 | + <person xml:id="PoselBeneszAndrzej" role="speaker"> | |
| 51 | + <persName>Poseł Benesz Andrzej</persName> | |
| 52 | + </person> | |
| 53 | + <person xml:id="PoselBlinowskiFranciszek" role="speaker"> | |
| 54 | + <persName>Poseł Blinowski Franciszek</persName> | |
| 55 | + </person> | |
| 56 | + <person xml:id="PoselBukowskiJerzy" role="speaker"> | |
| 57 | + <persName>Poseł Bukowski Jerzy</persName> | |
| 58 | + </person> | |
| 59 | + <person xml:id="PoselCeberekStanislaw" role="speaker"> | |
| 60 | + <persName>Poseł Ceberek Stanisław</persName> | |
| 61 | + </person> | |
| 62 | + <person xml:id="PoselCwylGrzegorz" role="speaker"> | |
| 63 | + <persName>Poseł Cwyl Grzegorz</persName> | |
| 64 | + </person> | |
| 65 | + <person xml:id="PoselCzapskiJozef" role="speaker"> | |
| 66 | + <persName>Poseł Czapski Józef</persName> | |
| 67 | + </person> | |
| 68 | + <person xml:id="PoselCzechowskaKrystyna" role="speaker"> | |
| 69 | + <persName>Poseł Czechowska Krystyna</persName> | |
| 70 | + </person> | |
| 71 | + <person xml:id="PoselDabalFranciszek" role="speaker"> | |
| 72 | + <persName>Poseł Dąbal Franciszek</persName> | |
| 73 | + </person> | |
| 74 | + <person xml:id="PoselDolataPelagia" role="speaker"> | |
| 75 | + <persName>Poseł Dolata Pelagia</persName> | |
| 76 | + </person> | |
| 77 | + <person xml:id="PoselGierekEdward" role="speaker"> | |
| 78 | + <persName>Poseł Gierek Edward</persName> | |
| 79 | + </person> | |
| 80 | + <person xml:id="PoselHalasHenryk" role="speaker"> | |
| 81 | + <persName>Poseł Hałas Henryk</persName> | |
| 82 | + </person> | |
| 83 | + <person xml:id="PoselJanczykTadeusz" role="speaker"> | |
| 84 | + <persName>Poseł Janczyk Tadeusz</persName> | |
| 85 | + </person> | |
| 86 | + <person xml:id="PoselJankowskiAntoni" role="speaker"> | |
| 87 | + <persName>Poseł Jankowski Antoni</persName> | |
| 88 | + </person> | |
| 89 | + <person xml:id="PoselJeziorskiFranciszek" role="speaker"> | |
| 90 | + <persName>Poseł Jeziorski Franciszek</persName> | |
| 91 | + </person> | |
| 92 | + <person xml:id="PoselJuchnickiStanislaw" role="speaker"> | |
| 93 | + <persName>Poseł Juchnicki Stanisław</persName> | |
| 94 | + </person> | |
| 95 | + <person xml:id="PoselJuzkowBronislaw" role="speaker"> | |
| 96 | + <persName>Poseł Juzków Bronisław</persName> | |
| 97 | + </person> | |
| 98 | + <person xml:id="PoselKalwakBronislaw" role="speaker"> | |
| 99 | + <persName>Poseł Kałwak Bronisław</persName> | |
| 100 | + </person> | |
| 101 | + <person xml:id="PoselKlechaJan" role="speaker"> | |
| 102 | + <persName>Poseł Klecha Jan</persName> | |
| 103 | + </person> | |
| 104 | + <person xml:id="PoselKnapikJozef" role="speaker"> | |
| 105 | + <persName>Poseł Knapik Józef</persName> | |
| 106 | + </person> | |
| 107 | + <person xml:id="PoselKopeckiKazimierz" role="speaker"> | |
| 108 | + <persName>Poseł Kopecki Kazimierz</persName> | |
| 109 | + </person> | |
| 110 | + <person xml:id="PoselKraussStanislaw" role="speaker"> | |
| 111 | + <persName>Poseł Krauss Stanisław</persName> | |
| 112 | + </person> | |
| 113 | + <person xml:id="PoselKsiazkiewiczAdolf" role="speaker"> | |
| 114 | + <persName>Poseł Książkiewicz Adolf</persName> | |
| 115 | + </person> | |
| 116 | + <person xml:id="PoselKurasKazimierz" role="speaker"> | |
| 117 | + <persName>Poseł Kuraś Kazimierz</persName> | |
| 118 | + </person> | |
| 119 | + <person xml:id="PoselKuszykWladyslaw" role="speaker"> | |
| 120 | + <persName>Poseł Kuszyk Władysław</persName> | |
| 121 | + </person> | |
| 122 | + <person xml:id="PoselMajFranciszek" role="speaker"> | |
| 123 | + <persName>Poseł Maj Franciszek</persName> | |
| 124 | + </person> | |
| 125 | + <person xml:id="PoselMatusiakStanislaw" role="speaker"> | |
| 126 | + <persName>Poseł Matusiak Stanisław</persName> | |
| 127 | + </person> | |
| 128 | + <person xml:id="PoselMazurekJan" role="speaker"> | |
| 129 | + <persName>Poseł Mazurek Jan</persName> | |
| 130 | + </person> | |
| 131 | + <person xml:id="PoselMiklaszewiczEugenia" role="speaker"> | |
| 132 | + <persName>Poseł Mikłaszewicz Eugenia</persName> | |
| 133 | + </person> | |
| 134 | + <person xml:id="PoselOzgaMichalskiJozef" role="speaker"> | |
| 135 | + <persName>Poseł Ozga-Michalski Józef</persName> | |
| 136 | + </person> | |
| 137 | + <person xml:id="PoselPawlowskiStanislaw" role="speaker"> | |
| 138 | + <persName>Poseł Pawłowski Stanisław</persName> | |
| 139 | + </person> | |
| 140 | + <person xml:id="PoselPieranskiFlorian" role="speaker"> | |
| 141 | + <persName>Poseł Pierański Florian</persName> | |
| 142 | + </person> | |
| 143 | + <person xml:id="PoselPruferStanislaw" role="speaker"> | |
| 144 | + <persName>Poseł Prȕfer Stanisław</persName> | |
| 145 | + </person> | |
| 146 | + <person xml:id="PoselRaznyJozef" role="speaker"> | |
| 147 | + <persName>Poseł Raźny Józef</persName> | |
| 148 | + </person> | |
| 149 | + <person xml:id="PoselReiffRyszard" role="speaker"> | |
| 150 | + <persName>Poseł Reiff Ryszard</persName> | |
| 151 | + </person> | |
| 152 | + <person xml:id="PoselRuszkowskiEdward" role="speaker"> | |
| 153 | + <persName>Poseł Ruszkowski Edward</persName> | |
| 154 | + </person> | |
| 155 | + <person xml:id="PoselSiedlewskiZdzislaw" role="speaker"> | |
| 156 | + <persName>Poseł Siedlewski Zdzisław</persName> | |
| 157 | + </person> | |
| 158 | + <person xml:id="PoselSpecjalMichal" role="speaker"> | |
| 159 | + <persName>Poseł Specjał Michał</persName> | |
| 160 | + </person> | |
| 161 | + <person xml:id="PoselStarzecFeliks" role="speaker"> | |
| 162 | + <persName>Poseł Starzec Feliks</persName> | |
| 163 | + </person> | |
| 164 | + <person xml:id="PoselStefanczykStanislaw" role="speaker"> | |
| 165 | + <persName>Poseł Stefańczyk Stanisław</persName> | |
| 166 | + </person> | |
| 167 | + <person xml:id="PoselWalendowskiStanislaw" role="speaker"> | |
| 168 | + <persName>Poseł Walendowski Stanisław</persName> | |
| 169 | + </person> | |
| 170 | + <person xml:id="PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski" role="speaker"> | |
| 171 | + <persName>Prezes Najwyższej Izby Kontroli Konstanty Dąbrowski</persName> | |
| 172 | + </person> | |
| 173 | + <person xml:id="SekretarzposelAndrzejZabinski" role="speaker"> | |
| 174 | + <persName>Sekretarz poseł Andrzej Żabiński</persName> | |
| 175 | + </person> | |
| 176 | + <person xml:id="SekretarzposelMariaMielczarek" role="speaker"> | |
| 177 | + <persName>Sekretarz poseł Maria Mielczarek</persName> | |
| 178 | + </person> | |
| 179 | + <person xml:id="WicemarszalekJanKarolWende" role="speaker"> | |
| 180 | + <persName>Wicemarszałek Jan Karol Wende</persName> | |
| 181 | + </person> | |
| 182 | + <person xml:id="WicemarszalekZenonKliszko" role="speaker"> | |
| 183 | + <persName>Wicemarszałek Zenon Kliszko</persName> | |
| 184 | + </person> | |
| 185 | + </particDesc> | |
| 186 | + </profileDesc> | |
| 187 | +</teiHeader> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00004-01/text_structure.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"> | |
| 3 | + <xi:include href="PPC_header.xml"/> | |
| 4 | + <TEI> | |
| 5 | + <xi:include href="header.xml"/> | |
| 6 | + <text> | |
| 7 | + <body> | |
| 8 | + <div xml:id="div-1"> | |
| 9 | + <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Sejm</u> | |
| 10 | + <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej</u> | |
| 11 | + <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Kadencja IV — Sesja II</u> | |
| 12 | + <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sprawozdanie Stenograficzne z 4 posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w dniach 9 i 10 grudnia 1965 r.</u> | |
| 13 | + <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Warszawa 1 9 6 5</u> | |
| 14 | + <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10.05)</u> | |
| 15 | + <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą Marszałek Sejmu Czesław Wycech oraz wicemarszałkowie Zenon Kliszko i Jan Karol Wende)</u> | |
| 16 | + </div> | |
| 17 | + <div xml:id="div-2"> | |
| 18 | + <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie.</u> | |
| 19 | + <u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">Na sekretarzy posiedzenia powołuję posłów Ryszarda Bieńczaka i Marię Mielczarek.</u> | |
| 20 | + <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzi poseł Ryszard Bieńczak.</u> | |
| 21 | + <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Proszę wymienionych Obywateli Posłów o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u> | |
| 22 | + <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Protokół 3 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zastrzeżeń.</u> | |
| 23 | + <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu usprawiedliwia nieobecność na dzisiejszym posiedzeniu posłów, których nazwiska umieszczone będą w załączniku do protokołu dzisiejszego posiedzenia.</u> | |
| 24 | + <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Ustalony przez Prezydium Sejmu porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został Obywatelom Posłom doręczony.</u> | |
| 25 | + <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">Czy kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w sprawie porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia?</u> | |
| 26 | + <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 27 | + <u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">Uważam, że Sejm porządek dzienny, przedstawiony przez Prezydium Sejmu, zatwierdził.</u> | |
| 28 | + <u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów:</u> | |
| 29 | + <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">a)o projekcie uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok i podstawowych założeniach na 1967 rok (druki nr 19 i 23), b)o projekcie ustawy budżetowej na rok 1966 (druki nr 20 i 24).</u> | |
| 30 | + <u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca generalny poseł Franciszek Blinowski.</u> | |
| 31 | + </div> | |
| 32 | + <div xml:id="div-3"> | |
| 33 | + <u xml:id="u-3.0" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Obywatelu Marszałku, Obywatele Posłowie!</u> | |
| 34 | + <u xml:id="u-3.1" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów powierzyła mi zaszczytne zadanie poselskiego zreferowania podstawowych założeń planu gospodarczego i budżetu na rok następny.</u> | |
| 35 | + <u xml:id="u-3.2" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zamierzeń planu i związanych z nimi ściśle dochodów oraz wydatków budżetowych nie sposób jednakże traktować w oderwaniu od aktualnego stanu gospodarki. Dlatego też uważam za wskazane poinformować na wstępie Obywateli Posłów, że dokonana w komisjach sejmowych wszechstronna analiza potwierdziła w pełni ocenę sytuacji gospodarczej w kraju, przedstawioną Sejmowi przez Przewodniczącego Komisji Planowania i przez Ministra Finansów przy pierwszym czytaniu projektu ustawy budżetowej i projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym.</u> | |
| 36 | + <u xml:id="u-3.3" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wchodzimy w rok 1966, a wraz z tym i w nową pięciolatkę, w warunkach poważnego wzmocnienia ogólnej równowagi w gospodarce narodowej. A zawdzięczamy to głównie pomyślnym wynikom uzyskanym w tym roku przez wszystkie działy gospodarki. W każdym z nich zadania roczne, wyznaczone przez plan, zostaną zrealizowane z nadwyżką, przy czym w przemyśle i w rolnictwie nadwyżka ta będzie szczególnie wysoka: w przemyśle ponad 2,6%, w rolnictwie zaś ponad 6%.</u> | |
| 37 | + <u xml:id="u-3.4" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Miarą poważnych osiągnięć naszej gospodarki w roku bieżącym jest największy na przestrzeni pięciolecia wzrost dochodu narodowego. Według obecnych szacunków dochód narodowy do podziału wzrośnie w tym roku o około 37,8 mld zł, co w wyrażeniu procentowym wynosi 7,7%. Warto zaś przypomnieć, że plan zakładał wzrost tego dochodu o 5,5%.</u> | |
| 38 | + <u xml:id="u-3.5" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Dzięki tak dużej różnicy zostaną zgromadzone poważne, ponadplanowe rezerwy. Wyniosą one według szacunków około 13 mld zł, z czego około 5,7 mld zł przypada na ponadplanowy przyrost zapasów w gospodarce chłopskiej, licząc je łącznie z przyrostem wartości podstawowego stada zwierzęcego. Duże znaczenie miała także ta okoliczność, że planowe zadania przemysłu zostały przekroczone w większym stopniu na odcinku przedmiotów spożycia niż w zakresie środków wytwarzania. Pozwoliło to znacznie zwiększyć dostawy różnych towarów dla handlu i wzmocnić równowagę rynkową, wyrazem czego jest lepsze niż w roku poprzednim pokrycie towarowe pieniądza znajdującego się w obiegu.</u> | |
| 39 | + <u xml:id="u-3.6" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Stwierdzając ten wysoce pozytywny moment nie sposób jednakże nie zauważyć, że nie wszystkie jeszcze odcinki handlu zostały w jednakowym stopniu zrównoważone. Dotyczy to w szczególności rynku tkanin, a także rynku mięsnego, mimo że wzrost dostaw mięsa dla potrzeb ludności był w tym roku wyjątkowo duży, gdyż wyniósł ponad 12%. Niedostateczny był również — jak to stwierdziły komisje sejmowe w toku obrad nad projektem planu — postęp w zakresie wzbogacenia asortymentu oferowanych konsumentom towarów oraz postęp w zakresie poprawy ich jakości. Niedostatki te przesłaniały niekiedy konsumentom ogólną poprawę sytuacji na rynku, znajdującą swój wyraz w silnym, bo wynoszącym 8,6% wzroście obrotów detalicznych.</u> | |
| 40 | + <u xml:id="u-3.7" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Osiągnięciem naszej gospodarki, znaczenia którego nie sposób przecenić, jest uzyskanie w tym roku zdecydowanej i noszącej wszelkie znamiona trwałości poprawy w bilansie paliwo-energetycznym. Po raz pierwszy zostało w pełni zaspokojone zapotrzebowanie gospodarki i ludności na węgiel, przy jednoczesnym wzroście jego eksportu i przy nagromadzeniu na koniec roku zapasu, pokrywającego 33-dniowe przeciętne zużycie, co w warunkach kraju będącego wielkim producentem węgla należy uznać za zapas całkowicie wystarczający. A trzeba zaznaczyć, że uzyskano to przy całkowitym zniesieniu niedzielnej pracy w górnictwie i przy poważnej normalizacji godzin nadliczbowych w dniach zwykłych. Skończyły się również systematyczne w latach ubiegłych kłopoty z dostawą energii elektrycznej w okresie szczytowego zapotrzebowania jesienno-zimowego, pociągające za sobą okresowe wyłączenia dostaw prądu dla dużej liczby odbiorców. Wyłączeń takich obecnie już nie ma, gdyż posiadamy niezbędną rezerwę mocy, zapewniającą regularną dostawę prądu dla wszystkich odbiorców w ciągu całego roku.</u> | |
| 41 | + <u xml:id="u-3.8" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Dużemu wzrostowi produkcji i wzmocnieniu ogólnej równowagi w gospodarce nie towarzyszył jednakże dostateczny postęp w zakresie wydajności pracy. Przy znacznym przekroczeniu planów produkcji wydajność pracy w przemyśle wzrosła tylko o 4,1%. Oznacza to, że całą ponadplanową produkcję uzyskano na drodze dodatkowego wzrostu zatrudnienia. W sumie więc, w całej gospodarce zatrudnienie będzie o około 50 tys. ludzi wyższe niż planowano. Świadczy to, że w wielu zakładach nie podjęto jeszcze niezbędnego wysiłku, zmierzającego do poprawy organizacji pracy i do zastosowania bardziej nowoczesnych metod produkcji opartych na konsekwentnym wdrażaniu postępu technicznego.</u> | |
| 42 | + <u xml:id="u-3.9" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zamykając tę krótką z konieczności ocenę aktualnej sytuacji gospodarczej kraju wypada stwierdzić, że w sumie układa się ona pomyślnie i stanowi solidną podstawę dla ogólnego rozwoju ekonomicznego kraju w przyszłym roku.</u> | |
| 43 | + <u xml:id="u-3.10" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Startujemy do nowego planu 5-letniego z wyższej bazy wyjściowej zarówno w przemyśle, jak i w rolnictwie, niż to przewidywano przy opracowywaniu wytycznych uchwalonych przez IV Zjazd PZPR. Różnica na plus w stosunku do ówczesnych przewidywań wyniesie w przemyśle około 28 mld zł, a więc blisko 4%, w rolnictwie zaś około 8,5 mld zł, czyli około 3,5%.</u> | |
| 44 | + <u xml:id="u-3.11" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Nieco inny jednak obraz daje porównanie tej bazy wyjściowej z ustaleniami sejmowej uchwały o planie 5-letnim. W przemyśle — dyrektywa Sejmu, dotycząca wzrostu globalnej produkcji w latach 1961—1965, zostanie w porównywalnych warunkach organizacyjnych wykonana, a nawet nieznacznie przekroczona. W rolnictwie natomiast — zamiast zaplanowanego wzrostu o 22% uzyskamy wzrost o 14%, co w liczbach bezwzględnych stanowi różnicę około 18 mld zł. Różnica ta stanowi ważną, choć nie jedyną przyczynę niezrealizowania zamierzonego na pięciolecie wzrostu płac realnych.</u> | |
| 45 | + <u xml:id="u-3.12" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W toku obrad nad projektem planu w komisjach sejmowych wyłoniła się kwestia wpływu zbyt wczesnej w tym roku zimy na przewidywane całoroczne wyniki. Przy bliższym zbadaniu sprawy okazało się, że rzeczywiście w transporcie i w budownictwie, a także w rolnictwie, wyniki mogą okazać się nieco gorsze od szacunków przyjętych w projekcie Narodowego Planu Gospodarczego. W świetle jednak obecnego rozeznania w minimalnym tylko stopniu odbije się to na ogólnych rozmiarach dochodu narodowego. Nie ma więc potrzeby korygowania żadnych podstawowych wskaźników w projekcie planu, zwłaszcza gdy się uwzględni, że dyrektywny charakter w planie mają liczby absolutne, a nie wskaźniki wzrostu.</u> | |
| 46 | + <u xml:id="u-3.13" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Plan gospodarczy na rok przyszły zakłada następujące podstawowe wskaźniki rozwoju gospodarki: wzrost produkcji przemysłowej o 6,5%, spadek globalnej produkcji rolniczej o 3%, wzrost produkcji budowlano-montażowej o 5,5%, wzrost ogólnej wartości przewozów o 5,6%, wzrost obrotów w handlu detalicznym o 5,8%, a w handlu zagranicznym — o 5,3%.</u> | |
| 47 | + <u xml:id="u-3.14" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Przy tych założeniach, dotyczących rozwoju podstawowych działów gospodarki narodowej, wytworzony dochód narodowy wzrośnie o 3,7%, a dochód do podziału o 3,9%. Pozwoli to przy mniejszym niż w tym roku przyroście zapasów zwiększyć fundusz spożycia o 4,7%, a inwestycje netto — o 6,8%. Powstanie też rezerwa w bilansie masy towarowej w wysokości 2,5 mld zł, rozdysponowanie której podniesie fundusz spożycia do 5,2%, co odpowiada średniorocznemu wzrostowi spożycia w latach 1961—1965.</u> | |
| 48 | + <u xml:id="u-3.15" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zatrudnienie poza indywidualnym rolnictwem wzrośnie w całej gospodarce narodowej o 300 tys. osób, a w gospodarce uspołecznionej o 280 tys. osób, co wynosi 3,3%. Wzrost ten jest równy przyrostowi zasobów siły roboczej, zapewnia więc w skali całej gospodarki równowagę w bilansie zatrudnieniowym. Konieczna będzie jednak, podobnie jak w latach poprzednich, pewna migracja z województw nadwyżkowych pod względem zasobów siły roboczej, jak: kieleckie, lubelskie czy też rzeszowskie do okręgów odczuwających niedostatek rąk do pracy.</u> | |
| 49 | + <u xml:id="u-3.16" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wydajność pracy ma wzrosnąć w przemyśle o 3,1%, w budownictwie zaś o 4,8%.</u> | |
| 50 | + <u xml:id="u-3.17" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Jak wynika z przytoczonych syntetycznych wskaźników, w roku przyszłym planuje się stosunkowo umiarkowany rozwój gospodarki, przy czym jest on we wszystkich działach równomierny, poza oczywiście rolnictwem, gdzie sytuacja jest specyficzna i gdzie wskaźnik przyjęty w planie jest z jednej strony wyznaczony przez wysoki poziom produkcji w tym roku, z drugiej zaś — przez stosowaną u nas metodę szacowania plonów na poziomie przeciętnego wyniku za 4 lata poprzednie.</u> | |
| 51 | + <u xml:id="u-3.18" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zwraca uwagę niski wskaźnik wydajności pracy zaplanowany dla przemysłu. Wiąże się to jednak z dążeniem do stworzenia przedsiębiorstwom lepszych warunków w celu podniesienia jakości i do podejmowania produkcji bardziej pracochłonnej, której to tendencji ma również służyć zalecone w projekcie NPG szerokie wdrażanie mierników produkcji, opierających się na normatywnych nakładach pracy.</u> | |
| 52 | + <u xml:id="u-3.19" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Może powstać pytanie, nad którym toczyła się również dyskusja w Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — czym tłumaczy się założenie w planie stosunkowo niskiego wzrostu dochodu narodowego.</u> | |
| 53 | + <u xml:id="u-3.20" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Tłumaczy się to głównie przyjętym szacunkiem plonów i w następstwie rozmiarów produkcji rolnej. Szacunek ten jest świadomie ostrożny, ponieważ zależy od niego wiele innych zadań wyznaczanych przez plan, jak między innymi: rozmiary produkcji przemysłu rolno-spożywczego, dostawy dla rynku wewnętrznego i handlu zagranicznego, a także wielkość importu zboża i pasz. Szacunek plonów na poziomie przeciętnej z czterech lat tworzy w planie rezerwę, gdyż świadomie nie uwzględnia efektów zwiększających się nakładów na rolnictwo. W praktycznej realizacji, przy przeciętnych warunkach klimatycznych, wzrost dochodu narodowego powinien więc okazać się wyższy od planowanego. Większa bowiem niż zaplanowano będzie produkcja rolna oraz produkcja przemysłu rolno-spożywczego.</u> | |
| 54 | + <u xml:id="u-3.21" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Warto może poinformować, że po wyłączeniu rolnictwa, krajowy dochód narodowy w pozostałych działach gospodarki narodowej ma wzrosnąć w przyszłym roku o 6,1%, podczas gdy w tym roku wzrósł on o 7,6%, średniorocznie zaś, w przekroju całej kończącej się 5-latki — o około 7,7%. Różnica jest więc tu znacznie mniejsza. Wynika z niej jednak, że plan istotnie zakłada pewne osłabienie dynamiki rozwojowej naszej gospodarki w stosunku do przeciętnego tempa wzrostu w latach 1961—1965. Wiąże się to głównie ze stosunkowo umiarkowanym wzrostem produkcji przemysłowej. I na tym jednak odcinku słabsze tempo rozwoju w dużej mierze wynika ze świadomej tendencji do stwarzania warunków dla bardziej zrównoważonego rozwoju przez pozostawienie w planie niezagospodarowanych do końca rezerw.</u> | |
| 55 | + <u xml:id="u-3.22" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Założone rezerwy bilansowe zaopatrzenia materiałowego są większe niż w latach poprzednich. Ponadto zaś, licząc się z możliwymi opóźnieniami w uruchamianiu nowych obiektów i urządzeń produkcyjnych, przy opracowaniu planu uwzględniono tylko w połowie przyrost z tego tytułu nowych zdolności produkcyjnych.</u> | |
| 56 | + <u xml:id="u-3.23" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wszystko to wskazuje, że przy normalnych warunkach i przy dobrej pracy plan produkcji przemysłowej w roku przyszłym może i powinien być przekroczony.</u> | |
| 57 | + <u xml:id="u-3.24" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W związku z tym jednak wyłania się problem, na który Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zwróciła szczególną uwagę rządu, a mianowicie, potrzeba właściwego ukierunkowania przekraczania planów w przemyśle przetwórczym. Chodzi o to, aby rezerwy stojące do dyspozycji przemysłu były wykorzystane w całej pełni w celu przekroczenia produkcji towarów najbardziej poszukiwanych przez ludność lub też towarów mogących być przedmiotem w pełni opłacalnego eksportu. W przeciwnym razie nastąpi wzrost zapasów, który jednakże nie przyczyni się do umocnienia ogólnej, a zwłaszcza odcinkowej równowagi na rynku.</u> | |
| 58 | + <u xml:id="u-3.25" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Komisja uważa, że resorty i zjednoczenia powinny to mieć na uwadze przy rozdziale pozostawionych do ich dyspozycji rezerw funduszu płac, przeznaczając je wyłącznie na ponadplanową produkcję, odpowiadającą ściśle konkretnym zamówieniom odbiorców.</u> | |
| 59 | + <u xml:id="u-3.26" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Spadek tempa wzrostu produkcji przemysłowej ma jednak częściowo — obok zmienionej świadomie metody planowania — również inne źródło, a mianowicie ograniczony możliwościami naszej gospodarki przyrost nowych mocy produkcyjnych. Jest to jednak odrębny problem, do którego jeszcze powrócę przy omawianiu planu inwestycyjnego.</u> | |
| 60 | + <u xml:id="u-3.27" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Jedną z zasadniczych dyrektyw IV Zjazdu PZPR, dotyczących rozwoju przemysłu, jest postulat konsekwentnego unowocześniania jego struktury. Powinno to się wyrażać coraz większym udziałem energetyki, przemysłu maszynowego i przemysłu chemicznego w ogólnej produkcji przemysłowej. Te trzy gałęzie wyznaczają bowiem w coraz większym stopniu charakter światowego przemysłu we współczesnych warunkach.</u> | |
| 61 | + <u xml:id="u-3.28" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Projekt planu na rok 1966 czyni w pełni zadość temu postulatowi. Przy średnim wzroście całej produkcji przemysłowej o 6,5%, produkcja energii elektrycznej rośnie o 10,5%, produkcja przemysłu maszynowego o 9,2%, a produkcja przemysłu chemicznego o 10,8%. W wyniku tego łączny udział wymienionych trzech gałęzi w całej produkcji przemysłowej podniesie się z 36,1% w roku bieżącym, na 37,3% w roku przyszłym.</u> | |
| 62 | + <u xml:id="u-3.29" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zgodnie z wytycznymi Zjazdu są również nakreślone w planie główne kierunki rozwoju każdej gałęzi przemysłowej. Nie sposób omówić je w pełnym ujęciu, dlatego też ograniczę się do przedstawienia zamierzeń w najbardziej podstawowych dziedzinach produkcji.</u> | |
| 63 | + <u xml:id="u-3.30" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W przemyśle paliw najsilniej wzrasta produkcja węgla brunatnego i gazu ziemnego. Na skutek tego struktura krajowego bilansu paliw ulega pewnej, jakkolwiek nieznacznej jeszcze poprawie.</u> | |
| 64 | + <u xml:id="u-3.31" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W hutnictwie, przy ogólnym wzroście stopnia przetwórstwa, najsilniejszy rozwój nastąpi na odcinku wyrobów walcowanych oraz blach i taśm ze stali jakościowej, a także w zakresie rur. Produkcja blach ze stali jakościowej wzrośnie o 14,1%, a produkcja rur stalowych o 12,5%, co jednak nie zaspokoi jeszcze w pełni potrzeb kraju.</u> | |
| 65 | + <u xml:id="u-3.32" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W przemyśle chemicznym największy będzie wzrost produkcji nawozów azotowych — o 25,5%, włókien syntetycznych o 24,8% i tworzyw sztucznych o 31%. Wiąże się to ze stworzeniem warunków dla wzrostu produkcji rolnej i dla unowocześnienia bazy surowcowej w przemyśle włókienniczym.</u> | |
| 66 | + <u xml:id="u-3.33" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W przemyśle maszynowym silniejszy, jakkolwiek nie dość jeszcze wyraźny, akcent kładzie się na przyśpieszenie rozwoju elektroniki oraz produkcji przyrządów pomiarowych, a także produkcji automatyki przemysłowej. Silnie natomiast wzrasta produkcja silników okrętowych oraz ciągników w związku z uruchomieniem w roku bieżącym produkcji traktora o większej mocy.</u> | |
| 67 | + <u xml:id="u-3.34" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W przemyśle lekkim najsilniejszą dynamikę ma dziewiarstwo i produkcja odzieży. Udział włókien syntetycznych w ogólnym zużyciu wzrośnie z 7,3% do 8,6%.</u> | |
| 68 | + <u xml:id="u-3.35" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Produkcja najbardziej podstawowych artykułów przemysłowych wyniesie w roku przyszłym:</u> | |
| 69 | + <u xml:id="u-3.36" who="#PoselBlinowskiFranciszek">energii elektrycznej — 48.400 mln KWH węgla kamiennego—121,5mln ton stali—9,7mln ton kwasu siarkowego —1.120 tys. ton cementu—10,5mln ton.</u> | |
| 70 | + <u xml:id="u-3.37" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wyznaczone dla poszczególnych przemysłów zadania produkcyjne zabezpieczają pokrycie potrzeb zaopatrzeniowych gospodarki oraz zaplanowany wzrost obrotów w handlu krajowym i zagranicznym. Dotyczy to zwłaszcza zaopatrzenia w paliwo. Pewne niedobory utrzymają się jednak nadal na odcinku wyrobów walcowanych oraz rur. Trudności te nie pozwoliły między innymi na wyższy niż to założono w planie rozwój przemysłu maszynowego, chociaż ma on ku temu możliwości od strony zdolności produkcyjnych.</u> | |
| 71 | + <u xml:id="u-3.38" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Oceniając zaplanowane dla poszczególnych przemysłów zadania produkcji, właściwe komisje sejmowe uznały je za realne i nie zgłoszono żadnych poprawek w tym zakresie. Wyłoniło się natomiast w toku obrad komisji wiele problemów, na które uznano za celowe zwrócić uwagę rządu w formie dezyderatów i postulatów.</u> | |
| 72 | + <u xml:id="u-3.39" who="#PoselBlinowskiFranciszek">I tak, na przykład, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa stwierdziła potrzebę zabezpieczenia warunków do właściwego składowania węgla, przy tak poważnym stanie zapasów, jaki obecnie istnieje w kraju. Sytuacja obecna powoduje bowiem w znacznej ilości składów dużą stratę wartości opałowej węgla.</u> | |
| 73 | + <u xml:id="u-3.40" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Ta sama Komisja zwraca uwagę, że coraz szerszemu zużywaniu w gospodarce produktów i surowców chemicznych nie towarzyszy umiejętność ze strony odbiorców właściwego stosowania tych produktów. Pociąga to za sobą poważne straty dla kraju, które — gdyby nie nastąpiła w tej dziedzinie zasadnicza poprawa — będą się zwiększać w następnych latach. Niezbędne więc i pilne jest zorganizowanie przez przemysł chemiczny właściwego instruktarzu dla odbiorców co do racjonalnego stosowania produktów chemicznych w produkcji i w zużyciu.</u> | |
| 74 | + <u xml:id="u-3.41" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Następnym postulatem tej Komisji jest zniesienie dualizmu, jaki obecnie istnieje w zarządzaniu gazownictwem, ponieważ staje on na przeszkodzie racjonalnemu zagospodarowaniu najbardziej efektywnego i najbardziej wygodnego dla ludności paliwa, jakim jest gaz.</u> | |
| 75 | + <u xml:id="u-3.42" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Komisja Przemysłu Lekkiego, Spółdzielczości Pracy i Rzemiosła, stwierdzając przestarzałość parku maszynowego w przemyśle lekkim i znaczne jego obciążenie, wyrażające się bardzo wysokim współczynnikiem zmianowości, postuluje opracowanie i uchwalenie przez rząd programu modernizacji tego przemysłu i unowocześnienia w nim procesów technologicznych.</u> | |
| 76 | + <u xml:id="u-3.43" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, stwierdzając opóźnienie w uruchomieniu produkcji przyczep dostosowanych do potrzeb rolnictwa, postulowała podjęcie środków, mających na celu jak najszybsze uruchomienie tej produkcji.</u> | |
| 77 | + <u xml:id="u-3.44" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Znaczna ilość uchwalonych przez Komisję dezyderatów dotyczy jakości produkcji. Sprawa ta została uznana za jedno z najważniejszych zadań w realizacji planu przyszłorocznego. Kwitując z uznaniem podjęte już w tym zakresie postanowienia rządu, stwierdzono w dyskusji, że nie przyniosły one jeszcze wyraźnych efektów, wobec czego konieczne i pilne jest opracowanie i wcielenie w życie kompletnego, skoordynowanego programu poczynań w tej dziedzinie. Niezbędnym elementem tego programu powinno być usprawnienie i zaostrzenie kontroli technicznej w zakładach oraz kontroli odbioru gotowego produktu.</u> | |
| 78 | + <u xml:id="u-3.45" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Doniosłość problemu poprawy jakości polega jednak nie tylko na zwiększeniu społecznego bogactwa w postaci większej wartości użytkowej dóbr oraz na lepszym zaspokojeniu rosnących wymagań ludności. Wyznacza ona również możliwości naszego eksportu i jego opłacalność. W miarę rozwoju naszej gospodarki tempo jej wzrostu będzie w coraz większej mierze zależało od zwiększonego zakupu za granicą szeregu surowców, których nie mamy w kraju, a także maszyn, których produkcji nie możemy podjąć, gdyż byłoby to nieopłacalne. Musimy więc zwiększać wydatnie eksport i to przede wszystkim eksport produktów o jak największym stopniu przetwórstwa.</u> | |
| 79 | + <u xml:id="u-3.46" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Plan zakłada wzrost obrotów po stronie importu o 5,2%, a po stronie eksportu o 5,4%. Wskaźniki te są w zasadzie proporcjonalne do wzrostu produkcji przemysłowej, należy więc uznać je za uzasadnione. Zadania postawione na odcinku eksportu są jednak trudne, przy czym trudność tkwi nie tyle w wielkości wzrostu, ile w zasadniczej zmianie struktury eksportu. Cały bowiem wzrost ma się dokonać poprzez zwiększony eksport maszyn i urządzeń produkcyjnych oraz gotowych wyrobów przemysłowych przy równoczesnym spadku wywozu paliw i surowców, a zwłaszcza towarów rolno-spożywczych.</u> | |
| 80 | + <u xml:id="u-3.47" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Musimy ograniczać eksport surowców, gdyż nasza gospodarka potrzebuje ich coraz więcej. Musimy to czynić również w stosunku do towarów rolnych, gdyż opłacalność tego eksportu jest niska, a ostatnio w zakresie cukru i jaj uległa zasadniczemu pogorszeniu wobec dużego spadku cen na rynku światowym. W związku z tym plan zakłada wzrost wywozu maszyn i urządzeń produkcyjnych o 15,8% oraz wzrost eksportu konsumpcyjnych towarów przemysłowych o 7,5%. Aby to osiągnąć niezbędny będzie wielki wysiłek zarówno ze strony aparatu handlu zagranicznego, jak i ze strony przemysłu, ponieważ rozwijać eksport maszyn oraz gotowych wyrobów przemysłowych w takim tempie można tylko wtedy, jeśli oferuje się odbiorcom zagranicznym towar w pełni odpowiadający ich wymaganiom co do jakości i co do nowoczesności.</u> | |
| 81 | + <u xml:id="u-3.48" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Z realizacją zadań eksportowych przy równoczesnej poprawie opłacalności eksportu wiąże się więc konieczność rozwiązywania wielu problemów technicznych i organizacyjnych, którymi będzie musiał się zająć rząd i wszystkie resorty.</u> | |
| 82 | + <u xml:id="u-3.49" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wysoki Sejmie! Zaplanowane na rok przyszły rozmiary produkcji oraz ich realizacja, chociaż wywrą wpływ na kształtowanie się tej produkcji w następnych fazach nowego planu 5-letniego, nie będą mimo wszystko czynnikiem determinującym końcowe jego wyniki. Bardziej natomiast zasadnicze znaczenie dla dalszego rozwoju gospodarki w następnych latach ma plan inwestycyjny. Wymaga więc on nieco bliższego omówienia.</u> | |
| 83 | + <u xml:id="u-3.50" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W planie na rok przyszły przeznacza się na inwestycje łączne nakłady w wysokości 144,9 mld zł, co stanowi w stosunku do nakładów poniesionych w roku bieżącym wzrost o 5,7%. Dynamika inwestycji ma być więc nieco szybsza, niż szacowana obecnie dynamika dochodu narodowego. Na skutek tego udział inwestycji netto w dochodzie narodowym wzrasta z 17,2% na 17,8%. Należy jednak mieć na uwadze, że kwota przeznaczona na inwestycje jest traktowana jako górny limit, natomiast faktyczny wzrost dochodu narodowego przypuszczalnie ukształtuje się na wyższym poziomie niż się go obecnie szacuje.</u> | |
| 84 | + <u xml:id="u-3.51" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W praktyce więc udział inwestycji w dochodzie narodowym wyniesie mniej niż 17,8%. Wynika z tego, że skala wzrostu inwestycji nie jest duża i że nie będą one stanowiły nadmiernego obciążenia dla naszej gospodarki. Wzrost ich nie przekroczy również możliwości wykonawstwa inwestycyjnego, którymi będziemy dysponowali.</u> | |
| 85 | + <u xml:id="u-3.52" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Z ogólnej sumy nakładów na inwestycje w gospodarce uspołecznionej przeznacza się 130,4 mld zł, a inwestycje w gospodarce nieuspołecznionej szacuje się na 14,5 mld zł, z czego 5,6 mld zł będzie stanowiła pomoc finansowa państwa udzielana ludności na budownictwo mieszkaniowe w mieście i na inwestycje podejmowane przez gospodarstwa chłopskie.</u> | |
| 86 | + <u xml:id="u-3.53" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zgodnie z dyrektywami IV Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej nakłady na inwestycje zawierają nierozdysponowaną jeszcze rezerwę, wynoszącą łącznie 6,5 mld zł, z czego 2,5 mld zł przypada na centralną rezerwę planu, a 3,9 mld zł na rezerwy ministerstw i prezydiów wojewódzkich rad narodowych. Rezerwy ministerstw i rad narodowych mają zabezpieczyć zakończenie inwestycji przewidzianych do uruchomienia w tym roku, jeśli terminy ich oddania się opóźnią oraz mają one również pokryć ewentualne niedoszacowanie kosztów. Natomiast rezerwa centralna jest w zasadzie przeznaczana na podjęcie w nowym roku nowych zadań, które okażą się dla gospodarki niezbędne.</u> | |
| 87 | + <u xml:id="u-3.54" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Stworzenie w planie inwestycyjnym rezerw czyni ten plan bardziej stabilnym i stwarza warunki do lepszej jego realizacji w ujęciu rzeczowym, z czym jak wiadomo w poprzednich latach sprawa przedstawiała się nie najlepiej i co stanowiło jedną ze słabości naszej działalności inwestycyjnej.</u> | |
| 88 | + <u xml:id="u-3.55" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Podstawowym problemem w planowaniu inwestycji i w ich wykonawstwie jest efektywność procesu inwestycyjnego. Zależy ona obok wysokości kosztów głównie od prawidłowej struktury technicznej i od długości cyklu realizacji.</u> | |
| 89 | + <u xml:id="u-3.56" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Na wielkość produkcji mały w zasadzie wpływ mają hale budynki, duży natomiast — zainstalowane w nich maszyny i urządzenia produkcyjne. Im szybciej buduje się obiekt, tym krócej środki wyłożone pozostają bezprodukcyjne, tym prędzej można uzyskać wzrost produkcji czy też usług.</u> | |
| 90 | + <u xml:id="u-3.57" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Tendencja do poprawy efektywności procesu inwestycyjnego znajduje swój wyraz w planie. Przejawia się to w spadku udziału robót budowlano-montażowych w ogólnych nakładach z 55,3% na 55,2% i w skróceniu przeciętnego cyklu inwestycyjnego z 5 lat do 4,9 roku. Trudno byłoby jednak uznać wyrażający się w tych wskaźnikach stopień poprawy za wystarczający. Mówią one bowiem, że budujemy nadal zbyt długo i że mniej niż 40% środków przeznaczamy na zakup maszyn i urządzeń. Wynika z tego, że cykle realizacji przyjęte w planie przyszłorocznym nie mogą być utrzymane na lata następne. Wszechstronnej analizy wymaga również sprawa stosunku między nakładami na roboty budowlane a nakładami na maszyny i urządzenia.</u> | |
| 91 | + <u xml:id="u-3.58" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Plan koncentruje nakłady na inwestycjach produkcyjnych. W nakładach już rozdzielonych na poszczególne działy gospodarki (bez uwzględnienia rezerwy centralnej) na inwestycje produkcyjne przeznacza się 106,4 mld zł, co oznacza wzrost o 4,6%, a na inwestycje nieprodukcyjne 36 mld zł, co stanowi wzrost o 1,8%. Przesunięcie to jest konsekwencją silnego wzrostu nakładów na rolnictwo oraz na przemysł bezpośrednio obsługujący produkcję rolną. Inwestycje w rolnictwie ulegają zwiększeniu o 9,7% w stosunku do przewidywanego wykonania w roku bieżącym, a ich udział w ogólnej kwocie nakładów wyniesie 17,2%, w stosunku zaś do inwestycji produkcyjnych udział rolnictwa wyniesie ponad 23%. Będzie to już odpowiadało udziałowi rolnictwa w wytwarzaniu dochodu narodowego. Znika więc dysproporcja, jaka pod tym względem istniała w poprzednich okresach, kiedy to inwestycje rolne nie odpowiadały gatunkowemu ciężarowi rolnictwa w gospodarce narodowej. W uspołecznionych inwestycjach rolnych najsilniej wzrastają nakłady na budownictwo rolnicze — o 16,4% i na melioracje — o 12%. Wartość traktorów, silników i maszyn dostarczonych rolnictwu wzrośnie o 8,5% i wyniesie łącznie około 8 mld zł.</u> | |
| 92 | + <u xml:id="u-3.59" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Rozdzielone już nakłady na przemysł wykazują wzrost w stosunku do kwot wydatkowanych w tym roku o 4,2%. Łącznie na przemysł przeznacza się 40,8% ogólnych nakładów. Wzrost koncentruje się głównie w przemysłach: chemicznym, gumowym, drzewnym, energetyce oraz w hutnictwie metali nieżelaznych.</u> | |
| 93 | + <u xml:id="u-3.60" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Mimo większych nakładów inwestycyjnych ilość nowych obiektów przemysłowych oddawanych do użytku będzie w przyszłym roku mniejsza niż w roku bieżącym. Stąd też i przyrost zdolności produkcyjnych płynących z tych źródeł będzie odpowiednio mniejszy. I to właśnie jest jedną z przyczyn, dla których tempo wzrostu produkcji przemysłowej w tym roku cechuje w planie nieco słabnąca dynamika.</u> | |
| 94 | + <u xml:id="u-3.61" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Spośród ważniejszych obiektów i urządzeń przemysłowych, które będą oddane do użytku w przyszłym roku, wypada wymienić następujące: dwa bloki energetyczne w elektrowni Adamów o łącznej mocy 250 MW i jeden blok o mocy 125 MW w Stalowej Woli, aglomerownia oraz piąty wielki piec w Hucie im. Lenina, pierwszy ciąg produkcyjny huty aluminium w Koninie, cztery piece przewałowe w hucie cynku w Miasteczku Śląskim, trzy ciągi syntezy amoniaku i mocznika w Puławach, dwa ciągi półspalania gazu i syntezy amoniaku w Zakładach Azotowych Tarnów-II oraz w tychże zakładach wytwórnia aksylonitrylu do produkcji włókien anilana i instalacja do produkcji polichlorku winylu i wreszcie kombinat cementowo-wapienniczy w Nowinach.</u> | |
| 95 | + <u xml:id="u-3.62" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Terminowe oddanie do użytku i szybkie opanowanie produkcji w wielkich obiektach, których uruchomienie przewiduje się w przyszłym roku, będzie mieć duże znaczenie dla wykonania, a także dla przekroczenia zadań planowych w zakresie produkcji, zwłaszcza dotyczy to przemysłu chemicznego.</u> | |
| 96 | + <u xml:id="u-3.63" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Przebieg wykonawstwa tych obiektów powinien więc stać się przedmiotem wzmożonej kontroli ze strony najwyższych organów rządowych, które w razie zachodzących opóźnień powinny podejmować niezbędne środki zapewniające terminowe uruchomienie tych obiektów.</u> | |
| 97 | + <u xml:id="u-3.64" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wydaje się słuszne postulowanie, aby przebieg realizacji podstawowych obiektów, które mają być w ciągu roku przyszłego oddane do użytku, był systematycznie analizowany przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów.</u> | |
| 98 | + <u xml:id="u-3.65" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Na inwestycje w transporcie i łączności przeznacza się nakłady o 6,4% większe niż w roku bieżącym, co zwiększy udział tego działu gospodarki narodowej w ogólnych nakładach, podczas gdy w latach poprzednich udział ten malał.</u> | |
| 99 | + <u xml:id="u-3.66" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Najsilniej wzrosną tu nakłady na transport lotniczy i żeglugę morską. Poważnie, gdyż o 16,2% zwiększą się wydatki przeznaczone na tabor kolejowy.</u> | |
| 100 | + <u xml:id="u-3.67" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Spośród inwestycji nieprodukcyjnych wzrastają nakłady na budownictwo mieszkaniowe o 7,7% i na szkolnictwo wyższe. W pozostałych działach wielkość nakładów spada, bądź też utrzymuje się na nie zmienionym poziomie.</u> | |
| 101 | + <u xml:id="u-3.68" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W ramach budownictwa mieszkaniowego przewiduje się oddanie do użytku 403.600 izb typu miejskiego, a więc o 25.600 izb więcej niż w roku bieżącym. Zgodnie z nową polityką mieszkaniową najsilniej, gdyż o 40.200 izb wzrośnie budownictwo spółdzielcze, które w coraz szerszym zakresie zastąpić ma budownictwo rad narodowych.</u> | |
| 102 | + <u xml:id="u-3.69" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Jednocześnie ze wzrostem nowego budownictwa powinna już w przyszłym roku zaznaczyć się wyraźna poprawa w konserwacji domów. Na remonty bieżące mieszkań przeznacza się bowiem środki o 40% wyższe niż dotychczas.</u> | |
| 103 | + <u xml:id="u-3.70" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Problematyce inwestycyjnej wszystkie komisje sejmowe poświęciły wiele uwagi. Wyraziło się to w dużej ilości dezyderatów. Niektóre z nich uchwalone przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów pozwolę sobie zakomunikować Wysokiej Izbie w brzmieniu dosłownym.</u> | |
| 104 | + <u xml:id="u-3.71" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Dezyderat pierwszy. Niezbędne jest w toku opracowania i realizacji planu 5-letniego gruntowniejsze doinwestowanie przemysłu lekkiego, zwłaszcza pod kątem stworzenia warunków do szybszej modernizacji tego przemysłu w celu podniesienia na wyższy poziom jakości produkcji i stopnia wykończenia produktów tego przemysłu przeznaczonych na eksport i na rynek wewnętrzny.</u> | |
| 105 | + <u xml:id="u-3.72" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Dezyderat drugi. Dalszy wzrost produkcji przemysłowej i rolnej wymaga opracowania długofalowego programu rozwiązania problemu magazynów, transportu i opakowań. Problem ten z całą ostrością występuje na odcinku rolnictwa, gdzie wzrasta z roku na rok zarówno podaż artykułów rolnych, jak i zwiększają się w szybkim tempie dostawy środków produkcji dla rolnictwa. Komisja uważa za niezbędne zwrócenie uwagi rządu na potrzeby w tym zakresie spółdzielczości wiejskiej.</u> | |
| 106 | + <u xml:id="u-3.73" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Dezyderat trzeci. Szybki rozwój spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego wymaga dla osiągnięcia planowanego poziomu ilościowego tego budownictwa i dla prawidłowego terenowo rozmieszczenia nowych mieszkań starannej kontroli rozdziału kredytów przeznaczonych na budownictwo spółdzielcze. W przeciwnym razie może zaistnieć niebezpieczeństwo nadmiernej koncentracji budownictwa spółdzielczego w wielkich miastach, gdzie spółdzielczość mieszkaniowa ma tradycje, a zbyt powolny jego rozwój w małych miastach i osiedlach oraz w nowych okręgach przemysłowych.</u> | |
| 107 | + <u xml:id="u-3.74" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Obywatele Posłowie! Jednym z centralnych założeń planu jest dalsze umocnienie równowagi rynkowej przy równoczesnej poprawie zaopatrzenia handlu w artykuły najbardziej poszukiwane przez konsumentów. Znajduje to swój wyraz zarówno w ogólnych wskaźnikach dotyczących wzrostu dostaw oraz sprzedaży, jak i w wielkościach dostaw poszczególnych towarów.</u> | |
| 108 | + <u xml:id="u-3.75" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Masa towarowa dostarczana dla handlu ma wzrosnąć w przyszłym roku o 7,2%, sprzedaż zaś — o 5,8%. Większy wzrost dostaw niż sprzedaży wykazuje, że przewiduje się na koniec roku większy niż w tym roku przyrost zapasów i, co za tym idzie, pewne zwolnienie szybkości obrotów w handlu. Ma to na celu stworzenie szerszych możliwości wyboru dla nabywców. Ogólny stan zapasów towarów rynkowych ma wynieść na koniec roku ponad 91 mld zł, co z górą 2-krotnie przewyższy ilość pieniądza w obiegu, i powinno zagwarantować spokój na rynku. Od strony ogólnej wielkości dostaw założenia planu nie mogą więc budzić zastrzeżeń.</u> | |
| 109 | + <u xml:id="u-3.76" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Poważny wysiłek podejmuje się w planie dla lepszego zaopatrzenia ludności w mięso i wyroby mięsne, zmniejszając w tym celu wydatnie, gdyż o 70 tys. ton eksport. Dostawy mięsa i przetworów oraz drobiu wzrosną procentowo w przyszłym roku o 8,7%. W związku z tym konsumpcja mięsa na jednego mieszkańca przekroczy w przyszłym roku 50 kg. Będzie więc ona równa spożyciu na Węgrzech, a wyższa niż w Holandii w roku gospodarczym 1963/64. Przy równoczesnym wzroście dostaw jaj o 10% i ryb o 12% powinna nastąpić odczuwalna dla ludności poprawa zaopatrzenia w artykuły białkowe, nie ma jednak pewności, czy silnie zarysowany w tym roku popyt na mięso zostanie w pełni pokryty.</u> | |
| 110 | + <u xml:id="u-3.77" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W zakresie natomiast takich artykułów, jak: mleko, tłuszcze wieprzowe, margaryna, przetwory zbożowe, cukier — potrzeby rynku zostaną w pełni zaspokojone.</u> | |
| 111 | + <u xml:id="u-3.78" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Znacznie, gdyż o ponad 19% zwiększy się zaopatrzenie rynku w wyroby czekoladowe.</u> | |
| 112 | + <u xml:id="u-3.79" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Dostawy warzyw i owoców będą zależeć od urodzaju. Powinny one jednak być wyższe niż w tym roku, który jak wiadomo, był dla owoców i warzyw wybitnie niepomyślny, co w zasadniczym stopniu wpłynęło na podwyżkę kosztów utrzymania. Można więc przewidywać, że w przyszłym roku koszty te powinny wykazać nieco inną dynamikę, a mianowicie obniżyć się.</u> | |
| 113 | + <u xml:id="u-3.80" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Łączna ilość tkanin dostarczona w metrażu i odzieży wzrasta o około 5% w tkaninach bawełnianych, jedwabnych i lnianych, w tkaninach zaś wełnianych utrzymuje się w zasadzie na poziomie roku bieżącego. Powinno to w zasadzie zaspokoić popyt, pewne jednak trudności mogą być w zakresie tkanin pościelowych i flanel.</u> | |
| 114 | + <u xml:id="u-3.81" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Dostateczne pod względem ilościowym będą również dostawy obuwia; wzrastają one o ponad 6,7%.</u> | |
| 115 | + <u xml:id="u-3.82" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W zakresie dóbr trwałego użytku, takich jak rowery, motocykle, zegarki, pralki, lodówki, telewizory, maszyny do szycia, radia — podaż pokryła popyt już w tym roku i będzie również całkowicie wystarczająca w roku przyszłym. Podobnie ma się sprawa w zakresie artykułów mydlarskich i kosmetycznych.</u> | |
| 116 | + <u xml:id="u-3.83" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Tak więc w układzie według grup asortymentowych towarów konsumpcyjnych plan w zasadzie zapewnia równowagę rynkową. Otwarte natomiast pozostają problemy jakości oraz bogactwo wyboru w poszczególnych asortymentach. Poprawa na tym odcinku nie zależy jednak od ustaleń planu, ponieważ nie da się tego zaplanować. Jak wiadomo, odeszliśmy od szczegółowego ustalania w planie zadań asortymentowych. Będzie to zależeć przede wszystkim od starań zarówno organizacji handlowych, które powinny śledzić bacznie kształtowanie się popytu i dostosowywać do niego swe zamówienia, jak i od przedsiębiorstw przemysłowych, w których ręku leży głównie poprawa jakości. Duże znaczenie ma również, zwłaszcza w zapewnieniu regularnego zaopatrzenia rynku, zgranie zamówień handlu wewnętrznego i zagranicznego, aby nie występowały zjawiska okresowego znikania z rynku towarów, dlatego że cała ich kwartalna niekiedy produkcja została z góry przeznaczona na eksport.</u> | |
| 117 | + <u xml:id="u-3.84" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Przyjęcie i praktyczne zastosowanie w planowaniu operatywnym przedsiębiorstw ustalonej przez IV Plenum KC PZPR zasady, że o wielkości i charakterze planu przedsiębiorstwa produkującego na rynek decydują nie odgórne, dyrektywne wskaźniki, lecz konkretne zamówienia odbiorców oraz zniesienie jako podstawowego kryterium oceny przedsiębiorstwa wykonania planu produkcji globalnej stwarza podstawy do prawidłowego ukształtowania się wzajemnych stosunków między handlem a przemysłem. Szansa ta powinna być przez obie strony wykorzystana w jak najszerszym zakresie.</u> | |
| 118 | + <u xml:id="u-3.85" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W zakresie dostaw na rynek artykułów niekonsumpcyjnych nastąpi wzrost, wynoszący 9,6% przy równoczesnej poprawie rozdziału tych towarów w układzie terenowym. Założono wynoszący 11,1% wzrost dostaw cementu oraz ponad 20-procentowy wzrost dostaw płyt azbestowo-cementowych. Przewiduje się również większe dostawy tarcicy, a także płyt pilśniowych i wiórowych. Dostawy materiałów ściennych z uspołecznionych zakładów wzrastają tylko o 5,4%, a więc są nieproporcjonalne do rozwoju budownictwa chłopskiego.</u> | |
| 119 | + <u xml:id="u-3.86" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W zakresie wyrobów hutniczych przewiduje się wydatną poprawę — wzrost o 14%, w zakresie zaś takich poszukiwanych przez wieś artykułów, jak łańcuchy, gwoździe, siatki druciane, drobne narzędzia gospodarskie — zakłada się pełne zaspokojenie potrzeb rynku wiejskiego.</u> | |
| 120 | + <u xml:id="u-3.87" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wysoka Izbo! Odbiciem finansowym zadań Narodowego Planu Gospodarczego jest budżet, który gromadzi znaczną część dochodów osiągniętych przez jednostki gospodarcze i przez ludność, a następnie dokonuje ich rozdziału na różne cele finansowane przez państwo, a wśród nich przede wszystkim na cele gospodarcze oraz na cele socjalne i kulturalne. W ten sposób za pośrednictwem budżetu dokonuje się u nas wtórnego podziału około 40% dochodu narodowego. W roku przyszłym wskaźnik ten jednak nieco się obniży, ponieważ w projekcie budżetu, co należy przywitać z uznaniem, znalazły już swój wyraz uchwały IV Plenum KC PZPR, dotyczące zmian w planowaniu i zarządzaniu gospodarczym.</u> | |
| 121 | + <u xml:id="u-3.88" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Podstawowym założeniem nowego systemu finansowego jest spotęgowanie gospodarności przedsiębiorstw przez silniejsze zainteresowanie ich rentownością produkcji przy równoczesnym uwzględnieniu interesów ogólnospołecznych.</u> | |
| 122 | + <u xml:id="u-3.89" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W tym celu zostaje zwiększony udział przedsiębiorstw i zjednoczeń w wygospodarowanym zysku, z którego to zwiększonego udziału będą one musiały obecnie pokryć wszystkie swe potrzeby eksploatacyjne i inwestycyjne, zaciągając w razie konieczności oprocentowany kredyt bankowy. Natomiast budżet nie będzie już udzielał im bezzwrotnych dotacji na uzupełnienie środków obrotowych i na wydatki inwestycyjne. Rozszerza to pole samodzielnego działania i inicjatywy gospodarczej przedsiębiorstw, a równocześnie zmusza je do bardziej starannego rachunku nakładów i wyników. Kto bowiem osiągnie niższą rentowność, ten automatycznie będzie miał mniejszy fundusz zakładowy i mniejsze środki na rozwój przedsiębiorstwa.</u> | |
| 123 | + <u xml:id="u-3.90" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Skutki tych zmian wyrażają się w budżecie zmniejszeniem zarówno dochodów, jak i wydatków, o sumę ponad 9 mld zł. W tej więc skali budżet jest po obydwu stronach nieporównywalny z budżetami poprzednimi.</u> | |
| 124 | + <u xml:id="u-3.91" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Projekt budżetu, uwzględniając już autopoprawki rządu wniesione do pierwotnego tekstu przedstawionego Sejmowi, zamyka się nadwyżką 5,5 mld zł, gdyż suma dochodów ma wynieść około 305.100 mln zł, a wydatków 299.600 mln zł. Wymóg równowagi budżetu jest więc dotrzymany. Dodatkowym zaś jej zabezpieczeniem jest centralna, nie rozdysponowana jeszcze rezerwa rządu w wysokości 3,5 mld zł.</u> | |
| 125 | + <u xml:id="u-3.92" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Źródłami zwiększenia dochodów budżetu będą w przyszłym roku tylko trzy następujące źródła: akumulacja finansowa uspołecznionych przedsiębiorstw oraz wpłaty z tytułu ubezpieczeń społecznych i wpłaty z podatku od wynagrodzeń. Natomiast podatki i opłaty od gospodarki nieuspołecznionej w sumie będą nieco niższe niż w roku bieżącym, ponieważ wpływy z podatku gruntowego ulegną zmniejszeniu o 0,2%, a wpływy z podatku obrotowego i dochodowego od nieuspołecznionej gospodarki miejskiej zwiększą się tylko o 0,4%.</u> | |
| 126 | + <u xml:id="u-3.93" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Utrzymanie na nie zmienionym poziomie obciążenia finansowego wsi tłumaczy się przewidywanym w przyszłym roku zmniejszeniem jej dochodów płynących ze skupu przez państwo artykułów rolnych. Stabilizacja zaś obciążeń podatkowych gospodarki nieuspołecznionej w mieście jest wyrazem polityki popierania rozwoju indywidualnego rzemiosła.</u> | |
| 127 | + <u xml:id="u-3.94" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Warto podkreślić, że w związku ze zmianą systemu finansów państwowych zjawia się po raz pierwszy w budżecie we wpływach od przedsiębiorstw uspołecznionych nowa pozycja, wynosząca około 6 mld zł z tytułu oprocentowania środków trwałych w przemyśle.</u> | |
| 128 | + <u xml:id="u-3.95" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zadania w zakresie akumulacji finansowej przedsiębiorstw uspołecznionych, stanowiącej główne źródło dochodów naszego państwa, nie są nadmierne. Wzrost akumulacji wyprzedza tylko nieznacznie wzrost produkcji. Obniżka kosztów ma wynieść tylko 0,5%. Kryje się tu więc dodatkowa rezerwa zarówno planu gospodarczego, jak i budżetu. Rezerwa — bardzo ważna, gdyż zwiększająca rozmiary produkcji i dochodu narodowego bez dodatkowego zużycia surowców i materiałów, których nie mamy przecież w nadmiarze.</u> | |
| 129 | + <u xml:id="u-3.96" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Zmiany w systemie finansowym pociągają za sobą również inne niż w latach poprzednich proporcje w układzie wydatków budżetowych. Zmniejsza się mianowicie centralne finansowanie potrzeb gospodarczych kraju, co ma znaczenie nie tylko formalne, lecz również merytoryczne, gdyż daje wyraz dążeniu do wzmocnienia rozrachunku gospodarczego. Kwoty, którymi budżet będzie w przyszłym roku zasilał poszczególne działy gospodarki narodowej maleją, z wyjątkiem rolnictwa, gdzie następuje wzrost z 22.917 mln zł na 23.389 mln zł.</u> | |
| 130 | + <u xml:id="u-3.97" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Mimo zmniejszającego się zakresu finansowania przez budżet potrzeb gospodarki, wydatki na ten cel stanowić będą nadal główną jego pozycję. Ich udział procentowy w całości budżetu wyniesie bowiem około 53%. Zasadnicza treść naszego budżetu, polegająca na centralnym sterowaniu rozwojem gospodarczym kraju przez państwo przy pomocy środków finansowych zostanie więc nadal utrzymana. Finansowanie przez budżet inwestycji gospodarczych ulega zmniejszeniu, ponieważ wszystkie inwestycje zjednoczeń i przedsiębiorstw będą na przyszłość prowadzone na podstawie własnych środków i kredytu bankowego. Mimo to wydatki na inwestycje stanowić będą nadal dominującą część świadczeń finansowych budżetu na rzecz gospodarki. W roku przyszłym wyniosą one 47,7 mld zł.</u> | |
| 131 | + <u xml:id="u-3.98" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Poważną pozycję będą stanowić wydatki na rzecz popierania rozwoju produkcji rolnej zarówno w sposób bezpośredni, jak i pośrednio przez stosowanie dotacji do produkcji nawozów sztucznych, pasz, niektórych maszyn rolniczych itp. Łączna kwota przeznaczona z budżetu bezpośrednio na inwestycje rolne wyniesie 12 mld zł, czyli około 40% całości nakładów inwestycyjnych w rolnictwie uspołecznionym i indywidualnym. Inne bezpośrednie wydatki na rzecz popierania produkcji rolnej zamkną się kwotą około 11,3 mld zł. Chodzi tu o takie pozycje, jak przede wszystkim przelewy na Fundusz Rozwoju Rolnictwa, a oprócz tego wydatki na pokrycie strat gospodarstw rolnych, wydatki na nasiennictwo, wydatki na weterynarię, na konserwacje urządzeń melioracyjnych, na odszkodowania dla hodowców itp.</u> | |
| 132 | + <u xml:id="u-3.99" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Odrębną, nie obciążającą budżetu formą pomocy państwa dla rolnictwa są kredyty, które wzrosną w przyszłym roku do ponad 17 mld zł, z czego na kredyty inwestycyjne przypadnie 5 mld zł.</u> | |
| 133 | + <u xml:id="u-3.100" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Na finansowanie nauki, oświaty, ochrony zdrowia, kultury i świadczeń społecznych, przeznacza się w budżecie 56.093 mln zł, co oznacza w stosunku do roku bieżącego wzrost o 6,6%.</u> | |
| 134 | + <u xml:id="u-3.101" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Najsilniej, gdyż o ponad 17% wzrastają wydatki na finansowanie badań naukowych w instytutach i innych placówkach naukowo-badawczych. Zważywszy, że jeszcze silniej, gdyż o ponad 36% wzrastają nie figurujące w budżecie wydatki na rozwój badań naukowych z Funduszu Postępu Technicznego i Ekonomicznego wypada stwierdzić, że państwo podejmuje poważny wysiłek w celu stworzenia nauce polskiej sprzyjających warunków rozwoju. Wysiłek ten jest konieczny, gdyż we współczesnych warunkach nauka stała się decydującą siłą motoryczną rozwoju ekonomicznego, związaną coraz bardziej bezpośrednio z procesem społecznej reprodukcji. Wydatki na naukę cechuje najwyższa efektywność ekonomiczna. Powinniśmy więc łożyć na nią coraz więcej, jeśli chcemy osiągnąć szybki przełom w zakresie nowoczesności naszej produkcji, bez czego trudno byłoby nam dotrzymać kroku innym krajom w rozwoju ekonomicznym.</u> | |
| 135 | + <u xml:id="u-3.102" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wydatki netto na oświatę i kulturę wzrosną łącznie z inwestycjami w przyszłym roku o 8,3%. Na bieżące wydatki w zakresie oświaty i wychowania przeznacza się 13.105 mln zł, czyli o 8,7% więcej aniżeli w roku bieżącym. Zabezpiecza to niezbędne środki do realizacji reformy szkolnictwa, która w tej dziedzinie jest najważniejszym zadaniem państwowym w roku przyszłym.</u> | |
| 136 | + <u xml:id="u-3.103" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Ponieważ tak zwany wyż młodzieżowy przesuwa się z wieku obowiązku szkolnego na wiek pozaszkolny, musi temu towarzyszyć niezbędny rozwój szkolnictwa zawodowego, a równocześnie musimy także zawczasu przygotowywać warunki do wydatnego zwiększenia w następnych latach rekrutacji do szkół wyższych.</u> | |
| 137 | + <u xml:id="u-3.104" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W związku z tym wydatki bieżące na szkolnictwo zawodowe wzrastają o 11,5%, a na szkolnictwo wyższe — o 8,3%.</u> | |
| 138 | + <u xml:id="u-3.105" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Na kulturę i sztukę budżet przeznacza 3,2 mld zł, to jest o 6,3% więcej niż w tym roku. Wzrost dotyczy głównie przedsiębiorstw artystycznych w związku z uruchomieniem Teatru Wielkiego Opery i Baletu. Drugą podstawową pozycją podnoszącą wydatki jest rozwój telewizji i radia.</u> | |
| 139 | + <u xml:id="u-3.106" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wydatki na ochronę zdrowia, kulturę fizyczną i świadczenia społeczne wyniosą łącznie 23,1 mld zł, w tym na ochronę zdrowia 20,1 mld zł. Ich wzrost wynosi 3,2%. W ramach tych wydatków około 200 mln zł przeznacza się na podwyższenie w szpitalach norm finansowych na leki.</u> | |
| 140 | + <u xml:id="u-3.107" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wydatki z tytułu ubezpieczeń społecznych zwiększą się o 1,7 mld zł, czyli o 5,3%. Wzrost ten związany jest ze zwiększeniem się liczby ubezpieczonych i średnich płac oraz z przyrostem rent. Wpływ na wzrost świadczeń z ubezpieczeń społecznych ma objęcie tymi ubezpieczeniami również indywidualnego rzemiosła.</u> | |
| 141 | + <u xml:id="u-3.108" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Nową pozycją w budżecie jest kwota 2,5 mld zł przeznaczona na dodatki mieszkaniowe, rekompensujące ludności podwyżkę czynszu.</u> | |
| 142 | + <u xml:id="u-3.109" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Obywatele Posłowie! W toku obrad komisji sejmowych uchwalono wiele poprawek zarówno do projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1966, jak i do projektu ustawy budżetowej. Poprawki te są ujęte w doręczonych Obywatelom Posłom drukach sejmowych, nie będę więc ich wyliczał ani omawiał punkt za punktem, a ograniczę się tylko do ogólnej ich charakterystyki.</u> | |
| 143 | + <u xml:id="u-3.110" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Część poprawek została wniesiona przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów po rozpatrzeniu wniosków i propozycji innych komisji sejmowych, część zaś ma charakter autopoprawek wniesionych przez rząd.</u> | |
| 144 | + <u xml:id="u-3.111" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Z ważniejszych poprawek do projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na uwagę zasługuje przede wszystkim podniesienie o 100 tys. ton dostaw cementu na rynek, w tym 95 tys. ton dla poprawy zaopatrzenia budownictwa indywidualnego na wsi i 5 tys. ton dla indywidualnego budownictwa robotniczego na Śląsku. Uchwalając tę poprawkę, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów kierowała się potrzebą stworzenia warunków umożliwiających pełną realizację programu założonego w tym zakresie na obu wymienionych odcinkach, czego, zdaniem Komisji, przeznaczone na rynek dostawy materiałów ściennych nie mogły w pełni zabezpieczyć.</u> | |
| 145 | + <u xml:id="u-3.112" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Druga z ważniejszych poprawek dotyczy podniesienia o 21 mln zł nakładów inwestycyjnych w gospodarce leśnej, z przeznaczeniem na szerszy program budowy dróg leśnych i budownictwa mieszkaniowego dla pracowników leśnictwa. Poprawka ma przede wszystkim na celu podniesienie efektywności gospodarki leśnej.</u> | |
| 146 | + <u xml:id="u-3.113" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Poprawki wniesione do projektu ustawy budżetowej podnoszą w ostatecznym wyniku sumę dochodów budżetu państwa o 1.790.497 tys. zł w stosunku do pierwotnej kwoty przedłożenia rządowego, a sumę wydatków o 38.714 tys. zł. Wzrost wpływów płynie w całości z podwyższenia akumulacji finansowej w przedsiębiorstwach uspołecznionych.</u> | |
| 147 | + <u xml:id="u-3.114" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Z poprawek wniesionych przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów na uwagę zasługują następujące:</u> | |
| 148 | + <u xml:id="u-3.115" who="#PoselBlinowskiFranciszek">1)podniesienie o 1,50 zł normy na wyżywienie w szpitalach psychiatrycznych, co w sumie daje 21 mln zł na rok;</u> | |
| 149 | + <u xml:id="u-3.116" who="#PoselBlinowskiFranciszek">2)zwiększenie o 6,5 mln zł dotacji na różne formy pomocy społecznej świadczonej przez Polski Czerwony Krzyż, Polskie Towarzystwo Opieki Społecznej, Związek Głuchoniemych, Związek Ociemniałych i Polski Związek Inwalidów Wojennych; chodzi tu między innymi o zwiększenie zakresu domowej pomocy pielęgniarskiej dla osób pozbawionych opieki domowej ;</u> | |
| 150 | + <u xml:id="u-3.117" who="#PoselBlinowskiFranciszek">3)zwiększenie o 8 mln zł dotacji budżetowej na pomoc społeczną w kilku województwach, w których dotacja na ten cel była proporcjonalnie wyraźnie niższa niż w pozostałych województwach;</u> | |
| 151 | + <u xml:id="u-3.118" who="#PoselBlinowskiFranciszek">4)zwiększenie o 2,5 mln zł dotacji na zakup sprzętu dla szkolnych klubów sportowych w związku ze zwiększeniem się liczby starszych dzieci w szkołach na tle powszechnego wprowadzania VIII klasy.</u> | |
| 152 | + <u xml:id="u-3.119" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Intencje, którymi kierowała się Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów są tak oczywiste, że nie wymagają żadnych dodatkowych motywacji ani komentarzy.</u> | |
| 153 | + <u xml:id="u-3.120" who="#PoselBlinowskiFranciszek">Wysoki Sejmie! Kończąc omawianie podstawowych założeń i zadań planu gospodarczego i budżetu na rok przyszły, czuję się w obowiązku przedstawić ich ogólną charakterystykę dokonaną przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Jest ona następująca: — „Podstawowe proporcje planu i budżetu zostały ustalone prawidłowo, zadania wytyczone w planie są realne, zewnętrznie zharmonizowane i zaspokajają stosownie do istniejących możliwości najpilniejsze i najważniejsze potrzeby społeczne, zabezpieczając równocześnie dalszy zrównoważony rozwój gospodarki oraz oświaty i kultury”.</u> | |
| 154 | + <u xml:id="u-3.121" who="#PoselBlinowskiFranciszek">W związku z tą oceną wnoszę o zatwierdzenie przez Wysoki Sejm projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1966 i podstawowych założeniach na rok 1967 (druk nr 19) z uwzględnieniem poprawek wyszczególnionych w druku nr 23 oraz projektu ustawy budżetowej na rok 1966 (druk nr 20) z uwzględnieniem poprawek wymienionych w druku nr 24.</u> | |
| 155 | + <u xml:id="u-3.122" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 156 | + </div> | |
| 157 | + <div xml:id="div-4"> | |
| 158 | + <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Konwent Seniorów proponuje, aby dyskusję nad sprawozdaniem o planie i budżecie na rok 1966 przeprowadzić łącznie z dyskusją nad drugim punktem porządku dziennego.</u> | |
| 159 | + <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Czy są w tej sprawie jakieś uwagi?</u> | |
| 160 | + <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek">Nie słyszę.</u> | |
| 161 | + <u xml:id="u-4.3" who="#Marszalek">Wobec tego przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o sprawozdaniach rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa wraz z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu — za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1964 r. (druki nr 12, 15, 16 i 21).</u> | |
| 162 | + <u xml:id="u-4.4" who="#Marszalek">Głos zabierze Prezes Najwyższej Izby Kontroli obywatel Konstanty Dąbrowski.</u> | |
| 163 | + </div> | |
| 164 | + <div xml:id="div-5"> | |
| 165 | + <u xml:id="u-5.0" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Wysoki Sejmie! Na podstawie obecnie już posiadanych danych możemy stwierdzić, że mimo wielu trudności i niepełnej realizacji niektórych zadań, wykonanie planu gospodarczego bieżącego pięciolecia stanowi wielki postęp w rozbudowie bazy produkcyjnej naszego kraju i jest dalszym wielkim wkładem w dzieło rozwoju naszej gospodarki i kultury narodowej.</u> | |
| 166 | + <u xml:id="u-5.1" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Rok temu, zabierając głos na posiedzeniu Sejmu III kadencji, omówiłem warunki, które w latach 1962—1963 spowodowały przejściowe osłabienie tempa rozwoju naszej gospodarki. Przedstawiając uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdań rządu oraz wniosek w przedmiocie absolutorium dla rządu, chciałbym przy omawianiu wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa w 1964 r. nawiązać do ówczesnej oceny.</u> | |
| 167 | + <u xml:id="u-5.2" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Wyniki gospodarcze 1964 r. zajmują szczególne miejsce w procesie realizacji bieżącego planu 5-letniego.</u> | |
| 168 | + <u xml:id="u-5.3" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">To, co jest charakterystyczne dla roku 1964, to przede wszystkim znaczne przyśpieszenie tempa rozwoju naszej gospodarki w porównaniu z 1963 r. Po okresie bowiem dużych trudności gospodarczych, jakie wystąpiły w 1962 i 1963 r., i które były przyczyną znacznego napięcia w gospodarce narodowej, osiągnięte zostało w 1964 r. wyraźne wzmocnienie sytuacji gospodarczej kraju.</u> | |
| 169 | + <u xml:id="u-5.4" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W przemyśle osiągnięto w 1964 r. wzrost produkcji o 9,3%, podczas gdy w 1963 r. wzrost ten wynosił 5,5%. Korzystny był przebieg wykonania zadań w przemyśle wydobywczym i energetyce. Pozwoliło to między innymi na przezwyciężenie trudności paliwowo-energetycznych, które utrudniały pracę przemysłu i transportu w latach poprzednich.</u> | |
| 170 | + <u xml:id="u-5.5" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Nastąpił dalszy wydatny wzrost udziału w ogólnej produkcji przemysłu maszynowego i chemicznego, gałęzi decydujących o możliwościach technicznej rekonstrukcji gospodarki narodowej.</u> | |
| 171 | + <u xml:id="u-5.6" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Bardziej korzystnie niż w latach poprzednich ukształtowały się proporcje w ilości wytworzonych dóbr grupy środków produkcji i środków konsumpcji. W obydwu grupach nastąpił znaczny wzrost produkcji, przy czym w porównaniu z latami poprzednimi rozpiętość tempa wzrostu między nimi zmniejszyła się.</u> | |
| 172 | + <u xml:id="u-5.7" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Przyrost produkcji osiągnięty został w znacznie wyższym stopniu niż w 1963 r. wskutek wzrostu wydajności pracy, przy jednoczesnym utrzymaniu wzrostu zatrudnienia w granicach założonych w planie.</u> | |
| 173 | + <u xml:id="u-5.8" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Istotnym osiągnięciem w gospodarce 1964 r. był wzrost usług transportu, który szczególnie w latach 1962—1963 nie nadążał za wzrostem potrzeb.</u> | |
| 174 | + <u xml:id="u-5.9" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Produkcja globalna rolnictwa wzrosła w 1964 r. tylko o około 1,2%, co wiąże się z nieurodzajem zbóż, spowodowanym niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi; uzyskano natomiast wysokie zbiory okopowych. Dobre z kolei zbiory ziemniaków umożliwiły znaczny wzrost pogłowia trzody chlewnej, której stan przekroczył w 1964 r. najwyższe pogłowie uzyskane w 1962 r. Podkreślenia również wymaga fakt utrzymania pogłowia bydła, mimo niekorzystnej sytuacji paszowej, spowodowanej nieurodzajem zbóż i siana. Istotne znaczenie w tej sprawie miała zwiększona pomoc państwa w dostawach pasz dla gospodarstw rolnych, z czym związany był między innymi ponadplanowy import zbóż paszowych.</u> | |
| 175 | + <u xml:id="u-5.10" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Należy podkreślić osiągnięcia państwowych gospodarstw rolnych, wyrażające się szczególnie w dalszym wzroście ich towarowości oraz w zagospodarowaniu nowych powierzchni uprawnych, przejętych z Państwowego Funduszu Ziemi.</u> | |
| 176 | + <u xml:id="u-5.11" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Obok doraźnie podejmowanych środków dla rozwoju produkcji rolnej, rok 1964 cechuje podjęcie środków o charakterze działania długofalowego. Przy ogólnym wzroście nakładów w gospodarce narodowej na inwestycje o 4,3%, nakłady inwestycyjne na rolnictwo wzrosły w 1964 r. o 19,4%.</u> | |
| 177 | + <u xml:id="u-5.12" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W 1964 r. bardziej korzystnie ukształtował się bilans handlu zagranicznego, a to w związku z pomyślnym wykonaniem zadań eksportowych. Ponad plan wzrósł eksport węgla i energii elektrycznej, a szczególnie pozytywnym objawem był dalszy wzrost eksportu maszyn i urządzeń. Poważny wzrost eksportu nie zapewnił jednak osiągnięcia w pełni zaplanowanej poprawy bilansu płatniczego, o czym zadecydowała konieczność zwiększenia ponad plan importu, głównie importu zboża i pasz.</u> | |
| 178 | + <u xml:id="u-5.13" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W 1964 r. prowadzone były dalsze prace nad metodami analizy w dziedzinie badania ekonomicznej efektywności handlu zagranicznego, co ma istotne znaczenie zarówno dla podejmowania operatywnych decyzji przy zawieraniu transakcji i ich realizacji, jak i studiów nad kierunkami rozwoju najbardziej opłacalnych gałęzi produkcji eksportowej i dokonywania w związku z tym odpowiednich nakładów inwestycyjnych.</u> | |
| 179 | + <u xml:id="u-5.14" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Ważnym czynnikiem poprawy sytuacji gospodarczej, charakterystycznym dla 1964 r., były postępy w zagospodarowaniu obiektów inwestycyjnych, realizowanych w latach 1961—1963. Na skutek oddania w 1964 r. do eksploatacji wielu nowych obiektów, nastąpił znaczny wzrost zdolności produkcyjnych przemysłu, co z kolei było jednym z istotnych czynników wzrostu produkcji.</u> | |
| 180 | + <u xml:id="u-5.15" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W budownictwie mieszkaniowym oddano do użytku 491 tys. nowych izb mieszkalnych, to jest o 13,3% więcej niż w 1963 r. Na dalszą poprawę sytuacji mieszkaniowej ludności — obok nowego budownictwa — istotny wpływ mieć będzie realizacja zadań w zakresie poprawy gospodarki remontowej i konserwacji zasobów mieszkaniowych, co łączy się z przeznaczeniem zwiększonych środków na te cele.</u> | |
| 181 | + <u xml:id="u-5.16" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Syntetycznym wyrazem poprawy w gospodarce było uzyskanie ponadplanowego wzrostu dochodu narodowego.</u> | |
| 182 | + <u xml:id="u-5.17" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Dochód wytworzony, mierzony w cenach stałych, był w 1964 r. o 6,7% wyższy niż w roku poprzednim. Był to również wzrost szybszy niż średni z lat 1961—1963. Oznacza to przekroczenie planu dochodu narodowego wytworzonego o przeszło 21 mld zł. W związku z pomyślnym ukształtowaniem się dochodu wytworzonego, dochód do podziału wzrósł w cenach stałych o 4,9%. W rezultacie przyrost funduszu spożycia indywidualnego i zbiorowego oraz inwestycji netto był większy niż w 1963 r.</u> | |
| 183 | + <u xml:id="u-5.18" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Dalszy postęp osiągnięto w dziedzinie oświaty i kultury. Planowane zadania w zakresie szkolnictwa ogólnokształcącego i zawodowego oraz wyższego zostały wykonane. Sukcesywnie prowadzono prace związane z realizacją reformy szkolnictwa podstawowego. Wzrosła — w porównaniu z 1963 r. — produkcja książek, gazet i czasopism zarówno pod względem tytułów, jak i nakładów. Osiągnięto również postęp w upowszechnianiu radia i telewizji.</u> | |
| 184 | + <u xml:id="u-5.19" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Na tle osiągnięć gospodarczych 1964 r. pragnę przedstawić niektóre problemy tego okresu, zachowujące i obecnie swoją aktualność, których rozwiązanie wymaga długofalowego działania.</u> | |
| 185 | + <u xml:id="u-5.20" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W odniesieniu do przemysłu, chciałbym poruszyć problem, któremu w 1964 r. nadano większą niż kiedykolwiek rangę, a mianowicie zagadnienie jakości i nowoczesności produkcji. Przy ocenie tego problemu należy uwzględnić, że w procesie realizacji kolejnych planów gospodarczych nastąpił wzrost udziału w produkcji takich gałęzi przemysłu, które w poważnym stopniu wpływają i umożliwiają podniesienie technicznego poziomu gospodarki narodowej, a więc przemysłu maszynowego, chemicznego i energetycznego.</u> | |
| 186 | + <u xml:id="u-5.21" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W 1964 r. nakreślono dla całego przemysłu, a szczególnie przemysłu maszynowego, długofalowy program podniesienia poziomu nowoczesności produkcji. Podjęto prace nad sklasyfikowaniem produkowanych wyrobów według trzech grup: grupy A — wyrobów o standardzie światowym, którą należy rozwijać, grupy B — wyrobów o poziomie uzasadniającym kontynuowanie produkcji przez określony czas i grupy C — wyrobów, których poziom kwalifikuje je do stopniowego wycofywania z produkcji. Klasyfikacja ta jest punktem wyjściowym dużej pracy na tym odcinku i stwarza warunki do realizacji założonego programu.</u> | |
| 187 | + <u xml:id="u-5.22" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W 1964 r. pogłębione zostały prace zarówno w zakresie rozszerzenia badań naukowych, jak i większego zbliżenia nauki do potrzeb produkcji. Wyrazem zastosowanych środków jest między innymi zwiększenie i umocnienie roli Komitetu Nauki i Techniki jako organu koordynującego i wiodącego, powołanie nowych instytutów i zwiększenie bazy instytutów istniejących, zaktualizowanie tematyki ich prac; zwiększono środki dla zakładów przemysłowych na cele wynalazczości i racjonalizacji.</u> | |
| 188 | + <u xml:id="u-5.23" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Istotne znaczenie ma decyzja podjęta w sprawie zwiększonego zakupu licencji zagranicznych na produkcję wyrobów o wyższym standardzie technicznym i użytkowym tam, gdzie to może mieć istotny wpływ na obniżenie kosztów i osiągnięcie szybszych efektów produkcyjnych.</u> | |
| 189 | + <u xml:id="u-5.24" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Konieczność podjęcia i kontynuowania we wszystkich dziedzinach prac nad podnoszeniem jakości i nowoczesności produkcji jest ściśle związana ze sprawą systematycznego podnoszenia ekonomicznej efektywności naszej gospodarki narodowej oraz możliwości dalszego zwiększenia eksportu, jednego z istotnych warunków rozwoju naszej gospodarki narodowej i coraz pełniejszego i obfitszego zaspokajania stale rosnących potrzeb ludności.</u> | |
| 190 | + <u xml:id="u-5.25" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Problem podnoszenia jakości i nowoczesności wymaga odpowiedniego ukierunkowania polityki inwestycyjnej, rozwoju badań naukowych i podnoszenia kwalifikacji kadr. Realizacja tego zadania jest nieodłącznie jednak związana również z koniecznością podnoszenia wymagań i odpowiedzialności za wykonanie poruczonych zadań na każdym stanowisku, stałego usprawniania organizacji pracy w przedsiębiorstwach, jak i dyscypliny przestrzegania istniejących i obowiązujących zasad technologii. W tym zakresie kontrole Najwyższej Izby Kontroli stwierdzają w wielu przedsiębiorstwach wiele braków. Szczególnie rażące są przykłady braku dyscypliny zachowania obowiązujących norm technologicznych, niewłaściwego wykorzystania precyzyjnych maszyn, używania niewłaściwych surowców, niedopuszczalnego skracania procesów produkcyjnych, wykończeniowych itp.</u> | |
| 191 | + <u xml:id="u-5.26" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Szczególnej uwagi wymaga sytuacja w przedsiębiorstwach wytwarzających artykuły zaopatrzenia produkcyjnego i inwestycyjnego, zwłaszcza w niektórych branżach przemysłu ciężkiego i chemicznego. Należy zauważyć, że w tej sferze w mniejszym stopniu działają takie bodźce, jak presja konsumenta, opinia społeczna, żądania importera, które większą rolę odgrywają w przemyśle dostarczającym artykuły na rynek oraz na eksport. W związku z tym coraz większego znaczenia nabiera sprawa dyscypliny realizacji umów między przedsiębiorstwami kooperującymi, między inwestorem a wykonawcą, gdyż — jak to wynika z ustaleń Najwyższej Izby Kontroli — stan w tej dziedzinie jest niezadowalający. Wyrazem tego jest rozmiar wzajemnie płaconych kar za nieterminowe, nieodpowiednie jakościowo i asortymentowo dostawy objęte umowami.</u> | |
| 192 | + <u xml:id="u-5.27" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Jak to z powyższych uwag wynika, działanie niezbędne dla poprawy w dziedzinie podniesienia jakości i nowoczesności produkcji jest złożone i wielokierunkowe. Wiele uwagi rząd w pracach swoich poświęcał sprawie jakości wyrobów przemysłowych jako problemowi o wielkim znaczeniu ekonomicznym i społecznym. W tym zakresie podjęto szereg długofalowych środków organizacyjnych i ekonomicznych. Szczególnej uwagi i studiów wymaga sprawa ustalenia takiego systemu bodźców, który powodowałby stałe zainteresowanie zakładów wprowadzaniem nowej techniki.</u> | |
| 193 | + <u xml:id="u-5.28" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W dziedzinie jakości i nowoczesności produkcji doniosłe znaczenie mieć będzie realizacja uchwał o dalszym doskonaleniu systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową. Problematyka nowoczesności i jakości wyrobów jako zadanie długofalowe — staje się jednym z głównych zadań przemysłu w nadchodzącej pięciolatce.</u> | |
| 194 | + <u xml:id="u-5.29" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Przechodząc do omówienia niektórych problemów rolnictwa w 1964 r., pragnę podkreślić, że jeżeli mimo niesprzyjających warunków atmosferycznych nastąpił wzrost globalnej produkcji rolnej w porównaniu z 1963 r., a jednocześnie stworzono korzystną bazę wyjściową dla wzrostu produkcji w bieżącym roku, to w dużej mierze z tego względu, iż rok 1964 przeszedł w rolnictwie pod znakiem wysokiego wzrostu środków przeznaczonych na rozwój produkcji rolnej.</u> | |
| 195 | + <u xml:id="u-5.30" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Wydatnie wzrosły nakłady na meliorację, budownictwo gospodarcze, mechanizację, a w tym na rozwój zaplecza technicznego i przygotowanie fachowych kadr dla potrzeb rolnictwa. Jak już wspomniałem, łączne nakłady na rolnictwo wzrosły w 1964 r. w porównaniu z rokiem poprzednim o 19,4%, przy wzroście nakładów inwestycyjnych w całej gospodarce narodowej o 4,3%.</u> | |
| 196 | + <u xml:id="u-5.31" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Rolnictwo uzyskało pod zbiory 1964 r. o 7,5% więcej nawozów niż w 1963 r. Dostawy ziarna kwalifikowanego wzrosły blisko o jedną czwartą, a zużycie chemicznych środków ochrony roślin — o jedną trzecią. Dostawy traktorów, silników i maszyn rolniczych wzrosły w 1964 r. o 6,4%, a liczba traktorów przekroczyła w całym rolnictwie 100 tys. sztuk.</u> | |
| 197 | + <u xml:id="u-5.32" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Zapewnienie warunków do rozwoju produkcji zwierzęcej było w 1964 r. przedmiotem szeregu uchwał rządu, w wyniku których zwiększono zaopatrzenie rolnictwa i rozszerzono bodźce ekonomiczne stymulujące wzrost hodowli bydła. Wybudowanie 100 tys. nowych silosów pozwoliło zwiększyć ilość pasz dla bydła. Duże znaczenie dla poprawy bilansu paszowego miał również dalszy poważny wzrost sprzedaży pasz oraz stworzenie korzystniejszych relacji cen zbóż i mieszanek paszowych.</u> | |
| 198 | + <u xml:id="u-5.33" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Dziedziną rolnictwa, w której efektywność wzrastających nakładów nie może jeszcze zadowalać, jest melioracja łąk i pastwisk. Mimo że rok 1964 przyniósł poprawę w działalności przedsiębiorstw melioracyjnych i konserwacyjnych oraz spółek wodnych, to w przebiegu melioracji i w zagospodarowaniu pomelioracyjnym, a także w eksploatacji wybudowanych urządzeń występowało jeszcze sporo niedociągnięć. Kontrole dużych kompleksów melioracyjnych stwierdzały występowanie nadmiernych, nawet wieloletnich wydłużeń cyklu inwestycyjnego, począwszy od melioracji podstawowych do pomelioracyjnego zagospodarowania użytków zielonych.</u> | |
| 199 | + <u xml:id="u-5.34" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Na niepełne osiągnięcie efektów wpływało niedostateczne przestrzeganie zasad kompleksowości robót oraz niepodejmowanie na zmeliorowanych kompleksach uzupełniających inwestycji, które warunkują pełne wykorzystanie zmeliorowanych użytków. Część tych niedociągnięć wynikała z braku koncentracji środków i nie zawsze dość racjonalnego rozdysponowania posiadanych środków.</u> | |
| 200 | + <u xml:id="u-5.35" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Należy stwierdzić wyraźny postęp w 1964 r. w wykorzystywaniu przez kółka rolnicze maszyn i traktorów, co wyraziło się między innymi w przepracowaniu przez traktory kołek średnio około 1.000 godzin rocznie, a więc zbliżenie się do granicy, która stwarza podstawę rentowności mechanizacji.</u> | |
| 201 | + <u xml:id="u-5.36" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Osiągnięcia kółek rolniczych uwarunkowane były poważnym wzrostem troski aktywu chłopskiego o majątek społeczny oraz poprawą usług państwowych ośrodków maszynowych w zakresie remontów i konserwacji sprzętu traktorowo-maszynowego. Do poprawy technicznej obsługi sprzętu kółek rolniczych przyczyniła się również stopniowa koncentracja tego sprzętu.</u> | |
| 202 | + <u xml:id="u-5.37" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Należy jednak stwierdzić, że dalszy pomyślny postęp mechanizacji rolnictwa, w tym również i w kółkach rolniczych, wymaga dalszej poprawy jakości produkowanego sprzętu, jak i rozszerzenia asortymentu maszyn oraz zwiększenia i usprawnienia dostaw części zamiennych, gdyż w 1964 r. zaznaczyły się w tej dziedzinie pewne dysproporcje. Wyrazem tego było między innymi pogorszenie się w kółkach rolniczych wskaźnika ilości maszyn towarzyszących, przypadających na 100 traktorów. Wynikało to między innymi z braku niektórych maszyn towarzyszących lub nieodpowiedniego układu asortymentowego dostaw.</u> | |
| 203 | + <u xml:id="u-5.38" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W 1964 r. nastąpiło dalsze ożywienie i zainteresowanie wsi rozwojem budownictwa; w związku z tym mimo poważnego wzrostu dostaw materiałów budowlanych, zapotrzebowanie w tym zakresie nie mogło być w pełni zaspokojone. W tych warunkach szczególnego znaczenia nabiera oszczędne i właściwe wykorzystanie istniejących rezerw zarówno w produkcji, jak i w zużyciu tych materiałów w całej gospodarce narodowej.</u> | |
| 204 | + <u xml:id="u-5.39" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W celu stałego podnoszenia efektywności ekonomicznej nakładów przeznaczonych na rozwój produkcji rolnej, Ministerstwo Rolnictwa i rady narodowe oraz zainteresowane jednostki przemysłu i handlu podjęły szereg istotnych kroków dla usunięcia występujących niedociągnięć. Wiele spraw pomyślnie załatwiono, Podjęto szereg środków, mających na celu przeprowadzenie uzupełniających melioracji w odniesieniu do obiektów, które tego wymagały. Wydzielono specjalną pulę nawozów i zastosowano inne środki, zmierzające do lepszego zagospodarowania i wykorzystania obiektów zmeliorowanych.</u> | |
| 205 | + <u xml:id="u-5.40" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Opracowany został program zaopatrzenia rolnictwa w maszyny potrzebne do kompleksowej mechanizacji podstawowych działów produkcji rolnej. W planie produkcji maszyn rolniczych zostały uwzględnione zarówno maszyny obecnie produkowane i wypróbowane w praktycznej eksploatacji, jak również maszyny, których produkcję trzeba uruchomić dla uzupełnienia luk w stosowanych zestawach maszyn. W ten sposób zostały stworzone warunki do kompleksowego programowania rozwoju przemysłu maszyn rolniczych i mechanizacji produkcji rolniczej.</u> | |
| 206 | + <u xml:id="u-5.41" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Ministerstwo Rolnictwa wprowadziło stałe ceny za remonty kapitalne wielu typów ciągników. Wzrósł zakres obsługi gwarancyjnej sprzętu dostarczanego rolnictwu. Specjalne czołówki warsztatowe pełnią obsługę gwarancyjną sprzętu dostarczanego wszystkim grupom użytkowników. Dzięki przyśpieszeniu i usprawnieniu remontów wzrósł stopień wykorzystania maszyn.</u> | |
| 207 | + <u xml:id="u-5.42" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Mimo tych przedsięwzięć, w dziedzinie melioracji i mechanizacji rolnictwa pozostaje nadal wiele do zrobienia zarówno ze strony producentów i dostawców, jak i ze strony bezpośrednich użytkowników zmeliorowanych obiektów oraz maszyn i urządzeń rolniczych.</u> | |
| 208 | + <u xml:id="u-5.43" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Wysoki Sejmie! Jak już wspomniałem, realizacja planu inwestycyjnego 1964 r. przyczyniła się do przyśpieszenia tempa wzrostu gospodarki narodowej. W 1964 r. oddano do użytku szereg ważnych obiektów budowanych w latach poprzednich, przy jednoczesnym znacznym zaawansowaniu robót na obiektach w budowie. Poważny wzrost nakładów inwestycyjnych, zwłaszcza w dziedzinach, w których inwestycje podejmuje się w kraju po raz pierwszy, nasuwał szereg trudności do rozwiązania, związanych między innymi z koniecznością uwzględniania szybkiego postępu techniki.</u> | |
| 209 | + <u xml:id="u-5.44" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W działalności inwestycyjnej w 1964 r. występowały jednak nadal i takie zjawiska, które osłabiają efektywność inwestycji.</u> | |
| 210 | + <u xml:id="u-5.45" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Poważne skutki wywołuje przede wszystkim przewlekłość w realizacji niektórych obiektów, zwłaszcza dużych obiektów przemysłowych. Opóźnienia w wykonaniu inwestycji są częstokroć wywoływane brakami organizacyjnymi, głównie wadliwym i nieterminowym przygotowaniem dokumentacji.</u> | |
| 211 | + <u xml:id="u-5.46" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Plan inwestycyjny na 1964 r. zawierał 138 zadań dotyczących obiektów przemysłowych bez zatwierdzonych projektów wstępnych, przy czym wyznaczony inwestorom termin uzupełnienia dokumentacji w większości wypadków nie był dotrzymany.</u> | |
| 212 | + <u xml:id="u-5.47" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Proces inwestycyjny jest utrudniony również wskutek ciągle jeszcze niedostatecznie przezwyciężonego zjawiska niewłaściwej wyceny kosztów inwestycji. W tej mierze szczególnie istotne są występujące wypadki niskiej wyceny kosztów inwestycji w momencie wprowadzania ich do planu.</u> | |
| 213 | + <u xml:id="u-5.48" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Zdarzają się wypadki, że poszczególne zadania inwestycyjne wykazywane są w założeniach w kwotach znacznie niższych niż te, jakie zamieszczano następnie w projektach wstępnych. W wielu wypadkach wycena kosztów nie jest również należyta w projektach wstępnych i w związku z tym podlegała dalszym korektom.</u> | |
| 214 | + <u xml:id="u-5.49" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Wspomniane czynniki, powodujące znaczną rozpiętość między kosztem określonym w momencie wprowadzania inwestycji do planu a rzeczywistym kosztem inwestycji oddawanej do użytkowania, wywołują szereg ujemnych skutków, a przede wszystkim konieczność przesuwania środków i trudności w utrzymaniu należytej ich koncentracji.</u> | |
| 215 | + <u xml:id="u-5.50" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Niemałe trudności wywołuje nieosiąganie we właściwym czasie — wskutek opóźnień inwestycyjnych — założonego przyrostu zdolności produkcyjnych. Trudności te przejawiają się w dysproporcjach w produkcji uzależnionych od siebie surowców i półfabrykatów, a w dalszej konsekwencji — w braku niektórych towarów przeznaczonych dla rynku i na eksport lub na zaopatrzenie.</u> | |
| 216 | + <u xml:id="u-5.51" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Niekorzystnym zjawiskom w działalności inwestycyjnej rząd przeciwdziałał, podejmując zarówno decyzje dotyczące konkretnych obiektów bądź grup inwestycji, jak również środki o charakterze organizacyjnym. W 1965 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę, stwarzającą podstawę do poprawy w zakresie wyceny kosztów inwestycji w planach rocznych i wieloletnich. Uchwała określiła zwiększone wymagania dotyczące programowania, projektowania i planowania inwestycji, jak również kontroli i analizy kosztów inwestycji.</u> | |
| 217 | + <u xml:id="u-5.52" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Istotne znaczenie dla działalności inwestycyjnej mieć będą zmiany w zasadach finansowania inwestycji, wchodzące w życie z nowym rokiem. Polegają one między innymi na rozszerzeniu roli kredytu bankowego, jako źródła finansowania działalności inwestycyjnej, a poprzez zróżnicowane oprocentowanie kredytu dla inwestycji zjednoczeń i przedsiębiorstw, a częściowo także inwestycji centralnych — na działaniu w kierunku oszczędnej i terminowej realizacji inwestycji. Lepszej gospodarce środkami inwestycyjnymi sprzyjać powinno także stopniowo wprowadzane oprocentowanie środków trwałych.</u> | |
| 218 | + <u xml:id="u-5.53" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Chciałbym z kolei przedstawić niektóre sprawy z dziedziny zaopatrzenia rynku.</u> | |
| 219 | + <u xml:id="u-5.54" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Rok 1964 charakteryzował się wzrostem ogólnej wartości dostaw na zaopatrzenie rynku, występowały jednakże trudności w różnych okresach i w różnym stopniu nasilenia w zaopatrzeniu w poszczególne towary, szczególnie w branży mięsnej i mleczarskiej, a w zakresie artykułów przemysłowych — obuwniczej i tekstylnej.</u> | |
| 220 | + <u xml:id="u-5.55" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Handel nasz miał w 1964 r. niewątpliwie dalsze istotne osiągnięcia, wiele dokonano i niemało środków przeznaczono na unowocześnienie handlu, wprowadzenie nowych form obsługi, rozszerzenie sieci nowoczesnych sklepów. Mimo to w działalności handlu występowały nadal poważne trudności i niedociągnięcia.</u> | |
| 221 | + <u xml:id="u-5.56" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">U podstaw wielu trudności leżą ograniczone możliwości produkcyjne niektórych branż przemysłu, konieczność ograniczania importu niektórych surowców i artykułów konsumpcyjnych związana z sytuacją płatniczą kraju, jak również niedostateczna jeszcze ilość placówek handlowych, niedostatek środków transportu itp. Niezależnie od wymienionych trudności na stan zaopatrzenia rynku mają również wpływ przyczyny zależne od pracy organizacji handlowych, od należytej współpracy handlu z przemysłem oraz od właściwej obsługi ludności przez aparat handlu.</u> | |
| 222 | + <u xml:id="u-5.57" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Wiele nieprawidłowości wynika z niedostatecznej jeszcze organizacji i techniki sprzedaży w hurcie i detalu, niewłaściwej często informacji, niedociągnięć w koordynacji działania hurtu i detalu.</u> | |
| 223 | + <u xml:id="u-5.58" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Ważną sprawą, wiążącą się z zaopatrzeniem rynku, jest niedostateczna jeszcze zdolność produkcyjna przemysłu lekkiego i bazy przetwórczej w przemyśle rolno-spożywczym.</u> | |
| 224 | + <u xml:id="u-5.59" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Z sytuacją zaopatrzeniową w zakresie niektórych produktów żywnościowych wiąże się sprawa niedostatecznego rozwoju i znanych wad w funkcjonowaniu gastronomii.</u> | |
| 225 | + <u xml:id="u-5.60" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Ujemny wpływ na poziom zaopatrzenia rynku mają również niedociągnięcia występujące w przemyśle produkującym na potrzeby rynku zarówno kluczowym, jak i terenowym. Zbyt wolno postępuje proces usprawniania wzajemnych stosunków pomiędzy handlem a przemysłem. Przemysł nie dotrzymuje terminów dostaw, a częstokroć dokonuje licznych zmian asortymentowych i gatunkowych, naruszając zawarte umowy. Występują w niektórych zakładach przemysłowych fakty dostaw na rynek artykułów cieszących się mniejszym popytem, przy jednoczesnym niewywiązywaniu się z dostaw artykułów poszukiwanych na rynku.</u> | |
| 226 | + <u xml:id="u-5.61" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Istotnym elementem dla kształtowania się sytuacji rynkowej jest wszechstronny rozwój usług dla ludności. W tej dziedzinie w roku 1964 nastąpił dalszy postęp. Niemniej jednak nie zostały jeszcze usunięte wszystkie przeszkody i trudności w zaspokojeniu stale wzrastających w tym zakresie potrzeb.</u> | |
| 227 | + <u xml:id="u-5.62" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Istotnym źródłem niedomagań jest niedostateczna jeszcze sprawność działania poszczególnych ogniw administracji, choć przy istniejących trudnościach obiektywnych właśnie znacznie większa uwaga powinna być zwrócona na działalność ogniw odpowiedzialnych za stan zaopatrzenia rynku w towary i za rozwój usług.</u> | |
| 228 | + <u xml:id="u-5.63" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Należy stwierdzić, że sprawom zaopatrzenia rynku i zagadnieniu rozwoju usług rząd poświęcał wiele uwagi w celu podniesienia stopnia odpowiedzialności za ten odcinek gospodarczy wobec wszystkich resortów produkujących na potrzeby rynku oraz jednostek organizacyjnych rad narodowych, odpowiedzialnych za należyty nadzór, organizację i funkcjonowanie sieci handlu i usług.</u> | |
| 229 | + <u xml:id="u-5.64" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W zakresie realizacji budżetu państwa należy podkreślić, że przy pełnym zabezpieczeniu potrzeb finansowych na realizację zadań przewidzianych w Narodowym Planie Gospodarczym osiągnięto nadwyżkę dochodów nad wydatkami większą o 4,1 mld zł od założonej w ustawie budżetowej. Źródłem tej nadwyżki były ponadplanowe wpłaty przedsiębiorstw uspołecznionych z tytułu akumulacji finansowej.</u> | |
| 230 | + <u xml:id="u-5.65" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">W wykonywaniu budżetu nastąpiła w 1964 roku dalsza poprawa w zakresie przestrzegania zasad celowości i gospodarności w dysponowaniu środkami. Dotyczy to zwłaszcza gospodarowania etatami i osobowym funduszem płac. Do poprawy przyczyniło się również usprawnienie planowania i stosowanie norm budżetowych w zakresie finansowania urządzeń socjalnych i kulturalnych. Nastąpiła również dalsza poprawa w gospodarce budżetowej rad narodowych.</u> | |
| 231 | + <u xml:id="u-5.66" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Istotnym elementem podniesienia dyscypliny i ekonomiki w gospodarowaniu środkami społecznymi jest zagadnienie ewidencji majątkowej, której stan i poziom według oceny Najwyższej Izby Kontroli jest niezadowalający. Dotyczy to zwłaszcza stanu dokumentacji materiałowej, będącej ważnym czynnikiem zarówno kontroli prawidłowego przebiegu procesów produkcyjnych, jak i analizy gospodarczej oraz ochrony mienia społecznego.</u> | |
| 232 | + <u xml:id="u-5.67" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Wysoki Sejmie! Realizacja Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa za rok 1964, mimo występujących trudności i niepełnego wykonania niektórych zadań zasługuje na pozytywną ocenę. Był to bowiem okres, w którym intensywna praca całego społeczeństwa oraz skuteczne środki podejmowane przez rząd pozwoliły na znaczne przyśpieszenie tempa rozwoju gospodarczego, szybszy wzrost dochodu narodowego głównie na podstawie poważnego wzrostu wydajności pracy.</u> | |
| 233 | + <u xml:id="u-5.68" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliKonstantyDabrowski">Reasumując, Najwyższa Izba Kontroli na podstawie wyników kontroli i oceny wykonania zadań stwierdza, że działalność rządu była zgodna z uchwałą Sejmu o Narodowym Planie Gospodarczym i ustawą budżetową na rok 1964 i że podstawowe zadania w nich zawarte zostały pomyślnie wykonane. Na tej podstawie zgodnie z art. 28 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli wnoszę — w imieniu Kolegium Najwyższej Izby Kontroli — o udzielenie rządowi absolutorium za okres od 1 stycznia 1964 r. do 31 grudnia 1964 r.</u> | |
| 234 | + <u xml:id="u-5.69" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 235 | + </div> | |
| 236 | + <div xml:id="div-6"> | |
| 237 | + <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca drugiego punktu porządku dziennego — poseł Feliks Starzec.</u> | |
| 238 | + </div> | |
| 239 | + <div xml:id="div-7"> | |
| 240 | + <u xml:id="u-7.0" who="#PoselStarzecFeliks">Wysoki Sejmie! Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz pozostałe komisje sejmowe, ustosunkowując się do sprawozdań rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1964 oraz do wniosku Najwyższej Izby Kontroli w sprawie udzielenia rządowi absolutorium za ten okres, dokonały analizy realizacji planu i budżetu w roku 1964, a jednocześnie uwzględniły w tej analizie ocenę, jak poszczególne problemy gospodarcze rozwiązywane były w roku bieżącym. Jak wiadomo plan roku 1964 zakładał umocnienie proporcjonalnego rozwoju gospodarki kraju i przełamanie tych trudności, które wystąpiły w latach 1962, 1963.</u> | |
| 241 | + <u xml:id="u-7.1" who="#PoselStarzecFeliks">Dyskusja w komisjach sejmowych podkreślała dużą skuteczność podjętych przez rząd środków do stopniowego usuwania wielu znanych, szeroko omawianych w debacie sejmowej nad planem roku 1964 trudności. Dzięki tym środkom zastosowanym w przemyśle, a zwłaszcza skoncentrowaniu uwagi rządu na wzroście wydajności pracy, lepszym zaopatrzeniu przemysłu w surowce, pełniejszym wykorzystaniu istniejących mocy produkcyjnych i oddaniu do eksploatacji nowych obiektów, produkcja przemysłowa wzrosła o 9,3%, przekraczając zadania Narodowego Planu Gospodarczego o 3,8%. Produkcja wyrobów grupy A wzrosła przy tym o 10,1%, a grupy B — o 8%. Były to więc proporcje korzystniejsze dla rynku wewnętrznego niż w latach ubiegłych. Przekroczony został poziom założonego w planie dochodu narodowego o 21 mld zł, co stanowi wzrost w stosunku do 1963 roku o 6,7%.</u> | |
| 242 | + <u xml:id="u-7.2" who="#PoselStarzecFeliks">Poprawiły się znacznie proporcje podstawowych wskaźników ekonomicznych. I tak, jeśli w latach 1961—1963 wydajność pracy w przemyśle wzrastała przeciętnie o 4,8%, to w 1964 r. wzrosła o 7,1%, zatrudnienie natomiast wzrosło o 2%. W związku z tym 79% przyrostu produkcji przemysłowej osiągnięto dzięki lepszej wydajności pracy. Przedsiębiorstwa przemysłowe obniżyły koszty własne produkcji o około 8 mld zł, w tym koszty materiałowe o 3,4 mld zł.</u> | |
| 243 | + <u xml:id="u-7.3" who="#PoselStarzecFeliks">W handlu zagranicznym osiągnięto dodatnie saldo w wysokości ponad 96 mln zł dewizowych. Zwiększył się udział w eksporcie maszyn i urządzeń. Obroty handlu zagranicznego wzrosły o 11,2% w stosunku do roku 1963. Przekroczono więc założenia planu o 10,4%.</u> | |
| 244 | + <u xml:id="u-7.4" who="#PoselStarzecFeliks">W centrum uwagi rządu i całego państwa znalazły się sprawy rolnictwa. Nastąpiło znaczne ożywienie działalności inwestycyjnej w rolnictwie, rząd podjął szereg środków dla usprawnienia i zapewnienia większej ilości odpowiednich środków produkcji dla rolnictwa. Pogłowie trzody chlewnej przekroczyło założenia Narodowego Planu Gospodarczego o 600 tys. sztuk. Rozszerzono areał upraw: pszenicy, strączkowych jadalnych, roślin przemysłowych oraz warzyw. Wysoki był również urodzaj ziemniaków i buraków cukrowych oraz warzyw i owoców.</u> | |
| 245 | + <u xml:id="u-7.5" who="#PoselStarzecFeliks">Przekroczono plan budownictwa mieszkaniowego zarówno w mieście, jak i na wsi o 13,6%. Plan remontów wykonano z nadwyżką 3,5%.</u> | |
| 246 | + <u xml:id="u-7.6" who="#PoselStarzecFeliks">Budżet państwa wykonany został po stronie dochodów 102,6%, a po stronie wydatków 101,2%. Akumulacja finansowa przedsiębiorstw przemysłowych wzrosła w stosunku do 1963 roku o 17,3%.</u> | |
| 247 | + <u xml:id="u-7.7" who="#PoselStarzecFeliks">Wykonano również podstawowe zadania w dziedzinie oświaty, kultury i zdrowia, chociaż potrzeby w tym zakresie są ciągle rosnące.</u> | |
| 248 | + <u xml:id="u-7.8" who="#PoselStarzecFeliks">Wzrósł prestiż naszego kraju wśród innych narodów świata dzięki konsekwentnie prowadzonej przez rząd polityce pokojowego współistnienia i umacniania współpracy z państwami socjalistycznymi, a także z innymi krajami, które dalszy rozwój wiążą z utrwalaniem pokoju, dzięki polityce przeciwstawiania się agresywnym siłom w świecie, które szczególnie niebezpieczny charakter przejawiały w Stanach Zjednoczonych i NRF. Wzrosła również siła obronna naszego kraju.</u> | |
| 249 | + <u xml:id="u-7.9" who="#PoselStarzecFeliks">Wyrażając rządowi uznanie za dużą zdolność koncentrowania wysiłków na szczególnie ważnych lub zagrożonych odcinkach, za przezwyciężanie trudności, jakie występowały w naszej gospodarce w dwóch poprzednich latach — komisje podkreślały jednocześnie ofiarność, pracowitość i aktywną postawę naszego społeczeństwa, robotników, chłopów i inteligencji, kobiet i młodzieży. Postawa ta w niemałym stopniu przyczyniła się do osiągniętych rezultatów roku 1964. Trzeba jednocześnie przypomnieć, że był to rok obchodów XX-lecia Polski Ludowej, rok IV Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i kongresów Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego.</u> | |
| 250 | + <u xml:id="u-7.10" who="#PoselStarzecFeliks">W wyniku zobowiązań i czynów społecznych powstały nowe wielomiliardowe wartości. Nie każde wynikające ze szlachetnych i społecznych pobudek działanie czy postawa da się jednak ocenić w złotówkach. Troska o majątek społeczny, o rozwój oświaty i kultury, o lepsze stosunki międzyludzkie, choć często niewymierne materialnie, jakże pozytywnie wpływa na to, co się określa klimatem życia i atmosferą dnia codziennego.</u> | |
| 251 | + <u xml:id="u-7.11" who="#PoselStarzecFeliks">Komisje koncentrowały jednak swoją uwagę przede wszystkim na tych zagadnieniach, które warunkują dalszy postęp w rozwoju gospodarki i w polepszaniu bytu ludzi miast i wsi. Jest rzeczą naturalną, że każdy chce lepiej żyć, więcej zarabiać, lepiej mieszkać, lepiej się ubierać i odżywiać, mieć więcej wolnego czasu, pełniej korzystać z dóbr kulturalnych.</u> | |
| 252 | + <u xml:id="u-7.12" who="#PoselStarzecFeliks">W skali narodu — materialne i kulturalne dążenia mogą być urzeczywistnione jedynie zwiększonym i lepiej zorganizowanym, bardziej efektywnym wysiłkiem wszystkich obywateli. Główne zadanie polega więc na tym, żeby lepiej organizować produkcję, usprawniać system bodźców i właściwie je stosować, by oszczędniej gospodarować każdą złotówką nakładów, aby na każdym stanowisku pracować wydajniej, dbając o dobre wykonanie zadań. Dlatego też komisje zwróciły uwagę, aby rząd nadal koncentrował swe wysiłki na tych dziedzinach działalności gospodarczej, w których tkwią największe rezerwy; do nich zaś należy zaliczyć między innymi:</u> | |
| 253 | + <u xml:id="u-7.13" who="#PoselStarzecFeliks">1)doskonalenie procesów inwestycyjnych, 2)poprawę jakości produkcji i dostosowanie jej do potrzeb rynku wewnętrznego i zagranicznego, 3)dalszą poprawę proporcji podstawowych wskaźników ekonomicznych, 4)utrzymanie planowanego tempa intensyfikacji rolnictwa, koncentrując uwagę na pełnej realizacji tych planów, 5)szybszą poprawę wyników handlu zagranicznego, 6)dalszy, szybszy rozwój rzemiosła, chałupnictwa, drobnego przemysłu oraz usług.</u> | |
| 254 | + <u xml:id="u-7.14" who="#PoselStarzecFeliks">Pragnę przekazać Wysokiej Izbie uwagi komisji sejmowych dotyczące tych grup zagadnień, poczynione w toku omawiania wyników gospodarczych 1964 roku. Siłą rzeczy będę raczej mówił o słabościach występujących w poszczególnych dziedzinach gospodarki.</u> | |
| 255 | + <u xml:id="u-7.15" who="#PoselStarzecFeliks">Podkreślając uzyskane sukcesy osiągnięte w omawianym roku, trzeba nadal skoncentrować wysiłki na tych dziedzinach działalności gospodarczej, w których zarówno w roku 1964, jak i w roku bieżącym mimo dużych możliwości były wciąż niedostateczne wyniki.</u> | |
| 256 | + <u xml:id="u-7.16" who="#PoselStarzecFeliks">W omawianym roku zadania inwestycyjne wykonano w całej gospodarce w 100,5% planowanych nakładów. Przekazano do eksploatacji wiele ważnych obiektów, dzięki czemu między innymi wzrosła tak wydatnie produkcja przemysłowa. Jednocześnie jednak spośród planowanych 53 obiektów priorytetowych, przekazano do eksploatacji tylko 38 obiektów, przy równoczesnym poważnym przekroczeniu planowanych kosztów wielu zadań inwestycyjnych. Wzrost kosztów inwestycji spowodowany był wieloma przyczynami, przede wszystkim jednak wadliwą ich wyceną.</u> | |
| 257 | + <u xml:id="u-7.17" who="#PoselStarzecFeliks">Opóźnienia w oddawaniu obiektów do użytku najczęściej powodowane były nieterminowymi dostawami maszyn i urządzeń, a także złą organizacją robót budowlano-montażowych.</u> | |
| 258 | + <u xml:id="u-7.18" who="#PoselStarzecFeliks">Nie wszędzie też osiągnięto założoną w harmonogramie moc wytwórczą. Między innymi występowały opóźnienia w przygotowaniu kadr dla nowych obiektów.</u> | |
| 259 | + <u xml:id="u-7.19" who="#PoselStarzecFeliks">Jak wykazują uwagi NIK w 1964 roku, a nawet w roku bieżącym, nadal wprowadzano do planu i realizowano obiekty bez wstępnych projektów, mimo wyraźnych w tym zakresie przepisów.</u> | |
| 260 | + <u xml:id="u-7.20" who="#PoselStarzecFeliks">Doświadczenia roku bieżącego wskazują, iż — choć rząd podjął szereg środków działania — nadal istnieje konieczność dalszego doskonalenia procesów inwestycyjnych przez lepsze opracowywanie dokumentacji, lepszą synchronizację robót budowlano-montażowych z dostawami maszyn i urządzeń, koncentrowanie wysiłku na obiektach rozpoczętych, podejmowanie decyzji inwestycyjnych po głębszej analizie ekonomicznej.</u> | |
| 261 | + <u xml:id="u-7.21" who="#PoselStarzecFeliks">Ważnym elementem wpływającym zarówno na efekty ekonomiczne działalności produkcyjnej, jak i pełniejsze zaspokojenie potrzeb społeczeństwa, jest struktura i jakość produkcji przeznaczonej na zaopatrzenie rynku wewnętrznego. Podjęte przez rząd środki przyczyniły się do pewnej poprawy jakości wielu wyrobów oraz pełniejszego zaopatrzenia rynku w sprzęt gospodarstwa domowego, a zwłaszcza pralki, telewizory, lodówki, a także niektóre wyroby przemysłu włókienniczego i chemicznego. Jednak nadal występują poważne braki wielu asortymentów, zwłaszcza przemysłu włókienniczego, obuwniczego, spożywczego itd., jak również w pewnych gałęziach przemysłu chemicznego. Zarówno braki niektórych towarów oraz ich niska jakość wywodziła się z dwóch źródeł: z niedostatecznego zaopatrzenia w odpowiednie surowce, słabego często opanowania technologii produkcji wielu, zwłaszcza nowych w naszym przemyśle wyrobów oraz pewnych nieprawidłowości wzajemnych układów przedsiębiorstwo — rynek.</u> | |
| 262 | + <u xml:id="u-7.22" who="#PoselStarzecFeliks">W 1964 r. wysunęła się potrzeba bardziej zdecydowanych środków dla poprawy jakości i nowoczesności wyrobów. Uznając wysoką rangę tych spraw, komisje zwróciły uwagę na konieczność koncentrowania wysiłków na dalszym doskonaleniu metod planowania produkcji towarów rynkowych, stwarzania bardziej efektywnych bodźców dla produkcji o wysokiej jakości, wypracowania bardziej prawidłowych ocen wyników ekonomicznych przedsiębiorstw, dążąc do uwzględnienia w tej ocenie w szerszym zakresie skali zaspokajania potrzeb odbiorców.</u> | |
| 263 | + <u xml:id="u-7.23" who="#PoselStarzecFeliks">Plan na rok 1964 w zakresie przemysłu zakładał poprawę wyników w obniżce kosztów własnych produkcji. Jako węzłowy problem tego planu wysunięto sprawę oszczędnego gospodarowania wszystkimi środkami będącymi w dyspozycji przemysłu. Oszczędne zużycie surowców, lepsze wykorzystanie parku maszynowego, zwiększenie wydajności pracy poprzez racjonalną jej organizację, zastosowanie ulepszonych konstrukcji, umiejętna gospodarka środkami, to zasadnicze czynniki wpływające na obniżenie kosztów wytwarzanych wyrobów. Przytoczone poprzednio liczby świadczą o licznych osiągnięciach w tym zakresie.</u> | |
| 264 | + <u xml:id="u-7.24" who="#PoselStarzecFeliks">Nie zawsze, niestety, i nie wszędzie przedsiębiorstwa sięgają po tańsze surowce zastępcze, nie zawsze pracują nad poprawą wskaźnika wydajności pracy czy racjonalnie gospodarują surowcami i materiałami. Na przykład w niektórych zjednoczeniach przemysłu ciężkiego przekroczenie planowanych kosztów materiałowych było wyższe od przekroczenia planu produkcji. W przemyśle motoryzacyjnym, maszyn rolniczych zawyżono koszty zużycia materiałowego z powodu nieprzestrzegania reżimów technologicznych i niewłaściwej eksploatacji urządzeń. Przeprowadzone kontrole w przemyśle materiałów budowlanych wskazują na istniejące tam możliwości obniżenia kosztów, które to możliwości nie zostały wykorzystane przez zakłady tego przemysłu.</u> | |
| 265 | + <u xml:id="u-7.25" who="#PoselStarzecFeliks">Jak już wspomniałem, wiele pozytywnych zjawisk możemy zanotować w rolnictwie. Można by wyliczyć długą listę innych interesujących dowodów dalszej intensyfikacji rolnictwa i skuteczności pomocy państwa udzielanej wsi oraz poprawy gospodarności rolników.</u> | |
| 266 | + <u xml:id="u-7.26" who="#PoselStarzecFeliks">Wyniki osiągnięte w rolnictwie nie mogą jednak w pełni zadowalać. Nadal istnieją poważne rezerwy produkcyjne w znacznej grupie gospodarstw chłopskich i PGR, zwłaszcza w poprawie agrotechniki, żywienia zwierząt, w lepszej pracy organizacji i instytucji rolniczych, a także pełniejszej realizacji planów inwestycyjnych. Nie wykonano bowiem wielu planowanych założeń. Planowane nakłady na inwestycje produkcyjne wykonane zostały w 91,5%, mimo wzrostu tych nakładów o 19% w stosunku do 1963 r. Wystąpiło tu zjawisko niedoskonałych metod bilansowania nakładów finansowych z zaopatrzeniem materiałowym i mocami przerobowymi przedsiębiorstw budowlanych.</u> | |
| 267 | + <u xml:id="u-7.27" who="#PoselStarzecFeliks">Przy tej okazji warto zwrócić uwagę na bardzo poważny problem, to jest na brak materiałów ściennych oraz wciąż niedostateczne ilości cementu i wapna budowlanego. Niedostateczny rozwój produkcji tych materiałów budowlanych w stosunku do potrzeb wymaga specjalnej analizy i podjęcia odpowiednich środków w celu jej szybszego wzrostu. Wydaje się, że w tej gałęzi przemysłu, w której nie działa tak zwana bariera surowcowa należy śmielej w miarę naszych możliwości uruchamiać nowe moce produkcyjne, występujące natomiast ograniczenia działalności drobnych zespołów produkujących materiał ścienny i dachowy należy szybko usunąć. Z zadowoleniem należy przyjąć zwrócenie na tę sprawę większej uwagi rządu w planie na 1966 r.</u> | |
| 268 | + <u xml:id="u-7.28" who="#PoselStarzecFeliks">W 1964 r. przekroczono plan dostaw traktorów dla kółek rolniczych i PGR, nie wykonano natomiast planu dostaw wielu innych maszyn i narzędzi rolniczych, którymi zainteresowana jest gospodarka chłopska. Poprawa struktury maszyn rolniczych dostarczanych rolnictwu, należy nadal do jednych z pilniejszych zadań przyszłych planów gospodarczych. Wiele też jest do zrobienia w zakresie poprawy jakości niektórych maszyn, a zwłaszcza narzędzi rolniczych oraz części zamiennych.</u> | |
| 269 | + <u xml:id="u-7.29" who="#PoselStarzecFeliks">Aczkolwiek nastąpiła poważna poprawa wykonawstwa robót melioracyjnych, to jednak nadal wymaga wielkiej troski stan konserwacji urządzeń melioracyjnych, zwłaszcza na użytkach zielonych, oraz zagospodarowanie pomelioracyjne. Niezbędne jest zwiększenie mocy przerobowych przedsiębiorstw konserwacji urządzeń melioracyjnych oraz biur projektowych. Zdarza się bowiem często, że biura projektowe przygotowywują dokumentację bez dostatecznej konfrontacji z warunkami lokalnymi.</u> | |
| 270 | + <u xml:id="u-7.30" who="#PoselStarzecFeliks">Kontrola NIK, jak i analiza Komisji Handlu Zagranicznego, podkreślają wiele pozytywnych zjawisk, jakie wystąpiły w roku 1964 w handlu zagranicznym, wskazując jednocześnie na dalsze potrzeby i możliwości doskonalenia produkcji eksportowej, uwzględniania w szerszym zakresie aktualnych i przyszłych potrzeb eksportu.</u> | |
| 271 | + <u xml:id="u-7.31" who="#PoselStarzecFeliks">Komisja Przemysłu Lekkiego wskazywała na przykład na potrzebę szybszego zwiększenia tempa wzrostu mocy produkcyjnych i unowocześnienia parku maszynowego przemysłu lekkiego, uwzględniając szersze możliwości eksportowe tego przemysłu i potrzeby rynku wewnętrznego. Niezbędna jest również poprawa działalności wielu central handlu zagranicznego. Należy doskonalić informację o perspektywicznych i najbliższych trendach na rynku zagranicznym.</u> | |
| 272 | + <u xml:id="u-7.32" who="#PoselStarzecFeliks">W roku 1964 rząd podejmował wiele wysiłków dla poprawy jakości i wzrostu ilości usług świadczonych ludności. Postulaty Komisji zmierzały do poprawy zaopatrzenia rzemieślników w większą ilość maszyn i surowców, zabezpieczenia odpowiedniej ilości lokali oraz szybszego wzrostu ilości placówek usługowych. Negatywnym zjawiskiem jest fakt zmniejszenia produkcji zakładów podległych Komitetowi Drobnej Wytwórczości na zaspokajanie potrzeb rynku.</u> | |
| 273 | + <u xml:id="u-7.33" who="#PoselStarzecFeliks">Doświadczenia omawianego roku posłużyły w znacznej mierze do podjęcia w roku bieżącym zasadniczych decyzji w zakresie budownictwa i remontów mieszkań; przyczynią się one do racjonalniejszej gospodarki w tym zakresie, a co za tym idzie do szybszej poprawy warunków mieszkaniowych w kraju.</u> | |
| 274 | + <u xml:id="u-7.34" who="#PoselStarzecFeliks">W ubiegłym roku wykonano również podstawowe zadania w zakresie rozwoju oświaty i kultury. Na uwagę zasługuje znaczny wzrost sprawności nauczania zarówno w mieście, jak i na wsi. Poważnie zaawansowano prace związane z reformą szkolnictwa. Niewykonanie jednak w pełni planu oddawania do użytku izb lekcyjnych jest zjawiskiem szczególnie niekorzystnym wobec przedłużenia obowiązku nauczania do lat ośmiu.</u> | |
| 275 | + <u xml:id="u-7.35" who="#PoselStarzecFeliks">W dziedzinie ochrony zdrowia nastąpił pewien postęp, aczkolwiek nie w pełni wykonano plan na niektórych odcinkach. Zmniejszyła się natomiast ilość ludności przypadającej na jeden ośrodek zdrowia na wsi z 9,2 tys. w 1963 r. do 8,5 tys. w 1964 r.</u> | |
| 276 | + <u xml:id="u-7.36" who="#PoselStarzecFeliks">Wzrosła w porównaniu z rokiem poprzednim ilość wydanych książek, gazet, czasopism — zarówno pod względem ilości tytułów, arkuszy wydawniczych jak i nakładów. Jednocześnie jednak szybko rosną potrzeby społeczeństwa w tym zakresie, z czego należy się cieszyć i dążyć do pełniejszego ich zaspokojenia. Nastąpił dalszy szybki wzrost liczby abonentów telewizyjnych oraz osób korzystających z bibliotek.</u> | |
| 277 | + <u xml:id="u-7.37" who="#PoselStarzecFeliks">Pomyślniejszą też niż w latach ubiegłych realizację budżetu państwa osiągnięto dzięki podjęciu wielu środków zmierzających do zwiększenia dyscypliny budżetowej; nastąpiła znaczna poprawa gospodarności w wydatkowaniu środków finansowych. Poprawiła się praca aparatu finansowego oraz aparatu rewizji finansowo-księgowej. W dalszym ciągu należy doskonalić pracę, zwłaszcza niższych szczebli administracji terenowej.</u> | |
| 278 | + <u xml:id="u-7.38" who="#PoselStarzecFeliks">Komisje zwróciły uwagę na problemy decentralizacji dyspozycji finansowej w obrębie budżetów terenowych. W roku 1964 udział niższych ogniw władzy terenowej w realizacji ogółu wydatków nawet nieco się zmniejszył w stosunku do roku ubiegłego. Podjęty w 1964 r. eksperyment w sprawie skoncentrowania wymiaru i poboru należności i zobowiązań wsi w gromadzkich radach narodowych, wprowadzony w 50 powiatach, dał pozytywne wyniki i stał się podstawą do rozszerzenia go na teren całego kraju już od początku 1966 r., umacniając w ten sposób procesy decentralizacji.</u> | |
| 279 | + <u xml:id="u-7.39" who="#PoselStarzecFeliks">Pozytywnym zjawiskiem jest zmniejszenie wydatków na administrację centralną. Wskazane są dalsze wysiłki, zmierzające do zmniejszenia wydatków na ten cel. Poważne rezerwy tkwią w dalszym upraszczaniu funkcjonowania administracji, technicznym wyposażeniu biur oraz ograniczeniu zbędnej sprawozdawczości.</u> | |
| 280 | + <u xml:id="u-7.40" who="#PoselStarzecFeliks">Jednym z czynników poprawy warunków życia społeczeństwa, nie wymagającym dodatkowych nakładów, a wręcz odwrotnie, przyczyniającym się do uzyskania dodatkowych środków, a zwłaszcza wpływającym na racjonalne gospodarowanie ludzkim czasem, wpływającym na ogólną atmosferę i poprawiającym ludzkie samopoczucie, jest jakość usług komórek administracji. Jakość tych usług poprawiła się w roku 1964. Nie możemy jednak poprzestać na tym, co zostało osiągnięte. Poszczególne komisje, jak też wyborcy w bezpośrednich spotkaniach z posłami, wciąż wskazują na fakty biurokratycznej mitręgi, opieszałego załatwiania spraw obywateli, nieprzestrzegania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.</u> | |
| 281 | + <u xml:id="u-7.41" who="#PoselStarzecFeliks">Przy okazji analizy wykonania planu i budżetu roku 1964 należy wyrazić uznanie wszystkim tym pracownikom administracji — a jest ich olbrzymia większość — o których najczęściej się nie mówi i nie pisze, a którzy swym solidnym stosunkiem do obywateli, do swych codziennych obowiązków przyczynili się do poprawy stosunków międzyludzkich, którzy przy załatwianiu spraw nawet trudnych dali powód do zadowolenia obywateli, którzy przyczynili się do utrwalenia dobrego imienia administracji władzy ludowej. Pracownikom tym komisje składają serdeczne wyrazy uznania. Jednocześnie pragniemy zaapelować do rządu, aby podejmował dalsze skuteczne środki przeciw tym, którzy swą bezdusznością, biurokratyczną skorupą odgradzają się od ludzi pracy, przyczyniając się do trwonienia ludzkiego czasu, opóźniając rozwój naszej gospodarki.</u> | |
| 282 | + <u xml:id="u-7.42" who="#PoselStarzecFeliks">We wszechstronnej ocenie wysiłków roku 1964 bardzo istotny wkład wniosła Najwyższa Izba Kontroli. Działalność NIK w 1964 r. przyczyniła się nie tylko do ujawnienia wielu nieprawidłowości w funkcjonowaniu poszczególnych komórek w administracji państwowej, ale również do usuwania tych nieprawidłowości.</u> | |
| 283 | + <u xml:id="u-7.43" who="#PoselStarzecFeliks">Dalsze kontynuowanie tego kierunku pracy NIK, pogłębianie jej oraz współpraca z kontrolą wewnętrzną instytucji i przedsiębiorstw spełniać będzie ważną funkcję, zwłaszcza w okresie wprowadzania nowych zasad planowania i zarządzania gospodarką. Pełniej jednak należy egzekwować odpowiedzialność osobistą kierownictw komórek gospodarczych za nieprawidłowe gospodarowanie środkami im powierzonymi. Należy też głębiej sięgać do źródeł i analizować skutki poszczególnych uchybień i braków.</u> | |
| 284 | + <u xml:id="u-7.44" who="#PoselStarzecFeliks">W omawianym okresie dojrzewało wiele koncepcji zmierzających do opracowania doskonalszych metod planowania i zarządzania gospodarką narodową, które sprecyzowane zostały na IV Plenum KC PZPR. Uwzględniają też one wiele postulatów wysuwanych w okresie prac komisji sejmowych nad planem i budżetem za rok 1964 i 1965.</u> | |
| 285 | + <u xml:id="u-7.45" who="#PoselStarzecFeliks">Wysoka Izbo! Oceniając rok 1964, jak to już podkreślałem na początku, komisje sejmowe koncentrowały się szczególnie na brakach i niedociągnięciach występujących jeszcze w funkcjonowaniu poszczególnych komórek naszej gospodarki narodowej. Chcemy bowiem szybciej rozwijać nasz kraj, wyciągać nauki z przeszłości, coraz pełniej i lepiej rozwiązywać poszczególne problemy naszego życia społecznego.</u> | |
| 286 | + <u xml:id="u-7.46" who="#PoselStarzecFeliks">Analiza wyników roku 1964 pokazała, że rząd nie poprzestał na realizacji zadań nakreślonych w planie i budżecie, ale podejmował dalsze kroki, by wzmacniać harmonijny rozwój, koncentrował swoją uwagę na tych odcinkach, które są najsłabsze i na tych, które mają decydujące znaczenie. Na wielu z tych odcinków uzyskaliśmy wyniki znacznie lepsze od zaplanowanych.</u> | |
| 287 | + <u xml:id="u-7.47" who="#PoselStarzecFeliks">Wyniki roku 1964, jak i aktualny stan naszej gospodarki świadczą, że rząd wywiązał się ze swych zadań nakreślonych w planie i budżecie na 1964 r. i z tego też względu zgodnie z wnioskami i ocenami wszystkich komisji sejmowych Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zgłasza na plenum Sejmu następujące wnioski.</u> | |
| 288 | + <u xml:id="u-7.48" who="#PoselStarzecFeliks">Wysoki Sejm powziąć raczy następujące uchwały:</u> | |
| 289 | + <u xml:id="u-7.49" who="#PoselStarzecFeliks">1.Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zatwierdza sprawozdanie rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego za rok 1964.</u> | |
| 290 | + <u xml:id="u-7.50" who="#PoselStarzecFeliks">2.Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zatwierdza sprawozdanie rządu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1964 r.</u> | |
| 291 | + <u xml:id="u-7.51" who="#PoselStarzecFeliks">3.Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zgodnie z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli udziela rządowi absolutorium za okres od 1 stycznia 1964 r. do 31 grudnia 1964 r.</u> | |
| 292 | + <u xml:id="u-7.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 293 | + </div> | |
| 294 | + <div xml:id="div-8"> | |
| 295 | + <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Zarządzam obecnie 30-minutową przerwę w obradach.</u> | |
| 296 | + <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min. 15 do godz. 12 min. 55)</u> | |
| 297 | + </div> | |
| 298 | + <div xml:id="div-9"> | |
| 299 | + <u xml:id="u-9.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 300 | + <u xml:id="u-9.1" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Otwieram łączną dyskusję nad projektem uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok i podstawowych założeniach na 1967 rok, nad projektem ustawy budżetowej na rok 1966 oraz sprawozdaniami rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa wraz z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu — za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1964 roku.</u> | |
| 301 | + <u xml:id="u-9.2" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Pierwszemu udzielam głosu posłowi Edwardowi Gierkowi.</u> | |
| 302 | + </div> | |
| 303 | + <div xml:id="div-10"> | |
| 304 | + <u xml:id="u-10.0" who="#PoselGierekEdward">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Tegoroczna debata nad projektami planu i budżetu na rok 1966 wraz z podstawowymi założeniami na rok 1967 oraz nad wnioskiem o absolutorium dla rządu za rok 1964 przebiega na przełomie dwóch pięciolatek.</u> | |
| 305 | + <u xml:id="u-10.1" who="#PoselGierekEdward">Pełna analiza i ocena planu nowej pięciolatki dokonana zostanie w roku przyszłym.</u> | |
| 306 | + <u xml:id="u-10.2" who="#PoselGierekEdward">Jednakże celowe wydaje się, aby w sposób syntetyczny uzmysłowić sobie już przebytą drogę i aktualnie osiągnięty poziom startowy do zadań ujętych w planie na rok przyszły.</u> | |
| 307 | + <u xml:id="u-10.3" who="#PoselGierekEdward">Okres minionych pięciu lat nie był łatwy. Musieliśmy rozwiązywać wielkie problemy, które z kolei decydować miały o możliwościach rozwoju naszej gospodarki w całym dwudziestoleciu.</u> | |
| 308 | + <u xml:id="u-10.4" who="#PoselGierekEdward">Chodziło więc o:</u> | |
| 309 | + <u xml:id="u-10.5" who="#PoselGierekEdward">—zintensyfikowanie i przyśpieszenie rozwoju krajowej bazy surowcowej, której niedostatki hamowały tempo naszego rozwoju przemysłowego w latach 1950—1960;</u> | |
| 310 | + <u xml:id="u-10.6" who="#PoselGierekEdward">—konieczność stworzenia znacznej liczby nowych miejsc pracy dla wchłonięcia zwiększonych od 1963 r. roczników produkcyjnych;</u> | |
| 311 | + <u xml:id="u-10.7" who="#PoselGierekEdward">—zwiększenie rangi handlu zagranicznego w naszym rozwoju gospodarczym oraz włączenie się Polski w międzynarodowy podział pracy na rynkach światowych;</u> | |
| 312 | + <u xml:id="u-10.8" who="#PoselGierekEdward">—konieczność masowego rozwoju szkolnictwa wszystkich szczebli dla przygotowania naszego społeczeństwa do wielkich zadań rozwoju gospodarczego w okresie planu perspektywicznego.</u> | |
| 313 | + <u xml:id="u-10.9" who="#PoselGierekEdward">Dodajmy, że rozwiązanie tych problemów łączyło się z koniecznością nowych inwestycji w gospodarce narodowej. W związku z tym wyniki planu 5-letniego muszą być oceniane nie tyko z punktu widzenia odchyleń rzeczywistych wyników od poszczególnych wskaźników planu, ale przede wszystkim z punktu widzenia postępu osiągniętego w rozwiązywaniu węzłowych problemów, które przypadły na lata 1961—1965 w ramach długofalowego procesu rozwoju społeczno-gospodarczego naszego kraju.</u> | |
| 314 | + <u xml:id="u-10.10" who="#PoselGierekEdward">Stwierdzić też można z całym przeświadczeniem, że pomimo znacznych trudności, mimo wystąpienia szeregu niepowodzeń w realizacji poszczególnych zadań planu niewiele jest w naszej historii okresów o podobnie wielkim natężeniu pracy nad rozwojem gospodarczym, a równocześnie tak owocnych w dziedzinie wzrostu potencjału gospodarczego kraju.</u> | |
| 315 | + <u xml:id="u-10.11" who="#PoselGierekEdward">W toku realizacji pięciolatki dokonano skrupulatnych analiz przebiegu procesu inwestycyjnego i niezbędnych zmian w wewnętrznej strukturze planu inwestycyjnego. W konsekwencji powiększył się udział w nakładach inwestycyjnych rolnictwa oraz podstawowych przemysłów, zwiększył się udział inwestycji produkcyjnych.</u> | |
| 316 | + <u xml:id="u-10.12" who="#PoselGierekEdward">Wyraźny akcent położono na inwestycje w dziedzinie energii elektrycznej, kopalnictwa gazowego, kopalnictwa naftowego zagospodarowywania złóż, wierceń geologiczno-poszukiwawczych za ropą i gazem, rozbudowy i modernizacji kopalń węgla, budowy kopalń rud miedzi, eksploatacji złóż siarki, przetwórstwa hutniczego, intensyfikacji produkcji eksportowej przemysłu maszynowego itd. Słowem nastąpiła koncentracja na najważniejszych dla gospodarki narodowej obiektach przy jednoczesnym, jeszcze lepszym przygotowaniu procesu inwestycyjnego.</u> | |
| 317 | + <u xml:id="u-10.13" who="#PoselGierekEdward">Zmiany szły zatem w kierunku przyśpieszenia wzrostu w dziedzinach decydujących o postępie i nowoczesności, szły w kierunku aktywizacji oraz poprawy efektywności w handlu zagranicznym, nacelowane zostały na zwiększenie produkcji związanej z intensyfikacją rolnictwa i zabezpieczeniem zaopatrzenia ludności. Wyrazem tych zmian jest poważny wzrost udziału w produkcji przemysłowej przemysłu elektromaszynowego i chemicznego, a więc tych gałęzi, które decydują o tempie rekonstrukcji technicznej gospodarki narodowej we współczesnym świecie.</u> | |
| 318 | + <u xml:id="u-10.14" who="#PoselGierekEdward">Układ asortymentowy naszej produkcji coraz lepiej odpowiada potrzebom rynku krajowego i handlu zagranicznego, choć w tej dziedzinie wiele jest jeszcze do zrobienia. Wzrosła ranga naszego handlu zagranicznego jako ważnego czynnika rozwoju kraju. Wzrosło nie tylko ogólne tempo obrotów handlu zagranicznego, ale jego dynamika zaczęła wyprzedzać tempo wzrostu dochodu narodowego — a co szczególnie znamionuje kraje uprzemysłowione — wyprzedzać tempo wzrostu produkcji przemysłowej.</u> | |
| 319 | + <u xml:id="u-10.15" who="#PoselGierekEdward">Warto podkreślić, przyjmując za podstawę przewidywane wykonanie planu na rok bieżący, że w mijającej 5-latce 66% przyrostu eksportu przypada na wyroby gotowe — maszyny i urządzenia oraz na artykuły konsumpcyjne pochodzenia przemysłowego. Udział tych grup towarowych w eksporcie zwiększył się z 38% w 1960 r. do 49% w roku bieżącym. Stosunkowo korzystny układ struktury towarowej naszego eksportu nie rozkładał się jednak równomiernie na poszczególne obszary geograficzne. Mimo osiągnięcia w roku 1965 dodatniego salda w obrotach handlowych z krajami kapitalistycznymi — w wyniku konieczności importu zbóż — nasz stale rozwijający się eksport nie zabezpieczył w pełni zrównoważenia bilansu płatniczego.</u> | |
| 320 | + <u xml:id="u-10.16" who="#PoselGierekEdward">Spoglądając wstecz na kończące się pięciolecie można chyba z głębokim przeświadczeniem stwierdzić, że stanowi ono w naszym 20-letnim rozwoju cenny wkład obecnego pokolenia Polaków w budownictwo socjalistyczne, poważny dorobek sprzyjający i przyśpieszający dalszy postęp w unowocześnieniu struktury gospodarczej naszego kraju oraz zmniejszeniu rozpiętości w poziomie rozwoju gospodarczego w stosunku do tych krajów, które jeszcze niedawno znacznie nas wyprzedzały.</u> | |
| 321 | + <u xml:id="u-10.17" who="#PoselGierekEdward">Wysoka Izbo! Stoimy obecnie na progu roku 1966 — pierwszego roku nowej pięciolatki.</u> | |
| 322 | + <u xml:id="u-10.18" who="#PoselGierekEdward">Szczegółowej, wnikliwej analizy i oceny projektów planu i budżetu na 1966 r. dokonały komisje sejmowe. Ich dorobek i stanowisko zaprezentował w swym sprawozdaniu generalny referent Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Dlatego w swoim wystąpieniu zatrzymam się tylko na niektórych, wybranych zagadnieniach.</u> | |
| 323 | + <u xml:id="u-10.19" who="#PoselGierekEdward">Zagadnienie pierwsze — to rozgałęziony i wielostopniowy system rezerw integralnie tkwiących w konstrukcji planu i budżetu na rok 1966.</u> | |
| 324 | + <u xml:id="u-10.20" who="#PoselGierekEdward">Mając na uwadze wysoką bazę wyjściową, osiągniętą w gospodarce w roku bieżącym oraz konieczność zaostrzenia wymogów jakości i nowoczesności produkcji, wprowadzenia wielu nowych wyrobów związanych z konsekwentnym ulepszaniem procesów technologicznych i rozbudową zaplecza technicznego, zapoczątkowanie praktycznej realizacji uchwał IV Plenum KC PZPR w zakresie zmian w systemie planowania i zarządzania — plan na rok 1966 stwarza swego rodzaju oddech rozruchowy poprzez założone, umiarkowane tempo wzrostu produkcji w przemyśle, a szczególnie w rolnictwie. Oczywistą konsekwencją tego jest założony wzrost dochodu i ostrożnie wyważone jego rozdysponowanie pomiędzy funduszem spożycia i akumulacją.</u> | |
| 325 | + <u xml:id="u-10.21" who="#PoselGierekEdward">Ta zasada ostrożnego planowania integralnie wiąże się z tkwiącymi w samych zadaniach rezerwami.</u> | |
| 326 | + <u xml:id="u-10.22" who="#PoselGierekEdward">Zarówno w przemyśle, w rolnictwie, jak i w pozostałych gałęziach gospodarki narodowej istnieją realne szanse nie tylko pełnej realizacji założeń planu, lecz również poważnego ich przekroczenia. Szanse te są uwarunkowane wszechstronnym i racjonalnym wcielaniem w życie tych aktów prawnych, które rząd i resorty w myśl wytycznych IV Plenum KC naszej partii zamierzają wprowadzić w życie już od 1 stycznia 1966 roku w zakresie planowania, organizacji i zarządzania, nauki i techniki, finansów, zatrudnienia i płac, cen, inwestycji i budownictwa, handlu zagranicznego, gospodarki rolnej.</u> | |
| 327 | + <u xml:id="u-10.23" who="#PoselGierekEdward">. Obok niezbędnej systematycznej pracy w tym zakresie ogniw naczelnych, jako generalny kierunek naszego ekonomicznego działania w roku 1966 niezbędna jest przede wszystkim intensywniejsza działalność wszystkich ogniw zjednoczeń i zakładów, aktywne współdziałanie konferencji samorządów robotniczych. Tylko tą drogą można będzie skutecznie realizować zadania cechujące pierwszy rok pięciolatki: walkę o wzrost rentowności poprzez obniżkę kosztów materiałowych produkcji, poprzez gospodarność i oszczędność; walkę o pogłębienie i poszerzenie postępu technicznego w aspekcie kompleksowego traktowania unowocześniania konstrukcji, technologii i organizacji pracy w zakładach; walkę o większą efektywność inwestycji i eksportu; walkę o lepszą jakość i nowoczesność produkowanych wyrobów i wzbogacenie ich asortymentu.</u> | |
| 328 | + <u xml:id="u-10.24" who="#PoselGierekEdward">Spośród wielostronnego systemu rezerw — zatrzymam się na dwóch: na rezerwie 2,5 mld zł. w inwestycjach w 1966 roku oraz na rezerwie 2 mld zł w funduszu płac, przeznaczonej na przekroczenie planu produkcji.</u> | |
| 329 | + <u xml:id="u-10.25" who="#PoselGierekEdward">Jeśli rezerwy resortowe i wojewódzkie ponad 3,9 mld zł na 1966 r. i ponad 4,5 mld zł na 1967 r. przeznaczone są na usprawnienie i niwelowanie niedociągnięć w procesie inwestycyjnym w toku realizacji planowych zadań, to centralna rezerwa inwestycyjna daje możność — jeśli zajdzie taka potrzeba — włączenia do planu nowych dodatkowych zadań.</u> | |
| 330 | + <u xml:id="u-10.26" who="#PoselGierekEdward">Rezerwa ta powinna stać się istotnym czynnikiem polepszenia zaopatrzenia ludności oraz poprawienia napiętego bilansu płatniczego. Oczywiście, wybór nie może tu być przypadkowy. Rezerwa powinna służyć dynamizowaniu tempa ogólnego rozwoju gospodarczego poprzez szczególne uprzywilejowanie tych gałęzi, branż czy grup asortymentowych, które są najbardziej efektywne z punktu widzenia oszczędnego zaangażowania kapitału i surowców.</u> | |
| 331 | + <u xml:id="u-10.27" who="#PoselGierekEdward">Należałoby również zwrócić większą uwagę na doskonalenie systemu oddziaływania na kierunek rozwoju produkcji ponadplanowej. Z szacunkowych analiz można wnioskować, że rezerwa funduszu płac nie zawsze była wykorzystywana zgodnie z jej przeznaczeniem. Istotną rolę mogą tu i powinny odegrać oba ministerstwa handlu. Istnieje na przykład wykaz wyrobów, w stosunku do których nie jest pożądane przekroczenie planu. Aktualizacją tego wykazu można elastycznie oddziaływać na przekroczenie planów produkcji artykułów szczególnie poszukiwanych na rynku krajowym lub na rynkach zagranicznych.</u> | |
| 332 | + <u xml:id="u-10.28" who="#PoselGierekEdward">Rok 1966 będzie przebiegał pod znakiem dalszych wysiłków inwestycyjnych. I tak: udział inwestycji w dochodzie do podziału netto wzrasta z 17,2% w 1965 r. do 17,8% w 1966 r. i 18,3% w 1967 r.</u> | |
| 333 | + <u xml:id="u-10.29" who="#PoselGierekEdward">Nastąpi także dalsze zmniejszenie zamrożenia w inwestycjach kontynuowanych (na tego rodzaju obiekty przeznacza się w przemyśle ciężkim około 90% środków inwestycyjnych).</u> | |
| 334 | + <u xml:id="u-10.30" who="#PoselGierekEdward">Zakłada się dalsze skracanie średniego cyklu inwestycji z 4 lat i 8 miesięcy w 1965 r. do 4 lat i 2 miesięcy w 1967 r. to jest oczywiście średnia. Problem ten ma dla naszej gospodarki i jej rozwoju zasadnicze znaczenie.</u> | |
| 335 | + <u xml:id="u-10.31" who="#PoselGierekEdward">W obecnym planie trzy założenia przy ścisłym ich realizowaniu i systematycznej kontroli mogą wnieść zasadniczą poprawę w tej dziedzinie:</u> | |
| 336 | + <u xml:id="u-10.32" who="#PoselGierekEdward">1)Ustala się w planie ściślejsze dostosowanie działalności inwestycyjnej, zwłaszcza budowlano-montażowej, do aktualnych możliwości zaopatrzeniowych i mocy przerobowej przedsiębiorstw.</u> | |
| 337 | + <u xml:id="u-10.33" who="#PoselGierekEdward">2)Moc przerobowa przedsiębiorstw budowlano-montażowych — w wyniku zmniejszenia wykonawstwa systemem gospodarczym — rośnie o 5 mld zł, a zadania w planie inwestycyjnym gospodarki uspołecznionej o 3,75 mld zł, a więc przyrost mocy przerobowej znacznie wyprzedza przyrost zadań.</u> | |
| 338 | + <u xml:id="u-10.34" who="#PoselGierekEdward">3)Zakłada się także szybsze tempo wzrostu produkcji materiałów budowlanych od tempa wzrostu robót budowlano-montażowych.</u> | |
| 339 | + <u xml:id="u-10.35" who="#PoselGierekEdward">Pamiętajmy jednak, że:</u> | |
| 340 | + <u xml:id="u-10.36" who="#PoselGierekEdward">po pierwsze — zgranie zadań inwestycyjnych z mocą produkcyjną w skali kraju nie jest równoznaczne z zabezpieczeniem każdej budowy z około 30 tysięcy placów, po drugie — wyprzedzanie zadań inwestycyjnych przez moce przerobowe nie zawsze będzie układało się prawidłowo w każdym regionie naszego kraju, po trzecie — mamy w pamięci zbyt częste narzekanie nie tylko na brak materiałów, ale również na jakość dostarczanych materiałów.</u> | |
| 341 | + <u xml:id="u-10.37" who="#PoselGierekEdward">Mówiąc o inwestycjach, trudno pominąć sprawy mieszkaniowe, zwłaszcza że problem ten niejednokrotnie znajdował swe odbicie w wystąpieniach z trybuny sejmowej. Dla przyśpieszenia poprawy sytuacji mieszkaniowej ludzi pracy wkroczyliśmy na drogę spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego, na drogę szerszego wykorzystania inicjatywy i środków własnych ludności.</u> | |
| 342 | + <u xml:id="u-10.38" who="#PoselGierekEdward">Znaczny napływ członków i kandydatów do spółdzielni świadczy o pełnym zrozumieniu tego problemu przez społeczeństwo. Obok 125 tys. członków oczekujących na przydział mieszkań po 1965 r., do końca września bieżącego roku zarejestrowało się już w spółdzielniach 135 tys. kandydatów. Tempo rejestracji kandydatów nadal jest duże i wynosi miesięcznie około 10 tys. osób. Ilość mieszkaniowych książeczek PKO na koniec października bieżącego roku wynosiła 250 tys., a zgromadzone na nich wkłady 1.135 mln zł. Liczby te świadczą dobitnie, że decyzje naszej partii i rządu w tym względzie były jak najbardziej trafne.</u> | |
| 343 | + <u xml:id="u-10.39" who="#PoselGierekEdward">Utrzymanie zaufania ludzi do spółdzielczości mieszkaniowej, której przekazują oni swoje oszczędności na budowę mieszkań, wymaga jednak terminowego dostarczania mieszkań i wykonywania ich z maksymalnym uwzględnieniem życzeń członków, oczywiście w granicach obowiązujących normatywów i przepisów.</u> | |
| 344 | + <u xml:id="u-10.40" who="#PoselGierekEdward">Zgodnie z dyskutowanym dziś projektem planu na 1966 r. spółdzielczość mieszkaniowa powinna oddać do użytku około 148 tys. izb mieszkalnych, czyli około 64% więcej niż w roku bieżącym, oraz więcej niż wynoszą ogólne rozmiary budownictwa rad narodowych w 1965 r. Nie będą to zadania łatwe, uwzględniając konieczność przygotowania w tym roku odpowiedniego frontu robót dla oddania w i 1967 r. około 226 tys. izb. Dla zapewnienia realności tych zadań konieczny będzie większy niż dotychczas wysiłek i pomoc ze strony rad narodowych, odpowiedzialnych za koordynację całości spraw budownictwa mieszkaniowego na swoim terenie.</u> | |
| 345 | + <u xml:id="u-10.41" who="#PoselGierekEdward">Konieczne jest także daleko idące wiązanie doświadczeń okresu eksploatacji zasobów mieszkaniowych z realizacją nowego budownictwa mieszkaniowego. Ludzie wnoszą na budowę mieszkań spółdzielczych znaczne środki finansowe; ponosząc faktyczne koszty utrzymania budynków i biorąc poprzez swoje organy samorządowe aktywny udział w prowadzeniu prawidłowej gospodarki słusznie chcą wpływać na proces inwestowania. Z tych względów spółdzielczość rozwinęła i rozwija dalej swoje własne służby inwestycyjne, korzystając tam gdzie istnieje taka potrzeba z częściowej lub pełnej pomocy zakładowych, miejskich i powiatowych służb inwestycyjnych.</u> | |
| 346 | + <u xml:id="u-10.42" who="#PoselGierekEdward">Formy działania i współdziałania sprzyjające realizacji spółdzielczości mieszkaniowej — o ile tylko zapewniają optymalne warunki jej rozwoju — powinny znaleźć szerokie i aktywne poparcie i pomoc ze strony związków zawodowych i rad narodowych.</u> | |
| 347 | + <u xml:id="u-10.43" who="#PoselGierekEdward">Drugim ważnym odcinkiem z zakresu gospodarki mieszkaniowej jest podniesienie stanu gospodarowania aktualnymi zasobami mieszkaniowymi.</u> | |
| 348 | + <u xml:id="u-10.44" who="#PoselGierekEdward">Podstawowym zagadnieniem jest tu właściwe i w odpowiednim czasie przeprowadzone remontowanie bieżące budynków, przeciwdziałające ich nadmiernemu niszczeniu. W związku z tym, przedstawiony projekt planu na rok 1966 przewiduje poważny, bo 40% wzrost nakładów na ten cel. Przewidziano również dodatkowy wzrost zatrudnienia ekip remontowo-konserwatorskich o 2.500 pracowników, stworzono możliwości zwiększenia rozmiarów, przeprowadzanych remontów poprzez tak zwaną korektę bankową funduszu płac dla tych jednostek oraz dodatkową rozbudowę ich zaplecza techniczno-produkcyjnego.</u> | |
| 349 | + <u xml:id="u-10.45" who="#PoselGierekEdward">Niezbędna tu jest pomoc rad narodowych, by uruchomione dodatkowo środki zostały w pełni i racjonalnie wykorzystane.</u> | |
| 350 | + <u xml:id="u-10.46" who="#PoselGierekEdward">Wysoka Izbo! Wysiłek i ofiarność wszystkich ludzi pracy w dziedzinie rozwoju i unowocześnienia naszej gospodarki służy podstawowemu celowi naszej działalności, jakim jest tworzenie trwałych podstaw i warunków podnoszenia bytu każdego obywatela.</u> | |
| 351 | + <u xml:id="u-10.47" who="#PoselGierekEdward">Mimo umiarkowanego wzrostu dochodu narodowego i obciążenia go niezbędnymi dla rozwoju kraju nakładami inwestycyjnymi w 1966 r. — nastąpi dalsza poprawa zaopatrzenia ludności dzięki między innymi nagromadzonym zapasom i rezerwom oraz większemu dostosowaniu struktury i jakości asortymentowej podaży do aktualnych potrzeb ludności. Mówił o tym generalny sprawozdawca poseł Franciszek Blinowski.</u> | |
| 352 | + <u xml:id="u-10.48" who="#PoselGierekEdward">Ze swej strony chciałbym podkreślić, że w roku przyszłym nastąpi dalsze poszerzenie i modernizacja sieci sklepów i zakładów detalicznych w mieście i na wsi. Wzrośnie liczba sklepów samoobsługowych i preselekcyjnych do ponad 27 tys. placówek. W inwestycjach handlu wewnętrznego na czoło wysuwają się magazyny hurtowe i pawilony handlowe. Można się spodziewać, że coraz lepiej owocować zaczną już działające częściowo usprawnienia obrotu towarowego dzięki współpracy handlu z przemysłem, wprowadzeniu podziału masy towarowej z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych regionów, skuteczniejszemu zapobieganiu przeciekom na rynek towarów złej jakości.</u> | |
| 353 | + <u xml:id="u-10.49" who="#PoselGierekEdward">Nie można jednak nie podkreślić faktu, że oddziaływanie handlu na przemysł w kierunku lepszego dostosowania produkcji do potrzeb rynku pozostaje wciąż jeszcze niedostateczne; że odczuwalny jest nadal brak właściwej informacji dla detalu o zapasach hurtu; że pozostawia wiele jeszcze do życzenia bieżąca analiza struktury asortymentowej zapasów hurtu. W zakresie działalności służb odbioru jakościowego — niezależnie od konieczności zaktywizowania odpowiedzialnej kontroli wewnętrznej w zakładach — należałoby jeszcze bardziej wyczulić je i skierować szczególną uwagę na te dziedziny produkcji, w których poprawa jakości wyrobów, z uporem godnym lepszej sprawy, jest wciąż niedostateczna, jak pieczywo, wędliny, meble, artykuły przemysłu elektrotechnicznego, chemicznego oraz spożywczego.</u> | |
| 354 | + <u xml:id="u-10.50" who="#PoselGierekEdward">Centralnym problemem naszego rynku w 1966 r. są zatem zadania jakościowe. Mimo korzystniejszych warunków ich realizacji nie zostaną one zrealizowane automatycznie. Współdziałanie handlu z przemysłem, większa dolegliwość kar za niedotrzymanie przez przedsiębiorstwa ustalonego asortymentu, poziomu jakości i terminu, wykorzystanie uprawnień banku w kierunku dyscyplinującym finansowane przezeń przedsiębiorstwa przemysłowe i handlowe — mogą i powinny dopomóc w prawidłowym przebiegu realizacji założonych w planie zadań w zakresie poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego.</u> | |
| 355 | + <u xml:id="u-10.51" who="#PoselGierekEdward">Wysoki Sejmie! Kolejny ważny problem, który uważam za wskazane podnieść w swoim wystąpieniu — to problem nauki i badań naukowych. W planie i budżecie na rok przyszły środki, które przeznaczamy na ważniejsze prace naukowo-badawcze, rosną poważnie, bo o około 1.700 mln zł, a całkowita realizacja prac naukowo-badawczych, objętych wstępnymi założeniami planu 5-letniego — łącznie z kwotami potrzebnymi na dokończenie realizacji części zadań po 1970 roku — sięga ponad 9 mld zł. We współczesnych warunkach nauka jest jedną z głównych sił motorycznych rozwoju ekonomiki i bez uwzględnienia jej zdobyczy nie sposób ani produkować tęgo, czego żąda dziś światowy rynek, ani też osiągać niskich kosztów światowego poziomu produkcji.</u> | |
| 356 | + <u xml:id="u-10.52" who="#PoselGierekEdward">Nauce i jej zdobyczom przypada decydująca rola w unowocześnieniu naszej gospodarki, w rozszerzeniu naszej bazy surowcowej i w lepszym wykorzystaniu surowców, w udoskonaleniu procesów technologicznych i w podnoszeniu wydajności pracy.</u> | |
| 357 | + <u xml:id="u-10.53" who="#PoselGierekEdward">Słusznie więc plan rozwoju nauki i techniki na lata 1966—1967 kładzie szczególny akcent na zintensyfikowanie prac naukowo-badawczych w zakresie centralnego problemu nowej pięciolatki — unowocześnienia produkcji oraz metod wytwarzania w gospodarce narodowej, zwłaszcza w przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym. Co więcej, zwraca specjalną uwagę kompleksowość, koordynacja i działalność wdrożeniowa, w celu racjonalnego wykorzystania całego potencjału badawczego resortów, PAN, szkolnictwa wyższego. Godne podkreślenia jest szersze włączenie krajowych wynalazków jako metody rozwiązania poszczególnych problemów lub ich fragmentów, sformułowanie wyraźnych zadań w zakresie wycofania z produkcji przestarzałych maszyn i urządzeń czy też określenie węzłowych zadań normalizacyjnych.</u> | |
| 358 | + <u xml:id="u-10.54" who="#PoselGierekEdward">W aspekcie wymogów nowoczesności i jakości produkcji zarówno ze względu na potrzeby wewnątrzkrajowe, jak i handlu zagranicznego, sprawą pilną jest dokonanie kompleksowej analizy aktualnego stanu najbliższych zadań i perspektyw rozwoju oraz programów działania biur konstrukcyjnych, technologicznych i projektowych. Musimy bowiem w toku realizacji pięciolatki, której rokiem inaugurującym jest rok 1966, stworzyć wielostronne warunki do faktycznego wcielenia w życie postulatu nowoczesności i jakości produkcji.</u> | |
| 359 | + <u xml:id="u-10.55" who="#PoselGierekEdward">Wysoka Izbo! Klub Poselski PZPR uważa, iż umiarkowane, prawidłowo wyważone i wewnętrznie zharmonizowane założenia planu i budżetu na rok 1966 z jednej strony zapewniają realne ich wykonanie, a w sprzyjających warunkach poważne nawet przekroczenie dzięki lepszemu i pełniejszemu wykorzystaniu wewnętrznych możliwości tkwiących w ludziach, w ich gospodarności i inicjatywie. Z drugiej zaś strony — zabezpieczają one w racjonalnych granicach potrzeb i możliwości niezbędne przedsięwzięcia w dziedzinie produkcji, inwestycji i handlu zagranicznego, by stworzyć warunki właściwej dynamiki rozwoju naszej gospodarki w następnych latach pięciolatki przy utrzymaniu zasady systematycznego wzrostu spożycia ludności.</u> | |
| 360 | + <u xml:id="u-10.56" who="#PoselGierekEdward">Liczymy przy tym w pierwszej kolejności na te głębokie, naturalne i nieprzebrane rezerwy tkwiące w ludziach pracy, w załogach i w kolektywach inżynieryjno-technicznych wszystkich zakładów. Wyzwolenie tych ogromnych rezerw ludzkiej mądrości, inicjatywy, gospodarności, ofiarności i głębokiego patriotyzmu stanowi — naszym zdaniem — istotny czynnik powodzenia w wykonywaniu zadań roku 1966 i zadań przyszłej pięciolatki.</u> | |
| 361 | + <u xml:id="u-10.57" who="#PoselGierekEdward">Wierzymy w to gorąco, iż jak zawsze tak i tym razem sprawy nowego planu weźmie w swe ręce nasz lud pracujący i że on właśnie wykrzesze ze swych serc, sił i umiejętności taką dozę twórczej energii, która wystarczy nie tylko na realizację wszystkich tych zadań, jakie postawione zostały w planie i budżecie na rok 1966, ale także na ich przekroczenie.</u> | |
| 362 | + <u xml:id="u-10.58" who="#PoselGierekEdward">Biorąc powyższe pod uwagę Klub Poselski PZPR będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy budżetowej i projektu uchwały o NPG na rok 1966 wraz z podstawowymi założeniami na 1967 rok w brzmieniu proponowanym przez sprawozdawcę Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u> | |
| 363 | + <u xml:id="u-10.59" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 364 | + </div> | |
| 365 | + <div xml:id="div-11"> | |
| 366 | + <u xml:id="u-11.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Józef Ozga-Michalski.</u> | |
| 367 | + </div> | |
| 368 | + <div xml:id="div-12"> | |
| 369 | + <u xml:id="u-12.0" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! W parlamencie Polski Ludowej rozpatrujemy dzisiaj plan i budżet na rok następny, który równocześnie jest pierwszym rokiem nowego planu 5-letniego.</u> | |
| 370 | + <u xml:id="u-12.1" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Jest to plan intensywnego rozwoju przemysłu i rolnictwa, plan rozwoju miast i wsi, plan kształcenia młodzieży, aby zdolna była objąć stanowiska pracy, plan upowszechnienia kultury i pomnożenia sił Polski Ludowej.</u> | |
| 371 | + <u xml:id="u-12.2" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Naturalne prawo, którym się kierujemy, aby być w zgodzie z sumieniem ludowym, polega na przestrzeganiu harmonii między zdolnością inwestycyjną społeczeństwa a planem, który to społeczeństwo realizuje.</u> | |
| 372 | + <u xml:id="u-12.3" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Plan i założenia budżetowe, możliwość ich realizacji poprzedzają postulaty wyborców, dyskusja prowadzona w miejscach pracy zarówno w przemyśle, jak i w rolnictwie, poprzedza je inicjatywa robotników i chłopów, do których uchwalony w Sejmie plan i budżet dociera później w ciągu całego roku w postaci nowych zadań, nowych fabryk, przetwórni, dróg, szkół i ośrodków zdrowia.</u> | |
| 373 | + <u xml:id="u-12.4" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Praca budżetowa Sejmu — to praca bardzo odpowiedzialna, dotyczy ona narastającej tkanki życia milionów ludzi i ich spraw, a wraz z tym dotyczy, rzecz jasna, największej sprawy, jaką jest rozwój narodowego organizmu jako całości. Wyborcy wykazują uzasadnione zainteresowanie polityką państwa, jego gospodarką i kulturą, ponieważ w tym państwie żyją, tym państwem współrządzą i ich los i powodzenie osobiste zależy ściśle od powodzenia polityki państwa. Można dziś po wielu latach kształtowania się demokracji ludowej, demokracji typu socjalistycznego, powiedzieć, że sumienie ideowo-polityczne obywateli jest w tym stanie dojrzałości, który pozwala na stałą wymianę myśli, na publiczną rozmowę dotyczącą realizacji założeń, tak aby każda złotówka została zainwestowana najbardziej celowo i wydajnie i aby nikt nie czuł się zwolniony od oceny procesu inwestycji.</u> | |
| 374 | + <u xml:id="u-12.5" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Rząd robotniczo-chłopski, przedstawiając plan i budżet Sejmowi, przedstawia go tym samym całemu społeczeństwu, jest to program działania klas społecznych, które on reprezentuje z ich wyboru.</u> | |
| 375 | + <u xml:id="u-12.6" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Jest to zatem określony plan i program, w stosunku do określonej rzeczywistości, obliczony na miarę możliwości i na skalę potrzeb. W planie mogą znaleźć się błędy, tak jak w każdym wielkim przedsięwzięciu, ale w planie i budżecie zbudowanym na zasadzie tej konfrontacji poglądów, o której wspomniałem, nie może zachodzić zjawisko asymetrii i sprzeczności. Formuła władzy jest bowiem leninowską formułą współczesnej władzy ludowej, dla której budowa socjalizmu nie jest odświętnym hasłem, lecz codziennym tworzeniem nowych faktów w gospodarce i kulturze narodu, faktów, które tworzą sami robotnicy i chłopi, coraz liczniejsza i coraz bardziej wyspecjalizowana kadra naszej inteligencji.</u> | |
| 376 | + <u xml:id="u-12.7" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Dla powodzenia planu — mówiono o tym w Sejmie — ważny jest klimat społeczno-politycznego działania, zaufanie do przyszłości, oparte na trwałych zasadach zbudowanej rzeczywistości i na naszym dążeniu ku nowemu. Przede wszystkim dążenie ku nowemu nie może wyprzedzać bazy tak, aby jej nie traciło z oczu. Sądzę, że ten warunek jest respektowany i nasze poczucie rzeczywistości jest dostatecznie silne, aby to co nowe było rozwijane nie w abstrakcji, lecz w mocnym związku z materialną i ideowo-polityczną bazą, którą rozporządzamy.</u> | |
| 377 | + <u xml:id="u-12.8" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Tą podstawową bazą jest sojusz robotniczo-chłopski, który przebywa swoją drogę rozwoju w rosnącym coraz bardziej nowoczesnym przemyśle, w rozwijającym się coraz wydajniejszym rolnictwie, w kulturze i oświacie mas ludowych — wreszcie w znamiennym fakcie powstania nowej, szerokiej warstwy ludzi oświeconych, którzy dzięki procesowi powszechnego samokształcenia wyrośli z prostych robotników i chłopów na ludzi wykształconych w toku najgłębszego procesu rewolucji, jakim jest doskonalenie się samego człowieka, zdobywanie przez niego specjalizacji zawodu zarówno w przemyśle, jak i w rolnictwie.</u> | |
| 378 | + <u xml:id="u-12.9" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Bardzo pouczająca w tym względzie jest historia pewnego hasła politycznego naszego ruchu ludowego, które brzmiało: — „Żywią i bronią”. W ubiegłym roku z tym hasłem na manifestacji pierwszomajowej szli inżynierowie chemii, a chłopi z zadowoleniem patrzyli na to hasło i na zapowiedź trzykrotnego zwiększenia dostaw nawozów sztucznych w następnej pięciolatce.</u> | |
| 379 | + <u xml:id="u-12.10" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Sojusz robotniczo-chłopski nie jest, jak niektórym się wydaje, tylko historyczną przysięgą wypowiedzianą na Placu Zwycięstwa w okresie parcelacji obszarników. Jest to formuła składająca się z najbardziej współczesnych treści obiegających organizm narodu. Dlatego, gdy mowa o klimacie, o szansach otwarcia nowych dróg wiodących ku wzrostowi gospodarki i kultury wzwyż i w głąb, trzeba uwzględniać tę naturalną, zazębioną o siebie monolitość narodu, ten sojusz, którego funkcje i potrzeby stanowią samą istotę życia i jego rozwoju.</u> | |
| 380 | + <u xml:id="u-12.11" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Plan i budżet jest właśnie wyrazem tej polityki sojuszu, polityki jego rozwoju na obecnym odcinku drogi, jest materialnym potwierdzeniem idei i dlatego wyzwala on z kolei olbrzymie rezerwy oddolnej inicjatywy społecznej. Czymże jest budowa 3 tys. km dróg rocznie o twardej nawierzchni w czynie społecznym? Jest to rzeczowe, nie deklaracyjne potwierdzenie drogi, po której idzie dziś Polska Ludowa.</u> | |
| 381 | + <u xml:id="u-12.12" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Czym jest uruchomienie czterech tysięcy klubo-kawiarni w ciągu roku na głębokiej prowincji? Jest to potwierdzenie awansu oświeconego chłopa i robotnika, który sięga po kulturę, tak jak wczoraj sięgał po chleb.</u> | |
| 382 | + <u xml:id="u-12.13" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Klimat, w którym działamy, stwarza miejsce na inicjatywę ludzi pomysłowych. Statut przedsiębiorstw i dołowych ogniw gospodarki nie stawia ludzi w roli biernych wykonawców lub konsumentów, lecz stawia ich w roli inicjatorów i współtwórców.</u> | |
| 383 | + <u xml:id="u-12.14" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">W projekcie planu, jeśli chodzi o przemysł, główny nacisk położony jest na dalszą rozbudowę bazy surowcowej w kraju i na rozwój tych gałęzi przemysłu, które decydują o nowoczesności gospodarki, a więc: chemii, przemysłu elektrotechnicznego i elektronicznego oraz produkcji tworzyw sztucznych i włókien sztucznych.</u> | |
| 384 | + <u xml:id="u-12.15" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Licząc się ze stale rosnącą siłą nabywczą ludności, niemałe środki przeznaczono na dalszy rozwój produkcji przemysłu lekkiego, włókienniczego, skórzanego, drzewnego, produkcji artykułów gospodarstwa domowego, aby wyrównać poważne braki asortymentowe, występujące jeszcze w tej dziedzinie na rynku. Nie chodzi tu już tylko o większą ilość, a przede wszystkim o wyższą jakość, nowoczesność kształtu i konstrukcji, o dokładność wykonania i solidne wykończenie. Przechodzić będziemy w tym celu na najnowsze metody technologiczne, modernizując odpowiednio urządzenia produkcyjne i park maszynowy w tych gałęziach przemysłu, które pracują na potrzeby rynku wewnętrznego i eksportu.</u> | |
| 385 | + <u xml:id="u-12.16" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Troska o jakość, o nowoczesność to nie tylko sprawa lepszego i bardziej trafnego zaopatrzenia rynku wewnętrznego. To także decydująca sprawa, jeśli chodzi o rozwój eksportu, który będzie odgrywał coraz większą rolę w całokształcie naszej gospodarki narodowej. W konkurencji handlowej na rynkach świata wygrywa ten, kto ma do sprzedania towary wysokiej jakości, solidnie wykonane, gwarantujące długi okres użytkowania. Dlatego walka o jakość produkcji to jedno z głównych zadań nowego planu w dziedzinie przemysłu.</u> | |
| 386 | + <u xml:id="u-12.17" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Wiele uwagi w toku dyskusji na komisjach poprzedzających naszą debatę generalną w Sejmie zwrócono na niedostateczny jeszcze poziom produkcji materiałów budowlanych i poziom zaopatrzenia wsi w te artykuły. Nie jest to tylko sprawa Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, bo dostarcza ono przecież tylko połowę materiałów potrzebnych do budowy. Drugą połowę materiałów, i to tych najbardziej nowoczesnych, dostarczają inne ministerstwa: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego czy nawet Lekkiego i troska o szybszy wzrost produkcji materiałów budowlanych w tych resortach, jak również w przemyśle terenowym zarządzanym przez rady narodowe — to jest jedno z głównych zadań najbliższych lat.</u> | |
| 387 | + <u xml:id="u-12.18" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Wysoki Sejmie! Zadania, jakie spadają na wieś z tytułu przyjętego planu i założeń finansowych, spotkają się z postawą ludzi aktywnych, świadomych tej roli, jaka przypadnie im w udziale, aby produkcja rolna w ujęciu ogólnym zwiększyła się w stosunku do średniej z lat 1962—1965 o założone w planie procenty. Nie chodzi tu tylko o te procenty osiągnięte dzięki dobrej pogodzie, lecz chodzi o te zwyżkowe procenty, które osiągamy pracą ludzką, opartą na większej ilości nawozów, na wydajniejszych maszynach, na zmeliorowanych gruntach, na szkoleniu rolniczym i rozważnym instruktarzu agronoma, na dobrych odmianach sadzeniaków i nowych, lepszych nasionach zbóż, na zwiększeniu opłacalnej hodowli bydła i rozszerzaniu kontraktacji zbóż, na rozkręceniu całego procesu inwestycji chłopskich w jego własną gospodarkę, nie tylko z pozycji państwowych, lecz i z jego własnej kieszeni, z jego własnych funduszów inwestycyjnych.</u> | |
| 388 | + <u xml:id="u-12.19" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Dobra pogoda jest pożądana, ale nie siedzimy jeszcze w krzesłach, z których się ją reguluje. Natomiast politykę rolną możemy regulować i tę pogodę również, która odbija się na czole rolnika. Myślę, że tę pogodę mamy. Chłopi rozumieją i akceptują kierunek rozwoju naszego rolnictwa i odpowiadają w sposób najlepszy z możliwych pożądaną społecznie skalą i strukturą produkcji. Kierunek, którego oczekiwaliśmy, a więc zwiększenie hodowli bydła, utrzymuje się, jest słuszny, bowiem prowadzi przez zwiększenie ilości obornika do zwiększonej i pożądanej produkcji zbóż, zaspokaja potrzebę mleka, masła, serów i mięsa.</u> | |
| 389 | + <u xml:id="u-12.20" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">W rejonie o przewadze gospodarstw drobnych główne zadania dotyczyć będą unowocześnienia procesu tuczu trzody chlewnej i drobiu na podstawie mieszanek treściwych, dających szybszy i tańszy przyrost.</u> | |
| 390 | + <u xml:id="u-12.21" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">System szkolenia i specjalizowania się rolników na kursach zimowych jest jednym z podstawowych warunków wykonania planu w produkcji roślinnej i hodowlanej.</u> | |
| 391 | + <u xml:id="u-12.22" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Tak więc produkcja roślinna, obszary łąkarsko-pastwiskowe, melioracje i nasiennictwo muszą być w planie inwestycyjnym w nakładach i w środkach organizacyjnych uznane za problem pierwszoplanowy dla uzyskania koniecznego wzrostu hodowli w roku 1966. Uwagę naszą musimy skupić również na gospodarstwach, które posiadają gleby słabe, lżejsze, jest ich ponad 50%. Kontraktacja zbóż i korzyści stąd płynące, a więc nawozy sztuczne i nowe ceny są krokiem uczynionym już na drodze do podniesienia ich wydajności. Chodzi o dalszą ich aktywizację. Sprawa dotyczy połowy gruntów w kraju, które powinny z roku na rok przy pomocy odpowiednich bodźców wchodzić w coraz intensywniejszy proces produkcji.</u> | |
| 392 | + <u xml:id="u-12.23" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Nie będzie w tym przesady, jeśli powiem, że istotnym rzeczywistym sprawdzianem założeń planu w rolnictwie będzie ilość inwestycji chłopskich wykonanych z własnych funduszów i wniesionych w dalszy rozwój gospodarki.</u> | |
| 393 | + <u xml:id="u-12.24" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">160 tys. wydanych w tym roku zezwoleń na budynki chłopskie świadczy o prężności inwestycyjnej wsi. Równocześnie nastąpił znamienny przełom w budownictwie i remontach na Ziemiach Zachodnich. Obecnie poziom budownictwa w centrum kraju i na zachodzie wyrównał się, ale to właśnie spowodowało, że ilość materiałów budowlanych dotychczas podawana na rynek stała się niewystarczająca.</u> | |
| 394 | + <u xml:id="u-12.25" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Rozwój produkcji rolnej to nie tylko pasze, nawozy i maszyny, to równocześnie inwestycje w budynki gospodarskie, bez których nie można rozwijać produkcji hodowlanej. Obecnie zapotrzebowanie na materiały budowlane wyprzedza poważnie ich aktualną podaż. Dlatego należy jak najbardziej zdyscyplinować wszystkie inwestycje budowlane, aby nie przedłużać procesu budowy i nie zamrażać w ten sposób bezużytecznie materiałów budowlanych. Ale to według naszego rozeznania nie wystarcza. Planowany przyrost cementu nie zaspokoi rosnącej potrzeby chłopskich inwestycji z funduszów własnych. Powinniśmy szukać dodatkowych możliwości w ramach planu i środków finansowych, którymi rozporządzamy bez naruszania podstawowych proporcji w założeniu inwestycyjnym.</u> | |
| 395 | + <u xml:id="u-12.26" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Na przykład, czy nie można w fabrykach cementu zbudować z tego samego przez siebie wyprodukowanego cementu dodatkowych silosów, ponieważ jak wiemy wąskim gardłem produkcji naszych cementowni jest brak pomieszczeń na ten cenny materiał budowlany. Chodzi o to, aby produkcję cementu utrzymać przez cały rok na najwyższym poziomie, nie obniżając jej z powodu braku magazynów w okresach trudności jej odbioru ze względu na brak transportu. Można tu również, przynajmniej w promieniu stu kilometrów, zapewnić własny transport GS lub kółek rolniczych dowożący deficytowy cement bezpośrednio na zamówienia chłopskie.</u> | |
| 396 | + <u xml:id="u-12.27" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Produkcja materiałów budowlanych nie jest limitowana dewizami, może i powinna być rozwijana łącznie z chłopskimi zespołami wypału cegły przy inicjatywie i lepszej organizacji pracy w zakładach, które już istnieją i których profil należy uzupełniać pod kątem zapotrzebowania rynku. Jest to czołowe zadanie dla powiatowych i wojewódzkich rad narodowych. A więc nie tylko produkcja globalna, ale i produkcja rynkowa powinna być sprawdzianem dobrze funkcjonującej gałęzi przemysłu budowlanego.</u> | |
| 397 | + <u xml:id="u-12.28" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Druga sprawa, na którą chciałem zwrócić uwagę, to odbiór i zagospodarowanie produktów rolnych. Spółdzielczy aparat skupuje dziś zboże, mięso, mleko, drób, warzywa, wszystko to, co przed wojną parę milionów gospodarstw woziło parę razy na tydzień na paru milionach chłopskich wozów na ciasne rynki miast i miasteczek.</u> | |
| 398 | + <u xml:id="u-12.29" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Przejście w ciągu kilkunastu lat z tego anarchicznego, pełnego huśtawki cen rynku, który nękał chłopa i często zamrażał jego produkcję — na rynek spółdzielczy typu socjalistycznego, jest wielkim osiągnięciem społecznym i ustrojowym, jest osiągnięciem, które wraz z kontraktacją i wolnym skupem daje wsi i miastu głęboki, równy oddech w produkcji i w konsumpcji. Dlatego właśnie powinniśmy ten dział traktować na równi z innymi, poświęcać mu nie mniej uwagi niż produkcji, ponieważ gotowa już i tak kosztowna produkcja powinna być ceniona przez wszystkich jako rzecz osiągnięta wspólnym wysiłkiem.</u> | |
| 399 | + <u xml:id="u-12.30" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Jeśli wyprodukowano kielich, jeśli nalano w niego wino, to powinniśmy go nieść do ust równo, aby się z niego nie wylewało. Otóż, pewne ilości tego drogiego wina tracimy na skutek dysproporcji między aktualną produkcją rolną, a poziomem przemysłu rolno-spożywczego i sprawnością funkcjonowania sfery obrotu rolnego. Niskie moce produkcyjne przemysłu przetwórczego, widoczne zwłaszcza na obszarach Polski wschodniej i centralnej, ciągle słabo technicznie wyposażone i dlatego mało sprawne punkty skupu, niedostateczna ilość środków transportowych, niewystarczające powierzchnie magazynowe tak w obrocie spółdzielczym, jak i państwowym — to główne przyczyny tej dysproporcji. Rozumiemy, że ogólna sytuacja gospodarki nie pozwala jeszcze na dokonanie takich nakładów, aby dysproporcje natychmiast zlikwidować. Można jednak gospodarować bardziej celowo, dokonując nowych nakładów w sposób skoordynowany, zmniejszając nadmierną sezonowość podaży produktów rolnych, szczególnie zwierzęcych i ogrodniczych, można znacznie złagodzić trudności w skupie, magazynowaniu i przetwórstwie.</u> | |
| 400 | + <u xml:id="u-12.31" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Należy też wypowiedzieć zdecydowaną walkę marnotrawstwu czasu chłopskiego na postojach, przy punktach skupu, wszędzie tam, gdzie brak sprawnej organizacji załatwiania rolników, przyczynia się to bowiem do nikomu niepotrzebnej kradzieży tak drogiego dziś na wsi czasu. Czas chłopa nie jest już indywidualny, to jest czas społeczny. Okradanie chłopa przez biurokrację z tego czasu produkcyjnego jest nadużyciem w stosunku do całego społeczeństwa, jest obiektywnie czynnikiem obniżającym samą produkcję rolną, wspólne bogactwo narodu.</u> | |
| 401 | + <u xml:id="u-12.32" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Trzeba w tym miejscu podkreślić, że Zjednoczone Stronnictwo Ludowe z zadowoleniem przyjmuje projekty rządu, zmierzające do szybszego rozwoju i aktywizacji małych miast i miasteczek nie będących siedzibą powiatu. Jest ich w Polsce ponad 650, a mieszka w nich ponad 4,5 miliona obywateli naszego kraju. Rozwój tych miast będących małymi stolicami wiejskich regionów ma ogromne znaczenie dla dalszego podniesienia na wyższy poziom stanu oświaty, kultury i ochrony zdrowia ludności wsi.</u> | |
| 402 | + <u xml:id="u-12.33" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">W tych małych miastach widzimy przyszłe siedziby zakładów usługowych pracujących na rzecz rolnictwa. Tu powinno się koncentrować życie kulturalne okolic. Przewiduje się więc uruchomienie bankowych kredytów inwestycyjnych w wysokości półtora miliarda złotych na budowę w tych miastach różnych małych zakładów usługowych produkcyjnych pod warunkiem, że jedno miejsce pracy nie będzie kosztować więcej niż 50 tys. zł i że zakład nie będzie liczył więcej niż stu zatrudnionych, a działalność zakładów opierać się będzie przede wszystkim na możliwościach i surowcach lokalnych. Myśli się także o stworzeniu na wzór funduszu gromadzkiego tak zwanego funduszu miejskiego, który by oddał do dyspozycji miejskich rad narodowych w miastach poniżej 20 tys. mieszkańców dodatkowe środki i fundusze w wysokości około pół miliona złotych rocznie średnio na jedno miasto. Jesteśmy przekonani, że podobnie jak to się dzieje na wsi dzięki istnieniu funduszu gromadzkiego, stworzenie takiego pozabudżetowego funduszu miejskiego pozwoli w szerszym zakresie rozwinąć w małych miastach i osiedlach czyny społeczne, zmierzające do uporządkowania tych miast i do ich aktywizacji na rzecz własnego rozwoju i na rzecz rozwoju rolnictwa.</u> | |
| 403 | + <u xml:id="u-12.34" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Zjednoczone Stronnictwo Ludowe widzi również potrzebę podjęcia działań, które przypadają w udziale oświacie rolniczej i naukom ekonomiczno-rolniczym oraz instytutom badawczym.</u> | |
| 404 | + <u xml:id="u-12.35" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Rezultaty badań zakładów doświadczalnych wpływają już obecnie, szczególnie jeśli chodzi o dobre odmiany kartofli, na poważny wzrost plonów. Chłopi wysoko cenią prace naukowców w tym zakresie. Wyhodowano i przekazano do produkcji 18 nowych bardzo dobrych odmian ziemniaków o korzystnych cenach gospodarczych. Ostatnio rozwija się również praca instytutów naukowych nad wydajnymi odmianami zbóż, które będą wchodziły do produkcji i które powinny podobnie jak ziemniaki dać pozytywne wyniki.</u> | |
| 405 | + <u xml:id="u-12.36" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Kółka rolnicze i grupy plantatorów spełniają tutaj niezmiernie ważną rolę organizatorów nowoczesnej postępowej produkcji w naszym rolnictwie. Na kółkach rolniczych spoczywa nie tylko odpowiedzialność za postępujący naprzód proces mechanizacji rolnictwa, proces, który powinien przebiegać w myśl wymogów rentowności maszyn i opłacalności pracy rolnika, tak aby służył zwiększaniu wydajności i potanieniu produkcji. Na kółkach rolniczych spoczywa również obowiązek upowszechniania wiedzy rolniczej i równoczesnego stosowania tej wiedzy do praktyki rolniczej.</u> | |
| 406 | + <u xml:id="u-12.37" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Nikt inny, poza kółkami rolniczymi i związanymi z nimi kołami gospodyń oraz młodzieżą z przysposobienia rolniczego, nie jest w stanie tego masowego procesu uzawodowienia rolnictwa podjąć. Jest to sprawa, która wszędzie na świecie we współczesnym rolnictwie zajmuje pierwszoplanowe miejsce i ma największe znaczenie dla podniesienia produkcji. Stosowanie rosnącej liczby i różnorodności środków produkcji wymaga bowiem coraz głębszej wiedzy i poznania właściwości technologii produkcji. Trzeba więc poszerzyć i unowocześnić drogi upowszechnienia wiedzy techniczno-rolniczej i ekonomicznej, trzeba objąć nią nie tylko młodzież, ale i dojrzałe pokolenie. Trzeba prowadzić prace nad otwieraniem umysłów na wszystko co nowe i postępowe.</u> | |
| 407 | + <u xml:id="u-12.38" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Musimy również zwrócić uwagę na ten znamienny fakt, że wyż demograficzny bije w tej pięciolatce o mury średnich i wyższych szkół, rozsadza je, skoro na jedno miejsce w tych szkołach przypada już dziś 8—12 kandydatów. Mamy ogromne, wzbudzające podziw w świecie wyniki, jeśli chodzi o rozbudowę szkolnictwa podstawowego, zwłaszcza na wsi. Niemałą zasługę ma tu całe nasze społeczeństwo, które nie szczędziło składek na Społeczny Fundusz Budowy Szkół, dzięki któremu wybudowaliśmy do końca bieżącego roku 1.150 szkół. Obecnie z tą samą konsekwencją musimy zabrać się do rozbudowy zawodowego szkolnictwa średniego i rozszerzenia pojemności naszych wyższych uczelni. Biorąc pod uwagę interesy robotników i chłopów, zdolnej młodzieży pochodzącej z tych podstawowych środowisk społecznych, rozszerzać musimy także sieć internatów i domów studenckich. Jednocześnie nie możemy zapominać, że wchodzimy w decydujący etap reformy szkolnictwa podstawowego. 1 września 1966 r. w 22 tysiącach oddziałów rozpoczną naukę uczniowie nowych ósmych klas szkoły podstawowej. Wielka to sprawa, zwłaszcza dla wsi. Na wygospodarowanie lub dobudowanie pomieszczeń dla tych ósmych klas, a w ostateczności na wynajęcie na wsi dodatkowych izb, trzeba będzie zwrócić dużą uwagę w każdej wsi i w każdej gromadzie.</u> | |
| 408 | + <u xml:id="u-12.39" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Trzeba tu również podkreślić wielką wagę całego procesu przeobrażeń społeczno-kulturalnych, który następuje pod wpływem potrzeb organizującej się wsi, przemysłowej cywilizacji oraz przemian ustrojowych. Pod względem zaspokajania potrzeb kultury Polska znalazła się w czołówce świata; publiczność czytająca — przekracza połowę ludności. Większość wśród tej czytającej publiczności to ludzie pracy. Jest to przełom znamienny w porównaniu z elitarnością i zamrożeniem niedostępnej dla mas drogiej i kosztownej kultury w czasach Polski burżuazyjnej. Ale też kultura, sztuka, literatura, jak każda inna forma działalności społecznej, rozwija się w określonym układzie społecznym i podlega, jak każda rzecz na ziemi, prawu konfrontacji społecznej. Sztuka nie jest dziedziną wyodrębnioną przez bogów i zastrzeżoną tylko do ich kompetencji. Jest staroświeckim, konserwatywnym poglądem schlebianie komukolwiek w tym względzie. Również w sprawach najwyższej kontemplacji duchowej nie można kryć się pod skrzydła sił wyższych, unikając konfrontacji z tym, co określamy opinią ludową, opinią masowego odbiorcy kultury w Polsce.</u> | |
| 409 | + <u xml:id="u-12.40" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">We froncie kultury codziennie uczestniczą miliony ludzi, na których działa film, książka, klub i teatr.</u> | |
| 410 | + <u xml:id="u-12.41" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Jest rzeczą zrozumiałą, że współczesne pokolenie polskie nie chce być biernym przedmiotem historii i kultury. Elitarność poprzednich epok dawała nam w tym zakresie gorzkie doświadczenia.</u> | |
| 411 | + <u xml:id="u-12.42" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Pokolenie współczesne walczy o swoje polskie, indywidualne oblicze w kulturze europejskiej, ma poczucie swojej wartości, która wyrosła z rewolucyjnych przemian ludowych i chce kształtować nie jakiegokolwiek ducha kultury, lecz pragnie kształtować ducha kultury narodowej, wyrosłej z wartości moralnych nowych klas budujących rzeczywistość współczesną.</u> | |
| 412 | + <u xml:id="u-12.43" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Nie może być dla nikogo obojętna potrzeba integracji narodowej, dla której literatura powinna dać i daje swoje niezastąpione spoiwo. Jej udział w budzeniu i kształtowaniu humanistycznej świadomości socjalistycznej, jej udział w kształtowaniu wzoru dobra i piękna, wyrosłego z podłoża idei kształtujących nowy, sprawiedliwy świat, nie może być mniejszy od liczby jej twórców i ich obecności nie tylko fizycznej, ale i duchowej w życiu narodu budującego socjalizm.</u> | |
| 413 | + <u xml:id="u-12.44" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Wysoka Izbo! Przedstawiając stanowisko Klubu Poselskiego ZSL w głównych sprawach planu gospodarczego, pragnę wyrazić przekonanie, że zadania gospodarcze i potrzeby społeczne zbliżającego się 1966 roku znajdują swoje odbicie i są zabezpieczone w projekcie budżetu państwa, ukształtowanego pqd wpływem rozwoju sytuacji gospodarczej, produkcyjnej i finansowej w 1965 r.</u> | |
| 414 | + <u xml:id="u-12.45" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Budżet państwa zgromadzi odpowiednie środki i przeznaczy je na cele produkcyjne i socjalne, na rozwój nauki i kultury, na utrzymanie administracji i na obronę kraju. Mamy podstawy, żeby stwierdzić, że jest to budżet zrównoważony, dysponujący pewną nadwyżką dochodów nad wydatkami. Przewidziane są w nim odpowiednie rezerwy finansowe, warunkujące nieprzerwane i sprawne funkcjonowanie całej gospodarki narodowej.</u> | |
| 415 | + <u xml:id="u-12.46" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Projekt planu gospodarczego i budżetu, który jest przedmiotem debaty, przewiduje umiarkowane tempo wzrostu produkcji, ale zwiększa rezerwy i podnosi stopień realności planu, zmniejsza niebezpieczeństwo wystąpienia czynników, które mogłyby naruszyć równowagę gospodarczą kraju.</u> | |
| 416 | + <u xml:id="u-12.47" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Ponadto, pewne rezerwy w planie i budżecie umożliwią realizowanie jednego z naczelnych zadań całej gospodarki narodowej, mianowicie uzyskiwanie wyższej jakości wyrobów i lepszych wskaźników ekonomicznych we wszystkich przedsiębiorstwach przemysłowych, rolniczych, handlowych i usługowych.</u> | |
| 417 | + <u xml:id="u-12.48" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Skuteczna walka o wyższą jakość wyrobów wymaga wieloletniego programu modernizacji struktury produkcji, stwarzania warunków do powszechnego wdrażania elementów postępu technicznego i technologicznego, opartego na rozwoju własnej myśli technicznej oraz uwzględniającego dorobek myśli technicznej innych krajów.</u> | |
| 418 | + <u xml:id="u-12.49" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Jakie jest oblicze kraju, mówią najlepiej nie słowa, lecz nasze czyny inwestycyjne.</u> | |
| 419 | + <u xml:id="u-12.50" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">Plan nasz, to plan pokoju, plan naszej wiary w przyszłość. Jest on najlepszą odpowiedzią na pytanie, co myśli naród polski, do czego zmierza.</u> | |
| 420 | + <u xml:id="u-12.51" who="#PoselOzgaMichalskiJozef">W tej myśli i w tym jednoznacznym uznaniu rzeczywistości oraz zarysowanej perspektywy — Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za planem i budżetem na rok 1966.</u> | |
| 421 | + <u xml:id="u-12.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 422 | + </div> | |
| 423 | + <div xml:id="div-13"> | |
| 424 | + <u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Proszę Sekretarza Posła Marię Mielczarek o odczytanie komunikatu.</u> | |
| 425 | + </div> | |
| 426 | + <div xml:id="div-14"> | |
| 427 | + <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzposelMariaMielczarek">Podaję komunikat.</u> | |
| 428 | + <u xml:id="u-14.1" who="#SekretarzposelMariaMielczarek">W dniu dzisiejszym, bezpośrednio po zarządzeniu przerwy obiadowej w obradach Sejmu, odbędą się posiedzenia:</u> | |
| 429 | + <u xml:id="u-14.2" who="#SekretarzposelMariaMielczarek">1)Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy — w sali nr 67, Dom Poselski, 2)Komisji Wymiaru Sprawiedliwości — w sali nr 102.</u> | |
| 430 | + </div> | |
| 431 | + <div xml:id="div-15"> | |
| 432 | + <u xml:id="u-15.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Zarządzam przerwę w obradach do godz. 16.</u> | |
| 433 | + <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 do godz. 16 min. 05)</u> | |
| 434 | + </div> | |
| 435 | + <div xml:id="div-16"> | |
| 436 | + <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 437 | + <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Jako pierwszy po przerwie głos zabierze poseł Zdzisław Siedlewski.</u> | |
| 438 | + </div> | |
| 439 | + <div xml:id="div-17"> | |
| 440 | + <u xml:id="u-17.0" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Panie Marszałku, Wysoki Sejmie! Miesięczny okres, jaki dzielił nas od pierwszego czytania i wstępnej debaty nad Narodowym Planem Gospodarczym na rok 1966 i podstawowymi wytycznymi na 1967 r. oraz nad projektem budżetu państwa na przyszły rok, wypełniony był intensywnymi pracami komisji sejmowych, klubów poselskich i wojewódzkich zespołów nad poszczególnymi działami tych dokumentów.</u> | |
| 441 | + <u xml:id="u-17.1" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Novum tegorocznych prac nad planem i budżetem jest fakt, że w okresie od wstępnej debaty, na spotkaniach posłów z aktywem rad narodowych, na spotkaniach środowiskowych i z liczną rzeszą wyborców, ogólne kierunki, wielkości i proporcje planu i budżetu zostały skonfrontowane z opinią szerokich kręgów społeczeństwa, działaczy społecznych i gospodarczych, z opinią tych, którzy w codziennej pracy będą współrealizatorami planu i budżetu.</u> | |
| 442 | + <u xml:id="u-17.2" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Podstawowe kierunki i wielkości planu oraz budżetu państwa zostały szeroko omówione w toku debaty wstępnej. Wyrażają się one przewidywanym wzrostem globalnej produkcji przemysłu o 6,5%, przyjęciem do planu średniej czteroletniej wydajności w rolnictwie, szybszym tempem wzrostu dochodu narodowego do podziału, w wysokości około 3,9% w stosunku do przewidzianego wzrostu wytworzonego dochodu narodowego w wielkości 3,7%.</u> | |
| 443 | + <u xml:id="u-17.3" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Przyjęty został wzrost części dochodu narodowego przeznaczony na spożycie o około 4,7%, w tym na spożycie indywidualne 4,5%, a na spożycie zbiorowe 6,2%.</u> | |
| 444 | + <u xml:id="u-17.4" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Dziś pragnę zwrócić uwagę na kilka charakterystycznych elementów konstrukcji planu i budżetu oraz zająć się uszczegółowieniem kilku problemów.</u> | |
| 445 | + <u xml:id="u-17.5" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W konstrukcji Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r., opartej na wynikach gospodarczych i doświadczeniach kończącego się planu 5-letniego, a szczególnie na wysokiej dynamice wzrostu produkcji przemysłowej, będącej wynikiem znacznego przyrostu mocy produkcyjnej z nowych inwestycji w bieżącym roku i pomyślnych tegorocznych zbiorach w rolnictwie — znalazły swój wyraz różne kierunki i elementy przewidziane w nadchodzącym pięcioleciu; wszystkie te problemy, które warunkują prawidłowe działanie naszej gospodarki w najbliższych latach.</u> | |
| 446 | + <u xml:id="u-17.6" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Plan charakteryzuje się umiarkowanym tempem rozwoju, przy jednoczesnym zwiększeniu rezerw, dominuje w nim prymat harmonii i zrównoważenia.</u> | |
| 447 | + <u xml:id="u-17.7" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Podstawowe proporcje planu i budżetu mają na celu zaspokojenie w miarę posiadanych możliwości najpilniejszych potrzeb społecznych oraz zabezpieczenie dalszego zrównoważonego rozwoju gospodarki, oświaty i kultury narodu.</u> | |
| 448 | + <u xml:id="u-17.8" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Proporcje planu zezwolą na skuteczniejszą eliminację występujących w bieżącym roku napięć i dysproporcji oraz na znaczną poprawę zaspokajania zapotrzebowania ludności na artykuły konsumpcyjne.</u> | |
| 449 | + <u xml:id="u-17.9" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Zakładane ostrożnie w planie wielkości produkcji zezwolą na lepsze dostosowanie wachlarza asortymentów do stale wzrastających potrzeb rynku wewnętrznego i eksportu. Ustalenia te zezwalają na podniesienie jakości i nowoczesności produkcji, przejście z produkcji materiałochłonnej na bardziej pracochłonną.</u> | |
| 450 | + <u xml:id="u-17.10" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W tych warunkach, zakładane w planie rezerwy należy wykorzystać dla przekroczenia planu produkcji towarów rynkowych, szczególnie poszukiwanych przez ludność. Rezerwy i inne środki umożliwią umocnienie globalnej i odcinkowej równowagi rynkowej.</u> | |
| 451 | + <u xml:id="u-17.11" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Dzięki wzmocnieniu równowagi gospodarczej i eliminacji napięć, proporcje planu ułatwią przyswojenie przez aparat gospodarczy nowych zasad planowania i zarządzania oraz poszukiwania dalszych nowych rozwiązań i stosowania nowych eksperymentów, co z pewnością spowoduje wzrost efektywności gospodarowania.</u> | |
| 452 | + <u xml:id="u-17.12" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Istniejące jeszcze napięcie na rynku wewnętrznym w sferze artykułów konsumpcyjnych i rosnące potrzeby społeczeństwa wymagają dalszych intensyfikacji poczynań dla utrzymania wzrostu produkcji rolnej.</u> | |
| 453 | + <u xml:id="u-17.13" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Harmonijna realizacja planów, rozwój naszej ekonomiki, przyśpieszenie tempa wzrostu stopy życiowej ludności wymagają pełnego wykorzystania posiadanych mocy produkcyjnych, stałego wykrywania i wykorzystywania tkwiących jeszcze w naszej gospodarce rezerw. Wymagają nowych, sprawniejszych przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych.</u> | |
| 454 | + <u xml:id="u-17.14" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Stała troska o przyśpieszenie tempa wzrostu stopy życiowej społeczeństwa zobowiązuje nas do jak najbardziej racjonalnej gospodarki środkami produkcji i nakładami inwestycyjnymi. Wymaganiom tym wychodzi naprzeciw nowy system finansowy w przemyśle, który obowiązywać będzie w przyszłym roku budżetowym.</u> | |
| 455 | + <u xml:id="u-17.15" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Przyjęta zasada wskazująca na rentowność jako jeden z głównych mierników oceny przedsiębiorstwa, oprocentowanie środków trwałych, nowe formy podziału zysku, zawężenie dotacji budżetowych na nowe inwestycje w zasadzie do kręgu jedynie obiektów priorytetowych, przejście w podstawowej masie inwestycji na kredyty bankowe i środki własne — sprzyjać powinna bardziej racjonalnej gospodarce środkami i powodować intensywniejsze metody gospodarowania.</u> | |
| 456 | + <u xml:id="u-17.16" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Postulat stałego poszukiwania i wykorzystywania rezerw wskazuje na konieczność wprowadzania permanentnego unowocześniania produkcji i wzrostu wydajności pracy. Postulat ten zobowiązuje do dalszego umacniania dyscypliny w dziedzinie inwestycji, usprawniania pracy biur projektowych, dokładnego zharmonizowania zadań inwestycyjnych i mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych, zsynchronizowania robót budowlano-montażowych z dostawami maszyn i urządzeń, przestrzegania terminów oddawania inwestycji do eksploatacji, skracania cyklu inwestycyjnego, jak i szybkiego osiągania zakładanego wzrostu mocy wytwórczych nowych zakładów.</u> | |
| 457 | + <u xml:id="u-17.17" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W dziedzinie inwestycji istnieją jeszcze znaczne źródła dodatkowych i niemałych efektów, wykraczające poza obręb jednej inwestycji czy jednego inwestora. Mam na myśli problem wspólnych analiz i wspólnych poczynań w sferze inwestycyjnej różnych przedsiębiorstw, niezależnie od ich przynależności resortowej. Możliwości te wykorzystywać można w ramach prawidłowej koordynacji terenowej. Efekty w tej dziedzinie uzależnione są jednak od poziomu pracy terenowych organów planistycznych, od rozmiarów ich uprawnień i środków działania.</u> | |
| 458 | + <u xml:id="u-17.18" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Rozmiary wykorzystanego potencjału gospodarczego, wzrostu efektywności gospodarowania, poprawa jakości, nowoczesności i wydajności pracy są uzależnione w znacznej mierze od tempa postępu technicznego, ekonomicznego, organizacyjnego, a więc od stopnia wpływu nauki na produkcję.</u> | |
| 459 | + <u xml:id="u-17.19" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Wysoki Sejmie! IV Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i VIII Kongres Stronnictwa Demokratycznego podkreśliły rolę szybkiego wzrostu nauki w świecie współczesnym. Szczególna rola przypada nauce w społeczeństwie socjalistycznym, w którym gospodarka planowa zapewnia możliwości wykorzystania wyników badań, zgodnie z hierarchią potrzeb społecznych. Nauka stwarza bowiem podstawy dla rozwoju nowych dziedzin wytwórczości, dokonuje przewrotu w dziedzinach już rozwiniętych.</u> | |
| 460 | + <u xml:id="u-17.20" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Należyty rozwój badań naukowych i zapewnienie im bazy materialnej, wypracowanie systemu szybkiego wdrażania w życie wyników badań naukowych, jest dziś podstawowym warunkiem rozwoju kultury narodowej, gospodarki i postępu technicznego. Postulat ten znajduje odzwierciedlenie w projekcie planu i budżetu.</u> | |
| 461 | + <u xml:id="u-17.21" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Z problemem postępu technicznego i ekonomicznego łączy się również ściśle społeczne i ekonomiczne znaczenie szeroko pojmowanych usług. VIII Kongres Stronnictwa Demokratycznego szeroko rozwinął problem prawidłowego rozwoju szeroko pojmowanej sfery usług, to jest sfery aktywności zawodowej, obejmującej liczne dziedziny działalności pozaprodukcyjnej zarówno zawodów inteligenckich, jak i gospodarczych.</u> | |
| 462 | + <u xml:id="u-17.22" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W nowoczesnym, wysoko rozwiniętym organizmie państwowym znaczenie szeroko pojmowanych usług, obejmujących wszelkiego rodzaju pracę fizyczną i umysłową, nie będącą pracą produkcyjną — ma tendencję wzrastającą.</u> | |
| 463 | + <u xml:id="u-17.23" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Do zjawisk znamionujących postęp gospodarczy zalicza się obok zmian w bazie materialnej również zmiany zachodzące w strukturze spożycia ludności, jak i zmiany w strukturze zatrudnienia. W naszym kraju zarysowują się już obecnie te tendencje i chyba w następnych latach nastąpią dość istotne przesunięcia w strukturze zatrudnienia, stymulowane dodatkowo skutkami wzrostu liczby ludności.</u> | |
| 464 | + <u xml:id="u-17.24" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Następować powinien szybszy wzrost zatrudnienia w dziedzinie szeroko rozumianych usług, obejmujących urządzenia socjalne i kulturalne, opiekę zdrowotną, turystykę, łączność, komunikację, a więc usług mających charakter działalności reprodukcyjnej.</u> | |
| 465 | + <u xml:id="u-17.25" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W naszych warunkach bowiem, sfera usług awansuje do rangi bardzo istotnego czynnika w prawidłowym rozwoju budownictwa socjalistycznego. Wpływa ona pośrednio na kształtowanie się warunków bytowych ludności, jak też na umocnienie i zwiększenie potencjału gospodarczego kraju. Działalność ta coraz silniej splata się z produkcją materialną kraju.</u> | |
| 466 | + <u xml:id="u-17.26" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W planie i budżecie na rok przyszły znajduje odzwierciedlenie troska państwa o wzrost usług konsumpcyjnych, jak nauka, oświata, kultura, ochrona zdrowia i inne.</u> | |
| 467 | + <u xml:id="u-17.27" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Środki, które przeznacza państwo na rozwój oświaty, owocują najcenniejszym i najtrwalszym kapitałem, gdyż pomnażają ogólne zasoby wiedzy i umiejętności zawodowej ludności, wartości intelektualne naszej młodzieży, stanowią główną dźwignię wzrostu socjalistycznej kultury naszego narodu.</u> | |
| 468 | + <u xml:id="u-17.28" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Rosnące jednak zapotrzebowanie na szkoły zawodowe, średnie i wyższe wymaga dalszych wysiłków inwestycyjnych.</u> | |
| 469 | + <u xml:id="u-17.29" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Konieczna jest także terytorialna korekta w rozmieszczeniu szkół zawodowych oraz budowa internatów i domów akademickich. Pozwoli to w znacznym stopniu na zniwelowanie skutków dotychczasowej preferencji geograficznej, która powoduje, że szczególnie młodzież małych miast i wsi ma stale jeszcze mniejsze szanse kontynuowania nauki.</u> | |
| 470 | + <u xml:id="u-17.30" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Wzrastające o 6,5% wydatki państwa na rozwój kultury i sztuki, jak również środki przeznaczone na ten cel z innych źródeł, powinny być jak najbardziej efektywnie wykorzystane. Wypływa stąd postulat prawidłowej koordynacji i ukierunkowania tych wydatków przez rady narodowe. Dodać trzeba jednak, że realizacja tego postulatu zależeć będzie w głównej mierze od pozytywnego stanowiska dysponentów tych środków. Pragnę zwrócić uwagę na konieczność dalszego rozwoju bazy materialnej i zasięgu działania nowoczesnych środków upowszechniania kultury, a szczególnie telewizji. Na poparcie zasługują terenowe inicjatywy organizacji sieci muzeów regionalnych, jak i skuteczniejsze niż dotychczas poszukiwanie użytkowników zabytkowych obiektów.</u> | |
| 471 | + <u xml:id="u-17.31" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Resort kultury, rady narodowe, organizacje polityczne i społeczne powinny otoczyć szczególną opieką i pomocą rosnący i rozwijający się społeczny ruch kulturalny w postaci regionalnych towarzystw kulturalnych i naukowych, ruch, który reprezentuje wielki kapitał energii i pomysłowości. Jest on bowiem w ostatnich latach jednym z głównych czynników rozwoju życia kulturalnego w małych ośrodkach miejskich.</u> | |
| 472 | + <u xml:id="u-17.32" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Wysoki Sejmie! Konsekwencją dalszego rozwoju gospodarczego kraju będzie stały wzrost popytu na różnorodne usługi materialne i rynkowe, jak również ich wpływ na pokrycie krążących na rynku środków pieniężnych. Mimo pewnej poprawy, w ostatnich latach rozwój tych usług nie nadąża za stale wzrastającym popytem. Powoduje to umniejszenie efektów wysiłku produkcyjnego, powoduje szybsze zużycie majątku trwałego, rzutuje ujemnie na poziom życia ludności. W miarę rozwoju gospodarczego kraju, w miarę sukcesów produkcyjnych ciężar trudności zaczyna coraz bardziej przesuwać się ze sfery produkcji materialnej do sfery obsługi milionów ton towarów, czyli milionów sztuk przedmiotów. Tempo rozwoju określonej gałęzi gospodarki powinno znajdować równoległe odzwierciedlenie w dynamice rozwoju odpowiedniej gałęzi usług.</u> | |
| 473 | + <u xml:id="u-17.33" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Badania rynku, analiza i ewidencja ruchu towarów i transportu wyraźnie nie nadążają za podażą, stają się wąskim gardłem umniejszającym rezultaty wysiłku produkcyjnego bądź też ujemne konsekwencje przesuwają na klienta. I tak — w handlu w okresie ubiegłego dziesięciolecia tempo wzrostu ilości sprzedawanych towarów jest prawie 5-krotnie wyższe od wzrostu zatrudnienia w handlu przy znacznym wzroście ludności w kraju. Również osiągany wzrost nowych powierzchni sklepowych i magazynowych oraz środków transportu nie zabezpiecza sprawnej obsługi zwiększającej się masy towarowej.</u> | |
| 474 | + <u xml:id="u-17.34" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Stworzenie odczuwalnych dla społeczeństwa warunków wzrostu spożycia nie oznacza jedynie spływu na rynek określonej masy towarów. Ważne jest również to, aby asortyment towarów zgodny był z podstawowymi potrzebami i wymaganiami konsumentów.</u> | |
| 475 | + <u xml:id="u-17.35" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Na poziom zaopatrzenia rynku obok podaży, nie mniej istotny wpływ ma praca aparatu handlowego, jego system działania, który może przyśpieszyć drogę towaru od producenta do indywidualnego odbiorcy. Na przykład, zakłady przemysłu terenowego i spółdzielczego w dziedzinie produkcji konfekcji czy obuwia osiągnęły znaczne rezultaty ilościowe i asortymentowe. Jednak nieodpowiednie przygotowanie sieci i urządzeń sklepowych powoduje, że klient odczuwa okresowo braki lub ma do wyboru skromny — nie odpowiadający produkcji — asortyment towarów. Te dysproporcje odczuwamy szczególnie ostro w zakresie produkcji sezonowej.</u> | |
| 476 | + <u xml:id="u-17.36" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Zamierzenia w dziedzinie mechanizacji, elektryfikacji i chemizacji produkcji rolnej, jak i efekty dokonanych już wysiłków i nakładów, są w znacznej mierze uzależnione od racjonalnego, proporcjonalnego rozwoju zaplecza usługowego.</u> | |
| 477 | + <u xml:id="u-17.37" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Zakładany znaczny wzrost środków na konserwację i remonty mieszkaniowe — wynikający z regulacji opłat czynszowych — wymaga proporcjonalnego zwiększenia potencjału usługowego przedsiębiorstw gospodarki komunalnej i spółdzielczości pracy. W większym również stopniu należy wykorzystać istniejące rezerwy w tym zakresie przede wszystkim w grupie rzemiosł budowlanych, których moce przerobowe określa się wartością około 2 mld zł rocznie.</u> | |
| 478 | + <u xml:id="u-17.38" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W ostatnich latach jesteśmy świadkami ogromnego wzrostu turystyki krajowej i wypoczynku świątecznego. Zjawisko to jest następstwem szybko postępującej industrializacji, wzrostu środków lokomocji tak publicznych, jak i indywidualnych ludności, chęcią oderwania się od miast. Wzmożony ruch turystyczny jest również wynikiem wzrostu dochodu ludności.</u> | |
| 479 | + <u xml:id="u-17.39" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Pomimo znacznego, bo prawie 3-krotnego w ostatnich latach zwiększenia bazy noclegowej i gastronomicznej, w wyniku jednak równoczesnego 4-krotnego wzrostu ruchu turystycznego, w dalszym ciągu braki w obsłudze turystów są bardzo dotkliwe. W celu szybszego usunięcia tych braków, należy szerszym frontem wykorzystywać rezerwy będące w posiadaniu ludności, bardziej angażować rezerwy prywatnej gastronomii i usług, jak i energiczniej włączać i rozwijać rzemiosło usługowe.</u> | |
| 480 | + <u xml:id="u-17.40" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Elementem celowego i pożytecznego usprawnienia pracy uspołecznionej sieci handlu i gastronomii w szczytach ruchu turystycznego mogą stać się małe placówki, prowadzone systemem prowizyjno-ajencyjnym. Tegoroczny sezon turystyczno-wczasowy dostarczył nam wiele pozytywnych przykładów w tym zakresie.</u> | |
| 481 | + <u xml:id="u-17.41" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Wysoki Sejmie! Stronnictwo Demokratyczne poświęca wiele uwagi warunkom działalności i rozwoju drobnej wytwórczości, a szczególnie spółdzielczości pracy rzemieślniczej, spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu oraz rzemiosłu. Pomimo znacznej poprawy w ostatnich latach w warunkach działalności spółdzielczości i rzemiosła, plan spółdzielczości pracy na rok przyszły jest trudny i napięty.</u> | |
| 482 | + <u xml:id="u-17.42" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Słuszny postulat społeczny — przyśpieszenie wzrostu produkcji rynkowej, dalszej poprawy form i jakości usług, znacznego podniesienia jakości produkcji rynkowej — determinowany jest takimi czynnikami, jak obowiązujący system planowania i zarządzania, bariera surowcowa i inwestycyjna, skromne możliwości modernizacji i unowocześnienia produkcji oraz usług.</u> | |
| 483 | + <u xml:id="u-17.43" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Struktura terytorialna planowanego wzrostu wartości produkcji, zgodnie z aktywizacyjną funkcją drobnej wytwórczości, zakłada najszybsze tempo wzrostu na terenie województw słabiej uprzemysłowionych, a najpowolniejsze w wielkich miastach i na terenach wysoko uprzemysłowionych.</u> | |
| 484 | + <u xml:id="u-17.44" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Na tle podstawowych wskaźników planu drobnej wytwórczości pragnę podkreślić niektóre mobilizujące elementy konstrukcji planu, wynikające z układu proporcji pomiędzy najważniejszymi wskaźnikami.</u> | |
| 485 | + <u xml:id="u-17.45" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Przez wzrost wydajności pracy uzyska się produkcję towarową o wartości ponad 3 mld zł, podczas gdy w wyniku wzrostu zatrudnienia uzyska się produkcję o wartości około 1,7 mld zł. Napięcie to jest szczególnie wysokie w państwowym przemyśle terenowym i w spółdzielczości pracy. W pionach tych wzrost produkcji w wyniku wzrostu wydajności pracy dochodzi lub przekracza 70% całej wielkości produkcji. Założenie to wymaga pełnej mobilizacji załóg pracowniczych przedsiębiorstw i spółdzielni oraz systematycznej opieki i pomocy ze strony ich jednostek nadrzędnych i zainteresowanych rad narodowych.</u> | |
| 486 | + <u xml:id="u-17.46" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Z planu inwestycyjnego drobnej wytwórczości wynikają ograniczone możliwości działania dla uruchomienia rozproszonych rezerw terenowych w dziedzinie surowców miejscowych i wtórnych oraz zatrudnienia nadwyżek siły roboczej. W konsekwencji układ ten znacznie hamuje oddziaływanie na rozwój ośrodków i terenów słabiej rozwiniętych gospodarczo.</u> | |
| 487 | + <u xml:id="u-17.47" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Zakładany planem wysoki, prawie 10% wzrost akumulacji, nosi w sobie niebezpieczeństwo pogarszania się proporcji między produkcją rynkową a zaopatrzeniowo-inwestycyjną. W tych warunkach, przedsięwzięciem w pełni gospodarczo uzasadnionym, jest rozwój pracy chałupniczej i nakładczej o zakładanej w planie wartości produkcji prawie 6 mld zł. Jest to prawie bezinwestycyjne źródło wzrostu produkcji, sięgające przeważnie do nie objętych bilansem rezerw siły roboczej, zwłaszcza kobiet.</u> | |
| 488 | + <u xml:id="u-17.48" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Rozwój produkcji towarów i usług w zakładach drobnej wytwórczości, produkcji mającej wybitnie rynkowy charakter, jest istotnym czynnikiem kształtowania się sytuacji gospodarczej kraju, szczególnie w zakresie likwidacji odcinkowych napięć rynkowych, które w bieżącym roku przysporzyły nam stosunkowo dużo kłopotów. A pamiętać musimy, że w dalszym ciągu około 1/4 zaopatrzenia rynkowego kraju pochodzić będzie z zakładów drobnej wytwórczości.</u> | |
| 489 | + <u xml:id="u-17.49" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W tej sytuacji nabiera szczególnego znaczenia postęp we wprowadzaniu zmian w metodach zarządzania i planowania oraz w systemie bodźców ekonomicznych drobnej wytwórczości. Stosowana bowiem dotychczas metodologia planowania nastręcza od szeregu lat wiele zastrzeżeń i była przedmiotem zabiegów, mających na celu wyeliminowanie zachodzących w przemyśle drobnym trudności i powstających antybodźców. Wyrażają się one między innymi: w niezgodności zasad centralnego, dyrektywnego planowania działalności drobnej wytwórczości ze zdecentralizowanym terenowym systemem zarządzania, w pewnej wewnętrznej sprzeczności niektórych wskaźników dyrektywnych, preferujących produkcję o wysokiej akumulacji i materiałochłonnej, kosztem produkcji o niższej rentowności, ale poszukiwanej na rynku; w zbytnim sformalizowaniu planów utrudniających elastyczność działania, wynikającą z charakteru drobnej wytwórczości.</u> | |
| 490 | + <u xml:id="u-17.50" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Narastające rozbieżności między metodologią planowania a potrzebami drobnej wytwórczości sygnalizowane były licznymi wystąpieniami prezydiów wojewódzkich rad narodowych. Pilność sprawy potwierdziły postulaty i wnioski załóg pracowniczych drobnej wytwórczości, zgłaszane w ramach dyskusji przed IV Zjazdem PZPR i VIII Kongresem SD.</u> | |
| 491 | + <u xml:id="u-17.51" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Istnieje więc pilna konieczność podsumowania wyników aktualnie prowadzonych w drobnej wytwórczości eksperymentów i szybkie wprowadzenie konkretnych rozwiązań planistycznych, przystosowanych do specyficznych potrzeb przedsiębiorstw, spółdzielni i zakładów o różnej organizacji i ekonomice.</u> | |
| 492 | + <u xml:id="u-17.52" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Celem tych zmian powinno być coraz lepsze zaspokojenie potrzeb rynku przez stworzenie elastycznego systemu uruchamiania rezerw terenowych i lepszego wykorzystania posiadanych mocy produkcyjnych i usługowych. Musimy bowiem pamiętać, że jednym z głównych zadań drobnej wytwórczości jest zwiększenie efektywności produkcji społecznej, podniesienie jej jakości i lepsze dostosowanie do potrzeb odbiorców.</u> | |
| 493 | + <u xml:id="u-17.53" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Odrębną grupę spraw w ramach problematyki planu na 1966 rok stanowią sprawy rzemiosła. Trzeba stwierdzić, że na przestrzeni bieżącego roku, rzemiosło zostało uznane za dziedzinę gospodarki narodowej, wymagające rozwoju i poparcia ze względu na wzrost zapotrzebowania ludności na usługi i rynkową produkcję rzemiosła. W konsekwencji wielu posunięć rządu w formie zastosowanych ulg i bodźców nastąpił dalszy wzrost liczby zakładów i zatrudnionych.</u> | |
| 494 | + <u xml:id="u-17.54" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Szacunkowe wskaźniki w planie przyszłego roku zakładają wzrost warsztatów do 146 tys. o zatrudnieniu 264 tys. pracowników i liczbie 60 tys. uczniów, pobierających naukę zawodu w warsztatach rzemieślniczych. Poprawa ta jest również konsekwencją rozszerzenia działalności rzemieślniczej spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu oraz pewnej, ale ciągle jeszcze niedostatecznej poprawy zaopatrzenia materiałowego.</u> | |
| 495 | + <u xml:id="u-17.55" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Dla pełnego osiągnięcia tych szacunków i stabilizacji warunków działalności rzemiosła, niezbędne jest stosowanie w praktyce dnia codziennego przez wszystkie organy i ogniwa władzy terenowej ustalonej polityki państwa w stosunku do tej sfery gospodarczego działania.</u> | |
| 496 | + <u xml:id="u-17.56" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Rady narodowe powinny zabezpieczyć warunki realizacji planu 5-letniego w zakresie rozwoju rzemiosła na swoim terenie.</u> | |
| 497 | + <u xml:id="u-17.57" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Z szerokiej gamy czynników, hamujących zakładany rozwój rzemiosła, pragnę zwrócić uwagę na skomplikowany i długotrwały tryb zatwierdzania cen na wyroby rzemieślnicze, na istniejące jeszcze różnice w określaniu norm zysków między komisjami cen a organami finansowymi, na opory wśród przedsiębiorstw handlu uspołecznionego w zakresie przyjmowania drobnej produkcji rzemieślniczej do obrotu oraz na tradycyjne już trudności w zaopatrzeniu w materiały i części zamienne.</u> | |
| 498 | + <u xml:id="u-17.58" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W przyszłym roku gospodarczym jednym z zasadniczych zagadnień związanych z dalszym włączaniem rzemiosła w nurt gospodarki narodowej będzie rozszerzenie i pogłębienie działalności rzemieślniczej spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu, jej ścisła współpraca z samorządem gospodarczym i zawodowym rzemiosła w dziedzinie powiązania indywidualnych interesów rzemieślników z interesem ogólnospołecznym.</u> | |
| 499 | + <u xml:id="u-17.59" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Wysoka Izbo! Stronnictwo Demokratyczne od dłuższego czasu podnosiło problem społecznej, gospodarczej i kulturalnej aktywizacji małych ośrodków miejskich, wskazując na rozwój przemysłu terenowego i spółdzielczego oraz szeroko pojętych usług jako ważkiego czynnika aktywizacyjnego.</u> | |
| 500 | + <u xml:id="u-17.60" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Rozwój tych dziedzin umożliwiłby zwiększenie zatrudnienia w tych ośrodkach, wykorzystanie miejscowych surowców, powstanie zaplecza usługowego dla rolnictwa, stopniowe krystalizowanie się roli tych miast jako ośrodków gospodarczych dla poszczególnych mikroregionów.</u> | |
| 501 | + <u xml:id="u-17.61" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">W toku prac nad planem gospodarczym w kilku komisjach sejmowych szczególnie ostro podkreślony został deficyt materiałów budowlanych na pokrycie potrzeb wsi. Deficyt ten jest naturalną konsekwencją wzmożonego budownictwa gospodarki chłopskiej.</u> | |
| 502 | + <u xml:id="u-17.62" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Nie pomniejszając roli i znaczenia chłopskich zespołów produkujących niektóre elementy budowlane, wydaje się, że małe miasta poprzez zakłady drobnej wytwórczości są szczególnie predestynowane do organizacji tego typu produkcji. W świetle bowiem wzrastających zadań rolnictwa, wysiłek chłopów powinien być przede wszystkim skierowany na intensyfikację produkcji roślinnej i hodowli.</u> | |
| 503 | + <u xml:id="u-17.63" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Niewielkie specjalistyczne zakłady w małych miastach, wyposażone w niedrogi sprzęt mechaniczny, z całą pewnością osiągną znaczniejsze rezultaty w dziedzinie ilości i jakości produkowanych elementów budowlanych.</u> | |
| 504 | + <u xml:id="u-17.64" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Wzrastający popyt wsi na usługi rynkowe i pozarynkowe, wynikający ze wzrostu ilości środków pieniężnych na wsi, wzrostu ilości maszyn i urządzeń produkcyjnych, środków lokomocji i sprzętu gospodarstwa domowego — wymaga szybkiej i znacznej rozbudowy zaplecza konserwacyjnego i remontowego, które powinno być zlokalizowane blisko usługobiorcy, a więc w małych miastach i miasteczkach.</u> | |
| 505 | + <u xml:id="u-17.65" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Z zadowoleniem przyjęliśmy informację rządu o znacznym zaawansowaniu pracy nad dwoma istotnymi dla rozwoju małych miast projektami rozporządzeń Rady Ministrów i zapowiedź wydania ich na początku przyszłego roku. Mam na myśli rozporządzenie w sprawie utworzenia funduszu miejskiego w miastach nie stanowiących powiatów o ludności poniżej 20 tys. mieszkańców oraz funduszu aktywizacji przemysłu w małych miastach.</u> | |
| 506 | + <u xml:id="u-17.66" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Znaczenie funduszu miejskiego, szacowanego na około 400 mln zł rocznie, wyraża się tym, że obejmie on 608 miast i kilka milionów ich mieszkańców, a poprzez wzrost środków wyrównawczych dla budżetów terenowych, me pomniejszy on wpływów własnych rad narodowych.</u> | |
| 507 | + <u xml:id="u-17.67" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Drugi fundusz, przeznaczony na aktywizację przemysłu w miastach do ó tys. mieszkańców w formie kredytu bankowego, wykorzystany być może na organizację niewielkich zakładów wytwórczych o zatrudnieniu do 100 osób, o niskim, 50-tysięcznym nakładzie na jedno stanowisko pracy, których produkcja oparta będzie na surowcach terenowych. Elementem pomniejszającym znaczenie tego kredytu jest projekt ustalenia spłaty kredytu na okres od 3 do 5 lat. W warunkach prostej, pracochłonnej produkcji w zakładach o tak niskim nakładzie inwestycyjnym z pewnością wyjątkowo trudna będzie splata kredytu w tak krótkim terminie. Moment ten Rada Ministrów powinna wziąć pod uwagę przy podejmowaniu ostatecznej decyzji.</u> | |
| 508 | + <u xml:id="u-17.68" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Wysoka Izbo! Realizując przyszłoroczny plan i budżet wejdziemy w nowy plan 5-letni. Gwarancją wykonania zadań jest rosnąca aktywność naszego społeczeństwa i proces udoskonalania zarządzania gospodarką narodową.</u> | |
| 509 | + <u xml:id="u-17.69" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Pragnę wyrazić przekonanie, że zadania tego zrównoważonego planu zostaną przekroczone, przyczyniając się do wzrostu poziomu życia naszego społeczeństwa.</u> | |
| 510 | + <u xml:id="u-17.70" who="#PoselSiedlewskiZdzislaw">Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego będzie głosował za przyjęciem projektu Narodowego Planu Gospodarczego i ustawy budżetowej na rok 1966.</u> | |
| 511 | + <u xml:id="u-17.71" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 512 | + </div> | |
| 513 | + <div xml:id="div-18"> | |
| 514 | + <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Udzielam głosu posłowi Michałowi Specjałowi.</u> | |
| 515 | + </div> | |
| 516 | + <div xml:id="div-19"> | |
| 517 | + <u xml:id="u-19.0" who="#PoselSpecjalMichal">Wysoki Sejmie! W swoim wystąpieniu pragnę zwrócić uwagę na niektóre problemy zatrudnienia, wydajności pracy, rentowności i obniżki kosztów w projekcie Narodowego Planu Gospodarczego na rok przyszły.</u> | |
| 518 | + <u xml:id="u-19.1" who="#PoselSpecjalMichal">Zacznę od kluczowego problemu dla rentowności — problemu obniżki kosztów własnych produkcji, w tym szczególnie obniżki kosztów materiałowych, decydujących między innymi o naszym rozwoju gospodarczym.</u> | |
| 519 | + <u xml:id="u-19.2" who="#PoselSpecjalMichal">Ustalone w planie zadania obniżenia udziału kosztów własnych w wartości produkcji w przemyśle o 0,5% należy uznać za minimalne. Powstaje zatem konieczność podjęcia działania w kierunku osiągnięcia większej od zaplanowanej obniżki kosztów. Wysuwając potrzebę poprawy rentowności drogą postępu technicznego, obniżki kosztów własnych, wzrostu jakości i nowoczesności produkcji, można wykorzystać dotychczasowe osiągnięcia w ujawnianiu rezerw w zakładach, wstępne programy usprawnień zawartych w planach alternatywnych, doświadczenia w dziedzinie społecznych przeglądów, w rozwijaniu współzawodnictwa pracy i wynalazczości pracowniczej oraz innych form inicjatywy społecznej.</u> | |
| 520 | + <u xml:id="u-19.3" who="#PoselSpecjalMichal">Poważne zadania przypadają dla klasy robotniczej Śląska. Przede wszystkim musimy siłami załóg i ich organizacji oraz administracji starać się o podniesienie jakości wydobywanego węgla oraz produkowanych wyrobów innych gałęzi przemysłu. Trzeba podkreślić, że załogi zakładów Śląska, wspólnie z administracją, koncentrują swoją uwagę na podniesieniu jakości produkcji. Mimo znacznej poprawy na tym odcinku nie wykorzystano wszystkich istniejących możliwości. Jak wykazują kontrole techniczne można podnieść jakość wydobywanego węgla czy wyrobów innych gałęzi przemysłu.</u> | |
| 521 | + <u xml:id="u-19.4" who="#PoselSpecjalMichal">Trzeba też wskazać na pewne istniejące jeszcze rezerwy produkcyjne. Jak wykazują badania, udoskonalenie na przykład rozdziału asortymentów na poszczególne huty może spowodować pewien wzrost produkcji i obniżkę kosztów własnych.</u> | |
| 522 | + <u xml:id="u-19.5" who="#PoselSpecjalMichal">Jeśli się uważnie przyjrzeć naszemu przemysłowi, to stwierdza się, że tkwią w nim znaczne rezerwy i w wielu wypadkach nie wymagają one dodatkowych nakładów. Plany alternatywne w poważnym stopniu ujawniły rezerwy, ale wnioski wynikające z tych planów nie zawsze były należycie potraktowane przez administrację. Wykrywanie istniejących rezerw produkcyjnych, zwłaszcza w gospodarce materiałowo-surowcowej, zmniejszanie braków i odpadów w produkcji, a w parze z tym przechodzenie z produkcji materiałochłonnej na pracochłonną — to ważne dla administracji i załóg zadania w dziedzinie postępu techniczno-organizacyjnego, obniżki kosztów produkcji i racjonalnego zatrudnienia, podnoszenia rentowności przedsiębiorstw i branż. Powinno temu sprzyjać zastąpienie — w ramach procesu doskonalenia metod planowania i zarządzania gospodarką — dotychczas obowiązującej dyrektywy dla przedsiębiorstw w formie określonej kwoty akumulacji, przez wskaźnik rentowności.</u> | |
| 523 | + <u xml:id="u-19.6" who="#PoselSpecjalMichal">Zastosowanie w przedsiębiorstwach przemysłowych obok nowych mierników produkcji wskaźnika rentowności jako syntetycznego kryterium oceny ich działalności pobudzać będzie do obniżenia kosztów produkcji, głównie materiałowych.</u> | |
| 524 | + <u xml:id="u-19.7" who="#PoselSpecjalMichal">Wskaźnik rentowności może ponadto odegrać rolę bodźca ekonomicznego do wzrostu produkcji odpowiednich asortymentów o określonej jakości, jeżeli zostanie prawidłowo ustalony dla poszczególnych zjednoczeń i zakładów.</u> | |
| 525 | + <u xml:id="u-19.8" who="#PoselSpecjalMichal">Pobudzaniu załóg do wzrostu rentowności przedsiębiorstw i podniesieniu jakości produkcji niewątpliwie sprzyjać będzie dokonana reforma w tworzeniu i podziale funduszu zakładowego, stanowiącego podstawowy zespołowy bodziec materialnego zainteresowania pracowników. Uzależniając wielkość funduszu zakładowego od wykonania planu rentowności i jej poprawy, a wysokość nagród indywidualnych od stopnia wykonania ważnych dla danej komórki zadań gospodarczych, zwiększa się siłę oddziaływania tego ważnego bodźca na dostosowanie struktury produkcji do potrzeb społecznych, podniesienia jej jakości i obniżenia kosztów własnych. Łącznie ze zmianą zasad tworzenia funduszu zakładowego ulegają zmianie — zgodnie z uchwałą XV Plenum CRZZ z dnia 20 listopada bieżącego roku — zasady podziału funduszu zakładowego, której to sprawie związki zawodowe i samorząd robotniczy poświęcą szczególną uwagę.</u> | |
| 526 | + <u xml:id="u-19.9" who="#PoselSpecjalMichal">Istotnym zadaniem jest tu opracowanie nowych regulaminów podziału funduszu zakładowego w 1966 roku, które to regulaminy powinny być podane do wiadomości załóg na początku roku.</u> | |
| 527 | + <u xml:id="u-19.10" who="#PoselSpecjalMichal">W polityce zatrudnienia niezmiernie ważnym zagadnieniem jest przede wszystkim zapewnienie efektywnego wykorzystania planowanego przyrostu zatrudnienia. Bilans siły roboczej, mimo zrównoważenia w skali krajowej, nie jest wolny od określonych napięć, przede wszystkim w przekroju terenowym i w podziale według płci.</u> | |
| 528 | + <u xml:id="u-19.11" who="#PoselSpecjalMichal">Analiza stanu i potrzeb zatrudnienia wskazuje, że w ośrodkach wysoko uprzemysłowionych występuje niedobór siły roboczej. Jak wiadomo, jednym z czynników zmniejszenia istniejącego deficytu rąk do pracy jest prowadzona akcja deglomeracyjna. Mówiąc o deficycie siły roboczej, trzeba przede wszystkim mieć na uwadze dwa wielkie ośrodki przemysłowe, jakimi są Śląsk i Warszawa. W tych ośrodkach deglomeracja nabrała przeto rumieńców życia. Wydaje mi się natomiast, iż nie można uznać za słuszne wysuwanie daleko idących zamierzeń deglomeracyjnych w innych ośrodkach bez właściwych badań i przyczyn. Odbicie tych częstokroć nie dość uzasadnionych zamierzeń, znajdujemy i w prasie. Sprowadzają się one do podejmowania na skalę szerszą — niż to faktycznie określają potrzeby — planów przenoszenia szeregu zakładów poza teren większych miast. Trzeba pamiętać, że wysuwanie zamierzeń przy podejmowaniu przedsięwzięć wyprowadzenia z danych miast zakładów, jak to się na przykład mówi, uciążliwych, musi być poprzedzone dokonaniem odpowiedniej analizy, czy tego rodzaju pociągnięcia są dostatecznie umotywowane przesłankami ekonomicznymi i społecznymi. I właśnie na Śląsku, gdzie my to robimy, staramy się zawsze, aby każdą sprawę dokładnie zbadać i przeanalizować, licząc koszty, dbając o to, aby nie uszczuplić produkcji.</u> | |
| 529 | + <u xml:id="u-19.12" who="#PoselSpecjalMichal">Z punktu widzenia potrzeb ośrodków przemysłowych, przede wszystkim wielkich, jednym z podstawowych, o kluczowym znaczeniu zagadnień — obok deglomeracji, która działa bardziej długofalowo — jest wdrażanie i rozwijanie postępu organizacyjno-technicznego, drogą rozszerzania i doskonalenia mechanizacji pracy i technologii produkcji oraz usprawnienia organizacji pracy. Przykładem dobrych wyników w tym zakresie może być to, że w poszczególnych kopalniach węgla — dzięki koncentracji wydobycia, stanowiącej zasadniczy kierunek postępu techniczno-organizacyjnego — zabezpieczono wykonanie zadań produkcji z nadwyżką przy malejącym stanie zatrudnienia.</u> | |
| 530 | + <u xml:id="u-19.13" who="#PoselSpecjalMichal">Z drugiej strony trzeba pamiętać, że istnieją jeszcze małe ośrodki czy miasta, których stopień aktywizacji gospodarczej nie pozwolił jeszcze na pełne zatrudnienie kobiet. W związku z tym ogniwa administracji gospodarczej, a także rady narodowe muszą o wiele poważniej podejść do rozwiązania problemu zatrudnienia kobiet. Prawie z reguły w tych miejscowościach występuje jednocześnie niedobór męskiej siły roboczej. Stąd jednym z kierunków działania, ale nie jedynym, powinno być przesuwanie mężczyzn do prac innych niż wykonywane, a zwolnione w ten sposób stanowiska obsadzać należałoby kobietami. Oczywiście muszą tu być uwzględnione odpowiednie warunki, a więc staż pracy dotychczas zatrudnionych, ich kwalifikacje itp. Konieczne jest również odpowiednie przygotowanie zawodowe kobiet, nie mających dotychczas kwalifikacji, a także zwiększenie liczby dziewcząt w szkołach zawodowych.</u> | |
| 531 | + <u xml:id="u-19.14" who="#PoselSpecjalMichal">Rozładowaniu istniejących nadwyżek poszukujących pracy kobiet sprzyjać powinien dalszy rozwój usług. Jednym z istotnych czynników przyśpieszających ten rozwój będzie znoszone limitowanie zatrudnienia i funduszu płac w zakładach świadczących odpłatnie usługi dla ludności i rolnictwa. To powinno być wykorzystane przez drobną wytwórczość i rady narodowe dla wzmożenia pracy organizatorskiej w zakresie rozwoju usług.</u> | |
| 532 | + <u xml:id="u-19.15" who="#PoselSpecjalMichal">Przyrost zatrudnienia jest niewątpliwie czynnikiem dynamizującym rozwój gospodarczy. Chodzi jednak o to, aby zapewniając pracę dla wszystkich, którzy chcą i mogą ją podjąć, racjonalniej gospodarować rozmieszczeniem sił ludzkich, aby zwiększyć w interesie wszystkich pracujących efekty ich działalności produkcyjnej czy usługowej. Na tle tego stwierdzenia chciałbym uczynić uwagę co do stosowania nowych mierników produkcji dla celów określenia wielkości zatrudnienia i funduszu płac.</u> | |
| 533 | + <u xml:id="u-19.16" who="#PoselSpecjalMichal">Nie ulega wątpliwości słuszność stosowania mierników pracochłonności, które lepiej niż wskaźnik produkcji globalnej określają potrzeby przedsiębiorstw w zakresie nakładów pracy żywej. Rzecz jednak w tym, aby ustalanie wielkości zatrudnienia na podstawie mierników wyrażających pracochłonność produkcji wynikało z rzeczywistych potrzeb. Stosowanie nowych mierników nie może stać się pretekstem do ukrywania rezerw wzrostu wydajności pracy i nadmiernego zwiększania liczby pracowników. Nadmierne zwiększania zatrudnienia w jednych zakładach, uszczupla niejednokrotnie możliwości zatrudnienia niezbędnych kadr w innych przedsiębiorstwach. Zgodnie z uchwałami IV Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej uczyniony został znaczny krok naprzód w zwiększeniu uprawnień przedsiębiorstw w zakresie gospodarowania zatrudnieniem i funduszem płac. Aby ten proces doskonalenia gospodarki funduszem płac i zatrudnieniem rozwijać dalej, wymagany jest wzrost odpowiedzialności wszystkich ogniw zarządzania w przedsiębiorstwach, a także organów samorządu robotniczego.</u> | |
| 534 | + <u xml:id="u-19.17" who="#PoselSpecjalMichal">Te nowe uprawnienia powinny być wykorzystane przede wszystkim dla wzmocnienia na przykład służb zaplecza, niezmiernie ważnych z punktu widzenia podniesienia jakości i nowoczesności produkcji. Wciąż aktualna jest także sprawa dyscypliny pracy. W okresie pierwszego półrocza bieżącego roku, w porównaniu do pierwszego półrocza ubiegłego roku, wzrosły liczby godzin nadliczbowych z 93 do 103 mln oraz godzin postojowych z 14,8 do 16,3 mln.</u> | |
| 535 | + <u xml:id="u-19.18" who="#PoselSpecjalMichal">Organy samorządu robotniczego i organizacje związkowe domagając się stanowczo od administracji zapewnienia dobrej organizacji pracy i rytmicznej produkcji, powinny również wzmóc pracę wychowawczą w kierunku poprawy dyscypliny naszych załóg.</u> | |
| 536 | + <u xml:id="u-19.19" who="#PoselSpecjalMichal">Wraz ze wzmożeniem dyscypliny pracy zachodzi potrzeba dalszego uporządkowania zatrudnienia w przedsiębiorstwach, zwłaszcza przemysłowych. W tym celu należy tak rozłożyć przyrost zatrudnienia w ciągu roku, aby zapewnić w odpowiednim czasie zatrudnienie absolwentów szkół. Jak dotychczas, na skutek nie zawsze uzasadnionego potrzebami, nadmiernego wzrostu zatrudnienia w I półroczu danego roku, niejednokrotnie obserwuje się trudności z zapewnieniem pracy dla niektórych grup absolwentów szkół zawodowych oraz ogólnokształcących. Właściwie rozkładając w czasie i prawidłowo wykorzystując przyrost zatrudnienia, wyłania się konieczność — o czym już wspomniałem — aby administracja wspólnie z organizacjami związkowymi i organami samorządu robotniczego przeanalizowała dotychczasowy stan zatrudnienia w przedsiębiorstwach.</u> | |
| 537 | + <u xml:id="u-19.20" who="#PoselSpecjalMichal">Ogólna analiza dotychczasowego stanu zatrudnienia dowodzi bowiem, że rozmieszczenie kadr nie zawsze zgodne jest z ich kwalifikacjami i możliwościami zawodowymi. Usunięcie tych nieprawidłowości jest jednym z warunków wzrostu jakości produkcji i wydajności pracy.</u> | |
| 538 | + <u xml:id="u-19.21" who="#PoselSpecjalMichal">Projekt zamierzeń na rok 1966 zakłada pewne obniżenie w planie tempa wzrostu produkcji i wydajności pracy w porównaniu do roku bieżącego. Zawiera się w tym bowiem poważne zadanie dla administracji, samorządu robotniczego i załóg uzyskiwania ponadplanowych efektów ekonomicznych, wzbogacania asortymentów produkcji i wzrostu wydajności pracy, co jest jednym z głównych założeń planu. Wskazuje to na konieczność koncentracji wysiłków administracji i załóg na:</u> | |
| 539 | + <u xml:id="u-19.22" who="#PoselSpecjalMichal">—sprawniejszym i efektywniejszym wprowadzaniu postępu technicznego i ekonomicznego, —dostosowaniu struktury produkcji do potrzeb, —podniesieniu poziomu jakości i nowoczesności wyrobów, —optymalnym wykorzystaniu zasobów siły roboczej.</u> | |
| 540 | + <u xml:id="u-19.23" who="#PoselSpecjalMichal">Z tego zasadniczego kierunku planu na rok przyszły wynikają także określone zadania dla rad zakładowych i samorządu robotniczego w zakresie pobudzania odpowiednich inicjatyw pracowników, ukierunkowania rozwoju współzawodnictwa pracy na wzrost jakości i nowoczesności produkcji oraz podniesienia jej rentowności, usprawnienia organizacji pracy i polepszenia technologii procesu produkcyjnego. Działanie to powinno zapewnić wzrost wydajności pracy powyżej ustalonego dla przemysłu wskaźnika — 3,1%.</u> | |
| 541 | + <u xml:id="u-19.24" who="#PoselSpecjalMichal">Dla poprawienia założonych w planie wskaźników, konieczne będzie skoncentrowanie uwagi i wysiłku resortów, zjednoczeń i zakładów pracy zwłaszcza na:</u> | |
| 542 | + <u xml:id="u-19.25" who="#PoselSpecjalMichal">—prawidłowym podziale zadań i środków na branże i przedsiębiorstwa, —racjonalnym gospodarowaniu zasobami siły roboczej i zapewnieniu ponadplanowego wzrostu wydajności pracy, —dostosowaniu produkcji do potrzeb rynku wewnętrznego i eksportu oraz do wymagań jakości i nowoczesności, —wzmożeniu dyscypliny finansowej i dyscypliny pracy, —na przestrzeganiu zasady niezbędnej elastyczności ekonomicznej w sterowaniu procesami produkcyjnymi.</u> | |
| 543 | + <u xml:id="u-19.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 544 | + </div> | |
| 545 | + <div xml:id="div-20"> | |
| 546 | + <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Udzielam głosu posłowi Zdzisławowi Balickiemu.</u> | |
| 547 | + </div> | |
| 548 | + <div xml:id="div-21"> | |
| 549 | + <u xml:id="u-21.0" who="#PoselBalickiZdzislaw">Wysoka Izbo! Jest już tradycją naszego Sejmu i zasadą jego postępowania wynikającą z istoty naszego ustroju, że uchwalając plan i budżet państwa, nie tylko wyznacza on główne zadania dla rządu i podległej mu administracji, lecz zarazem odwołuje się do patriotycznej inicjatywy i socjalistycznej świadomości bezpośrednich wykonawców planu — do załóg robotniczych, inteligencji technicznej i ekonomicznej. Daliśmy tej zasadzie dobitny wyraz przed siedmioma laty, gdy w trosce o stworzenie prawnych gwarancji dla rozwoju demokracji robotniczej i aktywności produkcyjnej załóg Sejm uchwalił z inicjatywy związków zawodowych — ustawę o samorządzie robotniczym.</u> | |
| 550 | + <u xml:id="u-21.1" who="#PoselBalickiZdzislaw">Dziś samorząd robotniczy wyrósł już w potężną siłę społeczną, angażując do współgospodarowania zakładami pracy 215 tys. pracowników, w tym 144 tys. robotników i ponad 54 tys. inżynierów i techników. Na tę siłę liczymy i stawiamy też, omawiając dziś zadania na rok przyszły.</u> | |
| 551 | + <u xml:id="u-21.2" who="#PoselBalickiZdzislaw">Przedstawiony przez rząd projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowych założeń na rok 1967, zakłada w słusznej intencji lepszego, wewnętrznego zrównoważenia i uniknięcia napięć w trakcie jego realizacji, umiarkowane wskaźniki przyrostu produkcji i dochodu narodowego, zawiera w sobie znaczne rezerwy i możliwości.</u> | |
| 552 | + <u xml:id="u-21.3" who="#PoselBalickiZdzislaw">Dzięki rozwinięciu inicjatywy produkcyjnej załóg i podniesieniu sprawności działania wszystkich ogniw gospodarki plan ten może i powinien być przekroczony, a w sprzyjających okolicznościach nawet wydatnie przekroczony.</u> | |
| 553 | + <u xml:id="u-21.4" who="#PoselBalickiZdzislaw">Realizacji planu na rok 1966 towarzyszyć będzie proces wdrażania nowych zasad i metod planowania i zarządzania gospodarką narodową wytyczonych przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą na IV Plenum Komitetu Centralnego. Założeniem reformy jest poprawa efektywności naszego gospodarowania, podnoszenie rangi wymogów jakościowych i ekonomicznych w gospodarce narodowej, stworzenie warunków do bardziej racjonalnej i uzgodnionej z celami ogólnonarodowymi pracy przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwo bowiem jest i pozostanie podstawowym ogniwem gospodarki narodowej.</u> | |
| 554 | + <u xml:id="u-21.5" who="#PoselBalickiZdzislaw">Ogromna część zadań związanych z wprowadzeniem w życie nowych zasad i metod planowania i zarządzania gospodarką narodową przypada już na rok 1966 i znajduje swój wyraz w przedstawionym projekcie planu i budżetu oraz w licznych uchwałach Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Pragnąłbym w związku z tym zwrócić uwagę na to, że znamienną cechą reformy jest zasadnicze podniesienie roli systemu finansowego w przedsiębiorstwie i związanych z tym systemem bodźców i dźwigni ekonomicznych. W warunkach dotychczasowych problematyka finansowa znajdowała się na skutek jej stosunkowo słabego wpływa na ocenę i wyniki pracy przedsiębiorstwa i załogi na nieco dalszym miejscu w programach działania samorządu robotniczego. Obecnie system finansowania przedsiębiorstw jest poważnie wzmocniony. Dlatego też jest rzeczą konieczną, by w ślad za aktami normatywnymi poszła szersza niż dotąd akcja szkoleniowa, instruktażowa i kontrolna, by słuszne idee tkwiące w nowym systemie stały się znane wśród załóg i aktywu fabrycznego.</u> | |
| 555 | + <u xml:id="u-21.6" who="#PoselBalickiZdzislaw">Pod szczególną opieką samorządów i administracji powinien znaleźć się nowy, wiodący wskaźnik przedsiębiorstwa: wskaźnik rentowności, gdyż od jego wykonania i przekroczenia zależeć będzie między innymi wielkość funduszu rozwoju i funduszu zakładowego w większości przedsiębiorstw. Oznacza to więc w praktyce udzielenie większego zainteresowania ze strony samorządu robotniczego problematyce kosztów własnych, szczególnie kosztów jednostkowych, gdyż ich obniżenie będzie miało decydujący wpływ na poprawę wskaźnika rentowności. Sądzę, że pod tym względem godne kontynuowanie i doskonalenia są prowadzone już od kilku lat przez samorządy robotnicze społeczne przeglądy gospodarki materiałowej. Godne są także rozpowszechnienia — niestety, nieliczne dotąd — próby przedstawiania zrozumiałego dla szerokiego ogółu pracowników i przekonywającego obrazu kształtowania się kosztów i czynników: oddziałujących na nie.</u> | |
| 556 | + <u xml:id="u-21.7" who="#PoselBalickiZdzislaw">W większości zakładów zostanie też w roku przyszłym wprowadzone oprocentowanie środków trwałych. Będzie ono bezpośrednio wiązać stopień wykorzystania maszyn, urządzeń i budynków ze wskaźnikiem rentowności przedsiębiorstwa. Powinno to więc wzmóc zainteresowanie załóg tym ważnym problemem, a więc na przykład podniesieniem wskaźników zmianowości tam, gdzie jest to celowe i możliwe.</u> | |
| 557 | + <u xml:id="u-21.8" who="#PoselBalickiZdzislaw">Nowy system finansowy, kierując wysiłki załóg i przedsiębiorstw w pożądanym społecznie kierunku, wymaga świadomego wdrażania i przeciwdziałania niewłaściwym tendencjom. Uważam, iż to świadome działanie powinno uwzględniać zwłaszcza polepszanie jakości produkcji, tego kapitalnego problemu, do którego rozwiązywania zabraliśmy się na szerokim froncie. Jednocześnie trzeba jeszcze bardziej zdecydowanie niż dotychczas przeciwstawiać się wszelkim tendencjom o charakterze partykularnym, — „łatwemu” zdobywaniu rentowności kosztem niekorzystnych zmian asortymentu lub pogarszania jakości. Rząd w słusznej trosce o te sprawy zamierza uruchomić nowe i umocnić już istniejące środki działania. Uruchamia się więc w części zakładów fundusz gwarancji i wydłuża jego okres na artykuły trwałego użytku, planuje się odpowiednią grę cen fabrycznych oraz rozszerzenie rozpiętości cen między gatunkami. Chociaż przy nowym systemie finansowym niewątpliwie będzie bardziej odczuwane płacenie kar umownych między dostawcami i odbiorcami, to może jednak warto rozważyć celowość podniesienia dotychczasowych stawek kar umownych związanych z niedotrzymywaniem wymaganej jakości wyrobów. W każdym razie sprawy jakości na tle nowego systemu powinny znajdować się pod stałą kontrolą resortów.</u> | |
| 558 | + <u xml:id="u-21.9" who="#PoselBalickiZdzislaw">Trzeba też wzmóc pracę wyjaśniająca wśród załóg fabrycznych, a także działalność organizatorską samorządu robotniczego w dziedzinie ugruntowania prawidłowych kierunków walki o obniżkę kosztów i poprawę rentowności oraz niedopuszczania do powstawania zjawisk niesłusznych i społecznie szkodliwych.</u> | |
| 559 | + <u xml:id="u-21.10" who="#PoselBalickiZdzislaw">W wielu zakładach, zwłaszcza zaś w kopalniach węgla kamiennego, przyjęła się i utrwaliła praktyka systematycznego omawiania na posiedzeniach oddziałowych rad robotniczych — a więc tych najbliższych produkcji — miesięcznych zadań produkcyjnych. Dokonuje się na nich krytycznego przeglądu sytuacji i wymienia wzajemne uwagi między załogą i dozorem, ustala zadania i środki zaradcze. Te skromne, robocze zebrania, odbywane bez stołu prezydialnego mogą odegrać ogromną rolę w walce o gospodarność, jeżeli potrafimy sprawy te uczynić zrozumiałymi i bliskimi dla robotników, jeżeli załogi zrozumieją i odczują związek między efektami pracy, a wynikami ekonomicznymi zakładu i własną sytuacją materialną.</u> | |
| 560 | + <u xml:id="u-21.11" who="#PoselBalickiZdzislaw">W tej dziedzinie samorządy robotnicze powinny związać się ściślej i znaleźć oparcie w nowo powołanych służbach ekonomicznych, nie tylko korzystając z ich badań i analiz, ale także sugerując im podejmowanie określonych tematów. Będzie to jednak możliwe w miarę kompletowania i umacniania służb ekonomicznych w przedsiębiorstwach, gdyż na przeszkodzie w szybkiej realizacji tej niezmiernie ważnej dla umocnienia systemu zarządzania uchwale stanął niedobór kadr ekonomicznych.</u> | |
| 561 | + <u xml:id="u-21.12" who="#PoselBalickiZdzislaw">Ze sprawą inicjatywy załogi i skuteczności oddziaływania samorządu na gospodarność przedsiębiorstw wiąże się respektowanie przez administrację jego wniosków. W dalszym ciągu reakcja na wnioski robotnicze nie zawsze jest właściwa, a narzekania na ten temat słyszy się ciągle na spotkaniach poselskich z załogami i aktywem fabrycznym. Potwierdzają to zresztą obiektywne badania. Oto na przykład w województwie kieleckim w 7 badanych zakładach różnych branż na 28 skierowanych wniosków do zjednoczeń tylko w jednym wypadku udzielono odpowiedzi, a co najgorsze, nie doczekało się takiej odpowiedzi wiele wniosków skierowanych do dyrekcji własnych przedsiębiorstw. Problem ten wymaga więc odpowiedniego potraktowania ze strony resortów i zjednoczeń, zwłaszcza w ich działalności kontrolnej. Doczekał się on takiego właśnie potraktowania ze strony Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, które w sierpniu bieżącego roku uchwaliło szczegółowy i bardzo konkretny tryb rozpatrywania i kontroli wykonywania wniosków samorządu robotniczego oraz obowiązki i odpowiedzialność określonych komórek i osób w tym przedmiocie.</u> | |
| 562 | + <u xml:id="u-21.13" who="#PoselBalickiZdzislaw">Wysoki Sejmie! W nowych zasadach i metodach planowania i zarządzania gospodarką narodową, bardziej dostosowanych do nowego etapu naszego rozwoju i dających większe pole dla inicjatywy i przedsiębiorczości załóg, tkwią duże dźwignie dla pomyślnego wykonania zadań już w przyszłym roku.</u> | |
| 563 | + <u xml:id="u-21.14" who="#PoselBalickiZdzislaw">W swoim wystąpieniu starałem się jednak podkreślić, że dźwignie te nie będą przecież działać samoczynnie. O stopniu ich uruchomienia decydować będzie sprawność pracy ludzi na wszystkich stanowiskach, aktywność samorządów robotniczych i załóg fabrycznych. Stąd też nabiera szczególnego znaczenia w roku przyszłym nasza praca z ludźmi nad przyswojeniem i prawidłowym wdrażaniem w życie tego nowego zespołu środków usprawniających naszą gospodarkę narodową.</u> | |
| 564 | + <u xml:id="u-21.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 565 | + </div> | |
| 566 | + <div xml:id="div-22"> | |
| 567 | + <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Kazimierz Kopecki.</u> | |
| 568 | + </div> | |
| 569 | + <div xml:id="div-23"> | |
| 570 | + <u xml:id="u-23.0" who="#PoselKopeckiKazimierz">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Plan naszej gospodarki na rok 1966 zamyka się w ciaśniejszych granicach, niż patrząc nań z punktu widzenia niektórych gałęzi byłoby pożądane, a nawet i słuszne. Mimo to nawet w tych ciaśniejszych granicach mogą wystąpić pęknięcia i braki, które utrudniają wzrost naszej gospodarki, a nawet mogą mu zagrozić. Pragnę poruszyć na tym tle zagadnienia nauki i szkolnictwa wyższego. Chciałbym przy tym na chwilę zapomnieć, że należę do grona pracowników nauki i oderwać się od zrozumiałych może chęci akcentowania ważności tej sfery, a pragnąłbym raczej popatrzeć na to oczyma pracownika przemysłu, którym byłem przez wiele lat i członka sejmowej Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa. W tym aspekcie widzę naukę, jak chyba my wszyscy, jako siłę produkcyjną i siłę postępu.</u> | |
| 571 | + <u xml:id="u-23.1" who="#PoselKopeckiKazimierz">Mówił o tym przekonywająco poseł sprawozdawca generalny, uzasadniając wzrost nakładów na naukę i badania, a bardzo słusznie przedstawił te zagadnienia poseł Gierek, przemawiając w imieniu Klubu Poselskiego PZPR.</u> | |
| 572 | + <u xml:id="u-23.2" who="#PoselKopeckiKazimierz">Rok przyszły będzie rokiem, w którym nastąpi znaczny postęp we wszystkich gałęziach gospodarki. Na to liczymy i liczyć musimy. Postęp ten musi się opierać na lepszych konstrukcjach, lepszej technologii, sprawniejszej organizacji, kooperacji, transporcie i składowaniu, lepszym wykorzystaniu surowców wyjściowych, paliw i energii i przetwarzaniu ich na tworzywa i półprodukty i wreszcie na dobrej jakości pracy, lepszej kontroli międzyoperacyjnej i kontroli końcowej.</u> | |
| 573 | + <u xml:id="u-23.3" who="#PoselKopeckiKazimierz">Oczywiście, pod słowem — „lepsze” rozumiemy kryteria nie tylko techniczne, ale przede wszystkim ekonomiczne. Zbyt dużo czasu musiałbym poświęcić na omówienie szczegółów tego zagadnienia, ale stwierdzić chyba muszę, że wszystko to, co — „lepsze”, potrafiłoby zwiększyć nasz dochód narodowy o kilka do kilkunastu procent, czego przykładem może być szereg krajów będących swego czasu w daleko gorszej pozycji wyjściowej i często nawet nie dysponujących prawie żadnymi bogactwami naturalnymi, ale opierających swą produkcję przemysłową na znacznym wkładzie procentowym i wysiłku wykwalifikowanych pracowników badawczych krajów, łożących wielkie środki na naukę i badania.</u> | |
| 574 | + <u xml:id="u-23.4" who="#PoselKopeckiKazimierz">My dotychczas nie jesteśmy w stanie poświęcić na badania naukowe dostatecznych środków. Co prawda wzrastają one z roku na rok, ale trzymają się stale na poziomie zaczarowanego 1% dochodu narodowego łącznie, przeznaczonego na szkoły wyższe, pomoc dla studentów, PAN, instytuty naukowe i naukowo-badawcze oraz na dotacje na fundusz postępu technicznego, podczas gdy tylko na same badania naukowe i techniczne w krajach przemysłowych poświecą się średnio 2,5% dochodu narodowego (w ZSRR około 2,5%, w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej około 3,5%). Nasze niedobory dotyczą nie tylko kadry pracowników w placówkach naukowych i naukowo-badawczych, która wynosi zaledwie 1‰ zaludnienia, gdy w niektórych krajach dochodzi do 4‰, a w ZSRR wynosi 1,8‰. Gdybyśmy chcieli dorównać poziomowi radzieckiemu, musielibyśmy powiększyć kadrę naukową, kadrę instytutów naukowych i naukowo-badawczych o 50%, to jest o około 20 tys. pracowników.</u> | |
| 575 | + <u xml:id="u-23.5" who="#PoselKopeckiKazimierz">Poza brakami ilościowymi istnieją też ciągle poważne braki jakościowe, zbyt mało posiadamy zwłaszcza w instytutach przemysłowych pracowników o najwyższych kwalifikacjach. Ale główne braki istnieją w wyposażeniu tych placówek w środki i aparaturę potrzebną do badań oraz w ich złej lokalizacji, gdyż ponad 50% potencjału badawczego skupione jest w Warszawie, co jest wygodne dla administracji, skąd wyszła większość placówek badawczych, ale jest niedobre dla produkcji naukowo-badawczej.</u> | |
| 576 | + <u xml:id="u-23.6" who="#PoselKopeckiKazimierz">Mimo tych braków, korzyści z prowadzonych badań są ogromne. W czasie dyskusji budżetowej w Komisji stwierdzono, że cały budżet aparatu badawczego, podległego Pełnomocnikowi Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej, mimo że przecież znaczna część badań dotyczy zagadnień podstawowych, związanych z daleką perspektywą, zwraca się nam w postaci wzrostu produkcji przemysłowej, związanej z rozwojem techniki izotopowej tak ważnej dla całego przemysłu. W roku 1970 ta część wydatków na badania zwróci się nam 3-krotnie. Wiemy, jakie korzyści odniosła nasza gospodarka z rozwoju badań geologicznych, górniczych, hutniczych, w przemyśle chemicznym, maszynowym, elektrotechnicznym i wielu innych.</u> | |
| 577 | + <u xml:id="u-23.7" who="#PoselKopeckiKazimierz">Ze sprawozdania jednego z bardzo wysoko rozwiniętych instytutów brytyjskich, a mianowicie zajmującego się zagadnieniem oszczędności paliw i energii wiadomo, że w ciągu ostatnich 10 lat istnienia instytutu każda pracownikodniówka pracownika badawczego przyniosła oszczędność 20 ton węgla rocznie, czyli uwzględniając już potrzebne nakłady opłaciła się około 100-krotnie. Nawiasem wspomnę, że u nas ponad 10% zużycia paliw i energii można by zaoszczędzić dzięki rozwinięciu odpowiednich badań.</u> | |
| 578 | + <u xml:id="u-23.8" who="#PoselKopeckiKazimierz">Szkody wynikające dla gospodarki z opóźnienia prac badawczych są bardzo znaczne. Temu należy przypisać przykładowo złą albo przestarzałą produkcję niektórych zakładów przemysłu maszynowego, że wspomnę o silnikach dieslowskich dla wyposażenia statków, o pompach, wentylatorach, małych kotłach, niektórych działach produkcji okrętowej, poważnej części produkcji elektronicznej, jak radioodbiorniki i telewizory; temu należy przypisać też zbyt mały udział w omawianym przez nas planie przeszłorocznym, tak zwanej produkcji nowej, w licznych gałęziach produkcji chemicznej, przemysłu maszynowego i elektrotechnicznego.</u> | |
| 579 | + <u xml:id="u-23.9" who="#PoselKopeckiKazimierz">Dlatego chciałbym wyrazić tutaj opinię, która przewijała się w licznych wypowiedziach posłów w czasie debaty komisyjnej, że wieźmy o tych brakach, że to są braki poważne, że one nie przechodzą nie zauważone, ale mimo to, albo właśnie dlatego, oczekiwać musimy wzmożonych wysiłków, większej koncentracji i większej efektywności prowadzonych w najbliższym czasie prac naukowych i prac naukowo-technicznych.</u> | |
| 580 | + <u xml:id="u-23.10" who="#PoselKopeckiKazimierz">Jak przedstawia się sprawa kadr z wyższym wykształceniem, zwłaszcza technicznych, przy pomocy których będzie można realizować omawiany postęp? Niewiele dziś możemy wpłynąć na proporcję lat najbliższych i stan dzisiejszy rzutuje na to, co się będzie działo nie jutro czy za 2 lata, ale co się będzie działo za 6—7 lat, gdyż kadra, która wówczas wejdzie do produkcji, dziś już znajduje się w salach wykładowych i pracowniach. Niestety, już dziś wiemy, że w roku 1970 zabraknie nam 30 do 50 tys. inżynierów, a środki budżetowe, jakie zarysowują się na okres najbliższy, wskazują na pogłębienie się tego deficytu w latach następnych. Co gorsza, nic nie wskazuje na to, że będzie można przez lepsze wyposażenie pracowni i laboratoriów polepszyć jakość szkolenia. Nowoczesne metody szkolenia dyktują, aby główny ciężar przenieść z wykładów, które wymagają stosunkowo najmniej środków i powierzchni dydaktycznej, na zajęcia praktyczne i pracę własną, odbywaną w uczelniach pod kierunkiem pracowników naukowo-dydaktycznych, a to wymaga dużych środków. To samo dotyczy studiów dla pracujących i studiów podyplomowych. Tymczasem w roku 1964 dysponowaliśmy w Polsce powierzchnią 12,1 m^2 ^na studenta studiów dziennych, zamiast potrzebnych 22 m^2^, a w roku 1970 spadnie ta liczba zależnie od naboru i przyznanych środków od 9 do 10 m^2^ na studenta, co praktycznie znacznie utrudni przygotowanie przyszłej kadry. Mówić o tym jeszcze będziemy przy dyskusji nad planem 5-letnim, ale dziś mówię o tym dlatego, że w roku 1966 nasze resorty przemysłowe będą mogły i — o ile mi wiadomo — będą chciały pomóc w doinwestowaniu szkolnictwa wyższego. Jest to konieczne i najbardziej celowe; we wszystkich krajach w ten sposób to się odbywa. Muszą to jednak zrobić w sposób przemyślany i rozsądny, aby jak to niestety nieraz się dzieje, te i tak niewystarczające środki nie były przydzielane całkowicie dowolnie, uprzywilejowując jedne, a dyskryminując inne działy gospodarki i całe regiony gospodarcze. Mam oczywiście na myśli i swój teren, którego jestem posłem.</u> | |
| 581 | + <u xml:id="u-23.11" who="#PoselKopeckiKazimierz">Na tym tle chciałbym na koniec wspomnieć o dwóch sprawach, które wiążą się ściśle z przyszłorocznym planem. Pierwsza sprawa — to są inwestycje budowlane w resorcie szkolnictwa wyższego, a druga — zatrudnienie młodych kadr z wykształceniem wyższym.</u> | |
| 582 | + <u xml:id="u-23.12" who="#PoselKopeckiKazimierz">Otóż tak się złożyło, że roboty budowlane, i tak prowadzone w skali niewystarczającej ze względu na środki, są dziś w skali krajowej najbardziej opóźnione w zakresie inwestycji dla szkolnictwa wyższego. Wykonanie ich w skali krajowej na koniec listopada wyniesie 66,2%, a w Gdańsku, gdzie budowlani okazują nam szczególną przyjaźń i sympatię, pobito rekord krajowy, wykonując zaledwie 33,4% założonego planu. Obywatel Minister Budownictwa zna szczegóły i jak sądzę wyciągnie stąd właściwe wnioski. Myśleć należy o tym, jak w roku 1966 nie tylko zrobić to, co należy, ale nadrobić braki, które powstały w ostatnich latach. Gdyby nie nastąpiła poprawa, należałoby zastanowić się nad dalszą organizacją tych prac, które, moim zdaniem, ze względów perspektywicznych mają wyższy priorytet niż wszystkie inne, a koledzy budowlani z całej Polski będą musieli pamiętać o tym, że z ich winy wśród wielkiej rzeszy nie przyjętych na studia będą się znajdować także ich synowie i ich córki.</u> | |
| 583 | + <u xml:id="u-23.13" who="#PoselKopeckiKazimierz">Mówiliśmy o zarysowującym się poważnym braku kadr z wyższym wykształceniem. Tym bardziej trzeba dobrze gospodarować kadrami. Tymczasem, to co się dzieje w tej chwili z zatrudnieniem tak zwanych stażystów, skłania nas do poważnego zastanowienia się nad samą instytucją stażu. Według ankiety zebranej przez organizacje młodzieżowe w ostatnich tygodniach znaczna część zakładów naukowych — dotyczy to zarówno inżynierów, jak i lekarzy — nie znajduje wręcz miejsca pracy dla stażysty. Przechodzi on przez dwa lata najbardziej upokarzający staż — staż człowieka niepotrzebnego. Zapytywani o powód tego stanu stażyści w ankiecie podają: brak planu zatrudnienia, zła organizacja, brak czasu kierownika, niechęć ze strony kierownika do stażystów.</u> | |
| 584 | + <u xml:id="u-23.14" who="#PoselKopeckiKazimierz">Jest to problem utraty cennych lat przez tysiące młodych sił produkcyjnych, którym musimy się zająć.</u> | |
| 585 | + <u xml:id="u-23.15" who="#PoselKopeckiKazimierz">Wysoka Izbo! Poruszyłem wiele zagadnień raczej ujemnych, nie chcę jednak przez to wywierać wrażenia — i sądzę, że tego nie uczyniłem — że wszystko co w tej dziedzinie robimy jest złe albo niedostateczne. Na szczęście aktywa są wielokrotnie większe i wielokrotnie donioślejsze i to napawa nas konstruktywnym optymizmem na przyszłość. Trzeba tylko, abyśmy wszyscy nie tylko jednomyślnie poparli plan i budżet przyszłego okresu, ale przede wszystkim, abyśmy uczynili największy wysiłek dla jego pomyślnej realizacji.</u> | |
| 586 | + <u xml:id="u-23.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 587 | + </div> | |
| 588 | + <div xml:id="div-24"> | |
| 589 | + <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Ryszard Reiff.</u> | |
| 590 | + </div> | |
| 591 | + <div xml:id="div-25"> | |
| 592 | + <u xml:id="u-25.0" who="#PoselReiffRyszard">Obywatelu Marszałku, Obywatele Posłowie! Przedstawione w uchwale wskaźniki Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i wstępne założenia dla roku 1967 trzeba odnieść do bazy, z jakiej będziemy startowali do ich realizacji.</u> | |
| 593 | + <u xml:id="u-25.1" who="#PoselReiffRyszard">Rok 1965 zamyka bieżący plan 5-letni pozytywnym akordem wyrażającym się liczbami przedstawionymi tutaj przez posła generalnego sprawozdawcę. Nie tylko ten rok, ale i całe mijające pięciolecie przyniosło ogromne sukcesy przede wszystkim w postaci wzmożenia potencjału ekonomicznego Polski. Nasz przemysł rozwijał się w tempie nieomal dwukrotnie szybszym, niż w czterech najbardziej rozwiniętych krajach Europy: Anglii, Francji, NRF i Włoch. Niezaprzeczalne są nasze osiągnięcia w rozszerzaniu bazy surowcowej i paliwowo-energetycznej. Zbudowaliśmy około 370 wielkich obiektów i oddziałów produkcyjnych. Nastąpiły nowoczesne przekształcenia strukturalne w całej gospodarce, a przede wszystkim wewnątrz przemysłu, gdzie przemysły elektromaszynowy i chemiczny znacznie zwiększyły swój ciężar gatunkowy. Ogólny postęp gospodarczy stanowi nie tylko trwałą podstawę naszego rozwoju, ale jest kapitałem, który rentuje już obecnie.</u> | |
| 594 | + <u xml:id="u-25.2" who="#PoselReiffRyszard">Są jednak i słabsze strony odchodzącej do historii pięciolatki. Rolnictwo nie wykona planu produkcji; w przemyśle, przy bardzo wysokiej dynamice rozwoju obserwujemy duże dysproporcje w realizacji zadań. Większość jednak gałęzi, wytwarzających środki produkcji, plan wykona bądź przekroczy. Natomiast przemysł rolno-spożywczy i lekki w dużym stopniu nie wypełni swych zadań. Nie nastąpiła w spodziewanej skali zmiana struktury obrotów zagranicznych. Znacznemu zmniejszeniu uległ program budownictwa w grupie inwestycji nieprodukcyjnych. Na szczęście plan budownictwa mieszkaniowego, mierzony ilością izb, zostanie wykonany prawie całkowicie. Przy niemal pełnym wydatkowaniu sum inwestycyjnych, ogólny plan rzeczowy w postaci uruchamianych zdolności produkcyjnych nie będzie wykonany. Kilka gałęzi przemysłu, między innymi hutnictwo, przekroczyło nakłady, nie uzyskując w pełni efektów rzeczowych. Gałęzie przemysłu konsumpcyjnego, rolnictwo i działy nieprodukcyjne wydatkowały na inwestycje mniej pieniędzy, niż planowały. Wzrosło powyżej planowanego poziomu zatrudnienie, zwłaszcza w przemyśle. Stąd też nie będzie wykonany plan wydajności pracy W działach produkcyjnych. Mimo to wszystko, w każdej dziedzinie życia gospodarczego, nawet najbardziej wnikliwy krytyk stwierdzi, że nie ma stagnacji, lecz jest większy lub mniejszy postęp.</u> | |
| 595 | + <u xml:id="u-25.3" who="#PoselReiffRyszard">Realizowany na przestrzeni kilku lat plan musi mieć odchylenia i to jest zjawiskiem naturalnym, często nawet pożądanym. Plan bowiem nie jest fetyszem, lecz wytyczną działania. Rzecz jednak w tym, że konsekwencje poszczególnych odchyleń pokrzyżowały szyki w zakresie niektórych bardzo istotnych generalnych założeń.</u> | |
| 596 | + <u xml:id="u-25.4" who="#PoselReiffRyszard">Na pewno jedna z głównych przyczyn zachwiania niektórych proporcji gospodarczych i wielu stąd płynących trudności były błędy i zahamowania w realizacji planów inwestycyjnych. Toteż z dużym zadowoleniem należy przyjąć ostatnie posunięcia rządu, zmierzające do ulepszenia systemu planowania i finansowania inwestycji. System rezerw inwestycyjnych, kredytowanie nakładów, wzmożenie dyscypliny finansowej, podniesienie rachunku ekonomicznego i jego roli w ustalaniu nowych zadań powinny wyeliminować dotychczasowe błędy i niedociągnięcia w praktyce inwestycyjnej. Wchodzimy w nowe pięciolecie bogatsi o wiele doświadczeń, nieraz bolesnych, ale na pewno pouczających.</u> | |
| 597 | + <u xml:id="u-25.5" who="#PoselReiffRyszard">Bez względu na trudności, z jakimi borykaliśmy się w tym pięcioleciu, wzmocniliśmy bardzo wydatnie potencjał ekonomiczny naszego kraju. Nasza gospodarka osiągnęła już rozwiniętą strukturę gospodarczą z wyraźną dominacją przemysłu. Aparat wytwórczy kierowany jest przez bardziej doświadczoną i liczebnie silniejszą kadrę. Osiągnęliśmy wiele w zakresie inwestycji podstawowych, inicjujących. Dlatego też można twierdzić, że tym samym powstały bardziej dogodne niż kiedykolwiek możliwości kierowania większych nakładów na inwestycje uzupełniające cykl ogniw przetwórstwa. Jest to tym korzystniejsze, że ten pracochłonny kierunek rozwoju przemysłu koresponduje z bilansem siły roboczej w następnych latach.</u> | |
| 598 | + <u xml:id="u-25.6" who="#PoselReiffRyszard">Jednocześnie realizacja uchwał IV Plenum powinna stworzyć właściwe warunki ekonomiczne i klimat dla lepszego wykorzystania wewnętrznych możliwości aparatu produkcyjnego. Od postępu technicznego i wszelkich wysiłków intensyfikacyjnych zależeć będzie siła dodatkowego impulsu wzrostu efektywności gospodarowania.</u> | |
| 599 | + <u xml:id="u-25.7" who="#PoselReiffRyszard">Specyficzne zadania, szczególnie istotne dla pomyślnego rozwoju sytuacji w przyszłym roku, w znacznej mierze zdeterminowane są przez tegoroczne wyniki naszej gospodarki. O pomyślnym jej rozwoju w bieżącym roku w większym stopniu decydują postępy o charakterze ilościowym, niż osiągnięcia jakościowe. Rozwój produkcji, rozwój spożycia i handlu zagranicznego ma swe źródło głównie we wzroście produkcji rolnej, przyroście mocy produkcyjnych w nowych obiektach, oddawanych w większych ilościach do eksploatacji pod koniec pięciolatki oraz w wysokim wzroście zatrudnienia. W mniejszym natomiast stopniu o postępach gospodarki w bieżącym roku zadecydowały takie czynniki, jak wzrost wydajności pracy, poprawa jakości asortymentu produkcji, obniżka kosztów własnych oraz zwiększenie stopnia przetwarzania dostępnych surowców.</u> | |
| 600 | + <u xml:id="u-25.8" who="#PoselReiffRyszard">Planowany na rok następny wzrost produkcji przemysłowej jest stosunkowo niższy, niż osiągany w poprzednich latach. Wynosi on jak wiadomo 6,5%, podczas gdy przeciętny wzrost produkcji w ostatnim pięcioleciu wynosił około 9%. W planie na rok 1966 na 1% przyrostu produkcji przemysłowej przypada około 0,43% przyrostu zatrudnienia. Jest to wskaźnik niewiele niższy niż w bieżącym roku. Drugi więc rok z rzędu będziemy mieli do czynienia ze stosunkowo wysokim wzrostem zatrudnienia w przemyśle i stosunkowo mało napiętymi zadaniami w dziedzinie wzrostu wydajności pracy. W poprzednich latach wysoki procent zatrudnienia był zwykle wynikiem przekraczania planów. Tak ustawione plany produkcji i zatrudnienia na rok 1966 stwarzała łatwiejsze warunki dla znacznego postępu jakości produkcji oraz lepszego dostosowania jej do potrzeb rynku krajowego i. handlu zagranicznego, W tym widzimy specyficzne zadania nowego planu. Czynniki sprzyjające realizacji tych zadań nie ograniczają się tylko do wyżej wymienionych.</u> | |
| 601 | + <u xml:id="u-25.9" who="#PoselReiffRyszard">Na podkreślenie zasługuje ponadto planowany na rok 1966 wzrost nakładów na naukę:</u> | |
| 602 | + <u xml:id="u-25.10" who="#PoselReiffRyszard">o 16% na wydatki bieżące i o 20% na nakłady inwestycyjne. Na uwagę również zasługuje wysoki wzrost odpisów na fundusz postępu techniczno-ekonomicznego. Osiągną one kwotę około 5 mld zł z tym jednak, że stale niezadowalający jest procent dochodu narodowego przeznaczonego na naukę. Mówił o tym już mój przedmówca i niewątpliwie w tej dziedzinie musimy szczególnie śledzić zestawienia liczbowe i porównywać procent dochodu narodowego przeznaczony na ten cel przez wysoko rozwinięte kraje kapitalistyczne i przez nasz kraj.</u> | |
| 603 | + <u xml:id="u-25.11" who="#PoselReiffRyszard">Konfrontacja ta nie wygląda dla nas jeszcze korzystnie i trzeba z tego wyciągać wnioski w przyszłym planowaniu środków na rozwój nauki. Jeśli dodać do tego, że od nowego roku będą obowiązywały nowe przepisy finansowania przedsiębiorstw, umożliwiające między innymi zaciąganie kredytów na inwestycje modernizacyjne, zapewniające postęp techniczny, to można mieć nadzieję, że stworzono w planie już znacznie lepsze warunki do podniesienia jakości produkcji. Lepszemu dostosowaniu asortymentu do potrzeb rynku krajowego i handlu zagranicznego sprzyjać powinny ponadto zmiany w zakresie dyrektywności wskaźników dla szeregu przedsiębiorstw przemysłu kluczowego.</u> | |
| 604 | + <u xml:id="u-25.12" who="#PoselReiffRyszard">Tym zabiegom towarzyszyć powinny szersze prace społeczno-wychowawcze, które powinny doprowadzić do podniesienia w całym społeczeństwie kultury technicznej, autorytetu pracy naukowej i myśli wynalazczej. Trzeba równocześnie wytwarzać w przedsiębiorstwach przychylniejszą atmosferę dla wszelkich przejawów postępu technicznego.</u> | |
| 605 | + <u xml:id="u-25.13" who="#PoselReiffRyszard">Najogólniej oceniając wytyczne planu na rok 1966 widzimy celowe zwolnienie tempa wzrostu ilościowego po to, aby uzyskać oddech dla większego rozmachu w rozwiązywaniu szeregu zadań gospodarczych o charakterze jakościowym.</u> | |
| 606 | + <u xml:id="u-25.14" who="#PoselReiffRyszard">Wysoka Izbo! Rok 1965, ostatni rok bieżącej pięciolatki, mimo niezbyt pomyślnych warunków przyrodniczych, był dla rolnictwa w zakresie zbiorów, szczególnie zbóż — jeśli operować skalą całego kraju — pomyślny. Mimo to założenia planowe na koniec pięciolatki nie zostały wykonane. Jest to skutek z jednej strony nierealnego ustalenia dawniej planowanych założeń, z drugiej strony — braku należytego wyposażenia w środki produkcji. W związku z tym zaopatrzenie ludności w artykuły rolne, przede wszystkim w mięso i przetwory mięsne, było i jest niedostateczne.</u> | |
| 607 | + <u xml:id="u-25.15" who="#PoselReiffRyszard">Wytyczne na nową pięciolatkę w świetle uchwał partii i rządu i na podstawie znacznie zwiększonych środków inwestycyjnych dla rolnictwa i przemysłu współpracującego z rolnictwem są jak najbardziej słuszne. Zwiększające się stopniowo zaopatrzenie w nawozy mineralne, które w 1970 r. ma być prawie 2,5-krotnie większe od obecnego, wzrastająca produkcja mieszanek paszowych i innych środków produkcji, wszystko to — przy realnie dziś planowanym wzroście produkcji — daje rękojmię usunięcia szkodliwej dysproporcji między produkcją roślinną i zwierzęcą oraz stopniowego ograniczenia importu zbóż.</u> | |
| 608 | + <u xml:id="u-25.16" who="#PoselReiffRyszard">Efekty zamierzonego postępu technicznego, jakie można osiągnąć w rolnictwie dzięki planowanym inwestycjom, uzależnione są przede wszystkim od jakości dóbr inwestycyjnych, od fachowego, dobrze wyposażonego zaplecza technicznego oraz należytego przygotowania producentów i użytkowników nowoczesnych urządzeń i maszyn. W tej dziedzinie, jak dotąd, istnieją zasadnicze braki i niedociągnięcia, które trzeba możliwie szybko usunąć.</u> | |
| 609 | + <u xml:id="u-25.17" who="#PoselReiffRyszard">. Jednym z istotnych ujemnych zjawisk jest nienadążanie za potrzebami w wiejskim budownictwie mieszkaniowym, a szczególnie gospodarczym, które obok groźby dekapitalizacji majątku trwałego będzie hamować rozwój rolnictwa. Niedostateczne zaopatrzenie wsi w materiały budowlane musi być przezwyciężone, jak również trzeba zwrócić większą uwagę i poprzeć inicjatywę społeczną w wykorzystaniu miejscowych surowców przetwarzanych albo stosowanych w budownictwie gospodarczym przy współudziale wiejskiego rzemiosła.</u> | |
| 610 | + <u xml:id="u-25.18" who="#PoselReiffRyszard">Palącym problemem jest zaopatrzenie rolnictwa w wodę, które uregulowane będzie projektowaną ustawą. Na tle istniejących wielkich zaniedbań w zakresie ujęć wodnych i rozprowadzenia wody, które nie gwarantują zdrowej i dostatecznej ilości wody do picia dla ludzi i inwentarza, nie zapewniają również koniecznych potrzeb użytkowo-sanitarnych, na tle postępującego zanieczyszczania wód ściekami miejskimi i przemysłowymi oraz na tle ujemnego wpływu, jaki lokalnie wywierają coraz liczniejsze wiercenia geologiczne i budowa szybów kopalń — konieczne jest zastosowanie energicznych środków zaradczych w skali krajowej.</u> | |
| 611 | + <u xml:id="u-25.19" who="#PoselReiffRyszard">Zakłady przetwórcze artykułów rolnych i magazyny już dziś — w latach urodzajnych — nie są w stanie bez zaburzeń w odbiorze i dużych strat surowca zagospodarować masę towarową. Przy przewidzianej znacznie zwiększonej produkcji artykułów rolnych — rozbudowa i unowocześnienie zakładów przetwórczych i magazynów musi wyprzedzać potrzeby, a organizacja tych placówek powinna uwzględniać specyfikę produkcji rolnej i zależność zbiorów od zmiennych warunków przyrodniczych.</u> | |
| 612 | + <u xml:id="u-25.20" who="#PoselReiffRyszard">Generalnie — obok postępu technicznego, dobrze działające i odpowiednio rozbudowane zaplecze usługowe dla rolnictwa staje się jednym z ważniejszych postulatów, od którego w coraz większej mierze będzie zależało przystosowanie rolnictwa do obserwowanego już i nieuchronnie postępującego obniżania się proporcji ludności pracującej w rolnictwie do ogółu ludności, bez ujemnego wpływu dla produkcji rolnej. Obecny stan usług jest daleki od zadowalającego i musi ulec szybkiej poprawie szczególnie w tych rejonach naszego kraju, gdzie występuje brak rąk do pracy w produkcji rolnej i gdzie osiągnięto wysoką produkcyjność.</u> | |
| 613 | + <u xml:id="u-25.21" who="#PoselReiffRyszard">Sterowanie rolnictwem za pomocą bodźców ekonomicznych uznajemy za najbardziej prawidłowe, a system kontraktacji jako bardzo pozytywny czynnik w działaniu. Waga i zasięg tego czynnika wymaga stałego kontrolowania skutków, jakie ujawniają się w ujęciu kompleksowym, oraz doskonalenia samego systemu bodźców. W miarę rozwoju intensyfikacji rolnictwa rośnie znaczenie, jakie fachowe kadry rolników wywierają na produkcję. Dotychczasowy system przygotowania zarówno agronomów i instruktorów w służbie gromady, jak i kierowników państwowych gospodarstw rolnych, nie ujawnił w dostatecznej mierze w skali powszechnej ich praktycznej kwalifikacji do zajmowanych stanowisk. Wydaje się, że nadmiar zadań o charakterze administracyjno-biurokratycznym pogłębia niedostateczne wyniki ich działalności. Wielka płynność kadr na tych stanowiskach wymaga również poważnego zastanowienia i zastosowania środków zaradczych.</u> | |
| 614 | + <u xml:id="u-25.22" who="#PoselReiffRyszard">Wysoka Izbo! Dyskusja w ramach debaty budżetowej nad pierwszym rokiem następnej pięciolatki stwarza sposobność dla ogólniejszych rozważań politycznych. Pragnę mówić o problemie związanym z polityką NRF. Co pewien czas wypływa ona z ukrycia gwałtowną falą antypolskich wystąpień ze strony zachodnioniemieckich kół rewizjonistycznych. Tak też jest i teraz. Niemiecka Republika Federalna jest jedynym państwem w Europie, które dziś po przeszło 20 latach od zakończenia II wojny światowej nie chce pogodzić się z realnie istniejącą rzeczywistością, lecz wysuwa pod adresem innych państw, przede wszystkim pod adresem Polski, roszczenia terytorialne i oficjalnie, jawnie, bez żadnych osłonek głosi program rewizji granic ukształtowanych po ostatniej wojnie prawomocnymi układami międzynarodowymi.</u> | |
| 615 | + <u xml:id="u-25.23" who="#PoselReiffRyszard">Cel ten przyświeca zarówno rządowi w Bonn, jak i wszystkim czołowym partiom i działającym tam stronnictwom politycznym. Istnieją tylko pewne rozbieżności odnośnie do drogi, jaką trzeba pójść, aby to osiągnąć. Stąd intensywna realizacja programu zbrojeń, rozbudowa Bundeswehry, która przed miesiącem obchodziła dziesięciolecie swego istnienia i która dzisiaj jest najsilniejszą armią NATO w Europie. Składa się z 12 dywizji liczących około 500 tys. żołnierzy i wyposażona jest w najnowocześniejszą broń łącznie z seryjnie produkowanymi w NRF rakietami i pociskami zdalnie kierowanymi, nie wyłączając rakiet przystosowanych do przenoszenia głowic atomowych, a jak dowiedzieliśmy się przed kilkoma dniami z opartych na zachodnioniemieckim — „Spieglu” doniesień naszych korespondentów, bomby atomowe już znajdują się pod kadłubami samolotów zachodnioniemieckiej Luftwaffe. Rzekomo mogą być one użyte tylko na rozkaz amerykański, niemniej jednak z relacji „Spiegla” jasno wynika, że bez tego rozkazu oficerowie Luftwaffe, gdyby odważyli się na to zdecydować, mogą rozpętać kataklizm o nieobliczalnych skutkach. Takie są fakty, których nie przekreślą żadne pokojowe enuncjacje, które wielokrotnie ogłaszają i podają do wiadomości publicznej przywódcy bońscy.</u> | |
| 616 | + <u xml:id="u-25.24" who="#PoselReiffRyszard">Z największym uznaniem pragnę tu podkreślić, że polityka rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w całej pełni uwzględnia doniosłość tych faktów i następstw, jakimi grożą one światu. Wie o tym całe społeczeństwo polskie, wiedzą o tym szerokie rzesze bezpartyjnych, wiedzą o tym ludzie wierzący. Wiedzą i w całej rozciągłości solidaryzują się ze stanowiskiem, jakie wobec zagrożenia, które płynie dla Polski z polityki NRF, zajmują partia i rząd.</u> | |
| 617 | + <u xml:id="u-25.25" who="#PoselReiffRyszard">Rozwój sytuacji międzynarodowej, jej wyraźne zaostrzenie, nasilenie w NRF rewizjonizmu sprawiają, że potrzeba podjęcia tej pracy przez cały polski front patriotyczny jest ciągle aktualnym zadaniem ideowo-politycznym. Stowarzyszenie — „Pax” od zarania swego istnienia, to znaczy od 20 lat, służy tej sprawie i poświęca jej w swej działalności społecznej, prowadzonej wśród ludzi wierzących, bardzo wiele uwagi i wysiłków.</u> | |
| 618 | + <u xml:id="u-25.26" who="#PoselReiffRyszard">Dążyliśmy i dążymy do tego, by społeczność katolicka w Polsce była w pełni świadoma, iż podstawowym nakazem odpowiedzialności politycznej wszystkich Polaków jest utrzymanie stanu czujności narodowej wobec zachodnio-niemieckiego militaryzmu i rewizjonizmu i że nasze stosunki gospodarcze z NRF, których rozwinięcie może dla naszej ekonomiki mieć tak pozytywne znaczenie, muszą być także podporządkowane temu nakazowi. Z tej przesłanki płynie wniosek następny: polityka jakiegokolwiek państwa, popierająca, a nawet tylko neutralna wobec agresywnych tendencji zachodnioniemieckich, musi natychmiast spotkać się z uznaniem jej przez całe społeczeństwo polskie za wrogą, a przynajmniej sprzeczną z naszym interesem narodowym. Jest to podstawowy drogowskaz polskiej polityki zagranicznej.</u> | |
| 619 | + <u xml:id="u-25.27" who="#PoselReiffRyszard">Trzeba bowiem pamiętać, że granica na Odrze i Nysie została ukształtowana w wyniku napastniczej wojny rozpętanej przez niemiecki militaryzm, a powrót nas Polaków nad Odrę, Nysę i Bałtyk stanowił także cenę, jaką Niemcy musiały zapłacić za zbrodniczą wojnę, w której krwawym odmęcie — w ich imieniu — pogrążył ludność reżim hitlerowski. Niemcy muszą pamiętać, że hitleryzm to rozdział ich historii, a nie naszej. To właśnie w imię jakiejkolwiek zgodnej ze zdrowym sensem perspektywy trzeba społeczeństwu NRF nieustannie przypominać. A również i to, że zjednoczenie Niemiec musi być poprzedzone wyrzeczeniem się wszelkich działań, a nawet tendencji militarystycznych i rewizjonistycznych oraz stworzeniem realnej gwarancji, że zjednoczone Niemcy nie będą należały do militarnego obozu antysocjalistycznego.</u> | |
| 620 | + <u xml:id="u-25.28" who="#PoselReiffRyszard">Szerzenie tych prawd wśród ludzi wierzących w Polsce, a także przekazywanie ich szerokim kręgom światowej opinii publicznej, przede wszystkim środowiskom chrześcijańskim, jest poważnym zadaniem katolickich działaczy w kraju.</u> | |
| 621 | + <u xml:id="u-25.29" who="#PoselReiffRyszard">Jednym z jej wyrazów był specjalnie wydany w języku niemieckim numer tygodnika — „WTK” przeznaczony i dostarczony odbiorcom w NRF. Numer tego tygodnika wywołał tak szeroki międzynarodowy rezonans, że wprowadził władze bońskie w stan dużej konsternacji, czego dowodem była zarządzona w Hamburgu konfiskata kilkuset egzemplarzy. Ten krok władz bońskich dał jednak w efekcie tylko jedno: powszechne oburzenie w wielu krajach Europy. Cel, który nam przyświecał został osiągnięty. Spory odłam opinii publicznej w NRF dezinformowanej przez rząd boński i w dużej mierze nieświadomej stanowiska, jakie naród polski zajmuje wobec granicy na Odrze i Nysie i problemu niemieckiego rewizjonizmu, spory odłam tej opinii pojął, że w tej sprawie nie ma między Polakami żadnych różnic, a polityka partii i rządu cieszy się pełnym poparciem całego społeczeństwa, bez względu na istniejące różnice światopoglądowe. O tym, że wielu Niemców w NRF nareszcie to zrozumiało świadczą liczne listy, jakie ciągle jeszcze napływają do redakcji — „WTK”. Myślę, iż dobrze, że tak się stało, bo może choć niektórzy z nich potrafią wyciągnąć z tego właściwe wnioski.</u> | |
| 622 | + <u xml:id="u-25.30" who="#PoselReiffRyszard">Tak więc specjalne wydanie — „WTK” było celowym przedsięwzięciem. Jest to zresztą nie tylko nasza opinia — wyraził ją także bawiący niedawno na uroczystościach XX-lecia stowarzyszenia — „Pax” sekretarz generalny Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej w NRD i zastępca Przewodniczącego Rady Państwa NRD Gerald Götting; podkreślili to również w swych przemówieniach wygłoszonych w trakcie tych uroczystości wszyscy przewodniczący delegacji zagranicznych.</u> | |
| 623 | + <u xml:id="u-25.31" who="#PoselReiffRyszard">Wysoki Sejmie! Przedstawiony plan i budżet na rok 1966 jest wyrazem ambicji patriotycznych Polaków, zjednoczonych w imię rozwoju gospodarczego kraju, awansu Polski w świecie, wielkiego zadania niezmarnowania czasu historycznego, który każde pokolenie, w tym i współczesne pokolenie, musi wykorzystać, by zapewnić przyszłość następnych pokoleń. Tak nakreślony kierunek jest wyrazem zaspokojenia potrzeb społecznych i w całej pełni służy wymogom polskiej racji stanu i dlatego Koło Poselskie — „Pax” będzie głosowało za przedstawionym projektem planu i budżetu na rok 1966.</u> | |
| 624 | + <u xml:id="u-25.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 625 | + </div> | |
| 626 | + <div xml:id="div-26"> | |
| 627 | + <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma posłanka Maria Augustyn.</u> | |
| 628 | + </div> | |
| 629 | + <div xml:id="div-27"> | |
| 630 | + <u xml:id="u-27.0" who="#PoselAugustynMaria">Wysoki Sejmie! Już niewiele dni dzieli nas od zamknięcia bieżącej pięciolatki. Dynamicznemu rozwojowi gospodarczemu lat 1961—1965 towarzyszył szybki rozwój szkolnictwa, zwłaszcza szkolnictwa zawodowego. Z roku na rok wzrastał udział tego szkolnictwa w zaspokajaniu potrzeb kadrowych w gospodarce narodowej.</u> | |
| 631 | + <u xml:id="u-27.1" who="#PoselAugustynMaria">Zadania planu 5-letniego w zakresie zasadniczych szkół zawodowych zostały przekroczone o 4,5%. Szkoły te dostarczyły gospodarce narodowej około 550 tys. robotników wykwalifikowanych.</u> | |
| 632 | + <u xml:id="u-27.2" who="#PoselAugustynMaria">Znaczne przekroczenie zadań planu w okresie pięciolecia nastąpiło na odcinku techników zawodowych, bo o około 16,6%, co wyraża się liczbą około 230 tys. techników o różnych specjalnościach.</u> | |
| 633 | + <u xml:id="u-27.3" who="#PoselAugustynMaria">Stopniowej i systematycznej poprawie uległa sprawność kształcenia w zasadniczych szkołach zawodowych — z 59% w roku szkolnym 1961/62 do 70% w roku szkolnym 1964/65. W analogicznym okresie w technikach zawodowych wzrosła ona o ponad 8% — z 51,1% do 59%.</u> | |
| 634 | + <u xml:id="u-27.4" who="#PoselAugustynMaria">Rok 1966 jest pierwszym rokiem nowej pięciolatki, jest też jednocześnie pierwszym rokiem wprowadzenia reformy szkolnej. W związku z przedłużeniem do 8 lat okresu nauki w szkołach podstawowych wstrzymane zostaną przyjęcia do klas VIII liceów ogólnokształcących oraz ograniczony będzie znacznie plan przyjęć do klasy pierwszej szkół zawodowych, zwłaszcza jeżeli chodzi o te specjalności zawodowe, w których zarysowuje się w przyszłej pięciolatce nadwyżka absolwentów w stosunku do potrzeb gospodarczych.</u> | |
| 635 | + <u xml:id="u-27.5" who="#PoselAugustynMaria">Zaznaczyć jednak trzeba, że mimo zmniejszenia się liczby młodzieży w klasach I szkół zawodowych, ogólna liczba młodzieży pobierającej naukę w tych szkołach nie tylko nie ulegnie zmniejszeniu, ale będzie nawet nieznacznie wyższa — o 1,2%.</u> | |
| 636 | + <u xml:id="u-27.6" who="#PoselAugustynMaria">Planuje się dalszy poważny wzrost liczby absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, która w 1966 r. wyniesie ponad 100 tys. osób. Oznacza to wzrost o 17,5% w stosunku do planu na rok 1965.</u> | |
| 637 | + <u xml:id="u-27.7" who="#PoselAugustynMaria">Najwięcej, bo ponad 38 tys. kwalifikowanych robotników dostarczą zasadnicze szkoły zawodowe o kierunku mechanicznym, co oznacza wzrost o 13% w stosunku do planu na rok 1965.</u> | |
| 638 | + <u xml:id="u-27.8" who="#PoselAugustynMaria">Przemysł chemiczny otrzyma ponad 2.200 kwalifikowanych robotników. Wzrośnie o 8% liczba absolwentów zasadniczych szkół zawodowych o kierunku elektrycznym oraz o ponad 7% — o kierunku budowlanym.</u> | |
| 639 | + <u xml:id="u-27.9" who="#PoselAugustynMaria">Rosnącym potrzebom w zakresie kadry ze średnim wykształceniem technicznym w poszczególnych działach gospodarki narodowej odpowiadają w planie na rok 1966 r.</u> | |
| 640 | + <u xml:id="u-27.10" who="#PoselAugustynMaria">odpowiednio zwiększone liczby absolwentów techników młodzieżowych, przede wszystkim po VII klasie. Szkoły te przygotują około 43.600 absolwentów-techników o różnej specjalności. Oznacza to wzrost o 48,8%, w stosunku do przewidywanego wykonania planu na rok 1965.</u> | |
| 641 | + <u xml:id="u-27.11" who="#PoselAugustynMaria">Coraz lepiej rozwijają się technika po zasadniczych szkołach zawodowych młodzieżowych. Dostarczą one w przyszłym roku około 4.800 absolwentów głównie dla potrzeb górnictwa, budownictwa i energetyki.</u> | |
| 642 | + <u xml:id="u-27.12" who="#PoselAugustynMaria">Wzrastające potrzeby kadrowe w rolnictwie zaspokajać będą rozwijające się technika po szkołach przysposobienia rolniczego. W roku 1966 z tych techników wyjdzie ponad 2.100 absolwentów, co oznacza wzrost o ponad 169% w stosunku do planu na 1965 rok — w tym najwięcej, bo około 1.400 absolwentów o kierunku ogólnorolniczym.</u> | |
| 643 | + <u xml:id="u-27.13" who="#PoselAugustynMaria">Studia nauczycielskie przygotują do pracy w 8-letniej szkole podstawowej blisko 10 tys. absolwentów, co oznacza ponad 25% wzrostu w stosunku do planu na rok 1965.</u> | |
| 644 | + <u xml:id="u-27.14" who="#PoselAugustynMaria">W szybszym tempie niż szkoły zawodowe dla młodzieży rozwijać się będą szkoły zawodowe dla pracujących. W zasadniczych szkołach zawodowych tego typu ponad 81.700 robotników uzyska pełne kwalifikacje do pracy głównie na takich kierunkach, jak mechaniczny — ponad 34.900 robotników, elektryczny, budowlany, komunikacyjny i hutniczy.</u> | |
| 645 | + <u xml:id="u-27.15" who="#PoselAugustynMaria">W technikach dla pracujących uzyska pełne kwalifikacje ponad 21 tys. pracujących na podobnych kierunkach z tym, że największy ilościowo wzrost absolwentów będzie również na kierunku mechanicznym, a następnie na elektrycznym i budowlanym.</u> | |
| 646 | + <u xml:id="u-27.16" who="#PoselAugustynMaria">Pełne kwalifikacje w zakresie studiów nauczycielskich drogą szkolenia zaocznego uzyska około 13.700 nauczycieli.</u> | |
| 647 | + <u xml:id="u-27.17" who="#PoselAugustynMaria">Obok planu przyjęć uczniów do szkół zawodowych po szkole podstawowej, przewiduje się również przyjęcie do klas pierwszych szkół zawodowych po maturze około 14.400 osób, to jest o 8,4% więcej w stosunku do przewidywanego wykonania w roku 1965. Szkoły te zostały powołane do życia początkowo głównie jako próba rozwiązania problemu absolwentów liceów ogólnokształcących, którzy nie dostali się na wyższe studia i nie podjęli pracy zawodowej, nie mając do niej przygotowania. Nabór do tych szkół był raczej przypadkowy, toteż na I roku był duży odpad. Z roku na rok sytuacja jednak poprawiała się. Wzrastał autorytet tych szkół. Spełniały one bowiem swoje zadania, przygotowywały absolwentów liceów ogólnokształcących do zawodu, z drugiej strony — dostarczały fachowców potrzebnych w różnych działach gospodarki narodowej.</u> | |
| 648 | + <u xml:id="u-27.18" who="#PoselAugustynMaria">Poważnymi osiągnięciami w tym zakresie poszczycić się może 2-letnia Państwowa Szkoła Techniczna w Krotoszynie o specjalności — technologia ceramiki. Szkoła początkowo miała duże trudności z naborem uczniów — specjalność mało atrakcyjna dla młodzieży, trudne warunki pracy. Zgłaszała się przeważnie młodzież wiejska. W pierwszym roku był bardzo duży odsiew, sięgający blisko 50%.</u> | |
| 649 | + <u xml:id="u-27.19" who="#PoselAugustynMaria">Sami absolwenci tych szkół stwierdzają dziś, jak również aktualni słuchacze, że do szkoły w większości przychodzili zawiedzeni maturzyści, po nieudanym starcie na wyższe uczelnie, bez zainteresowania kierunkiem nauki, niejednokrotnie traktując swój pobyt w szkole jako okres oczekiwania do wstępnych egzaminów na wyższe uczelnie. Jednak w toku pracy wzrastało ich zainteresowanie nauką i prowadzonymi zajęciami praktycznymi. Do wzrostu zainteresowania przyczyniły się między innymi dobrze zorganizowane i wyposażone pracownie technologiczne. Dostrzegali celowość kontynuowania nauki w tym przypadkowym początkowo kierunku i przejścia do pracy po ukończeniu szkoły, zgodnie z przygotowaniem. Wszyscy absolwenci podjęli pracę w wyuczonym zawodzie i pracują dziś w zakładach ceramiki budowlanej, ceramiki szlachetnej, w zakładach materiałów ogniotrwałych w różnych województwach. Jako pracownicy cieszą się dobrą opinią. Po stażu zajmują stanowiska majstrów, pracują w dziale technicznym przedsiębiorstw; znane też są wypadki awansowania ich na kierowników zakładów.</u> | |
| 650 | + <u xml:id="u-27.20" who="#PoselAugustynMaria">Absolwenci utrzymują także kontakty ze szkołą. Stwierdzają oni, że szkoła ta dobrze przygotowała ich do pracy od strony rzeczowej — fachowo, odczuwali jednak początkowo braki z zakresu ekonomiki i organizacji pracy w przedsiębiorstwach i dlatego postulowali wprowadzenie tych zagadnień do programu szkoły, postulowali również wprowadzenie obowiązkowej nauki języków obcych, zwłaszcza języka rosyjskiego i niemieckiego, ze względu na konieczność korzystania z literatury fachowej w tych językach.</u> | |
| 651 | + <u xml:id="u-27.21" who="#PoselAugustynMaria">Dobrą opinią w pracy cieszą się również absolwenci Państwowej Szkoły Technicznej w Dzierżoniowie o specjalności radiotechnika i telewizja. Według oceny zakładu — są pracowici, szybko przystosowują się do warunków pracy w zakładzie. Zazwyczaj już po 2 miesiącach stają się pełnowartościowymi pracownikami, szybko awansują. Dyrekcja zakładu chętnie przyjmuje absolwentów tej szkoły, uważając ich za pracowników odpowiedzialnych, lepiej przygotowanych, bardziej dojrzałych i zdyscyplinowanych w stosunku do absolwentów 5-letnich techników młodzieżowych. Taka jest ocena Dzierżoniowskich Zakładów — „Diora”, Zakładów Urządzeń Radiowych i Telewizyjnych.</u> | |
| 652 | + <u xml:id="u-27.22" who="#PoselAugustynMaria">Zapotrzebowanie na absolwentów szkół pomaturalnych, zwłaszcza państwowych szkół technicznych, stale wzrasta. Jest ono znacznie większe niż możliwości ich przygotowania przez szkoły, dlatego zakłady pracy zainteresowane są w organizowaniu tego typu szkół. Nierzadko zakłady uczestniczą w ponoszeniu kosztów z tym związanych, aby tylko zapewnić sobie dopływ potrzebnych fachowców. Tak na przykład Zjednoczenie Przemysłu Materiałów Budowlanych wyasygnowało około 8,5 mln zł na budowę wspomnianej Państwowej Szkoły Technicznej w Krotoszynie.</u> | |
| 653 | + <u xml:id="u-27.23" who="#PoselAugustynMaria">Stąd też coraz częściej u podstaw organizowania szkoły pomaturalnej o określonym kierunku leży już nie tyle troska o los absolwentów liceów ogólnokształcących, którzy nie dostali się na wyższe uczelnie, ile określona potrzeba gospodarcza.</u> | |
| 654 | + <u xml:id="u-27.24" who="#PoselAugustynMaria">Następstwem tego jest też stopniowa zmiana stosunku kandydatów do tych szkół. Szkoły te stają się już — zwłaszcza niektóre — szkołami atrakcyjnymi tak ze względu na kierunek, jak i możliwość zdobycia w krótszym czasie określonego zawodu i przeważnie dobrze płatnego. Tym samym studia wyższe przestają już być jedyną odskocznią po ukończeniu liceum ogólnokształcącego, zwłaszcza że istnieją nadal możliwości ich kontynuowania systemem zaocznym.</u> | |
| 655 | + <u xml:id="u-27.25" who="#PoselAugustynMaria">Taką atrakcyjną szkołą między innymi staje się 3-letnia Państwowa Szkoła Techniczna w Koszalinie o specjalności: radio, telewizja, mikrofale. Szkoła ta powstała w wyniku potrzeb kadrowych dla budującego się zakładu — „Rawar” w Białogardzie przy wydatnej pomocy Oficerskiej Szkoły w Koszalinie, która udostępniła młodzieży własną bazę szkoleniową i służy kadrą wykładowców. Szkoła istnieje drugi rok, jest w trakcie rozwoju, ma jednak duże trudności lokalowe i częściowo kadrowe, które — jak należy się spodziewać — zainteresowany zakład pomoże rozwiązać.</u> | |
| 656 | + <u xml:id="u-27.26" who="#PoselAugustynMaria">Ze szkół pomaturalnych — państwowe szkoły techniczne są najbardziej opłacalne, ponieważ poza nielicznymi wyjątkami nie stanowią placówek samoistnych, lecz tworzone są przy szkołach młodzieżowych, korzystając z budynków i warsztatów techników zawodowych odpowiedniego kierunku i specjalności. Często też z pomocą przychodzą im zainteresowane zakłady pracy, umożliwiając korzystanie z własnych warsztatów i urządzeń.</u> | |
| 657 | + <u xml:id="u-27.27" who="#PoselAugustynMaria">Już z tej krótkiej informacji wynika waga i istotne znaczenie gospodarcze szkół pomaturalnych i dlatego należałoby określić miejsce i umocnić pozycję tych szkół w ogólnym systemie szkolnym:</u> | |
| 658 | + <u xml:id="u-27.28" who="#PoselAugustynMaria">—wyrastają bowiem z potrzeb gospodarczych kraju, ich istnieniem zainteresowane są zakłady pracy, stąd łatwość wzajemnego powiązania ich dla wykorzystania bazy szkoleniowej zakładu i kadry wykładowców;</u> | |
| 659 | + <u xml:id="u-27.29" who="#PoselAugustynMaria">—w stosunkowo krótkim czasie przygotowują dobrych fachowców do określonych zawodów i mniejszym nakładem środków, ponieważ zazwyczaj korzystają z bazy szkół młodzieżowych;</u> | |
| 660 | + <u xml:id="u-27.30" who="#PoselAugustynMaria">— łatwo jest zmienić ich profil po zaspokojeniu określonych potrzeb kadrowych, dają bowiem podstawy do przejścia na stanowiska pracy o kierunkach pokrewnych.</u> | |
| 661 | + <u xml:id="u-27.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 662 | + </div> | |
| 663 | + <div xml:id="div-28"> | |
| 664 | + <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Edward Ruszkowski.</u> | |
| 665 | + </div> | |
| 666 | + <div xml:id="div-29"> | |
| 667 | + <u xml:id="u-29.0" who="#PoselRuszkowskiEdward">Wysoka Izbo! Sejmowa Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa dokonała na swych kolejnych posiedzeniach analizy i oceny realizacji przez objęte swym zakresem działania resorty zadań ustalonych w Narodowym Planie Gospodarczym i budżecie państwa na rok 1964. Udział wymienionych trzech resortów w produkcji krajowej jest poważny i osiągnął w 1964 r. ponad 48% produkcji globalnej całego przemysłu uspołecznionego w kraju. Wykonały one pomyślnie większość zadań ustalonych w Narodowym Planie Gospodarczym na 1964 r. dając w sumie ponadplanową produkcję globalną wartości około 9,8 mld zł.</u> | |
| 668 | + <u xml:id="u-29.1" who="#PoselRuszkowskiEdward">W porównaniu do 1963 r. produkcja całego przemysłu uspołecznionego wzrosła o 9,3%, wyższy jednak od przeciętnego wzrost produkcji uzyskano w energetyce, przemyśle maszynowym i chemicznym. Dzięki wykonaniu i znacznemu przekroczeniu zadań przez wymienione resorty poprawiła się sytuacja energetyczna i paliwowa w kraju, osiągnięto lepsze zaopatrzenie gospodarki narodowej w podstawowe surowce i wyroby przemysłowe, realizacja dostaw dla ludności i na eksport przebiegała w wielu dziedzinach pomyślniej aniżeli w 1963 r.</u> | |
| 669 | + <u xml:id="u-29.2" who="#PoselRuszkowskiEdward">W 1964 r. osiągnięto dalszy postęp w rozwoju techniki. Zmodernizowano i zautomatyzowano wiele procesów produkcyjnych, wprowadzono nowe procesy technologiczne, uruchomiono produkcję wielu nowych ważnych wyrobów i unowocześniono szereg dotychczas produkowanych wyrobów.</u> | |
| 670 | + <u xml:id="u-29.3" who="#PoselRuszkowskiEdward">Między innymi w zakresie unowocześnienia procesów produkcyjnych w resorcie przemysłu ciężkiego zastosowano w przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym kilkadziesiąt linii obróbczych i montażowych: automatycznych, półautomatycznych i o ustalonym cyklu, szereg montaży potokowych i taktowych oraz 125 obrabiarek zespołowych. W resorcie górnictwa rozszerzono mechanizację urabiania i ładowania węgla. Nastąpiła również dalsza mechanizacja i automatyzacja produkcji oraz modernizacja stosowanych technologii w resorcie przemysłu chemicznego. Uruchomiono w przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego produkcję 570 nowych wyrobów, a w przemyśle chemicznym 162.</u> | |
| 671 | + <u xml:id="u-29.4" who="#PoselRuszkowskiEdward">Równocześnie jednak, mimo wzrostu wskaźników mechanizacji w górnictwie węglowym, zwraca uwagę duża rozpiętość pomiędzy rozwojem mechanizacji procesów urabiania i ładowania węgla w wyrobiskach ścianowych a w wyrobiskach zabierkowych i chodnikowych. Również wskaźniki mechanicznego ładowania dla ścian są porównawczo znacznie wyższe i wzrastały znacznie szybciej, aniżeli na zabierkach i chodnikach. Poprawa sytuacji wymagać będzie rozszerzenia produkcji i szerszego wprowadzenia do wyrobisk chodnikowych nowoczesnych zespołów wrębo-ładujących, wrębiarek chodnikowych, ładowarek zasięrzutnych oraz dalszego ulepszania organizacji robót chodnikowych.</u> | |
| 672 | + <u xml:id="u-29.5" who="#PoselRuszkowskiEdward">Zwraca również uwagę, że szybkiemu stosunkowo wzrostowi wydajności w przodkach węglowych kopalń nie towarzyszy odpowiedni wzrost wydajności robót pozaprzodkowych, a głównie transportu urobku oraz materiału i sprzętu na dole kopalń. Ogranicza to korzyści, wynikające z postępującej mechanizacji i koordynacji wydobycia w przodkach węglowych.</u> | |
| 673 | + <u xml:id="u-29.6" who="#PoselRuszkowskiEdward">W energetyce szereg nowych bloków energetycznych pracowało w 1964 r. przy niskim wskaźniku dyspozycyjności, wynoszącym około 70%. Związane z tym zaniżenie dyspozycyjności sięgało 10—15%. U podstaw tego stanu rzeczy była wysoka awaryjność, zwłaszcza bloków energetycznych o mocy 120 MW, wywołana wadami eksploatacyjnymi w zakresie ich rozruchu i eksploatacji wstępnej, przede wszystkim jednak niedostateczną jakością materiałów, z których zbudowane są te jednostki, mankamentami w montażu fabrycznym i montażu na budowach, w tym — w wadliwym spawaniu rur kotłowych. Stan ten powodował, że plany postępu technicznego w elektrowniach służyły w podstawowej swej części doprowadzaniu maszyn i urządzeń do stanu sprawności, jaką powinny były mieć w chwili przekazywania ich do eksploatacji.</u> | |
| 674 | + <u xml:id="u-29.7" who="#PoselRuszkowskiEdward">Ujemnym zjawiskiem rozwoju techniki było nadal wydłużanie się cyklu przygotowania uruchamiania nowych produkcji zarówno w przemyśle ciężkim, jak i chemicznym. Jednostki przemysłowe w niewystarczającym stopniu wykorzystywały prace naukowo-badawcze, prowadzone przez katedry szkół wyższych w ramach badań podstawowych bądź na zlecenia przemysłu. Przewlekle również wprowadzano do produkcji wartościowe, opatentowane wynalazki i pomysły racjonalizatorskie.</u> | |
| 675 | + <u xml:id="u-29.8" who="#PoselRuszkowskiEdward">W przemyśle ciężkim nie ukończono do 1964 r. prób i badań niektórych prototypów, których konstrukcje rozpoczęto opracowywać w latach 1959—1960, jak na przykład kilku typów maszyn odlewniczych, maszyn włókienniczych i urządzeń elektrycznych. Z opóźnieniami realizowane były przez hutnictwo zadania w zakresie rozszerzenia asortymentów stali o podwyższonych parametrach jakościowych, między innymi niektórych wyrobów walcowanych.</u> | |
| 676 | + <u xml:id="u-29.9" who="#PoselRuszkowskiEdward">W omawianych resortach podjęto w 1964 r. wiele przedsięwzięć, zmierzających do dalszej poprawy produkcji, co przyczyniło się do osiągnięcia lepszej jakości wyrobów, jak na przykład niektórych wyrobów walcowanych ze stali o podwyższonej wytrzymałości, szyn normalnotorowych, wyrobów lakierniczych dla przemysłu okrętowego i kolejnictwa oraz leków.</u> | |
| 677 | + <u xml:id="u-29.10" who="#PoselRuszkowskiEdward">W ostatnim okresie uległa wyraźnej poprawie jakość węgla kamiennego. Wzrosła wartość opałowa węgla energetycznego, zapopielenie węgla kamiennego uległo zmniejszeniu.</u> | |
| 678 | + <u xml:id="u-29.11" who="#PoselRuszkowskiEdward">Nadal jednak budzi zastrzeżenie jakość wielu jeszcze wyrobów przemysłu maszynowego, elektrotechnicznego i chemicznego, między innymi maszyn rolniczych, samochodów ciężarowych — „Żubr”, niektórych narzędzi do obróbki skrawającej i szlifierskiej, łożysk tocznych, niektórych wyrobów przemysłu gumowego, włókien sztucznych, farb i lakierów itp., co było szeroko omawiane na posiedzeniach Komisji.</u> | |
| 679 | + <u xml:id="u-29.12" who="#PoselRuszkowskiEdward">Sprawą, wymagającą dalszego skupienia uwagi resortów jest wyeliminowanie występujących jeszcze niezgodności niektórych wyrobów z wymaganiami polskich norm pod względem składu chemicznego, własności mechanicznych i wymiarów.</u> | |
| 680 | + <u xml:id="u-29.13" who="#PoselRuszkowskiEdward">Konieczne jest również podjęcie i kontynuowanie przedsięwzięć, zmierzających do polepszenia opracowań dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej. Zaostrzenia wymaga dyscyplina reżimów produkcyjnych u wytwórców wyrobów finalnych, półfabrykatów i elementów kooperacyjnych. Zwrócić należy uwagę na konieczność skrócenia cykli uruchamiania produkcji nowych wyrobów oraz na skuteczne wykorzystanie wyników przeprowadzonej oceny kwalifikacyjnej poziomu technicznego wyrobów dla możliwie szybkiego unowocześnienia ich produkcji.</u> | |
| 681 | + <u xml:id="u-29.14" who="#PoselRuszkowskiEdward">Stosunkowo wiele uwagi poświęciła Komisja zagadnieniom inwestycyjnym omawianych resortów, które angażują ponad 70% ogólnych nakładów na inwestycje w przemyśle. W omawianym okresie sprawozdawczym, w wyniku realizacji planu inwestycyjnego, przekazano do użytku wiele obiektów ważnych dla gospodarki narodowej. W związku z tym uzyskano dalszy przyrost zdolności produkcyjnej w ważniejszych działach produkcji przemysłowej.</u> | |
| 682 | + <u xml:id="u-29.15" who="#PoselRuszkowskiEdward">W działalności jednak inwestycyjnej występowały jeszcze istotne nieprawidłowości. W dalszym ciągu bowiem budowę niektórych obiektów realizowano w sposób przewlekły. Spośród 15 obiektów inwestycji priorytetowych nie przekazanych w terminie do eksploatacji — największa liczba przypada na resort przemysłu ciężkiego (7) i przemysłu chemicznego (5).</u> | |
| 683 | + <u xml:id="u-29.16" who="#PoselRuszkowskiEdward">Trzeba stwierdzić, że w niektórych wypadkach normatywne cykle budowy obiektów i zakładów naruszano już w fazie planowania i zawierania umów na roboty budowlano-montażowe. Niekorzystny wpływ na stan realizacji zadań inwestycyjnych wywierały braki lub wady dokumentacji projektowo-kosztorysowej, nieterminowe dostawy maszyn i urządzeń oraz często brak mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Nie były w pełni wykorzystane zdolności produkcyjne oddawanych do użytku obiektów i zakładów przemysłowych, a ponadto znacznie przedłużał się okres uzyskiwania pełnych projektowanych zdolności produkcyjnych niektórych zakładów. Dość istotną przyczyną była niedostateczna synchronizacja przebiegu robót budowlanych z dostawami maszyn oraz niezharmonizowanie z terminami uruchomienia dostaw surowców i materiałów. Z tych przyczyn niektóre obiekty oddane do użytku w 1964 r. nie były w pełni zagospodarowane bądź wynikła konieczność ponadplanowego importu niezbędnych surowców.</u> | |
| 684 | + <u xml:id="u-29.17" who="#PoselRuszkowskiEdward">Usprawnienie procesów inwestycyjnych podjęte już w bieżącym roku oraz przewidywane w szerszym zakresie na rok 1966, wymaga już na etapie wprowadzenia do planu zwiększenia nacisku na prawidłowość projektowania i wyceny kosztów inwestycji oraz na zsynchronizowanie wykonawstwa i zaopatrzenia materiałowo-technicznego z programem inwestycyjnym.</u> | |
| 685 | + <u xml:id="u-29.18" who="#PoselRuszkowskiEdward">Poruszone przeze mnie problemy w celu zaostrzenia uwagi resortów w początkach nowej pięciolatki w sprawach decydujących o dalszym naszym rozwoju nie pomniejszają wagi i znaczenia wspomnianych już przeze mnie osiągnięć w roku 1964. Dlatego — zgodnie z uchwałą Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz stanowiskiem pozostałych komisji reprezentowanych przez generalnego sprawozdawcę Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — będę głosował za uchwaleniem absolutorium dla rządu za działalność w roku 1964.</u> | |
| 686 | + <u xml:id="u-29.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 687 | + </div> | |
| 688 | + <div xml:id="div-30"> | |
| 689 | + <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma posłanka Pelagia Dolata.</u> | |
| 690 | + </div> | |
| 691 | + <div xml:id="div-31"> | |
| 692 | + <u xml:id="u-31.0" who="#PoselDolataPelagia">Wysoki Sejmie! Ponieważ pracuję w gospodarstwie rolnym, chcę powiedzieć parę słów na temat trosk i potrzeb, jakie odczuwają dzisiaj kobiety wiejskie.</u> | |
| 693 | + <u xml:id="u-31.1" who="#PoselDolataPelagia">Prowadzona przez kółka rolnicze wielka mechanizacja w rolnictwie stwarza coraz lepsze warunki do specjalizacji dla kobiet w takich działach produkcji, jak hodowla drobiu, bydła, trzody chlewnej i uprawa warzyw. Ażeby jednak pracę naszą uczynić bardziej wydajną, ażebyśmy mogły dać większą i lepszą jakościowo produkcję z naszych gospodarstw, konieczna jest nam daleko idąca pomoc.</u> | |
| 694 | + <u xml:id="u-31.2" who="#PoselDolataPelagia">Sprawa pierwsza, o którą postulujemy my, kobiety wiejskie — to zwiększenie produkcji różnorodnego sprzętu mechanicznego. Sama prowadzę hodowlę drobiu, odstawiam jaja do zakładu wylęgowego. Ale gdy chodzi na przykład o korytka do karmy i poidełka, to widziałam je tylko na wystawie, bo kupić nigdzie nie mogę.</u> | |
| 695 | + <u xml:id="u-31.3" who="#PoselDolataPelagia">Albo sprawa konwi do mleka. Taka 20-litrowa konew mleka waży 25 kg. Mężczyzna jej nie udźwignie, natomiast kobieta musi, i to codziennie, wystawiać ją na odległość kilkunastu metrów na drogę. Pytam się więc — czyż naprawdę nie można by produkować konwi lekkich, z innego materiału?</u> | |
| 696 | + <u xml:id="u-31.4" who="#PoselDolataPelagia">Podobnie rzecz ma się z transportowaniem paszy. Nie ma w sprzedaży taczek ogumionych, sprzedawane są tylko taczki żelazne, ale są ciężkie i mało zwrotne, tak że z tego ulepszenia trzeba zrezygnować na rzecz odwiecznych kubłów. W ogóle przygotowanie pasz zabiera nam wiele czasu, sił i energii, także wciąż jeszcze są trudności z nabyciem parnika elektrycznego, bo za mała jest jeszcze jego produkcja.</u> | |
| 697 | + <u xml:id="u-31.5" who="#PoselDolataPelagia">Wdzięczne też byłybyśmy konstruktorom i przemysłowi, żeby dostarczyli, zwłaszcza tym gospodarstwom, które prowadzą większą hodowlę bydła, prostych i łatwych w użyciu chłodni do mleka. Domowy bowiem system chłodzenia mleka, zwłaszcza w okresie letnich upałów, naraża nas na częste straty w gospodarstwie.</u> | |
| 698 | + <u xml:id="u-31.6" who="#PoselDolataPelagia">Obok sprzętu drobnego na użytek indywidualny gospodarstw rolnych odczuwamy również potrzebę rozszerzenia asortymentu maszyn, będących w posiadaniu kółek rolniczych. Mam na myśli takie maszyny, które służą do prac przy pielęgnacji roślin przemysłowych i warzywnych.</u> | |
| 699 | + <u xml:id="u-31.7" who="#PoselDolataPelagia">Podejmujemy w naszych gospodarstwach wychów prosiąt od loszek hodowlanych. Ten odchów prosiąt pochłania nam dużo czasu i przysparza niejednokrotnie wiele kłopotu, gdyż wymagają one dużej troski. Bardzo byśmy chcieli, aby przemysł paszowy mógł nam dostarczyć paszę granulowaną, oczywiście w ramach wymiany za zboże.</u> | |
| 700 | + <u xml:id="u-31.8" who="#PoselDolataPelagia">Chciałam jeszcze parę słów poświęcić sprawie rozwoju usług na wsi. Cieszy nas, że GS-y nasze budują piękne pawilony handlowe. Ale czy przy tych budowlach nie można byłoby śmielej rozwijać takich punktów usługowych, jak na przykład: naprawy sprzętu elektrotechnicznego, pralniczych, krawieckich, fryzjerskich itd.</u> | |
| 701 | + <u xml:id="u-31.9" who="#PoselDolataPelagia">W miastach, w sklepach — „Argedu”, jest sporo różnego rodzaju sprzętu elektrycznego dla naszych gospodarstw domowych. Wieś tego prawie nie kupuje. Podjęta została przez CRS piękna idea organizowania ośrodków „Praktyczna Gospodyni”. Idea piękna, ale jej realizacja nie odbywa się wcale w tempie XX wieku. Nawet te nieliczne ośrodki, które już powstały, nie zawsze dysponują eksponatami przy organizowaniu pokazów dla kobiet, a demonstrują przy pomocy planszy, na przykład, tak nieskomplikowany sprzęt służący do gotowania.</u> | |
| 702 | + <u xml:id="u-31.10" who="#PoselDolataPelagia">Odczuwamy potrzebę rozszerzenia usług również od strony spółdzielczości mleczarskiej i Zrzeszenia Producentów Trzody Chlewnej.</u> | |
| 703 | + <u xml:id="u-31.11" who="#PoselDolataPelagia">Pragnę na zakończenie podkreślić i tę sprawę, że wszechstronny rozwój usług dla rolnictwa będzie nie tylko dobrodziejstwem dla kobiet prowadzących gospodarstwa rolne, ale również stworzy warunki do zatrudnienia na wsi i w małych miasteczkach tej części młodzieży żeńskiej, która już dziś poszukuje pracy poza naszym gospodarstwem.</u> | |
| 704 | + <u xml:id="u-31.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 705 | + </div> | |
| 706 | + <div xml:id="div-32"> | |
| 707 | + <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Zarządzam półgodzinną przerwę. Wznowimy obrady następnie o godz. 18.45.</u> | |
| 708 | + <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min. 20 do godz. 18 min. 50)</u> | |
| 709 | + </div> | |
| 710 | + <div xml:id="div-33"> | |
| 711 | + <u xml:id="u-33.0" who="#Marszalek">Wznawiam obrady. Głos ma poseł Józef Czapski.</u> | |
| 712 | + </div> | |
| 713 | + <div xml:id="div-34"> | |
| 714 | + <u xml:id="u-34.0" who="#PoselCzapskiJozef">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Złożony wniosek Najwyższej Izby Kontroli o udzielenie absolutorium rządowi za rok 1964 dotyczy okresu, w którym nastąpiło wzmocnienie gospodarki narodowej i poprawa ogólnej równowagi gospodarczej kraju po dość trudnych latach 1962—1963.</u> | |
| 715 | + <u xml:id="u-34.1" who="#PoselCzapskiJozef">Rok 1964 charakteryzował się dość wyraźną poprawą ekonomicznych rezultatów gospodarowania i w przeciwieństwie do lat 1962—1963 przyniósł wysokie tempo wzrostu gospodarczego, co przyczyniło się do pozytywnego wykonania zadań gospodarczych w roku 1965. W przemyśle — rok 1964 był rokiem wysokiego tempa wzrostu produkcji przemysłowej, której wartość globalna wzrosła o 9,3%, a równocześnie był to rok najniższego zatrudnienia w gospodarce narodowej w bieżącym pięcioleciu.</u> | |
| 716 | + <u xml:id="u-34.2" who="#PoselCzapskiJozef">Wydatniej niż w latach poprzednich poprawiły się proporcje pomiędzy wzrostem wydajności pracy i średnich płac, co miało decydujące znaczenie dla utrzymania należytej równowagi rynkowej. Nastąpiła również korzystniejsza proporcja pomiędzy wykonaniem zadań rzeczowych w produkcji i obrocie a wykonaniem planu akumulacji finansowej.</u> | |
| 717 | + <u xml:id="u-34.3" who="#PoselCzapskiJozef">W wyniku podjętych odpowiednich decyzji przez rząd nastąpiło w roku 1964 wydatne zwiększenie produkcji towarów rynkowych, co. nie tylko wpłynęło na lepsze zaopatrzenie niż w latach poprzednich, ale spowodowało także zrównoważenie dochodów pieniężnych ludności z masą towarową na rynku wewnętrznym.</u> | |
| 718 | + <u xml:id="u-34.4" who="#PoselCzapskiJozef">Przy szybszym tempie wzrostu globalnej produkcji przemysłowej, dzięki prawidłowej realizacji uchwał rządu w sprawie dodatkowej, ponadplanowej produkcji towarów na potrzeby rynkowe, uzyskano poprawę proporcji pomiędzy produkcją środków wytwarzania (grupa A) i wyrobów konsumpcyjnych (grupa B), przekraczając wykonanie planu w obu tych grupach.</u> | |
| 719 | + <u xml:id="u-34.5" who="#PoselCzapskiJozef">Ze wzrostem masy towarowej na zaopatrzenie rynkowe nie zawsze występowała poprawa w zaopatrzeniu rynku, często ze względu na niewykonywanie jeszcze w dostatecznej ilości produkcji asortymentowej, jak również występującej także nieprawidłowej współpracy przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych oraz hurtu i detalu.</u> | |
| 720 | + <u xml:id="u-34.6" who="#PoselCzapskiJozef">W okresie sprawozdawczym w przemyśle kluczowym, jak również i terenowym przejawiano dużą aktywność w rozszerzaniu wzornictwa wielu typów wyrobów produkcyjnych, a także troskę o unowocześnianie, podnoszenie poziomu estetyki wykonania wyrobów, jednak wykonaniu, często z dość dużą nadwyżką wartościowych zadań, nie zawsze towarzyszył wzrost jakościowy i ilościowy produktów w asortymentach poszukiwanych na rynku przez rzesze konsumentów.</u> | |
| 721 | + <u xml:id="u-34.7" who="#PoselCzapskiJozef">Wzrost produkcji przemysłowej oraz dobre zbiory niektórych upraw pozwoliły na znaczny, ponadplanowy wzrost eksportu, najszybszy na przestrzeni ostatnich 10 lat, wzrósł szczególnie eksport artykułów rolno-spożywczych, maszyn i urządzeń.</u> | |
| 722 | + <u xml:id="u-34.8" who="#PoselCzapskiJozef">W rezultacie wzrostu eksportu osiągnięto poprawę sytuacji płatniczej, co z kolei umożliwiło wzrost importu surowców i półfabrykatów dla przemysłu i było jednym z istotnych czynników przyśpieszenia tempa wzrostu produkcji wyrobów konsumpcyjnych (grupa B) nie tylko w roku 1964, ale także już i w roku 1965.</u> | |
| 723 | + <u xml:id="u-34.9" who="#PoselCzapskiJozef">W związku z pomyślną realizacją podstawowych zadań Narodowego Planu Gospodarczego, dochód narodowy wytworzony przekroczył poziom założony w planie na rok 1964, osiągając wzrost 6,7%. Dochód narodowy do podziału również przekroczył poziom założony, ale wolniejsze było tempo wzrostu dochodu narodowego do podziału, niż tempo wzrostu dochodu narodowego.</u> | |
| 724 | + <u xml:id="u-34.10" who="#PoselCzapskiJozef">Pomimo ogólnie mniejszego przyrostu dochodu narodowego do podziału, w porównaniu z rokiem poprzednim w liczbach absolutnych, to jednak przyrost funduszu spożycia indywidualnego i zbiorowego oraz inwestycji był większy niż w roku 1963.</u> | |
| 725 | + <u xml:id="u-34.11" who="#PoselCzapskiJozef">Dochody ludności z pracy w gospodarce uspołecznionej wzrosły w roku 1964 nominalnie o 4,3% w porównaniu z rokiem 1963, a realne o 3,3%.</u> | |
| 726 | + <u xml:id="u-34.12" who="#PoselCzapskiJozef">Wzrost kosztów utrzymania wyniósł 1% w roku 1964 z tym, że od drugiego półrocza obserwowano stabilizację kosztów utrzymania, a w ostatnich miesiącach roku nawet ich obniżenie w porównaniu z poziomem z ostatnich miesięcy 1963 roku. Przeciętna płaca realna netto, przypadająca na jednego zatrudnionego, ukształtowała się wyżej o 2,1% niż w roku 1963.</u> | |
| 727 | + <u xml:id="u-34.13" who="#PoselCzapskiJozef">Zgodnie z założeniami NPG nastąpiły zmiany w strukturze inwestycji, które charakteryzowały się zwiększeniem udziału inwestycji kończących się i oddawanych do użytku. Pomimo nieznacznego przekroczenia założonego w Narodowym Pianie Gospodarczym poziomu inwestycji, zadanie zahamowania dalszego wzrostu obciążania dochodu narodowego inwestycjami nowymi i zmniejszenia napięcia w procesie inwestycyjnym zostało przez rząd osiągnięte. Zadecydowało o tym głównie przejściowe zmniejszenie tempa wzrostu nakładów inwestycyjnych, korzystne zmiany w strukturze inwestycji oraz poprawa przebiegu robót budowlano-montażowych.</u> | |
| 728 | + <u xml:id="u-34.14" who="#PoselCzapskiJozef">Zmiany w strukturze rzeczowej inwestycji charakteryzowały się szybszym tempem wzrostu nakładów na roboty budowlano-montażowe niż na zakup maszyn, a po raz pierwszy od 3 lat wykonano w pełni plan nakładów na roboty budowlano-montażowe.</u> | |
| 729 | + <u xml:id="u-34.15" who="#PoselCzapskiJozef">Lepiej przebiegała realizacja i został wykonany pian — mimo zwiększenia o 3,5% w stosunku do 1963 roku — nakładów na kapitalne remonty budynków mieszkalnych, jak również plany budownictwa mieszkaniowego zrealizowano w szerszym zakresie niż w latach ubiegłych.</u> | |
| 730 | + <u xml:id="u-34.16" who="#PoselCzapskiJozef">Wysoki Sejmie! Na tle analizy roku 1964 chciałbym jeszcze poświęcić nieco uwagi wykonaniu zadań przez drobną wytwórczość, to jest przez ten pion gospodarki narodowej, któremu Stronnictwo Demokratyczne w swej pracy poświęca wiele uwagi.</u> | |
| 731 | + <u xml:id="u-34.17" who="#PoselCzapskiJozef">Zadania w zakresie produkcji towarowej uspołeczniona drobna wytwórczość wykonała w 104,7%. Wartość produkcji towarowej w porównaniu do roku 1963 wzrosła do 7,3 mld zł, to jest o 9,8%. Plan produkcji wykonały wszystkie zjednoczenia państwowego przemysłu terenowego i wojewódzkie związki spółdzielczości pracy.</u> | |
| 732 | + <u xml:id="u-34.18" who="#PoselCzapskiJozef">Rozpoczęto produkcję wielu nowych wyrobów powszechnego użytku i środków produkcji. Wartość produkcji tych nowych 1.217 wyrobów powszechnego użytku i 339 nowych artykułów produkcyjnych wyniosła 1.300 mln zł, co stanowi około 6,5% całej wartości produkcji towarowej tego przemysłu.</u> | |
| 733 | + <u xml:id="u-34.19" who="#PoselCzapskiJozef">Ze wzrostem ilości nie zawsze jednak szła w parze jakość, gdyż jeszcze na przykład aparat handlu obuwiem w 1964 r. zareklamował ponad 16% wartości dostaw z pionów państwowego przemysłu terenowego i około 9% ze spółdzielczości pracy.</u> | |
| 734 | + <u xml:id="u-34.20" who="#PoselCzapskiJozef">Drobna wytwórczość wykonała plan eksportu, ale nadal niezadowalający był jeszcze poziom jakości i estetyki wykonania wyrobów i opakowań w dostawach na eksport. Wyrazem tego były odrzuty, reklamacje lub odstępowanie od umów przez kontrahentów zagranicznych.</u> | |
| 735 | + <u xml:id="u-34.21" who="#PoselCzapskiJozef">Dla przeciwdziałania wadliwej produkcji wydane zostały ponowne wytyczne Komitetu Drobnej Wytwórczości i Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, obligujące organizacje wojewódzkie między innymi do opracowania długofalowych programów poprawy w tym zakresie i zaostrzenia rygorów materialnych i dyscyplinarnych.</u> | |
| 736 | + <u xml:id="u-34.22" who="#PoselCzapskiJozef">Podkreślić należy także stale rozwijający się rozwój produkcji systemem nakładczym oraz rozwój usług świadczonych dla ludności, zarówno przez drobną wytwórczość uspołecznioną, jak i rzemiosło indywidualne. Wzrost produkcji nakładczej oraz usług nastąpił tak pod względem wartościowym, jak i ilościowym.</u> | |
| 737 | + <u xml:id="u-34.23" who="#PoselCzapskiJozef">Mówiąc o usługach rzemieślniczo-gospodarczych, chciałbym stwierdzić, że Stronnictwo Demokratyczne przywiązuje również dużą wagę i do rozwoju usług szeroko pojętych, świadczonych ludności przez różne działy naszej gospodarki narodowej.</u> | |
| 738 | + <u xml:id="u-34.24" who="#PoselCzapskiJozef">Dlatego z zadowoleniem podkreślamy fakt, że przewidziane w ustawie budżetowej wydatki inwestycyjne i bieżące na usługi kulturalno-socjalne w roku 1964 zostały zrealizowane lepiej i pełniej w tak ważnych działach gospodarki narodowej, jak oświata i wychowanie — w 99,8%, kultura i ochrona zdrowia — w 99,5%, opieka społeczna i kultura fizyczna — w 100,5%. Budżet państwa również w całości został wykonany po stronie dochodu w 102,6%, a po stronie wydatków w 101,2% i wygospodarowana została nadwyżka budżetowa w budżecie centralnym oraz w budżetach terenowych łącznie ponad 9 mld zł.</u> | |
| 739 | + <u xml:id="u-34.25" who="#PoselCzapskiJozef">Wysoki Sejmie! Reasumując to co powiedziałem, chcę stwierdzić, że analiza wykonania przez rząd Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa, osiągnięte wyniki, jak również uwagi Najwyższej Izby Kontroli o gospodarce w tym okresie upoważniają nas do stwierdzenia, że rząd mimo trudności i wielu występujących nie sprzyjających warunków, zrealizował w pełni podstawowe zadania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1964.</u> | |
| 740 | + <u xml:id="u-34.26" who="#PoselCzapskiJozef">Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej równocześnie z rozwojem gospodarczym, kulturalnym i społecznym kraju, realizował w roku 1964 konsekwentnie i stale rozwijał pokojową politykę zagraniczną, rozszerzając i umacniając pozycję Polski Ludowej w świecie — wśród narodów miłujących pokój.</u> | |
| 741 | + <u xml:id="u-34.27" who="#PoselCzapskiJozef">Wysoki Sejmie! Kończąc pragnę oświadczyć, że Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego będzie głosował za udzieleniem rządowi absolutorium — zgodnie z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli — za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1964 roku.</u> | |
| 742 | + <u xml:id="u-34.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 743 | + </div> | |
| 744 | + <div xml:id="div-35"> | |
| 745 | + <u xml:id="u-35.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Stanisław Prȕfer.</u> | |
| 746 | + </div> | |
| 747 | + <div xml:id="div-36"> | |
| 748 | + <u xml:id="u-36.0" who="#PoselPruferStanislaw">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Sejmowa Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w czasie prac nad planem i budżetem na rok 1966 wiele miejsca i uwagi poświęciła sprawom nowoczesności i jakości produkcji. Wskazywano, że unowocześnienie produkowanych wyrobów przemysłowych jest najlepszą i najskuteczniejszą drogą do uruchomienia i wykorzystania znacznych rezerw wzrostu gospodarczego kraju. A czynić to można i należy poprzez: obniżenie zużycia surowców i materiałów, ograniczenie środków inwestycyjnych na ilościowy rozwój produkcji, obniżenie zużycia energii i paliw, podniesienie wartości towarów inwestycyjnych i rynkowych.</u> | |
| 749 | + <u xml:id="u-36.1" who="#PoselPruferStanislaw">Sprawa nowoczesności i jakości produkcji oraz estetyki wykonania produkcji przemysłowej ma kapitalne znaczenie również dla zabezpieczenia wykonania zadań w dziedzinie eksportu maszyn i urządzeń. Szczególne miejsce w tej wielkiej batalii o nowoczesność i jakość produkcji zajmuje przemysł elektro-maszynowy, od którego zależy w pierwszej kolejności rozwój i poziom techniczny wszystkich gałęzi gospodarki narodowej.</u> | |
| 750 | + <u xml:id="u-36.2" who="#PoselPruferStanislaw">Przemysł ten cechowała od początku duża dynamika przyrostu produkcji; dawał on na rynek wewnętrzny i eksport potrzebną ilość maszyn i urządzeń. Jednak poziom jakości i nowoczesności nie zawsze odpowiadał wymaganiom odbiorców.</u> | |
| 751 | + <u xml:id="u-36.3" who="#PoselPruferStanislaw">W latach 1964—1965 w przemyśle elektromaszynowym dokonano wielkiej pracy, mającej na celu określenie poziomu technicznego produkowanych obecnie i przygotowanych do produkcji maszyn i urządzeń. Front prac nad rozeznaniem faktycznego stanu poziomu technicznego w przemyśle elektro-maszynowym przebiegał na wszystkich szczeblach organizacyjnych i w pionach poszczególnych służb.</u> | |
| 752 | + <u xml:id="u-36.4" who="#PoselPruferStanislaw">Do najważniejszych prac z tego zakresu zaliczyć należy:</u> | |
| 753 | + <u xml:id="u-36.5" who="#PoselPruferStanislaw">po pierwsze — przeprowadzenie we wszystkich zakładach przemysłu elektro-maszynowego oceny poziomu technicznego wyrobów produkowanych seryjnie.</u> | |
| 754 | + <u xml:id="u-36.6" who="#PoselPruferStanislaw">W wyniku tej oceny:</u> | |
| 755 | + <u xml:id="u-36.7" who="#PoselPruferStanislaw">—do grupy — „A” — obejmującej wyroby o najwyższym poziomie technicznym, odpowiadające najlepszym wyrobom zagranicznym — zakwalifikowano 26% udziału wyrobów w ogólnej wartości produkcji;</u> | |
| 756 | + <u xml:id="u-36.8" who="#PoselPruferStanislaw">—do grupy — „B” — obejmującej wyroby o średnim poziomie technicznym, zakwalifikowano 52% udziału wyrobów w ogólnej wartości produkcji;</u> | |
| 757 | + <u xml:id="u-36.9" who="#PoselPruferStanislaw">—do grupy — „C” — obejmującej wyroby przestarzałe i które mają być wycofane z produkcji, zakwalifikowano 22% udziału wyrobów w ogólnej wartości produkcji.</u> | |
| 758 | + <u xml:id="u-36.10" who="#PoselPruferStanislaw">Po drugie — dokonanie na przeglądzie katowickim oceny poziomu technicznego prototypów i nowych konstrukcji przygotowanych do produkcji seryjnej w latach 1966—70.</u> | |
| 759 | + <u xml:id="u-36.11" who="#PoselPruferStanislaw">Przegląd ten pozwolił na uzyskanie aktualnych informacji o stopniu przygotowania się przedsiębiorstw i branż przemysłu elektro-maszynowego do realizacji czekających nas zadań, uchwalonych na IV Zjeździe Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.</u> | |
| 760 | + <u xml:id="u-36.12" who="#PoselPruferStanislaw">W wyniku przeprowadzonej oceny przedstawione wyroby zakwalifikowano:</u> | |
| 761 | + <u xml:id="u-36.13" who="#PoselPruferStanislaw">do grupy — „A” — 53% do grupy — „B” — 40% do grupy — „C” — 7% Z przedstawionych liczb wynikają określone zadania dla przedsiębiorstw, instytutów i centralnych biur konstrukcyjnych oraz całego zaplecza technicznego.</u> | |
| 762 | + <u xml:id="u-36.14" who="#PoselPruferStanislaw">Po trzecie — opracowanie i wprowadzenie w życie systemu świadectw nowoczesności wyrobów, które stanowią podstawę dopuszczenia wyrobów przemysłu elektro-maszynowego do produkcji seryjnej. Już w 1966 r. świadectwami nowoczesności objętych zostanie około 12 tys. wyrobów; są to maszyny i urządzenia przeznaczone między innymi na eksport.</u> | |
| 763 | + <u xml:id="u-36.15" who="#PoselPruferStanislaw">Po czwarte — dokonanie oceny poziomu technicznego podstawowych procesów technologicznych, stosowanych w przemyśle elektromaszynowym oraz dorobku placówek naukowo-badawczych w tym zakresie.</u> | |
| 764 | + <u xml:id="u-36.16" who="#PoselPruferStanislaw">Wyniki przeprowadzonych ocen nowoczesności i poziomu technicznego wykazały poważne osiągnięcia przedsiębiorstw, instytutów, centralnych laboratoriów i centralnych biur konstrukcyjnych, za co należy się wszystkim pracownikom i robotnikom pracującym w tym przemyśle duże uznanie.</u> | |
| 765 | + <u xml:id="u-36.17" who="#PoselPruferStanislaw">Pamiętać jednak zawsze należy, że jeszcze zbyt dużo wyrobów przemysłu elektro-maszynowego znajduje się w grupie — „B”, czyli odpowiada średniemu poziomowi światowemu, jak również mamy niemały margines wyrobów zaliczonych do grupy — „C”.</u> | |
| 766 | + <u xml:id="u-36.18" who="#PoselPruferStanislaw">Wnioski i zadania, wynikające z oceny nowoczesności bieżącej produkcji oraz przeglądu nowych konstrukcji, stały się przedmiotem wnikliwej analizy we wszystkich jednostkach organizacyjnych przemysłu elektro-maszynowego.</u> | |
| 767 | + <u xml:id="u-36.19" who="#PoselPruferStanislaw">Na podstawie zebranych wniosków i doświadczeń przedsiębiorstwa, instytuty, centralne laboratoria i centralne biura konstrukcyjne opracowały programy poprawy poziomu technicznego wyrobów i unowocześnienia produkcji na lata 1966—1970. Opracowane programy uwzględniają możliwości technicznego zaplecza przedsiębiorstw i jego dalszego rozwoju, jak również współpracę właściwych instytutów, centralnych biur konstrukcyjnych, katedr wyższych uczelni technicznych itp.</u> | |
| 768 | + <u xml:id="u-36.20" who="#PoselPruferStanislaw">Bardzo ważnym czynnikiem, który został uwzględniony w opracowanych programach unowocześnienia produkcji, jest powiązanie tych programów z możliwościami uzyskania pomocy z krajów RWPG oraz z zakupu licencji z innych krajów.</u> | |
| 769 | + <u xml:id="u-36.21" who="#PoselPruferStanislaw">Produkcja nowoczesnych wyrobów oraz podniesienie ich jakości i żywotności uzależniona jest w dużym stopniu od poziomu technicznego stosowanych procesów technologicznych.</u> | |
| 770 | + <u xml:id="u-36.22" who="#PoselPruferStanislaw">Przeprowadzone oceny nowoczesności podstawowych procesów technologicznych, stosowanych w przemyśle elektro-maszynowym, w zestawieniu z osiągnięciami instytutów, wskazują na pewne zaniedbania w upowszechnieniu osiągnięć placówek naukowo-badawczych i na poważne możliwości szerokiego wdrożenia do przemysłu nowoczesnych procesów technologicznych. Dotyczy to szczególnie obróbki cieplnej, nakładania powłok ochronnych, spawalnictwa, tłocznictwa i procesów odlewniczych.</u> | |
| 771 | + <u xml:id="u-36.23" who="#PoselPruferStanislaw">Wyniki przeprowadzonych ocen poziomu technicznego stosowanych procesów technologicznych stały się punktem wyjścia do opracowania programów wdrożenia nowoczesnych procesów technologicznych. Aby opracowane programy były realne i obejmowały rzeczywiście postępowe procesy technologiczne, zobowiązano instytuty branżowe i centralne laboratoria do przeprowadzenia serii seminariów według specjalności dla danej technologii, w których to seminariach uczestniczyli główni technolodzy, kierownicy wydziałów produkcyjnych i mistrzowie w produkcji.</u> | |
| 772 | + <u xml:id="u-36.24" who="#PoselPruferStanislaw">Stosowanie nowoczesnych i postępowych technologii warunkowane jest zastosowaniem w procesie produkcyjnym nowoczesnych maszyn i urządzeń oraz odpowiednich dla danych wymagań przyrządów kontrolno-pomiarowych.</u> | |
| 773 | + <u xml:id="u-36.25" who="#PoselPruferStanislaw">Postulat ten został w pełni uwzględniony przy opracowywaniu planu rozwoju techniki w przemyśle elektro-maszynowym w latach 1966—1967. Plan ten zakłada uruchomienie i opanowanie produkcji 1.350 nowych wyrobów, z których 260 stanowią skomplikowane nowe typy maszyn, urządzeń i środków transportowych o nowoczesnych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Przewiduje się modernizację 730 ważnych wyrobów oraz wycofanie z produkcji 600 technicznie przestarzałych i zastąpienie ich wyrobami nowymi lub zmodernizowanymi.</u> | |
| 774 | + <u xml:id="u-36.26" who="#PoselPruferStanislaw">Nie zapomniano również o nowoczesnych konstrukcjach i przewidziano opracowanie ich dla około 1.400 nowych wyrobów oraz wykonanie około 1.350 prototypów i modeli.</u> | |
| 775 | + <u xml:id="u-36.27" who="#PoselPruferStanislaw">Dla zabezpieczenia praktycznej realizacji wdrożenia nowych technologii, przewiduje się opanowanie i uruchomienie ogółem ponad 60 nowych obrabiarek do obróbki skrawaniem oraz 10 nowych typów maszyn do obróbki plastycznej, w tym również pras dla wyrobów z proszków spiekanych jako wyrobów najbardziej aktualnie rozwijanych w świecie.</u> | |
| 776 | + <u xml:id="u-36.28" who="#PoselPruferStanislaw">Wykonanie tych tak poważnych zadań w przemyśle elektro-maszynowym wymagać będzie dużego wysiłku resortu, zjednoczeń, zaplecza technicznego, a szczególnie setek tysięcy ludzi pracujących w bezpośredniej produkcji.</u> | |
| 777 | + <u xml:id="u-36.29" who="#PoselPruferStanislaw">Od rzetelnej i uczciwej pracy wszystkich ogniw organizacyjnych zależeć będzie między innymi jakość i estetyka wykonania produkowanych części, podzespołów, maszyn i urządzeń — przeznaczonych na potrzeby rynku wewnętrznego oraz dla zabezpieczenia realizacji planu eksportu.</u> | |
| 778 | + <u xml:id="u-36.30" who="#PoselPruferStanislaw">Wiemy, że obok licznych przedsiębiorstw przemysłowych, znanych z wysokiej jakości wyrobów, produkcja których cieszy się dobrą opinią w kraju i za granicą, istnieją jeszcze przedsiębiorstwa, w których nie zwracało się dostatecznej uwagi na doskonalenie jakości wytwarzanych wyrobów. Niska jakość produkcji tych przedsiębiorstw przyniosła gospodarce narodowej poważne straty.</u> | |
| 779 | + <u xml:id="u-36.31" who="#PoselPruferStanislaw">Analizując przyczyny powstawania produkcji złej jakości na podstawie dokumentów zebranych przez Najwyższą Izbę Kontroli, stwierdzić należy, że do najczęściej występujących zaliczyć należy:</u> | |
| 780 | + <u xml:id="u-36.32" who="#PoselPruferStanislaw">Po pierwsze — uchybienia i wady w rozwiązaniach konstrukcyjnych węzłów lub całych podzespołów oraz nieusuwanie tych błędów przy wykonywaniu prototypów i serii informacyjnych.</u> | |
| 781 | + <u xml:id="u-36.33" who="#PoselPruferStanislaw">Po drugie — nieprzestrzeganie dyscypliny technologicznej, warunków technicznych, norm państwowych, branżowych i resortowych.</u> | |
| 782 | + <u xml:id="u-36.34" who="#PoselPruferStanislaw">Po trzecie — nieodpowiednia sprawność maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w procesie produkcyjnym oraz nieodpowiednie kwalifikacje pracowników wyznaczonych do wykonania określonych zadań.</u> | |
| 783 | + <u xml:id="u-36.35" who="#PoselPruferStanislaw">Po czwarte — niedostateczny nadzór nad przebiegiem procesu produkcyjnego, często niewłaściwe ustawienie kontroli międzyoperacyjnej i końcowej oraz brak odpowiednio sprawnych przyrządów kontrolno-pomiarowych.</u> | |
| 784 | + <u xml:id="u-36.36" who="#PoselPruferStanislaw">Wśród podanych przyczyn, mających wpływ na jakość produkcji, nie ma przyczyn ważnych lub mniej ważnych — wszystkie one w jednakowym stopniu decydują o tym, czy produkcja finalna będzie dobra, czy trzeba będzie ją zbrakować. Takie postawienie sprawy nakłada dużą odpowiedzialność na konstruktorów, technologów, mistrzów i robotników za swoje wyroby.</u> | |
| 785 | + <u xml:id="u-36.37" who="#PoselPruferStanislaw">Szczególną uwagę należy zwrócić na właściwą organizację kontroli wejściowej i międzyoperacyjnej, która eliminować powinna w porę z procesu produkcyjnego surowce, materiały i półfabrykaty złej jakości oraz sygnalizować nieprawidłowości występujące w procesie produkcyjnym. Tworzyć należy sprzyjające warunki do szerszego wprowadzania w naszym przemyśle kontroli aktywnej, działającej w trakcie trwania procesu produkcyjnego.</u> | |
| 786 | + <u xml:id="u-36.38" who="#PoselPruferStanislaw">W większym stopniu niż dotychczas należy stosować automatyzację procesów kontrolnych, wyposażać stanowiska kontrolne w przyrządy pomiarowe, zapewniające dokonanie pomiaru zgodnego z dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną.</u> | |
| 787 | + <u xml:id="u-36.39" who="#PoselPruferStanislaw">Tak więc całości prac i wysiłków, zmierzających do poprawy jakości i nowoczesności produkcji maszyn i urządzeń, nie wolno traktować jako jednorazowej akcji, ale musi to być proces ciągły, robiony w sposób planowy, a opracowane programy z tych dziedzin stale powinny być uzupełniane nowymi elementami i zadaniami.</u> | |
| 788 | + <u xml:id="u-36.40" who="#PoselPruferStanislaw">Plan resortu w tym zakresie jest bogaty i wszechstronny, należy tylko życzyć wszystkim pracownikom, którym przypadnie w udziale jego realizacja, pomyślnych wyników.</u> | |
| 789 | + <u xml:id="u-36.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 790 | + </div> | |
| 791 | + <div xml:id="div-37"> | |
| 792 | + <u xml:id="u-37.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Jerzy Bukowski.</u> | |
| 793 | + </div> | |
| 794 | + <div xml:id="div-38"> | |
| 795 | + <u xml:id="u-38.0" who="#PoselBukowskiJerzy">Obywatelu Marszałku, Obywatele Posłowie! Szeroka problematyka Komisji Przemysłu Ciężkiego znalazła swoje naświetlenie w licznych już wystąpieniach moich kolegów z tej Komisji, jak również w swoich najistotniejszych elementach została poruszona w wystąpieniu posła sprawozdawcy generalnego. Również temat, któremu zamierzałem poświęcić moje wystąpienie według ogólnych uzgodnień, jakich dokonaliśmy wśród kolegów posłów z Komisji Przemysłu Ciężkiego, mianowicie jakość i nowoczesność produkcji znalazł dużo naświetlenia. W szczególności rzeczowo, od strony warsztatu produkcyjnego, ujął sprawę również mój przedmówca kolega poseł Prȕfer.</u> | |
| 796 | + <u xml:id="u-38.1" who="#PoselBukowskiJerzy">Myślę, że w związku z tym mogę sprawom jakości i nowoczesności produkcji poświęcić ujęcie z jednej strony dość ogólne, a z drugiej strony poruszające sprawy marginesowe tego zagadnienia.</u> | |
| 797 | + <u xml:id="u-38.2" who="#PoselBukowskiJerzy">Otóż, przede wszystkim, trzeba sobie uprzytomnić, że sprawa jakości, sprawa nowoczesności produkcji to nie jest życzenie, lecz jest to twardy mus dla naszej produkcji przemysłowej, wynikający z dwóch przesłanek: po pierwsze — stąd, że generalnie rzecz biorąc, rynek krajowy na wielu odcinkach jest już nasycony artykułami przemysłowymi bądź jest bliski stanu nasycenia. Jeszcze braki w dystrybucji, braki w planowaniu ilościowym zakłócają ten stan rzeczy, ale dzisiejszy stan ilościowego zaopatrzenia w porównaniu z tym sprzed kilku bodaj lat, jest nieporównywalny. Stąd przechodzimy do swobody wyboru i do wymagań stawianych przez odbiorcę krajowego. Po drugie — twarde warunki konkurencji w handlu zagranicznym, warunki które sami sobie stawiamy, ażeby nasz handel zagraniczny po stronie eksportu był w sposób nie względny, a bezwzględny opłacalny — stawia wymóg jakości i wymóg nowoczesności produkcji.</u> | |
| 798 | + <u xml:id="u-38.3" who="#PoselBukowskiJerzy">Tak więc, jak powiedziałem na wstępie, wysoka jakość i nowoczesność produkcji to jest mus, to jest twardy i konieczny obowiązek, a nie tylko błogie życzenie. Trzeba powiedzieć, że już dziś, a na pewno niedługo, zapasy magazynowe, towary bez odbiorcy przestaną być wartościami produkcyjnymi, zaliczanymi przemysłowi, a staną się tym, czym są w istocie — zmarnowanym surowcem, zmarnotrawioną robocizną, nie wykorzystanymi bazami produkcyjnymi.</u> | |
| 799 | + <u xml:id="u-38.4" who="#PoselBukowskiJerzy">Spróbujmy odpowiedzieć sobie na pytanie, co oznacza wysoka jakość i co oznacza nowoczesność produkcji, czy istnieje jakiś swoisty ekonomiczny sens tych pojęć, tak jak istnieje ekonomiczny sens postępu technicznego w ogóle i jak postęp techniczny bez zrozumienia jego ekonomicznej treści traci na społecznym sensie.</u> | |
| 800 | + <u xml:id="u-38.5" who="#PoselBukowskiJerzy">Zbyt dużo jeszcze produktów złej jakości mamy w naszej gospodarce, ażeby poddawać jakimś ograniczeniom, ażeby stawiać jakąś tamę szerokiemu i zupełnie jednoznacznemu wymogowi jakości i nowoczesności. Chciałbym tę moją myśl wyjaśnić. Jakość to jest niezawodność i trwałość. Oczywiście, można mówić o jakości węgla, można mówić o jakości produkcji elektrycznej ze spadkiem napięcia, można mówić o jakości materiałów tekstylnych, o jakości maszyn i urządzeń. Skala jest tak szeroka, że jakiekolwiek krótkie sformułowania, które by próbowały objąć całą tę gamę produkcji, będą trudne. Jednak przynajmniej jedno z tych określeń, to znaczy niezawodność bądź trwałość, a w ogóle wypełnienie swoich funkcji przez produkowany towar, jest niewątpliwie cechą wysokiej jakości. Ale tutaj trzeba zwrócić uwagę na jeden fakt. Istnieje pojęcie moralnego zużycia w odniesieniu do maszyn i urządzeń i istnieje problem fizycznej trwałości maszyny i urządzenia, istnieje coś, co w codziennym życiu nazywa się modą, co nie zużyty jeszcze przedmiot każę odłożyć bądź zdewaloryzowany zastąpić innym.</u> | |
| 801 | + <u xml:id="u-38.6" who="#PoselBukowskiJerzy">Otóż chyba już teraz, stawiając w ogóle wymaganie wysokiej jakości, w tym sensie jak go określiłem, a więc niezawodności i trwałości, trzeba chyba widzieć, że jest jakąś kierunkową działania, niestwarzanie zbyt wielkiego odstępu między okresem moralnego zużycia — to jest nie bardzo szczęśliwe słowo, ale tak go sig używa — wyjścia z mody, jeśli ktoś woli — wyjścia z ekonomicznego użycia w innych wypadkach a bezwzględną fizyczną trwałością urządzenia.</u> | |
| 802 | + <u xml:id="u-38.7" who="#PoselBukowskiJerzy">Musimy się zacząć powoli oswajać z myślą, że nie to urządzenie jest ekonomicznie doskonałe, które da się naprawiać bez końca, ale to, które we wszystkich swoich elementach działając prawidłowo, działa prawidłowo przez zakreślony przez nas — z góry i technicznie uzasadniony czas.</u> | |
| 803 | + <u xml:id="u-38.8" who="#PoselBukowskiJerzy">Tak więc zbliżanie tych obu czasokresów, nie zrównanie, ale zbliżanie obu czasokresów:</u> | |
| 804 | + <u xml:id="u-38.9" who="#PoselBukowskiJerzy">moralnego zużycia i fizycznego zniszczenia urządzeń jest chyba jakąś dyrektywą, którą po przezwyciężeniu naszych nagminnych wad jakości musimy mieć na uwadze w przyszłym rozwoju i doskonaleniu naszej produkcji.</u> | |
| 805 | + <u xml:id="u-38.10" who="#PoselBukowskiJerzy">Jeśli chodzi o nowoczesność, to nie potrzeba tutaj dodawać argumentów na rzecz unowocześnienia produkcji, ale tak jak moda stwarza zapotrzebowanie na sprzęt nowy, chociażby nie zawsze lepszy, tak trzeba pamiętać, że istnieje coś takiego jak nawyk, jak przyzwyczajenie odbiorcy, które u tego odbiorcy trzeba uszanować. Istnieje coś takiego jak poziom techniczny konsumowania bądź eksploatowania produkcji, który też czasem do nadmiernej nowoczesności może nie być przygotowany. Nie jest przecież rzeczą nie znaną, że kiedy zaprzestaliśmy produkcji naszych bardzo starych ciągników — „Ursus”, zjawiły się, i chyba istnieją dotychczas, perspektywy eksportowe na te ciągniki do krajów rozwijających się, do krajów o niskim poziomie kultury technicznej. Nie będę mówił, że nasze nowoczesne ciągniki sprawiają niekiedy kłopot użytkownikowi o niedostatecznym poziomie technicznym.</u> | |
| 806 | + <u xml:id="u-38.11" who="#PoselBukowskiJerzy">Nawracam do tego, że sprawa jakości i sprawa nowoczesności mają również swoje uwarunkowania ekonomiczne, które należy honorować.</u> | |
| 807 | + <u xml:id="u-38.12" who="#PoselBukowskiJerzy">Jeśli chodzi o problem zasadniczy, jakie są uwarunkowania nowości i jakości produkcji, to wiele na ten temat w toku dyskusji było tutaj powiedziane. W formie skrótowej dokonam przeglądu tych spraw.</u> | |
| 808 | + <u xml:id="u-38.13" who="#PoselBukowskiJerzy">Otóż pierwszą i zasadniczą rzeczą są surowce wyjściowe, u nas przede wszystkim surowce przemysłu hutniczego i przemysłu chemicznego, które w dużej części otrzymujemy z importu. Możemy wydłużać listę naszych żalów i życzeń do przemysłu chemicznego o dobre farby i lakiery. Jeśli ten przemysł nie będzie otrzymywał wystandaryzowanych i pewnym normom jakości poddanych surowców, będzie zawsze w kłopocie z daniem dobrego wyrobu finalnego.</u> | |
| 809 | + <u xml:id="u-38.14" who="#PoselBukowskiJerzy">To samo można powiedzieć o przemyśle hutniczym, jeśli chodzi o zestawy rud i o warunek ekonomicznej produkcji stali.</u> | |
| 810 | + <u xml:id="u-38.15" who="#PoselBukowskiJerzy">Wszelkie wysiłki, w tym wysiłki naszego handlu zagranicznego, w kierunku zapewnienia dostaw surowców, stanowiących należyty punkt wyjścia do wysokiej jakości dalszego procesu wyrobów, są punktem pierwszym. Punktem drugim, ważnym dla przemysłu przetwórczego, są materiały wyjściowe przede wszystkim pochodzenia hutniczego i pochodzenia chemicznego. Bez dobrych materiałów wyjściowych przemysł przetwórczy nie podoła warunkom, nie podoła trudnościom na drodze do osiągnięcia wysokiej jakości produktu finalnego.</u> | |
| 811 | + <u xml:id="u-38.16" who="#PoselBukowskiJerzy">Chciałbym tu zasygnalizować obawę, która znalazła wyraz w dyskusji na Komisji Przemysłu Ciężkiego i która stanowi przedmiot jednego z dezyderatów tej Komisji. Mianowicie, przy słusznej koncentracji nakładów inwestycyjnych w przemyśle chemicznym powstał w Komisji niepokój, czy te wymagania, jakie stawiamy naszej chemii w zakresie dostarczenia materiałów właśnie do unowocześnienia, do ulepszenia naszej produkcji przede wszystkim maszynowej, ale również i w innych dziedzinach, nie napotykają na pewne zahamowania. Chodzi tu o produkcję chemiczną, która nie wyraża się wielkimi efektami tonażu, to jest chemia rozmaitych dodatków, to jest chemia rozmaitych środków wykańczających, która wpłynie decydująco na proces podniesienia jakości i nowoczesności naszych wyrobów. W dyskusji nad planem 5-letnim będziemy szukać możliwości wyrównania frontu na tym odcinku.</u> | |
| 812 | + <u xml:id="u-38.17" who="#PoselBukowskiJerzy">Ważną sprawą jest udział metali kolorowych we wszelkiego rodzaju konstrukcjach i budownictwie. Jesteśmy tutaj na trudnej, ale jednak stwarzającej perspektywy drodze dalszego rozwoju naszej produkcji aluminium i w perspektywie rozwoju produkcji miedzi.</u> | |
| 813 | + <u xml:id="u-38.18" who="#PoselBukowskiJerzy">Dalszym kolejnym etapem jakości jest ulepszona konstrukcja, ulepszona technologia. O tym była mowa. Rozsądnie przemyślana polityka patentowa i polityka licencyjna, stanowią ważny element unowocześnienia w dziedzinie konstrukcji i technologii. Jeżeli chodzi o zagadnienia importu myśli twórczej, trzeba zwrócić uwagę, jak sprawy patentów i licencji wiążą się ze sobą. Jeśli nie będziemy rozwijać ruchu ochrony wynalazczości, nie będziemy przywiązywać należytej uwagi do polityki patentowej, to będziemy odlegli od tego, co w krajach rozwiniętych technicznie występuje. Można zbilansować obrót w zakresie nie tylko materiałowym, ale i wymiany myśli. Myślę tutaj o możliwości sprzedaży własnych patentów za częściową bodaj rekompensatą zakupu licencji.</u> | |
| 814 | + <u xml:id="u-38.19" who="#PoselBukowskiJerzy">Ważną niezmiernie sprawą, która też była w dyskusji poruszona, jest sprawa kontroli procesu produkcyjnego i sprawa kontroli fabrycznej. Są to sprawy niezmiernie ważne. Ostatecznie żyjemy nie na księżycu, żyjemy w warunkach ułomności ludzkich. Samymi apelami o wysoką jakość na każdym etapie produkcji zdziałać możemy dużo, ale nie zdołamy zdziałać wszystkiego. Niezbędne jest ustawienie tego procesu kontroli i ludzi za kontrolę odpowiadających, tak aby nie byli oni pod naciskami towarzyszy pracy, całego zespołu produkcyjnego, jak to często się zdarza.</u> | |
| 815 | + <u xml:id="u-38.20" who="#PoselBukowskiJerzy">Szczególną formą kontroli jest sprawa odbioru produktu finalnego, czy to produkowanego na rynek wewnętrzny, a już szczególnie na eksport. W tej dziedzinie również można zanotować uchybienia, które nie powinny mieć miejsca.</u> | |
| 816 | + <u xml:id="u-38.21" who="#PoselBukowskiJerzy">Oddzielnym zagadnieniem podniesienia jakości i nowoczesności produkcji są normy i znaki jakości. Po prostu tylko sygnalizuję ten problem jako zagadnienie niezmiernej wagi.</u> | |
| 817 | + <u xml:id="u-38.22" who="#PoselBukowskiJerzy">Chciałbym jeszcze kilka uwag poświęcić problemowi powiązań nauki z produkcją, badań i produkcji. Całe przemówienie naszego kolegi z Komisji, posła Kopeckiego, było poświęcone temu tematowi. Poruszam go tylko marginesowo. To jest skomplikowany splot zagadnień — zagadnienie współpracy nauki z produkcją i niemało tutaj jest pomylenia pojęć.</u> | |
| 818 | + <u xml:id="u-38.23" who="#PoselBukowskiJerzy">Chyba trzeba stwierdzić, że problem wyprzedzenia zamówienia społecznego przez naukę i problem wywiązywania się z zamówienia społecznego przez naukę, to są dwa bardzo związane ze sobą, a jednak odrębne zagadnienia. I trzeba powiedzieć, że nauka w służbie postępu technicznego i w służbie społecznej równocześnie z pełną odpowiedzialnością obydwa te zadania musi wypełniać. Dalej z jednej strony jest zagadnienie — tak nieładnie nazwę — strawności opracowań naukowych dla potrzeb produkcji, ale z drugiej strony sprawa umiejętności formułowania zadań przez produkcję pod adresem placówek badawczych. Tutaj często z jednej strony produkcja stwierdza, że owoc wypracowań placówek badawczych jest nie do skonsumowania, a z drugiej strony placówki badawcze twierdzą, że nie dostają pytań należycie sformułowanych ze strony produkcji.</u> | |
| 819 | + <u xml:id="u-38.24" who="#PoselBukowskiJerzy">Jeśli powiem, że te skrajne stanowiska są fałszywe, to w każdym razie z tak ustawionego zagadnienia można pewne ziarno prawdy na pewno wyłuskać. W moim mniemaniu poprawy trzeba szukać na drodze znalezienia lepszego języka porozumienia poprzez znalezienie należytych dróg komunikacyjnych — od nauki do produkcji i z powrotem. Przy czym trzeba pamiętać, że postęp i nowoczesność to jest przede wszystkim szybkość. Nam może nie brak jest nowych opracowań, ale brak nam jest, jak dotychczas, szybkości w ich realizacji. I na tę sprawę chciałbym zwrócić szczególną uwagę.</u> | |
| 820 | + <u xml:id="u-38.25" who="#PoselBukowskiJerzy">Najlepsze pomysły, najlepsze nowości przestają być nowościami już po trzech latach. Powiedziałem dla przykładu trzy — czasami może to być pięć lat, czasami nawet rok, w zależności od skali zagadnienia i doniosłości nowego osiągnięcia. W każdym razie tej szybkości nam brak. Zarówno inicjatywy prasowe, jak i slogany, które drukujemy, czy to będzie — „Od pomysłu do przemysłu”, czy nowe lansowane przez jedno ze stołecznych pism, wskazują na to, że ciągle coś tutaj nie gra.</u> | |
| 821 | + <u xml:id="u-38.26" who="#PoselBukowskiJerzy">Chciałbym temu zagadnieniu poświęcić chwilę uwagi.</u> | |
| 822 | + <u xml:id="u-38.27" who="#PoselBukowskiJerzy">Na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów posłanka Trojanowska mówiła o źle zrozumianej konkurencyjności między niektórymi zakładami i placówkami. Zanotowałem sobie — może niezupełnie dokładnie — takie zdanie, że nie ma wymiany doświadczeń, ale jest utrudnianie sobie pracy. Coś jest w tym prawdziwego i jakkolwiek to może nie jest powszechna prawidłowość, ale zjawisko dostatecznie często występujące, ażeby zwrócić na nie uwagę.</u> | |
| 823 | + <u xml:id="u-38.28" who="#PoselBukowskiJerzy">Występuje czasem przechwytywanie inicjatyw nowatorskich bez pełnych kwalifikacji przechwytującego. Widzi się nowość, na której można uzyskać korzyść i dla zakładu, i dla siebie. Warto jest więc sprawę przechwycić, jeśli nawet nie zawsze ma się do tego kwalifikacje. Nawet współpraca czy wsparcie komórki, która w tej sprawie ma już coś do powiedzenia, byłaby właściwszą formą, niż jej dyskredytowanie i zaczynanie samemu, nieporadnie, często od nowa.</u> | |
| 824 | + <u xml:id="u-38.29" who="#PoselBukowskiJerzy">Nie chcę tutaj cytować przykładów. Jeżeli mówię o tym, to znaczy, że takie przykłady mam. Ale nie chodzi przecież o wymienianie jakichś sporadycznych zjawisk. Chodzi o zaznaczenie, że zjawiska takie istnieją i że trzeba im się przeciwstawić. Wreszcie obserwujemy zjawisko wędrówki tak zwanych wysokich specjalistów, którym gdzieś się nie podoba i przechodzą w inne miejsce, gdzie zaczynają koło siebie montować nowość. Takie zjawisko zmian miejsca pracy jest niezdrowe, jeśli nie podyktowane jest względem na interes społeczny.</u> | |
| 825 | + <u xml:id="u-38.30" who="#PoselBukowskiJerzy">Posłanka — przepraszam, że tylko wymieniam posłanki — Tatarkówna-Majkowska, na tym samym posiedzeniu Komisji zwracała uwagę na zagadnienie wynalazczości, racjonalizacji, powiązań uczelni z zakładami produkcyjnymi, rolę organizacji NOT. Jak najzupełniej było to słuszne, 100-procentowo słuszne.</u> | |
| 826 | + <u xml:id="u-38.31" who="#PoselBukowskiJerzy">Będziemy mieć w niedługim czasie krajową konferencję poświęconą zagadnieniom wynalazczości i racjonalizacji. Trzeba będzie widzieć zadania tego wielkiego ruchu i w naszym najbliższym 5-letnim planie gospodarczym. Kiedy i przedtem mówiono o rozwoju naszej techniki, o rozwoju naszego przemysłu, podnoszono istnienie antybodźców ekonomicznych. Jest to niewątpliwie tło ekonomiczne tych rozmaitych schorzeń, utrudniających właściwe przenikanie postępu technicznego na drodze od nauki do praktyki.</u> | |
| 827 | + <u xml:id="u-38.32" who="#PoselBukowskiJerzy">Na pewno takie uwarunkowania ekonomiczne istnieją, na pewno są jakieś anomalie, które trzeba usuwać, ale mnie się wydaje, że trzeba również spojrzeć prawdzie w oczy, że jakość współpracy kolejnych organów postępu technicznego zagrożona jest często po prostu brakiem należytych postaw obywatelskich.</u> | |
| 828 | + <u xml:id="u-38.33" who="#PoselBukowskiJerzy">Interesy grupowe, jeżeli reprezentują nawet interesy całych załóg, nie mogą stawać na drodze rozwoju gospodarki narodowej. Przypadki oportunistycznego opóźniania wdrożeń postępu technicznego do produkcji zasługują na wnikliwą obserwację i surową ocenę społeczną.</u> | |
| 829 | + <u xml:id="u-38.34" who="#PoselBukowskiJerzy">Myślę, że w tym pomyślnym okresie dla naszej gospodarki, kiedy mogliśmy sobie pozwolić na pewien oddech przez obniżenie wskaźnika wzrostu wydajności pracy — uwagi, jeżeli znalazły się wśród nich i bardziej gorzkie na temat uwarunkowań rozwoju postępu technicznego, jakości i unowocześnienia naszej produkcji, są na miejscu. Dziękuję.</u> | |
| 830 | + <u xml:id="u-38.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 831 | + </div> | |
| 832 | + <div xml:id="div-39"> | |
| 833 | + <u xml:id="u-39.0" who="#Marszalek">Udzielam głosu posłowi Stanisławowi Juchnickiemu.</u> | |
| 834 | + </div> | |
| 835 | + <div xml:id="div-40"> | |
| 836 | + <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Wysoki Sejmie! Ocena, jakiej dokonał sprawozdawca poseł Starzec wraz z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie udzielenia absolutorium rządowi, znajduje pełne potwierdzenie i aprobatę sejmowej Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy. Jako członek tej Komisji pragnę poruszyć niektóre sprawy z działalności Ministerstwa Przemysłu Lekkiego w 1964 r., resortu, którego produkcja nie tylko zaspokaja gros potrzeb rynku wewnętrznego w zakresie odzieży, obuwia i innych artykułów, lecz również w coraz większym stopniu bierze udział w zakresie zadań eksportowych.</u> | |
| 837 | + <u xml:id="u-40.1" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Wyroby produkowane przez zakłady podległe resortowi przemysłu lekkiego, wywołują wśród obywateli naszego kraju wiele komentarzy, uwag i porównań z wyrobami innych krajów. Sporo miejsca sprawom tej produkcji poświęca radio i prasa, nierzadko też w rodzinach naszych — gdy mowa o produkcji przemysłu lekkiego — żony nasze wyrażają zachwyt lub rozczarowanie.</u> | |
| 838 | + <u xml:id="u-40.2" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Jako poseł w ubiegłej kadencji Sejmu brałem udział w pracach Komisji przy omawianiu planu i budżetu Ministerstwa Przemysłu Lekkiego na 1964 r. Przy szczegółowym rozpatrzeniu wszystkich elementów tego planu Komisja stwierdziła, że — „pełna realizacja zadań 1964 r. będzie wymagała od resortu, zjednoczeń i zakładów pracy dużego wysiłku”. Przebieg realizacji zadań zaplanowanych potwierdza, że ponad półmilionowa rzesza pracowników podległych resortowi przemysłu lekkiego potrafiła sprostać trudnym zadaniom 1964 r.</u> | |
| 839 | + <u xml:id="u-40.3" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Zadania Narodowego Planu Gospodarczego 1964 r. określone uchwałą Rady Ministrów w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Lekkiego zostały wykonane z nadwyżką, przy czym zadania zostały wykonane przy prawidłowym kształtowaniu się współzależnych wskaźników zatrudnienia i funduszu płac.</u> | |
| 840 | + <u xml:id="u-40.4" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Tempo wzrostu produkcji było wyższe od założonego w Narodowym Planie Gospodarczym i wyniosło 10,2% w stosunku do 1963 r. Było też wyższe od osiągniętego w całym przemyśle uspołecznionym, które — jak słyszeliśmy z referatu posła sprawozdawcy — wyniosło 9,2%. Zwiększono, aczkolwiek wciąż jeszcze niedostatecznie, dostawy na rynek wyrobów uznanych za deficytowe, jak rajstopy dziecięce i młodzieżowe, skarpety elastyczne i inne. Przekroczono nieznacznie zadania eksportowe ogółem przy poważnym wzroście eksportu na rynki krajów kapitalistycznych, z nadwyżką przekroczono zadania w zakresie akumulacji. Obok niewątpliwie pozytywnych osiągnięć, celowe wydaje się zwrócenie uwagi na niektóre zjawiska i fakty, które utrudniały produkcję w 1964 r. i których przezwyciężenie również i dziś jest aktualne w działalności Ministerstwa Przemysłu Lekkiego. Zazębiają się one z działalnością również innych resortów.</u> | |
| 841 | + <u xml:id="u-40.5" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Otóż w resorcie przemysłu lekkiego w omawianym okresie wykazano niemało starań i wysiłku w zakresie poprawy jakości, estetyki i nowoczesności wyrobów. Wprowadzono do produkcji w 1964 roku 12.400 nowych wzorów i modeli, zwiększono o 30% produkcję tkanin apreturami szlachetnymi. Poprawa udziału wskaźników produkcji I gatunku w stosunku do 1963 roku nie odzwierciedla jednak w pełni starań i wysiłków, jakie na tym odcinku zostały dokonane. Niemałe znaczenie odegrało tu eliminowanie z produkcji przestarzałych maszyn i urządzeń — kontynuacja modernizacji zakładów.</u> | |
| 842 | + <u xml:id="u-40.6" who="#PoselJuchnickiStanislaw">W tej dziedzinie w ostatnich latach sporo zostało zrobione, lecz na pewno nie stać gospodarki narodowej na szybkie i radykalne usunięcie całego przestarzałego, dawno zamortyzowanego parku maszynowego, a który w resorcie przemysłu lekkiego stanowi niemałą część (61%). Wiąże się z tym również sprawa zwiększenia wydajności pracy. Wystarczy wskazać, że nowoczesne zgrzeblarki posiadają wydajność 6—7 razy wyższą, aniżeli większość zgrzeblarek czynnych w naszym przemyśle włókienniczym. Sprawa to niebagatelna, jeśli się zważy, że ilość czynnych o niskiej wydajności zgrzeblarek wynosi około 3 tys. sztuk. A przecież spraw modernizacji zakładów w przemyśle włókienniczym nie można sprowadzić tylko do zgrzeblarek. Mając na uwadze potrzeby rynku wewnętrznego i eksportu oraz potencjalne możliwości sprostania im przez przemysł lekki, zwracam się z postulatem pod adresem Ministra Przemysłu Ciężkiego, aby produkcja jakościowo dobrych maszyn nowoczesnych o wysokiej wydajności dla potrzeb przemysłu lekkiego znalazła się w centrum spraw stojących przed kierownictwem przemysłu ciężkiego.</u> | |
| 843 | + <u xml:id="u-40.7" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Od kilku lat zakłady przemysłu włókienniczego w związku z przechodzeniem na coraz większy udział w produkcji surowców chemicznych w stosunku do naturalnych, przeżywają duże trudności na skutek nieopanowania produkcji jakości włókien przez zakłady podległe resortowi przemysłu chemicznego.</u> | |
| 844 | + <u xml:id="u-40.8" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Przechodzenie z surowców naturalnych na włókna chemiczne jest procesem nieuchronnym, postępowym, niosącym poważne zmiany w dotychczasowym sposobie wytwarzania, pozwalającym na stopniowe zmniejszanie surowców naturalnych, takich jak wełna i bawełna, i zastępowanie ich surowcami o własnościach często lepszych aniżeli surowce naturalne. W krajach rozwiniętych produkcja tkanin z udziałem surowców chemicznych stale rośnie.</u> | |
| 845 | + <u xml:id="u-40.9" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Niestety, surowce chemiczne — tak pod względem jakości, ilości, jak i terminowości dostaw — produkowane przez zakłady podległe resortowi przemysłu chemicznego i dostarczane zakładom przemysłu włókienniczego, nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Wywołuje to w niektórych zakładach dużo nerwowości, napięć i perturbacji, nie przynosząc zakładanych efektów produkcyjnych. Dla zlikwidowania tego stanu wydaje się konieczne ściślejsze i bardziej efektywne współdziałanie obu resortów i podległych tym resortom instytutów naukowych.</u> | |
| 846 | + <u xml:id="u-40.10" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Kilka słów o wzajemnych stosunkach, zachodzących między handlem a przemysłem.</u> | |
| 847 | + <u xml:id="u-40.11" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Oceniając przebieg realizacji zadań 1964 roku należy podkreślić skuteczniejsze współdziałanie przemysłu lekkiego z handlem i ukształtowanie takich stosunków, które pozwalają na coraz lepsze wypełnianie podstawowej funkcji gospodarki socjalistycznej — zaspokajanie rosnących potrzeb społeczeństwa. Wykonanie tych zadań musi być dziś oceniane nie tylko w aspekcie ilościowym, lecz również z punktu widzenia przydatności produkcji pod względem asortymentowym i jakości. Dlatego też analiza popytu i wykorzystanie wszystkich form zbliżenia towaru do konsumenta oraz przystosowanie produkcji do zmian, jakie w zapotrzebowaniu konsumenta zachodzą — to wspólne zadanie przemysłu i handlu. Dokładniejsze rozeznanie potrzeb konsumenta powinno pozwolić na obopólne, a więc przemysłu i handlu, oddziaływanie na produkcję w taki sposób, by produkowano to, co potrzebne społeczeństwu i nie obciążano gospodarki narodowej artykułami trudno zbywalnymi.</u> | |
| 848 | + <u xml:id="u-40.12" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Mimo pewnej poprawy w zakresie współpracy handlu z przemysłem niemały jest jeszcze zasięg spraw wymagających dalszego doskonalenia. Do spraw tych chyba można zaliczyć niedotrzymywanie terminów umów, wprowadzanie do obrotu towarów wadliwej jakości, zbyt wąski asortyment towarów znajdujących się w sprzedaży, niedotrzymywanie rytmiczności dostaw, klasyfikowanie produkcji niezgodne z gatunkowością i wiele innych spraw, które na styku działalności przemysł lekki i handel występują, a które w nadchodzącym roku gospodarczym, w co nie wątpię, zostaną usprawnione.</u> | |
| 849 | + <u xml:id="u-40.13" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Elementem dyscyplinującym producenta oraz aparat handlu w ich wzajemnych zobowiązaniach są kary pieniężne. Stosowanie kar w obecnie obowiązującym systemie obrony interesów konsumenta, niestety, jeszcze nie zabezpiecza.</u> | |
| 850 | + <u xml:id="u-40.14" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Zwracam się z apelem do rządu, ażeby dokonać głębszej analizy działania stosowanych kar, wyciągnięcia z dotychczasowej praktyki niezbędnych wniosków, aby nadać im charakter bardziej efektywnego i skuteczniej oddziaływającego narzędzia zdyscyplinowania producentów, narzędzia stanowiącego o poprawie zaopatrzenia, jakości i użyteczności szeregu wyrobów.</u> | |
| 851 | + <u xml:id="u-40.15" who="#PoselJuchnickiStanislaw">Wysoki Sejmie! Głęboko przekonany, że wykonanie zadań planu i budżetu 1964 roku stanowiło dalszy krok w realizacji zadań sprzyjających rozwojowi naszego kraju — będę głosować za udzieleniem rządowi absolutorium.</u> | |
| 852 | + <u xml:id="u-40.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 853 | + </div> | |
| 854 | + <div xml:id="div-41"> | |
| 855 | + <u xml:id="u-41.0" who="#Marszalek">Jako ostatni w dzisiejszej debacie przemawiać będzie poseł Adolf Książkiewicz.</u> | |
| 856 | + </div> | |
| 857 | + <div xml:id="div-42"> | |
| 858 | + <u xml:id="u-42.0" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Przedstawiony Wysokiej Izbie plan i budżet na rok 1966 daje gospodarską wycenę naszych możliwości i potrzeb dla zaspokojenia stale wzrastającego spożycia społeczeństwa i prawidłowego rozwoju naszej gospodarki narodowej.</u> | |
| 859 | + <u xml:id="u-42.1" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Aktualne możliwości surowcowo-materiałowe oraz wymagania obecnego etapu rozwoju zmuszają nasz przemysł do przechodzenia na produkty bardziej uszlachetnione, o lepszych parametrach użyteczno-technicznych, wysokiej estetyce i długotrwałej żywotności.</u> | |
| 860 | + <u xml:id="u-42.2" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Stopniowa realizacja uchwał IV Plenum naszej partii stwarza i pogłębia dobry klimat wśród załóg fabrycznych do podnoszenia jakości i nowoczesności wyrobów. Propozycje zakładów zawarte w programach poprawy jakości i nowoczesności produkcji, a zwłaszcza w tej części, które nie wymagają dodatkowych nakładów inwestycyjnych, stanowią dobre kierunki rozwojowe dla naszego przemysłu.</u> | |
| 861 | + <u xml:id="u-42.3" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Zasada alternatywnego opracowywania planów zakładowych uelastyczniła możliwości wytwórcze zakładów i zmusiła do stosowania w szerokim zakresie rachunku ekonomicznego. Nowe zasady planowania pozwalają realniej ocenić efekty produkcji i preferują wprowadzanie nowocześniejszych sposobów wytwarzania.</u> | |
| 862 | + <u xml:id="u-42.4" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Prowadzona w szerokim zakresie dyskusja wśród kadry inżynieryjno-technicznej w ramach przygotowania do V Kongresu Techniki ujawniła wiele ciekawych inicjatyw produkcyjnych.</u> | |
| 863 | + <u xml:id="u-42.5" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Zgłoszone zostały propozycje bliższego powiązania placówek naukowo-badawczych z przemysłem, o czym już dzisiaj słyszeliśmy. Dotyczy to realniejszych metod i badań w skali półtechnicznej wprowadzanych technologii. Przebadano wiele parametrów w stosowanych technologiach i rozwiązaniach konstrukcyjnych, wyciągnięto wiele wniosków i usprawnień. Opracowano wiele nowych prototypów. Wysunięto propozycje rozszerzenia produkcji przyrządów i podzespołów automatyki, pozwalających w szerszym zakresie na automatyzację i samoczynną regulację procesów technologicznych, zwłaszcza w przemyśle chemicznym.</u> | |
| 864 | + <u xml:id="u-42.6" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Aby prawidłowo wykorzystać ten dobry początek w zakresie poprawy jakości i nowoczesności wytwarzania, należy zadbać o dobrą jakość wytwarzanych surowców, półfabrykatów, a szczególnie osprzętu, który w poważnej mierze warunkuje dobrą jakość produktu końcowego.</u> | |
| 865 | + <u xml:id="u-42.7" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Oddzielnym zagadnieniem, utrudniającym terminową i jakościową realizację produkcji, jest sprawa należytej kooperacji.</u> | |
| 866 | + <u xml:id="u-42.8" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Wskazane rozwojowe tendencje przemysłu ujawniają korzystniejsze niż dotychczas lokowanie i wykorzystanie środków przeznaczonych na postęp techniczny. Dotychczas często gospodarowanie tymi środkami nie przynosiło spodziewanych efektów. Zakłady przemysłowe i ich załogi dążą do szybkiego ustalania przez jednostki nadrzędne wieloletniej perspektywy rozwojowej i określenia profilu produkcji. Odpowiedź na to zagadnienie nie jest łatwa ze względu na zmianę koniunktur rynkowych i wielu innych czynników. Uzyskanie jednak pozytywnej odpowiedzi ma kolosalne znaczenie dla poprawy stabilizacji załóg fabrycznych i ich zaangażowania w proces produkcji.</u> | |
| 867 | + <u xml:id="u-42.9" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Zakłady o dużej samodzielności, rozwiniętym zapleczu projektowo-konstrukcyjnym wychodzą z propozycjami nowych uruchomień. Można jednak zaobserwować zjawisko, że wiele zakładów produkcyjnych nie ma pełnego rozeznania wprowadzanych nowych uruchomień potrzebnych produkcji. Wynika to z niedostatecznej informacji o chłonności rynków światowych rozeznanych przez handel zagraniczny. Zjednoczenia, jako podstawowe jednostki gospodarcze w przemyśle, powinny wypełnić tę lukę i kierować podziałem produkcji i szeroką koordynacją.</u> | |
| 868 | + <u xml:id="u-42.10" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Powinniśmy doprowadzić do przekazywania prostszych produkcji wraz z oprzyrządowaniem zakładom mniejszym, spółdzielczości pracy bądź drobnej wytwórczości. Chodzi tu o zasadę lepszego wykorzystywania potencjału produkcyjnego zakładów dobrze uzbrojonych i przejmowania przez nie produktów bardziej skomplikowanych i trudnych technicznie. Chodzi tu również o taki asortyment, jak turbosprężarki, dmuchawy, pompy specjalnego przeznaczenia, dźwigi, koparki, ciężki sprzęt budowlany i górniczy.</u> | |
| 869 | + <u xml:id="u-42.11" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">W ramach produkcji antyimportowej wiele zakładów opanowało produkcję urządzeń i maszyn dla własnych potrzeb. W wielu wypadkach uzyskano nawet lepsze parametry od urządzeń pochodzących z importu. Wydaje się słuszne przeanalizowanie listy tych wyrobów i rozlokowanie produkcji seryjnej dla pokrycia rynku wewnętrznego, a nawet możliwości eksportowych. Dla zabezpieczenia bilansu płatniczego naszego kraju założono w planie na rok 1966 szybkie tempo wzrostu eksportu maszyn i urządzeń z równoczesnym poważnym ograniczeniem importu w granicach ekonomicznie uzasadnionych.</u> | |
| 870 | + <u xml:id="u-42.12" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Przemysł ciężki, chemiczny i górnictwo przyjmują na swoje barki wygospodarowanie drogą eksportu puli dewizowej, która wynika z ograniczenia eksportu rolno-spożywczego.</u> | |
| 871 | + <u xml:id="u-42.13" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Rozwojowe tendencje naszego przemysłu, które starałem się pokrótce wykazać, potwierdzają realność wykonania trudnego zadania zwiększenia eksportu.</u> | |
| 872 | + <u xml:id="u-42.14" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Przemysł nasz opiera się coraz szerzej na krajowej bazie surowcowej, zwłaszcza przemysł chemiczny opiera się na krajowym wydobyciu siarki. Polska siarka stała się opłacalnym dobrym produktem handlowym. Rozszerzenie produkcji siarki w tarnobrzeskim zagłębiu siarkowym stanowi jeden z mocnych elementów rozwojowych naszego przemysłu.</u> | |
| 873 | + <u xml:id="u-42.15" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Środki przekazane resortom do ich dyspozycji, a ujęte w omawianym dzisiaj planie, w poważnej części skierowano na odcinki inwestycji uzupełniających, które pozwolą na poprawę jakości i estetyki wyrobów.</u> | |
| 874 | + <u xml:id="u-42.16" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Założono poważną modernizację linii technologicznych, polepszenie aparatury elektrotechnicznej, rozszerzenie bazy wykończenia produktów przez rozbudowę malarni, galwanizerni i innych prac końcowych. Są to środki na doraźne rozszerzenie naszych możliwości l eksportowych.</u> | |
| 875 | + <u xml:id="u-42.17" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Przemysł chemiczny w latach ubiegłych rozszerzył pulę surowcową pochodzenia chemicznego, jak włókna syntetyczne, tworzywa sztuczne, które pozwalają na rozszerzenie produkcji innym gałęziom przemysłu.</u> | |
| 876 | + <u xml:id="u-42.18" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Nowe atrakcyjne surowce powinny być skierowane do tych gałęzi produkcji, gdzie przewiduje się największą ich opłacalność, tam gdzie wpłyną one na obniżkę kosztów produkcji, obniżenie ciężaru wyrobu, uczynią produkty bardziej estetyczne i trwalsze, bardziej konkurencyjne w handlu.</u> | |
| 877 | + <u xml:id="u-42.19" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Tradycjonalizm części naszego przemysłu i zwykłe wygodnictwo powodują, że wiele jednostek produkcyjnych trzyma się jeszcze tradycyjnych, przestarzałych sposobów wytwarzania, produkując w poważnej części wyroby przestarzałe. W tej dziedzinie mamy wiele do odrobienia. Około 70% naszych wyrobów wymaga ulepszenia.</u> | |
| 878 | + <u xml:id="u-42.20" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Przejście do technologii na poziomie standardu światowego nie może jednak nastąpić radykalnie i potrwa kilka lat. Na wielu odcinkach już dzisiaj potrzebne są odważne decyzje. Wiążą się one z pozornymi często stratami, dlatego dość trudno je uzyskać. Im wcześniej one zapadną, tym szybciej będzie dokonywana modernizacja produkcji.</u> | |
| 879 | + <u xml:id="u-42.21" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Analiza pracochłonności w zakładach produkcyjnych zrodziła wiele ciekawych inicjatyw. Oddziały remontowe postulują samorzutne wprowadzenie kart gwarancyjnych na wykonywane usługi. Dominuje zasada — zrobić dobrą robotę i raz. Wiąże się to z lepszym wykorzystaniem czasu pracy, instalacji i linii technologicznej, a załogi liczą na zagwarantowanie im dwustronnie działających bodźców ekonomicznych.</u> | |
| 880 | + <u xml:id="u-42.22" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">W polityce eksportowej zrodziła się tendencja do robienia dużego interesu. Duża seria — duży odbiorca. Zasada słuszna, ale dlaczego mamy rezygnować z dużej ilości drobnych transakcji, które mogą również przynieść pokaźną pulę dewizową. Jeśli tego rodzaju operacja opłaca się innym kontrahentom, należy doprowadzić do takich warunków, aby dla nas była ona opłacalna. Istnieją jeszcze hamulce w kierunku drobnych usprawnień i ulepszeń wyrobów eksportowych w celu uzyskania wyższej ceny.</u> | |
| 881 | + <u xml:id="u-42.23" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">W obecnej sytuacji nie wolno nam rezygnować z żadnych możliwości handlu zagranicznego. Wysoki wciąż jeszcze wskaźnik importu urządzeń i maszyn nie wynika bynajmniej z ograniczonych możliwości produkcyjnych naszego przemysłu. Wynika on z niewłaściwego rozłożenia programu inwestycyjnego i wydłużonego wciąż cyklu dostaw krajowych. Poprawa obydwu tych warunków może przynieść nam ten sam efekt przyrostu zdolności produkcyjnej nowo oddawanych obiektów inwestycyjnych z równoczesną poważną oszczędnością dewizową gospodarki narodowej.</u> | |
| 882 | + <u xml:id="u-42.24" who="#PoselKsiazkiewiczAdolf">Wysoki Sejmie! W programie produkcyjnym naszego przemysłu na rok 1966 uwzględniono znaczną poprawę zaopatrzenia rynku wewnętrznego w poszukiwane artykuły gospodarcze z równoczesnym podniesieniem ich jakości i użytkowności. Zwiększone pokrycie zapotrzebowania na artykuły spożywcze stworzy dobrą atmosferę w zakładach produkcyjnych, w naszym społeczeństwie i na pewno przyczyni się do pomyślnej realizacji zadań postawionych przed naszym przemysłem, który coraz lepiej wpływa na zaspokojenie potrzeb naszego społeczeństwa.</u> | |
| 883 | + <u xml:id="u-42.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 884 | + </div> | |
| 885 | + <div xml:id="div-43"> | |
| 886 | + <u xml:id="u-43.0" who="#Marszalek">Na tym kończymy obrady w dniu dzisiejszym.</u> | |
| 887 | + <u xml:id="u-43.1" who="#Marszalek">Wznowienie posiedzenia nastąpi jutro o godz. 9 rano.</u> | |
| 888 | + <u xml:id="u-43.2" who="#Marszalek">Na porządku dziennym dalszy ciąg debaty budżetowej.</u> | |
| 889 | + <u xml:id="u-43.3" who="#Marszalek">Proszę Obywatelkę Posłankę Marię Mielczarek o odczytanie komunikatu.</u> | |
| 890 | + </div> | |
| 891 | + <div xml:id="div-44"> | |
| 892 | + <u xml:id="u-44.0" who="#SekretarzposelMariaMielczarek">Posiedzenie Komisji Spraw Wewnętrznych odbędzie się w dniu dzisiejszym w sali nr 118. Posiedzenie rozpocznie się bezpośrednio po zakończeniu obrad Sejmu.</u> | |
| 893 | + </div> | |
| 894 | + <div xml:id="div-45"> | |
| 895 | + <u xml:id="u-45.0" who="#Marszalek">Zarządzam przerwę w obradach do jutra — 10 grudnia, do godz. 9 rano.</u> | |
| 896 | + <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 20 min. 10)</u> | |
| 897 | + <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9.05)</u> | |
| 898 | + <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Przewodniczą na posiedzeniu Marszałek Sejmu Czesław Wycech oraz wicemarszałkowie Zenon Kliszko i Jan Karol Wende)</u> | |
| 899 | + </div> | |
| 900 | + <div xml:id="div-46"> | |
| 901 | + <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 902 | + <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Na sekretarzy posiedzenia powołuję posłów Władysława Gałkę i Andrzeja Żabińskiego.</u> | |
| 903 | + <u xml:id="u-46.2" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Protokół i listę mówców prowadzi poseł Władysław Gałka.</u> | |
| 904 | + <u xml:id="u-46.3" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Proszę wymienionych Obywateli Posłów o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u> | |
| 905 | + <u xml:id="u-46.4" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Przystępujemy do dalszego ciągu łącznej dyskusji nad projektem uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1968 rok i podstawowych założeniach na 1967 rok, projektem ustawy budżetowej na 1966 rok oraz sprawozdaniami rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa wraz z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu — za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1964 roku.</u> | |
| 906 | + <u xml:id="u-46.5" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Jako pierwsza zabierze głos posłanka Krystyna Czechowska.</u> | |
| 907 | + </div> | |
| 908 | + <div xml:id="div-47"> | |
| 909 | + <u xml:id="u-47.0" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Wysoka Izbo! Pragnę poruszyć problem jakości i nowoczesności produkcji w przemyśle lekkim oraz związany z tym problem zaopatrzenia rynku w świetle Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966.</u> | |
| 910 | + <u xml:id="u-47.1" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Ze względu na duże społeczne zapotrzebowanie na wyroby przemysłu lekkiego, nowoczesność i jakość produkcji tego przemysłu jest szczególnie szeroko dyskutowana wśród społeczeństwa, zwłaszcza, że wyrazicielami opinii na ten temat są przede wszystkim kobiety. One bowiem w większości zaopatrują siebie i swoje rodziny w wyroby przemysłu lekkiego, one również te wyroby odświeżają i konserwują.</u> | |
| 911 | + <u xml:id="u-47.2" who="#PoselCzechowskaKrystyna">W warunkach nowoczesnego życia niewiele czasu kobieta pracująca może poświęcić na prace domowe, dlatego w jej pojęciu nowoczesny i dobrej jakości wyrób, to taki wyrób, który się nie gniecie, mało się brudzi, łatwo się prasuje i pierze, jest trwały i higieniczny w użytkowaniu, estetyczny i zgodny z aktualną modą. Takich wyrobów życzą sobie kobiety dla siebie i swoich rodzin, bowiem nie obrażając Obywateli Posłów, mężczyźni ograniczają swoje żądania pod adresem przemysłu zazwyczaj do prośby o zwiększenie produkcji skarpet z elastilu i koszul ze stylonu. Te wszystkie życzenia użytkowników przemysł lekki w dużej mierze uwzględnił w planach produkcyjnych na rok przyszły.</u> | |
| 912 | + <u xml:id="u-47.3" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Kontynuując temat — poprawę jakości i nowoczesności wyrobów — przemysł lekki uzyska w roku przyszłym na drodze zwiększonego uszlachetnienia wyrobów przez szersze stosowanie apretur szlachetnych, przez zmianę składu surowca oraz rozszerzenie asortymentów i wzornictwa.</u> | |
| 913 | + <u xml:id="u-47.4" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Podam kilka liczb: zwiększy się ilość tkanin bawełnianych wykończonych apreturami szlachetnymi o ponad 27 mln metrów bieżących w stosunku do roku bieżącego, a tkanin wełnianych — o 3,5 mln metrów bieżących.</u> | |
| 914 | + <u xml:id="u-47.5" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Udział włókien chemicznych wzrośnie w ogólnym zużyciu surowców włókienniczych do 45%. Znaczny wzrost ma nastąpić w przerobie włókien syntetycznych typu elana i anilana. Tu uwaga pod adresem przemysłu chemicznego. Ilość i jakość produkowanych włókien syntetycznych jest niewystarczająca i powinna ulec poprawie. Konieczna jest również ściślejsza współpraca instytutów badawczych, resortu chemii i przemysłu lekkiego w celu opracowania właściwej technologii przerobu włókien syntetycznych, dostosowanej do naszych warunków produkcyjnych.</u> | |
| 915 | + <u xml:id="u-47.6" who="#PoselCzechowskaKrystyna">W zakresie wyrobów poszukiwanych na rynku wewnętrznym wzrośnie w stosunku do roku bieżącego ilość tkanin ortalionowych o ponad 63%, wyrobów z elastilu, takich jak skarpety i rajtuzy — o 65%, koszul stylonowych o 33%.</u> | |
| 916 | + <u xml:id="u-47.7" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Na marginesie wzrostu produkcji tkanin ortalionowych nasuwa się uwaga pod adresem przemysłu. Dorosła część naszej ludności w znacznym stopniu zaopatrzona jest już w płaszcze ortalionowe i tkaninę tę należałoby produkować z myślą o konfekcji dziecięcej, a więc w kolorach jasnych i żywych.</u> | |
| 917 | + <u xml:id="u-47.8" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Zaznaczyć należy, że w nowoczesności i jakości produkowanej odzieży notuje się stały wzrost, Niemniej jednak konieczna jest poprawa estetyki wykończenia, a tym samym poprawa jakości dodatków wykończeniowych i rozszerzenie ich asortymentu.</u> | |
| 918 | + <u xml:id="u-47.9" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Krytyczne uwagi, które padają pod adresem przemysłu odzieżowego, dotyczą przede wszystkim odzieży roboczej, produkowanej często z nieodpowiedniej jakości tkaniny. Mocne i odporne na warunki atmosferyczne drelichy są poszukiwane przez pracowników wielu zawodów, na przykład rolników. Z myślą o nich należałoby produkować część tkanin drelichowych z domieszką włókien syntetycznych oraz zwiększyć procent drelichów o wykończeniu wodoodpornym.</u> | |
| 919 | + <u xml:id="u-47.10" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Opinia społeczna ostatnio bardzo krytycznie ocenia jakość i bra ki zaopatrzenia rynku wewnętrznego w obuwie. Generalnie biorąc, jakość naszego obuwia jest niedostateczna. Wzrastające wciąż kary konwencjonalne, które przemysł płaci z tytułu przeklasyfikowania z gatunku pierwszego do gatunków niższych mają wpływ na zwiększenie ilości niższych gatunków obuwia na rynku.</u> | |
| 920 | + <u xml:id="u-47.11" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Pragnę zwrócić uwagę, że gatunkowość to tylko jeden z elementów jakości obuwia. Jakość i nowoczesność obuwia to przede wszystkim estetyka, zgodność z modą, trwałość i higieniczność, odpowiednio szeroki asortyment i wzornictwo. Obuwie nasze jest twarde, produkowane z nieodpowiednich skór. Przy czym rozbieżne są zdania, czy wina tkwi w jakości surowca, czy też w nieprawidłowych procesach technologicznych. Obuwie jest piekące z powodu nieodpowiedniej jakości klejów, a estetyka wykończenia, jak również asortyment budzą poważne zastrzeżenia. Te wszystkie krytyczne uwagi dotyczące obuwia padają bardzo często na spotkaniach poselskich.</u> | |
| 921 | + <u xml:id="u-47.12" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Z poprawą sytuacji w przemyśle obuwniczym łączy się konieczność lepszego zaopatrzenia przemysłu skórzanego w niezbędne środki chemiczne, lepsze jakościowo skóry oraz konieczność rozbudowania bazy naukowo-badawczej. W zakładach produkcyjnych należy podnieść poziom wyszkolenia zawodowego, polepszyć organizację pracy i wzmóc kontrolę międzyoperacyjną.</u> | |
| 922 | + <u xml:id="u-47.13" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Jak mi wiadomo w sprawie poprawy jakości obuwia rozpoczęto już poważną akcję we wszystkich zakładach przemysłu obuwniczego. Akcja ta zainicjowana przez samorządy robotnicze, które opracowały program poprawy jakości, powinna wpłynąć na polepszenie sytuacji na tym odcinku w roku przyszłym. Godne podkreślenia są uwagi samorządów robotniczych postulujące szersze niż dotychczas oddziaływanie bodźców materialnego zainteresowania jakością i oszczędnością produkcji w przemyśle obuwniczym. Chodzi tu o rozszerzenie materialnej odpowiedzialności za jakość produkcji na każde stanowisko robocze. Egzekwowanie odpowiedzialności materialnej za jakość produkcji, począwszy od pionu kierowniczego, a skończywszy na robotniku, powinno być szeroko stosowane w całym przemyśle lekkim.</u> | |
| 923 | + <u xml:id="u-47.14" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Wysoka Izbo! Rozpatrując problem nowoczesności i jakości wyrobów przemysłu lekkiego, szczególną uwagę należy zwrócić na wymagania odbiorców zagranicznych. Materiały dotyczące analizy rynków zagranicznych pozwalają wyciągnąć wniosek, że przemysł powinien szczególnie poprawić w produkcji eksportowej te czynniki jakościowe, które wpływają decydująco na estetykę i walory użytkowe wyrobów. Mniej ważne z punktu widzenia produkcji eksportowej są czynniki wytrzymałości i bezwzględna wartość wkładu surowca. Bardzo ważne jest również zagadnienie estetyki i jakości opakowań, które, niestety, daleko odbiegają u nas od standardu światowego. Niejednokrotnie bowiem wysoka jakość wyrobu jest niedostrzegalna z powodu nieodpowiedniego opakowania.</u> | |
| 924 | + <u xml:id="u-47.15" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Wymienione pokrótce zagadnienia dotyczące jakości i nowoczesności wyrobów w świetle zapotrzebowania rynku krajowego i eksportu wiążą się w produkcji ściśle z postępem technicznym.</u> | |
| 925 | + <u xml:id="u-47.16" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Uważam, że programy postępu technicznego powinny być bardziej szczegółowo analizowane pod kątem obniżki kosztów wytwarzania przez zjednoczenia przemysłowe, zakłady produkcyjne i instytuty naukowo-badawcze. Celem nowoczesności produkcji jest wprowadzenie nowych technologii, automatyzacji i intensyfikacji procesów produkcyjnych, zmierzających do lepszego wykorzystania surowców, polepszenia jakości, zwiększenia wydajności i w rezultacie obniżenia kosztów wytwarzania, bowiem wszystkie kryteria nowoczesności i jakości należy rozpatrywać z punktu widzenia społecznej efektywności ekonomicznej, obejmującej zarówno sferę użytkowania, jak i sferę produkcji.</u> | |
| 926 | + <u xml:id="u-47.17" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Na zakończenie chciałabym wskazać na czynniki hamujące w pewnej mierze postęp w dziedzinie nowoczesności i jakości w przemyśle lekkim. Coraz szerzej wkraczająca chemizacja procesów technologicznych do przemysłu lekkiego oraz rozwijające się wzornictwo wymaga lepszego zaopatrzenia przemysłu w środki chemiczne i barwniki zarówno z produkcji krajowej, jak i z importu.</u> | |
| 927 | + <u xml:id="u-47.18" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Dotychczasowo ustalane zapasy barwników z importu są za małe, powoduje to wiele perturbacji na odcinku rytmiczności produkcji i terminowości wykonywania zamówień eksportowych. Sprawę komplikuje jeszcze fakt, że realizacja dostaw środków chemicznych i barwników z importu przebiega często niezgodnie z potrzebami asortymentowymi, co jest dla przemysłu sprawą istotną.</u> | |
| 928 | + <u xml:id="u-47.19" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Ważnym czynnikiem, osłabiającym tempo nowoczesności i jakości w przemyśle lekkim, jest zarysowujący się brak mocy produkcyjnych, jak na przykład w tej chwili w przędzalniach bawełnianych. Wysoka zmianowość w przemyśle lekkim oraz praktycznie niezbyt szeroki margines możliwości intensyfikacji starego parku maszynowego utrudniają osiąganie wyższej wydajności pracy, jakości i nowoczesności wyrobów.</u> | |
| 929 | + <u xml:id="u-47.20" who="#PoselCzechowskaKrystyna">W świetle tego rytmiczne i planowe wykonywanie zadań inwestycyjnych w roku przyszłym i w latach następnych jest zagadnieniem niezmiernej wagi w tym resorcie. Duże społeczne zapotrzebowanie na wyroby przemysłu lekkiego na rynku wewnętrznym, jak i na eksport jest powodem, dla którego wydaje się konieczne głębsze przeanalizowanie nakładów inwestycyjnych w przyszłej pięciolatce na przemysł lekki.</u> | |
| 930 | + <u xml:id="u-47.21" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Należałoby też przede wszystkim przeanalizować możliwości przyśpieszenia terminów niektórych inwestycji, zwłaszcza w grupie inwestycji zamykających kompleksowe rozbudowy zakładów.</u> | |
| 931 | + <u xml:id="u-47.22" who="#PoselCzechowskaKrystyna">Znalezienie pomyślnego rozwiązania tych problemów pozwoli przemysłowi lekkiemu na zwiększenie produkcji, unowocześnienie i podniesienie jakości produkcji, której celem powinno być jak najlepsze zaspokojenie potrzeb rynku wewnętrznego i eksportu.</u> | |
| 932 | + <u xml:id="u-47.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 933 | + </div> | |
| 934 | + <div xml:id="div-48"> | |
| 935 | + <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Stanisław Pawłowski.</u> | |
| 936 | + </div> | |
| 937 | + <div xml:id="div-49"> | |
| 938 | + <u xml:id="u-49.0" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Obywatelu Marszałku, Wysoka Izbo! W przedstawionym do uchwalenia projekcie budżetu państwa na rok 1966 nie bez głębszej myśli ujawnia się szczególną cechę jego struktury: wysokie wskaźniki wzrostu wydatków na naukę (117,3%), oświatę i kulturę (108,3%), przekraczające inne wskaźniki wzrostu działalności gospodarczej, które kształtują się od 97 do 103%.</u> | |
| 939 | + <u xml:id="u-49.1" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Wskaźniki wzrostu wydatków na naukę uległyby dalszej zwyżce, o ile uwzględnić nakłady finansowe na prace naukowo-badawcze, przewidziane w budżetach resortów gospodarczych.</u> | |
| 940 | + <u xml:id="u-49.2" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Sądzę, że w ten sposób podkreślona została wiodąca rola nauki w życiu gospodarczym kraju, oceniony został udział myśli i wysiłków ludzi, którzy opracowują konkretne tezy, przygotowują technologie i konstrukcje i przekazują owoce swojej pracy i teoretycznych dociekań do praktyki.</u> | |
| 941 | + <u xml:id="u-49.3" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Nauka ma swój głęboki nurt, zawsze wybiega myślą w przód i przygotowuje podstawy przyszłych organizacji i aktywnej działalności w różnych dziedzinach.</u> | |
| 942 | + <u xml:id="u-49.4" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Chcę tutaj uwagę Obywateli Posłów na chwilę zająć rolą geologii i tez geologiczno-poszukiwawczych dla rozwoju gospodarki w kraju.</u> | |
| 943 | + <u xml:id="u-49.5" who="#PoselPawlowskiStanislaw">W organizację odbudowy zniszczonego kraju i rekonstrukcję jego struktury w kierunku uprzemysłowienia wniosła i wnosi swój udział geologia polska. Opracowuje ona podstawy poszukiwań surowców i rozbudowy bazy surowcowej, ujawnia potencjalne ukryte źródła energii, dokumentuje i przekazuje gospodarce do eksploatacji nowo poznane skarby ziemi polskiej.</u> | |
| 944 | + <u xml:id="u-49.6" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Naród, który przejął prawa i obowiązki jedynego gospodarza, chce wiedzieć, czym dysponuje, gdzie i w jakich warunkach występują surowce mineralne, aby móc planowo i racjonalnie zarządzać swym własnym majątkiem.</u> | |
| 945 | + <u xml:id="u-49.7" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Nic więc dziwnego, że rozwijają się skutecznie badania geologiczne, a na te niezbędne inwestycje państwo nie szczędzi pieniędzy. Nakłady na badania geologiczne stale rosną. W latach 1956—1960 wydatkowaliśmy około 4 mld zł, w następnej pięciolatce w 1960— 1965 wydatkowaliśmy około 8,5 mld zł, w latach 1966—1967 projekt budżetu przewiduje na te cele kwotę około 4,9 mld zł.</u> | |
| 946 | + <u xml:id="u-49.8" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Dla ustalenia właściwych proporcji, liczby te trzeba zestawić z kwotami obciążającymi nasz roczny bilans płatniczy ze względu na import surowców mineralnych z jednej strony oraz z efektami gospodarczymi dotychczasowych odkryć geologicznych z drugiej strony.</u> | |
| 947 | + <u xml:id="u-49.9" who="#PoselPawlowskiStanislaw">W roku 1964, a podobnie i w latach ubiegłych, wartość importu surowców mineralnych osiągnęła 1.830 mln zł dewizowych, w czym największy udział mają surowce energetyczne, rudy metali i surowce przemysłu chemicznego, łącznie 96,5% wartości ogólnej importu surowców mineralnych.</u> | |
| 948 | + <u xml:id="u-49.10" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Dalsze wysiłki uprzemysławiania kraju wymagać będą zaspokajania coraz to większych potrzeb i wzrostu tej gałęzi importu, o ile w porę nie stworzymy bariery i nie doprowadzimy do planowego i korzystnego dla kraju, maksymalnego wykorzystania własnej bazy surowcowej.</u> | |
| 949 | + <u xml:id="u-49.11" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Trzeba podkreślić, że efekty dotychczasowej działalności i badań geologiczno-geofizycznych przyniosły gospodarce duże wartości, powiem nawet, niewspółmiernie duże w stosunku do zaangażowanych sum na te badania. Droga od teoretycznych rozważań do praktycznego wykorzystania idei i tez poszukiwawczo-geologicznych okazała się bardzo krótka do pokonania w naszym pokoleniu.</u> | |
| 950 | + <u xml:id="u-49.12" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Wystarczy wspomnieć, że u podstaw nowo powstałych aktywnych i z jasną perspektywą rozwoju okręgów przemysłowych Lubina, Tarnobrzegu, Lubaczowa, Łęczycy, Kłodawy, Grobli — leżą odkrycia i sukcesy geologów, geofizyków, wiertników, górników zespolonych w akcji budowy fundamentów życia gospodarczego w Polsce socjalistycznej.</u> | |
| 951 | + <u xml:id="u-49.13" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Powstały i powstają nowe warsztaty pracy na nie uprzemysłowionych dotychczas terenach, likwidowane są niektóre dotkliwe pozycje importu surowców, pojawiają się natomiast cenne pozycje eksportu, kraj korzysta z nowych własnych źródeł surowców.</u> | |
| 952 | + <u xml:id="u-49.14" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Spoglądamy obecnie na Polskę nowych możliwości surowcowych, a według oceny fachowców geologów, o dalszych obiecujących perspektywach. Włączamy w orbitę naszych zainteresowań mało zbadane tereny, poza tradycyjnymi okręgami przemysłowymi: ropy w Karpatach, węgla kamiennego w zagłębiu górnośląskim i dolnośląskim, rud żelaza w zagłębiu staropolskim i częstochowskim. Penetracja geologiczna Polski postępuje wszerz i wzdłuż oraz — co najważniejsze — w głąb, nawet do głębokości 4,5 tys. m. Korzystamy z udziału dostępnych, nowoczesnych środków badawczych: geofizyki, geologii, wiertnictwa.</u> | |
| 953 | + <u xml:id="u-49.15" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Przed nami ciągle jednak jeszcze niedostateczny stopień rozpoznania wgłębnej budowy geologicznej Polski i związanych z tym środowisk złożowych wymagać będzie w najbliższych latach dużego zaangażowania wierceń i geofizyki.</u> | |
| 954 | + <u xml:id="u-49.16" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Gdybyśmy chcieli porównać Polskę z Ukrainą, Białorusią i krajami z zachodu o podobnych warunkach budowy geologicznej, to statystycznie można stwierdzić daleko większe nasycenie tamtych terenów otworami geologiczno-poszukiwawczymi, czego skutkiem są efekty w postaci eksploatowanych tam złóż, w szczególności ropy naftowej.</u> | |
| 955 | + <u xml:id="u-49.17" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Nas czeka jeszcze duża praca, ale i duże możliwości odkryć.</u> | |
| 956 | + <u xml:id="u-49.18" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Narodowy Plan Gospodarczy przewiduje w latach 1966—1967 dalszą intensyfikację prac geologiczno-poszukiwawczych. W szczególności przewiduje się koncentrację wysiłków na poszukiwaniu złóż surowców deficytowych, do których należą: ropa naftowa i gaz ziemny, rudy metali, sole potasowe i fosforyty. Zdobycie dla gospodarki własnych złóż tych surowców mineralnych rozwiąże trudności bazy paliwowo-energetycznej, bazy dla produkcji nawozów mineralnych dla rolnictwa, a tym samym w poważnym stopniu ograniczy import surowców mineralnych.</u> | |
| 957 | + <u xml:id="u-49.19" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Ta świadoma celu akcja poszukiwań ma pełne zabezpieczenie w przyznanych środkach w budżecie państwa na rok 1966. W resorcie Ministerstwa Górnictwa i Energetyki jest przewidziana na te prace kwota ponad 1.367 mln zł, czyli 58,5% nakładów na geologię w kraju. W Centralnym Urzędzie Geologii przewidziana jest kwota 750 mln zł, to jest 32,1% ogólnych nakładów na geologię.</u> | |
| 958 | + <u xml:id="u-49.20" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Dla osiągnięcia pełnej skuteczności działania trzeba będzie jednak nadal dużą uwagę poświęcić rytmicznemu i na wysokim poziomie technicznym wykonawstwu wierceń. Jest to kosztowny, ale niezmiernie ważny instrument poszukiwań, mający swoje techniczno-materiałowe wymagania, których dopiero spełnienie gwarantuje ciągłość procesu badań, tak nieodzowną w tego rodzaju pracach.</u> | |
| 959 | + <u xml:id="u-49.21" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Trzeba podkreślić, że aparatem tym działa żywa siła ludzka, wysoko sprawna i oddana pionierskiej pracy, złożona z załóg technicznych i współdziałających pracowników nauki na tym wielkim froncie pokojowej walki o polskie surowce.</u> | |
| 960 | + <u xml:id="u-49.22" who="#PoselPawlowskiStanislaw">W miarę rozwoju problemu narastać będzie materiał badawczy naukowy i niewątpliwie akcja będzie wymagała jeszcze większego osobistego zaangażowania geofizyków, geologów i wiertników wszystkich ogniw służby geologicznej i nauki, wymagać będzie wdrażania postępowej techniki i metodyki prac poszukiwawczych.</u> | |
| 961 | + <u xml:id="u-49.23" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Cel jest jeden — duży wysiłek inwestycyjny państwa ma przynieść oczekiwane efekty w określonym czasie. Czas jest w tej walce o nowe, twórcze wartości polskich surowców bardzo ważnym elementem. Trzeba powiedzieć, że prognozy poszukiwań są dobre.</u> | |
| 962 | + <u xml:id="u-49.24" who="#PoselPawlowskiStanislaw">Wysoki Sejmie! Projekt budżetu państwa na rok 1966 i projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 we właściwych proporcjach ustalają realne zadania i niezbędne środki, mając na uwadze nie tylko doraźne potrzeby kraju, ale zabezpieczając możliwości rozwoju gospodarki w następnych latach. Popieram przedstawione projekty i będę głosował za ich uchwaleniem.</u> | |
| 963 | + <u xml:id="u-49.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 964 | + </div> | |
| 965 | + <div xml:id="div-50"> | |
| 966 | + <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Henryk Hałas.</u> | |
| 967 | + </div> | |
| 968 | + <div xml:id="div-51"> | |
| 969 | + <u xml:id="u-51.0" who="#PoselHalasHenryk">Wysoki Sejmie! Chciałbym w kilku słowach ustosunkować się do planów rozwoju techniki budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych. Podstawowym kierunkiem technicznym na najbliższe lata jest rozwój uprzemysłowienia budownictwa i związane z tym dalsze obniżenie pracochłonności, skrócenie cyklu budowy i obniżenie kosztów wykonawstwa. Kierunek ten realizowany ma być przez rozszerzenie mechanizacji i uprzemysłowienia robót budowlanych, doskonalenie stosowania technologii wykonawstwa zarówno uprzemysłowionych, jak i tradycyjnych, wprowadzenie i upowszechnianie nowych konstrukcji i materiałów, doskonalenie rozwiązań typowych i upowszechnienie typizacji we wszystkich rodzajach budownictwa.</u> | |
| 970 | + <u xml:id="u-51.1" who="#PoselHalasHenryk">W zakresie postępowych metod wykonawstwa przewiduje się dalszy rozwój metod uprzemysłowionych w budownictwie mieszkalnym. I tak przy przewidywanym wykonaniu w 1965 roku 40.700 izb z budownictwa wielkopłytowego, w 1966 r. planuje się 49.600, a w 1967 r. — 62.700 izb. Przewidywane wykonanie izb wielkoblokowych wyniesie w 1965 r. — 99.200, w 1966 r. — 111.300, a w 1967 r. — 115 tys. Przewidywane wykonanie budownictwa monolitycznego wyniesie w 1965 r. — 24.500 izb, w 1966 r. — 26 tys., a w 1967 r. — 27.300 izb. Będą również rozwijane metody uprzemysłowienia w wykonawstwie budownictwa szkolnego. W budownictwie przemysłowym przewiduje się zwiększenie udziału hal i budynków wielokondygnacyjnych, realizowanych z prefabrykatów wielkowymiarowych. Wydaje się, że widać tutaj jakieś wyraźne przyśpieszenie prac ze strony resortu, zmierzających w kierunku zwiększenia postępowych metod wykonawstwa. Jeżeli jednak chodzi o program w zakresie postępowych rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych, to budzi on pewne zastrzeżenia.</u> | |
| 971 | + <u xml:id="u-51.2" who="#PoselHalasHenryk">Resort przewiduje dalsze umasowienie stosowania materiałów i elementów budowlanych, których stosowanie w zasadzie zostało sprawdzone w praktycznej realizacji. Należą do nich w szczególności: wielkowymiarowe elementy ścienne z gazobetonu, lekkie płyty dachowe z betonu komórkowego, ścienne materiały drążone, rury azbesto-cementowe, tworzywa sztuczne na podłogi, izolacje, instalacje, powłoki i profile wykończeniowe. I chyba jak najbardziej słuszne jest, aby udział tych materiałów w budownictwie był najwyższy.</u> | |
| 972 | + <u xml:id="u-51.3" who="#PoselHalasHenryk">Przeprowadzone jednak kontrole, między innymi przez NIK wykazują, że efekty możliwe do osiągnięcia w wyniku zastosowania w budownictwie nowych materiałów budowlanych zostały obniżone na skutek nieprawidłowości popełnionych przy uruchamianiu produkcji i wdrażaniu tych materiałów do stosowania. Nieprawidłowości te polegały w głównej mierze na braku kompleksowej analizy efektywności techniczno-ekonomicznej materiałów przeznaczonych do zastosowania w budownictwie. W związku z tym, przy podejmowaniu decyzji o wprowadzaniu do stosowania nowych materiałów budowlanych, z reguły brak było danych pozwalających prawidłowo określić pełną przydatność tych materiałów oraz zakres i efektywność ich stosowania w porównaniu z materiałami dotychczas stosowanymi. Również zbyt wysokie ceny wpływały na ograniczenie stosowania nowych materiałów budowlanych, których jakość była wyższa lub równorzędna jakości materiałów tradycyjnych.</u> | |
| 973 | + <u xml:id="u-51.4" who="#PoselHalasHenryk">Podam parę przykładów: koszt wykonania basenu natryskowego z tworzyw sztucznych wynosił w 1964 r. 614 zł, ustalona cena zbytu 659 zł, podczas gdy cena basenu żeliwnego wynosiła 550 zł; koszt wykonania wanny — 1.070 mm z tworzyw sztucznych wynosił 1.029 zł, cena zbytu 1.494 zł, zaś cena zbytu wanny żeliwnej emaliowanej 720 zł. Wysokie koszty produkcji niektórych nowych materiałów budowlanych były spowodowane niedostatecznym stopniem wykorzystania zdolności produkcyjnych. I tak na przykład produkcja płyt z odpadów poekstrakcyjnych, mających między innymi zastosowanie do budowy ścianek działowych, była deficytowa. Średni koszt własny 1 m^3^ płyt wyprodukowanych przez Wytwórnię Ekstraktów Garbarskich w Bydgoszczy w 1964 r. wynosił 3.290 zł, podczas gdy średnia cena zbytu wynosiła 2.700 zł. Zasadniczą przyczyną było to, że wykorzystanie zdolności produkcyjnych wobec braku zbytu wyniosło zaledwie 50%.</u> | |
| 974 | + <u xml:id="u-51.5" who="#PoselHalasHenryk">Na ograniczenie zakresu stosowania nowych materiałów budowlanych przez inwestorów i wykonawców robót wpływała także niedostateczna ich jakość, spowodowana uchybieniami w procesie produkcyjnym lub niepełnym opanowaniem procesów technologicznych w pierwszym rzędzie po wprowadzeniu materiałów do sprzedaży. Na skutek tego odbiorcy niechętnie nabywali takie materiały, mimo poprawy ich jakości. I tak na przykład, wykładzina rulonowa PCW, produkowana przez zakłady chemiczne w Bydgoszczy została dopuszczona do sprzedaży i stosowania w budownictwie, mimo że zakłady nie opanowały procesu produkcyjnego, w związku z czym jakość jej nie była odpowiednia. Produkcja płyt paździerzowych rozpoczęta została w 1961 r., podczas gdy prace nad usunięciem przykrego zapachu tych płyt, spowodowanego obecnością kwasu masłowego, zostały zakończone dopiero w końcu 1964 r. Występowanie przykrego zapachu spowodowało w znacznym stopniu ograniczenie stosowania tych płyt w budownictwie i przemyśle meblarskim.</u> | |
| 975 | + <u xml:id="u-51.6" who="#PoselHalasHenryk">Zbyt mało jeszcze w stosunku do innych krajów produkujemy tworzyw sztucznych. Analizując projekt opracowany przez międzyresortową komisję, który przewiduje na najbliższe lata dalszy rozwój, należy stwierdzić, że na tym odcinku nastąpi poważna poprawa.</u> | |
| 976 | + <u xml:id="u-51.7" who="#PoselHalasHenryk">Jeżeli chodzi o materiały budowlane, produkowane przez resort budownictwa i przemysłu i materiałów budowlanych, to uważam, że w przemyśle cementowym należy zwrócić uwagę:</u> | |
| 977 | + <u xml:id="u-51.8" who="#PoselHalasHenryk">po pierwsze — na oszczędne gospodarowanie przydzielonymi środkami inwestycyjnymi w tym przemyśle, po drugie — na zwiększenie produkcji cementu wyższych marek, po trzecie — na lepszą niż dotychczas i korzystniejszą lokalizację zakładów przemysłu cementowego w naszym kraju.</u> | |
| 978 | + <u xml:id="u-51.9" who="#PoselHalasHenryk">W przemyśle wapienniczym należy przeprowadzić likwidację pieców kręgowych, które są wysoce nieekonomiczne, nieopłacalne i szybko niszczące zdrowie ludzkie. Jeżeli chodzi o zagadnienie gipsu — problem pozostaje dyskusyjny. Największe nasze zakłady w Dolinie Nidy w woj. kieleckim, pobudowane ogromnym kosztem, nie są w pełni wykorzystane. Brak jest zasadniczego zainteresowania gipsem i właśnie w tym kierunku resort powinien wyczulić swoją uwagę.</u> | |
| 979 | + <u xml:id="u-51.10" who="#PoselHalasHenryk">W zakresie projektowania przewiduje się wprowadzenie zasadniczej stabilizacji rozwiązań projektowo-konstrukcyjnych, w wyniku zwiększenia stosowania rozwiązań typowych. Realizacji tego zamierzenia służą wojewódzkie zestawy projektów dla budownictwa mieszkaniowego i rolniczego oraz zestawy resortowe dla budownictwa przemysłowego.</u> | |
| 980 | + <u xml:id="u-51.11" who="#PoselHalasHenryk">Większa powtarzalność projektów całych obiektów w poszczególnych rejonach kraju pozwoli na rozszerzenie mechanizacji pracy, wzrost wydajności pracy ludzi i sprzętu.</u> | |
| 981 | + <u xml:id="u-51.12" who="#PoselHalasHenryk">Wysoka Izbo! Realizacja tych wszystkich zamierzeń powinna przynieść w efekcie dalsze zmniejszenie pracochłonności w wykonaniu obiektów, zmniejszenie kosztów oraz skrócenie cyklu realizacyjnego.</u> | |
| 982 | + <u xml:id="u-51.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 983 | + </div> | |
| 984 | + <div xml:id="div-52"> | |
| 985 | + <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">W celu omówienia niektórych problemów poruszonych w dyskusji — o głos prosi Minister Przemysłu Ciężkiego ob. Janusz Hrynkiewicz.</u> | |
| 986 | + </div> | |
| 987 | + <div xml:id="div-53"> | |
| 988 | + <u xml:id="u-53.0" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Wysoki Sejmie! Zabierając głos na dzisiejszym plenarnym posiedzeniu pragnę przedstawić Obywatelom Posłom niektóre problemy przemysłu ciężkiego.</u> | |
| 989 | + <u xml:id="u-53.1" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Podstawowe wielkości planu były przedstawione przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Obywatela Stefana Jędrychowskiego, omówione przez generalnego sprawozdawcę obywatela posła Franciszka Blinowskiego, a także przez przedstawicieli klubów poselskich.</u> | |
| 990 | + <u xml:id="u-53.2" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Szereg liczb i przykładów przytoczonych w wypowiedziach, a odnoszących się do średniej wielkości dla całego przemysłu w gospodarce narodowej, a także w odniesieniu do przemysłu ciężkiego — nie zawsze i nie w pełni odzwierciedla problemy i napięcia w poszczególnych zagadnieniach i branżach przemysłu ciężkiego oraz nie zawsze w pełni charakteryzuje niezbędny wysiłek naszych załóg dla osiągnięcia dobrej realizacji zadań planowych.</u> | |
| 991 | + <u xml:id="u-53.3" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Plan na rok 1966 dla Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego wzrasta ogółem o 8,3%. Daje to udział wartości produkcji MPC w produkcji przemysłowej kraju w roku 1966 w wysokości 31,2%, w porównaniu do roku 1965 — 30,5% i w 1961 r. 27,9%.</u> | |
| 992 | + <u xml:id="u-53.4" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Na rok 1967 założono dalszy wzrost produkcji o 8,9%. Z tego w przemyśle hutniczym wartość wzrośnie w 1966 roku o 5,4%, a w 1967 r. o 5,3%.</u> | |
| 993 | + <u xml:id="u-53.5" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W przemyśle maszynowym przewidujemy wzrost produkcji o 10% powyżej założonego w okresie budowy planu wykonania roku 1965. Nie jest wykluczone, że ze względu na faktyczne wykonanie w roku 1965 wskaźnik wzrostu w 1966 roku przemysłu maszynowego może być wyższy niż te wymienione przeze mnie 10%. Na rok 1967 przewidujemy wzrost około 10,9%.</u> | |
| 994 | + <u xml:id="u-53.6" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Zarówno w przemyśle hutniczym, jak i maszynowym, zgodnie z ustalonymi kierunkami, zostały założone istotne zmiany w strukturze produkcji. W przemyśle hutniczym, przy wzroście produkcji stali w 1966 roku o 5,5%, to jest do poziomu 9.665 tys. ton i wyrobów walcowanych o 6%, to jest do 6.520 tys. ton, założono wzrost wyrobów walcowanych ze stali jakościowej o ponad 7% oraz taśmy zimnowalcowanej o około 30%.</u> | |
| 995 | + <u xml:id="u-53.7" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Na temat wzrostu stali jakościowej o ponad 14%, rur stalowych o 12,5% i innych wyrobów przetwórstwa hutniczego mówił wczoraj generalny sprawozdawca poseł Blinowski.</u> | |
| 996 | + <u xml:id="u-53.8" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W ten sposób produkcja przemysłu hutniczego jest coraz bardziej zbliżona do asortymentowych potrzeb przemysłu maszynowego, eksportu i innych odbiorców. Mimo to niedobór wyrobów hutniczych obok artykułów chemicznych jest podstawowym hamulcem w jeszcze szybszym rozwoju przemysłu maszynowego i innych dziedzin gospodarki, zużywających wyroby walcowane.</u> | |
| 997 | + <u xml:id="u-53.9" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Szerzej o sprawach hutnictwa nie będę mówił. Chcę jednak podkreślić duży wysiłek załóg hutniczych, które mimo szeregu trudności, olbrzymim wysiłkiem realizują ponadplanowe zadania bieżącego roku. Liczymy, że również w roku 1966 hutnicy dołożą wszelkich starań, aby zwiększyć produkcję na zgniataczach o 100 tys. ton, a także wykonać i przekroczyć dodatkowe zadania, szczególnie w zakresie gotowych wyrobów walcowanych.</u> | |
| 998 | + <u xml:id="u-53.10" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W przemyśle górniczym stawiamy sobie podstawowe zadania przede wszystkim na odcinku dalszych postępów w kopalnictwie miedzi. W listopadzie bieżącego roku górnicy nasi doszli do pokładów miedzi w drugim szybie w Polkowicach, a w trzecim szybie w tym zagłębiu wykonali w ciągu jednego miesiąca 120 metrów wgłębienia na głębokości 700 metrów. W przyszłym roku, obok innych zadań w górnictwie rud żelaza, cynku, ołowiu i topników, na czołowe miejsce wysuwamy sprawę kopalnictwa miedzi. Powinniśmy wykonać ponad 2.350 metrów bieżących szybu oraz ponad 13 tys. metrów bieżących robót poziomych.</u> | |
| 999 | + <u xml:id="u-53.11" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Nasza ponad 50-tysięczna rzesza górników rozumie te zadania i zdaje sobie sprawę, że lata 1966 i 1967 są decydujące dla udostępnienia gospodarce narodowej i społeczeństwu korzyści ze znajdujących się na tym terenie złóż miedzi.</u> | |
| 1000 | + <u xml:id="u-53.12" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W przemyśle maszynowym lata 1966 i 1967 charakteryzują się dalszą zmianą struktury produkcji. Konsekwentnie staramy się szybciej rozwijać produkcję artykułów bardziej precyzyjnych, o stosunkowo wyższym, uzasadnionym technicznie, udziale pracochłonności i niższym udziale materiałów w kosztach własnych produkcji. Przez zmiany strukturalne staramy się w lepszym niż dotychczas stopniu pokryć potrzeby ludności, eksportu i poszczególnych dziedzin gospodarki narodowej.</u> | |
| 1001 | + <u xml:id="u-53.13" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Szereg zadań realizujemy. Wymienię tu choćby rozwój produkcji lodówek — co było już omawiane wczoraj na tej sali — w której nastąpiło zrównoważenie podaży z aktualnym popytem; mówili wczoraj o tym również obywatele posłowie, że z rozwojem automatyki wchodzimy coraz szerzej do nowych dziedzin gospodarki, a założony wzrost produkcji elementów automatyki w roku przyszłym o 64% stanowi poważny krok naprzód w stosunku do stanu dzisiejszego.</u> | |
| 1002 | + <u xml:id="u-53.14" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Są jednak dziedziny, w których mimo wysiłków nie nadążamy za potrzebami gospodarki, jak to ma miejsce na przykład z lokomotywami spalinowymi dużych mocy. Występują tu jeszcze duże trudności techniczne i produkcyjne, zwłaszcza z silnikami do tych lokomotyw, i mimo wzrostu produkcji nie pokrywamy potrzeb.</u> | |
| 1003 | + <u xml:id="u-53.15" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Realizując zadania zmiany struktury produkcyjnej, wyższe od przeciętnego na rok 1966 tempo wzrostu produkcji ustalono dla szeregu grup wyrobów, jak na przykład: obrabiarki do metali skrawających — wzrost ponad 115%, urządzenia dla przemysłu chemicznego ponad 116%, maszyny papiernicze około 136%, maszyny włókiennicze ponad 116%, przyrządy pomiarowe ponad 118%.</u> | |
| 1004 | + <u xml:id="u-53.16" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Plan na rok 1966 przewiduje dalsze poważne zwiększenie produkcji dla potrzeb rynku. Wartość dostaw artykułów rynkowych wyniesie ponad 32 mld zł według cen detalicznych, co stanowi wzrost o 11% w stosunku do przewidywanego wykonania.</u> | |
| 1005 | + <u xml:id="u-53.17" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Wysoki wzrost dostaw założono dla szeregu wyrobów, w tym dla motorowerów o 30%, odbiorników radiowych turystycznych o 64%, lodówek domowych o 14%, naczyń ocynkowanych o 21%, naczyń emaliowanych o 19%.</u> | |
| 1006 | + <u xml:id="u-53.18" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Niezależnie od wzrostu ilościowego produkcji założyliśmy dużą ilość nowych asortymentów. Udział w dostawach wyrobów z nowych uruchomień sięga w poszczególnych grupach, na przykład w sprzęcie gospodarstwa domowego, od 17 do 29%.</u> | |
| 1007 | + <u xml:id="u-53.19" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Przedłużone zostają okresy gwarancyjne na niektóre wyroby przeznaczone dla ludności — na okres 1,5 do 2 lat. Wymaga to, rzecz jasna, dużego wysiłku ze strony konstruktorów, technologów i wykonawców tych wyrobów, aby osiągnąć taki standard tych wyrobów, aby przedłużenie okresów gwarancyjnych wynikało przede wszystkim z podniesienia jakości wykonania, a nie ze zwiększonych kosztów napraw.</u> | |
| 1008 | + <u xml:id="u-53.20" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W celu zabezpieczenia dalszego postępu technicznego i rozwoju produkcji w dziedzinie artykułów konsumpcyjnych dla potrzeb ludności, wyznaczyliśmy podstawowe trzy zjednoczenia (poza zjednoczeniem przemysłu motoryzacyjnego i zjednoczeniem przemysłu elektronicznego) jako odpowiedzialne za określone grupy sprzętu; tworzymy przy tych zjednoczeniach niezbędne zaplecze techniczne do badań i prób tych wyrobów. Stworzy to niewątpliwie lepsze warunki dla dalszego rozwoju produkcji tych artykułów i ich przystosowania w coraz większym stopniu do wymagań odbiorców.</u> | |
| 1009 | + <u xml:id="u-53.21" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Stan realizacji przedsięwzięć dla rozwoju produkcji artykułów rynkowych nie zadowala nas jednak i będziemy czynili wysiłki, aby nadal rozszerzać asortyment, powiększyć ilości tam, gdzie to będzie niezbędne i podnieść jakość artykułów rynkowych.</u> | |
| 1010 | + <u xml:id="u-53.22" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Ze sprawami rynkowymi łączą się zagadnienia wsi. Chciałbym zapewnić rolników, pracujących zarówno w gospodarce wielkotowarowej, jak i indywidualnej, że resort przemysłu ciężkiego — traktuje jako jedną z najważniejszych sprawę poprawy jakości oraz zwiększenie ilości i asortymentu maszyn rolniczych dla dalszego podnoszenia stopnia kompleksowości w mechanizacji prac rolnych zarówno w kółkach rolniczych, jak też w państwowych gospodarstwach rolnych.</u> | |
| 1011 | + <u xml:id="u-53.23" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Staraniem naszym jest i będzie wespół z zakładami Komitetu Drobnej Wytwórczości, które są głównym producentem sprzętu konnego, aby również dla indywidualnej gospodarki chłopskiej dostarczać pełnosprawny sprzęt, zastępujący ciężką pracę ręczną.</u> | |
| 1012 | + <u xml:id="u-53.24" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W roku 1966 zwiększymy produkcję ciągników rolniczych z 18 tys. do dwudziestu kilku tysięcy sztuk — w tym następuje znaczny wzrost traktorów o mocy 40 koni mechanicznych, a produkcja maszyn rolniczych i narzędzi, przy średnim wzroście około 10%, zwiększona będzie poważnie w wielu deficytowych asortymentach, jak na przykład rozsiewaczach wapna, kopaczkach ciągnikowych itp.</u> | |
| 1013 | + <u xml:id="u-53.25" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W zamierzeniach naszych będziemy maksymalnie uwzględniać postulaty i uwagi, jakie pod adresem sprzętu dla wsi padły zarówno na komisjach sejmowych, jak też z tej trybuny.</u> | |
| 1014 | + <u xml:id="u-53.26" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Chciałbym zapewnić ob. posłankę Dolatę i innych obywateli posłów, że doceniając ciężkie warunki i trud pracy rolnika, a szczególnie kobiety na wsi, będziemy czynić starania, aby nasi inżynierowie i technicy, jak też robotnicy fabryk, skierowali swoje doświadczenia, umiejętności i ambicje zawodowe na rozszerzenie asortymentu potrzebnych dla wsi urządzeń, narzędzi, w tym i tych drobnych narzędzi, o których tutaj wczoraj była mowa, oraz na szybkie usuwanie braków i niedomagań, które niewątpliwie przy już osiągniętych pozytywnych rezultatach w rozwoju produkcji sprzętu rolniczego zasłużyły na słuszną krytykę.</u> | |
| 1015 | + <u xml:id="u-53.27" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Nawiązując do wczorajszej wypowiedzi w sprawie konwi mleczarskich, chciałbym powiedzieć, że przeprowadziliśmy w latach 1957—1958 próby z uruchomieniem produkcji konwi aluminiowych. Wprawdzie konwie te, na przykład 20-litrowe ważyłyby tylko 6 kg w porównaniu do obecnych konwi stalowych, ważących 9 kg, niemniej jednak przerwaliśmy uruchomienie tej produkcji przede wszystkim ze względu na poważne różnice w cenach blachy aluminiowej w stosunku do blachy żelaznej; cena konwi aluminiowych prawie dwukrotnie była większa; na decyzję wpłynęły również zalecenia związków spółdzielni mleczarskich, bowiem konwie aluminiowe znacznie gorzej znoszą trudne warunki codziennego transportu na samochodach i wozach do mleczarni.</u> | |
| 1016 | + <u xml:id="u-53.28" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Jestem głęboko przekonany, że szczególnie podejmowane przez przemysł ciągników i maszyn rolniczych różne formy współpracy załóg wytwórni z użytkownikami sprzętu pomogą do unowocześnienia maszyn i narzędzi rolniczych, jak też do doraźnego wprowadzenia usprawnień konstrukcyjnych. Jest już szereg maszyn, które dzięki tej współpracy, dzięki wysłuchaniu uwag naszych rolników poprawiliśmy, ale zdajemy sobie doskonale sprawę, że są również i takie maszyny, które wymagają szybkiej i zdecydowanej poprawy.</u> | |
| 1017 | + <u xml:id="u-53.29" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Uważamy, że najlepszym potwierdzeniem w praktyce sojuszu robotniczo-chłopskiego będzie z naszej strony dostarczenie całemu rolnictwu wysokosprawnych środków produkcji o dobrej jakości.</u> | |
| 1018 | + <u xml:id="u-53.30" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Dużą wagę przywiązujemy w resorcie do spraw eksportu. Założony na rok 1966 wzrost eksportu przemysłu maszynowego wraz z ustalonymi dodatkowymi zadaniami, których ostateczna wielkość jeszcze zależy od podpisania odpowiednich umów międzynarodowych z krajami demokracji ludowych, wynosi na rok 1966 około 11%, w tym do krajów kapitalistycznych około 29%. Są to zadania poważnie napięte. Wzrost ten wymaga od przemysłu wielkiego wysiłku dla podniesienia jakości produkcji, rozszerzenia asortymentu, a także wielkiej elastyczności w produkcji, w celu szybkiego dostosowania się do życzeń odbiorców zagranicznych. W odniesieniu do szeregu rynków zagranicznych konieczne są jeszcze wysiłki dla opracowania razem z pracownikami handlu zagranicznego odpowiedniego portfelu zamówień na rok 1966.</u> | |
| 1019 | + <u xml:id="u-53.31" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Wymienione przeze mnie zadania przemysł maszynowy ma realizować przy jednoczesnym poważnym wzroście wydajności pracy.</u> | |
| 1020 | + <u xml:id="u-53.32" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">O ile w przemyśle krajowym — jak o tym mówił generalny sprawozdawca — ustalony został wzrost wydajności pracy na rok 1966 w wysokości około 3,5%, to w przemyśle maszynowym zadania te, przy aktualnie zarysowującym się wykonaniu planu produkcji globalnej w 1965 r., mogą być około dwukrotnie większe.</u> | |
| 1021 | + <u xml:id="u-53.33" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Stopień napięcia produkcji i wzrostu wydajności jest zróżnicowany dla poszczególnych zjednoczeń i przedsiębiorstw. W zakładach przedsięwzięto szereg posunięć w zakresie postępu technicznego dla podniesienia wzrostu wydajności pracy. Jednak posunięcia te naszym zdaniem nie są jeszcze dostateczne. Liczymy jednak na świadomość naszych załóg i dalszą ich inicjatywę i uważamy, że przy dużym wysiłku w zakładach ujęte planem zadania powinny być zrealizowane.</u> | |
| 1022 | + <u xml:id="u-53.34" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">O planie inwestycyjnym mówiło tu kilku obywateli posłów i naświetliło nasze problemy, dlatego nie będę ich bliżej omawiał. Obywatel poseł Edward Gierek podał liczbę około 90%, charakteryzującą koncentrację nakładów na inwestycje kontynuowane w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego w 1966 r.</u> | |
| 1023 | + <u xml:id="u-53.35" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Ta koncentracja nakładów inwestycyjnych, która daje stosunkowo najszybsze efekty produkcyjne, spowodowała jednak, że wiele wniosków poszczególnych zakładów, odnośnie do wprowadzenia nowych tytułów inwestycyjnych bądź rozpoczynania nowych budów, wysuniętych w dyskusjach nad planem na lata 1966 i 1967 — musieliśmy odłożyć. Było to jednak konieczne, gdyż chcemy — jak to było powiedziane — skracać cykle inwestowania i oddawania do ruchu obiektów.</u> | |
| 1024 | + <u xml:id="u-53.36" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Przechodząc obecnie do innych zagadnień, które będą miały istotne znaczenie dla realizacji planu roku 1966, chcę podkreślić, że zarówno w przemyśle hutniczym, jak i maszynowym na czoło naszej działalności wysuwane będą rozpoczęte prace nad polepszeniem jakości i nowoczesności produkcji. Na temat jakości mówiło krytycznie wielu obywateli posłów. Chcę zapewnić Wysoką Izbę, że sprawa ta leży nam na sercu, czynimy wiele wysiłków i nie poprzestaniemy na doraźnym działaniu. Sprawą jakości będziemy się zajmować stale. Zagadnienie to jest sprawą bardzo złożoną i wielopłaszczyznową — szeroko mówił i prawidłowo ocenił to wczoraj poseł Prȕfer, a także poseł Bukowski — dlatego nie będę tych spraw powtarzał.</u> | |
| 1025 | + <u xml:id="u-53.37" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W trakcie prac nad zagadnieniem jakości potwierdziło się, że przeważająca część wad jakościowych pochodzi z niewłaściwego wykonawstwa elementów i podzespołów, a także wyrobów finalnych, wytwarzanych w określonym zakładzie pracy. To znaczy, że nie tylko są u nas dostawcy złych materiałów i elementów — ale przede wszystkim w każdym zakładzie produkującym w zakresie jakości należy wprowadzić porządek.</u> | |
| 1026 | + <u xml:id="u-53.38" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W czasie naszych kontroli w niektórych zakładach potwierdziliśmy raz jeszcze, że szereg wytwarzanych tam elementów bywa niezgodnych z dokumentacją konstrukcyjną i nie zawsze jest przestrzegany proces technologiczny. Główny zatem nacisk chcemy położyć na doprowadzenie do pełnej zgodności wymiarów i procesów technologicznych z zatwierdzoną dokumentacją. Chcemy, aby każdy pracownik zarówno produkcji, jak i kontroli w pełni i solidnie wykonywał swoje obowiązki. Jest to punkt wyjścia, od którego powinna być rozpoczęta walka o jakość w każdym zakładzie pracy.</u> | |
| 1027 | + <u xml:id="u-53.39" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Prowadzimy prace nad zniesieniem anonimowości w produkcji poszczególnych detali, gdyż dotychczasowy stan w wielu przedsiębiorstwach uniemożliwiał stwierdzenie, kto wykonał odpowiednią operację na określonym detalu i jaki kontroler uznał to wykonanie za prawidłowe. Taki stan rzeczy uniemożliwiał wyciąganie wniosków zarówno na płaszczyźnie ekonomicznej, jak i społecznej w stosunku do winnych powstawania braków.</u> | |
| 1028 | + <u xml:id="u-53.40" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W walce o jakość produkcji będziemy nadal wzmacniać wyposażenie zaplecza technicznego, a także rozwijać system bodźców ekonomicznych bądź kar dla spowodowania poprawy jakości produkcji.</u> | |
| 1029 | + <u xml:id="u-53.41" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Aby jednak nasze poczynania przyniosły odpowiednie rezultaty, konieczne jest stworzenie na wszystkich szczeblach właściwego klimatu poparcia dla tych pracowników, którzy dają produkt o nienagannej jakości i dbają o wysoki poziom jakości w zakładzie oraz klimatu społecznego potępienia tych, którzy dopuszczają do produkcji wyroby nieodpowiedniej jakości. Takie same wymagania stawiamy wobec kierowników zjednoczeń i przedsiębiorstw oraz całych załóg.</u> | |
| 1030 | + <u xml:id="u-53.42" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W pracy swojej liczymy na poparcie wszystkich organizacji społeczno-politycznych i stowarzyszeń naukowo-technicznych. Również wypowiedzi obywateli posłów umocnią naszą działalność w tym kierunku.</u> | |
| 1031 | + <u xml:id="u-53.43" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Jeśli nie pomagają inne sposoby — wyciągamy w stosunku do takich pracowników ostre konsekwencje służbowe. W ostatnich miesiącach zwolniliśmy z zajmowanych stanowisk 3 dyrektorów zakładów i kilkunastu kierowników wydziałów produkcyjnych, majstrów i pracowników kontroli technicznej, którzy dopuszczali produkcję złej jakości do obiegu.</u> | |
| 1032 | + <u xml:id="u-53.44" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Uważamy, że weszliśmy na słuszną drogę walki o jakość produkcji i z drogi tej nie zejdziemy. Rozumiemy, że nie osiągniemy od razu wszystkiego, jednakże stan poprawy jakości przy zespołowym działaniu i odpowiednim klimacie musi ulegać stałemu polepszaniu.</u> | |
| 1033 | + <u xml:id="u-53.45" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W 1966 r. będziemy realizować dalsze zadania w zakresie unowocześnienia produkcji. Mówiło tu o tym i podawało przykłady szereg obywateli posłów.</u> | |
| 1034 | + <u xml:id="u-53.46" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Przypomnę tylko, że zakładamy w latach 1966—1967 opanowanie i uruchomienie produkcji ponad 1.350 nowych wyrobów, z których 260 stanowią skomplikowane nowe typy maszyn i urządzeń. Przewiduje się w tym okresie modernizację i rekonstrukcję około 730 ważniejszych wyrobów oraz wycofanie z produkcji ponad 600 wyrobów technicznie przestarzałych.</u> | |
| 1035 | + <u xml:id="u-53.47" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Słuszna była krytyka obywatela posła Ruszkowskiego dotycząca zbyt długich cykli nowych uruchomień i sprawa ta jest również przedmiotem naszych trosk i poczynań. Plan techniczny 1966 roku przewiduje skrócenie cykli w stosunku do uprzednich zamierzeń w szeregu konkretnych tematach.</u> | |
| 1036 | + <u xml:id="u-53.48" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Niewątpliwy wpływ na unowocześnienie naszej produkcji będzie miała również współpraca z wyższymi uczelniami, o czym mówił tu między innymi także obywatel poseł Kazimierz Kopecki, a którą to współpracę chcemy dalej rozwijać i rozszerzać.</u> | |
| 1037 | + <u xml:id="u-53.49" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Z zagadnieniami jakości produkcji, obniżeniem jej pracochłonności, obniżeniem zużycia materiałowego na jednostkę produkcji oraz zmniejszeniem kosztów własnych produkcji są powiązane zagadnienia technologii.</u> | |
| 1038 | + <u xml:id="u-53.50" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W roku 1966 poświęcimy sprawie technologii szczególnie dużo uwagi. Dla pokrycia potrzeb w urządzeniach technologicznych zorganizowaliśmy w drugiej połowie 1965 roku specjalny pion tej produkcji i zgrupowaliśmy tam zakłady, biura projektów i dwa instytuty, zajmujące się projektowaniem i wykonywaniem szeregu urządzeń technologicznych, takich jak galwanizernie, malarnie, urządzenia spawalnicze, urządzenia obróbki termicznej.</u> | |
| 1039 | + <u xml:id="u-53.51" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W związku z tym, a także wobec ustalenia wysokich zadań na rok 1966 liczymy na poważny wzrost produkcji tych specjalistycznych urządzeń technologicznych. Nadal także będziemy pogłębiać specjalizację przedsiębiorstw, która ma wyraźny wpływ na polepszenie technologii wytwarzania w naszym przemyśle.</u> | |
| 1040 | + <u xml:id="u-53.52" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Przewidujemy także, o czym mówiła na Komisji sejmowej posłanka Gąsiorkiewicz, konieczność utworzenia przedsiębiorstwa zajmującego się rekonstrukcją technologiczną różnych branż przemysłu maszynowego. W roku 1966 będziemy się starali realizować w miarę powstających możliwości maksimum w tym zakresie.</u> | |
| 1041 | + <u xml:id="u-53.53" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W dyskusji na forum Sejmu była poruszana sprawa części zamiennych. Chciałbym się zatrzymać nad zagadnieniem części zamiennych do sprzętu motoryzacyjnego oraz ciągników i maszyn rolniczych jako problematyką najbardziej złożoną zarówno w sferze produkcji, jak i organizacji zaopatrzenia odbiorców, gdzie występujące dotychczas nieprawidłowości powodują słuszną krytykę.</u> | |
| 1042 | + <u xml:id="u-53.54" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Projekt planu na 1966 rok zakłada nadal poważny w stosunku do 1965 roku wzrost produkcji części zamiennych do wszystkich maszyn i urządzeń wytwarzanych przez nasz przemysł, przy czym wzrost produkcji części zamiennych do pojazdów samochodowych wynosi 26%, do ciągników prawie 12%, do maszyn rolniczych ponad 14%.</u> | |
| 1043 | + <u xml:id="u-53.55" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Dla przykładu mogę podać, że roczna wartość produkcji części zamiennych do samochodów — „Star” stanowi obecnie około 54% udziału ogólnej wartości produkcji finalnej tych pojazdów, a w częściach do samochodu — „Warszawa” i pochodnych — wskaźnik ten wynosi odpowiednio 23%, co oznacza nie zawsze celowe odbudowywanie niekiedy długo eksploatowanych samochodów z części zamiennych.</u> | |
| 1044 | + <u xml:id="u-53.56" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Na przestrzeni lat 1961—1965 łączny wzrost produkcji części zamiennych do ciągników wynosi 175%, a łączny przyrost zapasów w magazynach tych części wzrósł 4-krotnie. Dla maszyn rolniczych łączny wzrost wynosi 135%, a przyrost zapasów 4 razy większy. W motoryzacji wzrost wynosi 288%, a przyrost zapasów jest około 3-krotny.</u> | |
| 1045 | + <u xml:id="u-53.57" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Wartość zapasów części zamiennych do ciągników przekracza już obecnie wartość jednorocznej produkcji tych ciągników, przy czym przewiduje się dalszy wzrost zapasów w 1966 roku w stosunku do poziomu 1965 roku.</u> | |
| 1046 | + <u xml:id="u-53.58" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Muszę przyznać, że ze stanu tego nie jesteśmy zadowoleni. Obok krytyki za brak konkretnych asortymentów części zamiennych, występujący szczególnie w sieci detalicznej, jesteśmy również krytykowani za zbyt wysokie zapasy części ogółem. Wskazuje to, że ponoszone nakłady na przyrost produkcji i utrzymywanie zapasów części zamiennych nie przynoszą pożądanej efektywności gospodarce i nie zapewniają prawidłowego zaopatrzenia użytkowników. Dotychczasowe doświadczenia wykazują, iż na stan ten jako jeden z podstawowych czynników wpływa fakt, że asortyment części deficytowych jest zmienny, a obecny system zamawiania, mimo wprowadzonych usprawnień, nie daje możliwości dość wczesnego przeciwdziałania tym deficytom. Również istniejący system ustalania normatywów zapasów części stanowi wprawdzie krok naprzód, jednak nie rozwiązuje problemu, gdyż metoda obliczania normatywów nie jest dokładna, a ponadto wiele części, zwłaszcza do ciągników i sprzętu motoryzacyjnego, jest zużywanych przez drobnych, często nieznanych wytwórców do produkcji różnych innych wyrobów finalnych.</u> | |
| 1047 | + <u xml:id="u-53.59" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Dla zobrazowania złożoności tego zagadnienia pozwolę sobie podać, że mimo stosunkowo intensywnych prac normalizacyjnych i unifikacyjnych w branży ciągników i maszyn rolniczych występuje aktualnie około 34 tys. asortymentów części zamiennych, zaś w branży motoryzacyjnej około 11 tys. asortymentów, co przy równoczesnym ich rozlokowaniu w setkach punktów sprzedaży hurtowej i detalicznej wymaga stosowania wyższej niż dotychczas i całkowicie odmiennej techniki programowania produkcji i organizacji obrotu.</u> | |
| 1048 | + <u xml:id="u-53.60" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Docelowe uregulowanie sprawy części zamiennych widzimy jedynie, podobnie jak to stosują kraje wysoko uprzemysłowione, przez wprowadzenie nowoczesnej organizacji i metodologii ich planowania i zbytu.</u> | |
| 1049 | + <u xml:id="u-53.61" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Zagadnienie to sprowadza się między innymi do wprowadzenia systemu stałych (na przykład dekadowych) informacji ze wszystkich punktów hurtowych i detalicznych o sprzedaży i stanie magazynowym każdego pojedynczego typowymiaru danej części zamiennej. Na podstawie tych danych, obliczonych centralnie (za pomocą maszyn matematycznych), zaistnieje możliwość programowania i uruchamiania w produkcji odpowiednich części w odpowiednim terminie, z wyprzedzeniem uwzględniającym między innymi sezonowość zużycia, przerzuty między składami, tak aby nie dopuścić do powstawania braków w detalu z jednej strony i nadmiernych zapasów z drugiej strony. Zrealizowanie tych zmian będzie jednakże wymagało czasu i odpowiednich środków. Rozumiemy, że przystąpienie do tej działalności nie zwalnia nas od natężonej pracy dla polepszenia istniejącego stanu rzeczy już obecnie.</u> | |
| 1050 | + <u xml:id="u-53.62" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W związku z tym, zgodnie z uchwałą Rady Ministrów o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok, ustalona wielkość produkcji części zamiennych stanowi dyrektywę dla zarezerwowania koniecznych zdolności produkcyjnych, zatrudnienia i materiałów na wyprodukowanie części w tej ilości; natomiast dyrektywę produkcyjną dla przedsiębiorstw — stanowią konkretne zamówienia asortymentowe central handlowych. Ten sposób ujęcia zadań planowych pozwoli na lepsze pokrycie potrzeb użytkowników i będzie przeciwdziałał w jakimś stopniu narastaniu zbytecznych remanentów w centralach zbytu.</u> | |
| 1051 | + <u xml:id="u-53.63" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Ponadto przewidujemy rozwijanie magazynów, posiadających stosunkowo szeroką nomenklaturę części zamiennych do określonych typów maszyn i urządzeń, rozszerzenie i dalsze wprowadzanie indywidualnej sprzedaży wysyłkowej.</u> | |
| 1052 | + <u xml:id="u-53.64" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Liczymy, że te posunięcia wpłyną na złagodzenie sytuacji i pozwolą na dalszą poprawę w zaopatrzeniu odbiorców w poszukiwane części zamienne w stosunku do stanu obecnego.</u> | |
| 1053 | + <u xml:id="u-53.65" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Wysoka Izbo! Rok 1966 jest pierwszym rokiem wdrażania w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego reform gospodarczych, uchwalonych na IV Plenum KC Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej zarówno w zakresie rentowności, podziału zysku, oprocentowania środków trwałych i innych, jak również rozszerzenia i stosowania nowych mierników produkcji.</u> | |
| 1054 | + <u xml:id="u-53.66" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Liczymy bardzo na te reformy. Po zakończeniu ich wdrażania staną się one dźwignią wzrostu ekonomiczności pracy naszej gospodarki i liczymy, że rok 1966 przyniesie już pierwsze rezultaty w tym zakresie.</u> | |
| 1055 | + <u xml:id="u-53.67" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Przedstawiając niektóre zagadnienia dotyczące naszego przemysłu chcę stwierdzić, że przy realizacji planu na rok 1966 postaramy się w możliwie jak największym stopniu uwzględnić wszystkie uwagi i postulaty obywateli posłów wysunięte w czasie obecnej debaty i na posiedzeniach komisji sejmowych.</u> | |
| 1056 | + <u xml:id="u-53.68" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">W swoim wystąpieniu nie zdołałem się ustosunkować do wszystkich niezwykle cennych dla nas wypowiedzi obywateli posłów. Wynika to przede wszystkim z konieczności ograniczenia czasu mojego wystąpienia, a ponadto szereg spraw wymaga bardziej szczegółowej analizy. Niemniej jednak, chcę zapewnić Obywateli Posłów w imieniu swoim i wszystkich pracowników resortu, że wysunięte sprawy przyjmujemy z największą uwagą i dołożymy wszelkich starań do jak najlepszej i najszybszej ich realizacji.</u> | |
| 1057 | + <u xml:id="u-53.69" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Jak już wspomniałem, plan przemysłu ciężkiego na rok 1966 jest planem trudnym i realizacja jego wymaga wielkiego wysiłku ze strony załóg fabrycznych, samorządów robotniczych, aktywu gospodarczo-politycznego, inżynierów i techników zatrudnionych w biurach konstrukcyjnych, instytutach, laboratoriach i fabrykach.</u> | |
| 1058 | + <u xml:id="u-53.70" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Załogi zakładów przemysłu ciężkiego przystąpiły już do zatwierdzania szczegółowych planów na 1966 rok. Przy omawianiu planów główną uwagę będziemy zwracać na zagadnienia jakości i technologii. Rozumiemy bowiem, że wzrost zatrudnienia nie powinien być tym pierwszym i jedynym sposobem, z pomocą którego wykonuje się napięte zadania, lecz istnieje może bardziej trudna, lecz niewątpliwie bardziej słuszna droga — to jest droga rozwiązywania trudności przez postęp techniczny i organizacyjny w produkcji.</u> | |
| 1059 | + <u xml:id="u-53.71" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Żywimy nadzieję, że głosy wypowiedziane przez obywateli posłów na posiedzeniach komisji sejmowych, w czasie debaty na plenarnym posiedzeniu Wysokiej Izby, a także wypowiedziane w terenie na spotkaniach z wyborcami — będą niewątpliwie miały pomyślny wpływ na realizację zadań 1966 roku przez załogi przemysłu ciężkiego.</u> | |
| 1060 | + <u xml:id="u-53.72" who="#MinisterPrzemysluCiezkiegoJanuszHrynkiewicz">Jesteśmy przekonani, że podjęcie uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1966 i założeniach na rok 1967 — przez najwyższą reprezentację mas ludowych, przez Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — będzie miało nie tylko zasadnicze znaczenie ustawowe, ale będzie decydującym elementem mobilizującym milionową rzeszę hutników, górników i metalowców zatrudnionych w przemyśle ciężkim do dalszego polepszania pracy, do osiągania lepszych wyników ekonomicznych i produkcyjnych, do podnoszenia poziomu techniki i jakości produkcji. Dziękuję.</u> | |
| 1061 | + <u xml:id="u-53.73" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1062 | + </div> | |
| 1063 | + <div xml:id="div-54"> | |
| 1064 | + <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Dziękuję Ministrowi za informację. Z kolei głos zabierze poseł Jan Klecha.</u> | |
| 1065 | + </div> | |
| 1066 | + <div xml:id="div-55"> | |
| 1067 | + <u xml:id="u-55.0" who="#PoselKlechaJan">Wysoki Sejmie! Debatujemy nad planem i budżetem 1966 r., który otwiera nowy plan 5-letni i właściwie zamyka obecny plan 5-letni. Co przyniosła ta mijająca pięciolatka w rolnictwie i jaki daje start do nowej pięciolatki?</u> | |
| 1068 | + <u xml:id="u-55.1" who="#PoselKlechaJan">W produkcji roślinnej plan 5-letni zostanie wykonany, w tym także i w dziale zbożowym, Jeśli się zważy, że na pięć lat trzy lata właściwie miały złe warunki atmosferyczne i to, że rolnictwo nie otrzymało w pełni zaplanowanych dla niego nawozów sztucznych, to należy przyjąć, że wspomniane osiągnięcia są duże i należy także przypuszczać, że są one trwałe.</u> | |
| 1069 | + <u xml:id="u-55.2" who="#PoselKlechaJan">Produkcja roślinna osiągnęła w tym pięcioleciu szybsze tempo wzrostu niż produkcja zwierzęca. Jest to fakt dodatni, zmniejszający dysproporcje w tych działach. W roślinach przemysłowych i warzywnych, z wyjątkiem owoców zimowych, rolnictwo osiągnęło poziom, który pozwala mu wyprodukować każdą potrzebną ilość tych produktów na potrzeby kraju i na eksport. Nie nadąża za tym rozwojem rolnictwa przemysł spożywczo-rolny i spółdzielczość. Paląca jest sprawa rozbudowy punktów skupu, składów, magazynów przetwórstwa i sprawnego dostarczania tych artykułów zarówno na rynek wewnętrzny, jak i na eksport.</u> | |
| 1070 | + <u xml:id="u-55.3" who="#PoselKlechaJan">Nie został jednak wykonany zaplanowany wzrost pogłowia bydła, trzody chlewnej i owiec. Trzeba jednak stwierdzić, że wzrost pogłowia zwierzęcego był zbyt wysoko założony i nie miał on pełnego pokrycia w planowanym wzroście pasz, zwłaszcza pasz objętościowych.</u> | |
| 1071 | + <u xml:id="u-55.4" who="#PoselKlechaJan">W ubiegłym pięcioleciu osiągnięty został poważny dorobek w dziedzinie organizacyjnego kierowania rolnictwem. Jeśli się zważy, że nasze rolnictwo jest drobnochłopskie, jest to sprawa niemałej wagi. Zostały opracowane i coraz skuteczniej wprowadzane są w życie plany: nasienny, ochrony roślin, wapnowania gleb, plan wzrostu produkcji zbóż i kontraktacji wspierany pomocą nawozową, paszową, zwiększonymi cenami, plan rozwoju bydła w ogóle, w tym bydła rzeźnego i wzrostu mleczności krów. Rozwija się coraz szerzej budowa silosów. Ulepszana jest, choć jeszcze powoli, gospodarka na użytkach zielonych. Został ulepszony system planowania i zarządzania państwowymi gospodarstwami rolnymi. Wzrost produkcji w tych gospodarstwach oparto na materialnym zainteresowaniu załóg i daje to dobre wyniki. Umocniły się znacznie gospodarczo i organizacyjnie spółdzielnie produkcyjne. Należy dodać, że na początku pięciolatki byliśmy na progu mechanizacji rolnictwa chłopskiego poprzez kółka rolnicze. Dziś mimo wielu słabości trudno byłoby wyobrazić sobie wieś bez mechanizacji w kółkach rolniczych i bez funduszu rolnictwa na ten cel. Obecnie, na podstawie dorobku i doświadczeń w tej dziedzinie, są podejmowane kroki w kierunku ulepszenia zarządzania tymi maszynami, rozbudowy bazy remontowej i zwiększania odpowiedzialności państwowych ośrodków maszynowych za mechanizację.</u> | |
| 1072 | + <u xml:id="u-55.5" who="#PoselKlechaJan">Wieś polska, zacofana i biedna niegdyś, nie miała szans poprawy warunków pracy na wsi. Jedyną nadzieją było wyjście z niej. Stąd też bierze się głęboko zakorzenione niedocenianie rolnictwa zarówno na wsi, jak i u wielu ludzi poza wsią.</u> | |
| 1073 | + <u xml:id="u-55.6" who="#PoselKlechaJan">Reforma rolna przeprowadzona po wyzwoleniu nie mogła od razu zmienić starego, niesłusznego poglądu na wieś i zawód rolnika, tym bardziej, że odbudowa kraju i rozbudowa przemysłu odwracały uwagę od wsi, tworzyły swego rodzaju romantyzm awansu dla młodzieży wiejskiej na wielkich obiektach przemysłowych.</u> | |
| 1074 | + <u xml:id="u-55.7" who="#PoselKlechaJan">W ostatnim pięcioleciu w pojęciach o wsi i o zawodzie rolnika zaszły duże zmiany zarówno wśród ludności wiejskiej, jak i wśród tych ludzi, którzy oddziałują na szeroką opinię publiczną. Rolnictwo coraz bardziej rozumiane jest jako zawód ważny, interesujący i mogący dać pracującym w tym zawodzie źródło utrzymania i osobistego zadowolenia oraz kulturalnego rozwoju. Coraz więcej ludzi na wsi widzi, że wiele zdobyczy cywilizacyjnych może być także zastosowane i na wsi. Dobra droga, światło, energia elektryczna, woda, ośrodek zdrowia, kino, czytelnia, telewizja itp., a przede wszystkim dobra szkoła — to cele, do których dąży zbiorowym wysiłkiem ludność wsi. Coraz więcej ludzi na wsi rozumie również, że urządzenia cywilizacyjne ułatwiają życie, ale pociągają również i wydatki na ich utrzymanie, że na te wydatki stać będzie tylko tego, kto ulepsza swoją gospodarkę, podnosi produkcję i zwiększa dochody.</u> | |
| 1075 | + <u xml:id="u-55.8" who="#PoselKlechaJan">Toteż we wszystkich poczynaniach zbiorowych wsi czy to w haśle Lubelszczyzny — „zmieniamy oblicze wsi”, czy w działaniach kółek rolniczych w wielu innych województwach sprawa wzrostu produkcji rolnej zajmuje coraz bardziej czołowe miejsce. Ruch społeczno-produkcyjny i kulturalny na wsi — to wielka szkoła działania i myślenia obywatelskiego. Rozwiązując te problemy, które wykraczają poza ramy jednego gospodarstwa, wieś przyśpiesza jeszcze bardziej swój rozwój gospodarczy i kulturalny. Na gruncie rozwiązywania tych problemów rozwija się szeroki i różnorodny ruch kooperacji.</u> | |
| 1076 | + <u xml:id="u-55.9" who="#PoselKlechaJan">Reasumując, należy stwierdzić, że zarówno poziom produkcji, jak i społeczna świadomość wsi stwarzają dobry start w roku 1966. Zakładany poziom 17,1 q z ha produkcji roślinnej, zwłaszcza zbóż, oparty jest na średniej 4-letnich plonów. Podobnie ustalany jest plan w innych działach produkcji rolnej. Te ostrożne wskaźniki przy sprzyjających warunkach klimatycznych zostaną z pewnością przekroczone. Na wypadek jednak nieurodzaju, zabezpieczają one gospodarkę narodową przed szkodliwymi skutkami w dziale bilansu produkcji roślinnej. Należy jednak podkreślić, że zarówno robotnicy PGR jak i chłopi mierzą wzrost plonów swoich gospodarstw na podstawie poziomu produkcji i rezerw ich własnych gospodarstw. I te ich zamierzenia będą siłą mobilizującą i one będą decydować w poważnym stopniu o wysokości plonów w 1966 r. Te wskaźniki ogólnokrajowe są słuszne i ta postawa i zamierzenia rolników nie są z nimi sprzeczne.</u> | |
| 1077 | + <u xml:id="u-55.10" who="#PoselKlechaJan">Mimo dogodnego startu wystąpi w 1966 r. i w latach późniejszych wiele problemów ważnych, a jednocześnie trudnych, zwłaszcza jeśli się je rozpatruje w perspektywie zadań na lata 1966—1970.</u> | |
| 1078 | + <u xml:id="u-55.11" who="#PoselKlechaJan">Pozwólcie, Koledzy Posłowie, że zwrócę waszą uwagę na dwa problemy. Po pierwsze — to wzrost produkcji zbóż i zmniejszenie ich importu. Aby założone plany do 1970 roku w tej dziedzinie osiągnąć, trzeba zapewnić średnio roczny wzrost zbóż z jednego ha o około 60 kg, a nie 40, jak to było w obecnej pięciolatce, a więc o 50% powinien być ten wzrost wyższy. Trzeba zwiększyć nie tylko obszar ziemi pod pszenicę, która daje lepszy plon na glebach żyznych, ale trzeba także udoskonalać uprawę żyta, które właśnie na glebach gorszych plonuje lepiej od pszenicy. Trzeba zwrócić uwagę na gospodarstwa mniej zamożne, mające gleby słabsze, a nawet ekonomicznie podupadłe. W gospodarstwach tych słabsze są nawyki wiązania się z państwem umowami. Kontraktacja zbóż, a szczególnie żyta, da im nowe szanse wzrostu produkcji i dochodowości. Dotychczasowy plan kontraktacji żyta na 1966 r. został wykonany tylko w 50%. Trzeba zatem dalej wzmóc kontraktację. Ważne jest też, żeby wszyscy chłopi, którzy kontraktują zboże już teraz zaopatrzyli się w nawozy sztuczne. Oziminy w tym roku wchodzą w ziemię słabiej niż w roku ubiegłym. Użyźnianie ziemi na wiosnę w poważnym stopniu wpłynie na wzrost plonów zbóż i zwiększy kontraktację zbóż w roku przyszłym.</u> | |
| 1079 | + <u xml:id="u-55.12" who="#PoselKlechaJan">Założony plan wzrostu produkcji zbóż wymaga intensywnego rozwijania prac selekcyjno-hodowlanych w instytutach rolniczych. Szczególnie dużo uwagi należy udzielać pracom nad żytem, pamiętając że mamy w kraju przewagę ziem żytnich. Rozwiązanie problemu zbożowego w dużym stopniu uzależnione jest od wysokości plonów żyta na tych glebach.</u> | |
| 1080 | + <u xml:id="u-55.13" who="#PoselKlechaJan">Wiadome jest, że nowe odmiany żyta wyhodowane w Polsce i w NRD w doświadczeniach polowych dały w roku bieżącym do 40 q ziarna z 1 ha. Słowem istnieją szanse poważnych osiągnięć. Warto też wspomnieć, że żyto ma tę zaletę, że schodzi z pola wcześniej od innych zbóż i daje miejsce poplonom, a także w dobrym roku dobrze udają się wsiewki. Inne zboża tej zalety nie mają.</u> | |
| 1081 | + <u xml:id="u-55.14" who="#PoselKlechaJan">Wysoki Sejmie! Drugim ważnym, a jednocześnie trudnym zadaniem jest rozwój pogłowia bydła. Chodzi tu o przyrost 350 tys. sztuk bydła w roku 1966. Trudności w tej dziedzinie tkwią w zacofaniu, jakie jeszcze istnieje w hodowli bydła, zwłaszcza w gospodarce chłopskiej. Zacofanie to wyraża się przede wszystkim niską mlecznością (2.100 litrów rocznie od krowy), niskim procentem jałowizny w stadzie (tylko 40%) i dużą ilością młodych cieląt o niskiej wadze, oddawanych na rzeź.</u> | |
| 1082 | + <u xml:id="u-55.15" who="#PoselKlechaJan">Najważniejszą przyczyną tego stanu jest niska kultura gospodarowania na łąkach i pastwiskach, wadliwy płodozmian w układach polowych, brak paszy pogłębiony nieumiejętnością racjonalnego żywienia i brakiem ekonomicznej kalkulacji. Badania Zakładu PAN w Jastrzębiu i inne dowodzą, że wartość genetyczna bydła pozwoliłaby obecnie już osiągnąć od 3—3,5 litra mleka od krowy, gdyby były pasze w dostatecznej ilości. Zatem od wzrostu produkcji pasz zależy wzrost produkcji mleka i wzrost opłacalności hodowli. Trzeba powiedzieć, że ważne są i inne zabiegi w hodowli, jak poprawa gatunku, rozwijanie inseminacji, zwalczanie gruźlicy itd. Powodzenie tych zabiegów zależne jest od tego, czy jest pod dostatkiem paszy czy nie.</u> | |
| 1083 | + <u xml:id="u-55.16" who="#PoselKlechaJan">Hodowla bydła ma i inne walory bardzo korzystne dla gospodarki narodowej. Po pierwsze — wykazuje ona większą stabilność w latach o zmniejszonym urodzaju, niż trzoda chlewna. Po drugie — rozwój hodowli bydła oparty jest przeważnie na paszach objętościowych, produkowanych we własnym gospodarstwie, których możliwość wzrostu jest jeszcze bardzo duża, a zarówno masa jednostek karmowych jak i koszt ich produkcji jest o wiele korzystniejszy od uprawy zbóż. I po trzecie — rozwój hodowli bydła i dobrze ułożony płodozmian stanowią dźwignię produkcji zbóż okopowych, a pośrednio i trzody chlewnej.</u> | |
| 1084 | + <u xml:id="u-55.17" who="#PoselKlechaJan">Długofalowy plan pokonywania zacofania i zwiększenia pogłowia bydła został dobrze przyjęty przez wieś i jest aktywnie realizowany. Kontraktacja młodego bydła rzeźnego z 800 tys. sztuk w roku 1963 osiągnęła 1.100 tys. sztuk w roku 1965 i zakłada w planie na 1966 rok 1.200 tys. szt. Wzrosła także mleczność krów i towarowość mleka. Rozwija się budownictwo silosów. Jednakże udoskonalanie rozwoju hodowli bydła wymaga wieloletniego wysiłku i ciągłego kontaktu fachowców z szerokim ogółem rolników.</u> | |
| 1085 | + <u xml:id="u-55.18" who="#PoselKlechaJan">Trzeba jednak stwierdzić, że o ile inne branże rolne są organizacyjnie związane z kółkami rolniczymi, jak nasiennictwo czy mechanizacja — bądź należą do związków branżowych takich, jak hodowców trzody czy roślin oleistych — to branża hodowli bydła nie jest na miarę swojej wagi organizacyjnie ujęta. Koła hodowców bydła liczą zaledwie 31 tys. członków, to jest mniej niż jeden hodowca na wieś. Więcej jest takich, którzy zajmują się hodowaniem i sprzedażą przychówku z własnej obory, niż szeroką pionierską pracą podnoszenia w skali masowej poziomu hodowli bydła w całej wsi.</u> | |
| 1086 | + <u xml:id="u-55.19" who="#PoselKlechaJan">Wielu fachowców zootechników, nie mając wsparcia w chłopskiej organizacji, działa w rozproszeniu i wpływ ich na rozwój hodowli bydła jest niewielki. Organizacyjne oddziaływanie służby rolnej rad narodowych i spółdzielczości powinno być przemyślane i ulepszone.</u> | |
| 1087 | + <u xml:id="u-55.20" who="#PoselKlechaJan">Wysoki Sejmie! Rozwiązywanie zadań produkcyjnych w rolnictwie, a szczególnie w rolnictwie indywidualnym, wymaga ulepszenia pracy rad narodowych i wszystkich organizacji gospodarczych działających na wsi. Przy opracowaniu gromadzkiego planu rozwoju rolnictwa powinien brać udział szeroki aktyw kółek rolniczych i każde kółko rolnicze powinno zabezpieczyć wykonanie planu gromadzkiego we wsi, swoim własnym planem działania. Zobowiązania rolników dotyczące wprowadzania agrominimum w swoich gospodarstwach powinny być także złożone w kółku rolniczym, które z kolei powinno pomagać rolnikom i kontrolować wykonanie tych zobowiązań.</u> | |
| 1088 | + <u xml:id="u-55.21" who="#PoselKlechaJan">Należy się zastanowić, czy gromadzkiego planu rolnego nie należałoby uchwalać przed nowym rokiem gospodarczym w rolnictwie, a nie — jak to jest obecnie — dopiero w grudniu, po upływie połowy roku gospodarczego. Realizacja gromadzkiego planu rolnego powinna być oparta na zorganizowanej społecznej sile wsi; taką organizacją, która tę siłę organizuje, jest kółko rolnicze. W przeciwnym razie nawet wiele dobrze opracowanych planów rad narodowych w dziedzinie rolnej może zostać nie spełnionym życzeniem.</u> | |
| 1089 | + <u xml:id="u-55.22" who="#PoselKlechaJan">Wysoki Sejmie! Plan i budżet na rok 1966 w rolnictwie wyrastają z generalnych założeń naszej polityki rolnej. Chłopi uważają tę politykę za słuszną i udzielają jej czynnego poparcia. I tu tkwi główna rękojmia realności wykonania planu na 1966 rok.</u> | |
| 1090 | + <u xml:id="u-55.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1091 | + </div> | |
| 1092 | + <div xml:id="div-56"> | |
| 1093 | + <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos zabierze posłanka Ksawera Barańska.</u> | |
| 1094 | + </div> | |
| 1095 | + <div xml:id="div-57"> | |
| 1096 | + <u xml:id="u-57.0" who="#PoselBaranskaKsawera">Wysoki Sejmie! Nawiązując do wypowiedzi swego przedmówcy chciałam kilka słów powiedzieć również na temat sytuacji w rolnictwie.</u> | |
| 1097 | + <u xml:id="u-57.1" who="#PoselBaranskaKsawera">Na przestrzeni kilkunastu lat, wzrostowi masy towarowej w rolnictwie nie towarzyszy równoczesny rozwój bazy technicznej w skupie produktów i surowców rolniczych. Dlatego też występują tutaj stałe trudności w przyjęciu produktów rolnych na punktach skupu, szczególnie w sezonach spiętrzonych różnorodnych dostaw, często drobnych partii surowców i produktów rolnych.</u> | |
| 1098 | + <u xml:id="u-57.2" who="#PoselBaranskaKsawera">Problem sprawnego odbioru produktów rolnych uwarunkowany jest w dużym stopniu od organizacyjnego uporządkowania spraw związanych z działalnością skupu. Wprawdzie resort przemysłu rolno-spożywczego drogą przepisów uporządkował wiele spraw organizacyjnych, jednak są nadal poważne niedociągnięcia, szczególnie na odcinku koordynacji skupu przez terenowe rady narodowe.</u> | |
| 1099 | + <u xml:id="u-57.3" who="#PoselBaranskaKsawera">Rady narodowe ograniczają swoją działalność do spraw przeważnie administracyjnych, jak: opracowanie planu skupu, wymiaru obowiązkowych dostaw, przestrzegania terminów tych dostaw, co na pewno jest bardzo słuszne i ważne, ale w niedostateczny sposób interesują się pracą służby skupu i kontrolą jej działalności w procesie skupu.</u> | |
| 1100 | + <u xml:id="u-57.4" who="#PoselBaranskaKsawera">W województwie kieleckim na czynnych 165 punktów skupu zbóż tylko 27 ma warunki, zapewniające sprawny odbiór produktów, pozostałe mieszczą się w starych budynkach, nie nadających się na punkty skupu. Podobnie sytuacja przedstawia się i w Państwowych Zakładach Zbożowych. I znów dla przykładu podam, że na 36,5 tys. ton zboża przyjętych w tych magazynach, przechowuje się w nich w tej chwili około 49 tys. ton zboża, co powoduje nadmierne przeładowanie do tego stopnia, że nawet w magazynie Dwikozy w powiecie sandomierskim od przeładowania magazynu pękła ściana.</u> | |
| 1101 | + <u xml:id="u-57.5" who="#PoselBaranskaKsawera">Postuluję więc, z uwagi na dotkliwe braki powierzchni magazynów i krótkie terminy dostaw zbóż, o równomierne rozłożenie terminu dostaw zbóż na miesiące jesienno-zimowe. Znajduje to uzasadnienie w tym, że w okresie jesiennym w rolnictwie jest duże nasilenie robót polowych.</u> | |
| 1102 | + <u xml:id="u-57.6" who="#PoselBaranskaKsawera">W ostatnich latach bardzo poważnie wzrosła produkcja buraków cukrowych. Nie uporządkowany jest jednak ich odbiór. Wprawdzie Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu przeznacza poważne sumy na poprawę punktów skupu, to jednak braki na tym odcinku są jeszcze bardzo duże, szczególnie na odcinku zmechanizowania odbioru.</u> | |
| 1103 | + <u xml:id="u-57.7" who="#PoselBaranskaKsawera">Dla przykładu podaję, że w cukrowni Włostów w powiecie sandomierskim w czasie nasilenia dostaw rolnicy tracili po kilkanaście godzin, ażeby rozładować wóz buraków. Takich przykładów jest znacznie więcej. Podobna sytuacja istnieje również w skupie ziemniaków.</u> | |
| 1104 | + <u xml:id="u-57.8" who="#PoselBaranskaKsawera">Już obecnie w rejonach o nasilonej uprawie warzyw i owoców występują trudności w odbiorze i zagospodarowaniu masy towarowej, co w wielu wypadkach powoduje zahamowanie rozwoju tych upraw. Obecny poziom bazy przetwórczej i punktów skupu prowadzonych przez przemysł państwowy i spółdzielczość ogrodniczą jest niewystarczający i nie rokuje szybkiego rozwiązania tych trudności. Wydaje się, że słuszne byłoby podejmowanie przez kółka rolnicze budowy zespołowych małych magazynów i przechowalni owoców dla potrzeb indywidualnych rolników.</u> | |
| 1105 | + <u xml:id="u-57.9" who="#PoselBaranskaKsawera">Stan zdolności przerobowej w branży mleczarskiej wymaga również radykalnej poprawy, gdyż braki w tym zakresie mogą się stać hamulcem w przyszłych latach w rozwoju hodowli bydła. W rejonach o wyższej produkcji mleka trzeba budować nowe, dobrze wyposażone punkty skupu, a w rejonach o niższej produkcji rozwijać formy skupu bezpośredniego od producentów własnym transportem spółdzielni.</u> | |
| 1106 | + <u xml:id="u-57.10" who="#PoselBaranskaKsawera">Skup żywca na zlecenie Centrali Przemysłu Mięsnego prowadzi Centrala Rolnicza Spółdzielni — „Samopomoc Chłopska” w prawie 3 tysiącach punktów skupu. Stan budynków i wyposażenie tych punktów są w przeważającej większości nieodpowiednie do tych celów. Obok wielu trudności w samym przyjęciu żywca w punktach skupu występują też poważne utrudnienia w przetrzymywaniu skupionego już żywca w nieodpowiednich warunkach, co powoduje duże ubytki wagowe zwierząt i wynikające stąd olbrzymie straty.</u> | |
| 1107 | + <u xml:id="u-57.11" who="#PoselBaranskaKsawera">Problem ten musi być rozwiązany w najbliższych latach. Szczególnie przy skupie żywca występuje sprawa klasyfikacji w punktach skupu — często krzywdząca hodowców. Postuluję o szczegółowe rozpatrzenie tego zagadnienia przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u> | |
| 1108 | + <u xml:id="u-57.12" who="#PoselBaranskaKsawera">Ważną sprawą jest rozwój nowych form skupu produktów i surowców rolniczych bezpośrednio od producentów transportem własnym instytucji skupujących. Dlatego też należy dążyć do zwiększenia liczby środków transportowych dla organizacji i instytucji, obsługujących rolnictwo, co przyniesie w konsekwencji korzyść dostawcom, czyli wsi, jak również i państwu.</u> | |
| 1109 | + <u xml:id="u-57.13" who="#PoselBaranskaKsawera">Mając nadzieję, że zostaną uwzględnione wysunięte przeze mnie postulaty, będę głosowała za przyjęciem Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1966.</u> | |
| 1110 | + <u xml:id="u-57.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1111 | + </div> | |
| 1112 | + <div xml:id="div-58"> | |
| 1113 | + <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Antoni Jankowski.</u> | |
| 1114 | + </div> | |
| 1115 | + <div xml:id="div-59"> | |
| 1116 | + <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJankowskiAntoni">Wysoki Sejmie! Chciałem na wstępie poruszyć problem hodowli bydła. Wprawdzie poseł Klecha wspomniał w grubszych zarysach, ale uważam, że problem ten jest bardzo ważny. Dlatego Obywatele Posłowie pozwolą, że jeszcze powiem kilka słów na ten temat.</u> | |
| 1117 | + <u xml:id="u-59.1" who="#PoselJankowskiAntoni">Założenia planu na rok 1966 w dziale produkcji zwierzęcej kładą główny akcent na rozwój hodowli bydła i przewidują, że pod koniec 1966 roku powinno być 10.300 tys. szt. bydła, w tym krów 5.920 tys. do 5.940 tys. sztuk. W porównaniu do roku 1965 zakłada się wzrost pogłowia bydła o około 350 tys. sztuk. Natomiast mimo sprzyjających warunków paszowych plan nie zakłada wzrostu pogłowia krów. Dane bowiem o ilości jałówek ze spisu czerwcowego, wskazują jedynie na możliwość utrzymania obecnego stanu pogłowia krów lub uzyskania tylko niewielkiego przyrostu. Oznacza to, że nie zostanie osiągnięty w roku 1966 średni poziom pogłowia krów z ostatniego czterolecia.</u> | |
| 1118 | + <u xml:id="u-59.2" who="#PoselJankowskiAntoni">Natomiast zakłada się dalszy wzrost pogłowia bydła młodego. Założenia wzrostu pogłowia bydła o 350 tys. sztuk są ostrożne, ale bardzo realne i stwarzają perspektywy przekroczenia stawianych założeń.</u> | |
| 1119 | + <u xml:id="u-59.3" who="#PoselJankowskiAntoni">Rozwojowi hodowli bydła sprzyjają takie elementy, jak opłacalne wysokie ceny za młody żywiec wołowy i mleko, stworzenie bazy paszowej poprzez meliorację i ułatwienie nabycia nasion roślin pastewnych, system kredytów na silosy i związane z tym kiszonkarstwo, akcja odgruźliczania i szeroko stosowana profilaktyka weterynaryjna oraz rozszerzanie inseminacji. Także nie bez wpływu na wzrost pogłowia bydła będzie rozwój budownictwa inwentarskiego.</u> | |
| 1120 | + <u xml:id="u-59.4" who="#PoselJankowskiAntoni">Te wszystkie elementy gwarantują zabezpieczenie dalszego wzrostu hodowli bydła. Zwiększone nakłady na meliorację, zapewniają wzrost pasz słomiastych i soczystych, podstawowej paszy w żywieniu bydła. Także pomoc państwa w zaopatrzeniu rolnictwa w pasze treściwe, a w szczególności w mieszanki wysokobiałkowe zabezpiecza właściwe żywienie, które wpływa decydująco na wzrost pogłowia młodego bydła i na produkcyjność zwierząt dorosłych.</u> | |
| 1121 | + <u xml:id="u-59.5" who="#PoselJankowskiAntoni">W roku 1966 akcją odgruźliczania objęte zostanie bydło w państwowych gospodarstwach rolnych na terenie całego kraju oraz w gospodarstwach indywidualnych i spółdzielniach produkcyjnych województw: kieleckiego, warszawskiego, katowickiego, łódzkiego i w pięciu powiatach województwa opolskiego oraz powiat wrzesiński województwa poznańskiego. Planowa akcja odgruźliczania bydła pozwoli na uwolnienie od tej tak niebezpiecznej choroby dla naszego bydła i jednocześnie grożącej infekcją człowiekowi. Jednocześnie zwiększona sieć lecznic weterynaryjnych i weterynaryjnych ośrodków specjalistycznych pozwoli objąć lepszą opieką większe ilości zwierząt gospodarskich, a w tym i bydła, i szerzej stosować profilaktykę weterynaryjną i lecznictwo, przez co wydatnie zmniejszą się upadki.</u> | |
| 1122 | + <u xml:id="u-59.6" who="#PoselJankowskiAntoni">W hodowli zwierząt niezmiernie ważną rolę odgrywa rozród. W naszym kraju są jeszcze stosowane dwie metody rozrodu, jak krycie naturalne uznanymi rozpłodnikami i unasienianie zwierząt.</u> | |
| 1123 | + <u xml:id="u-59.7" who="#PoselJankowskiAntoni">Inseminację bydła stosuje się już na terenie całego kraju. Na terenach górskich stosuje się także inseminację owiec. Również stosuje się, na razie w wąskim zakresie, inseminację loch. Metoda ta pozwala w stosunkowo krótkim czasie wyrównać pogłowie bydła, zwiększyć wydajność mleczną oraz podnieść procent tłuszczu. Pozwala także na skuteczną walkę z chorobami krycia oraz zawiera poważny walor ekonomiczny, ponieważ jednym buhajem można unasienić i zacielić w ciągu roku od dwóch do czterech, a nawet pięciu tysięcy sztuk krów i jałówek.</u> | |
| 1124 | + <u xml:id="u-59.8" who="#PoselJankowskiAntoni">W roku 1966 zostanie objętych inseminacją 3.478 tys. krów i jałówek, co stanowić będzie ponad 50% pogłowia krów w kraju, czyli co druga krowa będzie unasieniana.</u> | |
| 1125 | + <u xml:id="u-59.9" who="#PoselJankowskiAntoni">Także wielkie znaczenie dla hodowli bydła będzie miało rozszerzenie działalności stacji oceny zwierząt. W roku 1966 kontrolą użytkowości zostanie objętych ponad 570 tys. krów. Stacje te obejmą swoją działalnością także obory nadzorowane do tej pory przez spółdzielnie mleczarskie. Również korzystne znaczenie dla rozwoju hodowli bydła będzie miała praca zootechników gromadzkich — których zatrudnienie w roku 1966 ma wynieść 1.300 osób — oraz różne formy popierania hodowli jak konkursy, pokazy hodowlane, pomoce w utrzymywaniu rozpłodników i nabyciu materiału hodowlanego. Plan na rok 1966 zakłada utrzymanie wysokiego poziomu mleczności krów, osiągniętego w bieżącym roku przy bardzo korzystnej sytuacji paszowej.</u> | |
| 1126 | + <u xml:id="u-59.10" who="#PoselJankowskiAntoni">W zakresie racjonalnego żywienia, jakkolwiek i tu zrobiono olbrzymi krok naprzód, czeka nas jeszcze poważna i bynajmniej niełatwa praca. Z wysoką wydajnością mleczną jest związane zagadnienie właściwego zagospodarowania mleka.</u> | |
| 1127 | + <u xml:id="u-59.11" who="#PoselJankowskiAntoni">W bieżącym roku wskutek obfitości pasz znacznie wzrosły dostawy mleka, którego zakłady mleczarskie nie były w stanie przyjąć i przerobić, dlatego wiele troski musi przejawić spółdzielczość mleczarska, aby podobna sytuacja nie powtórzyła się w roku 1966. Z informacji wynika, że poczyniono wiele usprawnień w systemie odbioru mleka. W 1965 r. było punktów skupu ogółem 31.188, do których dostarczano mleko z 36.204 wsi. Spółdzielczość mleczarska oblicza, że przemysł mleczarski może przerobić w 1966 r. na artykuły spożywcze mleczarskie, białkowe tylko 50% produkcji towarowej, łącznie z kazeiną 56%, a łącznie z masłem i kazeiną 75%. Znaczy to, że w okresach szczytu w niektórych rejonach może wystąpić zwracanie rolnikom nadmiernej ilości mleka chudego, mimo że rolnik tego mleka nie będzie potrzebował. Wobec tego nasuwa się konieczność wszechstronnego przeanalizowania podziału przyznanych limitów inwestycyjnych na okres lat 1966—1970, ze szczególnym uwzględnieniem województw: warszawskiego, łódzkiego i białostockiego.</u> | |
| 1128 | + <u xml:id="u-59.12" who="#PoselJankowskiAntoni">Następne bardzo ważne zagadnienie to racjonalne wykorzystanie pasz przez właściwe żywienie. Obfite tegoroczne zbiory siana łąkowego i z motylkowych oraz dobry urodzaj zbóż stworzyły dobrą bazę paszową. Oprócz tego zaopatrzenie rolnictwa w pasze treściwe z zasobów państwowych w roku 1966 powinno wynieść 2.925 tys. ton, w tym 2.550 tys. ton mieszanek pasz zawierających 576 tys. ton składników wysokobiałkowych. Stosowana szeroko finansowa i materiałowa pomoc państwa w budowaniu silosów pozwala na wytwarzanie cennej paszy soczystej.</u> | |
| 1129 | + <u xml:id="u-59.13" who="#PoselJankowskiAntoni">Racjonalne żywienie zwierząt gospodarskich powinno być stałym tematem szkoleń jesienno-zimowych. W letnim żywieniu zwierząt dużą rolę odgrywa pastwisko, a jego właściwe wykorzystanie, to wypas kwaterowy, który należy szeroko propagować. Właśnie spółdzielczość mleczarska podejmuje się w 1966 r. organizować kwaterowy wypas, jak również przykładowe żywienie cieląt i krów.</u> | |
| 1130 | + <u xml:id="u-59.14" who="#PoselJankowskiAntoni">Biorąc pod uwagę szerokie uwzględnienie w założeniach na rok 1966 wszystkich zagadnień warunkujących rozwój hodowli bydła, jestem przekonany, że zadania w dziale produkcji zwierzęcej na odcinku hodowli bydła zostaną wykonane, a nawet przekroczone.</u> | |
| 1131 | + <u xml:id="u-59.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1132 | + </div> | |
| 1133 | + <div xml:id="div-60"> | |
| 1134 | + <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Udzielam głosu posłowi Janowi Mazurkowi.</u> | |
| 1135 | + </div> | |
| 1136 | + <div xml:id="div-61"> | |
| 1137 | + <u xml:id="u-61.0" who="#PoselMazurekJan">Wysoka Izbo! Zabierając głos w dyskusji nad Narodowym Planem Gospodarczym na rok 1966 w zakresie rolnictwa, podkreślam jego realność i właściwie założone proporcje w rozwoju produkcji roślinnej i zwierzęcej.</u> | |
| 1138 | + <u xml:id="u-61.1" who="#PoselMazurekJan">Utrzymanie równowagi między dwiema podstawowymi gałęziami produkcji rolnej w kraju i dążenie do osiągnięcia jej w różnorodnych rejonach produkcyjnych oraz stworzenie pewnych rezerw, ze względu na charakter produkcji i związane z tym wahania, pozwalają na uzupełnianie się poszczególnych gałęzi produkcji oraz na zabezpieczenie systematycznego rozwoju i wzrostu produkcji rolniczej w najbliższym okresie.</u> | |
| 1139 | + <u xml:id="u-61.2" who="#PoselMazurekJan">Jeżeli uwzględnimy planowany wzrost środków finansowych na rozwój rolnictwa w roku następnym o 2,5 mld zł w stosunku do roku 1965 i jeśli rolnictwu zostaną dostarczone planowane środki rzeczowe — możemy uznać, że będą warunki do wykonania podstawowych zadań postawionych przed rolnictwem na rok 1986.</u> | |
| 1140 | + <u xml:id="u-61.3" who="#PoselMazurekJan">Podkreślone w wypowiedziach I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej tow. Władysława Gomułki: — „...nadmierne obciążenie, jakie ponosi państwo, utrzymując wysoki import zbóż” — postawiło na pierwszym miejscu w resorcie rolnictwa sprawę zwiększenia produkcji towarowej zbóż, co umożliwi stopniową likwidację importu zbożowego. W związku z tym przewidywany jest wzrost powierzchni uprawy roślin zbożowych o 40 tys. hektarów. Powinny najszybciej wzrosnąć zasiewy pszenicy i jęczmienia. Wydaje się to realne, ponieważ w roku 1965 nastąpiło wyraźne zwiększenie uprawy tych roślin. Potwierdza to również w roku, bieżącym przebieg kontraktacji zbóż, na przykład w województwie białostockim — do 30 października wykonano roczny plan kontraktacji pszenicy i jęczmienia browarnego w 75%, żyta i owsa tylko w 25%. Trzeba też zwrócić uwagę na poziom planowanej produkcji. Oparty jest on na średniej wydajności z 4 lat ubiegłych.</u> | |
| 1141 | + <u xml:id="u-61.4" who="#PoselMazurekJan">Możliwość osiągnięcia tej wydajności zabezpieczona została dalszym wzrostem nawozów mineralnych azotu, fosforu i potasu o 8,5% i wapna o 16%. Zastosowanie zwiększonej ilości nawozów mineralnych — szczególnie fosforowych — jak również wapnowanie gleb kwaśnych zapobiegać powinno coraz skuteczniej występowaniu dużych wahań w poziomie produkcji. Istnieje możliwość i realna potrzeba powszechnego stosowania nawozów na podstawie map zasobności gleb, które zostały opracowane dla 90% naszych gleb w kraju. Otrzymamy wtedy większe efekty wydajności. Problem ten będzie nabierał znaczenia w miarę wzrostu stosowania nawozów mineralnych, które, stanowiąc najbardziej efektywny środek produkcji w rolnictwie, będą obok postępu agrotechnicznego głównym czynnikiem umożliwiającym wydatne zwiększenie ilości zbóż.</u> | |
| 1142 | + <u xml:id="u-61.5" who="#PoselMazurekJan">W roku 1966 przewiduje się wysianie 560 tys. ton nasion kwalifikowanych, a więc na 1/3 powierzchni zasiewów zbożowych. Niektóre województwa dążą już do obsiewu całego areału uprawy zbóż materiałem o sprawdzonej wartości siewnej, na przykład województwo poznańskie. Wzrost nawożenia mineralnego, zorganizowana dobrze wymiana nasion i chemiczna walka z chwastami umożliwić mogą nie tylko osiągnięcie, ale i przekroczenie założonego poziomu produkcji zbóż.</u> | |
| 1143 | + <u xml:id="u-61.6" who="#PoselMazurekJan">Uwzględniając możliwość zastosowania w najbliższej przyszłości wysokich dawek nawozów mineralnych, na podstawie wyników doświadczeń Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, jak i Rolniczych Rejonowych Zakładów Doświadczalnych oraz biorąc pod uwagę opracowane programy rozwoju rolnictwa w różnych powiatach — można stwierdzić, że ponad dwukrotny, a nawet trzykrotny wzrost towarowości zbóż w nadchodzącym planie 5-letnim jest zupełnie realny. Należy jednak podkreślić, że wzrost towarowości zbóż wymaga odpowiedniej organizacji bazy paszowej. Pełne zabezpieczenie własnych pasz niezbędnych dla wzrastającego pogłowia, przy systematycznie wzrastającej produkcji pasz przemysłowych, może zapewnić jeszcze szybszy niż podano wyżej wzrost towarowości zbóż.</u> | |
| 1144 | + <u xml:id="u-61.7" who="#PoselMazurekJan">Bardzo poważnym bodźcem ekonomicznym, sprzyjającym wzrostowi dostaw ziarna, jest podwyższenie ceny ich skupu. Rolnik przestał być w zasadzie zainteresowany w wywożeniu zboża na targ, bo nie uzyska tam wyższej ceny.</u> | |
| 1145 | + <u xml:id="u-61.8" who="#PoselMazurekJan">Na spotkaniach poselskich podnoszona jest sprawa skupu. Zwraca się uwagę na dosyć częste stosowanie cen według II standardu i tłumaczenie nie zawsze dokładnej wyceny — brakiem pomieszczeń i związaną z tym niemożliwością magazynowania według jakości ziarna.</u> | |
| 1146 | + <u xml:id="u-61.9" who="#PoselMazurekJan">Wydaje się, że należy w pełni przestrzegać zasadę płacenia za zboże ściśle według jego jakości, a więc za zboże o pełnej wartości — pełną cenę. Inaczej rolnik nie będzie zainteresowany dostawą zboża o jak najlepszej jakości. W wielu wypadkach podkreślana jest słaba jeszcze organizacja skupu. Rolnik nie tylko dostarcza towar na wagę, ale musi go odwieźć i wysypać.</u> | |
| 1147 | + <u xml:id="u-61.10" who="#PoselMazurekJan">Liczymy na to, że CRS polepszy w najbliższym czasie obsługę rolników w zakresie skupu, jak to na przykład robi już spółdzielczość mleczarska. Dla usprawnienia skupu i kontraktacji potrzebna jest też lepsza niż dotychczas współpraca instytucji kontraktujących i skupujących z gromadzkimi radami narodowymi, co umożliwi uwzględnienie właściwych terminów dostaw, a przez to:</u> | |
| 1148 | + <u xml:id="u-61.11" who="#PoselMazurekJan">—zabezpieczenie materiału siewnego, —złagodzenie sprawy magazynowania skupionego ziarna konsumpcyjnego, —wyeliminowanie pośredników przy sprzedaży zwierząt rzeźnych.</u> | |
| 1149 | + <u xml:id="u-61.12" who="#PoselMazurekJan">Kontraktacja jako system podnoszenia kultury rolnej spełni całkowicie swoje zadanie, jeżeli usunie występujące niedociągnięcia organizacyjne, które w wielu wypadkach zniechęcają producenta do zawierania umów i zmniejszają zainteresowanie w pełnej realizacji swoich zobowiązań.</u> | |
| 1150 | + <u xml:id="u-61.13" who="#PoselMazurekJan">Uznając pracę człowieka za główny, decydujący czynnik w rozwoju produkcji, trzeba podkreślić szczególną jej rolę w gospodarstwach drobnotowarowych, gdzie człowiek-wykonawca jest jednocześnie organizatorem i kierownikiem gospodarstwa. Może on podnosić gospodarstwo na wyższy poziom i zwiększać produkcję towarową swoją pracą i umiejętnościami, na podstawie środków własnych i środków stawianych mu do dyspozycji przez państwo. Czas rolnika nie zawsze jest jeszcze należycie oceniany i dlatego wydaje się konieczne, aby instytucje współpracujące z rolnikiem i oddziaływające na rozwój produkcji stale swoją pracę udoskonalały i udzielały coraz większej pomocy chłopom.</u> | |
| 1151 | + <u xml:id="u-61.14" who="#PoselMazurekJan">Wzrastające z roku na rok środki państwa na rolnictwo, inwestowanie przez samych rolników, zobowiązują do coraz lepszej organizacji produkcji i obsługi rolnictwa.</u> | |
| 1152 | + <u xml:id="u-61.15" who="#PoselMazurekJan">Dużą rolę w organizowaniu produkcji rolnej odgrywają kółka rolnicze. Z każdym rokiem wzrasta wartość środków, którymi zarządy kółek dysponują. Biorąc pod uwagę wysokość środków wykorzystywanych przez kółka z Funduszu Rozwoju Rolnictwa, wydaje się konieczne kompleksowe rozwiązywanie spraw mechanizacji, która trafia na wieś głównie przez kółka rolnicze.</u> | |
| 1153 | + <u xml:id="u-61.16" who="#PoselMazurekJan">Jednak w rejonach o dużym rozdrobnieniu gospodarstw pomoc kółek ogranicza się do orki, zbiorów oraz transportu ziemiopłodów i materiałów budowlanych. Odczuwa się jeszcze brak niektórych maszyn konnych, na przykład kosiarek, kopaczek, a czasem siewników rzędowych i wozów ogumionych. Obok ilościowego wzrostu maszyn i stopniowego ich ulepszania niezbędna jest coraz lepsza ich konserwacja i eksploatacja, co wymaga przygotowania odpowiednich ludzi, zabezpieczenia bazy remontowej, części zamiennych i garaży. Plany inwestycyjne w kółkach rolniczych nie były, niestety, pomyślnie realizowane. Zrealizowano w ciągu 8 miesięcy bieżącego roku tylko 59% planu rocznego. Wydaje się, że należyte rozwiązanie tych spraw w roku 1966 jest konieczne dla zabezpieczenia dobrej pracy maszyn w rolnictwie.</u> | |
| 1154 | + <u xml:id="u-61.17" who="#PoselMazurekJan">Planowany poważny, systematyczny wzrost produkcji rolnej powoduje konieczność zwrócenia uwagi na zagadnienia produkcji rolniczej w poszczególnych rejonach produkcyjnych. Jako przykład podam, jakimi zagadnieniami żyją kółka rolnicze w województwie białostockim. Większość poruszonych tematów jest aktualna również w odpowiednich rejonach innych województw.</u> | |
| 1155 | + <u xml:id="u-61.18" who="#PoselMazurekJan">W rejonach o dużej ilości użytków zielonych, które stanowią na Białostocczyźnie 30% użytków rolnych, z każdym rokiem wzrasta dzięki pomocy państwa ilość zagospodarowanych łąk i pastwisk. Przewiduje się, że na około 470 tys. ha użytków zielonych, wymagających melioracji, do końca 1965 r. wykona się prace na powierzchni około 145 tys. ha, a więc 31% planu ogólnego.</u> | |
| 1156 | + <u xml:id="u-61.19" who="#PoselMazurekJan">Na meliorację i drenowanie wydano dotychczas 1,9 mld zł. Przewiduje się też dalej na meliorację w latach 1966—1970 nakłady w wysokości 1,6 mld zł. Wzrośnie więc bardzo poważnie produkcja pasz. Trzeba więc, aby odpowiednio wzrosła obsada inwentarza żywego. Wydaje się, że w rejonach tego typu zajdzie potrzeba udzielenia pomocy organizacyjnej, a może nawet finansowej w zabezpieczeniu proporcjonalnego rozwoju produkcji roślinnej i zwierzęcej. Na terenach tych wzrośnie też niezwykle szybko potrzeba budowania pomieszczeń dla inwentarza. Wiąże się z tym konieczność rozwinięcia produkcji materiałów budowlanych.</u> | |
| 1157 | + <u xml:id="u-61.20" who="#PoselMazurekJan">W rejonach gleb lekkich występują bardzo duże wahania produkcji. Problem podniesienia kultury tych gleb i racjonalnego ich użytkowania, na przykład przez zastąpienie ugorów wysiewem łubinu lub innych roślin na zielony nawóz, powszechne stosowanie siewu rzędowego — jest sprawą podstawową. Trzeba jednak dodać, że przy lżejszej na tych glebach uprawie, plony bywają jeszcze niskie i stąd często spotyka się gospodarstwa słabe, którym trzeba udzielić pomocy. Wydaje się, że pozytywny wpływ na rozwój produkcji na tych glebach miałoby między innymi: zabezpieczenie nasion na zielony nawóz po zniżonych cenach, dostarczenie odpowiednich dla tych gleb rodzajów nawozów azotowych i fosforowych, zakupienie i wypożyczanie siewników rolnikom przez kółka rolnicze, rozkładanie w razie potrzeby spiętrzających się spłat na raty. Sądzimy, że będzie to słuszny kierunek, bowiem łatwiej jest zapobiec upadkowi gospodarstwa, niż doprowadzić gospodarstwo podupadłe do pełnej zdolności produkcyjnej.</u> | |
| 1158 | + <u xml:id="u-61.21" who="#PoselMazurekJan">W rejonach o dobrym poziomie produkcji dalszy jej wzrost związany jest w pewnym zakresie z rozwojem przemysłu rolno-spożywczego, na przykład obecnie istnieje w województwie białostockim poważne zaplecze buraka cukrowego. W roku 1964 skupiono 314 tys. ton. W najbliższych latach przewiduje się osiągnąć produkcję 400 tys. ton. Dotychczas buraki przesyłane są do przerobu na teren innych województw. Pociąga to za sobą obciążenie taboru kolejowego oraz straty i ubytki w transporcie, czego dowodem jest rok bieżący. Uprawa buraka cukrowego — to również rozwiązanie w tych rejonach bazy paszowej. Dlatego wydaje się nadal uzasadniona potrzeba budowy cukrowni w Łapach, która może przyczynić się w dużym stopniu do dalszego wzrostu produkcji w tym rejonie.</u> | |
| 1159 | + <u xml:id="u-61.22" who="#PoselMazurekJan">Liczymy na to, że udzielanie zróżnicowanej pomocy państwa poszczególnym rejonom produkcyjnym pozwolić może na lepsze wykorzystanie środków produkcji i uzyskanie wyższych efektów oraz harmonijnego rozwoju rolnictwa w całym kraju.</u> | |
| 1160 | + <u xml:id="u-61.23" who="#PoselMazurekJan">W przekonaniu, że kierunki i wytyczne zawarte w planie gospodarczym i budżecie na rok 1966, który jest pierwszym rokiem nadchodzącej pięciolatki są ze wszech miar słuszne i zabezpieczające korzystne warunki rozwoju rolnictwa, a więc przynoszące duże korzyści wsi polskiej — jako poseł reprezentujący szerokie rzesze rolników, przemawiając z ramienia Klubu Poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, będę nie tylko głosował za przyjęciem przedstawionej ustawy, ale w codziennej swojej pracy w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym wraz z praktykami-rolnikami w swoim rejonie — będę realizował program rozwijania produkcji rolniczej.</u> | |
| 1161 | + <u xml:id="u-61.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1162 | + </div> | |
| 1163 | + <div xml:id="div-62"> | |
| 1164 | + <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Głos ma poseł Bronisław Kałwak.</u> | |
| 1165 | + </div> | |
| 1166 | + <div xml:id="div-63"> | |
| 1167 | + <u xml:id="u-63.0" who="#PoselKalwakBronislaw">Wysoka Izbo! Chciałbym w swoim wystąpieniu zwrócić uwagę Obywateli Posłów na inwestycje budowlano-montażowe państwowych gospodarstw rolnych.</u> | |
| 1168 | + <u xml:id="u-63.1" who="#PoselKalwakBronislaw">W ciągu ostatnich kilku lat obserwujemy stale wzrastający postęp wyników produkcyjnych i ekonomicznych w państwowych gospodarstwach rolnych. W przedstawionym Sejmowi projekcie planu na rok 1966 przewiduje się dla państwowych gospodarstw rolnych dalsze poważne zadania w zakresie produkcji nasiennej i hodowlanej, służącej rozwojowi całego rolnictwa. Przewiduje się także znaczne zwiększenie produkcji towarowej, zwłaszcza zboża, mleka oraz żywca wołowego. Jednocześnie państwowe gospodarstwa rolne będą zagospodarowywać dalsze znaczne obszary gruntów przejętych z Państwowego Funduszu Ziemi. Należy podkreślić, że dotychczasowe wyniki i zadania planowe państwowe gospodarstwa rolne realizują na podstawie skromnego jeszcze wyposażenia w środki produkcji, a zwłaszcza w budynki i maszyny. Dalszy zatem wzrost produkcji uzależniony jest głównie od przyśpieszenia realizacji programu inwestycyjnego, zmierzającego do modernizacji i rozszerzenia bazy materiałowo-technicznej gospodarstw.</u> | |
| 1169 | + <u xml:id="u-63.2" who="#PoselKalwakBronislaw">Istnieje także pilna potrzeba poprawy warunków bytowych robotników rolnych. Wymaga to dużych nakładów na budowę mieszkań pracowniczych i innych koniecznych urządzeń socjalnych.</u> | |
| 1170 | + <u xml:id="u-63.3" who="#PoselKalwakBronislaw">Na rok 1966, jako pierwszy rok inwestycyjnego planu 5-letniego, przyznano państwowym gospodarstwom rolnym 6,8 mld zł. Przeznacza się je przede wszystkim na przyśpieszenie procesów mechanizacyjnych i rozbudowę zaplecza dla mechanizacji, dozbrojenie gospodarstw nasiennych i hodowlanych. Zwiększa się także program budownictwa mieszkaniowego i ogólnogospodarczego. Znaczne kwoty przeznacza się na zagospodarowanie przejętych gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi.</u> | |
| 1171 | + <u xml:id="u-63.4" who="#PoselKalwakBronislaw">Uznając za słuszny rzeczowy kierunek planu inwestycyjnego w PGR na rok 1966, należy z uznaniem podkreślić prawidłowy także jego podział terytorialny. Przeznacza się mianowicie znaczne środki tam, gdzie dotąd wyposażenie PGR w środki trwałe jest najniższe, a więc dla rejonów północnych i zachodnich kraju. Oceniając pozytywnie przyjęte przez PGR kierunki inwestowania zarówno w układzie rzeczowym, jak i terytorialnym, chciałbym zwrócić uwagę na niektóre problemy, których prawidłowe rozwiązanie jest konieczne dla harmonijnej realizacji planów inwestycyjnych i produkcyjnych PGR.</u> | |
| 1172 | + <u xml:id="u-63.5" who="#PoselKalwakBronislaw">1.Podstawowym zagadnieniem decydującym o wykorzystaniu otrzymanych limitów inwestycyjnych jest zabezpieczenie wykonawstwa. Mimo że na tym odcinku w ostatnich latach zrobiono dużo, to jednak nadal istnieje problem napiętych zadań inwestycyjnych. Dlatego w dalszym ciągu istnieje konieczność umacniania pod względem techniczno-organizacyjnym przedsiębiorstw budownictwa rolniczego, w celu zwiększenia ich mocy przerobowej, szczególnie w rejonach północnych kraju. Na przykład województwo olsztyńskie otrzymało na rok 1966 limit inwestycyjny w wysokości około 400 mln zł, z czego 100 mln zł nie ma pokrycia w mocy przerobowej istniejących przedsiębiorstw budowlanych, a właśnie PGR województwa olsztyńskiego posiadają najniższe w kraju wyposażenie w środki trwałe na 100 ha użytków rolnych.</u> | |
| 1173 | + <u xml:id="u-63.6" who="#PoselKalwakBronislaw">2.Właściwe wykorzystanie przyznanych limitów inwestycyjnych w przyszłej pięciolatce zależne jest i będzie od uporządkowania wielu czynników, które w chwili obecnej są za mało doceniane, a które decydują o wynikach gospodarowania i efektywności poniesionych nakładów inwestycyjnych w państwowych gospodarstwach rolnych. Oto niektóre z nich:</u> | |
| 1174 | + <u xml:id="u-63.7" who="#PoselKalwakBronislaw">—nie określono przyszłości organizacyjnej PGR; inwestor nie wie, co będzie jednostką organizacyjną — gospodarstwo, klucz, czy też kombinat;</u> | |
| 1175 | + <u xml:id="u-63.8" who="#PoselKalwakBronislaw">—w wielu PGR nie ustalono podstawowych kierunków produkcji; w zasadzie w przedsiębiorstwach tych kierunki produkcji zależne są od upodobań i zainteresowania dyrektorów.</u> | |
| 1176 | + <u xml:id="u-63.9" who="#PoselKalwakBronislaw">Uwidacznia się brak koordynacji w planowaniu inwestycji rolniczych między inwestorami w sektorze rolnictwa i skupu.</u> | |
| 1177 | + <u xml:id="u-63.10" who="#PoselKalwakBronislaw">A oto przykłady z powiatu, w którym pracuję. Na przykład PGR Wysoka, które jest centralnie położone i łączy się polami z trzema innymi państwowymi gospodarstwami rolnymi. Łącznie wymienione cztery gospodarstwa posiadają około 1.400 ha użytków rolnych. W każdym z nich już wybudowano i wyposażono kuźnię, stolarnię, warsztaty mechaniczne, pobudowano nowe budynki inwentarskie lub zmodernizowano istniejące, w zasadzie dostosowując je do cyklu zamkniętego.</u> | |
| 1178 | + <u xml:id="u-63.11" who="#PoselKalwakBronislaw">Proszę sobie wyobrazić, że te gospodarstwa zostaną połączone w klucz, w którym zgodnie z zasadami ekonomiki wprowadzi się specjalizację. Na 1.400 ha użytków rolnych będą 4 kuźnie, 4 stolarnie, 3 warsztaty mechaniczne. Zajdzie konieczność modernizowania i przebudowy wnętrz nowych budynków.</u> | |
| 1179 | + <u xml:id="u-63.12" who="#PoselKalwakBronislaw">W wielu gospodarstwach zbyt pochopnie modernizuje się budynki inwentarskie.</u> | |
| 1180 | + <u xml:id="u-63.13" who="#PoselKalwakBronislaw">W powiecie pasłęckim w następnej pięciolatce jest planowana budowa elewatora zbożowego o pojemności 50 tys. ton, który zostanie wyposażony w suszarnię i czyszczalnię oraz zostanie odpowiednio zmechanizowany. Jednocześnie w państwowych gospodarstwach rolnych położonych wokół Pasłęka planuje się budowę 5 magazynów zbożowych o łącznej pojemności 500 ton. Każdy z tych magazynów zostanie wyposażony w suszarnię i czyszczalnię oraz zostanie odpowiednio zmechanizowany. Łączny ich koszt wyniesie około 5,5 mln zł.</u> | |
| 1181 | + <u xml:id="u-63.14" who="#PoselKalwakBronislaw">Państwowe Gospodarstwo Rolne Wysoka położone jest na granicy dwóch województw. Administracyjnie podlega województwu olsztyńskiemu, natomiast w województwie gdańskim posiada 200 ha polderów. Obok tych 200 ha znajduje się około 250 ha gruntów Państwowego Funduszu Ziemi. W celu właściwego zagospodarowania tego areału PGR Wysoka wystąpiło z projektem budowy suszarni zielonek. Okazało się jednak, że województwo olsztyńskie nie będzie inwestować w województwie gdańskim, zaś województwo gdańskie nie chce ponosić nakładów, gdyż użytkownik znajduje się w województwie olsztyńskim. W związku z powyższym Inspektorat PGR Elbląg zaplanował budowę nowego PGR o nazwie Topolno Małe. Zaraz obok istnieje już zorganizowane PGR w województwie olsztyńskim posiadające odpowiednią bazę budynkową, o tej samej nazwie, liczące 200 ha użytków rolnych.</u> | |
| 1182 | + <u xml:id="u-63.15" who="#PoselKalwakBronislaw">Jestem przekonany, że poruszone przeze mnie problemy, to jest:</u> | |
| 1183 | + <u xml:id="u-63.16" who="#PoselKalwakBronislaw">—zwiększenie mocy przerobowej przedsiębiorstw budownictwa rolniczego, —określenie form organizacyjnych państwowych gospodarstw rolnych, —ustalenie podstawowych kierunków produkcji oraz właściwa koordynacja budownictwa rolniczego w terenie, przyczynią się do ulepszenia realizacji inwestycji w PGR oraz lepszego ich wykorzystania dla dalszego i szybkiego wzrostu produkcji rolnej.</u> | |
| 1184 | + <u xml:id="u-63.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1185 | + </div> | |
| 1186 | + <div xml:id="div-64"> | |
| 1187 | + <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Ostatnim mówcą przed przerwą będzie poseł Stanisław Stefańczyk.</u> | |
| 1188 | + </div> | |
| 1189 | + <div xml:id="div-65"> | |
| 1190 | + <u xml:id="u-65.0" who="#PoselStefanczykStanislaw">Wysoki Sejmie! Zabierając głos w dyskusji nad projektami Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1966 oraz założeń na rok 1967 — pragnę zatrzymać się nad zagadnieniem usług na wsi w rzemiośle.</u> | |
| 1191 | + <u xml:id="u-65.1" who="#PoselStefanczykStanislaw">Rozwój usług na terenach wiejskich, w tym usług produkcyjnych dla rolnictwa, nie nadążał i jeszcze nie nadąża za zmianami zachodzącymi na wsi. W rozwoju tych usług brak skoordynowania poczynań oraz stosowania różnorodnych form organizacyjnych. Ponadto niedostateczna ilość punktów usługowych, często niewłaściwe ich rozmieszczenie, braki w wyposażeniu tych punktów powodują niedostateczne zaspokojenie występujących potrzeb.</u> | |
| 1192 | + <u xml:id="u-65.2" who="#PoselStefanczykStanislaw">Właściwe wykorzystanie nowoczesnych środków produkcji dostarczanych rolnictwu wymaga zorganizowania odpowiedniego systemu obsługi rolnictwa i ludności wiejskiej oraz zwiększa zapotrzebowanie na usługi już wykonywane, jak również i na nowe rodzaje usług.</u> | |
| 1193 | + <u xml:id="u-65.3" who="#PoselStefanczykStanislaw">Toteż prawidłowy jest układ, że w projekcie budżetu naszego państwa na rok 1966 środki na rozwój usług wzrosły w stosunku do 1965 r. Dla przykładu podam, że opracowany program dla województwa kieleckiego na bieżącą pięciolatkę zakłada wzrost wartości usług w wysokości 527 mln zł, w tym w gospodarce uspołecznionej 240 mln zł i w rzemiośle o około 271 mln zł. Ilość zakładów ma wzrosnąć do 9.360 w tym na wsi do 5.043, zaś zatrudnienie ogółem zaplanowano na 18.964 osoby.</u> | |
| 1194 | + <u xml:id="u-65.4" who="#PoselStefanczykStanislaw">Z dotychczasowej realizacji wynika, że w zatrudnieniu i wartości usług — plan zostanie wykonany, a nawet przekroczony. Nie wykonamy jednak zadań rozwoju sieci punktów, a to głównie z braku odpowiednich pomieszczeń lokalowych.</u> | |
| 1195 | + <u xml:id="u-65.5" who="#PoselStefanczykStanislaw">Ponadto dodać należy, że rozwój zakładów usługowych, rzemieślniczych i chałupniczych koncentruje się przeważnie w miastach. A jeżeli przyjrzymy się wzrastającym potrzebom na usługi dla wsi, na przykład, jeśli chodzi o naprawy telewizorów, aparatów radiowych, pralek, to niestety, my mieszkańcy wsi zdani jeszcze jesteśmy na pomoc samym sobie, to znaczy domorosłym tak zwanym — „majstrom klepkom”.</u> | |
| 1196 | + <u xml:id="u-65.6" who="#PoselStefanczykStanislaw">Jeżeli można powiedzieć, że mieszkańcy miast korzystają w dostatecznym stopniu z niezbędnych usług, to ludność wsi zmuszona jest poszukiwać w odległych miejscowościach punktów i fachowców z zakresu usług, czyli musi jeździć do odległych miast.</u> | |
| 1197 | + <u xml:id="u-65.7" who="#PoselStefanczykStanislaw">A już z przysłowiową lampą trzeba szukać na wsi krawca, a brak fryzjerów jest powszechny — myślę oczywiście o wsi. Życzyć by sobie należało, żeby ktoś z Komitetu Drobnej Wytwórczości miał tę szczęśliwą sposobność chcieć się ostrzyc u fryzjera na wsi — musiałby długo jeździć w poszukiwaniu za nim.</u> | |
| 1198 | + <u xml:id="u-65.8" who="#PoselStefanczykStanislaw">Poza usługami w zakresie zaspokajania codziennych potrzeb ludności wsi, niezbędne są również usługi związane z produkcją rolną oraz rozwojem życia kulturalnego na wsi. Stąd uważam za bardzo słuszne opracowanie w resorcie rolnictwa programu rozwoju usług na rzecz rolnictwa. Podjęte w ostatnich latach decyzje naszych władz centralnych tworzą sprzyjającą atmosferę dla rozwoju usług. Należy jednak przyznać, że dla przyśpieszenia tempa rozwoju usług należy usunąć wiele istniejących trudności, spowodowanych nieufnością wielu rad narodowych, jak też wydziałów finansowych do rzemiosła i usług.</u> | |
| 1199 | + <u xml:id="u-65.9" who="#PoselStefanczykStanislaw">Szczególnie należy rozbudować bazę lokalową, zwiększyć zaopatrzenie w niezbędne materiały oraz przyśpieszyć szkolenie kadr fachowych. Szkolenie na kursach, jak też terminowanie w indywidualnych warsztatach u rzemieślników powinno być otoczone większą opieką przez władze terenowe.</u> | |
| 1200 | + <u xml:id="u-65.10" who="#PoselStefanczykStanislaw">Zdajemy sobie dobrze sprawę, że nie jesteśmy w stanie jeszcze w pełni zabezpieczyć na ten cel potrzebnych środków państwowych. Myślę jednak, że prawidłowe i mądre gospodarowanie istniejącymi środkami pozwoliłoby nam zrobić daleko więcej. Mam tu na uwadze zespolenie tych środków przez inwestorów uspołecznionych na budowę, na przykład wielobranżowych pawilonów usługowych. Punkty te powinny być szczególnie lokalizowane w małych miasteczkach, jak również we wsiach rozwojowych.</u> | |
| 1201 | + <u xml:id="u-65.11" who="#PoselStefanczykStanislaw">Ważną sprawą jest zaopatrzenie punktów usługowych rzemieślniczych w części zamienne oraz niezbędne surowce, jak stal, żelazo, drzewo, koks itp. Wielu usług nie można jeszcze dotychczas wykonać z braku tych surowców, a szczególnie metali szlachetnych, części radiotechnicznych, części zamiennych maszyn rolniczych, ciągników oraz silników spalinowych i elektrycznych. Ponadto punkty sprzedaży tych części są zbyt scentralizowane i odległe od punktów usługowych. Należy — moim zdaniem — zwiększyć ich asortyment oraz wprowadzić sprzedaż w każdym PZGS, POM i ich filiach.</u> | |
| 1202 | + <u xml:id="u-65.12" who="#PoselStefanczykStanislaw">W zakresie rolnictwa głównymi kierunkami rozwoju usług są: naprawa sprzętu rolniczego, elektrotechnika, wykonanie zabiegów ochrony roślin, wykonanie nawożenia i wapnowania gleb, ochrona sadów oraz podobne kierunki.</u> | |
| 1203 | + <u xml:id="u-65.13" who="#PoselStefanczykStanislaw">Obok rozbudowujących się zakładów państwowych uważam, że powinny być organizowane zakłady naprawcze i inne punkty przy kółkach rolniczych, wykorzystując na ten cel środki Funduszu Rozwoju Rolnictwa, Niezbędne jest jednoczesne prowadzenie szkolenia.</u> | |
| 1204 | + <u xml:id="u-65.14" who="#PoselStefanczykStanislaw">Poza tym w rozwoju tego rodzaju usług znaczną przeszkodę stanowi brak urządzeń i odzieży ochronnej. Nasz przemysł zatem powinien zwiększyć produkcję niezbędnych urządzeń do transportu i rozsiewu wapna, nawozów sztucznych, ochrony roślin itp. Sprawa zaopatrzenia brygad w odzież ochronną powinna być rozwiązana w roku 1966.</u> | |
| 1205 | + <u xml:id="u-65.15" who="#PoselStefanczykStanislaw">W ścisłym powiązaniu z rozwojem usług jest sprawa uprzejmej i kulturalnej obsługi rolników na punktach skupu i zaopatrzenia, jak również w punktach sprzedaży i spółdzielniach pracy.</u> | |
| 1206 | + <u xml:id="u-65.16" who="#PoselStefanczykStanislaw">Świadczone usługi dla rolnictwa nie nadążają jeszcze za postępującym wzrostem produkcji rolnej i coraz większym ilościowym zaopatrzeniem rolników w środki produkcji. A przecież terminowość i jakość wykonania usług to sprawa podstawowa dla produkcji rolniczej i warunek atmosfery zaufania do rzemiosła i do samych usług.</u> | |
| 1207 | + <u xml:id="u-65.17" who="#PoselStefanczykStanislaw">Dla szybkiej poprawy warunków obsługi uważam za konieczne, aby spółdzielczość wiejska, spółdzielczość pracy oraz instytucje kontraktujące posiadane środki pozalimitowe wykorzystały w całości na modernizację istniejących i nowo organizujących się punktów skupu i usług. Będzie to także wyrazem poszanowania pracy i czasu rolnika.</u> | |
| 1208 | + <u xml:id="u-65.18" who="#PoselStefanczykStanislaw">Jak wykazuje praktyka, problem rozwoju usług dla rolnictwa, jak i w ogóle usług na terenach wiejskich, należy rozpatrywać na szczeblu gromady. Przyjęcie takiego sposobu działania w organizacji oraz rozmieszczeniu usług powinno przynieść spodziewane prawidłowe rozwiązanie tego problemu.</u> | |
| 1209 | + <u xml:id="u-65.19" who="#PoselStefanczykStanislaw">Dotychczasowe zainteresowanie miejscowych rad narodowych w zakresie zapewnienia miejscowej ludności podaży usług było wysoce niedostateczne. Dlatego też gromadzkie rady narodowe powinny w szerszym zakresie organizować zakłady usługowe, przeznaczając na ten cel własne środki budżetu. Zakłady te będą mogły wypełnić luki w zakresie najbardziej poszukiwanych usług na terenie wsi i gromady.</u> | |
| 1210 | + <u xml:id="u-65.20" who="#PoselStefanczykStanislaw">Usunięcie istniejących braków w rzemiośle na wsi i zwiększenie usług dla rolnictwa, szczególnie dla kobiety wiejskiej — to przecież nie tylko ulżenie pracy codziennej rolnika, ale w konsekwencji będzie to wzrost wydajności w zbiorach z hektara, jak i w produkcji hodowlanej.</u> | |
| 1211 | + <u xml:id="u-65.21" who="#PoselStefanczykStanislaw">Życzliwy stosunek do rzemieślników na wsi, pomoc dla punktów usługowych przez rady narodowe i organizacje gospodarcze i spółdzielcze do tego powołane — to pomoc całej gospodarce narodowej.</u> | |
| 1212 | + <u xml:id="u-65.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1213 | + </div> | |
| 1214 | + <div xml:id="div-66"> | |
| 1215 | + <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekJanKarolWende">Zarządzam 20-minutową przerwę.</u> | |
| 1216 | + <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min. 30 do godz. 11 min. 55)</u> | |
| 1217 | + </div> | |
| 1218 | + <div xml:id="div-67"> | |
| 1219 | + <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Wznawiam obrady. Udzielam głosu posłowi Tadeuszowi Janczykowi.</u> | |
| 1220 | + </div> | |
| 1221 | + <div xml:id="div-68"> | |
| 1222 | + <u xml:id="u-68.0" who="#PoselJanczykTadeusz">Wysoki Sejmie! W szerokiej, dyskusji, która toczyła się podczas obrad Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, Komisji Handlu Wewnętrznego oraz Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów były szeroko omawiane problemy, wynikające z konieczności kompleksowego rozpatrywania spraw, wynikających ze zwiększonych dostaw na wieś środków produkcji oraz wzrostu w związku z tym zbiorów. Z tego wynika konieczność jak najbardziej właściwego wykorzystania wszystkich materialnych środków, jakie są osiągalne dla wykonania planowych zadań. Aby wysiłki były skuteczne, muszą one być odpowiednio zsynchronizowane, zwłaszcza kiedy chodzi o bazę techniczną, niezbędną dla zwiększonej produkcji i obrotu.</u> | |
| 1223 | + <u xml:id="u-68.1" who="#PoselJanczykTadeusz">Weźmy dla przykładu kluczowy dla nas problem zbożowy. Chcę tu mówić o tej części tego problemu, która jest związana z obrotem zbożem. Chodzi mianowicie o bazę magazynową, która by była zdolna przyjąć i przechować zwiększone ilości zboża. W pięciolatce 1956—1960 skupowaliśmy przeciętnie rocznie około 2.400 tys. ton zboża, a w następnej pięciolatce, obecnie się kończącej, przeciętny skup roczny kształtował się na poziomie około 2.600 tys. ton, a w 1966 r. skup zboża ma sięgnąć 3 mln ton.</u> | |
| 1224 | + <u xml:id="u-68.2" who="#PoselJanczykTadeusz">Polityka naszego państwa ludowego w dziedzinie rolnictwa, której wyrazem jest między wieloma wielkimi poczynaniami państwa również i stały wzrost ilości nawozów sztucznych dla rolnictwa, ma doprowadzić w najbliższej pięciolatce do wielkiego wzrostu skupu, wyrażającego się liczbą około 6,5 mln ton zboża w roku 1970. Tak więc w ciągu pięciolatki rozmiary skupu zostaną podwojone. Będzie to olbrzymi skok naprzód, powodujący doniosłe dodatnie skutki dla życia całego naszego narodu. Naturalnie, aby zgromadzić i zagospodarować tak wielkie z punktu widzenia dnia dzisiejszego ilości zboża, trzeba wielkiego wysiłku organizacyjnego i inwestycyjnego, wysiłku zarówno w aparacie państwowym — mam tu na myśli przede wszystkim Państwowe Zakłady Zbożowe — jak i w spółdzielczym, a więc w spółdzielniach zrzeszonych w Centrali Rolniczej Spółdzielni — „Samopomoc Chłopska”.</u> | |
| 1225 | + <u xml:id="u-68.3" who="#PoselJanczykTadeusz">Ekonomiści przewidują, że na wspomnianą przeze mnie ilość 6,5 mln ton zboża w 1970 r., państwowe gospodarstwa rolne dostarczą około 1,5 mln ton, zaś gospodarka chłopska dostarczy do magazynów skupu gminnych spółdzielni 5 mln ton, w czym 3,8 mln ton zostanie skupione na drodze kontraktacji i skupu rynkowego. Zarysowuje się więc bardzo wyraźnie rosnąca rola kontraktacji zbóż z gospodarstw chłopskich, co wiąże się z określonym wielkim wysiłkiem organizacyjnym.</u> | |
| 1226 | + <u xml:id="u-68.4" who="#PoselJanczykTadeusz">Jak wygląda obecnie baza magazynowa przeznaczona dla przechowania zboża? Otóż, jeżeli chodzi o magazyny, to występują dwie ich kategorie. Jedna z nich, to magazyny skupu gminnych spółdzielni, które można by nazwać przelotowymi, a w których w zasadzie powinno się tylko przyjmować zboże od rolników i przesyłać je natychmiast zgodnie z dyspozycjami do odpowiednich magazynów Państwowych Zakładów Zbożowych lub do młynów.</u> | |
| 1227 | + <u xml:id="u-68.5" who="#PoselJanczykTadeusz">I tutaj trzeba się zastanowić, w jakim stopniu zostały w dotychczasowych planistycznych — „przymiarkach” dopasowane ilości zbóż z odpowiednią powierzchnią magazynową. Podkreślam — „przymiarkach” planistycznych, gdyż dotychczas prowadzona jest jeszcze żywa dyskusja co do różnorodnych proporcji planu. Dla nikogo nie są tajemnicą dyskusje i dążenia do wykrojenia sobie przez różne organizacje i resorty z ogólnego planu możliwie największych ilości środków na inwestycje, które by ułatwiły wykonanie zadań. Przyjdzie czas, kiedy dyskusja przeniesie się do komisji sejmowych, wejdzie na plenum Sejmu i dojdzie do tego, że plan uchwalony w odpowiednich proporcjach stanie się dyrektywą.</u> | |
| 1228 | + <u xml:id="u-68.6" who="#PoselJanczykTadeusz">Pamiętajmy o tym, że po okresie kapitalistycznym nie odziedziczyliśmy, jeżeli chodzi o zbożową gospodarkę magazynową, nic lub prawie nic. Jeżeli nawet to lub owo się zachowało, to nie odpowiada zupełnie wymaganiom naszej nowej polityki rolnej.</u> | |
| 1229 | + <u xml:id="u-68.7" who="#PoselJanczykTadeusz">Obecna zdolność magazynowania zbóż w Państwowych Zakładach Zbożowych wynosi nieco więcej niż 1.500 tys. ton. Ponieważ zaś w roku bieżącym dostawy zboża były większe niż w latach poprzednich i dostawy te zostały skoncentrowane w stosunkowo krótkim okresie czasu, to w rezultacie wytworzyła się trudna sytuacja, gdyż w końcu października roku bieżącego stan zapasów zbóż wynosił ponad 2 mln ton. Cóż więc zrobiono? Ponieważ stan zapasów znacznie przekraczał możliwości składowania Państwowych Zakładów Zbożowych — zboże trzeba było lokować w magazynach interwencyjnych, a nawet posiłkować się plandekami okrywającymi zboże złożone na placach przy elewatorach. Zakorkowane też zostały w dużej mierze magazyny gminnych spółdzielni, które z przelotowych stały się w wielu wypadkach magazynami składowymi. Wydaje się, że sytuacja roku bieżącego jest dla nas, to jest zarówno dla Sejmu jak i dla rządu, wielkim sygnałem do szukania sposobów rozwiązania tych trudności.</u> | |
| 1230 | + <u xml:id="u-68.8" who="#PoselJanczykTadeusz">Co według dotychczasowych zamiarów ma być zrobione, jeżeli chodzi o elewatory Państwowych Zakładów Zbożowych? Przewiduje się w projektowanej pięciolatce budowę 41 elewatorów o łącznej pojemności składowej 770 tys. ton, przy czym 4 elewatory o pojemności 100 tys. ton, wybudowane mają być wprawdzie w pięciolatce, ale zostaną oddane do użytku dopiero w latach 1971—1972. Naturalnie, zostaną wykorzystane również i możliwości przemysłu młynarskiego przez budowę stosunkowo tanich spichrzów komorowych. Jednakże cały ten program nie rozwiązuje całkowicie zagadnienia magazynowania w Państwowych Zakładach Zbożowych i w dalszym ciągu pod tym względem będą istniały poważne trudności.</u> | |
| 1231 | + <u xml:id="u-68.9" who="#PoselJanczykTadeusz">Jeżeli chodzi o gminne spółdzielnie, to mają one około 3.200 magazynów zbożowych o pojemności ponad 418 tys. ton. Część z tych magazynów została wybudowana przez spółdzielczość, a część stanowią pomieszczenia stare, nie przystosowane do prawidłowego składowania zbóż. Według dotychczasowych przewidywań, w ogólnym planie inwestycyjnym spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu — na magazyny zbożowe w ramach inwestycji limitowych i pozalimitowych przeznacza się 700 mln zł w pięciolatce, co w rezultacie da 880 magazynów skupu o pojemności 295 tys. ton. Przy tego rodzaju rachunku rotacja zboża w tych magazynach, która obecnie jest 6-krotna w ciągu roku, musiałaby w okresie następnym wzrosnąć do 9-krotnej, co jest prawie technicznie nieosiągalne, zwłaszcza wobec szczupłej mechanizacji magazynów.</u> | |
| 1232 | + <u xml:id="u-68.10" who="#PoselJanczykTadeusz">Co można tu zrobić bez fantazjowania i stawiania nierealnych wniosków? Naturalnie, w miarę możliwości, o ile by się jeszcze dało, przeznaczyć większe środki limitowane na inwestycje magazynowe zarówno dla Państwowych Zakładów Zbożowych, jak i dla spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu. Jeżeli chodzi o Państwowe Zakłady Zbożowe, to wskazane byłoby zwiększenie ilości elewatorów przynajmniej o 10 po 30 tys. ton każdy. Następnie ważną sprawą byłoby przyśpieszenie budowy przynajmniej 6 elewatorów o łącznej pojemności 120 tys. ton, przewidzianych do budowy w roku 1968—1969.</u> | |
| 1233 | + <u xml:id="u-68.11" who="#PoselJanczykTadeusz">Spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu należałoby pozwolić uchwałą rządu na budowanie magazynów skupu w trybie pozalimitowym. Magazyny takie z prefabrykatów kosztowałyby od 800 tys. zł do 1 mln zł i w tej wysokości byłoby wskazane ustalenie przez rząd górnej granicy inwestycji pozalimitowej zbożowego magazynu skupu gminnych spółdzielni. Budowa tych magazynów w niewielkim tylko stopniu wiązałaby się z użyciem deficytowych materiałów budowlanych.</u> | |
| 1234 | + <u xml:id="u-68.12" who="#PoselJanczykTadeusz">Podobnie trudna sytuacja kształtuje się w dziedzinie magazynowania nawozów sztucznych w gminnych spółdzielniach. Dysproporcja pomiędzy zwiększoną ilością dostaw nawozów sztucznych a przewidywaną budową magazynów przeznaczonych na nawozy jest jeszcze większa, niż jeżeli chodzi o zboże. I tutaj sprawę rozwiązać można podobnie jak w dziedzinie magazynów zbożowych skupu, to jest drogą inwestycji pozalimitowych, przy czym przeciętny magazyn nawozów powinien pomieścić około tysiąca ton nawozów.</u> | |
| 1235 | + <u xml:id="u-68.13" who="#PoselJanczykTadeusz">Trzeba tu podkreślić zainteresowanie ludności wiejskiej sprawami budowy różnorodnych obiektów spółdzielczych. Zdarza się często, że na obiekty te rolnicy dają bezpłatnie działki własnej ziemi, dają bezpłatną niefachową robociznę, sprzężaj itd. To źródło społecznej inicjatywy i społecznej pomocy może i powinno być również brane pod uwagę w naszych postanowieniach. Naturalnie, że sprawy tych trudności mogą i powinny być rozwiązywane nie tylko drogą inwestycji limitowych lub pozalimitowych. Potrzebne tu są również i nowe metody działania mające na celu przyśpieszenie obrotu z możliwym uniknięciem składowania w magazynie.</u> | |
| 1236 | + <u xml:id="u-68.14" who="#PoselJanczykTadeusz">Istnieją wielkie możliwości usprawnienia obrotów i zmniejszenia składowania nawozów sztucznych w magazynach. Obecnie nawozy sztuczne dostarczane są do gminnych spółdzielni z fabryk lub importu systematycznie przez cały rok, podczas gdy odbiór przez rolników następuje w krótkich okresach czasu tuż przed siewami jesiennymi lub wiosennymi. Wśród spółdzielców toczą się ożywione dyskusje nad usprawnieniem metod działania. Jeżeli chodzi o inwestycje, to w grę przede wszystkim muszą wejść projekty magazynów tanich, z prefabrykatów i płyt możliwie cienkich, przy czym magazyny te musiałyby być zaopatrzone w tak zwaną małą mechanizację. Dla uniknięcia składowania w grę mogą wchodzić dostawy zbiorowe z wagonów do kółek rolniczych bądź do zagród rolników. W spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu dokonywane są ciekawe eksperymenty usługowych dostaw transportowych bezpośrednio z wagonu do zagrody rolnika lub też na odwrót z zagrody rolnika do wagonów. Eksperymenty te zdały całkowicie egzamin. Można więc zastanowić się nad sprawą zwiększenia ilości transportu samochodowego, przez co zmniejszą się automatycznie potrzeby budowania magazynów. Wydaje się, że trzeba zrewidować system rabatów na zakup nawozów sztucznych przez rolników w okresach przedsezonowych. Musimy pamiętać o tym, że za parę lat, przy wysoko zwiększonej podaży nawozów sztucznych, zajdzie konieczność zabezpieczenia sobie bezpośredniego dotarcia do rolników-producentów, w związku z czym trzeba będzie stosować wiele nowych sposobów akwizycji i propagandy oraz różnorodnych udogodnień, by nawozy znalazły się w rezultacie w ziemi i służyły podniesieniu produkcji rolnej.</u> | |
| 1237 | + <u xml:id="u-68.15" who="#PoselJanczykTadeusz">Dla spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu niesłychanie wielkie znaczenie mają organizowane przy PZGS brygady budowlane, które wykonują budowę magazynów i sklepów w gminnych spółdzielniach i PZGS. Ostatnio należy podkreślić zrozumienie i chęć pomocy dla tego rodzaju działalności spółdzielczej w Komisji Planowania. Trzeba mieć nadzieję, że brygady te uzyskają więcej drobnego sprzętu budowlanego niż dotychczas, co pozwoli im między innymi na pobudowanie zaplanowanych magazynów zbożowych i nawozowych w gminnych spółdzielniach.</u> | |
| 1238 | + <u xml:id="u-68.16" who="#PoselJanczykTadeusz">Wysoki Sejmie! Mówiąc o tych sprawach, chcę skorzystać z okazji i zwrócić uwagę Sejmu na eksport, organizowany przez — „Polcoop” — przedsiębiorstwo handlu zagranicznego Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”. Przedsiębiorstwo to zajmuje się eksportem różnych drobnych artykułów, będących czasami tematem żartów niektórych czasopism, choć sprawy te należałoby traktować — moim zdaniem — poważniej. Na przykład — „Polcoop” eksportuje mak, króliki, ślimaki, kanarki itp. Asortyment na oko niepoważny wobec węgla albo maszyn. Ale muszę powiedzieć, że w roku bieżącym — „Polcoop” wyeksportował tych drobnych artykułów za kilkadziesiąt milionów złotych dewizowych. Samych tylko królików za 13.200 tys. zł dewizowych, a to już jest proszę Sejmu suma niebagatelna, wcale nie zasługująca jedynie na złośliwe żarciki. Jest szereg dziedzin eksportu, w których nie osiąga się takich wyników, choć pisze się o nich z namaszczeniem w różnych czasopismach. Rozwój tego drobnego eksportu powinien nam przysporzyć dziesiątki milionów złotych dewizowych. Jeżeli wspominam o tym drobnym eksporcie, to po to, by podkreślić konieczność rozwijania go przez spółdzielczość w większym niż dotychczas stopniu oraz konieczność pomocy ze strony Ministerstwa Handlu Zagranicznego w kierunku rozszerzenia uprawnień eksportowego przedsiębiorstwa spółdzielczego oraz stworzenia bodźców materialnych dla rozwijania tego kłopotliwego, ale bardzo zyskownego eksportu.</u> | |
| 1239 | + <u xml:id="u-68.17" who="#PoselJanczykTadeusz">Przedstawiając powyższe sprawy Wysokiemu Sejmowi, pragnę jeszcze raz podkreślić konieczność kompleksowego rozwiązywania zagadnień, a więc koordynowania środków z zamierzonymi celami, a w produkcji rolnej uwzględniania w większym niż dotychczas stopniu bazy technicznej dla obrotu. Budowa takiej bazy jednak musi być połączona z przemyślaną pracą organizacyjną instytucji państwowych i spółdzielczych oraz nowymi skutecznymi metodami pracy, pozwalającymi skojarzyć możliwości z potrzebami.</u> | |
| 1240 | + <u xml:id="u-68.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1241 | + </div> | |
| 1242 | + <div xml:id="div-69"> | |
| 1243 | + <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Stanisław Ceberek.</u> | |
| 1244 | + </div> | |
| 1245 | + <div xml:id="div-70"> | |
| 1246 | + <u xml:id="u-70.0" who="#PoselCeberekStanislaw">Wysoka Izbo! W moim wystąpieniu pragnę, aczkolwiek w wielkim skrócie, omówić zagadnienie gospodarki w lasach prywatnych i lasach stanowiących własność społeczną.</u> | |
| 1247 | + <u xml:id="u-70.1" who="#PoselCeberekStanislaw">Ogólna powierzchnia lasów niepaństwowych w naszym kraju wynosi 1.253 tys. ha. Czyli co piąty hektar lasów w Polsce stanowi własność prywatną lub społeczną. Tak poważna powierzchnia musi być we właściwy sposób zagospodarowana, aby mogła dać w przyszłości taką ilość masy drzewnej z hektara, która byłaby zbliżona do wydajności z ha w lasach państwowych.</u> | |
| 1248 | + <u xml:id="u-70.2" who="#PoselCeberekStanislaw">Pragnę przy tym stwierdzić, że w okresie powojennym, a zwłaszcza w ostatnich latach, obserwuje się na odcinku zalesienia i odnawiania powierzchni w lasach niepaństwowych wyraźną poprawę. Podkreślić jednak należy, że gospodarka w lasach niepaństwowych jest trudna i dość skomplikowana z tego powodu, że małe, nieraz kilkuarowe działki, rozrzucone są na dość dużym obszarze i z tego powodu nie mogą być w dostateczny sposób nadzorowane i kontrolowane przez leśniczych lasów niepaństwowych.</u> | |
| 1249 | + <u xml:id="u-70.3" who="#PoselCeberekStanislaw">Druga sprawa, to brak dokładnego rozeznania stanu jakości i ilości tych lasów, czyli brak właściwej i całkowitej inwentaryzacji.</u> | |
| 1250 | + <u xml:id="u-70.4" who="#PoselCeberekStanislaw">Trzecia z kolei sprawa to brak właściwego rozeznania co do struktury gleby, która na skutek wadliwej gospodarki indywidualnej uległa degradacji.</u> | |
| 1251 | + <u xml:id="u-70.5" who="#PoselCeberekStanislaw">Analizując to zjawisko postuluję, aby problem odnowienia i zalesienia lasów niepaństwowych, biorąc pod uwagę wspomniane poprzednio rozdrobnienia tych powierzchni leśnych i utrudnioną w tym wypadku kontrolę, opierać na dokładnym przestrzeganiu ustawy oraz przepisów o opiece nad lasami niepaństwowymi. Następnie dokonać inwentaryzacji lasów będących własnością prywatną lub stanowiących własność społeczną w okresie tej pięciolatki. Na podstawie tej inwentaryzacji rozplanować szczegółowo jak, co, kiedy i gdzie wykonać. A więc ustalić właściwy rodzaj drzewostanu, uwzględniając właściwą pielęgnację sadzonek, ochronę przed szkodnikami i pasożytami. Jedną z podstawowych rzeczy jest uregulowanie wreszcie sprawy wypasu bydła również w lasach niepaństwowych. Należy wreszcie dokonać szczegółowego przebadania gleby w celu ustalenia właściwości tej gleby i jej składu chemicznego.</u> | |
| 1252 | + <u xml:id="u-70.6" who="#PoselCeberekStanislaw">Podkreślam to dlatego, bowiem na terenie powiatu ostrołęckiego stwierdzono w glebie duży procent glinu, który ujemnie odbija się na rozwoju zasadzonych tam drzew, a niejednokrotnie całkowicie uniemożliwia ich egzystencję.</u> | |
| 1253 | + <u xml:id="u-70.7" who="#PoselCeberekStanislaw">Należy przypuszczać, że podobne fakty zdarzają się i w innych powiatach czy województwach.</u> | |
| 1254 | + <u xml:id="u-70.8" who="#PoselCeberekStanislaw">Jako poseł ziemi kurpiowskiej, gdzie jest wysoki procent lasów niepaństwowych, a sprawa ich zagospodarowania jest częstym tematem na spotkaniach poselskich, uważam, że do naszych bolączek wrócę na Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u> | |
| 1255 | + <u xml:id="u-70.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1256 | + </div> | |
| 1257 | + <div xml:id="div-71"> | |
| 1258 | + <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Władysław Kuszyk.</u> | |
| 1259 | + </div> | |
| 1260 | + <div xml:id="div-72"> | |
| 1261 | + <u xml:id="u-72.0" who="#PoselKuszykWladyslaw">Wysoka Izbo! Pragnę poruszyć niektóre zagadnienia związane z zaopatrzeniem rynku. Plan zaopatrzenia rynku na 1966 r. w sieci handlu detalicznego, jak również w dziedzinie gastronomii i usług, opiera się na bilansie dochodów i wydatków pieniężnych ludności, który określa wielkość i tempo wzrostu dochodów ludności, na rozliczeniu masy towarowej, jaka stoi do dyspozycji na pokrycie funduszu nabywczego ludności na towary oraz na szacunku sprzedaży w detalu dla odbiorców pozarynkowych.</u> | |
| 1262 | + <u xml:id="u-72.1" who="#PoselKuszykWladyslaw">Sprzedaż w sieci handlu detalicznego wiążąca fundusze nabywcze ludności wyniesie w 1966 r. 296,5 mld zł, oznacza to wzrost o 5,5% w stosunku do przewidywanego wykonania w roku 1965.</u> | |
| 1263 | + <u xml:id="u-72.2" who="#PoselKuszykWladyslaw">Z przytoczonych wyżej liczb wynika wielka rola i odpowiedzialność zarówno przemysłu, jak i handlu, za wykonanie stojących przed nimi zadań. Wyciągając wnioski z trudności, z jakimi spotykaliśmy się w tej dziedzinie w minionym i obecnym roku, można stwierdzić, że główny wysiłek skierowany musi być na utrzymanie równowagi między masą towarową a siłą nabywczą ludności — między strukturą produkcji dla potrzeb rynku a strukturą konsumpcji.</u> | |
| 1264 | + <u xml:id="u-72.3" who="#PoselKuszykWladyslaw">Aby stan równowagi został osiągnięty nie wystarcza sama ilość towarów, jaka może lub powinna zaspokoić siłę nabywczą ludności, ale trzeba produkować takie towary, które ludność kupi. Wymaga to pełniejszego rozeznania potrzeb rynku przez handel, jego aktywniejszego oddziaływania na przemysł oraz wysokiego usprawnienia samego aparatu i sieci handlowej, aby była zagwarantowana sukcesywna i terminowa dostawa towarów.</u> | |
| 1265 | + <u xml:id="u-72.4" who="#PoselKuszykWladyslaw">W dziedzinie zaopatrzenia rynku zarówno przemysł, jak i handel, mają niemałe już sukcesy. Przy tych niewątpliwych sukcesach musimy jednak wyciągać wnioski z trudności, jakie w tej dziedzinie wystąpiły w minionych latach i w bieżącym roku.</u> | |
| 1266 | + <u xml:id="u-72.5" who="#PoselKuszykWladyslaw">W dostawach wystąpiło zjawisko nierytmiczności i nieterminowości. Wystąpiło również niepożądane zjawisko, że kara stosowana przez handel wobec niesolidnych producentów i dostawców nie zawsze była dostatecznie dolegliwa. Przy tym zjawisko to wystąpiło w znacznie szerszej skali w wielkich zakładach przemysłowych, a stosunkowo w węższej skali w mniejszych zakładach. W szeregu wypadków wielkim zakładom przemysłowym lepiej kalkulowało się uiścić karę za zerwane lub nieterminowe dostawy, gdyż zysk z pozaplanowej produkcji przewyższał znacznie wysokość kar umownych. Zjawisko to świadczy, że system kar, jakim posiłkuje się handel, powinien być zrewidowany i ustawiony w ten sposób, aby przedsiębiorstwom przemysłowym w żadnym wypadku nie opłacała się taka kalkulacja.</u> | |
| 1267 | + <u xml:id="u-72.6" who="#PoselKuszykWladyslaw">Jakkolwiek aparat handlu usprawnił i zaostrzył odbiór towarów dostarczanych przez przemysł, to mimo to liczba zakwestionowanych produktów o złej jakości musi budzić niepokój i dowodzi, że podjęcie bardziej skutecznych środków przeciwstawiających się takim zjawiskom jest pilne i konieczne.</u> | |
| 1268 | + <u xml:id="u-72.7" who="#PoselKuszykWladyslaw">Do najczęściej kwestionowanych artykułów należały: mięso, owoce, warzywa, pieczywo, ryby, konserwy rybne, przetwory owocowo-warzywne oraz zmechanizowany sprzęt gospodarstwa domowego. Fakt, że 93% zakwestionowanych towarów o złej jakości uznali sami producenci-dostawcy wskazuje, że aparat handlu, jego organy kontrolne doskonalą się coraz lepiej i że praca ich w tym kierunku powinna się nadal doskonalić. Z drugiej strony odsłania fakt, iż w systemie bodźców sprawa wymaga stałego, pełniejszego uwzględniania pożądanego dla naszej gospodarki kierunku.</u> | |
| 1269 | + <u xml:id="u-72.8" who="#PoselKuszykWladyslaw">W sieci handlu przy pozytywnych zjawiskach występuje jeszcze wiele zjawisk negatywnych. Nasza sieć handlowa ciągle jeszcze nie ma dostatecznego rozeznania rynku. Ujawnia się niedostateczna więź i współpraca między hurtem a detalem. Przedsiębiorstwa hurtowe nie zawsze potrafią zorganizować na właściwym poziomie informację dla przedsiębiorstw detalicznych. W rezultacie braku informacji handel detaliczny dosyć często nie posiada w sprzedaży artykułów, które w dostatecznej ilości zalegają magazyny hurtowe, Z drugiej strony mieliśmy zjawisko nadmiernej sprzedaży pozarynkowej w sieci handlu detalicznego, co w rezultacie pomniejszyło masę towarów przeznaczonych na zaopatrzenie ludności. Zjawisko to zostało pogłębione niepełnym wykonaniem dostaw przez przemysł oraz brakami organizacyjnymi w pracy wielu przedsiębiorstw i central handlu hurtowego.</u> | |
| 1270 | + <u xml:id="u-72.9" who="#PoselKuszykWladyslaw">Metody analizy rynku stosowane przez jednostki hurtu nie dawały dostatecznych podstaw do prawidłowego określenia jego potrzeb.</u> | |
| 1271 | + <u xml:id="u-72.10" who="#PoselKuszykWladyslaw">W wielu wypadkach bilanse towarów przeznaczonych na zaopatrzenie rynku opracowano na podstawie danych liczbowych o obrotach w ubiegłych okresach oraz stanach zapasów. Nie mając prawidłowego rozeznania w potrzebach rynku, branżowe przedsiębiorstwa hurtowe nie zawsze potrafiły przedstawić zakładom przemysłowym prawidłowo opracowane zamówienia. Od przedsiębiorstw handlowych należy wymagać, ażeby przewidywany brak towarów sygnalizowały już wówczas, gdy są jeszcze do dyspozycji wystarczające zapasy, aby w ten sposób pobudzać produkcję do ich systematycznego wyrównywania. Bowiem zgodność popytu i podaży urzeczywistnia się dzięki stałemu ruchowi zapasów.</u> | |
| 1272 | + <u xml:id="u-72.11" who="#PoselKuszykWladyslaw">Prawidłowy stan zapasów pozwala na rytmiczne i terminowe zaopatrzenie rynku oraz na utrzymanie zróżnicowanego stanu asortymentów. Bez dostatecznej sumy zapasów nie można prowadzić właściwej i ustabilizowanej polityki zaopatrzenia rynku.</u> | |
| 1273 | + <u xml:id="u-72.12" who="#PoselKuszykWladyslaw">Kilka uwag o przemyśle gastronomicznym. Cecha charakterystyczną, różniąca od innych gałęzi przemysłu, jest to, że w zakładach tych równolegle dokonuje się produkcja i sprzedaż wyprodukowanych towarów. Specyfika ta wymaga specjalnych form organizacyjnych i bardzo specyficznego systemu kontroli. Również kadra pracownicza w tych zakładach wymaga innych zasad klasyfikacji. W miastach wojewódzkich zakłady gastronomiczne odpowiadają już mniej więcej ogólnym normom kultury i cywilizacji, jeśli chodzi o ich wyposażenie techniczne i przestrzeń konsumpcyjna. Natomiast w miastach powiatowych i osadach jest jeszcze wiele do zrobienia w tej dziedzinie.</u> | |
| 1274 | + <u xml:id="u-72.13" who="#PoselKuszykWladyslaw">Ta gałąź przemysłu wymaga niewielkich nakładów finansowych i zdawałoby się, że z tego powodu powinna być szybko rentujaca się i przynosić gospodarce narodowej wysoką zyskowność. Ale właśnie dlatego, że wymaga ona specyficznych form organizacyjnych i kontroli — nie zawsze i nie wszędzie daje ona dobre rezultaty finansowe. Jednym z głównych mankamentów tego przemysłu jest to, że 40% zatrudnionego w tych zakładach personelu nie posiada właściwego przygotowania fachowego. Zwłaszcza na głębokiej prowincji sposób prowadzenia tych zakładów i poziom kulturalny obsługi konsumenta pozostawiają jeszcze wiele do życzenia. Brak fachowego przygotowania personelu przypadkowość i przelotność zatrudnienia w gastronomii sprawiają również to, że nie ma większej inicjatywy i nie umie się wykorzystać istniejących możliwości zwiększenia produkcji, wzbogacenia asortymentu, aby podnieść na wyższy poziom rentowność tych zakładów. Cierpi na tym ciągle jeszcze poziom kultury i higiena tych zakładów, cierpią konsumenci, bowiem braki w fachowym przygotowaniu personelu powodują nieprzestrzeganie technologii i receptury sporządzanych posiłków.</u> | |
| 1275 | + <u xml:id="u-72.14" who="#PoselKuszykWladyslaw">Ministerstwo Handlu Wewnętrznego, usiłując poprawić stan wewnętrzny zakładów i usprawnić ich działalność, wprowadziło w styczniu bieżącego roku nowy system płac pracowników gastronomicznych, oparty na bodźcach prowadzących do postępu w tej dziedzinie i do lepszej kulturalniejszej obsługi konsumenta.</u> | |
| 1276 | + <u xml:id="u-72.15" who="#PoselKuszykWladyslaw">Jednakże, aby rezultaty tej reformy były szybciej odczuwalne, wydaje się, że jest niezbędne, aby WZPH, Związek Spółdzielni Spożywców „Społem” i Centrala Rolniczej Spółdzielni — „Samopomoc Chłopska” wzięły w swoje ręce przeszkolenie fachowe tej rzeszy pracowniczej.</u> | |
| 1277 | + <u xml:id="u-72.16" who="#PoselKuszykWladyslaw">W dziedzinie zaopatrzenia rynku w artykuły konsumpcyjne zarówno spożywcze, przemysłowe, jak i zaopatrzeniowo-inwestycyjne dla rolnictwa oraz dla sprzedaży pozarynkowej wiele braków mogłyby usunąć właściwe terenowe rady narodowe. Jednakże jeszcze ciągle w licznych radach narodowych brak jest zrozumienia i dostatecznej aktywności w rozwiązywaniu tych spraw, zwłaszcza jeśli chodzi o nadzór i kontrolę. Ustawa z dnia 21 stycznia 1958 r. daje radom narodowym oręż i wszystkie uprawnienia, aby na podległych ich administracji terenach usunąć przyczyny hamujące prawidłowe zaopatrzenie w towary sieci handlu hurtowego i detalicznego.</u> | |
| 1278 | + <u xml:id="u-72.17" who="#PoselKuszykWladyslaw">Obecnie nie tylko uprawnienia, ale i zwiększone środki finansowe, jakie dodatkowo przyznaje się radom narodowym, powiększają ich możliwości inwestycyjne dla rozbudowy lepszej, bardziej planowo i celowo rozmieszczonej sieci handlu hurtowego i detalicznego.</u> | |
| 1279 | + <u xml:id="u-72.18" who="#PoselKuszykWladyslaw">Jednakże w licznych radach narodowych, szczególnie niższych szczebli, równolegle ze wzrostem uprawnień i środków finansowych nie rozwija się dostateczna inicjatywa. Nie prowadzi się analiz planów inwestycyjnych organizacji handlowych, nie wykorzystuje się kredytów na budowę nowych sklepów i modernizację starych. Właściwa aktywizacja i inicjatywa rad narodowych w tej dziedzinie usunęłaby wiele dokuczliwych nieraz bolączek.</u> | |
| 1280 | + <u xml:id="u-72.19" who="#PoselKuszykWladyslaw">Obywatele Posłowie! Sprawa rad narodowych nie jest jedynie ich wewnętrzną, zamkniętą, wyłączną sprawą. Jest to sprawa również nasza — sprawa poselska. Na dziesiątkach spotkań z ludnością, jakie każdy z nas miał w okresie kampanii wyborczej i obecnie na spotkaniach, nasi wyborcy stale podnoszą potrzeby budowy sklepów, lepszego ich wyposażenia, modernizacji, lepszego ich zaopatrzenia w lepszy i szerszy asortyment towarów. To jest zrozumiałe. To przecież ułatwia życie ludzkie, polepsza je, usuwa może drobne, ale przecież bardzo istotne kłopoty. A czynić życie ludzkie lepsze, jaśniejsze — powiem — bardziej słoneczne, to przecież główny cel naszej działalności i główne nasze poselskie zadanie.</u> | |
| 1281 | + <u xml:id="u-72.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1282 | + </div> | |
| 1283 | + <div xml:id="div-73"> | |
| 1284 | + <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Kazimierz Kuraś.</u> | |
| 1285 | + </div> | |
| 1286 | + <div xml:id="div-74"> | |
| 1287 | + <u xml:id="u-74.0" who="#PoselKurasKazimierz">Wysoki Sejmie! W ostatnich latach sprawa właściwego dostosowania ilości i struktury asortymentowej produkcji artykułów rynkowych do potrzeb rynku stała się jednym z głównych problemów prawidłowego funkcjonowania zaopatrzenia rynku. W tej dziedzinie zarówno rząd, jak i resorty oraz organizacje produkujące na potrzeby rynku podjęły wiele środków zmierzających do realizacji tych zadań. Sprzyjający klimat stworzyła uchwała IV Plenum Komitetu Centralnego PZPR, która w sposób wyraźny stawia sprawę, że zadaniem planowania gospodarczego jest jak najlepsze dostosowanie struktury produkcji do kształtującego się aktualnie i przewidywanego zapotrzebowania. Przyjęto zasadę podejmowania produkcji jedynie na zamówienie odbiorcy, zaś produkcja bezumowna może być traktowana jako wyjątek. Ma to szczególne znaczenie dla dalszego pogłębienia zmian w strukturze naszego spożycia, w której udział artykułów przemysłowych konsumpcyjnych wciąż jeszcze jest za mały, a tak przecież pożądany ze względu na równowagę rynkową.</u> | |
| 1288 | + <u xml:id="u-74.1" who="#PoselKurasKazimierz">W tej sytuacji sprawa właściwego funkcjonowania współpracy przemysłu z handlem nabiera szczególnego znaczenia i chociaż tutaj w debacie sejmowej nad planem i budżetem była już o sprawach tych mowa, niemniej jednak uważam za celowe poruszyć jeszcze niektóre zagadnienia z tej dziedziny.</u> | |
| 1289 | + <u xml:id="u-74.2" who="#PoselKurasKazimierz">W wyniku rozwoju produkcji zgodnie z potrzebami rynku zlikwidowano na poszczególnych odcinkach naruszenie równowagi pomiędzy podażą a popytem w wielu artykułach trwałego użytku, niektórych asortymentach artykułów gospodarstwa domowego, licznych wyrobach przemysłu chemicznego itp.</u> | |
| 1290 | + <u xml:id="u-74.3" who="#PoselKurasKazimierz">Mimo to analiza stanu zaopatrzenia rynku i realizacja przez przemysł dostaw artykułów rynkowych wskazuje w dalszym ciągu na występowanie szeregu zasadniczych braków we współpracy przemysłu z handlem, w wyniku których zostaje naruszona równowaga między podażą a popytem.</u> | |
| 1291 | + <u xml:id="u-74.4" who="#PoselKurasKazimierz">Niedomagania we współpracy przemysłu z handlem można sprowadzić do następujących, zasadniczych niedociągnięć: w wielu branżach przemysł nie jest jeszcze w stanie w pełni dostosować ilości i asortymentów produkcji do potrzeb prezentowanych przez organizacje handlu. Wynika to z ogólnie znanych przyczyn obiektywnych, jak wielkość mocy produkcyjnych, możliwości zaopatrzenia w surowce itd.</u> | |
| 1292 | + <u xml:id="u-74.5" who="#PoselKurasKazimierz">Trudności te uwzględnia również handel korygując odpowiednio swoje wymagania. Ostatecznie uzgodnione pomiędzy przemysłem i handlem plany dostaw stanowią następnie podstawę do umów zawieranych pomiędzy poszczególnymi przedsiębiorstwami handlu i zakładami przemysłowymi. Przebieg realizacji tych umów przez zakłady przemysłowe pozostawia jednak ciągle jeszcze wiele do życzenia.</u> | |
| 1293 | + <u xml:id="u-74.6" who="#PoselKurasKazimierz">Jak wynika ze sprawozdań handlu oraz ustaleń kontroli przeprowadzanej w tej dziedzinie, między innymi w branży obuwniczej i odzieżowej, rzeczywiste dostawy z przemysłu znacznie odbiegają od przewidzianych w umowach i to zarówno w odniesieniu do ilości i asortymentów, jak i terminów dostaw. Problem ten szeroko omawiany był na Komisji Handlu Wewnętrznego i to nie jeden raz. Zastrzeżenie budziła również terminowość dostaw z przemysłu, zwłaszcza w odniesieniu do artykułów sezonowych.</u> | |
| 1294 | + <u xml:id="u-74.7" who="#PoselKurasKazimierz">Z danych centrali tekstylno-odzieżowej wynika, że w wielu asortymentach konfekcji sezonowej było znaczne przekroczenie planu dostaw w końcu sezonu bądź po sezonie, przy niewykonaniu planu dostaw w okresie przygotowania do sezonu. I tak na przykład w okresie przygotowania do sezonu wiosenno-letniego 1964 roku plany dostaw artykułów wiosenno-letnich były wykonywane niekiedy w 31 lub 55%, podczas gdy po sezonie, w III kwartale, były przekraczane. Analogiczna sytuacja występowała również w okresie przygotowania do sezonu jesienno-zimowego 1964 r.</u> | |
| 1295 | + <u xml:id="u-74.8" who="#PoselKurasKazimierz">Nierytmiczne i nieterminowe dostawy z przemysłu, zwłaszcza artykułów sezonowych, w znacznej mierze utrudniały właściwe i terminowe zaopatrzenie sieci detalicznej w sezonach, a równocześnie przyczyniały się do powstawania nadmiernych zapasów artykułów posezonowych, które w następnym sezonie wymagały przeceny.</u> | |
| 1296 | + <u xml:id="u-74.9" who="#PoselKurasKazimierz">Do występowania w przemyśle nieprawidłowości w realizacji planów dostaw obok trudności obiektywnych przyczyniały się także wady organizacji przebiegu procesu produkcyjnego i organizacji zbytu w zakładach przemysłowych. Polegały one na nieterminowym wydawaniu dyspozycji produkcyjnych, na nierytmiczności produkcji, na niedostatecznym przestrzeganiu wydanych dyspozycji produkcyjnych oraz na opóźnianej ekspedycji wyrobów gotowych z magazynów.</u> | |
| 1297 | + <u xml:id="u-74.10" who="#PoselKurasKazimierz">Na niewykonanie uzgodnionych z handlem planów dostaw miały również wpływ tendencje zakładów przemysłowych do preferowania produkcji wielu towarów nie objętych umowami, lecz umożliwiających osiągnięcie korzystniejszych wskaźników wykonania planu. Mówił o tym obszernie mój przedmówca.</u> | |
| 1298 | + <u xml:id="u-74.11" who="#PoselKurasKazimierz">Występowaniu odchyleń od planów dostaw sprzyjała, niestety, również nie dość jeszcze ścisła kontrola w realizacji umów w przedsiębiorstwach handlowych.</u> | |
| 1299 | + <u xml:id="u-74.12" who="#PoselKurasKazimierz">Jak wspomnieli moi przedmówcy, resort handlu wewnętrznego poczynił wiele posunięć, zmierzających do polepszenia kontroli. Widoczne zresztą są już tego efekty w postaci zwiększenia kar pieniężnych nałożonych na zakłady przemysłowe z tytułu nieprzestrzegania terminów i warunków przewidzianych w umowach o dostawy.</u> | |
| 1300 | + <u xml:id="u-74.13" who="#PoselKurasKazimierz">Pragnę jednak zwrócić uwagę — i nie przypadkowo podkreśla się to w dzisiejszej debacie — że kary konwencjonalne nie zawsze stanowią dostatecznie skuteczny element zapewnienia dyscypliny realizacji planów dostaw, albowiem nierzadkie są przypadki, że zakłady przemysłowe w wyniku zmian w asortymentowej strukturze dostaw uzyskują dodatkową akumulację w wysokości znacznie przekraczającej wartość naliczanych z tego tytułu kar konwencjonalnych.</u> | |
| 1301 | + <u xml:id="u-74.14" who="#PoselKurasKazimierz">Niezbędnym warunkiem do właściwego ustawienia wielkości i struktury asortymentowej produkcji artykułów rynkowych jest dokładna znajomość potrzeb rynku oraz tendencji kształtowania się popytu w poszczególnych branżach i grupach towarowych.</u> | |
| 1302 | + <u xml:id="u-74.15" who="#PoselKurasKazimierz">Poziom analizy rynku ze strony handlu, mimo niewątpliwego postępu jest jeszcze niedostateczny, zwłaszcza w sytuacji, w której podejmowanie produkcji rynkowej zostało ściśle powiązane z umowami zawieranymi między producentami i organizacjami handlowymi. Stąd też przed resortem handlu wewnętrznego stoi zadanie dalszego rozszerzenia zakresu doskonalenia metod analizy rynku na wszystkich szczeblach obrotu.</u> | |
| 1303 | + <u xml:id="u-74.16" who="#PoselKurasKazimierz">Omawiając zaopatrzenie rynku w aspekcie współpracy przemysłu z handlem, szereg kolegów posłów słusznie akcentowało również zagadnienie jakości towarów dostarczanych dla ludności. Przypominam to, ponieważ uważam, że jakość powinna być przedmiotem szczególnej troski zarówno resortów produkcyjnych, jak i organizacji handlowych.</u> | |
| 1304 | + <u xml:id="u-74.17" who="#PoselKurasKazimierz">Wyrażam głębokie przekonanie, że zainteresowane resorty, które już podjęły w omawianych przeze mnie kierunkach szereg środków, potrafią — mimo istnienia obiektywnych przeszkód — wyeliminować ze swej działalności te zjawiska, które hamują pełne wykorzystanie rezerw produkcyjnych naszego przemysłu oraz organizacji zaopatrzenia rynku przez uspołeczniony handel, dla zapewnienia wykorzystania realnych możliwości dalszego, lepszego zaspokojenia potrzeb ludności.</u> | |
| 1305 | + <u xml:id="u-74.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1306 | + </div> | |
| 1307 | + <div xml:id="div-75"> | |
| 1308 | + <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma posłanka Eugenia Mikłaszewicz.</u> | |
| 1309 | + </div> | |
| 1310 | + <div xml:id="div-76"> | |
| 1311 | + <u xml:id="u-76.0" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Wysoki Sejmie! W moim wystąpieniu pragnę zasygnalizować niektóre problemy usług gastronomicznych.</u> | |
| 1312 | + <u xml:id="u-76.1" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Na stale rosnące znaczenie tej formy usług dla ludności, na coraz większe potrzeby rozwoju sieci zakładów gastronomicznych i na coraz wyższe wymagania w stosunku do jakości usług tych zakładów rzutuje wiele zjawisk gospodarczych i społecznych, a przede wszystkim:</u> | |
| 1313 | + <u xml:id="u-76.2" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">—przekształcanie się struktury zatrudnienia ludności z rolniczej na rolniczo-przemysłową, —stale rosnące obecnie i w perspektywie zatrudnienie kobiet, —rozwój różnych form ruchu turystycznego, —wzrost liczby młodzieży kształcącej się, —systematyczna poprawa poziomu materialnego ludności i wiele innych.</u> | |
| 1314 | + <u xml:id="u-76.3" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">W celu zapewnienia poprawy usług gastronomicznych i zwiększenia rentowności zakładów gastronomicznych rząd i resort poczynili w bieżącym pięcioleciu wiele wysiłków. Rok rocznie zwiększały się nakłady na nowe inwestycje, na remonty i modernizację starych zakładów, w bieżącym roku była podwyżka płac pracowników gastronomii, zwrócono baczniejszą uwagę na dobór i kwalifikacje kadr, podniesiono w zakładach marże gastronomiczne.</u> | |
| 1315 | + <u xml:id="u-76.4" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Te poczynania rządu i resortu dały niewątpliwe efekty. Jednak ich odczuwalność przez społeczeństwo jest jeszcze wciąż zbyt mała. Sprawność, kultura i jakość usług gastronomicznych stanowią dla konsumenta w dalszym ciągu problem wywołujący wiele zastrzeżeń. Sprawa pierwsza to przepustowość lokali gastronomicznych. Zbyt długie oczekiwanie na posiłki jest w dalszym ciągu powszechnym utrapieniem konsumentów, szczególnie w porze śniadań, obiadów i kolacji.</u> | |
| 1316 | + <u xml:id="u-76.5" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Ten mankament zakładów gastronomicznych ma wiele przyczyn, a jedną z nich jest to, że liczba miejsc konsumpcyjnych w zakładach gastronomicznych wzrasta zbyt wolno w stosunku do potrzeb.</u> | |
| 1317 | + <u xml:id="u-76.6" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Porównanie liczby miejsc konsumpcyjnych na 10 tys. mieszkańców w Polsce i w krajach o podobnej strukturze gospodarczej daje następujące dane: w 1964 r. Węgierska Republika Ludowa miała na 10 tys. mieszkańców 900 miejsc, Czechosłowacja — 1.200, Niemiecka Republika Demokratyczna — 2.198, Polska — 208 miejsc.</u> | |
| 1318 | + <u xml:id="u-76.7" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Podobnie przedstawia się porównanie liczby zakładów gastronomicznych na 10 tys. mieszkańców. W Węgierskiej Republice Ludowej wypada 14,7 zakładów, w Czechosłowacji — 19,5, w Niemieckiej Republice Demokratycznej — 19, w Polsce — 3,2.</u> | |
| 1319 | + <u xml:id="u-76.8" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Przytaczając wymienione dane, zdaję sobie całkowicie sprawę, że nie są one w pełni porównywalne, i że należy uwzględnić różne tradycje w tej dziedzinie, inny lepszy start gospodarczy naszych sąsiadów.</u> | |
| 1320 | + <u xml:id="u-76.9" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Wydaje się jednak, że w naszych warunkach, przy określonych nakładach finansowych, odchodząc od tradycyjnych typów zakładów a przechodząc na bary szybkiej obsługi, bary samoobsługowe, wprowadzając szybciej modernizację zakładów i racjonalniejsze wykorzystanie urządzeń technicznych — mimo wszystko można tę różnicę w porównaniu z innymi krajami obniżyć.</u> | |
| 1321 | + <u xml:id="u-76.10" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Uderza również nierównomierność rozmieszczenia zakładów gastronomicznych w różnych regionach naszego kraju nawet przy uwzględnieniu takich czynników, jak struktura zatrudnienia i zamieszkania ludności, przepływ ludności. Wynosi ono mniej więcej 6 zakładów na 10 tys. mieszkańców w woj. opolskim, 4 zakłady w woj. szczecińskim i kilku innych, około 2 zakładów w woj. łódzkim i w białostockim, a jeśli chodzi o województwo łódzkie 2 zakłady dają zaledwie 111 miejsc na 10 tys. mieszkańców.</u> | |
| 1322 | + <u xml:id="u-76.11" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Województwo białostockie — na terenie którego jest wiele jezior i puszcz staje się województwem o coraz większym nasileniu ruchu turystycznego — odczuwa poważne trudności z powodu tak słabego zaplecza gastronomicznego.</u> | |
| 1323 | + <u xml:id="u-76.12" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Inną przyczyną narzekań konsumenta pod adresem gastronomii jest zbyt mała liczba zakładów masowego żywienia w pełnym tego słowa znaczeniu, jak jadłodajnie sprzedające obiady, bary — „samy” i bary mleczne. Udział tego typu zakładów w zaspokajaniu potrzeb żywieniowych ludzi pracy jest uderzająco mały. Dla przykładu: na ogólną liczbę 10.051 zakładów uspołecznionych (bez stołówek pracowniczych związków zawodowych i organizacji społecznych), jadłodajnie sprzedające obiady stanowią 3,2%, to jest 338 zakładów, bary mleczne — 3,9%, to jest 405 zakładów, bary-samy i bary z wyszynkiem — 29,7%, to jest przeszło 3 tys. zakładów.</u> | |
| 1324 | + <u xml:id="u-76.13" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">W tej sytuacji budzi zdziwienie społeczeństwa fakt zmniejszania placówek masowego żywienia wymienionych przed chwilą typów i przekształcania ich w niektórych wypadkach na restauracje, a więc lokale o całkiem innym profilu, nie zawsze odpowiadające przeciętnemu konsumentowi.</u> | |
| 1325 | + <u xml:id="u-76.14" who="#PoselMiklaszewiczEugenia">Baczniejsze zwrócenie uwagi na zasygnalizowane problemy, szybsze i efektywniejsze ich rozwiązywanie — to pilny postulat konsumentów pod adresem Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u> | |
| 1326 | + <u xml:id="u-76.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1327 | + </div> | |
| 1328 | + <div xml:id="div-77"> | |
| 1329 | + <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Franciszek Dąbal.</u> | |
| 1330 | + </div> | |
| 1331 | + <div xml:id="div-78"> | |
| 1332 | + <u xml:id="u-78.0" who="#PoselDabalFranciszek">Wysoki Sejmie! Debata generalna nad Narodowym Planem Gospodarczym i budżetem państwa na rok 1966 i założeniami planu na rok 1967 daje okazję do zgłoszenia szeregu uwag i wniosków dotyczących możliwości bardziej wszechstronnego wykorzystania środków społecznych i ekonomicznych w realizacji zadań oraz uruchomienia istniejących rezerw.</u> | |
| 1333 | + <u xml:id="u-78.1" who="#PoselDabalFranciszek">Pomyślny przebieg wykonania Narodowego Planu Gospodarczego w roku bieżącym i równocześnie planu 5-letniego, osiągnięcie dalszego rozwoju naszej gospodarki narodowej stwarzają pomyślne warunki do realizacji zadań roku przyszłego i nowej pięciolatki. Konstrukcja Narodowego Planu Gospodarczego na rok następny jest oparta na realnych elementach i uzasadnionych przesłankach dalszego socjalistycznego rozwoju naszego kraju.</u> | |
| 1334 | + <u xml:id="u-78.2" who="#PoselDabalFranciszek">Ważną funkcję w naszej gospodarce narodowej spełnia obrót towarowy, którego zadaniem jest dostarczenie na rynek wewnętrzny towarów dla potrzeb produkcyjnych i konsumpcyjnych ludności.</u> | |
| 1335 | + <u xml:id="u-78.3" who="#PoselDabalFranciszek">Korzystając z możliwości zabrania głosu na dzisiejszym posiedzeniu, chciałbym podnieść kilka uwag na temat obrotu towarowego na wsi.</u> | |
| 1336 | + <u xml:id="u-78.4" who="#PoselDabalFranciszek">W ostatnich latach zaopatrzenie wsi uległo znacznej poprawie i wyraża się wzrostem obrotów detalicznych i zwiększeniem dostaw masy towarowej. Równocześnie ma to związek z rozwojem produkcji rolnej i poziomem stopy życiowej ludności wiejskiej. Praktyka wykazuje, że zaopatrzenie wsi nie jest sprawą łatwą, wymaga dużej znajomości potrzeb rynku wiejskiego, bardzo poważnie zróżnicowanego pod względem popytu na różne artykuły; zależy od wielu czynników takich, jak społeczna struktura ludności wiejskiej, rodzaj i poziom produkcji rolnej oraz wpływy gotówki dla ludności pracującej poza rolnictwem, a mieszkającej na wsi. Postępująca decentralizacja spożycia powoduje częste wahania na rynku wiejskim, co wymaga szczegółowej analizy i dużej elastyczności w działalności organizacji handlowych.</u> | |
| 1337 | + <u xml:id="u-78.5" who="#PoselDabalFranciszek">Narodowy Plan Gospodarczy na rok 1966 przewiduje dalszą poprawę zaopatrzenia rynku wiejskiego i uwzględnia zwiększenie dostaw artykułów dla potrzeb wsi. Znajduje to potwierdzenie w planie obrotów handlu wiejskiego oraz wskaźnikach przydziału masy towarowej.</u> | |
| 1338 | + <u xml:id="u-78.6" who="#PoselDabalFranciszek">Planowany dla spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu obrót w detalu jest wyższy od poziomu roku bieżącego o 7,6%, a w tym obroty artykułami do produkcji rolnej o 12—13%. Wzrost zadań dla gastronomii wyniesie 9,1%. Korzystne dla wsi jest zwiększenie dostaw takich towarów, jak nawozy sztuczne o 19,5%, materiały budowlane o 11,6%, wytwory hutnicze o 10,3%, węgiel o 11,5%, większe dostawy artykułów żywnościowych np. mięsa i jego przetworów o 8,4%. Przewidywana jest również dalsza poprawą zaopatrzenia wsi w artykuły przemysłowe konsumpcyjne. Należy się spodziewać, że działalność handlowa w roku 1966 przyczyni się do lepszego zaopatrzenia gospodarstw chłopskich w artykuły do produkcji rolnej, jak również wszystkich społecznych grup ludności mieszkającej na wsi w artykuły konsumpcyjne. Będzie to niewątpliwie dalszym czynnikiem aktywizacji wymiany towarowej pomiędzy miastem a wsią oraz rozszerzeniem stosunków produkcyjnych w rolnictwie.</u> | |
| 1339 | + <u xml:id="u-78.7" who="#PoselDabalFranciszek">Organizowanie obrotu towarowego na wsi zostało zlecone spółdzielczości wiejskiej, szczególnie spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu, która nie tylko prowadzi zaopatrzenie, ale również skup płodów rolnych, produkcję i usługi. Niezależnie od poważnej działalności gospodarczej, spółdzielczość ta rozwija szeroką działalność społeczno-wychowawczą, wprowadzając ogromną masę ludzi, bo 4 mln członków w orbitę społecznego działania. Spółdzielczość zorganizowana w CRS, korzystając z dużej pomocy państwa, posiada już poważną bazę materialno-techniczną i społeczną do wykonania zadań. Od stopnia wykorzystania posiadanych środków i sprawnej działalności organizatorskiej będzie zależało, w jakim stopniu nastąpi dalsza poprawa zaopatrzenia wsi. Wykonanie Narodowego Planu Gospodarczego w części dotyczącej obrotu towarowego na wsi będzie w dużej mierze zależało od stopnia zaangażowania kierownictwa i aparatu pracowniczego spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu, od pracy samorządu spółdzielczego, od stopnia wykorzystania urządzeń technicznych i wielu innych czynników.</u> | |
| 1340 | + <u xml:id="u-78.8" who="#PoselDabalFranciszek">Przy tej okazji chciałbym zwrócić uwagę na niektóre sprawy i zjawiska występujące przy wykonywaniu zadań w roku bieżącym, a które mogą również wystąpić i w roku przyszłym na rynku wiejskim. Ważną sprawą jest zabezpieczenie terminowości dostaw masy towarowej na rynek wiejski, z uwzględnieniem sezonowości oraz poprawy jej jakości. Konsument wiejski stawia także coraz większe wymagania pod względem asortymentu towarów. Nieterminowość dostaw masy towarowej powoduje trudności w zaopatrzeniu rynku. Uwidoczniło się to w roku bieżącym w wielu asortymentach takich, jak niektóre maszyny rolnicze, materiały budowlane, wytwory hutnicze, artykuły tekstylne, odzieżowe, obuwnicze, dziewiarskie i inne. Dla przykładu można podać, że tylko w branży odzieżowo-włókienniczej i obuwniczej za trzy kwartały ubiegłego roku CRS wyegzekwowała od przemysłu tytułem kar umownych kwotę prawie 25 mln zł, a za trzy kwartały roku bieżącego 54.432 tys. zł, to jest ponad 2-krotnie więcej. Najbardziej w tym wypadku są poszkodowane tereny odległe od zakładów przemysłowych. Niektóre zakłady wolą zbywać atrakcyjną masę towarową do sieci handlu bliżej położonej, oszczędzając na kosztach transportu, mogą więc płacić kary innym organizacjom handlowym, które nie mają warunków odbioru towaru własnym transportem.</u> | |
| 1341 | + <u xml:id="u-78.9" who="#PoselDabalFranciszek">Wprawdzie otrzymane kary poprawiają wyniki rentowności przedsiębiorstw, jednak skutki takiego postępowania godzą przede wszystkim w interes konsumenta. Można przykładowo podać, że za okres 3 kwartałów bieżącego roku, dla WZGS w Rzeszowie zalegały z dostawami: Myśliborskie Zakłady Przemysłu Odzieżowego — 2.900 szt. koszul męskich, Świebodzińskie Zakłady Przemysłu Odzieżowego nie dostarczyły 2.656 sztuk płaszczy chłopięcych. Zakłady Przemysłu Odzieżowego w Szczecinie — 13.800 szt. koszul, Zakłady Przemysłu Jedwabniczego — „I Łódź” zalegają z dostawą 12.225 m tkanin jedwabnych, sukienkowych i bluzkowych, a Zakłady Przemysłu Bawełnianego II Armii Wojska Polskiego w Bielawie nie dostarczyły 14.700 m tkanin bawełnianych sukienkowych. Ogółem zaległości wynoszą 37.265 m różnego rodzaju tkanin, to jest 14,4% w stosunku do planowanej w tych artykułach masy towarowej na zaopatrzenie wsi.</u> | |
| 1342 | + <u xml:id="u-78.10" who="#PoselDabalFranciszek">Zaległości w dostawach przemysłu obuwniczego wyniosły 27.640 par różnego rodzaju obuwia deficytowego.</u> | |
| 1343 | + <u xml:id="u-78.11" who="#PoselDabalFranciszek">Podobne zaległości występują również w dostawach towarów na rzecz produkcji rolnej takich, jak cement, cegła, wapno, niektóre maszyny rolnicze, artykuły branży elektrotechnicznej i inne. Niektóre towary dostarczone po sezonie nie znajdują już często nabywców, zalegają magazyny, stają się niechodliwe, są następnie przeceniane, przynosząc straty gospodarce narodowej.</u> | |
| 1344 | + <u xml:id="u-78.12" who="#PoselDabalFranciszek">Następna sprawa wymagająca uregulowania pomiędzy handlem wiejskim a przemysłem dotyczy jakości dostarczanych na rynek wiejski towarów. Rozmiary tego zjawiska są nadal poważne, o czym świadczy wielkość wnoszonych przez handel reklamacji. Np. CRS tylko w grupie artykułów gospodarstwa domowego zgłosiła w roku ubiegłym reklamacji na sumę ponad 55,5 mln zł, a już za okres I półrocza bieżącego roku suma reklamacji wyniosła prawie 44 mln zł. Pretensje handlu są oczywiście kierowane pod adresem zakładów przemysłowych, produkujących i dostarczających na rynek towary złej jakości. Nie dotyczy to przeważającej większości naszych zakładów, które produkują coraz lepiej i dostarczają konsumentowi towar pierwszej jakości. W stosunku do zakładów produkujących towar złej jakości, powinny być zaostrzone sankcje organizacyjne i ekonomiczne.</u> | |
| 1345 | + <u xml:id="u-78.13" who="#PoselDabalFranciszek">Przewidywana w planie na rok 1966 dalsza poprawa zaopatrzenia nie pokrywa jednak w całości potrzeb rynku wiejskiego, co należałoby uwzględnić na przyszłość przy planowaniu i organizowaniu produkcji oraz podziale masy towarowej dla wsi. Nadal nie zostanie w pełni zaspokojony popyt w takich artykułach, jak niektóre maszyny rolnicze, na przykład ciągniki, przyczepy, kopaczki konne, części zamienne do maszyn, materiały budowlane, wyroby hutnicze i inne. W artykułach przemysłowych konsumpcyjnych odczuwa się brak pełnego pokrycia potrzeb w asortymentach branży włókienniczej, obuwniczej, odzieżowej, w dziewiarstwie i pończosznictwie. Znaczne braki występują w asortymencie artykułów elektrotechnicznych, urządzeń instalacji wodno-kanalizacyjnych, porcelany stołowej, kamionki, szkła stołowego, w asortymencie mebli dla wsi i w wielu artykułach gospodarstwa domowego niejednokrotnie drobnych, ale potrzebnych ludności.</u> | |
| 1346 | + <u xml:id="u-78.14" who="#PoselDabalFranciszek">Oprócz zabezpieczenia masy towarowej znacznie większe wymagania należy postawić spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu w zakresie rejonizacji asortymentu towarowego w stosunku do potrzeb, uwzględniając warunki produkcyjne i społeczną strukturę ludności wiejskiej. W związku z tym jest rzeczą nieodzowną prowadzenie bardziej wszechstronnej analizy potrzeb rynku, usprawnienie dostaw towaru z hurtu do placówek detalicznych i zabezpieczenie pełnej realizacji zamówień GS. Jeszcze zdarzają się wypadki braku towarów w sieci detalicznej, pomimo że te artykuły znajdują się w magazynach hurtowych.</u> | |
| 1347 | + <u xml:id="u-78.15" who="#PoselDabalFranciszek">Mieszkańcy wsi, nie znajdując zaopatrzenia w lokalnych sklepach, wyjeżdżają po zakupy do miast, tracąc czas nieraz potrzebny dla produkcji rolnej oraz obciążają środki lokomocji. Dlatego wydaje się, że rejonizacja masy towarowej powinna coraz bardziej zbliżać towar do nabywcy. Gdybyśmy wyliczyli społecznie stracony czas na zakupy towarów poza miejscem lokalnego zaopatrzenia, to uzyskalibyśmy poważne wartości ekonomiczne.</u> | |
| 1348 | + <u xml:id="u-78.16" who="#PoselDabalFranciszek">Większej sprawności będzie wymagać wykorzystanie obiektów i urządzeń sklepowych i magazynowych, ponieważ wzrost zadań gospodarczych znacznie wyprzedza narastanie środków trwałych w spółdzielczości. Planowane nakłady inwestycyjne dla CRS na rok 1966 wynoszą 98,1% w stosunku do limitu uzyskanego w roku bieżącym. Wprawdzie w ostatnich latach dynamika wzrostu nakładów na inwestycje tej spółdzielczości była znaczna, to jednak nie zaspokaja ona narastających potrzeb rozwoju sieci detalicznej i hurtowej. Szczególne trudności przewiduje się z braku pomieszczeń magazynowych na nawozy sztuczne, pasze, zboża i inne. Niewystarczający jest również potencjał produkcji piekarniczej.</u> | |
| 1349 | + <u xml:id="u-78.17" who="#PoselDabalFranciszek">Dalszego usprawnienia będzie wymagać działalność transportu spółdzielczego, który ze względu na szczupłość i poważne wyeksploatowanie nie pozwala wykorzystać wszystkich możliwości poprawy zaopatrzenia wsi. Podjęte ostatnio przez CRS poszukiwania i wprowadzanie nowych form organizacyjnych w zakresie transportu przyczynia się do usprawnienia jego działalności, jednak przy poważnym wzroście zadań przewozowych stan ilościowy pojazdów, szczególnie średnio i wysoko tonażowych jest niewystarczający.</u> | |
| 1350 | + <u xml:id="u-78.18" who="#PoselDabalFranciszek">Zwiększone zadania będą również wymagały pełnego wykorzystania istniejących rezerw w przedsiębiorstwach spółdzielczych, szczególnie dalszego podniesienia wydajności pracy, lepszego i bardziej wszechstronnego wykorzystania pomieszczeń i urządzeń sklepowych, magazynowych, punktów skupu, prowadzenia bieżącej analizy rynku, usprawnienia dostaw towarów do detalu oraz wprowadzenia wielu innych usprawnień organizacyjnych. Dużą rolę do spełnienia ma również samorząd spółdzielczy, w którym pracuje ponad 207 tys. działaczy, szczególnie wiejskie komitety członkowskie, rady nadzorcze spółdzielni i związków. Wielką wagę przywiązujemy także do wykorzystania pomysłowości, inicjatywy i do sumiennego wykonywania obowiązków przez zespoły pracownicze.</u> | |
| 1351 | + <u xml:id="u-78.19" who="#PoselDabalFranciszek">Większej i bardziej wszechstronnej pomocy spółdzielniom terenowym powinny udzielać związki — PZGS, WZGS i CRS — przede wszystkim na odcinku instruktarzu, szkolenia kadry pracowniczej, organów samorządu spółdzielczego, w zakresie informacji i reklamy, działalności inwestycyjnej, transportowej itp.</u> | |
| 1352 | + <u xml:id="u-78.20" who="#PoselDabalFranciszek">Spółdzielczość zaopatrzenia i zbytu wykorzystując zasoby posiadanego potencjału społeczno-gospodarczego, wypracowując nowe formy i wzbogacając treści swojej rozległej działalności — może zabezpieczyć pełne wykonanie zadań Narodowego Planu Gospodarczego w części dotyczącej obrotu towarowego na wsi.</u> | |
| 1353 | + <u xml:id="u-78.21" who="#PoselDabalFranciszek">Można wyrazić przeświadczenie, że planowana w następnym roku poprawa zaopatrzenia wsi nie tylko zrównoważy siłę nabywczą ludności, ale równocześnie przyczyni się do dalszego rozwoju produkcji rolnej i wzbogacenia dorobku ogólnonarodowego.</u> | |
| 1354 | + <u xml:id="u-78.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1355 | + </div> | |
| 1356 | + <div xml:id="div-79"> | |
| 1357 | + <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Stanisław Matusiak.</u> | |
| 1358 | + </div> | |
| 1359 | + <div xml:id="div-80"> | |
| 1360 | + <u xml:id="u-80.0" who="#PoselMatusiakStanislaw">Wysoka Izbo! W roku bieżącym nastąpiła niewątpliwie — mimo nie zawsze pełnego wszędzie odczucia — dalsza poprawa zaopatrzenia w artykuły konsumpcyjne i trwałego użytku.</u> | |
| 1361 | + <u xml:id="u-80.1" who="#PoselMatusiakStanislaw">W okresie ostatnich lat nastąpił dalszy rozwój bazy materiałowo-technicznej handlu. Wzrosła globalnie ilość sklepów, w tej liczbie również sklepów opartych na samoobsłudze i preselekcji — jako bardziej nowoczesnych form obsługi konsumenta.</u> | |
| 1362 | + <u xml:id="u-80.2" who="#PoselMatusiakStanislaw">Plan na rok 1966 zakłada dalszy wzrost o 5,8% sprzedaży detalicznej, lecz w stosunku do wzrostu sprzedaży zbyt powolne jest tempo wzrostu ilości sklepów i powierzchni sklepowych.</u> | |
| 1363 | + <u xml:id="u-80.3" who="#PoselMatusiakStanislaw">Prawidłowy rozwój sieci detalicznej obok właściwej masy towarowej stanowi istotny czynnik właściwego zaspokojenia potrzeb ludności.</u> | |
| 1364 | + <u xml:id="u-80.4" who="#PoselMatusiakStanislaw">Analiza rozwoju sieci nasuwa szereg uwag krytycznych. W roku 1964 plan rozwoju sieci detalicznej został wykonany tylko w nieznacznym procencie. Przede wszystkim było to wynikiem nieuzyskania założonego przyrostu lokali handlowych z nowego budownictwa mieszkaniowego. Uzyskanie przyrostu powierzchni użytkowej nastąpiło w wyniku łączenia małych lokali w większe jednostki handlowe.</u> | |
| 1365 | + <u xml:id="u-80.5" who="#PoselMatusiakStanislaw">Sytuacja w roku 1965 nie uległa zasadniczej zmianie. Z tej przyczyny też możemy zaobserwować takie zjawiska, że w poszczególnych miejscowościach powstają nowoczesne bloki mieszkalne, a nawet całe osiedla mieszkaniowe, w których brak jest niezbędnej sieci handlowej i punktów usługowych, zapewniających zaspokojenie podstawowych potrzeb mieszkańców. Na tę sprawę powinny zwrócić szczególną uwagę właściwe rady narodowe, gdyż one przede wszystkim powołane są do nadzoru w tej dziedzinie.</u> | |
| 1366 | + <u xml:id="u-80.6" who="#PoselMatusiakStanislaw">Drugie zagadnienie, które chcę poruszyć — to konieczność zachowania właściwych proporcji zagęszczenia sieci handlowej, to jest stopień zaspokojenia potrzeb w zakresie powierzchni handlowych w poszczególnych województwach, miastach i osiedlach.</u> | |
| 1367 | + <u xml:id="u-80.7" who="#PoselMatusiakStanislaw">W okresie minionego pięciolecia w skali kraju nastąpił wzrost wielkości powierzchni handlowej liczonej w m^2^ na 1.000 mieszkańców.</u> | |
| 1368 | + <u xml:id="u-80.8" who="#PoselMatusiakStanislaw">Równocześnie analiza wskazuje na znaczne, nieuzasadnione gospodarczo, dysproporcje. Na przykład w handlu miejskim woj. warszawskiego wskaźnik powierzchni sklepowej na 1.000 mieszkańców w 1964 r. wynosił 197 m^2^, w planie na rok 1965 przewiduje się 208 m^2^, to jest znacznie poniżej norm przyjętych przez MHW. Podobna sytuacja istnieje w woj. łódzkim i mieście Łodzi oraz w woj. kieleckim i gdańskim, w których wskaźnik ten w roku 1964 wynosił 236—250 m^2^ na 1.000 mieszkańców. Jednocześnie w woj. koszalińskim plan na rok 1965 przewiduje wzrost powierzchni sklepowej do 320 m^2^ na 1.000 mieszkańców. Podobna sytuacja istnieje w woj. opolskim i wrocławskim.</u> | |
| 1369 | + <u xml:id="u-80.9" who="#PoselMatusiakStanislaw">Z danych kontroli NIK i badań przeprowadzonych przez MHW w 258 miastach w zakresie sieci handlu detalicznego wynika, że w 22 miastach na terenie 6 województw, z tego w 10 miastach na terenie woj. warszawskiego, wskaźnik powierzchni użytkowej sieci detalicznej sklepów kształtował się poniżej 170 m^2 ^na 1.000 mieszkańców, to jest poniżej normy przewidzianej dla sieci podstawowej. Natomiast w 60 miastach wskaźnik ten kształtuje się ponad 350 m^2^ na 1.000 mieszkańców — to jest ponad ustalone przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego optymalne granice zapotrzebowania na powierzchnie sklepowe mieszkańców miast objętych badaniem. Podobne, a nawet jeszcze większe dysproporcje, wykazuje analiza stanu zagęszczenia sieci zakładów gastronomicznych oraz analiza ilości miejsc konsumpcyjnych na 1.000 mieszkańców. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że ilość miejsc konsumpcyjnych w zakładach gastronomicznych ogółem jest niedostateczna i wpływa w określonym stopniu na działalność uspołecznionej gastronomii.</u> | |
| 1370 | + <u xml:id="u-80.10" who="#PoselMatusiakStanislaw">Podobne zjawiska, jakie wymieniłem, występują również w handlu wiejskim. Na przykład gminna spółdzielnia Samopomocy Chłopskiej w Lidzbarku Wielkim woj. olsztyńskie uruchomiła w tym mieście 11 sklepów, pozostawiając jednocześnie zupełnie bez sieci sklepów takie miejscowości, jak Grądy, Rynek, Tarczyny, Kroszewo, Koty, Piaseczno i wiele innych. Przykładów takich można przytoczyć więcej.</u> | |
| 1371 | + <u xml:id="u-80.11" who="#PoselMatusiakStanislaw">Wyniki kontroli wskazują, że zainteresowane prezydia rad narodowych oraz ich organy — wydziały handlu, w niedostatecznym stopniu zajmowały się analizą i koordynacją rozmieszczenia sieci detalicznej, gastronomicznej i usługowej na terenie województw i powiatów, objętych ich zakresem działania, mimo że omawiane dysproporcje w lokalizacji sieci utrudniały mieszkańcom nabywanie towarów przeznaczonych na zaspokojenie codziennych potrzeb.</u> | |
| 1372 | + <u xml:id="u-80.12" who="#PoselMatusiakStanislaw">Z tych względów wydaje się słuszne, aby resort handlu wewnętrznego z punktu widzenia nadzoru, a przede wszystkim właściwe rady narodowe, organizacje handlowe, państwowe i spółdzielcze podjęły właściwe kroki dla złagodzenia bądź zlikwidowania gospodarczo nieuzasadnionych dysproporcji w rozmieszczaniu sieci handlowej, gastronomicznej oraz usługowej.</u> | |
| 1373 | + <u xml:id="u-80.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1374 | + </div> | |
| 1375 | + <div xml:id="div-81"> | |
| 1376 | + <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Głos ma poseł Andrzej Benesz.</u> | |
| 1377 | + </div> | |
| 1378 | + <div xml:id="div-82"> | |
| 1379 | + <u xml:id="u-82.0" who="#PoselBeneszAndrzej">Wysoka Izbo! Wśród wielu spraw związanych z planem i budżetem na rok 1966 szczególnie dobrą prasę ma w społeczeństwie stwierdzenie zawarte w projekcie naszej uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym przewidujące, że jednym z zasadniczych zadań gospodarki narodowej w roku 1966 będzie zapewnienie poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego w najbardziej poszukiwane artykuły. Na liście tych artykułów wcale poczesne miejsce zajęła ryba. Jest na pewno ciekawym zjawiskiem fakt, że z wielu działów naszej niesłychanie szybko rozwijającej się gospodarki morskiej właśnie rybołówstwo — zwłaszcza ostatnio — cieszy się największym zainteresowaniem, co zresztą nie zawsze równoczesne jest z pełnym aplauzem istniejącej sytuacji. Dowodem tego są liczne wypowiedzi w naszej kampanii wyborczej na spotkaniach poselskich, listy nadchodzące do redakcji, szereg artykułów prasowych (Trybuna Ludu, Dziennik Morski, Tygodnik Morski, Kurier Polski).</u> | |
| 1380 | + <u xml:id="u-82.1" who="#PoselBeneszAndrzej">Czemuż to ryby zawdzięczają ten niezwykły awans społecznego zainteresowania?</u> | |
| 1381 | + <u xml:id="u-82.2" who="#PoselBeneszAndrzej">Wszystkim na ogół przecież znane są fakty, świadczące o ogromnym rozwoju tego odcinka naszej gospodarki morskiej. To, że łowimy ponad ćwierć miliona ton ryb rocznie — to, że nasza flota rybacka liczy obecnie ponad 390 statków, w tym 144 jednostek dalekomorskich o łącznym tonażu 155 tys. ton — to, że w następnym roku wejdzie do eksploatacji 6 dalszych wysoce nowoczesnych dalekomorskich jednostek uprzemysłowionych — fakt, że na pewno dobrze pracuje nasz przemysł stoczniowy, że — wprawdzie od niedawna — ale znacznie poprawiła się sytuacja na odcinku wyposażenia naszych statków w nowoczesny sprzęt elektroniczny, że wychodzimy na coraz dalsze łowiska, że na pewno rosną nam kadry najwyższej klasy zawodowej. Tej roboty nauczyliśmy się dobrze i przed nikim wstydzić się nie potrzebujemy. Ale sytuacja, losy złowionej ryby — zaczynają wyglądać nieco mniej optymistycznie, gdy ryba ta ląduje w portach.</u> | |
| 1382 | + <u xml:id="u-82.3" who="#PoselBeneszAndrzej">I tutaj właśnie — na drodze pomiędzy portem wyładunkowym a konsumentem — wiele spraw wymaga nowych spojrzeń i innych chyba rozwiązań. Jakaś część prawdy tkwi chyba w lapidarnym, ale słusznym stwierdzeniu, że nie wystarcza łowić. Na pewno istnieje u nas spora dysproporcja pomiędzy naszym potencjałem łowczym na morzu a naszym zapleczem lądowym. Także zbyt wielka jest dysproporcja w dotychczasowym spożyciu ryb w kraju, w docieraniu jej nie tylko do dalszych województw, ale i do wsi, do miasteczek. Podczas gdy tutaj w Warszawie spożycie ryb wynosi — zaokrąglając oczywiście liczby — 8 kg na głowę rocznie, w Gdańsku 10 kg, to w woj. rzeszowskim 1 kg na głowę mieszkańca, w woj. krakowskim niecałe 2 kg, w woj. łódzkim i warszawskim niecałe 3 kg.</u> | |
| 1383 | + <u xml:id="u-82.4" who="#PoselBeneszAndrzej">Równocześnie jednak zaczyna występować u nas dość paradoksalne zjawisko. Równolegle ze znacznym powszechnym jakimś zapotrzebowaniem na rybę w tym roku po raz pierwszy w poważniejszych rozmiarach wystąpiły trudności z jej zbytem, rosną zapasy w magazynach.</u> | |
| 1384 | + <u xml:id="u-82.5" who="#PoselBeneszAndrzej">Wydaje się, że wzrost wielkości połowów, wzrost uzyskiwanej tą drogą masy towarowej zaczyna przekraczać pewną wielkość, dla rozprowadzenia której nie wystarczają już metody zbliżone do dystrybucji, a potrzebne są operatywniejsze metody typowe dla handlu.</u> | |
| 1385 | + <u xml:id="u-82.6" who="#PoselBeneszAndrzej">Narasta także konieczność podjęcia starań zmierzających do wprowadzenia na rynek nowych nie znanych u nas jeszcze powszechnie w kraju gatunków — ale bardzo użytecznych gatunków ryb. Że takie działanie może być skuteczne — najlepszym przykładem jest chyba dorsz — jeszcze nie tak dawno obiekt rozmaitych wierszyków, a dzisiaj tak lubiana i tak poszukiwana ryba.</u> | |
| 1386 | + <u xml:id="u-82.7" who="#PoselBeneszAndrzej">Niemałe znaczenie może mieć tutaj także lepsze przygotowanie formy towaru, przystosowanie go bardziej do wymagań handlu, do potrzeb konsumenta. 100-kilogramowa beczka śledzi, i to oczywiście jednego gatunku dla małego wiejskiego sklepiku, może być kłopotliwą pozycją, ale już 50-kilogramowa beczka sprawę częściowo rozwiązuje. Kilkukilogramowy blok mrożonych filetów dla typowego klienta jest nieraz praktycznie nie do przyjęcia. W tej chwili wprawdzie przy dużym popycie na filety klient to jakoś znosi, ale chyba już w najbliższej przyszłości trzeba będzie i tutaj wyjść naprzeciw rozsądnym wymaganiom konsumenta.</u> | |
| 1387 | + <u xml:id="u-82.8" who="#PoselBeneszAndrzej">Wreszcie na pewno trzeba będzie poważnie rozważyć możliwość wprowadzenia bardziej elastycznych cen na rybę. Nikogo u nas nie dziwi fakt, że ceny ziemniaków, pomidorów, jaj w zależności od stopnia świeżości, a przede wszystkim sezonu, odległości dla transportu — rozmaicie się kształtują. Tymczasem ryba, ten chyba już przysłowiowo najbardziej wrażliwy towar, od strony cen traktowana jest stanowczo zbyt biurokratycznie. Sprawy te będą nabierały szczególnie wielkiego znaczenia w miarę dalszego, a wiadomo, szybkiego rozwoju naszych połowów, zwłaszcza na morzu.</u> | |
| 1388 | + <u xml:id="u-82.9" who="#PoselBeneszAndrzej">Nie wolno nam tutaj doprowadzać do niepotrzebnych, nieuzasadnionych strat i to właśnie już na tej drodze, o której wczoraj mówiliśmy, między produkcją wina a ustami, tylko że tu można uronić nie kilka kropel wina i nie tylko zakąskę, ale wysoce wartościowe, podstawowe i tanie danie obiadowe.</u> | |
| 1389 | + <u xml:id="u-82.10" who="#PoselBeneszAndrzej">Wysoka Izbo! Na początku, naszej obecnej debaty poseł sprawozdawca Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów stwierdził, że ludność powinna odczuć poprawę w zaopatrzeniu w artykuły białkowe. Jednym z właściwych adresatów jest tutaj gospodarka rybna i jej rezerwy. Czy takie są? Na pewno są i to chyba duże. Plan na 1966 rok zakłada potrzebę powiększenia dostaw ryby świeżej, filetowanej i tak poszukiwanej ryby wędzonej, a jednak ciągle jeszcze rzadko spotykanej w naszych sklepach. Na przykład tylko na Wybrzeżu Gdańskim istnieje ponad 30 tradycyjnych kaszubskich wędzarń, z których jedynie 23 są w tej chwili czynne i to przeważnie dorywczo. W tym roku przerobiły one około 2.200 ton ryb, a mogą wędzić około 7 do 10 tys. ton. Chciałoby się powtórzyć nieraz — zwłaszcza ostatnio stawiane pytanie — w czyim interesie leży unieruchomienie tych dużych przecież możliwości owego nadmorskiego, dobrze znającego swój fach rzemiosła. Na pewno nie w interesie konsumenta. I chyba tegoroczne zarządzenia, jeszcze bardziej ograniczające praktycznie działalność tych wędzarń, nie odpowiadają gospodarczym postulatom chwili.</u> | |
| 1390 | + <u xml:id="u-82.11" who="#PoselBeneszAndrzej">Wysoki Sejmie! Dla nas obecnie najważniejsze jest stwierdzenie, że plan i budżet, nad którymi debatujemy, zabezpieczają kluczowe pozycje rozwojowe naszego przemysłu rybnego — i z tym głębokim przekonaniem i zadowoleniem Klub nasz, Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego, za ich przyjęciem będzie głosował. Zagadnienia poruszane w naszym wystąpieniu dotyczą spraw rezerw, które można w dużej mierze w ramach istniejących możliwości załatwić. Najważniejsze mamy już za sobą. Umiemy łowić i łowimy rybę. Niemało i dobrze. Teraz już czas bardziej ułatwić jej drogę z nadbrzeży portowych po prostu na nasz talerz konsumenta.</u> | |
| 1391 | + <u xml:id="u-82.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1392 | + </div> | |
| 1393 | + <div xml:id="div-83"> | |
| 1394 | + <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Udzielam głosu Ministrowi Handlu Wewnętrznego Mieczysławowi Leszowi.</u> | |
| 1395 | + </div> | |
| 1396 | + <div xml:id="div-84"> | |
| 1397 | + <u xml:id="u-84.0" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Wysoka Izbo! Każdy nasz roczny plan gospodarczy zakłada zawsze określoną poprawę zaopatrzenia i taką samą poprawę zakłada także i plan na rok 1966. Wiadomo, że wiele artykułów, które jeszcze wczoraj były deficytowe i były trudno dostępne na rynku, osiągają taki stopień podaży po pewnym czasie, który w pełni zaspokaja potrzeby. Jeszcze nie tak dawno brakowało na rynku lodówek, pralek, telewizorów — dziś tych artykułów jest nie tylko dość, ale sprzedajemy je na raty. Poprawiło się zaopatrzenie w węgiel, przede wszystkim zaopatrzenie wsi w węgiel. Nie tylko że nie zalegamy z węglem za kontraktację, jak to nieraz przecież dawniej bywało i jak to dobrze pamiętamy, ale pewne ilości węgla mogliśmy dodatkowo sprzedać ponadplanowo. W bieżącym roku sprzedano około 200 tys. ton. Poprawiło się też w określonym stopniu zaopatrzenie wsi w materiały budowlane, a szczególnie w cement.</u> | |
| 1398 | + <u xml:id="u-84.1" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Ale trzeba zdawać sobie sprawę, że poprawa zaopatrzenia z roku na rok może być tylko taka, na jaką nas aktualnie stać. Mówiło się — i słusznie — że rok 1965 jest rokiem określonych osiągnięć gospodarczych, jednym słowem, że był to dobry rok. Ale nawet w dobrym roku nie mogą zniknąć od razu wszystkie nasze trudności, nie mogą być za jednym zamachem rozwiązane wszystkie problemy. Trzeba pamiętać o tym, że nie przestaliśmy być krajem na dorobku, nie przestaliśmy być krajem, który musi dużo inwestować, który musi dużo importować, a to innymi słowami znaczy, że musi też dużo eksportować, który musi wreszcie w dalszym ciągu zatrudniać produkcyjnie liczne roczniki swojej młodzieży. O tych wszystkich sprawach zawsześmy otwarcie mówili, niczego nie ukrywając ani zatajając. Dlatego też chciałbym wobec Wysokiej Izby poruszyć kilka trudnych problemów rynkowych l zwrócić na nie uwagę.</u> | |
| 1399 | + <u xml:id="u-84.2" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">W bieżącym roku był bardzo słaby urodzaj owoców, a szczególnie jabłek i niektórych warzyw. Skup jabłek wyniósł zaledwie jedną piątą skupu zeszłorocznego. Jeśli chodzi o warzywa — dobry był urodzaj kapusty, marchwi, buraków, cebuli, ale słaby pomidorów i ogórków. Skup ogórków był niższy niż w roku ubiegłym o jedną trzecią, a pomidorów o połowę. Ażeby złagodzić sytuację, zostało zdecydowane bardzo znaczne zwiększenie importu owoców i także w pewnym stopniu warzyw.</u> | |
| 1400 | + <u xml:id="u-84.3" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">W ciągu ostatnich miesięcy sprowadzono do kraju 2,5 raza więcej winogron, o 56% więcej pomidorów — aniżeli w tym samym czasie w roku ubiegłym. Sprowadzono około 4 tys. ton śliwek, których nigdy nie importowaliśmy w przeszłości. Po raz pierwszy importowaliśmy 8 tys. ton jabłek.</u> | |
| 1401 | + <u xml:id="u-84.4" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Wartość dostarczonych na rynek w czterech ostatnich miesiącach roku importowanych warzyw i owoców przekracza jeden miliard zł.</u> | |
| 1402 | + <u xml:id="u-84.5" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Podobnie została ustawiona sprawa na I kwartał 1966 roku. Dość, że na I kwartał 1966 roku zostało zakontraktowane 2,5 raza więcej pomarańcz i 2,5 raza więcej cytryn, aniżeli w I kwartale bieżącego roku.</u> | |
| 1403 | + <u xml:id="u-84.6" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Pewne opóźnienie nastąpiło w roku bieżącym w gromadzeniu rezerw zimowych ziemniaków. Opóźniona wegetacja ziemniaków i związane z tym opóźnione wykopki oraz wcześniejsze nastanie pierwszych mrozów spowodowały, że organizacje skupu nie zdążyły w pełni zakończyć skupu i skierować ziemniaki do miejsc przeznaczenia. Obecnie wykorzystujemy odwilż w celu przetransportowania reszty ziemniaków. Na dzień dzisiejszy przewieziono, już ^2^/3 brakującej jeszcze do rezerwy ilości i mamy nadzieję, że pełna rezerwa będzie przygotowana w porę, Plan na rok przyszły zakłada określoną poprawę zaopatrzenia w mięso. Była o tym mowa także i w referatach. Spożycie na głowę ludności wzrośnie o około 7%. Po raz pierwszy osiągniemy spożycie około 50 kg mięsa na mieszkańca rocznie. Popyt nie będzie jednak jeszcze w pełni pokryty.</u> | |
| 1404 | + <u xml:id="u-84.7" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Przy spożyciu 50 kg mięsa rocznie na mieszkańca, każdy wzrost płac, każdy wzrost zatrudnienia w rodzinie wywołuje — jak uczą o tym budżety rodzinne, prowadzone w statystyce GUS — jeszcze co najmniej w połowie rodzin dalszy wzrost popytu na mięso.</u> | |
| 1405 | + <u xml:id="u-84.8" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Jakkolwiek zaopatrzenie w artykuły przemysłu lekkiego stopniowo się poprawia, to jednak nie będziemy jeszcze mogli w 1966 roku w pełni zrównoważyć popytu w zakresie takich artykułów, które produkowane są przy pomocy nowych technologii, jak na przykład laminaty albo wyroby z elastilu. Chodzi po prostu o to, że przemysł potrzebuje czasu, ażeby w tym kierunku poczynić odpowiednie inwestycje. Zresztą na tę okoliczność zwracali uwagę także obywatele posłowie, między innymi przemawiający przed chwilą obywatel poseł Kuraś.</u> | |
| 1406 | + <u xml:id="u-84.9" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Rząd czyni maksymalne wysiłki, ażeby zwiększyć ilość towarów rynkowych. Dość, jeżeli powiem, że już po przedstawieniu planu gospodarczego Sejmowi zdecydowano, ażeby drogą lepszego wykorzystania zdolności produkcyjnych w przemyśle lekkim zwiększyć dostawy na rynek o dalsze ćwierć miliarda złotych w zakresie najbardziej potrzebnych artykułów.</u> | |
| 1407 | + <u xml:id="u-84.10" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Jak wiadomo także, na wniosek Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zwiększono w stosunku do pierwotnych propozycji dostawy cementu na 1966 rok o dalsze 100 tys. ton. Dostawy cementu będą więc wyższe o około 16% aniżeli w roku bieżącym. Poprawa zaopatrzenia powinna być także w rezultacie realizacji postanowień IV Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w sprawie zmian w systemie planowania i zarządzania.</u> | |
| 1408 | + <u xml:id="u-84.11" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Bodźce ekonomiczne zostaną nakierowane na lepsze dostosowanie się produkcji do potrzeb, a co apelowało wielu występujących tu obywateli posłów. Temu celowi służyć będą nowe mierniki produkcji, temu celowi służyć będzie odejście od dyrektywności akumulacji. Temu celowi służyć będzie również reforma zasad naliczania funduszu zakładowego. Między innymi zostanie także rozwiązana wysuwana tutaj sprawa sezonowej zmiany cen rynkowych.</u> | |
| 1409 | + <u xml:id="u-84.12" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">W 1966 r. będzie w istotny sposób powiększony import konsumpcyjny, szczególnie wzrośnie import konsumpcyjny z krajów kapitalistycznych o około 16%. Ale i tutaj także nie rozwiążemy od razu wszystkich spraw. Import konsumpcyjny może osiągnąć tylko taki poziom, na jaki nas stać aktualnie.</u> | |
| 1410 | + <u xml:id="u-84.13" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Ważną sprawą w planie na rok 1966 jest rozszerzenie frontu sprzedaży, budowa nowych domów towarowych, nowych pawilonów i piekarni. Najwięcej raduje to, że w naszym najsmutniejszym mieście, mam na myśli oczywiście Łódź, w różnym stopniu są zaawansowane duże obiekty handlowe: dwa duże powszechne domy towarowe, z których jeden jest na ukończeniu, jeden spółdzielczy dom handlowy i wreszcie poważnie zaawansowany duży dom meblowy. Wszystkie te cztery domy towarowe będą ozdobą głównej arterii Łodzi, ul. Piotrkowskiej, i umożliwią dalszą poprawę zaopatrzenia ludności miasta.</u> | |
| 1411 | + <u xml:id="u-84.14" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Chciałbym z tej trybuny apelować do Obywateli Posłów, a jest ich wielu, którzy są równocześnie działaczami rad narodowych, o otoczenie szczególną opieką inwestycji w handlu.</u> | |
| 1412 | + <u xml:id="u-84.15" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Największą wagę przywiązujemy do dwóch typów inwestycji: do pawilonów handlowych i do inwestycji piekarniczych. Obywatele posłowie zwracali już na to uwagę, że mamy jeszcze, niestety, takie nowe dzielnice miasta, gdzie budownictwo mieszkaniowe wyprzedziło budownictwo handlowo-usługowe. Tam właśnie w 1966 r. trzeba zbudować pawilony handlowe. Chodzi o to, aby precyzowany plan budowy tych pawilonów rzeczywiście był w pełni wykonany. Mówił o tym ob. poseł Matusiak i ob. poseł Kuszyk. Z całego serca popieram ich wystąpienia.</u> | |
| 1413 | + <u xml:id="u-84.16" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Drugą niezmiernie ważną dziedziną inwestowania są inwestycje w piekarnictwie. Są u nas jeszcze takie miasta i miasteczka, w których chleb na niedzielę piecze się już od piątku, a niekiedy nawet od czwartku z powodu braku zdolności produkcyjnych, co naturalnie odbija się potem na jakości tego chleba. Plan w 1966 r. przewiduje poważne nakłady na inwestycje piekarnicze. Nie jest wykluczone, o czym chcę uprzedzić, że plan ten może będzie jeszcze przez rząd zwiększony. Chodzi znów o to, żeby ten inwestycyjny plan w piekarnictwie wykonać w pełni.</u> | |
| 1414 | + <u xml:id="u-84.17" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Podstawowym zadaniem, które resort stawia na 1966 r. przed organizacjami handlu w całym kraju jest zadanie lepszego badania potrzeb rynku, lepszego badania potrzeb konsumentów. Mówił o tej sprawie i podkreślił ją szczególnie ob. poseł Gierek i ob. poseł Kuraś. W celu lepszego badania potrzeb rynku będą podjęte starania w kierunku mechanizacji i uściślenia ewidencji towarów. Już dziś funkcjonuje zmechanizowana ścisła ewidencja sprzedaży we wszystkich warszawskich domach towarowych oraz w Katowicach w spółdzielczym domu handlowym „Zenit”. Ta ewidencja pozwala na śledzenie sprzedaży według kolorów, rozmiarów i według numeracji, a to znów pozwoli z kolei uściślić zamówienia na przyszłość i lepiej dostosować się do popytu z uwzględnieniem właśnie wzorów, rozmiaro-wzrostów i numeracji.</u> | |
| 1415 | + <u xml:id="u-84.18" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Zostało przygotowane przejście na całkowicie zmechanizowaną ewidencję sprzedaży we wszystkich większych domach towarowych w ciągu 1966 r. Zostały poczynione przygotowania do mechanizacji ewidencji w hurcie spożywczym również w przyszłym roku.</u> | |
| 1416 | + <u xml:id="u-84.19" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Dla określenia popytu na artykuły nowo wprowadzone na rynek będą w przyszłym roku szerzej stosowane metody ankietowego badania popytu. W tych ankietach konsumenci będą mogli sami wypowiedzieć się na temat tego, które artykuły im się podobają, które nie, i stąd będzie wskazówka dla producentów i dla handlu, w jakiej skali należy rozwijać ich produkcję i w jakiej skali należy rozwijać ich sprzedaż.</u> | |
| 1417 | + <u xml:id="u-84.20" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Trzeba podkreślić, że handel ma wykonać swoje zadania w 1966 r. przy bardzo umiarkowanym wzroście zatrudnienia. Będzie to wymagało szybszego rozwijania nowych form handlu, samoobsługi, preselekcji, lepszego wykorzystania powierzchni sklepowej, lepszego dostosowania grafików pracy pracowników do godziny — „szczytu” zakupów itd.</u> | |
| 1418 | + <u xml:id="u-84.21" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Wysoka Izbo! Stoimy u progu nowego planu 5-letniego. Jest to moment, który skłania do podsumowania rezultatów kończącej się pięciolatki w zakresie handlu. Trzeba stwierdzić, że w tym okresie nastąpił poważny wzrost czegoś, co nazwałbym infrastrukturą naszego handlu. Powstało nie tylko nowych 11 tys. sklepów, 1.840 zakładów gastronomicznych, nie tylko przybyło w tych zakładach 161 tys. miejsc konsumpcyjnych, co stanowi wzrost o 30%, ale powstało wiele organizacji, zakładów służących bezpośrednio lub pośrednio dla lepszej pracy całego handlu. Powstał na przykład na naszych oczach cały nowy przemysł maszyn i urządzeń handlowych. Dzisiaj ten przemysł, który produkuje szafy chłodnicze, lady chłodnicze, urządzenia dla mechanizacji gastronomii, który produkuje meble sklepowe — zatrudnia 5.500 pracowników.</u> | |
| 1419 | + <u xml:id="u-84.22" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Zostało zorganizowane specjalistyczne Biuro Projektów Handlu, zatrudniające w tej chwili 300 pracowników. Został zorganizowany znany już szeroko ORS, to jest bank dla finansowania zakupów na raty. Zwiększyła się powierzchnia magazynów hurtu o 225 tys. m^2^. Został zorganizowany w pionie Ministerstwa Handlu Wewnętrznego odbiór jakościowy towarów, o czym Obywatele Posłowie dzisiaj wielokrotnie mówili, zatrudniający obecnie 1.520 pracowników.</u> | |
| 1420 | + <u xml:id="u-84.23" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Stworzono w siedmiu województwach własne przedsiębiorstwa remontowo-budowlane i remontowo-montażowe dla remontu obiektów handlowych, a także dla budowy handlowych pawilonów. Przedsiębiorstwa te zatrudniają 3.350 osób.</u> | |
| 1421 | + <u xml:id="u-84.24" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">Wydaje się, że handel jest dostatecznie przygotowany do wykonania zadań 1966 roku i nie ma wątpliwości, że potrafi je wykonać.</u> | |
| 1422 | + <u xml:id="u-84.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1423 | + </div> | |
| 1424 | + <div xml:id="div-85"> | |
| 1425 | + <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Pozwolę sobie prywatnie sprostować błędny pogląd towarzysza Lesza na temat Łodzi. Łódź już dawno przestała być smutnym miastem i szkoda, że Towarzysz Minister Lesz tego nie dostrzegł. A jeżeli to było powiedziane jako stara nazwa, no to w tym przemówieniu jakoś nie wyszło.</u> | |
| 1426 | + </div> | |
| 1427 | + <div xml:id="div-86"> | |
| 1428 | + <u xml:id="u-86.0" who="#MinisterHandluWewnetrznegoMieczyslawLesz">To proponuję to skreślić z protokołu.</u> | |
| 1429 | + </div> | |
| 1430 | + <div xml:id="div-87"> | |
| 1431 | + <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Prezydium Sejmu proponuje, aby dyskusję budżetową obecnie przerwać i wznowić ją na następnym posiedzeniu Sejmu, to jest w dniach 13 i 14 grudnia. Natomiast dziś, po przerwie obiadowej, proponuje przystąpić do rozpatrzenia trzech następnych punktów porządku dziennego, to jest do wysłuchania sprawozdań komisji sejmowych o trzech projektach ustaw, przeprowadzenia dyskusji nad nimi i uchwalenia ich.</u> | |
| 1432 | + <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Sprzeciwu nie słyszę.</u> | |
| 1433 | + <u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszalekZenonKliszko">Zarządzam przerwę obiadową do godz. 15 min. 30.</u> | |
| 1434 | + <u xml:id="u-87.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min. 35 do godz. 15 min. 35)</u> | |
| 1435 | + </div> | |
| 1436 | + <div xml:id="div-88"> | |
| 1437 | + <u xml:id="u-88.0" who="#Marszalek">Wznawiam posiedzenie.</u> | |
| 1438 | + <u xml:id="u-88.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego o rządowym projekcie ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę (druki nr 6 i 13).</u> | |
| 1439 | + <u xml:id="u-88.2" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca poseł Kazimierz Barcikowski.</u> | |
| 1440 | + </div> | |
| 1441 | + <div xml:id="div-89"> | |
| 1442 | + <u xml:id="u-89.0" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę. Zarówno projekt ustawy, jak i ogólne zasady wynikających stąd decyzji wykonawczych, były szczegółowo rozpatrywane na posiedzeniu sejmowej Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego na podstawie materiałów przedstawionych przez Ministerstwo Rolnictwa i wniosków wcześniej powołanej podkomisji. Zasługuje na podkreślenie fakt, że projekt ustawy w tej sprawie był również przedmiotem prac Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego poprzedniej kadencji Sejmu, przy czym poprawki wniesione przez ówczesną Komisję zostały uwzględnione w projekcie rządowym. Jeśli uwzględnić dodatkowo żywe zainteresowanie tą ustawą wśród szerokich kręgów rolników i specjalistów różnych dziedzin — co znalazło wyraz w licznych publikacjach w prasie fachowej i periodycznej, jak również w dyskusjach na spotkaniach poselskich — to można stwierdzić, że przedstawiony pod obrady Sejmu projekt ustawy został wszechstronnie przygotowany i cieszy się poparciem społecznym.</u> | |
| 1443 | + <u xml:id="u-89.1" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Jest to całkowicie zrozumiałe, gdyż projekt ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę dotyczy przedsięwzięcia o wielkiej doniosłości dla całego kraju, a dla rolnictwa w szczególności. Bez obawy o przesadę można stwierdzić, że doniosłość tej ustawy odpowiada wadze aktów prawnych, które w swoim czasie dały początek elektryfikacji wsi czy też rozwojowi prac melioracyjnych w rolnictwie. Potrzeba tego aktu prawnego wynika bowiem z przystępowania przez państwo do planowego rozwiązywania problemu wody na wsi, problemu o zasadniczym znaczeniu dla postępu w produkcji hodowlanej i poprawy warunków zdrowotnych ludności. Stopniowe rozwiązywanie tego problemu w miarę narastania środków, jakie na ten cel będzie mogło przeznaczać państwo i ludność wiejska, stanie się niewątpliwie jednym z istotnych czynników rugowania tradycyjnych opóźnień w życiu wsi przez nasycanie jej urządzeniami będącymi wyrazem współczesnej cywilizacji. To właśnie przesądza, że rozpatrywana dzisiaj ustawa zajmie poczesne miejsce wśród licznych aktów prawnych określających etapy wielkich prac, podejmowanych w ludowym państwie polskim na rzecz przyśpieszenia rozwoju kraju.</u> | |
| 1444 | + <u xml:id="u-89.2" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Zapotrzebowanie wsi na wodę jest duże i wzrasta wraz z rozwojem hodowli i wprowadzaniem nowoczesnych urządzeń produkcyjnych i cywilizacyjnych. Dosyć powiedzieć, że jedna sztuka bydła potrzebuje dziennie około 60 litrów wody, przy czym niedostatek wody obniża o 15 do 20% efektywność żywienia. Należy także zauważyć, że mechanizacja zaopatrzenia w wodę gospodarki hodowlanej stanowi jeden z najważniejszych czynników wzrostu wydajności pracy w tej gałęzi produkcji rolnej. W gospodarstwach o mniejszej ilości siły roboczej fakt ten ma już obecnie duże znaczenie.</u> | |
| 1445 | + <u xml:id="u-89.3" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Przy szacunkach zużycia wody na potrzeby ludności normę zużycia odpowiadającą 55 litrom dziennie na osobę uważa się za minimalną. W pełni zrozumiałe są wysokie wymagania jakościowe stawiane przez higienistów wodzie, przeznaczonej na zaopatrzenie ludności, gdyż zła woda staje się rozsadnikiem chorób. Bez obfitości łatwo dostępnej wody postęp w zakresie higienizacji wsi może mieć raczej ograniczony charakter. Woda — jak wiadomo powszechnie — stanowi zasadniczy środek ochrony przeciwpożarowej.</u> | |
| 1446 | + <u xml:id="u-89.4" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Istniejące na wsi urządzenia zaopatrywania w wodę nie pokrywają w pełni zapotrzebowania ilościowego rolnictwa i ludności, a jeszcze gorzej przedstawia się jakość wody pobieranej z tych urządzeń. W gospodarstwach chłopskich zasadniczym źródłem wody są studnie indywidualne, z których około 80% znajduje się w niezadowalającym stanie technicznym. Jeśli wyłączyć jednostki gospodarki uspołecznionej, to tylko w 900 wsiach mamy wodociągi publiczne, a w dalszych 13 tysiącach wsi studnie publiczne. Na części terenów wiejskich, gdzie występują warunki hydrogeologiczne powodujące utrudniony dostęp do wody, mamy do czynienia z okresowym bądź nawet trwałym deficytem wody.</u> | |
| 1447 | + <u xml:id="u-89.5" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Na terenie 154 powiatów deficyt wody występuje w licznych gospodarstwach z tym, że w 26 powiatach ponad 50% gospodarstw nie posiada wody w swoim obejściu, a w wielu wypadkach gospodarstwa te muszą pobierać wodę z odległych źródeł. W takich województwach, jak lubelskie, krakowskie, kieleckie, gdańskie, rzeszowskie, gospodarstwa bez własnych studni stanowią ponad 40% ogółu gospodarstw. Nie ulega wątpliwości, że w gospodarstwach brak wody na potrzeby hodowli stanowi istotny czynnik ograniczający jej rozwój. Nie pozostaje to również bez wpływu na stan sanitarny tych gospodarstw i wsi.</u> | |
| 1448 | + <u xml:id="u-89.6" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">W świetle przytoczonych danych, w pełni zrozumiały staje się ustęp uchwały IV Zjazdu partii o potrzebie zwiększenia nakładów inwestycyjnych na zaopatrzenie rolnictwa i wsi w wodę. Stanowisko to zyskało pełne poparcie wyborców wiejskich podnoszących na licznych spotkaniach wagę tego problemu. Świadczą o tym wymownie liczne komitety społeczne, jakie powstały na wsi z myślą o realizacji budownictwa wodnego.</u> | |
| 1449 | + <u xml:id="u-89.7" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Z przytoczonych danych wynika, że istnieje u nas problem terenów rolniczych o ostrym deficycie wody, co zostało uwzględnione przy opracowaniu projektu omawianej ustawy i wytyczaniu dróg jej realizacji. Należy zauważyć, że dotychczasowe przepisy prawne, wynikające z ustawy z dnia 17 lutego 1960 r. o zaopatrywaniu ludności w wodę, nie stwarzały wystarczających podstaw prawnych, aby w pierwszej kolejności, w sposób planowy rozwiązywać problem deficytu wody na terenach rolniczych, gdzie szczególnie ostro występuje. Wówczas kiedy ustawa ta była przyjmowana byliśmy dopiero u progu wzmożonych inwestycji w rolnictwie, a i sam problem zaopatrywania rolnictwa w wodę nie był w naszych warunkach dość rozpoznany. Możliwości techniczno-ekonomiczne podjęcia szerszych prac w tym zakresie na wsi były wtedy również nader ograniczone.</u> | |
| 1450 | + <u xml:id="u-89.8" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Przepisy ustawy z 1960 r. stanowiły, że budowa urządzeń zbiorowego zaopatrywania wsi w wodę następuje z inicjatywy przyszłych użytkowników i ich organizacji i jest realizowana w zasadzie z ich środków przy pomocy państwa. Przepisy o finansowaniu tego budownictwa przewidywały, że zlecenie opracowania dokumentacji następowało dopiero wówczas, gdy zostały zgromadzone udziały rolników, a prezydium powiatowej rady narodowej zatwierdziło plan pokrycia finansowego budowy. Mówiąc najogólniej, przepisy stanowiły, że budowa zbiorowego zaopatrzenia rolnictwa chłopskiego w wodę mogła być realizowana w trybie czynów społecznych. Obok wielu komplikacji organizacyjnych powodowało to w praktyce taki stan rzeczy, że budownictwo to rozwijało się przeważnie we wsiach dysponujących większymi środkami materialnymi, natomiast wsie o słabiej rozwiniętej produkcji, między innymi dlatego, że występują tam trudności z wodą, pozostawały nader często poza zasięgiem tego budownictwa. Jest to jedno ze zjawisk ujawnionych w praktyce, a uzasadniających potrzebę opracowania referowanej ustawy, ustawy wyodrębniającej problemy budownictwa wodnego na wsi i ustalającej zasady prawne przystosowane do specyficznych warunków rolnictwa.</u> | |
| 1451 | + <u xml:id="u-89.9" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">W ostatnich latach państwo podjęło zwiększone wysiłki na rzecz przyśpieszenia rozwoju produkcji rolnej. Przechodzimy do dalszego etapu modernizacji bazy wytwórczej rolnictwa. Niektóre wcześniej podjęte prace, jak na przykład elektryfikacja wsi, wchodzić będą w końcowy etap realizacji, co zmniejszy obciążenie budżetu państwa, zwalniając część środków przeznaczonych na ten cel. Jednocześnie rozwijają się wyspecjalizowane przedsiębiorstwa rad narodowych i ogniwa organizacyjne, których zadaniem jest realizacja, we współdziałaniu z rolnikami, zamierzeń państwa w zakresie postępu technicznego w rolnictwie. Dotyczy to również pionu organizacyjno-technicznego budownictwa wodnego, co znajduje wyraz w rozwoju przedsiębiorstw — „Wodrolu” i ogniw z nimi współdziałających. Dzięki temu powstają większe, aniżeli lat temu kilka, możliwości rozszerzenia programu prac w zakresie budownictwa wodnego na potrzeby rolnictwa.</u> | |
| 1452 | + <u xml:id="u-89.10" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Zgodnie z zasadą kompleksowego rozwiązywania zagadnień produkcji rolnej, mieszczącej w sobie stopniowe rozszerzanie swoistych wąskich gardeł tej produkcji, środki inwestycyjne państwa, przeznaczane na ten cel, powinny być użyte w sposób planowy tam, gdzie ich zastosowanie przyniesie nam największe korzyści ekonomiczne, a więc w tym wypadku przede wszystkim na terenach odczuwających ostry deficyt wody.</u> | |
| 1453 | + <u xml:id="u-89.11" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Przedstawiona ustawa stanowiąc, że — „zaopatrywanie rolnictwa i wsi w wodę należy do planowej działalności państwa” stwarza możliwości skoncentrowanego użycia środków państwowych przeznaczonych na ten cel zgodnie z pilnymi potrzebami rolnictwa. Wprowadzając zasadę, że na koszty budowy wykłada państwo i dopiero po rozliczeniu budowy następuje obciążenie opłatami użytkowników z tytułu kosztów budowy w części na nich przypadającej, ustawa usprawnia ten tok planowania realizacji i finansowania budowy. Tym samym ustawa ułatwia realizację inwestycji skojarzonych, łączących użytkowników indywidualnych i uspołecznionych, co do tej pory było w praktyce utrudnione przez wymagane wcześniejsze zgromadzenie środków własnych ludności.</u> | |
| 1454 | + <u xml:id="u-89.12" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Obok inwestycji z tego zakresu prowadzonych przez państwo, ustawa reguluje ogólne zasady budowy urządzeń zbiorowego zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę przez kółka rolnicze, rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółki wodne i inne zrzeszenia ze środków tych jednostek oraz ze środków ludności, zapewniając im pomoc państwa. Tym samym ustawa pozostawia pole do inicjatywy społecznej we wsiach nie objętych bezpośrednio planem państwowym. Jest rzeczą zrozumiałą, że podjęcie budowy w tym wypadku wymaga zgody prezydium powiatowej rady narodowej. Zarządzenia wykonawcze do ustawy różnicują również zasady odpłatności pomiędzy wsiami objętymi planem państwowym i budującymi urządzenia z własnej inicjatywy.</u> | |
| 1455 | + <u xml:id="u-89.13" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Projekt ustawy wprowadza klasyfikację urządzeń technicznych zbiorowego zaopatrzenia w wodę, ustalając jednocześnie ogólne zasady pokrycia kosztów ich budowy. Rozróżnia się trzy rodzaje urządzeń:</u> | |
| 1456 | + <u xml:id="u-89.14" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">1.Urządzenia podstawowe obejmujące samo ujęcie wody, a więc w ogromnej większości wypadków studnie o odpowiedniej wydajności oraz urządzenia do oczyszczania, uzdatniania i magazynowania wody. Koszty budowy tych urządzeń w wypadku budownictwa objętego planem państwowym według przygotowanego projektu uchwały rządu, pokrywa w całości państwo, natomiast, jeśli budowę realizuje zrzeszenie, udział ludności w kosztach ma wynosić 30%.</u> | |
| 1457 | + <u xml:id="u-89.15" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">2.Urządzenia półpodstawowe obejmujące sieć rozprowadzającą wodę i urządzenia do odprowadzania ścieków powstających w wyniku instalacji urządzeń rozprowadzających wodę. Koszty budowy tej części urządzeń, w wypadku budownictwa planowego, pokrywa państwo w 60%, a użytkownicy w 40%. Jeśli budowa realizowana jest przez zrzeszenie, wówczas użytkownicy pokrywają 50% kosztów tej części budowy (według projektu uchwały rządu).</u> | |
| 1458 | + <u xml:id="u-89.16" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">3.Urządzenia szczegółowe obejmujące odgałęzienia od zewnętrznej sieci rozprowadzania wody, instalacje wewnętrzne w budynkach oraz instalacje służące do odprowadzania ścieków z tych budynków — jest to więc całość instalacji w gospodarstwie. Koszty tej części budowy będą w całości pokrywane przez właścicieli nieruchomości.</u> | |
| 1459 | + <u xml:id="u-89.17" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Niezależnie od udziału państwa w kosztach realizacji budowy pokrywa ono pełne koszty dokumentacji projektowo-kosztorysowej, badań hydrogeologicznych i nadzoru inwestycyjnego, w wypadku budów realizowanych przez samo państwo, oraz udziela pomocy finansowej na niezbędne badania lub dostarcza gotową dokumentację wtedy, kiedy budowę realizuje zrzeszenie. Nastąpi również rozszerzenie pomocy instruktażowej, organizacyjnej i kredytowej ze strony państwa, związanej z budową i modernizacją istniejących studni chłopskich.</u> | |
| 1460 | + <u xml:id="u-89.18" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Można więc stwierdzić, że ustawa stanowi dalszą konkretyzację jednej z naczelnych zasad polityki rolnej naszego państwa — zasady stopniowej modernizacji rolnictwa poprzez współdziałanie państwa z rolnikami w drodze łączenia środków państwowych ze środkami własnymi ludności. Stanowi to konkretny przykład pomocy państwa dla rolnictwa w procesie jego rekonstrukcji technicznej.</u> | |
| 1461 | + <u xml:id="u-89.19" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Wówczas, gdy budowa urządzeń zbiorowego zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę prowadzona jest przez państwo, na właścicielach nieruchomości korzystających z urządzeń półpodstawowych i szczegółowych ciążyć będzie obowiązek uiszczania opłat odpowiadających części przypadających na nich kosztów budowy. Do wymiaru tych opłat, ich poboru i ściągania w wypadku zalegania z wnoszeniem, ustawa czyni właściwymi odpowiednie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, przepisy o zobowiązaniach podatkowych i egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych. Ustawa zabezpiecza więc w tym wypadku interesy państwa w zakresie ściągalności zobowiązań, wynikających z realizacji inwestycji. Jednocześnie ustawa zapewnia obronę interesów ludności. Przewiduje odszkodowania za szkody powstałe w trakcie budowy i określa tryb postępowania w tym względzie.</u> | |
| 1462 | + <u xml:id="u-89.20" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Decyzję o przyznawaniu odszkodowań i ich wysokości będzie wydawać właściwy organ do spraw rolnych prezydium powiatowej rady narodowej, opierając się na przepisach o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości na rzecz państwa. Ponieważ w trakcie budowy wykonywanej przez państwo może być konieczna pomoc ze strony mieszkańców wsi, ustawa przewiduje możliwość zobowiązania ich do świadczeń osobistych i rzeczowych na ten cel. W praktyce może chodzić o pomoc w robociźnie, w transporcie materiałów budowlanych czy udzielaniu kwater pracownikom przedsiębiorstw budowlanych. Wartość tych świadczeń zaliczać się będzie na poczet opłat za budowę urządzeń.</u> | |
| 1463 | + <u xml:id="u-89.21" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Podejmowanie decyzji przez państwo o budowie urządzeń podstawowych, a więc nie pociągających za sobą finansowego udziału mieszkańców, ustawa przekazuje prezydium powiatowej rady narodowej. W praktyce chodzić będzie w tym wypadku o budowę głównie studni głębinowych, które będą wykorzystywane w pierwszym etapie jako studnie publiczne. Natomiast budowa urządzeń półpodstawowych i szczegółowych, a więc wymagająca finansowego udziału mieszkańców, następować będzie w zasadzie na wniosek co najmniej połowy zainteresowanych, zaakceptowany przez prezydium powiatowej rady narodowej. Tylko w wypadkach uzasadnionych gospodarczo prezydium powiatowej rady narodowej może podjąć z urzędu decyzję o budowie urządzeń półpodstawowych. Przepis ten, nie obejmujący budowy urządzeń szczegółowych, wydaje się ze wszech miar uzasadniony, gdyż mogą zaistnieć przypadki, kiedy interes społeczny wymagać będzie zastosowania przymusu w stosunku do jednostek, których aspołeczna postawa może hamować realizację koniecznych na wsi urządzeń.</u> | |
| 1464 | + <u xml:id="u-89.22" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Decyzja prezydium powiatowej rady narodowej, wywieszona na okres 14 dni w biurze gromadzkiej rady narodowej, uprawnia wykonawcę do wejścia na grunt poszczególnych właścicieli i do podjęcia czynności objętych ogólnym planem budowy.</u> | |
| 1465 | + <u xml:id="u-89.23" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">W miarę realizacji założeń niniejszej ustawy będzie się pomnażał majątek społeczny wsi i gromad, majątek służący wszystkim mieszkańcom i wymagający społecznej ochrony oraz utrzymania go w należytym stanie. Urządzenia podstawowe i półpodstawowe, zbudowane przez państwo przy udziale ludności lub przez zrzeszenia, ustawa oddaje pod opiekę prezydiów gromadzkich rad narodowych lub zrzeszeń, które prowadziły budowę. Na tych jednostkach spoczywać będzie obowiązek utrzymania, eksploatacji i konserwacji urządzeń podstawowych i półpodstawowych. Natomiast obowiązek ten w stosunku do urządzeń szczegółowych spoczywać będzie na ich użytkownikach.</u> | |
| 1466 | + <u xml:id="u-89.24" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Ustawa wprowadza zasadę opłat za wodę pobieraną z urządzeń służących zbiorowemu zaopatrzeniu wsi w wodę i upoważnia Radę Ministrów do uregulowania w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad i trybu pobierania tych opłat. Przygotowane projekty uchwał Rady Ministrów, według informacji przedstawionych Komisji Rolnictwa, przewidują ustalenie opłat w stosunku do rzeczywistych kosztów utrzymania, eksploatacji i konserwacji urządzeń podstawowych i półpodstawowych oraz podział wynikających stąd obciążeń według faktycznego poboru wody przez użytkowników — gdy zostaną założone wodomierze bądź tam, gdzie wodomierzy nie będzie, według norm zużycia wody ustalonych na podstawie prawa budowlanego. Wymiaru oraz poboru opłat za wodę dokonywać będą gromadzkie rady narodowe.</u> | |
| 1467 | + <u xml:id="u-89.25" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Według projektu uchwały rządu zwolnienia od opłat za wodę mają obejmować pobór wody wprost z urządzeń podstawowych, a więc ze studni publicznych. Zwolnione od opłat będą również osoby nie zamieszkałe w danej miejscowości, a pobierające dorywczo wodę z, urządzeń półpodstawowych. Nie będzie pobierać się opłat za wodę użytą do gaszenia pożarów.</u> | |
| 1468 | + <u xml:id="u-89.26" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">W końcowym rozdziale projekt ustawy stanowi, że — „budowa urządzeń rozpoczętych przed wejściem w życie ustawy niniejszej podlega wykończeniu w trybie przepisów dotychczasowych”. Uznając prawną i organizacyjną zasadność tego przepisu, na sejmowej Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego zwrócono uwagę na konieczność pomocy ze strony Ministerstwa Rolnictwa i organów rad, aby przyśpieszyć ukończenie budów rozpoczętych przed wejściem w życie obecnie rozpatrywanej ustawy.</u> | |
| 1469 | + <u xml:id="u-89.27" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Projekt ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę rozpatrujemy na progu nowej pięciolatki, w trakcie której zostaną podjęte zwiększone wysiłki na rzecz stopniowego rozwiązywania tego problemu. Dlatego na zakończenie wydaje mi się celowe zatrzymać uwagę Obywateli Posłów nad ogólnymi warunkami realizacji programu w tym względzie w najbliższych latach. Według wstępnych założeń następnego planu 5-letniego przewiduje się, że w ciągu najbliższych 5 lat nakłady inwestycyjne państwa na zaopatrywanie rolnictwa chłopskiego i wsi w wodę wyniosą około 1,5 mld zł, co pozwoli wybudować około 3 tys. nowoczesnych studni i około 200 rozprowadzeń wody. Szacuje się, że poza tym około 300 rozprowadzeń wody zostanie zbudowanych przez zrzeszenia i organizacje rolnicze kosztem około 0,5 mld zł. Szacunkowe nakłady ze środków rolników na budowę studni indywidualnych wyniosą około 2,5 mld zł, co powinno pozwolić zbudować około 200 tys. studni i około 13 tys. zagrodowych rozprowadzeń wody.</u> | |
| 1470 | + <u xml:id="u-89.28" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Z przytoczonych danych wynika, że środki państwowe zostaną skierowane w pierwszej kolejności na budownictwo urządzeń podstawowych, głównie studni publicznych, które w przyszłości będą mogły posłużyć jako ujęcia wody do sieci rozprowadzającej. Jak już wcześniej zwracałem uwagę, budownictwo państwowe w latach najbliższych zostanie skoncentrowane na terenach o ostrym deficycie wody. Przy ograniczonych środkach finansowych i materiałowych, jakie w latach najbliższych będą mogły być na ten cel przeznaczone, zasada ta nie może budzić wątpliwości.</u> | |
| 1471 | + <u xml:id="u-89.29" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">W latach najbliższych realizacja programu wymagać będzie również dalszej rozbudowy specjalistycznych przedsiębiorstw wykonujących prace inwestycyjne w tym zakresie. Rozbudowa obejmie zarówno podległe Ministerstwu Rolnictwa przedsiębiorstwa zaopatrzenia rolnictwa w wodę „Wodrol”, których zjednoczenie spełnia funkcje wiodące i koordynujące w budownictwie urządzeń wodnych dla rolnictwa, jak również przedsiębiorstwa i zakłady tej branży, nadzorowane przez Komitet Drobnej Wytwórczości i inne ogniwa.</u> | |
| 1472 | + <u xml:id="u-89.30" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Przewidywane nakłady na rozwój przedsiębiorstw — „Wodrol” wyniosą w tych latach około 380 mln zł, z czego olbrzymią większość planuje się przeznaczyć na zakup sprzętu i organizację baz terenowych.</u> | |
| 1473 | + <u xml:id="u-89.31" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Realizacja programu będzie wymagać poważnego wysiłku od przemysłu dostarczającego niezbędne rury i pompy odpowiadające temu typowi budownictwa wodnego. Nie będą to bynajmniej proste zadania dla przemysłu, gdyż ich wykonanie wymagać będzie prawdopodobnie zmian w profilu produkcyjnym niektórych zakładów. Należy oczekiwać, że wszystkie elementy programu zostaną właściwie zgrane i zadania przypadające na lata najbliższe zostaną wykonane, a zdobyte doświadczenia organizacyjne i produkcyjne posłużą jako punkt wyjścia do prac w przyszłości.</u> | |
| 1474 | + <u xml:id="u-89.32" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Realizacja programu zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę stawia nowe zadania przed organizacjami rolniczymi i radami narodowymi.</u> | |
| 1475 | + <u xml:id="u-89.33" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Ustawa przekazuje dużo uprawnień radom narodowym, a szczególnie prezydiom powiatowych rad narodowych i gromadzkim radom narodowym. Odpowiada to tendencjom do decentralizacji zarządzania, ale pociąga też za sobą zwiększoną odpowiedzialność rad narodowych za decyzje w sprawach lokalizacji i realizacji budownictwa wodnego, aby ich poczynania w tym względzie zyskiwały poparcie i zrozumienie opinii społecznej wsi. Stanowi to jeden z ważnych warunków określających stopień mobilizacji sił społecznych wsi i środków własnych ludności na rzecz realizacji programu zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę.</u> | |
| 1476 | + <u xml:id="u-89.34" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy określa ogólne zasady prawne zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę. Ustalenie przepisów szczegółowych przekazuje organom wykonawczym państwa. Ogólny charakter zawartych w ustawie przepisów jest logicznie uzasadniony. Znajdujemy się w początkowej fazie realizacji programu rzeczowego, który przez długie lata wcielany będzie w życie. W tym czasie zmieniać się będą warunki realizacji ustawy i możliwości zarówno państwa, jak i ludności wiejskiej. Wymagać to będzie elastycznego dostosowywania przepisów szczegółowych do zmieniających się warunków. Nie byłoby słuszne, aby każdorazowa zmiana tych przepisów wymagała wnoszenia poprawek do ustawy. Ogólny charakter ustawy czyni zadość wymogowi trwałości zawartych w niej rozstrzygnięć.</u> | |
| 1477 | + <u xml:id="u-89.35" who="#PoselBarcikowskiKazimierz">Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego wnosi o przyjęcie przez Sejm projektu ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę w przedłożeniu rządowym (druk sejmowy nr 6) z poprawką Komisji zgłoszoną w druku sejmowym nr 13.</u> | |
| 1478 | + <u xml:id="u-89.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1479 | + </div> | |
| 1480 | + <div xml:id="div-90"> | |
| 1481 | + <u xml:id="u-90.0" who="#Marszalek">Otwieram dyskusję. Głos ma poseł Stanisław Krauss.</u> | |
| 1482 | + </div> | |
| 1483 | + <div xml:id="div-91"> | |
| 1484 | + <u xml:id="u-91.0" who="#PoselKraussStanislaw">Wysoki Sejmie! Stałe postępy w industrializacji i urbanizacji kraju powodują szybki wzrost zapotrzebowania wody zarówno dla celów przemysłowych, jak i zaopatrzenia mieszkańców miast, wsi i osiedli. Zapotrzebowanie to wynoszące w 1960 r. około 5 mld m^3^, szacuje się w 1980 r. na 23 mld m^3^ wody. Woda staje się zatem coraz bardziej cennym i deficytowym surowcem, przy czym w niektórych rejonach deficyt ten odczuwa się poważnie już dzisiaj.</u> | |
| 1485 | + <u xml:id="u-91.1" who="#PoselKraussStanislaw">Z drugiej strony te same czynniki, przyczyniające się do wzrostu zapotrzebowania, powodują stałe i szybko rosnące zanieczyszczenie i zatruwanie wód ściekami przemysłowymi i bytowymi, pogarszając bilans wodny i powodując ogromne straty dla całości gospodarki narodowej.</u> | |
| 1486 | + <u xml:id="u-91.2" who="#PoselKraussStanislaw">Wśród ogółu zasobów naturalnych, woda była i jest surowcem, który ogarnia wszystkie dziedziny życia ludzkiego i wszystkie gałęzie produkcji.</u> | |
| 1487 | + <u xml:id="u-91.3" who="#PoselKraussStanislaw">Coraz częściej odczuwają dotkliwy niedobór wody centra wielkiego przemysłu oraz skupiska ludności wiejskiej i miejskiej.</u> | |
| 1488 | + <u xml:id="u-91.4" who="#PoselKraussStanislaw">Trudności te wynikają z nierównomiernie rozłożonych w czasie i przestrzeni dyspozycyjnych zasobów wód powierzchniowych i na ogół niewielkich ilości wód podziemnych.</u> | |
| 1489 | + <u xml:id="u-91.5" who="#PoselKraussStanislaw">Rolnictwo jest głównym odbiorcą wody i jest w najwyższym stopniu zainteresowane gospodarką wodną, a potrzeby jego stanowią 70% ogólnego zapotrzebowania wody wszystkich działów gospodarki narodowej.</u> | |
| 1490 | + <u xml:id="u-91.6" who="#PoselKraussStanislaw">W województwie lubelskim, podobnie jak w całym kraju, jednym z największych problemów naszych czasów jest regulowanie pod względem ilościowym i jakościowym naturalnego obiegu wody dla celów pitnych i gospodarczych.</u> | |
| 1491 | + <u xml:id="u-91.7" who="#PoselKraussStanislaw">W roku 1960 na obszarze województwa lubelskiego na 4.370 osiedli wiejskich, zamieszkałych przez 1.360 tys. mieszkańców były tylko dwie wsie, które posiadały wodociągi z siecią. Podstawowe zasoby wody, z których wieś korzysta, stanowią wody gruntowe, a typowym ujęciem wody są prywatne studnie przyzagrodowe.</u> | |
| 1492 | + <u xml:id="u-91.8" who="#PoselKraussStanislaw">Na terenie wsi znajduje się 180 tys. studni gospodarskich, w tym płytkich studni kopanych 170 tys., co stanowi 98%. Stan sanitarny studzien gospodarskich: są to przeważnie studnie bez przykrycia, nieszczelne, kontaktujące się często ze ściekami, przy czym woda w tych studniach stanowi potencjalne źródło zakażeń bakteryjnych, wirusowych i pasożytniczych ludzi i zwierząt na wsi.</u> | |
| 1493 | + <u xml:id="u-91.9" who="#PoselKraussStanislaw">Z ogólnej ilości studzien przyzagrodowych tylko 10% studni posiada wodę zdatną do picia. Studni publicznych istniejących w województwie jest 806, w tym płytkich studni kopanych — 640, co stanowi 79%. Według kryterium oceny techniczno-eksploatacyjnej, dobrych studni publicznych jest około 20%, średnich 20%, złych 10% i bardzo złych 50%. Studnie te są wyeksploatowane, mało wydajne i nieodpowiednio zlokalizowane. Zbudowane w różnych okresach są one wyposażone w ręczne urządzenia pompowe lub kołowroty.</u> | |
| 1494 | + <u xml:id="u-91.10" who="#PoselKraussStanislaw">Źródeł naturalnych, z których ludność korzysta istnieje 1.600. Średnio przypada na jedną — wiadomo jak prymitywną — studnię gospodarską 8 mieszkańców, na jedną studnię publiczną 1.700 osób, na jedno źródło naturalne — 862 osoby. Oznacza to, że około 1.220 tys. mieszkańców wsi korzysta z wody nie nadającej się do picia i użytku gospodarczego.</u> | |
| 1495 | + <u xml:id="u-91.11" who="#PoselKraussStanislaw">W 520 wsiach występuje uciążliwy brak wody z różnych przyczyn, w tym głównie na skutek warunków hydrogeologicznych. Gospodarstwa nie posiadające we własnym obejściu ani wodociągu, ani studni stanowią 38%. Obszary upośledzone pod względem zasobów wód użytkowych obejmują głownio Roztocze, Kotlinę Sandomierską, częściowo wzniesienia Lubartowsko-Chełmskie i niektóre części Wyżyny Lubelskiej.</u> | |
| 1496 | + <u xml:id="u-91.12" who="#PoselKraussStanislaw">Wśród powiatów — do najbardziej odczuwających brak wody należą: Zamość, Biłgoraj, Kraśnik, Krasnystaw i Janów. Dla przykładu należy też podać, że w powiecie Zamość na 220 wsi ponad 100 wsi odczuwa dotkliwy niedobór wody. Ludność tych wsi zmuszona jest czerpać wodę powierzchniową z rzek, stawów i jezior i donosić lub dowozić ze znacznych, często parukilometrowych odległości, co połączone jest z dużymi stratami czasu i energii, która powinna być wykorzystana na podniesienie produkcji rolnej i hodowlanej.</u> | |
| 1497 | + <u xml:id="u-91.13" who="#PoselKraussStanislaw">Do roku 1964 inwestycje ujęć wodnych dla potrzeb wsi prowadziły dwa resorty — resort gospodarki komunalnej i resort rolnictwa, a w pewnym stopniu również resort oświaty i przemysłu. Ta dwutorowość niejednokrotnie powodowała niedociągnięcia w zakresie koordynacji planów zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę. Z dniem 1 stycznia 1964 roku resort rolnictwa przejął całokształt spraw dotyczących zaopatrzenia ludności w wodę na terenie gromad.</u> | |
| 1498 | + <u xml:id="u-91.14" who="#PoselKraussStanislaw">Jednolity system administracji państwowej w zakresie zaopatrzenia wsi w wodę pozwoli niewątpliwie na skoordynowanie działalności inwestycyjnej, usprawnienie projektowania, skrócenie cyklu budowy studni i wodociągów na podstawie lepszego zaopatrzenia materiałowego.</u> | |
| 1499 | + <u xml:id="u-91.15" who="#PoselKraussStanislaw">Istniejący stan zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę obejmuje 3 rodzaje zaopatrzenia:</u> | |
| 1500 | + <u xml:id="u-91.16" who="#PoselKraussStanislaw">—system zakładowy obejmujący zaopatrzenie w wodę PGR, POM, zakłady lecznictwa zwierząt, agronomówki, zakłady wytwórcze gminnych spółdzielni — „Samopomoc Chłopska”, szkoły, ośrodki zdrowia itd.</u> | |
| 1501 | + <u xml:id="u-91.17" who="#PoselKraussStanislaw">—system zbiorowy, obejmujący zaopatrzenie w wodę ogółu mieszkańców wsi i jednostek gospodarki uspołecznionej w bezpośrednim zasięgu, —system punktowy i indywidualny, zaspokajający potrzeby rolnictwa drobnotowarowego.</u> | |
| 1502 | + <u xml:id="u-91.18" who="#PoselKraussStanislaw">W systemie zakładowym — spośród 86 PGR — 36 gospodarstw posiada wodociągi i zaopatruje się w wodę przy pomocy urządzeń mechanicznych, przy czym w latach 1961—1965 wybudowano 32 wodociągi. Na 28 POM — 14 posiada wodociągi, a 2 wodociągi są w budowie. Spośród 78 zakładów lecznictwa zwierząt — 25 posiada studnie wiercone. Na 118 spółdzielni produkcyjnych 1 spółdzielnia w Łazowej ma własny wodociąg, a 30 spółdzielni posiada studnie wiercone.</u> | |
| 1503 | + <u xml:id="u-91.19" who="#PoselKraussStanislaw">Pozostałe jednostki zaopatrują się w wodę ze studni kopanych. W latach 1961—1965 resort rolnictwa wybudował łącznie 42 wodociągi zakładowe i 30 studni wierconych kosztem 38 mln zł.</u> | |
| 1504 | + <u xml:id="u-91.20" who="#PoselKraussStanislaw">WZGS w tymże okresie dla swoich zakładów produkcyjnych d usługowych wybudowały kosztem 6 mln zł 50 studni wierconych.</u> | |
| 1505 | + <u xml:id="u-91.21" who="#PoselKraussStanislaw">Ten postęp w zakresie poprawy zaopatrzenia jednostek produkcyjnych resortu rolnictwa w wodę jest wyrazem konsekwentnej realizacji zadań planu bieżącego pięciolecia. Jednak środki podjęte dotąd w tej sprawie nie rozwiązują kwestii.</u> | |
| 1506 | + <u xml:id="u-91.22" who="#PoselKraussStanislaw">Dla ilustracji braków w tym zakresie może służyć statystyka, z której wynika, że jednostki produkcyjne resortu rolnictwa w województwie lubelskim posiadają łącznie 84 wodociągi, podczas gdy województwo koszalińskie ma ich 634, poznańskie 634, olsztyńskie 620, wrocławskie 543 i woj. zielonogórskie 430.</u> | |
| 1507 | + <u xml:id="u-91.23" who="#PoselKraussStanislaw">W zakresie systemu zbiorowego i punktowego następuje także zbyt powolna poprawa zaopatrzenia w wodę, a mianowicie istnieje obecnie 10 wodociągów, z czego 4 wybudowane zostały przez resort gospodarki komunalnej i 6 przez resort rolnictwa.</u> | |
| 1508 | + <u xml:id="u-91.24" who="#PoselKraussStanislaw">Plan realizacji zadań na rok 1965 obejmuje ogółem 28 urządzeń podstawowych i półpodstawowych dla zaopatrzenia zbiorowego oraz 60 studni i 5 wodociągów dla zaopatrzenia zakładowego.</u> | |
| 1509 | + <u xml:id="u-91.25" who="#PoselKraussStanislaw">Wstępne założenia planu na lata 1966—1970 przewidują nakłady na zaopatrzenie zbiorowe i zakładowe 240 mln zł, w tym na zaopatrzenie zakładowe — 50 mln zł.</u> | |
| 1510 | + <u xml:id="u-91.26" who="#PoselKraussStanislaw">Na sumę 240 mln zł złożą się nakłady limitowe państwa w wysokości 150 mln zł. Pozostałe będą pokryte ze środków własnych ludności. Pozwolą one na wybudowanie:</u> | |
| 1511 | + <u xml:id="u-91.27" who="#PoselKraussStanislaw">—20 wodociągów zakładowych i 50 wiejskich, —80 studni zakładowych i 110 studni publicznych wierconych.</u> | |
| 1512 | + <u xml:id="u-91.28" who="#PoselKraussStanislaw">Program ten, jak widać, nie rozwiąże najpilniejszych potrzeb województwa. Pokryjemy w zasadzie potrzeby województwa w gospodarstwach państwowych i jednostkach takich jak POM, szkoły rolnicze, lecznice weterynaryjne.</u> | |
| 1513 | + <u xml:id="u-91.29" who="#PoselKraussStanislaw">Po wykonaniu 50 wodociągów i 110 studni publicznych dla wsi, nadal 270 wsi odczuwać będzie niedobór wody, który częściowo złagodzony zostanie pomocą kredytową i materiałowa państwa na budowę ujęć punktowych dla rolników indywidualnych. W związku z tym należałoby ująć w odpowiednich opracowaniach przewidujących docelowe i kompleksowe rozwiązanie problemu zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę, uwzględniając różne rozwiązania techniczne.</u> | |
| 1514 | + <u xml:id="u-91.30" who="#PoselKraussStanislaw">Mając to na uwadze, w woj. lubelskim poczyniono wysiłki organizacyjne nad opracowaniem takiego programu, który przewidywałby różnorodne kompleksowe rozwiązania na przykładzie powiatu zamojskiego.</u> | |
| 1515 | + <u xml:id="u-91.31" who="#PoselKraussStanislaw">Położenie geograficzne oraz trudny układ hydrogeologiczny, występujący głównie na obszarze Roztocza na głębokościach warstw wodonośnych do 90 m oraz różnorodność przewidywanych rozwiązań technicznych, w pełni przemawiają za podjęciem programu kompleksowego zaopatrzenia w wodę tych wsi powiatu zamojskiego, które odczuwają jej brak.</u> | |
| 1516 | + <u xml:id="u-91.32" who="#PoselKraussStanislaw">Układ architektoniczno-budowlany niektórych wsi pozwala na zastosowanie różnorodnych rozwiązań technicznych.</u> | |
| 1517 | + <u xml:id="u-91.33" who="#PoselKraussStanislaw">Przygotowany program docelowego rozwiązania problemu zaopatrzenia w wodę przewiduje wykonanie w latach 1966—1970 na terenie powiatu zamojskiego 70 studni publicznych i 20 wodociągów.</u> | |
| 1518 | + <u xml:id="u-91.34" who="#PoselKraussStanislaw">Powiat zamojski znany powszechnie w całym kraju z historii ruchu robotniczego oraz ogromnych prześladowań w okresie okupacji, które spowodowały olbrzymie wyniszczenie ludności i ruinę materialną powiatu — w pełni zasługuje na poparcie tego programu.</u> | |
| 1519 | + <u xml:id="u-91.35" who="#PoselKraussStanislaw">Wysoki Sejmie! Przedstawiony stan zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę na terenie woj. lubelskiego i propozycje rozwiązań szczegółowych opartych na wstępnych opracowaniach, powszechne zainteresowanie tym żywotnym problemem ludności, wskazują, że uchwalenie ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę jest jak najbardziej aktualne, pilne i w pełni uzasadnione.</u> | |
| 1520 | + <u xml:id="u-91.36" who="#PoselKraussStanislaw">Ustawa stawia przed nami bardzo trudne zadanie w zakresie zaopatrzenia wsi w wodę. Wieś polska odznacza się specyficznym układem architektoniczno-budowlanym, różnorodnością stosunków własnościowych i kierunków produkcji rolnej, a w rezultacie wymaga jak najbardziej przemyślanych decyzji przy lokalizacji ujęć wody dla jednostek produkcyjnych resortu rolnictwa, wsi oraz dla gospodarstw indywidualnych.</u> | |
| 1521 | + <u xml:id="u-91.37" who="#PoselKraussStanislaw">We wsiach zwartych i rozwojowych należy lokalizować urządzenia podstawowe i półpodstawowe o charakterze publicznym. Lokalizację ujęć punktowych należy kierować tam, gdzie zgodnie z planami osiedleńczo-rolnymi i planami zagospodarowania przestrzennego przewiduje się, że rozwój wsi będzie zanikowy, a w chwili obecnej wieś ta odczuwa dotkliwy brak wody, który ogranicza produkcję rolna. Dotyczy to przede wszystkim kolonii, przysiółków i wsi rozproszonych. Przepisy wykonawcze powinny uregulować to zagadnienie i przewidzieć budowę w zanikowych wsiach ujęć indywidualnych względnie wspólnych ujęć przez sąsiadujących ze sobą rolników. Przepisy wykonawcze powinny sprecyzować możliwie jak najtrafniej działalność inwestycyjną w systemie indywidualnym.</u> | |
| 1522 | + <u xml:id="u-91.38" who="#PoselKraussStanislaw">Wiemy, że możliwości inwestycyjne państwa nie pozwalają na pełne wyposażenie wsi w urządzenia wodociągowe w najbliższym okresie czasu. Dlatego też jako podstawowy kierunek inwestowania ustawa przyjmuje budowę studni publicznych i zakładowych. Musimy jednak mieć na uwadze, że budowa ujęć wodnych jest bardzo kosztowna i obliczona na użytkowanie co najmniej przez kilkadziesiąt lat.</u> | |
| 1523 | + <u xml:id="u-91.39" who="#PoselKraussStanislaw">Dlatego też budowę urządzeń podstawowych jako studni publicznych — należy lokalizować i projektować pod kątem wykorzystania ich do zasilania wodociągów w okresie późniejszym. W ten sposób unikniemy w przyszłości niepotrzebnych wydatków na budowę nowych ujęć wody bądź rekonstrukcję istniejących w celu technicznego przystosowania ich do zasilania wodociągów.</u> | |
| 1524 | + <u xml:id="u-91.40" who="#PoselKraussStanislaw">Ustawa wymaga wielu poczynań organizacyjnych w dziedzinie wykonawstwa i zaopatrzenia materiałowego. Inwestycje ujęć wodnych z konieczności muszą być rozproszone w terenie i nie można ich upodabniać do melioracji, które wykonuje się na ściśle określonym obszarze.</u> | |
| 1525 | + <u xml:id="u-91.41" who="#PoselKraussStanislaw">W parze z tym zachodzi nieodzowna konieczność dokonania radykalnej zmiany w dziedzinie zaopatrzenia materiałowego, zwłaszcza dla rolników indywidualnych, na budowę własnych ujęć punktowych. W tym wypadku problem ten może rozwiązać nasz przemysł zarówno centralny, jak i terenowy, który na podstawie dokumentacji typowej powinien podjąć produkcję seryjną materiałów i urządzeń niezbędnych do budowy studni wierconych.</u> | |
| 1526 | + <u xml:id="u-91.42" who="#PoselKraussStanislaw">Następny problem, to usprawnienie projektowania studni i wodociągów na wsi. Obecny system projektowania nie odpowiada wymogom, jakie stawia ustawa, dlatego iż zakłada on indywidualne rozwiązanie techniczne dla każdej studni.</u> | |
| 1527 | + <u xml:id="u-91.43" who="#PoselKraussStanislaw">Nieodzowną więc rzeczą będzie wprowadzenie standaryzacji projektów urządzeń podstawowych dla studni i wodociągów wiejskich. Należy też rozważyć możliwości wprowadzenia projektów typowych i powtarzalnych dla ujęć punktowych budowanych dla rolników indywidualnych i jednostek produkcyjnych resortu rolnictwa. Projekty takie można by opracować na podstawie wyników badań głębokości pokładów wód podziemnych w danym rejonie, a także na podstawie inwentaryzacji ujęć kopanych. Wiąże się to również z dostosowaniem przepisów wykonawczych prawa budowlanego do wymogów ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę. Przepisy te powinny wprowadzić projekty typowe budynków mieszkalnych i inwentarskich na wsi z uwzględnieniem instalacji wewnętrznej sieci wodociągowej.</u> | |
| 1528 | + <u xml:id="u-91.44" who="#PoselKraussStanislaw">Zaopatrzenie rolnictwa i wsi w wodę jest jednym z zasadniczych elementów mechanizacji rolnictwa. Uregulowanie sprawy instalacji wewnętrznej sieci wodociągowej na podstawie typizacji projektów przyśpieszy proces mechanizacji rolnictwa. Obecnie rolnik musi chodzić do projektanta, prosić go o wykonanie projektu instalacji wewnętrznej sieci wodociągowej, ponosić często wygórowane koszty, gdyż typowy projekt, według którego wybudował mieszkanie lub oborę — instalacji takiej nie przewiduje.</u> | |
| 1529 | + <u xml:id="u-91.45" who="#PoselKraussStanislaw">Wszystkie wymienione kwestie należy unormować w przepisach wykonawczych do ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę. Przepisy wykonawcze powinny też ustanowić jednolite zasady konserwacji i eksploatacji urządzeń studziennych i wodociągowych w systemie zbiorowym i zakładowym. W szczególności powinny unormować sprawę obsługi technicznej, planowania nakładów na remonty i konserwację, szkolenia konserwatorów i rozwój zakładów usługowych, zajmujących się naprawą studni i wodociągów na wsi.</u> | |
| 1530 | + <u xml:id="u-91.46" who="#PoselKraussStanislaw">Kończąc pragnę zaznaczyć, że jako członek Klubu Poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej będę głosował za ustawą.</u> | |
| 1531 | + <u xml:id="u-91.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1532 | + </div> | |
| 1533 | + <div xml:id="div-92"> | |
| 1534 | + <u xml:id="u-92.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Franciszek Maj.</u> | |
| 1535 | + </div> | |
| 1536 | + <div xml:id="div-93"> | |
| 1537 | + <u xml:id="u-93.0" who="#PoselMajFranciszek">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Stan zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę jest obecnie niezadowalający. Niektóre rejony kraju odczuwają dotkliwie brak wody. Potrzeby na tym odcinku trzeba rozwiązywać w szybszym niż dotychczas tempie, ponieważ rozwój kopalnictwa i przemysłu powoduje w wielu rejonach kraju zakłócenia w gospodarce wodnej.</u> | |
| 1538 | + <u xml:id="u-93.1" who="#PoselMajFranciszek">Woda w poważnym stopniu wpływa na warunki bytu ludności wiejskiej, poza tym stanowi jeden z podstawowych środków produkcji rolnej, a ilość i jakość tej wody wpływa w poważnym stopniu na zdrowotność połowy ludności kraju, na poziom kulturalny i sanitarny wsi, a w produkcji rolnej na przyrost roślin, przyrost wagi inwentarza żywego, mleczności krów itp.</u> | |
| 1539 | + <u xml:id="u-93.2" who="#PoselMajFranciszek">Jestem przekonany, że nowy akt prawny, jakim wkrótce stanie się projekt ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę — przyśpieszy w poważnym stopniu poprawę na tym odcinku.</u> | |
| 1540 | + <u xml:id="u-93.3" who="#PoselMajFranciszek">Zdaję sobie sprawę, że odrobienie zaniedbania na tym odcinku nie jest możliwe w ciągu jednego czy nawet dwóch planów 5-letnich — chyba nawet w ciągu jednego pokolenia.</u> | |
| 1541 | + <u xml:id="u-93.4" who="#PoselMajFranciszek">Wytyczne do planu 5-letniego na lata 1966—1970 przewidują następujące podstawowe kierunki rozwoju urządzeń:</u> | |
| 1542 | + <u xml:id="u-93.5" who="#PoselMajFranciszek">—wykonanie podstawowych urządzeń zbiorowego zaopatrywania w wodę na terenach najbardziej deficytowych, —doprowadzenie do poprawy stanu technicznego i sanitarnego istniejących już urządzeń zaopatrywania w wodę, — wyposażenie państwowych gospodarstw rolnych w urządzenia poboru wody.</u> | |
| 1543 | + <u xml:id="u-93.6" who="#PoselMajFranciszek">W obecnych warunkach założenia planu 5-letniego na lata 1966—1970 należy uznać za słuszne.</u> | |
| 1544 | + <u xml:id="u-93.7" who="#PoselMajFranciszek">Projekt ustawy wprowadza określony system odpłatności: częściowej do 40% za urządzenia półpodstawowe i 100% za urządzenia szczegółowe po wykonaniu inwestycji, to znaczy, że zmienia dotychczasowy system finansowania budowy wodociągów stosowany dotychczas przez resort gospodarki komunalnej, stosownie do którego ludność musiała zebrać najpierw środki potrzebne na ten cel, i dopiero wówczas przystępować do czynności związanych z budową wodociągu. W tej sytuacji w wielu wypadkach budowano wodociągi tam, gdzie ludność była w stanie zebrać potrzebne środki, a nie tam, gdzie wodociągi najbardziej były potrzebne. Projekt ustawy i założenia planu 5-letniego przychodzą w pierwszej kolejności z pomocą terenom, odczuwającym dotkliwy brak wody.</u> | |
| 1545 | + <u xml:id="u-93.8" who="#PoselMajFranciszek">Największym problemem w zakresie zaopatrzenia wsi w wodę jest sprawa jej jakości. Według oceny instytutów naukowych i stacji sanitarno-epidemiologicznych około 90% studni chłopskich posiada wodę złą i zanieczyszczoną, nie nadającą się do celów pitnych zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt.</u> | |
| 1546 | + <u xml:id="u-93.9" who="#PoselMajFranciszek">W związku z tym niezbędne jest opracowanie specjalnego programu poprawy jakości wody w studniach indywidualnych, uwzględniającego dezynfekcję studni oraz szerszego zastosowania mechanicznego poboru wody, które zabezpieczy studnie przed zanieczyszczeniem z zewnątrz.</u> | |
| 1547 | + <u xml:id="u-93.10" who="#PoselMajFranciszek">Dlatego też projekt ustawy w art. 11 przewiduje, że: — „Państwo zapewnia pomoc organizacyjną, materiałową, techniczną i finansową przy budowie studzien oraz innych urządzeń indywidualnego zaopatrywania W wodę w gospodarstwach rolnych oraz w zabudowaniach i działkach przyzagrodowych członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych” — i że Rada Ministrów określi zakres i zasady pomocy państwa przy budowie tych urządzeń.</u> | |
| 1548 | + <u xml:id="u-93.11" who="#PoselMajFranciszek">Brak jest dotychczas w Polsce planowego działania w tej dziedzinie — chodzi o projektowanie produkcji sprzętu i wykonawstwa. Można już jednak mówić o pewnych krokach w tej dziedzinie. Zjednoczenie zaopatrzenia rolnictwa w wodę dokonało pierwszych prac w zakresie modelowych rozwiązań wraz z obliczeniem kosztów budowy i eksploatacji — takie rozwiązania przewidziano cztery: studnię gospodarczą jednoczerpalną i wieloczerpalną, studnię gospodarczą z rozprowadzeniem wody oraz studnię gospodarczą z rozprowadzeniem wody do kilku budynków czy kilku gospodarstw.</u> | |
| 1549 | + <u xml:id="u-93.12" who="#PoselMajFranciszek">Mechanizacja urządzeń zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę jest składowym i wyjściowym elementem mechanizacji rolnictwa. Rozwiązania techniczne zaopatrzenia w wodę i ilość zużywanej wody — są podstawowym miernikiem standardu życia ludności rolniczej w kierunku zmniejszenia różnicy w standardzie życia między miastem a wsią.</u> | |
| 1550 | + <u xml:id="u-93.13" who="#PoselMajFranciszek">Na wybudowanie wodociągów we wszystkich wsiach i doprowadzenie wody do gospodarstw potrzeba kilkudziesięciu lat, ponieważ są to inwestycje wymagające dużych nakładów finansowych i materiałowych oraz dużego potencjału w zakresie wykonawstwa. Dlatego należy dążyć do tego, żeby przemysł obok zwiększenia produkcji materiałów do budowy wodociągów — a potrzeby te według programu perspektywicznego wzrastają w porównaniu do obecnego poziomu wykonawstwa kilkakrotnie — zwiększył również produkcję materiałów i urządzeń do indywidualnego mechanicznego poboru i rozprowadzenia wody. W województwie bydgoskim dotychczas brak jest dostatecznej ilości rur o odpowiednich przekrojach — brak jest również dostatecznej ilości pomp ręcznych do studni.</u> | |
| 1551 | + <u xml:id="u-93.14" who="#PoselMajFranciszek">Urządzenia do mechanicznego poboru i rozprowadzenia wody to nie tylko ulżenie w pracy ludności pracującej w rolnictwie, ale również poprawa stanu zdrowotnego tej ludności, to umożliwienie służbie zdrowia oddziaływania profilaktycznego.</u> | |
| 1552 | + <u xml:id="u-93.15" who="#PoselMajFranciszek">Pożyteczne byłoby zorganizowanie przy inspektoratach zaopatrzenia rolnictwa w wodę wojewódzkich i powiatowych rad narodowych — punktów informacyjnych, gdzie rolnik noszący się z zamiarem budowy studni mógłby uzyskać niezbędne informacje prawne, organizacyjne i techniczne, związane z inwestycją wodną.</u> | |
| 1553 | + <u xml:id="u-93.16" who="#PoselMajFranciszek">Decydującym czynnikiem przy budowie urządzeń mechanicznego poboru i rozprowadzenia wody — w indywidualnych gospodarstwach będzie zaopatrzenie materiałowe.</u> | |
| 1554 | + <u xml:id="u-93.17" who="#PoselMajFranciszek">Trzeba zaopatrzyć rynek w urządzenia techniczne, jak pompy, hydrofory, rury i inne materiały instalacyjne oraz sanitarne dla umożliwienia ludności unowocześnienia studzien, z jakich dziś korzysta, podjąć produkcję środków oczyszczających wodę dla podniesienia jej jakości, rozszerzyć wykonawstwo przedsiębiorstw i zwiększyć kadrę rzemieślniczą, wykonującą roboty studzienno-wodociągowe.</u> | |
| 1555 | + <u xml:id="u-93.18" who="#PoselMajFranciszek">Pomyślnie wykonywany jest plan melioracji rolnych, dobiega również końca plan elektryfikacji rolnictwa. Realizacja zamierzeń programowego, planowego zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę — na pewno będzie trudniejsza i droższa od elektryfikacji rolnictwa. W realizacji tych zamierzeń w dużym stopniu pomoże uchwalona dzisiaj ustawa o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę.</u> | |
| 1556 | + <u xml:id="u-93.19" who="#PoselMajFranciszek">Śmiały program w tym zakresie przy połączeniu poczynań rządu dotyczących zabezpieczenia środków finansowych z wysiłkiem wielomilionowej rzeszy rolników, spółdzielców i załóg PGR, jeśli realizowana będzie konsekwentnie, przyczyni się do podniesienia zdrowotności ludności wiejskiej, odciąży od pracochłonnych czynności wyciągania i dźwigania wody i przyczyni się do podniesienia produkcji rolnej.</u> | |
| 1557 | + <u xml:id="u-93.20" who="#PoselMajFranciszek">I dlatego ja, jak również Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, będziemy głosować za ustawą.</u> | |
| 1558 | + <u xml:id="u-93.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1559 | + </div> | |
| 1560 | + <div xml:id="div-94"> | |
| 1561 | + <u xml:id="u-94.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Florian Pierański.</u> | |
| 1562 | + </div> | |
| 1563 | + <div xml:id="div-95"> | |
| 1564 | + <u xml:id="u-95.0" who="#PoselPieranskiFlorian">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Wiele zasadniczych aspektów projektu ustawy wyczerpali moi przedmówcy. Ja pragnę natomiast rzucić pewne światło na rodzącą się ustawę od strony całości gospodarki wodnej w kraju. Nazbyt często mamy złudzenia, że należymy do krajów zasobnych w wodę. Tak jednak nie jest. Dzisiaj na przykład, gdy roczne zapasy brutto na jednego mieszkańca we Francji wynoszą 3 tys. m^3^, w Związku Radzieckim 11 tys. m^3^, przeciętna światowa na jednego mieszkańca wynosi 12 tys. m^3^, to u nas według obliczeń naszych naukowców — na jednego mieszkańca przypada tylko 1.900 m^3 ^wody. Słuszna więc jest teza, że woda jest u nas surowcem deficytowym.</u> | |
| 1565 | + <u xml:id="u-95.1" who="#PoselPieranskiFlorian">Sytuację naszą pogarsza również fakt nierównomiernego rozłożenia zasobów w kraju. Bo gdy na przykład rejon północny, południowy, Podkarpacie, Sudety mają pokryte potrzeby z własnych zasobów, mogą wodę magazynować i przerzucać do innych rejonów naszego kraju, to sam środek Polski, a więc Nizina Podlasko-Mazowiecka, Nizina Kujawsko-Wielkopolska, wododziały Wisły i Odry — należą do okręgów deficytowych w wodę. A przecież zdajemy sobie sprawę, że tam właśnie leży nasz wielki przemysł górnośląski, przemysł Łodzi, Częstochowy, tam rozwija się dynamicznie okręg Konina, Koła i Turka. Ten Lewiatan pożera na sekundę 100 m^3^ wody. Niedługo, bo za lat 15 oblicza się, że sam COP będzie pobierał na sekundę 700 m^3^ wody. Jak obliczają, jest to mniej więcej tyle, ile przepływa na sekundę w ujściu Wisły.</u> | |
| 1566 | + <u xml:id="u-95.2" who="#PoselPieranskiFlorian">To zapotrzebowanie na wodę wzrasta gwałtownie, bo na przykład, gdy w roku 1960 zużyto szacunkowo, o czym mówił prof. Krauss, około 5 mld m^3^ wody, to już w 1975 roku sam przemysł będzie zużytkowywał około 4 mld m^3 ^wody, a potrzeby bytowe i gospodarcze ludności oblicza się na 1.140 mln m^3^, jest także już obliczone zapotrzebowanie wsi, które wyniesie około 670 mln m^3^ wody.</u> | |
| 1567 | + <u xml:id="u-95.3" who="#PoselPieranskiFlorian">Jak z tego wynika, największym dotychczas udziałowcem był — co jest zrozumiałe — przemysł. Ustawa, którą rozpatrujemy, powoduje, że baczniejszą zwrócimy uwagę na wieś, na jej mieszkańców, na ten dział, który należał raczej do małego udziałowca, gdyż udział wsi wynosił 11%.</u> | |
| 1568 | + <u xml:id="u-95.4" who="#PoselPieranskiFlorian">Wieś nasza dotąd obywała się, jak tu mówiono, zaledwie 500 mln m^3^ wody, ale w tej chwili obliczenia wykazują, że dla ludności w 1970 r. będzie potrzeba 147 mln m^3^ wody, dla inwentarza 580 mln m^3^ wody, czyli po prostu przez 5 lat wzrosły potrzeby z 500 mln do 727 mln m^3^ wody. Tego nie mogą zaspokoić aktualne źródła wody na wsiach. Jest ich mało — 500 tys. studni prywatnych czy 21 tys. studni o charakterze publicznym. O stanie tych studni mówili dziś zresztą już moi przedmówcy. Większość tych studni, jak wiemy, są to studnie, niestety, płytkie i wysychające w okresie suszy. Ludność musi korzystać z sadzawek, ze stawów pełnych pasożytów i bakterii. Projektowana ustawa ma więc niewątpliwie głębokie aspekty sanitarne.</u> | |
| 1569 | + <u xml:id="u-95.5" who="#PoselPieranskiFlorian">Toczymy obecnie na przykład zwycięską, skuteczną walkę z gruźlicą zwierząt, o czym była mowa przed południem w debacie nad planem i budżetem. Sukcesy służby weterynaryjnej, zootechnicznej na tym odcinku mogą ulec zachwianiu właśnie z braku tego najważniejszego ogniwa, jakim jest dobra woda pitna. Niejednokrotnie bowiem sprawdzaliśmy, że źródłem zakażenia, często całej wsi, była zła jakość wody z wiejskiej, małej sadzawki.</u> | |
| 1570 | + <u xml:id="u-95.6" who="#PoselPieranskiFlorian">Na pewno musi nas zastanawiać, jako posłów, jak wygląda rachunek ekonomiczny tych naszych projektowanych inwestycji wodnych. Dążymy wszelkimi drogami do intensyfikacji naszego rolnictwa. Wzrasta liczba ludności kraju, rosną nasze wymagania z dnia na dzień, a przecież ziemi u nas nie przybywa. Dziś na każdego z nas wypada jeszcze 0,7 ha, w Związku Radzieckim i USA — 2,3 ha, a więc wniosek konkretny jest tylko jeden, ten który państwo wybrało — intensyfikacja rolnictwa w każdym dziale, a więc i w produkcji zwierzęcej. Nie może być jednak intensyfikacji produkcji zwierzęcej bez dostatecznej ilości wody. Sprawozdawca, jak i moi przedmówcy stwierdzili już, że brak wody, to spadek produkcji o 10—20%.</u> | |
| 1571 | + <u xml:id="u-95.7" who="#PoselPieranskiFlorian">Jako lekarz weterynarii pracowałem w takich wsiach, gdzie w czasie suszy strata w mleku wynosiła 30%. Można było obliczyć w jednej małej wsi, gdzie było 100 krów, że straty w ciągu 100 dni wyniosły 30 tys. litrów mleka i w przeliczeniu na pieniądze — 100 tys. zł.</u> | |
| 1572 | + <u xml:id="u-95.8" who="#PoselPieranskiFlorian">Można tu więc od razu śmiało postawić tezę na tym małym tylko odcinku, że inwestycje na studnie głębinowe czy wodociągi rentują się właściwie natychmiast po wybudowaniu, przez wzrost produkcji zwierzęcej, chociaż na pewno nie mniejsze, ale wielokrotnie większe są wartości niewymierne, te wartości, które leżą w poprawie warunków bytowych ludności. I w tym tkwi chyba głęboki sens tej ustawy.</u> | |
| 1573 | + <u xml:id="u-95.9" who="#PoselPieranskiFlorian">Chciałbym podkreślić jeszcze prócz tych aspektów społecznych czy ekonomicznych, sanitarnych, także i aspekt polityczny, bo przecież ta ustawa, która będzie za chwilę uchwalona, jest na pewno dowodem wzrastającej zamożności kraju, który może sobie już w tej chwili pozwolić na miliardowe inwestycje w celu — jak mówi ustawa na wstępie — poprawy warunków bytowych ludności. Jest to też przecież dowodem jakiejś długofalowej akcji w celu podniesienia ilości i jakości produkcji rolnej.</u> | |
| 1574 | + <u xml:id="u-95.10" who="#PoselPieranskiFlorian">Wysoki Sejmie! Zabieram głos, jako członek Stronnictwa Demokratycznego w sprawie dotyczącej rzekomo tylko wsi. My jednak uważamy i reprezentujemy pogląd, że sprawy wsi są sprawami miasta. Nie ma już dziś wśród nas reprezentantów dawnej maksymy mieszczańskiej — niech sobie woda wyschnie w górach, byle ciekła w miejskich rurach. Zdajemy sobie doskonale sprawę, jak wieś i miasto są ze sobą związane, dlatego rozumiemy wagę i wszelkie aspekty tej rodzącej się ustawy.</u> | |
| 1575 | + <u xml:id="u-95.11" who="#PoselPieranskiFlorian">Chciałbym przy końcu zwrócić uwagę na pewne niepokoje i złożyć kilka wniosków. Mianowicie chciałbym zwrócić uwagę na brak wykwalifikowanych pracowników w dziale wodno-kanalizacyjnym, co może ujemnie wpływać na realizację tej ustawy. Jak stwierdzono tu, brak jest tak zwanych studniarzy, techników, również niewielu jest absolwentów tak zwanej inżynierii komunalnej, na skutek słabej przepustowości odpowiednich pracowni. Sądzę, że trzeba by to zagadnienie jeszcze raz przeanalizować i zaplanować przyrost fachowców w tej dziedzinie.</u> | |
| 1576 | + <u xml:id="u-95.12" who="#PoselPieranskiFlorian">Następnie — moim zdaniem — należy wzmóc wysiłki, by istniejące ujęcia wody na terenach wiejskich dokładniej zinwentaryzować i poprawiać w dalszym ciągu ich stan sanitarny. Na przykład w roku 1964 skontrolowano według informacji Ministerstwa Zdrowia 5.500 studzien. Dobrych studzien było tylko 33%, a takich, które doprowadzono do stanu używalności było tylko 8%. Skwitować musimy uznaniem na pewno wielkie wysiłki służby sanitarno-epidemiologicznej, ale postulujemy dalsze wzmocnienie akcji higienizacji wsi. O tym też mówili moi przedmówcy. Na pewno trzeba poprzeć postulaty moich przedmówców, żeby zabezpieczyć pełną produkcję materiałów wodno-kanalizacyjnych, hydroforów. Kto wie czy tutaj nie mogła by pomóc w tym zakresie drobna wytwórczość.</u> | |
| 1577 | + <u xml:id="u-95.13" who="#PoselPieranskiFlorian">Obywatele Posłowie! Ustawa, którą wszyscy gorąco popieramy, ma na pewno na celu poprawę gospodarki wodnej jako całości i dlatego śmiem postawić tezę, że chyba czas na to, by gospodarka wodna była uznana jako podstawa, na której dopiero może się rozwijać cała gospodarka narodowa. Sądzę, że należałoby przyjąć prawo pierwszeństwa dla inwestycji wynikających z tej ustawy.</u> | |
| 1578 | + <u xml:id="u-95.14" who="#PoselPieranskiFlorian">Kończąc swoje wystąpienie w dyskusji stwierdzam, że cały Klub Poselski Stronnic twa Demokratycznego poprze projektowaną ustawę, uważamy ją bowiem za nowy kamień milowy na drodze do poprawy bytu ludności, a ustawa ta jest ponadto jeszcze jednym dowodem troski państwa ludowego o gospodarstwa rolne, które są warsztatami produkcyjnymi, produkującymi żywność dla całego naszego narodu, dla ludności wsi i naszych miast.</u> | |
| 1579 | + <u xml:id="u-95.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1580 | + </div> | |
| 1581 | + <div xml:id="div-96"> | |
| 1582 | + <u xml:id="u-96.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Bronisław Juzków.</u> | |
| 1583 | + </div> | |
| 1584 | + <div xml:id="div-97"> | |
| 1585 | + <u xml:id="u-97.0" who="#PoselJuzkowBronislaw">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Zabierając głos w dyskusji nad projektem ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i Wsi w wodę — pragnę zwrócić uwagę Obywateli Posłów na następujące zagadnienia:</u> | |
| 1586 | + <u xml:id="u-97.1" who="#PoselJuzkowBronislaw">1.Wpływ wody na wzrost produkcji zwierzęcej.</u> | |
| 1587 | + <u xml:id="u-97.2" who="#PoselJuzkowBronislaw">2.Woda a zdrowotność zwierząt.</u> | |
| 1588 | + <u xml:id="u-97.3" who="#PoselJuzkowBronislaw">3.Koordynacja prac w tej dziedzinie przez organy władzy terenowej.</u> | |
| 1589 | + <u xml:id="u-97.4" who="#PoselJuzkowBronislaw">Woda staje się w coraz większym stopniu surowcem deficytowym, to chyba nie ulega najmniejszej wątpliwości i jest jednym z bardzo ważnych problemów w życiu naszego kraju. Brak odpowiedniej ilości i jakości wody w żywieniu zwierząt wpływa na wydajność mleka od jednej krowy oraz wpływa na przyrost tucznika czy bukata. Aby nie być gołosłownym, posłużę się danymi, na podstawie których oprę swoje stwierdzenie.</u> | |
| 1590 | + <u xml:id="u-97.5" who="#PoselJuzkowBronislaw">W Państwowym Gospodarstwie Rolnym Leszczenica uległa awarii pompa, dostarczająca wodę do obór. Latem, dopóki była możliwość pojenia bydła wodą, dostarczaną ze studni bądź z małego strumyka, to udój wynosił 759 litrów mleka dziennie. Na skutek awarii bydło zaczęto poić wodą ściekową, znajdującą się w bajorku obok gospodarstwa. W przeciągu jednego miesiąca spadł udój mleka do 475 litrów dziennie. Zaobserwowałem to zjawisko i poleciłem dowozić wodę z oddalonego jeziora, choć i ta nie wystarczała na pokrycie pełnego zapotrzebowania wody przez bydło — wtedy nastąpił wzrost udoju mleka do 684 litrów.</u> | |
| 1591 | + <u xml:id="u-97.6" who="#PoselJuzkowBronislaw">We wsi Domisław, kiedy zepsuła się studnia, zaczęto poić bydło wodą ściekową, znajdującą się w rowach. Dostawa mleka do mleczarni spadła o 540 litrów. Po wybudowaniu w tej wsi wodociągu w czynie społecznym, nastąpił wzrost dostaw mleka do mleczarni o 820 litrów.</u> | |
| 1592 | + <u xml:id="u-97.7" who="#PoselJuzkowBronislaw">W pierwszym i drugim wypadku mleko poddano próbie reduktarzowej — badaniu bakteriologicznemu, nie wytrzymało ono wymaganego parametru i zaliczone zostało do klasy — „B”, co w konsekwencji powoduje, że producent otrzymuje niższą cenę za 1 litr mleka — a to już jest zagadnienie opłacalności prowadzenia hodowli krów. Wydaje mi się, że i to może być również jedną z przyczyn spadku pogłowia krów w naszym kraju.</u> | |
| 1593 | + <u xml:id="u-97.8" who="#PoselJuzkowBronislaw">W tuczami mokrego żywienia w PGR Gockowo na skutek braku odpowiedniej ilości wody dzienne przyrosty wagi spadły z 472 na 391 gramów dziennie. Wodę dowożono przez parę miesięcy, na skutek tego gospodarstwo poniosło straty w granicach 250 tys. zł, gdyż koszt produkcji 1 kg mięsa wahał się w granicach 26 zł. Po naprawieniu pompy i dostawie wody — „do syta”, przyrosty wzrosły do 502 gramów dziennie — a to już jest granica opłacalności tuczu.</u> | |
| 1594 | + <u xml:id="u-97.9" who="#PoselJuzkowBronislaw">To samo zastosowano przy suchym żywieniu. Również i tu woda odgrywa rolę w opłacalności produkcji. Zjawiska takie występują również u rolników indywidualnych.</u> | |
| 1595 | + <u xml:id="u-97.10" who="#PoselJuzkowBronislaw">Dla przykładu — w powiecie Bytów we wsi Rykowo, kiedy wodę dowożono z odległego jeziora, produkcja mleka od 1 krowy była niższa o 20%. Po zbudowaniu wodociągu nastąpił wzrost produkcji mleka. I sami rolnicy mówią, że koszt włożony w wybudowanie wodociągu szybko się im zwróci.</u> | |
| 1596 | + <u xml:id="u-97.11" who="#PoselJuzkowBronislaw">Dowóz wody dla inwentarza jest uciążliwy nawet latem. Nie mówię już o okresie zimy. Inwentarz niedopojony — rzecz zrozumiała — powoduje spadek produkcji. Jest taka prosta zasada — jeżeli hodowca ma dobre siano i ma dostateczną ilość wody, to sprawa hodowli bydła jest prawie zagadnieniem rozwiązanym.</u> | |
| 1597 | + <u xml:id="u-97.12" who="#PoselJuzkowBronislaw">Jak wspomniałem, mleko od krów pojonych wodą ściekową z rowów i wodami zanieczyszczonymi przez ścieki z zakładów przemysłowych nie wytrzymuje próby reduktarzowej — zakażenia bakteriologicznego. To zjawisko występuje jeszcze w niektórych państwowych gospodarstwach rolnych i w zagrodach chłopskich.</u> | |
| 1598 | + <u xml:id="u-97.13" who="#PoselJuzkowBronislaw">Niepokojącym zjawiskiem są przypadki białaczki zwierzęcej. Jest to problem sanitarny i ekonomiczny. Z przeprowadzonych badań nad białaczką u zwierząt wynika, że zjawisko to nabiera coraz większej aktualności i znaczenia i staje się problemem, ponieważ schorzenia białaczkowe mogą stać się przyczyną bardzo poważnych następstw w hodowli.</u> | |
| 1599 | + <u xml:id="u-97.14" who="#PoselJuzkowBronislaw">Jedną z wielu przyczyn powodującą białaczkę u bydła, jest pojenie bydła wodą ściekową oraz wodami zanieczyszczonymi przez ścieki z zakładów przemysłowych.</u> | |
| 1600 | + <u xml:id="u-97.15" who="#PoselJuzkowBronislaw">Wydaje mi się, że mięso pochodzące z ubitych sztuk, u których stwierdzono schorzenia białaczkowe, powinno być poddane ostrym rygorom przy badaniu. Jak dotąd, Obywatele Posłowie, nie mogłem nigdzie znaleźć przepisów regulujących ocenę mięsa, które pochodzi z bydła chorego na białaczkę. Jeżeli nie ma takich przepisów — to proszę zainteresowane czynniki rządowe o wydanie ich. Mleko, które nie wytrzymuje próby reduktarzowej — zakażenia bakteriologicznego, powinno mieć również określone przeznaczenie. Należałoby także określić kompetencje służby weterynaryjnej czy też nadzoru sanitarnego nad mleczarniami, gdyż i to nie jest uregulowane.</u> | |
| 1601 | + <u xml:id="u-97.16" who="#PoselJuzkowBronislaw">Nasuwa się więc pytanie czy nie jest czas, aby już pomyśleć nad opracowaniem projektu ustawy czy przepisów żywnościowych, które regulowałyby dopuszczenie na rynek artykułów żywnościowych, określające ich wymagania sanitarne i jakościowe. To co powiedziałem, ma ścisły związek z dobrą wodą.</u> | |
| 1602 | + <u xml:id="u-97.17" who="#PoselJuzkowBronislaw">Bardzo dobrze się stało, że Sejm dzisiaj dyskutuje nad projektem ustawy, która konkretnie precyzuje, kto jest koordynatorem wszystkich poczynań inwestycyjnych w sprawie zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę.</u> | |
| 1603 | + <u xml:id="u-97.18" who="#PoselJuzkowBronislaw">Art. 8 w sposób bardzo prawidłowy stawia to zagadnienie. A ileż to do dnia dzisiejszego było nieprawidłowości w tej materii. Ażeby nie być gołosłownym — przytoczę parę przykładów z życia codziennego.</u> | |
| 1604 | + <u xml:id="u-97.19" who="#PoselJuzkowBronislaw">We wsi Przechlewo pow. Człuchów wybudowała mleczarnia studnię Gromadzka rada też sobie wybudowała studnię obok agronomówki, kółko rolnicze też wybudowało studnię — razem wybudowano trzy studnie w jednej wsi. Wydano w ten sposób trzykrotnie większą sumę pieniędzy, zużyto trzykrotnie więcej rur, o które nie tak łatwo — niżby to kosztowało, gdyby na przykład poczynania te były skoordynowane i zostało wybudowane jedno ujęcie wody, a pozostałe środki przeznaczono na rozprowadzenie wody. I wodociąg byłby gotowy, a dziś są trzy studnie. I tak zamierza się w tej wsi powrócić do budowy wodociągu.</u> | |
| 1605 | + <u xml:id="u-97.20" who="#PoselJuzkowBronislaw">Takich przykładów można dać o wiele więcej. Na przykład w powiecie wałeckim, gdzie PGR wybudowało studnię, a obok niej, o kilkanaście metrów dalej — gromadzka rada wybudowała studnię dla wsi. Moim osobistym zdaniem jest to marnotrawstwo materiałowe, a ludzie to widzą i krytykują nas za rozrzutność. I chyba mają rację.</u> | |
| 1606 | + <u xml:id="u-97.21" who="#PoselJuzkowBronislaw">Wydaje mi się, że dla zapewnienia realizacji ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę, bardzo poważne zadania spadają na przemysł ciężki, żeby te dostawy materiałów, szczególnie rur, przybywały w wyznaczonym czasie i w zaplanowanej ilości.</u> | |
| 1607 | + <u xml:id="u-97.22" who="#PoselJuzkowBronislaw">Obywatele Posłowie! Z przyjemnością wysłuchałem dziś zapewnienia Ministra Przemysłu Ciężkiego o zwiększeniu ilości dostaw i poprawie jakości części wymiennych i o zaopatrzeniu rolnictwa w te materiały. Mam nadzieję, że obietnica Ministra Przemysłu Ciężkiego będzie dotrzymana, z czego osobiście bardzo się cieszę.</u> | |
| 1608 | + <u xml:id="u-97.23" who="#PoselJuzkowBronislaw">Ministerstwo Rolnictwa wspólnie z radami narodowymi powinno określić perspektywy rozwojowe poszczególnych wsi i PGR i według tego budować studnie czy ujęcia dostosowane do wielkości rozwojowych.</u> | |
| 1609 | + <u xml:id="u-97.24" who="#PoselJuzkowBronislaw">Obywatele Posłowie! Dotarcie telewizji do wsi wszyscy nazywamy kulturalną rewolucją na wsi i jest to na pewno 100% racja. Ale muszę stwierdzić, że realizacja ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę — to jeszcze jedna ogromna zdobycz socjalna, która podniesie higienę i zdrowotność ludzi na wsi, która szczególnie ulży w pracy naszej ofiarnej kobiecie wiejskiej, gdyż to ona właśnie najwięcej odczuwa ciężar braku wody.</u> | |
| 1610 | + <u xml:id="u-97.25" who="#PoselJuzkowBronislaw">Na spotkaniach jeszcze w czasie ubiegłej kadencji rolnicy mówili o tych problemach i z utęsknieniem czekali na tę ustawę. Środki, które posiadają na pewno przeznaczą w pierwszej kolejności na ten cel — to znaczy na wodę. W robotach niespecjalistycznych wszyscy na pewno gremialnie wezmą udział.</u> | |
| 1611 | + <u xml:id="u-97.26" who="#PoselJuzkowBronislaw">Ustawa o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę — to wyraz wielkiej troski naszego państwa o rozwój naszego rolnictwa, dla którego przeznacza się tak wielkie sumy, ażeby podnieść produkcję i poprawić stopę życiową ludności naszej ludowej ojczyzny.</u> | |
| 1612 | + <u xml:id="u-97.27" who="#PoselJuzkowBronislaw">Z przekonaniem i z całym sercem będę głosował za uchwaleniem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u> | |
| 1613 | + <u xml:id="u-97.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1614 | + </div> | |
| 1615 | + <div xml:id="div-98"> | |
| 1616 | + <u xml:id="u-98.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Józef Knapik.</u> | |
| 1617 | + </div> | |
| 1618 | + <div xml:id="div-99"> | |
| 1619 | + <u xml:id="u-99.0" who="#PoselKnapikJozef">Wysoki Sejmie! Historia ustawodawstwa Polski Ludowej, jak to podkreślił słusznie poseł sprawozdawca, notuje wiele aktów prawnych, które są wyznacznikami w dziele postępu i uwspółcześniania gospodarki narodowej. Dyskutowana ustawa o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę należy do takich właśnie aktów ustawodawczych.</u> | |
| 1620 | + <u xml:id="u-99.1" who="#PoselKnapikJozef">Jak mało która z ustaw, nie tylko wychodzi naprzeciw istotnym potrzebom gospodarczym wsi polskiej, ale również jest chyba wynikiem samorzutnych inicjatyw rolników, podejmowanych od wielu już lat, a ostatnio specjalnie nasilonych w ramach inicjowanych i przeprowadzanych w całym kraju czynów społecznych.</u> | |
| 1621 | + <u xml:id="u-99.2" who="#PoselKnapikJozef">Ustawa, dążąc do zaspokojenia powszechnych potrzeb gospodarczych wsi polskiej, ma na celu wyzwolenie i ukierunkowanie tych inicjatyw na skalę o wiele szerszą niż dotychczas, przy zwielokrotnionej pomocy państwa. Wypływa ona z dwóch podstawowych źródeł: zwiększających się potrzeb produkcji rolnej, wymagających coraz to większej ilości dobrej wody oraz z konieczności dostatecznego pod względem ilościowym i jakościowym zaopatrzenia w wodę ludności zamieszkującej wieś polską.</u> | |
| 1622 | + <u xml:id="u-99.3" who="#PoselKnapikJozef">Woda, jako zasadniczy element produkcji rolnej, wywiera decydujący wpływ na kształtowanie wyników i opłacalność tej produkcji. Nie będzie również ryzykiem stwierdzenie, że jest ona również ważkim czynnikiem kulturalnego podniesienia wsi polskiej. Plan rozwoju rolnictwa zarówno na rok przyszły, jak również na lata następne, przewiduje konieczny, uzasadniony w pełni tak przyrostem ludności naszego kraju, jak również potrzebami rozwojowymi naszej gospodarki, wzrost produkcji rolnej. Wzrost ten może nastąpić wyłącznie na drodze mechanizacji upraw i postępu procesów produkcyjnych. Oczywistą jest rzeczą, że jednym z elementów tej mechanizacji i postępu jest i będzie w coraz to większym zakresie woda i decyduje w tym wypadku zarówno jej ilość, jakość, jak i miejsce poboru.</u> | |
| 1623 | + <u xml:id="u-99.4" who="#PoselKnapikJozef">Co prawda uprawy zbóż i okopowych w naszym kraju w zakresie zaopatrzenia w wodę sterowane są prawie bez udziału człowieka, niemal wyłącznie przez siły przyrody, lecz w warzywnictwie oraz produkcji zwierzęcej nie można się już dziś obywać bez planowej ingerencji człowieka. Ale nawet dostarczanie wody dla produkcji zbóż i ziemniaków musi być również w niedalekiej przyszłości w pewnych rejonach kraju rozwiązywane przy czynnej ingerencji rolników.</u> | |
| 1624 | + <u xml:id="u-99.5" who="#PoselKnapikJozef">Postępująca w rolnictwie ciągła mechanizacja będzie wymagać również coraz to większych ilości wody. Związane to jest z obsługą, eksploatacją i konserwacją maszyn rolniczych. Przykładowo: samochody, kombajny i traktory używane w rolnictwie przy prawidłowej konserwacji i eksploatacji, wymagają przynajmniej 300 litrów wody w ciągu doby na jednostkę.</u> | |
| 1625 | + <u xml:id="u-99.6" who="#PoselKnapikJozef">W każdej produkcji, a więc i produkcji rolnej, najważniejszym elementem jest człowiek, kierujący tą produkcją i biorący w niej bezpośredni udział. Dostarczanie dobrej jakościowo i w dostatecznych ilościach wody, nie tylko ułatwia człowiekowi kierowanie i udział w produkcji, lecz ma kolosalne znaczenie dla niego samego przez podniesienie warunków sanitarnych, przez zapewnienie bezpieczeństwa pracy. Jest to ważny czynnik rozwoju kulturalnego wsi polskiej.</u> | |
| 1626 | + <u xml:id="u-99.7" who="#PoselKnapikJozef">Stan zaopatrzenia ludności wiejskiej w wodę decyduje bowiem również o jej zdrowotności. Niedostatek wody pociąga za sobą niedostateczne utrzymywanie zarówno higieny osobistej człowieka, jak i jego otoczenia oraz niski poziom urządzeń sanitarnych. To z kolei zwiększa podatność na wszelkiego rodzaju schorzenia, zwłaszcza zakaźne. Skuteczne zwalczanie chorób zakaźnych nie może się odbywać bez wystarczającej ilości wody i bez właściwych urządzeń sanitarnych.</u> | |
| 1627 | + <u xml:id="u-99.8" who="#PoselKnapikJozef">Woda w dostatecznej ilości i z wygodnymi punktami jej poboru jest zasadniczym warunkiem bezpieczeństwa przeciwpożarowego wsi, a wiemy z doświadczeń, w jakim rozmiarze ogień przysparza strat materialnych, których dałoby się uniknąć lub choć znacznie zmniejszyć, przy ilościowo dostatecznym i właściwie zlokalizowanym poborze wody dla zwalczania pożarów.</u> | |
| 1628 | + <u xml:id="u-99.9" who="#PoselKnapikJozef">Dostateczna ilość dobrej wody daje jeszcze dodatkowe korzyści. Przecież mało pracochłonny pobór wody i wystarczająca jej ilość zbliża na tym odcinku standard życiowy ludności wiejskiej, do standardu bytowego ludności miasta. Widzenie tego aspektu jest konieczne, ze względu na stojące przed produkcją rolną zadania w planach perspektywicznych. Wygodny i mało pracochłonny pobór wody poważnie zmniejsza pracę ludzką, wyzwalając w ten sposób nowe rezerwy sił koniecznych do postępu produkcji. Na przykład według źródeł sporządzonych przez uczonych radzieckich — dla dostarczenia gospodarstwu wiejskiemu jednego metra sześciennego wody potrzeba: przy użyciu wiader i transportu konnego 400 roboczominut, przy użyciu pompy ręcznej — 280 roboczominut, przy użyciu pompy konnej — 40 roboczominut, przy użyciu pompy elektrycznej — 8 roboczominut, przy użyciu automatycznej stacji pomp — 1,5 roboczominuty. Widzimy zatem, jak kolosalne rezerwy pracy ludzkiej zostaną zwolnione przy zastosowaniu nowoczesnych metod dostarczania wody do produkcji rolnej.</u> | |
| 1629 | + <u xml:id="u-99.10" who="#PoselKnapikJozef">Rezerwy te można by uruchomić przez skierowanie do podstawowej działalności rolniczej — zamiast nieprodukcyjnego zużywania ich przy stosowaniu dotychczasowych, archaicznych systemów dostarczania wody dla celów gospodarki rolnej.</u> | |
| 1630 | + <u xml:id="u-99.11" who="#PoselKnapikJozef">Wysoka Izbo! Ustawę o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę należy powitać z dużym uznaniem jako duży krok naprzód w dziedzinie polepszenia sytuacji, która pod wieloma względami budzi coraz większy niepokój. Celem ustawy jest poprawa warunków bytowych ludności wiejskiej, w tym i stanu sanitarnego, polepszenie warunków produkcji rolnej oraz poprawienie stanu ochrony przeciwpożarowej. Sama ustawa jest ramowa, ze względu na różną specyfikę poszczególnych terenów. Dobre jej wykonywanie będzie zatem zależało od rozporządzeń wykonawczych, uwzględniających zróżnicowane potrzeby poszczególnych regionów.</u> | |
| 1631 | + <u xml:id="u-99.12" who="#PoselKnapikJozef">Obecny stan zaopatrzenia wsi w wodę, jest istotnie zły, jak to przedstawił poseł sprawozdawca i mój przedmówca. Ponad 25% gospodarstw chłopskich w kraju nie ma własnego ujęcia wody. Przy realizacji ustawy należy również wziąć pod uwagę sytuację w województwie lubelskim, gdzie ponad 38% gospodarstw nie ma własnego źródła wody oraz w województwach kieleckim i krakowskim, w których procent tego rodzaju gospodarstw wynosi ponad 36%. Część gospodarstw nieposiadających własnych studni zaopatruje się w wodę u sąsiadów, ale prawie 13% musi dowozić lub donosić wodę z rzek, kanałów, jezior i stawów, a czasem w okresie zimy uciekać się po prostu do topienia śniegu. Jest to nie tylko pracochłonne, ale ze względów sanitarnych szkodliwe, gdyż woda ta przeważnie bywa zanieczyszczona przez ścieki. Również woda ze studni wiejskich, wadliwie zbudowanych, jest zanieczyszczona ściekami z gnojowni, obór, podwórek i dróg. Tylko niecałe 7% gospodarstw w Polsce ma właściwy, racjonalny ze względów sanitarnych i produkcyjnych, system zaopatrzenia w wodę.</u> | |
| 1632 | + <u xml:id="u-99.13" who="#PoselKnapikJozef">Na tle tego co powiedzieli przede mną moi przedmówcy — można sobie zdać sprawę, jakie jest zapotrzebowanie wody na wsi. Wynosi ono na jednego mieszkańca w gospodarstwach bez wodociągów do 40 litrów dziennie, w gospodarstwach z wodociągami do 70 litrów na dobę. Jak widzimy, wprowadzenie wodociągów automatycznie zwiększa zużycie wody i poprawia tym samym warunki higieniczne życia mieszkańców wsi. Dostateczna ilość wody poprawia również wyniki hodowli, zwiększając na przykład wydajność mleka u krów. Krowa mleczna zużywa przy zainstalowaniu poideł samoczynnych jednak do 90 litrów wody, natomiast gdy brak jest wodociągów i poideł tylko 70 litrów na dobę.</u> | |
| 1633 | + <u xml:id="u-99.14" who="#PoselKnapikJozef">Wraz z rozwojem produkcji rolnej wzrasta zapotrzebowanie wody dla produkcji roślinnej w związku z nawadnianiem, deszczowaniem pól i tym podobnymi zabiegami. Względy powyższe uzasadniają zwiększenie nakładów inwestycyjnych na zaopatrzenie rolnictwa i wsi w wodę, będące wynikiem dyskutowanej przez Wysoką Izbę ustawy.</u> | |
| 1634 | + <u xml:id="u-99.15" who="#PoselKnapikJozef">Nie rozwiązuje to oczywiście całkowicie sprawy. Wraz z rozwojem wierceń geologicznych; rozbudową przemysłu, kryzys wodny będzie się pogłębiał, dotykając w coraz szerszym zakresie również terenów wiejskich. Wiercenia geologiczne i budowa nowych szybów powodują zanikanie źródeł wody w bardzo szerokim zasięgu. W tych warunkach nawet dobre dotychczas studnie wiejskie wysychają. Z drugiej strony, wzrastające zużycie wody przez przemysł i przez ośrodki miejskie, powoduje zanieczyszczanie wód w rzekach, w jeziorach i innych zbiornikach wodnych i będzie miało również swoje negatywne znaczenie dla wsi.</u> | |
| 1635 | + <u xml:id="u-99.16" who="#PoselKnapikJozef">Na przykład dane Wydziału Gospodarki Wodnej PAN, obliczane dla roku 1975, są wysoce niepokojące, bo w wymienionym roku — roczne wytwarzanie ścieków będzie wyższe od aktualnych możliwości zaopatrzenia w wodę o 3 km^3^, co oznacza, że szczególnie w okresie letnim, płynąć będą w naszych rzekach głównie wody ściekowe.</u> | |
| 1636 | + <u xml:id="u-99.17" who="#PoselKnapikJozef">Oceniając bardzo pozytywnie rozwój przemysłu jako czynnik dalszego postępu w gospodarce narodowej oraz źródło zaopatrzenia rolnictwa w nowoczesne środki produkcji, należałoby wysunąć postulat lepszego zharmonizowania rozwoju przemysłu z potrzebami wsi również w zakresie gospodarki wodnej. Jest rzeczą pewną, że kryzys wodny w naszej gospodarce, a więc w rolnictwie nie będzie mógł być całkowicie opanowany, jeżeli nie wprowadzi się dość radykalnych środków, jak:</u> | |
| 1637 | + <u xml:id="u-99.18" who="#PoselKnapikJozef">1)zahamowanie dalszego wzrostu zanieczyszczania wód ściekami przemysłowymi, 2)przeprowadzenie wierceń geologicznych równocześnie z planem zabezpieczającym zaopatrzenie okolicznych wsi w wodę, 3)przyśpieszenie budowy zbiorników retencyjnych do magazynowania zapasów wody dla celów przemysłowych, 4)rozpoczęcie planowej regulacji rzek.</u> | |
| 1638 | + <u xml:id="u-99.19" who="#PoselKnapikJozef">Wydaje się, że zaistnieje konieczność nasilenia tych zadań w którymś z kolejnych planów 5-letnich.</u> | |
| 1639 | + <u xml:id="u-99.20" who="#PoselKnapikJozef">Wysoki Sejmie! Zabierając głos w dyskusji nad ustawą o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę, dotknąłem zaledwie kilku zagadnień wyrwanych z całości wielkiej sprawy, której będzie służył omawiany przez nas akt ustawodawczy. Nie bez powodu zabieram głos jako przedstawiciel Koła Poselskiego — „Pax”. Stowarzyszenie nasze od początku swojej działalności jest zainteresowane i stara się współdziałać w miarę swoich środków i możliwości we wszystkich procesach, mających na celu przyśpieszenie postępu ekonomicznego i cywilizacyjnego naszego kraju.</u> | |
| 1640 | + <u xml:id="u-99.21" who="#PoselKnapikJozef">W zakresie zaopatrzenia wsi w wodę należy wymienić inicjatywy na wsi suwalskiej w latach 1962—1965 przez Powiatowy Komitet Higienizacji Wsi w Suwałkach, powołany z inicjatywy wojewódzkiego oddziału Stowarzyszenia — „Pax” w Białymstoku. Komitet przyjął zasadę tworzenia wzorcowych zhigienizowanych wsi, realizując ją we wsiach Przerośl i Filipów przy aktywnej pomocy mieszkańców tych wsi. Oddział Stowarzyszenia — „Pax” w Gdańsku również prowadził w dosyć szerokim zakresie akcję zaopatrzenia wsi w wodę, wykorzystując na przykład we wsi Kleszczewko istniejące ujęcie wody w mleczarni dla założenia wodociągu wiejskiego. Podobne inicjatywy były podejmowane i realizowane również w innych województwach.</u> | |
| 1641 | + <u xml:id="u-99.22" who="#PoselKnapikJozef">Trzeba przewidzieć, że ustawa, jak wszystkie tego rodzaju akty prawne, spowoduje wiele komplikacji przy jej realizacji. Będą się one mieścić nie tylko w ramach koniecznej do zaplanowania ilości materiałów dla budowy wodociągów wiejskich, powoływania i ciągłego rozwoju przedsiębiorstw, ale również w sprzecznościach konkurencyjnych, wynikających z koniecznej planowej już realizacji ustawy, skutkiem czego jedne miejscowości będą wyprzedzane przez inne zarówno w rozwoju produkcji, jak i warunków kulturalnego życia. Konflikty te jednak są nieodłącznym elementem postępu cywilizacyjnego i w żadnym wypadku nie mogą go hamować.</u> | |
| 1642 | + <u xml:id="u-99.23" who="#PoselKnapikJozef">Biorąc pod uwagę wielkie znaczenie dyskutowanego projektu ustawy dla dalszego prawidłowego rozwoju wsi polskiej Koło Poselskie — „Pax” będzie głosować za jej przyjęciem.</u> | |
| 1643 | + <u xml:id="u-99.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1644 | + </div> | |
| 1645 | + <div xml:id="div-100"> | |
| 1646 | + <u xml:id="u-100.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Stanisław Walendowski.</u> | |
| 1647 | + </div> | |
| 1648 | + <div xml:id="div-101"> | |
| 1649 | + <u xml:id="u-101.0" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Wysoka Izbo! Przedstawiony przez posła sprawozdawcę projekt ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę oznacza wprowadzenie planowej działalności państwa i koordynacji społecznych wysiłków terenowych w zakresie budowy i utrzymania urządzeń zbiorowego zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę, a to w celu poprawy warunków bytowych ludności wiejskiej, polepszenia warunków rozwoju produkcji rolnej, jak również stworzenia bezpieczniejszych warunków ochrony przeciwpożarowej na wsi. Przyczyni się to przede wszystkim do dalszej intensyfikacji rolnictwa, która jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech polityki rolnej naszej partii i państwa.</u> | |
| 1650 | + <u xml:id="u-101.1" who="#PoselWalendowskiStanislaw">W uchwałach IV Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej problem gospodarki wodnej potraktowano jako jeden z kluczowych czynników, leżących u podstaw dalszego rozwoju produkcji rolnej. Dlatego też uchwały IV Zjazdu zobowiązują do ustalenia na lata 1966—1970 właściwej hierarchii obiektów inwestycyjnych gospodarki wodnej z punktu widzenia ich pilności i efektywności dla gospodarki narodowej i ludności, a w szczególności dla rolnictwa i wsi.</u> | |
| 1651 | + <u xml:id="u-101.2" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Woda stanowi jeden z podstawowych środków produkcji rolnej, nieodzowny w zasadzie w każdym procesie tej produkcji, jest ona niezbędnym składnikiem paszy, wpływa na przyrost wagi inwentarza, mleczności krów.</u> | |
| 1652 | + <u xml:id="u-101.3" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Poza względami natury produkcyjnej, niezmiernie ważny jest wpływ prawidłowego zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę na warunki życia ludności wiejskiej i decyduje w tym wypadku zarówno ilość, jak i jakość wody.</u> | |
| 1653 | + <u xml:id="u-101.4" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Ponadto wskaźnik zużycia wody jest miernikiem standardu życia ludności rolniczej. Stan zaopatrywania w wodę ludności wiejskiej decyduje między innymi o zdrowotności, poziomie kulturalnym i sanitarnym wsi, ma także wpływ między innymi na zahamowanie odpływu młodzieży wiejskiej na skutek zmniejszenia dysproporcji w standardzie życia między miastem a wsią.</u> | |
| 1654 | + <u xml:id="u-101.5" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Poprawa stanu zaopatrzenia wsi w wodę oznacza także zmniejszenie strat spowodowanych klęskami pożarów.</u> | |
| 1655 | + <u xml:id="u-101.6" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Należy skoordynować ponoszone dotychczas wydatki na oczyszczanie i wykorzystanie ścieków w kierunku ich rolniczego wykorzystania. Wody ściekowe, dzięki znacznej zawartości podstawowych składników pokarmowych, związków organicznych wzbogacających glebę nawodnioną w próchnicę, pobudzają wzrost i rozwój roślin.</u> | |
| 1656 | + <u xml:id="u-101.7" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Zarówno okresy suszy, jak i lata nadmiernej ilości opadów atmosferycznych powodują poważne straty w rolnictwie i w całej gospodarce narodowej. Dlatego też problem uporządkowania gospodarki wodnej — jest problemem najwyższej rangi w dziedzinie zapewnienia trwałych podstaw w intensyfikacji rolnictwa.</u> | |
| 1657 | + <u xml:id="u-101.8" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Szczególnie trudne, a zarazem odpowiedzialne zadanie w tej dziedzinie ma województwo poznańskie — pełniące poważną rolę w krajowej produkcji rolniczej, z udziałem wynoszącym 1/10 rolniczej produkcji kraju.</u> | |
| 1658 | + <u xml:id="u-101.9" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Tymczasem zaopatrzenie rolnictwa i wsi naszego województwa w wodę jest nadal niedostateczne. Brak jest odpowiedniej ilości studni wierconych oraz urządzeń do rozprowadzania wody. Należałoby w pierwszej kolejności zająć się sprawą rzetelnej inwentaryzacji istniejących studni wierconych i urządzeń wodociągowych.</u> | |
| 1659 | + <u xml:id="u-101.10" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Inwentaryzacja umożliwiłaby rozeznać:</u> | |
| 1660 | + <u xml:id="u-101.11" who="#PoselWalendowskiStanislaw">—jaki jest stan istniejących studni wierconych i urządzeń wodociągowych, —w jakich wypadkach można wykorzystać istniejące nieczynne studnie wiercone i urządzenia wodociągowe.</u> | |
| 1661 | + <u xml:id="u-101.12" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Na tym tle będzie można ustalić rzeczywistą ilość studni wierconych i urządzeń wodociągowych koniecznych do pobudowania w celu pełnego pokrycia zapotrzebowania w wodę. Bilans ten należy przeprowadzić dla państwowych gospodarstw rolnych, spółdzielni produkcyjnych i gospodarki indywidualnej. Opierając się na pobieżnym szacunku, należałoby w woj. poznańskim dla PGR w latach 1966—1970 wybudować około 300 studni.</u> | |
| 1662 | + <u xml:id="u-101.13" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Z zagadnieniem studni wierconych wiąże się sprawa budowy w PGR urządzeń wodociągowych o znormalizowanych parametrach technicznych, jak do rozprowadzenia wody i hydrofornie.</u> | |
| 1663 | + <u xml:id="u-101.14" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Posiadane materiały wykazują, że spółdzielnie produkcyjne woj. poznańskiego zaopatrują się w wodę w dużej części ze studni kopanych, które nie zabezpieczają dostatecznie ilości, jak również jakości wody zdatnej do picia. Około 40% studni w spółdzielniach produkcyjnych posiada jedynie wodę dobrą, 34% niepewną oraz 26% wodę złą. Problem prawidłowego zaopatrzenia spółdzielni produkcyjnych w wodę w następnym okresie lat 1966—1970 może rozwiązać budowa około 150 studni wierconych.</u> | |
| 1664 | + <u xml:id="u-101.15" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Indywidualne gospodarstwa rolne zaopatrują się w wodę do picia i do zaspokajania wszystkich potrzeb gospodarczych przeważnie z indywidualnych, prymitywnie urządzonych studni przyzagrodowych. Studnie te nie odpowiadają potrzebom wsi, są mało wydajne, w okresie suszy częściowo wysychają, pobór wody jest uciążliwy i pracochłonny.</u> | |
| 1665 | + <u xml:id="u-101.16" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Według oceny sanitarno-epidemiologicznej jedynie w około 20% studni wiejskich znajduje się woda zdatna do picia. W pozostałych 80% studni wiejskich wodę ocenia się jako złą lub niepewną pod względem chemicznym i bakteriologicznym.</u> | |
| 1666 | + <u xml:id="u-101.17" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Przyczyny złej jakości wody w studniach wiejskich wynikają z wadliwej lokalizacji studni: tuż przy budynkach inwentarskich, gnojowniach i ściekach, z braku odpowiedniej obudowy ochronnej przed zanieczyszczeniem oraz z powodu pobierania wody zaskórnej, często niezdatnej do picia.</u> | |
| 1667 | + <u xml:id="u-101.18" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Trudne warunki zaopatrzenia w wodę są przyczyną strat, jakie wieś ponosi na skutek pożarów. Skuteczność ochrony przeciwpożarowej na wsi jest słaba z braku odpowiednich ujęć wody i zbiorników z wodą gaśniczą.</u> | |
| 1668 | + <u xml:id="u-101.19" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Pobór i rozprowadzenie wody zajmuje obecnie dużo czasu i wymaga bardzo dużego wysiłku ze strony ludności wiejskiej. Na tym odcinku od lat niewiele się zmieniło w kierunku zastąpienia systemu ręcznego przez mechaniczny.</u> | |
| 1669 | + <u xml:id="u-101.20" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Przystępując do oceny deficytu wody na wsi trzeba ogólnie stwierdzić, że w około 560 miejscowościach woj. poznańskiego występuje długotrwały bądź okresowy brak wody. Na ogółem 282.830 gospodarstw indywidualnych — 232.782 gospodarstwa, to jest 82,3% ogółu gospodarstw, posiadają urządzenia wodne we własnych obejściach, natomiast 50.047 gospodarstw nie posiada w ogóle studni i wodociągu we własnych obejściach, co stanowi 17,7% ogółu gospodarstw. Gospodarstwa te zmuszone są do korzystania z obcych urządzeń, z wody bieżącej lub stojącej, to jest z rzek, jezior i stawów z odległości nawet do 500 m.</u> | |
| 1670 | + <u xml:id="u-101.21" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Ponadto należy nadmienić, że około 205 tys. studni posiada w normalnych warunkach dostateczną ilość wody, natomiast w około 13 tys. gospodarstwach występuje stały niedobór wody.</u> | |
| 1671 | + <u xml:id="u-101.22" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Poprawa zaopatrzenia wsi w wodę w naszym województwie została rozpoczęta w bieżącej pięciolatce. Dalszą planową poprawę w tym zakresie zabezpieczy niewątpliwie ustawa o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę, przedstawiona Wysokiemu Sejmowi.</u> | |
| 1672 | + <u xml:id="u-101.23" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Już wytyczne do planu 5-letniego na lata 1966—1970 przewidują zwiększenie nakładów państwa na budowę urządzeń do zaopatrzenia w wodę.</u> | |
| 1673 | + <u xml:id="u-101.24" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Pomoc państwa przejawiać się będzie w budowie przez państwo z centralnych środków podstawowych urządzeń, do których zalicza się ujęcia, służące dla potrzeb zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz urządzenia do oczyszczania, uzdatniania i magazynowania tej wody.</u> | |
| 1674 | + <u xml:id="u-101.25" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Użytkownicy zaś urządzeń półpodstawowych, do których zalicza się zewnętrzne sieci rozprowadzania wody i urządzenia do odprowadzania ścieków, związane ze zbiorowym zaopatrywaniem w wodę — pokrywać będą 40% kosztów budowy tych urządzeń, pozostałe zaś nakłady świadczone będą przez państwo.</u> | |
| 1675 | + <u xml:id="u-101.26" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Państwo również pomagać będzie w budowie podłączeń do wodociągów wiejskich w celu doprowadzenia wody do indywidualnych gospodarstw rolnych — jednak na zasadzie pełnej odpłatności. Spłata opłat wymierzonych ludności z tytułu wybudowanych przez państwo urządzeń zbiorowego zaopatrywania w wodę, następować będzie w okresie 10 lat. Proponowany udział ludności w kosztach budowanych przez państwo urządzeń, w postaci opłat rozłożonych na 10-letnie raty, stanowi zasadnicze udogodnienie w porównaniu z obowiązującą dotychczas zasadą przedpłat.</u> | |
| 1676 | + <u xml:id="u-101.27" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Należy podkreślić także, że pełne koszty przygotowania dokumentacji projektowo-kosztorysowej, koszty badań hydrogeologicznych oraz budowy urządzeń podstawowych pokrywać będzie państwo, zgodnie z przedstawionym projektem.</u> | |
| 1677 | + <u xml:id="u-101.28" who="#PoselWalendowskiStanislaw">W razie budowy urządzeń zbiorowego zaopatrywania w wodę, przeznaczonych do wspólnego korzystania przez jednostki gospodarki uspołecznionej i ludność wsi, koszty tych urządzeń dzielone będą między ludność i jednostki gospodarki uspołecznionej proporcjonalnie do potrzebnej im wody, przy czym świadczenia ludności przy budowie przez państwo urządzeń zaliczane będą na poczet opłat.</u> | |
| 1678 | + <u xml:id="u-101.29" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Projekt ustawy przewiduje także pomoc państwa przy budowie urządzeń zbiorowego zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę, podejmowanej przez kółka rolnicze, rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółki wodne itp. Pomoc ta dotyczyć będzie strony organizacyjno-technicznej, materiałowej i finansowej na rzecz wymienionych stowarzyszeń. Szczegółowy zakres tej pomocy określić ma rozporządzenie Rady Ministrów.</u> | |
| 1679 | + <u xml:id="u-101.30" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Szczególna rola w realizacji postanowień projektu ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę przypada radom narodowym. Budowa przez państwo urządzeń podstawowych następować ma zgodnie z projektem na podstawie uchwały prezydium powiatowej rady narodowej. Natomiast budowa przez państwo urządzeń półpodstawowych i szczegółowych zgodnie z projektem może być podjęta na podstawie decyzji prezydium powiatowej rady narodowej, wydanej na wniosek co najmniej połowy właścicieli — posiadaczy i użytkowników — nieruchomości położonych na terenie danej wsi lub kółka rolniczego, rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółki wodnej. Jeżeli wymagać będą tego względy gospodarki narodowej, projekt ustawy upoważnia prezydium powiatowej rady narodowej do podejmowania z urzędu decyzji o budowie urządzeń półpodstawowych.</u> | |
| 1680 | + <u xml:id="u-101.31" who="#PoselWalendowskiStanislaw">W każdym razie decyzje o budowie przez państwo urządzeń półpodstawowych i szczegółowych powinny być podawane do wiadomości zainteresowanych przez wywieszenie ich w biurze gromadzkiej rady narodowej na okres 14 dni.</u> | |
| 1681 | + <u xml:id="u-101.32" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Projekt ustawy nakłada także na rady narodowe obowiązek ustalania odszkodowania za ewentualne szkody wyrządzone w związku z budową przez państwo urządzeń zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę.</u> | |
| 1682 | + <u xml:id="u-101.33" who="#PoselWalendowskiStanislaw">O ile więc budowa takich urządzeń spowodowała zniszczenie plonów, upraw, drzewostanu i urządzeń gospodarczych oraz zmniejszenie wartości nieruchomości, poszkodowany może najpóźniej w ciągu 2 miesięcy od dnia powstania szkody wystąpić z wnioskiem do gromadzkiej rady narodowej o przyznanie odszkodowania. Prezydium gromadzkiej rady narodowej opiniuje wniosek o odszkodowanie i w ciągu 14 dni przekazuje go właściwemu do spraw rolnych organowi prezydium powiatowej rady narodowej, który wydaje decyzję o przyznaniu odszkodowania przy zastosowaniu zasad określonych w przepisach o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości na rzecz państwa.</u> | |
| 1683 | + <u xml:id="u-101.34" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Biura gromadzkich rad narodowych dokonywać będą zgodnie z projektem ustawy wymiaru opłat poszczególnym użytkownikom za urządzenia półpodstawowe i za urządzenia szczegółowe na podstawie danych zawartych w wykazach nadesłanych przez właściwe do spraw rolnych organy prezydiów powiatowych rad narodowych.</u> | |
| 1684 | + <u xml:id="u-101.35" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Wysoka Izbo! Realizacja ustawy, którą mamy dzisiaj uchwalić, wymagać jednak będzie koncentracji wysiłku inwestycyjnego w zakresie najpierw prawidłowego programowania i planowania zadań inwestycyjnych na lata 1966—1970 w celu wykorzystania wszystkich sił i środków na stopniową, całkowitą likwidację deficytu wody i pełne zaspokojenie potrzeb rolnictwa i wsi w wodę.</u> | |
| 1685 | + <u xml:id="u-101.36" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Dlatego też należy dokładnie zbadać stan posiadanych ujęć wodnych oraz ustalić potrzeby gospodarki uspołecznionej i gospodarstw indywidualnych. Na tle tak sporządzonego bilansu powinno się określić potrzeby inwestycyjne budowy urządzeń zbiorowego zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę w celu pełnego pokrycia zapotrzebowania na wodę.</u> | |
| 1686 | + <u xml:id="u-101.37" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Ustalenie w ten sposób programu zadań inwestycyjnych powinno również przyczynić się do likwidacji nieprawidłowego i nieekonomicznego zwyczaju budowy w jednej wsi kilku studni głębinowych przez kilka jednostek gospodarki uspołecznionej. Także na biurach projektowych, opracowujących dokumentację hydrogeologiczną i na komisjach oceny projektów inwestycyjnych powinien ciążyć obowiązek uwzględnienia w niej możliwości rozwiązań zaopatrzenia w wodę z istniejących studni bądź projektowania budowy nowego ujęcia dla potrzeb wszystkich jednostek gospodarki uspołecznionej i indywidualnej.</u> | |
| 1687 | + <u xml:id="u-101.38" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Dla prawidłowego gospodarowania nakładami inwestycyjnymi geolog wojewódzki powinien zatwierdzać jedynie takie projekty hydrogeologiczne, które rozwiązywać będą całokształt zapotrzebowania na wodę.</u> | |
| 1688 | + <u xml:id="u-101.39" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Wysiłki wszystkich inwestorów realizujących budowę urządzeń zbiorowego zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę powinny być zsynchronizowane w celu kompleksowych rozwiązań zaopatrzenia wsi w wodę.</u> | |
| 1689 | + <u xml:id="u-101.40" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Rolnicy indywidualni oraz członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i załogi PGR z zadowoleniem oczekują uchwalenia i systematycznej realizacji ustawy o zaopatrzeniu rolnictwa i wsi w wodę; oczekują przede wszystkim od państwa, przy uwzględnieniu aktywnego udziału ludności, pomocy organizacyjno-technicznej, materiałowej i finansowej, którą gwarantuje właśnie projekt ustawy wniesiony dziś pod obrady Sejmu, a mający na celu poprawę warunków bytowych ludności wiejskiej, polepszenie rozwoju produkcji rolnej oraz poprawienie Stanu ochrony przeciwpożarowej na wsi.</u> | |
| 1690 | + <u xml:id="u-101.41" who="#PoselWalendowskiStanislaw">Uznając projekt dyskutowanej ustawy za słuszny, celowy, dla rozwoju rolnictwa i wsi niezbędny — Klub Poselski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w imieniu którego przemawiam, głosować będzie za jego uchwaleniem.</u> | |
| 1691 | + <u xml:id="u-101.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1692 | + </div> | |
| 1693 | + <div xml:id="div-102"> | |
| 1694 | + <u xml:id="u-102.0" who="#Marszalek">Głos ma poseł Grzegorz Cwyl.</u> | |
| 1695 | + </div> | |
| 1696 | + <div xml:id="div-103"> | |
| 1697 | + <u xml:id="u-103.0" who="#PoselCwylGrzegorz">Wysoki Sejmie! Nowy akt prawny, jaki ma być dziś uchwalony, to jest ustawa o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę, wieś przyjmie z wielkim zadowoleniem i pełnym zaangażowaniem się w realizacji.</u> | |
| 1698 | + <u xml:id="u-103.1" who="#PoselCwylGrzegorz">Sprawy tej żadna władza dotychczas w Polsce nie podjęła. Woda stanowi jeden z podstawowych środków produkcji rolnej, jest ona niezbędnym składnikiem paszy, wpływa w poważny sposób na przyrost masy roślinnej, wagi inwentarza żywego, mleczności krów itp. Dostarczenie wody ponadto poważnie przyczyni się do higienizacji, kultury, zdrowotności i dobrobytu wsi.</u> | |
| 1699 | + <u xml:id="u-103.2" who="#PoselCwylGrzegorz">Obok względów natury produkcyjnej, niezmiernie ważny jest wpływ prawidłowego zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę na warunki życia ludności wiejskiej. Decyduje w tym wypadku zarówno ilość, jak i jakość wody, która gdy jest zła i pobierana często z otwartych zbiorników i cieków wodnych, może stać się groźnym przenośnikiem chorób epidemicznych.</u> | |
| 1700 | + <u xml:id="u-103.3" who="#PoselCwylGrzegorz">Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w powiecie kozienickim, w którym zamieszkuję, przeprowadziła badania w dwóch tysiącach studni, które są użytkowane indywidualnie. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że omal we wszystkich przebadanych studniach woda jest niezdatna do picia.</u> | |
| 1701 | + <u xml:id="u-103.4" who="#PoselCwylGrzegorz">Poza tym stwierdza się, że na 200 wsi około 40 w tym powiecie zalicza się do miejscowości deficytowych, pod względem zasobności w wodę. Brak wody w tych wsiach występuje przez okres całego roku; wsie te są położone w pobliżu Zakładów Przemysłu Chemicznego w Pionkach.</u> | |
| 1702 | + <u xml:id="u-103.5" who="#PoselCwylGrzegorz">Niekorzystne rozmieszczenie wód występuje na terenie całego kraju i na wielu obszarach odczuwa się brak wody. Zaliczyć tu można: obszar południowy województwa kieleckiego i lubelskiego, obszar północny województwa rzeszowskiego i krakowskiego, także województwa katowickie, łódzkie i częściowo inne odczuwają brak wody.</u> | |
| 1703 | + <u xml:id="u-103.6" who="#PoselCwylGrzegorz">Wyrazem tego jest — podam tu na przykładzie woj. kieleckiego — że 750 wsi tego województwa, to jest 17,3% wszystkich wsi na terenie województwa, wody w ogóle nie posiada. Wodę w tych wioskach dowozi się z odległości od pół do 3 km ze strumyków i stawów, to jest czerpie się ją ze źródeł bieżących, a nawet stojących. Problem wody w tym województwie wysuwa się więc na pierwsze miejsce. Gdy przyjmie się przewidziane nakłady inwestycyjne dla tego województwa na gospodarkę wodną na każdą pięciolatkę na poziomie projektowanym na lata 1966—1970 w sumie 130 mln zł — to na wykonanie zadań wodnych potrzeba jest około 25 lat.</u> | |
| 1704 | + <u xml:id="u-103.7" who="#PoselCwylGrzegorz">Na terenie kraju własne ujęcia wody posiada 67% gospodarstw rolnych, zaś własne urządzenia wodociągowo-kanalizacyjne posiada tylko 6,6%, w tym również gospodarstwa podłączone do sieci wodociągowej. Natomiast 25,9% gospodarstw na terenie kraju ujęć wodnych w ogóle nie posiada, gdyż są to gospodarstwa położone na obszarach praktycznie bezwodnych.</u> | |
| 1705 | + <u xml:id="u-103.8" who="#PoselCwylGrzegorz">W celu poprawy stanu zaopatrzenia rolnictwa indywidualnego w wodę, konieczne jest podjęcie pracy organizacyjnej na szczeblu gromady i powiatu oraz udzielenie rolnikom pomocy fachowej i kredytowej na budowę nowych, indywidualnych ujęć wodnych. Zadanie to w zakresie informacji technicznej powinno spełnić Zjednoczenie Przedsiębiorstw Zaopatrzenia Rolnictwa i Wsi w Wodę.</u> | |
| 1706 | + <u xml:id="u-103.9" who="#PoselCwylGrzegorz">Z zaopatrzeniem wsi w wodę wiąże się sprawa bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Szybkie likwidowanie pożaru, gdy będzie woda we wsi, uchroni nas od wielomilionowych strat. Budowane obecnie baseny nie zawsze zdają egzamin, gdyż często woda z nich wycieka.</u> | |
| 1707 | + <u xml:id="u-103.10" who="#PoselCwylGrzegorz">Zaopatrzenie rolnictwa uspołecznionego w wodę przedstawia się o wiele korzystniej w porównaniu z gospodarką indywidualną; jest ono zaopatrywane w wodę w miarę potrzeb i rozwoju. Skoordynowanie zaopatrzenia w wodę PGR lub spółdzielni produkcyjnych z zaopatrzeniem wsi do nich przyległych wydaje się najbardziej celowe.</u> | |
| 1708 | + <u xml:id="u-103.11" who="#PoselCwylGrzegorz">Do budowy wodociągów w poszczególnych wsiach włącza się ludność miejscowa w ramach czynów społecznych przez wykonywanie prac niefachowych, zaś koszty związane z opracowaniem dokumentacji i projektów kosztorysowych na ujęcie wód podziemnych, wykonanie odwiertu studni oraz koszty wzoru technicznego, zaliczyć należy na koszty państwa.</u> | |
| 1709 | + <u xml:id="u-103.12" who="#PoselCwylGrzegorz">Uważam, że zaspokojenie potrzeb ludności wiejskiej w wodę powinno być realizowane w 4 zasadniczych grupach:</u> | |
| 1710 | + <u xml:id="u-103.13" who="#PoselCwylGrzegorz">1)wodociągi wiejskie na wsiach najbardziej deficytowych pod względem zasobności w wodę, 2)studnie publiczne o zmechanizowanym poborze wody, czyli ujęcia wieloczerpalne, 3)studnie publiczne kopane, 4)studnie indywidualne.</u> | |
| 1711 | + <u xml:id="u-103.14" who="#PoselCwylGrzegorz">Ponadto wysuwam dalsze wnioski: po pierwsze — rozwinąć akcję remontów istniejących studni publicznych, nie dopuszczając do ich dekapitalizacji, po drugie — rozwijać pracę organizacyjno-polityczną we wsiach, gdzie projektowana jest budowa urządzeń technicznych do zaopatrzenia w wodę, w celu zabezpieczenia jak najszerszego udziału mieszkańców tych wsi w czynach społecznych, po trzecie — w rozwiązywaniu problemów zaopatrzenia ludności wiejskiej w wodę, główny akcent kierować na budowę studni publicznych, zaś w uzasadnionych wypadkach budować wodociągi.</u> | |
| 1712 | + <u xml:id="u-103.15" who="#PoselCwylGrzegorz">O wyborze rodzaju urządzeń decydować musi rachunek ekonomiczny.</u> | |
| 1713 | + <u xml:id="u-103.16" who="#PoselCwylGrzegorz">Wysoki Sejmie! Doceniając wagę i znaczenie omawianej ustawy — będę głosował za jej uchwaleniem.</u> | |
| 1714 | + <u xml:id="u-103.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1715 | + </div> | |
| 1716 | + <div xml:id="div-104"> | |
| 1717 | + <u xml:id="u-104.0" who="#Marszalek">Lista mówców została wyczerpana, zamykam dyskusję.</u> | |
| 1718 | + <u xml:id="u-104.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 1719 | + <u xml:id="u-104.2" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę, wraz z poprawką proponowaną przez Komisję Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego — zechce podnieść rękę?</u> | |
| 1720 | + <u xml:id="u-104.3" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 1721 | + <u xml:id="u-104.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 1722 | + <u xml:id="u-104.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u> | |
| 1723 | + <u xml:id="u-104.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę.</u> | |
| 1724 | + <u xml:id="u-104.7" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o rządowym projekcie ustawy o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych (druki nr 7 i 11).</u> | |
| 1725 | + <u xml:id="u-104.8" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca poseł Józef Raźny.</u> | |
| 1726 | + </div> | |
| 1727 | + <div xml:id="div-105"> | |
| 1728 | + <u xml:id="u-105.0" who="#PoselRaznyJozef">Panie Marszałku, Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o rządowym projekcie ustawy o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych.</u> | |
| 1729 | + <u xml:id="u-105.1" who="#PoselRaznyJozef">Dekret z dnia 20 maja 1955 r. o niektórych podatkach i opłatach terenowych ulegał już kilkakrotnie zmianom w zależności od potrzeb naszego życia. Referowana dziś zmiana ma na celu przede wszystkim uregulowanie sprawy podatku od przewozu wykonywanego na obszarze PRL zagranicznymi pojazdami samochodowymi.</u> | |
| 1730 | + <u xml:id="u-105.2" who="#PoselRaznyJozef">Na wstępie chcę podkreślić, że omawiany projekt ustawy był już przedmiotem obrad sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów poprzedniej kadencji Sejmu i wniesione poprawki do projektowanej ustawy o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych zostały uwzględnione w nowym projekcie ustawy przez rząd.</u> | |
| 1731 | + <u xml:id="u-105.3" who="#PoselRaznyJozef">Potrzeba opodatkowania przewozów drogowych wykonywanych na obszarze PRL wynika między innymi z faktu pobierania od polskich przewoźników drogowych rozmaitych opłat lub podatków w innych krajach.</u> | |
| 1732 | + <u xml:id="u-105.4" who="#PoselRaznyJozef">Projekt ustawy zawarty w druku sejmowym nr 7 ma na celu wprowadzenie opłaty od przewozu samochodowego, wykonywanego na obszarze naszego kraju przez przewoźników zagranicznych. Opłatą tą byłyby objęte przewozy towarów wykonywane samochodami ciężarowymi oraz przewozy osób wykonywane autobusami z przyczepami lub bez przyczep, a więc środkami transportowymi, zarejestrowanymi za granicą.</u> | |
| 1733 | + <u xml:id="u-105.5" who="#PoselRaznyJozef">Opłacie podlegać będzie zarówno przejazd pojazdu z ładunkiem lub z przewożonymi osobami, jak i przejazd pojazdu próżnego, na przykład w celu zabrania ładunku z obszaru Polski.</u> | |
| 1734 | + <u xml:id="u-105.6" who="#PoselRaznyJozef">W obowiązującym ustawodawstwie polskim natomiast brak jest dotychczas podstawy prawnej do pobierania opłat drogowych w formie opłaty od przewozu. Podstawę taką stwarza właśnie projektowana ustawa. Od opłaty będą wolne przewozy, których zwolnienie w tym zakresie będzie przewidziane w obowiązujących Polskę umowach międzynarodowych. Ponadto projektowana ustawa zwalnia od opłaty przewozy wykonywane pojazdami wprowadzonymi na obszar Polski w wykonaniu szczególnej służby, na przykład pojazdami służby sanitarnej, straży pożarnej, straży granicznej lub urzędów celnych oraz przewozy ciągnikami rolniczymi na obszarze przylegających do siebie pasów granicznych — Polski i kraju sąsiedniego.</u> | |
| 1735 | + <u xml:id="u-105.7" who="#PoselRaznyJozef">Oprócz tego Minister Komunikacji w porozumieniu z ministrami Finansów i Handlu Zagranicznego oraz z innymi zainteresowanymi ministrami lub kierownikami urzędów centralnych może zwolnić od opłat przewozy wykonywane na obszarze Polski samochodami ciężarowymi lub autobusami w przypadkach nie objętych przepisem art. 23 ust. 1 pkt 2, w których zwolnienie takie będzie uzasadnione gospodarczo.</u> | |
| 1736 | + <u xml:id="u-105.8" who="#PoselRaznyJozef">Zwolnienie to będzie mogło być zastosowane na przykład w wypadku przewozu eksponatów na targi lub niektórych wycieczek autobusowych, ze względu na propagandę turystyki na terenie Polski i osiągane korzyści dewizowe.</u> | |
| 1737 | + <u xml:id="u-105.9" who="#PoselRaznyJozef">Projektowana ustawa nie reguluje bezpośrednio wysokości opłaty, zasad jej ustalania oraz trybu i organów właściwych do jej obliczania i poboru — upoważniając do uregulowania tych kwestii Radę Ministrów, z uwagi na potrzebę zachowania w tym zakresie większej elastyczności.</u> | |
| 1738 | + <u xml:id="u-105.10" who="#PoselRaznyJozef">Potrzeba wprowadzenia opłaty od przewozu wykonywanego na obszarze Polski zagranicznymi pojazdami samochodowymi wynika przede wszystkim z faktu pobierania takiej opłaty za granicą od polskich przewoźników samochodowych.</u> | |
| 1739 | + <u xml:id="u-105.11" who="#PoselRaznyJozef">Opłaty takie pobierają obecnie następujące kraje europejskie: Austria, Belgia, Hiszpania, Francja, NRF, Irlandia, Portugalia, Włochy, Jugosławia i Węgry.</u> | |
| 1740 | + <u xml:id="u-105.12" who="#PoselRaznyJozef">Przepisy obowiązujące w NRD przewidują również podatek przewozowy od obcokrajowych pojazdów samochodowych, jednakże w praktyce opłaty te nie były na razie pobierane od przewoźników polskich.</u> | |
| 1741 | + <u xml:id="u-105.13" who="#PoselRaznyJozef">Wprowadzenie przewidzianej w projekcie opłaty pozwoli na obciążenie opłatą przewoźników drogowych tych krajów, które dotychczas stosują takie obciążenia do przewoźników polskich, a nadto umożliwi w razie potrzeby wzajemne zwolnienie przewoźników od wspomnianych obciążeń, co dotychczas nie było możliwe z braku podstawy prawnej do pobierania w Polsce opłaty od przewozu dokonywanego samochodami zagranicznymi.</u> | |
| 1742 | + <u xml:id="u-105.14" who="#PoselRaznyJozef">Projektowana opłata od przewozów będzie zatem stanowić instrument, który umożliwi nam prowadzenie odpowiedniej polityki fiskalnej w dziedzinie międzynarodowych przewozów samochodowych.</u> | |
| 1743 | + <u xml:id="u-105.15" who="#PoselRaznyJozef">Oprócz wprowadzenia opłaty od przewozów w Polsce samochodami zagranicznymi projektowana ustawa zmienia także treść art. 24 ust. 4 dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych, przez zastąpienie obecnego upoważnienia obligatoryjnego dla Rady Ministrów, które brzmiało: — „Rada Ministrów wprowadzi w drodze rozporządzenia dopłaty do opłat od środków transportowych, określonych w ust. 1 pkt 1—6 i pkt 10, w wysokości do 50% tych opłat, przeznaczonych na cele utrzymania nawierzchni dróg”, a to z tych względów, że upoważnienie w dotychczasowym brzmieniu nie było dotychczas wykorzystane i dlatego wskazane jest nadanie powyższemu przepisowi większej elastyczności.</u> | |
| 1744 | + <u xml:id="u-105.16" who="#PoselRaznyJozef">Projektowana zmiana ustawy nie dotyczy innych kwestii uregulowanych w zmienianej ustawie i przepisach wprowadzających, między innymi, zwolnienia od niektórych opłat.</u> | |
| 1745 | + <u xml:id="u-105.17" who="#PoselRaznyJozef">Pozostaje w mocy zwolnienie od opłat rolników, wykonujących furmaństwo i pobieranie od przychodów z furmaństwa tylko podatku gruntowego.</u> | |
| 1746 | + <u xml:id="u-105.18" who="#PoselRaznyJozef">Projekt zawiera ponadto upoważnienie dla Rady Ministrów do zwolnienia spółdzielni budownictwa mieszkaniowego od odprowadzania do budżetów rad narodowych kwot inkasowanych z tytułu podatku od lokali.</u> | |
| 1747 | + <u xml:id="u-105.19" who="#PoselRaznyJozef">Ma to na celu zwiększenie lub uzupełnienie funduszów spółdzielczych na remonty budynków. Przekazanie na rzecz spółdzielni budownictwa mieszkaniowego wpływów z podatku od lokali, które zgodnie z ustawą z dnia 1 lipca 1958 r. o dochodach rad narodowych stanowią dochody rady narodowej, wymaga ustawowego upoważnienia.</u> | |
| 1748 | + <u xml:id="u-105.20" who="#PoselRaznyJozef">Dlatego też w imieniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, przedstawiając niniejsze sprawozdanie wnoszę, by Wysoki Sejm uchwalić raczył projekt rządowy ustawy o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych, zawarty w druku sejmowym nr 7 i 11.</u> | |
| 1749 | + <u xml:id="u-105.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1750 | + </div> | |
| 1751 | + <div xml:id="div-106"> | |
| 1752 | + <u xml:id="u-106.0" who="#Marszalek">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u> | |
| 1753 | + <u xml:id="u-106.1" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 1754 | + <u xml:id="u-106.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 1755 | + <u xml:id="u-106.3" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych w brzmieniu proponowanym przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 1756 | + <u xml:id="u-106.4" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 1757 | + <u xml:id="u-106.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 1758 | + <u xml:id="u-106.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u> | |
| 1759 | + <u xml:id="u-106.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych.</u> | |
| 1760 | + <u xml:id="u-106.8" who="#Marszalek">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Handlu Wewnętrznego o rządowym projekcie ustawy zmieniającym ustawę o współodpowiedzialności majątkowej pracowników za niedobory w przedsiębiorstwach obrotu towarowego (druki nr 9 i 17).</u> | |
| 1761 | + <u xml:id="u-106.9" who="#Marszalek">Głos ma sprawozdawca, poseł Franciszek Jeziorski.</u> | |
| 1762 | + </div> | |
| 1763 | + <div xml:id="div-107"> | |
| 1764 | + <u xml:id="u-107.0" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Wysoki Sejmie! W dniu 17 czerwca 1959 roku Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalił ustawę o współodpowiedzialności majątkowej pracowników za niedobory w przedsiębiorstwach obrotu towarowego.</u> | |
| 1765 | + <u xml:id="u-107.1" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Poseł sprawozdawca oraz posłowie zabierający wówczas głos w dyskusji wskazywali na wiele pozytywnych momentów, które wnosił projekt tej ustawy, podkreślając, że:</u> | |
| 1766 | + <u xml:id="u-107.2" who="#PoselJeziorskiFranciszek">—przyjęcie przez załogę wspólnej odpowiedzialności zapewni jej rolę współgospodarza danego sklepu, a tym samym wpłynie na prawidłową jego działalność i właściwą organizację pracy, jednocześnie zaś zobowiąże pracowników do należytej troski o powierzone mienie;</u> | |
| 1767 | + <u xml:id="u-107.3" who="#PoselJeziorskiFranciszek">—wprowadzi wzajemną kontrolę personelu sklepowego i wpłynie na zmniejszenie mank dzięki wyeliminowaniu pracowników nieuczciwych;</u> | |
| 1768 | + <u xml:id="u-107.4" who="#PoselJeziorskiFranciszek">—zwiększy dokładność w przeprowadzaniu inwentaryzacji przez zainteresowanie całej załogi wynikiem rozliczenia;</u> | |
| 1769 | + <u xml:id="u-107.5" who="#PoselJeziorskiFranciszek">—działając wychowawczo, wpłynie na podniesienie poziomu etyki i moralności wśród pracowników handlu.</u> | |
| 1770 | + <u xml:id="u-107.6" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Ważnym momentem jest to, że przyjęta ustawa ma charakter fakultatywny, gwarantuje pracownikom możność dobrowolnego decydowania o przystąpieniu do współodpowiedzialności majątkowej oraz uprawnia do doboru składu osobowego personelu sklepowego, organizacji i kontroli pracy i pozostawia możliwość doboru takiego systemu odpowiedzialności majątkowej, który w konkretnych warunkach jest najlepszy.</u> | |
| 1771 | + <u xml:id="u-107.7" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Praktyka ubiegłych 6 lat potwierdza w pełni celowość wprowadzenia tej nowej formy odpowiedzialności za niedobory.</u> | |
| 1772 | + <u xml:id="u-107.8" who="#PoselJeziorskiFranciszek">W odróżnieniu od represyjnego charakteru wielu ustaw i przepisów formalnych — ustawa o współodpowiedzialności majątkowej, opierając się w swym założeniu na dojrzałości i aktywności gospodarczej pracowników handlu, stanowi dobry instrument nie tylko prawnej, ale przede wszystkim faktycznej ochrony mienia powierzonego przedsiębiorstwom obrotu towarowego — mienia stanowiącego własność społeczną.</u> | |
| 1773 | + <u xml:id="u-107.9" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Jak wynika z danych Ministerstwa Handlu Wewnętrznego stosowanie formy współodpowiedzialności w tym resorcie obejmuje coraz większą liczbę punktów rozliczeniowych.</u> | |
| 1774 | + <u xml:id="u-107.10" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Liczba punktów inwentaryzacyjnych, w których wprowadzono współodpowiedzialność majątkową w stosunku do liczby punktów, posiadających ustawowe warunki do jej wprowadzenia, osiągnęła na dzień 31 grudnia 1963 r. 77,4%. Stanowi to jednak tylko 42% ogólnej liczby punktów inwentaryzacyjnych jako wydzieloną i oddzielnie rozliczaną część przedsiębiorstwa, w której następuje powierzenie mienia.</u> | |
| 1775 | + <u xml:id="u-107.11" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Wynika to z tego, że szereg dotychczasowych postanowień ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. ogranicza możliwość szerszego wprowadzenia zasady współodpowiedzialności majątkowej w przedsiębiorstwach obrotu towarowego.</u> | |
| 1776 | + <u xml:id="u-107.12" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Opierając się na informacjach i materiałach z jednostek podległych Ministrowi Handlu Wewnętrznego, stwierdzić należy, że wprowadzenie formy wspólnej odpowiedzialności majątkowej przyczyniło się między innymi do lepszego zabezpieczenia mienia i wzrostu poczucia odpowiedzialności personelu sklepów i innych punktów rozliczeniowych za powierzone mienie. Znalazło to swój wyraz w zmniejszeniu się niedoborów nieuzasadnionych i zawinionych oraz w zwiększeniu windykacji należności z tego tytułu.</u> | |
| 1777 | + <u xml:id="u-107.13" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Potwierdzają to dane wskazujące, że procent ujawnionych niedoborów do obrotu z 0,09% w 1959 r. obniżył się do 0,063% w pierwszym półroczu 1965 r., a spłacalność w tym samym okresie podniosła się z 57% do 81% w stosunku do ujawnionych niedoborów.</u> | |
| 1778 | + <u xml:id="u-107.14" who="#PoselJeziorskiFranciszek">W świetle przedstawionych Wysokiej Izbie danych w pełni uzasadnione jest przyjęcie części proponowanych zmian zawartych w projekcie ustawy przedstawionym przez Radę Ministrów, zmieniającym ustawę o współodpowiedzialności majątkowej pracowników za niedobory w przedsiębiorstwach obrotu towarowego (druk nr 9), który z upoważnienia Komisji Handlu Wewnętrznego mam zaszczyt referować na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu.</u> | |
| 1779 | + <u xml:id="u-107.15" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Projekt tej ustawy zmierza przede wszystkim do nowelizacji tych przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r., które ograniczają możliwość jej szerszego zastosowania.</u> | |
| 1780 | + <u xml:id="u-107.16" who="#PoselJeziorskiFranciszek">W art. 1 § 2 projekt ustawy wprowadza pod pojęcie — „przedsiębiorstwa obrotu towarowego” — przedsiębiorstwa prowadzące działalność także w zakresie usług oraz przemysłu garmażeryjnego i piekarskiego, co stwarza możliwość stosowania ustawy w zakładach, w których następuje także powierzenie mienia w postaci surowców i wyrobów oraz obowiązek jego rozliczenia.</u> | |
| 1781 | + <u xml:id="u-107.17" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Szczególnie uciążliwe było rozliczanie związane z przekazywaniem mienia pomiędzy pracownikami pracującymi na różnych zmianach.</u> | |
| 1782 | + <u xml:id="u-107.18" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Na celowość projektowanej zmiany wskazują przykłady samorzutnego zawierania umów o współodpowiedzialności przez załogi stołówek, zakładów przemysłu garmażeryjnego i piekarskiego, co przyniesie w efekcie zmniejszenie nadużyć i nadmiernych czynności.</u> | |
| 1783 | + <u xml:id="u-107.19" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Nowe brzmienie art. 1 § 4 — obok poprawek natury redakcyjnej oraz uzupełnień wynikających ze zmiany przepisów § 2 — wprowadza w pkt 2 istotną zmianę, określając nazwą — „personel sprzedający” — również pracowników inkasujących gotówkę, jeżeli powierzono im jednocześnie wykonywanie czynności związanych z wydawaniem towarów. Ma to duże praktyczne znaczenie, na przykład w odniesieniu do kasjerów w sklepach samoobsługowych, gdzie nie tylko inkasują oni należności, ale faktycznie wydają sprzedane towary.</u> | |
| 1784 | + <u xml:id="u-107.20" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Zmiany art. 2 § 1 przy zachowaniu w całej rozciągłości zasady dobrowolności, słusznie dopuszczają możliwość objęcia umową o współodpowiedzialności majątkowej większej ilości osób, a mianowicie:</u> | |
| 1785 | + <u xml:id="u-107.21" who="#PoselJeziorskiFranciszek">—w sklepach czynnych na 1 zmianę z 6 do 8 osób, —w sklepach czynnych na 2 lub 3 zmiany z 9 do 12 osób z tym, że w zakładach piekarskich czynnych na trzy zmiany — do 16 osób.</u> | |
| 1786 | + <u xml:id="u-107.22" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Dotychczas stosowaną zasadę, dopuszczającą zawarcie umowy bez względu na liczbę zatrudnionych osób w sklepach samoobsługowych, przedstawiony projekt rozciąga również na personel zatrudniony w sklepach preselekcyjnych, zakładach usługowych, zakładach przemysłu gastronomicznego, w stołówkach i innych zakładach żywienia zbiorowego.</u> | |
| 1787 | + <u xml:id="u-107.23" who="#PoselJeziorskiFranciszek">W dyskusji, jaka toczyła się wokół projektu omawianej ustawy zarówno na posiedzeniach Komisji Handlu Wewnętrznego, jak i w środowisku pracowników handlu, wyrażano obawy, że podwyższenie liczby osób, które mogą przyjąć współodpowiedzialność majątkową, utrudni kontrolę nad powierzonym mieniem i wyliczeniem się z niego. Nie znajdują one jednak potwierdzenia w praktyce.</u> | |
| 1788 | + <u xml:id="u-107.24" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Proponowane niewielkie zwiększenie ilości osób, które mogą być objęte działaniem tej ustawy, nie powinno powodować takich trudności.</u> | |
| 1789 | + <u xml:id="u-107.25" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Doświadczenia w okresie 6-letniego stosowania współodpowiedzialności majątkowej wykazują, że nawet w sklepach samoobsługowych, posiadających większą liczbę personelu, nie stwierdzono znaczniejszych niedociągnięć w zabezpieczeniu mienia i poważniejszych niedoborów, mimo że w tego typu sklepach istnieją stosunkowo większe trudności w sprawowaniu kontroli nad powierzonym mieniem ze względu na bezpośredni dostęp klientów do towarów. W związku z tym nie wydaje się uzasadniona obawa, aby podwyższenie liczby osób przyjmujących współodpowiedzialność mogło wpłynąć na zmniejszenie możliwości prawidłowego nadzoru nad powierzonym mieniem.</u> | |
| 1790 | + <u xml:id="u-107.26" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Wysoka Izbo! W imieniu sejmowej Komisji Handlu Wewnętrznego proponuję przyjęcie rządowego projektu ustawy druk nr 9 z następującymi poprawkami, zawartymi w druku nr 17.</u> | |
| 1791 | + <u xml:id="u-107.27" who="#PoselJeziorskiFranciszek">W art. 2 § 1 ust. 1 pkt 2 wyraz — „piekarniczych” zastępuje się wyrazem „piekarskich” § 1 art. 5 otrzymuje brzmienie: — „§ 1. Poza pracownikami ponoszącymi odpowiedzialność wspólną oraz wymienionymi w § 2 i 3 nie wolno w sklepie zatrudniać innych pracowników”.</u> | |
| 1792 | + <u xml:id="u-107.28" who="#PoselJeziorskiFranciszek">§ 3 otrzymuje brzmienie: — „§ 3. 1. W sklepie, w którym pracownicy przyjęli odpowiedzialność wspólną, wolno zatrudniać:</u> | |
| 1793 | + <u xml:id="u-107.29" who="#PoselJeziorskiFranciszek">1)pracowników wykonujących czynności nie związane z dysponowaniem mieniem (np. sprzątaczki, pomywaczki, robotników zatrudnionych przy przenoszeniu ciężarów, pomocników: kucharzy, piekarzy, garmażerów), 2)osoby zatrudnione dorywczo w okresie wzmożonej działalności sklepu, 3)osoby odbywające naukę zawodu, praktykę lub wstępny staż pracy.</u> | |
| 1794 | + <u xml:id="u-107.30" who="#PoselJeziorskiFranciszek">2.Osoby wymienione w ust. 1 nie ponoszą odpowiedzialności wspólnej.</u> | |
| 1795 | + <u xml:id="u-107.31" who="#PoselJeziorskiFranciszek">3.Zatrudnienie osób wymienionych w Ust. 1 wymaga:</u> | |
| 1796 | + <u xml:id="u-107.32" who="#PoselJeziorskiFranciszek">1)pisemnej zgody pracowników ponoszących odpowiedzialność wspólną, 2)zapewnienia pracownikom ponoszącym odpowiedzialność wspólną, możliwości nadzoru nad wykonaniem zadań przez osoby wymienione w ust. 1”.</u> | |
| 1797 | + <u xml:id="u-107.33" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Proponowane uzupełnienie wniesione przez Komisję Handlu Wewnętrznego poszerza możliwość kontroli dokonywanej przez pracowników sklepu w zakresie zmian wielkości powierzonego im mienia.</u> | |
| 1798 | + <u xml:id="u-107.34" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Zmiany w projekcie ustawy dotyczące art. 5 § 3 wprowadzają możliwość zatrudnienia poza pracownikami ponoszącymi odpowiedzialność majątkową, również pracowników fizycznych, nadto osoby, które mogą być zatrudnione w sklepie dorywczo, na przykład w okresie wzmożonej pracy personelu sklepowego w czasie najrozmaitszych uroczystości, dni targowych itp.</u> | |
| 1799 | + <u xml:id="u-107.35" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Dotychczasowy przepis zawarty w art. 5 § 3 ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. dopuszcza za pisemną zgodą pracowników ponoszących współodpowiedzialność, możliwość zatrudnienia w sklepie tylko osoby odbywające naukę zawodu, praktykę lub wstępny staż pracy, bez ponoszenia wspólnej odpowiedzialności.</u> | |
| 1800 | + <u xml:id="u-107.36" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Rozszerzenie postanowień ustawy na przedsiębiorstwa prowadzące zakłady przemysłu garmażeryjnego, piekarskiego i zakłady usługowe powoduje konieczność wyłączenia też od ponoszenia współodpowiedzialności majątkowej osoby wykonujące czynności pomocnicze przy kucharzach, piekarzach czy garmażerach.</u> | |
| 1801 | + <u xml:id="u-107.37" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Czynności te nie są bowiem związane z dysponowaniem mieniem i wykonywający te czynności pracownicy nie mogą być obciążani wspólną odpowiedzialnością.</u> | |
| 1802 | + <u xml:id="u-107.38" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Przepis ten, ujęty w projekcie ustawy, wskazuje jednocześnie na konieczność zapewnienia możliwości nadzoru pracownikom ponoszącym współodpowiedzialność nad wykonywaniem zadań przez wspomnianych pracowników fizycznych.</u> | |
| 1803 | + <u xml:id="u-107.39" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Przedstawiony Wysokiej Izbie rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o współodpowiedzialności majątkowej pracowników za niedobory w przedsiębiorstwach obrotu towarowego, był przedmiotem wnikliwej analizy na dwóch posiedzeniach sejmowej Komisji Handlu Wewnętrznego.</u> | |
| 1804 | + <u xml:id="u-107.40" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Projekt ten był dyskutowany na środowiskowych spotkaniach z pracownikami handlu. W pracach komisji brali też czynny udział przedstawiciele Komisji Wymiaru Sprawiedliwości oraz Sądu Najwyższego, Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Handlu i Spółdzielczości.</u> | |
| 1805 | + <u xml:id="u-107.41" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Przy ostatecznym precyzowaniu poprawek rozważono wnioski zgłoszone przez obywateli posłów, nie wchodzących w skład naszej Komisji.</u> | |
| 1806 | + <u xml:id="u-107.42" who="#PoselJeziorskiFranciszek">Wysoka Izbo! Komisja Handlu Wewnętrznego jest przekonana, że tak wszechstronnie przedyskutowany projekt ustawy wraz z wniesionymi poprawkami przyczyni się do wzmożenia ochrony mienia społecznego i usprawnienia pracy w przedsiębiorstwach obrotu towarowego.</u> | |
| 1807 | + <u xml:id="u-107.43" who="#PoselJeziorskiFranciszek">W imieniu tej Komisji wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył projekt ustawy, zmieniający ustawę o współodpowiedzialności majątkowej pracowników za niedobory w przedsiębiorstwach obrotu towarowego, zawarty w druku sejmowym nr 9, z wniesionymi przez Komisję poprawkami zamieszczonymi w druku sejmowym nr 17.</u> | |
| 1808 | + <u xml:id="u-107.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u> | |
| 1809 | + </div> | |
| 1810 | + <div xml:id="div-108"> | |
| 1811 | + <u xml:id="u-108.0" who="#Marszalek">Czy kto z Obywateli Posłów chce zabrać głos?</u> | |
| 1812 | + <u xml:id="u-108.1" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u> | |
| 1813 | + <u xml:id="u-108.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u> | |
| 1814 | + <u xml:id="u-108.3" who="#Marszalek">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy, zmieniającej ustawę o współodpowiedzialności majątkowej pracowników za niedobory w przedsiębiorstwach obrotu towarowego wraz z poprawkami proponowanymi przez Komisję Handlu Wewnętrznego — zechce podnieść rękę.</u> | |
| 1815 | + <u xml:id="u-108.4" who="#Marszalek">Dziękuję.</u> | |
| 1816 | + <u xml:id="u-108.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw? Nikt.</u> | |
| 1817 | + <u xml:id="u-108.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosowania? Jeden głos.</u> | |
| 1818 | + <u xml:id="u-108.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę, zmieniającą ustawę o współodpowiedzialności majątkowej pracowników za niedobory w przedsiębiorstwach obrotu towarowego.</u> | |
| 1819 | + <u xml:id="u-108.8" who="#Marszalek">Na tym kończymy 4 posiedzenie Sejmu.</u> | |
| 1820 | + <u xml:id="u-108.9" who="#Marszalek">Protokół z posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Sejmu.</u> | |
| 1821 | + <u xml:id="u-108.10" who="#Marszalek">Dalszy ciąg dyskusji budżetowej kontynuowany będzie na następnym posiedzeniu Sejmu, które odbędzie się w dniach 13 i 14 grudnia br., w poniedziałek i wtorek.</u> | |
| 1822 | + <u xml:id="u-108.11" who="#Marszalek">We wtorek, po zakończonej dyskusji budżetowej, Sejm przystąpi do rozpatrzenia dwóch projektów ustaw: o zmianie prawa o notariacie oraz o ulgach podatkowych z tytułu inwestycji.</u> | |
| 1823 | + <u xml:id="u-108.12" who="#Marszalek">Posiedzenie w dniu 13 grudnia br. rozpocznie się o godzinie 10.</u> | |
| 1824 | + <u xml:id="u-108.13" who="#Marszalek">Proszę Obywatela Posła Andrzeja Żabińskiego o odczytanie komunikatu.</u> | |
| 1825 | + </div> | |
| 1826 | + <div xml:id="div-109"> | |
| 1827 | + <u xml:id="u-109.0" who="#SekretarzposelAndrzejZabinski">W dniu jutrzejszym, to jest 11 grudnia br., odbędą się posiedzenia:</u> | |
| 1828 | + <u xml:id="u-109.1" who="#SekretarzposelAndrzejZabinski">— Komisji Kultury i Sztuki o godz. 10 w sali nr 102, — Komisji Pracy i Spraw Socjalnych o godz. 10, w sali nr 67 w Domu Poselskim.</u> | |
| 1829 | + </div> | |
| 1830 | + <div xml:id="div-110"> | |
| 1831 | + <u xml:id="u-110.0" who="#Marszalek">Zamykam posiedzenie.</u> | |
| 1832 | + <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18)</u> | |
| 1833 | + </div> | |
| 1834 | + </body> | |
| 1835 | + </text> | |
| 1836 | + </TEI> | |
| 1837 | +</teiCorpus> | |
| ... | ... |
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00005-01/header.xml
0 → 100644
| 1 | +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?> | |
| 2 | +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-196569-sjm-ppxxx-00005-01"> | |
| 3 | + <fileDesc> | |
| 4 | + <titleStmt> | |
| 5 | + <title>5 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 6 | + </titleStmt> | |
| 7 | + <publicationStmt> | |
| 8 | + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p> | |
| 9 | + </publicationStmt> | |
| 10 | + <sourceDesc> | |
| 11 | + <bibl> | |
| 12 | + <title>5 posiedzenie Sejmu PRL</title> | |
| 13 | + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher> | |
| 14 | + <note type="system">PRL</note> | |
| 15 | + <note type="house">Sejm</note> | |
| 16 | + <note type="termNo">4</note> | |
| 17 | + <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note> | |
| 18 | + <note type="sessionNo">5</note> | |
| 19 | + <note type="dayNo">1</note> | |
| 20 | + <date>1965-12-13 i 14</date> | |
| 21 | + </bibl> | |
| 22 | + </sourceDesc> | |
| 23 | + </fileDesc> | |
| 24 | + <profileDesc> | |
| 25 | + <particDesc> | |
| 26 | + <person xml:id="komentarz" role="speaker"> | |
| 27 | + <persName>Komentarz</persName> | |
| 28 | + </person> | |
| 29 | + <person xml:id="MinisterBudownictwaiPrzemysluMaterialowBudowlanychMarianOlewinski" role="speaker"> | |
| 30 | + <persName>Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych Marian Olewiński</persName> | |
| 31 | + </person> | |
| 32 | + <person xml:id="PoselAdamowiczLucyna" role="speaker"> | |
| 33 | + <persName>Poseł Adamowicz Lucyna</persName> | |
| 34 | + </person> | |
| 35 | + <person xml:id="PoselAleksiejczukWincenty" role="speaker"> | |
| 36 | + <persName>Poseł Aleksiejczuk Wincenty</persName> | |
| 37 | + </person> | |
| 38 | + <person xml:id="PoselBorodzikAndrzej" role="speaker"> | |
| 39 | + <persName>Poseł Borodzik Andrzej</persName> | |
| 40 | + </person> | |
| 41 | + <person xml:id="PoselBrudzinskiLeon" role="speaker"> | |
| 42 | + <persName>Poseł Brudziński Leon</persName> | |
| 43 | + </person> | |
| 44 | + <person xml:id="PoselBurskiCzeslaw" role="speaker"> | |
| 45 | + <persName>Poseł Burski Czesław</persName> | |
| 46 | + </person> | |
| 47 | + <person xml:id="PoselDomagalaCzeslaw" role="speaker"> | |
| 48 | + <persName>Poseł Domagała Czesław</persName> | |
| 49 | + </person> | |
| 50 | + <person xml:id="PoselFilipowiczZygmunt" role="speaker"> | |
| 51 | + <persName>Poseł Filipowicz Zygmunt</persName> | |
| 52 | + </person> | |
| 53 | + <person xml:id="PoselGasiorkiewiczTeresa" role="speaker"> | |
| 54 | + <persName>Poseł Gąsiorkiewicz Teresa</persName> | |
| 55 | + </person> | |
| 56 | + <person xml:id="PoselJodlowskiStanislaw" role="speaker"> | |
| 57 | + <persName>Poseł Jodłowski Stanisław</persName> | |
| 58 | + </person> | |
| 59 | + <person xml:id="PoselKasperskiWitold" role="speaker"> | |
| 60 | + <persName>Poseł Kasperski Witold</persName> | |
| 61 | + </person> | |
| 62 | + <person xml:id="PoselKielczewskiWaclaw" role="speaker"> | |
| 63 | + <persName>Poseł Kiełczewski Wacław</persName> | |
| 64 | + </person> | |
| 65 | + <person xml:id="PoselKulasJan" role="speaker"> | |
| 66 | + <persName>Poseł Kulas Jan</persName> | |
| 67 | + </person> | |
| 68 | + <person xml:id="PoselLankamerMarta" role="speaker"> | |
| 69 | + <persName>Poseł Lankamer Marta</persName> | |
| 70 | + </person> | |
| 71 | + <person xml:id="PoselMielczarekMaria" role="speaker"> | |
| 72 | + <persName>Poseł Mielczarek Maria</persName> | |
| 73 | + </person> | |
| 74 | + <person xml:id="PoselOlszewskiJerzy" role="speaker"> | |
| 75 | + <persName>Poseł Olszewski Jerzy</persName> | |
| 76 | + </person> | |
| 77 | + <person xml:id="PoselPoczesnyStanislaw" role="speaker"> | |
| 78 | + <persName>Poseł Poczęsny Stanisław</persName> | |
| 79 | + </person> | |
| 80 | + <person xml:id="PoselRozmiarekAleksander" role="speaker"> | |
| 81 | + <persName>Poseł Rozmiarek Aleksander</persName> | |
| 82 | + </person> | |
| 83 | + <person xml:id="PoselTrojanowskaEwa" role="speaker"> | |
| 84 | + <persName>Poseł Trojanowska Ewa</persName> | |
| 85 | + </person> | |
| 86 | + <person xml:id="PoselWalczakMarian" role="speaker"> | |
| 87 | + <persName>Poseł Walczak Marian</persName> | |
| 88 | + </person> | |
| 89 | + <person xml:id="PoselWisniowskiWladyslaw" role="speaker"> | |
| 90 | + <persName>Poseł Wiśniowski Władysław</persName> | |
| 91 | + </person> | |
| 92 | + <person xml:id="PoselZablockiJanusz" role="speaker"> | |
| 93 | + <persName>Poseł Zabłocki Janusz</persName> | |
| 94 | + </person> | |
| 95 | + <person xml:id="PoselZawadzkiMiroslaw" role="speaker"> | |
| 96 | + <persName>Poseł Zawadzki Mirosław</persName> | |
| 97 | + </person> | |
| 98 | + <person xml:id="SekretarzposelZofiaGrzebisz" role="speaker"> | |
| 99 | + <persName>Sekretarz poseł Zofia Grzebisz</persName> | |
| 100 | + </person> | |
| 101 | + <person xml:id="WicemarszalekJanKarolWende" role="speaker"> | |
| 102 | + <persName>Wicemarszałek Jan Karol Wende</persName> | |
| 103 | + </person> | |
| 104 | + <person xml:id="WicemarszalekZenonKliszko" role="speaker"> | |
| 105 | + <persName>Wicemarszałek Zenon Kliszko</persName> | |
| 106 | + </person> | |
| 107 | + </particDesc> | |
| 108 | + </profileDesc> | |
| 109 | +</teiHeader> | |
| ... | ... |