Commit 072fcb3af5a215ba0383a340b6f923a33fdb6aad

Authored by Mateusz Kopeć
1 parent d466e673

Update of corpus sample data

src/test/resources/sample_texts/199704210011.xml
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
1 2 <text id="199704210011">
2   - <date>1997.04.21</date>
  3 + <date>1997-04-21</date>
3 4 <title>Lidarowe oczy</title>
4 5 <section>Nauka i Technika</section>
5 6 <authors>Krystyna Forowicz</authors>
... ... @@ -53,116 +54,118 @@ Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukc
53 54  
54 55 Rozmawiała Krystyna Forowicz</body>
55 56 <summaries>
56   - <summary ratio="10%" type="extract" author="I">
  57 + <summary ratio="10" type="extract" author="I">
57 58 <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom? Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą.</body>
58 59 <spans>
59 60 <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span>
60 61 <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span>
61 62 <span start="398" end="457">Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom?</span>
62   - <span start="760" end="866"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych,</span>
  63 + <span start="760" end="867"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span>
63 64 <span start="875" end="922">naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span>
64   - <span start="1020" end="1021">.</span>
65   - <span start="1023" end="1102">I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
  65 + <span start="1020" end="1022">. </span>
  66 + <span start="1023" end="1103">I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. </span>
66 67 <span start="1631" end="1877">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą.</span>
67 68 </spans>
68 69 </summary>
69   - <summary ratio="20%" type="extract" author="I">
  70 + <summary ratio="20" type="extract" author="I">
70 71 <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom? Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru?Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze łącznie z dostarczeniem informacji o ich rozkładzie. Możemy np. badać zawartość ozonu w troposferze. W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. Większość z nich mierzy ozon, dwutlenek siarki i tlenek azotu. Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji Instytutu Geofizyki i współpraca z Freie Universität Berlin.</body>
71 72 <spans>
72 73 <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span>
73 74 <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span>
74 75 <span start="398" end="457">Czy to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom?</span>
75   - <span start="760" end="866"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych,</span>
  76 + <span start="760" end="867"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span>
76 77 <span start="875" end="922">naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span>
77   - <span start="1020" end="1021">.</span>
78   - <span start="1023" end="1102">I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
79   - <span start="1631" end="1877">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą.</span>
  78 + <span start="1020" end="1022">. </span>
  79 + <span start="1023" end="1103">I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. </span>
  80 + <span start="1631" end="1878">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. </span>
80 81 <span start="2064" end="2132">Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru?</span>
81   - <span start="2134" end="2295">Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze łącznie z dostarczeniem informacji o ich rozkładzie.</span>
82   - <span start="2921" end="2968">Możemy np. badać zawartość ozonu w troposferze.</span>
  82 + <span start="2134" end="2296">Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze łącznie z dostarczeniem informacji o ich rozkładzie. </span>
  83 + <span start="2921" end="2969">Możemy np. badać zawartość ozonu w troposferze. </span>
83 84 <span start="6108" end="6225">W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. Większość z nich mierzy ozon, dwutlenek siarki i tlenek azotu.</span>
84   - <span start="6984" end="6984"></span>
  85 + <span start="6984" end="6985"> </span>
85 86 <span start="6992" end="7047">Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?</span>
86 87 <span start="7049" end="7282">Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji</span>
87 88 <span start="7304" end="7326"> Instytutu Geofizyki i</span>
88 89 <span start="7344" end="7383"> współpraca z Freie Universität Berlin.</span>
89 90 </spans>
90 91 </summary>
91   - <summary ratio="5%" type="extract" author="I">
  92 + <summary ratio="5" type="extract" author="I">
92 93 <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał.</body>
93 94 <spans>
94 95 <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span>
95 96 <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span>
96   - <span start="1102" end="1102"></span>
  97 + <span start="1102" end="1103"> </span>
97 98 <span start="1631" end="1774">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał</span>
98 99 <span start="1876" end="1877">.</span>
99 100 </spans>
100 101 </summary>
101   - <summary ratio="10%" type="extract" author="C">
  102 + <summary ratio="10" type="extract" author="C">
102 103 <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. lidar Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, naukową I dydaktyczną. Żeby przetworzyć sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</body>
103 104 <spans>
104   - <span start="153" end="158">Jutro</span>
105   - <span start="173" end="226">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL.</span>
  105 + <span start="153" end="159">Jutro </span>
  106 + <span start="173" end="227">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. </span>
106 107 <span start="238" end="243">lidar</span>
107   - <span start="270" end="359"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
108   - <span start="591" end="803">DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span>
  108 + <span start="270" end="360"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span>
  109 + <span start="591" end="804">DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, </span>
109 110 <span start="875" end="882">naukową</span>
110   - <span start="1022" end="1024"> I</span>
  111 + <span start="1022" end="1025"> I </span>
111 112 <span start="1033" end="1044">dydaktyczną</span>
112   - <span start="1101" end="1102">.</span>
113   - <span start="1437" end="1453">Żeby przetworzyć</span>
114   - <span start="1459" end="1539">sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać</span>
115   - <span start="1549" end="1628">dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji.</span>
  113 + <span start="1101" end="1103">. </span>
  114 + <span start="1437" end="1454">Żeby przetworzyć </span>
  115 + <span start="1459" end="1540">sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać </span>
  116 + <span start="1549" end="1629">dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. </span>
116 117 <span start="2670" end="2848">muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</span>
117 118 </spans>
118 119 </summary>
119   - <summary ratio="20%" type="extract" author="C">
  120 + <summary ratio="20" type="extract" author="C">
120 121 <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. lidar Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym. Jest to najnowsza generacja tego typu lidarów. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. Żeby przetworzyć tzw. sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać rozsądne dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. Zasadniczy koszt jego budowy pokryła uzyskana od Fundacji dotacja. Część pieniędzy przekazał też Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Komitet Badań Naukowych. Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</body>
121 122 <spans>
122   - <span start="153" end="158">Jutro</span>
123   - <span start="173" end="226">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL.</span>
  123 + <span start="153" end="159">Jutro </span>
  124 + <span start="173" end="227">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. </span>
124 125 <span start="238" end="243">lidar</span>
125 126 <span start="270" end="396"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span>
126 127 <span start="542" end="922"> Jest to najnowsza generacja tego typu lidarów. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span>
127   - <span start="1020" end="1102">. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
128   - <span start="1437" end="1628">Żeby przetworzyć tzw. sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać rozsądne dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji.</span>
  128 + <span start="1020" end="1103">. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska. </span>
  129 + <span start="1437" end="1629">Żeby przetworzyć tzw. sygnał lidarowy, czyli to co wraca po rozproszeniu światła do układu, i otrzymać rozsądne dane dotyczące rozkładu koncentracji - trzeba dokonać skomplikowanych operacji. </span>
129 130 <span start="1631" end="2062">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, dzięki której ten lidar u nas zaistniał i dla której w ramach naszych zobowiązań wykonujemy pomiary zanieczyszczeń nad naszą wspólną granicą. Zasadniczy koszt jego budowy pokryła uzyskana od Fundacji dotacja. Część pieniędzy przekazał też Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Komitet Badań Naukowych.</span>
130   - <span start="2581" end="2581"></span>
  131 + <span start="2581" end="2582"> </span>
131 132 <span start="2602" end="2848">Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć.</span>
132 133 </spans>
133 134 </summary>
134   - <summary ratio="5%" type="extract" author="C">
  135 + <summary ratio="5" type="extract" author="C">
135 136 <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. lidar Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, naukową I dydaktyczną.</body>
136 137 <spans>
137   - <span start="153" end="158">Jutro</span>
138   - <span start="173" end="226">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL.</span>
  138 + <span start="153" end="159">Jutro </span>
  139 + <span start="173" end="227">odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. </span>
139 140 <span start="238" end="243">lidar</span>
140   - <span start="270" end="359"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
141   - <span start="591" end="803">DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span>
  141 + <span start="270" end="360"> Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span>
  142 + <span start="591" end="804">DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, </span>
142 143 <span start="875" end="882">naukową</span>
143   - <span start="1022" end="1024"> I</span>
  144 + <span start="1022" end="1025"> I </span>
144 145 <span start="1033" end="1044">dydaktyczną</span>
145 146 <span start="1101" end="1102">.</span>
146 147 </spans>
147 148 </summary>
148   - <summary ratio="10%" type="extract" author="K">
  149 + <summary ratio="10" type="extract" author="K">
149 150 <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
150 151 PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów.</body>
151 152 <spans>
152   - <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span>
  153 + <span start="153" end="246">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
  154 +</span>
153 155 <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span>
154 156 <span start="590" end="922"> DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span>
155 157 <span start="1022" end="1102"> I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
156 158 <span start="4555" end="4763">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów.</span>
157 159 </spans>
158 160 </summary>
159   - <summary ratio="20%" type="extract" author="K">
  161 + <summary ratio="20" type="extract" author="K">
160 162 <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
161 163 PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.Tego typu lidar jest drogi, kosztuje około miliona marek niemieckich. DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem, staramy się m.in. rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze. I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.Lidar typu DIAL jest oparty na pomiarze absorbcji różnicowej, czyli muszą być zastosowane dwie wiązki laserowe o dwóch różnych długościach fali, z których jedna jest absorbowana, a druga nie jest absorbowana przez substancję, którą chcemy wykryć. Cząsteczki, które wykrywamy mają pasma absorbcji w bliskim nadfiolecie.Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów. Możemy zatem śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się tych zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. Wyniki naszych pomiarów porównujemy z danymi uzyskanymi ze stacji monitoringowych.</body>
162 164 <spans>
163   - <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span>
  165 + <span start="153" end="246">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
  166 +</span>
164 167 <span start="247" end="396">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Nazywane też jest radarem laserowym.</span>
165   - <span start="459" end="479">Tego typu lidar jest</span>
  168 + <span start="459" end="480">Tego typu lidar jest </span>
166 169 <span start="493" end="542">drogi, kosztuje około miliona marek niemieckich.</span>
167 170 <span start="590" end="1021"> DIAL - lidar absorbcji różnicowej jest urządzeniem inteligentnym, to znaczy potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem, staramy się m.in. rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze.</span>
168 171 <span start="1022" end="1102"> I korzyść dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
... ... @@ -170,19 +173,20 @@ PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszcz
170 173 <span start="4555" end="4989">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Mierzy zanieczyszczenia nie tylko lokalnie, ale też ich rozkład w przestrzeni, z wysoką rozdzielczością przestrzenną i na odległość kilku kilometrów. Możemy zatem śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się tych zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. Wyniki naszych pomiarów porównujemy z danymi uzyskanymi ze stacji monitoringowych.</span>
171 174 </spans>
172 175 </summary>
173   - <summary ratio="5%" type="extract" author="K">
  176 + <summary ratio="5" type="extract" author="K">
174 177 <body>Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
175 178 PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową i dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</body>
176 179 <spans>
177   - <span start="153" end="244">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?</span>
178   - <span start="247" end="359">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
179   - <span start="625" end="625"></span>
180   - <span start="760" end="882"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową</span>
  180 + <span start="153" end="246">Jutro w Instytucie odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
  181 +</span>
  182 + <span start="247" end="360">PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span>
  183 + <span start="625" end="626"> </span>
  184 + <span start="760" end="883"> Z lidara korzyść mamy potrójną: użyteczną, bo przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, korzyść naukową </span>
181 185 <span start="919" end="920">i</span>
182 186 <span start="1032" end="1102"> dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
183 187 </spans>
184 188 </summary>
185   - <summary ratio="10%" type="extract" author="G">
  189 + <summary ratio="10" type="extract" author="G">
186 190 <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
187 191  
188 192 PROF. KRZYSZTOF ERNST: urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.
... ... @@ -193,27 +197,29 @@ Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. Chcemy np. mierzyć w Wa
193 197 <span start="172" end="262"> odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
194 198  
195 199 PROF. KRZYSZTOF</span>
196   - <span start="263" end="270"> ERNST:</span>
  200 + <span start="263" end="271"> ERNST: </span>
197 201 <span start="279" end="359">urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
198   - <span start="396" end="396"></span>
199   - <span start="548" end="589">to najnowsza generacja tego typu lidarów.</span>
200   - <span start="699" end="760">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen.</span>
  202 + <span start="396" end="397">
  203 +</span>
  204 + <span start="548" end="590">to najnowsza generacja tego typu lidarów. </span>
  205 + <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span>
201 206 <span start="769" end="803"> korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span>
202   - <span start="806" end="866"> przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych,</span>
203   - <span start="875" end="906">naukową - rozwijamy badania nad</span>
  207 + <span start="806" end="867"> przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span>
  208 + <span start="875" end="907">naukową - rozwijamy badania nad </span>
204 209 <span start="911" end="922">urządzeniem</span>
205   - <span start="1022" end="1024"> I</span>
  210 + <span start="1022" end="1025"> I </span>
206 211 <span start="1033" end="1102">dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
207   - <span start="3310" end="3310"></span>
208   - <span start="3462" end="3515">Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego.</span>
  212 + <span start="3310" end="3311">
  213 +</span>
  214 + <span start="3462" end="3516">Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. </span>
209 215 <span start="3556" end="3595">Chcemy np. mierzyć w Warszawie rozkłady</span>
210 216 <span start="3596" end="3623"> koncentracji tlenków azotu</span>
211 217 <span start="3674" end="3675">.</span>
212   - <span start="4158" end="4225"> Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu</span>
  218 + <span start="4158" end="4226"> Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu </span>
213 219 <span start="4233" end="4332">granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie.</span>
214 220 </spans>
215 221 </summary>
216   - <summary ratio="20%" type="extract" author="G">
  222 + <summary ratio="20" type="extract" author="G">
217 223 <body>Jutro odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
218 224  
219 225 PROF. KRZYSZTOF ERNST: urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.
... ... @@ -239,38 +245,47 @@ Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu.&lt;/body&gt;
239 245 <span start="172" end="262"> odbędzie sie pokaz nowego polskiego lidara typu DIAL. Co to jest lidar?
240 246  
241 247 PROF. KRZYSZTOF</span>
242   - <span start="263" end="270"> ERNST:</span>
  248 + <span start="263" end="271"> ERNST: </span>
243 249 <span start="279" end="359">urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
244   - <span start="396" end="396"></span>
245   - <span start="402" end="457">to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom?</span>
  250 + <span start="396" end="398">
  251 +
  252 +</span>
  253 + <span start="402" end="459">to kosztowne urządzenie będzie służyło tylko naukowcom?
  254 +
  255 +</span>
246 256 <span start="469" end="498">lidar jest rzeczywiście drogi</span>
247   - <span start="541" end="542">.</span>
248   - <span start="548" end="589">to najnowsza generacja tego typu lidarów.</span>
249   - <span start="699" end="760">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen.</span>
  257 + <span start="541" end="543">. </span>
  258 + <span start="548" end="590">to najnowsza generacja tego typu lidarów. </span>
  259 + <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span>
250 260 <span start="769" end="803"> korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span>
251   - <span start="806" end="866"> przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych,</span>
  261 + <span start="806" end="867"> przy jego pomocy wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span>
252 262 <span start="875" end="922">naukową - rozwijamy badania nad tym urządzeniem</span>
253   - <span start="1022" end="1024"> I</span>
  263 + <span start="1022" end="1025"> I </span>
254 264 <span start="1033" end="1102">dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
255 265 <span start="2062" end="2242">
256 266  
257 267 Czy wszystkie zanieczyszczenia będzie można wykryć za pomocą lidaru?
258 268  
259 269 Nie ma takiego jednostkowego urządzenia, które by wykrywało i mierzyło wszystkie szkodliwe gazy w atmosferze</span>
260   - <span start="2294" end="2299">. Ale</span>
  270 + <span start="2294" end="2300">. Ale </span>
261 271 <span start="2312" end="2406">prowadzimy badania mające na celu rozszerzenie możliwości lidaru o taką substancję jak fosgen.</span>
262   - <span start="3245" end="3245"></span>
263   - <span start="3251" end="3308">stać nas będzie na prowadzenie pomiarów ozonu w miastach?</span>
264   - <span start="3462" end="3515">Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego.</span>
  272 + <span start="3245" end="3247">
  273 +
  274 +</span>
  275 + <span start="3251" end="3311">stać nas będzie na prowadzenie pomiarów ozonu w miastach?
  276 +
  277 +</span>
  278 + <span start="3462" end="3516">Nasze przedsięwzięcie nie ma charakteru komercyjnego. </span>
265 279 <span start="3556" end="3595">Chcemy np. mierzyć w Warszawie rozkłady</span>
266 280 <span start="3596" end="3675"> koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta.</span>
267   - <span start="4158" end="4225"> Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu</span>
268   - <span start="4233" end="4332">granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie.</span>
  281 + <span start="4158" end="4226"> Koncentrujemy się głównie na Czarnym Trójkącie - obszarze u zbiegu </span>
  282 + <span start="4233" end="4333">granic: Polski, Niemiec i Czech, do niedawna uważanym za najbardziej zdegradowany region w Europie. </span>
269 283 <span start="5114" end="5130">zanieczyszczenie</span>
270 284 <span start="5160" end="5241"> było dużo większe niż obecnie i wszystko wskazuje na to, że będzie dalej spadać.</span>
271   - <span start="5438" end="5438"></span>
272   - <span start="5656" end="5660">DIAL</span>
273   - <span start="5690" end="5755">dzisiaj ma zdecydowanie największe wzięcie w ochronie środowiska.</span>
  285 + <span start="5438" end="5439">
  286 +</span>
  287 + <span start="5656" end="5661">DIAL </span>
  288 + <span start="5690" end="5756">dzisiaj ma zdecydowanie największe wzięcie w ochronie środowiska. </span>
274 289 <span start="6990" end="7113">
275 290  
276 291 Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?
... ... @@ -278,7 +293,7 @@ Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?
278 293 Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu.</span>
279 294 </spans>
280 295 </summary>
281   - <summary ratio="5%" type="extract" author="G">
  296 + <summary ratio="5" type="extract" author="G">
282 297 <body>Co to jest lidar?
283 298  
284 299 PROF. KRZYSZTOF ERNST: urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.
... ... @@ -287,45 +302,46 @@ to najnowsza generacja tego typu lidarów. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenk
287 302 <span start="227" end="262">Co to jest lidar?
288 303  
289 304 PROF. KRZYSZTOF</span>
290   - <span start="263" end="270"> ERNST:</span>
  305 + <span start="263" end="271"> ERNST: </span>
291 306 <span start="279" end="359">urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
292   - <span start="396" end="396"></span>
293   - <span start="548" end="589">to najnowsza generacja tego typu lidarów.</span>
294   - <span start="699" end="760">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen.</span>
  307 + <span start="396" end="397">
  308 +</span>
  309 + <span start="548" end="590">to najnowsza generacja tego typu lidarów. </span>
  310 + <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span>
295 311 <span start="769" end="803"> korzyść mamy potrójną: użyteczną,</span>
296   - <span start="806" end="806"></span>
297   - <span start="824" end="866">wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych,</span>
298   - <span start="875" end="906">naukową - rozwijamy badania nad</span>
  312 + <span start="806" end="807"> </span>
  313 + <span start="824" end="867">wykonujemy pomiary skażeń atmosferycznych, </span>
  314 + <span start="875" end="907">naukową - rozwijamy badania nad </span>
299 315 <span start="911" end="922">urządzeniem</span>
300   - <span start="1022" end="1024"> I</span>
  316 + <span start="1022" end="1025"> I </span>
301 317 <span start="1033" end="1102">dydaktyczną - szkolimy studentów zainteresowanych ochroną środowiska.</span>
302 318 </spans>
303 319 </summary>
304   - <summary ratio="10%" type="extract" author="J">
  320 + <summary ratio="10" type="extract" author="J">
305 321 <body>Co to jest lidar?
306 322 PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. staramy się rozszerzyć jego zastosowanie na inne substancje występujące w atmosferze. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej. zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Możemy śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji Instytutu Geofizyki i współpraca z Freie Universität Berlin.</body>
307 323 <spans>
308   - <span start="227" end="244">Co to jest lidar?</span>
309   - <span start="246" end="359">
310   -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
311   - <span start="699" end="760">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen.</span>
312   - <span start="924" end="935">staramy się</span>
313   - <span start="942" end="970">rozszerzyć jego zastosowanie</span>
314   - <span start="977" end="1021">na inne substancje występujące w atmosferze.</span>
  324 + <span start="227" end="245">Co to jest lidar? </span>
  325 + <span start="246" end="360">
  326 +PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span>
  327 + <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span>
  328 + <span start="924" end="936">staramy się </span>
  329 + <span start="942" end="971">rozszerzyć jego zastosowanie </span>
  330 + <span start="977" end="1022">na inne substancje występujące w atmosferze. </span>
315 331 <span start="1631" end="1733">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej</span>
316   - <span start="1876" end="1877">.</span>
317   - <span start="4076" end="4158">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką.</span>
318   - <span start="4555" end="4613">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe.</span>
319   - <span start="4765" end="4771">Możemy</span>
320   - <span start="4778" end="4817">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się</span>
  332 + <span start="1876" end="1878">. </span>
  333 + <span start="4076" end="4159">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. </span>
  334 + <span start="4555" end="4614">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. </span>
  335 + <span start="4765" end="4772">Możemy </span>
  336 + <span start="4778" end="4818">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się </span>
321 337 <span start="4823" end="4860">zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany</span>
322   - <span start="4904" end="4905">.</span>
323   - <span start="7114" end="7282">Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji</span>
  338 + <span start="4904" end="4906">. </span>
  339 + <span start="7114" end="7283">Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji </span>
324 340 <span start="7305" end="7326">Instytutu Geofizyki i</span>
325 341 <span start="7344" end="7383"> współpraca z Freie Universität Berlin.</span>
326 342 </spans>
327 343 </summary>
328   - <summary ratio="20%" type="extract" author="J">
  344 + <summary ratio="20" type="extract" author="J">
329 345 <body>Co to jest lidar?
330 346 PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. DIAL - lidar absorbcji różnicowej potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. staramy się rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze. Pakiet software'u wzbogacamy o nowe algorytmy, które potrafią dokładniej rozszyfrowywać sygnał lidarowy, a w konsekwencji skażenia. Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej.
331 347  
... ... @@ -336,55 +352,60 @@ DIAL jest tym typem lidara, który dzisiaj ma największe wzięcie w ochronie ś
336 352 Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?
337 353 Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji Instytutu Geofizyki i współpraca z Freie Universität Berlin.</body>
338 354 <spans>
339   - <span start="227" end="244">Co to jest lidar?</span>
340   - <span start="246" end="359">
341   -PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
342   - <span start="591" end="624">DIAL - lidar absorbcji różnicowej</span>
343   - <span start="668" end="760">potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen.</span>
344   - <span start="924" end="935">staramy się</span>
345   - <span start="942" end="1021">rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze.</span>
346   - <span start="1293" end="1310">Pakiet software'u</span>
347   - <span start="1313" end="1356">wzbogacamy o nowe algorytmy, które potrafią</span>
348   - <span start="1366" end="1435">dokładniej rozszyfrowywać sygnał lidarowy, a w konsekwencji skażenia.</span>
  355 + <span start="227" end="245">Co to jest lidar? </span>
  356 + <span start="246" end="360">
  357 +PROF. KRZYSZTOF ERNST: Jest to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span>
  358 + <span start="591" end="625">DIAL - lidar absorbcji różnicowej </span>
  359 + <span start="668" end="761">potrafi rozróżnić, co mierzy. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span>
  360 + <span start="924" end="936">staramy się </span>
  361 + <span start="942" end="1022">rozszerzyć jego zastosowanie także na inne substancje występujące w atmosferze. </span>
  362 + <span start="1293" end="1311">Pakiet software'u </span>
  363 + <span start="1313" end="1357">wzbogacamy o nowe algorytmy, które potrafią </span>
  364 + <span start="1366" end="1436">dokładniej rozszyfrowywać sygnał lidarowy, a w konsekwencji skażenia. </span>
349 365 <span start="1631" end="1733">Badania, które prowadzimy, są zainicjowane i finansowane przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej</span>
350   - <span start="1876" end="1877">.</span>
351   - <span start="3246" end="3246"></span>
352   - <span start="3310" end="3310"></span>
353   - <span start="3556" end="3562">Chcemy</span>
354   - <span start="3567" end="3675">mierzyć w Warszawie rozkłady koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta.</span>
355   - <span start="4076" end="4158">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką.</span>
356   - <span start="4555" end="4613">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe.</span>
357   - <span start="4765" end="4771">Możemy</span>
358   - <span start="4778" end="4817">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się</span>
359   - <span start="4823" end="4905">zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi.</span>
360   - <span start="5409" end="5409"></span>
361   - <span start="5438" end="5438"></span>
362   - <span start="5656" end="5700">DIAL jest tym typem lidara, który dzisiaj ma</span>
363   - <span start="5714" end="5788">największe wzięcie w ochronie środowiska. Z lidarów korzysta meteorologia.</span>
364   - <span start="6108" end="6162">W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka.</span>
365   - <span start="6353" end="6363">Nasz lidar</span>
366   - <span start="6374" end="6470">jest najnowocześniejszym w Polsce. Ponadto jest lidarem ruchomym, zainstalowanym na samochodzie.</span>
367   - <span start="6990" end="7047">
368   -
369   -Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?</span>
370   - <span start="7049" end="7282">Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji</span>
  366 + <span start="1876" end="1878">. </span>
  367 + <span start="3246" end="3247">
  368 +</span>
  369 + <span start="3310" end="3311">
  370 +</span>
  371 + <span start="3556" end="3563">Chcemy </span>
  372 + <span start="3567" end="3676">mierzyć w Warszawie rozkłady koncentracji tlenków azotu, ich ewolucję czasową nad różnymi arteriami miasta. </span>
  373 + <span start="4076" end="4159">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. </span>
  374 + <span start="4555" end="4614">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. </span>
  375 + <span start="4765" end="4772">Możemy </span>
  376 + <span start="4778" end="4818">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się </span>
  377 + <span start="4823" end="4906">zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany spowodowane m.in. warunkami atmosferycznymi. </span>
  378 + <span start="5409" end="5410">
  379 +</span>
  380 + <span start="5438" end="5439">
  381 +</span>
  382 + <span start="5656" end="5701">DIAL jest tym typem lidara, który dzisiaj ma </span>
  383 + <span start="5714" end="5789">największe wzięcie w ochronie środowiska. Z lidarów korzysta meteorologia. </span>
  384 + <span start="6108" end="6163">W Europie takich lidarów jak nasz jest zaledwie kilka. </span>
  385 + <span start="6353" end="6364">Nasz lidar </span>
  386 + <span start="6374" end="6472">jest najnowocześniejszym w Polsce. Ponadto jest lidarem ruchomym, zainstalowanym na samochodzie. </span>
  387 + <span start="6990" end="7048">
  388 +
  389 +Fizycy dotychczas nie zajmowali się ochroną środowiska?
  390 +</span>
  391 + <span start="7049" end="7283">Taka specjalizacja powstala na Wydziale Fizyki UW dwa lata temu. Gwarancją sukcesu naszego programu dydaktyczno-badawczego jest udział w nim zakładów należących do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW, Pracowni Przetwarzania Informacji </span>
371 392 <span start="7305" end="7326">Instytutu Geofizyki i</span>
372 393 <span start="7344" end="7383"> współpraca z Freie Universität Berlin.</span>
373 394 </spans>
374 395 </summary>
375   - <summary ratio="5%" type="extract" author="J">
  396 + <summary ratio="5" type="extract" author="J">
376 397 <body>Co to jest lidar?
377 398 PROF. KRZYSZTOF ERNST: to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. Możemy śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany.</body>
378 399 <spans>
379   - <span start="227" end="244">Co to jest lidar?</span>
380   - <span start="246" end="270">
381   -PROF. KRZYSZTOF ERNST:</span>
382   - <span start="276" end="359">to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi.</span>
383   - <span start="699" end="760">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen.</span>
384   - <span start="4076" end="4158">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką.</span>
385   - <span start="4555" end="4613">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe.</span>
386   - <span start="4765" end="4771">Możemy</span>
387   - <span start="4778" end="4817">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się</span>
  400 + <span start="227" end="245">Co to jest lidar? </span>
  401 + <span start="246" end="271">
  402 +PROF. KRZYSZTOF ERNST: </span>
  403 + <span start="276" end="360">to urządzenie pozwalające wyznaczać zanieczyszczenia atmosfery metodami optycznymi. </span>
  404 + <span start="699" end="761">Wykrywa ozon, dwutlenek siarki, tlenki azotu, benzen, toluen. </span>
  405 + <span start="4076" end="4159">zamierzamy zakończyć pomiary skażeń atmosferycznych nad granicą polsko-niemiecką. </span>
  406 + <span start="4555" end="4614">Nasz lidar ma większe możliwości niż stacje monitoringowe. </span>
  407 + <span start="4765" end="4772">Możemy </span>
  408 + <span start="4778" end="4818">śledzić ewolucję rozprzestrzeniania się </span>
388 409 <span start="4823" end="4860">zanieczyszczeń, ich kierunek i zmiany</span>
389 410 <span start="4904" end="4905">.</span>
390 411 </spans>
... ...
src/test/resources/sample_texts/199704210012.xml
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
1 2 <text id="199704210012">
2   - <date>1997.04.21</date>
  3 + <date>1997-04-21</date>
3 4 <title>Demokracji nie wolno deptać bezkarnie</title>
4 5 <section>Publicystyka, Opinie</section>
5 6 <authors>Teresa Stylińska</authors>
... ... @@ -85,39 +86,41 @@ Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to dalek
85 86  
86 87 - W dyktaturze - zauważa Jeorjos Mangakis - jest odwrotnie niż w naturze: osad nie opada, lecz idzie do góry.</body>
87 88 <summaries>
88   - <summary ratio="10%" type="abstract" author="J">
  89 + <summary ratio="10" type="abstract" author="J">
89 90 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych przejęła rządy w Grecji. Okrutny reżim łamiący prawa człowieka nie zdobył poparcia społecznego. Wielu Greków zaangażowało się w działalność opozycyjną, wielu weszło do organizacji o nazwie Obrona Demokracji, której celem była walka zbrojna. Upadek junty rozpoczął się od utraty kontroli nad armią - w 1972 r. miał miejsce spisek grupy oficerów marynarki. Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Katalizatorem załamania się władzy pułkowników był nieudany zamach na Cyprze. W lipcu 1974 r. prezydent Gizikis przekazał władzę Konstantinosowi Karamanlisowi, jednemu z czołowych polityków, który przebywał na emigracji. W procesie rozpoczętym w 1975 r. pięciu przywódców junty otrzymało karę śmierci, którą jednak później zamieniono na dożywocie. Wniosek o ułaskawienie skazanych jest ciągle odrzucany. Czas dyktatury był bolesny dla społeczeństwa i gospodarki greckiej, miał jednak, paradoksalnie, jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
90 91 </summary>
91   - <summary ratio="10%" type="extract" author="I">
  92 + <summary ratio="10" type="extract" author="I">
92 93 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.
93 94 Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu.
94 95 Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty. Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny. Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</body>
95 96 <spans>
96   - <span start="499" end="705">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
97   - <span start="961" end="1031">Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span>
  97 + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
  98 + <span start="961" end="1032">Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.
  99 +</span>
98 100 <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span>
99   - <span start="1235" end="1236">.</span>
  101 + <span start="1235" end="1237">. </span>
100 102 <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span>
101   - <span start="1733" end="1734">.</span>
102   - <span start="3533" end="3533"></span>
103   - <span start="8163" end="8256">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar.</span>
  103 + <span start="1733" end="1735">. </span>
  104 + <span start="3533" end="3534">
  105 +</span>
  106 + <span start="8163" end="8257">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. </span>
104 107 <span start="8287" end="8364">z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty</span>
105   - <span start="8464" end="8465">.</span>
  108 + <span start="8464" end="8466">. </span>
106 109 <span start="8564" end="8639">Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny</span>
107   - <span start="8870" end="8871">.</span>
108   - <span start="8973" end="9045">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty.</span>
  110 + <span start="8870" end="8872">. </span>
  111 + <span start="8973" end="9046">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. </span>
109 112 <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span>
110 113 <span start="9271" end="9295"> otrzymało karę śmierci.</span>
111   - <span start="9363" end="9363"></span>
  114 + <span start="9363" end="9364"> </span>
112 115 <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span>
113 116 <span start="10827" end="11156">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</span>
114 117 </spans>
115 118 </summary>
116   - <summary ratio="20%" type="abstract" author="J">
  119 + <summary ratio="20" type="abstract" author="J">
117 120 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Junta nie potrafiła zdobyć poparcia społecznego. Grecja pod rządami pułkowników nie stała się krajem rozkwitu i dostatku, pracy dla wszystkich i powszechnego dobrobytu.
118 121 Wielu Greków zaangażowało się w działalność opozycyjną - starali się pokazać światu, że reżim nie jest akceptowany przez społeczeństwo. Następnie powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, której celem była walka zbrojna. Organizacja została wykryta, ale proces 34 opozycjonistów w 1970 r. stał się oskarżeniem reżimu na arenie międzynarodowej. Upadek junty rozpoczął się od utraty kontroli nad armią - w 1972 r. grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, ale pułkownicy nie mogli już liczyć na bezwzględne poparcie wojska. Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Pułkownicy liczyli też na to, że popularność w społeczeństwie zdobędą dzięki przyłączeniu Cypru do Grecji. Jednakże zamach na Cyprze nie powiódł się, a na dodatek do gry włączyła się Turcja, która zajęła całą północ wyspy. Władza junty załamała się w lipcu 1974 r. Prezydent Fedon Gizikis, widząc, że nie utrzyma dłużej władzy, przekazał ją Konstantinosowi Karamanlisowi, jednemu z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. W 1975 r. rozpoczął się proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób. Pięć z nich otrzymało karę śmierci, którą jednak później zamieniono na dożywocie. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych, a przynajmniej zwolnienia ich z więzienia z przyczyn humanitarnych, zawsze jednak wniosek jest odrzucany. Grecy uważają, że darowanie win sprawcom tylu nieszczęść byłoby czymś z gruntu niemoralnym. Skutki dyktatury są odczuwalne do dziś - najbardziej fatalna spuścizna rządów pułkowników to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości. Czas dyktatury miał jednak, paradoksalnie, jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swoim poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
119 122 </summary>
120   - <summary ratio="20%" type="extract" author="I">
  123 + <summary ratio="20" type="extract" author="I">
121 124 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.
122 125 Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu.
123 126 Jak to się stało, że dyktatura upadła?Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Grecja pod ich rządami nie stała się krajem rozkwitu i dostatku, pracy dla wszystkich i powszechnego dobrobytu.
... ... @@ -125,276 +128,285 @@ Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu
125 128 Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. W kwadrans później Karamanlis wydał oświadczenie, że egzekucji nie będzie. za pośrednictwem Amerykanów zawarł z członkami junty porozumienie, iż nie będzie odwetu. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.
126 129 Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</body>
127 130 <spans>
128   - <span start="499" end="1031">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span>
  131 + <span start="499" end="1032">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.
  132 +</span>
129 133 <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span>
130   - <span start="1235" end="1236">.</span>
  134 + <span start="1235" end="1237">. </span>
131 135 <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span>
132   - <span start="1733" end="1734">.</span>
133   - <span start="3533" end="3533"></span>
  136 + <span start="1733" end="1735">. </span>
  137 + <span start="3533" end="3534">
  138 +</span>
134 139 <span start="4470" end="4508">Jak to się stało, że dyktatura upadła?</span>
135   - <span start="4510" end="4720">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji.</span>
  140 + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span>
136 141 <span start="4913" end="5024">Grecja pod ich rządami nie stała się krajem rozkwitu i dostatku, pracy dla wszystkich i powszechnego dobrobytu.</span>
137   - <span start="8161" end="8161"></span>
138   - <span start="8163" end="8256">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar.</span>
139   - <span start="8287" end="8465">z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty - tym bardziej że oni sami woleli zejść ludziom z oczu. Ale ten problem z czasem musiał się pojawić.</span>
140   - <span start="8564" end="8871">Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać wszyscy ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, a także ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie.</span>
141   - <span start="8971" end="8971"></span>
142   - <span start="8973" end="9045">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty.</span>
  142 + <span start="8161" end="8162">
  143 +</span>
  144 + <span start="8163" end="8257">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy, bez walk, rozlewu krwi i ofiar. </span>
  145 + <span start="8287" end="8466">z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty - tym bardziej że oni sami woleli zejść ludziom z oczu. Ale ten problem z czasem musiał się pojawić. </span>
  146 + <span start="8564" end="8872">Sprawę ich odpowiedzialności uregulował uchwalony wkrótce Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać wszyscy ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, a także ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. </span>
  147 + <span start="8971" end="8972">
  148 +</span>
  149 + <span start="8973" end="9046">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. </span>
143 150 <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span>
144 151 <span start="9271" end="9295"> otrzymało karę śmierci.</span>
145   - <span start="9363" end="9438"> W kwadrans później Karamanlis wydał oświadczenie, że egzekucji nie będzie.</span>
146   - <span start="9449" end="9582">za pośrednictwem Amerykanów zawarł z członkami junty porozumienie, iż nie będzie odwetu. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span>
  152 + <span start="9363" end="9439"> W kwadrans później Karamanlis wydał oświadczenie, że egzekucji nie będzie. </span>
  153 + <span start="9449" end="9583">za pośrednictwem Amerykanów zawarł z członkami junty porozumienie, iż nie będzie odwetu. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.
  154 +</span>
147 155 <span start="10827" end="11156">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</span>
148 156 </spans>
149 157 </summary>
150   - <summary ratio="5%" type="abstract" author="J">
  158 + <summary ratio="5" type="abstract" author="J">
151 159 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych przejęła rządy w Grecji. Okrutny reżim łamiący prawa człowieka nie zdobył poparcia społecznego, a stopniowo zaczął także tracić popularność w armii. Katalizatorem załamania się władzy pułkowników był nieudany zamach na Cyprze. W lipcu 1974 r. nastąpiło bezkrwawe przejście Grecji od dyktatury do demokracji. Pułkownicy zostali postawieni przed sądem, wielu Greków uważa jednak, że kary, które otrzymali, są zbyt niskie. Prawdopodobnie nie dojdzie więc do ułaskawienia przywódców junty, którzy odsiadują dożywocie.</body>
152 160 </summary>
153   - <summary ratio="5%" type="extract" author="I">
  161 + <summary ratio="5" type="extract" author="I">
154 162 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</body>
155 163 <spans>
156   - <span start="499" end="541">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa</span>
157   - <span start="557" end="588">wojskowych obaliła rząd Grecji,</span>
158   - <span start="634" end="705">wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
  164 + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span>
  165 + <span start="557" end="589">wojskowych obaliła rząd Grecji, </span>
  166 + <span start="634" end="706">wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
159 167 <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span>
160   - <span start="1235" end="1236">.</span>
  168 + <span start="1235" end="1237">. </span>
161 169 <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span>
162   - <span start="1733" end="1734">.</span>
163   - <span start="10827" end="10874">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień,</span>
  170 + <span start="1733" end="1735">. </span>
  171 + <span start="10827" end="10875">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, </span>
164 172 <span start="10908" end="11156">ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE.</span>
165 173 </spans>
166 174 </summary>
167   - <summary ratio="10%" type="abstract" author="I">
  175 + <summary ratio="10" type="abstract" author="I">
168 176 <body>Dwudziestego pierwszego kwietnia mija 30 lat od chwili, gdy w Grecji grupa wojskowych obaliła rząd, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy i wtrąciła do więzień tysiące przeciwników. Podczas trwania rządów dyktatury powstała organizacja podziemna Obrona Demokracji, która zalecała walkę zbrojną. Należeli do niej przedstawiciele różnych warstw społeczeństwa. Reżim nie był w stanie zdobyć uznania i poparcia społecznego, nie był też na tyle silny, by mógł długo opierać się na represji. Ratował się nasilaniem represji - w 1973 roku krwawo stłumiono rych studentów politechniki ateńskiej, co okazało się punktem zwrotnym. Pułkownicy starali się jeszcze zjednoczyć naród poprzez bezskuteczną próbę przyłączenia do Grecji Cypru. W lipcu 1974 roku władza junty się rozsypała. Po paru miesiącach przywódców reżimu aresztowano. Procesy rozpoczęły się na początku roku 1975. Kilku przywódców otrzymało wyroki śmierci, jednak później zmieniono je na dożywocie.
169 177 Dyktatura przyniosła Grekom wiele cierpień, jednak paradoksalnie miała jeden dobry skutek - Grecji potrzebne było ugruntowanie świeżej demokracji, dlatego mimo niskiego poziomu gospodarczego mogła wstąpić do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Wielu uważa jednak, że spuścizną dyktatury jest przede wszystkim rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości w narodzie.</body>
170 178 </summary>
171   - <summary ratio="10%" type="extract" author="F">
  179 + <summary ratio="10" type="extract" author="F">
172 180 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem. W lipcu 1974 rokuwładza po prostu się rozsypała. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii. Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body>
173 181 <spans>
174   - <span start="499" end="705">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
  182 + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
175 183 <span start="892" end="1031">Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span>
176   - <span start="3948" end="3948"></span>
177   - <span start="4510" end="4720">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji.</span>
  184 + <span start="3948" end="3949"> </span>
  185 + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span>
178 186 <span start="5478" end="5513">Utrata kontroli nad armią oznaczała</span>
179 187 <span start="5514" end="5541"> utratę kontroli nad krajem</span>
180 188 <span start="5604" end="5605">.</span>
181 189 <span start="7498" end="7516"> W lipcu 1974 roku</span>
182   - <span start="7521" end="7552">władza po prostu się rozsypała.</span>
  190 + <span start="7521" end="7553">władza po prostu się rozsypała. </span>
183 191 <span start="10827" end="11204">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii</span>
184   - <span start="11267" end="11268">.</span>
  192 + <span start="11267" end="11269">. </span>
185 193 <span start="11388" end="11517">Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span>
186 194 </spans>
187 195 </summary>
188   - <summary ratio="20%" type="abstract" author="I">
  196 + <summary ratio="20" type="abstract" author="I">
189 197 <body>Dwudziestego pierwszego kwietnia mija 30 lat od chwili, gdy w Grecji grupa wojskowych obaliła rząd, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy i wtrąciła do więzień tysiące przeciwników. Grecja stała się symbolem ucisku i dławienia swobód.
190 198 Podczas trwania rządów dyktatury społeczeństwo greckie poprzez protesty i bojkoty starało się pokazać, że nie akceptuje reżimu. Powstała organizacja podziemna Obrona Demokracji, która zalecała walkę zbrojną. Należeli do niej przedstawiciele różnych warstw społeczeństwa, był wśród nich także obecny premier Kostas Simitis. Policja wykryła działania Obrony i w kwietniu 1970 roku jej 34 członków stanęło przed sądem. Aresztowani byli ze sobą w stałym kontakcie i postanowili demaskować brutalne metody reżimu.
191 199 Reżim nie był w stanie zdobyć uznania i poparcia społecznego, nie był też na tyle silny, by mógł długo opierać się na represji. Upadający reżim ratował się nasilaniem represji - w 1973 roku krwawo stłumiono rych studentów politechniki ateńskiej, co okazało się punktem zwrotnym. Pułkownicy starali się jeszcze zjednoczyć naród poprzez podjęcie ważnej dla Greków kwestii Cypru - usiłowali obalić prezydenta Cypru i przyłączyć Cypr do Grecji. Jednak nie tylko się to im nie udało, ale do gry włączyła się jeszcze Turcja, odwieczny wróg Grecji, i zajęła północ wyspy. W lipcu 1974 roku władza junty się rozsypała. W Grecji zapanował entuzjazm, na początku nie zajmowano się kwestią ukarania junty. Po paru miesiącach przywódców reżimu jednak aresztowano. Uchwalono Akt Konstytucyjny, według którego przed trybunałem specjalnym musieli stanąć wszyscy, którzy planowali o organizowali zamach na demokrację lub odgrywali znaczącą rolę we wcielaniu decyzji junty w życie. Pozostali mieli być sądzeni za osobiście dokonane zbrodnie przed zwykłymi sądami. Procesy rozpoczęły się na początku roku 1975. Kilku przywódców otrzymało wyroki śmierci, jednak później zmieniono je na dożywocie.
192 200 Dyktatura przyniosła Grekom wiele cierpień, jednak paradoksalnie miała jeden dobry skutek - Grecji potrzebne było ugruntowanie świeżej demokracji, dlatego mimo niskiego poziomu gospodarczego mogła wstąpić do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Grecy cieszą się też ze zniesienia monarchii, które nastąpiło w 1973 roku. Wielu uważa jednak, że spuścizną dyktatury jest przede wszystkim rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości w narodzie.</body>
193 201 </summary>
194   - <summary ratio="20%" type="extract" author="F">
  202 + <summary ratio="20" type="extract" author="F">
195 203 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.
196 204 Przede wszystkim musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. Tak powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną.Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem.Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym.
197 205 Wtedy pułkownicy zaczęli udawać demokrację. Ale były to tylko zmiany kosmetyczne.Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków, to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja, odwieczny wróg, który zajmie całą północ wyspy?To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała. Już po paru miesiącach przywódców reżimu aresztowano i osadzono w ateńskim więzieniu Korydallos. Zrobiono tylko to, co konieczne, by uniknąć nieprzychylnej reakcji społeczeństwa. Skazano w sumie mniej niż 50 osób. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii. Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body>
198 206 <spans>
199   - <span start="499" end="705">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
200   - <span start="892" end="1031">Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span>
201   - <span start="3025" end="3141"> Przede wszystkim musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje.</span>
  207 + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
  208 + <span start="892" end="1032">Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.
  209 +</span>
  210 + <span start="3025" end="3142"> Przede wszystkim musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. </span>
202 211 <span start="3431" end="3533">Tak powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną.</span>
203   - <span start="3535" end="3585">Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa.</span>
204   - <span start="3789" end="3948">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu.</span>
205   - <span start="4510" end="4720">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji.</span>
  212 + <span start="3535" end="3586">Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. </span>
  213 + <span start="3789" end="3949">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. </span>
  214 + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span>
206 215 <span start="5478" end="5513">Utrata kontroli nad armią oznaczała</span>
207 216 <span start="5514" end="5541"> utratę kontroli nad krajem</span>
208 217 <span start="5604" end="5605">.</span>
209   - <span start="5607" end="5804">Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym.</span>
  218 + <span start="5607" end="5805">Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym.
  219 +</span>
210 220 <span start="6656" end="6699">Wtedy pułkownicy zaczęli udawać demokrację.</span>
211 221 <span start="6827" end="6865"> Ale były to tylko zmiany kosmetyczne.</span>
212 222 <span start="6867" end="6933">Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków,</span>
213 223 <span start="6986" end="7064"> to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać</span>
214 224 <span start="7315" end="7467">. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja, odwieczny wróg, który zajmie całą północ wyspy?</span>
215   - <span start="7469" end="7552">To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała.</span>
  225 + <span start="7469" end="7553">To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała. </span>
216 226 <span start="8466" end="8562">Już po paru miesiącach przywódców reżimu aresztowano i osadzono w ateńskim więzieniu Korydallos.</span>
217   - <span start="9678" end="9687"> Zrobiono</span>
218   - <span start="9707" end="9814">tylko to, co konieczne, by uniknąć nieprzychylnej reakcji społeczeństwa. Skazano w sumie mniej niż 50 osób.</span>
  227 + <span start="9678" end="9688"> Zrobiono </span>
  228 + <span start="9707" end="9815">tylko to, co konieczne, by uniknąć nieprzychylnej reakcji społeczeństwa. Skazano w sumie mniej niż 50 osób. </span>
219 229 <span start="10827" end="11204">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, jak wówczas nazywała się UE. Grecy są też zadowoleni ze zniesienia monarchii</span>
220   - <span start="11267" end="11268">.</span>
  230 + <span start="11267" end="11269">. </span>
221 231 <span start="11388" end="11517">Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span>
222 232 </spans>
223 233 </summary>
224   - <summary ratio="5%" type="abstract" author="I">
  234 + <summary ratio="5" type="abstract" author="I">
225 235 <body>Dwudziestego pierwszego kwietnia mija 30 lat od chwili, gdy w Grecji grupa wojskowych obaliła rząd i wtrąciła do więzień tysiące przeciwników. Reżim nie był w stanie zdobyć uznania i poparcia społecznego, nie był też na tyle silny, by długo opierać się na represji. Punktem zwrotnym był listopad 1973 roku, gdy krwawo stłumiono studentów politechniki ateńskiej. W 1974 roku władza junty się rozsypała. Rozpoczęły się procesy jej członków, kilkoro otrzymało wyroki śmierci, które później zmieniono na dożywocie. Wielu uważa, że spuścizną dyktatury jest przede wszystkim rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości w narodzie.</body>
226 236 </summary>
227   - <summary ratio="5%" type="extract" author="F">
  237 + <summary ratio="5" type="extract" author="F">
228 238 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji. Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód. Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. Utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem. Wielu uważa, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body>
229 239 <spans>
230 240 <span start="499" end="587">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji</span>
231   - <span start="704" end="705">.</span>
  241 + <span start="704" end="706">. </span>
232 242 <span start="961" end="1031">Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.</span>
233   - <span start="3948" end="3948"></span>
234   - <span start="4510" end="4720">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji.</span>
  243 + <span start="3948" end="3949"> </span>
  244 + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span>
235 245 <span start="5478" end="5513">Utrata kontroli nad armią oznaczała</span>
236 246 <span start="5514" end="5541"> utratę kontroli nad krajem</span>
237 247 <span start="5604" end="5605">.</span>
238   - <span start="11268" end="11268"></span>
239   - <span start="11388" end="11393">Wielu</span>
  248 + <span start="11268" end="11269"> </span>
  249 + <span start="11388" end="11394">Wielu </span>
240 250 <span start="11400" end="11405">uważa</span>
241   - <span start="11412" end="11459">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to</span>
  251 + <span start="11412" end="11460">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to </span>
242 252 <span start="11473" end="11517">rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span>
243 253 </spans>
244 254 </summary>
245   - <summary ratio="10%" type="abstract" author="H">
  255 + <summary ratio="10" type="abstract" author="H">
246 256 <body>30 lat temu grupa wojskowych obaliła rząd w Grecji i na 7 lat wprowadziła stan wyjątkowy. Reżim podeptał demokrację. Jego przywódcy zostali skazani na dożywocie. Profesor Jeorjos Mangakis mówi o tym, jak Grecy dawali do zrozumienia światu, że nie akceptują sytuacji w kraju. Powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna zrzeszająca przedstawicieli wszystkich warstw społecznych. Dyktetura pułkowników nie była zbyt silna, bo nie miała uznania społecznego. Z czasem pułkownicy utracili kontrolę nad armią, nasilili reżim, krwawo stłumili ruch studentów w Atenach. To był punkt zwrotny. Pułkownicy starali się zyskać poparcie, postanowili przyłączyć Cypr do Grecji. Zamach nie udał się, a władza dyktatorów z czasem zupełnie się rozsypała się. W Grecji panował entuzjazm. Po kilku miesiącach przywódców reżimu osadzono w więzieniu. Przed specjalnym trybunałem stanęli przywódcy i najważniejsi uczestnicy zamachu na demokrację. Wielu Greków ma poczucie, że należało skazać więcej osób. Nie chcą jednak odwetu. Okres dyktatury zahamował grecką gospodarkę, ale miał też pozytywny skutek: potrzeba umocnienia odzyskanej demokracji umożliwiła Grekom wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
247 257 </summary>
248   - <summary ratio="10%" type="extract" author="E">
  258 + <summary ratio="10" type="extract" author="E">
249 259 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym.
250 260 W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych jednak wniosek jest odrzucany. sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Pułkownicy postanowili przyłączyć Cypr do Grecji. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al do gry włączy się Turcja, wróg, który zajmie całą północ wyspy?
251 261 To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza się rozsypała. z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty. Sprawę odpowiedzialności uregulował Akt Konstytucyjny. na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował rozwój gospodarki, ale gdyby nie potrzeba ugruntowania demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
252 262 <spans>
253   - <span start="499" end="541">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa</span>
254   - <span start="557" end="705">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
  263 + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span>
  264 + <span start="557" end="706">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
255 265 <span start="891" end="957"> Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym</span>
256 266 <span start="1030" end="1031">.</span>
257   - <span start="1059" end="1059"></span>
  267 + <span start="1059" end="1060">
  268 +</span>
258 269 <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span>
259   - <span start="1767" end="1768">.</span>
  270 + <span start="1767" end="1769">. </span>
260 271 <span start="1837" end="1888">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych</span>
261   - <span start="1957" end="1957"></span>
262   - <span start="1965" end="1995">jednak wniosek jest odrzucany.</span>
263   - <span start="5061" end="5109">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego.</span>
264   - <span start="5664" end="5743">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej.</span>
265   - <span start="7027" end="7049">Pułkownicy postanowili</span>
  272 + <span start="1957" end="1958"> </span>
  273 + <span start="1965" end="1996">jednak wniosek jest odrzucany. </span>
  274 + <span start="5061" end="5110">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. </span>
  275 + <span start="5664" end="5744">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. </span>
  276 + <span start="7027" end="7050">Pułkownicy postanowili </span>
266 277 <span start="7232" end="7257">przyłączyć Cypr do Grecji</span>
267 278 <span start="7315" end="7376">. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al</span>
268   - <span start="7393" end="7419"> do gry włączy się Turcja,</span>
  279 + <span start="7393" end="7420"> do gry włączy się Turcja, </span>
269 280 <span start="7430" end="7467">wróg, który zajmie całą północ wyspy?</span>
270   - <span start="7468" end="7527">
271   -To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza</span>
272   - <span start="7538" end="7552">się rozsypała.</span>
  281 + <span start="7468" end="7528">
  282 +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza </span>
  283 + <span start="7538" end="7553">się rozsypała. </span>
273 284 <span start="8286" end="8364"> z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty</span>
274   - <span start="8419" end="8420">.</span>
275   - <span start="8564" end="8570">Sprawę</span>
276   - <span start="8575" end="8603">odpowiedzialności uregulował</span>
  285 + <span start="8419" end="8421">. </span>
  286 + <span start="8564" end="8571">Sprawę </span>
  287 + <span start="8575" end="8604">odpowiedzialności uregulował </span>
277 288 <span start="8621" end="8639"> Akt Konstytucyjny</span>
278 289 <span start="8970" end="8971">.</span>
279 290 <span start="8976" end="9013"> na początku roku 1975 rozpoczął się</span>
280   - <span start="9020" end="9045"> proces przywódców junty.</span>
281   - <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span>
282   - <span start="9272" end="9295">otrzymało karę śmierci.</span>
  291 + <span start="9020" end="9046"> proces przywódców junty. </span>
  292 + <span start="9108" end="9122">Pięciu z nich </span>
  293 + <span start="9272" end="9296">otrzymało karę śmierci. </span>
283 294 <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span>
284   - <span start="10826" end="10884"> Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował</span>
  295 + <span start="10826" end="10885"> Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował </span>
285 296 <span start="10889" end="10911">rozwój gospodarki, ale</span>
286   - <span start="10936" end="10936"></span>
287   - <span start="10961" end="10992">gdyby nie potrzeba ugruntowania</span>
  297 + <span start="10936" end="10937"> </span>
  298 + <span start="10961" end="10993">gdyby nie potrzeba ugruntowania </span>
288 299 <span start="11001" end="11019">demokracji, Grecja</span>
289 300 <span start="11053" end="11126"> miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span>
290 301 <span start="11155" end="11156">.</span>
291 302 </spans>
292 303 </summary>
293   - <summary ratio="20%" type="abstract" author="H">
  304 + <summary ratio="20" type="abstract" author="H">
294 305 <body>30 lat temu grupa wojskowych obaliła rząd w Grecji, wprowadziła stan wyjątkowy i wtrąciła przeciwników do więzień. Reżim, prześladowania i tortury trwały 7 lat. Pułkownicy podeptali demokrację, mieli na sumieniu śmierć tysiąca ludzi. Zostali za to skazani na dożywotnie więzienie. Kolejne wnioski o zwolnienie ich z przyczyn humanitarnych są odrzucane. Profesor Jeorjos Mangakis był aresztowany za sprzeciw wobec dyktatury i kontaktowanie się z zagranicznymi dziennikarzami. Mówi o tym, jak Grecy dawali do zrozumienia światu, że nie akceptują sytuacji w kraju. Powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna, do której należeli przedstawiciele wszystkich warstw społecznych. Kilkudziesięciu członków organizacji stanęło przed sądem - ich proces oskarżał sam reżim. Przywódcy zostali skazani na karę więzienia (od 4 lat do dożywocia). Dyktetura pułkowników nie miała uznania społecznego i nie była na tyle silna, aby się utrzymać. Grecja pod ich rządami nie odniosła sukcesu, nie stała się krajem dobrobytu. Z czasem pułkownicy utracili kontrolę nad armią, nasilili reżim, krwawo stłumili ruch studentów w Atenach. Nigdy nie ujawniono liczby zabitych osób. To masakryczne wydarzenie było punktem zwrotnym. Rozpoczęły się protesty i manifestacje. Pułkownicy dokonali kilku zmian na stanowiskach. Postanowili obalić arcybiskupa Makariosa, przyłączyć Cypr do Grecji i zaskarbić sobie sympatię społeczeństwa. Zamach na Cyprze nie udał się, a dodatkowo Turcja zajęła północną część wyspy. Władza dyktatorów rozsypała się, nie została obalona przez społeczeństwo, załamała się sama. Do kraju wrócił Karamanlis, czołowy polityk na emigracji. W Grecji panował entuzjazm i nikt nie zastanawiał się, jak ukarać pułkowników. Po kilku miesiącach przywódców reżimu osadzono w więzieniu. Postanowieniem Aktu Konstytucyjnego przed specjalnym trybunałem stanęli ci, którzy zorganizowali zamach na demokrację, oraz ci, którzy dołączyli do reżimu później. Pięciu przywódców zostało skazanych na śmierć, ale później wyrok zmieniono na dożywocie. Wielu Greków ma poczucie, że należało skazać więcej osób. Nie chcą jednak odwetu, chcą, aby skazani okazali skruchę i żal. Okres dyktatury zahamował grecką gospodarkę, ale miał też pozytywny skutek: potrzeba umocnienia odzyskanej demokracji umożliwiła Grekom wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Grecy są także zadowoleni z obalenia monarchii przez pułkowników.</body>
295 306 </summary>
296   - <summary ratio="20%" type="extract" author="E">
  307 + <summary ratio="20" type="extract" author="E">
297 308 <body>
298 309 21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym.
299 310 Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym. W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych zawsze jednak wniosek jest odrzucany. Jeorjos Mangakis Gdy pułkownicy przejęli władzę, nie krył, co myśli o łamaniu demokracji. został aresztowany, i gdy wyszedł, na dobre zaangażował się w działalność opozycyjną.- musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna. w kwietniu 1970 roku 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. Pułkownicy nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym. nastąpił "pucz w puczu". Ale były to tylko zmiany kosmetyczne. Pułkownicy postanowili przyłączyć Cypr do Grecji. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al do gry włączy się Turcja, wróg, który zajmie całą północ wyspy?
300 311 To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza się rozsypała. z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty. Sprawę odpowiedzialności uregulował Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. Pozostali mieli być sądzeni przez zwykłe sąd. na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
301 312 <spans>
302   - <span start="146" end="146"></span>
303   - <span start="499" end="541">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa</span>
304   - <span start="557" end="705">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
  313 + <span start="146" end="147">
  314 +</span>
  315 + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span>
  316 + <span start="557" end="706">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
305 317 <span start="891" end="957"> Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym</span>
306 318 <span start="1030" end="1031">.</span>
307 319 <span start="1059" end="1169">
308 320 Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span>
309   - <span start="1235" end="1236">.</span>
  321 + <span start="1235" end="1237">. </span>
310 322 <span start="1606" end="1667">W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu</span>
311   - <span start="1767" end="1768">.</span>
  323 + <span start="1767" end="1769">. </span>
312 324 <span start="1837" end="1888">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych</span>
313   - <span start="1957" end="1995"> zawsze jednak wniosek jest odrzucany.</span>
  325 + <span start="1957" end="1996"> zawsze jednak wniosek jest odrzucany. </span>
314 326 <span start="2175" end="2191">Jeorjos Mangakis</span>
315   - <span start="2243" end="2243"></span>
316   - <span start="2345" end="2377"> Gdy pułkownicy przejęli władzę,</span>
  327 + <span start="2243" end="2244"> </span>
  328 + <span start="2345" end="2378"> Gdy pułkownicy przejęli władzę, </span>
317 329 <span start="2388" end="2427">nie krył, co myśli o łamaniu demokracji</span>
318   - <span start="2503" end="2504">.</span>
  330 + <span start="2503" end="2505">. </span>
319 331 <span start="2854" end="2873">został aresztowany,</span>
320 332 <span start="2894" end="2960"> i gdy wyszedł, na dobre zaangażował się w działalność opozycyjną.</span>
321   - <span start="2962" end="2963">-</span>
322   - <span start="3043" end="3141">musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje.</span>
323   - <span start="3435" end="3463">powstała Obrona Demokracji -</span>
  333 + <span start="2962" end="2964">- </span>
  334 + <span start="3043" end="3142">musieliśmy pokazać światu, że reżim jest całkowicie osamotniony, a społeczeństwo go nie akceptuje. </span>
  335 + <span start="3435" end="3464">powstała Obrona Demokracji - </span>
324 336 <span start="3469" end="3490">organizacja podziemna</span>
325 337 <span start="3532" end="3533">.</span>
326   - <span start="3821" end="3842"> w kwietniu 1970 roku</span>
327   - <span start="3853" end="3948">34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu.</span>
  338 + <span start="3821" end="3843"> w kwietniu 1970 roku </span>
  339 + <span start="3853" end="3949">34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. </span>
328 340 <span start="4720" end="4731"> Pułkownicy</span>
329   - <span start="4777" end="4851"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć.</span>
330   - <span start="4869" end="4912"> nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami.</span>
  341 + <span start="4777" end="4852"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. </span>
  342 + <span start="4869" end="4913"> nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. </span>
331 343 <span start="5061" end="5157">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span>
332   - <span start="5663" end="5743"> W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej.</span>
  344 + <span start="5663" end="5744"> W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. </span>
333 345 <span start="5747" end="5804">masakra stała się symbolem, ale zarazem punktem zwrotnym.</span>
334 346 <span start="6708" end="6732"> nastąpił "pucz w puczu"</span>
335 347 <span start="6826" end="6865">. Ale były to tylko zmiany kosmetyczne.</span>
336   - <span start="7026" end="7049"> Pułkownicy postanowili</span>
  348 + <span start="7026" end="7050"> Pułkownicy postanowili </span>
337 349 <span start="7232" end="7257">przyłączyć Cypr do Grecji</span>
338 350 <span start="7315" end="7376">. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, al</span>
339   - <span start="7393" end="7419"> do gry włączy się Turcja,</span>
  351 + <span start="7393" end="7420"> do gry włączy się Turcja, </span>
340 352 <span start="7430" end="7467">wróg, który zajmie całą północ wyspy?</span>
341   - <span start="7468" end="7527">
342   -To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza</span>
343   - <span start="7538" end="7552">się rozsypała.</span>
  353 + <span start="7468" end="7528">
  354 +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza </span>
  355 + <span start="7538" end="7553">się rozsypała. </span>
344 356 <span start="8286" end="8364"> z początku nikt nie zaprzątał sobie głowy pytaniem, jak ukarać członków junty</span>
345   - <span start="8419" end="8420">.</span>
346   - <span start="8564" end="8570">Sprawę</span>
347   - <span start="8575" end="8603">odpowiedzialności uregulował</span>
348   - <span start="8621" end="8685"> Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać</span>
349   - <span start="8694" end="8754">ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację,</span>
  357 + <span start="8419" end="8421">. </span>
  358 + <span start="8564" end="8571">Sprawę </span>
  359 + <span start="8575" end="8604">odpowiedzialności uregulował </span>
  360 + <span start="8621" end="8686"> Akt Konstytucyjny: przed trybunałem specjalnym muszą odpowiadać </span>
  361 + <span start="8694" end="8755">ci, którzy zaplanowali i zorganizowali zamach na demokrację, </span>
350 362 <span start="8763" end="8916">ci, którzy do junty przyłączyli się później, ale odgrywali decydującą rolę we wcielaniu jej decyzji w życie. Pozostali mieli być sądzeni przez zwykłe sąd</span>
351 363 <span start="8970" end="8971">.</span>
352 364 <span start="8976" end="9013"> na początku roku 1975 rozpoczął się</span>
353   - <span start="9020" end="9045"> proces przywódców junty.</span>
354   - <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span>
355   - <span start="9272" end="9295">otrzymało karę śmierci.</span>
  365 + <span start="9020" end="9046"> proces przywódców junty. </span>
  366 + <span start="9108" end="9122">Pięciu z nich </span>
  367 + <span start="9272" end="9296">otrzymało karę śmierci. </span>
356 368 <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span>
357 369 <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span>
358 370 <span start="10826" end="10911"> Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale</span>
359   - <span start="10936" end="10936"></span>
  371 + <span start="10936" end="10937"> </span>
360 372 <span start="10961" end="11019">gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja</span>
361 373 <span start="11053" end="11126"> miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span>
362 374 <span start="11155" end="11156">.</span>
363 375 </spans>
364 376 </summary>
365   - <summary ratio="5%" type="abstract" author="H">
  377 + <summary ratio="5" type="abstract" author="H">
366 378 <body>30 lat temu grupa wojskowych obaliła rząd w Grecji i na 7 lat wprowadziła stan wyjątkowy. Grecy dawali do zrozumienia, że nie akceptują sytuacji w kraju. Dyktetura pułkowników nie była zbyt silna, nie miała uznania społecznego. Z czasem wojskowi utracili kontrolę nad armią i nasilili reżim. Po nieudanej próbie przyłączenia Cypru do Grecji władza dyktatorów zupełnie się rozsypała. Przywódców skazano na dożywocie. Niektórzy Grecy mają poczucie niedosytu, ale nie chcą odwetu. Pozytywnym skutkiem dyktatury było umocnienie odzyskanej demokracji, co umożliwiło Grekom wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
367 379 </summary>
368   - <summary ratio="5%" type="extract" author="E">
  380 + <summary ratio="5" type="extract" author="E">
369 381 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. W więzieniu do dziś przebywa czołówka sprawców zamachu. Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych jednak wniosek jest odrzucany. na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. wyrok na dożywocie.Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, ale gdyby nie potrzeba ugruntowania demokracji, Grecja miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
370 382 <spans>
371   - <span start="499" end="541">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa</span>
372   - <span start="557" end="705">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
373   - <span start="891" end="891"></span>
374   - <span start="1606" end="1634">W więzieniu do dziś przebywa</span>
  383 + <span start="499" end="542">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa </span>
  384 + <span start="557" end="706">wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
  385 + <span start="891" end="892"> </span>
  386 + <span start="1606" end="1635">W więzieniu do dziś przebywa </span>
375 387 <span start="1642" end="1667">czołówka sprawców zamachu</span>
376   - <span start="1767" end="1768">.</span>
  388 + <span start="1767" end="1769">. </span>
377 389 <span start="1837" end="1888">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych</span>
378   - <span start="1957" end="1957"></span>
379   - <span start="1965" end="1995">jednak wniosek jest odrzucany.</span>
  390 + <span start="1957" end="1958"> </span>
  391 + <span start="1965" end="1996">jednak wniosek jest odrzucany. </span>
380 392 <span start="8977" end="9013">na początku roku 1975 rozpoczął się</span>
381   - <span start="9020" end="9045"> proces przywódców junty.</span>
382   - <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span>
383   - <span start="9272" end="9295">otrzymało karę śmierci.</span>
  393 + <span start="9020" end="9046"> proces przywódców junty. </span>
  394 + <span start="9108" end="9122">Pięciu z nich </span>
  395 + <span start="9272" end="9296">otrzymało karę śmierci. </span>
384 396 <span start="9563" end="9582">wyrok na dożywocie.</span>
385   - <span start="10827" end="10874">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień,</span>
  397 + <span start="10827" end="10875">Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, </span>
386 398 <span start="10908" end="10911">ale</span>
387   - <span start="10936" end="10936"></span>
388   - <span start="10961" end="10992">gdyby nie potrzeba ugruntowania</span>
  399 + <span start="10936" end="10937"> </span>
  400 + <span start="10961" end="10993">gdyby nie potrzeba ugruntowania </span>
389 401 <span start="11001" end="11019">demokracji, Grecja</span>
390 402 <span start="11053" end="11126"> miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span>
391 403 <span start="11155" end="11156">.</span>
392 404 </spans>
393 405 </summary>
394   - <summary ratio="10%" type="abstract" author="G">
  406 + <summary ratio="10" type="abstract" author="G">
395 407 <body>W 1967 drogą puczu władzę w Grecji przejęła junta czarnych pułkowników. Ich dyktatura, depcząca tradycje demokracji, była głęboko znienawidzona przez Greków. Po trzydziestu latach od tego wydarzenia wydaje się, że społeczeństwo nie jest usatysfakcjonowane karami, jakie spotkały sprawców puczu. W procesie, który odbył się niedługo po upadku reżimu, tylko kilku z nich usłyszało wyrok kary śmierci, która i tak została zamieniona na dożywocie. Nie została więc postawiona wyraźna granica pomiędzy zmianą panujących rządów. Boli to Greków dotkliwie, ponieważ nie mogą zapomnieć o okolicznościach, w których doszło do upadku pułkowników. Nie były to strajki niezadowolonych Greków ani ich próby walki zbrojnej o wolność, lecz powolne rozpadanie się dyktatury opartej wyłącznie na wojsku, przypieczętowane niepowodzeniami przyłączenia Cypru do Grecji. Grekom pozostają wspomnienia o ruchu podziemnym, który co prawda nie zdobył się na radykalne kroki, ale stanowił podwalinę pod zbudowanie nowej demokracji. Wielu opozycjonistów w trakcie reżimu nawiązywało kontakty z Zachodem, aby informować świat o tragediach dziejących się w Grecji. Część członków ruchu oporu dziś aktywnie uczestniczy w życiu politycznym kraju.</body>
396 408 </summary>
397   - <summary ratio="10%" type="extract" author="J">
  409 + <summary ratio="10" type="extract" author="J">
398 410 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.
399 411 Pułkownicy nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, ale to był początek końca. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się punktem zwrotnym.
400 412 W lipcu 1974 roku prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu.
... ... @@ -402,35 +414,39 @@ na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Przed sądem
402 414 Czas dyktatury, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.</body>
403 415 <spans>
404 416 <span start="499" end="587">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji</span>
405   - <span start="632" end="705">, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
406   - <span start="4469" end="4469"></span>
  417 + <span start="632" end="706">, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
  418 + <span start="4469" end="4470">
  419 +</span>
407 420 <span start="4721" end="4731">Pułkownicy</span>
408   - <span start="4777" end="4912"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami.</span>
  421 + <span start="4777" end="4913"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. </span>
409 422 <span start="5110" end="5157">Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span>
410   - <span start="5237" end="5342">W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto,</span>
411   - <span start="5449" end="5475">ale to był początek końca.</span>
412   - <span start="5664" end="5764">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się</span>
  423 + <span start="5237" end="5343">W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, </span>
  424 + <span start="5449" end="5476">ale to był początek końca. </span>
  425 + <span start="5664" end="5765">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się </span>
413 426 <span start="5787" end="5804">punktem zwrotnym.</span>
414   - <span start="6866" end="6866"></span>
415   - <span start="7499" end="7516">W lipcu 1974 roku</span>
416   - <span start="7592" end="7713">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu.</span>
417   - <span start="8147" end="8147"></span>
418   - <span start="8977" end="9013">na początku roku 1975 rozpoczął się</span>
  427 + <span start="6866" end="6867">
  428 +</span>
  429 + <span start="7499" end="7517">W lipcu 1974 roku </span>
  430 + <span start="7592" end="7714">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. </span>
  431 + <span start="8147" end="8148">
  432 +</span>
  433 + <span start="8977" end="9014">na początku roku 1975 rozpoczął się </span>
419 434 <span start="9021" end="9082">proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób</span>
420 435 <span start="9106" end="9121">. Pięciu z nich</span>
421   - <span start="9271" end="9295"> otrzymało karę śmierci.</span>
  436 + <span start="9271" end="9296"> otrzymało karę śmierci. </span>
422 437 <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span>
423 438 <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span>
424   - <span start="10803" end="10803"></span>
  439 + <span start="10803" end="10804">
  440 +</span>
425 441 <span start="10827" end="10841">Czas dyktatury</span>
426 442 <span start="10911" end="11126">, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span>
427 443 <span start="11155" end="11156">.</span>
428 444 </spans>
429 445 </summary>
430   - <summary ratio="20%" type="abstract" author="G">
  446 + <summary ratio="20" type="abstract" author="G">
431 447 <body>30 lat mija od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Dyktatura wojskowa trwała w Grecji siedem lat. Prężnie działający ruch oporu przez cały ten okres starał się pokazać światu, że społeczeństwo nie akceptuje dyktatury, starano się działać otwarcie w ramach państwa: artyści przestali publikować, aktorzy, którzy występowali w telewizji, byli bojkotowani, w gazetach starano się przemycać idee demokratyczne. Wielu dziennikarzy wyemigrowało i za granicą mówiło prawdę o Grecji. Powstała też Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną. Organizacja ta została szybko wykryta i wielu jej członków osądzono na karę więzienia. Ale to nie ruch oporu miał kluczowe znaczenie w upadku reżimu - rządy pułkowników upadły samoistnie. Powolna utrata kontroli nad armią oznaczała utratę kontroli nad krajem. Zabrakło dyscypliny, poparcia społecznego, propagandy sukcesu. Próbowano ratować się zwiększeniem represji (symbolem stał się krwawo stłumiony ruch studentów politechniki ateńskiej w listopadzie 1973 roku), później wprowadzeniem pozorów demokracji. Gwoździem do trumny junty okazała się nieudana próba przyłączenia Cypru do Grecji. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała, a nie została obalona przez społeczeństwo. Pułkownicy zostali ukarani w procesie, który odbył się niedługo po upadku reżimu, ale tylko kilkunastu z nich usłyszało wyrok kary śmierci, który i tak został zamieniony na dożywocie. Dlatego wydaje się, że społeczeństwo nie jest usatysfakcjonowane karami, jakie spotkały sprawców puczu. W więzieniu do dziś przebywa kilku z nich, m.in. dwaj bracia Papadopulos. Starzy, schorowani, zatwardziali w nieprzyznaniu się do win wciąż stanowią rysę na zbiorowej świadomości Greków. Nie ma jednak litości: jak powiedział niegdyś sędziwy Konstantinos Karamanli, człowiek, który przeprowadził Grecję od dyktatury do demokracji: "Jak dożywocie - to dożywocie". Czas dyktatury przyniósł Grekom wiele cierpień, zahamował też rozwój gospodarki, ale, paradoksalnie, szybki rozwój po upadku pozwolił wejść Grecji do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Za najgorszy skutek reżimu uważa się powszechne rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości. Ludzie uważają, że wszystko im wolno. Nie ma już rzeczy niedozwolonych.</body>
432 448 </summary>
433   - <summary ratio="20%" type="extract" author="J">
  449 + <summary ratio="20" type="extract" author="J">
434 450 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym.
435 451  
436 452 Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu.
... ... @@ -444,80 +460,88 @@ Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. Już na początku
444 460  
445 461 Czas dyktatury, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body>
446 462 <spans>
447   - <span start="499" end="705">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień.</span>
  463 + <span start="499" end="706">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. </span>
448 464 <span start="1060" end="1169">Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym</span>
449   - <span start="1235" end="1236">.</span>
450   - <span start="2822" end="2822"></span>
451   - <span start="2961" end="2961"></span>
  465 + <span start="1235" end="1237">. </span>
  466 + <span start="2822" end="2823">
  467 +</span>
  468 + <span start="2961" end="2962">
  469 +</span>
452 470 <span start="3444" end="3532">Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną</span>
453   - <span start="3541" end="3585"> stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa.</span>
454   - <span start="3789" end="3948">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu.</span>
455   - <span start="4450" end="4450"></span>
  471 + <span start="3541" end="3586"> stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. </span>
  472 + <span start="3789" end="3949">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku w Atenach 34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu. </span>
  473 + <span start="4450" end="4451">
  474 +</span>
456 475 <span start="4469" end="4508">
457 476 Jak to się stało, że dyktatura upadła?</span>
458 477 <span start="4720" end="4731"> Pułkownicy</span>
459   - <span start="4777" end="4912"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami.</span>
460   - <span start="5110" end="5157">Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span>
461   - <span start="5237" end="5342">W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto,</span>
462   - <span start="5449" end="5475">ale to był początek końca.</span>
463   - <span start="5664" end="5764">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się</span>
464   - <span start="5787" end="5804">punktem zwrotnym.</span>
465   - <span start="6866" end="6933">
466   -Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków,</span>
  478 + <span start="4777" end="4913"> nigdy nie przekroczyli progu, poza którym wszelki opór przestaje istnieć. Z drugiej strony, nie zdołali kupić społeczeństwa sukcesami. </span>
  479 + <span start="5110" end="5158">Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. </span>
  480 + <span start="5237" end="5343">W roku 1972 grupa oficerów marynarki planowała obalenie pułkowników i przejęcie władzy. Spisek wykryto, </span>
  481 + <span start="5449" end="5476">ale to był początek końca. </span>
  482 + <span start="5664" end="5765">W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się </span>
  483 + <span start="5787" end="5805">punktem zwrotnym.
  484 +</span>
  485 + <span start="6866" end="6934">
  486 +Jeśli istnieje coś, co jest w stanie zjednoczyć wszystkich Greków, </span>
467 487 <span start="6987" end="7064">to jest to bez wątpienia problem Cypru. Pułkownicy postanowili to wykorzystać</span>
468   - <span start="7132" end="7207">: gdyby udało im się obalić arcybiskupa Makariosa, ówczesnego prezydenta, i</span>
  488 + <span start="7132" end="7208">: gdyby udało im się obalić arcybiskupa Makariosa, ówczesnego prezydenta, i </span>
469 489 <span start="7232" end="7418">przyłączyć Cypr do Grecji, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że nie tylko zamachowcy przegrają, ale na domiar złego do gry włączy się Turcja</span>
470 490 <span start="7466" end="7467">?</span>
471   - <span start="7468" end="7516">
472   -To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku</span>
473   - <span start="7592" end="7713">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu.</span>
474   - <span start="8147" end="8147"></span>
  491 + <span start="7468" end="7517">
  492 +To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku </span>
  493 + <span start="7592" end="7714">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji w Paryżu. </span>
  494 + <span start="8147" end="8148">
  495 +</span>
475 496 <span start="8162" end="8223">
476 497 Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span>
477   - <span start="8255" end="8256">.</span>
  498 + <span start="8255" end="8257">. </span>
478 499 <span start="8973" end="9121">Już na początku roku 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Przed sądem postawiono około 20 osób i byli to sami wojskowi. Pięciu z nich</span>
479   - <span start="9271" end="9295"> otrzymało karę śmierci.</span>
  500 + <span start="9271" end="9296"> otrzymało karę śmierci. </span>
480 501 <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span>
481 502 <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span>
482   - <span start="10671" end="10671"></span>
483   - <span start="10803" end="10803"></span>
  503 + <span start="10671" end="10672">
  504 +</span>
  505 + <span start="10803" end="10804">
  506 +</span>
484 507 <span start="10827" end="10841">Czas dyktatury</span>
485 508 <span start="10911" end="11126">, paradoksalnie, miał też jeden skutek pozytywny: gdyby nie potrzeba ugruntowania świeżej demokracji, Grecja, przy swym poziomie gospodarczym, miałaby znikome szanse na wejście do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej</span>
486   - <span start="11155" end="11156">.</span>
  509 + <span start="11155" end="11157">. </span>
487 510 <span start="11388" end="11517">Wielu ludzi uważa jednak, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span>
488 511 </spans>
489 512 </summary>
490   - <summary ratio="5%" type="abstract" author="G">
  513 + <summary ratio="5" type="abstract" author="G">
491 514 <body>W 1967 drogą puczu władzę w Grecji przejęła junta czarnych pułkowników. Ich dyktatura, depcząca tradycje demokracji, była głęboko znienawidzona przez Greków, jednak po siedmiu latach władza rozpadła się sama, nie odbyły się żadne strajki czy walki o wolność. Pułkownicy nie radzili sobie z utrzymaniem ładu wojskowego, gwoździem do trumny okazała się zaś interwencja na Cyprze. Do dziś rozliczenie się z tą kartą greckiej historii wydaje się być niedokończone, wiele osób ma poczucie niedosytu związane ze zbyt łagodnymi karami dla sprawców narodowego niewolenia.</body>
492 515 </summary>
493   - <summary ratio="5%" type="extract" author="J">
  516 + <summary ratio="5" type="extract" author="J">
494 517 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. W 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się punktem zwrotnym.W 1974 roku prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji.
495 518 na początku roku 1975 rozpoczął się proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci. Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie. wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</body>
496 519 <spans>
497 520 <span start="499" end="587">21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji</span>
498   - <span start="704" end="705">.</span>
  521 + <span start="704" end="706">. </span>
499 522 <span start="5110" end="5157">Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span>
500   - <span start="5475" end="5475"></span>
501   - <span start="5664" end="5665">W</span>
502   - <span start="5678" end="5764">1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się</span>
  523 + <span start="5475" end="5476"> </span>
  524 + <span start="5664" end="5666">W </span>
  525 + <span start="5678" end="5765">1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej. Ta masakra stała się </span>
503 526 <span start="5787" end="5804">punktem zwrotnym.</span>
504   - <span start="7499" end="7500">W</span>
505   - <span start="7507" end="7516">1974 roku</span>
  527 + <span start="7499" end="7501">W </span>
  528 + <span start="7507" end="7517">1974 roku </span>
506 529 <span start="7592" end="7703">prezydent Gizikis wezwał Konstantinosa Karamanlisa, jednego z czołowych polityków, który przebywał na emigracji</span>
507   - <span start="7712" end="7713">.</span>
508   - <span start="8147" end="8147"></span>
509   - <span start="8977" end="9013">na początku roku 1975 rozpoczął się</span>
510   - <span start="9021" end="9045">proces przywódców junty.</span>
  530 + <span start="7712" end="7714">. </span>
  531 + <span start="8147" end="8148">
  532 +</span>
  533 + <span start="8977" end="9014">na początku roku 1975 rozpoczął się </span>
  534 + <span start="9021" end="9046">proces przywódców junty. </span>
511 535 <span start="9108" end="9121">Pięciu z nich</span>
512   - <span start="9271" end="9295"> otrzymało karę śmierci.</span>
  536 + <span start="9271" end="9296"> otrzymało karę śmierci. </span>
513 537 <span start="9538" end="9582">Całej piątce zamieniono wyrok na dożywocie.</span>
514 538 <span start="10041" end="10101"> wielu nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość.</span>
515 539 </spans>
516 540 </summary>
517   - <summary ratio="10%" type="abstract" author="E">
  541 + <summary ratio="10" type="abstract" author="E">
518 542 <body>Niebawem mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Reżim istniał tylko 7 lat, ale zostawił ślady w świadomości i mentalności Greków. Członkowie junty zostali ukarani. Jedną z organizacji opozycyjnych była Obrona Demokracji. Jej członkowie zostali aresztowani, a ich proces stał się okazją do głośnego oskarżenia reżimu. Junta upadła z braku poparcia społecznego. Co prawda pułkownicy nigdy nie przekroczyli granicy za którą nie ma oporu, ale też nie kupili społeczeństwa sukcesem. Upadająca junta krwawo stłumiła protesty studentów w 1973 roku. Do reszty pogrążyła juntę nieudana próba zajęcia Cypru. Grecy uwolnili się od dyktatury bezkrwawo. Przywódców junty postawiono przed sądem, pięciu skazano na karę śmierci, zmienioną szybko na dożywocie. Wielu Greków nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Poszkodowani przez juntę nie pragną odwetu, ale uważają, że warunkiem przebaczenia jest skrucha i żal. Oprócz cierpień dyktatura przyniosła pozytywy: zniesienie monarchi i ugruntowanie świeżej demokracji, co umożliwiło wejście do EWG.</body>
519 543 </summary>
520   - <summary ratio="10%" type="extract" author="G">
  544 + <summary ratio="10" type="extract" author="G">
521 545 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym.
522 546 Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani.Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. problem Cypru Pułkownicy postanowili wykorzystać: gdyby udało im się przyłączyć Cypr, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że przegrają?
523 547 To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała.
... ... @@ -527,27 +551,28 @@ Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. Wielu ludzi uważ
527 551 <span start="1030" end="1031">.</span>
528 552 <span start="1059" end="1100">
529 553 Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani.</span>
530   - <span start="4510" end="4720">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji.</span>
  554 + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span>
531 555 <span start="7012" end="7025">problem Cypru</span>
532 556 <span start="7026" end="7049"> Pułkownicy postanowili</span>
533 557 <span start="7052" end="7064"> wykorzystać</span>
534   - <span start="7132" end="7152">: gdyby udało im się</span>
  558 + <span start="7132" end="7153">: gdyby udało im się </span>
535 559 <span start="7231" end="7247"> przyłączyć Cypr</span>
536 560 <span start="7257" end="7341">, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że</span>
537 561 <span start="7362" end="7372"> przegrają</span>
538   - <span start="7466" end="7467">?</span>
  562 + <span start="7466" end="7468">?
  563 +</span>
539 564 <span start="7469" end="7552">To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała.</span>
540 565 <span start="8162" end="8223">
541 566 Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span>
542   - <span start="8255" end="8256">.</span>
  567 + <span start="8255" end="8257">. </span>
543 568 <span start="11388" end="11405">Wielu ludzi uważa</span>
544 569 <span start="11412" end="11517">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span>
545 570 </spans>
546 571 </summary>
547   - <summary ratio="20%" type="abstract" author="E">
  572 + <summary ratio="20" type="abstract" author="E">
548 573 <body>Rządy pułkowników nigdy nie cieszyły się sympatią społeczeństwa. Dyktatura opierała się wyłącznie na wojsku, no i miała też za sobą poparcie USA i NATO - opowiada Jeorjos Aleksandros Mangakis, niegdyś członek ruchu oporu i więzień polityczny, dziś deputowany socjalistycznej partii PASOK. Niebawem mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Reżim istniał tylko 7 lat, ale zostawił ślady w świadomości i mentalności Greków. W więzieniu do dziś przebywają wiekowi sprawcy zamachów, a wnioski o ich zwolnienie ze względów humanitarnych, są odrzucane. Grecy uważają, że darowanie win byłoby niemoralne, pułkownicy podeptali demokrację, ich sumienia obciążają cierpienia i śmierć tysięcy ludzi. Jeorjos Mangakis, profesor prawa i kryminologii, został aresztowany za krytykę reżimu. Po wyjściu zaangażował się w działalność opozycyjną. Opozycja działała otwarcie, pokazując, że reżim jest osamotniony. Gdy to okazało się niewystarczające, powstała Obrona Demokracji - organizacja podziemna, zalecająca walkę zbrojną. Członkowie Obrony stanęli przed sądem w 1970 roku, a ich proces stał się okazją do głośnego oskarżenia reżimu. Mangakis odsiedziawszy 3 lata, uciekł do Niemiec. Zasadniczą przyczyną upadku dyktatury był brak poparcia społecznego i oparcie się tylko na wojsku. Pułkownicy nigdy nie przekroczyli granicy za którą nie ma oporu, ale jednocześnie nie kupili społeczeństwa sukcesem. Upadająca junta, próbowała przyłączyć Cypr. Problem Cypru zawsze jednoczy wszystkich Greków. Junta nie tylko jednak przegrała, ale umożliwiła zajęcie Turcji północną część wyspy. To pogrążyło do końca juntę, która w 1974 upadła. Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. W 1975 rozpoczął się wielki proces przywódców junty. Pięciu z nich otrzymało karę śmierci, ale zmieniono wyrok na dożywocie. Wielu Greków nie ma poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Poszkodowani przez juntę pracują dziś często na eksponowanych stanowiskach, nie pragną odwetu, ale uważają, że warunkiem przebaczenia jest skrucha i żal. Oprócz cierpień dyktatura przyniosła pozytywy: zniesienie monarchi, ugruntowanie świeżej demokracji, co umożliwiło wejście do EWG. Najgorszą spuściznę dyktatury stanowi rozlużnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body>
549 574 </summary>
550   - <summary ratio="20%" type="extract" author="G">
  575 + <summary ratio="20" type="extract" author="G">
551 576 <body>21 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który wprawdzie istniał tylko siedem lat, ale w świadomości i mentalności Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym, a Grecja dla całej Europy stała się synonimem ucisku i dławienia swobód.
552 577 Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im win byłoby czymś z gruntu niemoralnym.
553 578 W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu, m.in. dwaj bracia Papadopulos. Są starzy, ich zdrowie szwankuje.Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych, zawsze jednak wniosek jest odrzucany. Gdy pułkownicy przejęli władzę, powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną.
... ... @@ -564,24 +589,26 @@ Sprawcy tych nieszczęść zostali ukarani. Grecy uważają, że darowanie im wi
564 589 <span start="1605" end="1698">
565 590 W więzieniu do dziś przebywa ścisła czołówka sprawców zamachu, m.in. dwaj bracia Papadopulos</span>
566 591 <span start="1733" end="1768">. Są starzy, ich zdrowie szwankuje.</span>
567   - <span start="1837" end="1889">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych,</span>
  592 + <span start="1837" end="1890">Co jakiś czas powraca sprawa ułaskawienia skazanych, </span>
568 593 <span start="1958" end="1995">zawsze jednak wniosek jest odrzucany.</span>
569 594 <span start="2345" end="2377"> Gdy pułkownicy przejęli władzę,</span>
570 595 <span start="3434" end="3533"> powstała Obrona Demokracji - duża organizacja podziemna, która jako jedyna zalecała walkę zbrojną.</span>
571   - <span start="3534" end="3720">
572   -Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Należeli do niej profesorowie wyższych uczelni, adwokaci, sędziowie, dziennikarze, pisarze, robotnicy, a nawet emerytowani oficerowie.</span>
573   - <span start="3789" end="3842">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku</span>
  596 + <span start="3534" end="3721">
  597 +Obrona stanowiła prawdziwy przekrój społeczeństwa. Należeli do niej profesorowie wyższych uczelni, adwokaci, sędziowie, dziennikarze, pisarze, robotnicy, a nawet emerytowani oficerowie. </span>
  598 + <span start="3789" end="3843">Policja wpadła na trop Obrony i w kwietniu 1970 roku </span>
574 599 <span start="3853" end="3948">34 członków organizacji stanęło przed sądem. Proces opozycjonistów stał się oskarżeniem reżimu.</span>
575   - <span start="4140" end="4140"></span>
576   - <span start="4510" end="4720">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji.</span>
577   - <span start="5061" end="5157">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku.</span>
  600 + <span start="4140" end="4141">
  601 +</span>
  602 + <span start="4510" end="4721">Z reżimem pułkowników stało się to, co dzieje się z władzą, która nie potrafi zdobyć uznania i poparcia społecznego, a jednocześnie nie jest na tyle silna, by przez dłuższy czas mogła trzymać się siłą represji. </span>
  603 + <span start="5061" end="5158">sprawą zasadniczą był brak poparcia społecznego. Rządy pułkowników opierały się tylko na wojsku. </span>
578 604 <span start="5607" end="5743">Słabnący reżim próbował ratować się nasilaniem represji. W listopadzie 1973 roku krwawo stłumiono ruch studentów politechniki ateńskiej.</span>
579 605 <span start="7011" end="7025"> problem Cypru</span>
580 606 <span start="7026" end="7049"> Pułkownicy postanowili</span>
581   - <span start="7052" end="7152"> wykorzystać i trzeba przyznać, że ich rachuby nie były całkiem pozbawione sensu: gdyby udało im się</span>
  607 + <span start="7052" end="7153"> wykorzystać i trzeba przyznać, że ich rachuby nie były całkiem pozbawione sensu: gdyby udało im się </span>
582 608 <span start="7231" end="7341"> przyłączyć Cypr do Grecji, mogliby sobie zaskarbić choć cień sympatii społeczeństwa. Kto mógł przewidzieć, że</span>
583 609 <span start="7362" end="7372"> przegrają</span>
584   - <span start="7466" end="7467">?</span>
  610 + <span start="7466" end="7468">?
  611 +</span>
585 612 <span start="7469" end="7552">To do reszty pogrążyło juntę. W lipcu 1974 roku jej władza po prostu się rozsypała.</span>
586 613 <span start="8162" end="8223">
587 614 Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span>
... ... @@ -593,20 +620,20 @@ Wielu ludzi uważa&lt;/span&gt;
593 620 <span start="11412" end="11517">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to daleko idące rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span>
594 621 </spans>
595 622 </summary>
596   - <summary ratio="5%" type="abstract" author="E">
  623 + <summary ratio="5" type="abstract" author="E">
597 624 <body>Niebawem mija 30 lat od dnia, gdy grupa wojskowych obaliła rząd Grecji. Reżim istniał tylko 7 lat, ale zostawił ślady w świadomości i mentalności Greków. Jedną z organizacji opozycyjnych była Obrona Demokracji. Grecy uwolnili się od dyktatury bezkrwawo. Przywódców junty postawiono przed sądem, skazując ostatecznie na dożywocie. Jednak Grecy nie mają poczucia, że sprawiedliwości stało się zadość. Oprócz cierpień dyktatura przyniosła pozytywy: zniesienie monarchi i ugruntowanie świeżej demokracji, co umożliwiło wejście do EWG. Najgorszą spuścizną dyktatury jest rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body>
598 625 </summary>
599   - <summary ratio="5%" type="extract" author="G">
  626 + <summary ratio="5" type="extract" author="G">
600 627 <body>mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który istniał tylko siedem lat, ale w świadomości Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym.Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy. Wielu ludzi uważa, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</body>
601 628 <spans>
602   - <span start="511" end="738">mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który</span>
603   - <span start="749" end="792">istniał tylko siedem lat, ale w świadomości</span>
  629 + <span start="511" end="739">mija 30 lat od dnia, gdy grupa wysokich rangą wojskowych obaliła rząd Grecji, zawiesiła konstytucję, rozwiązała parlament, wprowadziła stan wyjątkowy, a tysiące przeciwników wtrąciła do więzień. Ponurym symbolem reżimu - który </span>
  630 + <span start="749" end="793">istniał tylko siedem lat, ale w świadomości </span>
604 631 <span start="807" end="957">Greków pozostawił ślady widoczne do dziś - stały się obozy na wyspach Jaros i Leros. Prześladowania, tortury, znikanie ludzi były na porządku dziennym</span>
605 632 <span start="1030" end="1031">.</span>
606 633 <span start="8163" end="8223">Grecy od dyktatury do demokracji przeszli w sposób bezkrwawy</span>
607   - <span start="8255" end="8256">.</span>
  634 + <span start="8255" end="8257">. </span>
608 635 <span start="11388" end="11405">Wielu ludzi uważa</span>
609   - <span start="11412" end="11459">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to</span>
  636 + <span start="11412" end="11460">, że najbardziej fatalna spuścizna dyktatury to </span>
610 637 <span start="11473" end="11517">rozluźnienie zasad i zniszczenie uczciwości.</span>
611 638 </spans>
612 639 </summary>
... ...
src/test/resources/sample_texts/199704210013.xml
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
1 2 <text id="199704210013">
2   - <date>1997.04.21</date>
  3 + <date>1997-04-21</date>
3 4 <title>Laboratorium polityczne</title>
4 5 <section>Publicystyka, Opinie</section>
5 6 <authors>Ryszard Malik</authors>
... ... @@ -93,41 +94,43 @@ Kto wie. Może w Kisangani w 1961 roku, może w Dar es Saalam, czy w Nairobii, K
93 94  
94 95 Rozmawiał Ryszard Malik</body>
95 96 <summaries>
96   - <summary ratio="10%" type="extract" author="A">
  97 + <summary ratio="10" type="extract" author="A">
97 98 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, kryzysu państwa narodowego. Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.
98 99 Amerykanie wchodzą dziś do Afryki. To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki amerykańskiej.
99 100 Istotną rolę po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela. Jego osoba budzi powszechny szacunek. Jest on największym obecnie przywódcą w Afryce. Świadczy to także o roli, jaką zaczyna odgrywać Republika Południowej Afryki.
100 101 Zair zawsze był na pierwszej stronie. Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu. Tak jest i teraz.
101 102 Jaka jest przyszłość tego kontynentu, nadal wlokącego się z tyłu za wszystkimi?Trudno odpowiedzieć. Z procesu, jaki obserwujemy, wynika, że będzie mniej konfliktów, więcej stabilizacji i demokracji. Nie zabraknie trudności ekonomicznych. Afryka stanie na nogi, kiedy dostanie pieniądze z zewnątrz. Jeśli mówimy o ekonomii, to konkurentem dla USA będą Chiny. Niewątpliwie Europa, szczególnie b. państwa kolonialne, mają wewnętrzne problemy i nie angażują się, nie mając środków, Afryce. Wielkim przegranym jest Francja,</body>
102 103 <spans>
103   - <span start="365" end="514">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
  104 + <span start="365" end="515">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. </span>
104 105 <span start="4540" end="4688">Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie,</span>
105   - <span start="4708" end="4736"> kryzysu państwa narodowego.</span>
  106 + <span start="4708" end="4737"> kryzysu państwa narodowego. </span>
106 107 <span start="5716" end="5813">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
107   - <span start="5863" end="5912"> między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
108   - <span start="7787" end="7787"></span>
  108 + <span start="5863" end="5913"> między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. </span>
  109 + <span start="7787" end="7788">
  110 +</span>
109 111 <span start="7906" end="7916">Amerykanie</span>
110   - <span start="7962" end="7986"> wchodzą dziś do Afryki.</span>
111   - <span start="8775" end="9022">To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</span>
112   - <span start="10791" end="10911">Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki amerykańskiej.</span>
  112 + <span start="7962" end="7987"> wchodzą dziś do Afryki. </span>
  113 + <span start="8775" end="9023">To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. </span>
  114 + <span start="10791" end="10912">Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki amerykańskiej. </span>
113 115 <span start="11200" end="11213">
114 116 Istotną rolę</span>
115   - <span start="11236" end="11405"> po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela. Jego osoba budzi powszechny szacunek. Jest on największym obecnie przywódcą w Afryce.</span>
116   - <span start="11498" end="11575">Świadczy to także o roli, jaką zaczyna odgrywać Republika Południowej Afryki.</span>
117   - <span start="12660" end="12697">Zair zawsze był na pierwszej stronie.</span>
118   - <span start="12800" end="12917">Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu. Tak jest i teraz.</span>
  117 + <span start="11236" end="11406"> po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela. Jego osoba budzi powszechny szacunek. Jest on największym obecnie przywódcą w Afryce. </span>
  118 + <span start="11498" end="11576">Świadczy to także o roli, jaką zaczyna odgrywać Republika Południowej Afryki.
  119 +</span>
  120 + <span start="12660" end="12698">Zair zawsze był na pierwszej stronie. </span>
  121 + <span start="12800" end="12918">Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu. Tak jest i teraz. </span>
119 122 <span start="12975" end="13055">
120 123 Jaka jest przyszłość tego kontynentu, nadal wlokącego się z tyłu za wszystkimi?</span>
121   - <span start="13057" end="13077">Trudno odpowiedzieć.</span>
122   - <span start="13316" end="13453">Z procesu, jaki obserwujemy, wynika, że będzie mniej konfliktów, więcej stabilizacji i demokracji. Nie zabraknie trudności ekonomicznych.</span>
  124 + <span start="13057" end="13078">Trudno odpowiedzieć. </span>
  125 + <span start="13316" end="13454">Z procesu, jaki obserwujemy, wynika, że będzie mniej konfliktów, więcej stabilizacji i demokracji. Nie zabraknie trudności ekonomicznych. </span>
123 126 <span start="13644" end="13763">Afryka stanie na nogi, kiedy dostanie pieniądze z zewnątrz. Jeśli mówimy o ekonomii, to konkurentem dla USA będą Chiny.</span>
124   - <span start="13773" end="13773"></span>
  127 + <span start="13773" end="13774"> </span>
125 128 <span start="14854" end="14909">Niewątpliwie Europa, szczególnie b. państwa kolonialne,</span>
126 129 <span start="14941" end="15032"> mają wewnętrzne problemy i nie angażują się, nie mając środków, Afryce. Wielkim przegranym</span>
127 130 <span start="15047" end="15061"> jest Francja,</span>
128 131 </spans>
129 132 </summary>
130   - <summary ratio="20%" type="extract" author="A">
  133 + <summary ratio="20" type="extract" author="A">
131 134 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki, wobec Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, wraz z wycofaniem się z Afryki Rosjan, wraz ze zniknięciem z tego kontynentu wszystkich podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw.
132 135 Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego. Od dawna także i ten kryzys trawił Zair. Państwo to istniało sztucznie, bez komunikacji, bez łączności. Na tym wielkim obszarze w rzeczywistości istniały struktury federalne, oparte albo na silnej grupie etnicznej, albo terytorium.
133 136 Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja. Tym razem jest to konfrontacja na linii Paryż - Waszyngton. przywódca powstańców Laurent-Desire Kabila jest związany silnymi więziami personalnymi z prezydentem Ugandy Yoveri Musevenim, jak i z wiceprezydentem Rwandy gen. Paulem Kagame. Mówi w kraju frankofońskim po angielsku i skończył amerykańską akademię wojskową.
... ... @@ -137,64 +140,70 @@ Zair zawsze był na pierwszej stronie. Zair był i jest laboratorium politycznym
137 140 Jaka jest przyszłość tego kontynentu, nadal wlokącego się z tyłu za wszystkimi?Trudno odpowiedzieć. Z procesu, jaki obserwujemy, wynika, że będzie mniej konfliktów, więcej stabilizacji i demokracji. Nie zabraknie trudności ekonomicznych. Afryka stanie na nogi, kiedy dostanie pieniądze z zewnątrz. Jeśli mówimy o ekonomii, to konkurentem dla USA będą Chiny. Niewątpliwie Europa, szczególnie b. państwa kolonialne, mają wewnętrzne problemy i nie angażują się, nie mając środków, Afryce. Wielkim przegranym jest Francja,która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański; wiele złego zrobiła polityka b. prezydenta Francoisa Mitterranda.
138 141 afrykańscy politycy, młoda generacja, podobnie jak biznesmeni, rozumieją, że minął czas starych kolonialnych powiązań, że odchodzi w przeszłość model współpracy, np. z Francją metropolią kolonialną. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany Zjednoczone i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów.</body>
139 142 <spans>
140   - <span start="365" end="514">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
141   - <span start="2640" end="2938">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki, wobec Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką.</span>
142   - <span start="3459" end="3642">Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, wraz z wycofaniem się z Afryki Rosjan, wraz ze zniknięciem z tego kontynentu wszystkich podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw.</span>
143   - <span start="4515" end="4515"></span>
144   - <span start="4540" end="4736">Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego.</span>
145   - <span start="5319" end="5550">Od dawna także i ten kryzys trawił Zair. Państwo to istniało sztucznie, bez komunikacji, bez łączności. Na tym wielkim obszarze w rzeczywistości istniały struktury federalne, oparte albo na silnej grupie etnicznej, albo terytorium.</span>
146   - <span start="5690" end="5690"></span>
  143 + <span start="365" end="515">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. </span>
  144 + <span start="2640" end="2939">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki, wobec Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. </span>
  145 + <span start="3459" end="3643">Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, wraz z wycofaniem się z Afryki Rosjan, wraz ze zniknięciem z tego kontynentu wszystkich podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw. </span>
  146 + <span start="4515" end="4516">
  147 +</span>
  148 + <span start="4540" end="4737">Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego. </span>
  149 + <span start="5319" end="5551">Od dawna także i ten kryzys trawił Zair. Państwo to istniało sztucznie, bez komunikacji, bez łączności. Na tym wielkim obszarze w rzeczywistości istniały struktury federalne, oparte albo na silnej grupie etnicznej, albo terytorium. </span>
  150 + <span start="5690" end="5691">
  151 +</span>
147 152 <span start="5716" end="5813">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
148   - <span start="5863" end="5939"> między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja.</span>
  153 + <span start="5863" end="5940"> między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja. </span>
149 154 <span start="6777" end="6836">Tym razem jest to konfrontacja na linii Paryż - Waszyngton.</span>
150   - <span start="6989" end="7248"> przywódca powstańców Laurent-Desire Kabila jest związany silnymi więziami personalnymi z prezydentem Ugandy Yoveri Musevenim, jak i z wiceprezydentem Rwandy gen. Paulem Kagame. Mówi w kraju frankofońskim po angielsku i skończył amerykańską akademię wojskową.</span>
  155 + <span start="6989" end="7249"> przywódca powstańców Laurent-Desire Kabila jest związany silnymi więziami personalnymi z prezydentem Ugandy Yoveri Musevenim, jak i z wiceprezydentem Rwandy gen. Paulem Kagame. Mówi w kraju frankofońskim po angielsku i skończył amerykańską akademię wojskową. </span>
151 156 <span start="7787" end="7916">
152 157 Po wycofaniu się Rosjan, całkowitym braku zainteresowania ze strony Wielkiej Brytanii w Afryce wytworzyła się pustka. Amerykanie</span>
153   - <span start="7962" end="7986"> wchodzą dziś do Afryki.</span>
154   - <span start="8775" end="9022">To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</span>
155   - <span start="10643" end="10695">Jeszcze coś istotnego, gdy idzie o Zair i nie tylko.</span>
156   - <span start="10791" end="11026">Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki amerykańskiej. Afrykańskim warunkom geograficznym, historycznym i komunikacyjnym doskonale odpowiadają luźne federalne struktury.</span>
  158 + <span start="7962" end="7987"> wchodzą dziś do Afryki. </span>
  159 + <span start="8775" end="9023">To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. </span>
  160 + <span start="10643" end="10696">Jeszcze coś istotnego, gdy idzie o Zair i nie tylko. </span>
  161 + <span start="10791" end="11027">Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki amerykańskiej. Afrykańskim warunkom geograficznym, historycznym i komunikacyjnym doskonale odpowiadają luźne federalne struktury. </span>
157 162 <span start="11200" end="11213">
158 163 Istotną rolę</span>
159   - <span start="11236" end="11405"> po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela. Jego osoba budzi powszechny szacunek. Jest on największym obecnie przywódcą w Afryce.</span>
160   - <span start="11498" end="11575">Świadczy to także o roli, jaką zaczyna odgrywać Republika Południowej Afryki.</span>
161   - <span start="12660" end="12697">Zair zawsze był na pierwszej stronie.</span>
162   - <span start="12800" end="12917">Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu. Tak jest i teraz.</span>
  164 + <span start="11236" end="11406"> po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela. Jego osoba budzi powszechny szacunek. Jest on największym obecnie przywódcą w Afryce. </span>
  165 + <span start="11498" end="11576">Świadczy to także o roli, jaką zaczyna odgrywać Republika Południowej Afryki.
  166 +</span>
  167 + <span start="12660" end="12698">Zair zawsze był na pierwszej stronie. </span>
  168 + <span start="12800" end="12918">Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu. Tak jest i teraz. </span>
163 169 <span start="12975" end="13055">
164 170 Jaka jest przyszłość tego kontynentu, nadal wlokącego się z tyłu za wszystkimi?</span>
165   - <span start="13057" end="13077">Trudno odpowiedzieć.</span>
166   - <span start="13316" end="13453">Z procesu, jaki obserwujemy, wynika, że będzie mniej konfliktów, więcej stabilizacji i demokracji. Nie zabraknie trudności ekonomicznych.</span>
  171 + <span start="13057" end="13078">Trudno odpowiedzieć. </span>
  172 + <span start="13316" end="13454">Z procesu, jaki obserwujemy, wynika, że będzie mniej konfliktów, więcej stabilizacji i demokracji. Nie zabraknie trudności ekonomicznych. </span>
167 173 <span start="13644" end="13763">Afryka stanie na nogi, kiedy dostanie pieniądze z zewnątrz. Jeśli mówimy o ekonomii, to konkurentem dla USA będą Chiny.</span>
168   - <span start="13773" end="13773"></span>
  174 + <span start="13773" end="13774"> </span>
169 175 <span start="14854" end="14909">Niewątpliwie Europa, szczególnie b. państwa kolonialne,</span>
170 176 <span start="14941" end="15032"> mają wewnętrzne problemy i nie angażują się, nie mając środków, Afryce. Wielkim przegranym</span>
171 177 <span start="15047" end="15061"> jest Francja,</span>
172 178 <span start="15062" end="15185">która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański; wiele złego zrobiła polityka b. prezydenta Francoisa Mitterranda.</span>
173   - <span start="15196" end="15196"></span>
  179 + <span start="15196" end="15197">
  180 +</span>
174 181 <span start="16160" end="16357">afrykańscy politycy, młoda generacja, podobnie jak biznesmeni, rozumieją, że minął czas starych kolonialnych powiązań, że odchodzi w przeszłość model współpracy, np. z Francją metropolią kolonialną</span>
175 182 <span start="16460" end="16612">. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany Zjednoczone i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów.</span>
176 183 </spans>
177 184 </summary>
178   - <summary ratio="5%" type="extract" author="A">
  185 + <summary ratio="5" type="extract" author="A">
179 186 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, kryzysu państwa narodowego. Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.
180 187 Amerykanie wchodzą dziś do Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.
181 188 Zair zawsze był na pierwszej stronie. Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu. Tak jest i teraz.</body>
182 189 <spans>
183   - <span start="365" end="514">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
  190 + <span start="365" end="515">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. </span>
184 191 <span start="4540" end="4688">Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie,</span>
185   - <span start="4708" end="4736"> kryzysu państwa narodowego.</span>
  192 + <span start="4708" end="4737"> kryzysu państwa narodowego. </span>
186 193 <span start="5716" end="5813">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
187   - <span start="5863" end="5912"> między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
188   - <span start="7787" end="7787"></span>
  194 + <span start="5863" end="5913"> między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. </span>
  195 + <span start="7787" end="7788">
  196 +</span>
189 197 <span start="7906" end="7916">Amerykanie</span>
190   - <span start="7962" end="7986"> wchodzą dziś do Afryki.</span>
191   - <span start="8806" end="9022">Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</span>
192   - <span start="11200" end="11200"></span>
193   - <span start="12660" end="12697">Zair zawsze był na pierwszej stronie.</span>
  198 + <span start="7962" end="7987"> wchodzą dziś do Afryki. </span>
  199 + <span start="8806" end="9023">Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. </span>
  200 + <span start="11200" end="11201">
  201 +</span>
  202 + <span start="12660" end="12698">Zair zawsze był na pierwszej stronie. </span>
194 203 <span start="12800" end="12917">Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu. Tak jest i teraz.</span>
195 204 </spans>
196 205 </summary>
197   - <summary ratio="10%" type="extract" author="G">
  206 + <summary ratio="10" type="extract" author="G">
198 207 <body>wydarzenia rozgrywające się w Zairze są ważne?
199 208 RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.
200 209 Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne.
... ... @@ -210,78 +219,87 @@ jaka jest pozycja Afryki Północnej?
210 219 Ten region aktywność kieruje w dwie strony. silnie państwa Afryki Północnej są zaangażowane w basenie Morza Śródziemnego, gdzie szukają miejsca w związkach ekonomicznych z Europą. Kontynuują jednocześnie związki handlowe, a zwłaszcza religijne z czarną Afryką.
211 220 b. państwa kolonialne nie angażują się w Afryce. Wielkim przegranym jest Francja.</body>
212 221 <spans>
213   - <span start="131" end="167">wydarzenia rozgrywające się w Zairze</span>
214   - <span start="181" end="183">są</span>
  222 + <span start="131" end="168">wydarzenia rozgrywające się w Zairze </span>
  223 + <span start="181" end="184">są </span>
215 224 <span start="190" end="196">ważne?</span>
216   - <span start="281" end="302">
217   -RYSZARD KAPUŚCIŃSKI:</span>
218   - <span start="365" end="434">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie.</span>
  225 + <span start="281" end="303">
  226 +RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: </span>
  227 + <span start="365" end="435">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. </span>
219 228 <span start="467" end="514">jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
220   - <span start="3457" end="3457"></span>
  229 + <span start="3457" end="3458">
  230 +</span>
221 231 <span start="3643" end="3773">Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne</span>
222 232 <span start="3808" end="3809">.</span>
223   - <span start="4515" end="4515"></span>
224   - <span start="4540" end="4562">Wydarzenia w Zairze to</span>
225   - <span start="4634" end="4642">przykład</span>
  233 + <span start="4515" end="4516">
  234 +</span>
  235 + <span start="4540" end="4563">Wydarzenia w Zairze to </span>
  236 + <span start="4634" end="4643">przykład </span>
226 237 <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
227   - <span start="4785" end="4847"> tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi</span>
  238 + <span start="4785" end="4848"> tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi </span>
228 239 <span start="4861" end="4868">kryzys.</span>
229   - <span start="5715" end="5715"></span>
230   - <span start="5724" end="5762">powodem, dla którego to, co dzieje się</span>
231   - <span start="5768" end="5813">w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
  240 + <span start="5715" end="5716"> </span>
  241 + <span start="5724" end="5763">powodem, dla którego to, co dzieje się </span>
  242 + <span start="5768" end="5814">w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji </span>
232 243 <span start="5864" end="5912">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
233 244 <span start="6305" end="6324"> ambicje obu państw</span>
234 245 <span start="6338" end="6395"> zawsze się krzyżowały. Skończyło się to podziałem Afryki</span>
235 246 <span start="6485" end="6486">.</span>
236 247 <span start="6738" end="6776"> Do ponownego starcia doszło w Zairze.</span>
237   - <span start="6777" end="6807">Tym razem jest to konfrontacja</span>
  248 + <span start="6777" end="6808">Tym razem jest to konfrontacja </span>
238 249 <span start="6817" end="6836">Paryż - Waszyngton.</span>
239   - <span start="6837" end="6837"></span>
  250 + <span start="6837" end="6838">
  251 +</span>
240 252 <span start="6885" end="6977">rzecz dotyczy nie tylko różnic w interesach, ale także walki na polu kulturowym i językowym.</span>
241   - <span start="7787" end="7812">
242   -Po wycofaniu się Rosjan,</span>
  253 + <span start="7787" end="7813">
  254 +Po wycofaniu się Rosjan, </span>
243 255 <span start="7856" end="7873">Wielkiej Brytanii</span>
244 256 <span start="7905" end="7916"> Amerykanie</span>
245   - <span start="7962" end="7970"> wchodzą</span>
  257 + <span start="7962" end="7971"> wchodzą </span>
246 258 <span start="7976" end="7986">do Afryki.</span>
247 259 <span start="8028" end="8085"> odpowiada za to Departament Stanu, ale bardzo aktywne są</span>
248 260 <span start="8090" end="8114"> organizacje pozarządowe</span>
249   - <span start="8145" end="8149">. Są</span>
  261 + <span start="8145" end="8150">. Są </span>
250 262 <span start="8159" end="8191">różne odmiany ruchów religijnych</span>
251 263 <span start="8241" end="8242">.</span>
252   - <span start="8774" end="8774"></span>
  264 + <span start="8774" end="8775">
  265 +</span>
253 266 <span start="8806" end="8884">Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony</span>
254   - <span start="8898" end="8943"> mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam</span>
255   - <span start="8950" end="8972">środki, ludzi i ruszyć</span>
  267 + <span start="8898" end="8944"> mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam </span>
  268 + <span start="8950" end="8973">środki, ludzi i ruszyć </span>
256 269 <span start="8977" end="9022">wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</span>
257 270 <span start="9046" end="9082"> wchodzimy w erę postpostkolonialną.</span>
258   - <span start="9126" end="9126"></span>
  271 + <span start="9126" end="9127">
  272 +</span>
259 273 <span start="9196" end="9272">jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje</span>
260 274 <span start="9322" end="9496">. Jedynymi instytucjami, które choćby w części mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański.</span>
261   - <span start="12070" end="12070"></span>
  275 + <span start="12070" end="12071">
  276 +</span>
262 277 <span start="12164" end="12246">wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować, ożywić jej gospodarkę</span>
263 278 <span start="12271" end="12280">. Włączyć</span>
264 279 <span start="12283" end="12316"> do organizmu światowej ekonomii.</span>
265   - <span start="14210" end="14210"></span>
266   - <span start="14214" end="14261">jaka jest pozycja Afryki Północnej?
267   -
268   -Ten region</span>
269   - <span start="14268" end="14300">aktywność kieruje w dwie strony.</span>
270   - <span start="14308" end="14400">silnie państwa Afryki Północnej są zaangażowane w basenie Morza Śródziemnego, gdzie szukają</span>
271   - <span start="14407" end="14474">miejsca w związkach ekonomicznych z Europą. Kontynuują jednocześnie</span>
272   - <span start="14481" end="14488">związki</span>
  280 + <span start="14210" end="14212">
  281 +
  282 +</span>
  283 + <span start="14214" end="14262">jaka jest pozycja Afryki Północnej?
  284 +
  285 +Ten region </span>
  286 + <span start="14268" end="14301">aktywność kieruje w dwie strony. </span>
  287 + <span start="14308" end="14401">silnie państwa Afryki Północnej są zaangażowane w basenie Morza Śródziemnego, gdzie szukają </span>
  288 + <span start="14407" end="14475">miejsca w związkach ekonomicznych z Europą. Kontynuują jednocześnie </span>
  289 + <span start="14481" end="14489">związki </span>
273 290 <span start="14504" end="14552">handlowe, a zwłaszcza religijne z czarną Afryką.</span>
274   - <span start="14853" end="14853"></span>
  291 + <span start="14853" end="14854">
  292 +</span>
275 293 <span start="14887" end="14908">b. państwa kolonialne</span>
276 294 <span start="14968" end="14985"> nie angażują się</span>
277   - <span start="14986" end="14986"></span>
  295 + <span start="14986" end="14987"> </span>
278 296 <span start="15003" end="15004">w</span>
279 297 <span start="15005" end="15032"> Afryce. Wielkim przegranym</span>
280 298 <span start="15047" end="15060"> jest Francja</span>
281 299 <span start="15184" end="15185">.</span>
282 300 </spans>
283 301 </summary>
284   - <summary ratio="20%" type="extract" author="G">
  302 + <summary ratio="20" type="extract" author="G">
285 303 <body>wydarzenia rozgrywające się w Zairze są ważne?
286 304 RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami. Panowała nerwowa atmosfera. na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. wcześniej był sierżantem armii kolonialnej. Kiedy Patrice Lumumba (pierwszy premier) ogłosił niepodległość Konga i wystąpił z bardzo radykalnymi hasłami, Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka.
287 305 W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem.
... ... @@ -308,12 +326,12 @@ Europa, szczególnie b. państwa kolonialne, nie angażują się w Afryce. Wielk
308 326 Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany Zjednoczone i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity.
309 327 Amerykanie proponują demokratyczne rozwiązania, wolny rynek, swobodny przepływ kapitału.</body>
310 328 <spans>
311   - <span start="131" end="167">wydarzenia rozgrywające się w Zairze</span>
312   - <span start="181" end="183">są</span>
  329 + <span start="131" end="168">wydarzenia rozgrywające się w Zairze </span>
  330 + <span start="181" end="184">są </span>
313 331 <span start="190" end="196">ważne?</span>
314   - <span start="281" end="302">
315   -RYSZARD KAPUŚCIŃSKI:</span>
316   - <span start="365" end="434">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie.</span>
  332 + <span start="281" end="303">
  333 +RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: </span>
  334 + <span start="365" end="435">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. </span>
317 335 <span start="467" end="514">jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
318 336 <span start="645" end="819"> w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami</span>
319 337 <span start="865" end="866">.</span>
... ... @@ -321,111 +339,129 @@ RYSZARD KAPUŚCIŃSKI:&lt;/span&gt;
321 339 <span start="1173" end="1174">.</span>
322 340 <span start="1372" end="1409"> na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu.</span>
323 341 <span start="1457" end="1500"> wcześniej był sierżantem armii kolonialnej</span>
324   - <span start="1544" end="1655">. Kiedy Patrice Lumumba (pierwszy premier) ogłosił niepodległość Konga i wystąpił z bardzo radykalnymi hasłami,</span>
  342 + <span start="1544" end="1656">. Kiedy Patrice Lumumba (pierwszy premier) ogłosił niepodległość Konga i wystąpił z bardzo radykalnymi hasłami, </span>
325 343 <span start="1798" end="1842">Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka.</span>
326 344 <span start="2639" end="2746">
327 345 W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem.</span>
328   - <span start="3110" end="3110"></span>
329   - <span start="3457" end="3457"></span>
  346 + <span start="3110" end="3111">
  347 +</span>
  348 + <span start="3457" end="3458">
  349 +</span>
330 350 <span start="3483" end="3509">wraz z końcem zimnej wojny</span>
331 351 <span start="3642" end="3773"> Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne</span>
332 352 <span start="3808" end="3809">.</span>
333   - <span start="4515" end="4515"></span>
334   - <span start="4540" end="4562">Wydarzenia w Zairze to</span>
335   - <span start="4634" end="4642">przykład</span>
  353 + <span start="4515" end="4516">
  354 +</span>
  355 + <span start="4540" end="4563">Wydarzenia w Zairze to </span>
  356 + <span start="4634" end="4643">przykład </span>
336 357 <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
337   - <span start="4785" end="4847"> tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi</span>
  358 + <span start="4785" end="4848"> tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi </span>
338 359 <span start="4861" end="4868">kryzys.</span>
339   - <span start="5318" end="5327"> Od dawna</span>
340   - <span start="5347" end="5367">trawił Zair. Państwo</span>
  360 + <span start="5318" end="5328"> Od dawna </span>
  361 + <span start="5347" end="5368">trawił Zair. Państwo </span>
341 362 <span start="5371" end="5406">istniało sztucznie, bez komunikacji</span>
342   - <span start="5421" end="5446">. Na tym wielkim obszarze</span>
343   - <span start="5464" end="5500">istniały struktury federalne, oparte</span>
  363 + <span start="5421" end="5447">. Na tym wielkim obszarze </span>
  364 + <span start="5464" end="5501">istniały struktury federalne, oparte </span>
344 365 <span start="5506" end="5532">na silnej grupie etnicznej</span>
345 366 <span start="5533" end="5550"> albo terytorium.</span>
346   - <span start="5715" end="5762"> Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się</span>
347   - <span start="5768" end="5813">w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
  367 + <span start="5715" end="5763"> Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się </span>
  368 + <span start="5768" end="5814">w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji </span>
348 369 <span start="5864" end="5912">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
349 370 <span start="6305" end="6324"> ambicje obu państw</span>
350 371 <span start="6338" end="6395"> zawsze się krzyżowały. Skończyło się to podziałem Afryki</span>
351 372 <span start="6485" end="6486">.</span>
352 373 <span start="6738" end="6776"> Do ponownego starcia doszło w Zairze.</span>
353   - <span start="6777" end="6807">Tym razem jest to konfrontacja</span>
354   - <span start="6817" end="6836">Paryż - Waszyngton.</span>
  374 + <span start="6777" end="6808">Tym razem jest to konfrontacja </span>
  375 + <span start="6817" end="6838">Paryż - Waszyngton.
  376 +
  377 +</span>
355 378 <span start="6885" end="6977">rzecz dotyczy nie tylko różnic w interesach, ale także walki na polu kulturowym i językowym.</span>
356   - <span start="7787" end="7812">
357   -Po wycofaniu się Rosjan,</span>
  379 + <span start="7787" end="7813">
  380 +Po wycofaniu się Rosjan, </span>
358 381 <span start="7856" end="7873">Wielkiej Brytanii</span>
359 382 <span start="7905" end="7916"> Amerykanie</span>
360   - <span start="7962" end="7970"> wchodzą</span>
  383 + <span start="7962" end="7971"> wchodzą </span>
361 384 <span start="7976" end="7986">do Afryki.</span>
362 385 <span start="8028" end="8085"> odpowiada za to Departament Stanu, ale bardzo aktywne są</span>
363 386 <span start="8090" end="8114"> organizacje pozarządowe</span>
364   - <span start="8145" end="8149">. Są</span>
  387 + <span start="8145" end="8150">. Są </span>
365 388 <span start="8159" end="8191">różne odmiany ruchów religijnych</span>
366 389 <span start="8241" end="8275">. Sporo dobrego robi Korpus Pokoju</span>
367 390 <span start="8329" end="8330">.</span>
368   - <span start="8773" end="8773"></span>
  391 + <span start="8773" end="8775">
  392 +
  393 +</span>
369 394 <span start="8806" end="8884">Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony</span>
370   - <span start="8898" end="8943"> mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam</span>
371   - <span start="8950" end="8972">środki, ludzi i ruszyć</span>
  395 + <span start="8898" end="8944"> mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam </span>
  396 + <span start="8950" end="8973">środki, ludzi i ruszyć </span>
372 397 <span start="8977" end="9022">wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</span>
373 398 <span start="9046" end="9082"> wchodzimy w erę postpostkolonialną.</span>
374   - <span start="9126" end="9126"></span>
  399 + <span start="9126" end="9127">
  400 +</span>
375 401 <span start="9161" end="9272">nie ma już zimnej wojny. Po drugie jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje</span>
376 402 <span start="9322" end="9496">. Jedynymi instytucjami, które choćby w części mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański.</span>
377   - <span start="11200" end="11213">
378   -Istotną rolę</span>
  403 + <span start="11200" end="11214">
  404 +Istotną rolę </span>
379 405 <span start="11237" end="11318">po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela.</span>
380   - <span start="11356" end="11361"> Jest</span>
  406 + <span start="11356" end="11362"> Jest </span>
381 407 <span start="11365" end="11396">największym obecnie przywódcą w</span>
382 408 <span start="11397" end="11405"> Afryce.</span>
383   - <span start="11576" end="11576"></span>
384   - <span start="11584" end="11593">USA i RPA</span>
  409 + <span start="11576" end="11577">
  410 +</span>
  411 + <span start="11584" end="11594">USA i RPA </span>
385 412 <span start="11671" end="11735"> mają taki sam interes: doprowadzanie do stabilizacji kontynentu</span>
386 413 <span start="11794" end="11853">. Wtedy dopiero będzie można korzystać z bogactw kontynentu</span>
387 414 <span start="11915" end="11916">.</span>
388   - <span start="12070" end="12070"></span>
  415 + <span start="12070" end="12071">
  416 +</span>
389 417 <span start="12164" end="12246">wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować, ożywić jej gospodarkę</span>
390 418 <span start="12271" end="12280">. Włączyć</span>
391 419 <span start="12283" end="12316"> do organizmu światowej ekonomii.</span>
392   - <span start="12557" end="12557"></span>
393   - <span start="12606" end="12624">Zair jest w środku</span>
  420 + <span start="12557" end="12558">
  421 +</span>
  422 + <span start="12606" end="12625">Zair jest w środku </span>
394 423 <span start="12630" end="12658">wydarzeń. Jaki będzie finał?</span>
395   - <span start="12659" end="12659"></span>
  424 + <span start="12659" end="12660">
  425 +</span>
396 426 <span start="12800" end="12899">Zair był i jest laboratorium politycznym. Rozgrywały się tu wydarzenia ważne dla całego kontynentu.</span>
397   - <span start="13077" end="13147"> W Afryce są 52 państwa, ponad 800 mln ludzi, setki narodów i języków,</span>
  427 + <span start="13077" end="13148"> W Afryce są 52 państwa, ponad 800 mln ludzi, setki narodów i języków, </span>
398 428 <span start="13168" end="13226">religii. Różne są też poziomy życia, inne drogi rozwojowe.</span>
399   - <span start="13265" end="13265"></span>
  429 + <span start="13265" end="13266"> </span>
400 430 <span start="13356" end="13453">będzie mniej konfliktów, więcej stabilizacji i demokracji. Nie zabraknie trudności ekonomicznych.</span>
401   - <span start="14210" end="14210"></span>
402   - <span start="14214" end="14400">jaka jest pozycja Afryki Północnej?
  431 + <span start="14210" end="14212">
  432 +
  433 +</span>
  434 + <span start="14214" end="14401">jaka jest pozycja Afryki Północnej?
403 435  
404   -Ten region swoją aktywność kieruje w dwie strony. Bardzo silnie państwa Afryki Północnej są zaangażowane w basenie Morza Śródziemnego, gdzie szukają</span>
405   - <span start="14407" end="14474">miejsca w związkach ekonomicznych z Europą. Kontynuują jednocześnie</span>
406   - <span start="14481" end="14488">związki</span>
  436 +Ten region swoją aktywność kieruje w dwie strony. Bardzo silnie państwa Afryki Północnej są zaangażowane w basenie Morza Śródziemnego, gdzie szukają </span>
  437 + <span start="14407" end="14475">miejsca w związkach ekonomicznych z Europą. Kontynuują jednocześnie </span>
  438 + <span start="14481" end="14489">związki </span>
407 439 <span start="14504" end="14552">handlowe, a zwłaszcza religijne z czarną Afryką.</span>
408   - <span start="14853" end="14853"></span>
  440 + <span start="14853" end="14854">
  441 +</span>
409 442 <span start="14867" end="14909">Europa, szczególnie b. państwa kolonialne,</span>
410 443 <span start="14968" end="14985"> nie angażują się</span>
411   - <span start="14986" end="14986"></span>
  444 + <span start="14986" end="14987"> </span>
412 445 <span start="15003" end="15004">w</span>
413 446 <span start="15005" end="15032"> Afryce. Wielkim przegranym</span>
414 447 <span start="15047" end="15060"> jest Francja</span>
415 448 <span start="15184" end="15185">.</span>
416 449 <span start="15323" end="15353"> popierała najgorsze dyktatury</span>
417   - <span start="15575" end="15576">.</span>
  450 + <span start="15575" end="15577">. </span>
418 451 <span start="15585" end="15620">po śmierci dyktatora Burundi w 1994</span>
419   - <span start="15621" end="15708"> roku zaczęła tracić wpływy w całym regionie Wielkich Jezior. Teraz, jeśli straci Zair</span>
  452 + <span start="15621" end="15709"> roku zaczęła tracić wpływy w całym regionie Wielkich Jezior. Teraz, jeśli straci Zair </span>
420 453 <span start="15739" end="15758">utraci cały region.</span>
421   - <span start="16124" end="16124"></span>
  454 + <span start="16124" end="16126">
  455 +
  456 +</span>
422 457 <span start="16462" end="16575">Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany Zjednoczone i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity.</span>
423   - <span start="16651" end="16651"></span>
424   - <span start="16680" end="16700">Amerykanie proponują</span>
  458 + <span start="16651" end="16652">
  459 +</span>
  460 + <span start="16680" end="16701">Amerykanie proponują </span>
425 461 <span start="16708" end="16775">demokratyczne rozwiązania, wolny rynek, swobodny przepływ kapitału.</span>
426 462 </spans>
427 463 </summary>
428   - <summary ratio="5%" type="extract" author="G">
  464 + <summary ratio="5" type="extract" author="G">
429 465 <body>wydarzenia rozgrywające się w Zairze są ważne?
430 466 RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.to przykład kryzysu państwa narodowego. tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi kryzys. to przejaw konfrontacji między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.
431 467 rzecz dotyczy nie tylko różnic w interesach, ale także walki na polu kulturowym i językowym.
... ... @@ -433,196 +469,200 @@ Po wycofaniu się Rosjan, Wielkiej Brytanii Amerykanie wchodzą do Afryki.
433 469 Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam środki, ludzi i ruszyć wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. wchodzimy w erę postpostkolonialną. Jedynymi instytucjami, które choćby w części mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański.
434 470 b. państwa kolonialne nie angażują się w Afryce. Wielkim przegranym jest Francja.</body>
435 471 <spans>
436   - <span start="131" end="167">wydarzenia rozgrywające się w Zairze</span>
437   - <span start="181" end="183">są</span>
  472 + <span start="131" end="168">wydarzenia rozgrywające się w Zairze </span>
  473 + <span start="181" end="184">są </span>
438 474 <span start="190" end="196">ważne?</span>
439   - <span start="281" end="302">
440   -RYSZARD KAPUŚCIŃSKI:</span>
441   - <span start="365" end="434">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie.</span>
  475 + <span start="281" end="303">
  476 +RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: </span>
  477 + <span start="365" end="435">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. </span>
442 478 <span start="467" end="514">jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
443   - <span start="4560" end="4562">to</span>
444   - <span start="4634" end="4642">przykład</span>
  479 + <span start="4560" end="4563">to </span>
  480 + <span start="4634" end="4643">przykład </span>
445 481 <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
446   - <span start="4785" end="4847"> tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi</span>
  482 + <span start="4785" end="4848"> tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi </span>
447 483 <span start="4861" end="4868">kryzys.</span>
448   - <span start="5715" end="5715"></span>
449   - <span start="5790" end="5813">to przejaw konfrontacji</span>
  484 + <span start="5715" end="5716"> </span>
  485 + <span start="5790" end="5814">to przejaw konfrontacji </span>
450 486 <span start="5864" end="5912">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
451   - <span start="6837" end="6837"></span>
  487 + <span start="6837" end="6838">
  488 +</span>
452 489 <span start="6885" end="6977">rzecz dotyczy nie tylko różnic w interesach, ale także walki na polu kulturowym i językowym.</span>
453   - <span start="7787" end="7812">
454   -Po wycofaniu się Rosjan,</span>
  490 + <span start="7787" end="7813">
  491 +Po wycofaniu się Rosjan, </span>
455 492 <span start="7856" end="7873">Wielkiej Brytanii</span>
456 493 <span start="7905" end="7916"> Amerykanie</span>
457   - <span start="7962" end="7970"> wchodzą</span>
  494 + <span start="7962" end="7971"> wchodzą </span>
458 495 <span start="7976" end="7986">do Afryki.</span>
459   - <span start="8774" end="8774"></span>
460   - <span start="8806" end="8874">Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania</span>
461   - <span start="8899" end="8943">mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam</span>
462   - <span start="8950" end="8972">środki, ludzi i ruszyć</span>
  496 + <span start="8774" end="8775">
  497 +</span>
  498 + <span start="8806" end="8875">Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania </span>
  499 + <span start="8899" end="8944">mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam </span>
  500 + <span start="8950" end="8973">środki, ludzi i ruszyć </span>
463 501 <span start="8977" end="9022">wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</span>
464 502 <span start="9046" end="9082"> wchodzimy w erę postpostkolonialną.</span>
465 503 <span start="9323" end="9496"> Jedynymi instytucjami, które choćby w części mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański.</span>
466   - <span start="14853" end="14853"></span>
  504 + <span start="14853" end="14854">
  505 +</span>
467 506 <span start="14887" end="14908">b. państwa kolonialne</span>
468 507 <span start="14968" end="14985"> nie angażują się</span>
469   - <span start="14986" end="14986"></span>
  508 + <span start="14986" end="14987"> </span>
470 509 <span start="15003" end="15004">w</span>
471 510 <span start="15005" end="15032"> Afryce. Wielkim przegranym</span>
472 511 <span start="15047" end="15060"> jest Francja</span>
473 512 <span start="15184" end="15185">.</span>
474 513 </spans>
475 514 </summary>
476   - <summary ratio="10%" type="extract" author="F">
  515 + <summary ratio="10" type="extract" author="F">
477 516 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany. Następują zmiany w elitach politycznych. W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu. Wydarzenia w Zairze to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego. Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji. Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone. To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. To wszystko oznacza, że wchodzimy w erę postpostkolonialną. jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje i bez którego nie ma możliwości wyjścia z kryzysu. Młoda burżuazja wiąże swoją przyszłość z Bankiem Światowym i MFW, które symbolizują USA. W tej grze bierze udział wielu aktorów, są i będą konflikty. Jednak, co istotne, to fakt, że wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować, ożywić jej gospodarkę, tchnąć w nią nowe życie.</body>
478 517 <spans>
479   - <span start="365" end="434">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie.</span>
480   - <span start="515" end="584">Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie.</span>
  518 + <span start="365" end="435">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. </span>
  519 + <span start="515" end="585">Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. </span>
481 520 <span start="3459" end="3509">Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny</span>
482   - <span start="3641" end="3809">. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany.</span>
483   - <span start="3880" end="3920">Następują zmiany w elitach politycznych.</span>
484   - <span start="4430" end="4485">W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu.</span>
485   - <span start="4540" end="4562">Wydarzenia w Zairze to</span>
486   - <span start="4634" end="4736">przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego.</span>
  521 + <span start="3641" end="3810">. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany. </span>
  522 + <span start="3880" end="3921">Następują zmiany w elitach politycznych. </span>
  523 + <span start="4430" end="4486">W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu. </span>
  524 + <span start="4540" end="4563">Wydarzenia w Zairze to </span>
  525 + <span start="4634" end="4737">przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego. </span>
487 526 <span start="5011" end="5129">Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji</span>
488   - <span start="5162" end="5163">.</span>
489   - <span start="5716" end="5912">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
490   - <span start="7449" end="7580">miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone.</span>
  527 + <span start="5162" end="5164">. </span>
  528 + <span start="5716" end="5913">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. </span>
  529 + <span start="7449" end="7581">miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone. </span>
491 530 <span start="8775" end="9082">To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. To wszystko oznacza, że wchodzimy w erę postpostkolonialną.</span>
492   - <span start="9195" end="9323"> jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje i bez którego nie ma możliwości wyjścia z kryzysu.</span>
  531 + <span start="9195" end="9324"> jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje i bez którego nie ma możliwości wyjścia z kryzysu. </span>
493 532 <span start="9786" end="9874">Młoda burżuazja wiąże swoją przyszłość z Bankiem Światowym i MFW, które symbolizują USA.</span>
494   - <span start="11318" end="11318"></span>
  533 + <span start="11318" end="11319"> </span>
495 534 <span start="12071" end="12272">W tej grze bierze udział wielu aktorów, są i będą konflikty. Jednak, co istotne, to fakt, że wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować, ożywić jej gospodarkę, tchnąć w nią nowe życie.</span>
496 535 </spans>
497 536 </summary>
498   - <summary ratio="20%" type="extract" author="F">
  537 + <summary ratio="20" type="extract" author="F">
499 538 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. Politycy zachodni szukają kogoś, na kim można by się oprzeć. W takiej sytuacji jak zwykle sięga się po armię. Jednym z liderów wojska jest Joseph Mobutu. Człowiek, jak już mówiłem, który z sierżanta awansował na generała. W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki, wobec Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. I mamy przez prawie 30 lat do czynienia ze stanem trudnym do zdefiniowania. Jest zastój. Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany. Następują zmiany w elitach politycznych. W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu.
500 539 Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego. Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji. Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. Prasa francuska, co ciekawe, widzi jeszcze, że rzecz dotyczy nie tylko różnic w interesach, ale także walki na polu kulturowym i językowym. miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone. To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. To wszystko oznacza, że wchodzimy w erę postpostkolonialną.Po pierwsze pozytywne jest to, że nie ma już zimnej wojny. Po drugie jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje i bez którego nie ma możliwości wyjścia z kryzysu. Młoda burżuazja wiąże swoją przyszłość z Bankiem Światowym i MFW, które symbolizują USA.Wskutek braku łączności, komunikacji wytworzyła się regionalna czy federalna struktura władzy. Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki amerykańskiej. Afrykańskim warunkom geograficznym, historycznym i komunikacyjnym doskonale odpowiadają luźne federalne struktury. Szczególnie w Zairze, gdzie jest ponad 200 grup etnicznych. Istotną rolę - co chcę podkreślić - po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela. W tej grze bierze udział wielu aktorów, są i będą konflikty. Jednak, co istotne, to fakt, że wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować, ożywić jej gospodarkę, tchnąć w nią nowe życie. Włączyć ją do organizmu światowej ekonomii. Kończy się wielka epoka Mobutu, zaczyna się nowa Kabili. Jest to kontynent bardzo zróżnicowany. Na pewno nie będzie też jednej formuły rozwiązań.</body>
501 540 <spans>
502   - <span start="365" end="584">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie.</span>
503   - <span start="2087" end="2147">Politycy zachodni szukają kogoś, na kim można by się oprzeć.</span>
504   - <span start="2251" end="2411">W takiej sytuacji jak zwykle sięga się po armię. Jednym z liderów wojska jest Joseph Mobutu. Człowiek, jak już mówiłem, który z sierżanta awansował na generała.</span>
505   - <span start="2640" end="3014">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki, wobec Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. I mamy przez prawie 30 lat do czynienia ze stanem trudnym do zdefiniowania.</span>
506   - <span start="3074" end="3086">Jest zastój.</span>
  541 + <span start="365" end="585">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. </span>
  542 + <span start="2087" end="2148">Politycy zachodni szukają kogoś, na kim można by się oprzeć. </span>
  543 + <span start="2251" end="2412">W takiej sytuacji jak zwykle sięga się po armię. Jednym z liderów wojska jest Joseph Mobutu. Człowiek, jak już mówiłem, który z sierżanta awansował na generała. </span>
  544 + <span start="2640" end="3015">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki, wobec Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. I mamy przez prawie 30 lat do czynienia ze stanem trudnym do zdefiniowania. </span>
  545 + <span start="3074" end="3087">Jest zastój. </span>
507 546 <span start="3459" end="3509">Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny</span>
508   - <span start="3641" end="3809">. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany.</span>
509   - <span start="3880" end="3920">Następują zmiany w elitach politycznych.</span>
510   - <span start="4430" end="4485">W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu.</span>
511   - <span start="4540" end="4736">Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego.</span>
  547 + <span start="3641" end="3810">. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany. </span>
  548 + <span start="3880" end="3921">Następują zmiany w elitach politycznych. </span>
  549 + <span start="4430" end="4487">W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu.
  550 +</span>
  551 + <span start="4540" end="4737">Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej - końca zimnej wojny - to przykład innego zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, nie tylko w Zairze, kryzysu państwa narodowego. </span>
512 552 <span start="5011" end="5129">Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji</span>
513   - <span start="5162" end="5163">.</span>
514   - <span start="5716" end="5912">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
515   - <span start="6838" end="6977">Prasa francuska, co ciekawe, widzi jeszcze, że rzecz dotyczy nie tylko różnic w interesach, ale także walki na polu kulturowym i językowym.</span>
516   - <span start="7449" end="7580">miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone.</span>
  553 + <span start="5162" end="5164">. </span>
  554 + <span start="5716" end="5913">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. </span>
  555 + <span start="6838" end="6978">Prasa francuska, co ciekawe, widzi jeszcze, że rzecz dotyczy nie tylko różnic w interesach, ale także walki na polu kulturowym i językowym. </span>
  556 + <span start="7449" end="7581">miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone. </span>
517 557 <span start="8775" end="9082">To jest coś nowego dla Afryki. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent. To wszystko oznacza, że wchodzimy w erę postpostkolonialną.</span>
518   - <span start="9127" end="9323">Po pierwsze pozytywne jest to, że nie ma już zimnej wojny. Po drugie jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje i bez którego nie ma możliwości wyjścia z kryzysu.</span>
  558 + <span start="9127" end="9324">Po pierwsze pozytywne jest to, że nie ma już zimnej wojny. Po drugie jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje i bez którego nie ma możliwości wyjścia z kryzysu. </span>
519 559 <span start="9786" end="9874">Młoda burżuazja wiąże swoją przyszłość z Bankiem Światowym i MFW, które symbolizują USA.</span>
520   - <span start="10696" end="10894">Wskutek braku łączności, komunikacji wytworzyła się regionalna czy federalna struktura władzy. Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki</span>
521   - <span start="10897" end="11086">amerykańskiej. Afrykańskim warunkom geograficznym, historycznym i komunikacyjnym doskonale odpowiadają luźne federalne struktury. Szczególnie w Zairze, gdzie jest ponad 200 grup etnicznych.</span>
522   - <span start="11201" end="11318">Istotną rolę - co chcę podkreślić - po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela.</span>
523   - <span start="12071" end="12316">W tej grze bierze udział wielu aktorów, są i będą konflikty. Jednak, co istotne, to fakt, że wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować, ożywić jej gospodarkę, tchnąć w nią nowe życie. Włączyć ją do organizmu światowej ekonomii.</span>
  560 + <span start="10696" end="10895">Wskutek braku łączności, komunikacji wytworzyła się regionalna czy federalna struktura władzy. Państwa afrykańskie, takie jak Zair, mogą i chcą korzystać w tej mierze z rozwiązań prawnych i praktyki </span>
  561 + <span start="10897" end="11087">amerykańskiej. Afrykańskim warunkom geograficznym, historycznym i komunikacyjnym doskonale odpowiadają luźne federalne struktury. Szczególnie w Zairze, gdzie jest ponad 200 grup etnicznych. </span>
  562 + <span start="11201" end="11319">Istotną rolę - co chcę podkreślić - po raz pierwszy od wielu lat na kontynencie odgrywa prezydent RPA Nelson Mandela. </span>
  563 + <span start="12071" end="12317">W tej grze bierze udział wielu aktorów, są i będą konflikty. Jednak, co istotne, to fakt, że wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować, ożywić jej gospodarkę, tchnąć w nią nowe życie. Włączyć ją do organizmu światowej ekonomii. </span>
524 564 <span start="12918" end="12974">Kończy się wielka epoka Mobutu, zaczyna się nowa Kabili.</span>
525 565 <span start="13226" end="13315"> Jest to kontynent bardzo zróżnicowany. Na pewno nie będzie też jednej formuły rozwiązań.</span>
526 566 </spans>
527 567 </summary>
528   - <summary ratio="5%" type="extract" author="F">
  568 + <summary ratio="5" type="extract" author="F">
529 569 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. wraz z końcem zimnej wojny Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, rządy stały się otwarte na zmiany. Następują zmiany w elitach politycznych. W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu. Wydarzenia w Zairze to przykład kryzysu państwa narodowego. to, co dzieje się dziś w Zairze, to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone. Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</body>
530 570 <spans>
531   - <span start="365" end="434">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie.</span>
  571 + <span start="365" end="435">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. </span>
532 572 <span start="3483" end="3509">wraz z końcem zimnej wojny</span>
533   - <span start="3642" end="3750"> Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje,</span>
534   - <span start="3775" end="3809">rządy stały się otwarte na zmiany.</span>
535   - <span start="3880" end="3920">Następują zmiany w elitach politycznych.</span>
536   - <span start="4430" end="4485">W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu.</span>
537   - <span start="4540" end="4562">Wydarzenia w Zairze to</span>
538   - <span start="4634" end="4642">przykład</span>
539   - <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
540   - <span start="5745" end="5777">to, co dzieje się dziś w Zairze,</span>
541   - <span start="5790" end="5912">to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
542   - <span start="7449" end="7580">miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone.</span>
  573 + <span start="3642" end="3751"> Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, </span>
  574 + <span start="3775" end="3810">rządy stały się otwarte na zmiany. </span>
  575 + <span start="3880" end="3921">Następują zmiany w elitach politycznych. </span>
  576 + <span start="4430" end="4486">W tej sytuacji dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu. </span>
  577 + <span start="4540" end="4563">Wydarzenia w Zairze to </span>
  578 + <span start="4634" end="4643">przykład </span>
  579 + <span start="4709" end="4737">kryzysu państwa narodowego. </span>
  580 + <span start="5745" end="5778">to, co dzieje się dziś w Zairze, </span>
  581 + <span start="5790" end="5913">to przejaw konfrontacji - która na tym kontynencie toczy się od 100 lat - między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. </span>
  582 + <span start="7449" end="7581">miejsce Anglii, która jest zajęta swoimi wewnętrznymi problemami i w sprawy afrykańskie się nie angażuje, zajęły Stany Zjednoczone. </span>
543 583 <span start="8806" end="9022">Opuszczony, zadłużony kontynent stał się przedmiotem zainteresowania ze strony jedynego dziś mocarstwa, które jest gotowe zaangażować tam swoje środki, ludzi i ruszyć ten wyłączony z życia międzynarodowego kontynent.</span>
544 584 </spans>
545 585 </summary>
546   - <summary ratio="10%" type="extract" author="C">
  586 + <summary ratio="10" type="extract" author="C">
547 587 <body>Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne?
548 588 RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak. z kilku względów. Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa. do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. Obawiano się najgorszego. Afryka kojarzyła się z czymś niebezpiecznym i niepewnym. W sumie spowodowało to, że w ten wiszący w powietrzu konflikt włączyły się Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, a nawet Chiny. I właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. Był on nikomu nie znanym sierżantem armii kolonialnej. Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka. Nie wiedzą, jak dalej potoczą się losy Konga, państwa doskonale położonego strategicznie, dysponującego wieloma bogactwami naturalnymi, trzeciego pod względem obszaru kraju Afryki. W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. Wydarzenia w Zairze to przykład zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, kryzysu państwa narodowego. tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys. Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji, bo trwało niespełna 30 - 40 lat.</body>
549 589 <spans>
550   - <span start="127" end="196">Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne?</span>
551   - <span start="281" end="321">
552   -RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak.</span>
553   - <span start="347" end="584">z kilku względów. Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie.</span>
554   - <span start="646" end="866">w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa.</span>
555   - <span start="1092" end="1360">do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. Obawiano się najgorszego. Afryka kojarzyła się z czymś niebezpiecznym i niepewnym. W sumie spowodowało to, że w ten wiszący w powietrzu konflikt włączyły się Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, a nawet Chiny.</span>
556   - <span start="1363" end="1416">I właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. Był on</span>
557   - <span start="1427" end="1444">nikomu nie znanym</span>
  590 + <span start="127" end="197">Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne? </span>
  591 + <span start="281" end="322">
  592 +RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak. </span>
  593 + <span start="347" end="585">z kilku względów. Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. </span>
  594 + <span start="646" end="867">w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa. </span>
  595 + <span start="1092" end="1361">do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. Obawiano się najgorszego. Afryka kojarzyła się z czymś niebezpiecznym i niepewnym. W sumie spowodowało to, że w ten wiszący w powietrzu konflikt włączyły się Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, a nawet Chiny. </span>
  596 + <span start="1363" end="1417">I właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. Był on </span>
  597 + <span start="1427" end="1445">nikomu nie znanym </span>
558 598 <span start="1472" end="1500">sierżantem armii kolonialnej</span>
559   - <span start="1544" end="1545">.</span>
560   - <span start="1798" end="1842">Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka.</span>
561   - <span start="1856" end="2036">Nie wiedzą, jak dalej potoczą się losy Konga, państwa doskonale położonego strategicznie, dysponującego wieloma bogactwami naturalnymi, trzeciego pod względem obszaru kraju Afryki.</span>
  599 + <span start="1544" end="1546">. </span>
  600 + <span start="1798" end="1843">Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka. </span>
  601 + <span start="1856" end="2037">Nie wiedzą, jak dalej potoczą się losy Konga, państwa doskonale położonego strategicznie, dysponującego wieloma bogactwami naturalnymi, trzeciego pod względem obszaru kraju Afryki. </span>
562 602 <span start="2640" end="2780">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki</span>
563   - <span start="2793" end="2938"> dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką.</span>
564   - <span start="4540" end="4562">Wydarzenia w Zairze to</span>
565   - <span start="4634" end="4642">przykład</span>
566   - <span start="4650" end="4688">zjawiska, jakie obserwujemy w świecie,</span>
567   - <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
568   - <span start="4786" end="4868">tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys.</span>
  603 + <span start="2793" end="2939"> dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. </span>
  604 + <span start="4540" end="4563">Wydarzenia w Zairze to </span>
  605 + <span start="4634" end="4643">przykład </span>
  606 + <span start="4650" end="4689">zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, </span>
  607 + <span start="4709" end="4737">kryzysu państwa narodowego. </span>
  608 + <span start="4786" end="4869">tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys. </span>
569 609 <span start="5011" end="5163">Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji, bo trwało niespełna 30 - 40 lat.</span>
570 610 </spans>
571 611 </summary>
572   - <summary ratio="20%" type="extract" author="C">
  612 + <summary ratio="20" type="extract" author="C">
573 613 <body>Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne?
574 614 RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak. z kilku względów. Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa. kiedy w 1960 roku po raz pierwszy jechałem do Konga (dziś Zairu), w ówczesnej prasie światowej pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie. Panowała nerwowa atmosfera, do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. Obawiano się najgorszego. Afryka kojarzyła się z czymś niebezpiecznym i niepewnym. W sumie spowodowało to, że w ten wiszący w powietrzu konflikt włączyły się Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, a nawet Chiny.
575 615 I właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. Był on nikomu nie znanym sierżantem armii kolonialnej. Kiedy Patrice Lumumba (pierwszy premier) ogłosił niepodległość Konga i wystąpił z bardzo radykalnymi hasłami, kiedy dał się poznać jako człowiek bardzo zapalczywy, ambitny, który mówi, że pójdzie dalej - a na dodatek w Kongu pojawia się wielu Rosjan - Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka. Mają powody. Nie wiedzą, jak dalej potoczą się losy Konga, państwa doskonale położonego strategicznie, dysponującego wieloma bogactwami naturalnymi, trzeciego pod względem obszaru kraju Afryki. Zachód boi się zdecydowanego na wszystko Lumumby. Politycy zachodni szukają kogoś, na kim można by się oprzeć. Jednym z liderów wojska jest Joseph Mobutu. Człowiek, który z sierżanta awansował na generała. W armii kongijskiej nie było oficerów, wcześniej stanowiska te obsadzali Belgowie, ale oni po ogłoszeniu niepodległości opuścili ten kraj. W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką.
576 616 Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, wraz z wycofaniem się z Afryki Rosjan, wraz ze zniknięciem z tego kontynentu wszystkich podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany. Poza tym w Afryce doszła do władzy zupełnie nowa generacja polityków. Ludzie związani z okresem zimnej wojny ustępują pola młodszym, kształconym na uniwersytetach afrykańskich, rozumiejących lepiej swoje afrykańskie korzenie. W tej chwili poza Mobutu nie ma właściwie polityka u władzy z tamtej epoki. To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to przykład zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, kryzysu państwa narodowego. W wielu państwach świata można dziś dostrzec, że tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys. Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji, bo trwało niespełna 30 - 40 lat. Od dawna także i ten kryzys trawił Zair. Państwo to istniało sztucznie, bez komunikacji, bez łączności. Na tym wielkim obszarze w rzeczywistości istniały struktury federalne, oparte albo na silnej grupie etnicznej, albo terytorium.</body>
577 617 <spans>
578   - <span start="127" end="196">Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne?</span>
579   - <span start="281" end="321">
580   -RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak.</span>
581   - <span start="347" end="584">z kilku względów. Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie.</span>
582   - <span start="646" end="866">w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa.</span>
583   - <span start="880" end="1360">kiedy w 1960 roku po raz pierwszy jechałem do Konga (dziś Zairu), w ówczesnej prasie światowej pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie. Panowała nerwowa atmosfera, do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. Obawiano się najgorszego. Afryka kojarzyła się z czymś niebezpiecznym i niepewnym. W sumie spowodowało to, że w ten wiszący w powietrzu konflikt włączyły się Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, a nawet Chiny.</span>
584   - <span start="1362" end="1416">
585   -I właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. Był on</span>
586   - <span start="1427" end="1444">nikomu nie znanym</span>
  618 + <span start="127" end="197">Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne? </span>
  619 + <span start="281" end="322">
  620 +RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak. </span>
  621 + <span start="347" end="585">z kilku względów. Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Okres zimnej wojny na tym kontynencie przebiegał bardzo dramatycznie. </span>
  622 + <span start="646" end="867">w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa. </span>
  623 + <span start="880" end="1361">kiedy w 1960 roku po raz pierwszy jechałem do Konga (dziś Zairu), w ówczesnej prasie światowej pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie. Panowała nerwowa atmosfera, do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. Obawiano się najgorszego. Afryka kojarzyła się z czymś niebezpiecznym i niepewnym. W sumie spowodowało to, że w ten wiszący w powietrzu konflikt włączyły się Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, a nawet Chiny. </span>
  624 + <span start="1362" end="1417">
  625 +I właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. Był on </span>
  626 + <span start="1427" end="1445">nikomu nie znanym </span>
587 627 <span start="1472" end="1500">sierżantem armii kolonialnej</span>
588   - <span start="1544" end="2147">. Kiedy Patrice Lumumba (pierwszy premier) ogłosił niepodległość Konga i wystąpił z bardzo radykalnymi hasłami, kiedy dał się poznać jako człowiek bardzo zapalczywy, ambitny, który mówi, że pójdzie dalej - a na dodatek w Kongu pojawia się wielu Rosjan - Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka. Mają powody. Nie wiedzą, jak dalej potoczą się losy Konga, państwa doskonale położonego strategicznie, dysponującego wieloma bogactwami naturalnymi, trzeciego pod względem obszaru kraju Afryki. Zachód boi się zdecydowanego na wszystko Lumumby. Politycy zachodni szukają kogoś, na kim można by się oprzeć.</span>
589   - <span start="2300" end="2353">Jednym z liderów wojska jest Joseph Mobutu. Człowiek,</span>
590   - <span start="2371" end="2550">który z sierżanta awansował na generała. W armii kongijskiej nie było oficerów, wcześniej stanowiska te obsadzali Belgowie, ale oni po ogłoszeniu niepodległości opuścili ten kraj.</span>
  628 + <span start="1544" end="2148">. Kiedy Patrice Lumumba (pierwszy premier) ogłosił niepodległość Konga i wystąpił z bardzo radykalnymi hasłami, kiedy dał się poznać jako człowiek bardzo zapalczywy, ambitny, który mówi, że pójdzie dalej - a na dodatek w Kongu pojawia się wielu Rosjan - Amerykanie zaczynają szukać swego człowieka. Mają powody. Nie wiedzą, jak dalej potoczą się losy Konga, państwa doskonale położonego strategicznie, dysponującego wieloma bogactwami naturalnymi, trzeciego pod względem obszaru kraju Afryki. Zachód boi się zdecydowanego na wszystko Lumumby. Politycy zachodni szukają kogoś, na kim można by się oprzeć. </span>
  629 + <span start="2300" end="2354">Jednym z liderów wojska jest Joseph Mobutu. Człowiek, </span>
  630 + <span start="2371" end="2551">który z sierżanta awansował na generała. W armii kongijskiej nie było oficerów, wcześniej stanowiska te obsadzali Belgowie, ale oni po ogłoszeniu niepodległości opuścili ten kraj. </span>
591 631 <span start="2640" end="2780">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Zachód zachowuje się wobec Afryki</span>
592   - <span start="2793" end="2938"> dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką.</span>
593   - <span start="3458" end="3879">
594   -Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, wraz z wycofaniem się z Afryki Rosjan, wraz ze zniknięciem z tego kontynentu wszystkich podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany. Poza tym w Afryce doszła do władzy zupełnie nowa generacja polityków.</span>
  632 + <span start="2793" end="2939"> dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. </span>
  633 + <span start="3458" end="3880">
  634 +Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, wraz z wycofaniem się z Afryki Rosjan, wraz ze zniknięciem z tego kontynentu wszystkich podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów, wprowadzono nowe konstytucje, bardziej demokratyczne, rządy stały się otwarte na zmiany. Poza tym w Afryce doszła do władzy zupełnie nowa generacja polityków. </span>
595 635 <span start="3921" end="4075">Ludzie związani z okresem zimnej wojny ustępują pola młodszym, kształconym na uniwersytetach afrykańskich, rozumiejących lepiej swoje afrykańskie korzenie</span>
596   - <span start="4190" end="4267">. W tej chwili poza Mobutu nie ma właściwie polityka u władzy z tamtej epoki.</span>
597   - <span start="4516" end="4562">To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to</span>
598   - <span start="4634" end="4642">przykład</span>
599   - <span start="4650" end="4688">zjawiska, jakie obserwujemy w świecie,</span>
600   - <span start="4709" end="4868">kryzysu państwa narodowego. W wielu państwach świata można dziś dostrzec, że tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys.</span>
601   - <span start="5011" end="5163">Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji, bo trwało niespełna 30 - 40 lat.</span>
  636 + <span start="4190" end="4268">. W tej chwili poza Mobutu nie ma właściwie polityka u władzy z tamtej epoki. </span>
  637 + <span start="4516" end="4563">To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to </span>
  638 + <span start="4634" end="4643">przykład </span>
  639 + <span start="4650" end="4689">zjawiska, jakie obserwujemy w świecie, </span>
  640 + <span start="4709" end="4869">kryzysu państwa narodowego. W wielu państwach świata można dziś dostrzec, że tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys. </span>
  641 + <span start="5011" end="5164">Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega jednak w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji, bo trwało niespełna 30 - 40 lat. </span>
602 642 <span start="5319" end="5550">Od dawna także i ten kryzys trawił Zair. Państwo to istniało sztucznie, bez komunikacji, bez łączności. Na tym wielkim obszarze w rzeczywistości istniały struktury federalne, oparte albo na silnej grupie etnicznej, albo terytorium.</span>
603 643 </spans>
604 644 </summary>
605   - <summary ratio="5%" type="extract" author="C">
  645 + <summary ratio="5" type="extract" author="C">
606 646 <body>Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne?
607 647 RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak. Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa. właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. Wydarzenia w Zairze to przykład kryzysu państwa narodowego. tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys. Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji.</body>
608 648 <spans>
609   - <span start="127" end="196">Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne?</span>
610   - <span start="281" end="321">
611   -RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak.</span>
612   - <span start="365" end="514">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
613   - <span start="646" end="866">w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa.</span>
614   - <span start="1365" end="1409">właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu.</span>
615   - <span start="2640" end="2746">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem.</span>
616   - <span start="4540" end="4562">Wydarzenia w Zairze to</span>
617   - <span start="4634" end="4642">przykład</span>
618   - <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
619   - <span start="4786" end="4868">tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys.</span>
620   - <span start="5011" end="5057">Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega</span>
  649 + <span start="127" end="197">Czy wydarzenia rozgrywające się w Zairze rzeczywiście są takie ważne? </span>
  650 + <span start="281" end="322">
  651 +RYSZARD KAPUŚCIŃSKI: Niewątpliwie tak. </span>
  652 + <span start="365" end="515">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. </span>
  653 + <span start="646" end="867">w okresie dekolonizacji, walki o niepodległość, nie znając dobrze Afryki, zakładano, że procesy tam zachodzące mogą stać się zalążkiem wielkiego konfliktu między mocarstwami, że może wybuchnąć tam trzecia wojna światowa. </span>
  654 + <span start="1365" end="1410">właśnie na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. </span>
  655 + <span start="2640" end="2747">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę w państwie i formalnie do dziś jest dyktatorem. </span>
  656 + <span start="4540" end="4563">Wydarzenia w Zairze to </span>
  657 + <span start="4634" end="4643">przykład </span>
  658 + <span start="4709" end="4737">kryzysu państwa narodowego. </span>
  659 + <span start="4786" end="4869">tradycyjna koncepcja państwa centralnie rządzonego przechodzi bardzo silny kryzys. </span>
  660 + <span start="5011" end="5058">Ze szczególnym nasileniem ten kryzys przebiega </span>
621 661 <span start="5065" end="5129">w Afryce, gdzie państwo zawsze było słabe, bo nie miało tradycji</span>
622 662 <span start="5162" end="5163">.</span>
623 663 </spans>
624 664 </summary>
625   - <summary ratio="10%" type="extract" author="B">
  665 + <summary ratio="10" type="extract" author="B">
626 666 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. w 1960 pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie. do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. Mobutu nadal jest u władzy...To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej to przykład kryzysu państwa narodowego. Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja. Tym razem jest to konfrontacja na linii Paryż - Waszyngton.
627 667  
628 668 Amerykanie wchodzą dziś do Afryki. Robią to na kilku szczeblach. Politycznie odpowiada za to Departament Stanu, ale bardzo aktywne są tzw. organizacje pozarządowe. Do tego dochodzi zainteresowanie ekonomiczne. jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje. Jedynymi instytucjami, które mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański. USA i Zair mają taki sam interes: doprowadzanie do stabilizacji kontynentu, usunięcie pozostałości zimnej wojny.
... ... @@ -631,52 +671,54 @@ Niewątpliwie b. państwa kolonialne mają wewnętrzne problemy i nie angażują
631 671  
632 672 Wracając do generalnej tendencji, afrykańscy politycy, młoda generacja rozumieją, że minął czas starych kolonialnych powiązań. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów. W Afryce wydarzenia w Zairze oznaczają rozstanie się z starym modelem.</body>
633 673 <spans>
634   - <span start="365" end="514">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
635   - <span start="886" end="892">w 1960</span>
636   - <span start="975" end="1063">pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie.</span>
637   - <span start="1092" end="1148">do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych.</span>
638   - <span start="1373" end="1409">na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu.</span>
  674 + <span start="365" end="515">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. </span>
  675 + <span start="886" end="893">w 1960 </span>
  676 + <span start="975" end="1064">pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie. </span>
  677 + <span start="1092" end="1149">do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. </span>
  678 + <span start="1373" end="1410">na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. </span>
639 679 <span start="4478" end="4484">Mobutu</span>
640   - <span start="4485" end="4485"></span>
  680 + <span start="4485" end="4486"> </span>
641 681 <span start="4492" end="4514">nadal jest u władzy...</span>
642   - <span start="4516" end="4607">To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej</span>
643   - <span start="4631" end="4642">to przykład</span>
644   - <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
645   - <span start="5716" end="5813">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
646   - <span start="5864" end="5939">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja.</span>
  682 + <span start="4516" end="4608">To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej </span>
  683 + <span start="4631" end="4643">to przykład </span>
  684 + <span start="4709" end="4737">kryzysu państwa narodowego. </span>
  685 + <span start="5716" end="5814">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji </span>
  686 + <span start="5864" end="5940">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja. </span>
647 687 <span start="6777" end="6836">Tym razem jest to konfrontacja na linii Paryż - Waszyngton.</span>
648   - <span start="7786" end="7786"></span>
  688 + <span start="7786" end="7788">
  689 +
  690 +</span>
649 691 <span start="7906" end="7916">Amerykanie</span>
650 692 <span start="7962" end="8114"> wchodzą dziś do Afryki. Robią to na kilku szczeblach. Politycznie odpowiada za to Departament Stanu, ale bardzo aktywne są tzw. organizacje pozarządowe</span>
651   - <span start="8145" end="8146">.</span>
652   - <span start="8364" end="8380">Do tego dochodzi</span>
653   - <span start="8389" end="8417">zainteresowanie ekonomiczne.</span>
  693 + <span start="8145" end="8147">. </span>
  694 + <span start="8364" end="8381">Do tego dochodzi </span>
  695 + <span start="8389" end="8418">zainteresowanie ekonomiczne. </span>
654 696 <span start="9196" end="9272">jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje</span>
655   - <span start="9322" end="9352">. Jedynymi instytucjami, które</span>
656   - <span start="9369" end="9496">mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański.</span>
657   - <span start="11584" end="11589">USA i</span>
  697 + <span start="9322" end="9353">. Jedynymi instytucjami, które </span>
  698 + <span start="9369" end="9497">mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański. </span>
  699 + <span start="11584" end="11590">USA i </span>
658 700 <span start="11654" end="11658">Zair</span>
659 701 <span start="11671" end="11759"> mają taki sam interes: doprowadzanie do stabilizacji kontynentu, usunięcie pozostałości</span>
660   - <span start="11781" end="11795"> zimnej wojny.</span>
661   - <span start="14852" end="14866">
  702 + <span start="11781" end="11796"> zimnej wojny. </span>
  703 + <span start="14852" end="14867">
662 704  
663   -Niewątpliwie</span>
  705 +Niewątpliwie </span>
664 706 <span start="14887" end="14908">b. państwa kolonialne</span>
665 707 <span start="14941" end="14985"> mają wewnętrzne problemy i nie angażują się</span>
666   - <span start="15005" end="15162"> Afryce. Wielkim przegranym, moim zdaniem, jest Francja, która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański; wiele złego zrobiła polityka b. prezydenta</span>
  708 + <span start="15005" end="15163"> Afryce. Wielkim przegranym, moim zdaniem, jest Francja, która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański; wiele złego zrobiła polityka b. prezydenta </span>
667 709 <span start="15173" end="15185">Mitterranda.</span>
668 710 <span start="15315" end="15353"> Francja popierała najgorsze dyktatury</span>
669   - <span start="15393" end="15394">.</span>
  711 + <span start="15393" end="15395">. </span>
670 712 <span start="16124" end="16196">
671 713  
672 714 Wracając do generalnej tendencji, afrykańscy politycy, młoda generacja</span>
673 715 <span start="16222" end="16277"> rozumieją, że minął czas starych kolonialnych powiązań</span>
674   - <span start="16460" end="16501">. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany</span>
675   - <span start="16514" end="16612">i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów.</span>
  716 + <span start="16460" end="16502">. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany </span>
  717 + <span start="16514" end="16613">i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów. </span>
676 718 <span start="16882" end="16952">W Afryce wydarzenia w Zairze oznaczają rozstanie się z starym modelem.</span>
677 719 </spans>
678 720 </summary>
679   - <summary ratio="20%" type="extract" author="B">
  721 + <summary ratio="20" type="extract" author="B">
680 722 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. kiedy w 1960 roku jechałem do Konga, w ówczesnej prasie światowej pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie. do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę. Zachód zachowuje się wobec Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką.
681 723  
682 724 Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, wraz ze zniknięciem z tego kontynentu podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów. doszła do władzy nowa generacja polityków. dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu. nadal jest u władzy...To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej to przykład kryzysu państwa narodowego.
... ... @@ -695,110 +737,116 @@ Niewątpliwie b. państwa kolonialne mają wewnętrzne problemy i nie angażują
695 737  
696 738 Wracając do generalnej tendencji, afrykańscy politycy, młoda generacja rozumieją, że minął czas starych kolonialnych powiązań. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów. Jest to pozytywne zjawisko. Amerykanie proponują bowiem demokratyczne rozwiązania, wolny rynek, swobodny przepływ kapitału. W Afryce wydarzenia w Zairze oznaczają rozstanie się z starym modelem.</body>
697 739 <spans>
698   - <span start="365" end="514">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
699   - <span start="880" end="897">kiedy w 1960 roku</span>
  740 + <span start="365" end="515">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. </span>
  741 + <span start="880" end="898">kiedy w 1960 roku </span>
700 742 <span start="914" end="931">jechałem do Konga</span>
701   - <span start="944" end="1063">, w ówczesnej prasie światowej pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie.</span>
702   - <span start="1092" end="1148">do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych.</span>
703   - <span start="1373" end="1409">na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu.</span>
  743 + <span start="944" end="1064">, w ówczesnej prasie światowej pisano o wielkim niebezpieczeństwie, jakie może wiązać się z konfliktem w tym państwie. </span>
  744 + <span start="1092" end="1149">do akcji włączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. </span>
  745 + <span start="1373" end="1410">na tej fali niepokoju wyrósł Mobutu. </span>
704 746 <span start="2640" end="2698">W 1965 roku w wyniku zamachu stanu Mobutu przejmuje władzę</span>
705   - <span start="2745" end="2773">. Zachód zachowuje się wobec</span>
706   - <span start="2788" end="2938">Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką.</span>
707   - <span start="3457" end="3510">
  747 + <span start="2745" end="2774">. Zachód zachowuje się wobec </span>
  748 + <span start="2788" end="2939">Zairu dwuznacznie. Z jednej strony chce mieć kontrolę nad tym, co się dzieje na tym kontynencie, z drugiej nie ma żadnej koncepcji, co robić z Afryką. </span>
  749 + <span start="3457" end="3511">
708 750  
709   -Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny,</span>
710   - <span start="3550" end="3587">wraz ze zniknięciem z tego kontynentu</span>
  751 +Proces zmian zaczął się wraz z końcem zimnej wojny, </span>
  752 + <span start="3550" end="3588">wraz ze zniknięciem z tego kontynentu </span>
711 753 <span start="3599" end="3719">podziałów wynikłych z rywalizacji mocarstw. Zaczęły się pozytywne procesy, zaczęto odchodzić od jednopartyjnych systemów</span>
712   - <span start="3808" end="3809">.</span>
713   - <span start="3828" end="3844">doszła do władzy</span>
714   - <span start="3854" end="3879">nowa generacja polityków.</span>
715   - <span start="4445" end="4485">dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu.</span>
  754 + <span start="3808" end="3810">. </span>
  755 + <span start="3828" end="3845">doszła do władzy </span>
  756 + <span start="3854" end="3880">nowa generacja polityków. </span>
  757 + <span start="4445" end="4486">dziwolągiem nie z tej epoki jest Mobutu. </span>
716 758 <span start="4492" end="4514">nadal jest u władzy...</span>
717   - <span start="4516" end="4607">To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej</span>
718   - <span start="4631" end="4642">to przykład</span>
719   - <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
720   - <span start="5689" end="5689"></span>
721   - <span start="5716" end="5813">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
722   - <span start="5864" end="5986">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja. Ponad sto lat temu doszło do zbrojnego starcia</span>
723   - <span start="5989" end="6055">francusko-angielskiego w Faszodzie. Francja musiała wtedy ustąpić.</span>
  759 + <span start="4516" end="4608">To tylko kwestia czasu. Wydarzenia w Zairze to nie tylko wyznaczenie pewnej cezury czasowej </span>
  760 + <span start="4631" end="4643">to przykład </span>
  761 + <span start="4709" end="4737">kryzysu państwa narodowego. </span>
  762 + <span start="5689" end="5691">
  763 +
  764 +</span>
  765 + <span start="5716" end="5814">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji </span>
  766 + <span start="5864" end="5987">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. To jest stara rywalizacja. Ponad sto lat temu doszło do zbrojnego starcia </span>
  767 + <span start="5989" end="6056">francusko-angielskiego w Faszodzie. Francja musiała wtedy ustąpić. </span>
724 768 <span start="6739" end="6836">Do ponownego starcia doszło w Zairze. Tym razem jest to konfrontacja na linii Paryż - Waszyngton.</span>
725   - <span start="7786" end="7812">
  769 + <span start="7786" end="7813">
726 770  
727   -Po wycofaniu się Rosjan,</span>
  771 +Po wycofaniu się Rosjan, </span>
728 772 <span start="7824" end="7916">braku zainteresowania ze strony Wielkiej Brytanii w Afryce wytworzyła się pustka. Amerykanie</span>
729 773 <span start="7962" end="8114"> wchodzą dziś do Afryki. Robią to na kilku szczeblach. Politycznie odpowiada za to Departament Stanu, ale bardzo aktywne są tzw. organizacje pozarządowe</span>
730   - <span start="8145" end="8146">.</span>
731   - <span start="8364" end="8380">Do tego dochodzi</span>
732   - <span start="8389" end="8417">zainteresowanie ekonomiczne.</span>
733   - <span start="9125" end="9125"></span>
734   - <span start="9139" end="9185">pozytywne jest to, że nie ma już zimnej wojny.</span>
  774 + <span start="8145" end="8147">. </span>
  775 + <span start="8364" end="8381">Do tego dochodzi </span>
  776 + <span start="8389" end="8418">zainteresowanie ekonomiczne. </span>
  777 + <span start="9125" end="9127">
  778 +
  779 +</span>
  780 + <span start="9139" end="9186">pozytywne jest to, że nie ma już zimnej wojny. </span>
735 781 <span start="9196" end="9272">jest pewna szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje</span>
736   - <span start="9322" end="9352">. Jedynymi instytucjami, które</span>
737   - <span start="9369" end="9496">mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański.</span>
  782 + <span start="9322" end="9353">. Jedynymi instytucjami, które </span>
  783 + <span start="9369" end="9497">mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański. </span>
738 784 <span start="10122" end="10166">Dwadzieścia lat temu każdy urzędnik, student</span>
739 785 <span start="10173" end="10192"> mówił po francusku</span>
740   - <span start="10211" end="10252">. Teraz równie biegle mówią po angielsku.</span>
  786 + <span start="10211" end="10253">. Teraz równie biegle mówią po angielsku. </span>
741 787 <span start="10327" end="10399">dwadzieścia lat temu panami byli Francuzi, dziś panem jest Bank Światowy</span>
742   - <span start="10428" end="10516">. To jest przykład wielkiej zmiany, jaka dokonuje się wśród średniej klasy afrykańskiej.</span>
743   - <span start="11575" end="11575"></span>
744   - <span start="11584" end="11589">USA i</span>
  788 + <span start="10428" end="10517">. To jest przykład wielkiej zmiany, jaka dokonuje się wśród średniej klasy afrykańskiej. </span>
  789 + <span start="11575" end="11577">
  790 +
  791 +</span>
  792 + <span start="11584" end="11590">USA i </span>
745 793 <span start="11654" end="11658">Zair</span>
746 794 <span start="11671" end="11759"> mają taki sam interes: doprowadzanie do stabilizacji kontynentu, usunięcie pozostałości</span>
747   - <span start="11781" end="11795"> zimnej wojny.</span>
  795 + <span start="11781" end="11796"> zimnej wojny. </span>
748 796 <span start="12071" end="12223">W tej grze bierze udział wielu aktorów, są i będą konflikty. Jednak, co istotne, to fakt, że wielkie koncerny są zgodne, że Afrykę należy zagospodarować</span>
749   - <span start="12271" end="12316">. Włączyć ją do organizmu światowej ekonomii.</span>
  797 + <span start="12271" end="12317">. Włączyć ją do organizmu światowej ekonomii. </span>
750 798 <span start="12974" end="13012">
751 799  
752 800 Jaka jest przyszłość tego kontynentu</span>
753 801 <span start="13054" end="13055">?</span>
754   - <span start="13057" end="13077">Trudno odpowiedzieć.</span>
755   - <span start="13227" end="13244">Jest to kontynent</span>
756   - <span start="13252" end="13315">zróżnicowany. Na pewno nie będzie też jednej formuły rozwiązań.</span>
757   - <span start="13644" end="13703">Afryka stanie na nogi, kiedy dostanie pieniądze z zewnątrz.</span>
758   - <span start="14852" end="14866">
  802 + <span start="13057" end="13078">Trudno odpowiedzieć. </span>
  803 + <span start="13227" end="13245">Jest to kontynent </span>
  804 + <span start="13252" end="13316">zróżnicowany. Na pewno nie będzie też jednej formuły rozwiązań. </span>
  805 + <span start="13644" end="13704">Afryka stanie na nogi, kiedy dostanie pieniądze z zewnątrz. </span>
  806 + <span start="14852" end="14867">
759 807  
760   -Niewątpliwie</span>
  808 +Niewątpliwie </span>
761 809 <span start="14887" end="14908">b. państwa kolonialne</span>
762 810 <span start="14941" end="14985"> mają wewnętrzne problemy i nie angażują się</span>
763   - <span start="15005" end="15162"> Afryce. Wielkim przegranym, moim zdaniem, jest Francja, która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański; wiele złego zrobiła polityka b. prezydenta</span>
  811 + <span start="15005" end="15163"> Afryce. Wielkim przegranym, moim zdaniem, jest Francja, która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański; wiele złego zrobiła polityka b. prezydenta </span>
764 812 <span start="15173" end="15185">Mitterranda.</span>
765 813 <span start="15198" end="15353">Był to człowiek, który za wszelką cenę chciał stworzyć idylliczny obraz współpracy Paryża z b. koloniami francuskimi. Francja popierała najgorsze dyktatury</span>
766   - <span start="15393" end="15552">. A jedyną polityką było wysłanie spadochroniarzy w celu ratowania zagrożonego dyktatora. Taka polityka musiała się skończyć tak, jak się kończy dziś w Zairze.</span>
767   - <span start="15577" end="15584">Francja</span>
768   - <span start="15627" end="15650">zaczęła tracić wpływy w</span>
769   - <span start="15658" end="15683">regionie Wielkich Jezior.</span>
  814 + <span start="15393" end="15553">. A jedyną polityką było wysłanie spadochroniarzy w celu ratowania zagrożonego dyktatora. Taka polityka musiała się skończyć tak, jak się kończy dziś w Zairze. </span>
  815 + <span start="15577" end="15585">Francja </span>
  816 + <span start="15627" end="15651">zaczęła tracić wpływy w </span>
  817 + <span start="15658" end="15684">regionie Wielkich Jezior. </span>
770 818 <span start="16124" end="16196">
771 819  
772 820 Wracając do generalnej tendencji, afrykańscy politycy, młoda generacja</span>
773 821 <span start="16222" end="16277"> rozumieją, że minął czas starych kolonialnych powiązań</span>
774   - <span start="16460" end="16501">. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany</span>
775   - <span start="16514" end="16612">i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów.</span>
776   - <span start="16652" end="16775">Jest to pozytywne zjawisko. Amerykanie proponują bowiem demokratyczne rozwiązania, wolny rynek, swobodny przepływ kapitału.</span>
  822 + <span start="16460" end="16502">. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany </span>
  823 + <span start="16514" end="16613">i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. Nastąpiła zatem zbieżność interesów. </span>
  824 + <span start="16652" end="16776">Jest to pozytywne zjawisko. Amerykanie proponują bowiem demokratyczne rozwiązania, wolny rynek, swobodny przepływ kapitału. </span>
777 825 <span start="16882" end="16952">W Afryce wydarzenia w Zairze oznaczają rozstanie się z starym modelem.</span>
778 826 </spans>
779 827 </summary>
780   - <summary ratio="5%" type="extract" author="B">
  828 + <summary ratio="5" type="extract" author="B">
781 829 <body>Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. Wydarzenia to przykład kryzysu państwa narodowego. Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. Amerykanie wchodzą dziś do Afryki. jest szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje. Jedynymi instytucjami, które mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański. Niewątpliwie b. państwa kolonialne mają wewnętrzne problemy i nie angażują się Afryce. Wielkim przegranym, moim zdaniem, jest Francja, która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański. Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. W Afryce wydarzenia w Zairze oznaczają rozstanie się z starym modelem.</body>
782 830 <spans>
783   - <span start="365" end="514">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny.</span>
784   - <span start="4540" end="4550">Wydarzenia</span>
785   - <span start="4631" end="4642">to przykład</span>
786   - <span start="4709" end="4736">kryzysu państwa narodowego.</span>
787   - <span start="5716" end="5813">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji</span>
788   - <span start="5864" end="5912">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym.</span>
  831 + <span start="365" end="515">Konflikt w Zairze jest dziś jednym z największych na naszej planecie. Ale jeśli chodzi o samą Afrykę, jest to wyraźne zakończenie epoki zimnej wojny. </span>
  832 + <span start="4540" end="4551">Wydarzenia </span>
  833 + <span start="4631" end="4643">to przykład </span>
  834 + <span start="4709" end="4737">kryzysu państwa narodowego. </span>
  835 + <span start="5716" end="5814">Trzecim powodem, dla którego to, co dzieje się dziś w Zairze, jest ważne, to przejaw konfrontacji </span>
  836 + <span start="5864" end="5913">między światem anglojęzycznym i frankojęzycznym. </span>
789 837 <span start="7906" end="7916">Amerykanie</span>
790   - <span start="7962" end="7986"> wchodzą dziś do Afryki.</span>
791   - <span start="9196" end="9200">jest</span>
  838 + <span start="7962" end="7987"> wchodzą dziś do Afryki. </span>
  839 + <span start="9196" end="9201">jest </span>
792 840 <span start="9207" end="9272">szansa udzielenie wsparcia finansowego, którego Afryka potrzebuje</span>
793   - <span start="9322" end="9352">. Jedynymi instytucjami, które</span>
794   - <span start="9369" end="9496">mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański.</span>
795   - <span start="14854" end="14866">Niewątpliwie</span>
  841 + <span start="9322" end="9353">. Jedynymi instytucjami, które </span>
  842 + <span start="9369" end="9497">mogą te oczekiwania zaspokoić, są Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, obie kontrolowane przez kapitał amerykański. </span>
  843 + <span start="14854" end="14867">Niewątpliwie </span>
796 844 <span start="14887" end="14908">b. państwa kolonialne</span>
797 845 <span start="14941" end="14985"> mają wewnętrzne problemy i nie angażują się</span>
798 846 <span start="15005" end="15118"> Afryce. Wielkim przegranym, moim zdaniem, jest Francja, która próbowała budować mit francusko-parysko-afrykański</span>
799   - <span start="15393" end="15394">.</span>
800   - <span start="16462" end="16501">Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany</span>
801   - <span start="16514" end="16575">i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity.</span>
  847 + <span start="15393" end="15395">. </span>
  848 + <span start="16462" end="16502">Swoje miejsce w Afryce dostrzegły Stany </span>
  849 + <span start="16514" end="16576">i ich polityka została zaakceptowana przez afrykańskie elity. </span>
802 850 <span start="16882" end="16952">W Afryce wydarzenia w Zairze oznaczają rozstanie się z starym modelem.</span>
803 851 </spans>
804 852 </summary>
... ...