Commit c515c5ee0810f87dbe296ed7560dc9b56481aa44

Authored by Bartłomiej Nitoń
1 parent bf6e345c

Update 2019-2023 period.

Showing 26 changed files with 5670 additions and 0 deletions

Too many changes to show.

To preserve performance only 21 of 26 files are displayed.

2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00176-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-aswxx-00176-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 176/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 176/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#ASW">176</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-14</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="AgnieszkaLasota" role="speaker">
  27 + <persName>Agnieszka Lasota</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="AlinaCitko" role="speaker">
  30 + <persName>Alina Citko</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="AnetaHrybinska" role="speaker">
  33 + <persName>Aneta Hrybińska</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="BeataBialobockaBorys" role="speaker">
  36 + <persName>Beata Białobocka-Borys</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="EwelinaGrygatowiczSzumowska" role="speaker">
  39 + <persName>Ewelina Grygatowicz-Szumowska</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
  42 + <persName>Głos z sali</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="LegislatorJakubKrowiranda" role="speaker">
  45 + <persName>Legislator Jakub Krowiranda</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubKrowiranda" role="speaker">
  48 + <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Jakub Krowiranda</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="PoselEugeniuszCzykwin" role="speaker">
  51 + <persName>Poseł Eugeniusz Czykwin</persName>
  52 + </person>
  53 + <person xml:id="PoselJanSzopinski" role="speaker">
  54 + <persName>Poseł Jan Szopiński</persName>
  55 + </person>
  56 + <person xml:id="PoselJaroslawZielinski" role="speaker">
  57 + <persName>Poseł Jarosław Zieliński</persName>
  58 + </person>
  59 + <person xml:id="PoselJozefaSzczurekZelazko" role="speaker">
  60 + <persName>Poseł Józefa Szczurek-Żelazko</persName>
  61 + </person>
  62 + <person xml:id="PoselMieczyslawBaszko" role="speaker">
  63 + <persName>Poseł Mieczysław Baszko</persName>
  64 + </person>
  65 + <person xml:id="PoselPawelHreniak" role="speaker">
  66 + <persName>Poseł Paweł Hreniak</persName>
  67 + </person>
  68 + <person xml:id="PoselPawelKrutul" role="speaker">
  69 + <persName>Poseł Paweł Krutul</persName>
  70 + </person>
  71 + <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
  72 + <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
  73 + </person>
  74 + <person xml:id="PoselRobertTyszkiewicz" role="speaker">
  75 + <persName>Poseł Robert Tyszkiewicz</persName>
  76 + </person>
  77 + <person xml:id="PoselRyszardWilczynski" role="speaker">
  78 + <persName>Poseł Ryszard Wilczyński</persName>
  79 + </person>
  80 + <person xml:id="PoselTomaszZimoch" role="speaker">
  81 + <persName>Poseł Tomasz Zimoch</persName>
  82 + </person>
  83 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski" role="speaker">
  84 + <persName>Przewodniczący poseł Wiesław Szczepański</persName>
  85 + </person>
  86 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera" role="speaker">
  87 + <persName>Przewodniczący poseł Zdzisław Sipiera</persName>
  88 + </person>
  89 + <person xml:id="RenataZakrzewska" role="speaker">
  90 + <persName>Renata Zakrzewska</persName>
  91 + </person>
  92 + <person xml:id="SekretarzstanuwMFiPRMarcinHorala" role="speaker">
  93 + <persName>Sekretarz stanu w MFiPR Marcin Horała</persName>
  94 + </person>
  95 + <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala" role="speaker">
  96 + <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Marcin Horała</persName>
  97 + </person>
  98 + <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik" role="speaker">
  99 + <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Wąsik</persName>
  100 + </person>
  101 + <person xml:id="SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik" role="speaker">
  102 + <persName>Sekretarz stanu w MSWiA Maciej Wąsik</persName>
  103 + </person>
  104 + <person xml:id="SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski" role="speaker">
  105 + <persName>Szef służby cywilnej Dobrosław Dowiat-Urbański</persName>
  106 + </person>
  107 + <person xml:id="WlascicielfirmyBaJoBarbaraKulakowska" role="speaker">
  108 + <persName>Właściciel firmy BaJo Barbara Kułakowska</persName>
  109 + </person>
  110 + <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMinisterstwaRozwojuiTechnologiiZbigniewWojciechowski" role="speaker">
  111 + <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Małych i Średnich Przedsiębiorstw Ministerstwa Rozwoju i Technologii Zbigniew Wojciechowski</persName>
  112 + </person>
  113 + <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMRiTZbigniewWojciechowski" role="speaker">
  114 + <persName>Zastępca dyrektora departamentu MRiT Zbigniew Wojciechowski</persName>
  115 + </person>
  116 + <org xml:id="ASW" role="committee">
  117 + <orgName>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych</orgName>
  118 + </org>
  119 + </particDesc>
  120 + </profileDesc>
  121 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00176-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Jak państwo wiedzą, nastąpiła zmiana porządku dziennego obrad. W dzisiejszym porządku obrad mamy dwa punkty. Pierwszy to rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3090 i 3141). Punkt drugi to informacja rządu na temat sytuacji ekonomicznej na pograniczu polsko-białoruskim oraz programu wsparcia i kompensat dla polskich przedsiębiorstw dotkniętych zamknięciem przejść granicznych z Białorusią. Przedstawiają minister spraw wewnętrznych i administracji, minister rozwoju i technologii, minister funduszy i polityki regionalnej oraz minister rodziny i polityki społecznej. Czy do porządku obrad są uwagi? Nie widzę.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, stwierdzam kworum.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W państwa i swoim imieniu witam zaproszonych gości. Witam pana Macieja Wąsika, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Pan minister rozmawia przez telefon… Panie ministrze, witamy pana na posiedzeniu Komisji. Dziękujemy bardzo. Witam pana Marcina Horałę, sekretarza stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, witamy pana Dobrosława Dowiata-Urbańskiego, szefa służby cywilnej. Witam również zastępcę dyrektora Departamentu Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Szanowni państwo, ponieważ mam 30 osób – dyrektorów, zastępców, przedstawicieli różnych ministerstw, różnych środowisk – witam państwa wszystkich serdecznie na posiedzeniu Komisji. Mam nadzieję, że jeśli państwo będziecie zabierali głos, imieniem i nazwiskiem przywitam państwa i udzielę głosu.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu pierwszego. Mam nadzieję, że w dość szybki sposób przepracujemy poprawki. Będę miał prośbę do Biura Legislacyjnego, abyście państwo na początku powiedzieli, czy jest możliwość zblokowania tych poprawek oraz czy ewentualnie któreś poprawki z merytorycznego punktu widzenia wybiegają poza zakres i w takim kształcie nie powinny być głosowane. Przystąpiliśmy do głosowania na zasadzie głos za, ewentualnie stanowisko rządu i głosujemy poprawkę. Bardzo bym tylko prosił o propozycję, czy mamy możliwość zblokowania którychś poprawek.</u>
  14 + </div>
  15 + <div xml:id="div-2">
  16 + <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubKrowiranda">Dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, nasza propozycja – czy moglibyśmy po prostu przy każdej poprawce zgłaszać uwagi? Bo mamy też do wnioskodawców pytania o łączności. Dziękuję.</u>
  17 + </div>
  18 + <div xml:id="div-3">
  19 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 1 zgłoszonej przez Koło Parlamentarne Polska 2050. Czy pan poseł Zimoch będzie uzasadniał? Panie pośle, mam taką prośbę – jeżeli poprawka była przedmiotem prac pierwszego czytania, to pan po prostu informuje, że ta poprawka była już zgłaszana i głosujemy. Jeśli to poprawka nowa, to wtedy bardzo bym prosił o uzasadnienie.</u>
  20 + </div>
  21 + <div xml:id="div-4">
  22 + <u xml:id="u-4.0" who="#PoselTomaszZimoch">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Jak zawsze zgodnie z pana wskazówkami – poprawka nr 1 była zgłaszana, ale właściwie tylko częściowo, w odpowiedzi na wątpliwości pana ministra, który przy zgłaszaniu poprawki poprzednio mówił, że nie zawsze w urzędzie mogą być członkowie korpusu służby cywilnej. Tę poprawkę zmodyfikowaliśmy i chcemy, by w skład komisji wchodzili członkowie korpusu służby cywilnej, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię wyłonienia najlepszych kandydatów. Tutaj jest właśnie dodatkowo odpowiedź na wątpliwości pana ministra – w przypadku braku w urzędzie członków korpusu służby cywilnej, w skład komisji wchodzą pracownicy służby cywilnej, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię wyłonienia najlepszych kandydatów.</u>
  23 + </div>
  24 + <div xml:id="div-5">
  25 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Stanowisko rządu?</u>
  26 + </div>
  27 + <div xml:id="div-6">
  28 + <u xml:id="u-6.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, ta poprawka rzeczywiście została uzupełniona o drugie zdanie, ale ona nie rozwiązuje problemu, o którym mówiłem, a nawet czyni tą poprawkę wewnętrznie sprzeczną, ponieważ…</u>
  29 + </div>
  30 + <div xml:id="div-7">
  31 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie ministrze, umówmy się – pan mówi negatywne albo pozytywne.</u>
  32 + </div>
  33 + <div xml:id="div-8">
  34 + <u xml:id="u-8.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Dobrze. Negatywne.</u>
  35 + </div>
  36 + <div xml:id="div-9">
  37 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Biuro Legislacyjne.</u>
  38 + </div>
  39 + <div xml:id="div-10">
  40 + <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, w związku z tym, że poprawki nr 1 i nr 2 dotyczą nadania brzmienia tego samego ust. 2 w art. 26a, przyjęcie poprawki nr 1 spowoduje negatywną rekomendację dla poprawki nr 2. Dziękuję.</u>
  41 + </div>
  42 + <div xml:id="div-11">
  43 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Rozumiem. Przystępujemy do… Proszę? Panie pośle, do poprawki nr 2 odniesiemy się po przegłosowaniu poprawki nr 1. Jeżeli przegłosujemy poprawkę nr 1, to i tak panu oddam głos w celu uzasadnienia.</u>
  44 + <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosujemy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 1? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników.</u>
  45 + </div>
  46 + <div xml:id="div-12">
  47 + <u xml:id="u-12.0" who="#Gloszsali">Nie działa. Nie działa…</u>
  48 + </div>
  49 + <div xml:id="div-13">
  50 + <u xml:id="u-13.0" who="#PoselTomaszZimoch">Jak pan przeciw zagłosował, to nie działa.</u>
  51 + </div>
  52 + <div xml:id="div-14">
  53 + <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Pan poseł oddał już głos?</u>
  54 + </div>
  55 + <div xml:id="div-15">
  56 + <u xml:id="u-15.0" who="#Gloszsali">Nie oddałem.</u>
  57 + </div>
  58 + <div xml:id="div-16">
  59 + <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Proszę zmienić miejsce siedzenia.</u>
  60 + <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Teraz już? Panie pośle, może pan przesiądzie się w inne miejsce? A zalogował się pan?</u>
  61 + <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Szanowni państwo, rozumiem, że jedna osoba nie głosowała, jeżeli po prostu będzie wynik nie taki, to pana głos doliczymy w formule... Albo proszę się przesiąść.</u>
  62 + <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  63 + <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowały 34 osoby. Za poprawką 17, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji.</u>
  64 + <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Proszę zmienić miejsce. Może w innym urządzeniu pan się zaloguje… Albo pana z klubu wykreślono i teraz problem jest…</u>
  65 + <u xml:id="u-16.6" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 2. Pan poseł Wilczyński uzasadnia.</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-17">
  68 + <u xml:id="u-17.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Dziękuję. To jest rozwiązanie kwestii, o której mówiliśmy wczoraj, którą podniósł pan Zimoch i wpisuje się wprost w to, czego oczekiwał szef służby cywilnej i Stowarzyszenie absolwentów KSAP. A mianowicie są urzędy, gdzie nie mamy członków korpusu służby cywilnej, są urzędy, gdzie ich mamy. Chodzi o to, żeby zapisać to w ten sposób, że jeżeli gdzieś mamy członków korpusu służby cywilnej, to oni po prostu wejdą na mocy tego zapisu do komisji.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-18">
  71 + <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu?</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-19">
  74 + <u xml:id="u-19.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Jednym słowem? Negatywne.</u>
  75 + </div>
  76 + <div xml:id="div-20">
  77 + <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Biuro Legislacyjne?</u>
  78 + </div>
  79 + <div xml:id="div-21">
  80 + <u xml:id="u-21.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Charakter merytoryczny.</u>
  81 + </div>
  82 + <div xml:id="div-22">
  83 + <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  84 + <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Poczekam na pana, panie pośle. Jak odda pan głos, zamknę głosowanie. Działa?</u>
  85 + <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  86 + <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 34 posłów. Za poprawką – 16, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji.</u>
  87 + <u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 3. Była przedmiotem zgłoszenia w pierwszym czytaniu, panie pośle? U pana nr 2.</u>
  88 + </div>
  89 + <div xml:id="div-23">
  90 + <u xml:id="u-23.0" who="#PoselTomaszZimoch">Bardzo dziękuję. Ona była zgłaszana. Wydaje mi się, że nawet uzgodniona z panem ministrem.</u>
  91 + </div>
  92 + <div xml:id="div-24">
  93 + <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu, panie ministrze?</u>
  94 + </div>
  95 + <div xml:id="div-25">
  96 + <u xml:id="u-25.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Pozytywne.</u>
  97 + </div>
  98 + <div xml:id="div-26">
  99 + <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 3? Nie widzę. Poprawka nr 3 została zarekomendowana pozytywnie.</u>
  100 + <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 4. Pan poseł Wilczyński?</u>
  101 + </div>
  102 + <div xml:id="div-27">
  103 + <u xml:id="u-27.0" who="#PoselRyszardWilczynski">To jest pakiet poprawek, który dotyczy zmian w ustawie o służbie cywilnej w związku z tym, że dorzucono nowelizację ustawy o Krajowej Szkole Administracji Publicznej.</u>
  104 + </div>
  105 + <div xml:id="div-28">
  106 + <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Rozumiem, że poprawka była zgłoszona w pierwszym czytaniu.</u>
  107 + </div>
  108 + <div xml:id="div-29">
  109 + <u xml:id="u-29.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Nie była zgłoszona.</u>
  110 + </div>
  111 + <div xml:id="div-30">
  112 + <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Nie była. Stanowisko rządu?</u>
  113 + </div>
  114 + <div xml:id="div-31">
  115 + <u xml:id="u-31.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Negatywne.</u>
  116 + </div>
  117 + <div xml:id="div-32">
  118 + <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki  nr 4? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  119 + <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie pośle Biernacki, tam chyba urządzenie nie działa. Bardzo bym prosił o zmianę miejsca, bo może być tam... Nie, przez rękę nie. Proszę zająć inne miejsce. Poczekam, aż pan odda głos. Czy pan poseł Biernacki oddał już głos? Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  120 + <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 35 posłów. Za poprawką – 17, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji.</u>
  121 + <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 5. Czy poprawka była przedmiotem zgłoszenia w pierwszym czytaniu? Panie pośle, u pana poprawka nr 4. Zmiana w art. 1  pkt 22 – dodać lit. d.</u>
  122 + </div>
  123 + <div xml:id="div-33">
  124 + <u xml:id="u-33.0" who="#PoselTomaszZimoch">Tak. Ta poprawka była uzasadniana. Dodam tylko, że ona dotyczy wynagradzania pracowników, jeśli chodzi o godziny nadliczbowe.</u>
  125 + </div>
  126 + <div xml:id="div-34">
  127 + <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Stanowisko rządu?</u>
  128 + </div>
  129 + <div xml:id="div-35">
  130 + <u xml:id="u-35.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Negatywne.</u>
  131 + </div>
  132 + <div xml:id="div-36">
  133 + <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Biuro Legislacyjne?</u>
  134 + </div>
  135 + <div xml:id="div-37">
  136 + <u xml:id="u-37.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, dwie kwestie. Po pierwsze, naszym zdaniem ta poprawka ma pewne niedoskonałości legislacyjne. Proszę zwrócić uwagę, że w lit. c polegającej na dodaniu lit. f mamy polecenie nowelizujące, które mówi, że ust. 6 otrzymuje brzmienie, po czym w treści poprawki mamy ust. 1, 2 i 3. Także w razie przyjęcia tej poprawki prosilibyśmy Komisję o upoważnienie Biura Legislacyjnego do dokonania odpowiednich zmian.</u>
  137 + </div>
  138 + <div xml:id="div-38">
  139 + <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Jest zgoda?</u>
  140 + </div>
  141 + <div xml:id="div-39">
  142 + <u xml:id="u-39.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Jeszcze druga kwestia. Pytanie do posła wnioskodawcy – czy z tą poprawką nr 5 nie należy głosować poprawki nr 6 oraz poprawki nr 12?</u>
  143 + </div>
  144 + <div xml:id="div-40">
  145 + <u xml:id="u-40.0" who="#PoselTomaszZimoch">Nie mam tej numeracji…</u>
  146 + </div>
  147 + <div xml:id="div-41">
  148 + <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie pośle, pan podejdzie i weźmie zestawienie poprawek. Będzie po prostu miał pan łatwiej. Według Biura Legislacyjnego z tą poprawką powinny być głosowane poprawki nr 6 i 12.</u>
  149 + </div>
  150 + <div xml:id="div-42">
  151 + <u xml:id="u-42.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Przynamniej tak w uzasadnieniu poprawki było napisane…</u>
  152 + </div>
  153 + <div xml:id="div-43">
  154 + <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Wydaje się, że z poprawką nr 6 na pewno.</u>
  155 + </div>
  156 + <div xml:id="div-44">
  157 + <u xml:id="u-44.0" who="#PoselTomaszZimoch">My o tym mówiliśmy na poprzednim posiedzeniu. To jest związane również z podwyżką dla pracowników, czyli z moją poprawką nr 6, czyli z poprawką nr 12 u państwa. Chodzi o wynagrodzenie zasadnicze pracownika i urzędnika służby cywilnej – żeby uległo podwyższeniu o 20%.</u>
  158 + </div>
  159 + <div xml:id="div-45">
  160 + <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania poprawek nr 5, nr 6 i nr 12. Przypomnę, że stanowisko rządu jest negatywne. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek nr 5, nr 6 i nr 12? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  161 + <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 36 posłów. Za poprawkami – 18, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawki nie uzyskały rekomendacji. Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 7. Pan poseł Wilczyński. Panie pośle?</u>
  162 + </div>
  163 + <div xml:id="div-46">
  164 + <u xml:id="u-46.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Tak jak powiedziałem, ta poprawka – i jeszcze chyba będzie jakaś jedna – dotyczy wyrzucenia z tego projektu zapisów, które odnosiły się i nowelizującą ustawę o Krajowej Szkole Administracji Publicznej.</u>
  165 + </div>
  166 + <div xml:id="div-47">
  167 + <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Biuro Legislacyjne.</u>
  168 + </div>
  169 + <div xml:id="div-48">
  170 + <u xml:id="u-48.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, naszym zdaniem poprawkę nr 7 należy głosować z poprawką nr 14. To właśnie dotyczy tej samej kwestii.</u>
  171 + </div>
  172 + <div xml:id="div-49">
  173 + <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Jest zgoda, panie pośle?</u>
  174 + </div>
  175 + <div xml:id="div-50">
  176 + <u xml:id="u-50.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Tak.</u>
  177 + </div>
  178 + <div xml:id="div-51">
  179 + <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu?</u>
  180 + </div>
  181 + <div xml:id="div-52">
  182 + <u xml:id="u-52.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Negatywne do obu.</u>
  183 + </div>
  184 + <div xml:id="div-53">
  185 + <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. W takim razie przechodzimy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7 głosowanej łącznie z poprawką nr 14? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  186 + <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 36 posłów. Za poprawką – 18, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
  187 + <u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 8. Biuro Legislacyjne?</u>
  188 + </div>
  189 + <div xml:id="div-54">
  190 + <u xml:id="u-54.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, mamy pytanie do wnioskodawcy. Poprawka jest sformułowana w ten sposób, że należy skreślić art. 4, chociaż z uzasadnienia tej poprawki wynika, że chodziło raczej o poprawkę zawartą w art. 5. Jakby wnioskodawca nie uwzględnił zmiany numeracji w sprawozdaniu... O jaką ustawę wnioskodawcom tutaj chodziło? Dziękuję.</u>
  191 + </div>
  192 + <div xml:id="div-55">
  193 + <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie pośle?</u>
  194 + </div>
  195 + <div xml:id="div-56">
  196 + <u xml:id="u-56.0" who="#PoselTomaszZimoch">Tak, zgadzamy się. Rzeczywiście skreślimy art. 5. Przypomnę tylko, że on dotyczy, krótko mówiąc, odchudzenia rządu. Przypomnę tylko, że 1/3 posłów Zjednoczonej Prawicy zajmuje stanowiska w rządzie. Sami państwo wielokrotnie mówicie, że już nie ma kto nawet pracować z was posłów Zjednoczonej Prawicy w komisjach i jest problem. Mówią tak pana koledzy z klubu, panie, panie ministrze.</u>
  197 + </div>
  198 + <div xml:id="div-57">
  199 + <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu?</u>
  200 + </div>
  201 + <div xml:id="div-58">
  202 + <u xml:id="u-58.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Negatywne.</u>
  203 + </div>
  204 + <div xml:id="div-59">
  205 + <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 8? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  206 + <u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 36 posłów. Za poprawką – 18, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała rekomendacji.</u>
  207 + <u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 9. Kto uzasadnia?</u>
  208 + </div>
  209 + <div xml:id="div-60">
  210 + <u xml:id="u-60.0" who="#PoselJozefaSzczurekZelazko">Panie przewodniczący, ta poprawka dotyczy zmiany terminu wejścia w życie art. 9 ust. 1. Na poprzednim posiedzeniu zaproponowaliśmy poprawki i ta zmiana dotycząca terminu wejścia w życie art. 9 ust. 1 jest konsekwencją tych wniesionych poprawek.</u>
  211 + </div>
  212 + <div xml:id="div-61">
  213 + <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu?</u>
  214 + </div>
  215 + <div xml:id="div-62">
  216 + <u xml:id="u-62.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Pozytywne.</u>
  217 + </div>
  218 + <div xml:id="div-63">
  219 + <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 9? Nie widzę. Stwierdzam, że poprawka nr 9 została przyjęta.</u>
  220 + <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 10. Pan poseł Szopiński.</u>
  221 + </div>
  222 + <div xml:id="div-64">
  223 + <u xml:id="u-64.0" who="#PoselJanSzopinski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, po pierwsze poprawka ta jest niekonstytucyjna i w związku z tym…</u>
  224 + </div>
  225 + <div xml:id="div-65">
  226 + <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Nie poprawka, tylko przepis, panie pośle.</u>
  227 + </div>
  228 + <div xml:id="div-66">
  229 + <u xml:id="u-66.0" who="#PoselJanSzopinski">Przepraszam. Artykuł jest niekonstytucyjny… W związku z tym proponujemy skreślenie art. 10. Poza tym zupełnie nie wierzę, że pan premier podpisał się pod projektem tej ustawy, mocą, której ci wszyscy, którzy złożyli prawdziwe oświadczenia lustracyjne w służbie cywilnej i współpracowali z organami bezpieczeństwa zostaną po 30 dniach wyrzuceni z pracy. Dlaczego nie wierzę? Dlatego że w dniu 11 kwietnia br. pan premier do rady nadzorczej Banku Gospodarstwa Krajowego powołał pana Kazimierza Kujdę, który nie dość, że współpracował z organami bezpieczeństwa, to jeszcze był kłamcą lustracyjnym.</u>
  230 + </div>
  231 + <div xml:id="div-67">
  232 + <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu?</u>
  233 + </div>
  234 + <div xml:id="div-68">
  235 + <u xml:id="u-68.0" who="#SzefsluzbycywilnejDobroslawDowiatUrbanski">Negatywne.</u>
  236 + </div>
  237 + <div xml:id="div-69">
  238 + <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania… Tak, proszę, panie mecenasie.</u>
  239 + </div>
  240 + <div xml:id="div-70">
  241 + <u xml:id="u-70.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Dwie kwestie. Po pierwsze naszym zdaniem ta poprawka nie przewiduje konsekwencji dla całego tekstu projektu ustawy, ponieważ ta poprawka polega na skreśleniu przepisu przejściowego, a przepisy materialne pozostają bez zmian w ustawie. Może być wątpliwość, jak stosować te przepisy lustracyjne w ustawie o służbie cywilnej.</u>
  242 + <u xml:id="u-70.1" who="#LegislatorJakubKrowiranda">Druga kwestia to jest pytanie do wnioskodawców, czy z tą poprawką nie łączą się poprawki nr 11 i nr 13? Bo to dotyczy w zasadzie tego samego, czyli przepisów przejściowych dotyczących przepisów lustracyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
  243 + </div>
  244 + <div xml:id="div-71">
  245 + <u xml:id="u-71.0" who="#PoselJanSzopinski">Potwierdzam, te poprawki łączą się.</u>
  246 + </div>
  247 + <div xml:id="div-72">
  248 + <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czyli poprawki nr 10 i nr 11 głosujemy łącznie.</u>
  249 + </div>
  250 + <div xml:id="div-73">
  251 + <u xml:id="u-73.0" who="#LegislatorJakubKrowiranda">I nr 13.</u>
  252 + </div>
  253 + <div xml:id="div-74">
  254 + <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">I nr 13. Dobrze. Stanowisko rządu jest negatywne. Przystępujemy do głosowania.  Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 10, nr 11 i nr 13? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  255 + <u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 36 posłów. Za poprawką – 18, przeciw – 18, nikt się nie wstrzymał. Zatem poprawki nr 10, nr 11 i nr 13 nie uzyskały pozytywnej rekomendacji. Tym samym wyczerpaliśmy wszystkie poprawki zgłoszone do tego projektu ustawy. Kto był posłem sprawozdawcą? Czy pan poseł Hreniak będzie dalej kontynuował swoją misję?</u>
  256 + </div>
  257 + <div xml:id="div-75">
  258 + <u xml:id="u-75.0" who="#PoselPawelHreniak">Oczywiście.</u>
  259 + </div>
  260 + <div xml:id="div-76">
  261 + <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Jest zgoda. W takim razie pan poseł Hreniak będzie posłem sprawozdawcą poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
  262 + <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym wyczerpaliśmy punkt pierwszy. Ogłaszam 2 minuty… Może nie… Część z państwa wyjdzie. Minuta przerwy i rozpoczniemy punkt drugi.</u>
  263 + <u xml:id="u-76.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Proszę osoby, które nie biorą udziału w drugiej części…</u>
  264 + <u xml:id="u-76.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo.</u>
  265 + <u xml:id="u-76.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, przystępujemy do rozpatrzenia drugiego punktu – informacja rządu na temat sytuacji społeczno ekonomicznej na pograniczu polsko-białoruskim oraz programu wsparcia i rekompensat dla polskich przedsiębiorstw dotkniętych zamknięciem przejść granicznych z Białorusią. Przedstawiają minister spraw wewnętrznych i administracji, minister rozwoju i technologii, minister funduszy i polityki regionalnej oraz minister rodziny i polityki społecznej.</u>
  266 + <u xml:id="u-76.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, prawie miesiąc temu do Komisji wpłynęła prośba w związku z decyzją podjętą przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji co do kwestii zamknięcia granic o informację rządu, w jaki sposób rząd zamierza pomagać przedsiębiorcom i firmom, które dziś znajdują się na granicy polsko-białoruskiej. Nikt nie neguje sankcji, które Polska nakłada na Białoruś, na kraj, który współpracuje z Rosją. Natomiast w kontekście tego, co zadziało się w układzie zamknięcia przejść granicznych i pozostawienia niewielkiej ilości przejść, doszliśmy do sytuacji, że bardzo wiele przedsiębiorstw dzisiaj stanęło w bardzo trudnej sytuacji. Zresztą przypomnę, że kiedy rząd wprowadzał ustawę o stanie wyjątkowym na granicy, kiedy wprowadzał ustawę zakazującą przekraczania czy zbliżania się do terenu objętego budową muru granicznego, w jakiś sposób pomagał przedsiębiorcom, którzy zostali dotknięci mniejszymi obrotami w swojej działalności gospodarczej.</u>
  267 + <u xml:id="u-76.6" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Taka sama sytuacja spotyka dzisiaj drobnych przedsiębiorców, którzy w wyniku tych działań dzisiaj funkcjonują na pograniczu polsko białoruskim… Bardzo bym prosił pana posła Tyszkiewicza o 2–3 minuty uzasadnienia. Potem oddałbym głos… Rozumiem, że pan minister Wąsik będzie jako pierwszy zabierał głos w imieniu rządu. Bardzo bym prosił potem pana ministra o odniesienie się. Potem dyskusja, ewentualne zadawanie pytań. Bardzo proszę panie pośle – 2 minuty krótkiego uzasadnienia. Rozumiem, że w czasie dyskusji i tak osoby panu towarzyszące będą chciały zabrać głos. Chyba wszystkim nam zależy na tym, aby przedsiębiorcy, którzy tam funkcjonowali, w jakiś sposób mieli możliwość działania. Bardzo proszę.</u>
  268 + </div>
  269 + <div xml:id="div-77">
  270 + <u xml:id="u-77.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Przede wszystkim chciałem podziękować panu przewodniczącemu Wiesławowi Szczepańskiemu i całej Komisji za podjęcie tego tematu, bo on rzeczywiście jest bardzo ważny. Wiąże się z kryzysem na granicy wschodniej, który trwa od ponad 2 lat i z całą pewnością daleki jest od zakończenia.</u>
  271 + <u xml:id="u-77.1" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Szanowni państwo, w ciągu ostatnich 3 lat na społeczność pogranicza polsko-białoruskiego spadło kilka plag. Najpierw, tak jak na wszystkich, COVID-19, potem wojna hybrydowa Łukaszenki, niepokoje graniczne i stan wyjątkowy, dziesięciomiesięczny okres zamknięcia wiążący się z koniecznością zamknięcia biznesów zaprzestania działalności gospodarczej. I ostatnio zamknięcie przejść granicznych. Wszystkie przejścia drogowe graniczne w województwie podlaskim są w tej chwili zamknięte. Mamy do czynienia ze społecznością, która utrzymuje się głównie z dwóch dziedzin. Utrzymuje się z turystyki i z przejść granicznych, z ruchu przygranicznego, z prowadzenia różnego rodzaju działalności usługowej, handlowej związanej z funkcjonowaniem przejść granicznych między Polską i Białorusią.</u>
  272 + <u xml:id="u-77.2" who="#PoselRobertTyszkiewicz">W ubiegłym roku zamknięte zostało przejście w Kuźnicy. Ponad 2 miesiące temu zamknięte zostało przejście w Bobrownikach. W związku z tym szereg biznesów, szereg rodzinnych firm prowadzących działalność w tym obszarze jest w tej chwili bez możliwości utrzymania się, bez możliwości prowadzenia działalności. Mówiąc wprost, po zamknięciu tych przejść, takie możliwości ustały. W związku z tym niezbędne jest, aby tę grupę otoczyć odpowiednią opieką, aby przygotować i wdrożyć program rekompensat, który pozwoli utrzymać miejsca pracy i pozwoli zachować te firmy, które przez dziesięciolecia były przez ludzi budowane i stanowią dorobek ich życia. Jestem przekonany – zwracam się tutaj do pana ministra, do rządu – że tu mamy całkowicie wspólny interes. Nieprzewidywalny sąsiad, jakim jest Białoruś i dyktator Łukaszenka, wypowiedział nam wojnę hybrydową, której prawdziwym celem – myślę, że pan minister o tym doskonale wie – jest nie tylko naruszanie polskiej granicy, ale także destabilizacja sytuacji ekonomicznej, społecznej w naszym kraju.</u>
  273 + <u xml:id="u-77.3" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Przeciwstawiając się tej wojnie hybrydowej Łukaszenki, musimy o tę stabilizację zadbać. Częścią tej tego antywojennego pakietu musi być pakiet wsparcia dla lokalnych społeczności, lokalnych przedsiębiorstw, żeby Państwo Polskie potrafiło udowodnić, że pomimo wypowiedzianej przez Łukaszenkę wojny hybrydowej obywatele polscy mieszkający w Rzeczypospolitej na pograniczu polsko-białoruskim mogą normalnie funkcjonować, prowadzić działalność gospodarczą, a mówiąc wprost, że jesteśmy w stanie zapewnić im bezpieczeństwo funkcjonowania. Jestem przekonany, panie ministrze, że znajdziemy potrzebne rozwiązania, tak jak udało nam się je znaleźć dla branży turystycznej. Cieszę się z informacji, którą usłyszałem od pana ministra, że wreszcie został przyjęty przez rząd program „Tarcza do pogranicza”. Niesłychanie potrzebny, wiążący się też z oczekiwaniami branży turystycznej. Żałuję, że musieliśmy czekać od 26 stycznia do dzisiaj, żeby ten program został wdrożony, bo 26 stycznia br. Komisja Europejska notyfikowała ten program. Rządowi trochę czasu zajęło, zanim to przyjął, ale cieszę się, że ten program jest.</u>
  274 + </div>
  275 + <div xml:id="div-78">
  276 + <u xml:id="u-78.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Nie, nie, panie pośle. Komisji to zajęło rok, jeśli dobrze pamiętam.</u>
  277 + </div>
  278 + <div xml:id="div-79">
  279 + <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Niech poseł dokończy wypowiedź, panie ministrze. Później oddam głos.</u>
  280 + </div>
  281 + <div xml:id="div-80">
  282 + <u xml:id="u-80.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Chcę się cieszyć faktem, że ten program jest. W związku z tym tylko mówię o tym, że dobrze, że wreszcie ten program się pojawił. Teraz chodzi o to, żeby jak najszybciej środki pomocowe trafiły do przedsiębiorstw. Istotne jest to, jak szybko będziemy w stanie te programy wdrożyć. To jest ważne. Chcę podziękować przedsiębiorcom z zamkniętych przejść granicznych, którzy przyjechali. Uważam, że to właśnie komisje sejmowe są najlepszym forum, na którym rozmawiamy o trudnych sprawach, o tym, jak pomóc ludziom, którzy tej pomocy oczekują. Liczę na to, że tak będzie również dzisiaj. Dziękuję bardzo.</u>
  283 + </div>
  284 + <div xml:id="div-81">
  285 + <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Dziękuję serdecznie. Panie ministrze, oddaję panu głos.</u>
  286 + </div>
  287 + <div xml:id="div-82">
  288 + <u xml:id="u-82.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, dziękuję też mojemu przedmówcy za zrozumienie i za wspólną postawę wobec naszego wschodniego sąsiada. Bo musimy zdać sobie sprawę, że te problemy, które mamy i te problemy, z którymi państwo tu przychodzą, to wynik postawy Białorusi. Polski rząd uważa, że dobrze byłoby mieć bardzo dobre, dobrosąsiedzkie stosunki ze wszystkimi sąsiadami, prowadzić z nimi biznes, eksportować, handlować, importować, współpracować, zarabiać pieniądze, rozwijać się. To oczywiste. Taki jest nasz cel. Ale doskonale państwo wiecie, jaka była sytuacja, co się stało 2 lata temu, kiedy – tak jak mój przedmówca powiedział – została wypowiedziana Polsce wojna hybrydowa. To na pewno dotknęło zarówno całą Polskę, jak i Kraje Bałtyckie, generalnie całą Unię Europejską. Musieliśmy sobie radzić z tą sytuacją i przypomnę państwu, że wprowadziliśmy stan wyjątkowy.</u>
  289 + <u xml:id="u-82.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Kiedy wprowadziliśmy stan wyjątkowy, nasi posłowie z Podlasia, nasi posłowie z Lubelszczyzny, których tu zresztą widzę na sali, mówili od razu –nie da się zrobić tego dobrze bez pomocy przedsiębiorcom. Pierwszy program zrobiliśmy w koncyliacyjnej atmosferze na tej Komisji i w Parlamencie przyjęliśmy rozwiązania, które dają przedsiębiorcom rekompensaty – tym, którym w sposób kapitalny zamroziliśmy biznesy, wprowadzeniem stanu wyjątkowego, a później ograniczonym terenem wejścia w okolice granicy. Podam tylko parę liczb, będę tu mówił bardzo szczegółowo. W województwie podlaskim przedsiębiorcom, którzy byli objęci tym systemem rekompensat, wypłaciliśmy 23,5 mln zł w zamian za to, że znalazły się ich przedsiębiorstwa w strefie stanu wyjątkowego. Oczywiście część tych przedsiębiorstw pracowało. Bo jeśli chodzi o branżę hotelową agroturystyczną, to mieliśmy tam 18 tys. wojska, 5 tys. policji. Oni gdzieś nocowali, oni nocowali właśnie u tamtejszych przedsiębiorców. To było dodatkowym wsparciem i mam nadzieję, że pozwoliło także osiągnąć konkretne zyski. Po stronie województwa lubelskiego ten problem był nieco mniejszy. Łącznie wypłacono tam 11,5 mln zł. Dodając 11,5 mln i 23,5 mln, jeśli dobrze szybko liczę, to jest 45 mln zł dla przedsiębiorców, żeby zrekompensować im działania rządu i służb w tym rejonie w tym czasie.</u>
  290 + <u xml:id="u-82.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Szanowni państwo, oczywiście generalnie był to program bardzo dobrze przyjęty, głównie przez branżę turystyczną. Wiem, że niektóre przedsiębiorstwa miały problem z wypłatami de minimis. Bo my jako Polska możemy świadczyć pomoc publiczną do kwoty de minimis – to jest 200 tys. EUR. Dalej musimy mieć zgodę Komisji Europejskiej na to, żeby tę pomoc zwiększyć. Pojawiły się sygnały od naszych parlamentarzystów, że są przedsiębiorstwa, które szybko skonsumowały tę pomoc de minimis. To są głównie większe hotele, głównie w Białowieży. Oczywiście pojawiła się potrzeba uzyskania zgody Komisji Europejskiej na to, żeby ten program rozciągnąć także powyżej de minimis – tam, gdzie jest taka konieczność. Tak jak powiedział przedmówca, pan poseł Tyszkiewicz, rzeczywiście ktoś tutaj działał długo, ale to nie był rząd, panie pośle. Rząd niezwykle szybko wystąpił o zgodę do Komisji Europejskiej. Dostał ją po roku – rok trwało procedowanie w Komisji Europejskiej. Wiele rzeczy zrobilibyśmy wcześniej, gdyby nie przewlekłość urzędnicza, do której niestety zdążyliśmy się przyzwyczaić – że wolno te młyny w Brukseli mielą.</u>
  291 + <u xml:id="u-82.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Pod koniec stycznia dostaliśmy zgodę. Dzisiaj chciałem państwu powiedzieć, że mamy tutaj uchwałę Rady Ministrów już przyjętą, czyli mającą moc prawną – sprawie rządowego programu „Tarcza dla pogranicza”. Za chwilę poproszę tutaj pana dyrektora z Ministerstwa Rozwoju i Technologii, żeby przedstawił szczegółowe zasady tej tarczy. To jest rzecz pierwsza.</u>
  292 + <u xml:id="u-82.4" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Druga rzecz – w momencie, kiedy dokonaliśmy zamknięcia przejścia granicznego, dostaliśmy także bardzo mocne polityczne sygnały od siedzących tutaj posłów Prawa i Sprawiedliwości, że musimy wspomóc przedsiębiorców na przejściach granicznych. Nie tylko zresztą Prawa i Sprawiedliwości. Tutaj pan poseł Tyszkiewicz rzeczywiście też był aktywny w tym zakresie. Ale przystąpiliśmy do pracy i szukaliśmy podstawy prawnej, żeby tej pomocy udzielić. Ta ustawa, która dotyczyła stanu wyjątkowego i stanu ograniczonego dostępu do granicy nie pozwalała na to. Także przepisy COVID-owe nie pozwalały. Musieliśmy ten stan prawny przygotować. Dzisiaj w formie poprawki do ustawy o ochronie granicy państwowej takie przepisy są procedowane. Będziemy mieli możliwość pomocy przedsiębiorcom, którzy funkcjonowali na przejściach granicznych, ale także udowodnią, że w wyniku zamknięcia przejść ich obroty spadły o 50% – czyli także przedsiębiorców, którzy funkcjonują wokół przejść. Tylko mówimy o jednak takiej wąskiej grupie na tym obszarze terytorialnie związanej z przejściem. Bo jeżeli na przykład sklep Biedronka w Białymstoku wystąpi, że w związku z tym, że nie mamy ruchu przygranicznego z Białorusią, spadły mu obroty, to to jednak się w tym nie mieści.</u>
  293 + <u xml:id="u-82.5" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Natomiast wiem dobrze, że dla niektórych firm ta tarcza to jest być albo nie być. Zdajemy sobie z tego sprawę. Rozumiemy te problemy przedsiębiorców. Wiem, że przedsiębiorcy działają na rzecz dobra Polski, zarabiają pieniądze, płacą podatki i w momencie, kiedy decyzją rządu zamknięto im możliwość prowadzenia efektywnej działalności gospodarczej, będziemy tę pomoc im świadczyć. Oczywiście szanowni państwo, my możemy przyjąć taką pomoc do kwoty de minimis – do 200 tys. euro, czyli przy dzisiejszym kursie to około 950 tys. zł. Tę pomoc będą świadczyć wojewodowie. Za chwilę pan dyrektor wskaże, w jaki sposób to będzie zrobione. Ja jeszcze tutaj, na podstawie naszej rozmowy przed posiedzeniem Komisji, poprosiłem pana dyrektora, żebyśmy sprawdzili przepisy – czy także na przejściu w Kuźnicy zamkniętym wcześniej będzie można to robić. Dołożymy tutaj wszelkich starań, żeby przepisy jasno i klarownie mówiły, że także na przejściu w Kuźnicy będzie można świadczyć tę pomoc. To przejście zostało, przypomnę, zamknięte 9 listopada 2021 r., kiedy nastąpiła eskalacja tego konfliktu, atak na to przejście. Cieszę się, że nasze służby uchroniły wówczas Polskę i także przedsiębiorców, którzy tam funkcjonowali, przed tym chaosem, który nas mógł czekać, gdyby do tego przejścia migrantów doszło.</u>
  294 + <u xml:id="u-82.6" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, poproszę teraz pana dyrektora, żeby przedstawił szczegóły, jak te programy będą działały.</u>
  295 + </div>
  296 + <div xml:id="div-83">
  297 + <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Wcześniej zapytam pana posła Krutula – bo też się zgłaszał – czy chciałby w tej chwili zabrać głos, czy poczekamy? To bardzo proszę, panie dyrektorze…</u>
  298 + </div>
  299 + <div xml:id="div-84">
  300 + <u xml:id="u-84.0" who="#PoselPawelKrutul">Panie ministrze, jak pan powiedział, miał pan już zielone światło…</u>
  301 + </div>
  302 + <div xml:id="div-85">
  303 + <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Bardzo proszę o przedstawienie się, panie dyrektorze… Teraz, tak? Przepraszam bardzo. Pan poseł Krutul.</u>
  304 + </div>
  305 + <div xml:id="div-86">
  306 + <u xml:id="u-86.0" who="#PoselPawelKrutul">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, miał pan zielone światło ze środkami pod koniec stycznia tego roku. Dlaczego tak długo? Panie ministrze, przejścia granicznego nie zamyka się z godziny na godzinę, z dnia na dzień. Powinien pan również się przygotować i rząd Prawa i Sprawiedliwości powinien przygotować zabezpieczenie funkcjonowania dla przedsiębiorców. Bo koszty prowadzonej działalności pozostają bez zmian. Nie ma tylko klientów. A to jest najważniejszy czynnik do prowadzenia działalności. Nie wiem, czy pan kiedykolwiek prowadził działalność. To jest naprawdę niełatwy kawałek chleba. W momencie, kiedy ludzie żyją z dwóch przejść granicznych, które się znajdują w województwie podlaskim, nie zapominajmy również o transporcie, gdzie województwo podlaskie, w ogóle wschodnia ściana Polski transportem stoi. Mamy tutaj skupionych bardzo dużo firm logistycznych, transportowych, gdzie z dnia na dzień stracili oni możliwość zarobkowania, a leasingi pozostały. Wcześniej, podczas wybuchu wojny na Ukrainie, Ukraińscy kierowcy z godziny na godzinę wysiedli z ciężarówek i poszli bić się o własną ojczyznę. My to rozumiemy. My to wspieramy.</u>
  307 + <u xml:id="u-86.1" who="#PoselPawelKrutul">Wsparcie z naszej strony było jak najlepsze. To jest bardzo szlachetne, że zamykamy te przejścia i pomagamy naszym sąsiadom. Pomagamy Ukrainie w tej walce, jeżeli chodzi o wojnę i całe to przykre zdarzenie. Ale równolegle na przyszłość, panie ministrze – żeby te środki od razu uruchamiać. Bo niektórzy ludzie przez to tracą pracę, trzeba zwalniać pracowników, trzeba z bankami podpisywać porozumienia. Mają leasingi, mają kredyty, mają koszty, to nie jest łatwy kawałek chleba. Także prosimy o wyrozumiałość na przyszłość i szybsze wpompowywanie tych środków w gospodarkę. Tę w województwie podlaskim też trzeba brać pod uwagę. To jest dla nas bardzo istotne. Nie zapominajmy również, że jeżeli to tak długo się ciągnie, ludzie emigrują z naszego województwa. To jest dla nas też bardzo duży problem. Województwo podlaskie się wyludnia. Każde takie sytuacje, które nie sprzyjają zatrzymaniu ludności na terenie województwa, biją w nas bezpośrednio. Taka uwaga na przyszłość. Dziękuję bardzo.</u>
  308 + </div>
  309 + <div xml:id="div-87">
  310 + <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
  311 + </div>
  312 + <div xml:id="div-88">
  313 + <u xml:id="u-88.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie pośle, rozumiem pańską pozycję. Pan jest posłem z tamtego terenu, musi pan zabrać głos w tej sprawie i musi pan bronić pewnych sytuacji. Ale proszę pamiętać, że nie za wszystko, co się dzieje w naszym otoczeniu, odpowiedzialny jest polski rząd. Sytuacja wojenna jest sytuacją wojenną. Mamy sytuację nadzwyczajną. Proszę pana, my oczywiście moglibyśmy działać zupełnie inaczej, ale byśmy działali tak jak Niemcy. Niech się Ukraińcy biją, a my będziemy sobie zarabiać pieniądze i będziemy pozwalać na to, żeby Andrzej Poczobut siedział 8 lat w więzieniu, żeby Andżelika Borys siedziała 4 lata w więzieniu, a później w areszcie domowym. Wie pan o tym, że nie możemy na to pozwolić. Nie możemy pozwolić na to, żeby ciągle były ataki hybrydowe na polską granicę. Musimy reagować. Powiem panu tak – chętnie bym wcześniej wpompował te pieniądze. Tylko mamy przepisy unijne, które mówią o zasadzie de minimis – że Polski rząd może podjąć tylko decyzję o pomocy publicznej do wysokości 200 tys. euro.</u>
  314 + <u xml:id="u-88.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Chętnie bym zapłacił więcej pieniędzy hotelowi w Białowieży, który musiał być zamknięty dłużej, pomimo tego, że mieszkali tam jeszcze w międzyczasie policjanci i żołnierze, tylko że nie było do tego podstawy prawnej. Ja bym wpompował te pieniądze, a pan by złożył na mnie doniesienie do prokuratury. Polski Sejm musi przyjąć te przepisy, żeby polski rząd mógł tę pomoc świadczyć. Mam nadzieję, że zrobimy to szybko, w sposób koncyliacyjny, patrząc na tych ludzi, którzy tu siedzą, bo oczekują na pomoc. Tak rozumiem – rozumiem koszty, rozumiem ZUS. Niestety nie jesteśmy w stanie zrobić pewnych rzeczy wcześniej. A rzeczywiście niektóre rzeczy dzieją się z dnia na dzień – bo wojna wybuchła z dnia na dzień. I pewne sytuacje zdarzyły się też z dnia na dzień przy zamknięciu przejść granicznych. Powiem panu tak – bardzo byśmy chcieli otworzyć te przejścia graniczne. Bardzo byśmy chcieli. Otworzymy je natychmiast, jeżeli zwolniony zostanie Andrzej Poczobut z więzienia. Otworzymy je natychmiast, jeżeli przestaną buldożery jeździć po cmentarzach żołnierzy Armii Krajowej. Bo tak się dzieje teraz na Białorusi. Takie jest to państwo i takimi środkami jesteśmy atakowani. Tak, pomożemy przedsiębiorcom. Pomożemy tak, żeby mogli przetrwać trudny czas. Mam nadzieję, że za jakiś czas sytuacja się zmieni i będziemy mogli powiedzieć, róbcie dalej pieniądze, zarabiajcie pieniądze, bo otwieramy granicę. Natomiast dzisiaj tej sytuacji nie ma, panie pośle. I nie za wszystko jest odpowiedzialny polski rząd. Ale polski rząd zawsze chce reagować w trudnych sytuacjach, tak jak reaguje dzisiaj. Bardzo dziękuję.</u>
  315 + </div>
  316 + <div xml:id="div-89">
  317 + <u xml:id="u-89.0" who="#PoselPawelKrutul">Panie ministrze, rozumiem powody i my się z tym zgadzamy. Są bardzo szlachetne. Ale równolegle wpompowujmy kasę dla przedsiębiorców, którzy na tym cierpią.</u>
  318 + </div>
  319 + <div xml:id="div-90">
  320 + <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Panie pośle, przyjmijmy zasadę, że jednak prowadzi przewodniczący, bo inaczej to będzie dyskusja kuluarowa. Oddaję teraz głos panu posłowi Borysowi.</u>
  321 + </div>
  322 + <div xml:id="div-91">
  323 + <u xml:id="u-91.0" who="#PoselPiotrBorys">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Oczywiście należy widzieć kontekst szerszy. Dobrze, że pani Andżelika Borys została zwolniona z aresztu domowego. Może to jest zapowiedź pewnych zmian, które się toczą. Dobrze wydarzyło się i myślę, że należy docenić to, że udało się przesunąć te limity pomocy de minimis. W końcu polscy przedsiębiorcy mogą liczyć na kompensatę tych strat, które ponoszą przecież nie ze swojej winy. Mam pytanie, do jakich kwot realnie – bo rozumiem, że limit określa 200 tys. euro na jeden podmiot – w jakim czasie realnie możemy przyjąć przepisy i kiedy te pierwsze środki mogą trafić bezpośrednio do tych, którzy ponieśli straty w wyniku tej sytuacji na granicy wschodniej z Białorusią? Jak wygląda timing tych działań? Bo myślę, że teraz trzeba skupić się przede wszystkim na tej pracy odblokowującej przepisy krajowe.</u>
  324 + <u xml:id="u-91.1" who="#PoselPiotrBorys">Tylko podam przykład. Jak należało przesunąć pobyt naszych gości z Ukrainy, to Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji znalazło sposób, żeby w ustawie o szkołach wyższych branżowych dać jeden przepis przejściowy. Czy możemy tu liczyć na podobną determinację? Dziękuję.</u>
  325 + </div>
  326 + <div xml:id="div-92">
  327 + <u xml:id="u-92.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Odpowiem od razu panu posłowi, jeśli można.</u>
  328 + </div>
  329 + <div xml:id="div-93">
  330 + <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Oddaję panu ministrowi głos. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
  331 + </div>
  332 + <div xml:id="div-94">
  333 + <u xml:id="u-94.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Pan poseł mnie nie słuchał, bo te przepisy są właśnie uchwalane i będzie pan jutro je głosował. To jest pierwsza rzecz. One są przy ustawie o kredycie 2%. W podobny sposób to zrobiliśmy, widząc, że jest po prostu ogromny pośpiech. Mam nadzieję, że legislatorzy sejmowi nam to wybaczą, chociaż na pewno zauważą…</u>
  334 + </div>
  335 + <div xml:id="div-95">
  336 + <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Chyba nie wybaczą, ale zwrócą uwagę, że jest to niezgodne.</u>
  337 + </div>
  338 + <div xml:id="div-96">
  339 + <u xml:id="u-96.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Na pewno zwrócą uwagę. Robimy to rzeczywiście w pośpiechu, żeby jak najszybciej te przepisy weszły w życie. Jeśli chodzi o te przepisy, to będę mówił o tych ostatnich dla przejść granicznych. Będzie 60 dni na złożenie wniosku i 30 dni dla wojewody na wypłatę środków do kwoty de minimis. W przypadku tego programu „Tarcza dla pogranicza”, który jak gdyby rozwija poprzednie programy pomocowe, to będzie do 100 mln zł. Nie na jedno przedsiębiorstwo. Mamy budżet tego programu do 100 mln zł. Tu nie ma według mnie górnej granicy – żeby można było zapłacić milion, dwa lub trzy dodatkowych pieniędzy dla tych przedsiębiorców, którzy wykażą zgodnie z procedurą odpowiednie straty, jak pomoc de minimis nie wystarczy.</u>
  340 + </div>
  341 + <div xml:id="div-97">
  342 + <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa posłów, czy pan dyrektor, który miał uzupełnić informację? Tak? Panie pośle, może pan dyrektor jeszcze uzupełni, a później oddam głos panu posłowi? Bardzo proszę, panie dyrektorze, o uzupełnienie informacji, o której mówił pan minister Wąsik. Za chwileczkę udzielę głosu. Pan dyrektor, pan poseł i pani zgłaszająca się…</u>
  343 + </div>
  344 + <div xml:id="div-98">
  345 + <u xml:id="u-98.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMinisterstwaRozwojuiTechnologiiZbigniewWojciechowski">Dzień dobry. Zbigniew Wojciechowski ,Ministerstwo Rozwoju i Technologii.</u>
  346 + <u xml:id="u-98.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMinisterstwaRozwojuiTechnologiiZbigniewWojciechowski">Uzupełniając to, co już pan minister Wąsik powiedział, jeśli chodzi o „Tarczę dla pogranicza” zgodnie z zasadami programu, w ciągu 10 dni na stronach wojewodów ukażą się szczegółowe informacje dotyczące zasad programu i składania wniosków. Jeszcze w tym miesiącu ta procedura zostanie uruchomiona. Prosimy wszystkich zainteresowanych o śledzenie stron internetowych wojewodów. W najbliższych dniach stosowne informacje się ukażą. Jeżeli chodzi o drugi temat, o którym rozmawiamy, to znaczy pomoc przedsiębiorcom, którzy odczuwają skutki tych zamknięć granicznych – przepisy, które obecnie są procedowane, opierają się na dwóch wcześniejszych, można powiedzieć, ustawach, rozwiązaniach, które w ostatnich latach były wdrażane, czyli ustawie o rekompensatach w przypadku stanu wyjątkowego i tak zwanej specustawie odrzańskiej dla przedsiębiorców, którzy odczuwali skutki sytuacji na Odrze i mieli straty z tym związane.</u>
  347 + <u xml:id="u-98.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMinisterstwaRozwojuiTechnologiiZbigniewWojciechowski">Przepisy generalnie wyglądają tak, że przedsiębiorcy, którzy rzeczywiście odnieśli te straty... Miesiącami, do których będziemy odnosić straty, są dwa poprzednie miesiące od zamknięcia przejścia albo rok poprzedni – czyli tutaj dajemy elastyczność, żeby przedsiębiorcy mogli dostosować okres referencyjny. Przedsiębiorcy, którzy te straty ponieśli, minimum 50%, będą składać wnioski do właściwego wojewody. Wysokość pomocy będzie podobnie jak w przypadku tej ustawy odrzańskiej. Będzie to pomoc de minimis w wysokości minimalnego wynagrodzenia na każdego ubezpieczonego – tak jak było w specustawie odrzańskiej. Ta pomoc to będzie właśnie iloczyn minimalnego wynagrodzenia i liczby osób zgłoszonych do ubezpieczenia. W ustawie w tym momencie mamy branżę turystyczną, gastronomiczną, sprzedaż detaliczną, kantory walut.</u>
  348 + <u xml:id="u-98.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMinisterstwaRozwojuiTechnologiiZbigniewWojciechowski">Natomiast chciałem podkreślić jedną rzecz – te przepisy mają charakter generalny. To znaczy to nie jest ustawa dotycząca jednego przejścia. Zależało nam, aby te przepisy mogły być zastosowane przy różnych przejściach granicznych, przy ewentualnie innych sytuacjach, których, nie jesteśmy w stanie wykluczyć. Powiedzieć, że od 2020 r. sytuacja jest dynamiczna, to nic nie powiedzieć. Mieliśmy też sytuację, w których ograniczane były przejścia na granicach zachodnich, których nikt sobie nie był w stanie wyobrazić. Przygotowaliśmy ustawę generalną. Wprowadziliśmy dwa istotne, nazwijmy to, wentyle bezpieczeństwa, które mają za zadanie pomóc w danych sytuacjach i dostosować przepisy do lokalnych uwarunkowań. Po pierwsze, wojewoda będzie mógł rozszerzyć ten zakres przedmiotowy stosownie do lokalnych uwarunkowań, a po drugie niezależnie od tego zawsze będzie można wnioskować do wojewody – i to będzie też możliwość w przypadku szerszego zakresu powierzchni, nie chodzi tylko o gminy, ale też o teren całego powiatu – który oceniając przypadek szczególnych strat, będzie mógł taką rekompensatę przyznać. Zatem te przepisy, tak jak mówiłem, mają charakter generalny. Zostały właśnie stworzone po to, żeby zawsze była podstawa prawna w takiej sytuacji, a dodatkowo żeby można było dostosować się do potrzeb, ewentualnej specyfiki, która będzie mieć miejsce przy konkretnym zamknięciu.</u>
  349 + <u xml:id="u-98.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMinisterstwaRozwojuiTechnologiiZbigniewWojciechowski">Chyba z mojej strony tyle. Tematem posiedzenia Komisji jest ogólnie informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej. Nie wiem na ile oczekiwane są jeszcze takie informacje ogólne. Jeśli będą, to też jestem do dyspozycji – na temat sytuacji gospodarczej. Jakieś dane gospodarcze też przygotowaliśmy, ale nie wiem, na ile w tym momencie Wysoka Komisja chciałaby te informacje usłyszeć. Dziękuję bardzo i oczywiście jestem do dyspozycji.</u>
  350 + </div>
  351 + <div xml:id="div-99">
  352 + <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Dziękuję bardzo. Oddaję głos panu posłowi Mieczysławowi Baszko. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
  353 + </div>
  354 + <div xml:id="div-100">
  355 + <u xml:id="u-100.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, panie ministrze, niewątpliwie temat pogranicza, szczególnie wschodniej granicy z Białorusią… Na początku chciałem bardzo podziękować rządowi i panu ministrowi za bardzo wielkie zaangażowanie i zatrzymanie tej nawały pchanej niesamowicie przez reżim Łukaszenki na Polskę. Atak w Kuźnicy był bezpardonowy. Jeśli ktoś mówi, że nie mamy przygotowanych służb, to powinien w tym czasie znaleźć się tam i powiedzieć, czy mamy służby przygotowane czy nie. To były nowe wyzwania, ale tym nowym wyzwaniom nasze służby mundurowe różnych formacji podołały, zdały bardzo wielki egzamin. Niewątpliwie w tej sytuacji też jest problem drugi – pomoc przedsiębiorcom z tej strefy przygranicznej. Test bardzo potrzebna. Ta „Tarcza dla pogranicza” jest bardzo wyczekiwana. Już przedtem było wspomniane, że poprzez to, że mundurowi korzystali i mieszkali w hotelach różnego rodzaju czy kwaterach agroturystycznych, przedsiębiorcy dostali pomoc. Środki finansowe zostały. Ci z branży turystycznej o tym też wspominali, że jednak rekompensaty były.</u>
  356 + <u xml:id="u-100.1" who="#PoselMieczyslawBaszko">Dziwię się tylko, że po prawie po 2 latach wśród posłów, którzy nie sprzeciwiali się, wręcz pomagali… To, co wyprawiali na granicy, to, co robili z naszymi służbami… Co robili? Nosili po jednym śpiworze w Usnarzu Górnym. Gdzie oni są? Dlaczego nie odcięli się od tego? Pytam też pana posła przewodniczącego Tyszkiewicza. Znamy się od lat. Trzeba wyraźnie powiedzieć. Dlaczego w ten sposób robiono? I jeszcze tak robią niektórzy. Filmy nagrywają… Uderzenie w Polskę. Hybrydowa wojna ze Wschodu od Putina, od Łukaszenki, ale od was, opozycji jest też atak z tej strony. I mówimy teraz o pograniczu i środkach finansowych. Przypomnę – mam dobrą pamięć – 1997 rok,  2000 rok, zamknięcie przejść granicznych – Bobrowniki, Kuźnica. Jaką pomoc przedsiębiorcy wtedy otrzymali? Żadnej. Dziennikarze przyjeżdżali, brano wypowiedzi przedsiębiorców i nikt nimi się nie zainteresował. Teraz bardziej widzimy, że ze strony rządu jest wielkie zainteresowanie. Chcę powiedzieć, że w branży hotelarskiej jednak od paru miesięcy jest zwyżka, jeżeli chodzi o Białowieżę. Okres zimowy pokazał, że jednak dużo chętnych jest do korzystania i różne szkolenia się robi. Sam też między innymi jako szef ludowych zespołów sportowych w Białowieży zrobiłem w hotelu białowieskim podsumowanie sportu ogólnopolskiego. Z całej Polski ludzie przyjechali. I tam właściciel był zadowolony. Mówił – pan pamięta, że trzeba robić tam, gdzie ponieśliśmy straty.</u>
  357 + <u xml:id="u-100.2" who="#PoselMieczyslawBaszko">Jeszcze tak na marginesie – wiecie co mówili, jak jechali 10 grudnia z Hajnówki do Białowieży? Jaka tu wichura przeszła, nawałnica czy co? Czemu tyle drzewa leży? I zobaczcie, my przez to wszystko przedsiębiorstwa niszczymy. Dlaczego nie przeciwstawiamy się tak samo w gospodarce leśnej? To dzięki ministrowi Szyszko zaczęto działać. Też to są przedsiębiorstwa, panie Tyszkiewicz. My tu wszystko wybielamy, że nic się nie stało. Tylko jeden punkt – dlaczego przecinano zasieki na granicy polsko-białoruskiej? Dlaczego tego nie potępiono? Dlaczego nie powiedziano – stop, tak się nie robi? Nie. My musimy przeciwstawiać się. A później wiecie, co jest dobre w tym wszystkim?  Po 2 latach w opozycji zaczęło się coś dziać, zauważyli krzywdę i reżim Łukaszenki. Warto było. Tylko, że jest to długi czas. 2 lata to jest długi czas. Często zdarza się, że należy reagować bardzo szybko. I nie można w ten sposób tego traktować. Jak zaporę budowano na granicy polsko-białoruskiej, to pamiętamy, jakie to było podejście. I każdy zawsze – tej budowie jestem przeciw, ale dawajcie pieniądze. Potwierdzam jeszcze raz, że trzeba wspomagać, bo jest to sytuacja geopolityczna. To nie jest jakieś tam pojedyncze nieszczęście. To jest globalne dla całej Polski. Trzeba pamiętać w szczególności o mało zaludnionych terenach na rubieży wschodniej, w przygranicznych gminach i powiatach. Na przykład poseł Czykwin to dokładnie wie, że te tereny się wyludniają. Przedsiębiorstwa też w niektórych sytuacjach bardzo potrzebują, żeby ta ludność nie migrowała do wielkich aglomeracji. Jak przedsiębiorstwa tam zostaną, to i ludzie tam też zostaną. Bo kto wychował się w tamtych terenach, to dokładnie wie… Pamięta o ludziach, skąd pochodzi, pamięta o całej Polsce. Przez pryzmat Polski tamten mieszkaniec patrzy, nie przez pryzmat tylko tego, że mnie to nie dotyczy, że jak coś jest za Wisłą, to mnie nie dotyczy.</u>
  358 + <u xml:id="u-100.3" who="#PoselMieczyslawBaszko">Jeden aspekt. Budowanie dla uchodźców – tak ich nazwijmy – budynków, obiektów, osiedli. I wiecie co? Posłanka z opozycji mówi, że jest twardo za tym, żeby budować przy granicy te obiekty dla uchodźców. A ja powiedziałem w ten sposób – zgadzam się, trzeba budować, tylko w Konstancinie-Jeziornej, tam, skąd pani pochodzi i zobaczymy wtedy, jak pani to odbierze. Tak że trzeba pamiętać, że przez pryzmat Polski trzeba na to patrzeć. Bo jak jest nieszczęście, to my z tamtej strony o całej Polsce myślimy. Tak trzeba to odbierać. Jeszcze raz bardzo dziękuję panu ministrowi Wąsikowi za tak sprawne działania, za duże zaangażowanie i przede wszystkim przeznaczenie wojska na pomoc Straży Granicznej. Przez to, że tam była błyskawiczna pomoc, udało się zapobiec przełamaniu granicy polsko-białoruskiej. Dziękuję bardzo.</u>
  359 + </div>
  360 + <div xml:id="div-101">
  361 + <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, panie pośle – pan Robert Tyszkiewicz.</u>
  362 + </div>
  363 + <div xml:id="div-102">
  364 + <u xml:id="u-102.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">W ramach ad vocem chciałem powiedzieć – przez szacunek dla przedsiębiorców, którzy są z nami – nie pozwolę, panie pośle, przekształcić tej debaty i tego spotkania w polityczne i partyjne nawalanki, tak jak pan chce to zrobić.</u>
  365 + <u xml:id="u-102.1" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Ale o jednej rzeczy chcę powiedzieć. Bo tu spotkaliśmy się, żeby pomóc ludziom, a nie opowiadać jakieś dziwne historie, jakieś polityczne wymysły. Wie pan, niewielu ludzi, jest zainteresowanych wysłuchiwaniem pana wynurzeń na temat polityki wschodniej. O jednej rzeczy, tylko chciałem powiedzieć i mam nadzieję, że to zostanie przez państwa usłyszane. Podczas gdy ja od 20 lat jestem mężem zaufania Związku Polaków na Białorusi, pan był przewodniczącym parlamentarnej grupy przyjaźni polsko-białoruskiej. Jeździł pan, spotykał się z Łukaszenką i z jego urzędnikami. Dziś pan śmie pouczać ludzi, którzy walczyli o naszych rodaków na Białorusi przeciw reżimowi Łukaszenki? Dopiero kiedy pan się zaczął interesować, to zmienili swoje poglądy na temat tego? To pan zmienił swoje poglądy. Pan był zwolennikiem polityki ciepłego człowieka wobec Łukaszenki, więc lepiej niech pan nie zabiera głosu na ten temat. Taka jest moja szczera rada.</u>
  366 + </div>
  367 + <div xml:id="div-103">
  368 + <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelZdzislawSipiera">Proszę, pan poseł… Ale przepraszam, panie pośle… Pan poseł prosił, żeby nie było nawalanki politycznej, a niestety się ona stała. Także, panie pośle, jak to mówi, przyganiał kocioł garnkowi. Bardzo proszę, panie pośle, proszę o wypowiedź.</u>
  369 + </div>
  370 + <div xml:id="div-104">
  371 + <u xml:id="u-104.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Przepraszam, panie pośle Tyszkiewicz, bzdury pan pleciesz! Bo ja kościoły stawiałem, szkoły wyposażyłem w Grodnie, w Wołkowysku ze świętej pamięci dziennikarzem Skinderem! Wszystkie związki Polaków w 1995 i 1996 wyposażyłem. Wszystkie. Kluby sportowe „Sokół” pozakładałem. I pan mi tak śmiesz bezczelnie coś powiedzieć, że ja z Łukaszenką?!</u>
  372 + </div>
  373 + <div xml:id="div-105">
  374 + <u xml:id="u-105.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Spotykał się pan z Łukaszenką czy nie?</u>
  375 + </div>
  376 + <div xml:id="div-106">
  377 + <u xml:id="u-106.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Wie pan co…</u>
  378 + </div>
  379 + <div xml:id="div-107">
  380 + <u xml:id="u-107.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Spotykał się pan, czy się nie spotykał?</u>
  381 + </div>
  382 + <div xml:id="div-108">
  383 + <u xml:id="u-108.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Z Łukaszenką nigdy.</u>
  384 + </div>
  385 + <div xml:id="div-109">
  386 + <u xml:id="u-109.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">A z urzędnikami Łukaszenki? Z parlamentarzystami?</u>
  387 + </div>
  388 + <div xml:id="div-110">
  389 + <u xml:id="u-110.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Szanowni państwo, bezwizowy ruch…</u>
  390 + </div>
  391 + <div xml:id="div-111">
  392 + <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przepraszam, panie pośle, ja przerwę tę dyskusję…</u>
  393 + </div>
  394 + <div xml:id="div-112">
  395 + <u xml:id="u-112.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Nie, nie…</u>
  396 + </div>
  397 + <div xml:id="div-113">
  398 + <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Chwileczkę, zaraz pan dokończy. Bardzo bym prosił…</u>
  399 + </div>
  400 + <div xml:id="div-114">
  401 + <u xml:id="u-114.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Odkryłem teraz Tyszkiewicza, jaki jest…</u>
  402 + </div>
  403 + <div xml:id="div-115">
  404 + <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie pośle Baszko… I pan poseł Tyszkiewicz. Panie Pośle Baszko, pozwolę panu skończyć. Ale bardzo bym prosił, abyśmy nie prowadzili polemiki kto, gdzie… Przyszliśmy tutaj i poprosiłem państwa o to, abyśmy porozmawiali, w jaki sposób pomóc przedsiębiorcom. Natomiast nie chciałbym tej polityki. Panie pośle, pozwolę panu dokończyć tę swoją wypowiedź i będę prosił pana posła Tyszkiewicza, żeby już dalej w tym kontekście po prostu nie prowadził dyskusji. Oddamy głos państwu, którzy tutaj przyjechali i chcieliby usłyszeć, w jaki sposób rząd zamierza ewentualnie rozwiązać ten problem w zakresie pomocy. Natomiast prosiłbym, żebyście państwo zostawili politykę jednak na zewnątrz. Bardzo pana proszę, by pan skończył i trochę stonował swój głos. A pana posła Tyszkiewicza prosiłbym, żeby te ewentualne wypowiedzi zostawił na inne gremium. Bardzo proszę.</u>
  405 + </div>
  406 + <div xml:id="div-116">
  407 + <u xml:id="u-116.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Panie przewodniczący, to karygodne, że pan poseł Tyszkiewicz tak mówi. Bo mi zazdrości. Jestem w Stowarzyszeniu Rubież od 1994 r. Społecznie bardzo duże projekty realizowaliśmy z całej Polski. Gdyby coś było na rzeczy, to już dawno by mnie tutaj nie było. A pan też dużo robi. Ja nie mówię, że pan nie robi. I dlatego też nieraz wspierałem… Często. Tylko w ten sposób… Przeprosi mnie pan za to, że ja z Łukaszenką czy coś… A jeżeli chodzi o Białowieżę, byłem marszałkiem. Byłem przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych od tych spraw 5 lat… Nie wiem, czemu wicemarszałka wybrali, a marszałka z Platformy nie wybrali. Nie wiem, czemu tak się stało, żeby zawierzył Baszce. O bezwizowy ruch walczyłem. Wprowadziłem bezwizowy ruch w obrębie Białowieży. Koledzy świętej pamięci pana posła Tyszkiewicza zarzucili mi, że ja otworzyłem mały ruch przygraniczny, a nie zaproszono wojewody z Platformy. To jest takie podziękowanie dla Baszki. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
  408 + </div>
  409 + <div xml:id="div-117">
  410 + <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Wszyscy wiemy, panie pośle, że jakiekolwiek kontakty nie mogą odbywać się bez zgody strony rządowej. Niestety, ale taka jest sytuacja. Bardzo proszę panią o zabranie głosu…</u>
  411 + </div>
  412 + <div xml:id="div-118">
  413 + <u xml:id="u-118.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Panie pośle Baszko, nie chciałem pana urazić osobiście. Proszę nie traktować tego jako…</u>
  414 + </div>
  415 + <div xml:id="div-119">
  416 + <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Uściśniecie sobie panowie dłoń po posiedzeniu. I spokojnie. Bardzo proszę panią.</u>
  417 + <u xml:id="u-119.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie ministrze, ale panią poprosiłem… Pani zabierze głos i bardzo proszę o przedstawienie się.</u>
  418 + </div>
  419 + <div xml:id="div-120">
  420 + <u xml:id="u-120.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dzień dobry. Jako porozumienie polskich przedsiębiorców Zjednoczony Wschód na wiadomość o zamknięciu przejścia granicznego w Bobrownikach wysłaliśmy wiele pism i apeli z wołaniem o pomoc…</u>
  421 + </div>
  422 + <div xml:id="div-121">
  423 + <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mam tylko prośbę. Gdyby się pani przedstawiła z imienia i nazwiska. Pani tylko przedstawiła organizację.</u>
  424 + </div>
  425 + <div xml:id="div-122">
  426 + <u xml:id="u-122.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Chciałam troszeczkę później to zrobić. Ewelina Grygatowicz-Szumowska, przedsiębiorca.</u>
  427 + <u xml:id="u-122.1" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Wysłaliśmy wiele pism i apeli z wołaniem o pomoc do ministerstw i urzędów. W odpowiedzi na nasze zapytania otrzymaliśmy lakoniczne pisma od adresatów z informacją, że sytuacja na granicy jest obserwowana i analizowana. Wysoka Komisjo, pytam państwa, czy może ktoś z członków rządu pisze pracę doktorską pod tytułem „Etapy upadku polskich przedsiębiorstw na Podlasiu”? A my przez przypadek staliśmy się grupą badawczą. Słuchałam teraz państwa i jest mi po prostu niezmiernie przykro, ponieważ przyszliśmy tutaj w bardzo ważnej sprawie, a państwo żonglują argumentami, które nas kompletnie nie dotyczą. Chcielibyśmy porozmawiać o naszej sytuacji, o tym, dlaczego według programu, o którym usłyszeliśmy, zostaliśmy zupełnie inaczej potraktowani niż przedsiębiorcy z Białowieży, niż branża turystyczna. Czym się różnimy? W czym jesteśmy gorsi? Jak się do tego ma art. 32 Konstytucji, który mówi o równości wobec prawa?</u>
  428 + <u xml:id="u-122.2" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">I w chwili obecnej jestem niezwykle zdenerwowana. Miało to inaczej wyglądać. Natomiast jestem świadkiem takiej sytuacji, w której wszyscy państwo posłowie zapominacie, że spotykamy się tutaj, żeby rozmawiać o nas. O nas najbardziej poszkodowanych. Kuźnica jest od 17 miesięcy zamknięta. Od 30 czerwca jesteśmy pozbawieni możliwości uzyskania środków z rekompensaty. Zamyka nam się granicę z dnia na dzień, nie dając żadnej szansy na przygotowanie. Żadnej. Walczymy o miejsca pracy dla naszych pracowników, a nam się teraz proponuje 3490 na osobę. Chciałabym poznać, panie ministrze, panie dyrektorze…</u>
  429 + </div>
  430 + <div xml:id="div-123">
  431 + <u xml:id="u-123.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Za miesiąc.</u>
  432 + </div>
  433 + <div xml:id="div-124">
  434 + <u xml:id="u-124.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Ja rozumiem, że za miesiąc. Ale jakie są podstawy tych wyliczeń? Proszę mi powiedzieć, dlaczego musi być 50% spadku? Tego nie rozumiem. Jako przedsiębiorca. Z dwudziestojednoletnim stażem...</u>
  435 + </div>
  436 + <div xml:id="div-125">
  437 + <u xml:id="u-125.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poza granicą…</u>
  438 + </div>
  439 + <div xml:id="div-126">
  440 + <u xml:id="u-126.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie ministrze, pan odpowie, jak pani skończy. Niech pani pyta.</u>
  441 + </div>
  442 + <div xml:id="div-127">
  443 + <u xml:id="u-127.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Proszę mi pokazać branżę, która ma rentowność na poziomie 50%. Bo ja na podstawie swoich obliczeń uważam, że program jest tak przygotowany, żeby żaden z przedsiębiorców nie dostał tej rekompensaty. Jeżeli nie mam spadku 50%, nie dostanę rekompensaty. Jeśli mam spadek 50% procentowy, nie jestem w stanie utrzymać pracowników, nawet na najniższej krajowej. Proszę mi przedstawić, panie ministrze, panie dyrektorze, wasze obliczenia. Bo ja tego nie rozumiem jako przedsiębiorca. Wszyscy tutaj nie rozumiemy.</u>
  444 + </div>
  445 + <div xml:id="div-128">
  446 + <u xml:id="u-128.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy ktoś jeszcze? Pan poseł Czykwin? Proszę się zalogować, panie pośle…</u>
  447 + </div>
  448 + <div xml:id="div-129">
  449 + <u xml:id="u-129.0" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni goście, bardzo krótko i proszę wybaczyć, że w pewnym sensie osobiście. Od dzieciństwa słuchałem płaczu mojej mamy, która wypowiadała takie słowa – żeby nie ta przeklęta granica, ja bym poszła do mamy. Nie mogła pojechać na pogrzeb swojego ojca, ponieważ po wojnie była wzniesiona żelazna kurtyna na naszej wschodniej granicy. Pomiędzy wsiami, w których urodzili się moi rodzice w czasie okupacji, po wojnie została utworzona granica. Na niezwykle krótki historyczny okres została ona zdemontowana, teraz ponownie ją zbudowano. Dziękuję za te głosy i za gotowość pana ministra i rządu do przyjścia z pomocą. Myślę, że z uwzględnieniem tych zdań i próśb, które tutaj wybrzmiały…</u>
  450 + <u xml:id="u-129.1" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Ale chciałem do pana ministra skierować taką prośbę. Ona jest po prostu ze zwykłych humanitarnych pobudek. Czy państwo by nie rozpatrzyli możliwości otwarcia dla ruchu pieszego? Przynajmniej dla ruchu pieszego, może nawet z ograniczeniem do najbliższej rodziny, żeby umożliwić kontakty osobom, które zostały rozdzielone. Oczywiście ta wojna hybrydowa, której mówimy, trwa. Ale nie wiemy, ile ona będzie trwała. Jeżeli ona będzie trwała dziesięciolecia, nie daj Panie Boże, to co? Nie będziemy mogli? Będziemy utrzymywali ten stan rzeczy? Dziękuję.</u>
  451 + <u xml:id="u-129.2" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Jeszcze chciałbym dodać tylko jedno. Tu było wspomniane, że przygraniczne regiony –dla pana ministra i dla rządu mogłoby to być argumentem – w województwie podlaskim zamieszkiwane są w dużej części przez mniejszości, przede wszystkim białoruską. Konwencja ramowa Rady Europy ratyfikowana przez Polskę mówi w jednym swoim postanowieniu, że rządy nie mogą podejmować działań skutkujących zmianom proporcji, jednym słowem depopulacji, tych regionów. A mamy taką sytuację, że na przykład powiat hajnowski jest na pierwszym miejscu – w ciągu 20 lat ubyło z tego powiatu około 20% ludności. I to nie jest proces taki jak w innych – powiem kolokwialnie – ze wsi do miast. Bo w sąsiednich powiatach, gdzie nie ma tej mniejszości, zmniejszenie liczby ludności wynosi 6-7%. A tu ponad 20%. Dziękuję.</u>
  452 + </div>
  453 + <div xml:id="div-130">
  454 + <u xml:id="u-130.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mam pytanie, ile osób chciałoby zabrać głos? Bo wiem, że pan minister… Proszę? Dobrze. Panie ministrze, może umówmy się, że pan odpowie na te pytania. Widziałem, że pan chciał zabrać głos. I po panu ministrze…</u>
  455 + </div>
  456 + <div xml:id="div-131">
  457 + <u xml:id="u-131.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Może ja na koniec.</u>
  458 + </div>
  459 + <div xml:id="div-132">
  460 + <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. To może po kolei. Pani pierwsza. Prosiłbym o przedstawienie się z imienia i nazwiska, nazwę związku lub firmy – jeśli reprezentują państwo swoje przedsiębiorstwo. Zwięzłe, krótkie wypowiedzi, dobrze?</u>
  461 + </div>
  462 + <div xml:id="div-133">
  463 + <u xml:id="u-133.0" who="#AlinaCitko">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, nazywam się Alina Citko. Chciałabym bardzo króciutko opowiedzieć państwu, jak rzeczywiście wygląda sytuacja w firmach, które pracowały dotychczas przed przejściem w Bobrownikach. Na co dzień prowadzą ze wspólniczką sklep ogólnospożywczy w Bobrownikach. Działalność prowadzimy niezmiennie od 21 lat. Nasi klienci to kierowcy tirów zmierzających w kierunku Białorusi. Z uwagi na specyfikę położenia naszego sklepu, od wielu lat na naszą działalność miały wpływ przepisy prawne dotyczący przejścia. Mam tu na uwadze pakiety sankcyjne. Dostosowywanie się przewoźników do kolejnych przepisów unijnych wpływało negatywnie na liczbę naszych klientów. Ale pracowałyśmy. Nie prosiłyśmy o żadną pomoc, bo wiedziałyśmy, że wszystko wróci w końcu do normy. Po zamknięciu przejścia Bobrownikach, czyli 10 lutego br. sytuacja w naszym sklepie jest tragiczna. Na półkach zalega towar, ogromne straty w postaci psujących się towarów, przede wszystkim wędlin, i zobowiązania wobec dostawców i pracowników. Proszę państwa, sprzedaż, w naszym sklepie spadła z kilkunastu tysięcy do 50 zł, 60 zł, 170 zł.</u>
  464 + <u xml:id="u-133.1" who="#AlinaCitko">Żeby nie być gołosłowną, odbiłam państwu tutaj – za chwileczkę rozdamy – nasze raporty kasowe. Nie wiem, czy ktoś z państwa dałby sobie radę z 50 zł w kasie. 5 lat temu wybudowałyśmy nowy budynek, aby poprawić warunki pracownikom i klientom. Zainwestowałyśmy w to nasze wszystkie oszczędności. Przez ostatnie 2 miesiące nie zarabiałyśmy, a tylko generowałyśmy straty. Króciutko ustosunkuję się do tego programu, o którym przed chwilą opowiadał nam pan minister, a później pan dyrektor. Proszę państwa, utrzymanie jednego pracownika to kwota nie tylko 3490 zł, którą proponujecie raz na kwartał, czyli trzy razy w roku. Do tego należy dodać ZUS-y pracownicze, urlopy i ewentualne zwolnienia. Przy naszej sprzedaży, która spadła, jak za chwilę państwo zobaczycie, o 99%, nie mamy środków nie tylko na pełne utrzymanie chociażby jednego pracownika, ale musimy ponosić koszty utrzymania sklepu, na co nas po prostu nie stać. Nie oczekujemy pieniędzy na opłacanie zaległych faktur. Ale kto zapłaci za poniesione straty, a przede wszystkim za utracone korzyści? Nie z naszej winy, ale z powodu zamknięcia przejścia z dnia na dzień. Chciałabym zapytać, co mam zrobić z towarami zalegającymi na półkach, komu je sprzedać? To przecież kolejnych kilkadziesiąt tysięcy złotych. Ktoś mi powie, że powinniśmy zmienić branżę. Tak, proszę państwa, ale na to też potrzebne są środki. Ale nie o nie prosimy.</u>
  465 + <u xml:id="u-133.2" who="#AlinaCitko">Proponowany przez państwa tutaj przed chwilą program, a w szczególności określenie zasad i wysokości pomocy, jest nierealny w naszej rzeczywistości. My jako przedsiębiorcy z Bobrownik oczekujemy takiej pomocy, jakiej udzielił nasz rząd przedsiębiorcom po zamknięciu przejścia granicznego w Kuźnicy i wprowadzenia strefy wyjątkowej. My, proszę państwa, chcemy przede wszystkim pracować i godnie żyć. Oczekujemy od rządu wypłaty rekompensat za utracony korzyści. Nie będziemy ponosić konsekwencji zamknięcia granicy. Dziękuję bardzo.</u>
  466 + </div>
  467 + <div xml:id="div-134">
  468 + <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Kolejna osoba.</u>
  469 + </div>
  470 + <div xml:id="div-135">
  471 + <u xml:id="u-135.0" who="#AnetaHrybinska">Dzień dobry. Szanowna Komisjo, nazywam się Aneta Hrybińska, prowadzę działalność gospodarczą na drogowym przejściu granicznym i jest to jedyne moje źródło dochodu. Regularnie i uczciwie płacę podatki oraz wszystkie zobowiązania dotyczące pracowników. Od 9 listopada 2021 r. zostaliśmy pozbawieni możliwości prowadzenia naszej działalności gospodarczej. Całkowite wstrzymanie ruchu granicznego oraz brak bieżącej usługi i utrata klientów dewastująco wpłynęła na przychody naszych firm. Sankcje wprowadzone na Rosję i Białoruś dotykają nas bezpośrednio. Trudna sytuacja naszych firm może w konsekwencji przynieść daleko idące straty, takie jak utrata gwarancji bankowych, które są narzędziami naszej pracy. Specyfika funkcjonowania i działalności agencji celnej polega między innymi na tym, że podmioty świadczące usługi celne zawierają umowy o udzielenie gwarancji bankowych.</u>
  472 + <u xml:id="u-135.1" who="#AnetaHrybinska">Szanowna Komisjo, zauważyć należy, że podmioty świadczące usługi agencji celnych w momencie dokonywania odprawy celnej w związku z obowiązkiem uiszczania przez nią należności celnych do Skarbu Państwa uiszczane są z własnego majątku, a dopiero w dalszym okresie uzyskuje należności od swoich kontrahentów. W sytuacji, gdyby firma na czas danych należności nie uiściła, następuje zajęcie rachunku agencji, a wspomniane należności celne są zaspakajane w naszych gwarancji bankowych. Powyższe wskazuje na to, że interesy Skarbu Państwa zawsze pozostaną zabezpieczone i zaspokojone. Natomiast ryzykiem agencji jest to, że kontrahent nie wywiąże się z zobowiązania lub też nie uiści należności firmie w terminie. Nasza branża podlega audytom finansowym dokonywanym przez urzędy celne oraz instytucje gwarancyjne jak towarzystwa ubezpieczeniowe oraz banki. Nie możemy mieć straty, a wysokość naszych zysków wpływa bezpośrednio na końcową ocenę rentowności naszych firm. Działalność agencji celnych jest niezbędna w kraju, natomiast w aktualnym stanie nie stać nas, by utrzymać się na rynku bez możliwości generowania przychodu. Dlatego też stanowczo podkreślamy, że dalej utrzymujący się stan rzeczy bez konkretnego wsparcia ze strony państwa doprowadzi nas do całkowitego zamknięcia naszych firm.</u>
  473 + <u xml:id="u-135.2" who="#AnetaHrybinska">Oczekujemy programu wsparcia, który zrekompensuje utracone korzyści, jakie poniosły nasze przedsiębiorstwa. Chcemy, by pomoc była długofalowa do momentu otwarcia przejść granicznych. Kryteria wypłaty powinny być określone w sposób przejrzysty, wykluczający uznaniowość. O zasadności przyznawania powinno świadczyć przede wszystkim to, że w aktualnym stanie rzeczy nasze branże pozostają bez jakiejkolwiek pomocy ze strony państwa. Okoliczność, która powinna przemówić za jej przyznaniem, nie powinna świadczyć tylko o tym, że podmiot nie posiada zaległości finansowych, ponieważ takie uzasadnienie moja firma otrzymała w ramach odmowy rekompensaty od wojewody. Rolą pomocy powinno być zapobieganie właśnie takim okolicznościom jak powstawanie zaległości czy utrata miejsc pracy. Szanowna Komisjo, w ocenie rzecznika małych średnich przedsiębiorców ograniczenie wolności działalności gospodarczej przez organy władzy publicznej, nawet jeśli było ono uzasadnione zaistnieniem ważnych przyczyn, powinno być zapewnieniem wsparcia podmiotom poszkodowanym wskutek takiego rozwiązania. Te utrudnienia nie powinny obciążać określonych grup społecznych, takich jak my, mali przedsiębiorcy, którzy często nie posiadają środków pozwalających na samodzielne poradzenie sobie ze skutkami nagłej utraty źródła dochodu. Dziękuję bardzo.</u>
  474 + </div>
  475 + <div xml:id="div-136">
  476 + <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Proszę bardzo. Tylko mam do pani prośbę, jakby pani uzupełniała ewentualnie swoją informację… Żebyśmy się nie powielali w wystąpieniach…</u>
  477 + </div>
  478 + <div xml:id="div-137">
  479 + <u xml:id="u-137.0" who="#WlascicielfirmyBaJoBarbaraKulakowska">Ale ja bym chciała przedstawić sytuację swojej firmy.</u>
  480 + </div>
  481 + <div xml:id="div-138">
  482 + <u xml:id="u-138.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Rozumiem, że większość pań ma podobną sytuację, ale gdybyśmy tego samego nie mówili. Jeżeli coś nowego, to bardzo bym prosił, dobrze?</u>
  483 + </div>
  484 + <div xml:id="div-139">
  485 + <u xml:id="u-139.0" who="#WlascicielfirmyBaJoBarbaraKulakowska">Panie przewodniczący, Szanowna Komisjo, nazywam się Barbara Kułakowska. Prowadzę od ponad 13 lat zajazd przy granicy. Położony jest w miejscowości Waliły-Stacja przy drodze krajowej nr 65 na trasie Białystok-Bobrowniki, na tak zwanym szesnastym kilometrze od granicy. Oferuję noclegi w różnym standardzie oraz prowadzę restaurację z barem, gdzie jest możliwość skorzystania z pełnego żywienia przez całą dobę. Posiadamy również duży parking przystosowany do samochodów ciężarowych. Głównym naszym klientem jest tak zwany klient graniczny. Są to kierowcy ciężarówek oraz podróżujący samochodami osobowymi, którzy przekraczają przejście graniczne w Bobrownikach. Decyzją MSWiA 10 lutego 2023 r. zawieszono do odwołania ruch na polsko-białoruskim przejściu granicznym w Bobrownikach i to automatycznie odbiło się na funkcjonowaniu mojej firmy. Drastycznie spadła ilość klientów zarówno hotelu, jak i restauracji. Odzwierciedleniem tego jest gwałtowny spadek obrotów.</u>
  486 + <u xml:id="u-139.1" who="#WlascicielfirmyBaJoBarbaraKulakowska">Dzienne utargi w marcu 2023 r. spadły o ponad 69% w stosunku do tego ze stycznia 2023 r. i o prawie 68% w porównaniu do utargów z marca ub.r. Zatrudniam 11 pracowników na umowę o pracę. Średni koszt miesięczny utrzymania zatrudnionych to około 50 tys. zł , a to nie jedyne moje stałe koszty. Koszty czynszu, koszty eksploatacyjne dużego obiektu hotelowego to kolejne 30 tys. zł. Moi pracownicy mają rodziny na utrzymaniu, mieszkają w pobliskich miejscowościach, nie mają szans i perspektyw na znalezienie innej pracy. Niepewność jutra odbije się na ich stanie psychicznym. Wielkim ciosem w prowadzeniu mojej działalności gospodarczej był lockdown ogłoszony w marcu 2020 r. w związku z pandemią. Branża hotelowa i gastronomiczna szczególnie i bardzo dotkliwie odczuła konsekwencje tych wydarzeń. Całkowite zamknięcie takich obiektów na kilka miesięcy zupełnie pozbawiło mnie możliwości zarobkowania i samodzielnego utrzymywania się. To były ogromnie trudny czas. Ważył się nasz los – czy przetrwamy, czy wręcz przeciwnie, trzeba będzie zamknąć działalność. Gdyby nie pomoc państwa, wówczas w postaci subwencji PFRON, dotacji z urzędu pracy, zwolnienia z opłacania składek ZUS czy też świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy moja firma dzisiaj by nie istniała. Kiedy dźwignęliśmy się po pandemicznym dnie i już wychodziliśmy na prostą zarówno finansowo, jak i w odbudowywaniu zaufania naszych klientów, kiedy obroty zaczęły już osiągać swój normalny poziom i pozwalały na bezstresowe funkcjonowanie, kiedy firma i ja pospłacaliśmy wszelkie długi powstałe w czasie pandemii, spadł na mnie i moją firmę kolejny dramat.</u>
  487 + <u xml:id="u-139.2" who="#WlascicielfirmyBaJoBarbaraKulakowska">Ponownie zostałam pozbawiona możliwości normalnego działania. Miną już 2 miesiące od zamknięcia przejścia granicznego w Bobrownikach i jak na razie nikt się nie zainteresował naszym losem – ani moim, ani moich pracowników. Państwo podjęło decyzję zapewne niezwykle ważną z punktu widzenia bezpieczeństwa naszego państwa, ale dlaczego konsekwencje tej decyzji mamy ponosić tylko my przedsiębiorcy ze strefy przygranicznej? Potrzebujemy natychmiastowej pomocy finansowej. Nie możemy czekać, bo za chwilę nie będzie czego ratować. Stoimy w obliczu bankructwa nieruchomości, zamykania firm i widma zwolnień pracowników. To dramat osobisty wielu ludzi z naszego regionu. Dziękuję.</u>
  488 + </div>
  489 + <div xml:id="div-140">
  490 + <u xml:id="u-140.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję. Rozumiem, że pani się zgłaszała jako ostatnia. Proszę</u>
  491 + </div>
  492 + <div xml:id="div-141">
  493 + <u xml:id="u-141.0" who="#BeataBialobockaBorys">Dzień dobry. Nazywam się Beata Białobocka-Borys. Jestem współwłaścicielem Agencji Celnej Duotrans, która mieści się na drogowym przejściu granicznym w Kuźnicy.</u>
  494 + <u xml:id="u-141.1" who="#BeataBialobockaBorys">Szanowna Komisjo, jak wszyscy wiemy, przejście w Kuźnicy, a co za tym idzie granica państwa, jest zamknięte od 9 listopada 2021 r., czyli od 17 miesięcy. Przychodzimy tu dlatego, że jesteśmy zdesperowani, znerwicowani i u kresu wytrzymałości. Proszę sobie to uświadomić. Od 17 miesięcy granica jest zamknięta i nie wiemy, kiedy de facto zostanie ona otwarta. Pomimo wybudowanej zapory, muru nic się nie dzieje. Ta sytuacja jest naprawdę kuriozalna. Rozumiemy i absolutnie nie kwestionujemy decyzji Państwa Polskiego o podjęciu działań, jakie uznaje za słuszne i stosowne w temacie bezpieczeństwa, ale nie może być tak, że lokalni przedsiębiorcy ponoszą koszty z tego tytułu. Nie godzimy się na to, aby to, co tworzyliśmy w pocie czoła z mozołem latami, nierzadko kosztem naszych rodzin i bliskich, zostało zniszczone. Jesteśmy tu, aby usłyszeć konkrety. Powtarzam – konkrety, a nie czcze gadanie i obietnice. Proszę nam powiedzieć tu i teraz, kiedy zostanie uruchomiona, należna nam pomoc finansowa i w jakiej kwocie. My po prostu potrzebujemy realnej pomocy w zaistniałej sytuacji. Nie posiadamy już środków pozwalających na samodzielne poradzenie sobie ze skutkami nagłej utraty źródła dochodu. Przez wiele lat rzetelnie i uczciwie pracowaliśmy. Płaciliśmy podatki, wykonywaliśmy swoje powinności wobec państwa. Teraz my oczekujemy symetrii od Państwa Polskiego w stosunku do nas. Dziękuję bardzo.</u>
  495 + </div>
  496 + <div xml:id="div-142">
  497 + <u xml:id="u-142.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Proszę.</u>
  498 + </div>
  499 + <div xml:id="div-143">
  500 + <u xml:id="u-143.0" who="#RenataZakrzewska">Dziękuję bardzo serdecznie. Szanowny panie ministrze, szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, nazywam się Renata Zakrzewska, reprezentuję agencję celną DTA Customs Service. Jesteśmy agencją celną realizującą szeroki zakres usług celnych w całym kraju. Oddziałami, które zostały pozbawione możliwości pracy jest oddział zlokalizowany na drogowym przejściu granicznym w Kuźnicy oraz oddział zlokalizowany w Złotori koło Białegostoku, który jest dedykowany do obsługi transportów przekraczających drogowe przejście graniczne w Bobrownikach. Od dnia 9 listopada 2021 roku jesteśmy pozbawieni możliwości pracy. Nie wiem, czy osoby podejmujące te decyzje mają świadomość, jaki wpływ na dochody budżetu państwa ma działalność takich podmiotów, jakimi są agencje celne. W wyniku ograniczeń w odprawach celnych zmieniła się struktura usług naszej agencji pod względem opodatkowania podatkiem VAT. Nastąpił spadek usług, które to są opodatkowane stawką VAT 23%, w wyniku czego nasza spółka odprowadziła do budżetu państwa w roku 2022 blisko 75% mniej podatku w porównaniu do roku 2021.</u>
  501 + <u xml:id="u-143.1" who="#RenataZakrzewska">Wprowadzone ograniczenia przyczyniły się również do znacznego spadku wpłat należności celno-podatkowych importerów obsługiwanych przez naszą agencję celną. W porównaniu do 2021 r. jest to kwota blisko 8,3 mln zł. DTA Customs Service jako agencja celna w imieniu importerów zabezpieczała te należności w momencie odprawy, a następnie je wpłacała do centrum rozliczeń w Urzędzie Skarbowym w Nowym Targu. Teraz kwestia pomocy ze strony rządu. Do dnia dzisiejszego nie otrzymaliśmy żadnej pomocy. W dniu 2 marca 2022 r. złożyliśmy wniosek o przyznanie rekompensaty. Ponieważ jesteśmy firmą wielooddziałową, dostaliśmy od wojewody podlaskiego odmowę przyznania tej rekompensaty. Wojewoda podlaski argumentował ten fakt tym, że spółka nie odniosła w tym okresie znaczących strat finansowych, a zamknięcie jednego czy dwóch oddziałów nie powinno stanowić problemu. Mimo tego, iż rozliczenia mamy zbiorcze, jednak według wewnętrznej polityki firmy każdy oddział pracuje na swój własny dochód. Dlatego na ten moment bez pomocy ze strony rządu nie ma już dłuższej możliwości utrzymywać tych dwóch oddziałów. Oddziałów, w których pracują ludzie, którzy są naszą wartością, naszym kapitałem, ludzie, którzy mają ogromną wiedzę, ogromne doświadczenie.</u>
  502 + <u xml:id="u-143.2" who="#RenataZakrzewska">Nawiązując również do argumentacji wojewody podlaskiego przy odmowie udzielenia rekompensaty – że firma nie zanotowała straty – nie możemy dopuścić do sytuacji, żeby spółka utraciła płynność finansową, gdyż w takim przypadku automatycznie tracimy zabezpieczenia generalne, czy też tranzytowe, które są narzędziem naszej pracy. Na ten moment straty są finansowane z majątku osobistego założycieli spółki. Sprawa o odmowie udzielenia rekompensaty trafiła do sądu. Sąd Okręgowy w Białymstoku oddalił powództwo oraz zasądził kwotę około 6 tys. zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. My nie mamy już więcej czasu, nie możemy już dłużej czekać na brak odpowiedzi i reakcji na wszystkie nasze prośby i pisma, jakie złożyliśmy w tej sprawie. Zgodnie z art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, obywatel ma prawo do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne – więc bardzo proszę o odpowiedź, kiedy zostanie przywrócony ruch towarowy na przejściach granicznych w Kuźnicy i w Bobrownikach oraz kiedy otrzymamy realną pomoc, rekompensatę za prawie 1,5 roku braku możliwości pracy w naszych oddziałach? Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
  503 + </div>
  504 + <div xml:id="div-144">
  505 + <u xml:id="u-144.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ostatnia pani i koniec. Bardzo proszę.</u>
  506 + </div>
  507 + <div xml:id="div-145">
  508 + <u xml:id="u-145.0" who="#AgnieszkaLasota">Nazywam się Agnieszka Lasota i jestem współwłaścicielką sklepu ogólnospożywczego znajdującego się w Bobrownikach tuż przy przejściu granicznym Bobrowniki-Bierestowica. Wysoka Komisjo, to jest skandal i wręcz nie do przyjęcia, jaki program pomocowy proponuje przedsiębiorcom ze strefy przygranicznej Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Nasze firmy, które budowaliśmy przez wiele lat, zostały zrujnowane jedną decyzją, a przecież nasza uczciwa praca przez wiele lat przyczyniła się do zapewnienia płynności obrotu towarowego w kierunku wschodnim, którego Państwo Polskie było jednym z głównych beneficjentów. Nasza praca walnie przyczyniła się do sprawnej obsługi międzynarodowego transportu, a przez to podnoszenia w realny sposób PKB Rzeczypospolitej Polskiej. Pracowaliśmy w czasie pandemii, narażeni w sposób szczególny na możliwe zakażenia wirusem poprzez osobisty kontakt z klientami jadącymi na granicę z różnych stron świata. Pracowaliśmy w święta i w dniach wolnych od pracy. Pracowaliśmy nawet wtedy, gdy ruch w stronę granicy był szczególnie wzmożony, gdy została zamknięta granica polsko-białoruska w Kuźnicy.</u>
  509 + <u xml:id="u-145.1" who="#AgnieszkaLasota">W obecnej chwili przeżywamy dramat i żądamy jak najszybszej realnej pomocy dla naszych przedsiębiorstw. Nasz czas już się kończy, a bankructwo zbliża się do nas wielkimi krokami. Przez te wszystkie lata płaciliśmy terminowo ZUS-y, podatki i VAT, a rząd oferuje nam podłe zamienniki pomocowe, które w żadnym stopniu nie uratują naszych przedsiębiorstw. To nie jest forma pomocy, której oczekujemy. Analizując zdroworozsądkowo przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii program wsparcia ogłoszony 12 kwietnia br., gdzie rekompensaty przysługiwać będą maksymalnie 3 określone miesiące w roku jest kompletnym nieporozumieniem. W obecnej sytuacji, nawet gdyby przedsiębiorcy zatrudniali dużą grupę pracowników, od liczby których uzależnione byłyby rekompensaty, najistotniejsze jest pytanie – skoro przedsiębiorcy średnio po miesiącu od zamknięcia granicy byli zmuszeni do redukcji etatów, zatem wiele przedsiębiorstw otrzyma od państwa przysłowiowe grosze lub też nie otrzyma wsparcia wcale – jaką pomoc rząd przewiduje właśnie przedsiębiorcom, którzy pracują już sami i nie zatrudniają pracowników? Jak mamy się utrzymać, gdy dzienne wpływy do kasy są wysokości rzędu 30 lub 100 zł? Czy rząd, opracowując program wsparcia, które zostało zaproponowane przedsiębiorcom, wziął pod uwagę również ten aspekt? W programie nie są ujęte również agencje celne, które działały na przejściach Bobrowniki-Bierestowica i Kuźnica. Dlaczego zostały one pominięte? Z drugiej strony rekompensaty na pracowników nie uratują przedsiębiorstw, które po zamknięciu granic zostały pozostawione same sobie z towarami, fakturami do opłacenia podatkami, czyli opłatami związanymi z prowadzeniem przedsiębiorstw.</u>
  510 + <u xml:id="u-145.2" who="#AgnieszkaLasota">Zamykając przejście graniczne, rząd ograniczył nam wolność prowadzenia działalności. Dlatego nie prosimy, a żądamy rekompensat w pełnej formie, które nam się należą. Żądamy pomocy podobnej do tej, jaką dostali przedsiębiorcy w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego ustawą z dnia 29 września 2021 r. W tej chwili nas przedsiębiorców ze strefy przygranicznej potraktowaliście jako obywateli drugiej kategorii. Wysoka Komisjo, my jesteśmy przedsiębiorcami a nie politykami. Chcemy prowadzić swoje firmy, a nie uczestniczyć w grach politycznych. Nie chcemy więcej błagać o pomoc, a w takiej sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy, pomoc ze strony państwa powinna być natychmiastowa, ponieważ wiele firm nie posiada zaplecza finansowego, żeby swoją działalność utrzymać aż do ponownego otwarcia granic. My już toniemy, bo nasze oszczędności są bardzo ograniczone, a niedługo do sięgniemy dna. Proszę zauważyć, że kiedy zamknięto przejście graniczne w Kuźnicy, przedsiębiorców dotkniętych skutkami zamknięcia przejścia dołączono do ustawy z dnia 29 września 2021 r. w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego. W praktyce jednak nie wszyscy przedsiębiorcy z Kuźnicy, pomimo że przejście nadal jest zamknięte, otrzymali pomoc finansową w postaci rekompensat, które pomogłyby im utrzymać firmy. To jest wręcz skandaliczne, by ludzie, którzy mają pomysł na biznes, siłę i chęć do jego stworzenia i prowadzenia, nagle są pozbawieni możliwości realizacji swoich planów. Wy nas nie wspieracie, a niszczycie nasze przedsiębiorstwa – ponieważ z taką pomocą, jaką oferujecie, zamykacie nasze firmy. My, przedsiębiorcy z Podlasia czujemy się już niepewnie w swoim kraju. Polski rząd zostawił nas w tak trudnej sytuacji, ale my się nie poddamy. Będziemy walczyć o swoje prawa i sprawiedliwość. Żądamy, abyście objęli nas takim programem, jak przedsiębiorców w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego. Jesteśmy takimi samymi przedsiębiorcami, jakimi byli oni. Dziękuję.</u>
  511 + </div>
  512 + <div xml:id="div-146">
  513 + <u xml:id="u-146.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję pani bardzo za to emocjonalne wystąpienie, ale proszę zauważyć jedną rzecz – że to jednak Komisja zdecydowała się państwa wysłuchać. To nie jest tak, że nie chcemy się pochylić nad państwa problemami. Po to jest to dzisiejsze posiedzenie. Oczekujemy od strony rządowej określonych informacji, w jaki sposób państwu można pomóc. Komisja zebrała się, wysłuchuje państwa. Każdy z państwa miał możliwość zabrania głosu. Nikomu nie przerywaliśmy. W związku z tym w tej chwili poproszę pana ministra, czy panów ministrów… Ewentualnie panowie wskażecie, kto mógłby udzielić odpowiedzi na zadane pytania. Bardzo proszę, pan minister Maciej Wąsik.</u>
  514 + </div>
  515 + <div xml:id="div-147">
  516 + <u xml:id="u-147.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Bardzo dziękuję. Szanowne panie – bo chyba tylko panie mówiły – za te opinie. Oczywiście wolę słuchać merytorycznych opinii niż emocjonalnych i bardziej do mnie przemawiają te opinie, które są merytoryczne i mówią o faktach niż emocje, które często są bardzo niesprawiedliwe i oparte na błędnych przesłankach. Bo proszę przeczytać ten program. To nie jest prawda, że to będzie pomoc trzymiesięczna. Jeżeli będzie przedłużone zamknięcie przejścia, to oczywiście ta pomoc będzie szła dalej. Ktoś, kto takie informacje pani przekazuje, przekazuje niedobre informacje, nieprawdziwe. Ale ja przyjmuję informację, że jest z państwa strony pewne niezadowolenie z tego powodu, że pomoc jest inaczej skonstruowana niż skonstruowana była pomoc dla przedsiębiorców podczas wprowadzenia stanu wyjątkowego. Przyjmuję to do wiadomości i na pewno będę o tym rozmawiał z panem ministrem rozwoju, przekazując mu państwa stanowisko. Mówiąc szczerze, jestem w stanie zrozumieć to stanowisku, bo ta pomoc jest prostsza, mniej skomplikowana. I rozumiem, że państwo oczekujecie prostego sposobu, mniej skomplikowanego udzielenia pomocy. Wiem też o tym, że ta pomoc, która była udzielona przedsiębiorcom podczas stanu wyjątkowego, generalnie była pomocą skuteczną.</u>
  517 + <u xml:id="u-147.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">To była pomoc, która przyniosła im określone efekty i przyjęta była z zadowoleniem. Oprócz rzeczy, które pan Tyszkiewicz mówił o Białowieży, gdzie przedsiębiorczy skarżyli się, że szybko wykorzystują de minimis, tam de facto problemu nie było. Powiem tak, dzisiaj przyjmujemy ten program, ale będę rozmawiał z ministrem Budą, żeby przekazać panu ministrowi państwa zdanie. Przyznam się, że moje osobiste zdanie jest podobne do zdania państwa – że ten program podczas stanu wyjątkowego był programem lepszym, prostszym, czytelniejszym. Będę namawiał pana ministra Budę do zmiany tego systemu, ale dzisiaj przyjmiemy ten program. Dzisiaj on jest w legislacji. I nie wiem, czy jesteśmy w stanie jeszcze podjąć jakieś działania zmierzające do tego, żeby szybko w czasie tego posiedzenia coś tu zmienić. Nie wiem, na jakim to jest etapie.</u>
  518 + <u xml:id="u-147.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Chyba to jest po drugim czytaniu. Już podczas rozmowy z państwem przekazałem takie opinie ogólne panu ministrowi Budzie. Już dostałem informację, że te rozwiązanie jest analizowane. Jestem przekonany, że przyjęcie takiego systemu byłoby prostsze oraz, jak słyszę od państwa, skuteczniejsze. Przyjmuję to jako pewien wniosek z tego posiedzenia Komisji. Nie jest prawdą, że nikt państwa nie słucha – mówię to do ostatniej pani, która tak emocjonalnie mówiła. Bo właśnie słuchamy i przyjmujemy te rzeczy. Chociaż u pani to wybrzmiało najmniej skutecznie wobec poprzednich wypowiedzi.</u>
  519 + <u xml:id="u-147.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie przewodniczący, jeszcze odniosę się do tego, co mówił pan poseł Czykwin, członek zespołu parlamentarnego do spraw współpracy z polsko-białoruskiej, zespołu tak napiętnowanego przez pana posła Tyszkiewicza. Wiceprzewodniczący nawet… Panie pośle, ja powiem tak – i też odnoszę się do głosów, które tutaj padały ze strony pań – nie my zgotowaliśmy tę wojnę, która jest na wschodzie, nie my wprowadziliśmy prześladowania ludności białoruskiej w Polsce. Tylko Białorusini, konkretnie Łukaszenka, prześladują ludność polską na Białorusi. O tym doskonale wiemy. I wiemy także, że jesteśmy dla Białorusi oknem na świat. Tędy prowadzi droga dla ich towarów na Zachód. Dlatego stosujemy takie sankcje, żeby były dla nich dotkliwe – widząc jednocześnie rzeczywiście skutki dla przedsiębiorców, które są i będziemy starali się je w sposób maksymalny złagodzić.</u>
  520 + <u xml:id="u-147.4" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Dzisiaj nie widzę możliwości, przy tym stanie, który jest dzisiaj, otwarcia choćby w formie pieszej przejść w Bobrownikach czy w Kuźnicy. Takie jest stanowisko rządu i co najwyżej widzę możliwości wprowadzenia dalszych sankcji. Wiem, że strona polska zwróciła się do Brukseli o wprowadzenie szerszych ogólnounijnych sankcji wobec Białorusi, także drogowych i transportowych. Wiem, że rodziny są podzielone. Wiem, że taka sytuacja istnieje. Ale niestety… Niektóre przejścia funkcjonują. Proszę pamiętać, że to nie jest tak, że granica jest zamknięta całkowicie.</u>
  521 + </div>
  522 + <div xml:id="div-148">
  523 + <u xml:id="u-148.0" who="#Gloszsali">Ale nie na Podlasiu…</u>
  524 + </div>
  525 + <div xml:id="div-149">
  526 + <u xml:id="u-149.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wiem o tym. Szanowni państwo, jeżeli mówimy, że jest to reżim wspierający wojnę, to albo mówimy, że wprowadzamy sankcje, albo mówimy – no tak, niech inni sankcje wprowadzają, a my sobie handlujmy. Proszę zrozumieć to stanowisko. Także zwracam się do pana posła Czykwina o zrozumienie tego i przekazanie tym osobom, które w ten sposób mówią. Bardzo bym sobie życzył, żeby jak najszybciej Polska miała otwarte wszystkie granice, a wszyscy Polacy mogli łączyć się ze swoimi rodzinami, także na Białorusi. Bardzo dziękuję.</u>
  527 + </div>
  528 + <div xml:id="div-150">
  529 + <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ktoś jeszcze ze strony rządowej?</u>
  530 + </div>
  531 + <div xml:id="div-151">
  532 + <u xml:id="u-151.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Przepraszam. Czy mamy jeszcze pytania?</u>
  533 + </div>
  534 + <div xml:id="div-152">
  535 + <u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Momencik. Oddam pani głos. Czy ktoś ze strony rządowej jeszcze chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, minuta dla pani.</u>
  536 + </div>
  537 + <div xml:id="div-153">
  538 + <u xml:id="u-153.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">W takim wypadku mam kilka pytań. Dzisiaj, z tego, co zrozumiałam z końcowego wystąpienia pana ministra, nie mamy szans na zmianę formy pomocy. Dobrze zrozumiałam?</u>
  539 + </div>
  540 + <div xml:id="div-154">
  541 + <u xml:id="u-154.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie mamy szans na zmianę ustawy w Sejmie.</u>
  542 + </div>
  543 + <div xml:id="div-155">
  544 + <u xml:id="u-155.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dobrze…</u>
  545 + </div>
  546 + <div xml:id="div-156">
  547 + <u xml:id="u-156.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Jeszcze jest proces legislacyjny w Senacie. Dokonuje takiej analizy pan minister Buda – obiecał mi, że zrobi analizę. Ja nie rozstrzygam tego, w jakiej formie to wyjdzie.</u>
  548 + </div>
  549 + <div xml:id="div-157">
  550 + <u xml:id="u-157.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dobrze. To teraz chciałam zadać kilka pytań w kontekście pojawiającej się ustawy. Czy liczba pracowników będzie liczona tylko w zamkniętym oddziale czy w całej firmie?</u>
  551 + </div>
  552 + <div xml:id="div-158">
  553 + <u xml:id="u-158.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiTZbigniewWojciechowski">Ciężko mi opowiedzieć. Nie znam państwa formy prawnej. Ale w przedsiębiorstwie jako całości według mnie.</u>
  554 + </div>
  555 + <div xml:id="div-159">
  556 + <u xml:id="u-159.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Przepraszam. Jeżeli część jest w Szczecinie, a część w Gorzowie i tam funkcjonuje bez zmian, to ja nie widzę możliwości ujmowania tych pracowników do rekompensat. Panie dyrektorze, przejmę odpowiedź na pytanie. Ale nie wydaje mi się, żeby można było liczyć pracowników zatrudnionych w dobrze funkcjonujących oddziałach.</u>
  557 + </div>
  558 + <div xml:id="div-160">
  559 + <u xml:id="u-160.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dobrze. To ja przedstawię króciutko swoją sytuację w kontekście pojawiającej się ustawy. Moje trzy oddziały graniczne – dwa w Kuźnicy, jeden w Bobrownikach – w sumie zatrudniam 24 osoby. Agencje celne w ogóle się nie znalazły w ustawie, która ma być formą pomocy dla naszej branży. Z tego, co przeczytaliśmy – w szczególnie uzasadnionych przypadkach wojewoda będzie mógł przyznać rekompensatę również podmiotom innym niż wyżej wskazane . Proszę mi powiedzieć, jakie to są szczególnie uzasadnione przypadki? Bo ja mam wrażenie, że znowu będzie wszystko uznaniowe. Naprawdę jest to bardzo niesprawiedliwe i chciałabym uniknąć takich rzeczy. To jest jedna rzecz…</u>
  560 + </div>
  561 + <div xml:id="div-161">
  562 + <u xml:id="u-161.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiTZbigniewWojciechowski">Nie chciałbym robić teraz indywidualnej analizy sytuacji pani firmy. To są przepisy, które były powtórzone po ustawie odrzańskiej. Mam wrażenie, że tam zadziałały skutecznie. Ewentualnie możemy potem jakoś wymienić się kontaktami… Natomiast jeżeli chodzi o to rozszerzenie, zwracam uwagę, że tam jest dużo wcześniej jeszcze przepis, który mówi, że za każdym razem wojewoda może inne działalności gospodarcze określić w akcie prawa miejscowego. Bo tak jak wspomniałem, te przepisy mają charakter generalny. Czyli ja rozumiem, że państwo są z konkretnego miejsca i sprawy dotyczą konkretnego zamknięcia, ale one są pomyślane jako przepisy ogólne. Po to dajemy wojewodzie już na tym wczesnym etapie... Mówiłem o dwóch wentylach bezpieczeństwa. Pierwszy to jest ten, że na początku może określić inne zakresy działalności gospodarczej. Natomiast to, o czym pani mówiła, to już jest ostatni moment, kiedy zgodnie z zasadą słuszności może również taką rekompensatę przyznać. Natomiast też chciałem podkreślić to, co pan minister mówił. Ten proces legislacyjny nie został zakończony. My naprawdę z pokorą słuchamy tego, co państwo do nas mówią. Szczegółowo też notuję. Obiecujemy bardzo gruntowne przyjrzenie się wszystkim państwa postulatom, także tym związanym z zakresem przedmiotowym. Tyle mogę w tym temacie powiedzieć. Dziękuję.</u>
  563 + </div>
  564 + <div xml:id="div-162">
  565 + <u xml:id="u-162.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dobrze. To teraz proszę sobie wyobrazić…</u>
  566 + </div>
  567 + <div xml:id="div-163">
  568 + <u xml:id="u-163.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mam uprzejmą prośbę. W swojej łaskawości pozwoliłem pani zabrać głos… Bardzo proszę o minutową wypowiedź. Jeżeli pani będzie chciała, to bardzo bym prosił, poza Komisją najwyżej stanąć na chwilę z panem dyrektorem i pan dyrektor pani wyjaśni. Po prostu prosiłbym o rozstrzygnięcie indywidualne problemów w ramach późniejszego kontaktu. Prosiłbym o krótkie pytanie ogólne. Natomiast nie chciałbym, żeby po każdej odpowiedzi padało kolejne pytanie… Myślę, że przy pomocy pana posła z panem dyrektorem uda się nam zamienić dwa zdania, zanim pan dyrektor wyjdzie. Natomiast gdybyśmy tak każdego mieli pytać… Nie po to jest to posiedzenie Komisji. Bardzo proszę.</u>
  569 + </div>
  570 + <div xml:id="div-164">
  571 + <u xml:id="u-164.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dobrze. Chciałam zapytać, w jakiej skali będzie liczony spadek – czy w skali całej firmy czy zamkniętego oddziału?</u>
  572 + </div>
  573 + <div xml:id="div-165">
  574 + <u xml:id="u-165.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Oczywiście w skali zamkniętego oddziału.</u>
  575 + </div>
  576 + <div xml:id="div-166">
  577 + <u xml:id="u-166.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dobrze. Konkretna odpowiedź. Proszę mi wybaczyć, nie jest to oczywiste. Bo w przypadku rekompensaty to było liczone na całą firmę. Naprawdę. Stąd moje pytanie.</u>
  578 + <u xml:id="u-166.1" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Proszę powiedzieć, co się dzieje z firmą, która posiada różne kody PKD, wśród których znajdują się między innymi usługi, kantory, wymiana walut? Czy wówczas rekompensata przysługuje, czy nie?</u>
  579 + </div>
  580 + <div xml:id="div-167">
  581 + <u xml:id="u-167.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiTZbigniewWojciechowski">To jest działalność podstawowa?</u>
  582 + </div>
  583 + <div xml:id="div-168">
  584 + <u xml:id="u-168.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Nie. To nie jest działalność podstawowa.</u>
  585 + </div>
  586 + <div xml:id="div-169">
  587 + <u xml:id="u-169.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiTZbigniewWojciechowski">Odnosimy się do działalności podstawowej, ale też rozumiem, że państwo we wniosku będą wskazywać, że przychody są z tego i z tego. Rozumiem, że wojewoda też będzie na to patrzył szerzej.</u>
  588 + </div>
  589 + <div xml:id="div-170">
  590 + <u xml:id="u-170.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">My nie wiemy, jak wniosek wygląda, więc ciężko jest rozmawiać o takich rzeczach. Jeżeli mamy okazję, to warto by było po prostu to uzgodnić.</u>
  591 + <u xml:id="u-170.1" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Cały czas jednak będę naciskała na to, żeby podać nam wyliczenia, skąd państwo wzięli kwotę 3490 zł. Bo ja rozumiem, że to jest najniższa krajowa, ale rzeczywisty koszt pracodawcy to jest 4207 zł.</u>
  592 + </div>
  593 + <div xml:id="div-171">
  594 + <u xml:id="u-171.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Rozumiem, że to jest ostatnie pytanie.</u>
  595 + </div>
  596 + <div xml:id="div-172">
  597 + <u xml:id="u-172.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Nie.</u>
  598 + </div>
  599 + <div xml:id="div-173">
  600 + <u xml:id="u-173.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ale nie mogę dopuścić do sytuacji, że będzie pani pytała o każdą sprawę. Dlatego proszę, panie dyrektorze, żeby ewentualnie po posiedzeniu zamienić z panią zdanie. Natomiast na posiedzeniu nie będziemy pytali… Pozwolę jeszcze pani obok przez minutę zadać… Bo pani się zgłasza. Natomiast bardzo bym prosił, żeby państwo w tej sprawie wyjaśnili sobie już indywidualnie. Zdaję sobie sprawę z potrzeby pytań. Ich będzie bardzo wiele. Ale nie mogę doprowadzić do sytuacji, że na posiedzeniu Komisji będą odpowiedzi na indywidualne pytania. Naprawdę. Bo mówimy o ogólnej pomocy.</u>
  601 + </div>
  602 + <div xml:id="div-174">
  603 + <u xml:id="u-174.0" who="#EwelinaGrygatowiczSzumowska">Dobrze. Czy ja będę mogła potem wziąć kontakt do pana dyrektora?</u>
  604 + </div>
  605 + <div xml:id="div-175">
  606 + <u xml:id="u-175.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">To już zależy od pana dyrektora…</u>
  607 + </div>
  608 + <div xml:id="div-176">
  609 + <u xml:id="u-176.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiTZbigniewWojciechowski">Tak. Sam to zaproponowałem chwilę temu.</u>
  610 + </div>
  611 + <div xml:id="div-177">
  612 + <u xml:id="u-177.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Proszę, pani.</u>
  613 + </div>
  614 + <div xml:id="div-178">
  615 + <u xml:id="u-178.0" who="#AgnieszkaLasota">Panie ministrze, chciałabym zapytać. Dajmy na to, zatrudniam kilku pracowników, dostaję pomoc rekompensatę od państwa na jednego pracownika w kwocie 3490 zł. Utargu, tak jak państwu pokazałam, mam 50 zł, 100 zł, 150 zł. Z czego mam opłacić ZUS, prąd, za który płacę 10 tys. zł, i inne zobowiązania? Jaką pomoc państwo dla mnie oferujecie? Bo ja tutaj nie widzę żadnej pomocy ze strony państwa. Żadnej.</u>
  616 + </div>
  617 + <div xml:id="div-179">
  618 + <u xml:id="u-179.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Jak ktoś nie funkcjonuje, to po co za prąd płacić?</u>
  619 + </div>
  620 + <div xml:id="div-180">
  621 + <u xml:id="u-180.0" who="#Gloszsali">Ale opłaty są dalej.</u>
  622 + </div>
  623 + <div xml:id="div-181">
  624 + <u xml:id="u-181.0" who="#AgnieszkaLasota">Ale ja czekam, panie pośle, aż otworzą granicę. Czekam. Ta firma jest od 21 lat. A może się zamienimy miejscami? Ja będę posłem, a pan pójdzie do mojej firmy i popracuje? Będzie super. Nie będę zamykała firmy, którą prowadzę 21 lat. To jest firma rodzinna. Czekam, aż to się wszystko uspokoi i otworzą granicę. W naszych regionach nie jest tak łatwo znaleźć pracownika. Nie wiem, czy może ktoś z rządu by przyjechał i zobaczył, jak wygląda sytuacja na granicy. Tam są lasy i pola, tam nie ma ludzi do pracy. Tam ludzie muszą dojeżdżać. Ja w tej chwili musiałam część ludzi pozwalniać. A jak się otworzy granicę, skąd wezmę tych ludzi? A jak zamknąć tę firmę, kiedy nasze wszystkie oszczędności poszły na jej utrzymanie? Bo my chcemy pracować. A 2,5 miesiąca to są ogromne koszty. Proszę zobaczyć, proszę przyjechać. Zapraszam, żeby zobaczyć, jak to wszystko wygląda. Dwa sklepy w polach stoją, a dalej są lasy. To nie jest miasteczko. To nie jest gmina. Dlatego dla mnie taka pomoc, jaką oferuje państwo, to jest żadna pomoc. To prowadzi do zamknięcia mojej firmy. Dziękuję bardzo.</u>
  625 + </div>
  626 + <div xml:id="div-182">
  627 + <u xml:id="u-182.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Tu utykamy w takie już bezpośrednie poradnictwo prawne, na które oczywiście Komisja nie jest miejscem. Natomiast trochę z zewnątrz przysłuchując się tej dyskusji, mam tylko dosłownie parę uwag natury ogólnej. Po pierwsze, osobiście nie zgodzę się ze stawianymi tu przez część państwa tezami przypisującymi winę i odpowiedzialność za zaistniałą sytuację polskiemu rządowi. To naprawdę nie polski rząd zaczął tę wojnę i ten atak na granicę. Tę odpowiedzialność ponosi reżim białoruski i reżim moskiewski, który nim steruje.</u>
  628 + <u xml:id="u-182.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Rząd polski w tej trudnej sytuacji stara się po pierwsze zapewnić bezpieczeństwo wszystkim obywatelom Polski mieszkającym blisko i dalej od granicy. To jest zawsze priorytet. Po drugie, ponieważ ta nadzwyczajna sytuacja powoduje pewne nadzwyczajne straty czy szkody dla prowadzonych działalności gospodarczych, stara się zapewnić pewien poziom pomocy czy rekompensaty tego rodzaju szkód – w zgodzie z prawem unijnym, w zgodzie z obowiązującymi procedurami. Już nie wchodzę tu w dyskusję. Ale podstawowa różnica tu była – dlaczego nie takie rekompensaty jak wtedy, kiedy był stan wyjątkowy? Bo akurat na tym terenie nie ma stanu wyjątkowego. A stan wyjątkowy wiąże się z całym szeregiem prawnych konsekwencji i możliwości udzielania pomocy, chociażby zgodnie z zasadami przepisów o dozwolonej pomocy publicznej, które w przypadku braku stanu wyjątkowego nie obowiązują. Możemy rozmawiać i jesteśmy bardzo otwarci na dyskusję na temat konkretnego sposobu, mechanizmu – jak skonstruować tę pomoc w miarę realiów, jakie mamy, również realiów prawnych. Jesteśmy członkami Unii Europejskiej i przepisy o niedozwolonej pomocy publicznej dla przedsiębiorców nas również obowiązują. Na tę rozmowę jesteśmy bardzo otwarci. Natomiast jednak zdecydowanie chciałem zaprotestować przeciwko jednej rzeczy – czyli mówieniu, że winnym tej sytuacji jest polski rząd. Bo nie jest. Polski rząd podejmuje to, co musi podejmować, żeby chronić nasz kraj.</u>
  629 + <u xml:id="u-182.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Rozmawiajmy o szczegółach, rozmawiajmy o konkretnych rozwiązaniach. Natomiast nie jest tak, że będziemy kiedykolwiek w stanie w sposób stuprocentowo pełny zagwarantować zamortyzowania każdej sytuacji faktycznej, która negatywnie wpływa na działalność gospodarczą – różnego rodzaju zdarzeń losowych, zewnętrznych. Jest też coś takiego jak ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. W sytuacji, gdy występują zdarzenia w drugą stronę – czyli na przykład inne przejście graniczne zostało zamknięte, w związku z czym na danym przejściu granicznym jest wzmożony ruch, wzmożone obroty i wzmożone zyski – nie było jakiegoś mechanizmu, który by w jakiś sposób to ograniczał, dodatkowo opodatkowywał czy w jakikolwiek inny sposób naruszał ten stan rzeczy. Jest pewne ryzyko w prowadzeniu działalności gospodarczej. Mechanizm kompensujący ma spowodować, że w sytuacji zdarzenia przekraczającego pewną skalę normalnego ryzyka działalności gospodarczej – i stąd chociażby tu porównanie do ustawy odrzańskiej, bo tam też było takie zjawisko – rząd stara się wejść, pomóc, zapewnić pewne podtrzymanie czy pewną rekompensatę. Ale naprawdę, szanowni państwo, nigdy nie będzie tak, żeby dla każdego zdarzenia w 100%, wszędzie tam, gdzie cokolwiek się zdarzyło, mógł zaistnieć program, który spowoduje, że będziemy żyli w takim świecie, jakby dane zderzenie nie wystąpiło. Takich zdarzeń losowych niestety każdy z nas doświadcza w życiu prywatnym, osobistym, społecznym i gospodarczym. Na koniec naprawdę staramy się to wszystko tak zorganizować, żeby najbardziej jak się da pomóc w tych realiach, o których mówiłem.</u>
  630 + </div>
  631 + <div xml:id="div-183">
  632 + <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Panie pośle. Jako ostatniemu oddam panu głos. Natomiast mam prośbę do ministerstwa. Rozmawiałem z panem ministrem. Być może państwo jednak usiedlibyście i porozmawialibyście… Bo to nie jest duża grupa osób. To są osoby, które żyją tam od samego początku. Są związani rodzinnie z firmą. Być może nawet kwota dotycząca tych rekompensat nie jest kwotą dużą, a zapewniłaby państwu spokój i funkcjonowanie – gdyby po prostu tę formułę zmienić, dać taką rekompensatę, jaka rzeczywiście była przy wprowadzonym stanie wyjątkowym. Bardzo bym prosił, żeby może na etapie Senatu dokonać poprawki i w ten sposób rozwiązać problem tej niewielkiej grupy osób, ludzi, którzy tam żyją z dziada pradziada i chcą tam mieszkać i chcą tam żyć z nadzieją, że kiedyś ta granica będzie otwarta.</u>
  633 + <u xml:id="u-183.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Pan przewodniczący Hreniak i potem pan poseł Tyszkiewicz.</u>
  634 + </div>
  635 + <div xml:id="div-184">
  636 + <u xml:id="u-184.0" who="#PoselPawelHreniak">Również chciałbym zaapelować do strony rządowej o takie wnikliwe przyjrzenie się tej sytuacji. Zresztą ta obietnica, więc myślę, że nie muszę jakoś szczególnie mocno o to prosić.</u>
  637 + <u xml:id="u-184.1" who="#PoselPawelHreniak">Ale mam pytanie. Proszę mi powiedzieć – bo to nie przechodziło przez naszą Komisję – na jakim etapie legislacyjnym jesteśmy? Będziemy to głosowali o 17, tak?</u>
  638 + </div>
  639 + <div xml:id="div-185">
  640 + <u xml:id="u-185.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie dyrektorze, w jakiej to jest ustawie?</u>
  641 + </div>
  642 + <div xml:id="div-186">
  643 + <u xml:id="u-186.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiTZbigniewWojciechowski">Druk nr 3096, jeśli się nie mylę. Kredyt 2%. O tym wspominał pan minister.</u>
  644 + </div>
  645 + <div xml:id="div-187">
  646 + <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Pan poseł Tyszkiewicz.</u>
  647 + </div>
  648 + <div xml:id="div-188">
  649 + <u xml:id="u-188.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Dziękuję bardzo. Nawiązując do tego, o czym mówił pan przewodniczący Szczepański, chcę powiedzieć, że ewidentnie widzę potrzebę, aby doszło do spotkania grupy przedsiębiorców z przedstawicielami rządu. Uważam, że to byłoby bardzo wskazane, żeby mogli państwo jeszcze przedstawić swoje postulaty w bezpośredniej rozmowie, nie tylko tutaj w Komisji.</u>
  650 + <u xml:id="u-188.1" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Natomiast nie wiem, na ile możliwe będzie przepracowanie tej ustawy w Senacie. Bo zasady legislacyjne są takie, że Senat może wnosić poprawki do rozwiązań, które istnieją, które są przedłożone. Zatem trzeba będzie…</u>
  651 + </div>
  652 + <div xml:id="div-189">
  653 + <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie pośle, ja rozumiem to tak, jak w tej chwili rozmawiamy. Do ustawy o pomocy państwa w kredycie została wrzucona część, która jest niekonstytucyjna. Ale przechodzi ścieżkę legislacyjną i zostanie uchwalona. Będzie zmieniać ustawę o pomocy państwa w kredycie, w której jest zapis o pomocy przedsiębiorcom. Jeżeli będzie zgoda ze strony rządowej na taką poprawkę, to rozumiem, że w Senacie ta poprawka może być zmodyfikowana i przyjęta. A potem Sejm ją zaakceptuje. Zatem jest to kwestia tylko dobrej woli rządu. Myślę, że Senat ją zaakceptuje, jeśli ona wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców. Tutaj tylko możemy apelować do rządu i kolega poseł, przewodniczący Hreniak, który jest przedstawicielem ekipy rządzącej, apeluje, żeby rząd jednak pochylił się nad tą grupą i rozważył możliwość przedłożenia zmiany w Senacie. Bo nie jesteśmy tego w stanie zrobić w Sejmie, bo dzisiaj już jesteśmy po drugim czytaniu. Ale na etapie prac senackich być może strona rządowa przyjdzie z taką poprawką. Rozumiem, że pan poseł i ja, będąc z grupy, która w Senacie ma większość, postaramy się przekonać Senat, żeby to rozwiązanie, jeśli będzie akceptacja rządu, zostało przyjęte na etapie poprawek.</u>
  654 + </div>
  655 + <div xml:id="div-190">
  656 + <u xml:id="u-190.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Absolutnie tak. W związku z tym chciałem dzisiaj tylko złożyć takie oczekiwanie, żeby doszło do spotkania konsultacyjnego z przedsiębiorcami, aby rząd wypracował taką procedurę czy taki program, który, mówiąc wprost, przyniesie skutek. Były różne wypowiedzi emocjonalne, ale chcę podkreślić, że tu jeden wątek się przebijał. Tu chodzi o taki typ pomocy, który okaże się skuteczny. Żeby nie było tak, że wydamy pieniądze, a skutku nie osiągniemy, bo firmy się rozłożą, bo pomoc była niewystarczająca. Mówimy o pomocy na bardzo niewielkim poziomie w skali państwa. To jest kilka milionów złotych. To nie są jakieś ogromne pieniądze.</u>
  657 + </div>
  658 + <div xml:id="div-191">
  659 + <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Apeluję do pana wiceprzewodniczącego, pana posła Hreniaka, który jest z Prawa i Sprawiedliwości – aby pan, panie przewodniczący, tym tematom się dogłębnie przyjrzał i ewentualnie porozmawiał ze stroną rządową. Pan minister Horała, bardzo proszę.</u>
  660 + </div>
  661 + <div xml:id="div-192">
  662 + <u xml:id="u-192.0" who="#SekretarzstanuwMFiPRMarcinHorala">Przepraszam, nie mogę się powstrzymać. Pytanie pomocnicze do państwa posłów ze strony opozycyjnej – czy jakby ta pomoc była większa, w związku z czym przekroczylibyśmy zakres notyfikacji Komisji Europejskiej, zakres pomocy de minimis i dostalibyśmy za to kary Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej, to państwo razem z nami by wtedy bronili Polski i powiedzieli, że Polska nie powinna się do tego wyroku stosować i powinna udzielać pomocy ze złamaniem tych unijnych zasad?</u>
  663 + </div>
  664 + <div xml:id="div-193">
  665 + <u xml:id="u-193.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Panie ministrze, odpowiedź jest jasna. Oczywiście, że nie możemy naruszać regulacji unijnych. My mamy rozeznanie. To dotyczy przedsiębiorstw, które nie są zagrożone przekroczeniem limitu de minimis. W związku z tym to zagrożenie nie istnieje.</u>
  666 + </div>
  667 + <div xml:id="div-194">
  668 + <u xml:id="u-194.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">To nie są firmy, które mają duże obroty. To nie jest pomoc dla Orlenu.</u>
  669 + </div>
  670 + <div xml:id="div-195">
  671 + <u xml:id="u-195.0" who="#PoselRobertTyszkiewicz">Tak. To nie są tego typu kwoty. Rozwiązania są w rękach rządowych.</u>
  672 + </div>
  673 + <div xml:id="div-196">
  674 + <u xml:id="u-196.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Jak pan dobrze wie, te firmy nie podlegają pod zapisy Komisji Europejskiej, bo nie są to firmy przekraczające 250 osób, jeśli chodzi o zatrudnienie.</u>
  675 + <u xml:id="u-196.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, w ten sposób wyczerpaliśmy porządek obrad. Mam taką uprzejmą prośbę, aby po posiedzeniu pan dyrektor udostępnił swoje namiary paniom, żeby ewentualnie odpowiedzieć na pytania. Natomiast my postaramy się też rozmawiać na etapie prac Senatu, żeby ewentualnie państwu pomóc.</u>
  676 + <u xml:id="u-196.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję wszystkim państwu za przybycie. Dziękuję stronie rządowej i paniom. Życzę przede wszystkim, żeby państwa biznesy przetrwały, bo to rzecz najważniejsza. Jak to mówią – spokojnej pracy bez stresu. Dziękuję bardzo. Wyczerpaliśmy porządek obrad.</u>
  677 + <u xml:id="u-196.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
  678 + </div>
  679 + </body>
  680 + </text>
  681 + </TEI>
  682 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00055-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-epsxx-00055-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 55/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 55/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#EPS">55</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-14</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="PoselIwonaArent" role="speaker">
  27 + <persName>Poseł Iwona Arent</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="PoselJacekSwiat" role="speaker">
  30 + <persName>Poseł Jacek Świat</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="PoselJanLopata" role="speaker">
  33 + <persName>Poseł Jan Łopata</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="PoselKamilaGasiukPihowicz" role="speaker">
  36 + <persName>Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="PoselKatarzynaLubnauer" role="speaker">
  39 + <persName>Poseł Katarzyna Lubnauer</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="PoselKazimierzSmolinski" role="speaker">
  42 + <persName>Poseł Kazimierz Smoliński</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="PoselKrystynaSzumilas" role="speaker">
  45 + <persName>Poseł Krystyna Szumilas</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="PoselMiroslawaNykiel" role="speaker">
  48 + <persName>Poseł Mirosława Nykiel</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="PoselMonikaFalej" role="speaker">
  51 + <persName>Poseł Monika Falej</persName>
  52 + </person>
  53 + <person xml:id="PoselPrzemyslawDrabek" role="speaker">
  54 + <persName>Poseł Przemysław Drabek</persName>
  55 + </person>
  56 + <person xml:id="PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka" role="speaker">
  57 + <persName>Przewodnicząca poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka</persName>
  58 + </person>
  59 + <person xml:id="SekretarzKomisjiBeataMaciak" role="speaker">
  60 + <persName>Sekretarz Komisji Beata Maciak</persName>
  61 + </person>
  62 + <person xml:id="SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk" role="speaker">
  63 + <persName>Sekretarz Komisji Łukasz Andrzejczyk</persName>
  64 + </person>
  65 + <org xml:id="EPS" role="committee">
  66 + <orgName>Komisja Etyki Poselskiej</orgName>
  67 + </org>
  68 + </particDesc>
  69 + </profileDesc>
  70 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00055-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Przepraszam za ten inny termin, ale tak to wyszło. Otwieram posiedzenie Komisji Etyki Poselskiej. Witam państwa posłów – członków Komisji. Stwierdzam kworum. Wobec niewniesienia uwag do protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji protokół uważam za przyjęty.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Porządek dzienny posiedzenia otrzymali państwo w zawiadomieniach. Czy są do niego uwagi? Mam tylko jedną. Otrzymałam informację od pani poseł Gajewskiej, że nie może być na posiedzeniu Komisji i prosi, aby jej wystąpienie przełożyć. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W związku z tym, przed przystąpieniem do realizacji porządku dziennego zgłaszam w trybie art. 156 ust. 1 regulaminu Sejmu wniosek o zamknięcie posiedzenia Komisji wraz z propozycją określenia osób, których udział w posiedzeniu jest niezbędny  – tj. członków Komisji, zaproszonych posłów oraz pracowników Kancelarii Sejmu. Ta część posiedzenia, podczas której zapada postanowienie o zamknięciu posiedzenia jest zamknięta. Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Wniosek uważam za przyjęty.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przystępujemy do rozpatrzenia sprawy. Pani poseł Arent prosiła, abyśmy ją przesunęli na koniec. Pani poseł Gasiuk-Pihowicz możemy wysłuchać. Pani poseł uzasadnia wniosek, który dotyczy wypowiedzi pani poseł Arent z dnia 14 grudnia 2022 roku, podczas posiedzenia Komisji Ustawodawczej. Prosimy panią poseł o wejście. Dzień dobry, pani poseł, proszę sobie usiąść. Prosimy, aby uzasadniła pani wniosek dotyczący wypowiedzi pani poseł Arent.</u>
  13 + </div>
  14 + <div xml:id="div-2">
  15 + <u xml:id="u-2.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wypowiedź, która została przytoczona sprowadza się do tego, że podczas ważnej debaty dotyczącej jednego z wniosków skierowanych do Trybunału Konstytucyjnego, dotyczącego funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości i uczestniczenia Polski na pełnych prawach w Unii Europejskiej, pani poseł Arent pozwoliła sobie na skierowanie wobec mnie uwagi związanej z moją godnością poselską, jako delegatki do Rady Europy i powiedziała, że moje działanie w ramach bycia delegatką polskiego parlamentu do Rady Europy jest zdradą Polski, a w konsekwencji powinnam być ogolona na łyso. Jest to wypowiedź absolutnie skandaliczna, naruszająca moje dobra osobiste, podważająca zaufanie moich potencjalnych wyborców. To szkalowanie mnie i mówienie, że zdradziłam ojczyznę, podczas gdy Rada Europy, zwłaszcza jedna z jej instytucji, jaką jest Europejski Trybunał Praw Człowieka, jest organem, który twardo i konsekwentnie stoi na straży polskich obywateli, jeśli chodzi o ich prawa, zagwarantowane w europejskiej konwencji praw człowieka i polskiej konstytucji do sądu wolnego od politycznych wpływów. Każda moja aktywność w ramach Rady Europy, podejmowana na tym polu, ma na celu wspieranie, ochronę i wzmacnianie prawa polskich obywateli do niezależnego sądu. Nazywanie tego zdradą jest naruszeniem moich dóbr osobistych, oczywistą nieprawdą, a jak wiemy poseł powinien dbać o dobre imię innych osób i nie może naruszać ich dóbr osobistych.</u>
  16 + <u xml:id="u-2.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Ta sprawa ma też inny wymiar – publicznego nawoływania do wyrządzenia mi przemocy, jaką jest niewątpliwie naruszenie mojej nietykalności osobistej i ogolenie mnie na łyso, do czego publicznie na posiedzeniu Komisji, która jest transmitowana do nieograniczonej liczby osób, na co pani poseł Arent sobie pozwoliła. Takie zachowanie wypełnia znamiona jednego z przestępstw – a mianowicie publicznego nawoływania do naruszenia nietykalności osobistej z uwagi na przekonania polityczne. To tym bardziej szokujące, że poseł w sposób publiczny łamie prawo, co zresztą znalazło wyraz w mojej aktywności, a mianowicie złożyłam zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przez nią przestępstwa. Oczywiście prokuratura, która działa w sposób upolityczniony i jest kierowana przez kolegę klubowego pani poseł Arent, pana ministra Ziobrę, jako prokuratora generalnego, umorzyła to postępowanie, co zażaliłam i sąd przyznał mi rację, cofając tę sprawę do prokuratury i nakazując jej zajęcie się nią, pokazując, że jest to jednak sprawa, którą prokuratura powinna się zająć.</u>
  17 + <u xml:id="u-2.2" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Biorąc pod uwagę to, że słowa te zostały wypowiedziane w sposób publiczny, na nagrywanym posiedzeniu Komisji Ustawodawczej, mogą trafić do nieograniczonej liczby osób, które mogły wypowiedź posła Rzeczpospolitej wziąć bardzo poważnie do serca i zachęcić te osoby do podjęcia takich działań wobec mnie, naraziła na niebezpieczeństwo moje zdrowie, życie, może także członków mojej rodziny. Jest to sytuacja absolutnie wymagająca reakcji ze strony Sejmu i Komisji Etyki Poselskiej i ukarania pani poseł Arent karą nagany. Nie wyobrażam sobie, aby tego typu zachowanie, uwiecznione na nagraniach, nie spotkało się z jakąkolwiek reakcją, ze względu na naruszenie moich dóbr osobistych i narażenie mnie na niebezpieczeństwo. Wszyscy znamy przykłady polityków, którzy stracili życie ze względu na takie szczucie, nawoływanie publiczne do podjęcia wobec nich różnego rodzaju ataków, czy nawet w niektórych przypadkach wystarczało tylko ich oczernianie, aby w umysłach niektórych osób zrodziła się chęć zareagowania i naruszenia ich nietykalności osobistej. Tu mamy do czynienia nie tylko z oczernianiem, ale publicznym wezwaniem do naruszenia mojej nietykalności osobistej, co jest sytuacją po prostu niebywałą.</u>
  18 + </div>
  19 + <div xml:id="div-3">
  20 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Czy są pytania do pani poseł? Proszę bardzo.</u>
  21 + </div>
  22 + <div xml:id="div-4">
  23 + <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMonikaFalej">Dziękuję. Pani poseł, chciałam się tylko upewnić, czy pani tymi słowami wypowiedzianymi przez poseł Iwonę Arent czuła się rzeczywiście zagrożona fizycznie i psychicznie? Ważne jest dla mnie, jak pani w tej sytuacji się czuła.</u>
  24 + </div>
  25 + <div xml:id="div-5">
  26 + <u xml:id="u-5.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Tak, zdecydowanie. Wszyscy mamy w pamięci tragiczną sytuację związaną z prezydentem Adamowiczem. Wiemy, że okoliczności, w których doszło do tego morderstwa były w jakimś elemencie związane z tym, co działo się w telewizji publicznej – ze szczuciem, ściganiem tego człowieka, pomawianiem go o różnego rodzaju przestępstwa. Ten przykład mamy wszyscy w tyle głowy. Mamy świadomość, że takie słowa wywołane w sposób publiczny, nawoływanie do użycia przemocy wprost – „ogolić na łyso” – do naruszenia mojej nietykalności cielesnej przez posła Rzeczpospolitej, który chociażby w swoim elektoracie jest darzony pewnym szacunkiem, poważaniem, jego słowa są traktowane jako wyznacznik pewnych poglądów czy zachęta do podejmowania działań, mogą się spotkać z odpowiedzią – „pani poseł już, robimy, dlaczego nie”. Absolutnie taką wypowiedzią, która została sformułowana publicznie na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej poczułam się zagrożona, zwłaszcza jej konsekwencjami.</u>
  27 + </div>
  28 + <div xml:id="div-6">
  29 + <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Proszę bardzo.</u>
  30 + </div>
  31 + <div xml:id="div-7">
  32 + <u xml:id="u-7.0" who="#PoselJacekSwiat">Rozumiem, że pani oskarża media publiczne o śmierć prezydenta Adamowicza? Czemu nie oskarża pani „Gazety Wyborczej”, TVN, działaczy Platformy Obywatelskiej, którzy występowali przeciwko panu Adamowiczowi, pana Jarosława Wałęsy, kontrkandydata w wyborach, który nie przebierał w słowach? Jeśli pani jest tak wrażliwa na zagrożenia, to prosiłbym przynajmniej o moralną i intelektualną uczciwość.</u>
  33 + </div>
  34 + <div xml:id="div-8">
  35 + <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Moralna i intelektualna uczciwość nakazuje zareagowanie na wprost wyartykułowane wezwanie do naruszenia mojej nietykalności cielesnej. Jestem zaskoczona, że akurat ten wątek wywołał w panu chęć zadania pytania, a nie dopytywanie o to, czy pana koleżanka klubowa wzywała do naruszenia mojej nietykalności cielesnej. To jest zaskakujące pod względem moralno-intelektualnej czy etycznej wrażliwości, że gdy słyszy pan nagrane na Komisji Ustawodawczej, wypowiedziane publicznie wezwanie do naruszenia nietykalności cielesnej innego posła, nie budzi to pana oburzenia, a chce się pan wdawać w dywagacje na temat tego, które z wyrażeń Telewizji Publicznej, „Gazety Wyborczej” czy posłów opozycji wpłynęło na sytuację związaną z panem Adamowiczem. Powiedziałam tyle – sytuacja związana z panem Adamowiczem jest jednym z elementów, które w sytuacji, w której inny poseł wzywa do naruszenia mojej nietykalności cielesnej powodują, że taką groźbę traktuję poważne. Ten człowiek, prezydent Adamowicz, stracił życie, jako polityk. W sytuacji, w której w Sejmie słyszę nawoływanie do naruszenia mojej nietykalności cielesnej, czuję się zagrożona. Mam wrażenie, że przypadki z historii Polski wskazują, że może to się skończyć tragicznie. Oczekiwałabym od Sejmu, niezależnie od tego jakikolwiek poseł by czegoś takiego nie powiedział – czy to poseł opozycji, czy partii rządzącej – jeśli wezwałby do naruszenia nietykalności cielesnej innego posła, powinno spotkać się to z reakcją. Pytania dotyczące telewizji publicznej czy prezydenta Adamowicza, dywagacje na temat tego, która wypowiedź doprowadziła do tej sytuacji uważam za wtórne i poboczne. Oczekuję pytań dotyczących tego, czy ta wypowiedź doprowadzi do tragedii, czy nie, czy wypełnia znamiona przestępstwa, czy nie i czy narusza zasady etyki postępowania posła, czy nie.</u>
  36 + </div>
  37 + <div xml:id="div-9">
  38 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze pytania?</u>
  39 + </div>
  40 + <div xml:id="div-10">
  41 + <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie mogę tego zostawić bez komentarza. Chciałem przypomnieć, że swojego czasu zamordowany został polityk mojej partii. Chcę przypomnieć, że to od nas chciano, abyśmy w…lali. Przy bardzo wielu okazjach eksponowane jest osiem gwiazdek. Słyszymy od prominentnych polityków, że będziemy siedzieć, że trzeba nas opiłować, strząsnąć, strącić jak szarańczę. Stąd moja reakcja. To naprawdę niepoważne, że pani się czuje jako jedna biedna zagrożona.</u>
  42 + </div>
  43 + <div xml:id="div-11">
  44 + <u xml:id="u-11.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Panie pośle…</u>
  45 + </div>
  46 + <div xml:id="div-12">
  47 + <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJacekSwiat">Po stronie swojego obozu politycznego…</u>
  48 + </div>
  49 + <div xml:id="div-13">
  50 + <u xml:id="u-13.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Ad vocem. Bardzo dziękuję, że pan poseł przytoczył te wszystkie okoliczności, bo one pokazują jak wysoko mamy podniesioną debatę publiczną i jakiego typu słowa padają. Teraz proszę, aby na tę zarysowaną przez pana posła sytuację nałożyć słowa, które padały, może nie dokładnie takie, jak mówił pan poseł, proszę do tego dołożyć słowa poseł Arent. Wpisują się one w bardzo wysoko podniesioną atmosferę debaty publicznej. Jak na suchą słomę pada iskra, tak właśnie słowa poseł Arent, w tej nawet subiektywnie zarysowanej wysoko, emocjonalnie debacie publicznej, mogą spowodować bardzo daleko idące konsekwencje. W tym momencie oczekuję reakcji Sejmu, który powinien powiedzieć – nie, stop takim wypowiedziom, niezależnie kto to powiedział, czy to poseł opozycji, czy partii rządzącej. Nie możemy nawoływać do naruszania nietykalności cielesnej. Wypowiedź pana posła tylko uzasadnia słuszność mojego wniosku o ukaranie poseł Arent.</u>
  51 + </div>
  52 + <div xml:id="div-14">
  53 + <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję. Nie słyszę więcej zgłoszeń. Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
  54 + </div>
  55 + <div xml:id="div-15">
  56 + <u xml:id="u-15.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Dziękuję.</u>
  57 + </div>
  58 + <div xml:id="div-16">
  59 + <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Poinformuję tylko, że pani poseł Arent prosiła nas o przesunięcie godziny.</u>
  60 + <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przechodzimy do kolejnego punktu – rozpatrzenia sprawy dotyczącej zachowania pana posła Przemysława Drabka w biurze poselskim pani poseł Mirosławy Nykiel w Bielsku-Białej w dniu 9 grudnia 2022 r., stanowiącej podstawę wniosku poseł Mirosławy Nykiel z dnia 12 grudnia 2022 roku. Bardzo proszę. Dzień dobry, pani poseł. Proszę zająć miejsce, podpisać listę i bardzo prosimy o uzasadnienie wniosku, który wpłynął do Komisji, a dotyczy zachowania pana posła Przemysława Drabka 9 grudnia 2022 roku. Bardzo proszę.</u>
  61 + </div>
  62 + <div xml:id="div-17">
  63 + <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, tak jak napisałam w swoim uzasadnieniu wniosku, w dniu 9 grudnia około godziny 14.30 do mojego biura poselskiego wtargnął pan poseł Drabek z ekipą telewizyjną i działaczami PiS. Nie zważając na interwencję moich pracowników, którzy pracowali w biurze i informowali, że jestem zajęta i rozmawiam z panem posłem Pawłem Poncyliuszem – przygotowywaliśmy się do posiedzenia Komisji Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych – wtargnął do środka. Widział przez przeszklone drzwi, że pracujemy tam nad materiałami. Wykrzykiwali hasła agitujące za działaniami PiS, mówiące o tym, że Platforma Obywatelska nic nie zrobiła w kryzysie energetycznym. Posługiwali się sloganami. Prosiliśmy, aby to przerwali, bo jesteśmy w trakcie przygotowania materiałów i jeśli chcą rozmawiać, to aby umówili się na spotkanie i chętnie o tym porozmawiamy. Niestety, to się przerodziło w najpierw bardzo kulturalną dyskusję, bo z posłem Poncyliuszem o to prosiliśmy. Pan poseł przyjechał, aby omówić pewne zagadnienia. Poseł Poncyliusz jest zawiadomiony, że ewentualnie Wysoka Komisja mogłaby chcieć wysłuchać jego opinii i jest do dyspozycji tu w Sejmie. Prosiliśmy uprzejmie, nie pomogło. Prosiłam, aby wyszli. Nie pomogło. Wykrzyczeli swoje hasła, pokrzyczeli i wyszli z kamerami. Były to osobiste przytyki lokalnych działaczy PiS pod moim adresem, różne insynuacje. Na nasze argumenty podnosili głos i krzyczeli. Uważam, że taka praktyka jest niewłaściwa. Od 17 lat jestem parlamentarzystką i nie zdarzyło mi się to nigdy w mojej karierze. Nigdy nie poszłam do biura posła, tym bardziej konkurencyjnej opcji, aby w taki sposób się zachowywać. Uważam to za naganne. Chcę podkreślić, że mam bardzo młodego pracownika i stażystę. Ich oburzenie nie znało granic.</u>
  64 + <u xml:id="u-17.1" who="#PoselMiroslawaNykiel">Trochę z bezradności i aby przestrzec przed takimi praktykami, zwracam na to uwagę. Przecież biuro poselskie nie jest po to, aby wzajemnie konkurencyjne partie agitowały czy przekonywały swoich wyborców, ale po to, aby się przygotować do pracy w terenie i mieć spokój. Można się umówić, przyjść. Na sesji rady miasta powiedziałam, że serdecznie zapraszam wszystkich państwa z PiS, którzy chcą porozmawiać na różne tematy do mojego biura, ale może nie z kamerami i trzeba się umówić. Uważam to za wysoce naganne, tym bardziej że pan poseł jest posłem drugiej kadencji, stosunkowo młodym. Jeśli pozwolimy na takie praktyki, to bez sensu będzie tworzenie biur poselskich, bo zamienią się w jakieś miejsca, gdzie będziemy sobie wzajemnie skakać do oczu. Proszę uprzejmie Wysoką Komisję, aby temat potraktować bardzo poważnie. O tej sprawie pisały już wszystkie lokalne media, jako o incydencie. Moi wyborcy są tym bardzo poruszeni i nie mogę sprawy pozostawić swojemu biegowi. Proszę uprzejmie o ukaranie posła Przemysława Drabka.</u>
  65 + </div>
  66 + <div xml:id="div-18">
  67 + <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę.</u>
  68 + </div>
  69 + <div xml:id="div-19">
  70 + <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJacekSwiat">Chcę zadać pytanie, bo posługuje się pani bardzo ostrymi sformułowaniami – co to znaczy „bojówka”?</u>
  71 + </div>
  72 + <div xml:id="div-20">
  73 + <u xml:id="u-20.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">„Bojówka” to właśnie wchodzenie w kilka osób, działaczy danej partii, wykrzykiwanie haseł, które chcą usłyszeć, jako opcja polityczna i wraz z kamerami wtargnięcie. To jest „bojówka”. Jeśli chce się rozmawiać, to wchodzi się do biura i prosi o rozmowę, a nie wykrzykuje na stojąco z kamerami hasła. Nie wiedziałam, w jakim celu tam są. Zastanawiałam się co nastąpi, jeśli doszłoby do eskalacji tych słownych przepychanek.</u>
  74 + </div>
  75 + <div xml:id="div-21">
  76 + <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJacekSwiat">Zarzuca pani posłowi Drabkowi, że chciał użyć wobec pani przemocy?</u>
  77 + </div>
  78 + <div xml:id="div-22">
  79 + <u xml:id="u-22.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">To już przemoc, jeśli pan wchodzi na siłę komuś do mieszkania czy biura, nieproszony, nie uznając reguł gry, nie mówiąc o kulturze osobistej. Jak pan to może nazwać inaczej?</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-23">
  82 + <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJacekSwiat">Co to znaczy, że „poseł wtargnął do biura”? Czy ono było zamknięte na głucho, czy nie wolno wchodzić na jego teren?</u>
  83 + </div>
  84 + <div xml:id="div-24">
  85 + <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Drzwi tu też nie są zamknięte. Komisja go nie prosi. Pan poseł wchodzi i mimo to…</u>
  86 + </div>
  87 + <div xml:id="div-25">
  88 + <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJacekSwiat">To był żart…</u>
  89 + </div>
  90 + <div xml:id="div-26">
  91 + <u xml:id="u-26.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Panie pośle, jak pan chce, abym panu wytłumaczyła, to tłumaczę. Mimo, iż jest niezaproszony, że prosi się go, aby wyszedł, bo nie był umówiony i trwa inne spotkanie, on to widzi i widzi innego posła i pan poseł nie widzi w tym nic nagannego?</u>
  92 + </div>
  93 + <div xml:id="div-27">
  94 + <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJacekSwiat">Zastanawiam się, jak to działa. Jak się można umówić z panią, skoro nie można wejść do pani biura?</u>
  95 + </div>
  96 + <div xml:id="div-28">
  97 + <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Można wejść i się umówić, ale nie wejść, wykrzykiwać hasła i przeszkadzać w pracy, panie pośle. To nie jest trudne do zrozumienia.</u>
  98 + </div>
  99 + <div xml:id="div-29">
  100 + <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJacekSwiat">Jest trudne. Czy pani biuro składa się z jednego pomieszczenia?</u>
  101 + </div>
  102 + <div xml:id="div-30">
  103 + <u xml:id="u-30.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Jest przedpokój, taki hol, jak się wchodzi, jest pomieszczenie, gdzie pracuję i malutkie przeszklone pomieszczenie, gdzie widać, że jestem i mam swój malutki gabinecik.</u>
  104 + </div>
  105 + <div xml:id="div-31">
  106 + <u xml:id="u-31.0" who="#PoselJacekSwiat">Czyli można wejść?</u>
  107 + </div>
  108 + <div xml:id="div-32">
  109 + <u xml:id="u-32.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Można wejść i się umówić, ale nie wykrzykiwać swoje hasła i nagrywać. To było wtargnięcie, panie pośle. Rozumiem, że pan broni kolegę.</u>
  110 + </div>
  111 + <div xml:id="div-33">
  112 + <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie bronię kolegi, tylko prowadzę biuro przez trzy kadencje i do niego wchodzą ludzie po prostu z ulicy.</u>
  113 + </div>
  114 + <div xml:id="div-34">
  115 + <u xml:id="u-34.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Do mojego też.</u>
  116 + </div>
  117 + <div xml:id="div-35">
  118 + <u xml:id="u-35.0" who="#PoselJacekSwiat">Jest sekretariat, gdzie przychodzą ludzie, przedstawiciele przeróżnych organizacji społecznych, trzeciego sektora, związków zawodowych, którzy przedstawiają swoje postulaty, ulotki. Jest to czasem trochę męczące, ale to jest prawo obywatelskie.</u>
  119 + </div>
  120 + <div xml:id="div-36">
  121 + <u xml:id="u-36.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">To jest poseł z przeciwnej opcji, ma swoje biuro i wchodzi do mojego.</u>
  122 + </div>
  123 + <div xml:id="div-37">
  124 + <u xml:id="u-37.0" who="#PoselJacekSwiat">Czyli rozumiem, że jak do mnie przyjdzie poseł z Platformy, to mam go wyrzucić za drzwi?</u>
  125 + </div>
  126 + <div xml:id="div-38">
  127 + <u xml:id="u-38.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">To nie o to chodzi. Jak się umówi i chce z panem porozmawiać to proponowałabym przyjąć posła i porozmawiać, ale nie pokrzykiwać na pana i wykrzykiwać hasła jego partii. To mija się z celem.</u>
  128 + </div>
  129 + <div xml:id="div-39">
  130 + <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Bardzo proszę, pani poseł Falej.</u>
  131 + </div>
  132 + <div xml:id="div-40">
  133 + <u xml:id="u-40.0" who="#PoselMonikaFalej">Chciałabym doprecyzować. Rozumiem, że pan poseł pyta o spotkanie z wyborcami, towarzyskie, a z tej relacji i wniosku zrozumiałam, że to było agresywne wejście, z agresywnym zachowaniem, hasłami.</u>
  134 + </div>
  135 + <div xml:id="div-41">
  136 + <u xml:id="u-41.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Absolutnie tak.</u>
  137 + </div>
  138 + <div xml:id="div-42">
  139 + <u xml:id="u-42.0" who="#PoselMonikaFalej">Chciałam się tylko upewnić. To nie jest tak, że przychodzi ktoś z trzeciego sektora i przedstawia swoje propozycje czy rozmowę. Cała dynamika zajścia polegała na tym, że była agresja słowna. To wskazywało na wtargnięcie nie w celu umówienia się i rozmowy, tylko…</u>
  140 + </div>
  141 + <div xml:id="div-43">
  142 + <u xml:id="u-43.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Wykrzyczenia swoich haseł i zakłócenie pracy. Tolerowanie takich praktyk będzie w przyszłości pozbawiało posłów możliwości działania w swoim biurze.</u>
  143 + </div>
  144 + <div xml:id="div-44">
  145 + <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie słyszę. Dziękuję, pani poseł.</u>
  146 + </div>
  147 + <div xml:id="div-45">
  148 + <u xml:id="u-45.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Dziękuję. Kiedy mogę otrzymać informację o wynikach pracy Komisji?</u>
  149 + </div>
  150 + <div xml:id="div-46">
  151 + <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Otrzyma pani informację.</u>
  152 + </div>
  153 + <div xml:id="div-47">
  154 + <u xml:id="u-47.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Czy poseł Poncyliusz ma przyjść?</u>
  155 + </div>
  156 + <div xml:id="div-48">
  157 + <u xml:id="u-48.0" who="#PoselMonikaFalej">Może wytłumaczymy procedurę. Na salę zostanie zaproszony pan poseł, aby też mógł wytłumaczyć sytuację i dopiero wówczas, po rozmowie na Komisji podejmiemy dalsze decyzje.</u>
  158 + </div>
  159 + <div xml:id="div-49">
  160 + <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Bardzo prosimy pana posła. Nie wyobrażam sobie, że sobie rozmawiam, a ktoś mi przerywa.</u>
  161 + <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dzień dobry. Panie pośle, proszę sobie usiąść i podpisać listę. Zaprosiliśmy pana, aby przedstawił pan swoją wersję wydarzeń dotyczącą dnia 9 grudnia 2022 roku. Pani poseł Nykiel przedstawiła nam swoje stanowisko i wniosek. Bardzo prosimy pana o przedstawienie swojego w tej sprawie.</u>
  162 + </div>
  163 + <div xml:id="div-50">
  164 + <u xml:id="u-50.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca. Po pierwsze, chciałem powiedzieć, że z dużym zaskoczeniem przyjąłem to pisemko i wniosek. Uśmiechałem się, bo uznałem, że to chyba jakaś pomyłka i porażka. Co ciekawe, w tym wniosku były załączone jakieś artykuły prasowe. Związek Zawodowy Tłumaczy Przysięgłych to chyba pomyłka, był podpięty inny dokument, więc zakładam, że to nie jest element wniosku. „Bojówki PiS wtargnęły do biura PO. Posłanka Nykiel komentuje” – jak tytuł pokazuje, „posłanka Nykiel komentuje”. Czyli to nie jest prawda, rzeczywistość czy fakt, ale dwa artykuły napisane w oparciu o tweeta pani poseł Nykiel. Niestety przed tym spotkaniem w biurze pani poseł Mirosławy Nykiel odbył się krótki briefing prasowy i ani jedna, ani druga redakcja, które są w tych dokumentach w nim nie uczestniczyły. Wszystko zrelacjonowano na podstawie tweeta pani poseł i być może rozmowy z nią, bo nikt do mnie nie zadzwonił i nie zapytał się, jak wyglądała rzeczywistość. Jak wyglądała, jeśli będzie potrzeba, będą mogły potwierdzić osoby i media, które były na tym briefingu. Sytuacja była prosta – to był krótki briefing, przekazanie pytań z prośbą do pani poseł, aby przekazała je do swojego szefa partii. Byłem w biurze 3-5 minut, może nawet mniej. Towarzyszyli mi radni Rady Miejskiej Bielska-Białej, jak również radni powiatowi, osoby z funkcjami publicznymi, które reprezentują mieszkańców naszego regionu, którzy do tego się włączyli.</u>
  165 + <u xml:id="u-50.1" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Nie było żadnego okupowania, nachodzenia. W dniu, w którym biuro poselskie było czynne grzecznie zapukałem, przywitałem się z pracownikami. Pani poseł ma szklane drzwi – nie wiem czy państwo byli u niej w biurze. Siedziała z posłem Poncyliuszem. Zapytałem czy mogę, powiedziała: „proszę wejdź”. Wszedłem. Dyskusję wywiązał pijący tam kawę poseł Poncyliusz. Na tym można powiedzieć się skończyło. Rozmawiałem przez 3 minuty, rozmowa ta nie miała sensu, podziękowałem i wyszliśmy z biura. Cały temat trwał kilka minut. Traktuję go jako taką prewencyjną próbę ograniczania praw obywatelskich mieszkańców naszego miasta, powiatu, jak i również możliwości wykonywania mandatu posła w Bielsku-Białej. Z przykrością muszę stwierdzić, że ten wniosek po prostu tak odebrałem. Widać tu takie podejście dowolności do demokracji, do tego, żeby w godzinach pracy biura poselskiego nie można było do niego wejść i obywatele Bielska-Białej nie mogli do niego wchodzić. To jest przykre. W takim razie niech pani poseł napisze, że biuro jest nieczynne i prosi do niego nie wchodzić. Jeśli jest taka potrzeba, będę robił kolejne konferencje prasowe i briefingi – „niestety, szanowni państwo, to biuro poselskie jest tylko po to, aby można było popatrzeć na nie z zewnątrz”.</u>
  166 + <u xml:id="u-50.2" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Tyle z mojej strony. Wniosek wydaje mi się bezzasadny, absurdalny i do państwa należy decyzja co z nim zrobić. Dziękuję.</u>
  167 + </div>
  168 + <div xml:id="div-51">
  169 + <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chce zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
  170 + </div>
  171 + <div xml:id="div-52">
  172 + <u xml:id="u-52.0" who="#PoselMonikaFalej">Panie pośle, mamy dokumenty, które przekazała nam pani poseł, ale chciałam się upewnić – ile osób było z panem w biurze? Rozumiem, że żadnego krzyku, słów podniesionym tonem pan nie wypowiedział?</u>
  173 + </div>
  174 + <div xml:id="div-53">
  175 + <u xml:id="u-53.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Z tego co pamiętam był jeden, drugi radny, było prawdopodobnie cztery lub pięć osób. Nie pamiętam dokładnej liczby, musiałbym zobaczyć ile osób było. Do tego żadnych obelżywych krzyków, działań nie było. Miałem z tym styczność w trakcie specyficznych strajków, gdzie grupa osób spod znaku ośmiu gwiazdek zdemolowała moje biuro poselskie w Czechowicach-Dziedzicach. Grupa tych osób zdemolowała budynek, w którym znajduje się moje biuro w Bielsku-Białej. Właścicielem jest miasto. Takie rzeczy się działy, że moje biuro i pracownice byli atakowane, padały obelżywe słowa, biuro było niszczone. Nic takiego nie miało tu miejsca. To były osoby funkcyjne, funkcjonujące publicznie, z mandatem obywateli. Żadnych obelg, krzyków nie było.</u>
  176 + </div>
  177 + <div xml:id="div-54">
  178 + <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Rozumiem, że pan poseł wszedł. Tak to pan poseł przedstawia, tu mamy trochę inne tezy, ale chciałabym zadać pytanie. Pan poseł wszedł z grupą radnych do biura pani poseł Nykiel, po prostu na spotkanie z panią poseł i to spotkanie się odbyło? Czy tak to było? Powiedział pan, że chce wręczyć postulaty czy jakieś materiały, po prostu pan wszedł, nie zważając za to, co dzieje się za tą szybą, jak to pan określił i wręczył je?</u>
  179 + </div>
  180 + <div xml:id="div-55">
  181 + <u xml:id="u-55.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Już wyjaśniam. Biuro poselskie pani poseł Nykiel wygląda tak, że wchodzi się w pierwsze drzwi, jest 2 pracowników, mogłem to im zostawić, bądź pani poseł. Zapytałem, czy pani poseł jest, kiwnęła głową, że można wejść. Zapukałem w te szklane drzwi. Gdyby mi powiedziała „Przepraszam, proszę mi nie przeszkadzać, bo jestem zajęta”, pewnie zostawiłbym je pracownikom. Rozpoczęło się od „Dzień dobry, witam, cześć”. Powiedziałem, że mam taki temat i chciałbym przekazać te pytania i to spotkanie trwało kilka minut. Nie było takiej sytuacji, że ktoś powiedział „Przepraszam, pani poseł jest zajęta, proszę się umówić”. Gdyby była taka sytuacja, nie byłoby żadnego problemu. Byłem w czasie godzin pracy. Przywitałem się z pracownikami. Pani poseł mnie widziała i równie dobrze mogła powiedzieć: „Proszę przyjść za godzinę”. Nie padły takie słowa. „Cześć, dzień dobry, witam”. Powiedziałem, że mam krótki temat, że go zostawię, dziękuję, do widzenia.</u>
  182 + </div>
  183 + <div xml:id="div-56">
  184 + <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Proszę mi powiedzieć, czy były tam „kamery”? Czy pan wszedł z jakimiś…</u>
  185 + </div>
  186 + <div xml:id="div-57">
  187 + <u xml:id="u-57.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Weszli ze mną dziennikarze, którzy byli na briefingu.</u>
  188 + </div>
  189 + <div xml:id="div-58">
  190 + <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Czy jest jakiś materiał z tego?</u>
  191 + </div>
  192 + <div xml:id="div-59">
  193 + <u xml:id="u-59.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Nie wiem czy jest zabezpieczony. Ja go nie zabezpieczałem, więc trzeba byłoby zapytać, czy jest.</u>
  194 + </div>
  195 + <div xml:id="div-60">
  196 + <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Ale były jakieś kamery. Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze z państwa chce zabrać głos? To wszystko. Dziękujemy bardzo.</u>
  197 + </div>
  198 + <div xml:id="div-61">
  199 + <u xml:id="u-61.0" who="#PoselPrzemyslawDrabek">Dzięki. Miłego dnia. Do widzenia.</u>
  200 + </div>
  201 + <div xml:id="div-62">
  202 + <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Rozpoczynamy dyskusję. Mamy dwie wersje. Wnioskowałabym o wysłuchanie posła Poncyliusza oraz o zapytanie czy jest ewentualnie materiał. Każdy może oczywiście wejść, chcieć się umówić z posłem, czy jak poseł jest. Od pięciu kadencji przyjmuję interesantów, wyborców, również nie moich, różne osoby. Też przychodzą bardzo często bez umówienia się. Gdy tylko jestem w biurze i jestem wolna nie ma przeszkód. Pracuję zawsze przy otwartych drzwiach, nauczona doświadczeniem z poprzedniej pracy. Dobrze jest, aby sekretariat słyszał co się dzieje, gdy przyjmowany jest interesant. Nie wyobrażam sobie, że ktoś, gdy pracuję przy zamkniętych drzwiach, mi wchodzi. Może jest tak, jak pan poseł powiedział. Nie umiem tego ocenić w tej chwili. Proponowałabym zaprosić jeszcze pana posła Poncyliusza i zapytać o materiał. Czy ktoś z państwa ma jeszcze jakieś uwagi? Nie słyszę.</u>
  203 + <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przechodzimy do następnej sprawy. Dziś same sprawy. Przechodzimy do rozpatrzenia sprawy dotyczącej wypowiedzi pana Przemysława Czarnka podczas 70. posiedzenia Sejmu w dniu 13 stycznia 2023 roku, stanowiącej podstawę wniosku grupy posłów: Katarzyny Lubnauer, Kingi Gajewskiej, Barbary Nowackiej oraz Krystyny Szumilas. Jak powiedziałam, pani Kinga Gajewska prosiła, aby jej wysłuchać na następnym posiedzeniu Komisji. jeśli są obecne inne panie poseł, to bardzo proszę. Nie wiem czy pan poseł Czarnek będzie.</u>
  204 + </div>
  205 + <div xml:id="div-63">
  206 + <u xml:id="u-63.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Złożył dziś prośbę o usprawiedliwienie nieobecności i przełożenie.</u>
  207 + </div>
  208 + <div xml:id="div-64">
  209 + <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dobrze. Zawsze uwzględniamy usprawiedliwienia.</u>
  210 + </div>
  211 + <div xml:id="div-65">
  212 + <u xml:id="u-65.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Jeśli państwo zdecydują o przełożenie tego na następne posiedzenie, to można do tego wrócić i wysłuchać pani poseł.</u>
  213 + </div>
  214 + <div xml:id="div-66">
  215 + <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Bardzo prosimy. Trzeba byłoby zawiadomić wszystkie panie poseł.</u>
  216 + </div>
  217 + <div xml:id="div-67">
  218 + <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Tak, oczywiście.</u>
  219 + </div>
  220 + <div xml:id="div-68">
  221 + <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Czy jest zgoda? Jest.</u>
  222 + </div>
  223 + <div xml:id="div-69">
  224 + <u xml:id="u-69.0" who="#PoselJanLopata">Nie przesłuchujemy żadnej ze stron?</u>
  225 + </div>
  226 + <div xml:id="div-70">
  227 + <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Nie ma pań poseł. Jest tylko poseł Arent, która prosiła o przesunięcie wysłuchania, z pierwszego wniosku.</u>
  228 + </div>
  229 + <div xml:id="div-71">
  230 + <u xml:id="u-71.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Do wniosku czterech pań poseł nie ma żadnej z wnioskodawczyń i nie ma też pana posła Czarnka.</u>
  231 + </div>
  232 + <div xml:id="div-72">
  233 + <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Nie ruszamy tego i wracamy do punktu pierwszego. Bardzo proszę zaprosić panią poseł.</u>
  234 + </div>
  235 + <div xml:id="div-73">
  236 + <u xml:id="u-73.0" who="#PoselIwonaArent">Dzień dobry.</u>
  237 + </div>
  238 + <div xml:id="div-74">
  239 + <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dzień dobry. Bardzo proszę usiąść, pani poseł. Pani poseł wie, dlaczego panią zaprosiliśmy panią?</u>
  240 + </div>
  241 + <div xml:id="div-75">
  242 + <u xml:id="u-75.0" who="#PoselIwonaArent">Przeczytałam wniosek – w sprawie naruszenia zasad etyki poselskiej. Czy mam odnieść się do tego?</u>
  243 + </div>
  244 + <div xml:id="div-76">
  245 + <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Bardzo proszę.</u>
  246 + </div>
  247 + <div xml:id="div-77">
  248 + <u xml:id="u-77.0" who="#PoselIwonaArent">Krótko się odniosę. Mam też przygotowany wniosek, bo czekałam na posiedzenie Komisji i złożę go oficjalnie. To zawiadomienie o zachowaniu się w sposób nieodpowiadający godności posła pani Kamili Gasiuk-Pihowicz. Na tym samym posiedzeniu Komisji pani poseł Gasiuk-Pihowicz powiedziała: „Pani poseł Arent okrada Polaków ramię w ramię z innymi posłami PiS z pieniędzy KPO”. To także jest naruszenie moich dóbr osobistych. Nikogo nigdy w życiu nie okradłam. W związku z tym złożę wniosek do Komisji. To dotyczy dokładnie tego samego wydarzenia na tej Komisji. To z mojej strony tyle. Była to wymiana zdań jak jedna z wielu. Jestem posłem od 18 lat i byłam z wami na komisjach. Wiele razy to się zdarzało. Uważam, że Komisja Etyki Poselskiej powinna odnosić się do naprawdę rażących kwestii, niż jakichś wymian zdań. W związku z tym, że rzeczywiście pani poseł Gasiuk-Pihowicz powiedziała, że ją należy ogolić na łyso, ja nie pamiętam tego, abym tak to powiedziała. Wyraźnie pamiętam, że pani poseł Gasiuk-Pihowicz powiedziała, że okradam Polaków.</u>
  249 + <u xml:id="u-77.1" who="#PoselIwonaArent">Tyle mogę się do tego odnieść. Poza tym uczestniczyłam kiedyś już w posiedzeniu Komisji Etyki Poselskiej. Jestem tu drugi raz, ale kiedyś uczestniczyłam jako wnioskodawca, składając wniosek, dotyczący pana posła Sławomira Nitrasa, który mnie kopnął. Sprawa jest w prokuraturze, ale nie można postawić zarzutów, ponieważ Sejm obronił pana posła Nitrasa. Mam o to ogromny żal. Komisja nie podjęła tematu, a myślę, że tamten przypadek rażąco naruszał zasady etyki poselskiej. Bardzo mi przykro.</u>
  250 + </div>
  251 + <div xml:id="div-78">
  252 + <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Czy ktoś z państwa chciał zabrać głos?</u>
  253 + </div>
  254 + <div xml:id="div-79">
  255 + <u xml:id="u-79.0" who="#PoselJanLopata">Chciałem tylko zwrócić pani poseł uwagę, że Komisja zajmuje się tymi sprawami, które w sposób formalny wpłyną do Komisji i proszę wstrzymać się od takiego pouczania.</u>
  256 + </div>
  257 + <div xml:id="div-80">
  258 + <u xml:id="u-80.0" who="#PoselIwonaArent">Nie pouczam, tylko mówię, że państwo…</u>
  259 + </div>
  260 + <div xml:id="div-81">
  261 + <u xml:id="u-81.0" who="#PoselJanLopata">No to chciałem pani to powiedzieć. Zajmiemy się też tą sprawą, o której pani mówi.</u>
  262 + </div>
  263 + <div xml:id="div-82">
  264 + <u xml:id="u-82.0" who="#PoselIwonaArent">Nie mam do państwa pretensji, ale nie składałabym wniosku…</u>
  265 + </div>
  266 + <div xml:id="div-83">
  267 + <u xml:id="u-83.0" who="#PoselJanLopata">Ma pani takie prawo.</u>
  268 + </div>
  269 + <div xml:id="div-84">
  270 + <u xml:id="u-84.0" who="#PoselIwonaArent">Znam swoje prawa. Mówię tylko, że posłowie czasem nadużywają Komisji Etyki Poselskiej, niepotrzebnie. Tylko dlatego składam wniosek. Jesteśmy osobami publicznymi i jesteśmy narażeni na różne epitety i wyzywanie. Powinniśmy mieć grubszą skórę i na to jesteśmy przygotowani. Nie powinniśmy z każdym problemem iść do Komisji Etyki Poselskiej. Myślę, że Komisja powinna zajmować się największymi, rażącymi naruszeniami. Trafiło to do Komisji, nie ma problemu, nie mam pretensji, ale mam pretensje do posłów składających takie zawiadomienia i w związku z tym też złożę zawiadomienie, mimo iż normalnie nie przykładałabym wagi do takich kwestii, ponieważ niejednego się nasłuchałam przez pięć kadencji Sejmu i nie składałam wniosków do Komisji Etyki Poselskiej w takich kwestiach. W związku z tym, że pani poseł Gasiuk-Pihowicz poczuła się urażona, nie pamiętam tej wypowiedzi, że „powinna zostać ogolona na łyso”. Jeśli tak twierdzi, to ja twierdzę, że powiedziała, że: „okradam Polaków ramię w ramię z innymi posłami PiS”.</u>
  271 + </div>
  272 + <div xml:id="div-85">
  273 + <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję. Pani poseł Falej.</u>
  274 + </div>
  275 + <div xml:id="div-86">
  276 + <u xml:id="u-86.0" who="#PoselMonikaFalej">Dziękuję. Pani poseł, każdy ma prawo złożyć wniosek do Komisji Etyki Poselskiej i mamy obowiązek zajmować się tymi sprawami. Dziś zajmujemy się sprawą i wnioskiem pani poseł Pihowicz. To dotyczy pani sprawy i będziemy skupiali się na tym, a nie na rzeczach, które były wcześniej lub dopiero do nas wpłyną. Gdy będziemy mieli oficjalny wniosek, wówczas będziemy go rozpatrywali, raczej oddzielnie. Sprawa dotyczy akurat pani słów, a pani wniosek pewnie będzie dotyczył słów pani poseł Pihowicz. Chciałam się odnieść do wniosku, który został tu przedstawiony. Przytoczono tu czas pani wypowiedzi. Mówi pani, że nie pamięta tych słów, ale rozumiem, że padły, bo są przedstawione. Chciałabym, aby raczyła się pani do tego odnieść.</u>
  277 + </div>
  278 + <div xml:id="div-87">
  279 + <u xml:id="u-87.0" who="#PoselIwonaArent">Czas wypowiedzi w tym uzasadnieniu to 12.58-13.00. Na pewno w ciągu 2 minut jednego zdania nie mówiłam. W swoim wniosku dokładnie ujęłam też tę godzinę. Było to konkretnie…</u>
  280 + </div>
  281 + <div xml:id="div-88">
  282 + <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Pani poseł, mam prośbę.</u>
  283 + </div>
  284 + <div xml:id="div-89">
  285 + <u xml:id="u-89.0" who="#PoselIwonaArent">12.58 i 30 sekund.</u>
  286 + </div>
  287 + <div xml:id="div-90">
  288 + <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Pani poseł, rozmawiajmy teraz o wniosku pani poseł Pihowicz. Pani wniosek wpłynie dziś, bo jeszcze nie wpłynął do Komisji i zajmiemy się nim w terminie późniejszym. Czy możemy wrócić do wniosku pani poseł Pihowicz?</u>
  289 + </div>
  290 + <div xml:id="div-91">
  291 + <u xml:id="u-91.0" who="#PoselIwonaArent">Proszę bardzo. Nie pamiętam. Myślę, że przez 2 minuty na pewno tego zdania nie mówiłam – od 12.58 do 13.00. Tak to jest ujęte, że w tym zakresie są 2 minuty na 1 zdanie.</u>
  292 + </div>
  293 + <div xml:id="div-92">
  294 + <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Rozumiem. Czy ktoś z państwa chce jeszcze zabrać głos? Dziękujemy bardzo.</u>
  295 + </div>
  296 + <div xml:id="div-93">
  297 + <u xml:id="u-93.0" who="#PoselIwonaArent">Dziękuję. Do widzenia.</u>
  298 + </div>
  299 + <div xml:id="div-94">
  300 + <u xml:id="u-94.0" who="#SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk">W międzyczasie przyszła pani poseł Szumilas.</u>
  301 + </div>
  302 + <div xml:id="div-95">
  303 + <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Już tamto odłożyliśmy, nie możemy tak tego zmieniać. Jak już podjęliśmy decyzję, to podjęliśmy.</u>
  304 + </div>
  305 + <div xml:id="div-96">
  306 + <u xml:id="u-96.0" who="#PoselMonikaFalej">Czy pani poseł przyszła na godzinę, na którą została wezwana? Trochę zmienialiśmy porządek.</u>
  307 + </div>
  308 + <div xml:id="div-97">
  309 + <u xml:id="u-97.0" who="#SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk">Tak, przyszła na tę godzinę, na 10.20.</u>
  310 + </div>
  311 + <div xml:id="div-98">
  312 + <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Skończmy, bo tak skaczemy.</u>
  313 + </div>
  314 + <div xml:id="div-99">
  315 + <u xml:id="u-99.0" who="#PoselMonikaFalej">Tak, ale przyszła na godzinę, na którą została wezwana. Musimy zmienić decyzję, że rozpatrujemy…</u>
  316 + </div>
  317 + <div xml:id="div-100">
  318 + <u xml:id="u-100.0" who="#PoselJanLopata">Zmienić, lub nie zmienić, wysłuchać obie strony…</u>
  319 + </div>
  320 + <div xml:id="div-101">
  321 + <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Najprościej byłoby zrobić to na następnym posiedzeniu.</u>
  322 + </div>
  323 + <div xml:id="div-102">
  324 + <u xml:id="u-102.0" who="#PoselJanLopata">Tylko trzeba wykonać telefony, przeprosić.</u>
  325 + </div>
  326 + <div xml:id="div-103">
  327 + <u xml:id="u-103.0" who="#PoselMonikaFalej">Ale nie zdążyliśmy, to była minuta, więc z panią poseł porozmawiać i zapytać czy…</u>
  328 + </div>
  329 + <div xml:id="div-104">
  330 + <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">…mogłaby przyjść, jak będą wszyscy. Jeśli będzie chciała dziś, koniecznie, to wysłuchamy. Otwieram dyskusję.</u>
  331 + </div>
  332 + <div xml:id="div-105">
  333 + <u xml:id="u-105.0" who="#PoselMonikaFalej">Sprawdzam to w pełnym zapisie z posiedzenia Komisji. Szczerze powiem, że teraz trzeba to sprawdzić. Czas wypowiedzi pani poseł Arent był podobny do czasu pani poseł Pihowicz.</u>
  334 + </div>
  335 + <div xml:id="div-106">
  336 + <u xml:id="u-106.0" who="#PoselJanLopata">Na pewno była wymiana uprzejmości.</u>
  337 + </div>
  338 + <div xml:id="div-107">
  339 + <u xml:id="u-107.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Może faktycznie zabrakło tego materiału.</u>
  340 + </div>
  341 + <div xml:id="div-108">
  342 + <u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Pani Beatko, bardzo proszę uzupełnić, dobrze? Będziemy mieli jasność.</u>
  343 + </div>
  344 + <div xml:id="div-109">
  345 + <u xml:id="u-109.0" who="#SekretarzKomisjiLukaszAndrzejczyk">Przyszła też pani poseł Lubnauer.</u>
  346 + </div>
  347 + <div xml:id="div-110">
  348 + <u xml:id="u-110.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Może zaprosilibyśmy obie panie.</u>
  349 + </div>
  350 + <div xml:id="div-111">
  351 + <u xml:id="u-111.0" who="#PoselJacekSwiat">To na razie jest informacja z poprzedniej sprawy, a teraz…</u>
  352 + </div>
  353 + <div xml:id="div-112">
  354 + <u xml:id="u-112.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Wysłuchają państwo części wnioskodawców.</u>
  355 + </div>
  356 + <div xml:id="div-113">
  357 + <u xml:id="u-113.0" who="#PoselJanLopata">Może Czarnek jeszcze dojdzie.</u>
  358 + </div>
  359 + <div xml:id="div-114">
  360 + <u xml:id="u-114.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Dzień dobry.</u>
  361 + </div>
  362 + <div xml:id="div-115">
  363 + <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Bardzo prosimy o zajęcie miejsc. Wpłynął wniosek dotyczący wypowiedzi pana posła Czarnka podczas 70. posiedzenia Sejmu z dnia 13 stycznia 2023 roku stanowiący podstawę wniosku grupy posłów: Katarzyny Lubnauer, Kingi Gajewskiej, Barbary Nowackiej oraz Krystyny Szumilas. Prosiłabym, aby panie uzasadniły ten wniosek. Mamy też prośbę pani poseł Kingi Gajewskiej, aby ją wysłuchać na następnym posiedzeniu Komisji. Do tego wniosku się przychylamy. Mamy też usprawiedliwienie pana posła Czarnka, że nie może być na posiedzeniu. Dziś wysłuchalibyśmy pań wniosku. Bardzo proszę.</u>
  364 + </div>
  365 + <div xml:id="div-116">
  366 + <u xml:id="u-116.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Chciałabym zacząć od tego, że mówimy o pośle, ale też ministrze edukacji. To bardzo ważny wątek, bo musimy sobie zdać sprawę, że jego słowa rezonują trochę szerzej, np. w środowisku uczniów. Mamy sytuację, w której już się przyzwyczailiśmy do dość brutalnego języka, który wykorzystuje minister Czarnek. W tym przypadku mieliśmy do czynienia z kpiną z czyjegoś nazwiska. Przypomnę, że krytykując wypowiedzi, działania pani poseł Róży Thun wypowiedział się w ten sposób: „Róża von Thun, coś tam po niemiecku”. Był także „Biedroń, nie Biedroń”. Powiem więcej, można by uznać, że w toku dyskusji z mównicy sejmowej panu posłowi Czarnkowi coś się wymsknęło. Problem polega na tym, że pan minister Czarnek po tym postanowił złożyć tzw. przeprosiny, nie przeprosiny, jak to napisałam. Zabrzmiało to tak: „Dobra, dobra” – przepraszam, nie znam niemieckiego „Entschuldigung, Róża Maria Barbara Gräfin von Thun und Hohenstein geboren Woźniakowska, przepraszam, reszta zostaje. Ta ustawa…”. Tu po raz kolejny przeprosiny miały na celu obrażenie pani europoseł Róży Thun, oraz wszystkich innych posłów i europosłów, którzy mają niemieckobrzmiące nazwiska, jakby można było to odnieść do sformułowania – nie jesteś Polakiem, można cię potraktować jako człowieka, który nie prawa do wypowiadania się w kwestiach związanych z Polską, interesem, wszystkim tym, co się wiąże z pracą posła, europosła, jako reprezentanta polskiego narodu w różnych instytucjach.</u>
  367 + <u xml:id="u-116.1" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Nazywam się Lubnauer, z domu Libudzisz, jeśli już mamy tak cytować. Na sali sejmowej po jednej i drugiej stronie siedziało mnóstwo posłów z nazwiskami, które są niemieckobrzmiące. Można powiedzieć, że my mamy grubszą skórę, bo jesteśmy posłami. Wyobraźmy sobie, że tę samą technikę stosuje uczeń w szkole w stosunku do swojego kolegi, który ma niemieckie, rosyjskie nazwisko, takie, które nie jest polskobrzmiące. Można krytykować każdego z nas za nasze działania, spierać się polityczne, ale dyskusja w obszarze tego jak ktoś wygląda, jakie ma nazwisko, czy nosi okulary, czy jest niepełnosprawny, jest nie do przyjęcia. To nie jest język parlamentarny, ani język, którym powinniśmy uczyć młodzież jak się zachowywać. Szczególnie dlatego, że chodzi o posła, który równocześnie jest ministrem edukacji uważam, że Sejm nie może pozostać obojętny. Komisja Etyki Poselskiej nie może zostać obojętna, bo to również przykład dla innych. Mieliśmy już sytuacje, w których minister Czarnek obrażał osoby LGBT, mówiąc, że to nie jest normalność. To również uderzało w młodzież LGBT. Przypomnę, że Komisja Etyki Poselskiej podjęła wtedy decyzję o ukaraniu ministra Czarnka.</u>
  368 + <u xml:id="u-116.2" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Tu mamy podobną sytuację. Mamy wpływ ministra Czarnka na dużą grupę społeczną, jaką są młodzi ludzie, dla których teoretycznie powinien być autorytetem. Uczą się oni od niego, słysząc takie słowa, że można swoich kolegów krytykować za to, że mają nazwisko, które nie brzmi po polsku. To w ogóle jest wątpliwe, które nazwiska brzmią po polsku, a które nie i w ogóle nie powinniśmy zastanawiać się nad tym, choćby ze względu na historię Polski, która jak wiemy jest bardzo skomplikowana. Przetaczały się przez nią różne wojny i zabory. Dla mnie jest nie do przyjęcia również to, że minister Czarnek specjalnie, po tym, gdy wymsknęło mu się to na posiedzeniu Komisji, dodatkowo obraził panią Różę Thun i również mnie, Katarzynę Lubnauer oraz zapewne inne osoby, które mają niemieckobrzmiące nazwiska, pokazując, że do takich osób można zwracać się tylko po niemiecku, ponieważ widocznie polskiego nie mogą zrozumieć. Taki był tekst tego tweeta, który napisał, już po namyśle, z zastanowieniem, pan minister Czarnek. Nie tylko nie poczuł, że coś było nie w porządku, ale postanowił obrazić po raz kolejny i wyraźnie już zasugerował, że do osób, które mają niemieckobrzmiące nazwiska można mówić tylko po niemiecku, bo na pewno nie reprezentują polskiego interesu. Dlatego uważam, że Komisja Etyki Poselskiej powinna zadecydować o ukaraniu ministra Czarnka.</u>
  369 + </div>
  370 + <div xml:id="div-117">
  371 + <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Pani poseł Szumilas.</u>
  372 + </div>
  373 + <div xml:id="div-118">
  374 + <u xml:id="u-118.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dodam tylko do tego, że jest jeszcze jedna istotna informacja. Pod tymi rzekomymi przeprosinami, które zostały umieszczone na tweeterze przez pana posła Czarnka, pan poseł Czarnek umieścił film z wypowiedzią z mównicy sejmowej oraz filmik innego użytkownika serwisu Tweeter, na którym młodzi działacze społeczni niosą baner z nazwiskiem poseł do europarlamentu. Umieszczenie tego filmiku z sali sejmowej miało moim zdaniem na celu nie przeproszenie, ale danie rozrywki tym, którzy takie działania uważają za fajne, bo ktoś zrobił przykrość politykowi z innej opcji politycznej. Takie działanie nie miało na celu przeproszenia i zamknięcia sprawy, ale podgrzanie atmosfery, dotarcie do jeszcze większej grupy ludzi z tym przesłaniem, że mamy tu do czynienia z osobą o niemieckim nazwisku, więc niewartą zaufania, osobą publiczną działającą na szkodę Polski. W tym sensie ten filmik pod przeprosinami dodatkowo podgrzewał atmosferę.</u>
  375 + </div>
  376 + <div xml:id="div-119">
  377 + <u xml:id="u-119.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Czy mogę dodać jeszcze jedno zdanie?</u>
  378 + </div>
  379 + <div xml:id="div-120">
  380 + <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Bardzo proszę.</u>
  381 + </div>
  382 + <div xml:id="div-121">
  383 + <u xml:id="u-121.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Wiemy, jaka jest narracja mediów publicznych i Prawa i Sprawiedliwości dotycząca tego, jaki jest stosunek do niemieckości, Niemiec i wszystkiego, co się z tym wiąże. Można to porównać do tego, że kiedyś szczuło się na Żydów. Gdyby ktoś zrobił to odniesienie do żydowskiego pochodzenia, to uznano by to za skrajny antysemityzm. Tu mamy bardzo podobną sytuację – jeśli coś jest niemieckie, to nie może być polskie nie może reprezentować polskiego interesu.</u>
  384 + </div>
  385 + <div xml:id="div-122">
  386 + <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo.</u>
  387 + </div>
  388 + <div xml:id="div-123">
  389 + <u xml:id="u-123.0" who="#PoselJacekSwiat">Pani sugeruje, że ja – użyła pani kwantyfikatora ogólnego – szczuję w taki sposób, jak szczuto na Żydów swego czasu i że kieruję się antyniemieckością? Proszę pani, chyba chce pani wrócić do tej Komisji, jako obwiniona.</u>
  390 + </div>
  391 + <div xml:id="div-124">
  392 + <u xml:id="u-124.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Panie pośle, z całym szacunkiem, nie śledzę pana wypowiedzi. Powiem więcej, nie umiem przytoczyć żadnej pana wypowiedzi, nie tylko w sprawach niemieckich, czy też innych. W związku z tym nie wiem czy w pana wypowiedziach są tego typu odniesienia, czy nie. Słucham często wypowiedzi pana prezesa Kaczyńskiego, posłów Prawa i Sprawiedliwości w mediach publicznych i nieraz słyszę o tym, jak to Niemcy są źli. Nie wspomnę już o wypowiedziach na jednym z waszych spotkań, gdy ktoś odwoływał się do Donalda Tuska i tego, że już jego ojciec był podobno w SS, w najnowszej wersji PiS. W związku z tym, für Deutschland pojawia się w każdych wiadomościach TVP. Przypomnę, że pełną kontrolę nad mediami publicznymi ma partia rządząca, z wyborem wszystkich członków Rady Mediów Narodowych i prezesa. Widzę, jaka jest narracja i widzę również jaka jest, za każdym razem gdy mowa o działaniach. Wczoraj była debata o polityce zagranicznej. Jeśli chodzi o Niemcy, była głównie ograniczona do pouczania na temat stosunku Niemiec do różnych działań. Nie mam żadnych wątpliwości, że wszystko co niemieckie ma się źle Polakom kojarzyć. Rozumiem, że to jest pewna publicystyka. Nie zmienia to faktu, że oczekuję od ministra edukacji, że nie będzie ludzi rozdzielał, segregował według tego, że mają niemieckie, polskie, żydowskie, ukraińskie czy rosyjskie nazwisko. Mamy różne pochodzenie, nazwiska, chociażby, że względów rodzinnych. Nie powinno to paść nigdy z ust ministra edukacji, aby komuś wypominać, że ma takie, czy inne nazwisko.</u>
  393 + </div>
  394 + <div xml:id="div-125">
  395 + <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Bardzo proszę.</u>
  396 + </div>
  397 + <div xml:id="div-126">
  398 + <u xml:id="u-126.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Nie jest to może bezpośrednio związane z tą sprawą, ale w jakiś sposób jest. Kiedy jako poseł zajmująca się edukacją wystąpiłam w obronie polskich dzieci, obywateli polski, z polskimi rodzicami, z mniejszości niemieckiej, gdy pan minister Czarnek rozporządzeniem bezprawnie, niezgodnie z konstytucją i umowami międzynarodowymi i jakimikolwiek zasadami, obciął liczbę godzin języka mniejszości dla jednej mniejszości – niemieckiej – gdy wystąpiłam w obronie tych dzieci, na tweeterze pan minister Czarnek w stosunku do mnie użyl sformułowania für Deutschland i również mnie obraził. Nie występowałam wtedy do Komisji Etyki Poselskiej. Nie rozstrzygałam w tej sprawie i nie prosiłam państwa o obronę, bo potrafię się bronić sama. To postępowanie i ten przypadek pokazują, że nie tylko w stosunku do pani Róży Thun, ale również w stosunku do innych, występujących w obronie dzieci, ludzi dorosłych, ludzi o innych nazwiskach, orientacji, pan minister zachowuje się dokładnie tak samo. Jeśli Komisja Etyki Poselskiej chce, to ten tweet znajdę i jako dowód również przedstawię. Jestem Ślązaczką, żyję w miejscu, gdzie mieszają się różne mniejszości i narodowości. Wiem jak trudny to problem, w momencie, gdy na ostrzu noża stawia się walkę między ludźmi, gdy dzieli się ich właśnie takimi stwierdzeniami i jeszcze z tego się rechocze, bije się temu brawo. Zawsze będę występowała przeciwko takiemu postępowaniu.</u>
  399 + </div>
  400 + <div xml:id="div-127">
  401 + <u xml:id="u-127.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Dodam, że chciał pan dowód o stanowisku antyniemieckim – Krasnodębski: „Dużo większe zagrożenie ze strony Niemiec, niż ze strony Rosji”. To jest przykład takiego pokazywania, że to Niemcy są tym złem.</u>
  402 + </div>
  403 + <div xml:id="div-128">
  404 + <u xml:id="u-128.0" who="#PoselJacekSwiat">Przepraszam bardzo…</u>
  405 + </div>
  406 + <div xml:id="div-129">
  407 + <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie pośle…</u>
  408 + </div>
  409 + <div xml:id="div-130">
  410 + <u xml:id="u-130.0" who="#PoselJacekSwiat">…to oskarżenia obelżywe i podłe. To naprawdę szczyt wszystkiego.</u>
  411 + </div>
  412 + <div xml:id="div-131">
  413 + <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">To ja prowadzę tę Komisję i na pewno bym udzieliła panu głosu, tylko proszę o to, abyśmy zachowali jakiś poziom. Rozumiem, że mogą być emocje, ale proszę o zachowanie naszych dobrych standardów. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
  414 + </div>
  415 + <div xml:id="div-132">
  416 + <u xml:id="u-132.0" who="#PoselJacekSwiat">Skoro tak pani mówi o panujących narracjach, to rozumiem, że według pani jakakolwiek krytyka polityki Niemiec jest czymś złym i niedopuszczalnym? Tak wynika z tego, co panie mówiły. Przy okazji dopytam, czy pani – zwracam się do pani poseł Lubnauer – spotkała się kiedyś z jakimiś uwagami dotyczącymi pani nazwiska?</u>
  417 + </div>
  418 + <div xml:id="div-133">
  419 + <u xml:id="u-133.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Tak.</u>
  420 + </div>
  421 + <div xml:id="div-134">
  422 + <u xml:id="u-134.0" who="#PoselJacekSwiat">O czymś takim nie słyszałem, nie słyszałem, aby ktokolwiek z moich znajomych odnosił się do nazwisk niemieckich, rosyjskich czy innych. Cała ta historia dotyczy nie tyle nazwiska pani europoseł Róży Thun, ale jej działalności na forum Parlamentu Europejskiego, którą nie tylko pan minister Czarnek uznaje za radykalnie proniemiecką. Każdy ma prawo tak to odczytywać.</u>
  423 + </div>
  424 + <div xml:id="div-135">
  425 + <u xml:id="u-135.0" who="#PoselMonikaFalej">Każdy ma prawo do swoich…</u>
  426 + </div>
  427 + <div xml:id="div-136">
  428 + <u xml:id="u-136.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Czyli rozumiem, że potwierdza pan jeszcze, że w związku z tym, że pani Róża Thun, z domu Wiśniewska, ma nazwisko niemieckie, należy z tego wywodzić, że ma poglądy proniemieckie? Nawet pan powiedział, że w związku z tym ma poglądy proniemieckie. Chciałam powiedzieć, że tak, ze względu na swoje nazwisko mam często komentarze w social mediach, czy aby na pewno reprezentuję interesy polskie. Powiem więcej, ostatnio zastanawiałam się, czy nie zwrócić się do Komisji Etyki Poselskiej, bo ostatnio wasz poseł – pan Marek Matuszewski w Radiu Łódź zasugerował pytanie, czy aby na pewno jestem Polką, w związku z dyskusją na różne tematy. Powiem więcej, dokładnie takie działania zachęcają do tego, aby tak wartościowali się między sobą uczniowie – czy ktoś jest Polką, Polakiem czy Niemcem. Jeśli natomiast pan pyta, czy w związku z tym nie wolno krytykować Niemców, to sama to robię, chociażby za to, jak się zachowali w pierwszym okresie wojny na Ukrainie, gdzie były bardzo spóźnione jakiekolwiek działania związane z pomocą militarną, albo jak się uzależnili, jeśli chodzi o rynek energetyczny, rezygnując z energetyki atomowej i uzależniając się całkowicie od rosyjskiego gazu. Czym innym jest krytyka merytoryczna, a czym innym sugerowanie, że ktoś reprezentuje inny, niż nasz narodowy interes. Dokładnie na tym to polegało.</u>
  429 + </div>
  430 + <div xml:id="div-137">
  431 + <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Pani poseł, ostatnie zdanie.</u>
  432 + </div>
  433 + <div xml:id="div-138">
  434 + <u xml:id="u-138.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Też nie uważam, że nie powinniśmy nie krytykować, gdy Niemcy robią coś nie tak. Powinniśmy to pokazywać. Przeczytam tylko fragment stenogramu sejmowego: „Róża von Hun… von Thun… coś tam po niemiecku” i oklaski. Proszę państwa, te oklaski pokazują o co w tym wszystkim chodziło. Wystarczyłoby, aby pan minister wyszedł i powiedział „Róża Thun”. To naprawdę łatwe do zapamiętania. Wszyscy wiemy, że wszyscy odnoszą się w ten sposób do pani poseł. Jak powiedziałam, jestem ze Śląska, wiem, jak wygląda wartościowanie ludzi ze względu na to, że urodzili się tam, a nie gdzie indziej. Nie chcę podgrzewać atmosfery tej dyskusji. Mogłabym powiedzieć co niektórzy politycy myślą o Śląsku. Apeluję do sumienia panów i pań posłów i ocenienia tej sprawy nie przez pryzmat walki politycznej, ideologii, tego, że musimy bronić swoich. Pan minister Czarnek jest ministrem edukacji. Wychowuje nasze dzieci i wnuki. Wszyscy patrzą na to. Czy chcemy, aby na ulicy dzieci się wyzywały w ten sposób? Ja takiej Polski nie chcę, takich osób, które w ten sposób się wyrażają. Dlatego wystąpiłam do Komisji Etyki Poselskiej z wnioskiem i proszę o poważne potraktowanie tej sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
  435 + </div>
  436 + <div xml:id="div-139">
  437 + <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Nie ma więcej pytań do pań poseł. Bardzo dziękuję.</u>
  438 + </div>
  439 + <div xml:id="div-140">
  440 + <u xml:id="u-140.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
  441 + </div>
  442 + <div xml:id="div-141">
  443 + <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przechodzimy do rozpatrzenia sprawy dotyczącej wypowiedzi pana posła Grzegorza Brauna podczas posiedzenia Sejmu, stanowiącej podstawę wniosku grupy posłów. Pan Kazimierz Smoliński powinien uzasadnić wniosek. Pan poseł jest obecny. Bardzo proszę. Dzień dobry, proszę sobie usiąść i podpisać listę. Bardzo prosimy o uzasadnienie wniosku dotyczącego wypowiedzi pana posła Grzegorza Brauna.</u>
  444 + </div>
  445 + <div xml:id="div-142">
  446 + <u xml:id="u-142.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w imieniu grupy posłów chciałbym przedstawić wniosek o wszędzie postępowania o naruszenie przez posła Grzegorza Brauna zasad etyki poselskiej, w szczególności zasady rzetelności określonej w art. 2 pkt 3-5, zasady dbałości od dobre imię Sejmu w art. 6, zasady odpowiedzialności w art. 7.</u>
  447 + <u xml:id="u-142.1" who="#PoselKazimierzSmolinski">Pan poseł Braun na posiedzeniu Sejmu w dniu 8 lutego 2023 roku na sali plenarnej podczas rozpatrywania sprawozdania Komisji o poselskim projekcie ustawy o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim zawartym w drukach nr 2019 i kolejnych, w czasie wystąpienia używał, jak napisały moje wnioskodawczynie: „sformułowań oszczerczych i karczemnych”. Jego wypowiedź godziła w dbałość o dobre imię Sejmu RP.</u>
  448 + <u xml:id="u-142.2" who="#PoselKazimierzSmolinski">Chciałem przytoczyć wypowiedź, którą pan poseł skierował do pani poseł Borowiak i nie imiennie, ale do innych też. „Tak jest, tak jest. Pani poseł Borowiak współodpowiedzialna jako fanatyczka covidowa za zagładę… za zagładę Polaków… ze szczególnym uwzględnieniem tych, którzy osiągnęli już wiek… bardzo dojrzały. Ludzie zamykani przez was w domach pod pretekstem… walki z mniemanym wirusem… nadmiarowo umierając”. Potem polemika z panem marszałkiem, który próbował przerwać panu posłowi tę wypowiedź. Pan poseł mówił dalej: „Panie marszałku! Tak, to takie fanatyczki covidowe… jak pani poseł Borowiak odpowiadają za… to, a dziś… To jest bardzo w temacie, ponieważ mamy tu do czynienia z pokazem hipokryzji… z pokazem hipokryzji ze strony pana marszałka…”. Nie ulega wątpliwości, że tego typu wypowiedzi naruszają zasadę rzetelności. Pan poseł nie miał żadnych podstaw, aby w stosunku do pani poseł Borowiak takie sformułowania kierować. Nie było tam żadnych względów merytorycznych, o których mówią przepisy zasad etyki. Jeśli brak względów merytorycznych, to brak zasady rzetelności.</u>
  449 + <u xml:id="u-142.3" who="#PoselKazimierzSmolinski">Jest to też na pewno naruszenie dbałości o dobre imię Sejmu, zarówno w stosunku do pani poseł Borowiak, która poczuła się urażona tym tekstem, ale też w stosunku do innych pań poseł, które były obecne, bo mówił, że dotyczy to też „innych fanatyczek covidowych”. Także ta polemika z panem marszałkiem narusza dobre imię Sejmu. Mówi on o pokazie hipokryzji ze strony pana marszałka, który w sposób regulaminowy próbował przerwać mu te wypowiedzi, które naruszały dobre imię Sejmu.</u>
  450 + <u xml:id="u-142.4" who="#PoselKazimierzSmolinski">Wysoka Komisjo, uważam, że są wszelkie podstawy, aby zastosować karę regulaminową wobec posła Brauna. Wszystkie panie poseł uważają, że zostały naruszone przynajmniej te zasady co do pkt 3 i 4. Wypowiadam się jako pełnomocnik. Można mieć wątpliwości, czy ma tu zastosowanie zasada odpowiedzialności. Jeśli chodzi o pkt 3 i 4 uważam, że te przesłanki zostały spełnione przez zachowanie posła Grzegorza Brauna i jego wypowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
  451 + </div>
  452 + <div xml:id="div-143">
  453 + <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Panie pośle, czy państwo mają jakieś pytania? Nie. Dziękujemy bardzo. Otwieram dyskusję. Bardzo proszę.</u>
  454 + </div>
  455 + <div xml:id="div-144">
  456 + <u xml:id="u-144.0" who="#PoselJanLopata">Nie zmieniła się sytuacja i nie zapraszamy posła Brauna?</u>
  457 + </div>
  458 + <div xml:id="div-145">
  459 + <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Pana posła nie zapraszamy i pan poseł nie złożył wyjaśnień, do których został zobowiązany.</u>
  460 + </div>
  461 + <div xml:id="div-146">
  462 + <u xml:id="u-146.0" who="#PoselJanLopata">Chciałem, aby to wybrzmiało do protokołu.</u>
  463 + </div>
  464 + <div xml:id="div-147">
  465 + <u xml:id="u-147.0" who="#PoselMonikaFalej">Został poproszony o możliwość ustosunkowania się.</u>
  466 + </div>
  467 + <div xml:id="div-148">
  468 + <u xml:id="u-148.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Nie skorzystał z tej możliwości. Słucham państwa propozycji.</u>
  469 + </div>
  470 + <div xml:id="div-149">
  471 + <u xml:id="u-149.0" who="#PoselJacekSwiat">Niewątpliwie pani poseł Borowiak została obrażona. Oskarżać kogoś o zagładę Polaków to strzał zza grubej rury, nawet jak na standardy naszego Sejmu. Z pewnością pan poseł Braun zasługuje na karę, ale nie wiem jaką.</u>
  472 + </div>
  473 + <div xml:id="div-150">
  474 + <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie przewodniczący, proszę zaproponować.</u>
  475 + </div>
  476 + <div xml:id="div-151">
  477 + <u xml:id="u-151.0" who="#PoselJanLopata">We wniosku nie padła propozycja kary.</u>
  478 + </div>
  479 + <div xml:id="div-152">
  480 + <u xml:id="u-152.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie padła.</u>
  481 + </div>
  482 + <div xml:id="div-153">
  483 + <u xml:id="u-153.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Nie było propozycji.</u>
  484 + </div>
  485 + <div xml:id="div-154">
  486 + <u xml:id="u-154.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie wiem.</u>
  487 + </div>
  488 + <div xml:id="div-155">
  489 + <u xml:id="u-155.0" who="#PoselJanLopata">Pan też jest z tego klubu.</u>
  490 + </div>
  491 + <div xml:id="div-156">
  492 + <u xml:id="u-156.0" who="#PoselJacekSwiat">Ja mam zaproponować?</u>
  493 + </div>
  494 + <div xml:id="div-157">
  495 + <u xml:id="u-157.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Czekamy.</u>
  496 + </div>
  497 + <div xml:id="div-158">
  498 + <u xml:id="u-158.0" who="#PoselJanLopata">To będzie bardzo zasadne.</u>
  499 + </div>
  500 + <div xml:id="div-159">
  501 + <u xml:id="u-159.0" who="#PoselJacekSwiat">Waham się pomiędzy naganą, a upomnieniem. Z jednej strony to bardzo ostre słowa, z drugiej mieliśmy już poważniejsze sprawy.</u>
  502 + </div>
  503 + <div xml:id="div-160">
  504 + <u xml:id="u-160.0" who="#PoselJanLopata">Proszę oddzielić, jak zawsze pouczaliście – każdy problem to osobna sprawa.</u>
  505 + </div>
  506 + <div xml:id="div-161">
  507 + <u xml:id="u-161.0" who="#PoselJacekSwiat">Niech będzie nagana.</u>
  508 + </div>
  509 + <div xml:id="div-162">
  510 + <u xml:id="u-162.0" who="#PoselJanLopata">Jest wniosek.</u>
  511 + </div>
  512 + <div xml:id="div-163">
  513 + <u xml:id="u-163.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jest wniosek o ukaranie posła Brauna karą nagany. Kto jest za? (2) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (2)</u>
  514 + <u xml:id="u-163.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wniosek nie uzyskał większości.</u>
  515 + <u xml:id="u-163.2" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wnioskuję o upomnienie. Kto jest za? (3) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (1)</u>
  516 + <u xml:id="u-163.3" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przy jednym wstrzymującym się, poseł Braun został ukarany karą upomnienia.</u>
  517 + </div>
  518 + <div xml:id="div-164">
  519 + <u xml:id="u-164.0" who="#PoselMonikaFalej">Za naruszenie zasady rzetelności?</u>
  520 + </div>
  521 + <div xml:id="div-165">
  522 + <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Tak – art. 5, 6 i 7.</u>
  523 + <u xml:id="u-165.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziennego dotyczącego zajęcia stanowiska w sprawach, które wpłynęły do Komisji. wniosek oznaczony nr EPS 04.272.23. Poseł Budka i santo subito. Słucham państwa. Może ja zabiorę głos – abyśmy nie podejmowali sprawy i przyjęli ją do wiadomości.</u>
  524 + </div>
  525 + <div xml:id="div-166">
  526 + <u xml:id="u-166.0" who="#PoselJacekSwiat">Przepraszam, ale…</u>
  527 + </div>
  528 + <div xml:id="div-167">
  529 + <u xml:id="u-167.0" who="#PoselMonikaFalej">O stanie psychicznym nie będziemy się wypowiadali.</u>
  530 + </div>
  531 + <div xml:id="div-168">
  532 + <u xml:id="u-168.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie chodzi o stan psychiczny pana Budki, ale o jedną kwestię. To chodzi o meritum sprawy i wypowiedź pana posła Budki.</u>
  533 + </div>
  534 + <div xml:id="div-169">
  535 + <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Proszę przeczytać dokładnie „może lepiej przemówi do swojego elektoratu”.</u>
  536 + </div>
  537 + <div xml:id="div-170">
  538 + <u xml:id="u-170.0" who="#PoselMonikaFalej">Wnioskuję, aby się nie zajmować. Jeśli mamy przegłosować, proszę bardzo. Nie będziemy się zajmowali sprawami psychicznymi.</u>
  539 + </div>
  540 + <div xml:id="div-171">
  541 + <u xml:id="u-171.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie sprawami psychicznymi, ale bardzo konkretną wypowiedzią pana posła Budki.</u>
  542 + </div>
  543 + <div xml:id="div-172">
  544 + <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Rozumiem, że padły dwa wnioski – jeden, aby się zajmować, drugi, aby się nie zajmować. Kto jest za tym, aby nie zajmować się sprawą? 3 głosy za. Kto jest przeciw? 1 głos przeciw.</u>
  545 + <u xml:id="u-172.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przegłosowany został wniosek o niepodejmowanie inicjatywy.</u>
  546 + <u xml:id="u-172.2" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wniosek EPS 04.273.23 – wniosek Fundacji Nowe Spektrum z dnia 9 marca w sprawie dotyczącej wpisu pani marszałek Małgorzaty Gosiewskiej. Słucham państwa uwag.</u>
  547 + </div>
  548 + <div xml:id="div-173">
  549 + <u xml:id="u-173.0" who="#PoselJanLopata">Proponuję nie podejmować inicjatywy.</u>
  550 + </div>
  551 + <div xml:id="div-174">
  552 + <u xml:id="u-174.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Kto jest za tym, aby nie podejmować inicjatywy w tej kwestii? (4) Dziękuję bardzo. Wniosków jest bardzo dużo. Komisja nie podjęła inicjatywy.</u>
  553 + <u xml:id="u-174.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wniosek EPS 04.274.23 osoby fizycznej w sprawie dotyczącej wpisu Małgorzaty Gosiewskiej w serwisie społecznościowym. Zaraz…</u>
  554 + </div>
  555 + <div xml:id="div-175">
  556 + <u xml:id="u-175.0" who="#PoselJanLopata">To inny wniosek, ale ta sama sprawa.</u>
  557 + </div>
  558 + <div xml:id="div-176">
  559 + <u xml:id="u-176.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Ta sama sprawa, więc podtrzymujemy stanowisko.</u>
  560 + <u xml:id="u-176.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jest jeszcze 04.275.23 – wniosek osoby fizycznej w sprawie wpisów zamieszczonych w przestrzeni publicznej przez pana posła Łukasza Mejzę. Wnioskuję o podjęcie inicjatywy. Czy ktoś jest innego zdania?</u>
  561 + </div>
  562 + <div xml:id="div-177">
  563 + <u xml:id="u-177.0" who="#PoselJacekSwiat">Momencik, która to sprawa?</u>
  564 + </div>
  565 + <div xml:id="div-178">
  566 + <u xml:id="u-178.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wniosek nr 275 osoby fizycznej w sprawie zapisów umieszczonych przez pana posła Mejzę.</u>
  567 + </div>
  568 + <div xml:id="div-179">
  569 + <u xml:id="u-179.0" who="#PoselMonikaFalej">Myślę, że powinniśmy podjąć inicjatywę.</u>
  570 + </div>
  571 + <div xml:id="div-180">
  572 + <u xml:id="u-180.0" who="#PoselJanLopata">Ja też.</u>
  573 + </div>
  574 + <div xml:id="div-181">
  575 + <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Kto jest za? (3) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (1)</u>
  576 + <u xml:id="u-181.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przy jednym głosie wstrzymującym Komisja zadecydowała o podjęciu inicjatywy.</u>
  577 + <u xml:id="u-181.2" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wniosek oznaczony EPS 04.276.23 to wniosek rektora Akademii Nauk Stosowanych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie, przekazany przez panią wicemarszałek Sejmu Małgorzatę Gosiewską pismem z dnia 23 marca 2023 roku, adresowany do zastępcy przewodniczącego Komisji Etyki Poselskiej Jacka Świata. Komisja  na 53. posiedzeniu w dniu 7 lutego zadecydowała o niepodejmowaniu inicjatywy rozpatrzenia sprawy stanowiącej przedmiot wyżej wymienionego wniosku. Jednocześnie chciałabym poinformować, że zgodnie z art. 3 ust. 4 regulaminu Komisji, powrót Komisji do podjęcia inicjatywy rozpatrzenia sprawy, której wniosek dotyczy może nastąpić na wniosek posła – członka Komisji. Czy ktoś z państwa posłów składa taki wniosek?</u>
  578 + </div>
  579 + <div xml:id="div-182">
  580 + <u xml:id="u-182.0" who="#PoselJacekSwiat">Oczywiście, składam taki wniosek, aby ponowić rozpatrzenie.</u>
  581 + </div>
  582 + <div xml:id="div-183">
  583 + <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Jest wniosek pana posła o podjęcie inicjatywy. Proszę.</u>
  584 + </div>
  585 + <div xml:id="div-184">
  586 + <u xml:id="u-184.0" who="#PoselJanLopata">Czy mogę przed głosowaniem zapytać czy pojawiły się jakieś nowe okoliczności, czy to dlatego, że wnosi o to klubowa wicemarszałek?</u>
  587 + </div>
  588 + <div xml:id="div-185">
  589 + <u xml:id="u-185.0" who="#PoselJacekSwiat">Włączyła się w sprawę pani wicemarszałek o to, aby do sprawy wrócić. Sprawa może być ponowie rozpatrzona, mieliśmy już taki precedens. Wracaliśmy do spraw.</u>
  590 + </div>
  591 + <div xml:id="div-186">
  592 + <u xml:id="u-186.0" who="#PoselJanLopata">Myślałem, że pojawiło się coś nowego.</u>
  593 + </div>
  594 + <div xml:id="div-187">
  595 + <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo. Padł wniosek o podjęcie inicjatywy. Kto jest za? (1) Kto jest przeciw? 3 głosy przeciw.</u>
  596 + <u xml:id="u-187.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Komisja nie podjęła inicjatywy w tym zakresie.</u>
  597 + <u xml:id="u-187.2" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przechodzimy do wniosku oznaczonego sygnaturą EPS 04.277.23. To wniosek Fundacji Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris w sprawie dotyczącej wypowiedzi poseł Klaudii Jachiry z trybuny sejmowej podczas 66. posiedzenia Sejmu RP. Słucham, jaka jest państwa opinia w tej sprawie?</u>
  598 + </div>
  599 + <div xml:id="div-188">
  600 + <u xml:id="u-188.0" who="#PoselMonikaFalej">Wnioskuję o niezajmowanie się sprawą.</u>
  601 + </div>
  602 + <div xml:id="div-189">
  603 + <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Czy są inne wnioski? Nie słyszę. Kto jest za wnioskiem o niepodejmowanie inicjatywy w tym zakresie? (3) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (1)</u>
  604 + <u xml:id="u-189.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wniosek uzyskał większość.</u>
  605 + <u xml:id="u-189.2" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wniosek oznaczony sygnaturą EPS 04.279.23 – Stowarzyszenia Sędziów Polskich IUSTITIA z dnia 23 marca 2023 roku w sprawie dotyczącej wpisu zamieszczonego przez posła Marcina Warchoła w serwisie internetowym Twitter. Jaka jest państwa opinia w tej sprawie?</u>
  606 + </div>
  607 + <div xml:id="div-190">
  608 + <u xml:id="u-190.0" who="#PoselMonikaFalej">Proponuję podjęcie inicjatywy.</u>
  609 + </div>
  610 + <div xml:id="div-191">
  611 + <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję. Czy są inne wnioski? Nie słyszę. Kto jest za przyjęciem wniosku o podjęcie inicjatywy? 3 głosy za. Kto jest przeciw? 1 głos przeciw.</u>
  612 + <u xml:id="u-191.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Komisja podejmie inicjatywę w tej sprawie.</u>
  613 + <u xml:id="u-191.2" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przechodzimy do następnego wniosku, oznaczonego sygnaturą EPS 04.280.23. Wniosek prezes zarządu redaktor naczelnej Polskiego Radia pani Agnieszki Kamińskiej z dnia 6 kwietnia 2023 w sprawie dotyczącej wypowiedzi pana Czesława Mroczka. W dniu  5 kwietnia 2023 roku na antenie Polskiego Radia w ramach audycji „Dwie Strony”. Jakie jest państwa stanowisko w tej sprawie?</u>
  614 + </div>
  615 + <div xml:id="div-192">
  616 + <u xml:id="u-192.0" who="#PoselJacekSwiat">Kolejny jest w tej samej sprawie?</u>
  617 + </div>
  618 + <div xml:id="div-193">
  619 + <u xml:id="u-193.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Tak. Ten z nr 281 jest w tej samej sprawie. Bardzo proszę o państwa opinie.</u>
  620 + </div>
  621 + <div xml:id="div-194">
  622 + <u xml:id="u-194.0" who="#PoselJacekSwiat">Uważam, że powinniśmy podjąć sprawę.</u>
  623 + </div>
  624 + <div xml:id="div-195">
  625 + <u xml:id="u-195.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Padł wniosek o podjęcie inicjatywy. Kto jest za? (1) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (3)</u>
  626 + </div>
  627 + <div xml:id="div-196">
  628 + <u xml:id="u-196.0" who="#PoselMonikaFalej">Podjęliśmy inicjatywę.</u>
  629 + </div>
  630 + <div xml:id="div-197">
  631 + <u xml:id="u-197.0" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przechodzimy do spraw bieżących. Chciałabym państwa poinformować, że prezydium Sejmu podjęło uchwałę uchylającą uchwałę 54/9 Komisji Etyki Poselskiej w sprawie dotyczącej poseł Barbary Bartuś i posła Suskiego.</u>
  632 + <u xml:id="u-197.1" who="#PrzewodniczacaposelIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Zamykam posiedzenie Komisji. Informuję, że protokół z posiedzenia będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji.</u>
  633 + </div>
  634 + </body>
  635 + </text>
  636 + </TEI>
  637 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00401-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00401-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 401/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 401/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#FPB">401</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-26</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="DyrektorDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMRiTWojciechPaluch" role="speaker">
  27 + <persName>Dyrektor Departamentu Małych i Średnich Przedsiębiorstw MRiT Wojciech Paluch</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
  30 + <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol" role="speaker">
  33 + <persName>Podsekretarz stanu w MRiT Kamila Król</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="PoselCzeslawSiekierski" role="speaker">
  36 + <persName>Poseł Czesław Siekierski</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
  39 + <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="SekretarzKomisjiAnnaWozniak" role="speaker">
  42 + <persName>Sekretarz Komisji Anna Woźniak</persName>
  43 + </person>
  44 + <org xml:id="FPB" role="committee">
  45 + <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
  46 + </org>
  47 + </particDesc>
  48 + </profileDesc>
  49 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00401-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na dzisiejszym posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Proszę państwa, witam również koleżanki i kolegów obecnych na posiedzeniu stacjonarnie. Witam wszystkich, którzy dzisiaj pracują z nami zdalnie.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, bardzo proszę o otworzenie głosowania, abyśmy mogli sprawdzić kworum. Gorąco proszę o to, abyśmy potwierdzili swoją obecność poprzez oddanie głosu.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, mamy kworum. Taką informację dostałem od sekretariatu Komisji. Na dzisiejszej Komisji pragnę bardzo serdecznie powitać panią Kamilę Król podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Dzień dobry, pani minister, witamy serdecznie. Witam panią Aleksandrę Szwemberg dyrektora Departamentu Finansów Strefy Gospodarczej Ministerstwa Finansów. Dzień dobry. Witam państwa wszystkich przybyłych na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Tym samym otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Stwierdzam kworum.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, dzisiaj mamy do zaopiniowania jeden wniosek – wniosek ministra rozwoju i technologii w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji w 2023 r. Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję również, że zgłoszenia do zabrania głosu w dyskusji przez posłów należy wysyłać pod adres kfpb@sejm.gov.pl.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do sprawdzenia kworum. Mamy kworum, tak jak zostało to już powiedziane.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, bardzo proszę przedstawiciela Ministerstwa Rozwoju i Technologii w sprawie zmiany w planie finansowym Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji na 2023 rok. Pani minister, oddaję pani głos. Bardzo proszę. Pani minister, bardzo prosimy… Mamy kłopot z odsłuchem. Czy może pani spróbować… Nie słyszymy się. Cały czas nie słyszymy się. Zapewne pani nas… Nie wiem, czy pani nas słyszy? Cały czas nie słyszymy się, pani minister. Gorąco prosimy o próbę… Ale powolutku. Pani minister, czy słyszymy się? Powolutku proszę jakoś uruchomić głos, bez specjalnego napięcia. Czekamy spokojnie.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani Aniu, czy problem na pewno nie leży po naszej stronie?</u>
  16 + </div>
  17 + <div xml:id="div-2">
  18 + <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzKomisjiAnnaWozniak">Nie.</u>
  19 + </div>
  20 + <div xml:id="div-3">
  21 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czekamy sekundkę.</u>
  22 + </div>
  23 + <div xml:id="div-4">
  24 + <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Teraz powinno być dobrze. Panie przewodniczący, słychać nas?</u>
  25 + </div>
  26 + <div xml:id="div-5">
  27 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze raz bardzo serdecznie witam. Słyszymy się świetnie. Bardzo prosimy o przedstawienie wniosku. Pani minister, oddaję głos.</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-6">
  30 + <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Bardzo przepraszam za te problemy techniczne. Jeszcze raz dzień dobry.</u>
  31 + <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, omawiana zmiana planu finansowego Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji na rok 2023 wynika z wejścia w życie ustawy z 9 marca tego roku o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z art. 23 i 25 tejże ustawy, dysponent Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji zobowiązany jest do przekazania do 30 kwietnia tego roku na rachunki: 1) Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 środków w wysokości 366 000 tys. zł; 2) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ze środków w wysokości 2 526 tys. zł z przeznaczeniem na wypłatę jak również obsługę rekompensat i realizację zadań, o których mowa w art. 3 i 3a ustawy z 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. Chodzi o stosowanie przez uprawnione podmioty w rozliczeniach z odbiorcami paliw gazowych maksymalnej ceny paliw gazowych w roku 2023 oraz na koszty obsługi przez ZUS. Zmiana planu finansowego obejmuje zatem zwiększenie wydatków funduszu w związku z wprowadzeniem tych dwóch zadań przy jednoczesnym zmniejszeniu wydatków w łącznej wysokości 368 526 tys. zł na zadanie pod nazwą. „Wsparcie w związku ze wzrostem cen energii i gazu” z uwagi na zakończenie udzielania wsparcia w ramach tego programu.</u>
  32 + <u xml:id="u-6.2" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Proponowane zmiany uzyskały zgodę ministra finansów, dlatego zwracam się do Wysokiej Komisji o pozytywne zaopiniowanie przedmiotowych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
  33 + </div>
  34 + <div xml:id="div-7">
  35 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
  36 + <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram dyskusję w tym punkcie. Czy są pytania? Bardzo proszę Czesław Siekierski. Panie pośle, oddaję panu głos.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-8">
  39 + <u xml:id="u-8.0" who="#PoselCzeslawSiekierski">Chciałbym, jeśli można, żeby pani minister wyłożyła to trochę jaśniej. Może nie jestem dzisiaj intelektualnie rozbudzony i nie bardzo zrozumiałem komu te pieniądze będą wypłacone, w jakiej skali, z jakiego tytułu. Nie mam przed sobą tych paragrafów ustawy, o której pani mówi, w związku z tym trudno mi się do tego odnieść. Musiałbym je poszukać… Może nie przygotowałem się właściwie do dzisiejszej Komisji, za co państwa przepraszam. Dziękuję.</u>
  40 + </div>
  41 + <div xml:id="div-9">
  42 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani minister, oddaję głos.</u>
  43 + </div>
  44 + <div xml:id="div-10">
  45 + <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Poprosiłabym o odpowiedź pana dyrektora Palucha z Departamentu Małych i Średnich Przedsiębiorstw.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-11">
  48 + <u xml:id="u-11.0" who="#DyrektorDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMRiTWojciechPaluch">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, odpowiadając w telegraficznym skrócie, to są środki przeznaczone na wsparcie kompensat cen gazu dla piekarni. Systematyka wygląda w ten sposób, że z naszego funduszu przekazujemy środki do funduszu COVID, skąd na wniosek ministra energii będą przekazywane do zarządcy rozliczeń, ponieważ te pieniądze nie będą wprost wypłacane przedsiębiorcom, tylko przedsiębiorcy będą po prostu płacili zmniejszone, skorygowane faktury wobec swoich dystrybutorów gazu, ale z kolei oni będą uprawnieni do tego, żeby później uzyskać wyrównanie tej pomniejszonej ceny gazu od zarządcy rozliczeń spółki akcyjnej kontroli Skarbu Państwa. Tak to… Mam nadzieję, że… Generalnie to dotyczy uchwalonej przed paru tygodniami pomocy dla piekarni odnośnie cen gazu. Mam nadzieję, że to w telegraficznym skrócie wyjaśnia cel przekazania środków do ostatecznego beneficjenta.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-12">
  51 + <u xml:id="u-12.0" who="#PoselCzeslawSiekierski">Przykro mi, ale dalej do końca tego nie rozumiem. Jakie jest źródło pochodzenia tych środków? Które przedsiębiorstwa będą korzystać? W jakiej skali? Albo mi dajcie to na piśmie albo wyjaśnijcie teraz.</u>
  52 + </div>
  53 + <div xml:id="div-13">
  54 + <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie dyrektorze, jeszcze raz bardzo proszę precyzyjnie, jak można.</u>
  55 + </div>
  56 + <div xml:id="div-14">
  57 + <u xml:id="u-14.0" who="#DyrektorDepartamentuMalychiSrednichPrzedsiebiorstwMRiTWojciechPaluch">To jeszcze kilka szczegółów. To jest przeznaczone dla przedsiębiorstw z branży piekarniczej, których dotknęły wysokie ceny gazu. Służy to temu, aby obniżyć dla nich cenę do poziomu 200 zł za 1 KWh – różnica między ceną rynkową, która normalnie jest im proponowana w ramach kontaktu, a ceną docelową 200 zł – w przedziale do kwietnia do końca roku. Przesunięcie tych pieniędzy ma służyć temu, aby na przykład zrekompensować wszystkim firmom, które dostarczają gaz do piekarni, różnicę w cenie, o którą zostanie obniżona cena dla piekarni, także dla spółdzielni, które trudnią się wyrobem pieczywa. Środki pochodzą z Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji i zostaną one przesunięte do dyspozycji, aby minister energii mógł wnioskować i przekazywać zarządcy rozliczeń, żeby mógł tym firmom wyrównywać zmniejszoną cenę.</u>
  58 + </div>
  59 + <div xml:id="div-15">
  60 + <u xml:id="u-15.0" who="#PoselCzeslawSiekierski">Bardzo dziękuję. Właśnie chodziło mi o te piekarnie.</u>
  61 + </div>
  62 + <div xml:id="div-16">
  63 + <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Serdecznie dziękuję, panie pośle. Dziękuję, panie dyrektorze.</u>
  64 + <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy są jeszcze jakieś pytania do tej części dyskusji? Nie widzę.</u>
  65 + <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym pozwolę sobie przedstawić państwu treść propozycji opinii z druku  nr 277 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie zmian planu finansowego Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji uchwalone na posiedzeniu w dniu 26 kwietnia 2023 r. „Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 26 kwietnia 2023 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 20 kwietnia 2023 r. dotyczący zmian planu finansowego Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji na 2023 rok. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycje zmiany planu finansowego Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji na 2023 rok przedstawione we wniosku.”</u>
  66 + <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy są jakieś uwagi do treści opinii? Nie widzę zgłoszeń. Szanowni państwo, tym samym uważam ją za przyjętą.</u>
  67 + <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia. Serdecznie państwu dziękuję zarówno tym, którzy przybyli na Komisję, jak i tym, którzy pracowali z nami zdalnie. Pozdrawiamy państwa ze słonecznej Warszawy, bo dzisiaj w Warszawie jest wyjątkowo pięknie. Życzę miłego dnia. Wszystkiego dobrego.</u>
  68 + <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
  69 + </div>
  70 + </body>
  71 + </text>
  72 + </TEI>
  73 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00141-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kspxx-00141-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 141/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 141/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#KSP">141</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-14</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="PoselDariuszOlszewski" role="speaker">
  27 + <persName>Poseł Dariusz Olszewski</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="PoselDobromirSosnierz" role="speaker">
  30 + <persName>Poseł Dobromir Sośnierz</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="PoselIwonaSledzinskaKatarasinska" role="speaker">
  33 + <persName>Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="PoselJacekSwiat" role="speaker">
  36 + <persName>Poseł Jacek Świat</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="PoselKrzysztofMieszkowski" role="speaker">
  39 + <persName>Poseł Krzysztof Mieszkowski</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="PoselMichalUrbaniak" role="speaker">
  42 + <persName>Poseł Michał Urbaniak</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="PoselPiotrAdamowicz" role="speaker">
  45 + <persName>Poseł Piotr Adamowicz</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="PoselUrszulaAugustyn" role="speaker">
  48 + <persName>Poseł Urszula Augustyn</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="PoselZdzislawSipiera" role="speaker">
  51 + <persName>Poseł Zdzisław Sipiera</persName>
  52 + </person>
  53 + <person xml:id="PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski" role="speaker">
  54 + <persName>Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski</persName>
  55 + </person>
  56 + <person xml:id="PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski" role="speaker">
  57 + <persName>Przewodniczący KRRiT Maciej Świrski</persName>
  58 + </person>
  59 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz" role="speaker">
  60 + <persName>Przewodniczący poseł Piotr Babinetz</persName>
  61 + </person>
  62 + <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski" role="speaker">
  63 + <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Szymon Giżyński</persName>
  64 + </person>
  65 + <person xml:id="SekretarzstanuwMKiDNSzymonGizynski" role="speaker">
  66 + <persName>Sekretarz stanu w MKiDN Szymon Giżyński</persName>
  67 + </person>
  68 + <org xml:id="KSP" role="committee">
  69 + <orgName>Komisja Kultury i Środków Przekazu</orgName>
  70 + </org>
  71 + </particDesc>
  72 + </profileDesc>
  73 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00141-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Stwierdzam kworum i przyjęcie protokołów od 131. do 138. posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do nich zastrzeżeń.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Witam panie i panów posłów. Szczególnie witam pana posła Dariusza Olszewskiego, który debiutuje w naszej Komisji. Witamy pana posła.</u>
  12 + </div>
  13 + <div xml:id="div-2">
  14 + <u xml:id="u-2.0" who="#PoselDariuszOlszewski">Dzień dobry, panie przewodniczący. Witam państwa.</u>
  15 + </div>
  16 + <div xml:id="div-3">
  17 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękujemy.</u>
  18 + <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz witam też wszystkich gości biorących udział w dzisiejszym posiedzeniu. Zaczynam od pana ministra Szymona Giżyńskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Witamy serdecznie pana ministra. Witamy również pana dyrektora Karola Zgódkę z Departamentu Mediów i Sektorów Kreatywnych. To oczywiście też MKiDN. Witamy pana ministra Macieja Świrskiego, przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Witamy również ekspertów Federacji Przedsiębiorców Polskich – panią Natalię Mielcarek i pana Tomasza Walczaka. Witamy państwa serdecznie. Witamy oczywiście wszystkich członków Komisji i wszystkich państwa, którzy tutaj dzisiaj są z nami.</u>
  19 + <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje w punkcie pierwszym rozpatrzenie projektu dezyderatu w sprawie ochrony języka polskiego w nauce…</u>
  20 + <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chwileczkę, ale na razie przedstawiam to, co było wcześniej podjęte.</u>
  21 + <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Punkt drugi to rozpatrzenie informacji na temat ochrony Polaków przed cenzurą prewencyjną prowadzoną w obszarze Internetu przez wielkie korporacje – podjęte i planowane działania w tym zakresie.</u>
  22 + <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz właśnie proponuję, aby zamienić kolejność rozpatrywania punktów porządku dziennego. Czyli tak jednak, jak było na początku, że pierwszy będzie ten punkt, który mamy w programie prac Komisji jako rozpatrzenie informacji na temat ochrony Polaków przed cenzurą prewencyjną prowadzoną w obszarze Internetu przez wielkie korporacje – podjęte i planowane działania w tym zakresie, ponieważ pan minister potem musi udać się na dalsze spotkania, a jako punkt drugi rozpatrzenie projektu dezyderatu w sprawie ochrony języka polskiego w nauce.</u>
  23 + <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
  24 + <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przystępujemy zatem do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. Proszę pana ministra Szymona Giżyńskiego o przedstawienie informacji. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
  25 + </div>
  26 + <div xml:id="div-4">
  27 + <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski">Dziękuję uprzejmie. Dziękuję również za zrozumienie tego, że razem z panem dyrektorem musi się zaraz udać na następne, bardzo ważne spotkanie.</u>
  28 + <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski">Państwo przewodniczący, szanowna Komisjo, w zakresie kompetencji MKiDN znajduje się jedynie niewielki wycinek zagadnień związanych z działalnością wielkich korporacji w Internecie, tj. platform udostępniania wideo (VSP). Należy tu jasno wskazać,  iż w zakresie swoich kompetencji MKiDN odpowiedzialne było za implementację w sierpniu 2021 r. dyrektywy audiowizualnej, opisanej cyfrowo jako dyrektywa 2018/1808, która reguluje działalność platform VSP.</u>
  29 + <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski">Zgodnie z uchwalonymi przepisami na dostawców platform udostępniania wideo nałożone zostały obowiązki mające na celu wyeliminowanie treści zabronionych, niezgodnych z prawem bądź ich udostępnianie w sposób zgodny z prawem w ramach kontroli ex post. Muszą oni posiadać odpowiednie zabezpieczenia techniczne, których celem jest ochrona małoletnich przed szkodliwymi treściami. Obowiązki nakładane na dostawców VSP nie mogą prowadzić ani do kontroli ex ante, czyli cenzury prewencyjnej, ani do filtrowania treści przy ich zamieszczaniu przez użytkowników.</u>
  30 + <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski">Należy przy tym podkreślić również, że MKiDN odpowiedzialne jest za zagadnienia legislacyjne w tym obszarze, o którym tutaj mówimy. Natomiast za prawidłowe stosowanie regulacji dotyczących VSP odpowiada KRRiT. Aktem prawnym na poziomie europejskim, mającym całościowo regulować działalność wielkich korporacji w obszarze Internetu, jest akt o usługach cyfrowych. Ministerstwem, które było odpowiedzialne za negocjacje tego aktu, a obecnie jest odpowiedzialne za jego prawidłowe wdrożenie do prawa krajowego, jest Ministerstwo Cyfryzacji. Z tego też powodu organem, który może wypowiedzieć się w sposób całościowy na temat podjętych i planowanych działań w zakresie ochrony Polaków przed cenzurą prewencyjną prowadzoną w obszarze Internetu przez wielkie korporacje, jest właśnie MC, a jako organ minister cyfryzacji.</u>
  31 + <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski">Dziękuję uprzejmie. Myślę, że jako wstęp nie tyle lakoniczny, ile dość skrupulatny i treściwy, takie enuncjacje wystarczą Wysokiej Komisji na początek dyskusji. Dziękuję.</u>
  32 + </div>
  33 + <div xml:id="div-5">
  34 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
  35 + <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz bardzo proszę pana przewodniczącego Macieja Świrskiego o przedstawienie informacji. Proszę bardzo, panie przewodniczący.</u>
  36 + </div>
  37 + <div xml:id="div-6">
  38 + <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, dziękuję za zaproszenie. To naprawdę jest zaszczyt, że w tak ważnej sprawie mogę przed państwem wystąpić, przedstawiając to, co się do tej pory wydarzyło, jeżeli chodzi o zapobieganie cenzurze prewencyjnej w stosunku do Polaków. Chciałbym także przedstawić pewien ogólny zarys tego, co należałoby zrobić, żeby ta cenzura prewencyjna i w ogóle jakakolwiek cenzura w Polsce nie istniała. Przypominam, że cenzura jest zabroniona przepisami konstytucyjnymi. Jestem przeciwnikiem wszelkich form cenzury dotykającej polskich obywateli, a właśnie w Internecie jako zjawisku technicznym i społecznym przejawy cenzury najbardziej się w tej chwili przejawiają.</u>
  39 + <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Otóż, tak jak już to szanowny pan minister wspomniał, mówimy o audiowizualnych usługach medialnych, bo te wchodzą w zakres kompetencji KRRiT. Nie mówimy o całym Internecie i jego zjawisku, ale dotyczy to właśnie usług medialnych obecnych w Internecie. Kluczowym aktem odnoszącym się do audiowizualnych usług medialnych jest dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady, znowelizowana w listopadzie 2018 r., którą od 2021 r. Polska implementuje, wprowadzając do ustawy o radiofonii i telewizji szereg nowych przepisów regulujących działalność platform udostępniania wideo (VSP) i rozszerzając zakres regulacji usług wideo na żądanie (VOD).</u>
  40 + <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">W ustawie o radiofonii i telewizji z 2021 r. w odniesieniu do platform VSP znalazł się obowiązek upowszechniania edukacji medialnej oraz przepisy, które dotyczą  m.in. ochrony społeczeństwa przed treściami szkodliwymi. Te treści szkodliwe to jest przede wszystkim kwestia takich zjawisk jak pornografia czy handel żywym towarem i zachęcanie do tego. Chodzi także w niektórych przypadkach o kwestie obyczajowe, reagowanie na zgłoszenia użytkowników i w uzasadnionych przypadkach blokowanie dostępu do takich treści, umieszczenie w regulaminach informacji o możliwości składania skarg na rozstrzygnięcia dostawcy w związku z naruszeniem przepisów i zapewnienie użytkownikom dostępu do informacji o platformie, w tym o właścicielu, wskazanie KRRiT jako organu właściwego w sprawach dotyczących platform.</u>
  41 + <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Ta nowelizacja, zgodnie z art. 53e ustawy o radiofonii i telewizji, wyposażyła przewodniczącego KRRiT w możliwość nałożenia na dostawcę kary pieniężnej w przypadku, gdy naruszy on obowiązujące go przepisy. Zobowiązano również regulatora do prowadzenia badań i dokonywania oceny realizacji stanu edukacji medialnej, w tym oceny działań w kwestii dostawców, oraz przekazywania Komisji Europejskiej sprawozdania o tych danych raz na 3 lata. Pierwsze takie sprawozdanie opisujące całokształt realizowanej aktywności, jakie podjęła KRRiT od momentu nowelizacji ustawy, zostało przekazane KE 23 marca br.</u>
  42 + <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Jak dotychczas nie wpłynęły do KRRiT żadne skargi w sprawie ograniczenia wolności słowa przez platformy VSP poprzez blokowanie lub usuwanie treści użytkowników lub ich kont na tych platformach. Natomiast przewodniczący KRRiT z własnej inicjatywy podjął działania związane z następującymi sprawami.</u>
  43 + <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Jeśli chodzi o zamknięcie na platformie YouTube tzw. kanału Mediów Narodowych, to przewodniczący KRRiT zwrócił się w tej sprawie z pismem do prezes Google Poland, wzywając do odblokowania kanału i podkreślając, że zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej cenzura jest w Polsce zakazana. Wyraził również swój sprzeciw wobec ingerencji zagranicznej spółki w treści publikowane przez Polaków.</u>
  44 + <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Muszę tutaj dodać taki szczegół anegdotyczny, że miało miejsce spotkanie z przedstawicielami Google na temat m.in. kwestii cenzuralnych. Słychać było cały czas ten sam leitmotiv, że to jest spółka prywatna i ona ma własne regulaminy, na co z mojej strony było także cały czas to samo wskazanie, że cenzura w Polsce jest zakazana i firmy, nawet zagraniczne, światowe i bardzo mocne, mają się stosować do polskiego prawa. Stąd też moja interwencja w stosunku do kanału Mediów Narodowych. Bez względu na to, jakie kto ma poglądy, jeżeli coś jest legalnie zarejestrowane i działa legalnie na terytorium Rzeczypospolitej, to każdy ma prawo do wyrażania swoich poglądów. Ingerencja ze strony Big Tech, jakim jest Google, w mojej opinii, a sądzę, że i w opinii wszystkich państwa, jest zakazana, bo jest to sprzeczne z konstytucją.</u>
  45 + <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Tutaj dochodzimy do niezwykle istotnego problemu, ponieważ zjawisko Big Tech, jego wagę i wpływ polityczny, wprawdzie nie na własnej skórze, ale mogliśmy oglądać podczas wyborów w Stanach Zjednoczonych 2 lata temu. Mianowicie, jak pamiętamy, Twitter i Facebook zablokowały konta urzędującego prezydenta Stanów Zjednoczonych, co wydarzyło się po raz pierwszy w historii, żeby po prostu stłumiono głos najważniejszej postaci politycznej w Stanach. Co to oznacza? To oznacza, że wielkie korporacje mają globalną siłę i globalny wpływ, a mogą sobie pozwolić aż na taki ruch, który rzeczywiście miał wpływ na wybory w Stanach Zjednoczonych.</u>
  46 + <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Z punktu widzenia polskich interesów narodowych ten wpływ jest po prostu niebezpieczny dla Polski, polskiego kodu kulturowego i polskiej tożsamości. A to z tego względu, że tak wielkie korporacje jak Google i Facebook czy Twitter w mniejszym wymiarze poprzez swój wpływ medialny w mediach społecznościowych tudzież poprzez wyszukiwarkę mogą wpływać na rozmaite zjawiska społeczne na terenie Polski, które przez zupełnie anonimowych i niewybieranych przez nikogo urzędników tych korporacji mogą być uznane za niedozwolone, niewłaściwe czy w jakiś sposób niepodobające im się, niepoprawne politycznie.</u>
  47 + <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Niewątpliwie ta sprawa wymaga regulacji ze strony polskich organów ustawodawczych, ponieważ polska suwerenność informacyjna w obecnym stanie prawnym jest po prostu zagrożona. Nie ma narzędzia, żeby ukarać Google za to, że zamyka usta polskim obywatelom albo też powoduje, że zupełnie zmieniane są wyniki wyszukiwań ze względu na jakiś algorytm, który uznaje np. godło Polski Walczącej, czyli kotwicę, za symbol faszystowski. Jeżeli państwo wpiszą „nazi symbols” albo „znaki faszystowskie”, to w wyszukiwarce grafiki na pewno pojawi się symbol Polski Walczącej. To oczywiście rzutuje także na wizerunek Polski i możliwości obrony polskiej reputacji w sytuacji, kiedy propaganda rosyjska i dezinformacyjna usiłuje przedstawić Polskę jako kraj faszystowski. Pamiętamy także, że najazd na Ukrainę został zrobiony pod hasłem walki z nazistami. To jest jeden z elementów walki informacyjnej. W tym kontekście Big Tech bierze udział w tej walce informacyjnej przeciwko Polsce, nie aktywnie, ale udostępniając tego rodzaju treści, które całkowicie fałszują obraz Polski w oczach cudzoziemców. To tyle, jeżeli chodzi o Big Tech i jego wymiar nie tyle cenzuralny, ale wpływu społecznego.</u>
  48 + <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Cenzura w praktyce Big Tech także jednak jest stosowana, np. poprzez zawieszanie kont albo usuwanie treści użytkowników z Polski. Znakomitym przykładem tego rodzaju jest sprawa sprzed kilku lat. Mianowicie redaktor Jastrzębowski, ówcześnie bodajże redaktor naczelny „Super Expressu”, zamieścił na swoim koncie na Facebooku współczesny proporzec polskiej Marynarki Wojennej, chyba z okazji Święta Marynarki Wojennej. Facebook zawiesił mu konto na miesiąc, ponieważ uznał, że proporzec polskiej Marynarki Wojennej jest symbolem faszystowskim. To jest też rodzaj cenzury, wynikającej albo z niewiedzy, albo z uprzedzenia politycznego w stosunku do Polski, tego anonimowego grona cenzorów, którzy się znajdują na Facebooku, w Google czy na YouTube.</u>
  49 + <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Z drugiej strony trzeba pamiętać, że kwestia usuwania bądź przywracania treści jest w granicach dylematu moralnego, etycznego i wyważenia pomiędzy cenzurą a usuwaniem treści szkodliwych. Jest jasne, że nie możemy się godzić jako państwo i obywatele na powielanie treści szkodliwych typu pornografia czy treści pedofilskie, ale także rosyjska dezinformacja dotycząca i Polski, i tej sytuacji, w której się znajdujemy.</u>
  50 + <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Ten dylemat etyczny każdy regulator i każdy ustawodawca muszą wziąć pod uwagę także przy wdrażaniu aktu o usługach cyfrowych (DSA). Tutaj trzeba pamiętać, że DSA w zamierzeniu unijnym ma na celu eliminowanie dezinformacji i treści szkodliwych. Problem polega na tym, że interpretacja tych słów może być różnie rozumiana przez różnych ludzi. Otóż to, co w Polsce rozumiemy jak polską tradycję narodową, polską tożsamość czy polskie zwyczaje, może być uznawane przez anonimowych urzędników unijnych za treści faszystowskie albo nacjonalistyczne, co absolutnie nie ma miejsca. Także przy wdrażaniu DSA, które właśnie za chwilę będzie w pełni miało miejsce, niezwykle istotne jest zdefiniowanie podstawowych terminów. Co to znaczy, że jakieś treści są faszystowskie? Czy w rozumieniu jakiegoś lobby ideologicznego i kolejnej mody ideologicznej w Brukseli, Berlinie czy Nowym Jorku, czy też jest to treść w rozumieniu wspólnym dla większości polskiego społeczeństwa? W tej kwestii rola ustawodawcy także wydaje się niezwykle istotna.</u>
  51 + <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Jeżeli mówimy o działaniach KRRiT w kwestiach cenzuralnych czy też w zakresie opieki nad użytkownikami Internetu wśród polskich obywateli, to tutaj chciałbym przypomnieć jeszcze jedną interwencję, którą podjąłem w znanej historii pana Krzysztofa Kononowicza. Kiedy mówimy o tej sprawie, należy przypomnieć zjawisko patostreamingu, czyli takich treści na YouTube, które są po prostu wulgarne, a z drugiej strony także patologiczne, jak sama nazwa wskazuje. Na jednym z kanałów na YouTube,  tzw. Mleczny Człowiek, w ten sposób przedstawiano pana Krzysztofa Kononowicza. W tej sprawie skontaktowałem się zarówno z regulatorem irlandzkim, któremu podlega YouTube, jak i z platformą YouTube, w celu zablokowania dostępu do kanałów prezentujących te przekazy. Ostatecznie złożyliśmy zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na znęcaniu się nad osobą nieporadną ze względu na jej wiek, stan psychiczny lub fizyczny, znieważaniu za pośrednictwem środków masowego komunikowania itd. Poprosiłem także panią minister Marlenę Maląg o włączenie Krzysztofa Kononowicza w system polskiej opieki społecznej oraz o zapewnienie mu środków utrzymania w przypadku likwidacji tego kanału.</u>
  52 + <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Dochodzimy tu do następnego problemu, który także wynika z tego dylematu etycznego. Kto ma orzekać, czy coś jest patostreamingiem, czy nie? Dla jednych patostreamingiem mogą być transmisje z Marszu Niepodległości, a dla drugich właśnie takie zjawisko, z jakim mieliśmy do czynienia w przypadku Mlecznego Człowieka. Tutaj niezbędne jest właśnie określenie tych przepisów i dokładne sprecyzowanie, co jest zjawiskiem niekorzystnym z punktu widzenia państwa polskiego, ale także nieuleganie rozmaitym modom ideologicznym i pomysłom grup mniejszościowych, które chcą narzucić swoje widzenie świata większości obywateli.</u>
  53 + <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiMaciejSwirski">Kończąc, chciałbym zaproponować pewnego rodzaju pomysł. To uzupełnienie kompetencji KRRiT w związku z wprowadzaniem DSA. Chodzi o stworzenie możliwości dla KRRiT w zakresie kontroli działalności dostawców usług medialnych oraz dostawców platform udostępniania wideo poprzez stworzenie sądu arbitrażowego. Już w obecnej regulacji prawnej jest tam zjawisko mediacji, ale tutaj chodziłoby o to, żeby obywatele mogli się skarżyć do przewodniczącego KRRiT w sprawach cenzury nałożonej na nich przez media społecznościowe czy jakikolwiek inny podmiot medialny w Internecie. Przewodniczący rozpatrywałby takie sprawy poprzez swój Wydział do spraw Skarg i Wniosków oraz nakazywał mediację, a w przypadku stwierdzonego naruszenia i niedostosowania się operatora takiej platformy dochodziłoby do nałożenia kar na platformę za stosowanie cenzury w Internecie, która jest przecież oczywiście zakazana w polskim prawie konstytucją. Dziękuję bardzo państwu.</u>
  54 + </div>
  55 + <div xml:id="div-7">
  56 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu za ciekawe i zarazem też niepokojące informacje.</u>
  57 + <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów? Pan poseł Michał Urbaniak. Proszę bardzo.</u>
  58 + </div>
  59 + <div xml:id="div-8">
  60 + <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Dobrze. Dziękuję za głos. Słychać mnie dobrze? Chyba słychać. Tak, też zapoznałem się z tymi informacjami, które tutaj zostały przekazane. Mam właśnie też pytanie i do pana ministra, i do pana przewodniczącego KRRiT.</u>
  61 + <u xml:id="u-8.1" who="#PoselMichalUrbaniak">Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji faktycznie dzisiaj ma nieco małe kompetencje do tego, żeby pewne sprawy rozstrzygać. Wiele razy padają tutaj słowa czy o wolności, czy o kwestii dobrych treści, które powinny pojawiać się w Internecie. Myślę, że to dla nas wszystkich jest jasne. Widzę tutaj taki problem, że za samą KRRiT, która siłą rzeczy jest mocno związana z polityką, jaką prowadzi państwo czy z pewnym układem partyjnym, jaki w Polsce istnieje… Tak było już od lat, więc to nie jest nic nowego, że to się tylko teraz dzieje, ale KRRiT nie ma też tej mocy sprawczej, jaką ma np. minister cyfryzacji w tym wypadku, jeśli chodzi o jakieś egzekwowanie prawa. Nie jest też do końca sądem, co trzeba wziąć pod uwagę, więc zdaje mi się, że od decydowania w kwestii tego, co jest bądź nie jest rzeczą, która powinna z Internetu realnie zniknąć, zasadniczo powinny być sądy. Jest tu też oczywiście pewne ryzyko sądokracji, gdzie to sądy będą realnie kształtować prawo, a nie np. parlament, ale to jest rzecz, która jest oczywiście cały czas w sferze ryzyk.</u>
  62 + <u xml:id="u-8.2" who="#PoselMichalUrbaniak">Widzę też kilka problemów dotyczących właśnie tego, że prawo w Polsce nie działa tak, jak powinno bądź nie ma też woli do tego, żeby ono działało w sposób właściwy czy chroniło grupy obywateli przed cenzurą prewencyjną. Podam przykład. Jakiś czas temu bez wyroku sądowego została zamknięta taka internetowa telewizja jak wRealu24. Jej hostingi zostały wyłączone, więc nie jest w stanie de facto pojawić się w Internecie. Coś takiego też miało miejsce. Gazeta „Najwyższy Czas!”, która wychodzi od 30 lat, związana ze środowiskiem konserwatywno-liberalnym, miała swoją stronę internetową, która też została zamknięta bez żadnego wyroku sądu. Tak po prostu w Polsce takie rzeczy mają miejsce.</u>
  63 + <u xml:id="u-8.3" who="#PoselMichalUrbaniak">Pan przewodniczący Świrski wspomniał tutaj o Mediach Narodowych. To nie jest jedyna telewizja internetowa, która zniknęła. Podobnie też np. wRealu24, która jest prowadzona przez prywatną spółkę Niezależne Polskie Media, jak też przez Stowarzyszenie Marsz Niepodległości. Nie raz, nie dwa były gdzieś tam sekowane. Tak, one zniknęły z Internetu w zasadzie bez podania przyczyny, więc liczę, że tutaj dalej będzie więcej interwencji ze strony KRRiT, jak i też ze strony ministerstwa. Szkoda, że nie ma z nami np. pana Cieszyńskiego, który z pewnością mógłby więcej na ten temat dopowiedzieć, ale trudno.</u>
  64 + <u xml:id="u-8.4" who="#PoselMichalUrbaniak">Mamy też Facebooka. Dobry jest przykład Konfederacji. Profil na pewno państwo kojarzą – ponad 600 tys. obserwujących, dokładnie 671 tys., w zeszłym roku jeszcze największy profil polityczny w Polsce. Nie ma tego profilu w Internecie dalej, sprawa cały czas gdzieś się toczy, a w zasadzie ze strony ministerstwa… Tutaj głównie minister cyfryzacji coś próbował, ale chyba niewiele i niezbyt skutecznie, by zatrzymać tę cenzurę prewencyjną, która też się w Polsce dzieje. To spotkało nie tylko akurat profil Konfederacji. Ze swojego środowiska mogę wymienić wszystkie profile organizacji, w których sam nawet działałem, jak Ruch Narodowy czy jak Młodzież Wszechpolska. Marsz Niepodległości też był blokowany na Facebooku. Tak, Facebook ma takie praktyki, że po prostu zamyka i nie mówi dlaczego. Dobrze, że pan przewodniczący wspomniał też o tym, że tam siedzą anonimowi weryfikatorzy i nie wiadomo, kto z nazwiska odpowiada  de facto właśnie za łamanie prawa polskiego, ponieważ…</u>
  65 + <u xml:id="u-8.5" who="#PoselMichalUrbaniak">Facebook czy w ogóle firmy z tzw. GAFA (Google, Apple, Facebook, Amazon) zarabiają na polskich obywatelach wielkie pieniądze, wobec czego też są oligopolistami. To nie są firmy, które jakby świadczą produkty dostępne dla każdego. To tak jak w Stanach Zjednoczonych, kiedy bodaj na początku XX wieku rozbijano spółki telekomunikacyjne. Tu mamy podobną sytuację budowania się jednej grupy, która stworzy własny oligopol. To jest bardzo ryzykowne, ponieważ, co też już zostało powiedziane, mamy sytuację, w której te firmy mogą kreować dyskurs polityczny w Polsce i nie tylko polityczny, ale w ogóle całą debatę publiczną, decydować o tym, kto będzie w tej debacie mógł uczestniczyć, a kto będzie obywatelem drugiej kategorii. Tu jest właśnie rola państwa polskiego, by Polaków przed tym ochronić, by Polacy mogli sami decydować o tym, jak chcą dyskutować, o czym chcą dyskutować i z kim chcą dyskutować. Właśnie tu jest duże wyzwanie.</u>
  66 + <u xml:id="u-8.6" who="#PoselMichalUrbaniak">Jestem też bardzo ciekaw tego, jak będą wyglądać dalsze prace legislacyjne nad wdrożeniem aktu o usługach cyfrowych, ponieważ nasze państwo działa tutaj czasem w dwójnasób. Raz potrafi wprowadzić ustawy, które bierze się z prawa unijnego w sposób kulawy, a raz aż za dużo wprowadza i za ostro, więc trzeba będzie to też zważyć. Chciałbym wiedzieć, jaki tu będzie kierunek ze strony rządowej, bo to jest po prostu istotne dla naszej dyskusji politycznej i dla jakości demokracji w Polsce. Tu też jest przecież sporo polityków, którzy często mówią o demokracji odmienianej przez wszystkie przypadki, ale jest właśnie jeszcze kwestia tego, jaka to ma być demokracja – czy demokracja, w której faktycznie wszyscy mają dostęp i mogą rozmawiać, czy tylko taka dla wybranych, w której to może ta część, która już jest wybrana, a inni nie mogą, bo coś jest – tak w cudzysłowie – nieprawomyślne.</u>
  67 + <u xml:id="u-8.7" who="#PoselMichalUrbaniak">Jest to więc też kwestia dostosowania prawa i regulaminów tych wielkich firm do naszego systemu prawnego, by tego prawa po prostu przestrzegały, tak? To jest też ewentualnie kwestia wprowadzenia być może jakiejś szybkiej ścieżki administracyjnej bądź sądowej, a tutaj zwracam znowu uwagę na sądy, gdzie mógłby być tryb odwoławczy, który realnie by zadziałał, bo to, co jest dzisiaj u ministra cyfryzacji, jak np. jakieś kontakty z Facebookiem czy z innymi firmami, po prostu nie działa. Gdyby np. nasze środowisko nie wzięło się ostro za walkę sądową, to pewnie nic by w tej sferze się nie wydarzyło, a i tak to trwa bardzo długo, są środki zabezpieczające i ciężko cokolwiek wyegzekwować, by po prostu prawo w Polsce było przestrzegane.</u>
  68 + <u xml:id="u-8.8" who="#PoselMichalUrbaniak">Chciałbym więc też właśnie wiedzieć, tak już precyzując do końca, jaki będzie kierunek tych spraw czy tworzenia i dostosowania prawa do aktu o usługach cyfrowych, bo to może zaważyć na tym, jaka będzie jakość naszego dyskursu publicznego, jaka będzie dyskusja publiczna i co w Polsce będzie można, a czego nie będzie można. Ponieważ jedno to jest właśnie kwestia, o której też już pan Świrski powiedział, czyli pornografii czy pedofilii… To są rzeczy, które powinny być karane i w pełni się z tym zgadzam. Natomiast kwestia jakichś ewentualnych prywatnych opinii ludzi to już jest rzecz, która nie powinna być karana co do zasady. Chciałbym tutaj też usłyszeć stanowisko. Dziękuję.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-9">
  71 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
  72 + <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska, a potem następni posłowie.</u>
  73 + </div>
  74 + <div xml:id="div-10">
  75 + <u xml:id="u-10.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Pan poseł częściowo odpowiedział mi na pytania, które chciałam zadać, bo po prostu wiem, że spotykamy się dzisiaj i dyskutujemy na ten temat z wniosku pana posła Urbaniaka i Konfederacji. Chciałam jakby dopytać, jakie są fakty i co spowodowało złożenie takiego wniosku, bo być może nie do każdego z nas docierają te problemy.</u>
  76 + <u xml:id="u-10.1" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Chciałam tylko powiedzieć tak, że rzeczywiście nie bardzo sobie wyobrażam, żebyśmy mogli tutaj szeroko się tym tematem zająć bez ministra cyfryzacji i ewentualnie projektu ustawy, która ma wdrożyć DSA. Panie pośle, nie wiem, jak to będzie. Pan przewodniczący Świrski zasygnalizował taki pomysł, by była jednak jakaś droga sądowa, chyba rzeczywiście jedyna, bo chcę powiedzieć, że to są anonimowi urzędnicy KE, urzędnicy europejscy czy też jacyś tam pracownicy tych korporacji, którzy stosują algorytmy, tak jak na Twitterze czy Facebooku, czy też jacyś anonimowi urzędnicy tutaj u nas podejmujący decyzje. To zawsze wygląda na to, że póki co jest to kwestia uznaniowa. No i każdy medal ma dwie strony, tak? Pan mówi o kłopotach Konfederacji.</u>
  77 + </div>
  78 + <div xml:id="div-11">
  79 + <u xml:id="u-11.0" who="#PoselMichalUrbaniak">To nie dotyczy tylko Konfederacji. Powiedziałem też o wielu innych organizacjach.</u>
  80 + </div>
  81 + <div xml:id="div-12">
  82 + <u xml:id="u-12.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Tak, państwo mówią o swoich, ale tutaj i słusznie… Uważam, że gdyby się okazało, że z wolności słowa korzystają autorzy rosyjskiej dezinformacji, to tego sobie po prostu nie życzę, bo powtarzam, że zawsze może być coś, co w jakimś sensie narusza polskie interesy w różnych tematach.</u>
  83 + <u xml:id="u-12.1" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Mogę tylko powiedzieć, że przypadkiem oglądałam fragmenty tej prywatnej telewizji, o której pan wspomniał. Wie pan, nie wiem, czy to ma się pojawiać, czy nie. Po prostu takich obscenicznych i rasistowskich treści nie chciałabym oglądać w Internecie, a takie w tych się…</u>
  84 + </div>
  85 + <div xml:id="div-13">
  86 + <u xml:id="u-13.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Nie wiem, pani poseł, co pani ogląda.</u>
  87 + </div>
  88 + <div xml:id="div-14">
  89 + <u xml:id="u-14.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Wie pan, ponieważ jesteśmy w miejscu publicznym, to panu tego nie odtworzę, ale potem po posiedzeniu panu pokażę, co oglądałam. Telewizja wRealu24, o której pan mówił, dopóki jeszcze była na tych platformach…</u>
  90 + <u xml:id="u-14.1" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Po prostu trzeba będzie się przyjrzeć tematowi w momencie, kiedy będziemy mieli ustawę wdrażającą DSA. Rozumiem, że problem jest nie tylko polski. Jeżeli jest akt europejski, to problem nie jest polski i występuje on prawdopodobnie wszędzie. Jest próba uregulowania tego w taki sposób, żeby nie było cenzury prewencyjnej, ale żeby jednak nie epatować widzów i słuchaczy treściami, które są szkodliwe dla małoletnich, które są jak gdyby obrażające czy poruszające przyzwyczajenia, tradycje itd. Tylko tyle. Proponowałabym chwilowo… Być może jeszcze pan przewodniczący Świrski coś nam powie, jak sobie to wyobraża KRRiT, ale to krajowa rada będzie stała na straży realizacji. Jeśli tak, to tym bardziej chyba trzeba by wiedzieć, jak sobie to wyobraża, bo nie wiem, czy w tej chwili KRRiT w swoim składzie ma tak rozległy aparat, by kontrolować Internet. Internet jest nieprzebrany. Może więc być jakiś problem i warto by nad tym się zastanowić. Zwracam uwagę, że nie jest to taka prosta, zero-jedynkowa sprawa, bo nie jest zero-jedynkowa kwestia dostępu do pewnych treści.</u>
  91 + </div>
  92 + <div xml:id="div-15">
  93 + <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej.</u>
  94 + <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zgłaszał się poseł Dobromir Sośnierz. Proszę bardzo.</u>
  95 + </div>
  96 + <div xml:id="div-16">
  97 + <u xml:id="u-16.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Dziękuję. Zdalnie słuchałem wystąpienia. Jest ono niestety pełne sprzeczności. Z jednej strony mówi pan, że zamierzacie bronić polskich użytkowników przed arbitralną cenzurą, a z drugiej strony sam pan postuluje rozmaite mechanizmy cenzury. Mówi pan wyraźnie, że konstytucja zakazuje cenzurowania prewencyjnego, a potem mówi pan: „No chyba że to jakichś tam patostreamerów, no to jednak trzeba”. Albo – albo. Jest dozwolona cenzura prewencyjna czy nie jest?</u>
  98 + <u xml:id="u-16.1" who="#PoselDobromirSosnierz">To, że się panu nie podoba… Mnie się również nie podoba jakiś patus relacjonujący swoje życie. No to trudno. Pani Katarasińska przed chwilą mówiła, że ona by nie chciała oglądać takich rzeczy, jakie są w telewizji wRealu24. Jak pani zapyta jakiegoś znajomego informatyka albo hakera, to on nawet pani pokaże taką sztuczkę, że można wyłączyć tę stronę i nie oglądać. Polecam tę sztuczkę przerobić każdemu. Można znaleźć takie poradniki, jak nie oglądać telewizji, której się nie lubi.</u>
  99 + <u xml:id="u-16.2" who="#PoselDobromirSosnierz">Nie róbcie tego po prostu. Jeśli ktoś naiwnie sądzi… Zresztą nawet do posła Urbaniaka muszę to powiedzieć, żeby nie wzywał na pomoc przeciwko Prusom Krzyżaków, bo to się tym skończy. Ingerencja ze strony naszych władz nie będzie w niczym lepsza od ingerencji ze strony Google czy YouTube. Dowody?</u>
  100 + <u xml:id="u-16.3" who="#PoselDobromirSosnierz">Proszę mi powiedzieć, na jakiej podstawie wybrano kanał pana Gadowskiego do tego, żeby go tam prześladować i tarmosić za to, że jest rzekomo nadawcą wideo na żądanie, a inni jakoś nie. Na jakiej podstawie wybraliście, akurat wylosowaliście tego youtubera, żeby go prześladować? Czy prawdziwa jest opinia, że to czeka nas wszystkich? Czy naprawdę kanał na YouTube niedługo będzie się zakładało tak, jak się inne rzeczy wyrabia w urzędach, że stało się w kolejce w KRRiT i tam prosiło o jakieś licencje, a pan będzie mógł je zabrać, jeśli się panu coś nie spodoba? Tego chcemy?</u>
  101 + <u xml:id="u-16.4" who="#PoselDobromirSosnierz">Kolejny przykład to portal Najwyższy Czas zamknięty przez władze polskie. Na Twitterze wisi wyraźne oświadczenie, które pan Sommer uzyskał od Netii, od operatora, że to jest na wniosek Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Na wniosek naszych uprawnionych organów, tak? Od kilku miesięcy portal jest zawieszony bez żadnego wyjaśnienia. On nawet nie wie, za co. Co zrobiliście w tej sprawie? Z kim walczycie? Z YouTube i z Google? A co zrobiliście w sprawie Najwyższego Czasu, żeby to odblokować?</u>
  102 + <u xml:id="u-16.5" who="#PoselDobromirSosnierz">Jest w Polsce dopuszczalna cenzura albo nie jest. Brak cenzury polega na tym, że musimy się zgodzić, że w telewizji, w Internecie, w gazetach ludzie gadają różne głupoty, nawet takie, które naprawdę podnoszą nam ciśnienie. Z tym się niestety godzę. Muszę wysłuchiwać różnych pomysłów i takich wypowiedzi, których wolałbym nie wysłuchiwać. To znaczy nie muszę, bo mogę je wyłączyć, ale muszę się liczyć z tym, że wchodząc w medium, które jest wolne, muszę wysłuchiwać też takich rzeczy czy oglądać rzeczy, które uważam za gorszące. No ale albo – albo. Jeśli mamy jakąkolwiek możliwość cenzurowania Internetu pod jakimkolwiek pretekstem, że to patostreamer albo coś tam, to zaraz będzie to wyinterpretowane rozszerzająco. Znamy te mechanizmy i wiemy, że tak to działa. Przecież Unia Europejska też mówi, że nie chce niczego złego, tylko naszego dobra. To ma nas chronić przed jakąś tam szkodliwą propagandą. A potem w praktyce okazuje się, że symbolem faszystowskim to właśnie będzie np. znak Polski Walczącej. To albo – albo.</u>
  103 + <u xml:id="u-16.6" who="#PoselDobromirSosnierz">Poza tym ta iluzja, która tu jest roztaczana w propozycjach, że możemy za pomocą naszej kontroli sądowej mówić Facebookowi czy Google, co mają robić, to też jest kolejny… Wyjaśnialiśmy to też na posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu do spraw Obrony Wolności Słowa, dlaczego to się nie uda. Próbowałem wtedy przekonać ministra do tego, żeby w ogóle wetować za wszelką cenę DSA (Digital Services Act), DMA (Digital Markets Act), te wszystkie unijne regulacje, bo my nie wygramy w ten sposób. Jeśli będą dwa sprzeczne… YouTube jest jeden, tak? Teraz będą go dotyczyły dwa sprzeczne nakazy – ze strony UE, że czegoś tam nie może być, a ze strony prawa polskiego, że jednak to ma być, bo np. my tutaj nie pozwalamy na cenzurę. Ale który głos będzie decydujący? Przecież jest jeden YouTube. Jeśli polskie prawo zwycięży i to będzie dostępne, to będzie to widoczne też np. z Niemiec, gdzie prawo mówi, że tego nie wolno.</u>
  104 + <u xml:id="u-16.7" who="#PoselDobromirSosnierz">Kto postawi na swoim? Silniejszy regulator. Przegramy każdą taką wojnę z UE, ze Stanami Zjednoczonymi i z Niemcami. Przegramy. Jedynym ratunkiem jest interoperacyjność tych systemów. Wymuszenie tej interoperacyjności – koalicja słabszych państw, które też przegrają na tym ujednolicaniu rynku, żeby wymusić, by ten monopol nie był tak dotkliwy. Jakiekolwiek dopuszczenie do tego, że UE będzie cokolwiek regulować, skończy się dla nas porażką, bo UE prędzej czy później postawi na swoim w tej sprawie. Nie mamy szans. Dziękuję.</u>
  105 + </div>
  106 + <div xml:id="div-17">
  107 + <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi. Myślę, że to jest ciekawa, długa perspektywa historyczna od księcia Konrada Mazowieckiego do posła Michała Urbaniaka, może też księcia w przyszłości.</u>
  108 + <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są jeszcze głosy? Proszę, pan poseł Krzysztof Mieszkowski.</u>
  109 + </div>
  110 + <div xml:id="div-18">
  111 + <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Najlepsze są komentarze do wypowiedzi. Ciekaw jestem, jak sobie możemy poradzić w dobie nowych technologii z algorytmami, które przecież decydują o tym, w jaki sposób Facebook czy inne platformy są obsługiwane. Jak dotrzeć do tych wszystkich, którzy decydują o tym, jakie treści w związku z tym są emitowane w tych miejscach? Czy jest taka możliwość? Czy nowe technologie, jak mówił jeden z wybitnych filozofów, doprowadzą do rozpadu samych technologii, a w konsekwencji doprowadzą do rozpadu społeczeństwa? Może to jest właśnie taka droga, z jaką dzisiaj mamy do czynienia? Tego chyba nikt nie potrafi mocno zdefiniować.</u>
  112 + <u xml:id="u-18.1" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Myślę jednak, że trzeba powiedzieć o czymś bardzo istotnym. Przecież cenzura w Polsce istnieje, jest obecna. Cenzura, którą uprawia MKiDN, stała się normą w Polsce i to się nie zmienia od lat. W związku z tym myślę, że kolejna instytucja, która uzupełnia MKiDN, a która jest takim organem cenzorskim, to jest właśnie KRRiT pod dyrekcją pana Świrskiego, która przecież uderza i w TVN, i w Radio Zet. Krajowa rada wywołuje efekt mrożący i te reakcje, które są niezgodne z uprawianiem wolności słowa, która w Polsce obowiązuje.</u>
  113 + <u xml:id="u-18.2" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Artykuł 73 konstytucji jest w dalszym ciągu aktualny, nie mówiąc o art. 213 konstytucji, mówiącym o powinnościach KRRiT w sprawowaniu pieczy nad wolnością słowa. Po dojściu Prawa i Sprawiedliwości do władzy w 2015 r. mamy coraz częściej do czynienia nie z doraźnymi interwencjami, ale z narzuconymi zmianami strukturalnymi w kulturze oraz z próbą manipulowania całym procesem twórczym. To jest oczywiście bardzo poważny problem, który wiąże się z niezrozumieniem tego, co jest istotą twórczości i powinności artystów z jednej strony, ale także nauki z drugiej, bo art. 73 mówi również o wolności nauki. W związku z tym ta szeroka przestrzeń, z jaką mamy dzisiaj do czynienia, jest niezwykle istotna i – jak się okazuje – jest przestrzenią sporu. Tak długo, jak państwo będzie miało w ręku narzędzia do cenzurowania, możemy być pewni, że będziemy mieć do czynienia z jednorodnym przekazem, a jednocześnie z marginalizacją tych artystów, treści, środowisk czy przestrzeni, które będą miały inne zdanie.</u>
  114 + <u xml:id="u-18.3" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">To jest naprawdę niezwykle groźne, patrząc na to z perspektywy zbliżających się wyborów, które przecież są również przedmiotem naszej debaty. Pan Świrski, stojący na czele KRRiT, uderzając w TVN czy w Radio Zet, spełnia jakby właśnie ten postulat przedwyborczy. W związku z tym nasza debata jest niezwykle istotna. Czy ona się musi odbyć? Przed nami są bardzo istotne rozstrzygnięcia, bo jeżeli KRRiT, która sama jest instytucją cenzurującą wypowiedzi czy próbującą interweniować w sytuacjach, w których wydaje jej się, że one zagrażają linii partyjnej i światopoglądowej PiS, to w jaki sposób mamy ufać takiemu organowi, który będzie czuwał nad treściami internetowymi? To jest sprzeczność wewnętrzna. Jest to coś, co po prostu jest niedopuszczalne. W związku z tym trzeba zastanowić się, w jaki sposób regulator może być czymś, co może być definiowane jako pewna obiektywna rzeczywistość umożliwiająca uprawianie wolności słowa w Polsce. Dziękuję.</u>
  115 + </div>
  116 + <div xml:id="div-19">
  117 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
  118 + <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są jeszcze pytania? Dobrze.</u>
  119 + <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeśli nie ma pytań, to w takim razie powiem o rzeczy organizacyjnej, bo tu w kilku wypowiedziach pojawiał się wątek ministra cyfryzacji. Myślę, że oczywiście można pomyśleć o wspólnym posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu z Komisją Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii. Wtedy też z udziałem ministra cyfryzacji moglibyśmy powrócić do sprawy, tylko nie wiem, czy zdążymy w tej kadencji, czy to zrobią już nasi następcy po wyborach. Przy pracach legislacyjnych to pewnie będzie oczywiste, jeśli będą takie prace. Natomiast my tutaj działaliśmy w oparciu o zgłoszenie pana posła Michała Urbaniaka i przyjęty plan pracy, stąd obradujemy dzisiaj w takim składzie, jak Komisja kiedyś postanowiła.</u>
  120 + <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">No i druga rzecz, która pojawiła się na początku wypowiedzi pana przewodniczącego KRRiT. Co prawda komuniści uważali za faszystowskie i ogłaszali jako faszystowskie wszystko, co nie było komunistyczne, ale rzeczywiście akurat sprawa znaku Polski Walczącej jest ważna. Ten znak w Polsce podlega ochronie i musi być chroniony. Przypomnę też, że w początkach 1942 r. polskie państwo podziemne ogłosiło konkurs na znak Polski Walczącej. Ten konkurs wygrała młoda konspiratorka polskiej konspiracji niepodległościowej Anna Smoleńska, a rok później została przez Niemców zamordowana w Auschwitz. Można więc powiedzieć, że została zamordowana przez Niemców narodowosocjalistycznych i faszystowskich. Jeżeli teraz ktoś ośmiela się znak Polski Walczącej, który wymyśliła Anna Smoleńska, w uproszczeniu mówiąc, zamordowana przez faszystów, określać jako faszystowski, to jest to wyjątkowo paskudne. Myślę, że tu trzeba reagować.</u>
  121 + </div>
  122 + <div xml:id="div-20">
  123 + <u xml:id="u-20.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">W ogóle ma ochronę prawną, ustawową…</u>
  124 + </div>
  125 + <div xml:id="div-21">
  126 + <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">No tak, ale chodzi mi też o pamięć o takich ludziach jak Anna Smoleńska.</u>
  127 + <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze, to teraz proszę, panie przewodniczący, chyba że pan minister chciałby jeszcze najpierw coś dopowiedzieć, bo wiem, że pan minister się spieszy. A pan przewodniczący na pewno dłużej będzie mówił, to jeśli pan minister by… Tak?</u>
  128 + </div>
  129 + <div xml:id="div-22">
  130 + <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMKiDNSzymonGizynski">Myślę, że bardzo ważna jest tutaj pewna spójność tego, co mówił pan minister Świrski, z tym, co MKiDN czyni w tych wszystkich dokładnie tematach i okolicznych. To jest pewna jedność narracji. Mamy taką samą wizję i potrzebę ochrony i budowania mediów publicznych, które są odpowiedzialne za narodową tożsamość. Była tutaj mowa również o pewnych kwestiach szczegółowych, ale niezwykle ważnych, jak bezpieczeństwo obyczajowe osób nieletnich.</u>
  131 + <u xml:id="u-22.1" who="#SekretarzstanuwMKiDNSzymonGizynski">Natomiast mnie, jak zwykle czy zawsze, poruszył pan Krzysztof Mieszkowski. Z lubością słucham jego enuncjacji, bo po każdym tego typu występie można zapytać o to samo. Skąd pan to wszystko wie? Odpowiedź jest bardzo prosta. Z kosmosu. Dla pana Krzysztofa Mieszkowskiego kosmos jest pewną strukturą i przestrzenią poznawczą, podobnie jak dla propagandy sowieckiej, która uznała, że Boga nie ma. Dlaczego? Dlatego, że kosmonauci sowieccy byli w kosmosie i żadnego Boga nie widzieli, i stwierdzili, że nie ma obiektywnie. Dziękuję uprzejmie, panie przewodniczący.</u>
  132 + </div>
  133 + <div xml:id="div-23">
  134 + <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu ministrowi. Widzę, że mamy nowy zwyczaj w Komisji, że wystąpienia są nagradzane brawami.</u>
  135 + </div>
  136 + <div xml:id="div-24">
  137 + <u xml:id="u-24.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Mądre słowa, to trzeba…</u>
  138 + </div>
  139 + <div xml:id="div-25">
  140 + <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, wiem. Dobrze.</u>
  141 + <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, teraz pan przewodniczący KRRiT. Dziękujemy panu ministrowi.</u>
  142 + </div>
  143 + <div xml:id="div-26">
  144 + <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Bardzo dziękuję za te uwagi, które usłyszałem przed chwilą. Może, tak jak notowałem, odniosę się do nich w kolejności.</u>
  145 + <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Jeżeli chodzi o wystąpienie pana posła Michała Urbaniaka, była tutaj mowa o wyłączonych stronach www czy też problemach z Facebookiem. Odniosę się do tego, sprawdzę to dokładnie, także jeżeli chodzi o pana posła Sośnierza i o kwestię Najwyższego Czasu. Wystąpię z zapytaniem, dlaczego ta strona została zamknięta. Sprawy wRealu24 nie znam dokładanie, ale także się z tym zapoznam.</u>
  146 + <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Jeżeli chodzi o Facebooka i znikanie kont, tak jak spotkało to Konfederację, to mogę opowiedzieć historię z własnego doświadczenia. Mianowicie w 2018 r. pozwałem Facebook za cenzurę, ponieważ oni zablokowali informację na temat Marszu Niepodległości, na który się wybierałem. No i pozwałem ich, a to był mój pozew prywatny, po czym jak tylko się okazało, że ten pozew wpłynął do sądu, to oni zablokowali moje konto i w ogóle uniemożliwili mi logowanie do Facebooka. Oczywiście w polskim sądzie to przegrałem, ponieważ sąd uznał, że nie jest dobrem osobistym dostęp do informacji na temat Marszu Niepodległości. To jest więc szersze zjawisko.</u>
  147 + <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Facebook ze względu na swoją moc ma przemożny wpływ nie tylko na obieg informacji, ale także na obyczaje i sposób prowadzenia się, że się tak wyrażę, całych grup społecznych. Trzeba pamiętać, że 27 mln osób korzysta w Polsce z Facebooka. Kontrola nad Facebookiem czy nad tym, jak Facebook się zachowuje w stosunku do obywateli, nie ma nic wspólnego z cenzurą, panie pośle Sośnierz, tylko po prostu z bezpieczeństwem państwa. Tutaj mamy znaną sprawę wpływu na wybory w Stanach Zjednoczonych – za pośrednictwem mediów społecznościowych – właśnie Facebooka. To kwestia wywoływania przez rosyjską agenturę rozruchów, np. Charlottesville. To jest też sprawa stwierdzona, ponieważ w społeczeństwie, jak zwykle na krzywej Gaussa, są dwie skrajności chętne do przemocy – zarówno po lewej, jak i po prawej stronie. Sowieckie czy rosyjskie środki aktywne właśnie dążą do tego, żeby te dwie skrajności poruszyć i zdestabilizować państwo. Odbywa się to za pomocą mediów społecznościowych, szczególnie Facebooka, bo Twittera używa nieco inna grupa społeczna, a Facebook jest powszechnie używany przez te skrajności. Jeżeli więc mówimy o kontroli Facebooka, to także z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa.</u>
  148 + <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Pragnę przypomnieć także panu posłowi Sośnierzowi, że Polska jest w stanie wojny hybrydowej. Ten atak hybrydowy na Polskę trwa nie tylko od ostatnich wypadków związanych z atakiem na Białoruś, ale obserwuję to przynajmniej od 2014 r. Można powiedzieć także, że rok 2010 to jest początek wojny hybrydowej przeciwko Polsce. Naprawdę nie jesteśmy w normalnej sytuacji państwa, które sobie wygodnie żyje, jest spokój i w zasadzie nie ma żadnych zagrożeń, tak jakbyśmy byli Szwajcarią. Właśnie wręcz przeciwnie, jesteśmy w tej chwili państwem frontowym, głęboko zaangażowanym w pomoc dla Ukrainy i w obronę wolności nie tylko Ukrainy, ale w ten sposób i własnej wolności. Musimy zwracać uwagę także na środki aktywne, które są wykorzystywane przez Rosjan do destabilizacji sytuacji w Polsce.</u>
  149 + <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Jak to się ma do cenzury? Otóż to, co powiedziałem na wstępie. Cenzura jest zakazana, czyli de facto każdy może publikować, co chce, ale należy zwracać uwagę, kto jest autorem czy wytwórcą danej informacji i jakie są jego intencje. Do tego służy edukacja medialna, której patronuje KRRiT.</u>
  150 + <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Następna sprawa. Jeżeli pani poseł Katarasińska powiedziała o DSA, a także pozostali z państwa, to mogę powiedzieć, jaki jest mój osobisty pogląd na DSA. Uważam, że z punktu widzenia interesów państwa polskiego jest dokumentem za daleko idącym w jego pierwotnym kształcie, ponieważ istnieje po prostu poważne niebezpieczeństwo co do narzucenia cenzury politycznej w polskich mediach i to nie tylko w Internecie, ale w ogóle także w prasie itd. Niezwykle ważna jest postawa rządu polskiego w tej materii, żeby zablokować zapędy cenzuralne KE w stosunku do Polski, która – jak to powiedzieć – idzie pod prąd tendencji ideologicznych w UE.</u>
  151 + </div>
  152 + <div xml:id="div-27">
  153 + <u xml:id="u-27.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Ale ten rząd negocjował…</u>
  154 + </div>
  155 + <div xml:id="div-28">
  156 + <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Wyrażam swoją opinię, pani poseł.</u>
  157 + <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Druga sprawa. Pan poseł Sośnierz powiedział o Krzyżakach itd., wskazując na mnie. Chciałbym powiedzieć, panie pośle, że moja rodzina, jak samo nazwisko wskazuje, pochodzi z miejscowości Świr na Litwie, w Wielkim Księstwie Litewskim, więc byliśmy raczej po drugiej stronie tego konfliktu.</u>
  158 + </div>
  159 + <div xml:id="div-29">
  160 + <u xml:id="u-29.0" who="#PoselDobromirSosnierz">To mnie pan uspokoił.</u>
  161 + </div>
  162 + <div xml:id="div-30">
  163 + <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Natomiast, mówiąc szczegółowo, zapytał pan o sprawę pana Gadowskiego. Otóż być może pan poseł nie wie i państwo nie znają całej historii z tym związanej, ale to, że w tej chwili pan Gadowski został wezwany przez KRRiT do uzupełnienia obowiązku prawnego, to jest zupełny przypadek. On po prostu wyskoczył w danym momencie z porządku alfabetycznego, żeby tak powiedzieć. Ale pan poseł Gadowski… Nie poseł Gadowski, tylko pan redaktor Gadowski, w momencie, kiedy był wprowadzany obowiązek rejestracji – nazwijmy to – youtuberów w KRRiT, wszczął kampanię prasową sprzeciwu wobec tego obowiązku, który został przez Wysoki Sejm uchwalony w nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Prawo, jakie jest, należy wykonywać. On wtedy doskonale wiedział, że obowiązuje go to prawo i nie dostosował się do tego prawa, w związku z czym, gdy wyskoczył, jak powiadam, z porządku alfabetycznego, bez żadnego tam jakiegoś intencjonalnego pokazania tego pana, bo równocześnie zawiadomienia o obowiązku rejestracji zostały wysłane do wielu podmiotów… To pan redaktor Gadowski znowu ponownie się pojawił w mediach i zaczął mówić, że tutaj jest prześladowany i nękany.</u>
  164 + <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Kara, która może być nałożona za niedopełnienie tego obowiązku na podstawie ustawy, może rzeczywiście sięgać aż 120 tys. zł, ale przecież, tak jak powiedziałem wielokrotnie, prawo nie służy do tego, żeby nękać obywateli i uniemożliwiać im życie czy doprowadzać ich do bankructwa, tylko do tego, żeby to prawo było egzekwowane i na minimalnym możliwym poziomie zachęcić obywatela do tego, żeby wykonał swój obowiązek nałożony przez Sejm. Wobec tego po wezwaniu pana Gadowskiego do wypełnienia prawnego obowiązku publicznie oznajmiłem, że w przypadku takich sytuacji jak ta, po pierwsze, kary, które będą wymierzane, będą niskie i praktycznie symboliczne, ale pokazujące kierunek działania, czyli w przypadku osób fizycznych 100 zł, a w przypadku firm czy dużych spółek 1 tys. zł. Chodziło o to, żeby nie powodować właśnie jakichś rujnacji i perturbacji, tylko nakazać kierunek działania. Trzeba pamiętać, że youtuberzy mający wielkie oglądalności zarabiają kilkadziesiąt milionów złotych rocznie na swojej działalności. Kara w wysokości 1 tys. zł jest naprawdę znikoma dla spółki.</u>
  165 + <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Jeżeli chodzi o pana Gadowskiego, kiedy dałem tę enuncjację o wysokości kar, on się tego samego dnia zarejestrował. O ile sobie przypominam, to było 24 marca, ale nie jestem pewien tej daty. Niedawno wysłałem w trybie urzędowym decyzję o odstąpieniu od wymierzenia kary ze względu na wypełnienie obowiązku. Taka jest cała historia, panie pośle, więc tutaj nie ma żadnych prześladowań ani żadnego nękania pana Gadowskiego, tylko jest nakierowanie obywatela w kierunku wypełnienia obowiązku nałożonego przez Wysoki Sejm.</u>
  166 + <u xml:id="u-30.3" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Jeżeli chodzi o enuncjacje pana posła Mieszkowskiego, przyłączam się tutaj do stwierdzenia pana ministra Giżyńskiego. O ile sobie przypominam, za działalność cenzuralną została uznana przez pana Mieszkowskiego reakcja ministra kultury i dziedzictwa narodowego na pornograficzny spektakl, który został wystawiony w teatrze pod jego kierownictwem. Od tego czasu pan Mieszkowski mówi o cenzurze w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
  167 + </div>
  168 + <div xml:id="div-31">
  169 + <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Tylko widzę, że tutaj jakby…</u>
  170 + <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ale proszę o bardzo krótkie ad vocem. Pan poseł Krzysztof Mieszkowski i pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
  171 + </div>
  172 + <div xml:id="div-32">
  173 + <u xml:id="u-32.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Panie Świrski, „Śmierć i dziewczyna” to wybitne przedstawienie w reżyserii Eweliny Marciniak. Odniosło wiele sukcesów na festiwalach w Polsce. Znakomicie publiczność na to reagowała. Nie jest to spektakl pornograficzny, którego pan z pewnością nie widział. Proszę bzdur nie opowiadać, bo to jest niezgodne z powagą funkcji, którą pan pełni.</u>
  174 + <u xml:id="u-32.1" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Pan Giżyński powiedział, skąd to wszystko wiem. Otóż, panie ministrze Giżyński, wszystko to wiem z działalności MKiDN, z waszych decyzji dotyczących poszczególnych wydarzeń artystycznych w Polsce.</u>
  175 + <u xml:id="u-32.2" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Dyrektor Departamentu Finansowego pan Kwiatkowski w imieniu MKiDN wysłał list do urzędu marszałkowskiego z prośbą, by nie doszło do premiery „Śmierci i dziewczyny”. To jest po prostu niedopuszczalne w żadnym kraju demokratycznym, niezależnie od tego, czy pan uważa ten spektakl za zgodny z pańskim sumieniem, czy nie, czy panu się podoba, czy się nie podoba, czy pan to widział, czy nie. Panie Świrski, pan jako szef KRRiT nie powinien po prostu takich głupot opowiadać.</u>
  176 + <u xml:id="u-32.3" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Ponadto warto przypomnieć wszystkie akty cenzorskie, które od 2015 r. mają miejsce w Polsce. To przecież są również decyzje dotyczące ludzi. Mamy w Polsce cenzurę ekonomiczną, cenzurę prewencyjną, ale także cenzurę personalną, czego najlepszym dowodem jest niedopuszczenie do wykonywania funkcji dyrektora Muzeum Polin po wygraniu konkursu przez profesora Stolę. Gliński nie dopuścił do tego. Takich przykładów jest ogromnie dużo. Z przyjemnością wyślę państwu rejestr i katalog tych wydarzeń, bo one tak naprawdę kompromitują polską demokrację i PiS.</u>
  177 + </div>
  178 + <div xml:id="div-33">
  179 + <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMKiDNSzymonGizynski">A nie mówiłem, że z kosmosu?</u>
  180 + </div>
  181 + <div xml:id="div-34">
  182 + <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
  183 + </div>
  184 + <div xml:id="div-35">
  185 + <u xml:id="u-35.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Jestem ciekaw, czy pan Mieszkowski te same słowa, które wypowiedział à propos spektaklu, że niezależnie, czy się komuś podoba, powinien jednak być… Powiedziałby to również o Marszu Niepodległości, o Mediach Narodowych czy o profilu Konfederacji? Tak samo nie słyszałem jakoś… Być może to moja wina, że przegapiłem te pańskie płomienne wypowiedzi w obronie np. zdjętego profilu Konfederacji, ale jeśli takie są, to może by mnie pan odesłał do nich.</u>
  186 + <u xml:id="u-35.1" who="#PoselDobromirSosnierz">Jeśli chodzi o odniesienie się tutaj do słów, dlaczego pytam akurat o pana Gadowskiego, np. ja nie dostałem takiego wezwania. Nie, żebym się tam wyrywał przed szereg, ale też prowadzę swój kanał na YouTube. Nie wiem, czy mam go zarejestrować, czy nie. Szczerze mówiąc, nie obchodziło mnie to do tej pory i mam nadzieję, że nie powinno, ale znam wiele innych osób, które prowadzą kanały na YouTube, nie dostały takiego zawiadomienia i nie były prześladowane przez KRRiT. Mam więc pytanie, dlaczego akurat on. Alfabetycznie od A do G jest jeszcze kawałek, tak że myślę, że… Akurat S jak Sośnierz rzeczywiście jest dalej. Czyli rozumiem, że też czekam na wyrok, tak? A co do tego, że prawo jest po to, żeby właśnie go przestrzegać, nie wiem, po co jest to prawo. Właśnie to jest oczywiście dobre pytanie do twórców tego prawa. Po co ci youtuberzy mają się rejestrować? Co ma z tego wynikać? Jaki zysk dla Rzeczypospolitej i dla obywatela z tego będzie?</u>
  187 + <u xml:id="u-35.2" who="#PoselDobromirSosnierz">Jeśli chodzi o stan wojny hybrydowej, to OK, natomiast zwracam uwagę, że jeśli w Polsce zaczniemy wdrażać standardy Putinowskie z własnej woli, a nie dlatego, że Putin to wjechał czołgami, to chyba to będzie miarą naszej porażki. Jeśli w Polsce takie strony jak Najwyższy Czas znikają bez żadnego wyjaśnienia dla autora, który przez kilka miesięcy nie może nawet dojść do tego, kto i dlaczego go zablokował, to czy to nie jest właśnie już zwycięstwo Putina, zanim jeszcze padły tu pierwsze wystrzały?</u>
  188 + </div>
  189 + <div xml:id="div-36">
  190 + <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
  191 + </div>
  192 + <div xml:id="div-37">
  193 + <u xml:id="u-37.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Jedna uwaga, wyjaśnienie.</u>
  194 + </div>
  195 + <div xml:id="div-38">
  196 + <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Chwileczkę. Dziękuję panu posłowi. Nie, bez polemiki między posłami. To już poza Komisją. Między sobą będziemy dyskutować poza Komisją.</u>
  197 + </div>
  198 + <div xml:id="div-39">
  199 + <u xml:id="u-39.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Muszę odpowiedzieć jednym zdaniem.</u>
  200 + </div>
  201 + <div xml:id="div-40">
  202 + <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">No to dobrze i potem pan poseł Sośnierz dwoma zdaniami.</u>
  203 + </div>
  204 + <div xml:id="div-41">
  205 + <u xml:id="u-41.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Dobrze. Odpowiem. Panie pośle Sośnierz, pański kolega klubowy do niedawna próbował cenzurować przedstawienie „Klątwy” w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Wyprowadził na ulice zbrojnych przedstawicieli państwa środowiska. Było to coś po prostu niedopuszczalnego. Wy jesteście po prostu cenzorami życia społecznego. Zakazujecie aborcji, zakazujecie przedstawień teatralnych. Chcecie wyprowadzić Polskę z UE, ale najbardziej…</u>
  206 + </div>
  207 + <div xml:id="div-42">
  208 + <u xml:id="u-42.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Bo aborcja jest formą ekspresji poglądów? Tego jeszcze nie graliście.</u>
  209 + </div>
  210 + <div xml:id="div-43">
  211 + <u xml:id="u-43.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Ale najbardziej mnie bulwersuje takie zdanie, które na Marszu Niepodległości brzmiało: „Europa będzie biała albo nie będzie jej wcale”. To jest rasistowska perspektywa, która jest absolutnie nieakceptowana przeze mnie.</u>
  212 + </div>
  213 + <div xml:id="div-44">
  214 + <u xml:id="u-44.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Czyli jest pan za cenzurą tego, co się panu nie podoba. Dobrze.</u>
  215 + </div>
  216 + <div xml:id="div-45">
  217 + <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję.</u>
  218 + <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz proszę bardzo, pan przewodniczy, żeby zakończyć tę dyskusję i ten punkt.</u>
  219 + </div>
  220 + <div xml:id="div-46">
  221 + <u xml:id="u-46.0" who="#SekretarzstanuwMKiDNSzymonGizynski">Bardzo przepraszam. Mam następne spotkanie.</u>
  222 + </div>
  223 + <div xml:id="div-47">
  224 + <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękujemy panu ministrowi.</u>
  225 + </div>
  226 + <div xml:id="div-48">
  227 + <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Jedno zdanie.</u>
  228 + </div>
  229 + <div xml:id="div-49">
  230 + <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan przewodniczący.</u>
  231 + </div>
  232 + <div xml:id="div-50">
  233 + <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Techniczne wyjaśnienie, żeby pana posła uspokoić, że tu nie chodzi o prześladowania. Pan poseł zadał pytanie, jaka jest korzyść z tego, że się zarejestruje. Po pierwsze, muszę powiedzieć, że jak się dowiedziałem o istnieniu tego prawa, także jako youtuber uznałem, że to jest jakieś przegięcie, ale prawo jest prawem. Po czym po objęciu funkcji zdałem sobie sprawę, że KRRiT ma narzędzia do tego, żeby stanąć w obronie youtuberów w przypadku zamknięcia ich kont, tak jak to zrobiłem w przypadku Mediów Narodowych. Rejestracja upoważnia przewodniczącego KRRiT do tego, żeby, jeżeli się coś dzieje z tymi kontami, wystąpić do Google, YouTube czy kto tam jest z pytaniem, co się dzieje. To jest pierwsza sprawa.</u>
  234 + <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Po drugie, ta rejestracja została wprowadzona w związku z dyrektywą, więc to jest implementacja prawa unijnego do polskiego prawa, ale to ma też pewien szczególny powód właśnie w związku z wojną hybrydową. Część dezinformacji, która się odbywa w mediach społecznościowych, także na YouTube, jest wytwarzana przez anonimowe konta i nie wiadomo, kto za tym stoi. Rejestracja powoduje, że wiadomo, kto jest wytwórcą danych treści. Nawet jeżeli to nie są treści zakazane w sensie dosłownym, jeżeli mamy do czynienia po prostu z rosyjską propagandą czy środkami aktywnymi, to można sprawdzić. Obywatel może sprawdzić, kto jest wytwórcą tych treści w rejestrze, który prowadzi przewodniczący. Taka jest intencja. Moim zdaniem słuszna na tym etapie, na jakim jesteśmy w Polsce.</u>
  235 + <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Gdy dowiedziałem się pierwszy raz o tej implementacji, jeszcze nie było wojny, dlatego moja opinia o tym przepisie była krytyczna. W tej chwili zmieniłem opinię, po pierwsze, pod wpływem realiów, a po drugie, tego, co mamy na granicy i jak wygląda hasanie rosyjskiej informacji w polskich mediach.</u>
  236 + </div>
  237 + <div xml:id="div-51">
  238 + <u xml:id="u-51.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Rejestracja wpłynie na to?</u>
  239 + </div>
  240 + <div xml:id="div-52">
  241 + <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Panie przewodniczący, czy jeszcze…</u>
  242 + </div>
  243 + <div xml:id="div-53">
  244 + <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyKRRiTMaciejSwirski">Nie. To już potem, poza mikrofonem.</u>
  245 + </div>
  246 + <div xml:id="div-54">
  247 + <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Nie? No to dobrze. To w takim razie dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
  248 + <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Zamykam dyskusję. Zamykamy ten punkt.</u>
  249 + <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przystępujemy do realizacji punktu drugiego porządku dziennego. To rozpatrzenie projektu dezyderatu w sprawie ochrony języka polskiego w nauce. Proszę o krótkie przedstawienie projektu dezyderatu przez pana posła Jacka Świata, który – można powiedzieć – na prośbę naszej Komisji pracował nad tym dezyderatem, który z kolei był efektem posiedzenia Komisji z udziałem pani profesor Katarzyny Kłosińskiej, przewodniczącej Rady Języka Polskiego. Tam pojawiała się kwestia potrzeby ochrony i wzmocnienia języka polskiego w nauce. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
  250 + </div>
  251 + <div xml:id="div-55">
  252 + <u xml:id="u-55.0" who="#PoselJacekSwiat">Panie przewodniczący, szanowni państwo, po bardzo ciekawej dyskusji wokół dorocznego raportu RJP zaproponowałem, by wystąpić z dezyderatem do ministra edukacji i nauki. Dezyderat jest dosyć krótki. To jest niewiele ponad jedna strona. Uznałem, że nie ma sensu szczegółowo opisywać całych wątków w dyskusji, ponieważ w ministerstwie, jeżeli będą zainteresowani, to sobie po prostu ten raport przeczytają. Skupiłem się tylko na ogólnym zarysie naszych intencji i na pytaniach. Są trzy wnioski czy postulaty, które wprost wynikają czy dają się wyabstrahować z treści ówczesnej dyskusji. Wniosków było wiele, ale te wydają mi się najważniejsze i najbardziej konkretne i oczywiście leżą w kompetencjach ministra edukacji i nauki. To tyle.</u>
  253 + </div>
  254 + <div xml:id="div-56">
  255 + <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi za przedstawienie, a przede wszystkim za pracę nad tym dezyderatem.</u>
  256 + <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są jakieś uwagi do tej treści ze strony państwa posłów? Co do samej idei, to po dyskusji kiedyś na posiedzeniu Komisji rozumiem, że nie chyba jest ogólna zgoda. Czy natomiast do treści są jakieś uwagi?</u>
  257 + <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
  258 + </div>
  259 + <div xml:id="div-57">
  260 + <u xml:id="u-57.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Przepraszam, bo być może jest to tylko kwestia albo nie do końca rozumiem… Czy w pierwszym punkcie postulatów chodzi o to, by w mechanizmach ewaluacyjnych język polski był wyżej punktowany, czy na równi?</u>
  261 + </div>
  262 + <div xml:id="div-58">
  263 + <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo.</u>
  264 + </div>
  265 + <div xml:id="div-59">
  266 + <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJacekSwiat">Tutaj nie mamy chyba jednoznacznej odpowiedzi.</u>
  267 + </div>
  268 + <div xml:id="div-60">
  269 + <u xml:id="u-60.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Bo przepraszam bardzo…</u>
  270 + </div>
  271 + <div xml:id="div-61">
  272 + <u xml:id="u-61.0" who="#PoselJacekSwiat">W tej chwili jest tak, że wyżej punktowany jest język angielski, również jeśli chodzi o nauki humanistyczne dotyczące Polski, co jest nonsensem.</u>
  273 + </div>
  274 + <div xml:id="div-62">
  275 + <u xml:id="u-62.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Rozumiem.</u>
  276 + </div>
  277 + <div xml:id="div-63">
  278 + <u xml:id="u-63.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie podjęliśmy jakiejś wspólnej konkluzji, jak to szczegółowo ma być punktowane. Jest to tylko wskazanie ministrowi pewnego kierunku.</u>
  279 + </div>
  280 + <div xml:id="div-64">
  281 + <u xml:id="u-64.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Mnie po prostu chodzi o to, że…</u>
  282 + </div>
  283 + <div xml:id="div-65">
  284 + <u xml:id="u-65.0" who="#PoselJacekSwiat">Rozumiem. Też nie potrafię powiedzieć, na ile powinny być punktowane na równi, a na ile nie.</u>
  285 + </div>
  286 + <div xml:id="div-66">
  287 + <u xml:id="u-66.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Proponowałabym, żeby było na równi, bo na razie jest niżej.</u>
  288 + </div>
  289 + <div xml:id="div-67">
  290 + <u xml:id="u-67.0" who="#PoselJacekSwiat">Myślę, że tak na zdrowy rozum tutaj ta punktacja powinna być równa.</u>
  291 + </div>
  292 + <div xml:id="div-68">
  293 + <u xml:id="u-68.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">No tak, ale właśnie być może to kwestia sformułowania, bo przeczytałam omówienie naszego dezyderatu w gazecie i było, że będą wyżej punktowane publikacje w języku polskim, a mnie się zdawało, jak pamiętam tamtą dyskusję, że chodziło nam o to, żeby wyrównać, bo teraz są wyżej angielskie. Wyrównać. Być może jest to kwestia… Nie wiem. Nie upieram się, ale wolałabym, żeby po prostu jakoś tak…</u>
  294 + </div>
  295 + <div xml:id="div-69">
  296 + <u xml:id="u-69.0" who="#PoselJacekSwiat">Rozumiem, że pani poseł chciałaby, żeby wprost napisać, że chodzi o zrównanie punktacji.</u>
  297 + </div>
  298 + <div xml:id="div-70">
  299 + <u xml:id="u-70.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Tak, o zrównanie. Myślę, że wtedy byłoby…</u>
  300 + </div>
  301 + <div xml:id="div-71">
  302 + <u xml:id="u-71.0" who="#PoselJacekSwiat">Nie wiem, czy nie bardzo związalibyśmy ręce ministrowi, bo może w niektórych przypadkach należałoby wyżej punktować język polski niż angielski, w jakichś szczególnie wybranych sytuacjach.</u>
  303 + </div>
  304 + <div xml:id="div-72">
  305 + <u xml:id="u-72.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">No może, ale…</u>
  306 + </div>
  307 + <div xml:id="div-73">
  308 + <u xml:id="u-73.0" who="#PoselJacekSwiat">W każdym razie, gdyby takie były jednoznaczne wnioski z naszej dyskusji, to tak bym to opisał. Starałem się jednak zrekapitulować to, o czym mówiliśmy. Taki jednoznaczny postulat nie padał.</u>
  309 + </div>
  310 + <div xml:id="div-74">
  311 + <u xml:id="u-74.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Może wystarczyłoby napisać, żeby zerwać z praktyką wyższego punktowania wydawnictw anglojęzycznych. Może z drugiej strony to ugryźć? Wtedy byłoby wiadomo, że nie chcemy czegoś takiego.</u>
  312 + </div>
  313 + <div xml:id="div-75">
  314 + <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ale jeśli można się wmieszać do państwa ciekawej dyskusji, ta formuła, która jest teraz przyjęta, może właśnie jest lepsza, bo jest szersza i jakby nie wymusza takiego lub innego działania. Daje furtkę ewentualnie do wzmocnienia jeszcze bardziej języka polskiego, ale też tego nie przesądza.</u>
  315 + <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Piotr Adamowicz.</u>
  316 + </div>
  317 + <div xml:id="div-76">
  318 + <u xml:id="u-76.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. W nawiązaniu do tej dyskusji, bo może dobrym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie sformułowania „co najmniej wyrównać”. Wtedy mamy wyrównanie, ale otwieramy furtkę…</u>
  319 + </div>
  320 + <div xml:id="div-77">
  321 + <u xml:id="u-77.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Elastyczność.</u>
  322 + </div>
  323 + <div xml:id="div-78">
  324 + <u xml:id="u-78.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Tak jak podpowiada pani poseł Augustyn, że to sformułowanie jest bardziej elastyczne.</u>
  325 + </div>
  326 + <div xml:id="div-79">
  327 + <u xml:id="u-79.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Tak, bo mnie by o to chodziło, żeby… Może to jest zbyt jednoznaczne.</u>
  328 + </div>
  329 + <div xml:id="div-80">
  330 + <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Ale to w którym momencie „co najmniej wyrównać” miałoby się…</u>
  331 + </div>
  332 + <div xml:id="div-81">
  333 + <u xml:id="u-81.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">By co najmniej wyrównać rangę języka polskiego.</u>
  334 + </div>
  335 + <div xml:id="div-82">
  336 + <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czyli w tym pierwszym zdaniu, tak?</u>
  337 + </div>
  338 + <div xml:id="div-83">
  339 + <u xml:id="u-83.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Może wtedy jest to mało zgrabne, ale idea… O to mi chodziło w tym pytaniu.</u>
  340 + </div>
  341 + <div xml:id="div-84">
  342 + <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To jak pan poseł Świat na to? Proszę.</u>
  343 + </div>
  344 + <div xml:id="div-85">
  345 + <u xml:id="u-85.0" who="#PoselJacekSwiat">Można by na końcu tego punktu, więc „uczeni i praktycy w Polsce” i kropka. „Komisja uznaje, że punktacja publikacji w języku polskim powinna być co najmniej równa angielskiej” i już…</u>
  346 + </div>
  347 + <div xml:id="div-86">
  348 + <u xml:id="u-86.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Dobrze. Gdziekolwiek, byle było tak, że to jest…</u>
  349 + </div>
  350 + <div xml:id="div-87">
  351 + <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeszcze raz. Jak brzmiałby koniec tego dodanego zdania?</u>
  352 + </div>
  353 + <div xml:id="div-88">
  354 + <u xml:id="u-88.0" who="#PoselJacekSwiat">„Komisja uznaje, że publikacje w języku polskim powinny być co najmniej tak samo punktowane jak publikacje w języku angielskim”.</u>
  355 + </div>
  356 + <div xml:id="div-89">
  357 + <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Właśnie chodziło mi o dokończenie. Rozumiem, że tam język angielski musi wybrzmieć w tym zdaniu, żeby było wiadomo, o co chodzi.</u>
  358 + </div>
  359 + <div xml:id="div-90">
  360 + <u xml:id="u-90.0" who="#PoselJacekSwiat">Jeszcze przepraszam, bo…</u>
  361 + </div>
  362 + <div xml:id="div-91">
  363 + <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak? Proszę.</u>
  364 + </div>
  365 + <div xml:id="div-92">
  366 + <u xml:id="u-92.0" who="#PoselJacekSwiat">Może żeby ujednoznacznić, że nie chodzi nam o matematykę, tylko chodzi o to…</u>
  367 + </div>
  368 + <div xml:id="div-93">
  369 + <u xml:id="u-93.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">To prawda, ale…</u>
  370 + </div>
  371 + <div xml:id="div-94">
  372 + <u xml:id="u-94.0" who="#PoselJacekSwiat">Chodzi o badania humanistyczne skierowane… Dla Polski. To jest czytelne.</u>
  373 + </div>
  374 + <div xml:id="div-95">
  375 + <u xml:id="u-95.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">No ale to jest w drugim zdaniu. To wiadomo.</u>
  376 + </div>
  377 + <div xml:id="div-96">
  378 + <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W przypadku matematyki to akurat najwybitniejszy współczesny matematyk to Polak Stefan Banach, tak że nie trzeba wyrównywać…</u>
  379 + <u xml:id="u-96.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Krzysztof Mieszkowski chyba też się zgłaszał.</u>
  380 + </div>
  381 + <div xml:id="div-97">
  382 + <u xml:id="u-97.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Zastanawiam się, na ile to będzie skuteczne. Oczywiście trzeba w takim duchu myśleć, natomiast rzecz polega na tym, że to w gruncie rzeczy minister decyduje o punktacji poszczególnych czasopism, które ukazują się w języku polskim.</u>
  383 + </div>
  384 + <div xml:id="div-98">
  385 + <u xml:id="u-98.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Dlatego piszemy do niego dezyderat.</u>
  386 + </div>
  387 + <div xml:id="div-99">
  388 + <u xml:id="u-99.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">No tak, tylko to, jak się okazuje, ma również związek z prestiżem poszczególnych pism, nie tylko z językiem, w jakim się publikuje. Ten prestiż jest właśnie ustalany na podstawie – nie wiem – jakości publikacji, pewnie historii tych czasopism. Jest pytanie, czy odgórnie można to zrobić, czy to nie powinno być rozstrzygane np. przez jakąś komisję czy jakieś gremium pracujące przy ministrze.</u>
  389 + </div>
  390 + <div xml:id="div-100">
  391 + <u xml:id="u-100.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Ale nie wiemy, czy tam te kryteria obowiązują, a język tak.</u>
  392 + </div>
  393 + <div xml:id="div-101">
  394 + <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tutaj tak to jest napisane, że nie zawężamy. Dajemy jeszcze pewną możliwość manewru. Dobrze. Czy są jeszcze jakieś uwagi? Bo jeśli nie, to przyjęlibyśmy poprawkę pana posła Jacka Świata jako plon dyskusji.</u>
  395 + <u xml:id="u-101.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, jeszcze pan poseł.</u>
  396 + </div>
  397 + <div xml:id="div-102">
  398 + <u xml:id="u-102.0" who="#PoselJacekSwiat">Żeby odpowiedzieć panu posłowi…</u>
  399 + </div>
  400 + <div xml:id="div-103">
  401 + <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak. Proszę.</u>
  402 + </div>
  403 + <div xml:id="div-104">
  404 + <u xml:id="u-104.0" who="#PoselJacekSwiat">Z tego, co przedstawiła pani profesor Kłosińska, to wynikało, że dochodziło do paradoksów, że np. ważne badania socjologiczne dotyczące Polski i Polaków były publikowane zupełnie bez sensu i od czapki w jakichś czasopismach angielskich, a nikt tego nie czytał, tylko po to, żeby zdobyć parę punkcików. Nie były publikowane w Polsce, bo to się nie opłacało. Chodzi o to, żeby zerwać z takimi nonsensami.</u>
  405 + </div>
  406 + <div xml:id="div-105">
  407 + <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
  408 + <u xml:id="u-105.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie rozumiem, że innych uwag nie ma ani co do tytułu, ani co do treści, ani co do adresata.</u>
  409 + <u xml:id="u-105.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pytanie. Czy przyjmujemy tę poprawkę pana posła Jacka Świata? Zresztą na wniosek państwa posłów. Tak, przyjmujemy, czyli nie musimy głosować.</u>
  410 + <u xml:id="u-105.3" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz kwestia, czy jest zgoda na przyjęcie całości treści dezyderatu.</u>
  411 + </div>
  412 + <div xml:id="div-106">
  413 + <u xml:id="u-106.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Przez aklamację?</u>
  414 + </div>
  415 + <div xml:id="div-107">
  416 + <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">No tak. Do tego zmierzamy, że przez aklamację, bo nikt nie postuluje głosowania. Czyli w takim razie stwierdzam, że przez aklamację dezyderat został przyjęty przez Komisję.</u>
  417 + <u xml:id="u-107.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">To jest dezyderat, który w tym przypadku kierujemy do ministra edukacji i nauki. Nie musimy wyznaczać posła sprawozdawcy, bo tylko przekazujemy to do ministerstwa. Myślę, że w razie czego oczywiście posłem, który może najbardziej kompetentnie przedstawić panu ministrowi nasze intencje, jest pan poseł Jacek Świat. W razie czego pan poseł Jacek Świat jest do odnalezienia przez pana ministra. Dobrze.</u>
  418 + <u xml:id="u-107.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie informuję, że… Dziękuję przede wszystkim państwu za obecność, także naszym gościom, którzy wytrwali do końca posiedzenia. Dziękuję za aktywność w pierwszym i drugim punkcie. Informuję, że na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. W związku z tym zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję państwu bardzo.</u>
  419 + </div>
  420 + </body>
  421 + </text>
  422 + </TEI>
  423 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00014-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-nkk2s-00014-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa cywilnego /nr 14/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa cywilnego /nr 14/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#NKK2S">14</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-27</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMinisterstwaSprawiedliwosciAndrzejVertun" role="speaker">
  27 + <persName>Dyrektor Departamentu Legislacyjnego Prawa Cywilnego Ministerstwa Sprawiedliwości Andrzej Vertun</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun" role="speaker">
  30 + <persName>Dyrektor Departamentu Legislacyjnego Prawa Cywilnego MS Andrzej Vertun</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="LegislatorMagdalenaKlorek" role="speaker">
  33 + <persName>Legislator Magdalena Klorek</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="LegislatorMonikaBiesOlak" role="speaker">
  36 + <persName>Legislator Monika Bies-Olak</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMagdalenaKlorek" role="speaker">
  39 + <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Magdalena Klorek</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMonikaBiesOlak" role="speaker">
  42 + <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Monika Bies-Olak</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych" role="speaker">
  45 + <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Katarzyna Frydrych</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych" role="speaker">
  48 + <persName>Podsekretarz stanu w MS Katarzyna Frydrych</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek" role="speaker">
  51 + <persName>Przewodniczący poseł Grzegorz Lorek</persName>
  52 + </person>
  53 + <org xml:id="NKK2S" role="committee">
  54 + <orgName>Podkomisja stała do spraw nowelizacji prawa cywilnego</orgName>
  55 + </org>
  56 + </particDesc>
  57 + </profileDesc>
  58 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/nkk2s/201923-sjm-nkk2s-00014-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dzień dobry. Witam państwa serdecznie. Witam państwa posłów pracujących zdalnie. Witam gości na sali. W dniu dzisiejszym kontynuujemy pracę nad zmianą ustawy Kodeks Cywilny wraz z niektórymi innymi ustawami.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Witam panią minister – podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, panią Katarzynę Frydrych. Witam pana Andrzeja Vertuna – dyrektora Departamentu Legislacyjnego Prawa Cywilnego. Witam pana Zbigniewa Wiśniewskiego – pełnomocnika Ministerstwa Sprawiedliwości do spraw informatyzacji. Witam pana Przemysława Wołowskiego – naczelnika Wydziału Departamentu Legislacyjnego Prawa Cywilnego. Witam panią Danutę Stępińską – głównego specjalistę sędziego w Departamencie Legislacyjnym Prawa Cywilnego. Witam panią Annę Kitowską – głównego specjalistę w Departamencie Legislacyjnym Prawa Cywilnego.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Wiem, że zdalnie weźmie udział, albo już jest zalogowany i bierze udział, pan notariusz Tomasz Kot – wiceprezes Krajowej Rady Notarialnej.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Witam także naszego mecenasa, opiekuna Komisji. Witam panie legislatorki i panie, które pomagają nam prowadzić dziś podkomisję.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Szanowni państwo posłowie, zgodnie z zasadą posiedzenie jest prowadzone z wykorzystaniem środków zdalnego komunikowania się. Na wstępie mam prośbę o włączenie dowolnego przycisku, który pozwoli nam stwierdzić, czy mamy kworum, co jest podstawą do dalszego procedowania.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Skoro mam potwierdzenie, że mamy kworum, przystępujemy do procedowania.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Powracamy do art. 2. W art. 2 będzie poprawka: „w art. 2 w pkt. 1 lit. b nadać brzmienie: ust. b) dodaje się §4 w brzmieniu: §4. Jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego albo w przypadku wskazanym w art. 6401 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, sądu spadku – jeżeli spadek odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka. W braku porozumienia rodziców stosuje się przepis §3.”.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Celem zgłaszanej poprawki jest nadanie przepisowi bardziej precyzyjnego charakteru i uniknięcie wątpliwości interpretacyjnych, mogących się pojawić w sytuacji braku złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przez innych zstępnych rodziców tego dziecka w momencie składania oświadczenia przez rodzica w imieniu dziecka. W dotychczasowym brzmieniu czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka przez rodzica nie wymagała zezwolenia sądu, chyba że inny zstępny rodziców tego dziecka przyjmował spadek. Wątpliwości na tym tle mogły powstać w sytuacji, gdy inny zstępny rodziców dziecka, którego ma dotyczyć oświadczenie, nie złożył stosownego oświadczenia, a nie upłynął jeszcze termin do jego złożenia. Zaproponowana poprawka zmienia negatywną przesłankę na pozytywną i wskazuje, że przedmiotowe zezwolenie nie będzie konieczne, jeżeli spadek odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka. Obecna redakcja powinna wyeliminować stan niepewności rodzica w zakresie sytuacji prawnej w odniesieniu do konieczności lub jej braku uzyskania zgody sądu oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do poprawki? Czy państwo posłowie zalogowani zdalnie mają uwagi?</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy państwo mecenasi mają uwagi?</u>
  19 + </div>
  20 + <div xml:id="div-2">
  21 + <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMagdalenaKlorek">Nie, panie przewodniczący. Nie zgłaszamy uwag do tej poprawki.</u>
  22 + </div>
  23 + <div xml:id="div-3">
  24 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam że poprawkę przyjęliśmy. Sprzeciwu nie słyszę. Poprawkę przyjęliśmy.</u>
  25 + <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są jeszcze uwagi do art. 2?</u>
  26 + <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie widzę. Art. 2 został rozpatrzony.</u>
  27 + <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Art. 3. Będą poprawki, ale może od samego początku. Czy do ust. 1 są uwagi? Proszę, pani mecenas.</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-4">
  30 + <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMonikaBiesOlak">Jest uwaga redakcyjna uzgodniona z rządem, żeby wyraz „jeśli” zastąpić wyrazem „jeżeli”.</u>
  31 + </div>
  32 + <div xml:id="div-5">
  33 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jest zgoda. Nie słyszę sprzeciwu. Przyjęliśmy.</u>
  34 + <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Do ust. 2?</u>
  35 + </div>
  36 + <div xml:id="div-6">
  37 + <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, nie mamy uwag do zmiany drugiej. Natomiast od razu sygnalizujemy, że w zmianie 3 są poprawki zgłoszone zarówno przez panią Poseł Jaśkowiak do litery b, jak również przez pana przewodniczącego do litery c.</u>
  38 + </div>
  39 + <div xml:id="div-7">
  40 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. To zaczniemy od pani poseł Jaśkowiak.</u>
  41 + <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Pani poseł Jaśkowiak przedłożyła dwie poprawki do art. 3. Pierwsza poprawka w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw – druk numer 2977, art. 3 „skreśla się pkt. 2”.</u>
  42 + <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Rozumiem, że tutaj mamy głosowanie?</u>
  43 + </div>
  44 + <div xml:id="div-8">
  45 + <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, przepraszam bardzo. Ta poprawka, o której pan przewodniczący mówi, to jest poprawka polegająca na skreśleniu pkt. 2, była już głosowana i została odrzucona. Ona była głosowana razem z poprawką do art. 2, która się znajduje w tym materiale, który otrzymałyśmy na tej samej kartce. Ona jest po prostu konsekwencją poprawki polegającej na zmianach w art. 2 w pkt. 2. To było głosowane łącznie.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-9">
  48 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Rozumiem. Przechodzę zatem do poprawki 2 w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw – druk numer 2977, w art. 3 „w pkt. 3 skreśla się pkt b”.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-10">
  51 + <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Zgadza się, że to jest litera b, ale oczywiście należy uznać, że pani poseł miała na myśli literę b w pkt. 3.</u>
  52 + </div>
  53 + <div xml:id="div-11">
  54 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Czy głosujemy tę poprawkę?</u>
  55 + <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Szanowni państwo posłowie, musimy przejść do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki pani poseł Jaśkowiak? Proszę o naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  56 + <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy możemy zamknąć głosowanie? Poproszę o wyniki.</u>
  57 + <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka nie została przyjęta.</u>
  58 + <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do dalszego procedowania. Widzę panią poseł Barbarę Dolniak.  Czy pani poseł chciałaby zabrać głos?</u>
  59 + <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  60 + <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Niestety dopiero teraz się połączyłam, w związku z czym nie słyszałam, którą poprawkę państwo głosowaliście.</u>
  61 + <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przed chwilą głosowaliśmy poprawkę pani poseł Jaśkowiak. Chodzi o art. 3 pkt. 3  – ”skreśla się pkt. b”.</u>
  62 + <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  63 + <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">A głosowaliście już państwo pkt. b art. 3? Teraz słyszę, że pkt. 3, ale tam jest jeszcze pkt. 2.</u>
  64 + <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Art. 3 pkt. 2.</u>
  65 + <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak. Już był.</u>
  66 + <u xml:id="u-11.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  67 + <u xml:id="u-11.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
  68 + <u xml:id="u-11.14" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Przechodzimy do dalszych prac. W art. 3 w pkt. 3 lit. c mamy poprawkę.</u>
  69 + <u xml:id="u-11.15" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Poprawka 2 „W art. 3 w pkt. 3 lit. c nadać brzmienie: c) po §3 dodać § 31–33 w brzmieniu: §31. Rodzic, składając w imieniu dziecka oświadczenie o odrzuceniu spadku, oświadcza o: 1) przysługiwaniu mu władzy rodzicielskiej i jej zakresie, 2) wyrażeniu przez drugiego z rodziców zgody na odrzuceniu spadku, chyba że oświadczenie to jest składane wspólnie, 3) uprzednim odrzuceniu spadku przez któregokolwiek z rodziców, 4) odrzuceniu spadku przez innych zstępnych rodziców tego dziecka – chyba że przed złożeniem oświadczenie zostało wydane zezwolenie sądu na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątku dziecka w postaci odrzucenia spadku.</u>
  70 + <u xml:id="u-11.16" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">§32. Pod względem skutków karnych złożenie oświadczenia o treści wskazanej w §31 pkt. 1–4 jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia lub notariusz uprzedza składającego oświadczenie. Jeżeli oświadczenie o odrzuceniu spadku jest składane na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym, oświadczenie o treści wskazanej w §31 w pkt. 1–4 zawiera się w treści oświadczenia o odrzuceniu spadku. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w treści oświadczenie klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.</u>
  71 + <u xml:id="u-11.17" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">§33. Oświadczenie, o którym mowa w §31, może dotyczyć więcej niż jednego dziecka.”.</u>
  72 + <u xml:id="u-11.18" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Niniejsza propozycja poprawki jest konsekwencją poprawki dotyczącej art. 101 §4 k.r.o. Skoro bowiem brak konieczności uzyskania zezwolenia sądu na odrzucenie spadku w imieniu dziecka zależeć ma od odrzucenia spadku przez innych zstępnych rodziców tego dziecka, to rodzic, składając oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka, będzie zobowiązany do złożenia oświadczenia w tym przedmiocie.</u>
  73 + <u xml:id="u-11.19" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jednocześnie zaproponowany §33 ma na celu wskazanie wprost na możliwość złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu więcej niż jednego dziecka, co służyć ma wyeliminowaniu ewentualnych wątpliwości mogących powstać na gruncie stosowania art. 101 §4 k.r.o., związanych ze składaniem oświadczenia woli w imieniu dwóch lub więcej dzieci w odniesieniu do warunku, zgodnie z którym zezwolenie sądu nie jest wymagane w sytuacji, gdy pozostali zstępni rodziców dziecka odrzucili spadek.</u>
  74 + <u xml:id="u-11.20" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do przedstawionej poprawki? Czy ze strony państwa posłów są uwagi? Nie widzę. Nie słyszę. Poprawkę przyjęliśmy.</u>
  75 + <u xml:id="u-11.21" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do zmiany 4. Mam pytanie. Poprawka 2 była na poprzednim posiedzeniu, w art. 3 „w pkt. 9 kropkę zastąpić średnikiem”. Rozumiem, że to jest aktualne?</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-12">
  78 + <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMinisterstwaSprawiedliwosciAndrzejVertun">Panie przewodniczący, wydaje się, że ta poprawka była już głosowana blokiem.</u>
  79 + </div>
  80 + <div xml:id="div-13">
  81 + <u xml:id="u-13.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, poprawka do zmiany 4 w art. 3?</u>
  82 + </div>
  83 + <div xml:id="div-14">
  84 + <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie. W art. 3 „w pkt 9 kropkę zastąpić średnikiem.”.</u>
  85 + <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Zmiana 4. Czy do zmiany 4 są uwagi? Nie ma. Przyjęliśmy.</u>
  86 + <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zmiana 5. Nie ma. Ze strony państwa posłów też nie ma? Nie słyszę sprzeciwu. Rozpatrzyliśmy.</u>
  87 + <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zmiana 6. Proszę.</u>
  88 + </div>
  89 + <div xml:id="div-15">
  90 + <u xml:id="u-15.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, czy można do zmiany 6? Tutaj mamy dwie uwagi o charakterze reakcyjnym, tak naprawdę ujednolicające z pozostałymi przepisami projektu. Proponujemy zastąpić sformułowanie: „powołani do spadku z ustawy” wyrazem „ustawowi”, czyli mielibyśmy spadkobierców ustawowych i konsekwentnie w zdaniu drugim w tym punkcie „pozostałych spadkobierców ustawowych wzywa się, jeżeli są sądowi znani”.</u>
  91 + </div>
  92 + <div xml:id="div-16">
  93 + <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak, jest zgoda. Jest zgoda, pani mecenas.</u>
  94 + <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zatem nie słyszę sprzeciwu. Przyjęliśmy.</u>
  95 + <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zmiana 7. Bez uwag. Przyjęliśmy.</u>
  96 + <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zmiana 8. Przyjęliśmy.</u>
  97 + <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zmiana 9. Proszę.</u>
  98 + </div>
  99 + <div xml:id="div-17">
  100 + <u xml:id="u-17.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, tutaj też dwie propozycje o charakterze redakcyjnym, ujednolicającym. W literze b we wprowadzeniu do wyliczenia proponujemy zrezygnować…</u>
  101 + <u xml:id="u-17.1" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  102 + <u xml:id="u-17.2" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">O, teraz dostałam, dostałam numer. Proszę poczekać.</u>
  103 + <u xml:id="u-17.3" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Proponujemy zrezygnować z czasownika modalnego „powinien”, czyli wyrazy…</u>
  104 + <u xml:id="u-17.4" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  105 + <u xml:id="u-17.5" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Nic nie mogę wyłączyć.</u>
  106 + <u xml:id="u-17.6" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">„Powinno wymieniać” proponujemy zastąpić wyrazem „zawiera”, czyli „postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku zawiera”. Dalej mamy wyliczenie. W tym wyliczeniu w pkt. 2 proponujemy ujednolicić liczbę używaną w stosunku do osób fizycznych i do osób prawnych, czyli mówilibyśmy o imieniu i nazwisku osoby fizycznej. Pkt 2 brzmiałby w sposób następujący: „wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł – ich imię, albo imiona, nazwisko, imiona rodziców” i dalej jak w tekście.</u>
  107 + </div>
  108 + <div xml:id="div-18">
  109 + <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun">Zgoda.</u>
  110 + </div>
  111 + <div xml:id="div-19">
  112 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jest zgoda. Czy są jeszcze inne uwagi? Zatem przyjęliśmy.</u>
  113 + <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do zmiany 10. Przepraszam. Proszę, pani poseł.</u>
  114 + <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  115 + <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Niestety mam problem z połączeniem. Już któryś raz próbuję się tam dobić, żeby zabrać głos, ale niestety jest jakiś problem na łączach.</u>
  116 + <u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Wiem, że przeszliśmy już dalej, ale mimo że się zgłaszałam, pan przewodniczący mnie nie widział. Czy mogę mieć jeszcze pytanie do tej wcześniejszej poprawki, do ust. 3 z tego artykułu?</u>
  117 + <u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę.</u>
  118 + <u xml:id="u-19.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  119 + <u xml:id="u-19.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tam zmieniliśmy „ze złożeniem zeznań przed przyrzeczeniem”, a było „pod przyrzeczeniem”. Czy mam rozumieć, że chodzi o to? Zastanawiam się, jaki jest sens takiego zapisu, skoro w dalszej części jest złożenie oświadczenia. Czy to musi mieć taką formułę, że jest równoznaczne ze złożeniem zeznań przed przyrzeczeniem? Jeżeli nie ma pouczenia wcześniejszego, to po co jest ta formuła, skoro to oświadczenie mamy złożyć dopiero w następstwie? W ramach dokumentu. Czemu ten przepis jest tak sformułowany?</u>
  120 + </div>
  121 + <div xml:id="div-20">
  122 + <u xml:id="u-20.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun">Przepraszam. Wydaje się, że w poprawce jest „pod przyrzeczeniem”. Nie wiem, jak pan przewodniczący to odczytał.</u>
  123 + <u xml:id="u-20.1" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  124 + <u xml:id="u-20.2" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun">Nie. W treści jest „pod przyrzeczeniem”. W §32 jest „pod przyrzeczeniem”, a pan przewodniczący przeczytał „przed przyrzeczeniem”. I dlatego jest moje pytanie.</u>
  125 + </div>
  126 + <div xml:id="div-21">
  127 + <u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKatarzynaFrydrych">Wydaje mi się, że w poprawce jest „pod przyrzeczeniem”, tak?</u>
  128 + </div>
  129 + <div xml:id="div-22">
  130 + <u xml:id="u-22.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun">Pani poseł przecież to potwierdza.</u>
  131 + </div>
  132 + <div xml:id="div-23">
  133 + <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych">Wydaje mi się, że to, że pan…</u>
  134 + </div>
  135 + <div xml:id="div-24">
  136 + <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Być może ja się przejęzyczyłem. Nikt mi nie zwrócił uwagi. Pani poseł wyłapała, ale potwierdzam zdanie, które prezentuje pani minister, że jest tak, jak pani mówi.</u>
  137 + <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  138 + <u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czyli jest „pod przyrzeczeniem”?</u>
  139 + <u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak.</u>
  140 + <u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Coś się zawiesiło. Zawiesiło się.</u>
  141 + <u xml:id="u-24.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jeżeli tak było, to przyznaję, że się przejęzyczyłem i jest tak, jak pani poseł… Nie wiem, czy nas słyszy. Jest tak, jak pani mówi, ale teraz już dalej nie pójdziemy.</u>
  142 + <u xml:id="u-24.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Jeśli nam się uda ponownie połączyć, to jeszcze będziemy prowadzić debatę. Czy są jeszcze uwagi, czy możemy przejść do zmiany 10?</u>
  143 + </div>
  144 + <div xml:id="div-25">
  145 + <u xml:id="u-25.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, zmiany 10 nie ma w art. 3. Powinniśmy przejść do art. 4.</u>
  146 + <u xml:id="u-25.1" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">To znaczy nie ma jej w druku i nie ma też takiej propozycji, żeby dodać zmianę 10 w art. 3.</u>
  147 + </div>
  148 + <div xml:id="div-26">
  149 + <u xml:id="u-26.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych">Bardzo przepraszam, ale czy to nie była poprawka głosowana na poprzednim posiedzeniu? Poprawka numer 2, o której właśnie mówił pan poseł, zwracając uwagę, że zastępowaliśmy w pkt. 9 kropkę, średnikiem. I z tej poprawki wynika, że dodawaliśmy pkt 10, dlatego wydaje mi się, że to już było rozstrzygnięte, ale można to jeszcze sprawdzić.</u>
  150 + <u xml:id="u-26.1" who="#PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych">Wydaje mi się, że była dyskusja na Podkomisji co do tej poprawki.</u>
  151 + </div>
  152 + <div xml:id="div-27">
  153 + <u xml:id="u-27.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Tak. Oczywiście. Panie przewodniczący, pani minister ma rację. Natomiast ta poprawka została już przegłosowana na pierwszym posiedzeniu podkomisji. Tam mamy 10 punktów i to jest już przyjęte w ramach projektu.</u>
  154 + </div>
  155 + <div xml:id="div-28">
  156 + <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Pani mecenas, zatem do którego artykułu przechodzimy teraz?</u>
  157 + </div>
  158 + <div xml:id="div-29">
  159 + <u xml:id="u-29.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Teraz do art. 4. Tu mamy poprawkę pani poseł Jaśkowiak, a jeśli zostanie odrzucona, to mamy też uwagę Biura.</u>
  160 + </div>
  161 + <div xml:id="div-30">
  162 + <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Szanowni państwo, przedstawiam poprawkę pani poseł Jaśkowiak w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw – druk numer 2977. „Wprowadza się następujące poprawki: skreśla się art. 4, skreśla się art. 11, skreśla się art. 12 w pkt. 1.”.</u>
  163 + <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę, pani mecenas.</u>
  164 + </div>
  165 + <div xml:id="div-31">
  166 + <u xml:id="u-31.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, te poprawki powinny być głosowane łącznie. To są tak naprawdę konsekwencje. Ostatnie dwie to są konsekwencje skreślenia art. 4.</u>
  167 + <u xml:id="u-31.1" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, natomiast jeśli chodzi o uwagi Biura do art. 4, to tutaj sygnalizujemy, że zmiana zaproponowana w tym artykule nie ma związku ani przedmiotowego, ani podmiotowego z projektem ustawy. Jako taka jest sprzeczna z §3 ust. 3 zasad techniki prawodawczej i §92 ust. 2 zasad techniki prawodawczej, które nie przewidują wprowadzania do projektów ustawy zmian niezwiązanych z jej podstawowym zakresem.</u>
  168 + </div>
  169 + <div xml:id="div-32">
  170 + <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję, pani mecenas. Stanowisko rządu?</u>
  171 + </div>
  172 + <div xml:id="div-33">
  173 + <u xml:id="u-33.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych">Jesteśmy przeciw poprawce.</u>
  174 + </div>
  175 + <div xml:id="div-34">
  176 + <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję bardzo. Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
  177 + <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto z państwa posłów jest za przyjęciem poprawki przedstawionej przez panią poseł Jaśkowiak? Proszę o naciśnięcie przycisku. Kto jest za? Dziękuję.</u>
  178 + <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto jest przeciw? Dziękuję.</u>
  179 + <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
  180 + <u xml:id="u-34.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy możemy już? Bardzo proszę.</u>
  181 + <u xml:id="u-34.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Mamy 3 głosy sprzeciwu. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
  182 + <u xml:id="u-34.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do art. 5. Czy są uwagi do art. 5?</u>
  183 + </div>
  184 + <div xml:id="div-35">
  185 + <u xml:id="u-35.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, zmianami? Czy generalnie do art. 5?</u>
  186 + </div>
  187 + <div xml:id="div-36">
  188 + <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Myślę, że ma pani rację. Zmianami.</u>
  189 + <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zmiana 1.</u>
  190 + </div>
  191 + <div xml:id="div-37">
  192 + <u xml:id="u-37.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">To do zmiany 1 nie mamy uwag. Nie ma też żadnej poprawki.</u>
  193 + </div>
  194 + <div xml:id="div-38">
  195 + <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zmiana 2.</u>
  196 + </div>
  197 + <div xml:id="div-39">
  198 + <u xml:id="u-39.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Do zmiany 2 mamy uwagę. Konkretnie do sformułowania użytego w tym przepisie „na podstawie odrębnych przepisów”. Zwracamy uwagę, że jest to pojęcie nieprecyzyjne. O ile jest to możliwe, ustawodawca powinien sprecyzować, o jakie przepisy dokładnie chodzi.</u>
  199 + </div>
  200 + <div xml:id="div-40">
  201 + <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Panie dyrektorze, bardzo proszę.</u>
  202 + </div>
  203 + <div xml:id="div-41">
  204 + <u xml:id="u-41.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun">Przyjmujemy do wiadomości tę uwagę, ale my nie zmieniamy tej części normy. Dopisujemy w niej tylko dostęp sądów do danych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków, dlatego uważamy, że ta uwaga niekoniecznie powinna być do nas kierowana. Prosimy zatem o jej nieuwzględnienie.</u>
  205 + </div>
  206 + <div xml:id="div-42">
  207 + <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy jest jakiś głos ze strony posłów? Najwyżej wrócimy.</u>
  208 + <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie ma sprzeciwów. Zmiana 2 została rozpatrzona.</u>
  209 + <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Art. 6. Przyjęliśmy.</u>
  210 + <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Art. 7?</u>
  211 + </div>
  212 + <div xml:id="div-43">
  213 + <u xml:id="u-43.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, tutaj mamy poprawkę pani poseł Jaśkowiak polegającą na skreśleniu art. 7. Mamy również poprawki zgłoszone przez pana przewodniczącego. Ich jest więcej niż jedna.</u>
  214 + </div>
  215 + <div xml:id="div-44">
  216 + <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">To może ta dalej idąca. Szanowni państwo posłowie, przedstawiam poprawkę zaproponowaną przez panią poseł Jaśkowiak w rządowym projekcie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw – druk 2977, „skreśla się art. 7”.</u>
  217 + <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto z państwa posłów jest za przyjęciem poprawki zaproponowanej przez panią poseł Jaśkowiak?</u>
  218 + <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  219 + <u xml:id="u-44.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
  220 + <u xml:id="u-44.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Głosowało 2 posłów. 2 osoby były przeciw. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
  221 + <u xml:id="u-44.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przedstawiam następną poprawkę do art. 7. Dotychczasową treść oznacza się jako pkt. 1 i dodaje w pkt. 2 w brzmieniu: „2) w art. 28 § 2 otrzymuje brzmienie: §2. Członek kolegium może upoważnić sędziego sądu, którego jest prezesem, do wykonywania w jego zastępstwie na posiedzeniu kolegium prawa członka kolegium.”.</u>
  222 + <u xml:id="u-44.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Celem poprawki jest uporządkowanie reprezentacji członka kolegium podczas jego nieobecności. Obowiązujące brzmienie przepisu nie określa, na czym polega udział upoważnionego sędziego w kolegium, w szczególności, czy ogranicza się on do biernej obecności na posiedzeniu, czy też aktywnego uczestnictwa. Wątpliwości interpretacyjne oraz rozbieżności w praktyce stosowania wskazanej regulacji uzasadniają konieczność zmian przepisu art. 28 § 2 u.s.p.</u>
  223 + <u xml:id="u-44.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi? Proszę bardzo.</u>
  224 + </div>
  225 + <div xml:id="div-45">
  226 + <u xml:id="u-45.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, ta poprawka i kolejne do prawa ustrojów sądów powszechnych zostały dostarczone nam na początku podkomisji. W naszej opinii wykraczają one poza zakres i tak, jak koleżanka wypowiadała nasze uwagi do Prawa o stowarzyszeniach, taki zakres poprawek jest niezgodny z wymienionymi wcześniej paragrafami 3 ust. 3 zasad techniki prawodawczej i 92 ust. 2 zasad techniki prawodawczej. W naszej ocenie jest to naruszenie nie tylko techniki prawodawczej, ale również budzi to wątpliwości co do zgodności z art. 2 Konstytucji, zasadą przyzwoitej legislacji i zasadą trzech czytań, ponieważ zgłoszenie ich na etapie posiedzenia podkomisji powoduje, że one nie były przedmiotem pierwszego czytania. Poza tym nie miałyśmy możliwości zapoznania się z tymi uwagami i nie jesteśmy w stanie ich oceniać na bieżąco w trakcie zgłaszania. Dziękuję.</u>
  227 + </div>
  228 + <div xml:id="div-46">
  229 + <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję bardzo. Pani poseł, proszę. Oddaję głos.</u>
  230 + <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  231 + <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Bardzo dziękuję. Niestety mam stały problem z połączeniem.</u>
  232 + <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">To nie było nas słychać w ogóle?</u>
  233 + <u xml:id="u-46.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Chyba rzeczywiście jest problem.</u>
  234 + <u xml:id="u-46.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Włączam. Już sekundę.</u>
  235 + <u xml:id="u-46.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  236 + <u xml:id="u-46.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy teraz będzie mnie słychać?</u>
  237 + <u xml:id="u-46.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jest sprzężenie. Nie da rady.</u>
  238 + <u xml:id="u-46.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie da rady, bo jest sprzężenie przez mikrofon. Nie da rady.</u>
  239 + <u xml:id="u-46.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie. Następuje sprzężenie, jeżeli komórka jest przy mikrofonie.</u>
  240 + <u xml:id="u-46.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Pani poseł nie może się połączyć przez tableta.</u>
  241 + <u xml:id="u-46.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">To co? Czytam po kolei te wszystkie poprawki. Tak mi się wydaje.</u>
  242 + </div>
  243 + <div xml:id="div-47">
  244 + <u xml:id="u-47.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, one powinny być przyjmowane kolejno, bo one są rozdzielne.</u>
  245 + </div>
  246 + <div xml:id="div-48">
  247 + <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Rozumiem. Dobrze. Ma pani rację.</u>
  248 + <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy jest sprzeciw do poprawki do art. 7? „Dotychczasową treść oznaczyć jako pkt. 1 i dodać pkt. 2 w brzmieniu”. Czy mamy sprzeciw do poprawki numer 3? Nie słyszę, nie widzę. Przyjęliśmy.</u>
  249 + <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka numer 4. „W art. 7 dodaje się pkt. 3 w brzmieniu: 3) w art. 36 §2 w zdaniu czwartym wyrazy „kolegium sądu apelacyjnego” zastępuje się wyrazami „kolegium sądu okręgowego.”. Uzasadnienie. Celem poprawki jest uporządkowanie zagadnień związanych z kolegiami sądów powszechnych. Przepis art. 36 określa zadania zgromadzenia ogólnego sędziów sądu okręgowego oraz liczbę i zasady wyborów delegatów do udziału w posiedzeniach kolegiów sądów zwoływanych w celu zaopiniowania kandydatów na stanowiska sędziów sądu okręgowego i sędziów sądu rejonowego. Wyborów delegatów dokonuje się w trybie równej liczbie członków kolegium sądu okręgowego, co uzasadnia zmianę w zdaniu czwartym art. 36 §2 u.s.p.</u>
  250 + <u xml:id="u-48.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Widzę panią poseł. Za chwilę oddam głos, ale najpierw muszę zapytać państwa legislatorów o zdanie. Proszę bardzo.</u>
  251 + </div>
  252 + <div xml:id="div-49">
  253 + <u xml:id="u-49.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Szanowny panie przewodniczący, tak jak powiedziałam przy poprawce 1, nie jesteśmy w stanie na bieżąco oceniać tych poprawek, ponieważ nie znałyśmy ich przed posiedzeniem podkomisji, a zastrzeżenia co do ich zgłoszenia dotyczą wszystkich poprawek do art. 7, które nie były przedmiotem pierwszego czytania. Dziękuję.</u>
  254 + </div>
  255 + <div xml:id="div-50">
  256 + <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję bardzo. Proszę, pani poseł. Może teraz nam się uda.</u>
  257 + <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  258 + <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy teraz mnie słychać?</u>
  259 + <u xml:id="u-50.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Słychać.</u>
  260 + <u xml:id="u-50.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  261 + <u xml:id="u-50.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Wreszcie udało mi się połączyć, więc szybko. Jeszcze wrócę do art. 4, którego rozstrzygnięcia, mówiąc szczerze, już pytałam o to wcześniej, nie znajduję tu uzasadnienia. Sprowadziliście państwo temat tylko i wyłącznie do uchylenia art. 10 ust. 1 w stosunku do stowarzyszeń, a np. fundacji w ogóle nie dotknęliście. W związku z tym nie rozumiem motywacji takiego właśnie zapisu. Co jest powodem? Dlaczego państwo znosicie ten zapis tylko i wyłącznie do stowarzyszeń, a nie np. w stosunku do innych podmiotów, mimo że takie ograniczenia też są w ustawach przewidziane. To po pierwsze.</u>
  262 + <u xml:id="u-50.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Po drugie, jesteśmy Nadzwyczajną Komisją Kodyfikacyjną, a proszę państwa w tym projekcie ustawy jest, mówiąc kolokwialnie, groch z kapustą. Prawo o stowarzyszeniach to nie kodeks. Prawo geodezyjne i kartograficzne to nie kodeks. Prawo ustroju sądów powszechnych to nie kodeks. Nie bardzo rozumiem jak ministerstwo, gdzie zasiadają prawnicy, sędziowie…</u>
  263 + <u xml:id="u-50.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Myślę, że powrócimy do tego w toku prac Komisji. Czy do tego, co powiedziała pani poseł, ministerstwo pragnie się odnieść? Nie. Dobrze. Dziękuję.</u>
  264 + <u xml:id="u-50.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy jest sprzeciw ze strony państwa posłów do zaprezentowanej poprawki? Nie ma. Przyjęliśmy.</u>
  265 + <u xml:id="u-50.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do poprawki numer 4. „W art. 4 dodaje się pkt. 3 w brzmieniu:  3) w art. 36 §2 w zdaniu czwartym…”. Nie, to już było. Przepraszam.</u>
  266 + <u xml:id="u-50.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">„W art. 7 dodaje się pkt 4 i 5 w brzmieniu: 4) w art. 57 §1 otrzymuje brzmienie:  §1. Każdy, kto spełnia warunki do objęcia stanowiska sędziego sądu powszechnego, o którym mowa w art. 55 §2, może zgłosić swoją kandydaturę na jedno stanowisko sędziowskie w terminie 14 dni od dnia obwieszczenia, o którym mowa w art. 20a §4.”;</u>
  267 + <u xml:id="u-50.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">„5) w art. 58 §1 otrzymuje brzmienie: §1 rozpatrzenie kandydatur odbywa się na tym samym posiedzeniu kolegium zwołanym przez prezesa właściwego sądu, na dzień przypadający nie później niż w terminie 14 dni od dnia zamieszczenia w systemie teleinformatycznym oceny kwalifikacji ostatniego kandydata.”.</u>
  268 + <u xml:id="u-50.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Celem poprawki jest usprawnienie postępowań w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim. Obejmuje ono skrócenie terminu zgłaszania kandydatur na stanowisko sędziowskie oraz określenie terminu kolegium, na którym rozpatrywane są kandydatury na stanowisko sędziowskie. Proponowane zmiany będą dotyczyły postępowań wszczętych po dniu wejścia w życie ustawy.</u>
  269 + <u xml:id="u-50.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Państwo mecenasi, uprzejmie proszę o zabranie głosu. Rozumiem, że tak jak poprzednio.</u>
  270 + </div>
  271 + <div xml:id="div-51">
  272 + <u xml:id="u-51.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, jesteśmy w stanie jedynie dysponować obowiązującym tekstem, sprawdzić to, czy one, mówiąc kolokwialnie, wchodzą w tekst, czyli czy są takie jednostki, czy ta zmiana jest w stanie ją zastąpić. Natomiast nie jesteśmy w stanie ocenić np. kolizji z aktualnie procedowanymi ustawami, bo akurat tutaj nie mamy takiego dostępu, plus wymagałoby to jednak czasu.</u>
  273 + </div>
  274 + <div xml:id="div-52">
  275 + <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję bardzo. Czy jest sprzeciw ze strony państwa posłów? Nie ma. Poprawka została przyjęta.</u>
  276 + <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka 6. „W art. 7 dodaje się pkt 6 w brzmieniu: 6) w art. 100 a) §4b otrzymuje brzmienie: §4b. Sędziemu, który powrócił na stanowisko sędziego lub został ponownie powołany na stanowisko sędziego, w razie przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku przysługuje jednorazowa odprawa w kwocie stanowiącej różnice między wysokością odprawy wyliczonej na dzień przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku a wysokością odprawy wypłaconej. W przypadku, o którym mowa w §1, odprawa przysługuje z chwilą osiągnięcia wieku 65 lat.”.</u>
  277 + <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">„b) po §4b dodaje się §4c w brzmieniu: §4c. Przepis §4b stosuje się również w razie spełnienia wymaganych warunków po dniu 11 sierpnia 2017 r.”.</u>
  278 + <u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, odrębnie do przepisów Kodeksu pracy, reguluje kwestie związane ze świadczeniem sędziów, którzy z uwagi na określenie w niej okoliczności, kończą aktywność zawodową i przechodzą w stan spoczynku. Przewidziana w tych przepisach odprawa ma charakter jednorazowy, co oznacza, że jest ona świadczeniem niepowtarzalnym. Prawo o ustroju sądów powszechnych na mocy art. 100 §4b przyznało jednak sędziom prawo do uzupełniającej odprawy w kwocie stanowiącą różnicę między wysokością odprawy wyliczonej na dzień przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku a wysokością odprawy wypłaconej poprzednio. Jednakże wskazana regulacja obejmuje wyłącznie przypadki powrotu na stanowisko zajmowane poprzednio albo stanowisko równorzędne poprzednio sędziego przeniesionego w stan spoczynku z powodu: zmiany ustroju sądu lub zmiany granic sądów okręgowych, jeżeli ustały przyczyny będące podstawą przeniesienia w stan spoczynku; choroby lub utraty sił uznany został przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego, jeżeli przedstawi zaświadczenie stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego, wydane przez lekarza orzecznika z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie odnosi się do innych przypadków powrotów do służby sędziowskiej, chociażby w sytuacji ponownego powołania na stanowisko sędziego po uprzednim zrzeczeniu się stanu spoczynku. Tożsamy brak regulacji dotyczy prokuratorów, którzy powrócili do czynnej służby w inny sposób niż wskazany odpowiednio stosowanej normie art. 100 §4b, bowiem art. 100 §4b znajduje zastosowanie do prokuratorów poprzez art. 127 §1 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze.</u>
  279 + <u xml:id="u-52.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">W poprawce przewiduje się nadanie nowego brzmienia art. 100 §4b poprzez uzupełnienie katalogu sytuacji stosowania odprawy uzupełniającej do sędziów, którzy przeszli w stan spoczynku i powrócili do służby albo zostali ponownie powołani na stanowisko sędziego. Regulacje obejmą sytuacje jednostkowe i będą miały pomijalny skutek z punktu widzenia finansowego. Jednorazowa odprawa wypłacona w sytuacji objętej projektowaną normą wypłacana jest w ramach bieżącej działalności sądu z zaplanowanych wydatków. Nie stanowi ona dodatkowego obciążenia finansowego, gdyż wypłacana jest nie w pełnej wysokości, ale w kwocie stanowiącej różnicę między wysokością odprawy wyliczonej na dzień przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku a wysokością odprawy wypłaconej.</u>
  280 + <u xml:id="u-52.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przepis z art. 71 §1 został uchylony ustawą z dnia 12 lipca 2017 r. z dniem 12 sierpnia 2017 r. Obejmował on inne sytuacje przeniesienia sędziego w stan spoczynku, bazując na niepełnieniu służby przez okres roku z powodu choroby lub płatnego urlopu dla podratowania zdrowia. Celem wypełnienia luki prawnej dla sędziów powracających do służby, będąc przeniesionymi w stan spoczynku w oparciu o art. 71 §1, proponuje się dodanie §4c do art. 100.</u>
  281 + <u xml:id="u-52.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy są uwagi? Nie widzę. Nie słyszę.</u>
  282 + <u xml:id="u-52.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy jest sprzeciw do poprawki? Nie słyszę. Poprawkę przyjęliśmy.</u>
  283 + <u xml:id="u-52.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka 7. „W art. 7 dodaje się pkt. 7 w brzmieniu: 7) w art. 106xa: z) w §3 wyrazy „sądu okręgowego, w którego okręgu” zastępuje się wyrazami „z okręgu sądowego, w którym”, b) §5 otrzymuje brzmienie: §5. Po upływie terminu, o którym mowa w §4, lub złożeniu przez asesora sądowego uwag do oceny kwalifikacji, prezes sądu okręgowego przedstawia do zaopiniowania kolegium sądu okręgowego kandydaturę asesora sądowego na wolne stanowisko sędziego sądu rejonowego wraz z oceną kwalifikacji i ewentualną oceną asesora sądowego.”.</u>
  284 + <u xml:id="u-52.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. W poprawce przewiduje się nadanie nowego brzmienia art. 106xa §5. Zgodnie z art. 106xa §5 w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 20 grudnia 2019 r., po upływie terminu, o którym mowa w §4 tego przepisu lub złożeniu przez asesora sądowego uwag do oceny kwalifikacji prezesa sądu okręgowego przedstawia do zaopiniowania kolegium sądu okręgowego kandydaturę asesora sądowego na wolne stanowiska sędziego sądu rejonowego, wraz z oceną kwalifikacji i ewentualnymi uwagami asesora sądowego, a następnie ustala termin zgromadzenia ogólnego sędziów sądu okręgowego, w czasie którego kandydatura będzie oceniana. Przed wyżej wymienioną nowelizacją przepis stanowił o „zgromadzaniu ogólnym sędziów okręgu”.</u>
  285 + <u xml:id="u-52.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jednocześnie na mocy tej samej nowelizacji organy samorządu sędziowskiego nie będą opiniowały kandydatów na wolne stanowiska sędziowskie, uzyskując jednocześnie prawo wyboru delegatów uprawnionych do uczestniczenia, z prawem głosu, w posiedzeniach kolegium zwoływanych w celu zaopiniowania kandydatów na stanowiska sędziowskie.</u>
  286 + <u xml:id="u-52.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">W związku z tym, że w praktyce treść art. 106xa §5 budzi wątpliwości co do przebiegu procedury zmierzającej do powołania asesora sądowego na stanowiska sędziego sądu rejonowego, a w szczególności organów biorących udział w tej procedurze oraz ich kompetencji, proponuje się jego nowelizację polegającą na wyeliminowaniu stwierdzenia, zgodnie z którym po przedstawieniu kandydatury asesora sądowego na stanowisko sędziego sądu rejonowego do zaopiniowania przez kolegium sądu okręgowego prezes sądu ustala termin zgromadzenia ogólnego sędziów sądu okręgowego.</u>
  287 + <u xml:id="u-52.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Charakter porządkujący ma również zmiana proponowana w art. 106xa §3. Przepis ten określa sposób wyłonienia sędziego wizytatora dokonującego oceny kwalifikacji asesora ubiegającego się na powołanie stanowiska sędziowskie, stanowiąc, że następuje to w drodze losowania pośród sędziów wizytatorów z obszarów danej apelacji przeprowadzających wizytację wydziałów sądów rejonowych (odesłanie do art. 37c §3). W dacie uchwalenia przepisu art. 106xa §3 wizytatorami mogli być jedynie sędziowie sądów apelacyjnych i sędziowie sądów okręgowych, a wizytacje w sądach rejonowych przeprowadzali wyłącznie sędziowie sądów okręgowych, zatem w celu zapewnienia bezstronności wizytatora dokonującego oceny kwalifikacji asesora z losowania zostali wyłączeni sędziowie sądu okręgowego, w którym okręgu ma siedzibę sąd, w którym asesor sądowy pełnił służbę. W aktualnym stanie prawnym wizytatorami mogą być również sędziwie sądów rejonowych, a wizytację w sądach rejonowych mogą przeprowadzać sędziowie sądów okręgowych i sędziowie sądów rejonowych, w związku z czym wyłączeniem z losowania należałoby objąć sędziów „z okręgu sądowego, w którym ma siedzibę sąd, w którym asesor sądowy pełnił służbę”.</u>
  288 + <u xml:id="u-52.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi ze strony państwa posłów? Czy są uwagi ze strony pani mecenas?</u>
  289 + </div>
  290 + <div xml:id="div-53">
  291 + <u xml:id="u-53.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Nie, panie przewodniczący. To znaczy uwagi tak jak poprzednio.</u>
  292 + </div>
  293 + <div xml:id="div-54">
  294 + <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak jak poprzednio. Dziękuję bardzo. Skoro nie słyszę sprzeciwu, poprawkę 7 przyjęliśmy.</u>
  295 + <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka 8. „W art. 7 dodaje się pkt. 8 w brzmieniu: 8) w art. 106zg §1 otrzymuje brzmienie: §1. Do asesorów sądowych stosuje się odpowiednio przepisy art. 47b §4–6, art. 67, art. 75b, art. 82, art. 83a, art. 85–90, art. 92 §3–6, art. 95 i art. 97.”.</u>
  296 + <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Na gruncie ustawodawstwa polskiego asesorzy sądowi stanowią jedyną grupę zawodową wśród szeroko pojętych pracowników wymiaru sprawiedliwości, której nie przysługuje prawo do gratyfikacji jubileuszowej, analogicznie jak ma to miejsce w przypadku sędziów (art. 92 §3), referendarzy sądowych (art. 151b §2b), asystentów sędziów (art. 155 §4), kuratorów sądowych (art. 19 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych), kierowników i specjalistów opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów (art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o opiniodawczych zespołach specjalistów), jak i urzędników i pracowników sądu (art. 16 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądu i prokuratury).</u>
  297 + <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Brak jest jednoznacznego określenia ratio legis uzasadniającego lukę w zakresie regulacji ustalającej tego typu świadczenie dla asesorów sądowych. Przyczyny obecnego stanu rzeczy prawdopodobnie należy upatrywać przywróceniu w 2017 r. asesury sądowej, która co do zasady rozpoczyna się bezpośrednio po ukończeniu aplikacji w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz przebiega na wstępnym etapie kariery zawodowej przyszłego sędziego, oraz trwa dłużej niż 4 lata. Tym samym kwestie możliwości osiągnięcia przez osobę będącą asesorem sądowym stażu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej uznano pierwotnie za pozbawioną relewantności.</u>
  298 + <u xml:id="u-54.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Za zasadnością projektowanej zmiany przemawia również fakt, że ustawa przewidziała dla asesorów sądowych dodatek stażowy po pięciu latach pracy do 20 lat pracy oraz tego, że prawo gratyfikacji jubileuszowej przysługuje także asesorom sądowym tzw. „starej asesury”. Zgodnie z poprzednio obowiązującym art. 136 §2, do asesorów sądowych, którym powierzono wykonanie czynności sędziowskich, w zastosowaniu znajdowały się przepisy dotyczące sędziów z wyjątkiem enumeratywnie wyłączonych. Tym samym prawo do gratyfikacji jubileuszowej było dla nich ustalone na takich samych zasadach jak dla sędziów.</u>
  299 + <u xml:id="u-54.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Istnieje grupa asesorów sądowych legitymująca się stażem pracy uprawniającym do otrzymania gratyfikacji jubileuszowej w okresie zatrudnienia na stanowisku asesora – osoby te mogą mieć dwudziestoletni lub nawet dłuższy czas pracy, w tym pracy w sądzie na stanowisku asystenta lub referendarza.</u>
  300 + <u xml:id="u-54.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dodanie w art. 92 §3–6 do wyliczenia zawartego w art. 106zg nie wymaga przepisu przejściowego, z tego względu, że wypłata gratyfikacji jubileuszowej będzie następować z chwilą jej wymagalności.</u>
  301 + <u xml:id="u-54.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Pani poseł, proszę bardzo.</u>
  302 + <u xml:id="u-54.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  303 + <u xml:id="u-54.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy teraz mnie słychać?</u>
  304 + <u xml:id="u-54.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak.</u>
  305 + <u xml:id="u-54.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  306 + <u xml:id="u-54.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">To bardzo dobrze. Panie przewodniczący, pan jako prowadzący podkomisję powinien odmówić przedstawienia tych poprawek, bo doskonale pan wie, że te poprawki nie powinny być procedowane w Nadzwyczajnej Komisji Kodyfikacyjnej, a pani minister, bo to ona reprezentuje ministerstwo i stamtąd pojawiły się te poprawki… Już nie wiem jakiego użyć zwrotu, ale ministerstwo powinno się wstydzić, że tak pracuje.</u>
  307 + <u xml:id="u-54.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Wczoraj uczestniczyłam w Europejskim Kongresie Ekonomicznym w Katowicach i pan minister Wójcik, były minister sprawiedliwości, mówił o potrzebie właściwej legislacji. Dzisiaj mamy przykład tego, jak rozumiecie właściwą legislację. To jest wręcz niedopuszczalne, żeby pojawiły się takie rozwiązania w ustawie, która jest procedowana w Nadzwyczajnej Komisji Kodyfikacyjnej. Pani minister, proszę mi wytłumaczyć, co wspólnego mają czytane przez pana propozycje poprawek, które dopiero w tej chwili słyszymy. Nawet trudno się…</u>
  308 + <u xml:id="u-54.14" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">I zerwało. Myślę, że pani poseł dokończy na posiedzeniu Komisji.</u>
  309 + <u xml:id="u-54.15" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy ze strony rządu jakiś komentarz, czy idziemy dalej?</u>
  310 + </div>
  311 + <div xml:id="div-55">
  312 + <u xml:id="u-55.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych">Panie przewodniczący, bez komentarza. Dziękuję bardzo.</u>
  313 + </div>
  314 + <div xml:id="div-56">
  315 + <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy jest sprzeciw do poprawki 8? Nie ma.</u>
  316 + <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do poprawki 9. „W art. 7 dodać pkt. 9 w brzmieniu: 9) w art. 149 §1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: 5) zdał egzamin referendarski, sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwokacki albo radcowski lub ukończył aplikację sędziowską albo aplikację prokuratorską lub uzyskał wpis na listę adwokatów albo wpis na listę radców prawnych albo został powołany przez Ministra Sprawiedliwości na notariusza.”.</u>
  317 + <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Poprawka przewiduje poszerzenie kręgu podmiotów uprawniających do ubiegania się o mianowanie na stanowisko referendarza sądowego określonego w art. 149 §1 pkt 5 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo ustroju sądów powszechnych. Projektuje się nadanie nowego brzmienia art. 149 §1 pkt 5, które umożliwi mianowanie na stanowisko referendarza sądowego nie tylko osób, które posiadają obywatelstwo polskie i korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich, są nieskazitelnego charakteru, ukończyły wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskały tytuł magistra prawa lub zagraniczne uznane w Polsce, ukończyły 24 lata oraz które zdały egzamin referendarski, sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwokacki lub radcowski lub ukończyły aplikację sędziowską albo aplikację prokuratorską, lecz również osób, które nabyły uprawnienia do wykonania zawodu adwokata, radcy prawnego lub które wykonują jeden z tych zawodów bez składania egzaminu zawodowego albo pozostały powołane przez Ministra Sprawiedliwości na notariusza. Projektuje się dodanie do wyliczenia zawartego w §1  pkt 5 tego przepisu kolejnej alternatywy rozłącznej stanowiącej przesłankę uprawniającą do ubiegania się o mianowanie na stanowisko referendarza sądowego w postaci legitymowania się wpisem na listę adwokatów albo listę radców prawnych albo powołania przez Ministra Sprawiedliwości na notariusza.</u>
  318 + <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nowelizacja tego przepisu stanowi realizację postulatu zawartego w Dezyderacie nr 261 Komisji do Spraw Petycji do Ministra Sprawiedliwości w sprawie ustawy z dnia  27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych uchwalonego na posiedzeniu w dniu 7 czerwca 2022 r. oraz petycji z dnia 13 kwietnia 2022 r. wniesionej w interesie publicznym.</u>
  319 + <u xml:id="u-56.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proponuje się zatem rozwiązanie, zgodnie z którym wymaganie zdania egzaminu adwokackiego, radcowskiego lub notarialnego, o którym mowa w obecnym brzmieniu art. 149 §1 pkt 5 będzie spełnione także w przypadku osób, którym na podstawie:  1) art. 66 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze przysługuje zwolnienie z wymogu odbycia aplikacji adwokackiej i złożenia egzaminu adwokackiego przez ubieganie się na wpis na listę adwokatów; 2) art. 25 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia  6 lipca 1982 r. o radcach prawnych przysługuje zwolnienie z wymogu odbycia aplikacji radcowskich i złożenia egzaminu radcowskiego przez ubieganie się o wpis na listę radców prawnych; 3) art. 12 §1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie przysługuje zwolnienie z wymogu odbycia aplikacji notarialnej i złożenie egzaminu notarialnego przez ubieganie się o powołanie na notariusza.</u>
  320 + <u xml:id="u-56.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nadto, biorąc charakter projektowanych zmian proponuje się regulacje objęte przepisem przejściowym (art. 10 ust.1). Proponuje się zatem uregulowanie sytuacji kandydatów do mianowania na wolne stanowisko referendarza sądowego, którzy dokonali zgłoszeń do postępowań konkursowych wszczętych przed wejściem w życia projektowanej regulacji.</u>
  321 + <u xml:id="u-56.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do poprawki 9? Czy ze strony państwa posłów są uwagi? Dziękuję. Przyjęliśmy.</u>
  322 + <u xml:id="u-56.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka numer 10. „Art. 7 dodaje się pkt 10 w brzmieniu: 10) w art. 151a §1c otrzymuje brzmienie: §1c. Minister Sprawiedliwości albo prezes sądu apelacyjnego wydaje decyzję w przedmiocie wniosku referendarza sądowego o przeniesienie na inne miejsce służbowe, mając na względzie racjonalne wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego, potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów, a także okolicznościami wynikające z uzasadnienia wniosku. W przypadku nieuwzględnienia wniosku referendarz może złożyć kolejny wniosek o przeniesienie nie wcześniej niż po upływie  3 lat, chyba że przyczyną nieuwzględnienia wniosku był jedynie brak wystarczającej liczby wolnych stanowisk referendarza sądowego w odniesieniu do liczby wniosków. Wniosek złożony przed upływem tego terminu pozostawia się bez rozpatrzenia.”.</u>
  323 + <u xml:id="u-56.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Celem poprawki jest zapewnienie właściwej organizacji sądownictwa oraz efektywności wymiaru sprawiedliwości. Referendarze sądowi wykonują zadania z zakresu ochrony prawnej, stąd regulacje dotyczące zmiany miejsca służbowego winny być ukształtowane analogiczne do sędziów. W przedmiocie wniosku referendarza sądowego o przeniesienie na inne miejsce służbowe decyzje podejmuje Minister Sprawiedliwości albo prezes sądu apelacyjnego, kierując się względami racjonalnego wykorzystania kadr sądownictwa powszechnego, potrzebami wynikającymi z obciążenia poszczególnych sądów, a także okolicznościami wynikającymi z uzasadnienia wniosku. Ponadto w przypadku uwzględnienia wniosku referendarz może złożyć kolejny wniosek o przeniesienie nie wcześniej niż po upływie 3 lat.</u>
  324 + <u xml:id="u-56.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do poprawki 10? Nie widzę. Przyjęliśmy.</u>
  325 + <u xml:id="u-56.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka numer 11. „W art. 7 dodaje się pkt 11 w brzmieniu: 11) w art. 155 §2 pkt 4 otrzymuje brzmienie: 4) ukończył 23 lata.”.</u>
  326 + <u xml:id="u-56.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Poprawka przewiduje zmianę w przepisach polegających na obniżeniu wieku kandydatów na stanowisko asystenta sędziego. Zmiana dotyczy art. 155 §2 pkt 4 i ma na celu umożliwienie zatrudnienie na stanowisko asystenta sędziego osoby, która ukończyła wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskała tytuł magistra lub zagraniczne studia uznane w Polsce w wieku nie jak dotychczas 24, a 23 lat. Obowiązujący obecnie cenzus wieku, określany w tym przepisie, został skorelowany z obowiązkiem ukończenia studiów prawniczych, które przy zachowaniu ciągłości nauki absolwent kończy co do zasady będąc w wieku 24 lat. Niemniej zdarzają się wyjątki od reguły i nie można całkowicie wykluczyć takiej sytuacji, w których przesłanka ukończenia 24 lat uniemożliwi niezasadnie zatrudnienie kandydatom spełniającym pozostałe kryteria wynikające z art. 155 §2 (np. osobom, które wcześniej rozpoczęły edukację, miały indywidualny tok nauczania, ukończyły zagraniczne studia adwokackie uznane w Polsce, które mogą trwać krócej niż 5 lat). Utrzymanie przesłanki wymaganego wieku, przy jednoczesnym obniżeniu go do poziomu lat 23, jest uzasadnione celem zachowania możliwości uwzględnienia w toku rekrutacji niewątpliwie ważkiego kryterium dla efektywności naboru kandydatów na asystentów sędziego, które stanowi dojrzałość. Przesłanka ta ma charakter obiektywny i racjonalne uzasadnienie merytoryczne w specyfice zdań wykonywanych przez asystentów sędziów, które wymagają nie tylko określonego poziomu wiedzy merytorycznej, ale i umiejętności oraz wykazania rzeczywistego spełnienia przesłanki nieskazitelności jej charakteru. Zgodnie z art. 155 §2a nabór kandydatów następuje w drodze konkursu, który ma na celu wyłonienie kandydata o największej wiedzy i najwyższych kwalifikacjach, predyspozycjach i zdolnościach ogólnych niezbędnych do wykonywania obowiązków asystenta sędziego.</u>
  327 + <u xml:id="u-56.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy jest sprzeciw do poprawki 11? Nie ma. Przyjęliśmy.</u>
  328 + <u xml:id="u-56.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka numer 12. „Po art. 7 dodać art. 7a w brzmieniu: Art. 7a. W ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych w art. 13 §2 otrzymuje brzmienie: §2, Minister Sprawiedliwości, na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, może delegować, na czas określony, sędziego sądu powszechnego, za jego zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego w sądzie administracyjnym.”.</u>
  329 + <u xml:id="u-56.14" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Konsekwencją przyjęcia niniejszej poprawki będzie konieczność odpowiedniego uzupełnienia odnośnika nr 1 – o ustawę z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych.</u>
  330 + <u xml:id="u-56.15" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie również konieczność przenumerowania artykułów ustawy. Zatem będzie to art. 8.</u>
  331 + <u xml:id="u-56.16" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Poprawka polegająca na zmianie art. 13 §2 z dnia 22 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych ma na celu umożliwienie elastycznego przypływu kadr stosownie do wymiaru sprawiedliwości. Pozwoli to na odpowiednie zarządzanie zasobami kadrowymi, a także efektywne wykorzystanie wiedzy i doświadczenie sędziów sądów powszechnych.</u>
  332 + <u xml:id="u-56.17" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Odpowiednikiem tego przepisu jest art. 77 §1 pkt 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych stanowiący, że Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego w sądzie administracyjnym – na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego – na czas określony, nie dłuższy niż 2 lata, albo nieokreślony.</u>
  333 + <u xml:id="u-56.18" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do poprawki 12? Proszę, pani poseł.</u>
  334 + <u xml:id="u-56.19" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  335 + <u xml:id="u-56.20" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zastanawiam się, jakie to siły powodują, że nie mogę się z państwem połączyć. Próbuję, próbuję i próbuję, w związku z tym nie usłyszałam odpowiedzi pani minister na pytanie, które zadałam przy poprzednim połączeniu. Jak to jest możliwe, że zgłaszacie państwo poprawki, które naruszają zasadę trzech czytań? Doskonale pani wie, pani minister, że w momencie kiedy zostanie to uchwalone w takiej wersji, jak państwo proponujecie, to naruszy to konstytucyjną zasadę trzech czytań, co do których Trybunał Konstytucyjny już nie będzie się musiał wypowiadać, bo zrobił to znacznie wcześniej kilka razy. To oznacza, że każdy zainteresowany będzie mógł się powołać na nieważność tych zapisów, bo zostały dokonane sprzecznie z Konstytucją. Jak to jest więc możliwe, że zasiadający w ministerstwie sędziowie, prawnicy, pozwalają sobie na takie rozwiązania, które w każdym aspekcie tej zgłoszonej poprawki naruszają regułę trzech czytań, naruszają zasadę prawidłowej legislacji?</u>
  336 + <u xml:id="u-56.21" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Chciałabym to usłyszeć od pana przewodniczącego, ponieważ przypuszczam... Niestety nie widzę , bo tracę łączność. Czy pan przewodniczący głosuje za tymi poprawkami? A jeżeli tak, to jak pan ocenia te poprawki w odniesieniu do zasady trzech czytań, do prawidłowej legislacji? Również panią minister, sędziego chciałabym zapytać – jak to jest możliwe, że Ministerstwo Sprawiedliwości zgłasza takie poprawki w ustawie procedowanej w Nadzwyczajnej Komisji Kodyfikacyjnej i jej podkomisji do spraw cywilnych. Ta podkomisja zajmuje się prawem cywilnym, w związku z tym, takim zakresem została w swoim działaniu objęta zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie regulacjami. Jak to jest możliwe, że państwo w ten sposób procedujecie, mając świadomość, że jest to pełnym naruszeniem obowiązującego prawa, w tym najwyższej ustawy, czyli Konstytucji. Proszę więc pana przewodniczącego i panią minister o udzielenie mi odpowiedzi w tym zakresie. Dziękuję.</u>
  337 + <u xml:id="u-56.22" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję, pani poseł. Czy jakiś głos ze strony?</u>
  338 + </div>
  339 + <div xml:id="div-57">
  340 + <u xml:id="u-57.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych">Panie przewodniczący, szanowni państwo, bardzo króciutko. Te poprawki, które w chwili obecnej na posiedzeniu podkomisji zgłasza pan poseł mają, użyję tego słowa, naprawić błędy i niedoskonałości, które już w chwili obecnej funkcjonują w Prawie o ustroju sądów powszechnych, które budzą wątpliwości interpretacyjne.</u>
  341 + <u xml:id="u-57.1" who="#PodsekretarzstanuwMSKatarzynaFrydrych">Ponadto nie rozumiem stanowiska pani poseł – przecież część poprawek ma usprawnić proces nominacyjny sędziów i asesorów. Część poprawek, a zwłaszcza ta poprawka, która dotyczy nagrody jubileuszowej dla asesorów, którzy do chwili obecnej takiego uprawnienia nie mają i są jedyną grupą wyłączoną ze służby wymiaru sprawiedliwości, któremu taka nagroda nie przysługuje, zatem nie rozumiem dlaczego pani poseł oponuje przeciwko tym poprawkom. Bardzo dziękuję.</u>
  342 + </div>
  343 + <div xml:id="div-58">
  344 + <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Proszę, pani poseł. Proszę.</u>
  345 + <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  346 + <u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Pani minister, pani mnie chyba nie słuchała albo udaje, że nie słuchała, bo ja powiedziałam o czymś zupełnie innym. To nie jest kwestia treści poprawek, bo one wymagają zapoznania się, a my nawet nie mamy czasu, żeby się z nimi zapoznać, żeby odnieść je do obowiązującego stanu prawnego, na co zresztą Biuro Legislacyjne zwróciło uwagę, że poprawki słyszy dopiero w odczytywaniu na posiedzeniu podkomisji. W związku z tym nie odnosimy się od strony merytorycznej do treści tych poprawek, tylko do strony formalnej.</u>
  347 + <u xml:id="u-58.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zupełnie nie rozumiem tego zarzutu z pani strony, że państwo chcecie poprawić, tylko poprawiacie źle, bo jeżeli ktoś zaskarży te przepisy, to doskonale pani wie, że powołując się na konstytucję, będą one nieważne. Jak chcecie poprawić coś co ma być złe? Zróbcie projekt ustawy, wnieście go do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i tam zgodnie z obowiązującymi przepisami będziemy procedować. Jeżeli one będą zasługiwały na uwzględnienie, to je poprzemy, ale nie można robić rozwiązania, które z założenia jest sprzeczne z konstytucją.</u>
  348 + <u xml:id="u-58.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zarzuca mi pani, że nie rozumie, dlaczego nie chcę poprawić sytuacji określonych osób w wymiarze sprawiedliwości. Tu nie chodzi o to, by naprawić, tylko stwórzmy przepisy, których nikt nie podważy. Pani powinna o tym doskonale wiedzieć jako prawnik i sędzia.</u>
  349 + <u xml:id="u-58.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy jest sprzeciw ze strony państwa posłów do poprawki 12? Nie słyszę.</u>
  350 + <u xml:id="u-58.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do poprawki 13. „Po art. 7a dodać art. 7b w brzmieniu: Art. 7b. W ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 3 w ust.2 uchyla się pkt 4; 2) – chyla się art. 6.”.</u>
  351 + <u xml:id="u-58.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Konsekwencją przyjęcia niniejszej poprawki będzie konieczność odpowiedniego uzupełnienia odnośnika nr 1 – o ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa.</u>
  352 + <u xml:id="u-58.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Konsekwencją tej poprawki będzie również konieczność przenumerowania artykułów ustawy. Zatem będzie to art. 9.</u>
  353 + <u xml:id="u-58.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Następnie sformułowanie albo kolejna poprawka, np. że „Dotychczasową treść  art. 8 oznacza się jako art. 10”.</u>
  354 + <u xml:id="u-58.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Poprawka mająca na celu zmianę ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o Krajowej Radzie Sądownictwa ma charakter porządkujący. Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępców Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych powołuje Minister Sprawiedliwości (art. 112 §3), zaś zastępców rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie apelacyjnym oraz zastępców rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie okręgowym powołuje Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych (art. 112 §6 i §7). Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych oraz Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych powołuje Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Ministra Obrony Narodowej i Krajowej Rady Sądownictwa (art. 40 §2).</u>
  355 + <u xml:id="u-58.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do poprawki 13? Czy jest sprzeciw do poprawki 13? Przyjęliśmy.</u>
  356 + <u xml:id="u-58.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka 14. To już jest art. 8.</u>
  357 + <u xml:id="u-58.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę, pani mecenas.</u>
  358 + </div>
  359 + <div xml:id="div-59">
  360 + <u xml:id="u-59.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Jest poprawka pani poseł Jaśkowiak do art. 8.</u>
  361 + </div>
  362 + <div xml:id="div-60">
  363 + <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Już mam. Bardzo dziękuję, pani mecenas.</u>
  364 + <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Szanowni państwo posłowie, przedstawiam poprawkę pani poseł Jaśkowiak „w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks Cywilny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2977) w art. 8 skreśla się dodawany art. 5a w ust. 1 pkt 6”.</u>
  365 + <u xml:id="u-60.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do głosowania.</u>
  366 + <u xml:id="u-60.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto z państwa posłów jest za przyjęciem poprawki wniesionej przez panią poseł Jaśkowiak? Kto z państwa posłów jest przeciw poprawce wniesionej przez panią poseł Jaśkowiak?</u>
  367 + <u xml:id="u-60.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. I kto się wstrzymał?</u>
  368 + <u xml:id="u-60.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy możemy podać wyniki?</u>
  369 + <u xml:id="u-60.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przeciw 1. Tak?</u>
  370 + <u xml:id="u-60.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie muszą głosować.</u>
  371 + <u xml:id="u-60.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję bardzo. Pytanie do państwa mecenasów – czy mogę przejść do poprawki 14?</u>
  372 + </div>
  373 + <div xml:id="div-61">
  374 + <u xml:id="u-61.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Tak, panie przewodniczący. Jeżeli nie ma innych uwag do art. 8, to w takiej sytuacji tak.</u>
  375 + </div>
  376 + <div xml:id="div-62">
  377 + <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Widzę panią poseł Barbarę Dolniak. Proszę bardzo, oddaję głos pani poseł…i się zawiesiło. Chciała zabrać głos i się zawiesiło.</u>
  378 + <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze, to przechodzę do poprawki 14. „Po art. 8 dodać art. 8a w brzmieniu:  Art. 8a. W ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie ojczyzny art. 233 otrzymuje brzmienie:  Art. 233. W przypadku zwolnienia prokuratora do spraw wojskowych, będącego żołnierzem zawodowym, z zawodowej służby wojskowej, pozostaje on na stanowisku prokuratora w danej jednostce organizacyjnej prokuratury niezależnie od liczby stanowisk prokuratorskich w tej jednostce.”.</u>
  379 + <u xml:id="u-62.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">„II. Po art. 11 dodać art. 11a w brzmieniu: Art. 11a. Sędzia sądu wojskowego zwolniony z zawodowej służby wojskowej, który pozostaje na stanowisku sędziego w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, przechodzi z tym dniem w stan spoczynku.”.</u>
  380 + <u xml:id="u-62.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Konsekwencją przyjęcia niniejszej poprawki będzie konieczność odpowiedniego uzupełnienia odnośnika nr 1 – o ustawę z dnia 11 marca 2022 r. o obronie ojczyzny.</u>
  381 + <u xml:id="u-62.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie również konieczność przenumerowania artykułów ustawy.</u>
  382 + <u xml:id="u-62.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Poprawka ma na celu uporządkowanie wzajemnej relacji przepisów regulujących stosunek służbowy sędziego sądu wojskowego i stosunek wynikający z pełnienia służby wojskowej w przypadku zwolnienia z tej służby.</u>
  383 + <u xml:id="u-62.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę, pani poseł.</u>
  384 + <u xml:id="u-62.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  385 + <u xml:id="u-62.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Teraz znowu się załapałam. Składanie tych poprawek i ich treść pokazuje, jak Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje – niechlujnie, niesystemowo, wrzuca wrzutki, nie ocenia całości obowiązującego aktu prawnego. W wypowiedzi pani minister usłyszeliśmy, w nawiązaniu do mojego pytania, że nie chce poprawić sytuacji. To pokazuje, proszę państwa, jaki macie styl pracy. Kompletnie nie nadajecie się do tego, by procedować projekty ustaw. Do jednej ustawy wrzucacie wszystko, co wam się przypomni. Pani minister, a może jest jeszcze jakiś projekt ustawy, który trzeba poprawić? Dorzućcie wszystko. Może dorzućcie o rolnictwie, dorzućcie o węglu, bo to też trzeba poprawić. Tu też popełniliście mnóstwo błędów. O mieszkalnictwie dorzućcie, bo tu też popełniliście dużo błędów w trakcie prac parlamentu.</u>
  386 + <u xml:id="u-62.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Takie tłumaczenie pokazuje, jak nieprawidłowo pracuje Ministerstwo Sprawiedliwości… Bo się komuś coś przypomniało, bo ktoś coś dokładnie przeczytał. Proszę państwa takie uchwalanie prawa powoduje, że jest ono niezgodne z Konstytucją i wystarczy się tylko na to powołać, by zainteresowany mógł zakwestionować te przepisy. Państwo doskonale o tym wiecie. W związku z tym powinniście to inaczej przeprocedować. Czas, który teraz marnujecie, powinniście przeznaczyć na projekt ustawy właściwie procedującej te tematy.</u>
  387 + <u xml:id="u-62.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Panie przewodniczący, słyszę, że pan za każdym razem mówi, że do tych poprawek nie ma sprzeciwu. Niestety nie uczestniczę w głosowaniu, bo nie jestem członkiem podkomisji, ale zgłaszam. Moje wypowiedzi powinny być jasnym dowodem na to, że sprzeciwiam się takim propozycjom. Pan powinien je głosować, bo ja sprzeciw mogę złożyć, tylko nie mogę głosować. Wypowiedzi są wyrazem sprzeciwu, a pan za każdym razem mówi „nie słyszę sprzeciwu”.</u>
  388 + <u xml:id="u-62.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Pani poseł, bo nie słyszeliśmy sprzeciwu. Natomiast jeżeli składa pani sprzeciw…</u>
  389 + <u xml:id="u-62.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  390 + <u xml:id="u-62.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Ale panie przewodniczący, jak ja mówię, że tego robić nie wolno, to jest jednoznaczne ze sprzeciwem.</u>
  391 + <u xml:id="u-62.14" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie. Pani poseł…</u>
  392 + <u xml:id="u-62.15" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  393 + <u xml:id="u-62.16" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. To teraz mówię głośno i wyraźnie – mówię panu, że zgłaszam sprzeciw do pana poprawki.</u>
  394 + <u xml:id="u-62.17" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tu słyszę, że nie może pani zgłosić.</u>
  395 + <u xml:id="u-62.18" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  396 + <u xml:id="u-62.19" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Ja nie mogę głosować.</u>
  397 + <u xml:id="u-62.20" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie. Nie, zupełnie.</u>
  398 + <u xml:id="u-62.21" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  399 + <u xml:id="u-62.22" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Zapytam inaczej. Panie przewodniczący, przecież pan jest prawnikiem. Czy pan nie uważa, że powinien pan zgłosić sprzeciw wobec takich poprawek i poddać je pod głosowanie, żeby inni posłowie mogli zareagować na takie propozycje? Nawet nie pracujemy merytorycznie nad tym, bo Biuro Legislacyjne nie jest w stanie odnieść się do tych poprawek. Powinien pan w najgorszej sytuacji zarządzić przerwę w posiedzeniu podkomisji, żebyśmy mogli je przeczytać, odnieść się. Już pomijając inne kwestie, które podniosłam, ale żeby chociaż Biuro Legislacyjne mogło się odnieść merytorycznie do tych poprawek. Przecież przechodzi pan do kolejnych poprawek ot tak, bo nie ma sprzeciwu. Kto ma go złożyć z członków podkomisji, skoro nikt nie odniósł tego do obowiązujących przepisów, bo nie zdążył, nie ocenił merytorycznie tych poprawek. Tak wygląda dzisiejsza praca podkomisji.</u>
  400 + <u xml:id="u-62.23" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Wielce szanowna pani poseł, będą jeszcze prace – przede wszystkim Komisji. I na Komisji będzie...</u>
  401 + <u xml:id="u-62.24" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  402 + <u xml:id="u-62.25" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Panie przewodniczący, przepraszam, że wchodzę w słowo, ale potem na Komisji słyszymy, że podkomisja dokładnie, wszechstronnie przepracowała i w związku z tym nie ma już potrzeby do tego wracać, że to już zostało przedyskutowane. Jak pan będzie mógł powołać się na takie wypowiedzi, skoro podkomisja wcale nad tymi poprawkami nie pracuje? Przecież Biuro Legislacyjne od razu na początku powiedziało, że dostało je dzisiaj i nie ma możliwości merytorycznie zapoznać się z tymi poprawkami, bo nikt nie przeczytał treści aktu prawnego, by odnieść te poprawki do całości. Jak mamy odnieść się do tego, czy one są dobre, czy złe, skoro nie możemy ich porównać do treści aktu prawnego obowiązującego? Jak Biuro Legislacyjne ma zająć stanowisko, skoro tak jak i posłowie otrzymali te poprawki właśnie w trakcie posiedzenia podkomisji? Nie uważa pan, że pan jako przewodniczący powinien zarządzić przerwę, żeby można było merytorycznie ocenić te poprawki? Już pomijam kwestię, że one w ogóle nie powinny być procedowane? To nie jest praca podkomisji, która potem pozwala na powiedzenie w czasie prac Komisji, że była wszechstronna, merytoryczna praca. Na ten moment dziękuję.</u>
  403 + <u xml:id="u-62.26" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Chciałbym przejść do faktycznego procedowania pani uwag. Mam prośbę o pomoc do Biura Legislacyjnego – bardzo chętnie poddam pod głosowanie, tylko czy w tej chwili jest sprzeciw ze strony pani poseł wniesiony do konkretnej poprawki, czy nie wiem, do czegoś innego. Proszę sformułować, żebyśmy wiedzieli.</u>
  404 + <u xml:id="u-62.27" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  405 + <u xml:id="u-62.28" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Panie przewodniczący, przed chwilą czytał pan poprawkę dotyczącą sądów wojskowych.</u>
  406 + <u xml:id="u-62.29" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak. Poprawka 14, art. 8</u>
  407 + <u xml:id="u-62.30" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  408 + <u xml:id="u-62.31" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Właśnie tak. W projekcie ustawy w ogóle nie ma mowy o sądach.</u>
  409 + <u xml:id="u-62.32" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Wojskowych.</u>
  410 + <u xml:id="u-62.33" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  411 + <u xml:id="u-62.34" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przepraszam. Wojskowych. W związku z tym składam sprzeciw przeciwko takiej poprawce.</u>
  412 + <u xml:id="u-62.35" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze.</u>
  413 + <u xml:id="u-62.36" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  414 + <u xml:id="u-62.37" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przed chwilą słyszałam, że nie mogę złożyć. Chociaż wydaje mi się, że…</u>
  415 + <u xml:id="u-62.38" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nie. Może pani złożyć.</u>
  416 + <u xml:id="u-62.39" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  417 + <u xml:id="u-62.40" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Właśnie.</u>
  418 + <u xml:id="u-62.41" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Będziemy głosować.</u>
  419 + <u xml:id="u-62.42" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  420 + <u xml:id="u-62.43" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tylko nie mogę głosować, ale sprzeciw mogę zgłosić. I dlatego zgłaszam sprzeciw.</u>
  421 + <u xml:id="u-62.44" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Pani poseł, już dostałem informację. Tak, jak najbardziej może pani zgłosić i będziemy to głosować. Dziękuję.</u>
  422 + <u xml:id="u-62.45" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Pani poseł Barbara Dolniak zgłosiła sprzeciw do poprawki numer 14 i będziemy głosować tę poprawkę. Kto z państwa posłów jest za przyjęciem poprawki numer 14, czyli po art. 8 dodać art. 8a w brzmieniu? Kto jest z państwa posłów za przyjęciem tej poprawki? Kto z państwa posłów jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  423 + <u xml:id="u-62.46" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Już możemy? Proszę bardzo. Poprawka została przyjęta. Zagłosowało dwóch posłów.</u>
  424 + <u xml:id="u-62.47" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do poprawki numer 15. To jest artykuł…</u>
  425 + <u xml:id="u-62.48" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę bardzo.</u>
  426 + </div>
  427 + <div xml:id="div-63">
  428 + <u xml:id="u-63.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Panie przewodniczący, przed poprawką 15 jest jeszcze art. 9.</u>
  429 + </div>
  430 + <div xml:id="div-64">
  431 + <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak, pani mecenas. Bardzo dziękuję. Art. 9.</u>
  432 + </div>
  433 + <div xml:id="div-65">
  434 + <u xml:id="u-65.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Biuro nie ma uwag do art. 9.</u>
  435 + </div>
  436 + <div xml:id="div-66">
  437 + <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy ze strony państwa posłów są uwagi do art. 9? Nie widzę. Rozpatrzyliśmy.</u>
  438 + <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy do art. 10. Tu mam uprzejmą prośbę do pań legislatorek. Mam poprawkę 15, to jest art. 10 ust. 1. Czy rozpatrywaliśmy art. 10 ust. 2? Ta poprawka była na poprzedniej podkomisji.</u>
  439 + </div>
  440 + <div xml:id="div-67">
  441 + <u xml:id="u-67.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, już sprawdzamy.</u>
  442 + </div>
  443 + <div xml:id="div-68">
  444 + <u xml:id="u-68.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoPrawaCywilnegoMSAndrzejVertun">Wydaje się, że nie było głosowane.</u>
  445 + </div>
  446 + <div xml:id="div-69">
  447 + <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czyli będą dwie poprawki.</u>
  448 + </div>
  449 + <div xml:id="div-70">
  450 + <u xml:id="u-70.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Nie, panie przewodniczący, do tej pory żadna poprawka do art. 10 nie została przyjęta.</u>
  451 + </div>
  452 + <div xml:id="div-71">
  453 + <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Przepraszam, jeszcze powrócę, bo widzę tu poprawkę pani poseł Jaśkowiak do art. 9 ust.1.</u>
  454 + </div>
  455 + <div xml:id="div-72">
  456 + <u xml:id="u-72.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Panie przewodniczący, ona już była głosowana razem z poprawką do art. 1. Została odrzucona.</u>
  457 + </div>
  458 + <div xml:id="div-73">
  459 + <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze, czyli wszystkie poprawki pani poseł Jaśkowiak były już procedowane.</u>
  460 + <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzę zatem do poprawki. „W art. 10 ust. 1 nadać brzmienie: 1. Do prac wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustaw zmienianych w art. 2, art. 3 i art. 7 pkt 9 i 11 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.”.</u>
  461 + <u xml:id="u-73.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Poprawka ma na celu wprowadzenie przepisów przejściowych do wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy konkursów na wolne stanowisko referendarza sądowego oraz konkursów dotyczących naboru kandydatów do zatrudnienia na stanowisko asystenta sędziego. Prowadzić się je będzie według przepisów zmienionej ustawy – Prawo o ustrojów sądów powszechnych, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.</u>
  462 + <u xml:id="u-73.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do zaprezentowanej poprawki? Nie ma.</u>
  463 + <u xml:id="u-73.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę, pani poseł. Proszę. Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
  464 + <u xml:id="u-73.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  465 + <u xml:id="u-73.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Składam sprzeciw ze względów, które złożyłam. Czy mnie słychać?</u>
  466 + <u xml:id="u-73.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak. Zrozumiałem. Będziemy głosować. Jest złożony sprzeciw.</u>
  467 + <u xml:id="u-73.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  468 + <u xml:id="u-73.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Panie przewodniczący, mam pytanie do pana jako do przewodniczącego podkomisji, żeby mi pan przytoczył uzasadnienie, dla którego zagłosował pan za poprzednią poprawką, choć ten akt prawny nie jest objęty trzema czytaniami. Dlaczego pan zagłosował za poprawką, mimo że doskonale wiemy, że ona narusza trzy czytania? Mimo, że nie przedyskutowaliśmy jej merytorycznie. Mimo, że narusza zasadę prawidłowej legislacji. Proszę nam powiedzieć, jakie argumenty przemawiają za tym, że państwo głosujecie za tą poprawką. To odniosę również do poprawki, którą pan odczytał przed chwilą.</u>
  469 + <u xml:id="u-73.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję, pani poseł. Został złożony sprzeciw do poprawki 15, czyli art. 10 ust. 1. Poddaję tę poprawkę pod głosowanie.</u>
  470 + <u xml:id="u-73.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki do art. 10 ust.1? Proszę o naciśnięcie właściwego przycisku. Kto jest za? Kto z państwa posłów jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  471 + <u xml:id="u-73.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
  472 + <u xml:id="u-73.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dwóch posłów głosowało za. Poprawka została rozpatrzona.</u>
  473 + <u xml:id="u-73.14" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka numer 3 z poprzedniej podkomisji. To jest „art. 10 ust. 2 nadać brzmienie: Do spadków otwartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepis z art. 101 §4 ustawy zmienionej w art. 2, jeżeli termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku nie upłynął przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Zaproponowana poprawka ma charakter doprecyzowujący. Nie budzi wątpliwości, że art. 101 §4 ustawy zmienionej w art. 2 powinien znaleźć zastosowanie do spadków otwartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku nie upłynął przed dniem wejścia w życie ustawy”. Dziękuję.</u>
  474 + <u xml:id="u-73.15" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi do poprawki w art. 10 ust. 2?</u>
  475 + </div>
  476 + <div xml:id="div-74">
  477 + <u xml:id="u-74.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Panie przewodniczący, przepraszam, nie mamy formy pisemnej tej poprawki, ale tak na słuch to jest to poprawka, która została zgłoszona w wyniku uzgodnienia z nami – między rządem a nami, przed rozpoczęciem prac Komisji. Dziękuję.</u>
  478 + </div>
  479 + <div xml:id="div-75">
  480 + <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy do przedstawionej poprawki jest sprzeciw? Nie ma. Poprawkę przyjęliśmy.</u>
  481 + <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzę do poprawki numer 16. Proszę, pani mecenas.</u>
  482 + </div>
  483 + <div xml:id="div-76">
  484 + <u xml:id="u-76.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Przepraszam, panie przewodniczący, mamy jeszcze uwagę legislacyjną do ust. 3.</u>
  485 + </div>
  486 + <div xml:id="div-77">
  487 + <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Tak. Bardzo proszę.</u>
  488 + </div>
  489 + <div xml:id="div-78">
  490 + <u xml:id="u-78.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Czyli przed poprawką.</u>
  491 + </div>
  492 + <div xml:id="div-79">
  493 + <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przed poprawką 16. Tak, proszę.</u>
  494 + </div>
  495 + <div xml:id="div-80">
  496 + <u xml:id="u-80.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Wnioskujemy o to, żeby w ostatnim zdaniu – nie, przepraszam, to jest jedno i to samo zdanie, ale w ostatnich wyrazach tego zdania przed wyrazami „w brzmieniu dotychczasowym” dodać wyrazy „ustawy zmienianej w art. 3”, czyli przepis kończyłby się wyrazami: „stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 3 w brzmieniu dotychczasowym”. Tam w naszej ocenie brakuje tego uzupełnienia.</u>
  497 + </div>
  498 + <div xml:id="div-81">
  499 + <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jest zgoda, pani mecenas. Dziękuję, przechodzę do poprawki 16. „W art.10 dodać ust. 4 w brzmieniu: 4. Przepisy art. 57 §1 i art.58 §1 ustawy zmienionej w art.7 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do obwieszczeń o wolnych stanowiskach sędziowskich opublikowanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy oraz do postępowań w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim wszczętych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.”.</u>
  500 + <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Poprawka ma charakter porządkujący. Określając regulacje interpersonalne, zapobiega wątpliwościom interpretacyjnym w zakresie stosowania przepisów. Poprawka zakłada, że do obwieszczeń o wolnych stanowiskach sędziowskich opublikowanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy oraz do postępowań w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim wszczętym po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy będzie się stosować przepisy ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.</u>
  501 + <u xml:id="u-81.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy jest sprzeciw do poprawki?</u>
  502 + <u xml:id="u-81.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  503 + <u xml:id="u-81.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Sprzeciw.</u>
  504 + <u xml:id="u-81.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Dziękuję. Czy są uwagi? Nie ma uwag. Poddaję zatem pod głosowanie poprawkę 16 tj. „art. 10 dodać ust. 4”.</u>
  505 + <u xml:id="u-81.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto z państwa posłów jest za przyjęciem poprawki 16? Kto jest za? Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
  506 + <u xml:id="u-81.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę o podanie wyników. Jeden poseł za. Poprawka została przyjęta. Dziękuję.</u>
  507 + <u xml:id="u-81.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy możemy przejść do art. 11?</u>
  508 + </div>
  509 + <div xml:id="div-82">
  510 + <u xml:id="u-82.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Tak, panie przewodniczący.</u>
  511 + </div>
  512 + <div xml:id="div-83">
  513 + <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Poprawka 17. „Art. 11. Kadencja władz stowarzyszenia, która została przedłużona na podstawie art. 10 ustawy ust.1f ustawy zmienionej w art. 4 w brzmieniu dotychczasowym ulega zakończeniu z dniem wyborów władz stowarzyszenia na nową kadencję, jednak nie później niż w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie niniejszego przepisu.”.</u>
  514 + <u xml:id="u-83.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Uzasadnienie. Przedmiotowa poprawka ma na celu dostosowanie daty zakończenia dotychczasowej kadencji władz stowarzyszenia do przewidywanego zakończenia procedowania projektu i wejścia ustawy w życie. Już obecnie można stwierdzić, że dotychczasowa data 31 maja 2023 r. nie jest datą, w której możliwe byłoby wdrożenie projektowanego rozwiązania. Stąd zaproponowano termin 60 dni od dnia wejścia w życie przepisu. Dziękuję.</u>
  515 + <u xml:id="u-83.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są uwagi do poprawki 17, art. 11?</u>
  516 + <u xml:id="u-83.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  517 + <u xml:id="u-83.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Zgłaszam sprzeciw, panie przewodniczący, ale chciałabym zapytać o kwestię formalną. Czy to jest możliwe? Mogę?</u>
  518 + <u xml:id="u-83.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dobrze. Proszę, pani poseł.</u>
  519 + <u xml:id="u-83.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  520 + <u xml:id="u-83.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Składam sprzeciw do tego artykułu, jak składałam sprzeciw do art. 4, ale chciałam zapytać, ponieważ zrozumiałam, że w głosowaniu głosowała tylko jedna osoba. Czy mamy w tej sytuacji kworum do głosowania?</u>
  521 + <u xml:id="u-83.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kworum mamy, pani poseł. Posłowie nie są zobligowani do głosowania i nie muszą głosować.</u>
  522 + <u xml:id="u-83.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  523 + <u xml:id="u-83.10" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">A czy możemy ponownie sprawdzić kworum?</u>
  524 + <u xml:id="u-83.11" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Możemy ponownie sprawdzić kworum.</u>
  525 + <u xml:id="u-83.12" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poseł Barbara Dolniak (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
  526 + <u xml:id="u-83.13" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">To bardzo proszę, bo jeden głos to trochę za mało.</u>
  527 + <u xml:id="u-83.14" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Pani poseł, rozumiem. Składa pani wniosek o sprawdzenie kworum. Za chwilę przejdę do sprawdzenia kworum. Czy jest jeszcze jakaś uwaga ze strony pani poseł? Nie ma. Dobrze, to oddaję głos, bo widziałem panią mecenas. Proszę bardzo.</u>
  528 + </div>
  529 + <div xml:id="div-84">
  530 + <u xml:id="u-84.0" who="#LegislatorMonikaBiesOlak">Panie przewodniczący, tylko uwaga formalna. Numeracja tego artykułu i kolejnego ulegnie zmianie w związku z dodaniem kolejnych nowelizacji do projektu.</u>
  531 + </div>
  532 + <div xml:id="div-85">
  533 + <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Tak, słuszna uwaga. Będzie uwzględniona.</u>
  534 + </div>
  535 + <div xml:id="div-86">
  536 + <u xml:id="u-86.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Jeśli można, panie przewodniczący.</u>
  537 + </div>
  538 + <div xml:id="div-87">
  539 + <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Proszę.</u>
  540 + </div>
  541 + <div xml:id="div-88">
  542 + <u xml:id="u-88.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Jeszcze jedno. Wprowadzenie poprawki do tego przepisu jest konieczne. To znaczy nie przesądzając o tym, czy akurat w takim brzmieniu jak zaproponowano, biorąc pod uwagę datę, którą mamy w przedłożeniu, tam ta kadencja miałaby się zakończyć nie później niż 31 maja 2023 r. Biorąc pod uwagę proces zaawansowania prac nad tym projektem, jest to data nierealna. Mówimy o procesie ustawodawczym, więc zmiana w zakresie art. 11 i tak jest konieczna.</u>
  543 + </div>
  544 + <div xml:id="div-89">
  545 + <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję bardzo. Mam tu prośbę. Rozumiem, że głosujemy. Najpierw sprawdzamy kworum, a potem głosujemy. Dobrze.</u>
  546 + <u xml:id="u-89.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Szanowni państwo posłowie, mam uprzejmą prośbę o zajęcie miejsca i oddanie jakiegokolwiek głosu. Sprawdzamy kworum, czyli proszę o dowolne naciśnięcie przycisku w celu sprawdzenia kworum.</u>
  547 + <u xml:id="u-89.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Już możemy? Proszę bardzo. Jest jeden. A nie, głosowało dwóch. Mamy kworum.</u>
  548 + <u xml:id="u-89.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Teraz głosujemy poprawkę 17, art. 11.</u>
  549 + <u xml:id="u-89.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy już możemy?</u>
  550 + <u xml:id="u-89.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto z państwa posłów jest za przyjęciem poprawki 17 w art. 11? Kto jest za? Dziękuję.</u>
  551 + <u xml:id="u-89.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto się wstrzymał?</u>
  552 + <u xml:id="u-89.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
  553 + <u xml:id="u-89.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Poprawka została przyjęta.</u>
  554 + <u xml:id="u-89.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Czy możemy przejść do art. 12?</u>
  555 + </div>
  556 + <div xml:id="div-90">
  557 + <u xml:id="u-90.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">Tak, panie przewodniczący.</u>
  558 + </div>
  559 + <div xml:id="div-91">
  560 + <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Teraz jest pytanie do pań mecenas. W art. 12 pkt 1 dodać pkt. 1a – czy myśmy to omawiali?</u>
  561 + </div>
  562 + <div xml:id="div-92">
  563 + <u xml:id="u-92.0" who="#LegislatorMagdalenaKlorek">To było głosowane i ten punkt jest już przyjęty.</u>
  564 + </div>
  565 + <div xml:id="div-93">
  566 + <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Jest już przyjęty. Dziękuję bardzo.</u>
  567 + <u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Czy są inne uwagi do art. 12? Nie ma.</u>
  568 + <u xml:id="u-93.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Przechodzimy zatem do całości głosowania.</u>
  569 + <u xml:id="u-93.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Nim przejdę do całości głosowania, ponieważ to jest, tak mi się wydaje, ostatnie posiedzenie podkomisji w tej kadencji, bo byśmy nie zdążyli, to zacznę od podziękowań.</u>
  570 + <u xml:id="u-93.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Chciałem bardzo podziękować za pracę paniom legislatorkom. Bardzo dziękuję. Chciałem bardzo podziękować za wniesione projekty przez resort Ministerstwa Sprawiedliwości. Chciałem podziękować za pracę pań, które dzielnie pracowały wraz ze mną w Komisji i państwu posłom, którzy pracowali. Oczywiście wszystkim życzę, żebyśmy się spotkali w następnej kadencji, w tych samych rolach. Mam nadzieję, że tak będzie.</u>
  571 + <u xml:id="u-93.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">A teraz przechodzimy do głosowania końcowego. Kto z państwa posłów jest za przyjęciem całości projektu ustawy? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  572 + <u xml:id="u-93.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzLorek">Dziękuję. Proszę o podanie wyników. Głosowało 2 posłów za. Projekt został przyjęty i zostanie przedłożony na posiedzeniu Komisji. Dziękuję. Zamykam obrady.</u>
  573 + </div>
  574 + </body>
  575 + </text>
  576 + </TEI>
  577 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/nzk/201923-sjm-nzkxx-00006-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-nzkxx-00006-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej /nr 6/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej /nr 6/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#NZK">6</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-20</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="LegislatorPrzemyslawSadlon" role="speaker">
  27 + <persName>Legislator Przemysław Sadłoń</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon" role="speaker">
  30 + <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Przemysław Sadłoń</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="PoselAnnaMariaZukowska" role="speaker">
  33 + <persName>Poseł Anna Maria Żukowska</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="PoselLukaszSchreiber" role="speaker">
  36 + <persName>Poseł Łukasz Schreiber</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="PoselRobertKropiwnicki" role="speaker">
  39 + <persName>Poseł Robert Kropiwnicki</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekAst" role="speaker">
  42 + <persName>Przewodniczący poseł Marek Ast</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="SekretarzKomisjiMaciejZaremba" role="speaker">
  45 + <persName>Sekretarz Komisji Maciej Zaremba</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski" role="speaker">
  48 + <persName>Stały ekspert Komisji Krzysztof Koźmiński</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="StalyekspertKomisjiMarcinOlszowka" role="speaker">
  51 + <persName>Stały ekspert Komisji Marcin Olszówka</persName>
  52 + </person>
  53 + <person xml:id="StalyekspertKomisjiMarekChmaj" role="speaker">
  54 + <persName>Stały ekspert Komisji Marek Chmaj</persName>
  55 + </person>
  56 + <org xml:id="NZK" role="committee">
  57 + <orgName>Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej</orgName>
  58 + </org>
  59 + </particDesc>
  60 + </profileDesc>
  61 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/nzk/201923-sjm-nzkxx-00006-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z druku nr 2263. Informuję, że posiedzenie zostało zwołane na podstawie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo serdecznie witam państwa posłów osobiście i zdalnie uczestniczących w dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Witam przedstawiciela wnioskodawców pana ministra Łukasza Schreibera. Witam również naszych ekspertów pana profesora Marka Chmaja, pana profesora Krzysztofa Koźmińskiego i pana doktora Marcina Olszówkę. W posiedzeniu uczestniczy jako lobbysta pan Mikołaj Kozłowski, którego też serdecznie witam.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę państwa, w związku z tym, że pracujemy dzisiaj w trybie zdalnym, to poproszę o zalogowanie się do systemu i naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na dzisiejszym posiedzeniu. Chwilkę poczekamy. Mamy kworum? Tak, ale jest kworum. Wobec tego proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 8 osób, a zatem kworum Komisja posiada.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje kontynuację rozpatrywania poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Na poprzednim posiedzeniu przystąpiliśmy już do szczegółowego rozpatrywania projektu ustawy. Rozpatrzyliśmy zmianę nr 1 i poprawkę do tej zmiany. W tej chwili możemy przystąpić, jeżeli oczywiście nie ma innych jeszcze poprawek do zmiany nr 1, aczkolwiek tę zmianę rozpatrzyliśmy… Rozumiem, że na tym etapie poprawki nie będą już zgłaszane.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany nr 2. Tutaj do zmiany nr 2 pan profesor…</u>
  15 + </div>
  16 + <div xml:id="div-2">
  17 + <u xml:id="u-2.0" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Jeszcze chciałbym do zmiany nr 1…</u>
  18 + </div>
  19 + <div xml:id="div-3">
  20 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie profesorze, oczywiście. Jeżeli pan ma jakieś uwagi, to jak najbardziej, aczkolwiek mówię, że formalnie tę zmianę już rozpatrzyliśmy jako Komisja. Dobrze, proszę bardzo. Tylko proszę w takim razie włączyć mikrofon.</u>
  21 + </div>
  22 + <div xml:id="div-4">
  23 + <u xml:id="u-4.0" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Panie przewodniczący, szanowni państwo, moje uwagi będą się odnosić do zmiany  nr 1, czyli mam rozumieć, że do art. 216 ust. 5. Tak? Cały czas chciałbym podkreślić, że określenie zawarte w tym przepisie „potrzeby obronne Rzeczypospolitej Polskiej” jest zbyt obszerne i niedookreślone.</u>
  24 + <u xml:id="u-4.1" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Szanowni państwo, w zasadzie jest to klauzula generalna, na podstawie której można wyprowadzić poza rygory budżetowe, czyli poza ograniczenia zawarte w tym przepisie, wszystkie wydatki bezpośrednio lub pośrednio związane z potrzebami obronnymi. W tym można wyprowadzić poza tę klauzulę wydatki na infrastrukturę techniczną, drogi, które wpływają na obronność, mosty, linie i dworce kolejowe, tabor kolejowy i drogowy, lotniska. Pamiętamy, że samoloty dla VIP były zakupione z budżetu obronnego. Wydatkowano na to prawie 2 mld zł. Też służą potrzebom obronnym. Do tego linie energetyczne i same zakłady energetyczne, porty morskie i rzeczne, sieci wodnokanalizacyjne, szpitale, a nawet uczelnie medyczne służą potrzebom obronnym, jak i uczelnie wojskowe.</u>
  25 + <u xml:id="u-4.2" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Przechodząc zatem do konkluzji ze zmianą nr 1, chciałbym wskazać, że określenie „potrzeby obronne” nie jest tożsame z określeniem „uzbrojenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej”. „Uzbrojenie” czy zbliżone określenie będzie bardziej precyzyjne, natomiast użycie niedookreślonego pojęcia „potrzeby obronne” może spowodować, że blisko 1/3 budżetu państwa, jeżeli nie połowa, będzie wydatkowana poza limitem wskazywanym w art. 216 ust. 5. Dziękuję bardzo.</u>
  26 + </div>
  27 + <div xml:id="div-5">
  28 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie profesorze. Te uwagi są zbieżne z tymi, które były już zgłaszane w trakcie poprzedniego posiedzenia Komisji. Czy pan poseł się zgłasza?</u>
  29 + </div>
  30 + <div xml:id="div-6">
  31 + <u xml:id="u-6.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Tak, bo trochę w nawiązaniu do tego, co mówił pan profesor, ale też chciałem rzeczywiście… To jest dzisiaj prawdziwa rzecz. Dzisiaj rano dziennikarz w ważnym medium, zresztą rządowym, zapytał mnie o Centralny Port Komunikacyjny:  „Ale co wy myślicie o CPK, bo przecież CPK jest ważny dla potrzeb obronnych?”. Trochę mnie to oczywiście natchnęło w kontekście dzisiejszej dyskusji, że przecież CPK też może być z tego finansowany za chwilę. Zdaje się, że to jest ogromny wydatek dla budżetu państwa i się okaże, że będzie z tego finansowany. Oczywiście rząd może być za, ale jednak to finansowanie linii kolejowych pod Lubawką ma średni związek, choć oczywiście może mieć wielkie zastosowanie dla potrzeb obronnych.</u>
  32 + <u xml:id="u-6.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">W nawiązaniu chciałem zapytać wnioskodawcę, ale też i państwa posłów. Gdybyśmy to zmienili nie na potrzeby obronne, tylko na finansowanie sił zbrojnych, rzeczywiście wtedy jest na potrzeby wojskowe w sensie takich, żeby to było absolutnie dookreślone, że to nie jest szeroko na potrzeby obrony, tylko na finansowanie wojska, bo to by jednak to zawężało. Chciałbym tak generalnie, ogólnie zapytać państwa, co o tym myślą. Przepraszam, bo trochę wracamy do zmiany nr 1, ale to jednak się uciera pewien pogląd.</u>
  33 + <u xml:id="u-6.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Pana przewodniczącego też chciałem zapytać, bo do tego projektu nie mamy chyba ciągle opinii Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego. Czy zwracaliśmy się do tych instytucji, jednak dość istotnych z powodów ustrojowych? Jak widzimy, tu mogą być sprawy wątpliwe w takim sensie, że mogą trafiać do sądownictwa. Jeżeli oni nie przesłali opinii, to wypadałoby ich jednak o to zapytać, czy SN i TK zamierzają w ogóle przesłać opinie do tego projektu. Gdyby pan przewodniczący był łaskaw wystąpić może do tych instytucji…</u>
  34 + </div>
  35 + <div xml:id="div-7">
  36 + <u xml:id="u-7.0" who="#SekretarzKomisjiMaciejZaremba">Sąd Najwyższy jest informowany, jak i TK.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-8">
  39 + <u xml:id="u-8.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Ale o posiedzeniach. Rozumiem, że nie zaszczycili nas swoją obecnością, ale może warto byłoby ich grzecznie zapytać na piśmie, czy zamierzają wyrazić opinie do projektu, co jest oczywiście ich prawem nie obowiązkiem. Dobrze by jednak było, gdybyśmy przynajmniej w dokumentacji komisyjnej mieli też to, że ich zapytaliśmy. Po prostu.</u>
  40 + </div>
  41 + <div xml:id="div-9">
  42 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie pośle, oczywiście rozumiem też, że poinformowanie o posiedzeniu Komisji jest zaproszeniem do zgłaszania ewentualnych uwag, ale jeśli to w jakiś sposób miałoby poprawić komfort pracy członków Komisji, to oczywiście możemy zwrócić się i do pani prezes Małgorzaty Manowskiej, i do pani prezes Julii Przyłębskiej, czy jest taki zamiar, aby stosowne uwagi ewentualnie zgłosić.</u>
  43 + </div>
  44 + <div xml:id="div-10">
  45 + <u xml:id="u-10.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Jeżeli Sejm pracuje nad tym i jest powołana Komisja, to warto, żeby te instytucje, jeżeli nie chcą, to też będzie to milcząca… Brak odpowiedzi czy milczenie też będzie odpowiedzią dla nas w jakiś sposób, ale żeby nie było tak, że oni po prostu nie wiedzieli. Uważam, że to jest istotne.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-11">
  48 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie pośle, jak najbardziej. Proszę, pan mecenas.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-12">
  51 + <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Tytułem wyjaśnienia, bo teraz na stronie Sejmu w zakładce o wniesionych projektach podglądamy sobie informację dotyczącą skierowania do konsultacji. Projekt był kierowany do SN do konsultacji. Ze strony nie wynika, aby taka opinia o projekcie wpłynęła ze strony SN. Poza SN projekt był skierowany do konsultacji z prokuratorem generalnym, Naczelną Radą Adwokacką, Krajową Radą Radców Prawnych, Prokuratorią Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, Narodowym Bankiem Polskim, Radą Dialogu Społecznego, Rzecznikiem Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz izbami gospodarczymi.</u>
  52 + <u xml:id="u-12.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Jeżeli chodzi o TK, to jest to organ, który nie ma takiego uprawnienia wynikającego z przepisów prawa. Nie ma uprawnienia do opiniowania projektów aktów prawnych na etapie ich rozpatrywania w Sejmie, więc…</u>
  53 + </div>
  54 + <div xml:id="div-13">
  55 + <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">No tak, bo TK później ocenia te projekty. Czyli gdyby uprzednio zgłaszał uwagi i brał udział w procesie legislacyjnym, byłaby tutaj pewna istotna przeszkoda.</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-14">
  58 + <u xml:id="u-14.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Panie przewodniczący, jak dobrze pamiętam, to chyba oni mają prawo do uczestniczenia w posiedzeniach Komisji. Tam są wprost w regulaminie wpisani, że mogą uczestniczyć, bo to jest w części regulaminu dotyczącej zmian w konstytucji. Jeżeli więc są zawiadamiani, a domniemywam, że pan przewodniczący ich zawiadamia, więc mogą się wypowiedzieć, jeśli nie chcą nas zaszczycać obecnością.</u>
  59 + </div>
  60 + <div xml:id="div-15">
  61 + <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, panie pośle. Proszę, pan minister Łukasz Schreiber.</u>
  62 + </div>
  63 + <div xml:id="div-16">
  64 + <u xml:id="u-16.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, co do TK, to już chyba padła odpowiedź. Natomiast odniosę się do propozycji zmiany, którą zaproponował pan poseł Robert Kropiwnicki, dotyczącej sił zbrojnych i zastąpienia nimi wyrazów „potrzeb obronnych”. Nie wiem jak członkowie Komisji, ale sam w imieniu wnioskodawców byłbym gotowy poprzeć taką zmianę, gdybyśmy też usłyszeli deklarację, że dzięki temu pan poseł zagłosuje. Nie mówię już, że za całym projektem, ale choćby za tym, żeby ten projekt wyszedł z Komisji i był dalej rozpatrywany. Myślę, że na taką zmianę można byłoby się zgodzić, jeżeli ona rzeczywiście wzbudza tak duże wątpliwości. Gdyby pan poseł to zadeklarował, to moje wsparcie jest także dla takiej propozycji.</u>
  65 + </div>
  66 + <div xml:id="div-17">
  67 + <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo dziękuję.</u>
  68 + </div>
  69 + <div xml:id="div-18">
  70 + <u xml:id="u-18.0" who="#PoselLukaszSchreiber">A jeżeli to ma tylko służyć wydłużeniu teraz tej dyskusji, to jest to pewnie mało sensowne.</u>
  71 + </div>
  72 + <div xml:id="div-19">
  73 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ale jesteśmy cały czas w procesie legislacyjnym i rozumiem, że po prostu na jakimś kolejnym etapie, nawet w drugim czytaniu, gdyby projekt wyszedł z Komisji, to taką zmianę można byłoby zaproponować.</u>
  74 + <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Teraz przechodzimy do zmiany nr 2. Poproszę pana mecenasa o uwagi, które były już omawiane, ale też nie, na tym etapie.</u>
  75 + </div>
  76 + <div xml:id="div-20">
  77 + <u xml:id="u-20.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Dziękuję bardzo. Jeżeli chodzi o zmianę nr 2, to zakłada ona dodanie rozdziału XIa, rozdziału jednoartykułowego, składającego się z trzech ustępów. Do tej zmiany zgłosiliśmy już wcześniej ogólne uwagi. One zostały też sformułowane w materiale, który przedstawiliśmy, więc bardzo skrótowo i ogólnie odniosę się czy powtórzę te najważniejsze.</u>
  78 + <u xml:id="u-20.1" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">W naszej ocenie z uwagi na przyjętą konstrukcję, która zakłada, że przejęcie majątku przez Skarb Państwa nie będzie skutkiem rozstrzygnięcia przez jakiś organ, tylko ono będzie następowało z mocy prawa… Uwzględniając bardzo ogólne przesłanki, które się znalazły w proponowanym ust. 1, tj. możliwość domniemywania, że majątek jest lub może być wykorzystywany w taki sposób, o jakim mowa w tym przepisie, z tych względów można mieć wątpliwość, czy tego rodzaju konstrukcja czy założenie jednak nie pozostawia ustawodawcy zwykłemu zbyt dużej swobody w zakresie właśnie określania tych wszystkich szczegółowych kwestii, które tak naprawdę w procesie stosowania tego przepisu będą niezwykle istotne. To jest uwaga generalna, która odnosi się do tego przepisu.</u>
  79 + <u xml:id="u-20.2" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Uwagi szczegółowe o charakterze techniczno-legislacyjnym czy redakcyjnym też przedstawiliśmy. Pierwsza dotyczy umiejscowienia tych przepisów. Wnioskodawcy proponują, aby był to odrębny rozdział – tak jak wspomniałem, rozdział XIa. W naszej ocenie, biorąc pod uwagę materię dodawanych przepisów, proponowalibyśmy, aby jednak umieścić ten dodawany przepis w ramach rozdziału II, tj. rozdziału dotyczącego wolności, praw i obowiązków człowieka i obywatela. Na roboczo zaproponowaliśmy, aby to był art. 64a. W zależności od tego, czy Komisja tę uwagę czy rekomendację weźmie pod uwagę czy też nie, będziemy przedstawiać kolejne szczegółowe propozycje. Może tak zróbmy.</u>
  80 + <u xml:id="u-20.3" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Najpierw być może dyskusja niech się skoncentruje wokół tego, jak w ogóle państwo zapatrują się na propozycję niewyodrębniania tych przepisów w odrębnym rozdziale, tylko zawarcia ich w ramach rozdziału II konstytucji. To oczywiście wiązałoby się z rezygnacją z tytułu rozdziału. No i w zależności od tego, w którą stronę dyskusja pójdzie, my w następnej fazie rozpatrywania przedstawimy bardziej szczegółowe uwagi, również te dotyczące brzmienia tytułu proponowanego rozdziału. Dziękuję bardzo.</u>
  81 + </div>
  82 + <div xml:id="div-21">
  83 + <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Pan profesor, proszę bardzo.</u>
  84 + </div>
  85 + <div xml:id="div-22">
  86 + <u xml:id="u-22.0" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Szanowni państwo, mam szereg uwag dotyczących projektowanego przepisu – uwag zarówno z pozycji teoretyka, jak i praktyka. Przede wszystkim podzielam te wnioski, do których doszło Biuro Legislacyjne, iż systematyka przepisu jest wadliwa.</u>
  87 + <u xml:id="u-22.1" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Widziałbym ten przepis nie tyle w rozdziale XIa, tylko w rozdziale XI, czyli w rozdziale dotyczącym stanów nadzwyczajnych. Co więcej, te przesłanki, które są wskazane na początku przepisu w ust. 1, tak naprawdę zawierają zarówno przesłanki stanu wojennego, jak zbrojna napaść na terytorium RP, bądź stanu wyjątkowego, bo przesłanką stanu wyjątkowego jest przecież zagrożenie bezpieczeństwa obywateli. Przeniesienie tego przepisu do rozdziału XI pozwoli na wykorzystanie tych regulacji wtedy, gdy będzie zarządzony właściwy stan nadzwyczajny. Będzie to spójne z regulacjami rozdziału XI, zwłaszcza z art. 228 ust. 1, który wskazuje, że w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny. Rozumiem, że skoro jest propozycja nowego przepisu, to zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, a zatem w sytuacji szczególnego zagrożenia wprowadzamy odpowiedni stan nadzwyczajny i te regulacje mogą mieć wtedy miejsce.</u>
  88 + <u xml:id="u-22.2" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Wiele pojęć zawartych w zmianie nr 2, czyli w art. 234a, to pojęcia nieostre bądź niespójne, których użycie może powodować bardzo dużą kolizję z innymi przepisami konstytucji, zwłaszcza z przepisami zawartymi w rozdziale II. Kolizja ta może spowodować, iż niektóre przepisy rozdziału II nie będą stosowane, a zatem w procesie legislacyjnym może się okazać, że trzeba będzie zastosować art. 235 ust. 5.</u>
  89 + <u xml:id="u-22.3" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Szanowni państwo, jeżeli ustawa o zmianie konstytucji dotyczy przepisów rozdziałów I, II lub XII, określone podmioty mogą zażądać od marszałka Sejmu zarządzenia referendum zatwierdzającego. Czy te przepisy dotyczą rozdziałów I, II lub XII? Proszę państwa, zdecydowanie tak, bo z tych przepisów wynika, że majątek może być odebrany, a konstytucja zawiera zasadę naczelną w rozdziale I, że RP chroni własność i prawo dziedziczenia.</u>
  90 + <u xml:id="u-22.4" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Jeżeli będę rozumiał, że przejęcie z mocy prawa i bez odszkodowania jest wywłaszczeniem, to zgodnie z art. 21 ust. 2 wywłaszczenie jest dopuszczalne na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem, chyba że to jest przepadek rzeczy, ale zgodnie z art. 46 konstytucji, a to jest przepis rozdziału II, przepadek rzeczy może nastąpić tylko na podstawie orzeczenia sądu. Widzimy więc tu kolizję projektowanego przepisu z przepisami gwarancyjnymi z rozdziału II i z zasadą naczelną z rozdziału I.</u>
  91 + <u xml:id="u-22.5" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">W przepisie tym także wskazano, że własność może być odebrana, tymczasem ustrojodawca w art. 64 ust. 3 konstytucji wskazuje, że własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy. Nie odebrana, a ograniczona i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Odebranie własności, odebranie majątku będzie zatem w kolizji z art. 64 ust. 3.</u>
  92 + <u xml:id="u-22.6" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Dalej, proszę państwa, mamy tutaj majątek osób fizycznych niebędących obywatelami polskimi oraz osób prawnych. Zwróćmy uwagę na pojęcie osoby prawnej. Może to dotyczyć spółek kapitałowych, czyli spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, w tym także spółek, których częściowym lub większościowym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Może to dotyczyć także fundacji, bo są osobami prawnymi, stowarzyszeń, partii politycznych wpisanych do ewidencji prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Warszawie, a także gmin, powiatów i samorządów województw, bo one też mają osobowość prawną.</u>
  93 + <u xml:id="u-22.7" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Będzie to dotyczyć także kościołów i związków wyznaniowych. Proszę państwa, tym przepisem możemy ściągnąć na swoje głowy duży problem. Może się okazać, że kościoły czy związki wyznaniowe zarejestrowane w Polsce, mające osobowość prawną, mogą stracić na tej podstawie składniki swojego majątku. Nie wspominam już o konkordacie będącym szczególną umową międzynarodową. Nie wspominam i o tym, że zapewne żaden kościół, w tym także Kościół katolicki, nie był pytany w tym zakresie o opinię.</u>
  94 + <u xml:id="u-22.8" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Osobowość prawną mają też szkoły wyższe, instytuty badawcze, Polska Akademia Nauk, a także związki zawodowe. Może związki zawodowe też się poczują zagrożone tym przepisem, a może będą chciały się wypowiedzieć.</u>
  95 + <u xml:id="u-22.9" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Osobowość prawną mają również stowarzyszenia o statusie specjalnym, tym Polski Czerwony Krzyż, który być może będzie chciał pomagać ofiarom konfliktu poza naszymi granicami, ofiarom po obu stronach – i po stronie agresora, i po stronie obrońcy. Na podstawie tego przepisu PCK może się obawiać utraty składników swojego majątku. Osobowość prawną posiada także przykładowo Polski Związek Łowiecki.</u>
  96 + <u xml:id="u-22.10" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Idziemy dalej, szanowni państwo. Mamy tutaj majątek innych podmiotów, który znajduje się na terytorium RP. Jakie inne podmioty mają majątek na terytorium RP? To będzie np. majątek ambasad, konsulatów, zagranicznych banków czy ich oddziałów, zagranicznych towarzystw ubezpieczeniowych. W tej kwestii być może będzie chciał się także wypowiedzieć dziekan korpusu dyplomatycznego, Związek Banków Polskich czy samorząd gospodarczy, jakim jest Polska Izba Ubezpieczeń.</u>
  97 + <u xml:id="u-22.11" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Co więcej, takie ujęcie tego przepisu, na co wskazało Biuro Legislacyjne, jest rażąco sprzeczne z przepisami Unii Europejskiej. Idę dalej w tym przepisie.</u>
  98 + <u xml:id="u-22.12" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">To przejęcie majątku z mocy prawa i bez odszkodowania narusza całą litanię przepisów konstytucji z rozdziałów I i II, w tym zasad naczelnych. Mówiłem już o ochronie własności. Warto też wspomnieć o zasadzie demokratycznego państwa prawnego. No bo jak przejmować majątek, bez wyroku sądowego, z mocy prawa i bez odszkodowania?</u>
  99 + <u xml:id="u-22.13" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Pytanie. Kto będzie decydował? Zakładam z brzmienia tego przepisu, że decydować będzie jakiś organ administracji rządowej, a ponieważ będzie przejmował z mocy prawa, to akt ten, mający charakter… Zakładam, że powinien mieć charakter konstruktywny, ale z mocy prawa będzie miał charakter deklaratoryjny, bo z mocy prawa. Z tego przepisu też nie wynika dwuinstancyjność postępowania administracyjnego.</u>
  100 + <u xml:id="u-22.14" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Mamy dalej przesłanki odebrania majątku. Przede wszystkim tutaj mamy słowa „w przypadku, gdy można domniemywać”. Proszę państwa, wiem, że domniemanie będzie uregulowane i uszczegółowione w ustawie, ale domniemanie nie musi być poparte ani dowodami, ani postępowaniem dowodowym. Domniemanie polega na uprawdopodobnieniu. Na to wskazuje doktryna prawa. Dalej mamy domniemanie, że majątek „jest lub może być wykorzystywany”. „Jest wykorzystywany” – to jest jeszcze jakaś miarodajna przesłanka. A „może być wykorzystywany”? Proszę państwa, o tym, że wszystko się może zdarzyć, to śpiewano w popularnej piosence. Naprawdę „może być wykorzystywany”. To dotyczy majątku wielu osób prawnych czy osób fizycznych zagranicznych. Dalej mamy tutaj w przesłance „w jakiejkolwiek części”. Proszę państwa, jakakolwiek część do finansowania może być także znikoma albo zupełnie marginalna.</u>
  101 + <u xml:id="u-22.15" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Dalej mamy przesłankę „do finansowania lub wspierania w innej formie napaści zbrojnej”. Proszę państwa, wspieranie w innej formie to może być np. modlitwa za agresora, bo jak ktoś się modli za agresora, to go wspiera w innej formie. Widzę uśmiech pana posła Smolińskiego, ale taki wniosek wynika z tego przepisu. To trzeba poprawkami doprecyzować. Panie pośle, czy np. lajk na portalu społecznościowym jest wspieraniem w jakiejkolwiek formie agresora? Jest. A niezalajkowanie negatywne czy nie będzie zaniechaniem? Skoro nie dodaliśmy właściwej ikonki, to pośrednio, nie wypowiadając się, wspieramy agresora. Czyli wspieranie w innej formie daje ogromną gamę możliwości do odebrania majątku.</u>
  102 + <u xml:id="u-22.16" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Mamy teraz kolejną przesłankę: „w jakiejkolwiek części do finansowania lub wspierania w innej formie napaści zbrojnej dokonanej przez obce państwo lub działań związanych z tą napaścią”. Tutaj mamy problem z tym, że pomoc medyczna dla ofiar po obu stronach będzie również mieścić się w dyspozycji tego przepisu. Wszystkie organizacje humanitarne działają na zasadzie równości. To nie jest tak, że spod zakresu ich działania jest wyłączona ludność cywilna państwa agresora. Ludność cywilna jest ludnością cywilną.</u>
  103 + <u xml:id="u-22.17" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Dalej, proszę państwa, jest już ostatnia część ust. 1. Mamy zapis „napaści zbrojnej dokonanej przez obce państwo lub działań związanych z tą napaścią, w szczególności ze względu na osobiste, organizacyjne lub finansowe powiązania właściciela majątku z władzami publicznymi tego państwa”. Też mam z tym problem, bo słowa „w szczególności” wskazują, że ten katalog ma charakter przykładowy, bo skoro jest „w szczególności”, to może być również „w ogólności”. Mamy tu na końcu powiązania z władzami publicznymi tego państwa. Do dzisiaj, szanowni państwo, powiązania finansowe z władzami publicznymi Federacji Rosyjskiej mają wszystkie instytucje międzynarodowe. Dalej są relacje Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Grupy Banku Światowego, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, a nawet Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych.</u>
  104 + <u xml:id="u-22.18" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Konkludując, szanowni państwo, przepis ten wymaga wielu poprawek precyzujących. Moje słowa związane z niejasnością tych regulacji nie mają charakteru politycznego. Wygłaszam je tylko jako teoretyk prawa konstytucyjnego i jako praktyk, prawnik na co dzień zajmujący się podobnymi kwestiami. Dziękuję.</u>
  105 + </div>
  106 + <div xml:id="div-23">
  107 + <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie profesorze. Proszę bardzo, pan profesor Koźmiński.</u>
  108 + </div>
  109 + <div xml:id="div-24">
  110 + <u xml:id="u-24.0" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Pozwolę sobie zaprezentować moje uwagi. Proszę pozwolić, że ze względu na to, że pan profesor Chmaj zaprezentował szerszą wypowiedź, to może rozpocznę od tego, przysłuchując się z dużym zainteresowaniem, że w wystąpieniu pana profesora są kwestie, z którymi się zgadzam, jak i są rzeczy, z którymi się nie zgadzam. Może rozpocznę od tych, z którymi się zgadzam.</u>
  111 + <u xml:id="u-24.1" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Otóż rzeczywiście jest tak, że proponowane brzmienie przepisu pozostawia wiele wątpliwości, bo siłą rzeczy mówimy o przepisie konstytucyjnym. Mógłbym powiedzieć, idąc tym samym tropem, że gdybyśmy teraz przeanalizowali przepisy już aktualnie obowiązującej konstytucji, to mam wrażenie, że wobec większości z nich moglibyśmy formułować podobne pytania i kontrowersje, a także mnożyć pewne obawy z nimi związane. To znaczy mam wrażenie, że moglibyśmy mieć podobne wątpliwości, gdybyśmy sięgnęli również do tych rozdziałów, które są szczególnie chronione, czyli do rozdziałów I i II konstytucji, a więc tych przepisów, które dotyczą właśnie kształtu ustrojowego państwa oraz praw i wolności jednostek zarówno osób fizycznych i osób prawnych, jak i innych jednostek organizacyjnych.</u>
  112 + <u xml:id="u-24.2" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Trochę zatem mam wrażenie, że wracamy do dyskusji, która już się odbyła na pierwszym posiedzeniu, a przynajmniej tym pierwszym, w którym uczestniczyłem. To znaczy, że po pierwsze mówimy o wprowadzeniu instytucji zupełnie nowej, która – tak, z tym się zgadzam – ma mieć charakter drastyczny, ale tym bardziej uważam, że jakby kontrpropozycje czy postulaty, żeby np. osiągnąć podobny cel i wprowadzić metodą ustawowej zmiany, ustawowej nowelizacji, byłyby nieuzasadnione. Mówimy o instytucji, która rzeczywiście jest nowa. Uważam, że twórcy konstytucji, kiedy sięgniemy do prac konstytucyjnych z lat 90., w ogóle nie brali pod uwagę sytuacji, która mogła mieć miejsce, a której doświadczamy od ponad roku, tzn. bezpośredniego konfliktu zbrojnego przy granicach Rzeczypospolitej oraz konsekwencji i wątpliwości związanych z potrzebą pomocy migrantom itd.</u>
  113 + <u xml:id="u-24.3" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Innymi słowy, rzeczywiście jest tak, że jest to nowa instytucja prawna, której ewentualne wprowadzenie pociągnie za sobą konsekwencje zarówno dla rozdziału I, jak i dla rozdziału II. To prawda. Zaraz rozwinę ten wątek. Natomiast musimy mieć też świadomość, że jeżeli zapadnie taka decyzja o charakterze politycznym, należąca do państwa, do ustrojodawcy, to siłą rzeczy – podobnie jak w przypadku innych przepisów konstytucji, również tych obowiązujących od samego początku, czyli od 1997 r. – pewne wątpliwości się pojawią.</u>
  114 + <u xml:id="u-24.4" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Przyznam, że czytając ten przepis w projektowanym brzmieniu, również zastanawiałem się, jaki charakter mogłaby mieć ta decyzja, ten akt władczy, który po prostu pozbawia własności tych adresatów, te podmioty. Zgadzam się z tym, że tutaj wchodzi w grę tylko i wyłącznie decyzja deklaratoryjna, bo sam skutek prawny następuje ex lege. Natomiast wydaje mi się, że widzę przynajmniej kilka możliwości alternatywnych i wszystkie byłyby dopuszczalne w świetle konstrukcji tego przepisu, bo po prostu przepis o charakterze konstytucyjnym jest ogólny. Innymi słowy, mimo że tutaj jest wymagana deklaratoryjność, to wydaje mi się, że ustawodawca mógłby w naprawdę bardzo różny sposób – i mniej, i bardziej drastyczny – ustawowo nadać finalny kształt tej regulacji.</u>
  115 + <u xml:id="u-24.5" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Natomiast teraz przejdę może do tego, z czym się nie zgadzam. Mam wrażenie, że pan profesor zaprezentował kilka argumentów, obok których trudno przejść obojętnie, bo rzeczywiście mówimy o własności. Przyznaję się, że przygotowując się do tych wystąpień i interpretując ten przepis, patrzyłem również przez pryzmat moich potencjalnych klientów, w tym zwłaszcza przedsiębiorców, którzy mogliby być tym przepisem zagrożeni. Natomiast mam jednak wrażenie, że wśród argumentów, które padały, jest kilka argumentów ad absurdum, które rzeczywiście nie są pozbawione podstaw, ale moim zdaniem jednak prawdopodobieństwo jest zbyt niskie, żeby one realnie zaistniały. Musimy zwłaszcza pamiętać, że przecież nie jest to przepis, który będzie funkcjonował zupełnie w próżni. Nie jest to przepis, który będzie funkcjonował w oderwaniu od innych przepisów konstytucyjnych zasad. Nie jest to przepis, który będzie obowiązywał w oderwaniu od instytucji już aktualnie funkcjonujących, w tym wymiaru sprawiedliwości, instytucji sądownictwa, a także innych gwarancji, które przecież nie zostaną nim uchylone.</u>
  116 + <u xml:id="u-24.6" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Powiem zupełnie wprost. Prawdą jest to, że jego potencjalnymi adresatami, kiedy czytamy to brzmienie konstytucyjne, są miliony najróżniejszych podmiotów. Prawdą jest to, że mogą być to zarówno banki polskie, jak i zagraniczne. Prawdą jest to, że mogą być to różnego rodzaju instytucje prywatne, czasami takie stricte prywatne jak np. spółki prawa handlowego, a czasami instytucje prywatne, które jednocześnie wykonują jakieś zadania publiczne, np. wymienione tutaj stowarzyszenia, fundacje itd. Z drugiej strony jednak mógłbym powiedzieć w ten sposób, że idąc tym tropem, to każda omawiana nowelizacja – dotycząca problematyki prawa pracy czy prawa podatkowego, czy tym bardziej prawa karnego – potencjalnie ma charakter drastyczny i dotyka setek tysięcy czy milionów podmiotów, które są adresatami. Innymi słowy, nie przekonują mnie te uwagi, które prezentują bardzo drastyczną wizję zastosowania tego przepisu, dlatego że do ustawodawcy będzie należało nadanie mu finalnego kształtu.</u>
  117 + <u xml:id="u-24.7" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Natomiast jeśli państwo pozwolą, jeszcze dwie moje uwagi i sugestie, dotyczące po pierwsze kwestii makrokompozycji, czyli kwestii techniczno-redakcyjnej. Czy propozycja ma odpowiednie miejsce? To też niezależnie od kwestii politycznych i niezależnie od dyskusji, która między państwem się odbywa. Moim zdaniem akurat jest to miejsce poprawne. Zgadzam się oczywiście, że mówimy o instytucji, która dotyka i wiąże się materialnie i merytorycznie z prawem własności, a mówiąc zupełnie wprost, może służyć pozbawieniu prawa własności i to jeszcze w procedurze wyjątkowej, skróconej i nadzwyczajnej. To prawda. To materialne powiązanie istnieje. Natomiast uważam, że po pierwsze od strony techniczno-legislacyjnej to jest właściwe miejsce – to, które jest proponowane. Nie uważam, że właściwym miejscem byłoby tutaj wiązanie tego przepisu z art. 64.</u>
  118 + <u xml:id="u-24.8" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Po drugie, jeśli chodzi o uwagi Biura Legislacyjnego dotyczące kwalifikowanej zmiany konstytucji, czyli podwyższonego trybu ochronnego, to proszę zwrócić uwagę, że jednak art. 235 ust. 6 w aktualnym brzmieniu konstytucji jednak expressis verbis mówi o zmianie w konstytucji, która – cytuję – „dotyczy przepisów rozdziału I, II lub XII”. Koniec cytatu. Nie będę cytował dalej. Do czego zmierzam? Zmierzam do tego, że rzeczywiście materialnie, a moglibyśmy powiedzieć, że merytorycznie, treściowo, omawiamy projekt zmiany konstytucji, który wiąże się z instytucją własności. To prawda, ale po pierwsze, nie zmieniamy tego przepisu. Wśród komentatorów konstytucji co do tego przepisu, który zacytowałem, dominuje pogląd, że musimy ten przepis traktować jednak wąsko w sposób formalny. To znaczy, że nie wystarczy fakt dokonywania jakichś zmian merytorycznych w związku z instytucją własności, żeby stosować ten kwalifikowany, podwyższony tryb zmiany. Po drugie, biorąc pod uwagę ogólną systematykę, pewną narrację, którą ustrojodawca uprawia, mówiąc o przepisach konstytucji, moim zdaniem jednak to umiejscowienie, to miejsce jest po prostu właściwe. Bardzo dziękuję.</u>
  119 + </div>
  120 + <div xml:id="div-25">
  121 + <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan minister.</u>
  122 + </div>
  123 + <div xml:id="div-26">
  124 + <u xml:id="u-26.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, także odnosząc się do tego, co padło, a zgadzając się tutaj w większości z panem profesorem Koźmiński, chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na kilka rzeczy. Możemy oczywiście wyciągać tego rodzaju argumenty, że – nie wiem – powinniśmy teraz występować do kościołów, do wszystkich agencji i instytucji, bo może one się poczują zagrożone. Czym mają się poczuć zagrożone? Trudno chyba zakładać, że któraś z tych instytucji, np. PAN, wspierać ma państwo agresora. Jak rozumiem, jest to rzeczywiście trochę taka próba sprowadzenia sprawy do absurdu.</u>
  125 + <u xml:id="u-26.1" who="#PoselLukaszSchreiber">To, że w jakiejkolwiek części, jak pan profesor Chmaj powiedział… No tak, w jakiejkolwiek części, bo wyobraźmy sobie, że może to dotyczyć przecież jakiegoś miliardera, który tylko jakąś drobną część swojego majątku – z tego punktu widzenia – wykorzystuje do szerzenia takiej kampanii. Pan profesor stwierdził, że to modlitwa może być takim warunkiem. Modlitwa sama w sobie nie może być takim warunkiem, bo przecież mówimy, co jest jasno podkreślone, że chodzi o majątek, który może być wykorzystywany w części „do finansowania lub wspierania w innej formie napaści zbrojnej”, ale oczywiście już – nie wiem – organizacja jakichś demonstracji połączonych z modlitwami i wykładanie na to pieniędzy itd., czyli próba dezintegrowania w taki sposób także państwa polskiego… Tego rodzaju działania można pewnie będzie uznać za wystarczające. To prawda.</u>
  126 + <u xml:id="u-26.2" who="#PoselLukaszSchreiber">Wreszcie jest zarzut chyba najpoważniejszy, który stawia pan profesor. To zarzut, który także był wielokrotnie przez szanownych posłów opozycji formułowany, że jest rzeczywiście szereg nieostrych, nieprecyzyjnych pojęć.</u>
  127 + <u xml:id="u-26.3" who="#PoselLukaszSchreiber">Zwracam uwagę, że gdybyśmy wzięli np. art. 31 konstytucji, dotyczący wolności, moglibyśmy stawiać tego samego rodzaju pytania. Zobaczcie państwo, weźmy ust. 3. Najpierw ust. 1: „Wolność człowieka podlega ochronie prawnej”, ust. 2: „Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje”, ale ust. 3: „Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i” – uwaga – „moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw”. Można zadawać szereg pytań. Co to znaczy „istota wolności i praw”? Można stwierdzić dokładnie tak samo, jak państwo twierdzili, że w zasadzie wszystko można pod to podciągnąć, skoro nie tylko bezpieczeństwo lub porządek publiczny, ale nawet ochronę środowiska, zdrowie i moralność publiczną itd. Mimo to twórca ustawy zasadniczej zakładał jakąś racjonalność, która tutaj musi występować. Myślę, że tak samo jest w tym przypadku.</u>
  128 + <u xml:id="u-26.4" who="#PoselLukaszSchreiber">Z drugiej strony norma musi być na tyle abstrakcyjna, na tyle ogólna, by dało się ją wykorzystać przecież nie w jednej sytuacji, nie tylko w przypadku jednego agresora w danej chwili. Nie tworzymy w tym momencie ustawy związanej tylko i wyłącznie z toczącą się wojną, ale z tym, co się może dziać w przyszłości.</u>
  129 + <u xml:id="u-26.5" who="#PoselLukaszSchreiber">Na koniec jeszcze raz przytaczam przykład. Naprawdę, proszę państwa, przecież w szeregu spraw taki konsensus był przyjmowany. Nikogo to nie oburza i nikt nie podnosi tego, że np. rosyjscy sportowcy – często Bogu ducha winni, jak można powiedzieć, a przynajmniej niektórzy z nich – nie mogą występować w Polsce, nie mogą brać udziału… Czy nie jest to złamanie jakichś ich praw? Można by takie rzeczy wywodzić. Nikt tego nie robi. Wydaje mi się więc, oczywiście z całym szacunkiem dla przedstawianych argumentów, że one służą raczej temu, by znaleźć usprawiedliwienie dla głosowania przeciwko temu, co nie stanowi żadnego realnego zagrożenia dla kogokolwiek. Dziękuję bardzo.</u>
  130 + </div>
  131 + <div xml:id="div-27">
  132 + <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo.</u>
  133 + </div>
  134 + <div xml:id="div-28">
  135 + <u xml:id="u-28.0" who="#StalyekspertKomisjiMarcinOlszowka">Dziękuję, panie przewodniczący. Proszę państwa, generalnie zgadzając się z wypowiedziami pana profesora Koźmińskiego i przedstawiciela wnioskodawców, może pozwolę sobie trochę wrócić do początku dyskusji i do uwagi Biura Legislacyjnego, która dotyczyła generalnie umiejscowienia samej zmiany nr 2 w systematyce konstytucji, czyli czy to ma być rozdział XIa, czy – jak sugeruje Biuro Legislacyjne – rozdział II, czy ewentualnie rozdział I. Proszę państwa, jeśli chodzi o umiejscowienie takiej regulacji ze względu na jej treść i charakter, a jest to bardzo ekstraordynaryjna instytucja prawna, zresztą też daleko idąca, to ona moim zdaniem nie powinna być ani w rozdziale I, ani w rozdziale II konstytucji, które to rozdziały generalnie wyznaczają tożsamość konstytucyjną państwa czy jak gdyby definiują państwo. Natomiast wprowadzanie tam tego rodzaju regulacji, mówiąc najbardziej kolokwialnie, nie pasuje.</u>
  136 + <u xml:id="u-28.1" who="#StalyekspertKomisjiMarcinOlszowka">Ponieważ ta regulacja, ponieważ jest dosyć ekstraordynaryjna, dotyczy sytuacji nadzwyczajnej, więc akurat jej umiejscowienie obok rozdziału poświęconego stanom nadzwyczajnym uważam za najbardziej optymalne miejsce. Nawet z punktu widzenia – powiedziałbym – pewnego rodzaju elegancji systematyki konstytucji będziemy mieć dwa rozdziały jednoartykułowe obok siebie w konstytucji, bo kolejny rozdział też składa się z jednego artykułu.</u>
  137 + <u xml:id="u-28.2" who="#StalyekspertKomisjiMarcinOlszowka">Natomiast co do propozycji przeniesienia zmiany nr 2 do rozdziału XI, to oczywiście gdyby przenieść ją do rozdziału XI nawet jako po prostu art. 234a, to przy tym brzmieniu mogłyby już powstać pierwsze wątpliwości interpretacyjne, czy dla wprowadzenia tej instytucji, tzn. możliwości przejęcia majątku na rzecz Skarbu Państwa, było wymagane wprowadzenie stanu nadzwyczajnego czy nie. Przy obecnym brzmieniu, skoro to jest odrębny rozdział, to ustrojodawca w związku z tym podkreślił, że nie jest wymagane wprowadzenie stanu nadzwyczajnego, żeby umożliwić przejęcie majątku. Tutaj rzeczywiście trzeba przypomnieć, że nawet jeżeli są spełnione przesłanki do wprowadzenia któregoś ze stanów nadzwyczajnych – czy to wojennego, czy wyjątkowego, czy innego – to nie jest to obligatoryjne. A zostawienie tego przepisu w odrębnym rozdziale podkreślałoby, że nie ma wymogu wprowadzania stanu nadzwyczajnego, żeby zastosować ten mechanizm, o ile tylko oczywiście byłyby spełnione te przesłanki, które są wymienione w art. 234a. Z mojej strony na razie to tyle. Dziękuję.</u>
  138 + </div>
  139 + <div xml:id="div-29">
  140 + <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Czyli, o ile dobrze zrozumiałem, pan poseł wnioskodawca też stoi na stanowisku, że inne umiejscowienie tego artykułu nie jest uzasadnione i podtrzymuje konieczność wprowadzenia do konstytucji rozdziału XIa.</u>
  141 + </div>
  142 + <div xml:id="div-30">
  143 + <u xml:id="u-30.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Zgadza się, panie przewodniczący.</u>
  144 + </div>
  145 + <div xml:id="div-31">
  146 + <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, pan poseł Kropiwnicki.</u>
  147 + </div>
  148 + <div xml:id="div-32">
  149 + <u xml:id="u-32.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Chciałem się odnieść do kilku rzeczy, ale przede wszystkim też odpowiedzieć panu ministrowi, że pojęcie istoty jest naprawdę bardzo porządnie zdefiniowane. Ono jest zdefiniowane i w orzecznictwie trybunału, i w doktrynie. Chciałbym coś panu zacytować: „W konstytucji istota praw i wolności jest definiowana jako ich esencja lub jądro, co oznacza, że istota praw i wolności musi być zawsze chroniona i respektowana przez organy władzy publicznej. Istota praw i wolności jest zazwyczaj związana z ich najważniejszymi elementami, takimi jak wolność słowa, wolność sumienia i wyznania, prawo do prywatności” itd. To jest, proszę państwa, cytat z chatbota. Chatbot potrafi zdefiniować pojęcie istoty. Pewnie to jest zasięgnięte z doktryny i z orzeczeń trybunału. Nie mam co do tego wątpliwości, tylko nie pamiętając dokładnie, w którym orzeczeniu to było, zapytałem chatbota. Chatbot takie rzeczy też potrafi. Naprawdę więc to nie jest rzecz jakoś niedefiniowalna. Pojęcie istoty, jak rozumie, to jest już ugruntowane pojęcie.</u>
  150 + <u xml:id="u-32.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Tutaj niestety używamy nowych pojęć, które nie są zdefiniowane w doktrynie. Może w słowniku języka polskiego są zdefiniowane, ale rozumienie ich w języku prawnym może być trochę inne. Dlatego uważam, że trzeba jednak bardzo precyzyjnie używać tych słów. Jak wiemy, w konstytucji każde słowo ma jakieś znaczenie.</u>
  151 + <u xml:id="u-32.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Mam świadomość, że autorzy konstytucji tworzyli ją… Jak tworzy się cały dokument, to jest to trochę inaczej. Wtedy nadawali oni pewne znaczenie całości. Nie zawsze chyba też faktycznie mieli pojęcie, jakie mogą być skutki poszczególnych słów czy całych sformułowań, ale my tak naprawdę wkomponowujemy fragment do już zastanych pojęć i próbujemy włożyć nowe rozwiązanie. Musimy używać pojęć właśnie w oparciu o znaczenia już zastane. Dlatego to jest tak istotne, że tu jednak każde sformułowanie będzie miało wyjątkowe znaczenie. Żebyśmy się nie zdziwili, w jaki sposób może być to używane nie za długi czas, tylko za kilka miesięcy, co zrobią z tym sądy, co zrobi z tym też doktryna, bo to jest naprawdę bardzo istotne.</u>
  152 + <u xml:id="u-32.3" who="#PoselRobertKropiwnicki">Chciałem zapytać obu ekspertów, którzy są dzisiaj, choć pan profesor Koźmiński już o tym mówił. Czy jest możliwość osiągnięcia dzisiaj przepadku mienia bez zmiany konstytucji? Gdyby panowie, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, mogli się ustosunkować do tego… Czy jedynie poprzez zmianę konstytucji można osiągnąć ten cel? Czy można to próbować robić ustawami zwykłymi? Dziękuję bardzo.</u>
  153 + </div>
  154 + <div xml:id="div-33">
  155 + <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, pan profesor.</u>
  156 + </div>
  157 + <div xml:id="div-34">
  158 + <u xml:id="u-34.0" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Dziękuję, panie przewodniczący. Panie pośle, dziękuję za to pytanie. Przepraszam, że to teraz powiem, bo o tym już mówiliśmy, więc mogę się częściowo powtórzyć. Tak, rzeczywiście jest tak, że instytucja przepadku oczywiście jest w polskim systemie prawnym, nie tylko od 1997 r. na gruncie aktualnie obowiązującej konstytucji, a podejrzewam, że nie tylko od co najmniej kilkudziesięciu lat, po drugiej wojnie światowej, ale również – nie jestem tego pewny, ale podejrzewam – i sto lat temu była w dwudziestoleciu międzywojennym, dlatego że to jest – powiedziałbym – klasyczna instytucja. Tu się zgadzamy.</u>
  159 + <u xml:id="u-34.1" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Tylko że proszę pamiętać, a tutaj się powtórzę, że mówimy o instytucji zupełnie nowej, do której prawdopodobnie nawet nazwa „przepadek” jest zupełnie nieadekwatna, dlatego że… Te instytucje prowadzą do podobnego skutku, czyli pozbawienia właściciela jego własności. Natomiast rozumiem, że tutaj to pojęcie, chociaż brzmi drastycznie, pojawiało się również w materiałach i to zresztą nie tylko materiałach związanych z aktualnie proponowaną zmianą, ale ono się również pojawia np. w dyskusjach wśród ekspertów UE czy wśród ekspertów kanadyjskich i estońskich. Mówimy o konfiskacie. Zresztą proszę zwrócić uwagę, że na poprzednim posiedzeniu mówiliśmy o tych instytucjach prawnych, które już są dopuszczalne i występują w innych krajach. Mówiliśmy o tzw. mrożeniu. Innymi słowy, same już nazwy „przepadek”, „mrożenie”, „konfiskata”… To są instytucje nowe.</u>
  160 + <u xml:id="u-34.2" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Zatem odpowiadając na pytanie pana posła, mówimy o instytucji nowej, która rzeczywiście pozornie prowadzi do skutku zbieżnego z przepadkiem, tylko z kolei powtórzę jeszcze raz, że instytucja przepadku – zarówno w języku prawnym, prawniczym w Polsce, jak i za granicą – jest jednak kojarzona z bardzo konkretną instytucją pozbawiającą własności w związku z procesem karnym, z procedurą, z postępowaniem sądowym, a jak pokazują doświadczenia różnych krajów europejskich… Tutaj Włochy są szczególnie dobrym przykładem, kiedy instytucja przepadku, czyli pozbawienia mienia, zwłaszcza grup przestępczych, o czym wiemy, bo nie jest to żadną tajemnicą, po prostu się nie sprawdzała. We Włoszech był z tym problem. Ta instytucja była po prostu nieefektywna, dlatego że, co też jest wiedzą powszechną, zorganizowane grupy przestępcze m.in. wykorzystywały słabości systemu i pewne słabości proceduralne. Proszę mi wierzyć, że jestem świadomy tych słabości jako radca prawny, który również reprezentuje przedsiębiorców, często w sporze z organami władzy publicznej. Nie chciałbym też ich bardzo swobodnie uchylać. Tylko musimy być świadomi, że właśnie mówimy o zupełnie innej instytucji prawnej.</u>
  161 + <u xml:id="u-34.3" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Powtórzę jeszcze jedną rzecz. Mam wrażenie, że aktualnie obowiązujące przepisy konstytucji jak najbardziej powodują, że procedury przepadku, wywłaszczenia i innych aktualnie obowiązujących w polskim ustawodawstwie instytucji, które pozwalają pozbawiać właściciela prawa własności, są jak najbardziej konstytucyjne. Natomiast jeżeli chcielibyśmy pójść krok dalej, a rozumiem, że o tym rozmawiamy… Mówimy o instytucji, która w aktualnych realiach 2023 r. byłaby odpowiedzią na wydarzenia, które mają miejsce i są bezprecedensowe. Mam wrażenie, co powtórzę jeszcze raz, że w latach 90. w pracach nad konstytucją nikt ich nie brał pod uwagę, że po prostu będzie to realne. Uważam, że wprowadzenie tego na szczeblu ustawowym powodowałoby po prostu kolizję z normami konstytucyjnymi. Innymi słowy, jeżeli pojawiają się wątpliwości konstytucyjne, to równie dobrze musimy mieć świadomość, że gdyby poszli państwo jako ustawodawca alternatywną ścieżką, czyli próbą rozszerzającego rozumienia aktualnych przepisów konstytucyjnych pozwalających na przepadek… To przyznam szczerze, że boję się takiej zmiany z punktu widzenia jej konstytucyjności, bo moim zdaniem próbowalibyśmy trochę obejść ustrojodawcę, który w latach 90. miał określoną wizję i tworzył w określonym kontekście w określonych czasach.</u>
  162 + <u xml:id="u-34.4" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Innymi słowy, decyzja, przed którą państwo stoją, jest decyzją trudną. Jeszcze raz powtórzę, że widzę zagrożenie dla prawa własności, dla interesów i praw właścicieli i tych wszystkich podmiotów, które pan profesor Chmaj wymienił. To wszystko jest prawda. Jednocześnie jednak, jeżeli uznamy, że skutek w postaci pozbawienia mienia np. podmiotów wspierających agresję chcielibyśmy osiągnąć za pomocą nowelizacji ustawowej w dotychczasowych ramach konstytucyjnych, to uważam, że tutaj jest to zagrożenie. Bardzo dziękuję.</u>
  163 + </div>
  164 + <div xml:id="div-35">
  165 + <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, pan profesor Chmaj.</u>
  166 + </div>
  167 + <div xml:id="div-36">
  168 + <u xml:id="u-36.0" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Szanowni państwo, odpowiadając na pytanie pana posła Kropiwnickiego i odnosząc się do wypowiedzi mojego szanownego poprzednika, muszę wskazać, że rzeczywiście art. 46 pozwala na przepadek rzeczy. To są zwykłe środki konstytucyjne, które są wystarczające w normalnych czasach. Przepadek rzeczy może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.</u>
  169 + <u xml:id="u-36.1" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Jeżeli zatem chcemy dopasować taki stan faktyczny, który wpłynął na przedstawienie projektu tej nowelizacji, to uchwalamy ustawę czy nowelizujemy ustawę, która obecnie obowiązuje, wprowadzając tam przyspieszone postępowanie sądowe, podobnie jak w sprawach wyborczych czy dotyczących zgromadzeń, gdzie dajemy poszczególnym sądom krótki czas na rozpoznanie sprawy i wydanie wyroku oraz krótki czas na złożenie apelacji i przeprowadzenie postępowania apelacyjnego. To są zwykłe środki konstytucyjne. Przepis art. 46 wymusza zatem stosowanie gwarancji – prawo do obrony, postępowanie dowodowe, wyrok pierwszej instancji, możliwość złożenia odwołania, wyrok prawomocny drugiej instancji.</u>
  170 + <u xml:id="u-36.2" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Jeżeli dochodzimy do wniosku, że ten stan faktyczny jest tak drastyczny, że art. 46 nie wystarcza, czyli mamy sytuację, w której zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, to wprowadzamy zgodnie z konstytucją stan wyjątkowy bądź stan wojenny. W tych stanach możliwe jest ograniczenie m.in. prawa własności. Cały czas jednak podkreślam, że konstytucja skazuje na ograniczenie, a nie odebranie. Także art. 31 ust. 3 konstytucji mówi o ograniczeniu, przy czym nie można naruszać tej istoty bądź praw.</u>
  171 + <u xml:id="u-36.3" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Co więcej, proszę państwa, jeżeli będziemy mieć wojnę, to zgodnie z konstytucją możemy wprowadzić sądy doraźne. Mogą one funkcjonować tylko w czasie wojny. W ten sposób, zgodnie z logiką ustroju, możemy natychmiast orzekać. Przecież to orzeczenie będzie prawomocne.</u>
  172 + <u xml:id="u-36.4" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Zatem, szanowni państwo, konkludując, zwykłe i nadzwyczajne środki konstytucyjne są obecnie wystarczające, ale jeżeli chcielibyśmy odbierać komuś majątek na podstawie domniemania, bez przeprowadzenia postępowania dowodowego, z mocy prawa, uznaniowo, bez odwołania, bez odszkodowania i szerokiemu kręgowi podmiotów, to wtedy logika zmiany nr 2 proponowanego przedmiotu ma zastosowanie. Dziękuję bardzo.</u>
  173 + </div>
  174 + <div xml:id="div-37">
  175 + <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan doktor Olszówka.</u>
  176 + </div>
  177 + <div xml:id="div-38">
  178 + <u xml:id="u-38.0" who="#StalyekspertKomisjiMarcinOlszowka">Bardzo krótko. Generalnie oczywiście zgadzam się z profesorem Koźmińskim. Odnosząc się też do wypowiedzi pana profesora Chmaja, chciałem zaakcentować dosłownie parę rzeczy.</u>
  179 + <u xml:id="u-38.1" who="#StalyekspertKomisjiMarcinOlszowka">Po pierwsze instytucji, która jest wprowadzana zmianą nr 2, za pomocą instytucji przepadku, który mamy w art. 46, nie da się osiągnąć tych celów, które pozwalają osiągnąć instytucje konfiskaty czy przejęcia majątku przez Skarb Państwa. Jak słusznie pan profesor Koźmiński zauważył, w zasadzie jest to konfiskatą. Z pewnych powodów nie używamy tego pojęcia, ale w zasadzie, materialnie rzecz biorąc, temu to odpowiada. Oczywiście instytucja przepadku pozwala osiągnąć do pewnego stopnia podobne skutki, ale proszę pamiętać, że zgodnie z obowiązującymi przepisami i w zasadzie zgodnie z tym, co wynika z art. 46 konstytucji, żeby orzec przepadek mienia, przepadek jakiegokolwiek majątku, to musi być w zasadzie popełniony czyn zabroniony. Bez popełnienia czynu zabronionego, według ustawy, która jeszcze obowiązywała w dniu jego popełnienia, nie będzie to możliwe. Procedura oczywiście może być dłuższa lub krótsza. Możemy oczywiście wprowadzać jakieś szczególnego rodzaju postępowania, tylko proszę pamiętać, że jeżeli to jest postępowanie, o którym mówimy, a dotyczące przepadku, ono nie może naruszać prawa do sądu. Jeżeli wprowadzimy postępowanie 24-godzinne w sprawie przepadku majątku, to w zasadzie niezależnie od tego, jak ono byłoby sformułowane, to ono narusza prawo do sądu i prawo do obrony.</u>
  180 + <u xml:id="u-38.2" who="#StalyekspertKomisjiMarcinOlszowka">Po drugie, chciałem także zwrócić uwagę na informację, która jest dość nieścisła, ale pojawia się w zasadzie od początku dyskusji nad tym projektem, że proponowany art. 234a nie wyłącza prawa do sądu. Chciałem to jeszcze raz podkreślić. On nie wyłącza prawa do sądu, tylko jakby odwraca kolejność, że w przepadku najpierw jest postępowanie sądowe, a potem ewentualny przepadek, tak w przypadku instytucji przejęcia majątku przez Skarb Państwa kolejność jest odwrócona, bo najpierw jest przejęcie, a potem osoba poszkodowana może iść do sądu. To już ustawodawca zadecyduje, czy to będzie sąd powszechny, czy sąd administracyjny. Prawo do sądu, zresztą podobnie jak inne regulacje konstytucyjne, w tym zasada określoności prawa, która będzie dotyczyła ustawy, która w dużej mierze pewnie będzie mogła rozstrzygnąć pewne wątpliwości związane z dość ogólnymi pojęciami, o których mowa w ust. 1… To wtedy sąd będzie mógł to rozstrzygnąć. Co więcej, będzie mógł także uchylić tę decyzję, stwierdzając, że organ, który przejął majątek z mocy prawa, jednak się pomylił, bo i taka sytuacja może mieć miejsce. Ten przepis konstytucji w żadnym razie tego nie wyłącza. Na razie dziękuję.</u>
  181 + </div>
  182 + <div xml:id="div-39">
  183 + <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Tak, panie pośle?</u>
  184 + </div>
  185 + <div xml:id="div-40">
  186 + <u xml:id="u-40.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że przepadek jest bardziej związany z pojęciem prawa karnego, ale jak wychodzi z tego przepisu, który państwo proponują, zmieniającego konstytucję, to jest właściwie faktycznie działanie na szkodę Rzeczypospolitej w takim sensie, że jeżeli ktoś ma jakiś majątek i współpracuje z obcym mocarstwem, które napadło Polskę lub jej sąsiadów… Czy nie należałoby się po prostu zastanowić, czy nie stypizować tego wprost w Kodeksie karnym? Firmy, które wspierają państwa, które zaatakowały Polskę lub jej sąsiadów…. Czy to się da w ogóle? Rozumiem, że panowie nie są specjalistami od prawa karnego, ale czy na tym poziomie to nie byłoby prostsze?</u>
  187 + <u xml:id="u-40.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Szukam po prostu rozwiązania. Myślę, że to jest też naszym zadaniem, że powinniśmy jednak zbadać, czy jest możliwość przeprowadzenia tego na podstawie ustawy zwykłej. Gdybyśmy się zastanowili przez chwilę, czy jest możliwość, żeby stypizować podobne przestępstwo czy tożsame z celem tej zmiany w k.k., to wtedy w oparciu o tę procedurę, o której mówił pan profesor Chmaj, czyli ze wskazaniem terminów poszczególnym sądom, być może mogłoby dojść do sprawniejszej i sensowniejszej… Nie pozostawiałoby to wątpliwości, że władza wykonawcza, lubiąc albo nie lubiąc kogoś, zabierałaby komuś majątek. Dzisiaj mamy taką sytuację, że tę decyzję mają podjąć urzędnicy tej lub innej władzy, każdej następnej, bo proszę pamiętać, że zmieniamy konstytucję, więc robimy dokument na lata. Państwo uważają dzisiaj, że będziecie używać tego we właściwym celu, ale kiedyś może być ktoś, kto będzie używał w innym celu. To jest jednak zmiana konstytucyjna, czyli bardzo istotna. Może warto pomyśleć o zmianie ustawowej? Trochę szukam rozwiązania. Czy da się takie przestępstwo opisać właśnie w k.k.? Dziękuję.</u>
  188 + </div>
  189 + <div xml:id="div-41">
  190 + <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, pan profesor Koźmiński.</u>
  191 + </div>
  192 + <div xml:id="div-42">
  193 + <u xml:id="u-42.0" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Bardzo dziękuję. Też się cieszę, że taka dyskusja właśnie jest prowadzona, bo moim zdaniem ona jest nie tylko potrzebna, ale uważam też, że jest inspirująca. Przyznaję, że również się zastanawiałem, czy nie można byłoby przepisu art. 46 konstytucji – mówiąc zupełnie wprost – rozszerzyć ustawowo.</u>
  194 + <u xml:id="u-42.1" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Po pierwsze, są dwa argumenty, które przynajmniej mnie skłaniają jednak do tego, żeby w tym kierunku nie iść. Pierwszy jest taki, że jeżeli nawet wprowadzilibyśmy taki tryb ustawowy, co powiedział tutaj pan doktor, proszę pamiętać, że nie uchylamy pozostałych przepisów konstytucji, w tym zwłaszcza prawa do sądu, które jest rozumiane dosyć restrykcyjnie nie tylko w polskim orzecznictwie, a śmiem twierdzić nawet, że bardzo restrykcyjnie. W porównaniu z innymi krajami europejskimi jesteśmy takim krajem, który bardzo restrykcyjnie respektuje – moim zdaniem czasami aż do przesady – prawo do sądu, dwuinstancyjność postępowania, wyczerpania środków zaskarżenia itd. Moim zdaniem istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że po prostu podmioty, zwłaszcza potężne, które mogłyby paść adresatami takiej regulacji ustawowej, wykorzystując swoje zasoby, bardzo skutecznie by się broniły, łącznie z próbami zakwestionowania konstytucyjności takiej regulacji ustawowej, nie mówiąc o tym, że moim zdaniem broniłyby się bardzo skutecznie na poziomie międzynarodowym. Proszę pamiętać, że byłaby to tylko ustawa. To po pierwsze. Po prostu nie wierzę w to, żeby efektywnie wprowadzić takie rozwiązanie, w którym polski sąd orzekałby przepadek w trybie bardzo krótkim. Nawet nie mówimy o trybie 24-godzinnym, ale właśnie dwutygodniowym czy miesięcznym. Mam wrażenie, że po prostu próbowalibyśmy nadmiernie rozszerzać instytucję konstytucyjną, która po prostu temu nie służy.</u>
  195 + <u xml:id="u-42.2" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Druga sprawa. Wydaje mi się, biorąc pod uwagę doświadczenia krajów anglosaskich i zachodniej Europy, dosłownie te doświadczenia z ostatniego roku, o których informują media, że nie ma nic gorszego niż nowe przepisy, zwłaszcza rozwiązania prawne, procedury i instytucje prawne, które w zamierzeniu mają być efektywne i – powiedzmy sobie szczerze – mają być drastyczne. Mają być po prostu odpowiedzią państwa polskiego na drastyczne zachowanie agresora, a byłyby w praktyce – przepraszam – bezzębne. To znaczy, że byłyby w praktyce zupełnie nieefektywne. Proszę pamiętać, że instytucja odpowiedzialności karnej ma jednak bardzo konkretny charakter, nie tylko z punktu widzenia k.k., ale również teorii prawa i europejskiej kultury prawnej. Szukamy po pierwsze podmiotu, czyli osoby, sprawcy czynu przestępczego i sankcja ma być skoncentrowana na konkretnej osobie. Tymczasem, jak obserwujemy doświadczenia krajów anglosaskich i zachodniej Europy w ostatnim czasie, to okazuje się, że nawet z tzw. mrożeniem majątków oligarchów jednak jest problem. Jest problem, dlatego że mamy do czynienia z różnymi rozwiązaniami organizacyjnymi, które powodują, że trudno przypisać jednoznacznie odpowiedzialność, zwłaszcza karną, osobom i wyegzekwować to, by objąć jakimiś administracyjnymi sankcjami właśnie ten majątek. Innymi słowy, w praktyce osoby, które mogą być adresatami tej regulacji, stosują najróżniejsze sposoby, żeby ten majątek albo ukryć, albo np. go przekazać. Zmierzam do tego, podkreślając, że oczywiście każde z rozwiązań, o których tutaj dyskutujemy… Proszę mi wierzyć, że ta dyskusja w Kanadzie, w Estonii czy w Anglii również napotyka na podobne wątpliwości natury konstytucyjnej, ustrojowej, bo jednak mówimy trochę o kwestionowaniu fundamentów, na których stoimy. Zwłaszcza anglosaska kultura prawna, gdzie przywiązanie do prawa własności jest bardzo daleko idące, wręcz święte.</u>
  196 + <u xml:id="u-42.3" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Moim zdaniem prawo karne temu po prostu się nie przysłuży. Wprowadzimy regulację nieefektywną. Okaże się, że nawet jesteśmy w stanie prowadzić postępowania karne względem konkretnych osób, ale nie mamy już takich możliwości, by pozbawić ich majątku i powiązać to właśnie z postępowaniem karnym i samą instytucją odpowiedzialności karnej. Dziękuję.</u>
  197 + </div>
  198 + <div xml:id="div-43">
  199 + <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, panie profesorze. Proszę, pani przewodnicząca Żukowska.</u>
  200 + </div>
  201 + <div xml:id="div-44">
  202 + <u xml:id="u-44.0" who="#PoselAnnaMariaZukowska">Mam nieco inne pytanie, dotyczące zgodności proponowanych przepisów z prawem unijnym. Mianowicie dlaczego ograniczamy tutaj pozbawienie własności, czyli to wywłaszczenie, tylko do obywateli polskich? Jednak art. 32 naszej konstytucji stanowi, że wszyscy są równi wobec prawa. Nie obywatele, ale wszyscy, którzy po prostu żyją w Polsce. To budzi moją poważną wątpliwość, że te zmiany od razu narażą się na zarzut nierówności wobec prawa, że to jest dyskryminacja ze względu na przynależność państwową. A niestety można podejrzewać… Nie chcę wchodzić już w rozważania, dywagacje natury agenturalnej, ale zdarzają się z pewnością przypadki obywateli polskich, którzy mogą być werbowani przez obce służby, mogą działać na rzecz agresora w tej wojnie napastniczej, wspierać go finansowo etc. Mam tu pytanie do pana ministra Schreibera jako do przedstawiciela wnioskodawcy. Dlaczego więc ograniczyli się państwo tylko i wyłącznie do obywateli polskich? Przepraszam, do osób niebędących obywatelami polskimi w tym sensie, że obywateli polskich ten projekt nie obejmie. Dziękuję.</u>
  203 + </div>
  204 + <div xml:id="div-45">
  205 + <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Proszę, pan minister.</u>
  206 + </div>
  207 + <div xml:id="div-46">
  208 + <u xml:id="u-46.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Tak, szczegółowo przekażę głos panu profesorowi, natomiast mówiąc bardzo krótko, taka jest oczywista idea. Oczywiście, że agentura także może występować, bo rozumiem, że o tym mówimy. Możemy brać pod uwagę, że niestety także obywatele polscy mogliby prowadzić tego rodzaju działalność, przy czym po pierwsze celem zasadniczym w tym wypadku jest uderzenie w państwo agresora, po drugie zaś te rzeczy, o których wspomina pani poseł, można w formie ustawy rozszerzyć i szereg takich przypadków doprecyzować. Bardzo proszę, jeszcze pan profesor.</u>
  209 + </div>
  210 + <div xml:id="div-47">
  211 + <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, panie profesorze, ale poprosiłbym też syntetycznie.</u>
  212 + </div>
  213 + <div xml:id="div-48">
  214 + <u xml:id="u-48.0" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Bardzo dziękuję. Pani poseł, przepraszam, że jeszcze raz to powiem, bo o tym już mówiliśmy na pierwszym posiedzeniu, ale oczywiście odpowiadam.</u>
  215 + </div>
  216 + <div xml:id="div-49">
  217 + <u xml:id="u-49.0" who="#PoselAnnaMariaZukowska">Pytanie jest bardziej szczegółowe.</u>
  218 + </div>
  219 + <div xml:id="div-50">
  220 + <u xml:id="u-50.0" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Oczywiście. Otóż rzeczywiście jest tak, że odwołanie się do kryterium narodowościowego może budzić wątpliwości przede wszystkim nawet nie w kontekście generalnej, konstytucyjnej równości wobec prawa, ale w kontekście zobowiązań RP i w kontekście naszego członkostwa w UE. Tak jak była już mowa, moim zdaniem można zminimalizować, a wręcz wykluczyć to ryzyko w różnoraki sposób.</u>
  221 + <u xml:id="u-50.1" who="#StalyekspertKomisjiKrzysztofKozminski">Po pierwsze, moim zdaniem bez szkody dla tego przepisu można po prostu wyeliminować to sformułowanie, to odwołanie się do kryterium narodowościowego. Po drugie, tak jak powiedział pan minister, mamy zresztą przypadki takich rozwiązań konstytucyjnych, które w sposób ogólny zostały wprowadzone w konstytucji, a rozszerzone potem na poziomie ustawowym. Czyli rzeczywiście istnieje taka możliwość, żeby ustawodawca rozszerzył ochronę również na obywateli UE. Nawet w sytuacji, w której wszedłby w życie przepis w takim kształcie, ustawodawca wciąż te zastrzeżenia, sformułowane przez Biuro Analiz Sejmowych i Biuro Legislacyjne, może uchylić, wprowadzając ustawę, która wyeliminuje potencjalną niezgodność z prawem unijnym, czyli dyskryminowanie obywateli innych krajów członkowskich niż RP.</u>
  222 + </div>
  223 + <div xml:id="div-51">
  224 + <u xml:id="u-51.0" who="#PoselAnnaMariaZukowska">To jednak nie do końca rozwiewa moje wątpliwości, ponieważ ten przepis jednak wejdzie. Zakładamy, że zostanie uchwalony, wejdzie w życie i to narazi nas na kolejny spór z UE, bo to jest ewidentne, że ten przepis w proponowanym kształcie dyskryminuje ze względu na przynależność państwową. Pytanie. Po co chcemy sobie robić kuku, skoro po prostu można uniknąć tego, nie wpisując tutaj kwestii obywatelstwa? W przypadku osób prawnych nie ma już żadnego sformułowania, które określałoby, gdzie te podmioty prawne miałyby np. być zarejestrowane. W związku z tym jest pytanie, dlaczego akurat wskazywać przynależność związaną z obywatelstwem, skoro po prostu można tego nie robić. Można właśnie nie narażać się na ten zarzut, a jednocześnie wypełnić założenie ustawowe, które będzie polegało na tym, że po prostu wszyscy, którzy współpracują z agresorem i finansują go, niezależnie od tego, jakiego są obywatelstwa, mogą odpowiadać później na gruncie przyjętej ustawy. Dziękuję.</u>
  225 + </div>
  226 + <div xml:id="div-52">
  227 + <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, proszę bardzo, pan minister Schreiber.</u>
  228 + </div>
  229 + <div xml:id="div-53">
  230 + <u xml:id="u-53.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, deklaruję to, co już nieraz deklarowałem w imieniu wnioskodawców. Jesteśmy gotowi jak najbardziej zgodzić się i na taką zmianę, jeżeli byłaby dzięki temu deklaracja wsparcia tego projektu przez szanowną panią poseł. Myślę, że jak najbardziej tak. Wspominam też o tym w kontekście tego, czemu ten przepis przybierał taki kształt, a to w związku z dyskusją, która się toczyła zanim on został zaproponowany. Pamiętam, że właśnie część środowisk wskazywała i formułowała obawy, że to może dotyczyć właśnie głównie obywateli polskich i to było jakieś wyjście temu naprzeciw. Natomiast z punktu widzenia wnioskodawców nie widać przeciwwskazań wobec takiej zmiany. To jest zresztą pytanie, które zadaję i będę chciał też państwu zadać. Mam prośbę o przedstawienie ewentualnych zmian i poprawek, które spowodują, że państwo będą gotowi wesprzeć ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
  231 + </div>
  232 + <div xml:id="div-54">
  233 + <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
  234 + </div>
  235 + <div xml:id="div-55">
  236 + <u xml:id="u-55.0" who="#PoselAnnaMariaZukowska">Panie ministrze, pragnę tylko przypomnieć, że mandat posła jest wolny. Poseł nie jest związany zarówno instrukcjami swoich wyborców, jak i ministra swojego kraju, w związku z czym nie może pan oczekiwać od nas żadnych wiążących deklaracji, ponieważ decyzje podejmujemy suwerennie w momencie głosowania.</u>
  237 + <u xml:id="u-55.1" who="#PoselAnnaMariaZukowska">Natomiast co do poprawek przypominam, że przyjęliśmy takie założenie w naszej szacownej Komisji, że aby je móc złożyć, musielibyśmy się tutaj wszyscy dogadać jako przedstawiciele Polskiego Stronnictwa Ludowego, Lewicy oraz Platformy Obywatelskiej, żeby móc wspólnie złożyć poprawkę. Mniejszość, czyli każdy z przedstawicieli klubu, pojedynczo nie ma takiej opcji. W związku z czym, ponieważ nie ma tutaj z nami przedstawiciela PSL, nie możemy tej decyzji podjąć w tym momencie. Dziękuję.</u>
  238 + </div>
  239 + <div xml:id="div-56">
  240 + <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, ale poprawkę składa grupa pięciu posłów, niekoniecznie członków Komisji. Jeżeli po prostu jest taka wola, to przecież tę poprawkę można zgłosić. Proszę państwa, jeszcze pan poseł Kropiwnicki.</u>
  241 + </div>
  242 + <div xml:id="div-57">
  243 + <u xml:id="u-57.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Dziękuję. Chciałem się odnieść do kilku rzeczy, które padły w tej dyskusji. Pan profesor Koźmiński podniósł ten wątek, że możemy się narażać na arbitraże. Uważam, że dzisiaj co prawda w tym konflikcie zbrojnym, o którym dzisiaj wszyscy myślimy… Odwołam się do tego, że jest kwota 4 mld łącznie, bo chyba był 1 mld euro, o którym mówił pan minister Schreiber, pewnie plus minus. Tylko że tworząc te przepisy na przyszłość, o czym cały czas mówię, możemy się narazić na znacznie większe kwoty, bo arbitraże w każdym wariancie i tak mogą nas czekać.</u>
  244 + <u xml:id="u-57.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Uważam, że bezpieczniej byłoby, gdybyśmy jednak zabezpieczyli w jakiś sposób drogę sądową, a nie przejmowali majątek przez urzędników w sensie, że przez Skarb Państwa. To też jest ciekawe, bo w imieniu Skarbu Państwa ktoś musi to wykonać. Mam pytanie. Rozumiem, że pewnie będziemy odsyłać do ustawy, że ktoś to musi wykonać, ale to pewnie czy jakiś minister, czy wojewoda. Pewnie politycy będą to zsyłać na jak najniższych rangą, żeby nie odpowiadać za to szczególnie, ale jednak ktoś będzie musiał tę decyzję podpisać i ktoś ten majątek będzie musiał przejąć. Mam więc pytanie, kto w państwa koncepcji miałby to faktycznie robić, bo Skarb Państwa z mocy prawa… Ktoś musi tę decyzję jednak wykonać. Chciałem zapytać o to, kto. Wydaje się, że jednak procedura sądowa byłaby dużo bezpieczniejsza.</u>
  245 + <u xml:id="u-57.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Chcę państwu zwrócić uwagę, że dzisiaj mówimy czy myślimy głównie o konflikcie Rosja–Ukraina, o tej strasznej napaści, ale mogą być różne wojny. Możemy sobie wyobrazić eskalację konfliktu Pakistan–Indie. O ile może Pakistan nie ma w Polsce jakichś wielkich interesów, to Indie mają. Możemy sobie wyobrazić… Nie chcę nazywać tych konfliktów, żeby nie sprowadzać ich nawet myślami. Wiemy, że na arenie politologicznej dyskutuje się o bardzo poważnych konfliktach, które są możliwe na Pacyfiku. Zarówno jedno, jak i drugie mocarstwo ma spore inwestycje w Polsce. Teraz po którejś stronie rząd tak naprawdę musiałby stanąć w sensie takim, że trzeba sobie wyobrazić, że jeżeli doszłoby do dużego konfliktu na Pacyfiku, to on nie pozostanie bez wpływu na arenę światową, w tym europejską. Europa będzie się wtedy musiała opowiedzieć po którejś stronie. Wtedy będziemy musieli z mocy prawa właściwie, bo to będzie bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce… Jeżeli chińskie urządzenia w Polsce miałyby nagle zostać wyłączone albo w drugą stronę amerykańskie, to mamy z jednej strony ogromne roszczenia, a z drugiej strony jednak ogromny kłopot.</u>
  246 + <u xml:id="u-57.3" who="#PoselRobertKropiwnicki">Uważam, że robienie tego bez procedury sądowej jest dla nas bardzo ryzykowne. Naprawdę wracałbym do tej koncepcji, czy nie lepiej próbować rozszerzyć czy stypizować to w k.k. i rozwinąć to w kontekście właśnie… Łatwiej wydaje się jednak rozwinąć koncepcję przepadku mienia w ustawie. Oczywiście jest to ingerencja w prawo własności i mamy tego świadomość, ale wykorzystując instytucję przepadku mienia, można to robić dość szybko. Była już o tym mowa, bo pan profesor przywołał słusznie przypadek włoski. Włosi rozwijali konfiskatę rozszerzoną, którą my już też mamy w porządku prawnym. Nie byłem wielkim fanem, ale to się jednak plus minus sprawdza w jakiś sposób – konfiskata rozszerzona.</u>
  247 + <u xml:id="u-57.4" who="#PoselRobertKropiwnicki">Do czasu przepadku mienia można zastosować konfiskatę majątku i jesteśmy wtedy zabezpieczeni. Dla wszystkich instytucji międzynarodowych, ale też i dla tych firm, bezpieczniej jest, jeżeli mają wyrok sądu, a nie decyzję wojewody lub nawet ministra, która zajmuje im majątek. Dlatego chciałem o to zapytać. Według państwa koncepcji kto właśnie miałby to przejmować? Rozumiem, że macie jakiś pomysł. Kto miałby to wykonywać w imieniu Skarbu Państwa? Czy nie powinniśmy się może naprawdę podpytać karnistów, czy oni by tego nie widzieli? Rozumiem, że na sali adwokatem jest chyba tylko pan poseł Kownacki. Pan poseł też? Myślałem, że radcą prawnym. Radcowie mają jednak mniejsze doświadczenie, ale może karnistów trzeba by o to podpytać. Czy jest możliwość, żeby rozwinąć instytucję przepadku w tę stronę? To daję pod rozwagę.</u>
  248 + </div>
  249 + <div xml:id="div-58">
  250 + <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, panie pośle, ale odnoszę wrażenie, że po prostu argumenty się już powtarzają. Szczegółowe rozpatrzenie projektu polega na tym, żeby za ewentualnymi zastrzeżeniami szły propozycje poprawek. Na razie poza zmianą złożoną przez grupę posłów Prawa i Sprawiedliwości nie widzę innych poprawek. Po prostu trwa dyskusja, ale mówię, że w tej dyskusji argumenty już się zaczynają powtarzać. Boję się, że mimo usiłowań pana profesora Koźmińskiego i przedstawiciela wnioskodawców państwa wątpliwości jakoś do tej pory nie zostały rozwiane. Proponuję więc jednak szczegółowo rozpatrywać zmianę nr 2. Proszę bardzo, pannie ministrze, jeżeli pan jeszcze chciałby tutaj odpowiedzieć.</u>
  251 + </div>
  252 + <div xml:id="div-59">
  253 + <u xml:id="u-59.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Tylko słowo. Naprawdę czytajmy to w całości. Konflikt Indii i Pakistanu? Możemy też wyobrazić sobie – nie wiem – na nieszczęście konflikt Demokratycznej Republiki Konga i Rwandy, bo tam ciągle jest gorąco, ale on nie będzie miał – mam nadzieję – wiele wspólnego z zagrożeniem bezpieczeństwa wewnętrznego RP. Dlatego wydaje mi się, szanowni państwo, że naprawdę nie ma co mnożyć takich absurdalnych pomysłów.</u>
  254 + <u xml:id="u-59.1" who="#PoselLukaszSchreiber">Wszystko jest do uregulowania w ustawie, włącznie z tym, kto będzie za to odpowiadał. Można sobie wyobrazić, że np. Prokuratoria Generalna RP może za to odpowiadać, ale myślę, że to będzie, tak jak powiedziałem i co podtrzymuję, efektem wszystkich prac. Ze strony wnioskodawców także deklaruję, że będzie to próba wypracowania z opozycją jak najlepszego projektu ustawy, wokół którego będzie mogła być zgoda. Rzeczywiście przychylałbym się do propozycji pana przewodniczącego, byśmy przeszli już do procedowania konkretnych punktów.</u>
  255 + </div>
  256 + <div xml:id="div-60">
  257 + <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze. W takim razie przystępujemy.</u>
  258 + <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Czy do tytułu rozdziału są uwagi? Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
  259 + </div>
  260 + <div xml:id="div-61">
  261 + <u xml:id="u-61.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Rozumiemy, że państwo nie podzielili naszej sugestii, aby przenieść nowo dodawane przepisy. Przyjmujemy to do wiadomości, aczkolwiek z tą argumentacją, która była tutaj prezentowana, nie do końca się zgadzamy. W szczególności ciężko się zgodzić z argumentem, że za celowością wyodrębnienia tego przepisu przemawia ekstraordynaryjny charakter tej instytucji. Chcę tylko zauważyć, że w rozdziałach I i II także są zawarte instytucje, żeby wspomnieć tylko wywłaszczenie, które mają szczególny charakter. Natomiast ta kwestia nie ma jedynie znaczenia legislacyjnego, o czym była też już mowa. Ma znaczenie istotne z punktu widzenia zastosowanej procedury zmiany konstytucji, ale już – zgodnie z tym, co pan przewodniczący wspomniał – odnosząc się szczegółowo do tych propozycji…</u>
  262 + <u xml:id="u-61.1" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Jeżeli chodzi o tytuł rozdziału XIa, mamy tutaj pewną sugestię. Jesteśmy zdania, że tytuł, który jest zaproponowany w projekcie, w nieadekwatny sposób informuje o treści, która jest zawarta w tym rozdziale. Jego istotą nie jest zagrożenie bezpieczeństwa państwa, ale instytucja, którą wnioskodawcy proponują wprowadzić w konstytucji,  tj. instytucja przejęcia majątku przez Skarb Państwa. W związku z tym proponujemy, aby tytułowi nowego rozdziału nadać brzmienie „Przejęcie majątku przez Skarb Państwa w razie napaści zbrojnej”. Alternatywnie można wykorzystać ten tytuł, który jest zaproponowany w projekcie. Wówczas alternatywną propozycją mogłoby być „Przejęcie majątku przez Skarb Państwa w razie zagrożenia bezpieczeństwa państwa”. Dziękuję.</u>
  263 + </div>
  264 + <div xml:id="div-62">
  265 + <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, pan minister.</u>
  266 + </div>
  267 + <div xml:id="div-63">
  268 + <u xml:id="u-63.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Z drugiej strony jest przecież właśnie to, o czym dyskutowaliśmy – artykuły w konstytucji, które zakładają przepadek rzeczy w przypadku przestępstwa. To pewnie trzeba by je też wszystkie razem skonsolidować. Nie wiem. Wydaje mi się, że ten tytuł rozdziału jest adekwatny, bo jednak istotą podjęcia jakichkolwiek działań jest zagrożenie bezpieczeństwa państwa, a nie sama chęć dokonania konfiskaty majątku. Pytanie. Jak członkowie Komisji się na to zapatrują? Z punktu widzenia wnioskodawców nie jest to, rzecz jasna, żadną kluczową sprawą.</u>
  269 + </div>
  270 + <div xml:id="div-64">
  271 + <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Kropiwnicki, proszę bardzo.</u>
  272 + </div>
  273 + <div xml:id="div-65">
  274 + <u xml:id="u-65.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Dziękuję, bo chciałem… Uważam, że pan mecenas słusznie to zauważył, że kwestia zagrożenia bezpieczeństwa państwa jest trochę myląca. Rozumiem, że gdybyśmy wprowadzali kilka instytucji, obronę cywilną czy coś więcej tam robili, ale my tak naprawdę mamy jedną fragmentaryczną zmianę, która jest wręcz – powiedziałbym – wycinkowa i reguluje jedną, konkretną instytucję. Ona w żaden sposób nie oddaje tego, o czym mówimy. Każdy z nas wie, że „zagrożenie bezpieczeństwa państwa” to jest znacznie szersze pojęcie. Jeżeli rozwijalibyśmy kilka instytucji czy wprowadzali jakieś dodatkowe stany… Przypomnę, że w tej nieszczęsnej ustawie, która szczęśliwie nie weszła pod obrady, a która też miała mylną nazwę „o ochronie ludności”, proponowaliście dodatkowe stany, właściwie nadzwyczajne. Gdyby one tu wchodziły, to wtedy miałoby to jakiś sens, że konstytucyjnie regulujemy dodatkowe stany, oprócz stanu wyjątkowego i stanu wojennego czy stanu nadzwyczajnego, że wprowadzamy coś jeszcze. To wtedy miałoby to jakiś większy sens, ale to powinno być wtedy tak naprawdę też w rozdziale XII dotyczącym stanów wyjątkowych.</u>
  275 + <u xml:id="u-65.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Myślę, że albo powinniśmy zmienić tę nazwę, do czego bym się bardzo przychylał, albo rozwinąć tę regulację, bo dzisiaj ten obraz jest absolutnie nieprzystający. W pełni podzielam zdanie panów mecenasów z Biura Legislacyjnego. Zaproponowana zmiana dotycząca konfiskaty czy przepadku mienia jest absolutnie – jeden do jednego – oddająca to, co jest w tym rozdziale. Gdybyśmy chcieli robić rozdział o zagrożeniu bezpieczeństwa państwa, to trzeba by to jednak znacznie rozwinąć. Do tego bym się przychylał, że albo rozwijamy, albo zmieniamy. Wydaje się, że znacznie prościej jest zmienić po prostu ten tytuł.</u>
  276 + </div>
  277 + <div xml:id="div-66">
  278 + <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ale pan przedstawiciel wnioskodawców wyraził swoje stanowisko. Na stole mamy konkretną propozycję brzmienia tytułu rozdziału. Jeżeli są propozycje zmiany, to czekam oczywiście na poprawki. Na dzisiaj tej poprawki nie widzę, a zatem uznaję tytuł za rozpatrzony.</u>
  279 + </div>
  280 + <div xml:id="div-67">
  281 + <u xml:id="u-67.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Nie, panie przewodniczący. Zaproponowałbym jednak w ten sposób, bo dyskutujemy i w wyniku dyskusji powinniśmy wypracowywać te poprawki i gdybyśmy mogli…</u>
  282 + </div>
  283 + <div xml:id="div-68">
  284 + <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie pośle, tak jak pan przedstawiciel wnioskodawców też zadeklarował, jesteśmy gotowi po prostu rozpatrzeć poprawki i nawet je przyjąć, ale one muszą być. Jak ich nie ma, to po prostu przyjmujemy ten tekst, który został przez wnioskodawców zaproponowany. A jeżeli poprawki się pojawią, to wrócimy ewentualnie do rozpatrzenia, jeżeli będzie taka wola.</u>
  285 + </div>
  286 + <div xml:id="div-69">
  287 + <u xml:id="u-69.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">To troszkę mnie pan w ostatnim zdaniu uspokoił, bo jednak staramy się działać w ten sposób, że decyzje podejmujemy po dyskusji, a nie przed, w tym sensie, że jak wysłuchamy argumentów, to wtedy możemy przygotować poprawki, a nie przyjść z poprawkami i ich bronić bez względu na to, jakie padną argumenty. Dziękuję za to, że pan w ostatnim zdaniu, deklarując wolę rozpatrzenia poprawek, w przyszłości otworzy się na to rozwiązanie. Dziękuję.</u>
  288 + </div>
  289 + <div xml:id="div-70">
  290 + <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Czyli na tym etapie rozpatrzyliśmy tytuł.</u>
  291 + <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do ust. 1. Czy są propozycje poprawek do ust. 1? Proszę bardzo.</u>
  292 + </div>
  293 + <div xml:id="div-71">
  294 + <u xml:id="u-71.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Poza ogólną uwagą, o której już wcześniej mówiliśmy, mamy pewne wątpliwości o charakterze legislacyjnym, dotyczące terminologii, którą się posłużono w tej propozycji. Chcemy wskazać, że w ust. 1 posłużono się przesłankami napaści zbrojnej dokonanej przez obce państwo na terytorium RP, a druga przesłanka to jest powodująca bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego RP napaść na terytorium innego państwa. Jednocześnie warto wskazać, że w konstytucji, w szczególności w przepisach dotyczących mobilizacji sił zbrojnych czy prowadzenia stanu wojny, czy w rozdziale dotyczącym stanów nadzwyczajnych, są sformułowania – wydaje się – o zbliżonym charakterze znaczeniowym.</u>
  295 + <u xml:id="u-71.1" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Pytanie do wnioskodawców, biorąc to pod uwagę, aby uniknąć ewentualnych wątpliwości interpretacyjnych polegających na tym, że podobną kwestię będzie się określało przy użyciu innych sformułowań… Czy nie byłoby zasadne i czy to by też nie realizowało intencji, które stoją za wprowadzeniem tego przepisu, skorzystanie właśnie z tych sformułowań, o których wspomniałem? W szczególności mam na myśli zbrojną napaść na terytorium RP, a to jest sformułowanie, które występuje w art. 116 ust. 2 i w art. 229, względnie bezpośrednie zewnętrzne zagrożenie państwa z art. 136 i zewnętrzne zagrożenie państwa z art. 229.</u>
  296 + <u xml:id="u-71.2" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Jeżeli chodzi o ust. 1, nie będziemy tego tutaj rozwijać, bo rozbudowana argumentacja w tym zakresie zawarta jest w opinii Biura Analiz Sejmowych dołączonej do druku. Pozostaje już kwestia, o której państwo dyskutowali, tj. zgodności tych rozwiązań z prawem UE. Dziękuję.</u>
  297 + </div>
  298 + <div xml:id="div-72">
  299 + <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan minister.</u>
  300 + </div>
  301 + <div xml:id="div-73">
  302 + <u xml:id="u-73.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Myślę, że można się zgodzić z tymi propozycjami. W imieniu wnioskodawców bym się do tego przychylał, jeżeli… Teraz czy na następnym etapie?</u>
  303 + </div>
  304 + <div xml:id="div-74">
  305 + <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Czyli co? Musiałaby być w takim razie zgłoszona poprawka, a w tej chwili tej poprawki nie mamy. Możemy albo się umówić, że na kolejnym posiedzeniu Komisji będzie ewentualna poprawka, która wyczerpywałaby tę propozycję pana mecenasa, albo jest drugie czytanie.</u>
  306 + </div>
  307 + <div xml:id="div-75">
  308 + <u xml:id="u-75.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Dokładnie tak. Wydaje się, że to jest zmiana tego rodzaju, że to już jest decyzja Komisji, czy chcielibyśmy to wprowadzić np. na drugim czytaniu. Wydaje się, że jest to możliwe. Czy teraz na następnym posiedzeniu?</u>
  309 + </div>
  310 + <div xml:id="div-76">
  311 + <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jeżeli po prostu chcielibyśmy i tutaj jest wola wnioskodawcy, żeby tego rodzaju poprawka była przyjęta, to możemy w takim razie pozostawić ust. 1 jako jeszcze nierozpatrzony i na kolejnym posiedzeniu taką poprawkę przegłosować. Powiedzmy, że ona ma też charakter legislacyjno-językowy, jak pan mecenas powiedział. Panie ministrze, jak pan to widzi?</u>
  312 + </div>
  313 + <div xml:id="div-77">
  314 + <u xml:id="u-77.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Jak najbardziej… My też przygotujemy taką propozycję, jeżeli członkowie Komisji się pod nią podpiszą.</u>
  315 + </div>
  316 + <div xml:id="div-78">
  317 + <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze. Wobec tego do chwili zgłoszenia poprawki ust. 1 będzie pozostawał nierozpatrzony.</u>
  318 + <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do ust. 2.</u>
  319 + </div>
  320 + <div xml:id="div-79">
  321 + <u xml:id="u-79.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Jeżeli można, panie przewodniczący, jeszcze do ust. 1…</u>
  322 + </div>
  323 + <div xml:id="div-80">
  324 + <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, do ustępu… Proszę bardzo.</u>
  325 + </div>
  326 + <div xml:id="div-81">
  327 + <u xml:id="u-81.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Choć generalnie myślę, że powinniśmy powoli kończyć. Rozmawialiśmy z kolegami i my też mamy parę wątpliwości. Być może przedłożymy poprawki na następnym posiedzeniu. W związku z tym prosiłbym może, żebyśmy sobie po prostu dali czas.</u>
  328 + <u xml:id="u-81.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Chciałem dopytać, bo mamy tu użyte sformułowanie „w razie napaści zbrojnej”. Napaść zbrojna jest rozumiana jednak fizycznie, a powiedziałbym, że trochę w rozumieniu wczesnych lat XX w. Jak wiemy, bardzo poważne zagrożenia mogą być wywołane bez fizycznej napaści zbrojnej. W doktrynie napaść zbrojna jest rozumiana raczej jako fizyczna napaść. A co się stanie, jeżeli jedno mocarstwo wyłączy w innym państwie albo w państwie sąsiednim cały system energetyczny? Oczywiście pewnie będzie to ciężko udowodnić. Dzisiaj jest to również możliwe i możemy to sobie wyobrazić. Czy nie powinniśmy jednak tego tak przeformułować, żeby to było jednak używane w kategoriach pojęć bezpieczeństwa z XXI w., a nie z myślenia XIX i XX w. kiedy wojna się jednoznacznie kojarzyła z tym, że żołnierze idą i atakują? Co prawda rosyjska agresja, straszna, ale jednak prymitywna w swoim rozwiązaniu, jest ciągle fizyczna, ale wiemy, że dzisiaj te zagrożenia innej natury mogą być bardzo groźne.</u>
  329 + <u xml:id="u-81.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Myślę, że warto, jeżeli już, żebyśmy odbyli jakąś debatę na temat i tak to w wyniku tej debaty przeformułowali, żeby ingerencja w struktury wewnętrznego danego kraju, polskiego też tak naprawdę… Wiemy, że rosyjskie trolle cały czas atakują polski system bezpieczeństwa – i energetyczny, i kolejowy. W końcu nie życzę tego naszej ojczyźnie, ale może być tak, że się przełamią przez systemy zabezpieczenia i unieruchomią nam np. system kolejowy albo system lotniczy, bo jakiś hacker coś złamie. W strukturach Sojuszu Północnoatlantyckiego jest to absolutnie dyskutowane i chyba nawet jest to w dokumentach, że pojęcie ingerencji w struktury bezpieczeństwa państwa jest rozumiane właśnie dużo szerzej. Myślę, że warto, żebyśmy się nad tym zastanowili, żeby jednak odejść od pojęcia napaści zbrojnej na rzecz innego pojęcia, którego nie mam dzisiaj, bo przyznam szczerze, że nie mam takiego twardego rozwiązania, które mógłbym z pełną odpowiedzialnością zaproponować, ale opisowo staram się pokazać zagrożenia, na które ono powinno odpowiedzieć. Dziękuję.</u>
  330 + </div>
  331 + <div xml:id="div-82">
  332 + <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, pani poseł Żukowska.</u>
  333 + </div>
  334 + <div xml:id="div-83">
  335 + <u xml:id="u-83.0" who="#PoselAnnaMariaZukowska">Jednak się pozwolę nie zgodzić, bo jest różnica jakościowa w napaści zbrojnej, kiedy rzeczywiście giną ludzie, ktoś ponosi śmierć, a w cyberataku, który jest oczywiście groźny, natomiast nie ma tutaj możliwości dokonania ani ludobójstwa, ani innych zbrodni wojennych. Jeżeli już w ogóle rozmawiamy o pozbawianiu kogoś majątku bez odszkodowania, to inną sytuacją jest wina wynikająca z napaści, ale nie zbrojnej, tylko dokonanej w jakiś sposób cybernetyczny, a inna jest taka, która rzeczywiście nawiązuje do rozumienia XX-wiecznego, czyli mordowania ludzi. Ograniczyłabym jednak te nasze rozważania do tego drugiego wariantu, czyli rzeczywiście napaści zbrojnej, bo po prostu jest ta różnica. Penalizacja tej napaści i jakichś cyberataków powinna być zróżnicowana. Dziękuję.</u>
  336 + </div>
  337 + <div xml:id="div-84">
  338 + <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan profesor Marek Chmaj.</u>
  339 + </div>
  340 + <div xml:id="div-85">
  341 + <u xml:id="u-85.0" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Szanowni państwo, mamy do czynienia z pewnym problemem pojęciowym, bo rzeczywiście dokonanie zbrojnej napaści na terytorium danego państwa jest weryfikowalne i daje przesłanki do podjęcia konkretnych działań. Dalej jednak w art. 234a ust. 1 mamy kolejną przesłankę – zbrojną napaść na terytorium innego państwa, która powoduje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej. Ta przesłanka jest dla mnie mało zrozumiała, ale przyjmijmy, że da się ją jakoś wyprostować, dookreślić na poziomie ustawy.</u>
  342 + <u xml:id="u-85.1" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">Tak jak to mówił pan poseł Kropiwnicki, mamy dzisiaj do czynienia z pewną strategią wojenną polegającą na wojnie hybrydowej, na działaniach, które łączą działania konwencjonalne, nieregularne, cybernetyczne, a łączą też ze sobą terroryzm i przestępczość. Ta wojna hybrydowa niekoniecznie mieści się w przesłance użytej w ust. 1, przy czym wojna hybrydowa może być równie niebezpieczna dla bezpieczeństwa państwa jak zbrojna napaść na jego terytorium. Mieliśmy też do czynienia z wojną hybrydową w 2014 r. podczas rosyjskiej agresji na Krym. Pamiętamy zielone czy szare ludziki, które się nagle pojawiły, co nie było w klasycznym rozumieniu zbrojną napaścią, ale w efekcie przyniosło to ogromne zagrożenie dla bezpieczeństwa Ukrainy, a pośrednio – jak dzisiaj widzimy – również dla naszego bezpieczeństwa.</u>
  343 + <u xml:id="u-85.2" who="#StalyekspertKomisjiMarekChmaj">To trzeba dookreślić. Moim zdaniem te przesłanki muszą być sprecyzowane. Dziękuję.</u>
  344 + </div>
  345 + <div xml:id="div-86">
  346 + <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie profesorze. Proponuję w takim razie, żeby pan minister – w porozumieniu z Biurem Legislacyjnym – na kolejne posiedzenie ewentualnie rozważył te propozycje legislacyjne. Przygotowalibyśmy poprawki, tak? Chodzi o to, żebyśmy po prostu już nie ad hoc je formułowali w oparciu o uwagi Biura Legislacyjnego, tylko żebyśmy mieli te poprawki już ewentualnie przygotowane. Tak jak poprawka, którą zaproponowaliśmy do ust. 3, a do której nie doszliśmy, żebyśmy mieli ewentualnie poprawkę do ust. 1, jeżeli będzie zgoda na wprowadzenie tych poprawek, żeby one też już były gotowe. Tak, panie ministrze?</u>
  347 + </div>
  348 + <div xml:id="div-87">
  349 + <u xml:id="u-87.0" who="#PoselLukaszSchreiber">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jak najbardziej w sprawach legislacyjnych, o których mówiliśmy.</u>
  350 + <u xml:id="u-87.1" who="#PoselLukaszSchreiber">Natomiast w tej kwestii, o której np. teraz mówiliśmy, powiem szczerze, że nie chciałbym takiej poprawki przygotowywać, bo to jest ewentualny pomysł do omówienia. To jest ewentualnie po stronie pana posła zadanie do wykonania, bo przyznam szczerze, że nam jako wnioskodawcom… Trochę też tutaj zauważam pewną niekonsekwencję w tych wypowiedziach, bo z jednej strony państwo się obawiają, że to jest zbyt szerokie zastosowanie, a z drugiej strony teraz mówią, by poszerzyć to jeszcze bardziej. Można to zrobić. Oczywiście można o tym rozmawiać. Natomiast powtarzam, że widzę tutaj drobną niekonsekwencję. Rzeczywiście nam jako wnioskodawcom przyświecało mniej więcej to przekonanie, o którym mówiła też pani poseł. To znaczy, że jednak, decydując się na tak – bądź co bądź – drastyczny środek, powinniśmy się na to zdecydować już w przypadku wojny toczonej środkami konwencjonalnymi, także z tego powodu, że szereg tych przypadków może być bardzo trudnych do określenia. Jeszcze trudniejsze może być do określenia, czy to zagraża bezpieczeństwu wewnętrznemu Rzeczypospolitej, czy nie. Powtarzam, że to jest trochę zmiana koncepcji. Można o niej dyskutować, ale trzeba byłoby też zobaczyć, jak ona miałaby się przedstawiać.</u>
  351 + <u xml:id="u-87.2" who="#PoselLukaszSchreiber">O ile oczywiście kwestie legislacyjne będą przygotowane, panie przewodniczący, to jednak prosiłbym, żeby tego rodzaju zmiany i pomysły posłowie ewentualnie sami zdefiniowali.</u>
  352 + </div>
  353 + <div xml:id="div-88">
  354 + <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jasna sprawa, panie ministrze. Dlatego też wspomniałem o tych, które w postaci uwag były zgłoszone przez Biuro Legislacyjne. Jeżeli po prostu w trakcie posiedzenia Komisji dochodzimy do wniosku, że są do zaakceptowania, to lepiej, żeby to zaakceptować przed posiedzeniem i mieć konkretną poprawkę. Prawda? Natomiast jeżeli chodzi o propozycje czy pana posła Kropiwnickiego, czy innych posłów opozycyjnych, pan minister zadeklarował, że oczywiście będziemy się nad tymi poprawkami pochylać, ale one muszą być. Jak ich nie ma, to nie ma nad czym się pochylać. Proszę bardzo.</u>
  355 + </div>
  356 + <div xml:id="div-89">
  357 + <u xml:id="u-89.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Dziękuję. Podkreślę, że my jednak wolimy najpierw prowadzić dyskusję, a później przygotowywać poprawki.</u>
  358 + <u xml:id="u-89.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Panie ministrze, uspokoję pana, że tutaj nie widzę niekonsekwencji. To jest trochę inny sposób myślenia. Osobiście uważam, ale myślę, że mogę mówić też w imieniu kolegów ze swojego klubu, że o ile poszerzymy pole merytoryczne czy o ile niedookreślone pojęcia merytoryczne będą poddane ścisłej procedurze kontrolnej, to wtedy one są mniej groźne, bo to jest istota sprawy. Jeżeli użylibyśmy mniej określonych pojęć właśnie co do napaści, ale poddali to kontroli niezależnych sądów, żeby nie było tak, że ktoś bardzo arbitralnie mógłby decydować o dużych kwotach, o dużych majątkach… To jest istota. Pojęcia mogą być niedookreślone, trochę tak jak pan cytował pojęcie istoty praw i wolności. Ono jest oczywiście niedookreślone, ale zostało dookreślone w doktrynie i w orzeczeniach TK, który wielokrotnie się na ten temat wypowiedział, ale ono jest, jak cały rozdział II, bardzo mocno poddane właśnie kontroli TK i sądów powszechnych. Dlatego ono nie jest takie groźne. Gdybyśmy zastosowali tutaj podobny mechanizm, że pojęcie może być szersze, mniej określone czy przewidujące więcej możliwości niż tylko ściśle napaść zbrojna, a byłoby to poddane kontroli sądowej, to ono wtedy nie jest już właśnie takie niebezpieczne.</u>
  359 + <u xml:id="u-89.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Trochę odpowiadając pani poseł Żukowskiej, zwrócę uwagę, że jeżeli ktoś wyłączyłby – oby to się nigdy nie stało – system bezpieczeństwa lotniczego na terenie RP, to może dojść do naprawdę wielkiej katastrofy i może zginąć naprawdę dużo ludzi, a nie będzie napaści zbrojnej. Niestety przy współczesnych systemach technicznych jest to możliwe. Dziękuję bardzo.</u>
  360 + <u xml:id="u-89.3" who="#PoselRobertKropiwnicki">Panie przewodniczący, absolutnie obiecuję, że rozważymy możliwość złożenia poprawek. Dziękuję.</u>
  361 + </div>
  362 + <div xml:id="div-90">
  363 + <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze. Wobec tego na tym zakończyłbym dzisiejszą dyskusję. Dziękuję za wszystkie głosy w tej debacie. Myślę, że sporo wniosły. Natomiast jest też apel i ponawiam ten apel, bo ta dyskusja była już tak pogłębiona, żebyśmy po prostu na kolejnym posiedzeniu Komisji – nie wykluczam, że w przyszłym tygodniu – rozmawiali na temat konkretnych poprawek do przedłożonego przez wnioskodawców tekstu.</u>
  364 + <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
  365 + </div>
  366 + </body>
  367 + </text>
  368 + </TEI>
  369 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/nzk/201923-sjm-nzkxx-00007-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-nzkxx-00007-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej /nr 7/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej /nr 7/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#NZK">7</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-20</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="AnnaRakowska" role="speaker">
  27 + <persName>Anna Rakowska</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="GenowefaGrabowska" role="speaker">
  30 + <persName>Genowefa Grabowska</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="KrzysztofKozminski" role="speaker">
  33 + <persName>Krzysztof Koźmiński</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="LegislatorPrzemyslawSadlon" role="speaker">
  36 + <persName>Legislator Przemysław Sadłoń</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon" role="speaker">
  39 + <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Przemysław Sadłoń</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="MinisterczlonekRadyMinistrowprzedstawicielwnioskodawcowLukaszSchreiber" role="speaker">
  42 + <persName>Minister, członek Rady Ministrów, przedstawiciel wnioskodawców Łukasz Schreiber</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="MinisterLukaszSchreiber" role="speaker">
  45 + <persName>Minister Łukasz Schreiber</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="PoselArkadiuszMyrcha" role="speaker">
  48 + <persName>Poseł Arkadiusz Myrcha</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="PoselKazimierzSmolinski" role="speaker">
  51 + <persName>Poseł Kazimierz Smoliński</persName>
  52 + </person>
  53 + <person xml:id="PoselRobertKropiwnicki" role="speaker">
  54 + <persName>Poseł Robert Kropiwnicki</persName>
  55 + </person>
  56 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekAst" role="speaker">
  57 + <persName>Przewodniczący poseł Marek Ast</persName>
  58 + </person>
  59 + <person xml:id="StalydoradcaKomisjidrMarcinOlszowka" role="speaker">
  60 + <persName>Stały doradca Komisji dr Marcin Olszówka</persName>
  61 + </person>
  62 + <org xml:id="NZK" role="committee">
  63 + <orgName>Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej</orgName>
  64 + </org>
  65 + </particDesc>
  66 + </profileDesc>
  67 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/nzk/201923-sjm-nzkxx-00007-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z druku nr 2263. Informuję, że posiedzenie zostało zwołane na podstawie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo serdecznie witam państwa posłów uczestniczących osobiście i zdalnie w posiedzeniu Komisji. Witam przedstawiciela wnioskodawców, posła i jednocześnie ministra, pana Łukasza Schreibera, witam naszych ekspertów: panią prof. Genowefę Grabowską, uczestniczącą zdalnie w obradach, panią prof. Annę Rakowską, witam pana prof. Krzysztofa Koźmińskiego oraz pana dr Marcina Olszówkę. Jest z nami dzisiaj również pan Gniewomir Wycichowski-Kuta, starszy legislator w Departamencie Prawa Konstytucyjnego i Administracyjnego Rządowego Centrum Legislacji.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę państwa posłów o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu Komisji. W tej chwili przeprowadzamy głosowanie sprawdzające kworum. Bardzo proszę o wyświetlenie wyników. Informuję, że w obradach Komisji uczestniczy 9 posłów, a zatem posiadamy wymagane kworum do ważnego procedowania.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje kontynuację rozpatrywania poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z druk nr 2263. Na poprzednim posiedzeniu rozpatrzyliśmy zmianę pierwszą i przyjęliśmy poprawkę do zmiany pierwszej. Jeżeli byłyby jakieś kolejne poprawki, to przypominam, że muszą być podpisane przez pięciu posłów. To jest wymóg regulaminowy.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie mecenasie, rozpatrzyliśmy pierwszą zmianę i chyba rozpatrzyliśmy nawet tytuł do zmiany drugiej, tak?</u>
  14 + </div>
  15 + <div xml:id="div-2">
  16 + <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Przemysław Sadłoń, Biuro Legislacyjne. Tak, panie przewodniczący. Pierwsza zmiana została rozpatrzona, a w drugiej zmianie został rozpatrzony tytuł rozdziału.</u>
  17 + </div>
  18 + <div xml:id="div-3">
  19 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję. Pracę przerwaliśmy na rozpatrywaniu ust. 1 w proponowanym art. 234a. Padła deklaracja ze strony przedstawiciela wnioskodawców o gotowości przyjęcia poprawek do tego ustępu, które uwzględniałyby sugestie Biura Legislacyjnego. Takie poprawki zostały przygotowane.</u>
  20 + <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pierwsza poprawka ma następującą treść: w dodawanym art. 234a ust. 1 skreślić wyrazy „osób fizycznych niebędących obywatelami polskimi, osób prawnych oraz innych podmiotów”. Panie ministrze, jak pan się ustosunkuje do tego rodzaju propozycji?</u>
  21 + </div>
  22 + <div xml:id="div-4">
  23 + <u xml:id="u-4.0" who="#MinisterczlonekRadyMinistrowprzedstawicielwnioskodawcowLukaszSchreiber">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ta poprawka wychodzi naprzeciw tego, o czym dyskutowaliśmy na poprzednim posiedzeniu Komisji. Padały wówczas takie głosy i to wydaje się być zmiana idąca w dobrym kierunku. Takie było chyba również oczekiwanie ze strony członków Komisji. Poprawka rozwiewa wątpliwości…</u>
  24 + </div>
  25 + <div xml:id="div-5">
  26 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jeśli pan minister pozwoli, to przedstawię dwa zdania uzasadnienia. Poprawka ma na celu usunięcie fragmentu projektowanego przepisu, który budził zastrzeżenia pod kątem zgodności z prawem Unii Europejskiej. Co więcej, wyłączenie obywateli polskich z zakresu projektowanej instytucji przejęcia majątku potencjalnie mogłoby doprowadzić do nieskuteczności regulacji z powodu zjawiska tzw. „słupów” i przepisywania na nich majątku wykorzystywanego do wspierania zbrojnej napaści, aby uniknąć jego przejęcia. W związku z tym proponuje się usunięcie tego wyłączenia podmiotowego.</u>
  27 + <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zanim oddam głos panu posłowi Kropiwnickiemu, to wcześniej zgłaszał się chyba jeszcze pan mecenas. Bardzo proszę.</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-6">
  30 + <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Nie zgłaszałem się, panie przewodniczący, ale mogę krótko odnieść się do tej poprawki. Ona ma merytoryczny charakter i rzeczywiście usuwa te wątpliwości, które zostały wyrażone choćby w opinii Biura Analiz Sejmowych. Poprawka zakłada, że w przepisie nie będzie wskazywać się kategorii podmiotów, którym majątek może zostać odebrany czy których majątek może podlegać przejęciu. Z tego względu nie wprowadza się zróżnicowania na obywateli polskich i innych obywateli Unii Europejskiej. Z tego punktu widzenia wątpliwości zawarte w opinii BAS zostały usunięte. Dziękuję.</u>
  31 + </div>
  32 + <div xml:id="div-7">
  33 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, panie mecenasie. Proszę, pan poseł Kropiwnicki.</u>
  34 + </div>
  35 + <div xml:id="div-8">
  36 + <u xml:id="u-8.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Panie przewodniczący, widzimy, że wpłynęło dużo poprawek. Mówię dużo w takim sensie, że mamy trzy poprawki do niewielkiego tekstu i już samo to wymaga przemyślenia, ale odnosząc się do tej konkretnej, pierwszej poprawki, na pierwszy rzut oka wydaje się, że na tej podstawie będzie można odebrać majątek wszystkim, również obywatelom polskim oraz polskim podmiotom gospodarczym itd. Nie do końca wiem, czy w ustawie miałoby zostać doprecyzowane, o kogo chodzi, czy też intencją wnioskodawców jest, aby pozostawić tę regulację bardzo szeroką, czyli jeżeli dojdzie do jakiejkolwiek napaści, to każdy majątek może zostać odebrany? To jest moje pytanie i proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-9">
  39 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
  40 + </div>
  41 + <div xml:id="div-10">
  42 + <u xml:id="u-10.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Sekundę, panie pośle. Przeczytajmy sobie ten przepis w taki sposób, w jaki on brzmi, bo to nie jest tak, że po ewentualnej poprawce będzie można dokonać przejęcia majątku każdego. Cytuję: „W razie napaści zbrojnej dokonanej przez obce państwo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub powodującej bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej Polskiej napaści na terytorium innego państwa” – i teraz mamy to skreślenie – „majątek, który znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej może zostać przejęty przez Skarb Państwa z mocy prawa i bez odszkodowania w przypadku, gdy można domniemywać, że majątek ten jest lub może być wykorzystywany w jakiejkolwiek części do finansowania lub wspierania w innej formie napaści zbrojnej dokonanej przez obce państwo lub działań związanych z tą napaścią, w szczególności ze względu na osobiste, organizacyjne lub finansowe powiązania właściciela majątku z władzami publicznymi tego państwa”. A zatem te wszystkie ograniczenia nadal występują, a to jest jedynie to, co zresztą sam pan poseł podnosił podczas naszej dyskusji, że niedobrze jest, iż ma miejsce wyłączenie obywateli polskich i to jest nie tylko kwestia zgodności z prawem unijnym, bo przecież nasza ustawa zasadnicza jest aktem wyższej rangi, ale przede wszystkim z mojego punktu widzenia cenną rzeczą jest to, że nie będzie można wykorzystywać tego działania przez podstawione „słupy”. Takie osoby mogą być wprawdzie polskimi obywatelami, ale jak wiemy, jak nas uczy doświadczenie i historia – można sobie wyobrazić, że „słupy” byłyby związane z interesami innego państwa. I stąd, tak naprawdę, wzięła się ta zmiana.</u>
  43 + <u xml:id="u-10.1" who="#MinisterLukaszSchreiber">To co mówię, bierze oczywiście pod uwagę tylko tę poprawkę, ale będą jeszcze inne poprawki, bardziej o naturze legislacyjnej. Jednak spośród wszystkich trzech zgłoszonych poprawek ta pierwsza jest najbardziej zasadnicza i kluczowa. Ona ma największe znaczenie.</u>
  44 + <u xml:id="u-10.2" who="#MinisterLukaszSchreiber">Jeżeli pan przewodniczący się zgodzi, to na ten temat zabrałby jeszcze głos pan prof. Koźmiński.</u>
  45 + </div>
  46 + <div xml:id="div-11">
  47 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo.</u>
  48 + </div>
  49 + <div xml:id="div-12">
  50 + <u xml:id="u-12.0" who="#KrzysztofKozminski">Dziękuję, panie przewodniczący. Chciałbym krótko dodać tylko jedną rzecz. W przedstawionych do tej pory opiniach, które były albo częściowo krytyczne, albo krytyczne, mam wrażenie, że od początku naszych obrad to była zasadnicza rzecz i dlatego pozwolę sobie przypomnieć, że eliminacja tego zarzutu o potencjalnej niezgodności z prawem Unii Europejskiej prowadziła nas do kilku alternatywnych rozwiązań, m.in. takiego pośredniego rozwiązania, że przyjmuje się założenie, iż to ustawodawca wyeliminuje możliwość dyskryminacji albo na przykład w drugim wariancie przyjmuje się rozszerzenie kategorii podmiotów chronionych przed tą konfiskatą na wszystkich obywateli Unii Europejskiej, czy wreszcie trzecie rozwiązanie, które polega na usunięciu w ogóle kryterium narodowościowego. Dodam w tym momencie jedną rzecz, a mianowicie, że zwłaszcza kiedy porównywaliśmy rozwiązanie drugie i trzecie, to argumentem na rzecz usunięcia kryterium narodowościowego było to, iż a contrario, gdybyśmy wprowadzili pojęcie obywatela Unii Europejskiej, to wprowadzilibyśmy pojęcie, które w tej chwili jest nieznane dotychczasowym przepisom konstytucji. Zależało nam zatem również na tym, żeby w poszanowaniu dotychczasowego języka prawnego konstytucji z jednej strony usunąć, i to usunąć w pełni, bo na szczeblu konstytucyjnym, potencjalne zarzuty o dyskryminację innych obywateli Unii Europejskiej i w tym kształcie przepis jest w pełni zgodny z prawem Unii, a po drugie, chcieliśmy uszanować tekst konstytucji, tę naszą kilkudziesięcioletnią już tradycję. Bardzo dziękuję.</u>
  51 + </div>
  52 + <div xml:id="div-13">
  53 + <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, pan przewodniczący Smoliński.</u>
  54 + </div>
  55 + <div xml:id="div-14">
  56 + <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Pamiętam jak w 2017 r., kiedy wprowadzaliśmy przepisy o konfiskacie rozszerzonej, walcząc z VAT-owskimi mafiami, też były zgłaszane zastrzeżenia do sformułowania, że chodziło o przedsiębiorstwo służące do popełnienia przestępstwa. Zarzucano, że to sformułowanie było niedookreślone, ale już od wielu lat ta regulacja funkcjonuje i nie spotkałem się w dotychczasowej praktyce, żeby z tego tytułu wynikały jakieś zagrożenia, iż tą regulacją może zostać objęty ktoś, kto faktycznie nie uczestniczył w przestępczym procederze. Tutaj natomiast będzie sytuacja, że faktycznie mogą być obywatele polscy, którzy – raz – uczestniczą w rosyjskich przedsiębiorstwach i dwa – może dojść do przepisania na nich majątku. Można powiedzieć, że wręcz aż się prosi o dokonanie takiej czynności. To jest moim zdaniem sprawa oczywista, że taka sytuacja będzie wykorzystywana. Dlatego, żeby ją wyeliminować, trzeba wprowadzić taki zapis. Dziękuję.</u>
  57 + </div>
  58 + <div xml:id="div-15">
  59 + <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Mam pytanie do Biura Legislacyjnego. Czy w tym momencie nie powinniśmy jednak przedstawić kolejnych poprawek do ust. 1, bo niewykluczone, że nad nimi wszystkimi powinniśmy głosować łącznie? Czy może jednak powinniśmy nad tymi poprawkami głosować oddzielnie?</u>
  60 + </div>
  61 + <div xml:id="div-16">
  62 + <u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Do ust. 1 są zgłoszone dwie poprawki, ta, którą państwo omawiacie w tej chwili i poprawka dotycząca kwestii legislacyjnych, o których wspominał pan minister. Te poprawki są od siebie niezależne i dotyczą różnych kwestii. Pozostawiamy do decyzji Wysokiej Komisji, czy odbyć wspólną dyskusję na temat tych poprawek, czy ją rozdzielić. Tak czy inaczej, głosowanie nad poprawkami będzie musiało być przeprowadzone odrębnie, a Komisja zadecyduje, jak będzie lepiej poprowadzić dyskusję.</u>
  63 + </div>
  64 + <div xml:id="div-17">
  65 + <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, panie mecenasie. Pan poseł Kropiwnicki, proszę bardzo.</u>
  66 + </div>
  67 + <div xml:id="div-18">
  68 + <u xml:id="u-18.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Podążając trochę tropem tego, o czym mówi pan przewodniczący, czyli tego co mamy oznaczone w propozycji poprawek jako wersja 1 – zmiana bezpieczeństwa wewnętrznego…</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-19">
  71 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ta poprawka nie została jeszcze zgłoszona.</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-20">
  74 + <u xml:id="u-20.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Ale mamy ją przed sobą. Myślę, że byłoby może dobrze, gdybyśmy na następnym posiedzeniu zobaczyli to w formie tekstu jednolitego. Wtedy to się po prostu łatwiej czyta i myślę, że byłoby bardziej sensownie, gdyśmy mieli całościową propozycję zmiany. To jest bowiem rozbudowane zdanie wielokrotnie złożone, wykreślamy tutaj jeden fragment i można powiedzieć, że to jest w miarę spójne, ale w drugiej poprawce, która dopiero ma być złożona, a której treść już dostaliśmy, to są aż trzy zmiany. To wszystko może wyglądać zupełnie inaczej, jeśli zobaczymy propozycje zmian w formie tekstu jednolitego.</u>
  75 + <u xml:id="u-20.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">A teraz, wracając jeszcze do zmiany, którą rozpatrujemy, która polega na wykreśleniu… mamy opis podmiotowy, przedmiotowy i w pewien sposób celowościowy. Tutaj wykreślamy opis podmiotowy i zostaje tylko opis przedmiotu i celu działania. To jest zasadnicza zmiana. Rozumiem, że określamy to w taki sposób, iż pozostaje tylko, że dotyczy to majątku i dlatego chciałbym wyjaśnić, czy poprzez pojęcie majątku będziemy rozumieli… W cywilistyce to jest opisane dość dobrze, ale czy majątkiem są również prawa rzeczowe, prawa z akcji itd.? Czy w tym przypadku to również będzie wchodziło w zakres majątku? Będziemy bowiem mieli wykreślony podmiot i właściwie zostaje nam tylko przedmiot i uważam, że powinien on być naprawdę dobrze dookreślony, żeby nie było wątpliwości przy tworzeniu ustawy.</u>
  76 + <u xml:id="u-20.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Mam więc, z jednej strony, pytanie o pojęcie majątku i drugie pytanie, panie przewodniczący – czy nie byłoby dobrze, aby poprosić o przygotowanie jednolitego tekstu tych wszystkich poprawek?</u>
  77 + </div>
  78 + <div xml:id="div-21">
  79 + <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">W tej chwili obraduje Komisja, a poprawki legislacyjne wynikają także z uwag przedstawionych przez Biuro Legislacyjne. Wszyscy znamy te uwagi, a poprawka merytoryczna jest w gruncie rzeczy oczywista i myślę, że do ogarnięcia.</u>
  80 + <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo proszę, panie profesorze.</u>
  81 + </div>
  82 + <div xml:id="div-22">
  83 + <u xml:id="u-22.0" who="#KrzysztofKozminski">Odniosę się do pytania pana posła, które dotyczyło, mam wrażenie, takiego niedoprecyzowania podmiotowego. Ja się generalnie zgadzam, że jeśli konstruujemy przepis, na podstawie którego wyinterpretowujemy normę prawną, to rzeczywiście ta norma musi wskazywać na podmiot i przedmiot, żebyśmy mogli ustalić hipotezę, dyspozycję i ewentualnie sankcję. Mam jednak wrażenie, że czytając ten przepis, po uwzględnieniu poprawki, nie będzie już wątpliwości, kto jest podmiotem. W technice legislacyjnej bardzo często jest tak, że normując jakiś przepis, zresztą z różnych dziedzin prawa, to odczytując zdanie w całości jesteśmy w stanie zidentyfikować o co chodzi. Czasami legislator posługuje się bardzo ogólnymi sformułowaniami, na przykład w Kodeksie karnym używa określenia „kto” – kto popełnia jakiś czyn, to itd. Dlatego, moim zdaniem, tutaj nie będzie wątpliwości natury podmiotowej.</u>
  84 + <u xml:id="u-22.1" who="#KrzysztofKozminski">Rzeczywiście to jest bardzo szeroka kategoria i będziemy tutaj mieli do czynienia zarówno z osobami fizycznymi różnych narodowości, z osobami prawnymi, a także innymi jednostkami organizacyjnymi, nawet jeżeli nie mają one przyznane osobowości prawnej, ale od strony techniki legislacyjnej, moim zdaniem, uwzględnienie tej poprawki nie spowoduje problemu. Jeśli natomiast chodzi o pojęcie „majątek”, to ono jest bardzo szerokie. To jest pojęcie cywilistyczne, które obejmuje ogół praw o charakterze rzeczowym i zobowiązaniowym. Mówiąc szczerze, od strony legislacyjnej wykładni prawa nie widzę tutaj problemu. Bardzo dziękuję.</u>
  85 + </div>
  86 + <div xml:id="div-23">
  87 + <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Do głosu zgłosiła się pani prof. Anna Rakowska, która uczestniczy zdalnie w posiedzeniu. Bardzo proszę, pani profesor.</u>
  88 + </div>
  89 + <div xml:id="div-24">
  90 + <u xml:id="u-24.0" who="#AnnaRakowska">Dzień dobry państwu. Tym razem chciałabym zgłosić tylko jedną uwagę. Z przyczyn oczywiście dla mnie zrozumiałych, poprawka ma na celu wyeliminowanie podnoszonej w opiniach niezgodności z prawem Unii Europejskiej, ale prowadzi ona jednocześnie do dalszego rozszerzenia normy zawartej w projektowanym art. 234a ust. 1 i nie wyklucza również takiej sytuacji, skoro dążymy do dalszego rozszerzania możliwości przejmowania majątku, że będzie ona miała zastosowanie wówczas, kiedy właścicielem majątku będzie jedna osoba, jeden podmiot, ale dysponować tym majątkiem lub jakimś jego składnikiem będzie inna osoba lub podmiot, nawet wbrew woli właściciela. Jeżeli w stosunku do podmiotu dysponującego, posiadacza, będzie zachodziło domniemanie, o którym jest mowa w projektowanym przepisie, jeżeli będzie on starał się wykorzystać ten majątek do zabronionych celów, powtarzam – wbrew woli właściciela, to może prowadzić do sytuacji, że właściciel zostanie pozbawiony własności, który de facto nie dysponował tym majątkiem i to nie on miał zamiar czy też starał się go używać do celów wskazanych w projektowanym art. 234a. Taka sytuacja mogła być oczywiście możliwa także przed wykreśleniem tych słów, ale pewnie prawdopodobieństwo wówczas byłoby mniejsze. W istocie to, o czym mówiłam już wcześniej, z różnych przyczyn, i tak bardzo szeroki wyjątek od ochrony własności staramy się rozszerzyć jeszcze bardziej. Potencjalnie może to być bardzo niebezpieczne, chociażby w taki sposób, o którym powiedziałam. Dziękuję.</u>
  91 + </div>
  92 + <div xml:id="div-25">
  93 + <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo dziękuję, pani profesor. W ten sposób zostały przedstawione uwagi do poprawki, ale chciałbym jeszcze podpowiedzieć panu posłowi Kropiwnickiemu, że w poprawce dotyczącej głownie kwestii legislacyjnych, na samym końcu jest zaproponowane… Na samym końcu ustępu, po wprowadzeniu tych legislacyjnych poprawek, nie jest jeszcze uwzględniona ta poprawka, którą w tej chwili omawiamy, czyli wyłączenie wyjątku dotyczącego obywateli polskich. W momencie, kiedy tę poprawkę ewentualnie przyjmiemy, skreślenie tych wyrazów spowoduje, że będziemy mieli wówczas jakąś propozycję tekstu jednolitego po przyjęciu poprawek legislacyjnych.</u>
  94 + <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Myrcha, bardzo proszę.</u>
  95 + </div>
  96 + <div xml:id="div-26">
  97 + <u xml:id="u-26.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">W pierwszej kolejności uwaga czysto legislacyjna – czy przedłożone poprawki, widać, że to są jakby dwa pakiety, nie powinny, a przynajmniej czy ta podwójna poprawka dotycząca art. 1 pkt 2 nie powinna stanowić jakiejś całości? Zakładając bowiem na przykład, że jedna poprawka zostanie przyjęta, a druga nie – oczywiście czysto teoretycznie – to co wtedy?</u>
  98 + </div>
  99 + <div xml:id="div-27">
  100 + <u xml:id="u-27.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">O tym właśnie mówiliśmy przed chwilą.</u>
  101 + </div>
  102 + <div xml:id="div-28">
  103 + <u xml:id="u-28.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Ja to rozumiem, ale jeżeli będzie osobne głosowanie i na przykład zostanie uwzględniona poprawka dotycząca wykreślenia osób fizycznych, a nie zostanie uwzględniona poprawka dotycząca szczegółowego zakresu, to co wtedy? Zadaję to pytanie z powodów czysto legislacyjnych. Czy nie byłoby wygodniej, żeby zmiany zostały zawarte w jednej poprawce? Pozwoliłoby to na uniknięcie ryzyka niepotrzebnego…</u>
  104 + </div>
  105 + <div xml:id="div-29">
  106 + <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan mecenas odpowie na to pytanie.</u>
  107 + </div>
  108 + <div xml:id="div-30">
  109 + <u xml:id="u-30.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">W naszej ocenie to są poprawki, które dotyczą różnych kwestii i w związku z tym powinny być rozpatrywane rozdzielnie. Siłą rzeczy przez to, że poprawki dotyczą tej samej materii, jakieś związki między nimi zachodzą, natomiast patrząc tylko od strony głosowania nad poprawkami, ich rozpatrywania, proponujemy, żeby jednak te trzy zgłoszone poprawki były rozpatrzone oddzielnie i żeby nad nimi głosować oddzielnie.</u>
  110 + </div>
  111 + <div xml:id="div-31">
  112 + <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Mamy jasną sytuację.</u>
  113 + </div>
  114 + <div xml:id="div-32">
  115 + <u xml:id="u-32.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">To była pierwsza uwaga. Druga uwaga dotyczy merytorycznej strony art. 234a ust. 1. Nie ukrywam, że posłużenie się określeniem majątku, który może być wykorzystywany do wspierania, nie mówię bezpośrednio o finansowaniu, tylko o wspieraniu… Nawiążę w tym momencie trochę do wypowiedzi pani prof. Rakowskiej. Łatwo sobie wyobrazić, że na przykład w miejscowościach leżących nieopodal granicy, gdzie toczy się konflikt zbrojny, są wywieszane bilbordy promujące agresora. To jest jawne wspieranie napaści zbrojnej itd. Te bilbordy są jednak wieszane na wynajmowanej powierzchni. Jej właściciel nie ma wpływu, a nawet nie ma wiedzy, do czego ta powierzchnia jest wykorzystywana, ale zgodnie z tym przepisem, konsekwencje poniesie nie ten, który promuje i na którego tworzy się te paragrafy w polskim kodeksie, ale właściciel powierzchni, bo to jego majątek będzie konfiskowany, a nie majątek osoby, która promuje agresję. Zgadza się? Co wtedy? Właściciel to Bogu ducha winny człowiek.</u>
  116 + </div>
  117 + <div xml:id="div-33">
  118 + <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ale wynajął i czerpał z tego korzyść. Ktoś mu za to zapłacił.</u>
  119 + </div>
  120 + <div xml:id="div-34">
  121 + <u xml:id="u-34.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Ale o niczym nie wiedział.</u>
  122 + </div>
  123 + <div xml:id="div-35">
  124 + <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan prof. Koźmiński, proszę bardzo.</u>
  125 + </div>
  126 + <div xml:id="div-36">
  127 + <u xml:id="u-36.0" who="#KrzysztofKozminski">Odpowiadam na pytanie. Panie pośle, proszę pamiętać, że mówimy o konstytucyjnym przepisie, który jednak faktycznie nie będzie stosowany bezpośrednio. Mimo to, że przepisy konstytucji stosuje się bezpośrednio, to ten przepis będzie stosowany razem z przepisami ustawy, która będzie tę materię doprecyzowywać. Co więcej, mam wrażenie, że podczas każdego naszego posiedzenia pada ta uwaga. Proszę zauważyć, że przepis w aktualnym brzmieniu nie tylko nie wyklucza, a nawet wręcz przeciwnie, założenie jest takie, że ustawa, która realizowałaby ten nowy przepis konstytucji, nie będzie wyłączała drogi sądowej.</u>
  128 + <u xml:id="u-36.1" who="#KrzysztofKozminski">Faktycznie jest tak, że kiedy czytamy ten przepis, to tego typu sytuacje, mówiąc wprost, są wkalkulowane, ale z drugiej strony, idąc tym tropem, moglibyśmy analogicznie analizować szereg przepisów, nie tylko karnych, ale również administracyjnych, które obowiązują od wielu lat na gruncie aktualnego ustawodawstwa. Chodzi mi o to, że moglibyśmy analizować te przepisy, stosując taką wykładnię prawa, która raczej nie powinna mieć zastosowania na etapie legislacyjnym, tzn. metodę ad absurdum. Literalne brzmienie przepisu, tu się zgadzam, nie wyklucza takich sytuacji. Wręcz przeciwnie – biorąc pod uwagę pewną nadzwyczajność tego rozwiązania takie sytuacje, z całą pewnością kontrowersyjne, na pewno mogą mieć miejsce. Mnie osobiście przekonuje jednak argument, że konstytucja i prace nad nią w latach 90-tych, atmosfera, która im towarzyszyła, nie przewidywały sytuacji, z którą mamy do czynienia od lutego zeszłego roku, czyli otwartego konfliktu zbrojnego toczonego tuż przy granicach Rzeczypospolitej. Innymi słowy, ustrojodawca nie był przygotowany na sytuację, z jaką mamy do czynienia aktualnie i obawiam się, że jeszcze będziemy się z tym borykać w przyszłości.</u>
  129 + <u xml:id="u-36.2" who="#KrzysztofKozminski">Mówimy więc o sytuacji i o przepisie nadzwyczajnym, który rzeczywiście wprowadza drastyczną i daleko idącą normę, ale jak powiedziałem, jest ona jednak współstosowana w rzeczywistości z przepisami ustawowymi, które doprecyzują zarówno tryb, przesłanki, jak i procedury oraz wprowadzą procedury gwarancyjne. Dziękuję.</u>
  130 + </div>
  131 + <div xml:id="div-37">
  132 + <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan dr Olszówka, proszę bardzo.</u>
  133 + </div>
  134 + <div xml:id="div-38">
  135 + <u xml:id="u-38.0" who="#StalydoradcaKomisjidrMarcinOlszowka">Odnosząc się pokrótce do głównego poruszonego problemu, zgadzając się z tym, co powiedział pan prof. Koźmiński, chciałbym zwrócić uwagę na dwie rzeczy. Pierwsza rzecz to niezależnie od tego, jak zostanie sformułowana ustawa, o której mowa  w ust. 3, to właścicielowi majątku w dalszym ciągu będą przysługiwały wszystkie instrumenty cywilnoprawnej ochrony, których może użyć przeciwko osobie, która wynajmuje i de facto korzysta z jego majątku, jeżeli w wyniku tego korzystania właściciel swój majątek stracił. Jeżeli wskutek działania osoby trzeciej polski obywatel poniósł szkodę, to mają zastosowanie ogólne zasady Kodeksu cywilnego dotyczące działalności odszkodowawczej, te przepisy w dalszym ciągu obowiązują. To jest pierwsza rzecz, której nijak nie zmieniamy.</u>
  136 + <u xml:id="u-38.1" who="#StalydoradcaKomisjidrMarcinOlszowka">Druga rzecz to kwestia tego, co znajdzie się w ustawie. W przypadku, gdyby przyjąć poprawkę do ust. 3, ustrojodawca będzie oczekiwał od ustawodawcy, że szczegóły, okoliczności wyłączające domniemanie zostaną określone w ustawie. Zarówno teoretycznie, jak i w praktyce ustrojodawca będzie oczekiwał uregulowania przez ustawodawcę tego typu sytuacji, w których będzie możliwe wyłączenie określonych przypadków, natomiast kiedy będzie przejmowany majątek, właściciel w drodze różnego rodzaju powództw będzie mógł później domagać się odszkodowania od sprawcy szkody.</u>
  137 + </div>
  138 + <div xml:id="div-39">
  139 + <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, pan poseł Smoliński.</u>
  140 + </div>
  141 + <div xml:id="div-40">
  142 + <u xml:id="u-40.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Kolega poseł, pan dr Myrcha…</u>
  143 + </div>
  144 + <div xml:id="div-41">
  145 + <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Serdecznie gratujemy, nie wiedzieliśmy.</u>
  146 + </div>
  147 + <div xml:id="div-42">
  148 + <u xml:id="u-42.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Pewne zastrzeżenia oczywiście rozumiem, ale musimy wziąć pod uwagę to, co tutaj powiedział pan profesor, tzn. że wówczas ustrojodawca nie przewidywał, nie miał ku temu zresztą żadnych podstaw, aby przewidywać taką sytuację, jaką teraz mamy. Celem ustawy jest to, aby jak najszybciej przerwać wykorzystywanie majątku na rzecz realizacji interesów agresora. W innym przypadku weszlibyśmy w trwające latami procesy, a majątek nadal mógłby być wykorzystywany na rzecz agresora. Wprowadzając zmianę przepisów przerywamy taki stan rzeczy, przejmujemy majątek, a jeżeli ktoś zostanie pokrzywdzony, to oczywiście ma prawo dochodzić odszkodowania na ogólnych zasadach cywilnoprawnych. Jeżeli udowodni, że było inaczej, to dostanie odszkodowanie, ale wyższy cel w postaci zaprzestania wykorzystywania majątku przez kogoś, kto wspiera agresora i poprzez to szkodzi polskiemu państwu, musi być jak najszybciej zrealizowany. Uważam, że dobro wyższe jest ważniejsze od dobra, które być może zostało naruszone tym przepisem czy ustawą, ale jednak w efekcie dojdzie do wypłaty odszkodowania i jednocześnie uniemożliwimy wykorzystywania majątku na rzecz agresora, co szkodzi o wiele bardziej niż nawet wieloletni proces, który w efekcie może doprowadzić do tego samego.</u>
  149 + </div>
  150 + <div xml:id="div-43">
  151 + <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jeszcze raz pan poseł Myrcha, proszę bardzo.</u>
  152 + </div>
  153 + <div xml:id="div-44">
  154 + <u xml:id="u-44.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Doprawdy pasjonująca dyskusja, bardzo dziękuję za te wszystkie głosy, ale w kilku kwestach się nie zgodzę, panie przewodniczący. Po pierwsze, sami państwo wskazujecie, że majątek jest odbierany z mocy prawa bez przyznawania prawa do odszkodowania. W przepisie jest wskazane, że ma to miejsce bez odszkodowania, a więc niejako z samego tytułu przejęcia majątku odszkodowanie nie będzie przysługiwać. Co najwyżej, skazujecie państwo właściciela, bardzo możliwe, że często Bogu ducha winnego, aby prowadził na swój koszt proces cywilny w celu uzyskania odszkodowania od kogoś, kto – załóżmy – popełnił przestępstwo.</u>
  155 + </div>
  156 + <div xml:id="div-45">
  157 + <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Odszkodowanie od państwa.</u>
  158 + </div>
  159 + <div xml:id="div-46">
  160 + <u xml:id="u-46.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">No właśnie nie, nie od państwa. Państwo to wykluczacie. Tu jest wyraźnie napisane – bez odszkodowania.</u>
  161 + </div>
  162 + <div xml:id="div-47">
  163 + <u xml:id="u-47.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Odszkodowanie należy się z mocy prawa. Wywłaszczamy za odszkodowaniem…</u>
  164 + </div>
  165 + <div xml:id="div-48">
  166 + <u xml:id="u-48.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Nie, panie pośle. Państwo wykluczacie odszkodowanie. Państwo daje obywatelowi sygnał – nie zrobiłeś nic złego, my zabieramy twój majątek, a jeśli chcesz odszkodowanie…</u>
  167 + </div>
  168 + <div xml:id="div-49">
  169 + <u xml:id="u-49.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Zabieramy majątek, jeśli zrobiłeś coś złego.</u>
  170 + </div>
  171 + <div xml:id="div-50">
  172 + <u xml:id="u-50.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Proszę mi dać skończyć. Załóżmy hipotetycznie, że mamy przedsiębiorstwo, które profesjonalnie zajmuje się wynajmem powierzchni reklamowych i ma, powiedzmy 2,5 tysiąca tablic na całej polskiej ścianie wschodniej. Ktoś wynajmuje od tego przedsiębiorstwa 50 tablic…</u>
  173 + </div>
  174 + <div xml:id="div-51">
  175 + <u xml:id="u-51.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Wynajmujący widzi chyba komu wynajmuje tablice.</u>
  176 + </div>
  177 + <div xml:id="div-52">
  178 + <u xml:id="u-52.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Niekoniecznie, panie pośle. Może ktoś na miejscu to widzi, ale majątek straci przecież nie konkretny pracownik, który wynajął te tablice, ale właściciel przedsiębiorstwa. Straci on nie tylko tych 50 tablic, ale wszystkie posiadane tablice, czyli majątek, który został i który może być wykorzystany, a więc on straci swój cały majątek, nie tylko tablice, ale może nawet całe przedsiębiorstwo, ponieważ może on dysponować również innymi nośnikami, jakimiś przyczepkami czy nie wiadomo czym jeszcze. Właściciel wszystko straci i państwo mu za to nie wypłaci odszkodowania. Dopiero w drodze procesu sądowego na zasadach ogólnych może dochodzić odszkodowania, ale od tego, kto popełnił przestępstwo, a nie od państwa. Rodzi się pytanie, jaki będzie efekt zastosowania w praktyce takiego przepisu? Czy nie byłoby łatwiej i skuteczniej, gdyby państwo skierowało swoje wysiłki na podmiot, który promuje agresora? Na to są odpowiednie przepisy w Kodeksie karnym, na przykład promowanie napaści zbrojnej.</u>
  179 + <u xml:id="u-52.1" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Moim zdaniem państwo powinno być ukierunkowane w swoich działaniach na tego, kto robi coś złego. Tu mamy dodatkowo ewidentnie świadome działanie, a więc jest element winy. Ktoś promuje świadomie, czyli łatwiej jest prokuratorowi podjąć działania. Może on nawet działać natychmiastowo i w formie zabezpieczenia zdjąć te bilbordy czy zasłonić tablice. Można zrobić wiele rzeczy bez krzywdzenia przy tym polskiego przedsiębiorcy, Bogu ducha winnego w tego rodzaju przypadkach.</u>
  180 + <u xml:id="u-52.2" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Ja podaję bardzo prosty przykład, panie profesorze, nie jakiś abstrakcyjny. To jest bardzo praktyczny przykład. Patrząc na działalność niektórych obywateli naszego kraju, którzy dziś promują na bilbordach hasła, że to nie nasza wojna itd, można to określić, jak nazywają rzecz eksperci, iż jest to wspieranie agresora. Przytoczony przeze mnie przykład to mogłaby być sytuacja, która już dzisiaj ma miejsce, a która trochę, mimo wszystko, łapałaby się już teraz pod proponowaną regulację. Naprawdę podaję to państwu pod rozwagę.</u>
  181 + <u xml:id="u-52.3" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Kończąc chcę jeszcze powiedzieć, że nie zgadzam się z wypowiedzią pana profesora i pana przewodniczącego, iż ustrojodawca, pracując nad konstytucją w 1997 r., nie przewidział takich sytuacji. On je przewidział w stanach nadzwyczajnych w przypadku zagrożenia zbrojnego, w przypadku napaści, w przypadku zagrożenia porządku publicznego, zagrożenia ustroju naszego państwa itd. Te wszystkie przypadki są opisane w konstytucji, to wszystko już jest – ryzyko napaści, zagrożenie itd. Dlatego nie widzę tutaj uzasadnienia dla tego, co panowie twierdzicie, że jakoby konstytucja nie przewiduje, że jej twórcy nie pomyśleli itd. To ewidentnie w konstytucji jest ujęte, a nawet funkcjonuje element wykonania tych przepisów w postaci ustawy o stanach nadzwyczajnych. Tam opisane są procedury, tzn. jak się takie stany wprowadza, jak wyglądają odszkodowania itd. Wydaje się więc, że dzisiaj mamy dobre przepisy regulujące tego rodzaju sytuacje, a państwo próbujecie coś poprawić, co jak się wydaje nie wymaga poprawy. To chyba jest klasyczna ilustracja powiedzenia, że lepsze jest wrogiem dobrego.</u>
  182 + </div>
  183 + <div xml:id="div-53">
  184 + <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani prof. Grabowska, bardzo proszę.</u>
  185 + </div>
  186 + <div xml:id="div-54">
  187 + <u xml:id="u-54.0" who="#GenowefaGrabowska">Dziękuję, panie przewodniczący. Zacznę od ostatniej myśli pana posła, który twierdzi, że na gruncie obowiązującego prawa możemy sobie z tym problemem poradzić i w związku z tym nie jest potrzebna jakakolwiek zmiana konstytucji, że w ogóle niepotrzebna jest ta Komisja – tak to rozumiem. Gdybyśmy tak do tego podeszli, to okazałoby się, że nie możemy nic zrobić. Teoretycznie, gdybyśmy dopuścili do przejmowania majątków na drodze sądowej, to wiemy, że będzie ona całkowicie niewydolna i nieskuteczna, bo to nie skończy się tylko na Polsce, na polskim sądownictwie, ale zainteresowani pójdą dalej i nawet, jeśli są to Rosjanie i że Rosja w tej chwili właściwie opuściła Radę Europy, to nie zabrania jej obywatelom udania się do trybunału w Strasbourgu. Wedy Europejski Trybunał Praw Człowieka weźmie sobie pierwszy załącznik do konwencji, gdzie mamy prawo własności, i znów będzie bardzo długo deliberował, czy to jest sytuacja, w której własność tego Rosjanina trzeba chronić, czy też nie. To znów potrwa trzy lata, a może dłużej. Będziemy zatem mieli taką sytuację, że ta historia konfiskaty nigdy się nie skończy i dlatego w trudnym przypadku, a nie kryję, że z prawnego punktu widzenia ta sytuacja jest bardzo trudna do ogarnięcia, ale przed nią stoją wszystkie państwa, jednak gdybyśmy do niej tak podeszli, to pewnie do tej pory nie mielibyśmy żadnego przypadku nałożenia sankcji na Rosjan. Sankcje może nie są tutaj tożsame, ale wpisanie na listę sankcji, mówię o sankcjach nakładanych przez Unię Europejską na konkretne osoby, odbywa się w dużym stopniu w oparciu o nowe elementy, których dotychczas w prawie nie było.</u>
  188 + <u xml:id="u-54.1" who="#GenowefaGrabowska">Stąd, stojąc przed nową sytuacją, mamy do wyboru albo dostosować stare mechanizmy, które znamy, które są, ale które były przygotowane i stosowane do innych sytuacji, albo uwzględniając fakt, że sytuacja jest całkowicie ekstraordynaryjna, możemy sięgnąć po nowe, skuteczne mechanizmy, które pozwolą nam uporać się z problemem, albo będziemy przyglądać się temu, jak jest wykorzystywany majątek powstały w dużej części w sposób… nie wnikam w jaki – w każdym razie będziemy patrzyć, jak majątek oligarchów i innych Rosjan jest wykorzystywany do promowania wojny i jej prowadzenia. Mówiąc konkretnie – będziemy patrzyć na owoce wojny i twierdzić, że nic się nie stało, niech ją sobie dalej finansują, czy też użyjemy narzędzi, których możemy użyć, bo przecież nie jesteśmy jedynym państwem, który o tym myśli i mówi ani nie jesteśmy jedynym państwem, które to zrobi. Taką mam przynajmniej nadzieję.</u>
  189 + <u xml:id="u-54.2" who="#GenowefaGrabowska">A zatem zastanówmy się, czy nie przyjąć przedłożonych propozycji, ponieważ cały problem sprowadza się do tego: regulować czy nie regulować? Wszystkie dodatkowe informacje czy uwagi dotyczące potrzeby definiowania każdego pojęcia, potrzeby określania każdego trybu, przypominam – w konstytucji, a nie w ustawie, w ustawie oczywiście tak, ale w konstytucji nie, i dlatego może się skupmy na tym, jeżeli jest w ogóle wola przeprowadzenia tej propozycji, co pomoże wprowadzić ekstraordynaryjne narzędzia z takim skutkiem, żeby działania Polski były skuteczne i aby Polska nie stawała później jako podmiot, od którego wiecznie żąda się odszkodowania.</u>
  190 + <u xml:id="u-54.3" who="#GenowefaGrabowska">Tutaj padło, to jeszcze do zmian, do propozycji, która dotyczy art. 234a ust. 1 – zagrożenie bezpieczeństwa państwa, te trzy, a właściwie cztery zmiany, które dzisiaj otrzymaliśmy, są przewidziane. Mnie się wydaje, że właśnie wskazanie, iż chodzi o majątek, a nie w pierwszym rzędzie o sprawcę, tu jest nacisk w tej poprawce położony na to, iż chodzi o majątek, który może zostać przejęty przez Skarb Państwa itd, natomiast tutaj mamy też do czynienia ze wskazaniem sprawcy. To nie jest tak, że tego sprawcy tu nie ma. W ostatnim zdaniu mamy informację, że chodzi w szczególności o osobiste, organizacyjne lub finansowe powiązania właściciela majątku z podmiotami dokonującymi napaści. Stąd właściciel agencji, która wypożycza bilbordy, nie będzie tym objęty, bo on nie będzie bezpośrednio powiązany z tym, jak tu podano – podmiotem dokonującym napaści. On jest powiązany w sposób, powiedziałabym biznesowy, handlowy, a nie w taki sposób, który uzasadniałby, iż jest tutaj władny do dokonywania tego typu działań. Dlatego wydaje mi się, że gdybyśmy sczytali te cztery propozycje zmian i wprowadzili je do art. 234a, wtedy, mając już jego pełną treść, pewnie spojrzelibyśmy nieco inaczej, rozsądniej i moglibyśmy uznać, że to jest naprawdę do przyjęcia, skoro po drugiej stronie stoją wielkie pieniądze używane do zabijania, niszczenia, mordowania, to chyba czas byłoby z tym skończyć. Dziękuję.</u>
  191 + </div>
  192 + <div xml:id="div-55">
  193 + <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, pani profesor. W tym momencie argumenty zaczynają się już powtarzać i dlatego proponuję przejść do głosowania nad propozycją tej poprawki, która wyłącza wyjątek dotyczący obywateli polskich, a później przystąpimy do omówienia poprawek legislacyjnych do ust. 1.</u>
  194 + <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 10 posłów, za 7, przeciw 1, od głosu wstrzymały się 2 osoby. Stwierdzam, że poprawka uzyskała poparcie Komisji.</u>
  195 + <u xml:id="u-55.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przystępujemy do rozpatrzenia kolejnej poprawki do ust. 1, która również jest jakby efektem dyskusji, która była prowadzona na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej. Poprawka z jednej strony ma charakter redakcyjno-legislacyjny, upraszcza, skraca przepis, zwiększając jego czytelność, a także zmienia przepisy merytoryczne, usuwając pojęcie „obcego państwa”, dopuszczając możliwość zastosowania przepisu w sytuacji, gdy zbrojnej napaści dokona podmiot inny niż państwo oraz zmieniając przesłankę „bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej” na przesłankę „bezpośrednie zewnętrzne zagrożenie Rzeczypospolitej Polskiej lub jej porządku publicznego”.</u>
  196 + <u xml:id="u-55.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Po wprowadzeniu tych poprawek treść przepisu, uwzględniając również tę poprawkę, którą przed momentem przegłosowaliśmy, miałaby następujące brzmienie: „1. W razie zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zbrojnej napaści na terytorium innego państwa powodującej bezpośrednie, zewnętrzne zagrożenie Rzeczypospolitej Polskiej lub jej porządku publicznego, majątek, który znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, może zostać przejęty przez Skarb Państwa z mocy prawa i bez odszkodowania w przypadku, gdy można domniemywać, że majątek ten jest wykorzystywany lub może być wykorzystany w jakiejkolwiek części do finansowania lub wspierania w innej formie tej napaści lub działań z nią związanych, w szczególności ze względu na osobiste, organizacyjne lub finansowe powiązania właściciela majątku z podmiotem dokonującym napaści”.</u>
  197 + <u xml:id="u-55.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jakie jest stanowisko wnioskodawców wobec tej poprawki? Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
  198 + </div>
  199 + <div xml:id="div-56">
  200 + <u xml:id="u-56.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, myślę, że tutaj można tylko podziękować przedstawicielom Biura Legislacyjnego Sejmu za tę pracę, która została wykonana, za tę pracę legislacyjną, która została wykonana w duchu naszej dyskusji. Wydaje się, że ta zmiana czyni przepis nieco czytelniejszym i eliminuje wątpliwości natury prawnej, które się pojawiały. Oczywiście nasze stanowisko wobec tej poprawki jest pozytywne.</u>
  201 + </div>
  202 + <div xml:id="div-57">
  203 + <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję. Pan mecenas, bardzo proszę.</u>
  204 + </div>
  205 + <div xml:id="div-58">
  206 + <u xml:id="u-58.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Tak jak powiedział pan minister, wątpliwości w warstwie terminologicznej, które wyrażaliśmy na poprzednim posiedzeniu, mogą zostać usunięte w wyniku przyjęcia tej poprawki. Natomiast, i to z kolei mówił pan przewodniczący przedstawiając poprawkę, dokonując pewnych redakcyjnych modyfikacji nie udało się zupełnie abstrahować od wkroczenia merytorycznie w zakres tej poprawki. Siłą rzeczy ten przepis uległ więc jakiejś merytorycznej zmianie, ale wydaje się, że to jest zmiana, która wręcz bardziej wpisuje się w intencje wnioskodawców. Przede wszystkim chodzi mi o kwestię niewskazywania, że agresorem może być państwo, tylko bardziej ogólnie wskazuje się na podmiot, który może dokonywać napaści.</u>
  207 + <u xml:id="u-58.1" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Jak powiedziałem, w warstwie terminologicznej, redakcyjnej ta poprawka ten przepis poprawia. Dziękuję.</u>
  208 + </div>
  209 + <div xml:id="div-59">
  210 + <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, pan poseł Robert Kropiwnicki.</u>
  211 + </div>
  212 + <div xml:id="div-60">
  213 + <u xml:id="u-60.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Uważam, że byłoby dobrze, gdybyśmy jednak zobaczyli to całościowo, ponieważ myślę, że to nie jest tylko zmiana legislacyjna, gdyż mamy tu także wprowadzone istotne zmiany merytoryczne. Na przykład w lit. a mamy wcześniej użyte sformułowanie „powodującej bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej Polskiej” i to jest zrozumiałe, chodzi o zagrożenie bezpieczeństwa wewnętrznego. Poprawka zmienia jednak akcent i zostaje użyte sformułowanie „powodującej bezpośrednie, zewnętrzne zagrożenie Rzeczypospolitej Polskiej lub jej porządku publicznego”. Wcześniej mówiliśmy więc o zagrożeniu wewnętrznym, a teraz mówimy o bezpośrednim zagrożeniu zewnętrznym. To chyba jednak brzmi trochę inaczej i dlatego uważam, że warto zastanowić się nad tym dość poważnie, na ile to zmienia stan faktyczny. Najlepiej na konkretnych przykładach, na szczęście w tym momencie ciągle jeszcze abstrakcyjnych.</u>
  214 + <u xml:id="u-60.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Jeżeli mówimy o „bezpośrednim, zewnętrznym zagrożeniu”, to chciałbym zapytać, co to sformułowanie oznacza? Dlaczego wprowadzamy to pojęcie „zewnętrzne zagrożenie Rzeczypospolitej Polskiej”? Chciałabym poznać państwa opinię na ten temat.</u>
  215 + <u xml:id="u-60.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">Panie przewodniczący, uważam, że byłoby dobrze, gdybyśmy dzisiaj tego rozwiązania jeszcze nie przyjmowali, tylko żebyśmy mieli chwilę, aby nasi eksperci, żebyśmy my wszyscy mieli jeszcze czas, aby się nad tym zastanowić. Dziękuję bardzo.</u>
  216 + </div>
  217 + <div xml:id="div-61">
  218 + <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie pośle, państwo otrzymaliście wcześniej…</u>
  219 + </div>
  220 + <div xml:id="div-62">
  221 + <u xml:id="u-62.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Wcześniej, czyli dzisiaj na posiedzeniu.</u>
  222 + </div>
  223 + <div xml:id="div-63">
  224 + <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Uwagi Biura Legislacyjnego były państwu znane zdecydowanie wcześniej. Rozumiem, że pan mecenas chciałby się odnieść, bardzo proszę.</u>
  225 + </div>
  226 + <div xml:id="div-64">
  227 + <u xml:id="u-64.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Jedna kwestia tytułem wyjaśnienia. Założenie przy przygotowaniu tych korekt redakcyjnych, bo tak do nich podchodziliśmy, sprowadzało się do tego, aby przepis wykorzystywał siatkę pojęciową, z której ustrojodawca już korzysta na gruncie innych przepisów konstytucji. Żeby więc uniknąć potencjalnego ryzyka opisywania tych samych stanów innymi pojęciami, zaproponowaliśmy, aby skorzystać z wyrażeń, które na gruncie przepisów konstytucji już występują. Odwołując się do tego konkretnego wyrażenia, o które pytał pan poseł Kropiwnicki, czyli do „bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia państwa” wyjaśniam, że to sformułowanie występuje w przepisie art. 136 konstytucji,  tj. w przepisie, który dotyczy powszechnej lub częściowej mobilizacji Sił Zbrojnych w określonych okolicznościach, m.in. w przypadku bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia państwa. To pojęcie przez komentatorów konstytucji zostało już opisane przynajmniej w kilku komentarzach i jest to pojęcie znane. Takie było założenie w trakcie przygotowywania zmian redakcyjnych, tzn. chodziło o uniknięcie pojęć, które nie są znane na gruncie konstytucji. Wydawało się nam, że autorzy projektu, chcąc opisać określone kwestie, posłużyli się pojęciami synonimicznymi w większości sytuacji, ale żeby – tak jak powiedziałem – uniknąć ryzyka innej interpretacji tych pojęć, ponieważ w zakresie semantyki jakieś minimalne niuanse między nimi na pewno występują, zaproponowaliśmy wykorzystanie pojęć, które są już znane konstytucji. To tylko tyle. Może to oczywiście wprowadzać jakieś modyfikacje w zakresie meritum tego rozwiązania.</u>
  228 + </div>
  229 + <div xml:id="div-65">
  230 + <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Kropiwnicki.</u>
  231 + </div>
  232 + <div xml:id="div-66">
  233 + <u xml:id="u-66.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Mamy tutaj, w tym sformułowaniu, użyte dwa przymiotniki: bezpośrednie i zewnętrzne. Czy nie jest sensowniej albo po prostu wyrzucić te przymiotniki i zostawić „powodujące zagrożenie Rzeczypospolitej Polskiej”, albo zostawić tylko przymiotnik „bezpośrednie”? Określenie „zewnętrzne” być może 20 lat temu miało jakieś inne znaczenie, ale dzisiaj trudno sobie wyobrazić, o co może chodzić w tym pojęciu. „Bezpośrednie zagrożenie” jestem w stanie sobie wyobrazić dużo łatwiej niż „bezpośrednie, zewnętrzne”. Rozumiem to tak, że coś na zewnątrz musi zagrażać naszemu bezpieczeństwu.</u>
  234 + <u xml:id="u-66.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Przy mobilizacji jest bowiem tak jak pan mówił, chodzi bodaj o art. 136, i ja rozumiem co to oznacza, kiedy ma miejsce mobilizacja. Rząd musi ogłosić mobilizację nie w momencie, kiedy dochodzi do napaści, ale kiedy na przykład kraje sąsiednie albo jakiś potencjalny agresor dokonują u siebie mobilizacji i to jest zagrożenie zewnętrzne. Tak to rozumiem w tym momencie, ale w kontekście rozpatrywanego przepisu jest mi ciężko to sobie wyobrazić i dlatego prosiłbym o zastanowienie się, bo może faktycznie lepiej będzie wyrzucić obydwa przymiotniki albo co najwyżej pozostawić tylko jeden.</u>
  235 + </div>
  236 + <div xml:id="div-67">
  237 + <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, panie ministrze.</u>
  238 + </div>
  239 + <div xml:id="div-68">
  240 + <u xml:id="u-68.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Posłowie mogą oczywiście zgłosić poprawkę jaką chcą, natomiast wydaje mi się, z całym szacunkiem, panie pośle, że to akurat nie byłby dobry pomysł. Wyrzucenie obydwu przymiotników oznacza bardzo duże rozszerzenie tego przepisu. Wyrzucenie natomiast tylko „zagrożenia zewnętrznego” oznacza także duże rozszerzenie, zwłaszcza biorąc pod uwagę zmianę, której dokonaliśmy wcześniej. Myślę, że za chwilę pojawiłyby się głosy, iż ten przepis będzie można wykorzystać także w szeregu innych przypadków. Wydaje mi się, że chyba jasne jest, czym jest zewnętrzne i czym jest wewnętrzne zagrożenie. Nie nasuwa mi się teraz żaden konkretny przykład, ale chyba to jest zrozumiałe dla każdego. Wyrzucenie tego rodzaju dookreślenia mogłoby faktycznie doprowadzić do rozszerzenia listy osób czy przedsiębiorców, które można by ewentualnie podciągnąć pod obowiązywanie tego przepisu. Dlatego wydaje mi się, że zaproponowane brzmienie zapewnia realizację celu, który postawił sobie wnioskodawca.</u>
  241 + <u xml:id="u-68.1" who="#MinisterLukaszSchreiber">Jeszcze raz zwracam też uwagę na to, co już padło tutaj kilka razy, czyli że w ustawie będziemy wszystko doprecyzowywali. W tej chwili pracujemy nad tekstem ustawy zasadniczej, który z oczywistych przyczyn ma swoje ograniczenia. Jeśli któryś z ekspertów chciałby jeszcze zabrać głos na ten temat, to bardzo proszę, ale wydaje mi się, że wyrzucenie obydwu przymiotników albo jednego z nich nie byłoby dobrym pomysłem.</u>
  242 + </div>
  243 + <div xml:id="div-69">
  244 + <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan dr Olszówka, bardzo proszę.</u>
  245 + </div>
  246 + <div xml:id="div-70">
  247 + <u xml:id="u-70.0" who="#StalydoradcaKomisjidrMarcinOlszowka">Może wcześniej pani prof. Grabowska.</u>
  248 + </div>
  249 + <div xml:id="div-71">
  250 + <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, pani profesor.</u>
  251 + </div>
  252 + <div xml:id="div-72">
  253 + <u xml:id="u-72.0" who="#GenowefaGrabowska">Bardzo krótko. Wydaje mi się, że dyskutujemy o czymś, co jest zapisane na końcu. Chodzi mi przede wszystkim o przymiotnik „zewnętrzny”. Mam wrażenie, że ten przymiotnik odnosi się tylko do drugiego członu tego zdania. Po zmianie mamy następujące brzmienie przepisu: „W razie zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zbrojnej napaści na terytorium innego państwa”. Ja to rozumiem tak, że wskazana sytuacja, czyli napaść na terytorium innego państwa powoduje zewnętrzne zagrożenie. Jeżeli tak to czytamy, to obydwa przymiotniki są sensowne, bo w pierwszej części zdania, gdzie chodzi o napaść na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie mówimy o zagrożeniu zewnętrznym, natomiast w tym drugim przypadku – tak. Ja właśnie w taki sposób bym to interpretowała, bo to jest ujęte krótko, a poza tym, jak słyszeliśmy, skoro jest to termin zaakceptowany, choć w zupełnie innej sytuacji, bo przy mobilizacji, ale jednak jest obecny w konstytucji, to wydaje się, iż to usprawiedliwia takie brzmienie przepisu. Dziękuję.</u>
  254 + </div>
  255 + <div xml:id="div-73">
  256 + <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, panie doktorze.</u>
  257 + </div>
  258 + <div xml:id="div-74">
  259 + <u xml:id="u-74.0" who="#StalydoradcaKomisjidrMarcinOlszowka">Chciałem powiedzieć mniej więcej to samo, co pani profesor. Sformułowanie „bezpośrednie, zewnętrzne” zdecydowanie dotyczy tego drugiego przypadku, czyli napaści na inne państwo. Odnosząc się do postulatu, aby wyeliminować te dwa przymiotniki, czyli bezpośrednie i zewnętrzne, pragnę zauważyć, że tak jak mówił już pan minister Schreiber, byłoby to bardzo daleko idące poszerzenie, ponieważ jeśli mielibyśmy tylko sformułowanie „powodującej zagrożenie Rzeczypospolitej Polskiej”, to w grę mogłyby wchodzić nawet tylko zagrożenia potencjalne, a więc to byłoby niezwykłe rozszerzenie.</u>
  260 + <u xml:id="u-74.1" who="#StalydoradcaKomisjidrMarcinOlszowka">Faktem jest, że ta poprawka, konkretnie lit. a w tej poprawce, ta zmiana redakcyjna, pociąga za sobą także pewne zmiany merytoryczne, które nieco rozszerzają zakres, ponieważ wcześniej było zagrożenie wewnętrzne, a też mamy zagrożenie zewnętrzne plus porządek publiczny, więc to jest rozszerzenie, ale ono – jak zauważyło Biuro Legislacyjne – oddaje dosyć dobrze intencje wnioskodawców. Być może dobrym przykładem bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia może być sytuacja, w której, załóżmy, ofensywa rosyjska przesuwa się na zachód, Rosjanie zajmują Kijów albo Lwów i nie wiadomo, czy przekroczą nasze granice, ale takie bezpośrednie, zewnętrze zagrożenie już istnieje. To mogłaby być taka sytuacja. Myślę, że to jest przykład bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia Rzeczypospolitej.</u>
  261 + </div>
  262 + <div xml:id="div-75">
  263 + <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, pan przewodniczący Smoliński.</u>
  264 + </div>
  265 + <div xml:id="div-76">
  266 + <u xml:id="u-76.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Aprobując oczywiście opinie i wypowiedzi ekspertów, dziwię się jednak koledze z opozycji, bo przez kilka posiedzeń debatujemy nad tym, jak można uściślić i doprecyzować pewne przepisy, a nagle koledzy proponują, żeby wyrzucić pewne oczywistości. Moim zdaniem wynika to z dyskusji, nie możemy teraz tak rozszerzyć tego przepisu poprzez wyrzucenie dookreślenia, że chodzi o zagrożenie bezpośrednie i zewnętrzne, ponieważ niewątpliwie przy stosowaniu wracalibyśmy jednak do art. 36, gdzie mamy to określenie „bezpośrednie, zewnętrzne” i zastanawiano by się, co ustrojodawca miał na myśli, że w jednym przypadku takie sformułowanie wykreślił, a w drugim zostało ono utrzymane? To byłoby pole do kolejnych interpretacji sądowych i pewnie latami byśmy nad tym debatowali. Moim zdaniem zaproponowana zmiana jest absolutnie konieczna.</u>
  267 + </div>
  268 + <div xml:id="div-77">
  269 + <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie ma już chyba ma więcej głosów… Jeszcze pan poseł Myrcha? Proszę bardzo.</u>
  270 + </div>
  271 + <div xml:id="div-78">
  272 + <u xml:id="u-78.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Jeżeli można, to chciałbym jeszcze odnieść się do nowych propozycji brzmienia art. 234a ust. 1. Osobiście lubię treść przepisów analizować na jakichś życiowych przykładach i w tym przypadku, jak rozumiem, wnioskuję to z wypowiedzi pani profesor, intencją jest aby ten przepis obejmował taką sytuację, że niekoniecznie trzeba wyłącznie i bezpośrednio współpracować z władzami publicznymi, ale także z podmiotami, które są istotne dla państwa agresora, którymi są, na przykład, oligarchowie albo spółki energetyczne itd. Zgadza się?</u>
  273 + <u xml:id="u-78.1" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Obecnie mamy taką sytuację, iż wiemy, że Rosja jest agresorem, wiemy, że spółki energetyczne odgrywają niezwykle istotną rolę w tym procesie, a mimo wszystko do Polski napływa rosyjski gaz. Nie wchodzę teraz w rozważania, czy to jest dobre, czy źle, ale ten gaz jednak do nas płynie i to jest fakt. Istnieją oczywiście przedsiębiorstwa, które ten gaz przywożą, bo przecież on sam nie płynie. W jakiś sposób ten gaz musi trafiać do Polski, prawda, panie ministrze?</u>
  274 + <u xml:id="u-78.2" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Teraz pojawiają się pytania, czy przedsiębiorstwo, właściciel cystern, które przywożą rosyjski gaz, jest w świetle tej regulacji przedsiębiorcą, który w jakiś sposób wspiera państwo agresora, czy nie jest? Czy taki przedsiębiorca, które cysterny wwożą gaz, powinien obawiać się tej treści przepisu, czy nie? Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
  275 + </div>
  276 + <div xml:id="div-79">
  277 + <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister czy pani profesor? Proszę uprzejmie.</u>
  278 + </div>
  279 + <div xml:id="div-80">
  280 + <u xml:id="u-80.0" who="#GenowefaGrabowska">Przeczytam tylko ten tekst, który zostaje – trzeba udowodnić, że właściciel tego majątku ma „osobiste, organizacyjne lub finansowe powiązania z podmiotami dokonującymi napaści”, a więc nie z jakimś podmiotem gospodarczym, który gdzieś tam istnieje, tak ja to rozumiem, ale bezpośrednio z podmiotem dokonującym napaści. Tak więc tutaj to iunctim byłoby zachwiane, nie byłoby go.</u>
  281 + </div>
  282 + <div xml:id="div-81">
  283 + <u xml:id="u-81.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Rozumiem zatem, że ten przepis będzie dotyczył takich sytuacji, gdzie stroną umowy byłby wyłącznie rząd Federacji Rosyjskiej, bo to jest podmiot dokonujący agresji, a nie spółki. Prowadzenie działalności handlowej ze spółkami energetycznymi, ponieważ to nie one dokonały napaści, nie są tymi podmiotami, nie będzie wypełniało tego przepisu. Dotyczy on wyłącznie umowy handlowej, działalności gospodarczej prowadzonej bezpośrednio z rosyjskim rządem, tak?</u>
  284 + </div>
  285 + <div xml:id="div-82">
  286 + <u xml:id="u-82.0" who="#GenowefaGrabowska">O umowach tu nie będzie mowy…</u>
  287 + </div>
  288 + <div xml:id="div-83">
  289 + <u xml:id="u-83.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Mówię o relacjach finansowych, a one z czegoś muszą przecież wynikać, prawda?</u>
  290 + </div>
  291 + <div xml:id="div-84">
  292 + <u xml:id="u-84.0" who="#GenowefaGrabowska">Teraz przechodzi pan na relacje finansowe, panie pośle, a chodzi o majątek, który jest, a nie o ten, który będzie wygenerowany w wyniku kontaktów gospodarczych.</u>
  293 + </div>
  294 + <div xml:id="div-85">
  295 + <u xml:id="u-85.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Pani profesor, ja operuję określeniami, które wprost wynikają z projektowanego brzmienia przepisu. Tutaj jest wskazane, że chodzi o podmiot, który ma powiązania osobiste, organizacyjne lub finansowe. Czyli na przykład, jeśli jakiś podmiot wystawia fakturę polskiemu podmiotowi, który za nią płaci, to mamy powiązanie finansowe. Rozumiem zatem, że fakturę musi wystawić Federacja Rosyjska, bo to jest podmiot dokonujący agresji i taka sytuacja wpisuje się w rozumienie przepisu, ale jeśli fakturę wystawi jakaś spółka energetyczna, to już się nie wpisuje, bo ona nie jest podmiotem, który dokonał agresji i wtedy taką działalność handlową można prowadzić. Cały czas mamy tutaj jednak powiązanie organizacyjne i finansowe.</u>
  296 + </div>
  297 + <div xml:id="div-86">
  298 + <u xml:id="u-86.0" who="#GenowefaGrabowska">Tak pan ten wątek rozumie?</u>
  299 + </div>
  300 + <div xml:id="div-87">
  301 + <u xml:id="u-87.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Mowa jest o kimś, kto w jakiejkolwiek części ma relacje osobiste, organizacyjne lub finansowe i ja po prostu teraz pytam, jak to należy rozumieć? Państwo jesteście autorami, więc pytam o intencje, żeby później wiedzieć, jak w praktyce stosować ten przepis. Jeżeli bowiem pojawiają się wątpliwości, to później, przywołał to już pan profesor, sięga się do prac nad projektem, żeby uzyskać informacje o intencjach. Dlatego pytam, czy opisane dwa przykłady będą wypełniały znamiona, czy nie, żeby przedsiębiorcy mogli być po prostu spokojniejsi, bo przecież mówimy o nich.</u>
  302 + <u xml:id="u-87.1" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Czy przedsiębiorca, którego cysterny wwożą rosyjski gaz i który handluje z rosyjską spółką energetyczną, będzie – mówiąc kolokwialnie – łapał się pod ten przepis, czy nie? Chodzi mi o to, żeby była jasność.</u>
  303 + </div>
  304 + <div xml:id="div-88">
  305 + <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie pośle, myślę, że te kwestie bardzo mocno uściśli ustawa, która zostanie wydana na podstawie konstytucyjnego upoważnienia.</u>
  306 + </div>
  307 + <div xml:id="div-89">
  308 + <u xml:id="u-89.0" who="#GenowefaGrabowska">Tutaj chodzi o istniejące majątki, te które są, a nie o konkretne transakcje handlowe.</u>
  309 + </div>
  310 + <div xml:id="div-90">
  311 + <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zgłasza się pan minister, proszę bardzo.</u>
  312 + </div>
  313 + <div xml:id="div-91">
  314 + <u xml:id="u-91.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Dwa zdania i oddam głos ekspertom. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeżeli szanowny pan poseł pyta o intencje, które stoją za tym przedłożeniem, to wyjaśniam, że od samego początku naszą intencją jest uderzenie, ale oczywiście nie w polskich obywateli, to zresztą początkowo w przepisach było wyłączone, i nie w polskie firmy, tylko w oligarchów wspierających reżim, który rozpoczął wojnę, w ramach której podejmowane działania wpływają na zagrożenie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Tak należy odczytywać intencje wnioskodawcy i to się nie zmienia. Nie ma sensu mnożenie teraz takich przykładów, panie pośle. Nie ma sensu dzielenia w tej sprawie włosa na czworo, skoro mamy za chwilę kolejny przepis i kolejną poprawkę, którą zaproponujemy, gdzie będzie jasno wskazane, że następuje odesłanie do ustawy w celu dookreślenia szeregu różnych przypadków. Proponuję, żeby w ten sposób patrzyć na te zmiany.</u>
  315 + <u xml:id="u-91.1" who="#MinisterLukaszSchreiber">Swoją drogą, jeszcze jedna rzecz. Intencją jest to, że nie mówimy tylko, a wręcz prawie w ogóle nie mówimy o działalności przestępczej, która jest prowadzona, bo na to są inne przepisy, ale mówimy o działalności jak najbardziej legalnej i naszym celem jest uderzenie w legalne firmy i oligarchów. Chodzi również o tych, którzy realizują gazowe kontrakty.</u>
  316 + </div>
  317 + <div xml:id="div-92">
  318 + <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ponownie pan poseł Myrcha.</u>
  319 + </div>
  320 + <div xml:id="div-93">
  321 + <u xml:id="u-93.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Proszę jednak zauważyć, że te przepisy będą miały zastosowanie na terytorium Polski, a więc one nie zaszkodzą rosyjskim oligarchom. To nie ich majątek będzie bowiem konfiskowany.</u>
  322 + </div>
  323 + <div xml:id="div-94">
  324 + <u xml:id="u-94.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Rosyjscy oligarchowie też mają majątki w Polsce, panie pośle.</u>
  325 + </div>
  326 + <div xml:id="div-95">
  327 + <u xml:id="u-95.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Jeżeli mają u nas spółkę. Zgoda. Ja natomiast mówię o przypadku, gdzie jest rosyjska spółka, która sprzedaje gaz do Polski, ale ten gaz jest wwożony już polskimi cysternami. Co w takim przypadku stanie się przedmiotem konfiskaty, jeśli chodzi o podmiot rosyjski? Proszę mi powiedzieć. Jest podmiot polski, który kupuje gaz, polska cysterna ten gaz wwozi, tak jak to się na przykład dzieje w tej chwili, to w takiej sytuacji co stanowi przedmiot konfiskaty, jeśli chodzi o rosyjskiego oligarchę?</u>
  328 + <u xml:id="u-95.1" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Panie ministrze, ja wiem, że to pytanie denerwuje, tylko ja mówię o bardzo prostym, trwającym już dzisiaj procederze i o przepisie konstytucji, który jak rozumiem pod coś jest przygotowywany. To jest najprostsza sytuacja i okazuje się, że ten przepis chyba niespecjalnie będzie miał do niej zastosowanie. Nagle może się okazać, że nie będzie on miał zastosowania do niczego, skoro w tak oczywistym przypadku ten przepis jest tak naprawdę bezużyteczny.</u>
  329 + </div>
  330 + <div xml:id="div-96">
  331 + <u xml:id="u-96.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Przepraszam, drogi panie pośle…</u>
  332 + </div>
  333 + <div xml:id="div-97">
  334 + <u xml:id="u-97.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Chyba że chodzi o zabór majątków polskich przedsiębiorców.</u>
  335 + </div>
  336 + <div xml:id="div-98">
  337 + <u xml:id="u-98.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Przedstawiałem informację, jaki majątek jest już zamrożony przez polskie władze. To jest majątek idący w miliardy i może on być objęty częściowo lub w całości przez tę ustawę. Tam nie ma żadnego majątku obywateli polskich, jest natomiast majątek osób, które w ewidentny sposób wspierają reżim i tyle. Raz jeszcze mówię, tu nie ma powodu do szukania takich przykładów i sprowadzania sprawy do absurdu. Może pan profesor będzie jeszcze w stanie rozszerzyć to wyjaśnienie.</u>
  338 + </div>
  339 + <div xml:id="div-99">
  340 + <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, panie profesorze.</u>
  341 + </div>
  342 + <div xml:id="div-100">
  343 + <u xml:id="u-100.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Jeszcze jednio zdanie, panie ministrze. Dziękuję za potwierdzenie, że państwo sobie radzi na podstawie obowiązujących dzisiaj przepisów.</u>
  344 + </div>
  345 + <div xml:id="div-101">
  346 + <u xml:id="u-101.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Majątek może być zamrożony, ale nie skonfiskowany. To jest ta różnica, a jednocześnie cel i istota naszego działania.</u>
  347 + </div>
  348 + <div xml:id="div-102">
  349 + <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan prof. Koźmiński, proszę bardzo.</u>
  350 + </div>
  351 + <div xml:id="div-103">
  352 + <u xml:id="u-103.0" who="#KrzysztofKozminski">Dziękuję, panie przewodniczący. Nie zamierzałem mówić o problemach związanych z zamrożonym majątkiem, ale proszę pamiętać, że ta instytucja, o której się mówi w sposób dość publicystyczny, bo trudno znaleźć jakieś pojęcie, które byłoby tutaj trafne i uniwersalne, wywołuje paradoksalnie bardzo wiele problemów i to wcale nie dla właścicieli czy uprawnionych, ale właśnie dla tych mrożących. Pojawia się na przykład pytanie o koszty obsługi. Co więcej, paradoksalnie mrożenie majątku naraża na potencjalną odpowiedzialność odszkodowawczą, zwłaszcza że obie strony, a więc i ci, których majątek jest zamrożony, jak i ci mrożący, czyli organy władzy publicznej, pozostają w sytuacji niepewności, także niepewności odnośnie czasu, na jaki będzie zamrażany majątek itd. W tym momencie powiem tylko tyle, że zarówno w literaturze polskiej, jak i zagranicznej widać, że ta instytucja wywołuje szereg problemów i ona także naraża na odpowiedzialność.</u>
  353 + <u xml:id="u-103.1" who="#KrzysztofKozminski">Szanowni państwo, chcę zwrócić uwagę na jedną rzecz, która – mam wrażenie – cały czas tu gdzieś wychodzi i to jest nowa rzecz. Z jednej strony bardzo mi się podoba, że pan poseł dopytywał się o kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej i dlatego pozwolę sobie powiedzieć na ten temat kilka zdań, bo nie ukrywam, że dla mnie jest to bardzo bliskie zagadnienie. Kilka lat naukowego życia poświeciłem bowiem na analizę instytucji odpowiedzialności odszkodowawczej, zwłaszcza za szkody wyrządzone za niezgodne z prawem działanie władzy publicznej w Polsce. Co więcej, kancelaria prowadzona przeze mnie i mojego wspólnika obsługuje polskich przedsiębiorców, którzy zostali doświadczeni przez legalnie działające organy władzy publicznej, co do których nie mamy wątpliwości, że mogą działać. Działo się to w bardzo różnych latach i nie jest ważne tutaj, kto wtedy rządził, jaka to była kadencja itd. Tego rodzaju rzeczy zdarzają się teraz i zdarzały się w przeszłości. Chodzi zarówno o urzędy skarbowe, o ZUS, jak i o wiele innych, na przykład organy jednostek samorządu terytorialnego itd. Nawiasem mówiąc mam wrażenie, że postawa polskich sądów zmienia się w sposób pozytywny, tzn. coraz częściej sędziowie zasądzają odszkodowania i nie boją się ich zasądzać w adekwatnej wysokości.</u>
  354 + <u xml:id="u-103.2" who="#KrzysztofKozminski">Proszę państwa, do czego zmierzam? Otóż zmierzam do tego, że po pierwsze, nie byłbym jednak zwolennikiem rozwadniania tego przepisu poprzez eliminowanie epitetów czy opisu przesłanek, dlatego że należy pamiętać, iż jeśli – hipotetycznie – ta nowelizacja konstytucji zostanie przyjęta, to ustawodawca będzie zobligowany do uzupełnienia jej ustawą wprowadzającą tryb, procedurę i precyzującą przesłanki. Jeżeli teraz, podkreślam – hipotetycznie – doszłoby do sytuacji, że ustawodawca pójdzie za daleko, to pojawia się pytanie, czy po stronie potencjalnie poszkodowanych nie wchodziłaby w grę odpowiedzialność odszkodowawcza względem Skarbu Państwa. Innymi słowy, czy  m.in. ze względu na troskę o polski Skarb Państwa, ale także o polskiego przedsiębiorcę, żeby miał przewidywalną sytuację, nie powinniśmy się starać, żeby ten przepis był maksymalnie precyzyjny?</u>
  355 + <u xml:id="u-103.3" who="#KrzysztofKozminski">Druga uwaga. Proszę pamiętać, że my nie uchylamy, cały czas w polskiej konstytucji mamy przepis z art. 77, uprawnienie konstytucyjne, który wszelkim podmiotom, również zagranicznym, także jednostkom organizacyjnym, adresat jest wskazany bardzo szeroko, daje prawo do dochodzenia odpowiedzialności odszkodowawczej właśnie za niezgodne z prawem działanie władzy publicznej. Ja się oczywiście zgadzam z panem posłem, bo wśród swoich klientów mam podmioty, które doświadczyły bezprawności, i to często skumulowanej, zarówno ze strony organów działających w sferze prawa karnego, jak i podatkowego itd, dlatego zgadzam się, że często dochodzenie po latach wadliwej decyzji administracyjnej albo wyroku karnego to jest droga przez mękę, to jest trudne, wymaga nakładów i niektórym brakuje sił, aby to przeprowadzić. Nie jest jednak tak, że wprowadzając to rozwiązanie wykluczamy odpowiedzialność odszkodowawczą. Oczywiście z jednej strony mówimy o nowej instytucji daleko idącej konfiskaty, czyli odebraniu własności bez odszkodowania, ale jeżeli doszłoby do legislacyjnego bezprawia, tzn. wprowadzenia przez ustawodawcę w drodze przepisów ustawowych rozwiązań, które wychodzą poza zakres delegacji konstytucyjnej, po drugie – gdyby doszło do nadużyć na poziomie stosowania prawa, to cały czas poszkodowani mają nie tylko prawo, żeby dochodzić odpowiedzialności odszkodowawczej względem posiadacza czy kontrahenta, który nadużył własności w sposób niezgodny z umową, ale mają także możliwość dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa.</u>
  356 + <u xml:id="u-103.4" who="#KrzysztofKozminski">Zgadzam się, że to nie jest idealne rozwiązanie, bo mniej więcej tego typu sugestie i rozwiązanie przedstawiają organy władzy publicznej moim klientom, którzy zostali doświadczeni przez niezgodne z prawem działania władzy publicznej, ale to jest jednak przepis, który będzie wpisywał się w cały konstytucyjny kontekst. Dlatego udzielanie odpowiedzi na pytania o bardzo abstrakcyjne stany faktyczne, bo jednak nie znamy szczegółów, a poza tym nie jesteśmy w stanie zrekonstruować normy prawnej, ponieważ nie ma jeszcze ustawy, byłoby na tym etapie bardzo trudne i moim zdaniem mało wiarygodne. Po drugie, nie jest tak, że my eliminujemy instytucje gwarancyjne, bo prawdopodobnie, tak jak powiedzieliśmy, będzie tutaj droga sądowa itd i cały czas mamy instytucję odpowiedzialności odszkodowawczej. Jeżeli ta instytucja zostałaby nadużyta, to nie jest tak, że te osoby są zupełnie bezbronne.</u>
  357 + </div>
  358 + <div xml:id="div-104">
  359 + <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo.</u>
  360 + </div>
  361 + <div xml:id="div-105">
  362 + <u xml:id="u-105.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Jeśli można, panie przewodniczący…</u>
  363 + </div>
  364 + <div xml:id="div-106">
  365 + <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, proszę.</u>
  366 + </div>
  367 + <div xml:id="div-107">
  368 + <u xml:id="u-107.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Rodzi się naturalnie pytanie – jeżeli państwo byście dokonali tego typu zmian w konstytucji, to czy siłą rzeczy nie eliminuje się tej potencjalnej przesłanki bezprawności, skoro właściwie legalizuje się pewien rodzaj działalności? Na czym wówczas miałaby polegać bezprawność działania władzy publicznej w tym wypadku?</u>
  369 + </div>
  370 + <div xml:id="div-108">
  371 + <u xml:id="u-108.0" who="#KrzysztofKozminski">To jest bardzo dobre pytanie, ale ja odpowiem na nie krótko, bo moim zdaniem tu odpowiedź jest jednoznaczna. Rzeczywiście po pierwsze, musimy wyeliminować ryzyko arbitralności stosowania tego przepisu, czyli musimy zapewnić, żeby on był maksymalnie precyzyjny i dlatego też jestem przeciwny eliminowaniu przesłanek bezpośredniego i zewnętrznego zagrożenia. Po drugie, musimy zapewnić, żeby przepisy ustawowe wdrażające tę konstytucyjną nowelizację były maksymalnie precyzyjne, bo tak jak powiedziałem, istnieje potencjalna możliwość odpowiedzialności odszkodowawczej albo za wadliwe stosowanie tych przepisów, albo również za wadliwą ustawę, która by je wdrażała.</u>
  372 + <u xml:id="u-108.1" who="#KrzysztofKozminski">Oczywiście, panie pośle, tak, ryzyko jest, ale ryzyko zawsze towarzyszy działalności legislatora-prawodawcy. Zmierzałem tylko do tego, żeby przypomnieć, iż art. 77 konstytucji cały czas pozostanie zachowany, a bezprawność może również polegać na tym, że jeżeli ustawodawca nadmiernie rozszerzyłby przepis konstytucyjny w ustawie, to istnieje możliwość nawet zakwestionowania zgodności z konstytucją przepisu ustawowego, co jest jedną z przesłanek otwierających drogę do odszkodowania.</u>
  373 + <u xml:id="u-108.2" who="#KrzysztofKozminski">Podsumowując, uważam, że akurat ta poprawka jest jak najbardziej trafna, a jednocześnie częściowo te wątpliwości są eliminowane przez art. 77 konstytucji.</u>
  374 + </div>
  375 + <div xml:id="div-109">
  376 + <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Kropiwnicki, proszę bardzo.</u>
  377 + </div>
  378 + <div xml:id="div-110">
  379 + <u xml:id="u-110.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Te przymiotniki mogą pozostać jako wytyczne dla ustawodawcy, to jest w porządku, tylko uważam, że takie barokowe pisanie i używanie przymiotników powoduje, że później mamy trudności ze stosowaniem przepisów, ale jak państwo chcecie – proszę bardzo. Wypowiedź pana prof. Koźmińskiego, którą usłyszeliśmy przed chwilą, skłania mnie jednak, podobnie jak pana posła Myrchę, do stwierdzenia, że tak naprawdę większość z tych rzeczy i tak wyląduje w sądzie. Jak się wydaje tworzymy konstrukcję, że to ma się odbywać bez odszkodowania, ale na zasadach ogólnych podmioty będą mogły zwracać się do sądu o odszkodowanie. W związku z tym pierwsze pytanie do ekspertów. Chciałbym się państwa zapytać, czy faktycznie na zasadach ogólnych podmioty będą mogły zwracać się o odszkodowanie?</u>
  380 + <u xml:id="u-110.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Mnie bardziej przekonywałaby zmiana całej konstrukcji przepisu w taki sposób, żeby to się jednak opierało o sąd od początku do końca. Wtedy wyeliminowalibyśmy tę arbitralność, z którą mamy zresztą dzisiaj do czynienia. Dzisiaj mamy bowiem wielkie sankcje, mamy mrożenie majątków firm, które handlują butami albo sprzętem sportowym i to jest w porządku, bo to rosyjski majątek, ale już nie jest mrożony majątek firm, które handlują. To jest niewątpliwie arbitralność władzy. Rozumiem, że rząd musi mieć pewne możliwości reagowania, bo jak nie będzie tego gazu, to wtedy kłopot będzie jeszcze większy i w związku z tym łatwiej jest zająć majątek firm handlujących sportowym obuwiem, niż zająć cysterny z gazem, ale przeprowadźmy to w takim razie jako procedurę sądową.</u>
  381 + <u xml:id="u-110.2" who="#PoselRobertKropiwnicki">To skłania mnie do zajęcia stanowiska, że cele tego przepisu, tej dyspozycji, można po prostu osiągnąć poprzez zmiany w Kodeksie karnym i będzie to o wiele prostsze. Rząd, a właściwie prokurator w imieniu rządu, przedstawia coś sądowi, sąd decyduje i mamy sprawę załatwioną. Tymczasem my zmieniamy konstytucję, później będziemy tworzyć ustawę, a na końcu i tak muszą się tym zająć sądy. Myślę, że niepotrzebnie tworzymy taką wielką konstrukcję, która w sumie niewiele da, bo o wszystkim i tak będzie musiał zadecydować sąd. Dziękuję bardzo.</u>
  382 + </div>
  383 + <div xml:id="div-111">
  384 + <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie pośle, na pańskie pytanie odpowiedź padła już wielokrotnie.</u>
  385 + </div>
  386 + <div xml:id="div-112">
  387 + <u xml:id="u-112.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Teraz chodzi o odszkodowanie, panie przewodniczący. Czy pomimo wpisania tego do konstytucji, a później do ustawy, że to jest bez odszkodowania, podmioty poszkodowane będą mogły zwracać się do sądu na zasadach ogólnych?</u>
  388 + </div>
  389 + <div xml:id="div-113">
  390 + <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo proszę, panie profesorze.</u>
  391 + </div>
  392 + <div xml:id="div-114">
  393 + <u xml:id="u-114.0" who="#KrzysztofKozminski">To są właśnie te niuanse, które robią istotną różnicę, dlatego powiedziałem o odpowiedzialności odszkodowawczej, ale proszę pamiętać, że po pierwsze, to jednak nie jest łatwe, żeby taka odpowiedzialność odszkodowawczą wywalczyć, a po drugie, rozmawiamy o dwóch scenariuszach, które są zupełnie odwrócone czasowo. Podkreślam jeszcze raz, że tutaj rozważamy instytucję nie karną, ale powiedziałbym karno-administracyjną. Rozumiem, że deklaratoryjna decyzja, która byłaby wydawana w oparciu o ustawę implementującą nowelizację konstytucji, prowadziłaby do wydawania decyzji administracyjnej czy jakieś quasi administracyjnej, która następnie mogłaby podlegać kontroli sądu administracyjnego. Zależałoby to oczywiście od decyzji podmiotu pozbawionego własności, czy chce on dalej walczyć w sądzie. Znając charakter takich spraw, zgadzam się, że to inicjowałoby postępowania sądowe, ale moglibyśmy powiedzieć, że ciężar dowodu, a właściwie cały ciężar działań byłby tutaj odwrócony, dlatego że ten, którego pozbawiono własności, komu skonfiskowano majątek musi najpierw pójść do sądu administracyjnego, pierwszej i drugiej instancji, ewentualnie musi próbować wzruszyć przepisy ustawowe implementujące przepis konstytucyjny, a dopiero po tym może przed sądem cywilnym dochodzić odpowiedzialności odszkodowawczej. To jest bardzo długa droga i co więcej, ciężar dowodu zostaje odwrócony.</u>
  394 + <u xml:id="u-114.1" who="#KrzysztofKozminski">Wrócę jeszcze raz, i to jest już naprawdę ostatnie zdanie, do tego co mówiliśmy ostatnio. Proszę zwrócić uwagę, że nie tylko doświadczenia Polski, ale także innych krajów pokazują, że jeżeli pójdziemy w model sądowy, zwłaszcza taki, który przypomina model dochodzenia odpowiedzialności karnej, to potężne podmioty gospodarcze dysponują takimi możliwościami – mówiąc wprost – obrony swoich praw w procesie sądowym, że istnieje ryzyko wprowadzenia w ten sposób zupełnie nieefektywnej regulacji, całkowicie bezzębnej, która raczej narazi na szwank autorytet polskiego ustrojodawcy i ustawodawcy, ponieważ wprowadził zupełnie nieskuteczne przepisy, a nie ułatwi osiągnięcia celów, które przyświecają wnioskodawcom tego projektu.</u>
  395 + </div>
  396 + <div xml:id="div-115">
  397 + <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, panie profesorze. Ponieważ uwzględniamy zgłaszane uwagi i w oparciu o nie przygotowujemy poprawki, to pewnie rozmawiałoby nam się łatwiej, gdybyście panowie posłowie z opozycji, jeżeli macie wątpliwości, przedstawili swoje propozycje poprawek, nad którymi moglibyśmy podyskutować czy w tym momencie się do nich odnieść. Bowiem praktycznie cały czas mówimy o tych samych wątpliwościach, a kiedy eksperci próbują je rozwiać, państwo szukacie kolejnych argumentów. To jest droga donikąd.</u>
  398 + <u xml:id="u-115.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Smoliński, bardzo proszę.</u>
  399 + </div>
  400 + <div xml:id="div-116">
  401 + <u xml:id="u-116.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Odnoszę wrażenie, że koledzy z opozycji czy szerzej – opozycja, jest trochę zakładnikiem swoich wcześniejszych deklaracji, iż nie będzie z PiS dokonywała zmian konstytucji. Dlatego teraz, kiedy ta zmiana wydaje się być konieczna i chyba sami widzicie pewne argumenty, które przemawiają za jej dokonaniem, ponieważ jesteście zakładnikiem wcześniejszego sformułowania, to staracie się wynajdywać ciągle jakieś nowe argumenty przeciw, niezależnie od tego, co zostanie przez nas przedstawione, żeby tylko tej zmiany nie dokonywać.</u>
  402 + <u xml:id="u-116.1" who="#PoselKazimierzSmolinski">Jeśli natomiast chodzi o filozofię proponowanej zmiany, to państwo profesorowie ją przed chwilą przedstawili. Chodzi o szybkość działania i pozbawienie majątków. Tu nie chodzi tylko o mrożenie aktywów, bo rozumiem, że mrożenie dotyczy głownie finansów, a tutaj mamy szersze ujęcie, chodzi o majątek przedsiębiorstw, którego w tej chwili – moim zdaniem – nie możemy skutecznie ruszyć, a po nowelizacji będziemy mogli to zrobić. Celem jest wstrzymanie wsparcia dla agresora, które w tej chwili nie jest możliwe. To jest mimo wszystko wyższy cel – zaprzestanie wsparcia dla agresora w różnej formie. Oczywiście zostaje możliwość dochodzenia odszkodowań, tylko zmienia się nieco tempo oraz ciężar dowodu, bo przerzucamy te czynności na barki podmiotu, który wspiera agresora. Ten podmiot może dochodzić swoich roszczeń przed sądami, zaczynając od naszego sądu pierwszej instancji aż gdzieś do postępowania przed ETPCz.</u>
  403 + <u xml:id="u-116.2" who="#PoselKazimierzSmolinski">Mam nadzieję, że państwo zmienicie swoje dotychczasowe podejście i stwierdzicie, że jednak można z władzą zrobić teraz jakąś dobrą rzecz. Dziękuję.</u>
  404 + </div>
  405 + <div xml:id="div-117">
  406 + <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Poseł Myrcha, proszę bardzo.</u>
  407 + </div>
  408 + <div xml:id="div-118">
  409 + <u xml:id="u-118.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Sformułowanie pana posła, żeby podmioty dochodziły sobie swoich roszczeń przed sądami, ETPCz itd było bardzo nonszalanckie i może zostać uznane nawet za lekko obraźliwe, ale w porządku, ja to rozumiem.</u>
  410 + <u xml:id="u-118.1" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Szanowni państwo, nie ukrywam, że wsłuchując się w poszczególne wypowiedzi, zwłaszcza pana profesora i pani profesor, zaproszonych ekspertów… w tych wypowiedziach wybrzmiewa mi jedna rzecz, a mianowicie chodzi o to, aby nasze państwo uzyskało narzędzie do szybkiego działania. To jest efekt, który chcecie państwo osiągnąć. Przekonujecie obywateli, że prowadzenie postępowań sądowych jest dla państwa kłopotem, więc niech obywatel dochodzi sobie sam swoich praw w sądzie, bo dla instytucji państwa jest to zbyt duży wysiłek organizacyjny itd.</u>
  411 + <u xml:id="u-118.2" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Rodzi się jednak pytanie, czy państwo w ogóle rozważaliście, aby tego rodzaju procedury uregulować pozakonstytucyjnie na gruncie prawa karnego? W prawie karnym dostrzegam bowiem szereg instytucji, które mogłyby przynieść nam generalnie ten sam efekt. Na przykład objęcie konfiskatą rozszerzoną nie tylko przestępstw o charakterze gospodarczym, ale także przestępstw, które polegają na wspieraniu działań zbrojnych agresora itd. Przecież prokurator ma konkretne narzędzia typu zabezpieczenie, dzięki któremu może natychmiast zająć jakiś majątek, aby właściciel przestał z niego korzystać W tym aspekcie procedura karna jest o wiele bardziej przejrzysta i dookreślona. Wydawałoby się, że można uzyskać dzięki niej ten sam efekt w stosunku do konkretnego przedsiębiorstwa czy różnych składników jego majątku wykorzystywanego do popełnienia przestępstwa. Być może trzeba by wprowadzić jakąś nową kategorię przestępstw albo rozszerzyć katalog tych, które mamy dzisiaj.</u>
  412 + <u xml:id="u-118.3" who="#PoselArkadiuszMyrcha">To jest propozycja pod rozwagę. Może udałoby się osiągnąć zamierzony efekt bez zmian w konstytucji i chyba mało kto miałby wówczas wątpliwości odnośnie wprowadzanych regulacji.</u>
  413 + </div>
  414 + <div xml:id="div-119">
  415 + <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Znowu wracamy do ogólnej dyskusji, panie pośle. Te argumenty już padały, padały też już te pytania, tzn. czy poprzez zmianę prawa karnego nie udałoby się osiągnąć celu założonego przez wnioskodawców. Padły już także odpowiedzi na te pytania, były to odpowiedzi, że nie, ponieważ wybraliśmy inną ścieżkę. Szanowni państwo, mamy zgłoszoną poprawkę, przystępujemy do głosowania.</u>
  416 + <u xml:id="u-119.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 9 posłów, za 6, wstrzymało się 3. Stwierdzam, że poprawka uzyskała poparcie Komisji.</u>
  417 + <u xml:id="u-119.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Do ust. 1 nie ma więcej poprawek, zatem uznaję ust. 1 w art. 234a za rozpatrzony. Przystępujemy do rozpatrzenia ust. 2. Czy są jakieś uwagi do tego ustępu? Nie słyszę uwag.</u>
  418 + <u xml:id="u-119.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, panie pośle – przeznacza się na wsparcie osób dotkniętych skutkami napaści itd. Proszę, panie mecenasie.</u>
  419 + </div>
  420 + <div xml:id="div-120">
  421 + <u xml:id="u-120.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Bardzo krótko. Naszą wątpliwość dotyczącą ust. 2 zawarliśmy w materiale, którym wszyscy państwo dysponujecie. W naszej ocenie chodzi o bardzo ogólne pojęcie „osób dotkniętych skutkami napaści zbrojnej”. Ten przepis nie zawiera zasad, na jakich majątek przejęty przez Skarb Państwa będzie przekazywany. Pewnym wyjściem naprzeciw tym wątpliwościom jest rozszerzenie zakresu ust. 3 o przekazanie do uregulowania na poziomie ustawy zwyklej sposobu wykorzystywania przejętego majątku. Mimo że te uwagi, tak jak powiedziałem, zostały w jakiś sposób uwzględnione, to w zakresie pojęcia „osób dotkniętych skutkami napaści zbrojnej” nadal są aktualne. Dziękuję.</u>
  422 + </div>
  423 + <div xml:id="div-121">
  424 + <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo dziękuję. Nie ma innych uwag. Uznaję ust. 2 za rozpatrzony.</u>
  425 + <u xml:id="u-121.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Do ust. 3 mamy zgłoszoną propozycję poprawki. Treść tej poprawki macie państwo przed sobą. Zgłoszona poprawka jest odpowiedzią na uwagi legislacyjne w odniesieniu do projektowanego art. 234a ust. 3, tj. do wskazania materii, którą ustawodawca zwykły zobowiązany będzie uregulować na poziomie ustawowym, aby umożliwić realizację nowej instytucji przejęcia majątku.</u>
  426 + <u xml:id="u-121.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Otwieram dyskusję. Czy do tej poprawki są uwagi? Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
  427 + </div>
  428 + <div xml:id="div-122">
  429 + <u xml:id="u-122.0" who="#MinisterLukaszSchreiber">Chciałbym wyrazić poparcie dla tej poprawki. Myślę, że ona wychodzi naprzeciw postulatom zgłaszanym w dyskusji, jaką odbyliśmy na posiedzeniu Komisji. Jednocześnie chciałbym państwa przeprosić i usprawiedliwić się, ponieważ jeśli nasze obrady będą się przedłużały, to będę musiał niestety opuścić posiedzenie Komisji z powodu innych rządowych obowiązków.</u>
  430 + </div>
  431 + <div xml:id="div-123">
  432 + <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Rozumiemy. Ze strony przedstawiciela wnioskodawców jest poparcie dla zgłoszonej poprawki. Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi?</u>
  433 + </div>
  434 + <div xml:id="div-124">
  435 + <u xml:id="u-124.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Nie zgłaszamy uwag.</u>
  436 + </div>
  437 + <div xml:id="div-125">
  438 + <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Kropiwnicki, bardzo proszę.</u>
  439 + </div>
  440 + <div xml:id="div-126">
  441 + <u xml:id="u-126.0" who="#PoselRobertKropiwnicki">Tak się zastanawiam, ponieważ w ust. 2, który rozpatrywaliśmy przed chwilą, znajdowało się sformułowanie, że majątek jest przeznaczany na wsparcie osób dotkniętych skutkami napaści zbrojnej, a tutaj mamy zapisane, że ustawa określa sposób wykorzystania przejętego majątku. Czy to należy traktować jako doprecyzowanie ust. 2, czy to jest niepotrzebne powtórzenie? To pierwsze pytanie. Chodzi o sposób przejęcia i zakres domniemania… Sformułowanie domniemania pojawia się w ust. 1.</u>
  442 + <u xml:id="u-126.1" who="#PoselRobertKropiwnicki">Proszę o odpowiedź, czy to jest powtórzenie, czy należy to potraktować jako domniemanie tego, że w ust. 2 ma być wskazany cel, a w ustawie sposób wykorzystywania tego majątku? Wydaje się, że to sformułowanie może być niepotrzebne, skoro mamy to w ust. 2. Dziękuję.</u>
  443 + </div>
  444 + <div xml:id="div-127">
  445 + <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto odpowie? Pan profesor czy pan doktor?</u>
  446 + </div>
  447 + <div xml:id="div-128">
  448 + <u xml:id="u-128.0" who="#StalydoradcaKomisjidrMarcinOlszowka">Bardzo krótko. Według mnie propozycja Biura Legislacyjnego wychodzi generalnie naprzeciwko zgłaszanym uwagom. Jako ekspert mogę powiedzieć, że relacja między konstytucją i ustawą jest trochę inna niż relacja między rozporządzeniem i ustawą, więc nie ma potrzeby doprecyzowania wszystkiego w konstytucji, to nie jest konieczne, aby ustrojodawca wyraźnie pisał, co ma się znaleźć w ustawie. Z drugiej strony nie jest również złym rozwiązaniem wskazanie, co konkretnie ma być uregulowane w ustawie. Jak rozumiem, ta poprawka wychodzi naprzeciw pewnym postulatom, chociaż gdybyśmy pozostali przy obecnym brzmieniu, to też nie byłoby jakieś złe rozwiązanie. Z poprawką jest generalnie nieco lepiej, ale…</u>
  449 + </div>
  450 + <div xml:id="div-129">
  451 + <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">To jest także uwzględnienie oczekiwań Biura Legislacyjnego. Dziękuję wnioskodawcom za uwzględnienie uwag naszych legislatorów.</u>
  452 + <u xml:id="u-129.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę, pani profesor.</u>
  453 + </div>
  454 + <div xml:id="div-130">
  455 + <u xml:id="u-130.0" who="#GenowefaGrabowska">Dwa zdania. Sądzę, że akapit trzeci można by skrócić, ponieważ tutaj dwa razy pojawia się ta sama czynność. Gdybyśmy zapisali, że tryb przejęcia i sposób wykorzystania majątku , w tym zakres domniemania itd, określa ustawa, wtedy wypada nam z przepisu sformułowanie „a także sposób wykorzystania przejętego majątku”, a sens jest taki sam.</u>
  456 + </div>
  457 + <div xml:id="div-131">
  458 + <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję pani profesor za przedstawioną uwagę, ale w tym momencie poprawka jest taka, jaka jest i będziemy głosować nad nią w treści przedłożenia. Gdyby udało się wypracować sprawozdanie, to powtórzę to, co cały czas podkreślam – jest jeszcze drugie czytanie i w jego trakcie można nanieść ewentualnie dodatkowe poprawki, chociażby uwzględniające głosy, które padały w dyskusji ze strony posłów Koalicji Obywatelskiej.</u>
  459 + <u xml:id="u-131.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jeśli nie ma więcej uwag, to przejdziemy do głosowania nad poprawką do ust. 3, która zmienia jego brzmienie. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 9 posłów, za 6, przeciw 1, wstrzymały się 2 osoby. Stwierdzam, że poprawka uzyskała poparcie Komisji.</u>
  460 + <u xml:id="u-131.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie ust. 3. Przystępujemy do rozpatrzenia art. 2. Czy są uwagi do tego artykułu? Bardzo proszę, panie mecenasie.</u>
  461 + </div>
  462 + <div xml:id="div-132">
  463 + <u xml:id="u-132.0" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Jeżeli chodzi o przepis o wejściu w życie, tj. art. 2 projektu, nasza wątpliwość w odniesieniu do tego artykułu jest następująca – przepis stanowi odstępstwo od zasady 14-dniowego vacatio legis, natomiast przesłanki, które stoją za tym odstępstwem, nie zostały wykazane w uzasadnieniu do rozpatrywanego projektu, wbrew postanowieniu, które wynika z zasad techniki prawodawczej.</u>
  464 + <u xml:id="u-132.1" who="#LegislatorPrzemyslawSadlon">Druga kwestia związana z tym przepisem ma charakter bardziej praktyczny. Zgodnie z ust. 3 dodawanego artykułu zmianie konstytucji będzie musiała towarzyszyć ustawa i dlatego skrócenie do minimum vacatio legis w przepisie o wejściu w życie w dużym stopniu ograniczy możliwość uzupełnienia tej regulacji regulacją zawartą w ustawie zwykłej.</u>
  465 + </div>
  466 + <div xml:id="div-133">
  467 + <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Czy pan profesor zechce się do tego odnieść?</u>
  468 + </div>
  469 + <div xml:id="div-134">
  470 + <u xml:id="u-134.0" who="#KrzysztofKozminski">Powiem szczerze, że dobrym standardem jest respektowanie vacatio legis 14-dniowego, a w przypadku innych doniosłych regulacji nawet dłuższego, ale z drugiej strony w tym przypadku wprowadzamy zmianę do konstytucji, czyli nie jesteśmy związani przepisem ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i innych aktów prawnych. Po drugie, proszę zwrócić uwagę, że praktyka stanowienia prawa wygląda w ten sposób, że wiele aktów prawnych… Wciąż znajdujemy się w trakcie zagrożenia epidemicznego, co więcej – wprowadzamy rozwiązanie dotyczące sytuacji wyjątkowej, jaką jest wojna, konflikt, zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, a to moim zdaniem uzasadnia odstąpienie od terminu 14 dni. Argument, że ustawodawca będzie musiał wypełnić, zadośćuczynić konstytucyjnym wymogom, jest oczywiście jakimś argumentem, ale pamiętajmy, że rozmawiamy o regulacji konstytucyjnej, która nie nakłada na adresatów konkretnych obowiązków, a taka jest rola instytucji vacatio legis, tzn. ma ona dać czas adresatom, czyli przedsiębiorcom i osobom fizycznym, na dostosowanie się do nowych wymogów. W związku z wejściem w życie tego przepisu konstytucji nie pojawiają się żadne twarde obowiązki, więc… Rozumiem przedstawione argumenty, ale nie jest tak, że one mnie przekonują. Uważam, że moglibyśmy na ten temat dyskutować. Dziękuję.</u>
  471 + </div>
  472 + <div xml:id="div-135">
  473 + <u xml:id="u-135.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Arkadiusz Myrcha, bardzo proszę.</u>
  474 + </div>
  475 + <div xml:id="div-136">
  476 + <u xml:id="u-136.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Proszę mi tylko odpowiedzieć, czy jeśli te przepisy weszłyby w życie, a nie będzie jeszcze ustaw, o których tutaj mowa, to nie będzie dochodziło do konfiskaty majątków? Dobrze to rozumiem? Nie będzie konfiskaty, dopóki nie zostanie przyjęta ustawa?</u>
  477 + </div>
  478 + <div xml:id="div-137">
  479 + <u xml:id="u-137.0" who="#KrzysztofKozminski">Tak. Konstytucja wprawdzie, z jednej strony, jest stosowana bezpośrednio, ale nie miejmy złudzeń. Żaden organ, zwłaszcza że nie będzie ustawowej regulacji… Konstytucyjny przepis nie przypisuje żadnemu organowi ustawowej kompetencji do jego stosowania. Nie ma odpowiedniego trybu, więc nie wyobrażam sobie, żeby jakikolwiek organ poczuł się właściwy, biorąc pod uwagę ogólny przepis konstytucji, do tego, żeby zacząć stosować procedurę, której jeszcze nie ma.</u>
  480 + </div>
  481 + <div xml:id="div-138">
  482 + <u xml:id="u-138.0" who="#PoselArkadiuszMyrcha">Też sobie wielu rzeczy nie wyobrażałem, a jednak w ostatnich latach one się wydarzyły.</u>
  483 + </div>
  484 + <div xml:id="div-139">
  485 + <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł najwyraźniej nie mógł się powstrzymać od tej uwagi. Ponieważ nie ma więcej uwag, uznaję że art. 2 został rozpatrzony.</u>
  486 + <u xml:id="u-139.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">W tej sytuacji możemy przystąpić do głosowania nad całością projektu ustawy. Przypominam, że do jego przyjęcia potrzebna jest większość kwalifikowana 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy członków Komisji. Ostatnie nasze głosowanie pokazało, że obecnych jest więcej posłów niż wynosi połowa składu Komisji, ale jeżeli padnie wniosek o sprawdzenie kworum, to oczywiście dokonamy sprawdzenia. Czy ktoś zgłasza taki wniosek? Nie widzę.</u>
  487 + <u xml:id="u-139.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przystępujemy zatem do głosowania nad całością projektu ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem projektu ustawy wraz z przyjętymi poprawkami? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o wyświetlenie wyników głosowania. Głosowało 9 osób, za 6, przeciw 3, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że przyjęliśmy sprawozdanie Komisji. Pozostaje jeszcze wyznaczenie posła sprawozdawcy.</u>
  488 + </div>
  489 + <div xml:id="div-140">
  490 + <u xml:id="u-140.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Proponuję kandydaturę pana przewodniczącego posła Marka Asta.</u>
  491 + </div>
  492 + <div xml:id="div-141">
  493 + <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Wyrażam zgodę, nie ma innych kandydatur. Stwierdzam, że dokonaliśmy wyboru posła sprawozdawcy.</u>
  494 + <u xml:id="u-141.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo serdecznie wszystkim państwu dziękuję. Dziękuję członkom Komisji za merytoryczną dyskusję, dziękuję naszym ekspertom oraz przedstawicielom Biura Legislacyjnego. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
  495 + </div>
  496 + </body>
  497 + </text>
  498 + </TEI>
  499 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/rrw2s/201923-sjm-rrw2s-00011-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rrw2s-00011-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Podkomisja stała do spraw biogospodarki i innowacyjności w rolnictwie /nr 11/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Podkomisja stała do spraw biogospodarki i innowacyjności w rolnictwie /nr 11/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#RRW2S">11</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-27</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera" role="speaker">
  27 + <persName>Członek Stowarzyszenia Forum Rolnictwa Ekologicznego Dorota Metera</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko" role="speaker">
  30 + <persName>Członek Zespołu Instytutu Spraw Obywatelskich Łukasz Janeczko</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="CzlonekzespoluISOLukaszJaneczko" role="speaker">
  33 + <persName>Członek zespołu ISO Łukasz Janeczko</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="DyrektorIHARPIBMichalRokicki" role="speaker">
  36 + <persName>Dyrektor IHAR – PIB Michał Rokicki</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki" role="speaker">
  39 + <persName>Dyrektor Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego Michał Rokicki</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen" role="speaker">
  42 + <persName>Dyrektor zarządzający Testbiotech Christoph Then</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
  45 + <persName>Głos z sali</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski" role="speaker">
  48 + <persName>Główny specjalista w departamencie MKiŚ Marcin Grabowski</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="GlownyspecjalistawDepartamencieOchronyPrzyrodyMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMarcinGrabowski" role="speaker">
  51 + <persName>Główny specjalista w Departamencie Ochrony Przyrody Ministerstwa Klimatu  i Środowiska Marcin Grabowski</persName>
  52 + </person>
  53 + <person xml:id="GrupaIHARSylwiaJedzura" role="speaker">
  54 + <persName>Grupa IHAR Sylwia Jędzura</persName>
  55 + </person>
  56 + <person xml:id="InstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalKwiatek" role="speaker">
  57 + <persName>Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego Michał Kwiatek</persName>
  58 + </person>
  59 + <person xml:id="PracownikLaboratoriumKontroliGenetycznieModyfikowanychOrganizmowInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoAnnaLinkiewicz" role="speaker">
  60 + <persName>Pracownik Laboratorium Kontroli Genetycznie Modyfikowanych Organizmów Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego Anna Linkiewicz</persName>
  61 + </person>
  62 + <person xml:id="PrezesDeMedicineRegenerativeJerzySlawinski" role="speaker">
  63 + <persName>Prezes De Medicine Regenerative Jerzy Sławiński</persName>
  64 + </person>
  65 + <person xml:id="PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski" role="speaker">
  66 + <persName>Prezes Instytutu Spraw Obywatelskich Rafał Górski</persName>
  67 + </person>
  68 + <person xml:id="PrezesStowarzyszeniaPrzebudzeniKonsumenciMarcinBustowski" role="speaker">
  69 + <persName>Prezes Stowarzyszenia Przebudzeni Konsumenci Marcin Bustowski</persName>
  70 + </person>
  71 + <person xml:id="PrzedstawicielPolskiejIzbyNasiennejArturPaszkowski" role="speaker">
  72 + <persName>Przedstawiciel Polskiej Izby Nasiennej Artur Paszkowski</persName>
  73 + </person>
  74 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko" role="speaker">
  75 + <persName>Przewodniczący poseł Jarosław Sachajko</persName>
  76 + </person>
  77 + <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski" role="speaker">
  78 + <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Kołakowski</persName>
  79 + </person>
  80 + <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski" role="speaker">
  81 + <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Lech Kołakowski</persName>
  82 + </person>
  83 + <person xml:id="WiceprezesStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoTomaszSakowski" role="speaker">
  84 + <persName>Wiceprezes Stowarzyszenia Forum Rolnictwa Ekologicznego Tomasz Sakowski</persName>
  85 + </person>
  86 + <org xml:id="RRW2S" role="committee">
  87 + <orgName>Podkomisja stała do spraw biogospodarki i innowacyjności w rolnictwie</orgName>
  88 + </org>
  89 + </particDesc>
  90 + </profileDesc>
  91 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/rrw2s/201923-sjm-rrw2s-00011-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie podkomisji stałej do spraw biogospodarki i innowacyjności w rolnictwie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Witam państwa posłów obecnych na sali oraz łączących się z nami zdalnie. Witam wszystkich uczestników posiedzenia. Witam sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Lecha Kołakowskiego wraz z licznymi współpracownikami, za co bardzo dziękuję. Witam głównego specjalistę w Departamencie Ochrony Przyrody w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pana Marcina Grabowskiego. Gdzie jest pan Marcin?</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Czy jest ktoś jeszcze z MKiŚ obecny zdalnie, oprócz pana Marcina Grabowskiego? Nie słyszymy nawet pana Marcina Grabowskiego. Czy należy ogłosić przerwę w posiedzeniu, aby rozwiązać problem techniczny?</u>
  12 + </div>
  13 + <div xml:id="div-2">
  14 + <u xml:id="u-2.0" who="#GlownyspecjalistawDepartamencieOchronyPrzyrodyMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMarcinGrabowski">Dzień dobry państwu. Niestety tylko ja jestem obecny. Dziękuję.</u>
  15 + </div>
  16 + <div xml:id="div-3">
  17 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
  18 + <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Czy otrzymał pan dokument od MKiŚ potwierdzający pana władzę do podejmowania decyzji? Słyszę z sekretariatu, że posiadamy upoważnienie. Serdecznie dziękuję.</u>
  19 + <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Chciałbym poinformować, że dzisiejsze posiedzenie zostało zwołane przez panią marszałek Sejmu na podstawie art. 198j. ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
  20 + <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Przypominam, że zgodnie z regulaminem Sejmu w posiedzeniu podkomisji nie mogą uczestniczyć lobbyści. Czy w związku z tym na posiedzeniu obecne są osoby reprezentujące grupy interesów? Nie dostrzegam żadnych.</u>
  21 + <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Aby sprawdzić kworum, proszę posłów obecnych na sali o zalogowanie się i zagłosowanie za pomocą urządzenia do głosowania, natomiast posłów uczestniczących zdalnie na tablecie proszę o naciśnięcie dowolnego przycisku.</u>
  22 + <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Przepraszam, zapomniałem o kolejnej formalności. Nie będziemy przerywać obecnie głosowania. Kontynuujemy obrady, nie czekając na to, aż posłowie się obudzą. Przepraszam państwa za tę przerwę.</u>
  23 + <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Informuję, że porządek dzienny posiedzenia obejmuje informację ministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz ministra klimatu i środowiska na temat regulacji dotyczących roślin uprawianych z wykorzystaniem technologii edycji genów.</u>
  24 + <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Przechodzimy do realizacji porządku obrad. Poproszę pana ministra Lecha Kołakowskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, o przedstawienie informacji.</u>
  25 + </div>
  26 + <div xml:id="div-4">
  27 + <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Dzień dobry. Szanowni państwo, wiodącym ministerstwem dzisiejszego posiedzenia jest resort klimatu. Proszę o udzielenie głosu według właściwości. Bardzo dziękuję.</u>
  28 + </div>
  29 + <div xml:id="div-5">
  30 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Oczywiście, chciałem kierować się nie tylko właściwościami, ale również prominencją, ale poprosimy pana z MKiŚ o stanowisko.</u>
  31 + </div>
  32 + <div xml:id="div-6">
  33 + <u xml:id="u-6.0" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Dzień dobry jeszcze raz. W takim razie pokrótce przedstawię informację.</u>
  34 + </div>
  35 + <div xml:id="div-7">
  36 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Ależ proszę nie pokrótce, tylko pełne stanowisko MKiŚ.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-8">
  39 + <u xml:id="u-8.0" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Inicjatywa Komisji Europejskiej w zakresie nowych technik genomowych dotyczy ram prawnych dotyczących roślin uzyskiwanych w drodze ukierunkowanej mutagenezy i cisgenezy. Inicjatywa ta ma na celu utrzymanie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi, zwierząt oraz środowiska.</u>
  40 + <u xml:id="u-8.1" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Zgodnie z informacją Komisji Europejskiej projekt zmian legislacyjnych powinien być przedstawiony w II kwartale tego roku, czyli w 2023 r. Prawdopodobnie będzie to czerwiec bieżącego roku. Niemniej jednak na chwilę obecną Komisja Europejska nie przedstawiła projektu ani nawet zarysu projektu zmian dotyczących nowych technik genomowych, ani na żadnej z grup roboczych, ani na żadnym z komitetów właściwych ds. dyrektywy 2001/18/WE. Ważne jest, aby podkreślić, że ostateczna wersja zmian legislacyjnych w dyrektywie 2001/18/WE w tym zakresie będzie zależała od stanowisk poszczególnych państw członkowskich, w tym Polski. Na tę chwilę nie mamy żadnego projektu ze strony Komisji Europejskiej dotyczącego tego zagadnienia.</u>
  41 + <u xml:id="u-8.2" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">To byłoby na tyle, co chciałem państwu przedstawić w tej sprawie, ponieważ taki jest obecny status potencjalnych zmian legislacyjnych na poziomie unijnym dotyczących nowych technik genomowych, o których dzisiaj mówimy. Dziękuję.</u>
  42 + </div>
  43 + <div xml:id="div-9">
  44 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję również za informację.</u>
  45 + <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Niemniej jednak przed chwilą pan powiedział, że stanowisko w tej kwestii będzie uzależnione od decyzji poszczególnych państw członkowskich. Chciałbym zatem dowiedzieć się, jakie stanowisko w tej sprawie zajmuje Polska, a konkretniej MkiŚ. Czy byłby pan uprzejmy przedstawić nam to stanowisko?</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-10">
  48 + <u xml:id="u-10.0" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Szanowni państwo, panie przewodniczący, pragnę podkreślić, że nie mamy jeszcze stanowiska w tej sprawie, ponieważ nie został jeszcze przedstawiony projekt zmian legislacyjnych dotyczący nowych technik genomowych.</u>
  49 + <u xml:id="u-10.1" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Chciałbym również zaznaczyć, że ewentualne zmiany będą dotyczyły wyłącznie roślin, które zostaną uzyskane poprzez ukierunkowaną mutagenezę oraz cisgenetykę. Jest to kwestia kluczowa, na którą warto zwrócić uwagę. Dziękuję.</u>
  50 + </div>
  51 + <div xml:id="div-11">
  52 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  53 + <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Może uda nam się wyjaśnić polskie stanowisko bardziej precyzyjnie, kiedy strona społeczna przedstawi swoje argumenty. Wydaje się, że jesteśmy w bardzo dobrym momencie.</u>
  54 + <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Proszę o stanowisko MRiRW, panie ministrze.</u>
  55 + </div>
  56 + <div xml:id="div-12">
  57 + <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, od kilku lat coraz częściej mówi się nie o tradycyjnym GMO, lecz o organizmach wytworzonych za pomocą nowych technik genowych, które pozwalają na uzyskanie bardzo precyzyjnych zmian w sekwencji DNA.</u>
  58 + <u xml:id="u-12.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">W Unii Europejskiej genetycznie zmodyfikowane organizmy są znane od lat, a ich stosowanie jest uregulowane w przepisach Unii Europejskiej od 2001 r. Przepisy te jednak nie odnoszą się do nowych technik genomowych, co zrodziło dyskusję, czy produkty powstałe z ich użyciem powinny być uregulowane tak samo jak produkty otrzymane konwencjonalnie, czyli jako GMO. Jedyną genetycznie zmodyfikowaną rośliną, która jest dopuszczona do uprawy na terenie Unii Europejskiej, jest kukurydza MON 810. Jej uprawa została zakazana w 19 państwach Unii Europejskiej, w tym w Polsce.</u>
  59 + <u xml:id="u-12.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Genetycznie zmodyfikowana żywność i pasza pochodząca z importu powinny spełniać wymagania dotyczące modyfikacji genetycznych dopuszczonych na terenie Unii Europejskiej. Dodatkowo, aby zapewnić konsumentom możliwość świadomego wyboru, produkty te powinny być odpowiednio oznakowane.</u>
  60 + <u xml:id="u-12.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">W 2018 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-528/16, który dotyczył stosowania nowych technik genetycznych, w szczególności metagenezy, w produkcji żywności i pasz. Orzeczenie trybunału wskazało, że prawodawstwo Unii Europejskiej dotyczące GMO, w tym dyrektywa 2001/18/WE, ma zastosowanie również do tych technik, co spowodowało konieczność zmiany prawa unijnego w tym zakresie. Brak jasno określonego prawa w tym obszarze wywołuje wiele pytań i niepewności prawnych, takich jak: czy techniki te mogą być stosowane w pracach naukowych? czy produkty uzyskane z ich wykorzystaniem mogą być wprowadzane na rynek, a jeśli tak, to w jaki sposób powinny być oznakowane? Istnieje także kwestia kontroli produkcji i importu takich produktów do Unii Europejskiej.</u>
  61 + <u xml:id="u-12.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Warto jednak pamiętać, że poza Europą nowe techniki genetyczne są już wykorzystywane w produkcji żywności, pasz, hodowli roślin i zwierząt, a ich rozwój i badania są intensywnie prowadzone. Konieczne są jednak wyraźne i jednoznaczne przepisy dotyczące stosowania tych technik, aby zapewnić bezpieczeństwo konsumentów i ochronę środowiska.</u>
  62 + <u xml:id="u-12.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">W podsumowaniu warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych elementów. Po pierwsze, oczekujemy na propozycję przepisów zapowiadanych przez Komisję Europejską, które pozwolą na ocenę ich wpływu na interesy różnych grup, w tym rolników, hodowców i konsumentów. Po drugie, MRiRW opowiada się za zapewnieniem wyboru konsumentom poprzez utrzymanie obowiązku znakowania żywności genetycznie zmodyfikowanej oraz przeciwko patentowaniu odmian roślin, a za przywilejem hodowcy jako podstawą postępu hodowlanego w Europie. Wreszcie, MRiRW uznaje konieczność finansowania badań, które dostarczą wiedzy w dyskusji towarzyszącej nowym technikom genetycznym.</u>
  63 + <u xml:id="u-12.6" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Na dzisiejszym spotkaniu obecni są przedstawiciele Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego w Radzikowie oraz Polskiej Izby Nasiennej. Ich udział w dyskusji będzie cennym wskazaniem, co należy brać pod uwagę i na co zwrócić uwagę, aby nie ograniczyć możliwości rozwoju z jednoczesnym zachowaniem zasady ostrożności.</u>
  64 + <u xml:id="u-12.7" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Serdecznie dziękuję, panie przewodniczący.</u>
  65 + </div>
  66 + <div xml:id="div-13">
  67 + <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Bardzo dziękuję, panie ministrze, za wyjątkowo obszerne stanowisko w porównaniu z MKiŚ.</u>
  68 + <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Mam jednak jeszcze pytanie do pana Marcina Grabowskiego – pod jakiego wiceministra podlega Departament Ochrony Przyrody, skoro niestety nie miał okazji uczestniczyć w naszym spotkaniu?</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-14">
  71 + <u xml:id="u-14.0" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Przełożonym Departamentu Ochrony Przyrody jest pani wiceminister Małgorzata Golińska. Dziękuję.</u>
  72 + </div>
  73 + <div xml:id="div-15">
  74 + <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję.</u>
  75 + <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Proszę o zabranie głosu pana dr. Christopha Thena.</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-16">
  78 + <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Dziękuję bardzo za zaproszenie w imieniu Testbiotech.</u>
  79 + <u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Biotechnologia opiera się na nauce, a konkretnie na nowych technikach genomowych (NGT), które mają na celu ochronę zdrowia i środowiska. Jak już wspomniałem, nasze działania opierają się na solidnych danych naukowych, a także na transparentności. Chciałbym teraz przedstawić kilka informacji na temat ryzyk i potencjału związanego z NGT.</u>
  80 + <u xml:id="u-16.2" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Co nowego w kwestii nowych technik genomowych? Te techniki umożliwiają o wiele więcej niż to, co można uzyskać za pomocą tradycyjnych metod. Na przykład w kwestii mutagenezy te techniki pozwalają na tworzenie nowych rodzajów organizmów, generowanie nowych cech, tworzenie nowych genotypów i korzystanie z narzędzi, takich jak CRISPR/Cas, które umożliwiają wprowadzenie nowych cech do organizmów.</u>
  81 + <u xml:id="u-16.3" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Ekstremalne wersje znanych już cech lub generowanie zupełnie nowych cech często jednak wiąże się z pewnymi kompromisami lub efektami ubocznymi. Modyfikowanie genetyczne pozwala nam lepiej radzić sobie z tymi problemami. Przed chwilą chciałem państwu to przekazać, a teraz przedstawiam slajd na ten temat. Modyfikacje genetyczne mogą być celowe lub niezamierzone i wynikać z zastosowania mechanizmów mutagenezy. W wyniku tych modyfikacji powstają nowe genotypy, które mogą być różne od tych, które były wcześniej wykorzystywane do hodowli lub nasiennictwa. Wprowadza się także chronione miejsca występowania konkretnych genów i dokonuje odpowiednich zmian w genotypie. NGT umożliwia tworzenie nowych cech biologicznych u organizmów, które są specyficzne dla tych technologii, a takie cechy mogą pomóc w rozwiązywaniu problemów związanych z hodowlą roślin.</u>
  82 + <u xml:id="u-16.4" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Przejdę teraz do niezamierzonych efektów, na przykład bydła bez rogów. Innymi słowy naukowcy stwierdzili dopiero po kilku latach, że DNA genetycznie zmodyfikowanych bakterii zostało wprowadzone do genomu bydła, co skutkowało powstaniem nowej odmiany – bez rogów. Takie zmiany wprowadzono poprzez modyfikację sekwencji DNA, ponieważ hodowcy chcieli uzyskać bydło odporne na antybiotyki. Jednakże wszystkie te niezamierzone zmiany stanowią pewne ryzyko dla hodowców. Proszę spojrzeć na piktogramy, które obrazują proces niezamierzonej modyfikacji dotyczącej nie tylko bydła.</u>
  83 + <u xml:id="u-16.5" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Chciałbym teraz poruszyć temat cech ekstremalnych. Technologie takie jak NGT czy CRISPR/Cas mają ogromny potencjał do zmiany genomu, ale ten potencjał nie zawsze przekłada się na realne korzyści ze względu na często występujący trade-off, czyli efekty uboczne związane z metabolizmem. Przykładem może być pszenica akrylamidowa, której uzyskanie jest niemożliwe za pomocą naturalnych i tradycyjnych technik hodowli roślin. Zastosowanie metody CRISPR/Cas umożliwiło zwiększenie wzrostu rośliny, jednak spowodowało zmniejszenie kiełkowania. Podobna historia dotyczyła pomidora GABA, którego zmodyfikowane reakcje na stres środowiskowy były demonstrowane.</u>
  84 + <u xml:id="u-16.6" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Podsumowując, istnieją różnice między konwencjonalną hodowlą a NGT, a te różnice mogą mieć poważne konsekwencje dla hodowli roślin. Mimo to technologie NGT, takie jak CRISPR/Cas, posiadają ogromny potencjał do modyfikacji genomu. Jednakże ten potencjał nie zawsze przekłada się na korzyści, jakie przyniosą te technologie w przyszłości.</u>
  85 + <u xml:id="u-16.7" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Przechodząc do kolejnego tematu, chciałbym poruszyć kwestię systemów. Na slajdzie przedstawione są piktogramy, które ilustrują, jakie modyfikacje można wprowadzić do różnych organizmów, takich jak rośliny, zwierzęta, nasiona, drzewa czy insekty. Wprowadzając te zmiany do ekosystemu, musimy być świadomi potencjalnych konsekwencji, które mogą wystąpić w przyszłości. Istnieje ogólny problem związany z tym, jakie efekty przyniosą nowe techniki genetyczne w przyszłości, ponieważ tylko czas pokaże, jakie będą ich realne konsekwencje.</u>
  86 + <u xml:id="u-16.8" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Następnie można by też uznać, że rośliny zmodyfikowane genetycznie będą wchodziły w pewną interakcję ze sobą nawzajem. W rezultacie powstaną jeszcze nowe cechy, na powstawanie których nie mamy dokładnego wpływu. Tak więc będą jeszcze jakieś większe konsekwencje modyfikacji genetycznej. Być może doprowadzimy do pewnych szkód w ekosystemie, ponieważ wprowadzimy do niego zbyt wiele organizmów, które nie są naturalnie przystosowane do życia w tym środowisku w toku ewolucji. Teraz pojawia się kolejne pytanie: jaki jest wpływ NGT na zdrowie? Znowu mamy przykład pomidora GABA z dużym stężeniem witaminy D, ale również z niepożądanymi zmianami. Tak więc pytanie brzmi, w jaki sposób taka roślina wpływa na zdrowie człowieka?</u>
  87 + <u xml:id="u-16.9" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Teraz krótkie podsumowanie.</u>
  88 + <u xml:id="u-16.10" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Podobnie jak w przypadku zanieczyszczenia środowiska przez tworzywa sztuczne czy chemikalia prawdziwym problemem w przypadku modyfikacji genetycznej jest suma różnorodnych oddziaływań organizmów zmodyfikowanych genetycznie na środowisko. Nie jest to kwestia pojedynczych organizmów NGT, ale raczej ich wpływu na cały ekosystem. Z mojej perspektywy potrzebne są tu odpowiednie regulacje, opierające się na koncepcjach ochrony przyrody i środowiska, które muszą być przestrzegane w przypadku inżynierii genetycznej. Pojawia się również pytanie o regulacje prawne w tym zakresie.</u>
  89 + <u xml:id="u-16.11" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Chciałbym pokrótce omówić efekty społeczno-gospodarcze stosowania NGT. Jeśli wprowadzimy na szeroką skalę NGT do rolnictwa, wpłynie to nie tylko na hodowlę i otrzymywanie cech, tj.: cechy bydła hodowlanego czy też cechy zboża, ale generalnie rzecz biorąc będzie to miało wpływ na cały system produkcji żywności. Musimy polegać na technologii, ale warto pamiętać o zużyciu zasobów środowiskowych w sposób odpowiedzialny. Pojawia się pytanie o rolę inżynierii genetycznej w ogólnym rolnictwie opartym na technologiach NGT.</u>
  90 + <u xml:id="u-16.12" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Wróćmy do systemu i zastanówmy się, jak w zrównoważony sposób możemy stosować techniki NGT. Mamy tu do czynienia z pewnymi ryzykami systemowymi, które te techniki za sobą niosą. Przykładem może być pomidor. Pojawia się również kwestia patentów i wyboru, którego mogą dokonywać konsumenci. Potrzebujemy więc kryteriów, których zastosowanie wesprze nas w procesie decydowania, co możemy stosować, a czego nie. Uważamy, że każdorazowo przy stosowaniu NGT powinna być wprowadzona obowiązkowa ocena ryzyka. Nadal będziemy dokonywać tej oceny dla pojedynczych wprowadzanych technologii lub inicjatyw.</u>
  91 + <u xml:id="u-16.13" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">W ten sposób można wypracować odpowiednie wytyczne i nowe metodologie,  tj.: na przykład metodologia omic, która pozwala na zbadanie efektów metabolicznych, w tym także ubocznych, zarówno tych zamierzonych, jak i niezamierzonych, przy stosowaniu NGT. Oprócz tego potrzebujemy pewnych kryteriów oceny ryzyka. Oczywiście, ocena ryzyka polegałaby również na pewnych kryteriach, jednak można by ocenić niepożądane skutki hodowli, co działałoby na korzyść pewnej stabilności systemowej. Powinniśmy zatem wprowadzić pewnego rodzaju przejrzyste kryteria, jak już wspominałem, oceniać wszystko osobno, niezależnie od siebie i w końcu dokonywać pewnego rodzaju zarówno oceny ryzyka, jak i oceny technologii. Te dwie oceny powinny razem dać pozytywne rezultaty. W przeciwnym razie powinniśmy wprowadzić odpowiednie modyfikacje wobec tego, czego używamy, na podstawie odpowiednich wniosków.</u>
  92 + <u xml:id="u-16.14" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Na koniec chciałbym zaprosić państwa do zapoznania się z dwoma raportami dotyczącymi nowych technik genomowych, które poruszają kwestię zrównoważonego rozwoju, oraz z nową publikacją, która ukazała się w zeszłym tygodniu. Publikacja ta traktuje o ryzyku systemowym oraz o metodach oceny ryzyka na podstawie danych naukowych w stosowaniu technologii NGT.</u>
  93 + <u xml:id="u-16.15" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Dziękuję bardzo za uwagę i za zaproszenie. Mam nadzieję, że byłem w stanie państwu pomóc. Oczywiście jestem do państwa dyspozycji i chętnie wysłucham pytań.</u>
  94 + </div>
  95 + <div xml:id="div-17">
  96 + <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  97 + <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Bardzo proszę o zabranie głosu panią Dorotę Meterę.</u>
  98 + </div>
  99 + <div xml:id="div-18">
  100 + <u xml:id="u-18.0" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Bardzo dziękuję.</u>
  101 + <u xml:id="u-18.1" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie ministrze, szanowni państwo, reprezentuję Stowarzyszenie Forum Rolnictwa Ekologicznego i zawodowo zajmuję się rolnictwem ekologicznym. Bardzo niepokoi nas sytuacja, którą obserwujemy.</u>
  102 + <u xml:id="u-18.2" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">W nawiązaniu do wypowiedzi pana ministra chciałabym powiedzieć jeszcze, że obserwowaliśmy ostatnio posiedzenie Rady, które odbyło się 16 marca. Na tym posiedzeniu przedstawiono wniosek Austrii, która zwróciła się do Komisji Europejskiej z prośbą o dokładniejsze przeanalizowanie wszystkich aspektów nowych technik hodowlanych pod kątem bezpieczeństwa i oczekiwań konsumentów.</u>
  103 + <u xml:id="u-18.3" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Przedstawiono również stanowisko, które często jest powtarzane, że korzyści osiągane przy użyciu nowych technik hodowlanych, tak samo jak przy GMO, są hipotetyczne i można je osiągnąć za pomocą innych środków niż biotechnologia, jednocześnie unikając ryzyka dla środowiska oraz zanieczyszczenia produktów i upraw ekologicznych. Wniosek Austrii został poparty przez kilka krajów, ale nie było wśród nich Polski. W związku z tym chciałabym zapytać pana ministra, dlaczego Polska nie poparła wniosku Austrii na tym posiedzeniu? Jestem zadowolona, że rząd utrzymuje stanowisko, iż Polska powinna pozostać krajem wolnym od GMO. Jednocześnie, patrząc na to, że Komisja przedstawi wniosek, który dobrze ureguluje nowe techniki hodowlane i uznaje je za GMO, mam nadzieję, że Polska będzie dążyć do tego, jak Austria, która od zawsze jest wolna od GMO. W 2015 r. Polska dołączyła do 19 krajów i regionów, które ogłosiły, że są wolne od GMO. To jest moje pierwsze pytanie.</u>
  104 + <u xml:id="u-18.4" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Chciałabym zwrócić uwagę na to, że konsumenci z niepokojem podchodzą do GMO zarówno w żywności, jak i w rolnictwie. Może w rolnictwie klienci nie zdają sobie z tego sprawy, ale w żywności na pewno tak. Nie tylko w Polsce, ale w wielu krajach Unii Europejskiej w 2021 r., kiedy Komisja Europejska rozpoczęła prace nad nowymi technikami hodowlanymi, wiele organizacji konsumenckich, a także supermarkety ogłosiły wspólne stanowisko, że chcą dobrego uregulowania oznakowania produktów z wykorzystaniem nowych technik hodowlanych, ponieważ klienci nie chcą ich kupować. Tak wynika z ogólnych badań konsumenckich.</u>
  105 + <u xml:id="u-18.5" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Oczywiście, znajdą się osoby, które zwracają uwagę wyłącznie na cenę albo chcą kupować produkty GMO, ale takie sieci handlowe jak Metro, Lidl, Aldi, Rewe, Billa, SPAR i wiele innych, w trosce o swoją reputację oraz klientów, ogłosiły takie stanowisko. Wiele rządów krajów Unii Europejskiej również prezentuje podobne stanowisko. Chciałabym zatem zapytać jeszcze raz, jakie będzie stanowisko MRiRW w tej sprawie?</u>
  106 + <u xml:id="u-18.6" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Natomiast chciałabym jeszcze raz podziękować za odpowiedzi na pytania, które otrzymaliśmy w formie pisemnej. Odpowiedzi dotyczyły między innymi stanowiska przedstawiciela Polski w Komisji Europejskiej, wyrażonego w maju 2021 r., w którym wyrażał on entuzjazm wobec wprowadzenia nowych technik hodowlanych w rolnictwie i produkcji żywności oraz w innych dziedzinach. Byliśmy zaskoczeni, że nic jeszcze o tych technikach nie wiemy i że nie zostały one jeszcze uregulowane przez Komisję Europejską, podczas gdy Polska już wyraża tak otwarte stanowisko w pierwszej dyskusji na ten temat. Dlatego prawdopodobnie odebraliśmy to stanowisko jako entuzjastyczne. Otrzymaliśmy odpowiedź, że była to jedynie sucha informacja, ale według nas była to zachęta do rozwoju, ponieważ nowe techniki hodowlane stanowią wielki postęp. Dziękuję bardzo.</u>
  107 + </div>
  108 + <div xml:id="div-19">
  109 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  110 + <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Chciałbym tylko zaznaczyć, że stanowisko, które jest wyrażane, pochodzi z Ministerstwa Środowiska, a nie resortu rolnictwa. Istnieje jeszcze pewna szansa, że minister Golińska do nas dotrze i poinformuje nas o swoim stanowisku. Dajmy jej szansę.</u>
  111 + <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dodatkowo pan Marcin Bustowski chciałby również zabrać głos. Prosiłbym pana Marcina, którego znam z Komisji Rolnictwa od wielu lat, aby tylko w tym temacie zabierał głos i przedstawił swoje zdanie w sposób zwięzły.</u>
  112 + </div>
  113 + <div xml:id="div-20">
  114 + <u xml:id="u-20.0" who="#PrezesStowarzyszeniaPrzebudzeniKonsumenciMarcinBustowski">Szanowny panie przewodniczący, po pierwsze, należy sobie zadać pytanie, czy od momentu przejęcia władzy przez partię Prawo i Sprawiedliwość polskie rolnictwo nie jest faktycznie niszczone. Ministerstwo Rolnictwa nie reprezentuje interesów konsumentów, w szczególności rolników, a my jako rolnicy i konsumenci zostaliśmy oszukani.</u>
  115 + <u xml:id="u-20.1" who="#PrezesStowarzyszeniaPrzebudzeniKonsumenciMarcinBustowski">Chciałbym zwrócić uwagę na jedną z podstawowych kwestii – dokument, który był procedowany, czyli tzw. projekt ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Żywności, podpisany przez Beatę Szydło, który od 2017 r. tkwi w zamrażarce. To właśnie Jarosław Kaczyński, jako jednoosobowy poseł, zabrania obecnie importu…</u>
  116 + </div>
  117 + <div xml:id="div-21">
  118 + <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Panie przewodniczący, zwrócę panu uwagę jeszcze raz, że poprosiłem, abyśmy skupili się wyłącznie na tym profesjonalnym temacie. Inaczej ta podkomisja może przerodzić się w rozmowy o wszystkim i o niczym. Chciałbym, żebyśmy trzymali się merytorycznej dyskusji, ponieważ ta podkomisja została powołana w celu rozpatrzenia bardzo ważnego tematu, a nie po to, aby pan prowadził kampanię wyborczą. Bardzo proszę o ograniczenie swojej wypowiedzi wyłącznie do tego tematu.</u>
  119 + </div>
  120 + <div xml:id="div-22">
  121 + <u xml:id="u-22.0" who="#PrezesStowarzyszeniaPrzebudzeniKonsumenciMarcinBustowski">Szanowny panie przewodniczący, po pierwsze, chciałbym wyjaśnić, że nie mam zamiaru startować w żadnej kampanii wyborczej. Jestem tutaj, aby reprezentować interesy konsumentów. Czy w Polsce mamy ekspertów od GMO i innych kontrowersyjnych praktyk rolniczych, które pojawiły się po śmierci Andrzeja Leppera?</u>
  122 + <u xml:id="u-22.1" who="#PrezesStowarzyszeniaPrzebudzeniKonsumenciMarcinBustowski">Panie przewodniczący, chemizacja rolnictwa wynika wyłącznie z nadmiernego stosowania GMO. Państwowa Inspekcja Kontroli Roślin i Nasiennictwa nie wchodzi do niektórych gospodarstw rolnych ze względu na stosowanie GMO. Raporty Najwyższej Izby Kontroli wskazują, że to, co dzieje się w Polsce w zakresie systemu rolnictwa i bezpieczeństwa konsumentów, związane z ryzykiem konsumenckim oraz rozwojem chorób nowotworowych, wynika z chemizacji rolnictwa, a ta z kolei wynika z uprawy genetycznie modyfikowanych roślin oraz manipulacji przy GMO zwierzęcym, tj.: tucz nakładczy, który ma miejsce na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
  123 + </div>
  124 + <div xml:id="div-23">
  125 + <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Mimo wszystko, panie przewodniczący, czy pan chce startować, czy nie, to jest wtórne. Wróćmy do tematu naszego posiedzenia. Proszę, nie niszczmy tej podkomisji wypowiedziami na różne tematy, o których pan ma pojęcie. Skoncentrujmy się na nowych technikach genetycznych.</u>
  126 + </div>
  127 + <div xml:id="div-24">
  128 + <u xml:id="u-24.0" who="#PrezesStowarzyszeniaPrzebudzeniKonsumenciMarcinBustowski">Panie przewodniczący, nowe techniki genetyczne, które są wprowadzane, służą tylko interesom korporacji i na pewno nie są korzystne dla konsumenta. Należy zadać sobie pytanie, jakie są skutki wprowadzenia tych technologii.</u>
  129 + <u xml:id="u-24.1" who="#PrezesStowarzyszeniaPrzebudzeniKonsumenciMarcinBustowski">Widząc stanowisko i podejście MRiRW, a także MKiŚ, istnieje duże ryzyko przepchania pewnych założeń, które mają korporacje przy udziale przedstawicieli, lobbystów, MRiRW. Ministerstwo Rolnictwa nie powinno reprezentować interesów korporacji, ale raczej interesy naturalnych gospodarstw i produkcji ekologicznej. Proponuję zrezygnować z określeń „bio” i „eko”, które służą tylko narracji ogłupiania konsumenta. Zamiast tego powinniśmy dążyć do naturalnych gospodarstw rolnych, których produkcja odpowiada potrzebom konsumentów. Aktualne wydarzenia w polskim rolnictwie służą tylko korporacjom i mają na celu przejęcie gruntów i gospodarstw rolnych. Dziękuję bardzo.</u>
  130 + </div>
  131 + <div xml:id="div-25">
  132 + <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję ślicznie.</u>
  133 + <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Bardzo proszę o zabranie głosu przez pana Łukasza Janeczko z Instytutu Spraw Obywatelskich.</u>
  134 + </div>
  135 + <div xml:id="div-26">
  136 + <u xml:id="u-26.0" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Serdecznie dziękuję.</u>
  137 + <u xml:id="u-26.1" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Szanowni państwo, jako organizacja społeczna INSPRO od lat angażujemy się w rozwój społeczeństwa obywatelskiego, promowanie polskiej żywności i ochronę interesów polskich rolników oraz konsumentów poprzez zapewnienie rzetelnej informacji. Obecnie z niepokojem przyglądamy się pracom Komisji Europejskiej oraz niejasnym działaniom rządu polskiego, które mogą doprowadzić do deregulacji przepisów obejmujących nowe metody modyfikacji genetycznych – tzw. nowe GMO. W związku z tym apelujemy do rządu Polski o wyrażenie sprzeciwu w kwestii wykorzystywania technologii nowych GMO w rolnictwie do czasu przeprowadzenia pełnej analizy ryzyka związanego z wykorzystaniem tych nowych, niezbadanych technologii. Jednocześnie apelujemy o ochronę interesów polskich obywateli, konsumentów i rolników w procesie podejmowania decyzji dotyczących nowych metod modyfikacji genetycznych.</u>
  138 + <u xml:id="u-26.2" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Przypominamy, że już kilkanaście lat temu badania opinii publicznej jednoznacznie wykazały, że znaczna większość Polaków nie chce uprawiać i spożywać żywności modyfikowanej genetycznie. W ostatnich latach międzynarodowe koncerny podejmują intensywne działania mające na celu powszechne stosowanie tzw. nowych GMO w środowisku naturalnym i w europejskim rolnictwie. Według INSPRO takie działania mogą negatywnie wpłynąć nie tylko na uprawy ekologiczne, ale przede wszystkim na interesy małych i średnich rolników, również tych konwencjonalnych, oraz na prawa konsumentów. Polska, która wciąż może poszczycić się wysoką jakością żywności, na wprowadzanych zmianach straci z pewnością najwięcej. Masowa produkcja żywności z wykorzystaniem organizmów modyfikowanych genetycznie oraz konsekwentne marginalizowanie rolnictwa ekologicznego będzie możliwe dzięki silnym międzynarodowym naciskom, których celem jest wyłączenie nowych metod modyfikacji genetycznych z zasad obecnie obowiązującej dyrektywy UE dotyczącej GMO.</u>
  139 + <u xml:id="u-26.3" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Nasze obawy dotyczące nacisków na szybkie procedowanie w tej sprawie zostały potwierdzone również przez komisarza UE ds. rolnictwa, pana Janusza Wojciechowskiego, którego mieliśmy przyjemność gościć na debacie zorganizowanej przez naszą organizację w dniu 6 grudnia 2021 r. Ze strony pana komisarza padły wtedy ważne słowa, które cytuję: „Unia Europejska generalnie nie opiera swojego rolnictwa na GMO i nie ma tutaj jakichś tendencji do zmian. Chociaż presja z różnych stron jest i ja też ją obserwuję”, koniec cytatu.</u>
  140 + <u xml:id="u-26.4" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Instytut Spraw Obywatelskich od lat walczył m.in. o prawo do jednolitego oznakowania żywności wolnej od GMO w Polsce, z uznaniem przyjął decyzję o wprowadzeniu w Polsce znaku „wolny od GMO”. Nasze argumenty w tej sprawie, potwierdzone przez głosy ekspertów, sugerowały, że taka decyzja to krok w stronę rozwoju rolnictwa ekologicznego i generalnie powrót do korzeni polskiego dobrego rolnictwa oraz ukłon w kierunku polskich konsumentów, w tym rodziców dzieci, którzy chcą żywić swoje pociechy jak najlepiej i chcą mieć prawo do wyboru.</u>
  141 + <u xml:id="u-26.5" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Prace nad wyłączeniem nowych GMO z obecnie obowiązującej dyrektywy unijnej mogą zniweczyć całą pracę włożoną w budowę zaufania konsumenckiego. Ewentualna przychylność Polski w tej kwestii każe zadać pytanie o konsekwentność w podejmowaniu decyzji przez polski rząd. Pragniemy zwrócić uwagę i przypomnieć, że zwolennicy nowych technik modyfikacji genetycznych, a także biotechnolodzy regularnie podkreślają, że modyfikacje genetyczne z wykorzystaniem nowych metod nie mogą być wykrywane lub będą trudno wykrywalne. Stosowanie znakowania w przypadku tych produktów może być więc niemożliwe. Efektem szkodliwej decyzji, jaką byłoby niewątpliwie wyłączenie nowych metod modyfikacji genetycznych z obecnie obowiązujących przepisów, będzie realny brak kontroli nad produkcją z wykorzystaniem nowych GMO, brak znakowania żywności powstałej w wyniku takich modyfikacji, faktyczny brak odpowiedzialności za ewentualne powstałe zagrożenia dla zdrowia człowieka i krajobrazu polskiej wsi, uzależnienie się małych i średnich rolników od korporacji oraz ryzyko nieprzewidzianych negatywnych skutków dla środowiska naturalnego. Oczywiście to tylko kilka z prawdopodobnych skutków, które odczują także Polacy.</u>
  142 + <u xml:id="u-26.6" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Tym bardziej zdziwiło nas i zaniepokoiło stanowisko Polski w sprawie nowych technik modyfikacji genetycznych, wyrażone między innymi podczas posiedzenia Rady Unii Europejskiej ds. Rolnictwa i Rybołówstwa, o którym wcześniej wspomniała pani Dorota Metera, a które odbyło się 26 i 27 maja 2021 r. Stanowisko to było jednym z najbardziej zaskakujących głosów, jakie wybrzmiały podczas tego posiedzenia. Jest to kompletnie sprzeczne z dotychczasową polityką obecnego rządu w kwestii GMO.</u>
  143 + <u xml:id="u-26.7" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Polska, która niedawno była uważana za wzór ostrożności wobec GMO oraz strażniczkę swojego rynku żywnościowego przed wpływem korporacyjnym, dzisiaj jawi się jako jeden z krajów europejskich, który preferuje duże lobby biotechnologiczne i żywnościowe kosztem interesów polskiego rolnika. Sytuacja ta jest jeszcze bardziej rażąca, biorąc pod uwagę kryzys zbożowy, który aktualnie ma miejsce w Polsce i który został wywołany przez nieuczciwych biznesmenów oraz niektóre międzynarodowe firmy.</u>
  144 + <u xml:id="u-26.8" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">W naszej opinii sytuacja ta pokazuje jak na dłoni, że bezgraniczne zaufanie w zapewnienia ludzi, których główną motywacją jest zysk ekonomiczny, kończy się tragicznie. W tak newralgicznej kwestii, jaką niewątpliwie jest rolnictwo, państwo i rząd muszą wykazać daleko idącą ostrożność i w pierwszej kolejności zadbać o interesy własnych obywateli. Do polskiego rządu apelujemy, aby w sprawie nowych GMO postępował zgodnie z zasadami ostrożności.</u>
  145 + <u xml:id="u-26.9" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Również w opinii INSPRO w dyskusji na temat dopuszczenia nowych GMO i ich deregulacji w UE zwolennicy GMO przedstawiają jedynie argumenty, które są dla nich wygodne. Taki przekaz trafia również do polskich decydentów. W dyskusji tej, lecz w tym przypadku można byłoby powiedzieć monologu, przedstawia się jedynie zalety nowego GMO i odrzuca się argumenty, które podają w wątpliwość skuteczność nowych metod modyfikacji genetycznych. Sceptyczne głosy pochodzą nie tylko od organizacji społecznych i rolników, ale także od ekspertów i naukowców. UE ignoruje dużą ilość dowodów naukowych i analiz wskazujących na zagrożenia związane z nowymi GMO.</u>
  146 + <u xml:id="u-26.10" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Podczas konsultacji Komisji Europejskiej nawet branża farmaceutyczna wyraźnie podkreśliła, że technologia ta – mam tu na myśli nowe GMO – nie jest pozbawiona ryzyka, a produkty te powinny podlegać ocenie ryzyka. Chcielibyśmy również zwrócić uwagę na fakt, że propozycje zwolenników GMO dotyczące wyłączenia z obecnie obowiązującej regulacji nowych technik genomicznych wykraczają także dużo dalej poza sferę rolnictwa i dotyczą również dokonania potencjalnych modyfikacji genetycznych w otaczającym nas świecie.</u>
  147 + <u xml:id="u-26.11" who="#CzlonekZespoluInstytutuSprawObywatelskichLukaszJaneczko">Idealnym przykładem takich propozycji są tzw. napędy genowe – mechanizm inżynierii genetycznej, którego celem jest eksterminacja, docelowo, gatunków inwazyjnych. Coś, co jednak może pozornie wydawać się rozwiązaniem korzystnym, może równie dobrze bardzo szybko obrócić się przeciwko ludzkości. Obawy co do takiego obrotu sprawy wyrażają nie tylko organizacje społeczne, ale również wspomniani wcześniej eksperci, w tym naukowcy zaangażowani bezpośrednio w rozwój nowych GMO, m.in. pan Christoph.</u>
  148 + </div>
  149 + <div xml:id="div-27">
  150 + <u xml:id="u-27.0" who="#Gloszsali">Then.</u>
  151 + </div>
  152 + <div xml:id="div-28">
  153 + <u xml:id="u-28.0" who="#CzlonekzespoluISOLukaszJaneczko">Nie, nie chodziło o pana Christopha Thena. Przypomnę sobie nazwisko tej osoby.</u>
  154 + <u xml:id="u-28.1" who="#CzlonekzespoluISOLukaszJaneczko">Inną osobą,która również poddaje w wątpliwość i wskazuje na niebezpieczeństwa – jest nią pani Jennifer Doudna, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie CRISPR/Cas9.</u>
  155 + <u xml:id="u-28.2" who="#CzlonekzespoluISOLukaszJaneczko">Otwarcie bezrefleksyjnie dróg dla nowych GMO w rolnictwie – zdaniem instytutu – może wywołać efekt precedensu, który zachęci zwolenników tej metody do proponowania przekroczenia kolejnej granicy. Jeśli z kolei przekroczymy tę granicę i zdecydujemy się na dalsze rozwijanie takich mechanizmów jak napędy genowe, a w konsekwencji na uwolnienie ich do środowiska, musimy się liczyć z tym, że technologia ta użyta w służbie ludzkości może zostać wykorzystana także w złym celu. Napęd genowy może bowiem zostać wykorzystany jako nowa metoda broni biologicznej. I nie jest to już jedynie science fiction, gdyż w ramach konwencji Narodów Zjednoczonych o broni biologicznej od kilku lat prowadzone są intensywne rozmowy na temat ograniczenia potencjalnego zagrożenia, jakie wiąże się z użyciem właśnie technologii napędów genowych. To właśnie pokazuje wyraźnie, że wciąż jest wiele niewiadomych i niewyjaśnionych kwestii, czeka nas jeszcze wiele dyskusji na temat zastosowania nowych technik modyfikacji genetycznych.</u>
  156 + <u xml:id="u-28.3" who="#CzlonekzespoluISOLukaszJaneczko">Jako strona społeczna apelujemy jeszcze raz o zachowanie ostrożności i przezorności przez Polskę w kwestii nowych GMO. Prosimy również o spojrzenie na tę sprawę obiektywnie i zapoznanie się z argumentami wszystkich stron. Wbrew propagandzie lobbingu GMO nie jesteśmy przeciwni polepszeniu warunków bytowych ludzi i nie próbujemy straszyć. Uważamy, że decydenci jako głos narodu powinni dbać w pierwszej kolejności o własnych obywateli, a nie prezesów i akcjonariuszy korporacji. Domagamy się także rozpoczęcia pogłębionej debaty, która skupi wszystkie strony oraz ekspertów mogących mieć znaczący głos w tej dyskusji. Najbliższe miesiące i lata będą decydujące w kwestii dopuszczenia nowych GMO w UE. Wierzymy, że głos Polski wybrzmi na arenie europejskiej i będzie to głos rozsądku po stronie obywateli, po stronie konsumentów i po stronie rolników. Dziękujemy bardzo.</u>
  157 + </div>
  158 + <div xml:id="div-29">
  159 + <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję.</u>
  160 + <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Chciałem zapytać, czy Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin mógłby zabrać głos w tej sprawie? Jest to jeden z kilku instytutów podległych pod MRiRW, który specjalizuje się w tym temacie. Bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
  161 + </div>
  162 + <div xml:id="div-30">
  163 + <u xml:id="u-30.0" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Dzień dobry.</u>
  164 + <u xml:id="u-30.1" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Szanowny panie przewodniczący, szanowna Komisjo, nazywam się Michał Rokicki i jestem dyrektorem Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego w Radzikowie.</u>
  165 + <u xml:id="u-30.2" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Z ciekawością przysłuchuję się tym głosom. Reprezentuję jednostkę naukowo-badawczą, która ma ten komfort pracy, że pracuje blisko odbiorcy końcowego. Współpracujemy z rolnikami oraz firmami hodowlanymi, głównie polskimi firmami hodowlanymi, które funkcjonują w naszym kraju od wielu lat i dostarczają najlepsze odmiany hodowane na polskim rynku w warunkach polskich i naszym klimacie. Jako Polska jesteśmy ewenementem, ponieważ mamy własne, polskie firmy hodowlane, co dla naszego punktu widzenia jest bardzo ważne, ponieważ cały czas polski rolnik ma dostęp do polskich odmian.</u>
  166 + <u xml:id="u-30.3" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Jako instytut chcemy wspierać rolników i firmy hodowlane, dostarczając im najlepsze rozwiązania, jakie są dostępne w programach hodowlanych. Przez 10 lat sam byłem hodowcą i wiem, jakie problemy związane z hodowlą można napotkać. Klasyczna hodowla to proces trwający 12 lat, od krzyżowania do uzyskania wyselekcjonowanej odmiany, która zostaje zarejestrowana w COBORU i trafia na rynek do rolników. W dzisiejszych czasach, na rynku polskim, musimy konkurować z zagranicznymi firmami, które inwestują znaczne środki w R&amp;D, czyli wdrażanie nauki do postępu biologicznego. My jako instytut patrzymy na to z perspektywy dostarczania najnowocześniejszych rozwiązań i pracy nad poznaniem tych rozwiązań, które pojawiają się w światowej literaturze. Nasze zadanie to przede wszystkim praca nad nowoczesnymi rozwiązaniami. Jesteśmy w pewnym sensie w innej pozycji, ponieważ poruszacie wiele wątpliwości, których nigdy nie będzie dosyć. Te wątpliwości będą się pojawiać na różnych etapach.</u>
  167 + <u xml:id="u-30.4" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Przykład naszej współpracy, chociażby z ministerstwem czy polskimi organizacjami, to posiadanie akredytowanego laboratorium GMO. Ten przykład pokazuje, że jesteśmy laboratorium, które jest w stanie wykryć produkty GMO w sytuacji, gdy dostarczy się nam próbkę do analizy. Jeśli pojawiają się wątpliwości, czy dany produkt jest GMO, wykorzystujemy najnowocześniejsze metody wykrywania GMO. Przynajmniej jednak pokazujemy, że musimy dokładnie poznać te metody i umieć je stosować. Z punktu widzenia naukowego będziemy więc dążyć do poznawania najnowszych technik, ponieważ jeśli pozostaniemy w tyle, nie będziemy w stanie rozpoznać tych produktów, które pojawią się na naszym rynku. Skutkiem tego będzie nasza większa nieświadomość. To jest jedna strona tego problemu. Od wielu lat poznajemy te techniki, a w naszych warunkach laboratoryjnych są one dobrze znane i zaakceptowane.</u>
  168 + <u xml:id="u-30.5" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Za chwilę poproszę o kilka słów od moich współpracowników, którzy na co dzień wykorzystują te techniki w swoich badaniach naukowych.</u>
  169 + <u xml:id="u-30.6" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Natomiast, jak już powiedziałem, wykorzystanie tych technik zależy od naszych intencji i celów. Na przykład technologia CRISPR/Cas9 może być wykorzystana jako narzędzie do wykonania precyzyjnych mutacji punktowych w DNA, które mechanicznie przecinają DNA, a następnie proces naprawczy naprawia DNA. Takie zmiany mogą być korzystne dla nas, ale równocześnie są naturalnym procesem, który zachodzi w środowisku. Codziennie organizmy, komórki naszej skóry oraz roślin mutują, jednakże nie mamy zazwyczaj świadomości, że to się dzieje.</u>
  170 + <u xml:id="u-30.7" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Hodowcy potrzebują nawet dwunastu lat, aby uzyskać pożądaną odmianę, prowadząc selekcję i wytwarzając bardzo dużo materiału hodowlanego. To są setki tysięcy linii hodowlanych, które selekcjonują w polu, obserwując, która linia ma odporność i która wytrzymuje warunki suszy. Poprzez ten cykl rok w rok żmudnej pracy w polu przez te dwanaście lat selekcjonują. Te nowoczesne metody dają możliwość skrócenia tego procesu do dwóch lat, co pozwala hodowcom szybciej reagować na zmieniające się warunki środowiskowe.</u>
  171 + <u xml:id="u-30.8" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Na przykład Europejski Zielony Ład wymusza na nas przyspieszenie prac hodowlanych, abyśmy szybciej dostarczali na rynek odmiany, które będą bardziej odporne genetycznie, zużywały mniej środków ochrony i nie wymagały zabiegów chemicznych, takich jak pestycydy. Jeśli będziemy stosować tradycyjne metody hodowli przez kolejne dwanaście lat, to przez najbliższe dziesięć–dwanaście nie uda nam się sprostać ograniczeniom regulacyjnym.</u>
  172 + <u xml:id="u-30.9" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Oczywiście zadajemy sobie też wiele pytań w tym temacie, o czym państwo już wspomnieli, więc może nie będę powtarzał, ponieważ kwestie te dotyczą przede wszystkim legislacji, której cały czas brakuje. Nadal nie do końca wiemy, jakie są wszystkie szczegóły związane z tymi przepisami. My również zadajemy sobie pytania, w jakim kierunku to wszystko pójdzie. Naszym zadaniem jest jednak dostarczanie wiedzy i najnowszych informacji na temat tych metod.</u>
  173 + <u xml:id="u-30.10" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Jesteśmy bardzo otwarci na dyskusję i jako instytut, we współpracy z MRiRW, organizujemy spotkania. Do tej pory zorganizowaliśmy spotkania z hodowcami i naukowcami, a także jesteśmy chętni do udziału w takich spotkaniach jak dzisiejsze czy w grupach branżowych, aby rozmawiać o problemach, które nas dotyczą, ale również o problemach, które widzą inne środowiska związane z tymi technikami. Myślę, że to jest jedyna metoda, abyśmy wyrazili nasze wspólne stanowisko w tej kwestii, ponieważ patrzymy na te nowe techniki nie tylko z entuzjazmem, ale również z pewnymi pytaniami i obawami, na które sami sobie nie odpowiemy.</u>
  174 + <u xml:id="u-30.11" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Oczekujemy również odpowiedzi z unijnej strony, ponieważ chociaż patentowanie nowych odmian może nie zostać jeszcze dzisiaj rozstrzygnięte, to istnieją możliwości interakcji tych roślin wytworzonych tymi technikami w środowisku. Istnieje również kwestia patentowania, czy ktoś, kto wyhoduje takie odmiany, będzie miał patent na cechę i w jakim zakresie. Na pewno jest to temat, który budzi wiele pytań.</u>
  175 + <u xml:id="u-30.12" who="#DyrektorInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalRokicki">Chciałbym teraz oddać głos pani doktor Annie Linkiewicz, która na co dzień pracuje w naszym Laboratorium Genetycznie Modyfikowanych Organizmów i zajmuje się tymi technikami. Dziękuję bardzo.</u>
  176 + </div>
  177 + <div xml:id="div-31">
  178 + <u xml:id="u-31.0" who="#PracownikLaboratoriumKontroliGenetycznieModyfikowanychOrganizmowInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoAnnaLinkiewicz">Panie przewodniczący, szanowni państwo, Anna Linkiewicz z Laboratorium Kontroli GMO.</u>
  179 + <u xml:id="u-31.1" who="#PracownikLaboratoriumKontroliGenetycznieModyfikowanychOrganizmowInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoAnnaLinkiewicz">Chciałabym zwrócić państwa uwagę na fakt, że podczas tej dyskusji padło wiele słów ze strony przeciwników nowych technologii, w tym różnych technologii, które obecnie intensywnie wykorzystywane są w rolnictwie na całym świecie. Mówimy nie tylko o technologii zmian genetycznych, która była obecna w rolnictwie od lat 70., a praktycznie od lat 90. na całym świecie, ale także o nowych technikach genomowych, z którymi musimy się powoli zapoznawać.</u>
  180 + <u xml:id="u-31.2" who="#PracownikLaboratoriumKontroliGenetycznieModyfikowanychOrganizmowInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoAnnaLinkiewicz">Padło tutaj pytanie, na ile MRiRW czy też inne ministerstwa uczestniczą w tych działaniach i jak ta kontrola jest postrzegana. Chciałabym dodać do tego, co powiedział pan dyrektor, że MRiRW, w ramach dotacji celowej dla naszego instytutu i innych, wspiera urzędową kontrolę w zakresie genetycznie zmodyfikowanych organizmów. Obecnie produkty nowych technik genomowych są zgodne z prawem europejskim. Nasze laboratorium realizuje m.in. zadanie wsparcia kontroli urzędowej. Współpracujemy również w ramach Europejskiej Sieci Laboratoriów ds. GMO nad metodami wykrywania i oceny tych roślin oraz innych organizmów, ponieważ nie dotyczy to tylko roślin powstałych w wyniku nowych technik genomowych.</u>
  181 + <u xml:id="u-31.3" who="#PracownikLaboratoriumKontroliGenetycznieModyfikowanychOrganizmowInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoAnnaLinkiewicz">Chciałam państwu powiedzieć, rozwijając troszeczkę, czy dodając to do prezentacji pana Thena, że obecnie nie należy się tak obawiać tego, że nie będziemy w stanie wykryć pewnych zmian, które powstały w wyniku mutagenezy, a które są nazywane tzw. efektami niecelowymi, czyli off-target effects. To właśnie odróżnia mutagenezę kierunkową od klasycznej hodowli oraz od mutagenezy, która do tej pory była wykorzystywana przede wszystkim w rolnictwie od lat 50. i jest to de facto GMO, tylko że została wyłączona z zakresu dyrektywy 2001/18/WE. Różnica polega na tym, że jesteśmy w stanie wprowadzić zmiany w ściśle określonych miejscach w genomie.</u>
  182 + <u xml:id="u-31.4" who="#PracownikLaboratoriumKontroliGenetycznieModyfikowanychOrganizmowInstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoAnnaLinkiewicz">Jeśli nawet istnieje ryzyko, bo każda technika niesie pewne ryzyko, że inne zmiany w genomach w innym miejscu w tymże genomie tej rośliny mogą powstać w wyniku podobieństwa tej sekwencji, to istnieją obecnie techniki, tj.: sekwencjonowanie nowej generacji, które pozwalają nam na znalezienie i zdefiniowanie tych miejsc. Po prostu, tak jak mówił pan dyrektor, możemy usunąć pewne rośliny z tego procesu hodowlanego, jeśli te zmiany okażą się niekorzystne. Nie powinniśmy aż tak bardzo koncentrować się na tym problemie. Jednakże wszystkie inne problemy, o których tutaj wcześniej mówiono, nie różnią się znacząco od tego, z czym mieliśmy do czynienia w przypadku dyskusji nad klasycznym GMO. Co za tym idzie możemy po prostu zastosować pewne rozwiązania, które dotyczą wpływu tych organizmów na środowisko. Dziękuję bardzo.</u>
  183 + </div>
  184 + <div xml:id="div-32">
  185 + <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  186 + <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Czy ktoś jeszcze z instytutu chciał zabrać głos? Pani Metera.</u>
  187 + </div>
  188 + <div xml:id="div-33">
  189 + <u xml:id="u-33.0" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Bardzo dziękuję.</u>
  190 + <u xml:id="u-33.1" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Szanowny panie przewodniczący, przepraszam państwa, że wcześniej nie mogłam odnaleźć tego stanowiska. Chciałabym jedynie przeczytać dwa zdania z przedstawionego przez Polskę stanowiska z 26 maja 2021 r. Mam prośbę, aby państwo ocenili, czy to stanowisko jest entuzjastyczne, czy raczej powściągliwe: „Ważna jest jednak edukacja społeczeństwa, aby myśl naukowa nie przegrała w konkurencji z dezinformacją i strachem”.</u>
  191 + <u xml:id="u-33.2" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Inne zdanie: „Społeczeństwo europejskie nie jest przychylne modyfikacjom genetycznym. Jeśli dziś eksperci nie wytłumaczą jasno, na czym polegają różnice między GMO a produktami, które powstały w oparciu o nowe techniki genomowe, i nie uspokoją emocji społecznych oraz niepewności, jakie się z tym wiążą, jest duża szansa, że społeczeństwo nie posłucha głosu nauki i odrzuci tę technologie”. Dziękuję.</u>
  192 + </div>
  193 + <div xml:id="div-34">
  194 + <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  195 + <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Instytut wyraził zdanie, że mutacje zachodzą cały czas, a wiele z nich jest nam nieznanych. To prawda, jednak kiedy już dowiemy się o tych mutacjach, pojawią się problemy, czy, jak pan powiedział, dotyczące naszej skóry, czy też głębiej w organizmie. Obawa ze strony społecznej, która często zwraca się do nas, posłów i polityków, polega na tym, że od lat mamy prywatyzację zysków z odkryć, a koszty zostają uspołecznione, jeśli coś nieoczekiwanie lub oczekiwanie ucieknie nam z kontroli. Nie wiemy dokładnie, jakie są zagrożenia dla środowiska, a czasem trudno jest zdefiniować, kiedy te negatywne skutki się pojawią – za pięć, dziesięć czy piętnaście lat.</u>
  196 + <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dotychczasowa wiedza, sprzed kilku lat, sugerowała, że jeden gen wpływa na jedną cechę. Obecnie wiadomo, że jeden gen niekoniecznie wpływa tylko na jedną cechę. Nawet mała zmiana w genie może mieć wpływ na wiele innych cech, dlatego obawa ze strony społecznej jest zrozumiała. Już wielokrotnie byliśmy oszukiwani przez nowinki, które miały ratować świat, a w rzeczywistości stały się źródłem problemów.</u>
  197 + <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Rzeczywiście jesteśmy w dużym konsorcjum, nazwijmy to Unią Europejską, to stanowisko powinno reprezentować całą UE. Jednakże jako że Polska jest dużym producentem rolnym w klasycznym tego słowa znaczeniu, może powinniśmy skupić się na tym, w czym jesteśmy dobrzy i pilnować naszych mocnych stron. Zamiast skupiać się na ewentualnym postępie, który może przynieść korzyści korporacjom, które opatentują swoje wynalazki, a później zbankrutują, powinniśmy skupić się na tym, co jest dla nas ważne.</u>
  198 + <u xml:id="u-34.4" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Ta obawa jest uzasadniona, ponieważ ani korporacje, które chcą zarabiać pieniądze, ani politycy na szczeblu unijnym czy światowym nie odpowiadają za dobro ludzi. Jeśli ktoś chce dokonać postępu dla dobra ludzi, nie powinien opatentować swojego wynalazku na dziesiątki lat i czerpać z tego gigantycznych zysków. Chodzi tutaj o robienie pieniędzy, a politycy powinni patrzeć dalej niż na jedną kadencję lub jedno pokolenie. Politycy powinni uważać na sprytnych lobbystów, którzy pod płaszczykiem pomagania ludziom i zmniejszania chemizacji próbują przemycić swoje partykularne interesy. Bardzo proszę o to.</u>
  199 + </div>
  200 + <div xml:id="div-35">
  201 + <u xml:id="u-35.0" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">Szanowni państwo, chciałbym tylko coś dodać odnośnie do wcześniej poruszanej kwestii mutacji, że to słowo często kojarzone jest negatywnie, mimo że mutacja nie zawsze musi być negatywna.</u>
  202 + <u xml:id="u-35.1" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">W rzeczywistości mutacje mogą być także pozytywne i wprowadzać postęp. Jak zauważyła moja przedmówczyni z instytutu, mutacje są efektem lub przyczyną postępu, który możemy zaobserwować w biologii. Bez mutacji nie mielibyśmy możliwości ewolucji roślin i zwierząt, a postęp biologiczny byłby niemożliwy. Korzystamy z mutacji na co dzień – czasem zachodzą one spontanicznie w środowisku, o czym wspomniał pan przewodniczący, mogą to być również mutacje chemiczne, takie jak te, o których mówiła moja koleżanka, wykluczone jednak spod GMO i stosowane w praktyce.</u>
  203 + <u xml:id="u-35.2" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">Nie mamy jednak wiedzy na temat ewentualnych skutków ubocznych takiej mutacji, której szukamy (pozytywnej), i na temat tego, jak wpłynęła na genom. Zwracam na to uwagę. Jako instytut możemy mówić tylko w imieniu naszej organizacji, która zajmuje się roślinami, głównie gatunkami rolniczymi. Nie obejmujemy wszystkich gatunków roślin. Ponadto istnieją zwierzęta, medycyna i wiele innych obszarów życia, w których stosowane są te same techniki. Pracownik z naszego laboratorium świetnie odnajdzie się również w laboratorium medycznym, ponieważ będzie tam stosował te same techniki. Widać więc, że istnieje wiele obszarów, w których wykorzystuje się podobne narzędzia i technologie.</u>
  204 + <u xml:id="u-35.3" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">Deklarujemy, że jesteśmy otwarci na rozmowę i chętnie porozmawiamy z osobami społecznymi oraz przedstawicielami państwa, którzy są zainteresowani bliższym poznaniem naszych aspektów. Chcemy usłyszeć ich obawy i spostrzeżenia, ponieważ ta informacja może być wartościowa dla naszej nauki, a także pozwoli nam na przeprowadzenie badań, które potwierdzą lub zaprzeczą tym obawom. Naszą rolą jest wspieranie rynku, szczególnie polskich firm hodowlanych, które zajmują się dostarczaniem odmian polskich, wyhodowanych w Polsce dla polskich rolników. Nie wspieramy dużych koncernów, ale dbamy o polskie zasady funkcjonowania rynku.</u>
  205 + <u xml:id="u-35.4" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">Przypuszczam, że wszyscy tu obecni dążymy do tego, aby Polska pozostała naszym krajem i zachowała swoją pozycję w ramach UE. Z perspektywy naszego instytutu naszym celem jest wspieranie polskich naukowców. Cieszę się, że prowadzimy tę dyskusję, ponieważ wcześniej brak takiej debaty powodował zaniedbania w dziedzinie nauki, zwłaszcza w dziedzinie roślin. Obecnie jesteśmy nieco w tyle za jednostkami naukowymi, które wspierają zagraniczne firmy, a nie wiadomo, co przyniesie przyszłe prawodawstwo. Jednakże jeśli takie możliwości się pojawią, chcielibyśmy być gotowi i działać w tym celu. Takie ambicje przyświecają nam w naszej pracy. Dziękuję.</u>
  206 + </div>
  207 + <div xml:id="div-36">
  208 + <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  209 + <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Oddam panu głos, ale pan minister chciałby jeszcze wcześniej.</u>
  210 + </div>
  211 + <div xml:id="div-37">
  212 + <u xml:id="u-37.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, rolą państwa polskiego jest zabezpieczenie bezpieczeństwa żywnościowego pod kątem ilości i jakości żywności. Wszelkie kwestie związane z nowymi technikami genetycznymi, w tym żywnością GMO, muszą być traktowane z najwyższą ostrożnością. Musimy dokładnie ocenić ryzyko. Chciałbym jednak zapewnić państwa, że polska żywność jest badana. Jednostki podległe resortowi rolnictwa i resortowi zdrowia wykonują swoją pracę, a żywność jest kontrolowana. Chciałbym także uspokoić państwa, że te działania są kontrolowane przez państwo.</u>
  213 + <u xml:id="u-37.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Szanowny panie przewodniczący, mam prośbę w sprawie spotkania w ministerstwie, na którym będą obecni rolnicy, delegaci oraz hodowcy koni. Bardzo proszę, aby w dalszej części komisji ministerstwo reprezentował pan dyrektor Krzysztof Smaczyński.</u>
  214 + </div>
  215 + <div xml:id="div-38">
  216 + <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Oczywiście, panie ministrze. Przyszła naprawdę bardzo duża delegacja z ministerstwa oraz z instytutu. Mogę państwu poświęcić jeszcze chwilę, aby o tym porozmawiać. Bardzo dziękujemy panu ministrowi.</u>
  217 + </div>
  218 + <div xml:id="div-39">
  219 + <u xml:id="u-39.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Też chcę podziękować panu przewodniczącemu, że tak bardzo ważne tematy są przedmiotem posiedzenia pańskiej podkomisji. Bardzo dziękuję.</u>
  220 + </div>
  221 + <div xml:id="div-40">
  222 + <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję.</u>
  223 + <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Bardzo proszę, pan chciał zabrać głos. Proszę się przedstawić.</u>
  224 + </div>
  225 + <div xml:id="div-41">
  226 + <u xml:id="u-41.0" who="#PrzedstawicielPolskiejIzbyNasiennejArturPaszkowski">Dzień dobry. Nazywam się Artur Paszkowski i reprezentuję Polską Izbę Nasienną, zrzeszenie polskich hodowców roślin oraz podmiotów odpowiedzialnych za transfer postępu biologicznego z hodowli roślin do praktyki rolniczej, czyli producentów nasion.</u>
  227 + <u xml:id="u-41.1" who="#PrzedstawicielPolskiejIzbyNasiennejArturPaszkowski">Z naszej perspektywy w tej dyskusji musimy pamiętać o bardziej holistycznym podejściu, które obejmuje nie tylko dyskusję na temat nowych technik, ale także ich wpływ na rolnictwo. Te techniki są narzędziem stosowanym w hodowli roślin i służą do tworzenia postępu biologicznego, który wspiera rozwój rolnictwa i produkcji rolniczej. Musimy jasno podkreślić, że postęp biologiczny korzystny jest nie tylko dla rolnictwa konwencjonalnego, ale również dla rolnictwa ekologicznego.</u>
  228 + <u xml:id="u-41.2" who="#PrzedstawicielPolskiejIzbyNasiennejArturPaszkowski">Nowe techniki genomowe są narzędziem, które znacząco może przyczynić się do postępu technologicznego oraz postępu w hodowli roślin. Niemniej jednak nie możemy zapominać o tym, że nie jest to narzędzie w stylu robota czy kuchenki mikrofalowej, gdzie wkładamy produkt i wyjmujemy coś całkowicie zmienionego. To nadal narzędzie, które musi być wykorzystywane przez lata w ramach badań naukowych i hodowli. W rezultacie otrzymujemy odmianę, która musi podlegać rejestracji i ocenie jej przydatności do użytku w rolnictwie.</u>
  229 + <u xml:id="u-41.3" who="#PrzedstawicielPolskiejIzbyNasiennejArturPaszkowski">Niestety, nie ma dzisiaj strony, która reprezentowałaby producentów rolnych czy przetwórców żywności, przynajmniej nie jest mi to znane. Widzimy konieczność przyspieszenia postępu w tym obszarze. Obecne zmiany klimatyczne i wprowadzane obostrzenia związane z Europejskim Zielonym Ładem nakładają na producentów spore ograniczenia, co z pewnością będzie skutkowało zmniejszeniem plonów i produkcji.</u>
  230 + <u xml:id="u-41.4" who="#PrzedstawicielPolskiejIzbyNasiennejArturPaszkowski">Dziś musimy szukać narzędzi, nie mówię, że nowe techniki genomowe są idealnym narzędziem i od razu rozwiążą nam wszystkie te problemy, ale musimy szukać jakichkolwiek narzędzi, które pozwolą wypełnić tę dziurę, która powstanie poprzez redukcję, chociażby poprzez wykorzystanie środków do produkcji rolnej. Z drugiej strony zmiany klimatyczne są również związane z zagrożeniem nowymi chorobami i szkodnikami, które faktycznie wpłyną na spadek plonu. Dlatego musimy pamiętać o podejściu holistycznym i rozważyć różne aspekty podczas dyskusji. Dobrze by było, gdyby w przyszłości podczas takich dyskusji grono dyskutantów było o wiele szersze, zwłaszcza jeżeli chodzi o aspekt merytoryczny i naukowy.</u>
  231 + <u xml:id="u-41.5" who="#PrzedstawicielPolskiejIzbyNasiennejArturPaszkowski">Dziś dziękujemy panu Christophowi Thenowi za przedstawienie swojej prezentacji na temat zagrożeń i potencjalnej oceny ryzyka. Niemniej jednak istnieje wiele innych punktów, które są obawami hodowców, ponieważ dzisiaj są one niejasne. Myślę, że w tej dyskusji te punkty powinny być indywidualnie rozpatrywane, z pełną odpowiedzialnością prowadzących i z pełnym obłożeniem, jeżeli chodzi o wiedzę naukową i dzisiejszy stan technologii, jaki mamy dostępny. Wiemy, że w ramach hodowli wszystko ewoluuje i prowadzi do przodu. Oczywiście należy zachować ostrożność, niemniej jednak potrzebna jest szeroka dyskusja. Dziękuję.</u>
  232 + </div>
  233 + <div xml:id="div-42">
  234 + <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
  235 + <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Jak najbardziej się z tym zgadzam. Posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi są otwarte dla wszystkich. Nie zdarza się tak, żeby ktoś nie mógł przyjść. Nawet jeżeli próbuje zabrać głos w temacie, na którym się nie zna, może przyjść i zabrać głos.</u>
  236 + <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Jeżeli możemy kontynuować to posiedzenie, a nawet powinniśmy kontynuować ten temat, jeżeli mógłby pan przygotować listę innych osób, które trzeba imiennie zaprosić, to jak najbardziej to zrobię. Bo tylko w dyskusji w szerokim gronie można wykuć coś merytorycznego, co nas pchnie do przodu. Nie powinniśmy się z jednej strony straszyć, a z drugiej strony nie powinniśmy podejmować działań pochopnych, które mogłyby być bardzo trudne albo wręcz niemożliwe do odwrócenia później. Bardzo proszę instytut o zaproponowanie takiej listy prelegentów na następne posiedzenie naszej podkomisji, o to samo proszę stronę społeczną.</u>
  237 + <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Spotkajmy się, poświęćmy na to kolejne kilka godzin, żeby w tym temacie pójść do przodu. Dziękuję bardzo.</u>
  238 + <u xml:id="u-42.4" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Pan Rafał Górski.</u>
  239 + </div>
  240 + <div xml:id="div-43">
  241 + <u xml:id="u-43.0" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Dzień dobry. Dziękuję, panie przewodniczący, za zorganizowanie dzisiejszego spotkania. Jestem Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich. Chciałbym uzupełnić nasze stanowisko o kilka dodatkowych informacji, które się w nim nie pojawiły.</u>
  242 + <u xml:id="u-43.1" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Po pierwsze, bardzo mnie ucieszyła wypowiedź dotycząca naszego zadania polegającego na dostarczaniu wiedzy, ponieważ myślę, że na temat edycji genów wiemy bardzo niewiele. Chciałbym przypomnieć lub poinformować osoby oglądające dzisiaj nasze spotkanie online, a także te, które będą je oglądać w przyszłości, o książce Edycja genów. Władza nad ewolucją, wydanej w serii Na ścieżkach nauki przez wydawnictwo Prószyński i S-ka. Jedną z autorek tej pozycji jest Jennifer Doudna, która wynalazła technologię CRISPR.</u>
  243 + <u xml:id="u-43.2" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Zacytuję panią Doudnę: „Poczułam się zaszokowana, gdy w następnej «Ocenie zagrożeń na świecie» – corocznym raporcie przedstawianym przez Wspólnotę Wywiadów USA senackiej Komisji ds. Sił Zbrojnych – wymieniono edycję genów jako jeden z sześciu rodzajów broni masowej zagłady oraz działań na rzecz jej rozpowszechniania, jakie poszczególne państwa mogłyby opracować, stwarzając tym wielkie zagrożenie dla Ameryki. Do pozostałych należały: rosyjskie rakiety samosterujące, syryjska oraz iracka broń chemiczna, a także programy nuklearne Iranu, Chin i Korei Północnej”.</u>
  244 + <u xml:id="u-43.3" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Przypomnę, że książka Edycja genów. Władza nad ewolucją jest bardzo ciekawą lekturą i gorąco ją polecam. Ona przedstawia zaawansowane stwierdzenie, że „od czasów bomby atomowej nie było technologii, która zaalarmowałaby naukowców do tego stopnia, że zdecydowaliby się ostrzec przed nią świat”. W ramach edukacji życzyłbym sobie, aby w Polsce organizowano więcej spotkań takich jak dzisiejsze i udzielano więcej informacji na temat edycji genów, CRISPR, nowych GMO i napędów genowych.</u>
  245 + <u xml:id="u-43.4" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Niestety moja organizacja – Instytut Spraw Obywatelskich – zajmuje się tym tematem od wielu lat, a nigdy nie zostaliśmy zaproszeni do dyskusji w taki sposób jak dzisiaj. Istnieją różnego rodzaju gremia, naukowcy, instytuty, agendy rządowe, ale od czasu wynalezienia CRISPR nie mieliśmy okazji do rozmów z tymi szanowanymi ekspertami, urzędnikami, przedstawicielami ministerstw na publicznych debatach, podobnych do dzisiejszej. Jest mi przykro, że na tej debacie jest tak mało uczestników, ale mam nadzieję, że informacja ta zostanie rozpowszechniona w świecie za pośrednictwem internetu.</u>
  246 + <u xml:id="u-43.5" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Kolejna sprawa, o której usłyszałem dzisiaj wiele, to postęp i nowe technologie. Przypominam jednak słowa Stanisława Lema, że „każda nowa technologia ma swoją ciemną stronę, z góry nieprzewidywalną”. Gdy spojrzymy wstecz, przykładem może być azbest, który był uważany za wspaniałą i nowoczesną technologię dla rolników. Pamiętam go z mojego dzieciństwa, a nawet dzisiaj, gdy wracam na wieś, wciąż widzę dachy pokryte eternitem. Naukowcy z różnych instytucji rządowych i ministerstw przekonywali nas, a ja pamiętam słowa mojej ciotki, która urodziła się na wsi, że eternit to nowoczesność i postęp technologiczny, nie ma powodów do obaw. Jednak teraz wiemy, jak wiele wyzwań niesie ze sobą ten materiał.</u>
  247 + <u xml:id="u-43.6" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Drugą książką, którą chciałbym polecić w ramach upowszechniania wiedzy, jest Projekt Genesis. Czy biologia syntetyczna nas wyleczy?, wydaną przez szanowane w Polsce wydawnictwo Poltext. Publikacja ta jest niezwykle interesująca, ponieważ ukazała się w 2023 r. na Zachodzie i została bardzo szybko przetłumaczona również na język polski. Zawiera ona rozdział Dziewięć zagrożeń związany z edycją genów. Gorąco polecam tę lekturę, choć nie będę cytował z niej tutaj. Ogólnie rzecz biorąc, autor opowiada się za szerokim stosowaniem tej technologii, ale publikacja zawiera także rozdział, w którym omawianych jest dziewięć zagrożeń, z którymi niektóre osoby nie są jeszcze dzisiaj w pełni zaznajomione. Jeśli przewodniczący ma zamiar kontynuować tę debatę, to może warto porozmawiać także na ten temat.</u>
  248 + <u xml:id="u-43.7" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Trzecią książką, którą chciałbym dziś polecić, jest Dzieci na zamówienie autorstwa Jean-François Bouveta, francuskiego naukowca, która również ukazała się na polskim rynku. W tej książce autor przypomina słowa Einsteina, który stwierdził, że postęp technologiczny jest jak siekiera w rękach psychopaty. Myślę, że Einstein wiedział, o czym mówił. W swojej książce autor zadaje pytania, czy najbliższe dekady będą upływały pod znakiem dzieci GMO, czy inżynieria genetyczna będzie wpływała na przyszłe pokolenia i jeszcze bardziej ingerowała w ewolucję oraz czy zwierzęta, które zmieniły już tak wiele, zmienią także same siebie.</u>
  249 + <u xml:id="u-43.8" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Rozmawiamy dzisiaj oczywiście głównie o roślinach, ale również o zwierzętach. Ekspert z Austrii opowiadał na przykład o krowach bez rogów. Osoby, które interesują się tym tematem, wiedzą doskonale, że nie dotyczy to tylko roślin i zwierząt, ale również nas, ludzi. Jest to naprawdę zatrważające, czytając o tym, co niektórzy naukowcy robią.</u>
  250 + <u xml:id="u-43.9" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Stanisław Lem w jednym ze swoich tekstów nazywa naukowców, którzy ślepo dążą do zdobycia Nagrody Nobla, „naukowymi Frankensteinami”. Niestety, w rzeczywistości często brakuje refleksji i szerokiego spojrzenia na dane zagadnienie. Zamiast tego obserwujemy jedynie wyścig do zdobycia Nagrody Nobla. O konsekwencje dla nas wszystkich wynikające z tzw. postępu rzadziej się martwią, przynajmniej część naukowców rzadziej się martwi, również w Polsce w tej dyskusji. Mamy Polską Akademię Nauk. Życzyłbym sobie, żeby po prostu było więcej rozmowy z obywatelami i organizacjami społecznymi, właśnie na tematy, o których dzisiaj mówimy.</u>
  251 + <u xml:id="u-43.10" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Jeszcze chciałbym się odnieść do tezy, która tutaj padła, że właściwie to, co dzieje się z edycją genów, niczym się nie różni od tego, co dzieje się w naturze. Naprawdę, rozumiem, że jest to możliwe do przedstawienia dzieciom w przedszkolu w ten sposób, ale jak dużo pychy i bezczelności musi kryć się za takim myśleniem, że my, którzy istniejemy zaledwie przez ułamek czasu w historii Ziemi, jesteśmy w stanie zastąpić i wymyślić naturę, która przez setki miliardów lat kształtowała to, jak wygląda świat. Teraz po prostu możemy sobie wymyślić coś w laboratoriach naukowych, zaledwie z dorobkiem 100–200 lat. To po prostu nieporównywalne i nie do porównania.</u>
  252 + <u xml:id="u-43.11" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Ostatnią sprawą, którą jeszcze mocniej zaakcentuję, jest kwestia korporacji. Z naszych obserwacji tego, co dzieje się w Europie i w UE, wynika, że zarządy dużych firm biotechnologicznych nie mogą się doczekać decyzji UE w sprawie GMO i nowych odmian GMO. Wszyscy stoją w blokach startowych i bardzo pragną rozwijać ten biznes. Z książek, o których dziś mówiłem, wynika, że biznes czeka na tę decyzję, nie trzeba czytać między wierszami.</u>
  253 + <u xml:id="u-43.12" who="#PrezesInstytutuSprawObywatelskichRafalGorski">Życzyłbym sobie, żeby nasi parlamentarzyści, rząd i agencje rządowe, utrzymywane z naszych podatków (na przykład moich), dbali o dobro wspólne. Płacę podatki i uważam, że powinny być one odpowiednio wysokie, aby zarówno posłowie, jak i urzędnicy zarabiali odpowiednią kwotę i godnie żyli, ale jednocześnie, aby ci urzędnicy, których opłacamy, dbali o dobro wspólne. Dobrem wspólnym jest m.in. zachowanie tego, co naturalne, a nie tworzenie sztucznego świata w imię postępu, który niestety może dla nas skończyć się bardzo źle. Jak powiedział Lem, „każda nowa technologia ma swoją ciemną stronę, z góry nieprzewidywalną”. Dziękuję.</u>
  254 + </div>
  255 + <div xml:id="div-44">
  256 + <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  257 + <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Pani Metera.</u>
  258 + </div>
  259 + <div xml:id="div-45">
  260 + <u xml:id="u-45.0" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Bardzo dziękuję.</u>
  261 + <u xml:id="u-45.1" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Bardzo żałuję, że wyszedł pan minister. Przepraszam, ale chyba nie usłyszał pan mojego pytania, a ja nie usłyszałam odpowiedzi na nie. Zadam je jeszcze raz. Chciałabym się dowiedzieć, dlaczego Polska nie poparła wniosku Austrii przedstawionego na posiedzeniu Rady 16 marca 2023 r.? Ten wniosek formalnie został poparty przez Cypr i Węgry, ale na posiedzeniu przez wiele krajów, wśród których nie było Polski.</u>
  262 + <u xml:id="u-45.2" who="#CzlonekStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoDorotaMetera">Wniosek dotyczył jakby głębszego zastanowienia się nad skutkami środowiskowymi nowych technik hodowlanych. Kilka krajów było za, w tym Polska. Skoro Polska nie poparła tego wniosku, to rozumiem, że była za tym, aby Komisja Europejska jak najszybciej dopuściła to. Rozumiem, ale moim zdaniem jest to sprzeczne ze stanowiskiem Polski jako kraju wolnego od GMO, stanowiskiem rządowym przyjętym w 2008 r. Zatem uprzejmie proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
  263 + </div>
  264 + <div xml:id="div-46">
  265 + <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo. Odpowiadałem chyba na to pytanie, że to pytanie jest skierowane do MKiŚ, bo ono jest wiodące.</u>
  266 + <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Powtórzę trzy inne pytania, które zostały zadane do MKiŚ w piśmie zapraszającym na to spotkanie. Pierwsze pytanie brzmi, czy MKiŚ opowiada się za pełnym stosowaniem orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lipca 2018 r., dotyczącego kwalifikacji nowych technik genomicznych w zakresie stosowania unijnej dyrektywy w sprawie GMO i podlegania obowiązkowym wymogom ustanowionym w tej dyrektywie? Czy zdaniem MKiŚ działania Komisji Europejskiej w kwestii propozycji obniżenia wymogów dotyczących zatwierdzenia niektórych roślin genetycznie zmodyfikowanych, stworzonych przy użyciu nowej, niesprawdzonej technologii genetycznej, stoją w sprzeczności z unijną zasadą ostrożności? Czy MKiŚ planuje przeprowadzenie badań sprawdzających, jak stosowanie nowych technik genomicznych może wpływać na różnorodność biologiczną w Polsce, biorąc pod uwagę specyfikę polskiego rolnictwa, czyli dużą liczbę małych gospodarstw rolnych i rozdrobnienie działek rolnych? To są pytania, na które za chwileczkę poprosimy MKiŚ o odpowiedź.</u>
  267 + <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Głos chciał jeszcze zabrać pan Christoph Then.</u>
  268 + </div>
  269 + <div xml:id="div-47">
  270 + <u xml:id="u-47.0" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Bardzo dziękuję.</u>
  271 + <u xml:id="u-47.1" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Obawiam się jednak, że NGT mogłoby być wykorzystywane do skrócenia czasu potrzebnego na uzyskanie nowych produktów do wprowadzenia na rynek, na przykład z dwunastu lat do trzech lat. Z naszego doświadczenia wynika jednak, że ten proces trwa zdecydowanie dłużej, niż sugerują niektóre opinie. Obecnie mamy tylko jedną roślinę, którą wprowadziliśmy na rynek – jest to pomidor GABA, nad którym pracowaliśmy przez ostatnie dziesięć lat.</u>
  272 + <u xml:id="u-47.2" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Oczywiście, możemy w jakiś sposób przyspieszyć pewne procesy, ale zauważamy, że to, co uzyskujemy za pomocą technologii NGT, to często cechy skrajne produktów, które wpływają na całkowitą witalność i żywotność roślin. Z pewnością nie możemy powiedzieć, że produkt trafi na rynek po trzech latach. Czas uzyskania zmiany genetycznej jest bardzo krótki, ale aby uzyskać gotowy do wypuszczenia na rynek produkt, potrzeba znacznie więcej czasu. Często jest też trudno uzyskać stabilizację efektów, które osiągamy w modyfikacji genetycznej danej rośliny. Jeśli uzyskamy odporność roślin na różnego rodzaju grzyby, możemy rozwiązać pewien problem, ale jednocześnie mogą pojawić się nowe problemy. Nie możemy więc uważać, że te rośliny, które uzyskamy, rozwiążą problemy związane na przykład z zastosowaniem pestycydów. Wszystko zależy od konkretnych doświadczeń. W niektórych przypadkach możemy odnieść korzyści, ale nie możemy ogólnie spodziewać się, że każda taka zmiana, każde zastosowanie tej technologii będzie korzystne.</u>
  273 + <u xml:id="u-47.3" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Kolejna sprawa dotyczy losowej mutagenezy. Mamy więcej zmian genetycznych, których się nie spodziewamy i które nie są planowane. Liczba tych zmian jest dużo wyższa niż zwykle. Wiemy jednak, że mamy wytyczne dotyczące organizacji genomu, które pozwalają nam kontrolować wprowadzane modyfikacje i uniknąć wprowadzenia losowych zmian genetycznych. Każde miejsce zmiany genetycznej spowodowanej przez NGT może być zupełnie inne w porównaniu z tą losową mutagenezą. Zwiększamy dzięki temu różnorodność genetyczną roślin. Należy jednak pamiętać, że nie możemy porównywać cismutagenezy z samodzielną mutagenezą, ponieważ zmiany wprowadzone przez nas mogą prowadzić do uzyskania genomu zupełnie odmiennego od tego, który powstałby w sposób naturalny. W debacie należy wziąć to wszystko pod uwagę.</u>
  274 + <u xml:id="u-47.4" who="#DyrektorzarzadzajacyTestbiotechChristophThen">Mam nadzieję, że będę mógł wysłuchać więcej na ten temat. Dziękuję za owocną dyskusję.</u>
  275 + </div>
  276 + <div xml:id="div-48">
  277 + <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję.</u>
  278 + <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Oczywiście, nie odważyłem się prosić, ale cieszę się, że państwo chcecie się odnieść.</u>
  279 + </div>
  280 + <div xml:id="div-49">
  281 + <u xml:id="u-49.0" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, oczywiście ta rozmowa dzisiaj jest prowadzona w kontekście bardzo szerokiego aspektu i oczywiście są pewne uproszczenia. My dzisiaj mówimy o potencjale tych technik, a nie o sprawdzonych metodach.</u>
  282 + <u xml:id="u-49.1" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">Zgadzam się z panem Thenem, że w tej sytuacji nie mówimy dzisiaj o tym, że skrócimy od razu cykl dostarczenia produktu. Natomiast na pewno w porównaniu z metodami klasycznej hodowli te nowoczesne metody pozwalają na skrócenie czasu uzyskania efektu. Mówimy o potencjale tych technik. Chciałbym to podkreślić, ponieważ to także zostało wspomniane we wcześniejszym zdaniu.</u>
  283 + <u xml:id="u-49.2" who="#DyrektorIHARPIBMichalRokicki">Chciałbym również sprostować sugestię, że metody wyprodukowane lub odnalezione w laboratoriach zastąpią całą ewolucję i całe środowisko. Nie o to chodzi w tym kontekście. Mówimy tutaj tylko o produktach i o tym, że stosowanie tych technik umożliwia uzyskanie produktów podobnych do tych, które mogą powstać w warunkach naturalnych. Dzięki zastosowaniu tych technik możliwe jest również uzyskanie produktu o podobnej jakości. Mówimy wyłącznie o potencjale tych metod w kontekście, który tu poruszamy. Chcemy, aby nasz przekaz był jasny i zrozumiały dla odbiorcy. Dziękuję.</u>
  284 + </div>
  285 + <div xml:id="div-50">
  286 + <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  287 + <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Proszę zabrać głos i już oddaję głos panu.</u>
  288 + </div>
  289 + <div xml:id="div-51">
  290 + <u xml:id="u-51.0" who="#WiceprezesStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoTomaszSakowski">Dzień dobry państwu. Panie przewodniczący, dziękuję za zaproszenie na posiedzenie podpodkomisji. Nazywam się Tomasz Sakowski i reprezentuję Forum Rolnictwa Ekologicznego, jednakże moim zawodem jest praca w Instytucie Genetyki i Biotechnologii Zwierząt, który kiedyś był sławny dzięki projektowi hodowli tzw. karpia z Gołysza.</u>
  291 + <u xml:id="u-51.1" who="#WiceprezesStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoTomaszSakowski">W ramach tego projektu nasi koledzy zastosowali gen wzrostu człowieka do genomu karpia, co pozwoliło na uzyskanie karpia kilka razy większego od normalnego. Projekt wywołał skandal, ponieważ ludzie przestraszyli się takiej metody hodowli. Chciałbym poruszyć ten temat, ponieważ brałem udział w opracowywaniu ram akceptacji produktów GMO, czyli genetycznie modyfikowanych, jeszcze przed naszym przystąpieniem do UE.</u>
  292 + <u xml:id="u-51.2" who="#WiceprezesStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoTomaszSakowski">Projekt został sfinansowany w ramach programu PHARE, a naszym zadaniem było opracowanie zasad zabezpieczenia przed wprowadzeniem tych produktów do środowiska. Wtedy zaczęła się bardzo gorąca dyskusja na ten temat. Byłem nawet uczestnikiem spotkań u pana prezydenta Komorowskiego, gdzie próbowaliśmy znaleźć sposoby na poradzenie sobie z tym problemem. Ostatecznie doszliśmy do wniosku, że głównym celem korporacji była ochrona swojego interesu, a mianowicie atak na polskiego producenta nasion, głównie kukurydzy MON 810. Naszym zadaniem było znalezienie sposobu na ochronę rynku polskiego przed nadmiernym importem pasz dla zwierząt, takich jak trzoda chlewna i drób. W końcu udało nam się wygrać w jednym punkcie – uprawa tej rośliny została zakazana, jednakże import pasz nadal ma miejsce.</u>
  293 + <u xml:id="u-51.3" who="#WiceprezesStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoTomaszSakowski">Teraz mamy drugi etap – ślad węglowy. Czy opłaca nam się importować paszę zmodyfikowaną genetycznie z Argentyny i Brazylii, czy lepiej postawić na własne uprawy? Jak wykonywać je, aby były wystarczająco dobre dla utrzymania produkcji zwierzęcej w Polsce? Jestem zwolennikiem ochrony rynku przed ekspansją korporacji nasiennych. Henry Kissinger uważał, że „kto ma w ręku nasiona, ten rządzi światem”, dlatego Amerykanie rozwijają firmy biotechnologiczne.</u>
  294 + <u xml:id="u-51.4" who="#WiceprezesStowarzyszeniaForumRolnictwaEkologicznegoTomaszSakowski">Monsanto, która należy do firmy Bayer, jest już europejską firmą, ale nie wiadomo, czy europejską, czy światową i kto tam ma przewagę. Chodzi o to, żeby kontrolować polskie rolnictwo pod kątem jakości produktu końcowego. Kiedyś na posiedzeniu w mleczarni w Piątnicy usłyszałem od prezesa, że oni wyłączyli z żywienia bydła soję i zastąpili ją rzepakiem. Najpierw był bunt, ale chodzi o to, że się pojawiło na opakowaniu „wolne od GMO”. Mówił, że zrobili na tym dość duży zysk, dlatego, że ludzie reagują jednak na tego typu etykietowanie. W przyszłości Zielonego Ładu na produktach pojawią się informacje o śladzie węglowym, opisy, jak dany produkt powstał, jak był produkowany. Dziękuję.</u>
  295 + </div>
  296 + <div xml:id="div-52">
  297 + <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  298 + <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Bardzo proszę.</u>
  299 + </div>
  300 + <div xml:id="div-53">
  301 + <u xml:id="u-53.0" who="#PrezesDeMedicineRegenerativeJerzySlawinski">Dzień dobry. Jerzy Sławiński, jestem lekarzem i od kilku lat współpracuję z Instytutem Przyrodniczo-Technologicznym w Falentach.</u>
  302 + <u xml:id="u-53.1" who="#PrezesDeMedicineRegenerativeJerzySlawinski">W ubiegłym roku na moją prośbę zasiano na tamtejszym polu kukurydzę oraz konopie włókniste na obszarze 20 ha. Chcę państwu powiedzieć, że był to dla mnie bardzo ważny krok, ponieważ w ubiegłym roku ciężko chorowałem na nowotwór. Teraz, gdy patrzę na to pole, widzę, że żyje ono swoim życiem, rosną na nim samosiejki. Niestety pole obok, gdzie posadzono tylko kukurydzę, wygląda jak normalne klepisko. Mam zdjęcia, które mogę państwu pokazać.</u>
  303 + <u xml:id="u-53.2" who="#PrezesDeMedicineRegenerativeJerzySlawinski">Jestem bardzo zadowolony z tej dyskusji, ponieważ oprócz bycia lekarzem, byłem kiedyś dyrektorem medycznym w Polfie Tarchomin. Polfę Rzeszów sprzedałem w 1997 r. w przetargu oficjalnym ICN Pharmaceuticals, do Stanów Zjednoczonych. Polfa cały cas pracuje i nadal jestem związany z przemysłem farmaceutycznym niejako jako lekarz onkolog. Jednocześnie zajmuję się sekwencjonowaniem genomu ludzkiego i współpracuję z dwiema firmami: amerykańską Illuminą oraz chińską firmą BGI z Shenzhen.</u>
  304 + <u xml:id="u-53.3" who="#PrezesDeMedicineRegenerativeJerzySlawinski">Jak państwo wiecie, obie firmy zbierają genomy ludzkie. Chcę państwu powiedzieć, że w 1976 r., kiedy przyjechał do Chin pan Henry Kissinger z panem Nixonem, Chińczycy pozwolili Amerykanom zbadać ich zioła genetycznie. Mniej więcej 15–20 lat później mieliśmy suplementy RS w Stanach Zjednoczonych. Od tamtej wizyty pana Kissingera mamy mniej lub bardziej skuteczny etap suplementacji, który trwa do dziś.</u>
  305 + <u xml:id="u-53.4" who="#PrezesDeMedicineRegenerativeJerzySlawinski">Chcę państwu powiedzieć, że to, co widzę w Falentach, to ziemia po kukurydzy, która jest klepiskiem. Ziemia, na której kiedyś rosła konopia włóknista, osiągając nawet ponad 5 m. Amerykanie podobno wykupili wszystkie nasiona konopi białobrzeskiej dla siebie. To może być dla państwa z instytutu również dobra informacja. Jestem bardzo zadowolony z tej dyskusji, która się tutaj odbyła. Myślę, że będę mógł jeszcze w niej uczestniczyć, ponieważ osoby, które mnie zaprosiły, dzisiaj nie są obecne, ale ja tu przyjechałem. Dziękuję bardzo.</u>
  306 + </div>
  307 + <div xml:id="div-54">
  308 + <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję również.</u>
  309 + <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Proszę MKiŚ o przedstawienie podsumowania oraz ewentualnej odpowiedzi na trzy pytania, które zostały przekazane państwu w zaproszeniu na to posiedzenie podkomisji.</u>
  310 + </div>
  311 + <div xml:id="div-55">
  312 + <u xml:id="u-55.0" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
  313 + <u xml:id="u-55.1" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Pierwsze pytanie dotyczyło, czy MKiŚ opowiada się za pełnym stosowaniem orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lipca 2018 r. Oczywiście MKiŚ opowiada się za zastosowaniem tego wyroku Trybunału Europejskiego.</u>
  314 + <u xml:id="u-55.2" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Kolejne pytanie dotyczyło, czy zdaniem MKiŚ działania Komisji Europejskiej w kwestii propozycji obniżania wymogów dotyczących zatwierdzania niektórych roślin genetycznie zmodyfikowanych, tworzonych przy użyciu nowych technologii genetycznych, stoją w sprzeczności z unijną zasadą ostrożności. Tutaj pewnie powtórzę to, co wcześniej powiedziałem, że trudno mówić o obniżeniu wymogów tak długo, jak nie ma projektu zmian legislacyjnych w zakresie nowych technik genomowych. To jest pierwsza sprawa. A druga sprawa jest taka, że na pewno w pracach nad tymi zmianami prawnymi będzie brana pod uwagę unijna zasada ostrożności.</u>
  315 + <u xml:id="u-55.3" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Ostatnie pytanie dotyczyło tego, czy MKiŚ planuje badania sprawdzające, jak stosowanie nowych technik genomowych może wpływać na różnorodność biologiczną w Polsce, biorąc pod uwagę specyfikę polskiego rolnictwa, taką jak duża liczba małych gospodarstw rolnych i rozdrobnienie działek rolnych. Przyjęcie nowych regulacji dotyczących nowych technik genomowych na pewno będzie wymagało takich badań, które będą służyły ocenie wpływu na zdrowie ludzi i środowisko.</u>
  316 + <u xml:id="u-55.4" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMarcinGrabowski">Konkludując, na tę chwilę wydaje mi się, że musimy poczekać na projekt. Jeśli rzeczywiście Komisja Europejska przedstawi ten projekt zmian legislacyjnych w zakresie nowych technik w II kwartale tego roku, to wtedy wydaje mi się, że powinniśmy wrócić do dalszych dyskusji w tym zakresie. Dziękuję.</u>
  317 + </div>
  318 + <div xml:id="div-56">
  319 + <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
  320 + <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos spośród przybyłych gości? Bardzo proszę.</u>
  321 + </div>
  322 + <div xml:id="div-57">
  323 + <u xml:id="u-57.0" who="#GrupaIHARSylwiaJedzura">Sylwia Jędzura, Hodowla Roślin Strzelce.</u>
  324 + <u xml:id="u-57.1" who="#GrupaIHARSylwiaJedzura">Panie przewodniczący, szanowni państwo, chciałabym przedstawić kilka uwag w imieniu środowiska hodowli roślin w Polsce. Z zadowoleniem przyjmujemy informację, że MRiRW opowiada się przeciwko patentowaniu odmian roślin. Jest to zgodne ze stanowiskiem polskich firm hodowlanych. Dodatkowo jesteśmy przeciwni wszelkim regulacjom, które ograniczałyby przywilej hodowcy, czyli prawo do swobodnego korzystania z zasobów genetycznych w celach hodowlanych.</u>
  325 + <u xml:id="u-57.2" who="#GrupaIHARSylwiaJedzura">Załóżmy, że nie cała odmiana zostałaby opatentowana, a tylko jakiś jej element. W efekcie dla prac hodowlanych miałoby to takie same konsekwencje. Żeby wykorzystać taką odmianę w swoich programach hodowlanych, musielibyśmy uzyskać zgodę właściciela patentu, co mogłoby wiązać się z kosztami, na które często nie moglibyśmy sobie pozwolić. Konsekwencją zezwolenia na takie patentowanie byłoby zgromadzenie praw własności intelektualnej w rękach dużych koncernów biotechnologiczno-nasiennych, które ograniczyłyby dostęp do zmienności genetycznej. W wyniku tego nastąpiłaby eliminacja konkurencji ze strony firm hodowlanych, takich jak polskie, a także monopolizacja rynku. To z kolei miałoby konsekwencje dla polskiego rolnika, gdyż wyobraźmy sobie, że jest on uzależniony od dostaw i cen nasion od koncernów takich jak Syngenta czy Corteva.</u>
  326 + <u xml:id="u-57.3" who="#GrupaIHARSylwiaJedzura">Jesteśmy świadomi potencjału oraz korzyści, jakie mogą przynieść nowoczesne techniki hodowlane, takie jak precyzja, innowacja oraz szybkie rozwiązania hodowlane. Są one szczególnie ważne w dzisiejszych czasach, gdy klimat i środowisko ulegają dynamicznym zmianom. Jednak szybkie wprowadzenie tych technik byłoby bardzo niekorzystne dla polskich firm hodowlanych, ponieważ nie mamy jeszcze w tym zakresie wystarczającej wiedzy i doświadczenia. Duże koncerny biotechnologiczne zdominowałyby rynek, zmuszając nas do adaptacji ich rozwiązań w naszych programach hodowlanych w przyszłości. Oczywiście, pod warunkiem, że te technologie nie byłyby opatentowane. W takim przypadku byłoby to oznaką końca dla polskich firm hodowlanych, dlatego potrzebujemy czasu, aby opracować odpowiednie rozwiązania.</u>
  327 + <u xml:id="u-57.4" who="#GrupaIHARSylwiaJedzura">W tym kontekście apelujemy do środowisk naukowych o intensyfikację badań nad tymi zagadnieniami. Dziękuje.</u>
  328 + </div>
  329 + <div xml:id="div-58">
  330 + <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję.</u>
  331 + <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
  332 + </div>
  333 + <div xml:id="div-59">
  334 + <u xml:id="u-59.0" who="#InstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalKwiatek">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Michał Kwiatek, reprezentuję Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie.</u>
  335 + <u xml:id="u-59.1" who="#InstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalKwiatek">Chciałbym poruszyć dwie kwestie dla porządku dyskusji. Dla tej debaty, a także dla dalszych debat, ważne jest usystematyzowanie nomenklatury. Mówiąc o GMO, odnosimy się do genetycznie modyfikowanych organizmów, natomiast mówiąc o NGT, odnosimy się do nowoczesnych technik, czyli narzędzi, które pozwalają nam uzyskać te genetycznie modyfikowane organizmy. Jest to nic innego jak wykorzystanie mutagenezy, czyli indukcja mutacji. Trzeba zacząć od tego, że kluczowym elementem ewolucji, czyli motorem napędowym ewolucji, jest właśnie mutacja. Mutacja jest kluczem do istnienia, rozwoju i adaptacji roślin oraz organizmów żywych do konkretnych nisz środowiskowych. Naukowcy podglądają środowisko i starają się naśladować pewne naturalne procesy w swoich działaniach. Takie naśladowanie to właśnie indukcja konkretnych mutacji.</u>
  336 + <u xml:id="u-59.2" who="#InstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalKwiatek">Mamy szczęście, że udało nam się odkryć narzędzie, które pozwala nam precyzyjnie określać miejsce tej mutacji. Z punktu widzenia instytutu ważne jest, aby być na bieżąco z takimi technikami, które pozwalają na tak precyzyjne działania. Staramy się prowadzić badania naukowe, aby polska hodowla roślin mogła mieć wsparcie. To, o czym wspomniała pani Sylwia, czyli wsparcie i bycie na bieżąco z nowoczesnymi technikami edycji genomu, jest niezwykle ważne.</u>
  337 + <u xml:id="u-59.3" who="#InstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalKwiatek">Mogę powiedzieć tylko tyle, że nie możemy wrzucać wszystkich narzędzi, które indukują mutacje, do jednego worka. Narzędzia precyzyjnej mutagenezy pozwalają nam na przykład doprowadzić lub indukować mutacje w konkretnym genie lub kilku konkretnych genach, które odpowiadają za konkretne cechy. Te narzędzia pozwalają nam wprowadzić cechę, która występuje w środowisku naturalnym. Innymi słowy za pomocą narzędzi sekwencjonowania możemy zbadać genom rośliny, która jest odporna w naturalnych warunkach. Znaleźliśmy ją w niszy środowiskowej, a charakteryzuje się ona wysoką odpornością, na przykład na dany czynnik stresowy. Poznając sekwencję tej rośliny, możemy zlokalizować naturalnie występujące mutacje, które spowodowały tę właściwość, a następnie za pomocą narzędzi NGT możemy indukować te same mutacje na potrzeby hodowli. Szybciej przyspieszą one proces hodowlany i umożliwią wyprowadzenie odpornych odmian.</u>
  338 + <u xml:id="u-59.4" who="#InstytutuHodowliiAklimatyzacjiRoslinPanstwowegoInstytutuBadawczegoMichalKwiatek">Istnieje olbrzymia liczba zastosowań tych technik, jednakże kwestia polega na mądrym i odpowiedzialnym wykorzystaniu tych technik w hodowli. Dlatego uważam, że instytut powinien zaangażować się w te prace, aby z jednej strony wspierać polską hodowlę, a z drugiej strony kontrolować te obszary działań naukowych. Dziękuję bardzo.</u>
  339 + </div>
  340 + <div xml:id="div-60">
  341 + <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Dziękuję. Nie widzę więcej głosów.</u>
  342 + <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Zamykam głosowanie, które było wcześniej. Wydaje się, że mamy kworum, tak jak słyszałem.</u>
  343 + <u xml:id="u-60.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawSachajko">Zamykam również dyskusję. Na tym porządek dzienny posiedzenia został wyczerpany. Zamykam obrady. Dziękuję.</u>
  344 + </div>
  345 + </body>
  346 + </text>
  347 + </TEI>
  348 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00161-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-spcxx-00161-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 161/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 161/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#SPC">161</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-26</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
  27 + <persName>Głos z sali</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel" role="speaker">
  30 + <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Łukasz Nykiel</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="PoselBarbaraDolniak" role="speaker">
  33 + <persName>Poseł Barbara Dolniak</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="PoselKamilaGasiukPihowicz" role="speaker">
  36 + <persName>Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="PoselKazimierzSmolinski" role="speaker">
  39 + <persName>Poseł Kazimierz Smoliński</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="PoselTomaszZimoch" role="speaker">
  42 + <persName>Poseł Tomasz Zimoch</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekAst" role="speaker">
  45 + <persName>Przewodniczący poseł Marek Ast</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="SekretarzKomisjiDanielKedzierski" role="speaker">
  48 + <persName>Sekretarz Komisji Daniel Kędzierski</persName>
  49 + </person>
  50 + <org xml:id="SPC" role="committee">
  51 + <orgName>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka</orgName>
  52 + </org>
  53 + </particDesc>
  54 + </profileDesc>
  55 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00161-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Informuję, że posiedzenie zostało zwołane na podstawie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo serdecznie witam państwa posłów uczestniczących w posiedzeniu osobiście i zdalnie. Witam również zaproszonych gości. Witam panią minister Małgorzatę Paprocką, która dzisiaj reprezentuje na posiedzeniu Komisji Kancelarię Prezydenta. Witam współpracowników pani minister: pana Roberta Brochockiego, dyrektora Biura Prawa i Ustroju; panią Katarzynę Pastorczyk, eksperta w Biurze Prawa i Ustroju; oraz pana Janusza Kowalskiego, głównego specjalistę w Biurze Prawa i Ustroju.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ministerstwo Sprawiedliwości reprezentuje dzisiaj pan Marek Korczyński, naczelnik wydziału w Departamencie Legislacyjnym Ustroju Sądów. Zdalnie w posiedzeniu Komisji uczestniczą także: pan sędzia Arkadiusz Lach z Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego, pan Arkadiusz Puchalski, wiceprzewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa, a także ekspert Krajowego Biura Wyborczego pan Grzegorz Gąsior. Jeszcze raz witam wszystkich państwa bardzo serdecznie.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę członków Komisji o zalogowanie się do systemu do głosowania i wciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności i sprawdzenia kworum. Chwilę zaczekamy na wyniki głosowania sprawdzającego kworum.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę sekretariat o wyświetlenie wyników głosowania. Informuję, że w posiedzeniu uczestniczy 25 członków Komisji, a zatem posiadamy kworum niezbędne do przeprowadzenia ważnego posiedzenia Komisji.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Szanowni państwo, porządek dzienny posiedzenia obejmuje kontynuację rozpatrywania sprawozdań podkomisji nadzwyczajnej o przedstawionych przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o sądach pokoju z druku nr 1760 oraz o projekcie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o sądach pokoju z druku nr 1761. W trakcie poprzedniego posiedzenia przewodniczący podkomisji pan poseł Kazimierz Smoliński przedstawił sprawozdanie z prac podkomisji. Warto przypomnieć, że odbyło się  aż 15 posiedzeń podkomisji, które łącznie trwały niemal 40 godzin.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przypominam także, że Komisja przyjęła wniosek pana posła Tomasza Zimocha o przerwanie pracy i zamówienie opinii na temat zgodności z konstytucją rozwiązań zawartych w przedstawionych projektach. Dwie opinie zostały zamówione w Biurze Analiz Sejmowych: opinia prof. Jarosława Szymanka i opinia dr Rafała Dubowskiego zostały państwu przekazane,</u>
  16 + </div>
  17 + <div xml:id="div-2">
  18 + <u xml:id="u-2.0" who="#PoselTomaszZimoch">Nie słychać pana, panie przewodniczący.</u>
  19 + </div>
  20 + <div xml:id="div-3">
  21 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie słychać? Widocznie za daleko pan siedzi, panie pośle.</u>
  22 + </div>
  23 + <div xml:id="div-4">
  24 + <u xml:id="u-4.0" who="#Gloszsali">Osoby uczestniczące zdalnie w posiedzeniu w ogóle nic nie słyszą.</u>
  25 + </div>
  26 + <div xml:id="div-5">
  27 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie mam takiego redaktorskiego, radiowego doświadczenia jak pan poseł Zimoch. Ponieważ w tej chwili miałem wymienić nazwisko pana posła Zimocha, to w tym momencie faktycznie muszę mówić głośniej.</u>
  28 + <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł z własnej inicjatywy wystąpił o opinię pana prof. Skotnickiego, która też została państwu przekazana. Pani przewodnicząca Kamila Gasiuk-Pihowicz prosiła natomiast o obecność pana dr. Rafała Dubowskiego.</u>
  29 + </div>
  30 + <div xml:id="div-6">
  31 + <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Jeśli można, to chciałabym tę kwestię rozszerzyć.</u>
  32 + </div>
  33 + <div xml:id="div-7">
  34 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Z Biura Analiz Sejmowych dostaliśmy odpowiedź, że pan doktor jest na urlopie.</u>
  35 + </div>
  36 + <div xml:id="div-8">
  37 + <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Jeśli jednak mogłabym rozszerzyć mój wniosek, ponieważ był on dość lakoniczny.</u>
  38 + <u xml:id="u-8.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Chciałabym powiedzieć, że w związku z tym, iż mamy opinie prawne, zarówno pana Dubowskiego, jak i pana Szymanka, które są dosyć enigmatyczne i właściwie w żaden sposób nie rozstrzygają kwestii fundamentalnych, tylko mnożą wątpliwości jeszcze dalej idące… Oprócz tego mamy opinię pana prof. Skotnickiego oraz kolejne opinie prawne przygotowane na zlecenie BAS. Pozwolę sobie wymienić autorów: pan prof. Chmaj, pan prof. Piotrowski, pani prof. Anna Rakowska. Została także przygotowana opinia prawna przez panią prof. Monikę Florczak-Wątor oraz panią prof. Dobrosławę Szumiło-Kulczycką.</u>
  39 + <u xml:id="u-8.2" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Praktycznie każda z tych opinii mnoży argumenty dotyczące niekonstytucyjności projektowanej ustawy i wskazuje na kolejne sprzeczności i ryzyka związane z efektywnością funkcjonowania projektowanego systemu, na niedostosowanie tych przepisów do innych regulacji prawnych. W związku z tym chciałabym poszerzyć mój wniosek formalny o to, abyśmy zaprosili autorów wymienionych opinii prawnych w celu zadania im szczegółowych pytań dotyczących tego projektu.</u>
  40 + <u xml:id="u-8.3" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Opinie prawne, ekspertyzy przygotowane na zlecenie BAS mają ograniczoną objętość, a projekty ustaw są bardzo obszerne, dotykają wielu materii, m.in. prawa wyborczego, funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa, zmieniają też fundamentalnie ustawę o ustroju sądów powszechnych. Można powiedzieć wprost, że zmieniają ustrój polskiego sądownictwa, dlatego te kwestie wymagają po prostu głębokiego namysłu.</u>
  41 + <u xml:id="u-8.4" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">W związku z tym chciałabym zmodyfikować mój wniosek, zwłaszcza w świetle tego, co powiedział pan przewodniczący, i wnieść o to, aby posiedzenie Komisji odroczyć, żebyśmy mogli zaprosić dwóch profesorów, których wymienił pan przewodniczący, którzy przygotowali opinie na pana zlecenie. Wnoszę także o zaproszenie znamienitego grona profesorów, którzy przygotowali pozostałe opinie, w których znajdujemy wiele niepokojących informacji na temat przedstawionego projektu ustawy.</u>
  42 + <u xml:id="u-8.5" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Podsumowując, wnoszę o odroczenie posiedzenia Komisji, przynajmniej o tydzień, w celu zaproszenia wymienionych przeze mnie profesorów, abyśmy mogli z nimi rzecz przedyskutować, żebyśmy mogli zadać im pytania dotyczące tego projektu.</u>
  43 + </div>
  44 + <div xml:id="div-9">
  45 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani przewodnicząca, nie ma obowiązku uczestniczenia w posiedzeniach Komisji ekspertów, którzy przygotowują opinie na temat projektów legislacyjnych.</u>
  46 + </div>
  47 + <div xml:id="div-10">
  48 + <u xml:id="u-10.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">To prawda, nie ma takiego obowiązku, ale w tym przypadku istotna jest waga rozpatrywanego projektu.</u>
  49 + </div>
  50 + <div xml:id="div-11">
  51 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Opinie sporządzane na państwa zlecenie mają państwu służyć. Dlatego opinia jest sporządzana na piśmie, żeby wszyscy członkowie Komisji mogli z niej wyciągnąć wnioski i brać je ewentualnie pod uwagę w trakcie procedowania nad poszczególnymi jednostkami redakcyjnymi projektu ustawy.</u>
  52 + <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Albo zaprasza się ekspertów, którzy biorą udział w posiedzeniu, albo są stałymi ekspertami Komisji, albo zamawia się opinie, tak po prostu jest. Pani przewodnicząca wybaczy, ale to co pani robi, to jest czysta obstrukcja, kolejny wniosek o odroczenie w sytuacji, kiedy odbyło się na ten temat 15 posiedzeń podkomisji. Praktyka i dobre sejmowe obyczaje dotyczące procesu legislacyjnego oraz zapisy regulaminowe przewidują możliwość powołania podkomisji, żeby w sytuacji, kiedy podkomisja przyjmie sprawozdanie, było ono rozpatrywane na posiedzeniu Komisji jako gotowy projekt i żeby ewentualnie wprowadzić jakieś poprawki do tego projektu.</u>
  53 + <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jeżeli są opinie i zastrzeżenia do poszczególnych rozwiązań zawartych w projekcie, jeżeli jest zgłoszona poprawka, to wtedy oczywiście możemy nad tym dyskutować, ale nie należy ponawiać dyskusji na posiedzeniu Komisji, bo w ten sposób nie szanujemy członków Komisji, którzy mogli przecież uczestniczyć w pracach podkomisji, jeżeli mieli taką wolę. Kto był zainteresowany, ten uczestniczył w pracach podkomisji.</u>
  54 + <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Na obecnym etapie prac sprawozdanie podkomisji jest ułatwieniem dla Komisji, która może już pracować nad gotowym sprawozdaniem i ewentualnymi poprawkami. Zawsze tak było i nie chcę łamać tego obyczaju.</u>
  55 + </div>
  56 + <div xml:id="div-12">
  57 + <u xml:id="u-12.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Panie przewodniczący, chciałabym zwrócić panu uwagę na jedną rzecz.</u>
  58 + <u xml:id="u-12.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Pan jest przewodniczącym tej Komisji i doskonale wie, że istnieje coś takiego jak ustna opinia uzupełniająca. To jest powszechna praktyka – jeżeli istnieje potrzeba uzupełnienia pisemnej opinii, to się takie opinie ustne wnosi. W tym momencie mamy w rękach opinie, spośród których dwie nie rozstrzygają absolutnie o niczym. Pojawiają się w nich stwierdzenia, że coś może być zgodne albo niezgodne z konstytucją. Mamy także cały plik opinii najlepszych konstytucjonalistów w Polsce, którzy stwierdzają, że proponowane rozwiązanie jest niekonstytucyjne.</u>
  59 + <u xml:id="u-12.2" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Poza tym, jeżeli mówi pan o dobrych praktykach legislacyjnych, to chciałabym zwrócić uwagę na to, że podczas prac podkomisji wiele obszarów tej ustawy zostało potraktowanych po macoszemu. Nad pewnymi rozwiązaniami przeszliśmy górą, mając świadomość tego, że są one niezgodne z innymi projektami, aktami prawnymi, które przeszły przez Sejm albo są w okresie vacatio legis.</u>
  60 + <u xml:id="u-12.3" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Kilka dni temu dostaliśmy plik poprawek dotyczących właśnie jednej z takich kwestii. Konkretnie chodzi o kwestie związane z Kodeksem wyborczym. One nie dotykają sprzeczności wzmiankowanych przez nas podczas prac podkomisji, nie uzupełniają rozwiązań w taki sposób, który dawałby szansę na funkcjonowanie ustawy o sędziach pokoju i ustawy – Kodeks wyborczy. Nie chcę w tym momencie wdawać się w szczegóły, ale mogę państwu oczywiście wskazać w dalszym ciągu istniejące niespójności na naprawdę podstawowym legislacyjnym poziomie.</u>
  61 + <u xml:id="u-12.4" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Jeżeli zaś chodzi o dobre praktyki, to myślę, że dobrą praktyką jest dotrzymywanie słowa, a tutaj tego słowa dotrzymanego nie mamy. Dlatego bardzo proszę o przegłosowanie mojego formalnego wniosku o to, aby móc przeprowadzić dyskusję z ekspertami na temat konstytucyjności projektu tej ustawy, bo to jest kwestia fundamentalna. Zanim przejdziemy do omawiania szczegółów konkretnych rozwiązań, musimy wiedzieć, czy w ogóle mamy po czym rozmawiać, czy ten projekt mieści się w polskim ładzie konstytucyjnym. To według mnie jest najważniejsze.</u>
  62 + <u xml:id="u-12.5" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Szczerze powiem, że nawet trochę rozumiem pana emocje. Myślę sobie, że zbliża się majowy weekend i chciałby pan, aby ustawa o sędziach pokoju zamieniła się trochę w ustawę o sędziach dla świętego spokoju. Chyba rzeczywiście wszyscy możemy już sobie dać święty spokój z tą ustawą. Wiemy, że ten brudny polityczny deal, który jest w jej tle, został już zawarty. Cztery miliony złotych dla pana Kukiza już poszły, zostały wypłacone na rzecz jego fundacji, pan Kukiz wystartuje z list PiS-u, co też już wiemy, więc naprawdę ta szopka nie ma już sensu. Z żwłaszczae po drugiej stronie na szali, jak widać, jest próba pozakonstytucyjnej zmiany ustroju.</u>
  63 + <u xml:id="u-12.6" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Pan Kaczyński sam nawet ostatnio przyznał, że od 2015 r. jest w Polsce zmieniany ustrój, czym w zasadzie przygotował dla siebie i swojej partii akt samooskarżenia. Konstytucyjny aspekt jest w tym wszystkim najważniejszy i na nim powinniśmy się skupić dzisiaj podczas prac nad tą ustawą, zwłaszcza że zastrzeżeń konstytucyjnych jest naprawdę wiele. Mamy do czynienia z literalnymi niezgodnościami z konstytucją, to znaczy na przykład, czy sędzia może być wybierany na kadencję. Konstytucja mówi wprost, że nie. Jest także kwestia tego, jak powoływani są sędziowie. Tu mamy osoby, które są wybierane w wyborach powszechnych, ta deklaracja, że niby wybory powszechne, a w praktyce…</u>
  64 + </div>
  65 + <div xml:id="div-13">
  66 + <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani wybaczy, zapoznaliśmy się z opiniami. Jak powiedziałem, jeśli będzie pani miała zastrzeżenia do poszczególnych artykułów, to będzie je pani mogła zgłosić, natomiast to wszystko było już mówione. Te opinie, jeśli państwo macie tego rodzaju pogląd na temat rozpatrywanego projektu, tylko wam go potwierdziły i możecie się po prostu odnosić w trakcie…</u>
  67 + </div>
  68 + <div xml:id="div-14">
  69 + <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Panie przewodniczący, proszę o poszanowanie mojego głosu i przegłosowanie wniosku formalnego, który sformułowałam, aby dopuścić możliwość przedstawienia opinii uzupełniającej, ustnej, żebyśmy mogli przeprowadzić dyskusję z konstytucjonalistami, których nazwiska wymieniłam i które mogę jeszcze raz przytoczyć. To naprawdę nie jest długi okres, mamy vacatio legis przewidziane na 2025 r. i naprawdę wydłużenie o tydzień, żeby przeprowadzić dyskusję o konstytucyjnych aspektach…</u>
  70 + </div>
  71 + <div xml:id="div-15">
  72 + <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Już pani uzasadniła swój wniosek, nie szczędząc przy tym również złośliwości, więc po prostu…</u>
  73 + </div>
  74 + <div xml:id="div-16">
  75 + <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">To nie są złośliwości.</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-17">
  78 + <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Szanowni państwo, chciałbym bardzo serdecznie przywitać panią minister Katarzynę Frydrych, która do nas dołączyła. Pierwszy do głosu zgłaszał się pan poseł Kazimierz Smoliński…</u>
  79 + </div>
  80 + <div xml:id="div-18">
  81 + <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Zgłaszała się także pani poseł Dolniak.</u>
  82 + </div>
  83 + <div xml:id="div-19">
  84 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ale pan Kazimierz Smoliński zgłaszał się przed panią poseł. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
  85 + </div>
  86 + <div xml:id="div-20">
  87 + <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
  88 + <u xml:id="u-20.1" who="#PoselKazimierzSmolinski">Wnoszę o to, abyśmy przeszli do procedowania nad projektem ustawy, który stanowi przedmiot obrad Komisji. Podkomisja, której miałem zaszczyt przewodniczyć, przedłożyła Wysokiej Komisji stosowne sprawozdanie. Macie państwo w tej chwili pokaz tego, jak przebiegały dyskusje na posiedzeniach podkomisji, gdzie właśnie tego typu wypowiedzi marnowały czasami nasz czas, który powinien być poświęcony na merytoryczne skupienie się nad procedowanymi poprawkami. Tych poprawek było dużo i miały one na celu wyeliminowanie wątpliwości, o których mówiła pani przewodnicząca.</u>
  89 + <u xml:id="u-20.2" who="#PoselKazimierzSmolinski">Im późnej będziemy procedować nad tym projektem, tym bardziej w życie będą wchodzić kolejne ustawy i trzeba będzie składać kolejne poprawki. Szkoda, że w ciągu roku pracy podkomisji państwo nie przedłożyliście tych swoich opinii, o których mówi teraz pani przewodnicząca. Ja ich nie znam, a pani mówi, że one stwierdzają, że projekt jest sprzeczny z konstytucją. Skąd pani wie, jaka jest treść opinii prof. Chmaja? Ja jej nie mam. Nikt nam jej nie przedłożył.</u>
  90 + </div>
  91 + <div xml:id="div-21">
  92 + <u xml:id="u-21.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">One są wykonane na zlecenie BAS. Mogę panu przesłać.</u>
  93 + </div>
  94 + <div xml:id="div-22">
  95 + <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani przewodnicząca, niech pani nie przerywa posłowi, który w tym momencie się wypowiada.</u>
  96 + </div>
  97 + <div xml:id="div-23">
  98 + <u xml:id="u-23.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
  99 + </div>
  100 + <div xml:id="div-24">
  101 + <u xml:id="u-24.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Szkoda, że pani tych opinii nie przedłożyła w czasie rocznej pracy podkomisji.</u>
  102 + </div>
  103 + <div xml:id="div-25">
  104 + <u xml:id="u-25.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Przecież te opinie były zamawiane teraz.</u>
  105 + </div>
  106 + <div xml:id="div-26">
  107 + <u xml:id="u-26.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Był czas, żeby dyskutować o tym na posiedzeniach podkomisji.</u>
  108 + <u xml:id="u-26.1" who="#PoselKazimierzSmolinski">Jako przewodniczący sejmowej Komisji Regulaminowej mogę jedynie stwierdzić, że zaczyna pani działać wbrew regulaminowi. Na posiedzeniu Komisji powinniśmy skupić się na sprawozdaniu, które zostało przedłożone, i na ewentualnie złożonych poprawkach, a nie na debacie, którą możemy prowadzić przez kolejnych pięć lat. Wcale nie jest prawdą, pani przewodnicząca, że mamy tak dużo czasu. Tego czasu zaczyna nam brakować, dlatego że ustawa musi wejść w życie tym roku, jeżeli chodzi o całość projektu, czym innym jest urzędowanie sędziów, które ma być późniejsze, ale terminy zaczynają nam uciekać. Gdyby się pani skupiła na projektach, które są przedłożone, to wiedziałaby, że czas zaczyna nam uciekać i że już nie ma czasu na kolejne odraczanie tej debaty.</u>
  109 + </div>
  110 + <div xml:id="div-27">
  111 + <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo.</u>
  112 + </div>
  113 + <div xml:id="div-28">
  114 + <u xml:id="u-28.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">A dlaczego pan nie zamówił takich opinii, skoro…</u>
  115 + </div>
  116 + <div xml:id="div-29">
  117 + <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł tych opinii jednak nie widział.</u>
  118 + <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Szanowni państwo, zostały zgłoszone dwa wnioski formalne. Dalej idący jest chyba wniosek o przejście do procedowania nad sprawozdaniem podkomisji.</u>
  119 + </div>
  120 + <div xml:id="div-30">
  121 + <u xml:id="u-30.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Zgłasza się pani poseł Dolniak.</u>
  122 + </div>
  123 + <div xml:id="div-31">
  124 + <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dopuszczę jeszcze głos za i przeciw.</u>
  125 + </div>
  126 + <div xml:id="div-32">
  127 + <u xml:id="u-32.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
  128 + </div>
  129 + <div xml:id="div-33">
  130 + <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Najpierw zapytam się jednak pana mecenasa z Biura Legislacyjnego, który wniosek jest dalej idący? Czy może są one równorzędne, dlatego trzeba głosować nad jednym i drugim?</u>
  131 + </div>
  132 + <div xml:id="div-34">
  133 + <u xml:id="u-34.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, z tego, co zrozumieliśmy, wynika, że zgłoszone zostały dwa wnioski.</u>
  134 + <u xml:id="u-34.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszNykiel">Jeden wniosek – pani poseł Gasiuk-Pihowicz – o odroczenie posiedzenia z uzasadnieniem takim, aby odroczyć posiedzenie co najmniej o tydzień i zaprosić ekspertów, którzy sporządzili pisemne opinie. Drugi wniosek – pana posła Smolińskiego – o przejście do realizacji porządku dziennego, czyli do pracy nad projektem. W naszej ocenie te wnioski są równoważne, to znaczy, że nie ma tutaj mowy, że któryś jest dalej idący. Uważamy, że wnioski powinny być poddane pod głosowanie według kolejności zgłoszenia.</u>
  135 + </div>
  136 + <div xml:id="div-35">
  137 + <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, panie mecenasie.</u>
  138 + <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">W tej chwili dopuszczam wyłącznie głos za i głos przeciw. Proszę, pan poseł Tomasz Zimoch.</u>
  139 + </div>
  140 + <div xml:id="div-36">
  141 + <u xml:id="u-36.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Pani poseł Dolniak była pierwsza.</u>
  142 + </div>
  143 + <div xml:id="div-37">
  144 + <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">W takim razie, bardzo proszę, pani poseł Dolniak. Głos za lub przeciw.</u>
  145 + <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zdaje się, że pani poseł Dolniak się zawiesiła, dlatego poproszę o zabranie głosu posła Zimocha.</u>
  146 + </div>
  147 + <div xml:id="div-38">
  148 + <u xml:id="u-38.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Przepraszam, panie przewodniczący.</u>
  149 + <u xml:id="u-38.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Chcę w tym momencie zwrócić uwagę, że dostaję cały czas sygnały od dwóch posłów, pani poseł Barbary Dolniak i pana posła Arkadiusza Myrchy, które dotyczą problemów z połączeniem. Posłowie przysyłają mi print screeny, na których widać, że ekran rzeczywiście jest cały czas zablokowany, pomimo ponownego włączania i wyłączania systemu. Dlatego bardzo proszę…</u>
  150 + </div>
  151 + <div xml:id="div-39">
  152 + <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">W trakcie wypowiedzi pana posła Tomasza Zimocha to sprawdzimy.</u>
  153 + </div>
  154 + <div xml:id="div-40">
  155 + <u xml:id="u-40.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Proszę o wzięcie tego pod uwagę, zanim przystąpimy do głosowania.</u>
  156 + </div>
  157 + <div xml:id="div-41">
  158 + <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan poseł Tomasz Zimoch, proszę bardzo.</u>
  159 + </div>
  160 + <div xml:id="div-42">
  161 + <u xml:id="u-42.0" who="#PoselTomaszZimoch">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
  162 + <u xml:id="u-42.1" who="#PoselTomaszZimoch">Tak jak pan, ja też będę wypowiadał się spokojnie. Mam dwa wnioski, ale dopóki nie rozstrzygniemy losu wniosku zgłoszonego przez panią przewodniczącą Gasiuk-Pihowicz, chciałbym podzielić się tylko kilkoma uwagami. Rzeczywiście szkoda, że tych opinii nie dostarczono wszystkim członkom Komisji. Kiedy ja otrzymałem opinię od pana prof. Skotnickiego, to poprosiłem, aby została rozesłana do wszystkich członków Komisji.</u>
  163 + </div>
  164 + <div xml:id="div-43">
  165 + <u xml:id="u-43.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Zaraz państwu wyślę.</u>
  166 + </div>
  167 + <div xml:id="div-44">
  168 + <u xml:id="u-44.0" who="#PoselTomaszZimoch">Po drugie, zwracam się teraz do pana posła Smolińskiego, jeżeli mówi pan przed rozpoczęciem prac Komisji, że ta ustawa musi wejść w tym roku, to zaprzecza pan w ogóle całemu systemowi procedowania w Sejmie nad ustawami. O tym, czy ustawa musi, czy nie, będzie bowiem decydował Sejm, a nie szanowny pan poseł.</u>
  169 + <u xml:id="u-44.1" who="#PoselTomaszZimoch">I wreszcie po trzecie, zamawiałem opinię u niezależnego eksperta m.in. dlatego, że na poprzednim posiedzeniu Komisji pani minister Paprocka słusznie stwierdziła, że nie ma żadnej opinii konstytucjonalisty. Dlatego prosiłem o to wcześniej pana przewodniczącego, ale kiedy jako przewodniczący Komisji nie zgłosił pan zapotrzebowania na przygotowanie takiej opinii, ja się o tę opinię zwróciłem. Poprosiłem BAS o odpowiedź na cztery pytania i ku mojemu zdziwieni tej odpowiedzi udzielił pan prof. Jarosław Szymanek. On jednak nie jest prawnikiem, tylko politologiem. Przypomnę także, że został oskarżony o plagiat pracy swojej magistrantki, co stwierdziła komisja dyscyplinarna dla nauczycieli akademickich Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
  170 + </div>
  171 + <div xml:id="div-45">
  172 + <u xml:id="u-45.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">To jest kompromitacja.</u>
  173 + </div>
  174 + <div xml:id="div-46">
  175 + <u xml:id="u-46.0" who="#PoselTomaszZimoch">Ta komisja stwierdziła to w 2020 r. Naprawdę się dziwię, że Biuro Analiz Sejmowych zwróciło się nie do prawnika, tylko politologa.</u>
  176 + <u xml:id="u-46.1" who="#PoselTomaszZimoch">Przypominam słuszne słowa pani minister, że opinie w tej sprawie powinni wydać konstytucjonaliści. Rzeczywiście jest dziwne, że od czasu, kiedy projekty wpłynęły do Sejmu, nie została przedstawiona żadna opinia profesora zajmującego się prawem konstytucyjnym. Takiej opinii nie przedstawiono ani na posiedzeniach podkomisji, ani do tej pory na posiedzeniach Komisji. Dlatego wzmacniam niejako wniosek pani przewodniczącej i jeśli pan przewodniczący pozwoli, to po przegłosowaniu tego wniosku zgłoszę ewentualnie kolejny wniosek.</u>
  177 + </div>
  178 + <div xml:id="div-47">
  179 + <u xml:id="u-47.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Panie przewodniczący, wnoszę o zarządzenie pięciu lub dziesięciu minut przerwy w celu uporządkowania działania systemu elektronicznego. Posłowie twierdzą, że nadal mają zawieszony system łączności i w tym momencie nie są w stanie uczestniczyć w posiedzeniu Komisji choćby w taki sposób, żeby zabrać głos, nie mówiąc już o wzięciu udziału w głosowaniu. Proszę o chwilę przerwy.</u>
  180 + </div>
  181 + <div xml:id="div-48">
  182 + <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie mamy potwierdzenia, żeby jakikolwiek problem leżał po stronie operatora, tj. Kancelarii Sejmu. Problem wynika pewnie z braku dobrego zasięgu w przypadku posłów, którzy próbują się z nami połączyć, ale na to nie mamy wpływu.</u>
  183 + </div>
  184 + <div xml:id="div-49">
  185 + <u xml:id="u-49.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Pani poseł Dolniak, która jak się wydaje, zdołała się właśnie połączyć – bardzo dobrze. Pan poseł Myrcha jest w Warszawie, więc nie sądzę, aby nie miał zasięgu. To po państwa stronie leży zapewnienie posłowi możliwości wzięcia udziału w posiedzeniu Komisji.</u>
  186 + </div>
  187 + <div xml:id="div-50">
  188 + <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Inni posłowie takiego problemu nie zgłaszają.</u>
  189 + </div>
  190 + <div xml:id="div-51">
  191 + <u xml:id="u-51.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
  192 + </div>
  193 + <div xml:id="div-52">
  194 + <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Wiem, co pani chce powiedzieć. Zresztą pani już to powiedziała.</u>
  195 + </div>
  196 + <div xml:id="div-53">
  197 + <u xml:id="u-53.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
  198 + </div>
  199 + <div xml:id="div-54">
  200 + <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie będę zarządzał w tej sprawie przerwy. Sekretariat Komisji potwierdza, że problem nie leży po naszej stronie.</u>
  201 + </div>
  202 + <div xml:id="div-55">
  203 + <u xml:id="u-55.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Pani poseł Dolniak została właśnie usunięta z pokoju. Musi pan to wziąć pod uwagę. Teraz z kolei wszystko wróciło.</u>
  204 + </div>
  205 + <div xml:id="div-56">
  206 + <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Te problemy techniczne nie leżą po stronie KS. Taką informację uzyskał pan sekretarz Komisji. Jeżeli problemy nie leżą po stronie Kancelarii Sejmu, to ja nie jestem w stanie…</u>
  207 + </div>
  208 + <div xml:id="div-57">
  209 + <u xml:id="u-57.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Nikt nie może tego stwierdzić ze stuprocentową pewnością.</u>
  210 + </div>
  211 + <div xml:id="div-58">
  212 + <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie Danielu, czy mamy potwierdzenie, że problem jest po stronie Kancelarii Sejmu?</u>
  213 + </div>
  214 + <div xml:id="div-59">
  215 + <u xml:id="u-59.0" who="#SekretarzKomisjiDanielKedzierski">Nie.</u>
  216 + </div>
  217 + <div xml:id="div-60">
  218 + <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie mamy potwierdzenia.</u>
  219 + </div>
  220 + <div xml:id="div-61">
  221 + <u xml:id="u-61.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">A czy jest potwierdzenie, że problem nie leży po stronie Kancelarii Sejmu? Doprecyzujmy to, panie przewodniczący.</u>
  222 + </div>
  223 + <div xml:id="div-62">
  224 + <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Odbieram pani głos. Pani poseł Dolniak, bardzo proszę.</u>
  225 + </div>
  226 + <div xml:id="div-63">
  227 + <u xml:id="u-63.0" who="#PoselBarbaraDolniak">Wykorzystuję fakt, że mam połączenie, ale to nie jest prawda, panie przewodniczący, że wina leży po mojej stronie. Na pewno podłączyłam wszystko i loguję się we właściwy sposób, a połączenie jest zrywane. Gdyby wina leżała wyłącznie po mojej stronie, to ten problem zgłaszałabym tylko ja, a tak nie jest.</u>
  228 + <u xml:id="u-63.1" who="#PoselBarbaraDolniak">Wracając do kwestii złożonego wniosku formalnego, chcę natomiast powiedzieć, że dzisiaj byłam uczestnikiem panelu na Europejskim Kongresie Ekonomicznym w Katowicach, gdzie przedstawiciele pana ugrupowania, ale także Solidarnej Polski, mówili m.in. o otwartości na dyskusję. Muszę panu powiedzieć, że ta wypowiedź wywołała komentarz ludzi reprezentujących opozycję, uczestników panelu, którzy się tej dyskusji przysłuchiwali. To, co mówił przed chwilą pan i drugi pan poseł, który zabierał głos, dowodzi tego, że żadnej dyskusji nie ma. Jeżeli nawet pan poseł nie czytał opinii sporządzonych na nasze zlecenie, to na pewno dostał pan opinie, które zostały złożone na wniosek pana przewodniczącego.</u>
  229 + <u xml:id="u-63.2" who="#PoselBarbaraDolniak">Jeżeli wczytamy się w te opinie, to zobaczymy, że wynika z nich niespójność. W jednej z tych opinii na str. 3 i 4 czytamy wyraźnie o mówieniu, w kwestii konstytucyjności, o pojęciu czasu nieoznaczonego. Jest on elementem konstytucyjnym i tu znajduje się zarzut do projektu ustawy w jednej opinii. Wprawdzie w drugiej opinii podnoszony jest argument, że czas nieoznaczony nie oznacza wieczności, tylko trzeba zważyć na jedno – nikt nie mówi, że sędzia ma być na stanowisku przez cały czas, bo może być zniesiony z tego urzędu, o to w całej sprawie chodzi. Musi mieć jednak poczucie, że nikt go nie usunie za orzeczenie wydane zgodnie z prawem. To jest jedna kwestia.</u>
  230 + <u xml:id="u-63.3" who="#PoselBarbaraDolniak">Druga kwestia. Dlaczego opinie powstają dopiero teraz?</u>
  231 + </div>
  232 + <div xml:id="div-64">
  233 + <u xml:id="u-64.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Panie przewodniczący, w związku z tym, co teraz widzimy, czyli przerwanym połączeniem…</u>
  234 + </div>
  235 + <div xml:id="div-65">
  236 + <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Ale to nie jest wina Kancelarii Sejmu.</u>
  237 + </div>
  238 + <div xml:id="div-66">
  239 + <u xml:id="u-66.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Proszę pozwolić mi dokończyć, chciałabym sformułować wniosek formalny.</u>
  240 + <u xml:id="u-66.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Biorąc pod uwagę to, że zgodnie z regulaminem Sejmu na nas jako prezydium ciąży obowiązek czuwania nad przygotowaniem posiedzeń Komisji i zapewnienia ich prawidłowego przebiegu chciałabym, żebyśmy podjęli jednoznaczną uchwałę, właśnie jako prezydium, dotyczącą po prostu zapewnienia, sprawdzenia i zweryfikowania, czy wszyscy członkowie Komisji mają możliwość brania udziału w posiedzeniu Komisji. To nie jest tak jak pan mówi, że albo posłowie…</u>
  241 + </div>
  242 + <div xml:id="div-67">
  243 + <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">To już pani mówiła.</u>
  244 + </div>
  245 + <div xml:id="div-68">
  246 + <u xml:id="u-68.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
  247 + </div>
  248 + <div xml:id="div-69">
  249 + <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani już to mówiła. Pani prowadzi obstrukcję. Na tym etapie prac nie ma żadnego prezydium. Decyduje Komisja.</u>
  250 + </div>
  251 + <div xml:id="div-70">
  252 + <u xml:id="u-70.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Panie przewodniczący, po pierwsze, chciałabym…</u>
  253 + </div>
  254 + <div xml:id="div-71">
  255 + <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie, bardzo przepraszam, ale w tej sytuacji przystępujemy do głosowania nad pani wnioskiem.</u>
  256 + </div>
  257 + <div xml:id="div-72">
  258 + <u xml:id="u-72.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Nie, panie przewodniczący…</u>
  259 + </div>
  260 + <div xml:id="div-73">
  261 + <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przystępujemy do głosowania nad pani wnioskiem o zarządzenie przerwy w celu uzyskania dodatkowych opinii.</u>
  262 + </div>
  263 + <div xml:id="div-74">
  264 + <u xml:id="u-74.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Panie przewodniczący, proszę dać mi dokończyć.</u>
  265 + <u xml:id="u-74.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Nie mamy pewności, czy wszyscy posłowie mogą wziąć udział w głosowaniu.</u>
  266 + </div>
  267 + <div xml:id="div-75">
  268 + <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Słyszałem to, biorę to na siebie.</u>
  269 + </div>
  270 + <div xml:id="div-76">
  271 + <u xml:id="u-76.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Nie, ale panie przewodniczący, pan nie może wziąć tego na siebie, bo to ciąży na nas wszystkich w prezydium.</u>
  272 + <u xml:id="u-76.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wnoszę o podjęcie uchwały przez prezydium, która ma na celu sprawdzenie, czy wszyscy posłowie mają możliwość wzięcia udziału w dzisiejszym głosowaniu.</u>
  273 + <u xml:id="u-76.2" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">To jest nasz obowiązek – zapewnienie wszystkim członkom Komisji wzięcia udziału w posiedzeniu Komisji.</u>
  274 + </div>
  275 + <div xml:id="div-77">
  276 + <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo proszę, głosujemy. Kto z państwa jest za zarządzeniem tygodniowej przerwy w celu uzyskania ustnych opinii od ekspertów? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
  277 + </div>
  278 + <div xml:id="div-78">
  279 + <u xml:id="u-78.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Jeżeli pan przewodniczący decyduje się na zwołanie zdalnego posiedzenia, to musi też zapewnić posłom stuprocentową możliwość udziału w obradach oraz taką samą możliwość osobistego udziału w posiedzeniu. To jest złożony przeze mnie wniosek formalny i bardzo proszę, aby także został poddany pod głosowanie.</u>
  280 + </div>
  281 + <div xml:id="div-79">
  282 + <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy nad wnioskiem dalej idącym, o tygodniową przerwę.</u>
  283 + </div>
  284 + <div xml:id="div-80">
  285 + <u xml:id="u-80.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Pani poseł Dolniak cały czas nie ma możliwości zabrania głosu.</u>
  286 + </div>
  287 + <div xml:id="div-81">
  288 + <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Bardzo dziękuję, zamykam głosowanie. Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
  289 + <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Informuję, że głosowało 27 posłów. Za było 13, przeciw – 12, wstrzymały się – 2 osoby. Wniosek o przerwę został przyjęty. Zamykam posiedzenie Komisji. O terminie następnego posiedzenia zostaniecie państwo poinformowani.</u>
  290 + </div>
  291 + </body>
  292 + </text>
  293 + </TEI>
  294 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00215-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00215-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 215/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 215/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#SUE">215</note>
  19 + <note type="part">1</note>
  20 + <date>2023-04-20</date>
  21 + </bibl>
  22 + </sourceDesc>
  23 + </fileDesc>
  24 + <profileDesc>
  25 + <particDesc>
  26 + <person xml:id="PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPawelLewandowski" role="speaker">
  27 + <persName>Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Lewandowski</persName>
  28 + </person>
  29 + <person xml:id="PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski" role="speaker">
  30 + <persName>Podsekretarz stanu w KPRM Paweł Lewandowski</persName>
  31 + </person>
  32 + <person xml:id="PoselAgnieszkaSoin" role="speaker">
  33 + <persName>Poseł Agnieszka Soin</persName>
  34 + </person>
  35 + <person xml:id="PoselMarcinPorzucek" role="speaker">
  36 + <persName>Poseł Marcin Porzucek</persName>
  37 + </person>
  38 + <person xml:id="PoselSylwesterTulajew" role="speaker">
  39 + <persName>Poseł Sylwester Tułajew</persName>
  40 + </person>
  41 + <person xml:id="PoselTomaszGlogowski" role="speaker">
  42 + <persName>Poseł Tomasz Głogowski</persName>
  43 + </person>
  44 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelKacperPlazynski" role="speaker">
  45 + <persName>Przewodniczący poseł Kacper Płażyński</persName>
  46 + </person>
  47 + <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk" role="speaker">
  48 + <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk</persName>
  49 + </person>
  50 + <person xml:id="SekretarzstanuwMSZPiotrWawrzyk" role="speaker">
  51 + <persName>Sekretarz stanu w MSZ Piotr Wawrzyk</persName>
  52 + </person>
  53 + <org xml:id="SUE" role="committee">
  54 + <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
  55 + </org>
  56 + </particDesc>
  57 + </profileDesc>
  58 +</teiHeader>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00215-01/text_structure.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  3 + <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  4 + <TEI>
  5 + <xi:include href="header.xml"/>
  6 + <text>
  7 + <body>
  8 + <div xml:id="div-1">
  9 + <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dzień dobry. Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej.</u>
  10 + <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość, w związku z tym proszę posłów o logowanie się do systemu w standardowej procedurze. Uprzejmie przypominam, że posłowie obecni na sali obrad Komisji głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji poselskiej. Państwa posłów nieobecnych na sali proszę o naciśnięcie jakiegokolwiek przycisku w aplikacji na tablecie w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu.</u>
  11 + <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czekamy na kworum, tak? Mam informację, że mamy kworum.</u>
  12 + <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, państwo otrzymali porządek obrad, ale dokonamy w nim, jeżeli nie będzie sprzeciwu, drobnych zmian. Z uwagi na to, że panowie ministrowie mają w tej chwili inne, istotne obowiązki, zgodziłem się, aby nieco zmienić porządek naszych obrad. Mam nadzieję, że to spotka się z państwa aprobatą. Zaczniemy od sprawozdań z naszych wyjazdów służbowych. Pierwszy będzie zatem punkt siódmy, następnie punkt piąty i szósty… Następnie będzie punkt dotyczący polityki zagranicznej Unii Europejskiej, informacje Rady Ministrów o posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych, czyli punkt drugi. Potem punkty trzeci i czwarty.</u>
  13 + <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Ale zaczynamy, szanowni państwo, oczywiście od kwestii proceduralnych, czyli od tego punktu pierwszego pierwotnego – informacja o dokumentach Unii Europejskiej, w stosunku do których Prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag. Są to następujące dokumenty, w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej: COM(2023) 149, 151, 172. W trybie art. 151 ust. 1 Regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy: COM(2023) 157, 158, 159, 163, 164, 167, 169, 170, C(2023) 1839. W trybie art. 7 ust 4 ustawy: COM(2023) 150. Czy do wymienionych przeze mnie dokumentów państwo posłowie chcą zgłosić uwagi, czy też zgodnie z wnioskiem Prezydium możemy przyjąć je bez rozpatrywania przez Komisję? Sprzeciwu nie słyszę, brak uwag. W związku z czym stwierdzam, że Komisja nie zgłasza uwag do wymienionych powyżej dokumentów. Na tym zamykam punkt pierwszy.</u>
  14 + <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przechodzimy do punktu z wyjazdu roboczego do Brukseli, który się odbył w dniach 20-22 marca 2023 r. Przypominam, że był to wyjazd zrealizowany ze środków unijnych. Przedstawicielstwu Komisji Europejskiej w Polsce jeszcze raz dziękujemy za tę możliwość. Wyjechali wszyscy przedstawiciele klubów obecnych w naszej Komisji. Warto to zauważyć. Wyjechało łącznie chyba 24 posłów razem z silną obsadą Biura Spraw Międzynarodowych w liczbie 3 pracowników.</u>
  15 + <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, wyjazd dotyczył spotkań na rzeczywiście wysokim politycznym szczeblu. Poruszaliśmy sprawy, które obecnie są najbardziej aktualne w agendzie polskiej – również europejskiej – polityki. Zaczęliśmy od spotkania z naszym przedstawicielem przy Unii Europejskiej, z panem ambasadorem Sadosiem, który przedstawił aktualną agendę spraw unijnych w związku ze zbliżającym się czy też odbywającym się w tym samym dniu posiedzeniem Rady Unii Europejskiej. Na tym spotkaniu był też obecny pan minister Szymon Szynkowski vel Sęk. Odbyliśmy krótką dyskusję o sprawach bieżących.</u>
  16 + <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Następnie, szanowni państwo, przeszliśmy już do spotkań z komisarzami. Mieliśmy okazję spotkać się z komisarz do spraw energii Kadri Simson, komisarzem do spraw sąsiedztwa i rozszerzenia Oliverem Varhelyiem, wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej do spraw Zielonego Ładu Fransem Timmermansem, komisarzem do spraw wartości i przejrzystości Verą Jourovą, komisarzem spraw do spójności i reform Elisą Ferreirą oraz z panią Christiane Canenbley, zastępcą szefa gabinetu wiceprzewodniczącej wykonawczej Komisji Europejskiej do spraw konkurencji i cyfryzacji Margrethe Vestager. Spotkaliśmy się też z panią premier Beatą Szydło, która jest wiceprzewodniczącą komisji specjalnej do spraw obcych ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym dezinformacji oraz do spraw wzmocnienia uczciwości, przejrzystości i odpowiedzialności w Parlamencie Europejskim.</u>
  17 + <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Złożyliśmy też wiązanki kwiatów pod tablicą pamiątkową Solidarność 1980 pod gmachem Parlamentu Europejskiego.</u>
  18 + <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Co do bardziej szczegółowego wymiaru spotkań, to pozwolicie państwo, że przytoczę państwu najważniejsze informacje.</u>
  19 + <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Pani komisarz Simson przedstawiła aktualną sytuację energetyczną, szczególnie w kontekście trwającej wojny na Ukrainie. Każde z państw członkowskich ma swoją specyfikę i sformułowane cele. Komisarz podkreśliła, że Polsce udało się zastąpić znaczną część gazu płynącego z Rosji. W zakresie projektów sektora energetycznego trwają uzgodnienia w ramach trilogów z Parlamentu Europejskiego. Oczywiście, szanowni państwo, udało nam się zatrzymać, poza LPG, całość gazu spływającego z Rosji do Polski. Posłowie w dyskusji podkreślali, że transformacja klimatyczna musi być sprawiedliwa i nie może pogarszać warunków ekonomicznych dla najbardziej wrażliwych regionów lub grup społecznych. Posłowie z regionów górniczych zaznaczali – też zaznaczałem – że w latach 2015-2018 do likwidacji zostało przekazanych 17 kopalń, a wiele regionów czeka na środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Jednym z tematów spotkania był również rozwój energetyki jądrowej. Przewodniczący Kacper Płażyński podkreślił, że Unia Europejska nie promuje tego rozwiązania jako źródła pozyskiwania energii, nie przeznacza na tę politykę żadnych funduszy. Wspomniałem również o tym, że dużą pracę wykonała Polska w ramach energetyki fotowoltaicznej, realizując od 2015 roku program „Mój prąd”.</u>
  20 + <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Rzeczywiście, szanowni państwo, z energetyką jądrową kłopot jest taki, że kiedy pytamy komisarzy o to, dlaczego nie wspiera się i nie traktuje się jej na równym poziomie jak energetyki odnawialnej, tak zwanej zielonej – przecież na założeniu atomowym też Unia Europejska się opiera – to nie słyszymy tak naprawdę żadnych konkretnych odpowiedzi. Polityka Komisji Europejskiej jest taka, że nie dyskryminuje żadnego rodzaju źródła energii, a z drugiej strony uniemożliwia – bo de facto uniemożliwia – ubieganie się o środki europejskie na rozwój atomu. Również tego w mniejszej skali – SMR-ów i AMR-ów. Widzimy tu jednak oczywistą dyskryminację. Pani komisarz de facto, kiedy pytaliśmy o te sprawy, to poza ogólnikami nie była w stanie nam przekazać żadnej w szczegółowej informacji. Powiedziała, że energetyka jądrowa jest już na taką skalę źródłem energii, że w związku z tym ona nie zalicza się do tych form finansowanych czy współfinansowanych w ramach Unii Europejskiej. Ale kiedy spytaliśmy o to, jakie kryteria w takim razie decydują o tym, jaka to musi być skala, żeby coś mogło być finansowane z funduszy unijnych – swoją drogą nie słyszałem, żeby było dotychczas jakieś kryterium, czy coś ma być wspierane, bo jest na przemysłową albo na mikroskalę – nie była w stanie do tego się odnieść. W związku z tym państwa ocenie pozostawiam tę dyskusję z panią komisarz.</u>
  21 + <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Spotkanie z Oliverem Varhelyiem. Pytaliśmy też oczywiście – to też ważna informacja o...Dzień dobry, panie przewodniczący. Pytaliśmy też o porozumienie polskiego rządu z branżą górniczą – kiedy ostatecznie Komisja dokona jego zatwierdzenia – ale także tutaj niestety nie otrzymaliśmy żadnej informacji.</u>
  22 + <u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Spotkanie z komisarzem Varhelyiem dotyczyło obecnej sytuacji trwającego procesu rozszerzenia Unii Europejskiej o kolejne kraje. Agresja Rosji na Ukrainę dała także Unii Europejskiej impuls do nadania procesowi rozszerzenia nowej dynamiki, a państwom Bałkanów Zachodnich do wzmożenia wysiłków w celu dostosowania się do unijnych wymogów. Przyznanie Ukrainie, Mołdawii i Gruzji, perspektywy Europejskiej, a Ukrainie i Mołdawii także statusu krajów kandydujących do Unii Europejskiej w czerwcu ubiegłego roku było kamieniem milowym. Aby móc wejść w odpowiednią fazę przygotowań potrzebna jest odpowiednia gospodarka, czyli odpowiednia infrastruktura, niezależne źródła energii czy dostęp do internetu. Posłowie podkreślili, że w Polsce temat rozszerzenia Unii Europejskiej o nowych członków łączy polityków wszystkich opcji. Rozszerzenie Unii Europejskiej jest istotnym czynnikiem stabilizującym nasze najbliższe sąsiedztwo. Utrzymanie dynamiki tego procesu powinno stać wysoko w naszej agendzie działań. Tutaj była pełna zgoda z panem komisarzem. Pan komisarz podziela nasze polskie widzenie tej sprawy. Wiedzą państwo, że jest kilka państw Unii Europejskiej, które widzą te sprawy nieco inaczej. Co istotne, pan komisarz zauważył, że w poprzednim składzie Komisji Europejskiej de facto był brak woli nawet o rozmowie o rozszerzeniu Unii Europejskiej. Teraz ta wola jest i on też jak najbardziej jest jej orędownikiem. Również uważa, że niewłączanie kolejnych państw do naszej europejskiej wspólnoty to jest pozostawienie ich na pastwę rosyjskich wpływów. Ani tym państwom, ani również nam, członkom Unii Europejskiej, nie wyszłoby to na dobre. Zatem tutaj była dobra rozmowa. Podzielane są nasze poglądy. Miejmy nadzieję, że ten duch w Komisji Europejskiej zagości na dłużej – właśnie jeśli chodzi o takie podejście do tych spraw, które prezentował pan komisarz.</u>
  23 + <u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Spotkanie z przewodniczącym Fransem Timmermansem. Przewodniczący, rozpoczynając swoje wystąpienie, zaznaczył, że świat znajduje się obecnie w dobie kilku kryzysów – wojny na Ukrainie, napięcia globalnego pomiędzy USA a Chinami i rewolucji przemysłowej. Mimo to Unia Europejska musi dalej realizować ambitną politykę klimatyczną. Nawiązywałem do energetyki jądrowej, szczególnie w kwestii możliwości finansowania budowy elektrowni w Perspektywie Finansowej. Szanowni państwo, jest to, jak myślę, temat niedoceniany jeszcze w Polsce, przynajmniej w tej debacie publicznej. Rozmawialiśmy trochę o atomie, trochę też o dotychczas obranym kursie zielonej transformacji. O tym, jakie metale rzadkie są potrzebne do tej zielonej transformacji. Potrzebne są one w bardzo dużej ilości. Niedawno wydany został komunikat Komisji Europejskiej w zakresie tego, jak zrealizować tę zieloną transformację w oparciu o zielone źródła energii. Tam, zdaje się, pada, iż potrzeba 19 razy więcej metali rzadkich niż do tej pory w ciągu roku, aby ta zielona transformacja wedle jej bardzo ambitnych założeń się udała. Szkopuł w tym, że większość tych metali rzadkich oraz kobaltu – nie jest metalem rzadkim, ale do fotowoltaiki chociażby jest niezbędny – znajduje się w rękach Chin. Zdecydowana większość tych materiałów znajduje się w rękach Chińczyków. Dużo mniejsza część w rękach Stanów Zjednoczonych, Australii, niektórych innych państw – w bardzo niewielkich ilościach. W związku z tym zachodzi pytanie, czy w oparciu akurat o te technologie jesteśmy w stanie to ostatecznie przeprowadzić, czy też nie wpadniemy z deszczu pod rynnę – rezygnacja z uzależnienia się od gazu i ropy z Rosji, by uzależnić się później od być może dużo groźniejszego w perspektywie średnioterminowej mocarstwa, jakim są Chiny. Niestety tutaj odpowiedź pana przewodniczącego Timmermansa nie była w mojej ocenie zadowalająca. Owszem, spróbował odpowiedzieć na to pytanie, ale jego odpowiedź polegała na tym, że Unia Europejska i Komisja dostrzega te kłopoty, ale w Skandynawii odnaleziono nowe złoża metali rzadkich, w Ameryce Południowej, w niektórych krajach też są te metale rzadkie, jest wielu partnerów, którzy chcieliby z nami tym handlować. No tak, ale nie wiadomo, czy Skandynawia kiedykolwiek te metale rzadkie będzie wydobywać. To się wiąże z dość dużą destrukcją lokalną środowiska. Nie wiadomo, jak duże są te złoża i czego dokładnie. A zanim nawet zaczęłaby się ich eksploatacja, to pewnie minie jeszcze dekada. Przecież tam nie ma żadnej technologii górniczej. Pamiętajcie państwo o tym, że w Unii Europejskiej są dzisiaj tylko 3 państwa, które mają górnictwo. To nie jest tak, że ot tak sobie można cały sektor odtworzyć, zbudować technologię i znaleźć ludzi, którzy będą w stanie przerabiać czy wydobywać różnego rodzaju surowce z ziemi. To nie jest takie proste. Ameryka Południowa zbliża się bardziej do Rosji, a nie do Unii Europejskiej, nie mówiąc już o krajach afrykańskich. Zatem odpowiedź pana przewodniczącego wzbudziła, jak myślę, duży niepokój członków Komisji, którzy brali udział w tym spotkaniu.</u>
  24 + <u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Już teraz państwu chciałem zasygnalizować, że w trybie roboczym zaprosiliśmy pana przewodniczącego Timmermansa na spotkanie, na posiedzenie Komisji, które właśnie będzie dotyczyć tej kwestii i będzie orbitować wokół tego właśnie komunikatu do spraw materiałów krytycznych, które opublikowała Komisja jakieś dwa tygodnie temu. Czekamy na podanie przez pana przewodniczącego terminu, który byłby najbardziej odpowiedni do tego, żeby uczestniczyć z nami tutaj na sali albo chociaż zdalnie. Będę państwa o tym informował, kiedy takie spotkanie i jego termin uda się ustalić. Uważam, że to jest jeden z najważniejszych tematów, który stoi przed całą Europą, ale też przed naszą Komisją, do rozważań na temat przyszłości Europy w najbliższej dekadzie albo dwóch – chyba że coś się zmieni w podejściu do zielonej transformacji i obrana będzie inna droga technologiczna.</u>
  25 + <u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Chciałem jeszcze podkreślić, że poruszyliśmy też kwestię Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – od czego jest uzależniona wypłata środków, ograniczenie emisji metanu w sektorze energetycznym, norm emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych.</u>
  26 + <u xml:id="u-1.17" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Spotkanie z panią przewodniczącą Jourovą. Dyskusja dotyczyła kwestii praworządności, walki z dezinformacją rosyjską oraz projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego wspólne ramy dla usług medialnych na rynku wewnętrznym. Komisarz Jourova podziękowała Polsce za wsparcie udzielane Ukrainie. Podkreśliła również, że w najbliższych miesiącach bardzo ważne będzie rozliczenie popełnionych zbrodni oraz skuteczne zamrażanie rosyjskich zasobów. Komisarz odniosła się do swoich osobistych doświadczeń, podkreślając, że jako obywatelka byłej Czechosłowacji dobrze wie, co oznacza rosyjska agresja. Istotne jest to, że Putin nie zniszczył jedności w Europie. Komisarz Jourova w kontekście rosyjskich zbrodni wspomniała również o planie stworzenia specjalnego trybunału posiadającego odpowiednią legitymację polityczną do zdolnego osądzenia winnych popełnionych zbrodni.</u>
  27 + <u xml:id="u-1.18" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Poruszono kwestię braku poszanowania praw mniejszości żydowskiej w państwach Europy Zachodniej, ale też mniejszości chrześcijańskiej, szczególnie we Francji i w Niemczech oraz odradzających się ruchów faszystowskich w tym regionie. Pozwoliłem sobie, szanowni państwo, zaprosić panią przewodniczącą Jourovą do Polski, aby spotkała się z rodzinami chrześcijańskimi i żydowskimi, które z Francji i z Niemiec w ostatnich latach uciekły i przeniosły się do Polski. Pani przewodnicząca przyjęła to zaproszenie, aczkolwiek nie powiedziała, czy z niego skorzysta. Ale kto wie… Myślę, że taka wizyta w kontekście dyskusji o praworządności w Polsce bardzo by się pani przewodniczącej przydała. Ale to jest temat, który, jak myślę, my musimy podnosić jako wyspa tolerancji w Unii Europejskiej – chyba od ponad 500 lat. Na który wiek Polski by nie popatrzeć, to rzeczywiście jeśli chodzi o prawa osób o orientacji homoseksualnej czy osób innej wiary, poczynając od hugenotów, a kończąc na protestantach, czy nawet na wiedźmach, to jednak my naprawdę byliśmy ostoją tolerancji i wolności obywatelskich – mając na uwadze oczywiście specyfikę dziejów i tego, że chociażby chłopi nie byli wolnymi ludźmi, ale obiektywnie patrząc we wszystkich państwach kontynentu, a nawet i świata mieliśmy z tym do czynienia. Chociaż Polska jako jedno z pierwszych państw na naszym kontynencie poradziła sobie z niewolnictwem. Niewątpliwie mamy być z czego dumni, jeżeli chodzi o naszą historię.</u>
  28 + <u xml:id="u-1.19" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Jeśli chodzi o panią przewodniczącą Jourovą, jesteśmy na etapie zapraszania bardziej oficjalnego. Może zgodzi się do nas przyjechać.</u>
  29 + <u xml:id="u-1.20" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Rozmawialiśmy również o kwestii afery związanej z publikacjami gazety „Liberation”. Pani przewodnicząca wyjaśniła, że nic nie wie o tej aferze. W związku z tym zapowiedzieliśmy, że będziemy prosić panią przewodniczącą o zaznajomienie się z tematem i przekazanie danych na temat oficjalnego stanowiska pani przewodniczącej w tej sprawie opisanej przez francuską lewicową gazetę.</u>
  30 + <u xml:id="u-1.21" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Spotkanie z Elisą Ferreirą. Komisarz podkreśliła, że Polska jest liderem w absorpcji środków z Unii Europejskiej. Wdrażanie perspektywy 2014-2020 odbywa się zgodnie z planem. Ze środków zapisanych w umowie partnerstwa 2021-2027 w wysokości  76 mld euro finansowanych będzie 8 programów krajowych, 16 programów regionalnych  i 14 programów Interreg z udziałem Polski. Ja poruszałem, szanowni państwo – i nie tylko ja – kwestię zaangażowania Unii Europejskiej w pomoc Ukrainie, ale też środków przewidzianych na wsparcie uchodźców, których, jak państwo doskonale wiecie, w Polsce jest najwięcej. Pani komisarz Ferreira zauważyła, że jeśli chodzi o politykę spójności, to nie ma możliwości uruchomienia dodatkowych środków na ten cel. Możliwe jest jedynie przenoszenie z kupki na kupkę – zatem na przykład nie będziemy mieć na szpitale, ale będziemy mieć na uchodźców. Rzeczywiście, przyznacie państwo, że to złota rada. Uważam, że nie jest dobra w rzeczywistości do wykorzystania.</u>
  31 + <u xml:id="u-1.22" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, spotkanie z zastępcą szefowej gabinetu pani komisarz Vestager, z panią Christiane Canenbley. Pani Canenbley podkreśliła, że transformacja cyfrowa będzie możliwa tylko wtedy, kiedy będzie miała charakter kompleksowy i zostanie połączona z zieloną transformacją. W kwestii bezpieczeństwa cyfrowego kluczowe są działania zapobiegające dezinformacji. Unia Europejska musi walczyć z nielegalnymi treściami, współpracując w tym zakresie zarówno z państwami członkowskimi, jak i z państwami trzecimi.</u>
  32 + <u xml:id="u-1.23" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Z panią Canenbley rozmawialiśmy też o tych metalach rzadkich. W tym dniu, kiedy mieliśmy te spotkania, czy dzień wcześniej, ten komunikat w wersji angielskiej trafił do polskiego Sejmu, więc jako posłowie nie mieliśmy jeszcze możliwości zapoznania się z nim, nawet w tej angielskiej wersji językowej. Natomiast niestety pani Canenbley, mimo że całe spotkanie było jak najbardziej ciekawe i dobre, w tym punkcie miała chyba taki sam brak wiedzy jak my, bo zapewniała w czasie rozmowy, że kwestia tego, skąd Unia Europejska zamierza pozyskać metale rzadkie i w jakiej ilości, ma być zawarta w komunikacie do spraw surowców krytycznych czy materiałów krytycznych. W tym komunikacie nie ma takich informacji. Są bardzo ogólne – o ogólnym zapotrzebowaniu. Natomiast nie ma wskazanych kierunków. Nie ma mowy o żadnych zawartych umowach handlowych w tych sprawach. Tak naprawdę, szanowni państwo, ja dopiero od kilku dni obserwuję jakąś dyskusję o tych sprawach na łamach organów Unii Europejskiej. Wcześniej tego nie było. Nie ma też tego w tym komunikacie. Zatem to dopiero przed nami. Być może okaże się, że tego się nie da zrobić. Niestety ja jestem sceptykiem.</u>
  33 + <u xml:id="u-1.24" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, spotkanie z panią wiceprzewodniczącą Komisji ING2, panią Beatą Szydło. Komisja ING2 to komisja specjalna, która uzyskała przedłużenie mandatu do sierpnia 2023 roku w ramach kontynuacji prac Komisji ING1 powołanej w 2021 roku, mającej za zadanie zajęcie się wpływami obcymi na systemy demokratyczne w Unii Europejskiej. Praca Komisji zostanie zakończona przedstawieniem przez europoseł Sandrę Kalniete z Łotwy raportu końcowego, w którym zostanie poruszona kwestia ingerencji w systemy demokratyczne oraz zapewnienie przejrzystości w działaniach Parlamentu Europejskiego w świetle afery korupcyjnej. W pracach nad raportem nie biorą udziału posłowie z grupy S&amp;D, czyli socjalistów, która jest najbardziej dotknięta przez tak zwaną aferę Quatatgate. W dyskusji poruszono kwestie afery, którą 2 lata temu opisała gazeta francuska „Liberation”, współpracy z lobbystami, zakres działalności i mandatu samej Komisji, a także pracy nad raportem końcowym. Sprawa została zasygnalizowana w dezyderacie przyjętym przez Komisję dwa lata temu. Niestety, ale w sprawie „Liberation” do tej pory ten dezyderat pozostał tak naprawdę bez odpowiedzi, przynajmniej jeżeli chodzi o odpowiedź z organów unijnych. Natomiast już w czasie tego spotkania zapowiedzieliśmy, że też postaramy się wnieść nasz wkład w prace tej komisji unijnej. Ten wkład już uczyniliśmy. Na poprzednim posiedzeniu, jak państwo pamiętacie, przyjęliśmy dezyderat naszej Komisji o tym, jak sprawić, żeby te naganne praktyki korupcyjne były trudniejsze do osiągnięcia. Przyjęliśmy dezyderat i ten dezyderat zostanie w dniu dzisiejszym czy jutrzejszym przesłany również do organów unijnych – w tym przede wszystkim właśnie do tej Komisji ING2.</u>
  34 + <u xml:id="u-1.25" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Tak wygląda ten mój krótki raport. Jeżeli są pytania, czy głosy w dyskusji, to oczywiście zapraszam państwa posłów lub też osoby, które się przysłuchują – szczególnie KPRM w zakresie cyfryzacji powinien mieć wyostrzone zmysły na kwestię metali rzadkich sprowadzanych z Chin... Pana ministra nie było, jak o tym rozmawialiśmy. Nie słyszę głosów. W związku z tym pozwolę sobie, szanowni państwo przekazać…</u>
  35 + <u xml:id="u-1.26" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Wszyscy są już z nami. Szanowni państwo, jeżeli nikt nie wniesie sprzeciwu, to ja jeszcze raz zmienię porządek obrad w taki sposób, żeby punkty państwa ministrów były rozpatrywane na początku – zgodnie z pierwotnym planem prac naszej Komisji. Nic nie zmieniamy.</u>
  36 + <u xml:id="u-1.27" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czyli najpierw zaczynamy od pana ministra Wawrzyka – rozpatrzenie (w trybie  art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy), informacji Rady Ministrów o posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych w formacie ministrów ds. rozwoju, które odbędzie się w dniu 4 maja 2023 roku. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
  37 + </div>
  38 + <div xml:id="div-2">
  39 + <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, 4 maja odbędzie się Rada do Spraw Zagranicznych w formacie współpracy rozwojowej. W agendzie znalazła się dyskusja na temat reformy wielostronnych banków rozwoju oraz lunch roboczy na temat globalnych konsekwencji wojny na Ukrainie. Z punktu widzenia interesów Rzeczypospolitej najważniejszym jest punkt dotyczący globalnych konsekwencji wojny na Ukrainie. Dyskusja ma się odbyć z udziałem przedstawiciela Ukrainy. Przedstawiciel Polski podkreśli, że popieramy zaangażowanie Unii w zwalczaniu negatywnych skutków rosyjskiej agresji, szczególnie kryzysu żywnościowego. Od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę rynek światowy otrzymał około 10 milionów ton produktów rolnych mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Dlatego z zadowoleniem przyjmujemy inicjatywę korytarzy solidarnościowych, które umożliwią eksport ponad 19 milionów ton ukraińskich towarów rolnych. W kontekście wzmocnienia bezpieczeństwa żywnościowego podkreślimy nasze wsparcie dla inicjatywy „Grain from Ukraine” i deklarację finansowania transportu zboża o wartości 20 mln euro. Wypełniając swoje zobowiązania, Polska przekazała już zboże o wartości 10 mln euro do Jemenu. Zaapelujemy o coraz większe wsparcie finansowe partnerów międzynarodowych, zwłaszcza Unii Europejskiej dla eksportu ukraińskiego zboża transportowanego przez państwa członkowskie leżące na granicy z Ukrainą.</u>
  40 + <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jako kolejny z priorytetów wskażemy rozminowywanie gruntów rolnych zanieczyszczonych materiałami wybuchowymi. Przedstawiciel Polski wyrazi ponadto zadowolenie z niedawnego przedłużenia czarnomorskiej inicjatywy zbożowej, której przyszłość pozostaje jednak niepewna i zależy od postawy Rosji. Zaapelujemy o wzmocnienie starań na rzecz bezterminowego przedłużenia inicjatywy.</u>
  41 + <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Wskażemy także na konieczność pociągnięcia Rosji do odpowiedzialności za obecny kryzys żywnościowy. W tej sprawie powinniśmy pracować nad dalszymi sankcjami z wykorzystaniem zamrożonych rosyjskich aktywów i izolacją Rosji w organizacjach międzynarodowych.</u>
  42 + <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Podkreślimy również konieczność pracy nad bardziej odpornymi systemami produkcji. W tej kwestii z zadowoleniem przyjmujemy unijny instrument Recovery and Resilience Facility, który przyczynia się do zwiększenia lokalnej produkcji żywności w południowym sąsiedztwie Unii Europejskiej.</u>
  43 + <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jeżeli chodzi o banki rozwoju, to w odniesieniu do reformy przedstawiciel Polski podkreśli, że ewentualna reforma powinna uwzględniać specyfikę poszczególnych banków, gdyż różnią się one zarówno pod względem struktury właścicielskiej, oferowanej pomocy, jak i samych instrumentów. Na przykład Europejski Bank Inwestycyjny finansuje wyłącznie operacji oparte na projektach, nie posiadając w swojej ofercie instrumentów bezzwrotnych. W odniesieniu do próby stworzenia nowych instrumentów oferowanych przez wielostronne banki rozwoju należy dokonać przeglądu istniejących zasad, ponieważ system ten już teraz posiada rozwiązania, które stanowią odpowiedź na większość potrzeb.</u>
  44 + <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Podkreślimy również, że wielostronne banki rozwoju mogą realizować statutowe założenia jedynie zachowując swój najwyższy rating, czyli AAA. Dlatego wszelkie propozycje reformowania banków powinny w naszej ocenie bezwzględnie ograniczyć ryzyko utraty tej oceny oraz uwzględniać zachowanie przez nie odpowiednich współczynników kapitałowych, między innymi powinny zostać uwzględnione kwestie możliwości absorpcji ryzyka przez poszczególne instytucje, w tym wielkość i jakość portfela operacji, jak również mechanizmy, które pozwolą udziałowcom kontrolować te ryzyko i je niwelować. Proponowane rozwiązanie powinno opierać się o dostępny kapitał bez konieczności odnoszenia się do nowych kontrybucji udziałowców, zarówno w postaci wpłat gotówkowych czy gwarancji. Widzimy także potrzebę większego zaangażowania sektora prywatnego w działalność banków oraz utrzymania obecności banków rozwojowych na Ukrainie. Dziękuję bardzo.</u>
  45 + </div>
  46 + <div xml:id="div-3">
  47 + <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
  48 + <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">To ja sobie pozwolę zadać pytanie. Panie ministrze, w kontekście tych banków inwestycyjnych, co prawda, skupił się pan minister na europejskich aspektach, wspólnym podejściu, ale niech mi będzie wolno poruszyć temat związany z tym, aczkolwiek może nie mieszczący się w 100% w tych kryteriach. Zastanawiam się nad tym, czemu Polska nie ma swojego banku inwestycyjnego za granicą. Mamy oczywiście banki, które inwestują za granicą, ale nie idziemy wzorem innych państw, które być może są w tym skuteczniejsze, bo mają łatwiejsze instrumenty. Niemcy czy Węgry mają takie swoje banki inwestycyjne. Czemu nie idziemy w tym kierunku?</u>
  49 + <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Drugie pytanie. Mamy instytucję, która nazywa się PAIH. Nie miałem bladego pojęcia, panie ministrze, i muszę powiedzieć, że trochę mnie to zaskoczyło – wydawało mi się, że budowanie naszej polityki ekonomicznej zagranicznej jest w resorcie ministra spraw zagranicznych. Wydaje mi się, że to jest chyba dla niego najlepsze miejsce w kontekście pracy dyplomatów, naszych ambasad. To, na co zresztą państwo polskie w ostatnich latach stawia – i bardzo dobrze. Przecież jak chcemy gdzieś inwestować, to chyba pierwszym miejscem, gdzie stawiają kroki potencjalni inwestorzy – na przykład w jakichś krajach afrykańskich – są nasze placówki dyplomatyczne. One chyba mają największą wiedzę know how i umiejętności. Mamy swoich attaché gospodarczych i tak dalej, a PAIH nie jest pod MSZ. Przyznam, że tego nie rozumiem, ale może po prostu brak mi mądrości w tym zakresie i doświadczenia – to na pewno. Ale może pan minister ma tu jakieś wnioski i swoje zdanie?</u>
  50 + </div>
  51 + <div xml:id="div-4">
  52 + <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMSZPiotrWawrzyk">Jeśli można, to powiem, że w tej chwili w ramach uzgodnień procedujemy zmianę ustawy o pomocy rozwojowej. Zgodnie z tym projektem, rolę banku inwestycyjnego, jak to nazwał pan przewodniczący, będzie pełnił Bank Gospodarstwa Krajowego.</u>
  53 + </div>
  54 + <div xml:id="div-5">
  55 + <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czyli on będzie miał stałe umocowanie do tego, żeby realizować inwestycje za granicą jako podmiot polski?</u>
  56 + </div>
  57 + <div xml:id="div-6">
  58 + <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMSZPiotrWawrzyk">Tak. Ale tutaj jesteśmy jeszcze właśnie między innymi na etapie uzgodnień z samym bankiem, bo nie chcielibyśmy robić czegoś, co będzie stało w sprzeczności z zasadami działania banku.</u>
  59 + </div>
  60 + <div xml:id="div-7">
  61 + <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W takim razie bardzo się cieszę. Szybkie pytanie, szybka odpowiedź i to pozytywna. Przynajmniej tak mi się wydaje, że wychodzi naprzeciw. A jeśli chodzi o PAIH?</u>
  62 + </div>
  63 + <div xml:id="div-8">
  64 + <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMSZPiotrWawrzyk">To jest szersze pytanie. Myślę, że właściwszym do odpowiedzi na nie będzie minister rozwoju.</u>
  65 + </div>
  66 + <div xml:id="div-9">
  67 + <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję. Jeśli nie ma więcej pytań, proponuję następującą konkluzję. Stwierdzam, że Komisja w trybie art. 151 ust. 1 Regulaminu Sejmu z uwzględnieniem  art. 3 ust. 2 ustawy przyjęła do wiadomości informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych, które odbędzie się w dniu  4 maja bieżącego roku. Czy jest sprzeciw? Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję, panie ministrze, dziękuję pani dyrektor.</u>
  68 + <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przechodzimy do punktu następnego – rozpatrzenie (w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r.) Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów wdrażania gigabitowych sieci łączności elektronicznej oraz uchylającego dyrektywę 2014/61/UE (akt w sprawie infrastruktury gigabitowej) (COM(2023) 94 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd reprezentuje pan minister Paweł Lewandowski. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
  69 + </div>
  70 + <div xml:id="div-10">
  71 + <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPawelLewandowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, celem GIA jest wyeliminowanie niedociągnięć dyrektywy kosztowej oraz przyczynienie się do zapewnienia opłacalnego i terminowego wdrożenia sieci o bardzo dużej przepustowości, co jest niezbędne dla zaspokojenia zwiększonych potrzeb Unii Europejskiej w zakresie łączności. Akt prawny reguluje następujące obszary – definicje, dostęp do istniejącej infrastruktury technicznej, przejrzystość w odniesieniu do infrastruktury technicznej, koordynację robót budowlanych, przejrzystość w odniesieniu do planowanych robót budowlanych, procedurę udzielania zezwoleń, w tym praw do drogi wewnątrz budynkową infrastrukturę techniczną, przewody światłowodowe, dostęp do wewnątrzbudynkowej infrastruktury technicznej, cyfryzację pojedynczych punktów informacyjnych, rozstrzyganie sporów, właściwe organy, sankcje i odszkodowania.</u>
  72 + <u xml:id="u-10.1" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowPawelLewandowski">Regulacje zaproponowane w projekcie rozporządzenia należy ocenić pozytywnie, zwłaszcza możliwość lokalizowania obiektów łączności nie tylko w powiązaniu z infrastrukturą sieciową, lecz również nie-sieciową, na przykład w budynkach, jeśli są własnością podmiotów sektora publicznego. Dodatkowo szersze niż dotychczas stosowanie tak zwanej koordynacji robót budowlanych, gdyż inwestorzy publiczni planujący budowę infrastruktury będą musieli z trzymiesięcznym wyprzedzeniem informować o planowanych robotach budowlanych. Rozwiązania mające na celu przyspieszenie procedury wydawania pozwoleń, zwiększenie efektywności wykorzystania istniejącej infrastruktury oraz zmniejszenie kosztów nowych prac inżynieryjno-budowlanych i przeszkód utrudniających ich wykonywanie. Należy jednak podkreślić, że w kontekście zarówno realizowanych obecnie w Polsce inwestycji szerokopasmowych, jak i planowanych w najbliższych latach, projekt jest spóźniony i może nie mieć realnego wpływu na te konkretne inwestycje, które realizujemy. Oczywiście złożyliśmy w dokumencie szereg uwag ogólnych i szczegółowych na ręce Komisji. Jeśli Komisja życzy sobie, żeby odnieść się do poszczególnych uwag, to oczywiście jesteśmy otwarci. Dziękuję bardzo.</u>
  73 + </div>
  74 + <div xml:id="div-11">
  75 + <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby zabrać głos? Przepraszam... Tak. Pan poseł Głogowski, pan poseł sprawozdawca…. Bardzo proszę.</u>
  76 + </div>
  77 + <div xml:id="div-12">
  78 + <u xml:id="u-12.0" who="#PoselTomaszGlogowski">Dzień dobry. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, oczywiście dokument, który pan minister tak zwięźle zreferował, jest jak najbardziej godzien poparcia. W tym stanowisku rząd RP przyznaje, że mimo wielu inwestycji na terenie naszego kraju, nadal są miejsca, obszary, w których nie ma odpowiedniej infrastruktury. Wydaje się, że założenia tego dokumentu, takie jak konieczność zgłaszania z trzymiesięcznym wyprzedzeniem wszelkich prac budowlanych, działania dążące do zwiększenia synergii między sieciami, wykorzystanie nie tylko infrastruktury technicznej, ale także budynków publicznych czy wszelkich innych sieci, mogą się zdecydowanie do tego przyczynić. Stanowisko rządu zawiera wiele uwag szczegółowych dotyczących zaprezentowanych definicji w dokumencie. Są rzeczy oczywiście ważne, ale bardzo szczegółowe, których pewnie Komisja nie musi omawiać – jak zmiana definicji generalnych prac remontowych na generalne prace remontowe i budowlane. Są to trafne wskazania, które mogą przyczynić się do polepszenia tego dokumentu.</u>
  79 + <u xml:id="u-12.1" who="#PoselTomaszGlogowski">Na marginesie mogę tylko dodać, że w stanowisku rządu dodano przypomnienie – rząd uważa, że należałoby utworzyć europejski fundusz szerokopasmowy, który mógłby służyć finansowaniu tego typu inwestycji. Ale może warto zacząć od tego, żeby korzystać z tych funduszy, które są dostępne, a nie zgłaszać konieczność powołania nowych. Ale tak jak mówiłem – to na marginesie.</u>
  80 + <u xml:id="u-12.2" who="#PoselTomaszGlogowski">Jeśli chodzi o główne stanowisko rządu, nie zgłaszam do niego zastrzeżeń. Dziękuję bardzo.</u>
  81 + </div>
  82 + <div xml:id="div-13">
  83 + <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję. Otwieram dyskusję. Ktoś chciałby zabrać głos? Nie słyszę. W związku z tym proponuję następującą konkluzję. Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM (2023) 94 wersja ostateczna. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
  84 + <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przechodzimy do następnego punktu – rozpatrzenie (w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r.) Wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę (UE) 2015/413 w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu (COM(2023) 126 wersja ostateczna). Niestety do tej pory nie otrzymaliśmy stanowiska rządu w sprawie tego dokumentu. Rząd reprezentuje pan minister Lewandowski. Panie ministrze, proszę nam przedstawić to, na co państwo już się w rządzie umówiliście i wyjaśnić, dlaczego nie ma tego stanowiska.</u>
  85 + </div>
  86 + <div xml:id="div-14">
  87 + <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, projekt dyrektywy został przekazany Polsce przez instytucje Unii Europejskiej w 2023 roku. Do Ministerstwa Cyfryzacji trafił mniej więcej miesiąc temu. Ostateczna treść projektu stanowiska dyrektywy jest w uzgodnieniach między resortami, bowiem projekt dotyczy działalności resortów infrastruktury, spraw wewnętrznych i administracji, sprawiedliwości i cyfryzacji. Nam przypadło skoordynowanie tego. Ponieważ jest to dosyć szeroki dokument, potrzebujemy jeszcze chwilę. Natomiast ogólne założenia możemy przedstawić już w tej chwili, jeśli chodzi o naszą opinię.</u>
  88 + <u xml:id="u-14.1" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">Pokrótce celem niniejszej dyrektywy jest dalsza poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego poprzez rozszerzenie zakresu dyrektywy w sprawie transgranicznego egzekwowania przepisów za inne przestępstwa lub wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego oraz usprawnienie – właśnie w tym usprawnieniu jest ta część cyfryzacyjna – dochodzeń w sprawie przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego popełnionych za granicą, co ułatwi transgraniczne egzekwowanie kar. Jej celem jest również poprawa ochrony praw podstawowych kierowców niebędących rezydentami. W celach szczegółowych jest zwiększenie przestrzegania przez kierowców niebędących rezydentami dodatkowych przepisów ruchu drogowego związanych z bezpieczeństwem przez rozszerzenie zakresu dyrektywy w sprawie transgranicznego egzekwowania przepisów na inne przestępstwa lub wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, na przykład brak zachowania wystarczającej odległości od pojazdu jadącego z przodu, niebezpieczne wyprzedzanie, niebezpieczne parkowanie, a tym samym ograniczenie ich bezkarności. Dodatkowo usprawnienie procedur wzajemnej pomocy między państwami członkowskimi, w transgranicznych dochodzeniach dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, wzmocnienie ochrony praw podstawowych sprawców niebędących rezydentami, w tym dostosowanie do nowych przepisów Unii Europejskiej dotyczących ochrony danych osobowych.</u>
  89 + <u xml:id="u-14.2" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">Jeśli chodzi o nasze ogólne stanowisko, to Polska pozytywnie ocenia projektowaną regulację z uwagi na jej cel, którym jest zwiększenie poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego dzięki lepszemu egzekwowaniu przepisów ruchu drogowego związanych z bezpieczeństwem.</u>
  90 + <u xml:id="u-14.3" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">Jeśli chodzi o uwagi, Polska zgłasza propozycje dotyczące charakteru i zakresu niektórych proponowanych rozwiązań, jednak te uwagi mają na celu ulepszenie regulacji, doprecyzowanie pojęć, usprawnienie procedur. Nie proponujemy jakiejś rewolucji czy istotnych merytorycznych zmian, tylko raczej klaryfikujące, wyjaśniające.</u>
  91 + <u xml:id="u-14.4" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">Należy wskazać, że przyjęcie dyrektywy będzie implikować zmiany przepisów krajowych. Realizacja celów polityki cyfrowej wskazanych w projekcie może mieć pozytywne skutki społeczne w postaci poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Unii Europejskiej dzięki lepszemu egzekwowaniu przepisów prawa ruchu drogowego. Zwiększenie dostępności dokładnych informacji w krajowych rejestrach pojazdów i identyfikacji osób odpowiedzialnych oraz poprawa wymiany informacji między organami ścigania ma pozytywnie wpłynąć na odsetek pomyślnie zakończonych postępowań. W efekcie doprowadzi do ograniczenia bezkarności sprawców przestępstw i wykroczeń drogowych niebędących rezydentami, a co za tym idzie, zmiany zachowania kierowców niebędących rezydentami. Niezależnie od powyższego wprowadzenia zmian będzie miał również charakter prewencyjny.</u>
  92 + <u xml:id="u-14.5" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">Według Komisji Europejskiej inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania środków już zaprogramowanych w oficjalnym programowaniu finansowym w ramach konkretnych pozycji budżetowych. To jest 1,5 mld euro w okresie 2025-2050. Kwota ta będzie sfinansowana w ramach składki do budżetu ogólnego przez wszystkie państwa członkowskie. Po stronie Rzeczypospolitej skutkiem regulacji będzie wymaganie nakładów środków finansowych po stronie systemu teleinformatycznego obsługującego Krajowy Punkt Kontaktowy. Konieczność zastosowania obecnie funkcjonującego systemu teleinformatycznego w ramach transgranicznej wymiany za pośrednictwem wyznaczonego Krajowego Punktu Kontaktowego będzie wymagała prac o wartości około  1,5 mln zł – więc nie są to istotne nakłady. Dokładne kwoty zostaną wskazane po ostatecznym ustaleniu treści aktów prawnych normujących wymianę danych na mocy niniejszej dyrektywy. Zadanie finansowane będzie z funduszu celowego CEPiK. Dziękuję. Tyle mamy przygotowane, jeśli chodzi o zakres stanowiska rządu.</u>
  93 + </div>
  94 + <div xml:id="div-15">
  95 + <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">No tak. Ale z czym się nie zgadzacie, skoro to nie jest skoordynowane? O co jest spór?</u>
  96 + </div>
  97 + <div xml:id="div-16">
  98 + <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">To nie jest kwestia zgadzania się lub niezgadzania. Choć dyrektywa wydaje się być dyrektywą wdrażającą przepisy, które mają regulować obrót cyfrowy poszczególnymi danymi dotyczącymi kierowców nierezydentów, to jest tam cały szereg różnych innych rzeczy, które są poza zakresem ministra cyfryzacji i pozostają w zakresie ministrów infrastruktury, sprawiedliwości czy spraw wewnętrznych. Po prostu potrzebujemy od nich wkładu. Prace cały czas trwają. Chciałem tutaj zwrócić uwagę, że największa legislacja, która się w tej chwili w ogóle dzieje w kraju i w Unii Europejskiej dotyczy spraw cyfrowych. To powoduje, że po prostu mamy ograniczone zasoby, żeby tak szybko móc przygotowywać dokładne stanowiska w tej materii. Dziękuję bardzo.</u>
  99 + </div>
  100 + <div xml:id="div-17">
  101 + <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Czyli w tej dyrektywie chodzi tak naprawdę…</u>
  102 + </div>
  103 + <div xml:id="div-18">
  104 + <u xml:id="u-18.0" who="#PodsekretarzstanuwKPRMPawelLewandowski">Jeszcze chciałem tutaj zwrócić uwagę, że na początku przyszłego tygodnia będziemy mieć prawdopodobnie finalną wersję projektu tego stanowiska.</u>
  105 + </div>
  106 + <div xml:id="div-19">
  107 + <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dobrze. Sprawozdawcą jest pan poseł Marcin Porzucek. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
  108 + </div>
  109 + <div xml:id="div-20">
  110 + <u xml:id="u-20.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Opinia w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Unii Europejskiej 2015/413. Geneza jest następująca. W październiku 2021 roku Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie raportu bezpieczeństwa ruchu drogowego do roku 2030 i wezwał Komisję do wykonania przeglądu dyrektywy, ponieważ obowiązujące ramy prawne nie zapewniały w odpowiednim stopniu możliwości prowadzenia dochodzeń w celu egzekwowania.</u>
  111 + <u xml:id="u-20.1" who="#PoselMarcinPorzucek">W mojej ocenie przedstawiony projekt idzie w dobrym kierunku. Natomiast mam nadzieję, że w toku dalszych prac uda się wypracować rozwiązania, które doprowadzą do harmonizacji i pewnej jednolitości stosowania tych przepisów we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Dotyczyć to będzie zarówno naszych kierowców w innych krajach, jak i cudzoziemców z Unii Europejskiej, którzy poruszają się po naszych drogach. Myślę, że nasz rząd doprowadzi do takich rozwiązań, aby było pewne bezpieczeństwo naszych kierowców. Bardzo dziękuję.</u>
  112 + </div>
  113 + <div xml:id="div-21">
  114 + <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, panie pośle, za to krótkie, ale konkretne sprawozdanie – obrazujące w prostych słowach o co chodzi. Dziękuję. Mnie się to przydało. Otwieram dyskusję. Szanowni państwo, kto chciałby zabrać głos?</u>
  115 + </div>
  116 + <div xml:id="div-22">
  117 + <u xml:id="u-22.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Po prostu nie chciałem, panie przewodniczący, powtarzać tych samych tez, które przedstawił pan minister.</u>
  118 + </div>
  119 + <div xml:id="div-23">
  120 + <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Mówiłem bez ironii – wyjaśniło mi to trochę.</u>
  121 + <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, skoro nie ma pytań i głosów w dyskusji, to proponuję następującą konkluzję. Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokumentu o sygnaturze COM (2023) 126 wersja ostateczna. Komisja postanowiła powrócić do tego dokumentu po otrzymaniu pełnego stanowiska rządu. Nie ma sprzeciwu do tej konkluzji? Nie ma.</u>
  122 + <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Przechodzimy do następnego punktu – sprawozdanie pana przewodniczącego Tułajewa na temat udziału w konferencji na temat Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa w Sztokholmie w dniach 2-3 marca 2023 r. Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
  123 + </div>
  124 + <div xml:id="div-24">
  125 + <u xml:id="u-24.0" who="#PoselSylwesterTulajew">Dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rzeczywiście w dniach 2-3 marca 2023 r. w Sztokholmie odbyła się międzyparlamentarna konferencja w sprawie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. W spotkaniu tym wzięli udział parlamentarzyści z państw członkowskich Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, ale również parlamentarzyści z krajów kandydujących do Unii Europejskiej. Parlament Polski był reprezentowany przez taką dość mocną grupę – myślę tutaj przede wszystkim o przewodniczących poszczególnych komisji. Był pan poseł Radosław Fogiel, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych. Był pan poseł Michał Jach, przewodniczący Komisji Obrony Narodowej. Również moja skromna osoba. Z ramienia Senatu był pan senator Bogdan Klich, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej oraz senator Rafał Ślusarz i zastępca przewodniczącego Komisji Obrony Narodowej. Nie ma żadnej wątpliwości, że tak naprawdę głównym i zasadniczym tematem wszelkich sesji, paneli rozmów, przede wszystkim rozmów kuluarowych, był oczywiście temat inwazji rosyjskiej na Ukrainę.</u>
  126 + <u xml:id="u-24.1" who="#PoselSylwesterTulajew">Dyskutowano również na inne tematy. Było kilka sesji i kilka zagadnień do omówienia. Oprócz rosyjskiej inwazji na Ukrainę i wspierania ukraińskich dążeń do członkostwa w Unii Europejskiej, tematyka konferencji koncentrowała się wokół wyzwań i możliwości związanych z kompasem strategicznym Unii Europejskiej, który wyznacza kierunki rozwoju europejskiej polityki obronnej. Dyskutowaliśmy także o priorytetach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. Przedmiotem debaty – tutaj była poświęcona specjalna sesja – była również Arktyka w aspektach geopolityki i bezpieczeństwa. Tak naprawdę pierwsza sesja była kluczową, najważniejszą, właśnie poświęconą pomocy dla walczącej z rosyjską agresją Ukrainy oraz wspieraniu ukraińskich dążeń do członkostwa w Unii Europejskiej. To – jeszcze raz to podkreślam – wiodące tematy konferencji w Sztokholmie.</u>
  127 + <u xml:id="u-24.2" who="#PoselSylwesterTulajew">Wśród licznie biorących udział w dyskusji gości zwracano uwagę na potępienie w najostrzejszych słowach rosyjską inwazję na Ukrainę i wzywano do natychmiastowego i bezwarunkowego wycofania sił rosyjskich całego terytorium Ukrainy, w tym z Krymu. Podkreślano determinację Unii Europejskiej w zapewnieniu Ukrainie potrzebnego jej sprzętu wojskowego i szkoleń, w tym bezprecedensowe wykorzystanie europejskiego instrumentu na rzecz pokoju oraz dwustronne działania państw członkowskich w celu obrony jej obywateli i odzyskania skutecznej kontroli nad całym terytorium w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. Podkreślano także konieczność przygotowania i zastosowania kolejnych sankcji do czasu wycofania się Rosji z całego terytorium Ukrainy. Wzywano do wyeliminowania wszelkich przypadków uchylania się od sankcji i przekazywania środków pieniężnych przez kraje trzecie.</u>
  128 + <u xml:id="u-24.3" who="#PoselSylwesterTulajew">Z zadowoleniem przyjęto decyzję o przyznaniu Ukrainie statusu kraju kandydującego. Przypomniano, że rozszerzenie jest jedną z najbardziej skutecznych strategii Unii Europejskiej, która tak naprawdę powoduje właśnie pokój, stabilność, bezpieczeństwo na kontynencie. Podkreślano – i to również się przejawiało w rozmowach – że przyszłość mieszkańców krajów Bałkanów Zachodnich, a także Ukrainy, Mołdawii i Gruzji leży w Unii Europejskiej.</u>
  129 + <u xml:id="u-24.4" who="#PoselSylwesterTulajew">Zwracam uwagę na czwartą sesję dotyczącą priorytetów wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, gdzie właśnie kluczowym panelistą był Stefano Sannino, sekretarz generalny Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. Sekretarz w trakcie swojego wystąpienia wskazał trzy główne obszary, na których Unia Europejska skupia swoje działania – cały czas temat wiodący, czyli wojna na Ukrainie, ale również Chińska Republika Ludowa oraz obszar Global South. Sekretarz generalny podkreślił, że wyzwania związane z cyberbezpieczeństwem są kluczowe w działaniach unijnych instytucji. Uważam to sformułowanie i podkreślenie właśnie kwestii cyberbezpieczeństwa za jedno z najważniejszych zagadnień i problemów, które z pewnością coraz częściej będą się pojawiać i będą coraz częściej omawiane przez polityków, różne gremia i organy Unii Europejskiej.</u>
  130 + <u xml:id="u-24.5" who="#PoselSylwesterTulajew">W trakcie dyskusji zwracaliśmy uwagę na wiele tematów dotyczących między innymi systemowego rozwiązania kwestii związanych z migracją do Unii Europejskiej, reformy struktury decyzyjnej Unii Europejskiej. Chodziło tutaj przede wszystkim o szybsze i bardziej efektywne reagowanie na bieżące wyzwania. Była dyskusja i te tematy dotyczące wyzwań energetycznych związanych z trwającą wojną na Ukrainie – czyli tutaj przede wszystkim dywersyfikacja dostaw surowców, embargo na rosyjską energię nuklearną. Z innych tematów – potrzeba uruchomienia dodatkowych funduszy na rzecz pomocy państwom z obszaru Global South, kwestia dotycząca porażki Rosji wojnie z Ukrainą. Demokratyczne wartości muszą zwyciężyć. Nie ma miejsca we współczesnym świecie na brutalne zło, jak ma to miejsce na Ukrainie. Raz jeszcze podkreślam, że temat właściwie pojawiał się niemalże w każdej wypowiedzi. Zagrożenia na płaszczyźnie cyberbezpieczeństwa – ten temat dla mnie niezwykle ważny. Szczególnie podkreślano właśnie kwestie cyberbezpieczeństwa i tych zagrożeń, szczególnie pochodzących z kierunku chińskiego. Z innych tematów – konieczność zwiększenia zainteresowania Unii Europejskiej na obszarze Afryki, a także suwerenność i integralność terytorialna poszczególnych państw.</u>
  131 + <u xml:id="u-24.6" who="#PoselSylwesterTulajew">Szczegółowe sprawozdanie zostało przedstawione i znajduje się w Kancelarii Sejmu.</u>
  132 + <u xml:id="u-24.7" who="#PoselSylwesterTulajew">Chciałbym bardzo serdecznie podziękować za to, że mogłem uczestniczyć w tych ważnych wydarzeniach, w tych ważnych dyskusjach. Panu przewodniczącemu za delegację, również wszystkim członkom delegacji już wymienionym. W sposób szczególny również chciałbym podziękować wszystkim pracownikom Kancelarii Sejmu z Biura Spraw Międzynarodowych, z naszej Komisji za niezwykle sprawny, dobrze przygotowany wyjazd, za bardzo dobrą organizację tego wyjazdu. Za to bardzo serdecznie dziękuję.</u>
  133 + </div>
  134 + <div xml:id="div-25">
  135 + <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie słyszę. Dziękuję, panie przewodniczący, za dobre reprezentowanie i za to sprawozdanie. To cieszy, że Ukraina cały czas jest tym priorytetem. To szczególnie dla nas, dla Polski, na pewno ważne.</u>
  136 + <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, kolejny punkt – sprawozdanie pani poseł Agnieszki Soin na temat udziału w spotkaniu Komisji Praw Kobiet i Równouprawnia (FEMM) w Brukseli w dniu 1 marca 2023 r. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
  137 + </div>
  138 + <div xml:id="div-26">
  139 + <u xml:id="u-26.0" who="#PoselAgnieszkaSoin">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Szanowna Komisjo, 1 marca 2023 r. z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia we współpracy z parlamentami narodowymi zorganizowała międzyparlamentarne posiedzenie na temat aspektów płci w ubóstwie energetycznym. Celem wydarzenia była wymiana poglądów z ekspertami i przedstawicielami parlamentów narodowych na temat eksplozji ubóstwa energetycznego, które szczególnie dotyka samotne matki i samotne starsze kobiety. Podczas tego międzyparlamentarnego posiedzenia zbadano sposoby i środki, za pomocą których kwestie równości płci można włączyć do polityk i inicjatyw na szczeblu unijnym, krajowym i lokalnym.</u>
  140 + <u xml:id="u-26.1" who="#PoselAgnieszkaSoin">Ubóstwo energetyczne wynika z trzech głównych czynników – wysokich cen energii, niskich dochodów i słabej charakterystyki energetycznej budynków. Od 2021 roku niedobór energii doprowadził do tego, że inflacja w strefie euro osiągnęła najwyższy w historii poziom. Pandemia COVID-19 i agresja Rosji na Ukrainę pogłębiły trudności gospodarcze i społeczne. Wśród osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji są matki samotne wychowujące dzieci oraz starsze, samotne kobiety, które częściej niż mężczyźni mają trudności z opłaceniem rachunków za energię. Wynika to z tego, że kobiety mają częściej niższe średnie dochody i częściej pracują w niepełnym wymiarze godzin lub w nisko opłacanych lub niepewnych formach zatrudnienia. Skutki pandemii, ceny energii, bezrobocie i recesja mają nieproporcjonalnie większy wpływ na kobiety ze względu na ich mniejszy udział w rynku pracy oraz istniejące różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn w wielu sektorach. Kryzys związany z kosztami utrzymania negatywnie wpływa na włączenie gospodarcze i społeczne kobiet, ich zdrowie, ryzyko przemocy domowej i ich podstawowe prawa. Przedstawiono również wytyczne i wnioski dotyczące uwzględnienia aspektu płci w transformacji energetycznej. Unia Europejska nie ma wspólnej definicji ubóstwa energetycznego.</u>
  141 + <u xml:id="u-26.2" who="#PoselAgnieszkaSoin">Pan wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego w swojej wypowiedzi zaznaczył, że Parlament jako prawodawca musi stawiać czoła nierównościom między płciami, dysponując odpowiednim budżetem. Zaznaczył, że jeśli chcemy więcej równości między mężczyznami a kobietami, musimy więcej działać na rzecz dodatkowych instrumentów, które będą pozwalały walczyć z nierównościami po to, by Unia Europejska nie mogła być oskarżana o to, że robi za mało i zbyt późno. Przypomniano, że we wrześniu 2022 roku opublikowano też raport na temat globalnego wpływu kryzysu ukraińskiego na dostęp do energii i bezpieczeństwa żywności. Z raportu wynika, że kobiety ponoszą największe koszty ubóstwa energetycznego oraz koszty ropy i gazu ze względu na wojnę na Ukrainie. Miało to bardzo szkodliwy wpływ na dobrostan kobiet. Kobiety ucierpiały szczególnie na skutek pandemii COVID-19 oraz inwazji Rosji na Ukrainę. Kobiety mają mały wpływ na kształtowanie i wdrażanie polityki – globalnie jest to nadal domena mężczyzn. Dyrektywa dotycząca równości i przejrzystości wynagrodzeń jest niewystarczająca. Ani minimalne gwarantowane wynagrodzenia ani kwestia równości wynagrodzeń nie wpłynęły pozytywnie na stan rzeczy. Sektor energii jest jednym z najsilniej dotkniętych przez nierówności płciowe sektorów. Ograniczenie w tym sektorze oznacza dla kobiet niższą jakość życia i mniejsze szanse społeczne.</u>
  142 + <u xml:id="u-26.3" who="#PoselAgnieszkaSoin">Następnie głos zabrała specjalistka w dziedzinie inżynierii cywilnej, mechanicznej i naftowej w Wyższym Instytucie Technicznym w Lizbonie. Oznajmiła, że na terenach wiejskich wykorzystuje się biomasę jako źródło energii do gotowania, a to naraża na kontakt z bardzo szkodliwymi spalinami, co z kolei oznacza choroby dróg oddechowych. W związku z tym potrzebujemy rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo, gdyż to zazwyczaj kobiety dotknięte są efektami ubóstwa. Musimy włączyć kobiety w procesy decyzyjne w zakresie polityki energetycznej, ponieważ kobiety są nieproporcjonalnie dotknięte tym problemem. Żeby przezwyciężyć problemy z brakiem równouprawnienia, trzeba rozwiązać kwestię ubóstwa energetycznego. Potencjalne rozwiązanie tego problemu polega na zbieraniu danych. Ubóstwo energetyczne to jest jeden z przejawów ubóstwa. Jest to naruszenie praw podstawowych człowieka, a to wszystko wynika z nieostrożności w prowadzeniu polityki energetycznej w Unii Europejskiej. Jest to polityka, która wymaga takiego podejścia, które nie będzie narażało naszego dobrobytu i zdrowia. Ten brak planowania, brak zdolności zarządzania po stronie Unii Europejskiej spowodował, że nie jesteśmy w stanie działać niezależnie od państw, w których rządzą systemy niedemokratyczne. Potrzebujemy zrównoważonego modelu energetycznego dla rodzin, dla firm, ale również niezależności energetycznej.</u>
  143 + <u xml:id="u-26.4" who="#PoselAgnieszkaSoin">Jako poseł, jako członek Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej podkreśliłam, że rząd polski, rząd Prawa i Sprawiedliwości, Zjednoczonej Prawicy w związku z kryzysem pandemii COVID-19 oraz agresją Rosji na Ukrainę wprowadził liczne tarcze ochronne, które pomagają kobietom i rodzinom w Polsce. Został wprowadzony między innymi dodatek do węgla, stabilizacja cen ciepła, działania osłonowe dla gazu ziemnego. Został wprowadzony cały system wsparcia, który służy również kobietom. W Polsce zostały wprowadzone takie programy jak równa płaca na takich samych równorzędnych stanowiskach pracy. Pozwala to wyeliminować problem gorszego wynagradzania kobiet niż mężczyzn.</u>
  144 + <u xml:id="u-26.5" who="#PoselAgnieszkaSoin">Rząd Polski wprowadził wiele rozwiązań, jak programy społeczne dla rodzin. Każda rodzina otrzymuje dodatek na każde dziecko. Rząd polski wprowadził również programy, które wspierają finansowo rodziny, których dzieci się uczą. Zostały wprowadzone programy finansowe, które wspomagają instytucje, które zajmują się dziećmi do trzeciego roku życia, a to pozwala kobietom szybciej powrócić na rynek pracy. Wprowadzone zostały rodzinne kapitały, świadczenia rodzinne oraz program dla samotnie gospodarujących seniorów, którzy mogą korzystać z prawa do dodatkowej emerytury. Wprowadzenie tych programów pozwala nam osiągnąć bardzo niski wskaźnik bezrobocia. Rząd polski konsekwentnie podejmuje działania prawne mające na celu łagodzenie skutków wzrostu cen energii.</u>
  145 + <u xml:id="u-26.6" who="#PoselAgnieszkaSoin">Szczegółowe sprawozdanie zostało złożone w Kancelarii Sejmu. Bardzo dziękuję.</u>
  146 + </div>
  147 + <div xml:id="div-27">
  148 + <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Dziękuję, pani poseł. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie słyszę.</u>
  149 + <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Pani poseł, jestem trochę zaskoczony i zaniepokojony. Słyszę, że samotne matki – pół żartem, pół serio to mówię – odczuwają skutki ubóstwa energetycznego, a o samotnych ojcach już ani słowa. Zastanawiam się, gdzie to równouprawnienie w tej Komisji FEMM? Rozumiem, że macie walczyć z dyskryminacją kobiet, ale dlaczego dyskryminujecie mężczyzn?</u>
  150 + </div>
  151 + <div xml:id="div-28">
  152 + <u xml:id="u-28.0" who="#PoselAgnieszkaSoin">Panie przewodniczący, z racji tego, że to był Międzynarodowy Dzień Kobiet, w tym przypadku skupiliśmy się głównie na kobietach, na problemach kobiet, które występują, czy mogą występować na terenie Unii Europejskiej. Ale również, panie przewodniczący, jak na samym końcu wspomniałam, rząd Prawa i Sprawiedliwości wprowadził programy, Polska raczej tych problemów nie ma. Kobiety tu nie mają takich problemów jak w innych krajach Unii Europejskiej.</u>
  153 + </div>
  154 + <div xml:id="div-29">
  155 + <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">To jest pocieszające.</u>
  156 + </div>
  157 + <div xml:id="div-30">
  158 + <u xml:id="u-30.0" who="#PoselAgnieszkaSoin">Panie przewodniczący, przedstawiciele innych krajów Unii Europejskiej przedstawiali właśnie takie problemy – kobiety traktowane są nierówno. Tutaj akurat ja, jako przedstawiciel strony polskiej, przedstawiłam, że my akurat zareagowaliśmy w ostatnich latach na te problemy poprzez różne programy, które zostały przed chwilą wymienione.</u>
  159 + </div>
  160 + <div xml:id="div-31">
  161 + <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Bardzo za to pani poseł dziękuję. Za to zaangażowanie i za to pokazanie, że w Polsce te sprawy traktuje się na tyle poważnie, że tego kłopotu w zasadzie w porównaniu do Zachodu nie ma.</u>
  162 + </div>
  163 + <div xml:id="div-32">
  164 + <u xml:id="u-32.0" who="#PoselAgnieszkaSoin">Oczywiście, panie przewodniczący, na koniec konferencji pani dyrektor, która podsumowała konferencję, rzeczywiście wspomniała, że rozwiązania, które zostały wprowadzone w Polsce, są dobrymi rozwiązaniami i z niektórych tych rozwiązań warto, żeby również przedstawiciele innych krajów korzystali – jak równa płaca na tych samych stanowiskach. Myślę, że to też jest duży sukces w naszej strony. Dobra reprezentacja. Inne kraje wyróżniły nasz kraj, że takie dobre rozwiązania zostały wprowadzone.</u>
  165 + </div>
  166 + <div xml:id="div-33">
  167 + <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Miło słyszeć. Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Nie. Dobrze. Bardzo pani dziękuję za reprezentowanie Komisji. Skuteczne, jak słyszę.</u>
  168 + <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">Szanowni państwo, to jest chyba ostatni punkt naszego dzisiejszego posiedzenia.</u>
  169 + <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyposelKacperPlazynski">W związku z tym zamykam posiedzenie Komisji. Do zobaczenia za godzinę.</u>
  170 + </div>
  171 + </body>
  172 + </text>
  173 + </TEI>
  174 +</teiCorpus>
... ...
2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00216-01/header.xml 0 → 100644
  1 +<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
  2 +<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00216-01">
  3 + <fileDesc>
  4 + <titleStmt>
  5 + <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 216/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 149/, Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 160/</title>
  6 + </titleStmt>
  7 + <publicationStmt>
  8 + <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
  9 + </publicationStmt>
  10 + <sourceDesc>
  11 + <bibl>
  12 + <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 216/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 149/, Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 160/</title>
  13 + <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
  14 + <note type="system">III RP</note>
  15 + <note type="house">Sejm</note>
  16 + <note type="termNo">9</note>
  17 + <note type="type">Komisja</note>
  18 + <note type="sessionNo" target="#SUE">216</note>
  19 + <note type="sessionNo" target="#GMZ">149</note>
  20 + <note type="sessionNo" target="#OSZ">160</note>
  21 + <note type="part">1</note>
  22 + <date>2023-04-20</date>
  23 + </bibl>
  24 + </sourceDesc>
  25 + </fileDesc>
  26 + <profileDesc>
  27 + <particDesc>
  28 + <person xml:id="EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek" role="speaker">
  29 + <persName>Ekspert Stowarzyszenia Polskich Rybaków Przybrzeżnych Grzegorz Hałubek</persName>
  30 + </person>
  31 + <person xml:id="PoselAnitaSowinska" role="speaker">
  32 + <persName>Poseł Anita Sowińska</persName>
  33 + </person>
  34 + <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
  35 + <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
  36 + </person>
  37 + <person xml:id="PoselGabrielaLenartowicz" role="speaker">
  38 + <persName>Poseł Gabriela Lenartowicz</persName>
  39 + </person>
  40 + <person xml:id="PoselMichalUrbaniak" role="speaker">
  41 + <persName>Poseł Michał Urbaniak</persName>
  42 + </person>
  43 + <person xml:id="PoselPrzemyslawKoperski" role="speaker">
  44 + <persName>Poseł Przemysław Koperski</persName>
  45 + </person>
  46 + <person xml:id="PoselUrszulaPaslawska" role="speaker">
  47 + <persName>Poseł Urszula Pasławska</persName>
  48 + </person>
  49 + <person xml:id="PoselUrszulaZielinska" role="speaker">
  50 + <persName>Poseł Urszula Zielińska</persName>
  51 + </person>
  52 + <person xml:id="PrzewodniczacyNSZZSolidarnoscPracownikowMorzaBaltyckiegoMichalNiedzwiecki" role="speaker">
  53 + <persName>Przewodniczący NSZZ „Solidarność” Pracowników Morza Bałtyckiego Michał Niedźwiecki</persName>
  54 + </person>
  55 + <person xml:id="PrzewodniczacyposelKacperPlazynski" role="speaker">
  56 + <persName>Przewodniczący poseł Kacper Płażyński</persName>
  57 + </person>
  58 + <person xml:id="SekretarzKomisjidoSprawUniiEuropejskiejAgataJackiewicz" role="speaker">
  59 + <persName>Sekretarz Komisji do Spraw Unii Europejskiej Agata Jackiewicz</persName>
  60 + </person>
  61 + <org xml:id="SUE" role="committee">
  62 + <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
  63 + </org>
  64 + <org xml:id="GMZ" role="committee">
  65 + <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
  66 + </org>
  67 + <org xml:id="OSZ" role="committee">
  68 + <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
  69 + </org>
  70 + </particDesc>
  71 + </profileDesc>
  72 +</teiHeader>
... ...