Fix swapped names and surnames in Sejm 1965-1969

Michał Rudolf
1 parent d7655b0a
Showing 16 changed files with 297 additions and 297 deletions
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00003-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00003-01/text_structure.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00004-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00004-01/text_structure.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00010-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00010-01/text_structure.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00011-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00011-01/text_structure.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00016-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00016-01/text_structure.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00017-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00017-01/text_structure.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00018-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00018-01/text_structure.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00023-01/header.xml
1965-1969/sejm/posiedzenia/pp/196569-sjm-ppxxx-00023-01/text_structure.xml
@@ -128,11 +128,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Rapacki_(polityk)</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiPolskiejZjednoczonejPartiiRobotniczej" />
         </person>
-        <person xml:id="RudczykMaksym" role="regular">
+        <person xml:id="MaksymRudczyk" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Rudczyk</forename>
-            <surname>Maksym</surname>
+            <forename>Maksym</forename>
+            <surname>Rudczyk</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Maksym_Rudczyk</idno>
@@ -795,37 +795,37 @@
           <u xml:id="u-35.0" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję. Głos ma poseł Maksym Rudczyk.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-36">
-          <u xml:id="u-36.0" who="#RudczykMaksym">Wysoki Sejmie! Zabierając głos w dyskusji jako wieloletni spółdzielca, pragnę jeszcze raz podkreślić doniosłość wydarzenia, jakim było wprowadzenie w roku 1962 zaopatrzenia emerytalnego dla spółdzielców. Ustawa o rentach rozwiązała bowiem najtrudniejszy problem społeczny, jakim jest zapewnienie wysłużonym członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych spokojnej starości. Ustawa ta bardzo korzystnie wpłynęła na rozwój gospodarczy i społeczny zespołowych gospodarstw. Wytworzyła ona u członków poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji, związała ich na trwałe ze spółdzielniami. Mówił o tym szeroko tow. poseł Bodalski.</u>
-          <u xml:id="u-36.1" who="#RudczykMaksym">Ustawa z 1962 r. rozwiązała jednak problem zaopatrzenia emerytalnego w zespołowych gospodarstwach wysoko zorganizowanych. Duże znaczenie dokonywanej nowelizacji ustawy polega na tym, że obecnie mają być objęci pełnym zaopatrzeniem emerytalnym również członkowie spółdzielni produkcyjnych, prowadzący zespołowo tylko produkcję roślinną. Hodowla w tych spółdzielniach pozostaje we władaniu członków — na działce przyzagrodowej. A więc mamy zabezpieczyć starość i niezdolność do pracy chłopom — że się tak wyrażę — półspółdzielcom, pół jeszcze indywidualnym. Akt ten ma więc duże znaczenie dla dalszego rozwoju ruchu spółdzielczości produkcyjnej.</u>
-          <u xml:id="u-36.2" who="#RudczykMaksym">Pytanie, co będzie ze mną na starość, kiedy nie będę mógł pracować — jest przecież stale aktualnym tematem rozmyślań i rozmów wszystkich chłopów i działaczy chłopskich. Z bojaźni przed złym losem na starość rodzi się niechęć do przekazywania gospodarstwa dorastającym dzieciom.</u>
-          <u xml:id="u-36.3" who="#RudczykMaksym">Tereny województwa białostockiego należały przed wojną do szczególnie zaniedbanych gospodarcze i społecznie. Słabe uprzemysłowienie nie pozwalało na odpływ ludności wiejskiej do przemysłu. Powodowało to rozdrabnianie i tak już małych i karłowatych gospodarstw chłopskich, które nie mogły zaspokoić najniezbędniejszych potrzeb ich właścicieli i bardzo licznych rodzin. Trzeba tu dodać wyjątkowo niski poziom rozwoju społecznego i wiedzy rolniczej — i co za tym idzie — niskie plony, które nie wyżywiały chłopów. Szukali więc chłopi białostoccy zarobków na obcej ziemi, byli wyzyskiwani i poniewierani.</u>
-          <u xml:id="u-36.4" who="#RudczykMaksym">Los ludzi starych nie był i jeszcze obecnie nie jest wszędzie do pozazdroszczenia. Znana to bowiem prawda, że tam, gdzie jest niska produkcja i niedostatek chleba dla ludzi w pełni sił i dla ich dzieci, tam idzie ostra walka o dożywocie dla starych ludzi. Starzy, niezdolni do pracy, są bowiem ciężarem dla rodziny chłopskiej.</u>
-          <u xml:id="u-36.5" who="#RudczykMaksym">Władza ludowa stworzyła dla wsi białostockiej nowe perspektywy. W okresie dwudziestolecia zaszły ogromne przemiany społeczno-gospodarcze. Ale wielowiekowych zaniedbań nie da się w krótkim czasie odrobić. Na to są potrzebne nie tylko środki, lecz także szybsze dojrzewanie ludzi do nowych stosunków produkcyjnych.</u>
-          <u xml:id="u-36.6" who="#RudczykMaksym">Członkowie spółdzielni produkcyjnych województwa białostockiego Zdają sobie z tego sprawę, że mają bardzo dużo do zrobienia, chcąc pokonać poprzednie zaniedbania i wejść równocześnie na drogę wszechstronnego postępu w rolnictwie.</u>
-          <u xml:id="u-36.7" who="#RudczykMaksym">Wysoki Sejmie! Chciałbym — pokazać, w jaki sposób spółdzielnie produkcyjne w Białostockiem rozpoczęły wielką ofensywę unowocześnienia swoich gospodarstw i poprawy warunków bytowych i socjalnych zrzeszonych w nich rodzin.</u>
-          <u xml:id="u-36.8" who="#RudczykMaksym">Spółdzielni mamy obecnie 16. Zrzeszają one 251 rodzin gospodarujących na 3.300 ha, w tym użytków rolnych tylko 2.495 ha. Wszystkie gospodarstwa, z wyjątkiem jednej spółdzielni, prowadzą zespołową hodowlę bydła, trzody chlewnej, owiec i drobiu.</u>
-          <u xml:id="u-36.9" who="#RudczykMaksym">Mamy opracowany dla wszystkich gospodarstw wieloletni plan rozwoju produkcji roślinnej i hodowlanej oraz piany rozwoju socjalno-kulturalnego. Dopilnowanie ich wykonania, zwłaszcza na odcinku produkcji zbożowo-paszowej i hodowlanej sprawi, że już wkrótce spółdzielnie województwa białostockiego osiągną wysoką produkcyjność. Liczymy na zwiększenie obsady bydła do 62 sztuk na 100 ha. Specjalizujemy się w hodowli trzody chlewnej. Poza ilościowym podniesieniem obsady bydła i trzody chlewnej — program nasz zakłada wymianę stad podstawowych w celu podniesienia rentowności produkcji zwierzęcej — szczególnie produkcji mięsa i mleka.</u>
-          <u xml:id="u-36.10" who="#RudczykMaksym">Podnosząc stale rolę samorządu w spółdzielniach — dążymy równocześnie do sprężystej organizacji i kierownictwa produkcją oraz do podniesienia kwalifikacji fachowych członków spółdzielni. Muszę podkreślić, że dokonuje się to równocześnie z przejmowaniem znacznych obszarów Państwowego Funduszu Ziemi i wyeksploatowanych gruntów chłopskich.</u>
-          <u xml:id="u-36.11" who="#RudczykMaksym">W bieżącym roku spółdzielnie województwa białostockiego zwiększyły swój areał, przejmując 273 ha z Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
-          <u xml:id="u-36.12" who="#RudczykMaksym">Przejęcie dalszych gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi o obszarze 405 ha jest w toku załatwiania formalnego, a spółdzielnie już je częściowo zagospodarowują. Łącznie zwiększą więc spółdzielnie swój areał w bieżącym roku o prawie 700 ha. Na każdą rodzinę przypadnie dodatkowo do zagospodarowania prawie 3 ha. Większa część gruntów spółdzielczych — to klasa V i VI. Istnieje więc mniejsza możliwość zwiększenia produkcji pól. Nastawiamy się na zwiększenie areału kontraktacji upraw ziemniaka i łubinu jako roślin najbardziej udających się na naszych glebach.</u>
-          <u xml:id="u-36.13" who="#RudczykMaksym">Lecz nie tylko na tym polega gospodarcze rozbudzenie spółdzielni. Począwszy od roku 1964, spółdzielcy i działacze naszego związku przy pomocy władz, a przede wszystkim nadkładem własnej pracy, rozpoczęli wielką akcję zagospodarowywania stojących pustką i niszczejących budynków po dawnych spółdzielniach; budynków — często oddalonych od baz spółdzielczych o kilka, a nawet kilkanaście kilometrów.</u>
-          <u xml:id="u-36.14" who="#RudczykMaksym">Dotychczas spółdzielnie przejęły 13 ośrodków z 23 budynkami. W toku załatwienia jest przejęcie dalszych trzech ośrodków z 6 budynkami. Razem więc — 16 ośrodków z 29 budynkami o łącznej kubaturze prawie 28 tys. metrów kwadratowych. Wartość rzeczywista tych budynków wynosi około 18 mln zł. Wartość ta znacznie wzrośnie po dokonanych remontach i adaptacjach.</u>
-          <u xml:id="u-36.15" who="#RudczykMaksym">Do jakich celów potrzebne są spółdzielcom te ośrodki, z których remontami, przygotowaniem do produkcji i jej uruchomieniem jest nieprawdopodobnie wiele kłopotów, wymaga to wysiłków, zabiegów i osobistej pracy fizycznej działaczy spółdzielczych i związkowych?</u>
-          <u xml:id="u-36.16" who="#RudczykMaksym">Otóż, spółdzielnie białostockie chcą w krótkim czasie osiągnąć wysoką produkcję towarową mięsa, nastawiły się na chów drobiu — kurcząt i kaczek typu brojler. Dzieje się to głównie w adaptowanych budynkach.</u>
-          <u xml:id="u-36.17" who="#RudczykMaksym">Nie tak łatwo było początkowo przekonać spółdzielców do przemysłowej produkcji drobiu. Pierwsze dobre wyniki tuczu oraz wyniki finansowe spółdzielni Krzywiec i Zubry — jeszcze na początku roku 1964 zachęciły dalsze spółdzielnie do podjęcia tej produkcji.</u>
-          <u xml:id="u-36.18" who="#RudczykMaksym">I dla tych celów przejęto i przejmuje się dalej stojące nieprodukcyjnie i ziejące pustką obiekty. Adaptację budynków rozpoczęto na szerszą skalę w IV kwartale 1964 r. Dotychczasowy dorobek jest już bardzo znaczny.</u>
-          <u xml:id="u-36.19" who="#RudczykMaksym">Plan produkcji na rok bieżący przewiduje wychów 480 tys. szt. brojlerów. Z tej liczby do końca września wyprodukowano już 386 tys. szt.</u>
-          <u xml:id="u-36.20" who="#RudczykMaksym">Mówił tu towarzysz poseł Bodalski, że przeciętnie w kraju na jedną rodzinę spółdzielczą przypada 250 szt. brojlerów. U nas wypada prawie 2 tys. szt. na jedną rodzinę, a licząc przeciętnie po 1,40 kg na sztukę — to każda rodzina spółdzielcza w białostockiem daje produkcję mięsa na rynek około 2.800 kg rocznie. Całość, czyli 672 tys. kg wyprodukowanego mięsa drobiowego daje produkcję wartości 17,5 mln zł.</u>
-          <u xml:id="u-36.21" who="#RudczykMaksym">Lecz to jest tylko jedna strona — ekonomiczna. Druga — jest daleko cenniejsza z gospodarczego i społecznego punktu widzenia. Jeśli chciałoby się wybudować 29 budynków — to kosztowałoby to co najmniej 20 mln zł, nie mówiąc o zużyciu potrzebnych materiałów budowlanych.</u>
-          <u xml:id="u-36.22" who="#RudczykMaksym">Koszt adaptacji martwych dotychczas obiektów wyniósł około 2 mln zł. Każda więc ulokowana złotówka dała w tym samym jeszcze roku produkcję wartości 10 złotych.</u>
-          <u xml:id="u-36.23" who="#RudczykMaksym">Spółdzielnie — dla uruchomienia produkcji i stałej jej obsługi — musiały przygotować ludzi. Znalazły ich wśród chłopów i chłopek indywidualnych, mieszkających w pobliżu ośrodków.</u>
-          <u xml:id="u-36.24" who="#RudczykMaksym">Członkowie spółdzielni doszli do porozumienia z chłopskimi rodzinami, a głównie z młodzieżą. 64 osoby — w tym 48 kobiet i dziewcząt w wieku od 18 lat uczęszczało na kurs i przystąpiło do egzaminu. Ubiegało się o to znacznie więcej chłopek i chłopów. Dla wsi białostockiej — taki wyjazd na kurs dziewczyny czy żony, a nierzadko matki — to duży przełom w dotychczasowej atmosferze i stosunkach. Wyjechały przecież, aby pracować w spółdzielni produkcyjnej. To także nowe zjawisko. To każę spojrzeć chłopom i chłopkom białostockim innymi oczami na gospodarkę społeczną i na nowoczesną produkcję.</u>
-          <u xml:id="u-36.25" who="#RudczykMaksym">Nie jest chyba przypadkiem, że spośród chłopów, sąsiadujących z ośrodkami zagospodarowanymi przez spółdzielnie, wpływają podania o przyjęcie ich na członków. Do baz produkcyjnych zaglądają młodzi, aby zobaczyć, jak to taka produkcja brojlerów odbywa się. Młodzi interesują się możliwością założenia spółdzielni.</u>
-          <u xml:id="u-36.26" who="#RudczykMaksym">Dla ruchu spółdzielczości produkcyjnej w naszym województwie — to także wielkie osiągnięcie społeczne.</u>
-          <u xml:id="u-36.27" who="#RudczykMaksym">Już nie 16 punktów spółdzielczych istnieje, bo faktycznie jest ich 45; wokół ośrodków gromadzą się nowi ludzie — w przyszłości spółdzielcy.</u>
-          <u xml:id="u-36.28" who="#RudczykMaksym">Muszę tu jeszcze dodać, że dochód wypracowany na chowie drobiu idzie tylko w niewielkim procencie do kieszeni spółdzielców. Spółdzielcy z tego dochodu większą część świadomie odkładają na dalsze inwestycje — na rozwój hodowli bydła, modernizację baz spółdzielczych, na zagospodarowanie przejmowanych gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
-          <u xml:id="u-36.29" who="#RudczykMaksym">Wysoki Sejmie! Pozwoliłem sobie na nakreślenie niektórych kierunków działalności spółdzielców białostockich, spółdzielców, którzy wypracowują nowe wartości w gospodarce rolnej naszego kraju i niepodzielny społeczny majątek. Uważam, że ustawa, rozszerzająca dotychczasowy zakres świadczeń emerytalnych dla członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych również na spółdzielnie niżej zespołowo zorganizowane, będzie zachętą dla chłopów do przystąpienia do naszego ruchu spółdzielczego.</u>
-          <u xml:id="u-36.30" who="#RudczykMaksym">Jako poseł ziemi białostockiej szczególnie popieram ten projekt. Wnoszę w imieniu Klubu Poselskiego PZPR o jego uchwalenie. Uważam, że rozbudowa spółdzielni produkcyjnych — zwłaszcza spółdzielni niższego typu — mogących dać chłopom dochody, a na starość wysłużoną rentę — może przyczynić się w województwie białostockim do szybszego pokonania trudności związanych z dalszą przebudową gospodarki rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-36.0" who="#MaksymRudczyk">Wysoki Sejmie! Zabierając głos w dyskusji jako wieloletni spółdzielca, pragnę jeszcze raz podkreślić doniosłość wydarzenia, jakim było wprowadzenie w roku 1962 zaopatrzenia emerytalnego dla spółdzielców. Ustawa o rentach rozwiązała bowiem najtrudniejszy problem społeczny, jakim jest zapewnienie wysłużonym członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych spokojnej starości. Ustawa ta bardzo korzystnie wpłynęła na rozwój gospodarczy i społeczny zespołowych gospodarstw. Wytworzyła ona u członków poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji, związała ich na trwałe ze spółdzielniami. Mówił o tym szeroko tow. poseł Bodalski.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#MaksymRudczyk">Ustawa z 1962 r. rozwiązała jednak problem zaopatrzenia emerytalnego w zespołowych gospodarstwach wysoko zorganizowanych. Duże znaczenie dokonywanej nowelizacji ustawy polega na tym, że obecnie mają być objęci pełnym zaopatrzeniem emerytalnym również członkowie spółdzielni produkcyjnych, prowadzący zespołowo tylko produkcję roślinną. Hodowla w tych spółdzielniach pozostaje we władaniu członków — na działce przyzagrodowej. A więc mamy zabezpieczyć starość i niezdolność do pracy chłopom — że się tak wyrażę — półspółdzielcom, pół jeszcze indywidualnym. Akt ten ma więc duże znaczenie dla dalszego rozwoju ruchu spółdzielczości produkcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#MaksymRudczyk">Pytanie, co będzie ze mną na starość, kiedy nie będę mógł pracować — jest przecież stale aktualnym tematem rozmyślań i rozmów wszystkich chłopów i działaczy chłopskich. Z bojaźni przed złym losem na starość rodzi się niechęć do przekazywania gospodarstwa dorastającym dzieciom.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#MaksymRudczyk">Tereny województwa białostockiego należały przed wojną do szczególnie zaniedbanych gospodarcze i społecznie. Słabe uprzemysłowienie nie pozwalało na odpływ ludności wiejskiej do przemysłu. Powodowało to rozdrabnianie i tak już małych i karłowatych gospodarstw chłopskich, które nie mogły zaspokoić najniezbędniejszych potrzeb ich właścicieli i bardzo licznych rodzin. Trzeba tu dodać wyjątkowo niski poziom rozwoju społecznego i wiedzy rolniczej — i co za tym idzie — niskie plony, które nie wyżywiały chłopów. Szukali więc chłopi białostoccy zarobków na obcej ziemi, byli wyzyskiwani i poniewierani.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#MaksymRudczyk">Los ludzi starych nie był i jeszcze obecnie nie jest wszędzie do pozazdroszczenia. Znana to bowiem prawda, że tam, gdzie jest niska produkcja i niedostatek chleba dla ludzi w pełni sił i dla ich dzieci, tam idzie ostra walka o dożywocie dla starych ludzi. Starzy, niezdolni do pracy, są bowiem ciężarem dla rodziny chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-36.5" who="#MaksymRudczyk">Władza ludowa stworzyła dla wsi białostockiej nowe perspektywy. W okresie dwudziestolecia zaszły ogromne przemiany społeczno-gospodarcze. Ale wielowiekowych zaniedbań nie da się w krótkim czasie odrobić. Na to są potrzebne nie tylko środki, lecz także szybsze dojrzewanie ludzi do nowych stosunków produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-36.6" who="#MaksymRudczyk">Członkowie spółdzielni produkcyjnych województwa białostockiego Zdają sobie z tego sprawę, że mają bardzo dużo do zrobienia, chcąc pokonać poprzednie zaniedbania i wejść równocześnie na drogę wszechstronnego postępu w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-36.7" who="#MaksymRudczyk">Wysoki Sejmie! Chciałbym — pokazać, w jaki sposób spółdzielnie produkcyjne w Białostockiem rozpoczęły wielką ofensywę unowocześnienia swoich gospodarstw i poprawy warunków bytowych i socjalnych zrzeszonych w nich rodzin.</u>
+          <u xml:id="u-36.8" who="#MaksymRudczyk">Spółdzielni mamy obecnie 16. Zrzeszają one 251 rodzin gospodarujących na 3.300 ha, w tym użytków rolnych tylko 2.495 ha. Wszystkie gospodarstwa, z wyjątkiem jednej spółdzielni, prowadzą zespołową hodowlę bydła, trzody chlewnej, owiec i drobiu.</u>
+          <u xml:id="u-36.9" who="#MaksymRudczyk">Mamy opracowany dla wszystkich gospodarstw wieloletni plan rozwoju produkcji roślinnej i hodowlanej oraz piany rozwoju socjalno-kulturalnego. Dopilnowanie ich wykonania, zwłaszcza na odcinku produkcji zbożowo-paszowej i hodowlanej sprawi, że już wkrótce spółdzielnie województwa białostockiego osiągną wysoką produkcyjność. Liczymy na zwiększenie obsady bydła do 62 sztuk na 100 ha. Specjalizujemy się w hodowli trzody chlewnej. Poza ilościowym podniesieniem obsady bydła i trzody chlewnej — program nasz zakłada wymianę stad podstawowych w celu podniesienia rentowności produkcji zwierzęcej — szczególnie produkcji mięsa i mleka.</u>
+          <u xml:id="u-36.10" who="#MaksymRudczyk">Podnosząc stale rolę samorządu w spółdzielniach — dążymy równocześnie do sprężystej organizacji i kierownictwa produkcją oraz do podniesienia kwalifikacji fachowych członków spółdzielni. Muszę podkreślić, że dokonuje się to równocześnie z przejmowaniem znacznych obszarów Państwowego Funduszu Ziemi i wyeksploatowanych gruntów chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-36.11" who="#MaksymRudczyk">W bieżącym roku spółdzielnie województwa białostockiego zwiększyły swój areał, przejmując 273 ha z Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
+          <u xml:id="u-36.12" who="#MaksymRudczyk">Przejęcie dalszych gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi o obszarze 405 ha jest w toku załatwiania formalnego, a spółdzielnie już je częściowo zagospodarowują. Łącznie zwiększą więc spółdzielnie swój areał w bieżącym roku o prawie 700 ha. Na każdą rodzinę przypadnie dodatkowo do zagospodarowania prawie 3 ha. Większa część gruntów spółdzielczych — to klasa V i VI. Istnieje więc mniejsza możliwość zwiększenia produkcji pól. Nastawiamy się na zwiększenie areału kontraktacji upraw ziemniaka i łubinu jako roślin najbardziej udających się na naszych glebach.</u>
+          <u xml:id="u-36.13" who="#MaksymRudczyk">Lecz nie tylko na tym polega gospodarcze rozbudzenie spółdzielni. Począwszy od roku 1964, spółdzielcy i działacze naszego związku przy pomocy władz, a przede wszystkim nadkładem własnej pracy, rozpoczęli wielką akcję zagospodarowywania stojących pustką i niszczejących budynków po dawnych spółdzielniach; budynków — często oddalonych od baz spółdzielczych o kilka, a nawet kilkanaście kilometrów.</u>
+          <u xml:id="u-36.14" who="#MaksymRudczyk">Dotychczas spółdzielnie przejęły 13 ośrodków z 23 budynkami. W toku załatwienia jest przejęcie dalszych trzech ośrodków z 6 budynkami. Razem więc — 16 ośrodków z 29 budynkami o łącznej kubaturze prawie 28 tys. metrów kwadratowych. Wartość rzeczywista tych budynków wynosi około 18 mln zł. Wartość ta znacznie wzrośnie po dokonanych remontach i adaptacjach.</u>
+          <u xml:id="u-36.15" who="#MaksymRudczyk">Do jakich celów potrzebne są spółdzielcom te ośrodki, z których remontami, przygotowaniem do produkcji i jej uruchomieniem jest nieprawdopodobnie wiele kłopotów, wymaga to wysiłków, zabiegów i osobistej pracy fizycznej działaczy spółdzielczych i związkowych?</u>
+          <u xml:id="u-36.16" who="#MaksymRudczyk">Otóż, spółdzielnie białostockie chcą w krótkim czasie osiągnąć wysoką produkcję towarową mięsa, nastawiły się na chów drobiu — kurcząt i kaczek typu brojler. Dzieje się to głównie w adaptowanych budynkach.</u>
+          <u xml:id="u-36.17" who="#MaksymRudczyk">Nie tak łatwo było początkowo przekonać spółdzielców do przemysłowej produkcji drobiu. Pierwsze dobre wyniki tuczu oraz wyniki finansowe spółdzielni Krzywiec i Zubry — jeszcze na początku roku 1964 zachęciły dalsze spółdzielnie do podjęcia tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-36.18" who="#MaksymRudczyk">I dla tych celów przejęto i przejmuje się dalej stojące nieprodukcyjnie i ziejące pustką obiekty. Adaptację budynków rozpoczęto na szerszą skalę w IV kwartale 1964 r. Dotychczasowy dorobek jest już bardzo znaczny.</u>
+          <u xml:id="u-36.19" who="#MaksymRudczyk">Plan produkcji na rok bieżący przewiduje wychów 480 tys. szt. brojlerów. Z tej liczby do końca września wyprodukowano już 386 tys. szt.</u>
+          <u xml:id="u-36.20" who="#MaksymRudczyk">Mówił tu towarzysz poseł Bodalski, że przeciętnie w kraju na jedną rodzinę spółdzielczą przypada 250 szt. brojlerów. U nas wypada prawie 2 tys. szt. na jedną rodzinę, a licząc przeciętnie po 1,40 kg na sztukę — to każda rodzina spółdzielcza w białostockiem daje produkcję mięsa na rynek około 2.800 kg rocznie. Całość, czyli 672 tys. kg wyprodukowanego mięsa drobiowego daje produkcję wartości 17,5 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-36.21" who="#MaksymRudczyk">Lecz to jest tylko jedna strona — ekonomiczna. Druga — jest daleko cenniejsza z gospodarczego i społecznego punktu widzenia. Jeśli chciałoby się wybudować 29 budynków — to kosztowałoby to co najmniej 20 mln zł, nie mówiąc o zużyciu potrzebnych materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-36.22" who="#MaksymRudczyk">Koszt adaptacji martwych dotychczas obiektów wyniósł około 2 mln zł. Każda więc ulokowana złotówka dała w tym samym jeszcze roku produkcję wartości 10 złotych.</u>
+          <u xml:id="u-36.23" who="#MaksymRudczyk">Spółdzielnie — dla uruchomienia produkcji i stałej jej obsługi — musiały przygotować ludzi. Znalazły ich wśród chłopów i chłopek indywidualnych, mieszkających w pobliżu ośrodków.</u>
+          <u xml:id="u-36.24" who="#MaksymRudczyk">Członkowie spółdzielni doszli do porozumienia z chłopskimi rodzinami, a głównie z młodzieżą. 64 osoby — w tym 48 kobiet i dziewcząt w wieku od 18 lat uczęszczało na kurs i przystąpiło do egzaminu. Ubiegało się o to znacznie więcej chłopek i chłopów. Dla wsi białostockiej — taki wyjazd na kurs dziewczyny czy żony, a nierzadko matki — to duży przełom w dotychczasowej atmosferze i stosunkach. Wyjechały przecież, aby pracować w spółdzielni produkcyjnej. To także nowe zjawisko. To każę spojrzeć chłopom i chłopkom białostockim innymi oczami na gospodarkę społeczną i na nowoczesną produkcję.</u>
+          <u xml:id="u-36.25" who="#MaksymRudczyk">Nie jest chyba przypadkiem, że spośród chłopów, sąsiadujących z ośrodkami zagospodarowanymi przez spółdzielnie, wpływają podania o przyjęcie ich na członków. Do baz produkcyjnych zaglądają młodzi, aby zobaczyć, jak to taka produkcja brojlerów odbywa się. Młodzi interesują się możliwością założenia spółdzielni.</u>
+          <u xml:id="u-36.26" who="#MaksymRudczyk">Dla ruchu spółdzielczości produkcyjnej w naszym województwie — to także wielkie osiągnięcie społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-36.27" who="#MaksymRudczyk">Już nie 16 punktów spółdzielczych istnieje, bo faktycznie jest ich 45; wokół ośrodków gromadzą się nowi ludzie — w przyszłości spółdzielcy.</u>
+          <u xml:id="u-36.28" who="#MaksymRudczyk">Muszę tu jeszcze dodać, że dochód wypracowany na chowie drobiu idzie tylko w niewielkim procencie do kieszeni spółdzielców. Spółdzielcy z tego dochodu większą część świadomie odkładają na dalsze inwestycje — na rozwój hodowli bydła, modernizację baz spółdzielczych, na zagospodarowanie przejmowanych gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
+          <u xml:id="u-36.29" who="#MaksymRudczyk">Wysoki Sejmie! Pozwoliłem sobie na nakreślenie niektórych kierunków działalności spółdzielców białostockich, spółdzielców, którzy wypracowują nowe wartości w gospodarce rolnej naszego kraju i niepodzielny społeczny majątek. Uważam, że ustawa, rozszerzająca dotychczasowy zakres świadczeń emerytalnych dla członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych również na spółdzielnie niżej zespołowo zorganizowane, będzie zachętą dla chłopów do przystąpienia do naszego ruchu spółdzielczego.</u>
+          <u xml:id="u-36.30" who="#MaksymRudczyk">Jako poseł ziemi białostockiej szczególnie popieram ten projekt. Wnoszę w imieniu Klubu Poselskiego PZPR o jego uchwalenie. Uważam, że rozbudowa spółdzielni produkcyjnych — zwłaszcza spółdzielni niższego typu — mogących dać chłopom dochody, a na starość wysłużoną rentę — może przyczynić się w województwie białostockim do szybszego pokonania trudności związanych z dalszą przebudową gospodarki rolnej.</u>
           <u xml:id="u-36.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-37">
@@ -65,11 +65,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Zdzis%C5%82aw_Balicki</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiPolskiejZjednoczonejPartiiRobotniczej" />
         </person>
-        <person xml:id="BarańskaKsawera" role="regular">
+        <person xml:id="KsaweraBarańska" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Barańska</forename>
-            <surname>Ksawera</surname>
+            <forename>Ksawera</forename>
+            <surname>Barańska</surname>
           </persName>
           <sex value="F" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Ksawera_Bara%C5%84ska</idno>
@@ -292,11 +292,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Krauss</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiPolskiejZjednoczonejPartiiRobotniczej" />
         </person>
-        <person xml:id="KsiążkiewiczAdolf" role="regular">
+        <person xml:id="AdolfKsiążkiewicz" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Książkiewicz</forename>
-            <surname>Adolf</surname>
+            <forename>Adolf</forename>
+            <surname>Książkiewicz</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Adolf_Ksi%C4%85%C5%BCkiewicz</idno>
@@ -856,31 +856,31 @@
           <u xml:id="u-41.0" who="#Marszałek">Jako ostatni w dzisiejszej debacie przemawiać będzie poseł Adolf Książkiewicz.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-42">
-          <u xml:id="u-42.0" who="#KsiążkiewiczAdolf">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Przedstawiony Wysokiej Izbie plan i budżet na rok 1966 daje gospodarską wycenę naszych możliwości i potrzeb dla zaspokojenia stale wzrastającego spożycia społeczeństwa i prawidłowego rozwoju naszej gospodarki narodowej.</u>
-          <u xml:id="u-42.1" who="#KsiążkiewiczAdolf">Aktualne możliwości surowcowo-materiałowe oraz wymagania obecnego etapu rozwoju zmuszają nasz przemysł do przechodzenia na produkty bardziej uszlachetnione, o lepszych parametrach użyteczno-technicznych, wysokiej estetyce i długotrwałej żywotności.</u>
-          <u xml:id="u-42.2" who="#KsiążkiewiczAdolf">Stopniowa realizacja uchwał IV Plenum naszej partii stwarza i pogłębia dobry klimat wśród załóg fabrycznych do podnoszenia jakości i nowoczesności wyrobów. Propozycje zakładów zawarte w programach poprawy jakości i nowoczesności produkcji, a zwłaszcza w tej części, które nie wymagają dodatkowych nakładów inwestycyjnych, stanowią dobre kierunki rozwojowe dla naszego przemysłu.</u>
-          <u xml:id="u-42.3" who="#KsiążkiewiczAdolf">Zasada alternatywnego opracowywania planów zakładowych uelastyczniła możliwości wytwórcze zakładów i zmusiła do stosowania w szerokim zakresie rachunku ekonomicznego. Nowe zasady planowania pozwalają realniej ocenić efekty produkcji i preferują wprowadzanie nowocześniejszych sposobów wytwarzania.</u>
-          <u xml:id="u-42.4" who="#KsiążkiewiczAdolf">Prowadzona w szerokim zakresie dyskusja wśród kadry inżynieryjno-technicznej w ramach przygotowania do V Kongresu Techniki ujawniła wiele ciekawych inicjatyw produkcyjnych.</u>
-          <u xml:id="u-42.5" who="#KsiążkiewiczAdolf">Zgłoszone zostały propozycje bliższego powiązania placówek naukowo-badawczych z przemysłem, o czym już dzisiaj słyszeliśmy. Dotyczy to realniejszych metod i badań w skali półtechnicznej wprowadzanych technologii. Przebadano wiele parametrów w stosowanych technologiach i rozwiązaniach konstrukcyjnych, wyciągnięto wiele wniosków i usprawnień. Opracowano wiele nowych prototypów. Wysunięto propozycje rozszerzenia produkcji przyrządów i podzespołów automatyki, pozwalających w szerszym zakresie na automatyzację i samoczynną regulację procesów technologicznych, zwłaszcza w przemyśle chemicznym.</u>
-          <u xml:id="u-42.6" who="#KsiążkiewiczAdolf">Aby prawidłowo wykorzystać ten dobry początek w zakresie poprawy jakości i nowoczesności wytwarzania, należy zadbać o dobrą jakość wytwarzanych surowców, półfabrykatów, a szczególnie osprzętu, który w poważnej mierze warunkuje dobrą jakość produktu końcowego.</u>
-          <u xml:id="u-42.7" who="#KsiążkiewiczAdolf">Oddzielnym zagadnieniem, utrudniającym terminową i jakościową realizację produkcji, jest sprawa należytej kooperacji.</u>
-          <u xml:id="u-42.8" who="#KsiążkiewiczAdolf">Wskazane rozwojowe tendencje przemysłu ujawniają korzystniejsze niż dotychczas lokowanie i wykorzystanie środków przeznaczonych na postęp techniczny. Dotychczas często gospodarowanie tymi środkami nie przynosiło spodziewanych efektów. Zakłady przemysłowe i ich załogi dążą do szybkiego ustalania przez jednostki nadrzędne wieloletniej perspektywy rozwojowej i określenia profilu produkcji. Odpowiedź na to zagadnienie nie jest łatwa ze względu na zmianę koniunktur rynkowych i wielu innych czynników. Uzyskanie jednak pozytywnej odpowiedzi ma kolosalne znaczenie dla poprawy stabilizacji załóg fabrycznych i ich zaangażowania w proces produkcji.</u>
-          <u xml:id="u-42.9" who="#KsiążkiewiczAdolf">Zakłady o dużej samodzielności, rozwiniętym zapleczu projektowo-konstrukcyjnym wychodzą z propozycjami nowych uruchomień. Można jednak zaobserwować zjawisko, że wiele zakładów produkcyjnych nie ma pełnego rozeznania wprowadzanych nowych uruchomień potrzebnych produkcji. Wynika to z niedostatecznej informacji o chłonności rynków światowych rozeznanych przez handel zagraniczny. Zjednoczenia, jako podstawowe jednostki gospodarcze w przemyśle, powinny wypełnić tę lukę i kierować podziałem produkcji i szeroką koordynacją.</u>
-          <u xml:id="u-42.10" who="#KsiążkiewiczAdolf">Powinniśmy doprowadzić do przekazywania prostszych produkcji wraz z oprzyrządowaniem zakładom mniejszym, spółdzielczości pracy bądź drobnej wytwórczości. Chodzi tu o zasadę lepszego wykorzystywania potencjału produkcyjnego zakładów dobrze uzbrojonych i przejmowania przez nie produktów bardziej skomplikowanych i trudnych technicznie. Chodzi tu również o taki asortyment, jak turbosprężarki, dmuchawy, pompy specjalnego przeznaczenia, dźwigi, koparki, ciężki sprzęt budowlany i górniczy.</u>
-          <u xml:id="u-42.11" who="#KsiążkiewiczAdolf">W ramach produkcji antyimportowej wiele zakładów opanowało produkcję urządzeń i maszyn dla własnych potrzeb. W wielu wypadkach uzyskano nawet lepsze parametry od urządzeń pochodzących z importu. Wydaje się słuszne przeanalizowanie listy tych wyrobów i rozlokowanie produkcji seryjnej dla pokrycia rynku wewnętrznego, a nawet możliwości eksportowych. Dla zabezpieczenia bilansu płatniczego naszego kraju założono w planie na rok 1966 szybkie tempo wzrostu eksportu maszyn i urządzeń z równoczesnym poważnym ograniczeniem importu w granicach ekonomicznie uzasadnionych.</u>
-          <u xml:id="u-42.12" who="#KsiążkiewiczAdolf">Przemysł ciężki, chemiczny i górnictwo przyjmują na swoje barki wygospodarowanie drogą eksportu puli dewizowej, która wynika z ograniczenia eksportu rolno-spożywczego.</u>
-          <u xml:id="u-42.13" who="#KsiążkiewiczAdolf">Rozwojowe tendencje naszego przemysłu, które starałem się pokrótce wykazać, potwierdzają realność wykonania trudnego zadania zwiększenia eksportu.</u>
-          <u xml:id="u-42.14" who="#KsiążkiewiczAdolf">Przemysł nasz opiera się coraz szerzej na krajowej bazie surowcowej, zwłaszcza przemysł chemiczny opiera się na krajowym wydobyciu siarki. Polska siarka stała się opłacalnym dobrym produktem handlowym. Rozszerzenie produkcji siarki w tarnobrzeskim zagłębiu siarkowym stanowi jeden z mocnych elementów rozwojowych naszego przemysłu.</u>
-          <u xml:id="u-42.15" who="#KsiążkiewiczAdolf">Środki przekazane resortom do ich dyspozycji, a ujęte w omawianym dzisiaj planie, w poważnej części skierowano na odcinki inwestycji uzupełniających, które pozwolą na poprawę jakości i estetyki wyrobów.</u>
-          <u xml:id="u-42.16" who="#KsiążkiewiczAdolf">Założono poważną modernizację linii technologicznych, polepszenie aparatury elektrotechnicznej, rozszerzenie bazy wykończenia produktów przez rozbudowę malarni, galwanizerni i innych prac końcowych. Są to środki na doraźne rozszerzenie naszych możliwości l eksportowych.</u>
-          <u xml:id="u-42.17" who="#KsiążkiewiczAdolf">Przemysł chemiczny w latach ubiegłych rozszerzył pulę surowcową pochodzenia chemicznego, jak włókna syntetyczne, tworzywa sztuczne, które pozwalają na rozszerzenie produkcji innym gałęziom przemysłu.</u>
-          <u xml:id="u-42.18" who="#KsiążkiewiczAdolf">Nowe atrakcyjne surowce powinny być skierowane do tych gałęzi produkcji, gdzie przewiduje się największą ich opłacalność, tam gdzie wpłyną one na obniżkę kosztów produkcji, obniżenie ciężaru wyrobu, uczynią produkty bardziej estetyczne i trwalsze, bardziej konkurencyjne w handlu.</u>
-          <u xml:id="u-42.19" who="#KsiążkiewiczAdolf">Tradycjonalizm części naszego przemysłu i zwykłe wygodnictwo powodują, że wiele jednostek produkcyjnych trzyma się jeszcze tradycyjnych, przestarzałych sposobów wytwarzania, produkując w poważnej części wyroby przestarzałe. W tej dziedzinie mamy wiele do odrobienia. Około 70% naszych wyrobów wymaga ulepszenia.</u>
-          <u xml:id="u-42.20" who="#KsiążkiewiczAdolf">Przejście do technologii na poziomie standardu światowego nie może jednak nastąpić radykalnie i potrwa kilka lat. Na wielu odcinkach już dzisiaj potrzebne są odważne decyzje. Wiążą się one z pozornymi często stratami, dlatego dość trudno je uzyskać. Im wcześniej one zapadną, tym szybciej będzie dokonywana modernizacja produkcji.</u>
-          <u xml:id="u-42.21" who="#KsiążkiewiczAdolf">Analiza pracochłonności w zakładach produkcyjnych zrodziła wiele ciekawych inicjatyw. Oddziały remontowe postulują samorzutne wprowadzenie kart gwarancyjnych na wykonywane usługi. Dominuje zasada — zrobić dobrą robotę i raz. Wiąże się to z lepszym wykorzystaniem czasu pracy, instalacji i linii technologicznej, a załogi liczą na zagwarantowanie im dwustronnie działających bodźców ekonomicznych.</u>
-          <u xml:id="u-42.22" who="#KsiążkiewiczAdolf">W polityce eksportowej zrodziła się tendencja do robienia dużego interesu. Duża seria — duży odbiorca. Zasada słuszna, ale dlaczego mamy rezygnować z dużej ilości drobnych transakcji, które mogą również przynieść pokaźną pulę dewizową. Jeśli tego rodzaju operacja opłaca się innym kontrahentom, należy doprowadzić do takich warunków, aby dla nas była ona opłacalna. Istnieją jeszcze hamulce w kierunku drobnych usprawnień i ulepszeń wyrobów eksportowych w celu uzyskania wyższej ceny.</u>
-          <u xml:id="u-42.23" who="#KsiążkiewiczAdolf">W obecnej sytuacji nie wolno nam rezygnować z żadnych możliwości handlu zagranicznego. Wysoki wciąż jeszcze wskaźnik importu urządzeń i maszyn nie wynika bynajmniej z ograniczonych możliwości produkcyjnych naszego przemysłu. Wynika on z niewłaściwego rozłożenia programu inwestycyjnego i wydłużonego wciąż cyklu dostaw krajowych. Poprawa obydwu tych warunków może przynieść nam ten sam efekt przyrostu zdolności produkcyjnej nowo oddawanych obiektów inwestycyjnych z równoczesną poważną oszczędnością dewizową gospodarki narodowej.</u>
-          <u xml:id="u-42.24" who="#KsiążkiewiczAdolf">Wysoki Sejmie! W programie produkcyjnym naszego przemysłu na rok 1966 uwzględniono znaczną poprawę zaopatrzenia rynku wewnętrznego w poszukiwane artykuły gospodarcze z równoczesnym podniesieniem ich jakości i użytkowności. Zwiększone pokrycie zapotrzebowania na artykuły spożywcze stworzy dobrą atmosferę w zakładach produkcyjnych, w naszym społeczeństwie i na pewno przyczyni się do pomyślnej realizacji zadań postawionych przed naszym przemysłem, który coraz lepiej wpływa na zaspokojenie potrzeb naszego społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-42.0" who="#AdolfKsiążkiewicz">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Przedstawiony Wysokiej Izbie plan i budżet na rok 1966 daje gospodarską wycenę naszych możliwości i potrzeb dla zaspokojenia stale wzrastającego spożycia społeczeństwa i prawidłowego rozwoju naszej gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#AdolfKsiążkiewicz">Aktualne możliwości surowcowo-materiałowe oraz wymagania obecnego etapu rozwoju zmuszają nasz przemysł do przechodzenia na produkty bardziej uszlachetnione, o lepszych parametrach użyteczno-technicznych, wysokiej estetyce i długotrwałej żywotności.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#AdolfKsiążkiewicz">Stopniowa realizacja uchwał IV Plenum naszej partii stwarza i pogłębia dobry klimat wśród załóg fabrycznych do podnoszenia jakości i nowoczesności wyrobów. Propozycje zakładów zawarte w programach poprawy jakości i nowoczesności produkcji, a zwłaszcza w tej części, które nie wymagają dodatkowych nakładów inwestycyjnych, stanowią dobre kierunki rozwojowe dla naszego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#AdolfKsiążkiewicz">Zasada alternatywnego opracowywania planów zakładowych uelastyczniła możliwości wytwórcze zakładów i zmusiła do stosowania w szerokim zakresie rachunku ekonomicznego. Nowe zasady planowania pozwalają realniej ocenić efekty produkcji i preferują wprowadzanie nowocześniejszych sposobów wytwarzania.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#AdolfKsiążkiewicz">Prowadzona w szerokim zakresie dyskusja wśród kadry inżynieryjno-technicznej w ramach przygotowania do V Kongresu Techniki ujawniła wiele ciekawych inicjatyw produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#AdolfKsiążkiewicz">Zgłoszone zostały propozycje bliższego powiązania placówek naukowo-badawczych z przemysłem, o czym już dzisiaj słyszeliśmy. Dotyczy to realniejszych metod i badań w skali półtechnicznej wprowadzanych technologii. Przebadano wiele parametrów w stosowanych technologiach i rozwiązaniach konstrukcyjnych, wyciągnięto wiele wniosków i usprawnień. Opracowano wiele nowych prototypów. Wysunięto propozycje rozszerzenia produkcji przyrządów i podzespołów automatyki, pozwalających w szerszym zakresie na automatyzację i samoczynną regulację procesów technologicznych, zwłaszcza w przemyśle chemicznym.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#AdolfKsiążkiewicz">Aby prawidłowo wykorzystać ten dobry początek w zakresie poprawy jakości i nowoczesności wytwarzania, należy zadbać o dobrą jakość wytwarzanych surowców, półfabrykatów, a szczególnie osprzętu, który w poważnej mierze warunkuje dobrą jakość produktu końcowego.</u>
+          <u xml:id="u-42.7" who="#AdolfKsiążkiewicz">Oddzielnym zagadnieniem, utrudniającym terminową i jakościową realizację produkcji, jest sprawa należytej kooperacji.</u>
+          <u xml:id="u-42.8" who="#AdolfKsiążkiewicz">Wskazane rozwojowe tendencje przemysłu ujawniają korzystniejsze niż dotychczas lokowanie i wykorzystanie środków przeznaczonych na postęp techniczny. Dotychczas często gospodarowanie tymi środkami nie przynosiło spodziewanych efektów. Zakłady przemysłowe i ich załogi dążą do szybkiego ustalania przez jednostki nadrzędne wieloletniej perspektywy rozwojowej i określenia profilu produkcji. Odpowiedź na to zagadnienie nie jest łatwa ze względu na zmianę koniunktur rynkowych i wielu innych czynników. Uzyskanie jednak pozytywnej odpowiedzi ma kolosalne znaczenie dla poprawy stabilizacji załóg fabrycznych i ich zaangażowania w proces produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-42.9" who="#AdolfKsiążkiewicz">Zakłady o dużej samodzielności, rozwiniętym zapleczu projektowo-konstrukcyjnym wychodzą z propozycjami nowych uruchomień. Można jednak zaobserwować zjawisko, że wiele zakładów produkcyjnych nie ma pełnego rozeznania wprowadzanych nowych uruchomień potrzebnych produkcji. Wynika to z niedostatecznej informacji o chłonności rynków światowych rozeznanych przez handel zagraniczny. Zjednoczenia, jako podstawowe jednostki gospodarcze w przemyśle, powinny wypełnić tę lukę i kierować podziałem produkcji i szeroką koordynacją.</u>
+          <u xml:id="u-42.10" who="#AdolfKsiążkiewicz">Powinniśmy doprowadzić do przekazywania prostszych produkcji wraz z oprzyrządowaniem zakładom mniejszym, spółdzielczości pracy bądź drobnej wytwórczości. Chodzi tu o zasadę lepszego wykorzystywania potencjału produkcyjnego zakładów dobrze uzbrojonych i przejmowania przez nie produktów bardziej skomplikowanych i trudnych technicznie. Chodzi tu również o taki asortyment, jak turbosprężarki, dmuchawy, pompy specjalnego przeznaczenia, dźwigi, koparki, ciężki sprzęt budowlany i górniczy.</u>
+          <u xml:id="u-42.11" who="#AdolfKsiążkiewicz">W ramach produkcji antyimportowej wiele zakładów opanowało produkcję urządzeń i maszyn dla własnych potrzeb. W wielu wypadkach uzyskano nawet lepsze parametry od urządzeń pochodzących z importu. Wydaje się słuszne przeanalizowanie listy tych wyrobów i rozlokowanie produkcji seryjnej dla pokrycia rynku wewnętrznego, a nawet możliwości eksportowych. Dla zabezpieczenia bilansu płatniczego naszego kraju założono w planie na rok 1966 szybkie tempo wzrostu eksportu maszyn i urządzeń z równoczesnym poważnym ograniczeniem importu w granicach ekonomicznie uzasadnionych.</u>
+          <u xml:id="u-42.12" who="#AdolfKsiążkiewicz">Przemysł ciężki, chemiczny i górnictwo przyjmują na swoje barki wygospodarowanie drogą eksportu puli dewizowej, która wynika z ograniczenia eksportu rolno-spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-42.13" who="#AdolfKsiążkiewicz">Rozwojowe tendencje naszego przemysłu, które starałem się pokrótce wykazać, potwierdzają realność wykonania trudnego zadania zwiększenia eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-42.14" who="#AdolfKsiążkiewicz">Przemysł nasz opiera się coraz szerzej na krajowej bazie surowcowej, zwłaszcza przemysł chemiczny opiera się na krajowym wydobyciu siarki. Polska siarka stała się opłacalnym dobrym produktem handlowym. Rozszerzenie produkcji siarki w tarnobrzeskim zagłębiu siarkowym stanowi jeden z mocnych elementów rozwojowych naszego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-42.15" who="#AdolfKsiążkiewicz">Środki przekazane resortom do ich dyspozycji, a ujęte w omawianym dzisiaj planie, w poważnej części skierowano na odcinki inwestycji uzupełniających, które pozwolą na poprawę jakości i estetyki wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-42.16" who="#AdolfKsiążkiewicz">Założono poważną modernizację linii technologicznych, polepszenie aparatury elektrotechnicznej, rozszerzenie bazy wykończenia produktów przez rozbudowę malarni, galwanizerni i innych prac końcowych. Są to środki na doraźne rozszerzenie naszych możliwości l eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-42.17" who="#AdolfKsiążkiewicz">Przemysł chemiczny w latach ubiegłych rozszerzył pulę surowcową pochodzenia chemicznego, jak włókna syntetyczne, tworzywa sztuczne, które pozwalają na rozszerzenie produkcji innym gałęziom przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-42.18" who="#AdolfKsiążkiewicz">Nowe atrakcyjne surowce powinny być skierowane do tych gałęzi produkcji, gdzie przewiduje się największą ich opłacalność, tam gdzie wpłyną one na obniżkę kosztów produkcji, obniżenie ciężaru wyrobu, uczynią produkty bardziej estetyczne i trwalsze, bardziej konkurencyjne w handlu.</u>
+          <u xml:id="u-42.19" who="#AdolfKsiążkiewicz">Tradycjonalizm części naszego przemysłu i zwykłe wygodnictwo powodują, że wiele jednostek produkcyjnych trzyma się jeszcze tradycyjnych, przestarzałych sposobów wytwarzania, produkując w poważnej części wyroby przestarzałe. W tej dziedzinie mamy wiele do odrobienia. Około 70% naszych wyrobów wymaga ulepszenia.</u>
+          <u xml:id="u-42.20" who="#AdolfKsiążkiewicz">Przejście do technologii na poziomie standardu światowego nie może jednak nastąpić radykalnie i potrwa kilka lat. Na wielu odcinkach już dzisiaj potrzebne są odważne decyzje. Wiążą się one z pozornymi często stratami, dlatego dość trudno je uzyskać. Im wcześniej one zapadną, tym szybciej będzie dokonywana modernizacja produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-42.21" who="#AdolfKsiążkiewicz">Analiza pracochłonności w zakładach produkcyjnych zrodziła wiele ciekawych inicjatyw. Oddziały remontowe postulują samorzutne wprowadzenie kart gwarancyjnych na wykonywane usługi. Dominuje zasada — zrobić dobrą robotę i raz. Wiąże się to z lepszym wykorzystaniem czasu pracy, instalacji i linii technologicznej, a załogi liczą na zagwarantowanie im dwustronnie działających bodźców ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-42.22" who="#AdolfKsiążkiewicz">W polityce eksportowej zrodziła się tendencja do robienia dużego interesu. Duża seria — duży odbiorca. Zasada słuszna, ale dlaczego mamy rezygnować z dużej ilości drobnych transakcji, które mogą również przynieść pokaźną pulę dewizową. Jeśli tego rodzaju operacja opłaca się innym kontrahentom, należy doprowadzić do takich warunków, aby dla nas była ona opłacalna. Istnieją jeszcze hamulce w kierunku drobnych usprawnień i ulepszeń wyrobów eksportowych w celu uzyskania wyższej ceny.</u>
+          <u xml:id="u-42.23" who="#AdolfKsiążkiewicz">W obecnej sytuacji nie wolno nam rezygnować z żadnych możliwości handlu zagranicznego. Wysoki wciąż jeszcze wskaźnik importu urządzeń i maszyn nie wynika bynajmniej z ograniczonych możliwości produkcyjnych naszego przemysłu. Wynika on z niewłaściwego rozłożenia programu inwestycyjnego i wydłużonego wciąż cyklu dostaw krajowych. Poprawa obydwu tych warunków może przynieść nam ten sam efekt przyrostu zdolności produkcyjnej nowo oddawanych obiektów inwestycyjnych z równoczesną poważną oszczędnością dewizową gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-42.24" who="#AdolfKsiążkiewicz">Wysoki Sejmie! W programie produkcyjnym naszego przemysłu na rok 1966 uwzględniono znaczną poprawę zaopatrzenia rynku wewnętrznego w poszukiwane artykuły gospodarcze z równoczesnym podniesieniem ich jakości i użytkowności. Zwiększone pokrycie zapotrzebowania na artykuły spożywcze stworzy dobrą atmosferę w zakładach produkcyjnych, w naszym społeczeństwie i na pewno przyczyni się do pomyślnej realizacji zadań postawionych przed naszym przemysłem, który coraz lepiej wpływa na zaspokojenie potrzeb naszego społeczeństwa.</u>
           <u xml:id="u-42.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-43">
@@ -1096,20 +1096,20 @@
           <u xml:id="u-56.0" who="#JanKarolWende">Głos zabierze posłanka Ksawera Barańska.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-57">
-          <u xml:id="u-57.0" who="#BarańskaKsawera">Wysoki Sejmie! Nawiązując do wypowiedzi swego przedmówcy chciałam kilka słów powiedzieć również na temat sytuacji w rolnictwie.</u>
-          <u xml:id="u-57.1" who="#BarańskaKsawera">Na przestrzeni kilkunastu lat, wzrostowi masy towarowej w rolnictwie nie towarzyszy równoczesny rozwój bazy technicznej w skupie produktów i surowców rolniczych. Dlatego też występują tutaj stałe trudności w przyjęciu produktów rolnych na punktach skupu, szczególnie w sezonach spiętrzonych różnorodnych dostaw, często drobnych partii surowców i produktów rolnych.</u>
-          <u xml:id="u-57.2" who="#BarańskaKsawera">Problem sprawnego odbioru produktów rolnych uwarunkowany jest w dużym stopniu od organizacyjnego uporządkowania spraw związanych z działalnością skupu. Wprawdzie resort przemysłu rolno-spożywczego drogą przepisów uporządkował wiele spraw organizacyjnych, jednak są nadal poważne niedociągnięcia, szczególnie na odcinku koordynacji skupu przez terenowe rady narodowe.</u>
-          <u xml:id="u-57.3" who="#BarańskaKsawera">Rady narodowe ograniczają swoją działalność do spraw przeważnie administracyjnych, jak: opracowanie planu skupu, wymiaru obowiązkowych dostaw, przestrzegania terminów tych dostaw, co na pewno jest bardzo słuszne i ważne, ale w niedostateczny sposób interesują się pracą służby skupu i kontrolą jej działalności w procesie skupu.</u>
-          <u xml:id="u-57.4" who="#BarańskaKsawera">W województwie kieleckim na czynnych 165 punktów skupu zbóż tylko 27 ma warunki, zapewniające sprawny odbiór produktów, pozostałe mieszczą się w starych budynkach, nie nadających się na punkty skupu. Podobnie sytuacja przedstawia się i w Państwowych Zakładach Zbożowych. I znów dla przykładu podam, że na 36,5 tys. ton zboża przyjętych w tych magazynach, przechowuje się w nich w tej chwili około 49 tys. ton zboża, co powoduje nadmierne przeładowanie do tego stopnia, że nawet w magazynie Dwikozy w powiecie sandomierskim od przeładowania magazynu pękła ściana.</u>
-          <u xml:id="u-57.5" who="#BarańskaKsawera">Postuluję więc, z uwagi na dotkliwe braki powierzchni magazynów i krótkie terminy dostaw zbóż, o równomierne rozłożenie terminu dostaw zbóż na miesiące jesienno-zimowe. Znajduje to uzasadnienie w tym, że w okresie jesiennym w rolnictwie jest duże nasilenie robót polowych.</u>
-          <u xml:id="u-57.6" who="#BarańskaKsawera">W ostatnich latach bardzo poważnie wzrosła produkcja buraków cukrowych. Nie uporządkowany jest jednak ich odbiór. Wprawdzie Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu przeznacza poważne sumy na poprawę punktów skupu, to jednak braki na tym odcinku są jeszcze bardzo duże, szczególnie na odcinku zmechanizowania odbioru.</u>
-          <u xml:id="u-57.7" who="#BarańskaKsawera">Dla przykładu podaję, że w cukrowni Włostów w powiecie sandomierskim w czasie nasilenia dostaw rolnicy tracili po kilkanaście godzin, ażeby rozładować wóz buraków. Takich przykładów jest znacznie więcej. Podobna sytuacja istnieje również w skupie ziemniaków.</u>
-          <u xml:id="u-57.8" who="#BarańskaKsawera">Już obecnie w rejonach o nasilonej uprawie warzyw i owoców występują trudności w odbiorze i zagospodarowaniu masy towarowej, co w wielu wypadkach powoduje zahamowanie rozwoju tych upraw. Obecny poziom bazy przetwórczej i punktów skupu prowadzonych przez przemysł państwowy i spółdzielczość ogrodniczą jest niewystarczający i nie rokuje szybkiego rozwiązania tych trudności. Wydaje się, że słuszne byłoby podejmowanie przez kółka rolnicze budowy zespołowych małych magazynów i przechowalni owoców dla potrzeb indywidualnych rolników.</u>
-          <u xml:id="u-57.9" who="#BarańskaKsawera">Stan zdolności przerobowej w branży mleczarskiej wymaga również radykalnej poprawy, gdyż braki w tym zakresie mogą się stać hamulcem w przyszłych latach w rozwoju hodowli bydła. W rejonach o wyższej produkcji mleka trzeba budować nowe, dobrze wyposażone punkty skupu, a w rejonach o niższej produkcji rozwijać formy skupu bezpośredniego od producentów własnym transportem spółdzielni.</u>
-          <u xml:id="u-57.10" who="#BarańskaKsawera">Skup żywca na zlecenie Centrali Przemysłu Mięsnego prowadzi Centrala Rolnicza Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w prawie 3 tysiącach punktów skupu. Stan budynków i wyposażenie tych punktów są w przeważającej większości nieodpowiednie do tych celów. Obok wielu trudności w samym przyjęciu żywca w punktach skupu występują też poważne utrudnienia w przetrzymywaniu skupionego już żywca w nieodpowiednich warunkach, co powoduje duże ubytki wagowe zwierząt i wynikające stąd olbrzymie straty.</u>
-          <u xml:id="u-57.11" who="#BarańskaKsawera">Problem ten musi być rozwiązany w najbliższych latach. Szczególnie przy skupie żywca występuje sprawa klasyfikacji w punktach skupu — często krzywdząca hodowców. Postuluję o szczegółowe rozpatrzenie tego zagadnienia przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
-          <u xml:id="u-57.12" who="#BarańskaKsawera">Ważną sprawą jest rozwój nowych form skupu produktów i surowców rolniczych bezpośrednio od producentów transportem własnym instytucji skupujących. Dlatego też należy dążyć do zwiększenia liczby środków transportowych dla organizacji i instytucji, obsługujących rolnictwo, co przyniesie w konsekwencji korzyść dostawcom, czyli wsi, jak również i państwu.</u>
-          <u xml:id="u-57.13" who="#BarańskaKsawera">Mając nadzieję, że zostaną uwzględnione wysunięte przeze mnie postulaty, będę głosowała za przyjęciem Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-57.0" who="#KsaweraBarańska">Wysoki Sejmie! Nawiązując do wypowiedzi swego przedmówcy chciałam kilka słów powiedzieć również na temat sytuacji w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#KsaweraBarańska">Na przestrzeni kilkunastu lat, wzrostowi masy towarowej w rolnictwie nie towarzyszy równoczesny rozwój bazy technicznej w skupie produktów i surowców rolniczych. Dlatego też występują tutaj stałe trudności w przyjęciu produktów rolnych na punktach skupu, szczególnie w sezonach spiętrzonych różnorodnych dostaw, często drobnych partii surowców i produktów rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#KsaweraBarańska">Problem sprawnego odbioru produktów rolnych uwarunkowany jest w dużym stopniu od organizacyjnego uporządkowania spraw związanych z działalnością skupu. Wprawdzie resort przemysłu rolno-spożywczego drogą przepisów uporządkował wiele spraw organizacyjnych, jednak są nadal poważne niedociągnięcia, szczególnie na odcinku koordynacji skupu przez terenowe rady narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-57.3" who="#KsaweraBarańska">Rady narodowe ograniczają swoją działalność do spraw przeważnie administracyjnych, jak: opracowanie planu skupu, wymiaru obowiązkowych dostaw, przestrzegania terminów tych dostaw, co na pewno jest bardzo słuszne i ważne, ale w niedostateczny sposób interesują się pracą służby skupu i kontrolą jej działalności w procesie skupu.</u>
+          <u xml:id="u-57.4" who="#KsaweraBarańska">W województwie kieleckim na czynnych 165 punktów skupu zbóż tylko 27 ma warunki, zapewniające sprawny odbiór produktów, pozostałe mieszczą się w starych budynkach, nie nadających się na punkty skupu. Podobnie sytuacja przedstawia się i w Państwowych Zakładach Zbożowych. I znów dla przykładu podam, że na 36,5 tys. ton zboża przyjętych w tych magazynach, przechowuje się w nich w tej chwili około 49 tys. ton zboża, co powoduje nadmierne przeładowanie do tego stopnia, że nawet w magazynie Dwikozy w powiecie sandomierskim od przeładowania magazynu pękła ściana.</u>
+          <u xml:id="u-57.5" who="#KsaweraBarańska">Postuluję więc, z uwagi na dotkliwe braki powierzchni magazynów i krótkie terminy dostaw zbóż, o równomierne rozłożenie terminu dostaw zbóż na miesiące jesienno-zimowe. Znajduje to uzasadnienie w tym, że w okresie jesiennym w rolnictwie jest duże nasilenie robót polowych.</u>
+          <u xml:id="u-57.6" who="#KsaweraBarańska">W ostatnich latach bardzo poważnie wzrosła produkcja buraków cukrowych. Nie uporządkowany jest jednak ich odbiór. Wprawdzie Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu przeznacza poważne sumy na poprawę punktów skupu, to jednak braki na tym odcinku są jeszcze bardzo duże, szczególnie na odcinku zmechanizowania odbioru.</u>
+          <u xml:id="u-57.7" who="#KsaweraBarańska">Dla przykładu podaję, że w cukrowni Włostów w powiecie sandomierskim w czasie nasilenia dostaw rolnicy tracili po kilkanaście godzin, ażeby rozładować wóz buraków. Takich przykładów jest znacznie więcej. Podobna sytuacja istnieje również w skupie ziemniaków.</u>
+          <u xml:id="u-57.8" who="#KsaweraBarańska">Już obecnie w rejonach o nasilonej uprawie warzyw i owoców występują trudności w odbiorze i zagospodarowaniu masy towarowej, co w wielu wypadkach powoduje zahamowanie rozwoju tych upraw. Obecny poziom bazy przetwórczej i punktów skupu prowadzonych przez przemysł państwowy i spółdzielczość ogrodniczą jest niewystarczający i nie rokuje szybkiego rozwiązania tych trudności. Wydaje się, że słuszne byłoby podejmowanie przez kółka rolnicze budowy zespołowych małych magazynów i przechowalni owoców dla potrzeb indywidualnych rolników.</u>
+          <u xml:id="u-57.9" who="#KsaweraBarańska">Stan zdolności przerobowej w branży mleczarskiej wymaga również radykalnej poprawy, gdyż braki w tym zakresie mogą się stać hamulcem w przyszłych latach w rozwoju hodowli bydła. W rejonach o wyższej produkcji mleka trzeba budować nowe, dobrze wyposażone punkty skupu, a w rejonach o niższej produkcji rozwijać formy skupu bezpośredniego od producentów własnym transportem spółdzielni.</u>
+          <u xml:id="u-57.10" who="#KsaweraBarańska">Skup żywca na zlecenie Centrali Przemysłu Mięsnego prowadzi Centrala Rolnicza Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w prawie 3 tysiącach punktów skupu. Stan budynków i wyposażenie tych punktów są w przeważającej większości nieodpowiednie do tych celów. Obok wielu trudności w samym przyjęciu żywca w punktach skupu występują też poważne utrudnienia w przetrzymywaniu skupionego już żywca w nieodpowiednich warunkach, co powoduje duże ubytki wagowe zwierząt i wynikające stąd olbrzymie straty.</u>
+          <u xml:id="u-57.11" who="#KsaweraBarańska">Problem ten musi być rozwiązany w najbliższych latach. Szczególnie przy skupie żywca występuje sprawa klasyfikacji w punktach skupu — często krzywdząca hodowców. Postuluję o szczegółowe rozpatrzenie tego zagadnienia przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
+          <u xml:id="u-57.12" who="#KsaweraBarańska">Ważną sprawą jest rozwój nowych form skupu produktów i surowców rolniczych bezpośrednio od producentów transportem własnym instytucji skupujących. Dlatego też należy dążyć do zwiększenia liczby środków transportowych dla organizacji i instytucji, obsługujących rolnictwo, co przyniesie w konsekwencji korzyść dostawcom, czyli wsi, jak również i państwu.</u>
+          <u xml:id="u-57.13" who="#KsaweraBarańska">Mając nadzieję, że zostaną uwzględnione wysunięte przeze mnie postulaty, będę głosowała za przyjęciem Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1966.</u>
           <u xml:id="u-57.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-58">
@@ -58,11 +58,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Czapski_(1907%E2%80%931987)</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiStronnictwaDemokratycznego" />
         </person>
-        <person xml:id="DanielAntoni" role="regular">
+        <person xml:id="AntoniDaniel" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Daniel</forename>
-            <surname>Antoni</surname>
+            <forename>Antoni</forename>
+            <surname>Daniel</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Daniel_(polityk)</idno>
@@ -959,43 +959,43 @@
           <u xml:id="u-32.0" who="#ZenonKliszko">Głos ma poseł Antoni Daniel.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-33">
-          <u xml:id="u-33.0" who="#DanielAntoni">Obywatelu Marszałku, Wysoka Izbo! Sprawom przemysłu hutniczego, który stanowi bazę materiałową dla innych gałęzi naszego przemysłu maszynowego, elektrotechnicznego, chemicznego, budownictwa, transportu i wielu innych, decydujących o ogólnym rozwoju gospodarczym kraju, sejmowa Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w czasie prac nad Pięcioletnim Planem Rozwoju Gospodarki Narodowej na lata 1966–1970 poświęciła wiele uwagi.</u>
-          <u xml:id="u-33.1" who="#DanielAntoni">Zasadniczy kierunek rozwoju przemysłu hutniczego w bieżącej pięciolatce wyraża się w tendencji do poprawy struktury asortymentowej stali i wyrobów walcowanych, znacznego rozszerzenia przetwórstwa hutniczego oraz podniesienia jakości wyrobów hutniczych.</u>
-          <u xml:id="u-33.2" who="#DanielAntoni">Świadczy o tym założony większy udział produkcji wyrobów ze stali jakościowej w ogólnej produkcji wyrobów walcowanych. Przy wzroście bowiem produkcji stali o 23,2% i wyrobów walcowanych o 24,8% — produkcja wyrobów walcowanych ze stali jakościowej wzrośnie o 52,1% (rur stalowych o 55%, blachy ocynowanej o 121%, taśmy zimnowalcowanej o 220% oraz prętów ciągnionych i łuszczonych o 78%, w tym prętów ze stali jakościowej o 94%).</u>
-          <u xml:id="u-33.3" who="#DanielAntoni">W przemyśle metali nieżelaznych produkcja aluminium wzrośnie ponad dwukrotnie, a w wyniku rozbudowy huty miedzi w Legnicy, produkcja miedzi elektrolitycznej wzrośnie o 75%.</u>
-          <u xml:id="u-33.4" who="#DanielAntoni">Kontynuacja budowy i uruchomienie dwóch kopalni miedzi pozwolą ponad pięciokrotnie zwiększyć produkcję koncentratów miedzi. Stworzy to podstawę do dalszego wzrostu przemysłu miedziowego w latach 1971–1975, opartego wyłącznie o bazę surowców krajowych.</u>
-          <u xml:id="u-33.5" who="#DanielAntoni">Przemysł produkcji cynku i ołowiu nie wykazuje wprawdzie wysokiej dynamiki produkcji, jednak nastąpi zasadnicze unowocześnienie technologii produkcji w wyniku uruchomienia pieców szybowych do produkcji cynku.</u>
-          <u xml:id="u-33.6" who="#DanielAntoni">Mimo korzystnych zmian kierunków rozwoju produkcji i kierunków inwestowania, stalowe wyroby walcowane i przetwórstwo hutnicze pozostaną nadal jeszcze materiałami deficytowymi w gospodarce narodowej i w poszczególnych latach mogą wystąpić trudności w pokryciu potrzeb odbiorców na wyroby hutnicze. Dlatego bilans wyrobów walcowanych, obok założeń wzrostu produkcji, przewiduje trzykrotny wzrost importu wyrobów walcowanych, to jest z 374 tys. ton w 1965 r. do 1.131 tys. ton w 1970 r. Oznaczać to będzie poważne wciąż uzależnienie zaopatrzenia odbiorców krajowych od dostaw zagranicznych.</u>
-          <u xml:id="u-33.7" who="#DanielAntoni">Sprawne zaopatrzenie odbiorców w wyroby hutnicze z importu wymagać będzie poważnego, niezbędnego wysiłku i odpowiedzialności ze strony handlu zagranicznego i hutnictwa.</u>
-          <u xml:id="u-33.8" who="#DanielAntoni">W tej sytuacji, duże znaczenie dla bilansu wyrobów walcowanych posiadać będzie daleko idąca oszczędność w zużyciu wyrobów hutniczych w gospodarce narodowej, a zwłaszcza zmniejszenie wskaźnika zużycia wyrobów walcowanych na 1 mln zł wartości produkcji globalnej w przemyśle maszynowym. Przewiduje się obniżenie tego wskaźnika z 14,28 ton/mln zł w 1965 r. do 11,55 ton/mln zł w 1970 r., to znaczy o 19,2%.</u>
-          <u xml:id="u-33.9" who="#DanielAntoni">Ma to nastąpić w wyniku poprawy struktury zużycia wyrobów hutniczych oraz zmiany konstrukcji wyrobów zapewniającej mniejszy ciężar maszyn, urządzeń i innych wyrobów przemysłu elektromaszynowego.</u>
-          <u xml:id="u-33.10" who="#DanielAntoni">Przewiduje się ponadto szereg kierunków działania, mających na celu złagodzenie deficytu wyrobów walcowanych, między innymi poprzez:</u>
-          <u xml:id="u-33.11" who="#DanielAntoni">1) poprawę wykorzystania czasu kalendarzowego, związanego z ulepszeniem organizacji pracy oraz dozbrojeniem szeregu wydziałów walcowniczych w piece grzewcze, urządzenia wykańczające itp.; pójdą na to — zgodnie z oświadczeniem sprawozdawcy generalnego — dodatkowe nakłady inwestycyjne. Rezultatem realizacji tego programu będzie poprawa wykorzystania czasu kalendarzowego walcowni, co pozwoli uzyskać 220 tys. ton dodatkowej produkcji wyrobów walcowanych w 1970 r.;</u>
-          <u xml:id="u-33.12" who="#DanielAntoni">2) rozszerzenie ruchu czterobrygadowego. W 1966 r. pracowało w ruchu czterobrygadowym 18 walcowni oraz wszystkie zgniatacze. Dotychczas osiągnięto z tego tytułu około 200 tys. ton dodatkowej produkcji wyrobów walcowanych. Wprowadzenie do tego ruchu dalszych walcowni pozwoli osiągnąć dodatkowy przyrost produkcji wyrobów walcowanych. Podkreślić trzeba przy tym aspekt społeczny przechodzenia na system czterobrygadowej organizacji pracy — jest on poważnym czynnikiem poprawiającym warunki pracy naszych hutników.</u>
-          <u xml:id="u-33.13" who="#DanielAntoni">Dalszym kierunkiem działania jest wprowadzenie współczynników przeliczeniowych na szczególnie trudne i deficytowe asortymenty produkcji hutniczej. Prace te w niektórych wydziałach hutniczych już rozpoczęto, lecz nie są one jeszcze szeroko rozwinięte. Zrealizowanie zamierzeń w tym zakresie stworzy bodźce do systematycznego poprawiania struktury produkcji hutniczej, pozwoli na lepsze zaspokojenie zapotrzebowania odbiorców na trudne asortymenty.</u>
-          <u xml:id="u-33.14" who="#DanielAntoni">Na poprawę zaopatrzenia odbiorców wpłyną także zamierzenia w zakresie poprawy jakości wyrobów hutniczych. Sprawa jest tym bardziej ważna, że generalna poprawa jakości wyrobów hutniczych ma bezpośredni wpływ na poziom techniczny rozwoju całej gospodarki narodowej, na rekonstrukcję techniczną wielu gałęzi naszego przemysłu, na paziom zaopatrzenia naszych odbiorców, wreszcie na prawidłowy rozwój naszego eksportu.</u>
-          <u xml:id="u-33.15" who="#DanielAntoni">Gdzie tkwią jeszcze rezerwy poprawy jakości?</u>
-          <u xml:id="u-33.16" who="#DanielAntoni">Średni poziom wybraków w stalowniach, walcowniach i rurowniach wykazuje co prawda tendencje spadkowe. Jednakże jest on ciągle jeszcze zbyt wysoki i rzutuje niejednokrotnie na wyniki ekonomiczne zakładów. Istnieją wciąż huty i wydziały o niewystarczającym poziomie dyscypliny technologicznej lub niedostatecznie opanowanej produkcji. Można więc i trzeba w tej dziedzinie uzyskać lepsze wyniki poprzez wnikliwe określenie przyczynowości każdego wybraku, jak również przez podniesienie pracy wydziałów do poziomu najlepiej pracujących, równając do nich w górę.</u>
-          <u xml:id="u-33.17" who="#DanielAntoni">Wartość reklamacji odbiorców wyrobów hutniczych jest wprawdzie niewielka i wynosi zaledwie 0,14% wartości produkcji, a pomimo to są one niejednokrotnie utrapieniem odbiorców, gdyż koncentrują się niekiedy w pewnych, najbardziej poszukiwanych asortymentach. Łatwo więc wyliczyć, że za tym znikomym wprawdzie procentem uznanych reklamacji kryje się około 6 tys. ton wyrobów walcowanych, którą to ilość można by zmniejszyć poprzez wysiłek organizacyjno-techniczny oraz zaopatrzenie hutnictwa w tak potrzebną odpowiednią aparaturę kontrolno-pomiarową.</u>
-          <u xml:id="u-33.18" who="#DanielAntoni">Trzeba stwierdzić, że dotychczasowe wyposażenie hutnictwa w pomocnicze urządzenia produkcyjne nie pozwala w pełni na sprostanie i nadążanie za stale wzrastającymi i uzasadnionymi wymaganiami jakościowymi odbiorcy.</u>
-          <u xml:id="u-33.19" who="#DanielAntoni">Rozbudowa podstawowych wydziałów i agregatów produkcyjnych wyprzedziła znacznie rozbudowę urządzeń i wydziałów pomocniczych, niezbędnych dla zapewnienia należytej jakości wyrobów. W związku z tym niezbędne jest, aby w programie poprawy jakości resortu przemysłu ciężkiego uwzględnić całokształt przedsięwzięć organizacyjnych, technicznych i inwestycyjnych, których realizacja powinna przynieść dalszą poprawę jakości wyrobów hutniczych.</u>
-          <u xml:id="u-33.20" who="#DanielAntoni">Poza uruchomieniem nowych wydziałów, które dadzą produkcję wysokojakościową (jak na przykład walcownia średniodrobna w Hucie „Warszawa”) czy osiągnięciem pełnej zdolności produkcyjnej uruchomionych pod koniec ubiegłej pięciolatki wydziałów produkcji wysoko jakościowej, należy dołożyć maksimum wysiłku w kierunku szeregu poważnych i zakrojonych na szeroką skalę przedsięwzięć modernizacyjnych, które powinny przynieść znaczną poprawę standardu wytwarzanych wyrobów lub zwiększyć produkcję wyrobów jakościowych. Dotyczy to między innymi modernizacji walcowni Huty Kościuszko dla osiągnięcia standardu światowego w produkcji szyn, modernizacji rurowni w Hucie Batory dla poprawy jakości rur wiertniczych i energetycznych, rozbudowy ciągami w Hucie Stalowa Wola i modernizacji walcowni taśm w hutach Florian i Cedler dla wzrostu produkcji wyrobów ciągnionych i taśm walcowanych na zimno.</u>
-          <u xml:id="u-33.21" who="#DanielAntoni">Pożądane jest terminowe dokonanie poprawy jakości w poszczególnych hutach poprzez rozbudowę i zwiększenie przepustowości wydziałów przygotowania i czyszczenia wsadu, rozbudowanie instalacji do obróbki cieplnej oraz urządzeń do kontroli jakości wyrobów finalnych.</u>
-          <u xml:id="u-33.22" who="#DanielAntoni">Rozszerzając równocześnie własną bazę badawczą w postaci instytutów i zakładowych laboratoriów badawczo-doświadczalnych, hutnictwo powinno generalnie poprawić jakość swojej produkcji, a zwłaszcza rozwiązać szereg nabolałych problemów, jakimi, na przykład, jest jakość szyn, walcówki na niektóre rodzaje wyrobów śrubiarskich, prętów ze stali narzędziowych i łożyskowych, niektórych materiałów dla przemysłu lotniczego, dla energetyki i przemysłu budowy aparatury chemicznej.</u>
-          <u xml:id="u-33.23" who="#DanielAntoni">Równolegle z realizacją programu poprawy jakości, powinna następować nowelizacja norm i warunków technicznych na wyroby hutnicze.</u>
-          <u xml:id="u-33.24" who="#DanielAntoni">Nowelizację taką w podstawowych asortymentach zakładają plany Polskiego Komitetu Normalizacyjnego oraz Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
-          <u xml:id="u-33.25" who="#DanielAntoni">W warunkach utrzymującej się jeszcze deficytowości wyrobów hutniczych specjalnego znaczenia nabiera dalsza sprawna organizacja ich zbytu przez same huty, jak również przez Centralę Zbytu Stali „Centrostal”, której udział w obrotach hutniczych zrealizowanych przez własne składy ma w najbliższych latach wzrosnąć do 27%.</u>
-          <u xml:id="u-33.26" who="#DanielAntoni">Wysoki Sejmie! W rozwoju hutnictwa do 1970 r., jak również w następnych latach, poważną, a często decydującą rolę odgrywać będą inwestycje. Wzrost środków inwestycyjnych przeznaczonych w planie 5-letnim na dział hutniczy dotyczy w zasadzie rozwoju przemysłu górniczo-hutniczego metali nieżelaznych. Przeznaczone są one na:</u>
-          <u xml:id="u-33.27" who="#DanielAntoni">— zagospodarowanie nowo odkrytych złóż rud miedzi przez budowę kopalni i hut miedzi oraz rozbudowę zakładów przetwórstwa hutniczego;</u>
-          <u xml:id="u-33.28" who="#DanielAntoni">— utrzymanie i rozwój produkcji przemysłu cynkowo-ołowianego przez ukończenie budowy Huty Cynku w Miasteczku Śląskim i rozbudowę kopalni rud tych metali;</u>
-          <u xml:id="u-33.29" who="#DanielAntoni">— rozwój przetwórstwa aluminium.</u>
-          <u xml:id="u-33.30" who="#DanielAntoni">Wysoka koncentracja środków inwestycyjnych na przemysł górniczo-hutniczy miedzi, na który skierowano około 10,5 mld zł, to jest ponad 65% ogółu nakładów na przemysł metali nieżelaznych, wymagać będzie podjęcia bardzo skutecznych działań dla pełnej realizacji tych inwestycji. Dotyczy to zwłaszcza zapewnienia przez resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych odpowiedniej mocy produkcyjnej dla wykonawstwa inwestycyjnego w rejonie legnicko-głogowskim.</u>
-          <u xml:id="u-33.31" who="#DanielAntoni">Odmiennie natomiast przedstawia się struktura nakładów inwestycyjnych w hutnictwie żelaza i stali. Jeśli w dotychczasowych planach 5-letnich program inwestycyjny w hutnictwie żelaza i stali związany był głównie z zabezpieczeniem ilościowego wzrostu produkcji wydziałów surowcowych, to w bieżącym planie 5-letnim koncentruje się inwestycje na rozwój wydziałów walcowniczych, rurowni oraz wydziałów przetwórstwa hutniczego. Z 27 mld zł przewidzianych na inwestycje w hutnictwie żelaza i stali, ponad 60% tej sumy przeznacza się na rozwój walcowni i przetwórstwa.</u>
-          <u xml:id="u-33.32" who="#DanielAntoni">Taka struktura nakładów inwestycyjnych wydaje się jak najbardziej właściwa i słuszna.</u>
-          <u xml:id="u-33.33" who="#DanielAntoni">Tak na przykład na Hutę im. Lenina przeznacza się blisko 33% ogólnych środków inwestycyjnych, na kilka innych zakładów (huty Batory, Baildon, Kościuszko, Jedność, Buczek, Zakłady Koksownicze Zdzieszowice) blisko 24%. W sumie na wymienione zakłady przeznacza się blisko 57% środków inwestycyjnych, gdyż ich produkcja w dużej mierze decyduje o wykonaniu poszczególnych asortymentów hutniczych.</u>
-          <u xml:id="u-33.34" who="#DanielAntoni">Mówiąc o działalności inwestycyjnej, nie można nie poruszyć pewnych występujących niedociągnięć w tej dziedzinie. O ile udało się opanować problem nie zagospodarowanych maszyn i urządzeń i osiągnąć na tym odcinku wyraźną poprawę, to niestety, w dalszym ciągu występuje jeszcze zjawisko przekraczania kosztów inwestycji. Także wprowadzona w szerszym zakresie koncentracja środków inwestycyjnych nie daje jeszcze wystarczających efektów w postaci skrócenia cykli realizacji inwestycji i terminowego oddawania obiektów do użytku.</u>
-          <u xml:id="u-33.35" who="#DanielAntoni">Cykle inwestycyjne wciąż jeszcze są zbyt długie, a odpowiedzialność za ten stan w równej mierze ponosi resort inwestora, który nie potrafi na czas zapewnić potrzebnej dokumentacji projektowo-kosztorysowe j oraz maszyn i urządzeń, jak i resort wykonawczy, nie zapewniający niezbędnego potencjału wykonawczego i materiałów. Dlatego wysuwamy z tej wysokiej trybuny wyraźny postulat pod adresem obu resortów, aby dokonały niezbędnych przedsięwzięć, które zagwarantowałyby polepszenie procesu inwestycyjnego; postulat ten wypływa z głębokie j troski o zapewnienie realizacji o wiele większych i może nawet trudniejszych, niż w latach ubiegłych, zadań stojących przed obu resortami w bieżącej pięciolatce.</u>
-          <u xml:id="u-33.36" who="#DanielAntoni">Bowiem terminowe oddanie do użytku obiektów o wysokim jakościowo poziomie oraz szybkie opanowanie produkcji w wydziałach przetwórstwa hutniczego będzie mieć duże znaczenie dla wykonania, a nawet przekroczenia zadań planowych produkcji wyrobów hutniczych, a tym samym decydujący często wpływ na bardziej rytmiczne wykonanie zaplanowanych w pięciolatce zadań przez szereg kluczowych gałęzi i branż w całej gospodarce narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-33.0" who="#AntoniDaniel">Obywatelu Marszałku, Wysoka Izbo! Sprawom przemysłu hutniczego, który stanowi bazę materiałową dla innych gałęzi naszego przemysłu maszynowego, elektrotechnicznego, chemicznego, budownictwa, transportu i wielu innych, decydujących o ogólnym rozwoju gospodarczym kraju, sejmowa Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w czasie prac nad Pięcioletnim Planem Rozwoju Gospodarki Narodowej na lata 1966–1970 poświęciła wiele uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#AntoniDaniel">Zasadniczy kierunek rozwoju przemysłu hutniczego w bieżącej pięciolatce wyraża się w tendencji do poprawy struktury asortymentowej stali i wyrobów walcowanych, znacznego rozszerzenia przetwórstwa hutniczego oraz podniesienia jakości wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#AntoniDaniel">Świadczy o tym założony większy udział produkcji wyrobów ze stali jakościowej w ogólnej produkcji wyrobów walcowanych. Przy wzroście bowiem produkcji stali o 23,2% i wyrobów walcowanych o 24,8% — produkcja wyrobów walcowanych ze stali jakościowej wzrośnie o 52,1% (rur stalowych o 55%, blachy ocynowanej o 121%, taśmy zimnowalcowanej o 220% oraz prętów ciągnionych i łuszczonych o 78%, w tym prętów ze stali jakościowej o 94%).</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#AntoniDaniel">W przemyśle metali nieżelaznych produkcja aluminium wzrośnie ponad dwukrotnie, a w wyniku rozbudowy huty miedzi w Legnicy, produkcja miedzi elektrolitycznej wzrośnie o 75%.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#AntoniDaniel">Kontynuacja budowy i uruchomienie dwóch kopalni miedzi pozwolą ponad pięciokrotnie zwiększyć produkcję koncentratów miedzi. Stworzy to podstawę do dalszego wzrostu przemysłu miedziowego w latach 1971–1975, opartego wyłącznie o bazę surowców krajowych.</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#AntoniDaniel">Przemysł produkcji cynku i ołowiu nie wykazuje wprawdzie wysokiej dynamiki produkcji, jednak nastąpi zasadnicze unowocześnienie technologii produkcji w wyniku uruchomienia pieców szybowych do produkcji cynku.</u>
+          <u xml:id="u-33.6" who="#AntoniDaniel">Mimo korzystnych zmian kierunków rozwoju produkcji i kierunków inwestowania, stalowe wyroby walcowane i przetwórstwo hutnicze pozostaną nadal jeszcze materiałami deficytowymi w gospodarce narodowej i w poszczególnych latach mogą wystąpić trudności w pokryciu potrzeb odbiorców na wyroby hutnicze. Dlatego bilans wyrobów walcowanych, obok założeń wzrostu produkcji, przewiduje trzykrotny wzrost importu wyrobów walcowanych, to jest z 374 tys. ton w 1965 r. do 1.131 tys. ton w 1970 r. Oznaczać to będzie poważne wciąż uzależnienie zaopatrzenia odbiorców krajowych od dostaw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-33.7" who="#AntoniDaniel">Sprawne zaopatrzenie odbiorców w wyroby hutnicze z importu wymagać będzie poważnego, niezbędnego wysiłku i odpowiedzialności ze strony handlu zagranicznego i hutnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-33.8" who="#AntoniDaniel">W tej sytuacji, duże znaczenie dla bilansu wyrobów walcowanych posiadać będzie daleko idąca oszczędność w zużyciu wyrobów hutniczych w gospodarce narodowej, a zwłaszcza zmniejszenie wskaźnika zużycia wyrobów walcowanych na 1 mln zł wartości produkcji globalnej w przemyśle maszynowym. Przewiduje się obniżenie tego wskaźnika z 14,28 ton/mln zł w 1965 r. do 11,55 ton/mln zł w 1970 r., to znaczy o 19,2%.</u>
+          <u xml:id="u-33.9" who="#AntoniDaniel">Ma to nastąpić w wyniku poprawy struktury zużycia wyrobów hutniczych oraz zmiany konstrukcji wyrobów zapewniającej mniejszy ciężar maszyn, urządzeń i innych wyrobów przemysłu elektromaszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-33.10" who="#AntoniDaniel">Przewiduje się ponadto szereg kierunków działania, mających na celu złagodzenie deficytu wyrobów walcowanych, między innymi poprzez:</u>
+          <u xml:id="u-33.11" who="#AntoniDaniel">1) poprawę wykorzystania czasu kalendarzowego, związanego z ulepszeniem organizacji pracy oraz dozbrojeniem szeregu wydziałów walcowniczych w piece grzewcze, urządzenia wykańczające itp.; pójdą na to — zgodnie z oświadczeniem sprawozdawcy generalnego — dodatkowe nakłady inwestycyjne. Rezultatem realizacji tego programu będzie poprawa wykorzystania czasu kalendarzowego walcowni, co pozwoli uzyskać 220 tys. ton dodatkowej produkcji wyrobów walcowanych w 1970 r.;</u>
+          <u xml:id="u-33.12" who="#AntoniDaniel">2) rozszerzenie ruchu czterobrygadowego. W 1966 r. pracowało w ruchu czterobrygadowym 18 walcowni oraz wszystkie zgniatacze. Dotychczas osiągnięto z tego tytułu około 200 tys. ton dodatkowej produkcji wyrobów walcowanych. Wprowadzenie do tego ruchu dalszych walcowni pozwoli osiągnąć dodatkowy przyrost produkcji wyrobów walcowanych. Podkreślić trzeba przy tym aspekt społeczny przechodzenia na system czterobrygadowej organizacji pracy — jest on poważnym czynnikiem poprawiającym warunki pracy naszych hutników.</u>
+          <u xml:id="u-33.13" who="#AntoniDaniel">Dalszym kierunkiem działania jest wprowadzenie współczynników przeliczeniowych na szczególnie trudne i deficytowe asortymenty produkcji hutniczej. Prace te w niektórych wydziałach hutniczych już rozpoczęto, lecz nie są one jeszcze szeroko rozwinięte. Zrealizowanie zamierzeń w tym zakresie stworzy bodźce do systematycznego poprawiania struktury produkcji hutniczej, pozwoli na lepsze zaspokojenie zapotrzebowania odbiorców na trudne asortymenty.</u>
+          <u xml:id="u-33.14" who="#AntoniDaniel">Na poprawę zaopatrzenia odbiorców wpłyną także zamierzenia w zakresie poprawy jakości wyrobów hutniczych. Sprawa jest tym bardziej ważna, że generalna poprawa jakości wyrobów hutniczych ma bezpośredni wpływ na poziom techniczny rozwoju całej gospodarki narodowej, na rekonstrukcję techniczną wielu gałęzi naszego przemysłu, na paziom zaopatrzenia naszych odbiorców, wreszcie na prawidłowy rozwój naszego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-33.15" who="#AntoniDaniel">Gdzie tkwią jeszcze rezerwy poprawy jakości?</u>
+          <u xml:id="u-33.16" who="#AntoniDaniel">Średni poziom wybraków w stalowniach, walcowniach i rurowniach wykazuje co prawda tendencje spadkowe. Jednakże jest on ciągle jeszcze zbyt wysoki i rzutuje niejednokrotnie na wyniki ekonomiczne zakładów. Istnieją wciąż huty i wydziały o niewystarczającym poziomie dyscypliny technologicznej lub niedostatecznie opanowanej produkcji. Można więc i trzeba w tej dziedzinie uzyskać lepsze wyniki poprzez wnikliwe określenie przyczynowości każdego wybraku, jak również przez podniesienie pracy wydziałów do poziomu najlepiej pracujących, równając do nich w górę.</u>
+          <u xml:id="u-33.17" who="#AntoniDaniel">Wartość reklamacji odbiorców wyrobów hutniczych jest wprawdzie niewielka i wynosi zaledwie 0,14% wartości produkcji, a pomimo to są one niejednokrotnie utrapieniem odbiorców, gdyż koncentrują się niekiedy w pewnych, najbardziej poszukiwanych asortymentach. Łatwo więc wyliczyć, że za tym znikomym wprawdzie procentem uznanych reklamacji kryje się około 6 tys. ton wyrobów walcowanych, którą to ilość można by zmniejszyć poprzez wysiłek organizacyjno-techniczny oraz zaopatrzenie hutnictwa w tak potrzebną odpowiednią aparaturę kontrolno-pomiarową.</u>
+          <u xml:id="u-33.18" who="#AntoniDaniel">Trzeba stwierdzić, że dotychczasowe wyposażenie hutnictwa w pomocnicze urządzenia produkcyjne nie pozwala w pełni na sprostanie i nadążanie za stale wzrastającymi i uzasadnionymi wymaganiami jakościowymi odbiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-33.19" who="#AntoniDaniel">Rozbudowa podstawowych wydziałów i agregatów produkcyjnych wyprzedziła znacznie rozbudowę urządzeń i wydziałów pomocniczych, niezbędnych dla zapewnienia należytej jakości wyrobów. W związku z tym niezbędne jest, aby w programie poprawy jakości resortu przemysłu ciężkiego uwzględnić całokształt przedsięwzięć organizacyjnych, technicznych i inwestycyjnych, których realizacja powinna przynieść dalszą poprawę jakości wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-33.20" who="#AntoniDaniel">Poza uruchomieniem nowych wydziałów, które dadzą produkcję wysokojakościową (jak na przykład walcownia średniodrobna w Hucie „Warszawa”) czy osiągnięciem pełnej zdolności produkcyjnej uruchomionych pod koniec ubiegłej pięciolatki wydziałów produkcji wysoko jakościowej, należy dołożyć maksimum wysiłku w kierunku szeregu poważnych i zakrojonych na szeroką skalę przedsięwzięć modernizacyjnych, które powinny przynieść znaczną poprawę standardu wytwarzanych wyrobów lub zwiększyć produkcję wyrobów jakościowych. Dotyczy to między innymi modernizacji walcowni Huty Kościuszko dla osiągnięcia standardu światowego w produkcji szyn, modernizacji rurowni w Hucie Batory dla poprawy jakości rur wiertniczych i energetycznych, rozbudowy ciągami w Hucie Stalowa Wola i modernizacji walcowni taśm w hutach Florian i Cedler dla wzrostu produkcji wyrobów ciągnionych i taśm walcowanych na zimno.</u>
+          <u xml:id="u-33.21" who="#AntoniDaniel">Pożądane jest terminowe dokonanie poprawy jakości w poszczególnych hutach poprzez rozbudowę i zwiększenie przepustowości wydziałów przygotowania i czyszczenia wsadu, rozbudowanie instalacji do obróbki cieplnej oraz urządzeń do kontroli jakości wyrobów finalnych.</u>
+          <u xml:id="u-33.22" who="#AntoniDaniel">Rozszerzając równocześnie własną bazę badawczą w postaci instytutów i zakładowych laboratoriów badawczo-doświadczalnych, hutnictwo powinno generalnie poprawić jakość swojej produkcji, a zwłaszcza rozwiązać szereg nabolałych problemów, jakimi, na przykład, jest jakość szyn, walcówki na niektóre rodzaje wyrobów śrubiarskich, prętów ze stali narzędziowych i łożyskowych, niektórych materiałów dla przemysłu lotniczego, dla energetyki i przemysłu budowy aparatury chemicznej.</u>
+          <u xml:id="u-33.23" who="#AntoniDaniel">Równolegle z realizacją programu poprawy jakości, powinna następować nowelizacja norm i warunków technicznych na wyroby hutnicze.</u>
+          <u xml:id="u-33.24" who="#AntoniDaniel">Nowelizację taką w podstawowych asortymentach zakładają plany Polskiego Komitetu Normalizacyjnego oraz Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-33.25" who="#AntoniDaniel">W warunkach utrzymującej się jeszcze deficytowości wyrobów hutniczych specjalnego znaczenia nabiera dalsza sprawna organizacja ich zbytu przez same huty, jak również przez Centralę Zbytu Stali „Centrostal”, której udział w obrotach hutniczych zrealizowanych przez własne składy ma w najbliższych latach wzrosnąć do 27%.</u>
+          <u xml:id="u-33.26" who="#AntoniDaniel">Wysoki Sejmie! W rozwoju hutnictwa do 1970 r., jak również w następnych latach, poważną, a często decydującą rolę odgrywać będą inwestycje. Wzrost środków inwestycyjnych przeznaczonych w planie 5-letnim na dział hutniczy dotyczy w zasadzie rozwoju przemysłu górniczo-hutniczego metali nieżelaznych. Przeznaczone są one na:</u>
+          <u xml:id="u-33.27" who="#AntoniDaniel">— zagospodarowanie nowo odkrytych złóż rud miedzi przez budowę kopalni i hut miedzi oraz rozbudowę zakładów przetwórstwa hutniczego;</u>
+          <u xml:id="u-33.28" who="#AntoniDaniel">— utrzymanie i rozwój produkcji przemysłu cynkowo-ołowianego przez ukończenie budowy Huty Cynku w Miasteczku Śląskim i rozbudowę kopalni rud tych metali;</u>
+          <u xml:id="u-33.29" who="#AntoniDaniel">— rozwój przetwórstwa aluminium.</u>
+          <u xml:id="u-33.30" who="#AntoniDaniel">Wysoka koncentracja środków inwestycyjnych na przemysł górniczo-hutniczy miedzi, na który skierowano około 10,5 mld zł, to jest ponad 65% ogółu nakładów na przemysł metali nieżelaznych, wymagać będzie podjęcia bardzo skutecznych działań dla pełnej realizacji tych inwestycji. Dotyczy to zwłaszcza zapewnienia przez resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych odpowiedniej mocy produkcyjnej dla wykonawstwa inwestycyjnego w rejonie legnicko-głogowskim.</u>
+          <u xml:id="u-33.31" who="#AntoniDaniel">Odmiennie natomiast przedstawia się struktura nakładów inwestycyjnych w hutnictwie żelaza i stali. Jeśli w dotychczasowych planach 5-letnich program inwestycyjny w hutnictwie żelaza i stali związany był głównie z zabezpieczeniem ilościowego wzrostu produkcji wydziałów surowcowych, to w bieżącym planie 5-letnim koncentruje się inwestycje na rozwój wydziałów walcowniczych, rurowni oraz wydziałów przetwórstwa hutniczego. Z 27 mld zł przewidzianych na inwestycje w hutnictwie żelaza i stali, ponad 60% tej sumy przeznacza się na rozwój walcowni i przetwórstwa.</u>
+          <u xml:id="u-33.32" who="#AntoniDaniel">Taka struktura nakładów inwestycyjnych wydaje się jak najbardziej właściwa i słuszna.</u>
+          <u xml:id="u-33.33" who="#AntoniDaniel">Tak na przykład na Hutę im. Lenina przeznacza się blisko 33% ogólnych środków inwestycyjnych, na kilka innych zakładów (huty Batory, Baildon, Kościuszko, Jedność, Buczek, Zakłady Koksownicze Zdzieszowice) blisko 24%. W sumie na wymienione zakłady przeznacza się blisko 57% środków inwestycyjnych, gdyż ich produkcja w dużej mierze decyduje o wykonaniu poszczególnych asortymentów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-33.34" who="#AntoniDaniel">Mówiąc o działalności inwestycyjnej, nie można nie poruszyć pewnych występujących niedociągnięć w tej dziedzinie. O ile udało się opanować problem nie zagospodarowanych maszyn i urządzeń i osiągnąć na tym odcinku wyraźną poprawę, to niestety, w dalszym ciągu występuje jeszcze zjawisko przekraczania kosztów inwestycji. Także wprowadzona w szerszym zakresie koncentracja środków inwestycyjnych nie daje jeszcze wystarczających efektów w postaci skrócenia cykli realizacji inwestycji i terminowego oddawania obiektów do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-33.35" who="#AntoniDaniel">Cykle inwestycyjne wciąż jeszcze są zbyt długie, a odpowiedzialność za ten stan w równej mierze ponosi resort inwestora, który nie potrafi na czas zapewnić potrzebnej dokumentacji projektowo-kosztorysowe j oraz maszyn i urządzeń, jak i resort wykonawczy, nie zapewniający niezbędnego potencjału wykonawczego i materiałów. Dlatego wysuwamy z tej wysokiej trybuny wyraźny postulat pod adresem obu resortów, aby dokonały niezbędnych przedsięwzięć, które zagwarantowałyby polepszenie procesu inwestycyjnego; postulat ten wypływa z głębokie j troski o zapewnienie realizacji o wiele większych i może nawet trudniejszych, niż w latach ubiegłych, zadań stojących przed obu resortami w bieżącej pięciolatce.</u>
+          <u xml:id="u-33.36" who="#AntoniDaniel">Bowiem terminowe oddanie do użytku obiektów o wysokim jakościowo poziomie oraz szybkie opanowanie produkcji w wydziałach przetwórstwa hutniczego będzie mieć duże znaczenie dla wykonania, a nawet przekroczenia zadań planowych produkcji wyrobów hutniczych, a tym samym decydujący często wpływ na bardziej rytmiczne wykonanie zaplanowanych w pięciolatce zadań przez szereg kluczowych gałęzi i branż w całej gospodarce narodowej.</u>
           <u xml:id="u-33.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-34">
@@ -90,11 +90,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Benesz</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiStronnictwaDemokratycznego" />
         </person>
-        <person xml:id="BorkowskaTeodozja" role="regular">
+        <person xml:id="TeodozjaBorkowska" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Borkowska</forename>
-            <surname>Teodozja</surname>
+            <forename>Teodozja</forename>
+            <surname>Borkowska</surname>
           </persName>
           <sex value="F" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Teodozja_Borkowska</idno>
@@ -1972,21 +1972,21 @@
           <u xml:id="u-118.0" who="#JanKarolWende">Głos ma poseł Teodozja Borkowska.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-119">
-          <u xml:id="u-119.0" who="#BorkowskaTeodozja">Wysoki Sejmie! W swym wystąpieniu chciałam poruszyć dwa zagadnienia, nurtujące pracowników służby zdrowia: prawidłowość gospodarki lekami oraz zaopatrzenie placówek służby zdrowia w sprzęt medyczny.</u>
-          <u xml:id="u-119.1" who="#BorkowskaTeodozja">Od dłuższego czasu obserwuje się zjawisko coraz lepszego zaopatrzenia kraju w leki. Przemysł farmaceutyczny, „Palla”, „Herbapol”, spółdzielczość farmaceutyczna i inne wytwórnie na pierwszym miejscu stawiają potrzeby kraju, a na dalszym ekspert leków.</u>
-          <u xml:id="u-119.2" who="#BorkowskaTeodozja">Przemysł farmaceutyczny od dłuższego czasu prowadzi wzmożone prace nad uruchomieniem produkcji antyimportowej, szczególnie leków psychotropowych oraz kontrastów.</u>
-          <u xml:id="u-119.3" who="#BorkowskaTeodozja">W celu uzupełnienia brakujących asortymentów leków w kraju wykorzystuje się również możliwości importu z krajów socjalistycznych, ograniczając bez szkody dla społeczeństwa import z krajów kapitalistycznych.</u>
-          <u xml:id="u-119.4" who="#BorkowskaTeodozja">Mimo że jakość leków krajowych jest coraz lepsza, w dalszym ciągu będą prowadzone prace nad podnoszeniem jakości leków i rozszerzaniem ich asortymentów. Prace te będą polegały na przeprowadzaniu doświadczeń nad przedłużeniem terminów trwałości leków, kontynuowaniem wszystkich systemów kontroli wyprodukowanych leków, przesunięciu części analiz do laboratoriów kontrolnych w terenie w porozumieniu z Instytutem Leków. W celu lepszej informacji o leku, jego składzie, jego działaniu, wskazaniach i przeciwwskazaniach zostanie wydany w 1967 r. poradnik terapeutyczny obejmujący wszystkie leki dopuszczone do obrotu w kraju. W związku z tym należałoby przewidzieć talki nakład, który by gwarantował każdemu lekarzowi i farmaceucie nabycie cennego poradnika.</u>
-          <u xml:id="u-119.5" who="#BorkowskaTeodozja">Umożliwiając chorym lepsze zaopatrzenie się w leki, Ministerstwo Zdrowia planuje w latach 1967–1968 otwarcie około 100 nowych aptek. W związku z tym wskaźnik mieszkańców na jedną aptekę, wynoszący w 1965 r. 14.100, w 1968 r. zimniejszy się do 13.700. Należy zwrócić uwagę na prawidłowość usytuowania nowych aptek. Obserwuje się obecnie, szczególnie w miastach powiatowych, że apteki lokowane są w centralnych punktach, na przykład po dwie, a peryferie miast są pozbawione tych placówek.</u>
-          <u xml:id="u-119.6" who="#BorkowskaTeodozja">Należałoby również rozważyć możliwość wprowadzenia dwuzmianowej pracy aptek, zwłaszcza w tych miastach powiatowych, gdzie mieszkańców nie ma zbyt wielu, ledwie od 5 do 10 tys., ale gdzie zaopatrują się w leki mieszkańcy okolicznych wsi. W takich osadach apteki powinny być czynne na dwie zmiany, a nie — jak dotychczas — na jedną lub półtorej zmiany.</u>
-          <u xml:id="u-119.7" who="#BorkowskaTeodozja">Chciałabym również zwrócić uwagę na warunki pracy w aptekach, szczególnie w miastach powiatowych. Wiele aptek mieści się w budynkach starych, nie odpowiadających wymaganym warunkom pracy. Lokale są małe, nieodpowiednie, izby ekspedycyjne ciasne, mogące pomieścić ledwie kilka osób. Ciasnota daje się we znaki zwłaszcza w dni targowe, kiedy napływ ludności do miast jest stosunkowo duży. Odpowiedzialność za taki stan rzeczy ponoszą w dużej mierze rady narodowe, które nie zawsze potrafią wygospodarować dla aptek odpowiedni lokal.</u>
-          <u xml:id="u-119.8" who="#BorkowskaTeodozja">Jeśli zaopatrzenie w leki na najbliższe lata nie budzi zastrzeżeń, to zaopatrzenie w sprzęt i aparaturę medyczną przewidziane w plamach Ministerstwa Zdrowia niewiele poprawi istniejącą sytuację. Jakkolwiek dostawy aparatury medycznej systematycznie wzrastają, to jednak ze względu na duże potrzeby, jakie istnieją w tym zakresie, stopień zaspokojenia potrzeb nie ulegnie odczuwalnej poprawie.</u>
-          <u xml:id="u-119.9" who="#BorkowskaTeodozja">Słuszne stwierdzenia, zawarte w dostarczonym przez resort materiale, a dotyczące modernizacji aparatury, nie mają dotychczas pokrycia w produkcji krajowej, a także w planowanym imporcie. Nie będzie można wymienić w istniejących szpitalach przestarzałej aparatury na nowoczesną, a przecież trzeba będzie wyposażyć w aparaturę nowe obiekty służby zdrowia, oddane do użytku w latach 1967–1968. Zachodzi więc pytanie, czy w związku z tym nie należałoby przeanalizować zamierzeń eksportu polskiego sprzętu medycznego, biorąc pod uwagę rosnące potrzeby rynku krajowego.</u>
-          <u xml:id="u-119.10" who="#BorkowskaTeodozja">W najbliższych latach wystąpią trudności w zaopatrzeniu w sprzęt pierwszej potrzeby, jak aparaty do przetaczania krwi jednorazowego użytku, autoklawy i inne. W tym zakresie zapotrzebowanie pokryte zostanie tylko w niewielkim procencie. Dlatego też proponuje się poddać szczególnej uwadze władz resortowych sprawę zwiększenia produkcji tego podstawowego sprzętu. W najbliższych latach należy, na przykład, wymienić 700 sztuk aparatów rentgenowskich, podczas gdy będziemy w stanie dostarczyć nowych — w granicach od 300 do 400 sztuk.</u>
-          <u xml:id="u-119.11" who="#BorkowskaTeodozja">Podczas lustracji w wielu zakładach służby zdrowia Komisja Zdrowia wysłuchała sporo krytycznych uwag na temat jakości sprzętu, począwszy od spraw drobnych, jak nieszczelność strzykawek, tępe igły, nieodpowiednio złożone nożyczki, a skończywszy na aparaturze bardziej skomplikowanej, również charakteryzującej się wieloma usterkami. W związku z tym należałoby zaostrzyć kontrolę techniczną i nakładać sankcje karne na niesumiennych pracowników kwalifikujących sprzęt medyczny do użytku.</u>
-          <u xml:id="u-119.12" who="#BorkowskaTeodozja">Obecną pięciolatkę nazywamy pięciolatką jakości, muszą zatem wzrosnąć również wymagania stawiane przed przemysłem produkującym sprzęt medyczny. W wielu zakładach służby zdrowia obserwuje się zjawisko niewykorzystania drogiej i skomplikowanej w obsłudze aparatury medycznej. Dzieje się to bądź z powodu braku Odpowiednio kwalifikowanych techników medycznych, mogących Obsługiwać aparaturę, bądź z braku lekarzy o wymaganej specjalizacji. Wskazane więc byłoby zainteresowanie się nie wykorzystaną aparaturą i przekazanie jej do tych zakładów leczniczych, w których byłaby w pełni przydatna.</u>
-          <u xml:id="u-119.13" who="#BorkowskaTeodozja">Istotnym zagadnieniem jest utrzymanie sprzętu medycznego w stanie nadającym się do użytku. Potrzebne są zatem warsztaty naprawcze oraz odpowiednio kwalifikowana kadra techniczno-inżynieryjna do naprawy i konserwacji sprzętu. Zadowolenie budzą przedsięwzięcia resortu, zmierzające do budowy baz naprawczych sprzętu medycznego oraz zatrudnienia konserwatorów w placówkach służby zdrowia. Dotychczasowe poczynania można uważać za początek pożytecznej akcji, która wymaga dalszej, wnikliwej uwagi.</u>
-          <u xml:id="u-119.14" who="#BorkowskaTeodozja">Wysoki Sejmie! Społeczna służba zdrowia wzbogaca się z roku na rok o nowe obiekty. Rozszerza się sieć placówek oraz polepszają się warunki ich pracy. O wyniku tej pracy decyduje jednak w dużej mierze zaopatrzenie w odpowiedni sprzęt medyczny.</u>
+          <u xml:id="u-119.0" who="#TeodozjaBorkowska">Wysoki Sejmie! W swym wystąpieniu chciałam poruszyć dwa zagadnienia, nurtujące pracowników służby zdrowia: prawidłowość gospodarki lekami oraz zaopatrzenie placówek służby zdrowia w sprzęt medyczny.</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#TeodozjaBorkowska">Od dłuższego czasu obserwuje się zjawisko coraz lepszego zaopatrzenia kraju w leki. Przemysł farmaceutyczny, „Palla”, „Herbapol”, spółdzielczość farmaceutyczna i inne wytwórnie na pierwszym miejscu stawiają potrzeby kraju, a na dalszym ekspert leków.</u>
+          <u xml:id="u-119.2" who="#TeodozjaBorkowska">Przemysł farmaceutyczny od dłuższego czasu prowadzi wzmożone prace nad uruchomieniem produkcji antyimportowej, szczególnie leków psychotropowych oraz kontrastów.</u>
+          <u xml:id="u-119.3" who="#TeodozjaBorkowska">W celu uzupełnienia brakujących asortymentów leków w kraju wykorzystuje się również możliwości importu z krajów socjalistycznych, ograniczając bez szkody dla społeczeństwa import z krajów kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-119.4" who="#TeodozjaBorkowska">Mimo że jakość leków krajowych jest coraz lepsza, w dalszym ciągu będą prowadzone prace nad podnoszeniem jakości leków i rozszerzaniem ich asortymentów. Prace te będą polegały na przeprowadzaniu doświadczeń nad przedłużeniem terminów trwałości leków, kontynuowaniem wszystkich systemów kontroli wyprodukowanych leków, przesunięciu części analiz do laboratoriów kontrolnych w terenie w porozumieniu z Instytutem Leków. W celu lepszej informacji o leku, jego składzie, jego działaniu, wskazaniach i przeciwwskazaniach zostanie wydany w 1967 r. poradnik terapeutyczny obejmujący wszystkie leki dopuszczone do obrotu w kraju. W związku z tym należałoby przewidzieć talki nakład, który by gwarantował każdemu lekarzowi i farmaceucie nabycie cennego poradnika.</u>
+          <u xml:id="u-119.5" who="#TeodozjaBorkowska">Umożliwiając chorym lepsze zaopatrzenie się w leki, Ministerstwo Zdrowia planuje w latach 1967–1968 otwarcie około 100 nowych aptek. W związku z tym wskaźnik mieszkańców na jedną aptekę, wynoszący w 1965 r. 14.100, w 1968 r. zimniejszy się do 13.700. Należy zwrócić uwagę na prawidłowość usytuowania nowych aptek. Obserwuje się obecnie, szczególnie w miastach powiatowych, że apteki lokowane są w centralnych punktach, na przykład po dwie, a peryferie miast są pozbawione tych placówek.</u>
+          <u xml:id="u-119.6" who="#TeodozjaBorkowska">Należałoby również rozważyć możliwość wprowadzenia dwuzmianowej pracy aptek, zwłaszcza w tych miastach powiatowych, gdzie mieszkańców nie ma zbyt wielu, ledwie od 5 do 10 tys., ale gdzie zaopatrują się w leki mieszkańcy okolicznych wsi. W takich osadach apteki powinny być czynne na dwie zmiany, a nie — jak dotychczas — na jedną lub półtorej zmiany.</u>
+          <u xml:id="u-119.7" who="#TeodozjaBorkowska">Chciałabym również zwrócić uwagę na warunki pracy w aptekach, szczególnie w miastach powiatowych. Wiele aptek mieści się w budynkach starych, nie odpowiadających wymaganym warunkom pracy. Lokale są małe, nieodpowiednie, izby ekspedycyjne ciasne, mogące pomieścić ledwie kilka osób. Ciasnota daje się we znaki zwłaszcza w dni targowe, kiedy napływ ludności do miast jest stosunkowo duży. Odpowiedzialność za taki stan rzeczy ponoszą w dużej mierze rady narodowe, które nie zawsze potrafią wygospodarować dla aptek odpowiedni lokal.</u>
+          <u xml:id="u-119.8" who="#TeodozjaBorkowska">Jeśli zaopatrzenie w leki na najbliższe lata nie budzi zastrzeżeń, to zaopatrzenie w sprzęt i aparaturę medyczną przewidziane w plamach Ministerstwa Zdrowia niewiele poprawi istniejącą sytuację. Jakkolwiek dostawy aparatury medycznej systematycznie wzrastają, to jednak ze względu na duże potrzeby, jakie istnieją w tym zakresie, stopień zaspokojenia potrzeb nie ulegnie odczuwalnej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-119.9" who="#TeodozjaBorkowska">Słuszne stwierdzenia, zawarte w dostarczonym przez resort materiale, a dotyczące modernizacji aparatury, nie mają dotychczas pokrycia w produkcji krajowej, a także w planowanym imporcie. Nie będzie można wymienić w istniejących szpitalach przestarzałej aparatury na nowoczesną, a przecież trzeba będzie wyposażyć w aparaturę nowe obiekty służby zdrowia, oddane do użytku w latach 1967–1968. Zachodzi więc pytanie, czy w związku z tym nie należałoby przeanalizować zamierzeń eksportu polskiego sprzętu medycznego, biorąc pod uwagę rosnące potrzeby rynku krajowego.</u>
+          <u xml:id="u-119.10" who="#TeodozjaBorkowska">W najbliższych latach wystąpią trudności w zaopatrzeniu w sprzęt pierwszej potrzeby, jak aparaty do przetaczania krwi jednorazowego użytku, autoklawy i inne. W tym zakresie zapotrzebowanie pokryte zostanie tylko w niewielkim procencie. Dlatego też proponuje się poddać szczególnej uwadze władz resortowych sprawę zwiększenia produkcji tego podstawowego sprzętu. W najbliższych latach należy, na przykład, wymienić 700 sztuk aparatów rentgenowskich, podczas gdy będziemy w stanie dostarczyć nowych — w granicach od 300 do 400 sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-119.11" who="#TeodozjaBorkowska">Podczas lustracji w wielu zakładach służby zdrowia Komisja Zdrowia wysłuchała sporo krytycznych uwag na temat jakości sprzętu, począwszy od spraw drobnych, jak nieszczelność strzykawek, tępe igły, nieodpowiednio złożone nożyczki, a skończywszy na aparaturze bardziej skomplikowanej, również charakteryzującej się wieloma usterkami. W związku z tym należałoby zaostrzyć kontrolę techniczną i nakładać sankcje karne na niesumiennych pracowników kwalifikujących sprzęt medyczny do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-119.12" who="#TeodozjaBorkowska">Obecną pięciolatkę nazywamy pięciolatką jakości, muszą zatem wzrosnąć również wymagania stawiane przed przemysłem produkującym sprzęt medyczny. W wielu zakładach służby zdrowia obserwuje się zjawisko niewykorzystania drogiej i skomplikowanej w obsłudze aparatury medycznej. Dzieje się to bądź z powodu braku Odpowiednio kwalifikowanych techników medycznych, mogących Obsługiwać aparaturę, bądź z braku lekarzy o wymaganej specjalizacji. Wskazane więc byłoby zainteresowanie się nie wykorzystaną aparaturą i przekazanie jej do tych zakładów leczniczych, w których byłaby w pełni przydatna.</u>
+          <u xml:id="u-119.13" who="#TeodozjaBorkowska">Istotnym zagadnieniem jest utrzymanie sprzętu medycznego w stanie nadającym się do użytku. Potrzebne są zatem warsztaty naprawcze oraz odpowiednio kwalifikowana kadra techniczno-inżynieryjna do naprawy i konserwacji sprzętu. Zadowolenie budzą przedsięwzięcia resortu, zmierzające do budowy baz naprawczych sprzętu medycznego oraz zatrudnienia konserwatorów w placówkach służby zdrowia. Dotychczasowe poczynania można uważać za początek pożytecznej akcji, która wymaga dalszej, wnikliwej uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-119.14" who="#TeodozjaBorkowska">Wysoki Sejmie! Społeczna służba zdrowia wzbogaca się z roku na rok o nowe obiekty. Rozszerza się sieć placówek oraz polepszają się warunki ich pracy. O wyniku tej pracy decyduje jednak w dużej mierze zaopatrzenie w odpowiedni sprzęt medyczny.</u>
           <u xml:id="u-119.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-120">
@@ -58,11 +58,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Leon_Chajn</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiStronnictwaDemokratycznego" />
         </person>
-        <person xml:id="DanielAntoni" role="regular">
+        <person xml:id="AntoniDaniel" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Daniel</forename>
-            <surname>Antoni</surname>
+            <forename>Antoni</forename>
+            <surname>Daniel</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Daniel_(polityk)</idno>
@@ -397,62 +397,62 @@
           <u xml:id="u-21.12" who="#JanKarolWende">Jako sprawozdawca Komisji głos ma poseł Antoni Daniel.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-22">
-          <u xml:id="u-22.0" who="#DanielAntoni">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa przedstawiam rządowy projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego. Projekt ten rozpatrywany był na posiedzeniu Komisji w dniu 17 października bieżącego roku.</u>
-          <u xml:id="u-22.1" who="#DanielAntoni">Wobec zadań stojących przed przemysłem elektromaszynowym — wniesiony przez rząd projekt ustawy ma znaczenie istotne i znajduje swoje uzasadnienie w doświadczeniach ostatnich lat oraz w potrzebach związanych z rozwojem tej gałęzi gospodarki narodowej.</u>
-          <u xml:id="u-22.2" who="#DanielAntoni">Dynamiczny rozwój hutnictwa i przemysłu maszynowego, zgrupowanych w jednym z największych z istniejących obecnie resortów — Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — stawia na porządku dziennym już od dłuższego czasu problem trudności w zarządzaniu tym wielkim i coraz większym kompleksem spraw techniczno-ekonomicznych.</u>
-          <u xml:id="u-22.3" who="#DanielAntoni">Resort ten w obecnej strukturze organizacyjnej ma za sobą ponad 10 lat działalności.</u>
-          <u xml:id="u-22.4" who="#DanielAntoni">Pragnę przypomnieć, iż w 1957 r., kiedy to powołano urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego z połączenia urzędów Ministra Hutnictwa oraz Ministra Przemysłu Maszynowego — łączny poziom produkcji tych dwóch gałęzi przemysłu wynosił w cenach porównywalnych dla 1967 r. zaledwie około 96 mld zł, w tym hutnictwa około 52 mld zł i przemysłu maszynowego około 44 mld zł.</u>
-          <u xml:id="u-22.5" who="#DanielAntoni">W tym czasie, przy nieporównanie mniejszym od obecnego zakresie branżowym wytwarzaniu wyrobów oraz znacznie mniejszej złożoności problematyki techniczno-produkcyjnej — istniały niewątpliwie warunki pozwalające na skupienie w jednym resorcie zarządzania nad całością działalności przedsiębiorstw hutnictwa i przemysłu maszynowego.</u>
-          <u xml:id="u-22.6" who="#DanielAntoni">Osiągnięty na przestrzeni 10 lat rozwój przemysłu maszynowego, którego produkcja wzrosła w tym okresie ponad 4-krotnie oraz hutnictwa — wzrost o około 73% — zmienił te warunki w sposób zasadniczy. Aktualny poziom produkcji przemysłu maszynowego wynosi już w bieżącym roku około 187 mld zł, a więc jest dwukrotnie wyższy od łącznego poziomu wytwórczości tego przemysłu i hutnictwa w 1957 r. Równocześnie produkcja samego hutnictwa osiąga w bieżącym roku około 92 mld zł, to jest poziom, jaki w 1957 r. miały razem obydwie te gałęzie przemysłu.</u>
-          <u xml:id="u-22.7" who="#DanielAntoni">Wraz ze wzrostem produkcji globalnej — stosownie do potrzeb gospodarki narodowej — następował w ostatnich 10 latach dynamiczny rozwój poszczególnych gałęzi przemysłu maszynowego. Powstawały nowe branże, liczne nowe zakłady, uruchomiono i opanowano wiele nowych produkcji. Szczególnie szybko rozwijają się następujące gałęzie: elektronika, automatyka, produkcja aparatury pomiarowo-kontrolnej, aparatury chemicznej, sprzętu precyzyjnego i innych, o coraz wyższej złożoności konstrukcji i procesów technologicznych, przy jednoczesnym poważnym rozwoju zaplecza naukowo-badawczego i technicznego.</u>
-          <u xml:id="u-22.8" who="#DanielAntoni">W resorcie przemysłu ciężkiego zgrupowane są obecnie 23 branżowe zjednoczenia, w tym 18 zjednoczeń przemysłu maszynowego. Resort ten zakresem swego działania obejmuje ogółem 598 jednostek organizacyjnych, w tym 491 przedsiębiorstw przemysłowych, będących w znacznej części przedsiębiorstwami wielozakładowymi. 255 jednostek przemysłowych — to przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 1000 pracowników, w tym 196 stanowią przedsiębiorstwa przemysłu maszynowego.</u>
-          <u xml:id="u-22.9" who="#DanielAntoni">W hutnictwie i w przemyśle maszynowym, zgrupowanych w istniejącym resorcie przemysłu ciężkiego — w stosunku do stanu zatrudnienia 726 tysięcy pracowników w 1957 r. — zatrudnionych jest już obecnie łącznie ponad milion pracowników, a więc około 30% ogółu zatrudnionych w przemyśle krajowym.</u>
-          <u xml:id="u-22.10" who="#DanielAntoni">Nadzorowane przez resort przemysłu ciężkiego dziedziny wytwórczości — przy uwzględnieniu zachodzącego między określonymi branżami pokrewieństwa technologii, podobnej organizacji i specyfiki charakteru produkcji — dzielą się na dwa zasadnicze działy, obejmujące następujące gałęzie przemysłu: w dziale pierwszym:</u>
-          <u xml:id="u-22.11" who="#DanielAntoni">— hutnictwo żelaza, stali i metali nieżelaznych, łącznie z górnictwem rud oraz przemysł materiałów ogniotrwałych jako baza obsługująca te gałęzie;</u>
-          <u xml:id="u-22.12" who="#DanielAntoni">— ciężki tabor okrętowy i kolejowy;</u>
-          <u xml:id="u-22.13" who="#DanielAntoni">— przemysł ciężkich maszyn i urządzeń energetycznych oraz chemicznych;</u>
-          <u xml:id="u-22.14" who="#DanielAntoni">— przemysły: odlewniczy i wyrobów metalowych, materiałowo i technologicznie bardzo bliskie hutnictwu i z nim integralnie związane.</u>
-          <u xml:id="u-22.15" who="#DanielAntoni">Zaliczane do pierwszego działu gałęzie przewidziane są omawianym rządowym projektem ustawy do pozostawienia w nadzorze Ministra Przemysłu Ciężkiego.</u>
-          <u xml:id="u-22.16" who="#DanielAntoni">Dział drugi natomiast, stosownie do wzajemnego podobieństwa organizacji, i specyfiki charakteru produkcji, obejmuje:</u>
-          <u xml:id="u-22.17" who="#DanielAntoni">— przemysły: automatyki i aparatury pomiarowej, elektroniczny, teletechniczny i elektrotechniczny;</u>
-          <u xml:id="u-22.18" who="#DanielAntoni">— przemysł motoryzacyjny z pokrewnymi przemysłami maszyn budowlanych, ciągników i maszyn rolniczych łącznie z bazą wytwórczą silników wysokoprężnych, specjalizowaną obecnie w przemyśle lotniczym;</u>
-          <u xml:id="u-22.19" who="#DanielAntoni">— przemysł precyzyjny łącznie z maszynami włókienniczymi;</u>
-          <u xml:id="u-22.20" who="#DanielAntoni">— przemysł narzędzi, obrabiarek i urządzeń technologicznych jako specjalizowana baza maszynowa do obsługi przemysłu maszynowego oraz innych gałęzi gospodarki narodowej w tym zakresie.</u>
-          <u xml:id="u-22.21" who="#DanielAntoni">Ta grupa przemysłów przewidziana jest w rządowym projekcie ustawy do podporządkowania urzędowi Ministra Przemysłu Maszynowego.</u>
-          <u xml:id="u-22.22" who="#DanielAntoni">W ramach wymienionych wyżej gałęzi — przemysł maszynowy łącznie obejmuje w swej wytwórczości ponad 50 branż i specjalizowanych grup wyrobów, produkujących ogółem około 100 tys. asortymentów.</u>
-          <u xml:id="u-22.23" who="#DanielAntoni">Rozwój produkcji przemysłu maszynowego — dla coraz lepszego pokrycia narastających potrzeb gospodarki narodowej — wymaga odpowiedniego tempa realizacji zadań w dziedzinie nowych i nowoczesnych opracowań konstrukcyjnych, wprowadzania i stosowania coraz bardziej wydajnych procesów technologicznych, gwarantujących podniesienie standardu jakości wyrobów, ich trwałości i niezawodności w pracy.</u>
-          <u xml:id="u-22.24" who="#DanielAntoni">Zadania stojące przed przemysłem elektromaszynowym w dziedzinie unowocześnienia produkcji — najlepiej chyba zilustrują następujące dane:</u>
-          <u xml:id="u-22.25" who="#DanielAntoni">W latach 1961–1965 uruchamiano corocznie 500–580 nowych wyrobów. W planie przemysłu maszynowego na lata 1966 do 1970 założono łącznie uruchomienie i opanowanie produkcji ponad 3.500 nowych wyrobów, to jest po około 700–800 wyrobów rocznie oraz modernizację około 2.200 ważniejszych wyrobów. Realizując zadania w zakresie podniesienia poziomu techniki w przemyśle maszynowym — równolegle do własnych opracowań konstrukcyjnych — rozszerzano współpracę międzynarodową, między innymi w dziedzinie licencji, szczególnie dla produkcji decydujących o poprawie wyników ekonomicznych i rekonstrukcji technicznej całej gospodarki. Wdrożenie licencji jest również wielce odpowiedzialnym i niełatwym zadaniem techniczno-organizacyjnym przemysłu maszynowego.</u>
-          <u xml:id="u-22.26" who="#DanielAntoni">Jednym z mierników postępu technicznego w przemyśle maszynowym jest udział wyrobów tak zwanej grupy „A”, który w stosunku do ogólnej produkcji towarowej zwiększył się z około 16% w 1964 r. do około 31% w 1967 r., a ma przecież, jak wiadomo, osiągnąć w 1970 r. około 60%.</u>
-          <u xml:id="u-22.27" who="#DanielAntoni">Przemysł maszynowy w 75% skupiony w obecnym resorcie przemysłu ciężkiego ma za zadanie zaopatrywać w dobra inwestycyjne oraz materiałowo-techniczne wszystkie podstawowe gałęzie wytwórczości przemysłowej w kraju, dziedzinę transportu, łączności, rolnictwa oraz budownictwa. Ponadto przemysł ten jest jednym z głównych dostawców przemysłowych wyrobów trwałego i powszechnego użytku dla rynku konsumpcyjnego.</u>
-          <u xml:id="u-22.28" who="#DanielAntoni">Udział eksportu przemysłu maszynowego, zgrupowanego w obecnym resorcie przemysłu ciężkiego, wzrósł w ogólnokrajowym eksporcie z około 23% w 1961 r. do około 35% w 1967 r. O poziomie krajowego eksportu wyrobów przemysłu maszynowego decydują dostawy z resortu przemysłu ciężkiego, które stanowią około 95% łącznego eksportu tej gałęzi.</u>
-          <u xml:id="u-22.29" who="#DanielAntoni">Tak dynamiczny rozwój przemysłu maszynowego i hutnictwa oraz rozszerzające się zadania — powodują z natury rzeczy na przestrzeni ostatnich lat narastanie w resorcie przemysłu ciężkiego trudności w prawidłowym zarządzaniu, organizacji oraz w operatywnym nadzorze techniczno-produkcyjnym poszczególnych gałęzi przemysłu, szczególnie przy uwzględnieniu omówionej różnorodności ich charakteru i specyfiki branżowej. Równocześnie szybko wzrastające potrzeby gospodarki narodowej wymagają przyśpieszenia tempa rozwoju, zwłaszcza nowych dziedzin wytwórczości, oraz zapewnienia im ze strony resortu szczególnej opieki i warunków do prawidłowej realizacji zadań. Wskazuje to na celowość i potrzebę odpowiedniego zmniejszenia rzeczowego zakresu działania obecnego Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego poprzez wyłączenie z tego resortu określonych branż przemysłu maszynowego, w zakresie których niezbędny jest wyjątkowo szybki rozwój produkcji i techniki wytwarzania i które w znacznym stopniu powiązane są ze sobą wspólną bazą kooperacyjną oraz posiadają podobną organizację produkcji i charakteryzują się szeregiem zbliżonych technologii. Te właśnie warunki spełnia wniesiony przez rząd projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego.</u>
-          <u xml:id="u-22.30" who="#DanielAntoni">Projekt przewiduje skoncentrowanie w powołanym Ministerstwie Przemysłu Maszynowego gałęzi przemysłu, charakteryzujących się technologiami produkcji masowej i powiązanych związkami kooperacyjnymi, przy jednoczesnym uwzględnieniu zapewnienia tym przemysłom niezbędnej bazy maszynowo-narzędziowej przez włączenie do nowej organizacji resortowej przemysłów: obrabiarek, narzędzi oraz urządzeń technologicznych.</u>
-          <u xml:id="u-22.31" who="#DanielAntoni">Z wymienionych przesłanek wynika włączenie do Ministerstwa Przemysłu Maszynowego między innymi przemysłów: ciągników i maszyn rolniczych oraz motoryzacyjnego. Przemysły te, w wyniku realizowanego rozwoju, zaliczyć można do gałęzi produkcji wieloseryjnej, o technologii i organizacji produkcji w zasadzie typowej dla szeregu gałęzi przemysłu przewidzianych do zgrupowania w tym resorcie. Ponadto specyfika produkcji przemysłu motoryzacyjnego wymaga ścisłych powiązań w zakresie urządzeń technologicznych i obrabiarek, a także kooperacji w elementach i podzespołach.</u>
-          <u xml:id="u-22.32" who="#DanielAntoni">Konsekwencją zlokalizowania przemysłu motoryzacyjnego w nowym Ministerstwie Przemysłu Maszynowego — jest włączenie do tego resortu przemysłu lotniczego, stanowiącego obecnie podstawową bazę kooperacyjną w zakresie silników uruchamianych w oparciu o licencje zagraniczne, oraz w zakresie aparatury paliwowej i innych podzespołów do pojazdów samochodowych i ciągników.</u>
-          <u xml:id="u-22.33" who="#DanielAntoni">Lokalizacja w resorcie przemysłu maszynowego — przemysłu maszyn budowlanych, uzasadniona jest realizowanym obecnie kierunkiem rozwoju tej branży w zakresie maszyn roboczych z napędem silnikowym, na przykład koparki, spychacze, zgarniacze, urządzenia samojezdne do robót drogowych i ziemnych.</u>
-          <u xml:id="u-22.34" who="#DanielAntoni">Przemysł ten korzysta z szerokich powiązań kooperacyjnych z przemysłem lotniczym i motoryzacyjnym, chodzi głównie o silniki, aparaturę paliwową, podwozia samochodowe oraz znormalizowane podzespoły.</u>
-          <u xml:id="u-22.35" who="#DanielAntoni">W Ministerstwie Przemysłu Maszynowego założono skoncentrowanie przemysłów, wytwarzających wyroby przeznaczone dla szerszego — niż w gałęziach przemysłu ciężkiego — kręgu odbiorców. Specyfika tej produkcji nakłada szczególnie złożone zadania w zakresie rozwoju techniki, stałej modernizacji opracowywania i wdrażania nowych konstrukcji na potrzeby kraju i eksportu. Wynika z tego konieczność odpowiedniej rozbudowy zaplecza techniczno-naukowego i zapewnienia dla tego zaplecza ze strony resortu pogłębionego oddziaływania i operatywnej koordynacji przedsięwzięć organizacyjnych.</u>
-          <u xml:id="u-22.36" who="#DanielAntoni">W urzędzie Ministra Przemysłu Ciężkiego przewiduje się skoncentrowanie gałęzi: hutnictwa żelaza i metali kolorowych łącznie z górnictwem i budownictwem kopalń rud i przemysłem materiałów ogniotrwałych oraz branż przemysłu ciężkich maszyn i urządzeń — w zasadzie produkcji małoseryjnej i indywidualnej — jak również gałęzi przemysłu wyrobów odlewniczych i metalowych. Branże przemysłu maszynowego i metalowego, które pozostają w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, wymagają utrzymania ścisłego powiązania z hutnictwem jako podstawową bazą zaopatrzenia materiałowego, ze względu na stosunkowo wysoki stopień materiałochłonności wyrobów hutniczych, odlewów maszynowych i odkuwek w produkcji tych gałęzi przemysłu.</u>
-          <u xml:id="u-22.37" who="#DanielAntoni">Dla porównania pragnę podać, że zużycie wyrobów walcowanych, odlewów maszynowych i odkuwek, łącznie na 1 mln zł produkcji, wynosi w gałęziach przemysłu maszynowego, pozostających w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, średnio ponad 28 ton. Natomiast wskaźnik ten dla gałęzi przewidzianych do zgrupowania w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego wynosi średnio około 12 ton, w tym przykładowo: w przemyśle automatyki i aparatury pomiarowej zaledwie 1,6 tony, w przemyśle maszyn włókienniczych 0,9 tony, a w przemyśle elektronicznym i teletechnicznym — tylko 0,1 tony. Wskazuje to na znacznie ograniczoną zależność zaopatrzenia gałęzi nowego resortu przemysłu maszynowego od bazy hutnictwa.</u>
-          <u xml:id="u-22.38" who="#DanielAntoni">Postęp techniki i technologii wytwarzania szeregu gałęzi specjalistycznych tego przemysłu wskazuje, iż w coraz większym stopniu ciężar gatunkowy zaopatrzenia surowcowo-materiałowego przesuwa się w tej produkcji na dostawy nowych tworzyw i materiałów przemysłu chemicznego.</u>
-          <u xml:id="u-22.39" who="#DanielAntoni">Sprawę tę pragnę podkreślić szczególnie, gdyż w wypowiedziach obywateli posłów w czasie prowadzonej w Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa dyskusji nad rządowym projektem ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego przewijała się troska, czy organizacyjne oddzielenie określonych gałęzi tego przemysłu od bazy wytwórczej hutnictwa nie wpłynie na pogorszenie warunków zaopatrzenia materiałowego. Podobne obawy wysuwane były w dyskusji w zakresie utrzymania dyscypliny wzajemnych powiązań kooperacyjnych.</u>
-          <u xml:id="u-22.40" who="#DanielAntoni">Biorąc pod uwagę, iż zaopatrzenie kooperacyjne wszystkich przedsiębiorstw, różnych gałęzi przemysłu krajowego, ze specjalizowanej bazy wytwórczej zabezpieczone jest stałymi, planowymi powiązaniami umownymi — podporządkowanie organizacyjne określonych gałęzi omawianym resortom nie spowoduje zmian w układzie tych związków.</u>
-          <u xml:id="u-22.41" who="#DanielAntoni">Przy założeniu organizacyjnego podporządkowania poszczególnych gałęzi przemysłu urzędom Ministra Przemysłu Ciężkiego i Ministra Przemysłu Maszynowego — zadania rzeczowe tych resortów, biorąc za podstawę rok 1967, obejmować będą: w zakresie produkcji globalnej około 148 mld zł w resorcie przemysłu ciężkiego i około 131 mld zł w resorcie przemysłu maszynowego. Odpowiednio — zatrudnienie ogółem około 506 tys. pracowników w przemyśle ciężkim i około 512 tys. — w przemyśle maszynowym.</u>
-          <u xml:id="u-22.42" who="#DanielAntoni">Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego obejmować będzie zakresem swego działania 260 przedsiębiorstw przemysłowych i jednostek organizacyjnych, a Ministerstwo Przemysłu Maszynowego łącznie 338 jednostek.</u>
-          <u xml:id="u-22.43" who="#DanielAntoni">Dla zobrazowania powagi zakresu i poziomu wielkości zadań omawianych ministerstw w nowej strukturze organizacyjnej — pozwalam sobie podać porównawcze wielkości planistyczne według stanu 1967 r. innych resortów przemysłowych.</u>
-          <u xml:id="u-22.44" who="#DanielAntoni">Przykładowo: Ministerstwo Przemysłu Lekkiego — około 89 mld zł produkcji globalnej z zatrudnieniem około 519 tys. pracowników. Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu — około 106 mld zł produkcji globalnej i około 235 tys. zatrudnionych; Ministerstwo Przemysłu Chemicznego — około 73 mld zł produkcji globalnej i około 207 tys. pracowników.</u>
-          <u xml:id="u-22.45" who="#DanielAntoni">Z przykładowego porównania wynika, iż w nowej strukturze organizacyjnej obydwa ministerstwa pozostaną nadal jednymi z największych resortów, szczególnie przy uwzględnieniu planowanego w tych gałęziach niezbędnego rozwoju perspektywicznego.</u>
-          <u xml:id="u-22.46" who="#DanielAntoni">Podział zadań na Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego oraz Ministerstwo Przemysłu Maszynowego powinien stworzyć bardziej sprzyjające warunki w obydwu resortach dla pogłębionego oddziaływania i koordynacji przedsięwzięć organizacyjno-technicznych przemysłu w zakresie doskonalenia oraz dalszego rozwoju produkcji i techniki.</u>
-          <u xml:id="u-22.47" who="#DanielAntoni">Chciałbym z zadowoleniem podkreślić, że w nowo powstającym Ministerstwie Przemysłu Maszynowego, jak i w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego zakłada się daleko idące usprawnienia organizacyjne, przy uwzględnieniu zasady dalszego rozszerzania uprawnień i usamodzielnienia działalności zjednoczeń.</u>
-          <u xml:id="u-22.48" who="#DanielAntoni">Przewiduje się między innymi łączenie departamentów, uproszczenie ich struktury i zmniejszenie zatrudnienia, a przede wszystkim wyodrębnienie w każdym resorcie 3 działów problemowych, podporządkowanych podsekretarzom stanu. Myślą przewodnią tych założeń jest skoncentrowanie w jednym dziale problemowym związanych ze sobą grup zagadnień merytorycznych dla zapewnienia prawidłowego zarządzania przy optymalnie kompleksowej koordynacji przedsięwzięć i podejmowania decyzji.</u>
-          <u xml:id="u-22.49" who="#DanielAntoni">Odpowiednio do tego przewiduje się zgrupowanie:</u>
-          <u xml:id="u-22.50" who="#DanielAntoni">— w dziale pierwszym — zagadnień techniki wraz z problematyką jakości produkcji, zagadnień inwestycji oraz perspektywicznego rozwoju przemysłu, stanowiących podstawę do rekonstrukcji i celowego rozwoju przemysłu,</u>
-          <u xml:id="u-22.51" who="#DanielAntoni">— w dziale drugim — zagadnienia planowania i nadzoru nad realizacją produkcji łącznie z zagadnieniami zatrudnienia i płac oraz sprawami zaopatrzenia i obrotu materiałowo-technicznego jako podstawowych środków zabezpieczających realizację zadań przemysłu:</u>
-          <u xml:id="u-22.52" who="#DanielAntoni">— w dziale trzecim — zgrupowanie zagadnień eksportu i współpracy z zagranicą łącznie z problematyką opłacalności eksportu i analizy kosztów oraz ogólne zagadnienia ekonomiczno-finansowe przemysłu.</u>
-          <u xml:id="u-22.53" who="#DanielAntoni">Przyjęte założenia wewnętrznej struktury organizacyjnej obydwu omawianych resortów — zgodne są z konsekwentną realizacją uchwał VII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w zakresie usprawnień organizacji zarządzania i nadzoru oraz będą sprzyjały zwiększeniu operatywności i samodzielności zjednoczeń w rozwiązywaniu i podejmowaniu decyzji, właściwych dla tego szczebla zarządzania.</u>
-          <u xml:id="u-22.54" who="#DanielAntoni">Wskazane byłoby, aby podobne kierunki usprawnień merytorycznej organizacji zarządzania podjęły i inne resorty gospodarcze.</u>
-          <u xml:id="u-22.55" who="#DanielAntoni">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył przedstawiony projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego — druk sejmowy nr 80, wraz z uściślającą poprawką Komisji — do art. 6, zawartą w druku sejmowym nr 82.</u>
+          <u xml:id="u-22.0" who="#AntoniDaniel">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa przedstawiam rządowy projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego. Projekt ten rozpatrywany był na posiedzeniu Komisji w dniu 17 października bieżącego roku.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#AntoniDaniel">Wobec zadań stojących przed przemysłem elektromaszynowym — wniesiony przez rząd projekt ustawy ma znaczenie istotne i znajduje swoje uzasadnienie w doświadczeniach ostatnich lat oraz w potrzebach związanych z rozwojem tej gałęzi gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#AntoniDaniel">Dynamiczny rozwój hutnictwa i przemysłu maszynowego, zgrupowanych w jednym z największych z istniejących obecnie resortów — Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — stawia na porządku dziennym już od dłuższego czasu problem trudności w zarządzaniu tym wielkim i coraz większym kompleksem spraw techniczno-ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#AntoniDaniel">Resort ten w obecnej strukturze organizacyjnej ma za sobą ponad 10 lat działalności.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#AntoniDaniel">Pragnę przypomnieć, iż w 1957 r., kiedy to powołano urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego z połączenia urzędów Ministra Hutnictwa oraz Ministra Przemysłu Maszynowego — łączny poziom produkcji tych dwóch gałęzi przemysłu wynosił w cenach porównywalnych dla 1967 r. zaledwie około 96 mld zł, w tym hutnictwa około 52 mld zł i przemysłu maszynowego około 44 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#AntoniDaniel">W tym czasie, przy nieporównanie mniejszym od obecnego zakresie branżowym wytwarzaniu wyrobów oraz znacznie mniejszej złożoności problematyki techniczno-produkcyjnej — istniały niewątpliwie warunki pozwalające na skupienie w jednym resorcie zarządzania nad całością działalności przedsiębiorstw hutnictwa i przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-22.6" who="#AntoniDaniel">Osiągnięty na przestrzeni 10 lat rozwój przemysłu maszynowego, którego produkcja wzrosła w tym okresie ponad 4-krotnie oraz hutnictwa — wzrost o około 73% — zmienił te warunki w sposób zasadniczy. Aktualny poziom produkcji przemysłu maszynowego wynosi już w bieżącym roku około 187 mld zł, a więc jest dwukrotnie wyższy od łącznego poziomu wytwórczości tego przemysłu i hutnictwa w 1957 r. Równocześnie produkcja samego hutnictwa osiąga w bieżącym roku około 92 mld zł, to jest poziom, jaki w 1957 r. miały razem obydwie te gałęzie przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-22.7" who="#AntoniDaniel">Wraz ze wzrostem produkcji globalnej — stosownie do potrzeb gospodarki narodowej — następował w ostatnich 10 latach dynamiczny rozwój poszczególnych gałęzi przemysłu maszynowego. Powstawały nowe branże, liczne nowe zakłady, uruchomiono i opanowano wiele nowych produkcji. Szczególnie szybko rozwijają się następujące gałęzie: elektronika, automatyka, produkcja aparatury pomiarowo-kontrolnej, aparatury chemicznej, sprzętu precyzyjnego i innych, o coraz wyższej złożoności konstrukcji i procesów technologicznych, przy jednoczesnym poważnym rozwoju zaplecza naukowo-badawczego i technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-22.8" who="#AntoniDaniel">W resorcie przemysłu ciężkiego zgrupowane są obecnie 23 branżowe zjednoczenia, w tym 18 zjednoczeń przemysłu maszynowego. Resort ten zakresem swego działania obejmuje ogółem 598 jednostek organizacyjnych, w tym 491 przedsiębiorstw przemysłowych, będących w znacznej części przedsiębiorstwami wielozakładowymi. 255 jednostek przemysłowych — to przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 1000 pracowników, w tym 196 stanowią przedsiębiorstwa przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-22.9" who="#AntoniDaniel">W hutnictwie i w przemyśle maszynowym, zgrupowanych w istniejącym resorcie przemysłu ciężkiego — w stosunku do stanu zatrudnienia 726 tysięcy pracowników w 1957 r. — zatrudnionych jest już obecnie łącznie ponad milion pracowników, a więc około 30% ogółu zatrudnionych w przemyśle krajowym.</u>
+          <u xml:id="u-22.10" who="#AntoniDaniel">Nadzorowane przez resort przemysłu ciężkiego dziedziny wytwórczości — przy uwzględnieniu zachodzącego między określonymi branżami pokrewieństwa technologii, podobnej organizacji i specyfiki charakteru produkcji — dzielą się na dwa zasadnicze działy, obejmujące następujące gałęzie przemysłu: w dziale pierwszym:</u>
+          <u xml:id="u-22.11" who="#AntoniDaniel">— hutnictwo żelaza, stali i metali nieżelaznych, łącznie z górnictwem rud oraz przemysł materiałów ogniotrwałych jako baza obsługująca te gałęzie;</u>
+          <u xml:id="u-22.12" who="#AntoniDaniel">— ciężki tabor okrętowy i kolejowy;</u>
+          <u xml:id="u-22.13" who="#AntoniDaniel">— przemysł ciężkich maszyn i urządzeń energetycznych oraz chemicznych;</u>
+          <u xml:id="u-22.14" who="#AntoniDaniel">— przemysły: odlewniczy i wyrobów metalowych, materiałowo i technologicznie bardzo bliskie hutnictwu i z nim integralnie związane.</u>
+          <u xml:id="u-22.15" who="#AntoniDaniel">Zaliczane do pierwszego działu gałęzie przewidziane są omawianym rządowym projektem ustawy do pozostawienia w nadzorze Ministra Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-22.16" who="#AntoniDaniel">Dział drugi natomiast, stosownie do wzajemnego podobieństwa organizacji, i specyfiki charakteru produkcji, obejmuje:</u>
+          <u xml:id="u-22.17" who="#AntoniDaniel">— przemysły: automatyki i aparatury pomiarowej, elektroniczny, teletechniczny i elektrotechniczny;</u>
+          <u xml:id="u-22.18" who="#AntoniDaniel">— przemysł motoryzacyjny z pokrewnymi przemysłami maszyn budowlanych, ciągników i maszyn rolniczych łącznie z bazą wytwórczą silników wysokoprężnych, specjalizowaną obecnie w przemyśle lotniczym;</u>
+          <u xml:id="u-22.19" who="#AntoniDaniel">— przemysł precyzyjny łącznie z maszynami włókienniczymi;</u>
+          <u xml:id="u-22.20" who="#AntoniDaniel">— przemysł narzędzi, obrabiarek i urządzeń technologicznych jako specjalizowana baza maszynowa do obsługi przemysłu maszynowego oraz innych gałęzi gospodarki narodowej w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-22.21" who="#AntoniDaniel">Ta grupa przemysłów przewidziana jest w rządowym projekcie ustawy do podporządkowania urzędowi Ministra Przemysłu Maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-22.22" who="#AntoniDaniel">W ramach wymienionych wyżej gałęzi — przemysł maszynowy łącznie obejmuje w swej wytwórczości ponad 50 branż i specjalizowanych grup wyrobów, produkujących ogółem około 100 tys. asortymentów.</u>
+          <u xml:id="u-22.23" who="#AntoniDaniel">Rozwój produkcji przemysłu maszynowego — dla coraz lepszego pokrycia narastających potrzeb gospodarki narodowej — wymaga odpowiedniego tempa realizacji zadań w dziedzinie nowych i nowoczesnych opracowań konstrukcyjnych, wprowadzania i stosowania coraz bardziej wydajnych procesów technologicznych, gwarantujących podniesienie standardu jakości wyrobów, ich trwałości i niezawodności w pracy.</u>
+          <u xml:id="u-22.24" who="#AntoniDaniel">Zadania stojące przed przemysłem elektromaszynowym w dziedzinie unowocześnienia produkcji — najlepiej chyba zilustrują następujące dane:</u>
+          <u xml:id="u-22.25" who="#AntoniDaniel">W latach 1961–1965 uruchamiano corocznie 500–580 nowych wyrobów. W planie przemysłu maszynowego na lata 1966 do 1970 założono łącznie uruchomienie i opanowanie produkcji ponad 3.500 nowych wyrobów, to jest po około 700–800 wyrobów rocznie oraz modernizację około 2.200 ważniejszych wyrobów. Realizując zadania w zakresie podniesienia poziomu techniki w przemyśle maszynowym — równolegle do własnych opracowań konstrukcyjnych — rozszerzano współpracę międzynarodową, między innymi w dziedzinie licencji, szczególnie dla produkcji decydujących o poprawie wyników ekonomicznych i rekonstrukcji technicznej całej gospodarki. Wdrożenie licencji jest również wielce odpowiedzialnym i niełatwym zadaniem techniczno-organizacyjnym przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-22.26" who="#AntoniDaniel">Jednym z mierników postępu technicznego w przemyśle maszynowym jest udział wyrobów tak zwanej grupy „A”, który w stosunku do ogólnej produkcji towarowej zwiększył się z około 16% w 1964 r. do około 31% w 1967 r., a ma przecież, jak wiadomo, osiągnąć w 1970 r. około 60%.</u>
+          <u xml:id="u-22.27" who="#AntoniDaniel">Przemysł maszynowy w 75% skupiony w obecnym resorcie przemysłu ciężkiego ma za zadanie zaopatrywać w dobra inwestycyjne oraz materiałowo-techniczne wszystkie podstawowe gałęzie wytwórczości przemysłowej w kraju, dziedzinę transportu, łączności, rolnictwa oraz budownictwa. Ponadto przemysł ten jest jednym z głównych dostawców przemysłowych wyrobów trwałego i powszechnego użytku dla rynku konsumpcyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-22.28" who="#AntoniDaniel">Udział eksportu przemysłu maszynowego, zgrupowanego w obecnym resorcie przemysłu ciężkiego, wzrósł w ogólnokrajowym eksporcie z około 23% w 1961 r. do około 35% w 1967 r. O poziomie krajowego eksportu wyrobów przemysłu maszynowego decydują dostawy z resortu przemysłu ciężkiego, które stanowią około 95% łącznego eksportu tej gałęzi.</u>
+          <u xml:id="u-22.29" who="#AntoniDaniel">Tak dynamiczny rozwój przemysłu maszynowego i hutnictwa oraz rozszerzające się zadania — powodują z natury rzeczy na przestrzeni ostatnich lat narastanie w resorcie przemysłu ciężkiego trudności w prawidłowym zarządzaniu, organizacji oraz w operatywnym nadzorze techniczno-produkcyjnym poszczególnych gałęzi przemysłu, szczególnie przy uwzględnieniu omówionej różnorodności ich charakteru i specyfiki branżowej. Równocześnie szybko wzrastające potrzeby gospodarki narodowej wymagają przyśpieszenia tempa rozwoju, zwłaszcza nowych dziedzin wytwórczości, oraz zapewnienia im ze strony resortu szczególnej opieki i warunków do prawidłowej realizacji zadań. Wskazuje to na celowość i potrzebę odpowiedniego zmniejszenia rzeczowego zakresu działania obecnego Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego poprzez wyłączenie z tego resortu określonych branż przemysłu maszynowego, w zakresie których niezbędny jest wyjątkowo szybki rozwój produkcji i techniki wytwarzania i które w znacznym stopniu powiązane są ze sobą wspólną bazą kooperacyjną oraz posiadają podobną organizację produkcji i charakteryzują się szeregiem zbliżonych technologii. Te właśnie warunki spełnia wniesiony przez rząd projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-22.30" who="#AntoniDaniel">Projekt przewiduje skoncentrowanie w powołanym Ministerstwie Przemysłu Maszynowego gałęzi przemysłu, charakteryzujących się technologiami produkcji masowej i powiązanych związkami kooperacyjnymi, przy jednoczesnym uwzględnieniu zapewnienia tym przemysłom niezbędnej bazy maszynowo-narzędziowej przez włączenie do nowej organizacji resortowej przemysłów: obrabiarek, narzędzi oraz urządzeń technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-22.31" who="#AntoniDaniel">Z wymienionych przesłanek wynika włączenie do Ministerstwa Przemysłu Maszynowego między innymi przemysłów: ciągników i maszyn rolniczych oraz motoryzacyjnego. Przemysły te, w wyniku realizowanego rozwoju, zaliczyć można do gałęzi produkcji wieloseryjnej, o technologii i organizacji produkcji w zasadzie typowej dla szeregu gałęzi przemysłu przewidzianych do zgrupowania w tym resorcie. Ponadto specyfika produkcji przemysłu motoryzacyjnego wymaga ścisłych powiązań w zakresie urządzeń technologicznych i obrabiarek, a także kooperacji w elementach i podzespołach.</u>
+          <u xml:id="u-22.32" who="#AntoniDaniel">Konsekwencją zlokalizowania przemysłu motoryzacyjnego w nowym Ministerstwie Przemysłu Maszynowego — jest włączenie do tego resortu przemysłu lotniczego, stanowiącego obecnie podstawową bazę kooperacyjną w zakresie silników uruchamianych w oparciu o licencje zagraniczne, oraz w zakresie aparatury paliwowej i innych podzespołów do pojazdów samochodowych i ciągników.</u>
+          <u xml:id="u-22.33" who="#AntoniDaniel">Lokalizacja w resorcie przemysłu maszynowego — przemysłu maszyn budowlanych, uzasadniona jest realizowanym obecnie kierunkiem rozwoju tej branży w zakresie maszyn roboczych z napędem silnikowym, na przykład koparki, spychacze, zgarniacze, urządzenia samojezdne do robót drogowych i ziemnych.</u>
+          <u xml:id="u-22.34" who="#AntoniDaniel">Przemysł ten korzysta z szerokich powiązań kooperacyjnych z przemysłem lotniczym i motoryzacyjnym, chodzi głównie o silniki, aparaturę paliwową, podwozia samochodowe oraz znormalizowane podzespoły.</u>
+          <u xml:id="u-22.35" who="#AntoniDaniel">W Ministerstwie Przemysłu Maszynowego założono skoncentrowanie przemysłów, wytwarzających wyroby przeznaczone dla szerszego — niż w gałęziach przemysłu ciężkiego — kręgu odbiorców. Specyfika tej produkcji nakłada szczególnie złożone zadania w zakresie rozwoju techniki, stałej modernizacji opracowywania i wdrażania nowych konstrukcji na potrzeby kraju i eksportu. Wynika z tego konieczność odpowiedniej rozbudowy zaplecza techniczno-naukowego i zapewnienia dla tego zaplecza ze strony resortu pogłębionego oddziaływania i operatywnej koordynacji przedsięwzięć organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-22.36" who="#AntoniDaniel">W urzędzie Ministra Przemysłu Ciężkiego przewiduje się skoncentrowanie gałęzi: hutnictwa żelaza i metali kolorowych łącznie z górnictwem i budownictwem kopalń rud i przemysłem materiałów ogniotrwałych oraz branż przemysłu ciężkich maszyn i urządzeń — w zasadzie produkcji małoseryjnej i indywidualnej — jak również gałęzi przemysłu wyrobów odlewniczych i metalowych. Branże przemysłu maszynowego i metalowego, które pozostają w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, wymagają utrzymania ścisłego powiązania z hutnictwem jako podstawową bazą zaopatrzenia materiałowego, ze względu na stosunkowo wysoki stopień materiałochłonności wyrobów hutniczych, odlewów maszynowych i odkuwek w produkcji tych gałęzi przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-22.37" who="#AntoniDaniel">Dla porównania pragnę podać, że zużycie wyrobów walcowanych, odlewów maszynowych i odkuwek, łącznie na 1 mln zł produkcji, wynosi w gałęziach przemysłu maszynowego, pozostających w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, średnio ponad 28 ton. Natomiast wskaźnik ten dla gałęzi przewidzianych do zgrupowania w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego wynosi średnio około 12 ton, w tym przykładowo: w przemyśle automatyki i aparatury pomiarowej zaledwie 1,6 tony, w przemyśle maszyn włókienniczych 0,9 tony, a w przemyśle elektronicznym i teletechnicznym — tylko 0,1 tony. Wskazuje to na znacznie ograniczoną zależność zaopatrzenia gałęzi nowego resortu przemysłu maszynowego od bazy hutnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-22.38" who="#AntoniDaniel">Postęp techniki i technologii wytwarzania szeregu gałęzi specjalistycznych tego przemysłu wskazuje, iż w coraz większym stopniu ciężar gatunkowy zaopatrzenia surowcowo-materiałowego przesuwa się w tej produkcji na dostawy nowych tworzyw i materiałów przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-22.39" who="#AntoniDaniel">Sprawę tę pragnę podkreślić szczególnie, gdyż w wypowiedziach obywateli posłów w czasie prowadzonej w Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa dyskusji nad rządowym projektem ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego przewijała się troska, czy organizacyjne oddzielenie określonych gałęzi tego przemysłu od bazy wytwórczej hutnictwa nie wpłynie na pogorszenie warunków zaopatrzenia materiałowego. Podobne obawy wysuwane były w dyskusji w zakresie utrzymania dyscypliny wzajemnych powiązań kooperacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-22.40" who="#AntoniDaniel">Biorąc pod uwagę, iż zaopatrzenie kooperacyjne wszystkich przedsiębiorstw, różnych gałęzi przemysłu krajowego, ze specjalizowanej bazy wytwórczej zabezpieczone jest stałymi, planowymi powiązaniami umownymi — podporządkowanie organizacyjne określonych gałęzi omawianym resortom nie spowoduje zmian w układzie tych związków.</u>
+          <u xml:id="u-22.41" who="#AntoniDaniel">Przy założeniu organizacyjnego podporządkowania poszczególnych gałęzi przemysłu urzędom Ministra Przemysłu Ciężkiego i Ministra Przemysłu Maszynowego — zadania rzeczowe tych resortów, biorąc za podstawę rok 1967, obejmować będą: w zakresie produkcji globalnej około 148 mld zł w resorcie przemysłu ciężkiego i około 131 mld zł w resorcie przemysłu maszynowego. Odpowiednio — zatrudnienie ogółem około 506 tys. pracowników w przemyśle ciężkim i około 512 tys. — w przemyśle maszynowym.</u>
+          <u xml:id="u-22.42" who="#AntoniDaniel">Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego obejmować będzie zakresem swego działania 260 przedsiębiorstw przemysłowych i jednostek organizacyjnych, a Ministerstwo Przemysłu Maszynowego łącznie 338 jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-22.43" who="#AntoniDaniel">Dla zobrazowania powagi zakresu i poziomu wielkości zadań omawianych ministerstw w nowej strukturze organizacyjnej — pozwalam sobie podać porównawcze wielkości planistyczne według stanu 1967 r. innych resortów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-22.44" who="#AntoniDaniel">Przykładowo: Ministerstwo Przemysłu Lekkiego — około 89 mld zł produkcji globalnej z zatrudnieniem około 519 tys. pracowników. Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu — około 106 mld zł produkcji globalnej i około 235 tys. zatrudnionych; Ministerstwo Przemysłu Chemicznego — około 73 mld zł produkcji globalnej i około 207 tys. pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-22.45" who="#AntoniDaniel">Z przykładowego porównania wynika, iż w nowej strukturze organizacyjnej obydwa ministerstwa pozostaną nadal jednymi z największych resortów, szczególnie przy uwzględnieniu planowanego w tych gałęziach niezbędnego rozwoju perspektywicznego.</u>
+          <u xml:id="u-22.46" who="#AntoniDaniel">Podział zadań na Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego oraz Ministerstwo Przemysłu Maszynowego powinien stworzyć bardziej sprzyjające warunki w obydwu resortach dla pogłębionego oddziaływania i koordynacji przedsięwzięć organizacyjno-technicznych przemysłu w zakresie doskonalenia oraz dalszego rozwoju produkcji i techniki.</u>
+          <u xml:id="u-22.47" who="#AntoniDaniel">Chciałbym z zadowoleniem podkreślić, że w nowo powstającym Ministerstwie Przemysłu Maszynowego, jak i w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego zakłada się daleko idące usprawnienia organizacyjne, przy uwzględnieniu zasady dalszego rozszerzania uprawnień i usamodzielnienia działalności zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-22.48" who="#AntoniDaniel">Przewiduje się między innymi łączenie departamentów, uproszczenie ich struktury i zmniejszenie zatrudnienia, a przede wszystkim wyodrębnienie w każdym resorcie 3 działów problemowych, podporządkowanych podsekretarzom stanu. Myślą przewodnią tych założeń jest skoncentrowanie w jednym dziale problemowym związanych ze sobą grup zagadnień merytorycznych dla zapewnienia prawidłowego zarządzania przy optymalnie kompleksowej koordynacji przedsięwzięć i podejmowania decyzji.</u>
+          <u xml:id="u-22.49" who="#AntoniDaniel">Odpowiednio do tego przewiduje się zgrupowanie:</u>
+          <u xml:id="u-22.50" who="#AntoniDaniel">— w dziale pierwszym — zagadnień techniki wraz z problematyką jakości produkcji, zagadnień inwestycji oraz perspektywicznego rozwoju przemysłu, stanowiących podstawę do rekonstrukcji i celowego rozwoju przemysłu,</u>
+          <u xml:id="u-22.51" who="#AntoniDaniel">— w dziale drugim — zagadnienia planowania i nadzoru nad realizacją produkcji łącznie z zagadnieniami zatrudnienia i płac oraz sprawami zaopatrzenia i obrotu materiałowo-technicznego jako podstawowych środków zabezpieczających realizację zadań przemysłu:</u>
+          <u xml:id="u-22.52" who="#AntoniDaniel">— w dziale trzecim — zgrupowanie zagadnień eksportu i współpracy z zagranicą łącznie z problematyką opłacalności eksportu i analizy kosztów oraz ogólne zagadnienia ekonomiczno-finansowe przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-22.53" who="#AntoniDaniel">Przyjęte założenia wewnętrznej struktury organizacyjnej obydwu omawianych resortów — zgodne są z konsekwentną realizacją uchwał VII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w zakresie usprawnień organizacji zarządzania i nadzoru oraz będą sprzyjały zwiększeniu operatywności i samodzielności zjednoczeń w rozwiązywaniu i podejmowaniu decyzji, właściwych dla tego szczebla zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-22.54" who="#AntoniDaniel">Wskazane byłoby, aby podobne kierunki usprawnień merytorycznej organizacji zarządzania podjęły i inne resorty gospodarcze.</u>
+          <u xml:id="u-22.55" who="#AntoniDaniel">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył przedstawiony projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego — druk sejmowy nr 80, wraz z uściślającą poprawką Komisji — do art. 6, zawartą w druku sejmowym nr 82.</u>
           <u xml:id="u-22.56" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-23">
@@ -471,11 +471,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Ryznar</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiZjednoczonegoStronnictwaLudowego" />
         </person>
-        <person xml:id="StasiakLudomir" role="regular">
+        <person xml:id="LudomirStasiak" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Stasiak</forename>
-            <surname>Ludomir</surname>
+            <forename>Ludomir</forename>
+            <surname>Stasiak</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludomir_Stasiak</idno>
@@ -347,47 +347,47 @@
           <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Głos ma poseł Ludomir Stasiak.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-11">
-          <u xml:id="u-11.0" who="#StasiakLudomir">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Z dużym poczuciem odpowiedzialności Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego przystępuje rok rocznie do prac nad rządowymi przedłożeniami uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym i ustawy budżetowej. To poczucie odpowiedzialności wynika z przekonania, że właśnie od słuszności uchwał sejmowych w sprawie planu gospodarczego w głównej mierze zależy dalszy rozwój ojczyzny we wszystkich dziedzinach naszego narodowego bytu. Nasze poczucie odpowiedzialności bierze się również stąd, że my, posłowie ludowcy, jesteśmy przedstawicielami partii chłopskiej, której koła — a jest ich ponad 26 tys. — instancje i działacze we wsiach całej Polski będą wspólnie z organizacjami i instancjami Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej stanowić tę siłę polityczną, która wiązać będzie patriotyzm, wysiłek i ofiarność społeczności wiejskiej z założeniami planu, która przyczyniać się będzie do tego, aby pozornie suchy język liczb wypełniających tablice planu przetworzony został przez pracę narodu na język rzeczywistości mierzonej konkretami naszych osiągnięć w rolnictwie, przemyśle, oświacie, zdrowiu i kulturze.</u>
-          <u xml:id="u-11.1" who="#StasiakLudomir">Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego aktywnie uczestniczył w pracach komisji sejmowych nad projektem Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1968 i wytycznych na rok 1969 oraz nad projektem ustawy budżetowej.</u>
-          <u xml:id="u-11.2" who="#StasiakLudomir">W imieniu Klubu pragnę oświadczyć, że wniosek Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przyjęcie wniesionych przez rząd podstawowych ustaw, określających rozwój naszej gospodarki narodowej — znajduje w Klubie Poselskim Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego pełne poparcie.</u>
-          <u xml:id="u-11.3" who="#StasiakLudomir">Klub nasz głosować będzie również za wnioskiem Prezesa Najwyższej Izby Kontroli o udzielenie absolutorium rządowi PRL za rok 1966.</u>
-          <u xml:id="u-11.4" who="#StasiakLudomir">Wysoki Sejmie! Plan gospodarczy na 1968 rok, który mamy uchwalić, jest już trzecim planem obecnej pięciolatki. Podstawowym wskaźnikiem wyrażającym całość zadań planu jest zakładany wzrost dochodu narodowego na rok przyszły w wysokości 4,8% oraz o 6,3% w roku 1969. Realność tych zamierzeń ma zabezpieczyć:</u>
-          <u xml:id="u-11.5" who="#StasiakLudomir">— odpowiednio wyższe o 7,1% od planowanego na rok bieżący tempo wzrostu produkcji przemysłowej, a produkcji rolnej o 3,2%;</u>
-          <u xml:id="u-11.6" who="#StasiakLudomir">— konsekwentne zmiany w strukturze produkcji przemysłowej, zmierzające do lepszego jej dostosowania do wymagań rynku wewnętrznego, do tendencji kształtującej się w gospodarce światowej, do rosnących wymagań rynków zagranicznych, którym musimy sprostać;</u>
-          <u xml:id="u-11.7" who="#StasiakLudomir">— polepszenie proporcji między produkcją środków produkcji i środków spożycia, na korzyść tych ostatnich;</u>
-          <u xml:id="u-11.8" who="#StasiakLudomir">— utrzymanie wysokiego nadal tempa nakładów inwestycyjnych;</u>
-          <u xml:id="u-11.9" who="#StasiakLudomir">— polepszenie gospodarności i wydajności pracy społecznej.</u>
-          <u xml:id="u-11.10" who="#StasiakLudomir">Plan rolnictwa na rok 1968 jest etapem realizacji bieżącego planu 5-letniego, a założenia na rok 1969 zawarte w tym planie dotyczą roku przedostatniego. Należy więc zastanowić się nad tym, jaki postęp w stosunku do założeń pięciolatki stanowią zadania rolnictwa określone w planie na lata 1968 i 1969 i w jakim stopniu ich realizacja zbliży nas do zaplanowanych celów.</u>
-          <u xml:id="u-11.11" who="#StasiakLudomir">Jak wiadomo, założenia bieżącej pięciolatki zmierzają do osiągnięcia produkcji rolnej w rozmiarach, które by zapewniły krajowi samowystarczalność w zakresie wyżywienia kraju i zaopatrzenia przemysłu w surowce rolnicze.</u>
-          <u xml:id="u-11.12" who="#StasiakLudomir">Aby te cele osiągnąć zwiększamy wysiłki na rzecz przyśpieszenia rozwoju produkcji rolnej i zapewnienia rolnictwu bardziej trwałych podstaw rozwoju. Ten wysiłek wyraża się w znacznym zwiększeniu nakładów inwestycyjnych na rolnictwo, wśród których poważne znaczenie mają melioracje oraz w dostosowywaniu programów produkcyjnych przemysłu i budownictwa do zaplanowanych kierunków intensyfikacji produkcji rolnej i postępu technicznego w rolnictwie. Zapewniamy również środki finansowe i materialne oraz organizacyjne do lepszego i pełniejszego wykorzystania rezerw produkcyjnych w rolnictwie. Coraz więcej uwagi poświęcamy sprawie usprawnienia obsługi rolnictwa.</u>
-          <u xml:id="u-11.13" who="#StasiakLudomir">Zdajemy sobie sprawę z tego, że mimo poważnych osiągnięć zarówno w produkcji rolnej, jak i w dziedzinie zaopatrzenia oraz obsługi rolnictwa, napotykamy i nadal będziemy napotykać liczne trudności w wykonywaniu zaplanowanych zadań. Powstają one głównie w procesie działania i wykorzystywania środków produkcji. W pewnych grupach gospodarstw występuje dość duży niedostatek środków pieniężnych. Kredyt państwowy ma stanowić dla nich podstawy pełnego wyjścia z trudności. Niedostateczna jest jeszcze podaż usług specjalistycznych w zakresie transportu i zastosowania środków produkcji w rolnictwie. Przy tym dość wysokie są koszty usług, niedostateczna informacja technologiczna i techniczna. Za małe są również umiejętności rolników w zakresie technologii produkcyjnego wykorzystania środków przemysłowych dla rolnictwa.</u>
-          <u xml:id="u-11.14" who="#StasiakLudomir">Scharakteryzowane pokrótce warunki, w jakich przebiega realizacja produkcyjnych zadań w rolnictwie — mimo trudności — w całokształcie są pozytywne i sprzyjają intensyfikacji produkcji rolnej. Wyrazem tego jest stały i dość znaczny wzrost produkcji rolnej i korzystne na ogół zmiany w jej strukturze. By jednak poprawić warunki i zapewnić lepsze podstawy rozwoju rolnictwa powinniśmy na bieżąco usuwać lub zmniejszać wyłaniające się trudności i przeszkody. Również realizacja zadań określonych na rok 1968 wymaga takiej pracy.</u>
-          <u xml:id="u-11.15" who="#StasiakLudomir">Pełna realizacja zadań produkcyjnych w rolnictwie w bardzo dużym stopniu zależy od prawidłowego i pełnego wykonania zadań w zakresie zaopatrzenia w środki produkcji. W okresie lat 1966–1967 plan 5-letni dla tych lat został przekroczony w dostawach nawozów sztucznych średnio o 2,3%, w dostawach materiałów ściennych o 2,5% oraz w dostawach wyrobów hutniczych dla budownictwa wiejskiego o 3,1%. W pozostałych środkach produkcji i środkach technicznych dla rolnictwa założenia planu 5-letniego w tym okresie nie zostały wykonane. Podobnie wygląda to w projekcie planu na rok 1968.</u>
-          <u xml:id="u-11.16" who="#StasiakLudomir">Na pewno istnieje sporo obiektywnych przyczyn tej sytuacji. Trzeba jednak czuwać, aby te niedociągnięcia się nie pogłębiały i dążyć, aby plan na rok 1968 w dziedzinie dostaw środków produkcji dla rolnictwa był przekroczony.</u>
-          <u xml:id="u-11.17" who="#StasiakLudomir">Plan produkcji rolnej na rok 1968 zakłada spadek o 1,5% w stosunku do roku 1967. Należy jednak zaznaczyć, że spadek ten jest wynikiem raczej rachunkowym, na skutek stosowanej metody obliczania plonów w oparciu o średnie plony z czterech ostatnich lat, poprzedzających rok planowania. W produkcji rolnej utrzymuje się bowiem stała tendencja wzrostowa. Przy przeciętnych warunkach atmosferycznych istnieją możliwości do przekroczenia planu produkcji rolnej. Jest to możliwe, gdyż postęp w mechanizacji rolnictwa oraz znaczna poprawa w agrotechnice, jaką obserwujemy, już obecnie, wpływają na zmniejszenie się wahań w produkcji rolnej i na przyśpieszenie jej wzrostu.</u>
-          <u xml:id="u-11.18" who="#StasiakLudomir">Porównania z lat ubiegłych przyrostu zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji z przyrostem produkcji rolnej świadczą, że efektywność produkcyjna tych środków jest zadowalająca, a przy dalszym doskonaleniu agrotechniki może być zwiększona. Rok 1968 powinien być okresem przygotowania do efektywnego zużycia zwiększonych dostaw, zwłaszcza nawozów, w 1969 r. O ile bowiem osiągnięty i planowany przyrost dostaw nawozów w okresie 1966–1968 wyniesie średnio rocznie 231 tys. ton, to w okresie 1969–1970 będzie on wynosić 461 tys. ton średnio rocznie. Zarówno możliwość zwiększenia efektywności nawożenia, jak i dużego skoku ilościowego dostaw nawozów w ostatnich dwóch latach bieżącego planu 5-letniego powinny nas mobilizować do działania w dwóch kierunkach: — wykonania całego programu produkcji nawozów sztucznych oraz wchłonięcia przez rolnictwo zwiększonych dostaw nawozów i ich efektywnego wykorzystania.</u>
-          <u xml:id="u-11.19" who="#StasiakLudomir">Najtrudniejsze zadania czekają nas na odcinku zbożowo-paszowym. IX Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej nie tylko oceniło te trudności, ale wytyczyło sposoby i drogi ich usuwania w uzgodnieniu z władzami Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Realizacja zadań w tym zakresie przyniesie z pewnością postęp w tej dziedzinie.</u>
-          <u xml:id="u-11.20" who="#StasiakLudomir">Wzrost produkcji zbóż, które zajmują około 56% ogółu naszych użytków rolnych, wymaga ogromnej pracy rolników i dużego wysiłku agrotechnicznego. W tej sytuacji niezbędne jest lepsze wyposażenie rolnictwa w sprzęt i maszyny potrzebne do zmechanizowania siewu, zbioru, młocki, suszenia, transportu i magazynowania zwiększającej się masy zbóż.</u>
-          <u xml:id="u-11.21" who="#StasiakLudomir">Ogromnej wagi również w 1968 r. nabiera problem skupu zbóż i zaopatrzenia w pasze przemysłowe. Planowany wzrost skupu jest duży. Dotychczasowy wzrost skupu dokonywał się głównie na drodze przyrostu zaopatrzenia rolnictwa w pasze od państwa. Obecnie, aby wykonać plan skupu zbóż, musimy skupić część zboża, dotychczas spasanego w obrębie gospodarstw w sposób naturalny, a w to miejsce dla umożliwienia rozszerzonej reprodukcji żywca zabezpieczyć odpowiednie dostawy pasz treściwych.</u>
-          <u xml:id="u-11.22" who="#StasiakLudomir">Realizacja tych zadań, które mają na celu zwiększenie oszczędności pasz i uzyskiwanie większej produkcji zwierzęcej wymagać będzie wiele wysiłków i pracy.</u>
-          <u xml:id="u-11.23" who="#StasiakLudomir">W hodowli trzody chlewnej, po dużym, ponadplanowym wzroście pogłowia w latach 1965–1966, wystąpiła już w 1967 r. tendencja do zmniejszania się produkcji żywca wieprzowego. To niekorzystne zjawisko wymaga w 1968 r. szczególnej obserwacji i przeciwdziałania. Nie można dopuścić do poważniejszego spadku tego kierunku hodowli.</u>
-          <u xml:id="u-11.24" who="#StasiakLudomir">Plan na rok 1968 zakłada wprawdzie wzrost produkcji bydła, ale tempo tego wzrostu jest wolniejsze niż w latach poprzednich. Na ogół realizacja planu 5-letniego w tej dziedzinie przebiega pomyślnie, przy tym wykonywanie planu jest pomyślniejsze w produkcji mleka, niż w produkcji żywca wołowego.</u>
-          <u xml:id="u-11.25" who="#StasiakLudomir">Niekorzystnym zjawiskiem w produkcji bydła rzeźnego jest niezadowalająca intensyfikacja tej produkcji na drodze zwiększenia wydajności zwierząt. Na tym więc zagadnieniu należy skoncentrować wysiłki w zakresie hodowli.</u>
-          <u xml:id="u-11.26" who="#StasiakLudomir">Obok warunków przyrodniczych i pracy samego rolnika wiele zależy od sprawnej obsługi rolnictwa, a głównie od terminowego odbioru wyprodukowanej masy towarowej.</u>
-          <u xml:id="u-11.27" who="#StasiakLudomir">W naszych warunkach obserwuje się — pomimo pewnej poprawy — słabość poszczególnych gałęzi przemysłu rolno-spożywczego w odbiorze produkcji towarowej. Najbardziej ostro zarysowuje się to na odcinku mleczarstwa oraz odbioru owoców i warzyw. Zdarzają się nadal zahamowania w odbiorze okopowych, a nawet zwierząt rzeźnych.</u>
-          <u xml:id="u-11.28" who="#StasiakLudomir">Na wyposażenie punktów odbioru przewiduje się duże sumy. Równocześnie jednak jest niezbędne, aby poszczególne działy przemysłu rolnego dążyły do usprawnienia działalności przy odbiorze płodów rolnych poprzez wprowadzanie odbioru według harmonogramów, bardziej racjonalne gospodarowanie powierzchniami magazynowymi czy środkami transportu.</u>
-          <u xml:id="u-11.29" who="#StasiakLudomir">Postęp rolnictwa jest ściśle związany z rozwojem wszelkiego rodzaju usług zarówno produkcyjnych, jak i dla obsługi ludności. Spółdzielczość wiejska, kółka rolnicze powinny rozwijać te usługi, które są związane z rozsiewem nawozów, wapna, ochroną roślin oraz mechanizacją rolnictwa, jak też rozwojem transportu rolnego. Wiele na tym odcinku zrobiono, ale jest to nadal za mało w stosunku do potrzeb.</u>
-          <u xml:id="u-11.30" who="#StasiakLudomir">Musimy podjąć dalsze wysiłki zmierzające do rozwinięcia produkcji materiałów budowlanych, bowiem budownictwo gospodarcze na wsi warunkuje realizację zadań w hodowli bydła i trzody.</u>
-          <u xml:id="u-11.31" who="#StasiakLudomir">Wiele jest uzasadnionych pretensji pod adresem przemysłu maszynowego, gdyż pomimo pewnej poprawy brak jest nadal części zamiennych, maszyn konnych, maszyn do mechanizacji prac podwórzowych oraz tak zwanej małej mechanizacji, mającej szczególny wpływ na rozwijanie hodowli. Już sam fakt braku w handlu siewników nawozowych przy zbliżającym się wyżu nawozowym musi powodować stałą troskę o właściwy asortyment maszyn rolniczych i stałe podnoszenie ich jakości.</u>
-          <u xml:id="u-11.32" who="#StasiakLudomir">Nie tylko inwestycje, ale przede wszystkim poziom wiedzy rolniczej jest podstawą unowocześniania metod produkcyjnych i zwiększenia produkcji zarówno pod względem ilości, jak i jakości. Obok nakładów na doinwestowanie i rozbudowę szkół rolniczych, a szczególnie zasadniczych szkół rolniczych i przysposobienia rolniczego, duży wysiłek jest skierowany na szkolenie i podnoszenie kwalifikacji rolników indywidualnych oraz robotników w PGR. Na tym odcinku jest szczególnie wiele do zrobienia. Kadra wykładowców powinna przyjść z większą niż dotychczas pomocą. Organizacje polityczne i społeczne, działacze na wsi — stwarzać powinni bardziej przychylną atmosferę do podnoszenia kwalifikacji zawodowych wśród ogółu rolników. Wiedza bowiem jest w obecnym etapie rozwoju naszego rolnictwa jednym z najbardziej istotnych czynników, decydujących o efektywnym użyciu przemysłowych środków produkcji dostarczanych rolnictwu przez państwo. Decyduje więc ona o osiąganiu maksymalnych wyników produkcyjnych, a tym samym o dalszej poprawie sytuacji ekonomicznej wsi.</u>
-          <u xml:id="u-11.33" who="#StasiakLudomir">Nakłady inwestycyjne na rolnictwo stale wzrastają i jest to dla rolnictwa bardzo cenne, ale stopień efektywności tych nakładów jest niekiedy mniejszy od spodziewanego, ponieważ nakłady te nie zawsze są wewnętrznie zharmonizowane zarówno w znaczeniu rzeczowym, jak i pod względem czasu, w którym są podejmowane. Zdarza się, że dokonując niekiedy bardzo poważnych nakładów na melioracje użytków rolnych, nie prowadzi się równocześnie odpowiedniej działalności inwestycyjnej w dziedzinach warunkujących pełną efektywność tych nakładów, to jest w budownictwie inwentarskim, w powiększaniu stad inwentarza gospodarskiego, czy w urządzeniach obsługi rolnictwa. W rezultacie korzyści ze wzrostu produkcji rolnej, jako skutku melioracji gruntów, są pomniejszane. Wydaje się, że warto uważnie przejrzeć pod tym względem poszczególne zadania planu i doprowadzić do ich właściwego, terytorialnego i czasowego zharmonizowania.</u>
-          <u xml:id="u-11.34" who="#StasiakLudomir">Wysoki Sejmie! W swoim wystąpieniu pozwoliłem sobie skupić uwagę obywateli posłów przede wszystkim na problematyce związanej ze wsią i rolnictwem nie tylko dlatego, że przemawiam w imieniu ZSL, to te sprawy są mi szczególnie bliskie, ale również dlatego, że problem unowocześniania i intensyfikacji produkcji rolnej stał się sprawą ogólnonarodową.</u>
-          <u xml:id="u-11.35" who="#StasiakLudomir">Wyrazem tego w obecnym planie jest na przykład fakt, że gdy nakłady państwowe na inwestycje ogółem w gospodarce uspołecznionej wzrastają o 5,3%, to w rolnictwie wzrost tych nakładów w stosunku do roku ubiegłego wynosić będzie 8,7%.</u>
-          <u xml:id="u-11.36" who="#StasiakLudomir">Szczególne znaczenie dla rolnictwa będzie miała realizacja uchwały IX Plenum KC PZPR, podjętej w uzgodnieniu z władzami naczelnymi ZSL. Uchwała ta koncentruje wszystkie środki materialne i ludzkie na walce o wyższe plony, o likwidację deficytu zbóż i pasz. Duże znaczenie w tym zakresie będzie mieć umocnienie gromadzkiej służby rolnej, co pozwoli na zajęcie się w większym stopniu doradztwem fachowym i organizowaniem procesów wytwórczych bezpośrednio w gospodarstwach rolnych. Temu celowi służyć będzie również powoływanie referentów rolnych w gromadzkich radach narodowych. Troską wszystkich gromadzkich rad narodowych powinno być otoczenie odpowiednią opieką służby rolnej, a zwłaszcza tych osób, które osiedlą się na stałe w gromadach i we wsiach.</u>
-          <u xml:id="u-11.37" who="#StasiakLudomir">Ten zbliżający się rok nazwać można początkiem wzmożonych wysiłków o wydobycie dalszych rezerw, jakie jeszcze tkwią w gospodarce rolnej indywidualnej, spółdzielczej i państwowej.</u>
-          <u xml:id="u-11.38" who="#StasiakLudomir">Wieś polska w pełni docenia politykę rolną Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego realizowaną przez rząd PRL. Dobitnym wyrazem tego jest chociażby — można to chyba bez większego błędu tak określić — chłopski ruch inwestowania środków własnych w unowocześnienie rolnictwa. Wyrazem tego są na szeroką skalę rozwinięte czyny społeczne, prężność wiejskich organizacji społecznych, a szczególnie kółek rolniczych, i kół gospodyń wiejskich oraz Związku Młodzieży Wiejskiej. Ta dążność wsi do unowocześniania rolnictwa, wprowadzenia urządzeń cywilizacyjnych, dążność do rozwoju oświaty i kultury jest wyrazem poparcia, jakie dają chłopi polscy polityce swojego ludowego państwa. Świadczy ona również o tym, na jak mizernych podstawach opierają swoje polityczne rachuby zwolennicy kardynalskiej koncepcji uczynienia z kościoła klerykalnej partii do walki z postępem.</u>
-          <u xml:id="u-11.39" who="#StasiakLudomir">Wieś polska zawsze była i jest głęboko patriotyczna. Z dużym zainteresowaniem i zadowoleniem śledzi umacnianie się międzynarodowej pozycji Polski, w pełni akceptuje naszą politykę zagraniczną. Ma świadomość tego, że polityka rządu NRF i siły odwetowe tego kraju dalej stanowią zagrożenie pokoju w Europie, że głównym protektorem tych antypolskich, antyradzieckich, antyczechosłowackich, antyenerdowskich sił w NRF są Stany Zjednoczone, te Stany Zjednoczone, które prowadzą barbarzyńską wojnę z bohaterskim narodem wietnamskim. To wszystko powoduje umocnienie przekonania o znaczeniu, jakie dla sprawy polskiej ma jedność krajów socjalistycznych, sojusz ze Związkiem Radzieckim, główną siłą oporu przeciw rewizjonistycznym tendencjom w NRF i imperialistycznym planom podboju świata.</u>
-          <u xml:id="u-11.40" who="#StasiakLudomir">Nasz Klub, głosując za przyjęciem Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1968 i podstawowych założeń planu na rok 1969 oraz ustawy budżetowej, jednocześnie oświadcza, że Zjednoczone Stronnictwo Ludowe skieruje wszystkie swoje siły na to, aby chłopi polscy, -współgospodarze kraju, godnie wypełnili przypadające na nich obowiązki.</u>
+          <u xml:id="u-11.0" who="#LudomirStasiak">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Z dużym poczuciem odpowiedzialności Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego przystępuje rok rocznie do prac nad rządowymi przedłożeniami uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym i ustawy budżetowej. To poczucie odpowiedzialności wynika z przekonania, że właśnie od słuszności uchwał sejmowych w sprawie planu gospodarczego w głównej mierze zależy dalszy rozwój ojczyzny we wszystkich dziedzinach naszego narodowego bytu. Nasze poczucie odpowiedzialności bierze się również stąd, że my, posłowie ludowcy, jesteśmy przedstawicielami partii chłopskiej, której koła — a jest ich ponad 26 tys. — instancje i działacze we wsiach całej Polski będą wspólnie z organizacjami i instancjami Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej stanowić tę siłę polityczną, która wiązać będzie patriotyzm, wysiłek i ofiarność społeczności wiejskiej z założeniami planu, która przyczyniać się będzie do tego, aby pozornie suchy język liczb wypełniających tablice planu przetworzony został przez pracę narodu na język rzeczywistości mierzonej konkretami naszych osiągnięć w rolnictwie, przemyśle, oświacie, zdrowiu i kulturze.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#LudomirStasiak">Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego aktywnie uczestniczył w pracach komisji sejmowych nad projektem Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1968 i wytycznych na rok 1969 oraz nad projektem ustawy budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#LudomirStasiak">W imieniu Klubu pragnę oświadczyć, że wniosek Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przyjęcie wniesionych przez rząd podstawowych ustaw, określających rozwój naszej gospodarki narodowej — znajduje w Klubie Poselskim Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego pełne poparcie.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#LudomirStasiak">Klub nasz głosować będzie również za wnioskiem Prezesa Najwyższej Izby Kontroli o udzielenie absolutorium rządowi PRL za rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#LudomirStasiak">Wysoki Sejmie! Plan gospodarczy na 1968 rok, który mamy uchwalić, jest już trzecim planem obecnej pięciolatki. Podstawowym wskaźnikiem wyrażającym całość zadań planu jest zakładany wzrost dochodu narodowego na rok przyszły w wysokości 4,8% oraz o 6,3% w roku 1969. Realność tych zamierzeń ma zabezpieczyć:</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#LudomirStasiak">— odpowiednio wyższe o 7,1% od planowanego na rok bieżący tempo wzrostu produkcji przemysłowej, a produkcji rolnej o 3,2%;</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#LudomirStasiak">— konsekwentne zmiany w strukturze produkcji przemysłowej, zmierzające do lepszego jej dostosowania do wymagań rynku wewnętrznego, do tendencji kształtującej się w gospodarce światowej, do rosnących wymagań rynków zagranicznych, którym musimy sprostać;</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#LudomirStasiak">— polepszenie proporcji między produkcją środków produkcji i środków spożycia, na korzyść tych ostatnich;</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#LudomirStasiak">— utrzymanie wysokiego nadal tempa nakładów inwestycyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#LudomirStasiak">— polepszenie gospodarności i wydajności pracy społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#LudomirStasiak">Plan rolnictwa na rok 1968 jest etapem realizacji bieżącego planu 5-letniego, a założenia na rok 1969 zawarte w tym planie dotyczą roku przedostatniego. Należy więc zastanowić się nad tym, jaki postęp w stosunku do założeń pięciolatki stanowią zadania rolnictwa określone w planie na lata 1968 i 1969 i w jakim stopniu ich realizacja zbliży nas do zaplanowanych celów.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#LudomirStasiak">Jak wiadomo, założenia bieżącej pięciolatki zmierzają do osiągnięcia produkcji rolnej w rozmiarach, które by zapewniły krajowi samowystarczalność w zakresie wyżywienia kraju i zaopatrzenia przemysłu w surowce rolnicze.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#LudomirStasiak">Aby te cele osiągnąć zwiększamy wysiłki na rzecz przyśpieszenia rozwoju produkcji rolnej i zapewnienia rolnictwu bardziej trwałych podstaw rozwoju. Ten wysiłek wyraża się w znacznym zwiększeniu nakładów inwestycyjnych na rolnictwo, wśród których poważne znaczenie mają melioracje oraz w dostosowywaniu programów produkcyjnych przemysłu i budownictwa do zaplanowanych kierunków intensyfikacji produkcji rolnej i postępu technicznego w rolnictwie. Zapewniamy również środki finansowe i materialne oraz organizacyjne do lepszego i pełniejszego wykorzystania rezerw produkcyjnych w rolnictwie. Coraz więcej uwagi poświęcamy sprawie usprawnienia obsługi rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#LudomirStasiak">Zdajemy sobie sprawę z tego, że mimo poważnych osiągnięć zarówno w produkcji rolnej, jak i w dziedzinie zaopatrzenia oraz obsługi rolnictwa, napotykamy i nadal będziemy napotykać liczne trudności w wykonywaniu zaplanowanych zadań. Powstają one głównie w procesie działania i wykorzystywania środków produkcji. W pewnych grupach gospodarstw występuje dość duży niedostatek środków pieniężnych. Kredyt państwowy ma stanowić dla nich podstawy pełnego wyjścia z trudności. Niedostateczna jest jeszcze podaż usług specjalistycznych w zakresie transportu i zastosowania środków produkcji w rolnictwie. Przy tym dość wysokie są koszty usług, niedostateczna informacja technologiczna i techniczna. Za małe są również umiejętności rolników w zakresie technologii produkcyjnego wykorzystania środków przemysłowych dla rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#LudomirStasiak">Scharakteryzowane pokrótce warunki, w jakich przebiega realizacja produkcyjnych zadań w rolnictwie — mimo trudności — w całokształcie są pozytywne i sprzyjają intensyfikacji produkcji rolnej. Wyrazem tego jest stały i dość znaczny wzrost produkcji rolnej i korzystne na ogół zmiany w jej strukturze. By jednak poprawić warunki i zapewnić lepsze podstawy rozwoju rolnictwa powinniśmy na bieżąco usuwać lub zmniejszać wyłaniające się trudności i przeszkody. Również realizacja zadań określonych na rok 1968 wymaga takiej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#LudomirStasiak">Pełna realizacja zadań produkcyjnych w rolnictwie w bardzo dużym stopniu zależy od prawidłowego i pełnego wykonania zadań w zakresie zaopatrzenia w środki produkcji. W okresie lat 1966–1967 plan 5-letni dla tych lat został przekroczony w dostawach nawozów sztucznych średnio o 2,3%, w dostawach materiałów ściennych o 2,5% oraz w dostawach wyrobów hutniczych dla budownictwa wiejskiego o 3,1%. W pozostałych środkach produkcji i środkach technicznych dla rolnictwa założenia planu 5-letniego w tym okresie nie zostały wykonane. Podobnie wygląda to w projekcie planu na rok 1968.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#LudomirStasiak">Na pewno istnieje sporo obiektywnych przyczyn tej sytuacji. Trzeba jednak czuwać, aby te niedociągnięcia się nie pogłębiały i dążyć, aby plan na rok 1968 w dziedzinie dostaw środków produkcji dla rolnictwa był przekroczony.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#LudomirStasiak">Plan produkcji rolnej na rok 1968 zakłada spadek o 1,5% w stosunku do roku 1967. Należy jednak zaznaczyć, że spadek ten jest wynikiem raczej rachunkowym, na skutek stosowanej metody obliczania plonów w oparciu o średnie plony z czterech ostatnich lat, poprzedzających rok planowania. W produkcji rolnej utrzymuje się bowiem stała tendencja wzrostowa. Przy przeciętnych warunkach atmosferycznych istnieją możliwości do przekroczenia planu produkcji rolnej. Jest to możliwe, gdyż postęp w mechanizacji rolnictwa oraz znaczna poprawa w agrotechnice, jaką obserwujemy, już obecnie, wpływają na zmniejszenie się wahań w produkcji rolnej i na przyśpieszenie jej wzrostu.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#LudomirStasiak">Porównania z lat ubiegłych przyrostu zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji z przyrostem produkcji rolnej świadczą, że efektywność produkcyjna tych środków jest zadowalająca, a przy dalszym doskonaleniu agrotechniki może być zwiększona. Rok 1968 powinien być okresem przygotowania do efektywnego zużycia zwiększonych dostaw, zwłaszcza nawozów, w 1969 r. O ile bowiem osiągnięty i planowany przyrost dostaw nawozów w okresie 1966–1968 wyniesie średnio rocznie 231 tys. ton, to w okresie 1969–1970 będzie on wynosić 461 tys. ton średnio rocznie. Zarówno możliwość zwiększenia efektywności nawożenia, jak i dużego skoku ilościowego dostaw nawozów w ostatnich dwóch latach bieżącego planu 5-letniego powinny nas mobilizować do działania w dwóch kierunkach: — wykonania całego programu produkcji nawozów sztucznych oraz wchłonięcia przez rolnictwo zwiększonych dostaw nawozów i ich efektywnego wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-11.19" who="#LudomirStasiak">Najtrudniejsze zadania czekają nas na odcinku zbożowo-paszowym. IX Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej nie tylko oceniło te trudności, ale wytyczyło sposoby i drogi ich usuwania w uzgodnieniu z władzami Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Realizacja zadań w tym zakresie przyniesie z pewnością postęp w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-11.20" who="#LudomirStasiak">Wzrost produkcji zbóż, które zajmują około 56% ogółu naszych użytków rolnych, wymaga ogromnej pracy rolników i dużego wysiłku agrotechnicznego. W tej sytuacji niezbędne jest lepsze wyposażenie rolnictwa w sprzęt i maszyny potrzebne do zmechanizowania siewu, zbioru, młocki, suszenia, transportu i magazynowania zwiększającej się masy zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-11.21" who="#LudomirStasiak">Ogromnej wagi również w 1968 r. nabiera problem skupu zbóż i zaopatrzenia w pasze przemysłowe. Planowany wzrost skupu jest duży. Dotychczasowy wzrost skupu dokonywał się głównie na drodze przyrostu zaopatrzenia rolnictwa w pasze od państwa. Obecnie, aby wykonać plan skupu zbóż, musimy skupić część zboża, dotychczas spasanego w obrębie gospodarstw w sposób naturalny, a w to miejsce dla umożliwienia rozszerzonej reprodukcji żywca zabezpieczyć odpowiednie dostawy pasz treściwych.</u>
+          <u xml:id="u-11.22" who="#LudomirStasiak">Realizacja tych zadań, które mają na celu zwiększenie oszczędności pasz i uzyskiwanie większej produkcji zwierzęcej wymagać będzie wiele wysiłków i pracy.</u>
+          <u xml:id="u-11.23" who="#LudomirStasiak">W hodowli trzody chlewnej, po dużym, ponadplanowym wzroście pogłowia w latach 1965–1966, wystąpiła już w 1967 r. tendencja do zmniejszania się produkcji żywca wieprzowego. To niekorzystne zjawisko wymaga w 1968 r. szczególnej obserwacji i przeciwdziałania. Nie można dopuścić do poważniejszego spadku tego kierunku hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-11.24" who="#LudomirStasiak">Plan na rok 1968 zakłada wprawdzie wzrost produkcji bydła, ale tempo tego wzrostu jest wolniejsze niż w latach poprzednich. Na ogół realizacja planu 5-letniego w tej dziedzinie przebiega pomyślnie, przy tym wykonywanie planu jest pomyślniejsze w produkcji mleka, niż w produkcji żywca wołowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.25" who="#LudomirStasiak">Niekorzystnym zjawiskiem w produkcji bydła rzeźnego jest niezadowalająca intensyfikacja tej produkcji na drodze zwiększenia wydajności zwierząt. Na tym więc zagadnieniu należy skoncentrować wysiłki w zakresie hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-11.26" who="#LudomirStasiak">Obok warunków przyrodniczych i pracy samego rolnika wiele zależy od sprawnej obsługi rolnictwa, a głównie od terminowego odbioru wyprodukowanej masy towarowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.27" who="#LudomirStasiak">W naszych warunkach obserwuje się — pomimo pewnej poprawy — słabość poszczególnych gałęzi przemysłu rolno-spożywczego w odbiorze produkcji towarowej. Najbardziej ostro zarysowuje się to na odcinku mleczarstwa oraz odbioru owoców i warzyw. Zdarzają się nadal zahamowania w odbiorze okopowych, a nawet zwierząt rzeźnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.28" who="#LudomirStasiak">Na wyposażenie punktów odbioru przewiduje się duże sumy. Równocześnie jednak jest niezbędne, aby poszczególne działy przemysłu rolnego dążyły do usprawnienia działalności przy odbiorze płodów rolnych poprzez wprowadzanie odbioru według harmonogramów, bardziej racjonalne gospodarowanie powierzchniami magazynowymi czy środkami transportu.</u>
+          <u xml:id="u-11.29" who="#LudomirStasiak">Postęp rolnictwa jest ściśle związany z rozwojem wszelkiego rodzaju usług zarówno produkcyjnych, jak i dla obsługi ludności. Spółdzielczość wiejska, kółka rolnicze powinny rozwijać te usługi, które są związane z rozsiewem nawozów, wapna, ochroną roślin oraz mechanizacją rolnictwa, jak też rozwojem transportu rolnego. Wiele na tym odcinku zrobiono, ale jest to nadal za mało w stosunku do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-11.30" who="#LudomirStasiak">Musimy podjąć dalsze wysiłki zmierzające do rozwinięcia produkcji materiałów budowlanych, bowiem budownictwo gospodarcze na wsi warunkuje realizację zadań w hodowli bydła i trzody.</u>
+          <u xml:id="u-11.31" who="#LudomirStasiak">Wiele jest uzasadnionych pretensji pod adresem przemysłu maszynowego, gdyż pomimo pewnej poprawy brak jest nadal części zamiennych, maszyn konnych, maszyn do mechanizacji prac podwórzowych oraz tak zwanej małej mechanizacji, mającej szczególny wpływ na rozwijanie hodowli. Już sam fakt braku w handlu siewników nawozowych przy zbliżającym się wyżu nawozowym musi powodować stałą troskę o właściwy asortyment maszyn rolniczych i stałe podnoszenie ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-11.32" who="#LudomirStasiak">Nie tylko inwestycje, ale przede wszystkim poziom wiedzy rolniczej jest podstawą unowocześniania metod produkcyjnych i zwiększenia produkcji zarówno pod względem ilości, jak i jakości. Obok nakładów na doinwestowanie i rozbudowę szkół rolniczych, a szczególnie zasadniczych szkół rolniczych i przysposobienia rolniczego, duży wysiłek jest skierowany na szkolenie i podnoszenie kwalifikacji rolników indywidualnych oraz robotników w PGR. Na tym odcinku jest szczególnie wiele do zrobienia. Kadra wykładowców powinna przyjść z większą niż dotychczas pomocą. Organizacje polityczne i społeczne, działacze na wsi — stwarzać powinni bardziej przychylną atmosferę do podnoszenia kwalifikacji zawodowych wśród ogółu rolników. Wiedza bowiem jest w obecnym etapie rozwoju naszego rolnictwa jednym z najbardziej istotnych czynników, decydujących o efektywnym użyciu przemysłowych środków produkcji dostarczanych rolnictwu przez państwo. Decyduje więc ona o osiąganiu maksymalnych wyników produkcyjnych, a tym samym o dalszej poprawie sytuacji ekonomicznej wsi.</u>
+          <u xml:id="u-11.33" who="#LudomirStasiak">Nakłady inwestycyjne na rolnictwo stale wzrastają i jest to dla rolnictwa bardzo cenne, ale stopień efektywności tych nakładów jest niekiedy mniejszy od spodziewanego, ponieważ nakłady te nie zawsze są wewnętrznie zharmonizowane zarówno w znaczeniu rzeczowym, jak i pod względem czasu, w którym są podejmowane. Zdarza się, że dokonując niekiedy bardzo poważnych nakładów na melioracje użytków rolnych, nie prowadzi się równocześnie odpowiedniej działalności inwestycyjnej w dziedzinach warunkujących pełną efektywność tych nakładów, to jest w budownictwie inwentarskim, w powiększaniu stad inwentarza gospodarskiego, czy w urządzeniach obsługi rolnictwa. W rezultacie korzyści ze wzrostu produkcji rolnej, jako skutku melioracji gruntów, są pomniejszane. Wydaje się, że warto uważnie przejrzeć pod tym względem poszczególne zadania planu i doprowadzić do ich właściwego, terytorialnego i czasowego zharmonizowania.</u>
+          <u xml:id="u-11.34" who="#LudomirStasiak">Wysoki Sejmie! W swoim wystąpieniu pozwoliłem sobie skupić uwagę obywateli posłów przede wszystkim na problematyce związanej ze wsią i rolnictwem nie tylko dlatego, że przemawiam w imieniu ZSL, to te sprawy są mi szczególnie bliskie, ale również dlatego, że problem unowocześniania i intensyfikacji produkcji rolnej stał się sprawą ogólnonarodową.</u>
+          <u xml:id="u-11.35" who="#LudomirStasiak">Wyrazem tego w obecnym planie jest na przykład fakt, że gdy nakłady państwowe na inwestycje ogółem w gospodarce uspołecznionej wzrastają o 5,3%, to w rolnictwie wzrost tych nakładów w stosunku do roku ubiegłego wynosić będzie 8,7%.</u>
+          <u xml:id="u-11.36" who="#LudomirStasiak">Szczególne znaczenie dla rolnictwa będzie miała realizacja uchwały IX Plenum KC PZPR, podjętej w uzgodnieniu z władzami naczelnymi ZSL. Uchwała ta koncentruje wszystkie środki materialne i ludzkie na walce o wyższe plony, o likwidację deficytu zbóż i pasz. Duże znaczenie w tym zakresie będzie mieć umocnienie gromadzkiej służby rolnej, co pozwoli na zajęcie się w większym stopniu doradztwem fachowym i organizowaniem procesów wytwórczych bezpośrednio w gospodarstwach rolnych. Temu celowi służyć będzie również powoływanie referentów rolnych w gromadzkich radach narodowych. Troską wszystkich gromadzkich rad narodowych powinno być otoczenie odpowiednią opieką służby rolnej, a zwłaszcza tych osób, które osiedlą się na stałe w gromadach i we wsiach.</u>
+          <u xml:id="u-11.37" who="#LudomirStasiak">Ten zbliżający się rok nazwać można początkiem wzmożonych wysiłków o wydobycie dalszych rezerw, jakie jeszcze tkwią w gospodarce rolnej indywidualnej, spółdzielczej i państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.38" who="#LudomirStasiak">Wieś polska w pełni docenia politykę rolną Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego realizowaną przez rząd PRL. Dobitnym wyrazem tego jest chociażby — można to chyba bez większego błędu tak określić — chłopski ruch inwestowania środków własnych w unowocześnienie rolnictwa. Wyrazem tego są na szeroką skalę rozwinięte czyny społeczne, prężność wiejskich organizacji społecznych, a szczególnie kółek rolniczych, i kół gospodyń wiejskich oraz Związku Młodzieży Wiejskiej. Ta dążność wsi do unowocześniania rolnictwa, wprowadzenia urządzeń cywilizacyjnych, dążność do rozwoju oświaty i kultury jest wyrazem poparcia, jakie dają chłopi polscy polityce swojego ludowego państwa. Świadczy ona również o tym, na jak mizernych podstawach opierają swoje polityczne rachuby zwolennicy kardynalskiej koncepcji uczynienia z kościoła klerykalnej partii do walki z postępem.</u>
+          <u xml:id="u-11.39" who="#LudomirStasiak">Wieś polska zawsze była i jest głęboko patriotyczna. Z dużym zainteresowaniem i zadowoleniem śledzi umacnianie się międzynarodowej pozycji Polski, w pełni akceptuje naszą politykę zagraniczną. Ma świadomość tego, że polityka rządu NRF i siły odwetowe tego kraju dalej stanowią zagrożenie pokoju w Europie, że głównym protektorem tych antypolskich, antyradzieckich, antyczechosłowackich, antyenerdowskich sił w NRF są Stany Zjednoczone, te Stany Zjednoczone, które prowadzą barbarzyńską wojnę z bohaterskim narodem wietnamskim. To wszystko powoduje umocnienie przekonania o znaczeniu, jakie dla sprawy polskiej ma jedność krajów socjalistycznych, sojusz ze Związkiem Radzieckim, główną siłą oporu przeciw rewizjonistycznym tendencjom w NRF i imperialistycznym planom podboju świata.</u>
+          <u xml:id="u-11.40" who="#LudomirStasiak">Nasz Klub, głosując za przyjęciem Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1968 i podstawowych założeń planu na rok 1969 oraz ustawy budżetowej, jednocześnie oświadcza, że Zjednoczone Stronnictwo Ludowe skieruje wszystkie swoje siły na to, aby chłopi polscy, -współgospodarze kraju, godnie wypełnili przypadające na nich obowiązki.</u>
           <u xml:id="u-11.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-12">
@@ -156,11 +156,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Henryk_Koroty%C5%84ski</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiPolskiejZjednoczonejPartiiRobotniczej" />
         </person>
-        <person xml:id="KsiążkiewiczAdolf" role="regular">
+        <person xml:id="AdolfKsiążkiewicz" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Książkiewicz</forename>
-            <surname>Adolf</surname>
+            <forename>Adolf</forename>
+            <surname>Książkiewicz</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Adolf_Ksi%C4%85%C5%BCkiewicz</idno>
@@ -266,11 +266,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Florian_Piera%C5%84ski</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiStronnictwaDemokratycznego" />
         </person>
-        <person xml:id="PilchAugustyn" role="regular">
+        <person xml:id="AugustynPilch" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Pilch</forename>
-            <surname>Augustyn</surname>
+            <forename>Augustyn</forename>
+            <surname>Pilch</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Augustyn_Pilch</idno>
@@ -747,20 +747,20 @@
           <u xml:id="u-37.0" who="#JanKarolWende">Głos ma poseł Adolf Książkiewicz.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-38">
-          <u xml:id="u-38.0" who="#KsiążkiewiczAdolf">Wysoki Sejmie! Przedstawione Wysokiej Izbie projekty ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin stanowią kompleks aktów prawnych o wielkiej doniosłości społecznej i politycznej naszego kraju. Wypływają one z głębokich przemian gospodarczych i politycznych Polski na drodze budowy ustroju socjalistycznego ustroju sprawiedliwości społecznej. Załogi zakładów pracy widzą w nich praktyczny wyraz troski ludowego państwa o zapewnienie im i ich rodzinom lepszego jutra poprzez wydatne podwyższenie rent i emerytur.</u>
-          <u xml:id="u-38.1" who="#KsiążkiewiczAdolf">W nowelizowanej ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin w art. 1 w zmianie 4 — uwzględnia się robotników pracujących na odkrywkach w kopalniach siarki. Nieliczna to jeszcze rzesza górników siarkowców, która podjęła ciężki, pionierski trud wydobycia i przetwórstwa siarki. Pracownicy Zagłębia Siarkowego — to ludzie młodzi zarówno stażem pracy, jak i doświadczeniem zawodowym. Podejmują oni śmiałe próby opanowywania nowych metod wydobywczych siarki. Średni wiek załóg sięga zaledwie 27 lat, a staż ich pracy jest zaledwie kilkuletni. Już obecnie nabywają oni uprawnienia do górniczej emerytury czy renty, którą gwarantuje im podejmowana przez Sejm ustawa.</u>
-          <u xml:id="u-38.2" who="#KsiążkiewiczAdolf">Rejon Zagłębia Siarkowego charakteryzuje się odrębną specyfiką. Powstaje tu bowiem miejscowa klasa robotnicza w środowisku do niedawna rolniczym, która produkuje w Kombinacie Tarnobrzeskim oprócz siarki — około 28% produkcji krajowej kwasu siarkowego, a na jego bazie jako jednego z surowców około 28% krajowej produkcji nawozów fosforowych dla rolnictwa.</u>
-          <u xml:id="u-38.3" who="#KsiążkiewiczAdolf">Uchwalone przez Wysoki Sejm nakłady inwestycyjne w Narodowym Planie Gospodarczym gwarantują dalszy dynamiczny rozwój przemysłu siarkowego w Polsce. Każde stanowisko pracy w tym przemyśle kosztuje w nakładach inwestycyjnych ponad pół miliona złotych, co jest wyrazem znacznego obciążenia gospodarki narodowej w fazie inwestowania. Daje to społeczeństwu naszego rejonu możliwość pracy w przemyśle siarkowym o znacznym stopniu mechanizacji i automatyzacji procesów wytwórczych. Do niedawna występował tu brak miejsc pracy. W ciężkiej i odpowiedzialnej pracy górniczej na odkrywkach robotnicy nabierają przywilejów i uprawnień górniczych.</u>
-          <u xml:id="u-38.4" who="#KsiążkiewiczAdolf">Warto Obywatelom Posłom przypomnieć, czym był powiat i rejon Tarnobrzegu przed 1939 r. — takim samym jak większość rejonów tak zwanej dawnej Polski „B”, obszarem nędzy, przeludnienia i bezrobocia.</u>
-          <u xml:id="u-38.5" who="#KsiążkiewiczAdolf">Przed wojną około 45 7o areału uprawnych gruntów rolnych należało do U rodzin obszarników ziemskich. Podstawowa część społeczeństwa żyła z rozdrobnionych gospodarstw rolnych, z których około 80% stanowiły gospodarstwa do 5 ha. Wydajność z ha w tym okresie czasu była o połowę niższa od dzisiaj osiąganej, co było wynikiem ówczesnej gospodarki kapitalistyczno-obszarniczej. Jak daleko sięgnęły przemiany gospodarcze w tym rejonie, mech świadczy fakt, ze w 80% co najmniej 1 z członków rodziny zatrudniony jest w przemyśle, na terenie powiatu.</u>
-          <u xml:id="u-38.6" who="#KsiążkiewiczAdolf">Wysoka Izbo! Rozpatrywane dziś projekty ustaw o za opatrzeniu emerytalnym powstały w wyniku szerokiego zaangażowania ruchu zawodowego i poparcia kierownictwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i rządu na VI Kongresie Związków Zawodowych.</u>
-          <u xml:id="u-38.7" who="#KsiążkiewiczAdolf">Z całości problematyki reformy emerytalno-rentowej chciałbym się zatrzymać nad zagadnieniem stażu pracy. Mówili już o tym posłowie sprawozdawcy 1 posłowie zabierający głos w dyskusji. Sprawa stażu pracy ma jednak bardzo istotne znaczenie. Po raz pierwszy w zasadach problemu rentowego uwzględniony został staż pracy. Jest to postulat, który często był wysuwany przez załogi pracownicze w naszym rejonie. Oznacza on w praktyce, że niezależnie od nowego korzystnego dla emerytów i rencistów układu współczynników, według których oblicza się przysługujące emerytury, istnieje możliwość zwiększenia emerytur o 1% za 1 rok pracy w granicach do 10% od zarobków, które poprzednio stanowiły podstawę do obliczenia renty.</u>
-          <u xml:id="u-38.8" who="#KsiążkiewiczAdolf">Biorąc pod uwagę delegacje zawarte w ustawie, istnieje możliwość dalszego podwyższania rent, bowiem przewiduje się, że po roku 1970 sukcesywnie będą otrzymywać emeryci wyrównanie do 10%, jeżeli:</u>
-          <u xml:id="u-38.9" who="#KsiążkiewiczAdolf">— przeszli na rentę po 1 stycznia 1968 r. i otrzymali mniej niż 10%, a mają 20-letni staż pracy w Polsce Ludowej,</u>
-          <u xml:id="u-38.10" who="#KsiążkiewiczAdolf">— albo mają 10-letni staż pracy w Polsce Ludowej to otrzymają wyrównanie do 10%.</u>
-          <u xml:id="u-38.11" who="#KsiążkiewiczAdolf">Oznacza to istotny postęp w naszym ustawodawstwie ubezpieczeniowym.</u>
-          <u xml:id="u-38.12" who="#KsiążkiewiczAdolf">Pragnę też ustosunkować się do projektu ustawy o zmianie i uzupełnieniu przepisów w sprawie nieuzasadnionej absencji w pracy. Olbrzymia większość załóg w naszym kombinacie pracuje ofiarnie, jest zdyscyplinowaną i ich ta ustawa nie dotyczy. Ale od dłuższego czasu pracownicy w moim okręgu wyborczym stawiali nieraz ten temat. Dotyczy on wprawdzie pojedynczych ludzi, którzy nie są w zgodzie z regulaminem pracy, starają się ukryć faktyczną przyczynę nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy i wyłudzić zasiłek chorobowy, zasiłek rodzinny czy obejść warunki regulaminowe podziału funduszu zakładowego. Praktyki na ogół są znane i ostro piętnowane na zebraniach załóg. Kaprysy osobiste tych ludzi są nieraz poważnym utrudnieniem w planowanym obsadzeniu stanowisk pracy, zwłaszcza w procesach technologicznych ciągłych. Jednostki te utrudniają kierownikom produkcji należyte jej rozplanowanie. Powoduje to często tak zwane rezerwowanie sił na wszelki wypadek. Pracownicy tego pokroju obniżają morale i dobre imię brygady czy zmiany produkcyjnej. Dają zły przykład młodym pracownikom, obniżają ocenę współzawodnictwa zespołowego, a szczególnie ich wspólne wyniki produkcyjne. Często dla dobra sprawy czy zakładu współtowarzysze pracy brali za nich ciężar obowiązku, rozkładając go między Sobą. Ustawa wychodzi naprzeciw tym sprawom, zobowiązując kierowników, aby reagowali skuteczniej na te często pojedyncze, ale szkodliwe społecznie wypadki. Dlatego też słuszne ze wszech miar jest eliminowanie niezdrowych zjawisk, które pomniejszają efekty pracy całych kolektywów pracowniczych, całych załóg.</u>
-          <u xml:id="u-38.13" who="#KsiążkiewiczAdolf">Chcę wyrazić poparcie dla kompleksu przedstawionych ustaw, zreferowanych przez 3 posłów sprawozdawców, i przekonany o ich życiowej słuszności i potrzebie wprowadzenia w życie — będę głosować za ich przyjęciem.</u>
+          <u xml:id="u-38.0" who="#AdolfKsiążkiewicz">Wysoki Sejmie! Przedstawione Wysokiej Izbie projekty ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin stanowią kompleks aktów prawnych o wielkiej doniosłości społecznej i politycznej naszego kraju. Wypływają one z głębokich przemian gospodarczych i politycznych Polski na drodze budowy ustroju socjalistycznego ustroju sprawiedliwości społecznej. Załogi zakładów pracy widzą w nich praktyczny wyraz troski ludowego państwa o zapewnienie im i ich rodzinom lepszego jutra poprzez wydatne podwyższenie rent i emerytur.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#AdolfKsiążkiewicz">W nowelizowanej ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin w art. 1 w zmianie 4 — uwzględnia się robotników pracujących na odkrywkach w kopalniach siarki. Nieliczna to jeszcze rzesza górników siarkowców, która podjęła ciężki, pionierski trud wydobycia i przetwórstwa siarki. Pracownicy Zagłębia Siarkowego — to ludzie młodzi zarówno stażem pracy, jak i doświadczeniem zawodowym. Podejmują oni śmiałe próby opanowywania nowych metod wydobywczych siarki. Średni wiek załóg sięga zaledwie 27 lat, a staż ich pracy jest zaledwie kilkuletni. Już obecnie nabywają oni uprawnienia do górniczej emerytury czy renty, którą gwarantuje im podejmowana przez Sejm ustawa.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#AdolfKsiążkiewicz">Rejon Zagłębia Siarkowego charakteryzuje się odrębną specyfiką. Powstaje tu bowiem miejscowa klasa robotnicza w środowisku do niedawna rolniczym, która produkuje w Kombinacie Tarnobrzeskim oprócz siarki — około 28% produkcji krajowej kwasu siarkowego, a na jego bazie jako jednego z surowców około 28% krajowej produkcji nawozów fosforowych dla rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#AdolfKsiążkiewicz">Uchwalone przez Wysoki Sejm nakłady inwestycyjne w Narodowym Planie Gospodarczym gwarantują dalszy dynamiczny rozwój przemysłu siarkowego w Polsce. Każde stanowisko pracy w tym przemyśle kosztuje w nakładach inwestycyjnych ponad pół miliona złotych, co jest wyrazem znacznego obciążenia gospodarki narodowej w fazie inwestowania. Daje to społeczeństwu naszego rejonu możliwość pracy w przemyśle siarkowym o znacznym stopniu mechanizacji i automatyzacji procesów wytwórczych. Do niedawna występował tu brak miejsc pracy. W ciężkiej i odpowiedzialnej pracy górniczej na odkrywkach robotnicy nabierają przywilejów i uprawnień górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#AdolfKsiążkiewicz">Warto Obywatelom Posłom przypomnieć, czym był powiat i rejon Tarnobrzegu przed 1939 r. — takim samym jak większość rejonów tak zwanej dawnej Polski „B”, obszarem nędzy, przeludnienia i bezrobocia.</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#AdolfKsiążkiewicz">Przed wojną około 45 7o areału uprawnych gruntów rolnych należało do U rodzin obszarników ziemskich. Podstawowa część społeczeństwa żyła z rozdrobnionych gospodarstw rolnych, z których około 80% stanowiły gospodarstwa do 5 ha. Wydajność z ha w tym okresie czasu była o połowę niższa od dzisiaj osiąganej, co było wynikiem ówczesnej gospodarki kapitalistyczno-obszarniczej. Jak daleko sięgnęły przemiany gospodarcze w tym rejonie, mech świadczy fakt, ze w 80% co najmniej 1 z członków rodziny zatrudniony jest w przemyśle, na terenie powiatu.</u>
+          <u xml:id="u-38.6" who="#AdolfKsiążkiewicz">Wysoka Izbo! Rozpatrywane dziś projekty ustaw o za opatrzeniu emerytalnym powstały w wyniku szerokiego zaangażowania ruchu zawodowego i poparcia kierownictwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i rządu na VI Kongresie Związków Zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-38.7" who="#AdolfKsiążkiewicz">Z całości problematyki reformy emerytalno-rentowej chciałbym się zatrzymać nad zagadnieniem stażu pracy. Mówili już o tym posłowie sprawozdawcy 1 posłowie zabierający głos w dyskusji. Sprawa stażu pracy ma jednak bardzo istotne znaczenie. Po raz pierwszy w zasadach problemu rentowego uwzględniony został staż pracy. Jest to postulat, który często był wysuwany przez załogi pracownicze w naszym rejonie. Oznacza on w praktyce, że niezależnie od nowego korzystnego dla emerytów i rencistów układu współczynników, według których oblicza się przysługujące emerytury, istnieje możliwość zwiększenia emerytur o 1% za 1 rok pracy w granicach do 10% od zarobków, które poprzednio stanowiły podstawę do obliczenia renty.</u>
+          <u xml:id="u-38.8" who="#AdolfKsiążkiewicz">Biorąc pod uwagę delegacje zawarte w ustawie, istnieje możliwość dalszego podwyższania rent, bowiem przewiduje się, że po roku 1970 sukcesywnie będą otrzymywać emeryci wyrównanie do 10%, jeżeli:</u>
+          <u xml:id="u-38.9" who="#AdolfKsiążkiewicz">— przeszli na rentę po 1 stycznia 1968 r. i otrzymali mniej niż 10%, a mają 20-letni staż pracy w Polsce Ludowej,</u>
+          <u xml:id="u-38.10" who="#AdolfKsiążkiewicz">— albo mają 10-letni staż pracy w Polsce Ludowej to otrzymają wyrównanie do 10%.</u>
+          <u xml:id="u-38.11" who="#AdolfKsiążkiewicz">Oznacza to istotny postęp w naszym ustawodawstwie ubezpieczeniowym.</u>
+          <u xml:id="u-38.12" who="#AdolfKsiążkiewicz">Pragnę też ustosunkować się do projektu ustawy o zmianie i uzupełnieniu przepisów w sprawie nieuzasadnionej absencji w pracy. Olbrzymia większość załóg w naszym kombinacie pracuje ofiarnie, jest zdyscyplinowaną i ich ta ustawa nie dotyczy. Ale od dłuższego czasu pracownicy w moim okręgu wyborczym stawiali nieraz ten temat. Dotyczy on wprawdzie pojedynczych ludzi, którzy nie są w zgodzie z regulaminem pracy, starają się ukryć faktyczną przyczynę nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy i wyłudzić zasiłek chorobowy, zasiłek rodzinny czy obejść warunki regulaminowe podziału funduszu zakładowego. Praktyki na ogół są znane i ostro piętnowane na zebraniach załóg. Kaprysy osobiste tych ludzi są nieraz poważnym utrudnieniem w planowanym obsadzeniu stanowisk pracy, zwłaszcza w procesach technologicznych ciągłych. Jednostki te utrudniają kierownikom produkcji należyte jej rozplanowanie. Powoduje to często tak zwane rezerwowanie sił na wszelki wypadek. Pracownicy tego pokroju obniżają morale i dobre imię brygady czy zmiany produkcyjnej. Dają zły przykład młodym pracownikom, obniżają ocenę współzawodnictwa zespołowego, a szczególnie ich wspólne wyniki produkcyjne. Często dla dobra sprawy czy zakładu współtowarzysze pracy brali za nich ciężar obowiązku, rozkładając go między Sobą. Ustawa wychodzi naprzeciw tym sprawom, zobowiązując kierowników, aby reagowali skuteczniej na te często pojedyncze, ale szkodliwe społecznie wypadki. Dlatego też słuszne ze wszech miar jest eliminowanie niezdrowych zjawisk, które pomniejszają efekty pracy całych kolektywów pracowniczych, całych załóg.</u>
+          <u xml:id="u-38.13" who="#AdolfKsiążkiewicz">Chcę wyrazić poparcie dla kompleksu przedstawionych ustaw, zreferowanych przez 3 posłów sprawozdawców, i przekonany o ich życiowej słuszności i potrzebie wprowadzenia w życie — będę głosować za ich przyjęciem.</u>
           <u xml:id="u-38.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-39">
@@ -1063,20 +1063,20 @@
           <u xml:id="u-54.0" who="#Marszałek">Głos ma poseł Augustyn Pilch.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-55">
-          <u xml:id="u-55.0" who="#PilchAugustyn">Panie Marszałku, Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt zabrania głosu w dyskusji nad projektem ustawy o scalaniu i wymianie gruntów. Wniesienie tego projektu pod obrady Sejmu jest w pełni uzasadnione, gdyż u jego podstaw leży dążenie do racjonalnej gospodarki ziemią. Uchwalenie tej ustawy o scalaniu i wymianie gruntów będzie kolejnym krokiem ułatwiającym intensyfikację naszego rolnictwa. Czynnikiem zaś sprzyjającym realizacji tej ustawy jest ta ważna okoliczność, że w ostatnich latach podjęliśmy w naszym kraju wiele czynności, które dały cenny materiał, niezbędny do prac scaleniowych. Chodzi tu zwłaszcza o gleboznawczą klasyfikację i ewidencję gruntów. Dokładna znajomość granic wsi, gospodarstw i poszczególnych działek wraz z innymi konkretnymi elementami stwarza korzystne warunki do przyśpieszenia prac scaleniowych i do ich prawidłowego przeprowadzenia.</u>
-          <u xml:id="u-55.1" who="#PilchAugustyn">Wniesiony pod obrady Sejmu projekt ustawy ma wiele zalet. W przeciwieństwie do ustawy z 1923, na podstawie której postępowanie scaleniowe ciągnęło się latami, a wielorakie możliwości odwołań były przyczyną rozlicznych sporów i skłócenia wsi — obecnie przedstawiony projekt ustawy zakłada uproszczony i znacznie skrócony system postępowania. Władze administracyjne, a ściślej rzecz biorąc, prezydia powiatowych rad narodowych, wydają decyzje o zatwierdzeniu projektów scalenia i decyzje te są ostateczne. Ustawa zamknie Więc drogę pieniaczom i malkontentom, eliminując w komasowanych wsiach poczucie niepewności i nie dopuszczając do osłabienia procesów produkcyjnych w gospodarstwach rolnych.</u>
-          <u xml:id="u-55.2" who="#PilchAugustyn">Rolnicy woj. krakowskiego bardzo przychylnie wypowiadają się o projekcie ustawy również dlatego, że w korzystny sposób zmienia ona przepisy obowiązujących dotychczas ustaw z lat 1923 i 1949. Przepisy te stawiały mianowicie wymóg sądowego uporządkowania spraw własnościowych przed rozpoczęciem prac scaleniowych. Projekt nowej ustawy znosi ten uciążliwy wymóg.</u>
-          <u xml:id="u-55.3" who="#PilchAugustyn">Projekt ustawy przewiduje, że scalenie gruntów może być przeprowadzane nie tylko z urzędu. Jest to wielki walor projektu, gdyż stwarza on szeroką możliwość samym mieszkańcom wsi występowania z inicjatywą w tej sprawie. Wystarczy, że zgłoszony przez zainteresowanych rolników wniosek o przeprowadzenie scalenia uzyska zwykłą większość głosów we wsi.</u>
-          <u xml:id="u-55.4" who="#PilchAugustyn">Następną istotną sprawą w projekcie ustawy jest możliwość jednoczesnego scalania obszarów należących do kilku wsi, co na przykład dla woj. krakowskiego ma wielkie znaczenie.</u>
-          <u xml:id="u-55.5" who="#PilchAugustyn">Z dużym zadowoleniem trzeba też przyjąć ten punkt projektu ustawy, który wyłącza ze scalonego obszaru grunty pod zabudowaniami, jeśli ich właściciel nie wyrazi na to zgody.</u>
-          <u xml:id="u-55.6" who="#PilchAugustyn">Bardzo słuszny jest też przewidziany w projekcie ustawy przepis o dokonywaniu proporcjonalnych potrąceń gruntów pod drogi, ulice oraz inne cele użyteczności publicznej.</u>
-          <u xml:id="u-55.7" who="#PilchAugustyn">I wreszcie sprawa o kapitalnym znaczeniu, a mianowicie ustawa stworzy barierę niedopuszczającą do jakichkolwiek podziałów scalonych nieruchomości, a tym samym wykluczy powstanie nowej szachownicy.</u>
-          <u xml:id="u-55.8" who="#PilchAugustyn">Wysoka Izbo! Jako rolnik z Krakowskiego, pragnę przedstawić kilka uwag, uzasadniających potrzebę podjęcia prac scaleniowych w naszym województwie, w którym 98% użytków rolnych znajduje się we władaniu indywidualnych gospodarstw chłopskich i te właśnie gospodarstwa decydują w naszym regionie o poziomie produkcji rolnej. Powszechnie znane jest wielkie rozdrobnienie na wsi krakowskiej, przy czym w ostatnich latach struktura rolna uległa u nas dalszemu pogorszeniu. W okresie lat 1960–1967 ilość gospodarstw rolnych zwiększyła się prawie o 50 tys., to znaczy o przeszło 13%. Odsetek ten byłby niewątpliwie jeszcze wyższy, gdyby nie działanie wydanej w 1963 r. ustawy o częściowym ograniczeniu podziału gospodarstw rolnych. W regionie krakowskim 68% gospodarstw chłopskich posiada uciążliwą szachownicę, przy czym w gospodarstwach powyżej 2 ha odsetek ten przekracza 80%. W powiatach nowotarskim czy też myślenickim są wsie, w których 1, 2 lub 3-hektarowe gospodarstwo składa się z 30 i więcej działek odległych od gospodarstwa nieraz o ponad 8 km, przy czym niektóre działki szerokie na kilka skib, ciągną się całymi kilometrami, co rzecz jasna, stwarza niezmiernie trudne warunki gospodarowania. Powiaty południowe naszego województwa charakteryzuje szachownica drabinkowa, a w powiatach północnych przeważa szachownica systemu pasowego. W pozostałej części województwa pozostaje jedna i druga.</u>
-          <u xml:id="u-55.9" who="#PilchAugustyn">Sprawa konieczności scalania gruntów chłopskich była i jest powszechnie wysuwana przez rolników na spotkaniach z posłami i radnymi oraz na różnych zebraniach i naradach. Chłopi stwierdzają, że przy takim rozdrobnieniu gospodarstw i szachownicy pól prowadzenie racjonalnej gospodarki rolnej jest ogromnie utrudnione.</u>
-          <u xml:id="u-55.10" who="#PilchAugustyn">Podjęte przez Wyższą Szkołę Rolniczą w Krakowie badania wykazały na przykładzie powiatu proszowickiego, że intensywność produkcji rolnej w gospodarstwach o skomasowanych gruntach jest o 20% wyższa w porównaniu z gospodarstwami w szachownicy.</u>
-          <u xml:id="u-55.11" who="#PilchAugustyn">W tych ostatnich potrzebna jest znacznie większa siła pociągowa, Wykonanie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów stwarza konieczność zabezpieczenia potrzebnej kadry geodetów. Wiąże się z tym sprawa przyznania przez Ministerstwo Rolnictwa dodatkowych etatów dla wojewódzkich biur geodezji i urządzeń rolnych. Z drugiej zaś strony przed tymi biurami staje zadanie zabezpieczenia obsady przyznanych dodatkowo etatów. W woj. krakowskim ilość tych dodatkowo potrzebnych etatów oblicza się na 65. Ich obsada jest możliwa w drodze zatrudniania absolwentów Wyższej Szkoły Rolniczej i Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, bezpośrednio po ukończeniu studiów. Wojewódzkie Biuro Geodezji i Urządzeń Rolnych w Krakowie widzi bardzo wyraźnie konieczność podjęcia dużego wysiłku organizacyjnego dla praktycznego przeszkolenia młodej kadry geodetów, skierowanych do prac scaleniowych.</u>
-          <u xml:id="u-55.12" who="#PilchAugustyn">Wysoki Sejmie! Uzasadniając potrzebę przeprowadzenia prac scaleniowych w woj. krakowskim przytoczyłem dane, obrazujące zjawisko wciąż zwiększającej się liczby gospodarstw rolnych w naszym województwie. Proces przeciwstawny, a więc proces koncentracji ziemi, na którym nam tak przecież bardzo zależy, następuje u nas w znikomym stopniu. Wielu rolników w najliczniejszej u nas grupie Obszarowej, to jest od 1 do 2 ha chciałoby powiększyć swój warsztat rolny, jednakże przepisy ustawy 1963 r. nie pozwalają na to.</u>
-          <u xml:id="u-55.13" who="#PilchAugustyn">W związku z tym, korzystając z udzielonego mi głosu, proszę Ministerstwo Rolnictwa, ażeby rozważyło możliwość znowelizowania przepisów o normach obszarowych. Pozwoliłoby to małorolnym chłopom w naszym województwie ma dokup ziemi. Powiększając swoje gospodarstwa, będą mogli szybciej' niż dotychczas intensyfikować produkcję rolną z korzyścią dla siebie i dla całego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-55.0" who="#AugustynPilch">Panie Marszałku, Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt zabrania głosu w dyskusji nad projektem ustawy o scalaniu i wymianie gruntów. Wniesienie tego projektu pod obrady Sejmu jest w pełni uzasadnione, gdyż u jego podstaw leży dążenie do racjonalnej gospodarki ziemią. Uchwalenie tej ustawy o scalaniu i wymianie gruntów będzie kolejnym krokiem ułatwiającym intensyfikację naszego rolnictwa. Czynnikiem zaś sprzyjającym realizacji tej ustawy jest ta ważna okoliczność, że w ostatnich latach podjęliśmy w naszym kraju wiele czynności, które dały cenny materiał, niezbędny do prac scaleniowych. Chodzi tu zwłaszcza o gleboznawczą klasyfikację i ewidencję gruntów. Dokładna znajomość granic wsi, gospodarstw i poszczególnych działek wraz z innymi konkretnymi elementami stwarza korzystne warunki do przyśpieszenia prac scaleniowych i do ich prawidłowego przeprowadzenia.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#AugustynPilch">Wniesiony pod obrady Sejmu projekt ustawy ma wiele zalet. W przeciwieństwie do ustawy z 1923, na podstawie której postępowanie scaleniowe ciągnęło się latami, a wielorakie możliwości odwołań były przyczyną rozlicznych sporów i skłócenia wsi — obecnie przedstawiony projekt ustawy zakłada uproszczony i znacznie skrócony system postępowania. Władze administracyjne, a ściślej rzecz biorąc, prezydia powiatowych rad narodowych, wydają decyzje o zatwierdzeniu projektów scalenia i decyzje te są ostateczne. Ustawa zamknie Więc drogę pieniaczom i malkontentom, eliminując w komasowanych wsiach poczucie niepewności i nie dopuszczając do osłabienia procesów produkcyjnych w gospodarstwach rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#AugustynPilch">Rolnicy woj. krakowskiego bardzo przychylnie wypowiadają się o projekcie ustawy również dlatego, że w korzystny sposób zmienia ona przepisy obowiązujących dotychczas ustaw z lat 1923 i 1949. Przepisy te stawiały mianowicie wymóg sądowego uporządkowania spraw własnościowych przed rozpoczęciem prac scaleniowych. Projekt nowej ustawy znosi ten uciążliwy wymóg.</u>
+          <u xml:id="u-55.3" who="#AugustynPilch">Projekt ustawy przewiduje, że scalenie gruntów może być przeprowadzane nie tylko z urzędu. Jest to wielki walor projektu, gdyż stwarza on szeroką możliwość samym mieszkańcom wsi występowania z inicjatywą w tej sprawie. Wystarczy, że zgłoszony przez zainteresowanych rolników wniosek o przeprowadzenie scalenia uzyska zwykłą większość głosów we wsi.</u>
+          <u xml:id="u-55.4" who="#AugustynPilch">Następną istotną sprawą w projekcie ustawy jest możliwość jednoczesnego scalania obszarów należących do kilku wsi, co na przykład dla woj. krakowskiego ma wielkie znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-55.5" who="#AugustynPilch">Z dużym zadowoleniem trzeba też przyjąć ten punkt projektu ustawy, który wyłącza ze scalonego obszaru grunty pod zabudowaniami, jeśli ich właściciel nie wyrazi na to zgody.</u>
+          <u xml:id="u-55.6" who="#AugustynPilch">Bardzo słuszny jest też przewidziany w projekcie ustawy przepis o dokonywaniu proporcjonalnych potrąceń gruntów pod drogi, ulice oraz inne cele użyteczności publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-55.7" who="#AugustynPilch">I wreszcie sprawa o kapitalnym znaczeniu, a mianowicie ustawa stworzy barierę niedopuszczającą do jakichkolwiek podziałów scalonych nieruchomości, a tym samym wykluczy powstanie nowej szachownicy.</u>
+          <u xml:id="u-55.8" who="#AugustynPilch">Wysoka Izbo! Jako rolnik z Krakowskiego, pragnę przedstawić kilka uwag, uzasadniających potrzebę podjęcia prac scaleniowych w naszym województwie, w którym 98% użytków rolnych znajduje się we władaniu indywidualnych gospodarstw chłopskich i te właśnie gospodarstwa decydują w naszym regionie o poziomie produkcji rolnej. Powszechnie znane jest wielkie rozdrobnienie na wsi krakowskiej, przy czym w ostatnich latach struktura rolna uległa u nas dalszemu pogorszeniu. W okresie lat 1960–1967 ilość gospodarstw rolnych zwiększyła się prawie o 50 tys., to znaczy o przeszło 13%. Odsetek ten byłby niewątpliwie jeszcze wyższy, gdyby nie działanie wydanej w 1963 r. ustawy o częściowym ograniczeniu podziału gospodarstw rolnych. W regionie krakowskim 68% gospodarstw chłopskich posiada uciążliwą szachownicę, przy czym w gospodarstwach powyżej 2 ha odsetek ten przekracza 80%. W powiatach nowotarskim czy też myślenickim są wsie, w których 1, 2 lub 3-hektarowe gospodarstwo składa się z 30 i więcej działek odległych od gospodarstwa nieraz o ponad 8 km, przy czym niektóre działki szerokie na kilka skib, ciągną się całymi kilometrami, co rzecz jasna, stwarza niezmiernie trudne warunki gospodarowania. Powiaty południowe naszego województwa charakteryzuje szachownica drabinkowa, a w powiatach północnych przeważa szachownica systemu pasowego. W pozostałej części województwa pozostaje jedna i druga.</u>
+          <u xml:id="u-55.9" who="#AugustynPilch">Sprawa konieczności scalania gruntów chłopskich była i jest powszechnie wysuwana przez rolników na spotkaniach z posłami i radnymi oraz na różnych zebraniach i naradach. Chłopi stwierdzają, że przy takim rozdrobnieniu gospodarstw i szachownicy pól prowadzenie racjonalnej gospodarki rolnej jest ogromnie utrudnione.</u>
+          <u xml:id="u-55.10" who="#AugustynPilch">Podjęte przez Wyższą Szkołę Rolniczą w Krakowie badania wykazały na przykładzie powiatu proszowickiego, że intensywność produkcji rolnej w gospodarstwach o skomasowanych gruntach jest o 20% wyższa w porównaniu z gospodarstwami w szachownicy.</u>
+          <u xml:id="u-55.11" who="#AugustynPilch">W tych ostatnich potrzebna jest znacznie większa siła pociągowa, Wykonanie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów stwarza konieczność zabezpieczenia potrzebnej kadry geodetów. Wiąże się z tym sprawa przyznania przez Ministerstwo Rolnictwa dodatkowych etatów dla wojewódzkich biur geodezji i urządzeń rolnych. Z drugiej zaś strony przed tymi biurami staje zadanie zabezpieczenia obsady przyznanych dodatkowo etatów. W woj. krakowskim ilość tych dodatkowo potrzebnych etatów oblicza się na 65. Ich obsada jest możliwa w drodze zatrudniania absolwentów Wyższej Szkoły Rolniczej i Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, bezpośrednio po ukończeniu studiów. Wojewódzkie Biuro Geodezji i Urządzeń Rolnych w Krakowie widzi bardzo wyraźnie konieczność podjęcia dużego wysiłku organizacyjnego dla praktycznego przeszkolenia młodej kadry geodetów, skierowanych do prac scaleniowych.</u>
+          <u xml:id="u-55.12" who="#AugustynPilch">Wysoki Sejmie! Uzasadniając potrzebę przeprowadzenia prac scaleniowych w woj. krakowskim przytoczyłem dane, obrazujące zjawisko wciąż zwiększającej się liczby gospodarstw rolnych w naszym województwie. Proces przeciwstawny, a więc proces koncentracji ziemi, na którym nam tak przecież bardzo zależy, następuje u nas w znikomym stopniu. Wielu rolników w najliczniejszej u nas grupie Obszarowej, to jest od 1 do 2 ha chciałoby powiększyć swój warsztat rolny, jednakże przepisy ustawy 1963 r. nie pozwalają na to.</u>
+          <u xml:id="u-55.13" who="#AugustynPilch">W związku z tym, korzystając z udzielonego mi głosu, proszę Ministerstwo Rolnictwa, ażeby rozważyło możliwość znowelizowania przepisów o normach obszarowych. Pozwoliłoby to małorolnym chłopom w naszym województwie ma dokup ziemi. Powiększając swoje gospodarstwa, będą mogli szybciej' niż dotychczas intensyfikować produkcję rolną z korzyścią dla siebie i dla całego kraju.</u>
           <u xml:id="u-55.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-56">
@@ -39,11 +39,11 @@
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Cie%C5%9Blak</idno>
           <affiliation role="member" ref="#KlubPoselskiZjednoczonegoStronnictwaLudowego" />
         </person>
-        <person xml:id="DanielAntoni" role="regular">
+        <person xml:id="AntoniDaniel" role="regular">
           <persName>
             <roleName>Poseł</roleName>
-            <forename>Daniel</forename>
-            <surname>Antoni</surname>
+            <forename>Antoni</forename>
+            <surname>Daniel</surname>
           </persName>
           <sex value="M" />
           <idno type="URI" subtype="wikimedia">https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Daniel_(polityk)</idno>
@@ -457,26 +457,26 @@
           <u xml:id="u-27.0" who="#Marszałek">Głos ma poseł Antoni Daniel.</u>
         </div>
         <div xml:id="div-28">
-          <u xml:id="u-28.0" who="#DanielAntoni">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych przygotowany przez Centralną Radę Związków Zawodowych stanowi konsekwentną realizację uchwał V Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w dziedzinie świadczeń społecznych i porządkowania praw socjalnych w naszym kraju. Likwiduje on istniejące pozostałości okresu międzywojennego, kiedy polityka klasowa rządów burżuazyjnych stawiała bariery podziału pomiędzy pozycją społeczną pracownika fizycznego a umysłowego.</u>
-          <u xml:id="u-28.1" who="#DanielAntoni">W Polsce Ludowej dokonano już szeregu różnych przedsięwzięć w celu zrównania uprawnień robotników do poziomu przysługującego pracownikom umysłowym.</u>
-          <u xml:id="u-28.2" who="#DanielAntoni">I tak: od stycznia 1956 r. obowiązują jednolite zasady rozwiązywania umów o pracę bez wypowiedzenia i zaliczania ciągłości pracy, jednolite świadczenia i uprawnienia przysługują pracownikom w czasie pełnienia służby wojskowej, a także do świadczeń emerytalnych i inwalidzkich.</u>
-          <u xml:id="u-28.3" who="#DanielAntoni">Podwyższono urlopy wypoczynkowe — o czym wspominali już obywatele posłowie. W rezultacie przeciętna długość urlopu pracownika fizycznego, zatrudnionego w hutnictwie, wynosi obecnie 20 dni roboczych, przy czym ponad 40% ogólnej liczby zatrudnionych korzysta już z miesięcznego urlopu. Pozostały jednak jeszcze istotne różnice w wymiarze urlopów przysługujących pracownikom umysłowym i robotnikom o krótszym stażu pracy.</u>
-          <u xml:id="u-28.4" who="#DanielAntoni">Jako przedstawiciel Związku Zawodowego Hutników, będąc w ciągłym kontakcie z załogami hut, stwierdzić mogę, że uchwalenie projektu ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych jest oczekiwane przez robotników z dużym zainteresowaniem i zyskuje powszechną aprobatę.</u>
-          <u xml:id="u-28.5" who="#DanielAntoni">W przemyśle hutniczym naszego kraju zachodzą ostatnio doniosłe przemiany, związane z przechodzeniem w coraz większej mierze z produkcji ilościowej na jakościową, uszlachetnioną i przetwórczą. Coraz bardziej doskonałe i precyzyjne agregaty produkcyjne, urządzenia pomocnicze oraz skomplikowane procesy technologiczne wymagają dziś od robotnika wysokich kwalifikacji zawodowych, zręczności, rzetelnej wiedzy teoretycznej, a przede wszystkim dużej praktyki.</u>
-          <u xml:id="u-28.6" who="#DanielAntoni">Systematyczny wzrost kwalifikacji robotników powoduje stopniowe zacieranie się różnic między pracą fizyczną a umysłową, a tym samym między robotnikiem a pracownikiem umysłowym. Dotyczy to poza tym nie tylko charakteru pracy i poziomu wykształcenia, ale również poziomu świadomości społeczno-politycznej i odczucia potrzeb kulturalnych.</u>
-          <u xml:id="u-28.7" who="#DanielAntoni">Do obsługi wielu stanowisk fizycznych, jak na przykład: stanowisko starszego konwertorowego, sternika walcarki rolkowej, operatora pomostu walcarki slabing, dyżurnego automatyki, konserwatora aparatury kontrolno-pomiarowej, defektoskopisty obsługującego aparaturę ultradźwiękową, elektromechanika automatyki przemysłowej i wielu innych — nie wystarcza już ukończenie szkoły zawodowej, istnieje potrzeba dalszego dokształcania tych pracowników lub też zatrudnienia absolwentów średnich szkół zawodowych i ogólnokształcących, którym łatwiej przychodzi opanowanie danego procesu technologicznego.</u>
-          <u xml:id="u-28.8" who="#DanielAntoni">Poruszam ten problem dlatego, że pracownicy ci, według obecnych przepisów urlopowych, musieli pracować 10 lat, aby mogli nabyć prawo do miesięcznego urlopu, podczas gdy młody, pomocniczy personel umysłowy otrzymywał urlop miesięczny już po roku pracy, co było rażącą niesprawiedliwością.</u>
-          <u xml:id="u-28.9" who="#DanielAntoni">Istotne również jest, że projekt ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych zlikwidował pojęcie ciągłości pracy, od której uzależniona była wielkość wymiaru urlopu. W praktyce bowiem spotykane były nierzadko wypadki, że niektórzy pracownicy fizyczni zmieniali pracę, w wyniku czego po 20, a nawet 30 latach zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej, nie nabyli prawa do miesięcznego urlopu wypoczynkowego.</u>
-          <u xml:id="u-28.10" who="#DanielAntoni">Spotykane były również i takie sporadyczne wypadki, że pracownik przeszedł na emeryturę i nigdy w okresie pracy nie skorzystał z miesięcznego urlopu, gdyż nie nabył do niego prawa wobec nie zachowania wymaganej ciągłości pracy. Nie trzeba uzasadniać, że stan ten był wynikiem przestarzałego ustawodawstwa pracy.</u>
-          <u xml:id="u-28.11" who="#DanielAntoni">Nierzadko też świadomie omijano przepisy prawa pracy, a w szczególności dotychczasową ustawę o urlopach, i szukano ochrony w przepisie art. 6 dekretu z dnia 18 stycznia 1956 r. w ten sposób, że rozwiązywano umowę o pracę na mocy wzajemnego porozumienia stron. W praktyce wyglądało to tak, że pracownik obznajomiony z przepisami prawa zachował ciągłość pracy wymaganą do urlopu, natomiast znaczna większość robotników uprawnienia te traciła każdorazowo przy wypowiedzeniu umowy o pracę oraz przy zmianie zakładu pracy.</u>
-          <u xml:id="u-28.12" who="#DanielAntoni">Według nowego projektu ustawy pracownik nie traci prawa do urlopu bez względu na to, po której stronie nastąpiło wypowiedzenie umowy o pracę.</u>
-          <u xml:id="u-28.13" who="#DanielAntoni">Słuszne jest także, że projekt ustawy określił wymiar urlopu w dniach roboczych — odmiennie od obowiązujących obecnie zasad w tygodniach i miesiącach. Dotychczasowy bowiem stan stwarzał możliwość różnego sposobu dzielenia urlopu z pominięciem niedziel i świąt, co doprowadzało niekiedy do nieporozumień, a nawet do sporów między pracownikami a zakładem pracy.</u>
-          <u xml:id="u-28.14" who="#DanielAntoni">Na szczególne podkreślenie w projekcie ustawy zasługuje przyjęta zasada, że okres nauki włącza się do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu. W Polsce Ludowej każdy młody człowiek posiada możliwość kontynuowania nauki przy wydatnej pomocy państwa, a nierzadko i uspołecznionych zakładów pracy. Młodzież powinna więc doceniać i w pełni wykorzystać istniejące możliwości powszechnego nauczania, i dlatego należy ugruntowywać w niej przekonanie, że warto się uczyć nie tylko dla zdobycia kwalifikacji zawodowych oraz osiągnięcia w perspektywie awansu i większych zarobków, ale również zwiększonego wymiaru urlopu wypoczynkowego.</u>
-          <u xml:id="u-28.15" who="#DanielAntoni">Aktualnie w przemyśle hutniczym zatrudnionych jest 210 tys. pracowników fizycznych. Około 111 tys. robotników, to jest prawie 53% ogółu pracowników fizycznych, skorzysta ze zwiększonego od 2 do 5 dni wymiaru urlopu. W niektórych wypadkach, na przykład dla robotników o 6-letnim stażu pracy i z ukończoną średnią szkołą zawodową lub ogólnokształcącą, wzrost ten wyniesie o 11 dni urlopu, przy czym otrzymają oni 26 dni urlopu, zamiast dotychczasowych 15 dni. Dotychczas na 1 robotnika zatrudnionego w hutnictwie przypadało średnio 19–20 dni urlopowych rocznie. Po wejściu w życie wszystkich przepisów nowego projektu ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych, to jest od 1970 r. — okres urlopowy jednego robotnika w hutnictwie przedłuży się średnio według szacunkowych obliczeń o 11% i będzie wynosił przeciętnie 22 dni.</u>
-          <u xml:id="u-28.16" who="#DanielAntoni">W nowych zakładach, względnie wydziałach hutniczych, posiadających młodą załogę, wzrost okresu urlopowego będzie znacznie większy. Na przykład w hucie „Warszawa” — przeciętny wymiar urlopu na 1 pracownika fizycznego zwiększy się z 18 do 21 dni, to jest o 18%. Wprowadzenie nowych przepisów urlopowych spowoduje zwiększenie wolnego czasu robotników. Troską hutniczej organizacji związkowej będzie, aby ten wolny od pracy czas został wykorzystany we właściwy sposób pod kątem regeneracji sił i zapewnienia kulturalnego wypoczynku. Przedłużenie urlopów, jak również przewidywane skracanie ustawowej normy czasu pracy, wymagać będzie dalszego rozwoju organizacji wypoczynku świątecznego, turystyki wycieczkowej, wypoczynku na wczasach, w domach profilaktycznych i sanatoriach, aby każdemu pracownikowi zapewnić możliwość wypoczywania według jego zamiłowań i zainteresowań.</u>
-          <u xml:id="u-28.17" who="#DanielAntoni">Organizacje związkowe będą musiały sprostać zwiększonemu zapotrzebowaniu na wczasy, co wiązać się będzie z koniecznością rozwoju ośrodków wczasowych, a przede wszystkim zwiększenia możliwości wypoczynku w istniejących ośrodkach, głównie w drodze lepszego ich wykorzystania poza sezonem.</u>
-          <u xml:id="u-28.18" who="#DanielAntoni">Wysoki Sejmie! Przedstawiony dziś do uchwalenia omawiany projekt ustawy jest doniosłym aktem w dziedzinie świadczeń społecznych i porządkowania spraw socjalnych. Zostanie przyjęty przez klasę robotniczą z dużym zadowoleniem jako wyraz troski państwa i Rządu o podniesienie poziomu życia jego obywateli, stawiając jednocześnie nasze ustawodawstwo socjalne na czołowym miejscu w świecie.</u>
-          <u xml:id="u-28.19" who="#DanielAntoni">Dlatego wypowiadam się za przyjęciem powyższej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-28.0" who="#AntoniDaniel">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych przygotowany przez Centralną Radę Związków Zawodowych stanowi konsekwentną realizację uchwał V Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w dziedzinie świadczeń społecznych i porządkowania praw socjalnych w naszym kraju. Likwiduje on istniejące pozostałości okresu międzywojennego, kiedy polityka klasowa rządów burżuazyjnych stawiała bariery podziału pomiędzy pozycją społeczną pracownika fizycznego a umysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#AntoniDaniel">W Polsce Ludowej dokonano już szeregu różnych przedsięwzięć w celu zrównania uprawnień robotników do poziomu przysługującego pracownikom umysłowym.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#AntoniDaniel">I tak: od stycznia 1956 r. obowiązują jednolite zasady rozwiązywania umów o pracę bez wypowiedzenia i zaliczania ciągłości pracy, jednolite świadczenia i uprawnienia przysługują pracownikom w czasie pełnienia służby wojskowej, a także do świadczeń emerytalnych i inwalidzkich.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#AntoniDaniel">Podwyższono urlopy wypoczynkowe — o czym wspominali już obywatele posłowie. W rezultacie przeciętna długość urlopu pracownika fizycznego, zatrudnionego w hutnictwie, wynosi obecnie 20 dni roboczych, przy czym ponad 40% ogólnej liczby zatrudnionych korzysta już z miesięcznego urlopu. Pozostały jednak jeszcze istotne różnice w wymiarze urlopów przysługujących pracownikom umysłowym i robotnikom o krótszym stażu pracy.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#AntoniDaniel">Jako przedstawiciel Związku Zawodowego Hutników, będąc w ciągłym kontakcie z załogami hut, stwierdzić mogę, że uchwalenie projektu ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych jest oczekiwane przez robotników z dużym zainteresowaniem i zyskuje powszechną aprobatę.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#AntoniDaniel">W przemyśle hutniczym naszego kraju zachodzą ostatnio doniosłe przemiany, związane z przechodzeniem w coraz większej mierze z produkcji ilościowej na jakościową, uszlachetnioną i przetwórczą. Coraz bardziej doskonałe i precyzyjne agregaty produkcyjne, urządzenia pomocnicze oraz skomplikowane procesy technologiczne wymagają dziś od robotnika wysokich kwalifikacji zawodowych, zręczności, rzetelnej wiedzy teoretycznej, a przede wszystkim dużej praktyki.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#AntoniDaniel">Systematyczny wzrost kwalifikacji robotników powoduje stopniowe zacieranie się różnic między pracą fizyczną a umysłową, a tym samym między robotnikiem a pracownikiem umysłowym. Dotyczy to poza tym nie tylko charakteru pracy i poziomu wykształcenia, ale również poziomu świadomości społeczno-politycznej i odczucia potrzeb kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#AntoniDaniel">Do obsługi wielu stanowisk fizycznych, jak na przykład: stanowisko starszego konwertorowego, sternika walcarki rolkowej, operatora pomostu walcarki slabing, dyżurnego automatyki, konserwatora aparatury kontrolno-pomiarowej, defektoskopisty obsługującego aparaturę ultradźwiękową, elektromechanika automatyki przemysłowej i wielu innych — nie wystarcza już ukończenie szkoły zawodowej, istnieje potrzeba dalszego dokształcania tych pracowników lub też zatrudnienia absolwentów średnich szkół zawodowych i ogólnokształcących, którym łatwiej przychodzi opanowanie danego procesu technologicznego.</u>
+          <u xml:id="u-28.8" who="#AntoniDaniel">Poruszam ten problem dlatego, że pracownicy ci, według obecnych przepisów urlopowych, musieli pracować 10 lat, aby mogli nabyć prawo do miesięcznego urlopu, podczas gdy młody, pomocniczy personel umysłowy otrzymywał urlop miesięczny już po roku pracy, co było rażącą niesprawiedliwością.</u>
+          <u xml:id="u-28.9" who="#AntoniDaniel">Istotne również jest, że projekt ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych zlikwidował pojęcie ciągłości pracy, od której uzależniona była wielkość wymiaru urlopu. W praktyce bowiem spotykane były nierzadko wypadki, że niektórzy pracownicy fizyczni zmieniali pracę, w wyniku czego po 20, a nawet 30 latach zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej, nie nabyli prawa do miesięcznego urlopu wypoczynkowego.</u>
+          <u xml:id="u-28.10" who="#AntoniDaniel">Spotykane były również i takie sporadyczne wypadki, że pracownik przeszedł na emeryturę i nigdy w okresie pracy nie skorzystał z miesięcznego urlopu, gdyż nie nabył do niego prawa wobec nie zachowania wymaganej ciągłości pracy. Nie trzeba uzasadniać, że stan ten był wynikiem przestarzałego ustawodawstwa pracy.</u>
+          <u xml:id="u-28.11" who="#AntoniDaniel">Nierzadko też świadomie omijano przepisy prawa pracy, a w szczególności dotychczasową ustawę o urlopach, i szukano ochrony w przepisie art. 6 dekretu z dnia 18 stycznia 1956 r. w ten sposób, że rozwiązywano umowę o pracę na mocy wzajemnego porozumienia stron. W praktyce wyglądało to tak, że pracownik obznajomiony z przepisami prawa zachował ciągłość pracy wymaganą do urlopu, natomiast znaczna większość robotników uprawnienia te traciła każdorazowo przy wypowiedzeniu umowy o pracę oraz przy zmianie zakładu pracy.</u>
+          <u xml:id="u-28.12" who="#AntoniDaniel">Według nowego projektu ustawy pracownik nie traci prawa do urlopu bez względu na to, po której stronie nastąpiło wypowiedzenie umowy o pracę.</u>
+          <u xml:id="u-28.13" who="#AntoniDaniel">Słuszne jest także, że projekt ustawy określił wymiar urlopu w dniach roboczych — odmiennie od obowiązujących obecnie zasad w tygodniach i miesiącach. Dotychczasowy bowiem stan stwarzał możliwość różnego sposobu dzielenia urlopu z pominięciem niedziel i świąt, co doprowadzało niekiedy do nieporozumień, a nawet do sporów między pracownikami a zakładem pracy.</u>
+          <u xml:id="u-28.14" who="#AntoniDaniel">Na szczególne podkreślenie w projekcie ustawy zasługuje przyjęta zasada, że okres nauki włącza się do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu. W Polsce Ludowej każdy młody człowiek posiada możliwość kontynuowania nauki przy wydatnej pomocy państwa, a nierzadko i uspołecznionych zakładów pracy. Młodzież powinna więc doceniać i w pełni wykorzystać istniejące możliwości powszechnego nauczania, i dlatego należy ugruntowywać w niej przekonanie, że warto się uczyć nie tylko dla zdobycia kwalifikacji zawodowych oraz osiągnięcia w perspektywie awansu i większych zarobków, ale również zwiększonego wymiaru urlopu wypoczynkowego.</u>
+          <u xml:id="u-28.15" who="#AntoniDaniel">Aktualnie w przemyśle hutniczym zatrudnionych jest 210 tys. pracowników fizycznych. Około 111 tys. robotników, to jest prawie 53% ogółu pracowników fizycznych, skorzysta ze zwiększonego od 2 do 5 dni wymiaru urlopu. W niektórych wypadkach, na przykład dla robotników o 6-letnim stażu pracy i z ukończoną średnią szkołą zawodową lub ogólnokształcącą, wzrost ten wyniesie o 11 dni urlopu, przy czym otrzymają oni 26 dni urlopu, zamiast dotychczasowych 15 dni. Dotychczas na 1 robotnika zatrudnionego w hutnictwie przypadało średnio 19–20 dni urlopowych rocznie. Po wejściu w życie wszystkich przepisów nowego projektu ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych, to jest od 1970 r. — okres urlopowy jednego robotnika w hutnictwie przedłuży się średnio według szacunkowych obliczeń o 11% i będzie wynosił przeciętnie 22 dni.</u>
+          <u xml:id="u-28.16" who="#AntoniDaniel">W nowych zakładach, względnie wydziałach hutniczych, posiadających młodą załogę, wzrost okresu urlopowego będzie znacznie większy. Na przykład w hucie „Warszawa” — przeciętny wymiar urlopu na 1 pracownika fizycznego zwiększy się z 18 do 21 dni, to jest o 18%. Wprowadzenie nowych przepisów urlopowych spowoduje zwiększenie wolnego czasu robotników. Troską hutniczej organizacji związkowej będzie, aby ten wolny od pracy czas został wykorzystany we właściwy sposób pod kątem regeneracji sił i zapewnienia kulturalnego wypoczynku. Przedłużenie urlopów, jak również przewidywane skracanie ustawowej normy czasu pracy, wymagać będzie dalszego rozwoju organizacji wypoczynku świątecznego, turystyki wycieczkowej, wypoczynku na wczasach, w domach profilaktycznych i sanatoriach, aby każdemu pracownikowi zapewnić możliwość wypoczywania według jego zamiłowań i zainteresowań.</u>
+          <u xml:id="u-28.17" who="#AntoniDaniel">Organizacje związkowe będą musiały sprostać zwiększonemu zapotrzebowaniu na wczasy, co wiązać się będzie z koniecznością rozwoju ośrodków wczasowych, a przede wszystkim zwiększenia możliwości wypoczynku w istniejących ośrodkach, głównie w drodze lepszego ich wykorzystania poza sezonem.</u>
+          <u xml:id="u-28.18" who="#AntoniDaniel">Wysoki Sejmie! Przedstawiony dziś do uchwalenia omawiany projekt ustawy jest doniosłym aktem w dziedzinie świadczeń społecznych i porządkowania spraw socjalnych. Zostanie przyjęty przez klasę robotniczą z dużym zadowoleniem jako wyraz troski państwa i Rządu o podniesienie poziomu życia jego obywateli, stawiając jednocześnie nasze ustawodawstwo socjalne na czołowym miejscu w świecie.</u>
+          <u xml:id="u-28.19" who="#AntoniDaniel">Dlatego wypowiadam się za przyjęciem powyższej ustawy.</u>
           <u xml:id="u-28.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
         </div>
         <div xml:id="div-29">