text_structure.xml 36.5 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 12 min. 5.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Marszałek Senatu Aleksander Prystor.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AleksanderPrystor">Otwieram posiedzenie. Od pana Prezesa Rady Ministrów otrzymałem dnia 29 listopada r. b. następujące zarządzenie Pana Prezydenta Rzeczypospolitej:</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#AleksanderPrystor">„Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o otwarciu sesji zwyczajnej Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#AleksanderPrystor">Na podstawie art. 12 pkt. c) ustawy konstytucyjnej otwieram z dniem dzisiejszym sesję zwyczajną Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#AleksanderPrystor">Warszawa, dnia 29 listopada 1935 r.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#AleksanderPrystor">Prezydent Rzeczypospolitej (—) I. Mościcki.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#AleksanderPrystor">Prezes Rady Ministrów (—) M. Kościałkowski”.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#AleksanderPrystor">Na podstawie powyższego zarządzenia zwołałem dzisiejsze posiedzenie Senatu z porządkiem dziennym, który został Panom Senatorom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#AleksanderPrystor">Jako sekretarzy zapraszam pp. senatorów: Plocka i Terlikowskiego. Protokół prowadzi s. Terlikowski.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#AleksanderPrystor">Protokół 2 posiedzenia Senatu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów; protokół 3 posiedzenia Senatu jest do przejrzenia w Biurze Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#AleksanderPrystor">Od p. Prezesa Rady Ministrów otrzymałem dnia 5 grudnia r. b. pismo z zawiadomieniem o zwolnieniu p. prof. Konstantego Chylińskiego z kierownictwa Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i mianowaniu senatora prof. Wojciecha Świętosławskiego Ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#AleksanderPrystor">Od p. Prezesa Najwyższej Izby Kontroli otrzymałem dnia 6 grudnia r. b. „Uwagi Kontroli Państwowej o zamknięciach rachunków Państwa i wykonaniu budżetu za 1933/34 r.”. Uwagi te są do przejrzenia w Biurze Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#AleksanderPrystor">Dnia 12 listopada r. b. otrzymałem od s. Stanisława Tora pismo z zawiadomieniem o zrzeczeniu się mandatu senatorskiego, zaś dnia 3 grudnia r. b. otrzymałem takież pismo od wicemarszałka Kazimierza Świtalskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#AleksanderPrystor">Na tej podstawie zgodnie z art. 29 Tymczasowego Regulaminu Senatu stwierdziłem wygaśnięcie mandatów senatorskich pp. Tora i Świtalskiego, o czem podaję Izbie do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#AleksanderPrystor">Do ślubowania zgłosili się: senator ks. Walenty Puchała, który wchodzi do Senatu z wyboru Wojewódzkiego Kolegjum Wyborczego w Tarnopolu na miejsce p. Artura Maruszewskiego, oraz senator Tadeusz Sejb, który wchodzi do Senatu z wyboru Wojewódzkiego Kolegjum Wyborczego w Toruniu na miejsce p. Stanisława Tora.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#AleksanderPrystor">Proszę Pana Sekretarza o odczytanie roty ślubowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#komentarz">(czyta:)</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#KonstantyTerlikowski">„Świadom obowiązku wierności wobec Państwa Polskiego, ślubuję uroczyście i zaręczam honorem, jako senator Rzeczypospolitej, w pracy na rzecz dobra Państwa nie ustawać, a troskę o jego godność, zwartość i moc za pierwsze mieć sobie przykazanie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AleksanderPrystor">Proszę Panów Senatorów powtórzyć słowo „ślubuję”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WalentyPuchała">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszSeib">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AleksanderPrystor">Proszę Panów Senatorów o zajęcie miejsc w ławach senatorskich.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#AleksanderPrystor">Usprawiedliwiają swoją nieobecność w Senacie na 3 posiedzeniu senatorowie Galica i Popowicz.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#AleksanderPrystor">Udzieliłem urlopu na 2 dni senatorom: Maleszewskiemu, Jeszkemu, Pulnarowiczowi i Piłsudskiemu.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#AleksanderPrystor">Na porządku dziennym mamy wybór wicemarszałka na miejsce wicemarszałka Świtalskiego, który zrzekł się mandatu. Zgodnie z art. 16 regulaminu głosować będziemy na zgłoszonych kandydatów. Proszę o zgłaszanie kandydatur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#TadeuszPetrażycki">Zgłaszam kandydaturę s. Barańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WacławSieroszewski">S. Bobrowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ZygmuntGłowacki">S. Bnińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AleksanderPrystor">Czy są jeszcze jakieś inne kandydatury? Nikt innych kandydatur nie zgłasza. Wobec tego przystępujemy do głosowania. Proszę Panów Senatorów o wypisanie na kartach do głosowania jednego z trzech nazwisk zgłoszonych kandydatów. Proszę Panów Sekretarzy o zebranie kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Po zebraniu kart do głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AleksanderPrystor">Czy wszyscy Panowie Senatorowie oddali swe głosy? Nikt więcej się nie zgłasza. Zarządzam 10-minutową przerwę dla obliczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 12 min. 15 do godz. 12 min. 25.)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#AleksanderPrystor">Wznawiam posiedzenie. Ogłaszam wynik głosowania. Głosowało senatorów 87. Oddano ważnych głosów 81. Większość absolutna wynosi 41. S. Bobrowski otrzymał 33 głosy, s. Barański 26 głosów, s. Bniński 22 głosy. Wobec takiego wyniku wyborów, zgodnie z art. 16 regulaminu, przystępujemy do ściślejszego głosowania, skreślając z listy kandydatów nazwisko kandydata, który otrzymał najmniejszą ilość głosów. Skreślamy więc nazwisko s. Bnińskiego i będziemy głosować na pozostałych kandydatów, to znaczy na ss. Bobrowskiego i Barańskiego.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#AleksanderPrystor">Proszę Pana Sekretarza o zebranie kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">(Po zebraniu kart do głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#AleksanderPrystor">Czy wszyscy Pp. Senatorowie oddali głosy? Nikt więcej się nie zgłasza. Zarządzam przerwę 5 minutową dla obliczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 12 min. 32 do godz. 12 min. 38.)</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#AleksanderPrystor">Wznawiam posiedzenie. Ogłaszam wynik głosowania: Głosowało 88 senatorów, ważnych głosów oddano 83, większość absolutna wynosi 42. S. Barański otrzymał 46 głosów, s. Bobrowski 37 głosów. Wobec takiego wyniku głosowania stwierdzam, że został wybrany na wicemarszałka s. Barański. Czy Pan Senator przyjmuje wybór?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JerzyBarański">Przyjmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AleksanderPrystor">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego, t. j. do wyboru komisyj.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AleksanderPrystor">Zgodnie z art. 18 regulaminu proponuje Wysokiej Izbie wyłonienie komisyj na okres bieżącej sesji. Proponuję dziś wybrać 10 komisyj tak, by nie było potrzeba, w miarę napływającego materjału ustawodawczego, zwoływać posiedzeń plenarnych wyłącznie dla wyboru poszczególnych komisyj. Wybranie tych komisyj nie wyklucza jednak możliwości wyłaniania innych komisyj, jeżeliby zachodziła tego potrzeba. Dziś proponuję wybrać komisje, których tytuły, liczbę członków i zasadnicze dziedziny pracy odczytam Panom. Zaznaczam przytem, że możliwe jest, iż niektóre ustawy przekazywać będę do wspólnego rozpatrywania dwu komisjom. Liczbę członków, proponowaną do poszczególnych komisyj, oparłem zarówno na przewidywaniu przedmiotu prac ustawodawczych, jak i na rozważeniu zainteresowań i specjalności poszczególnych panów senatorów.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#AleksanderPrystor">Wybór komisyj proponuję na okres tylko tej sesji. Dlatego też podziału pracy, jakiego dziś dokonamy, nie należy traktować jako przesądzenie na stałe przedmiotu głównych prac w Izbie każdego z panów senatorów. Po odbyciu tej sesji będziemy mogli na podstawie pewnego doświadczenia dokonać nowego przegrupowania. Uważam nawet zmiany w składzie poszczególnych komisyj w przyszłości za wskazane, by członkowie komisji nie stawali się wyłącznymi znawcami w Izbie danych dziedzin ustawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#AleksanderPrystor">Proponuję wybrać następujące komisje:</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#AleksanderPrystor">Komisję Budżetową dla budżetu na okres 1936/37, ustaw o kredytach dodatkowych i spraw, dotyczących kredytu i majątku państwowego, złożoną z 25 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#AleksanderPrystor">Komisję Administracyjną dla spraw administracji rządowej i samorządu terytorjalnego i gospodarczego, złożoną z 20 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#AleksanderPrystor">Komisję Spraw Zagranicznych dla spraw, dotyczących stosunków Polski z innemi państwami, złożoną z 15 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#AleksanderPrystor">Komisję Wojskową dla spraw, dotyczących wojska i przygotowania do obrony kraju, złożoną z 10 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#AleksanderPrystor">Komisję Prawniczą dla spraw, dotyczących wymiaru sprawiedliwości, prawa cywilnego, karnego, handlowego, postępowania sądowego, oraz spraw ustrojowych, których uregulowania wymaga Konstytucja, złożoną z 20 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#AleksanderPrystor">Komisję Gospodarczo-Skarbową dla spraw skarbowych, finansowych, gospodarczych i spółdzielczych, złożoną z 20 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#AleksanderPrystor">Komisję Komunikacyjną dla spraw, dotyczących kolei, dróg kołowych, wodnych i lotnictwa cywilnego, oraz poczt i telegrafów, złożoną z 10 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#AleksanderPrystor">Komisję Oświatową dla spraw nauki i nauczania, kultury i sztuki, złożoną z 20 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#AleksanderPrystor">Komisję Opieki Społecznej dla spraw, dotyczących opieki społecznej, ubezpieczeń społecznych, ochrony pracy i zdrowia, złożoną z 10 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#AleksanderPrystor">Komisję Regulaminową dla spraw, przewidzianych w art. 41, 42 i 44 Konstytucji, złożoną z 10 członków.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#AleksanderPrystor">Zaznaczam, że zakres działania poszczególnych komisyj, który Panom przedstawiłem, ma charakter ramowy, a nie ma na celu pełnego i szczegółowego ujęcia.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#AleksanderPrystor">Musimy ustalić najpierw liczbę członków w poszczególnych komisjach. Czy są w tej sprawie jakieś inne wnioski?</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#komentarz">(S. Olewiński: Proponuję, ażeby wybrać do Komisji Budżetowej zastępców.)</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#AleksanderPrystor">Teraz mówimy o ilości członków komisyj. Czy jest jakiś inny wniosek, dotyczący liczby członków komisyj? Wniosków nie słyszę, wobec tego uważam, że Wysoki Senat przyjął proponowaną przeze mnie liczbę członków każdej komisji.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#AleksanderPrystor">Przystąpimy teraz do wyboru członków komisyj.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#AleksanderPrystor">Aby ułatwić Panom zorjentowanie się w głosowaniu, zarządzę wybór jednoczesny do wszystkich komisyj tak, by Panowie dobierając nazwiska, mogli mieć na oku całość.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#AleksanderPrystor">Moją propozycję, co do podziału na komisje mają Panowie w rozdanych odbitkach. Ze względu na ilość komisyj i kwalifikacje poszczególnych panów senatorów, zmuszony jestem proponować niektórych panów aż do trzech komisyj. Z reguły jednak proponuję dla każdego z panów jedną, najwyżej dwie komisję, licząc się z tem, że praca w komisji wymaga gruntownego przygotowania, a zadania, związane z piastowaniem mandatów nie ograniczają się do pracy ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#AleksanderPrystor">Propozycję, którą Panom przedkładam, oparłem, o ile to było możliwe, na uwzględnieniu zainteresowań i znajomości spraw poszczególnych panów senatorów oraz kierowałem się zasadą sprawiedliwości i dążności do współpracy całego Senatu. Propozycję moją zechcą Panowie Senatorowie rozpatrzeć, biorąc pod uwagę tę właśnie zasadę. Z tem zastrzeżeniem nie mam nic przeciw takim lub innym przesunięciom z jednej komisji do drugiej.</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#AleksanderPrystor">Głosować proszę w ten sposób, jak głosowaliśmy już poprzednio przy wyborze komisji, mianowicie każdy z Panów skreśla i dopisuje według swego uznania nazwiska na kartce, zawierającej moją propozycję. Przypominam jednak, że ilość ogólna nazwisk nie może przekraczać liczby osób, przewidywanych do każdej komisji, bo inaczej oddana kartka będzie uznana za nieważną. Proszę Panów oddać jednocześnie kartki do wszystkich komisyj. Po głosowaniu zarządzę dłuższą przerwę dla obliczenia głosów. Po przerwie przedstawię wyniki głosowania i przystąpimy do ewentualnych wyborów uzupełniających. Przy tych wyborach będziemy znów głosować nad kandydatami do wszystkich komisyj tak, by nie tracić przy głosowaniu obrazu całości.</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#komentarz">(S. Malski: Stawiam wniosek o zarządzenie 10-minutowej przerwy, celem porozumienia się co do przesunięć z jednej komisji do drugiej.)</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#AleksanderPrystor">Zarządzam więc 10-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 12 min 48 do godz. 12 min. 58.)</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#AleksanderPrystor">Wznawiam posiedzenie. Przystępujemy do ustalania kandydatur. Czy są kandydatury do Komisji Budżetowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SMalski">Zgłaszam dodatkowych kandydatów senatorów: Ehrenkreutza Stefana, Jeszkego Witolda, Lechnickiego Felicjana, Lewandowskiego Jana, Olewińskiego Piotra i Śliwińskiego Artura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ArturŚliwiński">Ja jestem w innej komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JankielTrockenheim">Zgłaszam kandydaturę s. Schorra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AleksanderPrystor">Więcej kandydatów do Komisji Budżetowej niema. Przystępujemy do następnej komisji — Administracyjnej. Kto ma jakie kandydatury do tej komisji? Nikt kandydatur nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#AleksanderPrystor">Przystępujemy do następnej komisji — Spraw Zagranicznych. Kto ma jakie kandydatury do tej komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PiotrOlewiński">Zgłaszam kandydatury senatorów: Chrzanowskiego, Jeszkego i Kornkego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#HalinaJaroszewiczowa">Zgłaszam kandydaturę s. Beczkowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JulianPawlikowski">Zgłaszam kandydaturę s. Łuckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#TadeuszPetrażycki">Zgłaszam kandydaturę s. Osińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#AleksanderPrystor">S. Osiński już jest na liście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#TadeuszPetrażycki">W takim razie zgłaszam kandydaturę s. Popowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JuliaKratowska">Zgłaszam kandydaturę s. Siedleckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AleksanderPrystor">Więcej kandydatur do tej komisji niema. Przystępujemy wobec tego do Komisji Spraw Wojskowych. Kto ma jakie kandydatury do tej komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#TadeuszPetrażycki">Zgłaszam kandydaturę s. Macieszyny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AleksanderPrystor">Więcej kandydatur do tej komisji niema. Przystępujemy do następnej komisji — Prawniczej. Kto ma jakie kandydatury do tej komisji? Niema żadnych. Przystępujemy wobec tego do Komisji Gospodarczo-Skarbowej. Kto ma jakie kandydatury do tej komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#TadeuszPetrażycki">Zgłaszam kandydaturę s. Wróblewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#FelicjanKajetanLechnicki">Zgłaszam kandydaturę s. Olewińskiego i s. Siudowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#LudwikMaciejewski">Zgłaszam kandydaturę s. Głowackiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MykołaMasłow">Zgłaszam kandydaturę s. Wołoszynowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AleksanderPrystor">Jakie są kandydatury do Komisji Oświatowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JanuszFranciszekRadziwiłł">Zgłaszam kandydaturę ss. Maciejewskiego i Rostworowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MichałRóg">S. Petrażyckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#TadeuszPetrażycki">S. Osińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AleksanderPrystor">Jakie są kandydatury do Komisji Komunikacyjnej. Nikt kandydatur nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Opieki Społecznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MichałGrajek">S. Maciejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MojżeszSchorr">S. Trockenheima.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#TadeuszPetrażycki">S. Bnińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JulianPawlikowski">S. ks. Łobodycza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#StanisławSiedlecki">S. Kratowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#StefaniaKudelska">S. Zbierskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#AleksanderPrystor">Czy do Komisji Regulaminowej zgłaszają pp. Senatorowie jakieś kandydatury? Nikt kandydatur nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#AleksanderPrystor">Proszę p. Sekretarza o odczytanie kandydatur zgłoszonych do poszczególnych komisyj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#komentarz">(czyta;)</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#KonstantyTerlikowski">Do Komisji Budżetowej — ss. Ehrenkreutza, Jeszkego, Lechnickiego, Lewandowskiego, Olewińskiego, Śliwińskiego i Schorra.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#KonstantyTerlikowski">Do Komisji Spraw Zagranicznych — ss. Jeszkego, Komkego, Beczkowicza, Łuckiego, Popowicza, Siedleckiego...</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(S. Olewiński: I s. Chrzanowskiego.)</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#KonstantyTerlikowski">... i s. Chrzanowskiego.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#KonstantyTerlikowski">Do Komisji Wojskowej — s. Macieszyny.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#KonstantyTerlikowski">Do Komisji Gospodarczo-Skarbowej — ss. Wróblewskiego, Olewińskiego, Siudowskiego, Głowackiego...</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#komentarz">(S. Masłow: Proponowałem s. Wołoszynowskiego.)</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#KonstantyTerlikowski">... i s. Wołoszynowskiego.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#KonstantyTerlikowski">Do Komisji Oświatowej — ss. Maciejewskiego, Rostworowskiego, Petrażyckiego i Osińskiego.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#KonstantyTerlikowski">Do Komisji Opieki Społecznej — ss. Trockenheima, Maciejewskiego, Bnińskiego, ks. Łobodycza, Kratowskiej i Zbierskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AleksanderPrystor">Przystępujemy do głosowania. Nie będziemy głosować nad komisjami, do których nie zostały zgłoszone dodatkowe kandydatury, a mianowicie: do Komisji Regulaminowej, Komunikacyjnej, Prawniczej i Administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#AleksanderPrystor">Proszę Panów Sekretarzy o zebranie kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Po zebraniu kart do głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#AleksanderPrystor">Czy wszyscy Panowie oddali głosy? Proszę Panów Sekretarzy: Dąbkowskiego, Jaroszewiczową, Masłowa, Olewińskiego, a oprócz tego s. Bispinga i s. Lewandowskiego o pomoc w prezydjum przy obliczaniu głosów.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#AleksanderPrystor">Proszę pp. Sekretarzy natychmiast po zarządzeniu przerwy do sali Komisji Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#komentarz">(S. Osiński: Poruszona była kwestja zastępców.)</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#AleksanderPrystor">Głos ma s. Osiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AleksanderOsiński">Może być wypadek taki, że z komisji ubędzie jakiś senator, a kwestja obsadzenia miejsc wakujących nie jest rozwiązana. Czy nie możnaby jej rozwiązać w ten sposób, ażeby wakujące miejsce było obsadzane przez p. Marszałka, naturalnie po porozumieniu się z senatorem kandydatem, ażeby nie było pustki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AleksanderPrystor">Pan Senator stawia taki wniosek, że w razie gdyby senator, wybrany do komisji dla jakiegoś powodu nie mógł spełniać swoich obowiązków, gdyby się np. zrzekł mandatu lub obłożnie zachorował, to wówczas, aby Marszałek wyznaczał na jego miejsce innego senatora po porozumieniu się z danym kandydatem, a to w celu zachowania ciągłości pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#TadeuszPetrażycki">Mam wątpliwości, czy to byłoby zgodne z regulaminem. Według regulaminu członek komisji musi być wybierany, a nie może być naznaczany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AleksanderPrystor">Rozumiem wniosek p. s. Osińskiego w ten sposób, że ażeby nie zwoływać posiedzenia Senatu dla wyboru jednego członka komisji. Marszałek na czas do najbliższego plenarnego posiedzenia Senatu wyznaczy prowizorycznie nowego członka komisji aż do zatwierdzenia go lub ewentualnej zmiany przez Senat na plenum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JanLewandowski">Poprawka do wniosku: Marszałek wyznacza następnego z kandydatów, który ma największą ilość głosów, otrzymanych przy tych wyborach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AleksanderPrystor">Pan Senator Petrażycki obstaje przy swoich wątpliwościach?</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(S. Petrażycki: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#AleksanderPrystor">Podczas przerwy zastanowię się tak nad samym wnioskiem, jak i nad wątpliwościami, jakie wzbudził i po przerwie ogłoszę decyzję.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#AleksanderPrystor">Zarządzam przerwę do godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 13 min. 18 do godz. 16 min. 10.)</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#AleksanderPrystor">Wznawiam posiedzenie. Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Budżetowej, głosowało 87 senatorów. Ważnych głosów oddano 86. Bezwzględna większość wynosi 44. Poszczególni senatorowie otrzymali: Barański 86 głosów, Beczkowicz 86, Bisping 78, Bobrowski 86, Dąbkowski 86, Evert 86, Fudakowski 76, Gwiżdż 84, Heiman-Jarecki 78, Karszo-Siedlewski 76, Kleszczyński 83, Kozłowski 65, Lipiński 82, Łucki 85, Macieszyna 85, Malinowski Marjan 86, Malski 79, Pawelec 84, Radziwiłł 75, Rdutowski 82, Rostworowski 81, Rudowski 86, Terlikowski 86, Wróblewski 84, Zarzycki 86, Olewiński 10, Śliwiński 4, Ehrenkreutz 6, Lechnicki 13, Jeszke 11, Lewandowski 8, Schorr 8.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#AleksanderPrystor">Bezwzględną większość otrzymało pierwszych 25 senatorów, których przeczytałem, a zatem do komisji w tem głosowaniu zostali wybrani senatorowie: Barański, Beczkowicz, Bisping, Bobrowski, Dąbkowski, Evert, Fudakowski, Gwiżdż, Heiman-Jarecki, Karszo-Siedlewski, Kleszczyński, Kozłowski, Lipiński, Łucki, Macieszyna, Malinowski Marjan, Malski, Pawelec, Radziwiłł, Rdułtowski, Rostworowski, Rudowski, Terlikowski, Wróblewski i Zarzycki.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Administracyjnej wybrani zostali bez głosowania zgodnie z art. 21 ust. 6 regulaminu Senatorowie przeze mnie proponowani.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#AleksanderPrystor">Wynik głosowania do Komisji Spraw Zagranicznych. Głosowało 87 senatorów. Ważnych głosów oddano 86. Bezwzględna większość wynosi 44. Poszczególni senatorowie otrzymali: s. Bisping głosów 74, s. Fudakowski — 77, s. Jaroszewiczowa — 86, s. Jędrzejewicz — 82, s. Kwaśniewski — 80, s. Lubomirski — 80, s. Makowski — 82, s. Malski — 81, s. Osiński — 85, s. dr. Pawelec — 86, s. Radziwiłł — 78, s. Rostworowski — 82, s. Róg — 85, s. Sieroszewski — 86, s. Wołoszynowski — 86, s. Jeszke — 14, s. Beczkowicz — 14, s. Kornke — 8, s. Łucki — 7, s. Siedlecki — 5, s. Chrzanowski — 2, s. Popowicz — 1, s. Ehrenkreutz — 1. Wybrani zostali do komisji ci senatorowie, którzy otrzymali bezwzględną większość, a więc pierwszych i 5.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#AleksanderPrystor">Wynik głosowania do Komisji Wojskowej. Głosowało 87 senatorów. Ważnych głosów oddano 87. Bezwzględna większość wynosi 44. Poszczególni senatorowie otrzymali: s. dr. Bobrowski głosów 87, s. Galica — 87, s. Kudelska — 85, s. Maleszewski — 82, s. Osiński — 87, s. Petrażycki — 83, s. Popowicz — 87, s. Ryszka — 87, s. Taube — 86, s. dr. Zarzycki — 87, s. Macieszyna — 10.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Prawniczej zgodnie z art. 21 ust. 6 regulaminu zostali wybrani bez głosowania senatorowie przeze mnie proponowani.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Gospodarczo-Skarbowej — głosowało 87 senatorów, ważnych głosów oddano 87, bezwzględna większość wynosi 44.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#AleksanderPrystor">Poszczególni senatorowie otrzymali: s. Algajer — głosów 87, s. Bniński — 82, s. Fudakowski 82, s. Grajek — 87, s. Hasbach — 82, s. Karszo-Siedlewski — 83, s. Kleszczyński — 85, s. Kornke — 87, s. dr. Kozłowski — 74, s. Lechnicki 86, s. Leszczyński — 84, s. Lewandowski — 87, s. Maciejewski — 87, s. Malinowski Maks. — 86, s. Pawlikowski — 87, s. Plocek — 87, s. Serożyński — 87, s. Siemiątkowski — 86, s. Trockenheim — 80, s. dr. Zarzycki — 87, s. dr. Wróblewski — 6, s. Olewiński — 8, Siudowski — 10, s. Głowacki — 7 i s. Wołoszynowski — 3.</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#AleksanderPrystor">Dwudziestu pierwszych senatorów zostało wybranych do Komisji Gospodarczo-Skarbowej bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Oświatowej głosowało 86 senatorów, ważnych głosów oddano 85, bezwzględna większość wynosi 43.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#AleksanderPrystor">Poszczególni senatorowie otrzymali: s. Bniński — głosów 79, s. Chrzanowski — 85, s. dr. Domaszewicz — 85, s. dr. Ehrenkreutz — 83, s. dr. Fleszarowa — 73, s. Jastrzębowski — 85, s. Jędrzejewicz — 73, s. Kratowska — 85, s. Kudelska — 84, s. ks. Łobodycz — 85, s. dr. Michałowicz — 85, s. dr. Miklaszewski — 85, s. Młodkowski — 84, s. Rydel — 84, s. dr. Schorr — 61, s. Sejb — 84, s. Sieroszewski — 82, s. Wiesner — 82, s. dr. Wróblewski — 85, s. Zbierski — 84, s. Maciejewski — 19, s. Rostworowski — 20, s. Petrażycki — 14, s. Osiński — 7.</u>
          <u xml:id="u-51.17" who="#AleksanderPrystor">Dwudziestu pierwszych senatorów zostało wybranych do Komisji Oświatowej bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-51.18" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Komunikacyjnej wybrani zostali bez głosowania zgodnie z art. 21 ust. 6 regulaminu senatorowie, przeze mnie proponowani.</u>
          <u xml:id="u-51.19" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Opieki Społecznej głosowało 87 senatorów. Ważnych głosów oddano 87. Bezwzględna większość wynosi 44. Poszczególni senatorowie otrzymali: s. dr. Bobrowski — S2 głosy, s. Cholewicki — 81, s. dr. Domaszewicz — 86, s. Dworakowski — 74, s. Jaroszewiczowa — 87, s. dr. Jeszke — 78, s. Łakiński — 84, s. dr. Michałowicz — 87, s. dr. Modrzewski — 85, s. Pulnarowicz — 83, s. Zbierski — 9, s. Kratowska — 8, s. Bniński — 8, s. Maciejewski — 8, s. ks. Łobodycz — 6, s. Trockenheim — 3.</u>
          <u xml:id="u-51.20" who="#AleksanderPrystor">Bezwzględną większość otrzymało 10 pierwszych senatorów.</u>
          <u xml:id="u-51.21" who="#AleksanderPrystor">Do Komisji Regulaminowej zostali wybrani bez głosowania, zgodnie z art. 21 ust. 6 Regulaminu, zaproponowani przeze mnie Senatorowie.</u>
          <u xml:id="u-51.22" who="#AleksanderPrystor">W sprawie wniosku s. gen. Osińskiego, by Marszałek Senatu, w razie wakansu w komisji, wyznaczał zastępczo senatorów do czasu zebrania się Izby, komunikuję, że nie podzielam wysuniętych wątpliwości. Sprawa zastępstw rzeczywiście w Regulaminie wogóle nie jest przewidziana. Generał Osiński proponował załatwienie życiowe, które w sprzeczności z Regulaminem nie stoi. Nie chcę jednak tej sprawy przesądzać przez głosowanie, lecz zwrócę się do Komisji Regulaminowej o opinję, w jaki sposób sprawę załatwić.</u>
          <u xml:id="u-51.23" who="#AleksanderPrystor">Na dzień jutrzejszy zwołuję posiedzenie wybranych dziś komisyj w celu ukonstytuowania się.</u>
          <u xml:id="u-51.24" who="#AleksanderPrystor">W myśl art. 20 Tymczasowego Regulaminu każda komisja wybiera przewodniczącego, jego zastępcę i sekretarza.</u>
          <u xml:id="u-51.25" who="#AleksanderPrystor">Posiedzenia komisyj odbędą się:</u>
          <u xml:id="u-51.26" who="#AleksanderPrystor">Komisji Budżetowej o godz. 9 min. 30 w sali B.</u>
          <u xml:id="u-51.27" who="#AleksanderPrystor">Komisji Regulaminowej o godz. 10 min. 15 w sali E.</u>
          <u xml:id="u-51.28" who="#AleksanderPrystor">Komisji Oświatowej o godz. 10 min. 30 w sali C.</u>
          <u xml:id="u-51.29" who="#AleksanderPrystor">Komisji Wojskowej o godz. 10 min. 45 w sali E.</u>
          <u xml:id="u-51.30" who="#AleksanderPrystor">Komisji Administracyjnej o godz. 11 w sali D.</u>
          <u xml:id="u-51.31" who="#AleksanderPrystor">Komisji Spraw Zagranicznych o godz. 11 min. 15 w sali C.</u>
          <u xml:id="u-51.32" who="#AleksanderPrystor">Komisji Opieki Społecznej o godz. 11 min. 30 w sali E.</u>
          <u xml:id="u-51.33" who="#AleksanderPrystor">Komisji Prawniczej o godz. 11 min. 45 w sali D.</u>
          <u xml:id="u-51.34" who="#AleksanderPrystor">Komisji Komunikacyjnej o godz. 12 w sali C.</u>
          <u xml:id="u-51.35" who="#AleksanderPrystor">Komisji Gospodarczo-Skarbowej o godz. 12 min. 15 w sali B.</u>
          <u xml:id="u-51.36" who="#AleksanderPrystor">Proszę Panów!</u>
          <u xml:id="u-51.37" who="#AleksanderPrystor">Z podziału kompetencji władz naczelnych w Państwie wynika ogólnie obowiązująca zasada, by parlamentarzyści nie ingerowali w sprawy, należące do zakresu działania administracji. Pragnę podkreślić, że przestrzeganie tej zasady uważam za bezwzględny obowiązek wszystkich Panów Senatorów. Dbałość już nietylko o poszanowanie prawa, ale o wysoki poziom obyczajów w życiu państwowem musi być wspólnym celem nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-51.38" who="#AleksanderPrystor">Z drugiej strony zadaniem Panów Senatorów jest troska o to, by organa państwowe do najniższych szczebli włącznie działały rozumnie i sprawiedliwie, by możliwie usuwać zjawisko krzywdy. Parlament jest trybuną kontroli i dlatego musi znajdywać odpowiednie formy, by bez szkody dla całości interesu państwowego przeprowadzać właściwą krytykę.</u>
          <u xml:id="u-51.39" who="#AleksanderPrystor">Formą dostępną dla każdego z Panów Senatorów są: przemówienia z trybuny, w szczególności przy debacie budżetowej, interpelacje oraz bezpośrednie podawanie do wiadomości czynników rządowych dostrzeganych braków, błędów, czy nadużyć.</u>
          <u xml:id="u-51.40" who="#AleksanderPrystor">Aby ułatwić Panom Senatorom tę ostatnią formę, a uchronić ich od ewentualnych kolizyj z art. 27 Regulaminu, będziemy w Prezydjum Senatu bezpośrednio załatwiali tego rodzaju sprawy. Porozumiałem się co do tego z Panem Premjerem i w razie potrzeby proszę Panów Senatorów zwracać się do Prezydjum Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#SMalski">Panie Marszałku, proszę o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AleksanderPrystor">W jakiej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#SMalski">W sprawie wniosku, złożonego na przedpołudniowem posiedzeniu przez p. Olewińskiego. Wniosek ten tyczy się wybrania zastępców do Komisji Budżetowej. Uważam, że wniosek ten należałoby poddać pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#AleksanderPrystor">To nie jest przewidziane w Regulaminie i wywołało tutaj wątpliwości, wobec tego poddać tego wniosku pod głosowanie nie mogę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#SMalski">Sejm nie miał zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#AleksanderPrystor">Regulamin o tem nic nie mówi. Istnieją wątpliwości co do tego i dlatego nie mogę poddać tego wniosku pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#SMalski">Panie Marszałku, dlatego proszę o skierowanie tego wniosku również do Ko misji Regulaminowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AleksanderPrystor">To jest inna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#AleksanderPrystor">Najbliższe posiedzenie plenarne odbędzie się w piątek dnia 20 grudnia. Porządek dzienny będzie Panom Senatorom doręczony pod adresami warszawskiemi.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#AleksanderPrystor">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 16 min. 23.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>