text_structure.xml
12.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 10 maja 1984 r. Komisje: Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Gospodarki Morskiej oraz Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.) dokonały pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo celne.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: wiceminister handlu zagranicznego Antoni Karaś, prezes Głównego Urzędu Ceł Kazimierz Prośniak, szef Urzędu Gospodarki Morskiej minister Jerzy Korzonek, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo celne przedstawił wiceminister Antoni Karaś: Problematyka celna uregulowana jest w ustawie z 26 marca 1975 znowelizowanej w 1981 r. Przystępując do prac nad projektem obecnej nowelizacji ustawy rozpatrywaliśmy dwie koncepcje: kompleksową zmianę Prawa celnego w formie nowej ustawy lub częściową nowelizację. Zdecydowaliśmy się na nowelizację wychodząc z założenia, że sytuacja gospodarcza kraju nie jest jeszcze ustabilizowana, że regulujące ją przepisy ulegają częstym zmianom i nie można ostatecznie ukształtować problematyki celnej, gdy gospodarka ciągle się reformuje.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Proponowane zmiany w Prawie celnym mają na celu dostosowanie ustawy do nowych warunków funkcjonowania gospodarki oraz sprecyzowanie niektórych pojęć ustawowych.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Zmiana art. 3 ustawy ma na celu sprecyzowanie kryteriów poddziału obrotu towarowego na handlowy i niehandlowy. Dotychczasowy podział, oceniając z perspektywy czasu, nie miał dostatecznego uzasadnienia. W praktyce zaliczanie określonego obrotu do handlowego lub niehandlowego było niekiedy niekonsekwentne i przypadkowe. Proponowana zmiana art. 3 umożliwi zaliczenie do handlowego obrotu towarowego za granicą całego obrotu dokonywanego przez osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej i osoby fizyczne uprawnione do prowadzenia działalności w zakresie handlu zagranicznego i w granicach tych uprawnień.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Zmiana art. 9 jest niezbędna w celu wypełnienia luki w ustawie. Należy bowiem stworzyć podstawę prawną dla działających już od wielu lat składów konsygnacyjnych oraz umożliwić zakładanie innych rodzajów składów celnych (np. tranzytowych). Składy celne spełniają dużą rolę w aktywizacji obrotów z zagranicą. Proponujemy przyznanie ministrowi handlu zagranicznego uprawnień do wydawania zezwoleń na zakładanie składów celnych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Zmiana art. 15 zmierza do przyznania ministrowi handlu zagranicznego prawa do wydawania wytycznych w sprawie klasyfikacji taryfowej towarów bez względu na rodzaj obrotu towarowego. Przewiduje się ponadto — w ust. 5 - pobór ceł w wyższym wymiarze niż przewidują taryfy od towarów stanowiących przedmiot dumpingu. Zasady wymiaru i poborów, tzw. ceł antydumpingowych wynikają z postanowień porozumienia o stosowaniu art. VI Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT). Od 1981 r. Polska jest stroną porozumienia i ma obowiązek uwzględniania jego postanowień w ustawodawstwie wewnętrznym. Wprowadzenie do ustawodawstwa celnego instytucji ceł i procedury antydumpingowej spełni więc te wymagania.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Dodanie art. 15¹ przewidującego zawieszanie ustanowionych ceł umożliwi zaniechanie - na czas zawieszania - wymiaru i poboru ceł od określonych towarów bez wprowadzania odpowiednich zmian w przepisach taryfowych lub przepisach regulujących zwolnienia celne. Obowiązująca dotychczas ustawa z 1975 r. nie przewiduje instytucji zawieszania ceł.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Kolejna zmiana dotyczy zwrotu ceł. Skoro cła stanowią jeden z instrumentów polityki obrotu towarowego z zagranicą, zwracanie cła może w wielu wypadkach być korzystne ze względów gospodarczych, zwłaszcza gdy importowane surowce będą użyte do produkcji wyrobów eksportowych. Proponowane rozszerzenie zakresu zwrotu ceł jest konsekwencją istniejących już uregulowań w tej dziedzinie zawartych w ustawie z dnia 26 lutego 1982 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych oraz ustawie z 16 września 1982 r., Prawo spółdzielcze.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W art. 2 projektu ustawy proponujemy wprowadzenie zaskarżalności decyzji w sprawach celnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ustawą z dnia 31 stycznia 1980 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym wprowadzono zaskarżalność decyzji w sprawach m.in. należności celnych z wyłączeniem należności celnych od państwowych jednostek organizacyjnych. Odstąpienie od tego wyłączenia uzasadnione jest zwłaszcza reformą gospodarczą, w ramach której przedsiębiorstwa państwowe uzyskały samodzielność.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Pozostałe zmiany mają charakter porządkowy, przyczynią się do sprecyzowania pojęć, które w dotychczasowej praktyce stosowania ustawy budziły wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Na wniosek przewodniczącego obrad posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.) komisje powołały podkomisję do opracowania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo celne.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławGębala">Znowelizowanie ustawy. Prawo celne jest w pełni uzasadnione. Nowa sytuacja gospodarcza, wdrażanie reformy wymaga dostosowania instrumentów wynikających z prawa celnego. Jako składnik polityki gospodarczej państwa, Prawo celne musi realizować interes państwa z uwzględnieniem słusznych praw wszystkich samodzielnie gospodarujących podmiotów.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławGębala">Proponowany zakres zmian nie budzi zastrzeżeń. Słusznie proponuje się sprecyzowanie kryteriów podziału obrotu towarowego z zagranicą (na handlowy i niehandlowy). Na tle dotychczas obowiązującego stanu prawnego powstało w tej kwestii sporo nieporozumień.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławGębala">Uzasadnione są również propozycje wprowadzenia ceł i procedury antydumpingowej, przyznania kompetencji ministrowi handlu zagranicznego i Radzie Ministrów do zawieszania ceł oraz rozszerzenia zakresu zwrotów ceł.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PosełStanisławGębala">Na pozytywną ocenę zasługuje projekt rozszerzenia zakresu zaskarżalności decyzji w sprawach celnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przyznając prawo do zaskarżenia takiej decyzji przedsiębiorstwom państwowym umocnimy samodzielność przedsiębiorstw.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Należy przypuszczać, że ożywienie dyskusji nad problematyką celną nastąpi wówczas, gdy nowa ustawa, a wraz z nią nowe taryfy i opłaty będą już funkcjonować.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Przystępując do prac nad projektem ustawy nowelizującej Prawo celne musimy sobie odpowiedzieć na kilka podstawowych pytań, a mianowicie czy zmiana stanu prawnego jest konieczna, czy proponowany zakres zmian jest uzasadniony, czy forma w jakiej ma nastąpić zmiana jest uzasadniona? W dalszej kolejności powinniśmy ocenić przydatność poszczególnych rozwiązań proponowanych w projekcie ustawy. Odpowiedź na pierwsze trzy pytania jest w zasadzie pozytywna. Zmiana ustawy jest konieczna ze względu na zmienione warunki gospodarcze oraz przystąpienie Polski do konwencji międzynarodowej. Zakres zmian i forma są również usprawiedliwione. Dobrze się stało, że nie zaproponowano nam przyjęcia zupełnie nowej ustawy, zawierającej nowe konstrukcje prawne. Ostatnio zbyt często sięgamy do zmian o charakterze generalnym tam, gdzie wystarczyłyby częściowe korekty stanu obowiązującego. Źle się jednak stało, że rząd nie przygotował projektu nowelizacji ustawy podobnie jak to było w wypadku uchwalonego już Prawa wynalazczego, lecz zmiany naniesione zostały na tekst obowiązującej ustawy.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Na pozytywne podkreślenie zasługuje propozycja rozszerzenia kognicji Naczelnego Sądu Administracyjnego na sprawy celne przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Rozumiem ideę modyfikacji podziału na obrót towarowy z zagranicą o charakterze handlowym i niehandlowym. W przedstawionej propozycji rząd nie ustrzegł się jednak od pewnych niejasności. Handlowym obrotem może być przecież wywóz lub przywóz towarów o charakterze spekulacyjnym, Tymczasem obywatel może rozumieć, że spekulacja, a nawet przemyt są ipso iure wyłączone z obrotu handlowego. Język prawniczy nie powinien się rozmijać z językiem potocznym, a w każdym razie nie w takim stopniu, by przepisy były nieczytelne dla obywatela.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Problem ceł antydumpingowych ma dzisiaj charakter bardziej teoretyczny niż praktyczny. Nie znaczy to jednak, by nie należało dostosować ustawodawstwa wewnętrznego do podpisanych przez Polskę konwencji.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Generalna koncepcja nowelizacji ustawy Prawo celne nie budzi jednak zastrzeżeń. Problemy szczegółowe rozpatrzymy wnikliwie w trakcie prac podkomisji, a następnie na posiedzeniu komisji kończącym prace legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełZdzisławMalicki">Przyznając uprawnienia do podejmowania samodzielnych decyzji w sferze eksportu wyrażaliśmy obawy, by przedsiębiorstwa dążąc do maksymalizacji eksportu nie działały na niekorzyść obrotu krajowego. Obawy te częściowo potwierdziły się. Często przedsiębiorstwu bardziej opłaca się eksport niż kooperacja krajowa i to pomimo że wpływ eksportowy państwa uzyskany za produkt finalny byłby większy niż wpływy ze sprzedaży półproduktów. Wydaje się więc, że nowelizacja Prawa celnego stanowi dogodną okazję dla rozwiązania tego problemu. Można by wprowadzić obowiązek zgłaszania ministrowi handlu zagranicznego zamierzonych transakcji w dziedzinie handlu zagranicznego. O ile minister uznałby, że określona oferta eksportowa jest nieopłacalna z punktu widzenia interesu gospodarczego państwa, nałożyłby tak wysokie cło wywozowe, że transakcja stałaby się nieopłacalna dla eksportera.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Dyskusja wykazała zbieżność poglądów w podstawowych kwestiach. Nowelizacja ustawy jest potrzebna, a jej zakres nie budzi w zasadzie zastrzeżeń. Istnieje jedynie konieczność udoskonalenia projektu rządowego poprzez wprowadzenie uściśleń.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WiceministerAntoniKaraś">Zgadzam się, że sformułowanie - obrót towarowy handlowy i niehandlowy jest w dalszym ciągu nieprecyzyjne. Jesteśmy jednym z nielicznych krajów posiadających dwie taryfy celne. W przyszłości chcielibyśmy zrezygnować z drugiej taryfy. Jednakże w obecnej sytuacji gospodarczej byłoby to przedwczesne. Szukaliśmy innych sformułowań uzasadniających dwie taryfy celne, m. innymi rozważaliśmy pojęcie obrotu planowego i pozaplanowego. Po wnikliwej analizie okazało się jednak, że taki podział byłby jeszcze mniej precyzyjny, niż proponowany obecnie.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#WiceministerAntoniKaraś">Propozycja przyznania ministrowi handlu zagranicznego uprawnień do hamowania eksportu poprzez ustalanie ceł wywozowych nie wydaje się uzasadniona. W obecnej sytuacji podstawowym zadaniem ministra handlu zagranicznego jest aktywizacja eksportu. Dysponujemy innymi możliwościami zapobiegania eksportowi towarów niezbędnych w kraju. Służy temu m.in. system zamówień rządowych oraz listy towarów centralnie bilansowanych. Musimy pamiętać również o tym, że w aktualnej sytuacji zaopatrzeniowej kraju, w warunkach znacznego zróżnicowania cen, sprzedaż krajowa jest często korzystniejsza aniżeli eksport. Jeżeli istnieją potrzeby hamowania eksportu w odniesieniu do niektórych towarów, to należałoby poszukać innych rozwiązań prawnych niż cła wywozowe.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>