text_structure.xml
68.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 15 min. 20.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie. Protokół 67 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Protokół 68 posiedzenia znajduje się w Biurze Sejmu do przejrzenia. Jako sekretarze zasiadają pp.: Skrypnik i Wojtowicz. Listę mówców prowadzi p. Wojtowicz.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Od p. Marszałka. Senatu otrzymałem pisana z zawiadomieniem o przyjęciu przez Senat bez zmian projektów ustaw. Proszę p. Sekretarza o odczytanie tych ustaw.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzpSkrypnik">O poborze rekruta w 1932 r. o ulgach kredytowych dla intstytucyj rolniczych.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzpSkrypnik">o zbyciu gruntu państwowego w miejscowości Szarlej, w pow. Świętochłowickim.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzpSkrypnik">w sprawie sprzedaży i zamiany niektórych nieruchomości państwowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Do ślubowainia, zgłosił się p. Cecyljan Ptasiński. Proszę p. Sekretarza o odczytanie roty ślubowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#SekretarzpSkrypnik">Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, wedle najlepszego mego rozumienia i zgodnie z sumieniem, rzetelnie pracować wyłącznie dla dobra Państwa Polskiego jako całości”.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PPtasiński">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#Marszałek">Na podstawie art. Ill i w związku z art. 113 ordynacji wyborczej do Sejmu, oraz na podstawie art. 2 regulaminu obrad proszę Sejm o stwierdzenie wygaśnięcia mandatów posłów Burzyńskiego Stanisława i Daneckiego Władysława z powodu ich nieusprawiedliwionej nieobecności na 15 z kolei posiedzeniach Sejmu.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#Marszałek">Nie słyszę sprzeciwu, stwierdzam zatem, że Sejm uznał mandaty posłów Burzyńskiego i Daneckiego za wygasłe, o czem zawiadomię Państwową Komisję Wyborczą.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#Marszałek">Usprawiedliwiają nieobecność posłowie: Bilak, Bryła, Chowaniec, Ciołkosz, Czapiński, Czukur, Czuma, prof. Stefan Dąbrowski, Dubois, Dzidach, Władysław Fijałkowski, Fidelus, Graebe, Jakubowski, Januszewski, Jaworskyj, Jeremicz, Karkoszka, Koczara, Janusz Kozłowski, Krzyżowski, Lewicki, Makaruszka, Matłosz, Mazur, Piróg, Pobożny, Reger, Rosmarin, Rój, Rząsa., Sawicki, Śledziński, Stahl, Staniewicz, Syta., Świątkowski, Tempka, Terszakowec. Thon, Ulrych, Wędziagolski, Witkowski, Wrona, Wróbel i Zaremba.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#Marszałek">Udzieliłem urlopu posłom: Dzierżawskiemu i Matłoszowi na 1 dzień, Langerowi i Pełeńskiemu na 3 dni, Rojowi na 4 dni, Niedziałkowskiemu, Paschalskiemu, Piechnikowi i Szaniawskiemu na 5 dni, Krzyżowskiemu i Leśniewskiemu na 6 dni, Matuszewskiemu, Rogerowi, Serożyńskiemu i Szczepkowskiemu na 1 tydzień.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#Marszałek">Proszą Izbę o udzielenie urlopów półsłowie: Pużyński na 8 dni, Łucki na 9 dni, Pużak i Świątkowski na 11 dni, Baran i Rosumek na 20 dni, Piróg zaś na trzy posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#Marszałek">Nie słyszę protestu, uważam zatem, że Izba zgadza się na udzielanie tych urlopów.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#Marszałek">Poseł Grünbaum doniósł mi, iż podczas jego przemówienia na 62 posiedzeniu Sejmu w dniu 27 lutego 1932 r. poseł Wiślicki, przerywając mu, użył wobec niego wyrażenia „łobuz”. Ja tego nie słyszałem, lecz stenogram potwierdza doniesienie p. Grünbauma.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#Marszałek">Za to wyrażenie przywołuję posła Wiślickiego do porządku.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie, Komisji Skarbowej o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 24 lutego r. b. projektu ustawy o tymczasowem stosowaniu wyjątkowych zasad bilansowania (druk nr 506 i odbitki nr 133 i 175).</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#Marszałek">Jako sprawozdań ca głos ma p. Hołyński.</u>
<u xml:id="u-7.10" who="#komentarz">(Przewodnictwo obejmuje Wicemarszałek Makowski.)</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PHołyński">Wysoki Sejmie! W ustępie 1 w art. 1 w druku wkradła się omyłka. Wydrukowano zamiast słowa „ustalone” słowo „udzielone”. Poprawka Senatu zmienia słowo „udzielone” na „ustalone”.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PHołyński">Komisja Skarbowa wnosi o przyjęcie poprawki Senatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do głosowania. Kto z Panów Posłów jest przeciw poprawce Senatu, zechce wstać. Stoi mniejszość. poprawka Senatu została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#WicemarszałekMakowski">Przechodzimy da punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowej o zmianach, zaproponowany eh przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 9 mami r. b. rządowego projektu ustawy w sprawie zmiany ustawy z dnia 1 lipca 1926 r. o opłatach stemplowych (druki nr 504, 530 i odbitka 175).</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#WicemarszałekMakowski">Głos ma sprawozdawca p. Wiślicki.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PWiślicki">Wysoka Izbo! Zaproponowane dwie poprawki przez Senat w ustawie o opłatach stemplowych, referowane były szczegółowo ma Komisji Skarbowej.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PWiślicki">Pierwszą poprawkę Komisja proponuje odrzucić, wychodząc z założenia, że jeżeliby się w art. 91, ustęp ostatni, według propozycji Senatu, skreśliło, to mogłoby to w przyszłości wytworzyć sytuację taką, że rachunki wystawiane przez szpitale magistratom, czy gminom za leczenie swoich obywateli, podlegałyby opłatom stemplowym. Byłoby to sprzeczne z intencją całej ustawy, jak i rozporządzania Prezydenta Rzeczypospolitej o szpitalnictwie w Polsce. I dlatego Komisja Skarbowa na propozycję Senatu o skreślenie tego ustępu zgodzić się nie mogła.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PWiślicki">Druga poprawka, żąda podwyższenia opłat od otrzymanych licencyj na prawo przemysłowe z 20 zł. na 50 zł. zamiast na 40 zł. Zaznaczam, że już jest w tej chwili przygotowane rozporządzenie Ministra Skarbu, który na zasadzie upoważnienia ma prawo te licencje zmniejszać do 3 zł. Ale wobec najróżnorodniejszych innych zagadnień, które mogą być związane z teren opodatkowaniem, Komisja Skarbowa proponuje, ażeby Sejm drugą poprawkę Senatu przyjął.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#WicemarszałekMakowski">Są dwie poprawki Senatu do art. 1. Go do jednej Komisja jest za odrzuceniem tej poprawki. Kto z Panów Posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu, zechce wstać. Większość, 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#WicemarszałekMakowski">Co do drugiej poprawki Komisja jest za przyjęciem. Kto jest przeciw przyjęciu tej poprawki, zechce wstać.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#WicemarszałekMakowski">Mniejszość, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Prawniczej o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 7 marca r. b. rządowego projektu ustawy karnej skarbowej (druki nr nr 415, 518 bis i odbitka nr 180).</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#WicemarszałekMakowski">Jako sprawozdawca głos ma p. Terlikowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PTerlikowski">Wysoka Izbo! Do projektu ustawy karnej skarbowej przyjętej przez Sejm, Senat zaproponował 87 poprawek. Komisja rozpatrywała je szczegółowo, referowanie one były na posiedzeniu Komisji, wobec tego nie będę utrudzał Wysokiej Izby szczegółowem wyliczaniem. Wnioski te są przytoczone w odbitce rozdanej Panom Posłom.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PTerlikowski">Pozwolę sobie tylko podkreślić, że większość poprawek są to poprawki redakcyjne. Poprawek merytorycznych była tylko 6, z których jedną Komisja Prawnicza przyjęła, zaś 5 odrzuciła. Większość poprawek redakcyjnych komisja przyjęła.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PTerlikowski">Proszę, Wysoką Izbę o powzięcie uchwały zgodnie z uchwałą Komisji Prawniczej.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 5 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#WicemarszałekMakowski">Kto z Panów Posłów jest przeciw przyjęciu tej popiwki, zechce wstać. Nikt nie stoi, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 6 jest poprawka Senatu, którą Komisja proponuje przyjąć.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#WicemarszałekMakowski">Kto z Panów Posłów jest przeciw przyjęciu tej poprawki. zechce wstać. Nikt nie stoi, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 7 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#WicemarszałekMakowski">Kto z Panów Posłów jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Nikt nie stoi, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 8 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#WicemarszałekMakowski">Kto z Panów Posłów jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Stoi większość, 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 9 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#WicemarszałekMakowski">Kto z Panów Posłów jest za odrzuceniem tej poprawki, proszę wstać. Stoi większość, 11/20. poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 12 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#WicemarszałekMakowski">Kto z Panów Posłów jest za odrzuceniem, proszę wstać. Stoi większość, 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 16 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem poprawki, zechce wstać. Jest większość, 11/20, poprawka odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 20 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem poprawki, zechce wstać. Jest większość, 11/20, poprawka odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 22 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Mniejszość, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.16" who="#WicemarszałekMakowski">Do tegoż artykułu jest druga, poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Jest, większość 11/20. poprawka odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.17" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 24 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Mniejszość, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.18" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 26 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Mniejszość, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.19" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 27 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.20" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 28 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.21" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 30 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje, odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.22" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 32 jest poprawka, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.23" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 33 jest poprawka, Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.24" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 36 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.25" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 37 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.26" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 40 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu poprawki Senatu, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.27" who="#WicemarszałekMakowski">Do tego samego art. 40 jest druga poprawka Senatu, którą komisja proponuje również przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, a zatem poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.28" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 41 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.29" who="#WicemarszałekMakowski">Do aft. 44 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.30" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału I jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.31" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 45 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za od rzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.32" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 48 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.33" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału II jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.34" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 57 jest poprawka, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.35" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 74 jest poprawka Senatu, którą komisja, proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.36" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału III jest poprawka, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko przyjęciu, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęć Do ar. 88 jest poprawka Senatu, którą Komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została, przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.37" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 98 jest poprawka Senatu, którą Komisja proponuje odrzucić. Kto jest za, odrzuceniem tej poprawki zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.38" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału IV jest poprawka Senatu, którą Komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko tej poprawce, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.39" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 106 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko poprawce, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.40" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 111 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwko poprawce, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.41" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału VI jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw poprawce, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.42" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 115 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem poprawki, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.43" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału VII jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwka przyjęciu, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.44" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 117 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.45" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału VIII jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.46" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 123 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.47" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału IX jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.48" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 130 komisja proponuje przyjęcie poprawki Senatu. Kto jest temu przeciwny, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.49" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału XI jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest temu przeciwny, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.50" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 135 komisja proponuje przyjęcie poprawki Senatu. Kto jest ternu przeciwny, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.51" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 136 komisja proponuje przyjęcie poprawki Senatu. Kto jest temu przeciwny, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.52" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 137 komisja proponuje odrzucenie poprawki Senatu. Kto jest za odrzuceniem poprawki Senatu, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.53" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 138 komisja proponuje odrzucić dwie poprawki Senatu. Głosujemy te dwie poprawki razem. Kito za odrzuceniem obu poprawek, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawki zostały odrzucone.</u>
<u xml:id="u-13.54" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 139 komisja wnosi o przyjęcie poprawki Senatu. Kto jest temu przeciwny, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.55" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 142 komisja proponuje przyjąć poprawkę Senatu. Kto jest temu przeciwny, proszę o powstanie. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.56" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 143 komisja proponuje przyjąć poprawkę Senatu. Kto jest temu przeciwny, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.57" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 148 komisja proponuje odrzucić poprawkę Senatu. Kto jest za odrzuceniem poprawki Senatu, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.58" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 148 są jeszcze dalsze poprawki Senatu, mianowicie do § 2. i 3. Kto jest za odrzuceniem tych poprawek Senatu, zgodnie z wnioskiem komisji, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawki zostały odrzucone.</u>
<u xml:id="u-13.59" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 150 jest poprawka Senatu, komisja wnosi o jej odrzucenie. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.60" who="#WicemarszałekMakowski">Do tytułu rozdziału IV, cz. 2 jest poprawka Senatu, komisja proponuje, by ją odrzucić. Kto jest za odrzucaniem poprawki Senatu, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.61" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 152 są dwie poprawki Senatu, które komisja proponuje odrzucić. Kto jest z, a odrzuceniem poprawek, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawki zostały odrzucone.</u>
<u xml:id="u-13.62" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 153 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu tej poprawki Senatu, zechce wstać. Nie wstaje nikt, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.63" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 154 jest poprawka Senatu, którą Komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.64" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 155 są dwie poprawki Senatu. Komisja proponuje obydwie poprawki odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tych poprawek, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawki zostały odrzucone.</u>
<u xml:id="u-13.65" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 157 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.66" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 158 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.67" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 160 są dwie poprawki Senatu, które komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tym poprawkom, zechce wstać. Mniejszość, obydwie poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-13.68" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 161 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucenia.</u>
<u xml:id="u-13.69" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 162 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawką została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.70" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 164 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Mniejszość, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.71" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 165 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.72" who="#WicemarszałekMakowski">Ponadto do tego samego artykułu jest jeszcze druga poprawką Senatu, którą komisja również proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem poprawki Senatu, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.73" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 168 jest jedna poprawka Senatu. Komisja proponuje ją odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.74" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 172 jest jedna poprawka Senatu. Komisja również proponuje ją odrzucić. Kto jest za odrzuceniem poprawki Senatu, zechce wstać. Większość 11/20, poprawka, została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-13.75" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 173 są dwie poprawki Senatu. Komisja proponuje je przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu, zechce wstać. Mniejszość, poprawki przyjęte.</u>
<u xml:id="u-13.76" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 176 są dwie poprawki Senatu, które komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tych poprawek, zechce wstać. Większość 11/20, poprawki zostały odrzucane.</u>
<u xml:id="u-13.77" who="#WicemarszałekMakowski">Do tego samego art. 176 jest trzecia poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Mniejszość, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.78" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 177 są cztery poprawki Senatu. Wszystkie cztery poprawki Senatu komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu tych poprawek, zechce wstać. Mniejszość, poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-13.79" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 180 jest jedna poprawka Senatu, komisja proponuje tę poprawkę przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Mniejszość, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.80" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 185 są dwie poprawki Senatu. Komisja proponuje je przyjąć. Kto jest przeciw przyjęciu tych poprawek, zechce wstać. Nikt, poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-13.81" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 201 jest jedna poprawka Senatu, którą komisja propanu je przyjąć. Kto z Panów Posłów jest temu przeciwny, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.82" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 211 jest poprawka Senatu, którą komisja proponuje przyjąć. Kto z Panów Posłów jest przeciw tej poprawce, zechce wstać. Nikt nie wstaje i ta poprawka została przez Sejm przyjęta.</u>
<u xml:id="u-13.83" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do 4 punktu porządku dziennego. Sprawozdanie Komisji Prawniczej o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 7 marca r. b. rządowego projektu ustawy o kosztach sądowych na obszarze sądów apelacyjnych poznańskiego i toruńskiego i sądu okręgowego katowickiego (druki nr 453, 519 i odbitka nr 175).</u>
<u xml:id="u-13.84" who="#WicemarszałekMakowski">Głos ma sprawozdawca p. Podoski.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PPodoski">Wysoka Izbo! Komisja Prawnicza na posiedzeniu w dniu 16 marca rozpatrywała, zmiany Senatu do projektowanej ustawy o kosztach sądowych na obszarze sądów apelacyjnych poznańskiego i toruńskiego i sądu okręgowego katowickiego. Komisja, uznała te poprawki za słuszne i zgodne z duchem ustawy. W imieniu komisji wnoszę o ich przyjęcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#WicemarszałekMakowski">Są dwie poprawki Senatu do art. 26, które Komisja Prawnicza proponuje przyjąć. Kto z Panów Posłów jest przeciw temu, proszę wstać. Nikt nie wstaje, poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Prawniczej o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 9 marca r. b. projektu ustawy o dobrach skonfiskowanych przez b. rządy zaborcze uczestników walk o niepodległość (druk nr 496 i odbitki nr 153 i 178).</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#WicemarszałekMakowski">Głos ma sprawozdawca p. Mackiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PMackiewicz">Wysoki Sejmie! Komisja Prawnicza w dniu 16 marca rozpatrywała poprawki Senatu do projektu ustawy o dobrach skonfiskowanych przez b. rządy zaborcze uczestników walk o niepodległość. Komisja przyjęła wszystkie poprawki zgłoszone przez Senat i wnoszę o ich przyjęcie przez plenum Sejmu.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PMackiewicz">Jednocześnie muszę zaznaczyć, że ustawę o skonfiskowanych przez b. rządy zaborcze dobrach uczestników walko o niepodległość należy rozumieć i przyjmować w związku z dwoma, wyjaśnieniami Rządu, złożonemi ma Komisji Prawniczej podczas jej rozpatrywania.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PMackiewicz">Pierwsze oświadczenie Rządu dotyczyło art. 9 ustępu ostatniego, w którym powiada się, że Minister Skarbu wyda rozporządzenie co do szacunku dóbr, podlegających podatkowi, przyczem p. Wiceminister Sprawiedliwości Sieczkowski złożył w imieniu Rządu deklarację obowiązującą, że ten szacunek będzie przeprowadzony zgodnie z ustawą o spadkach i darowiznach. Drugie wyjaśnienie Rządu dotyczyło art. 11 tej ustawy, i opiewa tak, że osoby, które już weszły w posiadanie dóbr, podatku przepisanego przez tę ustawę płacić nie będą.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#WicemarszałekMakowski">Są następujące poprawki Senatu: do art. 2 jest poprawka, którą komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciwny przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nikt nie wstał, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 4 Komisja Prawnicza proponuje przyjąć poprawki Senatu. Kto jest przeciwko przyjęciu tych poprawek, zechce wstać. Nie wstaje nikt, poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 11 komisja również proponuje przyjąć poprawkę Senatu. Kto jest przeciwko przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nie wstaje nikt, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#WicemarszałekMakowski">W ten sposób wszystkie poprawki Senatu zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Reform Rolnych o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 12 marca r. b. projektu ustawy o wykupie gruntów, podlegających ustawie w przedmiocie ochrony drobnych dzierżawców rolnych (druki nr 522, 30, 93 i odbitki nr 154 i 179).</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#WicemarszałekMakowski">Głos ma sprawozdawca p. Hyla.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PHyla">Wysoka Izbo! Do projektu ustawy o wykupie gruntów, podlegających ustawie w przedmiocie ochrony drobnych dzierżawców rolnych (druk nr 522 i odbitka nr 154) Senat uchwalił do art. 4 i 20 wymienionego projektu ustawy cztery zmiany. Pierwsza zmiana do art. 4, by skreślić wyrazy: „o ile wykup ma dotyczyć gruntów państwowych”. Poprawka ta wynika z nieporozumienia, albowiem dla celów obrony Państwa jest obojętnem, czy grunt należy do tej, czy innej osoby prywatnej. Jeśli drobny dzierżawca nie wykupi dzierżawionej ziemi, w niczem nie naruszy interesów obrony Państwa.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PHyla">Senat proponuje zamiast tego zdania wstawić wyrazy: „lub względami gospodarczemi, albo też”. Poprawka ta rozszerza nadmiernie zakres art. 4, a więc zwęża uprawnienia dzierżawców. Komisja Reform Rolnych zmieniła już poprzednio zbyt szerokie ujęcie w druku nr. 522. Z tych względów wnoszę o odrzucenie poprawki.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PHyla">Poprawka druga do art. 4 brzmi: „Jeżeli pierwotne oddanie ziemi w dzierżawę uczynione było w czasie małoletności właściciela, to na jego wniosek stosunek dzierżawny rozwiązuje się z obowiązkiem wypłacenia dzierżawcy powyżej ustalonej odprawy”.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PHyla">Duża większość drobnych dzierżawców chronionych powstała przez wydzierżawienie odłogów, a więc bez woli właściciela. Robienie wyjątku dla nieletnich nie ma uzasadnienia, a to tem bardziej, że w ich zastępstwie działali opiekunowie, mający prawo i obowiązek czuwać nad interesami małoletnich, podczas gdy inne odłogi wydzierżawiały władze administracyjne, które nie mogły w tym stopniu dopilnować interesów prywatnych, jak to mogli uczynić opiekunowie małoletnich. Z tych względów wnoszę o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#PHyla">Co do poprawki trzeciej do art. 4, to wnoszę o jej przyjęcie; nie krzywdzi ona dzierżawców, a zabezpiecza interesy Państwa.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#PHyla">Co do poprawki do art. 20, to wnoszę o jej przyjęcie, jest ona bowiem poprawieniem omyłki drukarskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do głosowania. Do art. 4 są trzy poprawki. Dwie z nich komisja proponuje odrzucić. Kto jest za odrzuceniem tych poprawek do art. 4, zechce wstać. Większość 11/20, te dwie poprawki zostały odrzucone.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszałekMakowski">Trzecią poprawkę do art. 4 komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw, zechce wstać. Nikt nie wstaje, poprawka przyjęta.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#WicemarszałekMakowski">Do art. 20 komisja również proponuje przyjąć poprawkę Senatu. Kto jest przeciwny wnioskowi komisji, zechce wstać. Nikt, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Reform Rolnych o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 7 marca r. b. projektu ustawy o uregulowaniu prawa własności gruntów, oddanych w drodze parcelacji w posiadanie nabywców na, obszarze województw centralnych i wschodnich (druk nr 509 i odbitki nr 136 i 177).</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#WicemarszałekMakowski">Jako sprawozdawca głos ma p. Bętkowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PBętkowski">Wysoki Sejmie! Senat do ustawy o uregulowaniu prawa własności gruntów, oddanych w drodze parcelacji w posiadanie nabywców na obszarze Województw centralnych i wschodnich, wprowadził 13 poprawek. Poprawki te są przeważnie stylistyczne, nie zasadnicze.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PBętkowski">Proszę Wysoki Sejm o ich przyjęcie.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PBętkowski">W odbitce wkradł się błąd drukarski, zamiast „31 lipca” ma być „1 lipca”.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszałekMakowski">Mamy 13 poprawek do rozmaitych artykułów. Komisja zaproponowała Sejmowi przyjęcie wszystkich poprawek. Jeżeli nikt się nie sprzeciwi, będę głosował wszystkie 13 poprawek razem. Nie słyszę sprzeciwu, głosujemy wszystkie poprawki razem. Kto jest przeciwny przyjęciu tych poprawek, zechce wstać. Nie wstaje nikt, poprawki do ustawy zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do punktu 8 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Przemysłowo-Handlowej o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 14 marca r. b. rządowego projektu ustawy w sprawie regulowania stosunków w przemyśle naftowym (druki nr 484, 535 i odbitka mir 181).</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#WicemarszałekMakowski">Głos ma sprawozdawca p. Br. Wojciechowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PBrWojciechowski">Zgadnie z wnioskiem Komisji Przemysłowo-Handlowej proszę o przyjęcie pierwszej, trzeciej i czwartej poprawki do art. 1, zaś o odrzucenie drugiej poprawki do tego same go art. 1, w końcu o przyjęcie poprawki do art. 2.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PBrWojciechowski">Równocześnie proszę, zgodnie z wnioskiem komisji o uchwalenie rezolucji:</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PBrWojciechowski">Sejm wzywa Rząd, by przy regulowaniu stosunków w przemyśle naftowym w myśl niniejszej ustawy dążył do obniżenia cen końcowych produktów naftowych, a zwłaszcza nafty wewnątrz kraju.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszałekMakowski">Przystępujemy do głosowania. Ze zgłoszonych poprawek Senatu komisja proponuje przyjąć pierwszą poprawkę Senatu do art. 1. Kto z Panów jest przeciw przyjęciu tej poprawki, zechce wstać. Nie powstał nikt, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszałekMakowski">Następnie komisja proponuje odrzucić poprawkę drugą Senatu do art. 1. Kto jest za odrzuceniem tej poprawki, zechce wstać. Stoi większość 11/20, poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszałekMakowski">Pozostałe dwie poprawki do art. 1 i jedną poprawkę do art. 2 w myśl wniosku komisji mają być przyjęte.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#WicemarszałekMakowski">Kto jest przeciw przyjęciu tych poprawek, zechce wstać. Nie wstaje nikt, te poprawki Senatu zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#WicemarszałekMakowski">Ponadto została zgłoszona rezolucja, proszę p. Sekretarza o jej odczytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#SekretarzpWojtowicz">Sejm wzywa Rząd, by przy regulowaniu stosunków w przemyśle naftowym w myśl niniejszej ustawy dążył do obniżki cen końcowych produktów naftowych, a zwłaszcza nafty wewnątrz kraju.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#Marszałek">Kto jest za tą rezolucją, zechce wstać. Większość, rezolucja przyjęta.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do p. 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Budżetowej o zmianach, zaproponowanych przez Senat do przyjętego przez Sejm w dniu 1 marca r. b. rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych przepisów, dotyczących zaopatrzenia emerytalnego funkcjonarjuszów państwowych i zawodowych wojskowych (druki nr 517, 507, 440 i odbitka 176).</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#Marszałek">Głos ma sprawozdawca p. Polakiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PPolakiewicz">Komisja Budżetowa w dniu 16 marca wypowiedziała się za przyjęciem 4 poprawek, zgłoszonych przez Senat do ustawy o uregulowaniu zaopatrzenia emerytalnego funkcjonarjuszów państwowych.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PPolakiewicz">W imieniu Komisji Budżetowej wnoszę o przyjęcie tych poprawek.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo obejmuje Marszałek.)</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#Marszałek">Nikt do głosu się nie zapisał. Przystępujemy do głosowania nad poprawkami Senatu en bloc.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(P. Kornecki: Prosimy o rozdzielenie, o głosowanie nad pierwszemi trzema poprawkami osobno, a osobno nad poprawką czwartą.)</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#Marszałek">A zatem będziemy głosowali najpierw nad pierwszemi trzema poprawkami Senatu, t. j. do art. 5, 6 i 7, które komisja proponuje przyjąć. Kto jest przeciw tym poprawkom, zechce wstać. Mniejszość, wobec tego poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką Senatu do art. 8, którą komisja proponuje przyjąć. Kto z Panów Posłów jest przeciwny przyjęciu tej poprawki, proszę wstać. Stoi mniejszość, poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#Marszałek">Przystępujemy do punktu 10 porządku dziennego. Sprawozdanie Komisji Budżetowej o zmianach, zaproponowanych przez Senat doi przyjętego przez Sejm w dniu 13 lutego r. b. projektu ustawy skarbowej na okres od 1 kwietnia 1932 r. do 31 marca 1933 r. (druk nr 441 i odbitka nr 166).</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#Marszałek">Głos ma sprawozdawca p. Miedziński.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PMiedziński">Wysoka Izbo! Poprawki, zaproponowane przez Senat do ustawy skarbowej oraz do preliminarza, budżetowego na rok następny, zostały przez Komisję Budżetową rozpatrzone i komisja uznała za właściwe przyjąć wszystkie poprawki, proponowane przez Senat.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PMiedziński">Nie zmieniają one ostatecznego salda budżetu i nic Wprowadzają żadnych poważniejszych zmian z wyjątkiem tych, które wynikają z powziętych w międzyczasie przez obie Izby uchwał, i z wyjątkiem pewnych przesunięć wewnętrznych w zakresie budżetu.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PMiedziński">Wobec tego mam zaszczyt zaproponować Wysokiej Izbie, ażeby uchwaliła wniosek Komisji Budżetowej, przyjmując wszystkie poprawki Senatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#Marszałek">Nikt do głosu nie jest zapisany, przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę wszystkie poprawki traktował en bloc. Nie słyszę sprzeciwu, głosować będziemy en bloc. Kto z Panów Posłów jest przeciwny tym poprawkom, proszę wstać. Stoi mniejszość, stwierdzani, że poprawki zostały przez Sejm przyjęte.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#Marszałek">Zarządzam 10-minutową przerwę.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">(Po przerwie.)</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#Marszałek">Pan Prezes Rady Ministrów prosił o udzielenie mu głosu, celom odczytania zarządzenia P. Prezydenta o zamknięciu sesji zwyczajnej.</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#Marszałek">Poczuwam się w tej chwili do obowiązku dania, jak to zrobiłem przy końcu sesji poprzedniej zwyczajnej, sprawozdania z naszej działalności. Przyczem chciałbym prosić Panów, by mi na końcu — skoro na bieg debat i tak to wpływu żadnego mieć nie może — użyczyli trochę większej swobody.</u>
<u xml:id="u-29.6" who="#Marszałek">Izba odbyła w bieżącej sesji 41 posiedzeń plenarnych. Cyfra ta jest niepomiernie wyższą, niż normalna ilość posiedzeń odbywanych w sesjach zwyczajnych od roku 1926. W tych latach jedna sesja miała 23 posiedzenia, 3 sesje po 25 posiedzeń, a tylko raz jeden w ciągu roku 1928 na 1929 osiągnięto zbliżoną do naszej, choć niższą cyfrę — 36 posiedzeń.</u>
<u xml:id="u-29.7" who="#Marszałek">Pracowaliśmy przez 5 niespełna miesięcy. Przypadło więc przeciętnie 2 posiedzenia plenarne na tydzień. Być może, że jest to dla ciała kolegjalnego, skazanego zawsze na bardzo żmudny system pracy, wysiłek zbyt duży, zwłaszcza, gdy musieliśmy nieraz obradować rano i popołudniu.</u>
<u xml:id="u-29.8" who="#Marszałek">Stąd narzekania na zbyt długie posiedzenia plenarne. I tu nie mogę wstrzymać się od przytoczenia jednego faktu. Francuska Izba Deputowanych w roku 1931 obradowała w 98 dniach. W tych dniach 26 posiedzeń skończyło się po północy, a więc każdy co 4-ty dzień parlamentarny zarywał ciemną noc i to nie byle jak, skoro 4 razy skończono posiedzenia po 2 w nocy, 5 razy po 3-ciej, 2 razy między 5–6 rano, 2 razy między 6 a 7 rano, 2 razy między 7 a 9 rano. Jedno posiedzenie zaczęło się o 5 popołudniu, a skończyło się o 3 popołudniu następnego dnia, a wreszcie w dniu 12 marca obradowano rano 4 godziny, a następne posiedzenie zaczęło się o 4 popołudniu tego, samego dnia, a skończyło się o pół do 7-ej wieczorem następnego dnia.</u>
<u xml:id="u-29.9" who="#Marszałek">Jeżeli Panowie po zacytowaniu tych przykładów nie przebaczą mi choć w części przykrości, których byłem mimowolnym sprawcą, to nie pozostanie mi nic innego, jak uskarżać się na czarną ludzką niewdzięczność.</u>
<u xml:id="u-29.10" who="#Marszałek">W obecnej sesji posiedzeń komisyjnych odbyło się 232. Jeżeli wezmę dla porównania 5 sesyj zwyczajnych od roku 1926, to tylko w jednej sesji w roku 1928/29 ilość posiedzeń komisyj dosięgła cyfry 200. Przeciętnie na każdą z dawniejszych sesyj wypadało 142 posiedzeń komisyjnych, t. zn., że prawie o 66% pracowiciej obradowały w obecnej sesji komisje, niż w sesjach poprzednich.</u>
<u xml:id="u-29.11" who="#Marszałek">Niech mi wolno będzie, skoro regulamin czyni ze mnie czynnik nadrzędny nad przewodniczącymi komisyj, wyrazić im z tego miejsca moje najgorętsze podziękowanie za tak intensywną pracę, jak również uznanie, że ze swych wobec mnie zobowiązań wywiązywali się możliwie najbardziej dokładnie.</u>
<u xml:id="u-29.12" who="#Marszałek">Sejm uchwalił w obecnej sesji: 185 ustaw rządowych i 7 wynikających z inicjatywy poselskiej, a więc razem 192 ustawy. Załatwił wniosków poselskich 71, zmian senatu uchwalił 31. W sumie więc Izba przepracowała 294 spraw.</u>
<u xml:id="u-29.13" who="#Marszałek">Prawie wszystkie projekty ustaw rządowych zostały przez Sejm załatwione. Nieco gorzej przedstawia się jeszcze sprawa załatwienia wnioskowi poselskich. Pozostał z poprzedniej sesji remanent 65 wniosków poselskich niezałatwionych, przybyło w obecnej sesji 72, a więc mieliśmy do przerobienia 137 wniosków poselskich. Załatwiliśmy 71, a więc więcej, niż połowę. Gdyby nie pozostałość z poprzedniej sesji, moglibyśmy byli załatwić wszystkie wnioski poselskie.</u>
<u xml:id="u-29.14" who="#Marszałek">I tu nasuwa się uwaga, czy nie możnaby drogą odpowiednich przepisów regulaminowych umożliwić wnioskodawcom rozsegregować swoje wnioski z poprzednich sesyj na takie, do których nadal przywiązują wagę i na te, które dla nich samych przestały być aktualnemi.</u>
<u xml:id="u-29.15" who="#Marszałek">Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że w poprzednim sejmie wzajemna kurtuazja wobec wniosków poselskich powinna była być z natury rzeczy raczej większa, a mimo to w poprzednich izbach co 10 tylko wniosek poselski doczekiwał się rozpatrzenia, w sesji poprzedniej tego sejmu, co 3 wniosek, a obecnie już co 2-gi wniosek poselski jest załatwiany, to mamy w tej dziedzinie do czynienia ze znacznym postępem, choć jeszcze niewystarczającym.</u>
<u xml:id="u-29.16" who="#Marszałek">Zachodzi pytanie, czy uchwalenie w jednej sesji tak wielkiej ilości ustaw może być uważane za normalne zjawisko? Parlament francuski produkuje w latach od 1926–1931 przeciętnie na rok 328 ustaw. W ubiegłym roku parlament francuski uchwalił 420 ustaw. Skoro weźmiemy pod uwagę, że w owym roku Izba Deputowanych obradowała w 98 dniach, to musimy twierdzić, że na 1 dzień obrad przypada tam więcej, aniżeli 4 ustawy. A trzeba przecież brać pod uwagę, że praca parlamentarna we Francji narażona jest na mnóstwo dygresyj czy to w formie interpelacyj i odpowiedzi na nie, czy w formie co chwila powtarzających się wniosków o votum ufności. Pod tym względem nasz Sejm jest bez porównania mniej narażony na wykolejenia z normalnego toru pracy ustawodawczej.</u>
<u xml:id="u-29.17" who="#Marszałek">Niewątpliwie w obecnej sesji demonstracyjnych wnioskowi było o wiele mniej. Wprawdzie i na tej sesji, jak i na poprzedniej, postawiono jeden wniosek o votum nieufności dla rządu, ale te wnioski można, wobec sporadyczności, z jaką się powtarzają, uważać nieledwie za liturgiczne konieczności.</u>
<u xml:id="u-29.18" who="#Marszałek">Wniosków nagłych było tylko 2, podczas gdy w poprzednimi Sejmie, jak Panom to już raz mówiłem, przeciętnie na każdą sesję budżetową wypadały 33 wnioski.</u>
<u xml:id="u-29.19" who="#Marszałek">Przy takiem więc skupieniu całej nieledwie pracy naszego Sejmu na debatach ustawowych i przy nierozproszkowywaniu obrad na epizody, możemy więcej de facto czasu poświęcić na uchwalanie ustaw, niż izba francuska.</u>
<u xml:id="u-29.20" who="#Marszałek">Być może, że choć ilość uchwalonych ustaw w porównaniu z Francją jest o połowę mniejsza, tempo ich uchwalania wydawać się mogło komuś za. szybkie.</u>
<u xml:id="u-29.21" who="#Marszałek">Jeśli weźmiemy projekty ustaw i uwzględnimy, kiedy pierwszy raz druki tych projektów dostały się do rąk Panów i kiedy potem te projekty w drugiem czytaniu zostały na plenum uchwalenie, to dojdziemy do wniosku, że 68% projektów ustaw mieli panowie czas studjować od 5 do 1 miesiąca, dla 17% mieliście panowie do rozporządzenia ponad 20 dni, dla 13% ponad 10 dni, a tylko 3 ustawy t. zn. 2% zostały uchwalone w terminie 7 lub 8 dni.</u>
<u xml:id="u-29.22" who="#Marszałek">Powstaje jednak następujące zagadnienie: czy ja jako marszałek Sejmu, względnie czy większość tej Izby, mając do rozporządzenia środki regulaminowe, nie utrudniła Izbie wszechstronnego omówienia tych ustaw? Muszę stwierdzić, że z prawa nadanego mi w obecnej sesji, a dozwalającego mi umieszczać na porządku dziennym sprawy bez zachowania normalnych regulaminowych terminów, ani razu nie skorzystałem. Nie korzystała również większość z możliwości, jakie daje jej regulamin, by skracać postępowanie formalne.</u>
<u xml:id="u-29.23" who="#Marszałek">Ograniczyłem czas przemówień do 20 lub 25 minut tylko przy omawianiu 2-ch ustaw; ograniczyłem czas przemówień wogóle podczas całej sesji tylko 11 razy, stosując w zasadzie ograniczenia właściwie tylko przy pierwszych czytaniach. Większość przerwała dyskusje tylko 8 razy, przyczem przy omawianiu ustaw w drugiem czytaniu tylko 2 razy. Mowy więc być nie może o tem, by stwarzane były techniczne przeszkody dla wszechstronnego oświetlenia ustaw.</u>
<u xml:id="u-29.24" who="#Marszałek">Samo przerzucenie wydrukowanych już stenogramów z naszej obecnej sesji świadczy o tem, że opozycja miała pełne prawo przemawiania. Poleciłem dokonać żmudnej pracy przeliczenia, ile wierszy stenogramu wypada na stronnictwa opozycyjne, a ile na większość sejmową. Jeżeli czas przemówień sprawozdawców, rekrutujących się po największej części z Klubu BBWR zaliczymy na canto większości tej izby, ta operując materjałem 33 naszych posiedzeń, przekonamy się, że B.B.W.R. wraz z referentami zajął 40% czasu, a stronnictwa opozycyjne 60%. Jeśli zaś odrzucimy przemówienie sprawozdawców, te opozycja zajęła 83%, a B.B.W.R. 17% czasu.</u>
<u xml:id="u-29.25" who="#Marszałek">Jeżeli ktoś, przy takim istotnym stanie rzeczy, może mówić, że ten Sejm jest niemym, to ci niemi są bardzo wymowni.</u>
<u xml:id="u-29.26" who="#Marszałek">Można wysuwać obawy, że choć pod względem formalnym terminy są uwzględniane, a Izbie pozwala się w nieograniczony prawie sposób debatować nad ustawami, to mimo wszystko praca ustawodawcza Izby przy tej ilości ustaw staje się mechaniczna. Byłoby z mojej strony rzeczą bardzo powierzchowną, gdybym poszedł na porównanie cyfr wskazujących, ile projektów rządowych zostało przyjętych bez zmiany, a w ilu Sejm poczynił zmiany. Tutaj nie ilość, a jakość poprawek rozstrzygał, a pod tym względem subjektywna ocena ważności zmian ma zbyt wielkie pole. Wolę powołać się na kilkakrotnie przez p. posłów z opozycji wyrażone tu zdanie, że przy wielu projektach ustaw rządowych większość sejmowa dokonała zmian istotnych. Zdaje mi się, że ta opinja jest zupełnie słuszna.</u>
<u xml:id="u-29.27" who="#Marszałek">Przy tej sposobności niech mi wolno będzie wyrazić moje uznanie, że w tej istotnej współpracy między Sejmem a Rządem ze stromy Izby nie było niezdrowych ambicyj robienia zmian tylko dla zaznaczenia swego istnienia, jak i ze strony Rządu nie było ambicji upierania się za wszelką cenę przy swoich pierwotnych sformułowaniach.</u>
<u xml:id="u-29.28" who="#Marszałek">W teren miejscu pragnę w imieniu Izby podziękować członkom gabinetu za ich pełną z nami współpracę.</u>
<u xml:id="u-29.29" who="#Marszałek">(Oklaski.)</u>
<u xml:id="u-29.30" who="#Marszałek">Wszystkie zmiany, dokonane w rządowych projektach ustaw, były oczy wiście zrobione za zgodą i aprobatą Rządu, ale przy istnieniu większości prorządowej uważam ten fakt za najbardziej naturalny i zdrowy, a odwrotne zjawiska musiałyby właśnie niepokoić jako coś, co sprzeczne jest z polityczną strukturą tej Izby.</u>
<u xml:id="u-29.31" who="#Marszałek">Rozlegały się w tej Izbie nieraz utyskiwania, że poprawki mniejszości nie są dość uwzględniane.</u>
<u xml:id="u-29.32" who="#Marszałek">Jako przewodniczący tej Izby, poczuwałbym się personalnie, z racji swego urzędu do obowiązku ingerowania w te kwestje, przy których racjonalne stanowisko mniejszości mogłoby znaleźć swój wyraz.</u>
<u xml:id="u-29.33" who="#Marszałek">Ale proszę Panów, dwa są tylko rodzaje politycznych kompromisów, które mają zdrowe podstawy.</u>
<u xml:id="u-29.34" who="#Marszałek">Jeden polega na umiejętności wyciągania pewnych zagadnień z terenów objętych walką, gdy sprawy są tego rodzaju, że one do swarów politycznych z natury swej rzeczy się nie nadają.</u>
<u xml:id="u-29.35" who="#Marszałek">Drugi kompromis znacznie istotniejszy, jest możliwy wtedy, gdy cel obu stronom walczącym jest wspólny i tylko dobór środków jest kwestją sporu.</u>
<u xml:id="u-29.36" who="#Marszałek">Przy rozpatrywaniu olbrzymiej części tych projektów ustaw, które przyjęliśmy, musiałem niestety skonstatować, że cele, jakie chce osiągnąć jedna strona i druga, są wręcz z sobą sprzeczne. Kompromis zaś między sprzecznemi celami jest według mego przekonania rzeczą szkodliwą i praktycznie dającą tylko chaos.</u>
<u xml:id="u-29.37" who="#Marszałek">A zresztą utyskiwania te, o których wspomniałem, łączyły się z równoczesnem stosowaniem taktyki wysyłania na trybunę mówców, którzy z satysfakcją nieledwie wyszukiwali słowa i określenia, najbardziej drażniące dla tej części Izby, od której właśnie najdalej idącej bezstronności żądali.</u>
<u xml:id="u-29.38" who="#Marszałek">Jest to jakieś psychologiczne nieporozumienie.</u>
<u xml:id="u-29.39" who="#Marszałek">Albo — albo.</u>
<u xml:id="u-29.40" who="#Marszałek">Zatrzymałem się dłużej nad techniką naszego wewnętrznego życia, chociaż to na pewno może interesować tylko to nasze, w gruncie rzeczy, maleńkie grono, które jest skazane na pracę przy tym warsztacie.</u>
<u xml:id="u-29.41" who="#Marszałek">Talk, jak po skończeniu pierwszej sesji, tak i obecnie podnoszę momenty usprawnienia, naszej pracy.</u>
<u xml:id="u-29.42" who="#Marszałek">Zdaje mi się, że nie należy w teren, co mówię, doszukiwać się tylko satysfakcji osiągniętych rezultatów.</u>
<u xml:id="u-29.43" who="#Marszałek">Dopiero osiągnięcie możliwie najlepszych metod pracy przy jakimkolwiek warsztacie daje możność istotnego zorjentowania się, co, ile i jak ten warsztat może przerobić.</u>
<u xml:id="u-29.44" who="#Marszałek">Dopóki to nie zostanie osiągnięte, zawsze mogą znajdować posłuch te głosy, które twierdzą, że warsztat parlamentarny jest w stanie przerobić wszystko, że jest on idealnie i nieskończenie podatnym, a tylko źli pracownicy dotąd przy nim stali.</u>
<u xml:id="u-29.45" who="#Marszałek">Zdaje mi się, że znajdujemy się u kresu wydatności i po wielkim postępie w usprawnieniu tego aparatu, przy którym pracujemy, można osiągać lepsze wyniki już tylko w ograniczonym zakresie. I dlatego zbliża się czas nieuchronnego postawienia sobie pewnych pytań i czas konieczności dania na nie praktycznej i realnej odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-29.46" who="#Marszałek">Pod dwoma nakazami mu simy, jak wszystkie parlamenty, pracować.</u>
<u xml:id="u-29.47" who="#Marszałek">Pierwszy nakaz, to potrzeby realnego życia, drugi to Konstytucja.</u>
<u xml:id="u-29.48" who="#Marszałek">Życie komplikuje się coraz bardziej, wartki pęd zjawisk staje się coraz szybszy, ingerencja wszystkich państw w latach tłustych już była znaczną, a w latach chudych staje się na całym świecie jeszcze większą.</u>
<u xml:id="u-29.49" who="#Marszałek">Konstytucje nakazują parlamentom za tym rozszalałym nieraz potokiem, rozlewającym się na coraz to inne tereny, a nie zawsze żyzną glebę noszącym, gonić ze swemi paragrafami, tamy z nich budować, łożyska nowe niemi wykładać.</u>
<u xml:id="u-29.50" who="#Marszałek">Produkcja ustaw, jak widzieliście Panowie na przytoczonym przezemnie francuskim przykładzie, zamienia się w inflację paragrafów.</u>
<u xml:id="u-29.51" who="#Marszałek">Można zazdrośnic strzec swej kompetencji i wszelkie regulowania pędu życia do najdrobniejszych jego szczegółów uważać za swoje wyłączne prawo.</u>
<u xml:id="u-29.52" who="#Marszałek">Powstaje wtedy pytanie, czy mimo całą sprawność, jaką się osiągnie, nadąży się za tempem życia?</u>
<u xml:id="u-29.53" who="#Marszałek">Czy zdoła się przy chęci regulowania zbyt wielu zagadnień wykonać swą pracę, jatko tako przynajmniej sumiennie?</u>
<u xml:id="u-29.54" who="#Marszałek">Ozy można przedłużać swe debaty w nieskończoność, gdy praktycznie rzecz biorąc, nawet przy najnormalniej ułożonych stosunkach między władzą wykonawczą a ustawodawczą, Rząd bez okresów czasu, wolnych od obowiązków odrabiania dwóch naraz prac, może nie móc wykonać technicznych zadań rządzenia.</u>
<u xml:id="u-29.55" who="#Marszałek">Ozy może Sejm nadążyć za tysiącznemi potrzebami chwili, które Konstytucja każe mu regulować, a równocześnie dokonać pracy skodyfikowania i scalania ustaw, bez czego te półtora tysiąca ustaw dotąd przez Sejmy uchwalonych mogą grozić chaosem, w którym już nie zwykły obywatel, ale najskrupulatniejszy, najbardziej obkuty prawnik wyznać się nie potrafi.</u>
<u xml:id="u-29.56" who="#Marszałek">Ozy nie jest właściwszą drogą dać Sejmowi możność uregulowania zagadnień podstawowych, tak by mógł o zasadach rozwiązania pewnego problemu decydować bez konieczności wchodzenia w najmniejsze szczegóły.</u>
<u xml:id="u-29.57" who="#Marszałek">Konstytucja dziś wpycha na barki ciał ustawodawczych pstrokaciznę projektów ustaw od najbardziej błahych, choć życiowo niezbędnych, do najbardziej podstawowych i ważkich.</u>
<u xml:id="u-29.58" who="#Marszałek">W tej sesji 25% projektów ustaw — to ratyfikacje konwencyj i ustawy o zbyciu lub zamianie gruntów państwowych. W obu naszych ostatnich sesjach procent tego rodzaju spraw wynosi 41. Nie chcę przez łączne w tej chwili traktowanie obu kategoryj tych spraw wywoływać wrażenia, że je narówni pod względem ich ważności stawiam. Technika obrad naszych, przy obu tych kategorjach jest tylko tu podobna.</u>
<u xml:id="u-29.59" who="#Marszałek">Powstaje pytanie, czy wszystkie ratyfikacje muszą przechodzić przez ciała ustawodawcze nawet, wtedy, gdy traktują np. o ochronie ptaków. Czy każde zbycie najmniejszego kawałka ziemi państwowej musi przebyć całą drogę ustawodawczą.</u>
<u xml:id="u-29.60" who="#Marszałek">Przecież przy tych ustawach, z minimalnemi wyjątkami, niema dyskusji ani w komisjach, ani na plenum. Przecież nic nie obniża tak znaczenia każdej władzy, jak załatwianie przez nią spraw w sposób rażąco mechaniczny. Przecież niema nic bardziej destruktywnego, zwłaszcza dla ciała zbiorowego, jak przeskakiwanie od rzeczy stosunkowo drobnych do najpoważniejszych problemów.</u>
<u xml:id="u-29.61" who="#Marszałek">Przy przeglądaniu spisu uchwalonych ustaw znajdziemy, poza temi dwiema grupami, cały szereg ustaw, które na, pewno są konieczne dla życia, których brak gdzieś tam na małym odcinku życia zatrzymuje rozsądne załatwienie sprawy, ale które w swej masie zajmują nam czas i nie pozwalają bardziej spokojnie, a przede wszystkiem bardziej systematycznie rozpatrzeć ustawy o podstawowem znaczeniu. A tak właśnie nakazuje nam pracować obecna Konstytucja.</u>
<u xml:id="u-29.62" who="#Marszałek">W tym miejscu muszę zaznaczyć, że mogłem wielokrotnie przysłuchiwać się obradom Komisji Konstytucyjnej, której debaty stanęły na poziomie bardzo wysokim i które, jak sądzę, przez wszechstronną analizę wszystkich możliwości naprawy ustroju, przygotowują sumiennie ostateczną decyzję.</u>
<u xml:id="u-29.63" who="#Marszałek">Dobrze, że na porządku dziennym obecnej sesji zjawiły się ustawy konstrukcyjne, ustawy, mające normować całe zagadnienia.</u>
<u xml:id="u-29.64" who="#Marszałek">Uchwalona ustawa o ustroju szkolnictwa, ustawia o zgromadzeniach, ustawy o przepisach postępowania karnego, ustawa karno-skarbowa, wniesienie projektów ustawy samorządowej i ustaw socjalnych załatwiły lub postawiły na porządku dziennym rozważań sejmowych zagadnienia o olbrzymiej wadze dla Państwa. Po długiej pauzie, wywołanej trudnościami, tkwiącemi w układzie sił politycznych poprzednich sejmów, poczynamy wreszcie pracować nad uregulowaniem zagadnień najbardziej podstawowych.</u>
<u xml:id="u-29.65" who="#Marszałek">Praca nad preliminarzem budżetowym w ścisłem tego słowa znaczeniu musiała zachować w obecnej sesji swą olbrzymią wagę. Ale w okresie konieczności gwałtownego ścieśnienia wydatków wykreślanie i ustalanie kierunków dla gospodarki państwowej, co stanowi istotę parlamentarnej pracy nad budżetem, musiało z natury rzeczy być ograniczone, skoro po uwzględnięniu prawnie czy politycznie t. zw. opancerzonych wydatków pozostawała dziś niewielka stosunkowo ilość miljonów do rozgospodarowania.</u>
<u xml:id="u-29.66" who="#Marszałek">Troska jednak o budżet ciążyła nad całą naszą 5 miesięczną pracą w tej Izbie.</u>
<u xml:id="u-29.67" who="#Marszałek">Mam na myśli te około 30 ustaw, których zadaniem było z jednej strony zwiększenie dochodów, a z drugiej zmniejszenie wydatków budżetowych.</u>
<u xml:id="u-29.68" who="#Marszałek">Dokonaliśmy pod tym względem pracy niemałej i niełatwej. Musiała znaleźć swój wyraz troska, by przez wyciskanie nowych źródeł dla Skarbu nie osłabiać zbyt tentna życia gospodarczego kraju, co zamykałoby źródła dochodu. Dokonała tego Izba w całym szeregu ustaw o charakterze ulgowym.</u>
<u xml:id="u-29.69" who="#Marszałek">Równocześnie przez uchwalenie innych ustaw zwiększone zostały możliwości dochodów o przeszło 100 miljonów, a zmniejszono wydatki o plus minus 40 miljonów i w ten sposób w uchwalonym już budżecie przyszliśmy z pomocą skarbowi w sumie około 150 miljonów.</u>
<u xml:id="u-29.70" who="#Marszałek">Już po uchwaleniu przez Sejm budżetu ustawa emerytalna i inwalidzka stwarza możliwość urealnienia budżetu o przeszło 40 miljonów. Nie znaczy to wcale, byśmy mogli powiedzieć sobie, że troskę o budżet mamy już poza sobą, ale na pewno gdy byśmy byli na te nieraz bardzo ciężkie posunięcia nie zdecydowali się, trudności w dziedzinie utrzymania równowagi budżetowej byłyby o wiele większe.</u>
<u xml:id="u-29.71" who="#Marszałek">Gdy prowadziłem obrady w tych momentach, w których Izba z poczuciem odpowiedzialności i z realnem i odważnem spojrzeniem na rzeczywistość nas otaczającą debatowała nad zagadnieniami obrony Państwa, gdy toczyły się tu walki o nałożenie nowych ciężarów pieniężnych, które w dzisiejszej sytuacji stoją się wielokrotnie bardziej uciążliwemi, gdy na porządku dziennym były ustawy, które ofiar od najmniej mających nieraz wymagały, gdy całe warstwy nacisk, z ich punktu widzenia słuszny i zrozumiały, wywierały i gdy mimo tego naporu tak ciężkiego do wytrzymania, nad obawami chwilowej utraty popularności do porządku się przechodziło i zwyciężała troska o całość Państwa; — to miałem, zdaje się, prawo na tem miejscu snuć nadzieję, że buduje się lepszą przyszłość, mimo, że w tej chwili jest tak ciężko.</u>
<u xml:id="u-29.72" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
<u xml:id="u-29.73" who="#Marszałek">Dla kogo parlamentaryzm znaczy dostarczanie publiczności co dnia sensacyjek o nieporozumieniach i rozłamach, o rozpryskiwaniu się i klejeniu coraz to nowych większości, o przesileniach, które albo nawę państwa co chwila; w inną stronę kierują, albo są burzami w szklance wody, które niczego istotnie nie zmieniają, ten oczywiście po tej sesji może zliczać tylko swe zawody.</u>
<u xml:id="u-29.74" who="#Marszałek">Kto uważa, że wtedy parlamentaryzm jest zdrowy i istotny, gdy większość, mająca do rządu zaufanie, władzy wykonawczej w jej niepomiernym trudzie zmagania się z ciężarami, które na bary wszystkich nas spadły, ma pomóc i jej ulżyć — ten może kończyć 5-miesięczną pracę z przekonaniem, że swemu zadaniu nie sprzeniewierzył się.</u>
<u xml:id="u-29.75" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
<u xml:id="u-29.76" who="#Marszałek">Zgodnie z mojem stanowiskiem, jakie w kwestji stosunku Marszałka Sejmu do głowy Państwa zająłem, złożę Panu Prezydentowi sprawozdanie z prac tej sesji.</u>
<u xml:id="u-29.77" who="#komentarz">(Huczne oklaski na ławach B. B. Okrzyki: Niech żyje Marszałek!)</u>
<u xml:id="u-29.78" who="#Marszałek">Głos ma Prezes Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-29.79" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PrezesRadyMinistrówpPrystor">Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej w sprawie zamknięcie sesji zwyczajnej i budżetowej Sejmu.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PrezesRadyMinistrówpPrystor">Na podstawie art. 25 Konstytucji zamykam z dniem dzisiejszym sesję zwyczajną i budżetową Sejmu.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PrezesRadyMinistrówpPrystor">Warszawa, dnia 18 marca 1932 r.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PrezesRadyMinistrówpPrystor">Prezydent Rzeczypospolitej (—) I. Mościcki.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PrezesRadyMinistrówpPrystor">Prezes Rady Ministrów (—) A. Prystor.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#Marszałek">Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#Marszałek">Życzę Panom Posłom wesołych świąt.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Głosy: Nawzajem!)</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 16 m. 45.)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>