text_structure.xml 49.9 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 07</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Barbara Zdrojewska</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Szanowni Państwo, rozpoczynamy posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu, które odbywa się przed posiedzeniem senackim.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Serdecznie witam wszystkich zgromadzonych na sali oraz osoby uczestniczące w posiedzeniu zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Chciałabym państwu przedstawić porządek obrad. On składa się z 2 punktów. Pierwszy punkt to jest opinia komisji w sprawie wniosku przewodniczącego Komisji Budżetu i Finansów Publicznych senatora Kazimierza Kleiny o zorganizowanie w Senacie wystawy „Kaszubi, kultura i język. W 65. rocznicę odrodzenia ruchu kaszubskiego”. Punkt drugi to jest przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie uczczenia setnej rocznicy urodzin Józefa Szajny.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Czy są jakieś uwagi do przedstawionego porządku obrad? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">W takim razie uznajemy porządek obrad za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Jest z nami pan senator Kleina. Oddajemy głos panu senatorowi i prosimy o przedstawienie inicjatywy zorganizowania w Senacie wystawy „Kaszubi, kultura i język”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Pani Przewodnicząca, Szanowni Państwo, przepraszam, że tak wpadłem tutaj w biegu, ale jestem też na posiedzeniu komisji spraw zagranicznych, referowałem tam właśnie pewne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Bardzo dziękuję, że komisja zajęła się tym projektem. To jest inicjatywa przygotowana przez Kaszubski Zespół Parlamentarny. Chcemy zorganizować w Senacie wystawę poświęconą właśnie problematyce kaszubskiej, sprawom, które są najistotniejsze dla wspólnoty kaszubskiej. Wystawa będzie miała charakter planszowy. Będzie składała się z kilkunastu plansz, na których będą omówione najistotniejsze sprawy związane z wspólnotą kaszubską. Tak więc będą dotyczyły historii, pierwszej jakby… no, początku Kaszubów jako, można by powiedzieć, podmiotu prawa międzynarodowego, ich historii od czasów, gdy mieli własną państwowość, po czasy upadku państwa pomorskiego. Następnie będą kwestie języka jako najważniejszego elementu tożsamości kaszubskiej i sprawy związane z współczesnymi problemami kaszubskimi, no, może tematami, nie problemami, z takimi najważniejszymi sprawami dotyczącymi rozwoju, inwestycji, życia teraźniejszego, najważniejszych programów inwestycyjnych. I oczywiście na Kaszuby patrzymy, jako zespół, ale także jako wspólnota kaszubska, szeroko – to nie jest obszar zamykający się na terenie województwa pomorskiego czy części województwa pomorskiego, ale także na terenie województwa zachodniopomorskiego – pamiętając o tym, że w ogóle sam początek tożsamości kaszubskiej od czasów wczesnego średniowiecza wiąże się ze Szczecinem i Pomorzem Zachodnim. Te pierwsze zapiski dotyczące Kaszubów i języka kaszubskiego pochodzą właśnie z Pomorza Zachodniego.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorKazimierzKleina">Planowaliśmy, żeby zorganizować tę wystawę na 15 grudnia, ale zdałem sobie sprawę z tego, że jest bardzo wiele projektów, które miały być tego dnia realizowane, tj. na tym posiedzeniu. Tak że jesteśmy skłonni, żeby przesunąć ten termin nawet na rok przyszły, ale chcielibyśmy mieć już taką formalną zgodę i komisji, i prezydium. Nasza propozycja jest taka, żeby to odbyło się może na przełomie lutego i marca. Mówię tak dlatego, że to jest czas… Marzec to jest czas, kiedy jest takie święto kaszubskie, Dzień Jedności Kaszubów, na pamiątkę pierwszej historycznej wzmianki o Kaszubach. Chodzi o akt papieża Grzegorza IX skierowany do księcia pomorskiego, kaszubskiego Barnima I, rządzącego „na Szczecinie”. Wtedy pojawiło się po raz pierwszy pojęcie „książę Kaszubów”.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorKazimierzKleina">I to tyle. Jeżeli są jakieś szczegółowe informacje… Aha, oczywiście naszymi partnerami w tej sprawie są instytucje muzealne i organizacje pozarządowe z naszego regionu, pomorskiego, w tym Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie itd. Myślę, że jeżeli byłaby zgoda ze strony komisji i prezydium, to temu wydarzeniu by towarzyszyło jeszcze kilka przedsięwzięć związanych z nim właśnie, ale takich, które by nie absorbowały w jakiś sposób ani komisji, ani całego Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Witam serdecznie panią dyrektor Agatę Karwowską-Sokołowską…</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Panie Senatorze, proszę jeszcze chwilę z nami zostać, może będą pytania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Witam panią dyrektor Agatę Karwowską-Sokołowską, dyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">I proszę panią dyrektor o opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Na potrzeby prac komisji została przygotowana opinia techniczna do wniosku przedstawionego przez pana senatora Kleinę, z uwzględnieniem tej zmiany terminu, o której mówił pan senator. Na razie kalendarz wystaw na luty, marzec przyszłego roku jest otwarty, w przypadku tego terminu nie ma żadnej kolizji. Jeżeli chodzi o koszty, które by były związane z organizacją tej wystawy, koszty po stronie Kancelarii Senatu, to byłyby w granicach 1 tysiąca 500 zł. Chodzi mianowicie o transport, przywiezienie wystawy i później odwiezienie jej tak, żeby ona mogła być jeszcze prezentowana w terenie. System wystawienniczy będzie, powiedziałabym, standardowy, czyli albo system żyłkowy, a wtedy są… Ale nie, bo wtedy będą te mniejsze plansze, 100x70, a pan senator tu wspominał o tych planszach 100x120. Czyli to będzie ten nowy, duży system wystawienniczy, który jest taki bardziej okazały. Daje to możliwość lepszego wyeksponowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Przewodnicząca, chciałbym prosić o głos. Jan Maria Jackowski.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Pan senator Jackowski zgłasza się do głosu, ale wcześniej zgłosił się pan marszałek Borusewicz.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Przechodzimy teraz do etapu pytań. Można zadawać pytania – pytania do pana senatora Kleiny czy do pani dyrektor – i zgłaszać się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Oddaję głos panu marszałkowi Borusewiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Myślę, że marzec czy Dzień Jedności Kaszubów byłby bardzo dobrą datą. Ale przyznam się, że trochę mnie znudziły te wystawy planszowe, to jest jakby po najmniejszej linii oporu… Tam jednak powinny się znaleźć jakieś artefakty, Panie Senatorze, i ja nawet wiedziałbym jakie – no, choćby diabelskie skrzypce, choćby tabaka. Takie drobnostki, które przełamują tę szarość plansz, zdjęć itd. Widzę, co się dzieje na tych korytarzach, jak te wystawy wyglądają, i muszę powiedzieć, że one już przestały budzić jakiekolwiek zainteresowanie. W związku z tym mam sugestię: użyjmy jakichś artefaktów. Powiedziałem o dwóch.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">No i mam pytanie do pana senatora: czy tych plansz nie mógłby pan senator przewieźć w swoim samochodzie? Czy one się nie zmieszczą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Ależ oczywiście, że ja bym mógł czy nawet marszałek Borusewicz, który często tam jeździ, mógłby je kiedyś wziąć. Nie ma problemu. Myślę, że z tym sobie poradzimy. Z tym, że jeżeli jest taka deklaracja ze strony pana marszałka, to też…</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ale nie z mojej strony jest deklaracja. Panie Senatorze, ja nie…</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#SenatorKazimierzKleina">A ja myślałem, że… Przepraszam, źle zrozumiałem.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Pan senator organizuje wystawę, a ja pytam.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#SenatorKazimierzKleina">Damy radę, damy radę, Oczywiście z tym, że…</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Bo tu takie jakby…</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#SenatorKazimierzKleina">…ja myślę, że ta kwestia 1 tysiąca 500 zł, o którą tutaj się zwróciliśmy o to…</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie, tu nie chodzi o ten 1 tysiąc 500 zł, tylko o pewną zasadę, że można taniej, a nie drożej.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#SenatorKazimierzKleina">Robimy wszystko tanio, robimy wszystko społecznie, robimy to bez pieniędzy. Jednak zwróciliśmy się rzeczywiście o tę symboliczną… Nie, to nie jest symboliczna kwota, przepraszam. 1 tysiąc 500 zł to jest duża kwota, to jest dużo, to jest rzeczywiście sporo pieniędzy. Mówię poważnie, bo trzeba każdy grosz oszczędzać, każdą złotówkę, szczególnie w tych naszych ciężkich czasach. A więc myślę, że jakoś… Zobaczymy. Jeżeli będzie zgoda ze strony prezydium, żeby wesprzeć ten projekt, to będziemy zadowoleni, a jeżeli nie, to też to nie jest problem…</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Proponuję, żebyśmy pomierzyli potem samochody, które się…</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#SenatorKazimierzKleina">…a wystawa jest zrobiona.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#SenatorKazimierzKleina">Zgadzam się – to jest dobry pomysł – żeby były jeszcze jakieś artefakty, z tym że zastanowimy się, jakie. Zawsze tutaj w sprawach kaszubskich staramy się działać w takim kierunku, żeby oderwać tę kwestię od takiej prostej ludowości, żeby po prostu nie kojarzyć tylko tak, że jak Kaszubi, to zaraz jakieś potańcówki i haft kaszubski, czyli takie, że tak powiem, ograne…</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#SenatorKazimierzKleina">Będą książki, będą jakieś inne rzeczy, zobaczymy, co jeszcze będzie. To jest dobra sugestia i postaramy się, że tak powiem, wzbogacić to o tego typu rzeczy. Ale, jak mówię – i ja to konsekwentnie mówię w Senacie i w różnych innych miejscach – chodzi właśnie także o to, żeby, jak mówimy o sprawach kaszubskich, nie zepchnąć tego po prostu w taką prostą ludowość, bo prowadzi to wtedy… No, jest to mało przekonujące dla samych Kaszubów – o, tak powiem. Może czasami jest to atrakcyjne dla ludzi z zewnątrz, bo takie właśnie zażywanie tabaki czy coś podobnego to jest atrakcyjna rzecz, ale tutaj jest inaczej. No, ale przyjmuję tę sugestię, zrobimy tak, żeby rzeczywiście były także takie obiekty, które będą atrakcyjne. I postaramy się, aby one były i z Pomorza Gdańskiego, i Pomorza Zachodniego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze. Ale następnym razem proszę poczekać na udzielenie głosu, bo chcę, żeby senatorowie zadali pytania i żeby pan łącznie odpowiedział.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Jasne, łącznie.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jana Marię Jackowskiego, zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja bym chciał trochę polemizować z panem marszałkiem Borusewiczem. Być może dla nas, senatorów, którzy widzieli dziesiątki tych wystaw, w zależności od tego, jak długi mają staż senacki czy parlamentarny, rzeczywiście jest to forma wizualna, która w jakiś sposób się opatrzyła i która nie wzbudza takich emocji jak wtedy, kiedy po raz pierwszy się oglądało tego typu ekspozycję. Jednak pragnę zwrócić uwagę, że do Senatu przychodzą stale wycieczki, przychodzą różni goście, tak że frekwencja na tych wystawach w zależności od czasu i trwania to może być kilkaset osób, a może nawet i więcej. I to jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">I druga. Otóż dla bardzo wielu środowisk, które stoją za taką wystawą, jest to jednak pewna forma… Ekspozycja wystawy w takim szczególnym miejscu jak polski parlament, druga izba polskiego parlamentu to jest też taki czynnik, powiedziałbym, dowartościowujący te inicjatywy i te działania. Oczywiście to nie znaczy, że nie można tych wystaw ubogacać, wzbogacać formy ekspozycji poprzez artefakty. I tu absolutnie się zgadzam z panem marszałkiem Borusewiczem. I cieszę się z deklaracji pana senatora, że takie artefakty, jak rozumiem, na tej wystawie się pojawią.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja bym chciał w ogóle bardzo poprzeć projekt tej wystawy jako osoba, która wychowała się na Kaszubach i teraz nadal częściowo mieszka na Kaszubach. Także jako przyjaciel senackiego zespołu kaszubskiego chciałbym w sposób szczególny poprzeć ten projekt ustawy i wyrazić radość, że pan senator Kleina podjął się tej inicjatywy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">O głos poprosił jeszcze pan senator Fedorowicz.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pana marszałka Borusewicza, przyniosę książkę, z której jako chłopiec uczyłem się Kaszubów, czyli „Okrętnicy spod Nordowej Gwiazdy”…</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Gloszsali">O!</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#SenatorJerzyFedorowicz">…Augustyna Necla. I drugą jego książkę „Krwawy sztorm”, którą otrzymałem od Kazia Plockego z napisem, z dedykacją „Fedorowi, który kocha Kaszëbë”. I to jest prawda. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Czy jeszcze chciałby się pan odnieść, Panie…</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo proszę pan senator Kleina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Bardzo dziękuję tutaj za to poparcie wszystkich, za te pozytywne głosy. Chcę powiedzieć, że wszystkie te wystawy, które myśmy jako Kaszubski Zespół Parlamentarny organizowali w parlamencie, w Sejmie lub w Senacie, później zawsze wędrują po całym Pomorzu. I np. wystawa poświęcona Lechowi Bądkowskiemu była pokazywana poza parlamentem – jeszcze o tym chcę powiedzieć – w 80 gminach, w różnych miejscach, od Szczecina po Gdańsk, także w Warszawie. Inna taka wystawa poświęcona Kaszubom była też… Tych wystaw było już wiele, oczywiście, ale ta też była w ponad 100 miejscach prezentowana. Tak więc one… Oczywiście ta uwaga pana marszałka Borusewicza, że takie wystawy planszowe może nie są jakieś supernadzwyczajne, jest słuszna, ale jeżeli one później wędrują i wędrują, są przewożone przez ludzi, przez… A przecież z reguły nikt na to nie daje żadnych pieniędzy. Ludzie przyjeżdżają, zabierają, przenoszą ją z gminy do gminy. Zawsze naprawdę wspaniałe spotkania temu towarzyszą, a wystawa przez kilka tygodni jest w różnych miejscach pokazywana. Ostatnio nawet… Ja już nie byłem tego organizatorem, to był senator Ujazdowski, a chodzi o wystawę poświęconą Janowi Pawłowi II jako właśnie tej osobie, która przyczyniła się do demokratycznych przemian na świecie. I tę wystawę wziąłem z Senatu, że tak powiem, z magazynu, bo ona już była w magazynie, i potem była pokazywana w kilkunastu gminach i w kilkunastu parafiach. Zachęcam państwa senatorów, żeby te wystawy… One są czasami faktycznie… Chociaż wątpię, bo jeżeli ktoś już naprawdę włoży sporo wysiłku, żeby przygotować taką wystawę, to chce później pokazać ją jeszcze w wielu miejscach. My zawsze to robimy naprawdę z dużym rozmachem i jest to w bardzo wielu miejscach. I staramy się, żeby rzeczywiście dawało to także dobry efekt edukacyjny, budujący świadomość wzmacniający tożsamość. No, takie po prostu ważne cele zawsze sobie stawiamy. I myślę, że tak będzie i w tym wypadku.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ta wystawa jest w zasadzie gotowa, można byłoby rzeczywiście uruchomić ją już teraz. Ale wydaje mi się, że doszliśmy tutaj do takiego porozumienia, że jak troszeczkę wydłużymy ten czas i polepszymy tę wystawę, dodając te artefakty, o których tutaj mówił pan marszałek Borusewicz, to ona będzie rzeczywiście dużo lepsza i bardziej okazała. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Szanowni Państwo, po pierwsze, chciałabym powiedzieć, że bardzo dziękuję panu senatorowi za przygotowanie tej wystawy. Myślę, że to będzie interesująca wystawa. A ponieważ Kaszuby mają wielu zwolenników i sympatyków w Senacie, a Kaszubi są lubiani i cenieni, to myślę, że również ta przygotowana wystawa będzie się cieszyła popularnością.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">A jeśli chodzi o formę wystawy i uwagi pana marszałka… Bardzo dziękuję za te uwagi – po to obradujemy i po to opiniujemy to jako komisja kultury, żeby doradzić, żeby powiedzieć o pewnych rzeczach, jak uważam. I chciałbym powiedzieć państwu, że jestem po rozmowie z panią dyrektor Karwowską-Sokołowską, która dzisiaj jest u nas. Jesteśmy po rozmowie dotyczącej formy, a czasami też jakości przygotowania tych różnych wystaw. I chciałabym państwa prosić, żebyście państwo przy okazji następnego posiedzenia komisji kultury zarezerwowali sobie po posiedzeniu jakieś pół godziny na to, żebyśmy usiedli i zastanowili się tak na roboczo nad tym, jak można pewne rzeczy usprawnić, poprawić itd. Mamy pewne przemyślenia i myślę, że dobrze by było to zrobić. To tak gwoli formy wystaw i tego, o czym często tutaj dyskutujemy i co poruszamy.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Jeżeli nie ma już innych głosów…</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Jeszcze pan senator, tak?</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Dobrze, pan…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorJanHamerski">Ja mam tylko propozycję, abyśmy, zanim senator Kleina wróci na posiedzenie drugiej komisji, przegłosowali w jego obecności ten wniosek, żeby wyszedł usatysfakcjonowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">To głosowanie jest naturalnym końcem procesu.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Ale oddaję jeszcze głos panu marszałkowi Borusewiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja na kanwie tej dyskusji muszę powiedzieć… Pan senator mi to tutaj podsunął. Ja bym zasugerował, żebyśmy otrzymywali informację o tym, jakie wystawy są w magazynach Senatu, żeby senatorowie mogli z tego korzystać. Jeżeli są jakieś wystawy, z którymi można pójść w teren, to naprawdę trzeba z tego skorzystać, w końcu te wystawy to jednak i pieniądze, i wysiłek ludzi. Jeżeli jest to możliwe, oczywiście, bo może te wystawy, że tak powiem, idą potem na śmietnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">To proponuję, żebyśmy to omówili na tym spotkaniu po następnym posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Jeszcze tylko gwoli wyjaśnienia powiem, że większość tych wystaw to jest oczywiście własność organizatorów. I oni z nimi gdzieś chodzą po świecie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Panie Senatorze, omówimy to na następnym posiedzeniu, bo to już trochę wykracza poza ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Chciałabym teraz poprosić o głosowanie nad pozytywną opinią do przedstawionego projektu wystawy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#Gloszsali">4 głosy na sali.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#Gloszsali">Nikt.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#Gloszsali">Nikt. W sumie 6 za, jednogłośnie</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#SenatorKazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">6 głosów za, jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">I przechodzimy do drugiego punktu, którym jest przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie uczczenia setnej rocznicy urodzin Józefa Szajny.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Szanowni Państwo, chciałabym zwrócić uwagę, że w projekcie, który państwo otrzymali, jest…</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękujemy, Pani Dyrektor, dziękujemy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Chciałabym powiedzieć, że projekt, który państwo otrzymali, różni się od tego, który przysłano na skrzynki mailowe. Przyznaję się do odpowiedzialności za tę sytuację. W paru słowach wytłumaczę się z tego. Otóż zwróciłam się do pana senatora Fedorowicza o to, żeby oprócz informacji, bardzo dobrze i dokładnie przygotowanych, dotyczących biografii artysty oraz wystaw i odznaczeń, które uzyskał, znalazły się w tej uchwale również słowa dotyczące bezpośrednio twórczości Józefa Szajny. I to jest w zasadzie cały akapit drugi i trzeci, 2 duże akapity, które się tam znalazły, napisane, jak się wydaje, dobrym językiem. Chciałabym bardzo, bardzo podziękować panu senatorowi Fedorowiczowi nie tylko za przygotowany projekt uchwały, ale też za naniesienie tych zmian. Wczoraj we Wrocławiu zmarł artysta mojego pokolenia, właściwie prawie rówieśnik, Paweł Jarodzki. Muszę powiedzieć, że pomyślałam sobie wtedy, że to jest artysta mojego pokolenia. Ale o ile np. Paweł Jarodzki był dla mnie artystą mojego pokolenia, o tyle Józef Szajna jest artystą, który w swojej twórczości pokazywał i odnosił się do tego, co się stało, do historii, do tego, co się działo i stało w XX w. Opisujące to wątki, które się teraz znalazły w projekcie, myślę, że przybliżają nam postać Józefa Szajny, który przecież jest znany głownie ze swoich dzieł, a nie tylko ze wspaniałych nagród czy też fantastycznych wystaw, które się odbywały.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Chciałabym przekazać teraz głos panu senatorowi Fedorowiczowi i poprosić o przedstawienie projektu uchwały Senatu w sprawie uczczenia setnej rocznicy urodzin Józefa Szajny. Przypominam, że to nie jest, tak jak zwykle, projekt, który dostajemy do zaopiniowania, intencją pana senatora, podchwyconą przeze mnie, jest to, żeby to był projekt naszej komisji.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak że bardzo proszę pana senatora o przedstawienie projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Panie Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">13 marca 2022 r. będzie rocznica setna urodzin Józefa Szajny. W sprawie tego projektu, tj. uczczenia tej rocznicy zwrócili się do mnie dyrektorzy Teatru Ludowego, pani Małgorzata Bogajewska i Jerzy Fedorowicz junior. No i realizuję tę prośbę naszego teatru, ale też całego środowiska.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#SenatorJerzyFedorowicz">To, co bym chciał powiedzieć, jest zawarte we wstępie projektu uchwały. Kiedy będę to czytał, to państwo się dokładnie zorientujecie. Chcę tylko powiedzieć, że w swoim czasie dzięki swej twórczości Józef Szajna był w świecie rozpoznawany tak samo jak Kantor, jak Tomaszewski, jak Andrzej Wajda, jak wybitni ludzie polskiego teatru i filmu. Więcej w ramach wstępu już nie będę mówił, tylko będę czytał projekt uchwały. Chciałbym, żeby przeszła w całości ze względu na to, że osiągnięcia pana dyrektora, prof. Józefa Szajny były naprawdę światowe.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Jeżeli pani przewodnicząca pozwoli, to zacznę czytać projekt uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo proszę, nikt tego lepiej od pan senatora nie zrobi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Pierwszy akapit: „13 marca 2022 roku mija setna rocznica urodzin Józefa Szajny – malarza, scenografa, reżysera, twórcy nowatorskich przedstawień teatralnych, głównego reprezentanta nurtu zwanego teatrem narracji plastycznej”. To jest akapit pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Akapit drugi. „Na dzieła tego wybitnego artysty, który przez niemal cztery lata był więźniem obozów koncentracyjnych Auschwitz i Buchenwald, silny wpływ wywarły przeżycia obozowe. Motyw ten był obecny w jego rysunkach i spektaklach. Szajna krytycznie oceniał współczesną cywilizację. Na sztukę nałożył obowiązek sprostania doświadczeniom XX wieku. W jego twórczości świat to gigantyczne śmietnisko, a człowiek to karykatura boskiego stworzenia, pozbawiona indywidualności postać z tłumu, kierująca się prymitywnymi odruchami i pierwotnym instynktem. Dzieła Szajny świadczą o poczuciu nietrwałości życia i wartości, zwłaszcza piękna, odsłaniają procesy rozpadu cywilizacji. Artysta poddawał weryfikacji tworzone przez ludzi utopie, iluzje i idee.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Główny akcent kładł na ekspresję wizualną. W swoim teatrze najważniejszą rolę przyznawał znakowi plastycznemu: rozbudowanej scenografii i, często groteskowo powiększonemu, rekwizytowi. Ta idea teatru narracji plastycznej, której realizację rozpoczął w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie jako scenograf i dyrektor, została w pełni rozwinięta w Teatrze Studio, którym kierował w latach 1971–1982. W autorskich spektaklach łączył on nasycony osobistymi refleksjami literacki tekst z wizjonerską organizacją przestrzeni scenicznej i niesztampową, intensywną, ekspresyjną grą aktorów”.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Akapit czwarty. „Twórczość Józefa Szajny została doceniona w Polsce i na świecie, o czym świadczą liczne nagrody i wyróżnienia. Otrzymał Światową Nagrodę Kulturalną Centro Studi e Ricerche delle Nazioni w Salsomaggiore, nagrodę Oscar d'Italia 1985 Accademii d'Europa w Calvatone oraz nagrodę Koryfeusz Scenografii Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Jego prace znajdują się w zbiorach największych polskich muzeów, a także w Muzeum Miasta Bochum, Muzeum Historii Niemiec w Bonn, Muzeum Buchenwaldu, Narodowym Muzeum Sztuki w Osace, Muzeum Sztuk Pięknych im. A.S. Puszkina w Moskwie, Muzeum Yad Vashem w Jerozolimie, Accademii Italia delle Arti e del Lavoro w Salsomaggiore, Galerii d’Arte Cortina w Mediolanie oraz w zbiorach prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#SenatorJerzyFedorowicz">W setną rocznicę urodzin Józefa Szajny Senat Rzeczypospolitej Polskiej przypomina Jego niezwykłą twórczość oraz czci pamięć tego wybitnego artysty.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#SenatorJerzyFedorowicz">To jest treść projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Chcę tylko jeszcze dodać coś bardzo osobistego, które też miało wpływ na część mojego życia. Mianowicie, kiedy w 1999 r. pracowałem w Weimarze nad programem „Naród, narodowość, nacjonalizm” ze studentami z całego świata, miałem problem z komunikacją. Szło o to, że w preambule tych warsztatów był zapis, że weimarska konstytucja doprowadziła w sposób demokratyczny Hitlera do władzy. Ponieważ trudno mi było przekonać studentów, że brak tolerancji i stereotypy wiodą do przemocy i do takich ruchów, które spowodowały nazizm, zawiozłem ich, pojechaliśmy na rowerach do Buchenwaldu – byłem tam pierwszy raz – a tam są instalacje, w obozie, Józefa Szajny. To są 3 instalacje. Na ogromnych planszach są umieszczone fotografie z paszportów albo z dowodów osobistych artystów, którzy zostali zamordowani przez hitlerowców. Ten moment refleksji, którą mieli wtedy ci młodzi ludzie, spowodował, że mogłem spokojnie dalej prowadzić swoją pracę w Weimarze. I za to też temu wielkiemu artyście – a miałem zaszczyt go znać i z nim pracować – tą uchwałą, dzięki Senatowi, chciałbym podziękować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Rozpoczynamy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Zgłaszał się pan senator…</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Jan Maria Jackowski. Chciałbym prosić…</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">…Borusewicz. A zdalnie kto się…</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">I Jan Maria Jackowski.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">I pan senator Jackowski. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Zaczyna pan senator Borusewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Muszę powiedzieć, że to bardzo dobry projekt uchwały, niesztampowy. Bardzo mi się podoba. Chcę podziękować panu senatorowi albo temu, kto mu pomagał pisać, za to, że to jest właśnie niesztampowy projekt, nie wygląda tak, że urodził się, zmarł… itd., itd., to nie projekt wypełniony życiorysem, tylko jest to próba podsumowania twórczości. Bardzo, bardzo dobry projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Mam jedno pytanie i jedną drobną poprawkę. Pytanie dotyczy tego, że… No, autor projektu uchwały wymienia, gdzie są dzieła Szajny. Polski tu nie ma. Czy żadne muzeum w Polsce nie ma dzieł Szajny? Jeżeli ma, to warto byłoby jednak to napisać, bo to od razu mi się rzuciło w oczy. A jeżeli nie ma, no to trudno, można się tylko wstydzić. A poprawka… No, była taka stara zasada, do której się tu odwołuję: nie zaczyna się zdania od liczb.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Ano tak. Oczywiście, że się nie zaczyna.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Dobra. No to „w dniu” albo „dnia”, nie wiem, jak jest bardziej gramatycznie. I tylko tyle. Taka poprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Oddaję głos panu senatorowi Jackowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja też przyłączam się do podziękowań dla Jurka Fedorowicza, który wnosił o podjęcie takiej uchwały i przygotował projekt. Tekst jest bardzo dobry, do tekstu nie mam uwag, natomiast warto tu zwrócić uwagę, kim był Józef Szajna dla pokolenia takich osób jak ja. Jako student i adept sztuki korzystałem w drugiej połowie lat siedemdziesiątych z pewnej swobody i przestrzeni wolności, jaką stanowiły Galeria Studio i Teatr Studio w Pałacu Kultury i Nauki. Jest o tym mowa, no, nie może być szczegółowo to rozwinięte, bo to jest jednak retoryka uchwały, a nie jakiegoś całościowego opracowania dotyczącego dorobku, twórczości i życiorysu tego wielkiego polskiego artysty. Ale to było naprawdę niezwykle miejsce – Galeria Studio i Teatr Studio. I mimo że była wtedy cenzura i były różne formy ograniczenia swobód obywatelskich i wolności słowa, to jednak była to przestrzeń sztuki i pewnej wolności artystycznej. A Józef Szajna, chociaż nie podzielał wszystkich gustów i działań, które w tej galerii się pojawiały, okazywał się osobą niezwykle otwartą na różne nurty sztuki; przecież tam byli m.in. konceptualiści, którzy byli, że tak powiem, ideowo i artystycznie dalecy od jego sposobu wyrażania rzeczywistości. Ta przestrzeń była rzeczywiście niesamowita.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">I drugi element, który też jest w tym projekcie uchwały… Jest bardzo dobrze napisany, ale może warto też dopowiedzieć, że w okresie wojennym Józef Szajna jako młody chłopak był w Związku Walki Zbrojnej i wpierw trafił do Konzentrationslager Auschwitz, a później do Buchenwaldu. I był więźniem szczególnie doświadczonym, jako młody mężczyzna, młody chłopak, bo był więźniem karnej kompanii. Ten okres jego twórczości… To znaczy chodzi o ten okres jego życiorysu i to, co znalazło odzwierciedlenie w jego twórczości. To była taka swoista technika malarska – pamiętam te jego prace, w których łączył asamblaż z kolażem – i treść, powiedziałbym, apokaliptyczna. Zagłada, zniszczenie, przemijanie to były te odniesienia i te wątki, które podnosił w swojej twórczości artystycznej już jako artysta, jako grafik, jako malarz.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Była to postać rzeczywiście niezwykła. Miałem okazję poznać Józefa Szajnę i bardzo się cieszę, że ta uchwała będzie podjęta – bo myślę, że ona nie wzbudza żadnych dyskusji i zostanie podjęta.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję Jerzemu Fedorowiczowi, że przypomniał tę wielką postać sztuki polskiej XX w., zwłaszcza drugiej połowy, przede wszystkim drugiej połowy XX w. Dziękuję ci, Jerzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Jeśli można, to zanim oddam głos panu senatorowi Fedorowiczowi, który odniesie się do propozycji i już jakby to zamknie… Możemy uzupełnić o te polskie muzea, bo w pierwotnej wersji cos takiego było, ale ona będzie wtedy taka… Bo tu jest napisane, Panie Senatorze, w przedostatnim akapicie: „Jego prace znajdują się w zbiorach największych polskich muzeów, a także”…</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">Senator Jerzy Fedorowicz:</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">W porządku.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Ja oczywiście… I tam się znajdują wspaniałe polskie muzea. Zachęcam państwa do przyjechania np. do Muzeum Narodowego, gdzie…</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie, w porządku. Ja tego akurat nie doczytałem, tak że… Jasne.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak że to jest. Ale ja myślę, że ten projekt uchwały – tak zgrabnie skrojony, nie za długi, ale też taki, że jakby wyczerpuje temat – to jest chyba właśnie to, o co nam chodziło. Zwracam też uwagę, zainspirowana wypowiedzią senatora Jackowskiego, że Szajna to jest taki artysta, który wyraża… No, to jeden z wielu takich artystów polskich; na myśl mi na przychodzi np. Tadeusz Różewicz. To są te osoby, które w latach sześćdziesiątych odnosiły się do swoich doświadczeń wojennych, jakie bardzo silnie na nich wpłynęły. A odnosiły się w latach sześćdziesiątych z tego powodu oczywiście, że w czasach stalinowskich nie uznawano ani tego typu sztuki, ani tego typu języka, ani typu wypowiedzi, i mogły one w pełni zaistnieć w PRL dopiero w latach sześćdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">I już ostatnia uwaga. Dziękuję za te wcześniejsze słowa pana marszałka Borusewicza – i cieszę się, że padły – że w 2 akapitach w tej uchwale posługujemy się innym językiem. Jest to język opisu sztuki, tak że jest trochę inny i tak rzadko spotykany w uchwałach senackich. Myślę, że to jest bardzo cenne. I bardzo dobrze, że to właśnie komisja kultury będzie chciała wprowadzić tego typu uchwałę do obrad.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak że zanim jeszcze oddam głos panu senatorowi, to jeszcze poproszę panią legislator, panią mecenas Drypę, o opinię na temat tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Projekt ten był już wcześniej konsultowany z panem senatorem Fedorowiczem, tak że w tym momencie nie mam uwag. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bez uwag. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">W takim razie bardzo proszę, Panie Senatorze, ostatnie zdania należą do pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Chciałbym bardzo podziękować przede wszystkim za to, że w tym gronie możemy tak pięknie rozmawiać o takich wspaniałych ludziach. Ja sobie zdaję sprawę z tego, o czym mówił pan senator Jackowski. Nie udałoby się zmieścić w uchwale tego wszystkiego, co przeżył pan Józef Szajna, jego życiorysu. Ale jeżeli nie ma poprawki dotyczącej jego udziału w Związku Polski Zbrojnej, to wtedy może pójść projekt uchwały o takiej treści, jaka istnieje. Rozumiem, że pan senator Jackowski nie składa tutaj poprawki? Bo mamy jeszcze coś takiego, co jest uzasadnieniem, które normalnie nie jest…</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Nie zgłaszam, absolutnie. Dobrze…</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">No to jeżeli pan nie zgłasza, to ja chcę tylko gorąco podziękować.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Nie chciałbym ingerować w tekst, który jest spójny, koherentny. Jeśli będzie się go redagować, to będzie tylko gorzej.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#SenatorJerzyFedorowicz">To ja dziękuję, Pani Przewodnicząca…</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#komentarz">Brak nagrania</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Tak, ja przyjmuję tę autopoprawkę, zdecydowanie. To jest oczywiste. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Dobrze. W takim razie mamy to przegadane.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Zachęcam senatorów Borusewicza i senatora Jackowskiego, a także wszystkich innych senatorów do powiedzenia pewnych rzeczy. Nie wszystko możemy napisać w uchwale, ale myślę że to, o czym dzisiaj mówiliśmy, jakaś dodatkowa wiedza może wybrzmieć w dyskusji, która się odbędzie po przedstawieniu tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak że w tej chwili przystępujemy już do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Jeszcze tylko pytanie.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Rozumiem, że projekt uchwały będzie procedowany na sesji mniej więcej w okolicach 13 marca? Teraz ją przygotowujemy, ale swoją, że tak powiem, drogę rozpocznie mniej więcej w rocznicę, prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak, jeśli jest taka wola pana senatora, to zwrócimy się do pana marszałka o to, żeby to w tym czasie ten projekt uchwały znalazł się w porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ale jeszcze, Pani Przewodnicząca…</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#Gloszsali">Myślę, że sprawozdawcą powinien być senator…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Jeszcze jedna uwaga, taka proceduralna. Z tego, co pamiętam, wynika, że to projekt uchwały będzie jeszcze procedowany podczas posiedzenia Komisji Ustawodawczej…</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak, ale tutaj…</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">…i dopiero potem trafia pod kopułę, czyli na posiedzenie plenarne. Tak że trzeba to uwzględnić w tym kalendarzu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak. Jako członek Komisji Ustawodawczej świetnie o tym wiem, jak się pan senator domyśla, ale mamy czas, ponieważ tutaj mówimy o marcu. Tak że zdążymy. A pan senator Fedorowicz – jak myślę, za chwilę się państwo zgodzą na to, żeby to on prezentował Wysokiemu Senatowi ten projekt uchwały – zjawi się też na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej i przedstawi ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Skoro nie ma już żadnych innych uwag, to przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto z pań i panów senatorów jest za pozytywną opinią do przedstawionego projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#Gloszsali">6 głosów za, jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">6 głosów za, jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję szanownej komisji, jeszcze raz dziękuję senatorowi Fedorowiczowi. Myślę, że pozytywna opinia całej komisji wobec tego projektu uchwały i przedstawienie go jako projektu uchwały całej komisji… Dziękuję panu senatorowi za to, że możemy przedstawić tak starannie przygotowaną uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#Gloszsali">Taką piękną uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Taką piękną uchwałę, tak.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękujemy wszystkim zebranym senatorkom i senatorom. Dziękuję pani legislator, dziękuję paniom.</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">I już zamykam jakby część oficjalną, roboczą komisji. Chciałabym tylko państwu na koniec przedstawić, że otrzymaliśmy od dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie, od pana Wojciecha Fałkowskiego zaproszenie na zwiedzenie wystawy „Caravaggio”. To wystawa na Zamku Królewskim w Warszawie, będzie trwała od 10 listopada do 10 lutego. Chciałabym zapytać, czy nasza komisja by się wybrała i skorzystała z tego zaproszenia pana dyrektora. Myślę, że wystawa jest bardzo interesująca, poza tym znam pana dyrektora i wiem, że poświęci nam troszkę więcej czasu. Obiecał, że pokaże także apartamenty królewskie, po których nas osobiście oprowadzi, a opowiada bardzo interesująco. Serdecznie zachęcam. Zaproponuję państwu jakiś termin, który będzie bliski posiedzenia Senatu lub posiedzenia naszej komisji, żebyśmy się wspólnie do pana dyrektora i do Zamku… Przepraszam, na początku mówiłam o Muzeum Narodowym, a oczywiście chodzi o Zamek Królewski, przecież powiedziałam o apartamentach królewskich. Powinnam się natychmiast poprawić. Tak że byśmy pojechali do Zamku Królewskiego i złożyli wizytę panu dyrektorowi.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja już byłem.</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">No, ja też już byłam, ale pójdę jeszcze raz. A wystawę „Caravaggio” już pan marszałek widział? No to gratulacje, Panie Marszałku. Ja nie mogłam, bo w tym czasie gdzieś byłam, ale pójdę teraz z całą komisją.</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#SenatorBogdanBorusewicz">…Przy okazji posiedzenia Senatu będzie.</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Tak jest. Po prostu się wybierzemy w gronie naszej komisji. Bardzo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Bardzo polecam tę wystawę. Jest teraz jeszcze jeden pokaz obrazu… To jest „Narcyz”, który wczoraj był prezentowany po raz pierwszy, tak że są 2 obrazy Caravaggia. „Krąg Caravaggia” to naprawdę fantastyczna wystawa, chyba obecnie jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w Polsce w obszarze sztuk plastycznych, jeżeli nie najważniejsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Na pewno skorzystamy z tego zaproszenia.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">I bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">W takim razie zamykam posiedzenie komisji.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 54</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>