text_structure.xml
35.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Posiedzenie rozpoczęło się o godz. 9 min. 10.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Sprawozdawca">Odesłano do Komisji w pierwszym czytaniu trzy rządowe projekty ustaw i jeden poselski projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#Sprawozdawca">Pos. Barański złożył sprawozdanie Komisji budżetowej, dotyczące zamknięcia rachunków państwowych za 1936/37 r.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#Sprawozdawca">Referent podkreślił, że był to pierwszy rok po okresie deficytowym i po raz pierwszy wówczas budżet był zrównoważony zarówno w preliminarzu, jak i w wykonaniu. W wykonaniu wydatki wynosiły 2.213 miln. zł, w dochodach 2.216 miln. zł. Był to krok olbrzymi, skoro w roku 1935/36 niedobór wynosił przeszło 300 miln. zł. Równowaga została osiągnięta głównie dzięki podatkowi specjalnemu, który był preliminowany na 150 miln. zł, a w pierwszym okresie dał 175 miln. zł. Całkowicie wówczas zawiodły wpływy z przedsiębiorstw państwowych, które dały tylko 70 miln. wobec preliminowanych 150 miln. Nie wpłynęło to zbytnio na ogólną sumę wykonania budżetu, dlatego, że dochody administracji i z monopoli łącznie przekroczyły preliminarz o 60 miln. zł. W omawianym okresie uchwalono 9 budżetów dodatkowych na ogólną sumę 17 miln. Stosunkowo niewielka ta suma dowodzi ostrożnej gospodarki. Komisja wnosi o zatwierdzenie zamknięcia rachunkowego za czas od 1 kwietnia 1936 r. do 31 marca 1937 r. oraz, zgodnie z wnioskiem N. I. K. o udzielenie Rządowi absolutorium za ten okres budżetowy. Prócz tego Komisja proponuje dwie rezolucje: jedną w sprawie zwrotu podatku specjalnego, a drugą w sprawie przedłożenia przy budżecie 1940/41 r. sprawozdania o bezpośredniej działalności gospodarczej państwa.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#Sprawozdawca">Wniosek i rezolucje przyjęto.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#Sprawozdawca">Sprawozdawca generalny pos. Sowiński referował poprawki Senatu do budżetu.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#Sprawozdawca">Zaznaczył on, że wprowadzone przez Senat zmiany mają charakter nie zasadniczy, są to drobne poprawki w zasadzie słuszne, dlatego też Komisja wypowiedziała się za ich przyjęciem.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#Sprawozdawca">W głosowaniu poprawki Senatu zostały jednomyślnie przyjęte.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#Sprawozdawca">Z kolei po referacie pos. Sikorskiego przyjęto bez dyskusji zmiany Senatu do ustawy inwestycyjnej.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#Sprawozdawca">Sprawozdawca pos. Bohusz-Szyszko referował projekt ustawy o popieraniu melioracji wodnych dla potrzeb rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#Sprawozdawca">Komisja przyjęła następującą rezolucję: „Sejm wzywa Rząd do zmiany ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o ulgach inwestycyjnych, aby ulgi przyznane artykułami 9 i 10 ustawy na obszarze województw wschodnich osobom fizycznym i prawnym, które przeprowadzą ulepszenia w gospodarstwach rolnych w zakresie meljoracji terenowych oraz zagospodarowania łąk i pastwisk — rozciągnąć na obszar działania ustawy o popieraniu melioracji wodnych dla potrzeb rolnictwa”.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#Sprawozdawca">W głosowaniu w 2 i 3 czytaniu przyjęto projekt ustawy w brzmieniu komisyjnym wraz z rezolucją.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#Sprawozdawca">Pos. Deryng referował projekt ustawy o polskiej Akademii Nauk Technicznych.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#Sprawozdawca">Komisja równocześnie z uchwaleniem projektu ustawy — uchwaliła następującą rezolucję: „Sejm zwraca się do Ministra W. R. i O. P. o wstawienie w budżecie sum potrzebnych dla zapewnienia podstaw materialnych istnienia polskiej Akademii Nauk Technicznych”.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#Sprawozdawca">Sejm przyjął projekt ustawy w 2 i 3 czytaniu oraz uchwalił przedstawioną przez Komisję Oświatową rezolucję.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#Sprawozdawca">Pos. Krzysztoń zreferował projekt ustawy „praw o obligacjach”.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#Sprawozdawca">W przepisach ogólnych projekt opiera się na kardynalnej zasadzie, że obligacje mogą emitować jedynie osoby prawne, ustawowo do tego upoważnione. Surowa sankcja karna — więzienie do lat 5 i grzywna — stoi na straży tej zasady.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#Sprawozdawca">Osoby bezprawnie emitujące obligacje pociągane są również do odpowiedzialności prawa cywilnego. W dziale drugim wyliczone są osoby prawne prawa prywatnego i publicznego, mające prawo emitowania obligacyj.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#Sprawozdawca">Do pierwszych należą: krajowe spółki akcyjne, gwarectwo, posiadające osobowość prawną, banki i instytucje kredytu długoterminowego, fundacje.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#Sprawozdawca">Do drugich: Małopolska Centralna Kasa Oszczędności, m.st. Warszawa i miasta wydzielone, wojewódzkie i powiatowe Związki Samorządowe, Związki Między-Komunalne mające charakter korporacyj prawa publicznego.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#Sprawozdawca">Omówiwszy przepisy ustawy, sprawozdawca podkreśla znaczenie obligacyj jako formy kredytu długoterminowego, najbardziej pożądanej. Dobre prawo o obligacjach skłania szeroką publiczność do inwestycyj kapitałowych i finansowania w ten sposób przemysłu. Projekt ustawy przyjęto wraz z poprawkami.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#Sprawozdawca">Pos. Górski referował nowelę do ustawy o postępowaniu wywłaszczeniowym. W głosowaniu przyjęto ustawę w 2 i 3 czytaniu.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#Sprawozdawca">Pos. Wróblewski referował ustawę o pomocy Skarbu Państwu przy niektórych długoterminowych pożyczkach w ustach zastawnych Państwowego Banku Rolnego.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#Sprawozdawca">Ministerstwo Skarbu zamierza wydać rozporządzenie o emisji 4½ proc. listów zastawnych Państwowego Banku Rolnego serii 2 w wysokości 50 milionów zł w celu uruchomienia długoterminowych kredytów na spłaty rodzinne, kupno gruntu z parcelacji i inne cele wynikające z potrzeb gospodarstw włościańskich. Projekt ustawy przewiduje dopłatę ze Skarbu Państwa za dłużników z tytułu projektowanych pożyczek, udzielonych w 4½ proc. listach zastawnych Państwowego Banku Rolnego serii 2, przy obsłudze 2,72 proc.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#Sprawozdawca">Ponadto projekt ustawy upoważnia Ministra Skarbu do pokrycia jednorazowej dopłaty różnicy pomiędzy kursem emitowanych listów.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#Sprawozdawca">Ogółem dopłata ze strony Skarbu Państwa do obsługi wspomnianych pożyczek wyniesie 2.786.000 zł plus różnica jednorazowa kursu realizacyjnego 2 miliony zł, razem 4.786.000 zł.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#Sprawozdawca">Mówca apeluje do Ministra Skarbu o poczynienie starań o dalsze kredyty gotówkowe na spłaty rodzinne dla drobnej własności,</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#Sprawozdawca">2) aby wpływy ze zwrotów i obsługi dotychczas rozprowadzonych kredytów na działy rodzinne zużyć na dalsze ich wypłacanie w drobnych partiach gotówkowych na parumorgowych gospodarstwach,</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#Sprawozdawca">3) aby przy rozdzielaniu kredytu gotówkowego uwzględnić zabezpieczenia na dalszym miejscu hipoteki i 75 proc. wartości szacunkowej danej nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#Sprawozdawca">Pos. Krupski zaznacza, że zreferowany projekt ustawy będzie niewątpliwie powitany przez wszystkich, a w szczególności przez drobne rolnictwo, z zadowoleniem i wdzięcznością. Jednak należy podnieść, że ze względu na szereg niedomagań w innych dziedzinach ustawa ta może się okazać martwą literą dla znacznej połaci kraju, a przede wszystkim dla byłego zaboru rosyjskiego. Powodem tego jest, że ustawa przewiduje kredyt obligacyjny, wymagający zabezpieczenia hipotecznego. Mówca jest zdania, że w granicach obecnie obowiązujących ustaw Rząd ma możność wprowadzenia szeregu uproszczeń w zakresie regulowania hipotek i z tego względu składa następujące rezolucje:</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#Sprawozdawca">1) Sejm wzywa Rząd do przydzielenia sum, pochodzących z częściowego zwrotu gotówkowych pożyczek na spłaty rodzinne i zakup ziemi na tereny województw wschodnich celem dalszego rozprowadzenia tych sum z przeznaczeniem na te same cele w formie kredytu gotówkowego bez obowiązku zabezpieczenia hipotecznego.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#Sprawozdawca">2) Sejm wzywa Rząd:</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#Sprawozdawca">a) do niezwłocznego wydania rozporządzeń wykonawczych do ustawy z 23 stycznia 1937 r. o przenoszeniu ksiąg hipotecznych z hipotek okręgowych do powiatowych i do ustawy z 14 października 1927 r. o ustaleniu własności gruntów, nadanych włościanom przy uwłaszczeniu,</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#Sprawozdawca">b) do wydania rozporządzeń, zmierzających do ułatwienia procedury zakładania hipotek i zmniejszenia kosztów.</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#Sprawozdawca">Sejm przyjął projekt ustawy w 2 i 3 czytaniu. Przyjęte zostały również rezolucje komisyjne i rezolucje zgłoszone przez pos. Krupskiego.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#Sprawozdawca">P. Marszałek W. Makowski oświadcza: Muszę podać do wiadomości, że już po złożeniu przez Komisję Rolną sprawozdania o wniosku Wicemarszałka Jedynaka Komisja ta dziś rano odbyła dodatkowe narady nad tą samą sprawą i postanowiła zreasumować wnioski powzięte w poniedziałek oraz przedłożyć nowy wniosek, który zawarty jest w druku 184, rozdanym panom posłom na dzisiejszym posiedzeniu. Wobec tego, że tekst wniosku został rozdany dopiero dzisiaj, zapytuję, czy Izba zechce nad tym wnioskiem obradować? Ponieważ nie ma protestu, przystępujemy do rozprawy nad tym wnioskiem.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#Sprawozdawca">Sprawozdawca pos. Wróblewski zaznacza, że projekt ustawy dotyczący oddłużenia gospodarstw wiejskich, a wniesiony przez posła Rączkowskiego, skupił na sobie podpisy większości posłów. Tak samo było w poprzedniej kadencji, chociaż ówczesny Sejm działał w zupełnie innej sytuacji organizacyjnej. Te dwa fakty utwierdzają istnienie, doniosłość i pilność problemu oddłużenia rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#Sprawozdawca">Nie chcąc wytwarzać trudnej sytuacji, Komisja Rolna zdecydowała się na zupełną modyfikację projektu pos. Jedynaka i wnosi o uchwalenie ustawy, która zawiera przepisy karencyjne jedynie do 30 czerwca r.b., a więc nie załatwia sprawy oddłużenia rolnictwa, ale daje czas na jej załatwienie.</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#Sprawozdawca">Wniosek ten Komisja Rolna przedstawia Wysokiej Izbie w zupełnym uzgodnieniu z Rządem i tylko dlatego, że z oświadczeń, jakie zostały złożone w imieniu Pana Wicepremiera...</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#komentarz">(P. Wiceprezes Rady Ministrów E. Kwiatkowski przerywa: nie.)</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#Sprawozdawca">... wynika, że do dnia 30 czerwca br. zostanie ostatecznie rozpatrzony problem oddłużenia gospodarstw wiejskich.</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#Sprawozdawca">Referent prosi o przyjęcie przedstawionego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.41" who="#Sprawozdawca">Pos. Stoch zapytał, czy w art. 1, gdzie jest mowa o wymagalności kapitału, a nie ma mowy o procentach i kosztach, celowo zostały te procenty i koszty pominięte.</u>
<u xml:id="u-2.42" who="#Sprawozdawca">Pos. Putek zaznacza, że pytanie to skłoniło go do zabrania głosu. Powstała specjalna psychoza niepłacenia długów w nadziei, że w przyszłości kwestia ta zostanie uregulowana.</u>
<u xml:id="u-2.43" who="#Sprawozdawca">Ustawa w tej postaci, w jakiej została przedłożona, może raczej przynieść perturbacje w świecie rolniczym.</u>
<u xml:id="u-2.44" who="#Sprawozdawca">Dziwić się należy, że Komisja Rolna nie poszła w tej sprawie za wskazaniami Ministerstwa Skarbu, które przecież w okresie przednówkowym zawiesza wszelkie licytacje i egzekucje za należności publiczne. Należało więc raczej przedłożyć projekt ustawy o wstrzymaniu wszystkich licytacji gospodarstw rolnych do 1 lipca. Dziś jesteśmy w tym stadium, że jedyną nadzieją dla rolnika jest Senat i dlatego przez tę Izbę zanoszę prośbę do Senatu, aby tę sprawę należycie załatwił.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Wobec podniesionej wątpliwości potwierdzam oświadczenie, złożone w moim imieniu przez urzędnika Ministerstwa na Komisji, że w toku tego krótkiego czasu, o którym mówi ustawa, egzekucje z nieruchomości należności Funduszu Obrotowego Reformy Rolnej nie będą stosowane. Panowie znają ten stan rzeczy z przedstawienia go na Komisji, że w ratach Funduszu Obrotowego nie jest możliwe oddzielenie raty amortyzacyjnej od oprocentowania, albowiem zaszła konwersja na długookresowe spłaty i ze względów natury technicznej rozróżnienie tych należności nie dałoby się przeprowadzić, względnie musiałoby to trwać bardzo długo i spowodować duże koszty. Przeto niestosowanie egzekucji do nieruchomości może być przez ten okres zastosowane.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Pos. Rączkowski polemizuje z pos. Putkiem, dowodząc, że problem zadłużenia jest problemem bardzo poważnym, i że drobne rolnictwo z niecierpliwością czeka na załatwienie tej sprawy.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Po krótkiej odpowiedzi sprawozdawcy pos. Wróblewskiego na kwestie, poruszone przez pos. Stocha — poseł Stoch wnosi poprawkę, aby w art. 5 projektu ustawy po słowach: „płatność rat kapitałowych…” wstawić słowa: „kosztów i procentów”.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Wróblewski wypowiada się przeciw poprawce.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">P. Marszałek stwierdza, że wniesionej poprawki nie może poddać pod głosowanie, a może jedynie na życzenie Izby odesłać projekt ustawy z powrotem do Komisji. Nie sądzę, aby się na to Wysoka Izba zgodziła, w każdym razie poddaję wniosek ten pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">W głosowaniu wniosek o odesłanie projektu ustawy z powrotem do Komisji upadł, po czym projekt ustawy został przyjęty w 2 i 3 czytaniu.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Następnie sprawozdawca pos. Kwapisiewicz przedstawia projekt noweli, wniesionej przez pos. Chmielińskiego, dotyczący zmiany ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o wykupie przez dzierżawców gruntów zajętych pod budynki oraz gruntów czynszowych w miastach i miasteczkach na obszarze sądów apelacyjnych w Warszawie, Lublinie i Wilnie, znowelizowanej ustawą z dnia 25 kwietnia 1938 r. Referent omawia postanowienia tej ostatniej ustawy, a w szczególności jej artykułu 33, który ma być znowelizowany. Artykuł ten ogranicza prawo wykupu, wyłączając spod jego działania pewne kategorie gruntów w artykule tym wyszczególnionych. Uchwalenie noweli, zabraniającej nabywania w drodze wykupu gruntów należących do kościołów chrześcijańskich nie chrześcijanom, jest ze wszech miar słuszne.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Pos. ks. Padacz proponuje uzupełnienie art. 15 punkt b) projektu ustawy przez dodanie następującego zdania: „Zastrzeżenie to nie stoi na przeszkodzie wykupowi, jeżeli przy zawieraniu umowy dzierżawnej właściciel gruntu otrzymał z góry od dzierżawcy całkowity czynsz, a przy tym w czasie zawierania umowy dzierżawnej nie mogła być zawarta umowa kupna wskutek istniejących ograniczeń ustawowych”.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Następnie mówca podnosi ciężkie warunki finansowe, w jakich znajdują się właściciele drobnych nieruchomości na przedmieściach większych miast.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">W związku z obecną sytuacją polityczną mówca apeluje do Rządu, by ogłosił pożyczkę wewnętrzną na cele obrony naszego Państwa przed naporem z zewnątrz.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Pos. Sommerstein zapowiada, że żydzi będą głosowali przeciw ustawie.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Pos. Stoch zbija wywody pos. Sommersteina, broniąc zasady nieprzechodzenia gruntów w ręce żydowskie.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Kwapisiewicz stwierdza, że nie było zgody Komisji na rozszerzenie ustawy co do art. 15. Jest to przedmiot odrębny, który by mógł być załatwiony osobną nowelą. Po udzieleniu jeszcze odpowiedzi pos. Sommersteinowi Izba w głosowaniu ustawę przyjęła w 2 i 3 czytaniu.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Leopold przed przystąpieniem do zreferowania projektu ustawy, złożonego przez pos. Dudzińskiego w sprawie zmiany ustawy o uboju zwierząt gospodarskich w rzeźniach — omawia rozmiary zbytu i formę zbytu zwierząt gospodarskich rzeźnych, wchodzących w zakres uboju rytualnego, wychodząc z założenia, że kwestia metod uboju jest jednym z elementów organizacji rynku mięsnego. Projekt zgłoszony przez pos. Dudzińskiego zmierza do natychmiastowego zniesienia uboju rytualnego.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Na Komisji zgłoszono cztery wnioski mniejszości: dwa pos. Sommersteina, jeden pos. Sanojcy i jeden posła Pawłowskiego. Sprawozdawca wypowiada się przeciwko tym wnioskom i wnosi o przyjęcie ustawy w brzmieniu uchwalonym przez Komisję.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Pos. Sommerstein podtrzymuje swoje wnioski i wypowiada się, że żydzi będą głosowali przeciw tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Pos. Jóźwiak uważa, że projekt ustawy nie rozwiązuje palącego zagadnienia uregulowania rynku mięsnego w Polsce. Jedynie całkowite zniesienie uboju rytualnego może przyśpieszyć załatwienie tej sprawy i przynieść dodatnie skutki w postaci opłacalności hodowli bydła.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Pos. Dudziński przypomina, że w roku 1933 wyszedł dekret Prezydenta Rzeczypospolitej o uregulowaniu rynku mięsnego w Polsce. Do dziś dnia nie ukazało się rozporządzenie wykonawcze do dekretu, tym samym nie wszedł on w życie — a powodem tego jest istnienie uboju rytualnego, bo dopóki ubój rytualny istnieje, nie może być mowy o uregulowaniu rynku mięsnego.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">W myśl interesów nie tylko społeczeństwa polskiego, ale i konsumentów-żydów — mówca apeluje do Wysokiej Izby, by zniosła ubój rytualny.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Dla sprostowania niektórych twierdzeń pos. Dudzińskiego zabrał głos P. Min. J. Poniatowski: „Wysoka Izbo. Pragnę sprostować parę twierdzeń p. posła Dudzińskiego. Twierdzenie, że do dekretu Pana Prezydenta z r. 1933 o unormowaniu obrotu zwierzętami rzeźnymi nie mogły być wydawane rozporządzenia wykonawcze, albowiem stał im na przeszkodzie ubój rytualny — jest niesłuszne, gdyż takie rozporządzenia istnieją, a mianowicie: rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 26 lutego 1936 r., wydane w porozumieniu z Ministrami Rolnictwa i Reform Rolnych oraz Spraw Wewnętrznych:</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">1) o powołaniu komisyj nadzorczych nad obrotem zwierzętami gospodarskimi i drobiem oraz nad hurtowym obrotem mięsa tudzież nad organizacją targowisk i,</u>
<u xml:id="u-3.21" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">2) o notowaniach cen i rejestracji umów sprzedaży zwierząt gospodarskich i mięsa. Następnie już po wprowadzeniu w życie ustawy z 1936 r. o ograniczeniu uboju rytualnego wydano dalsze rozporządzenia wykonawcze, a mianowicie: z 4 sierpnia 1936 r. w sprawie targowisk, z 26 sierpnia 1936 r. o ważeniu bydła rogatego, trzody chlewnej i owiec, sprzedawanych na targowiskach i inne. Rozporządzenia te nie miały ani materialnego, ani formalnego związku ze wspomnianą wyżej ustawą i oparte były wyłącznie na rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z 1933.</u>
<u xml:id="u-3.22" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Twierdzenie drugie, które pragnę sprostować, dotyczy tego, jakobym oświadczył na Komisji Administracyjno-Samorządowej Sejmu przy obradach nad nowelą dzisiaj dyskutowaną, że zabieg trybowania mięsa nie może spowodować ścisłego odgraniczenia na rynku mięsa rytualnego od mięsa otrzymywanego w drodze uboju mechanicznego. Twierdzenie moje ograniczało się jedynie do tego, że ten zabieg — jak wykazała praktyka — jest zabiegiem nie tylko kosztownym, a więc zabiegiem, który przeszkadza należytemu rozwojowi konsumpcji w kraju, ale także daje towar, który nosi cechy nie pozwalające go ani dłużej przechowywać, ani transportować, słowem przeszkadza normalnemu obrotowi mięsem.</u>
<u xml:id="u-3.23" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Nie twierdziłem tego i nie twierdzę, jakoby nie można było osiągnąć dostatecznie ścisłego rozgraniczenia towaru uzyskanego z uboju rytualnego od towaru uzyskanego z uboju mechanicznego.</u>
<u xml:id="u-3.24" who="#PMinisterRolnictwaiReformRolnychJPoniatowski">Ograniczam się do tych konkretnych sprostowań. Nie będę powtarzać argumentów natury gospodarczej, które rozwijałem obszerniej na Komisji i które przemawiają za tym, że tylko stopniowe i systematyczne redukowanie ilości uboju dokonywanego trybem rytualnym pozwala zagadnienie zlikwidować w Polsce bez wstrząsów natury gospodarczej.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosDudziński">Czy już wszystkie rozporządzenia wykonawcze do dekretu Pana Prezydenta zostały wydane?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PMinisterJPoniatowski">Niewątpliwie każda ustawa rodzi w miarę rozwoju potrzeb życia nowe potrzeby i wcale nie przesądzam, czy Rząd będzie uważał za słuszne wydać jeszcze jakie rozporządzenia wykonawcze.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PMinisterJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Leopold odpowiedział na zarzuty pos. Dudzińskiego, po czym w głosowaniu odrzucono wszystkie wnioski mniejszości, a ustawę przyjęto w 2 i 3 czytaniu.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PMinisterJPoniatowski">Dalej pos. Kobosko referował rządowy projekt ustawy o izbach aptekarskich.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PMinisterJPoniatowski">Pos. Wełykanowicz uzasadniał wniesioną przez siebie na Komisji poprawkę mniejszości do art. 2 ust. 2, który dotyczy języka urzędowego.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PMinisterJPoniatowski">Po wyjaśnieniach sprawozdawcy pos. Kobosko, dlaczego poprawka posła Wełykanowicza nie została przez Komisję przyjęta, w głosowaniu Sejm poprawki mniejszości odrzucił, po czym przyjął projekt ustawy w 2 i 3 czytaniu.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PMinisterJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Głowacki przedstawił rządowy projekt ustawy zmieniającej rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 8 listopada 1927 r. o obowiązku odstępowania zwierząt pociągowych, wozów, pojazdów mechanicznych i rowerów dla celów obrony państwa. Zmiany te są uzasadnione koniecznością dostosowania postanowień tego rozporządzenia do przepisów ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym i do praktyki życia.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PMinisterJPoniatowski">Sejm przyjął projekt ustawy w 2 i 3 czytaniu.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#PMinisterJPoniatowski">Zmianę ustawy o opłacie od kart do gry zreferował pos. Szymanowski, zaznaczając, że nowela ta tylko scala opłaty od kart na rzecz Polskiego Czerwonego Krzyża i Skarbu Państwa. Poza tym projekt ustawy podwyższa opłaty na rzecz Czerwonego Krzyża kosztem opłat na rzecz Skarbu.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#PMinisterJPoniatowski">Sejm przyjął projekt ustawy w 2 i 3 czytaniu. Zarządzono przerwę obiadową do godz. 16-ej. Po przerwie obiadowej pos. Szumowski referował ustawę o sprzedaży i bezpłatnym odstąpieniu niektórych nieruchomości państwowych. Projekt ten porządkuje stan prawny niektórych obiektów państwowych, które są już w użytkowaniu osób trzecich.</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#PMinisterJPoniatowski">Komisja wprowadziła do projektu kilka drobnych poprawek.</u>
<u xml:id="u-5.10" who="#PMinisterJPoniatowski">W głosowaniu projekt ustawy wraz z poprawkami w drugim i trzecim czytaniu przyjęto.</u>
<u xml:id="u-5.11" who="#PMinisterJPoniatowski">Pos. Krzysztoń referował projekt ustawy posła Długosza w sprawie zmiany rozporządzenia Prezydenta z r. 1928 o kontroli ubezpieczeń. Obecny projekt ma na celu nadanie spółdzielniom, zwłaszcza mleczarskim oraz organizacjom rolniczym możności ubezpieczenia żywego inwentarza, należącego do ich członków, czego dekret z r. 1928 nie przewidywał, Komisja, wbrew wnioskowi projektodawcy, utrzymała w mocy art. 128 rozporządzenia Prezydenta, gdyż w razie jego skreślenia straciłaby podstawę prawną działalność ubezpieczeniowa P. K. O.</u>
<u xml:id="u-5.12" who="#PMinisterJPoniatowski">Wreszcie Komisja proponuje rezolucję, w której Sejm zwraca się do Rządu, aby przy wydawaniu rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy reasekuracja ryzyk ubezpieczeniowych miała, o ile możności, charakter dobrowolny a nie przymusowy.</u>
<u xml:id="u-5.13" who="#PMinisterJPoniatowski">Ustawę przyjęto w drugim i trzecim czytaniu oraz uchwalono rezolucję komisyjną.</u>
<u xml:id="u-5.14" who="#PMinisterJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Gdula złożył referat o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych. Mówca podniósł, że projekt jest dostosowaniem przepisów emerytalnych dotąd obowiązujących do przepisów pragmatyki służbowej, tj. do dekretu Prezydenta R. P. o służbie wojskowej oficerów. Po omówieniu poszczególnych artykułów ustawy mówca stwierdził, że dekret Prezydenta R. P. z dn. 12 marca 1937 r. o służbie wojskowej oficerów zapowiedział ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym wojska i marynarki wojennej. Ustawa ta ma określić warunki zaliczania czasu służby do wysługi emerytalnej, jak również inne przepisy, dotyczące zaopatrzenia emerytalnego oficerów służby stałej i ich rodzin. Uchwalona na Komisji rezolucja wzywa Rząd do przedłożenia zapowiedzianej ustawy.</u>
<u xml:id="u-5.15" who="#PMinisterJPoniatowski">Sejm przyjął projekt ustawy w drugim i trzecim czytaniu oraz rezolucję Komisji.</u>
<u xml:id="u-5.16" who="#PMinisterJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Zieleskiewicz przedstawił projekt konwencji weterynaryjnej między Polską i Grecją, zaznaczając, że uzupełniająca naszą umowę handlową z Grecją konwencja ta ułatwi i unormalizuje nasz eksport produktów hodowlanych, uchroni go od szykan celno-administracyjnych, a Grecji zapewni dobre produkty.</u>
<u xml:id="u-5.17" who="#PMinisterJPoniatowski">Sejm przyjął ustawę w drugim i trzecim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-5.18" who="#PMinisterJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Zarzycki przedstawił ustawę o ratyfikacji konwencji weterynaryjnej między Polską a Łotwą.</u>
<u xml:id="u-5.19" who="#PMinisterJPoniatowski">Projekt ustawy w drugim i trzecim czytaniu przyjęto.</u>
<u xml:id="u-5.20" who="#PMinisterJPoniatowski">Następnie sprawozdawca pos. Chrzanowski referuje trzy projekty ustaw o ratyfikacji porozumień między Polską a Szwajcarią:</u>
<u xml:id="u-5.21" who="#PMinisterJPoniatowski">1) w sprawie zniżek celnych na niektóre produkty chemiczne,</u>
<u xml:id="u-5.22" who="#PMinisterJPoniatowski">2) w sprawie uregulowania płatności handlowych miedzy ziemiami włączonymi do Polski w r. 1938 a Szwajcarią i,</u>
<u xml:id="u-5.23" who="#PMinisterJPoniatowski">3) o zmianie tekstu wzoru świadectwa pochodzenia na szwajcarskie plecionki do kapeluszy.</u>
<u xml:id="u-5.24" who="#PMinisterJPoniatowski">Sejm przyjął w drugim i trzecim czytaniu wszystkie trzy projekty ustaw.</u>
<u xml:id="u-5.25" who="#PMinisterJPoniatowski">Sprawozdawca pos. Lechnicki referuje łącznie dwie ustawy: o ratyfikacji układu handlowego między Polską a Litwą i o ratyfikacji protokółu taryfowego między Polską a Litwą.</u>
<u xml:id="u-5.26" who="#PMinisterJPoniatowski">Szereg postulatów traktatu przewidywał pogłębienie się współpracy obu państw w oparciu o Kłajpedę. Ostatnie godziny sprawiły, że te postulaty będą musiały być przedmiotem dalszych rokowań.</u>
<u xml:id="u-5.27" who="#PMinisterJPoniatowski">Nie mogę pominąć momentu, który wybiega może poza przedmiot niniejszych ustaw, lecz który wiąże się z całością naszych sąsiedzkich stosunków z Litwą. Przed paru dniami w najbliższym naszym sąsiedztwie zostały uregulowane stosunki między dwoma narodami o nierównych siłach, na zasadach, które w tej formie nie były stosowane od szeregu pokoleń.</u>
<u xml:id="u-5.28" who="#PMinisterJPoniatowski">Dzisiaj rano znowu stanęliśmy wobec wiadomości o decyzji, powziętej w obliczu obecnych realnych warunków, która na pewno nie była łatwa dla naszego litewskiego sąsiada. W tych warunkach tym większą wagę może mieć dla nas świadomość, że oto również przed paru dniami upłynął rok, gdy uregulowany został stosunek sąsiedzki między wolnym narodem litewskim i wolnym narodem polskim na zasadach pełnego poszanowania podstawowych praw obu narodów.</u>
<u xml:id="u-5.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-5.30" who="#PMinisterJPoniatowski">Rok ten przyniósł nam, między innymi, wielką wartość w postaci utrwalenia poczucia celowej współpracy obu Państw.</u>
<u xml:id="u-5.31" who="#PMinisterJPoniatowski">Niech mi wolno będzie w obliczu wypadków ostatnich dać wyraz niezłomnemu przekonaniu imieniem tej Wysokiej Izby, że droga, po której kroczymy, również w przyszłości tworzyć będzie stałe warunki dla pomyślnego rozwoju współpracy obu Państw i obu Narodów.</u>
<u xml:id="u-5.32" who="#komentarz">(Długotrwałe i huczne oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosBarański">Jako poseł m. Wilna, związany z tamtejszym samorządem gospodarczym, zamierzałem szczegółowo omówić sprawę umowy handlowej z Litwą, tym bardziej, że niektóre postanowienia budzą wątpliwości. Dziś jednak wydaje się niewłaściwym omawianie problemu litewskiego i kłajpedzkiego wyłącznie z punktu widzenia regionalnych interesów handlowych. Dlatego ograniczam się do stwierdzenia, że oddaję głos razem z członkami O. Z. N. za ratyfikacją obu tych traktatów.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosBarański">W głosowaniu obie ustawy ratyfikacyjne przyjęto jednomyślnie w drugim i trzecim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosBarański">Pos. Lipski referował ratyfikację traktatu handlowego między Polską a Republiką Wschodniego Urugwaju. Jest to traktat korzystny dla Polski.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosBarański">Ustawę ratyfikacyjną przyjęto w drugim i trzecim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PosBarański">Pos. Pankiewicz referował ratyfikację traktatu handlowego z Republiką Argentyńską.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#PosBarański">Traktat ten jest pierwszą umową z jedną z 20 republik Ameryki łacińskiej i miejmy nadzieję, że zapoczątkuje nowy okres w naszym handlu zamorskim.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#PosBarański">Ustawę ratyfikacyjną przyjęto w drugim i trzecim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#PosBarański">Sprawozdawca pos. Csadek referował projekt ustawy o ratyfikacji porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Francuską w sprawie przedłużenia układu płatniczego. Układ ten reguluje sprawy:</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#PosBarański">1) płatności handlowych i,</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#PosBarański">2) płatności finansowych. Według tego układu wartość przywozu francuskiego do Polski ustalona została na 80 proc. wartości wywozu polskiego do Francji.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#PosBarański">Sejm przyjął projekt ustawy w drugim i trzecim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#PosBarański">Z kolei projekt ustawy o publicznej służbie stawia zreferował pos. ks. Grochowski.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#PosBarański">Projekt ustawy nie jest idealny, posiada również swe braki i minusy. Tak więc rządowy projekt ustawy nakładał na samorząd terytorialny obowiązek utrzymywania z własnych funduszów odpowiedniej liczby personelu leczniczego oraz t.zw. ośrodków zdrowia, jako podstawowych ośrodków zdrowotnych — bez wskazania źródeł pokrycia kosztów z tym związanych. Komisja wprowadziła pod tym względem zmiany, idące w kierunku uwzględnienia możliwości finansowych samorządów i uzależniające nadanie charakteru powszechnego tej ustawie do czasu stworzenia realnego planu finansowego samorządów.</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#PosBarański">Drugim minusem ustawy jest to, że nie przewiduje ona sankcji karnej z wyjątkiem art. 13, co mocno osłabia jej nakazy.</u>
<u xml:id="u-6.14" who="#PosBarański">Następnie przemawiał P. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Opieki Społecznej Piestrzyński.</u>
<u xml:id="u-6.15" who="#PosBarański">Przystąpiono do głosowania. Pos. Filipski wycofał swój wniosek mniejszości. Wniosek mniejszości pos. Kobosko został odrzucony. Całość projektu ustawy została przyjęta w drugim i trzecim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-6.16" who="#PosBarański">Do laski marszałkowskiej wpłynęły następujące projekty ustaw: pos. Bartczaka w sprawie zmiany ustawy o niepodzielności gospodarstw miejskich, pos. Chmielińskiego o nowelizacji ustawy o sądowym postępowaniu egzekucyjnym, pos. Łobodzińskiego w sprawie zmiany rozporządzenia o zapewnieniu pracy i zaopatrzeniu uczestników walk o niepodległość, pos. Barańskiego w sprawie zmiany ustawy o izbach przemysłowo-handlowych.</u>
<u xml:id="u-6.17" who="#PosBarański">Poza tym wpłynęły m.in. następujące interpelacje: pos. Jóźwiaka w sprawie aresztowania korespondenta P. A. T. w Pradze p. Hinterhoffa, pos. Dudzińskiego w sprawie ostatnich wypadków w Europie środkowej i szereg innych. Na tym posiedzenie zostało zakończone o godz. 18 m. 20.</u>
<u xml:id="u-6.18" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>