text_structure.xml 43.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 04</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jarosław Rusiecki</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Zaczynamy.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo serdecznie witam wszystkich państwa na posiedzeniu senackiej Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dzisiejsze posiedzenie zawiera 2 punkty.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">Sygnał telefonu komórkowego</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziś mamy do omówienia 2 punkty: punkt pierwszy to informacja ministra obrony narodowej na temat realizacji budżetu na 2023 r. w zakresie wydatków obronnych, a punkt drugi to sprawozdanie z działalności Komisji Obrony Narodowej w X kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo serdecznie chciałbym powitać wszystkich na dzisiejszym posiedzeniu. Jak wskazują znaki na niebie i ziemi, jest to ostatnie posiedzenie Komisji Obrony Narodowej…</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Gloszsali">W tej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">…X kadencji Senatu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Witam serdecznie pana senatora, sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, pana ministra Wojciecha Skurkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Witam bardzo serdecznie pana dyrektora Pawła Bartczaka, dyrektora Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej. Bardzo serdecznie witam pana gen. bryg. Stanisława Kozickiego, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej. Bardzo serdecznie witam pana dyrektora Gabriela Brańkę, dyrektora Departamentu Kadr w Ministerstwie Obrony Narodowej. Bardzo serdecznie witam pana gen. bryg. Michała Marciniaka, zastępcę szefa Agencji Uzbrojenia i pełnomocnika ministra obrony narodowej do spraw zakupów. Bardzo serdecznie witam pana generała. Witam pana płk. Mariusza Rapacza z Szefostwa Wsparcia i Koordynacji w Agencji Uzbrojenia. Witam pana płk. Rolanda Dudycza, naczelnika Wydziału Realizacji Budżetu w Departamencie Budżetowym. Bardzo serdecznie witam panów senatorów, naszych współpracowników z Komisji Obrony Narodowej Senatu…</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Gloszsali">I panią senator.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">…i z bardzo dobrym entrée panią senator Dorotę Czudowską.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Szanowni Państwo, rozpoczniemy od punktu pierwszego, czyli od informacji ministra obrony narodowej na temat realizacji budżetu na rok 2023 w zakresie wydatków obronnych.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Myślę, że mamy ważny kontekst naszego posiedzenia, mówię o odbywających się w Kielcach targach, XXXI Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego. Jest to jedno z najważniejszych w Europie wydarzeń związanych z obronnością i w tym zakresie podejmowanych przedsięwzięć. Bardzo ważny punkt miał miejsce przedwczoraj w obecności prezydenta. Mianowicie pan minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak zatwierdził bardzo ważne umowy, ważne dla bezpieczeństwa i obronności naszej ojczyzny. Miałem okazję bezpośrednio uścisnąć dłoń panu gen. Marciniakowi, dziękując za te wszystkie przedsięwzięcia i w ogóle za trud, wielką pracę ministerstwa, a w szczególności Agencji Uzbrojenia, która pod przywództwem pana gen. Kuptela bardzo skutecznie realizuje wydatki na rzecz obronności. Targi potrwają do jutra. Jutro będą przyznawane nagrody Defender. Patrząc na skalę tegorocznych targów, myślę, że są to największe targi do tej pory, z największą liczbą wystawców, uczestników międzynarodowych, zainteresowaniem dziennikarzy z agencji z całego świata, poważnych pism i branżowych, i popularnych. Tak że Polska, co mnie cieszy, i Kielce, moje miasto wojewódzkie, są w centrum uwagi.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo ważnym punktem w ramach tych targów, a w tym roku wystawy mieszczą się na 34 tysiącach m², jest wystawa naszego głównego krajowego producenta uzbrojenia – Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Ale myślę, że o tych wszystkich rzeczach…</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Poproszę teraz pana ministra o informację, jak realizacja budżetu w zakresie wydatków obronnych przebiegała w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">W istocie przedstawimy dość skondensowaną informację na temat realizacji budżetu. Oczywiście, jeżeli Wysoka Komisja będzie zainteresowana szczegółami, to wraz z moimi współpracownikami będziemy odpowiadać na państwa pytania. Oczywiście pan gen. Marciniak, zastępca szefa Agencji Uzbrojenia, też będzie mógł przybliżyć, nieco wybiegając poza tematykę dzisiejszego spotkania, kwestie dotyczące tych umów, które zostały zawarte czy zostały podpisane podczas MSPO w Kielcach, bo rzeczywiście tych kwestii, które wciąż się dzieją, jest naprawdę sporo. Oczywiście również pan dyrektor Bartczak, pan gen. Kozicki z punktu widzenia budżetowego, bo przecież wszyscy sobie zdajemy sprawę, że tegoroczny budżet jest rekordowy… Także pan dyrektor Brańka, jeżeli będą jakieś pytania co do stanu osobowego, liczebnego polskiej armii, będzie mógł uzupełnić. Chciałbym też może na samym początku państwu powiedzieć – chyba możemy, Panie Generale –przekazać na początku informację jako taką ciekawostkę, a pewnie za chwilę gdzieś to zostanie opublikowane, że przekroczyliśmy taką magiczną liczbę 180 tysięcy żołnierzy pod bronią. Tak więc to jest coś, co się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo, w istocie w roku 2023 – tu jeszcze raz dziękuję komisji za przyjęcie budżetu na rok bieżący – to jest rekordowa kwota 97 miliardów zł, to jest budżet, który dotyczy roku 2023. W porównaniu z rokiem 2022 to jest wzrost o 40 miliardów, tyle rok do roku. Widzicie państwo, tutaj naocznie można dostrzec skutki ustawy o obronie ojczyzny i zwiększenia wydatków obronnych z 2,2% PKB do 3%. A już nie wspomnę o Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, który również na mocy ustawy został powołany do życia. Tutaj osobą odpowiedzialną w Ministerstwie Obrony Narodowej w Departamencie Budżetowym jest pan gen. Marciniak. Jeżeli będą państwa interesowały szczegóły, to na tyle, na ile możemy w tej formule otwartej sobie pozwolić, będziemy mogli je państwu przybliżyć.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo, oczywiście o priorytetach Ministerstwa Obrony Narodowej mówiłem przy okazji uchwalania budżetu. To są kwestie dotyczące jednostek wojskowych, które są dyslokowane na wschodzie kraju, rozwój i formowanie, kompletowanie struktur, szczególnie 18 i 16 dywizji, również szereg kwestii dotyczących Wojsk Obrony Terytorialnej, również Dowództwa Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, bo to jest ten obszar, który bardzo mocno rozwijamy, także nasza współpraca sojusznicza, też obecność wojsk amerykańskich w Polsce to jest ten priorytet, który ma swoje odzwierciedlenie w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o wydatki w części 29 „Obrona narodowa”, to już chciałbym się skupić tylko na kwestiach dotyczących realizacji budżetu na zakończenie pierwszego półrocza, czyli na 30 czerwca 2023 r. W tej części 29 zrealizowaliśmy budżet w wysokości prawie 37%, tj. 35 miliardów 586 milionów zł. To jest jakby naturalna projekcja działań budżetowych ze względu na to, że zawsze jest tak, że znaczna część środków budżetowych, szczególnie tych związanych z modernizacją techniczną, zakupowych czy realizowanych przez Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych, związanych z modernizacją, naprawami, jest realizowana w drugiej połowie roku. Tak więc dlatego ten poziom 37% jest absolutnie oczywisty.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli chodzi o poszczególne komponenty, to w obszarze dotacji i subwencji zrealizowaliśmy plan na poziomie 49%, tj. 1 miliard 986 milionów zł. Jeżeli chodzi o świadczenia, to jest 45% planu, 5 miliardów 981 milionów. A wydatki bieżące – 37,5%, tj. 14 miliardów 170 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o wydatki majątkowe, to ustawa o obronie ojczyzny określiła pewne limity i one nie mogą wynieść mniej niż 20% tych wydatków. Planowany udział wydatków majątkowych w części 29 wynosi 41 miliardów 539 milionów zł, a realizacja po upływie 6 miesięcy jest na poziomie 13,5 miliarda zł.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli chodzi o poszczególne parametry budżetowe, w żaden sposób nie są one zagrożone.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Może jeszcze kilka zdań na temat wydatków związanych z centralnymi planami rzeczowymi, czyli planem modernizacji technicznej, planem zakupu środków materiałowych, planem inwestycji budowlanych. Na zakończenie pierwszego półrocza wydatkowaliśmy ponad 9,5 miliarda, prawie 9 miliardów 600 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące finansowania przygotowania, wyposażenia, funkcjonowania polskich kontyngentów poza granicami kraju, to środki finansowe, które mamy zaplanowane w budżecie, to jest kwota 435 milionów zł. Zrealizowaliśmy je na poziomie blisko 50%, dokładnie w kwocie 208 milionów zł. Oczywiście największe zaangażowanie finansowe w tym obszarze dotyczy PKW Irak, tj. 30%, PKW Kościuszko – 12% i oczywiście Kosowo – 11%.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Warto wspomnieć również o kwestiach dotyczących bezpośrednio samych pracowników, żołnierzy i pracowników w resorcie obrony narodowej. Na koniec pierwszego półrocza średnie uposażenie żołnierza zawodowego to była kwota 7 tysięcy 456 zł 80 gr, średnie wynagrodzenie pracownika resortu obrony narodowej to kwota 6 tysięcy 71 zł 84 gr, a średnie świadczenie emerytalne wypłacane przez wojskowe biura emerytalne to jest kwota 5 tysięcy 157 zł 61 gr.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo, jak wspomniałem, jeżeli chodzi o poszczególne komponenty budżetu, ich realizacja w żaden sposób nie jest zagrożona. Oczywiście gros pracy po stronie tej projekcji finansowej i realizacji budżetu będzie spoczywało na nas w drugiej połowie roku. Tak z reguły jest w każdym roku budżetowym.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Ważną kwestią jest to, że pracujemy intensywnie czy już pracowaliśmy intensywnie nad projektem budżetu na rok 2024. I już mogę państwa poinformować, że w stosunku do tego budżetu w części 29, czyli 97 miliardów zł, budżet przeznaczony na obronność w przyszłym roku w budżecie państwa po raz kolejny wzrośnie. Według projektu budżetu, który został przyjęty przez Radę Ministrów, wydatki w części 29 na obronność to będzie kwota 113 miliardów zł. Gdy doliczymy do tego fundusz wsparcia, to będzie to, jak szacujemy, kwota ponad 150 miliardów, blisko 160 miliardów zł, które w przyszłym roku będziemy mieli do dyspozycji, jeżeli chodzi o budżet obronny, działania modernizacyjne, realizację planu modernizacji technicznej, planu inwestycji budowlanych w tych wszystkich obszarach, które są związane z obronnością państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli są jakieś pytania, jesteśmy do państwa dyspozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo dziękuję panu ministrowi za to słowo wstępne.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Zachęcam państwa senatorów do zadawania pytań, do dopytywania o szczegóły…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Panie Przewodniczący, jeśli pan pozwoli, to ja myślę, że pan generał Marciniak kilka zdań odnośnie do tych działań…</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę. No właśnie…</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">…które są podejmowane w ramach targów w Kielcach, MSPO, ale również tych kwestii, które dzisiaj też rozgrzewają opinię publiczną, bo przecież zgoda Kongresu Stanów Zjednoczonych na zakup 96 śmigłowców Apache, choć przed nami zapewne jeszcze bardzo długie negocjacje i cenowe, i też warunków umowy… W każdym razie to już jest coś, co się dzieje. Też z tych… Chociaż to pewnie poza nami, Panie Generale, ale patrzę tu chociażby na pana przewodniczącego Rusieckiego, także na pana senatora Włosowicza… Chodzi o sprawę Mesko i współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, jeżeli chodzi o produkcję Javelinów. To też jest rzecz absolutnie przełomowa i szczególnie ważna dla rozwoju potencjału polskiego przemysłu obronnego, w szczególności tego w regionie radomsko-świętokrzyskim, ale myślę, że szczegóły przedstawi pan gen. Marciniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Jeśli ja mogę takie małe ad vocem, to chciałbym powiedzieć, że jestem pełen uznania po odwiedzinach w radomskiej fabryce broni. Nowości, jeśli chodzi o nowe rodzaje broni, szczególnie broni krótkiej, pokazują, że fabryka się rozwija i jest mobilna… Myślę, że o tych szczegółach, w szczególności o tych 6 umowach, Panie Generale, które pan minister Mariusz Błaszczak zatwierdził, te pierwsze 3 to jest z jednej strony ogromne wyzwanie, ale z drugiej budowanie bezpieczeństwa, jak obserwujemy wojnę na Ukrainie, agresję rosyjską, w obszarze artylerii rakietowej…</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, Panie Generale.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZastepcaSzefaAgencjiUzbrojeniaMichalMarciniak">Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ZastepcaSzefaAgencjiUzbrojeniaMichalMarciniak">Najpierw kilka danych statystycznych. W 2023 r. Agencja Uzbrojenia zawarła 72 nowe umowy o wartości wieloletniej 140 miliardów zł. Aktualnie Agencja Uzbrojenia realizuje prawie 380 umów o wartości 370 miliardów zł.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ZastepcaSzefaAgencjiUzbrojeniaMichalMarciniak">Do ważniejszych umów zawartych w 2023 r. finansowanych ze środków budżetowych zaliczyć należy umowy na dostawę przeciwlotniczych systemów artyleryjsko-rakietowych Pilica; na dostawy środków bojowych, amunicji 122 mm; na dostawy 385 lekkich pojazdów rozpoznawczych; 22 kompletów radarów Bystra; środków bojowych, to są naboje strzeleckie 5,56, 9 mm, 7,62; na dostawę 24 pojazdów minowania narzutowego Baobab jako wynik pracy rozwojowej w polskim przemyśle; na dostawę przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike; pistoletów samopowtarzalnych VIS 100; na dostawę stanowisk dowodzenia Zenit-MP+, to była jedna z umów podpisanych podczas targów kieleckich, i umowę ramową na dostawę miniaturowych bezzałogowych systemów powietrznych typu FlyEye. To byłyby ważniejsze umowy. Tak jak wskazałem, było ich ponad 70, ale to są te najważniejsze, o największej wartości. Trzeba dodać do tego umowy, które w tej chwili realizuje Agencja Uzbrojenia w perspektywie wieloletniej. Do głównych należy oczywiście umowa dotycząca samolotów F-35, zintegrowanego systemu obrony powietrznej i przeciwrakietowej, o której szczegółach powiem w dalszej części, na dostawy dywizjonowego modułu ogniowego kryptonim „Homar”, czyli popularne HIMARS-y, śmigłowce wsparcia AW149, okręty Miecznik, okręty Kormoran, bezzałogowce Bayraktar, Piorun, to są nasze mechanizmy startowe do przenośnego przeciwlotniczego zestawu rakietowego, radary Odra i karabinki MSBS Grot. Te wszystkie umowy, które przed chwilą wymieniłem, mają dużą wartość, każda z nich co najmniej 2 miliardów zł, z czego oczywiście największe to są umowy zawierane na duże systemy uzbrojenia, takie jak F-35 czy system Patriot i IBCS.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#ZastepcaSzefaAgencjiUzbrojeniaMichalMarciniak">Nawiązując do umów, które zostały zawarte w Kielcach, mogę powiedzieć, że mieliśmy tam do czynienia z 2 grupami umów. Pierwsza to umowy związane z budową zintegrowanej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. To były umowy zawarte z rządem amerykańskim na pozyskanie elementów systemu Wisła, czyli radarów, wyrzutni oraz pocisków, także umowa dotycząca programu „Narew”, czyli krótki zasięg, zawarta z konsorcjum PGZ Narew, o łącznej wartości, ponieważ w sumie były tu zawierane 2 umowy, powyżej 54 miliardów zł. Warto tu podkreślić, że są to 54 miliardy zł dedykowane polskiemu przemysłowi. Umowa ta w swojej treści zawiera pełne przeniesienie produkcji zarówno rakiet, jak i wyrzutni do Polski. Od któregoś momentu zdefiniowanego w umowie będziemy pozyskiwali wyrzutnie i pociski już wyprodukowane na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#ZastepcaSzefaAgencjiUzbrojeniaMichalMarciniak">Nawiązując do systemu, za który de facto odpowiadam, czyli obrony powietrznej, powiem, że te 3 umowy praktycznie domykają nam klamrą pierwszą fazę programu „Wisła”, jak również wszystkie pozostałe umowy o obecnej łącznej wartości powyżej 120 miliardów zł. Przed nami oczywiście 2024 r., pierwsze półrocze, kontraktowanie dodatkowych elementów do tego systemu z Polską Grupą Zbrojeniową. Tutaj też spodziewamy się, że wartość umów zaplanowanych do zawarcia w przyszłym roku jest na poziomie kilkudziesięciu miliardów złotych dedykowanych już polskiemu przemysłowi. Tym samym zamykamy finansowanie systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#ZastepcaSzefaAgencjiUzbrojeniaMichalMarciniak">To tyle, jeżeli chodzi o główne informacje. Jeżeli potrzeba szczegółów, to oczywiście służę wyjaśnieniem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo dziękuję, Panie Generale.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, kto z państwa senatorów ma pytania?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Nie ma pytań? Myślę, że są pytania, bo…</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Myślę, że jesteśmy pełni uznania, jeśli chodzi o kwestie zakupu uzbrojenia, ale chyba każdy z nas wielokrotnie słyszał sformułowanie, że jednak o potencjale armii stanowi żołnierz. I dlatego, Panie Ministrze, Panie Dyrektorze, mam tego rodzaju pytanie. Czy te 180 tysięcy, o których pan minister mówił na wstępie, to jest taka intensywność przyrostu, która w tej chwili pozwala ze spokojem myśleć o dochodzeniu do tych 300 tysięcy, o których wspominał pan minister, pan prezydent, tak aby w perspektywie kilku lat w Polsce była największa armia wojsk lądowych w Europie? To oczywiście jest wyzwanie, które ma swój kontekst, chodzi o bezpieczeństwo w związku z tym, co się dzieje na wschodzie. Jest to pewien sygnał, który jest bardzo ważnym sygnałem odstraszania potencjalnych przeciwników, którzy chcieliby zdestabilizować sytuację. Tutaj bym poprosił o troszkę więcej informacji.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Chciałbym też jeszcze na koniec zapytać, ile jest prawdy w doniesieniach medialnych, ze środowiska mediów interesujących się kwestiami obronności co do wyznaczenia w najbliższym czasie pełnomocnika 6 dywizji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli chodzi o stany osobowe, to na dzień 1 września, bo takowe przygotował Departament Kadr, żołnierzy, którzy pełnią zawodową służbę wojskową, czyli żołnierzy zawodowych, mamy 126 tysięcy 163. Oczywiście formy służby są różne, bo należy do tego również doliczyć terytorialną służbę wojskową, która przekroczyła 30 tysięcy…</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Tak, 32 tysiące żołnierzy terytorialnej służby wojskowej, i oczywiście żołnierzy dobrowolnej służby zasadniczej. Warto zwrócić uwagę na to, że my w projekcie budżetu na rok 2023 zakładaliśmy liczbę 25 tysięcy żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, zdając sobie sprawę, jak gigantycznym zainteresowaniem wśród młodzieży, ale nie tylko młodzieży, cieszy się ta forma służby. Minister Mariusz Błaszczak podjął decyzję o zwiększeniu liczby czy możliwości przyjęcia żołnierzy do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej do 30 tysięcy i ten limit praktycznie mamy już na wyczerpaniu, a też kolejne osoby pukają do drzwi Wojska Polskiego. Tak więc już w projekcie przyszłorocznym zakładamy też minimum 30 tysięcy żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej. Szanowni Państwo, taka jest ta liczebność.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Warto też pamiętać o tym, że przecież jesteśmy w przededniu rozpoczęcia roku akademickiego. Przy tej okazji chciałbym Wysokiej Komisji przekazać informację, że my w tym roku przeprowadziliśmy rekordowy w ostatnich wielu latach nabór na studia wojskowe. I rzeczywiście już praktycznie od 1 września kandydaci na przyszłych oficerów rozpoczęli szkolenie podstawowe, czyli miesięczne szkolenie przygotowujące do rozpoczęcia nauki na kierunkach wojskowych. Ono zakończy się przysięgą pod koniec września. To jest liczba ponad 2 tysięcy, blisko 2 tysięcy 100 kandydatów na uczelnie wojskowe. Takiej liczby nie mieliśmy przed długie, długie lata. Tak więc to też pokazuje możliwości zwiększania liczebności polskiego wojska, także potrzeby, bo za każdym razem te potrzeby wynikają z tej projekcji na kolejne lata i przyjmowania czy absorpcji oficerów młodszych na stanowiska liniowe w polskiej armii. Wiecie państwo, to też pokazuje skalę tego przyrostu. Ja zawsze tę skalę przyrostu pokazuję na przykładzie kierunków medycznych, bo tutaj to najlepiej widać. Rok 2015 – przyjęcie na pierwszy rok studiów medycznych wojskowych 40 osób, rok szkolny 2022/2023 – 200 osób. To jest gigantyczny, wręcz gigantyczny wzrost. I tak jest w poszczególnych obszarach. My w tym roku też w sposób drastyczny, choć to złe słowo, bo to oznacza coś złego, w każdym razie w sposób niesamowity zwiększyliśmy nabór np. do Lotniczej Akademii Wojskowej. Nie wiem, czy państwo zdajecie sobie sprawę z tego, że było gigantyczne zainteresowanie studiami w naszej Szkole Orląt, bo pierwotnie zgłosiło się ok. 1 tysiąca 700 kandydatów na 300 miejsc. Później w czasie weryfikacji, szczególnie tej weryfikacji prowadzonej przez Wojskową Lotniczą Komisję Lekarską, ta liczba została zmniejszona, ale to i tak było ok. 1 tysiąca 300 osób na 300 miejsc. To jest coś niesamowitego. A zdając sobie sprawę z tego, że modernizuje się polska armia, my przyjęliśmy bardzo dużą liczbę osób, które będą się kształciły na tych tzw. kierunkach lotnych. Tak więc tu jest naprawdę wiele rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli chodzi o 6 dywizję, o którą pan przewodniczący pytał, oczywiście w planach, które przedstawiał pan minister Mariusz Błaszczak… Przypomnę, że w 2018 r. została utworzona 4 dywizja, też 18 dywizja, która ma swoją siedzibę w Siedlcach. Została również utworzona czy jest tworzona kolejna, piąta dywizja, czyli 1 dywizja legionów, która swoim zasięgiem operacyjnym obejmuje obszar północno-wschodni, czyli północne Mazowsze, część województwa podlaskiego, część województwa warmińsko-mazurskiego. I rzeczywiście w tej koncepcji, którą zaakceptował i przedstawiał pan minister Błaszczak, my podkreślamy, że oprócz tych 4 dywizji, które są dzisiaj, są jeszcze 2 dodatkowe: dywizja A operująca na północ od Warszawy, czyli ta dziś 1 dywizja legionów, i w planach jest dywizja B, która będzie operowała na południe od Warszawy, ale o szczegółach niestety nie mogę państwu w tej chwili powiedzieć, bo to są dokumenty niejawne, choć pewnie wkrótce pan minister Błaszczak będzie o szczegółach informował. Te 6 dywizji, które chcemy stworzyć, to jest taki model docelowy na najbliższe lata w kontekście rozwoju Sił Zbrojnych i zwiększania liczebności polskiego wojska.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Zresztą te działania, które dziś podejmuje Ministerstwo Obrony Narodowej, związane z modernizacją techniczną, też odpowiadają tym potrzebom zwiększonych stanów osobowych i rozwoju polskiego wojska, również odtwarzania potencjału obronnego na wschód od Wisły, bo to są kolejne, nowe jednostki, to są kolejne garnizony, które są odtwarzane. Tak więc to jest taka bardzo spójna koncepcja rozwoju Sił Zbrojnych, a wszystko po to, żeby zapewnić Polsce i Polakom bezpieczeństwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Satysfakcjonuje mnie, Panie Ministrze, ta odpowiedź. Ona potwierdza nie tylko medialne informacje, ale również bardzo poważne realizowanie planu, który pan minister Błaszczak nakreślił.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Czy państwo senatorowie mają jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Ja sobie pozwolę jeszcze zadać 1 pytanie. Pan minister w swoim wystąpieniu mówił o średnim wynagrodzeniu kadry oficerskiej, też o emeryturach itd., ale myślę, że warto, żeby wybrzmiała tutaj także informacja o tym, jakie pierwsze wynagrodzenie może uzyskać żołnierz, który jest zaangażowany w Siłach Zbrojnych. Poprosiłbym o odpowiedź na to pytanie, bo uważam, że ono jest bardzo ważne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Tak, oczywiście. Ja przedstawiłem średnie kwoty uposażeń, wynagrodzeń, które są w Ministerstwie Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli chodzi o żołnierzy, którzy rozpoczynają swoją służbę w Wojsku Polskim, dotyczy to tak szeregowych zawodowych, jak i tych szeregowych, którzy rozpoczynają służbę w dobrowolnej zasadniczej służbie wojskowej, to jest to kwota 4 tysiące 960 zł. To jest wynagrodzenie, uposażenie bardzo często praktycznie na rękę, bo przypomnę, że osoby do dwudziestego szóstego roku życia dzięki decyzjom rządu Prawa i Sprawiedliwości nie płacą podatku PIT, więc to jest ta kwota niejako minimalna, jeżeli chodzi o uposażenie w Siłach Zbrojnych. Powtórzę: 4 tysiące 960 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Panie Ministrze, ja chciałem, żeby ta odpowiedź padła, ponieważ rozmawiając w ostatnich dniach przy różnych okazjach z młodymi żołnierzami, nie spotkałem w żadnej odpowiedzi wskazania, że w momencie wstępowania do armii motyw finansowy był najważniejszy. Zawsze to były pasje, zawsze to były pobudki patriotyczne, chęć służenia ojczyźnie, tak jak się najlepiej potrafi.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">A miałem taki szczególnie sympatyczny moment w czasie rozpoczęcia roku szkolnego w Zespole Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego w Ostrowcu Świętokrzyskim, gdzie pan minister zdecydował o utworzeniu klasy, oddziału przygotowania wojskowego, bo to połączenie sprawności fizycznej z przygotowaniem wojskowym w przypadku młodzieży… Myślę, że to bardzo optymistycznie i bardzo pozytywnie rokuje też na przyszłość, żeby to były pasje poparte wielkim wysiłkiem sportowym. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Czy ktoś jeszcze z państwa senatorów chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Jeżeli nie, to chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi przede wszystkim za to, że jest dla komisji głównym partnerem występującym w imieniu pana ministra obrony narodowej, pana Mariusza Błaszczaka, i te kwestie parlamentarne, legislacyjne za pośrednictwem pana ministra przez całą kadencję tutaj trafiały. Bardzo serdecznie dziękuję. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim współpracownikom z Ministerstwa Obrony Narodowej, z Agencji Uzbrojenia. Myślę, że kluczowe to są te departamenty i w ministerstwie, i w Agencji Uzbrojenia, które odpowiadają za budżet i finanse. Jestem panom generałom, panom oficerom szczególnie wdzięczny. Szczególne podziękowania kieruję też do pana dyrektora Brańki, bo ja sobie nie wyobrażam tego, jak te 180 tysięcy jest w głowie pana dyrektora i każdy dokument takiego żołnierza, powiem może tak, przechodzi przez wiedzę, umysł pana dyrektora. Jestem za to bardzo wdzięczny. Jeszcze raz podziękowania dla pana ministra, dla panów generałów, dla panów dyrektorów, dla panów pułkowników za współpracę przez całą tę kadencję. Myślę, że te kwestie budżetowe niejako wytyczają kierunek rozwoju polskich Sił Zbrojnych, które mają na uwadze przede wszystkim bezpieczeństwo naszej ojczyzny, naszych rodaków. Bardzo dziękuję za ten wysiłek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący, za te ciepłe słowa. To my serdecznie dziękujemy za to, że mogliśmy przez te 4 lata z państwem się spotykać, bo to bez wątpienia był wielki zaszczyt, że mogliśmy – i to w takiej bardzo koncyliacyjnej formule – rozmawiać o tym wszystkim tu, w Senacie. Senat zawsze rządzi się swoimi prawami. Dlatego też w imieniu panów generałów, oficerów, panów dyrektorów serdecznie dziękuję za tę współpracę i liczę również na owocną współpracę w kolejnej kadencji, bo bez wątpienia sprawy obronności są kwestią szczególnie istotną, to raz, a dwa, te kwestie powinny być wyjęte poza nawias sporu politycznego, wszak bezpieczeństwo Rzeczypospolitej jest chyba dla wszystkich czy powinno być dla wszystkich rzeczą oczywistą, naturalną i tutaj nie powinno być żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Ja też moim współpracownikom serdecznie dziękuję za to, że panowie znosiliście również te moje… różne sytuacje…</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">…bo współpraca ze mną też nie jest łatwa, ale zawsze stajemy na wysokości zadania, tak żeby uczynić ukłon w stronę parlamentarzystów tak senackiej Komisji Obrony Narodowej, jak i sejmowej Komisji Obrony Narodowej. Mam nadzieję, że nie przynieśliśmy wstydu z jednej strony mundurowi, z drugiej strony rządowi Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Możemy teraz przejść do punktu drugiego, czyli do sprawozdania z działalności.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Państwo Senatorowie, proszę się oczywiście częstować.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Państwo senatorowie otrzymali na piśmie dokument podsumowujący naszą pracę, dokument, który jest opisem naszych działań w ostatniej całej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Ja chcę powiedzieć, że głównym dokumentem legislacyjnym, który został uchwalony przy wielkiej aktywności ministerstwa, poszczególnych agend ministerstwa i państwa senatorów, za co jestem – powiem to jeszcze raz – wdzięczny, była ustawa o obronie ojczyzny, która nadała jakby nowy zupełnie kierunek rozwojowy polskich Sił Zbrojnych, zarówno jeśli chodzi o sprawy finansowe, o których pan minister i panowie generałowie na samym początku wspominali, jak i kompleksowo rozwój polskich Sił Zbrojnych, które mierzą się z obecną sytuacją. Tak że ustawa o obronie ojczyzny dała niejako nowy impuls do wzmocnienia bezpieczeństwa poprzez budowę liczniejszej armii, zapewnienie dobrze wyszkolonych, dobrze wyposażonych i dobrze uposażonych żołnierzy, bo to, jak myślę, też jest sprawa, która musi iść równym krokiem wraz z pozostałymi elementami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Ja tylko mam 1 wątpliwość, to byłoby do nadrobienia w kolejnej kadencji, bo bez wątpienia mieliśmy niejako wyrwane z tej pracy komisyjnej praktycznie 2 lata…</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">…spowodowane pandemią koronawirusa. Ten rok 2020 i rok 2021 to rzeczywiście były trudne czasy i dla nas jako Ministerstwa Obrony Narodowej, i dla nas jako obywateli Rzeczypospolitej. Tak więc na pewno warto w kolejnych latach zadbać o to – do sekretariatu komisji te słowa kieruję – żeby komisja częściej pojawiała się…</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">W terenie.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">…w Polsce. Wojsko Polskie naprawdę bardzo intensywnie się zmienia, bardzo intensywnie się modernizuje. Prowadzimy również bardzo intensywne prace związane z budową i odbudową infrastruktury wojskowej. To są rzeczy, które naprawdę warto zobaczyć, warto tam zajrzeć, warto też dotknąć. Jeżeli mówimy np. o naszych centrach szkolenia, o centrach poligonowych, to one jeszcze kilka lat temu wyglądały zupełnie inaczej w porównaniu z tym, co mamy dzisiaj, widoczne jest też to zaangażowanie sojusznicze w różnych formułach. No, to są rzeczy, które się dzieją tu i teraz. Fajnie, że komisja jest niejako uczestnikiem jako legislator tworzenia tych przepisów prawa, ale warto też dotknąć tego, żeby po prostu zobaczyć, że te działania w wymiarze legislacyjnym nie poszły jak ta przysłowiowa para w gwizdek, tylko one rzeczywiście są realizowane, jest wiele rzeczy, które fajnie realizujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Tak, rzeczywiście pan minister dotknął bardzo ważnego punktu, bo poza naszą pracą legislacyjną, tą parlamentarną na miejscu, na ile to oczywiście umożliwiały warunki pandemiczne, uczestniczyliśmy w wyjazdach studyjnych, które potwierdzają tę tezę, którą pan minister podniósł. Myślę, że szczególnie dla tych uczestników, którzy odwiedzili wojskowe centrum cyberbezpieczeństwa w Legionowie i spotkali się z panem gen. Molendą… To samo w sobie wywoływało odpowiednie wrażenie. Także nasze wizyty w Drawsku. No, miało to troszeczkę ograniczony zakres, ale bardzo mocno zapadła mi w pamięć dokładność polskich Sił Zbrojnych we wsparciu naszych sąsiadów, gdy odwiedzaliśmy hub w Jasionce. To, jak te zadania są realizowane, to jest po prostu aptekarska robota wojskowej logistyki. Byłem pod wielkim wrażeniem, zresztą nie tylko ja, ale i pozostali uczestnicy tej wizytacji. Tak że tego rodzaju wyjazdy studyjne mają bardzo praktyczny wymiar, przemawiają do każdego z nas, nie tylko rozmawiamy o tych ogromnych kwotach, o których mówił pan generał, ale widzimy konkret, to jest konkret, który się realizuje z jednej strony w zakupach sprzętowych, ale z drugiej w ogromnym wysiłku żołnierzy, którzy doskonalą swoje umiejętności, potrafią te nowoczesne urządzenia obsługiwać na najwyższym poziomie, służąc bezpieczeństwu Polski.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Tak że mam nadzieję, jeśli opatrzność i wyborcy pozwolą, że będziemy to realizować, Panie Ministrze, w następnej kadencji, bo to jest rzecz niezwykle ważna. To jest też pewien symptom, który, jak myślę, w nowych czasach wymaga jakby dotykania… No, Siły Zbrojne są emanacją społeczeństwa i dlatego trzeba nawiązywać, zachowywać tę bliskość i to daje bardzo pozytywne efekty.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">A co do sprawozdania, Szanowni Państwo, jeśli państwo mają uwagi, to bardzo proszę, a jeśli nie ma uwag, to proponuję przyjąć przez aklamację…</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#Gloszsali">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#komentarz">Oklaski</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Chciałbym państwu senatorom bardzo serdecznie podziękować za te 4 lata pracy, panu przewodniczącemu Rafałowi Ślusarzowi, wszystkim państwu senatorom, naszym współpracownikom z komisji, pani Beacie, panu Andrzejowi, że znosili nasze jakieś różnego rodzaju życzenia w spokoju i w wielkiej życzliwości. Bardzo serdecznie dziękuję państwu za te 4 lata owocnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">A my już szykujemy szkolenie…</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">…na nową kadencję, szkolenie podstawowe dla senatorów i posłów…</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Nie wiem, kto ze mną w tym uczestniczył, Panie Ministrze, ale pan minister te dyplomy, certyfikaty wydawał, gdy byliśmy na poligonie w Drawsku, prawda? Takie szkolenie… Zresztą były takie sygnały…</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#Gloszsali">To naprawdę było przyjemne…</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Przyjemne, ale ja nie wiem, czy nie poszedłbym dalej.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Konieczne. I to może bez ograniczenia do członków Komisji Obrony Narodowej, ale szerzej. Mówię o takim podstawowym przeszkoleniu, obyciu z trudnymi warunkami, nie chcę powiedzieć, poligonowymi, ale przynajmniej leśnymi, żeby się w odpowiednim miejscu i czasie znaleźć i wyjść z lasu, prawda, znając metody, którymi posługują się żołnierze. To jest bardzo pomocne w życiu, w pracy. Myślę, że to jest ważne. A do tego, tak jak powiedziałem, sam kontakt z żołnierzami, który…</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">No, ja powiem, że ja mam uznanie dla żołnierzy, którzy służą w miejscu oddalonym czasami kilkadziesiąt, kilkaset kilometrów od swojego domu rodzinnego. To jest ogrom poświęcenia i to również trzeba pokonać, myśląc o własnym domu i myśląc o bezpieczeństwie swojej ojczyzny. To jest ogromy, ogromny trud.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Tak że mamy nadzieję, Panie Ministrze, na szkolenie w nowej kadencji, jak tylko opatrzność i wyborcy pozwolą.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Szanowni Państwo, jeszcze raz bardzo serdecznie chciałbym podziękować panu ministrowi, panom generałom, współpracownikom, panom dyrektorom za dzisiejsze posiedzenie Komisji Obrony Narodowej. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Zamykam posiedzenie Komisji Obrony Narodowej Senatu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#Gloszsali">Dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 51</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>