text_structure.xml 70.2 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Dnia 14 kwietnia 1981 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Rafalskiego (ZSL), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">- informację o aktualnej sytuacji w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym,</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">- problemy rekreacji i wypoczynku w czasie wolnym od pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">W posiedzeniu udział wzięli: wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych Henryk Białczyński przewodniczący Głównego Komitetu Turystyki Jan Cisowski, prezes Zarządu Głównego PTTK Tadeusz Rajewski, Naczelnik Górniczego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego Jan Komoronicki oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu oraz związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Informację o aktualnej sytuacji w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym przedstawił naczelnik GOPR w Zakopanem Jan Komornicki: Wieloletnie starania aktywu społecznego poparte dezyderatami sejmowej Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej VI i VII kadencji doprowadziły do prawnego unormowania sytuacji GOPR, które od 21 grudnia 1977 r. jest samodzielnym stowarzyszeniem posiadającym osobowość prawną, podległym merytorycznie i finansowo Głównemu Komitetowi Kultury Fizycznej i Sportu. Usamodzielnienie GOPR w sposób istotny wpłynęło na zwiększenie aktywności działaczy i ratowników-ochotników, pozwoliło także rozszerzyć możliwości naboru poprzez utworzenie instytucji członków wspierających. W tej sytuacji zaniepokojenie nasze budzą ostatnio coraz częściej odzywające się głosy za ponownym włączeniem GOPR do PTTK. Siedem jednostek regionalnych Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego działa we wszystkich ważniejszych rejonach górskich kraju, zatrudniając łącznie 106 pracowników pełnoetatowych, co stanowi 6,8% ogółu członków będących ratownikami.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Przy poważnym zaangażowaniu środków finansowych GKKFiS rozpoczęto intensywny proces tworzenia trwałej bazy; to jest stacji centralnych grup regionalnych GOPR. W 1978 r. oddano do użytku stację centralną grupy karkonoskiej w Jeleniej Górze, w roku 1980 - (po adaptacji) siedzibę naczelnictwa GOPR w Zakopanem. Aktualnie pozostają w budowie stacje centralne grupy tatrzańskiej GOPR w Zakopanem, podhalańskiej w Rabce i bieszczadzkiej w Sanoku. Rozważa się budowę stacji centralnych grupy beskidzkiej oraz wałbrzysko-kłodzkiej GOPR.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w ostatnich trzech latach dysponuje roczną dotacją w wysokości około 20 mln zł. Ponadto otrzymuje dodatkowo z Centralnego Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej i Sportu środki w wysokości około 20 mln rocznie na zakupy sprzętu i ekwipunku ratowniczego, zakupy inwestycyjne i inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Z powodu trudności dewizowych, pomimo priorytetów przyznanych GOPR przez GKKFiS, od dwóch lat nie można zrealizować importu niezbędnego, atestowanego sprzętu do ratownictwa górskiego. Występują też trudności w uzupełnieniu podstawowej bazy transportu mechanicznego, radiołączności oraz środków technicznych i bazy dla ratownictwa śmigłowcowego.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">W ostatnim okresie na wniosek Rady Naczelnej GOPR Główny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu rozwiązał, bądź jest w trakcie rozwiązywania podstawowych problemów w zakresie płac i spraw socjalnych ratowników oraz dalszego udoskonalania bazy.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Rada Naczelna GOPR, biorąc pod uwagę potrzeby masowej turystyki uprawianej w górach, zamierza przedłożyć w bieżącym roku za pośrednictwem GKKFiS do akceptacji rządu dwa dokumenty o kluczowym znaczeniu, a mianowicie: projekt uchwały Rady Ministrów o bezpieczeństwie w górach oraz projekt umowy między rządami PRL i CSRS o współdziałaniu w zakresie ratownictwa górskiego.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Mimo znacznego rozwoju turystyki górskiej, średnia ilość wypadków w ostatnich latach utrzymuję się na stałym poziomie. Na około 7 tys. interwencji GOPR rocznie, 25 - to wypadki śmiertelne. Prowadzimy szeroką działalność propagandową, wydajemy ulotki, chcemy zaangażować do sprawy także środki masowego przekazu. W celu dalszego zapewnienia bezpieczeństwa zabiegamy także o wprowadzenie do programów szkolnych i akademickich wiadomości z zakresu kultury turystyki w górach.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#MinisterTadeuszSzelachowski">Dysponujemy pełną dokumentacją wypadku pod Pilskiem. Trudno wskazywać winnych, to sprawa prokuratury. Na skutek ataków na GOPR w związku z tą sprawą, powołaliśmy komisję, która stwierdziła, że od momentu, gdy GOPR podjął akcję aż do jej zakończenia nie było żadnych uchybień w pracy ratowników. Nie uratowano wprawdzie tych dzieci, ale GOPR zrobił wszystko, co było w tej sytuacji możliwe. Z całą pewnością nie było przypadków użycia alkoholu przez ratowników przed akcją. W tej sytuacji fakt, że akcja nie zakończyła się powodzeniem nie świadczy o winie pracowników GOPR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Jaka jest wielkość środków dewizowych potrzebnych na zakup niezbędnego ratowniczego sprzętu? Jak układa się współpraca GOPR-u i PZU? W jaki sposób informuje się turystów na miejscu w górach (poza ulotkami) o grożącym im niebezpieczeństwie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanSłomski">W jaki sposób GOPR może dysponować w razie konieczności sprzętem lotniczym? W jakim czasie można w razie pilnej potrzeby sprowadzić helikopter?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Jak układa się współpraca GOPR-u z dyrekcją Tatrzańskiego Parku Narodowego? Wiadomo mi o trudnościach, jakie stwarzano przy ćwiczebnych lotach helikopterów.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Naczelnik GOPR Jan Komornicki: Na zakup niezbędnego sprzętu potrzebujemy rocznie od 70 do 100 tys. zł dew., to jest 25 do 30 tys. dolarów. Ponieważ przez ostatnie lata sprzętu importowanego nie otrzymywaliśmy, nasze obecne zapotrzebowanie wynosi ok. 70 tys. dolarów.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratownicze bardzo rzadko korzysta z pomocy PZU. Poszczególne jednostki GOPR-u nawiązują współpracę w zakresie działalności wydawniczej. Ratownicy nie korzystają z ubezpieczenia dodatkowego, tak jak np. piloci, gdyż PZU uważa, że w naszym przypadku stopień ryzyka jest zbyt duży. Ryzyko to oceniono na 10 klasę, to jest tak, jak w odniesieniu do kaskaderów.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">W miejscach wyjścia na ważniejsze szlaki są ustawiane tablice ostrzegające o grożącym w tych rejonach niebezpieczeństwie. Współpracujemy też na bieżąco z miejscowymi władzami w celu zamykania, w razie potrzeby, zagrożonych szlaków. Za konieczne uważamy wprowadzenie do programów szkolnych i akademickich (szczególnie chodzi o AWF) problematyki bezpieczeństwa w górach.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">GOPR nie dysponuje lotnictwem własnym, w razie potrzeby korzysta z lotnictwa sanitarnego. Od 5 lat śmigłowiec obsługujący wypadki górskie woj. nowosądeckiego stacjonuje w Zakopanem. Dzięki temu w każdym punkcie Tatr może być w ciągu 5–10 minut, co bardzo pomaga w wielu wypadkach. Konieczne jest jednak szybkie wybudowanie w Zakopanem heliportu, gdyż dalsze stacjonowanie śmigłowca w takich warunkach jest niemożliwe. Budowa tej bazy została ostatnio skreślona z inwestycji, jako nie dość ważna.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Współpracą GOPR w Tatrzańskim Parkiem Narodowym nie zmieniła się na lepsze. Dyrekcja stoi na stanowisku, że GOPR może działać na terenie parku jedynie w przypadku zagrożenia życia i zdrowia człowieka. Nie możemy także - w ich opinii - prowadzić na terenie parku szkoleń, czy też bieżąco uzupełniać w naszych placówkach wyposażenia, w tym w leki. Każdorazowo wymagana jest zgoda kierownictwa parku. Oczywiste jest, że szkolenie ratowników musi odbywać się w warunkach ich przyszłych akcji i tak też jest prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrywała problemy rekreacji i wypoczynku w czasie wolnym od pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Jak wynika z nadesłanych materiałów oraz wystąpienia przewodniczącego GKT Jana Cisowskiego krajowy ruch turystyczny zmniejszył się w ubiegłym roku o kilkanaście procent w porównaniu do 1979 r., zwłaszcza w zakresie turystyki młodzieżowej i turystyki indywidualnej. Przyjazdy turystów zagranicznych spadły o 12%, w tym z krajów socjalistycznych o 14%. Wyjechało z Polski 33% turystów mniej, w tym do krajów socjalistycznych o 37%. Tak duże zmiany miały negatywny wpływ na ubiegłoroczne wyniki zarówno w sferze społeczno-socjalnej jak i gospodarczej. Regresja pogłębiła się w pierwszym kwartale roku bieżącego i - jak dotychczas - nic nie wskazuje na to, że ulegnie w drugim kwartale br. znacznemu zahamowaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Z największym partnerem turystycznym Polski - Niemiecką Republiką Demokratyczną - wymiana turystyczna jest obecnie minimalna. Imprezy przyjazdowe z NRD są nieomal w całości anulowane i w NRD zaniechano ich reklamowania. Indywidualne wyjazdy do NRD obywateli polskich z wykupionymi świadczeniami nie są przez stronę NRD-owską potwierdzane. Wyraźnie wzrastają anulacje imprez przyjazdowych z CSRS do Polski, m.in. wskutek wstrzymania form dofinansowania ich przez zakłady pracy. Wprowadzona przez radziecki „Intourist” korekta wymiany turystycznej z Polską w I półroczu zmniejsza przyjazdy obywateli radzieckich o 32%, a wyjazdy obywateli polskich do Związku Radzieckiego o 23%. W końcu marca br. anulowano wszelkie imprezy w obu kierunkach - „lntourist” na kwiecień i maj, a młodzieżowe biuro podróży „Sputnik” - aż do odwołania. Mniej turystów, zwłaszcza w formach zorganizowanych, przyjeżdża również z Węgier. Liczba wyjeżdżających na Węgry Polaków natomiast zwiększa się. Bułgaria w pełni podtrzymuje wymianę turystyczną z Polską, a jej przedstawicielstwo w Warszawie zorganizowało 9.IV.81 r. specjalną konferencję prasową na ten temat. Rumunia potwierdziła w ubiegłym tygodniu zawarte uprzednio umowy w pełnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Promesy na waluty wymienialne nie będą w br. wydawane. Oznacza to m.in. istotne zmniejszenie wpływów na Centralny Fundusz Turystyki i Wypoczynku, pochodzących z narzutów za sprzedaż środków płatniczych do szeregu krajów socjalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Również przyjazdy turystów z krajów kapitalistycznych zostały w dużej części odwołane. Pomimo dużych wysiłków naszych przedstawicielstw zagranicznych, nic na razie nie zapowiada zmiany tego stanu rzeczy (ca 60% spadek w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego).</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Turystykę krajową w pierwszym kwartale br. hamują przede wszystkim trudności zaopatrzeniowe w opał i żywność. Znacznie zmniejszyły się wyjazdy wakacyjne dzieci i młodzieży szkolnej (w okresie zimowym 50% w stosunku do roku ubiegłego). Szereg obiektów turystycznych po prostu zamknięto. W nadchodzących miesiącach podstawowym problemem będzie zaopatrzenie w żywność. GKT jest w stałych roboczych kontaktach z Ministerstwem Handlu Wewnętrznego i Usług. Uzyskiwane przydziały są znacznie mniejsze niż w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Związki zawodowe ograniczyły - jak dotychczas - swoje zainteresowania problematyką wypoczynku, a sytuacja finansowa wielu zakładów pracy jest niepewna. Fundusz Wczasów Pracowniczych rozprowadził w I kwartale br., według wstępnych obliczeń, ponad 90% skierowań.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Według wcześniejszych ustaleń, wynikających z podwyżek płac i wzrostu kosztów, GKT liczył się ze zmniejszeniem akumulacji we wszystkich 46 terenowych przedsiębiorstwach turystycznych. Według szacunków była ona w I kwartale niższa o około 50 mln zł w porównaniu z I kwartałem roku ubiegłego i po raz pierwszy ujemna.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Sytuacja jest dodatkowo skomplikowana zmianami organizacyjnymi, które wynikają z uchwał Rady Ministrów podjętych 18.Ⅲ.1981 r. Są to jednak zmiany rokujące pozytywne rezultaty w przyszłości. Centrala Turystyczna „Orbis” została podporządkowana GKT. Komitetowi przekazano również szereg uprawnień z zakresu turystyki socjalnej. Tym samym polska turystyka po raz pierwszy ma jeden główny organ sterujący, będący zarówno centralnym organem administracji państwowej, jak i ciałem społecznym. Ta dwoistość, ułatwiająca bezpośredni i stały kontakt oraz wpływ uczestników ruchu turystycznego na podejmowane decyzje, powinna pomóc w przezwyciężaniu trudności.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">GKT przystąpił do zarysowania modelu sterowania całokształtem spraw polskiej turystyki, wykorzystując m.in. opinie poselskie. Wkrótce zostaną zaproponowane zmiany w składzie Komitetu oraz przystąpi się do tworzenia przewidzianych statutem ciał społecznych. Trwają prace nad znowelizowaniem programu turystyki na bieżącą pięciolatkę, ze szczególnym uwzględnieniem okresu do 1983 r. oraz podstawowych dziedzin w odniesieniu do turystyki i wypoczynku, wymienionych przez premiera w jego expose.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Generalnie gospodarka turystyczna, jeżeli ma się naturalnie i zdrowo rozwijać, musi być oparta na rzetelnym rachunku ekonomicznym. Ale i ta zasada wymagać będzie elastycznego stosowania, bo np. w przypadku wypoczynku i turystyki młodzieży ważne jest dotowanie zarówno schronisk młodzieżowych czy obiektów służących wyłącznie turystyce kwalifikowanej, jak i pomoc finansowa dla zorganizowanego wypoczynku młodych ludzi. Wiąże się to z przemyśleniem od nowa formy i zasad mecenatu państwowego w stosunku do samorządnych organizacji turystycznych i społecznych. Organizacje te - jak Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Ludowe Zespoły Turystyczne, Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych - mające bogate tradycje, grupujące liczny aktyw społeczny, spełniają ważne funkcje wychowawcze, kształtując zarówno postawy obywatelskie, jak i nawyki kulturalnego wędrowania i aktywnego wypoczynku. Były one zawsze wspierane przez władze państwowe. Udzielały im poparcia również związki zawodowe. Jednakże ta pomoc ostatnio przestała być świadczona. Także wiele zakładów pracy nie czuje się na siłach wspomagać w dotychczasowych rozmiarach ruch turystyczny. GKT zamierza opracować zasady pomocy społecznym organizacjom turystycznym, m.in. w formie finansowania szkolenia społecznych kadr organizatorów, instruktorów itp., zasady te zostaną przedyskutowane z zainteresowanymi a następnie konsekwentnie wdrażane. Równie konsekwentny pragnie GKT być w ściśle gospodarczych dziedzinach turystyki. Wiadomo nie od dzisiaj, że np. racjonalizacji wymagają struktury organizacyjne gospodarczych jednostek turystycznych, w tym likwidacja nadmiaru stanowisk kierowniczych, że świadczenie usług musi odbywać się na jednoznacznie określonych zasadach obowiązujących obie strony - świadczącego usługi i korzystającego z nich - przy zapewnieniu gwarancji jakości i zakresu usług, że programy turystyczne nie mogą ograniczać się do zapewnienia noclegu i wyżywienia, że rentowność placówek turystycznych jest istotnym sprawdzianem ich społecznej przydatności. Zostanie dokonany przegląd każdej turystycznej dziedziny i sformułowane wnioski, które po społecznej weryfikacji, będziemy wcielać w życie. Obecnie np. w GKT analizuje się stan i możliwości rozwojowe każdego z terenowych przedsiębiorstw turystycznych. Pozostaną tylko zdolne do prowadzenia samodzielnej działalności.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Koreferat przedstawiła poseł Barbara Koziej-Żukowa (SD): Trudno dziś mówić o racjonalnym wypoczynku w dni wolne od pracy, gdy wszystkie wolne chwile wykorzystywane są na borykanie się z codziennymi trudnościami, z brakami w zaopatrzeniu i usługach. Jednakże mamy nadzieję, że okres ten przeminie i stworzone zostaną warunki dla należytego wykorzystania czasu wolnego. Istotne w tym względzie jest zapewnienie powszechnego dostępu do różnych form rekreacji i wypoczynku możliwie najszerszych rzesz obywateli zarówno w przekroju wieku, możliwości materialnych, jak również indywidualnych zainteresowań.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Wynikające z prognozy opracowanej przez Instytut Turystyki wielkości dotyczące wypoczynku cotygodniowego są pochodną głównie zmian zachodzących w urbanizacji kraju. Przewiduje się, że liczba uczestników wypoczynku sobotnio-niedzielnego, wynosząca w 1980 r. szacunkowo ok. 90 mln statystycznych osób, wzrośnie w 1985 r. do ok. 110 mln, przy czym prognozy na dalsze lata wskazują na niższe tempo wzrostu niż miało to miejsce w okresie ostatniego 10-lecia.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Szacunkowa ocena zaspokojenia potrzeb społecznych w zakresie wypoczynku dorocznego wskazuje, że poziom zaspokojenia wzrośnie z ok. 51% w 1980 r. do ok. 73% w 1990 r. po uwzględnieniu zaś wielokrotności wyjazdów tych samych osób z 41% w 1980 r., do 58,7% w 1990 r. Podstawowym miernikiem jest tu tzw. wskaźnik aktywności turystycznej społeczeństwa, określający stosunek procentowy liczby statystycznych osób, uczestniczących w dłuższych dorocznych wyjazdach turystycznych, do ogólnej liczby ludności w kraju. Przewidywany poziom tego wskaźnika, wynoszącego w 1977 r. 47,3%, wyniósł w 1980 r. 50,1% a prognozy dla 1990 r. kształtują go na wysokości 61,5%. Pełne zaspokojenie społecznych potrzeb w zakresie turystycznego wypoczynku urlopowego nastąpiłoby przy osiągnięciu wskaźnika 80% statystycznych osób uczestniczących w dłuższych dorocznych wyjazdach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Prawie 18% mieszkańców miast wyjeżdża na wolną sobotę i niedzielę, ale tylko 5% w celach wypoczynkowo-rekreacyjnych. Nieudolnym wzorcem jest wyjazd własnym samochodem poza miasto i skupianie się uczestników takiej ekskursji wokół własnego pojazdu, przy szosie, w oparach spalin i kurzu.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Aktywny wypoczynek codzienny stosuje jedynie 1,6% mieszkańców miast, przeznaczając nań przeciętnie ponad 2 godziny dziennie. Czas ten przedłuża się nieco w wolne soboty i niedziele, przy czym ludzie z wykształceniem wyższym czynnemu wypoczynkowi poświęcają 2,5-krotnie więcej czasu niż wynosi średnia i 5-krotnie więcej niż obywatele z wykształceniem podstawowym. Niwelowanie tych różnic, stwarzanie warunków i zachęt oraz dostępności świadczeń powinno stać się jednym z ważnych zadań instytucji powołanych dla organizacji wypoczynku i rekreacji.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Istotnym elementem spędzania czasu wolnego jest turystyka. W krajowym ruchu turystycznym udział bierze rocznie 124,3 mln osób, co oznacza, że w różnych formach turystyki przeciętny obywatel uczestniczy 3,5 raza. W turystyce pobytowej bierze udział 18,5 mln osób, z wycieczek korzysta 46,6 mln statystycznych obywateli, z wypoczynku po pracy - 59,6 mln mieszkańców. Te wielkości każą zastanowić się jakie formy wypoczynku i turystyki należy rozwijać, by uzyskiwać jak najliczniejszy w nich udział obywateli. Należy przy tym zauważyć, że ujawniają się bardzo szybkie zmiany w regionalnych rynkach turystycznych w Polsce i w Europie, w sposobach i formach nowoczesnego wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Ważnym elementem jest organizacja turystyki. Żaden kraj na świecie nie ma tak - jak Polska - rozbudowanej i rozproszonej administracji centralnej w turystyce, a równocześnie w porównaniu z krajami o wysokim poziomie ruchu turystycznego - jak np. Austria, Szwajcaria, Jugosławia, Bułgaria - tak źle realizowanych funkcji strategicznych turystyki na szczeblu centrum sterującego, przy niewypełnianiu funkcji kierowniczych w zarządzaniu i sterowaniu tą gospodarką przez władze wojewódzkie. GKT zajmuje się turystyką krajową, zagospodarowaniem, szkoleniem kadr, CT „Orbis” - turystyką międzynarodową, dotychczasowe związki zawodowe i Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych - turystyką socjalną, organizacje młodzieżowe i Ministerstwo Oświaty i Wychowania - turystyką młodzieżową. Ten wieloraki „model” administracyjno-organizacyjny powoduje chaos, zanik funkcji planu centralnego, uniemożliwia jednolite programowanie rozwoju turystyki, pomocy dla niej oraz nadzoru i kontroli. Powoduje także niesłychany wzrost biurokracji, wielkość opracowań i rozważań, wówczas gdy rozsypuje się baza (przykład obiekty dolnośląskie), zmniejsza ilość kwalifikowanych kadr w operatywie turystyczno-wypoczynkowym, a także ogranicza się obszar terenów rekreacyjno-wypoczynkowych, m.in. ze względu na brak nad nimi należytego nadzoru. Przy braku współpracy w dziedzinie turystyki i rekreacji między poszczególnymi jednostkami administracyjnymi, występuje dublowanie niektórych działań np. w zakresie koordynacji branżowej czy reklamy turystycznej. Polska turystyka nie potrafi elastycznie dostosować się do różnorodnych potrzeb i wykorzystywać różne możliwości organizacji czasu wolnego obywateli.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Dobrze się stało, że uchwałą RM z dnia 18 marca 1981 r. włączono do działalności CT „Orbis” przedsiębiorstwo Sports-Tourist, które realizowało te same zadania, mając oddzielną centralę, przedstawicielstwo oraz sieć gospodarczą w terenie.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Istnieje w Polsce fikcyjny podział na obsługę turystyki krajowej i zagranicznej. Pion GKT i CT „Orbis”, a nawet plony socjalny i młodzieżowy obsługują razem turystów krajowych i zagranicznych, przy czym każdy z tych plonów ma własną organizację. Nadmierna jest ilość biur obsługi ruchu turystycznego (np. w Łomży jest 8 biur małych i słabych, we Wrocławiu natomiast ok. 40), a każde działa we własnym zakresie. W rezultacie rozproszona jest reklama, informacja, pośrednictwo i akwizycja (np. w Sudetach - takich rozbitych i samodzielnych systemów jest ok. 250). Każdy planuje uruchomienie własnej informatyki, co jest oczywistym ekonomicznym absurdem. Rosną społeczne koszty.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Nikt rzetelnie nie interesuje się potrzebami turystów. Niedostatki organizacyjne oraz rozproszenie zadań daje się zauważyć również w przedsiębiorstwach. Przykładem być tu mogą dane z kontroli NIK, które wskazują, że w szeregu przedsiębiorstw turystycznych miejscami noclegowymi dysponują trzy różne, w zasadzie niezależne komórki organizacyjne, a mianowicie: recepcja hotelu, biuro usług turystycznych i biuro zakwaterowań. Skutkiem takich poczynań były nie wykorzystane miejsca hotelowe, a turyści kierowani byli do pokoi gościnnych w kwaterach prywatnych, bądź w ogóle nie mogli skorzystać z noclegu.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Wiele zamierzeń pozostaje hasłami bez. pokrycia. Np. w materiale GKF pt. „Kierunki działania w turystyce w latach 1981–83” czytamy: „dynamicznemu wzrostowi ilościowemu usług towarzyszyć będzie ukierunkowanie ich rozwoju na działalność szczególnie pożądaną ze społecznego punktu widzenia, a zwłaszcza na zaspokajanie potrzeb: środowiska robotniczego, ludzi pracy z wielkich aglomeracji miejskich itd. itd.”. Przyjęcie takich założeń nie ma uzasadnienia, gdyż podstawowym celem powinno być stworzenie potencjalnemu konsumentowi usług turystycznych, możliwości dowolnego wyboru wśród różnych form takiej, która mu najbardziej odpowiada. W tym samym opracowaniu czytamy: „Zwiększenie możliwości wypoczynku mieszkańców wsi oraz tworzenie na wsi bazy wypoczynkowo-rekreacyjnej, m.in. w postaci wsi letniskowych”. Są to twierdzenia nieprawdziwe. Po pierwsze - ponieważ mieszkaniec wsi może wypoczywać w porze nietypowej dla mieszkańców miasta, a wieś jako taka nie jest dla niego atrakcją, a po wtóre - ponieważ opracowujący ten spis pobożnych życzeń nie zadał sobie trudu zbadania jakie istnieją już kierunki i formy prawno-organizacyjne rozwoju wsi letniskowych i jak są one w praktyce realizowane oraz w jakim stopniu terenowe władze są zainteresowane stwarzaniem warunków wypoczynku obywateli. Ponadto zakłada się, iż „dla rodzin z małymi dziećmi przewiduje się organizowanie wzorcowych ośrodków pobytu urlopowego, przede wszystkim przez FWP, ale także przez wszystkie terenowe przedsiębiorstwa turystyczne. M.in. w tym celu realizowana będzie koncepcja bezinwestycyjnego podwojenia do 1983 r. bazy, jaka znajdzie się w dyspozycji FWP”. Ciekawe w jaki sposób realizowane będzie to zadanie. Po pierwsze - wobec przestarzałej i wymagającej inwestowania bazy FWP, po wtóre - gdy nie jest ona w pełnej dyspozycji GKT, a po trzecie - gdy stanowi ona 10% miejsc innych ośrodków wypoczynkowych. Dlatego też między materiałami a życiem powstaje rozbieżność wyrażająca się tym, że rodziny z małymi dziećmi albo siedzą w domu, albo wyjeżdżają na tzw. „letniaki” do krewnych, bądź też za duże pieniądze wynajmują pokoje w pobliżu wielkich miast.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">W tej bardzo zróżnicowanej i rozproszonej działalności na rzecz organizowania wolnego od pracy czasu są i takie paradoksy, że np. wyciągi i kolejki linowe są zarządzane centralnie przez Ministerstwo Komunikacji i GKKFiS, że powołane zostały wojewódzkie ośrodki sportu i rekreacji a także miejsko-gminne letnie ośrodki, w których budowane są hotele, restauracje i inne urządzenia usług bytowych podlegające GKKFiS. Są to zakłady budżetowe z oddzielnymi dyrekcjami, co powoduje dalszy rozwój administracji i dalsze rozczłonkowanie wysiłków i działań na rzecz organizacji wypoczynku i rekreacji.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">W społecznych organizacjach turystycznych coraz mniej uwagi zwraca się na wypełnianie funkcji społecznych (co jest przecież założeniem statutowym) w wyniku zainteresowania działalnością gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Około 6% dochodów ludności wydatkowane jest na turystykę. W roku 1980 zbliżały się one do 90 mld zł oraz 12 mld z funduszów socjalnych. Wydawać by się zatem mogło, iż stwarza to warunki powszechnej dostępności obiektów i usług. Tymczasem indywidualny turysta nie może dotrzeć do obiektów turystycznych przez różne, niesprawne ogniwa.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Ponieważ obiekty turystyczne są dofinansowane z budżetu i funduszów zakładowych, ich dostępność i wykorzystanie w znakomity sposób zostają ograniczone. Tymczasem system obsługi w turystyce socjalnej powinien działać w oparciu o dochody pochodzące z odpłatności ludności i dopłat z funduszów socjalnych. Sprzyjałoby to stworzeniu warunków wyboru form wypoczynku. Należałoby wprowadzić tzw. czeki turystyczne z ustalonym ściśle zakresem podmiotowym (osoby), przedmiotowym (przedsiębiorstwa turystyczne i rodzaje świadczeń) oraz wartościowym i czasowym. Czeki turystyczne dysponowane w ramach funduszu socjalnego powinny być ważne w całej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">W większości urzędów wojewódzkich kontrolowanych w 1980 r. przez NIK nie stwierdzono aktualizowania programów rozwoju turystyki i dostosowywania ich do realnych możliwości realizacyjnych. Urzędy te nie spełniały w sposób dostateczny funkcji koordynacyjnej, co powodowało, że poszczególne jednostki organizacyjne zaczęły samowolnie określać ramy swej działalności, odchodząc od realizacji zadań statutowych.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">W niedostatecznym stopniu umożliwia się poznawanie ciekawych obiektów budowlanych, czy przyrodniczych. Jak wielkie jest zainteresowanie tymi obiektami świadczy ilość zgłoszeń do zwiedzania takich gmachów w stolicy jak Belweder, Urząd Rady Ministrów itp. Należy tylko wyrażać żal, że organizacją tej formy turystyki zajmuje się „Życie Warszawy”, a nie upoważnione do tego instytucje turystyczno-krajoznawcze.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">W końcu 1979 r. w PTTK działało ogółem blisko 78 tys. organizatorów turystyki, w tym w zakładach pracy ok. 35 tys. Była to więc licząca się kadra. Tymczasem zmniejsza się ona rokrocznie. Wpływ na to mają różne czynniki organizacyjne, socjalne itp. Osoby społecznie działające na tym odcinku nie uzyskują obecnie płatnych 14 dni wolnych w roku na organizację i prowadzenie imprez (co miało miejsce przed 10 laty), zanikło partnerskie współdziałanie organizatorów turystyki ze związkami zawodowymi, brak jest zrozumienia i uznania społecznej pracy organizatorów turystyki. Nie lepiej przedstawić się sprawa z przewodnikami i pilotami wycieczek i imprez. Komisja postulowała rozwiązanie spraw przewodnictwa turystyczno-krajoznawczego nie tylko przez stworzenie odpowiednich warunków ekonomicznych tej grupie osób, lecz także przez stałe doskonalenie ich wiedzy i umiejętności.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Rozwój turystyki, krajoznawstwa, należyta organizacja wypoczynku i rekreacji dostępnej i dostosowanej do potrzeb możliwie najszerszych rzesz obywateli to ważny środek walki z taką plagą społeczną jak pijaństwo, to istotny element integracji społecznej, a także społecznego wychowania.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełHenrykRafalski">Dyskutujemy nad problemami, które możliwe są do rozwiązania nawet w obecnych trudnych warunkach ekonomicznych kraju, gdyż nie wymaga to uzyskania dodatkowych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełHenrykRafalski">Sprawę organizacji wypoczynku sobotnio-niedzielnego. Komisja nasza podejmowała niejednokrotnie. Teraz sprawa ta nabrała szczególnego znaczenia w związku ze skróceniem czasu pracy, zwiększeniem ilości wolnych dni. Musimy zrobić wszystko, ażeby w sposób jak najbardziej wartościowy zarówno z punktu widzenia zdrowia, jak i rozwoju kulturalnego społeczeństwa, wykorzystywać ten wolny czas od pracy.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełHenrykRafalski">Wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych Henryk Białczyński: Dzisiejsze posiedzenie poświęcone jest głównie problemom organizacji wypoczynku sobotnio-niedzielnego, a w tej sprawie nasz resort dotychczas w zasadzie nie miał wiele do powiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełHenrykRafalski">Obecnie Główny Komitet Turystyki przejął od nas instytucje, które czuwały nad całością bazy wypoczynkowej, wraz z funduszami na ten cel. W naszym resorcie środki na ten cel były stosunkowo niewielkie i głównie wspierały inwestycje w miejscowościach turystyczno-wypoczynkowych.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełHenrykRafalski">Dysponentami bazy wypoczynku sobotnio-niedzielnego są obecnie Główny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu oraz Główny Komitet Turystyki. Zakłady pracy odczuwają niedostatek środków na cele socjalne, w związku ze wzrostem cen. Przygotowywany jest projekt nowelizacji przepisów o funduszu socjalnym, który powinien spowodować, że - łącznie ze zwiększeniem odpisów na fundusz socjalny wynikającymi ze wzrostu płac - środki na fundusz socjalny zwiększą się w r.b. o ok. 4 mld zł i wyniosą ok. 20 mld zł w porównaniu z 15 mld w roku ubiegłym. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że fundusz ten wykorzystywany jest na różne cele, nie tylko na organizację wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełHenrykRafalski">Uzgodniono ze związkami zawodowymi, że w drugim etapie wprowadzania reformy gospodarczej, dysponować będziemy drugim kanałem dopływu środków na cele socjalne, to jest częścią zysków przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełHenrykRafalski">Duże znaczenie dla organizacji wypoczynku sobotnio-niedzielnego i w ogóle wypoczynku ma rozszerzenie akcji ogródków działkowych. W tej sprawie rząd przedstawił Sejmowi projekt ustawy o ogródkach działkowych, który już był rozpatrywany przez Komisję Pracy, Płac i Spraw Socjalnych i przez Komisję Prac Ustawodawczych. Według projektu tej ustawy, państwo obowiązane jest dostarczyć nieodpłatnie tereny pod ogródki działkowe, a władze miast zobowiązuje się do uzbrojenia terenu. Przewiduje się również wydanie rozporządzenia Rady Ministrów, które dopuszczać będzie możliwość wykorzystania na zagospodarowanie ogródków działkowych nie tylko środków zakładowego funduszu socjalnego, ale również innych środków przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełHenrykRafalski">Pomoc związków zawodowych w organizacji wypoczynku będzie nadal duża. Z rozmów ze wszystkimi związkami zawodowymi wynika, że poświęcają one tym problemom bardzo wiele uwagi, ponadto prowadzić będą zaostrzoną kontrolę nad oszczędną gospodarką w obiektach wypoczynkowych, nad właściwym rozdziałem miejsc na wczasy oraz dopingować do rozbudowy bazy wypoczynkowo-turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełHenrykRafalski">Powołanie centralnej instytucji, jaką jest Główny Komitet Turystyki, która ma przejąć całokształt bazy wypoczynkowej i stać się silnym organem zarządzania centralnego, pomoże w rozwiązaniu wielu trudności.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełHenrykRafalski">Główny Komitet Turystyki powinien opracować długofalowy program działania w zakresie organizacji wypoczynku, w uzgodnieniu z zainteresowanymi resortami, m.in. Ministerstwem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, Ministerstwem Kultury oraz związkami zawodowymi. Wspólnie należy szukać najlepiej dostosowanych do naszych warunków form wypoczynku. Do zadań Komitetu należy również opracowanie bądź znowelizowanie zdezaktualizowanych aktów prawnych dotyczących wczasów pracowniczych oraz organizacji wypoczynku sobotnio-niedzielnego. Trzeba doprowadzić do tego, by obywatel mógł dokonywać swobodnego wyboru form wypoczynku w zależności od jego możliwości i zainteresowań.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełHenrykRafalski">Komisja od 1972 r. postuluje opracowanie projektu ustawy o wypoczynku. Niestety, ani rząd, ani Centralna Rada Związków Zawodowych nie wyszły naprzeciw temu postulatowi. Przy referowaniu projektu ustawy o podziale Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki na dwa odrębne urzędy również zwróciłem uwagę na potrzebę uchwalenia tego aktu. Bowiem tylko poprzez ustawowe zabezpieczenie prawa do wypoczynku możemy zapewnić skuteczne formy działania. Chcielibyśmy usłyszeć w jakim czasie projekt tej ustawy zostanie opracowany i przedłożony Sejmowi. Problem jest ogromnej wagi, sprawa dojrzała do tego, ażeby była szybko załatwiona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefRóżański">W posiedzeniu bierze udział po raz pierwszy nowy przewodniczący Głównego Komitetu Turystyki. Szkoda, że wicepremier, który nadzoruje ten resort, nie zaprezentował nam osobiście nowego szefa tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefRóżański">Na temat organizacji turystyki przyjazdowej w roku bieżącym Centrala Turystyczna „Orbis” zorganizowała specjalną konferencję. Poruszono na niej wiele istotnych problemów, które wpływają w sposób hamujący na rozwój zagranicznej turystyki przyjazdowej. M.in. mówiono o niewłaściwej propagandzie, jaką w stosunku do naszego kraju prowadzą nasi sąsiedzi - NRD i CSRS. Wprawdzie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zapewniało, że w tej sprawie zostały podjęte odpowiednie działania i że sytuacja ulega poprawie, jednak - jak wynika z obserwacji - poprawa jest niedostateczna. Należałoby zorganizować specjalną konferencję z dziennikarzami zagranicznymi, przedstawić nasze oferty turystyczne. Konferencja taka może być jednak zorganizowana dopiero po wyjaśnieniu wszystkich spraw dotyczących: wyżywienia, transportu, obsługi przyjeżdżających z zagranicy turystów. Jednym słowem, musi to być oferta dopięta, jak to się mówi „na ostatni guzik”.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefRóżański">Nie mamy nadal opracowanego modelu wypoczynku. Każdy region pracuje według innych zasad, w niektórych rejonach całokształt spraw związanych z turystyką jest zanadto scentralizowany, w innych panuje chaos spowodowany nadmierną decentralizacją. Podejmuje się decyzje o likwidacji wojewódzkich przedsiębiorstw turystyki i to nawet w takich województwach jak nowosądeckie. Należałoby zobowiązać Główny Komitet Turystyki do jak najszybszego opracowania modelu wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefRóżański">Popieram wypowiedź posła H. Rafalskiego w sprawie przyspieszenia prac nad projektem ustawy o prawie do wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefRóżański">Uwzględnić musimy, że w związku z trudnościami żywieniowymi władze wojewódzkie bronić się będą przed rozszerzaniem turystyki na swoim terenie. Poprzeć trzeba wniosek koreferentki w sprawie przyśpieszenia organizacji wsi letniskowych. Chłopi mogliby dla tego celu wykorzystać nadwyżki wygospodarowane z własnych gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJózefRóżański">Obiekty turystyczne i wypoczynkowe przejmowane przez GKT w większości przypadków są w opłakanym stanie. Poinformowano nas, że w roku bieżącym na zakładowy fundusz socjalny wpłynie 20 mld zł. Jest to tylko pozornie wielka kwota, gdyż przeznaczona ona jest na różnego rodzaju wydatki i jak przeliczymy ile to wypada na 1 osobę pracującą, to nie jest to zbyt wiele. Trzeba jak najszybciej zorientować się jakie środki potrzebne są na doprowadzenie przejmowanej przez GKT bazy do stanu używalności. Mieliśmy już w tej sprawie od szeregu lat wiele obietnic i przyrzeczeń, ale nie zostały one spełnione.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełJózefRóżański">Rozwój ogródków działkowych nie nastąpi szybko mimo nowej ustawy. Mamy wiele sygnałów, że występują duże trudności z wywłaszczaniem niektórych terenów i że w pierwszym rzędzie przeznaczać się je będzie na cele rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełJózefRóżański">W swoim czasie poseł Z. Kledecki prosił o zbadanie prawdziwości informacji, że ratownicy GOPR biorący udział w akcji pilskiej byli w stanie nietrzeźwym. Sprawę tę dokładnie zanalizowano. Według oświadczeń Rady Naczelnej GOPR, taka sytuacja nie miała miejsca. Mogło natomiast zajść nieporozumienie, gdyż w strażnicy GOPR-u nie ma telefonu, a informację przekazano ze schroniska, skąd może usłyszano bełkocący głos jakiegoś nietrzeźwego turysty. W imieniu aktywu GOPR przekazuję podziękowanie Komisji za dezyderat w sprawie zainstalowania telefonu w strażnicy GOPR. Problem alkoholizmu jest ostro stawiany przed ratownikami GOPR-u i zarówno sąd koleżeński, jak i Rada Naczelna po stwierdzeniu takiego przypadku wyklucza ratownika ze swego grona.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełJózefRóżański">Niedostateczne jest zaopatrzenie ratowników GOPR w niezbędny sprzęt. Opiekunem GOPR-u jest GKKFiS, któremu podlega Zjednoczenie „Polsport”, produkując sprzęt turystyczny. Dlaczego więc od szeregu lat zapotrzebowanie GOPR-u na niezbędny sprzęt, m.in. na narty, nie jest realizowane, przecież na to niepotrzebne są dodatkowe środki dewizowe.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełJózefRóżański">Jeżeli chodzi o helikopter i heliport, jakim dysponuje GOPR, to służył on przede wszystkim do innych prac, a nie do ratowania ludzi. Zarówno ratownicy, jak i piloci - ratownicy nie są ubezpieczeni. W tej sprawie również nasza Komisja stawiała postulaty i dotychczas nie są one zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#PosełJózefRóżański">Trudno się zgodzić z przedstawicielami Narodowego Parku Tatrzańskiego, którzy zarzucają, że helikoptery latające nad parkiem płoszą zwierzynę. Musimy zdecydować się co jest ważniejsze - ratowanie człowieka czy zwierzyny?</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#PosełJózefRóżański">Poseł Henryk Rafalski (ZSL) zobowiązał posła J. Różańskiego, ażeby przygotował projekty ponownych dezyderatów w sprawach, które poruszył w swojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanSłomski">Zastanawiając się nad sprawą wypoczynku i rekreacji sobotnio-niedzielnej, trzeba pomyśleć jaką dysponujemy bazą i w jaki sposób jest ona wykorzystywana. Obecnie wiele klubów boryka się z poważnymi trudnościami, niektóre z nich straciły kontakt z załogami zakładów pracy, dochodziło nawet do incydentów takich, jak niewpuszczanie załóg zakładów na teren klubowych ośrodków sportowych. Trzeba się w tego typu sprawach dogadywać, bo szczególnie w soboty i niedziele wszystkie ośrodki sportowe i rekreacyjne powinny być w pełni wykorzystywane i udostępniane całemu społeczeństwu. Także ośrodki będące w posiadaniu szkół powinny być ogólnodostępne, tym bardziej że w nowych osiedlach nie ma takich obiektów.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanSłomski">Władze terenowe powinny zapewnić zagospodarowanie odpowiednich terenów podmiejskich na ośrodki rekreacyjne i umożliwić dojazd do nich środkami komunikacji miejskiej. Musimy pamiętać, że jeśli nie zapewnimy godziwej rozrywki i możliwości odpoczynku, mnożyć się będą przypadki pijaństwa i chuligaństwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełRomanStachoń">Dyskutujemy nad sprawą wypoczynku po pracy, w szczególnie trudnej chwili ze względu na sytuację gospodarczą Polski. Główny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu powinien opracować własny program wypoczynku sobotnio-niedzielnego. Należy także pamiętać o ludziach, których me pociąga turystyka i sport. Mają inne zainteresowania i trzeba im zapewnić możliwości zajmowania się swoim hobby.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełRomanStachoń">W materiałach przedstawionych przez GKT mówi się o powołaniu zespołów do organizacji wypoczynku i rekreacji w terenie. W prace tych zespołów powinny się włączyć takie instytucje, jak: GKKFiS, PTTK, związki zawodowe, kluby sportowe, a także organizacje pomocnicze i administracja (komunikacja, handel) oraz organizacje społeczne: TPD, ZHP, Ogródki Działkowe, Związek Wędkarstwa, samorządy mieszkańców itp. Taki wspólny komitet koordynacyjny mógłby opracować konkretny program i plan wypoczynku i rekreacji. Konieczna jest także bieżąca, aktualna informacja o tym, gdzie i jak można wypocząć. W tym celu należałoby zaangażować prasę, radio i telewizję.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełRomanStachoń">Opracowanie projektu ustawy o prawie obywatela do wypoczynku jest konieczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStefanMarkowski">W aktualnej sytuacji kraju nie możemy domagać się dodatkowych środków na organizację wypoczynku. Trzeba racjonalnie zagospodarować te fundusze, które są. Niepokojącym zjawiskiem jest sygnalizowane zmniejszenie udziału młodzieży w turystyce. Trzeba pamiętać, że jeśli chcemy wychować pokolenie zdrowe i sprawne, musimy od dzieciństwa uczyć aktywnego wypoczynku. Racjonalnie zorganizować czas wolny pomogłoby m.in. prawidłowe zagospodarowanie Funduszu Akcji Socjalnej Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStefanMarkowski">W niektórych regionach są dobre tradycje organizowania wspólnych imprez przez kluby sportowe i związki zawodowe. Trzeba taką działalność aktywizować i popularyzować.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełStefanMarkowski">Pracownicy komunikacji mają również wolne soboty. Trzeba mimo to tak zorganizować komunikację (może kosztem zmniejszenia miejskiej), aby umożliwić wygodny dojazd do ośrodków rekreacji w niedziele i soboty.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełStefanMarkowski">Ogródki działkowe, to bardzo ważny element zbiorowego wypoczynku, ale trudną do pokonania sprawą jest uzbrojenie terenu ogrodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJózefaMatyńkowska">Zorganizowanie konferencji prasowej w celu zaktywizowania turystyki zagranicznej w naszym kraju jest konieczne. Akcja będzie już nieco spóźniona, ale tym bardziej pilnie trzeba poinformować zagranicznych turystów o możliwościach wypoczynku w Polsce. Miałoby to znacznie nie tylko gospodarcze, także polityczne, gdyż umożliwiłoby cudzoziemcom poznanie prawdy o Polsce i o przemianach zachodzących aktualnie w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJózefaMatyńkowska">Właściwe zagospodarowanie wolnego czasu, to sprawa odpowiedniej motywacji. Wiele złego zrobiły niedobre tradycje zbiorowych wycieczek autokarowych, często pod znakiem alkoholu i niewiele mających wspólnego z wypoczynkiem czy turystyką. Dlatego ważna jest dobra propaganda czynnego wypoczynku na świeżym powietrzu, sportu i turystyki.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJózefaMatyńkowska">Od września uczniowie będą mieli wolne soboty, które są doskonałą okazją do czynnego wypoczynku. Nie możemy stanąć nieprzygotowani przed tym problemem. Programy szkolne i programy organizacji młodzieżowych muszą zawierać odpowiednie propozycje. Powinniśmy się w tej sprawie spotkać z przedstawicielami ZHP. Można by także przy okazji zapytać, dlaczego uczestników ostatniego Zjazdu ZHP zakwaterowano w hotelu „Forum”. Młodzież pyta o to i niestety nie umiemy dać na to pytanie odpowiedzi. Warto by w ogóle podyskutować o sposobie wydatkowania środków finansowych będących w dyspozycji ZHP. Wiele z tych środków powinno się przeznaczyć właśnie na wypoczynek i rekreację młodzieży we wszystkich możliwych formach, niezależnie od pogody, przez cały rok. Odnowiony ZHP ma wiele do zrobienia w tym zakresie, ma do dyspozycji także stare, tradycyjne formy harcerskiej turystyki.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJózefaMatyńkowska">Niesprawność i złe zaopatrzenie bazy gastronomicznej hamują rozwój turystyki. Każdy rejon będzie się bronił przed przyjazdem turystów z powodu niedostatku żywności. Dlatego trzeba planowo zagospodarować stałą bazę, odpowiednio zorganizować zaopatrzenie i komunikację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAnnaBernat">W woj. bielskim - które reprezentuję - od momentu jego powstania brak było środków na turystykę. Spośród 8-miu działających na tym terenie przedsiębiorstw, jedynie WPT „Beskidy” korzystało z funduszy pozaplanowych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełAnnaBernat">Jak wynika z moich obserwacji, wypoczynek organizowany jest lepiej w zimie. W tym okresie domy turystyczne wykorzystywane są w 100%. Znacznie gorzej jest latem. Aby zmienić ten stan rzeczy postuluję, by w większym stopniu zagospodarować tereny wokół jezior Żywieckiego i Międzybrodzkiego.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełAnnaBernat">Przedsiębiorstwa turystyczne mogłyby lepiej realizować swe zadania, gdyby nie drastyczny brak artykułów żywnościowych. Ponadto borykają się one z trudnościami wynikłymi z niskich opłat za miejsca noclegowe oraz transport. Brak paliw płynnych, których dostawy kształtują się na poziomie 30% rzeczywistych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełAnnaBernat">Na terenie województwa bielskiego znajduje się wiele wsi letniskowych. Jednakże w chwili obecnej przeżywają one wyraźny regres. Np. w jednym tylko przedsiębiorstwie WPT „Beskidy” w ciągu 3 lat ilość kwater prywatnych zmniejszyła się o 5 tys. Powodem tego stanu rzeczy jest m.in. podwójne opodatkowanie kwaterodawców. Zmalała też ilość miejsc konsumpcyjnych w stołówkach gospodarczych (o 3 tys. w ciągu 3 lat). Z jednej strony nie mają one dostaw artykułów żywnościowych, z drugiej - sanepid wprowadził drastyczne rygory.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełAnnaBernat">Wielu indywidualnych właścicieli domów podpisywało z PTTK umowy, jednakże przedsiębiorstwo to nie dotrzymywało ich. Np. jednej z gmin obiecano 7 mln zł kredytu. Został on pomiędzy ludzi rozdzielony, podjęli oni różnorakie inwestycje, zapożyczając się. Niestety, kredyt do gminy nie nadszedł. Ludzie zainwestowali własne pieniądze i nie mogli dokończyć robót. Rodziło się uzasadnione rozżalenie. Do wielu imprez turystycznych na terenie gminy stosowano dopłaty z funduszy gminnych. Tak więc ludność dopłacała do imprez organizowanych na ich terenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełBolesławKapitan">Skracanie czasu pracy jest faktem. Należy się jednak liczyć z innymi faktami, a mianowicie: ograniczaniem frontu inwestycyjnego, w tym także obiektów rekreacyjnych i wypoczynkowych; ograniczaniem środków na te cele oraz występowaniem kryzysu żywnościowego. W tej sytuacji organizatorzy turystyki stają przed trudnym zadaniem. Dlatego też chciałbym wskazać na trzy elementy mogące przyczynić się do rozwiązania nabrzmiałych problemów:</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełBolesławKapitan">- należy natychmiast przystąpić do wypracowania koncepcji wyposażenia środków rekreacyjnych i turystycznych w podstawowe artykuły. Chodzi o to, że potrzebne są tu rozwiązania centralne, bowiem władze lokalne traktują częstokroć turystykę po macoszemu. Prace te powinien prowadzić GKT wespół z resortem handlu wewnętrznego i usług;</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełBolesławKapitan">- w przeszłości niejednokrotnie podejmowano budowę osiedlowych ośrodków rekreacyjno-sportowych. Działania te można określić mianem amatorskich. Dzisiaj niezbędne są uzgodnienia w tym zakresie z głównym inwestorem - spółdzielczością mieszkaniową. Tworzenie takich ośrodków jest konieczne, gdyż ludności potrzebne są miejsca czynnej rekreacji. Należy także dołożyć starań, by maksymalnie wykorzystać istniejące już obiekty. Pogodzić przy tym trzeba sprzeczne interesy: potrzebę maksymalnego wykorzystania rolniczego ziemi i potrzebę budowy takich ośrodków;</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełBolesławKapitan">- GKT powinien ograniczyć ilość pracowników administracyjnych. Kiedyś podział GKKFiT motywowano koniecznością ograniczenia administracji. Obecnie przy łączeniu struktur mówi się o tym samym. Jest to choroba nie tylko resortu turystyki, ale i wielu innych.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełBolesławKapitan">Opowiadam się za jak najszybszym rozpoczęciem prac nad ustawą o prawie do wypoczynku. Jednocześnie chcę samokrytycznie stwierdzić, że w latach 1973–78 zbyt mało uwagi poświęcono temu tematowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJanWaleczek">W pełni opowiadam się za propozycją posła H. Rafalskiego, głoszącego potrzebę rozpoczęcia prac nad ustawą o prawie do wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJanWaleczek">Odbieram dyskusję na dzisiejszym posiedzeniu jako żenującą. Sytuacja w kraju jest trudna, a my podejmujemy temat dotyczący rekreacji. Jest to bez wątpienia sprawa zaspokajania wyższych potrzeb ludzkich. A my przecież nie możemy zaspokoić nawet tych podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełJanWaleczek">W dziedzinie turystyki mamy do czynienia z ogromną ilością reorganizacji, zwłaszcza w ostatnich latach. Turystyka stała się przedmiotem manipulacji poszczególnych decydentów. Dochodzi do sytuacji, że całe społeczeństwo zdaje sobie sprawę z absurdalności niektórych zamierzeń, a mimo to struktury te trwają. Jak wynika z wystąpienia przewodniczącego GKT podejmowane są obecnie próby uporządkowania problemów turystyki. W tej sytuacji należy życzyć tylko kierownictwu Komitetu, by wystarczyło mu sił, aby to zamierzenie zdołało doprowadzić do końca. Jednakże by przeprowadzić przemyślane zmiany, trzeba mieć obraz aktualnej sytuacji. Dlatego też GKT powinien w pierwszej kolejności opracować raport o stanie turystyki, który byłby dokumentem wyjściowym do dalszej dyskusji i w konsekwencji do działań.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełJanWaleczek">Zagadnieniem na dzisiaj jest problem wyżywienia. Warunkuje to bezpośrednio możliwości eksploatacji wielu ośrodków. Sytuację na tym polu można określić jako dramatyczną; wiele domów wypoczynkowych i hoteli będzie świeciło pustkami.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełJanWaleczek">Mocno musimy akcentować, że w pierwszym rzędzie należy doprowadzić do uproszczenia struktur w turystyce. Jest to warunek podstawowy jej efektywnego działania. Należy jednak zdawać sobie sprawę z ogromu tego zamierzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełKrystynaHosiawa">Nie poruszyliśmy dotąd w dyskusji problemów wsi, a przecież dzieci wiejskie też powinny mieć zapewnione warunki do regeneracji sił. Też chcą wyjeżdżać do atrakcyjnych miejscowości. Jednakże wypoczynek dla dzieci wiejskich powinien być organizowany przede wszystkim w okresie ferii zimowych, bowiem w lecie dzieci pomagają rodzicom w pracy w gospodarstwie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełKrystynaHosiawa">W rejonie „Huty Katowice” znajdowało się kilka ośrodków wypoczynkowych, gdzie przebywały m.in. dzieci na koloniach. Obecnie teren ten przyjmuje olbrzymią ilość pyłów z huty. Dlatego też dzieci powinny być kierowane do innych miejscowości, aby przynajmniej w okresie wakacji oddychały nieskażonym powietrzem.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełKrystynaHosiawa">W jakim stopniu resort będzie w stanie zapewnić dostawy żywności dla ośrodków wypoczynkowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełStefanDziedzic">Zgodnie z zarządzeniem Ministerstwa Oświaty i Wychowania w roku bieżącym zwiększa się ilość dni wolnych od zajęć w szkołach. Dlatego też GKT powinien wespół z resortem oświaty szerzej niż do tej pory podnieść problematykę turystyki młodzieżowej. Propagowanie turystyki wśród młodych da bez wątpienia efekty tak wychowawcze, jak i rekreacyjne.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełStefanDziedzic">Decyzja w sprawie oddania do dyspozycji GOPR helikoptera ma ogromne znaczenie. Pozwala to na szybsze i sprawniejsze prowadzenie akcji ratunkowej. Podjąć trzeba rozmowy na temat pogłębienia współpracy GOPR-u z ratownikami czeskimi, na tym odcinku sytuacja nie jest dobra.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełStefanDziedzic">Jako kierownik ośrodka turystycznego w Zakopanem potwierdzić mogę wszystkie uwagi krytyczne na temat organizacji wielu zbiorowych wycieczek oraz pijaństwa części ich uczestników. Piloci i przewodnicy wycieczek muszą poczuwać się do większej odpowiedzialności za zachowanie ludzi, którymi się opiekują.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełStefanDziedzic">Przewodniczący Krajowej Komisji Turystyki NSZZ „Solidarność” Stanisław Jagiełło: Konieczne jest opracowanie raportu o stanie turystyki, na którego bazie będzie można dopiero stworzyć model turystyki w Polsce. Obecnie zarówno turystyka krajowa, jak i zagraniczna upada. Krajowa - w wyniku trudności ekonomicznych kraju, zwłaszcza żywnościowych, a zagraniczna - w związku z tym, że mamy wielu konkurentów lepiej organizujących od nas tą turystykę.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełStefanDziedzic">Turystykę traktować musimy jako jeden z przemysłów i przedstawić jej realny model dostosowany do naszych obecnych możliwości oraz program perspektywicznego działania. Organizacją turystyki zajmują się różne instytucje, zakłady pracy i biura turystyczne. Trzeba poznać potrzeby naszego społeczeństwa i zapytać ludzi jaka forma turystyki i wypoczynku najbardziej im odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełStefanDziedzic">Organizatorem wypoczynku sobotnio-niedzielnego są obecnie w większości związki zawodowe. Bogatsze przedsiębiorstwa mają swoje własne obiekty wypoczynkowe, nie zawsze jednak właściwie wykorzystywane. Turystyka sobotnio-niedzielna ma bowiem tę cechę, że miejsce wypoczynku musi znajdować się stosunkowo blisko miejsca zamieszkania i trzeba zapewnić możliwość wyżywienia, albo przynajmniej przygotowania we własnym zakresie posiłku. Związek Zawodowy „Solidarność” podejmuje cały szereg inicjatyw organizacji wypoczynku sobotnio-niedzielnego. Staramy się łączyć fundusze małych zakładów, ażeby we wspólnym ośrodku umożliwić tę formę wypoczynku ich pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełStefanDziedzic">Stosunkowo niewiele miejsca poświęcono w dyskusji sprawom organizacji wypoczynku wakacyjnego i zimowego dzieci i młodzieży. Z uwagi na znane trudności w roku bieżącym z wypoczynku zimowego skorzystała tylko jedna trzecia dzieci, które wyjeżdżały w latach ubiegłych. Nie mamy jeszcze konkretnych propozycji co do organizacji wypoczynku wakacyjnego. Trzeba jak najszybciej zorientować się jakie możliwości w tym zakresie mają zakłady pracy, kuratoria i inne instytucje.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełStefanDziedzic">Nie możemy się doczekać na ostateczne opracowanie projektu reformy gospodarczej, a przecież ta reforma musi również uwzględniać turystykę, która powinna być dochodowa, a równocześnie spełniać określone zadania socjalne.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełStefanDziedzic">Podjąć trzeba wszelkie możliwe działania na rzecz poprawy dochodowości przedsiębiorstw turystycznych. Nie można dopuszczać do tego, że hotele nie są w pełni wykorzystane, że są puste miejsca w ośrodkach wypoczynkowych. Decyzje o wykorzystaniu tych miejsc powinny być zdecentralizowane. Odgórnie można nakreślać tylko kierunki działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorInstytutuTurystykiStanisławOstrowski">Dyskusja toczy się niejako w dwóch warstwach, co należy zrobić, żeby sprawnie zorganizować wypoczynek ludzi pracy w roku 1981 oraz jakie są programy perspektywiczne, jaki jest przyszłościowy model rozwoju naszej turystyki.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorInstytutuTurystykiStanisławOstrowski">W związku z tym, że dochód narodowy maleje musimy się liczyć z trudnościami występującymi w przedsiębiorstwach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#DyrektorInstytutuTurystykiStanisławOstrowski">GKT przygotował raport o stanie turystyki i został on przedstawiony na specjalnej konferencji, na którą zaproszeni byli przedstawiciele różnych instytucji i dziennikarze. Opracowanie to powinno przydać się przy podejmowaniu dalszych prac nad modelem turystyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełHenrykRafalski">Proszę, aby przewodniczący Głównego Komitetu Turystyki ustosunkował się do następujących problemów: przede wszystkim ażeby odpowiedział nam czego spodziewać się mogą w roku bieżącym ludzie wybierający się na urlop? Co GKT jako koordynator całości wypoczynku w naszym kraju proponuje w zakresie wypoczynku sobotnio-niedzielnego i urlopowego? Jeżeli nie będzie możliwe uzyskanie odpowiedzi na te tematy na dzisiejszym posiedzeniu, to proszę o przekazanie w najbliższym czasie informacji na konferencji prasowej. Trzeba jasno odpowiedzieć na pytanie, czy wyjeżdżający na urlop mają jechać z kartką żywnościową czy też nie, jak będzie przedstawiało się zaopatrzenie dla turystów w miejscu ich pobytu wypoczynkowego.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełHenrykRafalski">Od 8 lat Komisja zawsze interesowała się problemami organizacji wypoczynku urlopowego i stanem jego zabezpieczenia. Wiemy, że za przesuwającą się falą turystów szło zaopatrzenie w żywność, a jak to będzie obecnie?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełHenrykRafalski">Główny Komitet Turystyki powinien opracować program usprawnień turystyki i wypoczynku na najbliższy okres. Dokument taki poddać należy pod szeroką społeczną dyskusję i następnie przedstawić go do akceptacji naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełHenrykRafalski">Prosiłbym również o uzupełnienie nadesłanej nam informacji o sprawy związane z organizacją wypoczynku dla dzieci i młodzieży, dla ludzi niepełnosprawnych i dla turystyki zmotoryzowanej.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełHenrykRafalski">Jak wiemy, najsłabszą stroną działania naszego rządu jest koordynacja. Przewodniczący GKT - nie będąc członkiem rządu - ma koordynować działanie wielu resortów, związków zawodowych i innych instytucji. Jeżeli nie zmienimy w rządzie systemu koordynacji i nie będzie ona obejmowała problemów, a nie branż jak dotychczas, to niewiele się u nas zmieni na lepsze. Jako przykład mogę podać sprawę leków, których producentem jest wiele resortów i instytucji. Mamy zamiar na jedno z posiedzeń Komisji zaprosić odpowiedzialnego wicepremiera, ażeby zobaczył jak to w rzeczywistości wygląda koordynacja w zakresie zaopatrzenia w leki.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełHenrykRafalski">W dokumencie, który ma opracować GKT, ustosunkować należy się również do podjętych umów społecznych. Komisja nadzwyczajna przekazała informację, która powinna trafić do całego społeczeństwa. Podaje się w niej, że podpisano 660 umów zakwalifikowanych jako umowy rządowe, a ponadto mamy szereg umów podpisywanych między dyrekcjami zakładów pracy i radami zakładowymi, tak że właściwie nie wiemy ile jest ich w sumie. Podliczenie skutków finansowych zobowiązań wynikających z tych umów przekracza nasze możliwości, a w każdym razie daleko nasz dochód narodowy z okresu lepszego, niż rok 1981. Trzeba wobec tego dokonać oceny realności tych zobowiązań i podjąć przez obie strony, rząd i związki zawodowe renegocjacje.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełHenrykRafalski">Proszę również, ażeby pan przewodniczący GKT w miarę możliwości odpowiedział na dzisiejszym posiedzeniu w jakim czasie zrealizowane zostaną przedsięwzięcia, które nie wymagają dodatkowych nakładów. Istotne byłoby uzyskać odpowiedź, jak przedstawiać się będzie wyposażenie naszej bazy turystycznej, w jakiej mierze nadążać ono będzie za rozwojem turystyki.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełHenrykRafalski">Chciałbym, ażeby w odpowiedzi ustosunkowano się do uwag zawartych w koreferacie poseł B. Koziej-Żukowej, który uważam za referat studyjny i dziękuję za takie jego opracowanie.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PosełHenrykRafalski">Przewodniczący GKT Jan Cisowski: Zakres pytań postawionych w dyskusji i koreferacie jest ogromny i nie jestem w stanie po 8-dniowym okresie pracy w GKT na wszystkie te pytania odpowiedzieć. Przygotuję informację i prześlę Wysokiej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PosełHenrykRafalski">Dziękuję za wszystkie ostre uwagi, zgłoszone w toku obrad, było to „ostre strzelanie”, ale pomoże mi to na pewno w mojej dalszej pracy.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PosełHenrykRafalski">Opracowując informację staraliśmy się przedstawić wszystkie uwarunkowania pracy GKT.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PosełHenrykRafalski">Są to może w niektórych przypadkach życzenia irracjonalne. Wiemy bowiem, że większość artykułów żywnościowych będzie nadal racjonowana. Nie bez powodu lekarze podnoszą obecnie, wobec właśnie tych trudności żywnościowych, problem właściwej organizacji wypoczynku i podkreślają jego znaczenie dla rekreacji sił i zdrowia społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PosełHenrykRafalski">Zamierzam spotkać się 23 kwietnia z dziennikarzami i odpowiedzieć na większość pytań, które postawił pan przewodniczący Komisji. Zdaję sobie sprawę z dużych trudności, jakie będę miał w swoim działaniu koordynacyjnym, nie będąc członkiem rządu.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PosełHenrykRafalski">W zasadzie wypoczynek jest organizowany przez zakłady pracy i organizacje społeczne. Wieś także może włączyć się w organizowanie wypoczynku indywidualnego. Główny Komitet Turystyki czyni starania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PosełHenrykRafalski">Jesteśmy u progu sezonu i cały ruch turystyczny powinien być jak najszybciej przygotowany. Komitet ma swoje programy i plany, ale środki do ich realizacji powinna zapewnić administracja terenowa, dlatego też w maju chcemy się spotkać z jej przedstawicielami. W sprawach turystyki podobnie jak w wielu innych dziedzinach należy kierować się rachunkiem ekonomicznym. Dokumenty, które ma w najbliższym czasie uchwalić Sejm uregulują także te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PosełHenrykRafalski">Wprowadzenie rachunku ekonomicznego jako zasady kierowania i działania przedsiębiorstwa napotyka w praktyce wiele przeszkód i trudności. Odbija się to także na realizacji postulatów załóg dotyczących spraw socjalnych. Działający w naszym resorcie zespół ds. realizacji umów społecznych ma w związku z tym utrudnioną pracę. Odnawiamy aktualnie skład osobowy tego zespołu.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PosełHenrykRafalski">W pełni zgadzamy się, że jest pilną potrzebą opracowanie projektu ustawy o prawie obywatela do wypoczynku. Chciałbym w terminie 2 tygodni po konsultacji z premierem i organizacjami społecznymi przedstawić swoje propozycje w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PosełHenrykRafalski">W związku z ogólną trudną sytuacją problemem jest zabezpieczenie głównych kierunków działania GKT. W najbliższym czasie pracować będziemy nad przygotowaniem do sezonu. Następnie zajmiemy się pracą nad raportem o stanie turystyki, z którym będziemy gotowi w miesiącach jesiennych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Powinniśmy jako Komisja pomóc GKT w jego poczynaniach, mających na celu udostępnienie zorganizowanego wypoczynku jak największej części społeczeństwa. Powinny się w tę akcję włączyć aktywnie zakłady pracy.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Trzeba zapewnić wyżywienie w ośrodkach wypoczynku. Jeśli to konieczne poprzez świadczenie indywidualnymi bonami towarowymi.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Związki zawodowe powinny w sprawach zorganizowanego wypoczynku wychodzić nie tylko z ogólnymi dążeniami i wymaganiami, ale także przedstawić konkretne propozycje zapewnienia opieki socjalnej ludziom pracy.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Trzeba zwrócić uwagę przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji na konieczność propagowania przez środki masowego przekazu różnych form zorganizowania wolnego czasu.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Uważam za konieczne wystąpienie z dezyderatami w następujących sprawach:</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">- ustanowienia odpowiedniego ubezpieczenia dla wyjeżdżających w góry;</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">- przyznanie koniecznych środków dewizowych dla GOPR-u;</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">- udzielenia przez wojsko pomocy w budowie hangaru dla śmigłowca ratowniczego w Zakopanem.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Komisja postanowiła opracować projekt dezyderatów.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi na dezyderaty dotyczące:</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">- wyposażenia w sprzęt i środki łączności GOPR-u, - utrzymania w Ministerstwie Oświaty Departamentu Kultury Fizycznej, - koordynacji działalności turystyczno-wypoczynkowej, - kontroli polsko-zagranicznych spółek turystycznych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>