text_structure.xml
40.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">W dniu 5 maja 1982 r. Komisja Skarg i Wniosków, obradująca pod przewodnictwem posła Wita Drapicha (PZPR):</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">- rozpatrzyła informację o realizacji przepisów Kpa dotyczących skarg i wniosków w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej;</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">- uchwaliła opinię w sprawie uprawnień do rekompensaty za mienie pozostawione za granicą.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z wiceministrem Janem Załęskim, Najwyższej Izby Kontroli, Urzędu Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Podstawą dyskusji była informacja Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz koreferat posła Franciszka Dąbala (ZSL).</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Jak wynika z informacji Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, przyjmowanie obywateli w sprawach skarg i wniosków odbywa się w resorcie codziennie w godzinach pracy, a ponadto wydział skarg i wniosków w Gabinecie Ministra przyjmuje interesantów w poniedziałki do godz. 17.00.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">W 1981 r. do ministerstwa zgłosiło się ok. 4 tys. osób, z tego 516 osób przyjęli bezpośrednio członkowie kierownictwa. W 1981 r. do ministerstwa wpłynęło ponad 2,8 tys. skarg, tj. o 26,5% więcej niż w roku 1980. Przy znacznym wzroście ogólnej liczby nastąpił pewien spadek liczby tych skarg, których rozpatrzenie należało do kompetencji ministerstwa. Tematem wizyt i interwencji pisemnych były głównie zagadnienia niedostatecznego zaopatrzenia rolników w środki produkcji i problemy związane z gospodarką ziemią i urządzeniami rolnymi. Znaczna liczba skarg dotyczyła scaleń i wymiany gruntów, zwłaszcza gospodarstw.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Wykorzystując sygnały zawarte w skargach i wnioskach obywateli oraz dążąc do dostosowania przepisów prawnych do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej, resort opracował projekty ustaw: o scalaniu gruntów i o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Ponadto resort uczestniczył przy opracowywaniu przez resort sprawiedliwości aktów z zakresu prawnej ochrony własności gospodarstw indywidualnych rolników. Wspólnie z Ministerstwem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych opracowano założenia do rządowego projektu nowelizacji systemu emerytalnego rolników. Wspólnie z Ministerstwem Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska opracowano nowe akty prawne dotyczące wywłaszczenia nieruchomości rolnych, planowania przestrzennego, terenów budowlanych na obszarach wsi i ewidencji gruntów. Zmienione zostało rozporządzenie Rady Ministrów łagodzące dotychczasowe wymagania w zakresie kwalifikacji teoretycznych, niezbędnych przy nabywaniu gruntów i gospodarstw rolnych - na rzecz kwalifikacji praktycznych. Innym rozporządzeniem Rady Ministrów zdecentralizowano do stopnia podstawowego dotychczasowe uprawnienia ministra i wojewody w zakresie przekazywania w użytkowanie nieruchomości rolnych pomiędzy jednostkami gospodarstw uspołecznionych. Zaktualizowano również zarządzenie ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej dotyczące zasad wydzierżawiania rolnikom indywidualnym gruntów PFZ.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Podjęto wiele kroków organizacyjnych mających na celu dalszą poprawę obsługi obywateli i poprawę stylu pracy. Wzmocniono obsadę kadrową w komórkach, które mają największą liczbę skarg do załatwienia oraz sprawują bieżący nadzór i kontrolę nad działalnością jednostek organizacyjnych zajmujących się rozpatrywaniem skarg i wniosków obywateli.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Koreferat przedstawił poseł Franciszek Dąbal (ZSL).</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełFranciszekDąbalZSL">Nawiązując do informacji resortu o tematyce i strukturze skarg, mówca zwrócił uwagę, że nadal poważny problem stanowi załatwienie skarg dotyczących gospodarki ziemią, które stanowiły 64% ogólnego wpływu skarg i 90% spraw rozpatrywanych w 1981 r. Wzrost napływu skarg w terenie wywołuje również niedostateczna podaż środków do produkcji rolnej, m.in. nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, maszyn i narzędzi rolniczych, części zamiennych do maszyn, paliwa, materiałów budowlanych. Ponadto podejmowano decyzje w sprawach wiązanej sprzedaży towarów za dostawy produktów rolnych bez należytego zbilansowania towarów przemysłowych. Liczne były skargi na niewywiązywanie się w stosunku do rolników ze sprzedaży pasz treściwych i węgla należnych z tytułu zawartych umów kontraktacyjnych na dostawę produktów rolnych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełFranciszekDąbalZSL">Niewątpliwie na tak poważne zwiększenie liczby skarg miała wpływ trudna sytuacja społeczno-gospodarcza kraju, rozluźnienie dyscypliny społecznej oraz obniżenie zaufania do organów administracji państwowej. Według oceny ministerstwa, przyczyną powstawania skarg jest również niewłaściwe stosowanie przepisów Kpa przez organy I i II instancji przed wydawaniem decyzji, niewystarczające przygotowanie fachowe pracowników na niższych szczeblach administracji państwowej.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełFranciszekDąbalZSL">Dla pogłębienia tematu przeprowadzono szereg konsultacji w terenie, z których wynika, że największa liczba skarg (m.in. w woj. rzeszowskim) wpływa do Wojewódzkiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych i dotyczy przejęcia, sprzedaży i przekazywania gospodarstw rolnych za rentę lub emeryturę, scalenia i wymiany gruntów, ewidencji i rozgraniczania gruntów, uwłaszczeń, ochrony i rekultywacji gruntów. Jako źródło powstawania skarg podano niezadowolenie rolników z przeprowadzonych prac scaleniowo-wymiennych, niewłaściwą działalność niektórych rolniczych jednostek gospodarki uspołecznionej na kompleksach utworzonych w wyniku prac wymiennych, zwiększony popyt na grunty PFZ, często nieobiektywną opinię samorządu wiejskiego odnośnie wskazania nabywcy, wypaczenia w zakresie przejmowania gospodarstw rolnych z urzędu na własność państwa, wadliwość postępowania wyjaśniającego i dowodowego prowadzonego przez terenowe organy administracji państwowej. Wiele przyczyn powstawania skarg w tym zakresie miało związek z wadliwością obowiązujących wówczas przepisów prawnych, które uniemożliwiały pozytywne dla stron załatwienie sprawy; dotyczy to m.in. przepisów scaleniowo-wymiennych, ustawy emerytalnej dla rolników, przepisów z zakresu ochrony gruntów rolnych, ustawy o terenach budowlanych na obszarach wsi.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PosełFranciszekDąbalZSL">Stwierdzono dalej, że znaczna liczba skarg dotyczących rolnictwa i gospodarki ziemią, budownictwa i rozdziału materiałów budowlanych kierowana była do wydziałów kontroli i instruktażu Urzędów Wojewódzkich z nadzieją na ich obiektywne potraktowanie. Do wydziałów rolnictwa, gospodarki żywnościowej i leśnictwa kierowane były skargi dotyczące rozdziału ciągników i innych maszyn rolniczych przez naczelników gmin, niewłaściwego wykonywania usług mechanizacyjnych przez SKR, wypłaty odszkodowań za straty w uprawach rolnych, niewłaściwej gospodarki w lasach, szacunku szkód łowieckich, nieprawidłowości w skupie i kwalifikacji płodów rolnych, niewywiązywania się w stosunku do rolników z umów kontraktacyjnych o sprzedaży węgla oraz pasz treściwych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#Sprawozdawca">Do najczęściej występujących nieprawidłowości w załatwianiu skarg obywateli mówcą zaliczył:</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#Sprawozdawca">- nieterminowe przekazywanie skarg kompetentnym jednostkom do załatwienia;</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#Sprawozdawca">- niewyczerpujące udzielanie odpowiedzi zainteresowanym;</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#Sprawozdawca">- nierejestrowanie części skarg obywateli zgłaszających się do naczelników gmin;</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#Sprawozdawca">- nieprawidłowości i uchybienia w załatwianiu skarg przez terenowe organy administracji państwowej i podległe im jednostki, podejmowanie decyzji bez znajomości przepisów Kpa;</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#Sprawozdawca">- niektórzy naczelnicy gmin nie przestrzegali obowiązujących przepisów w zakresie rozdziału materiałów budowlanych, maszyn rolniczych, gospodarki ziemią, były przy tym wypadki czerpania korzyści materialnych.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#Sprawozdawca">W ostatnim czasie załatwianie skarg i wniosków obywateli polepszyło się, co jest widoczne zarówno w resorcie rolnictwa, jak też w terenowych organach administracji państwowej, ale sytuacja nie jest jeszcze zadowalająca. Nadal przeciętnemu obywatelowi trudno jest dostać się do kierownictwa resortu, wojewody i wicewojewodów, a także do naczelników gmin.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#Sprawozdawca">Niewiele skarg wpłynęło dotychczas do Naczelnego Sądu Administracyjnego, jednak trzeba wziąć pod uwagę krótki okres działania znowelizowanego Kpa. Wprowadzenie sądowej kontroli decyzji administracyjnych spowodowało poprawę staranności w pracy organów administracji państwowej i zwiększenie odpowiedzialności w podejmowaniu decyzji administracyjnych, ale należałoby uzyskać powszechność w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#Sprawozdawca">Nadal niepokojącym zjawiskiem jest przewlekły tryb rozpatrywania i załatwiania niektórych skarg obywateli. Obserwuje się wypadki unikania podejmowania decyzji oraz nieudolnego postępowania administracyjnego. Przy ocenie załatwiania skarg w resorcie nie zawsze ustala się przyczyny ich powstawania i nie zawsze podejmuje się środki zmierzające do likwidacji tych przyczyn. Skargi i wnioski obywateli chociaż nie zawsze zasadne, sygnalizują szereg problemów i nieprawidłowości, często ujawniają poważne nadużycia i dlatego powinny być rozpatrywane z całą wnikliwością i poddawane szczegółowej analizie i ocenie, zwłaszcza co do przyczyn i źródeł ich powstawania.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#Sprawozdawca">Istniejące niedomagania w pracy terenowych organów administracji państwowej wynikają także z niedoskonałości niektórych przepisów prawnych oraz niedostatecznej znajomości prawa przez pracowników, niskiego poziomu ich kwalifikacji, szczególnie w gminach. Zdaniem mówcy - ostatnio uchwalone przez Sejm ustawy dotyczące rolnictwa, zmiany niektórych rozporządzeń Rady Ministrów i zarządzeń ministerstwa będą miały korzystny wpływ na załatwianie skarg i wniosków obywateli dotyczących rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#Sprawozdawca">Mówca odniósł się z aprobatą do wielu działań organizacyjnych podjętych przez resort rolnictwa i gospodarki żywnościowej w celu usprawnienia rozpatrywania i załatwiania skarg i wniosków obywateli.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#Sprawozdawca">Na zakończenie koreferatu poseł F. Dąbal przedstawił wnioski oparte na ocenie załatwiania skarg i wniosków zawartej w sprawozdaniu resortu oraz na spostrzeżeniach posłów w terenie:</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#Sprawozdawca">- dalszego doskonalenia wymaga w resorcie, a zwłaszcza w terenowych organach administracji państwowej system rozpatrywania i załatwiania skarg i wniosków obywateli;</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#Sprawozdawca">- potrzebna jest większa dyscyplina i kultura pracy, zwłaszcza wnikliwość i terminowość w załatwianiu spraw obywateli;</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#Sprawozdawca">- niezbędne jest szersze informowanie społeczeństwa o pracy urzędów państwowych, obowiązujących przepisach prawnych oraz sposobie załatwiania skarg i wniosków;</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#Sprawozdawca">- usprawnienia wymaga bieżący nadzór nad załatwianiem skarg i wniosków, pogłębienie okresowych analiz przyczyn i źródeł ich powstawania oraz sposobów załatwiania;</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#Sprawozdawca">- konieczne jest systematyczne szkolenie pracowników administracji państwowej w zakresie prawa, a szczególnie przepisów Kpa;</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#Sprawozdawca">- należałoby rozszerzyć praktykę korzystania z dobrych, sprawdzonych doświadczeń w zakresie rozpatrywania oraz sprawnego załatwiania skarg i wniosków obywateli;</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#Sprawozdawca">- w przypadku nasilenia się skarg i wniosków z określonej dziedziny gospodarki należałoby powołać zespoły specjalistyczne do zbadania przyczyn ich powstawania.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#Sprawozdawca">Wiceminister Jan Załęski poinformował, że ostatnio na kolegium kierownictwa resortu rozpatrzono problem skarg i wniosków. Postanowiono wprowadzić dalsze ułatwienia dla umożliwienia bezpośredniego kontaktowania siłę obywateli z przedstawicielami kierownictwa resortu. Wzmocniono departament gospodarki ziemią, gdyż ta problematyka zajmuje najwięcej miejsca w składanych skargach i interwencjach obywateli.</u>
<u xml:id="u-3.21" who="#Sprawozdawca">Znaczna liczba skarg dotyczy problemów scalania gruntów, uwłaszczeń oraz rozliczenia uchwały Rady Ministrów nr 229 z 1981 r. w sprawie transakcji wiązanych w rolnictwie. Obietnice wojewodów przekraczały często ustalenia tej uchwały i nie zostały w pełni zrealizowane, zwiększyła się więc z tego tytułu liczba skarg i wniosków.</u>
<u xml:id="u-3.22" who="#Sprawozdawca">Po przeprowadzonych kontrolach akcji siewnej przez terenowe grupy operacyjne nastąpił znaczny wzrost wpływu skarg i jednocześnie ich strumień przesunął się z resortu do grup operacyjnych.</u>
<u xml:id="u-3.23" who="#Sprawozdawca">Liczba przybywających bezpośrednio do resortu osób z interwencjami zwiększyła się po ogłoszeniu, że interwencje są przyjmowane każdego dnia.</u>
<u xml:id="u-3.24" who="#Sprawozdawca">Rok 1981 i 1982 cechowała duża częstotliwość zmian cen skupu produktów rolnych oraz warunków kontraktacji. Na skutek niedoboru środków produkcji, musiano urealniać zobowiązania państwa, co wywołało niezadowolenie rolników. Niestety nadal jest trudna sytuacja.</u>
<u xml:id="u-3.25" who="#Sprawozdawca">Przy przeprowadzaniu przeglądów kadr w resorcie starano się zapewnić dla spraw związanych z rozpatrywaniem skarg i wniosków obsadę kadrową o wysokich kwalifikacjach fachowych oraz umiejętności przeprowadzania rozmów z obywatelami.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławMaciejewski">Jak wynika z przedstawionej informacji, liczba napływających skarg i interwencji zwiększa się. Trzeba więc przeprowadzić analizę przyczyn tych skarg i podjąć energiczne starania o ich usunięcie.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławMaciejewski">Chłopi potrafią liczyć i twierdzą, że lepiej opłaci im się sprzedać ziemniaki i zboże na rynku, niż prowadzić pracochłonną hodowlę. Trzeba się nad tym zastanowić. Przecież chleb i mleko nie wystarczą na wyżywienie narodu, musimy mieć mięso, trzeba więc zapewnić opłacalność produkcji zwierzęcej.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławMaciejewski">Więcej uwagi poświęcić należy warunkom socjalnym wsi. Ludzie widzą nieraz tylko to, że niektórzy rolnicy i ogrodnicy żyją dobrze, podczas gdy w dalszym ciągu trwa duży odpływ młodzieży ze wsi z powodu trudnych warunków socjalnych. Kto przejmie gospodarstwo po starych rodzicach?</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełStanisławMaciejewski">Nadal istnieją duże trudności z podejmowaniem inwestycji na wsi, łatwiej je prowadzić w mieście. Słychać, że resort rolnictwa ma zamiar, w ramach prowadzonych reorganizacji, połączyć służby przygotowawcze i wykonawcze inwestycji. Można żywić obawę, czy nie będzie jeszcze trudniej przebić się rolnikowi z inwestycją.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełStanisławMaciejewski">Na wsi buduje się mieszkania dla służby rolnej, ale przydziela się je w pierwszym rzędzie ludziom starszym. Ma to swoje społeczne uzasadnienie, ale gdzie będą mieszkać młodzi fachowcy rolnicy po odejściu ich poprzedników na emeryturę? Trzeba tworzyć warunki do podejmowania inwestycji indywidualnych na wsi, w tym również budowy mieszkań, tak jak to jest m.in. w Bułgarii. Można wówczas lepiej wykorzystać miejscowe rezerwy materiałowe, zmniejszy się zapotrzebowanie na siłę roboczą, zwiększy związanie ludzi z miejscem zamieszkania.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełStanisławMaciejewski">W uspołecznionych gospodarstwach rolnych należałoby lepiej wykorzystywać działki przyzagrodowe do rozwoju produkcji rolnej na potrzeby własne ludności.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełSzczepanStyranowski">Przedstawiona nam informacja pozwala zorientować się, jakich problemów dotyczą skargi i wnioski. Są to sprawy związane przede wszystkim z gospodarką ziemią, produkcją roślinną i zwierzęcą, mechanizacją rolnictwa, melioracją i budownictwem. Liczba skarg zwiększa się, należy więc podjąć niezbędne działania na rzecz usuwania podstawowych przyczyn powstawania tych skarg.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełSzczepanStyranowski">Ponad 14 tys. skarg wpłynęło tylko do jednego resortu, a przecież wpływają one również do innych instytucji, do organizacji politycznych i społecznych. Pomyślmy, ile te skargi absorbują sił i energii obywateli. Przecież wiąże się to z pisaniem, wyjazdami, a potem długotrwałą, mozolną pracą aparatu państwowego. Trzeba doprowadzić do tego, ażeby sposób załatwiania skargi był taki, iż obywatel nie będzie musiał odwoływać się od wydanej decyzji, że uzna jej zasadność i skuteczność.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełSzczepanStyranowski">Z informacji wynika, że stopień złożoności skarg, jest często bardzo wysoki. Wymagają one wnikliwego rozpatrzenia, zbadania wielu uwarunkowań i przyczyn, nieprawidłowości. Termin wyznaczony przez Kpa na udzielenie odpowiedzi jest w takich wypadkach zbyt krótki.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełSzczepanStyranowski">Ostatnio środki masowego przekazu bez przerwy podają wiadomości o działaniach kontrolnych grup operacyjnych. Trzeba to robić umiejętnie, nie można podrywać autorytetu władzy państwowej. Grupy operacyjne będą działać tylko przez pewien czas, gdy zakończą swoją działalność pozostaną tylko władze terenowe. Nie można w propagandzie popadać z jednej skrajności w drugą - trzeba podawać informacje obiektywne, nie podcinać gałęzi której wszyscy siedzimy.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PosełSzczepanStyranowski">Innym przykładem zatracenia obiektywizmu jest poświęcanie uwagi tylko gospodarstwom indywidualnym. Nie neguję, że są gospodarstwa państwowe i spółdzielcze, które pracują źle, ale wiele ma dobre wyniki produkcyjne i ekonomiczne. Trzeba te sukcesy upowszechniać.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PosełSzczepanStyranowski">Niedobory w zaopatrzeniu rolnictwa w podstawowy sprzęt i urządzenia są ogromne i nie uda się ich szybko zlikwidować. Trzeba o tym rzetelniej informować rolników, ażeby nie rozbudzać apetytów, które nie będą mogły być zaspokojone. Jedno jest pewne, że w najbliższym czasie musimy rozwiązać problem produkcji prostych narzędzi rolniczych. W tej sprawie podejmujemy zobowiązania od wielu lat i nie możemy ich zrealizować. Czy nie należałoby dla tej produkcji szerzej wykorzystać potencjał mniejszych przedsiębiorstw państwowych i rzemieślniczych?</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PosełSzczepanStyranowski">Dowiedzieliśmy się, że zwiększono stan osobowy w komórkach resortu, które zajmują się załatwianiem skarg i wniosków. Problem jednak nie leży w liczbie pracowników lecz w jakości ich pracy.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#PosełSzczepanStyranowski">Państwo ma zobowiązania wobec producentów zbóż, z których nie zawsze się wywiązuje. Chłopi wiedzą ile mają dostać w skupie, ale tego nie dostają i dlatego mają pretensje do państwa. To jest nieporządek. Dużo mówimy o dawaniu priorytetów, a nie wywiązujemy się z własnych zobowiązań.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#PosełSzczepanStyranowski">W SKR-ach brak jest zwyczajnej rzetelności, niedbale przechowuje się sprzęt, byle jak, niechlujnie i nieterminowo wykonuje usługi. Dużo zależy od samych wykonawców, ale nie ma też egzekwowania ich obowiązków. Boli mnie osobiście to, że wszystko musi robić wojsko - czy oni rzeczywiście muszą zaprowadzać porządek tam, gdzie są wysoko opłacani ludzie odpowiedzialni za utrzymanie porządku?</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#PosełSzczepanStyranowski">Nie jest prawdą, że huty nie potrafią wyprodukować odpowiedniej stali nadającej się na narzędzia rolnicze. Mam wrażenie, że ktoś tej sprawy nie domówił, lub nie chce się nią zająć na serio. Jeżeli rzeczywiście nie umiemy zorganizować tego prostego warunku, trzeba będzie widły sprowadzać z zagranicy. Na produkcji dla rolnictwa na całym świecie robi się znakomite interesy, tylko nie u nas. Chłopom brakuje nawet ubrań roboczych, choć poprzez różne kombinacje mogą je zdobyć m.in. od robotników. Podobnie z butami gumowymi. Wydaje mi się, że resort nie dograł sprawy z chemią, przemysłem maszynowym i handlem.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełZdzisławWydrzyński">Codziennie środki masowego przekazu poświęcają wiele godzin rolnictwu. Mówią jak karmić, jak siać. Czy będzie się wreszcie informować o sprawach, które bulwersują społeczeństwo wsi? Powinno się mówić m.in. jakie skargi są słuszne, a które są niesłuszne i dlaczego? Czy resort prowadzi analizę skarg i co robi się, aby zmniejszyć ich przyczyny?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełAntoniSeta">Dużo mówi się teraz o tym, że brakuje sprzętu dla rolników, a tymczasem nie jest on zawsze wykorzystywany jak należy. Brygady z SKR-ów prowadzą remonty w szkołach, fabrykach możne je spotkać też w biurach. A robią, bo to im się opłaca. Opłaca się też tym, którzy wynajmują te ekipy, bo ich usługi kosztują taniej. Teraz jest wiosna, rolnicy oczekują usług, a proszę zobaczyć ile po drogach jeździ ciągników z SKR-ów i co one wożą. A rolnicy tymczasem czekają na transport. Czy resort wie w jakiej mierze SKR-y świadczą usługi dla przemysłu?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełEdwardWiśniewski">Temat dzisiejszego posiedzenia wymaga dwojakiego spojrzenia: jedno, to ujęcie statystyczne, ale dla wyciągnięcia wniosków ważniejszy jest oraz sytuacji, jaka panuje na wsi, co wieś boli najbardziej. Źródłem skarg są sprawy nieusuwane od lat, one doprowadzają do konfliktów na wsi. Takie wrażenie wynoszę ze spotkań poselskich. Dlatego ta problematyka wymaga szerszego spojrzenia pod kątem zahamowania dalszych konfliktów poprzez sięganie do ich źródeł.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełEdwardWiśniewski">Niepokoi to, że rośnie liczba skarg załatwionych przez resort pozytywnie. Dowodzi to większej wnikliwości na szczeblu ministerstwa, ale i tego, że wnikliwości tej brak w instancjach niższych szczebli. Z tego trzeba wyciągnąć wnioski.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełEdwardWiśniewski">Druga sprawa, to terminowość załatwiania skarg. Sądzę, że najwyższy czas, aby uporać się z tymi zagadnieniami - musimy wymagać wysoko wykwalifikowanych kadr na wszystkich szczeblach administracji, domagać się ich kompetencji. Na to trzeba zwrócić uwagę.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełEdwardWiśniewski">W informacji jest mowa, że często pojawiają się skargi w intencji ponownego, korzystnego dla skarżących się rozwiązania. Nie należy przeszkadzać możliwościom ponownego rozpatrzenia skarg, tym bardziej, że mamy obecnie zupełnie inną sytuację społeczno-polityczną, a wiele dotychczasowych rozstrzygnięć podejmowano na podstawie przepisów szczegółowych nie zawsze słusznych i zgodnych z intencją ustaw.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełMieczysławStachura">Popieram w całej rozciągłości wnioski zawarte w koreferacie posła F. Dąbala. W ciągu ostatnich dwóch miesięcy mam do czynienia z lawiną skarg dotyczących składek na fundusz emerytalny rolników. Wobec różnorodnej interpretacji i oświadczenia złożonego w ub. roku przez ministra J. Wojciechowskiego, prosiłbym o ostateczne i wyraźne określenie i rozstrzygnięcie tej sprawy przez resort. Sprawa jest tym bardziej pilna, że wobec osób, które odmawiają płacenia składek wszczyna się postępowanie egzekucyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełBarbaraRytych">Rolnicy domagają się, aby sprawę skarg rozpatrywać często na posiedzeniach naszej Komisji. Bardzo często w terenie jestem bezradna - nie wszystko jesteśmy w stanie wyjaśnić. Przyznam się, że na początku ucieszyła mnie uchwała o sprzedaży wiązanej, ale jej rezultaty są dziś powszechnie krytykowane. Sprawę komplikuje zmiana cen i niejasność po jakich cenach rolnicy mają nabywać obecnie sprzęt. Dlaczego rolnik ma tracić? Dlaczego WZSR-y nie uwzględniają starej ceny, która podobno ma obowiązywać do 30 czerwca?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełKazimieraCzechowska">Gospodarka indywidualna w latach 70-tych spychana była na szary koniec. W moim województwie (koszalińskie) stopień uspołecznienia przekracza 75% i w tych warunkach sytuacja gospodarstw indywidualnych jest szczególnie zła. Bolało to i boli rolników, kiedy widzą na co dzień karygodne przykłady niegospodarności. Dziś szczególnie oburza sprawa licytacji starego sprzętu z gospodarstw uspołecznionych: wystawia się stary złom a żąda olbrzymich pieniędzy. Nic nie pomaga się rolnikom indywidualnym, a sprawy ich załatwiane są przewlekle. Trzeba przyspieszyć zagospodarowanie gruntów przekazanych na skarb państwa. Dlaczego grupy operacyjne mogą załatwiać sprawy szybko, a administracja nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorTadeuszKonarski">Narastanie antypaństwowych nastrojów na wsi wiązało się z bardzo często ze zwykłą niekompetencją urzędników na najniższych szczeblach administracji państwowej, a także w województwach. Inną głęboką przyczyną narastania niezadowolenia jest w opinii NIK, brak gwarancji dla stabilności gospodarki rolnej. Ostatnie prace legislacyjne tę stabilność gwarantują, ale jest to przepis ogólny, który nie w pełni zadowalają rolników. W dalszym ciągu istnieje możliwość pozbawienia chłopa ziemi. Jest to więc deklaracja w dużym stopniu bez pokrycia, albowiem nie zniesiono ustaw pozwalających władzom dysponować dowolnie ziemią rolników. Pozwalają one nawet wywłaszczać ziemię na cele komunalne. Trwanie takiej sytuacji wywołuje nastroje bezsilności, apatii oraz niezadowolenia. Nadal szasta się lekkomyślnie wzorowo zagospodarowanymi areałami, wywłaszcza się je pod budownictwo indywidualne, bo i dla niego stworzono w swoim czasie ustawę. Zrozumiałe, że takie postępowanie szczególnie boli rolników indywidualnych. Do szczególnie skandalicznych zaliczam sprawę, którą badamy obecnie u nas - wywłaszczenia połowy gospodarstwa rolniczego na potrzeby bazy dla ogródków działkowych w Raszynie. Postąpiono tak, bo otrzymano polecenie z góry.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorTadeuszKonarski">Dużo niezadowolenia od dawna wywołuje tryb przeprowadzania scaleń. Brak tu jakichkolwiek kryteriów i w efekcie wzbudza się nieufność do przedstawicieli organów państwowych. Jak temu zaradzić? Organa kontroli nie są w stanie zbadać każdego przypadku w terenie.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorTadeuszKonarski">Źródłem większości skarg jest bezkarność instytucji, co w naszym odczuciu spowodowane jest brakiem kontroli funkcjonalnej poszczególnych instancji władzy. Należy wprowadzić bieżącą kontrolę nad wojewodami i wymagać od nich funkcjonalnej kontroli nad działalnością biur projektowania geologicznego i naczelników. Taka kontrola jest niezbędna. To nie jest ograniczanie samodzielności wojewodów. Kontrole funkcjonalne sprawdzają, czy urząd pracuje właściwie, a to nie oznacza ingerowania w samodzielność. Jeżeli zaostrzymy, kontrolę funkcjonalną, jestem przekonany, że liczba skarg zmaleję.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#WiceministerJanZałęski">Podstawowym zjawiskiem mnogości spraw z zakresu uwłaszczeń jest nowy stosunek chłopów do ziemi. Obserwujemy znaczny wzrost zainteresowania rolników ziemią, co jest rezultatem zmian w sytuacji politycznej i gospodarczej na wsi. Są dziedziny, w których merytorycznie resort nie decyduje. W warunkach reformy gospodarczej kompetencje spoczywają w rękach wojewodów, my możemy tylko zbadać sprawy. Nowe ustawy o scaleniach i ochronie gruntów rolnych zostały niedawno przyjęte przez Sejm. Mamy nadzieję, że wiele spraw zostanie z czasem uporządkowanych.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#WiceministerJanZałęski">Ciężko jest stworzyć przepis konstytucyjny o gwarancjach dla gospodarki indywidualnej. Dając taką gwarancję trzeba zdawać sobie sprawę, że zachowalibyśmy i umacniali istniejącą strukturę gospodarstw, a ta jest niekorzystna, szczególnie w obecnej sytuacji kraju, nie wyzwala całej produkcyjności z ziemi. Stworzyliśmy gwarancję dla zawodu, że będzie można się w nim utrzymać i warto dokupować ziemię, ale nie ma mowy o gwarancjach, że żadnego kawałka ziemi nigdy i nigdzie nie zabierze się na ważne cele nadrzędne.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#WiceministerJanZałęski">Zachęcamy rolników, aby przychodzili do resortu. Utrzymujemy bliskie kontakty, ale bardzo często nie możemy nic pomóc, bo po prostu nie mamy maszyn i nawozów.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#WiceministerJanZałęski">Przyjmuję wszystkie wnioski zawarte w koreferacie. Wykorzystamy je w naszych kontaktach z województwami.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#WiceministerJanZałęski">Co się tyczy relacji cenowych, to zauważmy, że dziś istnieją trzy ceny na zboże plus cena rynkowa. Gdyby porównywać co się lepiej opłaci, to, najlepiej byłoby sprzedawać zboże na wolnym rynku. Trudność naszego położenia polega na tym, że nie jest łatwo być wiarygodnym w zmieniającej się sytuacji gospodarczej. Stąd niepewność naszych zobowiązań nie jest wynikiem złej woli, ale ogólnej sytuacji naszego kraju. Obiecywaliśmy, a nie dajemy pasz dla drobiu i pasz za mleko, bo ich po prostu nie mamy. Musimy wybrać co jest pilniejsze: chleb (mamy go dziś do pierwszych dni lipca) czy mięso?</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#WiceministerJanZałęski">Resort przygotował dla wojewodów materiał, wskazując, jak powinny w nowych warunkach działań wydziały rolnictwa. Podkreślamy tam wyraźnie, iż zależy nam na podtrzymaniu pracy posiadanego potencjału na co najmniej dotychczasowym poziomie. Zwiększamy produkcję zwierzęcą w małych gospodarstwach - zużywają one tam najmniej pasz. Jest to kierunek słuszny z punktu widzenia krajowego bilansu pasz i zboża. Każda metoda dojścia do słusznej decyzji jest dobra. Stąd cenimy sobie operatywność, ale z drugiej strony pojawiają się merytorycznie słuszne zastrzeżenia na różnych szczeblach co do właściwości podjętych decyzji.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#WiceministerJanZałęski">Walczymy o to, aby w środkach masowego przekazu problemy rolnictwa były właściwie rozumiane i przedstawiane.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#WiceministerJanZałęski">Obietnice dawano rolnikom przed wejściem w głęboki kryzys gospodarczy. Protestuję przeciwko zarzutowi, że resort rolnictwa nie dopracował spraw z resortem maszynowym i chemią. Sprawy są dogadane i podpisaliśmy odpowiednie porozumienia. 19 maja programy operacyjne rolnictwa będą kontrolowane na posiedzeniu Komitetu Gospodarczego Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#WiceministerJanZałęski">W warunkach reformy gospodarczej trudni będzie kontrolować działalność gospodarczą POM i SKR. Sprawy śledzimy, ale samodzielność przedsiębiorstw sprawia, że śledzić jest coraz trudniej.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#WiceministerJanZałęski">Czynimy wysiłki, aby niwelować wszystkie podziały w rolnictwie, dlatego wszelkie przyrosty dostaw idą przede wszystkim do gospodarki chłopskiej.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#WiceministerJanZałęski">Nie uwzględniamy hektara przeliczeniowego. Dążymy do tego, aby uzyskać dwie grupy gospodarstw: rodzinne od 10 do 15 ha i grupę gospodarstw małych, których liczba będzie się z czasem zmniejszać. Przewiduje się prawo dokupu, ale i odsprzedaży gruntów w grupie gospodarstw drobnych. Utrzymujemy pojęcie rolnictwa dwuzawodowego.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#WiceministerJanZałęski">Dotychczas małe było zainteresowanie rolników odkupieniem bądź dzierżawą budynków.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#WiceministerJanZałęski">Na fundusz emerytalny płacą również rolnicy posiadający inną emeryturę. Ustawa przewiduje, że mogą oni mieć półtorej emerytury i sprawą rolnika jest, którą emeryturę otrzymywać będzie w całości. Jeżeli nie weźmie emerytury rolnej, to wszystko co zapłacił zostanie mu zwrócone. Ustawa reguluje sprawę prawidłowo i nie należy rezygnować ze ściągania składek. Ustawa emeryturach będzie zresztą wkrótce przedmiotem obrad Sejmu.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#WiceministerJanZałęski">Zawsze byliśmy przeciwni rozstrzygnięciom zawartym w uchwale 229. Jest ona realizowana między resortem handlu wewnętrznego i CZSR. Uważam, że maszyny, dla tych, którzy odstawili żywiec w listopadzie czy w grudniu, powinno sprzedawać się po starych cenach.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#WiceministerJanZałęski">Uważam, że należy dokładnie przyjrzeć się ewentualnym skutkom produkcyjnym procesu wywłaszczania ziemi na działki ogrodnicze.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełMieczysławStachura">Jak uregulowane zostaną sprawy tych, którzy już są na emeryturze innej niż rolnicza?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WiceministerJanZałęski">Tu można operować połówką renty. Według nowych przepisów, gospodarstwo można przekazać za rentę nie tylko państwu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełSzczepanStyranowski">Nie zgadzam się co do oceny rozmów z rolnikami w resorcie. Rolnicy wyjeżdżają z niczym, tracąc czas i pieniądze. Pogadać można gdzie indziej. Jestem przekonany, że gdyby była długofalowa stabilna polityka rolna, to nie mielibyśmy tej liczby skarg.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełKazimieraCzechowska">Czy nie można sprzedawać starego sprzętu z gospodarstw uspołecznionych na licytacji jako złomu?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#WiceministerJanZałęski">Wydawało nam się, że licytacja jest najsprawiedliwszą formą sprzedaży. Wpłynął do nas formalny wniosek NK ZSL o zlikwidowanie tego systemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełAntoniSeta">Niepokój budzi to, że POM-y i SKR-y świadczyć będą mogły usługi poza rolnictwem kosztem rolnictwa. Przemysł wykorzystywać będzie niższe ceny ich usług.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełStanisławMaciejewski">Jeżeli usługi te świadczone będą kosztem rolnictwa, to oczywiście źle. Ale jeżeli to będzie praca poza sezonem w rolnictwie, to nie można tego potępiać. Nie można przyjmować ludzi do pracy i zwalniać po kilku miesiącach, gdy nie ma pracy w polu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitDrapich">Rozpatrywaliśmy dzisiaj informację o realizacji przepisów Kpa dotyczących skarg i wniosków w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Przedstawiony materiał daje ogólną orientację i pozwala na pewne uszeregowanie skarg. Na przestrzeni ostatnich dwóch lat nastąpił wzrost liczby skarg do resortu, ale trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy jest ich dużo czy mało w stosunku do ogólnej liczby gospodarstw. Z drugiej strony trzeba pamiętać o tym, że każda z tych skarg może nieść ze sobą poważny ciężar gatunkowy. Skargi są wyrazem określonych nastrojów społecznych, bolączek wsi.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitDrapich">Tendencja utrzymująca się w bieżącym roku wskazuje na to, że zmaleje liczba skarg, choć brak jest jeszcze pełnego rozeznania, gdy chodzi o działanie nowych ustaw. Największą grupę skarg stanowią te, które świadczą o zainteresowaniu ziemią w świetle nowych ustaw. Następną grupę stanowią skargi na administrację i obsługę mechanizacyjną. Dużo skarg składa się na grupę świadczącą o nieskuteczności eliminowania źródeł skarg. Tu nie ma tendencji malejącej - obsługa administracyjna wsi jest niezadowalająca, rolnicy nie są informowani wyczerpująco, brak im istotnych wyjaśnień. W tej materii nie odnotowuje się postępu w ciągu ostatnich dwu lat.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitDrapich">Obserwujemy ostatnio wydłużanie się okresu załatwiania skarg, co często jest uzasadnione tym, iż dotyczą one spraw skomplikowanych i wymagających głębszej analizy. Wydaje się jednak, że w takich wypadkach należałoby w toku rozpatrywania skargi zawiadomić rolnika, że sprawa jest w załatwianiu i że zostanie o wynikach powiadomiony.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitDrapich">Trzeba zdawać sobie sprawę, że skargi są wyrazem negatywnej oceny działania poszczególnych instytucji oraz funkcjonowania niektórych przepisów prawa.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitDrapich">Przy załatwianiu skarg obywateli, obok dążenia do zbadania sprawy i jej zgodności z Kpa i przepisami obowiązującego prawa, niejako drugą warstwę stanowić powinna analiza przyczyn rodzenia się skarg. Takie analizy prowadzone są obecnie fragmentarycznie i nie są one dostatecznie pogłębione.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#Sprawozdawca">Na wniosek posła Wita Drapicha, Komisja przyjęła sprawozdanie resortu oraz wnioski zgłoszone przez koreferenta.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#Sprawozdawca">Komisja uznała, że wniosek, w którym mówi się o usprawnieniu bieżącego nadzoru i pogłębieniu okresowych analiz przyczyn powstawania skarg należało by uzupełnić stwierdzeniem, iż wnioski z tych analiz powinny być brane pod uwagę przy wytyczaniu kierunków polityki rolnej.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#Sprawozdawca">Komisja postanowiła, iż późną jesienią wróci raz jeszcze do tematyki skarg i wniosków, dotyczących działania resortu rolnictwa i gospodarki żywnościowej kolejnym punkcie porządku obrad. Komisja przyjęła opinię w sprawie uprawnień do rekompensaty za mienie pozostawione za granicą, którą skierowała do prezesa Rady Ministrów.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>