text_structure.xml 18.2 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">Dnia 20 kwietnia 1983 r. Komisje: Komunikacji i Łączności, Prac Ustawodawczych oraz Pracy i Spraw Socjalnych, obradujące pod przewodnictwem posłów Witolda Zakrzewskiego (bezp.) i Ireny Sroczyńskiej (PZPR), rozpatrzyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">projekt ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dyrektorem generalnym Jerzym Pacho oraz Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Komunikacji, Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">Sprawozdanie podkomisji przedstawił poseł Adam Fuszara (PZPR): Kolejarze mają swój niezależny system emerytalny od lat, a konieczność zmiany ustawy wynika z potrzeby dostosowania jej do zasad określonych w ustawie z 14 grudnia 1982 r. o powszechnym systemie emerytalnym. Projekt rządowy nie przewiduje żadnych nowych przywilejów dla kolejarzy. Utrzymuje zasadę, że pracownicy zatrudnieni na szczególnie ciężkich stanowiskach kolejowych będą mieli liczony każdy rok zatrudnienia jako 14 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">Podkomisja wprowadziła w wielu miejscach poprawki redakcyjne, natomiast w 4 artykułach poważniejsze zmiany:</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">- art. 1 został zredagowany na nowo w celu nadania mu większej czytelności.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">- art. 12 podkomisja proponuje, aby dodatki do emerytury doliczać za każdy rok przepracowany ponad 20 lat niezależnie od tego, czy dotyczy to kobiety czy mężczyzny. Analogiczne rozwiązanie przyjęto także w ustawie o powszechnym systemie emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">Podkomisja proponuje także w ust. 4 art. 12, aby dodatek specjalny do emerytury kolejowej wynosił 15% a nie 10% podstawy jej wymiaru. Koszt tej zmiany szacuje się na 700 mln zł rocznie, podczas gdy koszt podobnych uprawnień wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów wynosi 4 mld zł rocznie. Komisja uzasadnia swój wniosek dużymi tradycjami zawodu kolejarskiego, brakiem 30 tys. ludzi do pracy na kolei, koniecznością pracy o różnych godzinach i w różnych warunkach oraz stałym pogarszaniem się stanu technicznego kolei.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">Proponuje się też dodanie nowego art. 25, zawierającego ostre sankcje dyscyplinarne, znacznie surowsze od dotychczasowych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#WiceprezesAlojzyFirganek">W art. 36 należy - zdaniem podkomisji zapisać półroczny termin na przyznanie emerytur kolejowych zgodnie z nową ustawą, gdyż jest już kwiecień, a ma ona obowiązywać od stycznia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorgeneralnywMinisterstwiePracyPłaciSprawSocjalnychJerzyPacho">Projekt rządowy przewidywał utrzymanie przywilejów kolejarzy na dotychczasowym poziomie. Podkomisja proponuje przyznać dodatek w wysokości 15%. W imieniu rządu mam zaszczyt zwrócić się o rezygnację z tego zamiaru. Rząd gotów jest sprawę tę ponownie rozpatrzyć po 1985 r.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorgeneralnywMinisterstwiePracyPłaciSprawSocjalnychJerzyPacho">Dodatki w wysokości 10–15% przysługują w ustawie o ubezpieczeniu powszechnym pracownikom zatrudnionym w szczególnie trudnych warunkach. Jedynie czterem grupom zawodowym: nauczycielom, nauczycielom akademickim, twórcom i dziennikarzom przyznano te dodatki generalnie, ale w myśl poprzednio obowiązującej ustawy były one znacznie wyższe. W tej sytuacji podwyższanie tych dodatków dla kolejnej grupy zawodowej byłoby niekonsekwencją. Szczególnego znaczenia nabiera to w świetle programu antyinflacyjnego, przewidującego przegląd i likwidację nadmiernych przywilejów branżowych. Za pracę o podobnym charakterze w przedsiębiorstwach przewiduje się dodatek w wysokości 10%.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorgeneralnywMinisterstwiePracyPłaciSprawSocjalnychJerzyPacho">Nie ma środków na pokrycie takiego dodatku. Już obecnie koszt rewaloryzacji emerytur wynosi 81 mld zł, a więc znacznie więcej od przewidywanych 53 mld. Rząd nie uważa tej sprawy za zamkniętą, ale za niemożliwą do załatwienia w najbliższym czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Jako przewodniczący mam obowiązek przypomnieć, że na najbliższym posiedzeniu plenarnym będziemy zatwierdzać projekt planu społeczno-gospodarczego wraz z załącznikami. W projekcie uchwały Sejmu na ten temat wyraźnie mówi się o konieczności wstrzymania jakichkolwiek nowych przywilejów.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przystąpiły do rozpatrywania projektu.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">Artykuły 1–6 przyjęto bez dyskusji, uwzględniając jedynie drobne modyfikację redakcyjne zaproponowane przez podkomisję i przez biuro prawne.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">W art. 7 Biuro Prawne Sejmu zaproponowało zapisanie zamiast słów: „w naczelnych organach władz lub administracji państwowej” słów: „w urzędach naczelnych i centralnych organów administracji państwowej oraz Kancelarii Sejmu i Rady Państwa”.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przyjęły poprawkę jednak bez wyszczególniania Kancelarii Sejmu i Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełWitoldZakrzewski">Art. 9, 10, 11 przyjęto bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełWitoldZakrzewski">Art. 12 przyjęto ust. 1 bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełWitoldZakrzewski">W ust. 2 przyjęto propozycję podkomisji, by wymagany do uzyskania dodatku do emerytury czasokres zatrudnienia ustalić jednolicie dla mężczyzn i kobiet na 20 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEugeniaKemparowa">W tej sytuacji ust. 3 jest zbędny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#DyrektorJerzyPacho">Jest on potrzebny podobnie jak w ustawie górniczej, gdyż w ust. 2 jest mowa o latach pracy kwalifikowanej, a może zdarzyć się przypadek, że ktoś będzie miał wyższe przywileje z tytułu łącznego czasokresu pracy.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#DyrektorJerzyPacho">Ust. 3 przyjęto bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#DyrektorJerzyPacho">W dyskusji nad ust. 4 jako pierwszy zabrał głos poseł Szczepan Styranowski (SD): Jestem pełen szacunku dla kolejarzy, ale ze względu na kryzysową sytuację w kraju w pełni popieram argumenty dyrektora Jerzego Pacho. Czekają nas jeszcze dyskusje przy przeglądzie przywilejów branżowych i jak będziemy mogli do tego przystąpić, jeśli zaczniemy teraz przyznawać nowe przywileje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełIrenaSroczyńska">Proponuję, aby komisje uchwaliły dezyderat postulujący rozpatrzenie przez rząd tej sprawy po 1985 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZbigniewBiałecki">Podkomisja zaproponowała tę poprawkę (wzrost z 10 do 15% dodatku do emerytur) po wnikliwym rozpatrzeniu sprawy. Koleje znajdują się w złym stanie technicznym, brak jest ludzi do pracy, konieczne są środki zachęcające. Niedawno wprowadzone rozporządzenie Rady Ministrów przyznało te dodatki wielu grupom pracowniczym i koszty tej operacji wyniosły 4 mld zł. Proponowane przez podkomisję zwiększenie dodatków kosztować będzie 700 mln zł. Nie można różnicować dodatków w zależności od zajmowanego na kolei stanowiska, gdyż wszystkie one mają ważne znaczenie dla funkcjonowania kolei, a ponadto pracownicy często przesuwani są na inne stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełZbigniewBiałecki">Poseł podał również, że w 1982 r. na emerytury kolejowe wydano 10,8 mld zł, a przeciętna 168 tys. emerytur wynosiła 5300 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">W pełni poparł posła S. Styranowskiego i wskazał, że po 1985 r. także zapewne nie będziemy mieli środków na zwiększone wydatki na ten cel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBogusławUtracki">Jako górnik opowiadam się za wnioskiem podkomisji, gdyż jak kolej nie wywiezie, to węgla nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełZygmuntŁapiński">Byłem projektodawcą tego wniosku. Rozumiejąc jednak sytuację kraju gotów jestem go wycofać, jeśli w zamian w ustawie umieścimy zapis analogiczny do przyjętego w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym rolników: „podwyższone dodatki wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 1986 r.”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#DyrektorJerzyPacho">Nie mogę zaaprobować koncepcji, która będzie zobowiązywała rząd do dalszego wzrostu rent po 1985 r. Zapis w ustawie o świadczeniach emerytalnych dla rolników dotyczy zasiłków wypłacanych z funduszu emerytalnego rolników tworzonego siłami samych rolników. W naszym kraju już obecnie renty i emerytury stoją na bardzo wysokim poziomie w stosunku do zarobków. W tym roku przeciętna emerytura na kolei wyniesie ponad 10 tys. zł i będzie stanowiła 91% przeciętnej płacy. Takie rozwiązanie będzie dotyczyło co czwartego emeryta. Co ósmy z obecnie zatrudnionych będzie miał w przyszłości prawo do 100% emerytury. Jeżeli przyznaliśmy to prawo kolejarzom, to wówczas powróciłyby postulaty hutników, energetyków, stoczniowców itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Wydaje się, że przedstawione wyjaśnienia można uznać za zadowalającej Niedawno byliśmy zmuszeni do przeprowadzenia bolesnej operacji eliminującej uprawnienia emerytalne niektórych grup zawodowych, które to uprawnienia zostały przyznane na mocy ustaw. Nie chodziło wówczas, tak jak dziś, o utrzymanie dotychczas obowiązujących przepisów. Gdybyśmy dziś zdecydowali o rozszerzeniu uprawnień emerytalnych kolejarzy, to przedstawiciele wspomnianych grup mogliby poczuć się skrzywdzeni.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Nie przesądzając wyników dzisiejszej debaty chciałbym zaproponować, aby w przypadku przyjęcia tekstu rządowego, komisje wystosowały do rządu dezyderat zwracający się o uwzględnienie w pracach nad planem w 1985 r. potrzeb kolejarzy w zakresie przywilejów emerytalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszSadura">Chciałbym bronić stanowiska podkomisji oraz wniosków posła Z. Białeckiego i Z. Łapińskiego. Wszyscy widzą jak ciężko pracują kolejarze. W czasie świąt, gdy większość pracowników odpoczywa, kolejarze mają najwięcej roboty. W tej sytuacji nie może nas zadowolić tylko pochwała. Mówi się, że zarobki na kolei są wysokie. To prawda, ale aby je uzyskać trzeba pracować nie 200, a 240–250 i więcej godzin miesięcznie. Należy wprowadzić do ustawy zapis obligujący rząd do poprawy przepisów emerytalnych od 1 stycznia 1986 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełBernardWidera">Ostatnio miałem okazję zaobserwować pracę administracji kolejowej. Doświadczenia te były bardzo przykre. Popieram więc wniosek, aby dać kolejarzom dodatek w wysokości 15%, ale tylko pracownikom liniowym zatrudnionym w bezpośredniej obsłudze. Mówi się o dużej liczbie godzin nadliczbowych kolejarzy. Często jest to wynikiem złej organizacji pracy i bałaganu w systemie płacowym. Jak się dowiedziałem, pracownicy zarabiają na stacjach po 5 tys. zł miesięcznie, dlatego też muszą brać dyżury całodobowe, aby zwiększyć swoje wynagrodzenie. Proponuję przyznać dodatki pracownikom wykonującym ciężką i trudną pracę, ale nie administracji kolejowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJaninaŁęgowska">Omawiana sprawa była przedmiotem ożywionej dyskusji na posiedzeniu podkomisji. Pomimo że uczestniczyłam w pracach podkomisji, nie mogę się zgodzić z jej ostatecznym stanowiskiem. Przykrą sprawą jest, że ustawa o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym obejmuje jedynie ok. 3 mln pracowników. Pozostali korzystają z odrębnych ustaw, przyznających im dodatkowe przywileje. A przecież zawody objęte powszechną ustawą nie są gorsze. Np. włókniarki wykonują bardzo ciężką pracę, często w złych warunkach. Sądzę, że powinniśmy zdobyć się na ogólnospołeczny punkt widzenia. Nikomu nie zależy na tanich gestach wobec kolejarzy. Zawód ten jest powszechnie szanowany. Nie przekonuje też argument o braku ludzi do pracy na kolei. Jest to problem ogólnospołeczny i dotyczy wszystkich branż. A poza tym nie oszukujmy się, że poprawa warunków emerytalnych przyciągnie do kolejnictwa 20-latków. Nie można wszystkich zawodów porównywać z górnikami. Górnictwo, a chodzi wyłącznie o górnictwo dołowe, jest branżą wyjątkową. Pamiętamy jak ustawa dotycząca górników obrastała w kopalnie odkrywkowe, wydobywanie piasku itp. W efekcie trzeba było wszystko to obciąć, pozostawiając przywileje wyłącznie dla górników dołowych.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełJaninaŁęgowska">Na wczorajszym posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów przyjęliśmy projekt uchwały o planie 3-letnim, w którym upoważniamy rząd do dokonania przeglądu wszystkich kart i przywilejów branżowych. Grozi nam zawieszenie realizacji Karty nauczyciela i innych przywilejów. Za 1–2 lata i tak wypłynie problem rent i emerytur wobec wzrostu liczby osób korzystających z tych świadczeń. Będzie można rozpatrzyć wówczas jeszcze możliwość przyznania dodatkowych przywilejów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Zgodnie z przyjętą procedurą w pierwszej kolejności będziemy głosować nad projektem podkomisji przewidującym, że kolejowa emerytura wzrasta o 15% podstawy jej wymiaru zamiast o 10%.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Za projektem podkomisji głosowało 16 posłów, przeciw - 25, a 6 wstrzymało się od głosu. W dalszej kolejności poddano pod głosowanie projekt rządowy, za którym opowiedziało się 31 posłów.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">W dalszej kolejności Komisje przyjęły art. 13 i 14, a także propozycję podkomisji polegającą na skreśleniu rozdziału V. Nie wyrażono też sprzeciwu wobec pozostałych poprawek zaproponowanych przez podkomisję, w szczególności dodania art. 25 dyscyplinującego pracę na kolei. Bez dyskusji przyjęto też propozycje ustalenia terminu realizacji ustawy na dzień 31 sierpnia br.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przyjęły w drodze głosowania cały projekt ustawy przy 5 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełWitoldZakrzewski">Na sprawozdawcę projektu powołano posła Adama Fuszarę (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełWitoldZakrzewski">Zgłoszono propozycję podjęcia uchwały zwracającej się do rządu o rozpatrzenie uzasadnionych postulatów pracowników kolejnictwa przy opracowywaniu planu w 1985 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełTadeuszSadura">Proponuję przyjąć ten wniosek, gdyż wychodzi on naprzeciw żądaniom kolejarzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełSzczepanStyranowski">Nie będę oponował przeciwko przyjęciu takiej uchwały, ale uważam, że powinno nam wystarczyć usłyszane dziś uroczyste oświadczenie przedstawiciela rządu, rząd myśli i pracuje nad tą sprawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAdamFuszara">Jako poseł sprawozdawca apeluję o przyjęcie tego wniosku. Pragnę go wyeksponować w swoim sprawozdaniu. Powinno to dostarczyć satysfakcji środowisku kolejarskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Nie wydaje się celowe ograniczanie wniosku zawartego w uchwale do jednego tylko zawodu. Sprawę tę należałoby postawić generalnie. Jestem zresztą zdania, że uchwała jest zbędna, gdyż wystarczy oświadczenie przedstawiciela rządu. Będę głosował przeciwko uchwale.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Możemy sformułować tekst uchwały komisji tak, aby wskazać na potrzebę rozpatrzenia możliwości poprawy warunków emerytalnych i rentowych dla wszystkich pracowników wykonujących szczególnie ciężką pracę, a w pierwszym rzędzie - kolejarzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełWładysławKruczek">Nie wiem czy mamy prawo obciążać rząd, który będzie działał po 1985 r. naszymi obecnymi troskami. Do tego czasu również Sejm zakończy swoją kadencję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Sejm kończy kadencję, ale akty które uchwala, obowiązują nadal.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przyjęły w głosowaniu uchwałę w brzmieniu zaproponowanym przez posła W. Zakrzewskiego przy 10 głosach przeciw i 3 wstrzymujących się.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>