text_structure.xml
58.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 2 grudnia 1986 r. Komisja Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Gospodarki Morskiej, obradująca pod przewodnictwem posła Tadeusza Łodykowskiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- projekt ustawy budżetowej na 1987 r. w częściach dotyczących handlu zagranicznego i gospodarki morskiej.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele ministerstwa handlu zagranicznego z ministrem Andrzejem Wójcikiem, Urzędu Gospodarki Morskiej z wiceministrem Ryszardem Pospieszyńskim, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Stanisław Mach, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Projekt ustawy budżetowej na 1987 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego przedstawił minister handlu zagranicznego Andrzej Wójcik: Prezentowany projekt budżetu zakłada dochody budżetowe w wysokość i 372 mld zł oraz wydatki budżetowe ok.70 mld zł. Zarówno po stronie dochodów, jak i po stronie wydatków podstawową pozycję w budżecie stanowią dochody i wydatki związane z działalnością gospodarczą handlu zagranicznego. Po stronie dochodów stanowią one 97%, a po stronie wydatków 82% ogólnej sumy budżetu. Pozostałe 3% dochodów i 18% wydatków przypada na jednostki strefy budżetowej (utrzymanie placówek zagranicznych, Głównego Urzędu Ceł, centrali ministerstwa i innych).</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Dochody działalności gospodarczej, założone w projekcie budżetu na 1987 r. w wysokości ok. 362 mld zł, są wyższe w stosunku do przewidywanego wykonania dochodów za 1986 r. o ok. 52 mld zł tj. o 16,6% głównie z tytułu przewidywanych wyższych wpłat podatku obrotowego oraz podatku dochodowego. Jedyną pozycję wydatków budżetowych w przyszłorocznym projekcie planu w zakresie działalności gospodarczej resortu stanowi dotacja na rachunek wyrównawczy w handlu zagranicznym w kwocie 58 mld zł, tj. na poziomie przewidywanego wykonania za 1986 r.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W projekcie budżetu obok dochodów i wydatków w zakresie działalności gospodarczej w jednostkach sfery budżetowej (dotyczy to głównie administracji celnej, placówek zagranicznych, centrali MHZ) założono wypracowanie dochodu w wysokości 9,7 mld zł (3% dochodów resortu) tj. na poziomie wyższym od przewidywanego wykonania w br. o ok. 1,1 mld zł tj. o 11,8%. Uzyska się je głównie z tytułu przewidywanych wyższych wpływów opłat celnych w zagranicznym ruchu osobowym.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Natomiast założone w projekcie budżetu wydatki jednostek sfery budżetowej w wysokości 12,6 mld zł są wyższe w stosunku do przewidywanego wykonania budżetu br. o 1,1 mld zł tj. o 9,8%. Na wzrost tej grupy wydatków składają się per saldo następujące podstawowe tytuły:</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- zwiększenie funduszu na nagrody za wyniki w handlu zagranicznym (1.124 mln zł),</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- zwiększenie dotacji na sfinansowanie udziału MHZ w Banku Rozwoju Eksportu (1.925 mln zł),</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- zwiększenie wydatków na utrzymanie placówek zagranicznych, administracji celnej, centrali MHZ, Instytutu Koniunktur i Cen HZ, Resortowego Ośrodka Informacji Naukowo-Technicznej i Ekonomicznej oraz Centralnego Zarządu Inżynierii MHZ (582 mln zł),</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- zwiększenie wydatków na inwestycje i remonty kapitalne,</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- zmniejszenie wydatków jednorazowych na pomoce gospodarcze i dotacje dla „LOT” o 1.706 mln zł. Kwota ta została przeznaczona jako wpłata na budowę terminalu „LOT”.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Pragnę podkreślić, że prezentowany przez ministerstwo projekt budżetu jest wysoce mobilizujący. Uwzględnia zadania oszczędnościowe i będzie wymagał dużego dyscyplinowania w wydatkowaniu środków budżetowych w 1987 r. W związku z tym proszę uprzejmie obywateli posłów o pozytywne zaopiniowanie przedłożonego projektu budżetu Handlu Zagranicznego na 1987.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Podsekretarz stanu w Urzędzie Gospodarki Morskiej Ryszard Pospieszyński w 1986 r. nadal utrzymują się niesprzyjające warunki działania przedsiębiorstw gospodarki morskiej. Trudna jest sytuacja przedsiębiorstw armatorskich wywołana spadkiem obrotów polskiego handlu zagranicznego drogą morską. W związku z tym porty szukają ładunków tranzytowych oraz podejmują działania na rzecz poprawy jakości obsługi statków, wagonów, samochodów i kontenerów.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">O ile w 1985 r. ładunki polskiego handlu zagranicznego stanowiły 70% przewozów PZM, to w br. udział ten spadł do 48% wskutek głębokiego spadku eksportu węgla i innych towarów. Przedsiębiorstwa nasze starają się jednak znajdować zatrudnienie na rynku światowym. Porty usiłują łagodzić okresowe braki masy towarowej pochodzenia krajowego przez pozyskiwania ładunków tranzytowych.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W rybołówstwie bałtyckim pogłębił się spadek wydajności łowisk dorszowych, którego nie zrekompensował wzrost połowów szprota, łatwiejszego w połowach, lecz trudniejszego w zabezpieczeniu jakości oraz w przetwórstwie. Natomiast na łowiskach dalekomorskich nastąpił spadek połowów kalmarów, które dotychczas były podstawowym towarem eksportowym tego działu gospodarki morskiej. Przyczyny tego spadku nie zostały dotychczas wyjaśnione. Mogą to być skutki warunków biologicznych, a może przeciążenia łowisk.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Stan zaawansowania realizacji zadań CPU 1986 r. jest przedmiotem stałej analizy kierownictwa UGM. Odbyliśmy operatywne narady z kierownictwami przedsiębiorstw. Podejmowane są działania operatywne i decyzje służące minimalizowaniu wpływu niesprzyjających warunków na działania przedsiębiorstw i ich efekty. Na podstawie danych za 10 miesięcy br. możne szacować, że plan dostaw ryb i przetworów na rynek zostanie wykonany na poziomie 90%, przewozów ładunków drogą morską - 83% (wiąże się to ze złomowaniem statków, a więc zmniejszeniem ich liczby i wielkości ładunków), plan przeładunków w portach morskich - na poziomie 85-86%, mimo dużego wzrostu przeładunków tranzytowych. Tranzyt węgierski przekroczy prawdopodobnie 1 mln ton, będzie więc rekordowy. Lepiej wykonywany jest również plan tranzytu do CSRS.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Taka sytuacja będzie miała wpływ na zmniejszenie się zysku przedsiębiorstw, a tym samym na poziom rozliczeń z budżetem.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Na 1987 r. zakłada się skoncentrowanie uwagi na zwiększenie wpływu gospodarki morskiej na bilans płatniczy państwa oraz na poprawę efektywności gospodarowania przedsiębiorstw. Wiązać się z tym będzie ograniczanie zakresu pomocy finansowej państwa dla określonych branż i przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Zadania transportu morskiego będą realizowane poprzez zaspokajanie potrzeb przewozowych i przeładunkowych handlu zagranicznego oraz zwiększanie wpływów dewizowych za przeładunek i przewozy ładunków obcych, w tym tranzytowych. Celowi temu będzie służyło: utrzymanie gotowości technicznej statków oraz urządzeń przeładunkowych w portach; zwiększenie obrotu w tranzycie lądowo-morskim; rozszerzenie w portach morskich obsługi ładunków w jednostkach zunifikowanych; racjonalizowanie kosztów zagranicznych eksploatacji floty. Istotnym warunkiem będzie terminowe realizowanie kontraktów przez przemysł stoczniowy oraz pełne wykonanie planowanych dostaw statków dla armatorów polskich.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W gospodarce rybnej dążyć się będzie do maksymalnego wykorzystywania kwoty połowów na Bałtyku i poprawy efektywności połowów dalekomorskich.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Projekt budżetu na 1987 r. zakłada dochody ogółem w wysokości 29,8 mld zł, co oznacza zmniejszenie o 5,2% w stosunku do przewidywanego wykonania w br. Wydatki przewiduje się w wysokości 25,4 mld zł, co oznacza odpowiednio wzrost o 8,3%. Należy podkreślić, że przedsiębiorstwa gospodarki morskiej w poprzednich latach wykazały stale rosnące dodatnie saldo rozliczeń z budżetem. Obecnie saldo to ulega zmniejszeniu z 8 mld zł według przewidywanego wykonania w 1986 r. do 4,4 mld zł w 1987 r.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Wpływy z działalności przedsiębiorstw resortu stanowią 98,6% ogólnej wielkości dochodów. Są jednak niższe o 4,9% od przewidzianego wykonania w br. 90% ogółu wpływów ód przedsiębiorstw stanowi podatek dochodowy, niższy w projekcie budżetu na rok przyszły o przeszło 1,7 mld zł od przewidywanego wykonania w br. Jest to rezultat założenia osiągnięcia niższego zysku wskutek planowego wzrostu cen zaopatrzeniowych. Wzrost cen spowoduje wzrost kosztów własnych, które w przedsiębiorstwach żeglugi morskiej i portach nie zawsze mogą być zrekompensowane wzrostem sprzedaży, gdyż usługi transportowe i przeładunkowe realizowane są w cenach transakcyjnych (światowych).</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Dotacje przedmiotowe dla przedsiębiorstw gospodarki rybnej utrzymane będą na poziomie przewidywanego wykonania w br. Zasady dotowania tych przedsiębiorstw nie ulegają zmianie. Wymagać to będzie bardzo dużych wysiłków całej branży w świetle przewidywanego wzrostu kosztów z tytułu podwyżki cen zaopatrzeniowych w 1987 r. Przewidziana podwyżka o 20% cen zbytu ryb i przetworów rybnych pochodzących z połowów dalekomorskich częściowo pokryje podwyżki cen zaopatrzeniowych.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Dotacje przedmiotowe dla przedsiębiorstw żeglugi przybrzeżnej utrzymane będą na poziomie przewidywanego wykonania w br. Jest to dopłata do przewozów pasażerskich. Również w przypadku żeglugi przybrzeżnej konieczne będzie podwyższenie urzędowych cen przewozów pasażerskich o 20%. Wydatki budżetowe obejmują także dotację podmiotową dla PLO na pokrycie różnic kursowych dotyczących usług tranzytowych.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Wśród wydatków związanych z pracą jednostek i zadaniami sfery budżetowej wymienić należy finansowanie pogłębiania i utrzymania w stanie żeglowności torów wodnych i basenów portowych, ochrony wybrzeże oraz działalności wyższych szkół morskich.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Dotacja pa finansowanie inwestycji i remontów kapitalnych w wysokości 3,1 mld uwzględnia środki na inwestycje kontynuowane przedsiębiorstw w zakresie infrastruktury, spłatę kredytu inwestycyjnego na budowę bazy węglowej „Świnoujście IV” i inne.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Dla realizacji zadań 1987 r. przewiduje się utrzymanie podstawowych zasad systemu ekonomiczno-finansowego przedsiębiorstw gospodarki morskiej. Poza modyfikacjami rozpatrywanymi obecnie przez Sejm, UGM dostrzega celowość takiego ukształtowania instrumentów sterowania realizacją CPR, aby w większym stopniu optymalizowały one środki służące realizacji zadań planu. W związku z przewidywanym wprowadzeniem nowego systemu działania ROD nieodzowne będzie ustalenie realnych stawek odpisów dla poszczególnych przedsiębiorstw, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia środków dewizowych na spłatę kredytów zagranicznych zaciągniętych przez przedsiębiorstwa armatorskie, stocznie remontowe i przedsiębiorstwa połowów dalekomorskich.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">UGM poddaje analizie funkcjonowania dotychczasowego systemu dotowania i szuka możliwości jego modyfikacji, aby wpływać na poprawę efektywności gospodarowania przedsiębiorstw dotowanych. W celu ochrony bilansu płatniczego oraz zdyscyplinowania cen remontów dążymy do oparcia współpracy między armatorami a stoczniami remontowymi i produkcyjnymi na wieloletnich umowach kooperacyjnych. Dążymy do dalszej realizacji zadań oszczędnościowych w zużyciu paliw i energii, w szczególności przez flotę. Zwracamy uwagę na utrzymanie środków produkcyjnych przez należytą konserwację i remonty. Przewidujemy zmianę metodologii liczenia rachunku ekonomicznej efektywności inwestycji. zakładając m.in. możliwość uwzględniania salda dotacji i obciążeń budżetowych, co będzie miało istotne znaczenie dla oceny przez bank zdolności kredytowej przedsiębiorstw połowowych. Będzie to kolejny krok racjonalizujący rachunek ekonomiczny. Projekt budżetu oparty jest na wielostronnej, rzeczowej analizie sytuacji; jest projektem realnych możliwości skromniejszych od potrzeb. Niemniej jednak, jego realizacja będzie wymagała ze strony ludzi morza ogromnego wysiłku.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Koreferat na temat projektu budżetu MHZ przedstawił poseł Jacek Antonowicz (PZPR): Ograniczę się do krótkiego skomentowania materiałów MHZ dostarczonych posłom. W tekście tym brak stwierdzenia, czy budżet w pełni zapewnia realizację zadań wynikających dla. eksportu z CPR na 1987 r., ale należy to chyba uznać za oczywiste. Zakłada się dochody w wysokości 371,8 mld zł, czyli wyższe o 16,5% w stosunku do przewidywanego wykonania w br. oraz wydatki w wysokości 70,5 mld zł, czyli tylko 1,6% więcej. Projekt budżetu został opracowany z założeniem maksymalizacji dochodów przy minimalizacji wydatków, zarówno na działalność gospodarczą resortu, jak na utrzymanie jednostek sfery budżetowej.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Dochody wynikające z działalności przedsiębiorstw handlu zagranicznego (pbz) stanowią 97% ogółu dochodów resortu. Wpłaty podatku obrotowego zakłada się na poziomie wyższym o 6% od przewidywanego wykonania w br. Wynika to z planowego wzrostu importu, zmian w strukturze towarów importowych objętych tym podatkiem, a także szybszego wzrostu cen krajowych w stosunku do cen dewizowych. Wpłaty podatku dochodowego założono na poziomie znacznie wyższym od przewidywanego wykonania w br. w związku ze zmianami kursu walut oraz planowanym wzrostem obrotów phz.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Dochody jednostek sfery budżetowej wynikają głównie z tytułu opłat celnych oraz kar, grzywien i konfiskaty mienia. Podstawową część wydatków (82%) stanowi dotacja na rachunek wyrównawczy handlu zagranicznego założona na poziomie przewidywanego wykonania w br. Wielkość ta wynika w dużym stopniu z kursów walut, ale problem nadal istnieje i tylko stopniowe doprowadzenie kursu do wartości rzeczywistych zmniejszyć może stosowane dotacje. Jak wykazały jednak kontrole NIK, w niektórych przedsiębiorstwach występowały przypadki nieprawidłowości w naliczaniu wysokości dopłat w kalkulacji cen towarów eksportowych, prowadzące do zawyżania kwot dotacji. Należy zatem zwrócić w 1987 r. uwagę na ściślejszą kontrolę rozliczeń pbz z producentami wyrobów eksportowanych i niedopuszczanie do nieuzasadnionych nadpłat.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Pozostałe 18% wydatków zakłada się przeznaczyć głównie na zwiększenie oddziaływania MHZ na wzrost eksportu. Przewiduje się na ten cel fundusz nagród wyższy o 1/3 od przewidywanego wykonania w br. Można to uznać za prawidłowe pod warunkiem, że resort uważa stymulujące eksport oddziaływanie tych nagród za wystarczające. Zwiększają się prawie o 10% wydatki na utrzymanie placówek zagranicznych, centrali MHZ i pozostałych jednostek w tym dziale budżetu, głównie wskutek wzrostu kosztów utrzymania placówek i zmian kursu walut, zmian cen urzędowych materiałów i usług. Przy okazji należy jednak wspomnieć, że tegoroczna kontrola NIK wykazała przypadki niegospodarności w jednostkach zagranicznych, jak braki inwentarzowe, czy rozrzutne gospodarowanie środkami. Nasuwa się zatem pod adresem resortu uwaga, by zastosować ściślejszą kontrolę wydatkowania środków, jak również kontrolę przedmiotów podlegających inwentaryzacji.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Stosunkowo wysoki wzrost wykazuje pozycja nagród za zwalczanie przestępczości celnej i dewizowej przez funkcjonariuszy celnych (o 26%). Jednak zwalczania bardzo groźnego zjawiska z dziedziny patologii społecznej, szczególnie w międzynarodowym ruchu turystycznym, stanowi również bardzo ważną dziedzinę działalności resortu. Stąd też zwiększenie kwoty przeznaczonej na poprawę działalności służb celnych byłoby jak najbardziej celowe.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Pragnąłbym przy tej okazji zwrócić uwagę na potrzebę doskonalenie przepisów regulujących materialne zainteresowanie służb celnych podnoszeniem wykrywalności, gdyż zarząd zenie regulującą te sprawy pochodzi jeszcze z 1977 r.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Koszty zagranicznych podróży służbowych wzrastają co prawda o 16,6 mln zł, jest to jednak adekwatne do zmian kursu podstawowego złotówki w stosunku do dolara.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Sfinansowanie drugiej raty udziału MHZ jako założyciela Banku Rozwoju Eksportu (1,5 mld zł) jest oczywista, ale podkreślenia wymaga, że stanowi to aż 12% ogólnego wzrostu wydatków w tym dziale budżetu, co jest wyrazem wagi jaką przywiązuje resort do BRR. Sfinansowanie kosztów Centralnego Zarządu Inżynierii oraz gospodarstwa pomocniczego nie wymaga komentarza. Środki przeznaczone na inwestycje i kapitalne remonty nie będą prawdopodobnie wystarczające w stosunku do potrzeb.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Założenie dynamiki wzrostu wydatków o 1,6% będzie wymagało wysokiej dyscypliny, realizacji programu oszczędnościowego oraz racjonalnego gospodarowania środkami w jednostkach sfery budżetowej, szczególnie w wydatkach rzeczowych.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Wnoszę o pozytywne zaopiniowanie budżetu państwa na 1987 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Koreferat na temat projektu ustawy budżetowej na 1987 r. w gospodarce morskiej przedstawił poseł Jerzy Sendlewski (ZSL): Projekt budżetu został opracowany na podstawie przewidywanego wykonania zadań rzeczowych i finansowych w 1986 r. Roku tego nie można zaliczyć do sprzyjających dla gospodarki morskiej.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Przedstawione materiały są bardzo syntetyczne i metodologicznie poprawne; dość duża ogólnikowość rodzi jednak wiele pytań, a nawet wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Projekt budżetu zakłada: dochody budżetowe ogółem w wysokości 29,8 mld zł. Będą one niższe od przewidywanego wykonania w br. o ponad 5%. Jest to zjawisko niekorzystne w świetle ogólnej sytuacji państwa. Wydatki budżetowe ogółem w wysokości 25,4 mld zł są wyższe o ponad 8% od przewidywanego wykonania w br. Saldo rozliczeń z budżetem, aczkolwiek dodatnie - jest o ponad 50% niższe od przewidywanego wykonania 1986 r. Chcę dodać, że UGM w minionych latach wykazywał rosnące dodatnie saldo rozliczeń resortu z budżetem.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">98,5% ogólnych dochodów budżetowych dają przedsiębiorstwa zagraniczne, izby morskie i pozostałe jednostki. Wpływy budżetowe z przedsiębiorstw będą w 1987 r. prawie o 5% niższe od przewidywanego wykonania w br.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Zmniejszenie opłat z tytułu podatku dochodowego jest znaczne, bo wynosi 1.778 mln zł. Przyczyny podane są dość ogólnikowo, np. planowany wzrost cen, wzrost kursu walut. Nasuwa się pytanie, jakich cen, jakiej skali, od kiedy? Jak obliczono wpływ tych zmian na rozliczenie z budżetem? Na ile kursy walut mają na to wpływ, jak rozumieć, że usługi transportowe i przeładunkowe są realizowane w cenach transakcyjnych? Wymaga to wyjaśnień. Resort podaje też, że na 1987 r. nie ujęto dochodów pozaplanowych i o charakterze jednorazowym. Co to są za dochody? Dlaczego były w br. a nie będzie ich w 1987 r.?</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Nieco więcej czasu chciałbym poświęcić wydatkom budżetowym. Projekt zgodny jest z przedstawionymi w materiale kierunkami polityki finansowej i założeniami CPR resortu.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Dotacje przedmiotowe dla przedsiębiorstw gospodarki rybnej mają pozostać na poziomie br. Obawy budzi, czy wystarczą one na 1987 r. Chyba, że planowana podwyżka cen detalicznych ryb o 20% wejdzie w życie od 1 stycznia 1987 r.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Dotacje przedmiotowe dla przedsiębiorstw żeglugi przybrzeżnej też budzą wątpliwości: do jakich przewozów pasażerskich dopłacamy?</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Dotacje przedmiotowe dla PLO: rozumiem, że chodzi o różnice kursów usług przewozowych, ładunków tranzytowych, Czy musi to jednak być i jak długo?</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Finansowanie statutowej działalności urzędów morskich, utrzymywanie nabrzeży, torów wodnych, ochrona wybrzeży itp., czy te środki zaspokoją potrzeby? Chodzi o umocnienie Półwyspu Helskiego, ochronę wałów wodnych Tolkmicka, Braniewa, Grochowa.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Generalnie rzecz biorąc, moje uwagi są pozytywne: występuje wzrost wydatków na inwestycje i remonty, a niewielki na dotacje przedmiotowe dla przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">W sytuacji, w jakiej znajduje się gospodarka morska, UGM powinien podjąć więcej działań na rzecz poprawy efektywności gospodarowania przedsiębiorstw. Trzeba podjąć takie środki działania, aby optymalizować przyjęte zadania, a w konsekwencji prowadzić do modyfikacji i zmniejszenia dotacji, do racjonalnych cen remontów statków i lepszej współpracy między armatorami a stoczniami, do działań oszczędnościowych (paliwa, energia, remonty, konserwacje itp).</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">Do najbliższych zadań inwestycyjnych w portach i bazach plażowych użytkowanych przez rybaków indywidualnych zaliczyć należy: kapitalne remonty portów na Zalewie Wiślanym i wyciągu plażowego w Krynicy Morskiej, odbudowę ujścia Wisły Śmiałej (Górki Wschodnie i Zachodnie), budowę zaplecza magazynowego w Gdyni, magazyn odbioru ryb w Jarosławcu, budowę przystani plażowej w Rewalu, budowę wyciągu kutrowego w Dziwnowie oraz doprowadzenie energii elektrycznej i wody w basenie bosmańskim do miejsc stacjonowania łodzi i kutrów rybaków indywidualnych w Świnoujściu.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Żegluga morska odczuwa brak wystarczającej masy ładunków handlu zagranicznego. Te ładunki, które są mają inną strukturę. W łowiskach dalekomorskich nastąpił spadek połowów kalmarów, które dawały główne wpływy z eksportu rybołówstwa dalekomorskiego.</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">W rybołówstwie bałtyckim pogłębia się spadek wydajności łowisk, szczególnie dorszowych. Ogólna sytuacja w przedsiębiorstwach żeglugowych ma wpływ na pracę portów morskich.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">Wykonanie zadań br. będzie niższe niż zakładano w CPR. Wszystko to będzie rzutowało na zmniejszenie zysków przedsiębiorstw, a tym samym na poziom rozliczeń resortu z budżetem w br. i niewątpliwie w 1987 r.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Budżet dla gospodarki morskiej należy zaopiniować pozytywnie mimo, że nie pokrywa w pełni potrzeb. Takie są jednak aktualne możliwości budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">(Pytania i dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławMiśkiewicz">Na tle przedstawionych materiałów budzą się różne wątpliwości. Jakie są zamiary co do kursów rubla i dolara w 1987 r.? Zmiana kursów walutowych w br. niekorzystnie odbiła się w budżetach. Jakie są więc przewidywane zmiany w 1987 r. jakie to będzie mieć skutki dla zrównoważenia przyszłorocznego budżetu?</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławMiśkiewicz">Propozycje zawarte w budżecie nie wspomagają mocnych. Budżet idzie na ratowanie słabych. Mocni uzyskują coraz gorsze wyniki, a słabi pozostają słabymi. W rezultacie dochodzimy do średniej, a to raczej smutne.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławMiśkiewicz">Sprawa dotacji do inwestycji: polityka preferująca jeden region kraju powoduje spustoszenia w innych. Decyzją ministra finansów tworzy się pozycję rezerwową, m.in. na rozbudowę portów. Jakie są szanse wykorzystania tych środków?</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełEdwardSzymański">Wątpliwości budzi zmniejszenie przewidywanych dotacji budżetowych na tle wykonania zadań w br. Czy założenie dotowania gospodarki morskiej jest zasadne? Czy można zakładać, że będzie się to kiedyś zmieniać na korzyść?</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełEdwardSzymański">Wątpliwości budzi też kwestia wyłonienia od 1 stycznia 1987 r. specjalnego gospodarstwa do obsługi centrali urzędu morskiego. To znowu pociąga za sobą dotacje. Kwota wprawdzie niewielka, ale jednak będzie to kosztować. Proszę o informację, jak na tle bieżącego roku będzie się w roku przyszłym kształtowało zatrudnienie i jaka będzie struktura etatów?</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełEdwardSzymański">Jak przedstawia się organizacje i finansowanie przedstawicielstw obcych krajów w Polsce? Przed kilku laty sprawa ta budziła spore wątpliwości. Czy mamy z tego tytułu jakieś korzyści? Nie ma praktycznie jednostki, która dla tych przedstawicielstw organizowałaby finansowanie, zatrudnienie, zaopatrzenie itp. Czy w tej dziedzinie coś się zmieniło?</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełEdwardSzymański">Dlaczego dotujemy terminal „Lotu”? Przecież to przedsiębiorstwo ministra komunikacji, które nagle otrzymuje dotacje z handlu zagranicznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełRyszardSzunke">Przedstawione materiały handlu zagranicznego są generalnie zgodne z projektem ustawy budżetowej zaprezentowanej wstępnie Sejmowi.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełRyszardSzunke">Z czego konkretnie wynika wzrost podatku obrotowego o 6%? To samo, jeśli idzie o podatek dochodowy?</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełRyszardSzunke">Jak będą realizowane nagrody w sferze handlu zagranicznego? Czy będą one wypłacane w ciągu roku, czy też w zależności od zawartych transakcji? W jakim stopniu nagrody są powiązane z wpływami?</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełRyszardSzunke">Zapowiedziano bardziej aktywną politykę kursową. Przy dalszej dewaluacji złotego eksport stanie się bardziej efektywny, ale równocześnie wzrosną wydatki przedsiębiorstw z tytułu importu.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełRyszardSzunke">Główny mechanizm rozwoju eksportu stanowią ROD. Od stycznia 1987 r. ROD ma stać się rachunkiem majątkowym. Jaki to będzie mieć wpływ na budżet handlu zagranicznego?</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełRyszardSzunke">Jakie będą warunki korzystania z kredytów Banku Rozwoju Eksportu? Jak będzie funkcjonować sieć małych przedsiębiorstw handlu zagranicznego?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanPryszcz">Do głównych założeń CPR na 1987 r. zaliczyć należy zwiększenie udziału gospodarki morskiej w finansowaniu budżetu państwa oraz wzrost efektywności przedsiębiorstw tego resortu. Dlaczego więc operujemy tylko dotacjami? Czy będą też dotacje do inwestycji kontynuowanych i rozpoczynanych?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanPryszcz">Na str. 5 i 6 materiałów resortowych zmienia się wiele tytułów; natomiast niezmienny zostaje zysk do podziału przedsiębiorstw. Z materiałów wynika, że w gospodarce morskiej zaczyna się dotować wszystko. Chciałbym wiedzieć, jakie są przyczyny dalszych dotacji dla przybrzeżnej żeglugi pasażerskiej.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanPryszcz">Na forum związkowym Sejm był krytykowany za ustawę o funduszu socjalnym i funduszu mieszkaniowym.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełJanPryszcz">Przedsiębiorstwa portowe mają w remach reformy gospodarczej różne ulgi, podobnie jak inne przedsiębiorstwa gospodarki morskiej. Prosiłbym o szerszy komentarz na ten temat.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PosełJanPryszcz">Jak wygląda sprawa zwolnienie 2 tys. marynarzy ze względu na brak zajęcie dla nich? Na ten cel są też zresztą dotacje.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PosełJanPryszcz">Uchwała, która będzie obowiązywała od 1 stycznia 1987 r. zakłada istotne zmiany w korzystaniu z ROD. Niektóre przedsiębiorstwa będzie to zachęcać do zwiększenia eksportu, inne mogą znaleźć się w trudnej sytuacji. Z odpisów wygospodarowanych w roku przyszłym będzie można praktycznie korzystać w 1988 r. po wykupieniu odpowiedniego certyfikatu. Pieniądze na ten cel trzeba już dziś przewidzieć. Przedsiębiorstwa muszą bowiem wiedzieć, czym będą dysponowały w 1987 r. Bez tego zagrożone będą zamierzenia importowe. Jest przy tym zasada, że środki, które zostaną zgromadzone na ROD przedsiębiorstwa muszą wykupić w ciągu 3 miesięcy. Jest to duży problem. Trudno jest bowiem przewidzieć, z jakimi możliwościami wejdą w 1987 r. przedsiębiorstwa dziś produkujące. Żeby dziś produkować na eksport, trzeba mieć środki na import, na części zamienne i uzupełnienia parku maszynowego z importu. Mamy również przedsiębiorstwa, które niewątpliwie znajdą się w grupie uprzywilejowanej i będą mogły uzyskać 25% odpisu. Takim przedsiębiorstwem będzie Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego w Andrychowie. Dlaczego nie inni producenci silników? Dlaczego w tej grupie znalazły się natomiast Zakłady Wytwórcze Magnetofonów ZWAR? Wydaje się, że są lepsze przedsiębiorstwa w eksporcie.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PosełJanPryszcz">Wiadomo, że jesteśmy w stanie uruchomić produkcję polskiego wideomagnetofonu. Jest to oczywiście również potrzebne. Podobno dziś takie urządzenie kosztuje 200 dol. Pytanie jest jednak, kogo będzie stać na kupno wideomagnetofonów polskiej produkcji? Sprzęt ten nie będzie chyba przedmiotem większego eksportu. Czy nie lepiej w tej sytuacji dać preferencje przemysłowi obrabiarkowemu, który wiele eksportuje?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanCzapiewski">Jaki wzrost kredytów proeksportowych przewiduje się w 1987 r.? interesują mnie zwłaszcza kredyty udzielane przez Bank Rozwoju Eksportu.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanCzapiewski">Jakie usprawnienia przewiduje się w funkcjonowaniu ROD? Jakimi sposobami będzie preferowany eksport najbardziej efektywny?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanLaskowski">Kto wymyślił te gospodarstwa pomocnicze? Jaki to ma sens? Ile dopłacimy do tej zmiany organizacji w administracji państwowej? Czy to ma zmienić tylko statystykę i fikcyjnie wykazać zmniejszenie zatrudnienia w administracji?</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanLaskowski">Nie rozumiem dotacji za różnice w tranzycie dla PLO. Dlaczego z tego nie korzysta żegluga trampowa?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełZdzisławSkakuj">Musimy się zgodzić z wnioskami koreferatu, proponującymi pozytywną opinię o obydwu projektach budżetu. Natomiast wątpliwość budzi przewidywany przez Ministerstwo Finansów wzrost wpływów z podatku dochodowego o 25% w skali państwa. Oba interesujące nas resorty w tym nie partycypują. Niemniej jednak powinny dołożyć starań dla poprawy swej sytuacji finansowej.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełZdzisławSkakuj">Bardzo dobrze, że „Rynki Zagraniczne” zaczęły publikować informacje o przetargach. Skoro otwiera się taka możliwość, dobrze by było, żeby MHZ nadsyłało takie wykazy do przedsiębiorstw. Należałoby też zachęcać przedsiębiorstwa do wchodzenia w powiązania konsorcjalne z przedsiębiorstwami zagranicznymi.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Proszę o dodatkowy komentarz na temat dotacji na rachunek wyrównawczy w handlu zagranicznym. Kwoty tych dotacji są identyczne w br. (przewidywane wykonanie) oraz planowane na 1987 r. i wynoszą 58 mld zł. Czy w związku z procesami inflacyjnymi i wzrostem kosztów produkcji przyjęto założenie, że równolegle będzie kontynuowana polityka w zakresie kursów dewizowych?.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Wątpliwości pogłębia przykład gospodarki morskiej. Wysokość przewidzianych dopłat handlu zagranicznego tylko dla PLO rośnie z 5 do 8 mld zł. Wydaje się, że ten wzrost dotacji wynika z przewidywanej zmiany w strukturze przewozów, a więc zwiększenia przewozów na zlecenie obce. To zaś daje wzrost eksportu i to eksportu bardzo opłacalnego. Eksport ten często bywa u nas traktowany jako coś innego niż eksport towarów. To pozorne zwiększenie kosztów floty liniowej daję utrzymanie na dotychczasowym poziomie albo jego wzrost. Eksport stanowi najistotniejszy problem naszej gospodarki. Zmniejszenie floty handlowej to zmniejszenie eksportu. Trzeba więc stworzyć warunki, żeby polska flota miała odpowiedni potencjał i mogła rozwijać eksport usług przewozowych. Na wielkość wpływów z tego eksportu przedsiębiorstwo nie zawsze ma wpływ. To zależy bowiem od cen na światowym rynku żeglugowym. Zastanawiam się również, czy w końcu roku nie wystąpi konieczność zwracania się o zwiększenie tej kwoty - podobnie, jak to było w poprzednich latach Minister handlu zagranicznego Andrzej Wójcik: Pragnę przede wszystkim omówić kilka przygotowywanych przez resort dokumentów. Pierwszy z nich proponuje ograniczenie liczby pozycji, na które resort nie udziela koncesji na prowadzenie handlu zagranicznego. Liczba tych pozycji dotyczyłaby odtąd tylko towarów o dużym znaczeniu dla bilansu płatniczego.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Projekt drugiego dokumentu, z którym chcemy wystąpić do Prezydium Rządu, jest jak gdyby deklaracją polityczną rządu w zakresie szczegółowych warunków dla handlu zagranicznego. W dokumencie tym mają znaleźć się zobowiązania do doprowadzenia w 1987 r. kursu walutowego do ustalonego poziomu. Dokument ten będzie też potwierdzeniem aktywnej polityki kursowej w 1987 r., stanowić będzie utrwalenie tego procesu. Będzie to rzutowało na budżet w części dotyczącej naszego resortu.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Trzeci dokument, przygotowywany dla RM, dotyczy wprowadzenia funduszu rozwoju eksportu rolnego. Projekt przeszedł już w zasadzie wszystkie uzgodnienia. Idea jest taka, by z rachunku wyrównawczego wyłączyć wszystko to, co dotyczy eksportu rolnego. Byłby to więc fundusz o charakterze bardziej strukturalnym. Dopłaty do tego eksportu są nieuniknione, wynikają z sytuacji na rynkach zagranicznych oraz biorą pod uwagę względy społeczne. Najistotniejszym walorem będzie społeczne uznanie, że eksport rolno-spożywczy jest mniej opłacalny od eksportu surowców i towarów przetworzonych, a z tego względu producenci — eksporterzy będą mieli złagodzone warunki korzystania z ulg i bodźców, będą po prostu inaczej potraktowani. Obszar ten będzie - jak powiedziałem - wyłączony z ogólnego rachunku wyrównawczego, którego planowanie jest bardzo trudne.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Dokument czwarty, bardzo kontrowersyjny, stanowi kompleksową próbę podejścia do ROD w celu ich upłynnienia. Mam powody przypuszczać, że projekt przejdzie w postaci zbliżonej do tego, co mogę o nim obecnie powiedzieć. Bank zacznie otwierać konta majątkowe 1 stycznia 1987 r. z tym, że przez I kwartał będą z konieczności funkcjonowały obie formy kont. Nowa koncepcja pociąga za sobą liczne korzyści, ale i negatywy. Dążymy do tego, by nie dotować jednostek słabszych, a tylko efektywniejsze. ROD nie będą już deklaracją, że ktoś ma odpowiednie środki dostać, a potem czasami ich nie dostaje. Ale jednocześnie, jeżeli z posiadania ROD będą płynęły konsekwencje wynikające np. ze zmian kursu walutowego - posiadacz konta będzie musiał je ponieść. Konta będą prawdopodobnie prowadzone w złotówkach.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Następna sprawa: Nie za każdy eksport mamy wolne pieniądze, zawieramy przecież transakcje clearingowe, kompensacyjne itd. Jeżeli jakieś przedsiębiorstwo ma np. odpis 20% z tytułu transakcji clearingowej np. z Indiami, może wydać środki z tego tytułu jedynie w obszarze obrotów clearingowych. Proponujemy ustalenie, że jeżeli właściciel konta, mający odpis z tytułu clearingu chce go wydać poza tym obszarem, wielkość do wykorzystania będzie obniżona. Koncepcja ta jest jeszcze przedmiotem negocjacji.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Dalsza zasada, którą wprowadzamy w postaci zapisu w projekcie CPR polega na tym, że NBP wprowadzi swoisty rynek dewizowy dla posiadaczy ROD. Będzie je można sprzedać, czasem na wykup nowych odpisów. Proponowany termin uruchomienia - 1 marca 1987 r.</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Mamy od czasu do czasu różne głosy i narzekania, krytykujące nas za to, że eksportujemy i importujemy te same towary, względnie eksportujemy towary średnio przetworzone, a deficytowe w kraju. Robimy to nie dla przyjemności ani zysku. Po prostu są zakłady, które bez tego nie będą miały żadnego źródła zdobycia niezbędnych środków dewizowych. Według nowej koncepcji środki te będzie można odkupić. W przypadkach szczególnych, za zgodą MHZ, przedsiębiorstwo produkujące wyroby finalne na eksport może kupić w phz niezbędne towary przeznaczone na eksport, co pozwoli sprzedać je jako wyrób o większym przetworzeniu. Cała koncepcja jest jednak kwestionowana.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Co robić, żeby ROD funkcjonowały? Pierwsza sprawa do rozwiązania jest taka, że bilans płatniczy nie może udźwignąć zaległej na kontach kwoty 1,3 mld dolarów i nowych należności. Proponujemy, żeby zapisy na kontach przesunąć do wypłaty w ciągu kilku lat. Sprzeciwiliśmy się natomiast innym rozwiązaniom, np. żeby zaległe należności przepadły, lub żeby je traktować jako daninę. To są przecież pieniądze przedsiębiorstw. Projektujemy, by wypłacić część zaległości na pokrycie najpilniejszych zleceń, np. na realizację takich płatności, gdy towar jest już w kraju, a dotychczas nie zapłaciliśmy. Proponujemy resztę rozłożyć na certyfikaty roczne do wykupu w kolejnych latach po kursie, który wówczas będzie obowiązywał. Chcielibyśmy doprowadzić ROD w 1987 r. do takich rozmiarów, żeby można było wypłacać na bieżąco. Nie możemy jednak z nikim uzgodnić - jak to zrobić. Są przedsiębiorstwa uprzywilejowane, ze znacznie większymi stawkami odpisów. Jeżeli je potraktować priorytetowo, inne przedsiębiorstwa trzeba z listy skreślić. Nie jesteśmy w stanie dojść prawdy, jakie kwoty można bezpiecznie zdjąć, żeby doprowadzić do płynności. Chodzi nam o określony system, a nie o indywidualne decyzje, musi to wejść w życie od 1 stycznia 1987 r. Decyzje powinny być podjęte jeszcze w grudniu br. Odbywają się spotkania w celu usunięcia rozbieżności systemowych.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Wyjaśniam, że wszystko to nie wiąże się z budżetem resortu. Są to kwestie stosunków przedsiębiorstwo - bank. Będą one miały zasadniczy wpływ na sytuację przedsiębiorstw. Dążymy do rozłożenia wpłat w taki sposób, żeby wśród zainteresowanych przedsiębiorstw nie było paniki, a przy tym chcemy ustalić - co jest rzeczywiście niezbędne do zrealizowania.</u>
<u xml:id="u-9.10" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Na temat odpisów rublowych wiemy jeszcze bardzo mało. W uruchomieniu kont było sporo opóźnień. Niektóre przedsiębiorstwa potraktowały te odpisy lekceważąco. Operatywnie zaczęto wprowadzać odpisy rublowe dopiero w II półroczu br. Oczywiście przedłużamy ten system na rok przyszły. Chcemy też rozszerzyć cele, na które odpisy te mogą być przeznaczone. Sprawę zamierzamy wyłączyć spod nadmiernej kontroli. Praktykę odpisów rublowych chcemy też wprowadzać do protokołów handlowych z poszczególnymi krajami, choć nie wszędzie spotyka się to ze zrozumieniem.</u>
<u xml:id="u-9.11" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Sprawa rachunku wyrównawczego: jesteśmy świadomi, że gospodarowanie tymi środkami jest czasem nadmiernie liberalne. Pokrywa się różnice zgłaszane bez głębszej weryfikacji, czy daną cenę powinno się zapłacić. Sprawa jest trudna psychologicznie. Pragniemy doprowadzić do tego, żeby działania eksporterów były mniej subiektywne, albo żeby były weryfikowane przez służby specjalistyczne, jak izby skarbowe lub inne organa kontrolne. Do weryfikacji i korekt dochodzi tylko wtedy, gdy wkracza kontrola - resortowa, NIK lub izby skarbowej. Brak jest systemowego podejścia do zagadnienia. Funkcji tej nie spełniają phz, choć powinny to czynić zgodnie z ustaleniami resortowymi.</u>
<u xml:id="u-9.12" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Rachunek wyrównawczy to korygowanie niedowładu polityki kursów walutowych i nieprawidłowości cenowych. Postulujemy od dłuższego czasu, żeby z rachunku tego wyłączyć przemysł stoczniowy, uważamy bowiem, że są to dopłaty strukturalne, wynikające z bardzo wysokich kosztów, nie tylko zresztą w samych stoczniach. Sprawa powinna być skoncentrowana w jednym miejscu. Chcemy takie zabiegi kontynuować, sprowadzając rachunek wyrównawczy do roli, do jakiej był powołany.</u>
<u xml:id="u-9.13" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Jako główny kierunek działania przyjęliśmy takie doskonalenie instrumentów, aby wspierać przedsiębiorstwa najmocniejsze, iść w kierunku parametrycznym. Dajemy kredyt gdy widzimy, że na pewno będzie spłacony. Bywają sytuacje dyskusyjne, gdy zwracają się do nas o pomoc w finansowaniu dewizowym zakłady, autentycznie tego potrzebujące, ale nie możemy im pomóc, bo nie wystarcza środków.</u>
<u xml:id="u-9.14" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Jeśli chodzi o Bank Rozwoju Eksportu - warto zrobić spotkanie Komisji z jego prezesem, ale bank ten formalnie dopiero rozpoczął działalność. Otrzymał własny kapitał zakładowy. Dajemy mu odpowiedni fundusz resortowy, dzięki czerni będzie mógł oferować atrakcyjniejsze warunki, dysponując funduszami nieoprocentowanymi. Przewidujemy, że będą ciążyły do tego banku sprawy trudne, wymagające kredytu zagranicznego. Nie będzie to bank tylko złotówkowy.</u>
<u xml:id="u-9.15" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Pytano o politykę koncesjonowania. Uważam, że małe przedsiębiorstwa trzeba popierać. Koncesje dajemy tam, gdzie racjonalne jest przypuszczenie, że przedsiębiorstwo wyzwoli dodatkowe wartości. Pracujemy m.in. nad tym, żeby pomóc woj. zielonogórskiemu wypracować koncepcję nowego przedsiębiorstwa. Ponieważ ograniczamy liczbę towarów, na które nie będzie się dawać koncesji, to gdy zainteresowana jednostka zgłosi się do odpowiedniego phz, powinno to być załatwione. Dotyczy to m.in. „Remexu”. Zniesiemy obowiązek uzgadniania warunków, jeżeli tylko dochodzi się do wniosku że dana sprawa ma racjonalne podstawy. Mamy jednak czasem kłopoty. Jest już np. 7 przedsiębiorstw zajmujących się handlem zagranicznym artykułami spożywczymi: czy warto, żeby było jeszcze więcej? W każdym razie jesteśmy w stanie doprowadzić do takiej sytuacji, że oprócz 32 podstawowych towarów nie będzie ograniczeń w koncesjonowaniu. Jesteśmy otwarci na pomysły i chętnie będziemy reagowali.</u>
<u xml:id="u-9.16" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Jeszcze w sprawie gospodarstwa pomocniczego. Zatrudnienie w administracji to nie zawsze administracja państwowa. Od momentu, gdy przyszedłem na obecne stanowisko, staram się zlikwidować istnienie dwóch departamentów administracyjnych. Jest to konsekwencja wieloletniego rozrastania się gospodarki, w tym również łączenia resortów. Pracownicy zaczęli żądać przywilejów należnych administracji państwowej. Zrodził się drugi departament. Zainteresowani bronią się przed połączeniem. Chcemy doprowadzić zatrudnienie do rozsądnych rozmiarów. Oba departamenty zatrudniają obecnie 188 osób. Bierze się pod uwagę ok. 90 osób, które w przyszłości będą świadczyły usługi, ale przestaną być urzędnikami państwowymi.</u>
<u xml:id="u-9.17" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Wyjaśniam, że dotacja na terminal „Lotu” stanowi ostatnie rozliczenie tego obiektu. Nie jesteśmy natomiast w stanie odpowiedzieć nt. biura obsługi cudzoziemców. Mam tutaj jedno zastrzeżenie, żeby nie objąć działalnością tego biura przedsiębiorstw handlowych firm zagranicznych, bo stracimy spółki.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WicedyrektordepAnalizEkonomicznychMHZBogdanMiłaczewski">Podatek obrotowy w handlu zagranicznym uiszczany jest tylko przy towarach importowanych. Wielkość przyrostu podatku obrotowego zależy więc od wzrostu importu i jego struktury. Stosunkowo mały przyrost podatku obrotowego (o 6%) wynika ze stopnia przyrostu importu i z tego, że na szereg towarów podatek obrotowy obniża się.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WicedyrektordepAnalizEkonomicznychMHZBogdanMiłaczewski">Duży wzrost podatku dochodowego wynika z przyrostu eksportu. W całej gospodarce podatek ten wynosi 65%, a w phz - 70%. Ta 5% różnica przeznaczona jest na restrukturyzację przedsiębiorstw eksportujących. Reszta wynika ze wzrostu obrotów i zysku phz.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WicedyrektordepAnalizEkonomicznychMHZBogdanMiłaczewski">Fundusz nagród ulega dość znacznej podwyżce, ale daje to stosunkowo niewielką motywację dla załóg phz. Stąd też fundusz ten wspomagany jest innymi środkami. Nagrody dzielone są zgodnie z wewnętrznym regulaminem poszczególnych przedsiębiorstw. Regulaminy te są oczywiście różne, lepsze i gorsze. Wypłata nagród z funduszu ministra zależy od tego, czy przedsiębiorstwo ma regulamin. W sumie jednak fundusz nagród MHZ dzielony jest sposobem parametrycznym, a nie uznaniowym. Nagrody otrzymuje się m.in. za wartość eksportu do krajów II obszaru płatniczego. Za każdego otrzymanego dolara otrzymuje się 50–60 groszy nagrody. Więc przedsiębiorstwa wiedzą, jak planować nagrody na następny rok. Około połowę tego funduszu trzeba jednak dzielić w sposób uznaniowy. Kwoty te, poprzez umowy zadaniowe, kierowane są do przemysłu.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełZdzisławSkakuj">Stosowanie wskaźnika 50% przy odpisie za eksport do krajów kapitalistycznych nie jest właściwy. Czy nie należałoby zaktywizować central, które zajmują się eksportem do krajów II obszaru płatniczego oraz dawać przedsiębiorstwom możność dokonywania tego typu transakcji?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełMarianSzatybełko">Pytanie, które chcę zadać została sprowokowane wypowiedzią ministra handlu zagranicznego. Cieszę się, że została uporządkowana sprawa towarów niskoprzetworzonych. Jakie są przewidziane mechanizmy, co się robi, żeby eksport tych towarów opłacał się poprzez chz, aby opłacało się sprzedawać kooperantowi w kraju a nie odbiorcy za granicą?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#MinisterAndrzejWójcik">Jest z tym związana poważna obiekcja i nie wiadomo jeszcze, czy sprawa będzie uregulowana. Istnieje bowiem obawa, że ten system może doprowadzić do podwójnego obiegu pieniądza w kraju, a więc złotówki i dolara. Jest to główny problem. Chodzi też o to, żeby nie było tendencji zastępowanie zdrowych powiązań kooperacyjnych transakcjami dolarowymi.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#MinisterAndrzejWójcik">Publikowanie informacji o przetargach w „Rynkach Zagranicznych” to jedyna forma informowania o nich. Co z tego wyjdzie, zobaczymy. Na Węgrzech udało się wygrać niewiele przetargów i to własnych, ale finansowanych przez Bank Światowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Sprawa PLO jest skomplikowana. Na posiedzeniu Prezydium Rządu w lutym br. przeanalizowano całokształt problemów liniowej żeglugi morskiej. A problem jest nie mały. Świadczy o tym 26 regularnych połączeń z zawijaniem do ponad 400 portów świata. Załamania PLO spowodowałoby poważne konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">W latach 70., gdy cały świat przestawiał się na nowoczesną żeglugę, w PLO - z różnych powodów - nie odnowiono tonażu. Po załamaniu na rynku żeglugowym PLO znalazło się w trudnej sytuacji. Załamanie gospodarki na początkach lat 80. pogłębiło trudności. Armator znalazł się w bardzo trudnej sytuacji także ze względów organizacyjnych. Było to bowiem potężne przedsiębiorstwo na miarę lat 70. Trudno było programować i zrobić coś szybko, żeby przedsiębiorstwo zaczęło funkcjonować dobrze. Przedsiębiorstwo to wnosiło dochód do budżetu, ale nie miało swoich dewiz. Także sprzedaż statków krajowych odbywa się po cenach transakcyjnych, a krajowe koszty produkcji i ceny statków były poza możliwościami przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Rząd podjął postanowienie nr 5, które nakłada na PLO bardzo ostre rygory. Od ich spełnienia zależą czynniki wspomagające. Żądano reorganizacji, zmniejszenia zatrudnienia, pozbycia się starych statków i na tym tle uzyskania pełnej rentowności. Zasadnicze znaczenie ma tu dopłata różnicy w kursie między dolarem a rublem. Jeśli armator rozlicza się w dolarach, to za 10 dolarów otrzyma 2 tys. zł, jeśli w rublach - to tylko 630 zł. Obecnie szanse zostały zrównane.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Dlaczego dotacji nie otrzymują inni armatorzy? Przedsiębiorstwa trampowe (PŻM) mogą zdobywać ładunki płatne w dolarach. Jeśli armator ten nie będzie mógł znaleźć zleceń obcych, to również mu trzeba będzie pomóc. Z tego, że przeliczamy ruble na dolary odnosi gospodarka określone korzyści; natomiast armator - bez swej winy - ponosi straty. Obecnie jeżeli zdobywamy dolar po cenie wyższej niż to wynika z kursu różnicę dopłaca się z rachunku wyrównawczego. Jeżeli kurs będzie wyższy, np. 250 zł za dolara, do transakcji będzie dopłata z tego rachunku.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Niedawno analizowaliśmy program uzdrowienia sytuacji w PLO. Od 1 września zlikwidowano wszystkie zakłady eksploatacyjne, wprowadzono system bezpośredniego zarządzania przedsiębiorstwami.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Obok dopłaty wynikającej z różnicy kursu rubla - dolara, pozostałe dopłaty mają charakter systemowy. Taki charakter mają dopłaty z tytułu zakupu statków z polskich stoczni. Jeśli jednak w polskiej stoczni kupować będziemy 2 razy drożej niż wynoszą ceny światowe, to daleko w ten sposób nie zajedziemy. Dlatego przyjęliśmy system dopłat, który pozwoli nam konkurować na zagranicznym rynku żeglugowym.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Państwo nie dotuje stoczni remontowych, ani rybołówstwa bałtyckiego. Dotujemy natomiast rybołówstwo dalekomorskie. Wszystkie państwa, które nie mają bliskich łowisk dotują rybołówstwo dalekomorskie i ekspedycyjne.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Przy dyskusji nad budżetem mówiłem, że chcemy powiązać wyniki gospodarki morskiej z budżetem państwa. Chcemy pokazywać, ile przysparzamy państwu. Niewiele to dziś znaczy, że flota przewiozła 5 mln ton ładunków. Można wozić coraz więcej i dopłacać do tego.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Zwolnienie około 2 tys. marynarzy i pracowników lądowych staramy się przeprowadzić tak, aby proces ten przebiegał możliwie łagodnie. Dla części marynarzy znajdujemy zatrudnienie za granicą, część idzie na wcześniejsze emerytury. Równocześnie podnosimy wymagania w stosunku do załóg pływających. Nadużywanie alkoholu czy przemyt grożą redukcją.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Dotacje dla żeglugi przybrzeżnej dotyczą głównie wycieczek szkolnych i turystów, którzy przybywają nad morze i często nie mogą się z nim kąpać. Jednostki żeglugi przybrzeżnej są bardzo stare i gdyby chciało się pokryć w pełni ich koszty, to bilet że przejazdy między Szczecinem a Świnoujściem musiałby się kształtować na poziomie 800–900 zł. Te 250 mln zł to głównie dopłaty do wycieczek.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">W gospodarce morskiej nie ma prawie inwestycji centralnych. Są głównie inwestycje przedsiębiorstwa, wspomagane przez budżet państwa. Trudno powiedzieć, który region nadmorski inwestuje więcej. Gdybyśmy wyłączyli inwestycje związane z ratowaniem Helu, któremu grozi niebezpieczeństwo przerwania, to okaże się, że regionem, który ma większy udział w inwestycjach jest region zachodni. Musimy patrzeć na całość gospodarki morskiej. Centralnych środków wspomagających nie ma tak wiele, jest za mało w stosunku do potrzeb. Mamy też kłopoty z wykonawstwem. Mamy już pierwsze sygnały, że z wykorzystaniem środków nie jest najlepiej.</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Ze względu na trudną sytuację na światowym rynku żeglugowym będziemy mieli mniejsze wpływy. Toteż wszędzie szukamy możliwości poprawy wyników.</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Jeżeli chodzi o gospodarstwo pomocnicze, mogę podpisać się pod wyjaśnieniami ministra A. Wójcika. Całe gospodarstwo pomocnicze resortu będzie liczyło 14 osób, a etatów mamy obecnie 225. Te decyzja Ministra Finansów jest naprawdę sensowna. Zobaczymy, jak to będzie się rozwijało.</u>
<u xml:id="u-14.13" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Szczegółowe dane dotyczące inwestycji mogę zainteresowanym posłom udostępnić. W zasadzie wszystkie potrzeby zgłoszone przez urzędy morskie zostały uwzględnione. Potrzeby inwestycyjne są większe, wiadomo np. jak wyglądają nabrzeża. Ale zawsze remontuje się to, co najważniejsze i przynosi dochód.</u>
<u xml:id="u-14.14" who="#WiceministerRyszardPospieszyński">Wzrost kosztów w jednostce budżetowej mieści się w ramach decyzji płacowych dotyczących pracowników urzędów morskich, pożarnictwa itp. Mamy też dość poważny wzrost kosztów w dziedzinie tzw. osłony meteorologicznej (dla rybaków) oraz „Głosu Marynarza” - wszystko zgodnie z reformą.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełEdwardSzymański">Nie trzeba nas przekonywać, że PLO są potrzebne i spełniają rolę nie do zastąpienia. Budzi jednak troskę, że w nieodległej przeszłości nie poświęcono należnej uwagi efektywności gospodarowania tej jednostki. Obecnie zresztą minister sam mówi o dokonywanych zwolnieniach. Chyba więc dotacja musiała być tak wysoka ze względu na strukturę i poziom kosztów. Martwi mnie, że aż RM musi leczyć sytuację, PLO. Jeżeli jednak nie ma innej drogi - idźmy tą. Trzeba natomiast stwierdzić istnienie braków w mechanizmie oddziaływania na efektywność. Pewne przedsięwzięcie podjęte zostały o całe lata za późno.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełStanisławMiśkiewicz">Reorganizacje są piękne, gdy się rodzą. Trudności zaczynają się, gdy te reorganizacje trzeba oceniać. Pragnę tylko przypomnieć, że zakład szczeciński był zawsze rentowny.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełStanisławMiśkiewicz">Nasza dyskusja na temat budżetu zmierza do tego, żeby saldo dodatnie było coraz większe. Taki jest sens gospodarowania. Z przykrością muszę stwierdzić, że saldo, które miało wynieść 20 mld zł, zostało poważnie zmniejszone i nadal się je zmniejsza. Zmiany kursu walutowego będą występowały nadal. Chodzi zatem o potrzebę podejmowania spraw nie w skali roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Jesteśmy wszyscy świadomi, że w oparciu o przedstawione materiały obu resortów oraz koreferaty, dyskusję i wyjaśnienia obu ministrów - możemy przyjąć projekt budżetu w omawianych częściach. W dyskusji sformułowano szereg uwag, które mogą być przydatne obu resortom w trakcie realizacji budżetu, choć nie zawierają propozycji zmian. Wspólną troską jest załatwienie spraw trudnych. Nasza opinia może być skierowana do obu resortów niezależnie od tego, że przekazujemy ją do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Komisja jednomyślnie przyjęła proponowany przez przewodniczącego projekt uchwały. Stwierdza ona, że występuje do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przyjęcie projektu ustawy budżetowej na 1987 r. w częściach dotyczących MHZ i UGM brzmieniu przedłożenia rządowego. Komisja przedkłada też uwagi i wnioski, które powinny być - jej zdaniem - wykorzystane w toku realizacji budżetu.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełTadeuszŁodykowski">W drugim punkcie porządku dziennego omówiono sprawy związane z planem pracy Komisji na najbliższe miesiące.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>