text_structure.xml 38.2 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 26 września 1980 r. Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi obradująca pod przewodnictwem posła Tadeusza Łodykowskiego (PZPR) rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">informację o aktualnych zadaniach resortu handlu zagranicznego i gospodarki morskiej w realizacji postulatów załóg przedsiębiorstw gospodarki morskiej.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z wiceministrem Tadeuszem Nestorowiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Przewodniczący Komisji poseł Tadeusz Łodykowski (PZPR) wyjaśnił członkom Komisji, że z uwagi na wydarzenia w kraju, zwłaszcza w działach i branżach gospodarki morskiej prezydium uznało za nieodzowne zaproponować zmianę i dzisiejsze obrady poświęcić sprawom, o których posłowie muszą być pilnie poinformowani.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Prezydium Komisji postanowiło aby na przedyskutowanie aktualnych działań podejmowanych przez oba resorty podległe Komisji tzn. Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej oraz Ministerstwo Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych poświęcić po jednym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Wiceminister Tadeusz Nestorowicz zapoznał posłów z mechanizmem zbierania, rozpatrywania i realizacji postulatów zgłaszanych przez zakłady pracy i komitety strajkowe. Powołany został w tym celu w ministerstwie specjalny zespół, którego pracami kieruje dyrektor Jerzy Stokowiec. Napływają do niego również postulaty zgłaszane do komitetów wojewódzkich PZPR.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">W Szczecinie, w skład komisji mieszanej kierowanej przez wicepremiera K. Barcikowskiego wchodzi również wiceminister T. Żyłkowski, w Gdańsku natomiast minister maszyn ciężkich i rolniczych A. Jedynak. Do tej pory podpisane zostały przez komisje branżowe i komitety strajkowe 4 porozumienia: z Morską Agencją w Szczecinie, z Polfrachtem w Szczecinie, z Polską Żeglugą Morską w Szczecinie oraz Polskimi Liniami Oceanicznymi w Gdyni.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Łącznie do dnia dzisiejszego przekazanych zostało ponad 1000 postulatów, z czego 70% pod adresem ministerstwa i nadrzędnych instytucji a pozostałe 30% pod adresem przedsiębiorstw i władz lokalnych. Wśród postulatów zgłoszonych i zawartych w porozumieniach podpisanych przez komisję rządową z komitetami strajkowymi, 80 adresowanych jest do resortów a 150 pod adresem przedsiębiorstw. Wśród tych postulatów nie znajdują się wnioski pracowników zespołu portowego Gdańsk-Gdynia oraz przedsiębiorstwa „Hartwig”, Biura Projektowego i Centrum Informatyki.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Spośród ok. 700 postulatów zgłoszonych pod adresem resortu Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej ok. 55% dotyczy zagadnień płacowych a 21% socjalno-bytowych. Znaczna część postulatów jest już opracowana z uwzględnieniem stanowiska przedsiębiorstw jak również skutków finansowych wynikających z owych postulatów. We wszystkich podpisanych porozumieniach z Komisją Rządową zawarte zostały terminy realizacji wniosków, natomiast o terminach realizacji postulatów zgłoszonych w innym trybie, resort będzie informował zainteresowanych na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Realizacja postulatów płacowych przebiega w trybie ustalonym w ogólnych zasadach przyjętych przez Ministerstwo Płacy, Pracy i Spraw Socjalnych dla całego kraju. Przygotowane zostały protokóły zawierające tabele nowych stawek płacowych. Brednie podwyżki miesięczne wyniosą:</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">- w zespole portowym ok. 700 zł - w przedsiębiorstwach żeglugi morskiej i pomocniczych ok. 800 zł - w Urzędach Morskich ok. 700 zł - dla pracowników taboru pływającego ok. 600 zł - dla pracowników umysłowych ok. 540 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Brakuje ostatecznych ustaleń co do podwyżki płac pracowników gospodarki rybnej. Z ich przedstawicielami były prowadzone rozmowy, ale Niezależny Związek Zawodowy „Solidarność” w Gdańsku zaproponował, aby wstrzymać rozmowy z poszczególnymi przedsiębiorstwami i całość spraw rozstrzygnąć w porozumieniu z NZZ „Solidarność”. W piątek 26 września odbywa się w Szczecinie spotkanie na ten temat w Zjednoczeniu Gospodarki Rybnej. Natomiast 25 września napłynęło 180 nowych wniosków z zakresu rybołówstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">Wszystkie zostaną zbadane, kierownictwo resortu ze swej strony zgłasza gotowość podjęcia rozmów w każdej chwili.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">Inne postulaty związane z żeglugą można podzielić na:</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">1/ inwestycje związane z rozbudową floty handlowej 2/ ekonomika kierowania przedsiębiorstwami z akcentem na ich znaczne usamodzielnienie.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">Postulaty dotyczące pracy portów można skomasować w 2 grupach:</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">1/ związane z Kartą Portowca 2 / zmianą ustawy o zatrudnieniu w polskiej flocie handlowej. Prace nad tymi zagadnieniami są w toku i kierownictwo resortu handlu zagranicznego dołoży wszystkich sił aby wywiązać się ze zobowiązań przyjętych w podpisanych porozumieniach, zarówno jeśli chodzi o meritum sprawy jak i przyjęte terminy.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">Dyrektor Zespołu MHZiGM J. Stokowiec poinformował posłów, że w dniu wczorajszym tj. 25 września w Szczecinie podpisane zostały porozumienia z PLO i Hartwigami.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#Sprawozdawca">Poseł Tadeusz Łodygowski (PZPR) stwierdził, że Komisja chciała podczas dzisiejszego spotkania uzyskać pełną informację o realizacji postulatów załóg przedsiębiorstw gospodarki morskiej. Postulaty jednak ciągle napływają i dlatego być może trudno je należycie uporządkować, ale już teraz można zwrócić uwagę na występujące tendencje. W przedsiębiorstwach znaczna część postulatów zmierza do zwiększenia ich samodzielności. Podejmowany jest problem powołania osobnego Ministerstwa Gospodarki Morskiej. Mimo, iż problematyka inwestycyjna zeszła w ostatnich tygodniach na plan dalszy, z pewnością niebawem znowu absorbować będzie resort jak również komisję sejmową, głównie z uwagi na prace nad nową 5-latką.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#Sprawozdawca">Pytanie, jak wydarzenia ostatnich tygodni wpłynęły na porządkowanie tych spraw i na prace prowadzone przez resort?</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#Sprawozdawca">Inne ważne pytanie, jaka jest merytoryczna wartość podpisanych porozumień z komitetami strajkowymi? Czy nie trzeba będzie ponownie powrócić do postulatów zawartych w tych porozumieniach?</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#Sprawozdawca">Codo informacji wiceministra T. Nestorowicza - sumowanie postulatów niewiele wyjaśnia. Mniej ważne jest bowiem, czy postulatów jest 1000 czy 100, lecz ważna jest ich treść. Tak wielka liczba postulatów rodzi wątpliwość, czy aby wiele z nich nie zostało powtórzonych? Nas posłów interesuje bardziej od liczb treść i sposób realizacji postulatów. W dyskusji powinno się znaleźć miejsce dla sugestii i opinii posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełZdzisławPukorski">Nie będę tak łagodny w stosunku do przedstawiciela ministerstwa jak przewodniczący naszej Komisji. Usłyszeliśmy tutaj tylko nic nie mówiące liczby, które na ogół już dobrze znamy. Świadczy to o niepoważnym potraktowaniu Komisji. Jeśli miałoby się skończyć na dotychczasowej informacji, to nasze dzisiejsze obrady nie mają żadnego sensu. Jeśli zostały podpisane porozumienia, to przynajmniej chcielibyśmy poznać ich treść i dowiedzieć się, jak wnioski te będą realizowane.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełZdzisławPukorski">Mimo woli ciśnie się na usta pytanie, jaki byłby przebieg wydarzeń, co by się działo w kraju, gdyby nie było tego wszystkiego co miało miejsce w ostatnich tygodniach na Wybrzeżu i w całym kraju. Ileż było różnych programów rządowych, ileż postulatów zgłaszanych podczas obrad Komisji pozostało bez echa. Dzisiaj dopiero dowiadujemy się, że wiele spraw można było jednak załatwić. Jeśli resort nie jest dzisiaj przygotowany, to odłóżmy posiedzenie na inny dzień.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełZdzisławPukorski">W dzisiejszej prasie znajduje się informacja o podpisaniu czwartego porozumienia. Znowu okazało się, że można było jednak dojść do porozumienia. Jaka jest realność zawartych w tym porozumieniu propozycji? Wielokrotnie mówiliśmy na tej komisji, że statki dla naszej floty trzeba budować w Polsce i dopiero teraz okazało się, że jest to możliwe. Jeszcze raz z naciskiem podkreślam, że chcemy być poważnie traktowani przez kierownictwo resortu handlu zagranicznego i gospodarki morskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">W zawartych porozumieniach Komisji Rządowej z komitetami strajkowymi stwierdzono, że część postulatów zrealizowana zostanie do końca września. Wczoraj byłem w porcie gdańskim i przeczytałem ogłoszenie zakładowego komitetu strajkowego. Stwierdza się tam m.in., że jeśli przyjęte postulaty nie zostaną zrealizowane w wyznaczonych terminach, to i 1 października załoga przystąpi do kilkudniowego strajku ostrzegawczego. Ludzie w porcie mówią, że wiceminister Żyłkowski, który na krótko pojawił się w porcie podczas strajku, załatwił tylko proszek do prania i sorty mundurowe.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Wiceminister Nestorowicz powiedział, że pracownicy umysłowi otrzymają podwyżkę miesięczną ok. 500 zł. Pytam, kto otrzyma te pieniądze, czy np. ekspozytorzy pracujący tak samo ciężko, jak portowcy, potraktowani zostaną przy podwyżkach w sposób odmienny? Może to grozić poważnymi reperkusjami. Proszę o dokładne wyjaśnienie obu spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBronisławAntczak">Podobnie jak moi przedmówcy, ja również sądziłem, że dowiemy się dzisiaj dużo więcej niż nam powiedział wiceminister Nestorowicz. Albo za wcześnie przystąpiliśmy do dyskusji, albo resort nie jest po prostu do niej przygotowany. Ten olbrzymi plik papierów zawierających postulaty świadczy o niczym innym, jak o wielkich zaniedbaniach narastających całymi latami w gospodarce morskiej.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełBronisławAntczak">Poseł złożył wniosek, by na każdym posiedzeniu Komisji niezależnie od tematu obrad, przedstawiciel resortu składał sprawozdanie z tego, jak realizowane są poszczególne postulaty.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełBronisławAntczak">Sprawą wymagającą szybkiego rozstrzygnięcia jest opłata pobierana od naszych rybaków pływających na obcych statkach. Wynagrodzenie dostają w złotówkach, a rozmowy telefoniczne każe im się płacić w dolarach.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełBronisławAntczak">W naszej statystyce nadal posługujemy się fałszywymi danymi, często ze sobą sprzecznymi. Np. Instytut Morski określa wielkość połowów w roku ubiegłym na 605 tys. ton, co jest zupełną bzdurą. Ludzie mówią, że nawet takiej głupiej sprawy nie potrafimy załatwić. Ludzie chcą znać prawdę i mają do tego pełne prawo.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełBronisławAntczak">Chciałbym poznać stosunek kierownictwa Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej do propozycji wyodrębnienia samodzielnego Ministerstwa Gospodarki Morskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefBańkowski">Moi wyborcy - rybacy zobowiązali mnie m.in. do przedstawienia rzetelnej informacji na temat realizacji ich postulatów. Z myślą, że dowiem się coś konkretnego na ten temat, jechałem do Warszawy. Niestety, na dzisiejszym posiedzeniu dowiedziałem się niewiele. Środowisko rybackie wysuwa wiele pretensji pod adresem resortu. Zaniedbania na tym odcinku gospodarki były duże i sygnalizowane od lat. Stworzyliśmy silną i nowoczesną flotę bałtycką, jednakże jest ona pozbawiona zaplecza lądowego. Aby przedsiębiorstwa połowowe mogły wykonywać swoje zadania, konieczne jest dostarczenie im odpowiedniej ilości lodu; obecnie zwozi się go z całej Polski. Pilnie potrzeba odpowiedniej ilości i jakości beczek. Rozgoryczenie budzi informacja, że musimy teraz kupić w Związku Radzieckim 3 tys. ton śledzi, bo właśnie taka ilość jest co miesiąc nie odławiana z powodu braku beczek i lodu. Przedstawiciele rządu i resortu powinni częściej odwiedzać Wybrzeże celem zapoznania się z problemami jakie nurtują ludzi tam pracujących.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefBańkowski">Dlaczego łodzie rybackie produkowane przez przedsiębiorstwo „Szkuner” we Władysławowie są tak strasznie drogie? Kosztują one ponad 450 tys. zł., a przecież na ich wyprodukowanie potrzeba nie więcej jak 50 desek. Ponadto łodzie te są złej jakości. Dlaczego analogiczną łódź, lepszą jakościowo, opłaca się produkować szkutnikom za 90 tys. złotych?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJózefBańkowski">Silniki stosowane w łodziach rybackich obecnie są bardzo dobre, jednakże katastrofalny brak części zamiennych sprawia, iż wiele z nich nie jest eksploatowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKazimierzCupisz">Zdajemy sobie sprawę, że resort znajduje się w trudnej sytuacji. Trwają rozmowy z przedstawicielami nowo powstających niezależnych związków zawodowych, jednakże resort musi bardziej uwzględnić realne sytuacje oraz rolę posłów, którzy bezpośrednio rozmawiają z załogami i wyborcami i są konfrontowani z konkretami. Sytuacja w wielu zakładach jest jeszcze napięta, grożono ostrzegawczymi strajkami. Ludzie, którzy zajmują najwyższe stanowiska w państwie muszą zdać sobie sprawę, że na Wybrzeżu nastąpiły głębokie zmiany i trzeba je brać pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełKazimierzCupisz">Poseł skierował pod adresem przedstawicieli resortu następujące pytania:</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełKazimierzCupisz">Jaki jest w ocenie resortu przebieg realizacji zadań społeczno-gospodarczych w tym roku zwłaszcza po sierpniowych strajkach?</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełKazimierzCupisz">Jakie straty poniósł resort w wyniku przerw w pracy i strajków?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełKazimierzCupisz">Jaka jest ocena wstępnej realizacji uzgodnionych zadań socjalnych i mieszkaniowych oraz jakie są w tym względzie zamierzenia kierownictwa resortu?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełKazimierzCupisz">Jakie zmiany planuje się wprowadzić w systemie zarządzania?</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełKazimierzCupisz">Jakie zmiany nastąpią w zakresie systemów płac?</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełKazimierzCupisz">Czy planuje się przesunięcie przemysłu stoczniowego w gestię resortu gospodarki morskiej?</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełKazimierzCupisz">Ile zapłaciliśmy za kupiony w Finlandii statek typu „Inowrocław”, ile zaś uzyskaliśmy ze sprzedaży do Norwegii statku typu „Ro-ro”? Czy tego typu transakcje są opłacalne?</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełKazimierzCupisz">Mówca podkreślił, iż w obecnej sytuacji ludziom należy mówić wyłącznie prawdę, wszelkie ukrywanie rzeczywistości jest niedopuszczalne i niemożliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTadeuszŁodykowski">W dyskusji padło pod adresem resortu szereg konkretnych pytań. Dotyczą one z jednej strony i spraw szerokich, systemowych, zgłoszono również kwestie szczegółowe. Chcielibyśmy otrzymać odpowiedź, czy obecni na sali przedstawiciele resortu są przygotowani do udzielania na nie konkretnej odpowiedzi. Jeśli nie, zastanowimy się nad innymi sposobami rozwiązania tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Przedstawiciele resortu są w chwili obecnej zaabsorbowani dialogiem z przedstawicielami załóg. Dyskusje te nie są proste i prosiłbym o zrozumienie Komisji dla prac przedsiębranych przez resort.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Na ręce ministra Karskiego wpłynął przedwczoraj wniosek podpisany przez przedstawicieli Niezależnego Związku Zawodowego „Solidarność” w którym poinformowano, że zostanie wyznaczony termin rozmów, których przedmiotem będzie sprecyzowanie ustaleń podpisanych przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy i Komisję Rządową. Z drugiej strony wpłynął również do naszego resortu wniosek podpisany przez Zarząd Główny Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców, który stwierdza, że kierownictwo naszego resortu łamie prawe prowadząc rokowania jedynie z przedstawicielami nowych związków zawodowych. Związek Marynarzy i Portowców domaga się udziału w rokowaniach. Zaistniała sytuacja skomplikowała położenie negocjatorów ze strony resortu. W najbliższych dniach przeprowadzimy rozmowy z przedstawicielami obu związków i będziemy starali się wypracować platformę porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Według stanu na dzień dzisiejszy, wszelkie protokóły jakie podpisaliśmy poprzednio, są de facto zawieszone. W pełni słuszny jest wniosek, aby przedstawiciele resortu na bieżąco informowali komisję o zakresie realizacji uzgodnionych porozumień. Z naszego rozeznania wynika, że około 76% wniosków kierowanych pod naszym adresem, to zagadnienia płacowe i socjalno-bytowe. Rozmowy są trudne i niejednokrotnie odbiegają od podpisanych porozumień.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Pracownicy zarządów portów w Gdańsku i w Gdyni wysunęli postulaty płacowe daleko odbiegające od naszych aktualnych możliwości - grożą kolejnym strajkiem ostrzegawczym. Trudno odpowiedzieć na pytanie, jak rozwinie się dalej sytuacja. Stocznie na tym terenie przyjęły decyzje wynegocjowane przez MKS, natomiast z pracownikami zarządu portu jest inaczej. Nie wiem, jaka jest sytuacja wśród pracowników zarządu portu w Szczecinie. Wiceminister Żyłkowski, który z naszego ramienia prowadził tam jeszcze wczoraj rokowania, zasłabł dziś rano po przybyciu do Warszawy, dlatego też nie mógł się stawić na posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Powtarza się w postulatach robotników żądanie przeznaczania na rzecz polskich armatorów statków produkowanych w stoczniach krajowych. Argumentują oni, iż bardziej opłacalnym jest eksploatowanie statku przez polskiego armatora niż jego sprzedaż. Zagadnienie to omawialiśmy z Ministerstwem Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych oraz Komisją Planowania już w ub. roku. Jednakże z uwagi na opóźnienie prac nad planem 5-letnim (co najmniej o 6 miesięcy) nie ma jeszcze w tej materii ustaleń. Wszelkie zagadnienia dotyczące rozbudowy portów i floty zostaną przesądzone w konstruowanym planie i wtedy można będzie konkretnie ustosunkować się do tego postulatu.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Problematyka żeglugowa znajduje się w centrum zainteresowania władz resortu. Celem rozładowania zgłaszanych w tym temacie wniosków opracowywana jest nowa ustawa o pracy na polskich statkach marynarki handlowej. Projekt tej ustawy jest już w 95% uzgodniony i w chwili obecnej jest on konsultowany między resortami. Chcemy aby nowa ustawa została przedstawiona Sejmowi nie później niż 1 stycznia 1981 r. Ponadto musimy rozwiązać cały szereg innych problemów. Załogi między innymi poruszają kwestie zatrudnienia, tabel płac, oszczędności paliw i premii za ich oszczędzanie, skrócenie służby wojskowej dla absolwentów Liceum Morskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Postulowano również podniesienie dodatku dewizowego, przyznania dodatku dla marynarzy z tytułu rozłąki (jest to zagadnienie trudne). Odnotowaliśmy postulaty dotyczące zatrudnienia polskich marynarzy na statkach obcych bander. Wskazywano na konieczność przyznania członkom rodzin marynarzy paszportów do wielokrotnego przekraczania granicy (sprawę tę postanowiliśmy pozytywnie rozstrzygnąć). Istnieje także cała grupa wniosków o charakterze ekonomicznym.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Zdecydowaliśmy się - zgodnie z postulatami załóg - na zwiększenie wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, samorządności przedsiębiorstwa. Jest to posunięcie zgodne z duchem czasu.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Według szacunków resortu, w momencie zakończenia strajku opóźnienia w pracach przeładunkowych wynosiły około 14 dni. W naszej ocenie zostały one nadrobione w ciągu 10 dni pracy. Jeśli chodzi o tzw. czysty eksport do krajów drugiego obszaru płatniczego, to straty w ubiegłym tygodniu obliczaliśmy na pół miliarda zł. dewizowych. Jeśli chodzi o realizację planowanego eksportu w stosunku do wskaźnika upływu czasu, to z obliczeń wynika, że straty wynoszą około 2 mld zł dewizowych. Aby wywiązać się z planowanych zadań, musielibyśmy do końca roku osiągnąć dynamikę eksportu w wysokości 2,5 mld zł dewizowych miesięcznie. Tymczasem w ciągu pierwszej dekady września zdołaliśmy wyekspediować towary za sumę 300 milionów złotych. Oznacza to, że realizacja planowanych zadań będzie niezwykle trudna. Dotyczy to między innymi węgla kamiennego. Z uwagi na ograniczone wydobycie, przeładunki w portach obniżyły się. Znacznie spadły zapasy węgla w portach - w dniu wczorajszym zmalały one do poziomu 170 tys. ton w 3-ch bazach przeładunkowych.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Zmierzając do zapewnienia w okresie świątecznym dostaw ryb na rynek, zakupiliśmy - nie mając jeszcze przyznanych funduszy na import - 2,5 tys. ton karpia i 3 tys. ton śledzi. Transakcja ta została zawarta na sumę 25 mln zł dewizowych. Ponadto w chwili obecnej w Związku Radzieckim znajduje się nasza delegacja, która uzgadnia specyfikację dostaw do Polski około 10 tys. ton ryb i konserw udzielonych przez ZSRR Polsce w ramach pomocy.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">W pełni zdajemy sobie sprawę z niedostatecznego zaopatrzenia przemysłu rybackiego w lód, puszki, beczki, ocet, esencję octową itd. Braki te w dużym stopniu wynikają z ogólnego rozregulowania naszej gospodarki. Nie jest złą wolą resortu, że są te braki.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Problematyce dalszego usamodzielniania się WOG-ów poświęciliśmy dwa kolegia naszego resortu.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Ostatnie z nich odbyło się w dniu podpisania przez Komisję Rządową z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym porozumienia w Szczecinie.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Oczekujemy na ukształtowanie się Związku Zawodowego „Solidarność” aby zasiąść do stołu i prowadzić rozmowy w sposób rzeczowy, celem jak najszybszego wypracowania oczekiwanego przez obie strony porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Zgadzam się z oceną posła B. Antczaka w sprawie opłat za rozmowy telefoniczne. Ministerstwo Handlu Zagranicznego wystąpiło w tej sprawie do Ministra Łączności by rozwiązać ten problem.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Nie umiem udzielić odpowiedzi na pytanie, ile otrzymaliśmy za eksport statku typu „Ro-ro” do Norwegii. Natomiast za statek typu „Inowrocław” musieliśmy zapłacić około 17 mln dolarów. Szczegółową informację w tej kwestii przedstawimy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">W dyskusji padło pytanie na temat rozdzielenia handlu zagranicznego i gospodarki morskiej. Temat ten był również zgłaszany przez strajkujących zwłaszcza w Gdańsku i Gdyni. Nie czuję się kompetentny aby zabierać głos na ten temat. Mogę jedynie powiedzieć, że z uwagą odnotowaliśmy głos posła T. Łodykowskiego na ten temat w ostatnim numerze POLITYKI. Zbieramy inne informacje i przekażemy je kompetentnym władzom.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#WiceministerTadeuszNestorowicz">Chciałbym zadeklarować, że będziemy starali się jak najszerzej informować posłów o realizacji podpisanych porozumień. Jeszcze raz podkreślam, że sprawą pierwszorzędnej wagi pozostaje dla nas obecnie rozwiązanie trudności w rokowaniach z pracownikami zarządów portów w Gdańsku i w Gdyni na temat podwyżek płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJerzyKorzonek">Jako Komisji, która jest jedną z pierwszych które zdecydowały się podjąć problemy związane z aktualną sytuacją społeczno-gospodarczą kraju, przypada nam szczególna rola. Jako posłowie - reprezentanci społeczeństwa musimy czynić wszystko aby stała się możliwa realizacja porozumień podpisanych w Gdańsku i Szczecinie. Temat dzisiejszego posiedzenia jest mocno osadzony w tym nurcie. Musimy dostrzegać obowiązki jakie ciążą na nas w stosunku do wyborców. Istnieje jednak drugi, niemniej ważny nurt naszej działalności, zwłaszcza teraz: umocnienia ładu i porządku w państwie. Oba te nurty muszą się splatać w naszej działalności.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJerzyKorzonek">Jest oczywiste, że podpisane porozumienia muszą zostać zrealizowane. Jednakże aby była możliwa ich realizacja, z podjętych zobowiązań muszą się wywiązywać obie zainteresowane strony. W chwili obecnej wiele wysuwanych postulatów zdecydowanie wykracza poza sferę dotychczasowych uzgodnień. Rodzi się więc pytanie, jak mamy się do nich ustosunkowywać? Przecież wiele żądań jest nie do przyjęcia, np. żądanie podwyżki o 3 tabele prac. Na tej płaszczyźnie łatwo jest grozić strajkiem. Jako poseł ziemi szczecińskiej brałem i biorę aktywny udział w toczących się rokowaniach. Jeszcze wczoraj uczestniczyliśmy w dyskusji, która toczyła się od godziny 14 do 23. Odbywa się ona w specyficznej atmosferze i scenerii. Ciężko jest prowadzić te rozmowy, ponieważ występuje wiele problemów związanych z identyfikacją postulatów. W okresie strajków zgłaszano wiele żądań. Częstokroć w formie haseł. Obecnie duża grupa ludzi zbiera się i dyskutuje nad nimi. Niejednokrotnie długiej dyskusji wymaga samo uzgodnienie tego, o co chodziło w danym postulacie. Musimy przyjmować tylko takie postulaty do realizacji, które mają szansę stu procentowego wykonania. My, jako posłowie, musimy stać na gruncie podpisanych porozumień i twardo domagać się oraz współdziałać w ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJerzyKorzonek">Liczba zgłoszonych postulatów pod adresem resortu jest znaczna. Są one konsekwencją określonego sposobu działania i organizowania produkcji w naszej gospodarce na przestrzeni ostatnich lat. W poprzednio obowiązującym systemie wiele prostych kwestii, nie można było rozwiązać. Klasycznym przykładem jest Karta Portowca. Postulaty w tej sprawie odnotowywaliśmy od 10 lat. Obecnie jest to też przedmiot żądań, z tym że teraz, pod naciskiem załóg, musimy ją wprowadzić jak najszybciej. Sytuacja o której mówię, została spowodowana poprzez ubezwłasnowolnienie resortu na rzecz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, czy też Ministerstwa Finansów. O każdej najprostszej operacji w obrębie naszego resortu musiało decydować przynajmniej kilku ministrów. Przykład stanowi przyznanie kierowcom innej tabeli płac, która dała wzrost uposażeń o 70 groszy - wymagało to zgody 3-ch ministrów. Gdy zapytałem dyrektora w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych dlaczego obowiązuje taki nienormalny system, odpowiedział mi, że jest to wielkie osiągnięcie, ponieważ poprzednio w analogicznej sprawie decydowała cała Rada Ministrów. Zmiana systemu zarządzania jest koniecznością, bo obecnie jedynym partnerem z którym można poważnie rozmawiać jest premier, a powinien nim być już dyrektor przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełJerzyKorzonek">Uporczywe trzymanie się absurdalnie scentralizowanego systemu zarządzania gospodarką narodową spowodowało w końcu, iż system ten sam przez się pękł, co mieliśmy możliwość wszyscy obserwować.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełJerzyKorzonek">Straty jakie ponieśliśmy, są w mojej opinii nie do odrobienia. Widać to bardzo dokładnie w portach, które są jakby zminiaturyzowanymi scenami możliwości gospodarczych kraju. W chwili obecnej porty są puste, brak jest drobnicy. Przeładunki węgla kształtują się na poziomie 1/3 w stosunku do okresu przed wybuchem strajku - brak jest po prostu dostaw. Gdy wszystkie załogi w kraju otrzymały prawo do strajków, rozpoczęły się w wielu środowiskach dyskusje, wysuwane są postulaty, a do pracy chętnych jest mało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBronisławAntczak">Nie mogę uznać odpowiedzi wiceministra T. Nestorowicza za zadawalającą w części dotyczącej problemu opłat telefonicznych, które marynarze muszą uiszczać w walutach wymienialnych za rozmowy prowadzone przez Gdynia-radio, gdy płaci im się złotówkami. Wnoszę o rozpatrzenie tej sprawy w trybie natychmiastowym. Nie jest to problem, który powinien czekać, trzeba doraźnie załatwić ten sprawiedliwy postulat ludzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełWitoldSaczuk">Z postulatów zgłaszanych przez załogi wynika m.in. propozycja, aby w trakcie rozmów z partnerem radzieckim zarezerwować dostawy dla Polski domów typu „Leningrad”; wpłynęłoby to na doraźną poprawę sytuacji mieszkaniowej na Wybrzeżu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełWitoldSaczuk">Powtarza się żądanie aby wyłączyć przemysł stoczniowy z gestii MPMCiR.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełWitoldSaczuk">Plan wodowań w bieżącym roku jest zagrożony. Zdajemy sobie sprawę, że jest to m.in. wynikiem straty około 80 tys. roboczo-godzin w okresie strajku. Jednakże na obecną sytuację wpływa również niepełne załatwienie wielu robotniczych postulatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WiceministerTadeuszNesterowicz">Nie mamy możliwości zakupienia domów typu „Leningrad”; sytuacja mieszkaniowa w Związku Radzieckim jest równie trudna jak w naszym kraju. W trakcie rozmów na ten temat wyraźnie nam to powiedziano. Z uwagi na nową sytuację, podejmiemy raz jeszcze ten problem, jednakże nic nie można obiecywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełZdzisławPukorski">Nie otrzymaliśmy odpowiedzi na pytanie w sprawie łodzi rybackich, a jest to temat ważny dla naszych wyborców rybaków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicedyrektordepartamentużeglugiitransportuwMinisterstwieHandluZagranicznegoiGospodarkiMorskiejZbigniewKowalczyk">Nie powinna nas przerażać olbrzymia liczba zgłoszonych postulatów. Zasadniczo dzielą się one na dwie grupy. Pierwsza z nich, to te postulaty, które mieszczą się w ramach porozumień podpisanych przez międzyzakładowe komitety strajkowe i komisje rządowe. Formalnie ta sfera zagadnień jest już uregulowana. Drugi nurt zgłaszanych postulatów, to grupa żądań ekonomiczno-socjalnych. Wydaje się, że strony biorące udział w rokowaniach wykazują maksimum dobrej woli aby osiągnąć jak najszybciej pożądany kompromis. Jednakże przyjmowane zobowiązania muszą być realne do spełnienia. Jest to podstawą naszej działalności. Problemem są w chwili obecnej niektóre wnioski i postulaty, które wychodzą poza ramy podpisanych porozumień. Celem rozwiązania tych problemów podjęliśmy się opracowania nowych systemów płac”. Stare były ostro krytykowane przez strajkujących. Podjęliśmy się wykonania tego zadania w ciągu 6 miesięcy i jest to termin realny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#DyrektordepartamentumorskiegowMinisterstwieHandluZagranicznegoiGospodarkiMorskiejMarianFila">Cena łodzi zależy od producenta. Resort już w przeszłości dostrzegał ten problem i nie wyraziliśmy zgody na tak wysoką cenę, jednakże nasz sprzeciw nie zdał się na nic. Producent sam kalkuluje ceny w zależności od wkładu surowcowego, robocizny i zysku. De facto nie mamy żadnego wpływu na ceny w przedsiębiorstwie „Szkuner” we Władysławowie. Jedynym rozwiązaniem tej sytuacji jest uzyskanie przez poszczególnych rybaków dotacji ze skarbu państwa. Podobnie przedstawia się sytuacja produkcji kutrów przez stocznię w Ustce - o czym w dyskusji nie było mowy. W ciągu 2 lat cena jednego kutra z tej stoczni wzrosła o około 50%. Wynika to z kosztów produkcji, kosztów materiałów oraz narzutu.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#DyrektordepartamentumorskiegowMinisterstwieHandluZagranicznegoiGospodarkiMorskiejMarianFila">Słusznie zwrócono uwagę na problem części zamiennych. Resort niejednokrotnie podejmował wysiłki na rzecz pozytywnego rozwiązania tej sprawy. Występowaliśmy do producentów o intensyfikację produkcji, postulowaliśmy zwiększenie ceny części zamiennych, tak by ich produkcja opłacała się bardziej niż produkcja gotowych silników.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#DyrektordepartamentumorskiegowMinisterstwieHandluZagranicznegoiGospodarkiMorskiejMarianFila">Działania te pozostały bez rezultatów. Jest to problem tym dziwniejszy, że wszyscy uznają konieczność jego rozwiązania. Może w obecnej sytuacji znajdzie on pomyślne rozstrzygnięcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJózefBańkowski">Uzasadnił wobec przedstawicieli ministerstwa postulaty rybaków ze Środkowego Wybrzeża w sprawie jakości i sprawności produkowanych kutrów. Łodzie ze „Szkunera” nie nadają się do pracy i ich produkcja wymaga zdecydowanych kroków zaradczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Wprowadzając omawiany temat na forum komisji wychodziliśmy z założenia, że nie ma dzisiaj ważniejszej sprawy, jak realizacja postanowień podpisanych przez komisje rządowe z komitetami strajkowymi, jak również innych postulatów przez załogi pracownicze. O ile treść tych postulatów, ich liczebność i zakres poruszanych w nich problemów, jest na ogół dobrze znana w środowiskach, które reprezentujemy, o tyle mniej znane są działania podejmowane przez władze dla realizacji tych postulatów. Interesuje nas przede wszystkim to, jak resort HZ i GM widzi realizację postulatów, jak się przygotowuje do tego. Jeśli mamy naszą poselską powinność spełniać należycie, to taka wiedza jest nam niezbędna.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Mówca zaproponował, aby uznać przedstawioną dzisiaj informację przez kierownictwo Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej za niewystarczającą i niepełną. Przedstawiono bowiem tylko dane dotyczące kilku spraw, sposoby zbierania oraz kwalifikacji postulatów.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Można zrozumieć - powiedział poseł T. Łodykowski - że w chwili obecnej na wiele pytań, resort nie może dać pełnej odpowiedzi, postulaty bowiem nadal napływają. Ale takiej odpowiedzi jak przedstawiono na dzisiejszym posiedzeniu wyborcy nie mogą zaakceptować.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Niepokój budzi fakt, że nie są realizowane postulaty nie wykraczające poza gestię i kompetencję resortu. Chcielibyśmy też wiedzieć, jaki tryb działań przyjęto w sprawie postulatów o długofalowym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Poseł T. Łodykowski zaproponował powrócić do tematu na następnym posiedzeniu Komisji, z tym że nie tylko kierownictwo Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej lecz także informację przedstawi kierownictwo Ministerstwa Maszyn Ciężkich i i Rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Obydwie tę informacje powinny uwzględnić zgłoszone dzisiaj uwagi i pytania posłów.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Nie chcielibyśmy - powiedział przewodniczący Komisji - aby zmieniło się na gorsze to, co było dobre dotychczas w pracy Sejmu. W poprzednich latach uznawano, że prace komisji i prowadzone tam dyskusje są autentyczne, konstruktywne. Obecnie jest potrzebna bardzo aktywna i skuteczna praca Komisji i Sejmu. Mamy świadomość, że zależy to w dużym stopniu od nas samych, od posłów. Mówca wyraził nadzieję, że następne posiedzenia Komisji przyniosą bardziej konstruktywne rezultaty dla obu stron - posłów i rządu.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>