text_structure.xml
20.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 15 lutego 1989 r. Komisje: Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej, Prac Ustawodawczych oraz Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej, obradujące pod przewodnictwem posła Emila Kołodzieja (ZSL), rozpatrzyły:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">-dodatkowe poprawki do sprawozdania podkomisji o rządowym ubezpieczeniu rolników indywidualnych i członków ich rodzin oraz o zmianie ustawy o podatku rolnym.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu wziął udział kierownik Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej Jerzy Szreter.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Po rozpatrzeniu przez podkomisję możliwości wcześniejszego przechodzenia rolników na emeryturę, proponuję do projektu ustawy dodać art. 20 a, w brzmieniu: „ust. 1. Jeżeli rolnik przekazał gospodarstwo rolne następcy, które prowadził lub pracował w nim przez okres co najmniej 50 lat mężczyzna i 25 lat kobieta i opłacał składki za cały okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia tego gospodarstwa i pracy w nim, przysługuje mu emerytura w wysokości 60% kwoty emerytury ustalonej w myśl art. art. 18-21 po osiągnięciu wieku 55 lat przez mężczyznę i 50 lat przez kobietę.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Ust. 2 Emerytura określona w ust. 1 zwiększa się: - o 5% jej wymiaru za każdy rok w przedziale wieku 61-65 lat dla mężczyzn i 56-60 lat dla kobiet”.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Ta propozycja nie została uzgodniona z przedstawicielami resortu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KierownikMinisterstwaPracyiPolitykiSocjalnejJerzySzreter">Resort jest w trakcie generalnej przebudowy systemu emerytalnego w tym świadczeń dla rolników. Zgłoszony postulat mógłby zostać uwzględniony przy przewidywanej nowelizacji tego systemu, co miałoby nastąpić za 2 lata.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KierownikMinisterstwaPracyiPolitykiSocjalnejJerzySzreter">Według wyliczeń szacunkowych, z zaproponowanych zmian w skrajnym przypadku mogłoby skorzystać ok. 500 tys. osób. Spowodowałoby to w skali roku wzrost wypłat ok. 100 mld zł. A na ten cel mamy tylko 40 mld zł. W roku następnym o 1/5 tej kwoty musiałyby wzrosnąć składki płacone przez rolników. Obecnie zmieniamy cały system ubezpieczeń emerytalno-rentowych dla mieszkańców miast i wsi. Czy resort będzie mógł przeciwstawić się naciskom różnych grup społecznych postulujących skrócenie wieku emerytalnego? Rozumiem, że jest to ważna sprawa, ale proponuję rozważyć odłożenie tego wniosku na 2 lata, do opracowania nowego systemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławMajewski">Problem ten dyskutowano na poprzednim posiedzeniu Komisji i przegłosowano decyzję o wprowadzeniu takiej poprawki. Pozostała tylko sprawa redakcji zapisu. Nie należy tego jeszcze raz dyskutować, a. tylko skoncentrować się na redakcji.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełEmilKołodziej">Tak jednoznacznego stanowiska nie było. Zaproponowano powołanie zespołu dla sprecyzowania konkretnego wniosku i na tej podstawie przyjęcie odpowiedniego zapisu do projektu nowelizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławPartyła">Komisje z dużą troską odnoszą się do sytuacji gospodarczej państwa. Zapis ten jednak jest wyjątkiem od zasady. Chodzi tu o przekazywanie gospodarstwa następcy. Blokowanie zmiany pokoleń w rolnictwie powoduje więcej strat, niż same skutki finansowe tego posunięcia. Dlatego korzystniejsze jest szybsze przekazywanie gospodarstwa następcy. Można by tylko rozpatrywać, czy wiek emerytalny skrócić o 10 lat, czy o mniej. Jednakże ze względu na wagę problemu należy go załatwić.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławDerda">W ustawodawstwie skandynawskim stworzono możliwość szybszej wymiany pokoleń w rolnictwie. Skoro oni to zastosowali, to czy my nie możemy? Wymiana pokoleń powinna być u nas szybsza niż obecnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełSylwesterZawadzki">Uczestniczyłem w wielu dyskusjach nad systemem ubezpieczenia rolników. Zrównywanie świadczeń nie może być pełne. Rolnicy będą płacić 30% składek. Np. w odniesieniu do zasiłków chorobowych zostało ustalone, że robotnicy w ciągu 3 lat będą dostawać 100% zasiłku. W przypadku przyznania tych uprawnień także rolnikom konsekwencje byłyby straszne. Przy zrównaniu nie można też nie brać pod uwagę wprowadzenia uprzywilejowania dla dużej części obywateli. Można szukać innych rozwiązań, niekoniecznie w tej formie;</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanChudy">Jest to kwestia uzgodnień. Uczestniczyłem w pracach redakcyjnych, których podjęcie było w pewnym stopniu uzgodnione z resortem. Kwestią dyskusyjną był tylko termin wprowadzenia tych zmian w życie i czy jest to precedensem, czy nie. W 1982 r. umożliwiono wielu tysiącom ludzi przejście na wcześniejsze emerytury. Rolnicy tego nie kwestionowali. Nie sądzę więc, aby proponowane posunięcie było ryzykowne.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełEmiliaPogonowskaJucha">Uważam, że nie mamy nad czym dyskutować, bo powinniśmy jedynie uściślić treść przepisu. Dzisiejsza dyskusja pokazuje, że o priorytecie dla rolnictwa nie ma co mówić. Gdybyśmy wysłuchali specjalistów z dziedziny prawa rolnego, to okazałoby się, że ta dziedzina jest bardzo pokrzywdzona.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełEmiliaPogonowskaJucha">Zgadzam się z tym, że ten zapis trzeba dopracować. Zrezygnować z niego jednak nie można.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełHelenaMożejko">Zwracam uwagę na liczne wypowiedzi sygnalizujące złe zagospodarowanie obszarów uprawnych na terenie Polski północno-wschodniej. Czy rząd ma program rolniczego wykorzystania tych terenów?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanPryszcz">Jak należy liczyć te 30 lat pracy w gospodarstwie rolnym?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełEmilKołodziej">Okres prowadzenia gospodarstwa, bądź pracy w nim nie ma tu znaczenia - ogranicznikiem jest wiek.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełKlemensMichalak">IIa gospodarstw przekazuje się co roku następcom, a ile państwu? W materiałach nie ma takiego wyliczenia. Proponowane rozwiązanie może wejść w życie od początku 1990 r., a nie od 1 stycznia 1989 r., bo dziś uchylono już budżet państwa na br.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełRajmundMoric">Jako działacz związkowy popieram proponowane rozwiązanie, Mam tylko wątpliwości, czy to rzeczywiście przyspieszy wymianę pokoleń, a nie będzie ukrywaniem bezrobocia. Jestem za obniżeniem wieku emerytalnego we wszystkich sektorach, ale od 1 stycznia 1990 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełBolesławStrużek">Sytuacja w rolnictwie jest trudna. Skok o 10 lat to bardzo dużo. Kraju tak zadłużonego jak Polska nie stać na prowadzenie polityki socjalnej takiej, jak kraje bogate. O wiele większe efekty dałoby wprowadzenie tej nowelizacji od 1 stycznia 1989 r. przy ustalaniu wieku emerytalnego dla mężczyzn 60 lat i dla kobiet 55.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełKrzysztofStępień">Dzisiaj nie wiemy nic nt. skutków, jakie to przyniesie Może okazać się, że nie jest to problem ekonomiczny, a bardziej biologiczny.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełJadwigaWróbel">Popieram propozycję. Żeby poznać problemy wsi trzeba się na niej urodzić, żyć i pracować. Odrodzenie się polskiej wsi jest bardzo ważne. Dyskutowane zmiany umożliwią wcześniejszy start młodzieży wiejskiej. Jestem za obniżeniem wieku emerytalnego przynajmniej o 5 lat.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełMarianSocha">Praca rolników jest bardzo uciążliwa. Państwo musi zrobić wszystko dla zwiększenia produkcji żywnościowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełEmilKołodziej">Mamy do rozważenia dwie możliwości. Obniżenie wieku emerytalnego o 5 lat albo o 10 lat.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełEmilKołodziej">Kierownik Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej Jerzy Szreter: 2/3 gospodarstw przekazywanych jest następcom, a 1/3 skarbowi państwa. Jeżeli dzisiaj zapadną decyzje o obniżeniu wieku emerytalnego, to konieczne będzie wprowadzenie poprawek do uchwalonego dzisiaj budżetu, w celu pokrycia wzrostu wydatków.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełAndrzejSidor">Zgadzam się, że za bardzo ciężką pracę rolnikowi należy się rekompensata. Ale Sejm musi też dbać o swój autorytet. Uchwaliliśmy ustawę budżetową z 1 bln zł deficytu, a uchwalając teraz następne wydatki deficyt ten powiększymy. Gdzie w tym jest autorytet i rozwaga Sejmu?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Opowiadam się za wnioskiem, ale mam też wątpliwości. Jest to sprawa złożona. Zespół poselski - choć miał więcej czasu - nie dopracował swej propozycji. Konieczne jest przeprowadzenie dokładnych wyliczeń, uwzględniających skutki naszej propozycji nie tylko dla rolników, ale i dla całej gospodarki.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełElżbietaStruwe">Podkomisja nie dysponowała żadnymi wyliczeniami. Wiedziała jedynie, że pociągnie to za sobą duże skutki finansowe, a środków brak.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełAlojzyNowicki">Przez wiele lat rolnictwo było zaniedbywane, nie było porównywane z przemysłem. Proponuję konkretyzować wniosek. Obniżyć o 5 lat wiek emerytalny i wprowadzić tę decyzję w życie od 1 stycznia 1990 r. Zmobilizuje to resort do przyspieszenia prac nad opracowaniem całej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełStanisławMajewski">Przypominam, że chodzi tu o następców, że ich krąg został zawężony. Efektywność i wydajność spada wraz z wiekiem. Teraz ogólna sytuacja na wsi jest zła, spada np. hodowla. Związki zawodowe wielokrotnie zwracały na to uwagę. Opowiadam się za kompromisem, tym bardziej, że przez całą kadencję uchwalamy budżety państwa z deficytem.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełBolesławStrużek">Wielu rolników ze względu na brak następcy nie przekazuje gospodarstw. Liczba reflektantów też nie jest duża. Bez względu na skutki finansowe zmiany te należy wprowadzić w tym roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełSylwesterZawadzki">Urodziłem się na wsi, ciężko też w rolnictwie pracowałem. Podkreślam to, żeby posłowie wiedzieli, że wiem na czym polega ciężka i niebezpieczna praca na roli. Jednak proszę, aby tych argumentów nie brać teraz pod uwagę. Zmiany, jakkolwiek słuszne, trzeba na jakiś czas odłożyć. Skrócenie wieku emerytalnego to nie tylko sprawa rolników.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#DyrektorHenrykGozdek">Długo dyskutujemy o świadczeniach socjalnych dla wsi utożsamiając je z systemem emerytalnym. Obecnie potrzebny jest całościowy system świadczeń dla ludzi, którzy utrzymują się z pracy na roli. Zasiłki rodzinne są potrzeb ne młodym rolnikom. Zasiłki chorobowe, macierzyńskie też są dla młodych. Jeżeli stworzy się lepsze warunki dla ludzi młodych, żyjących i pracujących na wsi, to ustalenia emerytalne na przyszłość nie będą tak pilne.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#DyrektorHenrykGozdek">Jeżeli mówimy o kompleksowym podejściu do świadczeń, to powinniśmy mieć na uwadze właśnie zrównanie świadczeń dla rolników ze świadczeniami pracowniczymi.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#DyrektorHenrykGozdek">Problematyczny jest też wymiar składek, jakie ma płacić rolnik. Czy powinno to być 0, czy 25% ? Nie można zbyt mocno obciążać rolników.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#DyrektorHenrykGozdek">Sprawa trzecia, to blokowanie zmiany pokoleń w rolnictwie. 600 tys., tj. 25% wszystkich gospodarstw prowadzą starzy ludzie. Powinniśmy się koncentrować na pozostałych 75% . Tym 600 tys. wypłaciliśmy 1.550 tys. zł rent. U podstaw wymiany pokoleń wcale nie leży wcześniejsza emerytura. Na pytanie, dlaczego nie chcą zostawać na roli - młodzi ludzie odpowiadają, że za niskie są świadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Z dyskusji wynika, że skrócenie wieku emerytalnego o 10 lat byłoby rozwiązaniem zbyt daleko idącym. Powinniśmy więc zdecydować, czy ustalimy ten wiek na 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz czy pozostawimy wówczas obniżenie emerytalne do 60% , czy też odłożymy decyzję do czasu całościowej nowelizacji. Trzeba podejść rozważnie do tego problemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełStanisławLucek">W dobrym czasie dyskutujemy. Wieś czeka na jakieś rozstrzygnięcia. Tylko ten, kto wsi nie zna, może powiedzieć, że jest dobrze. Młodzi ludzie odchodzą ze wsi, wolą robić cokolwiek w mieście, byle nie pracować na wsi. Starzy rolnicy przyzwyczaili się do ciężkiej pracy i do ziemi, ale młodym mówią: „ja się już przemęczyłem, ty się nie męcz”.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosełStanisławLucek">Jak będzie zaopatrzony nasz stół? Produkcja mięsa spada. Nie jest potrzebne kolejne zielone światło, ale konkretne decyzje.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PosełStanisławLucek">Mieszkańcy wsi dadzą sobie radę z zaopatrzeniem w żywność, ale chodzi o wszystkich ludzi pracy. Pamiętajmy, że jedzenie produkuje tylko wieś. Zadecydujmy więc dzisiaj - jeżeli tylko jest to możliwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełMałgorzataNiepokulczycka">Nie pochodzę ze wsi, a mimo to dyskusja jest dla mnie interesująca. Proszę jednak o przegłosowanie wniosku posła W. Maćkowiaka. Czy przyjmujemy tę wersję, czy złagodzoną - skróconą o 5 lat. Proszę przewodniczącego o skoncentrowanie się na tym. Z wypowiedzi dyrektora Gozdka wynika, że nie wywoła to masowego pędu rolników do korzystania z tych zmian. Nie jest to świadczenie, a gest w stosunku do wsi. Problem leży nie w emeryturze a w środkach produkcji dla wsi.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełEmilKołodziej">Mamy więc trzy możliwości. Po pierwsze wniosek załatwić dzisiaj lub odłożyć do czasu generalnego załatwienia sprawy. Kto jest za odłożeniem decyzji zgodnie z propozycją ministerstwa, do generalnego uregulowania rent i emerytur do 1990 r.?</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełSylwesterZawadzki">Wnioski nie budzące kontrowersji należy załatwić już dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosełSylwesterZawadzki">Kierownik Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej Jerzy Szreter: Inne wnioski są już załatwione. Został tylko ten.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PosełSylwesterZawadzki">Komisje postanowiły przy 7. głosach przeciwnych o podjęciu decyzji i nieodkładaniu jej.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełEmilKołodziej">Kto opowiada się za skróceniem wieku emerytalnego o 5 lat dla kobiet i mężczyzn, przy ustaleniu, iż wcześniejsza emerytura wynosi 75% pełnej emerytury?</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PosełEmilKołodziej">Komisje przyjęły wniosek przedstawiony przez posła E. Kołodzieja przy 1. głosie wstrzymującym się.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PosełEmilKołodziej">Przyjęta przez nas poprawka zmienia sytuację finansową. Od kiedy więc ma obowiązywać, czy od stycznia br., czy od 1990 r., a może z dniem podjęcia, np. od 1 marca br.?</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#KierownikMinisterstwaPracyiPolitykiSocjalnejJerzySzreter">Wprowadzenie zmian w br. oznacza zmianę budżetu, który został dziś przyjęty przez Sejm.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełEmiliaWcisło">Nie po raz pierwszy mamy do czynienia ze zmianą budżetu. Jesteśmy w takiej sytuacji finansowej, że na pewno będzie on zmieniany.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełEmilKołodziej">Może zatem przyjąć termin wejścia w życie od 1 lipca, tj. od nowego roku finansowego?</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PosełAlojzyNowicki">Wnioskowałem, aby nowe rozwiązanie wprowadzić w życie od 1 stycznia 1990 r. Przez te 10 miesięcy rolnik wytrzyma skoro 40 lat nie szedł na emeryturę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełEmiliaWcisło">Zgłaszam inny wniosek. Proponuję, by przepis obowiązywał z dniem -wejścia w życie ustawy. Proces przekazywania gospodarstw trwa na tyle długo, że efekty będą odczuwalne i tak dopiero w przyszłym roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełAndrzejSidor">Proponuję, by nowelizacja ustawy obowiązywała od 1 stycznia 1989 r., ale przepis skracający wiek emerytalny - od 1 stycznia 1990 r.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PosełAndrzejSidor">Komisje przyjęły wniosek posła A. Sidora przy 26. głosach za i 21. głosach przeciwnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełStanisławNowel">Tekst dyskutowanego artykułu wymaga jednak pewnych zmian. Oto jego brzmienie: „1. Jeżeli rolnik przekazał następcy gospodarstw, które prowadził przez okres co najmniej 30. lat, a w przypadku gdy rolnikiem jest kobieta 25 lat i opłacał składki za cały okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia tego gospodarstwa i pracy w nim, przysługuje mu emerytura w wysokości 75% kwoty emerytury ustalonej w myśl art. art. 18–21 po osiągnięciu 60. lat przez mężczyznę i 55. lat przez kobietę.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PosełStanisławNowel">2. Emeryturę określoną w ust. 1 zwiększa się o 5% jej zwaloryzowanego wymiaru za każdy rok w przedziale wieku 61–65 lat dla mężczyzn i 56–60 lat dla kobiet.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PosełStanisławNowel">Podkreślam „zwaloryzowanego”, bo usztywnimy ten wskaźnik do 5% .</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosełJanChudy">Niech podkomisja pod przewodnictwem posła S. Derdy zredaguje tekst, a 23 lutego zbierzemy się by go przyjąć.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełEmilKołodziej">Proponuję przyjąć tekst odczytany przez posła S. Nowela.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełEmilKołodziej">Komisje przyjęły art. 20a w brzmieniu zaproponowanym przez posła S. Nowela.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>