text_structure.xml 16.6 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 17 maja 1989 r. Komisja Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej, obradująca pod przewodnictwem posła Adama Stadnika (ZSL), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie z działalności Komisji za okres X kadencji Sejmu PRL.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Sprawozdanie przedstawił poseł Adam Stadnik (ZSL): Sytuacja polityczna kraju w okresie IX kadencji charakteryzowała się systematycznym poszerzaniem zakresu wolności, co doprowadziło do szeregu zmian konstytucyjnych, do pluralizmu związkowego, do odchodzenia od monopolu władzy i przyspieszenia wyborów opartych na nowej ordynacji wyborczej- do Sejmu i Senatu.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W dziedzinie społeczno-gospodarczej następowały coraz głębsze zmiany strukturalne mające na celu oparcie całej wielosektorowej gospodarki na podstawach i prawach ekonomicznych. Odchodzenie od systemu nakazowo-rozdzielczego nie przyniosło dotychczas oczekiwanych skutków.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Uznano program wyżywienia narodu za cel strategiczny, a gospodarkę rolno-spożywczą za jeden z trzech priorytetów społeczno-gospodarczych. Mimo to, sytuacja w rolnictwie stawała się coraz trudniejsza. Młodzi opuszczają wieś, powodując powstawanie coraz większych nie zagospodarowanych obszarów użytków rolnych. Postępował spadek opłacalności produkcji rolniczej, pogłębiał się dysparytet dochodów ludności rolniczej. Przemysł, mimo wielu decyzji, nie został przestawiony na zaspokojenie potrzeb rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W planie prac Komisji szeroko eksponowano wszystkie te problemy.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Komisja odbyła w IX kadencji Sejmu 94, posiedzenia, na których rozpatrywała m.in.:</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- zagadnienia rozwoju produkcji zwierzęcej, jej wykorzystanie,</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- opłacalność produkcji rolniczej,</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- gospodarkę ziemią,</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- sytuację gospodarczą Lasów Państwowych oraz funkcjonowanie leśnictwa i przemysłu drzewnego w nowej strukturze organizacyjnej,</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- rozwój przemysłu nawozów sztucznych oraz rozwój produkcji środków ochrony roślin,</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- modernizację i rozwój przemysłu spożywczego, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju bazy produkcyjnej oraz produkcję pasz przemysłowych,</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- wymianę handlową artykułami rolno-spożywczymi i leśno-drzewnymi.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Ponadto Komisja rozpatrywała sprawozdania z realizacji planu i budżetu oraz zatwierdzała roczne plany działania w zakresie gospodarki rolnej, leśnej i przemysłu spożywczego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Rozpatrzono stan realizacji wniosków zgłoszonych w toku kampanii wyborczej do Sejmu IX kadencji dotyczących problematyki, która obejmuje zakres działania Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W swoich pracach Komisja wykorzystywała informacje Najwyższej izby Kontroli, opinie Doradców Sejmowych wybitnych specjalistów i uczonych. Nierzadko w posiedzeniach Komisji brali udział przedstawiciele rad narodowych szczebla wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Komisja rozpatrzyła 5 projektów ustaw i 4 propozycje zmian w obowiązujących już ustawach. Nowe przepisy dotyczyły ustaw o nasiennictwie, o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, o funduszu socjalnym wsi, o sprzedaży państwowych nieruchomości oraz o uporządkowaniu niektórych spraw związanych z przeprowadzeniem reformy rolnej i osadnictwa rolnego, wreszcie ustawy prawo geodezyjno-kartograficzne.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W toku kadencji przeprowadzono kontrolę realizacji 7. ustaw.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W wyniku swoich prac Komisja opracowywała opinie, które kierowane były do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Praktyka wykazała, że korzystanie z pośrednictwa innej komisji nie jest właściwym rozwiązaniem i wpływa na dewaluację stanowiska Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Łącznie Komisja uchwaliła 18 opinii i 3 projekty uchwał sejmowych w sprawach dotyczących planu, budżetu, sprawozdań i realizacji programu rozwoju gospodarki żywnościowej oraz wdrażania reformy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W pracach swoich Komisja korzystała często z opinii Zespołu Doradców Sejmowych i Rady Społeczno-Gospodarczej. Podkreślić należy przydatność tych opinii, które charakteryzowały się konkretnością, wnikliwością ocen i proponowanych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Generalnie współpracę z przedstawicielami rządu należy ocenić jako poprawną, zdarzały się jednak przypadki, gdy zamiast ministrów reprezentowali resort dyrektorzy departamentów, nie zawsze kompetentni w problematyce omawianej na posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Komisja uchwaliła 18 dezyderatów i 35 opinii.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Odpowiedzi na te dezyderaty były bardzo wnikliwie analizowane. Uznano, że 5 z nich nie satysfakcjonuje posłów i zażądano powtórnej odpowiedzi. Niedostateczne odpowiedzi dotyczyły m.in. zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji i opłacalności produkcji mleka.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Komisja w okresie IX kadencji zrealizowała 27 wyjazdów w teren. Szacuje się, że każdy z posłów uczestniczył w takich terenowych wyjazdach przynajmniej 4 - 5 razy w ciągu kadencji. Głosem doradczym w czasie wizytacji służyli członkom Komisji przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli oraz rzeczoznawcy z poszczególnych resortów. Wyjazdy te ocenić należy jako rzeczową, rzetelną formę spotkań posłów z załogami pracy i kierownictwami zakładów.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Wiele uwag i wniosków zgłoszonych w toku tych wizytacji wykorzystano w dezyderatach i opiniach Komisji. Problematykę leśnictwa i przetwórstwa drzewnego, zawartą w sprawozdaniu Komisji, przedstawił poseł Stanisław Żelichowski (ZSL): Z inicjatywy rządu na początku bieżącej kadencji Sejmu zlikwidowano resort leśnictwa i przemysłu drzewnego oraz resort rolnictwa i gospodarki żywnościowej, tworząc z nich jeden resort.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Już od pierwszego posiedzenia Komisji w IX kadencji Sejmu zwracano uwagę, że funkcjonowanie leśnictwa w nowym układzie organizacyjnym będzie uzależnione od stworzenia warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających rozwój gospodarki leśnej na lata 1986-1990. Opracowano dezyderat dotyczący przyspieszenia prac nad ustawą o lasach i gospodarce leśnej.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Problemom leśnictwa i gospodarki leśnej poświęcono 12 posiedzeń, w wyniku których opracowano 9 opinii i 3 dezyderaty.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">W powyższych dokumentach zwraca się uwagę na wzrastające zagrożenia dla gospodarki leśnej, wynikające z niedostosowania mechanizmów reformowanej gospodarki do specyfiki gospodarki leśnej.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Do istotnych zrealizowanych postulatów Komisji należy zaliczyć zmniejszenie pozyskania drewna z 21,5 mln m3 do 19,5 mln m3 w skali roku. Zbliżono więc pozyskanie do poziomu niewiele wyższego od możliwości biologicznych lasów.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Wiele jednak postulatów. nie zostało zrealizowanych, m.in. nie opracowano ustawy o lasach i gospodarce leśnej oraz programu poprawy gospodarki leśnej. Nie doprowadzono do zniesienia systemu nakazowo-rozdzielczego w zakresie przydziału sprzętu na potrzeby rolnictwa oraz nie zrealizowano wniosków dotyczących gospodarki łowieckiej, hodowli i ochrony zwierząt łownych, zapewnienia leśnictwu warunków technicznych i ekonomicznych umożliwiających rozwój gospodarki leśnej.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">W końcowej części sprawozdania Komisja zawarła wnioski, które przekaże Komisji kolejnej kadencji Sejmu. We wnioskach tych stwierdza się m.in., że konieczne jest stworzenie podstaw faktycznej restrukturyzacji przemysłu pod kątem potrzeb rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Nie poprawiło się zaopatrzenie rolnictwa w środki produkcji, a jakość sprzętu i maszyn rolniczych pozostawia wiele do życzenia, na co zwracają uwagę użytkownicy tego sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Podjęte decyzje - jak stwierdza się we wnioskach końcowych - o demonopolizacji skupu i przetwórstwa oraz wprowadzenie ostatnio wolnych cenna artykuły rolne dają pełne szanse na normalne funkcjonowanie rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Należy jednak stworzyć w jak najkrótszym czasie mechanizmy ekonomiczno-organizacyjne dające pełną szansę na urynkowienie bloku żywnościowego.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">We wnioskach zwraca się uwagę, że sytuacja wsi daleka jest od oczekiwań społeczności wiejskiej; fundusz socjalny wsi daje pewne szanse, ale konieczny jest większy udział państwa w zaspokajaniu potrzeb socjalnych wsi.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Konieczne jest - zdaniem Komisji - kontynuowanie działań na rzecz regionalizacji polityki rolnej i tworzenie faktycznych warunków do podejmowania pracy na wsi przez młodych rolników.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Z doświadczeń pracy Komisji wynika potrzeba zmiany stylu i form pracy Komisji. Może należałoby na początku kadencji utworzyć stałe zespoły poselskie do rozpatrywania i śledzenia realizacji priorytetowych zagadnień, jak np. zaopatrzenie wsi w środki produkcji, spraw socjalnych, opłacalności produkcji rolnej itp.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Istnieje konieczność rozszerzenia współpracy z wojewódzkimi zespołami poselskimi.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Z doświadczeń pracy Komisji wynika potrzeba zmiany stylu i form pracy Komisji. Może należałoby na początku kadencji utworzyć stałe zespoły poselskie do rozpatrywania i śledzenia realizacji priorytetowych zagadnień, jak np. zaopatrzenie wsi w środki produkcji, spraw socjalnych, opłacalności produkcji rolnej itp.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Istnieje konieczność rozszerzenia współpracy z wojewódzkimi zespołami poselskimi.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełZbigniewGessler">W sprawozdaniu komisji oceniono krytycznie skuteczność kontaktów z Komisją Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Komisja ta jest komisją wiodącą w problematyce gospodarczo-finansowej i do niej spływają wszystkie wnioski z poszczególnych komisji sejmowych. Musimy zdawać sobie sprawę, że zaspokojenie wszystkich potrzeb, jakie są wysuwane we wnioskach i postulatach komisji, jest praktycznie niemożliwe i wobec tego trzeba dokonywać selekcji i wyboru najważniejszych celów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardCeliński">Zgadzam się ze stanowiskiem mego przedmówcy, że Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów jest komisją wiodącą, koordynującą i do niej spływają wszystkie wnioski poszczególnych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełRyszardCeliński">Mam wątpliwości, czy słuszne byłoby powoływanie w przyszłości stałych podkomisji dla śledzenia przebiega realizacji określonych problemów. Doświadczenia, jakie wypływają z działalności komisji działających przy wojewódzkich radach narodowych w zakresie działania komisji, nie są najlepsze. Powstają określone lobby, przepychanka wniosków przez poszczególne komisje.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełRyszardCeliński">Na początku kadencji proponowano powołanie stałych podkomisji, ale zrezygnowano z tego. Trzeba generalnie zastanowić się nad formami pracy przyszłej Komisji Rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławStachura">Znamy wszyscy dobrze pracowitość Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, ale trzeba przyznać, że jest ona swego rodzaju państwem w państwie. Nie wiem, czy słuszne jest utrzymywanie jej roli jako komisji wiodącej. Może to mieć niezbyt korzystne rezultaty, które objawiły się niegdyś w układzie organizacyjnym rządu, kiedy to Komisja Planowania przy Radzie Ministrów, była takim właśnie koordynatorem poczynań wszystkich resortów.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMieczysławStachura">Do okresu VIII kadencji Sejmu były powoływane stałe podkomisje sejmowe. Uznano jednak, że nie spełniły one swojej roli i zaczęto powoływać raczej doraźne zespoły czy podkomisje dla rozpatrywania określonych problemów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Powoływanie stałych podkomisji ma swój sens dla ściśle określonych tematów - np. dla produkcji zwierzęcej, produkcji mleka itp. Inne doraźne sprawy powinny być rozpatrywane przez specjalnie dla tego celu powoływane zespoły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAdamStadnik">Wydaje się jednak, że gdybyśmy powołali stałe zespoły do rozpatrywania niektórych problemów, to osiągnięcia nasze byłyby znacznie większe. Przykładem może być powołanie zespołu ds. hodowli bydła. Po powołaniu zespołu zainteresowanie tą problematyką było znacznie większe. Szkoda więc, że zespół ten został tak późno powołany; można by wcześniej osiągnąć rozwiązanie wielu trudnych problemów. W posiedzeniach Komisji powinni uczestniczyć przedstawiciele resortów upoważnieni do podejmowania wiążących decyzji. Na każdym posiedzeniu obecny jest także przedstawiciel Ministerstwa Finansów i również on powinien mieć możliwość podejmowania odpowiednich decyzji. Gdyby taka praktyka utrwaliła się, to wiele spraw nie musiałoby być kierowanych do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrzysztofStempień">W „testamencie” dla przyszłej komisji można wysunąć wniosek o słuszności powoływania określonych zespołów do rozpoznawania problemów, ale nie do stałego ich pilotowania. Konieczne jest, ażeby takimi węzłowymi problemami zajmował się cały skład komisji sejmowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHenrykPrzygodzki">Użyto tu określenia podkomisji czy stałego zespołu jako pewnego rodzaju lobby. Nie jest to wcale określenie pejoratywne. Stały zespół zapewnia bowiem pogłębienie wiedzy o danej problematyce. Wie on więcej, działa bardziej swobodnie i nie powinno to w niczym przeszkadzać, ażeby sprawami, którymi zajmuje się zespół, interesowała się również cała komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAdamStadnik">Myślę, że dobrze byłoby, ażeby pierwsze posiedzenie przyszłej Komisji Rolnictwa odbyło się wspólnie z posłami, którzy pracowali w niej w IX kadencji Sejmu. Można by było wtedy przekazać bezpośrednio wiele przemyśleń, uwag i doświadczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Jest taka stara praktyka i zalecenie Prezydium Sejmu, ażeby w końcowym sprawozdaniu z działalności komisji przekazywać wnioski dla komisji następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Komisja przyjęła sprawozdanie z działalności za okres IX kadencji Sejmu i upoważniła swoje prezydium do dokonania merytorycznych poprawek wynikających z dyskusji oraz poprawek natury redakcyjnej.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>