text_structure.xml
71.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 5 stycznia 1988 r. Komisja Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej, obradująca pod przewodnictwem posła Kazimierza Olesiaka (ZSL), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- projekt ustawy budżetowej na 1988 r. w zakresie rolnictwa, leśnictwa i gospodarki żywnościowej,</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- projekt opinii do prezesa Rady Ministrów o stanie i perspektywach rozwoju przemysłu drzewnego oraz zaopatrzenia ludności wiejskiej w materiały drewnopodobne.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu uczestniczyli: wiceminister rolnictwa, leśnictwa i gospodarki żywnościowej Wiesław Młynarczyk, wiceminister finansów Ryszard Pazura oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich, Centrali Spółdzielni Ogrodniczych i Pszczelarskich i federacji związków zawodowych.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Projekt ustawy budżetowej na 1988 r. przedstawił wiceminister rolnictwa, leśnictwa i gospodarki żywnościowej Wiesław Młynarczyk: Projekt budżetu został opracowany z uwzględnieniem założeń CPR na 1988 r., przewidywanego wykonania budżetu na 1987 r., a także skutków decyzji płacowych podjętych w 1987 r. w jednostkach sfery budżetowej oraz zmian cen skupu produktów rolnych i zwierząt rzeźnych w 1987 r. Projekt uwzględnia również tendencje występujące w rolnictwie, szczególnie w produkcji zwierzęcej, kierunki ustalone w programie rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej do 1990 r., a także w kompleksowym programie poprawy gospodarki leśnej do 1990 r.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W myśl CPR na 1988 r. przewiduje się wzrost produkcji roślinnej o 2,3 - 3,5 % w stosunku do 1987 r. Zbiory zbóż wyniosą 25.200 - 25.800 tys. ton, co stanowi 97,0-99,3% wielkości uzyskanych w ub.r. Produkcja buraków cukrowych wzrośnie do 15.500 tys. ton, tj. o 9,6%. Dla osiągnięcia tych wielkości zakłada się m.in. rozszerzenie do co najmniej 1,5 mln ha powierzchni objętych kompleksowymi technologiami upraw zbóż, rzepaku, buraków cukrowych i ziemniaków, zwiększenie o 270 tys. ha powierzchni intensywnych upraw zbóż, zmeliorowanie ok. 140 tys. ha użytków rolnych, zwiększenie dostaw środków ochrony roślin do 17,5 - 18,0 tys. ton substancji aktywnej oraz zwiększenie dostaw nawozów mineralnych w granicach zapewniających wzrost nawożenia mineralnego pod zbiory 1988 r. do ok. 194 kg na 1 ha użytków rolnych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Produkcja zwierzęca według CPR powinna zwiększyć się o 2,1% w ujęciu wartościowym (1.140 mld zł). Produkcja żywca wieprzowego o 2,2%, mleka o 1,3%, skup żywca utrzyma się natomiast na poziomie 1987 r.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Kontynuacja działań dla zachowania lasów stanowić będzie podstawowy cel gospodarki leśnej w 1988 r. W CPR założono, że zalesieniami i odnowieniami sztucznymi objęty zostanie obszar 66 - 68 tys. ha, tj. mniej więcej tyle co w ub.r., a prace pielęgnacyjne obejmą 570 tys. ha. Planuje się również uzyskanie 23 - 23,5 mln m³ drewna.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Produkcja przemysłu spożywczego ma się zwiększyć o 2,0-2,4%, osiągając wartość ponad 2.252 mld zł. Przewidywany wzrost produkcji zostanie osiągnięty dzięki zwiększeniu zdolności produkcyjnych i modernizacji przemysłu mleczarskiego, młynarskiego i makaronowego, piekarniczego, olejarskiego, chłodniczego, ziemniaczanego i owocowo-warzywnego. CPR przewiduje utrzymanie produkcji mięsa, drobiu oraz ich przetworów na poziomie ub.r. Produkcja cukru wzrośnie natomiast o 6,9%, a jadalnych tłuszczów roślinnych - o 10,7%.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Projekt ustawy budżetowej na 1988 r. ustala dla jednostek nadzorowanych przez ministra rolnictwa wpłaty do budżetu państwa w wysokości 596 mld zł. Wydatki określono natomiast na ponad 680 mld zł. Wielkości te zostały wyliczone na podstawie warunków ekonomicznych występujących w 1987 r. oraz obowiązujących w tym roku rozwiązań systemowych. Znaczne obniżenie wpłat jednostek organizacyjnych nadzorowanych przez ministra rolnictwa, leśnictwa i gospodarki żywnościowej do budżetu państwa w porównaniu z latami poprzednimi wynika z dokonanych w projekcie budżetu zmian metodologicznych. Dochody z działalności gospodarczej przedsiębiorstw przeniesiono bowiem do części budżetowej Ministerstwa Finansów. Dochody te, składające się głównie z wpłat podatku obrotowego i dochodowego, ocenione zostały na 1.022 mld zł i były wyższe o 5,2% od przewidywanego wykonania 1987 r.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Wydatki z budżetu państwa na wykonanie zadań przez jednostki organizacyjne podległe ministrowi rolnictwa są wyższe od przewidywanego wykonania 1987 r. o 197 mld zł, tj. o prawie 41%. Na kwotę tę składają się m.in. dotacje w wysokości 583 mld zł udzielane przedsiębiorstwom, środki na pokrycie należności Banku Gospodarki Żywnościowej z tytułu umorzeń kredytów bankowych oraz niektórych dotacji, a także dotacje na wydatki bieżące jednostek budżetowych oraz na inwestycje i remonty kapitalne.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Dotacje przedmiotowe do artykułów żywnościowych, a także do mieszanek pasz treściwych i koncentratów paszowych oraz węgla i koksu opałowego stanowią największą część wydatków budżetowych. Aż 98% tych dotacji stanowią środki dla przedsiębiorstw przemysłu rolno-spożywczego, przy czym największy jest udział dotacji do podstawowych artykułów żywnościowych, przekraczający 450 mld zł. Przy planowaniu tych dotacji przyjęta została zasada, że zysk normatywny nie będzie obciążony podatkiem dochodowym. Wzrost dotacji, w porównaniu do 1987 r., spowodowany jest głównie koniecznością sfinansowania skutków wprowadzonych w II półroczu 1987 r. podwyżek cen skupu żywca rzeźnego, zbóż, buraków cukrowych i nasion rzepaku, a także wzrostem kosztów amortyzacji majątku trwałego.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Dotacje przewidują dopłaty do produktów mięsnych, przetworów zbożowo-młynarskich, kurcząt bitych, sprzedawanych w systemie reglamentacji, oleju rzepakowego - surowego, używanego do produkcji tłuszczów roślinnych, mieszanek odżywczych dla niemowląt i dzieci, a także do cukru. Ponadto dopłacać się będzie w 1988 r. do zielarskich wyrobów farmaceutycznych, pasz przemysłowych oraz węgla sprzedawanego państwowym przedsiębiorstwom rolnym na cele produkcyjne i bytowe pracowników. Znaczne będą także dotacje celowe dla państwowych przedsiębiorstw rolnych, wynoszące 33 mld, tj. o 9 mld zł więcej niż przewidywane wykonanie w 1987 r. Wzrost tych dotacji dotyczy głównie finansowania postępu biologicznego w rolnictwie oraz produkcji dotowanych pasz treściwych.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W budżecie ministerstwa zaplanowana została również rezerwa środków finansowych na pokrycie niedoborów należnych państwowym przedsiębiorstwom gospodarki rolnej planu centralnego i terenowego. Wynosi ona ok. 45 mld zł. W rezerwie tej zaplanowane zostały również środki na dopłaty do ogrzewania paliwami ciekłymi i energią cieplną z zewnątrz w państwowych przedsiębiorstwach ogrodniczych i rolnych prowadzących produkcję szklarniową, za okres od 1 lipca 1987 r. do 30 grudnia 1988 r. Rezerwowe środki finansowe wpłyną na poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstw rolnych. Zlikwidowane zostanie bowiem dotychczasowe spóźnienie finansowania o pół roku. Wynikało to z różnicy czasu między rokiem budżetowym a rokiem gospodarczym stosowanym w PGR.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Zaplanowane środki na spłatę należności Banku Gospodarki „Żywnościowej z tytułu umorzenia kredytów bankowych i dotacji udzielonych w latach ubiegłych rolnikom indywidualnym, gospodarstwom specjalistycznym, zespołom rolników indywidualnych i rolniczym spółdzielniom produkcyjnym są niższe o ponad 3 mld zł niż w 1987 r. Zmniejszenie to jednak dotyczy przede wszystkim udzielonych dotacji i umorzonych kredytów dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych, a w mniejszym stopniu dla rolników indywidualnych.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Planowane wydatki bieżące na działalność jednostek i zakładów budżetowych oraz prowadzoną przez nie działalność gospodarczą wynoszą prawie 31 mld zł i są większe o 23% w porównaniu z 1987 r. Najwyższy udział w tych nakładach, stanowiący aż 98%, mają wydatki w dziale „rolnictwo”. Zaplanowane środki przeznaczone zostaną przede wszystkim na dofinansowanie działalności stacji hodowli zwierząt, zwalczanie zaraźliwych chorób zwierzęcych, pokrycie kosztów wykonania zadań rolnictwa, głównie w zakresie oceny nasion i odmian uprawnych, kwalifikacji polowej ziemiopłodów, inspekcji nasiennej, skupu i przetwórstwa artykułów rolnych oraz dotacje systemowe dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Wydatki na inwestycje i remonty kapitalne wynoszą prawie 52 mld zł, ale włączona została do nich rezerwa środków na wspomaganie inwestycji melioracyjnych, finansowanych ze środków województw, wynosząca 24 mld zł. Ogólnie wydatki te są niższe o 5% niż w 1987 r. Zmniejszenie dotyczy w całości rozliczeń z BGŻ z tytułu umorzonych kredytów na inwestycje rozwojowe udzielonych w ub. latach państwowym przedsiębiorstwom rolnym i leśnym oraz rolniczym spółdzielniom produkcyjnym.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Dotacje na finansowanie inwestycji centralnych dotyczą rozpoczętej w latach 1986-1987 budowy 13 elewatorów zbożowych. Ponadto część środków przeznaczy się dla PZZ w Łodzi na budowę młyna w Pabianicach oraz na: rozbudowę Nadodrzańskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego w Brzegu, modernizację Zakładów Przemysłu Drzewnego w Zawodówce i budowę warsztatów naprawy sprzętu rolniczego w Kombinacie Hodowli Zarodowej w Sztubnie.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Koreferat do projektu ustawy budżetowej na 1988 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich, Centrali Spółdzielni Ogrodniczych i Pszczelarskich oraz Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych wygłosił poseł Bolesław Strużek (ZSL): Ostatnio Sejm zajmował się wieloma sprawami bezpośrednio związanymi z omawianą dzisiaj problematyką. Mam na myśli dyskusje nad projektem budżetu państwa, planem kredytowym, bilansem przychodów i wydatków pieniężnych ludności oraz dotacjami dla rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Bez projektowanych zmian cenowo-dochodowych budżet państwa na 1988 r. zamykałby się deficytem w wysokości 1.404,5 mld zł. Po zaakceptowaniu zmian cenowo-dochodowych deficyt budżetowy zostanie zredukowany do 369,6 mld zł. W celu lepszego zrównoważenia budżetu państwa niezbędne są starania o zwiększenie dochodów budżetu państwa i ograniczenie wydatków. Narodowy Bank Polski postuluje ograniczenie deficytu budżetu z 370 mld zł do 250 mld zł, tj. aż o 120 mld zł, dostrzegając możliwość ograniczenia wydatków budżetowych na inwestycje.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Możliwe wydaje się też zmniejszenie planowych na 2.274,4 mld zł dotacji do cen towarów i usług dla ludności oraz dotacji dla przedsiębiorstw. Wymagałoby to większego od planowanego wzrostu cen detalicznych, a także poważnego ograniczenia dotacji dla przedsiębiorstw. Dotacje te pochłaniają aż 30,5% wydatków budżetu. Pogarsza się równocześnie struktura dotacji o charakterze konsumpcyjnym do dotacji o charakterze produkcyjnym. Jest to zmiana ze wszech miar niewłaściwa. Jeśli w 1987 r. dotacje o charakterze konsumpcyjnym wynosiły ok. 62% całości dotacji, to w 1988 r. planuje się je na poziomie 68,8%.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W bilansie przychodów i wydatków pieniężnych ludności zakłada się wzrost przychodów rolników indywidualnych ze sprzedaży produktów rolnych w skupie uspołecznionym z 1.370 mld zł w 1987 r. do 2.010 mld zł w br., czyli o 46,7%. Jest to dynamika zbliżona do wzrostu przychodów osób pracujących w gospodarce uspołecznionej z tytułu wynagrodzeń za pracę (wzrost o 42,5%). Jest to jednak zarazem dynamika niższa od dynamiki świadczeń społecznych (58,4%) i - co gorsza - blisko 2-krotnie niższa od dynamiki wzrostu przychodów pieniężnych w prywatnej gospodarce pozarolniczej (wzrost o 90%). O ile przychody pieniężne rolników ze sprzedaży produktów rolnych w stosunku do wynagrodzeń za pracę w 1986 r. wynosiły 30,3%, w 1987 r. 30%, a w 1988 r. mają wynieść 30,9%, to przychody pieniężne rolników w stosunku do przychodów prywatnej gospodarki pozarolniczej w 1986 r. były 2-krotnie wyższe, a w 1988 r. ulegną prawie zrównaniu. Na jedną zatrudnioną w tej gospodarce osobę przychody pieniężne będą więc ok. 4-krotnie wyższe niż w rolnictwie indywidualnym. Warto bowiem zwrócić uwagę, że liczba rolników indywidualnych wynosi ok. 3,9 mln, a pracowników prywatnej gospodarki pozarolniczej ok. 1 mln osób.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Przyrost przychodów pieniężnych rolników ze sprzedaży produktów rolnych planowany w 1988 r. na 640 mld zł stanowić będzie zaledwie 13% ogólnej kwoty przyrostu przychodów ludności (4.894 mld zł). Natomiast przyrost przychodów pieniężnych zatrudnionych w pozarolniczej gospodarce prywatnej wynosić będzie 900 mld zł. Jest to przyrost wyższy od przychodu rolników o 260 mld zł, czyli o 40%. Występuje również wyraźna dysproporcja świadczeń społecznych dla rolników indywidualnych oraz pozostałej ludności. Świadczenia społeczne dla rolników indywidualnych wzrosną w 1988 r. ze 156,2 mld zł do 177,5 mld zł, czyli o 13,6%. W tym samym czasie świadczenia społeczne pozostałej ludności zwiększą się o 63,1%.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Parytet dochodów rolników indywidualnych planowany jest na 1988 r. na poziomie 90% wobec 85% w 1987 r. Nasuwa to dwa pytania: po pierwsze co do realności poprawy tego parytetu, a po drugie co do wysokości założonej poprawy.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">W 1988 r. planowany jest wzrost kredytów obrotowych dla rolnictwa indywidualnego do 159 mld zł, co w porównaniu do 1987 r. stanowiłoby przyrost o 56,7 mld zł. Biorąc pod uwagę spłatę kredytu obrotowego przyrost zadłużenia w kredytach tego typu wyniósłby 7,4 mld zł. Kredyt na inwestycje produkcyjne ma ulec zwiększeniu z 72,6 mld zł do 113 mld zł. Spłata kredytów inwestycyjnych wynosiłaby aż 52 mld zł. Kredyty inwestycyjne na budownictwo mieszkaniowe dla rolników indywidualnych i osób pracujących w nie uspołecznionej gospodarce pozarolniczej zakładane są w wysokości 57 mld zł. Spłata kredytu mieszkaniowego wynosiłaby 8,1 mld zł.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Biorąc pod uwagę powyższe założenia, na koniec 1988 r. zadłużenie rolników indywidualnych kredytem obrotowym wynosiłoby 67,5 mld zł, a kredytem inwestycyjnym 421,4 mld zł. Pierwsze zadłużenie zwiększyłoby się więc w 1988 r. o 12,3%, a drugie o 35,1%. Udział kredytu obrotowego w finansowaniu nakładów na bieżącą produkcję wynosiłby ok. 20% i utrzymywałby się na poziomie ub.r., zaś udział kredytu inwestycyjnego o charakterze produkcyjnym w finansowaniu nakładów inwestycyjnych produkcyjnych wynosiłby ok. 30%, czyli również na poziomie ub.r.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Wydaje się więc, że w związku ze znacznym wzrostem cen na środki produkcji rolnej kredyt obrotowy, zwłaszcza w I półroczu br., nie powinien być limitowany. Może to stać się czynnikiem zapobiegającym nadmiernemu obniżeniu zakupów środków obrotowych. Również kredyt inwestycyjny na cele produkcyjne powinien być zwiększony, w tym przede wszystkim kredyt na kupno ziemi przez rolników. Generalnie, powinny być zachowane preferencyjne warunki kredytu rolniczego oraz kredytowania uspołecznionych przedsiębiorstw gospodarki rolnej.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Na marginesie chciałbym dodać, że planowana emisja pieniądza, w br. wynosiłaby 524 mld zł. Tyle bowiem będzie wynosił przyrost zadłużenia gospodarki narodowej w bankach (wzrost o 39,2% w stosunku do ub.r.).</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Według ustawy budżetowej na 1987 r. dotacje do artykułów żywnościowych powinny wynosić 400 mld zł, ale przewidywane jest wykonanie 571,7 mld zł. Oznacza to wzrost aż o 42,9%. W br. w warunkach cenowych 1987 r. dotacje do artykułów żywnościowych zostały przyjęte w projekcie ustawy budżetowej w wysokości 736,2 mld zł, a w warunkach cenowych 1988 r. wynosiłyby one 861 mld zł (przyrost o 50,5%). Wskazuje to, że planowany na br. wzrost cen detalicznych dotowanych artykułów żywnościowych nie tylko nie zmniejszy, ale wręcz zwiększy dotacje. Aby nie dopuścić do wzrostu dotacji do cen artykułów żywnościowych ponad poziom ub.r., suma nadwyżki cen artykułów żywnościowych powinna być większa od planowanej o 288 mld zł. Inna ewentualność to zmniejszenie podwyżki cen środków do produkcji rolniczej i w związku z tym mniejszy wzrost cen skupu. Z punktu widzenia ekonomicznego znacznie korzystniejsze byłoby pierwsze rozwiązanie, czyli podwyżka cen artykułów żywnościowych w stopniu większym od planowanej.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Wśród dotacji do artykułów żywnościowych największy udział mają produkty mięsne i kurczaki bite - 27,7% oraz mleko i przetwory mleczne - 37,5%, a także spożywcze przetwory zbożowe - 20,8%. Dotacje do produktów mięsnych, jak wynika z danych porównawczych, szybko doganiają dotacje do mleka i przetworów mlecznych. Szybsze jest też tempo wzrostu dotacji w przedsiębiorstwach przemysłu rolno-spożywczego. W br. dotacje do artykułów spożywczych, biorąc pod uwagę wysokość cen w ub.r., będą stanowić 32,5% wartości sprzedaży wyrobów i usług uspołecznionego przemysłu rolno-spożywczego. Suma dotacji bezpośrednio i pośrednio związanych z gospodarką żywnościową w br. wynosić będzie 1.085 mld zł., co stanowi 14,6% całości wydatków budżetu.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Jest charakterystyczne, że w całości dotacji przypisywanych gospodarce żywnościowej w wyniku zmian cenowych nastąpi wzrost dotacji do artykułów żywnościowych o 17%, a także wzrost ich udziału w całości dotacji z 67,8% do 73,6%. Dotacje o charakterze produkcyjnym zmniejszą się jednak o 11,8%. Na uwagę zasługuje sprawa dotacji do środków produkcji dla rolnictwa. Największy udział mają dotacje do produkcji nawozów, pasz przemysłowych, środków ochrony roślin oraz ciągników licencyjnych. W ub.r. przeznaczono łącznie na te dotacje ok. 193 mld zł, a w br. kwota ta według nowych cen wyniesie ok. 180 mld zł.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Projekt budżetu państwa w części dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej został opracowany według nowej metodologii. Pominięte zostały dochody budżetu z rolnictwa i gospodarki żywnościowej z wyjątkiem dochodów z jednostek budżetowych (586 mln zł). Są one niższe o 166 mln zł od przewidywanego wykonania w ub.r. Zmniejszenie to nie budzi zastrzeżeń. W warunkach porównywalnych dochody budżetu państwa z gospodarki żywnościowej w br. wyniosą 1.022 mld zł i stanowią ok. 16,9% dochodów budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Po stronie wydatków planowana jest kwota 680 mld zł, czyli o 197,5 mld zł więcej niż w ub.r. Wzrost ten wynika głównie ze zwiększenia dotacji dla przedsiębiorstw państwowych. Wyniosą one 583,4 mld zł, przy czym aż 77% tej kwoty przypada na dotacje do artykułów żywnościowych. Pozostała część to dotacje dla uspołecznionych przedsiębiorstw rolnych oraz do pasz przemysłowych i farmaceutyków. Dotacja ta rośnie bardzo szybko, o ponad 50%. Wynika to w głównej mierze z przeniesienia części dotacji nie zrealizowanych w ub.r., co wiąże się z przejściem na system roku kalendarzowego, a nie gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Następną poważną grupę wydatków (51,8 mld zł) stanowią nakłady na inwestycje oraz kapitalne remonty. Wydatki na ten cel rosną w br. w stosunku do ub.r. o ponad 77%. W kwocie tej jednak mieści się również rezerwa na melioracje w wysokości 24 mld zł. Nakłady kieruje się w br. głównie na finansowanie inwestycji centralnych w przemyśle rolno-spożywczym (ponad 10 mld zł) oraz na budownictwo mieszkaniowe. Reszta przypada na spłatę kredytów inwestycyjnych, dotowanie inwestycji przedsiębiorstw, jednostek i zakładów budżetowych.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Na pozostałą część wydatków w wysokości 45 mld zł składają się wydatki na sfinansowanie bieżącej działalności jednostek i zakładów budżetowych, postępu biologicznego, nauki i oświaty oraz utrzymanie administracji państwowej. Wydatki te stanowią zaledwie 6,6% całości wydatków budżetowych Ministerstwa Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej i nie budzą zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Oceniając budżet Ministerstwa Rolnictwa pragnę poruszyć sprawę dotacji dla państwowych gospodarstw rolnych. Te dotacje są prezentowane w sposób bardzo złożony i niejasny. Niepokoić musi także wzrost tych dotacji w porównaniu do ub.r. W uspołecznionym rolnictwie suma dotacji wynosiła w ub.r. ok. 172 mld zł, a w br. projektuje się 210,7 mld zł. Tymczasem dotacje dla indywidualnego rolnictwa łącznie z dotacją do ubezpieczeń społecznych rolników indywidualnych wynosiły w ub.r. blisko 255 mld zł, a w br. ponad 270 mld zł. Tak więc wzrost jest nieznaczny i wynosi zaledwie 6,5%.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Wyliczone szacunkowo dotacje w rolnictwie uspołecznionym na 1 ha użytków rolnych wynosiły w ub.r. 40,1 tys. zł, a w br. wzrosną do 49,1 tys. zł. W tym samym okresie dotacje w rolnictwie nie uspołecznionym na 1 ha użytków rolnych wyniosły 17,7 tys. zł, a w br. wyniosą 18,9 tys. zł. Tak więc te drugie dotacje były 2,6 razy niższe niż w gospodarce uspołecznionej.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Proponuję przyjąć projekt budżetu państwa w części według przedłożenia Ministerstwa Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej, zwracając uwagę na potrzebę szybkiego i trafnego rozdzielenia rezerwy centralnej niezbędnej na wykonanie planu inwestycji melioracyjnych w 1988 r. W stosunku do planu kredytowego uważam za celowe wystąpienie z wnioskiem o nieograniczanie kredytów obrotowych dla rolnictwa indywidualnego, zwłaszcza w Ⅰ półroczu br. Należy też zwiększyć środki na kredytowanie kupna ziemi oraz zachować preferencyjne warunki kredytowania rolnictwa i nisko rentownych gałęzi przemysłu rolno-spożywczego. W przewidywanych w br. zmianach cen proponuję przyjąć założenie o konieczności poprawy dochodów rolników indywidualnych do wysokości 92% parytetu.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Do tej części budżetu mam dwa pytania. Ile wojewódzkie rady narodowe przeznaczyły w planach terenowych na inwestycje melioracyjne i jaki jest stan zatrudnienia w Ministerstwie Rolnictwa i jego obecna struktura organizacyjna?</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">W ostatnich latach sytuacja w gospodarce mleczarskiej charakteryzuje się sprzecznymi tendencjami. Od kilkunastu lat występuje tendencja spadku pogłowia krów, a w ostatnich latach~ ~notujemy również spadek produkcji mleka. Wzrost wydajności mleka od krowy nie jest w stanie zrekompensować spadku pogłowia. Załamała się również dynamika wzrostu skupu mleka przy dalszym wzroście popytu na mleko i przetwory mleczarskie.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Odwrotne zjawisko występuje przy przerobie mleka. Według danych CZSM w latach 1987-1988 zdolności przerobowe mleka zwiększą się o ponad 1 mld litrów. Nie w pełni zaspokojonemu popytowi na mleko i przetwory mleczarskie towarzyszy rosnące dotowanie. W ciągu 3. lat planu 5-letniego dotacje wzrosną o blisko połowę (nie uwzględniając zmian cen w br.). Na jedną złotówkę ze sprzedaży mleka i dotowanych przetworów mleczarskich w 1986 r. przypadało 81 groszy dotacji, w 1987 r. - 1,02 zł, a w 1988 r. 1,16 zł (bez korekty cen). Niskie ceny detaliczne produktów dotowanych warunkują poziom cen produkcji nie dotowanej.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Całkiem nowym zjawiskiem jest rosnące spożycie mleka i produktów mlecznych na wsi. Na ok. 16-milionowym rynku wiejskim zaopatrywanym w mleko i przetwory przez gminne spółdzielnie, żyje ponad 9 mln mieszkańców nie posiadających własnych źródeł~ ~zaopatrzenia w mleko. Tak więc przy założeniu, że ludność ta spożywałaby mleka i przetworów według przeciętnej krajowej (280 litrów w ciągu roku) spożycie na tym rynku powinno wynosić 2,5 mld litrów. Daje to wyobrażenie o skali tego zjawiska społecznego.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Analiza projektu budżetu w części dotyczącej Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich prowadzi do następujących wniosków:</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">- w 1988 r. przy zmianach cen skupu, ceny skupu mleka powinny być potraktowane wyraźnie preferencyjnie;</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">- dla zapobieżenia nadmiernemu wzrostowi dotacji do mleka i jego przetworów, w odpowiednim stopniu powinny być podniesione ceny detaliczne mleka i przetworów. Ze względu na trwałość dotowania mleka i części przetworów mleczarskich stosowany system dotacji powinien być udoskonalony;</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- wysokość dotacji powinna zapewnić zysk normatywny na poziomie ok. 23% ze względu na realizowany wieloletni program inwestycyjny;</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- w br. powinny być zachowane ulgi podatkowe stosowane w ub.r.;</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">- należy zapewnić centralne finansowanie kupna maszyn i urządzeń z importu z Ⅱ obszaru płatniczego za co najmniej 50 mln dolarów.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Klęska, jaka dotknęła nasze sady, eliminując znaczny odsetek drzew, wpłynęła na sytuację ekonomiczną i produkcyjną spółdzielni ogrodniczo-pszczelarskich. Jej skutki rzutować będą również na wyniki 1988 r. W ub.r. przy nieznacznym przyroście produkcji warzyw i przy stabilnym poziomie zbioru owoców jagodowych, nastąpił 3,5-krotny spadek zbiorów owoców z drzew. W wyniku tego skup owoców był również 2-krotnie mniejszy. Plan produkcji przetworów owocowych został wykonany w 80%, półprzetworów w 85%, a soków owocowych zagęszczonych zaledwie w 42%. Eksport był także niższy: plan eksportu Hortexu do Ⅰ obszaru płatniczego wykonano w 76%, a do Ⅱ obszaru w 94%. Uzyskany zysk bilansowy wyniósł 9,5 mld zł.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Plan na br. zakłada zwiększenie skupu warzyw o 12,5% i owoców o 44%. W porównaniu do ubiegłorocznej klęski są to wskaźniki korzystne, jednak bardzo niskie w porównaniu do lat poprzednich. Działalność spółdzielni ogrodniczych i jej powiązania z budżetem państwa są nieznaczne. Wydatki z budżetu państwa wynoszą zaledwie 18,2 mln zł, z czego 16 mln stanowią dotacje przedmiotowe. Wpłaty do budżetu z tytułu podatku dochodowego wynoszą 1.430 mln i obrotowego 187 mln zł.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">W stosunku do projektu budżetu w części dotyczącej Centrali Spółdzielni Ogrodniczych i Pszczelarskich nie nasuwają się dodatkowe wnioski. Wobec rezerw, którymi ciągle dysponuje spółdzielczość ogrodnicza, wnioski zgłoszone przez centralę nie wydają się uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">W projekcie budżetu Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych planowe wydatki wynoszą 28.858 mln zł - wzrost o 19,7% w porównaniu do ub.r. Na działalność gospodarczo-usługową przypada z tego kwota 22.430 mln zł, co stanowi 80% całości wydatków. Drugą pozycją po stronie wydatków są kredyty bankowe z tytułu rozliczeń należności BGŻ oraz na budownictwo mieszkaniowe w nowo powstałych spółdzielniach w wysokości 30 mln zł.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych wystąpił o:</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">- zwiększenie dotacji na opłatę instruktorek gospodarstwa wiejskiego z 50 do 80 mln zł;</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">- przyznanie dotacji na sfinansowanie nowych inwestycji związanych z pozyskaniem kredy jeziornej w kwocie 500 mln zł, co przyczyni się do zwiększenia produkcji wapna nawozowego;</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">- w związku z upływem w końcu 1987 r. terminu zawieszenia spłaty kredytów inwestycyjnych zaciągniętych przez SKR przed 1982 r., zachodzi potrzeba bądź uwzględnienia w projekcie budżetu 4,1 mln zł dotacji, bądź podjęcia przez Radę Ministrów uchwały o dalszym zawieszeniu terminu spłaty albo całkowitym umorzeniu tych kredytów.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">Wszystkie te wnioski popieram.</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">Dyskusja</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełRyszardCeliński">Informacja o wynikach w 1987 r. i plan na 1988 r. ukazują istniejący stan, z którego nie można być zadowolonym.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełRyszardCeliński">W materiale rządowym podaje się, jak trudna była sytuacja w zakresie zaopatrzenia w środki produkcji ogrodniczej i opakowania. Nadal brakuje nasion i materiału szkółkarskiego. Obecnie potrzeby są zaspokojone w 50%, a latach następnych ma być podobnie. Bardzo złe jest zaopatrzenie w węgiel. Dostarczany jest przeważnie miał, choć brakuje kotłów odpowiednich do spalania surowca gorszej jakości, o niższej wartości energetycznej. Tymczasem zakłada się dalsze zwiększenie udziału paliw gorszej jakości w ogólnym zużyciu. Pogłębiają się wieloletnie kłopoty z opakowaniami, niezbędnymi zwłaszcza w eksporcie. Sytuacja jest na tyle zła, że spółdzielczość jej sama nie rozwiąże. Mówiliśmy już wiele razy, że przy braku odpowiednich opakowań nie sprzedamy nawet bardzo dobrego towaru, a jeśli, to po niskiej cenie.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełRyszardCeliński">Pomimo pogarszającego się zaopatrzenia w nasiona i środki ochrony roślin, plan zakłada intensyfikację eksportu, w tym również do II obszaru płatniczego. Na jakich podstawach konstruuje się taki plan?</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PosełRyszardCeliński">Podobnie jest z realizacją zadań inwestycyjnych. Na podstawie informacji rządowej można stwierdzić, że pion inwestycyjny spółdzielczości ogrodniczej pozostawiony został sam sobie. Zakłada się, że w 1988 r. na inwestycje przeznaczone zostanie 10 mld zł. Jest to dużo jeśli chodzi o możliwości inwestycyjne spółdzielczości ogrodniczej, ale niewiele jeśli wziąć pod uwagę potrzeby w tym zakresie. Nie zgadzam się z opinią posła koreferenta, że nie można spółdzielczości ogrodniczej udzielić większej pomocy niż to założono w projekcie budżetu. Sytuacja tej spółdzielczości nie jest najlepsza, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę konsekwencje ekonomiczne ubiegłorocznej zimy. Co gorsza, nie jest ona w pełni zależna od samej spółdzielczości. Wzrost kosztów produkcji powoduje ciągły przyrost zadłużenia. Jakie przedsięwzięcia będą podjęte, aby rozwiązać te problemy. Idzie mi przy tym o skoordynowane, konkretne działania o możliwych do wyliczenia efektach.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełMirosławSadowski">W planie wydatków budżetowych nie wyodrębniono środków na zagospodarowanie ziemi z PFZ, a wiem, że ma być zagospodarowany dość duży obszar. Proszę o wyjaśnienie, jak to będzie wyglądać.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Rok ubiegły był dla rolnictwa bardzo trudny. Nie sprzyjała pogoda, rosły koszty produkcji rolnej, podjęto decyzję o likwidacji przydziałów węgla, brakowało oleju napędowego i kredytów dla rolnictwa. Ogólna sytuacja ekonomiczna rolnictwa w ub.r. uległa więc pogorszeniu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Określając wzrost kosztów gospodarowania w ub.r., Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej nie uwzględniło wzrostu wynikającego z decyzji cenowych, podjętych w tym roku, tj. 28,4 mld zł. Stąd łączne skutki wzrostu kosztów gospodarowania w indywidualnych gospodarstwach rolnych w 1987 r. wynoszą 185,8 mld zł - a nie - jak podaje resort - 156,5 mld zł. Będą one wyższe w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych o 24,7%, tj. o 12,9 tys. zł, a nie - jak podaje ministerstwo - o 21%, tj. o 11,5 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Relatywnie wysokie plony uzyskiwane w rolnictwie uspołecznionym, w porównaniu do nie uspołecznionego, wynikają m.in. z różnic w poziomie nawożenia. Mimo, że dystans dzielący gospodarstwa indywidualne w stosunku do uspołecznionych w poziomie nawożenia na 1 ha użytków rolnych w ciągu ostatnich dwóch lat zmniejszył się, to jednak nawożenie pod zbiory 1987 r. w rolnictwie uspołecznionym było nadal o ok. 106 kg NPK na 1 ha (tj. o 39%) wyższe, niż w gospodarstwach indywidualnych. Poziom nawożenia wapnem w gospodarce uspołecznionej był wyższy aż o 43%. Dlatego też, porównując wydajność ziemi w obydwu sektorach, należałoby również wspomnieć o istniejących międzysektorowych różnicach w poziomie stosowanych czynników produkcji.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Zaległości z tytułu dostaw węgla produkcyjnego w 1987 r. były wyższe o ok. 0,2–0,3 mln ton niż to ocenia ministerstwo i wynoszą ok. 1,5 mln ton.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Według danych GUS, wzrost wartości skupu produktów rolniczych w rolnictwie nie uspołecznionym wyniósł w pierwszych trzech kwartałach ub.r. 18,1%, a nie 19,7%. Wartość produkcji towarowej w 1987 r. wynosi ok. 1.579 mld zł, natomiast szacunki ministerstwa mówią o 1.593,1 mld zł. Wartość ta będzie wyższa od osiągniętej w 1986 r. o 249 mld zł, tj. o 18,7% a nie o 19,7%.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Dochody nominalne na 1 zatrudnionego w rolnictwie indywidualnym osiągnęły w 1987 r. ok. 312 tys. zł, tj. wzrosły o 13,4%, nie pokryją więc, szacowanego przez GUS na 22%, wzrostu kosztu utrzymania rodzin rolniczych. Oznacza to spadek w 1987 r. dochodów realnych tej grupy ludności o ok. 3%. Dalszemu pogłębieniu ulega również dysparytet dochodów ludności rolniczej i nierolniczej. Według naszych szacunków relacje dochodów ukształtowały się w 1987 r. na poziomie ok. 83: 100. Tak głęboki dysparytet dochodów wynika przede wszystkim z zaniżania cen skupu produktów rolniczych w 1987 r. i nie kontrolowanego wzrostu płac w gospodarce uspołecznionej.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Dla zapewnienia relacji dochodów jak 100: 100 urzędowe ceny skupu produktów rolniczych w II półroczu 1987 r. powinny wzrosnąć o 40%, a nie o 20,3%. Wzrost tych cen powinien więc być wyższy o 157 mld zł.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Przedstawiona ocena sytuacji produkcyjno-ekonomicznej rolnictwa w 1987 r. upoważnia do postulowania, by polityka cenowo-dochodowa wobec rolnictwa indywidualnego w 1988 r., a także w latach następnych, zapewniła realizację zasad ustalonych w uchwale wspólnego plenum KC PZPR i NK ZSL.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Przy kształtowaniu cen skupu produktów rolnych w 1988 r. należy dążyć do zapewnienia parytetu dochodów ludności rolniczej do dochodów ludności pracującej w gospodarce uspołecznionej w przeliczeniu na 1 zatrudnionego. Przy ustalaniu wzrostu cen skupu produktów rolnych w 1988 r. powinny być uwzględnione skutki zaniżenia cen skupu w 1987 r., skutki wzrostu cen środków bieżącej produkcji, środków inwestycyjnych i wzrostu obciążeń finansowych z przyczyn od rolników niezależnych.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Bardziej konsekwentnie musi być przestrzegana zasada równych warunków ekonomiczno-produkcyjnych dla wszystkich sektorów rolnictwa. Należy zwłaszcza znieść sztuczne kreowanie rozdzielnictwa środków produkcji, które jest skutkiem zróżnicowanych zasad dotowania kosztów produkcji i inwestycji w różnych sektorach.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Niezbędne jest wprowadzenie dodatkowych mechanizmów ekonomicznych zapobiegających wypadaniu z produkcji ziemi i całych gospodarstw rolnych. Dotyczy to nie tylko gleb lekkich, ale również trudnych w użytkowaniu rolniczym.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Z koreferatu wynika m.in., że w 1988 r. wskaźnik parytetu dochodowego będzie wynosił 88: 100. Z naszych wyliczeń wynika, że utrzyma się on na poziomie dotychczasowym, tj. ok. 83: 100.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławLemiesz">Podzielam większość wniosków zawartych w koreferacie, ale inaczej oceniam dotacje. W materiałach rządowych wskazuje się, że na 1 ha w sektorze uspołecznionym przypada więcej dotacji niż w rolnictwie indywidualnym. Zapomina się przy tym, że rolnictwo uspołecznione obejmuje również całe zaplecze rolnictwa tworzące postęp we wszystkich sektorach. To prawda, że również zwykle PGR otrzymują dotacje, ale w planach na 1988 r. będą one znacznie zmniejszone. Suma zaplanowana na 1988 r. niewiele się różni od tej z 1987 r. Dotyczy to jednak 1,5 roku. W rzeczywistości więc będzie dużo niższa.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławLemiesz">W dostarczonym nam materiale pokazano skutki zmian cen jako średnie dla całej zbiorowości i można je analizować i rozumieć tylko w ten sposób. Jednakże relacje te kształtują się zupełnie odmiennie w nowoczesnych dużych gospodarstwach, nasyconych środkami produkcji i gospodarstwach małych, tradycyjnych, wykorzystujących w poważnym stopniu własną siłę roboczą. Gdyby planowane relacje rozpatrywać pod tym kątem, to okazałoby się, że wzrost kosztów produkcji będzie dużo wyższy w Ⅰ kategorii gospodarstw, bowiem m.in. cena oleju napędowego ma wzrosnąć o 100%, a nawozów o 90%. Wzrost tych cen obciąża przede wszystkim gospodarstwa nowoczesne. Ceny zbytu produktów rolnych mają tymczasem wzrosnąć o ok. 40%.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławLemiesz">W 1987 r. w moim gospodarstwie uzyskaliśmy zysk w wysokości 157 mln zł. Po uwzględnieniu nowych cen środków produkcji i produktów rolnych wyliczyłem, że w 1988 r. będziemy mieli kilkanaście milionów zł strat. Sądzę, że jest to poważny sygnał dla rolników, szczególnie w gospodarstwach wielkoobszarowych.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełStanisławLemiesz">Ostatnie rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przeceny środków trwałych zakłada wzrost ich wartości o 200%. Pomimo to w wielu przedsiębiorstwach, dzięki szybkiej zmianie cen, osiąga się zyski. U nas jest to przede wszystkim gwałtowna podwyżka kosztów, która przy stałych cenach zbytu produkcji całkowicie zmienia efektywność ekonomiczną przedsiębiorstw. Jak ma to być rozwiązane?</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PosełStanisławLemiesz">Inne rozporządzenie Rady Ministrów ustanawia jednolitą stawkę ubezpieczenia na ZUS. Teraz ma być 38%, co daje ogromny wzrost kosztów. Jak ma, w świetle tego, kształtować się fundusz wyrównawczy?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Projekt budżetu przyprawił mnie o ból głowy. Mało jest w nim ekonomii, dużo polityki, a systemu finansowego widać w nim najmniej. Należy ubolewać, że rząd nie przedstawił II wariantu II etapu reformy. Chcę przy tym wyrazić uznanie dla posła B. Strużka za ocenę tego niejasnego i skomplikowanego materiału.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Obawiam się, że zachwiane zostaną proporcje między cenami na środki produkcji rolnej oraz cenami skupu (zbytu) produktów rolnych. Trzeba zahamować żywiołowy wzrost cen środków produkcji. Mówi się ciągle, że będzie on ograniczany. W praktyce nic jednak się nie dzieje. Sądzę, że należy wyznaczyć górną granicę wzrostu cen środków produkcji. Taką opinię Komisja powinna wyrazić. Ponadto muszą być zagwarantowane minimalne ceny na produkty rolne. Proszę, aby ta sprawa była wyraźnie podkreślona w opinii Komisji. Spotykam się bowiem na zebraniach z zarzutami, że dopuszczamy do zubożenia i tak niezamożnej wsi. Parytet z 1987 r. jest nie do utrzymania w 1988 r.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Przy cenach oferowanych rolnictwu dotacje muszą być zachowane. Rolnikom dotacje nie są niezbędne, wystarczą właściwe ceny. Dotować natomiast trzeba postęp biologiczny i techniczny w rolnictwie. Od 1988 r. ma zacząć działać fundusz nasienny.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Rolnicy indywidualni i PGR mają wiele zastrzeżeń do sposobu udzielania kredytów obrotowych i inwestycyjnych. Trzeba to mocno podkreślić w opinii. Banki muszą pilnować „twardego” pieniądza, ale nie może on rolnictwa ciągnąć „w dół”. W opinii Komisji należy podkreślić odrębność rolnictwa od innych branż.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PosełWalentyMaćkowiak">Ostatnia sprawa to podatek rolny i warunki gospodarowania w rolnictwie. Wchodzimy obecnie w II etap reformy gospodarczej. Powinien więc zostać rozwiązany problem sprawiedliwego obciążania podatkiem rolnym. Jest zbyt dużo ziemi, z której produkcja rolnicza jest bardzo mała.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Lasy państwowe wydają ok. 1,5 mld zł na nadzór nad lasami niepaństwowymi. Jest to zaliczane w koszty działalności lasów państwowych. Trzeba będzie więc albo przyznać ulgi podatkowe na tę kwotę, albo w inny sposób przekazać im te środki. Lasy ponoszą także straty w wysokości 8 mld zł spowodowane przez zwierzynę łowną. Napisaliśmy w tej sprawie opinię do premiera. Uzyskaliśmy odpowiedź, że gdyby było to umieszczone w budżecie, to można by zmniejszyć podatki o tę kwotę. Również w lasach prywatnych zwierzyna łowna powoduje straty. I ten problem wymaga rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełStanisławŻelichowski">Od lat brakuje opakowań, bowiem nie ma żadnej motywacji ekonomicznej do rozwoju ich produkcji. Obecnie np. producent skrzynek do jabłek płaci 85% podatku dochodowego. Nie należy się więc dziwić, że opakowań nie starcza.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełAdamStadnik">Mam jedną uwagę do projektu uchwały w sprawie Centralnego Funduszu Rozwoju Nauki i Techniki. W 1985 r. PGR były zwolnione z wpłat na ten fundusz. W 1986 r., po nowelizacji ustawy, musiały już płacić. W planie kredytowym, w § 4 projektu uchwały, jest zapis o ograniczaniu kredytów obrotowych. Mam pytanie do ministra finansów - czy ten zapis jest wystarczający?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełAlojzyNowicki">Jak rozumieć zapis dotyczący celów dotacji? Dlaczego tzw. dotacje różne po wyeliminowaniu kilku poważnych pozycji nadal rosną? Proszę również o wyjaśnienie sprawy refundacji składek na ZUS dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełAlojzyNowicki">W 1988 r. kategorią cen umownych objęte będą ciągniki, rzepak, rzepik i buraki cukrowe. Jakie będą tego konsekwencje np. dla ceny cukru? Spodziewam się, że znów trzeba będzie dotować te ceny. Powstaje tu problem nie tyle z dotacją, ile z wyliczeniem zysku przedsiębiorstw, których załogi dostaną niższe nagrody. A przecież skutki tej decyzji powinni ponieść jej autorzy, tzn. Ministerstwo Finansów, a nie przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełAlojzyNowicki">Na ostatnim posiedzeniu Sejmu prezes W. Baka mówił o niewykorzystanych kredytach obrotowych. Moim zdaniem, nie zostały wykorzystane dlatego, że bank nie chciał ich udzielić. Teraz odsetki od niezapłaconych faktur przedsiębiorstwa zaliczą w koszty i kółko się zamknie. Dlatego ustawa budżetowa powinna zezwalać na wzrost limitu kredytów obrotowych stosownie do potrzeb.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełEugeniuszMalinowski">Decyzja ministra w sprawie rachunku wyrównawczego poważnie wpłynęła na obniżenie wyników gospodarczych wielu przedsiębiorstw. W związku z tym padają propozycje, a nawet żądania, anulowania tej decyzji. Dochodzi do paradoksalnej sytuacji, że sąsiadujący ze sobą rolnicy osiągają, mimo takiej samej pracy, różne efekty finansowe, ponieważ jeden płaci rachunek wyrównawczy, a drugi nie.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełEugeniuszMalinowski">W projekcie zmian cenowych mówi się o równoczesnym zwiększeniu cen zaopatrzeniowych oraz cen skupu artykułów rolnych. Nie jest to szczęśliwe rozwiązanie. Należałoby wcześniej podnieść ceny skupu, przynajmniej na niektóre produkty, zwłaszcza żywiec. Już obecnie rolnicy odczuwają skutki podwyższenia cen na niektóre wyroby, więc może dojść do wyraźnego zmniejszenia ilości żywca oddawanego do skupu w pierwszych miesiącach br.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarianSocha">Czy w br. ciągniki będą tak samo drożały jak inne maszyny rolnicze?</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarianSocha">Kiedy zostaną wprowadzone nowe ceny na produkty rolne? Ciągle jesteśmy zaskakiwani zmianami cen, o których zresztą posłowie dowiadują się najczęściej najpóźniej, choć powinno być odwrotnie. Z moich obserwacji wynika, że PGR, spółdzielnie produkcyjne i indywidualni rolnicy już obecnie odczuwają skutki wzrostu cen np. za usługi komunikacyjne.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełMarianSocha">Jak w br. i latach następnych rozwiązana będzie sprawa kredytowania wykupu przez rolników ziemi z PFZ? Jak będzie ten kredyt oprocentowany? Podobne pytanie dotyczy oprocentowania kredytu inwestycyjnego.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PosełMarianSocha">Popieram propozycje zgłoszone przez posła W. Maćkowiaka. Materiały informacyjne, jakie dostaliśmy na dzisiejsze posiedzenie, są mało przejrzyste. Dotyczy to przede wszystkim całej problematyki związanej z dotacjami. Więcej jest tutaj haseł niż konkretów.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzySendlewski">Dlaczego tak małe środki przewiduje się w budżecie na kapitalne remonty? Zastrzeżenie budzi również bardzo wysoka, bo przekraczająca 42 mld zł, dotacja dla państwowych przedsiębiorstw rolnych. Chodzi mi o tzw. dotacje systemowe. Boję się, że znowu zainteresowani otrzymają je zbyt późno, co zmusi przedsiębiorstwa do skorzystania z kredytów. Może to pogłębić ich kłopoty finansowe.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełJerzySendlewski">Jeżeli tak znaczne dotacje przeznacza się dla przemysłu rolno-spożywczego, to czy nie należałoby planowanej pomocy finansowej przekazać przedsiębiorstwom dużo wcześniej. Chodzi o to, aby mogły one planować i żeby wiedziały, jakimi dotacjami będą dysponować. Obecna praktyka jest taka, że dotacje docierają do przedsiębiorstwa dopiero w końcu grudnia. Nie pozwala to na racjonalną gospodarkę finansową. Być może należałoby skonkretyzować wysokość dotacji dla poszczególnych przedsiębiorstw przemysłu rolno-spożywczego do połowy stycznia.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PosełJerzySendlewski">Dlaczego resort finansów nie ingeruje, gdy przedsiębiorstwa ponoszą straty powstałe nie z ich winy? Podam przykład z województwa wrocławskiego. Na skutek zmian cen umownych na śmietanę wojewódzka spółdzielnia mleczarska poniosła straty przekraczające 280 mln zł.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PosełJerzySendlewski">Ostatni rok przyniósł olbrzymie straty w sadach, zmalała produkcja warzyw i owoców. Jeśli państwo nie pomoże spółdzielniom, to odrabianie strat będzie nie tylko długotrwałe, ale może odbić się niekorzystnie na zaopatrzeniu ludności w owoce i warzywa.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PosełJerzySendlewski">Przy podwyżce cen skupu płodów rolnych należy koniecznie preferować ceny skupu mleka. W innym wypadku mleka będzie jeszcze mniej i powiększy się deficyt przetworów mlecznych. Spadnie również chów krów. W ciągu ostatnich 5. lat w woj. wrocławskim spadek ten wyniósł 33% całego pogłowia.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełIgnacyWall">Węgiel ma zdrożeć o 200%; jak zmiana ta wpłynie na poprawę zaopatrzenia wsi w opał? W czerwcu ub.r. rząd podjął decyzję gwarantującą znaczną pomoc dla sadowników dotkniętych klęską. Postanowienia te nie są jednak w pełni realizowane. Brakuje zwłaszcza pił oraz innych narzędzi do karczowania uschniętych drzew. Kredyty, jakie sadownicy zaciągnęli dla usunięcia skutków klęski, powinny być rozłożone na dłuższy okres i spłacane na dogodniejszych warunkach. Ponieważ sady są uszkodzone w ok. 20%, potrzebują większej ilości środków ochrony roślin. Taki wniosek powinien znaleźć się w opinii naszej Komisji. Większe powinny być również dostawy spryskiwaczy do tych środków ochrony.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełIgnacyWall">Zwracam uwagę, że obecna pogoda stwarza kolejne poważne zagrożenie dla sadownictwa. Jeśli nadejdą teraz duże mrozy, mogą uszkodzić drzewa już i tak bardzo osłabione.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełIgnacyWall">Nie całkiem zgadzam się z posłem B. Strużkiem, że można zrezygnować z wniosków zgłoszonych przez Centralę Spółdzielni Ogrodniczych i Pszczelarskich. Sytuacja jest nadzwyczajna i wymaga nadzwyczajnej pomocy ze strony państwa.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PosełIgnacyWall">Kolejny problem to opakowania. Jak najszybciej powinny się znaleźć jednorazowe opakowania konieczne do eksportu owoców i warzyw. Dzięki temu uzyskamy znacznie wyższą cenę.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PosełIgnacyWall">Optymizmem napawa informacja o zakontraktowaniu i zakupie za granicą ok. 600 tys. tzw. materiału wyjściowego do sadów. Dzięki temu można będzie szybciej wyleczyć nasze sady, choć i tak potrwa to co najmniej kilka lat.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PosełIgnacyWall">Nie dalej jak wczoraj zatwierdzony został program odbudowy sadownictwa. Należy sobie jedynie życzyć pełnej jego realizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełMarekJagielski">Nie zgadzam się z propozycją, aby cenę na olej napędowy podnieść o 100%, a na benzynę jedynie o 60%. Benzynę używa się do samochodów głównie dla przyjemności, natomiast bez oleju napędowego rolnik nie będzie mógł produkować. Sądzę, że niższe ceny powinny być na te produkty, które wpływają na pomnożenie produkcji materialnej. Niepokoi mnie zapowiedź skomasowania podwyżek cen w niektórych miesiącach roku. Czy oznacza to, że będziemy zaskakiwani podwyżkami jak to dotychczas bywało?</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PosełMarekJagielski">Pytanie do ministra rolnictwa - jak w br. ustalony zostanie cenowy próg skupu żywca rzeźnego? Jest to o tyle istotne, że na ogół w kilku miesiącach letnich następuje znaczne spiętrzenie skupu, co jest niekorzystne dla samych rolników.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełStanisławaPopiela">Niepokoję się, czy wszystkie zadania ujęte w CPR na br. zostaną wykonane. Rolnictwo mamy co prawda jedno, ale każdy ciągnie w swoją stronę. Ja bronię interesów indywidualnych rolników i proszę nie mieć do mnie o to pretensji. Chciałabym wiedzieć, skąd znajdą się środki na rozbudowę infrastruktury w województwach górskich? Potrzeby na ten cel sięgają co najmniej 30 mld zł, tymczasem na całą 5-latkę w ramach tzw. rządowej uchwały górskiej znalazło się jedynie 11,5 mld zł, z czego 2,5 mld zł miało być przeznaczone w ub.r. Uchwała była, ale pieniędzy nie było. Dlatego proponuję, aby na ten cel znalazły się środki w budżecie państwa. W innym wypadku sens uchwały pozostanie jedynie na papierze.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełStanisławaPopiela">Gdzie znaleźć oszczędności? Może nie trzeba przeznaczać aż 1,7 mld zł na dofinansowanie państwowych szklarni. Jeśli któraś szklarnia nie przynosi dochodów, to trzeba ją po prostu zlikwidować. Za uzyskane oszczędności można by znacznie wesprzeć czyny społeczne na wsi. Jest zresztą wiele innych pozycji w budżecie, które również nie wydają się zasadne.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełStanisławaPopiela">Zgłaszam wniosek, aby ponownie przeanalizować wydatki punkt po punkcie i spróbować znaleźć oszczędności. W informacji spółdzielczości mleczarskiej bardzo wysoko ocenia się produkcję mleka w województwach górskich i jestem z tego dumna. Ponieważ w kraju ubywa krów i cieląt, należałoby się pospieszyć z pomocą finansową dla województw, gwarantujących wysoką wydajność krów.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełStanisławaPopiela">Pytanie do ministra finansów - skąd brać środki na zapomogi i zasiłki dla rolników i ich dzieci? Budżet gminny tego nie udźwignie i potrzebne są dotacje. To samo dotyczy wypłacania rent, na to również nie starcza środków z budżetu gminnego. Poza tym lepiej, żeby zajmował się tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełStanisławaPopiela">Dlaczego brakuje pieniędzy na działalność kół gospodyń wiejskich?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełKazimierzOlesiak">Mówiliśmy o tej sprawie na poprzednim posiedzeniu Komisji, dlatego proponuję do niej nie wracać, zwłaszcza, że mamy zapewnienie ministra, iż środki się znajdą.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełStanisławDerda">Słyszałem bardzo interesującą wypowiedź byłego pracownika giełdy zbożowej. Mówił on o zróżnicowanych cenach przy zakupie zbóż różnego rodzaju - chlebowych, paszowych i przemysłowych. Pomysł wydaje mi się nader interesujący, ceny zbóż z całą pewnością wymagają zróżnicowania. Ma to bardzo istotne znaczenie chociażby dla ferm.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełStanisławDerda">Remonty obiektów zabytkowych to sprawa jakby mało znana i rzadko poruszana na forum naszej Komisji. Tymczasem wiele obiektów zabytkowych znajduje się w gestii państwowych gospodarstw rolnych, spółdzielni produkcyjnych, a nawet indywidualnych rolników. Nie są oni w stanie własnymi siłami dokonywać niezbędnych remontów i należy im w tym pomóc.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełStanisławDerda">Poseł S. Strużek zgłosił wniosek o niezbędne preferencje przy rozdziale środków kredytowych dla rolnictwa. Szczególnie istotne są kredyty inwestycyjne. Tylko 8% spośród 3 mln budynków inwentarskich znajduje się w dobrym stanie technicznym, a prace w tych obiektach są częściowo zmechanizowane. Powinniśmy zapewnić kredyty dla rolników, którzy chcą inwestować w wyposażenie techniczne swoich gospodarstw. Na to powinny znaleźć się środki.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#WiceprezesKZRKiORKazimierzSurma">Sprawdzamy obecnie prawidłowość rachunków leżących u podstaw założeń polityki cenowo-dochodowej. Po konsultacji z kierownictwami związków branżowych wypracujemy stanowisko. Uważamy, że Ministerstwo Finansów wprowadza nas w błąd. Nie ma bowiem danych do twierdzenia, że wskaźnik parytetu dochodowego osiągnie w br. poziom 92. Przez 6 lat przekonywano związek, że proponowane ceny skupu gwarantują stabilność dochodów z produkcji rolnej. Szczególnie jaskrawym przykładem jest rok ubiegły, w którym nawet 40% wzrostu cen nie gwarantowałoby parytetu, a 27% wzrostu miało zapewnić utrzymanie realnych dochodów ludności rolniczej. Według naszych rachunków wskaźnik parytetu wynosi 83. Ponieważ w ub.r. słynny 12% próg wzrostu płac także nie zdał egzaminu nie ma żadnej gwarancji, że wskaźnik parytetu utrzyma się. Stąd też - przynajmniej na papierze - postulujemy przyjęcie parytetu 100: 100. Nie ma żadnych realnych przesłanek poprawy sytuacji dochodowej ludności rolniczej. Postuluję zatem zwrócenie się do Ministerstwa Finansów, aby wskaźnik parytetu za br. założyć na 100: 100.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełKrzysztofStempień">Mam pytanie dotyczące struktury agrarnej i jej zmian. W budżecie resortu nie przewiduje się środków na ten cel. Czy zatem prace związane ze zmianą tej struktury nie są w br. przewidziane?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">W materiale przesłanym Komisji zaproponowano wprowadzenie kilku zmian metodologicznych. O dwóch z nich powiem. Wzrost cen urzędowych środków produkcji przyjęto na 73%, natomiast środków produkcji rolnej o 36%. Czy te założenia da się utrzymać w życiu? Sądzę, że żaden plan nie sprawdza się w 100%. Rozbieżności te mogłyby być usunięte tylko wtedy, gdy na wszystkie produkty obowiązywałyby ceny rynkowe i rynek nie byłby ograniczony przez monopole. Trzeba zatem szacować skalę błędu i doskonalić wszystkie instrumenty zmniejszające skalę odchyleń od planu. Gwarancji tu nikt nie da, bo nie może, nawet przy cenach ściśle dekretowanych. Przedsiębiorstwa przecież mają pewną samodzielność. Zakłada się, że ogólny wzrost cen wyniesie ok. 40%.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">W materiałach zaproponowano, aby samozaopatrzenie liczyć w cenach detalicznych. Stąd wskaźnik ten wzrósł o kilka punktów. Nie wpływa to jednak na metodę liczenia, tylko na wyniki.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">W materiałach NBP wzrost dochodów ludności rolniczej określony jest kwotą 640 mld zł, zaś w materiałach ministerstwa 461 mld zł. Trudno mi wyjaśnić, skąd się wzięły te różnice w szacunkach.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Dochody z produkcji rolnej liczy się na podstawie tej jej części, która trafia do uspołecznionego aparatu skupu. W materiale zaproponowano wprowadzenie wskaźnika produkcji towarowej brutto, powiększonej o zapasy, gdyż są one sprzedawane po nowych cenach. Jeśli sprzedaż realizowana jest po cenach umownych (poza skupem), to rolnicy uzyskują wyższe ceny. Częściowo więc w cenach umownych rekompensuje się tę część produkcji, która sprzedawana jest w skupie.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Poseł B. Strużek mówił, że wzrost wydatków na renty i emerytury rolnicze jest niższy niż na świadczenia pracownicze. W materiale nie uwzględniono jednak wzrostu emerytur i rent najniższych z 7.000 zł do 10.300 zł. Ta część nie jest wyodrębniona w części finansowej przez budżet państwa, natomiast składki są określone i nakazy płatnicze zostały wysłane według tych składek. Po tym doszacowaniu wzrost rent i emerytur rolniczych będzie podobny do pracowniczych.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Środki budżetu na zagospodarowanie gruntu z PFZ są ujęte w rezerwie budżetowej Ministerstwa Finansów w wysokości ok. 2 mld zł.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Jakie konkretne działania mają polepszyć sytuację w spółdzielczości ogrodniczej? Na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęto program odbudowy sadów. Nie przewiduje się zmian systemowych w stosunku do ogrodnictwa.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Poseł S. Lemiesz pytał o składki ZUS; nic się nie zmieniło, zasady są stabilne. Różnica powyżej 14% będzie szła na rachunek wyrównawczy Ministerstwa.</u>
<u xml:id="u-20.8" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Poseł A. Stadnik mówił o odpisach z PGR na Centralny Fundusz Rozwoju Nauki i Techniki. Skoro PGR korzystają z tego funduszu, to powinny również go tworzyć. To obciążenie wprowadzono na lata 1986–1990. Zapis ten powtórzono także w ustawie o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych. Odejście od tej zasady wymagałoby więc zmiany ustawy.</u>
<u xml:id="u-20.9" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Sprawa limitów kredytowych podnoszona była w kontekście cen. Projekt budżetu zmierza do realizacji podstawowej idei systemu bankowego przedstawionej przez prezesa W. Bakę. Brzmi ona: „tyle kredytów, ile realnych oszczędności, pokrytych wkładami i depozytami”. Jest to dążenie do eliminacji oszczędności wymuszonych jako źródła kreowania kredytów.</u>
<u xml:id="u-20.10" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">W obszarach dotowanych przyjęto zasadę kompensowania podatku dochodowego z dotacjami. Jest to czysto techniczne rozwiązanie oszczędzające pracę urzędnikom i zmniejszające obieg dokumentów.</u>
<u xml:id="u-20.11" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Zgłoszono propozycję rozszerzenia zakresu cen umownych na niektóre wyroby i produkty. Można się jednak obawiać, że zwiększyłaby się wówczas liczba dóbr o szybko rosnących cenach. Powstaje pytanie, jak je opanować. Możliwe jest np. ustalenie procentu wzrostu cen określonych towarów lub ich grup albo np. wprowadzenie obowiązku zgłaszania podwyżek cen do izb skarbowych.</u>
<u xml:id="u-20.12" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Problem dotacji w przemyśle cukrowniczym; po zmianach cen dotacje liczone są w starych warunkach. Jeśli nowe ceny wejdą w styczniu 1988 r., to dotacje te będą dużo mniejsze. Rzutuje to na sposób liczenia zysku jako podstawy naliczania premii i nagród.</u>
<u xml:id="u-20.13" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Opracowano projekty podwyższenia oprocentowania kredytów. Rolnictwo nadal jednak, tak jak dotychczas, miałoby preferencje. Zgodzić się należy z postulatem, że stawki w ciągu roku nie powinny być zmieniane. Jednakże przy dużym wzroście cen jest to bardzo trudne. Trzeba przewidzieć możliwość korekty, aby nie wprowadzić niektórych przedsiębiorstw w stan niewypłacalności (np. w przemyśle cukrowniczym).</u>
<u xml:id="u-20.14" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Co oznacza progowa formuła opodatkowania podatkiem od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń? Ma on być tam stosowany, gdzie nie ma szans wzrostu produkcji lub może być on bardzo niski. Odchodzi się przy tym od podwójnego systemu opodatkowania. Większość niekorzystnych skutków dochodowych wynika ze wzrostu płac ponad poziom przyjęty w planie. Wysokość progu zależy od skali wzrostu cen. Próg musi umożliwić odtworzenie środków finansowych na rekompensaty. W jakiej części, dziś jeszcze nie wiadomo.</u>
<u xml:id="u-20.15" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Utrzymanie instruktorek wiejskich jest to drobna sprawa, sądzę, że załatwimy ją w trybie roboczym.</u>
<u xml:id="u-20.16" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">Postulat dofinansowania zaplecza produkcji nawozów wapniowych jest merytorycznie słuszny, ale ustawa o spółdzielczości nie dopuszcza dotacji budżetowych do inwestycji spółdzielczych. Ponieważ sprawa jest ważna, trzeba ją będzie załatwić poprzez dotacje.</u>
<u xml:id="u-20.17" who="#WiceministerfinansówRyszardPazura">W materiale spółdzielczości mleczarskiej są dwa wnioski. Pierwszy o wyłączenie spod podatku od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń określonych działów mleczarstwa. Sprawa będzie dyskutowana, poza tym w ub.r. mleczarstwo uzyskało dość dużą pomoc finansową. Wniosek drugi dotyczy obowiązującej kalkulacji stawki zysku w wysokości 23% kosztów przerobu. Wobec wysokiego wzrostu kosztów trzeba ustalić, które z nich mają być brane pod uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Rozważając problem dotacji trzeba odpowiedzieć ma pytanie, czy w ogóle iść w kierunku wyrównywania dostępności środków. Czy nie należałoby zróżnicować dotacji sektorowo i regionalnie? Sądzę, że byłoby to bardzo trudne. Dotacje celowe na 1988 r. mogą być rozliczane według jednostkowych zasad, ale np. gospodarstwa hodowli zarodowej, nasiennictwo czy WOPR nie mogą być rozliczane sektorowo. Wojewódzkie plany melioracji konstruowano według cen z 1987 r. Dlatego w budżetach terenowych, przy zadeklarowanych 52 mld zł, przewidziano wyrównanie w wysokości 25 mld zł, tj. do 77 mld zł. Jest jeszcze otwarte pytanie, czy wojewódzkie rady narodowe uchwalą te plany na posiedzeniach w początku br.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Stan zatrudnienia w resorcie to 765 etatów (w 1987 r.). Przewidujemy jego zmniejszenie do ok. 590, tzn. o 23%. Liczba jednostek organizacyjnych zmniejszy się o ok. 27%.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Przewidujemy dostawy importowanych opryskiwaczy dla ogrodnictwa za ok. 10 mln dolarów.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">W odpowiedzi na pytanie posła M. Sadowskiego informuję, że przewidziano środki na zagospodarowanie ziemi z PFZ na terenie wschodniej Polski.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Nie udało się utrzymać parytetu dochodów przede wszystkim ze względu na przekroczenie planowanego wzrostu wynagrodzeń. Dobrze, że dojdzie do negocjacji szczegółowych. Może uda się uzyskać te 92%. To może być początek poprawy sytuacji.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Wyrażono wątpliwości co do równego traktowania sektorów. Co roku eliminowane są nierówności, jakie się jeszcze ujawniają. Są one coraz mniejsze.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Zasady przeprowadzania przeceny środków trwałych pozwalają odtwarzać majątek w przyszłości ze względu na podwyższoną amortyzację. Są więc podstawy do kalkulacji ceny od nowa, w tym również ceny urzędowej wpływającej na dochody producentów żywności.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Zróżnicowanie produkcji nie zależy tylko od jakości gleby, ale również od braku infrastruktury, jak np. w woj. chełmskim. Same więc ulgi w podatku nie wystarczą, trzeba silniej popierać kredytem producentów z tych terenów.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Ministerstwo Rolnictwa wystąpiło o zwolnienie PGR z wpłat na Centralny Fundusz Rozwoju Nauki i Techniki.</u>
<u xml:id="u-21.9" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Zakłada się planowe określenie gwarantowanej stopy zysku.</u>
<u xml:id="u-21.10" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Pomimo ograniczenia wielu dotacji, w sumie nadal one rosną. Dzieje się tak dlatego, że rosną szybko inne elementy składowe dotacji, np. płace. Rachunek dotacji ma funkcjonować do 1990 r., nastawiamy się bowiem na rozwój kredytowania, a nie dotacje i ulgi.</u>
<u xml:id="u-21.11" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Pytano, czy w 1988 r. ciągniki i kombajny będą nadal rozdzielane centralnie. Do 1990 r. mamy odejść od rozdzielników. W br. kombajny zbożowe będą dzielone, ciągniki tylko na województwa.</u>
<u xml:id="u-21.12" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Środki na remonty kapitalne wzrastają o 27%, z 238 do 302 mld zł.</u>
<u xml:id="u-21.13" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Wzrost cen opału odbija się na cenach produktów rolnych. Udział ceny energii i opału w kosztach produkcji wynosi ok. 8%, więc wzrost tej ceny o 200% powoduje wzrost kosztów produkcji o ok. 16%.</u>
<u xml:id="u-21.14" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Zawarliśmy kontrakt z USA na import 700 tys. odwirusowanych podkładek do rekultywacji sadów. Razem w 1987 r. i 1988 r. będzie ich ok. 3 mln.</u>
<u xml:id="u-21.15" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Rozbudowa infrastruktury na terenach podgórskich wymaga nakładów w wysokości ok. 11 mld zł; spróbujemy uzyskać je z rezerwy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-21.16" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Dobrze byłoby już wprowadzić odrębne ceny zboża paszowego, ale będzie to możliwe dopiero po 1988 r., kiedy jednostki produkujące pasze uzyskają samodzielność kontraktacji z producentami.</u>
<u xml:id="u-21.17" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Pytano o środki na ratowanie zabytków kultury. Część z nich jest w dyspozycji Ministerstwa Kultury. Zdajemy sobie sprawę z tego, że koszty remontów tego typu obiektów gwałtownie rosną.</u>
<u xml:id="u-21.18" who="#WiceministerrolnictwaWiesławMłynarczyk">Środki na działania służące zmianie struktury agrarnej są przewidziane m.in. w częściach budżetu odnoszących się do geodezji instytutów naukowych i wydatków na zaplecze.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Wypowiedź ministra W. Młynarczyka, dotyczącą dysparytetu mnie nie satysfakcjonuje.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PosełNorbertAleksiewicz">Komisja przyjęła opinię w sprawie projektu ustawy budżetowej na 1988 r. w części dotyczącej rolnictwa, leśnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PosełNorbertAleksiewicz">W drugim punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła opinię dotyczącą stanu i perspektyw przemysłu drzewnego oraz opinię w sprawie łowiectwa.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>