text_structure.xml 53.4 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 9 grudnia 1985 r. Komisja Przemysłu, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Opałki (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- informację o zakresie działania i zadaniach Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego oraz Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego,</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- projekt budżetu na 1986 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego oraz Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: minister hutnictwa i przemysłu maszynowego Janusz Macierewicz, minister przemysłu chemicznego i lekkiego Edward Grzywa, wiceminister finansów Bronisław Ciaś, wiceprezesi Najwyższej Izby Kontroli Jan Antosik, Stanisław Mach.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Informację o zadaniach resortu przemysłu chemicznego i lekkiego przedstawił minister Edward Grzywa: Zakres działania resortu cechuje wyjątkowe zróżnicowanie pod względem charakteru procesów produkcji, jej przeznaczenia, wyposażenia technicznego, powiązań kooperacyjnych. Obejmuje on bowiem nadzór nad przemysłem lekkim, chemicznym, szklarsko-ceramicznym, specjalistycznego przetwórstwa surowców drzewnych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Resort nadzoruje pracę 637 przedsiębiorstw produkcyjnych, 56 przedsiębiorstw montażowo-budowlanych, 37 jednostek zaplecza naukowo-badawczego, 6 jednostek rolniczych, 54 przedsiębiorstw handlowych, 4 przedsiębiorstw transportu oraz 15 innych jednostek. Zdecydowana większość przedsiębiorstw przystąpiła do dobrowolnych zrzeszeń producentów, bądź do dobrowolnych zrzeszeń o innym profilu działania. 28 przedsiębiorstw nie uznało tego za celowe i działa poza tą formą współpracy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Zgodnie z reformą gospodarczą, o sprawach przedsiębiorstw decydują samodzielnie ich organy, w granicach nakreślonych przez prawo, przy aktywnym uczestnictwie załóg w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Wyrazem tego jest funkcjonowanie rad pracowniczych w ponad 98% uprawnionych do tego przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Nadzór ministerstwa nad przedsiębiorstwami sprowadza się do czuwania nad ich prawidłowym działaniem i realizacją przez nie zadań. W niektórych przypadkach część uprawnień organu założycielskiego przekazano radom nadzorczym powołanym w 7 przedsiębiorstwach resortu, w oparciu o przepisy ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Jak przedstawiają się główne założenia rozwojowe przemysłu? W nadchodzących latach nie będzie możliwa gruntowna modernizacja przemysłu chemicznego. Będziemy więc dążyli na miarę naszych możliwości do rozwoju przede wszystkim produkcji na rzecz rolnictwa i gospodarki żywnościowej, produkcji środków ochrony zdrowia, produkcji zaspokajającej potrzeby rynkowe i eksportowe. Tym głównym kierunkom podporządkowaliśmy programy rozwoju opracowane dla poszczególnych branż, tak też staramy się ukierunkować niezbędną restrukturyzację przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Jesteśmy świadomi zarówno tego, że działalność rozwojowa będzie musiała opierać się przede wszystkim na środkach własnych przedsiębiorstw, jak również zdajemy sobie sprawę, że wiele niezbędnych, uzasadnionych przedsięwzięć inwestycyjnych wymaga nakładów, których rozmiary przekraczają możliwości finansowe przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Do najważniejszych zadań w nadchodzących latach zaliczyłbym maksymalne wykorzystanie krajowej buzy surowcowej. Spełnienie tego postulatu również wymaga dość pokaźnych nakładów inwestycyjnych. Zachodzi pilna potrzeba budowy nowych kopalń siarki oraz soli kamiennej.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Ogromne potrzeby ma również przemysł petrochemiczny i ciężkiej syntezy organicznej, stanowiący wielkotonażową bazę surowcową dla produkcji tworzyw sztucznych, kauczuków syntetycznych, włókien chemicznych, farb i lakierów. Niedobór środków na inwestycje nie pozwolił dotychczas na modernizację i rozwój produkcji takich półproduktów, jak: etylen, propylen, benzen i innych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Wielkie znaczenie dla gospodarki ma stworzenie odpowiednich warunków do modernizacji i rozwoju przemysłu tworzyw sztucznych. Istniejące zdolności w tej dziedzinie, intensywnie eksploatowane, wymagają kapitalnych remontów i modernizacji. Dotyczy to wytwórni PGV w zakładach Azotowych w Tarnowie, poliolefin w Mazowieckich Zakładach Petrochemicznych i Rafineryjnych w Płocku. Podobna sytuacja istnieje w zakładach przetwórstwa tworzyw sztucznych. Przeszło 20% maszyn i urządzeń zostało zakupionych przed 1965 r. Rozwój przemysłu tworzyw sztucznych jest w świecie jednym z mierników postępu technicznego. Wyroby z tworzyw produkuje się bowiem szybciej, przy mniejszym zużyciu energii, robocizny i surowców w porównaniu z wyrobami z tradycyjnych materiałów.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W przemyśle włókien chemicznych obecna wielkość produkcji pokrywa tylko 80% potrzeb krajowego przemysłu. Wstrzymanie w ostatnich latach większości przedsięwzięć inwestycyjno-odtworzeniowych i rozwojowych doprowadziło do znacznego pogorszenia się stanu technicznego i dekapitalizacji dużej części wytwórni włókien chemicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Z uwagi na duże zapotrzebowanie na tego rodzaju włókna, konieczny jest uzupełniający import przędzy i włókien chemicznych. Z tego też powodu resort opracował program modernizacji i rekonstrukcji tej branży przemysłu. Szacuje się, że w przypadku niezrealizowania tego programu zaspokojenie potrzeb odbiorców przemysłu lekkiego wymagać będzie wydatkowania około 200 mln dolarów w latach 1986-1990 na zakup potrzebnych włókien chemicznych. Niezbędne są również intensywne działania dla zwiększenia produkcji wyrobów chemii gospodarczej. W tej branży stopień zużycia środków trwałych w końcu 1984 r. wynosił ogółem 42,8%, natomiast w odniesieniu do maszyn i urządzeń - 58,1%.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Przywiązujemy wielką wagę do rozwoju przemysłu farmaceutycznego. Szacuje się, że w Polsce pokrycie zapotrzebowania społeczeństwa na wyroby farmaceutyczne osiąga 85% zgłaszanych potrzeb. W układzie asortymentowym braki te są niekiedy znacznie wyższe. Przemysł farmaceutyczny nie może obecnie sprostać zadaniom stawianym przez resort zdrowia. Trwający ponad 10 lat inwestycyjny regres doprowadził do znacznej dekapitalizacji tego przemysłu. W celu stworzenia warunków dla rozwoju produkcji wyrobów farmaceutycznych podjęta została uchwała Rady Ministrów w sprawie poprawy zaopatrzenia w wyroby dla lecznictwa i intensyfikację eksportu tych wyrobów. Program obejmuje 130 zadań inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W przemyśle farb i lakierów większość zakładów stanowią modernizowane stare przedsiębiorstwa pozbawione możliwości - ze względu na lokalizację - dalszej rozbudowy i rozwoju. W tej sytuacji do najważniejszych zadań w tym przemyśle zaliczyć należy kontynuację budowy fabryki farb i lakierów w Gdyni-Kocku o docelowej zdolności produkcyjnej 40 mln litrów farb rocznie. Niezbędna jest także rozbudowa oddziału rafinacji oleju w zakładach chemicznych w Szczecinie oraz budowa wytwórni zamiennika „Laroflexu” o zdolności 10 tys. ton rocznie w zakładach chemicznych w Oświęcimiu.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Niezwykle ważnym obszarem naszych zainteresowań jest rozwój produkcji wyrobów chemicznych dla rolnictwa. Opracowany został w tej sprawie specjalny program. Jego realizacja powinna umożliwiać zahamowanie postępującego spadku produkcji nawozów i następnie uzyskanie przyrostu produkcji, lepsze zaopatrzenie rolnictwa w środki ochrony roślin, wzrost dostaw wyrobów gumowych, nieznaczną poprawę w zaopatrzeniu w paliwa płynne.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Kolejnym problemem do rozwiązania jest rozszerzenie krajowej bazy surowców naturalnych. Produkcja wyrobów włókienniczych niemal w połowie opiera się na surowcach importowanych, przy czym we włóknach naturalnych przeważa import z krajów socjalistycznych, a we włóknach chemicznych import z krajów II obszaru płatniczego. Konieczne jest zatem zwiększenie produkcji krajowych surowców włókienniczych. Dotyczy to szczególnie lnu i konopi, wełny oraz skór naturalnych. Podjęto wiele działań mających na celu zwiększenie areału upraw lnu a tym samym lepsze zaopatrzenie w poszukiwany surowiec. Istnieją także bariery techniczne, które uniemożliwiają szybki wzrost produkcji lnu i konopi. Konieczne jest odtworzenie zdolności produkcyjnych w tych przemysłach z uwagi na wyeksploatowany park maszynowy.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Informację o zadaniach Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego na 1986 r. przedstawił minister Janusz Macierewicz: Wśród zadań jakie stoją przed resortem hutnictwa i przemysłu maszynowego na plan pierwszy w ciągu najbliższych lat wysuwać się będą przekształcenia strukturalne, którym towarzyszyć musi wzrost produkcji. Ministerstwo dysponuje branżowymi programami rozwoju praktycznie wszystkich branż i gałęzi przemysłu. Część z nich zostało rozpatrzonych przez prezydium Komisji Planowania, a część przybrała postać uchwał Bady Ministrów. Wiele programów ma być rozpatrywanych przez rząd w najbliższym czasie. Do głównych programów, które uzyskały akceptację rządu, należy m.in. program elektronizacji gospodarki narodowej w latach 1986-1990, modernizacji i rozwoju przemysłów hutnictwa żelaza, metali nieżelaznych, materiałów ogniotrwałych i przemysłu koksowniczego, program zaopatrzenia rolnictwa i gospodarki żywnościowej w środki techniczne do 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Problematyka rozwojowa z uwzględnieniem zmian strukturalnych jest przedmiotem nieprzerwanych prac zarówno w departamentach, jak i w kierownictwie ministerstwa. Przyjmując, że ze względu na ograniczone środki materiałowe i inwestycyjne realizacja programów w pełnym zakresie nie będzie możliwa, prowadzono wielowariantowe analizy kierując się następującymi założeniami: zapewnieniem realizacji celów i ustaleń międzyrządowych, rozwoju zdolności produkcyjnych i unowocześnienia wyrobów, realizacją przewidywanego w NPSG zwiększenia dostaw wyrobów rynkowych, umożliwieniem realizacji przedsięwzięć ujętych w programie zmian strukturalnych w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Ministerstwo Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego prowadzi aktywną politykę zmierzającą do rozwijania współpracy gospodarczej i naukowo-technicznej z zagranicą, w tym z krajami RWPG. Najszerszy zakres współpracy przewidziano ze Związkiem Radzieckim. W ramach ustaleń koordynacyjnych z ZSRR ustalono m.in. listę przedsięwzięć w dziedzinie tworzenia i rozbudowy w Polsce zdolności produkcyjnych. Podejmowane są działania i wznawiane kontakty z firmami państw kapitalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Przy udziale przedsiębiorstw oraz jednostek badawczo-rozwojowych w resorcie opracowano programy oszczędności surowców, materiałów i energii. W dokumentach tych ujęte są przedsięwzięcia dające efekty zarówno w przedsiębiorstwach, jak też i u odbiorców np. oszczędności materiałów w budownictwie. Zasadniczym celem tych programów jest stworzenie technicznych podstaw stwarzających warunki do ograniczenia zużycia materiałów i energii.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Zadania ministerstwa w dziedzinie doskonalenia organizacji zarządzania obejmują m.in. próby wypracowania modelowych, rozwiązań odpowiadających wymogom obecnych czasów. W sferze wewnątrzzakładowej prowadzona jest działalność doradcza, inspirująca i szkoleniowa, a częściowo także finansowane jest wdrażanie nowoczesnych rozwiązań, w tym elektronicznej techniki obliczeniowej. Ministerstwo wspomaga także doradczo i konsultacyjnie inicjatywy niektórych branż w zakresie tworzenia struktur ponadzakładowych. Powstała kombinatowa organizacja w górnictwie i hutnictwie metali nieżelaznych. Daleko zaawansowane są prace nad stworzeniem nowych form organizacyjnych w hutnictwie żelaza i stali oraz przemyśle elektronicznym.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Dążąc do rozwiązania niektórych palących problemów organizacyjnych i systemowych, ministerstwo podejmuje także próby ich rozwiązania. Przykładem może być sprawiający przemysłowi wiele kłopotów problem części zamiennych. Znajdujemy się w końcowej fazie opracowania propozycji rozwiązań systemowych służących rozwiązaniu tego problemu. Zyskały one już wstępną akceptację wiceprezesa Rady Ministrów Z. Szałajdy.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Koreferat do informacji przedstawionej przez resort hutnictwa i przemysłu maszynowego przedstawił poseł Stanisław Baranik (PZPR): Ministerstwo Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego przedłożyło niezwykle rzeczową i przejrzystą informację o projekcie ustawy budżetowej na 1986 r. w części dotyczącej resortu oraz o jego zadaniach. Taki właśnie sposób prezentacji najważniejszego dla tej gałęzi gospodarki narodowej dokumentu podwala lepiej zrozumieć treści tam zawarte oraz przybliżyć sferę stworzenia i funkcjonowania budżetu państwa. Zanim jednak przejdę do szczegółowego ustosunkowania się do budżetu resortu chciałbym przypomnieć niektóre problemy wynikające z CPR, czego nie uczynił resort.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Założenia planu w sferze produkcji materialnej wpisane zostały w posiadane zasoby kształtujące roczne okresy planowania, a uwzględniające realizację przedsięwzięć wywołujących przemiany strukturalne. Jak wiadomo, ich celem jest obniżenie energo- i materiałochłonności produkcji, obniżka kosztów jednostkowych, zwiększenie trwałości wyrobów, rozwijanie zdolności produkcyjnych. Zwiększenie produkcji zostało oparte o krajową bazę surowcową przy stopniowej likwidacji zahamowań występujących głównie w sferze kooperacji.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Biorąc za punkt wyjścia np. przemysł metalurgiczny, założono półtora procentowy wzrost jego produkcji, przy czym wyrobów walcowanych o 0,8%, blach walcowanych na zimno - o 1,3%, blach ocynkowanych - o 1,3%, blachy ocynowanej - o 3,3%, prętów ogółem o 2,3%, miedzi - o 1,3%, ołowiu - 1,2% Ostro rysuje się potrzeba koncentracji wysiłków zmierzających do pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych, polepszenie organizacji pracy, a także - co istotne - tworzenia odpowiednich struktur zatrudnienia. Postępująca dekapitalizacja majątku trwałego, przy jednocześnie szczupłym potencjale remontowym skutecznie obniża zdolności wytwórcze przemysłu metalurgicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Jak wynika z przedłożonych materiałów, przemysł elektromaszynowy mieć będzie decydującą rolę w procesie restrukturyzacji naszej gospodarki. Stąd też, obok zwiększenia produkcji o 5% oraz z obniżenia kosztów materiałów o 3%, przedsiębiorstwa tego przemysłu mają zapewnić wdrożenie do produkcji wiele nowości technicznych decydujących o atrakcyjności i nowoczesności wyrobów wytwarzanych przez wszystkie gałęzie przemysłu. Niezbędna jest duża troska o poprawę jakości, bowiem w przeciwnym razie wyroby naszego przemysłu nie będą konkurencyjne na rynkach krajów kapitalistycznych. Dostawy do krajów II obszaru płatniczego zwiększyć się mają w nadchodzącym roku o 8-11%.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Również w procesie produkcji środków transportu, a także w przemyśle obrabiarkowym niezbędne jest wdrażanie nowoczesnych rozwiązań technicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Rolnictwo oraz przemysł spożywczy stawiają przed resortem wysokie wymagania jakościowe. W świetle zapowiedzi osiągnięcia w 1990 r. samowystarczalności żywnościowej jest to zadanie o znaczeniu strategicznym. Osiągnięcie tego celu będzie możliwą pod warunkiem pełnego zaangażowania zaplecza naukowego, badawczego i technicznego w procesy restrukturyzacji gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Wielką wagę ma problem zasobów pracy. Przedsiębiorstwa resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego cierpią na poważny niedobór siły roboczej, zwłaszcza na kluczowych dla produkcji stanowiskach. Trzy elementy zadecydują o odwróceniu tych niekorzystnych zjawisk: poprawa warunków pracy, wzrost płac osiągnięty przy poszanowaniu wszystkich reguł wynikających z zasady samofinansowania, wdrażanie na wszystkich odcinkach racjonalnych zasad organizacji pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Projekt budżetu resortu został opracowany w oparciu o wyniki uzyskane w I półroczu 1985 r., a więc w okresie trudnym dla przemysłu z uwagi na skutki uciążliwej zimy. W wielu dziedzinach produkcji nadrobienie zimowych zaległości; nie jest możliwe. Słusznym wydaje się zatem przyjęcie w budżecie znacznie wyższych wpływów, przede wszystkim z tytułu podatku obrotowego, dochodowego oraz amortyzacji. Projekt wydatków budżetowych gwarantuje sprawne funkcjonowanie wszystkich gałęzi gospodarki nadzorowanych przez resort, niezbędne jest jednak dokonanie pewnego zastrzeżenia. Czy przeznaczenie tych 9% wydatków budżetu na działalność gospodarczą zaspokoi potrzeby, biorąc pod uwagę choćby tylko rozbieżności w potrzebach i możliwościach produkcji koksu jako nośnika energii w hutnictwie, jak i to, że utrzymane są ceny urzędowe na wyroby hutnicze, natomiast praktycznie wszystkie usługi świadczone na rzecz hutnictwa oparte są o ceny umowne.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Nowego spojrzenia wymaga finansowanie prac badawczych. Niezbędne jest prowadzenie systematycznych ocen ich efektywności, gdyż pogłębiająca się luka technologiczna, coraz większa dekapitalizacja majątku wymagają, aby prace badawcze były rzeczywiście efektywne.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Propozycja zaangażowania tylko 37% środków budżetowych na finansowanie inwestycji budzi poważny niepokój, zwłaszcza wobec zamierzeń związanych z restrukturyzacją gospodarki. CPR na 1986 r. przewiduje podjęcie produkcji wielu nowoczesnych wyrobów hutniczych, wytwarzanie systemu elektronicznej kontroli i sterowania procesami produkcyjnymi. Zamierzenia te pozbawione należytego wsparcia budżetowego pozostaną jedynie wzniosłymi hasłami. Społeczne zainteresowanie tymi problemami znalazło oddźwięk w trakcie kampanii wyborczej do Sejmu. Wiele mówiono o potrzebie unowocześnienia gospodarki, jak i intensyfikowania wysiłków na rzecz ochrony środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Reasumując, proponuję pozytywne zaopiniowanie projektu budżetu resortu wraz z przedłożonymi uwagami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełTomaszAdamczuk">Z informacji przedstawionych przez resort wynika, że dotacje do produkcji licencyjnego ciągnika zamkną się w nadchodzącym roku kwotą 505 mln zł. Chciałbym wiedzieć, czy tak wysoka kwota dotacji wynika z faktu uruchomienia produkcji i czy zmniejszać się będzie ona wraz z jej rozwojem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefDumała">Dobrze, że podniesiony został ten problem. Podczas spotkań przedwyborczych wielu rolników zwracało uwagę na bardzo niestaranne, wręcz niechlujne wykonanie tego ciągnika. Złą jakość ciągników C330 i C360 zakłady w Ursusie tłumaczyły znacznym wyeksploatowaniem linii technologicznych. Czym tłumaczyć można jednak złą jakość produktu, który dopiero zaczyna być wytwarzany. Stawiam formalny wniosek o powołanie komisji kontrolnej, która zajęłoby się analizą przyczyn złej jakości ciągników wytwarzanych w ZM Ursus. Jakie działania podjęte zostaną w nadchodzącym roku, aby powstrzymać dekapitalizację majątku trwałego przedsiębiorstw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzSmuda">Mam wątpliwości, czy Fundusz Obsługi Zadłużenia Zagranicznego powinien być stworzony wyłącznie ze środków pochodzących z przemysłu. Uważam, że powinni w nim partycypować rolnicy indywidualni, rzemiosło oraz spółdzielczość. Z zagranicznych kredytów korzystały bowiem w minionych latach także i te sektory gospodarki. Mam również zastrzeżenia co do zasadności wiązania wysokości odpisów na rzecz tego funduszu z wartością środków trwałych netto w przedsiębiorstwach. Wykazują one przecież różną rentowność. W wielu przypadkach jest ona niezależna od efektywności gospodarowania. Mam obawy, że przemysły kapitałochłonne, o niskiej rentowności, takie jak np. hutnictwo, znajdują się w wyniku wprowadzenia tego dodatkowego obciążenia w niezwykle trudnej sytuacji. Jeżeli już bazą odniesienia przy obliczaniu obciążeń na ten fundusz muszą być środki trwałe, to proponowałbym wprowadzenie modyfikacji mówiącej, że podstawą jego obliczania będą środki trwałe, ale z zaznaczeniem - produkcyjne. Wyłączyłoby to z podstawy wymiaru obciążeń środki trwałe służące socjalnej obsłudze załogi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEdwardGnat">W czasie spotkań przedwyborczych dość często mówiono o braku podstawowych materiałów służących wykonywaniu bieżących napraw sprzętu rolniczego m.in. o niedostatku śrub i nakrętek. W materiałach Najwyższej Izby Kontroli, w materiałach resortowych stwierdza się, że jest to problem już historyczny. Jak długo taka sytuacja będzie trwała? Co resort zamierza uczynić, aby pomóc rolnikom w wykonywaniu przeglądów i remontów we własnym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefDumała">W niektórych częściach kraju nie brak pieniędzy, lecz niedostatek sprzętu technicznego uniemożliwia wykonanie planu melioracji. Czy w nadchodzącym roku ulegnie poprawie zaopatrzenie w ciężki sprzęt melioracyjny, przede wszystkim w koparki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Swoje rozważania chciałbym rozpoczęć od postawienia następującego pytania: Jakie środki, a może bardziej precyzyjnie, w jakiej wysokości wpłyną na konto Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Uważam, że jest to sprawa kluczowa dla zrozumienia istoty tego funduszu oraz jego konstrukcji.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Poselskie wątpliwości budziło odniesienie obciążeń tego funduszu do wartości majątku trwałego przedsiębiorstw. Twierdzę, że są to obawy nieuzasadnione. Należy bowiem pamiętać, że w projekcie ustawy o tym funduszu zawarty został przepis, mówiący, że wartość obciążeń nie może przekroczyć 20% kwoty zysku do podziału. Oznacza to w praktyce, że przedsiębiorstwa o niskiej rentowności, a wysokiej kapitałochłonności, takie jak np. hutnictwo, nie będą płaciły praktycznie nic.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Przewiduje się, że łączne wpływy do budżetu z tytułu tego funduszu zamkną się w 1986 r. kwotą 106 mld zł. Odpowiada to w przybliżeniu 8% sumy jakie przedsiębiorstwa gospodarki uspołecznionej płacą z tytułu podatku dochodowego. Jest to kwota także niższa od wpłat, jakie wpływają do budżetu z tytułu obciążeń na PFAZ. Nie można więc zgodzić się z zarzutem prowadzenia przez resort finansów polityki fiskalizmu w odniesieniu do przedsiębiorstw. Nie jest przecież dowodem potwierdzającym tę tezę podatek od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń, który zastępuje dawny PFAZ. Płacić go bowiem będą tylko te przedsiębiorstwa, których polityka płacowa stać będzie w sprzeczności z zasadą relacjonowania płac i wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Dosyć często powtarza się opinie o trudnej sytuacji finansowej przedsiębiorstw. Wszystko zależy jednak od punktu widzenia. Oceniając zasobność przedsiębiorstw przez pryzmat budżetu państwa trudno nie zauważyć, że znajdują się one w znacznie lepszej sytuacji niż budżet centralny. Jego niedobór zamyka się kwotą około 300 mld zł. Na funduszach rozwoju i podobnych funduszach spółdzielczości zgromadzone są bardzo pokaźne sumy. Wydatki przedsiębiorstw z tych dwóch funduszów będą równały się w br. połowie wydatków z budżetu państwa. Czy w tej sytuacji można potwierdzić zarzut o fiskalizmie systemu podatkowego?</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Przygotowując projekt budżetu na 1986 r. musieliśmy widzieć zarówno dochody jak i wydatki. Kwota 106 mld zł nie jest kwotą bardzo dużą. Oczywiście, mogliśmy zrezygnować z utworzenia tego funduszu i wygospodarować tę kwotę np. w wyniku podniesienia o kilka procent stopy podatku dochodowego. Po konsultacjach doszliśmy do wniosku, że nie byłoby to rozwiązanie korzystne. Również z punktu widzenia przejrzystości budżetowych rachunków takie rozwiązanie uznaliśmy za korzystne.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">W ostatecznym rozrachunku większość wpłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa do budżetu wraca do nich pod inną postacią. Posłowie Komisji Górnictwa i Energetyki zżymali się, że z jednej strony dotujemy produkcję węgla, a z drugiej strony nakładamy na kopalnie obowiązek wpłat na rzecz Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Pragnę jednak zwrócić uwagę, że fundusz pomyślany został nie na rok, ale na wiele lat. Czy godzić się możemy z ustawicznym dotowaniem węgla? Oczywiście nie. W perspektywie będziemy musieli osiągnąć stan, w którym górnictwo stanie się rentowne. Obecnie nie stać nas na takie posunięcie. Byłoby ono zbyt radykalne. Musielibyśmy się liczyć ze znacznym wzrostem cen nie tylko węgla, ale także wszystkich wyrobów i usług. Powinniśmy - jednak dążyć małymi krokami do osiągnięcia stanu, w którym ceny węgla będą przynajmniej pokrywać koszty jego wydobycia.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Nieprzypadkowo Fundusz Obsługi Zadłużenia Zagranicznego obciąża fundusz rozwoju przedsiębiorstw. Po konsultacjach z kilkunastoma dużymi przedsiębiorstwami doszliśmy do wniosku, że jest to rozwiązanie korzystniejsze niż wówczas, gdyby fundusz ten obciążał zysk do podziału. Stawki funduszu w ostatecznym rozrachunku wliczane są w ciężar kosztów. A to z kolei oznacza, że o taką kwotę, mówiąc w dużym uproszczeniu, wzrastać będzie podatek dochodowy płacony przez przedsiębiorstwa, będący jednym z podstawowych źródeł dochodów budżetowych. Chociaż przedsiębiorstwa narzekają na obciążenia z tytułu różnego rodzaju funduszów, to jednak w rzeczywistości skala tych obciążeń jest nieznaczna. Podać można dla przykładu, że na każde 100 zł wpłaconych np. na fundusz wdrożeń 65 zł pochodzi z podatku dochodowego, a tylko 35 zł obciąża efektywnie przedsiębiorstwa. Takie właśnie kształtowanie zasad tworzenia funduszów zgodne jest z ustawą o gospodarce finansowej przedsiębiorstw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że u progu 1986 r. sytuacja gospodarcza kraju jest bardzo trudna. Dynamika wzrostu produkcji w tym roku jest znacznie niższa od zakładanej, w dużej skali zmniejszono wydatki na import zaopatrzeniowy, co jest pochodną mniejszego eksportu do państw II obszaru płatniczego. Istnieją - o tym często zapomina się - ogromne koszty obsługi zadłużenia. Nie chodzi przy tym o płatności kwoty zadłużenia, a o spłatę odsetek. W tym roku kosztuje nas to 1,6 mld dolarów. W naszym resorcie proponujemy znaczne ograniczenie wydatków na inwestycje i remonty. Wiąże się to oczywiście z dotacjami na ten cel. W przyszłym roku kwota ta stanowić będzie 57% przewidywanego wykonania w br. Jeśli chodzi o wydatki na naukę - sprawa jest formalno-organizacyjna, gdyż część finansów przejdzie bezpośrednio do Ministerstwa Postępu Technicznego i Wdrożeń.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Dopłata do ciągników Massey-Ferguson wynika głównie ze stanu produkcji. Jest ona na rozruchu. W tym roku wykona się kilka tysięcy tych ciągników, a docelowa produkcja ma wynieść 75 tys. rocznie. Ponoszone są duże koszty stałe, które obciążają koszt ciągnika. Stąd też bierze się dotacja. Niezależnie od tego ciągnik ten jest droższy, bowiem jest znacznie trwalszy. W wielu instytutach sprawdzona została żywotność i jakość jego elementów. Lepsze i droższe materiały podrażają koszt finalny. Nie twierdzę, że Massey-Ferguson jest idealny. Zdarzają się przypadki wadliwego montażu, mimo wprowadzonego w fabryce programu poprawy jakości. Jednak jakość nowego ciągnika jest w sumie dużo lepsza niż ciągnika starego typu. Postępująca dekapitalizacja majątku stałego jest faktem. Sytuacja w tej dziedzinie nie zostanie opanowana ani w roku przyszłym, ani w ciągu najbliższych lat. Wynika to ze znacznego spadku produkcji, głównie wskutek zmniejszenia zatrudnienia i niepełnego wykorzystania maszyn i urządzeń. Od 4 lat zatrudnienie w naszym resorcie spada co roku średnio o 2–2,5% i brak jest środków na zastąpienie tego ubytku nowoczesną techniką i technologią. Nie ma po prostu pieniędzy na pożądaną wymianę parku maszynowego i modernizację. Do tego dochodzą znaczne ograniczenia czasu pracy i złe wykorzystanie jego w dniach roboczych. W tym roku w resorcie hutnictwa i przemysłu maszynowego opracowano wiele programów konkretyzujących potrzeby rozwojowe poszczególnych gałęzi przemysłu. Wynikały one z potrzeb zgłoszonych przez całą gospodarkę jak również z konieczności rozwoju eksportu w ciągu najbliższych lat. W trakcie prac nad NPSG w dziedzinie inwestycji doszło do zderzenia potrzeb z możliwościami: ze wzrostem dochodu narodowego w przyszłej 5-latce, rozkładem spożycia na konsumpcję i inwestycje oraz rozdziałem środków na inwestycje na cele społeczne i przemysłowe, rolnicze itp. Okazało się, że potrzeby tych programów mogą być zaspokojone finansowo jedynie w 60%. Nie chodzi przy tym o to z jakich źródeł będą pochodzić środki, czy będą to własne środki przedsiębiorstw, kredyty, dotacje czy też ulgi. Obojętne jakie będzie źródło finansowania - nie będzie więcej niż 60%. Konieczna jest więc selekcja i określenie kierunków wydatkowania pieniędzy w celu zahamowania dekapitalizacji i modernizacji.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">W związku z tym zakładamy, że w pierwszej kolejności preferować będziemy zadania wiążące się z wykonaniem umów międzynarodowych (eksport za paliwa i materiały do produkcji), z dynamizowaniem eksportu do II obszaru płatniczego oraz zabezpieczeniem rozwoju bazy kooperacyjnej. Ten ostatni punkt dotyczy nie tylko wspomnianych śrub i nakrętek, ale także łożysk, odkuwek, wszelkiego rodzaju wyrobów hutniczych itp. Konieczność ta wynika z faktu, że obecnie wiele fabryk nie wykorzystuje możliwości wytwórczych, gdyż brak jest dostaw od kooperantów. Z wymienionymi preferencjami wiązać się będzie łatwość w dostępie do kredytów i innych środków. Ponadto będą podejmowane wszelkiego rodzaju działania mające na celu dalsze rozkooperowanie produkcji na mniejsze przedsiębiorstwa i drobną wytwórczość.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Przy interpretacji uchwały nr 71, to w I półroczu br. zdarzały się nieporozumienia pomiędzy resortem, Komisją Planowania i izbami skarbowymi. Obecnie interpretacja jest jednoznaczna i w zapisie CPR na 1986 r. nie popełni się dotychczasowych błędów. Zasada jest taka, że 90% amortyzacji przedsiębiorstw hutniczych będzie odprowadzana na rachunek Centralny, z tym że do budżetu nie trafi nic. Hutnictwo otrzyma 100% ulgę. Całość tych środków przeznaczona będzie na finansowanie inwestycji hutniczych. Decyzję tę podjęto ze względu na brak środków w przyszłej 5-latce na modernizację całego hutnictwa.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Jeśli chodzi o bazę surowcową - rozbudowywane będą stalownie konwektorowe oraz ciągły odlew stali. Likwidowana będzie natomiast surowcowa część hut. W związku z tym będzie następował przepływ środków amortyzacyjnych między hutami.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Rząd przyjął program dotyczący zaspokojenia zapotrzebowania rolnictwa na maszyny i urządzenia, w tym sprzęt dla melioracji. W dokumencie tym określono żądania również dla przedsiębiorstw naszego resortu. I tak np. w zakładach „Waryńskiego” w Warszawie w przyszłym roku produkowana będzie zmodernizowana koparka do robót melioracyjnych. Równocześnie w skoordynowanych planach na przyszłą 5-latkę ZSRR i Polski założono znaczny wzrost dostaw do naszego kraju sprzętu melioracyjnego. Był on dostarczany pod koniec lat siedemdziesiątych, ale później z tego zrezygnowano. Poprawa dostaw tego sprzętu będzie więc widoczna, ale stopniowo. Zasadniczych efektów można spodziewać się dopiero pod koniec 5-latki.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Uwagi do projektu budżetu na rok 1986 na tle zadań wynikających z centralnego planu rocznego w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego przedstawiła poseł Elżbieta Rutkowska (PZPR): Nie do końca określone zostały obszary działania resortu. Po likwidacji Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego do tej pory rząd nie dokonał jasnego podziału co przejmuje z wtórnej przeróbki drewna resort leśnictwa. Materiały przedstawione przez resort wymieniają tylko branżę meblarską, a co z przemysłem celulozowo-papierniczym, płytowym i gazowania drewna? Tak więc stoimy przed ewentualnymi zmianami budżetowymi w trakcie roku, aż rząd uzgodni przynależność organizacyjną poszczególnych branż. Niemniej jednak po analizie przedstawionych przez resort szczegółowych materiałów obejmujących obszar działania ministerstwa można stwierdzić, że mieszczą się one we wskaźnikach założonych w II wariancie założeń NPSG przyjętym w lipcu przez Sejm VIII kadencji.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Z CPR na 1986 r. wynika, że produkcja w resorcie powinna wzrosnąć co najmniej o 5,4%. Najwyższą dynamikę w stosunku do przewidywanego wykonania planu 1985 r. zakłada się w produkcji sody kaustycznej, nawozów azotowych, PCV, siarki, nawozów fosforowych, wyrobów farmaceutycznych, przędzy bawełnianej, obuwia (bez gumowego), bielizny osobistej z tkanin, mydła toaletowego, wyrobów lakierowanych.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Dostawy rynkowe większości wyrobów osiągną bądź przekroczą poziom z 1980 r. Nadal jednak występują zachwiania i braki rynkowe m.in. proszków do prania, mydła, wyrobów pończoszniczych, wyrobów dziewiarskich, ubiorów z tkanin, bielizny osobistej, tkanin jedwabnych.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Na uwagę zasługuje założony wzrost eksportu ogółem o 6,7% w porównaniu do przewidywanego wykonania w 1985 r. Więcej niż w 1985 r. będzie się eksportować farb i lakierów, siarki, koncentratów syntetycznych, włókien chemicznych, opon do samochodów ciężarowych, dywanów, tkanin różnego rodzaju, obuwia skórzanego, PCV i wyrobów farmaceutycznych. Zmniejszy się natomiast eksport opon do samochodów osobowych, tkanin wełnianych i wełno-podobnych, paliw, olejów opałowych, polietylenu i polipropylenu. Import z I obszaru płatniczego zwiększy się o 9,5%, a z II obszaru płatniczego będzie na poziomie 1985 r. Głównie będzie on dotyczył pestycydów, wyrobów farmaceutycznych, paliw do silników benzynowych, bawełny i tkanin bawełnianych, skór surowych.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Z dwu programów operacyjnych, którymi sterował resort dotychczas, w 1986 r. pozostanie tylko program zaopatrzenia w środki ochrony zdrowia. Jednak jego realizacja musi budzić duże zaniepokojenie skoro dostawy dla lecznictwa z produkcji krajowej zwiększą się tylko o 1% ze względu na brak środków dewizowych. A zatem realizacja postanowienia nr 35 Prezydium Rządu w sprawie wyrobów przemysłu farmaceutycznego jest zagrożona i proponuję abyśmy w I półroczu 1986 r. przyjrzeli się szczegółowo tej problematyce.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Słusznie zlikwidowano w planie na 1986 r. program operacyjny rynkowych wyrobów odzieżowych i dziewiarskich dla dzieci i młodzieży do lat 15 przesuwając go do zamówień rządowych. Świadczy to o dalszej normalizacji rynku w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Nakłady na inwestycje w przemyśle chemicznym i lekkim wzrosną w 1986 r. o 14%, tj. do wysokości 91 mld zł, w tym inwestycje centralne - 24,5 mld (o 8% więcej, niż w 1985 r.). Inwestycje przedsiębiorstw realizowane w oparciu o zamówienia rządowe - 15 mld zł i inwestycje przedsiębiorstw - 51,6 mld zł. Może niepokoić fakt, że kosztem ponad 3 mld zł trzeba będzie w 1986 r. kończyć inwestycje zaplanowane do przekazania w 1985 r. Są to m.in. wytwórnia kwasu siarkowego w Policach, wytwórnia alkoholi „Oxo” w Kędzierzynie i wytwórnia antybiotyków w TZF Tarchomin.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Planuje się, że dochody budżetowe wzrosną o 9,9% zaś wydatki o 18,4%. Dochody budżetowe pochodzą głównie z podziału akumulacji finansowej i zysku. Udział akumulacji w budżecie wzrasta i w 1986 r. wyniesie 80,3%. Natomiast w przedsiębiorstwach środki pozostające z tytułu rozliczeń akumulacji wzrosną zaledwie o 4% - wg. projektu nam prezentowanego. W rzeczywistości będą one mniejsze ponieważ założony podział akumulacji finansowej nie uwzględnia skutków finansowych wynikających z założonych w projekcie ustawy budżetowej warunków. Po uwzględnieniu wszystkich skutków finansowych szacuje się, że środki pozostające w przedsiębiorstwach będą jednak niższe o ponad 20% i wyniosą ok. 98 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Z punktu widzenia budżetu państwa być może ograniczenia te są słuszne. Jednak w dalekowzrocznej polityce gospodarczej mogą one podciąć gałąź, na której siedzimy. Zmniejszenie się bowiem środków zwłaszcza na kontach funduszów rozwoju przedsiębiorstw przy daleko posuniętej dekapitalizacji majątku, jak to ma miejsce w przemyśle chemicznym, czy lekkim może oznaczać pogłębienie trudności przedsiębiorstw. Ponadto, czy w tej sytuacji mogą one perspektywicznie i stabilnie planować swój rozwój? Mam co do tego wątpliwości i z punktu widzenia utrzymania oraz rozwoju mocy produkcyjnych w przemyśle chemicznym i lekkim muszę w tym miejscu protestować przeciwko takiej polityce finansowej państwa. To nie jest katastroficzna ocena, są to obiektywnie istniejące realia w przedsiębiorstwach. Chyba, że tą drogą (niewypłacalność przedsiębiorstw) chcemy doprowadzić nie tylko do scentralizowania struktur administracyjnych, lecz później w konsekwencji do wprowadzenia klasycznego systemu nakazowo-rozdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Przewidziana wysokość podatku obrotowego oraz dochodowego, jeśli nastąpi założona obniżka kosztów własnych jest realna do wykonania w 1986 r. W wydatkach budżetowych planowanych w wysokości 79,8 mld zł najważniejszą pozycję stanowią dotacje przedmiotowe. Udział tych dotacji w ogólnych wydatkach resortu wynosi obecnie 91%, zaś w 1986 r. ma się zmniejszyć do 89%. Jest to tendencja słuszna. 63% dotacji przedmiotowych przeznacza się na dotowanie nawozów mineralnych, na pokrycie różnic cen w skupie wełny owczej i produkcji skór świńskich zgodnie z przyjętą polityką państwa w zakresie gospodarki rolnej i żywnościowej. Pozostała dotacja kierowana jest przejściowo do niektórych producentów w kompleksie PCV, włókien chemicznych, obuwia dziecięcego i młodzieżowego, środków ochrony roślin, tkanin pieluszkowych, celulozy, artykułów papierniczych, przyborów szkolnych. Podkreślić znów trzeba brak konsekwencji, gdyż w dotacjach przewidziano już dopłaty do produkcji celulozy i artykułów papierniczych, zaś w dochodach budżetowych brak tych branż.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Dochody i wydatki jednostek i zadań budżetowych w części 15 nie budzą zastrzeżeń. Należy tylko spytać, czy 280 mln zł przewidziane na finansowanie centralnych programów badawczo-rozwojowych w pełni zabezpieczy potrzeby?</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Projekt budżetu resortu zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków można oczywiście ocenić jako realny do wykonania. Pozostaje jednak świadomość, że pozostawionymi na takim poziomie dochodami budżetu ogołacamy przedsiębiorstwa, w których stopień zniszczenia majątku wynosi już 67%. Jak więc będziemy hamować postępujący proces dekapitalizacji? Do dyspozycji przedsiębiorstw zostaje niecałe 2% wartości majątku trwałego, podczas gdy nawet na reprodukcję prostą potrzebne jest 5–9%.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Ponadto należy także wyrazić zaniepokojenie niewystarczającymi środkami finansowymi dla realizacji decyzji nr 7/83 Prezydium Rządu w sprawie inwestycji w przemyśle lekkim oraz realizacji postanowienia nr 35 Prezydium Rządu z 1985 r. dotyczącego poprawy zaopatrzenia społeczeństwa w wyroby farmaceutyczne i sanitarne.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#MinisterhutnictwaiprzemysłumaszynowegoJanuszMacierewicz">Na zakończenie swego wystąpienia poseł Elżbieta Rutkowska zaproponowała przyjęcie projektu budżetu Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego wraz z przedstawionymi zastrzeżeniami.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBarbaraPolańska">Trudno nie uznać ze słuszne przedstawionych w materiałach kierunków działań zmierzających do ograniczenie deficytu. Moje wątpliwości budzą proporcje między dochodami a wydatkami. Omawiane dziś resorty w części dochodowej budżetu zajmują znaczne pozycje: chemiczny 30%, hutnictwa i przemysłu maszynowego 23%. W wydatkach budżetowych resorty te nie partycypują tak wyraźnie: chemiczny w 8,3%, hutnictwo w 6,3%.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełBarbaraPolańska">Jeżeli rząd będzie tak jak dotychczas traktował omawiane dziś resorty to mogą się one zniechęcić do intensyfikowania produkcji. Popieram obiekcje posłanki E. Rutkowskiej w sprawie dekapitalizacji postępującej w przedsiębiorstwach obu resortów. Musimy patrzeć trochę dalej niż tylko na 1986 r. Obcięłabym zgłosić wniosek, aby zaostrzyć i dyscyplinować politykę wydatków dotyczących dotacji i uwzględniać w obciążeniach branż ich sytuację finansową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełHenrykWojtal">Gospodarczymi sposobami w przedsiębiorstwach niewiele jest do zrobienie. Poważnym problemem jest starzenie się maszyn i urządzeń. Zarówno technicznie, jak i technologicznie procesy te postępują bardzo szybko. Co będziemy eksportować za 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełHenrykWojtal">Czym tłumaczyć brak pasty do zębów i proszku do prania.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełHenrykWojtal">Zakłady nie chcą gromadzić zapasów, ponieważ obłożone są one poważnymi obciążeniami finansowymi. Wydaje się, że minister finansów powinien w tej sprawie przedstawić swoje koncepcje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKazimierzFrątczak">Chciałbym zwrócić uwagę na sytuację m.in. w gorzowskich zakładach „Stilon”. W tym nowoczesnym zakładzie brakuje części zamiennych, a załoga własnymi siłami niewiele może zrobić.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełKazimierzFrątczak">W woj. poznańskim również występują braki pasty do zębów, proszków do prania. Był kiedyś taki dobry środek do prania, mianowicie pasta do prania. A gdzie to jest? Przecież te podstawowe środki powinny być stale w sprzedaży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełTomaszAdamczuk">Zaspokojenie zapotrzebowania na wyżywienie i ubrania jest najważniejsze. Sygnalizowano tu już dzisiaj pewną nadprodukcję tkanin wełnianych. Czy są jakieś koncepcje poprawy zaopatrzenia w inne tkaniny ubraniowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełBarbaraMajzel">W materiałach wiele mówi się o wzroście wydajności; Ale to jest teoria, w praktyce nie zawsze tak dobrze to wygląda. Na podstawie własnych obserwacji mogę stwierdzić, iż stanowisko brygadzisty jest niezbędne zwłaszcza tam, gdzie produkcja jest na akord. A tymczasem stanowisko to zanika. Dużo zastrzeżeń budzi jakość naszej pracy. Jak długo będziemy się chwalić, że lepiej pracujemy, choć w rzeczywistości różnie to bywa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanSzczerbowiczWieczór">Czy przewidujemy wznowienie produkcji antywylęgacza, tak jak to produkowaliśmy w latach poprzednich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoilekkiegoEdwardGrzywa">Zadania 1985 r. zostały korzystnie wykonane na skutek wielu działań podjętych przez rząd i załogi. Dostawy na rynek wyniosły 119% planowanej ilości i podobnie kształtowały się wskaźniki dotyczące obrotu i produkcji. Jednak w niektórych branżach zadania nie zostały wykonane. Spowodowane to było warunkami atmosferycznymi I kwartału br. Dotyczy to m.in. siarki czy sody kaustycznej. Pomimo stosowania różnych bodźców straty są nie do odrobienia. Najwięcej krytyki kierowane jest pod naszym adresem za brak i kłopoty z nabyciem proszków do prania, bielizny osobistej, czy mydła toaletowego. W sprawie proszków: produkujemy ich znacznie więcej, niż w okresie gdy proszków starczało. Wytwarzamy 18 tys. ton proszków miesięcznie, podczas, gdy kiedyś starczało 15 tys. ton proszków. Wg naszych ocen, a dotyczy to także pasty do zębów, jest to wynikiem nadmiernego wykupywania tych produktów. Niemniej podjęliśmy działania, aby produkcję proszków doprowadzić do wysokości 250 tys. ton, a pasty do zębów do 10 tys. ton z 6,5 tys. ton obecnej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoilekkiegoEdwardGrzywa">Nadal obserwujemy braki w zaopatrzeniu w wyroby farmaceutyczne. Są one szczególnie dostrzegalne w typowych okresach nasilenie chorób, np. jesień czy początek wiosny. Ale obserwujemy też swego rodzaju modę na pewne środki. Muszę podtrzymać swoją opinię, którą przedstawiłem już w Sejmie VIII kadencji, że spożycie leków jest u nas bardzo duże, ponieważ są one tanie i nie szanuje się ich. W planie na 1986 r. przewidujemy przyrost produkcji wyrobów farmaceutycznych o 1%. Podejmujemy wszelkie starania, aby przyrost ten sięgnął 10%. Eksportujemy tylko te leki, których mamy pod dostatkiem na rynku. NIK w ub.r. odkrył 8 leków, których nie było na rynku, a były na liście eksportowej. Był to rezultat zawartych wcześniej długoterminowych umów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoilekkiegoEdwardGrzywa">Poważny niepokój budzi stan kadry w resorcie. W ostatnich latach odeszło od nas ok. 150 tys. osób. Były to emerytury wcześniejsze, a dużo kobiet korzysta z urlopów opiekuńczych. Bardzo liczyliśmy, że nastąpi równowaga odejść i przyjąć. Ale mimo wszystko nadal więcej osób odchodzi.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoilekkiegoEdwardGrzywa">Najwięcej wnosimy do budżetu państwa - posłowie zwrócili na to uwagę. Zasilanie z budżetu jest niewielkie. Największe dotacje skierowane są na potrzeby rolnictwa. W nawozach dopłaty z budżetu wynoszą blisko 50%. Jeśli zaś uwzględnić dopłaty i dotacje pośrednio do gazu czy energii, to wg naszych obliczeń rolnik płaci ok. 25% wartości nawozów. Podchodzimy ze zrozumieniem do tej sytuacji, bowiem zmiana cen nawozów pociągnęłaby za sobą lawinową zmianę cen skupu itd.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoilekkiegoEdwardGrzywa">Dekapitalizacja jest naszą wielką troską. Aparatura pracująca w naszych fabrykach ma różny stopień ważności, starzeje się różnie, jedna szybciej druga wolniej. Staramy się remontować i optymalnie wykorzystywać urządzenia którymi dysponujemy. Niemniej na remonty trzeba tyle samo co na inwestycje. Części zamienne to również jedna z naszych słabych strop.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoilekkiegoEdwardGrzywa">Od dłuższego czasu obserwujemy spadek produkcji tkanin z lnu. Jest to spowodowane znacznym wyeksploatowaniem majątku produkcyjnego przedsiębiorstw. Podjęliśmy pewne działania zmierzające do wzrostu powierzchni upraw lnu, jednakże nie należy oczekiwać w najbliższym czasie radykalnych zmian na lepsze. 0 poprawie zaopatrzenia w tego rodzaju tkaniny będziemy mogli mówić dopiero za parę lat, gdy zrealizowane zostaną inwestycje zapisane w programie rozwoju tej gałęzi przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#MinisterprzemysłuchemicznegoilekkiegoEdwardGrzywa">Poza przemysłami wymienionymi w nazwie resortu, ministerstwo w myśl podjętych ostatnio decyzji sejmowych powinno włączyć do zakresu swoich działalności cały przemysł celulozowo-papierniczy. Przemysł produkcji sklejek, zapałczany, tartaczny przeszedł do Ministerstwa Rolnictwa. Jest to koncepcja ogólna. Ostateczna decyzja w tej sprawie zapadnie na dzisiejszym posiedzeniu Prezydium Rządu. Przejmując przemysł celulozowo-papierniczy odcinamy się w naturalny sposób od bazy surowcowej jaką jest drewno. Nie jest to rozwiązanie najkorzystniejsze z technologicznego punktu widzenia. Jakkolwiek gotowi jesteśmy zaspokoić zapotrzebowanie tego przemysłu w ług sodowy - drugi z podstawowych surowców produkcyjnych, to jednak obstawać będę za przekazaniem tego przemysłu do Ministerstwa Rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Równoważenie budżetu wymaga starannego przeanalizowania zarówno dochodów, jak i wydatków. Mechaniczne zrównoważenie byłoby możliwe pod warunkiem zredukowania wszystkich wydatków średnio o 2%, a więc przede wszystkim dotacji. Ze względu na obecny poziom cen taka operacja jest nie do przeprowadzenia. Cięć w dotacjach nie dokonuje się na ślepo. Czy moglibyśmy zrezygnować z dotowania węgla? Oczywiście nie. Można by to uczynić tylko wówczas, gdyby cena tego surowca, tak jak postulują to górnicy, odpowiadała cenom transakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Chcemy perspektywicznie doprowadzić do sytuacji, w której 100% amortyzacji pozostawać będzie do dyspozycji przedsiębiorstw. Dziś jednak stoimy wobec konieczności dokonania przemian strukturalnych gospodarki. Nie zależy nam więc na jednakowym tempie rozwoju wszystkich. Musimy mieć również pieniądze na inwestycje decydujące o prorynkowym i proeksportowym przekształcaniu struktury produkcji naszego przemysłu. Dlatego też stosujemy taką a nie inną politykę w dziedzinie amortyzacji.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">Komisja przyjęła projekt budżetu na 1986 r. w rozpatrywanych częściach.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WiceministerfinansówBronisławCiaś">W kolejnym punkcie omówiono plan pracy komisji na 1986 r.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>