text_structure.xml 110 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełSylwesterZawadzki">Dnia 25 czerwca 1984 r. Komisja Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Gabrielskiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełSylwesterZawadzki">- realizację programu oszczędnościowego i programu przeciwdziałania inflacji w resortach zdrowia i opieki społecznej, płac i spraw socjalnych, turystyki, kultury fizycznej i sportu, - sprawozdanie z wykonania planu i budżetu w 1983 r. w częściach dotyczących: Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, Państwowej Inspekcji Pracy, Głównego Komitetu Turystyki.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełSylwesterZawadzki">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Józefem Burym, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Antonim Konaszycem, Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu z przewodniczącym Marianem Renke, Głównego Komitetu Turystyki z zastępcą przewodniczącego Janem Pawlakiem, Państwowej Inspekcji Pracy z Głównym Inspektorem Pracy Henrykiem Kowalskim, Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstw: Finansów, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i PRON.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełSylwesterZawadzki">Koreferat dotyczący realizacji programu oszczędnościowego i programu przeciwdziałania inflacji w resortach: zdrowia i opieki społecznej, pracy, płac i spraw socjalnych, turystyki, kultu fizycznej i sportu przedstawiła poseł Barbara Koziej-Żukowa: W Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej program antyinflacyjny i oszczędnościowy sprowadzał się do racjonalizacji wydatków, usprawnienia funkcjonowania jednostek ochrony zdrowia i opieki społecznej, jak również uzyskania społecznie odczuwalnych efektów w ramach środków przeznaczonych przez państwo na poprawę ochrony zdrowia obywateli.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełSylwesterZawadzki">Oszczędności uzyskane w ub.r. wyniosły ponad 5 mld zł oraz ponad 16 tys. dolarów USA i 400 tys. rubli. Efekty te osiągnięto m.in. w wyniku wprowadzenia nowych cen na leki powszechnego użytku i artykuły sanitarne (tabletki od bólu głowy, bandaże itp.), zmiany zasad płatności za świadczenia udzielane przez ośrodki opiekuńcze nad ludźmi starymi, zagospodarowania zużytych i zbędnych środków trwałych i przedmiotów nietrwałych, ograniczenia imprez naukowych, zwiększono również efektywność prac naukowo-badawczych a poprzez łączenie stanowisk kierowniczych i likwidowanie wakujących stanowisk pracy osiągnięto oszczędności w zatrudnieniu. Poważne oszczędności uzyskano w wyniku ograniczenia zużycia paliw, a także lepszego eksploatowania środków transportu.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełSylwesterZawadzki">Aby uniknąć zwalniania pracowników na badania profilaktyczne, w 85 zakładach kluczowych uruchomiono przychodnie i laboratoria w godzinach popołudniowych. Pozwoliło to także na lepsze wykorzystanie aparatury i sprzętu medycznego. Ok. 50% jednostek przemysłowej służby zdrowia udostępniono rodzinom pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełSylwesterZawadzki">Wpływy z eksportu usług medycznych w ramach kontraktów zbiorowych wyniosły 13,3 tys. dolarów i 854 tys. franków francuskich. Doprowadzono do obniżenia wysokości składki płaconej na Światową Organizację Zdrowia o ponad 1 mln dolarów. Wprowadzono obsługę serwisową eksploatowanego sprzętu pochodzącego z importu przez zakłady naprawcze autoryzowane przez dostawców w ramach umowy z CHZ. Wdrożono produkcję antyimportową różnych urządzeń i sprzętu medycznego m.in. instalacji do łóżek intensywnej opieki medycznej, urządzenia do podgrzewania aparatury oraz do wytwarzania i rozlewania płynów infuzyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełSylwesterZawadzki">Nie wprowadzono natomiast, mimo przeprowadzonych dyskusji zarówno w środowisku służby zdrowia jak i na naszej komisji, podwyższenia częściowej odpłatności za wyżywienie w sanatoriach. Efekt ekonomiczny z tego tytułu obliczano na 1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PosełSylwesterZawadzki">W resorcie zdrowia i opieki społecznej jest jeszcze wiele rezerw, które należałoby wykorzystać. Usprawnienia wymaga cykl inwestycji służby zdrowia, a także remontów i adaptacji obiektów służby zdrowia. Podejmowane przez resort działania dyscyplinujące realizację inwestycji pozwoliły na wykonanie w 90,6% planu oddania łóżek szpitalnych. Warto jednak zwrócić uwagę na relacje między oddawanymi do eksploatacji łóżkami szpitalnymi w ramach inwestycji a rzeczywistym przyrostem łóżek w szpitalach ogólnych i klinicznych. W ub.r. rzeczywisty przyrost wyniósł tylko 59%, co było spowodowane likwidacją części starych obiektów. Na konieczność usprawnienia procesu inwestycyjnego zwraca uwagę w swoim sprawozdaniu Najwyższa Izba Kontroli. Resort zdrowia i opieki społecznej oraz resort budownictwa opracowały plan przedsięwzięć mających na celu poprawę procesu inwestycyjnego, należałoby dołożyć starań, ażeby plan ten był zrealizowany. Olbrzymie rezerwy kryją się również w planowym i terminowym przeprowadzaniu remontów obiektów służby zdrowia. Ten odcinek pracy powinien stanowić przedmiot szczególnego zainteresowania i działań resortu.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PosełSylwesterZawadzki">Ujawniają się nieprawidłowości w gospodarowaniu różnego rodzaju organizacji środkami przeznaczonymi na dotacje. Przykładem może być Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej dotowane przez resort zdrowia. Podjęte zostały już działania eliminujące taką niewłaściwą gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PosełSylwesterZawadzki">Z uznaniem podkreślić należy wysiłki resortu zdrowia dla zagospodarowania dla lecznictwa sanatoryjnego obiektów przekazanych przez inne resorty. Rezerwy w tym zakresie nie są jeszcze jednak w pełni wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PosełSylwesterZawadzki">Główny Komitet Turystyki świadczy usługi społeczne i prowadzi szeroką działalność w zakresie organizacji wypoczynku i rehabilitacji psychicznej i zdrowotnej szerokich rzesz ludności. Sprawne wykorzystanie bazy i urządzeń może przynieść poważne oszczędności i przyczynić się do realizacji zadań programu antyinflacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PosełSylwesterZawadzki">W wyniku systemowych rozwiązań w turystyce GKT wystąpił do pełnomocnika rządu ds. reformy gospodarczej z propozycją zmian w zakresie cen, PFAZ, gospodarki finansowej przedsiębiorstw turystycznych oraz lepszego wykorzystania zakładowej bazy wypoczynkowej i jej rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PosełSylwesterZawadzki">W zakresie turystyki międzynarodowej wystąpiono z propozycją zwiększenia opłat od sprzedaży zagranicznych środków płatniczych na cele prywatne, Spowodowało to wzrost wpływów w 1985 r. o 424 mln zł z tendencją rosnącą w br. Ograniczono wydatki dewizowe na turystykę wyjazdową do II obszaru płatniczego. Osoby tam wyjeżdżające pokrywały koszty imprezy z własnych środków dewizowych. Prowadzono aktywną politykę dla rozszerzenia sprzedaży usług turystycznych dla cudzoziemców. Wpływy z tego tytułu wyniosły ok. 68 mln dolarów i były prawie o 22 mln dolarów wyższe niż w 1982 r. Plan zagranicznego ruchu przyjazdowego wykonano w 165%, a wyjazdowego w 104%.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PosełSylwesterZawadzki">Pomyślnie zrealizowano również zadania w zakresie wypoczynku zorganizowanego w ośrodkach wczasowo-wypoczynkowych. Przekroczono plan sprzedaży usług o 71%, co wiązało się zarówno ze zwiększonym ruchem turystycznym jak i wzrostem cen za usługi.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PosełSylwesterZawadzki">Dalsze możliwości przeciwdziałania inflacji i uzyskania oszczędności tkwią we właściwym zagospodarowaniu zakładowej bazy wypoczynkowej, stanowiącej 72% ogółu bazy wczasowo-wypoczynkowej w kraju.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#PosełSylwesterZawadzki">Dla prawidłowego wykorzystania bazy zakładowej GKT opracował system ekonomiczno-finansowy, który zachęca do zwiększania uczestnictwa w organizowaniu wypoczynku i pozwala na przeznaczanie części uzyskanych środków na remonty bazy wypoczynkowej m.in. z odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych. Wprowadzone ceny umowne za usługi hotelarskie poprawiły znacznie sytuację ekonomiczno-finansową hoteli i tym działaniom ekonomicznym towarzyszyć musi konsekwentne podnoszenie jakości świadczonych usług i poprawa w gospodarowaniu środkami.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#PosełSylwesterZawadzki">Wypracowano elastyczne zasady zatrudnienia i płac, zezwolono na łączenie stanowisk. Pozwoliło to na zapewnienie lepszej dyspozycyjności i operatywności pracowników, ograniczenie zatrudnienia. Przystąpiono także do opracowania bilansu i analizy wykorzystania maszyn i urządzeń. Wielu urządzeniom przywrócono sprawność techniczną dzięki sprowadzeniu części zamiennych zakupionych z odpisów dewizowych. Należałoby zastanowić się czy i w GKT podobnie jak w Ministerstwie Zdrowia, nie należałoby oprzeć serwisu maszyn i urządzeń z importu o serwis zorganizowany przez CHZ.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#PosełSylwesterZawadzki">Główny Komitet Turystyki powinien zapewnić lepsze wykorzystanie maszyn i urządzeń informatycznych oraz zwiększyć sprzedaż usług w tym zakresie na rzecz jednostek korzystających z podobnych systemów informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#PosełSylwesterZawadzki">Również i w GKT baczniejszą uwagę należy zwrócić na prawidłowość wykorzystania przyznawanych dotacji dla organizacji społecznych prowadzących działalność turystyczną. W ub.r. GKT przyznał 64 mln zł dotacji dla Juwentur, Almatur, ZHP i Polskiego Związku Działkowców. Ten ostatni za przyznane środki zakupił meble, dywany, telewizory kolorowe, aparaturę dyskotekową, jachty. Związek Działkowców organizuje wczasy dla ludzi w podeszłym wieku, nie wydaje się ażeby dla tego celu potrzebne były jachty, dywany itp.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#PosełSylwesterZawadzki">Niezwykle ważne zadania spoczywają na resorcie pracy, płac i spraw socjalnych. Najważniejszym z nich jest zrównoważenie dochodów ludności z podażą towarów i usług. Wynosząca 20 punktów różnica między tempem wzrostu wynagrodzeń i tempem wzrostu produkcji oznacza, że w ub.r. za wykonaną produkcję płacono znacznie więcej niż w 1982 r. Również w budownictwie dynamika produkcji malała, natomiast rosły wynagrodzenia. Niestety wzrost wydajności pracy pozostawał daleko za dynamiką wynagrodzeń. Według informacji NIK płaca zasadnicza wiązana bezpośrednio z efektem pracy w przedsiębiorstwach kształtowała się poniżej 50%, nie przekraczając w żadnej kontrolowanej jednostce 75% całości wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#PosełSylwesterZawadzki">Nastąpił także regres w dziedzinie normowania pracy. Możliwość uzyskiwania przez przedsiębiorstwa środków na podwyższanie wynagrodzeń w drodze podwyżki cen, obniżenia jakości, ulg w obciążeniach na PFAZ, przekreślała w praktyce możliwość wdrażania efektywnych systemów wynagradzania.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#PosełSylwesterZawadzki">W materiałach resortu pracy, płac i spraw socjalnych wymienia się 3 problemy, które hamowały regulowanie sytuacji na odcinku prawidłowego wzrostu wynagrodzeń. Są to sprzeczności między doskonaleniem motywacyjnej funkcji płacy a dążeniem do ochrony grup ludności znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej, sprawy technicznego uzbrojenia pracy, brak równowagi na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#PosełSylwesterZawadzki">Problemy te wymagają szczególnej uwagi i głębokiej analizy. Nie ma bowiem ściśle określonych kryteriów co rozumiemy przez trudną sytuację ekonomiczną powstałą bez własnej winy, nie ma też kryteriów, które decydują o tym kto powinien korzystać z pomocy państwa. Obserwuje się niesłabnącą spekulację, zaczyna opłacać się porzucanie pracy i przechodzenie na różne niekontrolowane, a dochodowe zajęcia. Brak równowagi na rynku pracy ma często charakter pozorny, bowiem w wielu przedsiębiorstwach występują znaczne rezerwy zatrudnienia. Niska wydajność pracy wskazuje, że wielu pracowników obija się, że do pracy przychodzi wypocząć i wziąć przysługujący mu deputat.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#PosełSylwesterZawadzki">Istotnym problemem jest zapewnienie poprawy technicznego uzbrojenia pracy. Często źle pojęta oszczędność hamuje działania na rzecz pozyskiwania części zamiennych, sprzętu oraz podejmowania inwestycji. Mamy do czynienia z niską świadomością techniczną, lekceważeniem własnego warsztatu pracy, powszechnymi kradzieżami, co powoduje proces dalszej degeneracji technicznego uzbrojenia miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#PosełSylwesterZawadzki">Istotnym antyoszczędnościowym i antyinflacyjnym problemem jest tolerowanie przydziału towarów produkowanych w miejscu pracy. Dla przykładu można podać, że na objęte zamówieniem rządowym 133 mln metrów tkanin pościelowych na rynek poszło 60 mln metrów, z 17 mln m tkanin ręcznikowych - 10 mln m. Blisko 200 tys. zatrudnionych w przemyśle mięsnym otrzymuje poza kartkami ok. 5,5 kg mięsa miesięcznie, 29 tys. pracowników przemysłu cukierniczego otrzymuje ponad 59 tys. ton artykułów cukierniczych (cukierki, wyroby czekoladowe), chociaż brak jest tych artykułów na kartkowe zaopatrzenie dzieci, 97 tys. osób otrzymuje po 1,5 kg masła miesięcznie, 8.600 osób otrzymuje po 1/2 1 alkoholu, 63 tys. osób może co 5 lat zakupić zestaw mebli, 500 osób co rok 1 komplet mebli, inni jeszcze mogą zakupywać dywany, papierosy itp artykuły. Przykłady można by mnożyć, do grupowych przywilejów jest coraz więcej pretendentów. Przy zażartych dyskusjach o motywacyjnej funkcji płacy i sprawiedliwości społecznej wzrasta dążenie do podziału produkcji „między siebie”, do wywdzięczania się w naturze za dostawy surowców i przydziały kooperacyjne. W ten sposób tworzą się nowe „żółte firanki” i powstaje wartki strumień zasilania kanałów spekulacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#PosełSylwesterZawadzki">Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych przeprowadziło w ub.r. przegląd pozapłacowych świadczeń wynikających z kart branżowych i deputatów pracowniczych. Wartość tych świadczeń oszacowano na 105 mld zł. Ministerstwo apelowało o nierozszerzanie uprawnień oraz stopniowe likwidowanie uprawnień do dodatkowych zakupów.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#PosełSylwesterZawadzki">Zakład Ubezpieczeń Społecznych boryka się z poważnymi trudnościami. Dramatyczny obraz w zakresie wypłaty świadczeń emerytalnych i dokonywanej rewaloryzacji rent i emerytur przedstawiano na komisji już niejednokrotnie. Wliczenie rekompensat do podstawy wymiaru renty spowodowało w wielu przypadkach obniżkę świadczeń. Jesteśmy wszyscy zgodni, co do potrzeby oszczędzania, ale nie może ona odbywać się kosztem ludzi starych i bezradnych. Należałoby ocenić funkcjonowanie nowej ustawy emerytalnej z punktu widzenia prawidłowości dokonywanych przeliczeń emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#PosełSylwesterZawadzki">Do działań antyoszczędnościowych zaliczyć można także zaległości w przeprowadzaniu okresowych kontroli w zakładach pracy, co miało wpływ na zaniżanie deklarowanych składek. Jako korzystne zjawisko odnotować należy wzrost pokrycia składkami wydatków na świadczenia pieniężne z ubezpieczenia pracowników i członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych. Zwiększają się również wpływy na ubezpieczenia społeczne rolników indywidualnych. Należałoby dążyć do dalszej poprawy ściągalności składek ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#PosełSylwesterZawadzki">Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych nie wyegzekwowało planowanego ograniczenia etatów w administracji państwowej. Rozpoczęte z 2 miesięcznym opóźnieniem działania, spotkały się z oporami poszczególnych resortów. Całą sprawę przekazano Instytutowi Pracy i Spraw Socjalnych, który ma opracować niezbędną obsługę osobową w resortach i urzędach centralnych. Obniżka etatów w 1983 r. miała wynieść 450–500 etatów, a oszczędności szacowano na 90 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#PosełSylwesterZawadzki">Główny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu uzyskał oszczędności na kwotę 1,6 mln zł m.in. na skutek ograniczenia wydatków na szkolenie, zmniejszenia ilości kursów i wyjazdów zagranicznych. W oparciu o obowiązujące przepisy GKKFiS uzyskał dochody z tytułu zawartych umów transferowych i przedłużonych kontraktów w wysokości 950 tys. dolarów.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#PosełSylwesterZawadzki">Wykonano w pełni zadania inwestycyjne. Poprzez przekazanie organom terenowym uprawnień pozwalających na większą swobodę w dysponowaniu środkami przeznaczonymi na inwestycje likwidowane są dysproporcje w rozmieszczeniu obiektów i urządzeń sportowych na terenie kraju. Nie dopuszczono do nadmiernego rozszerzenia frontu inwestycyjnego oraz wzmożono nadzór nad realizacją najważniejszych zadań inwestycyjnych. Wszystko to wpłynęło na poprawę gospodarowania środkami przeznaczonymi na inwestycje i remonty.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#PosełSylwesterZawadzki">W działalności GKKFiS występowały jednak jeszcze zjawiska niegospodarności. Dotyczyło to m.in. wydatków na upowszechnienie kultury, z których pokrywano organizowanie spotkań i uroczystości GKKFiS, jak również wydatków na nagrody dla działaczy, wiele bowiem osób wyróżnionych tymi nagrodami nie spełniało kryteriów kwalifikacyjnych. Brak właściwego ukierunkowania dotacji wpływał negatywnie na ograniczanie wydatków w dotowanych organizacjach i nie sprzyjał pobudzaniu inicjatyw dla osiągania dochodów własnych.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#PosełSylwesterZawadzki">W końcowych wnioskach poseł B. Koziej-Żukowa zwraca uwagę na konieczność podejmowania dalszych stałych działań mających na celu oszczędzanie i zapobieganie zjawiskom inflacji.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#PosełSylwesterZawadzki">Resort budownictwa wraz z resortem zdrowia i opieki społecznej powinny podjąć niezbędne wysiłki dla planowej realizacji inwestycji i remontów w służbie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#PosełSylwesterZawadzki">Resort zdrowia i opieki społecznej koncentrować się musi na zapewnieniu pełnego wykorzystania sprzętu i aparatury medycznej zarówno w placówkach służby zdrowia jak i w uzdrowiskach i sanatoriach.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#PosełSylwesterZawadzki">Główny Komitet Turystyki wzmóc powinien działania na rzecz lepszego zagospodarowania bazy wypoczynkowej. Poprawa rentowności obiektów wypoczynkowo-turystycznych musi iść w parze z podniesieniem standardu usług.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#PosełSylwesterZawadzki">Należałoby skierować do rządu wniosek o podjęcie działań międzyresortowych, wspartych przez związki zawodowe na rzecz likwidacji rozbieżności między wydajnością pracy jakością produkcji a wzrostem wynagrodzeń. Postulować należy dalsze działania dla zapobiegania zjawiskom inflacji.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#PosełSylwesterZawadzki">Przeciwdziałać należy zwiększaniu świadczeń pozapłacowych i rygorystycznie przystąpić do likwidowania sprzedaży pracownikom wytwarzanej produkcji, do tworzenia się drugiego rynku.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#PosełSylwesterZawadzki">Większą kontrolę roztoczyć należy nad wykorzystaniem dotacji państwowych.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#PosełSylwesterZawadzki">Ponieważ zbyt często występuje zjawisko znacznych odchyleń między planem a jego wykonaniem należałoby bardziej wnikliwie prowadzić analizy przy opracowywaniu projektów planów; sprawa ta wymaga szczególnego rozważenia w toku prac nad ustawą o Komisji Planowania.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#PosełSylwesterZawadzki">Uwagi do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za 1983 r. w części dotyczącej Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu przedstawił poseł Jan Waleczek (bezp. Pax): W realizacji zadań GKKFiS w 1983 r. trafnie dostosowano cele do możliwości gospodarczych kraju. Zachowano ciągłość działań w podstawowych kierunkach pracy w zakresie kultury fizycznej i sportu. Słusznie za pierwszoplanowe zadanie uznano upowszechnienie masowej kultury fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#PosełSylwesterZawadzki">Konsekwentnie realizowany jest proces porządkowania gospodarki finansowej w klubach, rozwiązano wiele spraw drażliwych m.in. kwestię transferu. GKKFiS prowadzi również prawidłową działalność budżetową, co potwierdziły kontrole NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#PosełSylwesterZawadzki">Zakończone zostały prace nad modyfikacją programów nauczania wf w szkołach. Liczba godzin została zwiększona. Wobec załamania się masowej działalności sportowej organizowanej przez kluby, zakłady pracy i związki zawodowe rozwijanie tej działalności w szkołach jest szczególnie ważne. Dlatego też należałoby wnioskować dalsze intensyfikowanie wychowania fizycznego wśród dzieci i młodzieży. Należy nawiązać współpracę z resortami, a przede wszystkim z Ministerstwem Oświaty i Wychowania. Uzupełnić też trzeba niedobory kadr nauczycielskich i trenersko-instruktorskich dla dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#PosełSylwesterZawadzki">Wdrożenia działań wymaga również praca w dziedzinie upowszechnienia kultury fizycznej wśród dorosłych. GKKFiS poświęcił wiele uwagi organizowaniu rekreacji dla ludzi tzw. trzeciego wieku.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#PosełSylwesterZawadzki">Na razie jednak nie ma wypracowanych form i metod pracy z tą grupą ludności.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#PosełSylwesterZawadzki">Od dłuższego czasu obserwujemy wyraźny spadek zainteresowania sportem i kulturą fizyczną dziewcząt i kobiet. GKKFiS powinien zbadać przyczyny tego stanu i podjąć odpowiednie kroki.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#PosełSylwesterZawadzki">Przeciwdziałać należy zajmowaniu terenów przeznaczonych dla sportu i rekreacji pod budowę osiedli. Szczególnie ostry protest należy zgłaszać wówczas, kiedy za zabrany plac sportowy czy boisko nie daje się nic nowego. Procentują w tym zakresie błędy okresu poprzedniego, kiedy to skoncentrowano się na organizacji klubów-gigantów, które nie troszczyły się o rozwój sportu masowego, a tylko wyczynowego.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#PosełSylwesterZawadzki">Brak podstawowego sprzętu sportowego odczuwają zarówno szkoły, jak i wiele klubów. Ponadto sprzęt ten jest złej jakości. Wzrost produkcji sprzętu sportowego musi nastąpić szybko.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#PosełSylwesterZawadzki">Na wsi nie osiągnięto oczekiwanego postępu w zakresie rozwoju kultury fizycznej i sportu. W ludowych zrzeszeniach sportowych ilość ćwiczących zmniejszyła się o 22 tys. osób w stosunku do roku 1982. Zmalała również liczba jednostek organizacyjnych o ponad 800.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#PosełSylwesterZawadzki">W zakładach pracy, jak wynika ze sprawozdania NIK zmniejsza Się liczba komórek zajmujących się organizacją kultury fizycznej, zawęża się zakres ich działań, zmniejsza ilość uczestników. Przyczyną tego stanu rzeczy jest zawieszenie działalności zakładowych rad kultury fizycznej przy dawnych związkach zawodowych, a także zmniejszenie aktywności innych organizacji społecznych. Nowe związki zawodowe nie podjęły jeszcze należytego działania w zakresie organizacji kultury fizycznej i sportu. Konieczna jest tu ściślejsza współpraca pomiędzy federacjami. Należy intensyfikować organizację czynnego wypoczynku w kołach TKKF i PTTK.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#PosełSylwesterZawadzki">Wyniki sportu wyczynowego osiągnięte na arenie międzynarodowej nie mogą zadowalać. Obserwujemy postępujący regres. Przyczyn tego jest wiele, chciałbym zwrócić szczególną uwagę na zmniejszenie się bezpośrednich kontaktów z najlepszymi drużynami w poszczególnych dyscyplinach. Na organizowane w kraju zawody przyjeżdżają zawodnicy 3-ciorzędni. Obronie naszego sportu w pierwszej dziesiątce krajów świata musi komitet poświęcić szczególną troskę. Opracować trzeba długofalową koncepcję rozwoju sportów zimowych. Wyniki osiągnięte w Sarajewie nie mogą nas zadowalać.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#PosełSylwesterZawadzki">Do osiągnięć należy zaliczyć konsekwentne eliminowanie wypaczeń w poszczególnych klubach sportowych, zwłaszcza w klubach piłki nożnej. Podjęto kroki zmierzające do powiązania wypłat nagród i premii z uzyskanymi wynikami sportowymi, ograniczono wysokość opłat za transfery zawodników. Jednakże działalność gospodarcza klubów sportowych powinna być poddana szczegółowym badaniom kontrolnym. Występują tu bowiem rażące przypadki wypaczeń.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#PosełSylwesterZawadzki">Niepokoi sytuacja na stadionach w czasie rozgrywek sportowych. Coraz częściej nadają tam ton chuligani. Konieczne jest podjęcie niezbędnych działań zarówno przez GKKFiS jak i kluby oraz organizacje sportowe. Działania te wspierać muszą środki masowego przekazu, piętnując niewłaściwe zachowanie się kibiców i zawodników.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#PosełSylwesterZawadzki">Zbadać należy sprawę wysokości stypendiów dla zawodników klasy mistrzowskiej; są one zbyt niskie.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#PosełSylwesterZawadzki">Rok ubiegły odznaczał się rozszerzeniem kontaktów sportowych zarówno z krajami socjalistycznymi jak i zachodnimi. Dwustronną wymianę w oparciu o długofalowe umowy lub porozumienia należy uznać za słuszną. Nie budzą również zastrzeżeń transfery zawodników do klubów zagranicznych. Czasami otrzymujemy jednak zbyt małą rekompensatę w stosunku do wartości zawodników.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#PosełSylwesterZawadzki">Prawidłowa była polityka szkolenia pracowników dla kultury fizycznej. Niepokoić może brak kandydatów na studia w akademiach wychowania fizycznego, jak również brak nauczycieli, którzy chcieliby podnosić swoje kwalifikacje w zakresie wychowania fizycznego. Są to sprawy, które muszą być rozwiązane przy współudziale zainteresowanych resortów.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#PosełSylwesterZawadzki">Stopień realizacji inwestycji sportowych w roku ubiegłym uznać należy za dobry. Koncentrowano środki na inwestycjach kontynuowanych i remontach, nie dopuszczano do rozszerzania frontu inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#PosełSylwesterZawadzki">Zastrzeżenia budzi sposób przydzielania dotacji z Centralnego Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej i Sportu, nie wykorzystano bowiem około 600 mln zł. Zmiany wymaga, jak wnioskuje Najwyższa Izba Kontroli, system dotacji podmiotowych z tego funduszu; obecny utrudnia badanie celowości wykorzystania środków.</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#PosełSylwesterZawadzki">Pozytywnie należy odnieść się do różnorodnych działań interwencyjnych GKKFiS mających na celu zakup niezbędnego sprzętu i urządzeń sportowych. Zapotrzebowanie na sprzęt składane przez kluby i ogniska TKKF realizowane jest zaledwie w 50%. Dostawy sprzętu i wyposażenia sportowego realizowane przez zakłady przemysłu kluczowego zaspokajają potrzeby zaledwie w 20–60%.</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#PosełSylwesterZawadzki">Złagodzeniem sytuacji było podjęcie tejże produkcji przez spółdzielnie, firmy polonijne, zakłady rzemieślnicze oraz tzw. samozaopatrzenie klubów sportowych.</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#PosełSylwesterZawadzki">Realizacja budżetu przez GKKFiS przebiegała prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#PosełSylwesterZawadzki">Analiza realizacji przez Komitet planu i budżetu upoważnia do wystąpienia z wnioskiem o udzielenie absolutorium za 1985 r.</u>
          <u xml:id="u-1.63" who="#PosełSylwesterZawadzki">Dyrektor Zespołu NIK Klemens Romanowski: Zespół przedłożył swoje uwagi do wykonania zadań i budżetu centralnego w 1985 r. przez GKKFiS. W bardzo syntetycznym ujęciu wyczerpują one problemy, które były przedmiotem kontroli NIK bądź wynikają z analizy dokumentów GKKFiS. W uzupełnieniu chciałbym zwrócić uwagę na trzy sprawy. Pierwsza dotyczy upowszechnienia kultury fizycznej, ważności której nikt nie neguje, wszyscy są za jej rozwojem, jest ona przedmiotem wielu różnych narad i konferencji, zwiększa się nakłady finansowe - natomiast efekty są mało widoczne, a nawet niekiedy - jak wynika z danych statystycznych - następuje regres. Na pewno nie można obarczać za to winą GKKFiS, który robi bardzo dużo w tym zakresie, o czym dość szczegółowo jest mowa w przedłożonym sprawozdaniu Komitetu. Uważam, że tak długo w sensie ujemnym będziemy mówić o tej sprawie, jak długo wielkim problemem będzie możliwość zdobycia podstawowego sprzętu, ubrań i obuwia sportowego oraz będzie istniał tak duży niedobór kadr z odpowiednim przygotowaniem do prowadzenia tej dziedziny działalności.</u>
          <u xml:id="u-1.64" who="#PosełSylwesterZawadzki">Godnym zauważenia jest fakt, że jakkolwiek środki z budżetu na kulturę fizyczną w 1985 r., w porównaniu z 1982 r. wzrosły o 25% ( z 9,5 mld zł do 11,9 mld zł) to ich udział w ogólnych nakładach na kulturę fizyczną w tym okresie zmalał z 60 do 52%. Jest to pozytywny objaw, wskazuje bowiem, że wiele jednostek organizacyjnych kultury fizycznej zaczyna poważnie myśleć i działać w kierunku pozyskiwania własnych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-1.65" who="#PosełSylwesterZawadzki">Niemniej stan gospodarki w tych jednostkach wymaga szerokiej i skutecznej kontroli ze strony wszystkich ogniw dotujących je i nadzorujących. Większą rolę w tym zakresie niż dotychczas powinny spełniać polskie związki sportowe i federacje wojewódzkie.</u>
          <u xml:id="u-1.66" who="#PosełSylwesterZawadzki">Według oceny Zespołu kierownictwo GKKFiS w sposób na ogół prawidłowy reagowało i podejmowało działania w sprawach będących przedmiotem kontroli i wniosków pokontrolnych NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.67" who="#PosełSylwesterZawadzki">Biorąc pod uwagę uwarunkowania, które istniały w 1985 r., zakres istotnie realizowanych zadań, jak również pewne nieprawidłowości, które jednak nie rzutowały w sposób istotny na całokształt działalności uważamy, że GKKFiS na ogół prawidłowo wykonał w 1985 r. plan i budżet.</u>
          <u xml:id="u-1.68" who="#PosełSylwesterZawadzki">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanSłomski">Już po raz ósmy czytam coroczne sprawozdania GKKFiS, ale jeszcze nigdy dotąd sport nasz nie znalazł się w sytuacji, kiedy to kobiety nie zdobyły ani jednego punktu dla naszych barw narodowych. Od 50 lat pracuję w medycynie sportowej i nigdy dotąd nie było tak małego zainteresowania się sportem przez kobiety. Przypomnijmy sobie nasze sukcesy olimpijskie od 1928 roku począwszy, od medali Konopackiej i następnie Walasiewiczówny. Co się dzieje w sporcie kobiecym? Może badania opinii publicznej prowadzone przez Instytut Sportu wyjaśniły by sytuację. Może należałoby zwiększyć motywacje finansowe dla uprawniających sport kobiet, a może skierować do pracy z kobietami najlepszych trenerów? GKKFiS powinien poświęcić temu zagadnieniu więcej uwagi. Jeżeli sytuacja się nie poprawi, to zaczną nas wyprzedzać w osiąganych wynikach te państwa, które od niedawna dopiero zaczęły rozwijać sport kobiecy. Byłbym bardzo wdzięczny gdyby kierownictwo Komitetu wyjaśniło jakie kroki podejmie, aby polepszyć sytuację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBolesławKapitan">Analiza materiałów resortowych rodzi szereg wątpliwości. Pierwsze dotyczy priorytetów przyjętych w 1985 r. Główny akcent położono na rozwój sportów masowych, ale nie przyniosło to w pełni pozytywnych rezultatów. Następna sprawa dotyczy pozycji polskiego sportu w świecie i jak to się ma do wysiłku finansowego i organizacyjnego państwa? Z tym zagadnieniem wiąże się także problem sportu kobiecego. Jak się mają obecne wyniki naszych sportsmenek do prognoz i ocen dokonanych po olimpiadzie w Moskwie? Czym należy tłumaczyć to ogromne załamanie?</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełBolesławKapitan">Wątpliwa jest sprawa transferów. Nie podzielam jednoznacznego stanowiska poseł B. Koziej-Żukowej. W swoim koreferacie ujęła ona problem transferów i uzyskane tą drogą 950 tys. dol. określiła jako sukces antyinflacyjny. Z materiałów resortu wynika, jednak, że 207 najlepszych naszych zawodników i 100 najlepszych trenerów udziela się za granicą. Czy jest więc to sukces? Nie jestem przeciwny transferom, ale liczebność eksportowanej kadry przekroczyła już dopuszczalne granice.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełBolesławKapitan">Interesuje mnie także efektywność badań prowadzonych przez. Instytut Sportu. Na ile te badania służą rozwojowi sportu wyczynowego i czy wysiłek finansowy państwa na te badania jest proporcjonalny do osiąganych efektów przez naszych sportowców?</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełBolesławKapitan">I ostatnia sprawa dotycząca realizacji inwestycji. Dużo pochwalnych słów padło pod adresem resortu. Niepokoi wszakże realizacja inwestycji kontynuowanych poza planem centralnym. W jakim stosunku pozostają inwestycje resortu z ograniczeniami antyinflacyjnymi państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefRóżański">Trudno nam krytykować realizację planów resortu w sytuacji, gdy wpływ na wykonanie wszystkich zamierzeń mają inne piony gospodarki narodowej. M.in. chodzi tu o współdziałanie GKKFiS z resortem oświaty czy też o to w jakim stopniu przemysł zaopatruje rynek w sprzęt, ubiory i obuwie sportowe. Niepełne wykonywanie zadań przez inne resorty odbija się na efektach naszego sportu. Jeżeli nie wdroży się potrzeby uprawiania sportu uczniom w szkołach podstawowych, to nie będziemy mieli za kilka lat w ogóle zawodników.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefRóżański">Dwukrotnie już podejmowaliśmy temat finansowania sportu. Niestety dalej nie jest tak jak być powinno. „Lewych” źródeł zarobku jest ciągle dużo. Sądzę, że wiele spraw dotyczących sportu zostanie uregulowanych ustawą o kulturze fizycznej, nie załatwi ona jednak wszystkiego. Wszystkim nam zależy przecież na silnym fizycznie, zdrowym pokoleniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Wcale nie uważam transferu za wspaniałe osiągnięcie. Jest to jednak bardzo duże wsparcie dla GKOiS, pozwalające na zakup niezbędnego sprzętu i wyposażenia umożliwiającego treningi. Odrębną kwestią jest w jakim zakresie będziemy rozwijali transfer.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Więcej uwagi trzeba poświęcić udziałowi młodzieży w sporcie oraz sportowi kobiecemu. Mobilizować organizacje młodzieżowe i kluby oraz organizacje sportowe. Trzeba się zastanowić w jaki sposób wspomóc działalność GKKFiS, aby zainteresowanie młodego pokolenia sportem było większe. Pozwoliłoby to skuteczniej przeciwdziałać patologiom społecznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Od kilku już lat co raz więcej uwagi zwracamy na sport masowy. Jest to teza ogólna poparta m.in. działalnością finansową resortu. Większość środków przekazujemy w teren, gdzie są one następnie dzielone. Polskie związki sportowe otrzymują od nas 800 mln zł na rozwój sportu wyczynowego i dysponują 140 mln środków własnych. Natomiast na sport masowy w ub.r. przeznaczyliśmy 1.350 mln zł. Wspomagamy szkolne związki sportowe, LZS, AZS-AWF oraz szkolimy aktywistów. Podejmujemy wiele działań w celu zachęcenia młodzieży do uprawiania sportu. Służy temu m.in. tydzień kultury fizycznej oraz rosnąca ilość masowych imprez. Nie można więc powiedzieć, że sport masowy stoi w miejscu. Jest lepiej niż było, ale nasze poczynania determinują braki sprzętu i obuwia sportowego. Mamy nadzieję, że ten problem będzie rozwiązany. Resort chemii podjął już konkretne decyzje w celu poprawy zaopatrzenia. Zakłady w Grudziądzu i Łodzi będą zwiększać produkcję ubiorów sportowych.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Kryterium mierzenia pozycji polskiego sportu w świecie są zawody międzynarodowe. W ub. roku byliśmy na 9 pozycji a jeśli chodzi o wyniki mężczyzn na 6-tym miejscu wśród krajów świata. Nie uważam jednak aby ta statystyka mogła nas uspokajać. W świecie rośnie poziom sportu, my zaś zaczynamy odstawać, jesteśmy w sytuacji broniącego dotychczasowego swojego miejsca. Wysiłek państwa w obszarze sportu nie może być większy. Nie jest on jednak równoznaczny z zabiegami innych państw. Komitet nie dostaje dotacji dewizowych na sport wyczynowy, nie ma możliwości importu sprzętu oraz stworzenia laboratorium badań antydopingowych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">[brakujący tekst] bez którego żaden sport wyczynowy nie może się obyć. Dla przykładu podam, że warszawska przychodnia medycyny sportowej mieści się w piwnicach. Nie ulega wątpliwości, że efekty są zależne od nakładów. Nie ma większych wyników, jeżeli nakłady są skromne. Widzimy pewne dysproporcje w gospodarowaniu środkami finansowymi przez kluby. Musimy nad tym czuwać, weryfikować wydatki i lepiej rozliczać kierownictwa klubów. Kampania sprawozdawczo-wyborcza w organizacjach sportowych powinna być rozgrywana pod hasłem: jak gospodarować państwowymi pieniędzmi.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Słabe wyniki naszych zawodniczek znajdują swe przyczyny w uwarunkowaniach finansowych i socjologicznych. Kobiety więcej uwagi aniżeli mężczyźni przywiązują do warunków życia, do ubioru i m.in. do warunków treningu. Dziewczęta bardzo szybko rezygnują z uprawiania sportu, jeżeli nie osiągają najlepszych rezultatów. A poza tym wychodzą za mąż i zaczynają mieć inne problemy, ważniejsze, w ich mniemaniu, od uprawiania sportu. Sprawie sportu kobiecego poświęcimy plenarne posiedzenie komitetu i naszą opinię na ten temat przekażemy na jesienne posiedzenie komisji. W Moskwie wysoko ocenialiśmy kobiety, ale już wówczas przewidywaliśmy regres.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Z centralnego Funduszu Kultury Fizycznej w ub. r. przeznaczono na dofinansowanie rozbudowy bazy sportowej 2 mld zł, a w tym roku 3 mld. Dzięki temu powstają baseny, stadiony, sztuczne bieżnie.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Uważam, że nie należy wyolbrzymiać zjawiska transferów. 204 zawodników i 100 trenerów to nie jest dużo biorąc pod uwagę, że wybitnych zawodników i wybitnych trenerów „wyeksportowanych” za granicę można by policzyć na palcach obu rąk. Dawaliśmy zgodę na transfer tym zawodnikom, którzy byli w przededniu zakończenia kariery sportowej lub w sytuacji kiedy zawodnik (dotyczy to właściwie tylko Bońka) przekroczył pewną barierę umiejętności. Transfery są objęte regulaminem. Pilnujemy, aby nie było żadnych uchybień. Zatrzymaliśmy ostatnio wyjazdy, aby nie przekroczyć granicy naszych możliwości i potrzeb. Niestety ze względów finansowych (musimy być samowystarczalni dewizowo) nie zrezygnujemy z tej formy uzyskiwania pieniędzy. Robią to zresztą Czesi, Węgrzy, Bułgarzy a nawet Rosjanie.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Współpracujemy z Ministerstwem Oświaty. Podpisaliśmy porozumienie o rozwijaniu sportu szkolnego. M.in. tydzień kultury fizycznej zorganizowaliśmy wspólnie z tym resortem.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Niestety, nie możemy tego samego powiedzieć o współpracy z zakładami przemysłowymi. Ciągle jeszcze małe jest zainteresowanie sportem zakładów pracy, a związki zawodowe jeszcze nie są na tym etapie, aby mogły organizować imprezy sportowe.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Wiceprzewodniczący GKKFiS Bogusław Ryba: Stypendia dla sportowców są zbyt niskie. Przy maksymalnym stypendium - 18 tys. zł - znaczna część zawodników z nich rezygnuje i przechodzi na etaty w dużych zakładach pracy. Dotyczy to np. górnictwa. Dlatego też staramy się z początkiem przyszłego roku zwiększyć fundusze na stypendia.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W ub.r. nie dopisała frekwencja na studia zaoczne na kierunkach nauczania. Nie ma takich problemów na studiach stacjonarnych.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Przechodzimy do przedmiotowego dotowania organizacji społecznych zajmujących się sportem. W ocenie samych organizacji nie jest to traktowane pozytywnie. Dotowanie przedmiotowe bowiem ogranicza swobodę manewru, wymaga zwiększonej pracy ze strony aparatu danej organizacji. Konieczność analitycznego rozliczania się z przyznanych funduszy przynosi jednak wymierne korzyści.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Powstał bowiem społeczny mit, że trenerzy bardzo dobrze zarabiają, prawda zaś jest inna. Zawód to bowiem upośledzony jeśli chodzi o emerytury, nadgodziny itd. W związku z tym obserwujemy totalny odpływ trenerów nawet z kadry narodowej. Nie przyczynia się to do wzrostu efektywności sportu wyczynowego.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Badania naukowe dzielimy na węzłowe i resortowe. Nie jesteśmy zadowoleni z wdrożeń ich efektów. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka, a głównie polega na tym, że na efekt wdrożenia trzeba czekać nieraz kilka lat przy w miarę stabilnej kadrze. Kadra nasza jest płynna i w związku z tym niechętnie podejmuje się wdrażania wyników badań naukowych, na których efekty trzeba czekać dość długo.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Przewodniczący Komisji Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej poseł Stanisław Gabrielski (PZPR): W oparciu o Koreferat, dyskusję i materiały resortu możemy uznać, że polityka GKKFiS była prowadzona prawidłowo. Osobiście uważam, że pomimo niewystarczających nakładów osiągane efekty powinny być lepsze. Przyczyny niezadowalającego stanu głębokie. Stoimy wobec potrzeby odbudowania zainteresowania związków zawodowych i zakładów pracy sportem. Obserwuje się duży kryzys działalności organizacji i stowarzyszeń sportowych. Jeżeli chcemy na serio potraktować umasowienie sportu, to musimy rozwijać działalność społecznych organizacji i stowarzyszeń.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Bardzo ważną kwestią jest przyznanie szerszych kompetencji resortowi i uporządkowanie wszystkich spraw związanych z zarządzaniem sportem w województwach. Za pozytyw trzeba uznać opracowywanie ustawy o kulturze fizycznej oraz to, że powstają nowe obiekty sportowe. Pozytywem jest również fakt, iż kierownictwo GKKFiS podjęło pewne dyscyplinujące działania w niektórych dziedzinach sportu.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Zgłoszone uwagi i wnioski uwzględnimy w opinii skierowanej do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Integralną częścią opinii powinien być wniosek o udzielenie absolutorium resortowi kultury fizycznej i sportu. Proponuję również, aby na jesiennym posiedzeniu komisji GKKFiS przedstawił informację o przeciwdziałaniach negatywnym zjawiskom występującym w naszym sporcie.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">I ostatnia sprawa - powinniśmy w naszej opinii bardzo mocno wyeksponować problemy zaopatrzenia w obuwie i sprzęt sportowy.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Uwagi do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu resortu pracy, płac i spraw socjalnych za 1983 r. przedstawiła poseł Felicjanna Lesińska (ZSL): Zadania, jakie realizuje resort pracy, płac i spraw socjalnych są bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania całej gospodarki narodowej, określają również poziom warunków życia i pracy społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Dawna Komisja Pracy i Spraw Socjalnych niejednokrotnie podnosiła potrzebę określenia statutowych uprawnień resortu pracy, płac i spraw socjalnych, wyraźnego określenia podstawy działania i podejmowania rozwiązań w sferze zatrudnienia, płac i spraw socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Jednym z najważniejszych zadań resortu jest racjonalizacja zatrudnienia. Od kilku lat planowane gospodarowanie zasobami pracy rozmija się z praktyką. Niektórych zjawisk nie można wytłumaczyć. Np. przy tak znacznie umniejszonych zadaniach budownictwa z roku na rok piętrzą się trudności w zakresie realizacji planowego zatrudnienia w przedsiębiorstwach budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W 1983 r. można mówić tylko o minimalnej poprawie gospodarowania zasobami roboczymi. Przy utrzymaniu się na poziomie 1982 r. liczby ludności zawodowo czynnej - wynoszącej ok. 18 mln osób - w gospodarce uspołecznionej spadek zatrudnienia jest niewielki, ale przede wszystkim dotyczy zatrudnionych na stanowiskach robotniczych.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W 1983 r. odnotowano wzrost produkcji sprzedanej o 6,7% ; przy zmniejszonym zatrudnieniu świadczy to o wzroście wydajności pracy. Mimo to jednak wydajność pracy była o 3,8% niższa niż w 1979 r.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Jak wynika z materiałów NIK notowano przypadki niedoboru zatrudnienia, co prowadziło do niepełnego wykorzystania zdolności produkcyjnej przedsiębiorstw, chociażby Stoczni Gdańskiej. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest nadmierna fluktuacja kadr. Występują też trudności z zatrudnianiem absolwentów szkół zawodowych, a równocześnie absolwent nie ma swobodnego wyboru miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W ub.r. zarówno ze strony rządu jak i resortów podejmowane były kroki dla racjonalizacji zatrudnienia, jednak okazały się one mało skuteczne. Zbieżne jest stanowisko NIK i resortu w sprawie obowiązkowego pośrednictwa pracy wprowadzonego w ub.r. na terenie niektórych województw. Nie wpłynęło ono na poprawę sytuacji w zatrudnieniu, a skutki nie raz były odwrotne niż zamierzone. Stąd wniosek o doskonalenie motywacyjnych systemów wewnątrz przedsiębiorstw, które zachęcały by do podejmowania pracy, a nie stosowanie skierowań administracyjnych. Poglądy w tej sprawie są zróżnicowane, ale trzeba podjąć decyzje, które w sposób istotny wpłyną na poprawę sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Wiele nadziei wiązano z wprowadzeniem w 1982 r. Państwowego Funduszu Aktywizacji Zawodowej. Okazało się, że fundusz ten nie wpłynął na racjonalizację zatrudnienia. Nie jest dobrze, że środki tego funduszu wykorzystywane są w znikomym stopniu, i nie zawsze zgodnie z ich przeznaczeniem. Minimalna tylko część kierowana jest na tworzenie nowych miejsc pracy, przemieszczanie i szkolenie zawodowe oraz na socjalne zabezpieczenie osób, które czasowo mają trudności ze znalezieniem pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.25" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Nie do przyjęcia jest fakt, że na organizowanie robót interwencyjnych wydano tylko 5% tego funduszu, 1,3% na zorganizowanie nowych miejsc pracy, a 1,8% na przygotowanie zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-6.26" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Mało też skuteczne okazały się decyzje o ponownej aktywizacji zawodowej osób, które przeszły na wcześniejszą emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-6.27" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Poszukując skutecznych sposobów usprawniania systemów motywacyjnych. płac opracowano ustawę o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagrodzeń. Wiązaliśmy z nią wielkie nadzieje. Byłoby wskazane, ażeby komisja otrzymała pełniejszą informację jak przebiega wprowadzanie w życie przepisów tej ustawy. Odczuwamy niedostatek informacji na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-6.28" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Pozwolę sobie polemizować ze stwierdzeniem zawartym w informacji resortu pracy, płac i spraw socjalnych mówiącym o tym, że tendencje, które wystąpią w 1984 r. dzięki polityce „trudnego pieniądza” pozwolą wymusić oszczędne i racjonalne zatrudnienie. Z materiałów o realizacji zadań za 4 miesiące br. dotyczących wzrostu płac i zatrudnienia nie wynika, że zapowiedź ta potwierdza się. Prosimy też o wyjaśnienie na czym mają polegać zmiany w administracyjnym sterowaniu rynkiem pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.29" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W ub.r. odnotowaliśmy pewien postęp w wykorzystaniu czasu pracy. W produkcji materialnej nastąpił ogólny wzrost liczby godzin przepracowanych, co jest niewątpliwie zjawiskiem pozytywnym. Jednakże w odniesieniu do godzin przepracowanych w normalnym czasie pracy wzrost ten wynosi tylko 1,3% , natomiast nadliczbowych - 11% . Ogólnie jednak czas przepracowany w 1983 r. był krótszy niż w 1979 r. W dodatku występowały nieewidencjonowane przerwy w pracy w ciągu zmiany roboczej. Poprawa sytuacji w tym zakresie wymaga lepszej organizacji pracy, sprawniejszego funkcjonowania wszystkich służb pracujących na rzecz załóg, a także pełnego wdrożenia motywacyjnych systemów płac.</u>
          <u xml:id="u-6.30" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W całokształcie spraw dotyczących zarówno zatrudnienia jak i płac, a w konsekwencji warunków i wyników pracy, poważne znaczenie odgrywa normowanie pracy. W chwili wprowadzania reformy gospodarczej wydawało się, że jest to zadanie pierwszoplanowe. Tymczasem - jak wskazują dane zawarte w materiale resortu - w 1983 r. nastąpiło dalsze pogorszenie w dziedzinie normowania pracy. Średnie wykonanie normy w ponad 146% potwierdza to. Obserwuje się osłabienie pracy służb normowania w przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-6.31" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Z zadowoleniem należy przyjąć zapowiadane opracowanie projektu programu poprawy organizacji i normowania pracy w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-6.32" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Oby był on wykonany kompleksowo i jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-6.33" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Rok 1983 nie przyniósł poprawy w gospodarowaniu środkami przeznaczonymi na wynagrodzenia, brak było postępu w ścisłym uzależnianiu wzrostu wynagrodzenia za pracę od jej wyników. Wzrost średniego wynagrodzenia w ub.r. wyniósł 24% , a w niektórych przedsiębiorstwach nawet 27% , a więc był wyższy niż zakładano na ten rok. Niepokoją pogłębiające się dysproporcje płacowe. Nie spełnił swojej roli PFAZ.</u>
          <u xml:id="u-6.34" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Zgodnie z przepisami przedsiębiorstwa osiągające poprawę efektywności, głównie poprzez korzystanie z ulg w obciążeniach na FFAZ, miały podwyższać wynagrodzenia. Zasada ta jest słuszna, gorzej natomiast jeżeli realizowano ją na drodze manipulacji w obszarze cen, zmianach asortymentów i kosztach.</u>
          <u xml:id="u-6.35" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Podejmowane decyzje w sprawie zapewnienia korzystnych warunków płacowych produkcji priorytetowej były słuszne, w praktyce jednak były wypaczane. Konieczne jest wypracowanie bardziej skutecznego systemu oddziaływania na kształtowanie płac. Wnioskować należy zrealizowanie zapowiadanego opracowania taryfikatorów, które pozwolą na ściślejsze wiązanie wyników pracy z płacami.</u>
          <u xml:id="u-6.36" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Wysoki wzrost płac w sferze produkcji materialnej spowodował duże zróżnicowanie między tą grupą pracowników, a pracownikami sfery niematerialnej, finansowanej głównie z budżetu państwa. Wprawdzie w ostatnich latach dla niwelowania tych tendencji określono ustawowo, że płace pracowników grupy nieprodukcyjnej będą rosły proporcjonalnie do wzrostu płac grupy pracowników produkcji materialnej, lecz następuje to z dużym opóźnieniem. Gorzej jest w tych grupach zawodowych, gdzie taka rewaloryzacja nie została zapisana ustawowo. Różnica między przeciętnym wynagrodzeniem w produkcji materialnej i niematerialnej wynosi 32,7% i jest najwyższa, jaka miała miejsce na przestrzeni wielu lat.</u>
          <u xml:id="u-6.37" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Problemy funkcjonowania ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin były przedmiotem obrad dawnej Komisji Pracy i Spraw Socjalnych w marcu br. Opracowano opinię w tej sprawie. Do słusznych założeń tej ustawy należy zaliczyć rewaloryzację świadczeń emerytalnych i zapewnienie bieżącej waloryzacji. Wzrost realnych przychodów ludności stawia jednak pod znakiem zapytania, czy ustawa zapewni zahamowanie niekorzystnych tendencji spadku wysokości wypłacanych emerytur i rent i niewłaściwych relacji między średnią płacą a emeryturą. Obecnie spadek wartości emerytury jest poważny. Spotyka się szacunki, że realna wartość niektórych emerytur obniżyła się o ponad 50% . W informacji resortu podaje się, że w 1983 r. przeciętna miesięczna emerytura wynosiła 6.968 zł, w tym nowo przyznane 9.378 zł. W tej sytuacji wydaje się celowe niezależnie od postulowania przyspieszenia o 1 rok bieżącej waloryzacji rent, dokonanie rewizji podstawy wymiaru renty w zależności od okresu przyznania emerytury.</u>
          <u xml:id="u-6.38" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Ostatnio obserwujemy spadek wysokości wypłacanego zasiłku rodzinnego w stosunku do średniej płacy, następuje przekroczenie progów, od których zależy wysokość zasiłku. Podobny proces występuje w dziedzinie świadczeń wypłacanych z funduszu alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-6.39" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Czy resort dostrzega te problemy i jakie proponuje środki zapobiegawcze?</u>
          <u xml:id="u-6.40" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Dochody budżetowe resortu pracy, płac i spraw socjalnych zrealizowane zostały w ub.r. w 209% , na co złożyło się głównie podwyższenie składek wypłacanych dla ZUS oraz wpłaty na PFAZ. Plan wydatków zrealizowano w wysokości ponad 270 mln zł w stosunku do planowanych 265 mln zł. Wydatki na utrzymanie centrali resortu zrealizowano w 80,9% .</u>
          <u xml:id="u-6.41" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Budżet ZUS dostosowany był do zadań, które zakład zrealizował w ub.r. W zasadzie dochody pokrywały wydatki, zabezpieczona została niezbędna rezerwa, co świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu tej instytucji. Na uwagę zasługuje wzrost udziału składek w dochodach ZUS?</u>
          <u xml:id="u-6.42" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W 1983 r. wystąpiło zahamowanie realizacji inwestycji ZUS. Dotyczy to zarówno inwestycji kontynuowanych, jak i obiektów nowych. Z uwagi na zakres zadań tej instytucji, jest to problem wymagający baczniejszego zainteresowania. Zbyt długo nie podejmowano decyzji o wdrażaniu elektronicznej techniki obliczeniowej i w związku z tym nie wykorzystano środków na planowany zakup minikomputerów.</u>
          <u xml:id="u-6.43" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Nie mamy podstaw do negowania prawidłowości realizacji budżetu Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, planowane zadania realizowane były w zasadzie terminowo. Biorąc jednak pod uwagę trudności z problematyką, którą zajmuje się ten Instytut, wskazane byłoby, ażeby komisja otrzymała bardziej wyczerpującą informację nt. działalności tej placówki, ocenę realizowanego programu oraz wdrożeń.</u>
          <u xml:id="u-6.44" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Podobnie oczekujemy informacji o działalności Centralnego Instytutu Organizacji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.45" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Zastanawia dlaczego nie wykonano w pełni zadań w zakresie szkolenia w Ośrodku Kształcenia i Doskonalenia Kadr. Jakie są przyczyny tak dużej fluktuacji kadr pracowników tego Ośrodka. W materiale podaje się, że główną przyczyną są niskie płace. Jeżeli tak, to w jakim one są stosunku do wynagrodzeń w innych jednostkach tego resortu?</u>
          <u xml:id="u-6.46" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Trudno ustosunkować się do stosunkowo niskiego wykonania budżetu przeznaczonego na finansowanie działalności OHP. Był to pierwszy rok prowadzenia Hufców w tej formie i doświadczenia ubiegłoroczne posłużą do lepszego dostosowania budżetu do potrzeb i możliwości.</u>
          <u xml:id="u-6.47" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Na tle podniesionych problemów nasuwają się następujące wnioski:</u>
          <u xml:id="u-6.48" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W zakresie polityki płac i zatrudnienia:</u>
          <u xml:id="u-6.49" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- konieczne jest doskonalenie systemu płac w celu ścisłego powiązania wynagrodzeń z wynikami pracy. Powinno to być osiągnięte poprzez doskonalenie mechanizmów ekonomicznych i zapewnienie właściwych relacji między wydajnością pracy i wzrostem wynagrodzeń. Wskaźniki ekonomiczne uzyskane w ciągu 4 miesięcy br. są wyższe niż zakładano w CPR, dynamika płac w stosunku do dynamiki produkcji wskazuje, iż zmodyfikowane od 1 stycznia 1983 r. zasady reformy gospodarczej nie zapewniają na tym odcinku należytej poprawy.</u>
          <u xml:id="u-6.50" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W zakresie zatrudnienia:</u>
          <u xml:id="u-6.51" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- głównym celem powinny być działania zmierzające do poprawy gospodarki zasobami pracy, zwłaszcza ograniczenie fluktuacji, zmniejszenie absencji, pełniejsze wykorzystanie czasu pracy, poprawa organizacji i dyscypliny pracy. Warunkiem uzyskania postępu na odcinku racjonalizacji zatrudnienia jest wprowadzenie w przedsiębiorstwach efektywnych systemów wynagrodzeń wymuszających tę poprawę;</u>
          <u xml:id="u-6.52" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- ważnym kierunkiem pracy resortu powinno być działanie na rzecz doskonalenia systemu organizacji i normowania pracy, a w szczególności opracowania metod wartościowania pracy, taryfikatorów kwalifikacyjnych, kategoryzacji robót, normatywów pracochłonności, szkolenie służb organizacji i normowania. Poprawa poziomu organizacji i normowania w przedsiębiorstwach powinna przyczynić się do szybszego i prawidłowego wdrożenia ustawy o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-6.53" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W zakresie warunków pracy:</u>
          <u xml:id="u-6.54" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- konieczne jest przyspieszenie wydania przepisów normujących problematykę bhp, przede wszystkim w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych w środowisku pracy;</u>
          <u xml:id="u-6.55" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- dążyć należy do podniesienia poziomu organizacji przemysłowej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-6.56" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W zakresie świadczeń socjalnych:</u>
          <u xml:id="u-6.57" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- wnioskować należy przyspieszenie o rok bieżącej rewaloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych w celu zapobieżenia dalszemu pogarszaniu się poziomu życia emerytów i rencistów;</u>
          <u xml:id="u-6.58" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- rozważyć należy możliwość podwyższenia najniższych emerytur i rent;</u>
          <u xml:id="u-6.59" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- podjąć należy działania dla ograniczenia występujących dysproporcji w poziomie świadczeń emerytalno-rentowych w stosunku do kosztów utrzymania, szczególnie u osób pobierających świadczenia do wysokości 8 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-6.60" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">W zakresie planowania i realizacji budżetu:</u>
          <u xml:id="u-6.61" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">- Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych powinno na bieżąco śledzić przebieg realizacji budżetu i w odpowiednim czasie - w razie potrzeby - dokonywać korekt, dążąc do ścisłego powiązania planu finansowego z planem rzeczowym.</u>
          <u xml:id="u-6.62" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Koreferentka zaproponowała przyjęcie informacji o realizacji budżetu resortu pracy, płac i spraw socjalnych za 1983 r.</u>
          <u xml:id="u-6.63" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Dyrektor Zespołu NIK Klemens Romanowski: Badania prowadzone przez NIK wskazują, że w 1983 r. nie nastąpiła znacząca poprawa sytuacji, a na niektórych odcinkach obserwowaliśmy nawet regres. M.in. pogłębiły się deformacje w dziedzinie płac, nie nastąpiła również oczekiwana poprawa wykorzystania czasu pracy na zmianie roboczej. Od kilku już lat trwa prawie całkowity rozkład działalności w zakresie normowania pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.64" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Oceny pracy ministerstwa na odcinku płac i zatrudnienia należy jednak dokonać na tle ogólnego funkcjonowania w 1983 r. mechanizmów reformy gospodarczej. Mechanizmy te nie wymuszały na przedsiębiorstwach poprawy gospodarki czynnikami produkcji, a w tym również i czynnikiem ludzkim. Niektóre decyzje np. dotyczące przyznawania ulg w obciążeniach na PFAZ podejmowane były w 1983 r. w zasadzie przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów oraz przez Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-6.65" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Trudności w dokonaniu w sposób jednoznaczny oceny działalności Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w 1983 r. wynikają również stąd, że dotychczas nie został określony ściśle zakres kompetencji i odpowiedzialności tego resortu w warunkach reformy gospodarczej. Otwartą sprawą natomiast pozostaje sprawa, czy ministerstwo wykazało dostateczną inicjatywę dla poprawy sytuacji w dziedzinie racjonalizacji płac i zatrudnienia. Zdaniem NIK, inicjatywa ta była niewystarczająca. Przykładem tego może być sytuacja na odcinku normowania pracy. W 1982 r. dopuszczono do likwidacji branżowych, a częściowo i resortowych ośrodków organizacji i normowania pracy. W br. ministerstwo wystąpiło do rządu z projektem organizowania tych służb, często od podstaw. Wymagać to będzie znacznych nakładów finansowych oraz dość długiego okresu czasu. Reaktywowanie tych służb jest niezbędne, gdyż brak dobrych norm pracy w przedsiębiorstwach jest obecnie barierą ograniczającą wdrażanie ustawy o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-6.66" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Nieprawidłowości, które powstały w związku z realizacją reformy systemu emerytalnego, obciążają ZUS oraz resort pracy, płac i spraw socjalnych. Część środków przeznaczona przez rząd na lata 1982–1983 na poprawę obsługi osób pobierających świadczenia z ZUS nie została efektywnie wykorzystana. Ponadto na skutek dużych opóźnień w wysyłce świadczeń z winy ZUS, efekt akcji rewaloryzacji rent i emerytur został zatracony. Nadzór ze strony resortu nad ZUS okazał się niewystarczający. Nie podjęto dostatecznych działań na terenie Warszawy i innych Ośrodków dla zapobieżenia opóźnieniom w wdrażaniu systemu komputerowego. Problematyka ta nie znalazła właściwego odzwierciedlenia w informacji resortu o realizacji zadań za 1983 r.</u>
          <u xml:id="u-6.67" who="#PrzewodniczącyGKKPiSMarianRenke">Obecne kierownictwo ZUS wykorzystując wszystkie uwagi krytyczne podjęło energiczne działania dla poprawy funkcjonowania tej instytucji. Należy oczekiwać, że przyniosą one dobre rezultaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełOlgaRewińska">Przedstawiona nam informacja o działalności resortu pracy, płac i spraw socjalnych na ubiegły rok nie napawa optymizmem. Trzeba jednak zastanowić się czy np. oceniając sytuację jaka miała miejsce na odcinku zatrudnienia i płac mamy odnosić powstałe niedociągnięcia do nieudolności pracy tego resortu czy też do resortów, które nadzorują poszczególne zakłady pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełOlgaRewińska">Brak statusu resortu pracy, płac i spraw socjalnych uniemożliwia mu operatywne działanie na wielu odcinkach.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełOlgaRewińska">W ub.r. mieliśmy do czynienia z dynamicznym wzrostem płac, które przekroczyły znacznie zamierzenia planowe, nienormalna była również sytuacja na rynku pracy. Na jednego poszukującego przypadało często kilka miejsc, co miało negatywne skutki na odcinku realizacji planów zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełOlgaRewińska">W ub.r. obserwowaliśmy także pogłębiające się dysproporcje między płacami w sferze produkcji materialnej i niematerialnej. Najwolniejszy był przyrost płac w służbie zdrowia i opiece społecznej, w handlu, leśnictwie, oświacie.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełOlgaRewińska">Duże zmiany obserwowano w strukturze płac. Zmniejszyła się liczba osób otrzymujących najniższe płace, natomiast wzrastała liczba osób pobierających wysokie płace, osiągające często ponad 30 tys. zł. Tabele płac przewidywały niską najniższą płacę. Wobec tego stosowano różnego rodzaju dodatki, często niezasłużone, ażeby podwyższyć zarobki. Decyzję o podniesieniu płac w przemyśle lekkim dla zwiększenia produkcji rynkowej należy ocenić również jako jeden z czynników, który spowodował wzrost płac.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełOlgaRewińska">Nasza komisja stawiała już w swoim czasie wniosek o zmniejszenie administracyjnego pośrednictwa pracy. Praktyka wykazała, że system ten nie sprawdza się i tylko poprzez opracowanie właściwych rozwiązań systemowych w dziedzinie płac można oddziaływać na racjonalizację zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełOlgaRewińska">Niepokoić może stosunkowo wolna realizacja ustawy o nowym systemie wynagrodzeń. Zbyt mało jest jeszcze wniosków z poszczególnych przedsiębiorstw i napływają one głównie z województw poznańskiego i łódzkiego. Nie ma wniosków z terenu woj. warszawskiego, które jest przecież liczącym się ośrodkiem przemysłowym.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełOlgaRewińska">Nie mogę zgodzić się ze stanowiskiem poseł B. Koziej-Żukowej, że w wyniku włączenia rekompensat do podstawy wymiaru renty obniżyły się renty. Badaliśmy ten problem i takie przypadki mogą mieć miejsce tylko sporadycznie.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełOlgaRewińska">Postępujący wzrost cen i płac spowodował ograniczenie efektów waloryzacji i rewaloryzacji rent. Jeżeli sytuacja będzie nadal tak wyglądać, to będziemy mieli znowu do czynienia ze starym portfelem emerytur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZenonChudy">Niezadowalająco przebiegają prace w dziedzinie normowania pracy. Obecny status resortu pracy, płac i spraw socjalnych nie pozwala na wywieranie wpływu na poszczególne przedsiębiorstwa i rygorystyczne egzekwowanie obowiązku powoływania służb normowania pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełZenonChudy">Nie mamy opracowanych wskaźników wartościowania pracy. Zbyt wysokie przekraczanie norm świadczy o tym, że powinny one być zmienione. Nie robi się tego jednak, gdyż zaniżone normy pozwalają na osiąganie wyższych płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHenrykRafalski">Z dokumentów resortu nie wynika, iż nastąpiła poprawa. A jeżeli ona występuje, to między rokiem 1981, 1982 i 1983. Biorąc jednak pod uwagę lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte widoczny jest regres. Wyrażam uznanie za przedstawienie sytuacji; jak mam jednak rozumieć, biorąc pod uwagę dzisiejsze wypowiedzi, wywiad ministra Wł. Baki zamieszczony w gazetach, informujący, że plan 3-letni zostanie przekroczony? Jakie jest miejsce ministra pracy w gronach decyzyjnych reformy gospodarczej i jakie ma wpływy przedstawiciel tego resortu na gremium odpowiedzialne za wdrażanie reformy. Jaki jest status ministra pracy?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełHenrykRafalski">Za co my właściwie płacimy? Bo jeżeli w produkcji materialnej brak przyrostu, a w produkcji niematerialnej nie ma efektów - to to pytanie jest kwestią zasadniczą. Jest jakaś spójność między płacami, zabezpieczeniem socjalnym i aktywnością społeczną. Z materiałów resortowych wyraźnie wynika, że jeżeli nie ruszymy czynnika ludzkiego, to w ogóle nie poradzimy sobie z kryzysem. Barierą bowiem stały się zachowania i postawy ludzkie wobec pracy. Rosną koszty utrzymania i zarobki, wycisza się problem minimum socjalnego, a zupełnie oddzielny problem stanowią pieniądze wydawane na utrzymanie. Czy podwyżki płac i cen nie są oderwane od rzeczywistości? Czy możemy powiedzieć, że bodźce ekonomiczne zadziałały mimo wszystko?</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełHenrykRafalski">Jakim my jesteśmy państwem - nadopiekuńczym, czy niedoopiekuńczym? Jedni chcą zabezpieczenia społeczne ograniczać, a inni rozwijać je. Kto ma rację? Jeżeli nie wprowadzimy wartościowania i normowania pracy, spójności między płacą a świadczeniami państwa nie wyjdziemy z przysłowiowego dołka. Trzeba także ustalić czy świadczenia demobilizują czy też nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBożenaHagerMałecka">Problemy, które poruszał poseł H. Rafalski są najważniejszymi dla zlikwidowania obecnych problemów. Rząd powinien ustalić - kto za nie odpowiada. My, posłowie, powinniśmy rozmawiać z rządem, a nie tylko z poszczególnymi jego przedstawicielami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Znajdujemy się w bardzo trudnej sytuacji, bo ambicje i chęci społeczne są ciągle ogromne. Nie mamy pewności, że relacje płacy i produkcji są prawidłowe. W dalszym ciągu to co ludzie zarabiają pozostaje w sprzeczności z tym, co mogą kupić oraz z jakością artykułów. Komisja nasza powinna ostrzec, że sytuacja ta może spowodować ogromne niezadowolenie społeczne, bo ludzie chcą jeść, chcą się ubrać, chcą mieszkać i mieszkania mieć wyposażone w nowoczesny sprzęt. A zobaczmy jak wyglądają produkty ich pracy, jakiej jakości są buty, ubrania itd.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Doprowadziliśmy do tego, że w okresie „Solidarności” ustępowanie przed żądaniami poszczególnych grup doprowadziło do tendencji wypłacania świadczeń nie wiadomo z jakiego tytułu. W przemyśle mięsnym oprócz mięsa wypłaca się tzw. śniadaniówki, w innych gałęziach przemysłu są ekwiwalenty za mleko, ziemniaki. To nie występuje w żadnym kraju. Czy my mamy jakieś kryteria określenia ciężkich warunków życiowych człowieka. Znam osobę, która ma niską emeryturę, ale równocześnie z trzech innych źródeł otrzymuje stałe dotacje finansowe. Trzeba zastanowić się co jest podstawą przyznawania dotacji, albowiem rośnie fala ludzi domagających się pomocy przy coraz mniejszym ich zainteresowaniu pracą zarobkową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełZenonaKuranda">Niepokoi mnie samowola przedsiębiorstw w ustawianiu poziomu płac. W materiałach resortu nie mówi się o wnioskach, które powinno się wyciągać z tego zjawiska. Dysproporcje płac w ubiegłym i tym roku są jednymi z najwyższych w historii PRL. Powodują one fluktuację kadr. Powinno przyspieszyć się prace ustawowe nad uregulowaniem pułapu minimum i maksimum płac. Obecnie dobry fachowiec w jednym pionie gospodarki może zarobić więcej niż w drugim.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełZenonaKuranda">Czas pracy powinien być maksymalnie wykorzystany. Obecnie jest tendencja do obniżania norm. Powoduje to wzrost liczby godzin nadliczbowych. Czy przewiduje się nowelizację Kodeksu pracy. Wiele przepisów Kodeksu jest przestarzałych i nie odpowiada realiom życia. Popieram pogląd resortu, iż konieczne jest wdrażanie motywacyjnego systemu płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJadwigaBecelewska">W 1983 r. przyjęto w przemyśle lekkim jako czynnik motywacyjny płac wzrost produkcji na rynek wewnętrzny. Wizytowałam ostatnio kilka różnych zakładów tej gałęzi przemysłu. W większości z nich średnia płaca wynosi 12.800 zł. Wszędzie jest ogromna fluktuacja pracowników produkcyjnych. Wszędzie też wydajność pracy jest wysoka. 5 czerwca uczestniczyłam w spotkaniu z rencistami i emerytami tej gałęzi przemysłu. Na 47 tys. rent przyznanych mieszkańcom woj. leszczyńskiego tylko 60% skorzystało z rewaloryzacji. Trzeba już dziś zaplanować jakąś kwotę pieniężną, którą w najbliższym czasie trzeba będzie przekazać na zasilenie kasy ludzi niezdolnych do pracy zawodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełStanisławGabrielski">Czy reforma gospodarcza rzutuje na poprawę rynku pracy i płacy w br., Jakie mamy podejście do normowania pracy? Czy jest koncepcja rozwiązania tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">Resort pracy realizuje politykę rządu, sam nie decyduje o tego typu sprawach, w związku z tym nie ma wpływu na organizację i normowanie pracy. Na obsadzenie czeka 300 tys. stanowisk pracy. 50% ludności pracuje, tylko rozdysponowanie ludzi w poszczególnych gałęziach gospodarki jest nieprawidłowe. Np. w rolnictwie pracuje aż 30% ludności, podczas gdy w krajach zachodnich tylko ok. 8% , z tym, że m.in. we Francji przeciętny farmer ma 23 ha ziemi, a u nas rolnik poniżej 6 ha. W ciągu ostatnich trzech lat do rolnictwa, oświaty i zdrowia przeszło wiele dziesiątków tych ludzi. Młodzież wiejska pozostaje na wsi. Nie następują zmiany proporcji między pracą prostą a złożoną. Polska jest krajem ludzi wykwalifikowanych. Nie ma chętnych do prac nie wymagających wykształcenia. Płace robotnicze wymuszone są tą sytuacją.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">To co nazywamy wartościowaniem pracy jest skutkiem procesów zachodzących na rynku pracy. Nowe taryfikatory płac w sposób ramowy określają wysokość zarobku. Aktywizowanie pracowników przynosi efekty. 220 tys. emerytów podjęło zatrudnienie, a jeszcze wiele miejsc pracy na nich czeka. Nie wiemy ilu spośród nich jest zatrudnionych na czarnym rynku pracy. W ub.r. po raz pierwszy w kryzysie osiągnęliśmy postęp w relacjach ekonomicznych i tempie wzrostu płac. Różnice w płacach kształtowane są przez podaż i popyt. To co dawniej traktowane było za prawidłowość teraz uznawane jest za dysproporcje. Jako przykładem posłużę się płacami robotników i inżynierów.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">W 1982 r. zastosowaliśmy uchwałę 186, która spowodowała wzrost płac i produkcji. Obecnie działają prawa rynkowe i możliwości skutecznego wpływania są ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">Już od 15 lat resort nie zajmuje się normami pracy. Możemy działać na zlecenia poszczególnych pionów gospodarki, ale nie obligatoryjnie. Jest możliwość zamiany przyznawanych deputatów na pieniądze. Sprzedaż wyrobów własnym pracownikom nie ma prawnego uzasadnienia. Rząd postulował, aby tego nie robić, ale praktyki są inne.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">W ub.r. zmniejszono zatrudnienie w administracji o 2% . W tej chwili w trzech wybranych przedsiębiorstwach przeprowadza się sprawdzian dotyczący wprowadzania nowych metod ograniczania administracji. Metody te będą mogły być wykorzystywane przez instytucje. Od lat obserwujemy pogarszanie się struktury zatrudnienia, dlatego działamy metodami zachęt (działki, kredyty budowlane itd.), aby rejony deficytowe w kadrę uzupełniać. Gdyby nie PFAZ, to wzrost płac byłby wyższy o 50% .</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">W ub.r. wolniej wzrastały emerytury i renty, aniżeli zarobki pracownicze. W dyskusjach nad centralnym planem rocznym rozważa się sposoby zapewnienia tempa wzrostu płac.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">Nie jesteśmy w stanie określić w tej chwili minimalnej i maksymalnej płacy. Formalnie minimalna płaca wynosi 5.400 zł, ale badania nasze wykazują, że nie ma osób, które otrzymywałyby taką płacę. Przyznawanie różnego rodzaju dodatków powoduje, że płaca ta jest znacznie wyższa.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">Nie możemy w tej chwili poprawić proporcji międzygałęziowych w zakresie płac. Trzeba by było równać w górę, a na to nas nie stać.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">Z całą pewnością nie jesteśmy państwem nadopiekuńczym. Świadczenia nasze są mniej więcej na poziomie innych krajów, z tą różnicą, że u nas jest przewaga świadczeń pieniężnych. W innych krajach świadczenia na cele socjalne koncentrują się w większym stopniu na wydatkach na rzecz kultury, oświaty, zdrowia itp.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#WiceministerpracypłacisprawsocjalnychJózefBury">Czy w br. niekorzystne tendencje w zakresie realizacji planów zatrudnienia i płac utrzymają się czy też zostaną zahamowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WiceministerJózefBury">Nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć w tej chwili na to pytanie. W ub.r. płace wzrosły o 25% , z czego połowa przenosi się już na rok bieżący. Na br. zakłada się wzrost płac o 17% , należy przypuszczać, że założenia planowe zostaną również przekroczone.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WiceministerJózefBury">Dyrektor Zespołu NIK Klemens Romanowski: W ustawie o urzędzie ministra pracy, płac i spraw socjalnych mówi się, że do obowiązków tego resortu należy organizowanie służb normowania pracy. Resort zajmował się tą sprawą, ale nie wszystkie zamierzenia jego zostały pozytywnie zrealizowane. Powinien więc wystąpić o zmianę niektórych mechanizmów ustawy w tym kierunku, ażeby można było w pełni realizować planowe zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełZofiaOlejnik">Nie mogę się zgodzić ze stwierdzeniem, że są pewne rezerwy siły roboczej do prac prostych w rolnictwie. Nie jest to zgodne z rzeczywistością. W 1951 r. za 50 zł dziennie można było nająć pracownika do wykonywania prac prostych w rolnictwie. Dziś nie ma chętnych nawet za 1500 zł dziennie.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełZofiaOlejnik">Duże jest rozdrobnienie gospodarstw w Polsce, brak jest sprzętu mechanizującego proste prace w rolnictwie. W wielu gospodarstwach nadal ciągnie się wodę żurawiem. Konieczne jest podjęcie produkcji sprzętu mechanizującego drobne prace w rolnictwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełStanisławGabrielski">W oparciu o nadesłane materiały resortu, koreferat i dyskusję komisja przygotuje opinię, którą przekaże Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełStanisławGabrielski">W opinii tej należy zawrzeć krytyczną ocenę działalności resortu pracy, płac i spraw socjalnych w ub.r. i podkreślić, że nie udało się zrealizować założonych celów w obszarze działania tego resortu. Należy również zobowiązać rząd do pilnego dokonania analizy sytuacji w zakresie zatrudnienia i płac i podkreślić, że jeżeli niekorzystne trendy, jakie występują na tym odcinku utrzymają się, to grozi nam wiele niebezpieczeństw.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełStanisławGabrielski">Zastanowić należałoby się, czy wdrażane mechanizmy ekonomiczne przyniosą w 1984 r. oczekiwane rezultaty. Rok 1982 i 1983 nie były pomyślne w zakresie realizacji polityki zatrudnienia i płac. Wszystko wskazuje na to, że w br. ten stan się utrzyma.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełStanisławGabrielski">Komisja powinna domagać się od Komisji Planowania przy Radzie Ministrów przedłożenia jej informacji o przedsięwzięciach rządu dla opanowania tych niekorzystnych zjawisk.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełStanisławGabrielski">Wiele spraw poruszył w swoim wystąpieniu poseł H. Rafalski. W planie prac komisji przewidziane jest rozpatrzenie informacji nt. polityki społecznej w warunkach wychodzenia z kryzysu. Przypuszczam, że wtedy uzyskamy odpowiedź na problemy poruszone w wypowiedzi posła H. Rafalskiego.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełStanisławGabrielski">Proponuję przyjęcie przedłożonych sprawozdań i udzielenie absolutorium resortowi pracy, płac i spraw socjalnych za 1983 r.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełStanisławGabrielski">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełStanisławGabrielski">Uwagi do sprawozdanie z wykonania budżetu za 1983 r. przez Państwową Inspekcję Pracy przedstawiła poseł Olga Rewińska (PZPR): Mimo wielu działań podejmowanych przez rząd, Państwową Inspekcję Pracy, a także same zakłady pracy w ub.r. nastąpił wzrost liczby a wypadków przy pracy o 6,2% . Jedynie w górnictwie i przemyśle maszynowym odnotowano spadek wypadkowości. Tak jak w latach poprzednich podstawowymi przyczynami wypadków były: zły stan techniczny maszyn i urządzeń, zła organizacja pracy, brak nadzoru, nieprzestrzeganie przepisów bhp.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełStanisławGabrielski">W ub.r. stwierdzono wprawdzie zmniejszenie o 15% w stosunku do 1982 r. liczby zachorowań na choroby zawodowe większość jednak chorób stanowiły choroby przewlekłe. Niepokojące jest, że 35% ogółu zachorowań stwierdzono u kobiet. Stan zagrożeń czynnikami związanymi ze środowiskiem pracy nie uległ zmianie w stosunku do 1982 r.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#PosełStanisławGabrielski">W maju ub.r. Rada Ministrów dokonała oceny stanu bhp, w wyniku której opracowano dla zakładów pracy, organów założycielskich oraz właściwych organów rządowych harmonogram prac w zakresie poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy, obejmujący działania doraźne i długofalowe. Jak wynika jednak z informacji NIK, już we wrześniu ub.r. sygnalizowano opóźnienia w realizacji zadań zapisanych w tym harmonogramie dla Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#PosełStanisławGabrielski">Budżet Państwowej Inspekcji Pracy w 1983 r. zrealizowano po stronie dochodów w 35,2% , co należy uznać za uzasadnione, ponieważ Ośrodek Kształcenia i Doskonalenia Kadr PIP czynny był dopiero w IV kwartale ub.r. Plan wydatków Państwowej Inspekcji Pracy wykonany został w 86,4% , a realizacja tego budżetu nie budzi zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#PosełStanisławGabrielski">Pozytywnie należy ocenić dalsze umacnianie organizacyjne PIP i podniesienie efektywności działania. Zwiększyły się działania kontrolne, na podkreślenie zasługuje skoncentrowanie się na odcinkach najbardziej zagrożonych, a także na egzekwowaniu od administracji działań zapewniających trwałą poprawę warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#PosełStanisławGabrielski">Inspektorzy PIP wydali w ub.r. ponad 150 tys. zarządzeń nakazowych i 55 tys. decyzji ustnych. W ub.r. przeprowadzono 2.126 kontroli w zakresie przestrzegania przepisów o pracach wzbronionych dla kobiet, przepisów o zatrudnieniu młodocianych i innych z zakresu prawnej ochrony pracy.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#PosełStanisławGabrielski">Rok 1983 charakteryzował się dalszym zacieśnieniem współpracy ze związkami zawodowymi, NIK oraz innymi organami nadzoru i kontroli.</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#PosełStanisławGabrielski">W końcowych wnioskach poseł O. Rewińska postuluje:</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#PosełStanisławGabrielski">- osiągnięcie odczuwalnej poprawy w zakresie bhp w zakładach pracy poprzez zwiększenie kontroli i konsekwencji działania, bezwzględne przestrzeganie obowiązujących przepisów przez kierownictwo zakładów pracy, administracyjne służby bhp, związki zawodowe i społecznych inspektorów pracy;</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#PosełStanisławGabrielski">- nadanie właściwej rangi sprawom organizacji pracy, przestrzeganie technologii produkcji, wyposażenie miejsc pracy w oprzyrządowanie- i sprzęt ochrony osobistej;</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#PosełStanisławGabrielski">- egzekwowanie odpowiedzialności za tworzenie i przestrzeganie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy na wszystkich szczeblach nadzoru;</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#PosełStanisławGabrielski">- przyspieszenie powoływania w zakładach pracy społecznych inspektorów pracy, a także powrócenie do praktyki przeprowadzania społecznych przeglądów pracy;</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#PosełStanisławGabrielski">- likwidację opóźnień w realizacji zadań zawartych w harmonogramie rządowym, zwłaszcza dotyczy to wydania przepisów wykonawczych przez resort zdrowia w sprawie najniższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia oraz opracowania jednolitego systemu informacji o zagrożeniach zawodowych, a także prawnych uregulowań kontrolnych i władczych organów założycielskich w zakresie bhp w stosunku do zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-18.20" who="#PosełStanisławGabrielski">Referentka postawiła wniosek o przyjęcie sprawozdania Państwowej Inspekcji Pracy za 1983 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełBożenaHagerMałecka">Jakie działania podjęto dla ograniczenia zachorowań na choroby zawodowe w zakładach o szczególnym zagrożeniu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełStanisławGabrielski">Jaka jest ocena produkcji odzieży ochronnej zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełKarolGruber">Problem odzieży ochronnej i roboczej nie jest jeszcze właściwie rozwiązany. Wiele urządzeń ochronnych, np. zauszniki, nie jest wykorzystywanych przez pracowników z uwagi na ich dużą uciążliwość. Czy podejmuje się działania dla poprawy sytuacji w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełKarolGruber">Główny inspektor pracy Henryk Kowalski: Państwowa Inspekcja Pracy dokonała w 1983 r. kontroli warunków pracy, koncentrując się na zakładach o szczególnym zagrożeniu. Są to zakłady produkujące metale kolorowe, przerabiające azbest oraz produkujące krzem i materiały ogniotrwałe. Badaliśmy również sytuację w zakładach o szczególnym zagrożeniu hałasem.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełKarolGruber">Zwrócono się do inspektorów pracy o wydawanie surowych decyzji, włącznie ze wstrzymaniem pracy, tam gdzie zagrożenia są bardzo duże. Zwracano również uwagę na konieczność usprawniania procesów technologicznych oraz uzgadniania z medycyną pracy warunków zatrudnienia w zakładach o szczególnym zagrożeniu dla zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełKarolGruber">W zasadzie zapewnia się dostawę środków ochrony osobistej, gorzej jest natomiast z ich użytkowaniem, gdyż niektóre z nich są uciążliwe dla robotników.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełKarolGruber">Mamy duże kłopoty z 9 kopalniami, w których występuje poważne zagrożenie chorobami zawodowymi wskutek nadmiernego zapylenia. Trzeba by było je zamknąć, ale otwartym problemem pozostaje zatrudnienie robotników. Szukamy kompromisu w rozwiązaniu tych spraw, chociaż nie jest to łatwe.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełKarolGruber">Produkcja odzieży ochronnej z punktu widzenia ilościowego jest wystarczająca, ale jakość jej pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Mamy przypadki, że rękawice ochronne po 8 godzinach użytkowania nadają się tylko do wyrzucenia.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PosełKarolGruber">Ok. 10 tys. inspektorów pracy zajmowało się oceną przyczyn wypadków przy pracy. Okazuje się, że 92% przyczyn leży poza techniką. Głównymi są osłabienie dyscypliny pracy, zła organizacja pracy, brak nadzoru, nieporządek w zakładzie pracy.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PosełKarolGruber">Zalecono służbom bhp i związkom zawodowym wzmożenie działań na rzecz poprawy dyscypliny pracy i dyscypliny produkcji. Inspektorzy prący powinni opracowywać głębsze diagnozy, które pozwoliłyby na usuwanie przyczyn wypadków i zagrożeń szkodliwymi warunkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełStanisławGabrielski">Proponuję przyjąć sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy. Pozytywnie ocenić należy działalność głównego inspektora pracy. Na przestrzeni ostatnich 2 lat duże było zainteresowanie rządu sprawami bhp. Opracowany harmonogram działań zasługuje na poparcie i trzeba domagać się jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełStanisławGabrielski">W wyniku dyskusji opracujemy opinię, w której zwrócimy uwagę na konieczność wzmożenia działań inspektorów pracy oraz tworzenia stanowisk pracy chronionej dla kobiet.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełStanisławGabrielski">Ponieważ jakość odzieży i sprzętu ochrony osobistej pozostawia jeszcze wiele do życzenia, należy postulować działania na rzecz poprawy sytuacji na tym odcinku.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełStanisławGabrielski">Niepokoi zbyt wolne reaktywowanie społecznych inspektorów pracy. Tylko 1/3 zakładów pracy powołała takich inspektorów. Większa musi być aktywność w tym zakresie związków zawodowych. Na ten temat będziemy mówić na spotkaniu, jakie mamy zamiar odbyć z przedstawicielami poszczególnych federacji związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PosełStanisławGabrielski">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu za 1983 r. w części dotyczącej Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PosełStanisławGabrielski">Uwagi do sprawozdania z wykonania planu i budżetu w 1983 r. w części dotyczącej Głównego Komitetu Turystyki przedstawił poseł Jan Waleczek (bezp. Pax): Po stronie dochodów budżet centralny i terenowy zrealizowany został w 214,8% . Ciesząc się z samego faktu przyrostu środków z tego tytułu, nie sposób jednak wyzwolić się z refleksji, że plan skonstruowany był zbyt ostrożnie; założenia wyjściowe życie zweryfikowało w sposób tak istotnie różny i to we wszystkich składnikach.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#PosełStanisławGabrielski">Był to zapewne rok trudny, rok wdrażania zasad reformy, a z drugiej strony przełamywania zasadniczych trudności i ograniczeń kryzysowych, które - gdyby sięgnąć pamięcią do 1982 r. - odbiły się niekorzystnie na organizacji wypoczynku i powszechności tej formy spędzania wolnego czasu oraz na turystyce zorganizowanej. Niemniej jednak pewne przewidywania mogły wskazywać, że powszechnie akceptowane nawyki i przyzwyczajenia w społeczeństwie będą zwyciężać niezależnie od zachwiania się struktury ekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#PosełStanisławGabrielski">Należy podkreślić duży wysiłek resortu i przedsiębiorstw turystycznych, a także działania organizacyjne, dzięki czemu wzrosła liczba masowych usług turystycznych i wypoczynkowych przy jednoczesnej dbałości o podnoszenie ich jakości. Nastąpił również wzrost wpływów dewizowych turystyki zagranicznej. Został uczyniony wyraźny krok dla przełamania impasu w tym zakresie. Dzięki poprawie informacji i organizacji jednostek podległych GKT podstawowe cele i zadania na 1983 r. zostały wykonane przy zachowaniu reżimu oszczędnościowego.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#PosełStanisławGabrielski">Wydatki zrealizowano w 99,4% . Jak w swej analizie zauważa NIK nie budzą one zastrzeżeń od strony ich zasadności i legalności. NIK słusznie tylko zwraca uwagę na niskie wykorzystanie środków przeznaczonych na szkolnictwo oraz na małą efektywność wykorzystania kwot na badania naukowe i ekspertyzy. Resort tłumaczy, że zadania rzeczowe w szkolnictwie wykonane zostały niższym kosztem, ale co do tego można mieć zastrzeżenia, zwłaszcza że nie zawsze przygotowanie obsługi usług wypoczynkowych odpowiada oczekiwaniu.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#PosełStanisławGabrielski">Zwraca uwagę, że planowane wydatki na FWP zostały wykonane zaledwie w 88,8% , a stanowią one najpoważniejszą, po inwestycjach, pozycję. Nie znalazłem w szczegółowej analizie wytłumaczenia tego zjawiska. Domyślać się należy, że złożyła się na to ogólna sytuacja społeczno-gospodarcza oraz pewien niedowład organizacyjny.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#PosełStanisławGabrielski">Jeśli chodzi o wydatkowanie środków na działalność statutową to ich zasadność i preferencje nie budzą zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#PosełStanisławGabrielski">W ubr. wystąpiły znaczne trudności w realizacji inwestycji turystyczno-wypoczynkowych. Planowane wydatki na ten cel zostały wykonane w 91,9% co wydaje się i tak wskaźnikiem wysokim i świadczy o dużym wysiłku organizacyjnym resortu. Świadczy też o tym wykaz zadań i osiągniętych efektów. Należy mieć jednak na uwadze, że niedostatki bazy mogą zdecydowanie zaważyć na ilości i poziomie usług w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#PosełStanisławGabrielski">Koncentrowano się w ub.r. na zadaniach dających szybkie efekty i preferowano poprawę infrastruktury technicznej przeciwdziałającej degradacji środowiska. Nie można tych preferencji negować, trudno też nie uznać za słuszny końcowy wniosek resortu mówiący o potrzebie podjęcia działań zapobiegających dalszej dekapitalizacji bazy.</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#PosełStanisławGabrielski">Planowane zadania ubiegłego roku wykonano ze znaczną nadwyżką o czym świadczą wzrost ilości usług, rozwój krajowego ruchu turystycznego, wypoczynku młodzieżowego oraz lepsze wykorzystanie miejsc hotelowych i obiektów turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#PosełStanisławGabrielski">Pomimo starań resortu, aby obniżyć procentowy wskaźnik kosztów sprzedaży usług wypoczynkowych, urlop staje się dziś coraz droższy, Tym większą więc uwagę należy przywiązywać do jakości usług i kultury obsługi wypoczynku co nie zawsze w praktyce wygląda jak należy. Przygotowuje się nowy system samofinansowania zakładowych ośrodków wczasowych przystosowanych do wymogów reformy gospodarczej. Baczyć jednak należy na taką konstrukcję cen, aby nie dopuścić do nadmiernego wzrostu kosztów i aby nie powtarzały się przypadki nieuzasadnionego ich zawyżania.</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#PosełStanisławGabrielski">W 1983 r. nastąpił wzrost ruchu turystycznego. Blisko 15 mln osób korzystało z obiektów turystycznych i wczasowych, 3,7 mln osób z obiektów wypoczynkowych, a ponad 1,5 mln dzieci i młodzieży z różnych wyjazdowych form wypoczynku. Założono, że obowiązywać będą rygory oszczędnościowe i następować będzie samoregulacja ekonomiczna. Punkt ciężkości zatem przenosi się na jakość usług a nie tylko na ich ilość odpowiadającą społecznemu zapotrzebowaniu.</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#PosełStanisławGabrielski">Wskaźnik udziału obsługi biur podróży w ruchu zagranicznym wzrósł o 45% , czego wynikiem jest odczuwalny wzrost wpływów dewizowych. Są jednak jeszcze duże możliwości w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-22.17" who="#PosełStanisławGabrielski">Został osiągnięty wyższy zysk przez wszystkie terenowe przedsiębiorstwa turystyczne, chociaż nierównomiernie się on rozkłada. Najwięcej w nim partycypuje Orbis, PZMot i wojewódzkie przedsiębiorstwa turystyczne. Wczytując się jednak w analizę działalności gospodarczej i kształtowania się zysku nie można nie postawić pytania o regres, który dotknął wyspecjalizowane przedsiębiorstwa turystyki młodzieżowej. Komitet będzie musiał tej sprawie poświęcić więcej uwagi.</u>
          <u xml:id="u-22.18" who="#PosełStanisławGabrielski">Realizacja podstawowych zadań i planu rzeczowo-finansowego GKT w 1983 r. była prowadzona w trudnych warunkach i przy realizacji wymogów reformy. Tym większego podkreślenia wymaga fakt, że wzrosła liczba sprzedanych usług, oraz racjonalność gospodarowania środkami, co przyniosło określone efekty finansowe. Świadczy to o słuszności i skuteczności przyjętego i realizowanego systemu ekonomicznego. Prawidłowość analizy resortowej i słuszność wysnutych z niej wniosków nie zwalnia od podjęcia pewnych problemów.</u>
          <u xml:id="u-22.19" who="#PosełStanisławGabrielski">Należy zwrócić pilną uwagę na wykorzystanie i usprawnienie organizacji wypoczynku w zakładowych domach wczasowych, które stanowią 72% ogółu bazy wczasowo-wypoczynkowej w kraju.</u>
          <u xml:id="u-22.20" who="#PosełStanisławGabrielski">NIK wskazuje na pewne niedociągnięcia w kształtowaniu się cen, kosztów w niektórych przedsiębiorstwach. Przy dążeniu do wzrostu usług turystycznych i lepszej organizacji wypoczynku należy mieć na uwadze także ich jakość i kulturę obsługi. Podział niemałych przecież zysków wygospodarowanych w wyniku wysokiej akumulacji nie zabezpiecza samodzielności przedsiębiorstw. Słusznie więc resort zabiega o określone preferencje w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-22.21" who="#PosełStanisławGabrielski">Z analizy planowanych i realizowanych w 1983 r. dochodów i wydatków Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku wynika postulat zwiększenia dyscypliny jeśli chodzi o zwroty niewykorzystanych dotacji i odsetek od pożyczek, jak również racjonalniejszego dysponowania środkami przez niektórych ich dysponentów.</u>
          <u xml:id="u-22.22" who="#PosełStanisławGabrielski">Analiza materiału przygotowanego przez GKT wskazuje na dążenie do oszczędnego i efektywnego gospodarowania przyznanymi środkami budżetowymi przy jednoczesnym dążeniu do poprawy pracy ludzi organizujących tę sferę usług. Reasumując powyższe uważam, że przy pewnych krytycznych nawet uwagach, zadania oraz budżet GKT realizowane były prawidłowo i wnoszę o udzielenie mu. absolutorium.</u>
          <u xml:id="u-22.23" who="#PosełStanisławGabrielski">Dyrektor Zespołu NIK Klemens Romanowski: Wyrażony w materiałach pogląd NIK o prawidłowym na ogół realizowaniu zadań budżetu centralnego odnosi się do GKT, a nie do poziomu pracy i jakości świadczonych usług oraz gospodarności w turystyce. Zarówno bowiem kontrole przeprowadzone w jednostkach turystycznych jak i inne materiały wskazują na dużą rozbieżność pomiędzy poczynaniami GKT zmierzającymi do poprawy działalności w turystyce a ich realizacją i stanem faktycznym świadczonych usług, na podstawie czego kształtuje się ocena o turystyce i jej organizatorach. Nie muszę chyba udowadniać, że oceny te nie zawsze są jeszcze pozytywne. Różne są przyczyny tego stanu.</u>
          <u xml:id="u-22.24" who="#PosełStanisławGabrielski">GKT prawidłowo wykonał zalecenia rządowe w sprawie reagowania na wyniki i wnioski kontroli. W ub.r. NIK skierowała kilkanaście wniosków do kierownictwa GKT po przeprowadzeniu kontroli kształtowania prawidłowości cen i jakości usług w hotelach, wykorzystania kosztów utrzymania zakładowej bazy wypoczynkowej, działalności BTM Juwentur i innych. Wnioski te zostały uwzględnione przez GKT.</u>
          <u xml:id="u-22.25" who="#PosełStanisławGabrielski">W sprawozdaniu GKT podano m.in., że wartość sprzedaży usług świadczonych w 1983 r. przez jednostki turystyczne wyniosła ponad 77 mld z3 i była wyższa o 53% niż w 1983 r. oraz że wszystkie jednostki zamknęły swą działalność wynikiem dodatnim. Jakkolwiek zasługuje to na ocenę pozytywną, nie może przesłonić faktu, że niejednokrotnie poprawę wyników sprzedaży i rentowności osiągano drogą nieuzasadnionego wzrostu cen a nie dzięki poprawie efektywności gospodarowania i podnoszenia jakości świadczonych usług.</u>
          <u xml:id="u-22.26" who="#PosełStanisławGabrielski">GKT w przyszłych swych działaniach powinien zwrócić szczególną, uwagę na sprawę gospodarności w jednostkach turystycznych oraz na prawidłowość stosowania cen, gdyż dalszy ich wzrost w dotychczasowym tempie może spowodować zahamowanie rozwoju turystyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJózefRóżański">Nie ulega wątpliwości, że w ub.r. na realizacji planu resortu zaważyły wyjątkowo korzystne warunki atmosferyczne. Ten rok jednak zapowiada się znacznie gorzej. Trzeba też uwzględnić, iż nie wszystko zależy od Komitetu. Na dzisiejszym posiedzeniu plenarnym organizacji turystycznych okazało się, że dopiero teraz organizacje te dowiadują się o tym ile wyniosą podatki, ile trzeba przeznaczyć na PFAZ i ile dostaną dewiz na turystykę wyjazdową.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełJózefRóżański">Ceny miejsc hotelowych kształtują się nadal poniżej kosztów własnych i straty musi nadrabiać gastronomia. A z hotelową gastronomią jest źle. Orbis dostał przydział 50% puli mięsnej. A inne przedsiębiorstwa turystyczne prowadzą wyżywienie opierając się wyłącznie na kartkach urlopowiczów.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełJózefRóżański">Kategoryzacja nie powinna mieć wpływu na ceny usług. Ceny powinny zależeć od sezonu i atrakcyjności miejscowości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJanSłomski">Z materiału resortu wynika, że utrzymanie budynku biurowego w Warszawie przy pl. Dzierżyńskiego kosztuje 37 mln zł rocznie, podczas gdy na rozwój organizacji schronisk młodzieżowych przeznacza się tylko 20 mln zł rocznie. Czy resort jest właścicielem tego budynku i jakie będą jego dalsze losy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Z analizy materiałów resortowych wynika, że reforma gospodarcza w tym pionie gospodarki przyniosła największe efekty ekonomiczne. 72% całości bazy wypoczynkowej to ośrodki zakładowe, które od lat nie są w pełni wykorzystywane. Trzeba dołożyć starań do tego, aby ten stan zmienić. GKT wszczął wiele poczynań koordynacyjnych i powinien być w tych działaniach wsparty przez naszą komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełHenrykRafalski">Resort wykorzystuje prowadzone od 3 lat sondaże społeczne, aby likwidować słabe punkty turystyki i wypoczynku. Na ile udaje się GKT wpłynąć na zmianę struktury grup korzystających z urlopów zorganizowanych?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełHenrykRafalski">Czy celowymi zamierzeniami są próby wydzierżawiania pomieszczeń na działkach pracowniczych na wesela i uroczystości rodzinne?</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PosełHenrykRafalski">Wiceprzewodniczący GKT Jan Pawlak: Zdajemy sobie sprawę z niedostatków naszej działalności, staramy się je likwidować. Postawiono nam zarzut, że planowaliśmy ostrożnie a uzyskaliśmy więcej niż zamierzaliśmy. W turystyce bardzo trudno planować. Zgadzam się z opinią posła J. Różańskiego, że o sezonie 1983 r. zadecydowała pogoda. W tym roku wszystkie przedsiębiorstwa poniosły już straty. Ludzie rezygnują z wczasów, campingi są puste. Sądzę, że ten rok będzie gorszy niż ubiegły.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PosełHenrykRafalski">Zahamowaliśmy w ub.r. spadek zainteresowania turystyką. Do odrobienia jeszcze jest bardzo dużo. Odbudowa zagranicznego ruchu turystycznego następuje powoli. Regres młodzieżowych biur podróży spowodowany jest zmniejszeniem wyjazdów do KS. Sytuacja ta uległa jednak w ub.r. pewnej poprawie. Staramy się tym biurom pomagać. Ceny usług poddawane są stałej kontroli. W turystyce obowiązują ceny umowne. Każdą usługę sprzedaje się od ręki. W tym roku zaobserwowaliśmy wyścig cen na wybrzeżu. To właściciele kwater prywatnych podnoszą ceny. O ok. 20% więcej płaci się nad morzem niż w górach.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PosełHenrykRafalski">Generalnie przewidujemy wprowadzenie cen regulowanych na wczasy pracownicze, kolonie i obozy oraz jedną tylko państwową marżę. Przedsiębiorstwa przyjmą to niechętnie, bo uniemożliwi to manipulowanie usługami i w efekcie zmniejszy usługi. Jakość usług w turystyce się pogarsza. Winne są trudności tzw. obiektywne i konkretne - pracownicze. Ogromnym problemem są dziś jakiekolwiek zakupy oraz wandalizm wczasowiczów.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PosełHenrykRafalski">Uciekają z turystyki pracownicy. Mamy kłopoty z wyżywieniem gości. Ten rok będzie trudniejszy niż ubiegły. Nikt nie daje gwarancji wyżywienia indywidualnemu turyście. Obcina się limity przydziału mięsa. Orbis dostał 60% limitów mniej niż w ub. roku.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#PosełHenrykRafalski">Baza w turystyce się dekapitalizuje, a 50% amortyzacji odprowadzane jest do budżetu państwa. W lepszej sytuacji jest baza zakładowa, tyle, że nie jest ona w pełni wykorzystywana. Podjęliśmy trud, aby zaproponować zakładom pracy lepsze wykorzystanie domów wczasowych. Wszyscy jednak pilnują swojej własności i pokonanie partykularyzmów niektórych właścicieli nie jest łatwe.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#PosełHenrykRafalski">Turystykę „uraczono” budynkiem przy pl. Dzierżyńskiego. Szukamy kontrahenta, aby go sprzedać. Ogłosimy przetarg na ten budynek. Najlepiej chyba byłoby go rozebrać.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#PosełHenrykRafalski">Dotujemy tylko obiekty turystyki kwalifikowanej - schroniska górskie i stanice wodne. Dajemy środki na budowę campingów. W chwili obecnej oddajemy nowy camping w Łebie.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#PosełHenrykRafalski">Przeprowadzamy badania sondażowe. Dane GUS są bowiem spóźnione i bardzo ogólne. Z badań tych wynika, że owocuje polityka ekonomiczna państwa. Z wczasów korzysta duża liczba emerytów, rodzin Wielodzietnych i młodzieży. Znacznie mniej ludzi pracujących. Sygnalizowaliśmy to zjawisko zakładom pracy. Chodzi bowiem o prowadzenie właściwej polityki w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#PosełHenrykRafalski">Sejm uchwalił ustawę o ogrodach działkowych i zobowiązał nas do finansowania wypoczynku ludzi najgorzej sytuowanych. W ub.r. daliśmy 20 mln zł na rozwój wczasów na działkach. W tym roku nie braliśmy dokładnej specyfikacji na co przeznacza się te pieniądze. Działkowicze kupili za nie m.in. trzy kolorowe telewizory, trzy dywany i trzy jachty szkoleniowe dla wychowania morskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącykomisjiposełStanisławGabrielski">W oparciu o: materiały i wystąpienia ob. J. Pawlaka widać, że GKT ma koncepcję pracy, prowadzi prawidłową politykę, ma określone cele długofalowe. Jest to godne pochwały. Proponuję przyjąć sprawozdanie z wykonania planu i budżetu i udzielić absolutorium temu resortowi. Powinniśmy także poprzeć przedłożone wnioski GKT oraz zmierzać w kierunku umacniania funkcji koordynacyjnych tego resortu, szczególnie w zakresie gospodarki bazą wczasową. Oczekujemy konkretnych propozycji w tej sprawie. Sądzę, że rozważenia wymaga wniosek, aby 50% amortyzacji przeznaczyć na remonty i modernizację bazy turystycznej. GKT powinien coraz silniej współdziałać ze związkami zawodowymi w zakresie organizacji wypoczynku dla ludzi pracy. Dojrzewa również sytuacja, aby bazę FWP przekazać nowym związkom zawodowym.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczącykomisjiposełStanisławGabrielski">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu w 1983 r. GKT.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>