text_structure.xml 33.8 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Dnia 3 marca 1983 r. Komisje: Obrony Narodowej, Pracy i Spraw Socjalnych oraz Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.), odbyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">- drugie odczytanie rządowego projektu ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Obrony Narodowej z wiceministrem gen. broni Józefem Urbanowiczem, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dyrektorem generalnym Jerzym Pacho, Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">Sprawozdanie z prac podkomisji zajmującej się projektem tej ustawy wygłosił jej przewodniczący poseł Bolesław Owsianik (ZSL): Pragnę poinformować, że dnia 15 lutego br. odbyło się posiedzenie podkomisji powołanej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin. Sprawozdanie z posiedzenia podkomisji zostało doręczone obywatelom posłom wszystkich trzech komisji. Ja chciałbym tylko niektóre sprawy wyjaśnić, a także szerzej przedstawić uzasadnienie proponowanych zmian w sformułowaniach projektu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełWitoldZakrzewski">Projekt rządowy przewiduje, iż podstawa wymiaru emerytur i rent wojskowych ulegać będzie corocznym podwyżkom o taki procent o jaki wzrosło przeciętne miesięczne uposażenie żołnierzy zawodowych w roku poprzednim. Takie rozwiązanie zapewnia: proporcjonalny wzrost emerytur i rent wojskowych w stosunku do wyposażenia kadry i kontynuację dotychczas stosowanych zasad rewaloryzacji rent i emerytur wojskowych w zależności od podwyżek uposażenia żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełWitoldZakrzewski">W trakcie dyskusji na posiedzeniu podkomisji została zgłoszona uwaga, czy nie należałoby uregulować tego problemu podobnie jak w powszechnym systemie emerytalnym. W systemie tym podstawa wymiaru emerytur i rent wzrasta corocznie o procent o jaki wzrosło przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym. Wyrażono przy tym zdanie, że rozwiązanie przedstawione w projekcie ustawy może być znacznie korzystniejsze dla emerytów i rencistów wojskowych, zwłaszcza z uwagi na przyjęte założenie, aby uposażenie kadry wojskowej wzrastało w stopniu nie niższym niż przeciętne wynagrodzenie w przemyśle. Opinia ta prawdopodobnie wynika z przekonania, że przeciętna płaca w przemyśle jest z reguły wyższa aniżeli w gospodarce uspołecznionej, a uposażenia żołnierzy zawodowych są rzekomo bardzo wysokie.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełWitoldZakrzewski">W dziesięcioleciu 1972–1982 tempo wzrostu uposażenia w przemyśle było wyższe niż w gospodarce uspołecznionej, a tempo wzrostu uposażenia kadry wojskowej było znacznie wolniejsze niż w gospodarce uspołecznionej. Nie zachodzi więc obawa, że wyposażenie kadry wojskowej będzie wzrastało niewspółmiernie szybko w stosunku do wzrostu płac ogółu pracowników cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełWitoldZakrzewski">Na marginesie omawianej sprawy należy zauważyć, że pomimo rzekomo wysokich wynagrodzeń kadry wojskowej w ostatnich latach nie mamy do czynienia z nadmiarem kandydatów do nauki w szkołach wojskowych, a wręcz przeciwnie występują tu istotne problemy.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PosełWitoldZakrzewski">W systemie powszechnym przyjęto za podstawę wzrostu świadczeń emerytalnych w pierwszym terminie (od 1.03.1986 r.) wzrost płac w gospodarce uspołecznionej w 1985 r. W projektowanej ustawie wojskowej problem ten pozostawia się do decyzji Rady Ministrów. Wynika to z tego, że świadczenia te są powiązane z systemem uposażeń żołnierzy zawodowych, zaś wzrost tych ostatnich w poszczególnych latach nie jest równomierny.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PosełWitoldZakrzewski">Według obowiązującej ustawy emeryci i renciści wojskowi otrzymują zasiłki pogrzebowe na zasadach analogicznych jak żołnierze zawodowi. W projektowanej ustawie przewidziano też, że zasiłki te nie mogą być niższe od zasiłków przewidzianych dla emerytów i rencistów cywilnych. Na posiedzeniu podkomisji podniesiono, aby emeryci i renciści wojskowi otrzymywali te zasiłki na zasadach ustalonych w powszechnym systemie emerytalnym. Pragnę nadmienić, że takie rozwiązanie oznaczałoby znaczne pogorszenie uprawnień emerytów wojskowych w tym zakresie. Proponuję, aby sprawę zasiłków pogrzebowych utrzymać według zasad ujętych w projektowanej ustawie. Taka zasada w wojskowym systemie emerytalnym jest utrwalona tradycjami Wojska Polskiego od roku 1922.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PosełWitoldZakrzewski">Projekt przewiduje, że emeryci i renciści wojskowi, którzy do 31.12.1983 r. ukończyli 70 lat, albo są inwalidami I grupy, otrzymują podwyżkę świadczeń w całości od 1.01.1983 r. Emeryci, którzy ukończą 70 lat w okresie od 1.01. do 31.12.1984 r. otrzymują kolejne podwyżki świadczeń w dwóch ratach od 1.01.1984, natomiast inwalidzi I grupy w okresie od 1.01.1983 do 31.12.1984 otrzymują pozostałą część podwyżki jednorazowo od miesiąca, w którym zostały one uznane dla inwalidów. Podkomisja, mając na uwadze utrudnienia i specyfikę służby wojskowej, zaproponowała realizację podwyżki w całości dla emerytów, którzy ukończyli 70 lat, podczas gdy w systemie powszechnym uprawnienie to przysługuje emerytom, którzy ukończyli 75 lat życia. Jednocześnie wyrażono pogląd, że osoby kończące 70 lat po 31.12.1983 lub uznane za inwalidów po 1.1.1983 r. powinny, otrzymać kolejne etapy podwyżki na zasadach ogólnie obowiązujących. Proponuję, aby rozwiązanie zaproponowane w projekcie ustawy utrzymać.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PosełWitoldZakrzewski">Podkomisja na swym posiedzeniu rozpatrzyła dwa wnioski:</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PosełWitoldZakrzewski">1. zgłoszony przez posła Janusza Przymanowskiego na poprzednim naszym posiedzeniu dotyczył 20% dodatku, który miałby przysługiwać osobom odznaczonym medalem „Zasłużony na polu chwały”. Podkomisja nie przyjęła wniosku posła Janusza Przymanowskiego, gdyż wymagałby on nowelizacji niedawno uchwalonych przez Sejm trzech ustaw emerytalnych oraz mógłby spowodować wnioski o przyznanie podobnego dodatku za inne odznaczenia wojskowe. Trzeba przy tym dodać, że w praktyce osoby odznaczone tym medalem mają uprawnienie do dodatku kombatanckiego w tej samej wysokości, 2. posła Franciszka Sadurskiego dotyczący zaliczenia do wojskowej wysługi emerytalnej również okresu służby w formacjach polskich przed 1 listopada 1918 r. Podkomisja uznała wniosek za niemożliwy do przyjęcia wychodząc z założenia, że wszyscy ci, którzy służyli w formacjach polskich przed 1 listopada 1918 r. i przeszli do służby w Wojsku Polskim nabyli określone uprawnienia emerytalne oraz że uwzględnienie tego wniosku wymagałoby nowelizacji już wymienionych, a niedawno uchwalonych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PosełWitoldZakrzewski">Projektowana ustawa i zawarte w niej propozycje zmian przepisów w stosunku do obowiązujących mają na celu:</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PosełWitoldZakrzewski">- zapewnienie odpowiedniego zaopatrzenia emerytalnego i rentowego dla tych, którzy odeszli ze służby ze względu na wiek jak i stan zdrowia;</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PosełWitoldZakrzewski">- odpowiednie oddziaływanie na kadrę zawodową na rzecz pozostawania jak najdłużej w służbie;</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#PosełWitoldZakrzewski">- zachęcenie młodzieży do wstępowania do szkół oficerskich oraz szkół chorążych i podoficerów zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#PosełWitoldZakrzewski">Z tytułu pełnionych funkcji kadra zawodowa ma nieograniczony godzinami czas pracy i to zarówno w koszarach, jak i na poligonach oraz innych miejscach wyznaczonych przez dowództwo. Obsługa nowoczesnego sprzętu, zwłaszcza lotniczego i morskiego, wywołuje nie tylko zmęczenie i stresy, ale również szybkie niekorzystne zmiany zdrowotne. Wieloletnie obserwacje wykazały, że służba wojskowa, połączona z reguły z dużym wysiłkiem psychicznym i fizycznym, wywiera poważny wpływ na stan zdrowia. Pomimo tego że do szkół wojskowych dobierane są osoby o wyjątkowo dobrym stanie zdrowia, to jednak na skutek ciężkich warunków służby wśród żołnierzy zawodowych, znacznie częściej aniżeli wśród cywilów, występują takie schorzenia jak: choroba wieńcowa i zawały serca, nadciśnienie tętnicze krwi, psychonerwice upośledzające sprawność organizmu, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, urazy i ich następstwa oraz zespoły bólowe kręgosłupa i korzeni nerwowych.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#PosełWitoldZakrzewski">Inwalidztwo z powodu chorób układu krążenia w populacji żołnierzy zawodowych jest wyższe o 15%, a z powodu psychonerwic o 40% niż wśród porównywalnych grup cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przedkładając sprawozdanie z prac podkomisji, proszę o przyjęcie projektu ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy i ich rodzin wraz z poprawkami zaproponowanymi przez podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełTadeuszHaładaj">Chciałbym wypowiedzieć się w kwestii waloryzacji emerytur i rent dla emerytów i rencistów wojskowych. Nie mam wątpliwości, co do konieczności istnienia preferencji w stosunku do tych osób. Jest to sprawa oczywista. Kiedy jednak rzecz dotyczy kwestii, które już są uregulowane nasuwają mi się pewne wątpliwości. Niedawno byłem sprawozdawcą projektu ustawy zmieniającej ustawę o szkolnictwie wyższym oraz o nauczycielach, w celu dostosowania ich do przepisów obowiązujących w systemie powszechnym. Uważam, że ustawa o emeryturach wojskowych powinna także zostać dostosowana pod tym względem do przepisów obowiązujących w systemie powszechnym. Rozumiem, czym kierowali się autorzy projektu. Jeżeli zakłada się jednak, że średnie płace będą rosły szybciej w gospodarce uspołecznionej, to nie ma obawy, aby emerytury i renty wojskowe rosły szybciej niż płace.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełTadeuszHaładaj">Myślę, że byłoby dobrze powołać zespół, który sporządziłby dokument obrazujący wzrost płac w gospodarce narodowej oraz wojsku w latach 1980–1981. Przypuszczalnie średnie płace i trend ich wzrostu będą podobne. Jeżeli zapisuje się w ustawie, że średnie płace w wojsku będą rosnąć nie wolniej niż w przemyśle, to przekraczanie ich także nie będzie możliwe, gdyż zakłada się jednocześnie pewne proporcje tych wzrostów.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełTadeuszHaładaj">Gdy rozpatrywaliśmy rządowe projekty zmian ustaw o szkolnictwie wyższym i o nauczycielach, argumentowano, że odrębne uregulowanie tych ustaw powinny zostać zrównane z uregulowaniami systemu powszechnego, gdyż są one nieprecyzyjne, trudne i wręcz niemożliwe do wykonania. Jakie mogą być reperkusje wśród tych grup zawodowych, których ustawę zmieniliśmy na dzisiejszą argumentację. Pewne ustalenia powinny być stosowane do wszystkich, gdyż są jasne i sprawiedliwe dla ogółu.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełTadeuszHaładaj">Jeśli występują sytuacje, gdzie emeryci wojskowi są wdrażani do określonych działań, to należy zrekompensować im to w inny sposób niż poprzez odrębny system waloryzacji emerytur i rent.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Czy pan poseł T. Haładaj składa wniosek o zawieszenie prac nad tym projektem i powołanie nowego zespołu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTadeuszHaładaj">Jeśli moja argumentacja była nieprzekonująca, to dobrze byłoby zapoznać się z wynikami prac takiego zespołu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Nie rozumiem. Jeżeli pan zgłasza konkretną poprawkę, to proszę ją sformułować. Jeśli natomiast postuluje pan odłożenie sprawy, to proszę sprecyzować odpowiedni wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTadeuszHaładaj">Chodzi mi o to, że zapis dotyczący waloryzacji powinien być analogiczny do zapisu w ustawie o emeryturach i rentach pracowniczych. Uważam jednak, że ten punkt widzenia trzeba przedyskutować. Chodzi o to, by jeden głos nie zaważył na stanowisku Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Zatem chodzi o to, by dostosować rozwiązania projektowe w art. 5a do ogólnych zasad w tych sprawach przyjętych w innych ustawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJaninaŁęgowska">Nie możemy odłożyć prac nad projektowaną ustawą. Stanowi ona bowiem element cyklu rozwiązań prawnych dotyczących problematyki zaopatrzenia emerytalnego. Rozumiem stanowisko posła T. Haładaja. Ubolewaliśmy, że powszechna ustawa emerytalno-rentowa nie może być kodeksem, gdyż pozostają w mocy odrębne regulacje. Żywimy wielki szacunek dla żołnierzy i zdajemy sobie sprawę ze specyfiki ich działania. Wydaje się więc, że projektowane preferencje są słuszne. Na całym świecie wojsko i formacje typu milicyjnego korzystają ze szczególnych uregulowań. Z drugiej strony w świetle spotkań poselskich oraz listów, które do nas napływają należałoby rozważyć, czy wojsko będzie się dobrze czuło z tymi preferencjami. Może powinniśmy zapoznać się z argumentacją, która uzasadniłaby - nie dla nas, lecz dla społeczeństwa - projektowane preferencje. Nie mówiliśmy tu o płacach w wojsku. Istnieje, a jeśli nie to powinna być wprowadzona, taka regulacja płac, by były one odpowiednio wyższe. Nie stawiam w zdecydowany sposób wniosku o to, by dostosować art. 5a do przepisów powszechnej ustawy emerytalno-rentowej, lecz zgłaszam tylko swoje uwagi i proszę o dodatkową argumentację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SzefdepartamentufinansowegoMONgenMarcinGórski">Podkomisja otrzymała materiały obrazujące dynamikę wzrostu płac w latach 1972–1982 w gospodarce uspołecznionej, w przemyśle i w wojsku. Różnice na korzyść przemysłu wyniosły 22 punkty, czyli ponad 2 punkty rocznie. Wzrost w poszczególnych latach był nierównomierny. Zastanówmy się, czy rzeczywiście chodzi o tak wielkie preferencje. Średnia płaca bez rekompensat w 1982 r. w gospodarce uspołecznionej wynosiła 9.591. zł, w przemyśle 10.662 zł, w wojsku 10.751 zł. Gdy chodzi o dynamikę wzrostu, to w okresie ostatniego dziesięciolecia wojsko pozostawało w tyle. Dlatego też należy przyjąć, że płace kadry powinny wzrastać w nie mniejszym stopniu niż w przemyśle. Chodzi o odzwierciedlenie prestiżu tej kadry, a także o to, że struktura stanowisk oraz obowiązki porównywalna są raczej z przemysłem aniżeli z gospodarką uspołecznioną traktowaną jako całość. Nie możemy też stwarzać takich warunków, by emerytury i renty rosły, podczas gdy płace będą pozostawały na niezmienionym poziomie. Doprowadziłoby to bowiem do odpływu żołnierzy ze służby czynnej. Nie należy też uważać, że ci spośród naszych towarzyszy broni, którzy odeszli ze służby czynnej nie powinni być uprawnieni do korzystania z preferencji dostępnych dla nich w czasie pełnienia służby. Środowisko to bowiem, zrzesza w Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych, nadal uczestniczy w życiu wojska. Członkowie tego związku biorą udział w pracach terenowych grup operacyjnych. Zwolnienie ze służby bywa podyktowane utratą zdrowia. Trzeba też pamiętać, że w wojsku im wyżej w hierarchii tym mniej stanowisk. Może być tylko jeden dowódca pułku, podczas gdy jest kilku dowódców batalionów. Część kadry musi więc w pewnym momencie przejść na inne stanowiska nie związane bezpośrednio ze strukturą hierarchii służbowej w wojsku lub poza nim. Dlatego utrzymuje się ustawowy obowiązek podejmowania pracy zgodnie z kwalifikacjami, które powinny być wykorzystywane na tych stanowiskach, niezbędne jest zaangażowanie, świadomość polityczna, kwalifikacje kadry wojskowej. Jeżeli doprowadzimy do pogorszenia sytuacji tych ludzi, to potwierdzi się znane powiedzenie: Murzyn zrobił swoje i może odejść. Dlatego przedłożyliśmy projektowane rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełGenowefaRejman">Problem jest bardzo trudny. Obecnie tezy równościowe cieszą się wielką popularnością. Pamiętajmy jednak, że na całym świecie wojsko traktowane jest jako grupa specyficzna. Weźmy choćby Kodeks karny. Są przecież specjalne przepisy karne dla wojska. Podobnie jeśli chodzi o płace i emerytury. Zapewne nie brak argumentów za dostosowaniem rozwiązań w tym zakresie do przepisów powszechnej ustawy emerytalno-rentowej. Pamiętajmy jednak, że wskutek oderwania rewaloryzacji od płac renty wojskowych rosłyby szybciej niż uposażenia. Nie możemy do tego dopuścić. Trzeba brać pod uwagę specyfikę tej grupy i pamiętać, że żołnierze, nawet jeśli są na rencie, bywają włączani do czynnej realizacji ważnych zadań. Są więc podstawy do tego, by odrębnie uregulować ich sytuację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanuszPrzymanowski">Widzimy dobrze, iż wojskowi w wielu krajach korzystają z przywilejów w zakresie wynagrodzeń. Weźmy choćby Związek Radziecki, NRD czy Czechosłowację. Mogę o tym mówić, ponieważ znajduję się już w stanie spoczynku: w Polsce Ludowej płace żołnierzy zawsze były niższe aniżeli w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanuszPrzymanowski">Robotnik torowy w tramwajach ma zagwarantowany zarobek w granicach 10–12 tys. zł oraz dodatki. Może ktoś z obecnych tu przedstawicieli wojska powie, jaką jednostką należy dowodzić, jak wielkim majątkiem dysponować będąc w gotowości o każdej porze i pracując jednocześnie umysłowo i fizycznie, by otrzymać taki zarobek, jaki przysługuje robotnikowi torowemu. Wojsko nie jest uprzywilejowane. Po 30 latach służby otrzymuję jako pułkownik emeryturę w wysokości 9.170 zł. Nikt nie chce w to uwierzyć. Uważam więc, że argumentacja przedstawiona przez generała M. Górskiego jest trafna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Z materiałów, którymi dysponowała Komisja wynika, że w 1972 r. średnia płaca w gospodarce uspołecznionej wynosiła 2.509 zł, w przemyśle 2.634 zł, a w wojsku 3.835 zł. W roku 1982 średnia płaca w gospodarce uspołecznionej wynosiła 9.591 zł, w przemyśle 10.662 zł, a w wojsku 10.751 zł. Wzrost w stosunku do roku 1972 wyniósł w gospodarce uspołecznionej 282%, w przemyśle - 304%, a w wojsku - 180%. Ma to istotne znaczenie dla przedmiotu naszej dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszHaładaj">Przytoczone tu argumenty dotyczą w zasadzie tęgo, co rozumiemy pod pojęciem rewaloryzacji. Tymczasem rozpatrujemy tu problem waloryzacji i mówimy o nowym systemie płac. Chodziło mi o porównanie emerytur w świetle dwóch systemów rewaloryzacji. Wydaje się, że oba systemy niewiele różnią się od siebie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Trudno byłoby odkładać prace nad projektem ustawy do przeprowadzenia dalszych badań, o których mówił poseł T. Haładaj. Należy więc, ponieważ nie sformułowano konkretnej propozycji zmian w projektowanej ustawie, przystąpić do głosowania nad projektem z uwzględnieniem propozycji podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przy jednym głosie przeciw i 9 wstrzymujących się przyjęły propozycje zawarte w zmianie czwartej projektu rządowego, z uwzględnieniem korekt dokonanych przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">Następnie rozpatrzono, bez zgłoszenia uwag i zaaprobowano zawarte w projekcie rządowym zmiany 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 z uwzględnieniem propozycji podkomisji dotyczących zmiany 5, 6, 12, 15, 17 i 19.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przystąpiono do rozpatrzenia tekstu zmiany 22 zawartej w projekcie rządowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanuszPrzymanowski">Nie mogłem brać udziału w posiedzeniu podkomisji i bronić mojego wniosku dotyczącego uznania, że dodatek z tytułu odznaczenia państwowego powinien przysługiwać także osobie uprawnionej do emerytury, renty inwalidzkiej lub renty rodzinnej, odznaczonej medalem „Zasłużony na polu chwały”. Argument wysunięty przeciw temu wnioskowi polega na. stwierdzeniu, że osoby odznaczone tym medalem są kombatantami i korzystają z odpowiednich dodatków. Jednak dodatki, o których mowa w projekcie rządowym mają przysługiwać np. osobom posiadającym order Virtuti Militari lub Krzyż Walecznych, a przecież nikt nie ma Krzyża Walecznych, jeśli nie był kombatantem. Chodzi tu nie tyle o konsekwencje finansowe, ale o zadośćuczynienie, o serdeczne podziękowanie tym, którzy dali z siebie więcej niż. inni. W projekcie przewiduje się dodatki w przypadku odznaczenia którymś z 10 tytułów honorowych. Nie ma wśród tych tytułów „Zasłużonego dla rozwoju kultury”. Jest to zrozumiałe, gdyż trzeba przeprowadzić odpowiednią granicę. Jednakże medal „Zasłużony na polu chwały” zdobywano potem i krwią. W czasie walki człowiek jest jak zapalona z obu końców świeca. Powinniśmy o tym pamiętać. Ze względów prestiżowych należy objąć wspomniany medal dyspozycją art. 34 projektu. Proponuję więc, by w art. 34 pkt 1 projektu po słowach: „Krzyżem Walecznych” dopisać słowa: „Zasłużonym na polu chwały”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Czy nie byłoby lepiej, gdyby zastosować tu odesłanie do przepisów „powszechnych”. W ten sposób rozwiązalibyśmy postawiony tu problem.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Szef departamentu finansowego MON gen. Marcin Górski: Odesłanie do przepisów ogólnych niczego nie zmienia. Prosiłbym o utrzymanie tego przepisu. Zostanie wydany jednolity tekst ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin, który będzie dzięki temu bardziej czytelny.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">Stwarza to jednak pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">Szef departamentu finansów MON gen. Marcin Górski: Chodzi o czytelność ustawy.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przepisy powszechne są także czytelne dla żołnierzy zawodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełGenowefaRejman">Nie uciekajmy od problemu postawionego przez posła J. Przymanowskiego. Nie możemy w tej ustawie stwarzać swego rodzaju praw podmiotowych dla odznaczonych medalem, o którym była mowa. Poseł J. Przymanowski może jednak zabiegać o wydanie odrębnego tekstu prawnego, który by satysfakcjonował wspomnianą grupę.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełGenowefaRejman">Szef Biura Prawnego MON, płk Jerzy Olejniczak: Zarówno w obowiązującym tekście ustawy, jak i w projekcie nowelizacji wymieniono odznaczenia, ordery i tytuły uprawniające do dodatków. Do problemów tych nasi emeryci i renciści podchodzą w sposób emocjonalny. Można się obawiać, że jeśli w nowelizacji wykreślimy rozpatrywany fragment i odeślemy do przepisów „powszechnych”, to będzie to różnie rozumiane przez zainteresowanych. Podtrzymuję propozycję rządową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Rozumiem, że powinniśmy uszanować wymienione tu względy psychologiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Wydaje się, że dotychczasowy przebieg dyskusji nie uzasadnia wniosku posła J. Przymanowskiego. Mamy więc nie tylko kierować się względami, o których mówiła poseł G. Rejman. Jest przecież także tytuł „Zasłużony dla obronności kraju”, którego tu nie uwzględniono. Oczywiście poseł J. Przymanowski wraz z innymi posłami może podejmować starania w tym zakresie i nie będziemy ich hamować. Nie wydaje się jednak, by było zasadne nowelizowanie przepisów w związku ze zmianami obecnie rozpatrywanymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Powinniśmy zatem, niezależnie od dalszych wniosków, przede wszystkim ustosunkować się do projektowanej zmiany 22 zawartej w przedłożeniu rządowym.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przy jednym głosie przeciw przyjęły zmianę 22 w brzmieniu projektu rządowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanuszPrzymanowski">Czy mój wniosek nie zostanie poddany pod głosowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Może to nastąpić po zakończeniu prac nad obecnie rozpatrywanym projektem ustawy. Chodzi o to, że zgłoszona propozycja wykracza poza ramy projektu.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje zaaprobowały następnie zmianę 23 zawartą w projekcie rządowym z uwzględnieniem propozycji podkomisji oraz propozycji redakcyjnej posła Z. Surowca (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przystąpiono do rozpatrzenia zmiany 24.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) zwrócił uwagę, że dodatek, o którym mowa w art. 25 a ust. 1 nie przysługuje emerytowi tylko renciście. Wobec tego w ust. 3 art. 35a należy zamiast słowa: „renciście” zamieścić słowa: „renciście uprawnionemu do emerytury”.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PosełWitoldZakrzewski">Moim zdaniem, sformułowanie zawarte w tekście podkomisji jest dobrze napisane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełOlgaRewińska">Uważam, że nie ma powodu zmieniania tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełOlgaRewińska">Komisje przyjęły, przy dwóch głosach wstrzymujących się zmianę 24 tekstu projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przechodzimy teraz do zmiany 27, która w sprawozdaniu podkomisji otrzymała dwie wersje w literze b ust. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełBolesławOwsianik">W swoim sprawozdaniu z prac podkomisji wypowiedziałem się za przyjęciem wariantu I, co pozwala pogodzić system emerytalny z wcześniejszymi uregulowaniami oraz tradycją istniejącą w wojsku polskim od 1922 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełOlgaRewińska">Czuję się w obowiązku powtórzyć to, co mówiłam na posiedzeniu podkomisji. Ustawa o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym zmieniła dotychczas obowiązujące przepisy. Do 1 stycznia br. zasiłki pogrzebowe otrzymywane były w tej wysokości, jaką w tej chwili chce utrzymać w swoim uregulowaniu emerytalnym wojsko. Uważam, że w tym zakresie należałoby przyjąć przepisy wynikające z powszechnego uregulowania. Uchwalając 14 grudnia ub.r. ustawę o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pogorszylibyśmy pod tym względem sytuację wszystkich pracowników, a więc argument, że dzisiaj możemy pogorszyć sytuację żołnierzy zawodowych jest tutaj nie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełOlgaRewińska">Szef departamentu finansów MON gen. bryg. Marcin Górski: Chciałbym bronić proponowanego przez nas rozwiązania w tej sprawie. Każde pogorszenie sytuacji materialnej żołnierzy jest niepotrzebne. W uregulowaniu powszechnym zasiłek pogrzebowy w wysokości sześciokrotnej najniższej pensji jest w większości przypadków (oprócz takich branż jak np. górnictwo) wyższy od trzykrotnej pensji. W środowisku wojskowym przepis taki może wywołać wiele niezadowolenia. Łamie się w ten sposób tradycje oraz oddziela sytuację emerytów i rencistów wojskowych od sytuacji kadry, która otrzymuje zasiłek pogrzebowy w wysokości 3 miesięcznych pensji.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PosełOlgaRewińska">Komisje przyjęły przy jednym głosie wstrzymującym się zmianę 27 projektu ustawy wraz z poprawkami dokonanymi przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PosełOlgaRewińska">Następnie Komisje rozpatrzyły oraz zaaprobowały zmiany 27a, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41 i 42.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełWładysławKupiec">W czasie dyskusji w środowisku byłych żołnierzy zawodowych padły uwagi, że obecnie pułkownik przechodzący na emeryturę będzie otrzymywał dwukrotnie wyższe świadczenia niż ten, który przeszedł na emeryturę kilka lat temu, czy nie należałoby zbliżyć do siebie wysokości tych dwu emerytur?</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełWładysławKupiec">Szef departamentu finansów MON gen. bryg. Marcin Górski: Obywatel poseł mówił o stanie obecnym, ale po stworzeniu systemu waloryzacji będzie konkretyzował się system zawarty w tej chwili w projekcie ustawy, zmierzający do tego, aby świadczenia otrzymywane kiedyś zrównać ze świadczeniami otrzymywanymi w r. 1982. Ponieważ system waloryzacji wchodzi w życie w roku 1986, a w tej chwili nie wiemy jak będą kształtowały się płace w latach 1983- -86 możemy mówić jedynie o stanie z roku 1982.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełWładysławKupiec">Następnie Komisje rozpatrzyły i zaaprobowały poprawki 43–45.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełBolesławOwsianik">Chciałbym przedstawić jeszcze dwie poprawki, które nie zostały ujęte w sprawozdaniu podkomisji:</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełBolesławOwsianik">1) w pierwszej poprawce chodzi o to, aby w tekście art. 1 zmiana 5 projektu ustawy skreślić trzy wyrazy: „Przypadającym od dnia” i wprowadzić sformułowanie „po dniu”,</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełBolesławOwsianik">2) na stronie 4 poprawek w punkcie 14 wprowadzić ust. 7: „świadczenia, o których mowa w pkt. 4–5 przysługują na zasadach określonych przepisami o świadczeniach emerytalnych pracowników i ich rodzin”.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełBolesławOwsianik">Komisje przyjęły art. 1 w całości z poprawkami zgłoszonymi przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PosełBolesławOwsianik">Następnie Komisje rozpatrzyły i zaaprobowały art. 2, 3, 4, 5, 6, 7 i 8.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PosełBolesławOwsianik">Komisje przyjęły jednogłośnie projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin oraz wybrały na posła sprawozdawcę Bolesława Owsianika (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PosełBolesławOwsianik">Wiceminister Obrony Narodowej gen. broni Józef Urbanowicz w imieniu rządu, resortu obrony narodowej oraz żołnierzy zawodowych podziękował komisjom za wnikliwe rozpatrzenie i zaaprobowanie projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Czy poseł J. Przymanowski uważa, że dyskusja nad jego propozycjami była wystarczającym zaakcentowaniem problemu i przedstawieniem go resortowi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełJanuszPrzymanowski">W tej sytuacji uważam, że sprawa została właściwie przegrana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJózefKrotiuk">Od 1 stycznia br. rozpoczęła się realizacja ustawy o szczególnych uprawnieniach kombatantów. W zarządzeniu wykonawczym do tej ustawy wydanym przez kierownika Urzędu Cen uprawnia się kombatantów do korzystania z ulg w opłatach za centralne ogrzewanie, energię elektryczną, radio i telewizję, telefon itp. Niestety wielu kombatantów, mieszkających na wsi lub małych miastach z tych uprawnień nie korzysta, gdyż po prostu nie ma w domu takich udogodnień. Czy w związku z tym nie można by tych ulg rozciągnąć także na cenę węgla kupowanego przez tych kombatantów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Chciałbym poinformować, że Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości zajęła się już tym problemem i wystąpiła z odpowiednimi inicjatywami. Prowadzone są rozmowy w tej sprawie i przypuszczalnie zostanie ona załatwiona pozytywnie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>