text_structure.xml 88.1 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Dnia 7 stycznia 1981 r. Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, obradująca pod przewodnictwem posła Zygmunta Surowca (ZSL), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełZygmuntSurowiec">projekt budżetu państwa na rok 1981 w częściach dotyczących Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Sprawiedliwości, Prokuratury Generalnej PRL, Urzędu ds. Kombatantów i Państwowego Arbitrażu Gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełZygmuntSurowiec">W posiedzeniu udział wzięli: minister spraw wewnętrznych Mirosław Milewski, minister sprawiedliwości Jerzy Bafia, prokurator generalny Lucjan Czubiński, minister Mieczysław Grudzień, prezes Państwowego Arbitrażu Gospodarczego Edward Zachajkiewicz, prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Sylwester Zawadzki, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełZygmuntSurowiec">W pierwszym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła projekt budżetu Państwa na rok 1981 w części dotyczącej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Materiały do tego zagadnienia posłowie otrzymali przed posiedzeniem.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełZygmuntSurowiec">Koreferat poselski przedstawił poseł Antoni Połowniak (PZPR): Mówca stwierdził, że ochrona ładu i porządku w kraju należy do tych dziedzin, w których zasadę oszczędności należy stosować ostrożnie z uwagi na szczególne funkcje resortu. W projekcie rządowym znajdują wyraz konieczne ograniczenia związane z polityką oszczędnościową. Widoczna jest równocześnie zachowana daleko idąca powściągliwość w formułowaniu postulatów, mimo szczególnie dużych potrzeb resortu. W części projektu dotyczącej wysokości wydatków przewiduje się wzrost funduszu płac z tytułu podwyżek dokonywanych powszechnie w kraju, zaś pozostałe wielkości kształtują się na poziomie roku ubiegłego. Przyznane resortowi środki nie złagodzą istniejących napięć i braków, zwłaszcza gdy chodzi o wyposażenie w niektóre urządzenia, samochody (zabezpieczenie w tym zakresie wynosi 76–84%) oraz w dziedzinie obiektów budowlanych. Trudności z taborem samochodowym powodują konieczność wydłużenia okresu eksploatacji pojazdów, co jest źródłem zwiększonego zapotrzebowania na trudno osiągalne części zamienne. Nie przewiduje się tu poprawy sytuacji. Podobnie wygląda sprawa zaopatrzenia w niektóre materiały i sprzęt znajdujące zastosowanie w postępowaniu dowodowym oraz w środki łączności.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełZygmuntSurowiec">Mówca przypomniał konsekwencje reformy podziału administracyjnego kraju dla zakresu potrzeb resortu. Niezbędne jest stworzenie nowych siedzib komend wojewódzkich MO i zaplecza gospodarczo-administracyjnego. Plany w tym zakresie resort jednak drastycznie ograniczył, zgodnie z wymogami ogólnej sytuacji ekonomicznej państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełZygmuntSurowiec">Rosną też potrzeby w dziedzinie socjalnej, co wiąże się m.in. z przeniesieniami służbowymi, które wyniosły 10 tys. funkcjonariuszy. Zaległości w spółdzielczym budownictwie mieszkaniowym z roku 1980 wynoszą 30% planowanych wielkości. Jeśli w tym roku nastąpi dalsze rozwinięcie zasady przydziału mieszkań przez zarządy spółdzielni, to trzeba liczyć się z pogorszeniem warunków bytowych funkcjonariuszy, którzy — z uwagi na swą dyspozycyjność nie są w stanie osiągnąć stażu kandydackiego i członkowskiego wymaganego w spółdzielniach. Niezadowalająca jest również sytuacja w resortowej służbie zdrowia. Wskaźniki są tutaj niższe od przeciętnej krajowej. Nawiązując do wyrażanego w ostatnim okresie poglądu o uprzywilejowaniu funkcjonariuszy MO w dziedzinie dodatków rodzinnych, mówca podkreślił, że z podwyższenia stawek dodatku rodzinnego związanego z uzyskiwaniem dochodów w rodzinie na poziomie nie przekraczającym 1900 zł miesięcznie korzysta 20% funkcjonariuszy. O sytuacji bytowej pracowników resortu świadczy również fakt, że 4 tys. funkcjonariuszy korzystało w ub. roku z pomocy dla młodych małżeństw. Podwyżka w resorcie wyniosła 700 zł miesięcznie, tak jak w całej gospodarce. Nie poprawi to perspektywy rozwiązania problemu w zakresie naboru kandydatów do służby milicyjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełZygmuntSurowiec">Zdaniem mówcy, na uznanie zasługuje stanowisko kierownictwa resortu, które zmierza do zintensyfikowania działalności milicji na wszystkich odcinkach. Pożądane jest poparcie Wysokiej Izby zmierzające do wzmocnienia prestiżu społecznego należnego funkcjonariuszom MO i SB. Jest to szczególnie ważne. W tych działaniach starania resortu spotkają się z pełnym zrozumieniem. Nawiązując do zagadnień ochrony przeciwpożarowej poseł A. Połowniak przypomniał, że na bieżące wydatki władze terenowe przeznaczają w tym roku 3 mld 150 mln zł, tj. o 10% więcej niż w roku ubiegłym. Gdy chodzi o wydatki na inwestycje i remonty, to odpowiadają one wielkościom ubiegłorocznym. Z budżetu MSW przeznacza się na potrzeby pożarnictwa ponad 340 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PosełZygmuntSurowiec">W latach 1974–1979 nastąpił znaczny rozwój produkcji urządzeń i środków przeciwpożarowych. Uchwała Rady Ministrów z 1979 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej zakłada w tym zakresie dalszy wzrost. Należy przypomnieć, że rocznie wycofuje się ok. 400 samochodów, eksploatowanych często 25 lat i 800 pomp. Wiele samochodów i pomp uległo uszkodzeniu w akcjach przeciwpowodziowych. Mówca podkreślił też znaczenie studiów prowadzonych przez ośrodek badawczo rozwojowy ochrony przeciwpożarowej i Wyższą Oficerską Szkołę Pożarnictwa. W ub. roku wprowadzono w pożarnictwie podwyżki uposażeń na ogólnych zasadach. Jednakże płace kształtują się tu poniżej przeciętnej krajowej.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł referent wskazał, że resortowi spraw wewnętrznych powierzono zadanie ochrony ustroju i interesów państwa przed wrogą działalnością oraz ochrony porządku publicznego. Zadania te spełniane są obecnie w trudnych warunkach. Zachowanie pracowników SB i MO nacechowane jest zrozumieniem powagi sytuacji. Mówca zaproponował, by w związku z tym wyrazić uznanie kierownictwu i pracownikom resortu.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PosełZygmuntSurowiec">Rosnące zadania resortu powodują stały wzrost jego potrzeb. Państwo jednak musi dostosowywać zaspokojenie wszystkich potrzeb do istniejących możliwości. W pierwszej wersji, projekt budżetu resortu przewidywał dochody w kwocie 216 mln 435 tys. zł, zaś wydatki w kwocie 30 mld 448 mln 200 tys. zł, w tym wydatki bieżące w kwocie 28 mld 482 mln 200 tys. zł, a wydatki na inwestycje w kwocie 1 mld 966 tys. zł. Po konsultacjach proponuje się, by Komisja przyjęła budżet bez zmian po stronie dochodów, lecz ze zmniejszeniem po stronie wydatków, które wynosiłyby 30 mld 191 mln 200 tys. zł, przy czym wydatki na inwestycje projektuje się na sumę 1 mld 709 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyZygmanowski">Stan budżetu resortu w roku 1981 będzie odbiciem ogólnej sytuacji w kraju. Jest rzeczą zrozumiałą, że nie tylko rok bieżący, ale także najbliższe lata muszą być okresem oszczędzania, racjonalnego gospodarowania i dążności do maksymalizacji efektów. Jestem przekonany, że MSW podejmie tego rodzaju działania, by przy obecnym poziomie środków uzyskać jak najlepsze rezultaty w realizacji zadań.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzyZygmanowski">W koreferacie stwierdzono, że resortowi należą się wyrazy uznania za zdyscyplinowanie i rozwagę. Wymaga to szczególnego podkreślenia. Taką opinią cieszą się funkcjonariusze MO i SB, przynajmniej w Szczecińskim. Należy jednocześnie pamiętać, że braki w wyposażeniu w sprzęt, urządzenia z importu oraz samochody, a także niezaspokojone potrzeby socjalne pracowników resortu, nie ułatwią funkcjonowania resortu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzyZygmanowski">W zakończeniu swego wystąpienia, mówca wyraził poparcie dla wniosku o przyjęcie projektu budżetu z uwzględnieniem wzrostu środków na fundusz płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJadwigaMariaKurzawińska">Poseł A. Połowniak rozpoczął swoje wystąpienie od przedstawienia braków występujących w resorcie, a kończył je propozycją zmniejszenia w budżecie. Jakie jest uzasadnienie tego zmniejszenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAntoniPołowniak">Zmniejszenie dotyczy inwestycji i powiększa redukcję nakładów do 32% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Jest to wymóg ogólny, związany z ograniczeniami w całej gospodarce narodowej, które muszą dotyczyć wszystkich resortów.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAntoniPołowniak">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL): Czy jest to propozycja Rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MinisterMirosławMilewski">To propozycja własna resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJadwigaMariaKurzawińska">Czy wobec braków sprzętu nie należałoby pieniędzy z inwestycji przerzucić do innych dziedzin w ramach budżetu resortu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAntoniKorzycki">Poparł wniosek o przyjęcie budżetu resortu i wyraził przekonanie, że MSW należą się słowa podziękowania za służbę dla dobra państwa i społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAntoniKorzycki">Wiadomo, że mamy do czynienia z nieobsadzeniem wszystkich etatów w resorcie. Czy nie ma chętnych do tej pracy? Trzeba pamiętać, że motywacje indywidualne dotyczące jej podjęcia mogą mieć istotne znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełSzczepanStyranowski">Jednostki terenowe resortu borykają się z trudnościami zaopatrzenia w sprzęt. Trudno sobie wyobrazić, by MO nie było odpowiednio wyposażone. Produkujemy przecież różne pojazdy. Należy zabezpieczyć je w pierwszej kolejności dla tych służb publicznych, które spełniają tak ważną rolę, jak MO. Trudności w naborze do pracy w resorcie wynikają również z tego, że jak o tym była mowa w referacie posła A. Połowniaka, zarobki w MSW nie są atrakcyjne w porównaniu z gospodarką uspołecznioną. Tymczasem krążą pogłoski, że pracownicy MO i straży pożarnej mają wysokie płace. Należałoby więc za pośrednictwem środków masowego przekazu wyjaśnić istniejący stan rzeczy. Należałoby także wnosić o to, by znalazły się środki na podwyższenie średniej płacy w MSW. Trzeba przecież wziąć pod uwagę trudne warunki pracy służby wewnętrznej, m.in. faktycznie nieograniczony czas pracy funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełSzczepanStyranowski">W zakończeniu swego wystąpienia mówca podkreślił, że społeczeństwo domaga się zabezpieczenia ładu i porządku w kraju. Mamy do czynienia z coraz bardziej wyrafinowaną działalnością przestępczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMariaCiszewska">Społeczeństwo domaga się coraz lepszych wyników pracy MO. Czy rezultaty te mogą być jednak lepsze, gdy złodzieje będą jeździć samochodami, a milicja będzie ich ścigać pieszo lub na rowerach? Mam do czynienia z warunkami pracy komisariatów. Czy może być dobra praca, jeśli w jednym pokoju przesłuchuje się jednocześnie pięć osób? Trzeba docenić wagę zadań milicji. Na niektórych sprawach nie można oszczędzać, bo straty są wówczas większe niż minimalne korzyści.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMariaCiszewska">Poseł Leon Gmur (PZPR) zaproponował, by każdy wojewoda pewną część pojazdów administracji przekazał do MSW.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełMariaCiszewska">Poseł Tadeusz Rostkowski (PZPR) podkreślił potrzebę poszerzenia skromnego budżetu resortu. Na przykładzie województwa ostrołęckiego można zaobserwować w jak ciężkich warunkach znajduje się MO i SB. Należy pamiętać o wzroście działalności elementów przestępczych, które wykorzystują sytuację gospodarczą kraju. Nakłady na działalność resortu z pewnością by się opłaciły. Pijaństwo, pasożytnictwo i przestępstwa przeciwko mieniu powodują tyle zła, że nie na miejscu są oszczędności w wydatkach na ich zwalczanie. Budżet resortu należy powiększyć o kwotę obniżoną w inwestycjach. Niezbędne jest skuteczne zwalczanie przestępców dopuszczających się sabotaży i innych czynów karalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMariannaStaniewska">Czy przewidziane w projekcie budżetu nakłady na sprzęt przeciwpożarowy w kwocie 163 mln zł są wystarczające? Braki tego sprzętu ujawniły się szczególnie ostro w związku z pożarem w Karlinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Z referatu poselskiego oraz z informacji pisemnej resortu wynika, że MSW ma kłopoty z realizacją zadań budowlano-remontowych, także tych, które wykonuje własnymi siłami. Stosownie do porozumienia zawartego w ubiegłym roku z ministrem budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych, resort spraw wewnętrznych będzie mógł korzystać z wydzielonej puli materiałów. Czy wedle obecnej oceny sytuacji są do tego podstawy? Czy MSW ma zabezpieczone środki niezbędne do realizacji porozumienia?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełZygmuntSurowiec">Minister Mirosław Milewski zapewnił, że budżet będzie wykonywany oszczędnie i efektywnie, w myśl wymogów obecnej sytuacji, w taki sposób, aby praca ministerstwa była bardziej skuteczna i prowadzona zgodnie z potrzebami społecznymi.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełZygmuntSurowiec">Gdy chodzi o sprawę przerzucania środków w budżecie, to występują tu zarówno kłopoty formalne, jak i merytoryczne. Nie wiadomo np. czy te dostawy, które są zaplanowane, uda się w ogóle w tym roku uzyskać.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełZygmuntSurowiec">Problemy występujące w zakresie naboru do pracy w MSW wiążą się zarówno ze specyficznym charakterem tej pracy, z wysokimi wymaganiami w zakresie postawy moralno-politycznej i kondycji psycho-fizycznej, jak i z odczuciami związanymi z rozprzężeniem dyscypliny społecznej w kraju. Morale pracowników MO i SB jest wysokie. Szczególną satysfakcję sprawiają liczne przypadki próśb funkcjonariuszy uprawnionych do przejścia na emeryturę o pozostawienie w służbie czynnej do czasu względnej normalizacji sytuacji. Trudności w naborze dotyczą zwłaszcza stanowisk najniższych funkcjonariuszy, lepsza sytuacja występuje w naborze do SB. Przydział etatów niewiele by tu zmienił. Jedną z przyczyn (jednakże nie zasadniczą) jest sprawa uposażeń.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełZygmuntSurowiec">Kierownictwo resortu zamierza przeprowadzić pewne zmiany w funkcjonowaniu systemu ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, polegające na doraźnych przesunięciach na pewien okres funkcjonariuszy do najtrudniejszych, najbardziej zagrożonych ośrodków. Kierownictwo resortu podejmuje zdecydowane działania w celu eliminowania przypadków nieprawidłowości w działaniu poszczególnych funkcjonariuszy. Resort rozstaje się z tymi funkcjonariuszami, którzy dopuścili się wykroczeń. Zasada praworządności jest absolutnym kanonem działania milicji i służby bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełZygmuntSurowiec">Gdy chodzi o problem wyjaśniania opinii publicznej warunków płacowych i socjalnych, w MSW, mówca wyraził pogląd, że sprawa nie nadaje się do tłumaczenia, gdyż pogłoski o których wspomniano w dyskusji, mają charakter bezpodstawnych pomówień. W niedługim czasie sprawy te zostaną poruszone na łamach pisma „W służbie narodu”, ale nikt z resortu nie będzie agitował za przedrukami. Inspiratorzy pogłosek o rzekomych przywilejach pracowników resortu są doskonale zorientowani w materialnej sytuacji służby wewnętrznej. Jest to jedna z taktyk obliczona na zniechęcenie do tej służby. Można to stwierdzić choćby na podstawie wypowiedzi rozmaitych zagranicznych ośrodków dywersyjnych.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełZygmuntSurowiec">Ustosunkowując się do zagadnienia wyposażenia w środki techniczne, minister M. Milewski podkreślił, że nie byłoby słuszne, aby resort przejmował takie środki od jednostek administracyjnych. Co do porozumienia z Ministerstwem Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, mówca wyraził nadzieję, że uda się pokonać trudności, jakie się z tym porozumieniem wiążą.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełZygmuntSurowiec">W zakończeniu swego wystąpienia, mówca wyraził przekonanie, że poprawa poziomu pracy funkcjonariuszy pozwoli utrzymać i zwiększyć skuteczność działalności resortu. Nie ma funkcjonariusza, któremu dobro ojczyzny nie leżałoby głęboko na sercu. W obecnej sytuacji wzrosła jeszcze bardziej ich wrażliwość na wszystko, co zagraża temu dobru, zaangażowanie w służbie dla państwa i narodu.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełZygmuntSurowiec">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) przypomniał, że rozpatrzenie projektu budżetu wiąże się z analizą działalności resortu. Specjalne posiedzenie poświęcone omówieniu pracy resortu i wszystkich jego organów odbyło się w październiku ub. roku.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełZygmuntSurowiec">Z koreferatu wynika, że są jeszcze sprawy nie w pełni załatwione. Koreferat nie proponuje zwiększenia budżetu resortu, mając na uwadze istniejące realia. Kłopoty resortu nie zejdą z pola widzenia Sejmu i Rządu. Chodzi m.in. o zabezpieczenie warunków technicznych i organizacyjnych, a także o stopniowe załatwienie problemów mieszkaniowych i bazy medycznej. W tym zakresie sytuacja jest niekorzystna i potrzebne są starania o jej pilną poprawę. Sprawy mieszkań i lecznictwa mają charakter priorytetowy, niezależnie od układów resortowych. Występujące problemy powinny być rozwiązywane w ramach ogólnych zasad przyjętych w państwie.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełZygmuntSurowiec">W bieżącym roku wszystkich nas musi cechować troska o operatywność, dyscyplinę i racjonalne wykorzystywanie środków. Mówca wyraził opinię, że tymi cechami wyróżnia się działalność resortu spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełZygmuntSurowiec">W imieniu Komisji, poseł Z. Surowiec wyraził uznanie dla resortu za ofiarną pracę, za ochronę bezpieczeństwa obywateli i państwa w niezwykle skomplikowanej sytuacji wewnętrznej.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł Szczepan Styranowski (SD) podkreślił właściwą postawę straży pożarnej, której rola wymaga uwypuklenia z uwagi na trudną pracę i wzorowe wywiązywanie się z obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełZygmuntSurowiec">Komisja przyjęła projekt budżetu państwa w części dotyczącej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych zgodnie z propozycją posła referenta, z uwzględnieniem autopoprawki rządowej zgłoszonej na wniosek MSW i dotyczącej zmniejszenia nakładów na inwestycje o 257 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełZygmuntSurowiec">W drugim punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu o NPSG oraz projekt budżetu państwa na rok 1981 w części dotyczącej Ministerstwa Sprawiedliwości, które zreferował poseł Krystyn Dąbrowa (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełZygmuntSurowiec">Na podstawie analizy projektu budżetu mówca ocenił, że dochody i wydatki resortu sprawiedliwości na rok 1981 zostały zaplanowane w zasadzie prawidłowo, z troską o wykonanie podstawowych zadań resortu, uwzględniając zadanie związane z utworzeniem sądownictwa administracyjnego i biorąc pod uwagę generalne zasady oszczędnego gospodarowania. Planuje się wzrost dochodów o 20,7% w stosunku do budżetu na rok 1980 oraz 9% w stosunku do przewidywanego wykonania tego budżetu, jednakże zmniejszeniu mają ulec dochody w dziale - przemysł oraz w dziale - różne usługi materialne. Mówca uznał za słuszne ostrożne planowanie wpływów z tytułu wpłat przedsiębiorstw resortu, natomiast obawy budzi bardzo wysoki plan wzrostu dochodów z tytułu opłat sądowych (o 19,2%) oraz grzywien (o 16,9%).</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełZygmuntSurowiec">Jeśli idzie o wydatki budżetowe to w stosunku do przewidywanego wykonania budżetu w roku 1980, wzrosną one o 11,4% przy czym 60% ogólnego wzrostu wydatków dotyczy osobowego funduszu płac w związku z podwyżkami płac i świadczeń oraz wzrostem zatrudnienia wynikającym z rozwoju sądownictwa administracyjnego. Nie ma jednak jeszcze odpowiedzi na pytanie, jak konkretnie planowane są ośrodki zamiejscowe NSA Pozostałe większe przyczyny wzrostu wydatków budżetowych nie budzą wątpliwości (wzrost cen żywności, leków i inne).</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełZygmuntSurowiec">Wycinek NPSG dotyczący Ministerstwa Sprawiedliwości jest prosty i nie nasuwa zastrzeżeń, jednakże w interesie sprawy poseł K. Dąbrowa zwrócił się o dodatkowe informacje:</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#PosełZygmuntSurowiec">- czy 3 wymienione w informacji inwestycje (gmach sądów wojewódzkich w Skierniewicach i Sieradzu oraz Sądu Rejonowego w Zielonej Górze) to jedyne wstrzymane inwestycje resortu? Jakie jest ich zaawansowanie? Kiedy inwestycje te zostaną zakończone w przypadku wznowienia ich realizacji w roku 1982?</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#PosełZygmuntSurowiec">- wielką niewiadomą jest plan produkcyjny Ministerstwa Sprawiedliwości, nie ma jasności w odniesieniu do dostaw maszyn, transportu, zaopatrzenia surowcowo-materiałowego; czy jednak można by dowiedzieć się czegoś więcej o przewidywanym asortymencie produkcji?</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł wniósł o przyjęcie przedłożonych projektów planu i budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJaninaBanasik">Zasadniczo dobrze jest, gdy jednostki budżetowe podnoszą poziom swych dochodów, jednakże nie musi tak być w przypadku Ministerstwa Sprawiedliwości. Wielokrotnie - także w Sejmie - wyrażona była opinia o nadmiernej fiskalizacji naszego sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJaninaBanasik">Informacja Ministerstwa mówi o wzroście wydatków na potrzeby związane z wyżywieniem więźniów, wyjaśniając jednak, że wynika to ze zwiększenia liczby osób osadzonych oraz ze wzrostu cen żywności. Tymczasem nasza Komisja kilkakrotnie postulowała wzrost realnych stawek na wyżywienie więźniów, dotychczasowe nie zapewniają bowiem minimum biologicznego. A więc znowu sytuacja nie uległaby poprawie. Możliwości ekonomiczne kraju nie są duże, jeśli jednak stać nas na generalne podnoszenie uposażeń i rent bez rynkowego pokrycia, to nie można zapomnieć także o tej grupie ludzi zwłaszcza że ona sama nie może się o to upomnieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Czy zostały zabezpieczone wystarczające środki na realizację zadań zakładów poprawczych oraz schronisk dla nieletnich? Jakie jest obecnie wykorzystanie miejsc w tych zakładach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MinisterJerzyBafia">Nie można globalnie rozpatrywać problematyki wysokości opłat sądowych i grzywien, bowiem pozycje te mają różny charakter. Zarzut nadmiernej fiskalizacji wymiaru sprawiedliwości podejmowany jest od niedawna, poprzednio dostrzegano przede wszystkim to, że należy stosować dolegliwość ekonomiczną zamiast kary pozbawienia wolności. Jest to problem niewątpliwe wymagający szerszej dyskusji. Czy można jednak mówić o podwyższaniu dochodów ministerstwa z tytułu rosnących opłat sądowych?</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MinisterJerzyBafia">W sprawach cywilnych wpis ma zazwyczaj charakter procentowy, a więc jego wysokość nie zależy od sądu, lecz od wielkości przedmiotu sporu. Obecnie do sądów kierowanych jest wiele spraw cywilnych w których przedmiot sporu ma wartość stu, dwustu i więcej tys. złotych. Wynika to z poprawy sytuacji majątkowej obywateli. Mniej automatyczne są opłaty w sprawach rodzinnych, które mają charakter uznaniowy. Należy jednak zwrócić uwagę, że obowiązujące w tym zakresie taryfy pochodzą jeszcze z 1973 roku. Po 7 latach, przy znacznym wzroście dochodów ludności opłaty te nie są wysokie i w przyszłości należałoby chyba myśleć o ich podniesieniu.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MinisterJerzyBafia">Trzecia kwestia, to praktyka stosowania zwolnień od opłat sądowych. Uważa się, że są one bardzo częste, zbyt częste, a przez to niekoniecznie sprawiedliwe. Można sądzić, że są w tym zakresie pewne rezerwy. W sprawach karnych opłaty nie mają charakteru stosunkowego, lecz zależą od rodzaju przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MinisterJerzyBafia">Mówca podzielił opinię, że w niektórych sytuacjach opłaty te mogą być nadmierne, zwłaszcza gdy w wyniku przegranej w postępowaniu rewizyjnym następuje automatyczne podwojenie wysokości opłaty. Nie można jednak nie zauważyć, że w praktyce właśnie te największe z opłat często bywają nieściągalne, np. w przypadku konfiskaty mienia lub orzeczenia odszkodowania na rzecz pokrzywdzonego. Zdaniem mówcy, należy dokonać w tym zakresie zmiany obowiązującego prawa, choć będzie to głównie zabieg formalno-porządkujący, nie mający zasadniczego znaczenia dla meritum sprawy.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MinisterJerzyBafia">Nie ulega wątpliwości, że resort wołałby niższe ustalenie planu dochodów i to nie on naciskał na obecny kształt projektu budżetu w tym zakresie. Patrząc jednak realistycznie na procesy ekonomiczne zachodzące w naszym społeczeństwie, należy uznać, że wskaźniki te są realne, a właśnie ich zmniejszenie mogłoby oznaczać zmianę zasad polityki orzeczniczej. Gdyby jednak utrzymała się opinia o fiskalizacji polityki sądów, to oczywiście musiałoby to rzutować na wykonanie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MinisterJerzyBafia">Jeśli chodzi o warunki wyżywienia w zakładach karnych, to podstawowa norma dla więźniów dorosłych i młodocianych pracujących wynosiła dziennie na jednego skazanego: w 1979 - 10,8 zł; od 1.7.1980 - 15,7 zł, a w 1981 - 17,3 zł. Składniki tej normy nie mogą być przy tym mierzone zmianami cen na rynku artykułów żywnościowych, nie można bowiem pomijać funkcjonowania gospodarstw przyzakładowych, które w istotny sposób wspomagają możliwość prawidłowego żywienia więźniów. Resort ma wiele gospodarstw rolnych, tak dużych jak i małych, przywięziennych. Rozważane jest obecnie wystąpienie do rządu o przyznanie resortowi więcej ziemi, tak aby mógł on uzyskać pełną samowystarczalność w wyżywieniu skazanych. Minister podkreślił stanowisko resortu, że wyżywienie nie może tworzyć dodatkowej dolegliwości dla więźniów, ale nie byłoby też sprawiedliwe, gdyby warunki wyżywienia w zakładach karnych były lepsze niż na wolności, zwłaszcza w przypadku grup społecznych więźniów uchylających się od pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Zgodnie z ogólną sytuacją gospodarczą, działalność inwestycyjna resortu w roku 1981 musi zostać znacznie ograniczona. Odnosi się to zwłaszcza do jednostek budżetowych (spadek do 14% poprzedniego stanu). Wstrzymana zostaje na rok budowa trzech sądów. Rada Ministrów rozpatrywała wstępnie szerszy wariant ograniczeń, obejmujący także sądy rejonowe w Kozienicach i Zakopanem, warunki pracy są tam szczególnie trudne i budowy te są daleko zaawansowane. Gmach Sądu Wojewódzkiego w Skierniewicach zbudowany jest już w ponad połowie sądów w Sieradzu i Zielonej Górze - w ok. 20%.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Zakres działalności inwestycyjnej jednostek pozabudżetowych zależy od zgody innych resortów, zwłaszcza Ministerstwa Rolnictwa, bez wątpienia jednak także i tu dojdzie do ograniczenia frontu inwestycyjnego. Resort planuje wzrost produkcji przemysłowej w podległych zakładach o 3%, co stanowi wskaźnik średni w porównaniu z innymi resortami. Nie ma kłopotów ze środkami dla zakładów poprawczych i dla nieletnich, gdzie w porównaniu z rokiem ubiegłym dzienna stawka wyżywieniowa podniesiona została z 23 do 30 zł. Nie ma tam też kłopotów z lokalami - obecnie około 5% miejsc pozostaje wolnych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Mówca poinformował wstępnie, że rozpatrywane są obecnie sugestie przeniesienia niektórych spraw do sądów powszechnych. Chodzi o spory ze stosunku pracy, rozpoznawane przez zakładowe komisje rozjemcze (30 tys. spraw rocznie) oraz komisje odwoławcze (50 tys. rocznie), a także o sprawy ubezpieczeniowe, obecnie rozpatrywane przez rady nadzorcze oddziałów ZUS.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Sylwester Zawadzki; Sąd rozpoczął swą działalność z dniem 1.IX.1980 r. W toku rozpatrywania projektu ustawy przez Sejm sądzono, że pierwsze sprawy, (warunek: wszczęte oraz rozpoznane po 1.IX. przez organ administracji), zaczną wpływać do Sądu dopiero gdzieś w połowie grudnia. Przewidywania te były mylne. Już rano 1 września kilkudziesięciu interesantów oczekiwało przed drzwiami sądu. Wpływały także liczne pisma (ogółem 2.470 w r. 1980). Po ich analizie okazało się, że w 2/3 były to skargi w rozumieniu art. 231 KPA, przeważająca większość zaś pozostałych, to skargi w rozumieniu art.196 KPA, tzn. skargi na legalność decyzji. Wynika stąd, że obywatele byli niedoinformowani, nie byli świadomi, że skargi te nie mogą zostać merytorycznie rozpoznane przez NSA, albo też chcieli oni skorzystać z jeszcze jednej drogi z którą wiązali nadzieje na załatwienie sprawy. Ta wielka liczba skarg została przebadana przy zaledwie dziewięcioosobowym do tej pory składzie sądu. Staraliśmy się w każdej sprawie udzielić odpowiedzi, poradzić o właściwej formie załatwienia, ewentualnie skierować do właściwego organu. W wielu przypadkach sygnalizowaliśmy ministerstwom dostrzeżone nieprawidłowości i dzięki temu wiele spraw udało się od ręki załatwić. Np. zdarzyło się w pewnym mieście wojewódzkim, że obywatele zostali zobowiązani do sprzątania klatek schodowych bez pytania ich o zgodę. Było wiele skarg na zbyt wysokie opłaty w przypadku zamiany mieszkania. Także i to dzięki naszym sygnalizacjom i interwencjom udawało się załatwić.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Obecnie rozpoczyna się właściwy etap działalności Sądu. Dnia 30.XII.1980 r. rozpoznanych zostało pierwszych 6 spraw, dziś trwają następne rozprawy. Niestety jest tak, że sprawy, które wpłynęły do tej pory nie dają wystarczającego obrazu przyszłej pracy sądu, m.in. ze względu na brak spraw z zakresu postępowania podatkowego, przez pewien czas wyłączonych z kompetencji NSA. Od przyszłej ustawy zależy też, czy sąd będzie rozpatrywał odwołania od decyzji organów kontroli publikacji widowisk.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Rozporządzanie Rady Ministrów zobowiązało ministra sprawiedliwości do rozstrzygnięcia sprawy ośrodków zamiejscowych do końca lutego. Sądzę, że do tęgo czasu będziemy dysponować wystarczającą liczbą danych, by podjąć prawidłowe decyzje. Najwięcej spraw (w szerokim tego słowa znaczeniu) wpłynęło z katowickiego (224) następnie z warszawskiego (177). W tym zakresie nasze wcześniejsze przewidywania w pełni potwierdziły się. Planujemy w związku z tym 5 ośrodków zamiejscowych: Katowice, Kraków, Poznań, Wrocław i Gdańsk. Zakładając, że wpływać będzie łącznie około 20 tys. spraw (czyli o wiele mniej niż obawiano się, że w grę wchodzić będą setki tysięcy spraw), trzeba byłoby 100–105 sędziów. Ośrodki zamiejscowe w ten sposób musiałyby liczyć po 10 sędziów oraz kilkanaście osób personelu pomocniczego. Wiosną była mowa o większej liczbie ośrodków zamiejscowych, nawet o ośmiu. Na razie nie wydaje się to realne, tym bardziej że z powodu trudności lokalowych i kadrowych mogą powstać kłopoty z uruchomieniem ośrodka zamiejscowego w Katowicach. Nie ma więc podstaw, aby wybiegać naprzód i uruchamiać ośrodki zamiejscowe zbyt pospiesznie, nie można jednak także dopuścić do powstania zaległości. Środkami finansowymi chcemy dysponować oszczędnie. W r. 1980 udało nam się wydać o 450 tys. zł mniej, niż przewidywano.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Poseł Janina Banasik (ZSL) wyraziła zadowolenie, że sprawa wyżywienia więźniów znajduje się w sferze zainteresowania resortu i na drodze załatwienia. Jeżeli jednak koncepcja samowystarczalności ośrodków przywięziennych nie będzie mogła zostać szybko zrealizowana, to trzeba będzie wrócić do postulatu analizy obowiązujących norm wyżywienia.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Poseł Władysław Kupiec (ZSL) poparł propozycję samowystarczalności resortu w zakresie żywienia więźniów. Prowadziłoby to do większej gospodarności, lepszego wykorzystania ziemi, odciążenia PGR-ów. Zdaniem mówcy dotychczasowe normy nie są zbyt niskie. W okręgu Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu gdzie poseł pracuje, sytuacja w tym zakresie znajduje się pod stałą kontrolą i minimum biologiczne jest niewątpliwie realizowane. Mówca zwrócił uwagę na przepełnienie więźniów w ośrodkach przystosowania społecznego. Mimo to przewiduje się budowę tylko jednego takiego ośrodka. Czy nie byłoby możliwe zaadaptowanie innych obiektów na ten cel?</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Zastępca dyrektora CZZK Juliusz Petrykowski: Około 2450 osób jest umieszczonych w ośrodkach przystosowania społecznego, przy czym stale przebywa tam około 1700 osób (część znajduje się na przepustce, część zwalnia się na próbę). Ogólnie biorąc - nie ma więc przeludnienia, ale w niektórych ośrodkach sytuacja jest zła. W ubiegłym roku resort przeprowadził odpowiednie zmiany w tym zakresie. Przy okazji mówca wyjaśnił, że ośrodek w Garbalinie nie jest nowym obiektem.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) stwierdził, że wyjaśnienia Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego S. Zawadzkiego, są wystarczające. Sąd zwraca się o wstępne pozytywne przyjęcie założeń dotyczących lokalizacji ośrodków zamiejscowych. Akceptacja taka może mieć charakter wstępny, gdyż koncepcje organizacyjne co do liczby ośrodków zamiejscowych mogą ulec zmianie. Środki przewidziane dla sądownictwa administracyjnego są więc ujęte szacunkowo, a po dokładnym ustaleniu zamierzeń na rok bieżący będą określone bardziej precyzyjnie.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Nawiązując do problemu stawek żywieniowych w zakładach karnych, poruszonego w ubiegłym roku przez poseł Janinę Banasik, mówca stwierdził, że należy przyjąć wyjaśnienia ministra sprawiedliwości w tym zakresie, wskazujące na wzrost stawek z 13,70 zł do 17,30 zł, oraz na uzupełniającą rolę środków uzyskiwanych w gospodarstwach pomocniczych. Wydaje się jednak wątpliwe, by resortowi udało się osiągnąć samowystarczalność w dziedzinie żywienia więźniów. Nie będzie bowiem łatwo nałożyć geografię potrzeb resortu na geografię stojących do dyspozycji użytków rolnych i gospodarstw pomocniczych. Należy pozostawić resortowi czas na rozważenie i przygotowanie odpowiedniej koncepcji, pozwalającej na zajęcie stanowiska przez Komisję, jak też podjęcie decyzji typu administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Komisja uchwaliła wniosek do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przyjęcie projektu planu i budżetu w części dotyczącej Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła projekt budżetu państwa na rok 1981 w części dotyczącej Prokuratury Generalnej PRL. Koreferat poselski przedstawił poseł Antoni Korzycki (ZSL). Mówca stwierdził, że prawidłowe funkcjonowanie organów Prokuratury jest istotnym elementem kompleksu działań podejmowanych przez aparat państwa na rzecz umacniania ładu i porządku publicznego, dyscypliny społecznej, kształtowania prospołecznych postaw obywatelskich oraz poszanowania prawa. Rozwijanie akceptowanych przez społeczeństwo stosowanych działań na tych odcinkach nabiera szczególnego znaczenia w obecnym okresie naszej państwowości, charakteryzującym się ogromną wrażliwością społeczeństwa na to wszystko, co łączy się z realizacją szeroko rozumianych zadań i zasad praworządności socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Spośród wielopłaszczyznowych kierunków działań organów Prokuratury w minionym roku, wychodzących nieraz poza ramy powinności wynikających z przepisów ustawy o Prokuraturze, lecz uzasadnionych m.in. licznymi przypadkami nienależytej pracy innych organów, za godne podkreślenia mówca uznał zwłaszcza:</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- zwiększenie skuteczności ścigania i zapobiegania przestępczości o charakterze kryminalnym, głównie zaś czynów skierowanych przeciwko życiu i zdrowiu oraz wszelkiego rodzaju przestępstwom przeciwko mieniu, popełnianym przy użyciu przemocy lub siły;</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- wzmożenie ochrony mienia społecznego i interesów gospodarczych państwa, a przede wszystkim na zwalczanie i zapobieganie zagarnięciom mienia społecznego znacznej i wielkiej wartości, bulwersujących opinię społeczną przejawów niegospodarności i marnotrawstwa;</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- coraz pełniejsze realizowanie w praktyce zasady pozbawiania sprawców przestępstw gospodarczych, a także innych przestępstw popełnionych z chęci zysku (spekulantów, łapowników, sprawców przestępstw przemytniczych i dewizowych itp.) wszelkich korzyści materialnych uzyskiwanych w sposób sprzeczny z prawem, jak również zabezpieczanie mienia sprawców na rzecz naprawienia wyrządzonych szkód;</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- doskonalenie profilaktyki prokuratorskiej ściśle powiązanej z prokuratorską kontrolą przestrzegania prawa oraz działalnością cywilistyczną.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- usprawnienie postępowania przygotowawczego prowadzonego we własnym zakresie oraz przez inne organy śledcze, przede wszystkim coraz ściślejsze przestrzeganie praworządności w działaniu organów ścigania i pełne poszanowanie uprawnień przysługujących uczestnikom postępowania karnego;</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- przywiązywanie coraz większej wagi do prawidłowego reagowania na skargi i wnioski obywateli, a także na sygnały pochodzące ze środków masowego przekazu i innych źródeł;</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Rok 1981, stawia przed Prokuraturą zwiększone i bardziej złożone zadania. Są one konsekwencją przede wszystkim:</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- nowelizacji ustawy o Prokuraturze PRL, wprowadzającej obowiązek spełniania przez Prokuraturę funkcji koordynatora przedsięwzięć na odcinku zapobiegania przestępczości;</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- wejścia w życie z dniem 1 września 1980 r. nowego kodeksu postępowania administracyjnego, stwarzającego konieczność szerszego udziału prokuratorów w postępowaniu administracyjnym;</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">- utrzymania się nadal stosunkowo wysokiego stanu zagrożenia przestępczością zarówno o charakterze kryminalnym jak i gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Mówca ocenił przedłożony projekt budżetu Prokuratury jako zgodny z zasadą oszczędności i gospodarności, a jednocześnie zabezpieczający wykonanie podstawowych zadań merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-15.25" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Nie znajdują natomiast zabezpieczenia następujące sprawy:</u>
          <u xml:id="u-15.26" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">a) wprowadzenie w życie zasady, zawartej w § 3 ust. 1. Uchwały Rady Państwa z dnia 15 marca 1979 r. i stanowiącej, że pracownik prokuratorski powinien być przeszeregowany w okresie nie dłuższym niż pięć lat;</u>
          <u xml:id="u-15.27" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">b) wprowadzenie w życie tabeli dodatków specjalnych dla pracowników administracyjnych i obsługi prokurator wojewódzkich i rejonowych (zgodnie z uchwałą nr 46 Rady Ministrów z dnia 9 marca 1979 r.).</u>
          <u xml:id="u-15.28" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Niestety, z braku środków finansowych obie sprawy nie zostały załatwione ani w 1979 ani w 1980 roku. Mówca wyraził pogląd, że sytuacja tego rodzaju, jako budząca uzasadnione niezadowolenie wśród pracowników, nie może być dłużej utrzymywana i Prokuratura PRL winna otrzymać na te cele odpowiednie kwoty w 1981 roku.</u>
          <u xml:id="u-15.29" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Dyskusja:</u>
          <u xml:id="u-15.30" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) przypomniał, że 100 etatów przewidzianych w omawianym projekcie budżetu wiąże się z powołaniem sądownictwa administracyjnego. Zwrócił się jednocześnie do przedstawiciela Ministerstwa Finansów o wyjaśnienie rozbieżności między stanem prawnym, a rzeczywistością w odniesieniu do ujęcia spraw płacowych przedstawionych w koreferacie poselskim.</u>
          <u xml:id="u-15.31" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Poseł Jerzy Zygmanowski (PZPR) stwierdził, że zarówno dostarczony posłom projekt, jak i koreferat w sposób jasny naświetlają podstawowe zadania Prokuratury i środki dla ich wykonania. Powstaje jednak problem środków na podwyżkę płac.</u>
          <u xml:id="u-15.32" who="#WiceministerZdzisławJędrzejczak">Z danych wynika wzrost wydatków Prokuratury o 8% w stosunku do poprzedniego wykonania, przy czym na pokrycie skutków podwyżki płac przeznaczono 43 mln zł. Czy w ubiegłym roku miały miejsce podwyżki płac w Prokuraturze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">W informacji pisemnej mowa o zamiarze podejmowania w bieżącym roku aktywnych działań zabezpieczających funkcję koordynacyjną Prokuratury w zakresie działalności profilaktycznej. Jakie to będą działania? Na czym polega wyjątkowość stołówki w Lublinie, dzięki której znalazła się ona w projekcie budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJadwigaGiżyckaKoprowska">Na czym będzie polegało zwiększenie skuteczności zwalczania niegospodarności, o którym mowa w informacji pisemnej? Ile toczy się postępowań z tego zakresu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełTadeuszRostkowski">Jak kształtuje się relacja pomiędzy średnią płacą prokuratora, a średnią płacą pracownika administracji?</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełTadeuszRostkowski">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów Henryk Chmielewski wyjaśnił, że zaplanowanie 100 dodatkowych etatów dla Prokuratury nie oznacza jeszcze, że etaty te Prokuratura na pewno uzyska, gdyż zależy to od faktycznych potrzeb. Gdy chodzi o podwyżki płac, to podjęto decyzje w tym zakresie w grudniu ze skutkami na rok bieżący, co nie jest uwzględnione w projekcie budżetu. Nie są też uwzględnione dodatki specjalne i przeszeregowania. Dotyczy to całego działu „wymiar sprawiedliwości”. W porozumieniu z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów przyjęto, że budżet zostanie dostosowany do wielkości określonych w NPSG. W trybie wykonawczym nastąpi więc zwiększenie budżetu Prokuratury w oparciu o art. 17 projektu ustawy budżetowej, upoważniający ministra finansów do uwzględniania skutków zmian organizacyjnych, cen, taryf i płac. Stosownie do limitów określonych w planie, Minister finansów zwiększy odpowiednio budżet i zawiadomi o zmianach Komisję sejmową oraz NIK.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełTadeuszRostkowski">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) przypomniał, że delegacja ustawowa dotyczy zdarzeń, które mają miejsce po uchwaleniu projektowanej ustawy. Poseł koreferent podnosi jednakże sprawy zaległe, które nie są w projekcie uwzględnione, a to budzi uzasadnione obawy, że nadal nie będą respektowane decyzje podjęte już w 1979 r. Można więc, albo przyjąć oświadczenie dyrektora o uwzględnieniu tych decyzji w trybie wykonania budżetu (ale w jakim czasie?), albo zwrócić się do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o przyjęcie projektu budżetu Prokuratury pod warunkiem realizacji obowiązujących przepisów. Można też podjąć obydwa rodzaje działań. Faktem jest, że kwot, o które chodzi, nie ma w planie i że sprawa awansów i dodatków specjalnych wymaga załatwienia po dwóch latach od podjęcia odpowiednich decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJerzyZygmanowski">Czy w ramach kwoty 43 mln zł na pokryte skutków podwyżki w 1981 r. mieszczą się dalsze podwyżki, czy tylko zabezpieczenie skutków podwyżek dokonanych w 1980 r.? Czy kwota ta jest wystarczająca? Przedstawiciel resortu finansów stwierdził, że skutki decyzji podjętych w 1979 r. zostaną pokryte w granicach limitu ustalonego w planie. Czy oznacza to, że nie starczy funduszu płac i należy dać wypowiedzenia pracownikom Prokuratury?</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJerzyZygmanowski">Poseł Marianna Staniewska (PZPR) podkreśliła zjawisko corocznego wzrostu takich przestępstw, jak zabójstwa, rozboje, zgwałcenia, zagarnięcia mienia, łapownictwo. Na czym będzie polegała wzmożona koncentracja wysiłków Prokuratury w walce z tą przestępczością?</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJerzyZygmanowski">Prokurator Generalny Lucjan Czubiński stwierdził, że Prokuratura starała się realizować swe zadania w miarę sił i możliwości, przy wielkim zaangażowaniu pracowników oraz kierując się rozumnym i oszczędnym wykorzystaniem środków. Projektowany budżet, jakkolwiek formalnie wyższy niż ubiegłoroczny, nie jest budżetem bogatszym (w danych warunkach nie jest to przecież możliwe), jednakże zabezpiecza podstawowe możliwości funkcjonowania Prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełJerzyZygmanowski">Mówca podkreślił, że w ostatnim okresie nie tylko nie nastąpiło zmniejszenie, ale zwiększyło się obciążenie pracą w Prokuraturze. W jednej tylko sprawie b. kierownictwa Komitetu DS. Radia i Telewizji zaangażowano kilkunastu prokuratorów. W okresie od 1 stycznia do 30 września 1980 r. Prokuratura i MSW prowadziły i nadzorowały 1284 sprawy o poważne nadużycia gospodarcze, przy czym wśród 4,742 podejrzanych, 1,112 osób pełniło funkcje kierownicze lub związane ze szczególną odpowiedzialnością gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełJerzyZygmanowski">W 275 sprawach zagarnięcia przewyższały 1 mln zł. Obecnie prowadzonych jest około 200 spraw dotyczących niegospodarności i marnotrawstwa”. Społeczeństwo oczekuje, iż Prokuratura w większym stopniu będzie się angażować w bezpośrednie prowadzenie śledztw, co przy obecnych możliwościach kadrowych i technicznych nie jest możliwe. Konieczne jest również zwiększenie udziału Prokuratury w zabezpieczaniu przestrzegania prawa i w zakresie profilaktyki. Będzie to trudne do wykonania przy obecnym stanie etatowym - istnieje konieczność etatowego wzmocnienia Prokuratury. W poprzednich latach dokonywano cięć etatowych i można powiedzieć, że w miarę wzmacniania udziału Prokuratury w zabezpieczaniu porządku, zmniejszał się jej stan etatowy. Dzisiaj ludziom brakuje już czasem sił. W ciągu dwóch lat nie zrealizowano postanowień Rady Państwa i Rady Ministrów w zakresie przyznawania kredytów na awanse (o czym mówił poseł koreferent) i pracownicy domagają się wyjaśnień. Mówca poinformował, że zwrócił się do ministra finansów specjalnym pismem o załatwienie tej sprawy. Wycofanie się z podjętej uchwały nie wchodzi w rachubę, trzeba więc znaleźć środki. Nie jest to postulat o podwyżkę, ale o wykonanie podjętych zobowiązań. W ubiegłym roku płace w Prokuraturze wzrosły o około 500 zł; średnie płace prokuratorów wynoszą 8.015 zł, pracowników administracyjnych - 4.338 zł, pracowników obsługi 3.473 zł.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełJerzyZygmanowski">Mówca stwierdził, że jeśli decyzja rządu o zmniejszeniu środków lokomocji o 25% miałaby dotyczyć Prokuratury, to będzie potrzebna pomoc Komisji w tym zakresie. Chodzi o to, aby uniknąć zaliczania Prokuratury do administracji; obecny stan liczbowy taboru samochodowego nie pozwala na jego zmniejszenie.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PosełJerzyZygmanowski">Ustosunkowując się do pytań szczegółowych mówca zaznaczył, że realizacja funkcji koordynacyjnej w zakresie profilaktyki przeciwprzestępczej nie jest prostą sprawą. Prokuratura nie uważa, że należy zaczynać od sprawozdań i narad. Są już pierwsze efekty, które będą doskonalone. Zamiarem Prokuratury jest intensyfikacja działalności zastępców DS. profilaktyki w prokuraturach wojewódzkich, zintensyfikowanie kontroli przestrzegania prawa, częstsze wychodzenie do zakładów pracy, współdziałanie z komitetami kontroli społecznej i z tym, co się ostatnio w zakresie kontroli zrodziło. Mówca podkreślił brak wystarczających doświadczeń Prokuratury w omawianej dziedzinie, co trzeba będzie dopiero tworzyć.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PosełJerzyZygmanowski">Jest obecnie inny klimat, znacznie ułatwiający ściganie przestępstwa, marnotrawstwa i niegospodarności. Dawniej trzeba byłoby toczyć boje o samo ujawnienie faktu, sprawy były hamowane (np. w znanej sprawie kierownictwa radiokomitetu próbowano zatrzymać działania Prokuratury i NIK), decydowały czasem różne resortowe układy. Obecnie jest możliwość szerszego rozpatrywania poszczególnych problemów, nieograniczania się do jednego konkretnego zakładu.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PosełJerzyZygmanowski">Według danych za 11 miesięcy roku ub. nastąpił wzrost przestępczości o ok. 5–6%, w tym głównie najbardziej niebezpiecznych przestępstw kryminalnych. Dostrzegany jest też wzrost rozluźnienia dyscypliny społecznej. W tych warunkach, Prokuratura dąży do szybszego prowadzenia postępowania karnego, domaga się od sądów stosowania odpowiednich kar, stara się zmniejszać skutki negatywne (np. w drodze udzielania pomocy ofiarom). W płaszczyźnie organizacyjnej tworzy się ekipy międzywojewódzkie, przesuwa prokuratorów pracujących normalnie w innych działach na czym niestety musi chwilowo ucierpieć profilaktyka oraz kontrola przestrzegania prawa.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PosełJerzyZygmanowski">Gdy chodzi o stołówkę w Lublinie, to została ona zorganizowana ze środków własnych tej prokuratury, dlatego corocznie potrzebne są dotacje budżetowe na jej utrzymanie.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PosełJerzyZygmanowski">Następnie, prokurator generalny L. Czubiński przedstawił Komisji dwie dodatkowe informacje.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PosełJerzyZygmanowski">W związku ze znaną sprawą wykradzenia dokumentu Prokuratury Generalnej, mówca wyjaśnił, że na prośbę prokuratorów wojewódzkich, zresztą nie tylko ich, trzeba było przekazać informacje nt. zwalczania przestępczości o charakterze politycznym. Poprzednio prokuratorzy wojewódzcy nie byli o tym należycie informowani, nawet kierowniczy aktyw Prokuratury Generalnej nie dysponował zbyt wielu informacjami. Dokument był skierowany do konkretnych odbiorców i odpowiednio do tego był sformułowany. Materiał miał charakter tajny, zawierał oceny oraz wytyczne do działania. Nie był on skierowany przeciw „Solidarności” i nie mógł być, bowiem organy Prokuratury realizują politykę partii i państwa. Był skierowany przeciwko ludziom, którzy naruszając normy prawa karnego od lat występują przeciwko naszemu socjalistycznemu państwu. Jeśli więc ktokolwiek inny wziął te oceny do siebie - nie jest to sprawa Prokuratury. Kto wykradł ów dokument, nie wiadomo. Pracownik powielarni Sapeła wykonał dwie odbitki, z których jedną znaleziono w powielarni „Solidarności”. Były w związku z tym podstawy dla zastosowania aresztu tymczasowego, tak wobec Sapeły, jak i Narożniaka, odpowiedzialnego za rozpowszechnianie dokumentu. Co było potem - wszystkim wiadomo. Mówca podkreślił, że to, co się działo w tej sprawie - i nie tylko w tej - nie ma nic wspólnego z praworządnością, ale ta praworządność nie została naruszona przez Prokuraturę. Prokuratura jest za tym, aby obowiązywało prawo. Nic, w tym także żadna umowa, nawet społeczna, nie może dawać niezależności od prawa, nie może zwalniać od odpowiedzialności za jego naruszenie.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PosełJerzyZygmanowski">Nawiązując do publikacji w „Polityce” mówca powiedział, że złożone przez niego 2 miesiące temu informacje przed Komisją zostały poczytane jako wprowadzające posłów w błąd. Ktoś chciał tak zrozumieć i tak napisał. Mówca wyraził ubolewanie z powodu tego zdarzenia i podkreślił, że w żadnym wypadku nie mógłby mieć intencji wprowadzania Komisji w błąd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">Tak to właśnie zrozumieliśmy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">Zastępca Prokuratora Generalnego Roman Stężewski stwierdził, że otrzymana przez Prokuraturę suma 43 mln zł nie wystarczy na obiecane w uchwale Rady Ministrów podwyżki - zabraknie 20 mln zł. Mówca zwrócił uwagę, że od 1977 roku organy prokuratury nie otrzymały żadnych środków na awanse. Były wprawdzie okresowe podwyżki, lecz dotyczyły one całych grup pracowników.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">W wyniku tej sytuacji, corocznie 220–230 prokuratorów odchodzi, przechodząc zwłaszcza na stanowiska radców prawnych. Są to przeważnie ludzie prężni, zdolni. Prokuratura nie może im jednak zaoferować takich warunków, jakie mogą otrzymać gdzie indziej.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">Zgodnie z kodeksem postępowania karnego, niektóre sprawy winny być prowadzone w trybie śledztwa, a tylko wyjątkowo - dochodzenia prowadzonego przez organy MO. Niestety, na skutek ogromnego obciążenia pracowników Prokuratury, prowadzenie tych spraw w trybie dochodzenia stało się regułą. Nie można dopuścić do pogorszenia się tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL): Z przedstawionych informacji wynika, że zakres działalności organów Prokuratury wzrośnie w tym roku. Przyznanie 100 etatów na potrzeby współpracy z NSA w żaden sposób nie może zaspokoić potrzeb. Podobnie wygląda kwestia podwyżek - nie może być tak, że decyzja rządu w sprawie faktycznie nie jest realizowana. W związku z tym trudno poprzeć propozycje zawarte w projekcie budżetu Prokuratury na rok 1981 w formie zaakceptowanej przez Ministerstwo Finansów. Mówca zaproponował powrócić do tej sprawy na posiedzeniu Komisji w dniu jutrzejszym, po uprzednim wyjaśnieniu sprawy w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełWładysławKupiec">Stwierdziliśmy uprzednio, że te same problemy dotyczą Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełWładysławKupiec">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL): Trzeba prosić Ministerstwo Finansów o wyjaśnienie obu tych spraw. Mówca podziękował Prokuratorowi Generalnemu za przedstawioną informację oraz dodatkowe wyjaśnienia, tym cenniejsze, że do Komisji wpływa wiele listów, które dotyczą sprawy kradzieży dokumentu Prokuratury. Wyjaśnienia Prokuratora Generalnego utwierdzają ocenę Komisji, że jego działanie jest w pełni podyktowane troską o prawidłową realizację zadań sprawowanego urzędu, troską o stan praworządności w naszym kraju. Komisja wspiera to działanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełTadeuszRostkowski">Posłowie z terenu nie znają wielu spraw, jak choćby tych, które na dzisiejszym posiedzeniu dodatkowo wyjaśniał Prokurator Generalny. Byłoby dobrze przyjąć stałą zasadę, że na każdym posiedzeniu Prokurator przedstawia niektóre najbardziej aktualne, istotne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełTadeuszRostkowski">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL): Wniosek należy w pełni poprzeć, odnosząc go także do innych interesujących nas resortów.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełTadeuszRostkowski">W kolejnym punkcie porządku obrad, Komisja rozpatrzyła projekt budżetu państwa na rok 1981 w części dotyczącej Urzędu DS. Kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełTadeuszRostkowski">Koreferat poselski przedstawiła poseł Jadwiga Maria Kurzawińska (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PosełTadeuszRostkowski">Mówczyni podkreśliła, że główną pozycję omawianego budżetu stanowi dotacja dla Państwowego Funduszu Kombatantów i Więźniów Obozów Koncentracyjnych wynosząca 6.804.479 tys. zł (o 1,4% większa niż w roku 1980). Fundusz ten w całości jest przeznaczony na pomoc socjalną dla środowiska kombatanckiego, w tym wypłatę świadczeń rentowych, budowę ośrodków sanatoryjnych i domów kombatanta. Do korzystania ze świadczeń przyznanych kombatantom uprawnionych jest obecnie około 700 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PosełTadeuszRostkowski">Podstawową i trwałą formą pomocy socjalnej jest przyznawanie lub podwyższenie rent i emerytur przez Ministra do Spraw Kombatantów w trybie wyjątkowym oraz przyznawanie uprawnień i rent inwalidy wojennego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#PosełTadeuszRostkowski">Z rent i emerytur przyznanych lub podwyższonych w drodze wyjątku korzystać będzie w 1981 roku około 60 tys. osób. Z dniem 1 stycznia 1981 roku zostały one podwyższone o 500 zł i można je będzie przyznawać w wysokości do 2.500 zł kombatantom oraz 2.100 zł wdowom po kombatantach. Przeciętna wysokość tych rent wzrośnie o 53.4 zł. Ogółem na wypłatę rent i emerytur przyznanych w drodze wyjątku przeznacza się w budżecie 1 mld 975 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#PosełTadeuszRostkowski">Renty inwalidy wojennego pobierać będzie około 80 tys. osób, w tym 30,5 tys. b. więźniów obozów koncentracyjnych. Całość wydatków na renty inwalidów wojennych i wojskowych wyniesie 4.511.400 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#PosełTadeuszRostkowski">Renty wdów po inwalidach wojennych i wojskowych także zostały podwyższone o 500 zł miesięcznie. Wypłaty z tego tytułu wyniosą w 1981 roku około 833 mln 600 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#PosełTadeuszRostkowski">Zasiłków pogrzebowych wypłaci się prawdopodobnie około 10 tysięcy, przy przeciętnej wysokości 10 tysięcy zł, co stanowić będzie wzrost jednego zasiłku o około 1.500 zł. Na wypłatę zasiłków pogrzebowych przewidziano w budżecie kwotę 100 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#PosełTadeuszRostkowski">Przewiduje się, że w 1981 roku z Państwowego Funduszu Kombatantów i Więźniów Obozów Koncentracyjnych, wypłaconych zostanie łącznie około 166 tysięcy świadczeń rentowych na kwotę około 7 mld 300 mln zł, co stanowić będzie wzrost o 19,9% w porównaniu z rokiem 1980.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#PosełTadeuszRostkowski">Kombatantom o stosunkowo niskich emeryturach lub rentach, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej udzielana jest doraźna pomoc finansowa. Na ten cel przewidziana jest w budżecie kwota 100 mln zł przekazywana do dyspozycji związków kombatanckich. Z tej formy pomocy korzysta rocznie około 60 tysięcy kombatantów oraz wdów po zmarłych kombatantach.</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#PosełTadeuszRostkowski">Ważnym i poszerzającym się zadaniem Urzędu jest doskonalenie opieki zdrowotnej nad kombatantami i członkami ich rodzin. Według posiadanych danych 43% kombatantów liczy ponad 65 lat. Proces starzenia się środowiska kombatanckiego rodzi szereg potrzeb, m.in. zwiększania miejsc sanatoryjnych oraz opieki nad osobami nie w pełni sprawnymi lub samotnymi. Dlatego Urząd do Spraw Kombatantów wiele uwagi poświęca budownictwu obiektów sanatoryjno-uzdrowiskowych przeznaczonych dla kombatantów. W maju 1980 roku została zakończona budowa pierwszego sanatorium w Kołobrzegu na 360 miejsc, co pozwala dysponować około 10 tysiącami skierowań sanatoryjnych. Jest to znaczny wzrost w porównaniu z latami ubiegłymi, jednakże nie odpowiada rosnącym potrzebom. Realizacja innych inwestycji jest znacznie opóźniona. Mimo wielkiego wysiłku, budowa ośrodków sanatoryjno-uzdrowiskowych w Inowrocławiu i Nałęczowie przebiega wolno i z dużymi trudnościami (na ten cel przeznacza się w 1981 r. 24 mln zł). Budowa pozostałych 3 sanatoriów nie została rozpoczęta. W Warszawie zaplanowana została budowa przychodni specjalistycznej, na realizację której przewidziano na 1981 rok kwotę 5,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#PosełTadeuszRostkowski">Wobec wielkich trudności z realizacją zatwierdzonych na lata 1975/1980 inwestycji, a także stwierdzenia, że budowa przewidziana na r. 1981 nie ma pełnego zabezpieczenia z uwagi na brak mocy przerobowych, sądzić można, że nawet ograniczone nakłady nie znajdą możliwości realizacji. W tej sytuacji, budowa uzdrowisk, sanatoriów i przychodni dla kombatantów jest konieczna, posłanka zaproponowała odwołać się do ministra zdrowia, który jak wiadomo, uznał tego rodzaju budowy za priorytetowe. Mówczyni wyraziła wątpliwość, czy słuszna jest praktyka przekazywania środków na inwestycje Urzędu Kombatantów przez Ministerstwo Zdrowia poszczególnym województwom.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#PosełTadeuszRostkowski">W zakończeniu swego wystąpienia poseł J.M. Kurzawińska zaproponowała przyjęcie przedstawionego projektu budżetu wraz z wnioskiem do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów o zabezpieczenie potencjału wykonawczego dla dalszej budowy rozpoczętych obiektów socjalnych dla kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#PosełTadeuszRostkowski">Poseł Paweł Dąbek (PZPR) podkreślił, że Komisja po raz dziesiąty uchwala budżet resortu, który przystąpił do pracy po okresie, w którym nie dostrzegano pstrości problemów środowiska kombatanckiego. Obecnie w atmosferze ogólnej krytyki i rewidowania poglądów, mało jest zarzutów społeczeństwa i środowiska kombatanckiego dotyczących pracy Urzędu DS. Kombatantów i sposobów rozwiązywania problemów kombatantów. Urząd opiekuje się 680 tysiącami zarejestrowanych kombatantów. Problemy tego środowiska rozwiązywane były w ubiegłych latach, zdaniem mówcy, stosownie do wymagań czasu, w dobrym współdziałaniu ze ZBOWiD-em, zwłaszcza w odniesieniu do zagadnień członkostwa, rent, odznaczeń, opieki sanatoryjnej. Dzięki działalności urzędu środowisko doczekało się podwyżki, świadczeń, a wielu ludzi znalazło rozwiązanie swoich problemów życiowych. Mówca wyraził podziękowanie kierownictwu urzędu za tę pracę. Mówca wypowiedział się za przyspieszeniem inwestycji urzędu, zwłaszcza w świetle aktualnych tendencji polityki socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-22.17" who="#PosełTadeuszRostkowski">W zakończeniu swego wystąpienia poseł P. Dąbek podkreślił z uznaniem wysiłki urzędu podejmowane wspólnie z Radą Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa na rzecz integracji czynu zbrojnego Polaków w walce o istnienie naszego i innych narodów oraz upamiętnienia tego czynu. Ma to zasadnicze znaczenie polityczne dla utrwalenia idei konferencji helsińskiej.</u>
          <u xml:id="u-22.18" who="#PosełTadeuszRostkowski">Poseł Jadwiga Maria Kurzawińska (PZPR) stwierdziła, że Komisja nie może przejść do porządku dziennego nad zahamowaniem realizacji inwestycji socjalnych Urzędu DS. Kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-22.19" who="#PosełTadeuszRostkowski">Poseł Marta Ciszewska (PZPR) popierając wniosek przedmówców wyraziła przekonanie o powszechnym obowiązku wdzięczności wobec kombatantów. Z upływem czasu środowisko to staje się coraz mniej liczne. Należy dać kombatantom możliwości przedłużenia życia dzięki właściwie zorganizowanemu lecznictwu i opiece zdrowotnej. Mówczyni przypomniała, że kombatanci prowadzą bezcenną działalność wychowawczą z młodzieżą, przyczyniając się do kształtowania patriotycznych postaw młodego pokolenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MinisterMieczysławGrudzień">Problem budownictwa sanatoryjnego resortu oraz budowy domów zasłużonego kombatanta jest szczególnie palący i nabrzmiały. W drugiej połowie 1975 roku postanowiono, że do roku 1980 wybudowanych będzie 5 sanatoriów i 5 domów zasłużonych kombatantów, przy czym oddano do użytku 2 domy zasłużonego kombatanta, 3 mają zostać oddane w I kwartale, a dwa dalsze będą wprowadzone do planu w roku bieżącym. Budowa obiektów leczniczo-sanatoryjnych przeciąga się. Wprawdzie w ubiegłym roku oddano sanatorium w Kołobrzegu, jednakże ze środków NFOZ, podczas gdy decyzje podjęte w 1975 r. stanowiły o wybudowaniu 5 obiektów z funduszu kombatantów i byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Dotychczas nie wybudowano ani jednego z tych obiektów z uwagi na istniejące trudności. Wiadomo, że nie można zwlekać z tymi sprawami, dotyczą one przecież ludzi, których średni wiek sięga 63–64 lat. Ostatnie pięciolecie zostało stracone i jeśli nadal prace miałyby być w tym tempie, to do roku 1985 nie wybuduje się owych 5 sanatoriów.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MinisterMieczysławGrudzień">Równie palącym i wręcz żenującym problemem jest budowa wyspecjalizowanej przychodni dla kombatantów w Warszawie. Ma to być stosunkowo nieduża inwestycja, której koszt wyniesie ponad 30 mln zł, zajmująca się leczeniem byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Ludzie czekają na realizację tego obiektu już 5 lat od zapewnień, że przychodnia zostanie zbudowana. Urząd DS. Kombatantów obstawał, by wprowadzić ten obiekt do planu inwestycyjnego, lecz nie udało się. Mówca wyraził nadzieję na poparcie Komisji w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MinisterMieczysławGrudzień">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt. Surowiec (ZSL): Projekt budżetu Urzędu DS. Kombatantów jest realny. Komisja powinna jednak wyrazić zaniepokojenie z powodu przewlekania załatwienia spraw związanych z bazą leczniczo-sanatoryjną dla kombatantów. Tego rodzaju sprawy zostały uznane wszak za pierwszoplanowe pod względem zabezpieczenia niezbędnych środków w NPSG. Dlatego też wniosek poseł - referentki, by zwrócić się do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, a także do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów o zabezpieczenie środków na realizację tych obiektów jest w pełni zasadny.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MinisterMieczysławGrudzień">Wicedyrektor zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Tadeusz Skaliński oświadczył, że adresatem wystąpienia Komisji w tej sprawie powinien być minister budownictwa, gdyż Komisja Planowania przy RM zabezpiecza potrzebne nakłady, tu zaś chodzi o wykonawstwo.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#MinisterMieczysławGrudzień">Poseł Jadwiga Maria Kurzawińska (PZPR) podkreśliła, że chodzi o to, by Komisja Planowania przy Radzie Ministrów uznała budowy Urzędu DS. Kombatantów za priorytetowe.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#MinisterMieczysławGrudzień">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) nie podzielił opinii poseł Kurzawińskiej - wiadomo, priorytetów jest za dużo, co w praktyce przekreśla ich sens. Minister zdrowia i opieki społecznej jako inwestor powinien uwzględniać szczególny charakter obiektów wznoszonych dla potrzeb kombatantów. Chodzi więc o to, by resort budownictwa zabezpieczył odpowiednie moce wykonawcze. Wniosek ten powinien również dotyczyć przychodni specjalistycznej w Warszawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJadwigaMariaKurzawińska">Jeśli uznano, że budownictwo Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej jest priorytetowe, to dlaczego nie może być priorytetowe budownictwo dla kombatantów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Całe budownictwo lecznictwa jest priorytetowe, jak wiadomo, w rolnictwie i służbie zdrowia nie ma ograniczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełJadwigaMariaKurzawińska">Resort budownictwa odpowie, że brak mocy wykonawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Nie uprzedzajmy odpowiedzi resortu. Jeżeli nie zadowoli nas ona, będziemy, dalej zajmować się tą sprawą. W wyniku ogólnego zmniejszenia inwestycji, zwalnia się moce wykonawcze i będą one większe niż zapotrzebowanie.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł Jadwiga Maria Kurzawińska (PZPR) nie podzieliła tej optymistycznej prognozy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełWładysławKupiec">Może przenieść przewidywane do wzniesienia obiekty tam, gdzie sytuacja w zakresie mocy wykonawczych jest lepsza?</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełWładysławKupiec">Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) wyjaśnił, że inwestycje te uzyskały lokalizację, której nie można zmieniać.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełWładysławKupiec">Komisja postanowiła przyjąć projekt planu i budżetu państwa w części dotyczącej Urzędu do Spraw Kombatantów i zwrócić się do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z informacją o stanie programu budowy obiektów sanatoryjno-uzdrowiskowych resortu oraz wystąpić o zabezpieczenie realizacji tego programu w planie na rok 1981. Postanowiono jednocześnie wystąpić z odpowiednim dezyderatem do ministra budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełWładysławKupiec">W kolejnym punkcie porządku dziennego, Komisja rozpatrzyła projekt budżetu państwa w części dotyczącej Państwowego Arbitrażu Gospodarczego. Projekt omówił poseł Szczepan Styranowski (SD).</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PosełWładysławKupiec">Mówca stwierdził, że ustalona wysokość dochodów może nasuwać wątpliwości, czy plan dochodów zostanie wykonany. Dotyczy to opłat pochodzących od jednostek gospodarki uspołecznionej, przekazywanych przez arbitraż w całości na rzecz dochodów budżetu państwa. Projekt budżetu określa dochody w kwocie 345 mln zł tj. o 25 mln zł więcej w stosunku do przewidywanego wykonania w 1980 r. Rezultat ten jest możliwy do osiągnięcia tylko wtedy, jeśli nastąpi wzrost ilościowy sporów, lub też wzrośnie udział sporów o wyższej wartości przedmiotu sporów. To jest trudne do przewidzenia.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PosełWładysławKupiec">Ustosunkowując się do meritum pracy arbitrażu, do tego, jaka będzie skuteczność orzecznictwa i w jakim stopniu przyczyni się ona do stabilności i należytego wykonania zawartych umów przez jednostki gospodarki uspołecznionej oraz w jakim stopniu arbitraż wpłynie na eliminowanie patologicznych przejawów w naszym życiu gospodarczym, poseł wyraził opinię na podstawie przedstawionych dokumentów i faktów, że arbitraż spełnia pożyteczną rolę w zapobieganiu niepożądanym zjawiskom, bądź ich eliminowaniu. Mówca wskazał m.in. na kształtowanie właściwych stosunków między inwestorami a wykonawcami, przestrzeganie tak trudnej dzisiaj dyscypliny inwestowania i stabilności kosztów inwestycji, ochronę mienia społecznego; istotne znaczenie orzecznictwa arbitrażowego w zakresie wykonania umów o dostawy na rzecz zaopatrzenia rynku, zaopatrzenia materiałowo-technicznego oraz realizacji zobowiązań kooperacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PosełWładysławKupiec">Jak wiadomo, w 1980 r. nasiliły się w sposób istotny zakłócenia w obrocie uspołecznionym spowodowane głównie trudnościami zaopatrzenia w surowce, materiały, energię elektryczną oraz trudnościami transportowymi. Wystąpiło niepokojące zjawisko zrywania umów kooperacyjnych i niewykonanie zobowiązań umownych. Nastąpiło znaczne osłabienie roli umów jako instrumentu organizującego i umacniającego więzi gospodarcze między jednostkami gospodarki uspołecznionej, trzeba liczyć się z tym, że stan napięć i nierównowagi gospodarczej będzie istniał także w roku bieżącym. Arbitraż musi zatem dostosować kierunki orzecznictwa do aktualnej sytuacji gospodarczej i przejść z okresu liberalizacji zasądzenia dochodzonych roszczeń do aktywności na rzecz zwiększenia dyscypliny w wykonywaniu zawartych umów.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PosełWładysławKupiec">Wprowadzenie w życie uchwały nr 118/80 Rady Ministrów z dnia 17 listopada 1980 r. zwanej potocznie „małą reformą gospodarczą”, powinno przyczynić się do podniesienia roli umów w obrocie uspołecznionym. W realizacji założeń tej uchwały powinna wzrosnąć również rola arbitrażu w umacnianiu systemu umownego jako metody zarządzania, czego do tej pory nie zdołano należycie zastosować ze względu na powtarzające się tendencje preferencji środków administracyjnych i dyrektywnych środków w zarządzaniu gospodarką narodową. Zwiększenie samodzielności przedsiębiorstw wymaga również należytej ochrony w orzecznictwie arbitrażowym interesów poszczególnych jednostek gospodarczych, zwłaszcza w razie konfrontacji kontrahentów słabszych i wielkich.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#PosełWładysławKupiec">Dla usprawnienia systemu umownego niezbędne jest także zapobieganie powstawania ich na przyszłość. Stąd też powinna być nadal rozwijana przez arbitraż działalność profilaktyczno-sygnalizacyjna, przede wszystkim sygnalizacje, które konsekwentnie zmierzają do rozwiązania określonego problemu.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#PosełWładysławKupiec">Poseł S. Styranowski podkreślił z uznaniem działalność arbitrażu w zakresie przygotowywania kadr do obsługi prawnej jednostek gospodarki uspołecznionej oraz podnoszenie poziomu wykonywania tej obsługi prawnej przez doskonalenie zawodowe w różnych formach szkolenia. Arbitraż wielkim wysiłkiem i nakładem pracy przygotował dla gospodarki uspołecznionej ponad 11 tys. radców prawnych; w bieżącym roku szkolić się będzie 1072 aplikantów.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#PosełWładysławKupiec">Przedstawiając wielokierunkowe zadania arbitrażu, wiążące się ściśle z polityką gospodarczą państwa, mówca postawił pytanie, czy przewidziane w przedłożonym projekcie budżetu środki i etaty zostały ujęte we właściwych proporcjach. Stan 633 etatów (w GKA 120 etatów i 513 etatów w 19-tu okręgowych komisjach arbitrażowych stawia arbitraż w rzędzie najmniejszych instytucji państwowych, jest porównywalny z liczbą etatów w jednym urzędzie wojewódzkim średniej wielkości. O ile nie ma możliwości zwiększenia etatów dla arbitrażu, to tym bardziej uzasadniony byłby dezyderat Komisji, aby w razie redukcji etatów w resortach wyłączyć z niej Państwowy Arbitraż Gospodarczy. Mówca ponowił wniosek, zgłoszony już w poprzedniej kadencji, o przyznanie dodatkowych dla arbitrażu etatów na stanowiska aplikantów arbitrażowych, Potrzebne to jest w celu zapewnienia dopływu wykwalifikowanych kadr na stanowiska arbitrów, m.in. w związku z naturalnym odpływem kadr na emeryturę czy rentę (tylko w tym roku i na początku przyszłego na emeryturę odejdzie 13-tu arbitrów).</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#PosełWładysławKupiec">Wyjściowe stawki wynagrodzeń arbitrów okręgowych komisji arbitrażowych w porównaniu do sędziów sądów wojewódzkich są o 1 tys. zł. niższe. Podobnie przedstawia się sprawa wynagrodzeń arbitrów Głównej Komisji Arbitrażowej w stosunku do sędziów Sądu Najwyższego. W praktyce, dysproporcje wynagrodzeń są jeszcze większe i sięgają 2 tys. zł na niekorzyść arbitrów. Zdaniem mówcy, nie znajduje to żadnego racjonalnego uzasadnienia, bowiem wymagane kwalifikacje, stopień obciążenia obowiązkami i stopień trudności pracy arbitra i sędziego - są takie same. Wzmiankowana niesprawiedliwość płac sięga wielu lat wstecz, wynika też z błędnej metody obliczania wysokości średnich wynagrodzeń przez Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#PosełWładysławKupiec">Biorąc pod uwagę przedstawiony stan rzeczy, poseł S. Styranowski wniósł o uchwalenie przez Komisję dezyderatu pod adresem Komisji Planowania przy RM i ministra pracy, o doprowadzenie do zrównania wynagrodzenia arbitrów okręgowych komisji arbitrażowych z sędziami sądów wojewódzkich, oraz arbitrów Głównej Komisji Arbitrażowej z sędziami Sądu Najwyższego. Realizacja tego dezyderatu powinna położyć kres niesprawiedliwemu dotychczas ustalaniu zasad wynagrodzeń arbitrów i sędziów.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#PosełWładysławKupiec">W konsekwencji, mówca wniósł o przyjęcie proponowanego projektu budżetu oraz następujących dezyderatów:</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#PosełWładysławKupiec">1) o wyłączenie Państwowego Arbitrażu Gospodarczego przy dokonywaniu redukcji etatów;</u>
          <u xml:id="u-28.15" who="#PosełWładysławKupiec">2) o przyznanie dodatkowych środków na zatrudnienie 6 aplikantów arbitrażowych;</u>
          <u xml:id="u-28.16" who="#PosełWładysławKupiec">3) o zrównanie wynagrodzeń arbitrów i sędziów;</u>
          <u xml:id="u-28.17" who="#PosełWładysławKupiec">4) o zobowiązanie prezesa arbitrażu do opracowania projektu noweli ustawy o Państwowym Arbitrażu Gospodarczym, zmierzającej w kierunku wzmocnienia oddziaływania przy pomocy środków prawnych na system umowy w gospodarce narodowej, zgodnie z założeniami przygotowanej reformy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-28.18" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełJadwigaGiżyckaKoprowska">Nie bardzo rozumiem dezyderatu w sprawie niezmniejszania liczby etatów Państwowego Arbitrażu Gospodarczego, gdy według jego pisemnej informacji planuje się zatrudnienie w roku przyszłym tej samej liczby osób co w roku 1980?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełSzczepanStyranowski">PAG ma obawy o zmniejszenie jego stanu posiadania.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełSzczepanStyranowski">Przewodniczący Komisji poseł Zygmunt Surowiec (ZSL): Możemy rozpatrywać tylko dokumenty, a nie obawy. Proponuję nie dyskutować nad tą sprawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełLeonGmur">Nasza gospodarka wchodzi w okres tzw. małej reformy. Sądzę, że w tej sytuacji spraw arbitrażowych będzie mniej. Żaden KSR nie zatwierdzi planu nierealnego, którego niewykonanie groziłoby później karami finansowymi. Z tego powodu powiększenie liczby pracowników arbitrażu nie jest być może tak pilne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełJadwigaGiżyckaKoprowska">Przewidywania te uważam za słuszne; rzeczywiście w wyniku reformy gospodarczej liczba spraw kierowanych do arbitrażu winna maleć. Odrębnym problemem jest natomiast kwestia powiększenia liczby aplikantów, o co wnosi poseł Sz. Styranowski i co popieram. Chodzi o zapewnienie ciągłości pracy arbitrażu, Gdyby okazało się, że spraw będzie mniej, to będą one lepiej rozpatrywane, bowiem dotychczasowe obciążenie arbitrów było nadmierne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełPawełDąbek">Z referatu wynika zjawisko niewykonywania umów. Jak duże są obecnie jego rozmiary, gdy mamy sytuację wielkiego rozgardiaszu gospodarczego? Co robi arbitraż, aby zjawiskom tym przeciwdziałać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrezesPaństwowegoArbitrażuGospodarczegoEugeniuszZachajkiewicz">Mimo zwiększonych w 1975 roku zadań, stan zatrudnienia w arbitrażu nie tylko nie wzrósł, lecz w pewnym stopniu zmalał. Jest ponadto duża fluktuacja kadr, gdyż praca radcy prawnego jest dla wielu arbitrów bardziej atrakcyjna. Zdaniem mówcy najlepszą drogą kształcenia kadr jest aplikacja arbitrażowa. Osoby, które ją kończą, zazwyczaj zostają w pracy arbitrażu na dłużej. Arbitrzy są przemęczeni pracą. Zmniejsza się liczba spraw ogółem, lecz wzrasta liczba tych, które ze względu na rozmiar sporu i wagę ewentualnego odszkodowania należy dokładniej przygotować.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PrezesPaństwowegoArbitrażuGospodarczegoEugeniuszZachajkiewicz">W związku z wejściem w życie „małej reformy gospodarczej” można oczekiwać, że plany przedsiębiorstw będą konstruowane tak, aby zapewnić zakładom jak największą rentowność. Powstawać będą tendencje do spychania mniejszych przedsiębiorstw na bok. Już teraz bywa, że Jeśli pewnym półproduktem czy towarem zainteresowanych jest kilka przedsiębiorstw, a wytwórca ma pozycję monopolisty, to woli on wybrać sobie największego odbiorcę, tak, aby wszystko załatwić za jednym zamachem, łatwiej i taniej. Niewątpliwie reforma przyniesie wiele korzyści, będą jednak także różnego rodzaju kłopoty. Są rozmaite przyczyny niewykonywania umów. Arbitraż występuje obecnie do organów zajmujących się rozdziałem energii elektrycznej o wprowadzenie dokładnej ewidencji wyłączeń. Do tej pory bywa tak, że zakład, który nie wykona planu, powołuje się na. brak prądu. Podobnie ma się rzecz z surowcami. Mówca zwrócił również uwagę na ogromne szkody powodowane w czasie transportu. Tymi wszystkimi sprawami arbitraż zajmuje się bardzo szczegółowo. Organizuje narady w poszczególnych resortach, zjednoczeniach, zakładach pracy. Rozmowy te często prowadzą do zawarcia umów i ich wykonania.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PrezesPaństwowegoArbitrażuGospodarczegoEugeniuszZachajkiewicz">Co się tyczy sprawy etatów aplikanckich, to ostatnio arbitraż otrzymał z Ministerstwa Finansów informację o przyznaniu 3, a może nawet 5-ciu etatów. Byłoby oczywiście lepiej, gdyby było ich więcej.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PrezesPaństwowegoArbitrażuGospodarczegoEugeniuszZachajkiewicz">Dyrektor departamentu w Min. Finansów Henryk Chmielewski poinformował, że zgodnie z postulatami Komisji, w ub. roku PAG otrzymał 12 etatów aplikantów. Obecnie mówi się o następnych. Warto by wreszcie wyjaśnić, ile etatów potrzeba docelowo. Rzecz bowiem w tym, że nie wszystkie z owych 12-tu etatów wykorzystano zgodnie z ich przeznaczeniem, niektóre przekształcono na innego rodzaju etaty.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PrezesPaństwowegoArbitrażuGospodarczegoEugeniuszZachajkiewicz">Co się tyczy kwot budżetu przeznaczonych na dodatkowe przeszeregowania przyznane w listopadzie i grudniu, to żaden z resortów należących do działu „wymiaru sprawiedliwości” nie ma tych kwot w planie na rok 1981. Będą one przyznane w najbliższym czasie w toku realizacji budżetu. Nie zdążono tego ująć ani w projekcie planu ani w projekcie budżetu, ale sprawę tę można uważać za załatwioną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">Referat posła Sz. Styranowskiego poruszył szereg istotnych spraw, do których nasza komisja musi się ustosunkować. W sprawie wniosku o zwiększenie wysokości uposażeń arbitrów, w porozumieniu z prezydium komisji proponuję, aby poseł Sz. Styranowski dokonał głębszej analizy wspólnie z przedstawicielami PAG, Ministerstwa Finansów i MPPiSS. Potem dopiero wysunęlibyśmy odpowiednie postulaty. W sprawie etatów wychodzimy z założenia, że aktualne jest to, co zostało zapisane w projekcie budżetu a nie hipotezy. Uważam przy tym za słuszne prowadzenie takiej polityki zatrudnienia, aby stan liczby arbitrów nie uległ zmniejszeniu, np. w związku z przechodzeniem na emeryturę. Należy wtedy zatrudnić nowe osoby. Komisja powinna przyjąć do wiadomości wypowiedź Ministerstwa Finansów o dodatkowych etatach aplikanckich w roku 1981.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">Wydaje się, że byłoby dziś za wcześnie zobowiązywać PAG do wszczęcia prac nad nowelizacją ustawy o Państwowym Arbitrażu Gospodarczym w związku z realizacją „małej reformy gospodarczej”. Prace nad nową ustawą należy połączyć z pracami nad zasadniczą reformą gospodarczą. Poruszenie tej sprawy w referacie może być traktowane przez PAG jako pewien sygnał.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">W sprawie zwiększenia wzajemnej odpowiedzialności w kontaktach między jednostkami gospodarki uspołecznionej, nasza Komisja występowała już poprzednio. Nie ulega wątpliwości, że reforma wymagać będzie od arbitrażu dalszego zwiększenia wysiłków w tym zakresie. System dyrektywnego kierowania zakłócił działanie mechanizmów ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZygmuntSurowiec">Komisja przyjęła projekt budżetu państwa na rok 1981 w części dotyczącej Państwowego Arbitrażu Gospodarczego zaznaczając konieczność uzupełnienia niezbędnych kwot wydatków osobowych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>