text_structure.xml
35.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 30 stycznia 1973 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR), rozpatrzyła problemy koordynacji działalności w zakresie opieki społecznej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">— przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Ryszardem Brzozowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów,</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">— dyrektor Zespołu NIK — Eugeniusz Polakowski,</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">— przewodniczący Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej — Aleksander Burski, wiceprezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża — Alicja Musiałowa, zastępca kierownika wydziału socjalnego CRZZ — Mieczysław Zaziemski.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Podstawą dyskusji były doręczone posłom na piśmie materiały zawierające projekt wytycznych ministra zdrowia i opieki społecznej w sprawie współdziałania w realizacji zadań pomocy społecznej. Omówił je wiceminister zdrowia i opieki społecznej — Ryszard Brzozowski (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełSabinaBoroń">Pilnego rozwiązania wymaga podnoszona jeszcze na spotkaniach przedwyborczych i w toku bieżących spotkań posłów z ludnością sprawa egzekwowania alimentów przysądzanych na rzecz dzieci. W bardzo wielu przypadkach urzędy komornicze mają trudności ze ściągnięciem alimentów od ojców zmieniających często miejsca pracy. W ślad za zmieniającym pracę nie idą przekazywane z jednego zakładu do drugiego adnotacje o ciążącym na pracowniku obowiązku alimentacji. Według opinii wyborców obowiązek ten powinien być odnotowany w dowodzie osobistym osoby zobowiązanej do płacenia alimentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Projekt wytycznych znacznie lepiej, niż obecnie obowiązujące dokumenty, reguluje sprawy świadczenia pomocy społecznej, precyzuje obowiązki poszczególnych ogniw. Podstawowe zadania w tej dziedzinie spoczywać mają na radach narodowych, z którymi współdziałają organizacje społeczne. Wydaje się jednak, że w tym stanie rzeczy obowiązki i zadanie rad narodowych zostały w projekcie sformułowane zbyt ogólnikowo. Organizacjom społecznym stawia się zbyt duże wymagania w zakresie sprawozdawczości. Nie mają one takiej obsady etatowej, które mogłaby sprostać tym zadaniom.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W zadaniach zakreślonych dla resortu budownictwa uwzględniono tylko projektowanie odpowiednich mieszkań dla ludzi starych, a pominięto sprawę projektowania i budowy domów dla tych ludzi. Nie wspomina się o usługach pralniczych dla osób niepełnosprawnych, o odbieraniu brudnej bielizny i odwożeniu upranej do domu, o czym była mowa w jednym z dezyderatów Komisji. Szczegółowo wylicza się zadania resortu kultury w dziedzinie organizowania klubów dla ludzi starych, pomija się natomiast organizowanie dla nich wypoczynku.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Nie poświęca się uwagi np. organizacji zakupów i dostawy posiłków do domów dla ludzi niepełnosprawnych, pozostawia się otwartą sprawę lecznictwa geriatrycznego i rehabilitacji w domu.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Rozwiązać trzeba problem alimentowania rodziców przez dorosłe dzieci. Według prawa rodzice mogą wystąpić do sądu o alimenty, jednak czynią to niechętnie ponieważ wstydzą się za dzieci. Należałoby uprościć tryb dochodzenia i ściągania alimentów na rzecz rodziców; znacznie zmniejszyłoby to ilość petentów ubiegających się o pomoc społeczną.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Przeprowadzona w 1972 r. kontrola w zakresie opieki społecznej i zdrowotnej nad człowiekiem starym wykazała m.in., że mimo ogólnie znanego niedoboru miejsc w domach pomocy społecznej, nie zawsze wykorzystane były w pełni istniejące wolne miejsca. Powodem tego była najczęściej zwłoka w powiadamianiu kandydatów oczekujących na miejsce lub też brak warunków techniczno-organizacyjnych do obsługi pełnego stanu pensjonariuszy (przedłużające się remonty itp.). W niektórych przypadkach nie wykorzystywano przyznanych środków na bieżące i kapitalne remonty. Stwierdzono niedostatek opieki lekarskiej i pielęgniarskiej, szczególnie dotkliwy w domach dla przewlekle chorych, a także szereg uchybień w żywieniu pensjonariuszy.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Niedostateczny jest zakres pomocy świadczonej samotnym starym osobom pozostającym w swoim miejscu zamieszkania. Nie wywiązują się w pełni ze swoich zadań organizacje powołane do świadczenia tego rodzaju pomocy. Niedobór opiekunów społecznych, nie docieranie ich do osób potrzebujących pomocy powoduje trudności w ustalaniu potrzeb w zakresie pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Mimo rozwoju opieki organizowanej przez PCK nad samotnymi ludźmi starymi i chorymi znajdującymi się w trudnej sytuacji materialnej, zasięg tej opieki jest jeszcze bardzo ograniczony, gdyż obejmuje jedynie mieszkańców miast wojewódzkich i niektórych miast powiatowych. Poprawa warunków pracy tzw. sióstr pogotowia PCK przyniesie pewną poprawę. Postulować jednak trzeba znaczne przyspieszenie tej formy pomocy w dalszych latach. Należałoby również zwiększyć zakres opieki nad ludźmi starymi i chorymi w domu ze strony różnych organizacji społecznych, rad osiedlowych, kół gospodyń wiejskich itp.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#DyrektorZespołuNIKEugeniuszPolakowski">Projekt wytycznych stwarza lepsze niż dotychczas warunki kompleksowego rozwiązywania problemu opieki nad ludźmi starymi. Przewiduje on realizację szeregu wniosków i postulatów wysuwanych przez NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanuszZabłocki">Słuszna jest opinia, że opracowane obecnie wytyczne stanowią pewien postęp, jeśli chodzi o określenie odpowiedzialności rad narodowych za świadczoną pomoc społeczną, uzupełnianą przez organizacje społeczne. Administracje koordynować ma szeroką działalność organizacji społecznych. Powstaje pytanie, czy w obecnym stanie organizacyjnym i kadrowym resort, a zwłaszcza jego terenowe agendy, będą w stanie ująć w ramy koordynacji tę bardzo rozproszoną działalność, czy nie należałoby powołać w prezydiach rad narodowych oddzielnych wydziałów opieki społecznej. Oznaczałoby to instytucjonalne jak również i kadrowe wzmocnienie tych agend.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanuszZabłocki">Potrzeby kadrowe w zakresie pomocy społecznej są duże. Ma się wprawdzie zwiększyć ilość szkół pomaturalnych kształcących pracowników socjalnych, stwierdzić jednak można, że wielu absolwentów istniejących szkół nie trafia do pracy w dziedzinie pomocy społecznej, co może nasuwać wniosek, że szkoły te nie spełniają zadania, do którego realizacji zostały powołane. Rozważyć należałoby również możliwość wykorzystania w tej pracy na odpowiednim szczeblu absolwentów wydziału społeczno-ekonomicznego SGPiS.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanuszZabłocki">W dziedzinie pomocy społecznej należałoby kierować się bardziej niż dotąd udokumentowanymi danymi. W tym celu niezbędne byłoby stworzenie odpowiedniego zaplecza naukowo-badawczego.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełJanuszZabłocki">Elementem ważnym dla świadczenia pomocy jest ustalenie, co rozumieć należy w naszych warunkach przez minimum środków utrzymanie; określenia takiego dotychczas brak; stwarza to pole dla dowolności w roszczeniach i w wysokości udzielanych świadczeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławRostworowski">Przedstawiony przez resort dokument opracowany jest bardzo dobrze i podejmuje rozwiązanie szeregu problemów, które były niejednokrotnie poruszane przez posłów.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławRostworowski">Niektóre organizacje związkowe ograniczają działalność w zakresie opieki nad emerytami do jednorazowego zapraszania ich w ciągu roku na spotkania; czasem po prostu przekazują fundusze na pomoc dla emerytów na rzecz Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej. Wskazuje to na potrzebę uregulowania form współdziałania pomiędzy związkami zawodowymi i Polskim Komitetem Pomocy Społecznej.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełStanisławRostworowski">Jasno określić trzeba zadania resortu gospodarki komunalnej i ochrony środowiska w zakresie przydzielenia lokali m.in. na kluby „starego człowieka”, na magazyny Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosełStanisławRostworowski">Resort do Kombatantów, już po wstępnym rozeznaniu sygnalizuje, że kombatanci z r. 1905 otrzymują znacznie niższe renty i znajdują się w trudniejszych warunkach niż np. Powstańcy Śląscy.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PosełStanisławRostworowski">Szerzej należy wykorzystać wyniki obrad Stołecznego Komitetu Przeciwalkoholowego i rozwinąć działalność na rzecz wykrywania chorych alkoholików.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#PosełStanisławRostworowski">Polski Czerwony Krzyż rozwija opiekę nad chorym w domu. Rozmiary tej opieki są nadal niewystarczające, a głównym czynnikiem limitującym rozwijanie tej działalności jest brak wykwalifikowanych pielęgniarek - opiekunek.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#PosełStanisławRostworowski">Szerzej należy włączyć do współdziałania w rozwijaniu pomocy społecznej ludziom starym organizacje młodzieżowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianGórski">Opieka społeczna musi być traktowano na równi z opieką zdrowotną. Świadczenie społeczeństwo na te cele muszą mieć powszechny charakter. Jasno określić trzeba jakie świadczenia obowiązani jesteśmy nieść w ramach opieki społecznej, jak również lepiej rozeznać potrzeby. Koordynację nad całokształtem opieki społecznej sprawować powinny wydziały zdrowie prezydiów rad narodowych.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianGórski">Obowiązki opiekuna społecznego nie są sprecyzowane, określone są ramowo, co nie sprzyja aktywizacji ich pracy. Wydaje się, że pierwszoplanowym zadaniem opiekuna społecznego powinno być dokładne rozeznanie potrzeb i przekazanie spostrzeżeń wydziałowi zdrowia prezydium rady narodowej.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianGórski">Niezbędne jest powołanie stałego etatu opiekuna społecznego w dużych szpitalach. Można szacować, że w każdej dużej klinice około 30 proc. pacjentów wymaga różnych form pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PosełMarianGórski">Niepokojący jest fakt, że mimo znacznej poprawy stanu realizacji inwestycji służby zdrowia, nie będą w pełni wykonane plany budowy domów pomocy społecznej. Komisja powinna zwrócić uwagę na potrzebę przyznania priorytetu tym inwestycjom.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PosełMarianGórski">Słusznie przewiduje się, że z Narodowego Funduszu Ochrony Zdrowia będzie można podejmować inwestycje na rzecz pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#PosełMarianGórski">Polski Czerwony Krzyż podejmuje skutecznie działalność na rzecz zabezpieczenia opieki nad ludźmi skorymi w domu; dążyć trzeba do przygotowywania większej ilości kobiet, które mogłyby zawodowo podejmować się wykonywania takich usług.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełSabinaBoroń">Na spotkaniach z wyborcami wysuwane są wnioski w sprawie powołania banku alimentacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełZenobiaGręgorczyk">W nowo wybudowanym sanatorium w Nałęczowie należałoby wydzielić działy dla leczenia emerytów i rencistów.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMariaGrzelka">Przedstawiony Komisji dokument dotyczący zabezpieczenia prawidłowej koordynacji działania wszystkich organizacji świadczących na rzecz pomocy społecznej prawidłowo ujmuje podstawowe problemy w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełMariaGrzelka">Bardziej wyeksponować należałoby konieczność rozszerzenia zakresu pomocy dzieciom niedorozwiniętym i upośledzonym. Obecnie okres oczekiwania na umieszczenie w zakładzie opiekuńczym trwa niekiedy 4–5 lat.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PosełMariaGrzelka">Budownictwo i Spółdzielczość mieszkaniowa nie w pełni realizują postanowienia w sprawie budowania mieszkań przeznaczonych dla ludzi starych.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#PosełMariaGrzelka">Bardziej konsekwentnie należy egzekwować obowiązki rodziny w zakresie alimentowania starych członków rodziny.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#PosełMariaGrzelka">Musimy doprowadzić do tego, ażeby obowiązek niesienia pomocy społecznej nabrał rzeczywiście cech powszechności. Nie można żądać, ażeby świadczenia na ten cel ponoszone były tylko przez państwo; świadczyć na ten cel powinno społeczeństwo.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#PosełMariaGrzelka">W ostatnich latach powstają liczne kluby starego człowieka. Korzystać z nich mogą tylko ludzie sprawni fizycznie. Trzeba więc równolegle zwiększyć świadczenie na rzecz osób chorych; a środki przeznaczone na pomoc udzielaną w domu chorego są zdecydowanie niedostateczne. Trzeba jeszcze znaleźć środki na remonty mieszkań zajmowanych przez ludzi starych.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">Słusznie podkreślano, że sprawy dzieci upośledzonych nie zostały w dostatecznym stopniu uwzględnione w przedstawionym Komisji dokumencie. W tym zakresie Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej powinno skoordynować swoją działalność z Ministerstwem Oświaty i Wychowania. Dzieci, które przeszły przez tzw. „szkoły życia”, po wyjściu z tych szkół, oddawane są rodzicom, którzy nie zawsze są w stanie zapewnić im warunki życia i pracy.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">W środowisku wiejskim sprawy pomocy ludziom starym są szczególnie trudne do rozwiązania. Niezbędna jest ta pomoc m.in. wielu mieszkańcom wsi, którzy - w zamian za przekazane grunty - otrzymują bardzo niskie renty, jak również bezradnym starszym ludziom, którzy z braku sił nie są w stanie zająć się egzekwowaniem należnych im od dzieci świadczeń alimentacyjnych. Pomoc sąsiedzka problemów tych nie rozwiąże, stąd konieczność utworzenia w gminnych radach narodowych stanowiska opiekuna społecznego, który nie tylko badałby potrzeby ludności wiejskiej, lecz także przedkładał wnioski w sprawie ich rozwiązywania.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#WiceprezesPolskiegoCzerwonegoKrzyżaAlicjaMusiałowa">Polski Czerwony Krzyż zatrudnia w dziale opieki nad człowiekiem chorym około 6 tys. osób. Jest to wiele w stosunku do istniejących możliwości, ale mało w stosunku do faktycznych potrzeb. Dalszy rozwój działania w tym zakresie ograniczany jest szczupłością środków finansowych, jakimi dysponuje Polski Czerwony Krzyż, jak również brakiem osób chętnych do podejmowania takiej pracy. Tam gdzie występują największe potrzeby, odczuwa się największe niedobory pielęgniarek i opiekunek. Na podobne trudności napotykają wszystkie organizacje niosące pomoc ludziom chorym. Należałoby generalnie rozwiązać problem warunków pracy osób zatrudnionych w charakterze pielęgniarek i opiekunek ludzi chorych w domu.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#WiceprezesPolskiegoCzerwonegoKrzyżaAlicjaMusiałowa">Słuszne są postulaty w sprawie sprecyzowania obowiązków rad narodowych w zakresie opieki społecznej i powołania zespołów koordynujących całokształt przedsięwzięć w tym zakresie. Istotne znaczenie powinno mieć podniesienie rangi pracownika opieki społecznej oraz przejście na profesjonalność służby socjalnej.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#WiceprezesPolskiegoCzerwonegoKrzyżaAlicjaMusiałowa">Należałoby dążyć do opracowania statusu człowieka starego. Jest to sprawa bardzo trudna, ale ułatwiłaby egzekwowanie należnych mu świadczeń i realizację zobowiązań zarówno przez rodzinę, jak i przez państwo.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełBronisławKnapik">Realizacja wytycznych powinna przyczynić się w poważnym stopniu do poprawy działania w zakresie pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełBronisławKnapik">Związek Rencistów i Emerytów oraz Związek Inwalidów zgłaszają wiele krytycznych uwag na temat ilości skierowań na wczasy i leczenie sanatoryjne emerytów, rencistów.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełBronisławKnapik">Problemy alimentacji osób starych przez rodzinę muszą być rozpatrywane bardziej wnikliwie, ze szczegółowym rozeznaniem warunków materialnych rodziny. Niejednokrotnie osoby prawnie zobowiązane do alimentowania są również w bardzo trudnych warunkach i nie mogą świadczyć na rzecz starego członka rodziny.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PosełBronisławKnapik">Bardziej skuteczną działalność mogą rozwijać organizacje związkowe i rady zakładowe w zakresie zwalczenia alkoholizmu u osób zatrudnionych w zakładach pracy; trudniej jednak oddziaływać na człowieka, który nie pracuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyPolskiegoKomitetuPomocySpołecznejAleksanderBurski">Projekt wytycznych jest poważnym krokiem naprzód w stosunku do obecnego stanu rzeczy w dziedzinie koordynacji pomocy społecznej. Idzie jednak o taką koordynację, która nie krępowałaby działalności społecznej. Koordynacja powinna przede wszystkim polegać na pełnym i bardziej racjonalnym wykorzystaniu środków na cele pomocy społecznej; ściślej powinny być też określone zadanie administracji, na co PKPS zwracał uwagę w trakcie konsultowania z nim projektu.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącyPolskiegoKomitetuPomocySpołecznejAleksanderBurski">Ogniwa PKPS realizują w terenie poważne i trudne zadania. Wyłania się coraz ostrzej problem otoczenia opieką starych i samotnych ludzi na wsi.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącyPolskiegoKomitetuPomocySpołecznejAleksanderBurski">Wytyczne powinny określać obowiązek rad narodowych do udzielanie pomocy organizacjom społecznym w realizacji ich statutowych zadań.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącyPolskiegoKomitetuPomocySpołecznejAleksanderBurski">PKPS daje wkład finansowy i rzeczowy stanowiący poważne uzupełnienie środków państwowych kierowanych na cele pomocy społecznej. Personel administracyjny jest niewielki, środki na jego utrzymanie maleją, pracy jest dużo, gdyż każdy wydatek musi być udokumentowany.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczącyPolskiegoKomitetuPomocySpołecznejAleksanderBurski">Ogniwom PKPS nie można stawiać tych samych wymagań co administracji terenowej w zakresie planowania i sprawozdawczości. Wysokość świadczeń zależna jest bowiem od tego, ile zbierze się na ten cel społecznych środków.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczącyPolskiegoKomitetuPomocySpołecznejAleksanderBurski">Nawet najlepiej opracowane wytyczne nie zdołają rozwiązać wielu trudnych ludzkich spraw. Organizacjom społecznym powinna być dana możność uzgadniania między sobą niektórych zagadnień, a nawet zawierania odpowiednich porozumień. Wytyczne nie przewidują takiej możliwości.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczącyPolskiegoKomitetuPomocySpołecznejAleksanderBurski">Towarzystwo Przyjaciół Dzieci również realizuje pewne zadanie z zakresu opieki społecznej. Nie zostało ono jednak uwzględnione w wytycznych. Skoordynować trzeba również i tę działalność w drodze porozumienia z resortem oświaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Komisja podjęła problem ważny - zapewnienie obywatelom potrzebującym pomocy minimum egzystencji.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Chodzi o to, jak działać aby ludzie potrzebujący pomocy mogli ją uzyskać. I tu nasuwa się węzłowy problem, nie dość rozwinięty w wytycznych; metody koordynacji pomocy społecznej na najniższym szczeblu. Ogniwa PKPS w terenie skupiają przedstawicieli różnych środowisk, którzy dobrze znają warunki i potrzeby lokalne. Dlatego też właśnie terenowe ogniwa PKPS powinny być głównymi koordynatorami i inspiratorami działania w zakresie pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Główną sprawą jest komu udzielać pomocy. Ten kto wie gdzie trafić, korzysta z wszystkich dostępnych źródeł, inni nie zorientowani - pozostają bez jakiejkolwiek pomocy. W wielu wypadkach trzeba raczej skłaniać do podjęcia pracy, aniżeli świadczyć pomoc społeczną.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#ZastępcakierownikawydziałusocjalnegoCRZZMieczysławZaziemski">Z pomocy związków zawodowych korzysta liczna rzesza rencistów i emerytów, którzy pomocy tej potrzebują. Są to m.in. renciści z tzw. starego portfelu, którym udziela się zapomóg bezzwrotnych, wydaje skierowania na wczasy, do senatorów itp., są to rodziny wielodzietne i jedyni żywiciele rodzin, samotne matki. Pomoc finansowa CRZZ wzrosła z 230 mln zł w 1966 r. do 400 mln w 1972 r.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#ZastępcakierownikawydziałusocjalnegoCRZZMieczysławZaziemski">W projekcie wytycznych ujęte zostały tylko główne kierunki pomocy okazywanej potrzebującym przez związki zawodowe. Duża jest różnorodność form tej pomocy.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#ZastępcakierownikawydziałusocjalnegoCRZZMieczysławZaziemski">Podkreślić należy, że związki zawodowe dążą do dokładnego zorientowania się w potrzebie udzielania pomocy i starają się wychodzić tym potrzebom naprzeciw.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełBronisławJaromin">Władze gromadzkie miały dość dokładne rozeznanie zapotrzebowania na pomoc społeczną na ich terenie. Decyzje podejmowane były kolektywnie i obejmowały głównie świadczenia finansowe, jako najważniejsze w środowisku wiejskim. Podejmowane jednoosobowo przez naczelnika gminy decyzje będą trefne, jeśli konsultowane będą z czynnikiem społecznym i sołtysami.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełMarianMetera">Należałoby rozważyć możliwość przyznawania odprawy pośmiertnej w przypadku zgonu samotnego rolnika, który korzystał z renty w zamian za przekazane grunty. Chodzi o to, aby odprawa pokryła koszty pogrzebu.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">W projekcie wytycznych sformułowane są niektóre zadania zakładów pracy w stosunku do rencistów i emerytów - byłych pracowników tych zakładów. Zrozumieć można, że chodzi tu może raczej o swego rodzaju pomoc koleżeńską w różnych formach, bo z funduszu socjalnego przeznaczyć można na pomoc finansową dla tych osób niewielkie tylko kwoty.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Jak najbardziej wskazana jest inwentaryzacja potrzeb w zakresie pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister zdrowia i opieki społecznej - Ryszard Brzozowski. Stwierdził on m.in., że wnioski i opinie posłów w sprawach, które znajdują się w gestii resortu, zostaną rozważone i w stopniu maksymalnym uwzględnione przy dalszym dopracowali projektu wytycznych. Jest sprawą zasadniczą, aby wytyczne służące koordynacji działania rad narodowych i organizacji społecznych w dziedzinie pomocy społecznej były w pełni realne i wykonalne.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Podstawowym, podniesionym w dyskusji zadaniem jest jak najbardziej ścisłe sprecyzowanie w wytycznych obowiązków rad narodowych. Przewidzieć one powinny udzielanie przez administrację pomocy technicznej organizacjom społecznym.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Ważnym zadaniem jest rozwiązanie problemu lecznictwa geriatrycznego i rehabilitacji osób niepełnosprawnych poza domami opieki społecznej.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Już w bliskiej perspektywie wojewódzkie i powiatowe wydziały zdrowia i opieki społecznej będą mogły poświęcić więcej uwagi sprawom pomocy społecznej i koordynacji działanie w tym zakresie. Poważne zaplecze dla tej działalności stanowić będą powoływane w kraju zespoły opieki zdrowotnej. Zadania w tym zakresie ujęte zostały w wytycznych działania ZOZ, po wyciągnięciu wniosków z doświadczeń zespołów, które działały eksperymentalnie.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Wiele uwagi poświęca się szkoleniu terenowych pracowników opieki społecznej i personelu domów pomocy społecznej. Przezwyciężone zostały trudności etatowe hamujące zatrudnianie absolwentów szkół pracowników socjalnych. W bieżącym roku zaplanowane zostało powołanie placówki, która będzie zalążkiem zaplecza naukowo-badawczego w zakresie gerontologii.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Najważniejszym obecnie zadaniem jest niwelowanie różnic w pomocy społecznej świadczonej w mieście i na wsi, jest także usprawnienie organizacji i rozpoznania potrzeb, aby coraz większych środkach kierowanych na cele pomocy społecznej stało się możliwe zmniejszenie dystansu pomiędzy potrzebami a możliwością ich zaspokojenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Dolarze, że resort podjął problem koordynacji działania w dziedzinie pomocy społecznej; coraz większe środki państwowe i społeczne przeznaczane na cel wymagają racjonalnego zagospodarowania.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Projekt wytycznych jest w zasadzie słuszny, jednak zbytnio formalizuje zadania organizacji społecznych. Nie wszystkie one mogą być włączone do planu państwowego. Np. wyłącznie opiekuńcza działalność PKPS i PCK może być ujęta w konkretne plany, nie byłoby to natomiast słuszne w odniesieniu do działalności rad zakładowych czy innych organizacji społecznych, dla których pomoc społeczna stanowi tylko fragment zadań, a które dzięki świadczonej pomocy uzupełniają i wzbogacają program państwa w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Głównym koordynatorem pomocy społecznej w terenie powinny być wydziały zdrowia i opieki społecznej prezydiów rad narodowych lub nawet same prezydia, mają one formalne i faktyczne możliwości działania oraz dysponują odpowiednim aparatem. Nie może ich w tym zastąpić żadna, nawet najbardziej powszechna organizacja społeczna. Kompetencje poszczególnych ogniw opieki społecznej zostały w wytycznych na ogół trafnie określone, pożądane byłyby jednak okresowe konsultacje, aby uniknąć dublujących się działań.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Z dyskusji nasuwa się, jako pierwszoplanowy, wniosek dotyczący konieczności przejęcia przez państwo wypłaty alimentów na rzecz dzieci i ściągania ich równowartości od zobowiązanych do alimentacji. O potrzebie takiej świadczą liczne sygnały od ludności i postulaty powołania tzw. banku alimentacyjnego.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Kolejnym ważnym zadaniem jest przyspieszenie realizacji inwestycji w dziedzinie opieki społecznej. O ile nastąpiła poprawa wykonawstwa inwestycji służby zdrowia, o tyle w budownictwie obiektów opieki społecznej stale mamy do czynienia z daleko niepełnym wykonaniem rocznych planów. Resort budownictwa musi podjąć konkretne działania w kierunku poprawy tej sytuacji. Jest to tym bardziej ważne, że z gromadzonych środków na Narodowy Społeczny Fundusz Ochrony Zdrowia część może być przeznaczona również na cele opieki społecznej.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Szeroka i systematyczna jest pomoc społeczna udzielana przez rady zakładowe. Nie zaspokaja one jednak istniejących dużych potrzeb zwłaszcza tam, gdzie wśród załogi jest wiele samotnych obarczonych dziećmi kobiet. W takich wypadkach nie wystarczy sama pomoc finansowa, niezbędne są również inne formy opieki. Udziela się też pomocy byłym pracownikom zakładów - emerytom i rencistom. Dotacje udzielane przez rady zakładowe opiekuńczym organizacjom społecznym są właściwie przesuwaniem tych samych środków z jednego źródła do drugiego. Rady zakładowe powinny, jeśli to potrzebne, udzielać w pierwszym rzędzie pomocy swoim emerytom, aby nie musieli oni być petentami opieki społecznej. Należy zwiększyć środki finansowe na ten cel, ponieważ wzrasta stale liczba emerytów, a wśród nich są tacy, którzy potrzebują pomocy.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Usprawnić należy działalność władz terenowych w zakresie opieki społecznej na wsi. Równolegle uświadamiać trzeba społeczność wiejską, że powinna ona sama również więcej świadczyć na ten cel. Jak dotąd, świadczenia wsi są mniejsze niż wynosi pomoc udzielona potrzebującym tej pomocy mieszkańcom wsi.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Niezbędny jest zwiększenie kadr pielęgniarskich PCK opiekujących się samotnymi chorymi w domu. Trzeba stworzyć Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi warunki umożliwiające właściwe wynagradzanie za tę trudną pracę.</u>
<u xml:id="u-20.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Należałoby ponadto rozważyć możliwość zwiększenia obsady etatowej w PKPS, a równocześnie przeanalizować, czy nie byłoby celowe przejęcie przez aparat prezydiów rad narodowych niektórych czynności administracyjnych PKPS.</u>
<u xml:id="u-20.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Do problemów pomocy społecznej Komisjo powróci jeszcze przy rozpatrywaniu sprawozdania z wykonania przez resort planu i budżetu w roku ubiegłym.</u>
<u xml:id="u-20.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">O KOORDYNACJI DZIAŁALNOŚCI W ZAKRESIE OPIEKI SPOŁECZNEJ.</u>
<u xml:id="u-20.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Streszczanie informacji złożonej przez wiceministra zdrowia i opieki społecznej - Ryszarda Brzozowskiego na posiedzeniu Komisji Pracy i Spraw Socjalnych w dniu 30 stycznia 1973 r.</u>
<u xml:id="u-20.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Projekt wytycznych ministra zdrowia i opieki społecznej w sprawie współdzielenia w realizacji zadań pomocy społecznej został w zasadzie uzgodniony ze wszystkimi organizacjami i instytucjami współdziałającymi z resortem w świadczeniu pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-20.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Sprawa pomocy społecznej przybiera w roku bieżącym i przybierać będzie w latach następnych nieco inną niż dotychczas formę zarówno w kręgu działania centrali resortu, jak i wydziałów zdrowia i opieki społecznej prezydiów rad narodowych. Wzmocnienia wymaga funkcja departamentu pomocy społecznej w resorcie; musi on zostać wyposażony w niezbędne instrumenty działanie nie tylko ze względu na wielkość będących do dyspozycji środków na cele pomocy społecznej oraz na coraz bardziej aktywną działalność organizacji społecznych, lecz także z uwagi na wzrastającą ilość osób, które muszą korzystać z różnych form pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-20.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W wytycznych uwzględnia się istniejący stan prawny w dziedzinie pomocy społecznej, a także wyszczególnia się środki mające służyć regulowaniu kwestii, które wyłaniają się w praktyce.</u>
<u xml:id="u-20.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Sumując niejako doświadczenia ubiegłych lat, wytyczne obejmują wszystkie w zasadzce problemy wiążące się ze współdziałaniem administracji z organizacjami społecznymi, przede wszystkim z Polskim Komitetem Pomocy Społecznej oraz z Polskim Czerwonym Krzyżem.</u>
<u xml:id="u-20.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W dokumencie zarysowane są również zadania w zakresie pomocy społecznej w środowisku wiejskim; w tym środowisku istnieje wiele nierozpoznanych jeszcze potrzeb, zakres pomocy społecznej jest stosunkowo niewielki z uwagi na małą liczbę opiekunów społecznych nie najlepiej zresztą przygotowanych do swoich zadań. Przewiduje się jednak, że przy intensywniejszym rozwoju różnych form opieki społecznej, szybciej zmniejszać się będą różnice w zakresie tej opieki między miastem a wsią. Możliwe to będzie m.in. dzięki zwiększenia liczby etatowych opiekunów społecznych w przychodniach obwodowych. W bieżącym roku we wszystkich przychodniach obwodowych na szczebla powiatu powstaną ośrodki opiekunów społecznych. Już w roku bieżącym obejmować się będzie opieką chorych w domu na terenie wsi i rozwijać się będzie tę opiekę w następnych latach.</u>
<u xml:id="u-20.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Intensyfikacji opieki społecznej sprzyjać będzie dalszy rozwój sieci szkół pracowników socjalnych. W najbliższych latach powstanie 10 takich szkół.</u>
<u xml:id="u-20.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Unormowanie zagadnień koordynacji opieki społecznej jest sprawą dużej wagi, ponieważ wiadomo z praktyki, że w wielu sytuacjach (np. klęska powodzi) koordynacja okazywała się niepełna. Wiadomo, że wiele osób korzysta z pomocy społecznej z kilku źródeł, do innych zaś osób pomoc w ogóle nie dociera. Opracowane obecnie wytyczne powinny temu zapobiec.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>