text_structure.xml
28.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 1 grudnia 1972 r. Komisja Nauki i Postępu Technicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Sylwestra Kaliskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1973 w zakresie nauki, szkolnictwa wyższego i postępu technicznego.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu Komisji uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z wiceministrem Mieczysławem Kazimierczukiem, prezes Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar — Bolesław Adamski, prezes Urzędu Patentowego PRL — Jacek Szomański, przedstawiciele PAN z zastępcą sekretarza naukowego — Tadeuszem Orłowskim, zastępca Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej — Jan Felicki, wicedyrektorzy Zespołów NIK — Jan Pojda i Tadeusz Sztejnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Uwagi i wnioski dotyczące projektów planu i budżetu na 1973 r. w sprawie nauki, szkolnictwa wyższego i postępu technicznego przedstawił przewodniczący nadzwyczajnej podkomisji poseł Stanisław Ciosek (PZPR): Przedłożone projekty planu i budżetu na rok 1973 zakładają poważny wzrost nakładów na naukę i szkolnictwo wyższe.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Realizując postanowienia VI Zjazdu PZPR ustalono generalny program reformy szkół wyższych i organizacji nauki. Finansowym odzwierciedleniem tych zamierzeń jest projekt budżetu na 1973 r., a rzeczowa strona tych zamierzeń — ujęta została w planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Podkomisja nadzwyczajna przeanalizowała oba te projekty oraz dokumenty opracowane przez zainteresowane resorty i urzędy centralne, przeprowadziła szczegółowe konsultacje z kierownikami tych resortów, przeanalizowała cały projekt planu i budżetu pod kątem zadań i potrzeb nauki. Na tej podstawie stwierdzono, że ze wszech miar słusznie przewidziano wyższe tempo wzrostu nakładów na realizacje węzłowych problemów naukowo-badawczych niż nakładów na naukę ogółem.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Wyrazem słusznych tendencji wiązania nauki i szkolnictwa wyższego z życiem gospodarczym jest znacznie większa, aniżeli w latach ubiegłych i wyższa, niż zakłada to plan 5-letni — dynamika wzrostu środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego, z którego finansowane są prace badawcze realizowane na podstawie umów i zleceń jednostek gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Znaczna jest również dynamika wzrostu funduszu nowych uruchomień. Wyraża się ona wskaźnikiem 13,4 proc.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Znaczne jest również tempo wzrostu nakładów na szkolnictwo wyższe. Plan na 1975 r. zakłada przyjęcie na I rok studiów około 100 tys. studentów, tzn. o 6,7 proc. więcej aniżeli w 1972 r. Odpowiada to założeniom planu 5-letniego. Największy wzrost liczby studiujących ma nastąpić na studiach zaocznych (9,6 proc.). Podkomisja zwraca uwagę resortowi na konieczność przyspieszenia prac nad usprawnieniem organizacji studiów zaocznych i właściwym rozwiązaniem problemów socjalno-bytowych studentów.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Plan na 1973 r. przewiduje, że ilość słuchaczy na studiach podyplomowych wzrośnie o 56 proc. i to głównie na studiach technicznych, ekonomicznych i ścisłych.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">W budżecie na 1975 r. wzrastają o 8,2 proc. wydatki na pomoc dla studentów. Wynika to ze wzrostu ilości studentów o 5,2 proc., jak również ze zwiększenia ilości korzystających z domów akademickich o 4,5 proc. i ze stołówek studenckich o 7,6 proc. Podkomisja zwróciła uwagę na potrzebę analizy wysokości stypendiów wypłacanych polskim studentom studiującym na zagranicznych uczelniach w celu zabezpieczenia im odpowiednich warunków życia i nauki. Podkomisja wskazuje również na potrzebę zwiększenia nakładów na wypoczynek, turystykę i sport młodzieży akademickiej. Należałoby również pełniej zabezpieczyć finansowo działalność wychowawczą prowadzoną przez szkoły wyższe i organizacje studenckie.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">Podkomisja pragnie zwrócić uwagę na potrzebę zapewnienia środków na pokrycie wydatków związanych z obchodami Roku Nauki Polskiej.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Plan i budżet Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, odpowiadają w pełni programowi działalności resortu w zakresie tworzenia warunków rozwoju nauki i techniki oraz przygotowania kadr z wyższym wykształceniem dla gospodarki narodowej.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">Bardzo ambitne zadania stawia plan w dziedzinie studiów doktoranckich. Stopień naukowy doktora uzyskać ma w przyszłym roku o 23 proc. więcej osób aniżeli w 1972 r., a stopień doktora habilitowanego - o ponad 75 proc. osób więcej.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">Najtrudniejszym, wymagającym szybkiego rozwiązania problemem jest zapewnienie rytmicznej i terminowej realizacji inwestycji. Obserwuje się poważne opóźnienia w budowie zarówno obiektów dydaktycznych, jak i obiektów socjalnych. Na poparcie zasługuje wniosek resortu o powołanie specjalistycznego przedsiębiorstwa budowlanego dla potrzeb inwestycyjnych nauki i szkolnictwa wyższego. Trzeba spowodować, by obiekty dydaktyczne dla szkolnictwa wyższego oddawane były do użytku pod koniec III kwartału, a nie jak dotychczas pod koniec roku kalendarzowego.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">Uwagi do projektu planu i budżetu na rok 1973 Polskiej Akademii Nauk przedstawiła poseł Anna Kochanowska (SD): Projekt planu obejmuje główne zadania PAN, uwzględnia przedsięwzięcia zmierzające do usprawnienia działalności placówek naukowo-badawczych Akademii, prowadzenie dodatkowych badań, a także dodatkowe zadania wynikające z programu Roku Nauki Polskiej.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">Projektowany plan badań, jakie prowadzić mają placówki PAN uznać trzeba za słuszny.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">Należałoby rozważyć możliwość rozszerzenia zakresu prac badawczych nad problemami: rozwoju polskiej kultury narodowej, ochrony środowiska naturalnego, cybernetyki i zakresu jej zastosowań, społeczno-ekonomicznego rozwoju wsi i rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">Jednym z ważnych zadań PAN w roku przyszłym jest zorganizowanie zjazdu polskich towarzystw naukowych. Akademia sprawuje nadzór nad 62 towarzystwami, których działalność trzeba szczegółowo wyprofilować oraz wyraźnie określić cele ich działalności.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#Sprawozdawca">Niezbędne są bardziej skuteczne kroki zmierzające do usprawnienia procesu wdrażania wyników badań naukowych. Konieczne jest w tym celu zacieśnienie współpracy między placówkami badawczymi a jednostkami powołanymi do prac wdrożeniowych. Rozbudowy wymaga zaplecze tych jednostek wdrażających.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#Sprawozdawca">Rozwija się pomyślnie współpraca PAN z zagranicznymi placówkami naukowymi. Przewiduje się podpisanie dalszych porozumień o współpracy i wymianie naukowej.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#Sprawozdawca">W roku przyszłym stopień doktora uzyskać ma 300 osób, a stopień doktora habilitowanego — 60 osób. Ilościowy przyrost jest w zasadzie zadowalający, zastrzeżenia budzi układ specjalizacji. Dotychczas nie ma perspektywicznego planu kształcenia kadr wynikającego z prognoz i potrzeb rozwojowych gospodarki. Doktorów niektórych specjalności nie ma gdzie wykorzystać, podczas gdy w niektórych dziedzinach — odczuwa się dotkliwy ich brak.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#Sprawozdawca">Krytycznie ocenić trzeba sytuację w dziedzinie wydawnictw naukowych. Cykl wydawniczy trwa często 2 lata. PAN proponuje, usprawnienie w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#Sprawozdawca">Rozszerzenia wymaga propagowanie naszych wydawnictw naukowych za granicą za pośrednictwem „Ars Polona” lub poza tą instytucją.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#Sprawozdawca">Informacja naukowa, jaką dysponują pracownicy PAN, jest spóźniona. Poprawa w tej dziedzinie jest niezbędna dla normalnego toku prac naukowych.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#Sprawozdawca">Realizacja inwestycji PAN, zbyt przewlekła ich realizacja. W 1971 r. na 11 m kw. pracowała jedna osoba i mieściła się aparatura wartości 27 tys. zł; w roku 1975 na tej samej powierzchni pracować będzie nadal 1 osoba, ale aparatura wartości 84 tys. zł. Oznacza to bardzo poważne przekroczenie pojemności stanowisk pracy. Celem usprawnienia działalności inwestycyjnej postuluje się powołanie w najbliższym czasie specjalistycznych przedsiębiorstw w Warszawie, Wrocławiu i Krakowie.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#Sprawozdawca">Znacznie wzrastają wydatki na zakup aparatury i urządzeń. Podjęto starania w celu lepszego wykorzystania posiadanej aparatury, zwłaszcza unikalnej.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#Sprawozdawca">Wydatki przeznaczone w budżecie na dotowanie towarzystw naukowych wzrastają o 1,6 proc. Towarzystwa te są częściowo finansowane z budżetów rad narodowych, ale środki te są stosunkowo niewielkie.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#Sprawozdawca">Uwagi do projektu planu i budżetu Urzędu Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej przedstawił poseł Marian Mięsowicz (bezp.): Nowe zadania, rozszerzenie zakresu badań i nowa ich organizacja wymagają przekształcenia Urzędu Pełnomocnika Rządu w Komisję Energii Atomowej. Projekt takiej zmiany jest przygotowywany.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#Sprawozdawca">W roku przyszłym prace badawczo-rozwojowe prowadzone przez podległe Urzędowi placówki naukowo badawcze skoncentrują się na opracowaniu metod i środków wykorzystywania energii jądrowej w gospodarce. Mimo istnienia gotowych już rozwiązań, występują trudności we wdrażaniu technik jądrowych do przemysłu.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#Sprawozdawca">Resort górnictwa i energetyki wraz z placówkami podległymi Urzędowi przygotowuje projekt budowy elektrowni jądrowej. Na całym świecie prowadzone są prace nad przyszłości i perspektywą takich elektrowni, których powstaje coraz więcej. Dotychczas w pracach Urzędu nie uwzględniono podjęcia kompleksowych badań nad perspektywami rozwoju energetyki jądrowej w kraju.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#Sprawozdawca">Na podkreślenie zasługuje wysoki poziom zastosowania elektronicznej techniki obliczeniowej w placówkach podległych Urzędowi. Powstaje centrum obliczeniowe w Świerku z rozbudowanym systemem abonenckim dla potrzeb całego środowiska warszawskiego. Podobne centrum przygotowuje się również w Krakowie.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#Sprawozdawca">Wzrasta wielkość i poziom produkcji zjednoczonych zakładów urządzeń jądrowych „Polon”.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#Sprawozdawca">Występują trudności przy realizacji inwestycji budowlanych w placówkach podległych Urzędowi.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#Sprawozdawca">Odczuwa się brak środków na stypendia zagraniczne; pracownicy naukowi placówek podległych Urzędowi korzystają przeważnie ze stypendiów fundowanych przez instytuty i organizacje zagraniczne.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#Sprawozdawca">Rozważenia wymagają postulaty dotyczące poprawy warunków pracy pracowników naukowych i inżynieryjno-technicznych, zatrudnionych w placówkach podległych Urzędowi.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#Sprawozdawca">Uwagi do projektu planu i budżetu Urzędu Patentowego PRL oraz Polskiego Komitetu Normalizacji i Mar przedstawił poseł Norbert Gowik (PZPR): Plan Urzędu Patentowego na rok przyszły przewiduje podjęcie nowych zadań, wynikających przede wszystkim z wejścia w życie nowej ustawy o wynalazczości. Przewiduje się m.in. przeprowadzenie 18 tys. wstępnych badań zgłoszeń wynalazków, przeszkolenie 300 wykładowców oraz rzeczników patentowych i pracowników służb wynalazczych, przygotowanie materiałów na konferencję międzynarodową w sprawie układu o rejestracji znaków towarowych itp.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#Sprawozdawca">Wykonanie zwiększonych zadań będzie możliwe dzięki uproszczeniu trybu działania, usprawnieniom organizacyjnym oraz przyznaniu Urzędowi większych środków finansowych i większej liczby etatów. Planuje się rozpoczęcie budowy gmachu przeznaczonego na zbiory opisów patentowych, czytelnie i pracownie.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#Sprawozdawca">Podstawowe prace Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar na rok 1973 nacelowane będą na stopniowe tworzenie jednolitego systemu działalności normalizacyjnej i metrologicznej w gospodarce narodowej. Stosowanie tego systemu prowadzić ma m.in. do zwiększenia efektywności wykorzystania surowców i materiałów, usprawnienia i unowocześniania procesów produkcyjnych, wzbogacenia asortymentu i jakości dóbr konsumpcyjnych, ochrony środowiska i pracy człowieka.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#Sprawozdawca">Zadania ujęte w planie Komitetu będą uzupełniane i rozwijane w resortowych planach prac normalizacyjnych oraz odpowiednio do potrzeb poszczególnych branż uwzględnią przede wszystkim typizację i unifikację procesów technologicznych.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#Sprawozdawca">Komitet koncentrować będzie uwagę na badaniu przestrzegania obowiązujących norm, stanu wyposażenia służb pomiarowych w przemyśle oraz wdrażania nowoczesnych technik pomiarowych. Przewiduje się znaczny wzrost wydatków na zakup aparatury, urządzeń i wyposażenia stanowisk pomiarowych. Wzrastają również wydatki na prace naukowo-badawcze i rozwój informacji naukowo-technicznej.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełSylwesterKaliski">Podejmujemy realizację wielu generalnych problemów w gospodarce, kulturze i oświacie w dziedzinie nauki i techniki. Przewiduje się poważny wzrost nakładów na rozwój nauki i techniki, co wynika z wielkich zadań, jakie się przed nimi stawia. Wymaga to ustosunkowania się do całej strategii działania w tym zakresie. Formułujemy nasze opinie i krytyczne uwagi z myślą o pomocy resortom i urzędom na półmetku planu 5-letniego. Jest to właściwy moment dla wskazania wszystkich niedomagań i szukania sposobów ich przezwyciężenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJaremaMaciszewski">W roku ubiegłym nastąpił zasadniczy postęp w zakresie funkcjonowania placówek resortu nauki, szkolnictwa wyższego i techniki oraz placówek PAN. Nie ma już tzw. głodu etatowego, mamy dostateczne środki na zapewnienie koniecznej obsady personalnej. Wzrosły wydatki na działalność bieżącą uczelni. Rozszerzono możliwości kształcenia kadry, wyjazdów zagranicznych, wyposażenia w potrzebną aparaturę jakkolwiek jeszcze nie w skali odpowiadającej rosnącym zadaniom uczelni.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełJaremaMaciszewski">Nie następuje, lub następuje bardzo powoli integracja poszczególnych pionów nauki. Nie przełamano jeszcze barier tak w zakresie kształcenia jak i w zakresie prowadzenia badań. Jest jedna nauka, są wspólne cele i zadania. Powinno to znaleźć odzwierciedlenie w budżecie państwa. Integracja środowisk i pionów nauki powinna następować znacznie szybciej. Wymaga to przełamywania oporów i ambicji środowiskowych.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełJaremaMaciszewski">Jednym z ważnych zadań resortu nauki w roku przyszłym jest podjęcie na szeroką skalę kształcenia i dokształcania nauczycieli w szkołach wyższych. W planie i budżecie należy wyraźniej podkreślić zwiększone zadania związane z przewidywaną reformą systemu oświaty, która bez podniesienia poziomu kwalifikacji nauczycieli będzie fikcją. Obie sejmowe komisje: Oświaty i Wychowania oraz Nauki i Postępu Technicznego - powinny wspólnie omówić problem kształcenia i doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełJaremaMaciszewski">Po przewidywanym skróceniu czasu studiów należy oczekiwać oszczędności budżetowych. Intensyfikacja kształcenia spowoduje bowiem wzrost jego kosztów. Ponadto zwiększyć trzeba wydatki socjalne, przede wszystkim na powiększenie puli stypendialnej.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PosełJaremaMaciszewski">Niepokój budzi stan realizacji inwestycji szkolnictwa wyższego. Plany na rok przyszły biorą za punkt odniesienia wykonanie roku bieżącego, a wykonanie to nie przebiega zadowalająco. Na tym odcinku nie ma postępu. Brak mocy przerobowych, chociaż są środki i to nie małe. Niewłaściwy bywa stosunek władz wojewódzkich do tych inwestycji.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PosełJaremaMaciszewski">Zakładamy wzrost liczby studentów. Musi więc rozwijać się także baza szkolnictwa wyższego. Nie możemy dopuścić do pogorszenia się sytuacji lokalowej, która jest niezadowalająca.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PosełJaremaMaciszewski">Niektóre rady narodowe np. Przemyśla, Nowego Sącza przeznaczają pewne kwoty na działalność regionalnych towarzystw naukowych. Nie wszędzie jednak praca tych towarzystw znajduje podobne zrozumienie. Należy w związku z tym utrzymać zasadę centralizacji wydatków na ten cel oraz finansowania przedmiotowego konkretnych badań naukowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławSerwiński">Wzrost środków na działalność dydaktyczną jest znacznie mniejszy niż na rozwój nauki. Studia podyplomowe i cały system dokształcania wymagają jednakowego zainteresowania ze strony uczelni jak i ze strony resortów gospodarczych. Problemami dydaktyki nie interesuje się PAN; jak dotąd nie ma programu współpracy w tej dziedzinie ze szkolnictwem wyższym. Wynika to z niedostatecznej integracji środowisk naukowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełTeresaSkubała">Unowocześnienia wymaga nauka języków obcych.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełWitoldŁukaszewicz">Centralnym problemem jest ocena funkcjonowania nowego systemu sterowania i zarządzania nauką w kraju. Uzyskaliśmy w tym zakresie szereg nowych doświadczeń po skupieniu w jednym ręku funkcji ministra nauki, szkolnictwa wyższego i techniki oraz sekretarza naukowego PAN; reprezentuje on oba te piony w Prezydium Rządu. Skutki tych zmian są korzystne, mimo pewnych trudności jakie zawsze towarzyszą w pierwszym okresie każdej reorganizacji.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełWitoldŁukaszewicz">Problem integracji nauki w skali międzyresortowej ma ogromne znaczenie. Na naukę państwo przeznacza 22,8 mld zł, tj. 2,3 proc. dochodu narodowego. Komisja ma kontrolę tylko nad częścią przeznaczonych na ten cel środków. Znaczna część środków przeznaczonych na rozwój nauki i techniki tkwi w budżetach resortów gospodarczych. Trzeba w przyszłości stworzyć Komisji lepsze możliwości wglądu w całokształt tej problematyki.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełWitoldŁukaszewicz">Kubatura budynków dydaktycznych służących zaspokajaniu potrzeb socjalno-bytowych studentów nie zwiększa się proporcjonalnie do wzrostu ich ilości. Niedobrą sytuację w tej dziedzinie pogłębia niepełna realizacja zamierzeń inwestycyjnych. Niezbędna intensyfikacja kształcenia i doskonalenia nauczycieli wymaga rozbudowy bazy, zwiększenia liczebności kadry nauczającej na wyższych uczelniach. Musimy ustalić, kogo powinniśmy kształcić w pierwszej kolejności.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełMieczysławKlimowicz">W roku 1973 przewiduje się znaczny wzrost nakładów na inwestycje budowlane wyższych uczelni. Niezbyt prawidłowy natomiast wydaje się podział kwot na te cele między poszczególne uczelnie. Wielkie uczelnie, w których studiuje duża liczba studentów w niedostatecznym stopniu partycypują w tych nakładach.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełMieczysławKlimowicz">Z uznaniem powitać należy to, że po raz pierwszy do planu węzłowych problemów naukowo-badawczych weszły zagadnienia humanistyki.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PosełMieczysławKlimowicz">Wydaje się celowe, by w przyszłym roku opracowano formy współpracy między uniwersytetami i placówkami PAN, zwłaszcza w dziedzinie gospodarki kadrami naukowymi. Należałoby też w przyszłym roku podjąć działanie w kierunku przyznania rektorom większych uprawnień w zakresie gospodarowania budżetami uczelni.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełEugeniaŁoch">Komisja powinna uporczywie dążyć do zapewnienia pełnej realizacji inwestycjom szkół wyższych.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełEugeniaŁoch">Zbyt mało jest obecnie miejsc w akademickich dla studiujących zaocznie. Należałoby zwiększyć ich ilość; chodzi przede wszystkim o zapewnienie miejsc w tych domach studiującym zaocznie nauczycielom.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełEugeniaŁoch">W planie na rok przyszły przewiduje się powołanie nowych kierunków studiów w niektórych wyższych uczelniach. Przeanalizować trzeba, czy i w jakim stopniu zamierzenia w tej dziedzinie odpowiadają potrzebom gospodarki i szkolnictwa regionów, w których mieszczą się te uczelnie.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełEugeniaŁoch">Plan na rok 1975 przewiduje stosunkowo niewielki wzrost ilości studentów przyjmowanych na pierwszy rok medycyny. Zwrócić trzeba uwagę, że objęcie opieką lekarską ludności wiejskiej i reorganizacja służby zdrowia na wsi związaną z reformą podziału administracyjnego spowoduje zwiększenie zapotrzebowania na kadrę lekarską.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PosełEugeniaŁoch">Niektóre regionalne towarzystwa naukowe współpracują z PAN. Towarzystwa takie powinny być dotowane z budżetu centralnego, gdyż dotacje z budżetu terenowego nie zawsze w pełni pokrywają potrzeby tych towarzystw.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełTadeuszMłyńczak">Integracja zaplecza naukowego, a zwłaszcza zespolenie działalności naukowo-badawczej akademii nauk i wyższych uczelni jest rzeczą konieczną, ale nie należy wprowadzać jej na siłę, lecz w sposób racjonalny. Powinna ona występować w trzech płaszczyznach: programowania i planowania badań, ich finansowania oraz na płaszczyźnie organizacyjnej. Dlatego niezbędne jest nie tylko przezwyciężanie niechęci do integracji; lecz przede wszystkim uściślanie i utrwalanie jej zasad.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyBukowski">Szkolnictwo wyższe było niedoinwestowane, ponieważ istniało surowe rozgraniczenie między inwestycjami produkcyjnymi i nieprodukcyjnymi na niekorzyść tych ostatnich, do których zaliczano inwestycje szkolnictwa wyższego. Obecnie bariery te zostały przełamane. Nakłady inwestycyjne rosną, ale wieloletnie trudności z wykonawstwem inwestycji pozostały i pozostaną do czasu, gdy budowa obiektów dla potrzeb nauki i szkolnictwa stanie się dla przedsiębiorstw budowlanych również opłacalna, jak budownictwo przemysłowe lub mieszkaniowe. Dlatego utworzeniu specjalistycznego przedsiębiorstwa budownictwa dla potrzeb nauki i szkolnictwa, towarzyszyć powinna zmiana norm cennikowych. Słuszne byłoby utworzenie resortowego biura projektów; powinno ono zająć się typizacją obiektów szkolnych; co ułatwiłoby wykonawstwo, uprościło dokumentacje.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełJerzyBukowski">Powodzenie poczynań integracyjnych w nauce zapewnić można poprzez intensywniejszą rotację kadr naukowych między poszczególnymi pionami nauki. Opory i niechęci nie występują w kierownictwach tych pionów, lecz wśród pracowników nauki. Trzeba stworzyć takie warunki, które przełamałyby te opory i spowodowałyby ożywienie wymiany kadrowej między wyższymi uczelniami placówkami Polskiej Akademii Nauk i resortowymi instytutami.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełSylwesterKaliski">Problem inwestycji nie polega teraz na wielkości nakładów, gdyż są coraz wyższe. Rzecz w tym, aby stworzyć warunki rytmicznego i terminowego wykonywania zamierzeń inwestycyjnych.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełSylwesterKaliski">Nie sposób integrować nauki nakazami, do tego celu potrzebne są bodźce. Należy więc tworzyć warunki, w których w toku codziennej działalności, powstanie zainteresowanie wszystkich partnerów współpracą i współdziałaniem placówek naukowych różnych pionów.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełSylwesterKaliski">Nie sprzyja rozwojowi nauki izolacja środowiska naukowego PAN od pozostałych środowisk. Władze Akademii podjęły już wysiłek zmierzający do przełamywania barier istniejących w tej dziedzinie. Podjęto np. ostatnio uchwałę o tworzeniu wspólnych placówek naukowych z wyższymi uczelniami. Rzecz jednak w tym, aby bariery przełamywane były i z drugiej strony i żeby np. resort dzielił środki na podstawowe badania naukowe w sposób adekwatny do zadań poszczególnych pionów nauki.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PosełSylwesterKaliski">W planie na 1973 r. mowa jest o skracaniu okresu dziennych studiów wyższych. Do tego zagadnienia należy podchodzić ostrożnie i wnikliwie; w żadnym wypadku skracanie czasu studiów nie może spowodować obniżenia poziomu kształcenia i wychowania. Pełen cykl nauczania - od szkoły podstawowej do wyższej uczelni - obejmuje u nas okres 17-letni. Skrócenie czasu nauczania nie musi dotyczyć koniecznie studiów wyższych, a na pewno nie wszystkich kierunków tych studiów.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#PosełSylwesterKaliski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca sekretarza naukowego PAN — Tadeusz Orłowski oraz wiceminister nauki, szkolnictwa Wyższego i techniki — Mieczysław Kazimierczuk, ponadto Prezes Urzędu Patentowego PRL — Jacek Szomański, Prezes Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar — Bolesław Adamski oraz zastępca Pełnomocnika Rządu DS. Energii Jądrowej — Jan Felicki udzielili odpowiedzi na pytania posłów: Sylwestra Kaliskiego (PZPR), Jerzego Bukowskiego (bezp.), Jerzego Nawrockiego (PZPR), Andrzeja Wasilewskiego (ZSL), Jerzego Piskorz-Nałęckiego (PZPR) i Witolda Łukaszewicza (PZPR).</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#PosełSylwesterKaliski">Komisja przyjęła projekty planu i budżetu na rok 1973 w częściach dotyczących:</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#PosełSylwesterKaliski">— Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki,</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#PosełSylwesterKaliski">— Polskiej Akademii Nauk,</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#PosełSylwesterKaliski">— Urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej,</u>
<u xml:id="u-11.9" who="#PosełSylwesterKaliski">— Urzędu Patentowego PRL,</u>
<u xml:id="u-11.10" who="#PosełSylwesterKaliski">— Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar.</u>
<u xml:id="u-11.11" who="#PosełSylwesterKaliski">Wypływające z przebiegu obrad uwagi i wnioski Komisja postanowiła przekazać Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
<u xml:id="u-11.12" who="#PosełSylwesterKaliski">Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie opieki socjalno-bytowej nad młodzieżą akademicką. Treść tych dezyderatów podamy w kolejnym biuletynie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>