text_structure.xml 32.4 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 23 kwietnia 1974 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradujące pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (SD), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- główne kierunki rozwoju współpracy kulturalnej z zagranicą;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- sprawozdanie z działalności Zespołu NIK w 1973 r.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z wiceministrem Tadeuszem Kaczmarkiem, Ministerstwa Spraw Zagranicznych z wiceministrem Janem Bisztygą, Komitetu ds. Radia i Telewizji z wiceprezesem Janem Mietkowskim, RSW „Prasa Książka-Ruch” z wiceprezesem Bogusławem Płazą, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu Janem Dominiewskim oraz sekretarz generalny Towarzystwa „Polonia” - Wiesław Adamski.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały informacyjne opracowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, Komitet do spraw Radia i Telewizji oraz RSW „Prasa-Książka-Ruch”.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Zreferowali je:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Współpraca kulturalna z zagranicą zajmuje coraz ważniejsze miejsce w stosunkach z zagranicą. Zbliżenia narodów osiągnięte poprzez działalność kulturalną torują niejednokrotnie drogę decyzjom politycznym, ułatwiają nawiązywanie kontaktów w dziedzinie gospodarczej, handlowej i technicznej, tworzą dobry klimat dla rozwiązywania na zasadach pokojowego współistnienia wielu problemów.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">W socjalistycznych warunkach ustrojowych, kultura sprzężona z ideologiczną i społeczno-ekonomiczną koncepcją rozwoju kraju, staje się aktywnym instrumentem oddziaływania ideowego, nośnikiem wiedzy o kraju, czynnikiem umacniającym pozycję Polski w świecie i jej międzynarodowy autorytet.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Kontakty kulturalne Polski wyrażają się tysiącami imprez, spektakli, koncertów, wystaw itp. Każde z tych przedsięwzięć jest ważnym składnikiem konfrontacji ideologicznej. Szczególną wagę zatem zwracać trzeba na dobór repertuaru prezentowanego zagranicą, podobnie jak świadomie kierować należy wyborem wartości dóbr kulturalnych sprowadzanych do Polski.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Jako partnerów wymiany kulturalnej Polska stawia na pierwszym miejscu Związek Radziecki oraz kraje wspólnoty socjalistycznej. Ostatnio odbyły się w Związku Radzieckim „Dni Kultury Polskiej”, impreza nadzwyczaj udana, mająca walor nie tylko kulturalny, lecz w równej mierze - polityczny.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Dużą wagę przywiązuje się również do rozwoju stosunków kulturalnych z krajami kapitalistycznymi, widząc w tych działaniach ważny czynnik utrwalania zasad pokojowego współistnienia.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Istotne znaczenie ma udzielanie pomocy krajom rozwijającym się w tworzeniu ich instytucji kulturalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Ważnym zadaniem jest rozszerzanie - w ramach współpracy kulturalnej - kontaktów i form więzi z Polonią zamieszkałą poza krajem.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">W trosce o realizację tych założeń resort koncentruje uwagę na usprawnieniu programowania i planowania współpracy kulturalnej z zagranicą, na doskonaleniu polityki eksportu i importu dóbr kulturalnych, na wzbogacaniu form prezentacji polskiego dorobku kulturalnego, uwzględniających specyfikę odbioru w krajach socjalistycznych i kapitalistycznych. Duże znaczenie ma podnoszenie rangi polonistyki w świecie poprzez działania zmierzające do rozszerzenia kręgu ludzi zainteresowanych rozwojem stosunków kulturalnych w PRL (tłumaczy i znawców polskich problemów). Staraniom o szeroki dopływ postępowych treści kultury światowej towarzyszy konsekwentne przeciwdziałanie napływowi obcych ideologicznie polskiemu społeczeństwu treści oraz obyczajowości sprzecznej z zasadami moralności socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Uchwała Rady Ministrów z 1973 r. uczyniła ministra kultury i sztuki odpowiedzialnym za koordynację rozboju stosunków kulturalnych z zagranicą. W związku z tym Ministerstwo Kultury i Sztuki zażądało od szeregu instytucji i organizacji przedstawienia planów dokonywanej przez nie wymiany kulturalnej z zagranicą w br. Na tej podstawie sporządzony został, po raz pierwszy, zbiorczy plan wymiany kulturalnej z zagranicą. Rok bieżący zapoczątkował więc niejako nowy etap w organizowaniu tej wymiany. Dotychczasowe doświadczenia wskazują na potrzebę utworzenia aparatu, który realizowałby zadania koordynacyjne na co dzień.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Problemem bardzo złożonym jest zagadnienie prezentacji zagranicą polskiej literatury i dramaturgii. Trudności te m.in. spowodowane są nieliczną kadrą tłumaczy z języka polskiego. Dla przezwyciężenia ich podejmuje się szereg kroków m.in. przydzielanie stypendiów, organizowanie zjazdów tłumaczy, rozprowadzanie słowników, pism specjalistycznych i nowości literatury. Opracowywane są listy rekomendacyjne dzieł literackich dla wydawców zagranicznych. Popiera się współpracę instytucji wydawniczych. Organizuje się za granicą imprezy poświęcone polskiej książce i literaturze, spotkania autorskie, wystawy książki itp. Czynione są zabiegi o usprawnienie funkcjonowania Agencji Autorskiej. W wyniku umowy podpisanej z Fundacją Kościuszkowską w Stanach Zjednoczonych, dojdzie do lepszego zaspokojenia potrzeb odbiorcy polonijnego, któremu dostarczony zostanie szerszy wachlarz wydawnictw specjalnych w językach obcych.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Bilans osiągnięć i doświadczeń w dziedzinie wymiany kulturalnej z zagranicą uznać należy za niezły. Równocześnie wskazać wypada na słabe jeszcze punkty realizowanego programu.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Kanały dopływu informacji o zmianach zachodzących w tendencjach i sytuacji kulturalnej i artystycznej na świecie, są niedostateczne i dają tylko fragmentaryczny obraz zachodzących tam procesów. Niezbędne jest zatem usprawnienie systemu współdziałania z Ministerstwem Spraw Zagranicznych oraz innymi resortami i to - na zasadach nowoczesnych, poprzez wykorzystanie zdobyczy informatyki.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Utrudnieniem w rozwijaniu wymiany kulturalnej z zagranicą jest także słabość krajowej bazy technicznej, przestarzały przemysł fonograficzny, braki sprzętu i surowca dla produkcji filmowej, nienadążanie poligrafii za światowymi standardami.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Mimo wszystkie te trudności pozostaje faktem, że nigdy jeszcze w swej historii Polska nie uczestniczyła tak twórczo i różnorodnie w sztuce i kulturze światowej i na odwrót - sztuka i kultura światowa nigdy nie były tak wszechstronnie obecne w naszej kulturze.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszKaczmarek">Atrakcyjność repertuaru polskich teatrów, kin, wydawnictw uznają nie tylko krajowi, ale i zagraniczni - goszczący u nas - odbiorcy. Fakt ten warto szerzej kolportować w naszej propagandzie. Trzeba również uczyć się coraz bardziej umiejętnego sprzedawania zagranicą tego, co w sferze kultury dzieje się w kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#WiceprezesKomitetudsRadiaiTelewizjiJanBętkowski">Komitet ds. Radia i Telewizji współpracuje z około 100 radiofoniami i 80 telewizjami zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#WiceprezesKomitetudsRadiaiTelewizjiJanBętkowski">Szczególnie owocna jest współpraca z krajami socjalistycznymi. Obejmuje ona wymianę nie tylko poszczególnych audycji i programów, lecz także doświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#WiceprezesKomitetudsRadiaiTelewizjiJanBętkowski">Znaczny dorobek można także odnotować w efekcie kontaktów z radiofoniami i telewizją niektórych krajów zachodnich, jakkolwiek istnieją dość poważne trudności z wprowadzaniem audycji o Polsce do programów, zwłaszcza telewizji, w niektórych krajach zachodnich.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#WiceprezesKomitetudsRadiaiTelewizjiJanBętkowski">Dobre efekty w dziedzinie rozwoju współpracy Komitetu ds. Radia i Telewizji daje zainicjowana praktyka realizowania programów wspólnych, pozwalających na uwzględnienie zarówno stylu poszczególnych programów, jak i upodobań odbiorców. Coraz szerzej dochodzi również do wymiany reporterów.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#WiceprezesKomitetudsRadiaiTelewizjiJanBętkowski">Duży udział w rozszerzeniu współpracy mają placówki korespondenckie Komitetu ds. Radia i TV zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#WiceprezesKomitetudsRadiaiTelewizjiJanBętkowski">W rzędzie czynników utrudniających szybszy rozwój współpracy wymienić trzeba słabość bazy technicznej, a zwłaszcza niedostateczną sieć łączy.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#WiceprezesKomitetudsRadiaiTelewizjiJanBętkowski">W uzupełnieniu dyrektor Biura Współpracy z Zagranicą Komitetu ds. Radia i Telewizji - Sergiusz Mikulicz przedstawił formy prezentacji dorobku XXX-lecia Polski Ludowej na antenie Polskiego Radia i Telewizji oraz na antenach obcych współpracujących z polską radiofonią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Niezbędne jest spowodowanie zwiększenia ilości tłumaczeń na języki o zasięgu światowym dzieł autorów polskich. Poczynania w tym kierunku już zostały podjęte. Tworzy się bodźce ekonomiczne dla wydawnictw za efekty w eksporcie literatury. Poważnym krokiem na drodze poprawy eksportu książki będzie zapewne powołanie w listopadzie ub.r. z inicjatywy RSW „Prasa-Książka-Ruch” Komisji ds. Intensyfikacji Eksportu Książek Polskich. Jej zadania to: programowanie kierunków eksportu, usprawnienie zasad realizacji produkcji eksportowej, opiniowanie warunków współdziałania zainteresowanych instytucji i przedsiębiorstw itp.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Uregulowania wymagają kwestie cen w eksporcie, niezbędne jest podniesienie poziomu edytorskiego, czemu niewątpliwie służyć będzie wydzielenie specjalnej bazy poligraficznej dla przeznaczanych na eksport książek, czasopism i materiałów informacyjno-propagandowych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">W Międzynarodowych Targach Książki, które odbędą się w tym roku udział przedsiębiorstwa „Ars Polonia” zapowiada się rekordowo.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">RSW „Prasa-Książka-Ruch” ma już pewne doświadczenie w dziedzinie łączenia działalności propagandowo-handlowej. Należałoby w związku z tym rozważyć czy nie byłoby celowe skoncentrowanie całego obrotu dobrami kulturalnymi w jednej, wiodącej organizacji; umożliwiłoby to występowanie z ofertą w zakresie wszystkich gatunków dóbr kulturalnych, ułatwiłoby działalność eksportową, wzmacniało autorytet kontrahenta polskiego zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Koreferaty przedstawili:</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#komentarz">- poseł Włodzimierz Sokorski (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Główne kierunki działania w zakresie współpracy kulturalnej z zagranicą, opracowane przez resort kultury i sztuki uznać należy za prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Realizacja programu przebiega pomyślnie, o czym świadczyć mogą odgłosy o zorganizowanej w ZSRR imprezie „Dni Kultury Polskiej”, jak również o podobnych imprezach w innych krajach socjalistycznych oraz w krajach kapitalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Przy opracowywaniu szczegółowego planu działania dla poszczególnych krajów, zróżnicować trzeba założenia programowe i to nie tylko w aspekcie - kraje socjalistyczne i kraje kapitalistyczne, ale dla poszczególnych krajów. Nasze działania muszą być coraz lepiej dostosowywane do zainteresowań i poziomu poszczególnych grup odbiorców i środowisk.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Szczególnie starannie przygotowywać trzeba imprezy kulturalne przeznaczone dla środowisk polonijnych. Odradzanie się ducha polskiego wśród Polonii zagranicznej jest odczuwalne. Członkowie Polonii, jeżeli nawet nie mówią już po polsku, wykazują duże zainteresowanie osiągnięciami swojej „starej ojczyzny”.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Dobrymi wynikami legitymuje się w dziedzinie przygotowywania programów dla zagranicy Polskie Radio i Telewizja.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Szeroko prezentujemy za granicą naszą muzykę zarówno poważną, jak i lekką. Szybciej rozwijać trzeba technikę fonograficzną, aby koncertom towarzyszyć mogło równoczesne rozprowadzanie nagrań muzyki polskiej.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Dobrą pozycję za granicą zdobył sobie nasz teatr, począwszy od Grotowskiego, Szajny, aż po Hanuszkiewicza. Doskonała gra naszych aktorów pozwala nawet pokonywać bariery językowe i zdobywa widownię.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Natomiast w niedostatecznej jeszcze mierze prezentujemy dorobek polskiej literatury i to zarówno klasycznej, jak i współczesnej. Dużą przeszkodę w tej dziedzinie stanowi brak dobrych tłumaczy, których trzeba kształcić za granicą nie szczędząc środków na dłuższe stypendia. Trzeba również w większym stopniu zainteresować wydawnictwa zawieraniem umów na tłumaczenia literatury polskiej.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Niewystarczające są nasze działania w zakresie upowszechniania filmu polskiego zagranicą. Kinematografia polska ma w zasadzie dobrą opinię w świecie. Od czasu do czasu zdobywamy nawet nagrody i wyróżnienia na festiwalach i konkursach zagranicznych, nie często jednak można oglądać filmy polskie na ekranach kin zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Bardzo starannie dobierać trzeba kandydatów do pracy w placówkach kulturalnych i prasowych naszych ambasad i przedstawicielstw zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBogusławPłaza">Niezbędne jest zapewnienie lepszej synchronizacji działań poszczególnych organizacji i instytucji przy zapewnieniu im równocześnie swobody działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAnnaKochanowska">Emitujemy nasze przeznaczone na zagranicę programy na cały świat, ale nie wszędzie audycje te są dobrze słyszane. Możliwy odbiór polskiego programu radiowego zapewniamy na terenie Europy, gorzej przedstawia się sytuacja na terenie Ameryki i innych kontynentów. Niezbędne jest przyspieszenie budowy i rozbudowy stacji nadawczych emitujących programy na zagranicę.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAnnaKochanowska">Rozwijać trzeba badania czy i jakie zainteresowanie budzą nasze programy radiowe i telewizyjne dla zagranicy, szczególnie dla krajów socjalistycznych. Nie jest chyba właściwe, że historię naszego narodu popularyzuje się w programach krajów socjalistycznych głównie przez takie filmy jak „Syn rybaka”, „Czterej Pancerni” czy „Stawka większa niż życie”.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełAnnaKochanowska">Programy radiowe i telewizyjne emitowane przez ośrodki przygraniczne; są one często odbierane w krajach sąsiednich. Trzeba to brać pod uwagę przy opracowywaniu tych programów.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełAnnaKochanowska">Słusznie zwracano uwagę na konieczność lepszego skoordynowania działalności kulturalnej zagranicą; np. w przypadku zamierzonego wyjazdu zagranicę naszych artystów, orkiestr czy teatrów Komitet ds. Radia i Telewizji powinien podjąć starania, aby wyprzedzająco, w programie danego kraju nadano informację i audycje na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełAnnaKochanowska">Naszą działalność kulturalną na terenie krajów kapitalistycznych kierować trzeba przede wszystkim na te kierunki, którymi najbardziej zainteresowana jest nasza polityka zagraniczna i nasz handel zagraniczny. Zapewnić należy szerszy udział ośrodków regionalnych w opracowywaniu programów radiowych na zagranicę.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełAnnaKochanowska">Bardzo starannie przygotowano wiele filmów prezentujących dorobek 30-lecia Polski Ludowej. Trzeba tej tematyce poświęcać jeszcze więcej uwagi, jeszcze trafniej dobierać tematykę tych filmów, trzeba śmielej występować z propozycjami do reżyserów i twórców w sprawie przygotowywania filmów propagandowych. Należałoby pokusić się o zorganizowanie konkursu na film propagandowy wśród absolwentów szkoły filmowej.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełAnnaKochanowska">Więcej uwagi poświęcić trzeba przygotowywaniu programów przeznaczonych dla Polonii zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełAnnaKochanowska">Działalność Komitetu do spraw Współpracy z Polonią przy Polskiej Akademii Nauk nie jest odczuwalna. Szybciej należałoby rozwijać badania nad przeszłością i współczesnością środowisk polonijnych.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełAnnaKochanowska">Z uznaniem należy powitać projekt zorganizowania przez Komitet ds. Radia i Telewizji spotkania z przedstawicielami radiostacji zagranicznych nadających programy polskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicedyrektorZespołuNIKStanisławStefański">Jednym z najważniejszych problemów organizacyjnych współpracy kulturalnej z zagranicą jest, według oceny NIK, zapewnienie koordynacji poczynań podejmowanych w tej sferze. Koordynację tę usprawnić trzeba nie tylko w skali międzyresortowej, lecz również pomiędzy poszczególnymi pionami resortu kultury i sztuki, np. filmowym, estradowym, upowszechniania kultury itd.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWilhelmSzewczyk">„Dni Polskie” zorganizowane w Związku Radzieckim oraz w Finlandii cieszyły się dużymi powodzeniem i uznaniem. W Finlandii stworzyły one okazję do pierwszego spotkania z polskimi osiągnięciami kulturalnymi w niektórych dziedzinach. Równocześnie warto sobie uświadomić, że dobre przyjęcie z jakim imprezy te spotkały się w tych krajach, nie było pozbawione pewnej postawy krytycznej; sygnały te powinny być potraktowane jako bodziec do większej dbałości o poziom prezentowanych imprez, do lepszego poznawania percepcji zagranicznych odbiorców. Należałoby podjąć starania o zaopatrzenie tłumaczy literatury polskiej za granicą w słowniki i wydawnictwa specjalistyczne. Należałoby również rozważyć możliwość inwestowania w upowszechnianie zagranicą konkretnych książek lub grup utworów poprzez politykę stypendialną oraz finansowanie ich wydania. Więcej uwagi poświęcić trzeba ukształtowaniu profilu polskich placówek kulturalno-informacyjnych działających zagranicą. Obecnie dużą rolę odgrywa ich działalność handlowa. Warto przyjrzeć się działającym w wielu krajach NRF-owskim instytutom im. Goethego preferującym działalność ściśle artystyczną. Praktykę zapraszanie przez nasze ośrodki polskich naukowców bądź osobistości świata kultury na jeden tylko odczyt, warto by zastąpić organizowaniem cykli odczytów, co pozwoliłoby odbiorcom na zacieśnienie więzów z prelegentem, a także zwiększyłoby zainteresowanie dla przedstawianej przez niego problematyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Resort kultury i sztuki podejmuje próby ujęcia wymiany kulturalnej z zagranicą w system. Jednak droga do stworzenia takiego systemu wydaje się jeszcze daleka. Musi on uwzględniać zarówno to, co dzieje się zagranicą, jak i to, czym dysponuje kraj.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Biorąc pod uwagę liczbę różnych placówek, które sączą zagranicą strumień informacji o Polsce, jest to reprezentacja spora. Bliższe zaznajomienie się z ich działalnością wskazuje jednak na brak współdziałanie pomiędzy nimi, na niedostatek funduszów i ośrodków technicznych, które warunkują efektywność poczynań.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Więcej uwagi trzeba poświęcić m.in. metodom i formom wymiany dorobku kulturalnego. Ze szczególną wyrazistością rysuje się ten problem w odniesieniu do środowisk polonijnych. Odbiorca polonijny jest w chwili obecnej odbiorcą tego, co zaproponuje mu impresario kierujący się względami ryzyka handlowego. W rezultacie stopień nasycenia środowisk polonijnych imprezami przywiezionymi z Polski jest bardzo zróżnicowany, a poziom wielu tych imprez stoi pod znakiem zapytania. Artyści występujący zagranicą są eksploatowani przez impresariów ponad miarę, a występy odbywają się nader często bez zaplecza (brak orkiestry, scenografii itd.). Ożywienie współpracy kulturalnej z zagranicą wymaga lepszego rozeznania sytuacji i możliwości w zależności od wyników tego rozpoznania podjęcia zróżnicowanych działań. Np. we Włoszech niezbędne jest utworzenie w Rzymie polskiego ośrodka kulturalnego, a także nawiązania kontaktów z tymi organizacjami kulturalnymi, które zainteresowane są współpracą z polskimi organizacjami upowszechniania kultury. Niedostatki oddziaływania na odcinku upowszechniania osiągnięć kulturalnych Polski ilustruje wymownie fakt, że np. w Londynie w Instytucie Kultury Polskiej zajmuje się tym tylko jedna osoba, dysponując w dodatku bardzo ograniczonym zestawem środków.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Należy również zwrócić uwagę na fakty pojawienia się w wydawnictwach encyklopedycznych pod hasłem „Polska” informacji przestarzałych. Wskazuje na potrzebę nawiązania kontaktów z tymi wydawnictwami, przede wszystkim w celu dostarczenia wszechstronnej i aktualnej informacji o Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWładysławBrodzki">Czynnikiem hamującym eksport polskich książek i wydawnictw jest niedostatek papieru, jak również niski poziom edytorski innych wydawnictw. Więcej uwagi poświęcić należy polityce cen naszych książek; np. w krajach socjalistycznych książki nasze uchodzą za drogie - w krajach kapitalistycznych bywa różnie - np. w NRF polska książka naukowa jest relatywnie bardzo droga, podczas gdy we Francji - bardzo tanie. W rezultacie w jednym kraju książki leżą w magazynach, w innych - szybko się rozchodzą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWitoldJankowski">W Rumunii przejawia się duże zainteresowanie kulturą polską. Była nawet konkretna oferta stworzenia w Bukareszcie na zasadzie wzajemności polskiego ośrodka kulturalnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMariuszDmochowski">Przy ministrze kultury i sztuki istnieją różne ciała doradcze. Czas najwyższy, aby powstała tam również komisja koordynacyjna do spraw eksportu dóbr kulturalnych za granicę. Omawiając temat współpracy kulturalnej z zagranicą trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy mamy do czynienia z jednym rynkiem zagranicznym, czy też dwoma - zagranicznym i polonijnym. Wydaje się, że potrzeby takiej dwutorowości długo jeszcze będą w tej dziedzinie istniały. Kto wie, czy nie nasilają się one nawet, w związku z wyodrębnianiem się Polonii najmłodszej, która wymaga szczególnej opieki i szczególnych form oddziaływania. Należy stwierdzić, że środowiska polonijne mają już dość towaru, który dotychczas im oferowano. Domagają się imprez ambitniejszych. Należy również uznać za zdecydowanie nieopłacalne czynione obecnie oszczędności finansowe, które obniżają poziom, a niejednokrotnie dyskredytują rzeczywiste sukcesy artystyczne. W wyniku tych oszczędności polskie zespoły przyjeżdżają do danego kraju czy ośrodka polonijnego w ostatnim momencie przed występem, wyjeżdżają natychmiast - po zakończeniu tournée. Występujący artyści tracą w związku z tym okazje wzbogacenia swojego warsztatu w drodze zapoznania się z osiągnięciami artystycznymi kraju, w którym przebywają; szczupłość diet nie pozwala na zakup biletów na wartościowe spektakle, nie mówiąc już o kwestiach reprezentacyjnych, które też przecież liczą się w ogólnym bilansie, jaki chcemy osiągnąć na odcinku upowszechniania naszego dorobku kulturalnego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMariuszDmochowski">Przykładem jak wiele jest spraw do uporządkowania w dziedzinie wymiany kulturalnej z zagranicą niech będzie fakt, że przedstawicielem i dystrybutorem filmów polskich w Stanach Zjednoczonych jest człowiek, który umocowany został w tym charakterze w 1937 r. i którego polityka repertuarowa pozostawia wiele do życzenia.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełMariuszDmochowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister kultury i sztuki Tadeusz Kaczmarek oraz wiceminister spraw zagranicznych Jan Bisztyga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">Efektem dyskusji na temat współpracy kulturalnej z zagranicą staną się wnioski i dezyderaty, których projekty przygotowane będą przez podkomisje. Szczególnie ostro zarysowała się potrzeba lepszej synchronizacji podejmowanych na tym odcinku poczynań. Gdy temat współpracy kulturalnej z zagranicą omawiany był przed kilkoma laty, dyskutowało się zagadnienie podstawowe. Obecna wymiana zdań dotyczy już problemów bardziej złożonych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">Zagadnienie upowszechniania dorobku kulturalnego Polski na świecie jest sprawą zasadniczej wagi. Przekazywanie wartości naszej socjalistycznej kultury napotyka na opór ze strony systemów niesprzyjających naszemu.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">W toku dyskusji skoncentrowano się na problematyce eksportu, a także importu dóbr kulturalnych. A przecież warto by poświęcić uwagę również temu, co jest do zrobienia w naszym kraju w zakresie usług kulturalnych dla odwiedzających Polskę turystów. Że nie jest z tym dobrze, świadczy brak ożywionej działalności kulturalnej w „strefach przyhotelowych”, na dworcach lotniczych, a także brak ekspansywnego działania na statkach naszej floty morskiej.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">Należy wyrazić nadzieję, że wymiana poglądów na forum Komisji przyczyni się do polepszenia rezultatów osiąganych w dziedzinie współpracy kulturalnej z zagranicą. Przy całym zrozumieniu istniejących trudności, wiele można już teraz na tym odcinku zrobić. Temat jest bardzo ważny i celowe będzie powrócenie do niego jeszcze w toku obecnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła i przyjęła sprawozdanie z działalności. Zespołu Oświaty, Nauki i Kultury NIK w 1973 r., które przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">W roku 1973 Zespół Oświaty, Nauki, Kultury NIK przeprowadził m.in. kontrolę:</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">- realizacji zadań w zakresie rozwoju kulturalnego poszczególnych regionów kraju, - postępu inwentaryzacji i zabezpieczenia zasobów muzealnych, organizacji i rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego, organizacji i kosztów tworzenia programów telewizyjnych, - realizacji dezyderatów komisji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">Wyniki kontroli były szczegółowo omawiane z kierownictwem oraz aktywem politycznym i społecznym kontrolowanych jednostek. Opracowanie zbiorcze wyników kontroli przesyłane były Komisji Kultury i Sztuki.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">Plan działania zespołu w 1974 r. obejmuje szereg tematów, które wysuwane były w toku dyskusji w czasie posiedzeń komisji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">W dyskusji udział wzięli posłowie: Anna Kochanowska (SD), Tadeusz Haładaj (PZPR), Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD) i Witold Lassota (SD); dodatkowych wyjaśnień udzielił dyrektor Zespołu NIK Jan Dominiewski.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">Komisja wyraziła uznanie dla pracy Zespołu Oświaty, Nauki i Kultury NIK w roku 1973 i podkreśliła, że opracowania Zespołu były cenną pomocą zarówno w pracy Komisji, jak i w pracy terenowej posłów.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">Komisja uchwaliła dezyderat opracowany w wyniku dyskusji nad problemami upowszechnienia i kolportażu prasy i książki. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 30 października 1973 r. (Patrz BPS Nr 380/IV kad.).</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">W uchwalonym dezyderacie Komisja pozytywnie oceniając wysiłki zmierzające do zwiększenia produkcji wydawniczej i poprawy jej jakości, wskazuje na potrzeby:</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">- lepszego dostosowania sieci księgarskiej i tempa jej rozwoju do tempa wzrostu produkcji wydawniczej, do wzrostu poziomu wykształcenia i kultury społeczeństwa, do postępów w industrializacji i urbanizacji, do społecznego zapotrzebowania na książkę;</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">- wprowadzania postępu technicznego i mechanizacji pracy w księgarniach, magazynach hurtu księgarskiego, jak również drukarniach i przedsiębiorstwach „Ruch” zajmujących się ekspedycją prasy;</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">- usprawnienia system transportu prasy i książki;</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">- stworzenia lepszych warunków dopływu pracowników do księgarstwa, zapewnienia im lepszych warunków prasy;</u>
          <u xml:id="u-12.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">- opracowania systemu badania popytu na książkę i prasę;</u>
          <u xml:id="u-12.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełWitoldLassota">- wypracowania koncepcji szeroko pojętego i konsekwentnie wcielanego w życie systemu propagandy i reklamy książki i prasy.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>