text_structure.xml 12 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 28 maja 1975 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisja Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Jerzego Bafii (PZPR), rozpatrzyły wstępnie rządowy projekt ustawy - Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Finansów z I zastępcą ministra Marianem Krzakiem.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uzasadnienie projektu ustawy przedstawił I zastępca ministra finansów - Marian Krzak (Skrót uzasadnienia podajemy na oddzielnych kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Pytania pod adresem resortu skierowali i w dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Strużek (ZSL), Tadeusz Stadniczeńko (SD), Zygmunt Surowiec (ZSL), Franciszek Krengelewski (SD), Jan Kamiński (PZPR) i Jerzy Bafia (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: I zastępca ministra finansów - Marian Krzak, Prezes NBP - wiceminister finansów - Witold Bień oraz wiceminister finansów - Józef Gabjan.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W dyskusji wyrażono opinię, że projektowana koncepcja organizacyjna banków jest słuszna i stwarza warunki lepszego sprawowania kontroli finansowej w stosunku do przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej i obsługi ludności.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Komisje powołały podkomisję, której zleciły szczegółowe rozpatrzenie projektu ustawy. W skład podkomisji weszli posłowie: z Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów: Zdzisław Balicki (PZPR), Leon Jańczak (ZSL), Wiesław Sadowski (bezp., Tadeusz Stadniczeńko)SD/; z Komisji Prac Ustawodawczych: Czesław Kończal (PZPR), Tadeusz Kwaśniewski (SD), Józef Sapierzyński (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Na sprawozdawcę projektu ustawy powołano posła Zdzisława Balickiego (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">[SKRÓT]</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">O PROJEKCIE USTAWY - PRAWO BANKOWE.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Skrót uzasadnienia przedstawionego przez I zastępcę ministra finansów - Mariana Krzaka na posiedzeniu komisji: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Prac Ustawodawczych w dniu 28 maja 1975 r.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Przesłanki proponowanych zmian w Prawie bankowym - to:</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- potrzeba dostosowania systemu bankowego do zmian w systemie zarządzania gospodarką narodową,</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- dostosowanie sieci placówek terenowych banków do nowego dwustopniowego podziału administracyjnego państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Utrzymywanie nadal obsługi bankowej gospodarki uspołecznionej i nieuspołecznionej oraz ludności przez trzy banki państwowe, oraz spółdzielczość oszczędnościowo-pożyczkową, zrzeszoną w Centralnym Związku Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowych nasuwało zastrzeżenia już przy poprzednim podziale administracyjnym; wymagało utrzymywania w tej samej miejscowości placówek kilku banków, których zakres działania niejednokrotnie wzajemnie się zazębiał. Stan ten uległby dalszemu pogłębieniu po wprowadzeniu dwustopniowego podziału terytorialnego państwa; utrzymanie wojewódzkich oddziałów poszczególnych banków powodowałoby zwiększenie zapotrzebowania na lokale, zatrudnienie oraz maszyny, urządzenia biurowe itp. W tych warunkach niezbędne się stało zmniejszenie ilości centralnych instytucji bankowych, dostosowanie sieci placówek terenowych banków i zakresu ich działania do potrzeb jednostek gospodarki uspołecznionej i nieuspołecznionej, przybliżenie obsługi bankowej do ludności przy równoczesnym podnoszeniu jej poziomu, zahamowanie wzrostu jej kosztów oraz powiązanie organów zarządzania w bankach z właściwymi organami administracyjnymi państwa na szczeblu centralnym i w terenie. Konieczne stało się również lepsze wyprofilowanie specjalizacji banków.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Projekt prawa bankowego przewiduje w związku z tym utworzenie trzech podstawowych pionów aparatu bankowego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Obsługa bankowa jednostek pozarolniczej gospodarki uspołecznionej i nieuspołecznionej oraz ludności zatrudnionej poza rolnictwem ma zostać skoncentrowana w Narodowym Banku Polskim. Bank ten utrzyma nadal swoje dotychczasowe zadania banku emisyjnego oraz banku finansującego całość gospodarki uspołecznionej, z wyłączeniem finansowania rolnictwa, przemysłu rolno-spożywczego i leśnictwa jako jednego kompleksu gospodarczego oraz handlu zagranicznego i obrotów z zagranicą, jako drugiego odrębnego kompleksu. Przejmie on natomiast całość zadań dotychczasowej działalności Powszechnej Kasy Oszczędności na odcinku kredytowania i obsługi rozliczeniowej ludności i gospodarki nieuspołecznionej oraz obsługi obrotu oszczędnościowego ludności nierolniczej.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Narodowy Bank Polski będzie ponadto koordynował działalność pozostałych banków na odcinku ich podstawowych zadań w szczególności w zakresie planu kredytowego oraz organizacji rozliczeń pieniężnych, walutowych i dewizowych.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Przewiduje się, że organami zarządzania i nadzoru NBP będą; centrala i oddziały wojewódzkie, z których część - obok funkcji zarządzania i nadzoru nad placówkami z terenu danego województwa - będzie wykonywać równocześnie czynności placówki operacyjnej, prowadzącej bezpośrednią obsługę bankową finansowanych i kredytowanych jednostek. Ilość terenowych jednostek operacyjnych i ich rozmieszczenie na terenie województwa będą dostosowane do potrzeb (ilość finansowanych i kredytowanych jednostek, ilość operacji kasowych i rozliczeniowych, rozmiar obrotu oszczędnościowego itp.).</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Dotychczasowe oddziały operacyjne Powszechnej Kasy Oszczędności zostaną utrzymane jako oddziały specjalistyczne Narodowego Banku Polskiego z zachowaniem nazwy powszechnych kas oszczędności, z uwagi na tradycje obrotu oszczędnościowego (zachowany będzie skrót PKO i dotychczasowe druki). Powszechne kasy oszczędności utrzymują, a nawet rozszerzą sieć kasowych placówek własnych i zastępczych/ ekspozytury, kasy zewnętrzne, urzędy pocztowe, ajencje przy zakładach pracy i w większych skupiskach ludności/ dla przybliżenia do ludności obsługi kasowej i rozliczeniowej świadczonej przez PKO.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Połączenie organizacyjne pozwoli skoncentrować siły i środki na szybszym wprowadzeniu postępu w technice rozliczeń na wprowadzaniu bardziej nowoczesnych i dogodniejszych form obsługi oszczędnościowej, kredytowej i pieniężnej ludności.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Do obsługi bankowej jednostek gospodarki uspołecznionej rolnictwa, przemysłu rolno-spożywczego, leśnictwa i przemysłu drzewnego oraz gospodarki wodnej powołuje się Bank Gospodarki Żywnościowej. W system ten będą włączone banki spółdzielcze, w które zostaną przekształcone dotychczasowe spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe. Banki spółdzielcze będą prowadziły swą działalność pod nadzorem Banku Gospodarki Żywnościowej, co zapewni jednolitość polityki finansowej w stosunku do rolnictwa. Bank ten będzie w stosunku do banków spółdzielczych pełnił funkcje przewidziane ustawą o spółdzielniach i ich związkach dla centralnych związków spółdzielni. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie odpowiednich zmian do ustawy o spółdzielniach i ich związkach.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Agrarna struktura wsi na obecnym jej etapie oraz długoletnie tradycje spółdzielczości oszczędnościowo-pożyczkowej na wsi przemawiają za utrzymaniem takich placówek spółdzielczych przy równoczesnym zapewnieniu państwowego oddziaływania i nadzoru. Spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe już dzisiaj wykonują szereg funkcji państwowych. Ich działalność jako spółdzielni jest ściśle spleciona z zadaniami w dziedzinie skupu i obsługi kasowej instytucji państwowych na wsi. Spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe operują również poważnymi funduszami państwowymi, a ostatnio przejęły także obsługę kasową budżetów gmin.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Ze wzglądu na mieszany charakter form zarządzania łączonych organizacji Banku Dolnego i Centralnego Związku SOP, Bank Gospodarki Żywnościowej, będzie bankiem państwowo-spółdzielczym. Fundusz statutowy tego banku powstanie z wpłaty udziałów przez Skarb Państwa i banki spółdzielcze.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Nadzór Banku Gospodarki Żywnościowej nad działalnością tych spółdzielni w połączeniu z kontrolą społeczną sprawowaną przez miejscowy aktyw społeczny, jaki wejdzie w skład organów banków spółdzielczych, zapewni prawidłowość gospodarowania środkami państwowymi i celowość przydzielania tych środków poszczególnym pożyczkobiorcom.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Organizacja Banku Gospodarki Żywnościowej zostanie dostosowana do nowego podziału administracyjnego kraju. Zostaną powołane oddziały wojewódzkie tego banku, które będą wykonywać bezpośrednią obsługę finansowo-kredytową i rozliczeniową jednostek gospodarki uspołecznionej należących do zakresu działania tego banku, a ponadto sprawować będą bezpośredni nadzór nad bankami spółdzielczymi z terenu danego województwa.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W przypadkach uzasadnionych rozmiarem zadań oraz odległością skupisk finansowanych jednostek od siedziby oddziału wojewódzkiego - można będzie tworzyć placówki zamiejscowe które będą wykonywały wyłącznie bezpośrednią obsługę finansowo-kredytową jednostek gospodarki uspołecznionej położonych na terenie działania tej placówki.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W nowej organizacji banków spółdzielczych, która nie będzie się różnić w sposób istotny od organizacji dotychczasowych spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych dyrektor (obecnie kierownik) banku spółdzielczego będzie powoływany przez Prezesa Banku Gospodarki Żywnościowej. Organy samorządowe spółdzielni będą miały prawo występować z wnioskami o odwołanie dyrektora z zajmowanego stanowiska, a powołanie dyrektora będzie mogło następować po zasięgnięciu opinii zarządu spółdzielni. W ten sposób zostanie skojarzona zasada jednoosobowej odpowiedzialności, mająca bardzo istotne znaczenie dla dyscypliny finansowej, z zasadą społecznego uczestnictwa w zarządzaniu terenowymi placówkami bankowymi. Zakres działania banków spółdzielczych zostanie znacznie rozszerzony.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Obsługa bankowa obrotów z zagranicą oraz obsługa dewizowa ludności będzie wykonywana tak jak dotychczas przez istniejące bańki w formie spółek akcyjnych - przez Bank Handlowy w Warszawie S.A. i Bank Polska Kasa Opieki S.A.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">W wyniku projektowanych zmian organizacyjnych, powinno nastąpić znaczne polepszenie obsługi bankowej, przy równoczesnym zmniejszeniu zapotrzebowania na przyrost zatrudnienia: w pionie zarządzania i nadzoru nastąpi zmniejszenie zatrudnienia o około 1000 osób, które przejdą do wykonywania bezpośredniej obsługi bankowej. Koncentracja bankowości będzie istotną przesłanką przyśpieszenia modernizacji usług bankowych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>