text_structure.xml 31.1 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 15 min. 40.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#RomanZambrowski">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#RomanZambrowski">Powołuję na sekretarzy posłów Helenę Jaworską i Stanisława Małolepszego. Protokół i listę mówców prowadzi poseł Małolepszy.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#RomanZambrowski">Proszę Obywateli Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#RomanZambrowski">Protokół 73 posiedzenia Sejmu jest wyłożony do przejrzenia w Kancelarii Sejmu Ustawodawczego.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#RomanZambrowski">Usprawiedliwiają nieobecność na posiedzeniach Sejmu następujący posłowie: Affa Ludwik, Bożek Arkadiusz, Kowalik Władysław, Spychalski Marian, Tront Józef.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#RomanZambrowski">Prosi Wysoką Izbę o udzielenie urlopu posłanka Garncarczykowa Stanisława do 28 lutego 1950 r. z powodu choroby.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#RomanZambrowski">Czy Wysoka Izba zgadza się na udzielenie powyższego urlopu? Sprzeciwu nie słyszę. Uważam, że Izba zgodziła się na udzielenie urlopu posłance Garncarczykowej.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#RomanZambrowski">Porządek dzienny, który pozostaje bez zmian, tak jak zapowiedziano na poprzednim posiedzeniu, został Obywatelom Posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#RomanZambrowski">Proponuję, aby Wysoka Izba — na podstawie art. 50 pkt. 3 i 5 regulaminu Sejmu Ustawodawczego — uchwaliła skrócenie postępowania formalnego odnośnie spraw, znajdujących się na porządku dziennym dzisiejszego posiedzenia, a mianowicie chodzi o przystąpienie do rozprawy niezwłocznie po rozdaniu druku sprawozdania komisji oraz odbycie drugiego czytania niezwłocznie po rozdaniu druku sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#RomanZambrowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Izba zgodziła się na moją propozycję. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Zmiana składu osobowego Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#RomanZambrowski">Na zasadzie art. 61 pkt. 2 regulaminu Sejmu. Ustawodawczego zgłaszam wniosek o zmianę składu osobowego stałej Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#RomanZambrowski">Proszę Obywatela Sekretarza o odczytanie mego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełSekretarz">„Proponuję wprowadzenie do Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu jako członków:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełSekretarz">a) z klubu poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej posła Wiktora Kłosiewicza,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełSekretarz">b) z klubu poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego posłów: Pawła Chadaja, Henryka Kołodziejczyka, Jana Pokrzywę i Adama Sadrakułę;</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełSekretarz">— a jako zastępców członków:</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełSekretarz">a) z klubu poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej posła Eustachego Kuroczko,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełSekretarz">b) z klubu poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego posłów: Józefa Chabę, Jana Aleksandra Króla, Ignacego Łakomca i Wincentego Wąsika,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełSekretarz">c) z klubu poselskiego Stronnictwa Demokratycznego posłów: Stanisława Benigera i Zygmunta Moskwę.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełSekretarz">Proponuję odwołanie z Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu członków tej komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełSekretarz">— na wniosek klubu poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego posłów: Antoniego Langera, Stanisława Kotera, Władysława Kosydarskiego i zastępców członków:</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełSekretarz">a) z klubu poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej posła Józefa Łabuza,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#PosełSekretarz">b) z klubu poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego posłów: Romana Gesinga, Karola Kurpiewskiego, Stefana Olszewskiego i Piotra Typiaka,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#PosełSekretarz">c) z klubu poselskiego Stronnictwa Demokratycznego posłów: Józefa Ordyńca i Stanisława Zagórskiego.”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#RomanZambrowski">Czy pragnie kto zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#RomanZambrowski">Uważam, że wniosek został przez Izbę przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu o rządowym projekcie ustawy o prowizorium budżetowym na okres od 1 stycznia do 31 marca 1950 r. (druki nr 616 i 622).</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#RomanZambrowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Ratajowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JulianRataj">Wysoki Sejmie! Budżet państwowy oraz narodowy plan gospodarczy i plan inwestycyjny składają się na całokształt gospodarki Państwa. A zatem budżet powinien być rozpatrywany w łączności z narodowym planem gospodarczym i planem inwestycyjnym. Plany te na rok 1950 będą przedłożone przez Rząd w styczniu 1950 r. Odpowiedniemu przesunięciu w czasie ulegnie również zasadnicza debata nad całością budżetu w 1950 r.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JulianRataj">Ze względu na charakter każdorocznego budżetu państwowego, zawierającego bieżące wydatki administracyjne, które muszą być dokonywane z dnia na dzień bez przerwy, płynność i ciągłość gospodarki budżetowej wszystkich urzędów administracji państwowej i instytucji budżetowych musi być zachowana. Dla przykładu dość wymienić konieczność nieprzerwanego dokonywania bieżących wydatków osobowych, jak płace, robocizna, ubezpieczenia społeczne i różne świadczenia osobowe oraz wydatków administracyjnych, np. na pokrycie kosztów podróży służbowych, łączności, lokomocji itp. Również zabezpieczone musi być nieprzerwane wyżywienie i zaopatrzenie wojska. Wszystkie te wydatki wyliczone przykładowo oraz szereg innych nie mogą doznawać najmniejszej przerwy.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JulianRataj">Stąd wypływa konieczność ustalenia prowizorium budżetowego na okres pierwszego kwartału 1950 r. w odpowiadającej temu okresowi czasu wysokości 1/4 części całości kredytów przewidzianych w przedłożeniu rządowym budżetu na 1950 r. W tych też rozmiarach co do wysokości sum kredytów budżetowych oraz w tym 3-miesięcznym okresie miałyby moc obowiązującą przepisy przedłożonego przez Rząd projektu ustawy skarbowej na 1950 r. zarówno w zakresie realizacji planowego systemu oszczędzania jak też w zakresie wszystkich czynności Rządu, leżących w normalnych ramach budżetu, a więc na odcinku zatrudnienia funkcjonariuszów administracji państwowej i bieżącego pokrywania kosztów administracji, czynienia wydatków finansujących inwestycje itp. Wykonywanie budżetu w ramach prowizorium budżetowego tak w zakresie gospodarki kredytami, dochodami i wydatkami jak pod względem przeprowadzenia kontroli budżetowej odbywać się będzie w myśl przedłożenia budżetowego na podstawie przepisów odpowiednich artykułów przedłożonej ustawy skarbowej na 1950 r., a wymienionych w projekcie ustawy o prowizorium budżetowym w druku nr 616.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JulianRataj">Do czasu zasadniczej debaty budżetowej, jaka będzie miała miejsce w najbliższej przyszłości i obejmie problematykę zarówno całości budżetu jak i planów gospodarczych, warto podać już teraz przy rozważaniu sprawy prowizorium budżetowego wstępną ogólną charakterystykę rządowego przedłożenia preliminarza budżetowego na 1950 r. celem najogólniejszego zilustrowania zasadniczych cech proponowanego budżetu oraz pewnych nowości rozwojowych naszej gospodarki przyszłego roku, jakie znajdują swoje odbicie w cyfrach preliminarza.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JulianRataj">Przede wszystkim należy podkreślić, cofając się wstecz do ostatnich kilku lat naszej gospodarki państwowo-budżetowej, że stałą i podstawową cechą naszych budżetów, poczynając od roku 1947, jest rokrocznie osiągnięcie równowagi budżetowej. Doświadczenia 1949 r., wyrażające się w prowizorycznym zamknięciu, wykazują, że budżet wykonywany w bieżącym roku będzie zamknięty z nadwyżką, a więc będzie również zachowana równowaga budżetowa. Cyfry przedstawionego preliminarza budżetowego na 1950 r. spełniają również warunki poprzednich lat i wykazują, że budżet przyszłego roku będzie całkowicie zrównoważony.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JulianRataj">Podkreślić należy znaczenie przedłożonego preliminarza budżetowego dla rozwoju życia gospodarczego naszego kraju. Mianowicie obok przeważających sum, przeznaczonych na wydatki administracyjne, z ogólnej sumy budżetowej 843 miliardów złotych poważna kwota 374 miliardów zł przeznaczona jest na dotacyjne finansowanie inwestycji na 1950 r.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JulianRataj">Słuszna i zdrowa tendencja do centralizacji zagadnień finansowych znajduje swój wyraz w budowie preliminarza budżetowego, do którego wprowadzono szereg wydatków nowych, pokrywanych dotychczas z innych planów finansowych.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JulianRataj">Ażeby przekonać się, w jakim stosunku rozwojowym do cyfr budżetu 1949 r. znajdują się cyfry obecnego preliminarza budżetowego, należy najpierw doprowadzić do wspólnej podstawy porównawczej, biorąc pod uwagę tylko te wydatki budżetowe z preliminarza na 1950 r., które znajdują się również i w budżecie tegorocznym. Odejmując zatem od całości wydatków preliminowanych na 1950 r. wydatki przeznaczone na inwestycje, a nawet sumy związane ze wzmocnieniem obronności kraju oraz inne wydatki nowe w budżecie, związane z finansowaniem nowych pozycji, przekonamy się, że projektowane cyfry budżetu na 1950 r. wzrosły ogółem o 11%.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JulianRataj">Jako strukturalną i podstawową nowość, jaką w porównaniu z budżetami poprzednich lat przynosi preliminarz na 1950 r., należy podnieść cały szereg zupełnie nowych wydatków oraz znaczny wzrost kwot wydatkowanych na cele związane z dalszym rozwojem zdobyczy naszego ustroju oraz z przebudową i postępującym unowocześnieniem naszego życia gospodarczego i społeczno-kulturalnego.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#JulianRataj">Z takich wydatków nowych, zamieszczonych w preliminarzu budżetowym, oraz z tych, które wzrosły w znacznym stopniu, wymienić należy najgłówniejsze: znaczny wzrost kwot przeznaczonych na rozwój resortów gospodarczych, powstałych w wyniku przebudowy naszego aparatu państwowego w dziedzinie przemysłu i handlu, a więc na nowe ministerstwa; rozszerzenie komórek planowania; przejęcie nowych placówek instytutów z dziedziny nauk technicznych; wreszcie jako zasadnicza nowość ustrojowa — znaczne zwiększenie wydatków w dziedzinie przebudowy ustroju rolnego.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JulianRataj">W dziedzinie kulturalno-oświatowej notujemy znaczny wzrost wydatków na pomoc dla młodzieży uczącej się w szkołach różnych stopni; powiększenie liczby nauczycieli; poważny rozwój szkolnictwa zawodowego; podniesienie środków na zwalczanie analfabetyzmu i inne.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JulianRataj">W dziedzinie socjalnej — zwiększenie środków przeznaczonych na opiekę nad dziećmi, na walkę z chorobami, na szkolenie zawodowe w zakresie służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JulianRataj">Przedstawiając powyższe generalne uwagi o zasadniczych cechach preliminarza budżetowego na 1950 r., wnoszę imieniem Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu o przyjęcie przez Wysoką Izbę ustawy o prowizorium budżetowym na okres od 1 stycznia do 31 marca 1950 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do głosowania nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem zreferowanego projektu ustawy w brzmieniu, nadanym mu przez komisję, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#RomanZambrowski">A zatem powyższy projekt ustawy został w drugim czytaniu uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#RomanZambrowski">Ponieważ w drugim czytaniu Sejm przyjął projekt ustawy w brzmieniu nadanym mu przez komisję, proponuję przystąpienie do trzeciego czytania. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o prowizorium budżetowym na okres od 1 stycznia do 31 marca 1950 r.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#RomanZambrowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższego projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#RomanZambrowski">Stwierdzam, że Sejm ustawę o prowizorium budżetowym na okres od 1 stycznia do 31 marca 1950 r. jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansowo-Skarbowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych (druki nr 618 i 623).</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#RomanZambrowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Kisielowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JanKisiel">Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansowo-Skarbowej mam zaszczyt referować rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych z dnia 2 czerwca 1947 r. (Dz. U. R. P. z 1948 r. nr 31, poz. 210).</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JanKisiel">Ustawa ta już po raz drugi wchodzi pod obrady Wysokiego Sejmu celem dalszego jej przedłużenia i dostosowania do potrzeb chwili bieżącej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JanKisiel">Po 21/2 latach działania tej ustawy jasne się stało dla wszystkich postępowych i uczciwych obywateli w Polsce, jak pożyteczne i pozytywne wyniki daje ścisła współpraca aparatu państwowego z nowym czynnikiem w postaci działalności instytucji o charakterze społecznym na odcinku skarbowości. Obywatelskie komisje podatkowe i lustratorzy społeczni pomogli w poważnym stopniu w wykonaniu zadań aparatu państwowego na odcinku sprawiedliwego podziału dochodu narodowego przez usprawnienie i wzmocnienie skutecznego działania urzędów skarbowych w niszczeniu podziemia gospodarczego, niepłacącego podatków, jak również przez wykrywanie podatników, uchylających się od przedstawienia prawdziwych obrotów i dochodów. Zrealizowana została główna idea ustawy. Nastąpiło właściwe wykorzystanie inicjatywy i możliwości kontroli czynnika społecznego. Powstała ścisła więź działalności skarbowego aparatu państwowego z działalnością mas pracujących.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JanKisiel">Wprowadzenie do tej akcji czynnika społecznego umożliwiło urzędom skarbowym szybszą i skuteczniejszą działalność tam, gdzie urzędy same były często bezradne. Wpłynęło to na zmniejszenie przestępczości podatkowej, na wpojenie w społeczeństwo zrozumienia, że podatek jest ważnym czynnikiem wyrobienia społecznego i że płacenie go we właściwej wysokości jest dowodem należycie spełnionego obowiązku obywatelskiego wobec narodu i Państwa.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#JanKisiel">Dzięki temu Rząd miał łatwiejszą pracę w zapewnieniu odpowiednich środków na potrzeby odbudowy gospodarki narodowej przez zgromadzenie w odpowiednim czasie preliminowanych wpływów budżetowych. Masy robotników i chłopów zabezpieczony zostały przed spekulacją elementów, usiłujących podważać naszą gospodarkę, jej równowagę, usiłujących przeciwdziałać stabilizacji życia gospodarczego w naszym kraju. Elementy spekulacyjne zostały pokonane, a Rząd przy pomocy społeczeństwa osiągnął przedterminowe wykonanie planu 3-letniego i przystąpił do pracy nad realizacją wielkiego planu budowy podstaw socjalizmu w Polsce — do pracy nad planem 6-letnim.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#JanKisiel">Doświadczenie wykazało, że wprowadzenie lustratorów społecznych nie tylko nie hamowało normalnej pracy urzędów skarbowych, lecz ją wzmacniało i przyśpieszało, wnosząc wartości, jakie posiada oddolna, od mas ludowych idąca inicjatywa. Współpraca ta oraz działalność wynika z samej istoty i założenia naszego Państwa z charakteru naszej władzy, działającej dla dobra mas, chroniącej je przed wyzyskiem, idącej poprzez zaostrzającą się walkę klasową do ustroju sprawiedliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#JanKisiel">Z uwagi na konieczność dalszego czuwania — tak ze strony aparatu państwowego, jak i czynnika społecznego, nad prawidłowym spełnianiem obowiązków wobec Skarbu Państwa ze strony nieuspołecznionych jednostek gospodarczych, są uzasadnione powody do przedłużenia tej ustawy na rok 1950, zgodnie z projektem rządowym oraz poprawką wniesioną przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#JanKisiel">W myśl projektu i w związku z bieżącymi potrzebami więcej pracy przypadnie obecnie w udziale obywatelskim komisjom podatkowym szczególnie przy wykonywaniu ustawy o podatku od wzbogacenia wojennego. Z powodu nieco innego rozmiaru działalności lustratorów społecznych liczba ich zostanie zmniejszona do istotnych potrzeb, pozwalając w stosowaniu ustawy na większą elastyczność, która — jak wykazało dotychczasowe doświadczenie — jest potrzebna i celowa. Odpowiednie w tym względzie uprawnienie projekt przyznaje Ministrowi Skarbu, a ponadto ze względu na potrzebę decentralizacji — dyrektorom izb skarbowych po porozumieniu się z okręgowymi lustratorami społecznymi. W istocie więc przedłożony przez Rząd projekt ustawy dotyczy zmiany 2 artykułów. tj. 10 i 18.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#JanKisiel">Zmiana w art. 10 dotyczy decentralizacji oraz uprawnienia Ministra Skarbu do ustalenia, w jakiej liczbie i w których okręgach izb skarbowych mają być powołani lustratorzy społeczni.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#JanKisiel">Zmiana w art. 18 określa termin, w którym będzie obowiązywać ustawa, tj. od 1 stycznia do 31 grudnia 1950 r.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#JanKisiel">Poprawka Komisji Finansowo-Skarbowej dotyczy art. 3 ustawy, w którym skreśla się końcowe wyrazy: „do dnia 31 grudnia 1950 r.”, ponieważ w art. 1 ust. 2 niniejszej ustawy mówi się: W art. 18 wyrazy: „do dnia 31 grudnia 1949 r.” zastępuje się wyrazami „do dnia 31 grudnia 1950 r.”, które odnoszą się do czasu obowiązywania referowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#JanKisiel">W imieniu komisji proszę o zatwierdzenie ustawy w brzmieniu, przedłożonym przez Rząd, wraz z poprawką wniesioną przez komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#RomanZambrowski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem zreferowanego projektu ustawy w brzmieniu, nadanym mu przez komisję, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#RomanZambrowski">Projekt ustawy został w drugim czytaniu uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#RomanZambrowski">Ponieważ w drugim czytaniu Sejm przyjął projekt ustawy w brzmieniu, nadanym mu przez komisję, proponuję przystąpienie do trzeciego czytania. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#RomanZambrowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem omawianego projektu ustawy, zechcę wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#RomanZambrowski">Stwierdzam, że Sejm ustawę o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Prawniczej i Regulaminowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie dekretu z dnia 13 września 1946 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej (druki nr 620 i 624).</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#RomanZambrowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Dąbrowiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#HenrykDąbrowicz">Wysoka Izbo! Na 73 posiedzeniu Sejm Ustawodawczy przekazał Komisji Prawniczej i Regulaminowej projekt ustawy o zmianie dekretu z dnia 13 września 1946 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#HenrykDąbrowicz">Komisja miała sposobność zapoznania się z materiałami, dostarczonymi przez Ministerstwo Administracji Publicznej, z których wynika, że władze administracji ogólnej są jeszcze w posiadaniu pewnych, dość poważnych spraw, kwalifikujących się do postępowania w trybie powyższego dekretu. Wobec tego, że akcja ta nie może być zakończona w bieżącym roku, Komisja uznała za słuszne poprzeć wystąpienie rządowe i przedłożyć Wysokiemu Sejmowi projekt ustawy o zmianie dekretu z dnia 13 września 1946 r.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#HenrykDąbrowicz">Zmiana dotyczy w zasadzie jednego artykułu 16, w którym słowa o utracie ważności tego dekretu z dniem 31 grudnia 1949 r. zastępuje się słowami: „Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, a z dniem 31 grudnia 1950 r. traci moc obowiązującą, zachowując ją nadal tylko w przypadkach, określonych w art. 13”.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#HenrykDąbrowicz">W imieniu Komisji Prawniczej i Regulaminowej wnoszę:</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#HenrykDąbrowicz">Wysoka Izba uchwalić raczy projekt ustawy z druku nr 620 w brzmieniu przedłożonym przez komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#RomanZambrowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nike głosu nie żąda. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem zreferowanego projektu ustawy w brzmieniu, nadanym mu przez komisję, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#RomanZambrowski">Powyższy projekt ustawy został w drugim czytaniu uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#RomanZambrowski">Ponieważ w drugim czytaniu Sejm przyjął projekt ustawy w brzmieniu, nadanym mu przez komisję, proponuję przystąpienie do trzeciego czytania. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie dekretu z dnia 13 września 1946 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#RomanZambrowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem omawianego projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#RomanZambrowski">Stwierdzam, że Sejm ustawę o zmianie dekretu z dnia 13 września 1946 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej — jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji Rządowej i Samorządowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych przepisów dekretu z dnia 7 kwietnia 1948 r. o wywłaszczeniu majątków zajętych na cele użyteczności publicznej w okresie wojny 1939–1945 (druki nr 621 i 625).</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#RomanZambrowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Dąbrowiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#HenrykDąbrowicz">Jak wiadomo, w wyniku działań wojennych toczących się od września 1939 r. do maja 1945 r. zostały zajęte na cele budowy, rozwoju i utrzymania urządzeń komunikacyjnych oraz na cele przedsiębiorstw podstawowych gałęzi przemysłu i na cele użyteczności publicznej pewne obiekty i nieruchomości, których stan prawny uporządkowano dekretem z dnia 7 kwietnia 1948 r.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#HenrykDąbrowicz">Przedłożona Sejmowi ustawa zmierza do usunięcia pewnych braków i nieścisłości stylistycznych, jakie utrudniają interpretację dekretu. Mianowicie w artykule 1 dekretu użyto niesłusznie sformułowania, wyrażającego się w słowach: „w posiadaniu Skarbu Państwa”, które nastręcza trudności interpretacyjne, a mianowicie niektóre organa władz tłumaczą pojęcie posiadania w rozumieniu prawa rzeczowego stając na stanowisku, że tytuł wykonawczy, przywracający posiadanie właścicielowi, jest przeszkodą prawną dla orzeczenia o wywłaszczeniu nieruchomości na podstawie omawianego dekretu. Oczywiście interpretacja taka jest diametralnie sprzeczna z wolą ustawodawcy, ponieważ celem dekretu było prawne uregulowanie stanu rzeczy, zaistniałego w czasie wojny, skutkiem faktycznego zajęcia nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#HenrykDąbrowicz">Użyte więc pojęcie „posiadanie” jako mające określone w nauce prawa znaczenie może w praktyce uniemożliwić osiągnięcie zamierzeń ustawodawcy. Propozycja zmierza w kierunku zamienienia tego sformułowania na inne, mianowicie na użycie zamiast słowa „posiadanie” — słowa: „władanie”.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#HenrykDąbrowicz">Drugim celem ustawy jest wprowadzenie możliwości zachowania tajemnicy państwowej. Dotychczasowe przepisy stanowiły, że wnioskodawca musiał dołączać do wniosku wywłaszczeniowego plan sytuacyjny, co nie zapewniało zachowania tajemnicy państwowej. Poprawka idzie w tym kierunku, że plan sytuacyjny nie może być załączany do wniosków wywłaszczeniowych, dotyczących obiektów zastrzeżonych lub objętych tajemnicą państwową. W tych wypadkach wniosek wywłaszczeniowy winien otrzymać bieg bez załączenia planu sytuacyjnego. Odnośną decyzję podejmować winien wojewoda na wniosek zainteresowanej władzy.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#HenrykDąbrowicz">Trzecim celem ustawy jest przedłużenie terminu składania wniosków wywłaszczeniowych, ponieważ nie wszystkie władze zdołały odpowiednie wnioski przedłożyć w swoim czasie.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#HenrykDąbrowicz">Komisja Administracji Rządowej i Samorządowej, rozważając przedłożony projekt ustawy, dokonała trzech drobnych zmian, a mianowicie postanowiła:</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#HenrykDąbrowicz">— w pkt. 3) art. 1 w wierszu 1 wyrazy „art. 4” zastąpić wyrazami: „tego art.”, w pkt. 3 art. 1 w wierszu 2 wyrazy „w brzmieniu” zastąpić wyrazami: „o brzmieniu”;</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#HenrykDąbrowicz">— w pkt. 3 art. 1 w wierszu 5–6 wyrazy: „w ustępie poprzedzającym pkt. 2” zastąpić wyrazami: „w pkt. 2 ustępu poprzedzającego”.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#HenrykDąbrowicz">Po rozważeniu tego projektu Komisja Administracji Rządowej i Samorządowej wnosi:</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#HenrykDąbrowicz">Wysoki Sejm uchwalić raczy projekt ustawy z druków nr 621 i 625.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#RomanZambrowski">Kto pragnie zabrać głos? Nikt głosu nie żąda. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem zreferowanego projektu ustawy w brzmieniu, nadanym mu przez komisję, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#RomanZambrowski">Projekt ustawy został w drugim czytaniu uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#RomanZambrowski">Ponieważ w drugim czytaniu Sejm przyjął projekt ustawy w brzmieniu, nadanym mu przez komisję, proponuję przystąpienie do trzeciego czytania. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#RomanZambrowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie niektórych przepisów dekretu z dnia 7 kwietnia 1948 r. o wywłaszczeniu majątków zajętych na cele użyteczności publicznej w okresie wojny 1939–1945 r.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#RomanZambrowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#RomanZambrowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem omawianego projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#RomanZambrowski">Stwierdzam, że Sejm ustawę o zmianie niektórych przepisów dekretu z dnia 7 kwietnia 1948 r. o wywłaszczeniu majątków zajętych na cele użyteczności publicznej w okresie wojny 1939–1945 r. jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#RomanZambrowski">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#RomanZambrowski">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Kancelarii Sejmu Ustawodawczego.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#RomanZambrowski">O terminie i porządku dziennym następnego posiedzenia Sejmu Ustawodawczego zostaną Obywatele Posłowie zawiadomieni na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#RomanZambrowski">Ponieważ przed pierwszym stycznia 1950 r. nie odbędzie się posiedzenie Sejmu, pozwolę sobie złożyć Obywatelom Posłom serdeczne życzenia Nowego Roku.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#komentarz">(Głosy: Nawzajem. Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#RomanZambrowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 16 min. 20.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>