text_structure.xml
40.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 02</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Beata Małecka-Libera</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam wszystkich państwa na posiedzeniu senackiej Komisji Zdrowia. Witam wszystkie osoby, które są tutaj osobiście. Witam panią minister oraz panie senator i pana senatora, jak również wszystkie osoby zdalnie uczestniczące w posiedzeniu, które w tej chwili są z nami połączone. Jest to grupa senatorów, ale także osoby z zespołu doradców i grupa społeczna. Wszystkich państwa zainteresowanych dzisiejszym posiedzeniem i jego tematem serdecznie witam.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W porządku obrad jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi; druk senacki nr 351, druki sejmowe nr 1004 i 1011.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Chciałabym prosić Wysoką Komisję o wyrażenie zgody na rozszerzenie porządku posiedzenia o jeszcze jeden punkt. Mianowicie wpłynął do mnie apel rektora Śląskiego Uniwersytetu Medycznego i Okręgowej Izby Lekarskiej w Katowicach o rozszerzenie badań u kobiet w ciąży. Ja oczywiście ten apel przeczytam i będę prosiła Wysoką Komisję o zajęcie stanowiska i ewentualną zgodę na przyjęcie tego apelu.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie poddaję pod głosowanie rozszerzenie porządku obrad o wysłuchanie i ewentualnie przyjęcie tego apelu.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa senatorów jest za rozszerzeniem porządku obrad?</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#Gloszsali">Jednogłośnie za.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo. Rozszerzyliśmy porządek obrad.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie przystępujemy do realizacji punktu pierwszego, czyli rozpatrzenia ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Oddaję głos pani minister. Pani Minister, ustawa jest bardzo krótka. Proszę w kilku zdaniach przedstawić najważniejsze założenia. Równocześnie proszę odpowiedzieć, dlaczego po raz kolejny jest to projekt poselski, a nie rządowy. Myślę, że w momencie, kiedy był przygotowywany program szczepień, państwo powinniście przewidzieć, że liczba punktów, w których te szczepienia będą realizowane, powinna ulec zwiększeniu, więc w moim odczuciu powinno to być jednym z elementów poszerzonego programu szczepień.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">Przedstawiamy projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Projekt ma na celu poszerzenie kręgu osób, które mogą dokonywać kwalifikacji do szczepienia przeciwko Covid-19. Projekt zakłada dodanie do ustawy delegacji do wydania przez ministra zdrowia rozporządzenia, w którym określone zostaną kwalifikacje osób, które będą mogły przeprowadzać kwalifikacje do szczepienia przeciwko Covid-19 oraz będą mogły wykonywać szczepienie przeciwko Covid-19. Projekt zakłada również wydłużenie terminu kwalifikacji podmiotów leczniczych do tzw. sieci do 1 października 2021 r. w związku z aktualną sytuacją w systemie opieki zdrowotnej. W związku z panującą epidemią po prostu te kwalifikacje byłyby niemiarodajne i podmioty miałyby… Ta kwalifikacja odbywałaby się na podstawie danych, które nie są adekwatne do faktycznie realizowanych świadczeń w normalnym trybie. Prosimy o przyjęcie tego projektu.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">Odpowiadając na pytanie, dlaczego nie zmieniliśmy na początku kręgu osób, które mogą kwalifikować, powiem, że szczepienia przeciwko Covid są nowością. Te szczepionki były nowe, więc nikt nie chciał od razu podejmować decyzji, żeby robiły to inne osoby niż lekarze. Chcieliśmy najpierw zweryfikować, jak ten proces będzie przebiegał, jak będzie wyglądał i jak te szczepionki będą wpływały na ludzi. Nie znaliśmy też dokładnych dokumentów, które opisywały szczepionki, czyli nie mieliśmy dostępu do charakterystyki produktów leczniczych. Zatem nie było takiej możliwości, żeby od razu podjąć decyzję o tym, że inne osoby niż lekarze mogą kwalifikować do szczepień. Teraz już wiemy, że jest to bezpieczne i że można spokojnie rozszerzyć ten krąg osób.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Minister, szczepionki od początku były bezpieczne, dlatego zostały dopuszczone, są one skuteczne i bezpieczne. To według mnie absolutnie nie zwalnia państwa z przewidywania pewnych rzeczy i przygotowywania projektów przez Ministerstwo Zdrowia. Art. 2 w tej ustawie jest również artykułem, który wynika tylko i wyłącznie z tego, że po prostu państwo zapomnieliście o pewnych terminach i teraz w tej ustawie o chorobach zawodowych mamy kolejną wrzutkę i poprawkę. My rozumiemy, że to jest duży problem. Rozumiemy też to, że terminy uciekają i dyrektorzy są w napięciu, jak będą rozliczani, i nie będziemy stawiać weta przeciwko temu, żeby te terminy uległy wydłużeniu. Jednak uważamy, że sam akt legislacyjny powinien być projektem rządowym.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator prosiła o głos. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Pani Przewodnicząca! Pani Minister! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Szczepienia są prowadzone w Polsce od wielu, wielu lat. System szczepień na pierwszej linii jest dopracowany do perfekcji. Dzieci są szczepione, na różne choroby, i zawsze są kwalifikowane przez lekarza, który wie, jak to się robi. Ten system, który mamy w tej chwili, w momencie, kiedy kwalifikacji będzie mógł dokonać np. – tu pytanie do pani minister – żołnierz, który pilnuje porządku w uniwersyteckim szpitalu klinicznym, usadza osoby i oczywiście do niczego nie kwalifikuje… Kto będzie mógł kwalifikować? Dlaczego pytam? Sama byłam świadkiem, kiedy byłam szczepiona po raz drugi, jak młody człowiek wyszedł ze szczepienia, osunął się na korytarzu i gdyby tym kwalifikującym – no, ja nie chcę mówić konkretnie, może powiem, że była nim osoba, bez wymieniania tego, co ta osoba potrafi – była osoba, która nie wie, jak się reanimuje, nie wie, co podać, nie wie, jak zaintubować, nie wie, co zrobić, to ten człowiek straciłby życie, młody człowiek. Oczywiście w szpitalu w gabinetach siedzą lekarze, w związku z czym lekarze sobie poradzili, młody człowiek został wyciągnięty ze wstrząsu, bo był to wstrząs anafilaktyczny, i wszystko było dobrze. Jak w świetle tego, co państwo tu proponują, wygląda bezpieczeństwo? Bo oczywiście, to jest rzadka sprawa, ale każde życie jest bezcenne, więc jeśli ktoś straci życie dlatego, że będzie kwalifikowany przez np. panią zmywającą podłogę – tak powiem, żeby nie urazić żadnego z zawodów medycznych…</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#Gloszsali">Pani Senator…</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#SenatorAlicjaChybicka">Ja to mówię, żeby nie urazić, bo ja wiem, kto ma kwalifikować, ale wśród wymienionych osób ja widzę takie osoby, które nie są w stanie w przypadku wstrząsu anafilaktycznego zareagować ani też nie są w stanie prawidłowo rozpoznać u osoby, która przychodzi, tego potencjalnego zagrożenia. Czy pani minister uważa, że ten poselski projekt to rzeczywiście zabezpiecza?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Minister i Szanowne Panie Senator, proszę się nie dziwić, że mamy wątpliwości, dlatego że gdyby zostało zapisane, że są to osoby z zawodami medycznymi, czy w jakiś sposób wylistowane, nikt by nie miał żadnych wątpliwości. My rozumiemy trudną sytuację i potrzebę rozszerzenia tych punktów, ale ten zapis, który jest, nie daje gwarancji, żadnej gwarancji niestety – bardzo wnikliwie to analizowaliśmy – że to będą osoby tylko z zawodami medycznymi. Tu jest kłopot i dlatego właśnie mówimy, że szkoda, że jednak Ministerstwo Zdrowia nie proponuje tych swoich rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, pan senator i pani senator. Ja tylko proszę o zwięzłe wypowiedzi, bo mamy bardzo ograniczony czas. Ja mam przygotowane poprawki i od razu to zgłaszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Pani Minister! Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#SenatorWojciechKonieczny">Ja mam dosyć duże wątpliwości co do tej zmiany. Jako lekarz i dyrektor szpitala, w którym są 2 punkty szczepień, mogę powiedzieć, że uważam, że lekarzy jest wystarczająca liczba do tego, żeby w tych punktach kwalifikowali. Taka jest przynajmniej moja opinia. Są oczywiste braki itd., itd., ale mamy lekarzy stażystów, mamy innych lekarzy, których możemy użyć w tym celu.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#SenatorWojciechKonieczny">Mam takie pytania. Czy te osoby, które będą skierowane jako kwalifikujące, będą chronione prawnie? Jeżeli tak, to w jakim stopniu i w jaki sposób? Lekarze mają różne formy zatrudnienia, mają ubezpieczenie od różnych zdarzeń itd. Czy będzie potrzebna zgoda tych osób do tego, żeby w tych punktach pracowały jako osoby kwalifikujące? Bo lekarzy można tam po prostu oddelegować i lekarz musi podjąć tę pracę w związku z decyzją np. dyrektora szpitala.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#SenatorWojciechKonieczny">Jest pewna niekonsekwencja. Na wyposażeniu tych punktów szczepień musi być zestaw przeciwwstrząsowy, czyli środki, które aplikuje się w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, a jednocześnie nie będzie w tych punktach lekarza, czyli osoby, która jest uprawniona do tego, żeby podjąć takie działania. Czy więc zmieni się wymaganie, już nie będą potrzebne te zestawy przeciwwstrząsowe, skoro nie będzie ludzi, którzy mogą je podać?</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#SenatorWojciechKonieczny">Jeszcze mam inne uwagi, króciutkie. Pierwsza to taka, że jeśli państwo rozporządzeniem to jakoś odpowiednio określicie, tzn. tak, że taki punkt szczepień znajduje się, powiedzmy, przy SOR czy przy izbie przyjęć, w której zawsze jest lekarz i w razie czego może przyjść i pomóc, to jest inna sprawa. Ale jeśli ten punkt szczepień będzie gdzieś w POZ, gdzieś na wsi, gdzie lekarz był do 15.00, a szczepienia będą się odbywać dłużej, to jest to całkowicie inna historia, to jest zupełnie inne środowisko, w którym ten pacjent będzie się znajdował, i może zostanie lub nie mu ta pomoc udzielona.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#SenatorWojciechKonieczny">I teraz następna sprawa. Czy to nie wpłynie źle na postrzeganie tego całego programu szczepień? Wiemy, że jest kłopot z przekonaniem społeczeństwa, żeby przychodziło do punktów szczepień, żeby się szczepiło, wiemy, że jedna szczepionka miała złą prasę i co z tego powodu się narobiło. Co będzie, jeżeli ci ludzie się dowiedzą, że w tych punktach szczepień nie ma lekarza, który w razie czego zainterweniuje i będzie niósł pomoc?</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#SenatorWojciechKonieczny">To są dosyć duże zastrzeżenia. Oczywiście podpowiadam, że to wszystko musi być bardzo dobrze uregulowane, ale obawiam się, że tryb pracy i to, że robimy to tak na szybko, spowoduje, że będzie to wprowadzone bez uwzględnienia tych wszystkich moich uwag. Ale proszę o odniesienie się. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#SenatorDorotaCzudowska">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#SenatorDorotaCzudowska">Ja tylko bym prosiła i chciała zwrócić uwagę na to, że skoro zadajemy pytania pani minister, to poczekajmy na odpowiedź, a nie od razu wydawajmy swoje osądy w stylu, że może to być osoba zamiatająca czy zmywająca podłogi. No, to naprawdę nie przystoi senatorom lekarzom na tym posiedzeniu komisji. Przecież te szczepienia nie będą prowadzone nie wiadomo gdzie: w sklepie czy w salonie kosmetycznym. Organizacja punktów szczepień z dostępem do lekarza i z możliwością udzielenia, w przypadku ewentualnie jakichś komplikacji, pomocy, łącznie z intubacją… W każdym punkcie szczepień musi być to zapewnione. Poczekajmy na odpowiedź pani minister, a dopiero potem przedstawiajmy swoje złowróżbne komentarze. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani minister niestety nie wypowiadała się aż tak dokładnie w tym przedmiocie…</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#SenatorDorotaCzudowska">Ale zadajemy pytania i czekamy, aż nam odpowie.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Oczywiście. Dlatego jesteśmy w trakcie dyskusji nad naszymi wątpliwościami. Ja tylko powiem, że w ustawie matce jasno jest wylistowane, że w punkcie szczepień jest lekarz, i to tylko on. Tak więc proszę zwrócić uwagę na to, jak mocno to było podkreślone w tej ustawie. A my teraz ten zapis dotyczący kwalifikacji przez lekarza zmieniamy na zapis mówiący o osobach. To jest bardzo duża zmiana. Bo gdybyśmy zmienili to tak, że byłaby tu mowa o personelu medycznym czy zawodach medycznych, wtedy rzeczywiście tylko byśmy rozszerzali katalog. A tak to my go rozszerzamy w nieskończoność, mało tego, nie wiemy, co minister zawrze w rozporządzeniu. W związku z tym proszę się nie dziwić, że na posiedzeniu Komisji Zdrowia chcemy bardzo szczegółowo dopilnować tego, kto te kwalifikacje do szczepień będzie mógł przeprowadzać.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy pani minister chciałaby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">Odnosząc się do poszczególnych wypowiedzi, przede wszystkim chciałabym podkreślić, że owszem, szczepionki są bezpieczne, ponieważ jednak nie wiedzieliśmy, jakie w charakterystyce produktu leczniczego będą wpisane wskazania do szczepień czy wskazania dotyczące wykluczenia osób, które nie powinny się zaszczepić, trudno było na tamtym etapie podejmować decyzję o tym, czy inni specjaliści medyczni niż lekarze powinni dokonywać tej kwalifikacji. Dzisiaj już wiemy, że jest taka możliwość. W projekcie rozporządzenia, który planujemy w dniu dzisiejszym przedstawić, wskazujemy, że kwalifikować do szczepienia będą lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, położne, felczerzy i ratownicy medyczni. Tak więc są to osoby, które mają wykształcenie medyczne, mają doświadczenie w różnych sytuacjach krytycznych i z całą pewnością będą potrafiły udzielić pomocy podczas ewentualnych zdarzeń niepożądanych czy wystąpienia ewentualnych problemów zdrowotnych u osób, które podlegają szczepieniu.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">Szczepienia będą przeprowadzone w podmiotach profesjonalnych, nie będą przeprowadzane w niewiadomych miejscach, tak więc wszystkie wymogi, które są określone dla takich punktów szczepień, zostaną zachowane.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">Czy będzie potrzebna zgoda osób? No, jeżeli ktoś nie będzie chciał szczepić czy kwalifikować do szczepienia, to z całą pewnością nikt go nie będzie do tego zmuszał. Jednak z rozmów ze środowiskiem wynika, że te osoby bardzo chętnie przystąpią do tej pracy i nie powinno być z tym problemów.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję, Pani Minister. Pani powiedziała dokładnie to, co ja miałam na myśli, przygotowując poprawkę, dokładnie te same słowa. Przeczytam tę poprawkę i myślę, że będzie co do niej pełen konsensus: w art. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie: „W przypadku wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu Covid-19, wykonanie szczepienia ochronnego przeciwko Covid-19 jest poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do jego wykonania przeprowadzanym przez: lekarza, lekarza dentystę, pielęgniarkę, położną, felczera lub ratownika medycznego”… Dokładnie te zawody pani przed chwilą wymieniła, więc skoro macie taką intencję, to proszę przyjąć konkretnie ten zapis i tę poprawkę. I pkt 2: „fizjoterapeutę lub diagnostę laboratoryjnego, posiadających kwalifikacje określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 5 ust. 2”, czyli to jest dokładnie kopia z ustawy matki o zwalczaniu chorób zawodowych. Myślę, że co do tego nie powinniśmy mieć żadnych wątpliwości, bo my to po prostu zapisujemy, nie dajemy możliwości dostępu innym osobom. I jeszcze lit. b, będąca konsekwencją tego, co przeczytałam: w pkcie 2, w pkcie 1 wyrazy „ust. 1” zastępuje się wyrazami „ust. 1 pkt 2”, co wynika po prostu ze zmiany nazewnictwa.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie ja tę poprawkę poddaję pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem zgłoszonej przeze mnie poprawki?</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za, 2 przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję. Poprawka uzyskała poparcie komisji.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W tej chwili chciałabym oddać głos pani mecenas. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Uwagi zostały zawarte w opinii, więc jeśli pani przewodnicząca chce, to mogę je wszystkie syntetycznie przedstawić.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak, proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Uwaga zawarta w punkcie III to jest uwaga ogólna, która jest związana z tym, iż zakres zmian zawartych w art. 2 nie jest powiązany ze zmianami dotyczącymi ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Ponieważ nie ma tutaj powiązania tematycznego, zmiany, które są zawarte w art. 2, powinny być wprowadzone odrębną ustawą.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Uwaga szczegółowa jest związana z art. 1, zmienianym art. 21c ust. 1, i dotyczy ona takiej kwestii, iż osoby, które oprócz lekarza będą upoważnione do przeprowadzania badania kwalifikacyjnego, zostaną wykazane, według ustawy, w akcie wykonawczym. Jest to zarzut, który polega na tym, iż ustawa powinna wyczerpująco określać materię, a w rozporządzeniu, które wykonuje ustawę, powinny być ewentualnie doprecyzowane elementy, które niekoniecznie muszą być zawarte w ustawie.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Kolejna uwaga jest związana z art. 2, czyli pomimo tego zarzutu, że te zmiany nie powinny być wprowadzane w przedmiotowej ustawie, rozumiejąc, że istnieje taka konieczność, należałoby również zmienić sposób ich wprowadzania. Zamiany zawarte w art. 2 dotyczą wydłużenia czasu obowiązywania pierwszych wykazów, które zostały sporządzone przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich, tak, aby te wykazy obowiązywały do dnia 1 października 2021 r. Zmiana ta powinna być wprowadzona w ustawie z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ponieważ w tej właśnie ustawie jest przepis, który mówi o tym, że wykaz ten obowiązuje do określonego dnia. Zmiany te należało wprowadzić w tej właśnie ustawie. W takiej sytuacji można pozostawić w przedmiotowej ustawie jako odrębny artykuł dotychczasowe brzmienie art. 2 ust. 1, który przedłuża w roku 2021 termin ogłoszenia wykazu dla danego województwa do dnia 1 października 2021 r.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Jednocześnie w związku z tą zmianą pojawia się pytanie, czy nie należy doprecyzować, od jakiego dnia ten wykaz obowiązuje, dlatego że w obowiązujących przepisach jest wprost powiedziane, do jakiego dnia ogłasza się wykaz i od kiedy ten wykaz obowiązuje. Art. 95n ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych mówi, że wykaz ogłasza się dla terenu danego województwa w terminie do dnia 27 marca – ten termin ma być przesunięty – i wykaz obowiązuje od dnia 1 lipca. Czy w związku z tym, że termin będzie przesunięty do dnia 1 października 2021 r., ten przepis przejściowy nie powinien również zawierać wskazania, kolejnego zdania, które mówi, że wykaz obowiązuje od dnia 1 stycznia 2022 r.?</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">W konsekwencji poprawek w ustawie, które zostały zaproponowane, jeżeli one uzyskałyby poparcie, należy także zmienić odpowiednio przepis przejściowy, czyli wskazać, że oprócz art. 2 proponowane brzmienie art. 2a wchodzi w życie z mocą wsteczną. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Minister, prosiłabym o opinię. Wydaje mi się, że tak jak pani mecenas powiedziała, komisja nie będzie miała wątpliwości co do przesunięcia tych terminów, gdyż rozumiemy, że sytuacja jest nadzwyczajna i że ten czas niestety już jest na tyle krótki, że nie ma innej możliwości i musimy wyrazić zgodę na to, żeby w tej ustawie, która absolutnie nie jest temu przypisana, jednak tę poprawkę przyjąć. Ale czy ze sposobem wprowadzenia samego zapisu pani minister się zgadza? Bo rozumiem, że pani mecenas po prostu doprecyzowała pewne kwestie związane z zapisem tej zmiany.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">W naszej opinii propozycja przepisów jest wystarczająca. W ust. 2 jest wyraźnie wskazane, że listy obowiązują do 31 grudnia 2021 r., co oznacza, że nowe wykazy będą obowiązywały od 1 stycznia 2022 r. W naszej ocenie nie ma potrzeby doprecyzowywania tego terminu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Minister, ale jeżeli nie jest dokładnie zapisane „od – do”, to z czego wynika, że od 1 stycznia?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">No, jeżeli obowiązywanie wykazów kończy się 31 grudnia, to od 1 stycznia obowiązują nowe, te ogłoszone do 1 października, i obowiązują przez 4 lata.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To jeżeli zgadza się pani, że obowiązują od 1 stycznia 2022 r., to w czym problem, żeby to dokładnie, zgodnie z literą prawa zapisać?</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAnnaGolawska">No, w naszej ocenie to jest regulacja nadmiarowa. Biuro Legislacyjne Sejmu przyjęło taką konstrukcję przepisów i uważamy, że to jest wystarczająco precyzyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiem. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator chciała zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Pani Przewodnicząca! Pani Minister! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Ja od prawie 40 lat kwalifikuję do szczepień dzieci. Ostatnio…</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Senator, ale my w tej chwili jesteśmy przy art. 2.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Jak to przy art. 2?</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No, rozmawiamy w tej chwili o przedłużeniu terminów.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Tak, o kwalifikacji…</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nie, my w tej chwili mówimy już o finansowaniu, o art. 2.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Ja się zgłaszałam w sprawie art. 1, więc myślę, że… No dobrze…</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To przepraszam bardzo. Nie zauważyłam, że pani chciała jeszcze coś powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">2 razy się zgłaszałam. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-20.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Koniec? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-20.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Mecenas, czy w takim razie pani proponuje poprawki? Czy pani ewentualnie ma przygotowaną propozycję rozwiązań?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Propozycje poprawek zostały zawarte w opinii. Jest to kompleksowa…</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę przeczytać, dobrze? Same poprawki.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Propozycja poprawki polega na tym, aby – muszę zacząć od pierwszej, która jest jak gdyby konsekwencją wprowadzanych zmian – zmienić tytuł ustawy. Mianowicie byłaby to ustawa o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Kolejna poprawka polega na tym, aby art. 2 otrzymał następujące brzmienie: „Art. 2. W ustawie z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w art. 2 w ust. 5 zdanie drugie otrzymuje brzmienie: «Wykaz obowiązuje od dnia 1 października 2017 r. do dnia 31 grudnia 2021 r.»”.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Poprawka trzecia. Po art. 2 dodaje się art. 2a… To jest ta treść, która w tej chwili jest w art. 2 w ust. 1. Pani minister powiedziała, że nie trzeba doprecyzowywać, do kiedy ten wykaz obowiązuje, ale mnie się wydaje, że trzeba. Niemniej jednak propozycja poprawki polega na tym, aby art. 2a otrzymał brzmienie: „W roku 2021 wykaz, o którym mowa w art. 95n ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ogłasza się dla terenu danego województwa w terminie do dnia 1 października 2021 r. Wykaz obowiązuje od dnia 1 stycznia 2022 r.”.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">I ostatnia poprawka, która jest konsekwencją wprowadzonych zmian: „w art. 4 wyrazy «art. 2, który wchodzi» zastępuje się wyrazami «art. 2 i art. 2a, które wchodzą»”. Chodzi o daty wejście w życie ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Pani Mecenas.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja przejmuję te poprawki.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie poddaję je pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pierwsza z nich dotyczy zmiany tytułu…</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeszcze pani mecenas?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Pani Przewodnicząca, poprawki te należy przegłosować łącznie, ponieważ one stanowią całość.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie głosujemy. Dodam tylko, że będzie tu poprawka dotycząca zapisu tytułu ustawy rozszerzająca go o tę ustawę, do której również wprowadzamy poprawki, oraz że zmieniamy, doprecyzowujemy zapisy w art. 2.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-24.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo… Czy mamy jakiś kłopot z wynikami? Już, tak?</u>
<u xml:id="u-24.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za, 3 przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
<u xml:id="u-24.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-24.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Teraz głosujemy nad całą ustawy wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-24.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy z przyjętymi poprawkami? Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-24.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-24.11" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-24.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za, 0 przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.</u>
<u xml:id="u-24.13" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-24.14" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Punkt pierwszy…</u>
<u xml:id="u-24.15" who="#Gloszsali">A sprawozdawca?</u>
<u xml:id="u-24.16" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Sprawozdawcą będę ja, jeżeli szanowna komisja nie wyrazi sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-24.17" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-24.18" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiem, że punkt pierwszy porządku obrad został wyczerpany.</u>
<u xml:id="u-24.19" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Teraz punkt drugi, który wnosiłam.</u>
<u xml:id="u-24.20" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Szanowna Komisjo, Szanowni Państwo, miałam okazję uczestniczyć w wydarzeniu zorganizowanym na uniwersytecie medycznym w Katowicach, który to wraz z okręgową izbą lekarską przygotował apel wystosowany do różnych ważnych instytucji, a także do osób indywidualnych, w celu uzyskania poparcia zapewnienia… Już czytam: „Apelujemy o zapewnienie każdej ciężarnej kobiecie obowiązkowego, bezpłatnego badania ultrasonograficznego piersi w pierwszym trymestrze ciąży. Uprzejmie prosimy o podjęcie wszelkich możliwych kroków obejmujących także wystosowanie odpowiednich interpelacji do ministra zdrowia Adama Niedzielskiego. Wystarczy tylko niewielka zmiana w rozporządzeniu ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej w zakresie świadczeń w opiece ambulatoryjnej nad ciężarną z dnia 16 sierpnia 2018 r. i uruchomienie przez Narodowy Fundusz Zdrowia środków na sfinansowanie tych badań. Mamy świadomość, że pandemia Covid-19 wciąż trwa i mocno obciąża system ochrony zdrowia, ale nie możemy zapominać, że nowotwory nie zniknęły i nadal zbierają swoje śmiertelne żniwo. Dzięki profilaktyce, w której ten realny cel – bezpłatne USG – chcemy osiągnąć, możemy znacząco ograniczyć to zagrożenie”. Podpisali się pan prof. Tomasz Szczepański, rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, i pan dr Tadeusz Urban, prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Katowicach.</u>
<u xml:id="u-24.21" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Wydaje mi się, że apel jest na czasie i jest bardzo ważny. Dlatego też zwracam się do Wysokiej Komisji, abyśmy na posiedzeniu komisji ten apel poparli. To jest oczywiście kwestia decyzja ministra, czy to rozporządzenie zmieni, czy nie, ale uważam, że my, jako osoby pracujące w Komisji Zdrowia, taki apel powinniśmy poprzeć. Ja jeszcze tylko dodam, że kobiety w ciąży mają wykonywane badanie USG, ale nieobowiązkowo i niestety nie zawsze jest to realizowane. Na ten temat odbyła się długa debata, były podawane liczne przykłady za późniono zdiagnozowanego raka piersi. W związku z tym gorąca prośba o wsparcie tego apelu.</u>
<u xml:id="u-24.22" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za poparciem apelu?</u>
<u xml:id="u-24.23" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-24.24" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-24.25" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo…</u>
<u xml:id="u-24.26" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
<u xml:id="u-24.27" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Już, tylko podamy wyniki.</u>
<u xml:id="u-24.28" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za, 0 przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.</u>
<u xml:id="u-24.29" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak? Słucham, Pani Senator?</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#SenatorDorotaCzudowska">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#SenatorDorotaCzudowska">Pani Przewodnicząca, wstrzymałam się w kwestii poparcia tego apelu, ponieważ to nie jest taka prosta sprawa, dlatego że gdy wskazujemy, że coś jest obowiązkowe, to w świetle ustawy musimy to zapewnić. Czy my mamy do tego warunki? Kto będzie to robił? Kiedy, jak? A certyfikaty? Ja myślę, że izba lekarska co prawda robi to w dobrej wierze, ale zaczyna budować dom od komina, a nie od fundamentów. A fundamenty to przeszkolenie wszystkich lekarzy położników i ginekologów, którzy opiekują się ciężarną, w wykonywaniu USG piersi. Nie wszyscy takie przeszkolenie mają, wiemy, że tak naprawdę albo certyfikowane jest tylko udowodnione szkolenie, albo robią to radiolodzy. To jest pierwsza sprawa.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#SenatorDorotaCzudowska">Druga. Nie możemy przywiązywać aż takiej wagi do badania USG, ponieważ badanie USG jest badaniem pomocniczym w diagnostyce chorób piersi, a podstawowym badaniem w wykrywaniu choroby nowotworowej piersi jest badanie mammograficzne, którego ze względu na ochronę radiologiczną u kobiet w ciąży wykonywać nie możemy.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#SenatorDorotaCzudowska">A zatem to, że ot tak sobie tylko poprzemy apel i już będziemy żądać uregulowań ustawowych, nie mając do tego przygotowanego gruntu, jest, krótko mówiąc, nieodpowiedzialne. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No, każdy z nas ma prawo mieć swoje zdanie na ten temat. Ja akurat byłam na tym spotkaniu, wysłuchałam lekarzy, którzy również popierali ten apel – byli tam zarówno lekarze ginekolodzy, jak i chirurdzy onkologiczni – i oni nie widzieli kłopotu w związku z czy to liczebnością kadry, czy to ilością sprzętu z tego względu, że USG jest dość powszechnym badaniem. Chodzi tylko o taką kwestię, żeby z tego zapisu, który w tej chwili jest, a przecież możliwe jest robienie badań USG w okresie ciąży, zrobiono zapis mówiący o obligatoryjności, tak żeby te kobiety w pierwszym trymestrze ciąży musiały mieć wykonane to badanie profilaktyczne. I tylko taka jest różnica. A to jest nasz apel, nasze stanowisko w tej sprawie, decyzja i tak należy do pana ministra, to pan minister będzie rozważał wszystkie za i przeciw. Ja rozumiem, że będzie rozmawiał ze środowiskiem medycznym, będzie konsultował to ze swoimi konsultantami i albo wyda takie rozporządzenie, albo nie. My apelujemy w tej sprawie, bo problem okazał się niestety dość duży i dramatyczny dla młodych kobiet, które przez okres ciąży niestety nie wiedziały o tym, że nosząc dziecko w swoim łonie, równocześnie hodowały także nowotwór.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo. Zamykam…</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#SenatorDorotaCzudowska">Jeszcze raz tylko powiem, Pani Przewodnicząca, że naprawdę dzisiaj wykonanie USG piersi – mam akurat taką poradnię, która to robi – jest możliwe w każdym trymestrze ciąży, jest rozliczane przez NFZ i wystarczy tylko przypomnieć lekarzom…</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To tym bardziej nie powinno być kłopotów.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#SenatorDorotaCzudowska">…o ich podstawowym obowiązku w opiece nad kobietą ciężarną.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To tym bardziej nie powinno być problemu.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zamykam posiedzenie komisji.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Po 5 minutach przerwy mamy posiedzenie na inny temat.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 42</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>