text_structure.xml 39.8 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 19 min. 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekBarcikowski">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekBarcikowski">Na sekretarzy powołuję posłów Pancerza Stefana i Ozgę-Michalskiego Józefa. Protokół i listę mówców prowadzi poseł Bancerz.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekBarcikowski">Proszę Obywateli Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekBarcikowski">Protokół 40 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekBarcikowski">Komunikuję, że w dniu 5 maja 1948 r. zmarł poseł na Sejm Ustawodawczy, Wojciech Pelczarski.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Wszyscy wstają.)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WicemarszałekBarcikowski">Zmarły poseł Pelczarski był aktywnym działaczem Polskiej Partii Robotniczej 1przewodniczącym okręgowej komisji związków zawodowych w Rzeszowie, Wojciech Pelczarski urodził się dnia 2kwietnia 1892 r. w Rymanowie, pow. Sanok. Ukończył uniwersytet w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WicemarszałekBarcikowski">W 1912–1914 organizował młodzież szkolną przeciw rządowi austriackiemu. W 1914 r. powołany do wojska, przebywał całą wojnę na froncie w Albanii i na froncie włoskim. W 1921 r. objął stanowisko profesora gimnazjum w Kazimierzu Wielkim, pow. Pińczów, tam pracował wśród młodzieży wiejskiej, będąc jednym z wykładowców na uniwersytecie ludowym.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WicemarszałekBarcikowski">W 1924 r. przeszedł na służbę państwową jako profesor gimnazjum w Tarnopolu. Tam w ciągu 9 lat organizował młodzież robotniczą i rzemieślniczą w związku sportowym „Legion”, dając jej opiekę moralną i materialną. Jako niewygodny politycznie został w drodze karnej przeniesiony do Krosna, gdzie przebywał do wybuchu wojny i gdzie pracował wśród warstw ludowo-robotniczych. Z chwilą wybuchu wojny, ścigany przez Niemców, ukrywał się, znajdując opiekę i ochronę wśród ludu i robotników.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WicemarszałekBarcikowski">W lutym 1945 r. został kierownikiem informacji i propagandy na powiat Krosno, w 1946 r. został naczelnikiem informacji i propagandy w województwie w Rzeszowie, a w 1947 r. kierownikiem wydziału propagandy KW PPR w Rzeszowie.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WicemarszałekBarcikowski">W dniu 7 maja 1948 r. zmarł poseł na Sejm Ustawodawczy, Jan Koj, długoletni działacz niepodległościowy na terenie Górnego Śląska, prezydent m. Gliwic.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WicemarszałekBarcikowski">Urodził się dnia 29 lipca 1888 r. w Komornikach, pow. Prudnik. Śląsk Opolski. Był synem rolnika. W latach 1902–1906 pracował jako hutnik w „Hucie Pokój” w Nowym Bytomiu. Kształcąc się prywatnie, zdał egzamin dojrzałości w 1913 r. w Ołomuńcu, poczerń uczęszczał na wydział filozoficzny uniwersytetu we Wrocławiu. W 1916 r. wcielony do armii niemieckiej, do wybuchu rewolucji niemieckiej służył w Kłodzku. W 1920 r. ukończył studia, Podczas pobytu we Wrocławiu był członkiem zarządu Związku Akademików Górnoślązaków i brał czynny udział w pracach konspiracyjnych. Powołany został przez ówczesnego komisarza plebiscytowego do pracy plebiscytowej.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WicemarszałekBarcikowski">Po zakończeniu powstania i plebiscytu organizuje wydział pracy i opieki społecznej, później przechodzi na stanowisko szefa personalnego urzędu wojewódzkiego, a następnie na stanowisko burmistrza m. Mikołowa, które piastował do wybuchu wojny 1939 r„ będąc równocześnie członkiem sądu administracyjnego w Katowicach.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#WicemarszałekBarcikowski">Jako poseł na Sejm Śląski z ramienia Narodowo-Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy przeprowadza szereg ustaw samorządowych i gospodarczych, a jako poseł na Sejm R. P. bierze czynny udział w pracach samorządowych, w pracach nad uporządkowaniem ustaw, normujących dolę świata pracy. Przed wojną był długie lata członkiem, wielu instytucyj społecznych. Odznaczony został orderem Polonia Restituta, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Powstańczym I klasy, Odznaką Plebiscytową i innymi.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#WicemarszałekBarcikowski">W okresie wojny przebywał we Lwowie i Radomiu. Po oswobodzeniu kraju zostaje prezydentem m. Nysy, następnie wiceprezydentem i prezydentem m. Gliwic.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#WicemarszałekBarcikowski">Proponuję, aby Izba uczciła pamięć zmarłych posłów przez zachowanie chwili milczenia.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">(Chwila ciszy.)</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#WicemarszałekBarcikowski">Stwierdzam, że Sejm uznał mandaty posłów Wojciecha Pelczarskiego i Jana Koja za wygasłe.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#WicemarszałekBarcikowski">Od ob. Prezesa Rady Ministrów wpłynęło w dniu 14 maja rb. pismo następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#WicemarszałekBarcikowski">„Do Obywatela Marszałka Sejmu Ustawodawczego w miejscu.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#WicemarszałekBarcikowski">W wykonaniu uchwały Rady Ministrów z dnia 14 maja 1948 r. mam zaszczyt przedłożyć zamknięcia rachunków państwowych za okres od 22 lipca 1944 r. do 31 marca 1945 r., w myśl art. 7 ustęp 3 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#WicemarszałekBarcikowski">Prezes Rady Ministrów (—) Józef Cyrankiewicz”.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#WicemarszałekBarcikowski">Do powyższego pisma dołączono zamknięcia rachunków państwowych za okres od dnia 1 sierpnia 1944 r. do dnia 31 marca 1945 r.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#WicemarszałekBarcikowski">Od ob. Dyrektora Biura Kontroli przy Radzie Państwa wpłynęło w dniu 20 maja 1948 r. pismo następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#WicemarszałekBarcikowski">„Do Pana Marszałka Sejmu Ustawodawczego w miejscu.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#WicemarszałekBarcikowski">Zgodnie z uchwałą Rady Państwa nr 95/48 z dnia 12.5.1948, akceptującą sprawozdanie Biura Kontroli z badania zamknięć rachunków państwowych za okres od 22. VII.1944 r. do 31. III.1945 r. i polecającą Biuru Kontroli przedstawić Sejmowi Ustawodawczemu złożone sprawozdanie wraz z wnioskiem o udzielenie Rządowi absolutorium w trybie art. 7 ust. 3, Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19.11.1947 r. — przy niniejszym przesyłam Panu Marszałkowi odnośne sprawozdanie Biura Kontroli przy Radzie Państwa, zawierające „Uwagi o zamknięciu rachunków państwowych za okres od 22. VII.1944 r. do 31. III.1945 r.”. oraz wniosek o udzielenie Rządowi absolutorium wraz z uzasadnieniem. z prośbą o przedstawienie go Sejmowi.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#WicemarszałekBarcikowski">Dyrektor Biura Kontroli (—) Jan Grubecki”.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#WicemarszałekBarcikowski">Zamknięcia rachunków państwowych za okres od dnia 1 sierpnia 1944 r. do dnia 31 marca 1945 r. wraz z uwagami Biura Kontroli przy Radzie Państwa odsyłam do Komisji Skarbowo-Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#WicemarszałekBarcikowski">Od ob. Prezesa Rady Ministrów otrzymałem pisma z dnia 28 kwietnia i 3 maja rb. z przedłożeniem Sejmowi Ustawodawczemu do zatwierdzenia 12 dekretów z mocą ustawy, ogłoszonych w nr 23 i 24 z 1948 r. Dziennika Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej:</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#WicemarszałekBarcikowski">1) dekret z dnia 21 kwietnia 1948 r. o zmianie prawa o sądach obywatelskich (Dz. U. R. P. nr 23, poz. 153),</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#WicemarszałekBarcikowski">2) dekret z dnia 21 kwietnia 1948 r. o zmianie dekretu z dnia 7 lipca 1945 r. o odtworzeniu dyplomów i świadectw z ukończenia nauki (Dz. U. R. P. nr 23, poz, 154),</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#WicemarszałekBarcikowski">3) dekret z dnia 21 kwietnia 1948 r. o zmianie ustawy z dnia 19 lipca 1939 r. o izbach rzemieślniczych i ich związku (Dz. U. R. P, nr 23, poz. 155),</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#WicemarszałekBarcikowski">4) dekret z dnia 21 kwietnia 1948 r. o zmianie ustawy z dnia 2 czerwca 1947 r. o obywatelskich komisjach podatkowych i lustratorach społecznych (Dz. U. R. P. nr 23, poz 156),</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#WicemarszałekBarcikowski">5) dekret z dnia 21 kwietnia 1948 r. o ustalaniu cen na niektóre artykuły w przemyśle prywatnym i spółdzielczym (Dz. U. R. P. nr 23, poz, 157),</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#WicemarszałekBarcikowski">6) dekret z dnia 26 kwietnia 1948 r. o prawie dokonywania zdjęć aerofotogrametrycznych (Dz. U. R. P. nr 24, poz. 160),</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#WicemarszałekBarcikowski">7) dekret z dnia 20 kwietnia 1948 r. o podwyższeniu grzywien, kar pieniężnych, kar. porządkowych i nawiązek (Dz. U. R. P. nr 24, poz. 161),</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#WicemarszałekBarcikowski">8) dekret z dnia 26 kwietnia 1948 r. o zmianie dekretu z dnia 5 lipca 1946 r. o wykonywaniu czynności techniczno - dentystycznych (Dz. U. R. P. nr 24, poz. 162),</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#WicemarszałekBarcikowski">9) dekret z dnia 26 kwietnia 1948 r. o gospodarce papierem do druku (Dz. U. R. P. nr 24, poz. 163),</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#WicemarszałekBarcikowski">10) dekret z dnia 26 kwietnia 1948 r. o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków towarowych (Dz. U. R. P. nr 24, poz. 164),</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#WicemarszałekBarcikowski">11) dekret z dnia 26 kwietnia 1948 r. o ochronie lasów nie stanowiących własności Państwa (Dz. U. R. P. nr 24, poz. 165),</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#WicemarszałekBarcikowski">12) dekret z dnia 28 kwietnia 1948 r. o Zakładzie Osiedli Robotniczych (Dz. U. R. P. nr 24, poz. 166).</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#WicemarszałekBarcikowski">Dekrety te prześlę do odpowiednich komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#WicemarszałekBarcikowski">Usprawiedliwiają nieobecność na posiedzeniach Sejmu następujący posłowie: Beluch-Beloński Józef, Czerwiński Marian, Drzewiecki Bronisław, Fijałkowski Wiesław, Kosydarski Władysław, Kuroczko Eustachy, Lukrec Henryk, Mirek Jan, Obrączka Ryszard, Oleszczuk Witold, Orłowska Edwarda, Popławski Stanisław, Rajkowski Władysław, Różański Józef, Sieradzki Aleksy, Smetański Józef, Szczęśniak Józef, Szedrowicz Władysław, Sztachelska Irena, Szyćko Aleksander, Szymanowski Wacław, Tomczyk Zofia, Trzebiński Henryk, Witos Andrzej, Wojas Paweł, Zajączkowski Zdzisław.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#WicemarszałekBarcikowski">Proszą Wysoką Izbę o udzielenie urlopów zdrowotnych następujący posłowie: Dąb Adolf do dnia 9 czerwca b. r., Jura Albin — do dnia 15 czerwca b. r., Karaczewski Artur — do dnia 30 czerwca b. r.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#WicemarszałekBarcikowski">Sprzeciwu nie słyszę, uważam, że Izba zgodziła się na udzielenie wymienionych urlopów.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#WicemarszałekBarcikowski">Wobec przesłania porządku dziennego Obywatelom Posłom przed otrzymaniem z Rady Państwa i Rady Ministrów materiałów, dotyczących uzupełnienia składu Rady Państwa i projektów nowych ustaw, proponuję uzupełnienie porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia punktami, które należałoby umieścić jako dwa pierwsze punkty tego porządku, a tym samym przesunąć kolejne punkty, wymienione w porządku dziennym.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#WicemarszałekBarcikowski">Wobec tego porządek dzienny przedstawiałby się następująco:</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#WicemarszałekBarcikowski">1. Uzupełnienie składu Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#WicemarszałekBarcikowski">2. Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#WicemarszałekBarcikowski">a) o odpowiedzialności i trybie postępowania w sprawach szkód w majątku wojskowym (druk nr 284),</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#WicemarszałekBarcikowski">b) o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 285),</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#WicemarszałekBarcikowski">c) o uprawnieniach osób, które przed dniem 13 września 1944 r. otrzymały we władanie grunty, wchodzące w skład nieruchomości ziemskich, przeznaczonych na cele reformy rolnej (druk nr 286).</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#WicemarszałekBarcikowski">Punkty 2, 3 i 4 porządku dziennego, który został Obywatelom Posłom doręczony, zawierające: sprawozdanie Komisji Spółdzielczości, Aprowizacji i Handlu oraz Przemysłowej o rządowym projekcie ustawy o Centralnym Związku Spółdzielczym i centralach spółdzielni (druki nr 271 i 281), sprawozdanie Komisji Spółdzielczości, Aprowizacji i Handlu oraz Przemysłowej o rządowym projekcie ustawy o centralach spółdzielczo-państwowych (druki nr 272 i 282) oraz sprawozdanie Komisji Spółdzielczości, Aprowizacji i Handlu oraz Przemysłowej o rządowym projekcie ustawy o przedsiębiorstwach państwowo-spółdzielczych (druki nr 273 i 283), zostaną zdjęte z porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia i rozpatrzone na najbliższym posiedzeniu Sejmu, którego termin zostanie Obywatelom Posłom później podany do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#WicemarszałekBarcikowski">Sprzeciwu nie słyszę, uważam, że Izba zgodziła się na moją propozycję zmian porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#WicemarszałekBarcikowski">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Uzupełnienie składu Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#WicemarszałekBarcikowski">Od Przewodniczącego Rady Państwa, Ob. Prezydenta Rzeczypospolitej Bolesława Bieruta wpłynęło w dniu 20 maja b. r. pismo następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#WicemarszałekBarcikowski">„Wniosek Rady Państwa do Sejmu Ustawodawczego w sprawie uzupełnienia składu Rady Państwa, Na podstawie art. 15 ust. 3 ustawy konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej — Rada Państwa jednomyślnie wnosi:</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#WicemarszałekBarcikowski">Sejm Ustawodawczy raczy uzupełnić skład Rady Państwa przez powołanie na jej członka ob. Józefa Niecko.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#WicemarszałekBarcikowski">Prezydent Rzeczypospolitej Przewodniczący Rady Państwa (—) Bolesław Bierut”.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#WicemarszałekBarcikowski">Czy kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w sprawie odczytanego wniosku Rady Państwa? Nikt głosu nie żąda. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#WicemarszałekBarcikowski">Kto z Obywateli Posłów jest za uzupełnieniem składu Rady Państwa w myśl jej wniosku, zechce wstać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-2.62" who="#WicemarszałekBarcikowski">Kto jest przeciw? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.63" who="#WicemarszałekBarcikowski">Stwierdzam, że Sejm uzupełnił skład Rady Państwa osobą ob. Józefa Niecki.</u>
          <u xml:id="u-2.64" who="#WicemarszałekBarcikowski">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego; Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.65" who="#WicemarszałekBarcikowski">a) o odpowiedzialności i trybie postępowania w sprawach szkód w majątku wojskowym (druk nr 284),</u>
          <u xml:id="u-2.66" who="#WicemarszałekBarcikowski">b) o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 285),</u>
          <u xml:id="u-2.67" who="#WicemarszałekBarcikowski">c) o uprawnieniach osób, które przed dniem 13 września 1944 r. otrzymały we władanie grunty, wchodzące w skład nieruchomości ziemskich przeznaczonych na cele reformy rolnej (druk nr 286).</u>
          <u xml:id="u-2.68" who="#WicemarszałekBarcikowski">Odpowiednie druki zostały Obywatelom Posłom doręczone.</u>
          <u xml:id="u-2.69" who="#WicemarszałekBarcikowski">Czy kto z Obywateli. Posłów pragnie zabrać głos w sprawie powyższych projektów ustaw? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-2.70" who="#WicemarszałekBarcikowski">Pierwszy z wymienionych projektów ustaw odsyłam do Komisji Wojskowej, drugi do Komisji Komunikacyjnej, zaś trzeci do Komisji Rolnej.</u>
          <u xml:id="u-2.71" who="#WicemarszałekBarcikowski">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-2.72" who="#WicemarszałekBarcikowski">Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.73" who="#WicemarszałekBarcikowski">a) o ratyfikacji konwencji kulturalnej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Węgierską, podpisanej w Budapeszcie dnia 31 stycznia. 1948 r. (druk nr 274),</u>
          <u xml:id="u-2.74" who="#WicemarszałekBarcikowski">b) o ratyfikacji umowy o współpracy kulturalnej między Rzecząpospolitą Polską a Rumuńską Republiką Ludową, podpisanej w Warszawie dnia 27 lutego 1948 r. (druk nr 275),</u>
          <u xml:id="u-2.75" who="#WicemarszałekBarcikowski">c) o ratyfikacji protokółu, podpisanego w Londynie dnia 17 Lipca 1947 r. w sprawie zmiany układu o patentach niemieckich, podpisanego w Londynie 27 lipca 1946 r. (druk nr 276).</u>
          <u xml:id="u-2.76" who="#WicemarszałekBarcikowski">Druki powyższych projektów mają Obywatele Posłowie doręczone.</u>
          <u xml:id="u-2.77" who="#WicemarszałekBarcikowski">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-2.78" who="#WicemarszałekBarcikowski">Wymienione projekty ustaw odsyłam do Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.79" who="#WicemarszałekBarcikowski">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Przemysłowej o dekrecie Rządu RP z dnia 3 kwietnia 1.948 r. o częściowej zmianie prawa przemysłowego (Dz.U.R.P. nr 18, poz. 130) (druk nr 277).</u>
          <u xml:id="u-2.80" who="#WicemarszałekBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Wojciechowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWojciechowski">Omawiany dekret wprowadza istotne zmiany do projektu. Zmiany te polegają na tym, że zgodnie z nową treścią art. 160 samoistni rzemieślnicy mają obowiązek należenia do cechów rzemieślniczych. Zgodnie z dotychczas obowiązującą ustawą o prawne przemysłowym istniało prawo zrzeszania się, obecnie dekret wprowadza obowiązek należenia do cechów rzemieślniczych.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWojciechowski">Zmiany zawarte w następnych artykułach są wynikiem i skutkiem zmian art. 160. Sprowadzają się one do tego, że cechy jako takie z mocy prawa należą do właściwych terytorialnych związków cechów. Zmiana w art. 167d) polega na tym, że Minister Przemysłu i Handlu po wysłuchaniu opinii związku izb rzemieślniczych może powołać wojewódzkie związki cechów poszczególnych rodzajów rzemiosła i ustanowić obowiązek należenia cechów do tych związków.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWojciechowski">Dodaje się następnie art. 167 e): „Związki cechów obowiązane są stosować się do zarządzeń właściwych izb rzemieślniczych”. Ta zmiana prawa przemysłowego jest normalnym wynikiem naszego nowego ustroju. Chodzi o to, żeby rzemieślnicy do cechów przymusowo należeli, żeby cechy łączyły się w związki. W gospodarce planowej jest to zasada słuszna i dlatego w imieniu komisji proszę Wysoki Sejm o zatwierdzenie dekretu zgodnie z jego treścią, ogłoszoną w Dzienniku Ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekBarcikowski">Udzielam głosu posłowi Sadłowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełSadłowski">W imieniu rzemiosła polskiego, w imieniu samorządu gospodarczego, który mam zaszczyt reprezentować, składam wobec Izby oświadczenie, że dekret ten jest zgodny z duchem i przekonaniami rzemiosła, że dekret jest wyrazem wysiłków rzemiosła co do przymusowej organizacji na terenie całej Polski. Dlatego też rzemiosło w związku z ukazaniem się dekretu o przymusie cechowym będzie miało inne podstawy gospodarcze, a Państwu przyniesie największe korzyści, ponieważ zdecydowanie przekreśli tak zwane podziemie gospodarcze, to znaczy tych, którzy w różnorodny sposób negowali rzemiosło, wytwarzali o nim najgorszą opinię i w ten sposób złe imię rzemiosłu przysparzali. Dlatego w imieniu rzemiosła wyrażam podziękowanie za ukazanie się dekretu, który jest wyrazem niezmordowanych wysiłków rzemiosła w okresie 25-lecia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekBarcikowski">Nikt więcej głosu nie żąda. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszałekBarcikowski">Kto jest za zatwierdzeniem zreferowanego dekretu, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszałekBarcikowski">Dekret został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszałekBarcikowski">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Przemysłowej o dekrecie Rządu RP z dnia 21 kwietnia 1948 r. o zmianie ustawy z dnia 19 lipca 1939 r. o izbach rzemieślniczych i ich związku (Dz.U.R.P. nr 23, poz. 155) (druk nr 278).</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#WicemarszałekBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Czechowiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełCzechowicz">Wysoka Izbo! Dekret z dnia 21 kwietnia 1948 r. jest zmianą ustawy lipcowej z 1939 r. Dekret wprowadza szereg zasadniczych zmian do ustawy lipcowej, przede wszystkim obniża wiek wyborczy czynny i bierny, mianowicie wiek wyborczy czynny z 25 lat na 18, a bierny z 30 na 25. Następnie skasowane zostały pośrednie wybory i obecnie wszyscy rzemieślnicy wybierają do rady bezpośrednio, a nie pośrednio jak poprzednio, Dekret zmienia również następne artykuły. Przede wszystkim wzmacnia się autorytet dyrektora izby, gdyż dyrektor był dotychczas wybierany zwykłą większością głosów, a obecnie bezwzględną. Poza tym dekret wprowadza jeszcze szereg zmian, które chronią pracę uczniów. W końcu dekret uzupełnia ustawę o izbach rzemieślniczych z 1939 r. włączając obecnie do zagadnień rzemieślniczych również prace związane z planowaniem, a przeto dekret ten związuje bardziej ustawę rzemieślniczą z obecnym ustrojem gospodarczym Państwa, Dekret jest słuszny, potrzebny i celowy, gdyż te wszystkie zmiany niewątpliwie przyczyniają się do poprawy sytuacji rzemiosła. W imieniu Komisji Przemysłowej wnoszę o zatwierdzenie dekretu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekBarcikowski">Udzielam głosu posłowi Gajewskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełGajewski">Wysoka Izbo! Przedłożony Wysokiej Izbie dekret, zmieniający ustawę z dnia 19 lipca 1939 r. o izbach rzemieślniczych i ich związku, jest właśnie wyrazem konsekwencji dokonywania przebudowy naszego ustroju gospodarczego, Dekret ten wykazuje tendencję udoskonalenia i rozszerzenia samorządu gospodarczego i zawodowego rzemiosła polskiego przy równoczesnym nadaniu istocie tego samorządu treści, odpowiadającej nowym założeniom ustrojowym demokracji ludowej, W Polsce przedwrześniowej w gospodarce obszarniczo-kapitalistycznej założeniem każdego samorządu, a więc i gospodarczego, mającego za zasadę obronę jednostki, ludzi pracujących i ich interesów, była z natury rzeczy postawa antagonistyczna w stosunku do państwa, które reprezentowało interesy wielkiego kapitału i obszarnictwa, Ale dzisiaj w nowym ustroju demokracji ludowej, gdy interes jednostki i wszystkich ludzi pracujących całkowicie synchronizuje się z interesem państwa ludowego, byłoby bez sensu kontynuowanie tak sformowanej organizacji samorządowej, która by nie patrząc na dokonaną istotną zmianę ustroju nie współpracowała z państwem dla podniesienia jego dobrobytu, a przez to samo i podniesienia dobrobytu jednostki. Byłaby wtedy ona w swym założeniu szkodliwa i dla interesów państwa i dla interesów jednostki, o które to interesy jej chodzi.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełGajewski">Dlatego dekret o zmianie ustawy z dnia 19 lipca 1989 r. o izbach rzemieślniczych i ich związku idzie po linii ustawienia działalności tych izb na płaszczyźnie gospodarki demokratycznego państwa ludowego zarówno ze stanowiska ideowego, jak i z punktu widzenia gospodarki planowej.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełGajewski">Zmiany te idą przede wszystkim w kierunku demokratyzacji działalności izb. Osiągamy to przez wprowadzenie przepisu o ochronie pracy uczniów zatrudnionych w zakładach rzemieślniczych oraz przez zmianę przepisu o posiadaniu czynnego i biernego prawa wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełGajewski">Art. 99 ustawy o planie odbudowy gospodarczej podstawowy warunek do rozwoju rzemiosła widzi w a) skierowaniu młodzieży, w szczególności młodzieży wiejskiej, do rzemiosła, oraz b) szkoleniu kadr rzemieślniczych. Jasnym jest, że plan powiększenia ilości zatrudnionych w rzemiośle musi się łączyć z programem szkoleniowym. Rzemieślnik, aby mógł wykonywać swą pracę, aby mógł nadążyć i sprostać nowym zadaniom, jakie się wytworzyły przez przystosowanie rzemiosła do współczesnej techniki, musi być dobrym fachowcem. Wymaga to intensywnego szkolenia nowych kadr rzemieślniczych. Plan 3-letni przewiduje w związku z tym wzrost liczby uczniów w rzemiośle z 83.000 osób w 1946 r. do liczby 121.000 w 1949 r. Wykonanie programu szkoleniowego wobec uczniów jest podstawowym warunkiem wykonania całokształtu zamierzeń planowanych w zakresie rzemiosła. Możliwym jest ono w zupełności tylko przez wprowadzenie właśnie punktu 4 a) do ustawy z dnia 19 lipca 1939 r. o poruczeniu izbom ochrony pracy uczniów, zatrudnionych w zakładach rzemieślniczych.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełGajewski">Z powiększeniem zespołu rzemieślniczego przez wprowadzenie młodego nowego elementu łączy się druga kwestia — przyznanie im praw samostanowienia o sprawach swojej organizacji, do czego musi mieć prawo każdy pełnoletni obywatel demokratycznego państwa, Zawarte w poprzedniej ustawie warunki ukończenia 24 lat życia i jednego roku pracy w rzemiośle do posiadania czynnego prawa wyborczego oraz o ukończeniu 30 lat życia wraz z warunkiem mistrzostwa do posiadania biernego prawa wyborczego — prowadziły w prostej linii do wytworzenia się w pewnym sensie góry cechowej, zawsze w swoim działaniu stojącej na gruncie tradycji i ochrony stanu posiadania, nie zawsze zgodnej z zasadami demokratycznymi. Młody element przyjmowany do rzemiosła, przeważnie bardzo wartościowy, wnoszący nowe siły i nowe wartości, nie miał prawa głosu, nie miał prawa upominania się i obrony swoich praw i interesów.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełGajewski">Dlatego zmiany, które wprowadza dekret, idące w kierunku bezpośredniości wyborów przy obniżonym cenzusie wieku w czynnym i biernym prawie wyborczym oraz zniesienia warunku posiadania mistrzostwa, świadczą o jego prawdziwym duchu demokratycznym. Zmiany, które wprowadza dekret, idą również w kierunku włączenia działalności izb w ramy gospodarki planowej.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełGajewski">Nastawienie nasze do kwestii istnienia i potrzeby rzemiosła w Polsce obrazuje chyba najlepiej program rozwoju i rozbudowy rzemiosła, zawarty w planie 3-letnim odbudowy gospodarczej. Plan ten postawił przed gospodarką polską zadanie podniesienia stopy życiowej mas pracujących powyżej poziomu przedwojennego. Do tego celu niezbędny jest wzrost nie tylko produkcji przemysłowej i rolnej, ale i odbudowa rzemiosła.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełGajewski">Jak widzimy więc, stosunek planu 3-letniego, który jest podstawą naszej struktury gospodarczej, do zagadnienia rzemiosła jest wybitnie pozytywny. Jest to zupełnie zrozumiałe, gdyż rozwój rzemiosła, który niesie ze sobą zwiększenie produkcji dóbr bezpośredniej konsumpcji i zwiększenie ilości usług pozwalających zaspokoić bezpośrednie potrzeby człowieka, całkowicie odpowiada koncepcji planu 3-letniego jako planu zwiększenia dobrobytu mas pracujących.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełGajewski">Nie ma nic błędniejszego, jak twierdzenie, że rozwój przemysłu jest równocześnie ograniczeniem możliwości rozwojowych rzemiosła. Działalność rzemiosła jest doskonałym uzupełnieniem działalności przemysłu. Współpraca rzemiosła z przemysłem specjalnie uwydatnia się w okręgach miejskich i uprzemysłowionych, gdzie warsztaty rzemieślnicze nastawione są przeważnie na obsługę przedsiębiorstw przemysłowych. Właściwa proporcja między rozwojem przemysłu, rolnictwa i rzemiosła jest w ramach gospodarki planowej nieodzowna. Dlatego też rozwój rzemiosła musi towarzyszyć rozwojowi przemysłu, w okresie zaś działania planu odbudowy tempo rozwoju rzemiosła musi być szybsze wobec dotychczasowych zaniedbań.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełGajewski">Ten zamiar odbudowy i rozbudowy rzemiosła świadczy najlepiej o naszym nastawieniu pozytywnym do tego zagadnienia. Zamiar, który konkretyzuje się w cyfrach wyszczególnionych w planie 3-letnim jako uruchomienie jeszcze około 100.000 warsztatów rzemieślniczych, by osiągnąć w 1949 r. ilość 290.000 warsztatów, zatrudniających 920.000 osób, nakłada na nas obowiązek wyszkolenia jeszcze ponad 300.000 fachowych rzemieślników. Te uruchomione warsztaty musimy jeszcze wyposażyć w odpowiednie, nowoczesne maszyny i narzędzia, aby mogły spełnić należycie stojące przed nimi zadanie. Ale przede wszystkim, aby sprostać temu ogromowi zadań, trzeba włączyć działalność samorządu gospodarczego i zawodowego rzemiosła polskiego w ramy gospodarki planowej.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełGajewski">Po tej linii idzie dekret, powierzając izbom rzemieślniczym sprawowanie nadzoru nad cechami i ich związkami i zapewniając Ministerstwu Przemysłu i Handlu właściwy wpływ na zasady ordynacji wyborczej do izb rzemieślniczych oraz na obsadę stanowisk dyrektorów Izb.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełGajewski">To są zmiany, dające nam pewność, że działalność poszczególnych sektorów nowego systemu gospodarczego będzie idealnie zsynchronizowana, co pozwoli nam na całkowite zrealizowanie naszego największego osiągnięcia — planu 3-letniego. Te zmiany dadzą nam pewność, że z kół w wozie, na którym przewieziemy plon tego planu, nie wyłamie się żadna szprycha, która by nawet przy obrocie i inne wyłamać mogła.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełGajewski">Uważamy za konieczne specjalnie silnie podkreślić, że nasz stosunek do rzemieślnika, do jego pracy i jego osiągnięć jest jak najbardziej pozytywny. Rzemieślnik jest najbliższym towarzyszem robotnika i chłopa. Jest jak i oni przedstawicielem ciężkiej pracy. Dlatego będziemy bronić jego praw, dlatego też będziemy starać się o zagwarantowanie mu możliwości egzystencji i rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełGajewski">Dlatego dekret, jako konsekwentne wcielenie w życie programu planu 3-letniego, planu zwiększenia dobrobytu mas pracujących — a więc robotnika, chłopa i rzemieślnika, jest dekretem działającym dla dobra tego ostatniego.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełGajewski">Z tych względów Związek Parlamentarny Polskich Socjalistów i klub poselski Polskiej Partii Robotniczej, w imieniu których mam zaszczyt przemawiać, będą głosować za zatwierdzeniem przedłożonego dekretu.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekBarcikowski">Do głosu nikt więcej nie jest zapisany. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekBarcikowski">Kto z Obywateli Posłów jest za zatwierdzeniem zreferowanego dekretu, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekBarcikowski">Dekret został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszałekBarcikowski">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Przemysłowej o dekrecie Rządu R.P, z dnia 21 kwietnia 1948 r. o ustalaniu cen na niektóre artykuły w przemyśle prywatnym i spółdzielczym (Dz.U.R.P. nr 23, poz. 157) (druk nr 279).</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WicemarszałekBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Cieślakowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełCieślak">Wysoka Izbo! Dekret, który mam zaszczyt referować imieniem Komisji Przemysłowej, wypełnia lukę, jaka wytworzyła się pomiędzy dekretem z dnia 24 września 1947 r. o ustalaniu cen na artykuły w przedsiębiorstwach prowadzonych przez Państwo a rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 17 października 1947 r., które normuje wysokość cen w rzemiośle. Dekret ustala ceny na artykuły pierwszej potrzeby objęte. reglamentacją Państwa w zakresie rozdzielnictwa i na artykuły pomocnicze dla przemysłu państwowego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełCieślak">W imieniu Komisji Przemysłowej mam zaszczyt prosić o zatwierdzenie dekretu w brzmieniu rządowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekBarcikowski">Do głosu nikt nie jest zapisany. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekBarcikowski">Kto z Obywateli Posłów jest za zatwierdzeniem zreferowanego dekretu, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekBarcikowski">Dekret został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszałekBarcikowski">Przystępujemy do punktu 7 porządku dziennego; Sprawozdanie Komisji Przemysłowej o dekrecie Rządu R,P. z dnia 26 kwietnia 1948 r. o zmianie rozporządzenia Prezydenta R, P. z dnia 22 marca 1928 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków towarowych (Dz/U.R.P. nr 24, poz. 164), (druk nr 280).' Udzielani głosu sprawozdawcy posłowi Dąbkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełDąbek">Wysoki Sejmie; Dekret z dnia 26 kwietnia r.b. wprowadza nowe opłaty w zakresie rejestracji wynalazków, wzorów i znaków towarowych w miejsce opłat ustalonych dekretem z dnia 30 listopada 1945 r. Dekret ten zmienia przepisy art, 74, 160 i 213 w brzmieniu dekretu z dnia 30 listopada 1945 r. i rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków towarowych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełDąbek">Art. 74 w nowym brzmieniu dekretu ustala następujące opłaty — podaję wyrywkowo — za zgłoszenie wynalazku do opatentowania obecnie 500 zł zamiast 400 zł. Opłaty roczne wynoszą — przykładowo: za rok pierwszy 700 zł zamiast kwoty dotychczasowej 500 zł, za rok szósty — 3.000 zł zamiast dotychczasowej kwoty 2.000 zł, za rok dwunasty 10.000 zł zamiast 7,000 zł, za rok piętnasty — ] 5,000 zł zamiast J 0.000 zł. Za udzielenie patentu dodatkowego należy się oprócz opłaty za zgłoszenie jednorazowa opłata 700 zł zamiast opłat rocznych, dotychczas było 500 zł.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełDąbek">Art. 160 w nowym brzmieniu wprowadza opłaty za zgłoszenie wzoru użytkowego lub łącznie zgłoszenie wzorów zdobniczych do 10 sztuk 300 zł, dotychczas 150 zł. Opłata za pierwszy okres ochronny wynosi przy wzorach użytkowych 1.200 zł, przy wzorach zdobniczych — 800 zł. Opłata za drugi okres ochronny wynosi przy wzorach użytkowych 3.000 zł, przy wzorach zdobniczych 1.500 zł. Opłata za trzeci okres ochronny wynosi przy wzorach użytkowych 6.000 zł, a przy wzorach zdobniczych 3.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełDąbek">Art. 213 w nowym sformułowaniu wprowadza opłatę za zgłoszenie znaku towarowego w wysokości 400 zł, dotychczasowa kwota — 100 zł. Ponadto wprowadza się dodatkowe uiszczenie należności za korzystanie z 10-letniej ochrony każdego znaku — 2.000 zł, zamiast, dotychczasowej kwoty. 600 zł i za każdą klasę towarową 200 zł zamiast 40 zł.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełDąbek">Art. 2 dekretu zawiera drobne przepisy proceduralne co do terminów płatności opłat.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełDąbek">Dekret wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia, t.j. z dniem 27 maja rb.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełDąbek">W imieniu Komisji Przemysłowej wnoszę o zatwierdzenie powyższego dekretu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekBarcikowski">Czy kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos? Do głosu nikt się nie zgłasza, a zatem przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekBarcikowski">Kto jest za zatwierdzeniem zreferowanego dekretu, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt nie jest przeciwny, Dekret został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszałekBarcikowski">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WicemarszałekBarcikowski">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w biurze Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#WicemarszałekBarcikowski">Następne posiedzenie Sejmu odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 15 z następującym porządkiem dziennym:</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#WicemarszałekBarcikowski">„Sprawozdanie Komisyj Spółdzielczości, Aprowizacji i Handlu oraz Przemysłowej o rządowych projektach Ustaw:</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#WicemarszałekBarcikowski">a) o Centralnym Związku Spółdzielczym i centralach spółdzielni (druki nr 271, 281 i 290),</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#WicemarszałekBarcikowski">b) o centralach spółdzielczo-państwowych (druki nr 272, 282 i 289),</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#WicemarszałekBarcikowski">c) o przedsiębiorstwach państwowo-spółdzielczych (druki nr 273 i 283)”.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#WicemarszałekBarcikowski">Komunikat: Wspólne posiedzenie Komisy] Spółdzielczości, Aprowizacji i Handlu oraz Przemysłowej odbędzie się dziś w 15 minut po zakończeniu obecnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#WicemarszałekBarcikowski">Posiedzenie Komisyj Rolnej i Wojskowej odbędzie się dziś w 15 minut po zakończeniu posiedzenia plenarnego.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#WicemarszałekBarcikowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia godz:. 12 mm. 15.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>