text_structure.xml 15.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Kadencja IV. Sesja nadzwyczajna VII r. 1938.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Sprawozdanie Stenograficzne  z 83 posiedzenia w dniach 21 i 22 czerwca 1938 r.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 17 min. 38.)</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Przewodniczący Wicemarszałek Sejmu Tadeusz Schaetzel.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Fotel Marszalka przepasany jest sztandarem państwowym i ozdobiony wiązanką białych i pąsowych róź z żałobną szarfą.)</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Wicemarszałek Schaetzel</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">(stając po prawej stronie fotela Marszałka.):</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W ramach funkcji przekazanych mi przez śp. Marszałka Stanisława Cara dopełniam koniecznych aktów.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Jako sekretarze zasiadają Posłowie Hoppe i Kopeć. Protokół prowadzi poseł Kopeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WICEMARSZALEKSCHAETZEL">Wysoka Izbo! (Izba wstaje) Polska, a w pierwszym rzędzie Sejm Rzeczypospolitej staje wobec ciężkiej straty — zgonu Marszałka Sejmu, Stanisława Cara.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#Jakohamulcedzialalopoczucieodpowiedzialnosciipobudkiktorychzrodlotkwilojedyniewprzeslankachinteresupublicznego">Był zawsze w postawie życiowej Stanisława Cara rycerski gest i hart.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanislawCarstanaldopracypublicznejwokresieorganizowaniasiesadownictwapolskiegowczasieokupacjiniemieckiejnatereniebzaborurosyjskiego">Kiedy w r. 1918 Józef Piłsudski wszedł do Belwederu — Stanisław Car, powołany jako wybitny prawnik do pracy przy Naczelniku Państwa, staje się jednymi z najbliższych Jego współpracowników. Na tym stanowisku zdobywa zaufanie Wielkiego Marszałka niezachwiane i niezmienione w ciągu całej dalszej działalności publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#OdtadtrwawpracydlaPanstwakolejnonaroznorodnychczolowychstanowiskachnaktorychwielkiJegotalentwywieraswepietnoiznaczysieszeregiempierwszorzednychdlaPanstwaosiagniec">Szef Kancelarii Cywilnej Naczelnika Państwa i Pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Gabriela Narutowicza, w r. 1926 Szef Kancelarii Cywilnej Pana Prezydenta Rzeczypospolitej prof. Ignacego Mościckiego, po czym Wiceminister i Minister Sprawiedliwości, poseł i Wicemarszałek Sejmu w latach pracy nad Konstytucją i w okresie jej uchwalania, w końcu Marszałek tej Wysokiej Izby — oto poszczególne etapy, przez które przeszedł w ciągu kilkunastu lat odrodzonej państwowości polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Ztegookresudatujasiepowaznedokonaniawdziedzinieorganizacjiwymiarusprawiedliwosciikodyfikacjinaszegoustawodawstwa">Do Sejmu Rzeczypospolitej wszedł po raz pierwszy w listopadzie 1930 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WewspomnieniachzdokonanzyciamoglslusznieStanislawCardzienuchwaleniaKonstytucjiuwazaczaszczytowypunktswychosiagniec">Do pracy na stanowisku Marszałka Sejmu stanął jako mąż stanu wytrawny i doświadczony; stanął z jasną, określoną myślą i sprecyzowanym zadaniem.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WewspomnieniachzdokonanzyciamoglslusznieStanislawCardzienuchwaleniaKonstytucjiuwazaczaszczytowypunktswychosiagniec">Tą myślą, tym zadaniem była straż praw zasadniczych, obowiązujących w Rzeczypospolitej, związana ze stanowiskiem Marszałka Sejmu, była czujna i mocna straż godności tej Izby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#RzeczanaszarzeczawspolczesnegopokoleniajestazebyreformaustrojowadokonanazawolaTworcyiWskrzesicielaPanstwaPolskiegostalasiezywatresciawypelniajacapolskarzeczywistoscstalasieprawemktoregozrodlanalezyszukacwdalekosieznejmyslipanstwowejWielkiegoMarszalka">to w słowach tych mieścił się nie tylko istotny program Marszałka Sejmu, lecz w tym ujęciu zawarta jest i treść działania przez cały okres kierowania tą Izbą, W myśl tych zasad postępował, a gdy trzeba było, walczył,</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#RzeczanaszarzeczawspolczesnegopokoleniajestazebyreformaustrojowadokonanazawolaTworcyiWskrzesicielaPanstwaPolskiegostalasiezywatresciawypelniajacapolskarzeczywistoscstalasieprawemktoregozrodlanalezyszukacwdalekosieznejmyslipanstwowejWielkiegoMarszalka">„Niezawisły i cieszący się powagą w społeczeństwie Sejm — mówił Marszałek Car — to warunek nieodzowny, by Izba Ustawodawcza mogła spełnić tę rolę, którą jej przeznaczają zasady naszej Konstytucji w układzie prawno-politycznych stosunków w Państwie.”</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#RzeczanaszarzeczawspolczesnegopokoleniajestazebyreformaustrojowadokonanazawolaTworcyiWskrzesicielaPanstwaPolskiegostalasiezywatresciawypelniajacapolskarzeczywistoscstalasieprawemktoregozrodlanalezyszukacwdalekosieznejmyslipanstwowejWielkiegoMarszalka">Toteż poziom prac Sejmu i charakter wzajemnego stosunku posłów i czynników rządowych były przedmiotem Jego stałego zainteresowania i troski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#IstotnewladztwowiazesiewPolscenierozdzielniezwladaniemludzkichsercTesercaMarszalekCarzdobylboszedlzawszekuludziomzuczuciemzywymwiarawczlowiekacechujacaludziprawdziwiedobrychdlaktorychzyczliwoscwobecbliznichniejestwyrachowaniemaninaukazycialeczwewnetrznapotrzeba">W tej Izbie, która nie była budowana na formalnej dyscyplinie zorganizowanych zespołów, funkcje Marszałka Sejmu, choć określone i chronione przez regulamin, mogły być spełniane skutecznie tylko na tle rzeczywistego uznania i zaufania zespołu poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#NamktorzysmywokresieostatnimzyciapodJegokierownictwempracespelnialistacbedziezawszeprzedoczymajakobojownikhonorusluzbywiernyiniezachwiany">Wysoka Izbo! Zgodnie z art. 29 regulaminu stwierdzam, że mandat poselski ś. p. Marszałka Stanisława Cara wygasł.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Minuta milczenia.)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#NamktorzysmywokresieostatnimzyciapodJegokierownictwempracespelnialistacbedziezawszeprzedoczymajakobojownikhonorusluzbywiernyiniezachwiany">Na znak żałoby odraczam posiedzenie do jutra do godz. 10.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min. 55 w dniu 21 czerwca do godz. 10 min. 18 w dniu 22 czerwca.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WicemarszalekSchaetzel">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WicemarszalekSchaetzel">Przystępujemy do wyboru Marszałka Sejmu. Proszę Panów Posłów o zgłaszanie kandydatur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PZeligowski">Panie Marszałku, proszę o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszalekSchaetzel">Głos ma p. Żeligowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PZeligowski">Zgłaszam kandydaturę p. posła pułkownika Walerego Sławka.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PKopec">Zgłaszam kandydaturę p. posła dr Ignacego Nowaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekSchaetzel">Zgłoszone są kandydatury pp. posłów pułk. Sławka i dra Ignacego Nowaka. Czy są jeszcze inne kandydatury? Wobec tego, że nikt innych kandydatur nie zgłasza, proszę Pana Sekretarza o odczytanie art. 12 i 21 regulaminu, dotyczących wyboru Marszałka i wyborów do organów Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekSchaetzel">Sekretarz p. Hoppe (czyta):*</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszalekSchaetzel">Art. 12.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszalekSchaetzel">(1)Marszałka wybiera Sejm spośród uprzednio zgłoszonych kandydatur bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#WicemarszalekSchaetzel">(2)Jeżeli w pierwszym głosowaniu żaden z kandydatów nie uzyska bezwzględnej większości głosów, następuje głosowanie powtórne, przy czym kandydat, który otrzymał najmniejszą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu, będzie wyłączony od wyboru.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#WicemarszalekSchaetzel">(3)Jeżeli i drugie głosowanie nie da wyniku, następuje trzecie, a w razie potrzeby i dalsze, przy czym przy każdym następnym głosowaniu wyłącza się tego z kandydatów, który w poprzednim uzyskał najmniejszą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#WicemarszalekSchaetzel">(4)Jeżeli kilku kandydatów uzyskało tę samą najmniejszą liczbę głosów, los rozstrzyga, którego z nich wyłączy się od wyboru.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#WicemarszalekSchaetzel">(5)Jeżeli wszyscy kandydaci otrzymali równą liczbę głosów, zarządza się głosowanie ponowne; jeżeli ponowne głosowanie da ten sam wynik, los rozstrzyga którego z kandydatów wyłączy się od wyboru.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#WicemarszalekSchaetzel">Art. 21.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#WicemarszalekSchaetzel">(1)Wybory do organów Sejmu odbywają się bez rozprawy.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#WicemarszalekSchaetzel">(2)Głosowanie odbywa się przez składanie kart.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#WicemarszalekSchaetzel">(3)Przy składaniu kart może być zarządzone wywoływanie posłów z listy.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#WicemarszalekSchaetzel">(4)Karta do głosowania ma zawierać najwyżej tyle nazwisk kandydatów, ile stanowisk jest do obsadzenia.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#WicemarszalekSchaetzel">(5)Przy obliczaniu wyniku głosowania nie bierze się w rachubę kart, wypełnionych niezgodnie z przepisem ustępu poprzedzającego.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#WicemarszalekSchaetzel">(6)Głosowanie się nie odbędzie, jeżeli liczba zgłoszonych kandydatów odpowiada liczbie stanowisk, które mają być obsadzone.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#WicemarszalekSchaetzel">Przystępujemy do głosowania. Proszę Panów Sekretarzy o rozdanie kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#komentarz">(Pp. sekretarze rozdają postom karty do głosowania).</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#WicemarszalekSchaetzel">Czy wszyscy Panowie otrzymali karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#WicemarszalekSchaetzel">Proszę Pana Sekretarza Hoppego o wywoływanie posłów z listy, Panów Sekretarzy Wadowskiego i Kopcia proszę o zbieranie głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#komentarz">(Skretarz p. Hoppe odczytuje kolejno nazwiska posłów z listy. Posłowie podchodzą do sekretarzy i składają kolejno karty do głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#WicemarszalekSchaetzel">Czy wszyscy Panowie Posłowie oddali karty do głosowania? Nikt się nie zgłasza. Zamykam głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#WicemarszalekSchaetzel">Zarządzam 10-minutową przerwę dla obliczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#WicemarszalekSchaetzel">Proszę wszystkich Panów Sekretarzy o wzięcie udziału w obliczeniu głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 10 min. 40 do godz. 11.)</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#WicemarszalekSchaetzel">Ogłaszam wynik głosowania: oddano kart 176, w tym kart ważnych 144, nieważnych 32; bezwzględna większość wynosi 73.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#WicemarszalekSchaetzel">Otrzymali głosów: p. poseł pułkownik Sławek 114.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#komentarz">(Huczne oklaski), p. poseł Nowak — 30. Stwierdzam, że Marszałkiem Sejmu został wybrany p. poseł pułk. Walery Sławek.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#WicemarszalekSchaetzel">(Huczne oklaski.)*</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#WicemarszalekSchaetzel">Zwracam się do Pana Pułkownika z zapytaniem, czy przyjmuje wybór?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PSlawek">Proszę o dwie godziny przerwy, nim dam odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszalekSchaetzel">Zarządzam 2-godzinną przerwę.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 11 min. 2 do godz. 13 min. 36.)</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszalekSchaetzel">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszalekSchaetzel">Zwracam się do Pana Posła Walerego Sławka i zapytuję, czy wybór przyjmuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PSlawek">Przyjmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszalekSchaetzel">Składam przewodnictwo w ręce Pana Marszałka.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Marszałek Walery Sławek obejmuje przewodnictwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#Marszalek">Po bytności u Pana Prezydenta Rzeczypospolitej zdecydowałem się wybór przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#Marszalek">Obejmuję stanowisko Marszałka w związku z ciężką stratą, jaką poniósł Sejm i Polska.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#Marszalek">Izba w pierwsze części obecnego posiedzenia w dniu wczorajszym oddała hołd zmarłemu Marszałkowi, któregośmy wszyscy otaczali tak serdecznym uczuciem, a który tak mądrze i godnie sprawował swój urząd.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#Marszalek">Izba, powołując mnie na stanowisko Marszałka, okazała mi zaufanie, za które serdecznie dziękuję — a zarazem włożyła poważny obowiązek kierowania jej pracami. Wywiązanie się z tego obowiązku — rzecz prosta — zależeć będzie nie tylko ode mnie, ale — i to przede wszystkim — od szczerej i pełnej otwartości współpracy ze strony Panów.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#Marszalek">Za pierwsze swoje zadanie uważać będę przestrzeganie praw ustrojowych w ustawie konstytucyjnej zawartych, a określających zakres prac, obowiązków i praw Izby.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#Marszalek">Porządek dzienny posiedzenia jest wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#Marszalek">Protokół 82 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#Marszalek">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#Marszalek">O terminie i porządku dziennym następnego posiedzenia będą Panowie Posłowie zawiadomieni na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#Marszalek">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 13 min. 40.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>