text_structure.xml 35.1 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 17 lipca 1987 r. Komisja Górnictwa i Energetyki, obradująca pod przewodnictwem posła Kazimierza Jezierskiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- stan zaopatrzenia gospodarki narodowej w paliwa i energię oraz perspektywy rozwoju kompleksu paliwowo-energetycznego,</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- odpowiedź na opinię w sprawie realizacji ustawy o gospodarce energetycznej,</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- projekty uchwał Rady Ministrów w sprawie ustanowienia zrzeszeń przedsiębiorstw budowlano-montażowych górnictwa oraz przedsiębiorstw budowy elektrowni.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W obradach udział wzięli: wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Jan Antosik, wiceministrowie górnictwa i energetyki Janusz Bojakowski, Eugeniusz Ciszak, Zbigniew Doszla, główny inspektor gospodarki energetycznej Zbigniew Bicki oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych i PRON.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Uwagi o stanie zaopatrzenia gospodarki narodowej w paliwa i energię oraz perspektywach rozwoju kompleksu paliwowo-energetycznego do 2000 r. przedstawił poseł Jerzy Nawrocki (PZPR): Na dzisiejszym posiedzeniu ocenimy realizację uchwały Sejmu z 21 marca 1985 r. w sprawie zaopatrzenia gospodarki narodowej w paliwa i energię do 2000 r. Zaopatrzenie kraju w niezbędne ilości paliw i energii jest jednym z warunków funkcjonowania gospodarki narodowej i rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. We wszystkich krajach rozwój kompleksu paliwowo-energetycznego programowany jest z kilkunastoletnim wyprzedzeniem, z uwagi na specyfikę tego działu gospodarki, a polityka w tym zakresie jest ważnym elementem działania każdego państwa. Mając to na uwadze Komisja Górnictwa i Energetyki przeanalizowała opracowania Komisji Planowania i Ministerstwa Górnictwa i Energetyki o zaopatrzeniu gospodarki w paliwa i energię do 2000 r. Uznaliśmy za konieczne przedstawienie tego programu pod obrady Sejmu. W rezultacie Sejm uchwalił wspomnianą już przeze mnie uchwałę. Z materiałów przedstawionych przez resort górnictwa i energetyki oraz Najwyższą Izbę Kontroli wynika jednoznacznie co było zaprogramowane i co jest realizowane w ramach przyjętego programu.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W przedłożeniu rządowym określono, że wydobycie węgla kamiennego będzie wynosiło do 1990 r. 195 mln ton rocznie a do 2000 r. w I wariancie - 195 mln ton, w II wariancie - 211 mln ton. Wydobycie węgla brunatnego do 1990 r. kształtować się będzie na poziomie 74 mln ton rocznie, a do 2000 r. zarówno w I jak i II wariancie 81 mln ton. Dostawy ropy naftowej wynosić będą do 1990 r. - 18,1 mln ton rocznie, a do 2000 r. w obu wariantach - 23 mln ton. Średnie roczne wydobycie gazu ziemnego ze źródeł krajowych kształtować się będzie do 1990 r. na poziomie 6,1 mld m³, a z importu - 7,4 mld m³, a do 2000 r. w I wariancie na poziomie odpowiednio 6 mld i 11 mld m³, a w II wariancie na poziomie 6 i 15 mld m³. W energii jądrowej przewiduje się do 1990 r. dostawy na poziomie 0,2 mln ton paliwa umownego, a do 2000 r. w I wariancie - 13 mln tpu, a w II wariancie - 16 mln tpu.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W odniesieniu do elektroenergetyki założono następujące przyrosty mocy w elektrowniach krajowych: w latach 1986-1990 ogółem 5.380 MW, w tym energii jądrowej 465 MW, w latach 1991-1995 w I wariancie ogółem 7.400 MW, w tym energii jądrowej 2.395 MW, a w wariancie II - 8.300 MW, w tym energii jądrowej 2.395 MW, w latach 1996-2000 w I wariancie ogółem 7.100 MW, w tym energii jądrowej 5.000 MW, w II wariancie ogółem 11.200 MW, w tym energii jądrowej 7.000 MW.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Dla realizacji tych celów nakłady inwestycyjne (w cenach 1984 r.) miały wynosić dla wariantu I - 6.721 mld zł, w tym 2.121 mld zł w latach 1986-1990 a dla wariantu II - 7.754 mld zł. W NPSG na bieżące 5-lecie określono wielkości nakładów inwestycyjnych na poziomie ok. 1.260 mld zł, tj. o ok. 800 mld zł mniej niż pierwotnie zakładano. Założono również zmniejszenie w latach 1986-1990 przyrostu nowych mocy z 5.380 MW do 3.175 MW. Dla zbilansowania mocy energetycznych założono, iż uzyska się oszczędności w zużyciu paliw i energii wynoszące 22 mln tpu do 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Globalne zużycie paliw i energii wzrosło z 176,3 mln tpu w 1985 r. do 180,6 mln tpu w 1986 r., tj. o 2,4%. W 1987 r. zużycie to wyniesie prawdopodobnie 186,9 mln tpu, a więc tyle, ile zakładano w NPSG na 1990 r. Przyrost nowych mocy dyspozycyjnych wyniesie ok. 600 MW rocznie, a przyrost zapotrzebowania mocy przez odbiorców w okresie zimowym wyniesie po ok. 1000-1200 MW rocznie.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Po analizie przedstawionych danych można, stwierdzić, że po pierwsze - mimo zmniejszenia o ok. 40% nakładów na przemysł węglowy, w NPSG utrzymano wielkość wydobycia węgla w wysokości 195 mln ton rocznie, co jest nierealne. Po drugie, ze względu na pogarszającą się jakość urobku węglowego niezbędna jest budowa zakładów przeróbczych, co przy obecnych środkach jest niemożliwe. Po trzecie, nie realizuje się zadań w zakresie przetwórstwa węgla, chociaż podjęto w tej sprawie decyzje i działania. Po czwarte, nie w pełni realizowane są plany rozpoznania nowych zasobów złóż gazu, co wynika z niedostatecznego wyposażenia materiałowego, technicznego i sprzętowego przedsiębiorstw geologicznych. Po piąte, występujące opóźnienia w budowie elektrowni jądrowej w Żarnowcu i następnych takich elektrowni spowodują wzrost deficytu mocy elektrycznej w latach 90. Po szóste, założone oszczędności paliw na poziomie 22 mln tpu nie są w pełni realizowane. Po siódme, nie wykonuje się eksportu węgla w ilości wynikającej ze zobowiązań rządowych (35 mln ton). Po ósme, na skutek opóźnień jakie występują w rozwoju przemysłu maszynowego i hutnictwa nie realizuje się programu dostaw urządzeń dla energetyki jądrowej, do czego zobowiązani jesteśmy umowami kooperacyjnymi z innymi krajami RWPG. Po dziewiąte, występują duże trudności w zakresie zaopatrzenia materiałowo-technicznego, w tym zwłaszcza importowanego z II obszaru płatniczego. Po dziesiąte, nie zostały uregulowane sprawy socjalno-bytowe górników.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Przedstawionych przeze mnie danych i zestawień nie wolno nie dostrzegać i lekceważyć. Dlatego powinniśmy szeroko informować opinię publiczną, iż w przypadku utrzymania się dotychczasowych tendencji w odniesieniu do rozwoju kompleksu paliwowo-energetycznego wystąpią bardzo poważne trudności w zaopatrzeniu kraju w paliwa i energię, co spowoduje zahamowanie rozwoju społeczno-gospodarczego. Musimy przekonać wszystkich, że program rozwoju produkcji paliw i energii musi być programem ogólnospołecznym. Z uwagi na szczególną ważność tego problemu musimy wystąpić o kompleksowe rozpatrzenie tych zagadnień przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W materiałach NIK przedstawiono bardzo obszerny materiał, analityczny, który ujawnia, iż nasz bilans paliwowo-energetyczny może być poważnie zagrożony. Chciałbym poinformować o rozmowie jaką odbyłem z premierem. Zwróciłem uwagę, iż ostatnio podejmowana jest kampania prasowa np. w „Polityce” i „Przeglądzie Tygodniowym” na rzecz zmniejszenia nakładów inwestycyjnych na kompleks paliwowo-energetyczny. Sugeruje się przesunięcie nakładów na rozwój energetyki i rolnictwa oraz rozbudowę energetyki jądrowej. Tymczasem, nie można mówić o rozwoju energetyki, czy wzroście efektywnej produkcji rolnej, bez pełnego zapewnienia dostaw energii elektrycznej i paliw. Za rozsądną analizą tych zagadnień przemawiają fakty i realna prognoza, iż w przypadku utrzymania się aktualnych tendencji za 5-6 lat wystąpi u nas poważny kryzys energetyczny. W tej sprawie powinni zabierać głos nie tylko przedstawiciele rządu, ale również specjaliści i eksperci. Społeczeństwo musi być w pełni świadome grożącego niebezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKazimierzJezierski">Wnioski przedstawiono przez posła J. Nawrockiego uwzględnimy w opinii skierowanej do prezesa Rady Ministrów. Należy również wykorzystać wnioski wynikające z opracowanej przez resort górnictwa i energetyki oceny stanu zaopatrzenia gospodarki narodowej w paliwa i energię oraz rozwoju kompleksu paliwowo-energetycznego w 1986 r. Kształtowanie się sytuacji w zakresie zaopatrzenia gospodarki w paliwa i energię w ubiegłym roku Sejm przyjął do wiadomości rozpatrując wykonanie budżetu i zadań planowych w 1986 r. Na całość problemu i programu zaopatrzenia w paliwa i energię należy jednak spojrzeć szerzej i uwzględnić prognozę jaka rysuje się w tej dziedzinie do 2000 r. Nasze uwagi musimy rozszerzyć o aktualny stan i spodziewany rozwój energetyki jądrowej w kraju. Bardzo cenne są dane zawarte w materiale przygotowanym przez Zespół Górnictwa i Energetyki NIK. Proponuję, aby opinię przygotowało Prezydium Komisji wspólnie z koreferentem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAntoniTwardoch">Z przedstawionych nam danych i koreferatu wynika, iż zapotrzebowanie na dostawy energii elektrycznej dwukrotnie przekracza możliwości jego zaspokojenia. Porównanie liczb 1200 MW i 600 MW mówi samo za siebie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełAntoniTwardoch">Zwrócić trzeba uwagę na niewykonywanie zadań inwestycyjnych na budowie elektrowni „Opole”. Wyniki uzyskane w rb. są gorsze od wyników w ub.r., kiedy to zadania wykonane zostały tylko w 43%. Na budowie elektrowni często występują przestoje. Jeżeli dodamy do tego, że nakłady inwestycyjne na energetykę zmniejszone zostały o 40%, będzie widać, iż sytuacja staje się dramatyczna. Już dzisiaj trzeba sformułować generalne wnioski, jak sprostać narastających trudnościom w zapewnieniu gospodarce paliw i energii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WiceministergórnictwaienergetykiJanuszBojakowski">Przedstawiony posłom materiał, dotyczący stanu zaopatrzenia gospodarki narodowej w paliwa i energię oraz rozwoju kompleksu paliwowo-energetycznego jest wstępem do obszerniejszego opracowania przygotowanego dla Rady Ministrów. Będzie ono przedmiotem obrad Rady Ministrów w końcu sierpnia. Na skutek rozmów ze stroną radziecką i przyjętych ustaleń w br. należy spodziewać się zwiększonych dostaw gazu ziemnego z przeznaczeniem dla odbiorców bytowo-komunalnych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WiceministergórnictwaienergetykiJanuszBojakowski">Gospodarka zużywa więcej energii elektrycznej niż przewidziane to zostało w planie. Spodziewać się należy, iż zużyte zostanie 3,5–4 mln ton węgla więcej niż w ub.r. Spowoduje to konieczność zmniejszenia eksportu węgla o 2,5 mln ton, co ograniczy dopływ dewiz. Dochód narodowy wytworzony zwiększył się w ub.r., ale większe było również zużycie paliw i energii potrzebne dla uzyskania tego wzrostu. Na koniec br. zużycie węgla i energii elektrycznej osiągnie taką wielkość, którą przewidywano dopiero w 1990 r. Trzeba to wnikliwie rozpatrzyć z punktu widzenia narastającej groźby niedoborów energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WiceministergórnictwaienergetykiJanuszBojakowski">Poseł koreferent zwrócił uwagę na potrzebę przedstawienia stanu zaopatrzenia kraju w paliwa i energię całemu społeczeństwu. Potrzebne są również dyskusje wewnątrz Sejmu, aby przekonać o powadze sytuacji wszystkich posłów, a zwłaszcza doradców sejmowych, którzy postulują ograniczenie nakładów pa górnictwo i energetykę. Wielkość nakładów inwestycyjnych, to tylko jedna strona problemu rozwoju kompleksu paliwowo-energetycznego, druga strona - to stan i możliwości zrealizowania planowanych inwestycji. Opóźnienia na budowach obiektów energetycznych były wynikiem nie tylko surowej zimy, ale również niedostatecznego zaopatrzenia materiałowego, a także braku środków dewizowych. Z uwagi na występujące niedobory trzeba było zatrzymać produkcję części maszyn górniczych. Rząd przyznał pewną pulę środków dewizowych, ale są to kwoty za małe, aby zaspokoić potrzeby wszystkich branż resortu. Wprowadzenie 12-procentowego progu wzrostu płac uniemożliwia wprowadzenie motywacyjnego systemu płac w górnictwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMichałMarkowicz">Wiele mówimy o opóźnieniach w realizacji zadań inwestycyjnych i trudnościach w pozyskiwaniu nowych źródeł energii. Tymczasem, bardzo duże znaczenie dla ogólnego bilansu energetycznego ma poziom zużywania energii elektrycznej w gospodarce. Nie będziemy mogli zaspokoić stale narastających potrzeb energetycznych, jeśli nie osiągniemy oszczędności w zużywaniu paliw i energii. Wymaga rozważenia również problem zracjonalizowania poziomu cen na energię i paliwa. Nie można mówić tylko o rozwoju bazy energetycznej, ponieważ jest to tylko jedna strona medalu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKrystynaWawrzynowicz">Czy oszczędności w zużyciu paliw i energii będą również tematem obrad Rady Ministrów? Należy uświadomić wszystkim, że nawet zwiększone nakłady inwestycyjne na rozwój kompleksu paliwowo-energetycznego nie uchronią nas przed kryzysem energetycznym. Obawiam się, że wzrost cen energii nie będzie skłaniał producentów do jej oszczędzania, ponieważ zostanie uwzględniony w kosztach wytwarzanych produktów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWacławDudek">Chciałbym zwrócić uwagę na poważny niedobór materiałów i wyrobów hutniczych. Znaczne ilości odkuwek, zarówno małych jak i dużych, musimy importować. Jednocześnie możliwości poprawy linii technologicznych w hutnictwie, a także zmniejszenia jego energochłonności nie są wykorzystane, choć wymaga to tylko niewielkiego dofinansowania hutnictwa. Dużo energii elektrycznej marnuje się w sieciach przesyłowych. Nie jest to tylko kwestia izolatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzyNawrocki">Sama oszczędność nic jeszcze nie daje. Należy ograniczyć zużycie - jest to bardzo ważne. Ponadto potrzebny jest nowy park maszynowy, niestety pochodzący głównie z importu. Tymczasem nie ma na ten cel środków. Rozmowy na ten temat były prowadzone z wicepremierem M. Gorywodą. Dla resortu byłoby lepiej wydobywać 125 mln ton węgla niż 195 mln ton. Ale jeśli tyle narzucono resortowi, to muszą znaleźć się również środki na realizację tych zadań. Górnicy wcale nie chcą tyle pracować. Poza tym nie ma już gdzie budować kopalń. Ostrzegamy po to, aby za 5 lat nie pytano posłów, dlaczego nic nie mówili. Należy alarmować o braku środków na energetykę i górnictwo. Jestem za elektronizacją gospodarki, gdyż w ten sposób można ograniczyć pobór energii, ale na wyprodukowanie tych urządzeń również trzeba energii. Tymczasem brakuje środków na przedsięwzięcia prooszczędnościowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefKowalski">Prezydium Komisji przygotuje opinię do premiera, ale rewelacyjnych wniosków nie będzie ona zawierać. Zresztą premier doskonale zna te problemy. Faktem jest, że w środkach masowego przekazu prowadzona jest ostatnio kampania sugerująca, że za dużo wydaje się na kompleks paliwowo-energetyczny. Są to niesłuszne poglądy. Proponuję, aby na wrześniowym posiedzeniu Sejmu mocniej uwypuklić problemy dotyczące rozwoju kompleksu paliwowo-energetycznego. Inaczej sami będziemy żałować. Poseł J. Nawrocki stwierdził, że brakuje pieniędzy na oszczędności. Przecież są na to środki przewidzianego w NPSG. Dowiedzieliśmy się od ministra J. Bojakowskiego, że przygotowywany jest bilans programu paliwowo-energetycznego. Trzeba pamiętać, że program ten musi być realny.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefKowalski">W nawiązaniu do materiałów NIK chciałbym wyjaśnić, sprawę zbierania nadkładów. Jest ono mniejsze niż wzrost wydobycia węgla.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJózefKowalski">Na 31 str. materiałów NIK jest mowa o Żarnowcu. Okazuje się, że pilnie zakupiono dla tej inwestycji materiały, które będą wykorzystane dopiero za 2–3 lata. Warto, aby dyrektor zrzeszenia budowy elektrowni powiedział co zrobić, żeby w przyszłości nie było takich sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełKazimierzJezierski">We wrześniu zamierzamy pojechać do Żarnowca. Będziemy mogli się bliżej przyjrzeć tej inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMieczysławOsika">Może ona być zagrożona choćby dlatego, że są opóźnienia inwestycyjne w hutach „Batory”, „Baildon” i „Nowotko”, które mają dostarczyć urządzenia dla elektrowni jądrowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMarianSokołowski">Spadek wydobycia węgla w 1981 r. wyraźnie uświadomił nam, jakie są tego konsekwencje. Musimy uzyskać oszczędności w zużyciu węgla, gdyż to zdecyduje o rozwoju gospodarki. Eksport tego paliwa ciągle spada, a perspektywy nie są obiecujące. Przykre jest to, że do wydobycia węgla tyle się dokłada. Trzeba zbilansować prawdziwy koszt wydobycia węgla. Tym bardziej, że sięgamy do coraz głębszych pokładów, a w urobku jest coraz większy udział kamieni. Rosną też szkody górnicze, na ich likwidację trzeba większych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełMarianSokołowski">Wieś potrzebuje coraz więcej węgla. Szkoda jednak, że w tak niewielkim stopniu wykorzystuje inne rodzaje paliw.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełMarianSokołowski">Coraz większe kłopoty z węglem mają cementownie. Muszą być one lepiej zaopatrzone, gdyż od tego zależą również inwestycje paliwowo-energetyczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławKamieniarz">Materiał resortowy jest bardzo dobry. Powinien jednak lepiej uwidocznić wszystkie zagrożenia. Wielu „specjalistów” proponuje „uzdrowienie” systemu paliwowo-energetycznego, nie zastanawiając się co by było, gdyby energii zabrakło.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełStanisławKamieniarz">Zastanawiam się po co tu siedzimy. Wystarczy stwierdzić, że uchwała Sejmu nie jest realizowana i zamknąć posiedzenie. Bez nakładów nic nie zostanie zrobione. Obawiam się, że uzyskanie w 2000 r. planowanego wydobycia będzie nierealne. Wyniesie ono raczej 179 mln ton, niż 195 mln ton. Maleje eksport. A jednocześnie budowa elektrowni w Żarnowcu jest opóźniona, zaś druga lokalizacja elektrowni jądrowej została oprotestowana przez miejscowe społeczeństwo. Co prawda znaleziono złoża gazu w Pilskiem, ale ekipy wiertnicze rozlatują się. Możemy oczywiście importować gaz, lecz czy jest to opłacalne gdy mamy swoje źródła.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełStanisławKamieniarz">Należy budować zakłady przetwarzania węgla. Np. w mojej fabryce FMWiG „Glinik” w Gorlicach zużycie węgla uzależnione jest od jego jakości.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełStanisławKamieniarz">Przy eksporcie trzeba zwracać baczną uwagę na uzyskiwaną cenę, na opłacalność sprzedaży za granicę. Nie można dopuścić do takich nonsensów, że eksportuje się stal, po czym identyczną sprowadza się po wyższej cenie. Warto wskazać, kto jest personalnie odpowiedzialny za takie transakcje.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełStanisławKamieniarz">Wiele mówiliśmy o oszczędności. Kilka lat temu na targach widziałem piece dostosowane do spalania trocin, ale nadal nie są one wytwarzane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełAntoniAdamaszek">Materiały NIK i resortu są rzeczywiście bardzo dobre. Ale minister J. Bojakowski mówił również o materiałach dla Prezydium Rządu. Sądzę, że powinniśmy je poznać. W sprawach paliwowo-energetycznych decyzję podejmie rząd, ale nasza opinia jest również bardzo ważna. Musi ona odzwierciedlać dyskusję. Nie trzeba nas przekonywać o tym, jak ważnym działem gospodarki jest kompleks paliwowo-energetyczny. Ale postęp w energetyce zależeć będzie od wszystkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJózefSerafin">Obawiam się, że dopiero klęska w górnictwie i energetyce spowodowałaby, że wszyscy zrozumieliby wagę kompleksu paliwowo-energetycznego. Takimi dobrymi nauczkami bywają klęski w rolnictwie. Mamy inne źródła energii, o których się mówi za mało: woda, słońce, biogaz.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełJózefSerafin">Najwięcej kłopotów z węglem mają cementownie. Ale jednocześnie zabrakło cementu dla budowy elektrowni. Czy długo jeszcze cementownie będą traktowane po macoszemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełKazimierzJezierski">Nie górnictwo jest winne brakowi węgla dla cementowni, ale ci którzy zajmują się rozdzielaniem węgla.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełKazimierzJezierski">Przyrosty wydobycia węgla zależą od kalendarza. W roku, w którym jest więcej dni roboczych, wzrasta wydobycie, ale później przychodzi rok, w którym takich dni jest mniej i powstają problemy. Wydobycie węgla jest już na granicy możliwości. Po wyczerpaniu rezerw wynikającego z różnic kalendarzowych, nastąpi spadek wydobycia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Zagrożenia w postaci niedoborów w dostawie energii elektrycznej są realne. Wystąpiły one np. w styczniu br. Należy liczyć się ze wzrostem napięć w bilansie energetycznym.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Wynika to również z faktu, iż nie osiąga się zamierzonych oszczędności w użytkowaniu energii elektrycznej. Ceny energii i taryfy dla odbiorców, zwłaszcza przemysłowych, nie skłaniają do podejmowania przedsięwzięć oszczędnościowych, np. w postaci pracy na trzy zmiany. Występują dotkliwe braki w zaopatrzeniu w aparaturę kontrolno-pomiarową. Dopiero za 2–3 lata wzrośnie zaopatrzenie odbiorców w taką aparaturę.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Przewiduje się nieco większy niż zakładano początkowo import gazu ziemnego z ZSRR. Kontrakt obejmuje dostawy na poziomie 7,4 mld m³. A więc do końca br. nie powinno być kłopotów z zaopatrzeniem w gaz. Mimo to deficyt utrzyma się na dotychczasowym poziomie, co odbije się przede wszystkim na hutnictwie, a to z kolei wpłynie ujemnie na pracę przedsiębiorstw podległych resortowi górnictwa i energetyki.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Nie będzie większych kłopotów z zaopatrzeniem w paliwa silnikowe, chociaż poziom zapasów będzie niższy niż w ub.r.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Najtrudniejsza sytuacja panuje w ciepłownictwie. W wielu regionach kraju występuje znaczny deficyt dostaw ciepła, co pogłębia lokalne trudności energetyczno-paliwowe. Postęp jest tu niewielki. Rada Ministrów podejmie wkrótce całościową ocenę stanu ciepłownictwa.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Program oszczędności paliw i energii będzie przedmiotem obrad rządu. Jak co roku rozpatrzy się te zagadnienia wraz z programem oszczędności materiałów i surowców. Program oszczędności energii elektrycznej przyniósł dość znaczne efekty. W ub.r. oszczędności te wyniosły 4,5 mln tpu. Wyniki uzyskane w Ⅰ półroczu świadczą, iż wyniki w br. będą gorsze. Nie działają w sposób dostateczny stymulatory ekonomiczne skłaniające do oszczędności energii i paliw.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Poważnym problemem jest zapewnienie większych dostaw węgla grubego, zwłaszcza dla odbiorców indywidualnych. Wygospodarowanie pewnych ilości tego węgla jest możliwe, jednak nakłady na modernizację urządzeń u odbiorców przemysłowych są za małe, aby mogli wykorzystywać gorsze rodzaje węgla. Relacje cenowe między różnymi nośnikami energii nie są ciągle prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Trzeba podkreślić, iż program oszczędności paliw i energii wymaga również nakładów. Tymczasem nie podjęto decyzji w tej sprawie. Za małe są preferencje przy udzielaniu kredytów na przedsięwzięcia oszczędnościowe.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Dla utrzymania tempa wzrostu dochodu narodowego konieczne jest utrzymanie wydobycia węgla na poziomie 195 mln ton rocznie oraz uzyskanie oszczędności w użytkowaniu paliw w wielkości 70 mln tpu. Jeśli nie doprowadzimy do planowanej racjonalizacji użytkowania paliw i energii, konieczny będzie znaczny wzrost podaży. Rozwój kompleksu paliwowo-energetycznego trzeba rozpatrywać łącznie z programem osiągania coraz większych oszczędności w zużyciu paliw i energii.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Następuje stopniowy wzrost produkcji kotłów dla potrzeb budownictwa jednorodzinnego. Poziom tej produkcji jest jeszcze niezadowalający, chociaż jest ona rozwijana dość intensywnie przez rzemieślników i zakłady drobnej wytwórczości. Nie ma jeszcze koncepcji rozwoju produkcji kotłów fluidalnych. Montaż takiego kotła w elektrowni „Jaworzno II” trwa już od kilku lat. Nie występują już braki węgla w cementowniach.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#GłównyinspektorgospodarkienergetycznejZbigniewBicki">Przedstawiciel Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Franciszek Krawczyński: Realizacja dostaw urządzeń krajowych dla elektrowni jądrowej jest wysoce niezadowalająca. Podzielam więc zaniepokojenie posłów. Nie można jeszcze przesądzać proporcji nakładów w przyszłej 5-latce, ale uzasadnione są obawy, czy nadrobimy powstałe już zaległości i czy wykonane zostaną trudne zadania związane np. z importem potrzebnych gatunków stali. Podejmowane są starania, aby na bieżąco zapewniać dostawy sprzętu i urządzeń. Niemniej jednak występują opóźnienia i wykonanie zadań jest zagrożone. Termin oddania I bloku energetycznego w elektrowni jądrowej w Żarnowcu ustalono na 1991 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełKrystynaWawrzynowicz">Jeszcze raz chciałabym podkreślić, że jeżeli nie zmienimy systemu cen oraz systemu ekonomiczno-finansowego funkcjonowania przedsiębiorstw nie zmusimy nikogo do oszczędzania paliw i energii.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełKrystynaWawrzynowicz">Komisja upoważniła prezydium do przygotowania opinii.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełKrystynaWawrzynowicz">W drugim punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła odpowiedź na opinię w sprawie realizacji ustawy o gospodarce energetycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełKazimierzJezierski">Odpowiedź należy uznać za rzetelną. Uwzględnia ona wszystkie wnioski zgłoszone przez posłów. Możemy mieć satysfakcję, bo opinia została rozpatrzona dokładnie i odniesiono się do naszych uwag pozytywnie. Jeszcze raz należy podkreślić pozytywne skutki uchwalenia ustawy o gospodarce energetycznej. Jej realizacja przynosi stopniowo coraz lepsze efekty.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełKazimierzJezierski">Komisja przyjęła odpowiedź do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełKazimierzJezierski">W dalszym toku obrad Komisja zaopiniowała projekty uchwał Rady Ministrów w sprawie ustanowienia obowiązku utworzenia zrzeszenia przedsiębiorstw budowlano-montażowych górnictwa oraz zrzeszenia budowy elektrowni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">W związku z zasadą opiniowania przez komisje sejmowe propozycji powołania zrzeszeń obligatoryjnych, przedstawiam przygotowane w resorcie górnictwa i energetyki projekty uchwał Rady Ministrów w sprawie dwóch zrzeszeń. Minister górnictwa i energetyki zwraca się o pozytywne zaopiniowanie propozycji ustanowienia obowiązkowego zrzeszenia przedsiębiorstw budowlano-montażowych górnictwa. Utrzymanie zrzeszenia „Węglobud” jest konieczne z uwagi na potrzebę zachowania stabilnych struktur i pełnego zagwarantowania realizacji zadań wynikających z NPSG. Produkcja przedsiębiorstw budowlano-montażowych bezpośrednio wpływa na poziom wydobycia węgla. Zrzeszenie prowadzi liczne zadania inwestycyjne, w tym głównie modernizacyjne i remontowe, buduje zakłady przeróbcze, a także prowadzi budownictwo socjalne i mieszkaniowe. Wartość produkcji przedsiębiorstw budowlano-montażowych górnictwa, zatrudniających 51 tys. osób, wyniesie w 1987 r. 155 mld zł. Wykonywane są zadania projektowe, roboty budowlano-montażowe, a także rozruch i przekazywanie gotowych obiektów do eksploatacji. Zrzeszenie zajmuje się utrzymaniem w ruchu i rozwojem transportu pionowego i poziomego oraz urządzeń przeładunkowych pod ziemią i na ziemi, a także obsługą transportowo-sprzętową.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">Zrzeszenie zostało utworzone w 1982 r. na okres 5 lat. W końcu sierpnia wygasa więc obligatoryjny charakter zrzeszenia. Terytorialnie zrzeszenie działa na Górnym Śląsku, ale również w Zagłębiu Dolnośląskim i Zagłębiu Lubelskim, a także w obszarze Bełchatowa.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">Podobne uzasadnienie chciałbym przedstawić w związku z propozycją powołania obligatoryjnego zrzeszenia przedsiębiorstw budowy elektrowni. „Energobudowa” prowadzi budowy i modernizacje elektrowni, elektrociepłowni i ciepłowni, w tym również realizuje prace przy budowie elektrowni jądrowej w Żarnowcu. Obsługuje również liczne obiekty w innych resortach, przede wszystkim przemysłu maszynowego i hutnictwa oraz przemysłu lekkiego i chemicznego. Wartość produkcji zrzeszenia, zatrudniającego 45 tys. osób, wyniesie w br. 125 mld zł. Prowadzone są prace projektowe, wykonawstwo robot budowlano-montażowych, produkcja specjalnych elementów urządzeń, a także rozruch i oddawanie gotowych obiektów. Przedsiębiorstwa budowy elektrowni prowadzą również roboty instalacyjne rurociągów specjalistycznych, obsługę transportowo-sprzętową oraz budowę chłodni kominowych i wentylatorowych.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">Zrzeszenie działa na obszarze całego kraju i utworzone zostało w 1982 r. na mocy uchwały Rady Ministrów na 5 lat. Obligatoryjna działalność zrzeszenia wygasa z dniem 31 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">Minister górnictwa i energetyki zwraca się o akceptację przedłożonych projektów. Powołanie zrzeszeń obligatoryjnych zapewni pełną dyspozycyjność przedsiębiorstw i racjonalne wykorzystanie całego ich potencjału wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMieczysławOsika">Zasięgałem opinii w przedsiębiorstwach należących do zrzeszenia przedsiębiorstw budowlano-montażowych górnictwa. Dyrektorzy przedsiębiorstw wypowiedzieli się za utrzymaniem działającego od 5 lat zrzeszenia. Umożliwia ono kompleksowe wykonywanie napiętych programów inwestycyjnych. Wyrażano jedynie pewne wątpliwości, czy powołanie zrzeszeń obligatoryjnych jest zgodne z tezami II etapu reformy, a także co do zakresu uprawnień dyrektora zrzeszenia. Uwaga wszystkich skupia się jednak na zapewnieniu możliwości wykonania zadań produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełKazimierzJezierski">Tezy w sprawie II etapu reformy przewidują istnienie zrzeszeń obligatoryjnych w branżach o szczególnie ważnym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Chciałbym poinformować, iż Komisja otrzymała pismo od wojewody katowickiego, w którym popiera on wnioski resortu w sprawie przedłużenia działalności obu zrzeszeń obligatoryjnych. W piśmie wskazuje się, iż „Węglobud” zwiększa stopniowo swój udział w budownictwie mieszkaniowym, uczestniczy w realizacji programu uciepłownienia terenu województwa, współpracuje przy budowie dróg, usuwa szkody górnicze na terenach miejskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJerzyNawrocki">Czy do zrzeszenia przedsiębiorstw budowy elektrowni nie należy „Energoprojekt”?</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełJerzyNawrocki">Uważam, że jeśli struktura zrzeszenia zdała egzamin a przedsiębiorstwa funkcjonują lepiej, trzeba przychylić się do wniosku ministra i ustosunkować się pozytywnie do propozycji powołania obu obligatoryjnych zrzeszeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">„Energoprojekt” jest przedsiębiorstwem wielozakładowym i nie należy do zrzeszenia. Rozważane są jednak koncepcje wprowadzenia w przyszłości struktury koncernowej. Rady obu zrzeszeń wypowiedziały się już na ten temat i zgłosiły gotowość do utworzenia takiego koncernu dostosowanego do nowych warunków i nowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">Na posiedzeniach rad zrzeszeń „Węglobud” i „Energobudowa” przedstawiciele samorządów pracowniczych przedsiębiorstw należących do zrzeszeń wyrazili się pozytywnie o wniosku ministra i poparli powołanie zrzeszeń na dalszy okres.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WiceministergórnictwaienergetykiEugeniuszCiszak">Komisja pozytywnie zaopiniowała propozycje ministra górnictwa i energetyki w sprawie powołania dwóch zrzeszeń obligatoryjnych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>