text_structure.xml
53.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełWacławAuleytner">W dniu 10 marca 1982 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Rafalskiego (ZSL), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełWacławAuleytner">- raport o stanie turystyki oraz program rozwoju turystyki w latach 1982–1985.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PosełWacławAuleytner">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Głównego Komitetu Turystyki z przewodniczącym Janem Cisowskim, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług z wiceministrem Henrykiem Skrobiszem, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Ministerstwa Komunikacji, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu, Zarządu Głównego PTTK, Centrali Turystycznej „Orbis”, Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Turystyki w Lublinie oraz warszawskich zespołów hotelowych.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PosełWacławAuleytner">Otwierając obrady przewodniczący Komisji poseł Henryk Rafalski (ZSL) stwierdził, że Komisja podejmuje niezwykle ważny problem, który w wyniku wprowadzenia reformy gospodarczej musi być ujmowany w nowych kategoriach społecznych i ekonomicznych.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PosełWacławAuleytner">Rozróżniamy turystykę socjalną i komercyjną, trzeba zatem użytkownikom jednej i drugiej turystyki odpowiedzieć na wiele istotnych pytań. W zakresie turystyki socjalnej wyjaśnić należy, na ile dochód na członka rodziny skorelowany jest z cenami wypoczynku oferowanego pracownikom. Chodzi zwłaszcza o to, czy w związku ze zmianą cen pracownik będzie musiał rzadziej korzystać z usług turystyki socjalnej.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PosełWacławAuleytner">Jeżeli chodzi o turystykę komercyjną, to również jej ceny powinny być skorelowane z dochodami społeczeństwa. Na jakiego odbiorcę nastawiona jest ta droższa turystyka? Różne są opinie co do zasobności naszego społeczeństwa. Jeden z dyrektorów PKO stwierdził, że 2% udziałowców dysponuje 38% ogólnych wkładów w PKO, inny natomiast twierdzi, że wśród oszczędzających najwięcej jest takich, których wkłady wynoszą ok. 12 tys. zł, a więc tej grupy oszczędzających turystyką komercyjna nie będzie obejmować. Wiemy także, że blisko 1/3 społeczeństwa uzyskuje tzw. dochody nierejestrowane.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PosełWacławAuleytner">Na dzisiejszym posiedzeniu chcielibyśmy dowiedzieć się, jakie są perspektywy rozwoju turystyki w roku bieżącym i jakie są prognozy na okres całej 5-latki.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PosełWacławAuleytner">Posłowie otrzymali opracowany przez GKT „Raport o stanie turystyki”. Podstawowe problemy raportu omówił zastępca przewodniczącego GKT Jan Pawlak.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PosełWacławAuleytner">Przygotowując dokumenty dla Komisji, GKT nie dysponował kompleksową oceną stanu rozwoju turystyki i wypoczynku oraz sprecyzowanym programem działania na lata 1981–85. W przygotowanym raporcie starano się więc wskazać przede wszystkim na przyczyny regresywnych zjawisk w turystyce, które szczególnie dały o sobie znać w końcu lat 70-tych. W tym okresie system organizacji i zarządzania turystyką cechował wysoki stopień centralizacji decyzji, rozdrobnienie struktur organizacyjno-funkcjonalnych, rozbudowa aparatu administracyjno-gospodarczego oraz dublowanie się kompetencji. Na szczeblu centralnym turystyką i wypoczynkiem sterowało kilka organów administracji państwowej. Na szczeblu wojewódzkim poza zasięgiem oddziaływania władz terenowych pozostawały jednostki turystyczne planu centralnego, a także podstawowa część bazy wypoczynkowej.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PosełWacławAuleytner">Poszczególne struktury były niespójne z celami działań organizacyjnych, a cały system mało funkcjonalny, społecznie i ekonomicznie nieefektywny. Niewydolność systemu pogłębiały często przeprowadzane reorganizacje. Doprowadziło to w konsekwencji do głębokich dysproporcji w stopniu zaspokajania potrzeb turystyczno-wypoczynkowych poszczególnych grup społecznych, zawodowych i wiekowych.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PosełWacławAuleytner">W oficjalnych ocenach odnotowano, że Polska ma jedną z największych baz noclegowo-żywieniowych w Europie, a w rzeczywistości była to baza o niskim standardzie, sezonowa i rozproszona. Brakowało środków na modernizację, na kapitalne remonty, na ochronę środowiska, na kompleksowe zagospodarowanie regionów i miejscowości o dużych walorach wypoczynkowo-turystycznych. Nie brakowało natomiast zajazdów, wręcz luksusowych ośrodków wypoczynkowych budowanych przez zakłady pracy i różne instytucje, a więc obiektów, które nie były powszechnie dostępne.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PosełWacławAuleytner">Główny Komitet Turystyki w przeszłości nie był wyposażony w odpowiednie uprawnienia w zakresie programowym, organizacyjnym i prawnym, dla koordynacji całokształtu działalności turystyczno-wypoczynkowej. Obecnie konieczne jest ponowne określenie roli i miejsca turystyki i wypoczynku w życiu naszego społeczeństwa, a także w gospodarce narodowej. Jeżeli za stwierdzeniami, że sprawy wypoczynku ludzi pracy, dzieci i młodzieży są szczególnie ważne w warunkach naszego ustroju, nie zostaną zapewnione warunki materialno-techniczne, organizacyjno-prawne, ekonomiczno-finansowe i systemowe w sferze rozwiązań strukturalno-funkcjonalnych, to efekty wdrażanych zmian nie będą proporcjonalne do oczekiwań społecznych.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PosełWacławAuleytner">Wychodząc z takich przesłanek, GKT rozpoczął prace związane z przygotowaniem i wdrażaniem reformy gospodarczej w turystyce. Wiele miejsca w tych pracach zajmuje sprawa zahamowania spadku aktywności turystycznej społeczeństwa. Warto przypomnieć, że w 1980 r. uczestnictwo podstawowych grup ludności w turystyce cofnęło się do poziomu lat 1974–1975, a młodzieży pracującej - do stanu z roku 1970. W 1981 r. nastąpił dalszy spadek krajowego ruchu turystycznego.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PosełWacławAuleytner">Mając na uwadze, że usługi turystyczne uzależnione są od rozwoju całej gospodarki narodowej, za główne cele programowe uznaliśmy:</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PosełWacławAuleytner">- zapewnienie możliwości uczestnictwa w turystyce i wypoczynku grupom ludności o najniższych dochodach oraz dzieciom i młodzieży, - zahamowanie tendencji spadkowej w turystyce krajowej oraz odbudowanie turystyki zagranicznej.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#PosełWacławAuleytner">Ustalając hierarchię potrzeb uznaliśmy, że w pierwszej kolejności zaspokoić trzeba potrzeby w zakresie wypoczynku dorocznego (wczasy pracownicze, obozy, kolonie dla dzieci i młodzieży). Ponadto mieć trzeba na uwadze zaspokojenie zapotrzebowania na różne formy wypoczynku sobotnio-niedzielnego, a dopiero później na inne formy turystyki.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PosełWacławAuleytner">W proponowanej hierarchii zaspokajania potrzeb nie uwzględniliśmy turystyki zagranicznej, gdyż uznaliśmy, że utrzymanie jej poziomu czy też wzrost zależeć będzie głównie od rozwoju sytuacji społeczno-politycznej w kraju.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#PosełWacławAuleytner">W działaniach GKT zwrócono szczególną uwagę na ochronę interesów najniżej uposażonych grup ludności oraz dzieci i młodzieży. Przewiduje się ustalenie preferencji dla rodzin wielodzietnych, rencistów i emerytów, a także pierwszeństwo w dostępności do usług turystycznych dla osób pracujących w warunkach szkodliwych dla zdrowia.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#PosełWacławAuleytner">Powstają już programy rozwoju turystyki socjalnej, uaktywnienia turystyki przyjazdowej do Polski - zwłaszcza Polonii zagranicznej; przygotowywane są też programy turystyki dla dzieci i młodzieży oraz dla środowisk wiejskich.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#PosełWacławAuleytner">Za najważniejszy stymulator porządkowania gospodarki turystycznej uznaliśmy wdrażanie reformy. Wszystkie przedsiębiorstwa turystyczne od 1 stycznia br. pracują już w oparciu o nowe zasady. Zaawansowane są prace zmierzające do uporządkowania przepisów resortowych, wiele aktów sprzecznych z reformą zostało uchylonych lub zaktualizowanych. Uchylone zostały m.in. zarządzenie przewodniczącego GKT o gospodarce kwaterami prywatnymi. Stwarza się korzystniejsze warunki dla funkcjonowania sektora prywatnego w turystyce.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#PosełWacławAuleytner">Przeprowadzone analizy wykazują, że wprowadzenie nowych zasad rozliczania kosztów za usługi turystyczne, a także wzrost cen zaopatrzeniowych, cen artykułów spożywczych i innych spowoduje 2–3-krotny wzrost cen za usługi turystyczne. Jeżeli uwzględni się ponadto podwyżkę cen za środki komunikacji i ograniczenie dofinansowywania turystyki przez przedsiębiorstwa, to trzeba liczyć się ze zmniejszeniem liczby osób korzystających z wczasów. Skierowania zniżkowe, dofinansowywane przez Fundusz Socjalny, będą przyznawane rzadziej.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#PosełWacławAuleytner">Wysokie koszty usług turystycznych, przekraczające w wielu przypadkach możliwości płatnicze przeciętnego obywatela, wystąpiły jeszcze przed reformą i ostatnimi podwyżkami cen. W 1979 r. w porównaniu do roku 1975 wskaźnik cen za usługi turystyczne wzrósł o 49,2%.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#PosełWacławAuleytner">Mając powyższe na uwadze GKT opracował szczegółowe propozycje i wnioski, które po konsultacji - m.in. z Ministerstwem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych przedłożone zostały do rozpatrzenia rządowi.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#PosełWacławAuleytner">Przy opracowywaniu podstawowych założeń raportu o stanie turystyki wykorzystano uwagi i wnioski nadesłane przez grono naukowców i działaczy turystyki. Dzisiejsza dyskusja na posiedzeniu Komisji zakończyłaby etap społecznej konsultacji. Wyrażone tu opinie zostaną wykorzystane przy redagowaniu ostatecznej wersji raportu.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#PosełWacławAuleytner">Koreferat wygłosił poseł Bolesław Kapitan (PZPR): Generalnie rzecz biorąc, można i należy stwierdzić, że - mimo wszystkich braków i mankamentów - turystyka w Polsce Ludowej stała się zjawiskiem powszechnym, obejmującym wszystkie warstwy i środowiska społeczne. Jest to niewątpliwie turystyka ludowa.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#PosełWacławAuleytner">W latach 1960–79 krajowy ruch turystyczny zwiększył się pięciokrotnie; wielokrotnie zwiększyły się także wyjazdy zagraniczne naszych rodaków, nie licząc ogromnego skoku liczbowego związanego z przekraczaniem granicy między NRD a Polską na podstawie dowodów osobistych. Osiągnęliśmy też duże zwiększenie wpływów dewizowych z tytułu turystyki przyjazdowej do Polski.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#PosełWacławAuleytner">W Polsce Ludowej powstała potężna baza turystyki socjalnej. Tylko w latach 1960–80 zwiększyła się ona siedmiokrotnie: z 75 tys. miejsc noclegowych w 1960 r. do ponad miliona miejsc w 1980 r.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#PosełWacławAuleytner">Również bazę ogólnie dostępną charakteryzuje postęp ilościowo-jakościowy. W latach 1970–80 baza o wyższym standardzie wzrosła trzykrotnie. Po raz pierwszy w historii polskiego hotelarstwa znaleźliśmy się w znanych międzynarodowych systemach hotelowych, jak IHC czy Holiday Inn. Duża liczba zakładów hotelarskich reprezentuje już średni, a nawet wysoki europejski standard.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#PosełWacławAuleytner">Równocześnie występują poważne niedomagania w zagospodarowaniu turystycznym kraju, nie zawsze zależne od Głównego Komitetu Turystyki. Mam zwłaszcza na myśli wielotorowość działania w turystyce i związaną z tym żywiołowość procesu inwestycyjnego, co podkreślają autorzy raportu. Nie mamy przecież ani jednej kompleksowo zagospodarowanej miejscowości turystyczno-wypoczynkowej. I tu właśnie otwiera się pole dla Głównego Komitetu Turystyki. Mam na uwadze potrzebę jednolitego, a więc skoordynowanego i kompleksowego programu zagospodarowania turystycznego kraju. Niestety o tej sprawie mówi się zbyt mało w dekretach.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#PosełWacławAuleytner">Faktów pozytywnych moglibyśmy przytoczyć daleko więcej i wszystkie one świadczą o ogromnych osiągnięciach Polski Ludowej w dziedzinie turystyki i wypoczynku. Jest ten dorobek dziełem całego narodu, w tym szczególnie ludzi pracujących albo działających bezpośrednio w turystyce; od piętrowych począwszy, poprzez kelnerów i recepcjonistów oraz pracowników turystycznych, a kończąc na ekonomistach, technologach oraz przedstawicielach różnych dziedzin nauki. Myślę nie w mniejszym stopniu o ogromnej rzeszy działaczy społecznych, którzy we wszystkich etapach rozwojowych polskiej turystyki wiernie jej służyli.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#PosełWacławAuleytner">Polityka inwestycyjna w turystyce w dekadzie lat 70-tych nastawiona była głównie na rozszerzenie bazy socjalno-wypoczynkowej, zwiększenie bazy dla przejazdowej turystyki zagranicznej oraz bazy campingowej i zajazdowej dla turystyki indywidualnej. Były to kierunki jak na owe czasy słuszne, a ich realizacja przyniosła ewidentne efekty, podkreślane zresztą również w raporcie. Najbardziej kontrowersyjna jest sprawa zajazdów, a także częściowo campingów. Nie dotyczy ona jednak samej idei budowy tego typu obiektów, lecz głównie błędów w ich lokalizacji.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#PosełWacławAuleytner">Nie powinniśmy również pomijać bardzo korzystnego dla Polski w pierwszej połowie lat 70-tych importu inwestycyjnego, dzięki któremu potrojono liczbę miejsc o wysokim standardzie oraz znacznie zwiększono przyjazdy turystów zagranicznych. Bardziej surowo należy natomiast ocenić kontrakty inwestycyjne zawierane z firmami zagranicznymi pod koniec lat 70-tych, kiedy ceny inwestycji poszły znacznie w górę, a uzyskiwany przez Polskę kredyt graniczył z opłacalnością. Mimo więc słusznego przyjęcia kierunków, praktyka inwestycyjna nie ustrzegła się błędów, z których najistotniejszy był brak głębszych analiz efektywności poszczególnych grup inwestycji oraz dopuszczenie do częściowej dewastacji schronisk górskich i niektórych domów wczasowych. W tym kontekście w pełni podzielani pogląd autorów raportu, który podkreśla konieczność ukierunkowania bieżącej polityki inwestycyjnej na przeciwdziałanie dekapitalizacji istniejącej bazy oraz zakończenie niektórych inwestycji już rozpoczętych. Ochrona istniejącego majątku przed dewastacją jest obecnie sprawą o pierwszorzędnym znaczeniu.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#PosełWacławAuleytner">W żadnym z omawianych materiałów resortowych nie formułuje się roli i miejsca nauki w wyprowadzeniu turystyki z kryzysu.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#PosełWacławAuleytner">Raport nie dokonuje oceny efektywności badań naukowych, współpracy Instytutu Turystyki z uczelniami, nie dokonuje też analizy wykorzystania kadry naukowej zajmującej się tematyką turystyczną.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#PosełWacławAuleytner">Najwyższa Izba Kontroli na podstawie przeprowadzonej niedawno kontroli Instytutu Turystyki, stwierdza m.in., że badaniem problemów związanych z turystyką zajmuje się w kraju ok. 30 różnych instytucji, których działalność nie jest odpowiednio wykorzystana i koordynowana. Przyczyny tego stanu rzeczy NIK upatruje m.in. w niewłaściwym funkcjonowaniu Instytutu Turystyki, który będąc podporządkowany GKT, jest odpowiedzialny również za koordynację badań w zakresie turystyki prowadzonych przez inne placówki niepodlegające resortowi turystyki.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#PosełWacławAuleytner">GKT musi odpowiedzieć sobie na jedno z bardzo istotnych pytań: na ile Instytut Turystyki sprawował swoje naukowo-badawcze, szkoleniowe i koordynacyjne funkcje, gdyż bez takiej oceny nie sposób precyzyjnie sformułować zadań dla nauki w wyprowadzeniu turystyki z kryzysu i zapewnienia jej dalszego rozwoju.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#PosełWacławAuleytner">Niezbyt wszechstronnie oceniona została również działalność szkoleniowa oraz polityka kadrowa resortu. Chodzi mi zwłaszcza o ocenę kształcenia na poziomie średnim i wyższym (programy, liczba kształconych, poziom, proporcje, struktura i system) oraz o rozmieszczenie kadr.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#PosełWacławAuleytner">Nie negując dotychczasowego dorobku, podkreślonego również w raporcie, sądzę, iż dojrzała już potrzeba wprowadzenia zasadniczych zmian w systemie przygotowywania kadr dla turystyki.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#PosełWacławAuleytner">Aktualny stan prezentują nam dane Instytutu Turystyki a w szczególności:</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#PosełWacławAuleytner">1. Wg szacunków w 1979 roku w turystyce pracowało ok. 100 tys. osób. Zatrudnienie sezonowe, wyłączając gospodarkę nieuspołecznioną, ocenia się na ok. 35 tys. osób. Społeczna kadrą turystyki liczyła ok. 320 tys. osób. Jest to przede wszystkim kadra PTTK, ZHP i LZS. Według szacunkowych obliczeń zaledwie 10% tej kadry pracuje aktywnie w turystyce.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#PosełWacławAuleytner">2. Występuje bardzo nikła zgodność wykształcenia z zawodem wykonywanym: specjalistyczne przygotowanie turystyczno-hotelarskie posiada tylko 17% kadry kierowniczej, 13,3% tzw. średniej kadry kierowniczej oraz ok. 40% innych pracowników zatrudnionych na stanowiskach wymagających wykształcenia specjalistycznego.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#PosełWacławAuleytner">3. Stosunkowo niski jest procent pracowników uzupełniających swoje wykształcenie w szkołach średnich turystyczno-hotelarskich.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#PosełWacławAuleytner">4. Zaledwie 30% pracowników posiada wystarczającą znajomość przynajmniej jednego obcego języka.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#PosełWacławAuleytner">5. Mimo dość rozbudowanego systemu szkolenia kadr turystycznych, stan kwalifikacji kadry zatrudnionej w turystyce oraz wydajność jej pracy budzi poważne zastrzeżenia.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#PosełWacławAuleytner">Wydaje się, iż podstawową przyczyną takiego stanu jest brak spójnego systemu i nadmiar ośrodków dyspozycyjnych, które sterują procesem szkolenia i dokształcania kadr turystycznych (MSWNiT, MOiW, GKKFiS, GKT, PTTK, ZHP, LZS, TNOiK, Zakład Doskonalenia Zawodowego itp.). Obecnie najmniej do powiedzenia w tym temacie ma GKT, a więc resort, który odpowiada za rozwój turystyki w Polsce.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#PosełWacławAuleytner">Ten stan musi być zmieniony, bowiem sama koncepcja reformy nie zlikwiduje kryzysu, lecz muszą to zrobić konkretni ludzie - zawodowo dobrze przygotowani i ideowo zaangażowani.</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#PosełWacławAuleytner">Bardzo trafna jest teza, że już dzisiaj potrzebni są nie tylko organizatorzy turystyki, ekonomiści, hotelarze itp., ale także - i to przede wszystkim - ludzie głęboko rozumiejący funkcje społeczno-wychowawcze i poznawcze turystyki.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#PosełWacławAuleytner">Skoro już mowa o funkcjach turystyki, to wiadomo, iż działają one jak naczynia połączone i w tym ujęciu wszystkie są jednakowo ważne. Chociażby z tych względów pominięcie w przedstawionych nam materiałach zagadnień poznawczych i wychowawczych turystyki jest chyba jakimś nieporozumieniem. GKT powinna określić miejsce polskiej turystyki w całokształcie obecnej i przyszłej koncepcji wychowania obywatelskiego i ideowo-moralnego. Turystyka jest przecież jedną z wielu dziedzin życia, którą interesują się prawie wszyscy obywatele. Stąd możliwość bardzo szerokiego i wszechstronnego oddziaływania, co musi być wzięte pod uwagę, zwłaszcza przy ustalaniu programowych dokumentów.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#PosełWacławAuleytner">Zaprezentowana przez GKT koncepcja reformy gospodarczej w turystyce bardzo słusznie uwzględnia nie tylko zarys systemu ekonomiczno-finansowego w gospodarce turystycznej, lecz również problematykę osłony socjalnej uczestnictwa w turystyce i wypoczynku, działalność legislacyjną oraz system zarządzania.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#PosełWacławAuleytner">Zarys systemu ekonomiczno-finansowego charakteryzuje kilka fundamentalnych założeń uwzględniających zarówno powszechnie obowiązujące zasady reformy gospodarczej, jak i specyfikę turystyki. A oto niektóre z tych założeń:</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#PosełWacławAuleytner">1. Zakłada się, że wszystkie jednostki usługowe prowadzące działalność gospodarczą w turystyce, niezależnie od podporządkowania organizacyjnego i formy prawno-organizacyjnej powinny posiadać jednakowe warunki działania i rozwoju. Oznacza to, że określony system ekonomiczno-finansowy obowiązujący w państwowych zakładach turystycznych, powinien być wprowadzony również do jednostek FWP i innych organizacji prowadzących działalność turystyczną.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#PosełWacławAuleytner">2. Ogólne zasady systemu ekonomiczno-finansowego powinny obowiązywać nie tylko turystyczne przedsiębiorstwa wielozakładowe, lecz również poszczególne zakłady.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#PosełWacławAuleytner">3. Z wyjątkiem usług świadczonych cudzoziemcom oraz usług krajowych o charakterze socjalnym, ceny usług turystycznych będą ustalane samodzielnie przez jednostki usługowe.</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#PosełWacławAuleytner">4. GKT zaproponował zwolnienie turystyki z podatku obrotowego, gruntowego i od nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#PosełWacławAuleytner">5. W celu zapewnienia odpowiednich warunków dla rozwoju bazy turystycznej przewiduje się utrzymanie scentralizowanego funduszu, który służyłby finansowaniu inwestycji rozwojowych i spłacie kredytów zaciąganych centralnie na te inwestycje.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#PosełWacławAuleytner">6. Zakłada się proporcjonalny do sprzedaży usług za dewizy podział wpływów dewizowych pomiędzy wszystkich uczestników obsługi turystów zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#PosełWacławAuleytner">Założenia systemu ekonomiczno-finansowego są wsparte określoną koncepcją tzw. osłony socjalnej uczestnictwa w turystyce i wypoczynku. Koncepcja ta między innymi przewiduje:</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#PosełWacławAuleytner">- generalne przyjęcie zasad dofinansowywania wczasów, kolonii i obozów oraz turystyki kwalifikowanej, - handlową kalkulację cen usług zakładającą minimalizację marż, - zapewnienie instytucjonalnego i społecznego systemu kontroli cen, - ewidencję faktycznych kosztów eksploatacji zakładowej oraz związkowej bazy wypoczynkowej, - udostępnienie tzw. zamkniętej bazy zakładowej wszystkim zainteresowanym.</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#PosełWacławAuleytner">Dla zapewnienia ochrony socjalnej polityki państwa w dziedzinie turystyki i wypoczynku Główny Komitet Turystyki zaproponował m.in.:</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#PosełWacławAuleytner">- odpowiednie zwiększenie odpisów na zakładowy fundusz socjalny lub zastosowanie rekompensat z budżetu państwa, - utrzymanie dotychczasowej wielkości dotacji budżetu państwa na organizację wypoczynku dzieci i młodzieży, - utrzymanie dotychczasowych zasad finansowania z budżetu państwa skierowań wczasowych FWP dla emerytów i rencistów, a także skierowań na wczasy profilaktyczne FWP, - wprowadzenie zasady udzielania przez przewoźników (PKS, PKP) znacznych zniżek (minimum 50%) na bilety powrotne dla pracowników uspołecznionych zakładów pracy otrzymujących skierowania wczasowe, - zwolnienie z podatku obrotowego wszystkim jednostek organizacyjnym świadczących usługi w zakresie turystyki socjalnej.</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#PosełWacławAuleytner">Przedstawione propozycje zasługują na pełne poparcie, gdyż wypoczynek urlopowy i kolonijny był w Polsce Ludowej zawsze strefą usług chronionych, co wynika z zasad ustrojowych naszego państwa.</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#PosełWacławAuleytner">Obecnie turystyka wymaga ochrony szczególnej, ponieważ gwałtowne przejście naszej gospodarki do szerokiego respektowania twardych praw ekonomicznych może negatywnie wpłynąć na obecny stan polskiej turystyki i dalszy jej rozwój.</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#PosełWacławAuleytner">Chciałbym poinformować Wysoką Komisję, że podkomisja ds. turystyki na swoim posiedzeniu w dniu 17 lutego br. udzieliła poparcia dla słusznych propozycji resortu, formułując odpowiedni dezyderat w tej sprawie do Prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#PosełWacławAuleytner">Jednocześnie podkomisja zwróciła uwagę GKT oraz jednostek jemu podlegających i koordynowanych na potrzebę systematycznego poszukiwania rezerw umożliwiających obniżenie cen za usługi turystyczne. Jest to bowiem sprawa nie tylko rządu i państwa jako całości, ale również organizacji i instytucji, które bezpośrednio odpowiadają za stan turystyki w Polsce.</u>
<u xml:id="u-1.64" who="#PosełWacławAuleytner">Wnoszę o pełne poparcie dla przedstawionych propozycji ukształtowania jednego funkcjonalnego centrum administracji państwowej do całokształtu spraw turystyki i wypoczynku. Proces ten, zapoczątkowany marcowymi uchwałami Rady Ministrów z 1981 r. powinien być z całą konsekwencją kontynuowany.</u>
<u xml:id="u-1.65" who="#PosełWacławAuleytner">W gospodarce turystycznej kierunki zmian wiążą się ściśle z ogólną reformą gospodarczą. Poglądy na konkretne zmiany struktury i organizacji przedsiębiorstw są jednak zróżnicowane. Osobiście podzielam pogląd, iż w pierwszym okresie reformy nie należałoby dążyć do zasadniczych zmian strukturalno-organizacyjnych w państwowej gospodarce turystycznej.</u>
<u xml:id="u-1.66" who="#PosełWacławAuleytner">Wyjątek stanowi Centrala Turystyczna „Orbis”, która nie może funkcjonować jako zjednoczenie. W tej sprawie GKT nie zajął jeszcze konkretnego stanowiska. Skłaniałbym się do koncepcji przekształcenia przedsiębiorstw „Orbis” w jedno duże przedsiębiorstwo wielozakładowe, w wyniku czego dotychczasowe przedsiębiorstwa zgrupowane w centrali stałyby się jego zakładami.</u>
<u xml:id="u-1.67" who="#PosełWacławAuleytner">Jestem zwolennikiem ukształtowania w przyszłości drugiego - obok „Orbisu” - silnego organizmu gospodarczego o zasięgu ogólnokrajowym, jakim byłoby przedsiębiorstwo wypoczynku socjalnego, budowanego w oparciu o duży dorobek i doświadczenie FWP, a działającego na zasadach przedsiębiorstwa użyteczności publicznej.</u>
<u xml:id="u-1.68" who="#PosełWacławAuleytner">Wypowiadam się przy tym zdecydowanie za takim systemem organizacyjno-funkcjonalnym, w którym jawne i ukryte dotowanie obiektów zastąpione zostałoby dotowaniem uczestnictwa w różnych formach turystyki i wypoczynku.</u>
<u xml:id="u-1.69" who="#PosełWacławAuleytner">Zasada taka dotyczyłaby również działalności organizacji społecznych. Rola ruchu społecznego w turystyce jest powszechnie znana i ceniona. Ruch ten wymaga dalszego umocnienia i wsparcia pomocą socjalistycznego państwa, w tym środkami dotacyjnymi na szczególnie użyteczne społecznie cele.</u>
<u xml:id="u-1.70" who="#PosełWacławAuleytner">Główny Komitet Turystyki powinien rozwijać swe funkcje programujące, planujące i koordynujące całą sferę turystyki, w tym także działalność społeczną.</u>
<u xml:id="u-1.71" who="#PosełWacławAuleytner">W sferze centralnego sterowania rozwodem turystyki i wypoczynku bardzo istotnym problemem jest międzyresortowa koordynacja. Turystyka i wypoczynek, a zwłaszcza obsługa ruchu turystycznego Wiąże się bowiem ściśle z działalnością wielu resortów: handlu, komunikacji, zdrowia i opieki społecznej itd. Międzygałęziowe planowanie i skoordynowane działanie jest więc w turystyce sprawą pierwszorzędnej wagi. Stąd też Główny Komitet Turystyki powinien mieć zagwarantowany wpływ na prawidłowy rozwój i ukierunkowywanie działalności różnych branż wiążących się z turystyką.</u>
<u xml:id="u-1.72" who="#PosełWacławAuleytner">Kolejny problem to rola i funkcje terenowej administracji państwowej. Dziś wiemy tylko tyle, iż Komitet zakłada jej umocnienie w sprawach turystyki i wypoczynku w ramach ogólnego procesu doskonalenia administracji terenowej. Proponuję więc, by tej problematyce poświęcić naszą uwagę w przyszłości, jeszcze przed uchwaleniem nowej ustawy o radach narodowych.</u>
<u xml:id="u-1.73" who="#PosełWacławAuleytner">Wypowiadam się raz jeszcze za szczególnym preferowaniem i wspieraniem pomocą jak najtańszych form turystyki i wypoczynku, dobrze służących ich uczestnikom.</u>
<u xml:id="u-1.74" who="#PosełWacławAuleytner">W sferze turystyki zagranicznej Komitet i biura podróży czeka złożona, żmudna praca nad odbudową wymiany. Szczególnie ważna jest przy tym - obok wymiany z krajami socjalistycznymi - aktywizacja turystyki przyjazdowej Polonii zagranicznej.</u>
<u xml:id="u-1.75" who="#PosełWacławAuleytner">Bieżący rok będzie niewątpliwie bardzo trudny. Sądzę jednak, iż zapoczątkowuje on okres przezwyciężania kryzysowych zjawisk w naszej turystyce.</u>
<u xml:id="u-1.76" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
<u xml:id="u-1.77" who="#PosełWacławAuleytner">Przedstawicielka Ministerstwa Oświaty i Wychowania Kazimiera Grabowiecka: Chciałabym podziękować Wysokiej Komisji za poparcie naszych postulatów odnośnie wypoczynku nauczycieli przy opracowywaniu nowej Karty nauczyciela. Jeżeli chodzi o poruszany dziś temat, to bardzo nas niepokoją sprawy związane z turystyką młodzieżową. Do dziś nie wiemy, na jakich zasadach odbywać się będzie wypoczynek letni młodzieży.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PrzedstawicielMinisterstwaNaukiSzkolnictwaWyższegoiTechnikiStanisławPodogrodzki">Bardzo będziemy ograniczać w tym roku liczbę studentów korzystających z akcji letniej. Obliczamy, że nie przekroczy ona 50 tys. Jest to liczba niezadowalająca, ale baza wypoczynkowa środowiska akademickiego jest bardzo skromna, a w tym roku mamy ograniczone możliwości korzystania z bazy wypoczynkowej zakładów pracy. Tam, gdzie to możliwe, własnymi siłami dokonujemy adaptacji tzw. „chatek” dla potrzeb turystyki pieszej. Główny ciężar młodzieżowej turystyki wyjazdowej spoczywać będzie na „Almaturze”.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PrzedstawicielMinisterstwaNaukiSzkolnictwaWyższegoiTechnikiStanisławPodogrodzki">Przedstawicielka Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Klara Przywara: Wczasy zakładowe finansowane są z funduszu socjalnego. W obecnej sytuacji możemy tylko apelować o jak najlepsze wykorzystywanie tego funduszu przez zakłady pracy. Z sygnałów, jakie do nas dochodzą wynika, że w tym roku nastąpi znaczne ograniczenie liczby osób wypoczywających na wczasach dofinansowywanych przez zakłady pracy. Czynimy wysiłki, aby zminimalizować ten spadek.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PrzedstawicielMinisterstwaNaukiSzkolnictwaWyższegoiTechnikiStanisławPodogrodzki">Wiceminister handlu wewnętrznego i usług Henryk Skrobisz: Międzyresortowy zespół, który przygotowywał wypoczynek zimowy 1981/82, będzie organizował również wypoczynek letni. W ramach zespołu ustalamy możliwości zaopatrzeniowe rejonów wypoczynkowych. Działalność ta jest skuteczna, najważniejsze potrzeby zabezpieczamy. Na okres lata zmienimy tylko technikę zaopatrzenia, tj. będziemy dokonywać rozdziału reglamentowanej masy towarowej w okresach miesięcznych. Jesteśmy w trudnej sytuacji, jeżeli chodzi o zaopatrzenie w mięso i tłuszcze. Liczymy się ze spadkiem skupu żywca w kwietniu i maju. Stąd też rezerwy, które posiadamy, skierować musimy przede wszystkim na zabezpieczenie norm kartkowych.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PrzedstawicielMinisterstwaNaukiSzkolnictwaWyższegoiTechnikiStanisławPodogrodzki">Przedstawiciel PTTK Janusz Rygielski: Naszym zdaniem, przedstawiony raport i kierunki działania są dobrym dokumentem do dyskusji, pozwalają skoncentrować się na tych sprawach, które bardziej turystów bolą. Liczymy na to, że naczelny organ administracyjny turystyki będzie wyznaczał zadania i określał potrzeby turystyki. Powinien on mieć uprawnienia koordynacyjne i być funkcjonalny; nie może zamienić się w organ administrowania przedsiębiorstwami turystycznymi. Biura podróży mają swoje własne dobre doświadczenia i nie trzeba nimi administrować. Turystyka winna spełniać określoną funkcję w systemie wychowawczym. Trzeba się zastanowić, co zrobić, aby nie popełniać dotychczasowych błędów, upowszechnić zweryfikowane i uznane formy turystyki, nadać właściwą rangę turystyce kwalifikowanej.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PrzedstawicielMinisterstwaNaukiSzkolnictwaWyższegoiTechnikiStanisławPodogrodzki">Jeżeli chodzi o turystyczne zagospodarowanie kraju, to musimy mieć jasność co do tego, komu ono ma służyć. Czy mamy budować luksusowe hotele, czy też schroniska turystyczne? Turystyki zagranicznej nie wyobrażamy sobie inaczej, jak dążenia do poznawania świata. Może ona być niemal równie tania jak turystyka krajowa - pod warunkiem, że będzie się wykorzystywać stworzoną w innych krajach bazę dla taniej turystyki. Są takie możliwości i należałoby przede wszystkim uatrakcyjnić turystykę wyjazdową do krajów socjalistycznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełStefanDziedzic">Przedłożoną nam przez GKT informacja, przekonsultowana w gronie naukowców, zawiera bogaty materiał analityczno-programowy i należy ocenić ją pozytywnie. W materiale tym dobrze ukierunkowane są zasadnicze cele działalności turystycznej. GKT trafnie odzwierciedla aktualny stan turystyki w kraju i ustala hierarchię potrzeb, zwracając szczególną uwagę na zaspokojenie zapotrzebowania, na wczasy pracownicze, wypoczynek sobotnio-niedzielny oraz wypoczynek młodzieży i dzieci. Wydaje się jednak, że trzeba mieć również na uwadze, potrzebę organizowania turystyki bardziej luksusowej, ażeby w ten sposób stworzyć możliwości likwidowania nawisu inflacyjnego tam, gdzie on jeszcze istnieje.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełStefanDziedzic">Trzeba podkreślić, że błędy, jakie miały miejsce zarówno w systemie kierowania turystyką, jak i w polityce inwestycyjnej, nie mogą przekreślić niewątpliwych osiągnięć w dziedzinie turystyki o czym była mowa w koreferacie.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełStefanDziedzic">Przedstawiony w materiałach Komitetu program inwestycyjny jest przemyślany i godny poparcia.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełStefanDziedzic">Więcej uwagi zwrócić trzeba na przygotowanie wykwalifikowanych kadr dla turystyki. Kadra zatrudniona w turystyce chyba dobrze zrozumiała, że jej egzystencja zależy od dobrej pracy i że nie jest już banałem hasło „klient - nasz pan”.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PosełStefanDziedzic">Uporządkowania wymaga system zarządzania turystyką. Zgadzam się z wnioskiem koreferenta o konieczności utrzymania dwóch przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwo „Orbis” ma duże osiągnięcia i chyba bez centrali powinno funkcjonować w dalszym ciągu. Ustalić trzeba również status FWP, gdyż zakładowe komisje socjalne utworzone po zawieszeniu działalności związków zawodowych, nie zawsze orientują się, jak działa to przedsiębiorstwo i jakie są możliwości uzyskania skierowań na wczasy dla pracowników.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PosełStefanDziedzic">Istotne znaczenie ma zabezpieczenie właściwej osłony socjalnej ludzi pracy. Konieczność jej istnienia będzie się coraz ostrzej zaznaczać po likwidacji nawisu inflacyjnego.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PosełStefanDziedzic">Uregulowania wymagają sprawy zagranicznej turystyki przyjazdowej i wyjazdowej; w tym zakresie muszą zapaść wiążące decyzje ze strony MSW, Ministerstwo Handlu Wewnętrznego i Usług powinno sprawnie dokonywać przerzutów towarów reglamentowanych do województw wczasowo-turystycznych w okresie sezonu letniego. Obecnie, w okresie zimowym, dotyczyło to tylko czterech województw, ale w sezonie letnim zasięg tych przerzutów znaczcie rozszerzy się.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#PosełStefanDziedzic">Dyrektor zespołu hoteli „Victoria” - „Bristol” - „Europejski” - Stanisław Wcisło: Zespół hotelowy, którym kieruję, zajmuje się obsługą luksusowej turystyki zagranicznej. W roku ubiegłym przychody naszego zespołu wyniosły ok. 10 mln dolarów. W 58% obsługujemy gości zagranicznych, którzy żądają wysokiej jakości obsługi i oferowanych im produktów. Wymaga to należytego zrozumienia naszych potrzeb - zwłaszcza ze strony resortu handlu wewnętrznego. Dotychczas potrzeby nasze były należycie zaspokajane.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#PosełStefanDziedzic">W ostatnich latach turystyka zagraniczna rozwijała się pomyślnie i były nawet okresy, w których nie byliśmy w stanie obsłużyć wszystkich zgłaszających się zagranicznych klientów. Działalność naszego zespołu hotelowego mogłaby być znacznie większa, gdybyśmy zdołali wyegzekwować niezbędne remonty takich hoteli, jak „Bristol”, „Hotel Francuski” w Krakowie oraz hotele w Poznaniu i Bydgoszczy. Obiekty te od wielu lat nie mogą doczekać się niezbędnego remontu.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#PosełStefanDziedzic">Okres stanu wojennego w pewnym sensie przekreślił turystykę zagraniczną. Niemniej jednak wielu stałych bywalców - mimo istniejących trudności - zaczyna wracać do naszego hotelu. Wydaje się nam, że ten rok nie powinien być zbyt trudny i że zdołamy wykonać plan.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#PosełStefanDziedzic">Wyliczyliśmy bardzo dokładnie ceny za miejsca hotelowe i gastronomiczne i na tej podstawie skonstruowaliśmy plan obrotów. Złagodzenie niektórych rygorów stanu wojennego, a przede wszystkim udogodnienia przyjazdów i uruchomienie nocnych lokali pozwoliłoby nam zwiększyć obroty.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#PosełStefanDziedzic">Dyrektor Przedsiębiorstwa Turystycznego w Lublinie Bogdan Golan: Turystyka przeżywa regres. Jak dotychczas, nasze przedsiębiorstwo nie domagało się dotacji. Przy obecnych cenach usług nie sądzę, jednak abyśmy zdołali wykonać plan uzyskując przewidziany zysk. Wczasy są po prostu za drogie. Za droga jest również baza hotelowa. Zastanawiam się, na ile koszt wypoczynku skorelowano z budżetem rodzinnym. Jeżeli fundusz socjalny nie zabezpieczy wczasów pracowniczych, to po prostu bardzo niewiele osób będzie mogło skorzystać z tej formy wypoczynku. Obecnie kwatera prywatna I kat. kosztuje 200 zł dziennie. Nie wlicza się oczywiście w tą kwotę kosztu wyżywienia. Powinniśmy zaoferować społeczeństwu tani wypoczynek, a więc campingi, pola namiotowe, parkingi. Place, na których mieszczą się campingi, muszą być zwolnione od podatku finansowego. Jeżeli to nie nastąpi przedsiębiorstwa turystyczne zrzekną się tych terenów. Opłata podatkowa za 2 ha pola namiotowego wynosi rocznie 200 tys. zł., a zysk z takiego pola nie przekracza 90 tys. zł. Ten rok musi być dotowany; w przeciwnym wypadku dziesiątki tysięcy rodzin nie wyjadą w ogóle na urlop.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełWacławAuleytner">Raport o stanie turystyki - to duże osiągnięcie GKT. Raport ten przedstawia jednak perspektywę działań długofalowych, to co oferujemy pracownikom w tym roku nie napawa optymizmem. Sytuacja jest trudna. Nie wiadomo, jak rozwiązać problem wczasów dla młodzieży szkolnej. To samo dotyczy młodzieży studiującej i młodych rodzin. To nie tylko sprawa: wyjechać czy nie wyjechać na urlop. To sprawa stanu biologicznego całego społeczeństwa, młodej populacji. Nie możemy wyjść z dzisiejszego posiedzenia bez uzyskania odpowiedzi od rządu w tym względzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">W swoim wystąpieniu poruszę kilka spraw bezpośrednio związanych z działalnością Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Sprawa pierwsza dotyczy turystyki kwalifikowanej. Uzyskaliśmy pozytywną ocenę GKT skalkulowania przez nas cen w schroniskach górskich i stanicach wodnych. Wyszliśmy z założenia, że nie mogą one konkurować z cenami obowiązującymi np. w hotelu „Forum”. W związku z tym istnieje jednak potrzeba dotowania schronisk i stanic z Centralnego Funduszu Głównego Komitetu Turystyki. Trzeba również zastosować dopłaty do wczasów wędrownych. Baza służąca ich funkcjonowaniu nie może być zbyt droga. Trzeba również udostępnić bazę wczasową zakładów pracy indywidualnym turystom. Ostatnio bardzo wzrosły ceny sprzętu turystycznego. Np. cena kajaka składanego z 9 tys. zł. podskoczyła do 32 tys. zł. Niewiele osób będzie mogło obecnie pozwolić sobie na taki wydatek.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">Prosilibyśmy o wsparcie starań przewodniczącego GKT o uruchomienie wypożyczalni sprzętu turystycznego, zwłaszcza przy szlakach wodnych czy w miejscowościach górskich. Jesteśmy gotowi otwierać takie wypożyczalnie i zająć się naprawą sprzętu turystycznego. Zamierzamy zainteresować tą formą usług spółdzielczość pracy. Wiele rodzin nie będzie mogło w tym roku wyjechać, na wczasy. Przygotowujemy w związku z tym tzw. zielone trasy podmiejskie na wypoczynek sobotnio-niedzielny. Potrzebne jednak będą zniżki na przejazd PKS.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">Drugi kompleks spraw dotyczy młodzieży PTTK-owskiej ze szkół średnich. Wielu uczniów wyrosło już z możliwości korzystania z kolonii letnich, a szans na uczestnictwo w obozach harcerskich jest w tym roku niewiele. Chodzi więc o stworzenie warunków, aby młodzież ta mogła poznawać swój kraj poprzez wczasy wędrowne czy spływy wodne.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">Doceniając FWP, chcemy włączyć się do działania na rzecz udoskonalenia jakości wczasów pracowniczych. Chodzi o to, aby stosować bardziej czynne formy wypoczynku. Cieszy nas, że Główny Komitet Turystyki patrzy na turystykę nie w kategoriach towaru, a walorów społecznych.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">Przewodniczący Komisji poseł Henryk Rafalski (ZSL): Na jednym ze wspólnych zebrań PZPR i z ZSL jeden z mówców, starszy rolnik, powiedział w ten sposób: Jestem zmęczony, przechodzę na emeryturę. Oddaję gospodarstwo i będę chciał w lecie zbierać grzyby. Czy jednak będę mógł chodzić do lasu? No właśnie, to jest właściwe pytanie. Tegoroczny odpoczynek w ogromnej mierze zależeć będzie od rozluźnienia rygorów stanu wojennego.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">Kiedy słucham wystąpień ministrów referujących zagadnienia reformy gospodarczej, zadaję sobie pytanie, czy ktokolwiek z nich mówi o tym, jak przeprowadzić tę reformę, uważam, że po jednej stronie należy położyć dochody, a po drugiej - ustalenia cenowe. Wówczas znajdziemy odpowiedź na co nas stać i będziemy wiedzieć, jaką część naszych rozchodów oprócz jedzenia, odzieży, opału, czynszu powinny stanowić wczasy. Wtedy dopiero mógłbym planować, ile powinienem wydać na turystykę i wypoczynek. Jestem zdania, że ustalenie cen nie zostało skorelowane z dochodami ludności. Ze strony rządu nie ma odpowiedzi, czy zostały zachowane właściwe proporcje. Minimum socjalne przedstawiane przez resort pracy, płac i spraw socjalnych przedstawia mityczną liczbę ok. 3 tys. zł. miesięcznie. Kwota ta niewiele mówi. Gdyby natomiast podano minimum socjalne w ujęciu rzeczowym, tj. wyjaśniając, ile minimalnie człowiek potrzebuje jedzenia, odzieży itp., aby przeżyć i utrzymać się, można by koszty tego utrzymania skorelować z cenami. W sytuacji minimum kwotowego nie wiemy, na co nas stać. Znamy tylko ceny i obietnice, że obowiązywać będzie nowy taryfikator płac.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">Niestety nie mogliśmy do ustaleń rządowych wprowadzić punktu o ochronie stanu sanitarnego kraju. Ponoć zagadnienia te ujęte są w całokształcie prac zmierzających do ochrony środowiska naturalnego. Postulujemy, aby resort turystyki wziął na siebie ochronę sanitarną, aby dbał o zaopatrzenie bazy turystycznej w sanitariaty i środki higieny.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#PrezesPTTKAndrzejGordon">Zdajemy sobie sprawę, że ludzi po prostu nie będzie stać na wczasy. Będą starali się jeździć na wypoczynek najbliżej miejsca zamieszkania. Jak będą rozwiązane problemy wypoczynku sobotnio-niedzielnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WiceprzewodniczącyGłównegoKomitetuTurystykiJanPawlak">Zgadzam się z ogromną większością poglądów zaprezentowanych w wystąpieniu posła B. Kapitana. Ciężko zabrzmiał zarzut jakobyśmy się dystansowali od dorobku turystyki w Polsce. Żałuję, że tak to zostało odebrane. Raport opracowywany był w ub. roku w atmosferze surowej totalnej krytyki. Nie mamy programu na lata 1984–85. Wytyczyliśmy jedynie kierunki przezwyciężania zjawisk kryzysowych w turystyce. Nie budujemy na pustym polu, choć trzeba przyznać, że w bieżącym roku turystyka znalazła się na dnie, szczególnie turystyka zagraniczna. Chcemy maksymalnie zabezpieczyć warunki dla organizowania turystyki letniej, ale nie wiemy, ile będzie mięsa, nie znamy nawet wielkości przydziałów na kwiecień. Nie my, ale nam powinno się odpowiadać na pytania w kwestii zabezpieczenia paliw., żywności. Od tęgo zależy konstruowanie naszych planów. W bieżącym roku priorytety dotyczą wczasów pracowniczym, kolonii i turystyki w obrębie miejsca zamieszkania. Ze zrozumiałych względów nie wymieniamy turystyki luksusowej. W kategoriach podstawowych chcielibyśmy zaspokoić potrzeby na poziomie roku ubiegłego. Aby to osiągnąć, państwo musiałoby nas dotować w granicach 8–10 mld zł, pod warunkiem, że nie uległby zmianie system opłat za wczasy czy kolonie. Fundusze na dofinansowanie są. Naszym zdaniem, można by wykorzystać zakładowy fundusz mieszkaniowy, co ułatwiłoby również równomierne rozłożenie obciążeń za kolonie itd. Proponujemy zwolnić niektóre sfery turystyki z podatku, bo podatek odgrywa rolę cenotwórczą. Nie ustajemy w wysiłkach, by stworzyć bogatą ofertę turystyczną dla młodzieży, ale nie jest to prosta sprawa, wiąże się z tym kwestia przemieszczania masy żywnościowej. W ub. roku wypoczynek kolonijny był zwolniony z oddawania kartek. Takie samo rozwiązanie chcemy sugerować również w tym roku i myślę, że zostanie ono zaakceptowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyGłównegoKomitetuTurystykiJanCisowski">Mamy pewną satysfakcję, że prace zmierzające do przezwyciężania kryzysu w turystyce zostały podjęte. Raport jest fotografią aktualnego stanu. Pracując nad nim stworzyliśmy koncepcję pracy na przyszłość.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyGłównegoKomitetuTurystykiJanCisowski">Dziś cała gospodarka przeszła niejako na ręczne sterowanie. W turystyce również sterujemy jedynie najważniejszymi sprawami. Gospodarka cofnęła się do poziomu sprzed kilku lat. Musimy sobie z tego zdawać sprawę, że dotyczy to również poziomu usług, które nie mogą osiągnąć stanu odpowiadającego latom 80-tym.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełBolesławKapitan">To dobrze, że wypowiadaliśmy się na temat przyszłości i teraźniejszości. Dyskusja wykazała, jak głęboki i szeroki to problem. Stąd też warto było poświęcić, mu osobne posiedzenie. Starałem się podejść do problemu w sposób obiektywny i w miarę pełny. Dlatego podtrzymuję swoją opinię wyrażoną w koreferacie. Dotyczy ona ahistoryczności obu dokumentów, a więc takiego ujęcia, jak gdybyśmy turystykę tworzyli od dziś, a także zbyt ogólnego określenia dalszych kierunków jej rozwoju. Tę tezę potwierdziła podkomisja i eksperci GKT. Na dziś niezmiernie ważne są sprawy turystyki socjalnej, młodzieżowej itd. Komisja będzie wspierać wszystkie wysiłki i propozycje, które dotyczyć będą osłony tych kierunków, a więc turystyki socjalnej. Podzielam jednak obawę posła H. Rafalskiego, że nawet przy naszych największych wysiłkach nie jesteśmy w stanie doprowadzić naszej turystyki krajowej, wyjazdowej i przyjazdowej do stanu sprzed roku. W obecnej sytuacji gospodarczej kraju nie możemy szybko nadrobić strat powstałych w ciągu dwóch ostatnich lat.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełBolesławKapitan">Sądzę, że Główny Komitet Turystyki ma jeszcze za małą siłę przebicia, aby wywołać projekt pożądanej ustawy. Naszą Komisja może poprzeć taki wniosek, ale GKT musi wykazać bardziej stanowcze działanie.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełBolesławKapitan">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełBolesławKapitan">Poseł Roman Góral (PZPR) przedstawił odpowiedź na dezyderat w sprawie przeprowadzania badań medycznych u ludzi. Uznał on, że przytoczone odpowiedzi ministra zdrowia regulacje prawne mają charakter wycinkowy i nie zapewniają kompleksowego rozwiązania podniesionych przez Komisję problemów.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PosełBolesławKapitan">Komisja postanowiła - na wniosek referenta - zwrócić się do adresata o ponowne ustosunkowanie się do dezyderatu.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PosełBolesławKapitan">Poseł Alojzy Langner (ZSL) przedstawił odpowiedź na dezyderat w sprawie taboru samochodowego dla potrzeb służby zdrowia. Uznał on, że o ile w dostawach transportu osobowego nastąpiła wyraźna poprawa, to w zakresie transportu ciężarowego i dostawczego jest ona jeszcze niedostateczna. Mówca zaproponował, ażeby w II półroczu br. Komisja ponownie rozpatrzyła ten problem.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PosełBolesławKapitan">Wniosek został przyjęty przez Komisję.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PosełBolesławKapitan">Poseł Wacław Auleytner (bezp. PZKS) przedstawił odpowiedź na dezyderat w sprawie rehabilitacji inwalidów. Uznał on, że w odpowiedzi tej rząd nie ustosunkował się do sprawy zakazu zwalniania pracy inwalidów I i II grupy. Zaproponował, ażeby Komisja skierowała do rządu dezyderat domagający się ustalenia, w jakim procencie w każdym z przedsiębiorstw mają być zatrudnieni inwalidzi oraz wnioskujący o ponowne ustosunkowanie się do postulatu Komisji w sprawie zahamowania zwalniania z pracy inwalidów I i II grupy.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#PosełBolesławKapitan">Komisja przyjęła oba wnioski.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#PosełBolesławKapitan">W sprawach bieżących przewodniczący Komisji poseł Henryk Rafalski (ZSL) poinformował, że ukazała się uchwała Rady Ministrów nr 34/82 w sprawie rozpatrywania przez organa państwowe dezyderatów i innych wystąpień poselskich oraz reprezentowania rządu w Sejmie i jego organach. Na dzisiejsze posiedzenie Komisji nie przyszli zaproszeni przedstawiciele niektórych resortów, a ci którzy przybyli na posiedzenie, nie zawsze posiadali odpowiedni zasób wiedzy, nie orientowali się w temacie, który był przedmiotem rozważań Komisji, a więc nie mogli udzielić posłom wyczerpujących wyjaśnień, Komisja postanowiła zwrócić się w tej sprawie do Marszałka Sejmu i powiadomić go, że udzielane odpowiedzi przez niektórych przedstawicieli resortów były niekompletne i przedstawione w sposób agresywny.</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#PosełBolesławKapitan">Postanowiono, że na następnym posiedzeniu Komisja przed przystąpieniem do obrad sprawdzi, czy przybyli przedstawiciele resortu odpowiedniej rangi, a więc upoważnieni do udzielenia posłom wyczerpujących wyjaśnień.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>