text_structure.xml 44.5 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełBarbaraTumułka">Dnia 24 kwietnia 1980 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Rafalskiego (ZSL), rozpatrzyła: strukturę i węzłowe kierunki działania Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełBarbaraTumułka">W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z ministrem Marianem Śliwińskim, GKKFiS z przewodniczącym Marianem Renke, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Komunikacji, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełBarbaraTumułka">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem informację opracowaną przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej na omawiany temat. Informację tę uzupełnili: minister zdrowia i opieki społecznej Marian Śliwiński, wiceministrowie Józef Grenda i Stanisław Marcinowski oraz dyrektor departamentu do spraw lecznictwa Jerzy Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełBarbaraTumułka">Jak wynika z tych informacji dla pełnej realizacji w latach 1980–1985 postanowień uchwały VIII Zjazdu PZPR i osiągnięcia dalszego postępu w podnoszeniu zdrowia społeczeństwa i doskonaleniu pracy służby zdrowia i opieki społecznej - uwaga powinna koncentrować się na następujących węzłowych kierunkach: rozszerzaniu i doskonaleniu działalności profilaktycznej oraz zwalczaniu chorób społecznych, a głównie chorób układu krążenia i chorób nowotworowych; poprawie dostępności i kultury świadczeń zdrowotno-opiekuńczych, rozwijaniu aktywnych form działania służby zdrowia i opieki społecznej w stosunku do obywateli, szerzeniu oświaty zdrowotnej; uzyskaniu zdecydowanej poprawy organizacji i działalności podstawowej opieki zdrowotnej, a zwłaszcza pracy lekarzy rejonowych; rozwijaniu działalności opiekuńczo-leczniczej w stosunku do osób w podeszłym wieku i niepełnosprawnych, głównie w miejscu zamieszkania; podniesieniu stanu sanitarnego i zwiększeniu stopnia przestrzegania wymogów higieny; zwiększeniu udziału nauk medycznych i placówek badawczo-dydaktycznych w praktycznej działalności służby zdrowia i opieki społecznej; poprawie rozmieszczenia kadr medycznych i bardziej efektywnego wykorzystania ich czasu pracy; bardziej efektywnym wykorzystaniu szpitali i innych obiektów służby zdrowia i opieki społecznej, sprzętu i aparatury medycznej, środków transportu oraz leków, racjonalnym i oszczędnym gospodarowaniu środkami, pełniejszym wdrażaniu dyscypliny realizacji planu gospodarczego i dyscypliny finansowej do działalności wszystkich zakładów i jednostek służby zdrowia i opieki społecznej; właściwym przygotowaniu i nadzorze nad realizacją inwestycji i kapitalnych remontów, optymalnym wykorzystaniu przeznaczonych na nie środków, doskonaleniu organizacji zakładów, metod zarządzania, nadzoru i kontroli na wszystkich szczeblach organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełBarbaraTumułka">Ochrona zdrowia w najbliższych latach realizowana będzie w oparciu o konkretne programy. Należą do nich: raport o stanie zdrowia i opieki zdrowotnej nad populacją w wieku rozwojowym, raport o stanie zdrowia i opiece zdrowotnej nad kobietami, program rozwoju ochrony zdrowia załóg robotniczych, program działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej, rządowy program badawczo-rozwojowy zwalczania chorób nowotworowych, program zapobiegania i zwalczania chorób układu krążenia w Polsce, program zapobiegania i zwalczania wirusowego zapalenia wątroby i ściśle z nim związany program poprawy sterylizacji w placówkach służby zdrowia, program walki z chorobami wenerycznymi, program fluorowej profilaktyki próchnicy zębów, program rozwoju zawodowej służby zdrowia, program rozwoju rehabilitacji leczniczej.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełBarbaraTumułka">Jednym z ważnych zadań lecznictwa jest obniżenie wskaźnika umieralności niemowląt. W ub. roku wskaźnik ten wyniósł 21,3 na tysiąc urodzeń żywych. W I kwartale br. nastąpiło dalsze jego obniżenie o 10%, w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. W 17 województwach wskaźnik umieralności niemowląt waha się między 17 a 19. Jest jednak w kraju kilka województw, takich jak lubelskie, zamojskie, przemyskie, w których wskaźnik ten przekracza średnią krajową. Problem umieralności niemowląt ściśle łączy się z opieką nad kobietą w ciąży. Zbyt mało mamy obecnie łóżek położniczo-ginekologicznych. Lecznictwo czeka na 8 tys. łóżek położniczych w nowo budowanych szpitalach.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełBarbaraTumułka">W latach ubiegłych i obecnie prowadzi się masowe badania dzieci tzw. bilanse zdrowia. U 25% przebadanych dzieci z różnych grup wieku wykryto wady rozwojowe. Leczy się te schorzenia za pośrednictwem tzw. grup dyspanseryjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełBarbaraTumułka">Przemysłowa służba zdrowia prowadzi rozpoznanie stanu zdrowia załóg. Działania przemysłowego lecznictwa doprowadziły do zlikwidowania zagrożeń na wielu stanowiskach pracy. Zmienił się kliniczny obraz chorób zawodowych. Wczesne wykrywanie daje szanse pełnego wyleczenia.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PosełBarbaraTumułka">W ub. roku w dwu województwach: poznańskim i lubelskim oraz w jednym z ZOZ-ów woj. tarnowskiego prowadzono badania 40-latków. W tym roku badania osób, które ukończyły 40 lat prowadzić się będzie, w wybranym ZOZie, we wszystkich województwach. W roku przyszłym takimi badaniami objęte będą wszystkie osoby 40-letnie, w całym kraju. W 1983 r. badać się będzie 45-latków, a w 1985 - 50-latków.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PosełBarbaraTumułka">Pomyślnie przebiega program realizacji walki z chorobami nowotworowymi. Zabezpiecza ten program budowa Centrum Onkologii w Warszawie oraz działalność ośrodków onkologicznych grupujących wysoko specjalistyczną kadrę w poszczególnych regionach kraju. Drugim ważnym problemem jest walka z chorobami układu krążenia. Rocznie w kraju mamy 70–80 tys. zawałów, a 3 mln osób choruje na serce. Mamy obecnie w Polsce 4 wysoko specjalistyczne ośrodki kardiologii z oddziałami intensywnej opieki kardiologicznej i kardiochirurgii. Zamierza się powołać piąty taki ośrodek we Wrocławiu. Tworzy się obecnie oddziały kardiologiczne we wszystkich wojewódzkich szpitalach zespolonych a produkcja aparatury intensywnego nadzoru kardiologicznego przez zakłady w Zabrzu zabezpiecza w pełni potrzeby kraju.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PosełBarbaraTumułka">Poważne trudności występują w lecznictwie podstawowym zwłaszcza w miastach, co m.in. wynika z braku lekarzy. Resort podejmuje działania zachęcające do podejmowania tego typu pracy. Zmienia się program szkolenia studentów w akademiach medycznych oraz na kursach podyplomowych. Stosuje się preferencje płacowe i podnosi rangę lekarza rejonowego.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PosełBarbaraTumułka">Ciągle jeszcze problemem jest prawidłowe rozmieszczenie kadr medycznych w poszczególnych województwach. Wskaźnik zatrudnia lekarzy na 10 tys. mieszkańców wynosi obecnie 18,9, stomatologów - 5,1, farmaceutów - 4,7, a pielęgniarek i położnych - 50. W stosunku do opracowanego w 1973 r. programu rozwoju służby zdrowia dane te świadczą o pewnym wyprzedzeniu przyjętych tam założeń, gdyż np. program ten zakładał, że wskaźnik zatrudnienia lekarzy na 10 tys. mieszkańców wyniesie 20 dopiero w r. 1990. Próbą przyciągnięcia absolwentów akademii medycznych do pracy w województwach ubogich w kadrę jest przyznawanie im od ub. roku bezzwrotnych zasiłków osiedleńczych w wysokości 100 tys. zł. W ub. roku przyznano takie zasiłki ponad 600 lekarzom i stomatologom. W tym roku resort jest w stanie wypłacić zasiłki 1300 zainteresowanym.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PosełBarbaraTumułka">W tym roku Ministerstwo Zdrowia będzie intensywnie działać na rzecz lepszego wykorzystania posiadanej bazy i aktywniejszej pracy służby medycznej. Zamierza się koncentrować aparaturę diagnostyczną, po to by lepiej ją wykorzystywać, tworzyć międzyzakładowe przychodnie lekarskie i bardziej elastycznie dysponować łóżkami szpitalnymi. W obecnej sytuacji, gdy łóżek tych mamy za mało, wszystkie oddziały muszą mieć pełne obłożenie. Zwracać się będzie także uwagę na poziom fachowy kadry kierowniczej. W 1976–1978 r. prowadzono oceny pracy ordynatorów oddziałów szpitalnych. W tym roku zamierza się prowadzić je ponownie.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PosełBarbaraTumułka">Na wydziałach lekarskich, stomatologicznych, farmacji i pielęgniarstwa kształci się obecnie przeszło 30 tys. studentów. Akademie medyczne nie mogą, mimo potrzeb, zwiększyć naboru na studia głównie z powodu trudności technicznych. Budynki, w których mieszczą się pracownie, laboratoria, kliniki itd. akademii są w większości budynkami starymi, wymagają remontu. Akademie medyczne wychodzą więc poza obręb własnej bazy. Tworzy się w wielu miastach centra akademickie, gdzie ordynatorami oddziałów szpitalnych w których kształcą się studenci, są nauczyciele akademiccy, wysokiej klasy terapeuci. Rok nauki studenta akademii medycznej kosztuje dzisiaj 80 tys. zł. Sprawność nauczania w naszych akademiach jest dość wysoka.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PosełBarbaraTumułka">Instytuty naukowo-badawcze, obok prac ściśle naukowych, zajmują się także dokształcaniem lekarzy. Aktualnie instytuty realizują dwa programy rządowe, trzy programy międzyresortowe, 19 resortowych itd. Ośrodki te wystąpiły już z 26 propozycjami programów naukowych, które zamierzają opracowywać w przyszłej 5-latce.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PosełBarbaraTumułka">Istotne znaczenie dla poprawy funkcjonowania służby zdrowia ma właściwie zorganizowany system kształcenia kadr medycznych różnego stopnia. Według przyjętych założeń dąży się do rozszerzenia sieci szkół pielęgniarskich. Ważnym elementem systemu przygotowania kadr medycznych jest kształcenie podyplomowe obejmujące pracowników z wyższym wykształceniem (lekarzy, farmaceutów, stomatologów). Podstawową rolę w systemie kształcenia ustawicznego odgrywa Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego. Podejmuje się też działania na rzecz rozwoju systemu dokształcania średniego personelu medycznego. W tej dziedzinie jest jeszcze jednak wiele do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#PosełBarbaraTumułka">Następuje stały rozwój współpracy z ośrodkami zagranicznymi, zwłaszcza w dziedzinie wymiany kadr naukowych oraz kształcenia. Odbywa się to w oparciu o umowy zawarte z odpowiednimi instytucjami, zarówno w krajach socjalistycznych, jak i kapitalistycznych. Polska udziela znacznej pomocy medycznej krajom rozwijającym się np. Liban, Kuwejt, Algieria, Maroko.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#PosełBarbaraTumułka">Wyniki realizacji inwestycji w służbie zdrowia (dotyczy to zwłaszcza szpitali) pozwalają sądzić, iż opóźnienia w budowie zostaną nadrobione. Ten stan rzeczy stanowić będzie korzystny punkt wyjścia dla realizacji planów inwestycyjnych w następnej 5-latce.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#PosełBarbaraTumułka">Ogromne trudności napotyka służba zdrowia w remontach obiektów szpitalnych. Przedsiębiorstwa budowlane w zasadzie nie przyjmują obecnie zleceń na prowadzenie remontów kapitalnych i bieżących. Ten stan rzeczy skłonił resort do rozwinięcia na szeroką skalę własnego potencjału umożliwiającego systematyczną renowację i modernizację istniejących obiektów. Zaznacza się stała poprawa zaopatrzenia ludności w leki. Zwiększono dostawy leków z przemysłu krajowego, jak również zwiększyła się wartość importu leków. W ostatnim okresie odczuwa się także poprawę zaopatrzenia w sprzęt i aparaturę medyczną.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełTadeuszKoszarowski">Wartość oceny aktualnego poziomu służby zdrowia w Polsce w pierwszym rzędzie zależy od przyjętych kryteriów. Inaczej przecież wypadnie ocena opieki zdrowotnej w Polsce, gdy jej poziom porównany zostanie ze stanem istniejącym w krajach Trzeciego Świata, inaczej zaś gdy punktem odniesienia będą kraje europejskie. Otóż wydaje się, że podstawowym kryterium oceny osiągniętego poziomu muszą być standardy europejskie. Z punktu widzenia tych właśnie standardów, sytuacja polskiej służby zdrowia na wielu odcinkach budzić może niepokój. Na przykład, mimo, że w ostatnich latach wiele uczyniono na rzecz rozwoju bazy szpitalnej, tendencje wzrostowe w tej dziedzinie są w porównaniu do innych krajów europejskich stosunkowo niskie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełTadeuszKoszarowski">Oceniając poziom działania podstawowej opieki lekarskiej nie można ograniczać się jedynie do przytoczenia liczby udzielonych porad lekarskich. Niezbędne jest bowiem zbadanie struktury porad medycznych, z których ogromną liczbę stanowią porady o czysto formalnym charakterze, mające na celu udzielenie zwolnienia z pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełTadeuszKoszarowski">Należy gruntownie przemyśleć sprawę wartości przeprowadzanych w Polsce badań masowych tzw. „bilansów zdrowia”. Są one bowiem bardzo kosztowne, a ich przydatność z punktu widzenia profilaktyki zdrowotnej budzić może zasadnicze wątpliwości. Dużo ważniejszą sprawą jest właściwa organizacja okresowych badań fizjologicznych pracowników - w ramach przemysłowej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełTadeuszKoszarowski">Ważnym kierunkiem ochrony zdrowotnej powinna być profilaktyka w zakresie chorób społecznych, takich zwłaszcza, jak choroby krążenia, choroby nowotworowe i psychiczne. W materiałach resortu nie znalazły się informacje dotyczące walki z nikotynizmem, który jest źródłem blisko 40% chorób nowotworowych a także w dużym stopniu chorób krążenia. To samo dotyczy walki z alkoholizmem, która stanowi jeden z ważnych elementów zapobiegania m.in. schorzeniom psychicznym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełTadeuszKoszarowski">Niedostateczne jest zaopatrzenie szpitali w najprostsze środki medyczne (środki opatrunkowe, płyny infuzyjne, bandaże, strzykawki jednorazowego użycia).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZenonaKuranda">Ogromną rolę w profilaktyce zdrowotnej odgrywa oświata zdrowotna. M.in. konieczne jest dobre przygotowanie młodych matek do pielęgnacji niemowląt. Postulowano, aby matki jeszcze w czasie przebywania w szpitalu położniczym uczyć podstawowych zasad pielęgnacji. Realizacja tego projektu napotyka jednak na trudności. Jakie są przyczyny tego stanu rzeczy?</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZenonaKuranda">Największa liczba skarg jest kierowana przez ludność pod adresem średniego personelu medycznego, co nasuwać może wniosek o niedostatecznym przygotowaniu pielęgniarek do pracy. Należy większą uwagę przywiązywać do dokształcania, a także specjalizacji średniej kadry medycznej. Odpowiednim przeszkoleniem specjalistycznym objęta jest bardzo niewielka liczba osób (ok. 200). Niezbędne jest także rozszerzenie możliwości uzupełnienia wykształcenia na poziomie wyższym przez pielęgniarki mające tylko podstawowe wykształcenie medyczne. Obecny system otwiera możliwość kształcenia jedynie absolwentom nauczycielskich studiów medycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWojciechKętrzyński">Utrzymuje się wysoka zachorowalność na żółtaczkę zakaźną. Jakie są przyczyny tego stanu rzeczy i czy istotnie stanowi to wynik m.in. niedostatecznego wyposażenia placówek służby zdrowia w strzykawki jednorazowego użycia?</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWojciechKętrzyński">Od dłuższego okresu zaobserwować można spadek aktywności laboratoriów analitycznych. Świadczą o tym ogromne kolejki ustawiające się każdego dnia przed tymi pracowniami, a także fakt, iż w coraz większym stopniu ich zadania przejmowane są przez spółdzielczość lekarską. Problem ten wymaga generalnego rozwiązania poprzez stworzenie dużych centrów analitycznych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWojciechKętrzyński">W Polsce nie produkuje się dietetycznych środków odżywczych, które są do osiągnięcia w większości krajów europejskich. Obecnie wystąpiły nawet trudności z nabyciem na rynku soli dietetycznej.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWojciechKętrzyński">Duże trudności sprawia realizacja recept, na których lekarz wypisuje kilka lekarstw; chorzy biegają w poszukiwaniu apteki, która dysponuje wszystkimi lekami. Należałoby pomyśleć jak ten problem rozwiązać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełHelenaJagiełowiczGawle">Od wielu już lat podejmowane są działania na rzecz równomiernego rozmieszczenia kadry medycznej. Niestety efekty tych działań są niewielkie. System naboru kandydatów na studia medyczne z regionów, w których występuje deficyt kadry lekarskiej, nie rozwiązuje tego problemu. W jaki sposób resort zdrowia będzie egzekwował od przyszłych absolwentów konieczność podejmowania pracy w regionach, z których się wywodzą? Zaopatrzenie w leki, pomimo pewnej poprawy, nadal jest niedostateczne. Nie realizowana jest w pełni uchwała Rady Ministrów Nr 70/79 z maja ub. roku w tej sprawie. Nie zostały zapewnione w pełni limity przerobowe na roboty adaptacyjno-montażowe. Wiąże się to z koniecznością efektywnego wykorzystania posiadanych na ten cel środków dewizowych przeznaczonych na import nowoczesnych maszyn i urządzeń. W tej sytuacji nie nastąpi poprawa w zaopatrzeniu w leki. Należałoby rozważyć zakup na rynkach zagranicznych półfabrykatów, z których w kraju wytwarzane byłyby niektóre deficytowe leki. Jest to forma tańsza aniżeli import leków gotowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBożenaHagerMałecka">Sprawna realizacja planu budowy szpitali jest jednym z centralnych zagadnień lecznictwa. W nowych województwach budownictwu szpitalnemu należałoby przyznać priorytet, po dokładnej analizie potrzeb i ustaleniu kryteriów kolejności podejmowania zadań. Przede wszystkim niezbędne jest zakończenie wcześniej rozpoczętych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBożenaHagerMałecka">Akademie medycznie nie dysponują dostateczną bazą. Potrzebna jest analiza stanu tej bazy i wytyczenie na jej podstawie kierunków dalszych inwestycji, przy uwzględnieniu zasad gospodarności.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełBożenaHagerMałecka">Ministerstwo Zdrowia uczyniło wiele na rzecz rozwoju lecznictwa podstawowego w naszym kraju. Jednakże nadal w tej dziedzinie występują poważne braki. Źródłem występujących niedostatków jest m.in. obecny system wynagrodzeń, nie uwzględniający różnic w warunkach pracy poszczególnych placówek służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełBożenaHagerMałecka">Przygotowywana jest obecnie zmiana systemu kształcenia kadry medycznej. Komisja powinna mieć możliwość zapoznania się ze stanem prac w tej dziedzinie, by móc aktywniej włączyć się do przygotowania nowego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStefanBołoczko">Zapotrzebowanie zgłaszane przez wojewódzkie wydziały zdrowia na środki czyszczące realizowane jest zaledwie w 50%. W przydziałach tych środków służba zdrowia, zwłaszcza szpitalnictwo powinna mieć priorytet.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełStefanBołoczko">Trudno oczekiwać zmniejszenia przypadków wirusowego zapalenia wątroby i umieralności niemowląt, gdy brak jest sprzętu jednorazowego użytku. Jak informuje CEFARM, produkcja igieł jednorazowego użytku ma ulec dalszemu zmniejszeniu. Na oddziałach noworodkowych bardzo potrzebny jest także sprzęt reanimacyjny. Ten, którym obecnie oddziały dysponują, często nie nadaje się już do użytku.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełStefanBołoczko">Bezturnusowy system skierowań do sanatoriów nie zdaje egzaminu. Narzekają na skierowania poza turnusem i pacjenci, i lekarze.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełStefanBołoczko">Rosnące wskaźniki absencji w służbie zdrowia wskazują na to, że ze zdrowiem lekarzy i pielęgniarek nie jest najlepiej. Bardzo często przyczyną zwolnienia z pracy jest przemęczenie. Dlatego też należy zastanowić się nad wprowadzaniem nowych obowiązków dla kadry medycznej, aby nie przeciążały one i tak już zmęczonych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełStefanBołoczko">Może zamiast bilansu zdrowia 45-latków wprowadzić obowiązek badania pod kątem wykrywania chorób nowotworowych i układu krążenia każdego 40 i 45-letniego pacjenta, który zgłasza się do lekarza.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełStefanBołoczko">Komu podlegają wojewódzkie ośrodki doskonalenia kadr medycznych? Wpływ na system szkolenia w tych ośrodkach ma bowiem CMKP i AM. Często występują różnice zdań między tymi placówkami naukowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Jakie działania podejmuje resort w celu poprawienia stanu sanitarnego nie tylko obiektów służby zdrowia, ale w ogóle kraju? Poziom sanitarny kraju bowiem systematycznie się obniża i jest bezpośrednią przyczyną wielu chorób.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Ciągle jeszcze nakłady literatury fachowej i fachowo-popularyzatorskiej z różnych dziedzin medycyny są zbyt małe. Bardzo często lekarze z ośrodków terenowych skarżą się na niemożność kupienia takiej czy innej pozycji. Co robi resort, aby liczba wydawnictw rosła podobnie jak i ich nakłady?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Trzeba spojrzeć realnie na płace w służbie zdrowia. Przy wzroście cen płace te uległy znowu obniżce. Lekarze i pielęgniarki szukają więc zatrudnienia w kilku miejscach pracy. Musimy dążyć do tego, aby od dobrze uposażonego pracownika służby zdrowia wymagać bardzo dobrej pracy, a w rejonach zatrudniać wysokiej klasy specjalistów ogólnych.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Większy nacisk kłaść trzeba na problem wychowania zarówno w czasie studiów medycznych jak i w toku pracy. Pracownicy służby zdrowia w bardzo dużym stopniu kształtują świadomość obywateli. Bardzo często niewłaściwy sposób traktowania chorych w jednym szpitalu burzy zaufanie do lecznictwa w ogóle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZbigniewKledecki">Dwie sprawy wymagają szybkiego rozwiązania: dostawy leków i inwestycje. Mimo priorytetów nowe szpitale buduje się bardzo powoli.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZbigniewKledecki">Wymaga analizy bezturnusowy system skierowań do sanatoriów. System ten zaprzecza tezie, że leczenie sanatoryjne pacjent powinien rozpoczynać najpóźniej w miesiąc po wyjściu ze szpitala. Teoretycznie lekarz w terenie nie ma żadnych materiałów informacyjnych o walorach poszczególnych uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełZbigniewKledecki">Są sygnały, że ciągle rozrasta się personel administracyjny wojewódzkich szpitali zespolonych, że rosną etaty kierownicze, a leczyć nie ma kto.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełHalinaKoźniewska">Materiały opracowane przez resort zdrowia w sposób rzetelny obrazują działania, które podejmuje lecznictwo, aby zrealizować uchwały VIII Zjazdu PZPR. Wskazują one również na trudności, które w trakcie realizacji tych zadań występują. Należałoby w większym niż dotychczas stopniu położyć nacisk na realizację inwestycji akademii med.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełHenrykRafalski">Jak wyglądają relacje między rocznymi planami resortu zdrowia a zadaniami uchwalonymi w programie rządowym do roku 1990? Jak się ma wyposażenie i zaopatrzenie wszystkich pionów służby zdrowia w naszym kraju do efektywności wykorzystania pracy kadry medycznej?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełHenrykRafalski">Dyrektor departamentu DS. lecznictwa Min. Zdr. i Opieki Społecznej Jerzy Kamiński: Nasze lecznictwo ma znaczące osiągnięcia. Pozytywnym przykładem jest np. nasza pediatria. W Anglii czy w RFN o zdrowie dzieci dbają lekarze ogólni. Często szkolimy u nas lekarzy z RFN, Anglii czy Włoch. Instytut Medycyny Pracy w Łodzi uznawany jest przez Światową Organizację Zdrowia za ośrodek wiodący w dziedzinie toksykologii przemysłowej.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełHenrykRafalski">Wartość bilansów zdrowia nie służy celom epidemiologicznym ani statystyce. Ich głównym zadaniem jest stwierdzenie stanu zdrowia dziecka i szybkie zajęcie się ewentualnym chorym. Jakość badań bilansowych dzieci sprawdzana jest wyrywkowo przez Instytut Matki i Dziecka. Odchylenia między sprawdzianami Komisji specjalistów z Instytutu a ocenami pediatrów w rejonie są bardzo niewielkie, mieszczą się w granicach błędu.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełHenrykRafalski">Nie omawialiśmy w materiałach resortowych lecznictwa chorób psychicznych, ponieważ nie jest to problem najważniejszy. Co prawda wzrasta systematycznie ilość nerwic, ale przypadki schizofrenii wyraźnie maleją. Przechodzimy na system otwartej opieki w poradni nad chorym psychicznie w ścisłym powiązaniu z leczeniem szpitalnym.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełHenrykRafalski">Czynimy starania, aby wzrosła produkcja części zamiennych do aparatury medycznej. Do końca tego roku w pełni pokryjemy zapotrzebowanie na płyny infuzyjne, ruszy bowiem druga taśma produkcyjna w zakładach Polfa. W większości szpitali płyny infuzyjne produkują apteki. Koszt wyprodukowania litra płynu w szpitalnej aptece jest o 80% tańszy od tego, który dostarcza nam Polfa.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełHenrykRafalski">Od 3 lat maleje wzrost zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby. W 1978 r. zapadło na żółtaczkę zakaźną 65 tys. osób, w 1979 - 52 tys. osób w tym 25% na żółtaczkę wszczepienną.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełHenrykRafalski">Istnieje program rozwoju analityki lekarskiej i bakteriologicznej. Będziemy budowali duże ośrodki analityki medycznej. W tym roku oddamy do użytku dwie takie placówki w Szczecinie i na Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełHenrykRafalski">Instytut Matki i Dziecka opracował 70 recept na dietetyczne środki spożywcze dla niemowląt i małych dzieci. Niestety z ich produkcją jest nie najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełHenrykRafalski">Wiceminister zdrowia Józef Grenda: Szkoleniem pielęgniarek zajmują się wojewódzkie ośrodki doskonalenia kadr medycznych. Prowadzone są kursy przełożonych pielęgniarek i pielęgniarek naczelnych. Nie będziemy otwierali nowych wydziałów na wyższych studiach dla pielęgniarek, gdyż są trudności z miejscami w hotelach czy domach studenckich. Programy szkolenia podyplomowego i na studiach w akademiach medycznych są doskonalone. Wszelkie innowacje będziemy omawiali z dziekanami wydziałów i przedstawicielami organizacji młodzieżowych na uczelniach. Chodzi głównie o to, aby student wcześniej zetknął się z chorym aby szkolenie było mniej rozbite specjalistycznie a bardziej problemowe. O zmianach w systemie szkolenia poinformowana będzie Komisja Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełHenrykRafalski">Wojewódzkie ośrodki doskonalenia kadr medycznych podlegają bezpośrednio lekarzowi wojewódzkiemu. CMKP i AM mają obowiązek merytorycznego wglądu w system kursów oraz samego nauczania.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełHenrykRafalski">Mało mamy wydawnictw lekarskich, ponieważ nie ma papieru. Jeżeli resort otrzyma papier, natychmiast zacznie drukować poszukiwane na rynku pozycje.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełHenrykRafalski">Zgadzam się z uwagami obywateli posłów, właściwszy stosunek służby zdrowia do pacjenta jest sprawą bardzo ważną. I w akademiach medycznych i na kursach CMKP stale prowadzimy dyskusje i wykłady na temat etyki lekarskiej, na temat cech, które powinny charakteryzować lekarza. Nie należy jednak zapominać, że lekarza i pielęgniarkę kształtują także pacjenci, nie zawsze przecież kulturalni.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełHenrykRafalski">We wszystkich działach lecznictwa przekroczyliśmy już wskaźniki zawarte w programie rządowym. W wielu województwach jest już pełne nasycenie średnim personelem medycznym. Można by więc proponować pielęgniarkom pracę w innych deficytowych jeszcze województwach, gdyby nie trudności w otrzymaniu mieszkania. Pielęgniarki nie mają przecież takich preferencji mieszkaniowych jak lekarze.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełHenrykRafalski">Wiceminister zdrowia Stanisław Marcinowski: Tempo inwestowania w służbę zdrowia jest u nas niższe niż w szeregu krajów europejskich, a dynamika przyrostu łóżek szpitalnych w Polsce jest najniższa ze wszystkich krajów obozu socjalistycznego. Większość działających w kraju szpitali jest u kresu wydolności technicznej. Po wojnie do roku 1970 wybudowaliśmy zaledwie 4 szpitale. Dwa w Olsztynie, jeden w Zgierzu i jeden w Warszawie. Obecnie w całym kraju budowanych jest 49 szpitali, większość z nich od szeregu lat. W związku ze zmianą struktury administracyjnej i zmianą zarządzania w służbie zdrowia zarysowały się nowe koncepcje inwestowania. W zależności od wielkości województwa, od stopnia zaludnienia, dyskusyjny staje się problem czy budować duże szpitale na 700–800 łóżek, czy też małe czterooddziałowe placówki. Sprawą ważną są przecież koszty eksploatacyjne. Już od trzech lat ponad 80% nakładów przeznacza się na kontynuację budowy. Zdarza się jednak, że wojewódzkie urzędy nie mają pieniędzy na to, by kończyć budowę szpitala. Tak jest w Radziejowie, Kaliszu czy uzdrowiskami w Ustroniu. Od lat inwestycje planu centralnego realizowane są lepiej niż inwestycje planu terenowego. Jest tendencja, aby ograniczać drobne inwestycje w planach gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełHenrykRafalski">Oceniając wielkość administracji służby zdrowia nie można opierać się na nazwach pełnionych funkcji. Bardzo wielu mamy wicedyrektorów, a nie każdy wie, że większość z nich to po prostu ordynatorzy oddziałów szpitalnych. Ogólnie rzecz biorąc 6,6% kadry medycznej pracuje w administracji, w tym także i technicy. Liczba pracowników administracji wykazuje ostatnio tendencje malejące. Jeśli chodzi o relacje rocznych planów resortu do programu rządowego, to w inwestycjach program rządowy będziemy realizowali jeszcze w latach 1995–98. W nakładach inwestycyjnych natomiast wartości będą takie same jak w planach rocznych. Przyrostu nie będzie ze względu na ruch cen.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełHenrykRafalski">Minister zdrowia i opieki społecznej Marian Śliwiński: W tym roku i w przyszłej 5-latce resort będzie realizował dwa podstawowe cele. Pierwszy - to wykonanie inwestycji szpitalnych. Stale występuje brak łóżek szpitalnych. Jest to tym dotkliwsze, że wzrasta liczba ludzi starych, a tym samym zapotrzebowanie na pomoc szpitalną. Dzisiaj 15% łóżek zajmowanych jest właśnie przez ludzi przewlekle chorych. 27 tys. łóżek, które powinno przybyć w tej 5-latce, nie rozwiąże całkowicie problemu. Odczuwalibyśmy wyraźną poprawę, gdyby szpitalnictwu przybyło 50 tys. łóżek.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełHenrykRafalski">Druga ważna sprawa - to utrzymanie na właściwym poziomie zaopatrzenia w leki. Nie jest dzisiaj w tej dziedzinie tak dobrze, jakbyśmy sobie tego życzyli. Częste braki niektórych leków, nierównomierne dostawy powodują, że pacjenci wykupują lekarstwa na zapas a nawet że handlują nimi na czarnym rynku. Mimo, że nasz potencjał chemiczny jest w stanie produkować wiele farmaceutyków, musimy dzisiaj z powodu braku surowców, kupować gotowe leki za granicą. Obecnie zabezpieczamy potrzeby rynku w 80%.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełHenrykRafalski">Produkowana w kraju aparatura elektromedyczna stanowi w 70% wyposażenie wszystkich szpitali, poza AM i instytutami naukowo-badawczymi. Zdecydowaliśmy się na zakup licencji na linie szybkiej diagnostyki, które będą funkcjonowały w dużych szpitalach.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#PosełHenrykRafalski">Zarządzanie w służbie zdrowia jest najbardziej zdecentralizowane ze wszystkich resortów. My wywieramy wpływ na naszych pracowników poprzez urzędy wojewódzkie, a odpowiadamy właściwie za wszystko - za szkolnictwo, leki, poziom leczenia, stan bazy itd. W ciągu najbliższych dwóch lat będziemy starali się rozwiązać wszystkie problemy lecznictwa podstawowego. Ustalimy pewne preferencje dla lekarzy rejonowych, w przydziałach mieszkań, samochodów, wyższych dodatków.</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#PosełHenrykRafalski">Z obserwacji placówek leczniczych wynika, że to czy szpital jest czysty czy brudny zależy wyłącznie od pracy dyrektora. Igieł jednorazowego użytku istotnie będzie mniej, albowiem sprzęt ten eksportujemy. Sprzęt reanimacyjny na oddziały noworodkowe był dostarczany w miarę zamówień.</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#PosełHenrykRafalski">Zazwyczaj oceniamy pracę służby zdrowia jako bardzo dobrą w sytuacji nagłego nieszczęśliwego wypadku, gorzej jest natomiast z pracą na co dzień. Będziemy obecnie większy nacisk kładli na wychowywanie przyszłych lekarzy przez akademie medyczne.</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#PosełHenrykRafalski">Zespoły opieki zdrowotnej zlepialiśmy niejako z różnych organizacji służby zdrowia. Trzeba teraz przeanalizować struktury zatrudnienia ZOZ. Nie wszędzie przecież muszą być te same stanowiska. Będziemy starali się dostosować liczbę pracowników ZOZ-u do liczby pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-11.22" who="#PosełHenrykRafalski">Przewodniczący Komisji poseł Henryk Rafalski (ZSL): Oceniając kierunki rozwoju opieki zdrowotnej, przyjęte przez resort na najbliższe lata, należy mieć na uwadze przede wszystkim warunki w jakich będzie przebiegała realizacja założonego programu. Nie można tracić z pola widzenia faktu, że jedynie częściowo realizacja tego programu zależy od resortu zdrowia. W znacznym stopniu wpływ na nią mają również działania wielu innych resortów. Komisja badając stan służby zdrowia w Polsce uwzględniać to będzie w swoich pracach. Obywatel nie jest zainteresowany tym, czy niedostatki w działaniu służby zdrowia wynikają z tych lub innych podziałów kompetencyjnych.</u>
          <u xml:id="u-11.23" who="#PosełHenrykRafalski">Istotnym warunkiem, od którego zależeć będzie możliwość szerszego włączenia się Komisji do prac związanych z doskonaleniem naszego systemu ochrony zdrowotnej jest większe niż dotychczas uczestnictwo w przygotowaniu planów rocznych oraz 5-letnich. Doświadczenia ubiegłej kadencji wskazują, że rola Komisji w przygotowaniu tych plantów była zbyt mała. Tylko wtedy, gdy posłowie mają rzeczywisty wpływ na przyjęcie określonych założeń planowych, można mówić o ich faktycznej i moralnej odpowiedzialności na istniejący stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-11.24" who="#PosełHenrykRafalski">W kolejnym punkcie porządku dziennego przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu Marian Renke przedstawił podstawowe kierunki działania Komitetu na najbliższe lata: GKKFiS z racji swej pozycji jako centralnego organu państwowego spełnia określone funkcje administracyjne i kontrolne, z drugiej zaś strony jest on w pewnym sensie organizacją społeczną. Efekty działania Komitetu zależą bowiem w ogromnym stopniu od tego, jakie będzie jego współdziałanie z organizacjami społecznymi zainteresowanymi rozwojem sportu i kultury fizycznej. Rozwijanie i upowszechnianie sportu opierało się dotąd i będzie się opierać również w przyszłości na szerokim aktywie społecznym. Niezbędne jest też współdziałanie z tymi resortami, które zainteresowane są sportem i kulturą fizyczną. Np. resortem oświaty i wychowania czy nauki i szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-11.25" who="#PosełHenrykRafalski">Przywiązujemy wielką wagę do wychowania fizycznego w szkołach, zwłaszcza zaś w szkołach wiejskich, gdzie na tym odcinku istnieją wyjątkowo duże zaległości. Obecnie brak ok. 10 tys. nauczycieli wychowania fizycznego. Przewidywane w najbliższych latach rozmiary kształcenia tych nauczycieli nie rokują poprawy sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-11.26" who="#PosełHenrykRafalski">Podejmuje się różnorodne działania na rzecz rozwoju sportu szkolnego. Zorganizowano m.in. specjalne klasy z rozszerzonym programem sportowym, utworzono szkoły sportowe, a także szkoły mistrzostwa sportowego. Już obecnie można dostrzec efekty tych działań w niektórych dyscyplinach sportu np. w pływaniu. Upowszechnieniu sportu i kultury fizycznej wśród młodzieży szkolnej sprzyja też istniejący obecnie system imprez sportowych dla dzieci i młodzieży. Corocznie organizowane są w skali województwa igrzyska młodzieży szkolnej, zaś w skali kraju spartakiady.</u>
          <u xml:id="u-11.27" who="#PosełHenrykRafalski">Wielkie znaczenie dla upowszechniania kultury fizycznej mają TKKF i LZS. Jednakże z obserwacji Komitetu wynika, że działalność tych organizacji cechuje pewna przypadkowość. Konieczne jest również doskonalenie działań związków zawodowych, świadczących bardzo dużo na rozwój sportu i kultury fizycznej. Środki te są jednak rozproszone i nie zawsze wykorzystywane prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-11.28" who="#PosełHenrykRafalski">Dalszy rozwój kultury fizycznej zależy nie tylko od dobrze rozwiniętej bazy sportowej i odpowiedniego sprzętu. Niemniej ważne jest upowszechnianie w społeczeństwie nawyku uprawiania sportu. W tej dziedzinie otwiera się szerokie pole działania dla środków masowego przekazu.</u>
          <u xml:id="u-11.29" who="#PosełHenrykRafalski">Szczególne miejsce w działalności GKKFiS zajmuje sport wyczynowy. Jest to ta strona działalności Komitetu, która wyzwala największe emocje społeczeństwa i skupia największą uwagę m.in. ze względu na element współzawodnictwa na arenie międzynarodowej. Atmosfera społeczna wokół sportu wyczynowego powinna być umiejętnie wykorzystana dla rozwoju bardziej masowych form kultury fizycznej. Trzeba zresztą wyraźnie podkreślić, że od upowszechnienia sportu i kultury fizycznej zależeć będzie dalszy rozwój sportu wyczynowego. Obecnie zasięg sportu „zorganizowanego” jest stanowczo za wąski. W niektórych dyscyplinach sportu dysponujemy zaledwie kilkuset zawodnikami. Ogranicza to w pewnym stopniu właściwy dobór kadry zawodników reprezentujących nasz kraj na imprezach międzynarodowych. Stopień rozwoju sportu wyczynowego jest przy tym bardzo zróżnicowany pod względem terytorialnym. W niektórych województwach osiągnął on poziom zadowalający, inne zaś odbiegają pod tym względem od przeciętnej krajowej. Poważne jeszcze niewykorzystane możliwości rozwoju kultury fizycznej są w nowych województwach. Władze wojewódzkie z reguły są zainteresowane upowszechnieniem sportu, rzecz w tym więc, by umiejętnie to wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-11.30" who="#PosełHenrykRafalski">Pod względem organizacji systemu kształcenia nauczycieli, trenerów i instruktorów sportowych Polska zalicza się do czołówki europejskiej, wykształciwszy w okresie powojennym 25 tys. osób z dyplomami magistrów wychowania fizycznego. Jednakże wielu absolwentów akademii wychowania fizycznego nie podejmuje pracy zgodnie z wykształceniem, duża jest także fluktuacja kadry, występują poważne dysproporcje w jej rozmieszczeniu na terenie kraju.</u>
          <u xml:id="u-11.31" who="#PosełHenrykRafalski">W minionym 10-leciu poważnie zwiększyła się baza sportu. Wybudowano 1800 dużych obiektów sportowych, 1300 sal, 38 lodowisk, 125 krytych basenów. Oczywiście trudno jest mówić o pełnym zaspokojeniu potrzeb. Instytucje sportowe finansowane są z funduszu rozwoju sportu oraz funduszu Totalizatora Sportowego. Poważnym mankamentem jest w tej dziedzinie pewna żywiołowość działania. Nie zawsze buduje się te obiekty sportowe, które są naprawdę potrzebne, nie zawsze w tych miejscowościach, w których odczuwany jest ich największy brak. Podejmując decyzje inwestycyjne należy brać pod uwagę zarówno kryteria demograficzne, jak i sportowe.</u>
          <u xml:id="u-11.32" who="#PosełHenrykRafalski">Konieczne jest większe wykorzystanie nauki oraz medycyny sportowej dla potrzeb kultury fizycznej. GKKFiS podjął już pewne kroki w tym celu. Powołany został m.in. Instytut Sportu, utworzono także przy 14 dyscyplinach sportowych tzw. zespoły naukowo-medyczne. Istotne znaczenie miało również powołanie w Polskiej Akademii Nauk Komitetu Naukowego Kultury Fizycznej. Nie zmienia to jednak faktu, że sport dysponuje zaledwie 100 lekarzami ze specjalizacją medycyny sportowej, jest to o wiele za mało w stosunku do potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-11.33" who="#PosełHenrykRafalski">W ostatnim okresie GKKFiS zwraca więcej uwagi na sprawy wychowawcze w sporcie wyczynowym. Problemy te słusznie zostały uznane w opinii społeczeństwa za wymagające szybkiego i skutecznego rozwiązania. Niepokojące jest przede wszystkim upowszechnianie się zjawiska zbyt wielkiego zainteresowania zawodników korzyściami materialnymi, a także dążenia do osiągnięcia wyników sportowych za wszelką cenę, przy lekceważeniu innych wartości. Władze sportowe podjęły już działania mające na celu zmianę tego stanu. Regulowane są też sprawy klubów sportowych, ustalono reguły przechodzenia zawodników z jednego klubu sportowego do drugiego. Podstawową sprawą jest przygotowanie naszej kadry do Olimpiady w Moskwie. Należy podkreślić, że niepełna frekwencja zawodników na Olimpiadzie w Moskwie nie zmniejszy wcale trudności w uzyskaniu dobrych wyników sportowych (medali i miejsc punktowanych). Walory sportowe i poziom Olimpiady jako najpoważniejszej imprezy sportowej, zostaną z całą pewnością utrzymane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełZdzisławLuciński">GKKFiS powinien poświęcić więcej uwagi rozwojowi kultury fizycznej w nowych województwach. Realizacja podejmowanych w tej dziedzinie inicjatyw napotyka na trudności. Poważne znaczenie dla ustalenia dalszych kierunków działania miałaby generalna w skali kraju ewidencja stanu posiadania poszczególnych województw w zakresie bazy sportowej oraz kadry. Celowe wydaje się również opracowanie pewnego modelu rozwiązań organizacyjnych w dziedzinie sportu i kultury fizycznej dostosowanych do skali województwa.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełZdzisławLuciński">W terenie odczuwa się poważny brak trenerów. Trzeba się więc zastanowić nad tym w jaki sposób zachęcić trenerów do podejmowania pracy w mniejszych ośrodkach.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełZdzisławLuciński">Przewodniczący Komisji poseł Henryk Rafalski (ZSL): Należy wyrazić uznanie przewodniczącemu Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu za jego wystąpienie, które zarówno pod względem treści jak i formy w pełni odpowiadało oczekiwaniom naszej Komisji. W wystąpieniu tym nie unikano spraw trudnych wymagających dopiero rozwiązania. Prezentacja kierunków działania Komitetu, zawierająca elementy krytycznej i obiektywnej oceny, pozwoliła posłom na zorientowanie się w istotnych problemach rozwoju sportu i kultury fizycznej w naszym kraju.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>