text_structure.xml 20.1 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#WicemarszałekSejmuZbigniewGertych">Dnia 7 czerwca 1984 r. Komisje: Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Gospodarki Morskiej oraz Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.), rozpatrzyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#WicemarszałekSejmuZbigniewGertych">- sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy prawo celne.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#WicemarszałekSejmuZbigniewGertych">W posiedzeniu udział wzięli: wiceminister handlu zagranicznego Antoni Karaś, wiceprezes Głównego Urzędu Ceł Józef Osek oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#WicemarszałekSejmuZbigniewGertych">Przewodniczący podkomisji poseł Bogusław Droszcz (ZSL): Podkomisja obradowała 29.05.1984 r. z udziałem przedstawicieli resortu oraz ekspertów. Po przedyskutowaniu rządowego projektu ustawy zaproponowano wprowadzenie doń poprawek, mających na celu udoskonalenie sformułowań projektu nie zmieniając ich sensu.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#WicemarszałekSejmuZbigniewGertych">Ekspert komisji doc. dr hab. Eugeniusz Piątek: Uważam, że nowela ustawy prawo celne przedstawiona przez Radę Ministrów idzie we właściwym kierunku. Są tam rozwiązania od dawna postulowane. Sądzę jednak, że ustawa ta wymaga generalnej modyfikacji, w celu dostosowania jej przepisów do wymogów reformy gospodarczej i naszych zobowiązań międzynarodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Rozumiem, że doc. E. Piątek widzi potrzebę generalnego uregulowania prawa celnego, ale uznaje, że w chwili obecnej należy ten projekt uchwalić, gdyż idzie on we właściwym kierunku. Skomplikowana sytuacja gospodarcza utrudnia nam kompleksowe zajęcie się tym zagadnieniem.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przechodzimy do tekstu projektu. W zmianie 1 podkomisja przedstawiła 2 poprawki redakcyjne. Zamiast sformułowania „w granicach uprawnień” zaproponowano sformułowanie „w ramach uprawnień”. Zaproponowano także sformułowanie „do prowadzenia działalności w zakresie handlu zagranicznego” zamiast „do prowadzenia działalności handlu zagranicznego”.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">Ponadto podkomisja proponuje zmianę tekstu art. 3 ust. 2 ustawy nadając mu brzmienie: „Obrót towarowy z zagranicą, inny niż określony w ust. 1, jest niehandlowym obrotem towarowym z zagranicą”.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przyjęły zmianę art. 3 projektu wraz z poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWitoldZakrzewski">Następnie komisje przyjęły zmianę art. 9 projektu, zgodnie ze sprawozdaniem podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełWitoldZakrzewski">Nadesłano dwie uwagi dotyczące zmiany 3 projektu rządowego (art. 15). Biuro Prawne Kancelarii Sejmu zwróciło uwagę, że określenie „wytyczne” nie jest tutaj terminem właściwym, a rzeczoznawca komisji zaproponował uwzględnienie w tym artykule sformułowania o konieczności publikacji aktów prawnych ministra handlu zagranicznego ze względu na zobowiązania Polski w GATT.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przy wzięciu pod uwagę tych poprawek tekst art. 15 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „minister handlu zagranicznego określa zasady kwalifikacji taryfowej towarów i publikuje je w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Handlu Zagranicznego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorBiuraPrawnegoMinisterstwaHandluZagranicznegoBolesławFedorowicz">Dziennik Urzędowy MHZ nie dochodzi oficjalnie do GATT. Nie został on oficjalnie zgłoszony do tej organizacji. Wielokrotnie konferowaliśmy z Urzędem Rady Ministrów na ten temat, ale nie doszło do takiego oficjalnego zgłoszenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Jest to inny problem. Nie zajmujemy się tym, czy Dziennik Urzędowy MHZ dociera, czy też nie dociera do GATT. Z umów międzynarodowych wynika, że mamy obowiązek publikacji tego rodzaju aktów prawnych i powinniśmy to uwzględnić w ustawie. Ewentualnie można zapisać, że minister w drodze rozporządzenia określa zasady klasyfikacji taryfowej towarów. Wówczas będzie istniał obowiązek publikacji w Dzienniku Ustaw. Myślę, że byłoby to jednak sformułowanie zbyt daleko idące. Proponowane przez doc. E. Piątka jest - jak sądzę - bardziej wyważone. Być może jednak przedstawiciele ministerstwa stoją na stanowisku, że należy te akty prawne publikować w innej formie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJadwigaŁokkaj">Czy należy umieszczać w tym przepisie sformułowanie dotyczące formy publikacji? Jest to sprawa wewnętrzna resortu i sam powinien ją rozwiązać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Musimy to uwzględnić, gdyż podjęliśmy takie zobowiązanie międzynarodowe i jest to nasz obowiązek prawny. Nasuwa się tylko pytanie, w jakim zakresie musimy ten obowiązek wypełnić.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Wiceminister handlu zagranicznego Antoni Karaś: Byłoby dobrze, gdyby można uniknąć w prawie celnym sformułowania o obowiązku publikacji. Polska ma wobec GATT o wiele większe grzechy, niż tylko ten. Nie stosujemy się do wielu poważniejszych punktów umowy od wstąpienie do tej organizacji. W tej chwili myślimy o renegocjacji naszych zobowiązań wobec GATT. Drobne uchybienie, jakim jest brak publikacji aktów prawnych, o których tutaj mowa, nie ma większego znaczenia wobec tamtych spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Czy w czasie naszych stosunków z GATT kiedykolwiek zwracano nam uwagę na brak publikacji aktów prawnych dotyczących handlu zagranicznego?</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Przedstawiciel Ministerstwa Handlu Zagranicznego, były przedstawiciel PRL przy GATT, Zbigniew Krzysztofowicz: Sprawy te precyzuje art. 10 układu o przystąpieniu PRL do GATT. Ze względu na specyfikę naszego ustroju ekonomicznego od czasu wstąpienia do GATT w roku 1967 nie publikowaliśmy większości naszych wewnętrznych aktów prawnych dotyczących handlu zagranicznego. W latach sześćdziesiątych nawet wysokość kursu dolara była informacją poufną. Do 1978 r. corocznie odbywał się przegląd naszych stosunków z GATT. Powoływano w tym celu specjalną grupę roboczą. Na jej posiedzeniach podnoszono, że Polska nie wywiązuje się ze zobowiązania publikacji aktów prawnych dotyczących handlu zagranicznego. Zarzuty te jednak pozostawały bez dalszych konsekwencji dla naszej pozycji w tej organizacji. Nie tylko Polska ma tego rodzaju winy wobec GATT. Wielu krajom można postawić zarzuty tego rodzaju. Nie znaczy to oczywiście, że możemy dalej kontynuować taką praktykę. Zmierzamy do renegocjacji warunków naszego uczestnictwa w GATT. Jednak w tej chwili, ze względu na sytuację polityczną, a przede wszystkim stanowisko USA w GATT, nie może to nastąpić. Jesteśmy jedynym krajem, którego umowa o przystąpieniu do GATT przewiduje coroczne zwiększanie importu ze strefy dolarowej. W dzisiejszej sytuacji jest to po prostu niemożliwe i nasi partnerzy to rozumieją. Dlatego nie widzę zagrożenia dla naszej pozycji w tej organizacji, jeżeli sprawa publikacji aktów prawnych dotyczących handlu zagranicznego zostanie w tej ustawie pominięta.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Należy jeszcze odróżniać publikację od notyfikacji. Może istnieć obowiązek publikacji aktów prawnych, ale bez obowiązku ich notyfikacji, czyli dostarczania w tym przypadku organizacji międzynarodowej. Poseł W. Zakrzewski zaproponował, żeby w ustawie znalazł wyraz jedynie obowiązek publikacji. Ja - ponieważ jest to sprawa nietypowa - proponuję zrezygnowanie z poruszania tej sprawy i wprowadzenie tylko jednej poprawki do zmiany art. 15 ustawy, zastępując wyrazy „wydaje wytyczne” sformułowaniem „określa zasady”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Zgadzam się z posłem Z. Czeszejko Sochackim. W świetle projektu ustawy widać, że przestrzeganie prawa w tym zakresie budzi wątpliwości. Wnioskuję więc, aby nie wpisywać do treści ustawy obowiązku publikacji tych przepisów przez ministra handlu zagranicznego. Jest to sprawa złożona i nie zdołamy jej teraz rozwiązać. Z drugiej strony resort i podległy mu Urząd Ceł powinien przygotować materiały dotyczące stanu prawnego w zakresie działania handlu zagranicznego i ceł. Materiały te moglibyśmy rozpatrzyć na wspólnym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełGenowefaRejman">Proponuję umieszczenie w projekcie przepisu mówiącego o tym, że forma publikacji tych aktów prawnych zostanie określona w rozporządzeniu ministra handlu zagranicznego lub prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Rozwiązanie takie rodziło by jeszcze większe trudności. Gdyby wprowadzić obowiązek publikacji w Dzienniku Urzędowym to przedstawiciele resortu mieliby jeszcze jakieś pole manewru. Natomiast rozwiązanie zaproponowane przez poseł G. Rejman będzie oznaczało, że robimy coś niedobrego, ale nie wiemy jak z tego wybrnąć i odsyłamy sprawę na później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Skomplikowałoby to sytuację i mogłoby utrudnić renegocjację naszej umowy z GATT. Proponuję pominięcie tego zagadnienia w projekcie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełSylwesterZawadzki">Proponuję żeby Komisja Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Gospodarki Morskiej wprowadziła do swojego planu pracy punkt dotyczący porządkowania aktów prawnych resortu handlu zagranicznego, w tym także sprawę ich publikacji.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełSylwesterZawadzki">Komisje zaaprobowały to stanowisko i przyjęły zmianę art. 15 w wersji zaproponowanej przez posła Z. Czeszejko-Sochackiego.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełSylwesterZawadzki">Następnie komisje przyjęły zmianę 3 (dotyczącą art. 15) w całości wraz z poprawkami redakcyjnymi zaproponowanymi przez podkomisję. W dalszej kolejności przyjęto zmianę 4) (dotyczącą art. 15¹) wraz z poprawką redakcyjną zawartą w sprawozdaniu podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Ekspert doc. E. Piątek zaproponował inne sformułowanie art. 19 ust. 4, którego dotyczy zmiana 5 pkt b. W jego wersji artykuł ten brzmiałby następująco: „W stosunku do darów stanowiących pomoc humanitarną, bądź niezbędnych dla rozwoju krajowego przemysłu lub rolnictwa, minister handlu zagranicznego może udzielić zwolnień od obowiązku uzyskiwania pozwoleń na przywóz i wywóz towarów oraz od należności celnej za te towary. Uprawnienie to może przekazać w drodze rozporządzenia organom administracji celnej. Postanowienie niniejsze może być stosowane w stosunku do transakcji jednostkowych o charakterze odpłatnym w przypadkach uzasadnionych względami gospodarczymi lub społecznymi kraju”. A więc meritum sprawy pozostaje to samo, projekt eksperta rozdziela jedynie pomoc humanitarną od innych przypadków zwolnienia od cła i obowiązku uzyskiwania pozwoleń.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Dyrektor Biura Prawnego MHZ Bolesław Federowicz: Zmiana art. 19 ust. 4 ma na celu zakreślenie ram stosowania uzasadnionych zwolnień od opłat celnych w indywidualnych sprawach. Obowiązuje generalna zasada, że za przewożony przez granicę towar powinno być uiszczone cło. Z punktu widzenia GATT jest więc nie do zaakceptowania regulacja dopuszczająca zwolnienia od cła w bliżej nie określonych sytuacjach. Kupiec musi bowiem orientować się jaka jest wysokość cła i zasady jego określania, a także powinien mieć pewność istnienia stabilnej praktyki w tej dziedzinie. Cło stanowi przecież jeden z elementów branych pod uwagę przy dokonywaniu kalkulacji handlowych. Dowolność decyzji w sprawie zwolnień od cła może być uznana za działalność dyskryminującą pewną kategorię kupców i preferującą innych. Sądzę, że uwagi te uzasadniają wstrzymanie rządowej propozycji zmiany art. 19 ust. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Redakcja proponowana przez doc. E. Piątka budzi pewne wątpliwości. Art. 19 ust. 4 ma wyrażać pewną myśl ogólną, natomiast w ujęciu proponowanym przez eksperta stawia na pierwszym miejscu sprawę pomocy humanitarnej. Traktowanie pomocy humanitarnej jako zjawiska trwale zakorzenionego w naszej rzeczywistości i w naszym ustawodawstwie nie wydaje się właściwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Może więc przejdziemy tymczasem do omówienia pozostałych poprawek proponowanych przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przyjęły poprawki od 6 do 9 bez uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełSylwesterZawadzki">Zmiana nr 10, dotycząca art. 45 jest ujęta zbyt szeroko. W istocie rzeczy w przypisie tym, zmianie ulega jedynie ust. 3 przy zachowaniu w niezmienionej postaci ust. 1 i 2. Proponuję zatem, aby w sprawozdaniu zaznaczyć wyraźnie, że zmiana polega na dodaniu do art. 45 ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#Głoszsali">Art. 45 ust. 3 nakłada obowiązek uiszczenia należności w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Powstaje na tym tle pytanie czy strona zobowiązana do uiszczenia należności zostanie poinformowana o tym, w jakim dniu decyzja stała się ostateczna. Bez takiej informacji trudno byłoby zagwarantować rygorystyczne przestrzeganie wspomnianego obowiązku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">W myśl Kodeksu postępowania administracyjnego decyzja staje się ostateczna po zawiadomieniu strony o jej wydaniu i upływie 14 dni przeznaczonych na ewentualne wniesienie środka odwoławczego.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Doradca prezesa Głównego Urzędu Ceł Kazimierz Janus: Sprawa ta nie może też budzić wątpliwości na tle praktyki stosowanej przez Urząd Celny. Wszystkie osoby, do których adresowane są decyzje, są o tym powiadamiane.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przyjęły bez zmian poprawki proponowane w sprawozdaniu podkomisji w punktach od 10 do 15.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełWitoldZakrzewski">Biuro Prawne zaproponowało zmianę w redakcji art. 50. Proszę przedstawiciela Biura Prawnego o uzasadnienie tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzedstawicielBiuraPrawnegoKancelariiSejmuAdamFerenc">W art. 50¹ przewiduje się, że osoby przebywające za granicą powinny wskazać adres dla doręczeń w kraju. W razie nieuczynienia tego, pismo wysłane pod ostatnio znanym adresem w kraju lub - jeżeli tego adresu nie ma - podane do wiadomości przez wywieszenie na okres 14 dni w budynku organu administracji celnej, uważa się za doręczone. Podkomisja zaproponowała uzupełnienie tego tekstu o zastrzeżenie, że skutki, o których mowa w art. 50¹ powstaną tylko wtedy, jeżeli zainteresowane osoby zostały odpowiednio pouczone przez organa administracji celnej. Dlatego proponuje się dodanie tekstu: „mimo pouczenia przez organa administracji celnej”. Naszym zdaniem uzupełnienie to jest zbędne. Art. 9 Kodeksu postępowania administracyjnego nie przewiduje tego rodzaju rygorów w ramach ogólnych zasad postępowania. Wydaje się, że brak jest szczególnych względów, które by przemawiały za wprowadzeniem tego rodzaju wymagań w postępowaniu celnym. Trzeba ponadto zaznaczyć, że strona zawsze może w skardze skierowanej do Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazać, że nie została właściwie pouczona o przyjętym trybie postępowania i uzyskać w efekcie korzystne dla siebie orzeczenie. Wydaje się więc, że interesy strony są zabezpieczone w wystarczającym stopniu przez obowiązującą regulację prawną.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzedstawicielBiuraPrawnegoKancelariiSejmuAdamFerenc">Dyrektor Biura Prawnego MHZ Bolesław Federowicz: Urząd Celny w zasadzie nie zgłaszał zastrzeżeń wobec propozycji podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Myślę, że w tej sytuacji nie ma powodów, aby odstępować od zapisu proponowanego przez podkomisję. Uzupełnienie wprowadzone do art. 50¹ lepiej chroni interes społeczny, nie pozostawiając żadnych wątpliwości w kwestii obowiązku pouczenia stron. Brak analogicznego rygoru w przepisach ogólnych nie stanowi istotnej przeszkody dla jego wprowadzenia w ramach regulacji dotyczącej pewnej kategorii spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełSylwesterZawadzki">Za stanowiskiem podkomisji przemawia także fakt, że praktyka zmierza w tym właśnie kierunku.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełSylwesterZawadzki">Komisje przyjęły w wersji zaproponowanej przez podkomisję zmianę 16, dotyczącą art. 50¹. Zmiany 17 i 18 komisje przyjęły bez uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">W świetle przedstawionych propozycji nowelizacja prawa celnego ma wejść w życie z dniem 1 września 1984 r. (art. 4 projektu ustawy). Myślę, że termin ten jest realny i może być przyjęty przez nasze komisje.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisje przyjęły brzmienie art. 4 zgodnie z propozycją podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Obecnie proponuję wrócić do sprawy art. 19 ust. 4. Proponowane obecnie zmiany prawa celnego nie mają charakteru kompleksowego, lecz stanowią tylko próbę modyfikacji obecnego stanu prawnego w niezbędnym zakresie. Mając to na uwadze, proponuję z czym zgadza się doc. E. Piątek, przyjąć na obecnym etapie propozycję rządową, traktując jednocześnie uwagi zawarte w wystąpieniu eksperta jako materiał do kompleksowego rozważenia w przyszłości. Uwzględnienie proponowanych zmian wersji rządowej, wymagałoby obecnie skonfrontowania ich z innymi przepisami ustawy, a więc przeprowadzenia szerszej, całościowej analizy obowiązujących regulacji. Sądzimy więc, że należy odłożyć te rozważania do czasu przygotowania nowej kompleksowej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Komisje przyjęły art. 19 ust. 4 w wersji proponowanej w projekcie rządowym z uwzględnieniem zmian zaproponowanych w pkt. 5 sprawozdania podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Komisje jednomyślnie przyjęły w głosowaniu projekt ustawy o zmianie ustawy prawo celne w całości.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełZdzisławCzeszejkoSochacki">Na sprawozdawcę wybrano posła Bogusława Droszcza (ZSL).</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>