text_structure.xml 73.8 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Dnia 13 lipca 1982 r. Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o spółdzielniach i ich związkach, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Gołaczyńskiego (PZPR), rozpatrzyła: poprawki do działu Ⅶ projektu ustawy, propozycje dotyczące spółdzielni młodzieżowych oraz sprawozdania zespołów o projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełJerzyGołaczyński">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, Komisji do Spraw Reformy Gospodarczej, członkowie kierownictwa centralnych związków i zrzeszeń spółdzielczych oraz zaproszeni eksperci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełEmilKołodziej">Zgodnie z decyzją podjętą na poprzednim posiedzeniu naszej Komisji powołano zespół, który przeanalizował treść działu VII, proponując szereg poprawek do niektórych artykułów. Celem naszego działania było też skoordynowanie przepisów określających ogólne zasady gospodarowania obowiązujące spółdzielnie ze specyfiką spółdzielni produkcyjnych. Proponujemy też wprowadzenie kilku artykułów odnoszących się do organizacji i działalności spółdzielni młodzieżowych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełEmilKołodziej">Proponujemy dokonanie następujących poprawek w dziale VII projektu ustawy. W art. 70 § 1 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie: „spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą na podstawie swoich planów, które opracowuje samodzielnie, zgodnie z jej potrzebami, kierując się założeniami planów centralnych i terytorialnych”. W art. 74 proponujemy wyraz „korzysta” zastąpić wyrazami „może korzystać” oraz dodać na końcu zdania wyrazy „i ustawie budżetowej”.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełEmilKołodziej">Proponujemy wprowadzenie stylistycznej poprawki w art. 76 § 1, dodając wyrazy: „oraz po uwzględnieniu jej udziału w wyniku finansowym innych organizacji”. Proponujemy skreślić § 2 tego artykułu w myśl zasady, że wszystkie przepisy dotyczące specyfiki poszczególnych typów spółdzielni należy zamieszczać w działach poświęconych tym spółdzielniom.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełEmilKołodziej">W art. 79 § 1 pkt 2 w zdaniu pierwszym dodaje się wyrazy „oraz przedawnionych i prekludowanych należności”, zaś zdanie ostatnie otrzymuje brzmienie: „wartość środków trwałych i innych sfinansowanych bezpośrednio z funduszu udziałowego lub wkładów członkowskich nie zwiększa funduszu zasobowego”. Podobnie jak w poprzednio omawianym artykule proponujemy skreślić § 3, przenosząc ten przepis do działu o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełEmilKołodziej">W art. 80 skreśla się § 1. Proponujemy skreślić art. 84 i wprowadzić art. 81a w brzmieniu: „Statut spółdzielni może przewidzieć tworzenie innych funduszów, z tym że utworzenie funduszów obciążających koszta działalności spółdzielni wymaga zgody ministra finansów”.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełEmilKołodziej">Art. 82 otrzymuje brzmienie: „Remonty bieżące i kapitalne zalicza się do kosztów działalności spółdzielni. Koszty remontów kapitalnych mogą być rozliczone w czasie”.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełEmilKołodziej">W art. 83 § 2 wyrazy „w których spółdzielnia jest zrzeszona” zastępuje się wyrazami: „do których spółdzielnia przystąpiła”. Na poprzednim posiedzeniu część posłów odniosła wrażenie, że artykuł ten sugeruje, iż przynależność spółdzielni do innych związków poza związkami centralnymi jest obligatoryjna. Obecna redakcja tego przepisu wyeliminuje tę wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełEmilKołodziej">W art. 85 § 1 wyraz „oraz” skreśla się i dodaje wyrazy: „a także określa zasady wynagradzania, stosując przepisy Kodeksu pracy, przepisy o wynagrodzeniach oraz postanowienia właściwych dla spółdzielni układów zbiorowych pracy”. § 2 skreśla się.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełEmilKołodziej">Większość członków zespołu proponuje - wbrew sugestiom przedstawiciela ministra finansów - skreślić art. 87.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełEmilKołodziej">W art. 88 § 2 otrzymuje brzmienie: „Spółdzielnia prowadzi rachunkowość według ogólnych zasad ustalanych przez Ministerstwo Finansów po zasięgnięciu opinii centralnych związków”. Wydaje się, że sformułowanie takie w niczym nie narusza kompetencji ministra finansów, a będzie sprzyjać dostosowywaniu zasad rachunkowości do specyfiki działalności spółdzielczej.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełEmilKołodziej">W art. 89 wyrazy: „oraz rachunek” zastępuje się wyrazami „łącznie z rachunkiem”.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełEmilKołodziej">W art. 242/233 według starej numeracji po § 1 dodaje się § 2 w brzmieniu: „do wyłącznej właściwości zjazdu delegatów centralnego związku należy ponadto ustalenie wysokości wpłat dokonywanych przez spółdzielnię na fundusz rozwoju oraz uchwalanie regulaminu tego funduszu określającego cele i zasady gospodarowania”. Chodziło o jednoznaczne określenie kompetencji zjazdu delegatów w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełEmilKołodziej">Szczegółowe przejrzenie wszystkich przepisów działu VII prowadzi do wniosku, że jedynie artykuły 76, 77, 78, 81a, 82 i 85 nie dotyczą spółdzielni produkcyjnych. Pozostałe artykuły tego działu powinny być stosowane odpowiednio do spółdzielni produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełEmilKołodziej">Zespół przygotował propozycję redakcji działu V w rozdziale 1, dotyczącego rolniczych spółdzielni produkcyjnych. W art. 165 wprowadzamy określenie dochodu ogólnego spółdzielni oraz zasady jego ustalania. Art. 166 mówi o podziale tego dochodu zaś art. 167 o możliwościach tworzenia funduszy z dochodu ogólnego. Art. 168 § 1 został sformułowany w dwóch wariantach: według wariantu Ⅰ część dochodu ogólnego powstała po dokonaniu odpisów na fundusze, o których mowa w art. 166, winna stanowić dochód podzielny podlegający podziałowi między członków i domowników stosownie do ich wkładu pracy. Wg wariantu II, podział ten winien być dokonywany stosownie do wkładu pracy i innych zasad określonych w statucie. Wydaje się, że można przyjąć wariant Ⅲ, mówiący, iż podział ten winien być dokonywany stosownie do postanowień art. 144 niniejszej ustawy. Przypominam, że artykuł ten szczegółowo i precyzyjnie ustala, na jakich zasadach oblicza się wynagrodzenia z dochodów.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełEmilKołodziej">Następnie poseł Emil Kołodziej omówił propozycje zmian dotyczące spółdzielni organizowanych przez młodzież. Stwierdził, że zespół wykonując zobowiązania płynące z dyskusji na poprzednim posiedzeniu opracował nowe propozycje dotyczące kilku artykułów. Realizując postulat dotyczący wprowadzenia ogólnego przepisu, zespół proponuje dodać § 2 w art. 1 w brzmieniu: „Organizacje spółdzielcze prowadzą działalność społeczno-wychowawczą i kulturalną dla członków i ich rodzin, udzielają pomocy młodym osobom i młodym małżeństwom będącym członkami lub pracownikami spółdzielni. Organizacje spółdzielcze udzielają pomocy organizacjom młodzieżowym w ich działalności wychowawczej, tworzeniu nowych miejsc pracy oraz wspierają działalność spółdzielni organizowanych przez młodzież”.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełEmilKołodziej">W celu ściślejszego określenia istoty spółdzielni młodzieżowej proponuje się dodać odrębny artykuł w brzmieniu: „Za spółdzielnię młodzieżową uważa się spółdzielnię zorganizowaną przez młodzież, której większość członków nie przekroczyła 35 roku życia”.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełEmilKołodziej">Realizując wniosek dotyczący specjalnych ulg dla spółdzielni młodzieżowych, zespół proponuje dodać art. w brzmieniu: „minister finansów określa na wniosek właściwego, centralnego związku, ulgi podatkowe dla spółdzielni zorganizowanych przez młodzież”. Chciałbym jednak poinformować, iż minister finansów uważa ten przepis za niepotrzebny, jako że na podstawie już istniejących przepisów minister finansów może przyznawać różne ulgi spółdzielniom młodzieżowym.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełEmilKołodziej">Dla podkreślenia szczególnego zainteresowania władz państwowych spółdzielniami młodzieżowymi, w art. 71, mówiącym o pomocy spółdzielniom ze strony administracji państwowej i rad narodowych proponujemy dodać wyrazy: „ze szczególnym uwzględnieniem spółdzielni zorganizowanych przez młodzież”.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełEmilKołodziej">Jeśli chodzi o rozstrzygnięcie problemu, kto ma pełnić wobec spółdzielni młodzieżowych funkcję centralnego związku, proponujemy w art. 234 (dawny artykuł 225) po wyrazach: „społeczno-gospodarczych” dodać wyrazy: Ⅰ wariant - „zarządom głównym związków młodzieżowych”, Ⅱ wariant - „oraz społeczno-politycznym”. Posłowie uczestniczący w pracach zespołu wypowiedzieli się za przyjęciem wariantu Ⅱ. Uważamy, że nadanie funkcji centralnych związków zarządom głównym organizacji młodzieżowych nie jest wskazane, ponieważ nie wszystkie organizacje młodzieżowe z jednakową chęcią godzą się na pełnienie tej roli. Możliwe są trzy sposoby rozwiązania powyższego problemu: spółdzielnie młodzieżowe mogą założyć własny centralny związek (mogą to uczynić co najmniej 3 spółdzielnie); spółdzielnie młodzieżowe mogą przystąpić do już istniejącego centralnego związku, a w przypadku, gdy żaden z centralnych związków im nie odpowiada, do Naczelnej Rady Spółdzielczej; można przyznać zarządom głównym organizacji młodzieżowych prawo do pełnienia funkcji centralnego związku spółdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełEmilKołodziej">Na poprzednim posiedzeniu padło wiele pytań dotyczących relacji między ustawą o spółdzielniach i ich związkach a innymi ustawami zawierającymi problematykę dotyczącą spółdzielni (ustawa o radach narodowych i samorządzie terytorialnym oraz ustawa o rzemiośle). Pragnę poinformować, że - naszym zdaniem - nie ma już w tej chwili rozbieżności między tą ustawą a ustawą o radach narodowych. Nie mamy natomiast aktualnych informacji o poprawkach do ustawy o rzemiośle.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełEmilKołodziej">Na poprzednim posiedzeniu wiele krytycznych uwag pod adresem ustawy o spółdzielniach zgłosił przedstawiciel Rady ds. Reformy Gospodarczej. Niektóre z nich wyjaśniliśmy na posiedzeniu zespołu z udziałem przedstawicieli Rady ds. Reformy Gospodarczej, tym niemniej Rada ds. Reformy Gospodarczej zgłasza nadal wiele zastrzeżeń, z których najważniejsze w tej chwili zaprezentuję:</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełEmilKołodziej">1. Rada ds. Reformy Gospodarczej podważa przede wszystkim akcentowaną przez nas zasadę obligatoryjnej przynależności spółdzielni do centralnych związków. Uważamy, że za naszym rozwiązaniem przemawiają zarówno wieloletnie tradycje, jak też względy pragmatyczne (możliwość pomocy spółdzielniom ze strony centralnych związków w realizacji ich statutowych zadań).</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełEmilKołodziej">2. Rada ds. Reformy Gospodarczej uważa, że centralny związek nie powinien wydawać oświadczeń o celowości przy zakładaniu nowych spółdzielni. Zdaniem Rady ds. Reformy, wystarczy tu procedura rejestracji w sądzie nowo powstałej spółdzielni. Jesteśmy zdania, że rozwiązanie takie jest niedopuszczalne. Mogę się tu powołać na proces zakładania przedsiębiorstw państwowych. Zanim przedsiębiorstwo zostanie założone, różne ciała badają celowość jego istnienia i dopiero na tej postawie wydawana jest stosowna decyzja. W odniesieniu do spółdzielni funkcję takiego ciała spełnia centralny związek; bada on zgodność projektu statutu spółdzielni z istniejącymi przepisami prawnymi, analizuje celowość jej założenia. Poza tym, jeśli przyjąć, że na spółdzielni spoczywa obowiązek przynależności do centralnego związku, to konsekwencją takiego rozstrzygnięcia wydaje się być obligatoryjność wydawania przez centralny związek oświadczeń o celowości.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełEmilKołodziej">3. Rada ds. Reformy Gospodarczej zgłosiła również uwagę do art. 63 § 1, w którym wyszczególnione są zadania samorządu pracowniczego, działającego w wyodrębnionych zakładach spółdzielczych. Rada ds. Reformy Gospodarczej ma też zastrzeżenie do punktu, w którym mówi się, że samorząd pracowniczy ustala projekt planu rozwoju zakładu (nie spółdzielni). Sądzę, że możemy tę uwagę uwzględnić, aczkolwiek wydaje się, że samorząd pracowniczy wzmiankowaną działalnością pomógłby w podejmowaniu ostatecznych rozstrzygnięć walnemu zgromadzeniu lub też samorządowi spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełEmilKołodziej">Ministerstwo Finansów zgłosiło do działu ogólnego trzy uwagi: proponuje skreślić art. 87 mówiący o sposobie rozliczeń spółdzielni z budżetem państwa; w art. 88 proponuje skreślić słowa: „po zaopiniowaniu przez centralny związek”; uważa za zbędny przepis dotyczący możliwości stosowania ulg dla spółdzielni młodzieżowych (może je stosować na podstawie już istniejących przepisów).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Pracujemy w zespołach nad tym tematem już ponad dwa miesiące. Dlatego też proponuję w dzisiejszej dyskusji nie wracać do wielu szczegółowych kwestii, tym bardziej że upoważniliśmy zespoły do rozstrzygnięcia poszczególnych zagadnień. Wobec powyższego, główne zadanie dzisiejszej dyskusji widzę w odpowiedzi na pytanie: czy akceptujemy poprawki wniesione przez zespół dotyczące działu VII jak i problemu spółdzielni młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekTekliński">Byłem członkiem zespołu kierowanego przez posła E. Kołodzieja. Nie wszystkie problemy rozpatrywane przez zespół zostały jednogłośnie zaakceptowane. Chciałbym w związku z tym zgłosić pewne uwagi dotyczące działu V. Proponuję mianowicie, aby po przepisach dotyczących podziału dochodu utrzymać delegację dla rady rolniczych spółdzielni produkcyjnych do określania zasad gospodarki finansowej lub też uzupełnić dotychczasową treść działu V o przepisy:</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełFranciszekTekliński">a) w art. 79 dodać zdanie „ponadto fundusz ten zwiększa się lub zmniejsza o kwoty wynikające z przeszacowania majątku trwałego i zmniejsza się o straty losowe”, uzupełniając tym samym zakres przedmiotowy dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych;</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełFranciszekTekliński">b) rolnicze spółdzielnie produkcyjne mogą z części dochodu przeznaczonej na fundusz socjalno-kulturalny finansować prowadzone przez związek wspólne przedsięwzięcia;</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełFranciszekTekliński">c) rolnicze spółdzielnie produkcyjne powinny świadczyć na rzecz funduszu rozwoju przeznaczonego na udzielanie pomocy zrzeszonym spółdzielniom oraz na podejmowanie zadań ułatwiających im działalność, w wysokości i na zasadach ustalonych przez zjazd;</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełFranciszekTekliński">d) spółdzielnie ze środków przeznaczonych na finansowanie inwestycji mogą również finansować remonty kapitalne;</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełFranciszekTekliński">e) kryteria zaliczania przedmiotów wytworzonych i zakupionych, stanowiących majątek spółdzielni oraz zasady ich umarzania ustala minister rolnictwa, po zasięgnięciu opinii centralnego związku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławKukuryka">Pragnę zgłosić uwagę dotyczącą art. 6. Uważam, że słuszniejszym rozwiązaniem byłoby ustalenie, że centralny związek wydaje oświadczenie o celowości przy zakładaniu nowej spółdzielni po zasięgnięciu opinii terenowego organu administracji państwowej, a nie rady narodowej. Uzgadnianie z radą narodową tej kwestii byłoby technicznie trudne. Uważam ponadto, że wymóg konsultacji centralnego związku z terenowym organem administracji państwowej należałoby ograniczyć tylko do przypadku zakładania nowej spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławKukuryka">Następna uwaga dotyczy art. 51 i 112. Nie zlikwidowaliśmy resortów, nie powinno się więc likwidować centralnych związków spółdzielczych. Dajmy im również możliwość działania. Gdyby nie było centralnych związków, sprawność funkcjonowania spółdzielni znacznie obniżyłaby się. Nie sądzę, by władze państwowe mogły wyrazić zgodę na taki model, z którym każda spółdzielnia funkcjonuje tak, jak chce. Sądy nie będą w stanie rozstrzygnąć wszystkich kwestii spornych, które do tej pory załatwiają organy centralnych związków. Proponuję więc w odniesieniu do centralnych związków pozostawić istniejący stan rzeczy. Tak jest w innych krajach. Np. w RFN przynależność do centralnego związku jest obowiązkowa ze względu na zabezpieczenie interesów członków przed ingerencją zewnętrzną, jak i nieprawidłowościami działania administracji spółdzielczej. Należy brać pod uwagę stuletnie tradycje. Centralne związki stoją na straży interesów członków spółdzielni. Nie likwidujmy więc rozwiązań, które sprawdziły się, można je co najwyżej doskonalić. Sądzę, że organy samorządowe powinny uzyskać prawo odwołania się do sądu w sytuacji, gdy nie zgadzają się z rozstrzygnięciami centralnego związku. Nie można dopuścić do sytuacji, gdy 2–3 ludzi dogada się i działa przeciwko interesom spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławKukuryka">Zajmuję krytyczne stanowisko w sprawie spółdzielni młodzieżowych. Byłem przeciwny nadaniu kółkom rolniczym uprawnień centralnego związku spółdzielczego. Podobnie i w przypadku spółdzielni młodzieżowych, uważam że jest tu pomieszanie pojęć. Można rozważać, czy organizacje młodzieżowe nie powinny roztoczyć patronatu nad spółdzielniami młodzieżowymi. Działalność gospodarcza wymaga jednak innego typu organizacji. Ponadto organizacje młodzieżowe musiałyby należeć do Naczelnej Rady Spółdzielczej, co - jak sądzę - ograniczyłoby ich autonomię. W odniesieniu więc do organizacji młodzieżowych uważam, że chodzi tu raczej o działalność patronacką a nie czysto gospodarczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKamiński">Proponuję, aby zastanowić się nad tokiem dalszych prac. Zgromadziliśmy już sporo dokumentów i rozgraniczmy to, co nie budzi wątpliwości, od tych spraw, które wymagają dalszego przedyskutowania.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanKamiński">Z zaprezentowanych przez posła E. Kołodzieja propozycji zmian dotyczących spółdzielni organizowanych przez młodzież za słuszne uważam dodanie § 2 w art. 1. To samo dotyczy określenia pułapu wieku. Proponuję też przyjąć poprawki zgłoszone do art. 71. Jeżeli chodzi o art. 234/225 wnoszę, aby nie adresować go do zarządów głównych organizacji młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBolesławStrużek">Nawiązując do tego, co ostatnio mówił przedmówca, wydaje mi się, że z punktu widzenia prawa spółdzielczego nie możemy pójść na tak szeroką formułę. Organizacje młodzieżowe kierują się niezdrową ambicją wykonywania zadań centralnego związku spółdzielczego. Opowiadam się wiec za wariantem pierwszym przy sprecyzowaniu o jakie związki chodzi.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBolesławStrużek">Artykuł podający definicję spółdzielni młodzieżowej jest bardzo sformalizowany. Przyjęcie kryterium, że większość jej członków nie przekracza 35 lat, uważam za bardzo formalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWaldemarMichna">Jeżeli chodzi o spółdzielnie młodzieżowe, to na poprzednim spotkaniu mówiliśmy, że mają one służyć sprawom wychowawczym. Zarządy główne organizacji młodzieżowych miałyby możliwość prowadzenia kontroli ze względów wychowawczych. Byłbym za wariantem pierwszym. Ustalenie, że większość członków nie przekracza 35 lat jest podejściem formalistycznym. Określenie kryterium wymaga - moim zdaniem - przedyskutowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Nie ma uwag do proponowanego brzmienia § 2 w art. 1, a jeżeli chodzi o sprawę kryterium wieku, to podzielam opinię przedmówców. Jestem za przyjęciem artykułu, na mocy którego minister finansów określałby ulgi podatkowe. W związku z dyskusją nad sformułowaniem art. 234/225 jestem za wariantem drugim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBolesławStrużek">Przypomnijmy sobie działalność ZMW „Wici” przed wojną. Nikt nie może kwestionować zasług tej organizacji, ale czy ona domagała się uprawnień centralnego związku spółdzielczego? Obawiam się, czy proponowane rozwiązania nie stworzą getta spółdzielni młodzieżowych. Moim zdaniem, za mało uwagi w tych organizacjach poświęca się tematyce spółdzielczej. Jest natomiast problem, którego w projekcie ustawy nie uwzględniono. A gdyby wspomnieć o stosunku między ruchem spółdzielczym a ruchami społeczno-politycznymi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanKamiński">Kryterium wieku 35 lat zaproponowali przedstawiciele organizacji młodzieżowych. Uważam, że kryterium to należałoby umieścić w statucie, natomiast ustawa powinna zawierać bardziej ogólne sformułowania. Jestem też przeciwko automatycznemu nadawaniu uprawnień rewizyjnych, ponieważ inny jest cel działania organizacji młodzieżowych i nie są one do tego przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanKamiński">Poseł Bolesław Strużek (ZSL) zaproponował dodanie w art. 234 określenia „organizacjom społecznym i gospodarczym”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełTadeuszMaj">Chciałbym się przychylić do umiarkowanych propozycji. Chodzi o to, abyśmy nie zubożyli spółdzielczości o działalność wychowawczą. Przychylam się do wniosku dającego pewne, ale nie specjalne uprawnienia młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławKukuryka">Popieram ostatnie propozycje posła B. Strużka. Rozumiem, że chodzi tu głównie o spółdzielnie wiejskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Trudno zgodzić się ze stwierdzeniem, że organizacje młodzieżowe nie prowadzą działalności gospodarczej. Łączny budżet tych organizacji wynosi ok. 4 mld zł. Tak wielką kwotą trzeba umiejętnie gospodarować. Związki młodzieżowe zatrudniają kadry świetnie znające problemy finansowe i gospodarcze państwa. Organizacje młodzieżowe są w pełni przygotowane do prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Chciałbym wyjaśnić, że to nie organizacje młodzieżowe wymyśliły przepis obligujący ministra finansów do udzielania ulg podatkowych spółdzielniom, które przekazują co najmniej 20% czystej nadwyżki na rzecz organizacji społecznych. Przepis taki został zawarty w uchwale Rady Ministrów z 1958 r.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Wydaje się, że nadanie organizacjom młodzieżowym uprawnienia do powoływania spółdzielni sprzyjać będzie postulowanemu przez posłów odmłodzeniu spółdzielczości.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Naszym zdaniem, powiązanie spółdzielczości młodzieżowej z organizacjami młodzieżowymi powinno mieć cechy sprzężenia zwrotnego. Spółdzielnie z mocy prawa będą świadczyły na rzecz organizacji. Takie ustalenie ma wielkie walory wychowawcze. Młodzież nie powinna otrzymywać od państwa pieniędzy inaczej niż poprzez własną pracę.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Wśród organizacji młodzieżowych największe tradycje spółdzielcze ma SZSP. Jestem upoważniony do zakomunikowania, iż związek ten w pełni popiera przedstawione dziś przez nas propozycje.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Aby w pełni uzasadnić nasze propozycje muszę wyjaśnić, iż ZMW zakłada małe, 10–15 osobowe spółdzielnie działające w konkretnych wsiach. Na wsi mamy do czynienia z pustynią usługową. Brakuje kowali innych rzemieślników. Tylko małe, młodzieżowe spółdzielnie są w stanie podjąć tę działalność. Tymczasem wydaje się, że projekt ustawy nakierowany jest na spółdzielnie już istniejące i traktuje głównie o problemach spółdzielni stanowiących wielkie organizmy gospodarcze. Należy więc wyodrębnić pion spółdzielni młodzieżowych, posiadających swoją specyfikę.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Ekspert docent Wiesław Chrzanowski: Nie wszystkie zgłoszone propozycje mogą znaleźć zastosowanie. Spółdzielnia nie może być członkiem zarządu głównego związku młodzieżowego. Statuty tych związków nie dopuszczają w ogóle członkostwa osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Związki spółdzielni mają, zgodnie z projektem, spełniać przede wszystkim funkcje kontrolno-nadzorcze w zakresie gospodarki spółdzielni. Przedstawiciele organizacji młodzieżowych proponują, aby ich organizacje pełniły funkcje tych związków. Swoją rolę widzą oni w działalności stymulująco-pobudzającej i wychowawczej w stosunku do spółdzielni, które mają ze swej strony świadczyć na rzecz organizacji młodzieżowych. Funkcje te nie korespondują z pozycją związku rewizyjnego. Na marginesie trzeba stwierdzić, że prawo o stowarzyszeniach wyraźnie zakazuje prowadzenia działalności gospodarczej przez stowarzyszenia tego rodzaju, jakimi są organizacje młodzieżowe.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Związki młodzieżowe mogą objąć patronat nad spółdzielniami młodzieżowymi. Ustawa może określać prawne znaczenie takiego patronatu. Może on sprowadzać się do udzielania pomocy finansowej organizacjom młodzieżowym oraz reprezentowania spółdzielni przez te organizacje.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Zaproponowana poprawka do art. 1 §2 jest powtórzeniem sformułowań zawartych w innym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Ekspert prof. Mirosław Gersdorf: Należy sądzić, że w każdej definicji spółdzielni młodzieżowych zasadniczym kryterium będzie wiek większości członków. Zawsze jednak część członków nie będzie należeć do organizacji młodzieżowych ani nie będzie odpowiadać temu kryterium. Trudno sobie wyobrazić, aby organizacje te reprezentowały takich członków spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#PrzedstawicielZwiązkuMłodzieżyWiejskiejLeszekUtrat">Zgodnie z logiką projektu, centralne związki spółdzielni są przedłużeniem struktury samorządu spółdzielczego. Organizacje młodzieżowe nie mogą pełnić tej roli. Można natomiast przyjąć rozwiązanie, w którym spółdzielnie młodzieżowe będą tworzyły własne centralne związki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełEmilKołodziej">Trudno zgodzić się z zastrzeżeniami do art. 1 § 2. Propozycja zespołu nie zawiera powtórzeń a tylko nawiązuje do rozwiązań przyjętych w innych artykułach.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełEmilKołodziej">Eksperci zgłaszają szereg zastrzeżeń do rozwiązań proponowanych w związku z kwestią spółdzielni młodzieżowych. Sprawa ta nie ma jednak zasadniczego znaczenia. Inicjatywa młodzieży jest słuszna i posłowie winni podejść do niej życzliwie.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełEmilKołodziej">Konieczne jest jednak sformułowanie definicji spółdzielni młodzieżowych. My zaproponowaliśmy szerszą definicję, podczas gdy przedstawiciele ZMW chcieli ją zawęzić. Wydaje się, że w każdym razie spółdzielnie młodzieżowe są to spółdzielnie organizowane przez młodzież, których większość członków nie przekroczyła 35 lat życia. Można też dodać sformułowanie mówiące, że statut spółdzielni może określić inne kryteria.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Jak sądzę, art. 1 nie budzi większych zastrzeżeń. Natomiast w trzecim artykule proponujemy zawrzeć po prostu delegację ustawową dla ministra finansów. Jednak, jeśli jednak ma on przyznawać ulgi podatkowe spółdzielniom młodzieżowym, to trzeba ustawowo zdefiniować te spółdzielnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełBolesławStrużek">Definicja zaproponowana przez przedstawicieli organizacji młodzieżowych zawiera wszystkie elementy oddające specyfikę spółdzielni młodzieżowej. Członkowie takich spółdzielni są członkami organizacji młodzieżowych, spółdzielnie te świadczą na rzecz takich organizacji, zaś kwestia wieku członków jest sprawą trzeciorzędną. Kryterium to można pominąć, bo w gruncie rzeczy zawarte jest w kryterium mówiącym o członkostwie w organizacjach młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełOlgaRewińska">Nie można wprowadzić kryterium członkostwa w organizacjach młodzieżowych. Wszak jedynie większość - a nie wszyscy członkowie mają nie przekroczyć 35 lat. Mniejszość nie musi wcale należeć do organizacji młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełWaldemarMichna">Wiek członków takich spółdzielni jest sprawą zupełnie bez znaczenia. Istotne jest powiązanie spółdzielni z organizacjami młodzieżowymi. Jeśli spółdzielnia chce świadczyć na rzecz takiej organizacji, to jej członkowie mogą mieć i po 50 lat, a spółdzielnia i tak będzie młodzieżowa. Historia zna takie przykłady. Po wojnie „Wici” organizowało spółdzielnie parcelacyjno-osadnicze i nie wywoływało to wówczas dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Poseł W. Michna mówi o spółdzielniach, które są własnością organizacji młodzieżowych, a nam chodzi o spółdzielnie młodzieżowe. Proponuję przyjąć definicję mówiącą, że spółdzielnie te są zorganizowane przez młodzież, a większość ich członków nie przekroczyła 35 lat życia i należy do organizacji młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełFranciszekTekliński">Nie powinno się ograniczać członkostwa w spółdzielniach młodzieżowych osób nie należących do organizacji młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Jest to słuszna waga. Jednym z celów istnienia spółdzielni młodzieżowych jest pozyskiwanie przez te spółdzielnie nowych członków do organizacji młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJerzyJóźwiak">W czasie gdy byłem działaczem spółdzielni studenckiej „Żaczek” na skutek naszej interwencji u ówczesnego premiera Józefa Cyrankiewicza wydano przepis przyznający ulgi podatkowe spółdzielniom przekazującym swój dochód na cele młodzieżowe. Ten element powinniśmy wyeksponować w definicji spółdzielni młodzieżowych. Spółdzielnie te muszą przeznaczać część swoich dochodów na działalność z młodzieżą. Nie powinno się ograniczać wieku członków a stwierdzić jedynie, że żadne ulgi nie przysługują, jeśli dochody nie są przekazywane na cele młodzieżowe.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełJerzyJóźwiak">Przewodniczący Komisji poseł Jerzy Gołaczyński (PZPR): Sądzę, że należy przyjąć propozycję posła J. Jóźwiaka, zmierzającą do wyeliminowania w tekście przepisu określającego istotę spółdzielni młodzieżowej, stwierdzenia, dotyczącego wieku oraz wprowadzenia sformułowania rozszerzającego możliwość wydawania wypracowanych środków na działalność polityczno-wychowawczą.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełJerzyJóźwiak">Posłowie zgodzili się na takie rozstrzygnięcie.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełJerzyJóźwiak">Pragnę zwrócić uwagę, że wszystkie wersje nadania zarządom głównym organizacji młodzieżowych funkcji centralnych związków spółdzielczych, nie czynią tego wprost. Funkcję taką zarząd główny organizacji młodzieżowej może pełnić dopiero na wniosek Naczelnej Rady Spółdzielczej.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełJerzyJóźwiak">Posłowie zaaprobowali trzecią wersję autorstwa prof. B. Strużka, według której Naczelna Rada Spółdzielcza może nadać uprawnienia centralnego związku spółdzielczego organizacjom społecznym i gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PosełJerzyJóźwiak">W trakcie dalszej dyskusji posłowie ustosunkowali się do propozycji przedstawionych przez posła E. Kołodzieja, a dotyczących działu VII.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełBolesławStrużek">Akceptuje propozycje zespołu kierowanego przez posła E. Kołodzieja. Mam tylko drobne uwagi. Pierwsza z nich dotyczy art. 79 § 1. Proponuję zmianę redakcyjną § 1, a mianowicie zgodnie z tą poprawką § 1 zaczynałby się od słów: „Spółdzielnia tworzy następujące fundusze własne…”.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełBolesławStrużek">Ponadto nie mogę się zgodzić z propozycją posła E. Kołodzieja, zmierzającą do postawienia w § 1 tego artykułu funduszu zasobowego na pierwszym miejscu przed funduszem udziałowym. Uważam, że aczkolwiek fundusz udziałowy ma obecnie mniejsze znaczenie, to jednak jest to fundusz pierwotny i z tego względu najważniejszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełWaldemarMichna">Popieram propozycje zgłoszone przez posła E. Kołodzieja. Nie sądzę, że dziś zredagujemy ostateczną wersję ustawy. Proponuję, by po przedyskutowaniu wszystkich poprawek zaprosić na posiedzenie Komisji przedstawicieli rad naczelnych różnych spółdzielni. Jest to wielka ustawa, tryb prac nad jej przygotowaniem musi być nieco inny, niż w przypadku innych ustaw. Ustawa o radach narodowych jest dyskutowana w różnych środowiskach, pojawił się już jej kolejny projekt i nic się nie stało. Tymczasem u nas, gdy tylko dochodzimy do spraw ogólnych, to zaraz obserwuje się pewne zdenerwowanie, zwłaszcza w prezydium Komisji.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełWaldemarMichna">Sądzę, że kilka spraw wymaga wciąż jeszcze sondażu opinii publicznej. Nie wiemy np. jak ustosunkują się spółdzielcy do problemu dwóch samorządów - członkowskiego i pracowniczego (w zakładach wydzielonych). W zależności od rozstrzygnięć przyjętych w ustawie samorząd członkowski może mieć mniejsze lub większe uprawnienia. Chodzi o to, by wnosząc ustawę pod ogólne obrady mieć pewność, że jej sformułowania są akceptowane przez ogół spółdzielców. Być może spółdzielcy dyskutują nad projektem ustawy, ale ich opinie w zbyt nikłym stopniu docierają do nas. Sądzę więc, że sondaż opinii społecznej przed wniesieniem ustawy pod obrady Sejmu byłby bardzo wskazany.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełWaldemarMichna">Pragnę jeszcze poruszyć jedną ze spraw merytorycznych. Wydaje się, że jednym z istotniejszych problemów jest zainteresowanie członków wkładami. Problemu tego ustawa nie rozwiązuje. Chodzi więc o to, by ustawa w większym stopniu zachęcała ludzi do wnoszenia wkładów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełBogdanŁysak">W pracach poszczególnych zespołów zajmujących się różnymi pionami spółdzielczymi uczestniczyli przedstawiciele rad spółdzielni. W zespole, którego byłem członkiem (zespół ds. spółdzielni mieszkaniowych) w 5 posiedzeniach brało udział po 2–3 osoby (prezesi spółdzielni mieszkaniowych i przedstawiciele rad spółdzielczych) niemal ze wszystkich województw. Ponadto posłowie zebrali informacje w terenie, wykorzystali również uwagi i wnioski Komisji Statutowej ostatniego Zjazdu Spółdzielczości Mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełBogdanŁysak">Wydaje się więc, że zarzut niedostatecznych konsultacji na etapie prac nad projektem ustawy jest nieścisły. Rzecz jasna, projekt ustawy nie wszystkim odpowiada w jednakowym stopniu. Przedstawiciele spółdzielczości mieszkaniowej z Warszawy przedstawili nam np. całkiem nowy projekt ustawy w części dotyczącej spółdzielczości mieszkaniowej. Dowodzi to, że możliwości zgłaszania uwag i wniosków były i należało je tylko wykorzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełJanKamiński">Do generalnej debaty możemy przystąpi dopiero wtedy, gdy projekt ustawy będzie zupełnie gotowy. Inaczej nigdy tej pracy nie zakończymy. Nie mam w zasadzie większych zastrzeżeń do propozycji zaprezentowanych przez posła E. Kołodzieja. Pragnę jednak zgłosić dwie dodatkowe propozycje.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełJanKamiński">W art. 78 § 1 proponuję w pierwszym zdaniu po wyrazach „społeczno-wychowawczą” dodać sformułowanie „socjalną i cele mieszkanie”. W art. 93 proponuję dodać nowy § 5 o treści: „W razie stwierdzenia przez lustrację istotnych nieprawidłowości w działaniu spółdzielni, zwłaszcza, gdy działalność jest sprzeczna z zasadami spółdzielczymi, przepisami prawa, statutem lub uchwałami centralnego związku - zarząd właściwego centralnego związku może uchylić uchwały walnego zgromadzenia przedstawicieli i rady spółdzielni oraz odwołać członków zarządu spółdzielni. Od decyzji centralnego związku przysługuje odwołanie do sądu.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełJanKamiński">Jest to jednak jak gdyby odwrócenie kolejności postępowania przewidywanego w art. 51. Uzasadnienie takiego rozwiązania jest następujące: spółdzielnie prowadzą wiele działań scedowanych na nie przez państwo, np. sprzedaż węgla, nawozów, materiałów budowlanych, a więc przy wykonywaniu tych działań musi być ściśle przestrzegane prawo oraz powinna istnieć możliwość egzekwowania tego prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełFranciszekTekliński">Proponuję przeredagować art. 79 § 2 w ten sposób, by nie dotyczył on rolniczych spółdzielni produkcyjnych, ponieważ rolnicze spółdzielnie produkcyjne nie tworzą zakładowego funduszu. Chciałbym dodać, że rozwiązanie takie zostało uzgodnione na posiedzeniu zespołu ogólnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Chciałabym poprzeć propozycje posła F. Teklińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełBolesławStrużek">Mam uwagę w sprawie propozycji posła J. Kamińskiego. Zgadzam się, aby w art. 93 dodać § 5, ale uważam, że z zaproponowanego tekstu tego paragrafu należy wyłączyć sformułowanie „lub uchwałami centralnego związku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJanKamiński">Zgadzam się z propozycją posła B. Strużka.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełJanKamiński">Przedstawiciel Ministerstwa Finansów dyr. Jerzy Piskorski: Miałbym uwagi co do funduszu zasobowego. Chodzi o to, aby naliczać nie należności a zobowiązania. Nie znam przypadku finansowania inwestycji z funduszu udziałowego. Z kolei skreślenie art. 87 oznaczałoby dla resortu finansów, że co rok trzeba będzie wydawać przepisy o rozliczaniu zapasów. Uważam, że byłoby to ogromne utrudnienie także dla wszystkich spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełJanKamiński">Dzisiaj spółdzielnię partycypują w sprzedaży towarów w 71%. Dominują wśród nich artykuły sprzedawane także po cenach regulowanych i tu resort finansów ma trochę racji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełJerzyJóźwiak">Ja też jestem za utrzymaniem tego przepisu, tym bardziej, że centralne związki spółdzielni podlegają ocenie m.in. komisji sejmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełFranciszekTekliński">Proponuję wyłączenie tego artykułu, jeżeli chodzi o spółdzielnie rolnicze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Proponuję przyjęcie wniosku zgłoszonego wcześniej przez posła St. Kukurykę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełEmilKołodziej">Z uwagi na to, że gospodarzem terenu jest rada narodowa, przyjęto zapis „odpowiedni organ właściwej rady”. Moim zdaniem, należałoby to utrzymać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełJanKamiński">Myślę, że można by nie dyskutować nad tym problemem, bo istotą sprawy jest zgodność z duchem ustawy o radach narodowych. Jednocześnie rozumiem intencje posła St. Kukuryki, któremu chodzi o szybkość i sprawność w załatwianiu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełStanisławKukuryka">Jeśli jest to uzgodnione z Komisją ds. ustawy o radach narodowych, to wycofuję wniosek. Sądzę jednak, że będzie czas, aby sprawę tę jeszcze wyjaśnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełEmilKołodziej">Zgłoszone propozycje dotyczyły przede wszystkim trzech spraw, a mianowicie: uchylania uchwał, odwoływania członków zarządu i stawiania spółdzielni w stan likwidacji. Takich sytuacji jest jednak bardzo mało, tym bardziej że istnieją duże możliwości innego, nowocześniejszego oddziaływania. Proponowałbym, aby na ten temat wypowiedział się specjalista od reformy gospodarczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełStanisławKukuryka">Nie wyobrażam sobie, aby wydane polecenie, np. o podjęciu określonej produkcji, nie zostało przyjęte przez spółdzielnię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełBolesławStrużek">Jeżeli przyjęliśmy zasadę obowiązkowej przynależności do związku, to musi on mieć swoje uprawnienia. Wydaje mi się, że chodzi tu o kwestie naruszania ustawy, naruszania zasad spółdzielczych oraz łamania zasad statutowych. Jest niezgodne z praktyką spółdzielczą, aby sąd rozstrzygał te kwestie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzedstawicielKomisjidsReformyGospodarczejCzesławGawłowski">Propozycje Komisji ds. Reformy Gospodarczej dotyczące dostosowania omawianego dziś projektu ustawy do ducha i treści ustaw o reformie gospodarczej zostały częściowo uwzględnione. Inne zmiany lub ich brak podtrzymują niezgodność z zasadami reformy gospodarczej. Dotyczy to np. obowiązku zrzeszania się spółdzielni w związki. Wyjściem z sytuacji byłoby odróżnienie obowiązku przynależności do związku o charakterze rewizyjnym od dobrowolnego zrzeszania się, jeżeli chodzi o działalność gospodarczą. Co się tyczy występowania o oświadczenie o celowości, to uważamy, iż wystarczy zbadanie przez sąd statutu. Także szereg innych przepisów nakłada na spółdzielnie obowiązki, co powoduje, że centralny związek staje się monopolityczną strukturą nadrzędną. W sumie, projekt w obecnym kształcie jest postępem, niemniej występują jeszcze pewne rozbieżności i niedostosowania do reformy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełEmilKołodziej">Niewątpliwie istnieje zgoda co do związku rewizyjnego. Kwestii tej poświęciliśmy sporo czasu.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełEmilKołodziej">Jeżeli chodzi o wydawanie oświadczeń o celowości, to chciałbym zwrócić uwagę, że w przedsiębiorstwach państwowych jest organ założycielski. Tutaj właśnie go nie ma. Gdy kilkanaście osób decyduje się na założenie spółdzielni, to jest potrzeba wydania opinii o celowości przez związek. Dopiero, kiedy jej założyciele nie zgadzają się z tą opinią, to można wystąpić do sądu. Prosiłbym, aby Komisja zajęła w tych kwestiach swoje stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełJanKamiński">Im dłużej trwa dyskusja, tym więcej ujawnia się punktów widzenia. Pewne sprawy są rozumiane niewłaściwie. Na przykład obligatoryjna przynależność do centralnego związku polegać ma na tym, że spółdzielnia musi zgłosić akces do jednego z istniejących związków, lub też może powołać własny związek. Rozwiązanie takie z pewnością jest zgodne z duchem reformy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełJanKamiński">W projekcie ustawy odróżniamy centralne związki powoływane dla działalności lustracyjnej od innych związków, w jakich spółdzielnie mogą się zrzeszać. Również to rozwiązanie nie jest sprzeczne z reformą.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełJanKamiński">Popieram propozycje posła E. Kołodzieja dotyczące wydawania oświadczeń o celowości utworzenia spółdzielni. Nie możemy dopuścić do tego, aby powstawały w kraju organizacje społeczno-gospodarcze bez żadnej kontroli. Rady narodowe, administracja terenowa i centralne związki spółdzielcze muszą się wypowiedzieć w kwestii celowości powołania na danym terenie spółdzielni określonego typu. Podobne zasady obowiązują wszak przy powoływaniu przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełJanKamiński">Należy - jak sądzę - uwzględnić uwagi odnoszące się do art. 63. W przypadku zakładów spółdzielni samorząd pracowniczy powinien jedynie opiniować plany, a nie uchwalać je. Zatwierdzanie planów musi pozostać w ręku samorządu spółdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PosełJanKamiński">Wysłuchaliśmy i przyjęliśmy do wiadomości uwagi zgłoszone na dzisiejszym posiedzeniu. Rolą posłów jest rozważyć te uwagi, zająć stanowisko i przekazać projekt Komisji Prac Ustawodawczych. Komisja ta również przeanalizuje kwestię zgodności projektu z założeniami reformy. Należy odrzucić wniosek o przekazanie projektu Komisji ds. Reformy do ponownego opracowania. Posłowie są z pewnością nie mniej kompetentni od członków tej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PosełJanKamiński">Przedstawiciel Komisji ds. Reformy Gospodarczej Czesław Gawłowski: Raport zaprezentowany dziś Komisji został przekazany premierowi W. Jaruzelskiemu, który jest przewodniczącym Komisji ds. Reformy.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#PosełJanKamiński">Z pewnością nie można zapominać o różnicach dzielących organizacje spółdzielcze i przedsiębiorstwa państwowe, jednakże podstawowe idee reformy gospodarczej muszą być respektowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Postawa Komisji ds. Reformy budzi nasze zdziwienie. Odkąd projekt ustawy znalazł się w Sejmie, Komisja zajmuje sztywne stanowisko. Być może dzieje się tak dlatego, że jest to projekt poselski, a nie rządowy. Posłowie godzą się na liczne kompromisy, jednak stanowisko Komisji pozostaje sztywne. Wielokrotnie zgłaszaliśmy i zgłaszamy nadal naszą dobrą wolę i chęć współpracy. Zależy nam na tym, aby ostateczny kształt ustawy odpowiadał wszystkim spółdzielcom. Prowadziliśmy naprawdę szerokie konsultacje. W trakcie tych dyskusji spółdzielcy nie kwestionowali podstawowych pryncypiów projektu. Bywa bowiem tak, że rozwiązania z pozoru niedemokratyczne zmierzają do wewnętrznego dyscyplinowania spółdzielni, co broni je przed ingerencją z zewnątrz np. administracji. O słuszności takiego rozumowania przekonują nas doświadczenia historyczne.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełJerzyGołaczyński">W kwestiach zasadniczych nie ma rozbieżności między nami a przedstawicielami Komisji ds. Reformy. Różnice zdań wynikają z odmiennych interpretacji. Stanowisko zajęte na końcu raportu sprzeczne zresztą z jego wcześniejszymi sformułowaniami, proponujące odesłanie projektu ustawy do ponownego przepracowania jest zupełnie nie do przyjęcia. Komisja ds. Reformy nie jest jedynym ciałem upoważnionym do przedstawiania Sejmowi projektów aktów ustawodawczych. Posłowie mają prawo i obowiązek podjęcia pewnych decyzji. Pamiętajmy przy tym, że nie przesądzamy dziś ostatecznego tekstu ustawy. Odbędziemy jeszcze wspólne posiedzenie z Komisją Prac Ustawodawczych, na którym będą też obecni eksperci. Na tym posiedzeniu raz jeszcze rozpatrzymy kwestie zgodności projektu z reformą. Nie możemy jednak sugerować się sztywnością zasad reformy. Musimy rozumieć i szanować specyfikę spółdzielczości.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełJerzyGołaczyński">Na wniosek przewodniczącego, Komisja przyjęła poprawki zgłoszone przez posła E. Kołodzieja, decydując przy tym o utrzymaniu art. 87. Komisja przyjęła też propozycję, aby każda spółdzielnia obligatoryjnie wybierała centralny związek, do którego ma należeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJanKamiński">Proponuję, aby uwzględniając wniosek posła B. Strużka przyjąć następujące rozwiązanie: w razie stwierdzenia przez lustrację istotnych nieprawidłowości w działalności spółdzielni, zwłaszcza zaś podjęcie decyzji sprzecznych z prawem i statutem, centralny związek może uchylić stosowne uchwały i odwołać członków zarządu spółdzielni. Od takiej decyzji centralnego zarządu przysługuje odwołanie do sądu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Jeżeli przyjmiemy interpretację, że centralne związki są związkami rewizyjnymi, to takie sformułowanie może być przyjęte i trudno dopatrzeć się w nim sprzeczności z zasadami reformy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#EkspertMirosławGersdorf">Takie rozwiązanie prowadzić będzie do zwiększenia funkcji centralnych związków w porównaniu z obecnie obowiązującą ustawą. Proponuję, aby przyjąć zasadę, że centralne związki nie mogą uchylać uchwał, a jedynie kierować w takiej sytuacji sprawę do sądu. Ponieważ wg propozycji posła J. Kamińskiego istnieje możliwość odwołania się do sądu, to rozwiązanie, które zaproponowałem, okaże się bardziej operatywne. Pamiętajmy też o istnieniu instytucji zawieszania uchwał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełStanisławKukuryka">Obawiam się, że ta propozycja jest nieporozumieniem. W praktyce takie rozwiązanie jest niemożliwe do przyjęcia. Nie wyobrażam sobie, by centralne związki procesowały się ze swoimi spółdzielniami. Sądy nie będą w stanie opanować tych spraw. Rozwiązanie proponowane przez posła J. Kamińskiego jest w pełni demokratyczne. Jeżeli centralny związek podejmie niewłaściwą decyzję, to zostanie ona zaskarżona do sądu. Proszę o poddanie tej propozycji pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosełStanisławKukuryka">Komisja jednogłośnie przyjęła propozycję posła J. Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PosełStanisławKukuryka">Sprawozdanie zespołu ds. spółdzielczości pracy i spółdzielczości inwalidzkiej przedstawiła poseł Elżbieta Rutkowska (PZPR): Proponujemy wprowadzenie 5 merytorycznych poprawek do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PosełStanisławKukuryka">Spełniając postulat spółdzielców rozszerzamy w art. 161 pojęcie spółdzielczości inwalidzkiej o spółdzielczość niewidomych.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#PosełStanisławKukuryka">Proponujemy wyeliminować przepisy dyskryminujące kadrę kierowniczą. Chodzi tu o niektóre sformułowania zawarte w artykułach 164 § 2, 170 § 11 171.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#PosełStanisławKukuryka">W art. 177 proponujemy, aby wszystkie spory ze spółdzielczej umowy o pracę oddać w ręce sądów, a nie komisji rozjemczych.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#PosełStanisławKukuryka">W art. 178 proponujemy sprawy związane z członkostwem spółdzielni oddać w ręce sądów cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#PosełStanisławKukuryka">W związku z poprawką do artykułu 182 § 2, dotyczącego zatrudniania członków spółdzielni na podstawie umowy nakładczej, przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych zgłosili zastrzeżenia. Chodzi o to, by przepisy były jednolite dla wszystkich osób wykonujących pracę nakładczą. Do sprawy tej trzeba się ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#PosełStanisławKukuryka">Ostatnią poprawką było rozszerzenie art. 161 o paragrafy 3 i 4, do czego zgłosili zastrzeżenie przedstawiciele ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#PosełStanisławKukuryka">Dyrektor Departamentu w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Stanisław Babel: Stanowisko naszego resortu przedstawiliśmy już przewodniczącemu zespołu. Naszą intencją jest uregulowanie tej sprawy jednolicie w skali całego kraju. Polski system prawny rozróżnia status pracownika zatrudnionego w zakładzie pracy i status chałupnika. Chałupnik pod wieloma względami różni się od pracownika - pracuję w domu, nie dotyczy go obowiązek osobistego świadczenia pracy, nie obowiązują go przepisy dotyczące dyscypliny pracy itp. Dlatego też do chałupników stosuje się przepisy prawa pracy tylko w pewnym, ograniczonym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#PosełStanisławKukuryka">Podobną do dzisiejszej dyskusję toczyliśmy rok temu w odniesieniu do rzemiosła. Wydaje się, że podstawowe rozróżnienie między chałupnikiem i pracownikiem powinno pozostać. Uważamy, że pewne różnice w statusie chałupnika - członka spółdzielni pracy powinny wynikać tylko z faktu członkostwa spółdzielni; wszystkie pozostałe sprawy powinny być jednolicie w skali kraju uregulowane przepisami Kodeksu pracy. Dlatego też wypowiadam się za skreśleniem w art. 182 § 2 końcowej części ostatniego zdania, a mianowicie fragmentu, który brzmi: „chyba, że statut przewiduje stosowanie korzystniejszych dla członków przepisów prawa pracy, dotyczących umowy o pracę”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełElżbietaRutkowska">Uważam, że argumentacja resortu pracy, płac i spraw socjalnych, dotycząca problemu spółdzielców - chałupników i inwalidów jest przekonywująca. W związku z tym należałoby zgodzić się z ostatnim wnioskiem przedstawiciela resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełOlgaRewińska">Generalnie zgadzam się z propozycją przedstawiciela Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych. Uważam jednak, że powinniśmy dokładniej rozważyć problem chałupników - inwalidów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełJerzyJóźwiak">Popieram wniosek posłanki O. Rewińskiej. Pragnę dodać, że inwalidzi Ⅱ grupy mogą obecnie zarobić maksymalnie 5 tys. zł. Uważam, że ten stan rzeczy powinien ulec natychmiastowej zmianie. Sądzę, że można by było zgłosić ten problem w formie interpelacji do ministra pracy, płac i spraw socjalnych, lub też spróbować rozwiązać go w toku przygotowań do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełJerzyJóźwiak">Dyrektor Departamentu w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Stanisław Babel: Uważam, że problem ten można rzeczywiście rozwiązać na drodze interpelacji poselskiej. Sądzę, że zbędnym byłoby wprowadzanie go do ustawy o spółdzielniach, tym bardziej że dotyczy on wszystkich chałupników, a nie wyłącznie chałupników - spółdzielców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrezesCentralnegoZwiązkuSpółdzielczościInwalidzkiejJanuszŁukasiak">Zgadzam się na skreślenie drugiej części ostatniego zdania w § 2 art. 182.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PrezesCentralnegoZwiązkuSpółdzielczościInwalidzkiejJanuszŁukasiak">Dyrektor Departamentu w Ministerstwie Finansów Jerzy Piskorski: Mam uwagę w sprawie art. 161. § 3. Pragnę poinformować, że w ub.r. rozpatrywano różne koncepcje pomocy państwa spółdzielniom inwalidzkim bądź w formie dotacji, bądź różnych ulg. Ostatecznie zwyciężyła koncepcja ulg. Znalazło to wyraz w ustawie o podatkach (art. 28, 29, 34), która przewiduje różne ulgi w odniesieniu do spółdzielni inwalidów. W tym roku ulgi te zamkną się kwotą 2,5 mld zł (są to głównie ulgi w podatku od funduszu płac).</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PrezesCentralnegoZwiązkuSpółdzielczościInwalidzkiejJanuszŁukasiak">Wobec powyższego sformułowanie zawarte w art. 161 § 3 stwierdzające, iż spółdzielnie mogą korzystać z dotacji z budżetu państwa wydaje się być nieporozumieniem. Sądzę, że środki na wykonywanie zadań statutowych spółdzielnia może zgromadzić dzięki przyznanym ulgom, nie zaś dotacjom.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PrezesCentralnegoZwiązkuSpółdzielczościInwalidzkiejJanuszŁukasiak">Proponuję utrzymać przepis zawarty w art. 161 § 3 w dotychczasowym brzmieniu. Chciałbym zauważyć, że obowiązujące obecnie ogólne przepisy dopuszczają nawet możliwość finansowania inwestycji z dotacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Na spółdzielnie inwalidów trzeba patrzeć w szczególny sposób. Są to nie tylko zakłady produkcyjne, ale również instytucje rehabilitacyjne. Umożliwiają one ponowne przystosowanie inwalidów do życia w społeczeństwie, a ponadto odciążają państwo od świadczeń na ich rzecz w przypadku, gdyby nie byli zatrudnieni w spółdzielniach inwalidów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełJerzyJóźwiak">Proponuję pozostawić art. 161 do rozstrzygnięcia przez Sejm. Wnioskuję, by Komisja przyjęła artykuł w brzmieniu przedstawionym przez zespół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#NaczelnikWydziałuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekGintwot">Mam uwagę do art. 178 § 1. Uważam, że końcówkę pierwszego zdania tego paragrafu należy zmienić. Należałoby zastąpić słowo „cywilny” sformułowaniem „o prawa niemajątkowe”. Wskazano by w ten sposób bardziej dokładnie adresata tego przepisu, tzn. sądy wojewódzkie. Sądzę, że sformułowanie takie bardziej odpowiada intencjom ustawodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#EkspertdrWojciechJastrzębski">Przepis zawarty w § 4 art. 161 sugeruje, że spółdzielnie pracy rękodzieła ludowego i artystycznego stanowią nowy typ spółdzielni. Uważam, że należy przeredagować ten przepis, aby nie było w tej sprawie żadnych niejasności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Przyjmujemy uwagę dr W. Jastrzębskiego. Przepis ten będzie wymagał nowej redakcji. Rozstrzygnięcia wymaga natomiast sprawa art. 265 b. Istnieją tu rozbieżności między Ministerstwem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych a Ministerstwem Finansów. Prosimy przedstawicieli tych resortów o zajęcie stanowiska w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#DoradcaministrapracypłacisprawsocjalnychIrenaBorsowa">Sądzę, że musimy porozumieć się z Ministerstwem Finansów, ale może na innym forum. Wnioskuję, abyśmy mogli przedstawić wspólne stanowisko na następnym posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełEmilKołodziej">Na posiedzeniu zespołu długo dyskutowaliśmy ten problem z przedstawicielami Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych. Obecnie spółdzielnie pracy dokonują odpisu na fundusz socjalno-bytowy w zróżnicowanej wysokości - 2%, 3% i więcej. Jest to przepis przejściowy i dlatego zaproponowaliśmy, by utrzymać istniejące status quo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Proponuję przyjąć art. 265b w wersji przedłożonej przez nasz zespół. Po otrzymaniu uzgodnionego stanowiska w tej sprawie Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych i Ministerstwa Finansów wrócimy do niego ponownie.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełJerzyGołaczyński">Dyrektor w Ministerstwie Finansów Jerzy Piskorski: Chciałbym tylko zwrócić uwagę na odstępstwo istniejące w tej dziedzinie w spółdzielniach rzemieślniczych.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełJerzyGołaczyński">Komisja przyjęła część projektu ustawy dotyczącej spółdzielni pracy z proponowanymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PosełJerzyGołaczyński">Sprawozdanie zespołu zajmującego się problematyką spółdzielczości mieszkaniowej przedstawił poseł Bogdan Łysak (SD): Wszystkie propozycje zgłoszone przez nasz zespół zostały przedłożone zespołowi ogólnemu i zostały uwzględnione. Pragnąłbym poruszyć tu jedną sprawę dotyczącą kwestii gospodarczo-finansowej spółdzielczości mieszkaniowej. Opiera się ona bowiem o wyniki działalności spółdzielni. Dlatego do art. 188 § 1 proponuję dodać słowa „działalności społeczno-wychowawczej” oraz dwa dodatkowe paragrafy, co wiąże się z tym, że wyniki jednego roku przechodzą na rok następny. Poza tym w art. 189 proponuję dodać § 5 stwierdzający, że spółdzielnia może tworzyć fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych zaliczamy do kosztów gospodarki zasobami mieszkaniowymi.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PosełJerzyGołaczyński">Ekspert prof. J. Ignatowicz: Chciałbym zgłosić poprawki do art. 187. Chodzi mi bowiem o osoby ubezwłasnowolnione i stworzenie możliwości przyjmowania ich na członków spółdzielni mieszkaniowej. Istnieje dość duża grupa osób ubezwłasnowolnionych częściowo, posiadających rodziny i dlatego nie należałoby zamykać przed nimi tej drogi. Poza tym w proponowanych przepisach jest mowa tylko o dziedziczeniu, a pomija się zupełnie formę zapisu.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#PosełJerzyGołaczyński">Wiceprezes CZSBM R. Jajszczyk: Do poprawek zgłoszonych przez prof. J. Ignatowicza nie zgłaszamy zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#PosełJerzyGołaczyński">Komisja przyjęła propozycję zespołu z uzupełnieniami zgłoszonymi przez prof. J. Ignatowicza.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#PosełJerzyGołaczyński">Sprawozdanie zespołu ds. Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych przedstawiła poseł Zofia Grzebisz-Nowicka (PZPR): Przedstawiciele rolniczych spółdzielni produkcyjnych postulowali, aby wyłączyć z ustawy o spółdzielniach przepisy dotyczące RSP. Nasz zespół postanowił jednak przepracować części projektu, dotyczące spółdzielczości rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#PosełJerzyGołaczyński">Proponujemy wprowadzenie nowego art. 139a mówiącego, że prawo do przyjmowania i wykluczania członków przysługuje walnemu zgromadzeniu. W art. 146 § 2 proponujemy dopisać „nie dotyczy to wypadku przeniesienia własności wkładu na rzecz członków”. W art. 138 § 1 proponujemy dopisać „środki te podlegają oszacowaniu według stanu i cen w dniu wniesienia”. Proponujemy też dodać § 2, mówiący, że wkład pieniężny i środki produkcyjne wniesione na jego poczet są przeliczane na kwintale żyta. W art. 148 § 1 stwierdza się, że członkowie spółdzielni będący emerytami lub rencistami zachowują wszystkie prawa członkowskie zawarte w statucie. W § 2 tego artykułu piszemy, że członkowie nieobecni na walnym zgromadzeniu nie są wliczani do liczby koniecznej dla ważności jego uchwał.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#PosełJerzyGołaczyński">Proponujemy też uzupełnić tytuł drugi o dział Ⅱ zatytułowany spółdzielnie kółek rolniczych (usług rolniczych). Dział ten ma zawierać jeden artykuł, określający przedmiot gospodarczej działalności SKR. W § 4 tego artykułu stwierdza się, że „poza spółdzielniami kółek rolniczych mogą być tworzone również spółdzielcze gospodarstwa rolne”.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#PosełJerzyGołaczyński">W trakcie ożywionej wymiany zdań wyrażono wątpliwość, czy zapis taki jest celowy, a jeżeli tak, to czy powinien on zostać zawarty w tym artykule.</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#PosełJerzyGołaczyński">Intencją wnioskodawców jest zamieszczenie w ustawie przepisu mówiącego o spółdzielczych gospodarstwach rolnych. Powinniśmy obecnie przesądzić, czy jest to celowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Należy podkreślić, że tworzenie spółdzielczych gospodarstw rolnych było poprzedzone akceptującą decyzją władz politycznych. Samorząd kółkowy oraz rolnicy od lat wskazywali, że kółka rolnicze nie powinny łączyć działalności produkcyjnych z działalnością usługową. Powstanie spółdzielczych gospodarstw rolnych stanowi realizację tego postulatu.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Komisja zaakceptowała propozycje przedstawione przez poseł Z. Grzebisz-Nowicką.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">W dalszej części posiedzenia Komisja na roboczo rozpatrzyła propozycje posła Franciszka Teklińskiego, dotyczące szczególnych regulacji specyficznych dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych. Przyjęto zasadę, w myśl której w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych straty losowe zmniejszają fundusz zasobowy. W dalszej kolejności rozważono wątpliwości związane z kwestią usytuowania obligatoryjnego funduszu rozwoju w systemie finansowym rolniczych spółdzielni produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełJanKamiński">Proponuję pozostawić problem wielkości funduszu rozwoju rolniczych spółdzielni produkcyjnych do kompetencji zjazdu. Należałoby wówczas pierwsze zdanie § 1 w art. 166 uzupełnić sformułowaniem „oraz na fundusz rozwoju” i wprowadzić do artykułu dodatkowe sformułowanie „wysokość funduszu rozwoju ustala zjazd”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#EkspertprofMirosławGersdorf">O amortyzacji jest mowa w przepisach ogólnych, dotyczących również rolniczych spółdzielni produkcyjnych. Nie mieszajmy więc tych spraw z amortyzacją. Spółdzielnia może wydatkować swoje fundusze na jakiekolwiek uznane przez siebie cele, o ile nie musi tworzyć funduszów obligatoryjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełFranciszekTekliński">Chodzi nam przede wszystkim o to, by remonty kapitalne i bieżące w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych nie były wliczane w koszty produkcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJanKamiński">Czy to nie jest sprawa głównego księgowego? Czy musi to być zapisane w ustawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełFranciszekTekliński">Tak, bo to ma być coś trwałego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełJanKamiński">Najbardziej trwałe są rzeczy niepisane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełEmilKołodziej">Ponieważ nie ma sprzeciwu ze strony Ministerstwa Finansów proponuję, by w odniesieniu do rolniczych spółdzielni produkcyjnych remonty kapitalne i bieżące nie były wliczane w ciężar kosztów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełJanKamiński">Wszędzie księgowość musi zapisać koszty remontów. Trzeba to w ustawie uwzględnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Nie wiemy z czego macie finansować remonty kapitalne. Jeśli rolnicze spółdzielnie produkcyjne nie mają funduszu inwestycyjnego, a więc inwestycje finansowane są ze środków własnych, to sądzę, że istnieje pod tym względem całkowita swoboda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Proponuję przyjąć koncepcję posła E. Kołodzieja, to znaczy zapis, że remonty kapitalne i bieżące w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych nie wchodzą w ciężar kosztów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełJerzyGołaczyński">Już to stwierdziliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełEmilKołodziej">Trzeba to jednak wyraźnie zapisać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełJanKamiński">Nie piszmy w sensie negatywnym, bo pojawi się pytanie z czego finansują. Proponuję więc zapis, że w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych remonty kapitalne są finansowane na zasadach analogicznych do finansowania inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełFranciszekTekliński">Proponuję zawrzeć w ustawie delegację dla ministra rolnictwa do ustalania zasad liczenia środków trwałych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełEmilKołodziej">Chciałbym bliżej wyjaśnić sprawę odpisów amortyzacyjnych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych. Zgodnie z ustawą o podatku dotyczącą wszystkich zakładów uspołecznionych, Rada Ministrów wydaje przepisy, dotyczące sposobu ustalania środków trwałych. Dotychczas rolnicze spółdzielnie produkcyjne były wyłączone z działania tego przepisu, tzn. zasady ustalania środków trwałych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych określał minister rolnictwa. Stąd zrodziła się obawa, iż specyfika rolniczych spółdzielni produkcyjnych nie zostanie uwzględniona. Takie są więc przesłanki zawarcia w ustawie dyspozycji dla ministra rolnictwa odnośnie metod ustalania środków trwałych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#EkspertprofMirosławGersdorf">Jest to zmiana u podstaw. Dlatego też przepisy przejściowe powinny zmienić stosowne przepisy ustawy o podatkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełTadeuszMaj">Zgodnie z założeniami politycznymi, wszystkie sektory rolnictwa mają być traktowane jednakowo. Jeśli w sprawie metod ustalania środków trwałych uczynimy dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych wyjątek, to pojawią się pewne różnice w stosunku do PGR i kółek rolniczych. Proponuję więc pozostać przy dotychczasowym rozwiązaniu, tzn. Rada Ministrów będzie dawała, o ile uzna to za stosowne, dyspozycje dla ministra rolnictwa do ustalania metod liczenia środków trwałych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#DyrektorwMinisterstwieFinansówJerzyPiskorski">Zasady kwalifikacji środków trwałych są bardzo zróżnicowane w poszczególnych dziedzinach gospodarki. Specyfika branżowa jest uwzględniana w ramach obowiązujących przepisów. Nie trzeba więc odrębnego zapisu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#DyrektorwMinisterstwieFinansówJerzyPiskorski">Przewodniczący Komisji poseł Jerzy Gołaczyński (PZPR) zaproponował opracowanie jednolitego tekstu projektu ustawy, zostałby on przedstawiony na wspólnym posiedzeniu Komisji z Komisją Prac Ustawodawczych, które odbyłoby się najprawdopodobniej na początku września.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>