text_structure.xml
14.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">W dniu 4 kwietnia 1973 r. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Nauki i Postępu Technicznego oraz Komisji Oświaty i Wychowania, poświęcone rozpatrzeniu sprawozdania z działalności Zespołu Oświaty, Nauki i Kultury Najwyższej Izby Kontroli w 1972 r.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">Obradom przewodniczył poseł Jarema Maciszewski (PZPR). Otwierając obrady stwierdził on, że współpraca obu komisji sejmowych z Zespołem Oświaty, Nauki i Kultury NIK jest bardzo owocna. Badania i kontrole podejmowane zarówno z inicjatywy NIK, jak i z inicjatywy komisji sejmowych pozwalają na harmonijne i całościowe analizowanie problematyki znajdującej się w zasięgu zainteresowań obu komisji. Skuteczne i wzorowo przeprowadzone były kontrole na zlecenie komisji, dotyczące działalności inwestycyjnej w resorcie oświaty i wychowania oraz wyposażenia państwowych domów dziecka. Duża efektywność tych kontroli wyraziła się ożywieniem działalności inwestycyjnej w dziedzinie oświaty pod koniec 1972 r., jak również usunięciem zaniedbań w wyposażeniu państwowych domów dziecka oraz dofinansowaniem tych placówek z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Sprawozdanie Zespołu Oświaty, Nauki i Kultury NIK przestawił dyrektor Zespołu — Jan Dominiewski.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Zespół kontroluje działalność resortów i instytucji zajmujących się oświatą i nauką oraz sprawami kultury.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Wśród badań przeprowadzonych w zeszłym roku na uwagę zasługuje m.in. zagadnienie kształcenia w liceach zawodowych; badania wykazały, że administracja szkolna dokonując rekrutacji do tych liceów metodą negatywnej selekcji, zdegradowała tym samym wagę tej formy kształcenia wysoko kwalifikowanych robotników. Konieczna jest zmiana ustosunkowania do tych liceów i szersza propaganda wśród społeczeństwa tej formy kształcenia zawodowego.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Wychodząc ze słusznego założenia, że nie ma kultury bez oświaty, zespół przykłada dużą wagę do badań roli jaką spełnia oświata w rozwijaniu kultury, a zwłaszcza w wyrównywaniu dysproporcji, w rozwoju oświaty i kultury między poszczególnymi regionami kraju.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Wiele uwagi poświęcił również zespół modernizacji przemysłu poligraficznego, która ma istotne znaczenie zarówno dla sprawności działania systemu szkolnego, jak też rozwoju działalności wydawniczej.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Zespół zajął się w roku ubiegłym realizacją przez resorty oświaty i nauki oraz przez PAN, zadań wobec Polonii zagranicznej, zwłaszcza z krajów zachodnich. Okazało się, że jest jeszcze wiele zaniedbań w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Obecnie zespół zajmuje się m.in. stanem bazy materialno-technicznej szkolnictwa zawodowego i zmianami, jakie tam są dokonywane w wyniku realizacji postulatów i zaleceń Sejmu. Kontrolowane jest również realizacja zadań, jakie postawiono przed instytutami naukowo-badawczymi, po zmianie systemu sterowania rozwojem nauki i techniki. Ponadto zespół zajmuje się zagadnieniem organizacji studiów dla pracujących na wyższych uczelniach oraz efektywnością działania niektórych filii wyższych uczelni.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Kontrole NIK wykazały, że służba inwestycyjna resortu nie jest przygotowana do wykonania rosnących zadań i że wskutek opóźnień w jej działaniu nie został wykonany plan w pierwszym kwartale roku bieżącego.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">Zespół planuje zbadanie niektórych zagadnień współpracy naukowo-technicznej z zagranicą, zwłaszcza spraw licencji i działań postlicencyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Problematyka działalności kontrolowanych resortów i instytucji jest bardzo skomplikowana, a środowisko wrażliwe na krytykę. Stąd konieczność stałego doskonalenia kadr zespołu.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldŁukaszewicz">Sprawozdanie Zespołu NIK z kontroli prac niektórych placówek zaplecza naukowo-technicznego jest bardzo rzetelnie opracowane i daje pełny i prawdziwy obraz sytuacji, która niestety budzi niepokój. Po zapoznaniu się z tym sprawozdaniem powstaje pytanie, czy tak znacznie powiększone w bieżącej 5-latce nakłady na działalność naukowo-badawczą dadzą zamierzone efekty rzeczowe? Obserwuje się bowiem chaos w realizacji zadań przez wiele placówek naukowo-badawczych i marnotrawstwo środków. Wydaje się, że istnieje pilna potrzeba przeanalizowania sytuacji w tej dziedzinie przez Komisję Nauki i Postępu Technicznego.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełWitoldŁukaszewicz">W pełni uzasadniony jest pogląd Zespołu NIK na temat stanu inwestycji w resorcie nauki. Uczelnie nie znały jeszcze do końca marca wysokości funduszów przeznaczonych na inwestycję, które mają być wykonywane w tym roku. Zrodziło to kryzys w realizacji planu inwestycyjnego, który sygnalizuje NIK i którego przyczyny i sposoby likwidacji powinna rozpatrzyć w najbliższym czasie Komisja.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełWitoldŁukaszewicz">Należałoby zbadać, jak funkcjonuje na co dzień nowy system sterowania rozwojem nauki, szkolnictwa wyższego i techniki. Z obserwacji poczynionych na wyższych uczelniach wynika bowiem, że w działalność poszczególnych departamentów resortu nie jest w pełni skoordynowana, że zwiększa się stale liczba zarządzeń i pism. Novum, które należy z uznaniem powitać, to tworzenie zespołów resortowych dla zapoznawania się z działalnością uczelni na miejscu. Poprzednio bowiem orientacja w tym zakresie opierała się wyłącznie na obiegu pisemnych sprawozdań i informacji.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PosełWitoldŁukaszewicz">Przydałoby się, aby po roku funkcjonowania nowego systemu kierowania rozwojem nauki i szkolnictwa wyższego, Sejm ocenił jego rezultaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyBukowski">Przed Zespołem Oświaty, Nauki i Kultury NIK stoją bardzo poważne zadania, którym podołać musi stosunkowo nieliczne grono pracowników merytorycznych. Stąd szczególnie ważną sprawą jest stałe, systematyczne doszkalanie tej kadry.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyBukowski">Czynnikiem sprzyjającym zwiększeniu efektywności działania Zespołu jest dobrze kształtujące się współpraca z komisjami sejmowymi. Niezbędne jest przestrzeganie zasady stosunkowo wczesnego awizowania Zespołowi przez komisje problematyki, którą Komisja zamierza rozpatrzyć. Stworzy to możliwość uwzględnienia tych problemów w planach Zespołu.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyBukowski">Doświadczenie uczy, że Komisja może lepiej i głębiej wniknąć w rozpatrywany problem, jeśli uzyska od Zespołu NIK opracowania w tej dziedzinie. Komisja Nauki i Postępu Technicznego ma zamiar na swój warsztat wziąć sprawy zaplecza naukowo-badawczego; wnikliwe opracowanie Zespołu NIK w tej sprawie będzie dla Komisji szczególnie użyteczne.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyBukowski">Jasne jest, że przekazywanie Zespołowi NIK tematów prac Komisji nie koliduje z inicjatywą samego Zespołu, dotyczącą badania interesujących ten Zespół problemów.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzyBukowski">Uwagi posła Łukaszewicza uznać należy za bardzo istotne; należy tylko wyrazić żal, że w posiedzeniu nie uczestniczą przedstawiciele zainteresowanych resortów, którzy mogliby do wielu spraw się ustosunkować.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławSerwiński">Opinie przedstawiane przez Zespół NIK są dla Komisji cennym materiałem, gdyż opierają się o wnikliwą analizę badanej przez Zespół sprawy oraz zawierają szczegółową dokumentację.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełMieczysławSerwiński">Zespół Oświaty, Nauki i Kultury NIK ma do wypełnienia trudne i odpowiedzialne zadanie, gdyż działa w specyficznym środowisku. Stąd też wyciąganie wniosków z przeprowadzonych badań nie jest łatwe; trzeba przy ich formułowaniu wykazywać wiele rozwagi, taktu i delikatności.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełMieczysławSerwiński">Jest sprawą bezsporną, że efektywność i dynamika działania wyższych uczelni nie wykazuje w ostatnim czasie tendencji wzrostowych, a nawet w niektórych dziedzinach osłabła. Jest to rezultatem rewolucji strukturalnej, jaką przeżyły wyższe uczelnie. Celowość przeprowadzenia tych zmian nie została w pełni uznana przez wszystkich przedstawicieli tego środowiska. Zmiany strukturalne nie mogły i nie zaważyły na procesie dydaktycznym, odbiły się natomiast na działalności naukowo-badawczej wyższych uczelni.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełMieczysławSerwiński">Jeśli więc stwierdza się, niedostatki w tej działalności, to należy równocześnie wysunąć wnioski, których realizacja mogłaby te niedostatki zlikwidować, W szkolnictwie wyższym, zwłaszcza technicznym przebiega proces włączenia prac naukowo-badawczych w służbę praktyki gospodarczej. Proces ten nie realizuje się łatwo. Poprzednio prowadzone przez małe zespoły (katedry) badania podstawowe były wyłączną własnością tego zespołu. Dziś stawia się wymagania podejmowania prac badawczych w tych dziedzinach, na które gospodarka narodowa ma szczególne zapotrzebowanie. W tej sferze działania wyższych uczelni wykazać trzeba daleko idącą cierpliwość. Niesłuszne byłoby ograniczenie badań podstawowych prowadzonych przez wyższe szkolnictwo techniczne, ale słuszne i konieczne jest udzielenie daleko idących preferencji badaniom praktycznym.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełMieczysławSerwiński">Celowe byłoby podjęcie przez Zespół NIK kontroli studiów dla pracujących. Działania filii wyższych uczelni napotykają na duże trudności; filie te nie zawsze mają zapewnione odpowiednie warunki pracy.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełMieczysławSerwiński">Szczególnie wiele uwagi i troski wymagają inwestycje szkolnictwa wyższego. Stan realizacji tych inwestycji od lat jest niezadowalający. Podstawowa przyczyna tego tkwi w niezabezpieczeniu mocy wykonawczych, a nie w braku środków. Niezbędne jest nadanie tym inwestycjom odpowiedniej rangi. Wielokrotnie zgłaszane były postulaty, by uznać budowę domów studenckich za równie ważną, jak budownictwo mieszkaniowe, a budynku dydaktycznego wyższej uczelni - jak zakładu przemysłowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaŁoch">Za mało jest uczelni kształcących kadry dla potrzeb kultury. Chodzi zarówno w pracowników etatowych instytucji oświatowo-kulturalnych, jak i działaczy kulturalnych. W poprzedniej kadencji Sejmu, Komisja Oświaty i Nauki wysunęła wiele dezyderatów i wniosków; część z nich na pewno nie straciła na aktualności. Należałoby sięgnąć do nich i śledzić ich realizację.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaŁoch">Słuszne są wnioski Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie rozwoju bazy dydaktycznej dla wyższych studiów zaocznych. Uruchomienie filii wyższych uczelni staje się sprawą pilną, jeżeli weźmiemy pod uwagę ogromne potrzeby w zakresie dokształcania nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełEugeniaŁoch">Problemom oświaty dorosłych ma być poświęcone jedno z posiedzeń Komisji. Wskazane byłoby, ażeby NIK przedstawiła Komisji swój pogląd na ten temat.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełEugeniaŁoch">Przy rozpatrywaniu projektu planu i budżetu na rok bieżący Komisja Nauki i Postępu Technicznego skierowała do rządu dezyderat w sprawie zabezpieczenia realizacji inwestycji. Z odpowiedzi na ten dezyderat dowiadujemy się, że powołano specjalne służby inwestycyjne w resorcie, że w zakresie inwestycji szkolnych specjalizować się będą niektóre przedsiębiorstwa budowlane oraz że zwiększono zakres inwestycji naukowych wprowadzając do planu szereg zadań, które były skreślone w pierwotnej wersji planu inwestycyjnego. Tematyka realizacji inwestycji naukowych będzie przedmiotem posiedzenia Komisji Nauki i Postępu Technicznego. Dobrze byłoby, żeby i na ten temat Najwyższe Izba Kontroli mogła przedstawić swój pogląd.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełMieczysławKlimowicz">Uznać należy za słuszne uwagi posła Serwińskiego, dotyczące zmian strukturalnych na wyższych uczelniach. Istota tych zmian nie wszędzie jeszcze została należycie zrozumiana.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełMieczysławKlimowicz">Podjąć należy bardziej intensywne działania na rzecz rozszerzenie kontaktów wyższych uczelni z zagranicą.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełMieczysławKlimowicz">Istnieją możliwości rozwijania badań nad kulturą polską za granicą, nie są one jednak należycie wykorzystane. Brak odpowiednich wydawnictw przeznaczonych dla Polonii Zagranicznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Najwyższa Izba Kontroli podejmie badania wielu problemów, które zostały wysunięte w toku dyskusji.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Osiągnięcie nauki i wykorzystanie badań naukowych oceniać można dopiero z perspektywy czasu. Trudno było by już dzisiaj wypowiedzieć się, czy podejmowane środki dla realizacji określonych zadań planu nauki i postępu technicznego są dostateczne i czy będą skutecznie zabezpieczały ich realizację.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełJaremaMaciszewski">W dyskusji podjęto szereg istotnych problemów, które powinny być włączone do planu pracy Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełJaremaMaciszewski">Komisja przyjęła sprawozdanie z działalności Zespołu Oświaty, Nauki i Kultury Najwyższej Izby Kontroli w 1972 r. i wyraziła uznanie dla trafności doboru tematyki badań i kontroli, jak również za dużą przydatność materiałów NIK w pracach Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>