text_structure.xml 101 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 35</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Bogdan Klich</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Witam na kolejnym posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej. To już osiemdziesiąte czwarte, a w ciągu ostatnich 2 dni trzecie posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dotyczy ono spraw znaczących dla Polski, a mianowicie podsumowania prezydencji portugalskiej, tego, co się wydarzyło podczas prezydencji portugalskiej, i prezentacji prezydencji obecnej, prezydencji słoweńskiej. Pan minister Szymański, który jest naszym gościem, będzie odnosił się zarówno do jednej, jak i do drugiej prezentacji.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Witam serdecznie wszystkich naszych gości. Witam pana ministra Konrada Szymańskiego, który reprezentuje Kancelarię Prezesa Rady Ministrów i jest ministrem do spraw Unii Europejskiej. Witam także jego zespół. Witam pana ambasadora Republiki Portugalii, pana Luísa Manuela Ribeiro Cabaço wraz z towarzyszącymi mu osobami. Witam serdecznie panią ambasador Republiki Słowenii Boženę Forštnarič Boroje i pierwszego sekretarza ambasady. Witam także naszych ekspertów, którzy są z nami zdalnie. Dołączyli dzisiaj do nas pani Katarzyna Brajter, pan prof. Zbigniew Czachór, pan prof. Zdzisław Mach, pan gen. Mieczysław Gocuł oraz pan prof. Artur Nowak-Far. Witam serdecznie pozostałe osoby, które są z nami, panią Joannę Ruszel, Barbarę Maciąg oraz Marię Majszyk. Serdecznie witam wszystkich senatorów i panie senator, którzy z nami obradują albo osobiście, albo zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Program nasz składa się z 3 elementów. Najpierw będzie informacja ambasadora Republiki Portugalii podsumowująca prezydencję portugalską w Radzie Unii Europejskiej. Później przejdziemy do informacji pani ambasador Republiki Słowenii na temat priorytetów prezydencji, która się aktualnie toczy w Radzie Unii Europejskiej, priorytetów Republiki Słowenii. A później poproszę pana ministra Konrada Szymańskiego o informację na temat polskiej polityki europejskiej zarówno w okresie prezydencji portugalskiej, jak i obecnie, w okresie prezydencji słoweńskiej w Radzie Unii Europejskiej. Proszę pamiętać o tym, że rozpatrujemy także informację dla Senatu i Sejmu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie od stycznia do czerwca 2021 r., czyli w czasie przewodnictwa Portugalii w Radzie Unii Europejskiej. Dla wszystkich zainteresowanych podaję sygnaturę druku senackiego: nr 461.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Rozpoczynamy zatem pracę Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">I przekazuję głos panu ambasadorowi Portugalii.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Panie Ambasadorze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej Senatu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Państwo Senatorowie! Panie Ministrze do spraw europejskich! Szanowna Pani Ambasador Słowenii!</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Dziękuję bardzo za zaproszenie i możliwość przedstawienia osiągnięć portugalskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Ogólnie rzecz biorąc, nasza prezydencja przyniosła pozytywne efekty. Osiągnęliśmy większość naszych celów i udało nam się przywrócić dynamikę prac Rady. Spotkania odbywały się zgodnie z planem, choć głównie w formacie wirtualnym. W maju i czerwcu udało nam się wznowić fizyczne, bezpośrednie spotkania – w ramach naszego przełomowego Szczytu Społecznego w Porto.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Do najważniejszych osiągnięć należą Konferencja w sprawie przyszłości Europy, która uruchomiona została 9 maja i trwa obecnie, czy unijny cyfrowy certyfikat COVID – udało nam się zakończyć cały proces w 62 dni, a certyfikat wszedł w życie 1 lipca. Rada przyjęła również zalecenie w sprawie tymczasowego ograniczenia w podróżach innych niż niezbędne w Unii Europejskiej oraz zalecenie w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczania swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19. 15 czerwca, niejako pomijając kwestię Europejskiej Unii Zdrowotnej, wypracowaliśmy wspólne podejście w sprawie propozycji wzmocnienia kompetencji Europejskiej Agencji Leków w zakresie gotowości na wypadek sytuacji kryzysowej i zarządzania kryzysowego w odniesieniu do produktów leczniczych i wyrobów medycznych. Przyjęliśmy również konkluzje Rady w sprawie konieczności zapobiegania niedoborom leków i wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu i zapewnieniu szybkiego dostępu do takich leków. Przegląd unijnego mechanizmu ochrony ludności i unijnego systemu zarządzania kryzysowego został wzmocniony, tak aby zapewnić lepszą reakcję na przyszłe wyzwania. Przyjęto kilka programów MMF, w tym Fundusz Spójności, program „Horyzont Europa”, program „InvestEU”, program „Cyfrowa Europa”, program „UE dla zdrowia”. Uruchomiliśmy ponadto program „Kreatywna Europa”, a także nowy program Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Kamieniem milowym było wejście w życie Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, obejmującego 672 miliardy euro w formie dotacji i pożyczek. Jeśli chodzi o inne decyzje dotyczące zasobów własnych, to do 31 maja wszystkie państwa członkowskie zakończyły krajowe procedury ratyfikacyjne, co upoważniło Komisję do zaciągnięcia w imieniu Unii Europejskiej pożyczki w wysokości do 750 milionów euro w celu uruchomienia środków dostępnych w ramach RRF. Jeśli chodzi o krajowe plany na rzecz zwiększania odporności, to zatwierdzanie przez Komisję pierwszych 12 planów rozpoczęło się w połowie czerwca i było kontynuowane przez kolejne dni, a pierwsze decyzje w tej sprawie zostały podjęte przez Radę w lipcu. Nasza prezydencja dała przykład: byliśmy pierwszym państwem członkowskim, które przedstawiło swój krajowy plan na rzecz odbudowy i zwiększania odporności, a także pierwszym krajem, którego plan został zatwierdzony przez Komisję – 16 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Szczyt Społeczny w Porto, który odbył się w dniach 7–8 maja, był centralnym wydarzeniem naszej prezydencji. Jego ideą było przejście od proklamowania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych, co miało miejsce w Göteborgu, do jego konkretnego wdrożenia poprzez tzw. action plan przedstawiony przez Komisję w marcu. Zobowiązanie z Porto i deklaracja z Porto są najważniejszymi rezultatami Szczytu Społecznego i przyczyniają się do nadania wymiarowi społecznemu Europy centralnego miejsca. W dokumentach tych instytucje europejskie, państwa członkowskie i partnerzy społeczni zobowiązują się do osiągnięcia do 2030 r. 3 celów – w zakresie zatrudnienia, kształcenia i zmniejszania ubóstwa.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Priorytetem prezydencji było dopilnowanie, by nikt nie pozostał pominięty. Osiągnięto w tym zakresie następujące rezultaty. 14 czerwca przyjęto zalecenie Rady w sprawie ustanowienia europejskiej gwarancji na rzecz dzieci. Ma ona na celu zapobieganie wykluczeniu społecznemu dzieci i zwalczanie tego zjawiska przez zagwarantowanie dzieciom w potrzebie dostępu do kluczowych usług, a tym samym przyczynianie się do przestrzegania praw dzieci za pomocą zwalczania ubóstwa wśród dzieci i wspierania równości szans. Państwa członkowskie powinny w ciągu 9 miesięcy przedłożyć Komisji plan działania mający na celu wdrożenie tego zalecenia. Przyjęliśmy również konkluzje w sprawie wzmocnienia uczestnictwa młodych ludzi w procesach decyzyjnych oraz w sprawie uwzględniania problematyki starzenia się w polityce publicznej. Zorganizowaliśmy konferencję wysokiego szczebla w sprawie europejskiej strategii dotyczącej praw osób niepełnosprawnych oraz w sprawie ochrony przed dyskryminacją rasową i związaną z nią nietolerancją, a także zatwierdziliśmy zalecenie w sprawie równouprawnienia Romów.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Uruchomiliśmy europejską platformę na rzecz walki z bezdomnością i przyjęliśmy konkluzje Rady w sprawie ochrony osób pełnoletnich wymagających szczególnej troski oraz konkluzje w sprawie równości i integracji w obszarze kształcenia i szkolenia, a także wezwaliśmy do promowania powszechnego dostępu do edukacji. W obszarze niedyskryminacji rozpoczęliśmy negocjacje nad dyrektywą o równym traktowaniu. W kwestii równości płci przyjęliśmy konkluzje w sprawie wpływu COVID-19 na równość płci oraz rozpoczęliśmy negocjacje w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wiążących środków w dziedzinie przejrzystości wynagrodzeń w ramach konferencji wysokiego szczebla podczas dziesiątej rocznicy konwencji stambulskiej o zwalczaniu przemocy wobec kobiet.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Udało nam się utrzymać ważne porozumienie polityczne w sprawie poprawek do rozporządzenia ustanawiającego Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Kolejnym istotnym rezultatem osiągniętym tuż przed Szczytem Ziemi było przyjęcie pierwszego europejskiego prawa klimatycznego. Będzie ono odgrywać znaczącą rolę zarówno w Unii, jak i na świecie, i ma zasadnicze znaczenie dla globalnego przywództwa Europy w zakresie działań na rzecz klimatu. Przyjęliśmy również konkluzje w sprawie unijnej strategii w zakresie przystosowania się do zmian klimatu.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Podczas czerwcowego posiedzenia rady ds. energii wypracowano podejście ogólne w sprawie zmiany rozporządzenia o transeuropejskich sieci energetycznych. Ta ważna zmiana ma na celu modernizację, obniżenie emisyjności i zintegrowanie transgranicznej infrastruktury energetycznej, tak aby ułatwić UE osiągnięcie celu neutralności klimatycznej do 2050 r. Zielona agenda koncentruje się również wokół zrównoważonego rozwoju. Prezydencja przyjęła konkluzje w sprawie zrównoważonej niebieskiej gospodarki oraz w sprawie turystyki w Europie w najbliższej dekadzie: zrównoważonej, odpornej, cyfrowej, globalnej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o agendę cyfrową, to podsumowaliśmy negocjacje w sprawie 3 najważniejszych inicjatyw: aktu prawnego o usługach cyfrowych i aktu prawnego o rynkach cyfrowych – stworzą one bezpieczniejszą przestrzeń cyfrową i zapewnią ochronę podstawowych praw użytkowników, a także ustanowią równe reguły gry w celu wspierania innowacji, wzrostu i konkurencyjności zarówno na jednolitym rynku europejskim, jak i w skali globalnej – oraz aktu prawnego w sprawie zarządzania danymi, który stworzy ramy pozwalające Europie stać się wiodącą gospodarką opartą na danych.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Priorytetem była również walka z wykorzystywaniem seksualnym dzieci w internecie. Udało nam się zatwierdzić mechanizmy umożliwiające usuwanie szkodliwych treści – mogą być one usuwane przez dostawców treści na podstawie rozporządzenia o prywatności i łączności elektronicznej. W marcu przyjęto konkluzje Rady w sprawie unijnej strategii w zakresie cyberbezpieczeństwa, w których nakreślono ramy działań UE na rzecz ochrony obywateli i przedsiębiorstw przed cyberzagrożeniami, podkreślając, że cyberbezpieczeństwo ma zasadnicze znaczenie dla budowy zielonej, cyfrowej i odpornej Europy.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">19 marca współorganizowaliśmy wraz z Komisją Europejską Dzień Technologii Cyfrowych, w ramach którego przyjęto kilka deklaracji ministerialnych: w sprawie europejskich bram danych stanowiących kluczowy element cyfrowej dekady Europy, w sprawie unijnego standardu wspierania startupów oraz w sprawie zielonej i cyfrowej transformacji UE. Chodzi o utworzenie struktury wsparcia dla przedsiębiorczości, która miałaby zacząć działać już teraz lub przynajmniej w drugim semestrze. Podczas Zgromadzenia Cyfrowego, jakie odbyło się na początku czerwca, przedstawiono deklarację lizbońską w sprawie praw cyfrowych, demokracji cyfrowej oraz jej celu. Przy tej samej okazji zainaugurowano działanie podmorskiego światłowodu EllaLink, łączącego Europę z Ameryką Łacińską.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o badania, innowacje i przestrzeń kosmiczną, to uruchomiliśmy program „Horyzont Europa”, najważniejszy unijny program dotyczący finansowania badań i innowacji, dysponujący budżetem w wysokości 95,5 miliarda euro, oraz zatwierdziliśmy konkluzje dotyczące pogłębienia europejskiej przestrzeni badawczej w celu zapewnienia naukowcom atrakcyjnych i stabilnych ścieżek kariery i warunków pracy oraz urzeczywistnienia tzw. cyrkulacji talentów. Zatwierdziliśmy również konkluzje Rady pt. „New Space dla wszystkich”, w których podkreślono znaczenie nowej przestrzeni dla nowatorskiego, prężnego i konkurencyjnego wykorzystania sektora kosmicznego oraz jego wpływ na gospodarkę europejską.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Po 5 latach negocjacji poczyniliśmy postępy w zakresie zasad przejrzystości w kwestii podatku od międzynarodowych firm. Od międzynarodowych firm wymagać się będzie publikowania informacji o krajach, w których osiągają zyski i w których płacą podatki.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">W drugim kwartale naszej prezydencji na pierwszy plan wysunęła się kwestia przestrzegania zasad praworządności – rule of law. W kwietniu zorganizowaliśmy drugą rundę dialogu poszczególnych krajów, jak przewidziano w naszym programie. W maju zorganizowaliśmy konferencję wysokiego szczebla w Coimbrze, a 22 czerwca w Radzie do Spraw Ogólnych odbyły się wysłuchania dotyczące sytuacji w Polsce i na Węgrzech w ramach procedury z art. 7.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o kwestię migracji, to priorytetowo potraktowaliśmy zewnętrzny wymiar polityki migracyjnej. Posiedzenie ministrów spraw zagranicznych i wewnętrznych, które odbyło się 15 marca, było pierwszym od 5 lat tego typu spotkaniem, co samo w sobie jest przełomowe. Zaowocowało ono silnym zobowiązaniem politycznym co do dalszych działań na rzecz ustanowienia szerokiego, kompleksowego i wzajemnie korzystnego partnerstwa z krajami pochodzenia i tranzytu. Opracowaliśmy obszerne instrumenty techniczne w tym zakresie, zwłaszcza w zakresie koncepcji elastycznej solidarności, kontroli bezpieczeństwa i procedur azylowych. Zaproponowaliśmy rozpoczęcie kompleksowego dialogu z krajami afrykańskimi w sprawach dotyczących wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Osiągnęliśmy porozumienie z Parlamentem Europejskim w sprawie nowych zasad wjazdu i pobytu wysoko wykwalifikowanych pracowników spoza UE oraz zmienionej dyrektywy w sprawie niebieskiej karty. Udało nam się również osiągnąć porozumienie z Parlamentem Europejskim w sprawie przekształcenia Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu w Agencję UE ds. Azylu. Powstanie nowej agencji spowoduje, iż procedury azylowe w państwach członkowskich będą wyższej jakości, bardziej jednolite i szybsze. Planowana liczba pracowników w postaci 500 ekspertów zapewni również skuteczniejsze wsparcie dla krajowych systemów azylowych borykających się obecnie z dużą liczbą spraw, dzięki czemu ogólny system zarządzania migracją w UE stanie się skuteczniejszy i bardziej zrównoważony. Powinno to umożliwić szybsze postępy w pracach nad nowym paktem o migracji i azylu, który jest jednym z najpilniejszych aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Udało się również osiągnąć porozumienie z Parlamentem Europejskim w sprawie reformy wspólnej polityki rolnej na lata 2023–27. Porozumienie to toruje drogę do prostszej, sprawiedliwszej i bardziej ekologicznej WPR, która zapewni zrównoważoną przyszłość europejskim rolnikom. Nowa WPR wzmacnia instrumenty ochrony środowiska, a także zawiera przepisy zapewniające większe wsparcie dla mniejszych gospodarstw rolnych, pomagające młodym rolnikom wejść do zawodu. Rozmowy międzyinstytucjonalne dotyczyły wszystkich 3 rozporządzeń składających się na pakiet reformy WPR i koncentrowały się na niektórych nierozstrzygniętych kwestiach negocjacyjnych, w tym kwestii minimalnego budżetu na dopłaty bezpośrednie do systemów ekologicznych oraz ustanowienia okresu przejściowego dla państw członkowskich, obowiązkowym minimalnym poziomie konwergencji wewnętrznej dla dopłat bezpośrednich, większej redystrybucji dopłat bezpośrednich, włączeniu wymiaru społecznego do WPR oraz dostosowaniu WPR do Europejskiego Zielonego Ładu.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o stosunki zewnętrzne, to w dniu 8 maja przywódcy UE spotkali się z premierem Indii, co było momentem przełomowym zwłaszcza dlatego, że udało nam się wznowić silne gospodarcze relacje na linii UE – Indie, zawarto porozumienie o wznowieniu negocjacji w sprawie umowy o wolnym handlu, które były zamrożone od 2013 r., oraz o rozpoczęciu negocjacji w sprawie umowy inwestycyjnej w zakresie ochrony oznaczeń geograficznych. Strony zgodziły się również na wzmocnienie współpracy w kilku strategicznych obszarach: cyfrowym, zdrowia, energii, łączności. Teraz musimy skupić się na realizacji tego porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Negocjacje w sprawie umowy post-Koton zostały zakończone, a tekst nowej umowy parafowany został przez głównych negocjatorów 15 kwietnia wraz z nowym Instrumentem Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy. Stworzy to ramy dla ukierunkowanego bardziej politycznie ambitnego partnerstwa UE – Afryka.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o relacje z Afryką, to 23 kwietnia wraz z EBI zorganizowaliśmy spotkanie wysokiego szczebla, forum Afryka – UE na temat zielonych inwestycji, które poprzedziło 26 paneli dyskusyjnych – Green Talks – w formacie online. Relacje z Afryką znalazły się również w programie spotkania Gymnich oraz nieformalnego spotkania ministrów obrony pod koniec maja. We współpracy z przedstawicielami EBI zmobilizowaliśmy wsparcie na rzecz utworzenia szkoleniowej misji wojskowej UE w Mozambiku. Zatwierdziliśmy również konkluzje uruchamiające pierwszy program pilotażowy w ramach koncepcji skoordynowanej obecności morskiej, w ramach którego Zatoka Gwinejska została uznana za pierwszy morski obszar zainteresowania. Osiągnięcia tego semestru obejmują również otwarcie negocjacji w sprawie umowy inwestycyjnej z Angolą – pierwsza runda negocjacji odbyła się pod koniec czerwca – oraz zmianę umowy w sprawie ułatwień w wydawaniu wiz krótkoterminowych obywatelom Republiki Zielonego Przylądka.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Po 9 latach zawiłości uzgodniliśmy w Radzie mandat do negocjacji z Parlamentem Europejskim w sprawie rozporządzenia mającego na celu stworzenie instrumentu udzielania zamówień publicznych w kontekście międzynarodowym. Będzie to ofensywny instrument UE służący promowaniu równości szans UE na rynkach zamówień publicznych państw trzecich.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Przełomowym momentem było również wejście w życie – w dniu 1 maja – umowy o handlu i współpracy ze Zjednoczonym Królestwem. Zatwierdzono porozumienie między UE a Zjednoczonym Królestwem w sprawie uprawnień do połowów na rok 2021 oraz w odniesieniu do stad głębokowodnych na lata 2021 i 2022. Osiągnięto także wstępne porozumienie w sprawie projektu rozporządzenia dotyczącego rezerwy dostosowawczej w związku z brexitem, ustanawiającej fundusz w wysokości 5 miliardów euro, który ma przezwyciężyć skutki wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE. Porozumienie oznacza, że środki z pobrexitowej rezerwy dostosowawczej mogą zacząć być rozdysponowywane przed końcem roku. Rezerwa ta ma wspierać wszystkie państwa członkowskie, a jednocześnie koncentrować się na najbardziej dotkniętych regionach i sektorach.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Priorytetem były również regiony transatlantyckie i stosunki transatlantyckie. W dniu 14 czerwca podczas osiemnastego szczytu UE – Kanada przywódcy dyskutowali o tym, jak współpracować, by położyć kres pandemii COVID-19 i dążyć do trwałego, skoncentrowanego na ludziach i sprzyjającego włączeniu społecznemu ożywienia gospodarczego, oraz zainicjowali nowy dialog Kanada – UE na temat zdrowia, Forum Partnerstwa Oceanicznego i strategicznego partnerstwa UE – Kanada w dziedzinie surowców. Następnego dnia w Brukseli odbył się szczyt UE – USA. Ostatni taki szczyt odbył się w 2014 r., więc była to okazja do wypracowania wspólnego programu odnowionego partnerstwa transatlantyckiego w odniesieniu do wyzwań globalnych, a mianowicie walki z pandemią wirusa COVID-19 i przyspieszenia trwałego ożywienia gospodarczego na świecie, zacieśnienia współpracy w zakresie zmiany klimatu i degradacji środowiska oraz utraty różnorodności biologicznej, a także wspólnego wspierania demokracji, pokoju i bezpieczeństwa na świecie. W dziedzinie handlu osiągnięto porozumienie w sprawie długotrwałego sporu dotyczącego dużych cywilnych statków powietrznych, a chodzi o zawieszenie na okres 5 lat ceł karnych. Ustanowiono również Radę ds. Handlu i Technologii UE – USA, realizując jeden z najistotniejszych celów UE.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o rozszerzenie, to przy okazji posiedzenia Rady do Spraw Ogólnych w dniu 22 czerwca odbyła się pierwsza polityczna konferencja międzyrządowa z Serbią i Czarnogórą, zgodnie z nową metodologią. Więcej szczegółów można znaleźć na stronie internetowej prezydencji. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo dziękuję, Panie Ambasadorze, za ten bardzo wyczerpujący i szeroki przegląd wydarzeń.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Otwieram w tej chwili krótką dyskusję na temat osiągnięć prezydencji portugalskiej.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Widzę, że pani wiceprzewodnicząca komisji Danuta Jazłowiecka chciałaby zabrać głos. Oddaję pani senator głos.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Ja również dziękuję za bardzo szerokie i kompleksowe przekazanie informacji o państwa prezydencji. I gratuluję, bo rzeczywiście zakres działań i przedsięwzięć, które państwo przyjęliście i zrealizowaliście – to, że zrealizowaliście, jest chyba najistotniejsze – jest imponujący.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Bardzo dużo czasu pan poświęcił sprawom wewnętrznym Unii Europejskiej, jak i kontaktom z krajami spoza Unii Europejskiej, z przyszłymi naszymi, mam nadzieję, członkami, kolejnymi członkami Unii, natomiast bardzo mało poświęcił pan czasu Konferencji w sprawie przyszłości Europy, a tak naprawdę jest to projekt, który jest szalenie istotny dla obywateli Unii Europejskiej, dla Europejczyków. Ja wiem, że to był bardzo krótki okres, żeby można było coś więcej powiedzieć, ale sam fakt, że państwo zorganizowaliście konferencję i rozpoczęliście cały ten proces, jest szalenie istotny. Chciałabym, żeby pan troszeczkę więcej na ten temat powiedział.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Poważnym przedsięwzięciem było też przedsięwzięcie związane z Zielonym Ładem, z wdrażaniem Zielonego Ładu. Gdyby pan mógł trochę więcej powiedzieć na temat tego, jak to wyglądało w czasie państwa prezydencji w krajach członkowskich, jak duże jest zainteresowanie w tych krajach, jakie mniej więcej problemy były zgłaszane na samym początku, to byłabym bardzo wdzięczna. I może na chwilę obecną tyle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Ja myślę, że ten pierwszy temat będzie się odnosił także do prezydencji słoweńskiej. Będziemy zainteresowani tym, aby pani ambasador też rozwinęła wątek tego, co odbywało się w międzyczasie, tzn. kwestię konferencji o przyszłości Europy, a zwłaszcza udziału rozmaitych grup obywatelskich w tej konferencji dzięki specjalnie stworzonej platformie cyfrowej, która daje obywatelom szansę na wypowiedzenie się w sprawach znaczących dla Unii.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Ja bym do tego pytania pani senator chciał dodać jeszcze jedno od siebie. Jednym z najważniejszych wydarzeń dotyczących polityki zewnętrznej Unii Europejskiej, jeśli nie najważniejszym, była wizyta prezydenta Bidena w Brukseli i spotkanie z liderami krajów członkowskich Unii Europejskiej, co ma historyczne znaczenie po okresie, w którym administracja amerykańska współpracowała z wybranymi krajami członkowskimi Unii, narażając w ten sposób na szwank jedność Unii Europejskiej. Przekaz ze strony nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych był bardzo jednoznaczny – America is back. Co więcej, Stany Zjednoczone chcą współpracować z Unią Europejską jako całością. Dla nas Polaków ma to fundamentalne znaczenie ze względu na oparcie naszych interesów narodowych zarówno na sojuszu ze Stanami Zjednoczonymi, jak i na trwałej i stabilnej obecności w Unii Europejskiej. W związku z tym ta oś współpracy pomiędzy Waszyngtonem a Unią Europejską ma znaczenie strategiczne. Gdyby pan mógł rozwinąć, Panie Ambasadorze, jeszcze ten wątek, bylibyśmy bardzo wdzięczni, zwłaszcza że wytwarza się na naszych oczach równoległy do NATO kanał komunikacyjny pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską. Bardzo proszę o odniesienie się do tego wątku.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy ktoś ze zdalnie obradujących chciałby się odnieść do któregoś z fragmentów wystąpienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">W związku z tym te 3 pytania, Panie Ambasadorze.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący, Pani Senator, za te pytania.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o Konferencję w sprawie przyszłości Europy, to jest to rzeczywiście niesamowita inicjatywa. Ten pomysł oczywiście został przyjęty już wcześniej, pojawił się w czasie poprzednich prezydencji, ale kiedy my objęliśmy prezydencję, doszło do pewnego impasu w dyskusji na temat ram instytucjonalnych tego, jak utorować drogę do znalezienia ustaleń instytucjonalnych w pracy dla starych instytucji, które były zaangażowane w tę inicjatywę. Uruchomienie konferencji było bardzo udane, stworzyliśmy to wszystko we współpracy przedstawicielami najważniejszych instytucji unijnych, stworzono różne panele, uruchomiono stronę internetową i interfejs dla obywateli, tak aby mogli uczestniczyć nie tylko w fizycznych panelach, ale także dzielić się informacjami na temat różnych obszarów tematycznych w ramach Konferencji w sprawie przyszłości Europy. Jest to ważne wydarzenie, w którego inauguracji w Strasburgu uczestniczyli przewodniczący najważniejszych instytucji UE. Jednak dla nas, podobnie jak, jak sądzę, dla większości krajów europejskich, najważniejsze było zaangażowanie w ten proces obywateli. Tak więc jest to konferencja dla obywateli, inicjatywa, dzięki której mogą wyrazić swoje stanowisko na temat funkcjonowania UE, przedstawić swoje cele i oczekiwania, powiedzieć, co chcieliby w UE zmienić. Staraliśmy się zatem wprowadzić taki właśnie mechanizm. On obecnie funkcjonuje na różnych poziomach w różnych krajach, interakcja jest różna w zależności od kraju, istnieją również różne podejścia w zależności od kraju, ale obywatele mają teraz instrument, dzięki któremu mogą się wypowiedzieć, podzielić się swoją opinią, wnieść swój wkład. Staramy się udostępnić ten instrument tak, aby każdy mógł w nim uczestniczyć, co jest dla nas najważniejsze I w tym kierunku będziemy zmierzać prawdopodobnie także w następnym semestrze, może także później – zależy to od wyników całego procesu. Ale instrument jest dostępny, z czego jesteśmy bardzo zadowoleni.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o wdrożenie Zielonego Ładu, to Zielony Ład był oczywiście jednym z naszych priorytetów, był jednym z priorytetów wszystkich państw członkowskich. Ważne było, aby go wprowadzić w życie. Mieliśmy to historyczne porozumienie podczas poprzedniej prezydencji, podczas niemieckiego przewodnictwa, a teraz musieliśmy wprowadzić w życie prawo, sam mechanizm. Wdrażanie jest w toku, Komisja bardzo intensywnie współpracuje z państwami członkowskimi. Obecnie kładzie się również nacisk na Fit for 55, na operacjonalizację wszystkich dostępnych instrumentów oraz na to, jak je zastosować w praktyce. To naprawdę zmieni nasze kraje. Jeśli jest coś, co jeszcze mógłbym dodać… Mogę przesłać państwu dokładniejsze informacje, szczegółowe dane.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiPortugaliiwRzeczypospolitejPolskiejLuisManuelRibeiroCabaco">Jeśli chodzi o pytanie pana przewodniczącego, to obecność prezydenta Stanów Zjednoczonych na szczycie w Brukseli była rzeczywiście ważnym wydarzeniem. Był to pierwszy taki szczyt od 6 lat, a więc minęło sporo czasu, zanim odbył się kolejny, i był ważny, ponieważ po drugiej stronie Atlantyku pojawiła się wola znalezienia wspólnej płaszczyzny porozumienia w ważnych kwestiach, które są istotne dla obu stron Atlantyku. Był to również przełom, symboliczne odnowienie porozumienia transatlantyckiego, które jest bardzo ważne i zawsze dążyliśmy do jego wzmocnienia. Podczas tego spotkania, jak już wspomniałem, omówiono wiele ważnych kwestii, od handlu po klimat. Doceniamy wolę amerykańskiej administracji do tego, by posunąć naprzód negocjacje w sprawie klimatu, rozmowy z Unią Europejską w tej sprawie. Wiele innych kwestii również… I oczywiście główny temat, z którym wszyscy mamy do czynienia od półtora roku, czyli walka z COVID. Tak więc było to bardzo udane spotkanie i miejmy nadzieję, że nie było to ostatnie spotkanie w ramach odnowienia tej ważnej relacji między obiema stronami Atlantyku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo, Panie Ambasadorze.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Rozumiem, że nie ma żadnych innych pytań, uwag ze strony pań i panów senatorów.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Przechodzimy do prezentacji pani ambasador Słowenii w sprawie prezydencji słoweńskiej. Ta prezydencja trwa, w związku z czym niektóre wydarzenia, o których pani ambasador będzie mówiła, już miały miejsce.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Bardzo wszystkim dziękuję za zaproszenie i za możliwość przedstawienia naszych priorytetów. Jeśli chodzi o prezydencję słoweńską, to przedstawię państwu krótki przegląd naszych priorytetów i programu, ale przedtem kilka słów wprowadzenia.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Prezydencja słoweńska rozpoczęła się 1 lipca, jesteśmy częścią trójki państw, wraz z Niemcami i Portugalią. Dziękujemy przy tej okazji naszym partnerom. Nasz program nie jest tylko programem Słowenii, chociaż nasze priorytety są w nim zawarte, ale jest to program całej trójki, co oznacza, że pracujemy razem do momentu, w którym kolejna trójka państwa przedstawi wspólny 18‑miesięczny program pracy.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Może kilka informacji takich technicznych. Każda prezydencja ma specjalną stronę internetową. Prezydencja słoweńska również ma specjalną stronę internetową i jest ona przygotowana w 6 językach: po angielsku, francusku, niemiecku, oczywiście po słoweńsku, a także po włosku i węgiersku. Specyfika języka węgierskiego i włoskiego polega na tym, że… W Słowenii mamy mniejszości, które – na tych obszarach Słowenii, na których mieszkają – są dwujęzyczne. Tak więc nie ma tutaj dyskryminacji, jeśli chodzi o inne języki – po prostu dodaliśmy te 2 języki z tego powodu. Uważamy też, że jest to bardzo ważne, ale i korzystne na poziomie UE, aby za każdym razem, kiedy można to zrobić, dodawać takie wersje językowe.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Program prezydencji słoweńskiej, który dotyczy okresu 6 miesięcy, wskazuje na 4 główne filary, priorytety. Każdy z tych filarów zawiera bardziej szczegółowe elementy, ale omówię tylko te 4 filary. Potem możemy je dalej podzielić. Pierwszy z nich – odporność, odbudowa i autonomia strategiczna UE – obejmuje, powiedziałbym, 3 podfilary, 3 ważne kwestie. Jedna koncentruje się na pandemii i kwestiach cyberodporności, druga koncentruje się na strategicznej niezależności, a trzecia skupia się na ożywieniu gospodarczym, które z kolei opiera się na zielonej transformacji i transformacji cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Drugim z naszych priorytetów jest Konferencja w sprawie przyszłości Europy, o której była już mowa. I jest to naturalna konsekwencja tego, że konferencja ta uruchomiona została 9 maja br., tak że ta debata na każdym poziomie, głównie na poziomach krajowych, faktycznie kontynuowana będzie przez całą prezydencję słoweńską. Słowenia zorganizowała także Bled Strategic Forum, które było w pełni poświęcone tematowi przyszłości Europy. Na forum mieliśmy sporo paneli, dyskusji wysokiego szczebla, w których uczestniczyli premierzy i ministrowie spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Trzeci priorytet: unia europejskiego stylu życia, praworządność i równe kryteria dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">I czwarty priorytet: wiarygodna i bezpieczna Unia Europejska, zdolna do zapewnienia bezpieczeństwa i stabilności w swoim sąsiedztwie.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Chciałabym powiedzieć, że jesteśmy już w połowie naszej prezydencji. Wiele nieformalnych spotkań na szczeblu ministrów już się odbyło, większość z nich odbyła się w lipcu, część w sierpniu i na początku września lub później. W sumie odbyliśmy do tej pory 11, 12 nieformalnych spotkań, które miały miejsce w Słowenii, pozostałe zostaną zorganizowane już w Brukseli. Jeśli chodzi o 2 główne wydarzenia, które już się odbyły, to wspomniałam już o Bled Strategic Forum. Drugie miało miejsce wczoraj, a był to szczyt UE – Bałkany Zachodnie. O tym powiem trochę później. To było zgodne z programem.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">W ciągu 3 trzech miesięcy miały na świecie miejsce pewne okoliczności lub wydarzenia, na które musieliśmy zareagować. Oczywiście te kwestie nie były częścią programu czy priorytetów. Mam na myśli reakcję na kryzys afgański w sierpniu – zorganizowana została wideokonferencja Rady do Spraw Zagranicznych na ten temat. Drugim wydarzeniem był oczywiście kryzys migracyjny, który rozpoczął się na granicy białorusko-litewskiej i który następnie przeniósł się w kierunku granic z Polską i Łotwą. Także w tym zakresie nastąpiła szybka reakcja, zorganizowano nieformalną wideokonferencję ministrów spraw wewnętrznych UE, tak abyśmy otrzymali raport, zapoznali się z sytuacją.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Może przejdę teraz do slajdów ilustrujących priorytety naszej prezydencji, a potem powiem trochę więcej, kilka słów o wczorajszym szczycie. Tak więc, jeśli chodzi o pierwszy priorytet, pierwszy filar, jest on prawdopodobnie najbardziej kompleksowy, bardzo ważny: odporność, odbudowa i autonomia strategiczna UE. Tutaj skupiamy się na kwestiach pandemii i cyberodporności, a wynika to z doświadczenia, jakie mieliśmy z związku z COVID. Cała UE okazała się bezbronna pomimo tego, że były pewne sygnały. Sytuacja kryzysowa związana z COVID, zwłaszcza na początku, pokazała również pewne niedociągnięcia w funkcjonowaniu UE, dotyczące tego, jak reagujemy, jak szybko możemy zareagować – a właściwie jak wolno reagujemy – jaka jest nasza zdolność koordynacji działań i jak dobra ta koordynacja jest. Taka była nasza motywacja, jeśli chodzi o ten pierwszy priorytet. Chodzi o odpowiedź na różnego rodzaju kryzysy, które mogą dotyczyć różnych obszarów, zdrowia czy cyberbezpieczeństwa. Tak więc z punktu widzenia obszaru zdrowia, a kwestia pandemii jest w centrum zainteresowania, naszym priorytetem, który jest teraz w przygotowaniu, jest budowanie Europejskiej Unii Zdrowotnej, a także położenie większego nacisku na poprawę współpracy między członkami UE a instytucją w przypadku sytuacji poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Kolejna kwestia: cyberbezpieczeństwo, cyberodporność i zarządzanie kryzysowe. Planujemy zająć się przeglądem dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o niezależność strategiczną, o której wspomniałam, zaczniemy lub już rozpoczęliśmy przygotowania do dyskusji o nowym europejskim Urzędzie ds. Gotowości i Reagowania na wypadek Stanu Zagrożenia Zdrowia, tzw. HERA. Druga sprawa to aktualizacja europejskiej strategii przemysłowej i suwerenności technologicznej. Jest to jedna z rzeczy, z których zdaliśmy sobie sprawę podczas kryzysu – niektóre z kluczowych materiałów, nawet te bardzo podstawowe, nie były wówczas dostępne, więc byliśmy bardzo zależni od tego, co udało się sprowadzić z krajów trzecich, głównie z krajów azjatyckich. Mówię o prostych maskach, o podstawowym sprzęcie medycznym, którego brakowało, zwłaszcza w pierwszych tygodniach i miesiącach.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Kolejna sprawa. Chcieliśmy się skupić, co jest związane z czasem kryzysu, na bezpieczeństwie łańcucha dostaw energii, dostaw żywności, a także na łączności energetycznej. Niektóre kwestie, które zwykle mamy na myśli, gdy dyskutujemy… Mam na myśli to, na czym zależy Słowenii. My chcieliśmy położyć nieco większy nacisk na pakiet przepisów dotyczących sztucznej inteligencji, choć jest to coś, co wciąż jest w przygotowaniu. Chodzi o projekt aktu prawnego w sprawie sztucznej inteligencji.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o drugi filar czy drugi priorytet, tj. Konferencję w sprawie przyszłości Europy, o której wspomniał ambasador Portugalii, to, żeby nie powtarzać tego, co powiedział, dodam, że jak konferencja uruchamiana była w maju, to, powiem szczerze, nie do końca było wiadomo, co tak naprawdę to przyniesie, jaki będzie końcowy rezultat całego tego procesu. Stwierdziliśmy jednak, że sam ten proces jest dla nas bardzo ważny. Oczywiście jeśli chodzi o wynik, to może wszyscy powinniśmy być bardziej ambitni, może powinniśmy być bardziej skoncentrowani na tym, do czego dążymy, ale ważne jest, z punktu widzenia obywateli, że jest szansa, by dyskutować i przedstawiać swoje pomysły. Po zakończeniu konferencji prezydencja francuska będzie musiała skupić się na tym, co z tego wybrać i w jakiej formie rezultaty konferencji ostatecznie zrealizować. Tego jeszcze nie wiemy, ale dyskusje są w toku.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">My jako Słowenia chcieliśmy zorganizować duże wydarzenie – skupić na nim swoją uwagę – na poziomie międzynarodowym, unijnym, dlatego zorganizowaliśmy Bled Strategic Forum. Jest to spotkanie cykliczne, dotyczące spraw międzynarodowych, które organizowane jest od wielu lat, więc ma już swoją tradycję. W ramach tej debaty uwzględniliśmy tematykę Bałkanów Zachodnich. Konferencja ta nie skupiła się tylko na debacie o przyszłości Europy, będąc w Europie, ale także na tym, co zostało przedstawione przez przywódców Bałkanów Zachodnich. Chodziło o to, by dowiedzieć się, jak widzą przyszłość Europy także poza obecnymi granicami UE, a więc również tego, jak ta przyszłość może wyglądać z punktu widzenia krajów kandydujących, naszych sąsiadów – żeby nie być jednowymiarowym. Wydarzenie to, jeśli chodzi o uczestników, a uczestnictwo w nim było na wysokim poziomie, było niezwykle udane, było bardzo dobre, bo wzięło w nim udział ponad 170 liderów. Pojawiło się na ten temat dużo informacji prasowych itp., więc nie ma sensu zagłębianie się teraz w szczegóły. To było główne wydarzenie, podobnie jak Konferencja w sprawie przyszłości Europy, na poziomie naszego państwa przewodniczącego pracom.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jako przedstawicielka Słowenii mogę powiedzieć, że odbywa się wiele wydarzeń, rozmów, które toczą się szczególnie wśród młodych ludzi, wśród społeczeństwa obywatelskiego, z udziałem określonych organizacji, także na arenie międzynarodowej, które mają odpowiedniki w różnych krajach UE. Nie dalej jak w zeszłym tygodniu byłam w Słowenii i uczestniczyłam w jednym z tych wydarzeń wraz z młodymi ludźmi. Ciekawe jest zobaczyć, na czym skupiają swoją uwagę, jak postrzegają swoją rolę i w jaki sposób czują się włączeni czy wykluczeni z tego procesu. Myślę, że debata i sam proces mogą być bardzo korzystne, ale jednocześnie to, co będzie jej ostatnim aktem, będzie również bardzo ważne, ponieważ jeśli to będzie za mało, może to być bardzo rozczarowujące. Pytanie brzmi, jak daleko możemy się posunąć, jeśli chodzi o zobowiązania, jakie wynikną z tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">I trzecia rzecz, trzeci priorytet: unia europejskiego stylu życia, praworządność i równe kryteria dla wszystkich. Uznaliśmy, że w ramach tego priorytetu dobrze byłoby szukać synergii między różnymi mechanizmami UE w obszarze praworządności i promować spójność w rozumieniu konstytucyjnych, społecznych, ekonomicznych, politycznych, historycznych podobieństw i różnic między państwami członkowskimi. Wszystko to w celu wzmocnienia poszanowania praworządności w UE, wszystko to po to, abyśmy wiedzieli, że istnieją różne procesy związane z tym tematem. W czasie naszej słoweńskiej prezydencji został przedstawiony drugi raport Komisji Europejskiej na temat praworządności w państwach UE. W trakcie naszej prezydencji odbywał się w tym zakresie debata ogólna. Debaty specjalne dotyczą sytuacji w 5 krajach. W tym obszarze uwzględniliśmy również pewne wyzwanie, a mianowicie uznaliśmy, że w tym względzie dość istotne jest stawienie czoła negatywnym tendencjom demograficznych w UE. Chodzi tu o większe skoncentrowanie się na możliwych rozwiązaniach bezpośrednio na rynku pracy, a także o pomoc w poprawie warunków dla młodych ludzi i dla rodzin, promowanie pracy wysokiej jakości przez cały cykl życia i oferowanie równych szans niezależnie od płci.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o priorytet czwarty, to jest on bardziej skoncentrowany na wymiarze zewnętrznym. Gdy mówimy o Schengen czy o migracjach, wiemy, że jest oczywiście związane ze stosunkami zewnętrznymi, stosunkami UE z krajami trzecimi. Rozpoczęła się debata na temat paktu o migracji i azylu. Jesteśmy w trakcie negocjacji i dla nas najtrudniejsze będzie, tak jak prawdopodobnie dla wszystkich, znalezienie równowagi pomiędzy dwoma pojęciami – odpowiedzialnością i solidarnością. Trwa debata, są momenty, w których jesteśmy pesymistyczni i w których nie jesteśmy, ale bardzo prawdopodobne, że debata na temat paktu będzie kontynuowana i wykroczy poza prezydencję słoweńską, będzie prowadzona w trakcie następnej. Miejmy nadzieję, że zostanie osiągnięty konsensus, porozumienie, zwłaszcza w kontekście obecnego kryzysu migracyjnego, który obserwujemy teraz na granicach z Białorusią. Jego dokładne społeczne zrozumienie jest bardzo potrzebne z wielu powodów.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Innym zewnętrznym obszarem działania, poza migracją, były dla Słowenii, jak wspomniałam na samym początku, Bałkany Zachodnie. Są one priorytetem polityki zagranicznej. Podobnie jak Polska, jesteśmy wielkimi zwolennikami procesu rozszerzenia, dlatego tak ważny był szczyt UE – Bałkany Zachodnie, który odbył się wczoraj i został wczoraj zakończony. To było dość ważne. Przygotowując inne nasze priorytety, myśleliśmy, by było to nieco bardziej ambitne, ale w tych okolicznościach i w tej sytuacji, w jakiej w UE jesteśmy, jesteśmy całkiem zadowoleni z przyjętej wczoraj deklaracji, która oczywiście potwierdza zaangażowanie i wsparcie ze strony UE dla tych krajów, tak aby miały europejską perspektywę dla kontynuacji procesu rozszerzenia, nawet bez określonych ram czasowych. Jak powiedziałam, życzeniem Słowenii było zakończenie tego procesu, ale niestety nie udało nam się tego zrobić. Nadal uważamy, że cały szczyt i deklaracja są niezwykle pozytywnym i dobrym sygnałem. Takim sygnałem jest również to, że UE przeznaczyła dodatkowe pieniądze, ok. 30 miliardów euro, na programy gospodarcze i inwestycje. Deklaracja określa także działania w ramach współpracy między UE a Bałkanami Zachodnimi w związku z COVID-19, a także potwierdza współpracę w zakresie bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o stosunki zewnętrzne, to uznaliśmy, że stosunki transatlantyckie, zwłaszcza z USA, również będą wymagały nieco więcej uwagi, niż było to do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Mogę powiedzieć kilka słów o wspomnianym już pakiecie Fit for 55, którego projekt Komisja przedstawiła w lipcu. Dla nas, przynajmniej dla prezydencji słoweńskiej, najważniejsze jest zidentyfikowanie najważniejszych otwartych kwestii politycznych. Sam projekt uznaliśmy za bardzo dobry, ale mieliśmy nadzieję, że dojdzie do faktycznego sfinalizowania pakietu w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi, o czym już wspomniałam, o usługi cyfrowe i rynki cyfrowe, to jest to w przygotowaniu i trwają dyskusje. Jesteśmy przekonani, że ostateczne uzgodnienia można faktycznie wypracować do końca tego roku. Tak więc jesteśmy zadowoleni.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Wspomniałam o debacie na temat zwiększania odporności i przygotowania do sytuacji kryzysowych. Została ona otwarta podczas nieformalnego spotkania Rady ds. Ogólnych. Myślę, że był tam również minister Szymański. Miejmy nadzieję, że debata będzie kontynuowana. I jesteśmy całkiem zadowoleni, że temat ten stał się częścią debat głównego nurtu w UE.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o poziom sektorowy, to, jak już wspomniałam, jesteśmy w pewnym sensie zadowoleni z przebiegu prac nad Europejską Unią Zdrowotną. Dotyczy to również ustanowienia instytucji HERA.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Ten końcowy slajd to taki przegląd pierwszych 3 miesięcy naszej prezydencji w liczbach – niektóre są bardziej związane z tematem, a niektóre są mniej, niektóre bardziej oparte na faktach. Jak już wspominałam, 12 nieformalnych spotkań ministerialnych w Słowenii, a tyle osób było w nie zaangażowanych, tylu było uczestników, tyle zabezpieczeń. O, a tyle tradycyjnych słoweńskich ciastek rozdaliśmy, ale to dlatego, że Słowenia, podobnie zresztą jak Portugalia, jest celem turystyki kulinarnej, więc w ramach upominków związanych z prezydencją staramy się promować nasze kulinarne specjały. I jest to jeden z powodów, dla których umieściłam tę informację na slajdzie.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Po prawej stronie, na dole, mamy informację o uruchomieniu przez nas projektu Europe Readr. Jest to biblioteka internetowa – każdy kraj UE reprezentowany jest tam jedną książką, która jest dostępna online i każdy może ją tam przeczytać. Projekt ten będzie kontynuowany, miejmy nadzieję, podczas następnej prezydencji. Na tym zakończę. Jestem bardzo otwarta na wszelkie pytania, postaram się udzielić najpełniejszej odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo za tę wyczerpującą prezentację.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Będziemy mieć pewnie parę pytań do pani ambasador.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby odnieść się do tej prezentacji?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Pani senator, wiceprzewodnicząca Danuta Jazłowiecka.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję pani bardzo za tę prezentację, bardzo ciekawą prezentację.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Może zacznę od takiego prostego pytania. W tej bibliotece europejskiej… A jaką książkę państwo proponujecie do przeczytania? Mam na myśli ten ostatni punkt.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Kolejne moje pytanie będzie dotyczyło Bled Strategic Forum, które miało miejsce na początku września. Ale może zacznę od tego, że zmiany demograficzne mają bardzo dużo związków – i będzie tak szczególnie w przyszłości – z procesem migracyjnym. Chciałabym zapytać, czy na tym forum państwo podejmowaliście ten temat. Jakie wnioski wypłynęły z tej dyskusji? Jaka nas czeka przyszłość i jak powinniśmy się przygotować do tego, żeby, z jednej strony, opanować tę sytuację, jaka ma miejsce, i te problemy, jakie mają miejsce w ramach zmian demograficznych, a z drugiej strony rozwiązać te problemy, z jakimi się spotykamy właśnie w procesie migracyjnym?</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Trzecie moje pytanie dotyczy konferencji o przyszłości Europy. Czy państwo monitorujecie to, co się dzieje w tym zakresie w krajach członkowskich Unii Europejskiej? Jeżeli tak, to czy mogłaby nam pani przedstawić kilka przykładów na to, w jak ciekawy sposób kraje członkowskie promują konferencję, w jak ciekawy sposób docierają do swoich obywateli, tak żeby w tej konferencji rzeczywiście uczestniczyli? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Pani Ambasador?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Zacznę od ostatniego pytania. Szczerze mówiąc, to nie państwo sprawujące prezydencję ma za zadanie śledzić, co dzieje się w poszczególnych krajach członkowskich. To jest proces, który jest organizowany przez poszczególne kraje UE w taki sposób, jaki one uważają za najlepszy, tak by zaangażować w to indywidualnych obywateli, a właściwie, powiedziałabym, społeczeństwa obywatelskie, instytucje, parlamenty itd. W sposób formalny nikt tego nie sprawdza, ale tak nieformalnie zwracamy uwagę na przykłady, a to jest coś innego, współpracy. Nie chodzi tylko o to, że jest prowadzony dialog i współpraca w ramach jednego kraju, ale o to, że odbywa się on wśród przedstawicieli różnych krajów. I z tego punktu widzenia widzę znacznie większą współpracę wśród młodych ludzi czy pewnych grup, które są zaangażowane… My staramy się czerpać z tego i przenosić pewne pomysły do Słowenii. Obawiam się jednak, że, jak już powiedziałam, nie ma formalnego screeningu, monitoringu tych działań.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o projekt Europe Readr, to został on uruchomiony podczas prezydencji słoweńskiej. Jest to wirtualna biblioteka, mogę podać państwu stronę internetową. Wszystkie te książki są dostępne. Polskę reprezentuje, o ile pamiętam, książka „Psalmy”. To jest tomik poezji, ale zapomniałam nazwiska autora… Tak jak powiedziałam, projekt już został uruchomiony, wszystkie książki są dostępne w językach ojczystych i mają tłumaczenia na język angielski. Chodzi o to, żeby projekt ten miał wymiar transgraniczny. Co 6 miesięcy biblioteka będzie się powiększać o kolejne książki, a więc jest to projekt rozwojowy. Dla nas byłoby ważne, aby następna prezydencja, francuska, kontynuowała ten program, ponieważ jest to program, który wymaga ciągłości, powinien realizowany przez każdą prezydencję. Myślę, biorąc pod uwagę znaczenie języków, naszych ojczystych języków w UE… Jest to taki dodatkowy element, dopełnienie tego całego obrazu. Książki są dostępne dla wszystkich, jak już wspomniałam, i można je czytać również w wersji elektronicznej. Jest to również sposób na przybliżenie książek młodszemu pokoleniu, które być może nie jest przyzwyczajone do chodzenia do księgarni i fizycznego wybierania, kupowania książek, tylko raczej do czytania ich online, przynajmniej na urządzeniach elektronicznych.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o debatę na Bled Strategic Forum, to oczywiście zawsze istnieje powiązanie pomiędzy zmianami demograficznymi a tym, w jaki sposób można sobie z nimi radzić. Europa ma zdecydowanie najstarszą populację na świecie, kilka lat temu średnia wieku wynosiła 40 lat i prawdopodobnie nadal to jest mniej więcej tyle. I jest to wyzwanie, z którym powinniśmy sobie radzić za pomocą różnych polityk. Możemy tu mówić o polityce społecznej, rodzinnej, polityce rynku pracy, ale prawie żaden kraj w UE nie jest w stanie tego przezwyciężyć bez uwzględnienia jakiegoś rodzaju migracji. A jeśli już mówimy o migracji, to regulowanie migracji jest tutaj kluczową kwestią – sposób, w jaki regulujemy migrację. Oczywiście mamy tutaj różne aspekty. Powiedziałabym, że debata nie miała na celu uzyskania jakiegoś rodzaju wniosków, konkluzji, które następnie zostałyby opracowane lub uzgodnione – to miała być wymiana poglądów, przedstawienie różnych sposób myślenia, stworzenie takiego tygla idei, ale nie w sensie konkluzji. Tak więc, jak już powiedziałam, trudno jest wyciągnąć z tego jakiekolwiek merytoryczne konkluzje, ale ta kwestia zdecydowanie została poruszona. Temat migracji będzie zawsze poruszany, jak już powiedziałam, z różnych punktów widzenia. Demografia również, ale także bezpieczeństwo i inne kwestie, które są równie ważne, czasami nawet bardziej istotne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Czy przewidujecie państwo przygotowanie jakiegoś raportu z tego forum?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Bled Strategic Forum, jak już powiedziałam, nie jest spotkaniem, z którego sporządzony będzie raport, ale jest podsumowanie w formie online. Dzięki komunikatom prasowym można się dowiedzieć, jakie tematy zostały poruszone, kto i co powiedział. Ale nie jest to raport, to są bardziej informacje prasowe.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Czy byłaby pani, Pani Ambasador, tak uprzejma i przedstawiła nam… Bylibyśmy bardzo wdzięczni.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Mogę wysłać państwu linki do projektu Europe Readr, jak również do informacji prasowych dotyczących Bled Strategic Forum oraz do strony internetowej. Tam prawdopodobnie znajdziecie państwo to, co państwa interesuje. Jeśli państwu to odpowiada…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Ja mam 4 pytania do pani ambasador. Pierwsze dotyczy autonomii strategicznej Unii Europejskiej, która została przez państwa zaprezentowana. Muszę powiedzieć, że rzadko się zdarza, że ona jest prezentowana w tak zawężonej formie – jest ograniczona wyłącznie do source security issues, a nie dotyka spraw twardego bezpieczeństwa, czyli hard security issues. Od razu powiem, że jestem zwolennikiem autonomii strategicznej w ramach instytucjonalnych Unii Europejskiej – podkreślę: w ramach instytucjonalnych Unii Europejskiej – a nie poza nią, tak jak proponują niektóre kraje członkowskie Unii. Proszę mi powiedzieć, czy państwo biorą pod uwagę, aby w trakcie prezydencji słoweńskiej także te twarde aspekty bezpieczeństwa, a zatem wzmocnienie obecnych narzędzi wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony Unii Europejskiej, CSDP, były dodane do tego pakietu? I od razu dopytam, w jaki sposób chcą państwo połączyć kwestię energy security, która jest jednym z punktów przez panią wymienionych, z rozwojem Nord Stream 2, który tak naprawdę sprawi, że Europa będzie w większym stopniu zależna, a nie autonomiczna energetycznie.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Po drugie, chciałbym zapytać o aktualne prace nad sankcjami, rozszerzeniem sankcji w stosunku do reżimu Łukaszenki. My tu w Polsce oczekujemy rozszerzenia tych sankcji zarówno w sensie sektorowym, jak i w sensie personalnym. W sektorowym – o kolejne instytucje reżimu białoruskiego, a personalnym o te osoby, które są zidentyfikowane jako odpowiedzialne za zbrodnie reżimu i naruszenia praw człowieka w Białorusi. Jaki jest aktualny stan prac nad rozszerzeniem tych sankcji?</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">I ostatnia sprawa. Gdyby pani zechciała coś więcej powiedzieć na temat European Institute for Democracy, bo to nowa inicjatywa… Jak rozumiem, ma on uzupełniać powstały z inicjatywy polskiej European Endowment for Democracy. Jak ma wyglądać ten instytut i jaka ma być jego relacja w stosunku do tego funduszu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Zacznę od instytutu. Powołanie instytutu było reakcją, poważną odpowiedzią na to, co dzieje się w Unii Europejskiej w kontekście, powiedziałabym, więcej niż tylko jednego procesu toczącego się w sprawie praworządności. To nie od prezydencji czy kraju, który przewodniczy, zależy, czy te procesy będą miały miejsce, czy będą nadzorowane. Chodziło o to, żeby znaleźć, zaproponować… Jeśli taki instytut zostałby powołany, jak podkreślono, to zostałby powołany w sposób, na który wszyscy by się zgodzili. To mogłoby pomóc w zrozumieniu procesów, różnych procesów toczących się w ramach UE. W UE są kraje o różnej historii, z różnymi doświadczeniami, co czasami powoduje, że rozumienie pewnych określeń lub pogląd na to, jak coś powinno wyglądać, jest nieco inny. W związku z tym pojawił się pomysł, aby w ramach UE powołać coś na wzór Komisji Weneckiej, instytucję, która mogłaby doradzać w takich sprawach, w takich procesach, choć oczywiście ostatecznie to od państw zależy, jak je poprowadzą i jaki będzie ich końcowy rezultat. Jak mówiłam, to jest pomysł z początku naszej prezydencji, a teraz jesteśmy w połowie. Jeśli ten pomysł przyniesie swoje owoce, to zgodzimy się na to i Słowenia zgodzi się gościć taki instytut w Lublanie. Obecnie nie ma jednak wzmożonej dyskusji na ten temat, powiedziałabym, że pomysł jest wciąż na stole, ale to naprawdę zależy od krajów, państw członkowskich, od tego, czy ich zdaniem taka instytucja byłaby przydatna, korzystna. Jeśli istnieje wspólne zrozumienie w tym zakresie, to jesteśmy skłonni, jak powiedziałam, gościć taki instytut u siebie i wspierać go taki w sposób, w jaki kraj goszczący wspiera tego typu instytucje. Tak mniej więcej wygląda sytuacja, jeśli chodzi o ten pomysł.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o reżim Łukaszenki, to wprowadzono już kilka pakietów sankcji, miało miejsce kilka rund sankcji. W tej chwili mogę powiedzieć, jeśli chodzi o Słowenię, że chcielibyśmy zobaczyć, czy sankcje, które już są stosowane, są rzeczywiście skuteczne, czy też nie, po prostu zobaczyć ich rezultaty. W pełni rozumiemy, podobnie jak inni, że należy wywierać presję na reżim białoruski, ale jest to obszar, który nie zależy od samej prezydencji. To wszystkie państwa członkowskie UE powinny o tym decydować i posuwać to naprzód. Ale, jak mówię, rozumiemy tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o bezpieczeństwo energetyczne i powiązanie z projektem Nord Stream 2, to była spora debata na ten temat, ale, znowu, nie leży to w zakresie kompetencji prezydencji, aby osądzać czy ingerować w tę kwestię. To była decyzja niektórych krajów, aby to kontynuować. Ale podzielamy opinię, że różne rodzaje bezpieczeństwa są ze sobą powiązane i że bezpieczeństwo energetyczne z pewnością staje się coraz bardziej istotne w porównaniu z tym, jak było ono postrzegane w przeszłości. W całym tym procesie chodzi również o to, że… Z jednej strony mówimy o bezpieczeństwie energetycznym, a z drugiej strony mówimy o tym, że finansując lub płacąc za nie, przyczyniamy się również do wzmocnienia drugiej strony.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczypospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli chodzi o autonomię strategiczną i związane z kwestiami bezpieczeństwa ramy instytucjonalne, to, muszę przyznać, będę musiała powstrzymać się od wyrażenia opinii na ten temat, ponieważ nie mam konkretnych informacji. Musiałabym sprawdzić, tak aby nie powiedzieć czegoś, co nie jest właściwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo, Pani Ambasador.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Mamy jeszcze jedno pytanie, od pani prof. Leny Kolarskiej-Bobińskiej, która jest naszym ekspertem, obraduje z nami zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Pani Profesor, słuchamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejLenaKolarskaBobinska">Bardzo dziękuję za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejLenaKolarskaBobinska">Bardzo interesująca prezentacja. Dziękuję bardzo. Państwo, jak widzę, uwzględniają bardzo dużo najważniejszych problemów, które dotyczą w tej chwili Unii i jej otoczenia.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejLenaKolarskaBobinska">Chciałabym się odnieść do jednego, do kwestii rule of law. Wspomniała pani, że ten instytut demokracji jest istotną instytucją, że toczą się dyskusje, ale to jeszcze długa droga przed nami. Konflikt wokół rule of law toczy się jednak tu i teraz, w tej chwili, m.in. pomiędzy rządem Polski a Komisją Europejską. To oczywiście jest sprawa między danym państwem a Komisją, ale jednak dotyczy całej Unii, jej regulacji i sytuacji, jaka jest w Unii. Chciałabym zapytać, jakie państwo macie pomysły, czy jest jakiś plan, koncepcja działań, które pomogą w jakiś sposób rozwiązać ten konflikt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#AmbasadorNadzwyczajnyiPelnomocnyRepublikiSloweniiwRzeczpospolitejPolskiejBozenaForstnaricBoroje">Jeśli mówimy o praworządności i procedurze związanej z art. 7, to właściwie nie jest to kompetencja prezydencji. My dyskutujemy o sprawozdaniach przygotowywanych przez Komisję, o których wspomniałam, i to jest to coś, co jest realizowane przez prezydencję w ramach debaty ogólnej i debat dotyczących poszczególnych krajów. I to jest w planie, to się dzieje. Oczywiście jako ambasador goszcząca tutaj śledzę, my wszyscy śledzimy, co się dzieje z ramach tych procesów, ale, jak powiedziałam, my jako państwo sprawujące prezydencję nie jesteśmy częścią tej procedury, więc byłoby trochę nieuczciwe… Mogłabym przedstawić swój osobisty pogląd, ale nie w takim charakterze tutaj dzisiaj jestem. Tak więc nie mogę dodać nic więcej do tego, co już powiedziałam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Proszę państwa, przechodzimy do ostatniej prezentacji, która odnosi się zarówno do pierwszej, jak i do drugiej. Pan minister Konrad Szymański, minister do spraw europejskich w kancelarii premiera ma głos.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">No, jest konieczne, żeby być w maseczce. Przemawianie jest elementem bycia, więc zachęcam pana ministra do podtrzymania tego, bo siedzimy tuż koło siebie…</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Gdybyśmy siedzieli w większej odległości, to nie byłoby takiej konieczności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Moją rolą na tym posiedzeniu komisji jest przedstawienie informacji na temat polityki rządu w trakcie trwania prezydencji portugalskiej i prezydencji słoweńskiej. Trzymając się tej ustalonej praktyki, a także porządku obrad państwa komisji, przedstawię informację na temat polityki polskiej w tym czasie. Naturalnie będzie to prowadziło do odniesienia się do kluczowych inicjatyw, kluczowych priorytetów przedstawionych już przez obie prezydencje.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Faktycznie między 6-miesięcznymi okresami prac Unii Europejskiej jest bardzo duży element kontynuacji, tak więc rozpocznę od zaprezentowania wątków związanych z prezydencją portugalską, a późnię nałożę na to elementy nowe i elementy kontynuacji, z którymi mamy do czynienia teraz, bo jesteśmy w trakcie prezydencji słoweńskiej.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Te portugalskie 6 miesięcy w Unii to były kolejne miesiące, które były zdominowane przez kwestie pandemiczne, już nie tak bardzo związane bezpośrednio z problemami zdrowotnym, co w coraz większym stopniu – i to widać z tej perspektywy jeszcze mocniej – z walką ze wszystkimi konsekwencjami gospodarczymi tego, co się stało w obszarze zdrowotnym. W obszarze zdrowotnym należy na pewno odnotować przynajmniej 3 rzeczy. Po pierwsze, bardzo sprawne – przed wakacjami, co miało kolosalne znaczenie – przyjęcie, wprowadzenie, zoperacjonalizowanie już przez państwa członkowskie, ale na bazie uzgodnień wspólnotowych, certyfikatu szczepień, certyfikatu nabytej odporności bądź certyfikatu testu. Miało to kolosalne znaczenie dla utrzymania ruchu osobowego, także ruchu turystycznego, w okresie wakacyjnym. Sama platforma powinna być postrzegana jako ogólnounijny mechanizm wzajemnego uznawania dokumentów medycznych. Jest to zagadnienie z zakresu zarządzania publicznego zdrowiem. I myślę, że przyniosło to bardzo pozytywne konsekwencje. Bardzo trudno wyobrazić sobie, w jaki sposób byśmy spędzili te niedawno minione miesiące bez takiego systemu, będąc narażonymi na arbitralność albo na nieskuteczność mechanizmów krajowych w tym względzie. Z całą pewnością było to działanie skuteczne i na czas.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Na uwagę na pewno zasługuje wzmocnienie mandatu Europejskiej Agencji Leków oraz powołanie – dzisiaj już wiemy znacznie więcej – Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób. HERA ma być inicjatywą zbudowaną na pozytywnych i negatywnych doświadczeniach z okresu pandemicznego, tak aby potencjalne przyszłe kryzysy podobnego charakteru, których przecież niestety nie możemy wykluczyć, spotkały się z lepszą odpowiedzią wspólnotową, lepszą odpowiedzią ze strony Unii Europejskiej – nie tylko w obszarze bezpośredniej reakcji na kryzys, czego dotyczą elementy związane z przekazywaniem informacji, dzieleniem się informacjami epidemicznymi bezpośrednio, zdrowotnymi, ale również informacjami na temat wprowadzenia poszczególnych ograniczeń, które są oczywiście konieczne… Państwa członkowskie naturalnie zachowują pełną kompetencję co do tego, w jaki sposób zarządzać kwestiami zdrowia publicznego, i mogą, co wiemy z doświadczeń tych minionych miesięcy, wprowadzać drastyczne ograniczenia dla rynku wspólnotowego, z kolosalnymi konsekwencjami gospodarczymi dla całego rynku wspólnotowego, dla wszystkich na tym rynku. Dlatego silniejsza uwaga wokół tego aspektu jest w pełni uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Drugim, bardziej długofalowym elementem tej inicjatywy, jest lepsze przygotowanie unijnego zaangażowania w finansowanie badań, w moce produkcyjne. To jest olbrzymi temat z zakresu polityki handlowej, przemysłowej, temat palący, o czym przekonaliśmy się przez ostatnie miesiące. Chodzi również o lepsze mechanizmy dystrybucji. Dobrze wiemy, jeżeli pamiętamy cały ten proces, że finał był znacznie lepszy, natomiast na samym początku mieliśmy kolosalne kłopoty z tym, żeby dobrze zarządzić, efektywnie zarządzić tą sytuacją, ponieważ posiadaliśmy narzędzia, tak jak wspólne zakupy, które były przygotowane na sytuacje niekryzysowe, narzędzia, które naturalnie były oparte o bardzo długie terminy, terminy całkowicie nieadekwatne do sytuacji kryzysowej. I wszyscy to odczuliśmy w tamtym czasie. Dopiero w kolejnych fazach reakcji na kryzys byliśmy w stanie stworzyć mechanizmy naprawdę efektywnej unijnej odpowiedzi na zagrożenia pandemiczne czy okołopandemiczne.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Wśród wątków gospodarczych, które dzisiaj są absolutnie kluczowe… Trzeba zwrócić uwagę nie tylko na działania bezpośrednio odnoszące się do odbudowy gospodarczej, ale również na te działania, które należy uznać za budowanie lepszego przygotowania na przyszłe kryzysy. Mam tu na myśli przede wszystkim działania w obszarze strategii przemysłowej, których celem jest ograniczenie tam, gdzie jest to konieczne, zależności Unii Europejskiej, rynku wspólnotowego od krajów trzecich. Oczywiście to wymaga bardzo dużej precyzji i bardzo dużej ostrożności, ponieważ mówimy tutaj o działaniach, które mogą wpłynąć na architekturę handlu globalnego i mogą również powodować zaburzenia w handlu międzynarodowym globalnym. Niemniej myślę, że jest zupełnie powszechnym doświadczeniem, iż stopień naszej zależności, w szczególności w obszarze medycyny, ale także w obszarze cyfrowym, jest słabością Unii Europejskiej, która powinna być czym prędzej naprawiona. Polska była w gronie 9 państw, które bardzo wcześnie, na samym początku tej refleksji, zareagowała wspólnym dokumentem programowym, który wskazywał na te zagrożenia, i pokazywał, że potrzebne są odważne, nieszablonowe działania w obszarze polityki przemysłowej. Polska podkreśla, że dla i odbudowy, i odporności w związku z kryzysami takimi jak ten, kluczowe znaczenie ma rynek wewnętrzny. Znacznie bardziej widoczne są oczywiście działania aktywne, w szczególności transfery budżetowe, ale nic nie zastąpi efektywności rynku wewnętrznego, jeżeli chodzi i o odporność, i o odbudowę gospodarczą Europy. Podkreślamy to od samego początku tej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">W obszarze odporności, idąc tropem priorytetów zarysowanych przez prezydencję portugalską, chcę oczywiście odnotować dalszy ciąg prac, niesłychanie długich prac, nad paktem migracji i azylu. Polska przez bardzo długie lata sporu dotyczącego tego, jak powinna wyglądać europejska polityka azylu i migracji, doprowadziła do przełomu w tym obszarze. Wyrazem najbardziej jednoznacznym zmiany tego paradygmatu są konkluzje z czerwca 2018 r., konkluzje Rady Europejskiej. W końcu byliśmy w stanie zgodzić się – mówię o wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej – że działania w tym obszarze powinny mieć bardzo istotny element działań solidarnych, w szczególności w zakresie ochrony granic, efektywnej polityki powrotowej, readmisji, a wszystkie elementy ponadnarodowego zarządzania migracją, w tym relokacje, powinny być elementami dla państw chcących przystąpić do tego typu programów. Na tej bazie, myślę, można łatwo wyobrazić sobie nawet szybkie porozumienie w zakresie całego pakietu migracji i azylu, co faktycznie z wielu różnych względów, także tych najbardziej aktualnych, związanych z sytuacją na naszej wschodniej granicy – mam na myśli naszą polską, ale także naszą unijną wschodnia granicę – powinno czym prędzej być skonkludowane.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Kolejny blok zagadnień to oczywiście transformacja klimatyczna. I to ma oczywistą kontynuację, jeśli chodzi o prezydencję Portugalii i Słowenii, to było widoczne w prezentacjach ambasadorów. W czasie prezydencji portugalskiej najważniejszym aktem było przyjęcie europejskiego prawa klimatycznego. To nie jest to samo, co pakiet Fit for 55 – trzeba to istotnie rozgraniczyć. Europejskie prawo klimatyczne to rama generalna europejskiego sposobu patrzenia na politykę klimatyczną. W niej 2 elementy z polskiego punktu widzenia są absolutnie kluczowe i to był powód, dla którego Polska poparła tę inicjatywę. To są elementy, które stwarzają konieczne ramy elastyczności dla polityki klimatycznej. Mam tu na myśli, po pierwsze, wyznaczanie celu ogólnounijnego, a nie celu dla każdego kraju w równym stopniu obowiązującego, oraz, po drugie, 10-letnie cykle rozliczenia celów pośrednich. Te 2 elementy dają przestrzeń do elastyczności, która jest konieczna z polskiego punktu widzenia, ponieważ państwa członkowskie są w radykalnie odmiennym położeniu, jeśli chodzi o kwestie transformacji energetyczno-klimatycznej, i polityka unijna w tym względzie musi brać to pod uwagę. Sam pakiet Fit for 55, już dzisiaj ogłoszony, będzie z całą pewnością najtrudniejszym elementem negocjacyjnym przez najbliższe miesiące, ponieważ w nim widać wyraźnie zasadnicze linie sporu. I to nie są linie sporu nowe, ale dzisiaj one są bardzo wyraźne, w szczególności jeśli chodzi o właściwe rozłożenie kosztów i obciążeń związanych z polityką klimatyczną tak między kraje, jak i między branże gospodarki, jak również między grupy społeczne. Ten ostatni aspekt jest niezwykle istotny, ponieważ, również z polskiej inicjatywy, od czasu konferencji COP24 mówimy bardzo mocno na temat sprawiedliwego charakteru transformacji, o tym, że transformacja musi brać pod uwagę – w szczególności w momencie, kiedy bardzo bezpośrednio zaczyna oddziaływać nie tylko na elektroenergetykę, nie tylko na przemysł energochłonny, ale na całe społeczeństwa – konsekwencje społeczne, musi brać pod uwagę po prostu pojęcie sprawiedliwości społecznej w tym względzie. Z drugiej strony podkreślamy, że zwlekanie, odkładanie na później samego procesu transformacji skutkuje tylko i wyłącznie podnoszeniem kosztów transformacji w najbliższej perspektywie. Myślę, że w Polsce widzimy to bardzo wyraźnie. Dlatego przez ostatnie 5 lat dynamika transformacji w Polsce była najwyższa po roku 1989, dlatego przez ostatnie 5 lat przyjmowano dokumenty, które faktycznie wytyczały drogę w kierunku bardzo aktywnej polityki w tym względzie, przy wszystkich ograniczeniach, co do których, jak myślę, nie mamy sporu na poziomie krajowym.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Kolejny element to zagadnienia cyfrowe. Duże bloki… Słyszymy ze strony przewodniczącej von der Leyen, chociażby w ramach wystąpienia na temat stanu Unii, że ten blok będzie nawet szerszy. Tym najbardziej konkretnym wymiarem w obszarze cyfrowym są 2 akty prawne: akt dotyczący rynku cyfrowego i akt dotyczący usług cyfrowych. DMA ma za zadanie wyznaczyć właściwą równowagę między kluczowymi platformami internetowymi a resztą rynku. To jest palący problem, ponieważ widzimy tu olbrzymią nierównowagę. Widzimy, że ramy prawne dla rynku cyfrowego, stworzone na samym początku jego tworzenia, są nieadekwatne, przynajmniej z europejskiego punktu widzenia, do sytuacji, z którą mamy do czynienia dzisiaj, tj. sytuacji olbrzymiej nierównowagi na tym rynku między kluczowymi platformami a resztą rynku. I to jest kluczowe zagadnienie dla DMA. W przypadku aktu o usługach cyfrowych na pewno najważniejszym elementem jest wzmocnienie pozycji użytkownika względem w szczególności dużych platform. Tu też widzimy zaburzenia. Europa zrobiła już wiele w tej sprawie, w szczególności za sprawą pionierskich regulacji w obszarze danych osobowych, ale to jest z całą pewnością niewystarczające, by osiągnąć porządek regulacyjny, który by odpowiadał europejskiemu modelowi społecznemu w tym względzie, zakładającemu znacznie silniejszą rolę użytkownika względem platform.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Z portugalskiego punktu widzenia na pewno bardzo ważnym elementem, także dla całej Unii bardzo ważnym elementem, był kolejny szczyt społeczny w Porto. Po Göteborgu była to druga taka inicjatywa, która pozwoliła Radzie Europejskiej spotkać się z partnerami społecznymi na bardzo długich obradach. Polska oczywiście prowadzi bardzo aktywną, ambitną politykę społeczną w ostatnim czasie, dlatego popieramy ten kierunek działań, natomiast zwracamy uwagę na to, że filar praw socjalnych nie powinien zmieniać niczego, jeżeli chodzi o porządek kompetencyjny i inicjatywę legislacyjną w tym względzie. Inicjatywa legislacyjna, bezpośrednie oddziaływanie regulacyjne na kwestie polityki społecznej powinno pozostać przy państwach członkowskich, ponieważ różnią się one, jeżeli chodzi o wybór szczegółowych modeli solidarności społecznej czy sprawiedliwości społecznej, i tak powinno pozostać.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Element, który był niezwykle ważny w pracach prezydencji portugalskiej – myślę, że trudno mówić, żeby był planowany, ale był bardzo ważny – to były kwestie globalne, kwestie relacji ze światem zewnętrznym. Po pierwsze, kryzys białoruski, w szczególności nasilający się bezpośrednio po wyborach. On spowodował, że Rada Europejska na czas, zgodnie z polskimi oczekiwaniami, zebrała się, by ukształtować generalną polityczną reakcję w tej sprawie, by przyjąć czwarty pakiet sankcji. Z polskiej inicjatywy do tego pakietu białoruskiego wpisano również element pozytywnej agendy dla demokratycznej Białorusi, czyli wyraźnie zarysowano gotowość Unii Europejskiej do tego, by na moment przełomu demokratycznego na Białorusi Unia Europejska, także instytucje finansowe świata zachodniego, szerzej niż tylko unijne, były przygotowane na szybkie niesienie pomocy gospodarczej i szybkie odtworzenie relacji gospodarczych z tą demokratyczną przyszłą Białorusią. Myślę, że ma to kolosalne znaczenie polityczne. Myślę, że to istotnie utrudnia przedstawianie Polski, Unii Europejskiej, Zachodu w propagandzie białoruskiej jako ośrodków wrogich Białorusi. Jest wręcz przeciwnie – Polska, Unia Europejska, świat zachodni chcą demokratycznej i wolnej Białorusi, i chcą odgrywać jak najbardziej aktywną rolę w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Po drugie, kwestia rosyjska, która nieprzypadkowo znalazła się w tym samym ciągu zdarzeń. Rada Europejska, zgodnie z polskim stanowiskiem, odrzuciła niemiecko-francuską propozycję powrotu do rozmów z Rosją na najwyższym szczeblu politycznym. Jednocześnie Rada Europejska potwierdziła, w bardzo dokładnym wymiarze, obowiązywanie 5 zasad polityki Unii Europejskiej wobec Rosji, które sprowadzają się przede wszystkim do tego, by położyć nacisk na pełną realizację porozumień mińskich, na wsparcie dla integralności terytorialnej Ukrainy i na utrzymywanie kontaktów z Federacją Rosyjską tylko w sprawach, które są przedmiotem wspólnego interesu europejskiego i rosyjskiego, na możliwie niskim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Trzecim elementem globalnym jest oczywiście polityka rozszerzenia. Rozmawiamy dzień po szczycie Unia Europejska – Bałkany Zachodnie, który miał miejsce w Brdo wczoraj. Ta sprawa ma swoją długą historię. W czasie prezydencji portugalskiej byliśmy w stanie nie tylko zamknąć przydługie, bym powiedział, negocjacje na temat nowej metodologii rozszerzenia, co otworzyło drzwi do międzyrządowej konferencji z Serbią i z Czarnogórą. Niestety nie przyniosło to przełomu, jeżeli chodzi o rozmowy z Albanią i Macedonią Północną, co nie ma usprawiedliwienia. Wszystko, co się dzieje w tej sprawie, wszystkie te opóźnienia, z którymi mamy do czynienia, w oczywisty sposób pokazują nie tylko nam, ale i światu, polityczne ograniczenia Unii Europejskiej. Z całą pewnością zasługuje to na miano kryzysu oddziaływania Unii Europejskiej w tej części Europy kosztem europejskich interesów. Bo polityka rozszerzenia nie powinna być postrzegana jako polityka wsparcia, jako polityka opieki, polityka pomocowa. To jest polityka, która jest w najlepszym interesie Unii Europejskiej, ponieważ nieobecność Unii Europejskiej w tej części świata oznacza obecność innych sił politycznych, geopolitycznych w tej części świata, co odbędzie się w oczywisty sposób kosztem interesów handlowych, ale i kosztem interesów bezpieczeństwa całej Europy.</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Jeśli chodzi o kwestie słoweńskie, przechodząc do tych działań, które mają swoją kontynuację… Mówiłem o HERA, mówiłem o pakiecie klimatycznym. Na pewno na uwagę zasługuje przynajmniej zamarkowanie nowych inicjatyw w obszarze cyberbezpieczeństwa. To jest temat też niezwykle aktualny, także z polskiego punktu widzenia. Mamy dzisiaj zbyt mało szczegółów, żeby to komentować, natomiast z całą pewnością jest to ważny element z polskiego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Była tutaj mowa na temat różnych aspektów kwestii praworządności. Ja z satysfakcją chciałbym odnotować nacisk prezydencji słoweńskiej na utrzymywanie równych kryteriów dla wszystkich, jeżeli chodzi o tę sprawę, ponieważ cała ta sprawa, szeroko rzecz ujmując, jest najeżona przykładami podwójnych standardów, co wprowadza bardzo duży poziom niepokoju, napięć, spadku zaufania między państwami członkowskimi. Chcielibyśmy wiedzieć więcej na temat tzw. instytutu europejskiego na rzecz demokracji konstytucyjnej. To jest inicjatywa, która została wpisana w tym rozdziale… Z polskiego punktu widzenia jest to niezwykle ważne, natomiast chcielibyśmy lepiej rozumieć, w jaki sposób ta instytucja ma działać, jaką rolę ma spełniać w stosunku do instytucji unijnych.</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Jeżeli chodzi o kwestie bezpieczeństwa, stabilności stosunków zewnętrznych, to oprócz spraw, o których już mówiliśmy, takich jak dotyczących Bałkanów Zachodnich… Z całą pewnością należy przyłożyć istotną wagę do prac nad paktem emigracji i azylu. Ta sprawa ma cały czas nowe konteksty. Te konteksty polityczne, myślę, są bardzo dobrą wskazówką dla podejmujących decyzję w Unii Europejskiej, w jaki sposób należy ukształtować ten pakiet. Mówiłem o tym wcześniej, więc nie będę tego powtarzał.</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Ważnym elementem jest funkcjonalność strefy Schengen. Polska zwraca uwagę oczywiście na to, że witalność, funkcjonalność i kondycja strefy Schengen są ściśle powiązane z efektywną ochroną granic zewnętrznych. Bez poczucia obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej – nie tylko rządów, ale i obywateli – że granica zewnętrzna jest naprawdę kontrolowana, strefa Schengen jest pod ciągłym naciskiem… pod ciągłym znakiem zapytania jest jej funkcjonalność. Byłoby czymś bardzo dla Unii Europejskiej niedobrym, gdyby utrzymujący się stan niepewności w tym względzie powodował spadek zaufania do tego olbrzymiego osiągnięcia integracji europejskiej, jakim jest strefa Schengen, łatwy ruch osobowy, towarowy. To przekłada się również na kwestie gospodarcze w strefie Schengen. Oczekujemy, że w czwartym kwartale będziemy mieli więcej informacji na temat zmian w kodeksie granicznym Schengen. Te zmiany powinny konsolidować to, co już mamy, co powstało na gruncie doświadczeń kryzysowych, czyli przede wszystkim green lanes, kanały komunikacji, tranzytu dla towarów, co było kolosalnym wyzwaniem w czasach pandemii. Oczekujemy również inicjatyw w zakresie zarządzania granicami zewnętrznymi, w tym operacyjności systemów informatycznych, które wciąż wymagają poprawy, współpracy policyjnej, mechanizmu ewaluacyjnego. No, to są nasze oczekiwania. Na razie nie mamy tutaj konkretów, żeby to komentować w sposób bardziej ścisły. Z satysfakcją odnotowujemy, że w komunikacie Komisji Europejskiej w tym względzie jest wyraźny apel o to, aby czym prędzej zakończyć pracę nad poszerzeniem strefy Schengen o Rumunię, Bułgarię i Chorwację. W oczywisty sposób dzisiaj nie ma żadnych materialnych przesłanek do tego, by te kraje były poza strefą Schengen. Te kraje spełniają wszystkie kryteria, które spełniały inne kraje, na innym etapie historycznym, aby wejść do strefy Schengen. Powody braku rozszerzenia strefy Schengen są analogiczne do powodów, które stoją za kryzysem polityki rozszerzeniowej. Ta sprawa powinna być bardzo jasno komunikowana, ponieważ to się odbywa kosztem zaufania wewnątrz Unii. Stosowanie takich podwójnych standardów wobec tych 3 krajów jest nieuzasadnione i politycznie szkodliwe.</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">To są rzeczy najważniejsze, na które chciałem zwrócić uwagę komisji. Jeżeli będą jakieś pytania, to z przyjemnością odpowiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Będziemy mieć jeszcze okazję do tego, podczas posiedzenia plenarnego i omawiania punktu zaplanowanego na jutro na godzinę 9.00, żeby zadać panu ministrowi szereg różnych pytań. Takiej okazji nie będzie miał prof. Zbigniew Czachór, który zgłosił się do głosu jako nasz ekspert i chciałby odnieść się do pańskiej wypowiedzi albo zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo proszę, prof. Zbigniew Czachór.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Dzień dobry. Witam bardzo serdecznie, Panie Ministrze, Panie Przewodniczący…</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Troszkę głośniej albo bliżej mikrofonu, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Dobrze. Czy teraz jestem słyszany? Halo?</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Teraz słyszymy lepiej.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Czy jestem słyszany?</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Tak. Teraz słyszymy.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Szanowni Państwo, jeszcze raz dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Panie Ministrze! Panie Przewodniczący!</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Ja chciałbym zapytać o jedną kwestię. Mówimy w tej chwili o aktywności Polski w trakcie prezydencji portugalskiej, mamy obecnie trwającą prezydencję słoweńską. Chciałbym poprosić o wyeksponowanie polskich inicjatyw, jeżeli chodzi o obie prezydencje, bo one może tak do końca precyzyjnie nie wybrzmiały. Miałem takie wrażenie, że głównie chodziło niejako o reagowanie na inicjatywy, na przedsięwzięcia, które dzieją się w Unii Europejskiej, a interesują mnie też polskie inicjatywy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">I chciałbym jeszcze nawiązać, jeżeli to jest możliwe, a jednak mówimy o polskiej polityce europejskiej, do tego, co bardzo zainteresowało nasze środowisko naukowe, tzn. do raportu przygotowanego przez pana prof. Tomasza Grzegorza Grosse, afiliowanego przy Uniwersytecie Warszawskimi, i pana prof. Zbigniewa Krysiaka z SGH i Instytutu Myśli Schumana na temat salda transferów finansów między UE a Polską. Chciałbym zapytać, czy polskie władze, polski rząd i pan minister podzielają opinie tam zapisane. Czy w związku z tym w czasie prezydencji słoweńskiej będą podejmowane z polskiej strony jakieś inicjatywy, żeby zmienić system finansowania Unii Europejskiej, jeżeliby przyjąć – a w konkluzjach tego raportu pojawia się wyraźne takie stwierdzenie – że Polska otrzymuje, uzyskuje o wiele mniej środków finansowych unijnych niż powinna? Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Panie Ministrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Starałem się w miarę wyraźnie mówić o tych sprawach, które są przedmiotem zainteresowania, a tym samym inicjatywy ze strony Polski przez ten rok, bo za chwilę minie rok. Wspomniałem – myślę, że bardzo wyraźnie – np. na temat polskiej inicjatywy w zakresie polityki przemysłowej, o kwestii ograniczania zależności od krajów trzecich tak w obszarze medycznym, jak i w obszarze cyfrowym. Wspomniałem o tym, że Polska odgrywa kluczową rolę w ramach tzw. grupy przyjaciół wspólnego rynku, jeśli chodzi o podnoszenie tego aspektu nie tylko pod kątem odbudowy, ale także i odporności. Tak więc jestem trochę zaskoczony tym pytaniem. Miałem nawet poczucie w trakcie tej prezentacji, że mówię trochę za długo na temat polskich inicjatyw. Ale okazuje się, że być może niewystarczająco wyraźnie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejKonradSzymanski">Raport, który pan przywołał, nie ma nic wspólnego z polityką polską w trakcie prezydencji portugalskiej, a więc nie widzę powodu, żeby komentować jego zawartość. Znam go tylko z doniesień prasowych. Natomiast informacje na temat salda, przepływów bezpośrednich, transferów bezpośrednich może pan znaleźć na końcu informacji, która jest przedmiotem dyskusji w trakcie tego punktu posiedzenia. Myślę, że warto po prostu zajrzeć do tej informacji. Przedstawiamy ją dwa razy do roku i tam jest wszystko wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#CzlonekZespoluDoradcowKomisjiSprawZagranicznychiUniiEuropejskiejZbigniewCzachor">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Proszę państwa, zamykam posiedzenie…</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Czy ja mogę? Przepraszam…</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Zanim zamknę posiedzenie, a jesteśmy w tej chwili minutę po czasie, chciałbym… muszę przytoczyć taką formułę, że komisja zapoznała się z informacją rządu dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń – czerwiec 2021 r., czyli podczas przewodnictwa Portugalii w Radzie Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Bardzo dziękuję wszystkim uczestnikom, państwu ambasadorom, panu ministrowi za obecność na tym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Wszystkie panie i panów senatorów jeszcze raz informuję, że jutro będziemy mieli okazję głębiej pochylić się nad informacją na temat prac polskiego rządu podczas prezydencji portugalskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PrzewodniczacyBogdanKlich">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 16</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>