text_structure.xml 20.8 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 29 listopada 1974 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod przewodnictwem posła Marii Gajeckiej (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na r. 1975 w częściach dotyczących: Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej (w zakresie opieki społecznej), Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W obradach wzięli udział przedstawiciele: Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z ministrem — Tadeuszem Rudolfem, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Ryszardem Brzozowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz dyrektor Zespołu NIK — Eugeniusz Polakowski.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Projekt planu i budżetu na rok 1975 w części dotyczącej Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej (w zakresie opieki społecznej) przedstawił poseł Marian Górski (bezp.).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Projekt planu i budżetu w zakresie opieki społecznej i rehabilitacji inwalidów jest wyrazem aktualnych możliwości państwa. Ilość miejsc w domach opieki wzrośnie w 1975 r. o 751 (do 56.825). W tej dziedzinie założenia planu 5-letniego nie zostaną osiągnięte. Wzrost ilości miejsc osiągnięty zostanie głównie na drodze adaptacji i kapitalnych remontów. Plan budowy nowych domów opieki społecznej realizowany jest z dużymi opóźnieniami. Kilkanaście tysięcy osób oczekuje po zakwalifikowaniu na umieszczenie w domach opieki. Około 15 tys. miejsc w szpitalach zajmują ladzie starzy i niedołężni wymagający stałej opieki.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Prowadzona przez resort w różnych środowiskach i regionach badania pozwalają na uzyskanie lepszej znajomości zapotrzebowania na różne formy i rodzaje świadczeń i są podstawą do bardziej precyzyjnego określania ich wielkości. Powołana została kadra zawodowych pracowników socjalnych i opiekunów społecznych. Podjęto kształcenie tych kadr w specjalistycznych szkołach pomaturalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">W 1975 r. w pełni pokryte będzie zapotrzebowanie, na zasiłki stałe; natomiast środki przeznaczone na zasiłki okresowe oraz jednorazowe nie pozwolą na całkowite zaspokojenie potrzeb. Tylko w 4 województwach: bydgoskim, łódzkim, szczecińskim i warszawskim zapotrzebowanie na świadczenia rzeczowe będzie w pełni zaspokojone.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">W 1975 powiększy się nieznacznie ilość miejsc w domach opieki, prowadzonych przez inne resorty i przez Caritas.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Rozszerzeniu ulegnie w 1975 opieka środowiskowa dzięki zwiększeniu o 150 ilości punktów Polskiego Czerwonego Krzyża, sprawujących opiekę nad chorymi w domach. W roku bieżącym działa takich punktów 440. O ponad 100 mln zł wzrosną środki przeznaczone na te świadczenia. Wzrosną również w 1975 r. dotacje dla Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej przeznaczone na organizację klubów seniora. Zakłada się dalszy rozwój sieci dziennych domów opieki społecznej, co pozwoli na powiększenie ilości miejsc w tych domach do 1844 (w 1974 r. — 1.160).</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Na opiekę i rehabilitację niewidomych przeznacza się 7,2 mln zł. W niezmienionej wysokości pozostają kwoty przeznaczone dla Związku Głuchych i Społecznego Komitetu Przeciwalkoholowego.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Znacznie większa będzie niż w roku bieżącym ilość inwalidów objętych rehabilitacją; dalsze rozszerzenie zakresu rehabilitacji uzależnione jest od rozbudowy zaplecza dydaktyczno-socjalnego. Inwestycje w tej dziedzinie, m.in. budowa zakładów rehabilitacji w Reptach Śląskich oraz w Wieliczce poważnie się opóźniają. Resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych tym inwestycjom poświęcić powinien więcej troski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Z 4,5 mln osób, które ukończyły 60 rok życia, co najmniej 170 tys. wymaga stałej opieki. 57 tys. osób przebywa w domach pomocy społecznej, około 50 tys. w zamkniętych zakładach służby zdrowia. Spora część osób starych i niedołężnych znajduje się pod opieką swoich najbliższych. Pozostaje jednak znaczna ilość osób, których należy zapewnić odpowiednie warunki życia i bytowania. Resort dokłada staraj aby rozszerzać możliwości poprawy bytowania tych ludzi w warunkach domowych poprzez organizowanie różnych form opieki społecznej, głównie poprzez punkty opieki domowej. W 1975 r. resort zamierza rozszerzyć świadczenia dla osób starych w środowiskach wiejskich. W 2 województwach zorganizowano już punkty opieki nad chorymi, starymi rolnikami.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">Ważną formą opieki i świadczenia usług są domy dziennego pobytu oraz kluby seniorów, w celu ożywienia monotonnego życia pensjonariuszy domów opieki społecznej podejmie się starania, aby mogli przez 2–3 tygodnie przebywać w domach pomocy społecznej w innych regionach kraju.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">W roku bieżącym zanotować można pewien postęp w realizacji inwestycji opieki społecznej w stosunku do lat poprzednich. Plan inwestycyjny nie jest jednak w pełni wykonywany; resort podejmuje działania, aby poprawić ten stan.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WiceministerzdrowiaiopiekispołecznejRyszardBrzozowski">W roku przyszłym spółdzielczość inwalidzka zatrudniać będzie 175 tys. osób. W pracy nakładczej pracować będzie 46 tys. osób. Tworzone będą dalsze stanowiska pracy chronionej oraz rozszerzone zostanie szkolenie adaptacyjno-zawodowe inwalidów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełCzesławaKotarskaPZPR">Postępujący na wsi proces starzenia się ludności, stwarza konieczność rozwijania w tym środowisku różnych form opieki społecznej. Zamierzenia resortu w tej dziedzinie są tym bardziej cenne, że zwiększa się na wsi ilość osób starych, którzy przekazują swe gospodarstwa państwu w zamian za rentę; wielu takich starych rolników nie ma zapewnionej opieki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianMatera">Resortowi należy wyrazić uznanie za wysiłki zmierzające do zwiększenia ilości osób objętych opieką społeczną w środowiskach wiejskich. Rozwijając opiekę społeczną nad ludźmi starymi należy konsekwentniej egzekwować od dorosłych dzieci obowiązek opieki nad rodzicami. Uszanowanie starości jest nie tylko obowiązkiem państwa i społeczeństwa, lecz przede wszystkim ludzi młodych: dzieci i wnuków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFranciszekKrengelewski">Wzrasta ilość osób, które osiągają wiek emerytalny. Słusznie rozbudowuje się sieć etatowych opiekunów socjalnych. Rosną środki na opiekę społeczną. Niezbędne jest ustalenie w drodze prowadzenia odpowiednich badań na jakie formy opieki społecznej istnieje dziś i istnieć będzie jutro największe zapotrzebowanie i na wynikach tych badań oprzeć kierunki działania w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBronisławKnapik">Szczególną uwagę należy zwrócić na opiekę nad ludźmi, którzy wnieśli wielki wkład w odbudowy i rozwój kraju.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBronisławKnapik">Nie pełne wykonanie planów budowy domów pomocy społecznej ogranicza znacznie możliwości otoczenia opieką wielu potrzebujących.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJaninaKuliberda">Należałoby rozważyć możliwość podjęcia budowy domów spółdzielczych dla emerytów i inwalidów, w których byłyby mieszkania jednopokojowe oraz wspólne zaplecze socjalno-bytowe i stołówki. Wiele osób starych chętnie zamieniłoby swoje mieszkania na lokale w takich właśnie domach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławRostworowski">Wzrasta ilość miejsc w domach opieki społecznej, ale zapotrzebowanie na te miejsca rośnie znacznie szybciej. Więcej uwagi i środków poświęcić trzeba organizacji domów dziennego pobytu dla ludzi starych. Zwiększenie dotacji przeznaczonych na zwiększenie zakresu pomocy doraźnej jest konieczne. Należałoby rozważyć sprawę podziału zadań pomiędzy PCK i PKPS, aby nie dublować inicjatyw i działań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Należy oczekiwać, że utworzenie funduszu alimentacyjnego wpłynie na poprawę warunków materialnych i bytowych wielu ludzi starszych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Nie mają uzasadnienia różnice w wielkości środków przeznaczonych na świadczenia opieki społecznej między różnymi województwami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełDanielaLiberadzka">Poza wieloma cennymi akcjami, jakie prowadzi się na rzecz rozszerzenia opieki społecznej, trzeba podjąć staranie, aby ratować budynki, w których mieszkają na wsi ludzie starzy, którzy przekazali państwu ziemię za rentę. Nie mają oni często środków na prowadzenie niezbędnych remontów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławRoziewicz">Ilość sióstr PCK świadczących pomoc ludziom starym i chorym nie jest dostateczna. Pielęgniarki te skarżą się, że około 60 proc. czasu przeznaczonego na opiekę zajmuje im zakup artykułów spożywczych dla ludzi, którymi się opiekują. Należałoby rozważyć możliwość przyznania prawa pielęgniarkom sprawującym opiekę nad ludźmi niedołężnymi do nabywania produktów spożywczych poza kolejnością. Będą miały wówczas więcej czasu na bezpośrednią opiekę.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełStanisławRoziewicz">Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister zdrowia i opieki społecznej Ryszard Brzozowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Zarówno z referatu, jak i z dyskusji wynika, że środki planowane na pomoc społeczną w r. 1975 pozwolą na zaspokojenie podstawowych potrzeb w tym zakresie. Przedstawiony przez resort program działania spotkał się z aprobatą posłów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Odczuwalne są wyniki działalności resortu na rzecz uruchamiania nowych form opieki społecznej, obejmowania coraz to większej rzeszy ludzi starych działalnością domów całodziennej opieki, szkoli się pielęgniarki i pracowników socjalnych przystosowanych do pracy z ludźmi starymi.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Nadal niepokojącym zjawiskiem jest nie pełna realizacją planów budowy domów pomocy społecznej. W przyszłym 5-leciu wzmóc trzeba działania mające na celu zabezpieczenie pełnego wykonania tych planów.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1975 rok w części dotyczącej Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej w zakresie pomocy społecznej. Uwagi i wnioski wynikające z dyskusji postanowiono przekazać Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Projekt planu i budżetu w części dotyczącej Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych przedstawiła poseł Jadwiga Grześkowiak (SD).</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Podstawowym, założonym w. planie na rok 1975 celem jest osiągnięcie dalszej poprawy materialnych, socjalnych i kulturalnych warunków życia ludności. Odzwierciedla się to głównie w planowanym Wzroście dochodów pieniężnych ludności — o ponad 10 proc., w tym z tytułu wynagrodzeń objętych funduszem płac o 11 proc. Przeciętna płaca nominalna netto w gospodarce uspołecznionej wzrosnąć ma o 7,9 proc., a płaca realna - o około 5 proc. o około 19 proc, wzrosnąć mają dochody pieniężne ludności z tytułu świadczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Wobec przewidywanego w roku 1975 dalszego spadku podaży siły roboczej przewiduje się, że wzrost zatrudnienia netto wyniesie tylko 292 tys., a w gospodarce uspołecznionej (bez uczniów) — tylko 260 tys., co stanowi wzrost o 2,3 proc. w stosunku do roku 1974. W tych warunkach racjonalizacja gospodarki zasobami ludzkimi, właściwe wykorzystanie tych zasobów, zahamowanie nadmiernej fluktuacji kadr — wysuwają się na czołowe miejsce.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">W trudnej sytuacji na rynku pracy, w okresie niezakończonej jeszcze we wszystkich branżach regulacji płac, w okresie stopniowego wprowadzania reform i zmian w systemie świadczeń społecznych i socjalnych, wdrażania kodeksu pracy - trudne i złożone zadania stają przed Ministerstwem Pracy, Płaci i Spraw Socjalnych, które winno być głównym inicjatorem, koordynatorem i realizatorem społecznej polityki rządu. Szczególnie ważnym jest podejmowanie właściwych decyzji i prowadzenie odpowiedniej polityki przeciwdziałającej fluktuacji kadr oraz odpowiednio sterującej zatrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Wobec obecnej trudnej sytuacji na rynku pracy, rozważyć należałoby możliwość zmiany przepisów ograniczających możliwości zarobkowania emerytom i inwalidom III grupy.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">W projekcie budżetu środki finansowe stanowią niezbędne zabezpieczenie przez resort wykonania ciążących na nim zadań.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Zadania resortu pracy, płac i spraw socjalnych na 1975 r. omówił wiceminister Zygmunt Dudziński. Wskazał on m.in., że podjęcie w grudniu br. powszechnego przeglądu stanu i struktury zatrudnienia jest przedsięwzięciem o olbrzymiej skali, które, powinno stworzyć warunki pewnego złagodzenia trudności na rynku pracy w 1975 r.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Szczególnie wiele wysiłku wymagać będzie realizacja planu zatrudnienia, zapewnienie dopływu kadr dla nowo dodawanych zakładów produkcyjnych. Niezbędne będzie prowadzenie operatywnych przedsięwzięć mających na celu wzmocnienie, jak również przeciwdziałanie nadmiernej fluktuacji kadr oraz porzucaniu pracy.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Podstawowym zadaniem resortu w roku przyszłym będzie opracowanie i konkretyzacja założeń polityki społecznej na przyszłą 5-latkę w związku z mającym odbyć się VII Zjazdem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">W r. 1975 kontynuowana będzie realizacją programu regulacji płac.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Kontynuować się też będzie przedsięwzięcia związane z realizacją kolejnych etapów podwyżek pieniężnych świadczeń społecznych, zwłaszcza emerytur, rent i zasiłków rodzinnych. Obejmować się będzie nowym systemem ekonomiczno-finansowym dalsze jednostki uspołecznione; w myśl przyjętych założeń w r. 1976 system ten powinien objąć niemal wszystkie jednostki sfery wytwórczej.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">W dyskusji udział wzięli posłowie: Piotr Mazelon (PZPR), Czesława Kotarska (PZPR), Maria Grzelka (PZPR), Kazimierz Raszkowski (PZPR), Franciszek Krengelewski (SD), Bronisław Knapik (PZPR), Stanisław Rostworowski (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Marian Matera (PZPR), Jadwiga Grześkówiak (SD), Zofia Ładyńska (PZPR), Stanisław Roziewicz (PZPR), Józef Rojek (PZPR) i Bronisław Jaromin (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych Zygmunt Dudziński oraz minister pracy, płac i spraw socjalnych Tadeusz Rudolf.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">W dyskusji poruszono m.in. sprawy terminowego wydania aktów wykonawczych, do Kodeksu pracy i uporządkowania układów zbiorowych prawidłowego przeprowadzenia przeglądów stanu zatrudnienia i kwalifikacji kadr, wyeliminowania istniejących jeszcze nieprawidłowości w proporcjach płac, lepszego wykorzystania kadry pracowników socjalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełPiotrMazelon">W roku przyszłym szczególnie wiele uwagi poświęcić trzeba prawidłowej realizacji planu zatrudnienia w gospodarce narodowej. Przyrost siły roboczej w bieżącym 5-leciu wyniósł 1.600 tys. osób. Jak wynika z przedstawionych sprawozdań resortów i doniesień prasy rezerwy siły roboczej planowane na bieżące 5-lecie zostały prawie w pełni wykorzystane w ciągu 4 lat.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełPiotrMazelon">Przyrost zatrudnienia w następnych 5-latkach będzie musiał być znacznie niższy. W ciągu najbliższych 15 lat zakładamy podwojenie produkcji przemysłowej; wzrost ten będzie musiał być osiągnięty poprzez mechanizację prac oraz przez lepsze gospodarowanie siłą roboczą.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełPiotrMazelon">Niedostateczny jest dopływ kadr do pracy w usługach, zwłaszcza świadczonych na rzecz ludności.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełPiotrMazelon">Poseł Maria Grzelka zwróciła uwagę na wielkie zainteresowanie załóg i związków branżowych wdrażaniem w życie postanowień Kodeksu pracy oraz przeglądem układów zbiorowych w świetle tych postanowień.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełPiotrMazelon">Akcja przeglądu stanu zatrudnienia dokonywana w celu wykrycia rezerw wywołała pewne zaniepokojenie. Niezbędne jest przedstawienie celów tej akcji. Należy przeprowadzić akcję wyjaśniającą, że nie chodzi tu o redukcję, ale lepsze zagospodarowanie zasobów kadrowych.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełPiotrMazelon">Poseł Kazimierz Raszkowski wystąpił o rozważenie relacji, jakie kształtują się między zarobkami pracowników dniówkowych i akordowych. Im lepiej przygotują do pracy maszyny i urządzenia pracownicy dniówkowi, tym większą szansę uzyskania wyższych zarobków mają pracownicy akordowi. W rezultacie jednak więcej zyskują pracownicy akordowi niż dniówkowi.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełPiotrMazelon">Poseł Franciszek Krengelewski (SD) zwrócił uwagę na niedostateczne jeszcze sprecyzowanie zadań, jakie ciążą na pracownikach socjalnych w zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełPiotrMazelon">Poseł Stanisław Roziewicz (PZPR) postulował, aby ograniczyć sprawozdawczość zakładów przemysłu terenowego. Obciąża to nadmiernie administrację tych zakładów i ogranicza efektywność ich pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Realizacja przewidywanych w planie na rok 1975 zamierzeń w dziedzinie zatrudnienia, płac i świadczeń socjalnych będzie kolejnym etapem wdrażania uchwały VI Zjazdu Partii.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">W toku dyskusji zgłoszono wiele postulatów, które nie będą mogły być zrealizowane w roku przyszłym; powinny być one dla resortu sygnałem, że trzeba rozważyć możliwość ich zrealizowania w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Niezbędnym warunkiem powodzenia naszej działalności jest umacnianie dyscypliny społecznej we wszystkich ogniwach naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaGajecka">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1975 r. w części dotyczącej Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych. Uwagi i wnioski wynikające z przebiegu obrad zostaną przekazane Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>