text_structure.xml 95.2 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 16.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczy Marszałek Sejmu Stanisław Gucwa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławGucwa">Wysoki Sejmie! W dniu 15 lutego 1980 roku Rada Państwa podjęła następującą uchwałę:</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#StanisławGucwa">„Na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Rada Państwa postanawia zwołać ósmą sesję Sejmu VII kadencji z dniem 16 lutego 1980 roku.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#StanisławGucwa">Przewodniczący Rady Państwa Henryk Jabłoński.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#StanisławGucwa">Sekretarz Rady Państwa Ludomir Stasiak”</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#StanisławGucwa">Prezydium Sejmu — na podstawie art. 45 regulaminu Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — ustaliło termin posiedzenia na dzień dzisiejszy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#StanisławGucwa">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza łaską marszałkowską.)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#StanisławGucwa">Powołuję na sekretarzy posłów Andrzeja Bondarewskiego i Marka Ordona.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#StanisławGucwa">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Andrzej Bondarewski.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#StanisławGucwa">Proszę Posłów Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#StanisławGucwa">Ustalony przez Prezydium Sejmu porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został Obywatelom Posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#StanisławGucwa">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w sprawie porządku dziennego?</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#StanisławGucwa">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#StanisławGucwa">Uważam zatem, że przedstawiony przez Prezydium Sejmu porządek dzienny posiedzenia Sejm zatwierdził.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#StanisławGucwa">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Zmiany w składzie Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#StanisławGucwa">Informuję Wysoką Izbę, że wpłynęło pismo obywatela Prezesa Rady Ministrów treści następującej:</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#StanisławGucwa">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#StanisławGucwa">Uprzejmie proszę o odwołanie mnie ze stanowiska Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#StanisławGucwa">Piotr Jaroszewicz”</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#StanisławGucwa">Proponuję, aby Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przychylił się do prośby obywatela Piotra Jaroszewicza o odwołanie go ze stanowiska Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#StanisławGucwa">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#StanisławGucwa">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#StanisławGucwa">Stwierdzam, że Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przychylając się do wniosku, odwołał obywatela Piotra Jaroszewicza ze stanowiska Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#StanisławGucwa">Udzielam głosu posłowi Piotrowi Jaroszewiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PiotrJaroszewicz">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Po przyjęciu mojej rezygnacji ze stanowiska Prezesa Rady Ministrów, które z rekomendacji I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i woli Sejmu sprawowałem przez blisko 10 lat od grudnia 1970 r. do dziś — pragnę serdecznie podziękować Obywatelom Posłom za zaufanie, jakim mnie obdarzaliście, za współpracę i pomoc w pełnieniu tej zaszczytnej, ale i niełatwej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PiotrJaroszewicz">Szczególnie cenna była dla mnie zawsze rzeczowa ocena pracy zarówno mojej, jak Rządu i administracji.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PiotrJaroszewicz">Chcę zwłaszcza podziękować Wysokiemu Sejmowi za ostatni dowód poparcia wyrażony przed kilku tygodniami, kiedy to Wysoka Izba uchwaliła jednomyślnie plan i budżet na rok 1980. Była to jedna z najtrudniejszych prac Rządu i Sejmu. Przygotowując projekty planu i budżetu, dążyliśmy do tego, aby mimo bardzo trudnych uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych, w maksymalnym stopniu ochronić podstawowe cele społeczne i gospodarcze. Taka hierarchia zadań jasno wynika z woli Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, co znalazło kolejny wyraz w uchwałach VIII Zjazdu partii. Jest ona również w pełni akceptowana przez bratnie partie — Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PiotrJaroszewicz">Wysoki Sejmie! Rząd, któremu przewodniczyłem, zawsze z największą uwagą odnosił się do wniosków i propozycji, ocen i krytycznych uwag obywateli posłów. Posiedzenia plenarne Sejmu, aktywna praca komisji sejmowych, kontrolna działalność obywateli posłów w terenie stanowiły zawsze zarówno dla mnie, jak i dla członków Rządu ważną pomoc w naszej codziennej działalności. Wszystkie głosy starannie analizowaliśmy, wyciągaliśmy z nich wnioski; a propozycje i postulaty obywateli posłów staraliśmy się spełniać ' w miarę możliwości.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PiotrJaroszewicz">Obywatele Posłowie! Przemawiając jako ustępujący szef Rządu, pragnę szczerze i Serdecznie podziękować Radzie Państwa za życzliwy nadzór i pomoc w mojej pracy, pracy Rządu i administracji. Pragnę także podziękować Prezydium Sejmu, klubom poselskim i ich przewodniczącym, a także posłom bezpartyjnym za owocną współpracę i wiele cennych rad, wskazówek krytycznych, nieraz ostrych ocen, ale i wyrazów poparcia.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PiotrJaroszewicz">W mojej pracy w Rządzie pomagali mi zawsze wicepremierzy, Najwyższa Izba Kontroli, ministrowie, prezesi organizacji spółdzielczych, szefowie centralnych instytucji, wojewodowie, naczelnicy miast i gmin, dyrektorzy zjednoczeń i zakładów pracy. Spotykałem się na co dzień z ich życzliwością. Pragnę im za to wobec Wysokiej Izby podziękować.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PiotrJaroszewicz">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwólcie Obywatele Posłowie, że na chwilę cofnę się do odległych, dziś już historycznych wydarzeń. 35 lat temu, w maju 1945 r. żołnierz polski wespół z żołnierzem radzieckim toczyli krwawe boje, dobijając faszystowskiego wroga na jego własnej ziemi, biorąc odwet za gorycz klęski wrześniowej, za cierpienia i męki narodu w latach wojny. Wówczas to mnie, żołnierzowi I Armii Ludowego Wojska Polskiego, stojącemu na czele delegacji wyłonionej z jednostek wojskowych, aktywnie walczących w Berlinie, przypadł zaszczyt wystąpienia po raz pierwszy w mym życiu z trybuny parlamentu Polski Ludowej. Złożyłem wówczas Krajowej Radzie Narodowej meldunek o tym, że boje toczą się już na ulicach Berlina, że również żołnierz polski zatknął biało-czerwone sztandary na gruzach stolicy III Rzeszy, przywracając naszemu narodowi poczucie siły, dumy i godności.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PiotrJaroszewicz">Od tamtych odległych lat, a właściwie od 1943 r. po dzień dzisiejszy, pracując na powierzonych mi przez partię i Wysoką Izbę odpowiedzialnych stanowiskach w sztabach okresu wojny i pokojowej pracy, za najwyższy swój cel uważałem zawsze usilne dążenie do tego, aby to poczucie narodowej godności umacniać i opierać na trwałych fundamentach gospodarczego, społecznego i kulturalnego rozwoju kraju, pomnażać dobrobyt naszego narodu, umacniać jego siłę i niepodległość.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PiotrJaroszewicz">Szczególną kartą w moim życiu jest ostatnie dziesięciolecie, w którym z woli partii kierowałem pracami Rady Ministrów. Jestem w pełni świadom tego, że w toku pracy Rządu w tym okresie nie wszystko, co zamierzaliśmy i czego od nas oczekiwano, udało się nam osiągnąć w funkcjonowaniu naszej gospodarki i państwa. Zaważyły na tym przyczyny obiektywne, ale wiele było też przyczyn subiektywnych, zależnych od nas, od jakości pracy Rządu i całej administracji państwowej i gospodarczej. Ale braki i niedociągnięcia nie zmieniają przecież generalne oceny mijającej dekady jako okresu szczególnie dynamicznego rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#PiotrJaroszewicz">Obywatele Posłowie! Biorąc pod uwagę zarówno ostatnią dekadę, jak i. cały historyczny, wszechstronny dorobek materialny, społeczny, kulturalny, naukowy i techniczny kraju; rozwój i wysoki poziom klasy robotniczej rolników i inteligencji, całego społeczeństwa w mieście i na wsi, a szczególnie młodzieży opatrzę z optymizmem w przyszłość naszego socjalistycznego budownictwa. Utwierdzą mnie w tym krzepnąca jedność naszego narodu, jego patriotyzm i internacjonalizm. Służyć temu, będzie również, jak zawsze dotychczas, niewzruszona przyjaźń ze Związkiem Radzieckim i całą socjalistyczną wspólnotą. Wierzą głęboko, że dzięki tym czynnikom odniesiemy/dalsze sukcesy w rozwoju kraju, mimo niełatwych warunków, z jakimi musimy się liczyć w nadchodzących latach, że zrealizujemy w pełni program rozwoju Polski, uchwalony przez VIII Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, program oparty na realnej ocenie możliwości i sytuacji naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#PiotrJaroszewicz">Jest to program całego narodu, niepodważalna podstawa dalszego rozwoju socjalistycznej Polski. Będzie on wykonywany przez całe społeczeństwo zespolone wokół Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej — przewodniej i kierowniczej siły naszego narodu.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#PiotrJaroszewicz">Wysoki Sejmie! W przemówieniu I Sekretarza KC PZPR towarzysza Edwarda Gierką zamykającym obrady VIII Zjazdu naszej partii padły pod moim adresem — za co serdecznie dziękuję — ważkie życzliwe słowa. Rad jestem, jak byłby rad temu zapewne każdy człowiek, którego życie składa się z osiągnięć i błędów, odwagi, siły i słabości, że doceniono mój skromny wkład w dzieło budowy socjalistycznej ojczyzny, budowy państwa powszechnie dziś w świecie szanowanego.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#PiotrJaroszewicz">Jestem wdzięczny, że partia, klasa robotnicza, społeczeństwo okazywały mi zaufanie, wybierając mnie posłem na Sejm we wszystkich jego kadencjach za władzy ludowej. Życzę mojemu następcy na stanowisku szefa Rządu i całej Radzie Ministrów jak najowocniejszej pracy dla narodu, partii i Polski Ludowej. Jestem dumny z tego, że ponad połowę mojego życia mogłem poświęcić pracy dla partii, ludowej ojczyzny, ideom naszej partii, interesom ludowego państwa. Dobru naszego narodu będę służył do końca. Jeszcze raz dziękuję Wysokiemu Sejmowi za współpracę.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanisławGucwa">Dziękuję Obywatelowi Piotrowi Jaroszewiczowi za dobrą współpracę i współdziałanie z Sejmem w spełnianiu jego konstytucyjnych zadań.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#StanisławGucwa">Obywatele Posłowie! Przystępujemy obecnie do rozpatrzenia wniosku w sprawie powołania Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#StanisławGucwa">Proszę o zabranie głosu I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej posła Edwarda Gierka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#EdwardGierek">Obywatele Posłowie! Przed trzema dniami zakończył swoje obrady VIII Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Z treści Zjazdu wynikają ważne wnioski dla polityki wewnętrznej i zagranicznej. Jego uchwały stanowić będą podstawę planu 5-letniego na lata 1981–1985.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#EdwardGierek">Myślą przewodnią dyskusji i dokumentów przyjętych na Zjeździe było pełne wykorzystanie wielkiego potencjału gospodarczego, stworzonego w minionej dekadzie dla dobra narodu przez lepszą, mądrze sterowaną, zorganizowaną, wydajną i rzetelną pracę, na wszystkich szczeblach i we wszystkich dziedzinach.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#EdwardGierek">Jest to postulat jasny i oczywisty, ale niełatwy do zrealizowania. Wymaga on rozważnego, ale i zdecydowanego doskonalenia sposobów i metod kierowania gospodarką, całej pracy państwowej. Wymaga wielu pozytywnych zmian w postawie ludzi wobec pracy, wobec obywatelskich i zawodowych powinności. Wymaga-inicjatywy i odpowiedzialności, wymaga szerszej samodzielności kadr, a zarazem skutecznej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#EdwardGierek">Przed chwilą Sejm przyjął rezygnację towarzysza Piotra Jaroszewicza z funkcji Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#EdwardGierek">Chciałbym raz jeszcze podziękować Mu za Jego działalność, za wielkie zasługi dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#EdwardGierek">Komitet Centralny upoważnił mnie do przedstawienia Sejmowi w imieniu naszej partii kandydatury wybitnego działacza partyjnego, członka Biura Politycznego Komitetu Centralnego naszej partii, towarzysza Edwarda Babiucha na stanowisko Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#EdwardGierek">Centralna Komisja Porozumiewawcza partii i stronnictw politycznych poparła tę kandydaturę. Tak więc również z jej upoważnienia pragnę zarekomendować towarzysza Edwarda Babiucha.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#EdwardGierek">Towarzysz Edward Babiuch ma duże doświadczenie polityczne od najmłodszych lat aktywnie działał w Związku Młodzieży Polskiej i w Polskiej Partii Robotniczej, a następnie w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Pełnił szereg odpowiedzialnych funkcji partyjnych. Był m.in. kierownikiem Wydziału Organizacyjnego Komitetu Centralnego.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#EdwardGierek">W grudniu 1970 r. na VII Plenum towarzysz Edward Babiuch wybrany został członkiem Biura Politycznego i Sekretarzem KC. Był współtwórcą obecnej strategii społeczno-gospodarczej naszej partii i aktywnie ją realizował w całym mijającym 10-leciu. Przez wiele lat odgrywał istotną rolę w pogłębianiu współpracy z sojuszniczymi stronnictwami politycznymi, a także z bezpartyjnymi w Sejmie, w ramach Frontu Jedności Narodu.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#EdwardGierek">Z ramienia Biura Politycznego zajmował się również sprawami polityki zagranicznej, uczestniczył w wielu ważnych spotkaniach i konferencjach międzynarodowych. Jest wiceprzewodniczącym Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#EdwardGierek">Towarzysz Babiuch cieszy się wielkim szacunkiem w naszej partii i wśród szerokiego aktywu społeczno-politycznego.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#EdwardGierek">Wyniósł z robotniczego domu rodzinnego i zdobył własnym doświadczeniem głębokie zrozumienie problemów ludzi pracy. Całym swoim życiem dowiódł wierności ideałom socjalizmu i żarliwego patriotyzmu. Znane jest jego wielkie poczucie odpowiedzialności, rzeczowość, konsekwencja i życzliwość ludziom. Jest człowiekiem prawym, skromnym i niezwykle pracowitym. Prezesa Rady Ministrów, jak wszyscy sobie zdają z tego sprawę, czekają trudne obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#EdwardGierek">Jestem pewien, że towarzysz Edward Babiuch — jeśli Sejm obdarzy go zaufaniem — tak jak zawsze w swojej działalności nie będzie szczędził sił, godnie wypełni powierzone mu zadania.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#EdwardGierek">Obywatele Posłowie! Zwracając się do Was o poparcie kandydatury towarzysza Babiucha proszę Was również, abyście swym działaniem wspierali pracę Rządu. Jest to niezbędne. Nasze kadry państwowe i gospodarcze to w decydującej większości ludzie o wysokich kwalifikacjach zawodowych, ideowi i ofiarni. Wysoko cenimy ich odpowiedzialną pracę, ich wkład w rozwój kraju. Stwarzamy warunki, by doskonalili oni stale swoje umiejętności. Naszą partia, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, uważa umacnianie państwa za doniosłą powinność.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#EdwardGierek">Wierzę, że sprawa ta spotka się ze zrozumieniem i aktywnym poparciem wszystkich sił politycznych naszego kraju, wszystkich patriotycznie myślących obywateli.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#StanisławGucwa">Dziękuję I Sekretarzowi Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej posłowi Edwardowi Gierkowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#StanisławGucwa">Czy w sprawie zgłoszonej propozycji ktoś pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#StanisławGucwa">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#StanisławGucwa">Stosownie do regulaminu Sejmu, uchwały w sprawie zmian w składzie naczelnych organów państwowych zapadają bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#StanisławGucwa">Stwierdzam, że w dzisiejszym posiedzeniu bierze udział wymagana liczba posłów.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#StanisławGucwa">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#StanisławGucwa">Proponuję podjęcie przez Sejm następującej uchwały:</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#StanisławGucwa">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — na podstawie art. 29 i 37 Konstytucji — powołuje obywatela Edwarda Babiucha na stanowisko Prezesa Rady Ministrów z jednoczesnym odwołaniem ze stanowiska Zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa”. Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#StanisławGucwa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#StanisławGucwa">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#StanisławGucwa">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#StanisławGucwa">Stwierdzam, że Sejm powołał obywatela Edwarda Babiucha na stanowisko Prezesa Rady Ministrów z jednoczesnym odwołaniem ze stanowiska Zastępcy Przewodniczącego Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#StanisławGucwa">Obecnie proszę o zabranie głosu Prezesa Rady Ministrów Edwarda Babiucha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#EdwardBabiuch">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Powierzenie mi urzędu Prezesa Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nakłada na mnie szczególną odpowiedzialność. Sprawowanie tego urzędu jest nie tylko wielkim zaszczytem i wysoką godnością, ale przede wszystkim — co pragnę z całą mocą podkreślić — trudną służbą publiczną. Z tą świadomością przyjmuję z Waszych rąk — Obywatele Posłowie — ten zaszczyt i tę odpowiedzialność. Na miarę wszystkich sił i możliwości będę się starał zadość uczynić zaufaniu' mojej partii — Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a także Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego, zaufaniu, któremu dzisiaj dał wyraz I Sekretarz Komitetu Centralnego PZPR towarzysz Edward Gierek zgłaszając moją kandydaturę. W poparciu jakiego mi udzielili w głosowaniu posłowie bezpartyjni widzę wyraz ich stosunku do naszej partii i do jej polityki, do nadrzędnej sprawy — jedności narodu. Będę uważał za swój obowiązek, dbać o to, aby działalność Rządu znajdowała zawsze oparcie we Froncie Jedności Narodu i do jego umacniania się przyczyniała.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#EdwardBabiuch">Obywatele Posłowie! Za pięć tygodni naród nasz w wyborach powszechnych powoła Sejm VIII kadencji. Zgodnie z Konstytucją Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej obecny Rząd złoży swe pełnomocnictwa nowo wybranemu Sejmowi, który podejmie decyzje w sprawie składu Rady Ministrów w nowej kadencji. Wtedy też nowy Rząd przedstawi Sejmowi i społeczeństwu długofalowy program swoich prac. Dziś chciałbym ograniczyć się do kilku tylko problemów, na których Rząd skupi główną uwagę w najbliższym czasie oraz zasad, które wyznaczają kierunki jego działania.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#EdwardBabiuch">Przed trzema dniami zakończył swe obrady VIII Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Dokonał on gruntownej i wnikliwej oceny aktualnego stanu państwa, naszej gospodarki, polityki społecznej, oświaty i kultury. Jesteśmy w pełni świadomi wagi postanowień Zjazdu. One to stanowić będą linię programową działania Rządu. Oznacza to z jednej strony nakaz konsekwentnej kontynuacji strategii, którą pomyślnie, aczkolwiek nie bez trudności realizujemy od początku lat siedemdziesiątych, pomnażając materialny i duchowy potencjał narodu i państwa oraz umacniając miejsce Polski w świecie. Z drugiej jednak strony — VIII Zjazd unaocznił ze szczególną siłą konieczność lepszej, bardziej skutecznej realizacji założeń strategicznych, zmniejszenia społecznych kosztów rozwoju, łagodzenia trudności, usuwania hamulców i barier. Musimy dokonać wielkiego wysiłku na rzecz zharmonizowania naszej gospodarki, której potencjał materialny i kadrowy jest już bardzo duży i nowoczesny. Może i powinien on być lepiej, efektywniej spożytkowany dla rozwoju kraju, dla zaspokojenia potrzeb wszystkich ludzi pracy. Będziemy zatem skupiać naszą uwagę na wzroście efektywności gospodarowania we wszystkich aspektach tego problemu, świadomi, że od tego zależy realizacja naszych celów społecznych. Jest to tym ważniejsze, że musimy być przygotowani na różnego rodzaju trudności wynikające ze skomplikowanej sytuacji zewnętrznej. Pod koniec stycznia uzyskaliśmy ostateczne dane o wynikach gospodarczych roku ubiegłego. Muszę powiedzieć otwarcie, że na niektórych odcinkach są one gorsze od wcześniejszych przewidywań i szacunków; dotyczy to w szczególności zaopatrzenia surowcowo-materiałowego, stanu kooperacji, przebiegu inwestycji i nowych uruchomień. Sytuacja taka w znacznym stopniu została spowodowana poważnymi stratami gospodarczymi w pierwszym i drugim kwartale roku ubiegłego.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#EdwardBabiuch">Mamy jednak do czynienia również z trudnościami i niedostatkami o charakterze subiektywnym, których pokonanie jest możliwe poprzez podniesienie jakości pracy we wszystkich dziedzinach i na wszystkich szczeblach w zarządzaniu i w produkcji. Na tym właśnie chcemy skupić głównie naszą uwagę.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#EdwardBabiuch">Kluczową sprawą jest lepsze wykorzystanie i wzrost produktywności majątku trwałego, na którego powiększenie i unowocześnienie przeznaczyliśmy ogromne nakłady i zaciągnęliśmy niemałe kredyty. W tym celu trzeba krok za krokiem, ale z większą konsekwencją i dalekowzrocznością niwelować dysproporcje między poszczególnymi działami i gałęziami, zmierzając do zapewnienia rytmicznego funkcjonowania całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#EdwardBabiuch">Najpilniejsze zadanie widzę w kontynuacji i intensyfikacji wysiłków na rzecz poprawy sytuacji w energetyce i transporcie. Wykorzystamy w tej dziedzinie liczne propozycje zgłoszone w dyskusji przedzjazdowej i na samym Zjeździe partii. Mamy sporo trudności w dziedzinie zaopatrzenia materiałowego produkcji. Nie możemy w krótkim czasie radykalnie polepszyć stanu rzeczy w tej dziedzinie. Sądzę wszakże, iż możemy i powinniśmy wprowadzić znacznie więcej porządku i realizmu w zakresie współzależności zadań i środków. Idzie o to, aby każde przedsiębiorstwo i jego załoga wiedziały na co mają liczyć. Stworzyłoby to lepsze niż obecnie podstawy do racjonalnego wykorzystania stojących do dyspozycji materiałów, a także dla ich oszczędności. Trzeba jednakże pamiętać, że o rytmice produkcji decyduje w praktyce wywiązywanie się każdego zakładu — codziennie i w pełni — z zadań kooperacyjnych, zwłaszcza w dziedzinie surowców i materiałów. Wykonując swoje zobowiązania wobec innych, tworzymy najmocniejszą podstawę dla niezakłóconego biegu własnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#EdwardBabiuch">Prowadzimy słuszną politykę szybkiego i efektywnego zagospodarowywania bogactw naszej ziemi. Będziemy nadal iść tą drogą. Kapitałochłonność i długotrwałość inwestycji surowcowych wyznacza jednak pułap naszych możliwości. Nie jesteśmy w stanie go przekroczyć. Istnieje także granica możliwości importowych. Dlatego szczególnie ważnym zadaniem najbliższych lat będzie opanowanie w całej gospodarce trudnej umiejętności zwiększania produkcji materiałowej na drodze racjonalizacji zużycia paliw i surowców, przestawiania się na paliwa krajowe i surowcowe łatwiejsze do uzyskania oraz zapewnienie większej efektywności ich zużycia.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#EdwardBabiuch">Odpowiedzialne zadania wynikają z uchwał VIII Zjazdu dla rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Jestem przekonany, że w urzeczywistnieniu tych zadań kierować się będziemy stabilnymi, dającymi szansę wszystkim sektorom rolnictwa, a zarazem torującymi drogę stopniowym przemianom społecznym i poprawie warunków życia wsi — zasadami polityki rolnej PZPR, kształtowanymi wspólnie z ZSL.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#EdwardBabiuch">Rolnictwu zapewniać będziemy — na miarę naszych możliwości — dostanę środków produkcji, doskonalić warunki ekonomiczne, pomoc specjalistów rolnych, by na tej drodze rozwijać aktywność i inicjatywę produkcyjną rolników.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#EdwardBabiuch">Stały wzrost produkcji rolnej oraz zwiększenie jej towarowości — to główny warunek osiągnięcia strategicznego celu, jakim jest samowystarczalność w dostatnim zaspokajaniu żywnościowych potrzeb narodu.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#EdwardBabiuch">Obywatele Posłowie! Ujemne saldo obrotów handlowych z zagranicą, mimo ponadplanowego importu zbóż, zmniejsza się systematycznie. Ale główne zadania w tej mierze są jeszcze przed nami. Są one bardzo trudne, wymagają znacznie szybszego wzrostu produkcji eksportowej oraz istotnego podniesienia jej jakości. Sprawie tej poświęcimy maksimum uwagi w pracy Rządu i całej administracji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#EdwardBabiuch">Dalszy pomyślny rozwój naszego kraju wymaga wydatnego zwiększenia udziału Polski w międzynarodowym podziale pracy. Szczególne znaczenie ma dla nas rozwój współpracy ze Związkiem Radzieckim i zacieśnianie współdziałania ze wszystkimi państwami socjalistycznymi w ramach RWPG. Mamy w tej dziedzinie dobre perspektywy. Będziemy dokładali starań, aby je wykorzystać z jak największą korzyścią dla Polski i jej przyjaciół, dla całej socjalistycznej wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#EdwardBabiuch">Kontynuować będziemy współpracę gospodarczą z krajami zachodnimi na zasadach obustronnych korzyści. Działać będziemy na rzecz pomyślnego kształtowania naszych stosunków z krajami rozwijającymi się.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#EdwardBabiuch">Ważne miejsce w pracach Rządu zajmie porządkowanie rozległego frontu inwestycyjnego. Dokonana przez VIII Zjazd ocena wszechstronnie charakteryzuje zarówno wielką historyczną wręcz rolę ogromnego wysiłku inwestycyjnego w ostatniej dekadzie, jak i liczne słabości działalności inwestycyjnej. Rozmiary przyszłych nakładów inwestycyjnych muszą odpowiadać obecnym uwarunkowaniom rozwoju kraju. Nakłady za małe wpłynęłyby hamująco na rozwój potencjału wytwórczego i na długie lata ograniczyłyby możliwości zaspokajania potrzeb społecznych. Nakłady za duże powiększyłyby napięcia i zakłócenia, prowadziłyby do zamrażania i rozpraszania środków. Śmiały, ale wyważony plan inwestycyjny musi zapewniać rzeczywiste pierwszeństwo dla zadań uznanych przez VIII Zjazd za najważniejsze, umożliwiać skuteczną koncentrację sił i środków, co warunkuje szybką realizację poszczególnych zamierzeń. Złożone zadania społeczno-gospodarcze, w obliczu których kraj nasz stoi, wymagać będą dalszego zwiększenia roli nauki zarówno jako źródła innowacji i postępu, jak też niezastąpionego czynnika optymalizacji decyzji. Kontynuując dobre w tym względzie tradycje tworzyć będziemy niezbędne warunki dla rozwoju nauki i odwoływać się do jej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#EdwardBabiuch">Obywatele Posłowie! Ogromne znaczenie tak gospodarcze, jak i społeczne ma zwiększenie produkcji towarów rynkowych w odpowiedniej ilości i asortymencie, przede wszystkim tych, które odgrywają największą rolę w masowej konsumpcji. Będziemy sprzyjać przyspieszeniu i prawidłowemu kierunkowi rozwoju usług oraz rzemiosła. Rząd kierować się będzie zasadą, że polityka zaopatrzenia rynku i kształtowania struktury cen zapewnić powinna zgodnie z uchwałą VIII Zjazdu wzrost płac realnych i dochodów ludności. Będziemy też dążyć do tego, aby zgodnie z dyrektywą partii zapewniać właściwe relacje między wzrostem produkcji towarów i usług a wzrostem płac i dochodów ludności.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#EdwardBabiuch">Nie możemy obiecać poważnego, a zwłaszcza szybkiego zwiększenia dostaw rynkowych niektórych deficytowych obecnie artykułów. Powinniśmy zatem tak kształtować funkcjonowanie rynku, aby zmniejszać dotkliwość niedostatków, oszczędzać czas tracony na wyczekiwanie w kolejkach, sprawić, że towary będą nabywane, a nie „załatwiane”. Jest to zadanie bardzo ważne, ale towarzyszyć mu muszą, potwierdzane codzienną praktyką, wysiłki na rzecz systematycznego polepszania równowagi rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#EdwardBabiuch">Obecnie, kiedy wolniej rośnie dochód narodowy i dochody ludności, obowiązywać musi w całej naszej polityce szczególna dbałość o przestrzeganie sprawiedliwości społecznej, a zapobieganie nieuzasadnionym rozpiętościom w płacach i dochodach, zdecydowane przecinanie możliwości dochodów nie zapracowanych, tępienie marnotrawstwa i nadużyć. Wiele zależy tu od całego społeczeństwa, ale jeszcze więcej od władz wszystkich szczebli. W walce o wysokie morale w życiu publicznym będziemy zdecydowani i konsekwentni.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#EdwardBabiuch">W polityce społecznej w centrum naszej uwagi znajdować się będzie nadal sytuacja mieszkaniowa, pełne wykonanie ilościowych i jakościowych zadań w tej dziedzinie. Otaczać będziemy stałą opieką sprawy rozwoju oświaty i kultury oraz ochrony zdrowia. W myśl idei przewodnich VIII Zjazdu wszystkie nasze poczynania ogniskować się będą wokół spraw i potrzeb rodziny, wokół jej pomyślności.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#EdwardBabiuch">Wysoki Sejmie! Zgodnie z zaleceniami VIII Zjazdu i powszechną opinią wyrażoną w dyskusji zjazdowej będziemy doskonalić system planowania i zarządzania gospodarką. W pierwszej kolejności konieczne będą takie zmiany, które pozwolą uruchomić rezerwy proste, tkwiące w lepszym wykorzystaniu czasu pracy maszyn i urządzeń, paliw, surowców i materiałów, w umocnieniu elementarnej dyscypliny. Wiele pożytku może przynieść porządkowanie podziału kompetencji między ogniwami centralnymi i terenowymi, ministerstwami, zjednoczeniami i przedsiębiorstwami, a także likwidacja utrudnień i przeszkód na drodze inicjatywy kadr i załóg, inicjatywy ludzi pracy. Podstawę prawidłowych ocen i decyzji stanowić będzie rzetelna, zgodna z rzeczywistością ewidencja i statystyka. Będzie to mieć istotne znaczenie w doskonaleniu planów i ich realności. Musi temu towarzyszyć zasadnicze polepszenie dyscypliny realizacyjnej. Trzeba nad planami dobrze i długo pracować, ale po ich uchwaleniu traktować je jako niezłomne prawo, jako zobowiązanie wobec społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#EdwardBabiuch">Kontynuować także będziemy prace nad zmianami systemowymi w funkcjonowaniu gospodarki, które umocnią rolę narzędzi ekonomicznych w kierowaniu gospodarką i skuteczniej stymulować będą wzrost efektywności.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#EdwardBabiuch">Wysoka Izbo! Zadania społeczno-gospodarcze, w obliczu których stoimy, mają charakter ogólnonarodowy. Obowiązkiem Rządu jest właściwe sterowanie zbiorowymi wysiłkami, ale o rozwiązaniu problemów decydujemy wszyscy, całe społeczeństwo, decyduje powszechna, rzetelna praca, wypełnianie powinności i dotrzymywanie zobowiązań na każdym stanowisku, w każdym zakładzie pracy i gospodarstwie rolnym, w każdej instytucji, na wszystkich szczeblach.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#EdwardBabiuch">Szczególną wagę będziemy przykładać do pełnego i rytmicznego wykonywania zadań produkcyjnych bieżącego roku, od tego zależy punkt wyjścia dla przyszłego 5-lecia. Mamy niemałe atuty stworzone w całym 35-leciu Polski Ludowej i pomnożone w mijającej dekadzie. Nawet trudności i niedostatki, które krytykujemy, potencjalnie rzecz biorąc, mogą stać się naszymi autentycznymi rezerwami, jeśli będziemy je przezwyciężać zdecydowanie i konsekwentnie.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#EdwardBabiuch">Apelujemy o dalszą wydajną, skuteczną pracę, ale na apelach nie możemy poprzestać. W naszym kraju łatwiej dyskutuje się o tym, co mają zrobić inni, trudniej i rzadziej o własnych powinnościach i własnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#EdwardBabiuch">Gotowi będziemy w działalności Rządu wyjść na spotkanie każdej konstruktywnej krytyce, ale jednocześnie tam, gdzie wynika to z naszych kompetencji, wymagać będziemy pełnej i rzetelnej realizacji obowiązków przez wszystkich i przez każdego.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#EdwardBabiuch">Atmosfera, która towarzyszyła VIII Zjazdowi partii, oddźwięk, z jakim przyjęty został programowy referat towarzysza Edwarda Gierka, pozwalają liczyć na to, że w realizacji takiej polityki Rząd znajdzie wsparcie w wielokrotnie sprawdzonej patriotycznej postawie naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#EdwardBabiuch">Obywatele Posłowie! Rząd i cała administracja państwowa są żywotnie zainteresowane w pogłębianiu demokracji socjalistycznej, we współpracy z organami przedstawicielskimi, z samorządem, ze związkami zawodowymi i organizacjami społecznymi.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#EdwardBabiuch">Dbając o autorytet administracji państwowej i gospodarczej i budując go, pamiętać będziemy zawsze o tym, iż w naszym socjalistycznym państwie wyrasta on nie z arbitralnego rozstrzygania spraw, lecz ze skutecznego i słusznego działania w ścisłej więzi ze społeczeństwem.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#EdwardBabiuch">Rząd będzie kontynuować dotychczasową linię w polityce wyznaniowej, bo dobrze służyła ona i powinna służyć ważnej sprawie jedności narodu, w kształtowaniu pomyślności ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#EdwardBabiuch">Wielką wagę przywiązywać będziemy do prawidłowej realizacji znowelizowanego Kodeksu postępowania administracyjnego jako narzędzia poprawy stanu rzeczy w stosunkach między władzą a obywatelem. Równocześnie Rząd dbać będzie o poszanowanie dla prawa jako podstawy ładu państwowego i społecznego. Widzimy szczególną potrzebę umacniania pozycji i odpowiedzialności poszczególnych ministrów za powierzony im zakres spraw, przy jednoczesnym zwiększaniu ich współodpowiedzialności za całość polityki Rządu.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#EdwardBabiuch">Stawiamy na rozszerzenie uprawnień, ale i odpowiedzialności województw, miast i gmin.</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#EdwardBabiuch">Prawidłowo rozwijać poszczególne działy gospodarki i życia społecznego, a także regiony kraju można jedynie z pozycji współodpowiedzialności za całokształt polityki narodowej. Przestrzeganie tej zasady zawsze było ważne, dziś jest absolutną koniecznością.</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#EdwardBabiuch">Wysoka Izbo! VIII Zjazd partii potwierdził dobitnie linię generalną polityki zagranicznej, którą Polska Rzeczpospolita Ludowa kieruje się od początku swego istnienia i która zapewnia pełną realizację żywotnych interesów naszego narodu: niepodległości i suwerenności, bezpieczeństwa i rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#EdwardBabiuch">Określone zostały równocześnie najważniejsze zadania aktualne. Rada Ministrów będzie realizować je konsekwentnie i aktywnie. Zgodnie z fundamentalnymi założeniami wagę najwyższą będziemy przykładać do dalszego pogłębiania braterskiej i sojuszniczej współpracy ze Związkiem Radzieckim. Z każdego punktu widzenia wszechstronne stosunki przyjaźni polsko-radzieckiej mają znaczenie kluczowe, stanowić więc będą w naszych działaniach kierunek priorytetowy.</u>
          <u xml:id="u-7.34" who="#EdwardBabiuch">Rozwijać będziemy bliskie stosunki z naszymi sąsiadami — Czechosłowacką Republiką Socjalistyczną i Niemiecką Republiką Demokratyczną, ze wszystkimi państwami socjalistycznej wspólnoty. Wespół z nimi zacieśniać będziemy polityczno-obronny sojusz Układu Warszawskiego, stale umacniając obronność naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-7.35" who="#EdwardBabiuch">Najgorętszym pragnieniem narodu polskiego, tak straszliwie doświadczonego przez wojnę, jest zachowanie dobrodziejstw pokoju. Z wielką uwagą śledzimy rozwój sytuacji międzynarodowej, którą w ostatnim okresie cechuje poważny wzrost napięcia, wywołany zimno wojennym kursem sił imperialistycznych, a w szczególności nakręcanie przez nie nowej spirali zbrojeń rakietowo-nuklearnych.</u>
          <u xml:id="u-7.36" who="#EdwardBabiuch">Podzielamy wnikliwą i pryncypialną ocenę źródeł obecnej sytuacji międzynarodowej i dróg wyjścia, przedstawioną przez Sekretarza Generalnego KC KPZR, Przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR towarzysza Leonida Breżniewa w znanym wywiadzie dla dziennika „Prawda”. Podzielamy jego optymizm i jego propozycje.</u>
          <u xml:id="u-7.37" who="#EdwardBabiuch">Przeciwstawiając się powrotowi ku zimnej wojnie, Polska we współpracy ze swoimi sojusznikami prowadzić będzie dialog ze wszystkimi zainteresowanymi państwami i wesprze każdy konstruktywny wysiłek mający na celu utrzymanie i rozwijanie pozytywnych tendencji rozbrojenia w Europie.</u>
          <u xml:id="u-7.38" who="#EdwardBabiuch">Rząd podejmie przede wszystkim aktywne działania, aby doprowadzić do realizacji doniosłej inicjatywy towarzysza Edwarda Gierka, zwołania w naszej stolicy — Warszawie konferencji w sprawie odprężenia militarnego i rozbrojenia w Europie.</u>
          <u xml:id="u-7.39" who="#EdwardBabiuch">Uchwały VIII Zjazdu dały wyraz solidarności Polski z narodami walczącymi o wolność i suwerenność, o prawo do decydowania o swoim rozwoju. Rząd będzie rozwijać partnerską współpracę z krajami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.40" who="#EdwardBabiuch">Celem wszystkich działań Rządu będzie umacnianie pozycji i autorytetu Polski w święcie, które odpowiadając wielkim wolnościowym i patriotycznym tradycjom naszego narodu, dadzą mu uzasadnioną satysfakcję, sprzyjać będą pomyślnemu rozwojowi kraju, a nade wszystko zapewnieniu pokoju.</u>
          <u xml:id="u-7.41" who="#EdwardBabiuch">Obywatele Posłowie! W toku VII kadencji Sejmu osiągnęliśmy znaczny postęp we wszystkich dziedzinach rozwoju kraju. Istotny wkład do tego postępu wniósł Rząd, na którego czele stał towarzysz Piotr Jaroszewicz. Odnosząc się z szacunkiem i uznaniem dla jego pracy, chcę zapewnić Sejm, że będziemy się starali kontynuować i rozwijać to wszystko, co stanowiło o dorobku, o sukcesach i powodzeniach w pracy Rady Ministrów i całej administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-7.42" who="#EdwardBabiuch">W tym krótkim czasie, jaki dzieli nas od nowej kadencji nie zdołamy rzecz jasna rozwiązać nawet najpilniejszych spośród problemów, które przedstawiłem Sejmowi. Rzecz jednak w tym, aby niezwłocznie i od dziś przystąpić do pracy i krok za krokiem iść naprzód.</u>
          <u xml:id="u-7.43" who="#EdwardBabiuch">Chcemy, aby Rząd był konsekwentny w realizacji postanowień VIII Zjazdu, sprawiedliwy w decyzjach, oszczędny w wydatkowaniu środków państwowych, skuteczny w działaniu. Ku temu będziemy zmierzać. Wierzę, że z wasza pomocą — Obywatele Posłowie — z pomocą całego społeczeństwa cele nasze zostaną osiągnięte.</u>
          <u xml:id="u-7.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.45" who="#EdwardBabiuch">Wysoki Sejmie! Wnoszę o niezbędne zmiany w składzie Rady Ministrów:</u>
          <u xml:id="u-7.46" who="#EdwardBabiuch">Po pierwsze — o odwołanie ze stanowiska wiceprezesa Rady Ministrów obywatela Jana Szydlaka, którego Biuro Polityczne Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej zamierza rekomendować na inną odpowiedzialną funkcję. Wyrażam Obywatelowi Szydlakowi podziękowanie za jego pracę w Rządzie.</u>
          <u xml:id="u-7.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.48" who="#EdwardBabiuch">Po drugie — proponuję powołać na stanowisko wiceprezesa Rady Ministrów obywatela Kazimierza Barcikowskiego, zastępcę członka Biura Politycznego KC PZPR.</u>
          <u xml:id="u-7.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.50" who="#EdwardBabiuch">Kazimierz Barcikowski jest Wysokiej Izbie dobrze znany zarówno z pracy w Rządzie, jak i z działalności politycznej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-7.51" who="#EdwardBabiuch">Po trzecie — wnoszę o powołanie obywatela Ryszarda Karskiego na wakujące stanowisko Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.52" who="#EdwardBabiuch">Obywatel Ryszard Karski ma wieloletnie doświadczenie w dziedzinie handlu zagranicznego. Jestem przekonany, że ma on wszystkie niezbędne kwalifikacje dla wypełniania odpowiedzialnej funkcji kierowania resortem handlu zagranicznego i gospodarki morskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#StanisławGucwa">Dziękuję Obywatelowi Premierowi. Udzielam głosu posłowi Władysławowi Kruczkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WładysławKruczek">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Przed Rządem, którego kierownictwo Wysoka Izba powierzyła dziś członkowi Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej towarzyszowi Edwardowi Babiuchowi — stoją wielkie i odpowiedzialne zadania, wynikające z programu uchwalonego przez VIII Zjazd naszej partii.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#WładysławKruczek">Przedstawiony przed chwilą i wysłuchany przez nas z wielką uwagą wstępny zarys zamierzeń Rządu odpowiada temu programowi, jest zgodny z postanowieniami najwyższego forum naszej partii.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#WładysławKruczek">Podzielamy pogląd Prezesa Rady Ministrów, że ze względu na krótki czas, który pozostaje do dyspozycji, a przede wszystkim z uwagi na zbliżające się wybory do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nie może to jeszcze być pełny plan działań.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#WładysławKruczek">Stwierdzamy jednak, że te pierwsze założenia pozostają w zgodzie z programem VIII Zjazdu partii i wychodzą naprzeciw skierowanemu przez I Sekretarza Komitetu Centralnego towarzysza Edwarda Gierka — apelowi o podjęcie realizacji zadań wynikających z uchwał Zjazdu niezwłocznie, wszędzie i przez wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#WładysławKruczek">Obywatele Posłowie! VIII Zjazd potwierdził słuszność opracowanej z początkiem lat siedemdziesiątych strategii społeczno-gospodarczego rozwoju kraju i określił kierunki jej kontynuowania w trudniejszych, bardziej złożonych uwarunkowaniach zewnętrznych i wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#WładysławKruczek">Wielki dorobek całego 35-lecia socjalistycznej ojczyzny, w tym zwłaszcza rezultaty dokonanej w ostatniej dekadzie rozbudowy i modernizacji gospodarki narodowej pozwalają nam stopniowo pokonywać trudności i rozwiązywać kolejne ambitne zadania. Wymaga to przede wszystkim podnoszenia na wszystkich szczeblach i we wszystkich dziedzinach jakości pracy i efektywności gospodarowania. Słusznie oświadczenie Prezesa Rady Ministrów zapowiada skuteczne eliminowanie z praktyki naszego życia społecznego i gospodarczego tego wszystkiego co nasz postęp hamuje i utrudnia, słusznie uwzględniając skomplikowaną sytuację gospodarczą, zmniejszające się przyrosty ilościowych czynników rozwoju, pogarszania się warunków pełnego zabezpieczenia surowców i materiałów — za główne zadania uznaje poprawę efektywności, lepsze zharmonizowanie rozwoju gospodarki, uzyskanie korzystniejszych wyników w dziedzinie handlu zagranicznego, usprawnienie frontu inwestycyjnego, poprawę funkcjonowania centralnych i terenowych organów administracji państwowej i gospodarczej, wreszcie podnoszenie dyscypliny i wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#WładysławKruczek">Słusznie wskazuje na konieczność przezwyciężania takich zaniedbań natury subiektywnej, jak: przejawy braku odpowiedzialności, osłabienie dyscypliny w realizacji kooperacyjnych umów między jednostkami gospodarczymi, nieracjonalna gospodarka materiałami i surowcami, środkami produkcji i ludzkim wysiłkiem, krępowanie inicjatywy załóg nadmierną ilością i drobiazgowością decyzji centralnych ogniw planowania i zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#WładysławKruczek">Te właśnie subiektywne przyczyny podnoszone zostały w krytycznej ocenie zarówno w referacie programowym Biura Politycznego na VIII Zjeździe, jak również w wystąpieniach z trybuny jego obrad plenarnych i 18 zespołów problemowych.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#WładysławKruczek">Z tym większą satysfakcją przyjmujemy zapowiedź konsekwentnego przezwyciężania tych niedomagań.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#WładysławKruczek">Wysoka Izbo! Jak podkreślił towarzysz Edward Babiuch, szczególnie ważnym i odpowiedzialnym zadaniem Rządu jest natychmiastowe podjęcie prac nad pięcioletnim planem, nad planem społeczno-gospodarczego rozwoju naszego kraju na lata 1981–1985.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#WładysławKruczek">W planie tym zostaną skonkretyzowane cele społeczne i warunkujące ich osiąganie zadania gospodarcze, które wynikają z programu VIII Zjazdu.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#WładysławKruczek">Zgodnie z jego uchwałą plan pięcioletni powinien stać się podstawowym narzędziem kierowania, określającym główne cele, środki i instrumenty polityki społeczno-gospodarczej państwa i kształtującym kierunki dalszych nieodzownych przemian strukturalnych w naszej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#WładysławKruczek">Ważnym zadaniem Rządu będzie — w oparciu o dokonaną ocenę obecnego stanu planowania, zarządzania i systemu ekonomiczno-finansowego — przystąpienie do opracowania kompleksowego programu usprawniania funkcjonowania całości naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#WładysławKruczek">Wynikające stąd rozwiązania należy stopniowo wprowadzać w życie tak, aby w 1983 roku obowiązywały one powszechnie w całej gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#WładysławKruczek">Obywatele Posłowie! Pomyślna realizacja zadań w sferze gospodarczej zależy od sprawności i efektywności funkcjonowania całego systemu państwa socjalistycznego, od siły przejawiania się polityczno-moralnej jedności naszego narodu, jedności, której pogłębianiu i utrwalaniu służy współdziałanie naszej partii ze stronnictwami sojuszniczymi oraz z wszystkimi organizacjami i siłami społecznymi — ze Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym i Stronnictwem Demokratycznym oraz ze wszystkimi skupionymi we Froncie Jedności Narodu ludźmi pracy, z milionami bezpartyjnych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#WładysławKruczek">Potrzebujemy dziś nieodzownie zarówno sprawnego działania kadr kierowniczych wszystkich ogniw administracji i gospodarki, jak i rozwijania na co dzień wszystkich form demokracji socjalistycznej, rozwoju współrządzenia i współgospodarowania, konsultacji i rzeczowych dyskusji, społecznej inicjatywy i kontroli wykonania postanowień.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#WładysławKruczek">Coraz większą rolę powinny odgrywać ukształtowane w naszym systemie demokracji socjalistycznej formy samorządu, organizacje społeczne i spółdzielcze.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#WładysławKruczek">Z uznaniem powitać należy zawartą w wystąpieniu Prezesa Rady Ministrów zapowiedź zacieśnienia współpracy Rządu z ogniwami demokracji socjalistycznej reprezentującymi zbiorową wolę, mądrość i doświadczenie przodującej siły społecznej narodu — polskiej klasy robotniczej.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#WładysławKruczek">Dotyczy to dalszego rozszerzania udziału związków zawodowych w decyzjach państwowych w sprawach produkcji i gospodarowania, warunków pracy i życia oraz wychowania.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#WładysławKruczek">Znajduje to wyraz w dążeniu do dalszego umacniania roli samorządu robotniczego w procesie zarządzania przedsiębiorstwami, usprawniania organizacji i podnoszenia wydajności pracy, pobudzania postępu technicznego, zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy, rozwiązywania życiowych problemów załóg.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#WładysławKruczek">Musimy doskonalić system praw i obowiązków obywatelskich i umacniać ich jedność, dążyć do podnoszenia kultury prawnej społeczeństwa, dbać o powszechne przestrzeganie i wysoką rangę praworządności, skuteczniej przeciwdziałać naruszaniu zasad sprawiedliwości społecznej, norm prawnych i moralnych naszego socjalistycznego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#WładysławKruczek">Ze zwięzłej wypowiedzi Prezesa Rady Ministrów towarzysza Edwarda Babiucha wynika, że takie właśnie są intencje Rządu.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#WładysławKruczek">Wysoka Izbo! Z istoty socjalizmu wynikają pokojowe dążenia państw socjalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#WładysławKruczek">Jeśli chodzi o naród polski, na jego szczególne zaangażowanie w urzeczywistnianie prawa do życia w pokoju wpływają nasze doświadczenia historyczne i wyciągnięte z nich wnioski wcielane w życie od zarania naszej niepodległości Polski Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#WładysławKruczek">Nasza ojczyzna jako niezłomne ogniwo wspólnoty socjalistycznej ma znany i liczący się wkład w obronę i umacnianie pokoju w Europie i na świecie. Z pełną aprobatą przyjmujemy więc zawarte w deklaracji Prezesa Rady Ministrów stwierdzenia, dotyczące linii działania w polityce zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#WładysławKruczek">Jesteśmy pewni, że działalność Rządu będzie służyć dalszemu zacieśnianiu braterskiej przyjaźni i współpracy ze Związkiem Radzieckim i całą wspólnotą socjalistyczną, że będą podejmowane wszechstronne wysiłki w celu kontynuowania procesu odprężenia międzynarodowego, łagodzenia napięć i pokojowego rozwiązywania konfliktów, ograniczenia wyścigu zbrojeń i realnych posunięć rozbrojeniowych.</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#WładysławKruczek">Wysoki Sejmie! Z tej trybuny, z której mam zaszczyt przemawiać w imieniu Klubu Poselskiego PZPR, wielokrotnie zabierał głos jako Prezes Rady Ministrów towarzysz Piotr Jaroszewicz, przedstawiając Sejmowi stanowisko Rządu w wielu istotnych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#WładysławKruczek">Pozwólcie więc Obywatele Posłowie, że przyłączę się do podziękowań złożonych wcześniej z trybuny VIII Zjazdu przez I Sekretarza Komitetu Centralnego towarzysza Edwarda Gierka temu wybitnemu działaczowi partyjnemu i państwowemu.</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.29" who="#WładysławKruczek">Obywatelu Marszałku! Obywatele Posłowie! Prawidłowe określenie swych zadań przez Rząd to tylko jeden z warunków pomyślnej realizacji ogólnonarodowych zamierzeń naszego państwa. Decydujące znaczenie ma poparcie tych zadań ze strony społeczeństwa, zaangażowanie wyrażające się w coraz lepszej pracy robotników, rolników i inteligencji.</u>
          <u xml:id="u-9.30" who="#WładysławKruczek">Atmosfera VIII Zjazdu, jego rzeczowy i roboczy charakter, wyrazy powszechnego poparcia udzielonego programowi Zjazdu przez społeczeństwo świadczą, że możemy liczyć na rzetelny, czynny, obywatelski stosunek naszego narodu do wspólnie przedyskutowanych zadań i problemów.</u>
          <u xml:id="u-9.31" who="#WładysławKruczek">Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przedstawił dziś wstępny zarys działań w całej rozciągłości zgodny z uchwałami VIII Zjazdu, dlatego pozwoli Wysoka Izba, że w imieniu Klubu Poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej pragnę oświadczyć, że w swej działalności Rząd może liczyć na aktywne poparcie posłów oraz wszystkich działaczy i członków naszej partii. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#StanisławGucwa">Głos ma poseł Zdzisław Tomal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZdzisławTomal">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu kierownictwa Stronnictwa i Klubu Poselskiego ZSL pragnę złożyć posłowi Edwardowi Babiuchowi serdeczne gratulacje, w związku z powierzeniem mu zaszczytnego i równie odpowiedzialnego stanowiska Prezesa Rady Ministrów. Zdajemy sobie sprawę, że obowiązki Premiera są ogromnie trudne. Dlatego nasze zaufanie wiążemy nierozerwalnie z troską i działaniem na rzecz wysokiego autorytetu Rządu i osobiście Prezesa Rady Ministrów, ze wspieraniem w wykonywaniu jego odpowiedzialnych zadań — o których mówił w swym wystąpieniu przed chwilą z tej trybuny.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ZdzisławTomal">Z upoważnienia Klubu Poselskiego ZSL pragnę podziękować za całokształt pracy i współpracy ustępującemu Prezesowi Rady Ministrów posłowi Piotrowi Jaroszewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#ZdzisławTomal">Wysoka Izbo! Zjednoczone Stronnictwo Ludowe idzie wspólną drogą z przewodnią siłą polityczną narodu — Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą. Wspólnie też wcielać będziemy w życie program społeczno-gospodarczego rozwoju Polski, sformułowany w referacie programowym I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej towarzysza Edwarda Gierka i uchwale VIII Zjazdu partii. Nie ma bowiem innej drogi zapewnienia pomyślnego rozwoju Polski jak ta, którą wypracował VIII Zjazd.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#ZdzisławTomal">Przezwyciężyć musimy wiele napięć i trudności, ale mamy ku temu poważne możliwości.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#ZdzisławTomal">W latach siedemdziesiątych dynamicznie rozbudowaliśmy i unowocześniliśmy nasz potencjał wytwórczy i naukowo-techniczny. Teraz w latach osiemdziesiątych w podobnej skali opanować musimy umiejętność nowoczesnego gospodarowania, a więc efektywnego wykorzystania posiadanego i nadal rozbudowywanego potencjału produkcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#ZdzisławTomal">Obywatele Posłowie! Trwałość i stabilność zasad oraz celów wspólnej polityki rolnej PZPR i ZSL zostały przez VIII Zjazd potwierdzone. Będzie ona kontynuowana i rozwijana, kojarząc wzrost produkcji rolniczej z postępem w strukturze agrarnej. Zadania produkcyjne stawiają przed rolnikami wyższe i odpowiedzialniejsze wymagania. Niezbędna jest również poprawa zaopatrzenia rolnictwa w przemysłowe środki produkcji. Podkreślił to w swym przemówieniu Prezes Rady Ministrów towarzysz Edward Babiuch.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#ZdzisławTomal">Z poczuciem tym większej odpowiedzialności podejmujemy pracę nad podniesieniem efektywności gospodarki rolnej, nad lepszym wykorzystaniem ziemi, maszyn i urządzeń technicznych, nawozów mineralnych oraz wdrażaniem do praktyki wiedzy rolniczej jako istotnego czynnika postępu produkcyjnego i społecznego. Tkwią w tych dziedzinach niemałe rezerwy i możliwości wzrostu produkcji rolniczej, zwiększenia plonów i zbiorów zbóż i roślin pastewnych, a tym samym ograniczenia ich importu. Im szybciej w drodze lepszego wykorzystania posiadanego potencjału produkcyjnego w rolnictwie odciążymy gospodarkę narodową od nadmiernych wydatków na drogi import zbóż i pasz, tym szybciej i więcej gospodarka narodowa będzie w stanie świadczyć na rozwój rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#ZdzisławTomal">Wysoka Izbo! W klimacie powszechnego ożywienia politycznego, jakie towarzyszyło dyskusji przedzjazdowej oraz obradom VIII Zjazdu PZPR wchodzimy w kampanię wyborczą do Sejmu i wojewódzkich rad narodowych. Jesteśmy przekonani, że kampania przedwyborcza będzie ogólnonarodową debatą nad najskuteczniejszym i najefektywniejszym wcielaniem w życie programu VIII Zjazdu PZPR, który wzbogacony wnioskami z wyborczej debaty, będzie dla nowo wybranego Sejmu i wojewódzkich rad narodowych, dla Rządu i całej administracji państwowej polityczną podstawą tak w sterowaniu realizacją planu roku bieżącego, jak i przy opracowywaniu planów na przyszłe 5-lecie. W tych gospodarskich rozmowach wyborców z kandydatami na posłów i radnych umacniać się będą obywatelskie postawy, zaangażowanie i inicjatywy dobrej roboty — źródła naszego narodowego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#ZdzisławTomal">Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, działając we Froncie Jedności Narodu — nie będzie szczędzić sił, aby kampania wyborcza i sam akt wyborczy stał się manifestacją jedności naszego narodu, niezłomnej woli zapewnienia pomyślnego rozwoju Polski, umacniania braterskiej przyjaźni ze Związkiem Radzieckim i krajami wspólnoty socjalistycznej, niezłomnej woli życia i pracy w pokoju i dla pokoju.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#StanisławGucwa">Głos ma poseł Piotr Stefański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PiotrStefański">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Posłowie Stronnictwa Demokratycznego z uwagą wysłuchali wystąpienia Prezesa Rady Ministrów Edwarda Babiucha. Wyraża ono wolę wcielenia w życie programu VIII Zjazdu Polskiej 'Zjednoczonej Partii Robotniczej i deklaruje zasady, którymi Rząd będzie się kierował w swojej działalności.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PiotrStefański">W programie VIII Zjazdu Stronnictwo nasze widzi program ogólnonarodowy, wyrażający cele i dążenia wszystkich Polaków, którym droga jest socjalistyczna ojczyzna i którzy pod przewodem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej chcą pomnażać zasoby materialne i wartości duchowe narodu, zapewniać siłę i bezpieczeństwo Polski. Jest to nasz wspólny program, z którym pójdziemy do wyborów i który wspólnie będziemy urzeczywistniać.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PiotrStefański">Razem budowaliśmy socjalistyczną Polskę, razem podjęliśmy dzieło lat siedemdziesiątych. I razem będziemy je kontynuować w nadchodzącej dekadzie, pomni wypracowanego dorobku, ale też i świadomi wszystkich nagromadzonych przeciwności.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PiotrStefański">Strategia, której nadrzędnym celem jest dobro człowieka, dobro każdej polskiej rodziny, pozwoliła zgromadzić wielki społeczny kapitał inicjatywy i energii, wiedzy i doświadczenia. Trzeba ten kapitał spożytkować. Zbudowany został w latach siedemdziesiątych nowoczesny potencjał gospodarczy. Trzeba go lepiej wykorzystać. „W tym — jak mówił Edward Gierek na zakończenie obrad VIII Zjazdu — gwarancja pokonania przeszkód i trudności, urzeczywistnienia wspólnych narodowych celów (...) Nic nam samo nie przyjdzie, potrzebna jest wytrwała i rzetelna praca. Na tym i tylko na tym możemy budować i budujemy naszą przyszłość”. Te słowa szerokim echem odbiły się w kraju. A zawarta w nich myśl przewodnia znalazła odbicie w wystąpieniu Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PiotrStefański">Zdecydowana, ogromna większość naszego społeczeństwa chce rzetelną pracą pomnażać siłę kraju i własny dobrobyt. Oczekuje ona pełnych warunków dla takiej pracy: dobrej organizacji, sprawnego kierownictwa, ładu i dyscypliny, respektowania zasad socjalistycznej sprawiedliwości społecznej. Oczekiwaniom tym Wychodzą naprzeciw zasady działalności Rządu. Ich realizacja jest warunkiem poprawy efektywności gospodarowania, a więc rozwiązywania kluczowego problemu naszego kraju. Szczególne znaczenie — chcę to podkreślić — ma tu świadoma dyscyplina. Rzecz w tym bowiem, że jej niedostatki, połączone z tak częstym partykularyzmem, dbałością wyłącznie o swój interes, o swoje dobre wyniki, podważają wiele słusznych założeń i wiele trafnych decyzji. Dlatego we wdrażaniu świadomej dyscypliny widzimy jeden z podstawowych kierunków poprawy zarządzania. Dotyczy to wszystkich szczebli — i na wszystkich szczeblach Stronnictwo Demokratyczne będzie udzielać Rządowi oraz administracji terenowej i gospodarczej konsekwentnego poparcia w zarządzaniu skutecznym, w umacnianiu autorytetu naszej administracji, służącej nam wszystkim, całemu społeczeństwu, Chcę w tym miejscu odwzajemnić te serdeczne słowa, które ustępujący Prezes Rady Ministrów obywatel Piotr Jaroszewicz skierował pod adresem klubów. Chcę stwierdzić, że wieloletnia współpraca i doświadczenie tej współpracy będą nam nadal służyły.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PiotrStefański">Obywatele Posłowie! Pragnę w imieniu Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego stwierdzić: Rząd może być pewny naszych zwiększonych wysiłków, wynikających ze wspólnej z Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą polityki w sferze usług, drobnej wytwórczości i rzemiosła. Rozwój tych dziedzin jest potrzebny ludziom pracy, jest potrzebny krajowi. Pojawiają się w nich — jak i w wielu innych dziedzinach życia gospodarczego — zjawiska nierzetelności. Czynić będziemy wszystko, co w naszej mocy, by zjawiska te były coraz skuteczniej eliminowane przez ogromną większość uczciwych i ofiarnych pracowników usług, drobnej wytwórczości i rzemieślników.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PiotrStefański">Stronnictwo nasze będzie aktywnie angażować członków i środowiska swego oddziaływania w realizację programu mieszkaniowego, zwłaszcza na odcinku budownictwa jednorodzinnego, budownictwa towarzyszącego oraz troski o stare zasoby mieszkaniowe, w realizację programu żywnościowego, w doskonalenie i rozwój systemu ochrony zdrowia, oświaty i wychowania, rozwijanie i pomnażanie dorobku kultury.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PiotrStefański">W pełni popieramy potwierdzone z tej trybuny zasady polskiej polityki zagranicznej. Są one podporządkowane woli narodu, który ma szczególne prawo domagać się zachowania i utrwalenia pokoju. Wyraz tej woli dał VIII Zjazd partii. Będziemy współdziałać z Rządem w aktywnej obronie procesu odprężenia, w zacieśnianiu więzi z krajami wspólnoty socjalistycznej, w zacieśnianiu jedności i rozwijaniu wszechstronnej współpracy ze Związkiem Radzieckim, naszym wielkim sojusznikiem i najlepszym przyjacielem.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PiotrStefański">Obywatele Posłowie! Lata osiemdziesiąte nie obiecują nam łatwych sukcesów. Przeciwnie — zapowiadają okres trudny. Dlatego tak ważne staje się upowszechnienie w najszerszych kręgach społeczeństwa tego ducha, który przepajał obrady VIII Zjazdu partii — rzetelnego, zaangażowanego wysiłku połączonego z mocno utrwalonym przekonaniem, że potrafimy skutecznie stawić czoło przeciwnościom, rozwijać się, iść naprzód. Przekonanie to wyraził dziś Prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PiotrStefański">Nasz Klub Poselski w imieniu Stronnictwa Demokratycznego życzy Premierowi Edwardowi Babiuchowi i kierowanej przezeń Radzie Ministrów, konsekwencji i wytrwałości w realizowaniu ogólnonarodowego programu VIII Zjazdu, postępu w utrwalaniu świadomej dyscypliny państwowej i w organizowaniu wysiłku zapewniającego wzrost efektywności gospodarowania i życzy posługiwania się słowami obiektywnej prawdy, kiedy przyjdzie mówić zarówno o sukcesach, do których dążymy, jak i niepowodzeniach, których nigdy nie można wykluczać.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PiotrStefański">Na wszystkich płaszczyznach swej działalności Rząd może być pewny aktywnego poparcia Stronnictwa Demokratycznego.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#StanisławGucwa">Obecnie głos ma poseł Zenon Komender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ZenonKomender">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Podjęte przez VIII Zjazd PZPR uchwały są końcowym akordem ogólnospołecznej debaty nad przyszłością nas wszystkich, przyszłością Polski. Debata ta przyniosła bogaty dorobek, na który składają się m.in. krytyczne analizy, oceny, propozycje i wnioski dotyczące przede wszystkim poprawy funkcjonowania administracji państwowej i gospodarczej przez wprowadzenie koniecznych zmian w systemie planowania i zarządzania. Chodzi zwłaszcza o to, by system ten stymulował poprawę szeroko rozumianej efektywności gospodarowania, by podnosił rangę, jakość i dyscyplinę planu i tym samym zapobiegał napięciom i dysproporcjom w rozwoju gospodarki, by przeciwdziałał tendencjom do preferowania ilościowych wskaźników produkcji w stosunku do strukturalnych i jakościowych, ważniejszych z punktu widzenia szeroko rozumianych potrzeb społecznych.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ZenonKomender">Zwiększyć się też musi oddziaływanie systemu funkcjonowania gospodarki na wzrost odpowiedzialności za podejmowane decyzje, za realizację różnego typu zadań i za właściwe spełnianie obowiązków wynikających z pełnionych funkcji zawodowych i społecznych. Dla właściwego funkcjonowania gospodarki i państwa konieczny jest jasny, społecznie akceptowany układ odpowiedzialności za decyzje na wszystkich szczeblach i we wszystkich jednostkach organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#ZenonKomender">Słuszny jest postulat poważnego przesunięcia kompetencji, uprawnień i odpowiedzialności na niższe szczeble, do jednostek terenowych i na przedsiębiorstwa. Muszą być one jednak jasno sformułowane i powinny obowiązywać w długich okresach czasu, a nie doraźnie. Jednostki i kolektywy pracują lepiej, jeżeli czują się odpowiedzialne za wyniki i jeżeli dobre wyniki są im wyraźnie przypisywane w ocenie społecznej i państwowej.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#ZenonKomender">Ten społeczny bodziec postępu jest wykorzystywany w naszym systemie gospodarowania i całej polityki kadrowej w zbyt małym stopniu. Przesunięcie uprawnień, kompetencji, odpowiedzialności oznacza większe zaufanie w stosunku do jednostek gospodarczych, do ich kadry zarządzającej i całego aktywu. Działa również jako ważny bodziec postępu, podnosi rangę ludzi ofiarnych, odpowiedzialnie pracujących na każdym stanowisku.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#ZenonKomender">Kontynuacja szerokiego dialogu władzy ze społeczeństwem i towarzysząca jej poprawa w dziedzinie stosunków międzyludzkich, postaw i motywacji pracujących, wzrost odpowiedzialności i rozwijanie stosunków wzajemnego zaufania — wszystko to może wyzwalać społeczne siły, które pozwoliłyby opanować występujące trudności i napięcia, a potem znacznie przyśpieszyć rozwój kraju w latach osiemdziesiątych. Mówił o tych sprawach dziś z tej trybuny Prezes Rady Ministrów Edward Babiuch, przedstawiając najbliższe, niełatwe zadania Rządu.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#ZenonKomender">Przemawiając w imieniu Koła Poselskiego „Pax” chciałbym zapewnić Rząd o tym, że jak dotychczas będziemy konstruktywnie działając, wspierali i popierali te poczynania.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#ZenonKomender">Wysoka Izbo! Jako przedstawiciel ruchu społeczno-postępowego „Pax” chcę podkreślić, że tak istotna w naszym kraju problematyka światopoglądowa i sprawy stosunku naszego socjalistycznego państwa do kościoła omawiana była w referacie programowym, wygłoszonym na VIII Zjeździe PZPR przez Edwarda Gierka, w kontekście podstawowych czynników wpływających na utrwalenie moralnej jedności naszego narodu. Zjazd jeszcze raz dowiódł, że Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, sprawująca w naszym ludowym państwie swą kierowniczą funkcję polityczną, widzi tę problematykę w kategoriach ideologicznych, w ścisłym sprzężeniu z innymi istotnymi płaszczyznami życia narodu.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#ZenonKomender">Działacze ruchu społeczno-postępowego katolików „Pax” wysoko cenią wagę takiego stanowiska, gdyż od zarania naszej, już 35-letniej bez mała historii, tak właśnie w kategoriach ideologicznych widzieliśmy doniosłość problematyki wynikającej ze spotkania kościoła katolickiego z państwem socjalistycznym — problematykę współistnienia i współpracy ludzi wierzących i niewierzących, którzy równie kochają swój naród i z równym oddaniem pragną służyć idei sprawiedliwości społecznej. Tylko bowiem taka ideologiczna płaszczyzna pozwala ujmować problematykę światopoglądową we wzajemnym sprzężeniu wartości moralnych, politycznych i społecznych patriotyzmu, socjalizmu i katolicyzmu. Jest to naszym zdaniem jedynie słuszna przesłanka długofalowej polityki wyznaniowej ludowego państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#ZenonKomender">Zjazd sprecyzował raz jeszcze spojrzenie na rolę kościoła w państwie socjalistycznym w sposób, który najtrafniej odpowiada jego duszpasterskiemu powołaniu. Podkreślono bowiem w czasie obrad Zjazdu potrzebę współdziałania z kościołem w sprawach, które należą do istoty jego misji apostolskiej i w których zarówno w historii, jak i dziś wkład kościoła jest nie kwestionowany. Troska o dobro rodziny, walka z niedostatkami formacji moralnej, które na pewnych odcinkach naszego życia przybierają formę plag, uwrażliwienie człowieka na wagę obowiązków społecznych i najszerzej pojęte relacje społeczne, wreszcie — zespalanie społeczeństwa wokół moralnych treści patriotyzmu — są to dziedziny pracy duszpasterskiej kościoła, w których legitymuje się on zarówno wielką kompetencją, jak też wielkim wkładem w historię naszego narodu.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#ZenonKomender">Przypominają się w tym miejscu słowa Papieża Jana Pawła II wypowiedziane na spotkaniu z przedstawicielami najwyższych władz PRL w Belwederze 2 czerwca ubiegłego roku, kiedy mówił o służebnej misji kościoła: „który wszędzie i zawsze zabiega o to, aby uczynić człowieka lepszym, bardziej świadomym swej godności, pełniej oddanym swoim zadaniom życiowym, rodzinnym, społecznym, patriotycznym”.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#ZenonKomender">Wysoka Izbo! Realizacja programu nakreślonego uchwałami VIII Zjazdu partii przebiegać będzie w niełatwej sytuacji międzynarodowej. Nas Polaków szczególnie niepokoi — wywołana m.in. wielką aktywnością — Republiki Federalnej Niemiec — groźna dla pokoju decyzja NATO o wprowadzeniu do produkcji i rozmieszczeniu w Europie zachodniej nowych broni rakietowo-nuklearnych, co w istocie rzeczy prowadzi do nowego, szczególnie niebezpiecznego etapu wyścigu zbrojeń.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#ZenonKomender">Stała się ta decyzja odskocznią dla ożywienia działalności zwolenników zimnej wojny i polityki z pozycji siły, dla kampanii wymierzonej przeciwko Związkowi Radzieckiemu i krajom socjalistycznym, pogorszyła klimat polityczny w Europie i świecie.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#ZenonKomender">Naród polski tak ciężko doświadczony w ostatniej wojnie ma szczególne moralne prawo, a i obowiązek przestrzegania świata przed groźnymi skutkami tej niekorzystnej ewolucji sytuacji międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#ZenonKomender">Polska — jak to wielokrotnie podkreślano z trybuny VIII Zjazdu partii — uczyni wszystko, by trwale oprzeć stosunki w Europie na zasadach równego bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania. Dziś chodzi przede wszystkim o to, aby odpowiednio przygotowane spotkanie w Madrycie przyczyniło się do realizacji helsińskiego Aktu Końcowego, do umocnienia pokoju i bezpieczeństwa, do rozwoju wszechstronnej współpracy. Dlatego Polska postuluje, wbrew wszelkim przeciwnym prądom i poglądom, zwołanie konferencji w sprawie odprężenia militarnego i rozbrojenia w Europie? Edward Gierek zaproponował z trybuny Zjazdu na jej siedzibę Warszawę — miasto „urastające do rangi symbolu”. Ta inicjatywa i te uporczywe działania naszego kierownictwa mają za sobą pełne poparcie narodu polskiego, narodu znającego cenę wojny i pokoju, jak mało który na świecie.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#ZenonKomender">Dlatego też tak wysoko sobie cenimy przyjaźń, sojusz i współpracę ze Związkiem Radzieckim, w których — jak to określił Edward Gierek „tkwią gwarancje niepodległości, suwerenności i bezpieczeństwa Polski”.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#ZenonKomender">Wysoki Sejmie! W zbliżających się wyborach do Sejmu i wojewódzkich rad narodowych te problemy międzynarodowe, ale przede wszystkim sprawy wewnętrzne, społeczno-gospodarcze, sprawy kultury i oświaty, codzienne nasze troski i zabiegi o poprawę warunków życia, która jest nie do pomyślenia bez lepiej funkcjonującej gospodarki — staną się przedmiotem ogólnonarodowej dyskusji, przeniesieniem uchwał VIII Zjazdu PZPR do najszerszych kręgów społeczeństwa. Działacze ruchu społecznie postępowego katolików „Pax” dołożą wszelkich starań, aby zapoznać z tymi uchwałami, które staną się platformą wyborczą — nie tylko własnych działaczy, ale i jak najszersze kręgi ludzi wierzących, tak jak to czynili w okresie dyskusji nad wytycznymi na VIII Zjazd PZPR.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#ZenonKomender">Kierując się wskazaniami zawartymi w przemówieniu Edwarda Gierka kończącym VIII Zjazd, będziemy starali się mówić obiektywnie i do końca nie tylko o dorobku, ale i o nie rozwiązanych problemach, nie zaspokojonych potrzebach, o złożonych uwarunkowaniach wewnętrznych i zewnętrznych. Jesteśmy przekonani, że tylko tak szczery i do końca przeprowadzony dialog pozwoli na uruchomienie społecznej aktywności, tak niezbędnej w programowaniu i realizacji niełatwych zadań, jakie nas czekają w najbliższych latach.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#StanisławGucwa">Głos ma poseł Wacław Auleytner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WacławAuleytner">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! VIII Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej otworzył nowy etap w historii Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przyjmując jako swój cel dalszy rozwój ustalonej po grudniu 1970 roku strategii.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WacławAuleytner">Zjazd ten odbył się na oczach całego społeczeństwa i ta jego jawność niewątpliwie zbliżyła całemu społeczeństwu problemy tak żarliwie tam dyskutowane. Wszechstronnie i krytycznie omawiano całokształt życia naszego kraju, zakreślono cele i zadania na przyszłość. Poruszono najbardziej istotne, a nierzadko newralgiczne sprawy życia naszego narodu. Poruszono więc trudny problem efektywności gospodarowania, sprawności działania aparatu państwa, sprawiedliwszego rozdziału dóbr między jego obywateli, zwiększenia roli samorządności, a wreszcie kapitalną sprawę pokoju. Nie pominięto też sprawy moralności zbiorowej i jednostkowej w życiu społecznym. Podkreślono konieczność działania na rzecz patriotycznej jedności narodu.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WacławAuleytner">Dla nas — ludzi wierzących, katolików — szczególnie ujmująco zabrzmiało to właśnie humanistyczne zainteresowanie problemami człowieka, akcenty dotyczące służby człowiekowi oraz jego obowiązków, akcenty dotyczące kształtowania postaw oraz odpowiedzialności człowieka.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#WacławAuleytner">Jasno musimy sobie zdać sprawę z tego, że to ostatecznie człowiek — obywatel polski — będzie realizował zarysowany na Zjeździe program, że od jego zrozumienia, przekonania, stopnia zaangażowania służbie ojczyźnie zależeć będzie zwiększenie np. efektywności gospodarowania. Tu decydującą rolę odegra stosunek do pracy, zawodu, bardziej lub mniej twórcza postawa obywateli Polski. Nie sposób mówić o zwiększeniu sprawności aparatu państwowego zarówno na szczeblu terenowym, jak i centralnym, nie podnosząc problemu postawy urzędnika, która powinna charakteryzować się gotowością służby wobec dobra wspólnego, rozumianego jako całokształt warunków pełnego rozwoju każdego obywatela. Nie sposób mówić o dążeniu do sprawiedliwszego podziału dóbr bez rozwinięcia poczucia solidarności między Polakami, bez zrozumienia, że poziom dobrobytu jednych nie może ograniczać dobrobytu innych i innych gorszyć.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#WacławAuleytner">Powszechne ukształtowanie wspomnianych wyżej postaw jest procesem długim i trudnym, musi niewątpliwie opierać się na rozwoju jedności narodu i nierozerwalnym z nią rozwoju demokracji, która stawia wobec rządzących określone wymagania. Musi opierać się na autentycznej więzi starszych i młodszych pokoleń, umocnionej przez szacunek dla historii, na autentycznej więzi i zaufaniu między partyjnymi i bezpartyjnymi, między wierzącymi i niewierzącymi. W wychowaniu, tworzeniu tych postaw wielką rolę może odegrać w stosunku do licznych w Polsce wierzących inspiracja religijna, sformułowana w katolickiej nauce społecznej. Dlatego jest tak ważny rozwój współpracy między kościołem i państwem dla realizacji wspólnych celów narodowych.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#WacławAuleytner">Bardzo istotny jest tu głos Prymasa Polski ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W wypowiedzi do wiernych 6 stycznia 1980 r. mówił on: „Bez wprowadzenia zasad moralności chrześcijańskiej, a więc obowiązkowości, sumienności i ładu współżycia do naszej codzienności życiowej, nie da się uleczyć porządku społecznego i ekonomicznego w naszej ojczyźnie i świecie”.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#WacławAuleytner">Wyrażamy przekonanie, że Rząd pod nowym kierownictwem kontynuując politykę pogrudniową będzie te stosunki umacniał i rozwijał. Utwierdza nas w tym przekonaniu stwierdzenie zawarte w referacie programowym Biura Politycznego wygłoszonym przez I Sekretarza Komitetu Centralnego Edwarda Gierka: „Wielkiej sprawie jedności narodu służy polityka wyznaniowa naszego państwa. Zapisana na kartach Konstytucji zasada wolności sumienia i wyznania jest z całą konsekwencją przestrzegana w praktyce. Sprzyjaliśmy i będziemy niezmiennie sprzyjać współdziałaniu kościoła z socjalistycznym państwem w umacnianiu rodziny, przeciwdziałaniu ujemnym zjawiskom moralnym, krzewieniu zrozumienia nadrzędności dobra publicznego w zespalaniu społeczeństwa w imię pomyślności Polski Ludowej”.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#WacławAuleytner">Wysoka Izbo! W obecnej trudnej sytuacji międzynarodowej, grożącej zewsząd napięciami różnego typu, polska polityka zagraniczna spokojnie i konsekwentnie dąży wbrew wszelkim przeszkodom, do utrzymania pokoju i rozwoju odprężenia, szczególnie do utrzymania pokojowych stosunków w Europie. To między innymi polska aktywność międzynarodowa przyczyniła się do zorganizowania oraz przyjęcia Aktu Końcowego konferencji w Helsinkach. To Polska konsekwentnie rozwinęła, mimo trudności, coraz to lepsze stosunki bilateralne ze wszystkimi sygnatariuszami wyżej wymienionego Aktu Końcowego; to Polska wreszcie w obecnej trudnej sytuacji międzynarodowej niezmordowanie wychodzi z pokojowymi inicjatywami. Dlatego tak ważną sprawą i godną wszelkiego poparcia jest inicjatywa I Sekretarza Komitetu Centralnego Edwarda Gierka proponująca zwołanie do Warszawy konferencji w sprawie odprężenia i rozbrojenia militarnego i rozbrojenia w Europie. Jesteśmy przekonani, że Rząd pod nowym kierownictwem, jak tu już stwierdził obywatel Premier, z całą energią podejmie realizację tego niezmiernie ważnego projektu. Chciałbym też wyrazić przekonanie, że inicjatywa ta spotka się ze zrozumieniem i poparciem katolickich kół Polski i Europy, a szczególnie samego kościoła katolickiego. Chciałbym również wyrazić radość ze współbrzmienia polskich pokojowych inicjatyw z pokojową działalnością i pokojowymi propozycjami Papieża Polaka Jana Pawła II czy to na odcinku wychowania dla pokoju, czy — jak to wynika z licznych ostatnio oświadczeń Ojca Świętego — na odcinku konsekwentnego dążenia do odprężenia w Europie i na świecie. Myślę również, że liczne inicjatywy działania na rzecz pokoju polskich środowisk katolickich przyczynią się do rozwoju międzynarodowego dialogu szczególnie w Europie.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#WacławAuleytner">Wysoka Izbo! U podstaw naszej obecności jako grupy katolików — posłów Koła „Znak” w Sejmie, reprezentujących szeroki nurt opinii katolickiej w Polsce, jest — jak wiadomo — działanie na gruncie Frontu Jedności Narodu przy zachowaniu prawa do samodzielnego, własnego sądu i krytyki, działanie samodzielne, ale w łączności z hierarchią kościoła katolickiego w Polsce, oraz rozwijanie naszej aktywności w oparciu o prawo do samookreślenia ideowego naszych środowisk. Staramy się służyć pomyślnemu rozwojowi stosunków między państwem polskim a kościołem, między wierzącymi i niewierzącymi.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#WacławAuleytner">Mając na uwadze te pryncypia naszego zaangażowania się w życie publiczne Polski Ludowej oraz wierząc, że Rząd pod nowym kierownictwem konsekwentnie i dynamicznie realizować będzie program rozwoju społeczno-gospodarczego Polski, zarysowany na VIII Zjeździe, a dziś już stanowiący program Frontu Jedności Narodu, wyrażamy poparcie dla Rządu działającego pod nowym kierownictwem obywatela Premiera Babiucha.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#StanisławGucwa">Głos ma poseł Kazimierz Morawski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#KazimierzMorawski">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Z głęboką uwagą i satysfakcją słuchaliśmy wszyscy — cały naród — referatu programowego I Sekretarza KC partii Edwarda Gierka oraz przebiegu obrad VIII Zjazdu PZPR. Treści, które padały z trybuny zjazdowej przeniknięte były tym wszystkim, czym żyje nasz naród na co dzień, tym co go cieszy i tym co go trapi. Podkreśliło to szczególnie mocno więzi partii z całym narodem oraz wolę rozwiązywania podstawowych problemów narodu i państwa w łączności z opinią społeczną najszerszych rzesz Polaków. I właśnie dlatego VIII Zjazd PZPR pogłębił proces zespalania wszystkich odłamów naszego społeczeństwa wokół polityki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W tej skomplikowanej przecież sytuacji przedstawiony został program mobilizujący wszystkie siły narodu do zbiorowego wysiłku ku jego urzeczywistnianiu w warunkach znanych trudności. Kontynuując pogrudniową strategię rozwoju, podporządkowuje on całą politykę społeczno-gospodarczą nadrzędnemu celowi, jakim jest człowiek i jego wszechstronny rozwój, dobro rodziny polskiej.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#KazimierzMorawski">Pomyślne urzeczywistnianie zakreślonych celów wymaga — jak to zostało podkreślone w wystąpieniu obywatela Premiera — szczególnie podniesienia efektywności gospodarowania oraz harmonizacji naszej gospodarki. Wysiłkom tym będzie musiała towarzyszyć poprawa organizacji pracy i procesów zarządzania, wzrost dyscypliny i uporu w działaniu. Pełna skuteczność dążeń do wzrostu efektywności gospodarowania zależna jest w wielkim stopniu od rozmiarów społecznego zaangażowania w pracę dla kraju wszystkich obywateli, od stopnia świadomości i ogólnonarodowej jedności.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#KazimierzMorawski">Z tych wszystkich powodów opinia katolicka w Polsce z głębokim zadowoleniem przyjmuje słowa referatu programowego I Sekretarza KC PZPR na VIII Zjeździe: „Sprzyjaliśmy i będziemy niezmiennie sprzyjać współdziałaniu kościoła z socjalistycznym państwem w umacnianiu rodziny, przeciwdziałaniu ujemnym zjawiskom moralnym, w krzewieniu zrozumienia nadrzędności dobra publicznego, w zespalaniu społeczeństwa w imię pomyślności Polski Ludowej. Wielkie osiągnięcia naszego narodu, cały dorobek Polski Ludowej są wspólnym dziełem wszystkich Polek i Polaków. Partia nasza zainteresowana jest w zwiększeniu udziału bezpartyjnych w życiu politycznym, w działalności społecznej i gospodarczej. Będziemy umacniać jedność wszystkich patriotów w służbie ojczyzny”.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#KazimierzMorawski">Te wskazania, jak również poświęcone tej sprawie słowa obywatela Premiera, przyjmujemy z zadowoleniem. Uważamy je bowiem za kontynuację dotychczasowej polityki państwa wobec kościoła, która w ostatnich latach przyniosła tak wielkie owoce w budowaniu jedności narodu, w coraz szerszym udziale, w coraz głębszym zaangażowaniu obywatelskim katolików polskich w pracy nad urzeczywistnianiem społeczno-gospodarczego rozwoju kraju. Pragnę wyrazić przekonanie, że na tym trwałym gruncie rozwijać się będą nadal pomyślnie stosunki między kościołem a państwem i wzajemne współdziałanie w imię ważnych ogólnonarodowych celów.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#KazimierzMorawski">Pragnę dać dziś z tej trybuny wyraz przekonaniu podzielanemu przez szerokie kręgi naszego społeczeństwa, że rozwijane od dziesięciu lat wielkie w swym wymiarze historycznym, szlachetne w swej humanistycznej treści dzieło budowy nowoczesnej, silnej i liczącej się w świecie Polski, tak dobitnie potwierdzone przez VIII Zjazd PZPR, związane jest nierozłącznie z osobą naszego przywódcy Edwarda Gierka, głównego twórcy polityki polskiej na arenie wewnętrznej i międzynarodowej w ostatniej dekadzie, polityki, którą kontynuować będziemy w latach następnych, bo zyskała ona sobie szerokie poparcie wszystkich Polaków. Widzimy w tej linii politycznej realizację dążeń i aspiracji całego naszego narodu. Widzimy najlepszą drogę dla stałego umacniania wszystkich czynników naszego narodowego bezpieczeństwa oraz aktywnej roli Polski na arenie międzynarodowej jako nieodzownego czynnika pokojowego ładu w Europie.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#KazimierzMorawski">Wysoki Sejmie! Nasze historyczne doświadczenia nakazują nam traktować prawo do pokoju jako nasze prawo i dobro najwyższe i niezbywalne, zobowiązują zarazem do ciągłego działania, by pokój utrwalać i zabezpieczać.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#KazimierzMorawski">Polska od 35 powojennych lat, opierając swe bezpieczeństwo na przyjaźni i sojuszu ze Związkiem Radzieckim, nieprzerwanie pragnie być czynnikiem stabilizacji w Europie i aktywnym czynnikiem odprężenia i współpracy. Dlatego tak ostro i zdecydowanie występujemy przeciwko planom zainstalowania nowych rakiet w krajach NATO. Dlatego tak mocno przeciwstawiamy się próbom narzucenia światu nie tylko nowej spirali zbrojeń, ale i nowej zimnej wojny. Wyrazem naszego polskiego zaangażowania w sprawy pokoju, rozbrojenia i uchronienia odprężenia jest propozycja przedstawiona przez Edwarda Gierka na Zjeździe partii, aby stolica Polski, Warszawa, stała się miastem obrad europejskiej konferencji w sprawie odprężenia i militarnego rozbrojenia. Propozycji tej towarzyszył apel do wszystkich państw Europy i świata, do wszystkich sił pokojowych o aktywne współdziałanie na rzecz zachowania i kontynuacji odprężenia, o uchronienie historycznego dorobku Konferencji Helsińskiej i dalszą realizacją jej Aktu Końcowego. Ta propozycja ze strony I Sekretarza i apel są głosem pokoju wszystkich Polaków, ich wezwaniem do społeczeństw świata o współpracę i współdziałanie międzynarodowe, wbrew tak aktywnym obecnie, złowrogim siłom zimnowojennym. Są także głosem polskich chrześcijan, dla których obrona pokoju jest najwyższym nakazem moralnym i religijnym. Mamy głęboką satysfakcję, że z tym naszym głosem współbrzmi jakże mocno głos Papieża Polaka.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#KazimierzMorawski">Wysoka Izbo! Wyrastający z dorobku polityki pogrudniowej i wskazań VIII Zjazdu program Rządu, przedstawiony dziś w wystąpieniu nowo wybranego Prezesa Rady Ministrów, spotyka się z naszym pełnym poparciem. Będziemy współdziałać w jego jak najlepszej realizacji. Niech mi wolno będzie w imieniu Koła Posłów Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego złożyć obywatelowi Premierowi Edwardowi Babiuchowi najlepsze życzenia owocnej pracy i wyników rządowego działania na miarę wytyczonych zadań i oczekiwań całego naszego narodu.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#StanisławGucwa">Wysoki Sejmie! Wystąpienia przedstawicieli klubów i kół poselskich upoważniają mnie do stwierdzenia, że Sejm z aprobatą przyjmuje przedstawione przez obywatela Premiera zamierzone kierunki działalności Rządu.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#StanisławGucwa">W związku z przedstawionymi przez Prezesa Rady Ministrów wnioskami w sprawie zmian w składzie Rady Ministrów proponuję podjęcie na podstawie art. 37 ust. 1 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej następujących uchwał:</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#StanisławGucwa">Uchwała w sprawie odwołania obywatela Jana Szydlaka ze stanowiska wiceprezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#StanisławGucwa">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#StanisławGucwa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#StanisławGucwa">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#StanisławGucwa">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#StanisławGucwa">Uchwała w sprawie powołania obywatela Kazimierza Barcikowskiego na stanowisko wiceprezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#StanisławGucwa">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#StanisławGucwa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#StanisławGucwa">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#StanisławGucwa">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#StanisławGucwa">Uchwała w sprawie powołania obywatela Ryszarda Karskiego na stanowisko Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#StanisławGucwa">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#StanisławGucwa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#StanisławGucwa">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#StanisławGucwa">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#StanisławGucwa">Stwierdzam, że Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, na podstawie art. 37 ust. 1 Konstytucji, odwołał obywatela Jana Szydlaka ze stanowiska wiceprezesa Rady Ministrów oraz powołał obywatela Kazimierza Barcikowskiego na stanowisko wiceprezesa Rady Ministrów, a także powołał obywatela Ryszarda Karskiego na stanowisko Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#StanisławGucwa">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Projekt uchwały w sprawie zamknięcia sesji Sejmu (druk nr 145).</u>
          <u xml:id="u-20.20" who="#StanisławGucwa">Konwent Seniorów przedstawia Wysokiemu Sejmowi propozycję zamknięcia ósmej sesji Sejmu z dniem dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-20.21" who="#StanisławGucwa">Czy w tej sprawie ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-20.22" who="#StanisławGucwa">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-20.23" who="#StanisławGucwa">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm przyjął proponowaną uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-20.24" who="#StanisławGucwa">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-20.25" who="#StanisławGucwa">Stwierdzam, że Sejm powziął uchwałę w sprawie zamknięcia ósmej sesji Sejmu z dniem dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-20.26" who="#StanisławGucwa">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-20.27" who="#StanisławGucwa">Protokół dzisiejszego 29 posiedzenia został sporządzony i znajduje się u mnie.</u>
          <u xml:id="u-20.28" who="#StanisławGucwa">Jeżeli do końca posiedzenia nikt nie zgłosi żadnego sprzeciwu, będę uważał, że Sejm protokół przyjmuje.</u>
          <u xml:id="u-20.29" who="#StanisławGucwa">Na tym kończymy 29 posiedzenie Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-20.30" who="#StanisławGucwa">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-20.31" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-20.32" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>