text_structure.xml 14.1 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 12 min. 20.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Przewodniczący Marszałek Sejmu dr. Kazimierz Świtalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie. Protokół 141 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Jako sekretarze zasiadają pp. Borecki i Skrypnik.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Do ślubowania zgłosił się p. Feliks Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Proszę p. Sekretarza o odczytanie roty ślubowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzpSkrypnik">Ślubuję uroczyście, jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, wedle najlepszego mego rozumienia i zgodnie z sumieniem, rzetelnie pracować wyłącznie dla dobra Państwa Polskiego, jako całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Proszę p. Andrzejewskiego o powtórzenie słowa „ślubuję”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PAndrzejewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Ślubowanie dokonane.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Do protokółu 142 posiedzenia Sejmu zgłosił zarzut poseł Stanisław Stroński. Proszę p. Sekretarza o odczytanie tego zarzutu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#SekretarzpSkrypnik">Do Biura Sejmu Rzeczypospolitej w miejscu.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#SekretarzpSkrypnik">Zgłaszam niniejszem z ramienia Klubu Narodowego następujący zarzut do protokółu 142 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej z 23 marca 1935 r.:</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#SekretarzpSkrypnik">Po ogłoszeniu przez p. Marszałka Sejmu w 4 punkcie porządku dziennego (sprawozdanie Komisji Konstytucyjnej o uchwalonych w Senacie zmianach projektu ustawy konstytucyjnej), iż w wyniku głosowania, a mianowicie 399 głosów oddanych, w czem 139 za odrzuceniem zmian a 260 przeciw odrzuceniu, poprawki Senatu zostały przyjęte, oświadczyłem:</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#SekretarzpSkrypnik">„Art. 125 Konstytucji o zmianie jej, w ustępie 1, zna jedynie głosowanie większością 2/3. A zatem zmiany Senatu nie mogą być przyjęte inną większością niż 2/3 głosów. Z tego powodu uchwała, przyjmująca zmiany Senatu, nie zapadła zgodnie z art. 125 Konstytucji, a więc nie zapadła wogóle”.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#SekretarzpSkrypnik">P. Marszałek Sejmu odpowiedział dłuższym wywodem, w którym objaśnił, dlaczego wynik głosowania ogłosił jako przyjęcie zmian Senatu.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#SekretarzpSkrypnik">Stwierdzam wobec tego:</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#SekretarzpSkrypnik">1) Brzmienie ust. 1 art. 125 Konstytucji jest takie:</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#SekretarzpSkrypnik">„Zmiana Konstytucji może być uchwalona tylko w obecności conajmniej połowy ustawowej liczby posłów, względnie członków Senatu, większością 2/3 głosów”.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#SekretarzpSkrypnik">Ścisłe to prawo nie zna w sprawie zmiany Konstytucji innej większości niż 2/3. Żadne postanowienie nie może stać się uchwaloną zmianą Konstytucji, jeśli nie ma za sobą 2/3 głosów Sejmu i 2/3 głosów Senatu. Zmiany, wprowadzone przez Senat, miały za sobą 2/3 Senatu na 69 posiedzeniu z 16 stycznia 1935 r., ale nie uzyskały 2/3 Sejmu na 142 posiedzeniu Sejmu z 23 marca 1935, więc nie zostały uchwalone.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#SekretarzpSkrypnik">Niedogodności, jakie mogą wynikać z braku 2/3 w rozstrzyganiu o przyjęciu zmian Senatu, o czem mówił p. Marszałek Sejmu, są obojętne. Istotne jest tylko wyraźne postanowienie, że nic nie może stać się zmianą Konstytucji, co nie zostało uchwalone większością 2/3 i w Sejmie i w Senacie. Istotne i celowe. Obejście tego postanowienia przez przyjęcie zmian większością 2/3 tylko w Senacie, a zadowolenie się zwykłą większością w Sejmie, jest niezgodne z art. 125 Konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#SekretarzpSkrypnik">2) P. Marszałek Sejmu zaznaczył:</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#SekretarzpSkrypnik">„Mogę się tu powołać na autorytet prof. Jaworskiego, który wyraźnie mówi, że po uchwaleniu rewizji Konstytucji przez 2/3 Sejmu i przez 2/3 Senatu następuje postępowanie określone w art. 35 Konstytucji”.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#SekretarzpSkrypnik">Wprawdzie żadne objaśnienie nie może więcej znaczyć, niż wyraźne brzmienie Konstytucji, ale ponadto jest to tylko pomyłka, gdyż prof. Jaworski mówi inaczej i mówi nie w jednem zdaniu, lecz w dwu zdaniach następujących:</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#SekretarzpSkrypnik">„Rewizję przeto, o której mówi ust. 1 i 2 art. 125, uchwala Sejm, uchwałę przekazuje Senatowi do rozpatrzenia, poczem następuje postępowanie, określone w art. 35. Różnice między zwykłą ustawą, a ustawą zmieniającą Konstytucję, są tylko te, któreśmy wyżej pod a) do d) podali”.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#SekretarzpSkrypnik">A między temi różnicami podał prof. Jaworski pod c) p. 2:</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#SekretarzpSkrypnik">„większości 2/3 głosów, gdy do zwykłych ustaw potrzeba zwykłej większości, art. 32”.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#SekretarzpSkrypnik">3) P. Marszałek zastosował tryb art. 35, przewidujący w ust. 3 albo przyjęcie zmian Senatu zwykłą większością, albo odrzucenie ich większością 11/20 głosujących. Ale to dotyczy tylko zwykłych ustaw. Dla zmiany Konstytucji zawarta jest w art. 125 właśnie lex specialis bardzo dokładna, wymieniająca szereg warunków szczególnych, z których żaden nie może być pominięty na rzecz postępowania w zwykłym trybie.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#SekretarzpSkrypnik">4) P. Marszałek powołał się w uzasadnieniu swego orzeczenia o wyniku głosowania na:</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#SekretarzpSkrypnik">„… uprawnienia, które mi daje art. 11 ust. 2 w związku z art. 3 ust. 2 Konstytucji”.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#SekretarzpSkrypnik">Art. 11 ust. 2 regulaminu brzmi:</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#SekretarzpSkrypnik">„Marszałek jest stróżem regulaminu uprawnionym do jego wykładni. W wypadkach wątpliwych Marszałek sam rozstrzyga nieodwołalnie, wolno mu jednak odwołać się do decyzji Izby.”</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#SekretarzpSkrypnik">Przepisy, o których mowa, zawarte są w art. 125 Konstytucji, nie w regulaminie, a więc sprawa ta nie wchodzi w zakres wykładni regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#SekretarzpSkrypnik">Art. 3 ust. 2 Konstytucji brzmi:</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#SekretarzpSkrypnik">„Niema ustawy bez zgody Sejmu, wyrażonej w sposób regulaminowo ustalony”.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#SekretarzpSkrypnik">Dla zmiany Konstytucji sama Konstytucja w art. 125 zastrzega wyrażenie zgody Sejmu większością 2/3, a jednocześnie art. 49 regulaminu stwierdza:</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#SekretarzpSkrypnik">„Do prawomocności uchwał potrzebna jest zwykła większość głosów, o ile przepisy Konstytucji nie zawierają odmiennych postanowień”.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#SekretarzpSkrypnik">Wobec tego stwierdzam:</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#SekretarzpSkrypnik">Uchwała, powzięta na 142 posiedzeniu Sejmu, w punkcie 4 porządku dziennego, w przedmiocie uchwalonych w Senacie zmian projektu ustawy konstytucyjnej, jest nieważna, a stwierdzenie, iż zmiany te zostały przyjęte, powinno być z protokółu usunięte.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#SekretarzpSkrypnik">Warszawa, dnia 26 marca 1935 r. (—) Stanisław Stroński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(P. St. Stroński: Czy Pan Marszałek udzieli mi łaskawie głosu dla poparcia sprzeciwu?)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Nie mogę udzielić Panu głosu, gdyż ta sprawa została już załatwiona na poprzedniem posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem sprzeciwu p. posła Strońskiego, zechce wstać. Stoi mniejszość. Stwierdzam zatem, że protokół 142 posiedzenia został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">Zarządzam przerwę 5-minutową.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 12 min. 28 do godz. 12 min. 34.)</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie. Proszę p. Sekretarza o odczytanie protokółu dzisiejszego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#SekretarzpSkrypnik">Protokół 143 posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#SekretarzpSkrypnik">Działo się w m. st. Warszawie dnia 23 marca 1935 r. w sali obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#SekretarzpSkrypnik">Początek posiedzenia o godz. 12 min. 20.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#SekretarzpSkrypnik">Prezydjum urzędujące:</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#SekretarzpSkrypnik">Marszałek Sejmu dr. Kazimierz Świtalski i sekretarze posłowie: Józef Borecki i Stefan Skrypnik.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#SekretarzpSkrypnik">Obecni posłowie według załączonej listy.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#SekretarzpSkrypnik">Przedstawiciele władz:</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#SekretarzpSkrypnik">Podsekretarze Stanu: w Prezydjum Rady Ministrów — Krzysztof Siedlecki, w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych — Roger Raczyński, w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego — ks. Bronisław Żongołłowicz.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#SekretarzpSkrypnik">Porządekdzienny:</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#SekretarzpSkrypnik">Przyjęcie protokółu 142 posiedzenia Sejmu z dnia 23–24 marca 1935 r.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#SekretarzpSkrypnik">Marszałek Sejmu, dr. Kazimierz Świtalski, otwiera posiedzenie, oświadcza, że protokół 141 posiedzenia uważa za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów i oznajmia Izbie, że do ślubowania zgłosił się p. Feliks Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#SekretarzpSkrypnik">Na wezwanie Marszałka sekretarz poseł Skrypnik odczytuje rotę ślubowania, poczem poseł Andrzejewski składa ślubowanie.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#SekretarzpSkrypnik">Marszałek oznajmia Izbie, że do protokółu 142 posiedzenia Sejmu poseł Stanisław Stroński wniósł zarzut.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#SekretarzpSkrypnik">Na wezwanie Marszałka sekretarz poseł Skrypnik odczytuje powyższy zarzut.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#komentarz">(Załącznik do niniejszego protokółu.)</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#SekretarzpSkrypnik">W głosowaniu Izba powyższy zarzut posła Stanisława Strońskiego odrzuca.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#SekretarzpSkrypnik">Marszałek stwierdza, że protokół 142 posiedzenia został przez Sejm przyjęty i zarządza o godz. 12 min. 28 5-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#SekretarzpSkrypnik">Po przerwie Marszałek o godz. 12. min. 34 wznawia posiedzenie i zarządza odczytanie niniejszego protokółu.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#SekretarzpSkrypnik">Sekretarz poseł Skrypnik odczytuje protokół 143 posiedzenia Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Czy wnosi kto sprzeciw do tego protokółu? Nie. Uważam protokół ten za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Proszę p. Sekretarza o odczytanie interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzpSkrypnik">Interpelacja posłów Klubu Narodowego do p. Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie odmówienia praw publiczności gimnazjum polskiemu w Bytomiu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Interpelację tę prześlę p. Prezesowi Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Pan Sekretarz zechce uzupełnić niniejszy protokół wynikiem głosowania nad tym protokółem oraz tylko co odczytaną interpelacją.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Przed chwilą otrzymałem zarządzenie P. Prezydenta Rzeczypospolitej o zamknięciu sesji zwyczajnej i budżetowej Sejmu:</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">„Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej w sprawie zamknięcia sesji zwyczajnej i budżetowej Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#Marszałek">Na podstawie art. 25 Konstytucji zamykam z dniem dzisiejszym sesję zwyczajną i budżetową Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Marszałek">Warszawa, dnia 28 marca 1935 r.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#Marszałek">Prezydent Rzeczypospolitej (—) I. Mościcki.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Marszałek">Prezes Rady Ministrów (—) L. Kozłowski”.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#Marszałek">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#komentarz">(Głosy na ławach B. B.: Niech żyje Marszałek! Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#Marszałek">(Koniec posiedzenia o godz. 12 min. 37.) &lt;/div</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>