text_structure.xml
36 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 13 lipca 1988 r. Komisja Transportu, Żeglugi i Łączności, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Sochaja (ZSL), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- stan i perspektywy szkolnictwa zawodowego w transporcie, żegludze i łączności,</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- dezyderatu w sprawie stanu transportu morskiego i rybołówstwa.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Żeglugi i łączności Andrzej Markowski, dyrektor Zespołu Transportu i Łączności NIK Jan Bieda, sekretarz generalny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Zdzisław Hyla oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Edukacji Narodowej, a także placówek oświatowych.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Informację uzupełniającą członkom Komisji przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Żeglugi i Łączności Andrzej Markowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Problem kształcenia kwalifikowanych kadr dla potrzeb przedsiębiorstw transportu, żeglugi i łączności traktuje się w resorcie z podobną troską, jak rozwój materialnych środków produkcji. Po reorganizacji administracji centralnej w obszarze działania resortu pozostaje obecnie ponad 75 tys. młodzieży zdobywającej kwalifikacje zawodowe. Z tej liczby ponad połowa uczy się w szkołach bezpośrednio podległych Ministerstwu lub w szkołach nadzorowanych przez jednostki organizacyjne resortu. Pozostała część zdobywa kwalifikacje w szkołach funkcjonujących w systemie rad narodowych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">We współpracy z ministrem edukacji narodowej podjęto działania zmierzające do unowocześnienia programów nauczania, zapewnienia odpowiedniej liczby podręczników i skryptów oraz objęcia szkoleniem zawodowym i pedagogicznym nauczycieli. W wielu przypadkach nauczycielami przedmiotów zawodowych są specjaliści zatrudnieni w zakładach naszego resortu. Dysponują oni zarówno wysoką wiedzą teoretyczną, jak i dużym doświadczeniem praktycznym. Istniejąca sieć szkół w zasadzie zaspokaja zapotrzebowanie przedsiębiorstw naszego resortu na kadrę kwalifikowaną.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Warunki materialne części szkół nie zapewniają jeszcze możliwości jakościowego kształcenia odpowiedniej ilości młodzieży. Brakuje internatów, nie najnowocześniejsze jest wyposażenie laboratoriów i pracowni, występują niedostatki w systemie organizacyjnym praktyk zawodowych, nie zawsze prawidłowo określane są potrzeby kadrowe przez przedsiębiorstwa. Nasze krytyczne spostrzeżenia znalazły również odbicie w materiałach pokontrolnych NIK.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Zmierzamy do systematycznego zwiększania odpowiedzialności kierownictw przedsiębiorstw, za przygotowanie kwalifikowanej kadry. Uważamy, że poprawa warunków funkcjonowania szkół powinna być osiągana również przez zasilanie finansowe ze strony poszczególnych przedsiębiorstw. Chodzi o udzielanie pomocy szkołom w wyposażeniu pracowni, laboratoriów i warsztatów. Temu celowi służy również rozszerzanie opieki patronackiej nad szkołami zawodowymi. Dokonuje się weryfikacji programów inwestycyjnych z zakresu budownictwa obiektów szkolnych. Komisja programowa resortu przystąpiła do opracowywania nowych planów i programów nauczania, które - zgodnie z ustaleniami Ministerstwa Edukacji Narodowej - powinny być wprowadzone do końca 1991 r. Sprawę druku podręczników i skryptów zamierzamy rozwiązać przez wykorzystanie bazy poligraficznej przedsiębiorstw i placówek naukowo-badawczych resortu.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">W zasadniczych szkołach zawodowych połowę czasu przeznacza się na praktyczną naukę zawodu. Dlatego też rola wychowawcza zakładu pracy, w którym takie praktyki się odbywają, powinna być traktowana równorzędnie z podobną działalnością w szkole. Konieczne jest ujednolicenie oddziaływania wychowawczego zakładu pracy i szkoły.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Istotnym problemem jest tworzenie warunków dla dopływu kadr z wyższym wykształceniem do wszystkich rodzajów transportu i łączności. W tej dziedzinie resort współdziała z Ministerstwem Edukacji Narodowej oraz z zainteresowanymi szkołami wyższymi, udzielając uczelniom pomocy merytorycznej i materialnej oraz współdziałając w organizowaniu praktyk studenckich. Te pozytywne doświadczenia zamierzamy nadal rozwijać, szczególnie zaś zacieśniać bezpośrednie kontakty w uczelniami, zwiększać liczbę stypendiów fundowanych.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Chciałbym przytoczyć przykład operatywnego współdziałania naszego resortu z resortem edukacji narodowej. W br. liczba chętnych na kierunki studiów związane z transportem była na Politechnice Śląskiej najwyższa, jaką zanotowano w ostatnich latach. Okazało się, że młodzież reprezentowała wyjątkowo wysoki poziom. Przy limicie 60 miejsc aż 90 kandydatów zdało egzamin z wynikiem bardzo dobrym. W tej sytuacji na podstawie porozumienia podjęta została decyzja o zwiększeniu liczby miejsca na tych kierunkach Politechniki Śląskiej.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">W wyższym szkolnictwie morskim zakończono prace nad programem rozwoju tych uczelni do 2000 r. konsekwentnie realizowany zarówno w zakresie zwiększania liczby kształconych studentów, jak i rozwoju naukowych oraz bazy materialnej.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Szkolnictwo to stanowi dla gospodarki morskiej, a zwłaszcza dla transportu morskiego i rybołówstwa podstawowe źródło dopływu kwalifikowanych kadr i jest liczącym się w skali gospodarki morskiej zapleczem naukowo-badawczym.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Chciałabym podziękować Komisji za inicjatywę poprzedzenia dzisiejszego posiedzenia wizytacją szkół naszego resortu oraz wyrażam nadzieję, te zarówno wyniki wizytacji, jak i przedstawiony materiał umożliwią sformułowanie wniosków usprawniających nasze starania o zapewnienie dopływu kwalifikowanych kadr dla potrzeb transportu, żeglugi i łączności.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Koreferat poselski na temat stanu i perspektyw resortowego szkolnictwa zawodowego przedstawił poseł Zbigniew Białecki.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Sprawność transportu, żeglugi i łączności, jakość i bezpieczne wykonywanie zadań w tych działach gospodarki zależą od poziomu kadry zatrudnionej w resorcie i w podległych mu przedsiębiorstwach. Część niedomagań w transporcie i łączności wynika z niedoboru tych kadr lub też z niedostatecznego wykształcenia pracowników. Konieczna jest poprawa warunków dopływu kadry wyróżniającej się wysokim poziomem kwalifikacji, zdyscyplinowania i odpowiedzialności.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">We wszystkich typach szkół, nadzorowanych przez resort za pośrednictwem Dyrekcji Generalnej PKP uczy się w br. szkolnym ok. 33 tys. młodzieży. Liczba ta w szkołach kolejowych utrzymuje się na niezmienionym poziomie od 3 lat. Przy obecnej bazie lokalowej nie ma możliwości zwiększenia liczby uczniów. Ok. 50% szkół pozostających w gestii Dyrekcji Generalnej PKP - to stare budynki, przystosowane~:~ lub adaptowane na potrzeby szkolne. Ich stan techniczny jest zaledwie dostatecznych, a wiele budynków stwarza nawet zagrożenie dla młodzieży. Większość szkół przyzakładowych mieści się w barakach nie odpowiadających wymogom szkolnictwa. Zasadnicze szkoły zawodowe nie mają na ogół internatów, co w dużym stopniu utrudnia nabór kandydatów. Generalnie można stwierdzić, że wielkość i stan bazy lokalowej szkolnictwa kolejowego stanowi najważniejszy problem tego szkolnictwa. Konieczne jest podjęcie budowy nowych obiektów szkolnych i rozbudowa oraz remonty obiektów istniejących. Dopiero realizacja tych zamierzeń umożliwi kształcenie młodzieży w ilości odpowiadającej potrzebom.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Wiele warsztatów szkół przyzakładowych pracuje w trudnych warunkach. Nie posiadają one wystarczającej powierzchni i niezbędnych urządzeń socjalnych. Wyposażenie niektórych warsztatów nie zapewnia pełnej realizacji programów praktycznej nauki zawodu. Występu ją braki obrabiarek i podstawowych przyrządów pomiarowych. Budzi zastrzeżenia stan narzędzi, którymi pracują uczniowie. Trudności na rynku uniemożliwiają zadowalająco wyposażenie szkół w potrzebne maszyny, urządzenia i narzędzia. Ma to oczywiście ogromny wpływ na warunki i wyniki nauczenia.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Zaopatrzenie szkół w podręczniki jest niewystarczające. Brakuje podręczników do nauczania przedmiotów zawodowych we wszystkich rodzajach szkół. Wyniki kontroli NIK przeprowadzonej w 13 szkołach wykazały, że ponad 50% uczniów nie miało obowiązujących podręczników, a zaopatrzenie w podręczniki zastępcze było niedostateczne. W pracowniach specjalistycznych i warsztatach za mało jest nowoczesnego sprzętu. Nie we wszystkich szkołach przywiązuje się należytą wagę do spraw pedagogicznych. Ok. 28% ogółu zatrudnionych nauczycieli nie posiada kwalifikacji pedagogicznych.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Podkreślić należy, iż sytuacja w szkolnictwie resortowym ulega stopniowej poprawie, a występujące nieprawidłowości są ograniczane i eliminowane. Nieźle kształtuje się współpraca zakładów patronackich ze szkołami, chociaż nie znajduje to jeszcze właściwego wyrazu w poprawie wyposażenia warsztatów szkolnych. Od ub. r. wdrażany jest system doskonalenia zawodowego nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Kierownicy zakładów pracy i jednostek służbowych powinni większą niż dotychczas uwagę zwrócić na zapewnianie odpowiedniej kadry instruktorów praktycznego nauczania zawodu. Zbyt często do takich zajęć kieruje się pracowników eliminowanych z innych zespołów pracowniczych. Nie mają oni przeważnie niezbędnych kwalifikacji. Stan taki budzi poważne zaniepokojenie o prawidłowe prowadzenie nauczania.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Specyficzne zagadnienia wynikają z analizy szkolenia kadr dla potrzeb żeglugi. Konieczne tu jest zapewnienie w procesie nauczania specyficznych umiejętności w wielu różnych specjalnościach. Baza szkoleniowa jest w zasadzie wystarczającą, wiele natomiast do życzenia pozostawia sprzęt, na jakim odbywa się szkolenie praktyczne. Absolwent po ukończeniu szkoły i podjęciu pracy spotyka się najczęściej ze sprzętem nowocześniejszym i musi przechodzić dodatkowe szkolenie. Na podkreślenie zasługuje fakt zapewnienia pełnego umundurowania uczniów oraz niemal pełnego zakwaterowania w internatach.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Specjalistyczne wyższe szkoły morskie w Gdyni i w Szczecinie przygotowują wysoko kwalifikowane kadry oficerskie oraz kadrę nauczycielską dla szkół średnich i zawodowych rybołówstwa morskiego i śródlądowego. W ostatnich latach nastąpiło wiele zmian w sposobie i w systemie nauczania w wyższych szkołach morskich. Od początku pobierania nauki kształcenie praktyczne odbywa się na statkach szkolnych, a w klasach starszych - w przedsiębiorstwach żeglugowych. O popularności naszych wyższych szkół morskich świadczy fakt, że nie mają one żądnych trudności z naborem kandydatów i kształci się w nich 46 studentów zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Kształcenie kadr dla potrzeb łączności prowadzone jest w 8 specjalnościach przez 167 szkół średnich i zawodowych, w tym także w 15 zakładowych zasadniczych szkołach zawodowych. Stan techniczny obiektów szkolnych jest w większości dobry. Szkoły dysponują na ogół dobrym wyposażeniem pracowni i warsztatów, dużą ilością pomocy naukowych oraz dobrą kadrą pedagogiczną.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Analiza zapotrzebowania na wykwalifikowane kadry dla potrzeb Dyrekcji Generalnej PPiTT wykazała znaczne dysproporcje między obecnym stanem kształcenia a potrzebami zatrudnienia. Analiza ta jest wysoce niepokojąca. Braki kadrowe uzupełnia się przez przygotowanie pracowników na kursach wewnątrzzakładowych. Podobnie kształtuje się sytuacja w zakresie telekomunikacji. W 1987 r. w PPiTT zatrudnionych zostało 96 absolwentów szkół wyższych, co stanowi zaledwie 20% w stosunku do potrzeb. Jest to stan niepokojący, wymagający analizy jego przyczyn.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">W systemie szkolnictwa zawodowego odbywa się kształcenie kadry dla potrzeb przedsiębiorstw PKS. W 20 zasadniczych szkołach zawodowych uczą się, a w większości oddziałów przechodzą także szkolenie praktyczne fachowcy dla zaplecza technicznego komunikacji samochodowej - i nie tylko. W 5 technikach samochodowych kształci się kadry dozoru technicznego. W trybie szkolenia robotników wykwalifikowanych poszerza swoją wiedzę i wykształcenie tysiące kierowców. Opracowany został program poprawy warunków i stanu bazy szkoleniowej.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Wiele niekorzystnych zjawisk, powodujących znaczne trudności, dotyczy jednostek drogowych realizujących zadania w zakresie budowy, modernizacji oraz utrzymania dróg i mostów. Wysoce niezadowalający jest stan ilościowy pracowników inżynieryjno-technicznych w drogownictwie. Specjalność mostowa ma tendencję zanikową. Należy w związku z tym podjąć skarania o rozszerzenie bazy szkolenia kadry kierowniczej o specjalności drogowej i mostowej.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Zapotrzebowanie na kwalifikowaną kadrę w transporcie, żegludze i łączności wynika z zadań i tendencji rozwojowych tych działów gospodarki oraz z postępu technicznego i organizacyjnego. Dlatego też dalsza działania resortu powinny być skoncentrowane na rozwiązywaniu problemów dotyczących zwiększenia odpowiedzialności kierownictw zakładów pracy za przygotowanie kadry dla własnych potrzeb, udzielania szkołom zawodowym pomocy materialnej i kadrowej oraz poprawy warunków odbywania praktyk, a także weryfikacji programów inwestycyjnych z zakresu budownictwa obiektów. Jeśli chodzi o szkoły wyższe kształcące kadrę dla potrzeb resortu, konieczne jest udzielenie im efektywniejszej pomocy merytorycznej i materialnej, m. in. przez umożliwienie pracownikom instytutów resortowych prowadzenia zajęć dydaktycznych oraz przez pomoc w organizowaniu praktyk studenckich.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieTransportuŻeglugiiŁącznościAndrzejMarkowski">Wieży zintensyfikować działania zapewniające pełną realizację zadań dotyczących opracowania planów i programów nauczania zgodnych z klasyfikacją zawodów i specjalności szkolnictwa zawodowego w obszarze zainteresowania i potrzeb resortu transportu, żeglugi i łączności. Konieczne jest zwłaszcza przyspieszenie prac nad przygotowaniem programów nauczenia oraz wydawaniem potrzebnych podręczników szkolnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorZespołuTransportuiŁącznościNIKJanBieda">Trzeba podkreślić, te materiały resortu oraz koreferat posła Z. Białeckiego uwzględniają w starczającym stopniu ustalenia kontrolne NIK w tej dziedzinie. Resort niewątpliwie czyni duże wysiłki, aby poprawić sytuację. Dalsze starania muszą iść m. in. w tym kierunku, aby absolwenci szkół zawodowych nie uciekali od zawodu, którego się nauczyli, lecz trafiali do pracy w przedsiębiorstwach resortu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełWalentyMilenuszkin">Uważam, że specjalny zespół powinien odwiedzić wszystkie szkoły morskie i dokładnie zapoznać się ze stanem kształcenia i wychowania kadr morskich. Niepokojącym zjawiskiem jest, że liczba uczniów szkół zawodowych i średnich jest mniej więcej taka sama, jak liczba studentów, a przecież na statku większą część załogi stanowią marynarze, którzy nie muszą mleć wyższego wykształcenia. Marynarze na niższe funkcje w służbie handlowej powinni być kierowani z marynarki wojennej. Wydaje mi się, że szkoły morskie zbytnio nastawiają się na nauczanie teorii. Nie zawsze konieczne jest szkolenie na tak wysokim szczeblu. Potrzebna jest przede wszystkim praktyka. Uważam za konieczne utworzenie ośrodka szkolenia awaryjnego. Korzystanie z odpowiedniego ośrodka marynarki wojennej nie wystarcza. Dużo więcej uwagi należy poświęcić w procesie szkolenia sprawom wychowania młodzieży, kwestiom odpowiedzialności.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełHenrykSkwarka">Na str. 7 materiału resortu, gdzie analizuje się proces kształcenia, podkreślono że istotnym utrudnieniem nauczania jest poważny brak podręczników do przedmiotów zawodowych. Jest on spowodowany ograniczonym wydawaniem tych książek przez wydawnictwo komunikacji i łączności w związku ze wzrastającymi kosztami ich produkcji, znacznie przekraczającymi dochody ze sprzedaży. Jest to jednak tylko jedna z przyczyn deficytu podręczników. Według opinii wykładowców i grona pedagogicznego wizytowanych szkół resortowych główną przyczyną braku podręczników jest po prostu brak autorów, a mówiąc ściśle - zainteresowania fachowców opracowywaniem podręczników zawodowych. Jakie jest stanowisko resortu w tej sprawie? Czy i w jaki sposób resort zamierza uporać się z tym problemem? Czy przewiduje się np. szersze wykorzystanie kadry dydaktycznej wyższych uczelni technicznych oraz studentów, którzy zamiast koncentrować swoją uwagę na opracowywaniu mniej przydatnych w praktyce tematów, mogliby się podjąć opracowywania zaktualizowanych podręczników oraz skryptów do przedmiotów zawodowych. Chciałbym podkreślić, że problem ten, poruszony przez ministra, dostrzeżony przez posła koreferenta oraz zaznaczony w materiałach NIK, występuje już od dłuższego czasu i nasilą się, a do dziś nie znalazł skutecznego rozwiązania.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełZygmuntŁapiński">Temat będący przedmiotem posiedzenia omawiała również Komisja w ubiegłej kadencji. Od tego czasu w szkolnictwie zawodowym resortu niewiele się zmieniło. Nadal brakuje sprzętu, bądź jest on prze starzały. Niezadowalające jest zaopatrzenie w podręczniki. Poprawa jest znikoma lub wręcz żadną. W wyposażeniu szkół powinny pomóc zakłady pracy. Trzeba podkreślić, że w tej trudnej sytuacji szkoły robią co mogą, aby poprawić warunki nauczania.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzySurowiec">W naszej poselskiej opinii trzeba podkreślić konieczność podjęcia działań na rzecz poprawy wyposażenia szkół zawodowych. Trzeba zwrócić się o pomoc do przemysłu, do zakładów pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełLilianaBarańska">Czy podejmuje się jakieś kroki dla zwiększania liczby prawników morskich?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełWładysławMatlak">Jak resort widzi możliwość rozwiązania kwestii odpłatności dla szkół ze strony zakładów pracy za zatrudnianie absolwentów, którzy przeszli praktykę? Kwota ta jest wysoka, gdyż wynosi 300 tys. zł. Stanowi ona duże obciążenie dla przedsiębiorstw.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzySkalski">Czy wystarcza nauczycieli do obsadzenia etatów? Słusznie mówił poseł W. Milenuszkin o konieczności poświęcenia większej uwagi wychowaniu młodzieży. Efekty w tym zakresie zależą jednak nie tylko od szkoły, ale również środowiska, od rodziców. Warto powołać zespół z udziałem posła W. Milenuszkina dla szczegółowego zajęcia się tym problemem.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełJerzyGoliński">To prawda, że procesowi szkolenia musi towarzyszyć skuteczniejsze wychowanie młodzieży. Ilu absolwentów podejmuje pracę w wyuczonej dziedzinie?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełFranciszekJaczek">Trzeba przyznać, że minister J. Kamiński poświęca dużo uwagi wdrażaniu elektroniki, również do szkół. Ale jak uczyć o elektronice, skoro zawodowe placówki oświatowe resortu, jak np. szkoła, którą odwiedziłem, używa sprzętu bardzo starej generacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławSochaj">Niepokojąca jest informacja o spadku liczby kandydatów do szkół zawodowych. Mówi się o tym na str. 4 materiału resortu. Czy młodzież woli siadać za biurkiem? Co resort zrobił, aby poprawić te proporcje?</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełStanisławSochaj">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Żeglugi i Łączności Andrzej Markowski: Główny problem tkwi w tym, że szkolenie zawodowe wszystkich szczebli (może z wyjątkiem szkolnictwa wyższego) uzależnione jest od kondycji finansowej zakładów pracy. Jak poważne są problemy ekonomiczne przedsiębiorstw resortu, świadczy fakt, że w tym roku kilkusettysięczna załoga największego w kraju przedsiębiorstwa, a więc PKP, trzy miesiące czekała na uregulowanie spraw płacowych, gdyż przedsiębiorstwo było po prostu niewypłacalne. Walcząc o poprawę kondycji finansowej przedsiębiorstw, wcale nie walczymy tylko o wynagrodzenia załogi, ale również o to, aby były środki na przyszły rozwój przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełStanisławSochaj">W latach 1982–1984 przedsiębiorstw resortu przeżyły poważne zachwianie równowagi finansowej, spowodowane dużymi obciążeniami. Teraz wszystko wskazuje na to, że będziemy mieli drugie takie zachwianie. Nasze działania są skomplikowane i nie łatwe, gdyż środki, jakie otrzymujemy z budżetu centralnego, są znikome w stosunku do potrzeb.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PosełStanisławSochaj">Uważam, że nie ma problemów wychowawczych w szkolnictwie resortu. Jest to po prostu generalny problem występujący w całym kraju. Podzielam inne wygłaszane tu na ten temat opinie. Trzeba podkreślić, że mamy sporo wykładowców z zakładów produkcyjnych, Poważnym problemem jest istotny niedobór podręczników. Na kolegium Ministerstwa Edukacji Narodowej postanowiono utworzyć zespoły międzyresortowe, które zajmą się tą sprawą. Brak autorów jest spowodowany zbyt niskimi honorariami. Nie opłaca się pisać podręczników. Wnioski w tej dziedzinie zostały sformułowane.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PosełStanisławSochaj">Na razie nie ma specjalizacji na uczelniach „prawo morskie”, choć z pewnością kierunek taki byłby potrzebny.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PosełStanisławSochaj">Sprawa odpłatności 300 tys. zł za zatrudnienie absolwenta szkoły zawodowej nie jest mi dobrze znana. W każdym razie jest to spora suma. Problem trzeba będzie wyjaśnić.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PosełStanisławSochaj">Zastanawiano się tu, czy kształcimy mało, czy dużo kadr dla naszych potrzeb. Gdyby absolwenci nie uciekali do innych zawodów, to wyuczonej kadry wystarczyłoby. Być może, jest niewystarczająca motywacja do pozostania w naszym resorcie i dlatego ludzie odchodzą.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzgeneralnyStowarzyszeniaInżynierówiTechnikówKomunikacjiZdzisławHyla">Przedstawiony materiał oraz dyskusja dotyczą jednego aspektu kształcenia, tj. szkolenia młodzieży. A przecież w dobie obecnej rewolucji technicznej konieczne jest, aby absolwenci nadal się dokształcali - po 15, latach mają oni już sporo wiedzy do zdobycia. Tymczasem np. przez kursy prowadzone w ramach Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji jeden technik może przejść raz na 40 lat. Szkolenia te mają bowiem z konieczności ograniczony zasięg. szkoleniu nie wolno oszczędzać. Uważamy za konieczne utworzenie ośrodka doskonalenia zawodowego pracowników transportu.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#DyrektortechnikumkolejowegoweWrocławiuZbigniewLubczyński">Kadry decydują o wszystkim. Nie wiem, czy powiedział to Stalin, ale ktokolwiek by to nie był miał rację. Musimy zdecydowanie zwiększyć nasze zainteresowanie i rozszerzyć praktyczne działania służące kształceniu i wychowaniu kadr. Wymaga to posiadania odpowiedniej kadry nauczającej. Obecnie zatrudniam ludzi, którzy byli moimi szefami w kolejnictwie, ale mają już ponad 60 lat. Dzieje się tak dlatego, że dzisiaj nie opłaca się podejmowanie dodatkowej pracy w szkole tym, którzy zatrudnieni są w dyrekcji, ponieważ są to żadne pieniądze.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#DyrektortechnikumkolejowegoweWrocławiuZbigniewLubczyński">Zgodnie z zaleceniami resortu edukacji narodowej, zmierzającymi do zmniejszenia liczby godzin nauki dla uczniów, zmniejsza się liczbę godzin przeznaczonych na naukę przedmiotów zawodowych, pozostawia się natomiast bez zmian dotychczasową liczbę godzin przeznaczonych na przedmioty ideologiczne. Czy mamy w szkołach zawodowych kształcić ideologów, czy dobrych fachowców? Potrafimy prowadzić pracę wychowawczą z młodzieżą, ale całe zło płynie z odbywania praktyk w zakładach pracy. Stamtąd uczniowie wracają zdemoralizowani, ponieważ, jak wiadomo, praca jest u nas chora.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#DyrektortechnikumkolejowegoweWrocławiuZbigniewLubczyński">Sam przygotowuję podręcznik, mimo że nie jest to praca szczególnie rentowna, ponieważ więcej zapłacę maszynistce za przepisanie rękopisu, niż wynosi honorarium za napisanie podręcznika. Musimy zadbać o bardziej atrakcyjne formy naboru do szkół zawodowych. Nie chcę być źle zrozumiany, ale pewne niedostatki w procesie nauczania w szkołach zawodowych wynikają z ich nadmiernej feminizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzedstawicielStowarzyszeniaInżynierówiTechnikówKomunikacjidocAndrzejJarominiak">Pragnę zwrócić uwagę na niedostatek danych statystycznych dotyczących kadr kwalifikowanych w gospodarce. Nie można w związku z tym dokładnie określić aktualnego zapotrzebowania. Ponieważ nie udało się zebrać wiarygodnych informacji drogą administracyjną, zebraliśmy pewne dane za pośrednictwem ogniw naszego Stowarzyszenia. Sytuacja kadrowa w transporcie nie jest zadowalająca.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzedstawicielStowarzyszeniaInżynierówiTechnikówKomunikacjidocAndrzejJarominiak">Mówiąc o szkolnictwie, wkraczamy w sferę socjalną i społeczną. W materiałach resortu nic na ten temat nie powiedziano, ale nie czynię z tego powodu zarzutu. Takie spojrzenie jest jednak potrzebne, jeśli chcemy prawidłowo ocenić perspektywy rozwoju szkolnictwa zawodowego, a także problem fluktuacji kadr. Należy zauważyć, że tylko 25–30% studiujących na kierunkach tzw. transportowych trafia do naszego resortu.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PrzedstawicielStowarzyszeniaInżynierówiTechnikówKomunikacjidocAndrzejJarominiak">W materiale resortu nie uwzględniono jednej uczelni, która kształci kadry dla potrzeb drogownictwa. Jest to mianowicie Politechnika Rzeszowska, w której z inicjatywy resortu powstał kierunek o specjalizacji mostowej. Czuję pewien niedosyt, jeśli chodzi o naświetlenie problemu kadr technicznych dla drogownictwa. Występują tu bardzo duże braki. Samodzielnych pracowników naukowych w dziedzinie drogownictwa mamy w kraju zaledwie 3–4. Odczuwamy niedostatek kadry z wyższym wykształceniem z zakresu drogownictwa. Trzeba na to zwrócić uwagę, ponieważ staje przed nami problem obsadzenia etatów techników drogownictwa w gminach. Na razie nie ma chętnych do objęcia tych stanowisk, a musimy przecież przeciwstawić się postępującej dewastacji dróg lokalnych.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PrzedstawicielStowarzyszeniaInżynierówiTechnikówKomunikacjidocAndrzejJarominiak">Chciałbym zauważyć, że Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji podejmuje wiele działań w kierunku podnoszenia poziomu kwalifikacji kadry technicznej oraz rozszerzenie opieki nad absolwentami średnich i wyższych szkół technicznych. Prowadzimy wiele form szkolenia i doskonalenia kadr zatrudnionych w transporcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełStanisławSochaj">Proponuję sformułować projekt naszej opinii. Nie przeprowadziliśmy wizytacji szkół morskich, ale mam nadzieję, że kierownictwo resortu weźmie pod uwagę postulaty zgłoszone przez koreferenta oraz w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełStanisławSochaj">Czy można przewidzieć odpowiednie proporcje przyszłościowe w zakresie kształcenia kadr? Jest to dość trudne w świetle stwierdzeń niektórych znawców przedmiotu, że po 2000 r. co najmniej 30% kadr zatrudnionych będzie w zawodach dotychczas nie znanych. Nie można w związku z tym precyzyjnie określić ani potrzeb, ani rozmiarów szkolenia kierunkowego i specjalistycznego. Należy więc skoncentrować się obecnie na sprawach nowoczesnych technologii i materiałów i do tego dostosowywać zadania szkolnictwa zawodowego.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełStanisławSochaj">Proponuję, abyśmy w opinii, skierowanej do ministra transportu, żeglugi i łączności, pozytywnie ocenili działania resortu w zakresie rozwoju szkolnictwa zawodowego. W celu osiągnięcia jeszcze lepszych wyników i pełnego pokrycia zapotrzebowania na kadry kwalifikowane należy wnioskować o podjęcie następujących działań: po pierwsze, konieczne jest systematyczne zwiększanie odpowiedzialności kierownictw wszystkich zakładów pracy za przygotowanie kwalifikowanej kadry dla własnych potrzeb oraz bardziej precyzyjno określenie tych potrzeb w dłuższym horyzoncie czasowym. Po drugie, należy udzielać szkołom zawodowym konkretnej pomocy materialnej i kadrowej, a przede wszystkim zadbać o tworzenie w zakładach pracy właściwych warunków do odbywania praktyk i prowadzenia praktycznej nauki zawodu. Po trzecie, niezbędne jest dokonanie poprawy bazy materialnej szkół zawodowych przez przeprowadzenie weryfikacji programów inwestycyjnych z zakresu budownictwa obiektów szkolnych finansowanych zarówno z budżetu centralnego, jak i ze środków przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PosełStanisławSochaj">Resort powinien - we współdziałaniu z Ministerstwem Edukacji Narodowej - zintensyfikować działania zapewniające pełną realizację zadań dotyczących opracowania planów i programów nauczania zgodnych a klasyfikacją zawodu i specjalności szkolnictwa zawodowego, ustalonych w rozporządzeniu ministra oświaty i wychowania z 15 lutego 1986 r. Trzeba zapewnić odpowiednią ilość podręczników, skryptów oraz innych pomocy dydaktycznych. Należy też zwrócić baczniejszą uwagę na pracę wychowawczą z młodzieżą, aby skuteczniej kształtować jej cechy osobowe, niezbędne przy wykonywaniu specyficznych zawodów, w transporcie, żegludze i łączności.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PosełStanisławSochaj">W odniesieniu do szkół wyższych, kształcących kadrę dla potrzeb transportu, łączności i drogownictwa, w których występują poważne ograniczenia w ilościowym kształceniu studentów, spowodowane brakiem odpowiedniej liczby samodzielnych pracowników naukowo-dydaktycznych, należy zwrócić się do Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego o określenie dyscyplin naukowych, w których na stanowisku docenta można zatrudniać osoby posiadające stopień naukowy doktora w dziedzinie transportu.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PosełStanisławSochaj">W trybie nadzoru nad wyższymi szkołami morskimi trzeba dokonać oceny aktualnego stanu kadr naukowo-dydaktycznych pod względem kwalifikacji naukowych i morskich, mając na względzie pełną realizację programu rozwoju tego szkolnictwa do 2000 r.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#PosełStanisławSochaj">Komisja opowiada się za podjęciem takich działań, które doprowadzą do zdyscyplinowania wszystkich podmiotów zobowiązanych do pełnej realizacji zadań wynikających z ustawy o rozboju systemu oświaty i wychowania i zarządzeń wykonawczych dotyczących szkolnictwa zawodowego. Równocześnie Komisja stwierdza konieczność nowelizacji tych rozwiązań, które nie przynoszą założonych efektów.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#PosełStanisławSochaj">Komisja przyjęła jednomyślnie przedstawiony projekt opinii.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#PosełStanisławSochaj">W kolejnym punkcie obrad Komisja uchwaliła dezyderat do prezesa Rady Ministrów w sprawie transportu morskiego i rybołówstwa. Stwierdza się w nim, iż mimo odnotowania korzystnych zmian ekonomicznych w obszarach transportu morskiego, portów i rybołówstwa, zaniepokojenie Komisji wzbudziły niespójne systemowe uregulowania niektórych rozwiązań ekonomicznych, które mają wpływ na podtrzymanie pozytywnej tendencji i prawidłową realizację polityki morskiej państwa. Dlatego Komisja wnosi o dostosowanie do rybołówstwa morskiego przepisów prawnych nie odbiegających od stosowanych w innych dziedzinach gospodarowania (rolnictwo, żegluga). Komisja występuje o utrzymanie odpisów dewizowych w gospodarce rybnej i żegludze na poziomie gwarantującym prowadzenie przedsiębiorstw oraz odtworzenie i modernizację floty żeglugowej i łowczej w celu utrzymania dotychczasowego tonażu. Komisja postuluje ponadto sprecyzowanie źródeł finansowania inwestycji i modernizacji obiektów portowych, z których korzystają oprócz portów, również inne jednostki gospodarcze.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>