text_structure.xml 55.9 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#WiceministerMarianSkowerski">W dniu 7 kwietnia 1983 r. Komisja Przemysłu Lekkiego obradująca pod przewodnictwem poseł Dobromiły Kulińskiej (PZPR) rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#WiceministerMarianSkowerski">- projekt uchwały Sejmu PRL o Narodowym Planie Społeczno-Gospodarczym na lata 1983–1985 oraz rządowy program działań antyinflacyjnych i program oszczędnościowy w części Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego - w zakresie przemysłu lekkiego;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#WiceministerMarianSkowerski">- odpowiedź ministra przemysłu lekkiego i chemicznego na opinię nr 12.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#WiceministerMarianSkowerski">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z I zastępcą przewodniczącego - Władysławem Jabłońskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów, Wydziału Ekonomicznego KC PZPR.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#WiceministerMarianSkowerski">W pierwszym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu PRL o Narodowym Planie Społeczno-Gospodarczym na lata 1983–1985 oraz rządowy program działań inflacyjnych i program oszczędnościowy w części Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego w zakresie przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#WiceministerMarianSkowerski">Koreferat wprowadzający do dyskusji wygłosił w imieniu Komisji poseł Kazimierz Fortuna (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#WiceministerMarianSkowerski">Wśród czterech głównych celów Narodowego Planu Społeczno-Gospodarczego do roku 1985 - które Sejm PRL określił na posiedzeniu w grudniu 1982 r. znajduje się program poprawy zaopatrzenia ludności w niezbędne dla codziennego życia towary przemysłowe.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#WiceministerMarianSkowerski">Do celów polityki społecznej i gospodarczej mających znaczenie podstawowe - należy zaliczyć wyżywienie narodu, zwiększenie rozmiarów budownictwa mieszkaniowego, poprawę zaopatrzenia ludności, ochrona przed skutkami kryzysu grup ludności znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji materialnej. Cele te zostały określone w dostarczonych obywatelom posłom projektach dokumentów oraz w projekcie uchwały Sejmu PRL o NPSG na lata 1983–1985.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#WiceministerMarianSkowerski">Na posiedzeniach naszej Komisji wielokrotnie był poruszany temat złożoności sytuacji występującej w przemyśle lekkim oraz fakt, iż wyroby przemysłu lekkiego zawsze odgrywają niezmiernie istotną rolę w zaspokajaniu potrzeb rynkowych i w polityce eksportowej. Jeszcze niedawno temu wyroby przemysłu lekkiego stanowiły 20–25% całości zaopatrzenia rynku wewnętrznego, w takim też zakresie wpływały na utrzymanie równowagi pieniężno-rynkowej. Zwracam uwagę na ten fakt w pierwszej części mojego wystąpienia, bowiem przywracanie równowagi pieniężno-rynkowej należy do najważniejszych zadań NPSG na lata 1983–1985.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#WiceministerMarianSkowerski">W latach 1980–1982 nastąpiło zasadnicze zahamowanie tempa rozwoju przemysłu lekkiego. Od 1975 r. notuje się stale zjawisko dekapitalizacji środków trwałych zainstalowanych w przemyśle lekkim. Nastąpiło poważne skrócenie czasu pracy i jednocześnie likwidacja pracy na trzeciej zmianie w wydziałach produkujących półfabrykaty. Nastąpił drastyczny spadek zatrudnienia. W 1982 r. zatrudnienie w przemyśle lekkim zmniejszyło się w stosunku do roku 1980 o 79,6 tys. osób, tj. o 13%. 80 tys. osób skorzystało z uprawnień pozwalających im na przejście na wcześniejszą emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#WiceministerMarianSkowerski">Wszystkie te przyczyny doprowadziły do niespotykanej skali spadku produkcji podstawowych półfabrykatów i wyrobów przemysłu lekkiego. Spadek produkcji wyrobów przemysłu lekkiego spowodował drastyczne załamanie się zaopatrzenia rynku w te produkty. W ocenie handlu stopień zaspokajania potrzeb rynku w niektóre wyroby przemysłu lekkiego przedstawia się następująco: tkaniny pościelowe - 22%, tkaniny podszewkowe - 37%, firanki - 18%, rajstopy damskie - 38%, pończochy - 50%, skarpety i podkolanówki - 50%, bielizna pościelowa - 40%, nici - 36%, obuwie gumowe i robocze - 65%, buty filcowe - 32%.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#WiceministerMarianSkowerski">Dane te obrazują sytuację w jakiej znajduje się przemysł lekki i akcentuje skalę zadań, które zawarte są dyskutowanym projekcie uchwały Sejmu o NPSG na lata 1983–1985.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#WiceministerMarianSkowerski">Przemysł lekki w strukturze wartości sprzedaży wyrobów, robót i usług miał udział w całości sprzedaży przemysłu w 1980 r. - 9,8%, 1982 r. - 9,5%, a według planu na 1983 r. w wysokości 9,3–9,4%. Wraz ze wzrostem produkcji przemysłu ogółem rosnąć musi również produkcja przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#WiceministerMarianSkowerski">W projekcie planu na lata 1983–1985 przyjęto wskaźnik produkcji sprzedanej dla przemysłu lekkiego w wysokości 113,5% w stosunku do sprzedaży wyrobów tego przemysłu w 1982 r. Zawarta w planie gospodarczym do 1985 r. prognoza wzrostu produkcji wyrobów przemysłu lekkiego w porównaniu z rokiem 1982 przedstawia się następująco: tkaniny lniane i konopne - 110,1%, tkaniny bawełniane i bawełnopodobne - 118,8% - co stanowi najwyższy wskaźnik wzrostu zakładany w planie. Jeżeli natomiast porównamy planowaną wielkość produkcji przemysłu lekkiego z wielkością z roku 1980, to jedynie produkcja obuwia ma osiągnąć w 1985 r. 101% tej produkcji, natomiast produkcja wyrobów dziewiarskich osiągnie jedynie 95,2%, a w pozostałych grupach wyrobów wskaźniki są jeszcze niższe, bo spadają do 77,7% w produkcji tkanin lnianych i konopnych.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#WiceministerMarianSkowerski">Dostawy towarów produkowanych przez przemysł lekki, które zgodnie z planem mają być w 1985 r. dostarczone na rynek w cenach bieżących przedstawiają się następująco: w stosunku do roku 1982 na nastąpić wzrost wartości dostarczonych na rynek towarów do 170,2%. Natomiast w ujęciu ilościowym nastąpi wzrost dostaw do 130,8% w stosunku do roku 1982, natomiast w porównaniu z rokiem 1980 wielkość dostaw osiągnie jedynie 55,2%. W konkretnych asortymentach planowany wzrost dostaw rynkowych w 1985 r. przedstawia się następująco: tkaniny i dzianiny wełniane i wełnopodobne wzrost w stosunku do dostaw z 1982 r. do 140,4%, ale spadek w porównaniu z wielkością produkcji z 1980 r. o 32,6%. W pewnych grupach wyrobów planuje się w 1985 r. wzrost produkcji w stosunku do roku 1980. Wyroby dziewiarskie - 100,1%, wyroby pończosznicze - 104%, okrycia z tkanin - 111%, ubiory z tkanin - 107,4%, bielizna osobista z tkanin - 105,3%, obuwie z cholewką skórzaną i z tworzyw sztucznych - 123,9%, obuwie tekstylne - 110,5%.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#WiceministerMarianSkowerski">Z przytoczonych danych wynika, że podstawowe znaczenie dla przemysłu lekkiego ma doprowadzenie do pełnego wykorzystania posiadanych zdolności produkcyjnych i ustabilizowanie poziomu produkcji. Nie wydaje się jednak, by to było możliwe do 1985 r. Osiągnięcie zakładanej w planie wielkości produkcji będzie możliwe pod warunkiem:</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#WiceministerMarianSkowerski">- zapewnienia rytmicznych dostaw surowców krajowych i z importu, a także zabezpieczenia odpowiednich środków dewizowych na import surowców, - doprowadzenia zatrudnienia w przemyśle lekkim do pożądanego poziomu i jego racjonalizacji, - zapewnienie bieżącej modernizacji i zmiany parku maszynowego oraz zapewnienie właściwego poziomu dostaw części zamiennych, co powinno przyczynić się do zahamowania dekapitalizacji majątku trwałego w przemyśle lekkim;</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#WiceministerMarianSkowerski">- poprawy wykorzystania czasu pracy jako głównego czynnika wzrostu produkcji;</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#WiceministerMarianSkowerski">- poprawa dbałości o wysoką jakość produkcji i obniżkę kosztów jednostkowych produkcji wyrobów, oraz dostosowania asortymentu wyrobów do potrzeb rynku i eksportu;</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#WiceministerMarianSkowerski">- konsekwentnego wprowadzenia reformy gospodarczej i bieżącego rozwiązywania przez resort trudności barier występujących w przedsiębiorstwach produkcyjnych;</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#WiceministerMarianSkowerski">- doskonalenia współpracy z firmami polonijnymi;</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#WiceministerMarianSkowerski">- wykorzystania możliwości resortowego zaplecza naukowo-badawczego.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#WiceministerMarianSkowerski">Bezpośredni wpływ na osiągnięcie zakładanej wartości produkcji sprzedanej na konsekwentne wdrażanie w życie postanowień decyzji nr 7/83 Prezydium Rządu w sprawie intensyfikacji produkcji w przemyśle lekkim. W decyzji tej rząd akceptuje programy rozwoju produkcji na lata 1983–1986. Decyzja dotyczy rozwoju produkcji w przemyśle bawełnianym, wełnianym, skór miękkich, polcorfarmu i skóry wtórnej oraz wyrobów pończoszniczych. W decyzji tej zostały określone środki służące finansowaniu produkcji tych wyrobów, a także środków na realizację inwestycji restytucyjnych i modernizacyjnych związanych z wymianą starego parku maszynowego i jego modernizacją. Z treścią tej decyzji nasza Komisja nie została dotąd zapoznana. Cele, których realizacji jest poświęcona wymieniona decyzja, mają podstawowe znaczenie dla rozwoju całego przemysłu lekkiego, dlatego też Sejmowa Komisja Przemysłu Lekkiego będzie z uwagą śledzić osiągane wyniki oraz kontrolować i konsekwentnie popierać wykonanie i wdrażanie przyjętych ustaleń.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#WiceministerMarianSkowerski">Jest to tym ważniejsze, że wśród inwestycji centralnych realizowanych w 1983–1985 znalazła się. tylko jedna inwestycja przemysłu lekkiego - budowa garbarni w Bieżanowie. Nie przewiduje się wprowadzenia do planu nowych inwestycji po roku 1985, nawet w przypadku, gdyby powstawały warunki do uruchomienia rezerwy inwestycyjnej. W propozycjach do NPSG analizowanych przez naszą Komisję, resort wnioskował o rozpoczęcie realizacji do roku 1985 - jako inwestycji centralnych; dwóch przędzalni bawełny i jednej wytwórni bielnika - gazy i waty. Wypada więc zapytać jak w obecnej chwili resort zamierza rozwiązać problem bielenia gazy i waty.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#WiceministerMarianSkowerski">Sygnalizowałem wcześniej problem większego wykorzystania resortowego zaplecza naukowo-badawczego przez zakłady przemysłu lekkiego. Obecnie problem ten nabiera szczególnego znaczenia bowiem projekt planu zawiera listę szczególnie ważnych rozwiązań naukowo-technicznych w latach 1983–1985, których realizacja będzie miała formę zamówień rządowych. W dziale IV „Eksport i racjonalizacja importu” w pozycji 96 umieszczono: „technologie pozwalające na zagospodarowanie bawełny VI gatunku”, w punkcie 1 nakłady na wdrożenia w wysokości 250 mln zł, które znajdą zastosowanie przy budowie przędzalni na 2 tys. ton przędzy. W punkcie 2. 90 mln zł na modernizację przędzalni do przerobu 5 tys. ton przędzy. W ważniejszych przedsięwzięciach modernizacyjnych w zakresie gospodarki energetycznej na lata 1983–1985 umieszczono 5 pozycji przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#WiceministerMarianSkowerski">Wobec trudności z jakimi boryka się nasza gospodarka, realizacja założeń planu wymagać będzie konsekwentnego wykorzystania wszystkich czynników wzrostu produkcji w całym resorcie i we wszystkich przedsiębiorstwach, w tym także rozważenia możliwości określenia preferencji zmierzających do racjonalnego kształtowania poziomu zatrudnienia i płac.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#WiceministerMarianSkowerski">Stałą troskę naszej Komisji stanowią obok zagadnień zaopatrzenia rynku wewnętrznego, także problemy wzrostu eksportu i jego opłacalności. Plan zakłada w 1985 r. eksport do I obszaru płatniczego w wysokości 49,1% wielkości eksportu z roku 1982 i 39,3% w stosunku do r. 1980. Do II obszaru płatniczego ma nastąpić wzrost eksportu do 135% w stosunku do roku 1982 i spadek o 51,1% w stosunku do roku 1980. Jeżeli idzie o import to jego wielkość z I obszaru płatniczego wyniesie w 1985 r. 66,3% wielkości z roku 1982 i 72,5% wielkości z roku 1980. Import z II obszaru płatniczego jest planowany w wielkości 111,5% w stosunku do wielkości importu z r. 1982 i 66,4% w stosunku do wielkości importu z roku 1980.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#WiceministerMarianSkowerski">W warunkach reformy właściwa polityka eksportowa i troska o realizację zadań eksportowych i importowych, stanowi niezmiernie istotny czynnik funkcjonowania przedsiębiorstw i utrzymania zadowalającej rytmiki produkcji. Problemy te wymagają stałej troski zarówno przedsiębiorstw, jak i resortu oraz doskonalenia współpracy z handlem zagranicznym.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#WiceministerMarianSkowerski">W informacji resortu przemysłu chemicznego i lekkiego nr 7 dotyczącej programów przeciwdziałania inflacji i oszczędności, zostały wymienione działania, które służyć będą budowaniu wymienionych programów w każdym przedsiębiorstwie. Skuteczność przedstawionych koncepcji zostanie bowiem zweryfikowana w ramach działalności przedsiębiorstw. Podstawowe znaczenie ma w związku z tym współpraca ministerstwa z przedsiębiorstwami. Prawidłowa realizacja programów oszczędnościowych wymaga podjęcia kroków przeciwdziałających marnotrawstwu surowców i energii i poprawy wykorzystania maszyn i urządzeń, a także lepsza organizacja procesu pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#WiceministerMarianSkowerski">Plan zakłada wzrost wydajności pracy w gospodarce narodowej o 10–12% w stosunku do roku 1982. W przemyśle lekkim wzrost ten ma wynieść 11,8%. Produkcja na 1 zatrudnionego powinna wynieść w 1985 r. 983 tys. zł, podczas gdy w 1982 r. wyniosła 878 tys. zł. Wzrost produkcji na 1 zatrudnionego wymaga wprowadzenia szerokiego programu modernizacyjnego, umożliwiającego zwiększenie wydajności pracy. Należy jednak zgłosić wątpliwości, czy w obecnych warunkach finansowych taki program modernizacyjny zostanie przeprowadzony.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#WiceministerMarianSkowerski">Z informacji resortu wynika, iż skala opodatkowania zysku oraz przejmowania do budżetu części amortyzacji środków trwałych (mimo że odpisy amortyzacyjne na skutek zaniżonej wartości majątku trwałego nie odzwierciedlają nakładów niezbędnych na odtworzenie zużywającego się majątku produkcyjnego) powoduje w resorcie przemysłu chemicznego i lekkiego postępującą dekapitalizację majątku trwałego, w ocenie resortu w 1982 r. odnowiono jedynie w 50% zużyte środki trwałe. W przemyśle lekkim występuje zróżnicowana sytuacja związana z restytucją majątku trwałego. Konieczne w związku z tym jest indywidualne analizowanie wniosków dotyczących zwolnień z wpłat do budżetu i ulg w podatku dochodowym. Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa przemysłu lekkiego wymaga głębokiej i precyzyjnej analizy. Wiele przedsiębiorstw nie ma środków na inwestycje restytucyjne i modernizacyjne i przy obecnym poziomie obciążeń finansowych nie będzie w stanie ich gromadzić. Jednak odpowiednie wdrożenie decyzji nr 7/85 Prezydium Rządu i dokonanie odpowiednich ulg podatkowych może doprowadzić do zatrzymania procesów dekapitalizacyjnych w przemyśle lekkim. Z rozmów przeprowadzonych w MPCHiL wynika, iż szacunkowa przecena majątku trwałego w przemyśle lekkim doprowadzi do ponad trzykrotnego wzrostu wartości majątku trwałego (3,19 razy). W 1981 r. wielkość odpisów amortyzacyjnych wyniosła w przemyśle lekkim ok. 8,5 mld zł, natomiast po przecenie wysokość odpisów amortyzacyjnych liczonych w cyklu 4-letnim wzrośnie o ok. 4,7 mld zł, z tego przedsiębiorstwa otrzymają 1,2 mld. wielkość odpisów amortyzacyjnych nie pozwoli wielu przedsiębiorstwom na gromadzenie w odpowiednim terminie niezbędnych środków inwestycyjnych. W takich przypadłych należy umożliwić tym przedsiębiorstwom uzyskanie ulg w podatku dochodowym i zwolnienie z obowiązku odprowadzania części amortyzacji do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#WiceministerMarianSkowerski">Przecena środków trwałych spowoduje także wzrost kosztów produkcji w wysokości ok. 2%. Szacunkowe dane dotyczące wielkości akumulacji finansowej i rozliczeń przemysłu lekkiego z budżetem centralnym wskazują, że wzrost produkcji wyniesie 11,6%, natomiast akumulacja finansowa wzrośnie o 30,2%, podatek obrotowy o 25,7%, podatek dochodowy o 35,5%, podatek od płac z wliczeniem rekompensaty o 30,3%.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#WiceministerMarianSkowerski">Dotacje przedmiotowe wzrosną o 20,5%, tj. do 15 mld 307 mln zł, z czego 11 mld 219 mln zł pochłoną dotacje do wełny i skóry, 3 mld 3628 mln zł dotacje do obuwia dziecięcego i 460 mln zł dotacje do pieluszek dziecięcych. Mogą rodzić wątpliwości wielkości tych dotacji, tym bardziej, iż nie są jeszcze znane efekty porządkowania cen i wprowadzenia korekt do orientacyjnych ustaleń z kooperantami.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#WiceministerMarianSkowerski">Należy zwrócić szczególną uwagę na ceny i opodatkowanie tych wyrobów, które mają bezpośredni wpływ na sytuację materialną rodziny. Należy także doprowadzić do elastycznego opodatkowania wyrobów, nowo wprowadzanych na rynek w celu wywierania wpływu na kształtowanie się na nie popytu.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#WiceministerMarianSkowerski">Rozwiązanie tych problemów wymaga rozważnych i elastycznych działań ze strony resortu i współpracy z resortem finansów i zainteresowanymi przedsiębiorstwami.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#WiceministerMarianSkowerski">Trudna sytuacja w przemyśle lekkim powoduje niemożność wypracowania jednolitych i konkretnych wniosków do założeń i prognoz NPSG na lata 1983–1985. W przemyśle lekkim jak w zwierciadle odbijają się wszystkie problemy rynkowe i sytuacja społeczno-gospodarcza kraju i jego obywateli. Dlatego też z dużą troską należy się odnieść zarówno do zamierzeń, jak i do występujących zagrożeń i obaw. Dyskusja poselska i wypowiedzi przedstawicieli rządu powinny pomóc komisji w opracowaniu i przedstawieniu konkretnych wniosków do projektu NPSG na lata 1983–1985. W tym przekonaniu wnoszę o rozważenie i pozytywne zaopiniowanie przedłożonych propozycji wraz z wnioskami, które zostaną skierowane do Sejmowej Komisji Planu, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#WiceministerMarianSkowerski">Poseł Lidia Jackiewicz-Kozanecka. Mam pytanie do przewodniczącego Komisji Planowania - czy rzeczywiście będzie brakować surowców dla przemysłu lekkiego. Jest taka propozycja - być może kontrowersyjna - że w takim przypadku należałoby zamknąć niektóre zakłady, aby w pełni zaopatrzyć pozostałe.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#WiceministerMarianSkowerski">Jednym z głównych celów planu 3-letniego jest poprawa zaopatrzenia ludności. Działania w tej mierze przedstawione przez resort, dotyczące głównie zwiększenia produkcji przędzy przez modernizację przędzalni oceniamy pozytywnie i w pełni popieramy. Dlaczego jednak nie założono odpowiedniego wzrostu produkcji tych wyrobów, gdzie zużywany jest surowiec krajowy, np. artykułów przemysłu lniarskiego? Zakłada się, że w 1985 r. produkcja tkanin lnianych i konopnych wzrośnie do 110,1%, jednak jest to najniższy przyrost ze wszystkich branż przemysłu włókienniczego. Zresztą w stosunku do 1980 r. będzie to oznaczało osiągnięcie poziomu produkcji w wysokości 77,1%. Wątpliwości budzi również opłacalność eksportu i trzeba działania w tym kierunku zintensyfikować, tym bardziej, że z surowcami jest krucho. Myśląc o wzroście produkcji nie należy zapominać o poprawie jakości. Większą pomoc w tej mierze powinien okazać występujący w jednym resorcie z przemysłem lekkim przemysł chemiczny. Brak jest np. środków pomocniczych dla włókiennictwa i trudno tym samym produkować dotrę wyroby i zgodne z normą. Tymczasem wiele środków wykończeniowych produkowanych jest wyłącznie z surowców krajowych i nic nie stoi na przeszkodzie by zwiększyć ich dostawy. Proponuję do projektu uchwały Sejmu na str. 19 w pkt. 4 dotyczącym tego problemu w zdaniu dodać „a także środki pomocnicze dla przemysłu włókienniczego”. Z kolei w programie planu 5-letniego w rozdz. IV. pkt. 11 po słowach „zobowiązuje się ministrów…” należy umieścić zobowiązanie ministrów do dokonania przeglądu prac naukowo-badawczych, które nadają się do szybkiego zastosowania. Jest wiele takich opracowań, m.in. opracowanie Politechniki Łódzkiej dotyczące środków do odklejania. Zużywane są one w dużych ilościach, a trzeba je importować za dewizy. Tymczasem można uruchomić ich produkcję w kraju. Są one przydatne nie tylko w przemyśle włókienniczym, ale również spożywczym. Proponuję, aby włączyć ten temat do zamówień rządowych. Chemia ma w tych zamówieniach niemały udział, natomiast włókiennictwo - żadnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJadwigaKowalska">W ub.r. po posiedzeniu dotyczącym produkcji środków opatrunkowych podjęliśmy dezyderat, aby przekazać obiekty „Foniki” w Łodzi Pabianickim Zakładom Środków Opatrunkowych. Decyzja w tej sprawie została podjęta i rozpętała się burza. Obecnie jest druga decyzja - o pozostawienie obiektów „Fonice”. Rozumiemy potrzeby tego zakładu oraz konieczność wywiązania się z podpisanych umów, jednak obiekty pabianickiej fabryki rozpadają się i jeżeli stan taki zostanie utrzymany, w krótkim czasie nie będziemy mieli żadnych środków opatrunkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełUrszulaPłazowska">Resort zakłada wzrost wydajności pracy 10–12%. Wobec utrzymującej się dekapitalizacji majątku trwałego obawiam się, że nie uda się uzyskać tego drogą bezinwestycyjną. Wątpliwości załóg budzi również założenie opodatkowania zysków i płac. Uważa się, że są to antybodźce do wzrostu wydajności pracy, a przecież przemysł lekki nie ma zbyt wysokich zarobków. Jak resort widzi płace w tym przemyśle? W planie 3-letnim nie przewiduje się żadnych inwestycji dla przemysłu lekkiego. Tymczasem - o czym wspomniała już moja przedmówczyni - fabryka w Pabianicach powoli rozpada się. Jest to sytuacja alarmująca. Niezbędne jest ponadto zwolnienie części przedsiębiorstw z pełnego opodatkowania, aby umożliwić starym przedsiębiorstwom (głównie przędzalniom bawełny w Łodzi) odbudowanie parku maszynowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełHalinaPorycka">Popieram stanowisko moich przedmówczyń. Chciałabym ponadto poruszyć sprawę być może drobną, ale bardzo istotną. Nic nie zapowiada, aby w najbliższym okresie miała zdecydowanie wzrosnąć produkcja pończoch, rajstop, skarpet itp. tymczasem nie produkuje się nici do ich cerowania. Tak jak części zamienne przedłużają życie maszyn, tak samo te nici umożliwiłyby przynajmniej dwukrotnie dłuższe użytkowanie tych wyrobów. Bardzo źle jest z częściami zamiennymi do niektórych wyrobów rynkowych. W rejonie mojego zamieszkania na programatory do pralek automatycznych czeka się rok i dłużej. Proponuję, aby nasz resort wpłynął na zakłady „Polar”, aby dostarczały więcej programatorów. Uważam ponadto, że trudno uważać za dobra luksusowe pralki automatyczne, telewizory kolorowe, które zostały bardzo często kupione za ciężkie pieniądze, a teraz proponuje się je opodatkować od luksusu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełTadeuszStasiak">Czy import pewnej ilości skór w przyszłych latach uwzględnia tendencje spadkowe w skupie trzody oraz zwierząt rzeźnych bydlęcych? Spadek ten powoduje tendencje przyhamowania skupu, a więc powinniśmy zakładać zwiększenie importu lub zastępowanie skór innymi surowcami, ewentualnie wzrost produkcji innych rodzajów obuwia - gumowego, płóciennego itp. Od wielu miesięcy nie rozwiązany jest problem części zamiennych. Następuje dekapitalizacja maszyn w przemyśle lekkim. Zajmujemy się tą sprawą od kilkunastu miesięcy i do tej pory nie ma efektów, a resort przemysłu chemicznego i lekkiego oraz hutnictwa i przemysłu maszynowego nie mogą dojść do porozumienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełHalinaDaniszewska">W planie 3-letnim założono wzrost produkcji o resort przyjął zaś 111,6%. Nie chodzi już o rozbieżności, ale uważam, że są to dane zawyżone. Wiadomo, że sytuacja surowcowa jest bardzo trudna. Pokrycie zapotrzebowania na wełnę na II kw. wynosi 40%, a brak jest surowców zastępczych. Podobna sytuacja rysuje się w następnych kwartałach. Proponuję, abyśmy wyjaśnili tę sprawę i przyjęli realne zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełUrszulaPłażewska">Czy w programie oszczędnościowym zakłada się zagospodarowanie i wykorzystanie surowców odpadowych? Podczas niedawnego posiedzenia Łódzkiego zespołu poselskiego stwierdziliśmy, że żenujący jest fakt wykorzystywania nawet spleśniałych surowców przez firmy polonijne, które za swe wyroby pobierają ogromne ceny. Tymczasem resort nie przedstawia żadnych zamierzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Problematyka poruszona przez posła Kazimierza Fortunę dokładnie odzwierciedla sytuację w przemyśle lekkim. Chciałbym jednak do tego obrazu wprowadzić pewne uzupełnienia. Program działań antyinflacyjnych i oszczędnościowych dotyczących przemysłu lekkiego zostanie opracowany przez zakłady przemysłowe. Jeszcze w tym miesiącu odbędziemy narady ze wszystkimi zakładami przemysłu lekkiego w Łodzi. Będziemy na nich starali się przedstawić problematykę wynikającą z dokumentów złożonych w Sejmie, z naszej znajomości tego przemysłu, jak również ze zgłaszanych dziś postulatów. Przekażemy na tych wstępnych naradach również sugestie naszego resortu. Następnie przewidujemy bezpośrednie spotkania z szerokim kierownictwem zakładów przemysłu lekkiego, gdzie będziemy szczegółowo dyskutować wszystkie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Zastanawialiśmy się nad innymi formami i doszliśmy do wniosku, że taka forma będzie jednak najlepsza, gdyż program powstały z sumy zgłoszonych w zakładach wniosków będzie najbardziej prawidłowy. Chcemy to zrobić bardzo szybko, dlatego też materiały przedstawione Komisji zostały już poszerzone o wiele konkretnych działań, które widzimy jako możliwe do podjęcia.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Uważamy, że warunkiem realizacji zadań przemysłu lekkiego jest zwiększenie produkcji przędzy bawełnianej i wełnianej, skór miękkich, polcorfamu itp.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Jeśli chodzi o decyzję Prezydium Rządu nr 7 w sprawie intensyfikacji produkcji w przemyśle lekkim, chciałbym wyjaśnić, że decyzja ta mówi o inwestycjach, ale nie o centralnych (taka przewidziana jest tylko jedna), a o inwestycjach realizowanych przez zakłady z własnych środków oraz kredytu bankowego. Bez takich inwestycji nie moglibyśmy mówić o wzroście produkcji i wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">W programie antyinflacyjnym zakładamy obniżenie materiałochłonności produkcji do 1985 r. o 5–7% w stosunku do 1982 r. Łączy się to z problemem postawionym przez posłankę L. Kozanecką, tj. wykorzystaniem własnej bazy surowcowej. Wprawdzie uprawa lnu i konopi skoncentrowana jest w ogromnej większości w indywidualnym drobnotowarowym rolnictwie, ale tkwią w niej duże rezerwy wzrostu. Od roku 1981 do roku 1985 będziemy realizować w zapleczu naukowo-badawczym problem węzłowy, dotyczący lepszego wykorzystania surowców naturalnych. Dotychczasowe wyniki pracy Instytutu Włókiennictwa i Instytutu Włókien Naturalnych dają realne możliwości dużych oszczędności materiałowych. Zamiast importu części juty i sizalu, będziemy mogli wykorzystać len i konopie. Prace w tym zakresie są daleko zaawansowane.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Jeśli chodzi o środki pomocnicze, to jest to problem szerszy, dotyczący nie tylko przemysłu lekkiego. Dlatego też resort nasz zwraca szczególną uwagę na ten problem. Trzeba jednak pamiętać, że znaczna ilość środków pomocniczych produkowana jest w oparciu o surowce importowane. Minister przemysłu chemicznego i lekkiego podjął decyzję nr 8, zobowiązującą całe zaplecze naukowo-badawcze i zakłady przemysłowe do podjęcia produkcji antyimportowej w tym zakresie. W decyzji tej uwzględniono również sprawę lepszego wykorzystywania odpadów i surowców wtórnych.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Jeśli chodzi o poprawę jakości wyrobów, to chciałbym poinformować, że w wyniku inicjatywy wicepremiera Z. Szałajdy powołany został zespół, który opracował projekt decyzji rządu w sprawie poprawy jakości wyrobów całego przemysłu. projekcie tej decyzji mowa jest o różnych działaniach motywacyjnych, o systemach kontroli itp., mających zapewnić poprawę jakości wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Przedstawiamy obecnie naszym zakładom 14 propozycji zadań mających przynieść oszczędności materiałowe i 11 propozycji zadań dotyczących oszczędności energetycznych. Liczymy, że zadania te zostaną przez zakłady rozszerzone.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Na sprawę poruszoną przez poseł J. Kowalską, dotyczącą zwiększenia produkcji waty, nie mogę odpowiedzieć w sposób zadowalający. Pełne pokrycie potrzeb wymagałoby zrealizowania w Pabianickich Zakładach Opatrunkowych inwestycji wartości 2,5 mld zł. Inwestycja ta nie została umieszczona w planie na najbliższe lata. Zamierzamy natomiast w zakładach materiałów opatrunkowych w Czechowicach zwiększyć produkcję waty, co oczywiście stanowi tylko częściowe załatwienie problemu.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Nie umiem udzielić jednoznacznej odpowiedzi na temat zapewnienia zakładom zaopatrzenia surowcowego ani też zaproponować wygaszenia produkcji w określonych zakładach. Mamy odpowiednie moce produkcyjne i możemy produkować wyroby przemysłu lekkiego. Mamy nadzieję, że przy zwiększaniu produkcji będziemy mieć odpowiednio zagwarantowane dostawy niezbędnych surowców.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Jeżeli chodzi o podniesioną przez posłankę H. Porycką sprawę nici do cerowania, to wykorzystamy tę uwagę w rozmowach prowadzonych z naszymi zakładami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Nie ulega wątpliwości, że sytuacja na rynku w zakresie zaopatrzenia w wyroby przemysłu lekkiego jest szczególnie dramatyczna i nic nie wskazuje na to, że ulegnie ona w najbliższych latach istotnej poprawie. Zastanawiamy się dziś np. na tym, czy będzie można osiągnąć założony poziom produkcji i wydajności pracy. Ale przecież spadek produkcji w przemyśle lekkim w stosunku chociażby do 1980 roku jest ogromny, a więc to, co zapisane w dokumentach, to tylko realna ocena naszych możliwości, a nie plan zaspokojenia potrzeb. Nie wolno przy tym zapominać, że w latach 1980–1983 przybył nam 1 mln obywateli, a do roku 1985 przyrost będzie wynosił 1,3 mln obywateli. Ta więc ta sama wielkość produkcji ma wystarczyć dla znacznie większej liczby ludności. Dodajmy do tego, że dane planu na lata 1984–85 są niepewne, bo nie zasiedliśmy jeszcze do rozmów ze Związkiem Radzieckim, który jest naszym najpoważniejszym kontrahentem, zwłaszcza jeśli chodzi o dostawy surowców.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Należałoby więc sobie zatem postawić pytanie: czy można pogodzić się z tą sytuacją? Sądzę, że nie. Sens programu antyinflacyjnego jest taki, że trzeba za wszelką cenę zwiększyć dostawy wyrobów przemysłu lekkiego na rynek. Stąd też mówi się o modernizacji przędzalni i dalszych działaniach warunkujących wzrost produkcji.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Podnoszono w dyskusji, iż plan nie przewiduje nakładów inwestycyjnych na przemysł lekki. Nie jest to zgodne z prawdą. Ograniczamy liczbę inwestycji centralnych, ale na inwestycje zakładowe przeznacza się 22 mld zł, co jest kwotą bardzo poważną. Inwestycje będą realizowane nie tylko ze środków budżetu, ale i ze środków własnych przedsiębiorstwa, a także z kredytów bankowych.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Uważamy, że pewną pomoc wyjściu z trudnej sytuacji stanowić może wykorzystanie nieczynnych obiektów na przedsiębiorstwa państwowego przemysłu terenowego pracującego na potrzeby rynku. Takie małe zakłady mogłyby również korzystać z kredytów bankowych oraz z maszyn wycofywanych z dużych zakładów przemysłu lekkiego, poddawanych modernizacji. Uważamy, że zakłady takie powinny wytwarzać przede wszystkim półfabrykaty, które są wąskim gardłem naszej produkcji. Jeśli zakłady te potrafią zaopatrzyć w półfabrykaty chociażby tylko przemysł spółdzielczy, to będzie to załatwieniem naprawdę ważnej sprawy. Tak więc tworzenie nowych, małych przedsiębiorstw uważamy za ważny punkt programu antyinflacyjnego. W tych zakładach i w tym trybie powinna być również rozwijana produkcja krótkoseryjna - m.in. środków pomocniczych.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Najistotniejszą sprawą dla przemysłu lekkiego jest odzyskanie ubytków siły roboczej, a więc ponowne włączenie do produkcji osób obecnie nieczynnych zawodowo. Chcemy - wykorzystując z pewnymi modyfikacjami wzory węgierskie - tworzyć wewnątrz zakładu małe zespoły produkcyjne, działające na zasadach spółdzielczych, w których mogliby być zatrudnieni emeryci, renciści, matki korzystające z urlopów wychowawczych, a także i pracownicy podstawowi. Byłoby to quasi-chałupnictwo, ale wykonywane w samym zakładzie. Podział dochodu byłby zależny od samego zespołu produkcyjnego. Obliczyliśmy, że gdyby emeryt chciał przepracować w tygodniu tylko 3 nocne zmiany, mógłby zarobić od 5 do 7 tys. zł tygodniowo. Oczywiście możliwości uzyskiwania przez emerytów dodatkowych dochodów bez zawieszenia renty są ograniczone, ale chciałem wykazać, jak duże możliwości tkwią w uruchomieniu trzeciej zmiany na wymienionych wyżej zasadach. Uważamy, że jeśli damy wszystkim pracownikom przemysłu lekkiego szansę przyjścia do pracy w sobotę, a nawet i w niedzielę, czy też do pracy na trzeciej zmianie (a chodzi tu zwłaszcza o przędzalnie i inne działy wytwarzające półfabrykaty), będziemy mogli uzyskać w przemyśle lekkim duże przyrosty produkcji.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Jakby nie patrzeć na sprawę, to ten wzrost produkcji, jaki został zapisany w omawianym dziś planie, nie może nikogo zadowalać, w ocenie Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w 1983 r. powinny być zabezpieczone dostawy wszystkich podstawowych surowców dla przemysłu lekkiego. Decyzje w tej sprawie zostały podjęte ostatnio, w związku ze znalezieniem odpowiednich środków dewizowych na import zakontraktowanych uprzednio ilości surowców. Import tych surowców będzie wymagał przeznaczenia 120 mln dol., które prawdopodobnie uzyska się z eksportu oleju napędowego i benzyny na rynki wolnodewizowe. Pewne ilości surowców można będzie także uzyskać z przerobu uszlachetniającego wykonywanego z surowców powierzonych przez partnerów radzieckich. Wydaje się, że głównym problemem nie jest obecnie brak surowców podstawowych, ale półfabrykatów, gdyby zwiększyć produkcję przędzy o 30%, to można by pokryć większość potrzeb rynkowych.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">W przemyśle lekkim występuje bardzo niekorzystna struktura zatrudnienia, wiąże się to głównie z istnieniem znacznych przerostów administracyjnych. Rozwiązanie tego problemu nie jest wcale proste. Np.: w Zakładach im. Dzierżyńskiego wręczono wypowiedzenia zmieniające charakter pracy 50 urzędnikom, przenosząc ich na stanowiska produkcyjne - wszyscy oni zwolnili się z pracy. Istnieje także obiektywny wzrost zapotrzebowania na prace urzędnicze w przedsiębiorstwie. Wiąże się on z nowym zalewem sprawozdawczości, z akcjami kontrolnymi itp. Ograniczenie zapotrzebowania na prace biurowe stworzyłoby obiektywne możliwości dla redukcji zatrudnienia w administracji.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Jeżeli idzie o wzrost produkcji bielnika to pieniądze na ten cel zostały zabezpieczone uchwałą nr 41 Rady Ministrów. Przewiduje ona 50% dotację z budżetu państwa dla tej inwestycji. W związku z tym Ministerstwo Przemysłu Chemicznego i Lekkiego powinno jak najszybciej podjąć decyzję w tej sprawie i uruchomić inwestycję modernizującą wytwórnię bielnika w Pabianicach. Przejęcie części nowo wznoszonych budynków Zakładów „FONICA” w Łodzi ma cele służące produkcji materiałów opatrunkowych, wydaje się obecnie niemożliwe. Przepisy prawne nie zezwalają bowiem na przejęcie części majątku trwałego przedsiębiorstwa bez jego zgody, ponadto decyzja uzależniająca przekazanie wymienionych budynków była uzależniona od przekazania przez resort przemysłu chemicznego i lekkiego innego obiektu, który mógłby służyć celom produkcyjnym Zakładów „FONICA”. Dotąd resort chemii i przemysłu lekkiego nie przedstawił takiej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Jeszcze raz rozpatrzymy możliwość poprawy zaopatrzenia surowcowego dla przemysłu lniarskiego. Przemysł ten notuje bowiem głęboki spadek produkcji. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę, iż warunki pracy w przemyśle lniarskim są tak ciężkie, iż ludzie nie chcą w nim pracować.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Sytuacja inwestycyjna w przemyśle lekkim, jest w naszej ocenie lepsza niżeliby to wynikało z wypowiedzi posłów. Spółka Handlu Zagranicznego „Varimex” nigdy jeszcze w swojej historii nie miała tylu zamówień na pochodzące z importu maszyny i urządzenia dla przemysłu odzieżowego. Odpisy dewizowe posiadane przez niektóre przedsiębiorstwa pozwalają im na realizację programów modernizacyjnych. Przepisy prawne pozwalają także przeznaczyć 20% podatku dochodowego na cele rozwojowe w zakładach pracy. W obecnej sytuacji realizacji celów rozwojowych powinna służyć także bardziej racjonalna niż to mu w większości przypadków miejsce, gospodarka zyskiem. Wykorzystanie wszystkich tych możliwości powinno spowodować, iż przemysł lekki nie będzie w tak w ciężkiej - jak to się wydaje - sytuacji materialnej i technicznej. Przemysł lekki uzyskał także preferencje w zakresie PFAZ, które pozwalają mu na zwiększenie o 0,65% funduszu płac za każde 1% wzrostu produkcji netto.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Wzięliśmy pod uwagę fakt spadku skupu żywca i następstwa, jakie to będzie miało dla skupu skór surowych. Dlatego planujemy import uzupełniający skór.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#IzastępcaprzewodniczącegoKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówWładysławJabłoński">Części zamienne stanowią od lat trudny do rozwiązania problem w przemyśle lekkim. Wydaje się, że uzgodnienia międzyresortowe powinny poprawić sytuację w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełCecyliaModeracka">Mam poważne obawy, czy w 1985 r. uda się uzyskać w przemyśle lekkim planowaną wielkość produkcji? Trudno mi się zgodzić z wypowiedzią wiceprzewodniczącego W. Jabłońskiego, iż sytuacja w przemyśle lekkim jest podobna, jak była w r. 1980. W 1980 r. nie występowały bowiem problemy z zatrudnieniem, nie było wolnych sobót, inny był także stosunek załóg robotniczych do pracy. Obecnie wszystkie te czynniki najeży brać pod uwagę, oceniając szanse realizacji zadań planowych. Wydaje się, że proponowanie emerytom pracy na trzecią zmianę nie przyniesie rezultatów, bowiem dotąd akcja ta nie przyniosła dodatkowego zatrudnienia. Powinno się dążyć raczej do zatrudnienia młodzieży na trzeciej zmianie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełCecyliaModeracka">I zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Władysław Jabłoński: Kwestia zatrudnienia emerytów została poruszona na krajowej naradzie aktywu robotniczego i dlatego jest kontynuowana w zakładach pracy. W dalszym ciągu uważam, że niewielki wzrost produkcji w przemyśle lekkim jest realny, bowiem historycznie rzecz biorąc, udało nam się już osiągnąć znacznie większą produkcję w przemyśle lekkim, a obecnie będziemy jedynie odbudowywać tę produkcję.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełCecyliaModeracka">Brak młodych ludzi do pracy w przemyśle lekkim, ludzie spod budek z piwem nie nadają się do tej pracy, głównie ze względu na brak kwalifikacji fachowych i intelektualnych.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełCecyliaModeracka">Eksport został zmniejszony do rozsądnych wielkości i dalej zmniejszany nie będzie, nie przewiduje się także wzrostu cen wyrobów przemysłu lekkiego, pozostaje więc uzyskanie poprawy zaopatrzenia rynku w wyroby tego przemysłu w drodze wzrostu produkcji, a ten jest uzależniony od wzrostu zatrudnieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełUrszulaPłażewska">Powtórnie wystąpiła z pytaniem, jaki jest stosunek Komisji Planowania przy Radzie Ministrów do planowanych w NPSG propozycji zamrożenia płac w przemyśle lekkim.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełUrszulaPłażewska">I zastępca przewodniczącego Komisji Planowanie przy Radzie Ministrów Władysław Jabłoński: Problem ten nie dotyczy w ogóle przedsiębiorstw przemysłowych działających w oparciu o rozrachunek gospodarczy. Projekt planu nie przewiduje w ogóle zamrożenia płac, a jedynie zamrożenie funduszu płac w jednostkach budżetowych - gdzie wzrost przeciętnej płacy będzie można w związku z tym osiągnąć jedynie przez redukcję zatrudnienia. Płace w przemyśle lekkim będą się kształtowały w oparciu o założenia reformy gospodarczej. Nie przewiduje się obecnie i w ciągu najbliższych kilku lat wprowadzenia sztywnych taryfikatorów płacowych, głównie z tego względu, że nie posiadamy obecnie dostatecznych środków finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełDobromiłaKulińska">Dzisiejsza dyskusja i wypowiedzi przedstawicieli resortu wskazują, że nie możemy oczekiwać radykalnej poprawy w pracy przemysłu lekkiego. Planowana wartość produkcji przemysłu lekkiego ma wzrosnąć w 1985 r. o 70%. Natomiast w ujęciu ilościowym wzrost ma wynieść jedynie 55%. W związku z tym komisja z ciężkim sercem może taki program zaakceptować.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełDobromiłaKulińska">Brak także pewności, co do zapewnienia surowców dla przemysłu lekkiego do 1985 r.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełDobromiłaKulińska">Występuje stały spadek zatrudnienia w przemyśle lekkim, szczególnie odczuwalny jest on w przędzalniach, w których współczynnik zmianowości spada poniżej dwóch. Wydaje się, że zabiegi modernizacyjne i przechodzenie nu przędzenie bezwrzecionowe nie rozwiąże problemu produkcji przędzy, bowiem przędza uzyskiwana tą metodą jest gorszej jakości i nie wszystkie wyroby można z niej produkować.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełDobromiłaKulińska">Należy także poświęcić więcej uwagi sprawom jakości produkcji, jeżeli obecnie nie stać nas na dużą ilościowe produkcję, to powinniśmy produkować wyroby bardzo dobrej jakości, umożliwiające długie używanie.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełDobromiłaKulińska">W pierwszej kolejności zwalniali się ludzie pracujący w najtrudniejszych warunkach i na trzeciej zmianie. Twierdzę, że odbudowa zatrudnienia szczególnie w przędzalniach - będzie bardzo trudna. Otwartym tematem jest sprawa wykorzystania surowców wtórnych i odpadów. Wszystkie dyrektywy zawarte w programach oszczędnościowym i antyinflacyjnym powinny być dyskutowane w przedsiębiorstwach już teraz, już powinny być wypracowywane wnioski. Nie chcę powtarzać wielu problemów poruszanych przez posłów, bo można by mówić bez końca. Np. mimo naszych licznych starań w dalszym ciągu resort hutnictwa i przemysłu maszynowego nic nie usiłuje zrobić w celu poprawy zaopatrzenia w części zamienne do maszyn włókienniczych. Nie powinniśmy załamywać rąk, gdyż pewne rezerwy tkwią jeszcze w samych przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełDobromiłaKulińska">Następnie rozpatrzono odpowiedź ministra przemysłu chemicznego i lekkiego na opinię nr 11 dotyczącą spraw związanych, z płacami w przemyśle lekkim, problemami fluktuacji kadr oraz szkoleniem zawodowym.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełDobromiłaKulińska">Wiele tych problemów było poruszanych na niedawnej krajowej naradzie aktywu robotniczego. Wynika z tego, że zagadnienia te wymagają centralnego uregulowania, dlatego też proponuję przyjąć odpowiedź resortu, choć jest ona może zbyt ogólnikowa i niedopowiedziana do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełZenonSzulc">Z odpowiedzi wynika, że trudno w resorcie rozwiązać wszystkie problemy zgłoszone przez nas w opinii. Zgadzam się z tym, co zresztą podkreślano na krajowej naradzie, że pewne kwestie trzeba rozwiązywać globalnie w skali kraju. Rozumiemy, że resort popiera nasze stanowisko, mamy więc apel do ministra, aby jako przedstawiciel rządu pilnował spraw dotyczących przedsiębiorstw przemysłu lekkiego w omawianym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełDobromiłaKulińska">Do Komisji wpłynęło dramatyczne pismo Zrzeszenia Producentów Galanterii Technicznej „Galtech” dotyczące trudności zaopatrzeniowych, zwłaszcza w przędzę bawełnianą. Jest to podstawowy surowiec do produkcji taśm do zamków błyskawicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Problem zamków, chociaż incydentalny, omawialiśmy na posiedzeniu kierownictwa resortu. Dawniej można było je dostać bez przeszkód, dziś rzeczywiście ich brakuje.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Podjęliśmy działania dla zapewnienia przędzy specjalnej dla tej produkcji. Braki zamierzamy uzupełnić przez import.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Dyrektor zakładów pasmanteryjnych „Lenora” Jerzy Kawecki: Zakład nasz jednym z kilku producentów taśm finalnych do zamków błyskawicznych. Całkowicie zgadzam się z opinią, że zabezpieczenie w przędzę jest możliwe do zrealizowania. Wskazuje na to obecna sytuacja - poza jednym rodzajem przędzy, dostawy innych pokrywają nasze potrzeby. Produkujemy ok. 711 różnych rodzajów i asortymentów dzianin na potrzeby przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Jednym z podstawowych asortymentów są taśmy ekspresowe służące do wyrobu zamków błyskawicznych. W 1981 r. wyprodukowaliśmy ich 80 mln metrów, w 1982 - 55 mln metrów - a zamierzenia na ten rok przewidują powrót do 80 mln m.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Są trzy podstawowe przyczyny spadku produkcji. Pierwszą z nich jest pogorszenie się stanu technicznego maszyn. Tkalnia igłowa produkująca taśmy ma 519 specyficznych maszyn angielskich, w tym 300 z pełnym oprzyrządowaniem. Te krosna igłowe zakupione zostały w 1968 r. i już się całkowicie zamortyzowały. Nie gwarantują one jednak pełnej wydajności oraz odpowiedniej jakości produkcji. Powstaje więc dużo odrzutów (są one wykorzystywane do innych celów). Brakuje dewiz na import części zamiennych, a wprowadzana własnymi siłami regeneracja umożliwia jedynie utrzymanie bieżącej produkcji. Drugim powodem są niedobory i nierytmiczne dostawy przędzy, głównie bawełnianej. W kw. ub.r. choć potrzebowaliśmy 220 ton przędzy, otrzymaliśmy zaledwie 124 tony, a w 1V kwartale choć potrzeby były takie same - zaledwie 85 ton. Niedostatek surowców spowodował brak 10 mln metrów taśmy na tkalni igłowej. Pogorszyły się wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa, choć moglibyśmy je znacznie polepszyć, gdybyśmy zrezygnowali z tej produkcji. W ub.r. wprowadziliśmy dużo substytutów surowcowych, podobne działania podejmujemy także teraz. Bawełnę zastępujemy stilonem, wiskozą itp. Pragnę podkreślić dużą pomoc resortu dla naszego zakładu. Jednak pierwsze liczące się dostawy przędzy otrzymaliśmy dopiero po 20 marca, stąd też w I kw.br również zanotowaliśmy niedobory w produkcji. Aby temu zapobiec chcieliśmy pożyczyć przędzę z przemysłu bawełnianego, jednakże zakłady nie wykonały zalecenia ministra. Niemały wpływ na wyniki produkcji ma również niedobór zatrudnienia. W latach 1981–1983 na emerytury odeszło 479 osób głównie z produkcji. Chociaż wpłynęło 150 podań z prośbą o przeniesienie na wcześniejszą emeryturę wyraziłem zgodę jedynie w 19 przypadkach. Bardzo niskie są zarobki w fabryce na tle całego przemysłu lekkiego. W ub.r. na jednego zatrudnionego (łącznie z 13 pensją) średni zarobek wynosił 8.952 zł.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Zmieniono w zakładzie system płac - tak, że cena jednostkowa jest zasadniczym elementem płacy tkaczy.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Począwszy od 1981 r. produkcja taśm do zamków błyskawicznych nie nadąża za potrzebami. Również w br. zapotrzebowanie wynosi 100 mln metrów, a zakład dać może maksimum 80 mln metrów taśmy.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">W tej sytuacji wrazimy dwa rozwiązania: albo przeprowadzić kapitalny remont krosien, co musiałoby kosztować 75 tys. funtów angielskich, albo też kupić za tę samą kwotę 100–150 nowych maszyn z importu. To drugie rozwiązanie jest oczywiście bardziej pożądane, zakład mógłby wydatnie zwiększyć produkcję ale barierę stanowi niedobór środków dewizowych. Odpisy dewizowe nie wystarczają - musielibyśmy je składać przez okres co najmniej 15 lat. Gdybyśmy chcieli zdobyć środki dewizowe w drodze zwiększenia eksportu, pogłębilibyśmy niedobór na rynku zamów błyskawicznych i innych wytwarzanych przez nas wyrobów. Dyrektor prosi Komisję o przyjście zakładowi z pomocą.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#WiceministerprzemysłuchemicznegoilekkiegoMarianSkowerski">Sprawa dla zakładu zasadnicza, tj. zapewnienie zaopatrzenia w przędzę, została już załatwiona. Do innych problemów trudno jest nam jako komisji sejmowej ustosunkować się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełAndrzejOborzyński">Temat zakładu „Lenora” wypłynął po pierwsze dlatego, że Komisja otrzymała skargę w tej sprawie, a po drugie, gdyż jest to jedyny zakład w kraju produkujący zamki błyskawiczne, wniosek zgłoszony przez dyrektora jest konkretny: 100 nowo zakupionych maszyn pozwoliłoby zwiększyć produkuję o 100% przy tym samym zatrudnieniu. Może więc Komisja mogłaby wystąpić do resortu o udzielenie zakładowi pomocy finansowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełDobromiłaKulińska">Jako Komisja nie jesteśmy w stanie w tej sprawie pomóc, możemy co najwyżej przekazać ją Komisji Planowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WiceministerMarianSkowerski">Jestem zaskoczony, że w sprawie zakładu „Lenora” wpłynęła skarga do sejmowej Komisji. Przedyskutujemy sprawę w resorcie, biorąc jednak pod uwagę fakt, ze w warunkach funkcjonowania reformy gospodarczej każdy zakład jest samodzielny, samorządny i samofinansujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełLidiaJackiewiczKozanecka">Proponuję, aby w uwagach, które Komisja przekazywać będzie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, umieścić wniosek, iż resort powinien dopracować koncepcję rekonstrukcji bielnika, gazy i waty w Pabianickich Zakładach Opatrunkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełZenonSzulc">Należałoby wszystkie wnioski zgłoszone w dzisiejszej dyskusji przekazać Komisji Piana Gospodarczego Budżetu i Finansów, łącznie z wnioskiem zaproponowanym przez poseł L. Kozanecką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełDobromiłaKulińska">Stwierdzam, że Komisja - zgodnie z podjętą w pierwszym punkcie porządku dziennego uchwałą - przyjęła projekt NPGG na lata 1983–1985 oraz rządowy program antyinflacyjny i oszczędnościowy w zakresie przemysłu lekkiego. Niezależnie od tego, Komisja przekaże odpowiednie uwagi i wnioski Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełDobromiłaKulińska">W sprawach bieżących omówiono tryb przygotowań do najbliższych posiedzeń Komisji na temat realizacji programu operacyjnego dla dzieci i młodzieży oraz oceny stanu wdrażania reformy gospodarczej w przemyśle lekkim.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>