text_structure.xml 19.8 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#WiceministerJózefBury">Dnia 29 grudnia 1982 r. Komisje: Pracy i Spraw Socjalnych oraz Prac Ustawodawczych obradujące pod przewodnictwem poseł Ireny Sroczyńskiej (PZPR), odbyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#WiceministerJózefBury">pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych przepisów o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego i o zaopatrzeniu emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#WiceministerJózefBury">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Józefem Burym, wiceprezesem ZUS Ryszardem Karolakiem, przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej i Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#WiceministerJózefBury">Uzasadnienie projektu ustawy przedstawił wiceminister Józef Bury: W uzupełnieniu ustawy o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin proponuje się odpowiednio zmienić cztery ustawy i jeden dekret - wymienione w art. 1 projektu oraz ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#WiceministerJózefBury">Główna zmiana polega na ustaleniu zasad likwidacji starego portfela w systemach emerytur i rent: rzemieślników i innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek; osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; osób pobierających renty z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych; członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz twórców i artystów.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#WiceministerJózefBury">Proponuje się, aby likwidacja starego portfela tych emerytur i rent odbyła się w terminach i według zasad określonych dla emerytur i rent pracowniczych, przy czym uwzględnia się odrębności związane z ustalaniem podstawy wymiaru niektórych świadczeń. Projekt przewiduje także ustalenie zasad bieżącej waloryzacji emerytur i rent w pozapracowniczych systemach emerytalnych i w systemie rent z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych; proponuje się, aby waloryzacja ta odbywała się w terminach i na zasadach określonych w pracowniczym systemie emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#WiceministerJózefBury">Dostosowując poszczególne przepisy zmienianych aktów do niedawno przyjętych ustaw, w ustawie o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych przewiduje się zmianę stawek wymiaru rent „wypadkowych” oraz zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru tych rent, co wiąże się z przyjętym w systemie zaopatrzenia emerytalnego pracowników włączeniem w system świadczeń rentowych rekompensat z tytułu podwyżek cen. W ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin oraz w Karcie nauczyciela proponuje się zmianę dotychczasowego sposobu obliczania dodatków z tytułu działalności twórczej oraz pracy nauczycielskiej. Dodatki te zamiast dotychczasowych 20% emerytury lub renty wynosiłyby 15% podstawy wymiaru emerytury lub renty. W efekcie będzie to dawało tę samą mniej więcej kwotę. Uzyskamy jednak jednolitą zasadę wymiaru dodatków preferencyjnych ustaloną w systemie zaopatrzenia emerytalnego pracowników przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. Analogiczną zmianę projekt proponuje dokonać w ustawie o szkolnictwie wyższym. Stawki dodatku 20 i 10% emerytury bądź renty proponuje się zastąpić stawkami 15 i 10% podstawy wymiaru. W Karcie nauczyciela niezbędne ponadto są zmiany związane z ujednoliceniem w całym systemie świadczeń emerytalno-rentowych stawek wymiaru dodatku za odznaczenie oraz dodatku za tajne nauczanie (20% podstawy wymiaru emerytury lub renty, nie więcej jednak niż 3.000 zł miesięcznie w miejsce obecnych 25% emerytury lub renty). Projekt przewiduje także sprecyzowanie w Karcie nauczyciela oraz w ustawie o szkolnictwie wyższym zasad bieżącej waloryzacji. Przepisy art. 91 Karty nauczyciela oraz art. 159 ust. 2 ustawy o szkolnictwie wyższym, zawierające bardzo nieprecyzyjne zasady bieżącej waloryzacji emerytur i rent - odrębne od zasad przyjętych dla ogółu pracowników - proponuje się zastąpić odesłaniem do systemu powszechnego. Różnica w rozwiązaniach polega na tym, że w systemie powszechnym podstawa wymiaru emerytur i rent wzrasta o procent wzrostu średniej płacy w gospodarce uspołecznionej (nie więcej jednak niż o 150% kwoty wzrostu tej płacy). Natomiast w omawianych ustawach zapisano zasadę wzrostu emerytur i rent nauczycieli oraz pracowników naukowo-dydaktycznych wraz ze wzrostem wynagrodzeń czynnych nauczycieli i pracowników naukowo-dydaktycznych, zasada ta poza tym, że nieprecyzyjna, a także trudna lub wręcz niemożliwa do wykonania - stwarza szczególne unormowania i otwiera drogę do forsowania przez poszczególne grupy zawodowe korzystniejszych rozwiązań dla siebie, co ze społecznego punktu widzenia jest niesprawiedliwe i nieuzasadnione. W kodeksie postępowania cywilnego proponuje się zmianę przepisów o ograniczeniach egzekucji, związaną z koniecznością dostosowania ich do nowych zasad egzekucji z emerytur i rent - przyjętych w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin oraz zmian, jakie w nowelizowanych przepisach wprowadził już wcześniej Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#WiceministerJózefBury">Pragnę ponadto zwrócić uwagę na propozycje zmian w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W projekcie przewiduje się przedłużenie okresu wypłaty zasiłku chorobowego w związku z rezygnacją w systemie emerytur i rent pracowniczych z instytucji renty chorobowej. Proponuje się przedłużanie wypłaty zasiłku chorobowego na okres do 12 miesięcy, jeżeli pracownik po wyczerpaniu 6-miesięcznego okresu zasiłkowego jest nadal niezdolny do pracy, lecz rokuje odzyskanie zdolności do pracy w okresie nie przekraczającym 12 miesięcy. Przez cały okres pobierania zasiłku chorobowego stosunek pracy z tym pracownikiem podlegałby ochronie przed rozwiązaniem. Jest to rozwiązanie znacznie korzystniejsze od zasad dotychczasowych, gdyż obecnie zakład pracy może rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem przebywającym na rencie chorobowej. Przedłużenie (powyżej 6 miesięcy) zasiłku chorobowego finansowane byłoby ze środków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych tak, jak ma to obecnie miejsce w przypadku renty chorobowej. Nie stanowiłoby to zatem dodatkowego obciążenia dla zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#WiceministerJózefBury">Projekt przewiduje także obniżenie zasiłku chorobowego lub wynagrodzenia za każde pierwsze 3 dni niezdolności do pracy z powodu choroby z 75, 80 bądź 100% do 50%. Nie dotyczyłoby to niezdolności do pracy z powodu choroby w okresie ciąży, choroby zawodowej, wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Propozycje analogicznych zmian odnoszą się do Karty nauczyciela i ustawy o szkolnictwie wyższym. Rozwiązanie to ma na celu przeciwdziałanie wzrostowi absencji chorobowej. Projekt przewiduje ponadto przedłużenie okresu, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do obliczenia zasiłków, z 1 lub 3 miesięcy do 6 miesięcy kalendarzowych; pozwoli to na ustalanie wysokości zasiłków od wynagrodzenia bardziej odpowiadającego rzeczywistemu poziomowi zarobków niż to ma miejsce dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#WiceministerJózefBury">W projekcie przewiduje się także zmianę stawek zasiłku porodowego. Proponuje się, aby zasiłek ten był wypłacany w wysokości dwukrotnego zasiłku rodzinnego, nie mniej niż 2.500 zł (obecnie zasiłek ten wypłacany jest w wysokości trzykrotnego zasiłku rodzinnego, nie mniej niż 500 zł). Zmiany tej proponuje się dokonać ze względu na włączenie z dniem 1 stycznia 1983 r. rekompensat w system zasiłków rodzinnych, co automatycznie wpłynie na zwiększenie zasiłku porodowego. Ta kwota zasiłku porodowego będzie obejmować również jednorazowy dwutysięczny zasiłek z tytułu urodzenia dziecka, który dotychczas wypłacany jest oddzielnie.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#WiceministerJózefBury">Ponadto w ustawach normujących ubezpieczenie społeczne pozapracowniczych grup społeczno-zawodowych (rzemieślnicy, ajenci, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych, adwokaci) proponuje się zamieścić upoważnienia dla ministra pracy, płac i spraw socjalnych do określenia wysokości zasiłków rodzinnych przysługujących tym grupom ubezpieczonych. Z mocy tych ustaw zasiłki rodzinne przysługują obecnie w wysokości przewidzianej dla pracowników. Ponieważ z dniem 1 stycznia 1983 r. nastąpi włączenie rekompensat wypłacanych pracownikom z tytułu podwyżek cen w system zasiłków rodzinnych, a pozapracownicze grupy ubezpieczonych rekompensat takich nie otrzymują, niezbędne staje się ustalenie dla nich odrębnej wysokości zasiłków rodzinnych. Proponowane zmiany zmierzają do stworzenia w tym celu odpowiednich podstaw prawnych.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#WiceministerJózefBury">Dostosowanie przepisów nowelizowanych ustaw i dekretu do ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin nie spowoduje dodatkowego zwiększenia wydatków ponad przedstawione w uzasadnieniu do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#WiceministerJózefBury">Natomiast w wyniku zmian w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#WiceministerJózefBury">1) zmniejszone zostaną wydatki na zasiłki chorobowe o ok. 6 mld zł rocznie z tytułu obniżenia zasiłku chorobowego za pierwsze 3 dni choroby,</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#WiceministerJózefBury">2) przemieszczenia będą wymagać środki finansowe w kwocie ok. 1,5 mld zł rocznie z funduszu emerytalnego do budżetu ZUS z tytułu wydłużenia okresu zasiłkowego w miejsce zniesionej renty chorobowej.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#WiceministerJózefBury">Komisje wybrały podkomisję dla przygotowania projektu ustawy w składzie posłów: Tadeusz Haładaj (PZPR), Tadeusz Kałasa (SD), Felicjanna Lesińska (ZSL), Halina Minkisiewicz-Latecka (SD), Stanisława Paca (PZPR), Kazimiera Plezia (PZPR), Józef Różański (SD), Franciszek Tekliński (PZPR), Barbara Tumułka (bezp.), Antoni Wesołowski (ZSL) i Zdzisław Zabłotny (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławRostworowski">Czy nastąpi uregulowanie uprawnień emerytalnych duchownych? Nie wynikało to z przedłożonego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefRóżański">Zwracam uwagę na kwestię o dużym wydźwięku politycznym. Mianowicie w Karcie nauczyciela uchwaliliśmy 25% dodatek do emerytury dla osób zasłużonych w tajnym nauczaniu podczas wojny. Owo postanowienie nie weszło dotąd w życie, a już proponuje się jego zmianę. Uważam to za niesłuszne, tym bardziej, że chodzi o niewielką grupę ludzi, z każdym dniem malejącą.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefRóżański">Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) wyjaśnił, że prowadzenie tajnego nauczania podczas wojny jest traktowane jako działalność kombatancka. Sprawy te uregulowano w ustawie o kombatantach.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJózefRóżański">Karta nauczyciela zawiera uprawnienia o charakterze szczegółowym, inne niż te, które generalnie wynikają z ustawy kombatanckiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">A dlaczego mają być inne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełGenowefaRejman">Są propozycje zmiany wielu ustaw niedawno uchwalonych przez Sejm. Wzbudza to społeczną krytykę, bowiem można domniemywać, że akty te nie były oparte na jakiejś generalnej koncepcji.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełGenowefaRejman">Nawiązując do przedłożonego przez rząd projektu ustawy uważam za niedopuszczalne obniżenie zarobków osoby, która uzyskała krótkoterminowe zwolnienie lekarskie. W imię znikomych racji ekonomicznych spowodowalibyśmy tym rezygnację wielu ludzi z kilkudniowych zwolnień lekarskich, co odbiłoby się na ich zdrowiu, m.in. zwiększyłoby się zagrożenie chorobami serca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełIrenaSroczyńska">Mam pytanie do przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej: jaki procent ludzi nadużywa 3-dniowych zwolnień lekarskich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejMariaŚwirko">Odsetek ten jest wyjątkowo mały - ok. 1%. Trzeba też brać pod uwagę ogólnie biorąc nienajlepsze warunki pracy, a także malejące nakłady na ich poprawę. Wszystko to wpływa na zdrowie pracowników. Stosunkowo wysoka absencja młodych pracowników na podstawie krótkoterminowych zwolnień lekarskich wynika z różnych przyczyn. Panuje opinia, że młodzi ludzie nadużywają krótkoterminowych zwolnień lekarskich. Jednakże z badań przeprowadzonych przez Akademię Medyczną w Zakładach Mechanicznych „Ursus” wynika, że młodzi ludzie do 20 roku życia korzystając z częstych krótkoterminowych zwolnień lekarskich nie mieli szans odbycia właściwego leczenia ze względu na to, że nie stawiano im właściwych diagnoz. Trzeba więc oceniać to zagadnienie szczególnie rozważnie. U osób chorujących dłużej dominują dolegliwości układu krążeniowego, oddechowego, kostno-stawowego i trawiennego. Schorzenia te uwarunkowane są sytuacjami stresowymi. Jeśli zaoszczędzimy na zasiłkach chorobowych, to może się okazać, że ogólne wydatki wzrosną, ponieważ przybędzie sytuacji stresowych związanych z trudnościami materialnymi ludzi.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejMariaŚwirko">Jako lekarz jestem stanowczo przeciwna obniżeniu zasiłku z tytułu opieki nad chorym dzieckiem. Jeżeli można się jeszcze zastanawiać, czy opłaci się obniżyć zasiłek chorobowy za każde pierwsze 3 dni niezdolności do pracy, to z całą pewnością nie należy obniżać zasiłku z tytułu opieki nad chorym dzieckiem. Matka nie może podejmować decyzji, czy pozostawić chore dziecko w domu, czy też oddać je w tym stanie do żłobka. Można sobie wyobrazić, jak wiele dzieci zachoruje w tych warunkach wskutek infekcji. Nie dziwmy się później, gdy po latach nastąpi gwałtowny wzrost absencji chorobowej; dzieci będą niedoleczone i poniesiemy konsekwencje tego gdy dorosną. Obecnie obserwujemy wzrost liczby dzieci chorych na nerki, a to stanowi konsekwencję uszkodzeń układu miąższowego nerek wskutek przeziębień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEugeniaKempara">Nie rozumiem, czy przedstawiciel resortu zdrowia prezentuje własne stanowisko, czy też stanowisko ministerstwa? Mamy przecież projekt ustawy, który został przyjęty przez Radę Ministrów. Czy resorty nie uzgodniły między sobą stanowisk?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektordepartamentuMariaŚwirko">Odpowiadałam na konkretne pytanie i jako lekarz zwracałam uwagę na pewne zjawiska oraz ich konsekwencje na podstawie analiz przeprowadzonych w resorcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełZygmuntKarchuć">Czy obniżenie zasiłku chorobowego wypłacanego w okresie zasiłkowym na każde pierwsze 3 dni niezdolności do pracy będzie dotyczyło wszystkich pracowników? Czy zasady wypłacania zasiłku chorobowego za takie dni, jak niedziela i wolna sobota będą również jednolite dla wszystkich pracowników? Mam wątpliwości, czy niezbędne jest dokonywanie zmian w Karcie nauczyciela oraz w ustawie o szkolnictwie wyższym, które weszły w życie stosunkowo niedawno. Źle to świadczy o naszej pracy albo o pracy resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WiceministerJózefBury">Gdy chodzi o zaopatrzenie emerytalne duchownych, to podjęto prace w tym zakresie; ustalono kierunek tych prac na najwyższym szczeblu w związku z listem Episkopatu do Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WiceministerJózefBury">W sprawie dodatku za tajne nauczanie nie jest zasadny argument że dotyczy ona niewielkiej grupy uprawnionych. Chodzi natomiast o ujednolicenie zasad dokonywania obliczeń i wypłat - gwarantuje to ustawa dotycząca kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WiceministerJózefBury">Nawiązując do krytycznych uwag o propozycjach zmian w uchwalonych niedawno ustawach pozwalam sobie przypomnieć, że resort we właściwym czasie zwracał się z prośbą do posłów, by nie przesądzać w tych ustawach spraw związanych ze świadczeniami emerytalnymi. Przewidywaliśmy, że będą one jednolicie uregulowane w ustawie o emeryturach i rentach pracowniczych, która została uchwalona w grudniu i stworzyła m.in. jednolity system waloryzacji. Należy więc odpowiedzieć na pytanie, czy trzeba bronić jakiejś niedoskonałej ustawy szczegółowej, czy też trzeba zmienić ją w imię jednolitego systemu?</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#WiceministerJózefBury">W sprawie zasiłków chorobowych resort znajduje się pod naciskiem różnych grup pracowniczych, a zwłaszcza starszych, solidnie pracujących robotników, którzy oceniają, że młodzież zbyt często choruje i domagają się wzmocnienia dyscypliny pracy przez obniżenie stawki zasiłku do 50% za pierwsze dni okresu chorobowego. Dotyczyć to będzie wszystkich grup zatrudnionych. Skutki tego rozwiązania nie powinny zaważyć na budżetach rodzin pracowniczych. Natomiast wielokrotnie podkreślano w środkach masowego przekazu, zwłaszcza w telewizji, że obniżenie zasiłków może przyczynić się do poprawy dyscypliny pracy. Biorąc pod uwagę te wnioski przedstawiliśmy rządowi projekt ustawy o zmianie niektórych przepisów o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego i o zaopatrzeniu emerytalnym. Podkreślam, że zasiłki wypłacane są ze środków zakładów pracy. Ogólna kwota zasiłków nie zostanie przez to zmniejszona - może być ona wykorzystana w innej formie, np. w postaci dodatkowych środków związanych ze wzrostem wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#WiceministerJózefBury">Nawiązując do sprawy wypłacania zasiłków z tytułu absencji chorobowej w okresie obejmującym niedziele i święta wyjaśniam, że obecnie stawkę zasiłku oblicza się dzieląc wynagrodzenie pracownika przez 30. Przyjęcie innego rozwiązania wymagałoby dzielenie tego wynagrodzenia np. przez 22 dni. Warto też zauważyć, że gdyby pracownicy częściej chorowali, np. w poniedziałek, wtorek i środę, a nie w piątek, sobotę i niedzielę, to nastąpiłoby zmniejszenie się produkcji. Z tych względów resort opowiada się za utrzymaniem dotychczasowych zasad.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#WiceministerJózefBury">Komisje postanowiły, że podkomisja powołana w toku posiedzenia przystąpi do pracy nad projektem ustawy o zmianie niektórych przepisów o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego i o zaopatrzeniu emerytalnym oraz przyjęły do wiadomości, że pierwsze posiedzenie podkomisji odbędzie się 4 stycznia 1983 r.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>