text_structure.xml 16 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(W dniu 14 stycznia Komisja Nauki i Postępu Technicznego oraz Komisja Prac Ustawodawczych na wspólnym posiedzeniu pod kolejnym przewodnictwem posłów Witolda Zakrzewskiego (bezp.) i Jana Janowskiego (SD), rozpatrzyły: rządowy projekt ustawy o utworzeniu Państwowej Agencji Atomistyki.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(W posiedzeniu udział wzięli: Pełnomocnik Rządu do Spraw Atomistyki prof. Jerzy Minczewski, posłowie sejmowej Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz jednostek mających wejść w skład Państwowej Rady Atomistyki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Sprawozdawca">Otwierając obrady przewodniczący Komisji poseł Witold Zakrzewski (bezp.) przypomniał, że prace nad ustawą o Państwowej Agencji Atomistyki zostały przerwane z przyczyn formalnych podczas poprzedniego wspólnego posiedzenia. Obecnie wpłynęło pismo od prezesa Rady Ministrów upoważniające prof. J. Minczewskiego do prezentowania stanowiska rządu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Sprawozdawca">Projekt ustawy zreferował pełnomocnik rządu do spraw atomistyki prof. Jerzy Minczewski. Przedstawił on pokrótce rządowe uzasadnienie projektu, po czym stwierdził, że jako pełnomocnik rządu do spraw atomistyki rozpoczął starania o wprowadzenie problematyki atomistyki do opracowywanych obecnie programów operacyjnych. Dotyczyło m.in. programu zaopatrzenia rolnictwa i przemysłu spożywczego, programu zaopatrzenia ochrony zdrowia w wyroby farmaceutyczne (jednostki podległe pełnomocnikowi są jedynym producentem izotopów promieniotwórczych i związków nimi znaczonych dla medycyny nuklearnej oraz producentem aparatury pomiarowej i akceleratorów do leczenia nowotworów), programu operacyjnego paliw i energii, w ramach którego jednostki atomistyki wezmą udział w pracach związanych z pierwszą elektrownią jądrową w Polsce oraz będą producentem systemów kontroli i sterowania takich elektrowni w krajach RWPG, zaś techniki jądrowe mają szerokie zastosowanie w nadzorowaniu ropociągów oraz optymalizacji procesów przerobu ropy naftowej. Atomistyka ma także poważny udział w programach eksportu oraz w programie operacyjnym na rzecz obronności kraju.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Sprawozdawca">Od początku istnienia światowej energetyki jądrowej, projektowanie, budowa i eksploatacja elektrowni i ciepłowni jądrowych znajduje się w gestii odpowiednich państwowych resortów gospodarczych lub koncernów przemysłowych, natomiast nadzór nad całością procesu inwestycyjnego oraz nad eksploatacją jest w gestii niezależnych organów państwowych, podobnych do proponowanej w ustawie Państwowej Agencji Atomistyki. Mówca wyraził przekonanie, że doświadczenie energetyki jądrowej w świecie, wyrażające się liczbą kilkudziesięciu tysięcy reaktorolat bez śmiertelnego wypadku w wyniku napromieniowania lub awarii reaktora, stawiające ten przemysł w rzędzie najbezpieczniejszych, związane jest właśnie z faktem, że od początku całość tego przemysłu podlega podwójnemu zabezpieczeniu drogą nadzoru przemysłowego i niezależnego nadzoru sprawowanego przez wyposażone w pełne kompetencje organy państwowe. W miarę budowy elektrowni jądrowych w Polsce, sprawy te będą stanowić coraz ważniejsze zadanie Państwowej Agencji Atomistyki.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Pytania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławLubiński">W stosunku do jakich przedsiębiorstwa PAA będzie pełniła funkcję organu założycielskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTadeuszOrlof">Jak duży jest eksport jednostek podległych pełnomocnikowi rządu do spraw atomistyki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAdamŁopatka">Czy prezes agencji nie powinien być równocześnie przewodniczącym Państwowej Rady Atomistyki?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Na pytania odpowiedział pełnomocnik rządu do spraw atomistyki Jan Minczewski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PełnomocnikrządudosprawatomistykiJanMinczewski">Agencja Atomistyki jest organem założycielskim w stosunku do 9 przedsiębiorstw wymienionych w ustawie, a mianowicie: JBJ, IFJ, CLOR, ZZ.UJ Polon oraz. Instytutu Fizyki Plazmy i Syntezy Termojądrowej. Były ośrodek informacji, o którym mowa w uzasadnieniu projektu ustawy, wchodzi obecnie w skład Ministerstwa Górnictwa i Energetyki. Połączenie funkcji prezesa PAA i przewodniczącego Rady Atomistyki byłoby niecelowe, gdyż rada stanowić ma niezależny organ doradczy i opiniujący. Eksport ZZUJ Polon sięga 100 mln zł dew. rocznie, podobną skalę osiąga eksport IBJ, aczkolwiek w tym wypadku występują znaczne wahania roczne.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMieczysławSerwiński">W projekcie ustawy zostały jasno i klarownie wskazane zadania Państwowej Agencji Atomistyki. Powiedziano wyraźnie, że energetyka wykorzystuje i eksploatuje urządzenia elektrowni jądrowych, a Agencja Atomistyki sprawuje w stosunku do nich nadzór techniczny.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMieczysławSerwiński">W latach sześćdziesiątych wiele mówiono o energetyce atomowej. Gdy jednak sprawy atomistyki zostały włączone do Ministerstwa Energetyki, publiczna dyskusja na ten temat przycichła. Myślę, że wydzielenie Państwowej Agencji Atomistyki przywróci należną rangę tych zagadnień. Chciałbym dowiedzieć się, co stało i stoi na przeszkodzie rozwoju naszej atomistyki? Jakie życzenia specjalistów powinny zostać spełnione jak najszybciej? Interesuje mnie także, jak Agencja Atomistyki będzie usytuowana w stosunku do techniki radiacyjnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanKubitPZPRczłonekKomisjiGórnictwaEnergetykiiChemii">Komisja nasza gorąco popiera projekt ustawy o PAA. Uważam jednak za stosowne podniesienie kilku wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanKubitPZPRczłonekKomisjiGórnictwaEnergetykiiChemii">W punkcie 3 art. 2 projektu ustawy stwierdza się, że PAA wykonuje zadania centralnego organu administracji państwowej. W moim odczuciu, PAA powinna być organem stojącym na straży interesów społeczeństwa wobec administracji, a więc uzyskać wyższą i niezależną pozycję. W projekcie zabrakło również wyraźnego sformułowania prawa PAA do wydawania obowiązujących aktów normatywnych regulujących zakres jej działania oraz uregulowania jej uprawnień do legalizacji urządzeń jądrowych. W technice jądrowej i energetyce atomowej, po raz pierwszy w historii cywilizacji, zagadnienia ochrony środowiska uzyskały pierwszeństwo przed względami gospodarczymi. Decyzje w sprawie uruchomienia i eksploatacji elektrowni podejmowane są na podstawie racji technicznych i związanych z bezpieczeństwem, a nie gospodarczo-ekonomicznych. Na całym świecie do kompetencji organów nadzoru atomistyki należy legalizowanie urządzeń oraz licencjonowanie personelu. W wielu krajach wzory energetyki atomowej stały się bodźcem do nowego rozwiązania problemów ochrony środowiska w innych dziedzinach techniki. Koszt urządzeń zabezpieczających sięga 30% kosztów budowy elektrowni jądrowej.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJanKubitPZPRczłonekKomisjiGórnictwaEnergetykiiChemii">W projekcie niepokoi mnie również brak wzmianki o kompetencjach PAA w zakresie nadzoru nad całym cyklem paliwowym energetyki, a więc także nad produkcją i sprowadzaniem materiałów rozszczepialnych. Kwestią palącą jest uruchomienie w zakładach azotowych w Puławach i Policach ubocznej produkcji materiałów rozczepialnych, która może osiągnąć skalę kilkuset ton rocznie. Na świecie eksploatuje się takie instalacje o produkcji rzędu kilkudziesięciu ton i uchodzi to za działanie opłacalne.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJanKubitPZPRczłonekKomisjiGórnictwaEnergetykiiChemii">Mam nadzieję, że w najbliższych dniach zapadną ostateczne decyzje co do budowy elektrowni atomowej w Żarnowcu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełGenowefaRejman">Celem umieszczenia w projekcie ustawy wzmianki o pełnieniu przez PAA zadań centralnego organu administracji jest określenie rangi tej instytucji, a nie ograniczanie jej funkcji i osłabianie jej zdolności do sprawowania niezależnego nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełGenowefaRejman">Ważną cechą energetyki atomowej, podkreśloną w uzasadnieniu, jest przywiązywanie szczególnego znaczenia do ochrony środowiska. energetyce atomowej nie ma mowy o nie zadawalającej jakości albo bowiem urządzenie spełnia najwyższe międzynarodowe normy, albo w ogóle nie może być stosowane. Powinno to być wzorem do rozwiązań technicznych i organizacyjnych w innych dziedzinach życia gospodarczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełTadeuszOrlof">Nie neguję potrzeby powołania Państwowej Agencji Atomistyki, Musimy jednak mieć świadomość, że niedawno podjęliśmy decyzję o likwidacji szeregu resortów, a teraz nagle powołujemy nowy. Dlatego uważam, że powinniśmy się zastanowić, czy nie należałoby ograniczyć rangi PAN do roli instytutu działającego w ramach MON lub Ministerstwa Górnictwa i Energetyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełLidiaJąckiewiczKozanecka">Komisja Nauki i Postępu Technicznego nie podziela poglądu przedstawionego przez posła Orlofa. Rozwiązanie proponowane w projekcie zgodne jest z praktyką wielu innych krajów. Warunkiem skuteczności nadzoru nad stosowaniem środków rozszczepialnych jest sprawowanie go przez nie zależny organ. PAN będzie miała także zadanie sprawowania funkcji koordynatora różnych działań w zakresie wykorzystania środków promieniotwórczych i musi w tym celu posiadać odpowiednią rangę.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełLidiaJąckiewiczKozanecka">Zgłaszam propozycję uzupełnienia składu zarządu PAA o przedstawicieli resortów chemii oraz administracji i ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełLidiaJąckiewiczKozanecka">Uważam, zgodnie z naszymi wcześniejszymi ustaleniami, że zawarte w projekcie sformułowanie, iż personel PAA nie przekroczy 70 osób jest nieszczęśliwe i określa zbyt dużą liczbę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Sprawozdawca">Po ustaleniu, że podjęcie ustawy o utworzeniu Państwowej Agencji Atomistyki nie budzi zastrzeżeń posłów, przewodniczący obrad poseł Witold Zakrzewski (bezp.) zaproponował, aby posłowie przystąpili do analizy tekstu projektu ustawy i wnoszenia poprawek.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Sprawozdawca">W dyskusji nad 2 artykułem projektu ustawy poseł Adam Łopatka (PZPR) stwierdził, że proponowanie w pkt. 1 podległości Państwowej Agencji Atomistyki prezesowi Rady Ministrów jest nieracjonalne, skoro i tak równocześnie mówi się o możliwości przekazania nadzoru nad tą działalnością jednemu z członków Rady Ministrów. Zdaniem posła Łopatki, przyjęło się - przy powoływaniu różnych organizacji - obarczanie nadzorem nad nimi premiera. Jest to praktyka szkodliwa, obciążająca prezesa Rady Ministrów wieloma funkcjami, utrudniającymi mu wykonywanie najważniejszych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Sprawozdawca">Argumentację posła Adama Łopatki uznał za słuszną poseł Jerzy Bukowski (bezp.). Jego zdaniem, kształt centrum zarządzania w naszym państwie nie jest jeszcze ostatecznie uformowany i do czasu zakończenia prac nad jego strukturą, nie powinno się dokonywać zapisów, które by obarczały dodatkowymi obowiązkami prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Sprawozdawca">W głosowaniu, poprawka zgłoszona przez posła Adama Łopatkę nie została wzięta pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#Sprawozdawca">Zgodnie z sugestiami prof. Jerzego Minczewskiego, uzupełnienie art. 2 pkt.4 listy składu zarządu Państwowej Agencji Atomistyki uznano za niecelowe.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Sprawozdawca">Uznano, że punkt ten określa udział tylko resortów najbardziej związanych z Agencją Atomistyki, natomiast w Radzie DS. Atomistyki zasiadać mają przedstawiciele wszystkich resortów. Tym samym poprawka wniesiona przez poseł Lidię Jackiewicz-Kozanecką (PZPR) upadła. Przyjęto natomiast zaproponowaną przez posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.) zmianę kolejności punktów art.2: dawny pkt.3. uzyskał numer 1, a wszystkie dalsze - numery kolejne.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#Sprawozdawca">W dyskusji nad art.3. projektu ustawy, przyjęto na wniosek posła Witolda Zakrzewskiego, że pkt.l. będzie stwierdzał, iż do zakresu działania PAA należą sprawy koordynacji i kontroli całokształtu działań w zakresie atomistyki. Dalszy tekst, znajdujący się w tym punkcie, uległ skreśleniu. W pkt.4. dokonano zmian, po których jego treść zostanie zmieniona. Mówi on mianowicie, że do zakresu działania PAA należy ochrona radiologiczna i bezpieczeństwo jądrowe wraz z unieszkodliwianiem i składowaniem odpadów promieniotwórczych. Ten końcowy fragment zdania postanowiono po głosowaniu zachować ze względu na odczucia społeczne. Wprowadzono dodatkowo jeden punkt, mający numerację 6. Zawiera on postanowienie o nadawaniu uprawnień dla podstawowych kadr zatrudnionych w eksploatacji urządzeń jądrowych. Uwzględniono tym samym propozycję posła Jana Kubita (PZPR). W związku ze zmianą kolejności, dawne punkty 6, 7 i 8 zyskały numerację 7,8 i 9. Jako ostatni, zredagowano na wniosek posła Witolda Zakrzowskiego punkt 10, który mówi, że do zakresu działania PAA należy nadzór nad wykonywaniem zadań przez podległe jej, wyodrębnione jednostki.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Sprawozdawca">W art.4. pkt. 1. uwzględniono poprawkę zgłoszoną przez posła Tadeusza Orlofa (ZSL). W związku z tym, brzmienie t ego punktu jest następujące: „Zadaniem PAA jest wytyczanie kierunków działań w zakresie określonym w art.3, stosownie do potrzeb społecznych i gospodarczych, zgodnie z polityką państwa”. Do tego ograniczają się poprawki w tekście art.4. W dyskusji nad projektem statutu Państwowej Agencji Atomistyki wniesiono pewne uzupełnienia. Ustalono, że przewodniczącego Rady DS. Atomistyki powołuje Prezes Rady Ministrów' na wniosek prezesa PAA, po zasięgnięciu opinii zarządu. Zakres, tryb i skład działania Rady DS. Atomistyki określi statut Rady nadany przez Prezesa Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydium PAN i Rady Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Ten ostatni fragment jest uzupełnieniem w stosunku do tekstu pierwotnego. Tekst projektu ustawy uchwalono jednomyślnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Komisja zgłasza następujące poprawki do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowego zakresu PAA: punkt 1 § 1 rozporządzenia wymaga dostosowania do zmian w ustawie, natomiast do § 4 należy wprowadzić punkt 1 z § 2. Pełnomocnik rządu zapewnił Komisje, że poprawki te będą uwzględnione.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>