text_structure.xml 10.7 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">W dniu 10 maja 1984 r. Komisje: Komunikacji i Łączności oraz Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.) rozpatrzyły w pierwszym czytaniu rządowy projekt ustawy Prawo przewozowe.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli: wiceminister komunikacji Janusz Głowacki, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Sprawiedliwości, Urzędu Rady Ministrów oraz Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Uzasadnienie projektu ustawy Prawo przewozowe przedstawił wiceminister Janusz Głowacki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Obecnie Prawo przewozowe nie stanowi jednolitego, zwartego systemu, lecz zdezintegrowany zbiór różnych aktów normatywnych. Podstawowym aktem normującym umowę przewozu jest Kodeks cywilny. Postanowienia zawarto w tytule XXV Księgi III Kodeksu cywilnego stanowiły w zasadzie pierwszą próbę jednolitego ujęcia problematyki prawno-przewozowej we wszystkich gałęziach transportu. Ze względu jednak na szczupłość regulacji kodeksowej i jej dyspozytywny charakter utrzymano w mocy przepisy szczególne, wydane odrębnie dla poszczególnych gałęzi transportu. Zwraca uwagę znaczna liczba aktów normatywnych regulujących te problemy, oraz zróżnicowanie hierarchiczne od ustawy do zarządzenia. Niektóre akty normatywne wydawane są bez właściwej podstawy prawnej lub przekraczają zakres upoważnień wynikających z delegacji ustawowych. Istnieje duże zróżnicowanie szczegółowości unormowań - od bardzo obszernej, niekiedy nawet kazuistycznej regulacji obowiązującej w transporcie kolejowym, do ogólnikowych unormowań w transporcie lotniczym. Wiele postanowień nie odpowiada obecnym potrzebom społecznym i obrotu gospodarczego. Nie znajdują uzasadnienia rozbieżności w tak istotnych kwestiach, jak odpowiedzialność stron z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu oraz dochodzenie roszczeń w tym zakresie. Obecny stan prawny nie sprzyja trwałej, jednolitej ochronie cywilno-prawnej podmiotów występujących w stosunkach transportowych, tendencjom integracyjnym w ramach systemu transportowego, jednolitej wykładni i orzecznictwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Wg powszechnego przekonania przedstawicieli nauki, praktyki, a także opinii społecznej stan krajowego Prawa przewozowego wymaga gruntownego uporządkowania. Projekt Prawa przewozowego przygotowany został w formie jednego aktu normatywnego w randze ustawy wraz z odpowiednimi przepisami wykonawczymi. Przyjęta konstrukcja stwarza możliwość wprowadzenia w miarę stabilnych rozwiązań ogólnych, zwłaszcza w zakresie uregulowania podstawowych obowiązków stron umowy przewozu i związanej z tym odpowiedzialności, przy zachowaniu niezbędnej elastyczności wobec organizacyjnych i finansowych zagadnień przewozu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Zakresem projektowanego unormowania objęto 4 podstawowe gałęzie transportu: transport kolejowy, samochodowy, lotniczy i żeglugę śródlądową. Wyłączenie transportu morskiego, a także przewozów pocztowych, komunalnych i konnych, podyktowane jest daleko posuniętymi odrębnościami organizacyjnymi i specyfiką funkcjonalną. Niemniej jednak należy przewidywać wykorzystanie w przyszłości nowego unormowania jako wzorca dla regulowania wszelkiego rodzaju przewozów. Rozszerzanie już obecnie przyjętego zakresu przedmiotowego projektu ustawy byłoby trudne do realizacji. Spowodowałoby to przeciągnięcie się prac legislacyjnych oraz groziło licznymi komplikacjami.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Projekt ustawy zmierza przede wszystkim do unifikacji zagadnień odpowiedzialności i dochodzenia roszczeń z tytułu umowy przewozu. Ma to istotne znaczenie, ponieważ obowiązujące obecnie przepisy wykazują duże rozbieżności, szczególnie w zakresie ograniczeń i wyłączeń odpowiedzialności przewoźnika oraz ograniczeń wysokości odszkodowań. W zakresie odpowiedzialności przewoźnika za życie i zdrowie podróżnego przewiduje się odesłanie do obiektywnych zasad Kodeksu cywilnego, to zapewnia najszerszą jednolitą ochronę prawną wszystkich osób, niezależnie od stosunków prawnych łączących je z przewoźnikami. Surowo uregulowano również odpowiedzialność przewoźnika na stan przesyłki na zasadach szczególnego ryzyka. Nawiązano do zasad odpowiedzialności obiektywnej z uwzględnieniem systemu domniemań prawnych, upraszczających zdecydowanie tryb postępowania związany z ustalaniem szkody i przyczyn, które ją spowodowały.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Przy wyborze merytorycznych rozwiązań starano się uwzględnić obecne i spodziewane rozwiązania gospodarcze, właściwie wyważyć interesy klienta i przewoźnika oraz nawiązać do zasad Kodeksu cywilnego i jego terminologii tak, aby Prawo przewozowe mieściło się w systemie Prawa cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Do ważniejszych rozwiązań projektu ustawy należy: możliwość zawierania umów o organizacji przewozów między przedsiębiorstwami przewozowymi i stałymi klientami, przy zapewnieniu pierwszeństwa przewozów przesyłkom objętym takimi umowami, stworzenie właściwych podstaw prawnych dla tzw. przewozów kombinowanych, tj. przewozów wykonywanych przez kilku przewoźników na podstawie jednego dokumentu przewozowego. Unormowano przewozy grupowe, rozszerzono odpowiedzialność przewoźnika w przewozie osób i wprowadzono odpowiedzialność przewoźnika w razie opóźnienia lub odwołania regularnie kursującego środka transportowego z przyczyn spowodowanych winą umyślną lub rażącym niedbalstwem przewoźnika lub jego pracowników. Wprowadzono obowiązek zapewnienia podróżnym przewozu do miejsca przeznaczenia - również przy użyciu obecnych środków transportowych - względnie zapewnienia powrotu do miejsca wyjazdu oraz zwrotu zapłaconych należności.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">W projekcie ustawy przewiduje się i stwarza podstawy prawne dla unormowania innych usług świadczonych w transporcie, jak spedycja, najem urządzeń i środków transportowych, czynności ładunkowe, przechowanie itd.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Projekt ustawy dowiódł możliwości unifikacji wielu kwestii związanych z umową przewozu, w każdym razie co do podstawowych zasad. Okazało się jednak również, że ujednolicenie niektórych zagadnień jest niemożliwe lub niecelowe. Stąd też projekt przewiduje liczne upoważnienia do wydania przepisów wykonawczych i unormowań odrębnych, jednakże podstawowe przepisy wykonawcze zostały skomasowane w jednym akcie, tj. rozporządzeniu ministra komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WiceministerkomunikacjiJanuszGłowacki">Na wniosek przewodniczącego obrad posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.) komisje powołały podkomisję do opracowania projektu ustawy Prawo przewozowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">W uzasadnieniu rządowego projektu ustawy duży nacisk położono na konieczność unifikacji Prawa przewozowego, zwłaszcza w tych sytuacjach, gdy mamy do czynienia z transportem łączonym. Zwrócono jednak również uwagę na niebezpieczeństwo wynikające ze zbyt daleko posuniętej unifikacji. Zasadnie chyba wyłączono z projektu ustawy transport komunalny. Jest to dziedzina, w której całkowitą swobodę powinien mieć samorząd terytorialny, transport lokalny musi się siłą rzeczy różnić tak w zakresie organizacji, jak i taryf oraz opłat. Na innych zasadach będzie pracowało przedsiębiorstwo transportu komunalnego w regionach turystycznych, na innych w dużych aglomeracjach miejskich i na innych wreszcie w małych miastach i wsiach. Powstaje pytanie, czy projekt zapewnia możliwość elastycznego potraktowania różnych gałęzi transportu. Musimy pamiętać, że ustawa obejmie z jednej strony masowy, jednolity transport gospodarczy, a z drugiej - zindywidualizowany transport osób i przesyłek. Na tle projektu ustawy nasuwa się wiele zagadnień czysto fachowych, lecz również i skomplikowanych problemów prawniczych. Zajdzie zapewne konieczność powołania ekspertów, którzy pomogą podkomisji w szczegółowym opracowaniu projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełZbigniewBiałecki">Centralny Zarząd Lotnictwa Cywilnego wypowiedział się przeciwko obejmowaniu lotnictwa cywilnego ustawą Prawo przewozowe. Jakie przytaczano argumenty i co zadecydowało o rozwiązaniu odmiennym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WiceministerJanuszGłowacki">Istotnie Centralny Zarząd Lotnictwa Cywilnego wypowiadał się przeciwko objęciu lotnictwa Prawem przewozowym. Nie odbyła się jednak na ten temat żadną merytoryczna dyskusja. Naszym zdaniem, projekt ustawy, w obecnej jego wersji, w niczym nie hamuje lotnictwa cywilnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWitoldZakrzewski">Należy się spodziewać, że podobnych zastrzeżeń jak zgłoszone przez Centralny Zarząd Lotnictwa Cywilnego będzie więcej. Wiąże się to zresztą z dużo szerszym zagadnieniem - stosunku regulacji ustawowej do unormowań odrębnych, a zwłaszcza pozaustawowych. Musimy przestrzegać zasady, aby upoważnienia do wydania przepisów wykonawczych zawarte w przyszłym Prawie przewozowym jednoznacznie określały zakres, cele i zadania konkretnego aktu oraz podmiot kompetentny do jego wydania. Akty wykonawcze muszą się mieścić w ramach upoważnienia i w żadnym wypadku nie powinny rozwijać ani też uzupełniać materii ustawowej.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWitoldZakrzewski">Przebieg posiedzenia wykazuje, że wszyscy podzielają pogląd, iż nowe Prawo przewozowe jest potrzebne i że podstawowe jego założenia zasługują na aprobatę. Po szczegółowym opracowaniu projektu przez podkomisję odbędzie się merytoryczna dyskusja w komisjach.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>