text_structure.xml 31.2 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Dnia 2 czerwca 1980 r. Komisje: Handlu Zagranicznego oraz Gospodarki Morskiej i Żeglugi, obradujące pod przewodnictwem posła Stanisława Gębali (PZPR), rozpatrzyły sprawozdanie z wykonania planu i budżetu państwa za 1979 rok w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z wiceministrami Stanisławem Długoszem i Edwinem Wiśniewskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Sprawozdawca">Podstawą dyskusji były informacje przedstawione na piśmie przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej oraz koreferaty posłów: Mieczysława Ziętka (PZPR) i Jerzego Zygmanowskiego (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Sprawozdawca">W koreferacie dotyczącym realizacji planu i budżetu handlu zagranicznego poseł Mieczysław Ziętek (PZPR) przypomniał, że rok 1979 zakładał znaczne zwiększenie eksportu, szczególnie do krajów II obszaru płatniczego. Podstawowym zadaniem było uzyskanie dużego tempa wzrostu produkcji przeznaczonej na eksport, osiągnięcie poprawy salda obrotów towarowych i uzyskanie większego zrównoważenia bilansu płatniczego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Sprawozdawca">Ogólnie znane trudne warunki zimy 1979 r. spowodowały niewykonanie planu eksportu w pierwszym kwartale Niekorzystne warunki wegetacji roślin były przyczyną ograniczenia eksportu wielu artykułów rolno-spożywczych oraz wzrostu importu zbóż i pasz.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Sprawozdawca">Rok 1979 cechowała nie rytmiczność dostaw eksportowych; w miesiącach kończących kwartał, dostawy niejednokrotnie były dwukrotnie wyższe od dostaw w miesiącu rozpoczynającym kwartał. Niepokojącym zjawiskiem były zwroty spowodowane złą jakością towarów, które w porównaniu do 1978 roku wzrosły o 4%.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Sprawozdawca">Rok 1979 cechowało wiele niekorzystnych zjawisk zewnętrznych. M.in. w wielu krajach socjalistycznych dynamika rozwoju gospodarczego uległa obniżeniu. W krajach RWPG nastąpiła zmiana priorytetów gospodarczych, preferowany był przede wszystkim rynek wewnętrzny. Spadł popyt na dobra inwestycyjne. Rynki kapitalistyczne cechowała niska aktywność gospodarcza, dalsza inflacja, utrzymujące się bezrobocie. Nasiliły się w tych krajach posunięcia protekcjonistyczne, często o charakterze dyskryminacyjnym w stosunku do towarów pochodzących z krajów socjalistycznych. Pogorszyła się sytuacja gospodarcza większości krajów rozwijających się.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Sprawozdawca">Mimo niesprzyjających warunków wewnętrznych i zewnętrznych, rok miniony przyniósł dalsze rozszerzenie stosunków gospodarczych z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Sprawozdawca">Głównymi partnerami Polski w obrotach handlu zagranicznego były kraje socjalistyczne. Udział krajów I obszaru płatniczego w eksporcie wyniósł 60,9%, w imporcie - 52,8%, Głównym partnerem jest Związek Radziecki; jego udział W eksporcie wynosi 35,4%, w imporcie 30,2%. Nadal w eksporcie dominują wyroby przemysłu elektromaszynowego, obiekty budowlane, wyroby metalurgii. Nastąpił natomiast dalszy spadek eksportu wyrobów przemysłu lekkiego oraz paliw i energii. Z krajami socjalistycznymi wymiana handlowa przebiegała w warunkach mniej dynamicznych w porównaniu do lat ubiegłych eksport w porównaniu z rokiem 1978 wzrósł tylko o 1,6%, a import o 9,4%.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Sprawozdawca">Wartość importu ogółem w 1979 r. wzrosła w porównaniu z rokiem 1978 o 6,9%. Nastąpił spadek udziału wyrobów elektromaszynowych o 6,8%, a wzrósł udział importu paliw i energii o 1,8 mld zł dew. Import kompletnych obiektów przemysłowych był niższy o 23,4% w stosunku do 1978 r. Nadal poważną pozycję stanowią w imporcie artykuły rolno-spożywcze (8,1 mld zł dew.), w tym zboża i pasze (4, 5 mld zł. dew.) Eksport do rozwiniętych krajów kapitalistycznych wzrósł o 11,7%, a do krajów rozwijających się o 17.8%. W obrotach z krajami II obszaru płatniczego stosunku do roku 1978 eksport wzrósł o 12,1% wobec planowanego 9,4%, natomiast import zwiększył się o 6,3% wobec planowanego 6,1%.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Sprawozdawca">Zadania narodowego planu społeczno-gospodarczego po dokonanych zmianach planu na 1979 r. w obrotach towarowych zagranicą zostały wykonane w eksporcie w 100,7%, a.w imporcie w 97, 5%. Ujemne saldo w zakresie pełnej wymiany zmniejszyło się w porównaniu z rokiem 1978 o 1, 8 mld zł dew.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Sprawozdawca">Niepokojącym zjawiskiem w handlu zagranicznym jest nierytmiczność dostaw towarów, niedostateczna ilość części zamiennych i serwisów, niedostateczna podaż wysoko jakościowych i zbywalnych towarów, rosnące zwroty wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Sprawozdawca">Operatywność aparatu handlu zagranicznego powinna wzrastać. Należy jeszcze więcej uwagi poświęcić wymianie handlowej z krajami rozwijającymi się.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Sprawozdawca">Na zakończenie koreferatu, poseł M. Ziętek wniósł o przyjęcie sprawozdania z wykonania planu i budżetu w handlu zagranicznym w 1979 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Sprawozdawca">Koreferat dotyczący wykonania planu i budżetu za 1979 rok w części dotyczącej gospodarki morskiej i żeglugi przedstawił poseł Jerzy Zygmanowski (PZPR).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyZygmanowski">Mówca stwierdził, że realizacja planu gospodarki morskiej i żeglugi od początku roku 1979 odbywała się w mniej korzystnych warunkach niż to przewidywano w planie. Wpływały na to niezwykle trudne warunki ubiegłorocznej zimy. Mimo to, wyznaczone w planie zadania dla gospodarki morskiej i żeglugi zostały wykonane, a w wielu dziedzinach przekroczone.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyZygmanowski">Wartość sprzedaży produkcji i usług w transporcie i przemyśle przekroczona została przez resort o 10% w stosunku do planu, o 11% w stosunku do wykonania w roku 1978. Wykonano z nadwyżką plan przewozów flotą handlową. Plan eksportu zrealizowany został w 115%, a realizacja planu przeładunków w portach morskich (68,8 mln t towarów) zabezpieczyła najważniejsze potrzeby handlu zagranicznego. Odłowiono 803 tys. ton ryb, z czego na rynek wewnętrzny przeznaczono 254 tys. ton ryb i przetworów rybnych (plan dostaw przekroczono o 4 tys. ton).</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyZygmanowski">Są to poważne osiągnięcia, ale mogłyby one być znacznie większe, gdyby nasza gospodarka morska mogła była wykorzystać zaistniałą w ub. roku ożywioną sytuację na rynku żeglugowym i wzrost stawek frachtowych. Z uwagi na brak odpowiedniego tonażu statków, spora część ładunków polskiego handlu zagranicznego przewożona była flotą obcą; było tego o 4 mln t. więcej, aniżeli w 1978 r., wzrosły więc wydatki dewizowe na ten cel. Stan ten wynikał z niewykonania planu dostaw nowych statków dla polskich armatorów.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyZygmanowski">Na wyniki uzyskiwane przez flotę handlową rzutuje także praca portów morskich. Przeciętny czas pobytu statków w porcie mierzony wskaźnikiem reda-reda wydłużył się o 2,5%, a wypłaty z tytułu kadr za przestoje statków obcych były wyższe o 27% niż w 1978 roku. Wzrost ten tylko częściowo można usprawiedliwić trudnymi warunkami atmosferycznymi. Dążyć trzeba do szybkiego likwidowania występujących dysproporcji między zdolnością przeładunkową, a podażą masy ładunkowej, zwłaszcza w takich grupach towarowych jak zboża, ruda i drobnica. Porty odczuwają także poważny niedobór sprzętu specjalistycznego, a zwłaszcza nowoczesnego sprzętu przeładunkowego. Duża awaryjność sprzętu przeładunkowego obniża ich zdolności przeładunkowe. Na obniżenie sprawności portów wpływa również niedostatek środków transportowych, zwłaszcza wagonów. Brak jest w portach nowoczesnej bazy technicznej do obsługi wagonów.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzyZygmanowski">Na tle tego ostrego niedoboru, do przewozów w portach należy wykorzystać w większej niż dotychczas mierze inne środki transportu, przede wszystkim żeglugę śródlądową. W planie na rok 1979 założono, że przewozy żeglugą śródlądową powinny wzrosnąć o 12,3% w stosunku do 1978 roku, zwłaszcza przewozy ładunków masowych. W rzeczywistości zarysowała się tendencja do zmniejszania tych przewozów. Na trasie odrzańskiej przewozy barkami obniżają się począwszy od 1970 roku. Wynika to z faktu, że żegluga śródlądowa interesuje się głównie przewozami do krajów Europy Zachodniej. Słuszność takiej reorientacji jest kontrowersyjna. Jest konieczna weryfikacja tej sprawy, jak również sprecyzowanie polityki transportowej przez Ministerstwo Komunikacji i określenie udziału poszczególnych przewoźników w przewozach ładunków polskiego handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJerzyZygmanowski">Pozytywnie ocenić należy decyzję w sprawie wprowadzenia zmodyfikowanych zasad systemu ekonomiczno-finansowego dla zespołów portowych, wyzwalających nowe inicjatywy w dziedzinie wdrażania postępu i wykorzystania środków z własnego funduszu rozwoju na realizację inwestycji o charakterze odtworzeniowo-modernizacyjnym. Dążenie do usprawnienia pracy portów i wyzwalania wszelkich rezerw powinno być procesem stałym.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełJerzyZygmanowski">Na wykorzystanie potencjału floty w roku ub. ujemnie wpłynęło pogorszenie gotowości technicznej. Występuje niedobór potencjału remontowego, remonty przeprowadzane są często niekompletnie z powodu braku części zamiennych i niektórych materiałów. Potrzebne są pilne decyzje zabezpieczające polskim armatorom pełne potrzeby remontowe. Współpraca armatorów ze stoczniami powinna być doskonalona, szczególnie w zakresie prawidłowego określenia potrzeb remontowych i terminowego podstawiania statków do remontów.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełJerzyZygmanowski">Mimo że rybołówstwo przekroczyło w roku ub. swoje zadania, nie powinno to przesłaniać jego trudności. Plan połowów został zrealizowany głównie dzięki dobrym wynikom na łowiskach peruwiańskich i w naszej strefie bałtyckiej. Dążyć trzeba do rozszerzania możliwości dostępuje do bogatych łowisk szelfowych w strefach narodowych różnych państw. Należy też uwzględniać, że znaczna część naszej floty dalekomorskiej z uwagi na wiek i zużycie techniczne musi być w latach 1981–1985 przeznaczona do kasacji i trzeba przystąpić do budowy nowych statków, jeżeli zamierzamy utrzymać połowy i dostawy na rynek wewnętrzny na obecnym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełJerzyZygmanowski">Kontynuować należy przedsięwzięcia mające na celu rozbudowę i modernizację zaplecza lądowego, chłodniczego i przetwórczego, transportu specjalistycznego i obiektów obrotu towarowego wewnątrz kraju. Niedobór powierzchni chłodniczej naraził nas w 1979 roku na znaczne przestoje floty dalekomorskiej i utratę wielkich ilości ryb.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełJerzyZygmanowski">Utrzymywanie się niekorzystnych relacji ekonomicznych i narastanie deficytu w branży rybnej spowodowane jest niskimi cenami detalicznymi, które nie były zmieniane od wielu lat, przy równoczesnej podwyżce kosztów wytwarzania w wyniku wzrostu odległości łowisk, wzrostu kosztów eksploatacji floty, transportu, przechowalnictwa i przerobu etc.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#komentarz">(Poseł koreferent wniósł o przyjęcie sprawozdania z wykonania planu budżetu za 1979 rok w części dotyczącej gospodarki morskiej i żeglugi w brzmieniu przedłożenia rządowego.)</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWitoldLipski">Czego dotyczyło zaktualizowanie planu handlu zagranicznego w 1979 roku? Czy było to pomniejszenie czy powiększenie planu i w jakich pozycjach?</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWitoldLipski">W materiałach resortu mówi się o realizacji zadań pozaplanowych w handlu zagranicznym. Czy te dodatkowe obroty dotyczą planu zaktualizowanego czy pierwotnego i co się za tym kryje?</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWitoldLipski">Jak kształtował się wolumen eksportu i importu w roku ub.? Analiza wykazuje, że dynamika wzrostu eksportu była u nas niższa niż średnia światowa. Z materiałów resortu wynika, że najwyższa dynamika eksportu w roku ub. dotyczyła wyrobów rolnictwa. Jest to zaskakujące, gdy uwzględnić znane trudności i warunki atmosferyczne.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWitoldLipski">W materiałach podaje się, że faktyczne saldo obrotów towarowych w roku ub. wyniosło 6,330 mld zł dew., ale nie uwzględnia się w tym eksportu wewnętrznego. Jakie jest zatem ostateczne saldo?</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełWitoldLipski">W roku ub. połowy ryb morskich wyniosły ponad 800 tys. ton. Jest to rekordowa liczba. Jak ta masa rybna została zagospodarowana? Wiemy, że 254 tys. ton skierowano na rynek krajowy, a 74 tys. ton na eksport, co stało się z pozostałą częścią połowów?</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełWitoldLipski">Sygnalizowane są trudności z kooperacją połowów z Peru. Jak faktycznie przedstawia się sytuacja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEdwardSzymański">Na czym polegać mają zmiany w systemie kierowania handlem zagranicznym? W jakim kierunku pójdą działania na rzecz doskonalenia kadr? Jakie zmiany przewiduje nowy regulamin handlu zagranicznego oraz jakie są nowe zasady wyjazdów za granicę pracowników handlu zagranicznego?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEdwardSzymański">Czego dotyczyły przesunięcia oraz zmiany w planie inwestycji i kapitalnych remontów statków w 1979 r.? Plan ten został w ub. roku w poważnym stopniu niewykonany. Interesująca byłaby rzeczowa charakterystyka działalności inwestycyjnej.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełEdwardSzymański">Jakie rezultaty przynosi realizacja ustawy o polskiej strefie rybołówstwa morskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełRyszardDziopak">Jak głębokie były i czego dotyczyły zmiany w planie eksportu i importu dokonane w 1979 r. w stosunku do planu uchwalonego?</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełRyszardDziopak">Na podkreślenie zasługuje, że w roku ubiegłym po raz pierwszy od paru lat wykonany zostały wartościowo plan eksportu do krajów II obszaru płatniczego. Na ile jednak przyczynił się do tego wzrost samego eksportu, a na ile wzrost uzyskiwanych cen?</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełRyszardDziopak">Jak dane o wykonaniu planu obrotów handlowych korelują z realizacją planu bilansu płatniczego?</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełRyszardDziopak">Jak kształtuje się eksport do krajów II obszaru w okresie 5 miesięcy roku bieżącego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZdzisławPukorski">Niepokojące jest wydłużenie czasu załadunków w Porcie Gdańskim w stosunku do sytuacji w portach Gdyni i Szczecina. Jakie są przyczyny tego stanu rzeczy?</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełZdzisławPukorski">W 1979 r. bałtyckiej flocie rybackiej nie przybyło nowych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełZdzisławPukorski">W roku ubiegłym zaopatrzenie rynku wewnętrznego w ryby było większe o 14 tys. ton niż w 1978 r. Równocześnie dostawy te nadal nie były zgodne z potrzebami. Resort wyjaśnia, że wpływ na to miało szereg różnych przyczyn, nie w pełni to przekonywuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBronisławAntczak">Polska Żegluga Bałtycka w roku ubiegłym nie osiągnęła planowanej akumulacji i zysku, deficyt był znaczny. Pogorszenie wyników dotyczyło działalności przewozowej, zwłaszcza przewozów promami. Jak wykazuje resort w swoim materiale, m.in, przekazanie przez stocznię Żegludze Bałtyckiej promu „Silesia” (który nie znalazł nabywcy w eksporcie) spowodowało wprowadzenie go bez odpowiedniej akwizycji na linię Świnoujście - Ystad i w rezultacie poważne straty finansowe. Deficyt wynikł również z nie dojścia do skutku transakcji związanych z zakupem promu „ Regina”. Tłumaczenie deficytu przez resort m.in. tymi dwiema przyczynami nie pozwala wyrobić sobie poglądu czy żegluga promową jest dla nas korzystna, czy nie. Nasuwa się również uwaga, że jeśli stocznie wytwarzają jednostki, których zagospodarowanie przysparza trudności, to chyba lepiej byłoby zmienić asortyment.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełBronisławAntczak">Dyrektor Zespołu NIK Wacław Kosicki: Najwyższa Izba Kontroli w 1979 r. szeroko uwzględniła problematykę handlu zagranicznego i gospodarki morskiej. M. in. przeprowadzonych zostało 11 kontroli koordynowanych, kompleksowo badających wybrane kierunki działania handlu zagranicznego i gospodarki morskiej. W zakresie eksportu, kontrola koncentrowała się na zasadności uzyskiwanych cen, jakości eksportu, skuteczności działania służb handlu zagranicznego, terminowości dostaw itp. W dziedzinie importu badano jego racjonalność, poziom cen, jakość, zagospodarowanie urządzeń pochodzących z importu, zakres reklamacji towarów importowanych.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełBronisławAntczak">W toku kontroli ujawniono wiele trudności obiektywnych, jak również nieprawidłowości w działaniu aparatu handlu zagranicznego i przemysłu. Znaczna część tych nieprawidłowości występuje nadal, co wskazuje na potrzebę bardziej skutecznych środków ich likwidacji. Np. wskazać można, że nie dość zadowalająco kształtuje się poziom cen uzyskiwanych w eksporcie i płaconych w imporcie. Nie do rzadkości należą wypadki, że uzyskujemy za eksportowane towary ceny niższe niż nasi konkurenci. Jedną z przyczyn tego zjawiska jest nieprawidłowe funkcjonowanie systemu informacji o cenach. Zwinnych przyczyn wymienić trzeba niską jakość części towarów eksportowych.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełBronisławAntczak">Poprawy wymaga terminowość I rytmiczność dostaw. Takie niedostatki podrywają naszą opinię solidnego producenta i eksportera. W zakresie importu podstawowym problemem jest właściwe negocjowanie cen. Wiele zakupów dokonuje się bez dostatecznego poznania możliwości. Zbyt mało korzystamy z przetargowego systemu zakupów.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełBronisławAntczak">Szereg uwag krytycznych wzbudza organizacja sieci sprzedaży zagranicą. Brak zasadności powoływania niektórych spółek handlowych. Część z nich nie przejawia aktywności w rozwijaniu eksportu, ograniczając się do znacznie łatwiejszej działalności w zakresie importu. Gospodarka finansowa wielu spółek jest nieoszczędna.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełBronisławAntczak">Przeprowadzone przez NIK kontrole wyjazdów zagranicznych dowodzą, że często są one nieuzasadnione, dokonywane w nieodpowiednim składzie.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełBronisławAntczak">W dziedzinie gospodarki morskiej sprawą bardzo ważną jest zapewnienie należytego rozwoju flocie handlowej. Uwzględniając zaawansowany wiek naszej floty i przestarzałość wielu statków, za słabo zasilana jest ona nowymi jednostkami. Mimo poważnych nakładów przeznaczanych w ubiegłych latach na rozbudowę i modernizację zdolności przeładunkowych w portach, nadal ponosimy poważne straty wynikające z niedostatku tego potencjału.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełBronisławAntczak">Zbyt słabo postępuje rozwój bazy lądowej rybołówstwa morskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełBronisławAntczak">Sytuacja gospodarki morskiej jest skomplikowana; trudności wynikają z warunków obiektywnych I subiektywnych. Konieczne jest nadanie temu działowi gospodarki większej rangi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZdzisławPukorski">Wszyscy doceniamy znaczenie rybołówstwa dla wyżywienia ludności. W 1979 r. gospodarka rybna na Bałtyku uzyskała bardzo dobre wyniki i przyrost połowów osiągnięty był wyłącznie przez wzrost wydajności pracy. Dobrze, że rybacy pracują tak wydajnie, ale obecna baza techniczna, którą dysponują, stanowi barierę, która zahamuje postęp w latach następnych, gdyż stan floty rybackiej na Bałtyku z roku na rok się pogarsza. Nie tylko, że nie przybywa nowych jednostek, lecz posiadane szybko się starzeją. W najgorszej sytuacji znajdują się rybacy łowiący indywidualnie: ze 145 kutrów znajdujących się w ich posiadaniu, większość ma ponad 30 lat.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZdzisławPukorski">Połowy na Bałtyku stwarzają duże możliwości poprawy zaopatrzenia w ryby rynku wewnętrznego. Jednakże tylko niewielkie ilości ryb docierają na rynek w stanie świeżym. Pod tym względem pozostajemy w tyle za Innymi krajami. W takiej np. Hiszpanii z 1, 5 mln ton ryb poławianych w strefie przybrzeżnej - połowa dostarczana jest na rynek w stanie świeżym. U nas świeżych ryb nie ma nie tylko na południu Polski, lecz również na wybrzeżu. Wpływa na to brak chłodni składowych, samochodów-chłodni, niedostateczne zainteresowanie aparatu handlu tym towarem.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełZdzisławPukorski">Rybołówstwu bałtyckiemu trzeba stworzyć lepsze warunki techniczne i finansowe, aby jego wkład w żywienie obywateli był większy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">W roku ubiegłym przeciętny czas pobytu statku w porcie mierzony wskaźnikiem reda - reda na 1000 ton wydłużył się o 2, 5% w stosunku do 1978 r. Zwłaszcza niekorzystnie kształtowała się sytuacja w Forcie Gdańskim, który z tytułu przestoju statków zapłacił wysokie kary. Będą one rosły, o ile sytuacja w porcie szybko się nie poprawi. Trudna sytuacja portów wynika nie tylko ze zbyt małej w stosunku do potrzeb technicznej bazy przeładunkowej, ale i z deficytu siły roboczej, jak też z niemożliwości wykorzystania wszystkich urządzeń i sprzętu, które stoją unieruchomione wobec braku części zamiennych do nich. Usprawnieniem procesów przeładowczych byłoby przejście na szerszą skalę na paletyzację i konteneryzację ładunków.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Wiceminister Stanisław Długosz poinformował posłów szczegółowo o korektach planu handlu zagranicznego w 1979 r. Mówca w pełni podzielił pogląd, że należałoby doprowadzić do obowiązywania uchwalonego na dany rok planu handlu zagranicznego bez konieczności poprawek. Podejmowane są w tym kierunku działania i należy sądzić, że konstrukcja planu w przyszłej 5-łatce powinna w pełni tę zasadę uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">W roku ubiegłym i w pierwszych miesiącach roku bieżącego trwały w resorcie Intensywne prace nad zagadnieniami systemowymi. W zakresie zagadnień związanych ze sterowaniem handlem zagranicznym, podjęte zostały rozwiązania doraźne I perspektywiczne. W grupie spraw doraźnych m.in. dokonano: rewizji poziomu przelicznika dewizowego, zmieniono system wynagrodzeń za eksport, wprowadzono zasadę korygowania wielkości planu rocznego planami kwartalnymi. Trwają pracę nad doprowadzeniem planowania płatniczego do szczebla zjednoczeń oraz nad doskonaleniem systemu ekonomiczno-finansowego (wprowadzenie cen transakcyjnych w całą sferę związków handlu zagranicznego z gospodarką narodową, bardziej aktywne bodźcowanie działania w handlu zagranicznym, umocnienie związków między obrotami handlowymi a bilansem płatniczym, wprowadzenie udogodnień dla wielkich eksporterów).</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Prowadzone są też prace nad doskonaleniem kryteriów doboru kadr w handlu zagranicznym. Najistotniejsze zmiany wprowadzone w nowym regulaminie handlu zagranicznego, to przerzucenie kompetencji dyspozycyjnych z wyższych na niższe szczeble oraz rozwinięcie działalności cenowej.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Wzrost eksportu (wartości 2 mld zł dew.) do krajów II obszaru uzyskany został dzięki Ilościowemu wzrostowi (na co przypada 1–1,100 mld zł dew.) oraz dzięki lepszym cenom (około 900 mln zł dew.). Poprawa w zakresie cen nie może jeszcze zadowalać, to też sprawa ta należy do podstawowych w 1980 r. Cała konstrukcje planu handlu zagranicznego z krajami II obszaru płatniczego zmusza do prowadzenia agresywnej polityki cenowej. Przynajmniej połowa planowanego wzrostu eksportu (wartościowo), musi być rezultatem uzyskania korzystniejszych cen.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">W wyniku zaleceń Najwyższej Izby Kontroli, kolegium resortu zajęło się oceną efektywności wyjazdów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">W okresie 4 miesięcy roku bieżącego eksport ogółem wzrósł o 15, 2% , import o 17, 8% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Tempo zaopatrzenia przemysłu w okresie tych czterech miesięcy nie może być ocenione pozytywnie - import surowcowy nie nadąża za ustalanymi terminami. Kłopoty występują z zaopatrzeniem hutnictwa, przemysłu lekkiego, chemii, jak też z dostawami kooperacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">O ile w 1979 r. bilans płatniczy pokrył się z bilansem handlowym, to w 1980 r. mamy zapewnione kredyty transakcyjne, ale kłopoty dotyczą kredytów finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WiceministerEdwinWiśniewski">Niepełne wykorzystanie własnej gestii przewozowej w 1979 r. było wynikiem braku dostatecznej ilości towarów do przewozu oraz nierytmiczną realizację zadań polskiego handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WiceministerEdwinWiśniewski">Ostatnia 5-latka nie jest korzystna dla naszych armatorów pod względem dostaw statków z polskich stoczni. Odczuła to nie tylko flota handlowa, lecz również rybacka. W odniesieniu do tej ostatniej, oczekiwano na ostateczne wykrystalizowanie się koncepcji połowów, gdyż tylko na tej podstawie można ustalić zamierzenia w dziedzinie budowy statków. Polska Żegluga Bałtycka znajduje się w niedobrej sytuacji, wiele znajdujących się w jej dyspozycji jednostek, to stare statki przejęte od innych armatorów.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WiceministerEdwinWiśniewski">W dziedzinie gospodarki rybnej sytuacja jest niełatwa. Powstają coraz większe utrudnienia w dostępie do narodowych stref połowowych. Stąd konieczność koncentrowania szczególnej uwagi na Bałtyku. Utworzenie polskiej strefy rybołówczej na Bałtyku było dla nas bardzo korzystne. Pozwoliło nam odłowić dodatkowo 30–40 tys. t ryb, które przed tym zabierali obcy rybacy. Ustalony dla resortu limit połowów podstawowych gatunków ryb wynosi 154 tys. t rocznie, łowi się ponad 200 tys. t, przy czym w wielkość tę wchodzą również gatunki nie objęte limitami.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#WiceministerEdwinWiśniewski">Podstawowe kierunki inwestowania w tej 5-latce, to budowa specjalistycznych baz przeładunkowych w portach i modernizacja potencjału portowego. Z postępu prac należy oczekiwać, że w czerwcu wejdzie do eksploatacji baza kontenerowa. Budowa bazy przeładunku rudy zakończona zostanie pod koniec 1980 r. Ograniczenia inwestycyjne dotknęły przede wszystkim inwestycji socjalnych, z których wiele w ogóle zostało skreślonych. Pogorszenie wskaźnika reda - reda w Gdańsku spowodowane zostało brakiem należytego potencjału przeładunkowego oraz zmianą struktury przeładowywanych towarów, do której nie przystosowane są tamtejsze zdolności przeładowcze.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#WiceministerEdwinWiśniewski">Poprawę zaopatrzenia rynku w ryby hamuje przede wszystkim niedostatecznie rozwinięte zaplecze lądowe. Dotkliwie odczuwalny jest zwłaszcza brak chłodni i środków transportu chłodniczego. Pewne możliwości poprawy rysują się w związku z zamierzoną budową dwóch dużych chłodni, ale to dopiero przyszłość. Na dziś trzeba zbudować niewielkie wytwórnie lodu i dwie małe chłodnie. Resort uzyskał też dodatkowe jednostki transportowe, co pozwala zapewnić przewóz ryb w okresach poza szczytem połowów. Pilną sprawą jest zabezpieczenie zdolności przewozowych w szczycie połowowym. Jest to tym ważniejsze, że właśnie wtedy dostawy świeżych ryb na rynek wewnętrzny powinny być największe. Obecnie, przy braku środków specjalistycznego transportu, większość tych ryb bądź sprzedawana jest wprost z burty statków (co nie jest finansowo korzystne), bądź musi ulec przeróbce m.in. na mączkę rybną. Dodać trzeba, że do transportu kolej się nie nadaje, stosować trzeba wyłącznie transport samochodowy, a tu są kłopoty paliwowe.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#WiceministerEdwinWiśniewski">Plan importu części zamiennych został przez resort w pełni wykonany, a nawet przekazywane są na ten cel środki poza planem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Sprawozdawca">Przewodniczący Komisji Handlu Zagranicznego poseł Stanisław Gębala (PZPR) przedstawił projekt opinii zawierającej uwagi wynikające z dyskusji nad sprawozdaniem rządu z wykonania planu i budżetu w 1979 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego oraz zaproponował skierowanie do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosku o przyjęcie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Sprawozdawca">Przewodniczący Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi poseł Tadeusz Łodykowski (PZPR) przedstawił projekt opinii zawierającej uwagi wynikające z dyskusji nad sprawozdaniem rządu z wykonania planu i budżetu za 1979 r. w części dot. gospodarki morskiej oraz zaproponował skierowanie do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosku o przyjęcie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Sprawozdawca">Komisja uchwaliła oba wnioski.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Sprawozdawca">Ponadto komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi, obradująca pod przewodnictwem posła Tadeusza Łodykowskiego (PZPR) uchwaliła opinię opracowaną w wyniku dyskusji nad problemami modernizacji floty.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>