text_structure.xml 55.2 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 9 października 1980 r. Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi, obradująca pod przewodnictwem posła Tadeusza Łodykowskiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">realizację postulatów zgłoszonych przez załogi przemysłu okrętowego oraz przedsiębiorstw gospodarki morskiej.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych z wiceministrami Marianem Nawrotem i Eugeniuszem Szatkowskim, Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z wiceministrem Tadeuszem Żyłkowskim, Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Podstawą dyskusji były materiały nadesłane przez resorty przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych oraz handlu zagranicznego i gospodarki morskiej, które uzupełnili wiceministrowie Marian Nawrot oraz Tadeusz Żyłkowski.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Otwierając obrady, przewodniczący Komisji poseł Tadeusz Łodykowski (PZPR) stwierdził, że Komisja stawia sobie za cel zapoznanie się i przedyskutowanie działań podejmowanych przez oba resorty na rzecz realizacji postulatów zgłoszonych, przez załogi w ciągu ostatnich tygodni. Jest to temat niezwykle ważny społecznie i gospodarczo.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Jak wynika z informacji resortu przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych, załogi przedsiębiorstw przemysłu stoczniowego do 30 września 1980 r. zgłosiły ogółem 5. 610 postulatów i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">W celu pełnego i sprawnego ich załatwiania na wszystkich szczeblach organizacyjnych resortu powołano zespoły robocze mające za zadanie sporządzenie szczegółowej ewidencji, opracowanie analiz oraz określenie trybu załatwiania postulatów i informowania o sposobie ich załatwiania. W większych zakładach pracy odbywają się spotkania i rozmowy z udziałem kierownictwa resortu, co służy lepszemu wykorzystaniu i wyjaśnianiu istotnych treści zawartych w postulatach załóg.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Postulaty i wnioski zgłaszane pod adresem przedsiębiorstw i zjednoczeń dotyczą m.in.: struktury i proporcji prac w poszczególnych grupach zawodowych, zasad premiowania, zmian w strukturze zarządzania, ograniczenia administracji, problemów BHP i socjalnych, organizacji pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Władz terenowych dotyczą postulaty w sprawie: poprawy zaopatrzenia rynku, rozwoju budownictwa mieszkaniowego i zmiany zasad rozdziału mieszkań, zwiększenia ilości miejsc w żłobkach i przedszkolach, poprawy komunikacji, służby zdrowia, szkolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Do Ministerstwa kierowano postulaty na temat: podwyżek płac, systemowych zmian wielkości dodatków za prace szkodliwe dla zdrowia, dodatków za prace na II i III zmianie, zmian tabel płacowych, podwyższania nagród jubileuszowych, uprawnień wynikających z kart branżowych, wysokości diet, budownictwa mieszkaniowego i hotelowego, inwestycji produkcyjnych i socjalnych, rozszerzania wykazu chorób zawodowych i spraw BHP, ograniczenia liczby wskaźników dyrektywnych.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">Pod adresem jednostek centralnych zgłaszano wnioski na temat: reformy systemu planowania i zarządzania oraz systemu ekonomiczno-finansowego, decentralizacji uprawnień, zmian w podziale dochodu narodowego, systemu kontroli społecznej prasy i wydawnictw, kontroli dochodów niektórych grup społecznych i zawodowych, polityki kadrowej, wzmożenia walki z pasożytnictwem społecznym i przestępczością, uproszczenia systemu sprawozdawczości.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Kierunki i sposób realizacji wniosków dotyczących podwyżek płac określiły porozumienia zawarte przez Komisje Rządowe z Międzyzakładowymi Komitetami Strajkowymi w Gdańsku i Szczecinie. Zgodnie z tymi porozumieniami podwyżki płac są wprowadzane w ujednolicony sposób dla wszystkich pracowników, poprzez zastosowanie w odniesieniu do pracowników płatnych godzinowo - wyższych tabel płac (o jedną tabelę płac), a dla pracowników płatnych miesięcznie - poprzez podwyższenie wynagrodzenia odpowiadającego wysokości jednej kategorii zaszeregowania osobistego wraz z odpowiednim kwotowym zwiększeniem innych składników wynagrodzeń od płac zasadniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">Zgodnie z ustalonym harmonogramem podwyżki płac realizowane są sukcesywnie w następujących terminach: od 1 września 1980 r. - dla pracowników stoczni i innych przedsiębiorstw przemysłu stoczniowego w wysokości przeciętnie 850 zł miesięcznie na jednego zatrudnionego; od dnia 1 stycznia 1981 r. - dla pracowników biur projektowych będących przedsiębiorstwami państwowymi oraz dla pracowników przedsiębiorstw handlu zagranicznego, w wysokości przeciętnie 500 zł miesięcznie na jednego zatrudnionego. Dla umożliwienia realizacji podwyżek płac przeprowadzane są niezbędne zmiany w aktualnie obowiązujących systemach płac dla poszczególnych grup pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">W zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zarządzeniem ministra uregulowano w resorcie zasady oraz ustalono wykaz stanowisk, na których praca zaliczana jest do pierwszej kategorii zatrudnienia, opracowano w resorcie nową, zweryfikowaną tabelę norm przydziału odzieży ochronnej i roboczej, przywrócono możliwość zakupu dla pracowników ręczników frotte oraz przygotowano projekt zarządzenia ministra pracy, płac i spraw socjalnych w sprawie wprowadzenia ekwiwalentu za środki utrzymania higieny osobistej.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">Realizacja postulatów w zakresie inwestycji, wg wstępnych szacunków zjednoczeń, wymagałaby poniesienia w latach 1981 - 1985 następujących nakładów inwestycyjnych: ZPO - nakłady ogółem ok. 13,5 mld zł, w tym ok. 3,3 mld zł w r. 1981, ZMSR - nakłady ogółem ok. 2,6 mld zł, w tym ok. 0,3 mld zł w r. 1981. Wielkości postulowanych nakładów inwestycyjnych w branżach jak i poszczególnych zakładach będą szczegółowo analizowane pod kątem celowości, optymalizacji nakładów i efektów, potrzeb oraz możliwości gospodarki narodowej w ramach planu na lata 1981 - 85; szczególna uwaga będzie zwrócona na zaspokojenie w pierwszej kolejności potrzeb w zakresie inwestycji socjalno-bytowych i mieszkaniowych oraz odtworzeń i modernizacji przemysłu. W projekcie planu na rok 1981 zabezpieczono nakłady w wysokości 1.830 mln zł. W ramach tych nakładów na budownictwo mieszkaniowe przeznacza się 250 mln zł, co pozwoli na uzyskanie przyrostu 35 tys. m2 powierzchni użytkowej, z tego do przekazania w 1981 r. 23,5 tys. m2 tak, aby w roku 1982/83 zrealizować wszystkie postulaty załóg w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">Wiele spośród zgłoszonych postulatów i wniosków wymaga przeprowadzenia głębokich zmian w systemie planowania i zarządzania, systemie ekonomiczno-finansowym, dalszych zmian w świadczeniach socjalno-bytowych, itp. Ich realizacja wiąże się z wypracowaniem optymalnych rozwiązań w skali kraju i zmian w aktach ustawodawczych i normatywnych. Zarówno zespoły branżowe jak i zespół resortowy, we współdziałaniu z innymi resortami, pracują nad tymi sprawami. W resorcie kontynuowane będą w szczególności prace nad: doskonaleniem struktur organizacyjnych i rozwiązań kooperacyjnych oraz usprawnieniem zaopatrzenia w surowce, materiały i narzędzia, systematyczną poprawę warunków pracy zarówno poprzez działanie inwestycyjne jak i przedsięwzięcia organizacyjno-techniczne, mechanizacją unowocześnieniem wyposażenia technicznego przemysłu stoczniowego, ze szczególnym uwzględnieniem eliminacji prac uciążliwych, obniżeniem ruchomej części płac na rzecz zwiększenia płac zasadniczych dla wyzwolenia czynników powodujących wzrost wydajności pracy, przeprowadzeniem wnioskowanych zmian w zaszeregowaniach osobistych i zaszeregowaniach robót dla niektórych stanowisk i grup pracowniczych oraz usprawnieniem bodźcowego oddziaływania premii i nagród na odcinkowe efekty pracy, przy równoczesnym ograniczaniu ich ilości do niezbędnego minimum.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">Aktualnie prace koncentrują się na analizie i sposobie realizacji nie załatwionych dotychczas postulatów i współdziałaniu z innymi instytucjami w zakresie postulatów wykraczających poza kompetencje resortu oraz na bieżącym informowaniu załóg o podejmowanych działaniach bądź konkretnych ustaleniach.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">Informację pisemną uzupełnił wiceminister Marian Nawrot: Postulaty zgłaszane przez załogi miały różny charakter. Od prostych i stosunkowo łatwych do zrealizowania, jak niektóre sprawy socjalne, aż po złożone - dotyczące płac i systemu zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#Sprawozdawca">W pierwszej kolejności były rozpatrywane problemy płacowe. Podpisano na ten temat konkretne porozumienia. Obciążenie z tego tytułu sięgną wielu setek milionów złotych. Drugą grupą spraw podjętych przez resort są zagadnienia systemowe, a także dodatki za wysługę lat i inne przywileje. Problemem w tym względzie są żądania przedsiębiorstw pozostających poza stoczniami. Przyznanie im podobnych przywilejów jak stoczniowcom uważamy dzisiaj za nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#Sprawozdawca">Zagadnienia te będą w dalszym ciągu dyskutowane. Rozpiętość wniosków, które najogólniej mieszczą się w problematyce BHP, jest duża. Ich spełnienie wymaga zaangażowania od kilku do kilkuset milionów złotych. Będą one sukcesywnie realizowane.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#Sprawozdawca">W planie na rok przyszły konieczne będzie uwzględnienie wielu przedsięwzięć inwestycyjnych, m.in. mających na celu poprawę warunków pracy stoczni im. Lenina oraz stoczni szczecińskiej, jak też zakończenia robót podjętych w stoczniach im. Lenina, im. Komuny Paryskiej oraz w Ustce. Wymaga to zaangażowania 6 mld zł. Ponadto musimy brać pod uwagę inwestycje dające możliwość rozwoju zdolności produkcyjnych. Nakłady na ten cel określa się szacunkowo na 13,5 mld zł. Jest to suma bardzo poważna i nie można dzisiaj określić czy ją resort uzyska. Jedno jest pewne, zdolności produkcyjne przemysłu okrętowego trzeba rozwijać a dotychczasowe ustalenia planów inwestycyjnych na 1981 rok nie dają gwarancji realizacji wszystkich postulatów.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#Sprawozdawca">Doceniając wagę problemu mieszkaniowego, kierownictwo resortu na rok przyszły zwiększyło nakłady w tym dziale trzykrotnie.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#Sprawozdawca">Wiele postulatów sugeruje różne rozwiązanie tej samej sprawy. Wnioskuje się np. przyznawanie dodatku za wysługę lat raz od 1-go raz od 10-go roku pracy. Nie jest również jednolite stanowisko w sprawie awansowania. Jedni proponują oparcie się na doświadczeniu, inni zaś na kwalifikacjach.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#Sprawozdawca">Liczna grupa postulatów dotyczyła mechanizacji pracy. Zaopatrzenie w narzędzia wymaga pilnego rozwiązania i będą podjęte prace w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#Sprawozdawca">Duża część wniosków, która napłynęła pod adresem resortu kierowana jest do władz centralnych czy też wojewodów. Dotyczą one m.in. przydziału mieszkań, kontroli społecznej, sprawiedliwszego rozdziału środków żywności, opału i innych.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#Sprawozdawca">Do chwili obecnej nie zakończył się proces napływania postulatów. Od momentu zakończenia prac nad przygotowywaną na dzisiejsze posiedzenie informacją napłynęło dalszych 1000 wniosków. Będą one rozpatrywane sukcesywnie.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#Sprawozdawca">Jak wynika z informacji resortu handlu zagranicznego i gospodarki morskiej, wobec niejasnej sytuacji w ruchu związkowym na wybrzeżu Zjednoczenie Gospodarki Rybnej oraz Ministerstwo podjęły rozmowy bezpośrednio z poszczególnymi przedsiębiorstwami dla realizacji zgłoszonych postulatów, których większość dotyczyła spraw do załatwienia na szczeblu przedsiębiorstw Iub Zjednoczenia. Z wniosków zakwalifikowanych do władz centralnych wybrano - zgodnie z porozumieniem gdańskim i szczecińskim - problemy placowe. Równocześnie podjęto prace celem rozpatrzenia i ustalenia sposobu i terminu realizacji pozostałych wniosków zgłoszonych przez przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#Sprawozdawca">Prace te zostały zawieszone dnia 18.09.1980 r. w wyniku pisma skierowanego do ministra handlu zagranicznego i gospodarki morskiej przez Zespół Porozumiewawczy Komitetów Założycielskich Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych „Solidarność”. W tej sytuacji kierownictwo resortu wyznaczyło zespół pod przewodnictwem wiceministra Tadeusza Nestorowicza, który wznowił rozmowy z Zespołem Porozumiewawczym. W dniu 26 września 1980 r. odbyło się spotkanie Branżowej Komisji DS. realizacji wniosków i postulatów załóg z Zespołem Porozumiewawczym Komisji Robotniczej przedsiębiorstw zgrupowanych w Zjednoczeniu Gospodarki Rybnej, w wyniku którego uzgodniono tryb i sposób rozpatrywania wniosków i postulatów załóg. Realizując postanowienia ustaleń, w dniach 2 i 3 października 1980 r. w Szczecinie przeprowadzono robocze rozmowy pomiędzy Zespołem Porozumiewawczym Komisji Robotniczych przedsiębiorstw zgrupowanych w ZGR a Branżową Komisją Resortową, celem omówienia 180 wniosków przedstawionych przez Zespół jako reprezentanta wszystkich przedsiębiorstw i jednostek zgrupowanych i podporządkowanych ZGR. Z licznych postulatów zgłoszonych przez Zespół Porozumiewawczy zakwalifikowano do rozpatrzenia przez rząd 47, MHZiGM - 68, ZGR - 19 i dyrekcje przedsiębiorstw - 46. Rozmowy Zespołu Branżowego MHZiGM z Zespołem Porozumiewawczym będą kontynuowane w bieżącym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#Sprawozdawca">Nie ustalono dotychczas terminów podpisania protokółów uzgodnień w sprawie terminów i sposobu realizacji wniosków z następującymi jednostkami organizacyjnymi: Polski Rejestr Statków w Gdańsku oraz Polska Żegluga Bałtycka w Kołobrzegu. Przyczyną tego stanu rzeczy był fakt, że w wielu przedsiębiorstwach warunkiem wstępnym do kontynuowania rozmów w sprawie zgłoszonych postulatów i zawarcia porozumienia z Komisją Branżową było załatwienie postulatów płacowych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#Sprawozdawca">Na tym odcinku komisje branżowe natrafiły na trudności. Po pierwsze - nie wszystkie wnioski w sprawach płacowych były merytorycznie uzasadnione, komisje branżowe miały ograniczone kompetencje, jeśli chodzi o wielkość środków, które mogą być przeznaczone na podwyżki płac, kontrowersje powodowały również terminy, w których podwyżki płac miały wejść w życie. Po drugie - kwestionowanie przez przedstawicieli załóg zasady, w myśl której powszechnie podwyżki płac mają być realizowane za pośrednictwem systemów płacowych, tj. przez uwzględnienie tabel płac i stawek osobistego zaszeregowania. Przedstawiciele załóg przedsiębiorstw negocjujących treść protokółów z przedstawicielami resortu są zdania, że ta forma działania nie pozwala w pełni realizować postanowienia Protokółu Porozumiewawczego podpisanego w Stoczni Gdańskiej w części dotyczącej podwyższania płac, przede wszystkim najniższych.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#Sprawozdawca">Dotychczasowa działalność resortu w zakresie realizacji postulatów sprowadzała się głównie do spraw najistotniejszych dla załóg, tj. do spraw płacowych. W zakresie tym załatwiono postulaty pracowników zatrudnionych w zespołach portowych, przedsiębiorstwach żeglugi morskiej i przedsiębiorstwach pomocniczych transportu morskiego, przedsiębiorstwach maklerskich i spedycyjnych oraz przedsiębiorstwach gospodarki rybnej.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#Sprawozdawca">W odniesieniu do dotychczas nie załatwianych postulatów płacowych występują kontrowersje zarówno na tle merytorycznym, jak i możliwości ich sfinansowania. Dotyczy to w szczególności: zwiększenia liczby dni wolnych za pobyt na morzu (15 dni za przepracowany miesiąc w rejsie), podwyższenia gwarantowanej, minimalnej płacy portowej do 250% płacy zasadniczej za okres od pierwszego dnia podróży w rejsie łowczym, ustalenia podwójnej płacy zasadniczej w porcie, kiedy załoga jest na statku, podwyższenia funduszu premiowego dla pracowników umysłowych do poziomu 30% oraz podwyższenia nakładów na wyżywienie i strawne w porcie krajowym dla pracowników morskich oraz przyznanie posiłków regeneracyjnych w okresie całego roku pracownikom fizycznym na lądzie. Pełna realizacja tych postulatów wymaga około 530 mln zł, a uwzględniając skutki płacowe wynikające z podjętych decyzji płacowych dot. zmiany stawek (300 mln zł) oraz z tytułu innych zgłoszonych postulatów płacowych sięga około 1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#Sprawozdawca">Mimo zabiegów kierownictwa resortu u wojewodów o zwiększanie przydziału mieszkań z budownictwa spółdzielczego w rejonach o szczególnym nasileniu potrzeb, tj. w woj. gdańskim, szczecińskim, koszalińskim i słupskim - przydziały mieszkań z każdym rokiem maleją. Aby zaspokoić najpilniejsze potrzeby resort powinien otrzymać z puli wojewodów gdańskiego i szczecińskiego w każdym roku po około 900 mieszkań spółdzielczych oraz w woj. koszalińskim i słupskim po około 200 mieszkań. Pozostałe potrzeby resort zaspokoi poprzez realizację budownictwa własnego.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#Sprawozdawca">Dla wykonania postulatów dotyczących ochrony zdrowia niezbędne jest przystąpienie do budowy wprowadzonej do planu inwestycyjnego pod koniec 1979 r. (po wielu latach starań) Portowej Przychodni Przemysłowej w Gdańsku oraz wprowadzenie do planów realizacyjnych budowy przychodni zdrowia w Świnoujściu, dla której inwestorem jest Morska Stocznia Remontowa. Ramowy program poprawy warunków socjalno-bytowych w resorcie obejmuje rozbudowę portowych zespołów opieki zdrowotnej w Gdyni i Szczecinie oraz budowę Morskiego Ośrodka Zdrowia w Kołobrzegu. Dla realizacji tych zamierzeń niezbędne jest zapewnienie wykonawstwa przez resort budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#Sprawozdawca">Załoga Polskich Linii Oceanicznych zgłosiła postulat zabezpieczenia w planie na lata 1981 - 85 dostawy 56 jednostek o nośności 550 tys. DWT. Resort ma zakontraktowane dostawy ze stoczni zagranicznych jedynie 8 jednostek; występuje więc potrzeba zabezpieczenia dostaw 48 jednostek. Prowadzone są rozmowy z MPMCiR dla zagwarantowania dostaw statków przez krajowy przemysł okrętowy, zakłada się także uzupełniające zamówienia w stoczniach zagranicznych, realizowane w trybie zakupów kredytowych pod zastaw hipoteczny.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#Sprawozdawca">Realizuje postulaty Polskiego Ratownictwa Okrętowego dotyczące niezbędnego wzrostu ilościowego i modernizacji taboru usługowego i ratowniczo-wydobywczego oraz rozwoju i modernizacji zaplecza lądowego przedsiębiorstwa - resort określił wielkość niezbędnych nakładów inwestycyjnych na lata 1981 - 85 i podejmie starania ich zabezpieczenia. To samo dotyczy inwestycji tonażowych dla Polskiej Żeglugi Bałtyckiej (renowacja floty trampowej bliskiego zasięgu).</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#Sprawozdawca">Wnioski i postulaty w sprawie inwestycji lądowych, zgłaszane przez poszczególne przedsiębiorstwa gospodarki morskiej, są oceniane przez resort jako celowe. Nakłady na inwestycje rozpoczęte i wymagające kontynuowania w latach 1981-85 szacowane są na 10,2 mld zł. Należą do nich m.in.: baza kontenerowa w Gdyni, baza przeładunkowa rudy w Porcie Północnym w Gdańsku.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#Sprawozdawca">W przedsiębiorstwach gospodarki rybnej postulaty inwestycyjne dotyczą rekonstrukcji, floty rybackiej dalekomorskiej i kutrowej, floty pomocniczej, łańcucha chłodniczego, transportu kołowego oraz zaplecza lądowego. Wielkość tych inwestycji określona została (wg cen 1979 r.) na 27 mld zł, w tym na zakup statków 22 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#Sprawozdawca">Pełnomocnik DS. realizacji Porozumienia Gdańskiego poinformował rząd o zgłoszeniu przez cały szereg przedsiębiorstw postulatu w sprawie utworzenia resortu gospodarki morskiej. Z pozostałych wniosków o charakterze organizacyjnym na uwagę zasługuje postulat załogi PLO przejęcia do PŻB eksploatacji promów pasażerskich. W tej sprawie resort zobowiązał się zająć stanowisko w terminie do końca listopada br.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#Sprawozdawca">Informację pisemną uzupełnił wiceminister Tadeusz Żyłkowski: Do podpisania pozostały jeszcze porozumienia z przedsiębiorstwami gospodarki rybnej, urzędami morskimi a także szeregiem drobnych przedsiębiorstw jak: Polski Rejestr Statków, „Węglokoks” czy instytuty morskie. Umowy z Polską Żeglugą Bałtycką zostaną podpisane w przyszłym tygodniu, podobnie zakończone zostały rozmowy z Zespołem Portowym Szczecin-Świnoujście.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#Sprawozdawca">Postulaty zgłaszane pod adresem resortu koncentrowały się głównie na zagadnieniach płacowych, socjalno-bytowych oraz inwestycyjnych. Poruszono także zagadnienia zarządzania a także systemów ekonomiczno-finansowych. Podkreślenia wymaga, że bez wprowadzenia zasadniczych zmian do aktualnie obowiązującego systemu zarządzania i systemu ekonomiczno-finansowego trudno będzie mówić - a postulują to załogi - o umocnieniu pozycji kierownictwa przedsiębiorstwa w tych sprawach, o których powinno ono decydować.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#Sprawozdawca">Żądania płacowe dotyczyły głównie dodatków związanych z chorobami zawodowymi. Załogi proponowały - a jest to słuszny postulat - by o wysokości uzyskiwanych świadczeń z tego tytułu nie decydowała przynależność do takiej czy innej branży, ale rodzaj wykonywanej pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#Sprawozdawca">Konieczne jest zniesienie w tym względzie istniejących obecnie międzyresortowych barier.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#Sprawozdawca">Wiele uwagi poświęcono zagadnieniom inwestycyjnym. W tej grupie poważnie zróżnicowany jest sposób prezentowania postulatów. Wiele z nich zostało zgłoszonych w sposób hasłowy. Obecnie kierownictwa przedsiębiorstw pracują nad ich sprecyzowaniem. W kolejnym etapie będą one rozpatrzone na szczeblu resortu. Generalnie postuluje się zakończenie inwestycji już rozpoczętych w portach. Chodzi głównie o dalszą rozbudowę bazy kontenerowej w Gdyni oraz bazy rudowej w Gdańsku a także o rozbudowę portu w Świnoujściu, który otrzymał już część urządzeń w sytuacji, gdy roboty ziemne nie są zakończone. Podejmowano również zagadnienia inwestycyjne o charakterze modernizacyjnym i remontowym.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#Sprawozdawca">Wśród postulatów znalazły się również i takie, które podkreślały konieczność zmodernizowania urządzeń portowych. Zostały one częściowo rozwiązane. Wczoraj Centrala Handlu Zagranicznego „Bumar” poinformowała, iż zawarto kontrakty na zakup urządzeń dźwigowych. Czas realizacji kontraktów zależy obecnie od odblokowania akredytyw a następnie od okresu transportu.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#Sprawozdawca">W portach trzeba wykonać wiele prac modernizacyjnych. Do takich należy remont nabrzeża rudowego w porcie gdańskim, na co oczekuje się już kilka lat. Nie można jednak znaleźć wykonawcy. Inwestycja ta musi być podjęta w przyszłym roku. Aby podołać zadaniom związanym z przeładunkiem zbóż i pasz porty muszą dysponować określoną zdolnością przeładunkową.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#Sprawozdawca">Szeroka grupa postulatów dotyczyła armatorów. Postulowano, aby wydatnie zwiększyć ilość statków z polskiej stoczni na rzecz polskich linii. Problem ten znajduje się w sferze uzgodnień.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#Sprawozdawca">W dziedzinie rybołówstwa postulowano przejście w następnej 5-latce na inne kryteria oceny efektywności działania floty połowowej (nie wielkość połowów, lecz masy towarowej dostarczanej na rynek, z podziałem na ryby konsumpcyjne oraz mączkę rybną). Warunki pracy rybaków są trudne. Wiele krajów ogranicza dostęp do wydajnych łowisk. W tej sytuacji będziemy koncentrować się na rozwoju połowów na Bałtyku. Jest to uzasadnione m.in. niskimi kosztami transportu a także niskimi kosztami budowy jednostek przeznaczonych do połowów na tym akwenie. Dla racjonalnego zagospodarowania złowionych ryb, konieczna jest rozbudowa bazy gospodarki rybnej na ladzie.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#Sprawozdawca">Postulaty zgłaszały również drobne przedsiębiorstwa znajdujące się w gestii resortu. Ich wnioski są również szczegółowo rozpatrywane. Chcemy, aby współdziałały one z wielkimi przedsiębiorstwami w oparciu o rachunek ekonomiczny oraz dobrze rozumianą współpracę, a koordynacja winna dotyczyć jedynie spraw zasadniczych dla całej branży.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#Sprawozdawca">Nie zapominamy również o zobowiązaniach w zakresie ochrony środowiska wynikających z konwencji gdańskiej. Z tematem tym wiąże się również problem podniesienia autorytetu urzędów morskich.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKazimierzCupisz">Na wszystkich zebraniach załóg stoczni padają pytania o tryb postępowania i załatwiania wniosków i postulatów. Obecnie funkcjonujące systemy płac w przemyśle okrętowym są bardzo silnie krytykowane i wymagają przepracowania. Czy resort powoła komisję do rozpatrzenia tej kwestii? Nowy system musi zapewnić większe perspektywy awansu niż obecny. Konieczna jest też zmiana taryfikatora płac pracowników umysłowych, gdyż obecnie nie mogą oni otrzymać przyznanych podwyżek, ponieważ otrzymują już wynagrodzenia na najwyższym pułapie. Również nowelizacja Karty Stoczniowca budzi wiele zainteresowania. Załogi domagają się udostępnienia im projektu znowelizowanej karty w celu przedyskutowania i wprowadzenia poprawek.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKazimierzCupisz">W odczuciu załóg zbyt często zmieniają się dyrektorzy i inni przedstawiciele kadry kierowniczej w stoczniach. Nie jest - ich zdaniem - słuszne, praktykowane dotychczas, mianowanie na stanowisko dyrektora stoczni osób spoza przemysłu okrętowego. Krytykuje się dotychczasowe systemy budowy statków, które cechuje akcyjność, co niepotrzebnie podraża ich produkcję. Plany stoczni muszą być ustalane w taki sposób, by sprzyjały wyzwalaniu wszystkich rezerw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZdzisławPukorskiSD">Realizacja postulatów robotniczych zależeć będzie w dużym stopniu od zaangażowania ludzi, którzy są za nią odpowiedzialni. Należy pamiętać, że większość postulatów była zgłaszana i to wielokrotnie także przed okresem strajków. Nie były one jednak załatwiane. Denerwujący jest spokój, z jakim wielu przedstawicieli resortów podchodzi do żądań pracowników.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZdzisławPukorskiSD">Niedostateczna aktywność osób odpowiedzialnych za realizację postulatów powoduje takie zjawiska, jak strajki ostrzegawcze itp. Wszyscy ci, którzy tego nie rozumieją nie mogą dłużej zajmować swoich stanowisk.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełZdzisławPukorskiSD">Niepokoi, że w materiałach przedstawionych przez resorty informacje dotyczące ochrony zdrowia, budownictwa mieszkaniowego, wypoczynku i rekreacji załóg są utrzymane w dotychczasowym tonie. Stwierdza się jedynie brak postępu w załatwianiu tych spraw oraz potrzebę ich szybkiej realizacji. Nie ma jednak mowy o konkretnych terminach wykonania tych postulatów, nie ma nazwisk osób odpowiedzialnych za to.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełZdzisławPukorskiSD">Niezbędne jest podjęcie działań na rzecz wzrostu rangi i autorytetu urzędów morskich oraz osób tam zatrudnionych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefBańkowski">Rybołówstwo bałtyckie, dysponuje bardzo dobrą flotą, nie posiadając równocześnie odpowiedniego zaplecza lądowego. Ryby złowione w Bałtyku są najtańsze i należy je w 100% wykorzystać. Obecnie jest to niemożliwe ze względu na ciągłe braki opakowań, lodu i innych elementów potrzebnych do przetwórstwa.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefBańkowski">Od 25 lat nie można w Darłowie zbudować Domu Rybaka. Naraża to przedsiębiorstwo na znaczne koszty związane z wynajmem mieszkań a także sprzyja odchodzeniu pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławAntczak">Realizację postulatów pracowniczych utrudnia stała eskalacja żądań. Wykraczają one poza kompetencje resortu, o czym trudno przekonać robotników. Komisja powinna zająć stanowisko w kwestii niektórych najważniejszych postulatów. Zarówno pracownicy przemysłu stoczniowego, jak i branży rybnej na pierwszym miejscu wymieniają stworzenie samodzielnego resortu gospodarki morskiej i żeglugi. Obecni na posiedzeniu przedstawiciele resortu powinni wypowiedzieć się w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełBronisławAntczak">Zbyt opieszale realizowany jest postulat budowy przychodni zakładowej w stoczni gdańskiej. Wniosek ten zgłaszany był już po wypadkach grudniowych w 1970 roku. Również wnioski dotyczące bazy wypoczynkowej były wysuwane przed 10-ciu laty. Jeśli nie jest możliwe rozpoczęcie nowych inwestycji, należy przynajmniej zakończyć budowę obiektów już rozpoczętych, np. w Kosarzyskach i Międzyzdrojach. Od września br. Związek Zawodowy Marynarzy i Portowców nie otrzymuje składek jako że większość pracowników należy do Niezależnego Związku Zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełBronisławAntczak">Jak w tej sytuacji zostanie rozwiązane uczestnictwo ruchu związkowego w budowie i utrzymaniu obiektów socjalnych i wypoczynkowych?</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełBronisławAntczak">Na każdym posiedzeniu Komisja powinna być informowana o zaawansowaniu realizacji postulatów pracowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Jak wynika z materiałów i wypowiedzi przedstawicieli resortów wiele jest postulatów, które wykraczają poza sferę spraw bytowych i płacowych a dotyczą rozwoju branż lub systemu zarządzania przedsiębiorstwami. Świadczy to o dojrzałości załóg i ich trosce o rozwój przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełTadeuszŁodykowski">W PLO i PŻM wysuwane są postulaty dot. doinwestowania tych przedsiębiorstw. Czy postulaty te odpowiadają programowi rozwoju floty, który opracował resort? Czy program ten został przedyskutowany z załogami? Resort maszyn ciężkich i rolniczych winien udzielić informacji jaka część postulatów dotyczących rozwoju tonażu może być zrealizowana w polskich stoczniach. Jaka jest opinia resortu w kwestii postulatu przejęcia promów przez PLO? Co stoi na przeszkodzie podpisania porozumień z przedsiębiorstwami, w których nadal toczą się rozmowy? Czy występują tam specyficzne, wyjątkowo skomplikowane problemy, czy też po prostu rozmowy te prowadzone są 7 sposób opieszały?</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Decyzję o powołaniu odrębnego resortu gospodarki morskiej podejmie rząd, jednak już obecnie resorty powinny przedstawić swoją wstępną opinię w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełLudwikJanczyszyn">Wszyscy muszą sobie wreszcie uświadomić, że ludzie Wybrzeża, załogi przedsiębiorstw podległych obu resortom w decydującym stopniu wpływają na bieg losów w kraju. Dlatego też od pomyślnego rozwiązania kwestii spornych na Wybrzeżu zależy ich rozwiązanie w całym kraju. Dotychczas wszelkie problemy usiłowano załatwiać oddzielnie z poszczególnymi zakładami. Należy obecnie zebrać wszystkich zainteresowanych, poinformować ich o dotychczasowych dokonaniach i możliwościach dalszej realizacji postulatów. Musi to być informacja wiarygodna, gdyż obecnie ludzie stali się bardzo podejrzliwi. Kompleksowe załatwienie postulatów jest celowe również z tego względu, że zapobiegnie zrodzeniu się poczucia krzywdy społecznej u pracowników przedsiębiorstw lub regionów, gdzie „gorzej” załatwiono pewne wnioski.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełLudwikJanczyszyn">Należy skończyć z partykularyzmem. Podstawowym błędem w pracy resortów jest to, iż zawsze się spóźniają. Pracują niezmienionym rytmem, pomimo że sytuacja zmieniła się.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełLudwikJanczyszyn">Szczególnie ważną sprawą jest powołanie odrębnego resortu gospodarki morskiej. Decyzja taka sprzyjałaby również uspokojeniu załóg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzyZygmanowski">Od sprawnej realizacji postulatów pracowniczych zależy spokój w kraju. Jednak w chwili obecnej rozmiary i ilość nowych żądań przekraczają to, co ustalono w porozumieniach z MKS-ami. Należy wykształcić stałą formę kontaktów z załogami i rozwiązywania ich problemów. Realizacja postulatów będzie kontrolowana przez Niezależne Samorządne Związki Zawodowe. Wiele żądań płacowych wykracza poza ramowe ustalenia komisji rządowych. Trzeba jednoznacznie określić te ustalenia, aby nikt nie mógł czynić zarzutów, że nie są one realizowane. Trzeba również określić zadowalające terminy i tryb załatwiania tych postulatów, które mogą być zrealizowane już w chwili obecnej. Z wystąpienia ministra maszyn ciężkich i rolniczych wynika, że resort ten nadał bardzo wysoką rangę postulatom mieszkaniowym i socjalno-bytowym. Nic na ten temat nie powiedział minister Żyłkowski. Również w resorcie handlu zagranicznego i gospodarki morskiej trzeba tym problemom nadać właściwą rangę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Opierając się na wrażeniach wyniesionych z narady zorganizowanej przez Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” w porcie gdańskim stwierdził, że nowe związki nie zawsze działają zgodnie z zasadami ustroju państwa. Dowodem na to jest wyrzucenie na tej naradzie dwóch mistrzów, którzy cieszyli się dobrą opinią, przy równoczesnym utrzymaniu na dotychczasowym stanowisku pracownika, któremu dyrekcja udzieliła nagany. Jak stwierdził mówca nie są to związki demokratyczne. Świadczy o tym fakt, że przygotowują się one do wyborów, pomimo że nie zostały jeszcze zarejestrowane.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Informacje, jakimi dysponuje kierownictwo zakładów zawsze są spóźnione. Nowe związki mają te informacje wcześniej i przekazują je pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Mówca przekazał pytania pracowników dotyczące karty portowca oraz przyznania pracownikom Gdańskich Zakładów Nawozów Fosforowych dodatkowego profilaktycznego urlopu 12-dniowego ze względu na warunki pracy szkodliwe dla zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełZygmuntJędrzejewski">Niepokoi niewykorzystywanie ok. 50–60% potencjału technicznego portu gdańskiego i gdyńskiego. Wynika to z braku części zamiennych, ogumienia i akumulatorów. Stan ten jest krytykowany przez nowe związki zawodowe, które zarzucają kierownictwu portów niegospodarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWitoldSaczuk">Załoga stoczni szczecińskiej zapytuje jak zostanie załatwiona sprawa przeszeregowania pracowników, którzy otrzymują wynagrodzenia na najwyższym pułapie dopuszczalnym w myśl taryfikatora. Wiele niezadowolenia budzi przedłużająca się budowa ośrodka wczasowego w Dziwnówku. Resort powinien ustalić termin ostatecznego zakończenia tej budowy. Pracownicy stoczni krytykują złą organizację pracy, która powoduje niewykorzystanie części pochylni, przy równoczesnym spiętrzeniu prac na pozostałych. Postulują też szybkie zakończenie rozpoczętych w stoczni szczecińskiej inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełTadeuszOrlof">Jednym z najważniejszych obecnie zadań jest tworzenie klimatu sprzyjającego realizacji postulatów, a także odbudowywanie zaufania. Na szczególne podkreślenie zasługują te postulaty załóg, które dotyczą zarządzania a także organizowania pracy. Zgłaszający je pracownicy mieli przecież na celu dobro swego przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełTadeuszOrlof">Pilną koniecznością jest ustalenie zadań gospodarki morskiej na 1981 r. na całą 5-latkę. Ustalenia takie powinny być bezwzględnie realizowane. Przyczyniłoby się to do odbudowania zaufania zatrudnionych w gospodarce morskiej do instytucji planujących.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełTadeuszOrlof">Przeprowadzona w maju br. przez podkomisję wizytacja przedsiębiorstw gospodarki rybnej unaoczniła nam w jak wyjątkowo trudnych warunkach przedsiębiorstwa te pracują. Dotyczy to szczecińskich przedsiębiorstw „Odra” i „Gryf”. W pomieszczeniach produkcyjnych panuje ciasnota, od dawna nie przeprowadzano tam remontów, brak jest transportu wewnętrznego, środków konserwujących (wśród nich nawet soli).</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełTadeuszOrlof">Rozwiązania wymaga wiele spraw związanych z połowem i zagospodarowaniem złowionych ryb. Więcej ryb trzeba przeznaczać na dostawy rynkowe, mniej zaś przerabiać na mączkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Do rozwoju infrastruktury decydującej o wypoczynku załóg gospodarki morskiej przywiązujemy zasadniczą wagę nie tylko ze względu na to, że problem ten został podniesiony przez robotników. Już od wielu lat resort ograniczany był w inwestycjach tego typu; nie mogliśmy zapewnić ludziom pracującym na morzu warunków godziwego odpoczynku w czasie urlopów. Stanu tego nie można dalej utrzymywać i dlatego już w planie na rok 1981 oraz na kolejną 5-latkę położymy bardzo silny nacisk na rozwój naszej bazy socjalnej. Kierownictwo resortu zgodne jest co do tego, że w tej kwestii nie pójdziemy na żadne kompromisy. Podobnie dostrzegamy problem mieszkaniowy. Dom Rybaka w Darłowie, o którym wspomniano w dyskusji, ujmujemy wraz z kompleksem spraw socjalno-bytowych i jako taki obiekt ten musi być pilnie zbudowany.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Słusznie zwrócono w dyskusji uwagę na brak lodu, beczek i innych środków produkcji w przedsiębiorstwach gospodarki rybnej. Bez poprawy zaopatrzenia nie będzie możliwości zwiększenia pozysku ryby. Podobna jest z częściami zamiennymi. Z całą konsekwencją będziemy przełamywać występujące tu bariery. Nie do pomyślenia jest, aby wiceminister, który powinien rozstrzygać zagadnienia o zasadniczym znaczeniu dla całej branży zajmował się wysyłaniem pism do innych wiceministrów w sprawie brakujących słoików czy beczek. Gdyby zagadnienia te doczekały się sensownego rozwiązania w przeszłości, to obecnie nie mielibyśmy do rozpatrzenia 5.000 postulatów. Przecież gdy się zastanowimy, jedynie niewielka ich część powinna być rozpatrywana na szczeblu centralnym. Dlaczego doszło do tego, że o przydziale ręczników, środków piorących czy mydła decydują zarządzenia wydawane na szczeblu centralnym? O tym czy robotnikowi należy się 1 czy 2 ręczniki winien decydować ktoś w przedsiębiorstwie. Podpisaliśmy liczne porozumienia dotyczące zrównania praw zatrudnionych w różnych branżach. Jesteśmy sygnatariuszami tych porozumień i musimy uczynić wszystko aby je zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Wniosek w sprawie podnośnika kutrowego został złożony do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. Jest on w naszej opinii bardzo dobrze udokumentowany. Być może w świetle nowych rozstrzygnięć decyzja o podjęciu tej produkcji znajdzie się w kompetencji nie Komisji Planowania, lecz zjednoczenia. Sprawa jest pierwszorzędnej wagi, bowiem będzie decydowała o efektywności połowów na Bałtyku.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Postulat dotyczący utworzenia resortu gospodarki morskiej został wysunięty jako jeden z pierwszych przez strajkujące załogi. Naszym zadaniem jest przekazanie tej propozycji Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Rozbudowa potencjału floty - ponad ustalenia zawarte w programie bieżącej 5-latki - byłaby możliwa jedynie wtedy, gdyby resort przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych, znacznie zwiększył dostawy statków, bądź gdyby udało się zakupić poza granicami kraju statki o tonażu globalnie większym niż 1.300 DWT przewidzianych w tym programie.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Jest faktem, że Polskie Linie Oceaniczne wystąpiły z postulatem przejęcia promów na Bałtyku. Jest jednak przeciwny wniosek. Polska Żegluga Bałtycka proponuje, aby przekazać w jej gestię całą żeglugę europejską, oba te stanowiska skonfrontujemy i do 30 listopada 1980 r. resort podejmie decyzję. Rozważając problem będziemy się kierowali jedynie efektywnością.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Rozmowy z przedstawicielami przedsiębiorstw gospodarki rybnej są znacznie zaawansowane m.in. w sprawach płacowych. Wyłaniają się jednak pewne problemy, które hamują rokowania. M.in. dotyczy to rozkładu czasu pracy i wypoczynku na statkach rybackich. Obowiązujący w tej chwili układ zbiorowy zapewnia rybakom 6 godzin nieprzerwanego wypoczynku w ciągu doby. Chodzi o to, aby zapewnić ciągłość i odpowiednią rytmikę produkcji w okresie tzw. szczytów połowowych. Nowe propozycje jakie mieliśmy zawrzeć w ustawie o pracy na morzu zmierzały do zapewnienia nieprzerwanego wypoczynku w ilości 8 godzin w ciągu doby. Jednakże nie zaspokaja to żądań rybaków. Pracownicy PHZ „Polcargo” protestują przeciwko objęciu ich podwyżkami płac od 1 stycznia 1981 r. Prowadzący rokowania argumentują, iż przedsiębiorstwo pracuje na Wybrzeżu m.in. w portach, stąd jego pracownicy winny być traktowani na takich samych zasadach jak pracownicy zespołów portowych.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Załoga Polskiego Rejestru Statków przyłączyła się do zatrudnionych w urzędach morskich i nie prowadzi oddzielnych rozmów. Jednakże żądania płacowe jakie wysuwają te załogi przekraczają aktualne możliwości resortu.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Nie ma jeszcze sytuacji umożliwiającej zorganizowanie spotkania pracowników całej branży. Po pierwsze - nie zakończono jeszcze rokowań ze wszystkimi jednostkami, po drugie - w różnych zakładach przyjęto różne terminy realizacji postulatów.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Wydaje się jednak, że taki moment niedługo nadejdzie.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Będziemy zmierzali do tego, aby zwiększyć samodzielność poszczególnych przedsiębiorstw, chodzi więc o zdecentralizowanie gospodarki. Uważamy też za słuszne, by w sprawach operatywnych decydował kolektyw kierowniczy przedsiębiorstwa. Jeśli jednak przekażemy przedsiębiorstwom pewne środki, będziemy musieli określić jakim kredytem zaufania obdzielimy ich kierownictwa. Sprawa ta ma również odniesienie do dowódców jednostek pływających. Obecnie kapitan statku znajdującego się w rejsie musi uzyskiwać akceptację każdej wydatkowanej kwoty przez kierownictwo przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">Już w 1970 r. zgłaszane były postulaty w sprawie Karty portowca.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#WiceministerTadeuszŻyłkowski">W tym też roku rozpoczęto prace nad tym zagadnieniem. Chcemy zakończyć te prace do 1 grudnia, by można było wcielić kartę w życie od 1 marca 1981 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Porozumienia zawarte z załogami stoczni dotyczą obu stron. Realizacja postulatów pracowniczych będzie możliwa tylko przy solidnej pracy wszystkich załóg. Do porozumień wprowadzono punkt mówiący o odrobieniu zaległości wynikłych ze strajków i wykonaniu planu sprzedaży. Wszystkie protokóły są bardzo konkretne, sformułowania szczegółowe nie budzą wątpliwości. Dotyczy to również planu budownictwa mieszkaniowego dla pracowników stoczni a także wszystkie kwestie płacowe. W przygotowaniu znajdują się nowe tabele i taryfikatory. Trzeba podkreślić z uznaniem, że w postulatach zajęto się przede wszystkim pracownikami najniżej zarabiającymi. Sprawy tych pracowników zostaną rozpatrzone indywidualnie. Wszystkie ustalenia protokółów podpisanych w stoczniach utrzymują się w granicach porozumień rządowych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Tworzy się obecnie nowa forma współpracy kierownictwa przedsiębiorstw, zjednoczeń i resortu z załogami. Obecnie robotnicy w sposób rzeczywisty współdecydują o najważniejszych sprawach zakładu i całej branży. We wszystkich zakładach pracy powstały komisje, które przyjmują i wstępnie oceniają stale napływające wnioski i postulaty pracowników. Systematycznie też bada się przebieg realizacji uzgodnionych postulatów. Należy podkreślić, że wszystkie podpisane w przemyśle stoczniowym protokóły są skoordynowane i jednolite.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Założenia planu na 1981 rok przewidują dynamikę przemysłu w wysokości 103,8%. Ten sam wskaźnik dla przemysłu okrętowego wynosi 110,8%, a dla przemysłu remontowego 108,8%. Również założenia planu 5-letniego przewidują dalszy szybki rozwój przemysłu stoczniowego. Podpisana już umowa międzyrządowa przewiduje eksport do ZSRR 49 statków. Prowadzi się rozmowy nad następną umową na 86 statków tradycyjnych dla tego samego kontrahenta. O 50% wzrośnie w przyszłej 5-latce eksport statków do II obszaru płatniczego. Wartość dostaw dla kraju wzrośnie z 18 do 25 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">W bieżącym roku wyprodukowano 5800 kontenerów, z czego 5000 jest eksportowanych do II obszaru płatniczego. W 1981 r. produkcja wyniesie 8000 a w 1982 r. 13.000. Pomimo bardzo dużych potrzeb krajowych konieczne jest kontynuowanie eksportu kontenerów co jest formą spłaty kredytu zaciągniętego na budowę wytwórni kontenerowej.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Spadek liczby statków budowanych w stoczni im. Komuny Paryskiej wynika z faktu, że powstające obecnie statki są bardzo skomplikowane, należą do nowej generacji i ich produkcja jest bardziej czasochłonna.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">W przyszłym roku odda się do użytku 218 miejsc w domu wypoczynkowym w Dziwnówku. Budowa tego obiektu zostanie zakończona w 1982 r. Opóźnienia jakie wystąpiły na tej budowie wynikają z niesolidności wykonawców.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">W myśl porozumień podpisanych w stoczniach kontynuowane będą inwestycje modernizacyjne oraz związane z warunkami pracy, natomiast nie będą rozpoczynane nowe inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Resort nie przewiduje likwidacji Zjednoczenia Przemysłu Okrętowego. Zasady działania tego zjednoczenia mogą ulec zmianie w związku z pracami nad nowymi formami organizacyjnymi w przemyśle.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Dyrektor Stoczni im. Komuny Paryskiej podobnie jak wszyscy jego poprzednicy jest długoletnim pracownikiem przemysłu stoczniowego. Kierownictwo resortu nie stosuje praktyki „importu” dyrektorów do stoczni.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Trzeba podkreślić wysiłek załóg, które w większości podejmują się wykonać zadania planowe i odrobić opóźnienia wynikłe z przestojów. W przypadku rzeczywistej niemożności wykonania planu dokonuje się przesunięć jak np. w przypadku statku Roro dla Norwegii.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Projekt karty stoczniowca opracowany przez pracowników stoczni we wrześniu jest obecnie przedmiotem analiz w resorcie. We wszystkich stoczniach przygotowano bardzo bogaty program wydziałów rehabilitacyjnych dla pracowników, którzy utracili zdrowie w wyniku pracy w przemyśle okręgowym.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">Wypowiadając się w kwestii utworzenia odrębnego resortu gospodarki morskiej mówca przedstawił swój osobisty pogląd, że koncepcja taka w odniesieniu do przemysłu okrętowego nie byłaby słuszna.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#WiceministerEugeniuszSzatkowski">W najbliższym czasie zorganizowana zostanie w przemyśle stoczniowym narada z przedstawicielami wszystkich zakładów pracy na której omówiony będzie stan realizacji postulatów pracowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Celem dzisiejszego posiedzenia Komisji było uzyskanie aktualnych informacji na temat działań podjętych przez resorty w zakresie realizacji postulatów załóg. Informację taką resorty przedstawiły. Nowym elementem obecnej sytuacji jest autentyczny udział załóg w kierowaniu przedsiębiorstwem a nawet branżą. Ten ogromnie cenny proces będzie miał szansę rozwoju, jeżeli realizacja postulatów będzie szybka i pełna.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Przeżywany obecnie kryzys bardzo wyraźnie obnażył słabość systemu zarządzania gospodarką narodową. Przejawia się to m.in. w braku kompetencji i samodzielności resortów. Zmianie musi ulec system planowania i zarządzania gospodarką. Obecnie zbyt często występuje sprzeczność między chęcią załatwienia postulatów a ograniczonymi możliwościami resortów.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">Komisja postanowiła powróci ć na najbliższych posiedzeniach do kwestii realizacji postulatów. Uznano za celowe opracowanie dezyderatów dotyczących spraw, których rozwiązanie wykracza poza kompetencje resortu.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełTadeuszŁodykowski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedź wicepremiera Mieczysława Jagielskiego na opinię Komisji w sprawie modernizacji floty oraz źródeł dostaw statków dla krajowych armatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJerzyKorzonek">Nadesłana odpowiedź jest zbyt ogólnikowa. Wielokrotnie już otrzymywaliśmy tego rodzaju odpowiedzi na swoje wystąpienia, ale należy skończyć z taką praktyką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJerzyZygmanowski">Odpowiedź nie może być bardziej konkretna, gdyż nie zostały jeszcze opracowane założenia planu 5-letniego. Konieczność Importu surowców jest przyczyną eksportu statków do ZSRR. Należy jednak zbadać efektywność tego eksportu, podobnie jak i eksportu do II obszaru płatniczego. Należy rozważyć, czy nie byłoby bardziej Opłacalne przekazanie tych statków polskim armatorom. Komisja musi domagać się odpowiedzi na takie pytania. Musi ona zostać sformułowana przed podjęciem decyzji w planie 5-letnim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełLudwikJanczyszyn">Kwestia efektywności i opłacalności eksportu poruszana jest na posiedzeniach Komisji od trzech kadencji. Często można się spotkać z poglądem, że zbyt tanio sprzedajemy statki do I obszaru płatniczego. Zespół ekspertów powinien przedstawić szereg wariantowych rozwiązań, uzasadniając potrzebę eksportu oraz wykazując jak te statki mogłyby być wykorzystane przez krajowych armatorów. Po zapoznaniu się z takimi wariantami, Komisja mogłaby wyrobić sobie pogląd na sprawę. Jeżeli posłowie zostaną przekonani do jakiegoś rozwiązania, będą mogli bronić podjętej decyzji na spotkaniach z wyborcami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Już w materiałach poprzednio przedstawionych Komisji przez resort były dane pozwalające na porównanie efektywności eksportu statków i ich eksploatacji pod banderą krajową, z których wynikała nieopłacalność obecnej polityki masowego eksportu statków. Rachunek ekonomiczny dowodzi, że znacznie bardziej korzystne jest eksploatowanie statków przez polskich armatorów. O zbyt dużych rozmiarach eksportu statków decyduje niezrównoważony bilans płatniczy kraju i stale odczuwalny brak dewiz.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełTadeuszŁodykowski">Nadesłana przez wicepremiera odpowiedź nie ustosunkowuje się do stwierdzenia Komisji o zmniejszeniu się przyrostu tonażu floty w ostatnich 5 latach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJerzyZygmanowski">Komisja powinna zdecydowanie domagać się, aby decyzje w planie 5-letnim w kwestii eksportu statków nie zostały podjętą dopóki nie zostanie rozważony inny wariant ich wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJerzyZygmanowski">Komisja postanowiła wystąpić o uzupełnienie odpowiedzi na swoją opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełBronisławAntczak">Na wiosnę br. na ręce Komisji wpłynęło pismo od dwóch konstruktorów dotyczące budowy nowego typu kutra rybackiego. Komisja przekazała to pismo Zjednoczeniu Gospodarki Rybnej, które dotychczas nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Należy zwrócić się do ministra z żądaniem, aby nadał bieg tej sprawie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>