text_structure.xml 90 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min. 10.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WacławBarcikowski">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WacławBarcikowski">Powołuję na sekretarzy posłów Stefana Bancerza i Lesława Wysockiego. Protokół i listę mówców prowadzi poseł Wysocki Proszę Obywateli Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WacławBarcikowski">Protokół 54 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WacławBarcikowski">Komunikuję Izbie, że od ob. Prezesa Rady Ministrów Marszałek Sejmu otrzymał pismo z dnia 23 lutego rb., zawiadamiające, że Ob. Prezydent Rzeczypospolitej dekretem z dnia 16 lutego 1949 r. mianował ob. Tadeusza Dietricha Ministrem Handlu Wewnętrznego i równocześnie odwołał go ze stanowiska Prezesa Centralnego Urzędu Planowania.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WacławBarcikowski">Usprawiedliwiają nieobecność na posiedzeniach Sejmu następujący posłowie: Kołodziejski Henryk, Łabuz Józef, Stasiak Stanisław, Strzelecki Ryszard, Tomczyk Zofia, Turski Stanisław.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WacławBarcikowski">Marszałek Sejmu udzielił urlopu posłowi Ziętkowi Jerzemu na 3 dni.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WacławBarcikowski">Proszę Wysoką Izbę o udzielenie urlopu następującym posłom: Buczkowi Michałowi od dnia 15 lutego do dnia 15 kwietnia rb. z powodu choroby; Flachtowi Piotrowi do dnia 15 marca rb.; Grossowi Stanisławowi od dnia 21 lutego do dnia 31 marca rb. z powodu choroby; Jaworskiemu Marianowi od dnia 17 lutego do dnia 20 marca rb. z powodu kuracji; Jodłowskiemu Jerzemu od dnia 25 lutego do dnia 15 marca rb. z powodu choroby; Jonsikowi Wacławowi od dnia 28 lutego do dnia 19 marca rb. z powodu choroby; Kożusznikowi Bogusławowi na okras 6 tygodni z powodu wyjazdu za granicę; Kulce Janowi na okres 2 miesięcy z powodu choroby; Pokorze Wojciechowi od dnia 22 lutego do dnia 20 marca rb. z powodu wyjazdu zagranicę; Rekowi Tadeuszowi od dnia 28 lutego do dnia 15 marca rb. z powodu choroby; Szlęzakowi Faustynowi od dnia 28 lutego do dnia 19 marca rb. z powodu choroby; Wróblewskiemu Zenonowi do dnia 1 kwietnia rb. z powodu choroby.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WacławBarcikowski">Czy Wysoka Izba zgadza się na udzielenie powyższych urlopów? Sprzeciwu nie słyszę. Uważam, że Izba zgodziła się na udzielenie wymienionych urlopów.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WacławBarcikowski">Proponuję — na podstawie art, 17 ust. 2 regulaminu Sejmu Ustawodawczego — uzupełnienie dzisiejszego porządku dziennego, który został Obywatelom Posłom doręczony, następującym nowym punktem z kolei 1, a mianowicie:</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WacławBarcikowski">1. Pierwsze czytanie złożonego przez Radę Państwa projektu ustawy o kontroli państwowej (druk nr 460).</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WacławBarcikowski">W ten sposób punkt 1 doręczonego porządku dziennego otrzymałby kolejny numer 2. a numeracja następnych punktów byłaby odpowiednio zmieniona o jeden. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WacławBarcikowski">Ponieważ druki do pierwszych czytań, umieszczonych na porządku dziennym, zostały Obywatelom Posłom doręczone dopiero w dniu dzisiejszym, proponuję — na podstawie art. 50 pkt. 4 regulaminu Sejmu Ustawodawczego — zastosowanie skróconego postępowania formalnego, tj. odbycie pierwszego czytania niezwłocznie po rozdaniu druków.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WacławBarcikowski">Sprzeciwu nie słyszę, wobec tego uważam, że propozycja ta została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Pierwsze czytanie złożonego przez Radę Państwa projektu ustawy o kontroli państwowej (druk nr 460).</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#WacławBarcikowski">Głos ma z upoważnienia Rady Państwa Dyrektor Biura Kontroli przy Radzie Państwa, poseł Grubecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JanMichałGrubecki">Wysoka Izbo! Z upoważnienia Rady Państwa mam zaszczyt podkreślić i uzasadnić doniosły fakt przedłożenia Sejmowi Ustawodawczemu projektu ustawy o kontroli państwowej, uchwalonego przez Radę Państwa w dniu 25 lutego rb.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JanMichałGrubecki">Spośród trzech funkcji każdego działania, a więc i życia państwowego: planowania, wykonawstwa i kontroli, ta ostatnia jedynie nie znalazła była ostatecznego organizacyjnego i ustawowego rozwiązania, co jest rzeczą zrozumiałą z uwagi na jej chronologiczne następstwo w ostatnim etapie rozwoju życia państwowego oraz istotne ustrojowe znaczenie odnośnych decyzji. Nie znaczy to bynajmniej, że na tym odcinku nic się nie działo. Od 1 listopada 1944 r. zgodnie z art. 16 § 1 i 2 ustawy o organizacji i zakresie działania rad narodowych z dnia 11 września 1944 r. rozwijało się organizacyjnie i działało Biuro Kontroli przy Prezydium Krajowej Rady Narodowej, a od 19 lutego 1947 r. Biuro Kontroli przy Radzie Państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JanMichałGrubecki">Głębokie ustrojowe zmiany w zasadach gospodarki narodowej, uspołecznienie poważnej części procesów gospodarczych rozszerzyły niepomiernie zakres, a zarazem pogłębiły problematykę właściwych dla kontroli państwowej obowiązków i zainteresowań.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JanMichałGrubecki">Z jednej strony nie mógł tych zadań już objąć pomyślany według dawnych wzorów skupiony tylko w b. Najwyższej Izbie Kontroli aparat kontroli, z drugiej strony ludowy charakter Państwa i gospodarka planowa wymagały przestawienia się z jednostronnie fiskalnych i biurokratycznych metod pracy i wypracowania metod nowych — właściwych.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JanMichałGrubecki">Procesy te dokonywały się w uporczywej pracy zespołu dzisiejszego Biura Kontroli przy Radzie Państwa pod okiem i decyzjami Prezydium Krajowej Rady Narodowej, potem Rady Państwa w ciągu, dostatecznie długiego okresu bez mała 4 i pół lat.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#JanMichałGrubecki">Za to możemy dziś stwierdzić, że powstał nowy aparat kontroli Polski ludowej i pora już nadać mu prawem ostateczne kształty.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#JanMichałGrubecki">W ciągu, tego okresu przy współpracy aparatu Biura Kontroli przy Radzie Państwa z jednej strony wykształciły rady narodowe formy organizacyjne i metody oraz zakres pracy organów kontroli społecznej, zgromadzających około 30.000 członków komisyj kontroli od województwa do gminy włącznie, z drugiej strony powstał i rozbudowuje się aparat kontroli resortowej — wewnętrznej we wszystkich władzach naczelnych i podległych im placówkach produkcyjnych od ministerstwa, centralnego zarządu przedsiębiorstwa aż do fabryki, nadleśnictwa czy majątku państwowego włącznie.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#JanMichałGrubecki">I stwierdzić możemy, że tylko w takiej strukturze, w oparciu o tak rozbudowany aparat kontroli społecznej i resortowej, docierający do najniższych komórek administracji wytwórczości w gospodarce planowej, przy równoczesnym współdziałaniu obu tych aparatów z Biurem Kontroli przy Radzie Państwa, a na przyszłość z Najwyższą Izbą Kontroli staje się możliwym wykonanie rozszerzonych i nowych zadań kontroli administracji i gospodarki publicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#JanMichałGrubecki">Na specjalnym odcinku powojennej spekulacji, lichwy, a także szkodnictwa gospodarczego uzupełniała pracę tego aparatu Komisja Specjalna do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#JanMichałGrubecki">Niemały wkład włożyło Biuro Kontroli przy Radzie Państwa rozbudowując swój stan personalny na dzień 31 stycznia 1949 r. do liczby 478 pracowników, działających w 9 departamentach centrali i 14 wojewódzkich delegaturach. Niepełne cyfry: 16.595 dokonanych kontroli niejednokrotnie zespołowych i obejmujących cały obszar Państwa z nakładem przeszło 199.000 dni pracy inspektorów świadczą o dokonanej pracy.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#JanMichałGrubecki">Obok wielu przykładów ścigania niedbalstwa czy zawinionych strat — dokonano olbrzymiej działalności instrukcyjnej. To pozwoliło aparatowi kontroli wypracować nowe metody działania i podnieść poziom własny.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#JanMichałGrubecki">W wyniku Wysoka Izba otrzymała w maju ub. r. sprawozdanie o działalności Rządu i zamknięciach rachunków państwowych za okres 1944–1945 r. a podobne sprawozdanie za okres 1945–1946 r. jest na ukończeniu i będzie mogło być przedłożone na tegorocznej sesji wiosennej.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#JanMichałGrubecki">Najistotniejszą jednak sprawą jest dokonane wypracowanie nowej struktury organizacyjnej — kontroli resortowej i zasad jej współpracy z kontrolą państwową i społeczną, zaakcentowane podwójną uchwałą Rady Państwa i Rządu w kwietniu i maju 1948 r., ogłoszoną w Monitorze Polskim nr 51 pod poz. 292. Uchwała ta zamyka bowiem ostatnie ogniwo nowej struktury kontroli publicznej w Państwie, której wierzchołkiem, działającym przede wszystkim na terenie władz naczelnych i centralnych zarządów przedsiębiorstw, jest aparat Biura Kontroli przy Radzie Państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#JanMichałGrubecki">Nic już nie stoi na przeszkodzie, by dać pełny wyraz postanowieniom rozdziału 6 ustawy konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r., powołującej Najwyższą Izbę Kontroli i ustanawiającej w ogólnych zarysach jej zadania i kompetencje, przy czym pkt. 2 art. 21 postanawia, że „osobna ustawa określi organizację i sposób działania Najwyższej Izby Kontroli”.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#JanMichałGrubecki">Wypełnieniem tego postanowienia jest przedłożenie Wysokiej Izbie przez Radę Państwa projektu ustawy o kontroli państwowej.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#JanMichałGrubecki">Wniesiony projekt ustawy w swej treści czyni zadość postanowieniu art. 16 pkt. c), Konstytucji z dnia 19 lutego 1947 r., który przelewa na Radę Państwa kompetencje Prezydium Krajowej Rady Narodowej, wynikające z obowiązującego ustawodawstwa, a więc także z ustawy o organizacji i zakresie działania rad narodowych z 11 września 1944 r., której art. 16 przekazuje wszystkie kompetencje NIK do czasu jej zorganizowania Radzie Państwa, działającej przez specjalne Biuro Kontroli; spełnia on też postanowienie art. 16 pkt. g) ustawy konstytucyjnej, który przewiduje rozpatrywanie przez Radę Państwa sprawozdań Najwyższej Izby Kontroli, oraz art. 20 pkt. 2) tejże ustawy, oddający Radzie Państwa gestię w sprawie zlecenia NIK kontrolowania jednostek samorządowych związków i instytucji, korzystających z pomocy Państwa lub wykonujących czynności zlecone.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#JanMichałGrubecki">Określone w art. 20 pkt. 1 ustawy konstytucyjnej z dni a 19 lutego 1947 r. kompetencje NIK znajdują swój wyraz w art. 1 projektu ustawy, który przewiduje dla Najwyższej Izby Kontroli prawo i obowiązek badania działalności naczelnych władz i instytucji w dziedzinie administracji publicznej i gospodarki narodowej z punktu widzenia zgodności z wytycznymi polityki państwowej i planami gospodarczymi, a także pod względem finansowym, gospodarczym oraz organizacyjno-administracyjnym; artykuł ten przewiduje również w razie potrzeby kontrolę działalności organów podległych władzom naczelnym, które z reguły są kontrolowane przez organy kontroli resortowej.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#JanMichałGrubecki">Tak pojęty zakres działania NIK przy równoczesnym zapewnieniu jej współdziałania organów kontroli resortowej wskazuje na utrwalający się podział zadań w nowej strukturze aparatu kontroli publicznej, w którym kontrola państwowa występuje jako planująca, instruująca, koordynująca i sumująca wyniki kontroli — komórka wierzchołkowa aparatu kontroli publicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#JanMichałGrubecki">Artykuły wstępne projektu ustawy o kontroli państwowej uznają NIK za organ od Rządu niezależny, podległy bezpośrednio Radzie Państwa. Prezes NIK powoływany jest przez Sejm i jest przed Sejmem odpowiedzialny.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#JanMichałGrubecki">Projekt przewiduje trzech wiceprezesów NIK, którzy pod przewodnictwem prezesa stanowią kolegium uchwalające i stanowiące w sprawie sprawozdań i planów działalności NIK, przepisów rachunkowo-kasowych, organizacji i zasad kontroli oraz odwołań od postanowień organów kontroli. Jako najwyższa instancja odwoławcza rozpatrująca sprawozdania i plany działalności NIK, występuje Rada Państwa, co znajduje swe uzasadnienie w udziale w Składzie Rady Państwa pełnego prezydium Sejmu oraz prezesa NIK, jak również w konieczności wyręczenia Sejmu między sesjami.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#JanMichałGrubecki">Projekt ustawy przewiduje sposób ustanowienia statutu organizacyjnego NIK, przepisów o sposobie wykonywania kontroli i zakres kontroli wstępnej; określa on podstawowe organy NIK, ich prawa w stosunku do kontrolowanych oraz sposób opracowania i wykorzystania wyników kontroli, w szczególności zaś sposób i zakres kontroli i dokumentacji zamknięć rachunkowych, opracowania sprawozdań i przedłożenia ich Sejmowi wraz z wnioskiem w przedmiocie absolutorium dla Rządu. Przepisy pracownicze, przejściowe i końcowe dopełniają tekstu projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#JanMichałGrubecki">Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o kontroli państwowej w ogólnych zarysach ustala prawnie stworzony i wypraktykowany na przestrzeni lat 4 w zastosowaniu do ustroju Polski ludowej stan rzeczy na odcinku kontroli publicznej, a w szczególności państwowej, przy tym nie narusza istniejącego harmonijnego układu organów władz i zasad ich współpracy. Równocześnie stanowi on doniosłe końcowe ogniwo w ustawowym określeniu zasad organizacji i działania naczelnych władz na tak ważnym odcinku kontroli państwowej.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#JanMichałGrubecki">W nadziei pożytecznych skutków tego faktu, niech mi wolno będzie z upoważnienia Rady Państwa prosić Wysoką Izbę o przyjęcie przedłożonego projektu ustawy o kontroli państwowej.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WacławBarcikowski">Czy pragnie kto zabrać głos w tej sprawie? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy odsyłam do Komisyj Prawniczej i Regulaminowej oraz Skarbowo-Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką o wzajemnym obrocie prawnym w sprawach cywilnych i karnych, podpisanej w Warszawie dnia 21 stycznia 1949 r. (druk nr 450).</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos tej sprawie? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy odsyłam do Komisyj Prawniczej i Regulaminowej oraz Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o podwyższeniu i zmianie przeznaczenia grzywien, nakładanych przez sądy dyscyplinarne izb lekarskich, lekarsko-dentystycznych i aptekarskich (druk nr 451).</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Zdrowia,</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o pokrywaniu opłat w szpitalach, będących zakładami społecznymi służby zdrowia (druk nr 452).</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy odsyłam do Komisyj Samorządowej oraz Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o planowym rozmieszczeniu lekarzy weterynaryjnych (druk nr 453).</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda. Projekt ustawy odsyłam do Komisji Rolnictwa i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie dekretu z dnia 20 marca 1948 r. o podatkach komunalnych (druk nr 454).</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy odsyłam do Komisyj Skarbowo-Budżetowej oraz Samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 7 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zniesieniu Funduszu Obrony Narodowej (druk nr 455).</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 8 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Pracy i Opieki Społecznej, o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych przepisów o ubezpieczeniach społecznych (druki, nr 410 i 444).</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#WacławBarcikowski">Jako sprawozdawca głos ma poseł Krygier.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AlfredKrygier">Wysoka Izbo! Dwa lata już trwa nasza praca ustawodawcza, w ciągu którego to okresu uchwaliliśmy dość znaczną liczbę ustaw. Były wśród tych ustaw projekty, które miały znaczenie zasadnicze, których treść rozumiały szerokie masy myślących obywateli. Uchwalamy corocznie plan inwestycyjny, plan finansowy, który jest podstawą naszej gospodarki narodowej w najszerszym zakresie. Istnieje wreszcie trzecia grupa ustaw, które nazwałbym ustawami małymi, które przechodzą wśród szerokich kół społeczeństwa bez żadnego wrażenia mimo to, że nadają naszemu życiu narodowemu określone kształty, określone formy i określoną treść w myśl naszych przesłanek ideologicznych. Bardzo często zrozumienie tych ustaw wymaga dłuższego czasu, ich realizacja także.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#AlfredKrygier">W zeszłym roku Wysoka Izba zatwierdziła dekret rządowy o zasiłkach. Była to jedna z tych typowych ustaw małych. Formalnie był to ekwiwalent za odebrane kartki żywnościowe. Zdawaliśmy sobie z tego sprawę wówczas, że w dziedzinie polityki społecznej, w dziedzinie naszej polityki płac rozpoczyna się nowy okres w naszym kraju. Podkreślaliśmy tutaj z trybuny Wysokiej Izby znaczenie tej ustawy. W pierwszym roku wypłaciliśmy z tego tytułu 34 miliardy złotych. W tym roku sytuacja zmienia się zasadniczo. To już nie jest tylko ekwiwalent za utracone kartki żywnościowe, ale świadoma nasza działalność, mająca bardzo szerokie znaczenie populacyjne.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#AlfredKrygier">Poza tym od 1 stycznia ub. r. wprowadziliśmy rozdawnictwo wyprawek dla dzieci. Znów zaczęliśmy od małego: od ekwiwalentu za ewentualną wyprawkę. Nasz przemysł nie był jeszcze dostosowany do tego, ażeby mógł na szeroką skalę dostarczyć odpowiednio przygotowanych materiałów. Dzisiaj, po kilku miesiącach matki dostają w naturze wyprawki dziecinne. W grudniu 1948 r. przydzielono 25.000 wyprawek w naturze. Koszt jednej wyprawki wynosi 4000 zł, a więc miesięcznie ta akcja kosztuje 100 milionów. Poza tym w tym roku mamy pewność, że i asortyment i jakość się polepszą.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#AlfredKrygier">Wreszcie trzecia akcja — akcja mleczna. Rozpoczęliśmy ją z myślą, że to wielka sprawa. I oto jest rezultat: w tej chwili 1.600.000 osób otrzymuje mleko, a mianowicie: kobiety od 7 miesiąca ciąży aż do roku po urodzeniu dziecka oraz dzieci do 3 lat — 7 litrów miesięcznie, dzieci od 3 lat — do 14 litrów mleka. Rezultat finansowy i wyniki są następujące: 1.600.000 kobiet i dzieci otrzymuje mleko, wydano w grudniu 11 milionów litrów mleka, koszt tej akcji wynosi 426 milionów zł w ciągu jednego miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#AlfredKrygier">Jeżeli teraz zapytamy, jak ta akcja została przeprowadzona — a można było mieć ze względu na stan rynku mlecznego poważne wątpliwości, czy się uda — stwierdzić trzeba z ogromną satysfakcją, że Centrala Związku Spółdzielni Mleczarsko-Jajczarskich wywiązuje się z tego zadania bez zarzutu, że nie ekwiwalent pieniężny, a mleko w całym kraju dzieci i matki faktycznie otrzymują. Można wreszcie stwierdzić z całą stanowczością, że akcja ta może jeszcze nie dociera do wszystkich zakątków Rzeczypospolitej, ale że się jeszcze rozwinie i że trzeba liczyć się z tym, iż koszty jej będą znacznie większe. Jednym z powodów, dla których z całą pewnością można stwierdzić, że ta akcja się udała, jest fakt, że oparto ją na istniejących już organizacjach, a nie tworzono nowych organizacji z całym sztabem sekretariatów, dyrekcji itp., że oparto ją na ubezpieczeniach społecznych. Wysoka Izba nieraz dawała wyraz zadowoleniu z działalności tej instytucji. Byłoby może nadużyciem z mojej strony tej Wysokiej Izby, gdybym sam chwalił tę instytucję, niemniej muszę stwierdzić, że koszta administracyjne tej olbrzymiej akcji wynoszą zaledwie 2%. Jaki będzie w tym roku preliminarz? Mianowicie akcja zasiłków rodzinnych, po podwyższeniu ich w znacznie wyższym stopniu aniżeli płac, będzie kosztowała ponad 90 miliardów zł. Akcja mleczna będzie kosztowała 1,5 miliarda zł, akcja wyprawkowa 2,5 miliarda zł, razem 94 miliardy zł.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#AlfredKrygier">Jeżeli przyjmiemy według tego, co słyszeliśmy od ob. Ministra Przemysłu i Handlu, że w Polsce przeciętna płac w 1949 r. wyniesie 16.750 zł, jeżeli — jak obliczono — fundusz płac wyniesie z górą 800 miliardów zł, licząc tylko ubezpieczonych, wówczas oznaczałoby to podwyższenie płac niemal o 10%. Jest to tym ważniejsze, że ta nadwyżka jest normowana społecznie, niezależnie od indywidualnych upodobań czy woli jednostki.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#AlfredKrygier">W tej chwili mam zaszczyt referować rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych przepisów o ubezpieczeniach społecznych. Nie jest to pierwsza zmiana dwóch przestarzałych ustaw sanacyjnych, przeciw którym klasa robotnicza w 1932 r. ogłosiła strajk generalny, protestując przeciw temu dobrodziejstwu sanacyjnemu. Ustawa ta jest jakby dalszym ciągiem akcji ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#AlfredKrygier">Ogółem ustaw i dekretów bądź wydanych przez Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, bądź uchwalonych przez Wysoką Izbę, mamy około 15. Nie mogę, aby nie przedłużać mego przemówienia, nawet cytować tych wszystkich dekretów i ustaw, ograniczę się tylko do wskazania linii wytycznej, którą kierował się Rząd bądź Wysoka Izba uchwalając te ustawy.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#AlfredKrygier">Otóż można stwierdzić, że w ustroju kapitalistycznym Polski sprzed 1939 r. ustawy ubezpieczeniowe były rozdziałem w księdze walki klasowej. Walka ta miała miejsce na odcinku składek mniejszych i składek większych, a wreszcie repartycji składek między pracowników i pracodawców. Dzisiaj to zagadnienie nie istnieje zupełnie w dzisiejszym układzie społecznym, Polityka społeczna i ubezpieczenia społeczne przestały być narzędziem walki klasowej uspołecznionego odcinka naszego życia zbiorowego. Skończył się ten wielki bój, który był jednym z przejawów walki klasowej, a za to ubezpieczenia stały się funkcjonalną częścią życia zbiorowego i polityki państwa, organicznie związaną z całym ustrojem, którego model znany jest dobrze Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#AlfredKrygier">Oto klasyczny przykład repartycji składki, to znaczy zagadnienie, ile mają płacić pracownicy, a ile ma płacić pracodawca, zostało załatwione. Dekret z 1945 r. nałożył obowiązek opłacania 100% składki przez pracodawcę, czyli była to forma normowania wysokości płac. Gdyby więc w 1948 r. pracownicy ubezpieczeni musieli płacić te składki, to wówczas zapłaciliby 28 miliardów zł, o tyle więc podwyższono im zarobki. Czyli dekret ten przerzuciwszy na pracodawcę obowiązek płacenia całkowitej składki, automatycznie dał podwyżkę płac w 1948 r. o 28 miliardów zł.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#AlfredKrygier">Jak powiedziałem, to nie jest benewolencja, żeby wykluczyć walkę klas, ale jest to świadoma wola najwyższych czynników, jak Sejm i Rząd, czynników decydujących o tym, jaka część dochodu narodowego ma przypaść na te cele, na określone usługi, na zaspokojenie potrzeb ubezpieczonych na wypadek choroby, starości, niezdolności do pracy itd. W tym przejawia się m. in. właśnie linia naszego ustroju, w którym — przynajmniej na olbrzymim odcinku uspołecznionym — zagadnienie walki klasowej już nie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#AlfredKrygier">Proszę Wysokiej Izby! Przechodząc do szczegółów tej ustawy muszę nadmienić, że tytuł jej wiele nie mówi. Ustawa jest krótka, mająca 14 artykułów, jednak one więcej mówią, aniżeli jej tytuł.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#AlfredKrygier">Powstaje pytanie, czy nie nadszedł czas do zmiany tej ustawy całkowicie, tak jak generalnie zmieniają się warunki całego życia gospodarczego? Przy rewizji pewnych odcinków naszego życia powstaje pytanie: czy nie trzeba było tego zrobić? Odpowiedź jest prosta: jeszcze nie nadszedł czas, jeszcze nasze życie zbiorowe i gospodarcze musi okrzepnąć w większej mierze, niż się to dzieje, mimo odniesionych sukcesów, ażebyśmy mogli te rzeczy zreformować. W bratniej Czechosłowacji stworzono taką ustawę, weszła w życie dnia 1 lipca 1948 r., ale z tego, co wiem, wydaje mi się. że w niedługim czasie będzie potrzebna nowela. Otóż, aby uniknąć potrzeby nowelizowania ustawy zasadniczej, normujemy te rzeczy stopniowo.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#AlfredKrygier">Ustawa obejmuje trzy zagadnienia: pierwsze — to ubezpieczenia społeczne, drugie — świadczenia, trzecie — upoważnienie Rady Ministrów i Ministra Pracy i Opieki Społecznej do ustalenia wysokości składki, świadczeń rentowych, do wprowadzenia nowych rodzajów świadczeń, do nałożenia na Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązku wypłaty nowych świadczeń itd.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#AlfredKrygier">Proszę Wysokiej Izby, udzielamy ministrowi w tej dziedzinie pełnomocnictw, jest to pierwsze zadanie. ZUS do dnia dzisiejszego był niejako federacją 5 funduszów, mianowicie chorobowego, emerytalnego pracowniczego, robotniczego, wypadkowego i zasiłków rodzinnych. Dziś znosi się te wszystkie fundusze i powstaje tylko jeden. Każdy z tych funduszów miał własną osobowość prawną. Ustawa przynosi nie tylko zmianę organizacji, bo jednocześnie głosi, że za wszystko będą pobierane składki łącznie, to znaczy, że stworzono nowe podstawy ubezpieczeń społecznych, polegające na tym, że będzie to zabezpieczenie pracownika ubezpieczonego przeciw wszelkiemu ryzyku, wynikającemu z wypadków losowych. Utrzymano fundusz zasiłków rodzinnych, a to z tego powodu, że jeszcze nie ma tych rzeczy ściśle ujętych, bo nie jest to ściśle ubezpieczenie, gdyż nie ma tu ryzyka wypadku losowego. Chodzi także w praktyce jak widzimy — o fundusz zasiłków rodzinnych, obejmujący trzy akcje: mleczną, wyprawkową i w ścisłym znaczeniu zasiłków rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#AlfredKrygier">Drugim zagadnieniem są świadczenia. Jak Wysokiej Izbie wiadomo, dotychczas w dawnym ubezpieczeniu na wypadek choroby mieliśmy terminy udzielania tych świadczeń. Ubezpieczony miał prawo do leczenia się przez 26 tygodni, członkowie rodziny przez 13 tygodni, a co po tym miał począć ubezpieczony? Te przepisy są dowodem absurdalności kapitalistycznej instytucji w ustroju kapitalistycznym, który udzielając pomocy nie troszczył się o to, co pocznie pracownik po wyczerpaniu prawa do świadczeń. Wprawdzie art. 230 ustawy o ubezpieczeniach przewidywał, że ubezpieczalnia może zgodzić się na przedłużenie okresu udzielania świadczeń, jednak tylko wówczas, o ile stan finansowy ubezpieczalni na to pozwala.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#AlfredKrygier">Oto mamy typowy, klasyczny sposób rozwiązywania zagadnień społecznych, w tym wypadku kwestii pomocy lekarskiej dla ubezpieczonych, uzależniający ich realizację od dobrego bilansu danej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#AlfredKrygier">Co prawda pracownik miał prawo do renty inwalidzkiej, jednak musiał być inwalidą w rozumieniu ustawy lub poszkodowanym w wypadku, a był nim dopiero po przebyciu w ubezpieczeniu 60 miesięcy składkowych, zaś pracownik fizyczny 200 tygodni składkowych, wówczas nabywali oni prawa do renty, a wreszcie miał tylko prawo do renty bez prawa leczenia. Prawo leczenia inwalidów wprowadziliśmy dekretem w 1947 r. na podstawie upoważnienia Ministra Pracy i Opieki Społecznej przez dekret ze stycznia 1946 r. W tej chwili wprowadzamy rzecz wielkiej miary — bezterminowe leczenie ubezpieczonych. Niestety prawo to obejmuje tylko na 24.000.000 ludności — 8.500.000. Wieś pozostaje jeszcze poza — nazwijmy to inaczej — powszechną służbą zdrowia. Brak lekarzy — na 25.000 lekarzy przedwojennych mamy obecnie zaledwie 8.000 lekarzy — wpływa na niemożność przyśpieszenia tempa. Jest to zasadnicza przyczyna, iż nasza społeczna służba zdrowia w istocie rzeczy zatrzymuje się „na rogatkach miejskich”.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#AlfredKrygier">Ale moim zdaniem jest także głębsza przyczyna tego zjawiska. Oto bez poważniejszych trudności w oparciu o uspołeczniony sektor naszej gospodarki narodowej rozwiązujemy zagadnienia polityki społecznej i ubezpieczeń społecznych. Na wsi, gdzie ten ustrój daleki jest bardzo od naszych najskromniejszych żądań, życzeń i haseł — tam pług i poczciwy konik chłopski a nowoczesna polityka społeczna to pojęcia, które się nie rymują. Z chwilą wprowadzenia modernizacji ustroju rolnego, kiedy pług i konika zastąpimy motorem, traktorem i będzie istniało światło elektryczne — dopiero stworzymy podstawę nowej polityki na wsi. Na pozór sprawa wydaje się błahej wagi, choć rzecz charakterystyczna, iż między tymi zagadnieniami, choć rozpiętość ich jest znaczna, istnieje związek przyczynowy. To najgłębsza przyczyna — niezależnie od braku lekarzy — która sprawia, iż w tej chwili jeszcze tego zagadnienia rozwiązać nie możemy.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#AlfredKrygier">Inne artykuły: 2, 4 do 6 tylko uregulują, uporządkują przepisy dotychczasowe; artykuły te nie wywołały w komisji żadnych zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#AlfredKrygier">Ostatnim zagadnieniem jest upoważnienie Rady Ministrów i Ministra Pracy i Opieki Społecznej do normowania pewnego zakresu zagadnień. Pytanie, czy Wysoka Izba zaaprobuje w tym wypadku tak wielkie pełnomocnictwa dla Rządu i czy to jest celowe. Zdaniem Ministra Pracy i Opieki Społecznej należy dać następującą odpowiedź: wiadomo — życie nasze biegnie w bardzo szybkim tempie, technika ustawodawcza z natury rzeczy nie może w tak szybkim tempie zmieniać tych ustaw, dlatego też należy zachować w ustawie pewną elastyczność, pewne uprawnienie dla Rządu w miarę zmieniających się stosunków do zmiany także poszczególnych przepisów. W tej chwili od 1 stycznia rb. te zasiłki zostały podniesione niemal o 100%. Gdybyśmy mieli zmieniać ustawę, wywołałoby to zbyt znaczne opóźnienie.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#AlfredKrygier">Z tych powodów Komisja Pracy proponuje przyjęcie ustawy ze zmianami, wniesionymi przez komisję, oraz niezależnie od tego z dwiema małymi poprawkami, usuwającymi drobne sprzeczności w ustawie, wynikłe z pośpiechu w naszej pracy. Mianowicie w art. 4 dwa zdania zaczynają się od słowa „jeżeli”. Proponuję, ażeby art. 4 otrzymał następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#AlfredKrygier">„1. Prawo do renty wdowiej z ubezpieczeń emerytalnych przysługuje wdowie w przypadku:</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#AlfredKrygier">a) trwałej niezdolności do zarobkowania,</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#AlfredKrygier">b) ukończenia 55 lat życia,</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#AlfredKrygier">c) wychowywania dzieci, uprawnionych do rent sierocych, a mianowicie: jeżeli wychowuje jedno dziecko — do czasu ukończenia przez nie 7 lat życia” itd.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#AlfredKrygier">Komisja Pracy proponuje skreślenie art. 6, zaś ust. 2 art. 5 staje się brzmieniem art. 6. Zmian istotnych, merytorycznych w tym wypadku nie ma, tylko dajemy jaśniejszą interpretację ustawy, co oczywiście w praktyce ma wielkie znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#AlfredKrygier">Wobec tego Wysoka Izba raczy uchwalić projekt ustawy ze zmianami proponowanymi przez Komisję Pracy w druku nr 444.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WacławBarcikowski">Otwieram rozprawę nad projektem ustawy. Czy kto zgłasza się do głosu? Wobec tego, że do głosu nikt się nie zgłasza, zamykam rozprawę. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WacławBarcikowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem zreferowanego projektu ustawy w brzmieniu, zaproponowanym przez komisję, ze sprostowaniem sprawozdawcy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt się nie sprzeciwia.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy został w drugim czytaniu uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WacławBarcikowski">Ponieważ w drugim czytaniu Sejm przyjął projekt ustawy w brzmieniu nadanym mu przez komisję, proponuję przeto przystąpienie do trzeciego czytania. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#WacławBarcikowski">Wobec tego przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie niektórych przepisów o ubezpieczeniach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt się do głosu nie zgłasza. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#WacławBarcikowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tego projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że Sejm ustawę jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie dekretu z dnia 22 grudnia 1945 r. o ochronie hodowli zwierząt gospodarskich (druki nr 396 i 448).</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#WacławBarcikowski">Głosu udzielam sprawozdawcy posłowi Kępczyńskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WincentyKępczyński">Wysoka Izbo! Dekret z dnia 22 grudnia 1945 r. o ochronie hodowli zwierząt gospodarskich zakazuje uboju zarówno dla celów przemysłowo-aprowizacyjnych jak i dla celów własnego gospodarstwa domowego:</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WincentyKępczyński">1. krów, buhai, koni, owiec i trzody chlewnej, zapisanych do ksiąg hodowlanych,</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WincentyKępczyński">2. przychówka pochodzącego od zwierząt wymienionych w pkt. 1,</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#WincentyKępczyński">3. przychówka płci żeńskiej,</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#WincentyKępczyński">4. knurów poniżej lat 10, buhai i knurów zakwalifikowanych przez hodowlane komisje kwalifikacyjne,</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#WincentyKępczyński">5. świń poniżej 80 kg. żywej wagi oraz macior, nadających się do chowu,</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#WincentyKępczyński">6. owiec-matek w wieku poniżej lat 4 oraz przychówku płci żeńskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#WincentyKępczyński">Niektóre te zakazy zmienia projekt niniejszej ustawy, zawartej w druku nr 396, odnośnie trzody chlewnej.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#WincentyKępczyński">Zmiany te są wynikiem tego, że obecnie nie potrzebujemy się obawiać braku mięsa i tłuszczu, a czasowy brak jego nie może nam zasłonić linii rozwojowej w gospodarce zwierzęcej.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#WincentyKępczyński">Przyrost pogłowia od 1945 r. w hodowli trzody chlewnej przedstawia się następująco: jesienią 1945 r. mieliśmy 1.700.000 sztuk w stosunku do 9.700.000 sztuk sprzed wojny.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#WincentyKępczyński">W końcu 1948 r. mieliśmy już 5,1 miliona sztuk, t. j. 3 razy więcej. Na 1949 r. preliminuje się 5,9 miliona sztuk, t. j. o dalsze 16% więcej niż w roku poprzednim. Akcja „H” da nam daleko więcej przy usilnej naszej pracy. Niemniej jednak, mimo stałego przyrostu, nie osiągniemy jeszcze w tym roku stanu przedwojennego.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#WincentyKępczyński">Projekt ustawy zawiera 3 artykuły i wnosi 6 poprawek. Zasadnicze zmiany dotyczą art. 1 i 2 wymienionego dekretu. W innych artykułach dekretu znosi się nieistniejące instytucje, jak izby rolnicze, świadczenia rzeczowe oraz w projekcie niniejszej ustawy zmienia się słowa: Minister Przemysłu i Handlu na słowa: Minister Handlu Wewnętrznego i skreśla się wszędzie słowa: Minister Ziem Odzyskanych.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#WincentyKępczyński">Zasadnicze zmiany wnosi projekt ustawy w art. 1 w pkt. 3, gdzie po wyrazie „żeńskiej” doda je się wyrazy: „z wyjątkiem trzody chlewnej” oraz w pkt. 5, gdzie skreśla się wyrazy „oraz macior, nadających się do chowu”.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#WincentyKępczyński">Komisja Rolnictwa 4 Leśnictwa rozpatrywała powyższy projekt ustawy w dniu 21 lutego 1949 r. i wprowadziła do art. 1 ustawy 9 poprawek, do art. 2 — 2 poprawki, zawarte w druku nr 448.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#WincentyKępczyński">W art. 1 w zmianie 2 ust. 1 pkt. 2) w wierszu 6–7 powołanie „(Dz. U. R. P. z 1935 r. nr. 60, poz. 654)” zastępuje się powołaniem „(Dz. U. R. P. z 1933 r. nr 60, poz, 454)”.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#WincentyKępczyński">W zmianie 2 ust. 1 pkt. 2) w wierszu 14 po liczbie „673” skreśla się przecinek oraz dodaje się spójnik „i”.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#WincentyKępczyński">W zmianie 2 ust. 1 pkt. 2) w wierszu ostatnim po liczbie „976” stawia się przecinek oraz skreśla się spójnik „i”, po literze „r” skreśla się przecinek, a na końcu wiersza skreśla się nawias, średnik i dodaje się powołanie „oraz z 1948 r. nr 49, poz. 373;” W zmianie 2 ust. 2 w wierszu 6–7 wyrazy „przedstawiciela oddziału powiatowego Związku Samopomocy Chłopskiej” zastępuje się zdaniem „przedstawicieli: powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” i oddziału powiatowego „Związku Samopomocy Chłopskiej”.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#WincentyKępczyński">W zmianie 3 w wierszu 5–6 wyrazy: „oddziału powiatowego Związku Samopomocy Chłopskiej” zastępuje się wyrazami „spółdzielni rolniczej „Samopomoc Chłopska”.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#WincentyKępczyński">W zmianie 3 wiersz 7 skreśla się zdanie: „W art. 3 skreśla się ustęp 2”.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#WincentyKępczyński">W zmianie 4 w wierszu 3 wyrazy: „Przemysłu i Handlu” zastępuje się wyrazami: „Handlu Wewnętrznego”.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#WincentyKępczyński">W zmianie 6 w wierszu 3–4 wyrazy: „Przemysłu i Handlu” zastępuje się wyrazami: Handlu Wewnętrznego”.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#WincentyKępczyński">W zmianie 6 w wierszu 4–5 skreśla się wyrazy: „i Ziem Odzyskanych”.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#WincentyKępczyński">W art. 2 w wierszu 2–3 wyrazy: „Przemysłu i Handlu” zastępuje się wyrazami: „Handlu Wewnętrznego”, w wierszu zaś 3–4 skreśla się wyrazy: „i Ziem Odzyskanych”.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#WincentyKępczyński">W imieniu komisji proszę Wysoki Sejm, żeby uchwalić raczył projekt ustawy, zawarty w druku nr 396 z poprawkami komisji, zamieszczonymi w druku nr 446.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WacławBarcikowski">Otwieram rozprawę. Czy pragnie kto zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WacławBarcikowski">Do głosu nikt się nie zgłasza. Zamykam rozprawę. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za przyjęciem projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy został w drugim czytaniu przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WacławBarcikowski">Ponieważ w drugim czytaniu Sejm przyjął projekt ustawy w brzmieniu nadanym mu przez komisję, proponuję przystąpienie do trzeciego czytania. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie dekretu z dnia 22 grudnia 1945 r. o ochronie hodowli zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt głosu nie żąda. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za przyjęciem projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt się nie sprzeciwia.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że Sejm ustawę jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 10 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie dekretu o straży leśnej (druk nr 432 i 449).</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#WacławBarcikowski">Jako sprawozdawca głos ma poseł Sokół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#BolesławSokół">Wysoka Izbo! Przedstawiając projekt ustawy o zmianie dekretu z dnia 5 lipca 1946 r. o straży leśnej pragnę w uzasadnieniu tego projektu podkreślić kilka zasadniczych momentów, które wiążą się ściśle z projektowanymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#BolesławSokół">Straż leśna — jak wiadomo — powołana została dla ochrony mienia państwowego, obejmującego gospodarstwa leśne i związane z nimi obiekty przemysłowe przed wszelkiego rodzaju działalnością przestępczą. Zakres jej działalności, określony wspomnianym dekretem, nałożył obowiązki, których realizacja w warunkach terenowych wymagała i wymaga nieraz pokonania szeregu trudnych przeszkód. Służba na terenach oddalonych od skupień osiedli ludzkich przy niemożliwości utrzymania ścisłego kontaktu z placówkami miejscowych władz, służba, połączona z obowiązkiem stałego czuwania na powierzonych posterunkach, wymaga niejednokrotnie od funkcjonariuszy straży leśnej poświęcenia i żołnierskiego zdyscyplinowania, by mogli oni sprostać wyznaczonym zadaniom.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#BolesławSokół">Jak ciężkie i odpowiedzialne są te zadania, świadczy o tym fakt, że oddziały straży leśnej niejednokrotnie z narażeniem swego zdrowia, a nawet życia, zmuszone są dokonywać czynności służbowych. Od chwili powołania straży leśnej do chwili obecnej w wyniku 22 napadów band i defraudantów leśnych 10 strażników zginęło na posterunku, 5 zostało rannych i 4 uprowadzonych. Efekt pracy straży leśnej, mimo tych trudności, wyraża się imponującymi osiągnięciami, gdyż, jak wynika z oficjalnej statystyki, oddziały jej przyczyniły się dotychczas do wykrycia kradzionego drewna o wartości ogólnej ponad 700 milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#BolesławSokół">Projekt ustawy, który mam zaszczyt referować w imieniu Komisji Rolnictwa i Leśnictwa, daje możność straży leśnej realniejszego wypełnienia nałożonych na nią obowiązków przez noszenie i użycie w określonych wypadkach broni, zatrzymanie defraudanta na miejscu przestępstw, jak również dokonanie rewizji w zakresie uprawnień Milicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#BolesławSokół">W dalszym ciągu projekt ustawy normuje szczeble stanowisk straży leśnej, administracji lasów państwowych i wprowadza zasady uposażeń pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#BolesławSokół">W imieniu Komisji Rolnictwa i Leśnictwa proszę Wysoki Sejm o uchwalenie projektu ustawy z poprawkami, zawartymi w druku nr 449.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WacławBarcikowski">Do głosu nikt się nie zapisał. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w brzmieniu zaproponowanym przez komisję, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt się nie sprzeciwia.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WacławBarcikowski">Projekt ustawy został w drugim czytaniu uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WacławBarcikowski">Ponieważ w drugim czytaniu Sejm przyjął projekt ustawy w brzmieniu nadanym mu przez komisję, proponuję przeto przystąpienie do trzeciego czytania. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie dekretu o straży leśnej.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt głosu nie żąda. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#WacławBarcikowski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższego projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że Sejm ustawę jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 11 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Bezpieczeństwa Publicznego o dekretach Rządu Rzeczypospolitej Polskiej:</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#WacławBarcikowski">a) z dnia 25 października 1948 r. o zmianie ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej (Dz. U. R. P. nr 50, poz. 381),</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#WacławBarcikowski">b) z dnia 25 października 1948 r. o zmianie dekretu z dnia 14 maja 1946 r. o tymczasowym unormowaniu stosunku służbowego funkcjonariuszy państwowych (Dz. U. R. P. nr 50, poz. 382) — (druk nr 443).</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#WacławBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Jaroszowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#FeliksJarosz">Wysoka Izbo! Dekret, który mam zaszczyt referować Wysokiej izbie, wprowadza pewne zmiany do ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej. Jest to jedna z najstarszych ustaw, bo z 1922 r., i w swoim żywocie uległa zmianom 16 razy, ostatnia zmiana z dnia 25 października 1948 r. była następstwem zmienionej sytuacji, mianowicie na gruzach dawnego państwa sanacyjnego powstała młoda republika ludowa, zatem stosunek służbowy administracji państwowej musiał ulec pewnej zmianie: wszelkie dawniejsze anachronizmy zostały uchylone i wprowadzone nowe przepisy prawne dostosowują tę ustawę do dzisiejszego życia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#FeliksJarosz">Dekret omawiany znosi podział osób zatrudnionych w państwowej służbie cywilnej na dwie kategorie: urzędników i niższych funkcjonariuszy. Obecnie wszyscy są pracownikami państwowymi, dzielą się tylko na pracowników służby specjalnej i ogólnej. Równocześnie dekret znosi podział urzędników na trzy kategorie, zależnie od studiów, egzaminów i innych kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#FeliksJarosz">Dekret wprowadza normy prawne, dotyczące mianowania i odwoływania urzędników i wyszczególnia, kto, kiedy i w jakich okolicznościach ma uprawnienia nominacyjne, określa uprawnienia Prezydenta Rzeczypospolitej, Prezesa Rady Ministrów, określa kto mianuje pracowników Kancelarii Cywilnej Prezydenta Rzeczypospolitej, Kancelarii Rady Państwa, Kancelarii Sejmu oraz pracowników Najwyższej Izby Kontroli i Komisji Specjalnej.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#FeliksJarosz">Następnie dekret ustala kompetencje kto za danego urzędnika jest odpowiedzialny, ustala za których urzędników odpowiada Prezes Rady Ministrów, w jakich przypadkach wymagana jest zgoda Prezesa Rady Ministrów na nominacje. Przy mianowaniu pracowników Kancelarii Cywilnej, Rady Państwa, Sejmu. Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Specjalnej nie potrzeba zgody Prezesa Rady Ministrów. Ta zasada została wprowadzona do wszystkich artykułów.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#FeliksJarosz">Dekret reguluje dla wszystkich pracowników kwestie urlopów dzieli według kategorii, wszyscy pracownicy mają jednakowe uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#FeliksJarosz">Dekret wprowadza polepszenie sytuacji kobiet w służbie cywilnej, mianowicie kobieta w stanie ciąży ma prawo do 12-tygodniowego urlopu, nie wolno jej zatrudniać w ciągu nocy i poza stałym miejscem pracy. Kobiet tych nie wolno zwalniać ze służby, chyba z powodu wielkiego, wyjątkowego przewinienia tej kobiety.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#FeliksJarosz">Równocześnie dekret wprowadza jedną normę dotąd nie spotykaną, mianowicie współudział związków zawodowych w wykonywaniu tej ustawy. Związki zawodowe mają głos doradczy w sprawach ustalania oceny kwalifikacyjnej pracownika, przenoszenia pracownika z urzędu dla dobra służby bez jego zgody na inne stanowisko, zwalniania i przeniesienia w stan nieczynny. Ocena związku zawodowego w tym wypadku ma wielkie znaczenie, jeżeli chodzi o dysponowanie urzędnikami państwowymi.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#FeliksJarosz">Dekret przewiduje upoważnienie Prezesa Rady Ministrów do ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. ze wszystkimi późniejszymi zmianami wraz z dekretem z 1948 r.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#FeliksJarosz">W imieniu Komisji Administracji i Bezpieczeństwa Publicznego mam zaszczyt prosić Wysoką Izbę o przyjęcie do zatwierdzającej wiadomości tego dekretu.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#FeliksJarosz">Drugi dekret, który mam zaszczyt referować, dotyczy zmiany dekretu z dnia 14 maja 1946 r. o unormowaniu stosunku służbowego funkcjonariuszy państwowych.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#FeliksJarosz">Dekret z dnia 14 maja 1946 r. w art. 10 mówi, że w okresie do dnia 31 grudnia 1947 r. właściwa władza naczelna może bez zachowania warunków i terminów, przewidzianych w odnośnych przepisach służbowych, zmienić grupę uposażenia i stanowisko służbowe funkcjonariusza państwowego, zwolnić go od egzaminu praktycznego, przenieść w stan spoczynku, zwolnić ze służby po uprzednim 3-miesięcznym wypowiedzeniu z zachowaniem przysługujących praw emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#FeliksJarosz">Termin 31 grudnia 1947 r. został dekretem z dnia 22 października 1947 r. przedłużony do dnia 31 grudnia 1948 r., a dekretem z dnia 25 października 1948 r., który mam zaszczyt referować, został przedłużony do dnia 31 grudnia 1950 r.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#FeliksJarosz">Z uwagi na konieczność zachowania ciągłości organizacyjnej we władzach państwowych mam zaszczyt prosić Wysoki Sejm o przyjęcie do wiadomości tego dekretu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt do głosu się nie zapisuje. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za zatwierdzeniem dekretów, wymienionych w druku nr 443, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że dekrety te zostały jednomyślnie przez Sejm zatwierdzone.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 12 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o dekrecie Rządu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 października 1948 r. o sprzedaży nieruchomości Skarbu Państwa, położonej w Opalenicy, pow. Nowy Tomyśl (Dz. U. R. P. nr 50, poz. 386) — (druk nr 442).</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#WacławBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Krygierowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AlfredKrygier">Wysoki Sejmie! Komisja Skarbowo-Budżetowa proponuje zatwierdzenie dekretu z dnia 25 października 1948 r. o sprzedaży nieruchomości Skarbu Państwa, położonej w Opalenicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt się nie zgłasza. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za zatwierdzeniem zreferowanego dekretu, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że dekret ten został jednomyślnie przez Sejm zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 13 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o dekretach Rządu Rzeczypospolitej Polskiej:</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#WacławBarcikowski">a) z dnia 25 października 1948 r. o podatku obrotowym (Dz. U. R. P. nr 52, poz. 413),</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#WacławBarcikowski">b) z dnia 25 października 1948 r. o podatku dochodowym (Dz. U. R, P. nr 52, poz. 414) — (druk nr 445).</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#WacławBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Pszczółkowskiemu,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TeofilPszczółkowski">Wysoka Izbo! Dekret z dnia 25 października 1948 r., który mam zaszczyt referować Wysokiej Izbie, jest nowelizacją dotychczasowych przepisów o po datku obrotowym, zawartych w dekrecie z dnia 21 grudnia 1945 r., znowelizowanych 12 marca 1948 r.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#TeofilPszczółkowski">Dekret powyższy wprowadza szereg zmian, które można ująć w siedem następujących grup.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#TeofilPszczółkowski">— Pierwsza grupa obejmuje zmiany w zakresie przedmiotu opodatkowania,</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#TeofilPszczółkowski">— druga — zmiany stawek podatkowych,</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#TeofilPszczółkowski">— trzecia — zastąpienie dotychczasowej akcyzy podatkiem obrotowym,</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#TeofilPszczółkowski">— czwarta — wprowadzenie specjalnego podatku od towarów luksusowych,</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#TeofilPszczółkowski">— piąta — obejmuje zmiany w opłatach za karty rejestracyjne,</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#TeofilPszczółkowski">— szósta — zmiany udziału w podatku obrotowym:</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#TeofilPszczółkowski">a) związków samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#TeofilPszczółkowski">b) izb przemysłowo-handlowych i rzemieślniczych, oraz siódma grupa obejmuje zmiany w postępowaniu podatkowym.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#TeofilPszczółkowski">Część zmian w zakresie przedmiotu opodatkowania została wprowadzona na skutek zniesienia prawa akcyzowego i wprowadzenia specyficznych przepisów prawa akcyzowego, nieznanych poprzednio w przepisach o podatku obrotowym.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#TeofilPszczółkowski">Należą tu dwie rzeczy: opodatkowanie pozostałości towarów w przedsiębiorstwach ulegających likwidacji — przepis ten jest obecnie powszechny, a nie odnosi się tylko do towarów akcyzowych — oraz opodatkowanie towarów podlegających uprzednio akcyzie, a obecnie odrębnym stawkom podatku, deputatów pracowniczych, pobranych do własnej konsumpcji, nadmiernych braków przy produkcji i obrocie, Pozostała część zmian w tej grupie dotyczy zwolnień od podatku. Z ważniejszych pragnąłbym podkreślić, że zwolnione są od podatku świadczenia rolników, polegające na wywózce drewna z lasów państwowych, świadczenia rolniczych spółdzielni, należących do CZS a działających wyłącznie wśród swych członków rolników, polegające na sprzedaży dostarczonych przez członków, a nie przerobionych przez spółdzielnię sposobem przemysłowym wytworów gospodarstw rolnych, stanowiących własność lub dzierżawionych przez tych członków.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#TeofilPszczółkowski">W zakresie stawek podatkowych dokonano następujących zmian. Podwyższona została o 0,5% stawka podatku od obrotów towarami obcej produkcji, dokonywanych przez wszystkie przedsiębiorstwa handlowe i od obrotów towarami własnej produkcji, dokonywanych przez przedsiębiorstwa sektora prywatnego.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#TeofilPszczółkowski">Podwyższona została stawka podatku od prowizji i innych wynagrodzeń z 8% na 10%, od obrotów adwokatów i obrońców sądowych z 4% na 6%, oraz od mewy mienionych w dekrecie świadczeń z 4% na 5%. Obniżona zaś została stawka podatku od obrotów przedsiębiorstw budowlanych sektora uspołecznionego z 4% na 3,5%.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#TeofilPszczółkowski">Za największą innowację w omawianym dekrecie uważać należy zniesienie akcyzy i wprowadzenie na jej miejsce podatku obrotowego o odrębnych stawkach dla towarów podlegających dawniej akcyzie. Nie objęte zastały tym przepisem towary akcyzowe produkowane wyłącznie przez Państwo, a mianowicie cukier buraczany, bibułka do papierosów i kwas węglowy. Stawki podatku wahają się od 10% przy dnie owocowym do 80% przy drożdżach i pobierane są od ceny fabrycznej. Podatek w tej wysokości opłaca producent, bądź importer, inne ogniwa handlowe opłacają normalną przypadającą na nie stawkę.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#TeofilPszczółkowski">Nowością jest art. 9, który wprowadza specjalny podatek od towarów luksusowych, pobierany od ogniwa handlowego lub przemysłowego, sprzedającego bezpośrednio konsumentom. Inne ogniwa płacą normalny podatek.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#TeofilPszczółkowski">Stawka podatku od tych towarów waha się od 11,5 do 15% i jest zróżniczkowana w zależności od rodzaju przedsiębiorstwa. Ustalona stawka jest jedną dla całej listy towarów, która obejmuje kilkadziesiąt artykułów, które bądź z tytułu swego zagranicznego pochodzenia bądź ze względu na swój charakter są artykułami luksusowymi.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#TeofilPszczółkowski">W zakresie przepisów o kartach rejestracyjnych wprowadzone zostały następujące zmiany: zniesiono zróżniczkowanie opłaty za kartę rejestracyjną w zależności od rodzaju miejscowości, w której mieści się przedsiębiorstwo. Ceny kart rejestracyjnych ustalono w zasadzie na poziomie dawnych cen dla miejscowości największych z drobnymi różnicami.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#TeofilPszczółkowski">Inne zmiany w tej grupie mają mniejsze znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#TeofilPszczółkowski">Art. 19 upoważnia Ministra Skarbu w zakresie opodatkowania przedsiębiorstw państwowych i samorządowych, państwowo-spółdzielczych oraz pozostających pod zarządem państwowym — do wprowadzenia jednokrotnego podatku obrotowego od wszystkich lub niektórych faz i rodzajów obrotu oraz do ustalenia stawek podatku od jednostki miary i w innej wysokości niż dla pozostałych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#TeofilPszczółkowski">Dokonana reforma podatkowa wpływa również na udział samorządu w podatku obrotowym. Dotacja na rzecz Samorządowego Funduszu Wyrównawczego w dotychczasowej wysokości 8% nie wzrasta z tytułu rozszerzenia podstawy opodatkowania, a więc nie wlicza się wpływów z opodatkowania towarów podlegających dawniej akcyzie oraz wpływów z monopoli skarbowych. Natomiast na zwiększenie dotacji wpłynie podwyższenie stawek i specjalne opodatkowanie artykułów luksusowych.</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#TeofilPszczółkowski">Udziały izb przemysłowo-handlowych oraz izb rzemieślniczych w wysokości po 1% ograniczone są do obrotów tych jednostek gospodarczych, które zrzeszają izby przemysłowo-handlowe i izby rzemieślnicze.</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#TeofilPszczółkowski">W ten sposób wpływy izb przemysłowo-handlowych oraz rzemieślniczych zostają zmniejszone, co jest usprawiedliwione po pierwsze względami natury zasadniczej, jak również stosunkowo zmniejszającym się zakresem działania tych izb w całokształcie gospodarki narodowej wobec stałego zwiększania się zasięgu gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#TeofilPszczółkowski">W związku z wygaśnięciem dekretu o prawie akcyzowym oraz dekretu o postępowaniu akcyzowym upoważnia omawiany dekret Ministra Skarbu do wprowadzenia w drodze rozporządzeń odrębnego postępowania podatkowego w zakresie produkcji i obrotu niektórych towarów, jak również ich półwyrobów, nie wyłączając artykułów monopolowych.</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#TeofilPszczółkowski">Przepis ten dotyczy w zasadzie towarów, podlegających dotychczas akcyzie.</u>
          <u xml:id="u-15.25" who="#TeofilPszczółkowski">To są te główne zmiany, które zostały wprowadzone w omawianym dekrecie.</u>
          <u xml:id="u-15.26" who="#TeofilPszczółkowski">Dotychczasowe przepisy o podatku obrotowym oparte były na dekrecie z dnia 21 grudnia 1945 r., znowelizowanym w marcu 1948 r. Dekret ten, oparty o konstrukcję przedwojennego podatku obrotowego, wprowadził zróżniczkowanie opodatkowania przede wszystkim w związku z nacjonalizacją podstawowych gałęzi gospodarstwa narodowego.</u>
          <u xml:id="u-15.27" who="#TeofilPszczółkowski">Doświadczenia, trzyletniego okresu, jaki upłynął od ustalenia tez, zawartych w tym dekrecie, dały szerszą podstawę do oceny realnego wkładu poszczególnych sektorów gospodarczych i warstw ludności w dzieło odbudowy gospodarczej Państwa i budowy ustroju demokracji ludowej.</u>
          <u xml:id="u-15.28" who="#TeofilPszczółkowski">Ocena stąd wynikająca pozwoliła przystosować również najważniejszy w systemie danin publicznych podatek obrotowy do wniosków wynikających z tej oceny. Przemiany ustroju gospodarczego bowiem dokonywane są u nas etapami i znajdują swój wyraz w sukcesywnym dostosowaniu do nich naszego systemu podatkowego. Oczywista rzecz, że przy konstrukcji systemu podatku obrotowego dużo znaczą i względy fiskalne, ze względu na fakt, że podatek obrotowy stanowi wydatną pozycję w dochodach skarbowych.</u>
          <u xml:id="u-15.29" who="#TeofilPszczółkowski">Nasza polityka podatkowa winna realizować i realizuje poza celami fiskalnymi również tendencje społeczne, z których należy wymienić: po pierwsze niwelację dochodów kształtujących się wyżej przeciętnych na korzyść dochodów poniżej przeciętnych i po drugie umacnianie i przyśpieszanie uspołecznienia gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-15.30" who="#TeofilPszczółkowski">Rozpatrując omawiany dekret z tego punktu widzenia należy stwierdzić, że tendencja umocnienia i przyspieszenia uspołecznienia gospodarki narodowej, zapoczątkowana dekretem z 21 grudnia 1945 r., została w omawianym dekrecie poszerzona i pogłębiona przez wprowadzenie następujących elementów:</u>
          <u xml:id="u-15.31" who="#TeofilPszczółkowski">1) zwolnienia od podatku dalszych przedsiębiorstw podległych Ministerstwu Obrony Narodowej, banków państwowych, zakładów ubezpieczeń, spółdzielni kredytowych, spółdzielni produkcyjnych, ośrodków maszynowych, stołówek pracowniczych, spółdzielni skupujących płody rolne od członków rolników;</u>
          <u xml:id="u-15.32" who="#TeofilPszczółkowski">2) zróżniczkowania opodatkowania przedsiębiorstw przemysłowych i budowlanych odcinka uspołecznionego i prywatnego;</u>
          <u xml:id="u-15.33" who="#TeofilPszczółkowski">3) upoważnienia Ministra Skarbu do odmiennego opodatkowania przedsiębiorstw państwowych, samorządowych i mieszanych.</u>
          <u xml:id="u-15.34" who="#TeofilPszczółkowski">Tendencja ta wyraźnie została zarysowana i wiąże się z zasadniczą przebudową dotychczasowych zasad podatku obrotowego, zbudowanego i przystosowanego dotychczas do ustroju kapitalistycznego.</u>
          <u xml:id="u-15.35" who="#TeofilPszczółkowski">Podatek obrotowy, traktowany w ustroju kapitalistycznym w przeważającej mierze jako źródło fiskalne, obciążał wszystkie ogniwa produkcji i obrotu, powodując przez to z jednej strony tendencje do scalania cyklów produkcji i obrotu w jednym przedsiębiorstwie, z drugiej zaś zwiększanie obciążenia podatkowego takich towarów, które nie znosiły scalenia przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-15.36" who="#TeofilPszczółkowski">Przy systemie obciążania każdej fazy produkcji i obrotu nierzadkim zjawiskiem jest fakt, że artykuły pierwszej potrzeby, jak chleb, są bardziej obciążone w procentach swej ceny sprzedażnej podatkiem obrotowym niż towary dalekiego zapotrzebowania, luksusowe lub zgoła zbędne z punktu widzenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-15.37" who="#TeofilPszczółkowski">Wprowadzenie podatku jednokrotnego w sektorze państwowym zdaje się zapowiadać dalsze rozszerzanie tego systemu, polegającego na określeniu z góry wysokości obciążenia podatkiem obrotowym poszczególnych grup towarów, niezależnie od ilości ogniw, biorących udział w produkcji i obrocie tymi towarami.</u>
          <u xml:id="u-15.38" who="#TeofilPszczółkowski">Rzecz zrozumiała, że reforma ta nie może być dokonana z dnia na dzień choćby ze względu na wagę podatku obrotowego jako źródła fiskalnego, że rozpoczęto ją na odcinku najłatwiejszym i że w miarę zdobytych materiałów i doświadczeń objąć nią będzie można cały sektor uspołeczniony.</u>
          <u xml:id="u-15.39" who="#TeofilPszczółkowski">Ta tendencja niwelacji dochodów powyżej przeciętnych wyraźnie została zaznaczona w dekrecie przez wprowadzenie podatku od towarów luksusowych oraz przez dalsze zróżniczkowanie stawek podatkowych w zależności od rodzaju świadczeń i charakteru podatnika.</u>
          <u xml:id="u-15.40" who="#TeofilPszczółkowski">Podwyższenie stawek podatkowych przy istniejących ograniczeniach marż i cen ma również skutki niwelacji dochodów przedsiębiorstw, które zwiększony podatek obrotowy będą płaciły bądź z kompresji kosztów handlowych lub produkcji, bądź przez zniżkę marży zarobkowej.</u>
          <u xml:id="u-15.41" who="#TeofilPszczółkowski">Podatek obrotowy z zasady swej przerzucalności jest dobrym instrumentem niwelacji dochodu w naszych warunkach, szczególnie jeżeli chodzi o towary produkowane i usługi świadczone przez odcinek uspołeczniony. Dla produkcja odcinka uspołecznionego ma to mniejsze znaczenie ze względu na to, że i tak różnica między ceną sprzedażną a kosztami własnymi bądź wpływa do Skarbu Państwa, bądź powiększa kapitały obrotowe — regulacja więc podatku obrotowego wpływa tylko pośrednio na politykę cen, która sama może zmierzać do zróżniczkowania zysku w zależności od wagi zaspokajanej przez dany towar potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-15.42" who="#TeofilPszczółkowski">Fakt, że luksusowe towary pochodzenia zagranicznego w okresie niepobierania cła od towarów sprowadzanych zostały obłożone dodatkowym podatkiem w wysokości tylko 10% ich ceny sprzedażnej, należy uznać za dość łagodne potraktowanie ich pod względem podatkowym.</u>
          <u xml:id="u-15.43" who="#TeofilPszczółkowski">Na zakończenie chciałbym poruszyć sprawę podatku obrotowego wprowadzonego zamiast akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-15.44" who="#TeofilPszczółkowski">Zniesienie akcyzy należy powitać z. zadowoleniem jako jeszcze jeden krok w kierunku unowocześnienia i ujednostajnienia naszego systemu podatkowego. Akcyza miała swe uzasadnienie w czasach, kiedy większość obrotu była nieuchwytna i najlepszym zabezpieczeniem wybrania podatku było opodatkowanie wytwórcy według stawek fixes. Od czasu jednak wprowadzenia podatku obrotowego, opartego na przychodzie brutto, akcyza stała się przeżytkiem, który jakoś przetrwał do ostatniej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-15.45" who="#TeofilPszczółkowski">Słusznie wyłączono z art. 8 towary dawniej akcyzowe, które produkowane są wyłącznie przez państwo, gdyż rozbijanie różnicy cen sprzedażnych i kosztów własnych, jakie dokonywane jest w sektorze państwowym na rachunek podatku obrotowego, dochodowego i amortyzacji, jest wystarczające i nie ma żadnych uzasadnień do wprowadzenia jeszcze jednego rachunku opłat akcyzowych.</u>
          <u xml:id="u-15.46" who="#TeofilPszczółkowski">Wydaje mi się jednak, że dokonana reforma nie wyczerpuje zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-15.47" who="#TeofilPszczółkowski">Mankamentem rzucającym się w oczy, to dysproporcja w stawkach dla poszczególnych towarów. Oczywista rzecz, że grały tutaj rolę momenty fiskalne. Należałoby jednak w przyszłości może znaleźć rekompensatę, jeżeli chodzi o wpływy skarbowe i wyrównać tę dysproporcję w obciążeniu poszczególnych towarów. Stawki te tym bardziej są rażące w swej wysokości, jeżeli zestawi się je ze stawkami na artykuły luksusowe, od których są wielokrotnie wyższe.</u>
          <u xml:id="u-15.48" who="#TeofilPszczółkowski">Omawiany dekret z dnia 25 października 1948 r. był rozpatrywany na posiedzeniu Komisji Skarbowo-Budżetowej w dniu 16 lutego 1949 r. i w imieniu komisji wnoszę:</u>
          <u xml:id="u-15.49" who="#TeofilPszczółkowski">Wysoki Sejm raczy powziąć następującą uchwałę:</u>
          <u xml:id="u-15.50" who="#TeofilPszczółkowski">Sejm Ustawodawczy zatwierdza dekret ogłoszony w Dzienniku Ustaw nr 52, pod poz. 413.</u>
          <u xml:id="u-15.51" who="#TeofilPszczółkowski">Drugi dekret, który mam zaszczyt referować Wysokiej Izbie, to jest dekret o podatku dochodowym, ogłoszony również w Dzienniku Ustaw nr 52, poz. 414. Przepisy podatku dochodowego do ostatniej nowelizacji, dokonanej omawianym dekretem, oparte o konstrukcję przedwojennego podatku dochodowego, były w stosunku do obowiązujących przepisów w innych państwach bardzo zapóźnione, nie rozróżniały bowiem źródeł dochodów i przewidywały jednolite opodatkowanie dochodu zarówno drobnego rzemieślnika jak i rentiera, czerpiącego dochód z kapitału. Konieczność budowy aparatu Skarbowego w pierwszym okresie Polski ludowej, jak również trudność pobierania podatków przy dużej zmianie systemu podatkowego, uniemożliwiała dotychczas zasadniczą reformę przepisów o podatku dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-15.52" who="#TeofilPszczółkowski">Dokonana dekretem z dnia 25 października 1948 r. zmiana stanowi zasadniczy przełom w dotychczasowym systemie i jest dostosowaniem systemu podatkowego do zmian w ustroju gospodarczym naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-15.53" who="#TeofilPszczółkowski">Omawiany dekret rozróżnia 5 grup źródeł dochodowych, obciążając odmiennie dochody każdej z tych grup. Do pierwszej grupy zaliczone są dochody z działalności naukowej oraz twórczości artystycznej, literackiej i publicystycznej, o ile nie stosują się do nich przepisy podatku od wynagrodzeń. Do grupy drugiej należą dochody drobnych warsztatów rzemieślniczych, to jest zatrudniających najwyżej jednego robotnika najemnego. Do grupy trzeciej należą dochody tzw. wolnych zawodów — adwokatów, lekarzy, inżynierów itp. Do grupy czwartej zaliczone są przedsiębiorstwa przemysłowe, handlowe i usługowe oraz rzemieślnicze, zatrudniające więcej niż jednego pracownika najemnego, gospodarstwa rolne, posiadające dochody pozarolnicze, większe od 120.000 zł, oraz gospodarstwa dzierżawione, wreszcie zajęcia i zatrudnienia zawodowe nie objęte grupami pierwszą i trzecią. Do grupy piątej należą dochody z nieruchomości, kapitałów, dzierżaw i sprzedaży przedmiotów i praw majątkowych, Skala podatku ustalona w dekrecie stosuje się do grupy czwartej. Pierwsze trzy grupy korzystają ze zniżek stopy podatkowej. Grupa piąta ma stopę podatkową podwyższoną. Grupa pierwsza korzysta ze zniżki stopy w wysokości 25%, grupa druga ze zniżki 20%, grupa trzecia ze zniżki 10%, grupa piąta ma podwyżkę stopy o 25%.</u>
          <u xml:id="u-15.54" who="#TeofilPszczółkowski">Poprzednio według stawek zbliżonych do stawek zasadniczych, które obecnie obowiązują w odniesieniu do grupy czwartej dochodów, był opodatkowany dochód ogólny podatnika bez względu na źródło dochodu cząstkowego. Obecnie niezależnie od opodatkowania dochodów cząstkowych według wyżej podanych zasad został wprowadzony podatek od dochodu ogólnego, to jest sumy dochodów cząstkowych po potrąceniu niedoborów z tych źródeł, które zamiast dochodów dały straty. W zakresie stawek podatkowych wprowadzone zostały następujące zmiany:</u>
          <u xml:id="u-15.55" who="#TeofilPszczółkowski">Nieopodatkowany dochód — tak zwane minimum egzystencji — podniesiony został z 72.000 zł do 120.000 zł. Minimum egzystencji nie odnosi się do dochodu z jednej grupy przychodów, lecz do sumy przychodów ze wszystkich pięciu grup źródeł. Stawki podatkowe dla dochodów cząstkowych zostały w zasadzie utrzymane w tej samej wysokości dla dochodów nie przekraczających 300.000 zł. Przy dochodach powyżej 300.000 zł nastąpiła nieznaczna obniżka, przy której jednak łączne opodatkowanie z podatkiem od dochodu ogólnego przy dochodach od 360.000 do 550.000 zł nie przekracza stawek dawnych. Przy dochodach zaś powyżej 550.000 zł rocznie, chociaż stawki podatkowe od dochodów cząstkowych są niższe, niż poprzednie, łączne opodatkowanie jest wyższe. Dla dochodów najwyższych, powyżej 5.400.000 zł wynosi 65%, zamiast poprzednio 50%. Dochód ogólny wyższy od 360.000 zł w skali rocznej podlega opodatkowaniu według stopy podatkowej od 2 do 15%.</u>
          <u xml:id="u-15.56" who="#TeofilPszczółkowski">Ustalona została generalna zasada, że podatek dochodowy przy stosowaniu również zwyżek z tytułu stanu rodzinnego, nie może przekraczać 65% dochodu podatnika. Zniżki ze względu na stan rodzinny podatnika nie uległy zasadniczej zmianie z tym, że podniesiona została z 240.000 na 360.000 granica dochodu, powyżej której zniżki nie przysługują, oraz wprowadzony został przepis, że przysługują one w odniesieniu do podatku od dochodów cząstkowych należących do pierwszych czterech grup.</u>
          <u xml:id="u-15.57" who="#TeofilPszczółkowski">Podatnicy, posiadający dochody należące do grupy piątej, ze zniżek nie korzystają.</u>
          <u xml:id="u-15.58" who="#TeofilPszczółkowski">W zakresie zwyżek podatku zmian zasadniczych nie ma. Zwyżka dotyczy zarówno podatku od dochodów cząstkowych jak i ogólnego. Stosowana jest dla niezamężnych i nieżonatych, mających dochód wyższy niż 240.000 zł (poprzednio 120.000 zł), dla nie mających zaś dzieci na utrzymaniu przy dochodzie wyższym niż 300.000 zł (poprzednio 160.000 zł).</u>
          <u xml:id="u-15.59" who="#TeofilPszczółkowski">Z pozostałych ważniejszych zmian, które wprowadza omawiany dekret, chciałbym wymienić następujące: zostały zwolnione od podatku przedsiębiorstwa, podległe Ministerstwu Obrony Narodowej, analogicznie jak przy podatku obrotowym, rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie parcelacyjno-osadnicze i ośrodki maszynowe na warunkach, które określi rozporządzenie Ministra Skarbu.</u>
          <u xml:id="u-15.60" who="#TeofilPszczółkowski">Wprowadzenie podziału dochodu na pięć źródeł i zróżniczkowanie opodatkowania w zależności od tego, z jakiego źródła dochód został uzyskany, stanowi zasadniczą reformę dotychczasowego systemu podatku dochodowego. Wynikła ona z roli, jaką powinien w nowoczesnym państwie odgrywać podatek dochodowy jako regulator dochodu społecznego. Dla tak pojętego podatku dochodowego nie może pozostać rzeczą obojętną rodzaj źródła, z którego podatnik czerpie dochód. Analiza źródeł przychodu pozwala rozróżnić dochód wypracowany, do którego osiągnięcia podatnik przyczynia się osobistym wysiłkiem bądź wyłącznie, bądź w przeważającej części, oraz dochód, przy którego osiągnięciu zasadniczą rolę odgrywa kapitał.</u>
          <u xml:id="u-15.61" who="#TeofilPszczółkowski">Pewne wątpliwości budzić może zaliczenie do czwartej grupy dochodów gospodarstw rolnych, użytkowanych przez dzierżawców. Z wyjaśnień Ministra Skarbu na komisji wynika, że przepis ten dotyczy większych tylko gospodarstw, które z istoty swej stanowią podobieństwo do przedsiębiorstw, będących połączeniem kapitału i pracy. Drobne dzierżawy — dość często spotykane na wsi — ze względu na nieopodatkowane minimum 120.000 zł i to po potrąceniu kosztów uzyskania dochodu — nie będą podpadały pod to obciążenie.</u>
          <u xml:id="u-15.62" who="#TeofilPszczółkowski">Z kolei chciałbym omówić przepis, na podstawie którego dolicza się osobom prawnym do dochodu opusty z cen udzielane udziałowcom oraz wartości wszelkich nieodpłatnych świadczeń dokonanych na rzecz udziałowców.</u>
          <u xml:id="u-15.63" who="#TeofilPszczółkowski">Przepis ten całkowicie słuszny w odniesieniu do sektora nieuspołecznionego, budzić może pewne zastrzeżenia przy odniesieniu go w całej rozciągłości do spółdzielni. Intencją tego przepisu w odniesieniu do spółdzielni było zapobieżenie rozdziałowi zysku przed sporządzeniem bilansu, co uchylało spod opodatkowania zyski osiągnięte przez spółdzielnie w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-15.64" who="#TeofilPszczółkowski">W tym zakresie przepis jest również słuszny. Nie powinien być jednak stosowany, a tak to na podstawie brzmienia tego przepisu wynikało, w odniesieniu do zniżek cen w ciągu roku, jeżeli nawet korzystają z nich tylko udziałowcy, następnie do wydatków na działalność kulturalno-oświatową, prowadzoną przez spółdzielnie wśród członków, opłacanych przez spółdzielnie. Ministerstwo Skarbu po omówieniu tej sprawy na Komisji Skarbowo-Budżetowej ma uregulować to we własnym zakresie przez nadanie odpowiedniej interpretacji przepisom dekretu.</u>
          <u xml:id="u-15.65" who="#TeofilPszczółkowski">Omawiany dekret był rozpatrywany na tymże posiedzeniu Komisji Skarbowo-Budżetowej w dniu 16 lutego, nie budzi on zastrzeżeń i w imieniu komisji wnoszę:</u>
          <u xml:id="u-15.66" who="#TeofilPszczółkowski">Wysoka Izba raczy uchwalić:</u>
          <u xml:id="u-15.67" who="#TeofilPszczółkowski">Sejm Ustawodawczy zatwierdza dekret ogłoszony w Dzienniku Ustaw nr 52 pod poz. 114.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt do głosu się nie zapisuje. Przystępujemy do głosowania, Proponuję przegłosowanie obu dekretów łącznie. Czy są sprzeciwy? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za zatwierdzeniem dwóch dekretów, wymienionych w druku nr 445, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że dekrety, wymienione w druku nr 445, zostały jednomyślnie przez Sejm zatwierdzone.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 14 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Leśnictwa o dekrecie Rządu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 października 1948 r. o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 sierpnia 1927 r. o zwalczaniu zaraźliwych chorób zwierzęcych (Dz.U.R.P, nr 49, poz. 373) — (druk nr 446).</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#WacławBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Sokołowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#BolesławSokół">Wysoka Izbo! Dekret z dnia 6 października 194.8 r. zawiera zmianę art. 92 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 sierpnia 1927 r. o zwalczaniu zaraźliwych chorób zwierzęcych.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#BolesławSokół">Omawiany dekret wprowadza jedną zasadniczą zmianę, a mianowicie wprowadza obowiązek szczepienia psów przeciw wściekliźnie na koszt właściciela, a nie na koszt Państwa, jak to miało miejsce dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#BolesławSokół">Sprawa zwalczania zaraźliwych chorób zwierzęcych oraz zwalczania wścieklizny stanowi bardzo poważny problem w życiu gospodarczym Państwa i w obronie życia człowieka.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#BolesławSokół">Akcja hodowlana wymaga od służby weterynaryjnej zwiększenia jej aktywności i stosowania jak najbardziej uspołecznionych metod działania. Od wyniku pracy służby weterynaryjnej będzie zależało w dużym stopniu szybkie zorganizowanie zdrowej bazy hodowlanej i wzrost jakościowy i ilościowy produkcji zwierzęcej dla zaopatrzenia ludności pracującej w zdrowe mięso i tłuszcze.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#BolesławSokół">Ministerstwo Rolnictwa i Reform Rolnych, zdając sobie sprawę z ważności tych zadań w celu podniesienia zdrowotności zwierząt gospodarskich, będzie przeprowadzało przy pełnym współdziałaniu służby weterynaryjnej ze wszystkimi społecznymi organizacjami wiejskimi dalszą rozbudowę placówek pomocy weterynaryjnej i w planie na 1949 r. przewiduje szczepienie 3 milionów sztuk świń.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#BolesławSokół">Akcja zwalczania pomoru kur drogą szczepień będzie przeprowadzona przez fachowy personel instruktorski.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#BolesławSokół">Dla udzielenia pierwszej pomocy weterynaryjnej na wsi powołanych zostanie 15.000 przodowników gromadzkich, którzy po przeszkoleniu spełniać będą rolę łączników pomiędzy gromadą a służbą weterynaryjną.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#BolesławSokół">Związek Samopomocy Chłopskiej będzie miał w tej akcji dużą rolę do spełnienia, idąc z pomocą mało i średniorolnym chłopom przez współdziałanie z przodownikami gromadzkimi.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#BolesławSokół">W imieniu Komisji Rolnictwa i Leśnictwa proszę Wysoki Sejm o zatwierdzenie zreferowanego dekretu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt do głosu się nie zgłasza. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za zatwierdzeniem zreferowanego dekretu, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że dekret ten został jednomyślnie przez Sejm zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WacławBarcikowski">Przystępujemy do punktu 15 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Leśnictwa o dekrecie Rządu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 października 1948 r. o właściwości władz i postępowaniu w sprawie roszczeń byłych dzierżawców nieruchomości ziemskich z tytułu przejętego przez Państwo inwentarza. (Dz.U.R.P. nr 50, poz. 384) — (druk nr 447).</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#WacławBarcikowski">Udzielam głosu sprawozdawcy posłowi Janusowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJanus">Wysoka Izbo! Dekret z dnia 25 października 1948 r. wydany został w celu normowania roszczeń byłych dzierżawców ziemskich z tytułu przejętego przez Państwo inwentarza. Dekret ma na celu wskazanie właściwości władzy w postępowaniu w powyższej sprawie. Dekret ma charakter czysto ramowy i ogólnie tylko wskazuje właściwości władzy i tryb postępowania, pozostawiając szczegółowe unormowanie tego zagadnienia rozporządzeniom wykonawczym Ministrów Rolnictwa i Reform Rolnych, Skarbu oraz Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJanus">Dekret przyjął zasadę, że wszelkie roszczenia wspomnianych dzierżawców będą rozstrzygane wyłącznie w drodze postępowania administracyjnego, sprawy zaś wszczęte przed sądem przez tych dzierżawców podlegają umorzeniu z mocy samego prawa. Komisja uważa, że takie załatwienie sprawy jest słuszne, gdyż wśród dzierżawców możemy znaleźć różnych bogatych wyzyskiwaczy, z którymi walczymy, z drugiej strony mogą znaleźć się i tacy, których roszczenia będą słuszne. Dlatego orzekanie o tych sprawach pozostawiono Ministrowi Rolnictwa i Reform Rolnych w porozumieniu z Ministrem Skarbu, bowiem ten tryb przy śpieszy zlikwidowanie wszystkich spornych spraw między Skarbem Państwa a dzierżawcami.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJanus">Proszę przeto Wysoką Izbę w imieniu Komisji Rolnej o zatwierdzenie dekretu w brzmieniu rządowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WacławBarcikowski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt do głosu się nie zgłasza. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WacławBarcikowski">Kto jest za zatwierdzeniem powyższego dekretu, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt sprzeciwu nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WacławBarcikowski">Stwierdzam, że dekret został jednomyślnie przez Sejm zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WacławBarcikowski">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WacławBarcikowski">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Kancelarii Sejmu Ustawodawczego.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#WacławBarcikowski">W celu uchwalenia pilnych projektów ustaw następne posiedzenie Sejmu Ustawodawczego odbędzie się w dniu dzisiejszym, t. j. 1 marca b. r., o godz. 16 z następującym porządkiem dziennym:</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#WacławBarcikowski">„1. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o Pracowniczych Ogrodach Działkowych, zamieszczonego we wniosku posłów klubu poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (druk nr 459).</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#WacławBarcikowski">2. Sprawozdanie Komisyj Prawniczej i Regulaminowej, oraz Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką o wzajemnym obrocie prawnym w sprawach cywilnych i karnych, podpisanej w Warszawie dnia 21 stycznia 1949 r. (druki nr 450 i 461).</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#WacławBarcikowski">3. Sprawozdanie Komisyj Skarbowo-Budżetowej oraz Samorządowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie dekretu z dnia 20 marca 1946 r. o podatkach komunalnych (druki nr 454 i 462).</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#WacławBarcikowski">4. Sprawozdanie Komisji Przemysłu i Handlu o rządowym projekcie ustawy o zakładach utylizacyjnych (druki nr 430 i 456).</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#WacławBarcikowski">5. Sprawozdanie Komisji Wojskowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych gruntów państwowych (druki nr 431 i 457).</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#WacławBarcikowski">6. Sprawozdanie Komisji Wojskowej o dekrecie Rządu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 października 1948 r. o odtworzeniu i uporządkowaniu wojskowej ewidencji rezerw osobowych (Dz.U.R.P. nr 50, poz. 390) — (druk nr 458)”.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#WacławBarcikowski">Proszę Obywatela Sekretarza o odczytanie komunikatu o posiedzeniach komisyj w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#LesławWysocki">1. Wspólne posiedzenie Komisyj Prawniczej i Regulaminowej oraz Spraw Zagranicznych odbędzie się dzisiaj bezpośrednio po zarządzeniu przerwy.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#LesławWysocki">2. Wspólne posiedzenie Komisyj Skarbowo-Budżetowej oraz Samorządowej! odbędzie się dzisiaj również zaraz po zarządzeniu przerwy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#LesławWysocki">Bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia wspólnego odbędzie się posiedzenie Komisji Skarbowo-Budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WacławBarcikowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 12 min. 5.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>