text_structure.xml 30.6 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 16 maja 1972 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD) i Ireny Sroczyńskiej (PZPR) — rozpatrzyła projekt uchwały o 5-letnim planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju w latach 1971–1975 w zakresie zatrudnienia, płac, wydajności pracy i spraw socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z ministrem Wincentym Kawalcem, dyrektor Zespołu NIK — Eugeniusz Polakowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Informację o podstawowych założeniach planu 5-letniego w zakresie zatrudnienia, płac, wydajności pracy i spraw socjalnych złożył minister pracy, płac i spraw socjalnych — Wincenty Kawalec (streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Koreferat podkomisji przedstawiła poseł Maria Gajecka (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Projekt planu na lata 1971–1975 w zakresie pracy, płac i spraw socjalnych świadczy o konsekwentnym realizowaniu przez rząd polityki harmonijnego rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Sprawy socjalne traktowane są jako integralna część planu. Przewidziany jest poważny wzrost środków przeznaczonych na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb socjalnych i kulturalnych społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Już w roku ubiegłym i pierwszych miesiącach roku bieżącego podjęto szereg istotnych decyzji mających na celu likwidowanie nierówności w uprawnieniach socjalnych poszczególnych grup zatrudnionych. Wymienić należy m.in. decyzje mające na celu pomoc matkom wychowującym małe dzieci, znaczną poprawę płac najniżej uposażonych, zwiększenie środków na poprawę warunków pracy i organizację wypoczynku dla pracowników i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Jakkolwiek w skali kraju występować będzie pełna równowaga podaży i popytu na siłę roboczą, przewidywana nadwyżka miejsc pracy dla mężczyzn (145 tys.) i niedobór miejsc pracy dla kobiet (155 tys.) stawia przed resortem poważne zadania łagodzenie trudności w zabezpieczeniu pracy kobietom. Lokalne trudności na rynku pracy słusznie zamierza się łagodzić przez międzywojewódzkie przemieszczanie siły roboczej. Wymagać to będzie jednak ścisłego powiązania polityki zatrudnienia z polityką mieszkaniową i socjalną. Zwrócić trzeba uwagę na fakt, że wiele decyzji rządu potraktowano w terenie zbyt pobieżnie. Na przykład kobietom zgłaszającym się do pracy na pół etatu oferuje się tak niskie stawki, że rezygnują z proponowanej pracy. Problem ten powinien być rozwiązany w sposób odpowiedni do jego rangi.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Racjonalne wykorzystanie absolwentów szkół ponadpodstawowych powinno być oparte o bilans zatrudnienia, bilans przygotowania zawodowego absolwentów i potrzeby gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Rosnące zadanie w dziedzinie zatrudnienia wymagają wzmocnienia roli wydziałów zatrudnienia, przede wszystkim pogłębienia — ich funkcji nadzorczych i koordynacyjnych oraz ściślejszego ich współdziałania z zakładami pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">W dziedzinie polityki płac podstawowe działania resortu zmierzać powinny do niwelowania dysproporcji pomiędzy poszczególnymi gałęziami gospodarki bardziej konsekwentnego wiązania poziomu wynagrodzenia z kwalifikacjami, wydajnością oraz uciążliwością pracy i odpowiedzialnością za jej wykonywanie. Na uznanie zasługuje zamierzone uproszczenie systemów płac. Przy okazji porządkowania tej dziedziny warto rozważyć zasadność istnienia podatku od wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Kontynuując działanie na rzecz popijawy warunków pracy załóg, należy opracować program rozbudowy pomieszczeń socjalnych oraz zabezpieczyć na ten cel niezbędne środki. Opracować trzeba również program poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, szczególnie dotyczy to klimatyzacji i wentylacji pomieszczeń produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">W planie przewiduje się kontynuację prac nad poprawą zaopatrzenia robotników w odzież roboczą i ochronną. Obecnie stosowana tabela norm zużycia odzieży pozostawia wiele do życzenia i zapowiedziane zmiany w tym zakresie są słuszne.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">Projekt planu przewiduje stopniowe skracanie czasu pracy, czym w pierwszej kolejności objęci będą zatrudnieni w uciążliwych i szkodliwych warunkach dla zdrowia. Stopniowo także zmierzać się będzie do wprowadzania wolnych sobót po warunkiem pełnego wykonania planowanych zadań. Ze sprawą skracania czasu pracy wiąże się konieczność ograniczenia godzin nadliczbowych, którymi nierzadko nadrabiane są braki w organizacji pracy i słaba dyscyplina pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">Z uznaniem powitać należy decyzję o przedłużeniu urlopów macierzyńskich od 1 lipca br. do 16 tygodni przy pierwszym i do 18 tygodni przy każdym następnym dziecku. Decyzja ta, wraz z wprowadzeniem prawa do 3-letniego, bezpłatnego urlopu macierzyńskiego, zwolnienia na okres do 60 dni na opiekę nad chorym dzieckiem i podniesienie zasiłku chorobowego na ten okres do 100 proc. dla wszystkich grup zatrudnionych — jest konkretnym przykładem troski rządu o zdrowie matki i dziecka.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">Baza wczasowa zwiększyć się ma o 30 proc. w stosunku do 1970 r. Umożliwi to skorzystanie z wczasów pracowniczych 3.250 tys. osób. Nieodzowne jest opracowanie programu dalszego rozwoju wypoczynku urlopowego, powiązanie z nim programu inwestycyjnego oraz zasad racjonalnego wykorzystania miejsc wczasowych.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">Zabezpieczenie poprawy warunków socjalnych załóg wymaga również przedsięwzięć w zakresie likwidowania nieuzasadnionych dysproporcji w poziomie urządzeń socjalnych między poszczególnymi branżami i zakładami pracy. Należałoby przystąpić do zmiany zasad odpłatności za świadczenia socjalne oraz zwiększenia stawek żywieniowych i norm rzeczowych na koloniach letnich dla dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">Pytania pod adresem ministra skierowali posłowie: Piotr Mazelon (PZPR), Stanisław Rostworowski (Chrz. Stow. Społ.), Mieczysław Kaczor (PZPR), Leszek Strycharski (PZPR), Adam Kasprzyk (bezp.), Czesława Kotarska (PZPR), Aleksandra Poch (ZSL), Zofia Ładyńska (PZPR), Maria Gajecka (PZPR), Daniela Kruszyńska (bezp.), Janina Kuliberda (PZPR), Daniela Liberadzka (ZSL), Jadwiga Grześkowiak (SD), Alfred Przydatek (bezp.), Bronisław Knapik (PZPR), Kazimierz Raszkowski (PZPR), Stanisław Roziewicz (PZPR), Marian Matera (PZPR), Janusz Zabłocki (bezp. „Znak”), Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD), Franciszek Krengelewski (SD) i Maria Grzelka (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#Sprawozdawca">Pytania dotyczyły m.in.:</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#Sprawozdawca">— perspektyw skracania wieku emerytalnego (posłowie: Stanisław Rostworowski, Aleksandra Poch, Zofia Ładyńska, Daniela Kruszyńska, Krystyna Marszałek-Młyńczyk, Maria Grzelka);</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#Sprawozdawca">— obejmowania ustawą emerytalną dalszych grup zawodowych m.in. zatrudnionych w rolnictwie indywidualnym (posłowie: Stanisław Rostworowski, Daniela Liberadzka);</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#Sprawozdawca">— programu likwidowania dysproporcji w obowiązującym systemie płac pomiędzy poszczególnymi branżami i grupami zatrudnionych w gospodarce narodowej (posłowie: Piotr Mazelon, Zofia Ładyńska, Marian Matera, Krystyna Marszałek-Młyńczyk);</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#Sprawozdawca">— perspektyw skracania czasu pracy (posłowie: Zofia Ładyńska, Maria Grzelka);</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#Sprawozdawca">— zaliczania do I kategorii zatrudnienia dalszych grup pracujących w uciążliwych warunkach (posłowie: Daniela Kruszyńska, Alfred Przydatek);</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#Sprawozdawca">— nowelizacji katalogu chorób zawodowych (posłowie: Piotr Mazelon, Kazimierz Raszkowski, Stanisław Roziewicz, Marian Matera);</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#Sprawozdawca">— tworzenia miejsc pracy dla kobiet (posłowie: Mieczysław Kaczor, Zofia Ładyńska);</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#Sprawozdawca">— poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, zaopatrzenia w odzież ochronną oraz nowelizacji tabeli zużycia odzieży ochronnej (posłowie: Stanisław Rostworowski, Adam Kasprzyk, Daniela Liberadzka, Jadwiga Grześkowiak, Stanisław Roziewicz, Marian Matera);</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#Sprawozdawca">— limitowania środków na zasiłki chorobowe w zakładach pracy (posłowie: Jadwiga Grześkowiak, Maria Grzelka);</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#Sprawozdawca">— programu rozbudowy żłobków;</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#Sprawozdawca">— możliwości wypłacania ekwiwalentu w okresie urlopu okolicznościowego na wychowanie dziecka (posłowie: Czesława Kotarska, Maria Grzelka).</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#Sprawozdawca">Pytania dotyczyły również wypłaty zasiłków dla młodzieży uczącej się w szkołach przyzakładowych (poseł Piotr Mazelon), opracowania programu rozwoju urządzeń socjalnych dla wsi (pos. Stanisław Rostworowski i Daniela Liberadzka), możliwości przymusowego zatrudnienia młodzieży nieuczącej się i niepracującej (posłowie: Janina Kuliberda i Bronisław Knapik), zrównania stawek żywieniowych na koloniach letnich (poseł Czesława Kotarska), działalności dawnych rad nadzorczych ZUS w nowym układzie organizacyjnym resortu (poseł Maria Gajecka), zmiany przepisów o funduszu zakładowym (poseł Maria Gajecka), doskonalenia systemu zasiłków rodzinnych (poseł Janusz Zabłocki).</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#Sprawozdawca">Dodatkowych wyjaśnień udzielił minister pracy, płac i pomocy socjalnej — Wincenty Kawalec.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanuszZabłocki">Wielką rangę problemów socjalnych wyrażano nie tylko w dokumentach VI Zjazdu Partii, lecz także instytucjonalnie, przez stworzenie resortu, którego zadaniem jest rozwiązywanie całokształtu spraw dotyczących ludzi pracy. Poprzednio zagadnienia te były rozproszone wśród różnych resortów i instytucji, a niektóre dotąd nie mają „gospodarza”. Do takich należy zagadnienie pomocy rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanuszZabłocki">Ambitny i szeroki program działalności resortu w bieżącym 5-leciu nie uwzględnia niestety prac nad długofalowym i kompleksowym programem opieki i pomocy dla matek pracujących, dla młodych małżeństw, ani prac nad założeniami polityki populacyjnej państwa. W innych krajach socjalistycznych np. w NRD, program taki opracowano. Należałoby postulować pod adresem rządu opracowanie i przedłożenie Sejmowi kompleksowego, długofalowego programu pomocy rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanuszZabłocki">Wydaje się celowe, by zwiększając opiekę nad małym dzieckiem, nie tylko rozwijać sieć żłobków. Należałoby rozważyć możliwość wprowadzenia zasiłku opiekuńczego w odpowiedniej wysokości dla matek dzieci do lat 3. Wymagałoby to niewątpliwie znacznych nakładów finansowych. Jeśli się jednak uwzględni niższą efektywność pracy młodych matek, koszty związane z wypłatą zasiłku za okres choroby małych dzieci, a także koszty budowy żłobków - okaże się, że w końcowym rachunku wprowadzenia zasiłków opiekuńczych w okresie 3-letniego urlopu młodych matek nie będzie się wiązać z nadmiernym wysiłkiem finansowym państwa. Sprawa ta powinna stać się również przedmiotem dezyderatu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">W planie 5-letnim przewidziany jest wzrost zatrudnienia chałupników, jako że w systemie nakładczym miejsca pracy są najtańsze. Jest to założenie słuszne, prowadzące do rozładowania nadwyżek kobiecej siły roboczej. Chodzi jednak o to, aby nie były to miejsca pracy o warunkach prymitywnych, niezgodnych z wymogami bhp.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJadwigaGrześkowiak">Kompleksowego uregulowania wymagają problemy pracowniczych uprawnień chałupników i świadczeń socjalnych na ich rzecz. Zastrzeżenia budzą dotychczasowe przepisy o 12-dniowym urlopie wypoczynkowym, zbyt sztywno ustalona granica zarobków, a biorąc pod uwagę fakt, że większość chałupników stanowią kobiety - krzywdzący jest również brak uprawnień do urlopów macierzyńskich oraz do świadczeń w zakresie żłobków i przedszkoli. Jest to problem nabrzmiały, wymagający szybkiego rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławKaczor">Zagadnienia pracy, płac i spraw socjalnych mają wysoką rangę społeczną. Ich prawidłowe rozwiązywanie, w warunkach wielu dysproporcji powstałych w latach ubiegłych, następować może stopniowo. Resort jest inicjatorem i koordynatorem poczynań w tym zakresie oraz realizatorem zadań postawionych przez VI Zjazd Partii. Pełna realizacja tych zadań i jej tempo zależą przede wszystkim od efektywnej pracy całego społeczeństwa, od wypracowania środków na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMieczysławKaczor">Inspekcja pracy związków zawodowych ma bogaty dorobek i wielki wkład nie tylko w tworzenie właściwych warunków pracy, lecz także w kształtowanie właściwych stosunków międzyludzkich w zakładach. Dlatego odpowiednio wzmocnione wydziały zatrudnienia rad narodowych powinny stale współpracować ze związkową inspekcją pracy, zwłaszcza w tym kierunku, by poza efektami ekonomicznymi dostrzegano w każdym zakładzie produkcyjnym człowieka - twórcę tych efektów. Wspólne kontrole w zakładach pracy, zwłaszcza małych, powinny przyczynić się do szybkiej poprawy warunków pracy oraz skutecznie przeciwdziałać fluktuacji kadr.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławRostworowski">Głównym kierunkiem działania resortu w dziedzinie zatrudnienia kobiet jest dalsze uprzywilejowanie kobiet pracujących, rozszerzanie zakresu świadczeń socjalnych na ich rzecz. Powstaje jednak pytanie czy w warunkach zwiększonych uprawnień nie wzmogą się opory przy przyjmowaniu kobiet do pracy. Czy nie powiększy się jeszcze bardziej obecny brak miejsc pracy dla kobiet?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławRostworowski">Wydaje się, że należałoby położyć większy nacisk na przywrócenie wysokiej rangi społecznej kobiety jako matki. Wprowadzenie zasiłków opiekuńczych w okresie przedłużonego urlopu macierzyńskiego byłoby poważnym krokiem naprzód w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławRostworowski">W założeniach polityki placowej na bieżące 5-lecie przewiduje się korygowanie płać w zależności od wyników ekonomicznych poszczególnych przedsiębiorstw. A więc nie poziom pracy i kwalifikacji pojedynczego pracownika, lecz wyniki osiągane przez całą załogę wpływać będą na różnicowanie zarobków. Może to spowodować znaczne różnice sytuacji materialnej, różnice nieuzasadnione w odczuciu pracowników, gdyż niezależne od indywidualnych możliwości i wysiłków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełZofiaŁadyńska">Pewne grupy pracowników zatrudnione są poza granicami kraju. Należy dbać o to, aby korzystały one z tych samych warunków płacowych i socjalnych co pracownicy miejscowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełZofiaŁadyńska">Istnieje pilna konieczność ustalenia zakresu świadczeń socjalnych w poszczególnych branżach, a nawet w poszczególnych zakładach danej branży. Niekiedy występują niezrozumiałe i krzywdzące różnice.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBronisławKnapik">Przewidywane tempo wzrostu zatrudnienia w woj. krakowskim nie jest dostateczne dla rezerw siły roboczej w tym województwie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBronisławKnapik">W Krakowskiem są również nierównomiernie rozmieszczone miejsca pracy i zasoby siły roboczej. Powoduje to, iż 1/3 ogółu pełnozatrudnionych dojeżdża do pracy i to nie raz z dużych odległości. Plan budownictwa mieszkaniowego nie rozwiązuje tego zagadnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBronisławJaromin">Program działania resortu nastawiony jest przede wszystkim na poprawę warunków socjalno-bytowych pracowników uspołecznionych zakładów pracy. I to jest słuszne. Ale nie można chyba przesuwać na bardzo daleki plan zagadnienia ubezpieczenia emerytalnego rolników indywidualnych. Obecna sytuacja starszych wiekiem rolników jest trudna, a młodzież widząc to niechętnie podejmuje pracę w rolnictwie i przenosi się do miasta, by tam wypracować sobie rentę. Rolnicy gotowi są świadczyć na rzecz swego ubezpieczenia emerytalnego. Rozwiązanie tego problemu wpłynęłoby również na zwiększenie efektywności naszego rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Problem ubezpieczenia emerytalnego rolników jest rozważany, lecz waga innych zagadnień socjalnych, wymagających pilnego rozwiązania, nie pozwala jeszcze na rozwiązanie tego zagadnienia. Ostatnio objęto rolników opieką społecznej służby zdrowia. Na dalsze rozszerzenie świadczeń socjalnych dla wsi potrzebne są środki, które należy dopiero wypracować.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Dyskusja na posiedzeniu Komisji potwierdza raz jeszcze wagę problematyki zatrudnienia, płac i spraw socjalnych oraz słusznej decyzji o powołaniu resortu skupiającego całokształt tych spraw.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Wiele istotnych zagadnień socjalnych rozwiązano już w roku ubiegłym. Zaliczyć do nich należy przede wszystkim realizację robotniczego postulatu zrównania zasiłków chorobowych dla pracowników fizycznych i umysłowych. Decyzje w tej sprawie, mające duże znaczenie polityczne i społeczne, zostały przyjęte z uznaniem.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Słusznie wysunięto na czoło zamierzeń resortu w bieżącej 5-latce zagadnienie uporządkowania systemu płac, likwidacji narosłych od lat dysproporcji w tej dziedzinie, uelastycznienia tego systemu i zwiększenia samodzielności zakładów w tym zakresie. Realizacja tych zamierzeń będzie niewątpliwie czynnikiem mobilizującym do zwiększania wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Godne poparcia jest działanie resortu mające na celu realizację zasady pełnego i racjonalnego zatrudnienia, m.in. przez opracowanie programu rozładowania terenowych nadwyżek siły roboczej. Należałoby może szerzej niż przewidziano to w planie - zająć się problemami półetatowego zatrudnienia oraz usunięcia hamulców w rozwoju chałupnictwa przez uregulowanie zagadnienia, uprawnień pracowniczych osób zatrudnionych w tej formie.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Na poparcie zasługują także zamierzania resortu mające na celu wzmocnienie wydziałów zatrudnienia. Jest to tym bardziej słuszne, że wydziały te zajmować się będą także sprawami socjalnymi.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Niezwykle ważne w racjonalnej gospodarce środkami przeznaczonymi na cele socjalne jest odpowiedni wybór i hierarchia celów, na które środki te mają być przeznaczone. Pierwszoplanowym zadaniem jest niewątpliwie poprawa warunków pracy, a zwłaszcza zapewnienie załogom pomieszczeń na cele sanitarne i socjalne.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Równie ważne jest działanie na rzecz pomocy rodzinie, zwłaszcza rodzinie wielodzietnej i matce pracującej. Uzasadniona jest propozycja opracowania programu działanie, w tym zakresie oraz wprowadzanie zasiłków opiekuńczych dla matek.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Komisja przyjęła projekt uchwały o 5-letnim Planie Rozwoju Społeczno-Gospodarczego kraju na lata 1971–1975 w części dotyczącej zatrudnienia, płac i spraw socjalnych, kierując do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów uwagi i wnioski wypływające z przebiegu obrad.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Komisja uchwaliła dezyderaty.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W dezyderatach tych Komisja uznaje za pożądane opracowanie przez rząd długofalowego i kompleksowego programu polityki rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Wynika to z powszechnie uznanego i potwierdzonego uchwałą VI Zjazdu. PZPR postulatu wzmożenia działalności na rzecz zabezpieczenia potrzeb rodzin, jak również z konieczności podejmowania wielokierunkowych i rozłożonych w czasie przedsięwzięć służących umocnieniu rodziny.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Zdaniem Komisji, byłoby pożądane, aby w programie tym zawarte zostały m.in. postanowienia w sprawie zasiłków pieniężnych dla matek korzystających z 3-letniego urlopu opiekuńczego na wychowanie dziecka, jak i dla kobiet niepracujących w rodzinach mało zarabiających. Wprowadzenie tych zasiłków wpłynęłoby na odciążenie rynku pracy, poprawę opieki nad dziećmi w okresie najbardziej wymagającym opieki macierzyńskiej oraz zahamowania spadku urodzin.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Program polityki rodzinnej stanowić będzie ważny element w planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju w latach 1971–1975.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">O POWIATOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO ROZWOJU KRAJU W LATACH 1971–1975 W ZAKRESIE ZATRUDNIENIA, PLAC, WYDAJNOŚCI PRACY I SPRAW SOCJALNYCH.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Streszczenie informacji złożonej przez ministra pracy, płac i spraw socjalnych - Wincentego Kawalca na posiedzeniu Komisji Pracy i Spraw Socjalnych w dniu 16 maja 1972 r.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Realne płace zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej mają wzrosnąć w latach 1971–1975 o 18 proc., przy wznoście zatrudnienia o ponad 16 proc. Przyrost netto siły roboczej przewiduje się na poziomie 1,8 mln osób, z czego 1,6 mln osób znajdzie zatrudnienie w zwartych zakładach gospodarki uspołecznionej, a pozostałe 200 tys. w systemie pracy nakładczej, prowizyjnym i agencyjnym oraz w gospodarce nieuspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Wydajność pracy wzrosnąć ma w 5-leciu o 30 proc., co oznacza średnioroczne tempo wzrostu o 5,4 proc.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Liczba pracowników wykwalifikowanych w gospodarce uspołecznionej w bieżącym 5-leciu zwiększy się o 34 proc., w tym o 46 proc. pracowników z wyższym wykształceniem, a ze średnim zawodowym - o 41 proc.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Niezwykle ważną część planu stanowi zdecydowanie szerszy niż dotychczas program poprawy warunków socjalnych społeczeństwa, m.in. w drodze wyrównywania uprawnień socjalnych pracowników fizycznych i umysłowych, stworzenia możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę niektórych kategorii pracowników, skracania czasu pracy w warunkach pracy wielozmianowej i uciążliwej, przedłużenie urlopów macierzyńskich i bezpłatnych na wychowanie dzieci, poprawy warunków socjalno-bytowych w zakładach pracy, zwłaszcza w przedsiębiorstwach produkcyjnych o uciążliwych warunkach pracy.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Minister Wincenty Kawalec omówił przedsięwzięcia podjęte przez partię i rząd w okresie ostatnich 16 miesięcy, dotyczące m.in. poprawy sytuacji materialnej najniżej zarabiających, wyrównania najniższych emerytur i rent, uregulowania systemu płac niektórych grup robotników, m.in. stoczni remontowych, portów, przemysłu rybnego, poligraficznego, piekarniczego; regulacją płac objęto od 1 maja br. nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W okresie tym podjęto również szereg decyzji w sprawie racjonalnego zatrudnienia kobiet oraz poprawy warunków socjalno-bytowych zatrudnionych w gospodarce narodowej. Koszt usług socjalno-bytowych przedsiębiorstw w 1971 r. był wyższy w stosunku do 1970 r. o około 13 proc., a w br. wzrośnie o około 15 proc. w stosunku do 1971 r.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Podstawowe kierunki działania resortu w bieżącym 5-leciu w dziedzinie polityk płac koncentrować się będą na zapewnieniu prawidłowego ukształtowania relacji pomiędzy poszczególnymi działami gospodarki narodowej; dokonaniu gruntownej przebudowy płac zarówno robotników, jak i pracowników umysłowych, przede wszystkim w kierunku ograniczenia ruchomej części płac; dostosowaniu systemu zachęt materialnych do potrzeb i specyfiki poszczególnych branż w celu skutecznego stymulowanie realizacji wyznaczonych zadań; ustaleniu właściwych proporcji w poziomie płac robotników kwalifikowanych i pracowników bezpośredniego nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W gospodarce funduszem płac przyjmuje się zasadę tworzenia warunków bardziej elastycznego i racjonalnego systemu działania przedsiębiorstw. System limitowania funduszu płac będzie, stopniowo zastępowany, początkowo eksperymentalnie, odpowiednimi normatywami, uzależnionymi od wyników ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Jednym z zasadniczych czynników porządkowania płac jest realizacja programu regulacji płac. Planuje się w bieżącym 5-leciu podwyżki płac w pierwszej kolejności dla tych grup pracowników, które pracują w trudnych warunkach, w gałęziach przemysłu, mających szczególne znaczenie dla rozwoju gospodarki, zaopatrzenia rynku oraz tych, których zaniżony poziom płac nie odpowiada funkcji społecznej wykonywanego zawodu.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Podjęte będą działania, zmierzające do zsynchronizowania polityki płac z całokształtem metod zarządzania gospodarką; trwają prace nad wypracowaniem zmian w zasadach i instrumentach zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Opracowany został projekt reformy funduszu zakładowego, który zmierza do sukcesywnego likwidowania dysproporcji między częściami funduszu przeznaczonymi na nagrody roczne, na cele socjalne i budownictwo mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W dziedzinie realizacji planu zatrudnienia przedsięwzięcie resortu koncentrować się będą na podejmowaniu środków służących pokrywaniu niedoborów siły roboczej oraz zapewnieniu miejsc pracy kobietom. W tej ostatniej sprawie planuje się m.in. zwiększenie nakładów na tworzeniu nowych miejsc pracy dla kobiet, wzrost zatrudnienia w systemie pracy nakładczej oraz zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu.</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W bieżącej 5-latce przystąpi do pracy ponad 1,3 mln absolwentów zasadniczych szkół zawodowych oraz 0,5 mln absolwentów średnich szkół zawodowych. W planach długofalowych przewiduje się weryfikację planów szkolnictwa zawodowego i lepsze dostosowanie do potrzeb gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-9.29" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">W celu usprawnienia trybu przyjęć do pracy, podjęto szereg ustaleń zmierzających do wydatnego zmniejszenia czasu zużywanego przez kandydatów w związku z podejmowaniem zatrudnienia w nowym zakładzie pracy. Istnieje również pilna potrzeba przekształcania wydziałów zatrudnienia w aparat zdolny do szybkiego realizowania założeń ogólnopaństwowej polityki zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-9.30" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Realizacja zadań w zakresie poprawy warunków socjalnych koncentrować się będzie na dalszym doskonaleniu systemu świadczeń socjalnych w zakładach pracy, na osiągnięciu istotnej poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy. Do realizacji programu poprawy warunków bhp włączone zostaną placówki naukowo-badawcze, które prowadzić będą równiej prace nad zapewnieniem odpowiednich rekompensat pracownikom wykonującym prace ciężkie i uciążliwe. Dotyczy to rozszerzenia I kategorii zatrudnienia, urlopów profilaktycznych, dodatków do płac i innych świadczeń z tytułu ochrony zdrowia pracowników.</u>
          <u xml:id="u-9.31" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńskaPZPR">Na zespół czynników określających warunki pracy składa się również zagadnienie porządkowania gospodarki czasem pracy.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>